------- Wispelweagen Oktober 2014 -------
Wispelweagen - Oktober 2014 - Jaargang 45 INHOUDSOPGAVE Oktober 2014
REDACTIE: Voorzitter Jelle van der Meulen De Streek 33
tel. 466558
Secretariaat Bartsje van der Heide Smidte 50
tel. 463196
Financiën & advertenties Johannes Oppersma Mounesleat 2 tel. 464669 Layout Wiesje Eppinga Mounesleat 23
tel. 466482
Algemene zaken Linda de Beer Skeanpaed 3
tel. 466116
Drukwerk Foppe Terpstra Jan Idzerda Bert Jansma
tel. 462716 tel. 462203
Abonnementsgeld
€ 8.50
Postabonnement
€ 29.00
Bankrekeningnummer: 32.29.07.527 Verschijnt 10 x per jaar Oplage: 475
Van de redactietafel Burgerlijke stand Nijs út it Doarpshûs Historische foto Vrijwilliger Uitnodiging Evenementen Us Doarpshûs 2014/2015 Algemene Voorwaarden Exposities Column Sjamme Bûzeman De Klos Plaatselijk Belang Dorpssteunpunt Terwispel Gezellig eten Biljartclub “Earst Krytsje” Vrijwilliger in portret Historische Notulen Verslag Jeu de Boules wedstrijden LDODK nieuws Sizze & Dwaen 112 jier hystoarje op it spoar Kinderkerstfeest Protestantse Gemeente Kerkgebouw 150 jaar Gedachtenis moment in kerk Jan Kampen Terugblik Dorpsfeest Veilig Verkeer Hans Baron Terwispel in het nieuws Ambyld Nijs Pikehokje Nijs
- 1 - 2 - 3 - 4 - 5 - 6 - 7 - 8 - 9 - 11 - 12 - 13 - 14 - 15 - 16 - 17 - 18 - 21 - 22 - 23 - 24 - 25 - 26 - 27 - 29 - 31 - 32 - 34
Kopij voor de volgende Wispelweagen: - email naar
[email protected] - inleveren bij: Wiesje Eppinga,Mounesleat 23
KOPIJ INLEVEREN KAN TOT
9 november 2014
De redactie is niet aansprakelijk voor fouten (data etc.) in de aangeleverde kopij. Ingezonden stukken worden alleen geplaatst, wanneer naam en adres bekend zijn bij de redactie. Wanneer de redactie het nodig acht, kan zij besluiten een ingezonden stuk niet te plaatsen. Indien kopij niet tijdig ingeleverd wordt, kan de redactie genoodzaakt zijn voor de betreffende maand niet tot plaatsen over te gaan. De redactie behoudt zich het recht voor ingeleverde kopij aan te passen ten behoeve van de opmaak van de krant. Voor kopij met een winstoogmerk heeft de redactie het recht een financiële bijdrage te vragen De Wispelweagen wordt 1 maand na verschijnen geplaatst op www.terwispel.net, excl Ambyld en Pikehokje nijs.
0
------- Wispelweagen Oktober 2014 -------
Bij dit voorwoord pleeg ik vaak over het weer beginnen. Maar wat is er toch met dat weer aan de hand. We kunnen buiten blijven zitten, de blaadjes blijven aan de boom en we grasmaaien ons een ongeluk. Het lijkt er op dat we de herfst overslaan en straks meteen in de winter terecht komen. Maar dan kan de parasol ook wel buiten blijven staan en barbecueën we in korte broek het hele jaar rond. Tevens lekker zondagmiddagvoetbalweer. Bij het schrijven van dit stukje was de derby HeerenveenCambuur nog niet gespeeld. Ik hoop dat ze een voorbeeld nemen aan Wispolia-Blue Boys en die van 058 van de mat zijn gespeeld door die van DKV en dat er niet te veel is geknokt. Vorige week plofte de gele activiteitengids van Us Doarpshus in de bus. Voor elck wat wils. Smulplein, Koken voor mannen en het breicafé. Vooral dat breicafé is intrigerend. Weer eens wat anders dan zo’n ordinair oktoberfest met bier en weelderige dirndls (wat een ontzettende tongbreker). Van een breicafé had ik nog nooit gehoord maar google leert mij dat er veel meer zijn in dit land. Wat te zeggen van breicafe “Steekje Los”, “bijtantebetsy”, of “De Vlotte Knot”. Dus we zijn hartstikke hip hier in dit dorp, en dat moet hordes vrouwen naar het dorpshuis lokken. Net als bij die aftershave reclame. Mannen komen natuurlijk ook gelet op het populaire kerstballen breiboek. En dan kunnen ze meteen even een biljartje leggen. Want we hebben een biljart tegenwoordig en al tenminste drie leden dus je kunt van een biljartclub spreken. Maar de dames kunnen natuurlijk ook de keu het werk laten doen. Genoeg over het dorpshuis, behalve dan nog de mededeling dat de officiële opening op 28 november a.s. plaats vindt. Dan nog wat over een ander huis maar dan van God. Ons prachtige kerkgebouw bestaat dit jaar 150 jaar. Dat mag worden gevierd en wel op 25 en 26 oktober. In dit nummer weer een mooie Klos, een verslag van het dorpsfeest, en de historie van het kaatsen naar aanleiding van een vraag in de vragenlijst bij het dorpsfeest. Op naar Sint Maarten en straks weer Sinterklaas. Welke kleur Piet dit jaar heeft is een verrassing. Wij hebben het helemaal gehad met die discussie. Brei- en biljartpieten, daar hebben we wat aan! Veel leesplezier en heeft u nieuws, tips, wetenswaardigheden, laat het ons weten via
[email protected] Red.
1
------- Wispelweagen Oktober 2014 -------
OKTOBER 2014 Nieuwe inwoners: Gerben van der Vliet en Anna Zwart , Seagerij 8 Fam. L. Veenstra van Lippenhuizen naar Bûtewei 25
Vertrokken Inwoners: Mevr. W van der Let- Visser van Bûtewei 25 naar Lippenhuizen
Gevonden Dameshorloge bij de brievenbus bij de brug Gevonden midden augustus Af te halen bij H Bron 0513461429
2
------- Wispelweagen Oktober 2014 -------
Nijs út Us Doarpshûs Biljert It doarpshûs hat in biljert oanbean krigen. It stiet al yn de nije kantine. It bestjoer en it behear is der tige wiis mei. Skinkers tige tank foar dit skitterende kado. It biljert is betelle út de opbringst fan de ferkochte DVD’s mei âlde foto’s fan Terwispel. In groepke minsken is al drok dwaande mei it oprjochtsjen fan in biljertklup. Iepenjen ferboude doarpshûs It oanpaste en útwreide doarpshûs wurdt op freed 28 novimber 2014 om 15.30 oere offisjeel iepene. It bestjoer hat de gemeente frege oft de nije boargemaster mefrou Ellen van Selm de iepeningshanneling ferrjochtsje kin. Foar de iepening wurde de offisjele ynstânsjes, leveransiers, oanslettenen en de parse útnoege. Feestjûn frijwilligers Op freed jûns om 20.30 oere is der foar de frijwilligers in feestjûn. Alle frijwilligers fan Us Doarpshûs wurde fan herte útnoege om dy jûn by te wenjen. Eksposysje keunstwurken Yn de Wispelweagen fan septimber 2014 stie, dat doarpsgenoaten har keunstwurken yn de nije kantine eksposearje kinne. Yn dit nûmer binne de betingsten, wêr’t dat ûnder kin, ôfdrukt. Kursussen Frysk Op tiisdei 4 novimber 2014 begjinne yn Us Doarpshûs de kursussen “SkriuwmarFrysk” en “LearmarFrysk”. De kursus “SkriuwmarFrysk” begjint om 19.00 oere en “LearmarFrysk” om 20.30 oere. De kursussen wurde troch de Afûk fersoarge. Oan “SkriuwmarFrysk” dogge 5 minsken mei en oan “LearmarFrysk” 6 minsken. As der noch minsken binne, dy’t ek wol oan ien fan dy kursussen mei dwaan wolle, kinne dy har noch wol opjaan by
[email protected] of
[email protected]. Yllegaal dumpe grienôffal Der binne minsken, dy’t nei it knippen fan de hage, it grienôffal tusken de struken op it terrein fan it doarpshûs dumpe. Neffens ús is it tige ûnfatsoenlik om dat te dwaan. It is ek net nedich want dit ôffal kin fergees nei it stoart ta brocht wurde. Pronkmuorre It is spitigernôch net slagge om de pronkmuorre foar it doarpsfeest klear te krijen. Der is in mitselder beskikber. Yn sân stiennen sitte lykwols flaters en fan twa stiennen wie it gravearre net nei it sin. Sân stiennen wienen dea gewoan net gravearre. Der kin mei it mitseljen net begûn wurde as alle stiennen noch net yn de muorre oanbrocht wurde kin. Wy fine it tige spitich dat it sa lang duorje moat en wy biede de keapers fan in stien dêr ús ferûntskuldigingen foar oan.
3
------- Wispelweagen Oktober 2014 -------
Aktiviteiten yn en om it doarpshûs 23-10 jûns Follybalferiening TVC wedstriid mingd tiim 27-10 jûns Gearkomste Pleatslik Belang 31-10 jûns Bokbier festival 04-11 jûns Begjin kursussen LearmarFrysk en SkriuwmarFrysk 09-11 moarns Stipepunt WMO kofje-/muzykmoarn 13-11 jûns Follybalferiening TVC wedstriid mings tiim 15-11 jûns Bierpriuwklup De Trochsetters 17-11 jûns Gearkomste buertferiening De Smidte 19-11 fan 16.00 oere ôf Iten 60+ en allinne geanden WMO 22-11 jûns Klaverjassen 22-11 jûns Bingo fuotbalferiening Wispolia 28-11 om 15.30 oere Iepenjen ferboude en útwreide doarpshûs 28-11 fan 20.30 oere ôf Feestjûn frijwilligers Us Doarpshûs It bestjoer.
