AFGIFTEKANTOOR BRUSSEL X . P608646
Vr ijuit
MAANDBLAD VAN DE LIBERALE VAKBOND
8 3 s t e jaargang
februari 2012
5
NIEUWE ONTSLAGREGELS Dit jaar traden nieuwe ontslagregels in werking. Daardoor moeten de bestaande arbeidsreglementen worden aangepast.
8
VERHOOGDE UITKERINGEN De spilindex van de sociale uitkeringen werd in januari overschreden waardoor de tegemoetkomingen verhogen. Een overzicht van de belangrijkste bedragen die momenteel van toepassing zijn.
14
KANDIDAAT ? Wie kan kandidaat zijn bij de sociale verkiezingen ? Aan welke voorwaarden moet uw kandidatuur beantwoorden ? En moet u vrezen dat uw werkgever negatief zal reageren op uw kandidatuur ?
24
UITZENDARBEID
STAKING GESLAAGD De nationale staking van 30 januari was geslaagd. De regering heeft gas teruggenomen bij de toepassing van bepaalde beslissingen inzake pensioen, brugpensioen, tijdskrediet en werkloosheidsuitkeringen. Dank aan iedereen die op het terrein getoond heeft niet zomaar te willen berusten. Deze regering heeft ervoor gekozen om onrechtvaardige maatregelen op te dringen, zonder daarover te onderhandelen. Het is inderdaad makkelijker om zich op de werknemers en uitkeringsgerechtigden te werpen dan op de inkomsten van de aandeelhouders en de speculanten. Het echte effect van de staking kwam tot uiting in de weken daarna; het overleg met de sociale partners werd hervat en de regering was bereid de overhaast genomen besparingsmaatregelen niet blind toe te passen.
De sociale partners hebben een compromis bereikt over een aantal wijzigingen inzake uitzendarbeid. Bedoeling is bepaalde misbruiken uit te sluiten, zonder de realiteit van de arbeidsmarkt te negeren.
29
MILIEUJAARVERSLAG Vakbondsafgevaardigden hebben een cruciale rol bij de totstandkoming en de instandhouding van de milieuvergunning van hun bedrijf. Onder meer het integraal milieujaarverslag wordt hun daarvoor ter beschikking gesteld.
30
WIJZIGINGEN IN WERKLOOSHEIDSUITKERINGEN Het regeerakkoord voorziet enkele wijzigingen aan de werkloosheidsreglementering. Sommige wijzigingen zijn al van toepassing, andere worden later dit jaar ingevoerd.
2aclvb-voordeelkaart TUINBEURS HASSELT , € 1,5 korting op de toegangsprijs aan de kassa voor WINCARD-houders ! Van 9 tot en met 12 maart 2012 kan iedereen met groene vingers terecht in de Hasseltse Grenslandhallen voor de intussen al 25ste editie van de vermaarde Tuinbeurs !
Locatie : Grenslandhallen, Gouverneur Verwilghensingel 70 (Grote Ring) te Hasselt
Het is het uitgelezen moment om frisse ideeën op te doen, professioneel advies in te winnen of om gewoon een ontspannende wandeling te maken door de mooiste indoortuin van België.
Prijzen : volwassenen : € 9,50 kinderen -14 jaar : gratis 60+ : € 8
Open : vrijdag 9 maart van 15 u. tot 22 u. zaterdag 10, zondag 11 en maandag 12 maart van 10 u. tot 19 u.
e-mail:
[email protected] website: www.detuinbeurs.be
CULINAIR GENIETEN IN HET LAND VAN PLAYSANTIËN Het Land van Playsantiën omvat het wandel- en fietsgebied in de gemeenten Lille, Malle, Ranst, Zandhoven en Zoersel, gelegen in het hartje van de Antwerpse Kempen. Om u te laten kennismaken met deze regio werden culinaire fietstochten en culinaire wandelingen uitgewerkt.
Reserveren verplicht. Meer info via
[email protected] www.landvanplaysantien.be
HAPPEN EN STAPPEN :
HAPPEN EN TRAPPEN :
5 GRATIS DEELNAMES te winnen voor WINCARD-houders ! Verken Malle, Lille of Zoersel aan de hand van een uitgestippelde wandeling. U maakt gebruik van het wandelknooppuntennetwerk Kempense Hoven. Onderweg houdt u drie keer halt om te genieten van een voorgerecht, hoofdgerecht en dessert. Prijs : 29 euro per persoon Periode : tot 22 april 2012 Enkel op vrijdag, zaterdag en zondag
5 GRATIS DEELNAMES te winnen voor WINCARD-houders ! U vertrekt te Malle voor een fietstocht van 53 km op het fietsknooppuntennetwerk. Eerst wordt u getrakteerd op koffie en streeklekkers om vervolgens op pad te gaan. In zorgvuldig uitgekozen horecazaken houdt u halt om te smullen van een voorgerecht, hoofdgerecht en dessert. Prijs: 35 euro per persoon Periode: van 3 mei 2012 tot en met 30 september 2012 Op donderdag, vrijdag, zaterdag en zondag
AEQUUS NOCTIS 10 x 2 VRIJKAARTEN (waarde € 42/kaart) te winnen voor WINCARD-houders ! Beleef een avond lang, als de dag het overneemt van de nacht, een echt inwijdingsritueel dat u meevoert naar een denkbeeldige en feeërieke wereld.
✁
WINCARD DEELNAMECOUPON Ja, ik waag mijn kans en stuur deze antwoordkaart op een briefkaart naar Countdown WINCARD, Rivium Business Center, Antwerpsesteenweg 45, 2830 Willebroek of ik mail mijn gegevens naar :
[email protected] Vermeld uw keuze in de onderwerpregel van uw mail.
NAAM:............................................................... VOORNAAM:................................................. ADRES: .................................................................................................................................. WOONPLAATS: ....................................................................................................................... ACLVB-lidnummer: ...................................
OOK VIA E-MAIL
Voor wie niet gewonnen heeft of kaarten wil bijbestellen : dat via de website www.aequusnoctis.com mits invulling van code : CNT1226JA
Meer voordelen : ga naar
www.countdown.be
MIJN KEUZE : ❑ LAND VAN PLAYSANTIËN ❑ AEQUUS NOCTIS V R I J U I T / F E B R U A R I
of schrijf je in op de nieuwsbrief 2 0 1 2
kan de
Onder het licht van duizend vuren verandert de prachtige abdij van Villers-la-Ville in een echte droomfabriek waar het leven wordt gevierd. Voor meer dan 2.000 toeschouwers zullen 40 kunstenaars te land en in de lucht een podium van meer dan 100 meter lang bezetten. Een reis naar het irreële, ondersteund door indrukwekkende technische effecten : waterschermen, lichtspel, videoprojecties en vuurwerk. Aequus Noctis laat u een onverwachte wandeling maken tussen droom en werkelijkheid : een nieuwe mens wordt geboren.
Dit betoverende schouwspel vindt plaats op donderdag 22 maart om 19 uur.
actualiteit
3
MEER WERKEN MEER BETALEN De algemene staking van 30 januari 2012 kwam er niet omdat we dat zo graag wilden. Neen, wij hadden heel hard gerekend op het overleg met de regering. We hadden gehoopt de besparingsmaatregelen te kunnen versoepelen. Maar we werden misleid!
De brugpensioenen in geval van arbeidsongeschiktheid in de bouwsector (ook vanaf 56 jaar en mits een loopbaan van 33 jaar) blijven gehandhaafd. Idem voor de sectorale brugpensioenen voor werknemers en werkneemsters vanaf 56 jaar die 20 jaar nachtarbeid en 33 jaar beroepsloopbaan kunnen aantonen. Ten gevolge van de correcties aangebracht door de Regering zal de quasi-totaliteit van de brugpensioenperiodes volledig gelijkgesteld worden voor de berekening van het pensioen.
Staken was dus onafwendbaar geworden. De overheid en de werkgevers rekenden op een zekere gelatenheid van de bevolking en van de werknemers om hun hervorming erdoor te duwen. Zonder onderhandeling, zonder inspraak. Zonder de sociale realiteit onder ogen te willen zien. Meer nog, de regering kondigde al een reeks nieuwe beslissingen aan die de toestand alleen nog maar zullen verergeren. Maar iedereen moet nu beseffen dat de besparingsmaatregelen ons heel hard gaan treffen. Je zal meer en langer moeten werken. Je zal meer belastingen moeten betalen. En, de dag dat je werkloos wordt, zal je een lagere uitkering krijgen.
Tijdskrediet Het systeem van tijdskrediet wordt grondig hervormd. De toegang tot het eindeloopbaantijdskrediet wordt gebracht op 55 jaar (nu: 51 jaar). De nieuwe reglementering dekt de uitkeringen van tijdskrediet. Het betreft totaal niet de uitkeringen inzake thematische verloven (ouderschapsverlof, palliatief verlof en verlof voor medische bijstand). Voortaan is er een basisrecht, een nietgemotiveerd tijdskrediet dat 1 jaar voltijds equivalent bedraagt (1 jaar voltijds, 2 jaar halftijds, 5 jaar 4/5tijds). Maar daarnaast kan de werknemer een gemotiveerd tijdskrediet opnemen: 36 maanden (zorgen voor zijn/ haar kind van jonger dan 8, opleiding volgen, zorg over een ernstig ziek familielid, palliatieve zorg) of zelfs 48 maanden (zorgen voor zijn/ haar zwaar ziek of gehandicapt kind jonger dan 21 jaar). Het eindeloopbaantijdskrediet kan voortaan pas opgenomen worden vanaf 55 jaar (behalve zware beroepen – bovendien beschouwd als knelpuntberoep – waarvoor de toegangsleeftijd 50 jaar is). Als gevolg van het overleg en correcties door de regering worden nieuwe mogelijkheden voor toegang tot 4/5-tijds eindeloopbaantijdskrediet voorzien : voor diegenen die in een situatie van zware beroepen zitten, diegenen die 28 effectief gewerkte jaren tellen evenals de werknemers in de bouw. Als men hier recht op wil hebben moet men sowieso, onder alle hypothesen, een bewijs van een 25-jarige beroepsloopbaan kunnen voorleggen (nu is dat nog 20 jaar). Ten gevolge van het overleg en de correcties aangebracht door de Regering zal het merendeel van de periodes van tijdskrediet volledig gelijkgesteld worden en enkel een paar afzonderlijke periodes van halftijds tijdskrediet zullen gelijkgesteld worden op basis van een beperkt recht.
Meer en langer werken Brugpensioen De mogelijkheden om nog met brugpensioen te gaan worden veel strikter dan voorheen. De regering besliste de leeftijd te verhogen om met brugpensioen te gaan en de loopbaanvoorwaarden op te trekken om toegang te krijgen tot de brugpensioenstelsels. Vrouwen zullen op termijn harder getroffen worden. Voor het normale conventionele brugpensioen (cao nr. 17) wordt de loopbaanvoorwaarde opgetrokken van 35 naar 40 jaar in 2015, met een overgangsperiode voor vrouwen. Voor de meeste brugpensioenstelsels wordt de referentieleeftijd vanaf 2015 opgetrokken tot 60 jaar en de duur van de beroepsloopbaan tot 40 jaar (ook voor vrouwen in 2017). De brugpensioenen “extra lange loopbanen” (40-jarige loopbaan) blijven toegankelijk vanaf 56 jaar. Ten gevolge van het overleg heeft de regering de voorwaarde in verband met gewerkt hebben voor 17 jaar geschrapt en het systeem zal in ieder geval van toepassing blijven tot 31 december 2015 (einde normaal voorzien in 2012).
V R I J U I T / F E B R U A R I
2 0 1 2
4actualiteit Vervroegd pensioen Er komt een nieuwe regeling vanaf 2013. Om toegang te hebben tot het vervroegd pensioen moet men het bewijs van minstens een 38jarige beroepsloopbaan kunnen voorleggen (40 jaar in 2015) en er is een verhoging van de toegangsleeftijd van 60 tot 62 jaar in 2016. Het wordt veel moeilijker – haast onmogelijk – voor een groot aantal werknemers maar vooral werkneemsters. De nieuwe leeftijds– en loopbaanvoorwaarden, om toegang te hebben tot het vervroegd pensioen, worden gradueel, als volgt, verhoogd: DATUM MINIMUMLEEFTIJD LOOPBAANVOORWAARDE 2012 60 jaar 35 jaar 2013 60,5 jaar 38 jaar 2014 61 jaar 39 jaar 2015 61,5 jaar 40 jaar 2016 62 jaar 40 jaar
UITZOND. LANGE LOOPBANEN / 60 jaar, indien 40 jaar loopbaan 60 jaar, indien 40 jaar loopbaan 60 jaar, indien 41 jaar loopbaan 60 jaar, indien 42 jaar loopbaan 61 jaar, indien 41 jaar loopbaan
De regering heeft bepaalde vakbondseisen gehoord en uitgebreide overgangsmaatregelen zullen aangenomen worden om de werknemers die op de drempel van hun vervroegd pensioen staan, toe te laten er toch van te genieten zonder brutaal in die nieuwe regeling te vallen. Door het aanpakken van het tijdskrediet, het vervroegd pensioen, de brugpensioenen, het verplichten van ondernemingen om bij herstructurering zowel jongeren als meer ervaren werknemers te ontslaan, beschaamt de regering een van de belangrijkste verlangens van de werknemers : het beter verzoenen van het beroepsleven met het privéleven. Wat tijd nemen om uit te blazen of te profiteren van het bestaan, is een compensatie voor de verhoging van de druk op de werkvloer.
Meer betalen Een belastingsverhoging wordt onvermijdelijk bij een saneringsopdracht van het kaliber waar we op dit moment voor staan. Belastingen zijn te rechtvaardigen, zelfs noodzakelijk, wanneer ze bijdragen tot een samenleving die de rijkdom eerlijk verdeelt ten voordele van de collectiviteit (onderwijs, openbaar vervoer, sociale zekerheid, …). Iedereen – rijk en arm – plukt daar de vruchten van. Maar dan moeten ze wel rechtvaardig zijn. En daar knelt het schoentje nu net. In plaats van iedereen te laten betalen in functie van zijn mogelijkhe-
den, worden de grote vermogens en grote ondernemingen haast ongemoeid gelaten, terwijl de werknemers en de uitkeringsgerechtigden, nog meer de riem moeten aanspannen dan al het geval is. En dat vinden wij onrechtvaardig ! Drie maatregelen zullen velen onder u voelen in de portemonnee 1) Minder belastingvoordeel bij energiebesparende uitgaven Wanneer u tot voor kort energiebesparende uitgaven deed kon u rekenen op een belastingvermindering die kon oplopen tot jaarlijks 3.680 euro. Wanneer u dubbel glas of zonnepanelen liet plaatsen of uw oude stookketel liet vervangen kon u namelijk 40 % van deze uitgaven via uw belastingen recupereren. Goed voor het milieu en voor uw portemonnee, want zo werden deze investeringen niet alleen betaalbaar, achteraf bespaarde u ook nog eens op uw energiefactuur. Dit alles is nu voltooid verleden tijd. De regering heeft beslist al deze fiscaal aftrekbare posten te schrappen, op het plaatsen van dakisolatie na. Het aftrekpercentage werd bovendien beperkt tot 30 %, zodat u ook van deze uitgaven zelf een groter deel zal moeten financieren.
2) Duurdere dienstencheques U maakt gebruik van dienstencheques? Iemand die u helpt bij uw huishoudelijke taken weet u ten zeerste te waarderen ? Houdt u er dan wel rekening mee dat dit voortaan een dure bedoening wordt, de prijs van een dienstencheque wordt immers vanaf 2013 opgetrokken met 1 euro per cheque, tot 8,50 euro per uur. Wanneer u bijvoorbeeld 4 uur per week gebruik maakt van een huishoudhulp zal u dus jaarlijks 208 euro extra moeten ophoesten. 3) Hogere belastingen op bedrijfswagens U kan via uw werkgever over een bedrijfswagen beschikken ? Dan bestaat de kans dat u meer belastingen zal moeten betalen. Voorheen was het voordeel van alle aard waarop u belast werd afhankelijk van de afstand van uw woonplaats tot uw werkplek. Werkte u meer dan 25 kilometer van uw woonplaats, dan werd u forfaitair belast op 7.500 privé-kilometers. Bedroeg de afstand 25 kilometer of minder dan was dit 5.000 kilometer. In de nieuwe regeling is enkel de cataloguswaarde en de CO2-uitstoot van het voertuig nog van belang. Kortom: hoe hoger de cataloguswaarde en de CO2-uitstoot (ongeacht de verkregen korting op de wagen), hoe hoger het berekende voordeel van alle aard, of u nu dichtbij of veraf werkt.
DE LEEFTIJDSPIRAMIDE RESPECTEREN : EEN MAATREGEL MET PERVERSE EFFECTEN Bedrijven die overgaan tot collectieve ontslagen zullen voortaan rekening moeten houden met de leeftijdspiramide. Minister van Werk Monica De Coninck kondigde deze maatregel aan om de tewerkstellingsgraad van oudere werknemers te verhogen. De maatregel berust op een evidentie : het beleid van veel ondernemingen is niet gericht op de aanmoediging van de tewerkstelling van oudere werknemers. Onder het mom dat ze te duur zijn, worden ze door de werkgevers voor de minste reden aan de kant geschoven. Die laatsten vinden het rendabeler om - in nepstatuten weliswaar - jongeren tewerk te stellen die meer op de hoogte zijn van de moderne technieken. Binnen die logica investeren ze niet in oudere werknemers om ze op niveau te houden, terwijl ze zich nochtans bewust zijn van het belang van ervaring in heel wat jobs. In een economisch systeem waar enkel het financieel rendement telt, kunnen we ons dus gemakkelijk voorstellen wat de gevolgen van deze regeringsbeslissing zullen zijn. In het kader van collectieve ontslagen zullen er, V R I J U I T / F E B R U A R I
2 0 1 2
om dezelfde loonkostvermindering te verkrijgen, onvermijdelijk meer ontslagen zijn van werknemers die, gezien hun leeftijd, nog een lange carrière voor de boeg hebben. Dergelijke maatregelen houden bovendien een reëel risico in dat de loon- en arbeidsvoorwaarden van de oudere werknemers die in het bedrijf blijven, onder druk komen te staan. Een bijkomende paradox is dat de regering tegelijkertijd de mogelijkheden wil beperken die langer werken tijdens de laatste beroepsjaren vergemakkelijken, zoals tijdskrediet of vermindering van prestaties voor oudere werknemers, alsook de mogelijkheden om van het brugpensioen gebruik te maken. Voor de ACLVB hoort deze maatregel thuis in de lange lijst van “verkeerde goede ideeën” van de ‘vlinderregering’. Zich bewust van het probleem hebben de sociale partners van de Regering een uitstel – tot 30 juni 2012 – verkregen om over een alternatieve oplossing te kunnen onderhandelen voor die leeftijdspiramide in geval van collectief ontslag. Dat zal een ernstige en geloofwaardige oplossing moeten zijn om te vermijden dat de oudere werknemers de enigen zouden zijn die bij collectieve ontslagen geviseerd worden.
actualiteit
5
Nieuwe ontslagregels
ARBEIDSREGLEMENT DIENT AANGEPAST Op 1 januari 2012 traden de nieuwe ontslagregels in werking. Deze nieuwe bindende ontslagregeling zal van toepassing zijn op arbeidsovereenkomsten met arbeiders en bedienden, waarvan de uitvoering een aanvang heeft genomen vanaf 1 januari 2012. De invoering van deze ontslagregeling brengt met zich mee dat de bestaande arbeidsreglementen moeten worden aangepast.
