AFGIFTEKANTOOR BRUSSEL X . P608646
Vr ijuit
MAANDBLAD VAN DE LIBERALE VAKBOND
8 3 ste j a a r g a n g
oktober 2012
LEVE DE INDUSTRIE
3
INSPRAAK
De informatieplicht door de wetRenault levert geen afdoend resultaat. De ACLVB dringt aan op inspraakspraakvermogen voor werknemers.
4
PENSIOENBEREKENING De pensioenhervorming brengt een aantal wijzigingen aan in de periodes die gelijkgesteld worden bij de pensioenberekening.
6
AANVULLEND PENSIOEN Vanaf midden volgend jaar worden nieuwe regels voorzien op de uitkering van een kapitaal van de aanvullende pensioenen die op een ‘gunstig moment’ worden uitbetaald.
8
ONTSLAG OM DRINGENDE REDEN Als een werkgever een personeelslid wil ontslaan op grond van een dringende reden, moet hij kunnen bewijzen waarom. Hoever kan hij daarin gaan ?
16 45+
Neen, het is niet redelijk een radicale takenverdeling toe te passen op wereldschaal. In dit economisch model zijn het de werknemers van de rijke landen die bedenken en die van de arme landen die fabriceren, tegen zo laag mogelijke kostprijzen en in betreurenswaardige omstandigheden. Om te kunnen standhouden tegenover de internationale concurrentie, mag de economie van een land of van een continent zich niet beperken tot diensten, ze moet ook goederen produceren door een industrie en een eeuwenoude knowhow te vrijwaren. Niet iedereen voelt zich geroepen om acht uur per dag tussen vier muren te zitten denken. Heel wat mensen willen ook met hun handen werken. De industrie is goed voor drie vierden van de export van de Europese Unie, ze heeft voor onze rijkdom gezorgd. We mogen ze niet verliezen of we dreigen onze welvaart op de helling te zetten.
Eens je 45 jaar bent, is het criterium leeftijd de grootste hinderpaal om een job te behouden of te vinden. De Diversiteitsbarometer Werk komt met een aantal remedies.
30
TIJDELIJK WERKLOOS Slecht weer of werkgebrek als gevolg van de economische crisis kunnen aanleiding geven tot het invoeren van tijdelijke werkloosheid. Wat schrijft de vernieuwde wetgeving voor ?
2aclvb-voordeelkaart AEQUUS NOCTIS 5 duotickets te winnen voor WINCARD-houders ! (voorstelling vrijdag 30/11/2012) Vrijdag 30/11 en zaterdag 1/12 om 20 u. Duur van de show 1.45 u. Tour&Taxis - Goederenstation, Havenlaan 86c, 1000 Brussel. Na haar eerste voorstellingen van maart 2012 in de Abdij Villers-la-Ville komt Aequus Noctis eind dit jaar opnieuw naar Brussel. Het is met trots dat Magistral Project ons deze ongelooflijke uitvoering voorstelt. Ongeveer 50 artiesten zullen een 60 meter lange scène innemen, zowel op de grond als in de lucht : twee reusachtige waterschermen, lichtspelen, videoprojecties en vooral talrijke optredens rond vuur en vlammen. Kom en wees er gedurende één avond getuige van hoe de dag zich meester maakt van de nacht. Opgehelderd door duizenden lichten zal Aequus Noctis zich als het ware omvormen tot een droomfabriek ter viering van het leven.
Voordeel voor WINCARD-houders :
Prijzen inclusief btw (exclusief provisiekosten) : Formule Klassiek : Kinderen (tot 16 jaar) € 21 / Volwassenen € 35 / Parking € 5 per auto. Formule Privilege : Kinderen (tot 16 jaar) € 35 / Volwassenen € 60 / Parking inbegrepen. Formule VIP : Kinderen (tot 16 jaar) € 60 / Volwassenen € 100 / Parking inbegrepen.
U geniet van een korting van 20 %, enkel op de prijs van de tickets. ACLVBWINCARD code : cndw4251 in te vullen tijdens uw online registratie op http://nl_aequusnoctis.com/Tickets.
[email protected] - www.aequusnoctis.com
PETER PAN IN VORST NATIONAAL van 21 december 2012 tot 6 januari 2013
En wie zijn de mysterieuze ‘rouges’ op het podium ? Vanaf 21 december kom je het te weten, want dan vliegt Peter Pan de Brusselse arena van Vorst Nationaal binnen. Zorg dat je erbij bent ! Laat je meevoeren door de unieke Neverland decors, ongeziene acrobatische stunts van Kapitein Haak, Peter Pan en zijn Lost Boys. Geniet van de hemelse stemmen van Wendy, Tiger Lilly en alle anderen...
Ja, ik waag mijn kans en stuur deze antwoordkaart op een briefkaart naar Countdown WINCARD, Terbekehofdreef 24 – 2610 Wilrijk of ik mail mijn gegevens naar :
[email protected] met vermelding van mijn keuze in de onderwerpregel. NAAM:............................................................... VOORNAAM:................................................. ADRES: .................................................................................................................................. WOONPLAATS: ....................................................................................................................... ACLVB-lidnummer: ................................... MIJN KEUZE :
Meer voordelen : ga naar
❑ AEQUUS NOCTIS ❑ PETER PAN ❑ HOBBY & CREATIEF BEURS
V R I J U I T / O K T O B E R
OOK VIA E-MAIL
WINCARD DEELNAMECOUPON
3 duotickets te winnen voor WINCARD-houders ! en € 7,5 korting op online boekingen via www.countdown.be (rubriek nieuws) 3 duotickets te winnen voor de Nederlandstalige voorstelling van vrijdag 4 januari 2013 om 14 uur.
