RAADSBERICHT Informatie van het college van burgemeester en wethouders aan de gemeenteraad
Nummer Datum Onderwerp Bijlagen Steller
: : : : :
2015-52 21-10-2015 Motie buslijn 51 3 A Dijk
Aanleiding De gemeenteraad van Haren heeft op 28 september 2015 een motie aangenomen ten aanzien van buslijn 51. In deze motie wordt het college verzocht: • •
Buslijn 51 via Dilgtweg, Kerklaan, Kromme Elleboog en Oosterweg op te schorten tot nader order; Met de vervoerder en/of het OV-Bureau in overleg te treden met als inzet buslijn 51 pas te laten rijden na realisatie van een totaaloplossing van de verkeerssituatie inclusief inpassing van buslijn 51, in het gebied Dilgtweg, Kerklaan, Kromme Elleboog en Oosterweg.
In de raadsvergadering zijn niet alle aspecten van dit onderwerp belicht. Met dit raadsbericht informeren wij u alsnog hierover. Huidige en toekomstige situatie Allereerst is het belangrijk om te realiseren dat het gebied volop in beweging is en op dit moment nog geen sprake is van een definitieve verkeerssituatie. Vanuit diverse plannen en projecten zijn maatregelen voorzien waarmee verkeersstromen en/of de verkeerssituatie veranderen. Mogelijk zijn de eerste veranderingen eind dit jaar zelfs al gerealiseerd. Concreet gaat het dan om de volgende plannen / projecten en maatregelen: Verkeersregelaars Op dit moment zijn verkeersregelaars aanwezig op het kruispunt van de Molenweg met de Kerklaan. Wij verwachten dat deze inzet tenminste benodigd blijft totdat de Oosterweg weer opengesteld wordt. De inzet van deze regelaars hebben wij in eerste instantie verlengd tot en met december 2015. Afsluiting Oosterweg Momenteel is de Oosterweg afgesloten voor alle verkeer vanwege bouwverkeersstromen van en naar DHE 5/6. In november wordt deze maatregel met de bouwers geëvalueerd en wordt bezien of en wanneer de afsluiting kan worden opgeheven. Wanneer de weg wordt vrijgegeven leidt dit naar verwachting tot een daling van het aantal fietsers op het kruispunt Molenweg – Kerklaan. Fietspad tussen Oosterweg en Kerklaan Tussen de Oosterweg en de Kerklaan langs het nieuwe Zernike College wordt momenteel gewerkt aan realisatie van een nieuw fietspad. Dit fietspad zal primair gebruikt worden door leerlingen van het Zernike College. Leerlingen die op de fiets vanuit zuidoostelijke richting naar school fietsen (o.a. omgeving Oosterhaar) kunnen dan van dit fietspad gebruik maken.
2
Daarnaast kan het fietspad ook door andere fietsers gebruikt worden, bijvoorbeeld als alternatief voor de route via het kruispunt van de Molenweg met de Kerklaan. Reconstructie Kerklaan en Oosterweg De Kerklaan en de Oosterweg worden afgewaardeerd naar 30 km/u. Hierbij worden tevens maatregelen genomen waarmee de verkeerssituatie verbetert. Zo worden plateaus gerealiseerd, kruispunten door middel van een andere kleur beter geaccentueerd en de rijbaan fysiek én visueel smaller gemaakt. De eerste werkzaamheden vinden plaats in 2015/2016. Voor meer informatie verwijzen wij u naar het verkeersplan DHE (zie link). http://www.haren.nl/document.php?m=88&fileid=38521&f=294767333d5872c9adcadc64916b f8fc&attachment=1&c=30503 Realisatie Fietsroute Plus Samen met de Regio Groningen-Assen en de provincie Groningen zijn wij in gesprek over financiering van de fietsroute plus Groningen – Haren. Inmiddels heeft de Regio GroningenAssen vanuit het programma Beter Benutten middelen gereserveerd voor deze fietsroute en wordt momenteel een besluit van Gedeputeerde Staten voorbereid waarbij zij tevens middelen beschikbaar stellen. Als dit leidt tot een positief besluit dan ontstaan mogelijkheden om op de gehele route Kerklaan – Kromme Elleboog – Jachtlaan maatregelen te nemen waarmee tevens kansen ontstaan om bestaande knelpunten op te lossen. Hierbij onderzoeken we tevens de mogelijkheden van het toevoegen van een fietspad aan de oostkant van de Kerklaan. Kruispunt Molenweg – Kerklaan Voor dit kruispunt zijn vanuit DHE reeds een viertal schetsen opgesteld (rotonde, gelijkwaardig