E
Er is wettelijk voorzien dat “de duur van de opzeggingstermijnen of de nadere regelen voor het bepalen van de opzeggingstermijnen of de verwijzing naar de wettelijke en reglementaire bepalingen terzake” in het arbeidsreglement moet worden opgenomen. Hoewel het voldoende is om te verwijzen naar de toepasselijke wettelijke en reglementaire bepalingen, hebben sommige werkgevers ervoor gekozen om de opzeggingstermijnen uitdrukkelijk te vermelden. Dit betekent dat de volgende aanpassingen moeten worden aangebracht aan het arbeidsreglement dat binnen de onderneming van toepassing is : 3 Indien het huidige arbeidsreglement uitsluitend verwijst naar de wettelijke en reglementaire bepalingen met betrekking tot de opzeggingstermijnen, zal het nodig zijn om deze referentie te wijzigen door de nieuwe artikelen van de wet van 3 juli 1978 betreffende de arbeidsovereenkomsten op te nemen (artikel 86/1 tot 86/4);
3 Indien het huidige arbeidsreglement de duur van de opzeggingstermijnen of de modaliteiten voor het bepalen van deze opzeggingstermijnen vermeldt, moeten ze worden aangepast aan de nieuwe ontslagregeling. Deze wijzigingen hoeven niet noodzakelijk op de Ondernemingsraad te worden besproken. Het arbeidsreglement kan zonder inachtneming van de procedure tot wijziging worden aangepast door de werkgever. Van zodra het arbeidsreglement is aangepast, moet de werkgever de werknemers over de aanpassingen informeren en binnen de acht dagen een kopie van het arbeidsreglement versturen naar de sociale inspectiedienst van de plaats waar de onderneming gevestigd is. Niet-naleving van de verplichting om het arbeidsreglement aan te passen, kan leiden tot een administratieve boete. YV
EUROPESE VAKBONDSACTIE OP 29 FEBRUARI Bij een verslechterende economische en sociale situatie en met steeds strengere bezuinigingsmaatregelen als enige antwoord van de Europese bestuurders roept het Europees Vakverbond (EVV) op tot een actiedag op 29 februari, aan de vooravond van de Europese Raad. De Europese vakbonden zullen overal in Europa in actie treden opdat arbeid en sociale rechtvaardigheid centraal zouden staan bij de politieke prioriteiten. De Europese vakbonden kwamen begin deze maand bijeen in Brussel om een krachtig en eensgezing antwoord te bieden op de achteruitgang van de economische en sociale situatie. Op vraag van het EVV zal een Europese actiedag georganiseerd worden op 29 februari, net voor de Europese Raad. De Europese vakbonden zullen acties voeren in hun land om de aandacht te vestigen op de ernst van de situatie. Werkgelegenheid en sociale rechtvaardigheid mogen niet meer tussen de mazen van het net vallen op de Europese agenda’s. Bernadette Ségol, algemeen secretaris van het EVV verklaarde : “De Europese vakbond zet zich in beweging om te zeggen ‘te veel is te veel’. De besparingsmaatregelen zijn niet het enige antwoord op de crisis. Integendeel, ze veroorzaken enorme sociale schade. Het ontwerp van internationaal verdrag dat op de dagorde van de top zal staan, versterkt het blind bezuinigingsbeleid. Het enige
doel ervan is zo veel mogelijk de overheidsschuld terug te dringen, ongeacht de sociale impact die dat teweegbrengt. Men kan niet blijven maatregelen opleggen die niet werken, die de landen in een crisis doen zinken en de bevolking er steeds armer op maken. Voor de Europese vakbonden moet dit verdrag een sterk sociaal luik inhouden. Ook al is het begrotingsevenwicht noodzakelijk, met enkel bezuinigingen nemen de onevenwichten toe. Er moet daarentegen voorrang verleend aan een herstelbeleid via investeringen.“
V R I J U I T / F E B R U A R I
2 0 1 2
6actualiteit
Aalst
Gent
BLIND BEZUINIGEN IS GEEN FATALITEIT, ER BESTAAN ANDERE OPLOSSINGEN Het veralgemeend bezuinigingsbeleid brengt het economisch herstel in gevaar. Als de leiders van alle Europese landen tegelijkertijd de koopkracht van de bevolking terugschroeven, zal de consumptie dalen. Het gemeenschappelijk vakbondsfront heeft een lijst van maatregelen opgesteld die dringend moeten genomen worden wil men de toekomst niet in gevaar brengen.
Diest
Aalst
Er is dringend nood aan : - een offensief en ambitieus economisch plan voor duurzame werkgelegenheid in toekomstgerichte sectoren; - een aanpassing van de antisociale maatregelen inzake pensioenen, brugpensioenen, werkloosheid en tijdskrediet; - het behoud van de koopkracht van de werknemers en de uitkeringsgerechtigden (waaronder de index, die onder vuur blijft liggen) en toegang tot kwaliteitsvolle gezondheidszorg voor iedereen; - investeringen in de openbare diensten, in plaats van die leeg te laten lopen : we hebben allemaal leerkrachten nodig, brandweerlui, verplegers, spoormannen, postbodes, …; - een hervorming van de fiscaliteit om de inkomens uit arbeid wat minder en de kapitaalinkomens wat meer te laten bijdragen.
3 Het bedrijf waar Hilde werkt, herstructureert. Ze werd afgedankt. Binnen 56 dagen zal ze werkloos worden in plaats van bruggepensioneerd. 3 Luc is 55 jaar en werd ontslagen. Hij heeft al wel honderd cv’s verstuurd. Maar geen enkele werkgever wil hem aanwerven. Toch moet hij tot zijn 60ste ‘beschikbaar blijven’ voor de arbeidsmarkt en moet hij zich voor de RVA rechtvaardigen tot zijn 58 jaar. 3 Ahmed is 53 jaar en heeft een beroepsloopbaan van 32 jaar. Hij werkt in een ziekenhuis en heeft zware rugproblemen. Hij zou graag tijdskrediet opnemen. Maar dat kan pas vanaf 55 jaar, ook al heeft hij de vereiste beroepsloopbaan van 25 jaar (vroeger 20 jaar). Voor de drie Belgische vakbonden moeten de regering en de werkgevers er absoluut van overtuigd worden om hoe dan ook rekening te houden met de sociale realiteit van de werknemers en uitkeringsgerechtigden in plaats van maatregelen op papier te nemen, zonder zich te bekommeren om de concrete gevolgen voor de mensen.
Euro-obligaties
Concrete situaties
Gent
Mc Bride Ieper
De regeringsmaatregelen zullen de zwaksten treffen. Zover mag het niet komen : 3 Jan heeft een diploma hoger secundair onderwijs. Hij zal 3 maand langer moeten wachten op zijn “beroepsinschakelingsuitkering”. Daarna zal hij - net zoals veel van zijn vrienden - deeltijdse jobs, interimwerk, contracten van bepaalde duur, enz. hebben. 3 Alice is kleuteronderwijzeres. Ze voelt zich opgebrand en zou graag met vervroegd pensioen gaan. Ze zal moeten wachten tot ze 62 is en 40 jaar beroepsloopbaan heeft (vroeger kon dat op 60 jaar na 35 jaar loopbaan). 3 Daan kampt al lang met zware gezondheidsproblemen, hij houdt zijn werk niet meer vol. Hij is 60 jaar en zou graag op brugpensioen gaan maar hij kan geen beroepsloopbaan van 40 jaar bewijzen. V R I J U I T / F E B R U A R I
2 0 1 2
De actie aan het Schumanplein was bedoeld om een duidelijke boodschap te richten aan de Europese beslissingsorganen : ja aan een sociaal Europa. Neen aan een Europa van blinde besparingen voor de werknemers en uitkeringsgerechtigden en van ‘alles voor de winst’ voor de anderen. Het creëren van euro-obligaties zou meer bepaald toelaten om de schulden gemeenschappelijk te maken. Het is niet normaal dat privébedrijven financieringen vinden aan zeer lage tarieven, terwijl de lidstaten verplicht zijn geld te lenen aan buitenissige tarieven, slachtoffers van de speculatie en de ratingbureaus.
actualiteit Stakingsrecht
EUROPA VEROORDEELT GEBRUIK VAN EENZIJDIGE VERZOEKSCHRIFTEN In een op 7 februari openbaar gemaakte beslissing stelt het Europees Comité voor de Sociale Rechten dat België het recht op collectieve actie schendt; ons land laat immers rechters arbitrair toe stakingen te verhinderen. Overwinning aan vakbondszijde. Steeds vaker proberen werkgevers via rechterlijke interventies de uitoefening van het stakingsrecht (en meer bijzonder stakingspiketten) te verhinderen. Ze stappen zelfs voorafgaand aan een actie naar de rechtbank om veroordelingen onder bedreiging van dwangsommen te bereiken. Zonder dat aan de tegenpartij de mogelijkheid wordt gegeven om voor de uitspraak haar argumenten te geven. En dit alles zonder aandacht voor de kern van het conflict en zonder respect voor door België geratificeerde internationale afspraken, Klacht ACLVB, ABVV en ACV, hierin gesteund door het Europees Vakverbond (EVV), dienden tegen deze flagrante schending van het recht op collectieve actie klacht in bij het Europees Comité voor de Sociale Rechten. Dit Comité voor de Sociale Rechten waakt over de fundamentele sociale rechten die door het Herziene Europees Sociaal Handvest gewaarborgd worden. In een op 7 februari openbaar gemaakte beslissing treedt het Europees Comité voor de Sociale Rechten de visie van de Belgische vakbonden ondubbelzinnig bij. Door rechters op eenzijdig verzoekschrift op arbitraire wijze toe te laten stakingen – zelfs preventief - te verbieden, schendt België het recht op collectieve actie zoals gewaarborgd door het Herziene Europees Sociaal Handvest. Misbruik van eenzijdige verzoekschriften werd in 2011 ook al door het Europees Hof voor de Rechten van de Mens aan de kaak gesteld, toen België veroordeeld werd voor een op eenzijdig verzoekschrift opgelegd verbod om een reportage over medische blunders uit te zenden. Sociaal bemiddelaars De Belgische vakbonden zijn tevreden met deze uitspraak. De bonden willen met de regering samenzitten om te onderzoeken welke de beste manier is om ervoor te zorgen dat het Herziene Europees Sociaal Handvest in ons land niet meer geschonden wordt wanneer zich collectieve conflicten voordoen. Een intensiever gebruik van speciaal hiervoor opgeleide sociaal bemiddelaars kan hierin een belangrijke rol spelen. Zij zijn immers de aangewezen personen om, in geval van collectieve conflicten, via verzoening en vrijwillige bemiddeling tot een voor beide partijen aanvaardbare oplossing te komen en zo het sociaal klimaat in de ondernemingen te herstellen. De vakbonden vragen wel nu al aan de Ministers van Werk en Justitie om de nodige stappen te nemen om de beslissing van het Europees Comité voor de Sociale Rechten bekend te maken bij de rechterlijke macht.
7
Bij gewaarborgd inkomen voor bejaarden
BIJZONDERE VERWARMINGSTOELAGE In februari wordt opnieuw een forfaitaire “bijzondere verwarmingstoelage” toegekend aan de personen die recht hebben op een gewaarborgd inkomen voor bejaarden. Dit jaar is het bedrag van de toelage gelijk aan : - € 66,11 voor een gerechtigde die een gewaarborgd inkomen geniet dat is toegekend op basis van het gezinsbedrag; - € 49,58 voor een gerechtigde die een gewaarborgd inkomen geniet dat is toegekend op basis van het bedrag van alleenstaande; - € 33,04 voor de feitelijk gescheiden echtgenoot die de helft van het gewaarborgd inkomen geniet. De toelage wordt door de Rijksdienst voor Pensioenen betaald, samen met de voordelen verschuldigd voor de maand februari 2012. De bijzondere verwarmingstoelage wordt niet uitgekeerd aan : - de gerechtigden waarvoor het gewaarborgd inkomen niet betaalbaar is in februari 2012. Dat geldt ook voor de gerechtigden op een aanvullend gewaarborgd inkomen en/of tegemoetkoming voor hulp van derden, waarvoor in februari 2012 geen gewaarborgd inkomen is betaald; - de gerechtigden op een ouderdomsrentebijslag of een weduwerentebijslag; - de gerechtigden op een inkomensgarantie voor ouderen. De bijzondere verwarmingstoelage wordt niet in aanmerking genomen voor de toepassing van de cumulatieregels en evenmin voor de berekening van de inkomsten van het gewaarborgd inkomen. De bijzondere verwarmingstoelage is een belastbaar voordeel. Ze is echter niet onderworpen aan de bedrijfsvoorheffing en is ook niet vatbaar voor ZIVinhoudingen (ziekte en invaliditeit) of solidariteitsbijdragen. In geval van een lopende invordering zal de inhouding op de toelage in verhouding staan tot de inhouding die gebeurt op het maandbedrag van de maand februari 2012, behalve wanneer een vast, niet-aanpasbaar bedrag wordt teruggevorderd.
KERNCIJFERS VAN DE SOCIALE ZEKERHEID De statistieken die de FOD Sociale Zekerheid eind 2011 publiceerde, geven een nauwkeurig beeld van de sociale en economische veranderingen in onze maatschappij voor de bezuinigingsmaatregelen die de nieuwe regering nam. De uitgaven voor pensioenen stegen jaarlijks met 5 %. Als gevolg van het Generatiepact, daalde het aantal bruggepensioneerden jonger dan 60, maar het steeg daarentegen bij de 60+'ers. De werkloosheid is gestabiliseerd 45.781 mensen hebben werk gevonden in 2010 als gevolg van de activeringsmaatregelen - en de tijdelijke werkloosheid daalde met 18 % ten opzichte van 2009. Op het vlak van de gezondheidszorg, stelt de FOD vast dat er tussen 2007 en 2010 meer dan 2.800 plaatsen werden gecreëerd in de rust- en verzorgingshuizen, wat verre van voldoende is gezien de behoeften. De FOD publiceert ook een vergelijking van de evolutie in de sociale uitgaven tussen de lidstaten van de Europese Unie op basis van de gegevens van Sespros. De brochures kunnen gedownload worden op www.socialsecurity.fgov.be. V R I J U I T / F E B R U A R I
2 0 1 2
8actualiteit SOCIALE UITKERINGEN GEÏNDEXEERD De spilindex van de sociale uitkeringen werd in januari overschreden zodat sociaal verzekerden sedert 1 februari 2012 een hogere uitkering of tegemoetkoming ontvangen. U vindt hier een overzicht van de belangrijkste bedragen die van toepassing zijn. Arbeidsongevallen
Collectief ontslag
Basisjaarloon 2012 Gewone werknemer : € 38 296,84 Leerling/minderjarige werknemer : € 6188,85 Gemiddeld dagbedrag = basisjaarloon : 365
Begrensd brutoloon : € 3144,66/maand
Forfaitaire bedragen op 01/02/2012 Slachtoffers waarvan de bruto-uitkering of de brutorente lager is dan de hieronder vermelde bedragen, hebben recht op een aanvullende vergoeding. Die is gelijk aan het verschil tussen de hieronder hernomen minima en de brutorente betaald door de verzekering. (Voor arbeidsongevallen ingegaan vanaf 1/1/2000, zijn lagere vergoedingen van toepassing). 1) Slachtoffers met een blijvende ongeschiktheid : 3 minder dan 10 %: € 80,98 per % 3 tussen 10 en 35 : € 117,95 per % 3 tussen 36 en 65 %: € 157,15 per % 3 66 % of meer: € 199,46 per % Van deze bedragen moet het eventuele bedrag afgetrokken worden van de rente die omgezet werd in kapitaal. 2) andere rechthebbenden 3 overlevende echtgeno(o)t(e): 3 met een rente van 20 %: 3 met een rente van 15 %: 3 met een rente van 10 %:
€ 4394,05/jaar € 2929,36/jaar € 2196,96/jaar € 1464,68/jaar
Brugpensioenen 1. Plafond voor de berekening van het nettoreferteloon 3 Brutomaandloon: € 3697,61/maand 3 Halftijds brugpensioen: € 1848,80/maand 2. Voor wie reeds op brugpensioen is, dient de aanvullende vergoeding vanaf 1/2/2012 met 2 % verhoogd te worden. 3. Inhouding ten laste van de werknemer: 3 inhouding van 4,5 % op het halftijds brugpensioen 3 inhouding van 6,5 % op het voltijds brugpensioen Er is een inhouding van maar 4,5 % voor de brugpensioenen ingegaan na 31/12/1996 en waarvan de kennisgeving van het ontslag voor 1/11/1996 gebeurde en voor de werknemers die na 31/10/1996 op de hoogte zijn gebracht van hun ontslag indien de onderneming werd erkend als onderneming in moeilijkheden of herstructurering en de erkenning gebeurde voor 1/11/1996. Door deze inhouding mag het brugpensioen niet lager worden dan een grensbedrag: 3 Werknemer zonder gezinslast: € 1329,23/maand 3 Werknemer met gezinslast: € 1601,08/maand V R I J U I T / F E B R U A R I
2 0 1 2
Sluitingsvergoeding Basisbedrag : € 150,79/maand Maximum : € 5580,81/maand
Gemiddeld minimum maandloon 3 21 jaar en meer: € 1472,40/maand (20 jaar : 94 %, 19 jaar : 88 %, 18 jaar : 82 %, 17 jaar : 76 %, 16 jaar : 70 %) 3 21,5 jaar met minimum 6 maanden anciënniteit: € 1511,48/maand 3 22 jaar met minimum 1 jaar anciënniteit: € 1528,84/maand
Jeugdvakantie-uitkering Maximum € 50,98/dag Minimum € 30,48/dag
Kinderbijslag 1. Gewone kinderbijslagen 3 1ste kind: € 88,51 3 2de kind: € 163,77 3 3de en volgend kind: € 244,52 3 Verhoging eenoudergezinnen met bruto-gezinsinkomen lager dan € 2187,00: 3 1ste kind: € 45,06 3 2de kind: € 27,93 3 3de kind en ieder volgende: € 22,52 2. Wezen Per weeskind : € 340,01 3. Kinderen van arbeidsongeschikte (vanaf 7de maand) en invalide werknemers
actualiteit
9
Invalide en arbeidsongeschikte werknemers vanaf de 7de maand ziekte genieten van verhoogde kinderbijslagen als het inkomen per maand niet hoger is dan € 2187,00 bruto voor een alleenstaande of € 2261,74 bruto gezinsinkomen voor samenwonenden: 3 1ste kind: € 185,45 3 2de kind: € 191,70 3 3de kind en volgende: € 249,42 3 Vanaf het 3de kind in een eenoudergezin (maximum gezinsinkomen € 2187,00): € 267,04 4. Bijkomende bijslag voor mindervalide kinderen jonger dan 21 jaar Volgens de ernst van de gevolgen van de aandoening op lichamelijk en psychisch vlak (= 1ste pijler), op het vlak van de activiteit en participatie van het kind (= 2de pijler) en de gevolgen voor de familiale omgeving (= 3de pijler): MAANDBEDRAG VOLGENS ERNST VAN DE GEVOLGEN VAN DE AANDOENING ERNST AANDOENING BEDRAG Minder dan 6 punten in totaal waarvan minstens € 77,62 4 voor de eerste pijler 6-8 punten in totaal waarvan minder dan 4 € 103,37 voor de eerste pijler 6-8 punten in totaal waarvan minstens 4 € 398,18 voor de eerste pijler 9-11 punten in totaal waarvan minder dan 4 € 241,22 voor de eerste pijler 9-11 punten in totaal waarvan minstens 4 € 398,18 voor de eerste pijler 12-14 punten in totaal € 398,18 15-17 punten in totaal € 452,76 18-20 punten in totaal € 485,10 + 20 punten in totaal € 517,44
5. Kinderen van werklozen (vanaf de 7de maand) en gepensioneerden Als het inkomen per maand niet hoger is dan € 2187,00 bruto voor een alleenstaande of € 2261,74 bruto gezinsinkomen voor samenwonenden: 3 1ste kind: € 133,57/maand 3 2de kind: € 191,70/maand 3 3de kind en volgende: € 249,42/maand 3 vanaf het 3de kind in een eenoudergezin: € 267,04/maand Als u opnieuw begint te werken, dan kan u de verhoogde toeslag nog maximaal 2 jaar ontvangen. 6. Leeftijdsbijslagen 1ste kind (niet-gehandicapt of geen recht op sociale bijslag, wezenbijslag of verhoging voor eenoudergezinnen) Kind met rang 1 dat geboren is na 31/12/1990: 3 van 6 tot 12 jaar: € 15,42/maand 3 van 12 tot 18 jaar: € 23,48/maand 3 vanaf 1/1/2009 voor + 18 jaar: € 27,06/maand Overgangsmaatregelen : 3 Kind van 12 tot 18 jaar met rang 2 of volgende dat geboren is tussen 1/1/1991 en 31/12/1996 en dat rang 1 bekomt ter vervanging van een op leeftijdsbijslag rechtgevend kind van rang 1: € 30,75/maad 3 Vanaf +18 jaar wordt dit € 33,03/maand
Volgende kinderen : Kind met rang 2 en volgende, weeskind en kind met rang 1 dat rechtgevend is op een sociale bijslag, op een bijkomende bijslag voor gehandicapte kinderen of op een toeslag voor eenoudergezin : 3 van 6 tot 11 jaar: € 30,75/maand 3 van 12 tot 18 jaar: € 46,98/maand 3 vanaf 18 jaar: € 59,74/maand 7. Kraamgeld per geboorte 3 1ste geboorte: € 1199,10 3 2de geboorte en elk der volgende: € 902,18 3 bij meerlingen, per kind : € 1199,10 Aanvraag kan vanaf de zesde maand zwangerschap. 8. Adoptiepremie Bedrag : € 1199,10 9. Grensbedragen voor het rechtgevend kind: Indien het loon of de sociale uitkering van het kind hoger is dan € 509,87, heeft de jongere niet langer recht op kinderbijslag voor die maand indien hij ofwel werkt met een leerovereenkomst; of tijdens de wachttijd werkt; of niet aan de deeltijdse leerplicht onderworpen is en zowel secundair onderwijs met beperkt leerplan volgt als een winstgevende activiteit uitoefent. 10. Bijkomende bijslag voor geplaatste kinderen : De bijslagtrekkende die de kinderbijslag ontving voordat het kind geplaatst werd, bekomt een forfaitaire bijslag van € 59,39/maand.
