MASJID AL EHSAN , BANDAR KINRARA Tarikh:
24 JAMADILAWWAL 1431 H
9 MEI 2010 M
WUKUF : 187 HARI LAGI 9 May 2010
SIRI 3
1
9 May 2010
SIRI 3
2
TALBIAH
9 May 2010
SIRI 3
3
DAM 9 May 2010
SIRI 3
4
PENGERTIAN DAM
Binatang Al-an’am Seperti Unta, Lembu, Kambing Yang Disembelih Atau Gantinya Daripada Makanan Atau Puasa Yang Dikenakan Ke Atas Mereka Yang Menunaikan Haji Atau Umrah Ziarah Atas Sebab-sebab Tertentu. 9 May 2010
SIRI 3
5
SEBAB-SEBAB DIKENAKAN DAM SEMASA DALAM IHRAM
PAKAIAN
LAIN-LAIN (L/W)
BERWANGIWANGIAN (L/W)
KECANTIKAN (L/W) 9 May 2010
ALAM SEKITAR HUBUNGAN JANTINA (L/W) SIRI 3
6
SEBAB-SEBAB DIWAJIBKAN DAM Seseorang itu wajib membayar dam apabila ketika ihram dia melakukan perkara-perkara berikut :
1. Melakukan Perkara-perkara Yang Di Larang Dalam Masa Berihram (Larangan Dalam Ihram) 2. Meninggalkan Perkara-perkara Wajib Haji Dan Umrah 9 May 2010
SIRI 3
7
SEBAB-SEBAB DIWAJIBKAN DAM 3. Membuat Haji Tamattu’ Atau Qiran (Menurut Syarat-syarat Yang Wajib Di Bayar Dam) 4. Luput Wuquf Di Arafah 5. Meninggalkan Tawaf Wada’ Bagi Mereka Yang Tiada Uzur Syari’e 9 May 2010
SIRI 3
8
SEBAB-SEBAB DIWAJIBKAN DAM 6. Berlaku Ihsar Bagi Orang Yang Telah Berniat Ihram (Terhalang Daripada Menyempurnakan Wuquf Di Arafah, Tawaf Atau Sa`ie Dengan Sebab Ketakutan Daripada Musuh, Penyakit Dan Sebagainya) 7. Melanggar Nazar Dalam Masa Mengerjakan Haji 9 May 2010
SIRI 3
9
PEMBAHAGIAN DAM 1. 2. 3. 4. 5. 9 May 2010
Tertib dan Taqdir Takhyir dan Taqdir Tertib dan Ta’dil Takhyir dan Ta’dil Ihsar SIRI 3
10
PENGERTIAN TERTIB :
Seseorang itu hendaklah mengerjakan satu demi satu mengikut tertib, ini bermakna tidak boleh dipilih atau diganti dengan yang lain kecuali tidak berkemampuan mengerjakannya.
9 May 2010
SIRI 3
11
PENGERTIAN TAKHYIR :
Seseorang itu boleh memilih antara jenis-jenis dam yang diwajibkan. 9 May 2010
SIRI 3
12
PENGERTIAN
TAQDIR :
Kadar dam tersebut yang telah ditetapkan oleh syarak. 9 May 2010
SIRI 3
13
PENGERTIAN TA’DIL : Menukar kepada membayar dam dengan cara berpuasa jika tidak mampu mengeluarkan makanan . 9 May 2010
SIRI 3
14
PENGERTIAN IHSAR : Dam untuk tujuan melepaskan diri daripada pantang larang ihram bagi seseorang yang sudah berniat ihram tetapi tidak dapat menyelesaikan rukun hajinya atau rukun umrahnya atau kedua-duanya. 9 May 2010
SIRI 3
15
DAM TERTIB DAN TAQDIR TERTIB BERMAKNA SATU DEMI SATU, TIDAK BOLEH DIPILIH ATAU DIGANTI DENGAN YANG LAIN KECUALI TIDAK TERDAYA MELAKUKAN DAN TAQDIR PENENTUAN SYARA’ SEBAGAI GANTIAN 9 May 2010
SIRI 3
16
DAM TERTIB DAN TAQDIR SEBAB – SEBAB DIKENAKAN DAM 1. IHRAM TAMATTU’ ( dengan syaratsyaratnya ) 2. IHRAM QIRAN ( dengan syaratsyaratnya ) 3. LUPUT WUQUF DI ARAFAH 4. TIDAK MELONTAR JAMRAH 9 May 2010
SIRI 3
17
DAM TERTIB DAN TAQDIR SEBAB – SEBAB DIKENAKAN DAM 5. 6.