✁
Wil jij je in december laten overweldigen door de extreem levendige en meest verrassende arenashow ooit ? Dat komt goed uit want... Peter Pan is terug ! Vlieg mee naar Neverland met spectaculaire projecties, acrobaten, dansers, zangers en zoveel meer. Zal Peter Pan opnieuw Kapitein Haak verslaan ? Is Tinkelbel nog steeds verliefd ?
www.countdown.be of schrijf je in op de nieuwsbrief 2 0 1 2
HOBBY&CREATIEF BEURS 2012 50 vrijkaarten te winnen voor WINCARD-houders Hobby & Creatief Beurs Van 10 tot en met 12 november 2012, van 10 tot 18 u. – Jaarbeurslaan 6, HOBBY Limburghal 3600 Genk &
Creatief
Limburghal
GENK
Toegang : € 8,50 - kinderen jonger dan 16 jaar : gratis toegang Info : www.dehobbybeurs.be
actualiteit
3
Informatie aan de werknemers
DE ACLVB PLEIT VOOR INSPRAAKVERMOGEN De wet-Renault heeft evenveel effect op de werkgelegenheid als een pleister op een houten been. Alvorens de procedure aan te vatten heeft de directie al het scenario voor de herstructurering of de bedrijfssluiting klaar. Het is zowat onmogelijk voor de vakbondsafgevaardigden om hun tegenvoorstellen te doen aanvaarden.
D
Daarom pleit de ACLVB voor informatie aan de werknemers op hetzelfde ogenblik als de bestuurders : het inspraakvermogen. De wet van 13 februari 1998 - aangenomen in de nasleep van de opzienbarende sluiting van Renault Vilvoorde verplicht de werkgever om de Ondernemingsraad, of bij ontstentenis daarvan de Syndicale Delegatie, of bij ontstentenis daarvan de werknemers, te informeren omtrent zijn voornemen te zullen overgaan tot collectief ontslag. Vervolgens moet hij betamelijk luisteren naar de argumenten van de werknemers en hun tegenvoorstellen. Niets verplicht hem er rekening mee te houden. In feite zijn de beslissingen al genomen, onder druk van de aandeelhouders; enkel een paar aanpassingen in de marge kunnen soms na lang strijdvoeren afgedwongen worden. Bij de ACLVB menen we dat als de werknemers op tijd zouden verwittigd zijn van de wendingen van het bedrijfsbeleid, ze voorstellen zouden kunnen formuleren die zowel de belangen van het bedrijf als van hen die er werken, zouden dienen. Dat concept is noch het medebeheer, noch het Duitse Mitbestimmung, wij noemen het inspraakvermogen.
Onvoldoende informatie “Het gaat er uiteraard niet om een onderneming in al haar facetten te willen beheren”, verduidelijkt Bernard Noël, Nationaal Secretaris. “We vragen enkel om op tijd over alle informatie te beschikken die direct het lot van de werknemers in hun bedrijf betreft, vandaag en in de toekomst.” Inzake informatie aan de werknemers wekt de Belgische regelgeving door haar omvang de indruk zeer volledig te zijn. Er is de wet van 20 september 1948, het Koninklijk Besluit van 27 november 1973, de cao nr. 9 van de Nationale Arbeidsraad, enz. Op grond van die teksten moet de werkgever precieze inlichtingen verstrekken over de economische en financiële situatie van het bedrijf. Wat raakt aan het personeelsbeleid of aan structurele wijzigingen is eveneens voorzien in de bevoegdheden van de Ondernemingsraad. De lange lijst van punten die moeten of kunnen aangesneden worden in dit orgaan, regelt evenwel niet de essentiële moeilijkheden.
Adviesorgaan, zonder meer Buiten de evidente schendingen van de wetgeving (onbestaande, ingekorte of laattijdige informatie) – die helaas niet zo zeldzaam zijn – is het de beperkte rol zelf van de Ondernemingsraad die problematisch is. Het gaat momenteel nog over een adviesorgaan (behalve in enkele beperkte domeinen) dat niet toelaat om echt efficiënt tussen te komen in de strategische keuzes van het bedrijf. De vakbondsafgevaardigden in de Ondernemingsraad hebben niet echt de zekerheid te beschikken over alle elementen van de dossiers met betrekking tot de toekomst van het bedrijf en de werkgelegenheid, omdat ze niet betrokken worden bij het volledige beslissingsproces. De mogelijkheid om met volledige kennis van zaken te kiezen uit opties is dus vertekend. Dezelfde moeilijkheden bestaan binnen de Europese Ondernemingsraden.
Tezelfdertijd als de bestuursleden De ACLVB klaagt al zeer lang de lacunes in onze wetgeving aan. Reeds ten tijde van ons congres in 1969 hadden de afgevaardigden immers een gedurfd voorstel van werknemersparticipatie aanvaard. Vandaag eisen we in ieder geval een uitbreiding van de bevoegdheden van de Ondernemingsraad. Het gaat erom te beschikken over alle elementen die het echt mogelijk maken deel te nemen aan de bepaling van het bedrijfsleven en aan zijn toekomst voor wat betreft de situatie van de werknemers en de werkgelegenheid in de breedst mogelijke zin. Het is meer bepaald het recht om op hetzelfde moment als de bestuursleden te beschikken over alle pertinente informatie. Dat inspraakvermogen in de onderneming betekent een vorm van actieve participatie van de werknemers. V R I J U I T / O K T O B E R
2 0 1 2
4actualiteit NIEUWE REGELS VOOR GELIJKGESTELDE PERIODES IN DE PENSIOENBEREKENING De pensioenhervorming die de regering eind 2011 aankondigde, brengt een aantal wijzigingen aan in de gelijkgestelde periodes. Eind september 2012 verscheen in het Belgisch Staatsblad het KB dat hierover meer duidelijkheid verschaft. Bepaalde periodes waarin men niet werkt, worden toch in aanmerking genomen voor de pensioenberekening. De regering wil periodes van effectieve arbeid meer laten doorwegen in de pensioenberekening dan periodes van inactiviteit. Vanaf 1 januari 2012 worden een aantal periodes op een minder gunstige wijze gelijkgesteld dan vroeger. Het gaat om volgende periodes : 3 derde periode werkloosheid 3 bepaalde periodes van werkloosheid met bedrijfstoeslag 3 loopbaanonderbreking en tijdskrediet (uitgezonderd het gemotiveerd tijdskrediet en thematische verloven) 3 halftijds of 1/5 tijdskrediet voor 50-plussers Voor deze periodes gebeurt de pensioenberekening op basis van het minimumjaar (bedrag op 01/02/2012 : € 21.753,81/jaar). De andere periodes van inactiviteit worden nog steeds volledig gelijkgesteld, dat wil zeggen dat de pensioenberekening gebeurt op uw laatste werkelijk verdiende loon. Het KB treedt met terugwerkende kracht in werking vanaf 1 januari 2012 en is van toepassing op de pensioenen die voor de eerste keer ingaan op 1 januari 2013.