HISTORISCHE FOTO
Februari 1981 - Visserwei
4
------- Wispelweagen Oktober 2014 -------
5
------- Wispelweagen Oktober 2014 -------
Evenementen Us Doarpshûs seizoen 2014 / 2015 Wanneer September za 13-09 Oktober wo 15-10 vr 17-10 vr 17-10 vr 31-10 November zo 09-11 wo 19-11 vr 21-11 wo 26-11 December vr 19-12 vr 19-12 za 20-12 wo 24-12 wo 31-12 Januari wo 07-01 wo 21-01 vr 16-01 Februari zo 01-02 vr 20-02 wo 25-02 vr 27-02 Maart za 14-03 do19-03 vr 20-03 April wo 01-04 do 02-04 vr 03-04 vr 03-04 Mei za 02-05 wo 06-05 wo 13-05 ma 18-05 di 19-05 wo 20-05 do 21-05
Wat
voor
Wie
Oogstmarkt
iedereen
kinderkookclub film + patat eten brei café bokbier festival
kinderen kinderen volwassenen volwassenen
2e hands speelgoed- en kledingbeurs sinterklaastafel maken brei café sinterklaas lekkerijen maken
iedereen kinderen volwassenen volwassenen
kerstbierfestival brei café kerstmarkt kerstkoken (voor- & nagerecht) verkoop van oliebollen en soep in UD
volwassenen volwassenen iedereen kinderen
vogeltafel maken workshop koken brei café
kinderen volwassenen volwassenen
dorpsbrunch brei café kinderbingo film + patat eten
iedereen volwassenen kinderen kinderen
smulplein workshop koken brei café
iedereen volwassenen volwassenen
kinderkookclub kookworkshop paaslekkernijen maken paasbierfestival brei café rommelmarkt on tour vogelverschrikker maken koken voor mannen! avond4daagse avond4daagse avond4daagse avond4daagse
kinderen volwassenen volwassenen volwassenen iedereen kinderen volwassenen iedereen iedereen iedereen iedereen
Brei café 20.00 – 22.00 Van oktober t/m april; elke 3e vrijdag van de maand met elkaar breien, helpen, patronen uitwisselen enz.
6
------- Wispelweagen Oktober 2014 -------
Algemene Voorwaarden Exposities in Us Doarpshûs Ondergetekenden: Stichting Us Doarpshûs, Smidte 24a te Terwispel en de kunstenaar
() verklaren te zijn overeengekomen als volgt: Van tot en met zal er in de kantine van stichting Us Doarpshûs werk van de kunstenaar worden geëxposeerd. Het te exposeren werk wordt vermeld op een door beide partijen getekende inventarisatielijst. 1. De kunstenaar zorgt zelf voor het transport van en naar het dorpshuis. 2. De kunstenaar zorgt ervoor dat het te exposeren werk zodanig is afgewerkt, dat het goed is op te hangen en/of neer te zetten. Er mag gebruik gemaakt worden van de aanwezige ophangvoorzieningen. 3. Voor het exposeren is stichting Us Doarpshûs geen vergoeding aan de kunstenaar verschuldigd. 4. Het is niet mogelijk om in het dorpshuis een officiële opening te organiseren van de expositie zonder overleg met het beheer van stichting Us Doarpshûs. 5. Stichting Us Doarpshûs kan niet aansprakelijk gehouden worden voor mogelijke schade aan en/of diefstal van geëxposeerde werken. De exposant verklaart zich er mee akkoord dat het (of de) door hem of haar geëxposeerde werk (of werken) geheel voor zijn of haar eigen rekening en risico aanwezig is (of zijn) in het dorpshuis en vrijwaart de stichting Us Doarpshûs voor eventuele schadeclaims als gevolg van mogelijke schade en/of diefstal. 6. Waardevolle kunstwerken dienen door de exposant zelf verzekerd te worden. 7. De werken mogen door de exposant te koop worden aangeboden. De beheerders van Us Doarpshûs mogen niet verkopen of bemiddelen. Zij mogen alleen contactgegevens doorgeven. 8. Us Doarpshûs stelt de muren in de kantine beschikbaar voor exposities. Het vloeroppervlak mag alleen in uitzondering en na overleg met het bestuur en beheer worden gebruikt. 9. De kunstwerken mogen niet aanstootgevend of schokkend zijn voor medewerkers en/of bezoekers van het dorpshuis. Dit wordt voorafgaand aan de expositie beoordeeld door het bestuur. 10. Stichting Us Doarpshûs behoudt zich het recht voor om kunstwerken te weigeren.
Aldus opgemaakt, overeengekomen en in tweevoud ondertekend.
Namens st Us Doarpshûs:
De kunstenaar:
7
------- Wispelweagen Oktober 2014 -------
Oordelen Ergens in mei las ik een artikel in de Leeuwarder Courant waarin stond dat een Duitse rechter een uitgeprocedeerde asielzoeker verbood om in Nederland een nieuwe procedure op te starten. Volgens deze rechter was het asielbeleid in Nederland inhumaan en dat verdiende deze man niet. Een klein nietig berichtje ergens in een hoekje op pagina 7. Maar wel eentje met een bittere bijsmaak. Het eens zo humane Nederland is qua asielbeleid verhard en dat is onze buurlanden niet ontgaan. In die zelfde periode waren de Europese verkiezingen. Een hooggeplaatste kandidaat van een Nederlandse partij (u mag raden) zei in een interview dat het jammer was dat de economische crisis niet erger was, dan konden we tenminste de buitenlanders echt de schuld geven. We zijn nu enkele maanden verder en de wereld om ons heen is er de afgelopen zomer niet beter op geworden. Terreur en oorlogen voeren de boventoon. Dit leidt tot een stroom aan onschuldige vluchtelingen, mensen die bloot hebben gestaan aan geweld en vaak zijn getraumatiseerd. Je hoeft de TV maar aan te zetten of je hoort de meest gruwelijke verhalen van deze vluchtelingen. Een logisch gevolg is dat de westerse samenleving een deel van deze mensen opvangt, tijdelijk dan wel definitief. In Nederland wordt een eerste grote groep opgevangen in de IJsselhallen te Zwolle. (Of deze vorm van opvang ideaal is laat ik even buiten beschouwing). De directeur van de IJsselhallen noemde deze groep vluchtelingen in het NOS journaal ‘gasten’. Een verademing na wat je hier allemaal hoort over vluchtelingen en andere buitenlanders. We kunnen oordelen als de beste. Ook in ons Terwispel. Regelmatig hoor ik opmerkingen over buitenlanders die kant nog wal raken, maar blijkbaar wel gehoor vinden bij anderen. Dit van jong tot oud. Kijk maar eens hoe er wordt gereageerd nu vv. Wispolia enkele spelers heeft die in een andere cultuur zijn opgegroeid Waar je in het verleden nog mensen op dit gedrag kon aanspreken is dit tegenwoordig ‘not dun’. Dit alles gevoed door de oneliners van bepaalde politici. Ik besef mij maar al te goed dat de mensen die het niet met mij eens zijn, mij zien als een restant van het linkse politieke gilde. Doe maar…… ik geloof in een samenleving waar plaats is voor anderen. Sjamme Bûzeman
8
------- Wispelweagen Oktober 2014 -------
De Klos Ja en dan rolt de klos door van de Mouwewei naar de Alde Dyk 12. We wonen hier al weer zo’n 25 jaar met veel plezier. Toen we dit huis kochten moest er erg veel aan verbouwd worden, maar ach wij hadden net ons huis aan de Streek 3 helemaal verbouwd, dus konden we nu mooi verder met ons nieuwe huis. Alex komt oorspronkelijk uit Gorredijk, en ik ben opgegroeid als boerendochter aan de Alde dyk 50 in Terwispel. We kochten in 1985 het huis aan de Streek 3, dit was een erg oud, klein arbeiders woninkje. Dit huis hebben we met veel hulp van vrienden en natuurlijk Alex zijn vader, die toen net vervroegd met pensioen kon en dus veel tijd had om te klussen, zelf verbouwd. Toen het huis weer bewoonbaar was, zijn we gaan samenwonen. Ik volgde toen nog de opleiding MDGO-AW, en ging daarna werken bij Sintmaheerdt, een woonvorm voor verstandelijke gehandicapten in Tolbert, en volgde hier het voortraject Z verpleegkundige. Alex werkte bij loonbedrijf O. v.d. Meulen in Tijnje. Onze dagelijkse bezigheden bestonden in die tijd uit werken, bij thuiskomst gingen de werkkleren aan en klusten we aan ons huis tot ’s avonds laat. De tuin was bij mij ook een heerlijke ontspanning. Toen we in 1991 hoorden dat het huis aan de Alde dyk 12 hoogstwaarschijnlijk te koop kwam, waren we beide erg enthousiast. Dit was het huis waar ik als kind zo nu en dan langs fietste naar ‘t Ambyld, en waarvan ik droomde dat ik hier later graag zou willen wonen met Friese paarden voor huis in het weiland. Dus voor mij was het wel duidelijk, dit huis zou ik erg graag willen kopen. Alex had eerst wel zijn twijfels, we hadden net het huis aan de Streek bijna helemaal klaar, we waren toe aan centrale verwarming en een nieuwe keuken, dan was dit ons droomhuis. Maar toch het plekje aan de Alde dyk 12 bleef wel erg trekken. Toen het een publieke verkoop werd, hebben we een makelaar in de hand genomen. Het huis werd per afslag verkocht, dus dit was erg spannend. En wat waren we blij toen het gelukt was, het was een heel bedrag in die tijd voor een huis wat nog helemaal verbouwd moest worden, maar het plekje was het ons meer dan waard. Gelukkig konden we het huis aan de streek erg snel voor een goede prijs verkopen. Maar ja we moesten dus opnieuw beginnen met klussen, en dat viel nog niet mee. De eerste winter was erg afzien, we hadden beide een volledige baan, gelukkig was Alex in de winter elk jaar een paar maand in de onderbreking, dus kon er in die tijd veel worden gedaan. Mijn verjaardag in november is mijn schoonouders tot het laatst erg goed bij gebleven, we zaten namelijk met de jas aan in de kamer, de gaskachel kon het niet warm stoken, de kozijnen waren zo verrot, dat je op plekken van het kozijn naar buiten kon zien. Sneeuw waaide door de verrotte kozijnen naar binnen en lag in de vensterbank. In die tijd kon ik van mijn collega Jos(Ik werkte in die tijd sinds 1990 inmiddels bij de G.N. Gerritsmaschool voor speciaal onderwijs in Drachten) een Zibro-camin kacheltje lenen. In de keuken was geen verwarming, dus dat was met de jas aan eten koken, en in de kamer eten. Ook ontdekte ik ’s ochtends half aangevreten houten lepels in de besteklade, dus alle keukengerei moest in afgesloten bakken bewaard worden, tegen de muizen. Het was echt afzien de eerste jaren.