Leefloon Persoon met gezinslast Alleenstaande Samenwonende
€ 1047,48/maand € 785,61/maand € 523,74/maand
Nachtarbeid 1. Uitstaprecht 3 werknemers van minstens 50 jaar met een beroepsactiviteit van 20 jaar in een arbeidsstelsel met nachtarbeid hebben het recht een aanvraag te doen om in een arbeidsstelsel met dagprestaties te worden tewerkgesteld om ernstige medische redenen die door de arbeidsgeneesheer erkend zijn. 3 werknemers van minstens 55 jaar met minimaal 20 jaar anciënniteit in dergelijk stelsel genieten zonder bijkomende voorwaarden eveneens van dit recht. Indien de werkgever geen met de kwalificatie overeenstemmend werk kan bezorgen, heeft de werknemer het recht de onderneming te verlaten. Bovenop de werkloosheidsvergoeding wordt gedurende 5 jaar een maandelijkse toeslag van € 134,68 betaald. 2. Nachtprestaties vergoeding per uur : 3 minder dan 50 jaar : 3 minstens 50 jaar :
€ 1,10 € 1,32 V R I J U I T / F E B R U A R I
2 0 1 2
10 a c t u a l i t e i t Tijdskrediet Brutobedragen per maand
Volledig tijdskrediet < 2 jaar anciënniteit
Tussen 2 en 5 jaar anciënniteit
5 jaar anciënniteit of meer
Geen uitkering Behalve indien de aanvraag onmiddellijk na gebruik alle rechten op ouderschapsverlof
€ 471,58
€ 628,78
1/2 tijdskrediet (algemeen stelsel) < 2 jaar anciënniteit
Tussen 2 en 5 jaar anciënniteit
5 jaar anciënniteit of meer
Geen uitkering Behalve indien de aanvraag onmiddellijk na gebruik alle rechten op ouderschapsverlof
€ 235,78
€ 314,38
1/2 tijdskrediet – einde loopbaan
€ 469,65 1/5 tijdskrediet (algemeen stelsel) Samenwonend
Alleenstaand
€ 155,27
€ 200,38 1/5 tijdskrediet – einde loopbaan
Samenwonend
Alleenstaand
€ 218,15
€ 263,26
1/2 tijdskrediet – systeem 50+ voor wie al was toegetreden of voor 28/11/2011 een aanvraag heeft ingediend Werknemer tussen 50 en 51 jaar < 5 jaar anciënniteit
Werknemer van 51 jaar of meer
5 jaar anciënniteit of meer € 469,65
€ 235,78
€ 314,38
1/5 tijdskrediet – systeem 50+ voor wie al was toegetreden of voor 28/11/2011 een aanvraag heeft ingediend Werknemer van 51 jaar of meer
Werknemer tussen 50 en 51 jaar Samenwonend
Alleenstaand
Alleenstaand
Samenwonend
€ 155,27
€ 200,38
€ 218,15
€ 263,26
V R I J U I T / F E B R U A R I
2 0 1 2
actualiteit Ouderschapsverlof – Palliatief verlof Medische bijstand Maandelijkse uitkering MINDER 50 JAAR Volledige onderbreking Bruto € 771,33 Vermindering van prestaties naar 1/2tijds Bruto € 385,66 Vermindering van prestaties naar 4/5tijds Bruto € 130,83 (€ 175,94*)
50 JAAR OF OUDER € 771,33 € 654,17 € 261,67
* Indien de werknemer uitsluitend samenwoont met één of meerdere kinderen waarvan minstens 1 ten laste is.
11
(**) Dit bedrag kan worden verhoogd tot € 24,43/dag indien de werkloze en zijn partner uitsluitend uitkeringen ontvangen en het dagbedrag van de uitkering van de partner € 31,77 niet overschrijdt. b) Uitkeringsaanvraag werkloosheid in de periode voor oktober 2008 : eventueel gelden andere maximumbedragen. Oudere werklozen Een volledig werkloze van 50 jaar of ouder, met 20 jaar arbeid in loondienst, kan na 1 jaar volledige werkloosheid (een werkhervatting doet het voordeel van de anciënniteitstoeslag niet teniet) een uitkering met anciënniteitstoeslag genieten. De andere voorwaarden waaraan voldaan moet worden: geen conventioneel brugpensioen noch brugpensioen als grensarbeider genieten, niet hebben verzaakt aan het conventioneel brugpensioen en zich niet in een hiermee gelijkgestelde situatie bevinden.
Pensioen
Minimum dag
1. Loongrens loopbaanjaar 2011: € 49 773,66
Minimum Maand
Maximum dag
Maximum Maand
samenwonende met gezinslast
2. Minimumpensioen (volledige loopbaan) 3 gezin € 1359,18/maand 3 alleenstaande € 1087,69/maand 3 overlevingspensioen € 1070,59/maand
€ 43,97
3. Inkomensgarantie voor Ouderen (IGO) 3 alleenstaande: € 972,39/maand 3 samenwonende (bedrag per pensioengerechtigde): € 648,26/maand
€ 1.143,22
€ 52,23
€ 1.357,98
Alleenwonende
Seniorvakantie-uitkering
50 < 54
€ 36,79
€ 956,54
€ 44,31
€ 1.152,06
55 < 64
€ 40,43
€ 1.051,18
€ 47,65
€ 1.238,90
Samenwonende : 2de periode
Maximum € 50,98 /dag Minimum € 30,48/dag
Werkloosheid Vanaf juli 2012 worden aanzienlijke wijzigingen verwacht inzake de werkloosheidsuitkeringen ! 1. Werknemer : werkloosheidsuitkeringen a) Uitkeringsaanvraag werkloosheid vanaf oktober 2008 Eerste 6 maanden
Volgende 6 maanden
Na 1 jaar
50 < 54
€ 29,88
€ 776,88
€ 35,74
€ 929,24
55 < 57
€ 33,30
€ 865,80
€ 39,71
€ 1.032,46
58 < 64
€ 36,60
€ 951,60
€ 43,68
€ 1.135,68
Samenwonende : forfaitperiode (eventueel)
Forfaitperiode
"gewoon"
€ 22,28
€ 579,28
"bevoorrecht" (*)
€ 28,10
€ 730,60
Samenwonende met gezinslast Minimum/dag € 41,95
€ 41,95
€ 41,95
-
Maximum/dag € 54,71
€ 50,99
€ 47,65
-
Alleenwonende Minimum/dag € 35,24
€ 35,24
€ 35,24
-
Maximum/dag € 54,71
€ 50,99
€ 42,73
-
Samenwonende zonder gezinslast Minimum/dag € 26,42
€ 26,42 € 26,42 (*)
Maximum/dag € 54,71
€ 50,99 € 31,77 (*)
€ 18,61 (**)
(*) deze bedragen ontvangt de samenwonende werkloze zonder gezinslast gedurende een periode van 3 maanden verlengd met 3 maanden per gewerkt jaar. Indien deze periode is verstreken vervalt men in de forfaitperiode. Deze forfaitperiode is niet van toepassing voor de alleenwonende en de samenwonende met gezinslast.
(*) Indien de werkloze en zijn partner uitsluitend uitkeringen ontvangen en het dagbedrag van de uitkering van de partner € 31,77 niet overschrijdt. 2. Jonge werknemer : inschakelingsuitkeringen (vroeger wachtuitkeringen) / verbruggingsuitkeringen Samenwonende met gezinslast : € 40,88 /dag, (€ 1062,88/maand) Alleenwonende 3 vanaf 21 jaar: € 30,23/dag, (€ 785,98/maand) 3 van 18 tot 20 jaar: € 18,25/dag, (€ 474,50/maand) 3 minder dan 18 jaar: € 11,62/dag, (€ 302,12/maand) Samenwonende (gewoon) 3 18 jaar en meer: € 15,73 per dag, (€ 408,98/maand) 3 Minder dan 18 jaar: € 9,86 per dag, (€ 256,36) Samenwonende (bevoorrecht)* 3 18 jaar en meer: € 16,77/dag, (€ 436,02/maand) 3 Minder dan 18 jaar: € 10,44/dag, (€ 271,44/maand) * Indien beide partners enkel over een vervangingsinkomen beschikken V R I J U I T / F E B R U A R I
2 0 1 2
12 a c t u a l i t e i t Aanvang ziekte of invaliditeit vanaf 1/1/2007 tot en met 31/12/2008: 3 € 124,6133/dag (6-dagenweek), 3 € 149,5360/dag (5-dagenweek) Aanvang ziekte of invaliditeit vanaf 1/1/2009 tot en met 31/12/2010: 3 € 125,6101/dag (6-dagenweek), 3 € 150,7321/dag (5-dagenweek) Aanvang ziekte of invaliditeit vanaf 1/1/2011 3 € 126,4894/dag (6-dagenweek), 3 €151,7873/dag (5-dagenweek) 2. Maximumdaguitkering bij primaire arbeidsongeschiktheid: Gedurende het eerste ziektejaar ontvangt de werknemer maximum: 3 Begin arbeidsongeschiktheid vanaf 1/1/2007 tot en met 31/12/2008: € 74,77 3 Begin arbeidsongeschiktheid vanaf 1/1/2009 tot en met 31/12/2010: € 75,37 3 Begin arbeidsongeschiktheid vanaf 1/1/2011: € 75,89 Werklozen ontvangen tijdens de eerste 6 maanden van de arbeidsongeschiktheid een bedrag gelijk aan hun werkloosheidsuitkering.
3. Werkloos en deeltijds werken deeltijdse arbeid met behoud van rechten 3 De werknemer die deeltijds werkt (minstens 1/3 van een voltijds regime) om aan de werkloosheid te ontsnappen, is in principe niet vergoedbaar voor de gebruikelijke inactiviteitsuren. Hij kan een inkomensgarantie-uitkering genieten voor zover de nodige formaliteiten vervuld werden en indien zijn deeltijds brutoloon lager is dan € 1528,284/maand (min-21-jarigen: € 1207,37/m.) en hij niet meer werkt dan 4/5 van een voltijds regime. De inkomensgarantieuitkering is voor een maand in principe gelijk aan het verschil tussen enerzijds de voltijdse werkloosheidsuitkering vermeerderd met een toeslag per uur dat men meer werkt dan 1/3 van een voltijds regime en anderzijds het deeltijds nettoloon. Die uurtoeslag bedraagt € 2,99 (ongeacht de gezinstoestand). Voor wie voor 1 juli 2005 het werk deeltijds hervat heeft, wordt de inkomensgarantie-uitkering anders berekend. 3 Na het einde van de deeltijdse arbeidsovereenkomst: voltijds vergoedbaar.
Ziekte- en invaliditeitsverzekering 1. Begrenzing van het in aanmerking te nemen loon Aanvang ziekte of invaliditeit voor 1/1/2005: 3 € 120,9603/dag (6-dagenweek) 3 € 145,1524dag (5-dagenweek) Aanvang ziekte of invaliditeit in de periode vanaf 1/1/2005 tot en met 31/12/2006: 3 € 123,3794/dag (6-dagenweek) 3 € 148,0553/dag (5-dagenweek) V R I J U I T / F E B R U A R I
2 0 1 2
3. Minimumuitkeringen (vanaf 1ste dag van de 7e maand van de ziekte) : Regelmatige werknemers : 3 met gezinslast : € 52,28/dag 3 zonder gezinslast - alleenstaanden : € 41,83/dag 3 zonder gezinslast - samenwonenden : € 35,87/dag Een regelmatige werknemer moet o.a. een voldoende aantal dagen gewerkt hebben waarbij het verdiend gemiddeld dagloon vanaf 1/1/2012 volgend bedrag moet bereiken: 3 jonger dan 18 jaar: € 26,4032/dag 3 18-20 jaar: € 39,5927/dag 3 + 20 jaar: € 52,8063/dag Andere werknemers : 3 met gezinslast : € 40,29/dag 3 zonder gezinslast : € 30,22/dag
actualiteit 4. Maximumdaguitkering bij invaliditeit Na een jaar ziekte ontvangt men een invaliditeitsuitkering gelijk aan een percentage van het gederfde begrensd loon: 3 65 % met gezinslast 3 55 % als alleenstaande 3 40 % als samenwonende. Maxima : tabel hiernaast van toepassing >>>>> 5. Minimumuitkeringen bij invaliditeit Regelmatige werknemers : 3 met gezinslast: € 52,28/dag 3 zonder gezinslast - alleenstaanden: €41,83/dag 3 zonder gezinslast - samenwonenden: € 35,87/dag Andere werknemers : 3 met gezinslast : € 40,29/dag 3 zonder gezinslast :€ 30,22/dag 6. Inhouding op invaliditeitsuitkeringen van 3,5 % ten voordele van de RVP Het bedrag van de uitkering mag niet lager worden dan: 3 met gezinslast: € 56,24/dag 3 zonder gezinslast: € 46,69/dag 7. Inhaalpremie voor langdurig invaliden In de maand mei wordt een inhaalpremie betaald aan de gerechtigden waarvan de duur van de arbeidsongeschiktheid minstens 1 jaar bereikt heeft op 31 december van het voorgaande jaar. Premie mei 2011: € 204,01 8. Moederschapsrust Actieve werkneemster : 3 30 dagen: 82 % van het niet-begrensd loon 3 vanaf 31ste dag: 75 % van het begrensd loon, max. € 94,87/dag Werklozen : 3 30 dagen: basisuitkering (60 %) + 19,5 %begrensd loon, max. € 100,56/dag 3 vanaf 31ste dag: basisuitkering (60 %) + 15 % begrensd loon, max. € 94,87/dag Gedurende de eerste 6 maanden arbeidsongeschiktheid is de 60 % begrensd tot het bedrag van de werkloosheidsuitkering. Invaliden : 3 30 dagen : 79,5 % begrensd loon, max. € 100,56/dag 3 vanaf 31ste dag : 75 % van het begrensd loon, max. € 94,87/dag 9. Werkverwijdering bij zwangerschap en borstvoeding 3 Werkverwijdering als gevolg van zwangerschap Voor de zwangere werkneemster die van het werk verwijderd werd, bedraagt de uitkering 78,237 % van haar begrensd loon, max. € 98,96/dag 3 Werkverwijdering als gevolg van borstvoeding De uitkering bedraagt 60 % van haar begrensd loon, max. € 75,89/dag 10. Vaderschapsverlof 7 van de 10 dagen betaald door ZIV aan 82 % begrensd loon, max. € 103,72/dag 11. Adoptieverlof In het kader van een adoptie hebben adoptieouders recht op een verlof van : 3 6 weken, als het kind jonger is dan 3 jaar 3 4 weken, als het kind tussen de 3 en 8 jaar oud is Deze termijnen worden verdubbeld als het om een gehandicapt kind gaat. De eerste 3 dagen van het adoptieverlof worden vergoed door de werkgever. De overige dagen worden vergoed aan 82 % van het geplafonneerd loon (maximum : € 103,72).
Aanvang ziekte Begin arbeidsongeschiktheid voor 1/10/1974
13
Met gezinslast Alleenstaande Samenwonende € 52,08
€ 34,85
€ 34,85
Begin arbeidsongeschiktheid € 82,46 van 1/10/1974 tem 31/12/2002
€ 69,77
€ 50,74
Begin arbeidsongeschiktheid van 1/1/2003 tem 31/12/2004:
3 Invalide voor 1/1/2005
€ 80,84
€ 68,40
€ 49,75
3 Invalide vanaf 1/1/2005 tot en met 31/12/2006
€ 82,64
€ 69,77
€ 50,74
Begin arbeidsongeschiktheid vanaf 1/1/2005 tot en met 31/12/2005: 3 Invalide voor 1/1/2007
€ 82,64
€ 69,77
€ 50,74
3 Invalide vanaf 1/1/2007
€ 83,28
€ 70,47
€ 51,25
€ 69,09
€ 50,24
€ 69,64
€ 50,65
€ 69,09
€ 50,24
€ 69,57
€ 50,60
Begin arbeidsongeschiktheid vanaf 1/1/2006 tot en met 31/12/2006: 3 Invalide vanaf 1/1/2007 € 81,65 t.e.m. 31/12/2008 3 Invalide vanaf 1/1/2009 € 82,30 Begin arbeidsongeschiktheid vanaf 1/1/2008: 3 Invalide vanaf 1/1/2009 € 81,65 t.em. 31/12/2010 € 82,22 3 Invalide vanaf 1/1/2011
12. Uitkering begrafeniskosten : € 148,74 13. Vermindering uitkeringen bij cumul met een toegelaten arbeid INKOMEN PER DAG 1e schijf van € 15,3004 2e schijf van € 9,1803 3e schijf van € 9,1803 4e schijf hoger dan het totaal van de vorige schijven
INHOUDING OP UITKERINGEN 0% 20% 50% 75%
14. Forfaitaire tegemoetkoming voor hulp aan derden Het bedrag van de forfaitaire tegemoetkoming voor hulp aan derden is: € 16,57 15. Sociaal statuut onthaalouders De waarde van het uurloon is: € 8,94 16. Toegelaten beroepsinkomen personen ten laste Om als gerechtigde met last te worden beschouwd mag de persoon ten laste geen bruto-inkomen verdienen van meer dan € 914,67 per maand. Een tweede plafond staat toe om als alleenstaande beschouwd te worden wanneer het maandelijks bruto beroepsinkomen hoger is dan € 914,67 maar kleiner dan of gelijk is aan € 1472,40 per maand. Een derde plafond staat toe om als alleenstaande beschouwd te worden wanneer het maandelijks bruto vervangingsinkomen hoger is dan € 914,67 maar kleiner dan of gelijk is aan € 1006,65 per maand. V R I J U I T / F E B R U A R I
2 0 1 2
14 s o c i a l e
verkiezingen
De wettelijke voorwaarden om kandidaat te kunnen zijn bij de sociale verkiezingen
IEDEREEN KANDIDAAT ? Wie kan kandidaat zijn ? Aan welke voorwaarden moet uw kandidatuur beantwoorden ? En moet u vrezen dat uw werkgever negatief zal reageren op uw kandidatuur ? In deze bijdrage bekijken we welke voorwaarden wettelijk moeten vervuld zijn opdat de kandidatuur van een werknemer bij de sociale verkiezingen geldig zou zijn. Tijdstip waarop aan de voorwaarden moet worden voldaan De lijsten met de namen van de kandidaten moeten uiterlijk op dag X+35 (van 13 maart 2012 tot en met 26 maart 2012, naargelang de datum der verkiezingen) worden bekendgemaakt bij de werkgever. Maar het is pas op de dag van de verkiezingen dat alle voorwaarden waaraan de kandidaten dienen te voldoen, moeten zijn vervuld, en dus niet op het ogenblik van de indiening van de kandidaturen (Cass. 23/03/1981).
