Mededeling van het college aan de gemeenteraad (2013-119)
Onderwerp: Portefeuillehouder: Datum:
Nota verkeerslichten 2013 Wethouder Drenth 24 oktober 2013
Aanleiding voor de mededeling Doetinchem werkt hard aan het verbeteren van haar bereikbaarheid. Het is daarbij in het belang van alle weggebruikers en van de ondernemers om verkeershinder en onveilige situaties zoveel mogelijk te voorkomen. Daarnaast neemt het verkeer ook de komende jaren nog toe en verzoeken busmaatschappijen en hulpdiensten om versnelde afwikkeling bij verkeerslichten. Hierdoor worden keuzes voor het toepassen, afstellen, programmeren en onderhouden van verkeerslichten steeds complexer. Naast duidelijke keuzes op kruispuntniveau wordt het steeds meer noodzaak naar de afwikkeling van het verkeer op netwerkniveau te kijken. Met het vaststellen van het uitvoeringsprogramma mobiliteitsplan 2012 hebben wij besloten een beleidskader op te stellen met uitgangspunten voor het realiseren, vervangen en onderhouden van verkeersregelinstallaties (VRI’s). Daarbij is voor het onderhoud gebruik gemaakt van een notitie van D66 over hoe om te gaan met storingen. Met deze nota wordt voorkomen dat steeds opnieuw dezelfde afwegingen gemaakt moeten worden en wordt duidelijk welke kwaliteitseisen Doetinchem stelt aan de Doetinchemse verkeersafwikkeling. Doetinchem heeft op dit moment in haar beheersgebied 21 VRI’s. Met de aanleg van de oostelijke randweg en de reconstructie van de Ondernemingsweg wordt dit aantal uitgebreid naar 25 VRI’s. Kern van de boodschap Een verkeersregelinstallatie is een belangrijk instrument om een bijdrage te leveren aan het verbeteren van de doorstroming van het autoverkeer, de voorrang voor het openbaar vervoer, het verminderen van de wachttijd voor het langzaam verkeer en verkeersveiligheid. Verkeerslichten kunnen immers een groene golf faciliteren, een bus detecteren en vrije doorgang verlenen en het langzaam verkeer extra bedienen. Daarnaast krijgen verkeerslichten een steeds belangrijkere rol toebedeeld om het verkeer te sturen. Het kan allemaal, maar in de praktijk blijkt vaak dat het niet allemaal tegelijk kan. Kruispunten hebben onvoldoende capaciteit om alle vervoerwijzen op hetzelfde moment met voorrang te bedienen. Dit vraagt van de wegbeheerder om het stellen van prioriteiten op basis van gefundeerde afwegingen en (beleids)doelstellingen. Vanwege het dynamisch karakter van verkeer hebben verkeersregelinstallaties voortdurend aandacht nodig. Deze zorg bestaat uit het snel herkennen van problemen of storingen, het zorg dragen voor het efficiënt en effectief herstellen van de nagestreefde functionaliteiten, maar ook het vroegtijdig anticiperen op mogelijke problemen en het voorkomen hiervan (monitoren van de verkeersstromen). Kortom, op basis van het vastgestelde verkeer- en vervoersbeleid wordt bepaald hoe, waar en wanneer verkeersregelinstallaties het verkeer in de stad regelen. In het mobiliteitsplan zijn deze doelstellingen op hoofdlijnen beschreven. In de nota verkeerslichten worden deze hoofddoelstellingen vervolgens vertaald naar concrete doelstellingen per vervoerwijze en per kruispunt. Inlichtingen bij: J. Alffenaar Telefoonnummer: (0314) 377 114 Bijlagen: Nota verkeerslichten 2013 V13 en advies politie Pagina 1 van 5
Mededeling van het college aan de gemeenteraad (2013-119)
Nota verkeerslichten 2013 De nota bestaat uit vier delen, te weten: - plaatsingsstrategie: wanneer wordt een verkeerslicht geplaatst of verwijderd; - regelstrategie: hoe worden de verschillende vervoerswijzen(auto, openbaar vervoer, fiets, voetganger) op kruispuntniveau afgewikkeld? En welke vervoerswijze heeft wanneer prioriteit te opzichte van de andere vervoerswijzen; - ontwerpstrategie: alle juridische en verkeersregeltechnische randvoorwaarden en voorzieningen die voor het ontwerpproces van belang zijn; - beheerstrategie: hoe wordt ervoor gezorgd dat de verkeerslichten blijven functioneren op technisch en verkeerskundig niveau? De werking van de verkeerslichten is toegespitst op het verkeer- en vervoerbeleid zoals dat is vastgelegd in het mobiliteitsplan en het wegcategoriseringsplan. Vooraf zijn de gewenste kwaliteitsniveaus van de vervoerwijzen (auto, openbaar vervoer, fiets en voetganger) vastgelegd en op die manier prioriteiten bepaald. Deze prioriteiten zijn opgenomen in de regelstrategie, zodat per kruispunt duidelijk is welke vervoerwijze prioriteit heeft en met welk kwaliteitsniveau. De prioritering op basis van de hoofdnetten auto, openbaar vervoer en fiets is als volgt:
In onderstaande tabel is aangegeven hoe de prioritering van de Doetinchemse VRI’s er op kruispuntniveau uit ziet. In uitzonderlijke gevallen zoals bij calamiteiten of wegwerkzaamheden kan een andere regelstrategie gaan gelden. Hiërarchie / prioriteit in verkeersregeling Kruispunt
1
2
3
Ruimzichtlaan-Keppelseweg-Hofstraat-Europaweg
auto
fiets
snel OV
Gaswal-Missetstraat-Waterstraat
fiets
auto
Missetstraat-Handelskade-IJsselkade
fiets
auto
Raadhuisstraat-Terborgseweg
fiets
snel OV
Gaswal-Europaweg
auto
auto
Europaweg-Varkensweide
auto
Raadhuisstraat-Dr. Huber Noodtstraat-Rozengaardseweg
fiets
snel OV
auto
Keppelseweg-Loolaan-IJsselstraat
auto
fiets
snel OV
Rozengaardseweg-Kennedylaan
auto
fiets
snel OV
Kennedylaan-Hofstraat
Auto
fiets
snel OV
auto
Inlichtingen bij: J. Alffenaar Telefoonnummer: (0314) 377 114 Bijlagen: Nota verkeerslichten 2013 V13 en advies politie Pagina 2 van 5
Mededeling van het college aan de gemeenteraad (2013-119)
Hiërarchie / prioriteit in verkeersregeling Kruispunt
1
2
3
Hofstraat-Burg. van Nispenstraat
fiets
snel OV
auto
Ruimzichtlaan-Ds. Van Dijkweg-Haareweg-Kennedylaan
auto
fiets
snel OV
Terborgseweg-Kennedylaan-Broekweg
fiets
snel OV
auto
Huber Noodtstraat-Kennedylaan-Varsseveldseweg
auto
fiets
snel OV
Varsseveldseweg-Zuivelweg-Boddens Hosangstrat
auto
fiets
snel OV
Europaweg-Liemersweg
auto
Keppelseweg-Energieweg
auto
fiets
snel OV
Liemersweg-Energieweg
auto
fiets
Europaweg-Bedrijvenweg
auto
snel OV
Ondernemingsweg-Bedrijvenweg
auto
fiets
Terborgseweg-Havenstraat
auto
fiets
snel OV
Ondernemingsweg-Fabriekstraat-Gildenbroederslaan
auto
Ondernemingsweg-Terborgseweg-Oostelijke randweg
auto
fiets
snel OV
Oostelijke randweg- Varsseveldseweg
auto
fiets
snel OV
Oostelijke randweg-Normandiestraat
auto
fiets
snel OV
De nota verkeerslichten beschrijft het wensbeeld van de situatie, zoals deze over ongeveer 10 jaar gerealiseerd moet zijn. Vooral het onderdeel verkeerkundig beheer uit de beheersstrategie vraagt om een andere aanpak. Wij willen daar een verandering in bereiken door proactief te gaan handelen in plaats van reactief. Daarom bevat de nota ook een uitvoeringsprogramma VRI. In dit uitvoeringsprogramma wordt nader ingegaan op de uitvoeringsacties en consequenties die de nota verkeerslichten met zich meebrengen. Voor een uitgebreidere beschrijving verwijzen wij u naar de bijgevoegde nota verkeerslichten 2013. Om toekomstige storingen en/of uitval van VRI’s beter af te handelen, gaan wij nog een aanvullend protocol opstellen. Doel hiervan is mogelijk verkeersonveilige situaties verder in te perken. Te denken valt aan de inzet van verkeersregelaars bij storingen van VRI’s op schoolroutes. Financiering In het uitvoeringsprogramma VRI is aangegeven welke activiteiten moeten worden uitgevoerd om de huidige situatie in beeld te krijgen en in overeenstemming te brengen met de gewenste situatie. Het betreffen veelal acties waarvan de kosten gedekt worden door inzet van eigen uren of pas aan de orde zijn bij de periodiek vervanging van de verkeersregelinstallaties. Voor twee acties van het verkeerskundig beheer is nog geen dekking voor handen. Het gaat om de financiering voor het inzetten van de kwaliteitscentrale als analyse-instrument om de werking van verkeersregelingen te kunnen beoordelen (kosten € 5.000,- per jaar) als ook het verbeteren van de gebruiksvriendelijkheid van de beheerscentrale (eenmalige investeringskosten € 25.000,-). Voor beide onderdelen is inhuur van externe deskundigheid noodzakelijk. Inlichtingen bij: J. Alffenaar Telefoonnummer: (0314) 377 114 Bijlagen: Nota verkeerslichten 2013 V13 en advies politie Pagina 3 van 5