5. 6. 7.
TIDAK BERMALAM DI MINA (dengan syarat syaratnya) TIDAK BERMALAM DI MUZDALIFAH ( dengan syarat - syaratnya ) TIDAK BERIHRAM DI MIQAT MENINGGALKAN TAWAF WADA’ MELANGGAR NAZAR DALAM MENGERJAKAN HAJI
9 May 2010
SIRI 3
18
DAM TERTIB DAN TAQDIR DAM YANG DIKENAKAN 1.
MENYEMBELIH SEEKOR KIBAS / KAMBING / 1 PER 7 DARIPADA LEMBU / UNTA / KERBAU, JIKA TIDAK BERKUASA;
2.
HENDAKLAH BERPUASA 10 HARI, 3 HARI DI MASA HAJI DAN 7 HARI APABILA DIA BALIK KE TEMPATNYA, JIKA TIDAK BERKUASA;
3.
HENDAKLAH DIKELUARKAN SATU CUPAK TIAPTIAP SATU HARI (SEPULUH CUPAK), JIKA TIDAK BERKUASA;
4.
TERTANGGUNGLAH DI ATAS ZIMMAHNYA
9 May 2010
SIRI 3
19
DAM TERTIB DAN TAQDIR TERTIB BERMAKNA SATU DEMI SATU, TIDAK BOLEH DIPILIH ATAU DIGANTI DENGAN YANG LAIN KECUALI TIDAK TERDAYA MELAKUKAN DAN TAQDIR PENENTUAN SYARA’ SEBAGAI GANTIAN
SEBAB – SEBAB DIKENAKAN DAM
DAM YANG DIKENAKAN
1.
IHRAM TAMATTU’ ( DENGAN SYARAT-SYARATNYA )
2.
IHRAM QIRAN ( DENGAN SYARAT-SYARATNYA )
MENYEMBELIH SEEKOR KIBAS / KAMBING / 1 PER 7 DARIPADA LEMBU / UNTA / KERBAU
3.
LUPUT WUQUF DI ARAFAH
4.
TIDAK MELONTAR JAMRAH
5.
TIDAK BERMALAM DI MINA (DENGAN SYARAT-SYARATNYA)
6.
JIKA TIDAK BERKUASA
HENDAKLAH BERPUASA 10 HARI, 3 HARI DI MASA HAJI DAN 7 HARI APABILA DIA BALIK KE TEMPATNYA JIKA TIDAK BERUPAYA DENGAN SEBAB TUA
TIDAK BERMALAM DI MUZDALIFAH ( DGN SYARAT-SYARATNYA )
7.
TIDAK BERIHRAM DI MIQAT
8.