Arbeidsovereenkomst Vanzelfsprekend moet een kandidaat verbonden zijn met een arbeidsovereenkomst of een leerovereenkomst. Enkel de werknemers van de onderneming kunnen zich dus kandidaat stellen. Zo kunnen uitzendkrachten geen kandidaat zijn bij de onderneming waar ze zijn tewerkgesteld. Immers, de uitzendkracht is verbonden met een arbeidsovereenkomst met het uitzendbureau en niet met de gebruiker, d.i. de onderneming waar hij is tewerkgesteld.
Waar moet de kandidaat tewerkgesteld zijn? Kandidaten kunnen zich enkel geldig kandidaat stellen voor de technische bedrijfseenheid waar zij zijn tewerkgesteld (Cass. 14/09/1992). In geval van overname van een onderneming tussen het tijdstip waarop de technische bedrijfseenheid wordt vastgesteld (X-35) en de datum van de verkiezingen, voldoen de kandidaten aan deze tewerkstellingsvoorwaarde als zij op de datum van de verkiezingen deel uitmaken van de overgedragen afdeling van de onderneming (Arb. Brussel, 27/04/2000).
Anciënniteitsvoorwaarde De werknemers die zich kandidaat stellen, moeten een bepaalde anciënniteit kunnen bewijzen : - ofwel een ononderbroken anciënniteit van minstens zes maanden - ofwel een totale tewerkstellingsperiode van minstens negen maanden tijdens meerdere periodes in 2011 - in de juridische entiteit of de technische bedrijfseenheid. Periodes van schorsing van de arbeidsovereenkomst, zoals ziekte, tijdelijke werkloosheid of jaarlijkse vakantie, worden mee in aanmerking genomen voor het bepalen van de vereiste tewerkstellingsperiode om verkiesbaar te zijn (Cass. 02/03/1992). Er geldt dus geen enkele voorwaarde van daadwerkelijke aanwezigheid in de onderneming. Evenmin wordt rekening gehouden met korte onderbrekingen. Zo oordeelde de arbeidsrechtbank van Gent dat een onderbreking van drie dagen tussen twee arbeidsovereenkomsten voor bepaalde tijd, de anciënniteit van de werknemer niet had onderbroken. De rechtbank merkte op dat een van de drie bewuste dagen een sluitingsdag was en dat de onderbreking niet de schuld van de werknemer was (Arb. Gent, 25/04/1995). Het is vaste rechtspraak dat bij overname van een onderneming met toepassing van cao 32bis, de werknemer de anciënniteit meeV R I J U I T / F E B R U A R I
2 0 1 2
neemt die hij had verworven in zijn vorige onderneming, ook in geval van faillissement (Arb. Brussel 23/04/2004). Met het conventionele behoud van anciënniteit hoeft daarentegen geen rekening gehouden te worden (Arb. Kortrijk 07/05/2008). De tewerkstelling als uitzendkracht komt niet in aanmerking voor de anciënniteit in de technische bedrijfseenheid (Cass. 03/10/2005; Arb. Antwerpen 06/06/1995).
Leeftijdsvoorwaarde De kandidaten moeten minstens 18 jaar en hoogstens 65 jaar oud zijn op de datum van de verkiezingen. Evenwel wordt een uitzondering gemaakt voor de jeugdige werknemers : zij kunnen kandidaat zijn vanaf de leeftijd van 16 jaar, maar moeten minder dan 25 jaar oud zijn. Deze leeftijdsgrenzen worden rigoureus toegepast : een kandidaat van 25 jaar op de datum van de verkiezingen werd geweerd van de kandidatenlijst van de jeugdige werknemers (Arb. Brussel 23/04/2004; Arb. Bergen, 21/04/2008).
Negatieve voorwaarde: niet behoren tot een bepaalde personeelscategorie De wet heeft uitdrukkelijk voorzien dat het leidinggevend personeel en de preventieadviseur van de interne dienst voor preventie en bescherming, geen kandidaat kunnen zijn. In een specifieke situatie van een adjunct-preventieadviseur die de facto dezelfde opdrachten van de preventieadviseur uitvoerde, oordeelde de Arbeidsrechtbank Kortrijk dat deze ook niet kon worden voorgedragen als kandidaat (Arb. Kortrijk 28/05/2008, ook Arb. Brussel 21/04/2008).
Kandidaten per categorie Er kunnen in een onderneming kandidatenlijsten worden ingediend voor arbeiders, bedienden, jeugdige werknemers (als er minstens 25 zijn) en kaderleden (als er minstens 15 zijn). Een kandidaat kan hoogstens op één lijst voorkomen, namelijk deze waartoe hij zelf behoort volgens de inschrijving op de kiezerslijst. Zo de kandidaat op twee lijsten vermeld staat (van verschillende categorieën of vakbonden), zijn de gevolgen niet min: in dat geval moet de kandidaat van de beide lijsten worden verwijderd (Arb. Charleroi 13/06/2008). De afgewezen kandidaat geniet dan ook geen bescherming tegen ontslag. Maar laat er geen verwarring over bestaan: niets verbiedt de werknemer om tezelfdertijd kandidaat te zijn voor de raad en het comité
Andere voorwaarden, of juist niet ? 3 Uit de wetgeving blijkt impliciet dat een vakorganisatie enkel kandidaten kan voordragen die lid zijn van deze organisatie (Arb. Brussel 23/04/2004). 3 De kandidaatstelling moet een vrijwillige handeling zijn (Arb. Antwerpen 22/04/2008). 3 De aanwezigheid van de kandidaat op de kiezerslijst is geen vereiste (Cass. 05/01/2009). 3 Over de moraliteit, de opportuniteit, de bekwaamheid worden geen voorwaarden gesteld. Dit zal beoordeeld worden op het moment van de stemming.
sociale verkiezingen
3 Een gebrekkige taalkennis en zelfs analfabetisme vormen geen beletsel om kandidaat te zijn (Cass. 16/01/1984). 3 Inzake nationaliteit geldt geen enkele voorwaarde. Alle werknemers, ongeacht hun nationaliteit, die regelmatig zijn tewerkgesteld in België, kunnen als kandidaten worden voorgedragen.
En de werkgever : hij zag dat het goed was ? Moet de werkgever bij dit alles passief toekijken of kan hij optreden tegen de kandidaturen ? In principe komt het niet aan de werkgever toe om de opportuniteit of de moraliteit van de kandidaten te beoordelen. De bewering dat de kandidaat niet is staat zou zijn om efficiënt zijn mandaat te vervullen als hij verkozen zou worden, is irrelevant. Dit zou immers een bijkomende verkiesbaarheidsvoorwaarde vormen (Arb. Brussel, 21/04/2008). Kan de werkgever dan enkel lijdzaam toezien ? Neen, hij kan de geldigheid van de kandidatuur aanvechten door een rechtsmisbruik aan te tonen, dit niettegenstaande de kandidaat aan alle voorwaarden voldoet. Het is alweer de arbeidsrechtbank die de knopen doorhakt en het laatste woord heeft. De vele gerechtelijke uitspraken daaromtrent zijn variërend en ogenschijnlijk soms tegenstrijdig, wat te verklaren is doordat het telkens gaat om een beoordeling van verschillende feitelijke omstandigheden. Aangenomen wordt dat een kandidatuur rechtsmisbruik uitmaakt als de werkgever aantoont dat ze is ingediend met een ander doel dan de uitoefening van een mandaat, meer bepaald om te genieten van een bescherming tegen ontslag (Arb. Brussel 11/04/2008). Het feit dat de kandidatuur van een werknemer werd ingediend, wiens arbeidsovereenkomst al werd opgezegd, is op zich geen misbruik van recht. De werkgever moet bewijzen dat de werknemer zich geen kandidaat zou hebben gesteld, mocht hij niet ontslagen zijn (Arb. Antwerpen 29/04/2008). Ook het feit dat een werknemer de enige kandidaat is voor het comité, is geen rechtsmisbruik, zelfs al staat vast dat het comité door het gebrek aan kandidaten niet zal kunnen functioneren (Arb. Luik 10/05/2004). Wat kandidaten betreft die al geruime tijd afwezig zijn in het bedrijf, bijvoorbeeld wegens ziekte, is de rechtspraak verdeeld. Volgens de rechtbank van Nijvel was de kandidatuur van een werknemer die al jarenlang afwezig was wegens ziekte, een geval van rechtsmisbruik (Arb. Nijvel 19/04/1995). De Arbeidsrechtbank Brussel nam een andere houding aan in een zaak over
15
een kandidatuur van een werknemer die al meer dan vier jaar afwezig was wegens ziekte, maar maakte wel bedenkingen over de motieven van de vakbond die de kandidatuur voordroeg (Arb. Brussel 03/05/2000). En wat met de kandidatuur van de werknemer die om een dringende reden werd ontslagen ? Een kandidaat-werknemersafgevaardigde kan enkel worden ontslagen om een dringende reden indien deze reden vooraf wordt erkend door de arbeidsrechtbank. In afwachting daarvan kan de arbeidsovereenkomst worden geschorst en kan de betrokkene kandidaat zijn (Arb. Kortrijk 03/05/1995). Maar in een zaak die werd voorgelegd aan de arbeidsrechtbank van Doornik, was een strafklacht neergelegd tegen de betrokken werknemer. Gedurende de lange looptijd van de strafprocedure was de arbeidsovereenkomst geschorst. De werknemer stelde zich tijdens deze periode van schorsing toch kandidaat. De rechtbank beschouwde dit als een misbruik van recht (Arb. Doornik 09/06/2000). Dit vonnis werd bevestigd door het Hof van Cassatie omdat “de werknemer in de materiële onmogelijkheid verkeerde om zijn mandaat uit te oefenen en aldus zijn recht om zich verkiesbaar te stellen had gebruikt voor een ander doel dan dat waarvoor het is ingevoerd” (Cass. 24/09/2001).
Een verborgen ontslagbescherming Werknemers die zich kandidaat stellen voor de sociale verkiezingen, genieten van een bijzondere ontslagbescherming. Het is niet ondenkbaar dat een werkgever geruchten opvangt over iemands voornemen om zich kandidaat te stellen, nog voor de kandidatenlijst is ingediend. Zou die daar dan geen stokje voor durven steken …? Om dit te voorkomen, zijn werknemers zelfs beschermd tegen ontslag, zonder dat de werkgever op de hoogte is van hun kandidatuur, tijdens de zogenaamde ‘occulte’ periode. Deze bescherming gaat al in dertig dagen voor de aanplakking van het bericht dat de sociale verkiezingen aankondigt (X-30), en dus voor de officiële bekendmaking van de kandidaturen. Als de werknemer toch wordt ontslagen tijdens deze occulte periode, zal hij zijn re-integratie in het bedrijf moeten vragen (raadpleeg uw secretaris !). Deze retroactieve bescherming beoogt te vermijden dat de werkgever de werknemer ontslaat enkel met het doel om de kandidatuur en de uitoefening van het mandaat te verhinderen (Arb. Brussel 07/06/1994). Erik MASSÉ V R I J U I T / F E B R U A R I
2 0 1 2
16 a c t u a l i t e i t Bram Van Braeckevelt (Nationaal Sectorverantwoordelijke Non-profit Vlaanderen) en Eric Dubois (Nationaal Sectorverantwoordelijke Non-profit Federaal en Wallonië)
Werkzaam in de non-profit ?
WORD KANDIDAAT VOOR DE SOCIALE VERKIEZINGEN ! Bram Van Braeckevelt en Eric Dubois zijn beiden nationaal sectorverantwoordelijke voor de non-profit sector, ook wel de social profit genoemd. Ook hier vinden in 2012 sociale verkiezingen plaats. Doordat de Liberale Vakbond geen logge vakbondsstructuur heeft, staan beide heren als nationaal sectorverantwoordelijke bijzonder dicht bij onze afgevaardigden. Een gesprek over de tendensen, het sociaal overleg en de sociale verkiezingen binnen hun sector.
D
Een complexe, maar boeiende sector “De non-profit is een complexe, maar boeiende sector”, zegt Bram Van Braeckevelt. Op Vlaams niveau gaat het om 5 paritaire comités. Zorg en welzijn, gezinszorg en aanvullende thuiszorg, sociale economie en het socio-culturele werk zijn de belangrijkste pijlers. Deze vijf sectoren worden gevat in het VIA of voluit het Vlaams Intersectoraal Akkoord, een meerjarenakkoord tussen Vlaamse regering, vakbonden en werkgevers. Daarnaast is er ook nog de kunstensector, paritair comité van het vermakelijkheidsbedrijf. Op federaal vlak ligt het accent vooral op gezondheidszorg.” Eric Dubois gaat verder : “Langs Franstalige kant is er een vergelijkbare situatie op het vlak van de subsectoren. Het grote verschil langs Franstalige kant is dat de sector tegelijkertijd gesubsidieerd wordt door de Gemeenschap en het Gewest. De situatie van de nonprofitsector in Wallonië is dus nog complexer dan in Vlaanderen.”
De staatshervorming en overheveling van bevoegdheden Welke invloed zal deze staatshervorming hebben op de non-profit sector? Eric Dubois : “Er komen heel wat veranderingen aan, maar dat zal gelukkig niet van vandaag op morgen gebeuren. Zo zullen bijvoorbeeld de rusthuizen, psychiatrische ziekenhuizen, de revalidatiesector,… V R I J U I T / F E B R U A R I
2 0 1 2
onder het Gewest vallen. Voor rusthuizen was dit al gedeeltelijk zo, maar dit zal nu ook voelbaar worden voor de personeelsleden. Het werk en de activiteiten zullen geen gedaantewisseling ondergaan, de arbeidsvoorwaarden daarentegen wel.” Eric gaat verder : “Je mag niet vergeten dat we in een gesubsidieerde sector werken en dat we dus tijdens de loonsonderhandelingen werken met gesloten enveloppen. Ik spreek voorwaardelijk, maar zo zou de toepassing van de barema’s er anders kunnen gaan uitzien. Andere meesters, andere wetten !”. Op dit eigenste ogenblik zijn er al verschillen tussen de VIA-akkoorden en ‘les accords non marchands de la communauté française et la région wallonne’. Vlaanderen kent bijvoorbeeld meer een veralgemening op het vlak van de tweede pensioenpijler. Ook de dertiende maand vindt er meer ingang. De Waalse non-profit moet het eerder stellen met een kleine eindejaarspremie.”
De non-profit is geen sector als een andere … Bram Van Braeckevelt : “De non-profit heeft een heel specifieke werking. De sociale akkoorden worden in de paritaire comités gemaakt, vaak op basis van een meerjarenakkoord met federale of regionale overheden. Wij zitten dus eigenlijk met drie betrokken partijen. We werken dus met overheidsgeld. Bijkomend vind ik het dan ook mijn taak als syndicalist om er nauwlettend op toe te zien dat het geld terecht komt waarvoor het bedoeld wordt. Bovendien is er ook de maatschappelijke functie. Binnen de non-profit staat de winst niet centraal. Het is aan de vakbonden om die stem te vertolken. Het moet in de eerste plaats gaan om het belang van de kwaliteit van die diensten voor de samenleving. De loons- en arbeidsvoorwaarden en leefbaarheid van die jobs moeten in dezelfde lijn liggen”, stelt Bram onomwonden. Eric Dubois : “Als sectorverantwoordelijke heb ik ook mee 10.000 nieuwe jobs onderhandeld op federaal vlak. Dat zijn extra aanwervingen die de werkdruk verlichten en ten goede komen van de kwaliteit van de dienstverlening. Ja, de onderhandelingen op sectorniveau verlopen niet zoals in een andere sector.”
actualiteit Een toekomst voor de ACLVB binnen de non-profit ? Het is bekend dat de christelijke vakbonden sterk vertegenwoordigd zijn in de sector, hoe liggen de kansen voor een liberaal syndicalist ? Eric Dubois : ”In Vlaanderen heb je inderdaad nog die sterke invloed van de christelijke zuil. In Wallonië is er wel iets meer evenwicht tussen rood en groen. Maar de maatschappij verandert,… En het is nu net door die maatschappelijke wijziging dat afgevaardigden van de Liberale Vakbond het sociaal overleg met hun vrije visie kunnen versterken.”
Bram Van Braeckevelt vult Eric verder aan : “Wat ons vooral typeert, is het feit dat we zeer dicht bij de mensen staan. We hebben geen logge structuren en ons ‘democratisch gehalte’ is bijzonder hoog. Als Liberale vakbond zijn we ook veel vrijer om de mening van onze achterban te vertolken. Wij zijn niet schatplichtig aan de christelijke zuil waaraan werknemers en werkgevers gebonden zijn. Dat geeft een enorm voordeel voor al diegenen die bij ons aangesloten zijn of de rol van afgevaardigde opnemen of willen opnemen.” Eric Dubois : “En die rol is heel ruim. Ondanks het strikte kader op sectorniveau zijn er toch mogelijkheden voor de lokale afgevaardigden. De salarissen liggen wel vast in barema’s, maar er is in een aantal gevallen marge om bijkomende voordelen te onderhandelen zoals pensioenplannen, maaltijdcheques en eindejaarspremies. Dit valt dus buiten het gesubsidieerde kader. Daarnaast is de verbetering van de werkomstandigheden een belangrijke uitdaging.”