9
------- Wispelweagen Oktober 2014 -------
Toen we een keuken, bijkeuken en slaapkamer klaar hadden, begonnen we aan kinderen te denken, wat waren we ontzettend blij dat Jelte al zo snel kwam. Ondertussen ging het klussen gewoon door, ik kon gelukkig minder gaan werken zodat ik meer thuis was. Toen ik in verwachting van Femke was, ging mijn zwangerschap helaas niet van een leien dakje, ik kreeg bekkeninstabiliteit, een aandoening die nog erg onbekend was, maar gelukkig tijdig werd herkend door mijn huisarts. Ik had moeite met lopen, mocht beslist niks tillen, dus met een kindje van een jaar die nog niet liep, was dat erg lastig. Ik heb erg veel hulp gekregen van mijn ouders en schoonouders. Ook ging het klussen gewoon weer door, de kamer en badkamer waren inmiddels klaar, dus dat was genieten, en konden we eens wat aan andere hobby’s gaan denken. Alex had inmiddels twee oude Ford trekkers gekocht , hier kon hij wat aan klussen. Ik had het ontzettend naar mijn zin op mijn werk bij de G.N.Gerritsmaschool, als onderwijsassistente maar miste een stuk achtergrond, en wou graag zelf leren hoe je goed onderwijs aan kinderen kon geven, dus ben ik begonnen aan de PABO in Leeuwarden toen Femke ook naar ’t Ambyld ging. Dit was een” hectische” periode, erg druk, maar wat ben ik blij dat het dankzij de hulp van vrienden en familie gelukt is. Ik werk nu bijna 10 jaar zelf, als juf van groep ½ en groep 6, met erg veel plezier op ‘t Ambyld, Alex werkt inmiddels alweer 16 jaar bij loonbedrijf S. Jonker, Jelte heeft zijn MBO opleiding afgerond en kon gelijk blijven werken bij zijn stageadres loonbedrijf Lolkema in Tijnje. Femke gaat naar Leeuwarden en volgt de MBO- opleiding diermanagement. Jelte heeft inmiddels een eigen grote trekker, een Ford tw 20, hier is hij momenteel in zijn “schaarse”vrije tijd mee aan het sleutelen, om hem klaar te maken voor de “trekkertrek” . Femke heeft jaren wedstrijden gereden op haar eigen pony, ze is inmiddels M2 geklasseerd met haar pony Ambor, maar ze rijd geen wedstrijden meer, dit was niet te combineren met haar studie in Leeuwarden. Verder hebben we nog 2 andere pony’s. Zelf heb ik nog een Fries paard waar ik zo nu en dan op rijdt. We hebben nu dus nog drie pony’s, een Fries paard, kippen, konijnen, een hond en twee katten dus een aardige “boerderij” zo langzamerhand. Alex heeft nu inmiddels ook wat meer tijd voor zijn grote hobby brommers. We hebben hier een heus “brommermuseum” thuis, en je zult hem regelmatig tegen komen op één van zijn brommers. Ik denk dat ik nu wel genoeg heb verteld, de klos rollen we maar eens verder naar de Streek 11, Kees en Sonja, succes!
Hillie Berga
10
------- Wispelweagen Oktober 2014 -------
Plaatselijk Belang nieuws Oktober 2014
Plaatselijk Belang
Bestuur: Keimpe Vlietstra – Voorzitter Yldau de Boer - Vice–voorzitter Ilse Koetsier - Secretaris Annegien Smit – Penningmeester Arnold Bolhuis
- Lid
Zwanet Reijn
- Lid
Contact: [email protected]
Flaterke Yn ús bydrage yn de foarige Wispelweagen ha wy by fersin in ferkeard e-mail adres setten. It goede adres is: [email protected]
Aldjiersaktiviteit Op dat adres kin ek noch in idee foar in âldjiersaktiviteit trochjûn wurde. De gemeente stelt in subsydzje beskikber foar doarpen dy't soks op touw sette. De oanfraach moat foar 1 novimber op it gemeentehûs lizze. Mear hjiroer yn de Wispelweagen fan septimber.
Algemiene gearkomste As it goed is hawwe jimme de útnoeging en de wurklist foar de algemiene gearkomste ferline wike troch de bus krige: 27 oktober, jûns om 20.00 oere yn Us Doarpshûs.
Postadres: Plaatselijk Belang Postbus 142 8400 AC Gorredijk Lidmaatschap: € 4,50 voor alleenstaanden
Unkrûd en blêden De gemeente komt op 3 novimber en 1 desimber te bledfeien, benammen op de Streek. Op moandei 24 novimber wurdt yn it hiele doarp it ûnkrûd masinaal fan strjitten, stoepen, parkearplakken, opritten en fytspaden boarstele. Graach dy dei de auto even earne oars delsette.
€ 5,50 voor gezinnen
Website: www.terwispel.net
Politie/Brandweer: Alarm : 112 Politie (geen spoed) : 0900 – 8844 Buurtagent : Henk Liemburg, bereikbaar via 0900 – 8844 Brandweer (geen spoed) : (0513)481559
Webside Wy besykje de webside fan Terwispel sa aktueel mooglik te hâlden, mar dat is foar de measte bestjoersleden in poepetoer. Hasto der aardichheid oan om ús dêrby te helpen? Do bist fan herte wolkom. In tillefoantsje nei de foarsitter soe geweldich wêze: 06 3020 9596.
Gemeente: Gemeentehuis, Hoofdstraat 82, Beetsterzwaag. Tel. (0512)386222 E-mail : [email protected] Website : www.opsterland.nl
11
------- Wispelweagen Oktober 2014 -------
Beste mensen, Het is weer de hoogste tijd voor een gezellige muziekmorgen! Wij hebben op zondagmorgen 9 november een mannenkoor uit Oldeberkoop uitgenodigd om voor ons te komen zingen. Het belooft wel een spektakel te worden want ze zijn zo’n 20- 25 man sterk! Noteer het dus in jullie agenda en geef je zo spoedig mogelijk op bij Hettie Visser, tel.nr. 463629 of per mail: [email protected]. We zien er naar uit om weer eens gezellig bij te praten onder het genot van een kopje koffie in een vernieuwd Dorpshuis! Aanvang: 10 uur
12
------- Wispelweagen Oktober 2014 -------
19 november gaan we weer gezellig eten. De dagen worden kort en de avonden lang kortom het is weer tijd om gezamenlijk te eten in Us Doarpshûs! Zo langzamer hand is het goede gewoonte om 2 maal per jaar een etentje te organiseren voor 60+ -ers en of alleengaanden. Voorheen om de oude vertrouwde bar waar het altijd gezellig vol was, nu in het nieuwe stuk van Us Doarpshûs. Waar we veel meer ruimte hebben dit moet wel een motivatie zijn om het eens te gaan proberen. We verwachten een extra grote opkomst in deze nieuwe zaal. De commissie en vrijwilligers bereiden op 19 november een degelijke traditionele maaltijd. Hiervoor vragen we een bijdrage van 6 euro exclusief de drankjes. Op het menu staat: Stoofperen en/of rodekool met rollade en griesmeelpudding na
Opgeven kan tot 16 november bij Klasien. Klasien haar Telefoonnummer is: 0513 46 5233 haar e-mailadres is: [email protected] . Wij rekenen op jullie!!
Tot ziens op 19 november in Us Doarpshûs. Aanvang 17.30 uur en om 19.30 hebben we het goede weer genoten. Contact en gezelligheid staan voorop! Eet commissie van Us Doarpshûs Joke Bosma, Klasien van der Wijk, Roel Veenstra
13
------- Wispelweagen Oktober 2014 -------
Biljart club “Earst Krytsje” gaat van acquit ‘t Doarpshûs is trotse eigenaar van een heus kroegbiljart. De initiatiefnemers Kees Bethlehem, Johannes Oppersma en Henk Rozenberg zijn trots op het resultaat. Oude filmpjes en foto’s op een DVD zetten was een boppeslag en bleek genoeg op te leveren om te sneupen naar een tafel. Via Marktplaats werd een biljarttafel en alle toebehoren op de kop getikt. Carambool!