MENINGGALKAN TAWAF WADA’
9. 9MELANGGAR NAZAR DALAM May 2010 MENGERJAKAN HAJI
HENDAKLAH DIKELUARKAN SATU CUPAK TIAP-TIAP SATU HARI (SEPULUH CUPAK) JIKA TIDAK BERDAYA JUGA SIRI 3
TERTANGGUNGLAH DI ATAS 20 ZIMMAHNYA
DAM TAKHYIR DAN TAQDIR Sebab – sebab di kenakan dam :
1. Membuang / mencabut / menggunting 3 helai rambut / bulu dari mana-mana anggota 2. Memakai pakaian yang dilarang dalam ihram 9 May 2010
SIRI 3
21
DAM TAKHYIR DAN TAQDIR 3. Memotong / menanggal membinasakan kuku 4. Memakai bau-bauan
/
5. Memakai minyak di kepala / janggut / semua bulu muka selain daripada bulu yang tumbuh di pipi dan dahi 9 May 2010
SIRI 3
22
DAM TAKHYIR DAN TAQDIR 6. Melakukan perkara permulaan persetubuhan 7. Melakukan persetubuhan selepas selesai tahallul awwal tetapi belum selesai tahallul thani ( kedua )
8. Melakukan persetubuhan melakukan persetubuhan merosakkan haji 9 May 2010
SIRI 3
selepas yang 23
DAM YANG DIKENAKAN 1. Menyembelih seekor kambing / kibas; atau 2. Bersedekah kepada 6 orang fakir miskin sebanyak 2 cupak setiap seorang ( 6 orang x 2 cupak ); atau 3. Berpuasa selama 3 hari 9 May 2010
SIRI 3
24 Dam Takhyir dan Taqdir
DAM TAKHYIR DAN TAQDIR KETETAPAN PADA BARANG YANG BOLEH DI GANTI SEBAB – SEBAB DIKENAKAN DAM 1.
2.
MEMBUANG / MENCABUT / MENGGUNTING 3 HELAI RAMBUT / BULU DARI MANA-MANA ANGGOTA MEMAKAI PAKAIAN YANG DILARANG DALAM IHRAM
3.
MEMOTONG / MENANGGALKAN / MEMBINASAKAN KUKU
4.
MEMAKAI BAU-BAUAN
5.
MEMAKAI MINYAK DI KEPALA / JANGGUT / SEMUA BULU MUKA SELAIN DARIPADA BULU YANG TUMBUH DI PIPI DAN DAHI
6.
MELAKUKAN PERKARA PERMULAAN PERSETUBUHAN
7.
MELAKUKAN PERSETUBUHAN SELEPAS SELESAI TAHALLUL TETAPI BELUM SELESAI TAHALLUL KEDUA
8.
DAM YANG DI KENAKAN
MELAKUKAN PERSETUBUHAN 9 May 2010 PERSETUBUHAN YANG SELEPAS MEROSAKKAN HAJI
MENYEMBELIH SEEKOR KIBAS / KAMBING
ATAU BERSEDEKAH KEPADA 6 ORANG FAKIR MISKIN SEBANYAK 2 CUPAK MAKANAN TIAP-TIAP SEORANG
ATAU BERPUASA 3 HARI
SIRI 3
25
DAM TERTIB DAN TA’DIL Sebab – sebab dikenakan dam : Persetubuhan yang merosakkan haji, iaitu persetubuhan yang dilakukan sebelum tahallul awal atau sebelum selesai kerja–kerja umrah dan wajib untuk qada’ haji tahun berikutnya serta qada’ umrah dengan segera 9 May 2010
SIRI 3
26
DAM YANG DIKENAKAN 1. Menyembelih seekor unta, jika tidak berkuasa; 2. Menyembelih seekor lembu, jika tidak berkuasa; 3. Diganti dengan 7 ekor kambing, jika tidak berkuasa; 9 May 2010
SIRI 3
27 Dam Tertib dan Ta’dil
DAM YANG DIKENAKAN 4.
Hendaklah membeli makanan dengan nilai seekor unta dan dibahagikan kepada fakir miskin di Tanah Haram
5.