3 van 48 maanden voor: - het zorgen voor uw gehandicapt kind tot de leeftijd van 21 jaar - het verlenen van bijstand of verzorging aan uw minderjarig zwaar ziek kind Alle periodes van thematisch verlof met recht op uitkeringen zouden volledig gelijkgesteld blijven. Het betreft hier : 3 ouderschapsverlof 3 palliatief verlof 3 verzorging van een zwaar ziek gezins– of familielid Voor de periodes van niet-gemotiveerd tijdskrediet zou de volledige gelijkstelling gelden voor : 3 1 jaar in geval van volledige onderbreking 3 1 jaar in geval van halftijds tijdskrediet 3 5 jaar in geval van 4/5 tijdskrediet
Halftijds of 1/5 tijdskrediet voor 50-plussers
Derde periode werkloosheid Zowel de derde periode werkloosheid onder de nieuwe regelgeving (vanaf 01/11/2012) als de derde periode werkloosheid onder de oude regelgeving worden gelijkgesteld voor het pensioen op basis van het minimum jaarrecht. Volgens de oude reglementering (van toepassing tot en met 31/10/2012) vallen enkel samenwonenden na maximum 6 jaar in de derde periode werkloosheid (afhankelijk van het aantal jaren beroepsverleden). Onder de nieuwe reglementering valt iedereen na maximum 4 jaar in de derde periode werkloosheid (afhankelijk van het aantal jaren beroepsverleden). Zowel in het nieuwe als in het oude systeem zijn er heel wat uitzonderingen. Voor meer informatie over die derde periode werkloosheid : zie de Vrijuit van vorige maand of neem contact op met uw lokaal ACLVB-secretariaat.
Bepaalde periodes van werkloosheid met bedrijfstoeslag (het vroegere brugpensioen) De minder gunstige gelijkstelling heeft betrekking op het algemeen stelsel van werkloosheid met bedrijfstoeslag vanaf 58 jaar en het stelsel van 55 jaar of 57 jaar mits 38 jaar loopbaan. De nieuwe regels gelden enkel voor de periodes van na 31/12/2011 en tot en met de maand waarin u 59 jaar wordt. Er is een uitzondering voor werkloosheid met bedrijfstoeslag in ondernemingen in herstructurering of moeilijkheden en voor de vervroegde brugpensioenen na 40 jaar loopbaan (cao nr. 96). De andere periodes van werkloosheid met bedrijfstoeslag blijven volledig gelijkgesteld.
Loopbaanonderbreking en tijdskrediet (uitgezonderd het gemotiveerd tijdskrediet en thematische verloven) Het KB verduidelijkt wat er moet worden verstaan onder gemotiveerd tijdskrediet, niet gemotiveerd tijdskrediet en thematisch verlof. De gelijkstellingen voor wat betreft het tijdskrediet liggen nog niet definitief vast en zijn dus onder voorbehoud. V R I J U I T / O K T O B E R
Aan de gelijkstelling voor het gemotiveerd tijdskrediet en de thematische verloven zou niet worden geraakt. Het gemotiveerd tijdskrediet zijn alle periodes van tijdskrediet met recht op uitkeringen : 3 van 36 maanden voor : - het verzorgen van uw kind tot de leeftijd van 8 jaar - het verlenen van palliatieve verzorging - het verlenen van bijstand of verzorging aan een zwaar ziek gezins– of familielid - het volgen van een opleiding
2 0 1 2
Het betreft hier de zogenaamde “landingsbanen” met recht op uitkeringen voor werknemers vanaf 55 jaar (vroeger was dit 50 jaar) met een beroepsloopbaan van 25 jaar als werknemer. Vóór de leeftijd van 60 jaar zouden deze periodes gelijkgesteld worden op het minimum jaarrecht. Na de leeftijd van 60 jaar zou er 1 jaar volledige gelijkstelling zijn. De periodes van tijdskrediet na de 60e verjaardag zouden gedurende 2 jaar volledig gelijkgesteld zijn wat het halftijds eindeloopbaantijdskrediet betreft en gedurende 5 jaar voor het 4/5 eindeloopbaantijdskrediet. (De regeling voor de gelijkstelling is ook hier onder voorbehoud). Er zijn uitzonderingsregels voor werknemers vanaf 50 jaar : 3 met een zwaar beroep 3 met een lange loopbaan 3 voor een bedrijf erkend als bedrijf in moeilijkheden of als bedrijf in herstructurering
Overgangsbepalingen De minder gunstige berekeningswijze voor de gelijkgestelde periodes geldt niet voor personen die : 3 voor 28 november 2011 ontslagen werden in het kader van werkloosheid met bedrijfstoeslag 3 zich op 28 november 2011 reeds in een stelsel van werkloosheid met bedrijfstoeslag of tijdskrediet/loopbaanonderbreking bevonden 3 een aanvraag voor tijdskrediet/loopbaanonderbreking hebben ingediend mits aan alle onderstaande voorwaarden voldaan is : - de werkgever heeft voor 28 november 2011 de schriftelijke kennisgeving door de werknemer ontvangen - de RVA heeft voor 2 maart 2012 het aanvraagformulier ontvangen - de ingangsdatum ligt voor 3 april 2012 Evelien BLOEM
actualiteit
PENSIOEN OP 62 JAAR VOOR
ACLVB WIL TWEEDE PENSIOENPIJLER VERALGEMENEN
VLIEGEND PERSONEEL
De Liberale Vakbond ACLVB wil de tweede pensioenpijler veralgemenen op het niveau van de sectoren en de bedrijven en wil het minimumrendement behouden. De Liberale Vakbond ACLVB zet zich al jaren in voor de algemene aanvaarding en uitbreiding van de aanvullende pensioenregeling. De ACLVB stelt verheugd vast dat ook andere sociale partners en de overheid het belang van de aanvullende pensioenregeling extra kracht willen bijzetten. Uiteraard blijft een versterking van het wettelijke pensioen de eerste prioriteit, maar de vergrijzing laat zich meer en meer voelen en een bijkomend appeltje voor de dorst is dus broodnodig. De Liberale Vakbond wil de uitbreiding van het aanvullend pensioenstelsel op het niveau van de sectoren en de bedrijven.