Hoe verlopen de contacten tussen de nationale sectordienst en onze afgevaardigden ? Bram Van Braeckevelt : “Bij onze vakbond staan de zones centraal. Onze Bestendig Secretarissen staan het dichtst bij onze delegees. Zij pikken ook het snelst op wat de specifieke noden zijn. Anderzijds is er ook een rechtstreeks contact. Ook als wij akkoorden sluiten, gebeurt dat op basis van de input van onze leden en afgevaardigden. Voorstellen proberen we rechtstreeks terug te koppelen met onze delegees. Eric Dubois :”Onze afgevaardigden hebben een onnoemelijk belangrijke taak, ook naar ons toe. Zij informeren ons rechtstreeks van wat er op het terrein gebeurt. Dit zijn geprivilegieerde contacten die in twee richtingen werken. Wij nodigen onze delegees ook uit op onze comités gezondheidszorg. Die ervaringen werken zeer verrijkend. Iedereen kan dan informatie uitwisselen, ideeën oppikken rond onderhandelingsmethodes, enz…
Boodschap aan onze afgevaardigden en potentiële kandidaten voor de sociale verkiezingen Eric Dubois : “Mijn eerste boodschap is dat de non-profit een sector is die syndicaal ondervertegenwoordigd is. Er heerst minder een syndicale structuur en da’s jammer. Er zijn echt wel genoeg uitdagingen en het is dus nodig om die sociale dialoog aan te gaan. We zijn dus op zoek naar sterke ACLVB-ploegen om onze en hun eisen kracht bij te zetten. Er liggen ook enorme opportuniteiten. Waar we tien jaar geleden een eerste keer opgekomen zijn, zijn we er sindsdien alleen maar op vooruit gaan. Dit betekent dus dat de kwaliteit van het werk van onze afgevaardigden sterk geapprecieerd wordt en zij geloofwaardig overkomen.” Bram Van Braeckevelt : “We worden soms wel eens als een buitenbeentje beschouwd. Dat is echter een onterecht beeld. Als Liberale Vakbond hebben we bepaalde troeven en zeker een plaats binnen het sociaal overleg van de non-profit. Ik reik dus de hand uit aan iedereen die zijn stem wil laten horen. Het is het meer dan waard en ook meer dan noodzakelijk, zeker binnen de non-profit.”
17
Bekaert
ZWAARSTE HERSTRUCTURERING IN GESCHIEDENIS VAN BEDRIJF Alarm bij multinational Bekaert : 609 banen of bijna een kwart van de jobs moeten verdwijnen. Daarmee staat het bedrijf voor de meest ingrijpende herstructurering in zijn geschiedenis. Ook in China sneuvelen jobs, zo’n 1.250.
De ACLVB-delegatie bij Bekaert deed ook mee aan de algemene staking van 30 januari. Voorzitter Jan Vercamst staat de pers te woord. “Zie je wel dat we gelijk hadden”, klonk het een paar dagen later bitter.
CEO Bert De Graeve verzekert dat de herstructurering niets te maken heeft met de loonkosten in België, noch met de energiekosten of de efficiëntie van Belgische werknemers. Wel worden 3 andere oorzaken aangehaald : 1. Een volatiele markt met een sterke impact op de prijzen 2. Een structurele verschuiving van de waferingactiviteit naar Azie 3. Wereldwijd overcapaciteit van zaagdraad en een daling van verkoop en marges. Uitgerekend zaagdraad was het product dat in 2010 nog voor een recordjaar zorgde bij de staaltechnolgiespecialist. Ontgoocheld Dat het personeel misnoegd en ontgoocheld is, mag duidelijk zijn. “Doordat we de laatste tijd wel wat economische werkloosheid gekend hebben, hadden we wel een paar afvloeiingen verwacht. Maar niet dit !” Op 6 februari kwamen de vertegenwoordigers van de drie vakbonden bij-
een. Geert Debevere, Bestendig Secretaris ACLVB bij Bekaert Zwevegem (en tijdelijk in de plaats van sectorverantwoordelijke Kurt Marysse verantwoordelijk voor Bekaert België): “We hebben tijdens die vergadering afgesproken dat we de onderhandelingen zouden voeren voor alle technische bedrijfseenheden samen en over alle beroepscategorieën heen.“ Twee dagen later ontmoetten de vakbondsvertegenwoordigers de directie. Zo werd de eerste stap gezet in de informatie- en consultatiefase die de wet-Renault voorschrijft. “We kregen nog eens uiteengezet wat de mensen in de verschillende vestigingen hadden te horen gekregen”, aldus Geert Debevere. “De directie verzekerde ons dat er nu wordt gesaneerd om te kunnen blijven overleven. Ze zou niet de bedoeling hebben om in de toekomst afdelingen te sluiten”. De vakbonden legden de directie een vragenlijst voor en er werden data vastgelegd voor het vervolg van de besprekingen ...
Op 8 februari ging de informatie- en consultatiefase bij Bekaert van start. De vakbonden kregen er van de directie te horen welk plan voorzien is voor iedere vestiging. Van links naar rechts : Kurt Degryse (ACLVB-afgevaardigde bedienden Bekaert Aalter), Koen De Jaeger en Geert Debevere (Bestendig Secretarissen ACLVB) en Edwin Planckaert (ACLVB-afgevaardigde arbeiders Bekaert Zwevegem). V R I J U I T / F E B R U A R I
2 0 1 2
18 b e d r i j v i g
WALTER DE DAGBLADHANDELAAR IS ACLVB-AFGEVAARDIGDE BIJ VIVIUM Walter, de dagbladhandelaar van Charles Michel, bestaat echt. Het is zelfs ook ACLVB-afgevaardigde in de Ondernemingsraad van Vivium. Bediende bij een verzekeringsmaatschappij uit voorzichtigheid, syndicalist uit nieuwsgierigheid en dagbladhandelaar uit passie, een portret van een man met vele facetten.
T
Tijdens de regeringsonderhandelingen maakte de voorzitter van de MR van zijn dagbladhandelaar het symbool van de middenklasse die men niet mocht teleurstellen door ze te overstelpen met nieuwe belastingen. Walter de dagbladhandelaar werd een icoon dat geïnterviewd werd door alle media in het land. Bij het zien van zijn naam en foto, herkenden we tot onze verbazing Walter Agosti, ACLVB-afgevaardigde bij Zurich, en sinds de overname van de onderneming door de groep P&V, Vivium.
Passie en reden "Charles Michel is inderdaad klant van mijn krantenzaak waar hij elke dag alle Franstalige en Nederlandstalige kranten koopt", legt hij uit. "Omdat de voorzitter van de MR regelmatig over mij sprak, vroegen de verslaggevers hem mijn naam en dat heeft bijgedragen aan mijn plotselinge bekendheid". Walter Agosti werkt sedert 38 jaar ook in de verzekeringssector en is op dit moment dossierbeheerder brandschade. Hoe combineert hij twee parallelle carrières ? "Ik heb me altijd al aangetrokken gevoeld door het beroep van dagbladhandelaar", herinnert hij zich, "de geur van inkt, de zwarte vingertoppen ... als student werkte ik twee keer per week : op donderdag na school en zaterdag in een krantenwinkel. Toen de kans zich voordeed om er een over te nemen, maakte ik een compromis met mijn moeder die bezorgd was over mijn toekomst : zij hield de winkel open terwijl ik het bedrijf beheerde." Onze man heeft zijn passie verder gezet : het ontdekken van de foto's op de voorpagina's van kranten, het doorbladeren van een striptijdschrift, maar ook het verfraaien van het uitstalraam, het indelen van de rekken en het beheren van zijn eigen zaak. V R I J U I T / F E B R U A R I
2 0 1 2
Dienstverlening Deze passie voor de krantenwinkel heeft ten minste een ding gemeen met zijn vakbondsbetrokkenheid. Een buurtwinkel onderhouden die kranten en spellen van de Nationale Loterij verkoopt, die dienst doet als afhaalpunt voor een postorderbedrijf en als postpunt, dat is dienstverlening voor de mensen. "Ik hou niet van het uitdelen van pamfletten of het aflopen van de bureaus om handen te schudden, kortom ik kan mezelf niet verkopen en toch haal ik steeds veel stemmen bij de sociale verkiezingen", verbaast Walter Agosti zich. Dicht bij het einde van zijn derde termijn en vóór het begin van een vierde, kent hij het recept voor succes : ernst en competentie. Hij is een van de afgevaardigden die de voorkeur geeft aan de ondernemingsraad (dit is het enige mandaat dat hij wilde houden) om de economische en financiële informatie te ontrafelen die door de directie wordt vrijgegeven. "Het is het mandaat dat het mogelijk maakt om te begrijpen hoe het bedrijf functioneerde, om zich de strategische beslissingen eigen te maken die de toekomst van het bedrijf bepalen. "Ik zeg niet dat we de macht hebben om ze te veranderen als we het gevoel hebben dat de directie verkeerd is, maar in ieder geval zijn we op de hoogte. En ik verhul mijn genoegen niet om in een oud PV een interventie terug te vinden die aantoont dat ik gelijk had om een slechte beslissing aan te vechten."
Uiteraard bij ACLVB Walter Agosti heeft van begin af aan gekozen voor ACLVB. "Het is een andere vakbond omdat hij ons toelaat op het terrein te onderhandelen, rekening houdend met de economische eisen van het bedrijf. Wanneer er kracht is, moet er een tegenkracht zijn, niet om de werkgever dwars te zitten, alleen maar om hem te controleren en uitspattingen te vermijden." P&V moet een uitdaging aangaan op middellange termijn : de harmonisatie van de statuten van de werknemers uit alle bedrijven die nu deel uitmaken van de groep, net als het uitwerken van een eenduidig loonbeleid. "De functieclassificatie zal de mogelijkheid geven om een duidelijker beeld te hebben in dit dossier dat niet in een paar weken afgerond zal zijn", analyseert Walter Agosti. In 2012 zal de ACLVB-ploeg, die bijzonder goed vertegenwoordigd was in het voormalige Zurich, naar de verkiezingen gaan met als doel het winnen van mandaten in de P&V-toren, die was tot nog toe een rood bastion. Moge de beste winnen.
internationaal
19
EEN EUROPEES BEGROTINGSVERDRAG ZONDER SOCIAAL EN ECONOMISCH BELEID Het nieuwe begrotingsverdrag dat we zo vreesden, werd door men. Het is nu meer dan ooit tijd dat er een sociaal protocol aan de ver25 van de 27 Europese landen goedgekeurd tijdens de infor- dragen wordt gehecht dat de naleving van de fundamentele sociale rechmele top van 30 januari in Brussel. Het gaat om een prin- ten en de sociale bescherming garandeert. ciepsakkoord dat bevestigd zal worden tijdens de top van 1 Tegen het verdrag maart. Enkel de Tsjechische Republiek en Groot-Brittannië Waarom zijn we tegen dit verdrag ? hebben geweigerd het goed te keuren. De regeringen waren 1) Zonder duurzame investeringen voor de groei zullen de bezuinigingsvan oordeel dat de versterking van de begrotingsverplichtin- maatregelen de euro- en werkgelegenheidscrisis niet oplossen en evende financiële markten overtuigen. gen het vertrouwen in de markten zou doen herstellen en de 2)min In de nationale wetgevingen of grondwetten een strikte naleving van de euro zou redden. Hoe zit het in de praktijk ? regels van openbare schuld bekrachtigen, zal de huidige crisis enkel
W
We zullen er blijven op hameren : de economische en sociale situatie in Europa gaat erop achteruit en het enige antwoord dat de Europese leiders leveren om de crisis te bezweren, bestaat uit twee woorden : drastische sanering. Dit nieuwe verdrag met als belangrijkste doelstelling het maximaal verminderen van de overheidsschuld, ongeacht de sociale impact ervan, bevat een cruciaal element : de uitvoering van ‘de gouden regel’ inzake budgettair evenwicht in de nationale wetgevingen; met andere woorden het houdt de mogelijkheid in een lidstaat voor het Europees Hof van Justitie te dagen bij niet-naleving van het verdrag, waarbij sancties kunnen opgelegd worden.
Zonder overleg
We hebben het al herhaaldelijk gezegd, maar de onderhandelingen omtrent dit akkoord verliepen overhaast en zonder noemenswaardig democratisch overleg. Dat betreurt de ACLVB. Het is dan ook niet verwonderlijk dat sinds Nieuwjaar in heel Europa tal van vakbondsacties plaatsvinden : de jonge Grieken keren Griekenland de rug toe en hopen in het buitenland aan de bak te geraken. In Roemenië vindt de ene spontane manifestatie na de andere plaats; de regering besliste er haar begrotingsbeleid te verscherpen in ruil voor een lening van meer dan 20 miljard euro. In België hielden we een nationale staking op 30 januari. Als Belgische vakbond hebben we er geen enkel bezwaar tegen dat, in een context van Europese integratie, vooral in de eurozone, het begrotingsbeleid meer en meer gecoördineerd wordt op Europees niveau. Toch moet elk begrotingsbeleid zich inpassen binnen het kader van een globaal socio-economisch beleid, vrucht van een democratisch debat waarin de sociale partners ook hun rol moeten vervullen. De regels van de Europese verdragen zouden moeten gerespecteerd geweest zijn, maar tevergeefs … We zijn dus gekant tegen dit nieuwe verdrag, want de voorstellen erin zullen Europa verzwakken in plaats van het te versterken. Dit nieuwe verdrag in zijn huidige vorm zal de steun van de bevolking voor de Europese integratie doen afnemen, de groei vertragen en de werkloosheidsgraad laten toene-
erger maken. 3) Om terug te keren tot evenwichtige openbare rekeningen is het noodzakelijk een langetermijnbenadering aan te nemen met een rechtvaardig fiscaal beleid, een taks op de financiële transacties, een strijd tegen de fiscale fraude en ontduiking, een gedeeltelijk gemeenschappelijk stellen van de schuld, een adequate tussenkomst van de Europese Centrale Bank (ECB) en een doorgedreven controle van de financiële sector. Ter gelegenheid van de algemene staking van 30 januari, en in de marge van de Europese Top die in Brussel werd gehouden, hielden de 3 Belgische vakbonden eraan een boodschap te richten tot de Europese leiders via een ludieke actie : ze hebben hun vraag herhaald voor uitgifte van euro-obligaties door symbolisch de eerste euro-obligatie te tonen. Het creëren van euro-obligaties zou toelaten de schulden onder elkaar te verdelen en aan de lidstaten om ze terug te storten tegen normale tarieven, zonder de kwalijke gevolgen van de speculatie te moeten ondergaan. 4) De nood aan economische gouvernance wordt gebruikt als een middel om de mechanismen en resultaten van de onderhandelingen te beknotten, de systemen van sociale verhoudingen aan te vallen en een neerwaartse druk op de via cao onderhandelde loonschalen op te leggen, de sociale bescherming en het stakingsrecht te verzwakken en de openbare diensten te privatiseren. 5) Om de Europese integratie te laten slagen, moet het een positief project zijn dat sociale vooruitgang brengt en meer en betere jobs.
Te veel is te veel De ACLVB heeft op 25 januari massaal deelgenomen aan de vakbondsmeeting in Brussel. Uiteindelijk is er een oproep gelanceerd voor een Europese actiedag op 29 februari, aan de vooravond van de Europese Raad. We zullen zeker actie ondernemen en u op de hoogte houden van ons programma. Want werk en sociale rechtvaardigheid moeten centraal staan bij de politieke prioriteiten. V R I J U I T / F E B R U A R I
2 0 1 2
20 i n t e r n a t i o n a a l Van Noord-Zuid naar Zuid-Zuid
EEN NIEUWE UITDAGING VOOR EEN NIEUWE ZUID-AFRIKAANSE PARTNER VOOR BIS/ACLVB Sinds 2012 is COSATU (Congress of South African Trade Unions) een nieuwe partner voor ACLVB/BIS voor het komende meerjarenprogramma 2012-2014. COSATU telt ongeveer 2 miljoen leden en 21 aangesloten vakbonden.
aan bij technische ontwikkelingssamenwerking. Het kan goed aangepast worden aan de plaatselijke omstandigheden, en biedt uitstekende kansen om dringende ontwikkelingsuitdagingen aan te pakken. Zuid-Zuidsamenwerking kan binnen de ontwikkelingssamenwerkingsarchitectuur bijdragen tot het introduceren van een nieuwe visie over hoe effectieve en betrokken relaties kunnen worden gebouwd tussen de partners.
Programma 2012-2014
O
Officieel bestaat COSATU in haar huidige vorm sinds 1985, maar het heeft zijn roots in de eerste vakbonden die zwarte mensen in Zuid-Afrika organiseerden in 1917. Als grootste vakbondsfederatie van Zuid-Afrika en tweede grootste in Afrika vormt COSATU een heel belangrijke macht als sociale partner. Zowel de internationale als de bilaterale ontmoetingen tonen dat van COSATU verwacht wordt een sleutelrol te gaan vervullen binnen de internationale vakbeweging. Gezien de noden van de partner, en ter aansluiting bij de internationale trend tot meer bevordering van Zuid-Zuid-samenwerking, heeft ACLVB/BIS besloten een aantal stappen te zetten om een pilootprogramma met COSATU uit te werken.
Internationale oproep tot Zuid-Zuid-samenwerking Volgens de Verenigde Naties (VN) bezitten ontwikkelende landen de primaire verantwoordelijkheid voor de promotie en implementatie van Zuid-Zuid-samenwerking (ZZS), niet als een substituut maar een complement voor Noord-Zuid-samenwerking. In deze context kan opnieuw benadrukt worden dat er een nood bestaat aan steun van de internationale gemeenschap aan de ontwikkelende landen om de Zuid-Zuid-samenwerking uit te breiden. Zuid-Zuid-Samenwerking wordt ook door de IAO (Internationale Arbeidsorganisatie) gezien als een krachtig instrument voor het implementeren van haar Waardig Werk Agenda.