En dan nu een club oprichten. De drie mannen organiseren op dinsdagavond 28 oktober een openbare bijeenkomst. Dan zal de start van de club vorm krijgen. Verschillende vragen komen langs zoals “Moet ik kunnen biljarten om mee te doen?” “Welke avonden gaan we spelen?” “Moet ik een eigen keu kopen?” Iedere belangstellende is welkom op deze avond. Het begint om 20.00 uur in het Dorpshuis. Alle leeftijden en met nadruk ook vrouwen zijn uitgenodigd. Natuurlijk is er deze avond de mogelijkheid om ten minste één stoot te maken. Tot 28 oktober in ’t Doarpshûs. Kees Bethlehem Johannes Oppersma Henk Rozenberg
De energie-proeverij op 4 oktober was een topdag! Veel mensen zijn langs geweest en hebben kennis gemaakt met (o.a.) voetreflex, reiki, klankschalen en QiGong. De sfeer was ontspannen, leuk, gezellig en bezoekers gaven aan dat ze het een “verwen” dag vonden. Zoveel enthousiaste reacties en zelf vonden we het zo leuk om te doen dat we het zeker nog een keer gaan organiseren. Nog geen kennis gemaakt? Kom dan vooral een keer langs. In de winkel of bij een rustmoment, stiltemiddag of klankschaalconcert. Zie de website voor de data. Op verzoek van bezoekers, worden nu ook rustmomenten (met QiGong en meditatie) georganiseerd op de vrijdagmiddag van 14.00 – 15.00 uur. De eerstvolgende data zijn: 31 oktober, 7 november, 21 november. www.inspiratiecentrumjoelle.nl
14
------- Wispelweagen Oktober 2014 -------
VRIJWILLIGER IN PORTRET (V.I.P.) Wie: Bernadet de Vries Wat: Peuterspeelzaal It Pikehokje Vroeger, toen de kinderen nog klein waren, was Bernadet één van de moeders die juf Grytsje bij toerbeurten hielp op It Pikehokje. De klik was er tussen Grytsje en Bernadet. En waar de andere moeders tegelijk met hun kinderen de peuterspeelzaal na verloop van tijd verlieten, bleef Bernadet. “Op in gegeven momint bliuwst gewoan hingjen”, zegt ze. En nu, ruim acht jaar later, is ze er nog steeds. Het roulatiesysteem waarbinnen de moeders bij toerbeurt hielpen is er niet meer. Nu is Bernadet samen met Corina Agricola en Ilse Koetsier vaste vrijwilliger. Dit geeft in elk geval meer rust en duidelijkheid voor de kinderen. En de vrijwilligers doen meer ervaring op, wat er weer in resulteert dat de kinderen ze inmiddels ook met ‘juf’ aanspreken.
Eigenlijk is Bernadet ook echt juf. Ze heeft immers de PABO afgerond. Maar het bleek moeilijk werk te vinden in het onderwijs. Daarom is Bernadet nu gastouder. “It wurk op It Pikehokje is foar my in leuke ôfwikseling”, zegt ze. Ze is dan immers op een groep aan het werk en probeert samen met Grytsje en de andere vrijwilligers de peuters voor te bereiden op de basisschool. Een paar ochtenden per week leuk een beetje spelen en fröbelen met andermans kinderen. Om ze vervolgens weer aan de zorg van hun ouders over te dragen. Een beetje kleien, een beetje plakken, hier en daar een traantje wegvegen. Zo zou iemand wellicht kunnen denken over een ochtend peuterspeelzaal. Maar dat is toch niet de werkelijkheid. Nu worden de kinderen meer dan vroeger voorbereid op de basisschool. En krijgen ze extra ondersteuning wanneer het ze op bepaalde gebieden iets minder doen. Juf Grytsje neemt deze taak - terecht - heel serieus. En de vrijwilligers met haar.
15
------- Wispelweagen Oktober 2014 -------
De peuters zijn blij met de vrijwilligsters. Juf Colina, juf Ilse en juf Berna-hoespreek-ik-dat-verder-ook-al weer-uit worden altijd hartelijk begroet en het bij een van de dames op schoot zitten is en privilege waar nog net niet om wordt gevochten. De samenwerking tussen de dames verloopt prima. Zo weten ze van elkaar hoe de ander haar koffie drinkt. Maar ook weten ze welke peuter op welk vlak bepaalde aandacht nodig heeft. Ze zijn zeer betrokken. Het klaarstomen voor de kleuterschool is ook hun doel. Maar dat wil natuurlijk niet zeggen dat ze niet meer kleien, plakken, boekjes lezen en traantjes wegvegen. Hun moedergenen maken de dames gelukkig buitengewoon geschikt voor dit werk!
Ledenvergadering Pl. Belang Terwispel op 28 April 1951 Café Velde. Opening. De opkomst is gering. Mogelijke oorzaak: de plaatselijke Bazar die veel werk vroeg. Ingekomen stukken. Een aanvraag van de Kleuterschool is ingekomen om een subsidie. Over het weggedeelte bij de Klidze is een schrijven ingekomen van B en W . De onderhoudsplichtigen zijn aangeschreven dit gedeelte voor den eersten Maart ’51 in orde te brengen en in orde te houden. Ons verzoek om waarschuwingsborden bij de school te plaatsen is afgewezen. Afgewezen is ook het lichtpunt Moeweg/Oude dijk. Over de aanvraag onderhoud met B en W. aangaande het pad Spaltenbrug tot Spaltendraai is een schrijven ingekomen. Voorz. geeft hierover nog eenige toelichting ook aangaande verschillende paden in andere dorpen. Blauw geeft aangaande deze punten eenige inlichtingen over de nieuwe wegenligger. Versl. Penningmeester. Onze Penn. is bedlegerig en moet een rustkuur ondergaan en dien aangaande wijst de Voorz. een commissie aan die de boeken naziet voor controle. A. de Wit en H v Zwol worden hiervoor aangewezen. Bij monde van A de Wit wordt verslag uitgebracht dat de bescheiden van de Penn. in orde zijn. De Wit merkt nog op dat er dit jaar nogal een hooge uitgaafpost in voorkomt n.l. de perebomen, maar niet bekocht is de mening van de Voorzitter. Jaarverslag secr. De secr. geeft enige gegeven over het jaar 1950-51. Aangaande dit verslag vraagt de Wit of er eerst een Bouwplan wezen moet of dat er eerst een
16
------- Wispelweagen Oktober 2014 -------
aanvraag voor nieuwe woningen moet zijn. Terwispel telt ongeveer een zestig woningzoekenden. Voorz. Holtrop meent dat er eerst een bouwplan moet zijn, maar zoolang er nog geen bouwplan is wordt de gelegenheid weleens gegeven elders te bouwen. Voorz. merkt hierbij op; denk er steeds aan dat men een eigen zelfstandig dorp bewaard. Er is een nieuw bouwplan in bewerking maar officiële molens draaien langzaam. Jonkman vraagt enige inlichten over het lichtvraagstuk. De Voorz. geeft een uiteenzetting aangaande de regeling P.E.B. Uit deze bespreking meent men dat de draagkracht algemeen gezocht dient te worden dan krijgt men een juiste verhouding. Regeling aanvr. Subsidies. Voorz. Holtrop geeft hierover enige inlichting van de bedoeling hoe hij dit ziet en vraagt dan vrij mandaat voor uitgaven n.l. als het bestuur dit kan verantwoorden. Het betreft hier meest uitgaven aan plaatselijke verenigingen die er hun nut van kunnen hebben. De Wit vraagt of de subsidie voor de kleuterschool niet is vastgelegd. Dit is voor één jaar bepaald. Bron meent dat die verenigingen daar zullen aanvragen waar subsidies te verwachten is. Op voorstel van H v Zwol wordt het bestuur dit aangaande vrij mandaat verleend. Bestuurverkiezing. Klanken uit de vergadering wenschen geen stemming, doch dit wordt door het bestuur afgekeurd. De aftredende bestuursleden B Heida en A Idzerda worden beide herbenoemd en nemen de functie weder op zich. Thans wordt een schrijven van de kleuterschool (aanvraag subsidie) behandeld. B. Visser licht dit schrijven toe. Het bestuur krijgt ook hiervoor vrij mandaat. Rondvraag. De Wit opent de rondvraag en vraagt of het niet mogelijk zou zijn om ’s nachts enige lampen te laten doorbranden b.v. Plantsoen en bij Tj Postma. Ook voor straatverlichting moet nodig op aangedrongen worden meent hij. K v.d. Meulen brengt naar voren dat in geval er brand zou uitbreken bij hem in de buurt er geen blussingswater zou zijn. Blauw vraagt of de Gemeente ook subsidie geeft voor verschillende paden. Een onderzoek a.g. deze opmerkingen kan worden ingesteld aldus de Voorz. De Wit vraagt nog in hoeverre de reinigingsdienst gevorderd is. De reinigingsdienst is in voorbereiding aldus de Voorz. en we zullen moeten afwachten hoe dit geregeld wordt. W de Bos, secr.
Tige tank - Tige tank - Tige tank Hjirby wol ik elkenien tankje foar de kaarten , besite, blommen, telefoanstsjes, berjochtjes en alle oare attinsjes, tidens myn ferbliuw yn ’t sikehûs en by myn thúskomst .
Klaske Lageveen -Post 17
------- Wispelweagen Oktober 2014 -------
Verslag jeu de boules wedstrijden van de twee jeu de boule-clubs van Terwispel Op donderdag 25 september opent Bert Jansma om 19.00 uur dit sportgebeuren in ons mooi vernieuwd dorpshuis. Hij heet ons welkom en neemt met Nico het woord , zodat we 2 voorzitters hebben die de avond openen en de spelregels uitleggen. Ja als het gemakkelijk kan, waarom zal je het dan niet moeilijk doen. Om 19.20 uur beginnen de wedstrijden in een poule A en B. De wedstrijdbanen zijn prima geprepareerd. (hulde aan Jan Rintsma en Klaas Bosma) De strijd is hevig, er wordt om de millimeter gestreden, maar alles gebeurt in prima sfeer met hier en daar een rake kwinkslag. Dit verhoogt de gezelligheid en de sfeer. Na elke ronde kunnen we een kopje koffie of iets sterkers te drinken. Winnaars poule 1: Wiesje en Titus. Winnaars poule 2: Henny en Nico. Deze strijden om het kampioenschap wat een spannende wedstrijd oplevert. Wiesje en Titus staan eerst voor met 3-9. Dan komt het Louis van Gaal verhaal: het wordt 15-10 voor Henny en Nico, maar spannend was het wel. De prijs uitreiking: Poedelprijs: Johannes Veenstra. Hij moest kussen op de borsten van een blote dame. Dat hij daar geen ervaring mee heeft, was ons bekend.. Maar om er in te bijten, dat tast alle fatsoen en normen aan Johannes Johannes wat een gehannes. 1 ste prijs: Henny en Nico. Zij mogen hun handtekening zetten op het clubicoon (T Shirt), hebben eeuwige roem en mochten de wisselbeker in ontvangst nemen. 2 de prijs: Wiesje en Titus. Zij mogen een verslag of verhaaltje van deze avond schrijven Bij deze verzilveren hem.. 3 de prijs: Foppe en Koos. Zij krijgen eervolle vermelding. Al met al was het een geslaagde avond bedankt hiervoor en tot de volgende keer. p/s Bij deze grijp ik de gelegenheid aan om aan ledenwerving te doen. Ja we kunnen vooral voor de dinsdag groep best wat versterking gebruiken. Schroom niet en kom eens op dinsdagmiddag langs om de sfeer te proeven van deze mooie sport, misschien vind je het best leuk en zeg je dit had ik eerder moeten doen. Kosten 1 euro p/m misschien zit er wel subsidie op (grapje) Wij beginnen op 14.00 uur hopelijk tot ziens. Groetjes
de tweede prijs winnaars.