Minimumrendement De wet legt een minimumrendement op van 3,25 % voor het gedeelte opgebouwd door de patronale bijdragen en 3,75 % voor het deel dat werd opgebouwd via de bijdragen van de werknemers. De verzekeraars achten zich niet meer in staat een dergelijk rendement te garanderen, ze vragen dus aan de wetgever om het minimum naar beneden toe te herzien. Vermits we alle vertrouwen hebben in de professionele capaciteiten van de verzekeringsmaatschappijen om de huidige minimumrendementen op lange termijn te verkrijgen, menen we dat het volkomen ontoelaatbaar is te raken aan het minimum.
Arme gepensioneerden België zit met zijn lage pensioenbedragen in de staart van het Europees peloton. Veel gepensioneerden flirten met de armoedegrens en een op vijf kan als echt arm beschouwd worden. Naast de verster-
5
king van het wettelijk pensioen, is de Liberale Vakbond ook altijd voorstander geweest van een aanvullend pensioenstelsel op het niveau van de sectoren en de bedrijven. Voor de ACLVB is dit een noodzakelijk aanvullend inkomen als buffer om de bestaande levensstandaard toch enigszins te kunnen aanhouden of bijvoorbeeld de kosten van een rusthuis te helpen dekken. Dankzij de inzet van de ACLVB hebben veel werknemers de laatste jaren kunnen toetreden tot dergelijke aanvullende stelsels in hun bedrijf. De Liberale Vakbond wil concrete voorstellen doen en knelpunten onder de aandacht brengen. De ACLVB wil de sectorale aanvullende pensioenplannen voor alle werknemers met een zo klein mogelijk onderling verschil tussen de plannen. Zelfs kmo's die maar één werknemer in dienst hebben, moeten ertoe bijdragen. Als er aanvullende pensioenplannen bestaan in een bedrijf, stelt men vaak vast dat de laagste loonschalen benadeeld worden. Het aanvullend pensioen mag niet gebruikt worden om het loon te drukken. Het is een voordeel voor later, geen deel van het huidige loon. De ACLVB wil inspraak van alle werknemers over het soort aanvullend pensioenplan. Ook dus in die bedrijven waar geen Ondernemingsraad, Comité voor Preventie en Bescherming op het Werk of vakbondsafvaardiging aanwezig is.
De wet van 28 december 2011 schaft met ingang van 1 januari 2012 het bijzonder pensioenstelsel af waarvan het vliegend personeel van de burgerluchtvaart genoot, voor de pensioenen die ingaan vanaf 1 januari 2013. Net zoals in het algemeen regime zullen ze (na een stapsgewijze verstrenging van de leeftijds- en loopbaanvoorwaarde) hun vervroegd pensioen pas kunnen opnemen vanaf 62 jaar, indien ze een loopbaan van 40 jaar achter de rug hebben.
Voormalig bijzonder pensioenregime In het afgeschaft bijzonder pensioenstelsel konden de piloten met pensioen na een loopbaan van 30 jaar. Voor het cabinepersoneel was een loopbaan van 34 jaar vereist. En zelfs als de loopbaanvoorwaarde niet vervuld was, kon het personeel met pensioen vanaf 55 jaar.
Overgangsregels Iemand van het vliegend personeel die op 31 december 2012 die opgeheven leeftijdsof loopbaanvoorwaarde vervult, behoudt het recht om met rustpensioen te gaan aan dezelfde voorwaarden, ongeacht de datum waarop het pensioen later daadwerkelijk een aanvang neemt.
Nieuw speciaal pensioenregime Voor het vliegend personeel jonger dan 55 jaar op 31 december 2011 en niet-bedoeld hierboven, ligt de pensioenleeftijd vast op 65 jaar of na een loopbaan van ten minste 45 kalenderjaren.
Bezoek ons nu ook op zondag dag
COMFORTABEL LEVEN & ZORGELOOS GENIETEN 106758
p artt op kaar g ka gskaart ngs Extra toegan
ww w.zenith.be
GRATIS TOEGANGSKAART
Dagelijks van 10u tot 17u - Paleis 1 & 3
21-25 NOVEMBER 2012
BRUSSELS
Gratis toegang voor 4 personen op vertoon van uw KBC bankkaart.