Gezien IVV’s 2010 Congresresoluties 6.1, “Changing Globalization” en 6.4, “A sustainable and just development model for the 21st century” heeft de ACLVB een aantal stappen gezet om uit te zoeken hoe zij kan bijdragen tot het vervullen van die resolutie. Een eerste stap, die ook aansluit bij ACLVB’s eigen congresresolutie 26, is de versterking van een representatieve lokale partnerorganisatie die de rol van coherentie en coördinatie voor vakbondsontwikkelingssamenwerking kan bevorderen. Zuid-Zuid-samenwerking, gericht op kennisuitwisseling, sluit goed V R I J U I T / F E B R U A R I
2 0 1 2
De specifieke doelstelling van het programma voor COSATU in Zuid-Afrika luidt : “De interne capaciteit van COSATU is versterkt, om de Zuid-Zuid-samenwerking binnen de Afrikaanse vakbondsbeweging meer coherent te maken.” Als COSATU het verschil wenst te maken in een coherente Zuid-Zuid-samenwerking in de regio, moet ten eerste COSATU’s eigen interne capaciteit versterkt worden om haar rol op te nemen. Indien COSATU erin slaagt om een meer coherent internationaal beleidsraam voor de Afrikaanse vakbeweging te ontwikkelen, dan kan COSATU bijdragen tot de bestrijding van armoede, ongelijkheid en onrechtvaardigheid door hun Zuidelijke Afrikaanse zuster-vakbondsorganisaties te ontwikkelen en te versterken op de vier kernbeginselen van de IAO waardig werk agenda. Ons programma met COSATU werkt ook mee aan de realisatie van Millenniumdoelstelling 1b (MDG’s) van de Verenigde Naties. Doelstelling 1b richt zich op "het bereiken van volledige en productieve werkgelegenheid en waardig werk voor allen, inclusief jongeren en vrouwen." Ons programmavoorstel met COSATU creëert de bestaansvoorwaarden voor de totstandkoming van een meer transparante behandeling van werknemers binnen de Afrikaanse context, door het hameren op een coherent beleid in deze hele regio. Hiernaast zullen wij in dit programma ook focussen op de verhoogde samenwerking tussen de bestaande BIS Afrikaanse partners in Burundi, Burkina Faso en Senegal om zo kennis en ervaring uit te wisselen. Via deze partnerprogramma’s blijven wij ons inzetten op het organiseren van werknemers uit de informele economie. De slogan van COSATU luidt “an injury to one is an injury to all” en betekent voor COSATU als vakbeweging dat solidariteit het bindmiddel is voor alle werknemers. Ook de ACLVB/BIS hoopt op het uitbouwen van sterkere solidariteit tussen vakbonden in Noord en Zuid in haar komende driejarenprogramma 2012-2014. Internationaal Departement
uit de sector
21
LOONAANPASSINGEN OP 01.02.2012 P.C. 100 101 102.01 102.04 102.04.1 102.07 106.01 112 114 117 120.02 127 127.02 139 140.00.1 140.01.1 140.01.2 140.01.3 140.02 140.02 149.02 149.03 149.04 200 205 211 310 324 326 327 327.01 327.01 327.02 327.03 330.01.1 330.01.2 330.01.3 330.01.4 330.01.5 330.02 330.04 331 332 334 335 336 337 339
ACTIVITEIT Aanvullend Paritair Comité voor de werklieden Nationale gemengde mijncommissie Hardsteen- & kalksteengroeven in de provincie Henegouwen Zandsteen- & kwartsietgroeven, uitgezonderd de kwartsietgroeven van de provincie Waals-Brabant Zandsteen- & kwartsietgroeven in de provincie Luik Kalksteengroeven, cementfabrieken & kalkovens in het arrondissement Doornik Cementfabrieken Garagebedrijf Steenbakkerij Petroleumnijverheid & -handel Vlasbereiding (vanaf 06.02.’12) Handel in brandstoffen Handel in brandstoffen in de provincie Oost-Vlaanderen Sleepdiensten Verhuisondernemingen & aanverwante activiteiten (enkel garagepersoneel) Openbare autobusdiensten (enkel garagepersoneel) Speciale autobusdiensten (enkel garagepersoneel) Autocardiensten (enkel garagepersoneel) Taxi's (enkel garagepersoneel) Taxi's (enkel GMMI) Koetswerk Edele metalen Metaalhandel Aanvullend Paritair Comité voor de bedienden (enkel GMMI) Bedienden uit de steenkolenmijnen Bedienden uit de petroleumnijverheid & -handel Banken (enkel studentenlonen) Diamantnijverheid & -handel (vanaf 06.02.’12) Gas- & elektriciteitsbedrijf Beschutte werkplaatsen & sociale werkplaatsen Beschutte werkplaatsen van de Vlaamse Gemeenschap Sociale werkplaatsen van de Vlaamse Gemeenschap (enkel doelgroepwerknemers) Beschutte werkplaatsen van de Franse Gemeenschapcommissie Beschutte werkplaatsen van het Waalse Gewest & de Duitstalige Gemeenschap Privé-ziekenhuizen & PVT's Rustoorden & RVT's Thuisverpleging Revalidatiecentra Federale residuaire sectoren (behalve Rode Kruis) Bicommunautaire instellingen Residuaire instellingen Vlaamse welzijns- & gezondheidssector Franstalige & Duitstalige welzijns- & gezondheidssector Openbare loterijen (enkel GMMI) Sociale organisaties (enkel GMMI) Vrije beroepen (enkel GMMI) Non-profitsector (enkel GMMI) Erkende maatschappijen voor sociale huisvesting (enkel GMMI) Sociale uitkeringen Gewaarborgd gemiddeld minimummaandinkomen (cao 43)
AANPASSING + 2 % op de minimumlonen (index) + 2 % (index) + 1 % (index) + 1 % (index) + 1 % (index) + 1 % (index) + 0,3244 % op de minimumlonen (index) + 3,27 % (index) & + 0,3 % (cao 29.09.’11) + 0,5 % (index) + 0,3244 % op de minimumlonen (index) + 0,0372 EUR (index) + 2 % (index) + 2 % (index) verhoging minimumlonen met vaste bedragen (index) + 3.27 % (index) & + 0,3 % (cao 29.09.’11) + 3.27 % (index) & + 0,3 % (cao 29.09.’11) + 3.27 % (index) & + 0,3 % (cao 29.09.’11) + 3.27 % (index) & + 0,3 % (cao 29.09.’11) + 2 % (index) + 2 % (index) + 3,27 % (index) + 3,27 % (index) + 3,27 % (index) & + 0,3 % (cao 29.09.’11) + 2 % (index) + 2 % op de minimumlonen (index) + 2 % (index) + 2 % op de minimumlonen (index) + 2 % op de minimumlonen (index) + 0,3244 % op de minimumlonen (index) + 2 % (index) + 2 % (index) + 2 % op het GMMI (index) + 2 % (index) + 2 % (index) + 2 % (index) + 2 % (index) + 2 % (index) + 2 % (index) + 2 % (index) + 2 % (index) + 2 % (index) + 2 % (index) + 2 % (index) + 2 % (index) + 2 % (index) + 2 % (index) + 2 % (index) + 2 % (index) + 2 % (index) + 2 % (index) V R I J U I T / F E B R U A R I
2 0 1 2
22 u i t
de sector
SYNDICALE PREMIES Bejaardenhelpsters (Vereniging van de diensten voor gezinszorg van de Vlaamse Gemeenschap) (PC 318.02) Jaar : 2011 Referteperiode/Aansluiting : 1/1/2011 – 31/12/2011 Bedrag (niet voor de thuishulp): € 86,76 of € 7,23 per maand (voltijdse bijdragen) € 43,38 of € 3,62 per maand (deeltijdse bijdragen) Bedrag enkel voor de thuishulp (de gekleurde attesten) : € 100 of € 8,33 per maand (voltijdse bijdragen) € 50 of € 4,17 per maand (deeltijdse bijdragen) Gelijkstelling : max. 1 jaar bij ziekte en arbeidsongeval De premie wordt pro rata toegestaan voor de gepresteerde maanden bij : - pensionering in de loop van 2011 - ontslag ingevolge medische reden - loopbaanonderbreking - overlijden
Leerlooierijen (PC 128.01) Jaar : 2011 Referteperiode/Aansluiting : 1/10/2010 – 30/9/2011 Bedrag : € 135 voor een volledig jaar en € 11,25 per twaalfde Wie op 30/9/2011 in dienst was, heeft recht op de premie.
Recuperatie van papier (PC 142.03) Jaar : 2011 Referteperiode/Aansluiting : 1/1/2011 – 31/12/2011 Bedrag : € 135 of € 11,25 per twaalfde
Rijn- en binnenscheepvaart (PC 139) Jaar : 2011 Referteperiode/aansluiting : 1/1/2011- 31/12/2011 Bedrag : € 237
Textiel bedienden (PC 214) Jaar : 2011 Referteperiode : 1/1/2011 – 31/12/2011 Aansluiting : 11/2011 Bedrag : € 123,90 Bedienden die in 2011 nog tewerkgesteld waren in de textielsector gedurende ten minste één maand en daarop aansluitend werkloos werden, in voltijds tijdskrediet, met brugpensioen of met pensioen gingen, behouden hun recht op deze premie. Twee jaar terugwerkende kracht.
KADERWERKING Zoals u ongetwijfeld in de afgelopen edities van Vrijuit gelezen hebt, beschikt de Liberale Vakbond over een eigen departement Kaderwerking; op diverse terreinen komt het op voor de verdediging van de belangen van kaderleden. Lange tijd werden kaderleden door de werkgevers niet erkend als syndicale gesprekspartners. De laatste 10 jaren echter is een duidelijke evolutie merkbaar. Ook onze leden-kaders komen steeds openlijker uit voor hun syndicaal engagement en participeren in de activiteiten, georganiseerd door onze kaderwerking. De komende sociale verkiezingen zijn belangrijk. Kaderleden kunnen zich eveneens kandidaat stellen voor zowel de Ondernemingsraad als het Comité voor Preventie en Bescherming op het Werk en zo deelnemen aan het sociaal overleg binnen hun onderneming. Indien u vragen hebt als kaderlid over de sociale verkiezingen of meer informatie wenst te krijgen over de kaderwerking, dan kan u ons contacteren via het e-mailadres
[email protected] of onze website www.aclvb.be raadplegen, met name de rubriek Sectoren – subrubriek Kaderwerking. ED
Sabena Technics, Snecma Services Brussels, Sabena Flight Academy (PC 315.01) Jaar : 2011 Referteperiode/aansluiting : 1/1/2011 – 31/12/2011 Bedrag : 100 euro + supplement van 35 euro Bijzondere voorwaarden : 3 aangesloten zijn ten laatste 1/1/2011; 3 een bijdrage betalen van minstens 160 euro voor het refertejaar; 3 op 31 oktober 2011 in dienst of in brugpensioen zijn van een van de ondernemingen die ressorteren onder het Paritair Subcomité 315.01; 3 geen deel uitmaken van het kaderpersoneel. De attesten moeten binnengebracht worden voor 29 februari 2012.
Scheikunde arbeiders (PC 116) Jaar : 2011 Referteperiode/aansluiting : kalenderjaar 2011 Bedrag : 110 euro of 9,17 euro per begonnen maand Bijzondere voorwaarden : de vormingspremie van 25 euro wordt vanaf 28/9/2012 uitbetaald, aan de hand van het attest “syndicale premie 2011”. Lid zijn van een werknemersorganisatie. Contracten van interimarbeid of jobstudent komen niet in aanmerking. Bij brugpensioen, pensionering of overlijden worden slechts de effectief gepresteerde maanden in aanmerking genomen. V R I J U I T / F E B R U A R I
2 0 1 2
Nieuws uit de zones
AALST-NINOVE Nieuwe telefoonnummers voor ACLVB-secretariaten Lede en Sint-Lievens-Houtem Sinds deze maand gelden nieuwe telefoonnummers voor - Secretariaat Lede : tel. 053-60.86.30 - Secretariaat Sint-Lievens-Houtem : tel. 053-70.97.31 TR
REGIO GENT Nieuw telefoonnummer voor secretariaat Maldegem Het secretariaat Maldegem (Stationsstraat 74) is sinds kort te bereiken op volgend nieuw telefoonnummer : 050-72.06.58. ES
actualiteit
23
Niko – Sint-Niklaas
MILITANTENKERN OPGESTART
D
De firma Niko te Sint-Niklaas is al jaren actief in de productie van diverse schakelaars, stopcontacten, enz. en dat zowel voor professionelen als voor particulieren. Veel aandacht wordt besteed aan design, waarbij diverse kleuren en toepassingen mogelijk zijn. Niet te verwonderen dat Niko ruim bekend is geraakt.
Sinds jaren probeert de Liberale Vakbond er voet in huis te krijgen. In de actie van de Bestendig Secretarissen om de ‘witte bedrijfsvlekken’ weg te werken (witte vlekken zijn bedrijven waar nog geen ACLVB-kernen actief zijn) was het een enorme uitdaging om in dit metaalbedrijf actief te worden, omdat er weinig leden en geen militanten werkzaam zijn. Niko is het enige metaalbedrijf met een aanzienlijk arbeiderspotentieel, de grote metaalbedrijven (zoals Boelwerf, Nobels,
Nieuwe Scheldewerven, enz.) zijn immers uit de regio verdwenen. Wil ACLVB in de metaalsector echt aanwezig zijn, dan mogen we niet ontbreken bij Niko. Na moeizaam zoeken en met veel overtuigingskracht zijn wij erin geslaagd een aantal personeelsleden voor de Liberale Vakbond te winnen. Zo zullen wij dus ook een lijst indienen voor de volgende sociale verkiezingen. Bij een volgend artikel zullen wij onze kandidaten kunnen voorstellen. We geven dus niet op en gaan voor een ACLVB-vertegenwoordiging.
ZOMERUUR In de nacht van zaterdag 24 maart nog 8 uren loon ontvangen. Zo ontvangt hij op zondag 25 maart schakelen we of zij in totaal het normale loon voor twee terug over op het zomeruur en prestaties van 8 uren. zetten we de klok een uur vooruit. Werkt u in een ploegenstelsel en bent u die nacht aan het werk, dan presteert u een uur minder. Welke gevolgen heeft dat voor uw loon ? De wetgeving zegt dat de werknemer die bij de omschakeling naar het winteruur ook in de nachtploeg zal werken, nu 8 uren betaald krijgt hoewel hij maar 7 uren effectief presteert. Dit moet beschouwd worden als een vervroegde betaling van het 9de uur dat zal worden gepresteerd bij de omschakeling naar het winteruur. Bij de omschakeling naar het winteruur zal die werknemer dan voor 9 uren prestaties,
Wat als het niet dezelfde werknemers zijn die tijdens de twee omschakelingen in de nachtploeg zullen werken ? Dan geldt volgende regeling : - de werknemers die door de omschakeling naar het zomeruur slechts 7 uren werken, ontvangen toch een loon voor 8 uren prestaties. Met andere woorden : de werkgever betaalt 1 uur meer dan er effectieve prestaties zijn - de werknemers die door de omschakeling naar het winteruur 9 uur werken, ontvangen een loon voor 9 uren prestaties.
WM
Bedrijfsvoorheffing NIEUWE PUBLICATIE De bedrijfsvoorheffing op beroepsinkomsten is een verplichte afhouding op de werkelijke bruto-inkomsten, verminderd met de RSZ-bijdragen. In de nieuwe brochure bedrijfsvoorheffing vanaf 1 januari 2012 verneemt u welke schalen nu van toepassing zijn.
De brochure is gratis verkrijgbaar in uw ACLVB-secretariaat of te downloaden van de ACLVB-website. Surf naar www.aclvb.be > publicaties > brochures en folders > brochures. V R I J U I T / F E B R U A R I
2 0 1 2
24 u i t
de sector
DE SOCIALE PARTNERS SCHEPPEN OPNIEUW WAT ORDE IN UITZENDARBEID De sociale partners hebben binnen de Nationale Arbeidsraad een compromis bereikt over een aantal wijzigingen inzake uitzendarbeid. Bedoeling is bepaalde misbruiken uit te sluiten, zonder de realiteit van de arbeidsmarkt te negeren.
D
De bedrijven hebben de neiging de mogelijkheid om beroep te doen op uitzendkrachten te misbruiken. Daarnaast is – bovenop de gebruikelijke motieven (vervanging, sterke toename van het werk) – uitzendarbeid een verplichte passage geworden, een soort proefperiode om de werknemer te testen. We konden niet langer onze ogen sluiten daarvoor. De tekst van de Nationale Arbeidsraad is dus een compromis dat alle klokken weer gelijk zet.
Informatie en controle Indien er een Ondernemingsraad (OR) of Syndicale Delegatie (SD) bij de gebruiker is, dan moeten die organen om de 6 maanden globale informatie ontvangen over het aantal uitzendkrachten, hun prestaties per periode en de motieven waarom ze ingezet worden. Indien er geen OR of SD bij de gebruiker is, dient er aan het Sociaal Fonds voor Uitzendkrachten een maandelijkse mededeling te gebeuren van alle opdrachten (behalve als het gaat om de vervanging van een werknemer). De vakbonden zullen bijkomende informatie kunnen vragen.
Dagcontracten Om uitzendkrachten via dagcontracten te blijven tewerkstellen, zal het bedrijf de nood aan flexibiliteit moeten bewijzen, en de werkelijkheid van de opdracht. Doet het dat niet, dan kan het verplicht worden om een loon dat overeenstemt met 2 weken te betalen, bovenop de bestaande wettelijke sancties.
48-urenregel Na beroep te hebben gedaan op een uitzendkracht, beschikt de werkgever over 48 uur om V R I J U I T / F E B R U A R I
2 0 1 2
hem een contract te laten ondertekenen. Dat zet de deur open voor misbruiken. Een technische werkgroep zal nagaan hoe daar een eind kan aan gemaakt worden. In een eerste fase, tegen eind 2014, zal de 48urenregel afgeschaft worden voor de opeenvolgende dagcontracten en zal de opdracht elektronisch moeten worden vastgesteld. De tweede fase zal leiden naar de afschaffing van de 48-urenregel voor alle uitzendcontracten van zodra het elektronisch contract algemeen van toepassing is in de uitzendsector.
Motief “instroom” De werkgevers maken graag gebruik van uitzendarbeid als pre-proefperiode. Ze testen de werknemer alvorens hem al dan niet in dienst te nemen in een volwaardiger contract. Dat druist in tegen de geest van uitzendarbeid, maar het is een gegeven waarvoor we niet langer de ogen kunnen sluiten. De SD zal voorafgaand informatie ontvangen van de gebruiker over de motivering, de werkpost en het aantal pogingen (maximum 3). De tewerkstelling zal beperkt worden tot maximum 6 maanden, onder de vorm van minstens weekcontracten. De carrousel zal niet langer eindeloos mogen draaien. Voor dezelfde werkpost zal de gebruiker het motief “instroom” maximum 3 keer mogen hernemen over een periode van 9 maanden. Aan het einde van de instroom zal hij de werknemer moeten aanwerven met een contract van onbepaalde duur, tenzij een andersluidend gebruik bestaat in de sector. De instroomperiode telt mee voor de anciënniteit en wordt in mindering gebracht van de eventu-
ele proefperiode. De sanctie voorzien in geval van inbreuk op het systeem is de toekenning van een contract van onbepaalde duur. Als hij werd aangeworven in het kader van het instroommotief, zal de uitzendkracht een tewerkstellingsgarantie genieten vanwege het uitzendkantoor. De minimumduur zal minstens 1 maand zijn voor de uitzendkrachten die een passende dienstbetrekking hebben verlaten om te werken als uitzendkracht onder het motief instroom, tot aan de inwerkingtreding van de definitieve regeling arbeiders-bedienden (ter herinnering : het Grondwettelijk Hof heeft de uiterste datum voor de harmonisering van de statuten arbeiders-bedienden op 8 juli 2013 bepaald). Nadien zal de tewerkstellingsgarantie 1 maand bedragen voor de uitzendkrachten die een passende dienstbetrekking hebben verlaten om te werken als uitzendkracht onder het motief instroom of de minimumduur van de proefperiode zoals die van toepassing wordt vanaf de inwerkingtreding van de definitieve regeling arbeiders-bedienden voor de andere uitzendkrachten zonder motief instroom. Wat de praktische modaliteiten betreft: als het uitzendkantoor het contract voor het verstrijken van de termijn en zonder motief beëindigt, is een vergoeding verschuldigd, gelijk aan het loon verschuldigd tot het einde van de termijn. Indien de gebruiker contractbreuk pleegt voor het verstrijken van de termijn, is de vergoeding niet verschuldigd door het uitzendkantoor wanneer het aan de uitzendkracht een andere tewerkstelling aanbiedt aan dezelfde voorwaarden en hetzelfde loon voor de nog resterende periode. Dit alles doet geen afbreuk aan de sectorale stelsels die een betere tewerkstellingsgarantie voorzien.
regionaal
25
BRUSSELS REGIONAAL COMITÉ De Auberge de Boendael in Elsene ontving het Brussels Regionaal Comité. Oorspronkelijk gepland voor 2 december 2011, moest het toentertijd als gevolg van de grote betoging op die dag uitgesteld worden. Het was uiteindelijk op 27 januari dat het Comité bijeenkwam.
D
De agenda werd overhoop gehaald door de nationale staking van 30 januari, hierover werd eerst gesproken. Er werd vastgesteld dat de situatie zich niet op dezelfde manier voordeed in alle bedrijven. Sommigen verwachtten dat hun bedrijf volledig plat zou liggen, anderen dan weer deels of niet. De opmerkingen van leden van het Comite waren een bewijs van de bedrijfsdimensie van ons liberaal syndicalisme, de stakingsinstructie was aangepast aan de onderneming. Maar ook de vrijheid van onze afgevaardigden om, naast de ordewoorden, hun eigen beoordelingsvrijheid te behouden. Geheel volgens de traditie stelde Gewestsecretaris Philippe Vandenabeele, samen met Yaël, Eva en Hajar het activiteitenverslag van de regionale voor, zowel voor wat betreft het regionaal overleg als op het vlak van de syndicale werking, verwijzend naar de bijdragen van de Bestendig Secretarissen. Een syndicale werking in het teken van de uitdagingen van de sociale verkiezingen. Er werd een sterke campagne uitgewerkt om de resultaten van de ACLVB in Brussel te behouden en te verbeteren. De Gewestsecretaris benadrukte het belang van samenwerking voor de sociale verkiezingen : zowel afgevaardigden als personeelsleden. Hij dankte ieder voor hun inzet, hun loyaliteit aan de organisatie en hun enthousiasme.