Mededeling van het college aan de gemeenteraad (2013-119)
Er is geen financiële ruimte in de begroting 2014 en verder. Er is wel ruimte in het FO-budget verkeersveiligheid (nr. 62110101, post advies/onderzoekskosten). Daarom worden deze jaarlijkse kosten van €5.000.- gedekt uit dit budget. De eenmalige investeringskosten bedragen € 25.000,-. De raad heeft op 25 april 2013 het uitvoeringsprogramma mobiliteitsplan en de geactualiseerde shortlist verkeersmaatregelen vastgesteld. Op de shortlist staat voor elk project de wijze van financiering aangegeven. De shortlist wordt uitgevoerd met de beschikbare middelen in onze begroting. Het budget ligt daarmee vast. Binnen de shortlist zijn er financiële tegen- en meevallers. De raad heeft toen besloten om financiële mee- en tegenvallers in de shortlist ook in te zetten/te dekken binnen mobiliteit. Bij de begroting 2014 moeten we hiervoor spelregels vaststellen. In de begroting 2014 doen wij het voorstel om hieraan invulling te geven door, zodra projecten afgerond zijn, het saldo te verrekenen met een specifiek hiervoor aangemaakt kredietnummer (72999). Hiermee kunnen wij (kleinschalige) projecten met hoge prioriteit alsnog aan de shortlist toevoegen mits daar binnen de shortlist financiële ruimte (dekking) voor is. Daarmee zijn wij in staat om flexibel, adequaat en snel in te spelen op situaties waar bijvoorbeeld de verkeersveiligheid ernstig in het geding is. Jaarlijks actualiseren we de shortlist mobiliteit zowel inhoudelijk als financieel en wordt de stand van zaken van de diverse projecten en dit krediet ter vaststelling voorgelegd aan de raad. De raad besluit dan over de inzet van dit krediet voor het komende jaar. Worden tussentijds projecten aan de shortlist toegevoegd, dan wordt dit zo spoedig mogelijk ter besluitvorming aan de raad voorgelegd, hetzij via een apart raadsbesluit, hetzij via de documenten uit de p&ccyclus (financiële monitor of jaarstukken), hetzij via de jaarlijks te actualiseren shortlist. Vooruitlopend op vaststelling van bovenstaand voorstel in de begroting 2014 hebben wij besloten de eenmalige investeringskosten van €25.000 voor het verbeteren van de beheerscentrale ten laste van dit krediet 72999 Voor- en nadelen mobiliteitsplan te brengen. Communicatie De nota verkeerslichten is voorgelegd aan de fietsersbond, Veilig Verkeer Nederland (VVN), Transport en Logistiek Nederland, de IG&D, de OVD en de politie. De citymanager, VVN en de politie hebben hierop gereageerd. De citymanager gaf aan zich te kunnen vinden in de voorgestelde regelstrategie. Hij deelt het voorstel om op de wegen direct rond het centrum (de gebiedsontsluitingswegen min) de voetganger, fietser en de bussen prioriteit te geven boven de auto. Hij benadrukte dat iedere centrumbezoeker na zijn of haar auto geparkeerd te hebben als voetganger het centrum bezoekt en dat Doetinchem op de voorgestelde wijze ook duidelijk maakt dat het serieus werk maakt van het bevorderen van het fietsgebruik naar het centrum. Ook onderschrijft het belang van een goede verkeersafwikkeling tijdens calamiteiten of bij evenementen en het daarvoor in kunnen stellen van regelscenario’s. VVN geeft aan het belangrijk te vinden dat er keuzes worden gemaakt en de kwaliteitseisen van de regeling vooraf worden vastgesteld. VVN onderschrijft eveneens het belang van een goede verkeersafwikkeling tijdens calamiteiten of bij evenementen en hecht waarde aan een gedegen monitoring. Inlichtingen bij: J. Alffenaar Telefoonnummer: (0314) 377 114 Bijlagen: Nota verkeerslichten 2013 V13 en advies politie Pagina 4 van 5
Mededeling van het college aan de gemeenteraad (2013-119)
De politie vindt de nota verkeerslichten een grote stap vooruit in het behalen van de mobiliteitsdoelstellingen. De nota sluit aan bij de landelijke regelgeving. Zorgpunt van de politie is de waarborging van de personele capaciteit voor het beheer. Verdere toelichting (bevoegdheid, informatieplicht etc.) n.v.t.
Inlichtingen bij: J. Alffenaar Telefoonnummer: (0314) 377 114 Bijlagen: Nota verkeerslichten 2013 V13 en advies politie Pagina 5 van 5