18
------- Wispelweagen Oktober 2014 -------
LDODK NIEUWS
Debuut LDODK/AH Gorredijk in Ereklasse LDODK/AH Gorredijk speelt dit seizoen voor het eerst in de Ereklasse, het hoogste niveau op het veld. Het is een korte competitie met twee poules van zes ploegen. Dat betekent dat de teams meer ruimte hebben om zich te richten op het belangrijke zaalseizoen in de Korfbal League. De eerste helft van de veldcompetitie bestond daarom uit slechts vijf wedstrijden. Het team van Jan Sjoerd Pool begon met twee verliespartijen, maar daarna volgden drie gewonnen wedstrijden op rij. Gevolg is dat LDODK/AH Gorredijk halverwege het veldseizoen op een gedeelde tweede plek staat. Een knappe prestatie. Nu bereidt de ploeg zich eerst voor op het zaalseizoen. Erwin Zwart in Oranje Het Nederland korfbalteam bereidt zich op dit moment voor op het Europees Kampioenschap dat van 24 oktober t/m 2 november in Portugal wordt gehouden. Erwin Zwart van LDODK/AH Gorredijk draait al een tijdje mee in Oranje en behoort tot de selectie die hoopt deze titel in de wacht te slepen. Op de site ldodk.nl zijn de ervaringen van Erwin de komende weken te volgen. Drie kampioenen Veel jeugdploegen spelen op het veld een najaarscompetitie. Meestal in een poule van vier teams. Dat betekent dat er in oktober ook al kampioenen zijn. Drie teams van LDODK/AH behaalden de titel: D2, F3 en F1. Alle spelers en begeleiders: Van Harte Gefeliciteerd. Bekercompetities Drie ploegen van LDODK/AH Gorredijk doen mee aan de noordelijke bekertoernooien. In de Jan Mulderbeker plaatste LDODK zich voor de kwartfinale door in Beilen met 24-15 van Vitesse te winnen. Tegenstander in de kwartfinale op 22 april volgend jaar is Ritola uit Zuidlaren. De junioren plaatsten zich ook voor de kwartfinale. Op 16 april speelt de A1 thuis tegen de junioren van Nic./Alfa College uit Groningen. De A1 haalde de kwartfinale door in Buitenpost met 24-7 van Flamingo’s te winnen. Voor de B1 eindigde in oktober het avontuur in de Noordelijke aspirantenbeker. Ritola B1 was in Zuidlaren veel te sterk: 20-9. Jeugdploegen in Rabo trainingspakken De jeugdploegen van LDODK/AH Gorredijk lopen er sinds het begin van het seizoen tiptop bij. Met dank aan de Rabobank, die zich als sponsor aan het jeugdplan van de vereniging heeft verbonden.
19
------- Wispelweagen Oktober 2014 -------
Sizze & Dwaen No ek op facebook te finen.
112 jier hystoarje op it spoar (2). Oanslútend op it maaienûmer binne dizze kear de famyljes begjinnend mei C oant H oan bar. Ek no binne dêr wêr 25 fragen. Hwa’t antwurden wit, dit graach efkes melde oan Douwe Knol, Mounesleat 19, 8407 DA Terwispel 0513 – 461340, [email protected] Nr.
namme
1. 2. 3. 4.
Hwa is Ct…? fr 1914 Hwa spile yn 1957; H. Dijkstra of H. Donker ? Hwa is …. Dolstra ? m 1930 H. Donker m spile yn 1929 en 1957 ? Hat H. Dijkstra spile of wienen dêr twa H. Donkers ? Hwa is Eelkje …. fr 1914 Hwa is Frou Estea ? fr 1929 De name is min te lezen Hwa is F.E. fr 1936 Hwa is R.E. m 1936 Hwa is Hetti Fr…. fr 1957 Edsje ? Gaastra fr 1926, 1930, 1931. De foarnamme is min te lêzen Hwa is K. Gal…. fr 1916 B. de Groot m 1902 en 1964 Binne dêr twa B. de Grooten ? Juffer Geerts fr 1905, 1952 Binne dêr twa Juffer Geertsen ? W. Gorter m 1930, 1962 Binnen dêr twa W. Gorters ? Anne de Groot fr 1916 De namme is min te lêzen Harm de Groot m 1916 De namme is min te lezen Hwa is G.H. fr 1912 Hwa is Th. H m 1912 Hwa spile yn 1934; H. Heida (fr) of Hetty ? Hwa is K. Heida m 1964 De namme is min te lezen
5. 6. 7. 8. 9. 10 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20.
m / fr
jierren
20
------- Wispelweagen Oktober 2014 -------
Nr. 21.
22. 23. 24. 25.
namme m / fr jierren R. Heida Neffens de fersprate spyldata binne dêr nei alle gedachten mear R. Heida’s west (2?). Ik kom him tsjin yn 1902, 1908, 1920 --1947, 1950 en 1956 Hwa is Hein …? m 1953 Hwa is Henk ? m 1953 Hwa is Hepke …? m 1914 Hwa is Hetty…? fr 1914 en 1934 Hat H. Heida spile of wienen dêr twa Hetty’s ?
Út name fan Sizze & Dwaen, Douwe Knol. Mounesleat 19, 8407 DA Terwispel. 0513 – 461340 06 - 53321135
KINDERKERSTFEEST Beste kinderen, Het is nog maar oktober en je denkt nu misschien nog niet aan het kerstfeest, maar wij, de kerstcommissie, zijn alweer met het kerstfeest bezig. Dit jaar vieren we het wederom op kerstavond; Woensdag 24 december om 19.00 uur in de kerk van Terwispel. Lijkt je het leuk, geef je op, ook kinderen die een instrument bespelen kunnen zich aanmelden. Graag voor 31 oktober opgeven Je kunt je opgeven bij: Bernadet de Vries-Nieuwland, E-mail : [email protected] of je mag ook bellen : 0513 - 572006 Hopelijk tot ziens op het kerstfeest. Namens de kerstfeestcommissie Anneke, Doetie, Margje, Bernadet en Iepie
21
------- Wispelweagen Oktober 2014 -------
Protestantse Gemeente Tijnje/Terwispel Rolbrêgedyk 6 8406 AN Tijnje Predikant :
Ds. C. K. J. Pronk
Kerkdiensten 12 oktober 19 oktober 26 oktober
9.30 uur 9.30 uur 9.30 uur
Ds. H. Boswijk CMAD Ds. C.K.J. Pronk
2 november 5 november 9 november 16 november
9.30 uur 19.30 uur 9.30 uur 9.30 uur
Ds. C.K.J. Pronk Ds. C.K.J. Pronk Evangelisatiedienst
Koffie-ochtenden, voor iedereen Data: ma. 27 oktober, di 9 december Plaats: de Utkomst Tijd: 10.00 – 11.30 uur
Sneek
Terwispel Tijnje Terwispel
Kerkdienst in oude stijl Heilg Avondmaal Tijnje Dankdag Tijnje Terwispel Tijnje
Liturgisch bloemschikken info en opgave Alie de Bruin, tel 571813
Catechisatie. data en tijden komen nog. Plaats: bij de leiding thuis
Geef kleur aan je geloof, Schilderen op weg naar Kerst, Pasen en Pinksteren. Data in overleg. Opgave en info Reinskje Lageveen Eigen bijdrage gewenst Tel. 571767
Jongeren-avonden, voor 15 plussers over een thema, data en tijden komen nog. Plaats: Utkomst boven.