kruispunt, voorrangskruispunt, shared space). Bij de verdere uitwerking van de fietsroute plus zullen we de nadere uitwerking van dit kruispunt verder vorm gaan geven. Fietsverbinding Rummerinkhof – Grootslaan – Oosterweg Met de realisatie van DHE 5 en 6 ontstaat een nieuwe route voor fietsers vanaf de Rummerinkhof via de Grootslaan naar de Oosterweg. Naar verwachting zal daarmee de verkeersdruk van fietsers op de Oosterweg en de Kerklaan afnemen. Nieuwe onderdoorgang fietsers/voetgangers en fietsstraten bij station De gemeente werkt aan de ontwikkeling van het Stationsgebied. Onderdeel van de ontwikkeling is het realiseren van een fiets- voetgangersverbinding tussen Oosterhaar en het centrum, ter hoogte van het station. Daarnaast worden in de directe omgeving (Nieuwe Stationsweg tussen stationsplein en Middelhorsterweg en het eerste gedeelte van de Rummerinkhof) fietsstraten gerealiseerd. Wij verwachten dat fietsers van/naar Oosterhaar gebruik maken van deze route via de Rummerinkhof en/of Oosterweg. Mogelijke aanvullende maatregelen Naast bovenstaande maatregelen zijn mogelijk aanvullende maatregelen denkbaar. Op termijn beogen wij om een nieuwe auto- en fietsverbinding te realiseren tussen de Rijksstraatweg en de Kerklaan. Daarnaast kan nader onderzocht worden welke mogelijkheden er zijn om het autoverkeer van/naar Oosterhaar via een andere route (Dr Ebelsweg / Hertenlaan / Rijksstraatweg) te laten rijden. Ten slotte is het mogelijk om de verkeersproductie en orientatie van verkeer van deelgebied 3 nader te analyseren om zo de verkeerseffecten van toevoegen van DHE 5/6 gedetailleerder in kaart te krijgen. Deze aanvullende maatregelen
3
worden op dit moment (nog) niet nader uitgewerkt maar kunnen in de toekomst wellicht ingezet worden. Ten aanzien van de route van lijn 51 betekent bovenstaande dat op korte én langere termijn verkeersstromen (m.n. fietsverkeer) wijzigen en op en rondom de beoogde route diverse fysieke maatregelen worden getroffen. Overwegingen t.a.v. routekeuze Voor de routekeuze van lijn 51 dienen, naast eerder genoemde maatregelen, de volgende aspecten tevens te worden meegewogen: Bereikbaarheid Haren met openbaar vervoer Als gevolg van bezuinigingen op het openbaar vervoer wordt vanaf december 2015 lijn 254 opgeheven en lijnen 54 en 58 gebundeld tot één nieuwe lijn 51. Concreet betekende dit voor Haren dat het station niet meer bediend zou worden met een bus. Daarnaast zouden, Oosterhaar, DHE 3, de nieuwe woonwijken DHE 5 en 6, het nieuwe Zernike College en zorginstellingen dan niet (goed) worden bediend met het openbaar vervoer. De nieuwe route van lijn 51 via het station en de Kerklaan biedt hiervoor een oplossing. Deze nadelen ontstaan echter opnieuw als de route alsnog niet wordt ingesteld. Verkeersafwikkeling en -veiligheid Met de nieuwe buslijn wordt een voertuig toegevoegd in een gebied waar nu knelpunten worden ervaren. De inschatting van zowel onszelf, van het OVbureau en van Qbuzz is dat deze gevolgen echter beperkt zijn en verkeersafwikkeling en verkeersveiligheid nog steeds afdoende geborgd zijn. Naar verhouding leidt het toevoegen van 2x per uur per richting een bus niet tot een substantiële toename van de verkeersonveiligheid, afgezet tegen het totaal aantal voertuigen dat hier rijdt. Daarnaast zijn busschauffeurs professionele bestuurders en zijn gewend om te rijden op drukke plaatsen en tussen grote(re) stromen langzaam verkeer . Daar komt bij dat verkeersstromen als gevolg van ruimtelijke ontwikkelingen (o.a. extra fietspaden, opheffen afsluiting Oosterweg) op termijn nog veranderen. Er is nu dus sprake van een tijdelijke situatie. Mogelijk zijn deze verkeersstromen al gewijzigd wanneer of kort nadat de eerste bussen gaan rijden. Dit zou betekenen dat er minder fietsers over de route Kromme Elleboog/Kerklaan zullen rijden. Ten slotte zijn op deze route geen locaties aanwezig met een concentratie aan geregistreerde ongevallen. Wel zijn er locaties waar in de beleving sprake is van een knelpunt (subjectieve