Hendaklah berpuasa beberapa hari sebanyak bilangan cupak makanan yang dapat dibeli dengan nilai seekor unta
9 May 2010
SIRI 3
28 Dam Tertib dan Ta’dil
DAM TERTIB DAN TA’DIL TA’DIL BERERTI APABILA SESEORANG TIDAK BERKUASA MENGELUARKAN MAKANAN HENDAKLAH DIGANTI DENGAN BERPUASA
DAM YANG DIKENAKAN MENYEMBELIH SEEKOR UNTA SAHAJA)
SEBAB-SEBAB DIKENAKAN DAM PERSETUBUHAN YANG MEROSAKAN HAJI, IAITU PERSETUBUHAN YANG DILAKUKAN SEBELUM TAHALLUL AWAL ATAU SEBELUM SELESAI KERJA –KERJA UMRAH DAN WAJIB QADA’ HAJI TAHUN BERIKUTNYA SERTA QADA’ UMRAH DENGAN SEGERA 9 May 2010
(SUAMI
JIKA TIDAK BERKUASA MENYEMBELIH SEEKOR LEMBU (SUAMI SAHAJA)
DAM
JIKA TIDAK BERKUASA DIGANTIKAN DENGAN 7 EKOR KAMBING (SUAMI SAHAJA)
YANG DIKENAKAN
JIKA TIDAK BERKUASA HENDAKLAH MEMBELI MAKANAN DENGAN NILAI SEEKOR UNTA DAN DIBAHAGIKAN KEPADA FAKIR MISKIN DI TANAH HARAM (SUAMI SAHAJA) JIKA TIDAK BERKUASA HENDAKLAH BERPUASA BEBERAPA HARI SEBANYAK BILANGAN CUPAK MAKANAN SIRI 3 29 YANG DAPAT DIBELI DENGAN NILAI SEEKOR UNTA (SUAMI SAHAJA)
DAM TAKHYIR DAN TA’DIL Takhyir bererti boleh dipilih satu daripada perkara – perkara ( dam ) yang ditetapkan (diwajibkan) : Sebab-sebab dikenakan dam : •
•
Memburu binatang yang halal di makan atau membinasakannya di tanah haram / halal semasa dalam ihram Memburu binatang yang halal di makan atau membinasakannya di tanah haram Makkah semasa dalam ihram atau tidak beriham
*(Belalang adalah binatang buruan.) 9 May 2010
SIRI 3
30
DAM TAKHYIR DAN TA’DIL Sebab-sebab dikenakan dam :
•
Memotong, menebang atau mencabut pokok di Tanah Haram Makkah ( kecuali pokok mati )
9 May 2010
SIRI 3
31
DAM TAKHYIR DAN TA’DIL Dam yang dikenakan : •
•
•
Menyembelih binatang mengikut bandingan binatang yang diburu, jika rusa bandingannya lembu, jika kijang bandingannya kambing dan pokok yang ditebang Atau Membeli makanan dengan nilai harga binatang bandingan dan dibahagikan kepada fakir dan miskin di Makkah Atau Hendaklah berpuasa beberapa hari sebanyak bilangan cupak makanan yang dapat dibeli dengan harga nilainya iaitu satu cupak satu hari
9 May 2010
SIRI 3
32
DAM TAKHYIR DAN TA’DIL TAKHYIR BERERTI BOLEH DIPILIH SATU DARIPADA PERKARA – PERKARA YANG DITETAPKAN SEBAB-SEBAB DIKENAKAN DAM 1.
2.
MEMBURU BINATANG YANG HALAL DI MAKAN ATAU MEMBINASAKANNYA DI TANAH HARAM / HALAL SEMASA DALAM IHRAM MEMBURU BINATANG YANG HALAL DI MAKAN ATAU MEMBINASAKANNYA DI TANAH HARAM MAKKAH SEMASA DALAM IHRAM ATAU TIDAK BERIHAM
MENYEMBELIH BINATANG MENGIKUT BANDINGAN BINATANG YANG DIBURU, JIKA RUSA BANDINGANNYA LEMBU, JIKA KIJANG BANDINGANNYA KAMBING ATAU
DAM
MEMBELI MAKANAN DENGAN NILAI HARGA BINATANG BANDINGAN DAN DIBAHAGIKAN KEPADA FAKIR DAN MISKIN DI MAKKAH
YANG
ATAU
DIKENAKAN
HENDAKLAH BERPUASA BEBERAPA HARI SEBANYAK BILANGAN CUPAK MAKANAN YANG DAPAT DIBELI DENGAN HARGA NILAINYA IAITU SATU CUPAK SATU HARI
*(Belalang adalah binatang buruan.)