EXPO
Geldig voor 1 persoon - Waarde: € 8 In samenwerking met Een organisatie van
=
23057641222922806163
V R I J U I T / O K T O B E R
2 0 1 2
6actualiteit Aanvullende pensioenen
NIEUWE BELASTINGTARIEVEN OP UITKERING VAN KAPITAAL Vanaf 1 juli 2013 worden nieuwe regels voorzien op de uikering van een kapitaal van de aanvullende pensioenen die op een “gunstig moment” worden uitbetaald. Dat is een van de maatregelen van de regering om werknemers aan te moedigen langer te werken. Sommige tariferingen worden aangepast, meer in het bijzonder degene die betrekking hebben op de uitbetaling van kapitalen in geval van leven, en dan nog enkel dat gedeelte dat gevormd werd door de werkgeversbijdragen in het kader van een groepsverzekering of een individuele pensioentoezegging. Vooraleer op de nieuwe maatregelen dieper in te gaan, frissen we even het geheugen op. Een aanvullend pensioen, of de zogenaamde tweede pijler, kan opgebouwd worden uit werkgeversbijdragen en eventueel aangevuld met werknemersbijdragen, afhankelijk van de modaliteiten van het plan. Deze aanvulling op het wettelijk pensioen, de eerste pijler, kan op sectorniveau of op bedrijfsvlak georganiseerd worden.
Kapitaal, rente of beide De uitkering van het aanvullend pensioen kan - bij leven en bij het bereiken van de pensioenleeftijd – via de volgende mogelijkheden : 3 de uitbetaling onder de vorm van een eenmalig kapitaal; 3 een rente; 3 een kapitaal omgezet in een periodieke rente bij leven. Het pensioenplan voorziet uitdrukkelijk een van deze mogelijkheden of kan aan de betrokkene de keuze ervan laten. De uitbetaling kan verkregen worden op het ogenblik van de wettelijke pensionering. Dat is eveneens mogelijk bij het bereiken van een bepaalde leeftijd voor de wettelijke pensioenleeftijd, maar niet vroeger dan de leeftijd van 60 jaar en op voorwaarde dat dit uitdrukkelijk in het pensioenreglement werd opgenomen. Er is een uitzondering bij wet voorzien voor de betaalde sportbeoefenaars die het aanvullend pensioen kunnen opvragen vanaf 35 jaar, op voorwaarde dat zij hun sportieve beroepsactiviteit definitief en volledig stopzetten.
Het goede moment kiezen Elke uitbetaling van een aanvullend pensioen dat niet conform deze voorwaarden wordt uitbetaald – op een zogenaamd “ongunstig moment” - wordt fiscaal afgestraft. Dat moet een ontmoedigend effect creëren, vermits we dan spreken over een belastingtarief van 33 % of tegen het progressief tarief en dit zonder de gemeentelijke opcentiemen telkens te moeten bijrekenen. Vermits de pensioeninstellingen gebonden zijn aan de voornoemde wettelijke bepalingen, is de kans dat dit zich voordoet dan ook zeer miniem. V R I J U I T / O K T O B E R
2 0 1 2
Het pensioenplan kan ook uitkeringen voorzien bij overlijden, voor een wezen- of invaliditeitspensioen onder vorm van rente of kapitaal voor of na de oppensioenstelling. De wijzigingen die via de programmawet uitgevoerd worden, hebben enkel betrekking op de uitbetalingen van het kapitaal bij leven en enkel op dat kapitaal dat gevormd is door de werkgeversbijdragen.
Leeftijd ? Belangrijk hierbij te vermelden is dat eveneens het tijdstip van het nemen van een wettelijk pensioen cruciaal is. Een werknemer die zijn wettelijk pensioen vervroegd nog zou opnemen, zal dat in de toekomst, volgens de pensioenhervormingen die vanaf 1 juli 2013 in voege treden, maar kunnen doen voor de leeftijd van 62 jaar in 2016. Indien hij dit zou aanvragen aan de leeftijd van 60 of 61 jaar en ook op dat moment zijn aanvullend pensioen zou opvragen, zal het kapitaal aan het meest gunstige tarief van 16,5 % belast worden en niet aan de nieuwe tarieven. In de nieuwe regeling wordt het tarief variabel gemaakt in functie van de leeftijd waarop het kapitaal bij leven uitgekeerd wordt. Bij uitkering op 60 jaar bedraagt het nieuwe tarief 20 %, op 61 jaar 18 % en vanaf 62 jaar 16,5 %. Eerder werd ook verwezen naar de betaalde sportbeoefenaars die onder bepaalde voorwaarden een aanvullend pensioen vanaf de leeftijd van 35 jaar konden opvragen. Ook voor het kapitaal opgebouwd uit werkgeversbijdragen voor die personen zijn de nieuwe tarieven van toepassing als volgt : 3 20 % indien het kapitaal uitgekeerd wordt vanaf de maand volgend op de 35ste verjaardag en bij volledige en definitieve stopzetting van de sportieve activiteit; 3 18 % bij uitkering van het kapitaal aan 61-jarige leeftijd; 3 16,5 % bij uitkering van het kapitaal aan de leeftijd van 62 jaar. Deze tarieven zijn afzonderlijke tarieven. Hou er dan ook rekening mee dat zij onderworpen zijn aan de gemeentelijke opcentiemen bij de persoonlijk belastingaanslag.
actualiteit Overzicht van de nieuwe maatregelen De nieuwe tarieven zullen van toepassing zijn op uitkeringen betaald of toegekend vanaf 1 juli 2013. Kapitaal opgebouwd uit werkgeversbijdragen LEEFTIJD 60 jaar
SITUATIE VOOR 1-7-2013 16,5 %
SITUATIE NA 1-7-2013 3 16,5 % bij vervroegde pensionering 3 20 % bij vervroegde
uitkering zonder pensionering 61 jaar
16,5 %
3 16,5 % bij vervroegde
7
(*) 10 % indien wettelijk pensioen 65 jaar of wettelijke afwijking voor bepaalde beroepscategorieën en effectief beroepsactief (of sommige gelijkgestelde periodes) gebleven gedurende de laatste 3 jaar die deze wettelijke pensioenleeftijd voorafgaat.
Kapitaal opgebouwd uit werknemersbijdragen De tarieven voor uitkeringen gevormd via werknemersbijdragen en uitkeringen bij overlijden blijven ongewijzigd.