BEDELING VAN KLEREN IN SOCIAAL RESTAURANT De Brusselse Regionale van ACLVB heeft fleece truien, mutsen en sjaals uitgedeeld in een sociaal restaurant in het stadscentrum. Dit bescheiden gebaar werd warm onthaald door de noodlijdenden, die het in de vrieskou harder dan ooit te verduren hadden. Alexandre Liefooghe (Bestendig Secretaris), Stijn Pauli (Bestendig secretaris), José Vouche en Philippe Vandenabeele (Brussels gewestsecretaris).
Alfredo Cavallini werd geëerd door het Regionaal Comite. Hij is sedert verscheidene jaren al afgevaardigde. Hij verliet de zone Brussel voor de zone Halle-Vilvoorde waaronder het bedrijf waarvoor hij werkt nu ressorteert. Gedurende vele jaren was Alfredo, afgevaardigde bij Snecma, een deel van de instanties van de regionale, het Comité en het Bureau. Zijn bijdragen aan de discussies waren altijd constructief, door de discussie te verbinden met dat wat de leden op het terrein beleven. Geen grote woorden voor Alfredo, maar het concrete ! Philippe Vandenabeele liet niet na om hem hartelijk te bedanken en te verzekeren dat hij altijd welkom is op de Regionale. Alfredo was erg geraakt door deze blijk van sympathie die ook geuit werd door Frederic De Clerck, die zijn Bestendig Secretaris was, en Pierrot Befera, Voorzitter van de Regionale maar vooral ook collega en vriend van Alfredo. Goede verkiezingen, Alfredo !
Brussel WAT HEBBEN ZE GEDAAN MET HUN MANDAAT ? Michel Friedmann ULB OR, CPBW en SD De campagne is bovenal die van de hele ploeg, de stem van allen zorgt ervoor dat we gehoord worden en elke stem is belangrijk. In de context van de nieuwe regeringsmaatregelen is deze verkiezingscampagne een hele uitdaging, want bepaalde verworvenheden komen in het gedrang. Het is samen, met de stem van allen die een andere, constructieve vakbond willen, maar die ook op straat kan komen, dat we uw stem moeten laten horen. Dat is de boodschap die we bij de ULB willen meegeven. V R I J U I T / F E B R U A R I
2 0 1 2
26 s y n d i c a l i s m e 120 jaar liberaal syndicalisme
GESCHIEDENIS VAN EEN OPRIJZEN NAAR BLOEI Sven Godijn (graficus bij ACLVB), François Schuiten en Hugo Van Lancker (diensthoofd ACLVB-infocentrum) geraken het eens over een fragment in het werk dat zal overgenomen worden op de bierglazen. Die worden de congresdeelnemers aangeboden, samen met een paar flesjes bier en andere geschenken.
D
De tijd is aangebroken om u de laatste geheimen te onthullen over het Congres dat we op 24 maart in Vorst Nationaal zullen organiseren. Zowat 6.500 uitverkorenen, kandidaten op een ACLVB-lijst en hun partners, krijgen een concert aangeboden van Hooverphonic. Alex Callier, Raymond Geerts en Noémi Wolfs zullen het publiek in vuur en vlam zetten op het ogenblik dat we de laatste rechte lijn aanvatten naar de sociale verkiezingen van mei. U zal er ook de affiche ontdekken die ontworpen werd door François Schuiten. Er zal bier zijn op 24 maart, en muziek en bovenal zal er emotie zijn want we brengen hulde aan al die mannen en vrouwen die het liberaal syndicalisme gecreëerd en ontwikkeld hebben sinds 1891. Ongerust over de sociale oproer op het einde van de eeuw, antwoordden de katholieken op de te revolutionaire ideeën van de socialisten via de pauselijke encycliek Rerum Novarum. Daarin riep Paus Leon XIII de katholieke krachten op zich in te zetten voor de sociale actie. Een handvol mensen dat zichzelf noch in het christelijk dogmatisme, noch in de socialistische ideologie terugvond, heeft dan de eerste liberale vakbond opgericht om een actieterrein te hebben dat los stond van hun religieuze en electorale overtuigingen en dat ten dienste stond van de werknemers. 120 jaar later zijn we nog steeds bezig met het verzet opdat mensen niet zouden wegkwijnen in armoede als ze door de mazen van het socialezekerheidsnet vallen, mazen die de huidige regering groter maakt onder druk van de financiële markten.
Beweging naar bloeiperiode Om een affiche te maken die zou aansluiten bij het evenement, hebben we carte blanche gegeven aan François Schuiten, tekenaar-scenograaf en als auteur bekend door zijn reeks De Duistere Steden. Van zodra we hem hadden voorgesteld samen te werken, is zijn nieuwsgierige geest op zoek gegaan naar de raakvlakken tussen zijn universum en onze leefwereld. En er zijn er heel wat. Zijn passie voor het patrimonium beperkt zich niet tot immobiliën, maar gaat ook uit naar de architecten die de gebouwen ontwerpen, de mensen die er wonen en diegenen die er werken. Met het oog op een scenografie voor het toekomstig spoorwegmuseum heeft hij een reis in de geschiedenis aangevat, documenteert hij zich over de treinen, de spoorweglui die ze deden rijden en de ingenieurs die ze bedachten. “De vakbonden maken deel uit van de geschiedenis. Net zoals een kunstenaar moeten ze zichzelf voortdurend in vraag stellen, hun werkzaamheden en de maatschappij in het algemeen voortdurend heruitvinden.” V R I J U I T / F E B R U A R I
2 0 1 2
François Schuiten beschouwt het syndicalisme als een beweging, die van het individu dat zich wil bevrijden van het juk van de arbeid en op zoek gaat naar ontplooiing. Hij beweert dat zijn tekening onvoorspelbaar is, maar het universum van hem en dat van ons konden niet anders dan elkaar ontmoeten; het streven van de Liberale Vakbond bestaat er nu immers net in om aan ieder individu alle kansen te geven opdat het iets van zijn leven zou kunnen maken. De inspiratie kwam via een bevriende danseres die in zijn atelier was en die al bewegend letterlijk gestalte gaf aan dat abstract idee waarvoor wij ons dag na dag zeer concreet inzetten.
Buiten onze verwachtingen Het resultaat overtreft onze verwachtingen. François Schuiten heeft zijn verbeelding de vrije loop gegeven na lang te hebben geluisterd naar Nationaal Secretaris Bernard Noël en diens beschrijving van het ontstaan van de Liberale Vakbond, het unieke ervan, zijn strijd en zijn waarden. “Ik pas geen autocensuur toe. Liever vergis ik me en wordt een tekening dan maar geweigerd. En zo veel te beter als mijn werk sommigen op de zenuwen werkt. Iedereen tevreden willen stellen, dat zou pas verontrustend zijn.” Niets erger voor een kunstenaar dan inschikkelijk te worden, nog een punt van gelijkenis met vakbondsmensen. Tegen een achtergrond van stad en industrie opent zijn personage zich voor het leven, het bevrijdt zich van de vervreemding van het werk en zijn gesuggereerde vleugels laten vermoeden dat het, of beter zij, straks zal oprijzen. “De vakbonden kregen het de laatste jaren hard te verduren”, analyseert François Schuiten. “Ik ben benieuwd hoe jullie je imago gaan herstellen.” Mooie uitdaging die hij ons geeft. We zullen er iedere dag over nadenken. Gelukkig neemt ons ledenaantal ook dag na dag toe. Onze strijd tegen de financiarisering van de economie en het alvermogen van de markten wordt dus ondersteund door steeds meer werknemers en uitkeringsgerechtigden.
regionaal
27
Evaluatie Vlaamse begroting 2012
VLAAMSE BEGROTING HEEFT NOOD AAN LANGETERMIJNVISIE Naar jaarlijkse gewoonte heeft de Sociaal Economische Raad van Vlaanderen (SERV) ook deze keer een evaluatierapport opgemaakt voor de begroting van het komende jaar. Via dit evaluatierapport geven de sociale partners, waaronder de ACLVB, hun visie op de begroting voor 2012.
geven. In de goede jaren gaan we wat proberen te sparen. Op die manier kunnen we toekomstige kosten (grote aankopen, studies van de kinderen,…) beter opvangen. Als sociale partner vragen wij om deze logica ook toe te passen op de Vlaamse begroting.
Vlaamse begroting vandaag
Vlaamse begroting in de toekomst
Op het eerste gezicht werd de begroting voor 2012 met de nodige voorzichtigheid opgesteld. Een verslechterende economische situatie gooide wel roet in het eten. Op basis van de nieuwe economische vooruitzichten is de huidige begroting niet langer realistisch. Een begrotingscontrole dringt zich dus op. De Vlaamse sociale partners dringen dan ook aan op het grondig voorbereiden van deze begrotingscontrole zodat de gecorrigeerde begroting weer een realistisch beeld geeft. Net als de andere Vlaamse sociale partners betreurt de ACLVB dat de Vlaamse regering vasthoudt aan een evenwichtsbegroting. Elk jaar opnieuw moet ze de uitgaven in overeenstemming brengen met de inkomsten. Omdat die inkomsten sterk schommelen, is dat vaak geen makkelijke klus. Zo leek 2012 een gunstig jaar te worden met behoorlijk wat ruimte voor nieuwe initiatieven. Vervolgens tuimelde de economische groei naar beneden, waardoor Vlaanderen plots op een tekort afstevende. Om in 2012 een evenwicht te behalen, zal Vlaanderen een inspanning van 383 miljoen euro moeten doen, zo berekende de SERV.
De Vlaamse sociale partners concluderen verder in het evaluatierapport dat de Vlaamse regering te weinig rekening houdt met de toekomstige uitdagingen die voor de deur staan. Onder deze toekomstige uitdagingen worden onder andere verstaan : de zesde staatshervorming, de vergrijzing en het terugdringen van het Belgische begrotingstekort, enz. Opdat men zich beter zou kunnen wapenen tegen die toekomstige uitdagingen, pleit de SERV er al sinds vorig jaar voor om af te stappen van het begrotingsevenwicht en te gaan voor een structureel begrotingsbeleid. Een structureel begrotingsbeleid heeft als voordeel dat het meer zekerheid en minder schommelingen biedt. Er is ook een meer gelijkmatige spreiding van de inspanningen. Men legt reserves aan als het economisch goed gaat. Deze reserves kunnen dan aangewend worden als het economisch minder goed gaat. Op die manier worden besparingen op de momenten wanneer het economisch minder is voor een stuk vermeden en krijgt men meer continuïteit in de beleidsvoering. Je kan het goed vergelijken met een gewone gezinssituatie. Het is niet echt een goed idee om als gezin jaarlijks alles van inkomsten uit te
Wat met de hypothecaire aftrek vanaf 2014 ? Dat de zesde staatshervorming op termijn gevolgen zal hebben voor de Vlaamse begroting, is al langer duidelijk. Stilletjes aan beginnen de concrete gevolgen zichtbaar te worden. De fiscale aftrek voor woonleningen is daar een voorbeeld van. Door de bevoegdheidsoverdrachten tussen het Federale niveau en Vlaanderen, wordt Vlaanderen vanaf 2014 verantwoordelijk voor het eigen woonbeleid. Tot op heden heeft Vlaanderen nog geen alternatief systeem ontwikkeld dat de bestaande hypothecaire aftrek kan vervangen. In tegenstelling tot eerdere berichten blijkt de bevoegdheidsoverdracht ook gevolgen te hebben voor de bestaande hypothecaire kredieten. Vlaanderen zal dus een alternatief systeem moeten ontwikkelen voor zowel bestaande kredieten als nieuwe kredieten vanaf 2014. Minister van financiën Philippe Muyters zegt dat er een alternatief systeem ontwikkeld zal worden op Vlaams niveau, maar dat men voorlopig nog niet begonnen is met de uitwerking van een eigen systeem. We volgen het alvast van dichtbij voor u op.
V R I J U I T / F E B R U A R I
Maarten DEDEYNE
2 0 1 2
28 r e g i o n a a l WAT DEDEN ZE MET HUN MANDAAT ? Waarom het zo zinvol is zich kandidaat te stellen voor de sociale verkiezingen en wat u binnen een vakbondsmandaat allemaal kan verwezenlijken, verneemt u aan de hand van de volgende getuigenissen. Een duwtje in de rug voor de laatste twijfelaars … Marie-Louise Van Bever Beschermde werkplaats – Mechelen “Sinds 2008 zetel ik in de Ondernemingsraad van de beschermde werkplaats in Mechelen. Toen werkte ik er al tien jaar als inpakster. Dat is verre van bezigheidstherapie. Er moet hard gewerkt worden, want een beschermde werkplaats gaat ook over cijfers halen en productiviteit. Vakbondswerk houdt zoveel meer in dan ik dacht. Ik doe er alles aan om te vermijden dat het personeel hier een speelbal wordt van de directie. Solidariteit is een topprioriteit. Zo krijgen de bedienden wel en de arbeiders geen maaltijdcheques. En dat kan niet.” Sven Eeraerts Mazda Motor Logistics – Willebroek “Sinds 2000 werk ik als magazijnier bij Mazda Motor Logistics. Ik heb gemerkt dat je met teamwork het verst komt. Dat was dan ook de boodschap van ons ACLVB-team bij de sociale verkiezingen in 2008. Met succes : de ACLVB telt hier het minste leden van alle vakbonden, maar is erg goed vertegenwoordigd in de overlegorganen. Ik kwam meteen bij de eerste poging rechtstreeks in de Ondernemingsraad terecht, samen met een collega uit onze ACLVB-ploeg. Twee anderen zijn actief als syndicaal afgevaardigde en nog een ander ‘teamlid’ zetelt in het Comité voor Preventie en Bescherming op het Werk, kortweg het CPBW. Iedereen van ons achtkoppige team speelt tegenwoordig een vakbondsrol in het bedrijf. Ongeacht hoeveel stemmen ze afzonderlijk hebben gehaald. Onze missie ? Een evenwicht zoeken tussen veranderingen verwezenlijken en erkennen wat goed loopt. En tegelijk waken over de rechten én plichten van alle medewerkers. De vakbond is geen klachtenbank ! Het heeft geen zin om radicaal tegen de directie te zijn. We gaan natuurlijk niet met alles akkoord, maar kiezen de weg van het overleg en de redelijkheid. Dat is bij andere vakbonden wel eens anders.” Wilfried Uytendaele Psychiatrisch Centrum – Lede “Eind 2011 ben ik met brugpensioen gegaan. Daarvoor was ik twintig jaar aan de slag als schrijnwerker in een psychiatrisch centrum in Lede. Sinds 2004 was ik ACLVBafgevaardigde in de OR. Ik heb gemerkt dat je daar het verschil kunt maken. Toen de V R I J U I T / F E B R U A R I
2 0 1 2
directie een reorganisatie aankondigde, kregen we nauwelijks informatie van de afgevaardigden van de andere vakbonden in de OR en het CPBW. Op vraag van collega’s heb ik me dan samen met een collega kandidaat gesteld. Het was voor het eerst dat er ACLVB-kandidaten waren. Of er ook in de non-profitsector nood is aan vakbondsafgevaardigden? Zeker ! Als afgevaardigden konden we de schade van de reorganisatie aanzienlijk beperken. Bovendien is het welzijn van de medewerkers vaak ondergeschikt aan de financiële resultaten van de organisatie.” Marnix Vanden Meerschaut Sint-Elisabethziekenhuis – Zottegem “Zowat acht jaar al onderhoud ik als biotechnicus de medische apparatuur in het Sint-Elisabethziekenhuis. In 2008 ben ik actief geworden bij de vakbond. Een arts stelde zich kandidaat en vroeg me hetzelfde te doen. Meteen verwierf ik een zitje in het CPBW. Toen ik van de metaalsector overstapte naar de non-profitsector, merkte ik hoeveel die achterop hinkt op het vlak van lonen en extra’s voor weekendwerk bijvoorbeeld. Zo dateren de loonbarema’s voor de schoonmaakploeg van twintig jaar geleden. En ze gelden voor ongeschoolde arbeiders, terwijl de huidige arbeiders dat niet meer zijn. Zulke toestanden pakken we aan met de ACLVB. En met succes : nieuwe onderhouds- en schoonmaakmedewerkers beginnen voortaan met een bediendecontract. Dit jaar stel ik me opnieuw kandidaat, samen met een tiental ACLVB-collega’s. Het is belangrijk dat zo veel mogelijk mensen zich engageren, want samen staan we sterk.” Marc Vandenberghe De Lijn West-Vlaanderen – Oostende “Ik ben wel trots op de voorbije vier jaar als ACLVB-afgevaardigde bij De Lijn. De komende verkiezingen sta ik dan ook weer met plezier op de lijst. Wat me zo aantrekt bij de ACLVB ? De sociale en liberale aanpak, zonder dat de vakbond expliciet gebonden is aan een politieke partij. Bovendien volgt de ACLVB alle ontwikkelingen op de voet, zowel regionaal als nationaal. Het is heel belangrijk dat de liberale vakbond een stevige voet aan de grond krijgt op de werkvloer en zo de stem van de werknemers kan laten horen. De voorbije jaren zijn we daar al bij heel wat bedrijven in geslaagd. Als afgevaardigde heb je ook heel veel aan de
uitgebreide en goed gestructureerde opleidingen. Niet alleen de arbeidsmarkt, ook het bedrijfsleven in het algemeen komt aan bod. Daarnaast is de permanente ondersteuning op regionaal vlak onmisbaar geworden. Je krijgt echt het gevoel dat je deel uitmaakt van een team. Ik haal heel veel voldoening uit mijn inbreng in de verschillende comités, zowel regionaal, Vlaams als nationaal. En ook na moeilijke maar succesvolle onderhandelingen weet je wat het betekent om afgevaardigde te zijn. Dat is ook een troef van de ACLVB : er wordt krachtdadig, maar redelijk en met visie onderhandeld.” Jaak Cathelyn DD Trans – Zeebrugge “Sinds 2000 ben ik hoofdafgevaardigde bij het transportbedrijf DD Trans. Toen mijn werkgever een nieuw arbeidsreglement wou invoeren, heb ik me kandidaat gesteld voor een vakbondsmandaat. Net als veel collega’s vond ik dat heel wat nieuwe regels niet door de beugel konden. Dankzij hun steun kwam ik in de OR en het CPBW terecht. De inzet voor de volgende verkiezingen ? Een sterke vakbond die druk op de ketel zet. Dat is broodnodig, want de Belgische chauffeurs worden steeds meer uit de markt geprijsd door Oost-Europese collega’s. Veel transporteurs richten daar nepbedrijfjes op en die maken onze markt kapot. Daar moeten we met z’n allen iets aan doen.” Veronique Heniaert Connectronics – Poperinge “Het verschil maken en iets betekenen voor collega’s : daar doe ik het voor. Als hoofdafgevaardigde in de OR, het CPBW en de SD kan ik echt mee veranderingen verwezenlijken. Je mag me gerust ambitieus noemen op dat vlak. Toen ik me kandidaat stelde, was de ACLVB nog niet vertegenwoordigd in ons bedrijf. Toch ging ik meteen met de meeste stemmen lopen. Dat collega’s je hun vertrouwen geven, betekent wel dat je iets moet teruggeven. Daarom sta ik erop zo goed en open mogelijk te communiceren. Zodra ik van een vergadering kom, breng ik de werkvloer meteen op de hoogte van wat is verteld. De meeste collega’s verwachten dat van me en willen een zo nauw mogelijk contact met hun vakbondsafgevaardigde. Ze zijn ook heel dankbaar wanneer je voor hen opkomt. Zo heb ik een collega met een tijdelijk contract aan een vast contract geholpen.