verkeersveiligheid) zoals weergegeven in het Gemeentelijk Verkeer en Vervoerplan (GVVP, zie link). http://www.haren.nl/document.php?m=88&fileid=35471&f=2217996a6a4d6ac32576448b2e60 c2df&attachment=1&c=28675 Regionale samenwerking Op verzoek van de gemeente Haren heeft het OVbureau de mogelijkheden van een alternatieve route onderzocht. Uiteindelijk is deze route in de nieuwe dienstregeling opgenomen. In dit proces zijn de inhoudelijke bezwaren vanuit de bevolking meegewogen. Men dient zich er uitdrukkelijk bewust van te zijn dat de gemeente Haren belang heeft bij een goede samenwerking met haar partners in de regio. Project stationsgebied Het project stationsgebied is geënt op het realiseren van een OV knooppunt. Daar is geen sprake van indien hier geen bus meer rijdt. Daarnaast zijn busmaatregelen opgenomen waarvoor subsidie beschikbaar is gesteld. Indien (vooralsnog) geen bus het station aandoet verdwijnt nut en noodzaak om deze maatregelen te realiseren. Daarmee ontstaat tevens het
4
risico dat deze nu niet worden gerealiseerd. Als later blijkt dat deze alsnog moeten worden gerealiseerd dan zal de gemeente deze mogelijk zelf moeten bekostigen. Zie ook ‘financ ieel’. Maatschappelijk / politieke context Er zijn vanuit de bevolking zowel positieve als negatieve reacties op de nieuwe busroute bij het OVbureau binnen gekomen. Wij begrijpen dat er zorgen zijn en hebben deze reacties dan ook meegewogen bij de uiteindelijke beslissing. Reeds genomen maatregelen en voorbereidingen Er zijn inmiddels ten behoeve van de nieuwe lijn 51 door ons extra haltes gerealiseerd (Zernike) en door het OVbureau is de nieuwe route verwerkt in de OV-chipkaart en routeinformatiesystemen. Door nu alsnog af te zien van de route blijven deze haltes onbenut en moeten eerdere wijzigingen ongedaan worden gemaakt. Bevoegdheden en verantwoordelijkheden busvervoer Het OVbureau draagt namens de verschillende overheden in de Regio Groningen Assen de opbrengstverantwoordelijkheid voor het openbaar vervoer per bus. Vanuit die hoedanigheid wordt door het Dagelijks Bestuur (hierna: DB) besloten over lijnvoering en dienstregeling van busvervoer. Wegbeheerders hebben hierbij een verantwoordelijkheid voor de infrastructuur waar de bus gebruik van maakt. Dat vergt een goede samenwerking tussen het OVbureau en de gemeente Haren. Formele besluitvorming over lijnvoering en dienstregeling is echter een bevoegdheid van het OVbureau en niet van de gemeente Haren. Risico’s Bereikbaarheid met OV Met de nieuwe dienstregeling 2016 verslechtert de bereikbaarheid van Haren met het openbaar vervoer. De nieuwe route van lijn 51 biedt hiervoor deels een oplossing. Zo blijft het station Haren bediend met een bus. Daarnaast worden onder meer de wijk Oosterhaar, het nieuwe Zernike College, DHE 3, de nieuwe woonwijken DHE 5 en 6 en zorginstellingen bediend met het openbaar vervoer. Financieel Het project stationsgebied bevat subsidie van de regio en de provincie. Deze subsidie is tot stand gekomen op basis dat Haren een OV knooppunt is. Indien geen bus het station aandoet is feitelijk geen sprake meer van een knooppunt. Daarmee ontstaat een risico voor de voortgang van het project. Daarnaast is door de provincie Groningen aan de gemeente Haren subsidie van maximaal €252.000 beschikbaar gesteld voor businfrastructuur. Voor een deel worden hiermee aanpassingen aan de wegen gefinancierd. Als deze subsidie komt te vervallen dan zullen de wegen evengoed nog moeten worden aangepast en ontstaat op dit onderdeel een financieel tekort in verband met het wegvallen van deze subsidie. Betrouwbaarheid gemeente als partner in de regio Op verzoek van de gemeente Haren heeft het OVbureau de mogelijkheden van een alternatieve route via het station en de Kerklaan onderzocht. Uiteindelijk is deze route in de nieuwe dienstregeling opgenomen. In dit proces is meermaals door de gemeente Haren aangegeven, ook gelet op inhoudelijke bezwaren vanuit de bevolking, dat ingestemd wordt met deze nieuwe route.