Een kort overzicht Kapitaal uitgekeerd bij leven en bij pensionering : 3 gevormd door premies voor 1 januari 1993 worden belast aan een tarief van 16,5 % 3 gevormd door premies na 1 januari 1993 worden belast aan een tarief van 10 %
pensionering
3 18 % bij vervroegde uitkering zonder pensionering 62-64 jaar
16,5 %
3 16,5 % bij vervroegde pensionering 3 16,5 % bij vervroegde
Kapitaal gevormd door de persoonlijke bijdragen van een individuele voortzetting van een pensioentoezegging bij een nieuwe werkgever worden aan 10 % belast. Uitkeringen van kapitaal naar aanleiding van een overlijden wordt belast aan een tarief van 16,5 %.
uitkering zonder 65 jaar
16,5 % of 10%*
Sylvia LOGIST
pensionering 16,5 % of 10%*
Disneyland Paris KERSTAANBIEDING (1)
Onbeperkte toegang tot de 2 Disney® Parken op een dag naar keuze van 12 november t.e.m. 20 december 2012 ! (1) Volgens de capaciteit van de Disney Parken op de dag van het bezoek. (2) Aanbieding niet combineerbaar met andere kortingen of aanbiedingen.
Vul de antwoordbon in en stort het juiste bedrag voor 4/11/2012 op het rekeningnummer van Countdown : 210-0079303-09
IBAN : BE52 2100 0793 0309 BIC : GEBABEBB Terug te sturen naar : Countdown : Terbekehofdreef 24 2610 Wilrijk Of via e-mail :
[email protected] Naam : ..................................................................................... Voornaam : .......................................................... Straat en nr. : ........................................................................................................................................................ Postnummer en gemeente : ................................................................................................................................ Telefoon : ................................................ E-mail : ............................................................................................... Volwassene(n) : ....... X 32 € = ....... € / Kind(eren) vanaf 3 jaar (Gratis toegang voor kinderen jonger dan 3 jaar) : ....... X 32 € = ....... € Administratiekosten : 3,5 € per ticket - Totaal van uw bestelling = ..................... € V R I J U I T / O K T O B E R
2 0 1 2
8arbeidsrechtbank ONTSLAG WEGENS DRINGENDE REDEN DOOR DE WERKGEVER. WIE BEWEERT, MOET BEWIJZEN !
A
Een arbeidsovereenkomst kan op meerdere manieren beëindigd worden. Indien de verstandhouding tussen partijen niet echt verstoord is, wordt de samenwerking meestal beeindigd door middel van opzegging of zelfs gewoon in onderling akkoord. In een aantal gevallen is een dergelijk akkoord tussen partijen een ware utopie en wordt de arbeidsovereenkomst, hetzij door de werkgever, hetzij door de werknemer beëindigd door inroeping van een dringende reden.
Aangezien een ontslag om dringende reden door de werknemer eerder uitzonderlijk is, wordt daarop in deze bijdrage niet ingegaan. Wij zullen dan ook enkel stilstaan bij het ontslag om dringende reden door de werkgever en meer bepaald bij het feit dat wanneer de werkgever zich op een dringende reden wenst te beroepen, hij hiervan het bewijs moet kunnen leveren. In eerste instantie regelt de Wet van 3/7/1978 betreffende de Arbeidsovereenkomsten deze materie. De arbeidsgerechten hebben hier evenwel een belangrijke aanvullende functie, nu ze in de praktijk het laatste woord hebben over het al dan niet aanvaarden van een dringende reden. Een dringende reden is de ernstige tekortkoming die elke professionele samenwerking tussen de werkgever en de werknemer onmiddellijk en definitief onmogelijk maakt (artikel 35 van de Wet van 3/7/1978 betreffende de Arbeidsovereenkomsten). Deze definitie is zeer algemeen, en wordt concreet, geval per geval, ingevuld door de rechtspraak. Veel voorkomende gevallen zijn onder meer diefstal, vervalsing van medische attesten, ongewettigde afwezigheid gedurende meerdere dagen, ongeoorloofd gebruik van e-mail en internet, enz. De werkgever moet de ingeroepen dringende reden steeds bewijzen. Het spreekt voor zich dat een werkgever zijn beweringen moet kunnen hardmaken. De gevolgen voor de werknemer zijn immers niet van de minste : van de ene dag op de andere verlies van job, een financiële sanctie door de RVA en een zwarte vlek op het cv.
ga’s, klanten of buitenstaanders, kunnen de verklaringen van deze personen in bepaalde gevallen doorslaggevend zijn in de beoordeling van de dringende reden. Een geschreven verklaring van deze personen kan door de rechtbank als voldoende bewijs worden aanvaard, doch meestal worden deze personen door de rechtbank opgeroepen met de vraag een verklaring onder eed af te leggen in een speciaal daartoe georganiseerde zitting. Omdat dergelijke zittingen voor de arbeidsgerechten belastend en ook tijdrovend zijn, werd het gerechtelijk wetboek bij wet van 16 juli 2012 aangepast, in die zin dat het voortaan geijkte vormvereisten vermeldt waaraan schriftelijke getuigenverklaringen die in rechte worden aangewend, moeten voldoen. Bovendien is thans uitdrukkelijk bepaald dat indien de verklaringen in de juiste vorm zijn opgesteld, de rechter daar voldoening mee kan nemen en geen getuigenverhoor ter bevestiging van de inhoud van de verklaring meer moet organiseren. Ook hier heeft de rechter dus een vrije beoordelingsbevoegdheid. Afhankelijk van de volledigheid en de samenhang tussen de verschillende getuigenverklaringen, al dan niet schriftelijk, kan de rechter zich daarop baseren om de werkgever in het gelijk, dan wel in het ongelijk te stellen. Uiteraard heeft de eventuele verwantschap of afhankelijkheid van de getuige ten aanzien van de werkgever zijn invloed op het gewicht dat aan de verklaring wordt toegemeten, het spreekwoord ‘wiens brood men eet, diens woord men spreekt’ indachtig. Lang niet altijd zijn er getuigen voorhanden, zodat ook andere bewijsmiddelen dienen te worden aangewend.