ATAU MEMOTONG, MENEBANG ATAU MENCABUT POKOK DI TANAH HARAM MAKKAH ( KECUALI POKOK MATI )
9 May 2010
DAM YANG
DIKENAKAN
SAMA SEPERTI DI ATAS IAITU MENGIKUT BANDINGAN POKOK YANG DIPOTONG / DITEBANG / DICABUT JIKA POKOK BESAR BANDINGANNYA LEMBU, JIKA KECIK BANDINGANNYA KAMBING ATAU MAKA DAMNYA SAMA SEPERTI PERATURAN DAM SIRI 3 33 MEMBURU BINATANG BURUAN, IAITU KENA MEMBELI MAKANANAN ATAU BERPUASA
DAM IHSAR DAM UNTUK MELEPASKAN DIRI DARIPADA PANTANG LARANG IHRAM BAGI SESEORANG YANG SUDAH BERNIAT IHRAM TETAPI TIDAK DAPAT MENYELESAIKAN RUKUN HAJINYA ATAU RUKUN UMRAHNYA ATAU KEDUA - DUANYA
9 May 2010
SIRI 3
34
DAM IHSAR SEBAB DIKENAKAN DAM
1. TERTAHAN / DITAHAN OLEH MUSUH DALAM PERJALANAN; ATAU 2. TERKEPUNG / BERPENYAKIT 3. TIDAK DAPAT MASUK KE MAKKAH SEDANGKAN DIA SUDAH BERIHRAM 9 May 2010
SIRI 3
35
DAM IHSAR DAM YANG DIKENAKAN 1. 2.
3.
MENYEMBELIH SEEKOR KAMBING & BERCUKUR/ BERGUNTING, jika tidak berkuasa HENDAKLAH MEMBELI MAKANAN DENGAN NILAI SEEKOR KAMBING DAN DIBAHAGIKAN KEPADA FAKIR MISKIN DI TEMPAT TAHALLUL ITU, jika tidak berkuasa HENDAKLAH BERPUASA BEBERAPA HARI SEBANYAK BILANGAN CUPAK MAKANAN YANG DAPAT DIBELI DENGAN NILAI SEEKOR KAMBING
9 May 2010
SIRI 3
36
DAM IHSAR Sebab-sebab lain : Dam Ihsar juga boleh dipakai untuk menyelesaikan masalah wanita yang datang haid dan tidak dapat melakukan tawaf haji / umrah kerana terpaksa balik segera ke tanah air.
Begitu juga pesakit yang berpenyakit berat yang terpaksa di hantar balik ke malaysia untuk rawatan lanjut (kedua – dua golongan ini haji / umrahnya belum selesai). 9 May 2010
SIRI 3
37
DAM IHSAR Apabila wanita itu telah suci dan mandi hadath besar, begitu juga pesakit berat telah sembuh dari penyakitnya, hendaklah pergi lagi ke tanah suci Makkah menyelesaikan haji / umrahnya yang belum selesai 9 May 2010
SIRI 3
38
CARA MELAKSANAKAN DAM IHSAR SETELAH KELUAR DARI MAKKAH 2 MARHALAH (91km) ATAU LEBIH ATAU SETELAH SAMPAI KE TANAH AIR HENDAKLAH :1.
MENYEMBELIH SEEKOR KAMBING DAN BERCUKUR ATAU BERGUNTING DENGAN NIAT TAHALLUL, DAN DAGING SEMBELIHAN ITU DIBAHAGIKAN KEPADA FAKIR MISKIN TEMPATAN
2.
JIKA TIDAK MAMPU HENDAKLAH MEMBELI MAKANAN DENGAN NILAI SEEKOR KAMBING DAN BERCUKUR ATAU BERGUNTING DENGAN NIAT TAHALLUL, DAN MAKANAN ITU DIBAHAGIKAN KEPADA FAKIR MISKIN TEMPATAN
3.
JIKA TIDAK MAMPU JUGA HENDAKLAH BERPUASA BEBERAPA HARI SEBANYAK BILANGAN CUPAK MAKANAN YANG DAPAT DIBELI DENGAN NILAI SEEKOR KAMBING ( 1 CUPAK = 1 HARI ) DAN BERCUKUR ATAU BERGUNTING DENGAN NIAT TAHALLUL.