Stamppot-eten, voor iedereen datum: ma. 24 november. Plaats Utkomst Tijd: 11.00 uur
22
------- Wispelweagen Oktober 2014 -------
UITNODIGING KERKGEBOUW TERWISPEL 150 JAAR 1864 – 2014 Uitnodiging voor het 150 jarig bestaan van het kerkgebouw in Terwispel. Aan dit feestelijke gebeuren willen we aandacht besteden en wel op:
zaterdagmiddag 25 oktober en zondagmorgen 26 oktober Het programma ziet er als volgt uit: Zaterdag 13.00 uur Kerk open ( tentoonstelling archief materiaal ) 14.00 uur
Welkomstwoord Historisch overzicht van de afgelopen 150 jaar Muziek / zang Een bijdrage van Hindrik Liemburg De kerk van Terwispel voor de reformatie Muziek / zang Afsluiting met hapje en drankje
Op zondag 26 oktober om 9.30 uur wordt de kerkdienst gehouden in oude stijl. Uw aanwezigheid wordt op prijs gesteld, met het verzoek om in kleding uit de 19e eeuw de dienst bij te wonen, hoewel dit uiteraard geen verplichting is. U bent van harte welkom op beide dagen. . De jubileum commissie 150 jaar kerkgebouw Terwispel : Corrie Pronk, Fokje Hokwerda, Iepie Zijlstra, Joh. Bergsma en Hendrik Span
23
------- Wispelweagen Oktober 2014 -------
Gedachtenis moment in kerk Terwispel op 22 november Zondag 23 november is de laatste zondag van het kerkelijk jaar. De zondag daarop is de eerste adventszondag, de tijd voor de kerst. In de protestantse kerken wordt op de laatste zondag van het kerkelijk jaar de overledenen van het afgelopen jaar herdacht. De namen worden genoemd en ter nagedachtenis wordt een kaars aangestoken. Tot slot wordt een algemene kaars voor alle overledenen in de gemeente aangestoken. Het kan zijn dat er mensen zijn die zelden of nooit in de kerk komen, behoefte hebben aan een zekere gedachtenis rond het overlijden van een nabestaande. We hebben het initiatief genomen de kerkdeur open te zetten op: zaterdagmiddag 22 november van 16.00 uur tot 17.30 uur Een ieder gelovig of ongelovig is welkom. Er kan voor in de kerk een kaarsje aangestoken worden. Men kan even rustig gaan zitten of direct weer weggaan. De activiteiten comm. kerk Terwispel: Joh. Bergsma / Hendrik Span
Twee muzikale uitvoeringen in de kerk Terwispel Concert mannenkoor: manna De activiteitencommissie van de kerk Terwispel heeft het mannenkoor: manna uitgenodigd om op:
vrijdag 14 november ’s avonds 19.45 uur in de kerk Terwispel een concert te verzorgen. Het koor staat onder leiding van Anton van der Meulen De koorleden komen uit: Boornbergum, Tijnje en Oude – en Nieuwehorne. Het koor brengt zowel geestelijke als algemene liederen ten gehore. Het afwisselend programma bestaat uit koorzang, solozang, een muzikaal intermezzo en er is ruimte voor samenzang. Na afloop wordt u koffie / thee aangeboden. Ter bestrijding van de kosten is er een collecte. Gezien het succes van vorig jaar is een bezoek aan dit 4-stemmig koor zeker de moeite waard. De comm.: Joh. Bergsma / Hendrik Span
24
------- Wispelweagen Oktober 2014 -------
Zaterdag 22 november om 20.00 uur zingt Melomania samen met het Tynster Manljuskoar in de kerk Terwispel. Zie artikel hieronder.
464592
25
------- Wispelweagen Oktober 2014 -------
Jan Kampen ( Spaltenbrêge 303 ) dwangarbeider in Duitsland van okt. 1942 tot april 1945 ( vervolg op vorig artikel in Wispelweagen) Jan Kampen heeft van zijn terugkeer uit Duitsland een dagboek bij gehouden. Het schrift is slecht leesbaar. Maar desondanks vond ik het interessant en heb er een samenvatting van gemaakt. Er was nog een lange weg te gaan voor hij weer in Terwispel was.
Dagboek van de terugreis 13 april Er is geen werk meer op de fabriek. Alles werd stuk gemaakt en vernietigd. Maar we moesten wel in het Lager blijven. Het kan nog wel even duren voor we naar huis gaan. 14 april Nog altijd in het Lager. Terwijl de gevangenen vrij rondliepen. Maar we zijn er wel uitgebroken om sigaretten en eten te vinden. ( Lager is het duitse woord voor kamp ) 16 april Het was zondag, de Duitse troepen waren omsingeld. We zijn nog steeds in het Lager. De andere dag zijn we naar een Lager in Weddersleben gegaan. Er was veel paardenvolk onderweg. De paarden werden door vliegtuigen beschoten. We troffen een doodgeschoten paard aan en met 7 man hebben we er 100 kg. vlees afgesneden en ’s nachts gekookt. Dus niet geslapen. 11 mei De Fransen vertrekken. Op 12 mei hebben we de Duitschers van het terrein gestuurd. 13 mei het was zondag. Ik moest om 7.00 uur aardappelschillen in de keuken. De Duitsers bestormden weer het Lager. Ik kreeg een geladen revolver van de chef van de keuken en heb ze de barakken uit gekregen. Zondagavond werd gezegd, dat we maandag zouden vertrekken. Gelukkig want we zaten weer onder de wandluizen 21 mei Tweede pinksterdag tot elf uur geslapen. Op 22 mei dinsdag vertrokken we om half twaalf. We kregen de man een half brood en een bus vlees, maar dat was bedorven. Met 12 auto ‘s ging het vervolgens via diverse plaatsen over de verkeersweg naar Hannover, waar alles stuk en aan puin lag. Op 23 mei om 2 uur kwamen we in Hildesheim aan. Om 4 uur was onze wagen weer gepakt. We rijden ongeveer om 5 uur weg, waarheen weet geen een. Maar we kwamen in een groot Lager aan voor de overnachting. De barakken zijn daar precies als huizen. W. C. met waterspoeling en badkamers met koud en warm water. Prima eten brood met spek en soep, een pakje tabak met sigarettenpapier en lucifers. Het was vroeger een Lager voor arbeiders die uitgediend waren. De Amerikanen hebben ze eruit gestuurd en er een verzamel Lager van gemaakt. Ik en Sake lagen op een kamer, prima bed met springveer matras. Ze zeggen dat er kans is dat we morgen maar Maastricht zullen gaan. We moeten maar weer afwachten. We koken nog echte thee om in de veldflessen te doen
26
------- Wispelweagen Oktober 2014 -------
24 mei ’s Morgens 8 uur opstaan. Ze zeggen dat we vandaag niet weg gaan, maar morgen. Ook alweer goed. Vandaag aardappels met vlees met 6 man hebben we een panvol opgegeten. 25 mei Richting Dortmund onderweg alles stuk en vernietigd. 26 mei Het was een koude nacht, van slapen kwam niets terecht. Ik heb wat op het station rondgelopen, ook alles was daar stuk. Het is niet te beschrijven hoe het eruit ziet. We hopen dat we vannacht Holland binnenrijden. We moeten vaak wachten. Vannacht om 4 uur zijn we over de Rijn gekomen en zijn tot Krefeld gereden Op 27 mei schrijft Kampen we hopen vannacht Maastricht binnen te rijden. Maar de brug over de Rijn bij Krefeld was nog een gevaarlijk obstakel. Het werd de volgende dag ’s avonds zes uur dat ze Maastricht binnen reden. Hier werden we hartelijk ontvangen, we kregen brood en werden ontluisd. De terugtocht van Thale naar Maastricht was deels per vrachtauto en trein. Tot zover ging zijn dagboek over de terugreis. Volgens vrouw Kampen is hij dan weer met de trein dan weer liftend richting Friesland gegaan. Aangekomen in Gorredijk trof hij buurman Marcus van Seijen bij hem achterop de fiets is hij thuisgekomen. Hij was van oktober 1942 tot juni 1945 van huis geweest. Zijn brieven schreef hij altijd optimistisch. Het zullen echter zware jaren geweest zijn. Onderstaande personen uit Terwispel hebben de dwangarbeid niet overleefd. Jan Krikke ( geb. 03-03-1889) en Gosling Vlietstra (02-03-1913 ). Uit Tijnje waren dat: Geert Bos ( 03-05-1923 ), Jeen Jeeninga (19-09-21 ) en Thijmen G. Jeeninga (11- 03- 1922 ). Bron: Slaven van de bezetter, door Jasper Keizer. Tijnje, Hendrik Span.
TERUGBLIK Het weekend van 11 tot 14 september 2014 stond weer in het teken van het Terwispeler feest, waarbij eens in de twee jaar groots word uitgepakt. Toevallig kreeg ik de “ Vragenlijst Dorpsfeest Terwispel 2014” onder ogen welke ging over ”ken Uw dorp “ en andere wetenswaardigheden. Een van de vragen was “wanneer en door wie werd in Terwispel een kaatsclub opgericht”. Op 15 mei 1931 schreef de “Kaats Vereeniging Terwispel en omkriten” een leden wedstrijd uit waarbij het aantal deelnemers 7 parturen was. Waarschijnlijk is de vroegere directeur van de zuivelfabriek “De Volharding Terwispel”, de heer J.J. Visser, mede oprichter van de kaatsclub geweest. De oprichting zal dus enige tijd hiervoor zijn beslag hebben gekregen. Visser kwam oorspronkelijk van Oosterlittens, dus uit de ” kaatshoeke” van Fryslân. Visser is enige tijd voorzitter en speler geweest zoals blijkt uit een verslag in de Leeuwarder Courant (LC) van 30 september 1938 vanwege zijn 25 jarig jubileum als directeur van de zuivelfabriek “De Volharding Terwispel”.