5
Nadere toelichting Wij zijn graag bereid om een en ander in een presentatie nader toe te lichten.
Bijlagen: - 1 Factsheet maatregelen - 2 Proces dienstregeling 2016 - 3 Schetsen kruispunt Kerklaan / Molenweg
6
BIJLAGE 1 – Factsheet maatregelen
Ma at r eg el en ko rt e t e r mij n
• Inzet verkeersregelaars op kruispunt, in eerste instantie t/ december [1] • Realiseren fietspad tussen Oosterweg en Kerklaan [2] • In November afsluiting Oosterweg evalueren met bouwers kunnen containers weg? [3]
Ma at r eg el en ( mi d d el) lan g e t er mi jn
• Reconstructie Kerklaan en Oosterweg [4] • Realisatie Fietsroute Plus (2016/2017) [5] o Reconstructie kruispunt Molenweg – Kerklaan, zie schetsen [5a] • Fietsverbinding Rummerinkhof – Grootslaan – Oosterweg [6] • Nieuwe onderdoorgang fietsers/voetgangers en fietsstraten bij station [7]
O pt ion e el / n .t .b :
• Nieuwe autoverbinding tussen Rijksstraatweg en Kerklaan [8] • Autoverkeer vanaf Oosterhaar via andere route (Dr Ebelsweg / Hertenlaan / Rijksstraatweg [9] • Analyseren verkeersproductie (auto-fiets) en orientatie (routes) verkeer deelgebied 3 (+ nauwkeuriger inschatten effecten DHE 5/6) [10]
7
BIJLAGE 2 - Proces dienstregeling 2016 • De dienstregeling 2016 is door het DB OVbureau vastgesteld op 22 juni 2015 • Een van de wijzigingen binnen de gemeente Haren is dat de buslijnen 54 en 58 worden gebundeld als een nieuwe lijn 51. Deze lijn volgt in hoofdlijnen de huidige route van lijn 54. • Op verzoek van de gemeente Haren heeft het OVbureau onderzocht of er een routewijziging via het station en de Kerklaan mogelijk was. Dit bleek het geval en uiteindelijk is deze wijziging opgenomen in de concept dienstregeling. • De gemeente Haren heeft naar aanleiding van de concept dienstregeling op 27 mei 2015 een inloop voor haar inwoners georganiseerd. De aankondiging en de voorgestelde wijzigingen in Haren zijn vooraf gepubliceerd op de website van de gemeente en via facebook/twitter. • Het OVbureau heeft veel reacties ontvangen op de voorgestelde route voor lijn 51. Bij de negatieve reacties is met name ongenoegen over de busroute door de Kromme Elleboog geuit. Om die reden is in de vastgestelde dienstregeling van 22 juni 2015 opgenomen dat met de gemeente Haren nog overleg plaats vindt over de definitief te kiezen route en de te kiezen haltelocaties. Dit overleg heeft geresulteerd in een brief aan het OVbureau van 30 juni 2015 waarin het college aangeeft in te stemmen met de wijziging van de nieuwe route van lijn 51 via het station, Oosterweg/Kromme Elleboog en Kerklaan.
8
BIJLAGE 3 – schetsen kruispunt Kerklaan / Molenweg (Bron: verkeersplan DHE)
“Het kruispunt Molenweg – Kerklaan wordt door velen als een verkeersknelpunt ervaren. Om de discussie over de mogelijke aanpak van dit kruispunt te voeden, is een modellenstudie uitgevoerd met als resultaat onderstaande 4 verschillende modellen. De schetsen hebben de status van ideeën en zijn alleen ambtelijk gedeeld. Een nadere analyse van de effecten van deze modellen moet nog worden gemaakt. Op grond daarvan zal een voorkeur voor een van de modellen uitgesproken kunnen worden, alvorens deze nader uit te werken.”