9 May 2010
SIRI 3
39
DAM IHSAR DENGAN BERPUASA DAN BERCUKUR ATAU BERGUNTING DENGAN NIAT TAHALLUL IHSAR ITU, MAKA TERHASILLAH TAHALLULNYA SEKALIPUN BILANGAN HARI PUASANYA BELUM SELESAI. 9 May 2010
SIRI 3
40
CONTOH NIAT TAHALLUL IHSAR
1
AKU MENYEMBELIH KAMBING INI SEBAGAI DAM IHSAR UNTUK TAHALLUL NUSUK KU.
2
AKU BERCUKUR ATAU BERGUNTING BAGI TAHALLUL NUSUK KU.
3
AKU BERSEDEKAH MAKANAN SEBAGAI GANTI MENYEMBELIH KAMBING DAM IHSAR UNTUK TAHALLUL NUSUK KU.
4
AKU PUASA ESOK HARI SEBAGAI GANTI MENYEMBELIH KAMBING DAM IHSAR UNTUK TAHALLUL NUSUK KU.
9 May 2010
SIRI 3
41
DAM IHSAR DAM UNTUK MELEPASKAN DIRI DARIPADA PANTANG LARANG IHRAM BAGI SESEORANG YANG SUDAH BERNIAT IHRAM TETAPI TIDAK DAPAT MENYELESAIKAN RUKUN HAJINYA ATAU RUKUN UMRAHNYA ATAU KEDUA - DUANYA
SEBAB DIKENAKAN DAM
•
• •
TERTAHAN/DITAHAN OLEH MUSUH DALAM PERJALANAN ATAU TERKEPUNG / BERPENYAKIT TIDAK DAPAT MASUK KE MAKKAH SEDANGKAN IA SUDAH BERIHRAM
DAM YANG DIKENAKAN MENYEMBELIH SEEKOR KAMBING &
BERCUKUR/ BERGUNTING JIKA TIDAK BERKUASA DAM YANG DIKENAKAN
HENDAKLAH MEMBELI MAKANAN DENGAN NILAI SEEKOR KAMBING DAN DIBAHAGIKAN KEPADA
FAKIR MISKIN DI TEMPAT TAHALLUL ITU JIKA TIDAK BERKUASA HENDAKLAH BERPUASA BEBERAPA HARI
SEBANYAK BILANGAN CUPAK MAKANAN YANG
SEBAB – SEBAB LAIN
DAPAT DIBELI DENGAN NILAI SEEKOR KAMBING
DAM IHSAR JUGA BOLEH DIPAKAI UNTUK MENYELESAIKAN MASALAH WANITA YANG DATANG HAID DAN TIDAK DAPAT MELAKUKAN TAWAF HAJI / UMRAH KERANA TERPAKSA BALIK SEGERA KE TANAH AIR. BEGITU JUGA PESAKIT YANG BERPENYAKIT BERAT YANG TERPAKSA DI HANTAR BALIK KE MALAYSIA UNTUK RAWATAN LANJUT (KEDUA – DUA GOLONGAN INI HAJI / UMRAHNYA BELUM SELESAI). APABILA WANITA ITU TELAH SUCI DAN MANDI HADATH BESAR, BEGITU JUGA PESAKIT BERAT TELAH 9 May 2010 SIRI 3 PERGI LAGI KE TANAH SUCI MAKKAH 42 SEMBUH DARI PENYAKITNYA, HENDAKLAH MENYELESAIKAN HAJI / UMRAHNYA YANG BELUM SELESAI
LARANGAN DALAM MASA IHRAM ( yang dilakukan tidak sengaja )
9 May 2010
SIRI 3
43
Kepada Allah SWT kita mohon agar sempurna ibadat haji kita dan diterimaNya sebagai haji yang mabrur dimanfaatkan dengan penuh keinsafan amalanamalan yang dilakukan 9 May 2010
SIRI 3
44
SEKIAN, TERIMA KASIH Yang baik itu datang dari Allah… yang kurang sempurna datang dari kelemahan saya sendiri. Disusun sepuluh jari, maaf dipinta. Sekian. Wa ilalliqa’. Wabillahittaufiq walhidayah
Haji Hashim Fikri Haji Ahmad Shauqi
9 May 2010
SIRI 3
45