regionaal En ook met haar vraag over sociale huisvesting kon ze bij mij terecht. Het zijn dus niet alleen vakbondszaken waarmee een afgevaardigde zich bezig houdt. Omdat die collega ook Tupperware-avonden organiseert, heeft ze mij uit dankbaarheid een Tupperware-artikel geschonken. Ik had haar immers zowel een job als een huis ‘cadeau’ gedaan, zei ze. Dat vond ik heel mooi. Als afgevaardigde is je opdracht nooit klaar. Dat merk ik zeker nu de sociale verkiezingen voor de deur staan. Nog niet zo lang geleden zijn we naar een nieuwe vestiging verhuisd en daar had ik nog geen contact met de nachtploegen. Ik wist dus wat gedaan.” Andy Decat, Didier Verslyp & Rudy Herreman McBride – Ieper
Didier Verslyp (hoofdafgevaardigde in de OR, het CPBW en de SD) : “Vroeger gebeurde er qua vakbondswerk bitter weinig in ons bedrijf. Ik ben dan op de kar gesprongen om de zaak in gang te trekken.” Andy Decat (ploegleider) : ”Wat voor mij de doorslag gaf, was een onrechtvaardige situatie op het werk. Onze leiding maakte een onderscheid tussen vakbondsmensen en ‘gewone’ werknemers. Ik vond en vind nog altijd dat je iedereen moet helpen. Het maakt niet uit of die collega aangesloten is of niet. Je kandidaat stellen moet je hoe dan ook doen om anderen te helpen. Niet voor jezelf.” Rudy Herreman (lijnverantwoordelijke en plaatsvervanger in de OR) : “De collega’s tellen, niet de vakbond op zich. Zeker bij de ACLVB, want bij ons zijn mensen geen nummers. Wel personen van vlees en bloed.” Didier : “De dienstverlening is het allerbelangrijkste. Je moet proberen om iedereen zo snel mogelijk te helpen. Vergeet niet dat ook leden van een andere vakbond op jou kunnen stemmen. Gelukkig kunnen we terugvallen op de opleidingen van de ACLVB. Daar leer je heel wat praktische zaken. Niet alleen van de lesgevers, maar zeker ook van de andere deelnemers. De opleidingen staan immers open voor alle arbeiders en bedienden uit verschillende sectoren. Dat werkt zeer verrijkend.” Andy : “Ondanks de uitstekende opleidingen kun je niet altijd op elke vraag snel en correct een antwoord geven. Weten we het niet ? Dan bellen we gewoon naar onze Bestendig Secretaris of de Verantwoordelijke Syndicale Ondersteuning. En er is natuurlijk nog altijd onze Weetwijzer. Die sociaal-juridische bijbel gebruiken de andere vakbonden zelfs.” Rudy : “De ideale ACLVB-kandidaat ? Iemand met een sociaal gevoel en met de zin en durf om met de directie aan tafel te gaan zitten. Meestal zijn dat net de mensen die hun mond durven open te doen of onmiddellijk reageren op foute situaties. Je kennis is echt niet het belangrijkste. Die verzamel je wel tijdens de opleidingen en op de werkvloer. Wat primeert zijn je instelling en engagement om mensen te willen helpen.”
29
HET INTEGRAAL MILIEUJAARVERSLAG Als vakbondsafgevaardigde heeft u een cruciale rol bij de totstandkoming en de instandhouding van de milieuvergunning van uw bedrijf. Verschillende documenten waaronder het integraal milieujaarverslag worden daarvoor tot uw beschikking gesteld. Dit verslag dient opgemaakt te worden door een groot aantal industriële bedrijven. Voordat het integraal milieujaarverslag werd geïntroduceerd, moesten sommige bedrijven aan verschillende verplichtingen voldoen zoals : 3 een verslag opstellen dat melding doet van de uitstoot in lucht en water van bepaalde stoffen; 3 een verslag dat melding doet van de productie van afvalstoffen; 3 een aangifte van de gegevens die nodig zijn voor berekening van de heffing op waterverontreiniging; 3 een aangifte van de gegevens die nodig zijn voor berekening van de heffing op de winning van grondwater. Omdat al deze verschillende aangiften aanleiding geven tot administratieve rompslomp, is beslist om dit samen te voegen tot één integraal milieujaarverslag. Het doel van het verslag is de overheid te informeren over de milieuprestaties van de bedrijfswereld. De informatie uit het verslag wordt gebruikt voor controle, het berekenen van heffingen, maar ook om het beleid dat de Vlaamse overheid voert op het vlak van milieu te evalueren.
Voor welke bedrijven ? Er zijn 3 criteria waarop beslist wordt of een bedrijf een integraal milieujaarverslag moet opstellen : 3 Op de indelingslijst voor vergunningsplichtige ondernemingen moet de letter J zijn vermeld. Bedrijven die zeer milieubelastend zijn, moeten over een klasse 1 milieuvergunning beschikken. In de indelingslijst staat bij veel van de klasse 1inrichtingen die letter J vermeld, wat betekent dat ze een integraal milieujaarverslag moeten opstellen. Voorbeelden van bedrijven : olieraffinaderijen, farmaceutische bedrijven, bewerking van diamant, drukkerijen. 3 Er is een overschrijding van de emissiedrempelwaarde voor water of lucht. Deze regel is ingevoerd voor bedrijven die geen integraal milieujaarverslag moeten opstellen volgens de VLAREM-indelingslijst maar die wel belangrijke hoeveelheden verontreinigende stoffen en/of broeikasgassen uitstoten. 3 Het energieverbruik van de onderneming is hoger dan 0.1 petajoule. Wanneer de onderneming meer dan 0.1 petajoule of 27.8 miljoen kilowattuur energie verbruikt, is ze verplicht een integraal milieujaarverslag op te stellen.
Wat kunt u als afgevaardigde doen ? Alle leden van het Comité voor Preventie en Bescherming (CPBW) en alle leden van de Ondernemingsraad (OR) moeten volgens de wetgeving een exemplaar van het integraal milieujaarverslag van hun werkgever krijgen. Is er in de onderneming geen CPBW of OR, dan ontvangt de Syndicale Delegatie een kopie. Omdat het document zicht geeft op de prestaties en de voornemens van de onderneming op gebied van milieu, is een actieve bespreking in het CPBW en de OR nuttig. Er kunnen verbanden zijn met het welzijn van de werknemers en het investeringsbeleid van de onderneming.
Enkele voorbeelden van vragen die vanuit syndicaal oogpunt heel interessant kunnen zijn. Het bedrijf moet voor de eerste keer het deelformulier luchtemissie invullen. Dat betekent dat de uitstoot aanzienlijk is gestegen. Als afgevaardigde kan u dan vragen hoe dat komt. Heeft het te maken met de productie of zijn de zuiveringsapparaten niet goed onderhouden ? In de OR kan ingegaan worden op de kosten-batenanalyse van de geplande investeringen in de zuiveringsapparatuur, terwijl in het CPBW gevraagd kan worden naar de gevolgen van de uitgestoten stoffen op de werknemers, de omwonenden en het milieu. Een ander voorbeeld is het energiebeleid van het bedrijf. Wanneer er een stijging is van het energieverbruik kunnen verschillende vragen gesteld worden. Zijn de mogelijkheden van energieverbruik reeds onderzocht en waarom wordt er niet in geïnvesteerd ? Voor 15 maart moet deze informatie bij het IMJVloket zijn en tegelijkertijd moeten op 14 maart de milieucoördinator, het hoofd van de dienst preventie en de vakbondsafgevaardigden een afschrift krijgen. Meer weten ? De ACLVB heeft over het integraal milieujaarverslag een brochure geschreven waarin in detail wordt ingegaan op alle deelformulieren. U kan deze en nog andere publicaties downloaden van de website http://www.aclvb-vlaanderen.be/themas/ milieu-energie/brochures/, aanvragen via e-mail :
[email protected] of per post t.a.v. Suzanne Kwanten, Poincarélaan 72-74, 1070 Brussel.
V R I J U I T / F E B R U A R I
Suzanne KWANTEN
2 0 1 2
30 w e r k l o o s h e i d
WIJZIGINGEN WERKLOOSHEIDSUITKERINGEN Het regeerakkoord voorziet enkele wijzigingen aan de werkloosheidsreglementering. Sommige wijzigingen zijn ondertussen al van toepassing, andere worden later dit jaar of volgend jaar ingevoerd.
Kort samengevat komen de nieuwe maatregelen hierop neer : 3 de werkloosheidsuitkering zal sneller dalen dan nu het geval is; 3 niet enkel samenwonenden, maar ook gezinshoofden en alleenstaanden zullen na een bepaalde periode nog slechts een minimumuitkering ontvangen; • oudere werklozen krijgen de anciënniteitstoeslag vanaf 55 jaar in plaats van vanaf 50 jaar; • werklozen zullen langer beschikbaar moeten zijn voor de arbeidsmarkt en zullen minder snel een job kunnen weigeren 1. De werkloosheidsuitkering zal sneller zakken richting een minimale uitkering k Het eerste jaar van werkloosheid Momenteel krijgt een werkloze het eerste jaar een werkloosheidsuitkering die 60 % bedraagt van het (begrensde) brutoloon. Aangezien er na 6 maanden een lagere grens wordt gebruikt, kan de uitkering na 6 maanden iets verminderen. V R I J U I T / F E B R U A R I
2 0 1 2
Vanaf januari 2013 zal men de eerste 3 maanden van de werkloosheid een iets hogere uitkering krijgen : namelijk 65 % van het (begrensde) brutoloon. Onderstaande tabel geeft de maximale uitkering (in euro) per maand weer (op basis van de bedragen geldig sinds februari 2012) Nu Vanaf 2013
1-6 maand 1.422,46 1-3 maand 4-6 maand 1.541,02 1.422,46
6-12 maand 1.325,74 6-12 maand 1.325,74
k Na 1 jaar werkloosheid Na 1 jaar werkloosheid start een nieuwe werkloosheidsperiode die minstens 2 maanden maar maximaal 36 maanden kan duren. De vaste periode van 2 maanden wordt verlengd met 2 maanden per gewerkt jaar. Na maximaal 12 maanden start echter de afdaling richting de minimale uitkering : elke 3 maand zal de uitkering afnemen.
werkloosheid Deze wijziging wordt verwacht vanaf juli 2012. !
! !! ! ! !
!
2. Anciënniteitstoeslag
!
!
Dus : na maximaal 4 jaar werkloosheid krijgt een werkloze nog slechts een minimale uitkering waarvan het bedrag niet veel hoger ligt dan het leefloon. Momenteel is deze minimumuitkering enkel voorzien voor samenwonende werklozen, vanaf juli 2012 wordt de minimale uitkering ook ingevoerd voor gezinshoofden en alleenstaanden.
Voorbeelden Jan heeft 4 jaar gewerkt en wordt werkloos. Na 22 maanden zal Jan nog slechts een minimale uitkering krijgen 3 Een 1e periode die voor iedereen 1 jaar duurt 3 Een 2e periode van 10 maanden (2 maanden vast + 8 maanden)
Kristien heeft 10 jaar gewerkt en wordt werkloos. Na 32 maanden zal zij op de minimumuitkering vallen. 3 Een 1e periode die voor iedereen 1 jaar duurt 3 Een 2e periode die voor Kristien 22 maanden duurt (2 maanden vast + 20 maanden). Echter na 12 maanden zal haar uitkering beginnen te zakken naar het minimumbedrag.
Ook wat het zoeken naar werk betreft, zijn er een aantal wijzigingen voorzien : 3 een werkloze zal beschikbaar moeten blijven voor een nieuwe job tot 60 jaar; 3 momenteel volgt de RVA de inspanningen op die de werkloze levert bij het zoeken naar een nieuwe job op tot hij/zij 50 jaar wordt, deze leeftijd wordt stelselmatig opgetrokken naar 58 jaar. Bovendien zal een werkloze veel sneller opgeroepen worden door de RVA en zal men sneller gesanctioneerd worden. 4. Passende dienstbetrekking
k Met betrekking tot het beroep Een job is niet passend als die niet overeenstemt met het aangeleerd beroep, het beroep dat men gewoonlijk uitoefende of een aanverwant beroep. De bescherming geldt slechts gedurende een bepaalde periode. Die wordt vanaf 1 januari 2012 ingekort: 3 voor werknemers jonger dan 30 jaar of werknemers die minder dan 5 jaar gewerkt hebben, geldt de bescherming nog slechts gedurende 3 maanden; 3 voor alle anderen is er nog een beschermingsperiode van 5 maanden.
In de vorige teksten werd er geen onderscheid gemaakt naargelang leeftijd of beroepsverleden en was de beschermingsperiode voor iedereen 6 maanden.
Karel heeft 19 jaar gewerkt; indien hij werkloos wordt, zal hij na 48 maaden nog slechts het minimumbedrag krijgen. 3 Een 1e periode die voor iedereen 1 jaar duurt 3 Een 2e periode van 36 maanden (2 maanden vast + 38 maanden MAAR de 2e periode kan voor iedereen maximaal 3 jaar duren)
3. Beschikbaarheid voor de arbeidsmarkt
Na deze 3 of 5 maanden moet men een job aanvaarden, ook indien die niet aanleunt bij het gewoonlijk uitgeoefend beroep.
Als oudere werkloze krijgt men nu een toeslag bovenop de werkloosheidsuitkering vanaf 50 jaar als men 20 jaar gewerkt heeft. Vanaf juli 2012 krijgt men de toeslag maar vanaf de 55ste verjaardag. Bovendien moet men vanaf 2013 : 21 jaar gewerkt hebben, vanaf 2014 : 22 jaar, enz. om in 2017 op 25 jaar uit te komen.
Een werkloze die een passende dienstbetrekking weigert of een werknemer die zelf ontslag neemt uit een passende dienstbetrekking en nadien werkloos wordt, kan gesanctioneerd worden door de RVA. In uitvoering van het Regeerakkoord worden een aantal criteria strenger vanaf januari 2012.
31
Opgelet : ook wie reeds werkloos was in 2011, wordt vanaf juli 2012 opgenomen in dit nieuwe systeem. Er worden echter wel overgangsmaatregelen voorzien.
k Met betrekking tot de afstand naar en van het werk Een job is niet passend indien men dagelijks gedurende meer dan 12 uur afwezig is uit de gewone verblijfsplaats of nog indien de dagelijkse duur van de verplaatsing gewoonlijk meer dan 4 uur bedraagt. In de vroegere reglementering werd met deze principes geen rekening gehouden indien de afstand tussen de verblijfplaats en het werk maximaal 25 kilometer bedroeg. Vanaf 1 januari 2012 worden die 25 kilometer opgetrokken naar 60 kilometer. Dus : indien men een job aangeboden krijgt waarvoor men een verplaatsing van 55 kilometer moet doen, zal men deze moeten aanvaarden, ook al is men hiervoor meer dan 4 uur (heen en terug) onderweg. Kim DE SCHAMPHELEIRE V R I J U I T / F E B R U A R I
2 0 1 2
32 e d i t o r i a a l
ONVERMIJDELIJK MAAR NUTTIG
D
De algemene staking van 30 januari was onvermijdelijk en ze is bovendien ook nuttig gebleken. Ik meet het echte succes van een staking niet af aan het aantal bedrijven dat die dag dicht bleef of aan de hinder die veroorzaakt werd op straat. Ik stel enkel vast - vermits de stakingsoproep breed werd opgevolgd dat we hebben kunnen wegen op het debat over de sanering van de openbare financiën en het sociaal overleg in de twee daaropvolgende weken. De regering heeft zowat al onze bemerkingen in de dossiers pensioenen, brugpensioenen, tijdskrediet, en in mindere mate werkloosheid opgenomen. Ze houdt beter rekening met de realiteit zoals die door de betrokken personen ervaren wordt. Als ze eerder naar ons had geluisterd, had dat ons een manifestatie en een staking kunnen besparen. Ik bedank iedereen die – vanuit het volle besef waarvoor - heeft durven staken. De anderen zullen mee genieten van de wijzigingen die de regering aanbracht aan de besparingsmaatregelen. Ik ben blij dat er geen baldadigheden of geweld aan te pas kwamen. Mijn dank gaat daarnaast uit naar allen die in hun onderneming op een ACLVB-lijst opkomen met de bedoeling hun collega’s te verdedigen. Hun vraag ik de aandacht scherp te houden voor de eisen van het personeel in het bedrijf. Ik wens dat ze een maximum aantal collega’s ervan kunnen overtuigen voor hen te stemmen. Want het is vandaag de dag niet eenvoudig om als vakbondsafgevaardigde naar buiten te komen. We leven in een maatschappij waar te veel mensen op zichzelf teruggeplooid zijn. Nochtans is niet alles verloren. Tijdens de barkoude dagen van de afgelopen maand hebben we mee talloze gebaren van solidariteit gesteld jegens mensen die op straat leven, daklozen, asielzoekers en diegenen die hun huis niet meer kunnen verwarmen.
De schrik om in armoede te belanden, geen verwarming, huis of voedsel meer te hebben … moet die ertoe leiden dat werknemers en vakbondsmensen zich al te bescheiden gaan opstellen ? Dat ze hun eisen terugschroeven om de werkgelegenheid niet in het gedrang te brengen ? Ik meen van niet. Bij de Liberale Vakbond zijn we altijd realistisch geweest. Maar we verbieden onszelf niet te dromen. Dromen van een betere wereld, van minder benauwende arbeidsomstandigheden. Als de regering en de werkgevers ervan dromen de werknemers langer te laten werken, zullen ze radicaal van methode moeten veranderen. Vandaag de dag is er niet veel volk meer dat nog aan dit tempo wil verderwerken, en onder de huidige stress. Ik vraag de regering ons een meer bemoedigende toekomstvisie te verschaffen dan die waarbij de broeksriem telkens een gaatje verder wordt aangespannen. Het is op Europese schaal dat we moeten reageren. Het Europees Vakverbond roept op tot mobilisatie op 29 februari, aan de vooravond van de Europese Raad, in alle landen. Er zal geen grote manifestatie in Brussel zijn, we zullen de leiders van de Commissie en het Parlement interpelleren. Vergeet nooit dat het slechts is door onze misnoegdheid te tonen, dat we veranderingen kunnen bereiken.
Vr ijuit
Maandblad van de Liberale Vakbond
ACLVB Koning Albertlaan 95 9000 GENT Tel. : 09-222.57.51 E-mail :
[email protected] http://www.aclvb.be
V R I J U I T / F E B R U A R I
Verantwoordelijke Uitgever Jan VERCAMST Koning Albertlaan 95 9000 GENT Coördinatie Sabine SLEGERS
2 0 1 2
Redactie Annick COLPAERT Didier SEGHIN Hugo VAN LANCKER Dimitri VERSTRAETEN E-mail :
[email protected]
Verschijnt niet in augustus. Prepress & druk Creative Plus Production & Nevada-Nimifi ISSN 0778-8517
De polyethyleen wikkel van dit magazine is biologisch afbreekbaar en 100 % recycleerbaar.
Jan VERCAMST, Nationaal Voorzitter