Bewijslast De bewijslast van de ingeroepen dringende reden ligt dus volledig bij de werkgever. De werkgever kan overigens alleen die feiten in aanmerking doen nemen die op nauwkeurige wijze in de ontslagbrief beschreven staan. Een onvoldoende of onvolledige omschrijving van de feiten in de kennisgevingsbrief kan derhalve achteraf niet meer rechtgezet worden. De vraag stelt zich welke bewijsmogelijkheden de werkgever voorhanden heeft. Hoever mag hij gaan ? Zijn alle middelen goed om zijn gelijk aan te tonen of zijn er grenzen ? In wat volgt zullen een aantal mogelijke bewijsmiddelen worden besproken, telkens met enige nuance naar bewijswaarde en gevolgen toe. Vooreerst kan men vaak bepaalde feiten ‘bewijzen’ aan de hand van verklaringen van getuigen. Wanneer de ingeroepen feiten zich hebben voorgedaan in aanwezigheid van derde personen, zoals colleV R I J U I T / O K T O B E R
2 0 1 2
Gerechtsdeurwaarder Recent velde de Arbeidsrechtbank te Hasselt een vonnis waarin zich de volgende feiten hebben voorgedaan. Een verkoper was door zijn werkgever ontslagen wegens dringende reden, omdat hij in dronken toestand was verschenen op het werk. Na melding hiervan door enkele collega’s aan de werkgever, werd een gerechtsdeurwaarder opgeroepen die zich vervolgens aanmeldde in de showroom als klant. Nadat de verkoper aan die klant, op verzoek van de werkgever, de nodige uitleg had verstrekt, werd hij in het bureau van de werkgever geroepen en werd hem verteld dat die zogenaamde klant in feite een gerechtsdeurwaarder was. De dronken toestand werd vastgesteld in een proces-verbaal en de werkgever ging vervolgens over tot ontslag van de verkoper om dringende reden. Ondanks het feit dat de Arbeidshoven de bewijskracht van de vaststellingen van een gerechtsdeurwaarder al meermaals hebben erkend (zie o.a. Arbeidshof Brussel, 30/06/2006, RABG, 2007, p.
arbeidsrechtbank
9
93), werd het proces-verbaal door de Arbeidsrechtbank te Hasselt uit de debatten geweerd. De gerechtsdeurwaarder had zijn identiteit en hoedanigheid niet kenbaar gemaakt, waardoor het proces-verbaal werd beoordeeld als zijnde een onrechtmatig verkregen bewijs. Volgens de arbeidsrechtbank was er geen enkel beletsel voor de gerechtsdeurwaarder om zijn identiteit en hoedanigheid kenbaar te maken, omdat hij de beweerde dronken toestand van de werknemer ook had kunnen vaststellen indien hij dit wel had gedaan (Arbeidsrechtbank Hasselt (1e kamer), 20/04/2009, nr. 2061709, Limb. Rechtsl. 2009, afl. 4, p. 310). Aan de vaststellingen van een gerechtsdeurwaarder wordt dus door de arbeidsgerechten bewijswaarde en geloof gehecht, maar alleen als de vaststellingen op een correcte, aan de werknemer tegenstelbare manier werden gedaan.
nemers ten opzichte van de controle op de elektronische onlinecommunicatiegegevens) beschreven procedure. De feiten deden zich voor als volgt. Een bediende nam, tijdens de uitvoering van haar arbeidsovereenkomst, actief deel aan de oprichting van een vennootschap die grotendeels concurrerend was met die van haar werkgever. Bij de officiële oprichting van de vennootschap in kwestie zou de werkneemster een belangrijk aandeelhouder én bestuurder worden. Ze zou tevens een functie uitoefenen, gelijkaardig aan diegene die zij betrok in dienst van haar huidige werkgever. Alles verliep volgens plan, tot de werkgever een cd-rom in handen kreeg, aangemaakt door de bediende, tijdens de werkuren, op de draagbare computer die haar door de werkgever ter beschikking werd gesteld.
Ongeoorloofd gebruik van e-mail en internet
Na controle van het e-mailverkeer op het elektronisch netwerk van de onderneming, nam de werkgever eveneens kennis van bezwarende e-mails van en naar de betrokken werkneemster. Het Hof erkende dat het bewijs verkregen werd in strijd met de cao nr. 81, maar oordeelde dat het toch als rechtmatig kon worden aanvaard. Het Hof oordeelde dat de werkgever controle uitvoerde om zich ervan te verzekeren dat de betrokken werknemers hun contract regelmatig uitvoerden. Dit met als doel een eventuele aantasting van de economische belangen van de onderneming te voorkomen, daar hij die bedreigd achtte. Dit doet geen afbreuk aan het recht van de bediende op een eerlijk proces, aldus het Hof. Het ontslag om dringende reden wegens oneerlijke concurrentie tijdens de uitvoering van de arbeidsovereenkomst werd derhalve aanvaard (Arbeidshof Luik (9de kamer), 20/09/2010, nr. 2007/AL/34.907, JTT 2011, afl. 1090, 90).