27
------- Wispelweagen Oktober 2014 -------
Mijn schoonvader Hendrik Bethlehem is lid en speler van de kaatsclub geweest dus had dit gelijk mijn aandacht. Ook mensen als, Evert Bron , Marten Pool, C. Zijlstra, A. de Boer. R. Heida , Noppert, Homme Dijkstra, Teije van der Meulen en vele anderen komen in beeld. Er is een tijd geweest dat de club uit ongeveer 40 leden bestond. Er werd door de leden van de kaatsclub ook elders in de provincie Fryslân gekaatst. Helaas is het mij tot heden niet gelukt de oprichting datum van de kaatsclub te achterhalen. Via de LC. kwam ik er achter dat deze “Kaatsclub Terwispel en omkriten” nogal actief is geweest in het verleden. Zo las ik in deze krant van17 augustus 1931 het onderstaand verslag . VOLKSSPELEN IN TERWISPEL. Terwispel 17 augustus. De door de V.V.V. alhier georganiseerde feestelijkheden zijn, hoewel het weer enkele malen als spelbreker optrad, uitstekend geslaagd. Dit geldt vooral voor den kaatswedstrijd, waarbij de plaatselijke kaatsvereniging hare medewerking verleende. Hier volgen de verschillende uitslagen. Kaatswedstrijd, 75 deelnemers (waarvan 18 uit Wijnaldum): Eerste prijs f.30 en 3 medailles: I. Beuksma te Wommels. Seb van der Molen te Wijnaldum en S. Zijlstra te Beetgum. Tot koning der partij werd eerst genoemde uitgeroepen, wien daar voor met een tweede medaille vereerd werd. tweede prijs f18 , S. Stelpstra te Huizum, H. de Vries te Wijnaldum en J.J. Visser te Terwispel: derde prijs f.6 W.J. Hiemstra te Drachten. H. Stuiver te Tjalbert en D. Tilstra te Drachten: vierde prijs: f. 6 . I. de Haan te Holwerd. Tj. Hofstra te Wijnaldum en J. Steegstra te Akkrum. Het prijs winnende partuur ondervond in de derde en vierde omloop geduchten tegenstand, de eindstrijd verliep zeer eenzijdig. Voetbal wedstrijd, prijzen gouden en zilveren medailles: “Voorwaarts II”, Terwispel – D.J.F. I Gorredijk. 7-0. “Voorwaarts I. Terwispel—Rood Zwart, Knipe 2—2 ( door Voorwaarts I gewonnen door `t nemen van penalties): Drachten I – Gorredijk I. 4—4 ; door Drachten met `t nemen van penalties gewonnen. Scheidsrechter Folkertsma leidde onpartijdig. Hardfietsen, 11 deelnemers, prijzen luxe voorwerpen: eersteprijs; Jelle Bouma. tweede prijs; Evert de Boer. derde prijs Jeen Pool. Paardmennen, deelname 9 paren, prijzen luxe voorwerpen; eerste prijs; Evert Hoekstra en Tr. Wijnstra—Hager, tweede prijs; Jan van der Sluis en Tr. Foppes. Floralia; schoolkinderen, eerste prijs; Akke Visser. tweede prijs; Anne Lageveen. derde prijs; Girbe Visser. idem eerste prijs ; Mientje Koopmans. tweede prijs; Tjibbe Veenstra. derde prijs; Anne Lageveen. Ouderen; eerste prijs; mej. Lageveen—Heida. tweede prijs; Anne de Boer. Rubriek ter opluistering. eerste prijs; K. van der Heide. Tweede prijs Jan Westra. De feestelijkheden werden opgeluisterd door uitstekende muziek van Ad Altiore Concordia van Gorredijk. Het duo Stap—Hemmen trad Zaterdagavond voor gehuwden en Zondagavond voor ongehuwden in de groote feest tent op en oogstte met zijn liedjes en voordrachten zeer veel succes. Wanneer de “Kaatsclub Terwispel en omkriten is op gehouden te bestaan is mij niet bekend. Kort na de tweede oorlog zou nog zijn gespeeld volgens geruchten. Maar ja , zo gaat dat, sommige initiatieven verdwijnen andere verschijnen. Misschien later meer. Hâns de Vries Snits
28
------- Wispelweagen Oktober 2014 -------
Dorpsfeest Het is dorpsfeest. Alle straten in het dorp zijn versierd. Ieder jaar wordt er een optocht georganiseerd, als het dorpsfeest is. Mooi versierde wagens rijden dan door de straten. Lotte mag dit keer ook meedoen aan de optocht. Lotte gaat samen met juf Stien mee op de wagen van hun buurt. Juf Stien is niet alleen de juf van Lotte, maar ook de buurvrouw. Juf Stien heeft dit jaar een hele gekke wagen bedacht. ‘Het thema van dit jaar is vakantie’, vertelt de juf Stien. ‘Als we nou eens een zwembadwagen maken. Alle kinderen uit de straat kunnen in het zwembad op wielen.’ De boze buurman vindt het geen goed idee. ‘Als dat doorgaat, doe ik niet mee’, zegt hij. Gelukkig vinden de andere buren het juist een erg goed plan. Origineel en heel leuk vinden zij het. In een grote schuur wordt er aan de praalwagen gewerkt. Op een hele grote kar wordt een zwembad gemaakt, waar wel 15 mensen in passen. Het zwembad wordt versierd met opblaaspalmbomen en opblaaskrokodillen. Met mooie Letters wordt er opgeschreven, “ZWEMBAD ZONNEBUURT”. De kinderen, die in de zonnebuurt wonen, verven met mooie kleuren de buitenkant van het zwembad. Als de praalwagen klaar is, komt juf Stien naar het eindresultaat kijken. ‘Het is misschien niet de mooiste wagen, maar wel de leukste!’ Tevreden kijkt juf Stien naar het zwembad. ‘Mmm, er moet wel warm water in, anders bevriezen onze billen.’ Buurman Bolder regelt een vrachtauto met heet water.
Buurman Bolder is vrachtwagenchauffeur en hij rijdt die dag met de zwembadwagen in de optocht mee, maar voor het zover is moet er nog veel gebeuren. Met een grote slang spuit buurman Joop het warme water uit de vrachtauto in het zwembad. Uit alle hoeken van de straat komen kinderen in badjassen, zwembroeken en bikini’s aangelopen. ‘Mogen we er al in?’ vraagt Wouter. ‘Nog even wachten Wouter, het zwembad is bijna vol’, zegt Joop.’ ‘Joehoe! Kijk eens wat ik heb meegenomen’. Juf Stien komt aangelopen met een doos vol waterpistolen. ‘We gaan iedereen die komt kijken eens lekker nat spuiten’. Dan komt buurvrouw Bolder aangelopen. Ook zij heeft iets bij zich. Het zijn twee grote flessen badschuim. De flessen worden geleegd in het zwembad en de schuimvlokken dwarrelen door de lucht. ‘Het bad zit vol, jullie kunnen erin.’
29
------- Wispelweagen Oktober 2014 -------
Er wordt een trap tegen het zwembad aangezet. Eén voor een stappen de kinderen in het zwembad. Juf Stien, Buurvrouw Bolder en Joop gaan ook mee. De moeder van Lotte staat naast de wagen. Zij maakt foto’s. De boze buurman is in geen velden of wegen te bekennen. Buurman Bolder gaat achter het stuur zitten en zet de motor aan. Toet, toet, toetert hij en begint te rijden. De optocht gaat beginnen. Langs de kanten van de wegen staan een heleboel mensen te wachten op de versierde wagens. Iedereen wacht vol spanning af, hoe de wagens dit jaar zijn versierd. Daar komt de optocht al aan. Ze gaan heel langzaam, omdat de wagens groot en zwaar zijn geworden van alle versieringen en mensen die erop staan. Er klinkt muziek en er wordt gelachen. Het water uit de zwembadwagen klotst over de randen. Er wordt driftig gespoten met de waterpistolen. Toeschouwers maken dat ze wegkomen, als er een straal water te zien is. De boze buurman staat inmiddels ook aan de kant van de weg naar de optocht te kijken. Wouter ziet hem staan. ‘Daar staat de boze buurman’, fluistert hij in Lottes oor. Zonder zich te bedenken, vullen Lotte en Wouter hun waterpistolen met water en… pjssst, de boze buurman krijgt de volle laag. De boze buurman schrikt. Hij had deze aanval niet verwacht. Mopperend en drijfnat loopt hij naar zijn huis terug. Lotte en Wouter schateren het uit. Veel tijd hebben ze niet, want daar zien ze het volgende slachtoffer al staan. De schooldirecteur staat verderop aan de kant van de weg te praten met de deftige meneer. Juf Stien ziet hem ook. ‘Let op allemaal’, fluistert ze. ‘Maak je klaar.’ De optocht komt steeds dichterbij de schooldirecteur. Hij staat nog steeds niets vermoedend te praten met de nette meneer. ‘Nu!’, roept juf Stien. Dat laten de kinderen zich niet nog eens zeggen. Ze beginnen driftig te spuiten. De heren worden kleddernat. Beteuterd kijken ze op. De kinderen in het zwembad schateren het uit en ook de grote mensen proesten van het lachen. Achter de wagen horen ze de school directeur roepen. ‘Juf Stien!’ Boos houdt hij zijn armen de lucht in. En juf Stien? … Die zwaait vriendelijk terug. Geschreven door Marije van der Veen
30
------- Wispelweagen Oktober 2014 -------
Kinderen van de ‘t Ambyld vragen aandacht voor goede verlichting. Nog altijd vallen er onder fietsers veel slachtoffers in het verkeer. In 2011 kwamen 200 fietsers om het leven, maar liefst 20 hiervan waren het gevolg van een slechte of niet bestaande fietsve rlichting. Fietsverlichting is dus van levensbelang zou je kunnen zeggen. Toch worden de gevolgen van het niet gebruiken van fietsverlichting nog altijd onderschat. Slechts 62% van de fietsers voerde voor- en achterlicht. Hierbij is er een verband tussen de leeftijdsklasse en de lichtvoering van fietsers. Jongeren en jongvolwassenen voeren verhoudingsgewijs minder vaak licht op de fiets dan oudere leeftijdsgroepen. De kinderen hebben zelf allemaal een fietsverlichtingsetje zogenaamde thuiskomertjes gekregen. Om het goede voorbeeld te geven, dragen ze de lampjes tijdens het Sint Maarten lopen en zijn ze goed zichtbaar. Achtergrondinformatie Als fietser moet u in het donker en bij slecht zicht een voorlicht en achterlicht aan hebben. U mag hiervoor ook losse lampjes gebruiken. Daarnaast moet de fiets reflectoren hebben op de achterkant, trappers en wielen of banden. De regels voor vaste fietsverlichting zijn wit of geel licht voor en rood licht achter. De lampen moeten recht vooruit en recht achteruit schijnen en mogen niet knipperen. Voor losse lampjes op een fiets geldt bovendien dat deze alleen op het bovenlichaam bevestigd mogen worden (aan kleding of tas). Ze moeten goed zichtbaar zijn en moeten recht vooruit en recht achteruit schijnen, ze mogen niet knipperen en niet te veel bewegen. Deze actie wordt door basisschool ’t Ambyld in samenwerking gedaan met Veilig Verkeer Nederland
31
------- Wispelweagen Oktober 2014 -------
Laat de winter maar komen Ook dan is er volop van de natuur te genieten.
Nog even dan zal het al weer november zijn, dan is het nog herfst, maar dat kan ook een mooie maand zijn. De herfst met een grote variatie aan kleuren in de natuur. Dat is dan al begonnen in september. Al vroeg repten de kranten dat de bladeren aan de bomen gingen kleuren en afvallen, wel heel vroeg dit jaar, Maar naar mijn ervaring viel dat toch wel mee. We konden dat waarnemen rond ons eigen erf, maar elke week ging ik een of twee dagen naar Drenthe, ik ben bezig om alle hunebedden te fotograferen, en dat zijn er in totaal 54 waarvan een net over de grens in de provincie Groningen ligt. De meeste staan in de natuur, vooral in bossen. Daar viel het kleuren, en het vallen van de bladeren best mee. Nog een paar weken, dan zullen we het echt meer merken. Herfstkleuren in de bossen, het is dan een mooie tijd om daar te wandelen, maar daarom hoeven we niet naar Drenthe, in Friesland zijn dan ook veel gelegenheden om mooie wandelingen in de herfst in de bossen te maken. Dat de winter in aantocht is kunnen we ook al een poosje aan de vogels merken. Al een poosje in augustus konden we de kieviten in groepjes langs ons dorp zien trekken. andere jaren zagen we de vogels in deze tijd wel op de weilanden tussen de Alde Dyk en de Streek een poosje verblijven op zoek naar voedsel, maar helaas waren de weilanden nu dicht begroeid met mais, nu was er geen plaats meer voor de vogels. In het voorjaar is alles om geploegd en is er veel mest, en zijn er waarschijnlijk ook veel bestrijdingsmiddelen , zeg maar gif gebruikt. We hebben een poos van de stank kunnen genieten. Door alles wat er in de grond terecht is gekomen is het bodemleven in de grond naar boven gekomen, daar kwamen de vogels weer op af, We zagen veel weidevogels, maar ook spreeuwen, roeken en ooievaars die er op af kwamen. Hele dagen zagen we de vogels pikken, ik dacht dan, komt dat wel goed met al dat gif? Zullen ze het overleven. Op een avond liepen er wel 12 ooievaars vlak voor ons huis, ik heb een dode roek in de berm gevonden. Die komen ook op het leven af wat in de grond zit Elk jaar zagen we regelmatig reeën voor ons huis, ook op ons erf, maar dit jaar zagen we ze niet, slechts een op een avond op een paadje langs een sloot. Vogels en dieren mijden die dichte mais velden. De natuur heeft het moeilijk, we zouden als mensen ons meer bewust moeten zijn dat er ook ruimte zou moeten blijven voor ander leven dan alleen voor de mens. Helaas wordt er te veel aan het eigen ik gedacht. Ik schreef voor de zomer over spechten die een nesthol in een dode boom, een Zweedse meelbes hadden gehakt. Het was de grote bonte specht, het vrouwtje en mannetje zijn met hun beiden een hele zaterdag bezig geweest, we hebben hun werkzaamheden kunnen volgen. De dag er na, het was zondag, zijn ze weer bezig geweest, waarschijnlijk om het nesthol schoon te maken en buiten wat bij te schaven. Af en toe dook er een in het hol om even later met spaanders weer naar buiten te komen die ze dan op de grond in het gras lieten vallen. Nu is een Zweedse meelbes geen boom met hard hout, en deze is ook nog dood, dus nog zachter ten gunste voor de spechten. Ik had die zaterdag achter een ruit een statief opgesteld met een camera met telelens er op. Ik heb die dag een mooie serie foto’s van de ijverige spechten gemaakt.
32
------- Wispelweagen Oktober 2014 -------
Er zijn eieren in gelegd, maar daar heb ik niet naar gekeken, ik was bang dat de zaak dan verstoord zou worden en dat wil ik beslist niet. Ook zal het moeilijk zijn om in zo’n nesthol te kijken, het zou kunnen met een spiegeltje, maar dat is veel te riskant. Je zou de broedende vogel verstoren. Later hoorde je dat de eieren uitgekomen waren. Toen de nestjongen wat ouder werden was het soms een hels kabaal in de holle boom. Ze zijn uitgevlogen, af en toe zagen we de jonge vogels. Ook later zagen we af en toe nog spechten in en bij de boom vooral waren ze dan bezig om voedsel te zoeken onder de bast in een dode boom zit veel leven, vooral onder de bast, maar ook wel in het zachte hout.. Af en toe valt er eens een tak af, zo slecht is de conditie van het hout. Verleden jaar zaten er nog wat bladeren aan enkele takken, maar dit jaar geen enkel blad meer, er zit helemaal geen leven meer in de boom, maar ik laat hem staan zolang er geen gevaar is dat hij om zal vallen of om waaien en tegen het huis terecht zal komen. Verder hebben in de dikkere bomen in de wallen zowel aan de oost als de westkant van ons erf nog een paar spechten gebroed. Paddenstoelen waren er deze zomer ook vroeg toen het begon te regenen, en het waren mooie. In de bossen stonden er plotseling heel veel. Ik heb als ik er over na denk nog nooit zulke mooie parelamanieten gezien. En dan nog een andere uit die familie, de Slanke roodbruine amaniet, ook die zijn zo vroeg in het paddenstoelenseizoen heel mooi. Maar de echte tijd voor paddenstoelen moest nog komen, tot de winter echt invalt kunnen we nog heel veel mooie soorten vinden, misschien wel op eigen erf. Misschien daarover later meer want in en ons dorp zijn ook hele mooie soorten te vinden., ik heb hier ook al mooie exemplaren gezien. Hadden we een droge zomer, toen viel er plotseling regen, en het leek maar niet op te houden, en er kwamen felle hoosbuien, en wat hadden we mooie wolkenpartijen aan de lucht, Donkere wolken, grijs, donker grijs tegen zwart aan, soms bijna paars. Ik heb de laatste tijd vaak naar de lucht staan te kijken, sneeuwwitte wolken met grillige dikke koppen die tegen een prachtige blauwe hemel afstaken. Ook op dit moment als ik dit schrijf zijn ze soms heel mooi in het noorden.te zien. Wat jammer is dat veel mensen dit mooie niet zien. Als je het hen vraagt zeggen ze vaak, daar denk ik niet eens aan, maar mooi is het wel als je me er op wijst. Vaak sta ik ’s avonds een poosje buiten naar de sterrenhemel te kijken Als er een heldere lucht is, is het prachtig om al die sterren te zien. Venus, een heldere ster staat schuin boven ons, en Mars een eindje verder. Ook de Grote Beer staat daar dicht bij. Deze is gemakkelijk te vinden als je hem eenmaal hebt gezien. Het is moeilijk om al die sterren bij naam te leren kennen, zelf kom ik ook niet zo ver.
Hans Baron
33
------- Wispelweagen Oktober 2014 -------
TERWISPEL IN HET NIEUWS
Topdag voor tellers trekvogels Het gekwinkeleer is er niet van de lucht. Bij de rietlanden ten noorden van Terwispel is het zaterdag een drukte van belang. Zo’n vijftien ervaren vogeltellers van Natuurvereniging Geaflecht uit Gorredijk richten hun kijkers omhoog en negeren vogelgeluiden die van lager bij de grond komen. Tijdens Euro Birdwatch, de jaarlijkse Europese trekvogelteldag, draait het om de trekvogels die van noord naar zuid overvliegen. “Je telt de trekvogels, maar dit jaar mogen ook de vogels geteld worden die in omgekeerde richting vliegen of in de buurt van de telpost gezien worden.” Dolf Koerts van Natuurvereniging Geaflecht legt uit dat de teldag bij Terwispel wordt gecombineerd met het ringen van vogels door vogelringstation Menork. In het rietland naast de polderdijk zijn elf grote netten geplaatst om voorbijkomende vogels te vangen waarna ze een ring aangemeten krijgen. Vogelgeluiden uit geluidsboxen lokken de vogels. Ondertussen lijkt het erop dat de tellers op de polderdijk het niet erg druk krijgen. “Er staat nogal wat wind en die komt een beetje uit de verkeerde hoek”, stelt een van de spotters vast. Een waterral laat zich horen in het riet, een groepje kolganzen vliegt over. “Kijk, dit is een late.” Willem Bil van Menork komt aanlopen met een aantal vogelfuikjes. In een ervan zit een kleine karekiet, de enige van zijn soort deze dag. “De meeste karekieten zitten al lang in Afrika, deze is laat.” Vandaag is er vooral veel trek van de rietgors (30 stuks) stelt Bil vast. Hij en zijn mannen hebben het hectisch druk. Vanaf zeven uur ’s ochtends zijn ze al in touw. De vogels worden gemeten, gewogen en geringd. “We hopen wat soorten aan te treffen die in Noorwegen geringd zijn.” Bijna ongemerkt krijgen de tellers op de polderdijk het wat drukker. Hoog in de lucht vliegt een groep kolganzen over. Op lager niveau spotten ze onder meer: zes baardmannetjes, een havik, een goudhaantje, acht sijsjes en twee merels. Volgens Willem Bil zijn de merels dit jaar vroeg, meestal trekken ze wat later. Vanaf de dijk naast de Schipsloot hebben de vogelaars ruim zicht over de Hege Geasten en de Bouwerspolder. Op het meer kwekt een grote groep wilde eenden er lustig op los. Later maar eens zien welke soorten dit zijn, de laagstaande zon maakt dat nu onmogelijk. Telpost Venebuurt telde zaterdag in vier uur tijd uiteindelijk 2.788 trekvogels, verdeeld over 40 soorten. Het aantal is bijna een verdubbeling ten opzichte van vorig jaar toen er 1.517 vogels van 50 soorten werden geteld. Landelijk werden op 150 telplekken meer dan een miljoen vogels geteld, een recordaantal. Topper bij Terwispel is de kievit waarvan 667 exemplaren werden geteld. Bijzonder was dit jaar het hoge aantal overtrekkende zanglijsters, meer dan 100.000 landelijk, waarvan 211 bij Terwispel. Euro Birdwatch werd dit jaar in 38 landen van Europa georganiseerd. In Nederland coördineert Vogelbescherming Nederland de telling. Alle resultaten worden verzameld op de site www.trektelling.nl. 7 oktober 2014 /Arend Waninge
34
------- Wispelweagen Oktober 2014 -------
TERWISPEL IN HET NIEUWS
35
------- Wispelweagen Oktober 2014 -------
’t PIKEHOKJE
36