Een andere, de laatste jaren vaker voorkomende, ontslagreden is het ongeoorloofd gebruik van e-mail en internet door de werknemer. Dergelijke feiten worden veelal bewezen door het voorleggen van de bewuste mails en/of een overzicht van de internethistoriek. Daar waar de arbeidsgerechten vroeger consequent dergelijke bewijzen, verkregen door het doorzoeken van de server of de pc van betrokkene, afwezen omwille van het feit dat ze verkregen waren ingevolge een ongeoorloofde inbreuk op de privacy van de betrokken werknemer, lijkt recente rechtspraak het absoluut recht op privacy te doorbreken (zie bv. Arbeidsrechtbank Gent, 01/09/2008, nr. 175054/06, http://jure.juridatjust.fgov.be, justel nr. N-20080901-15). Zo bevestigde het Arbeidshof te Luik dat een werkgever kan overgaan tot ontslag om dringende reden op grond van bewijs, dat nochtans werd verkregen in strijd met de in cao nr. 81 van 26 april 2002 (tot bescherming van de persoonlijke levenssfeer van de werk-
Marleen VANDERSTRAETEN en Caroline COLENBUNDERS V R I J U I T / O K T O B E R
2 0 1 2
10 a c t u a l i t e i t Preventie
BEROEP VAN PREVENTIEADVISEUR ZIT IN DE LIFT In alle ondernemingen - zowel in de openbare als de private sector - moeten risico’s die werknemers lopen, uitgeschakeld of zo laag mogelijk gehouden worden. Hierover waken neemt voor sommigen een deel van hun werktijd in beslag, voor anderen is het een beroep op zich.
P
Preventieadviseur zijn in een onderneming vormt een gevarieerde uitdaging ! De hoofdopdracht bestaat er immers in zorg te dragen voor het welzijn van de werknemers op het werk en dat vanuit een neutrale positie. Dat onze pensioengerechtigde leeftijd stijgt, maakt dat nog meer aandacht dient besteed te worden aan werken in zo goed mogelijke omstandigheden. De functie van preventieadviseur is door de jaren heen sterk geëvolueerd en wordt alsmaar belangrijker, zelfs in die mate dat we binnenkort te maken krijgen met een knelpuntberoep : de vraag naar degelijk opgeleide preventieadviseurs neemt gestadig toe, maar het aanbod is niet altijd toereikend.
Wat is precies de rol van de preventieadviseur in een onderneming ? Hij is de orkestmeester van de veiligheid en het welzijn op het werk : hij zorgt er vooral voor werkgever en hiërarchische lijn te blijven sensibiliseren en advies te geven over hun verplichtingen tot het voeren van een welzijnsbeleid in de onderneming, waardoor werknemers in betere omstandigheden werken, wat ook de productiviteit van het bedrijf op langere termijn ten goede komt. Hiervoor zijn een gedegen kennis en een flinke dosis sociale vaardigheden en overredingskracht een absolute noodzaak. Een preventieadviseur kan optreden als ‘generalist’ of meer gespecialiseerd zijn in het een of andere domein : arbeidsveiligheid, arbeidsgeneeskunde, arbeidshygiëne, psychosociale aspecten of ergonomie.
Aan welke voorwaarden moet een preventieadviseur voldoen ?
Twee aandachtspunten Weet dat het beter is meer beslagen en wat hoger opgeleid te zijn om als preventieadviseur op te treden dan een minimumopleiding gevolgd te hebben. Voor de realisatie van een preventiebeleid is een goede samenwerking met de leidinggevenden belangrijk. Ook het management heeft er baat bij de verplichtingen te kennen op gebied van het voorkomingsbeleid. Voor hen zal een basiscursus een antwoord bieden op vele vragen. Een paar getuigenissen Voor Yves Bergsma, preventieadviseur, verantwoordelijke IDPBW & Veiligheid bij P&V Groep betekent preventieadviseur : “Een sterk afwisselende job met verantwoordelijkheid. Het geeft een goed gevoel om bij te dragen aan het welzijn van jouw collega’s." Koen Moeyersons, preventieadviseur bij BW Bouchout, geeft de volgende beschrijving : “Het streven naar een veiligere werkplek voor iedereen zonder dat de mogelijke aanpassingen een last vormen voor de werknemers, is een uitdaging waarin je als preventieadviseur dag na dag je hart en ziel legt.” Waar kan men zich vormen ? Een volledige lijst van instellingen die opleidingen voor preventieadviseurs organiseren, kan worden teruggevonden op de website van de Federale Overheidsdienst Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg : www.werk.belgie.be
De Wet op het Welzijn van 4 augustus 1996 verplicht elke werkgever een Interne Dienst voor Preventie en Bescherming op het werk (IDPBW) op te richten en aan het hoofd ervan een preventieadviseur aan te stellen. Elke preventieadviseur dient minstens een basiskennis te bezitten op het gebied van welzijn op het werk en over de nodige technische kennis en vaardigheden te beschikken om zijn functie te kunnen vervullen. Volgens het KB van 17 mei 2007 betreffende de vorming en de bijscholing van de preventieadviseurs kan deze minimumkennis vergaard worden via een basiscursus voor preventieadviseurs. Voor bedrijven met een groter aantal werknemers en belangrijkere risico’s dient een Aanvullende opleiding van het tweede of het eerste niveau gevolgd te worden.
Welke opleiding volgen ? Er zijn opleidingen voor 3 niveaus van preventieadviseurs : 3 Preventieadviseur met een basiskennis 3 Preventieadviseur van het eerste niveau 3 Preventieadviseur van het tweede niveau Bedrijven worden geklasseerd in 4 groepen (A, B, C en D) naargelang het aantal werknemers en de grootte van de risico’s. Of een preventieadviseur werkt in een groter bedrijf en/of met zwaardere risico’s, als hoofd of als assistent, bepaalt over welk opleidingsniveau hij wettelijk minimum dient de beschikken : hoe groter de verantwoordelijkheid, het aantal personeelsleden en/of hoe zwaarder de risico’s (bedrijven van type A of B), hoe hoger de preventieadviseur dient opgeleid te zijn : preventieadviseur van het eerste of tweede niveau. Voor kleinere bedrijven met minder risico’s (C of D) volstaat wettelijk gezien een basiscursus. V R I J U I T / O K T O B E R
2 0 1 2
Sommige instellingen geven niet de drie opleidingen. Een voorbeeld hiervan is CRESEPT vzw, W. A. Mozartlaan 4, 1620 Drogenbos; het verzorgt basiscursussen en opleidingen voor preventieadviseurs van het tweede niveau. Neem voor meer informatie contact op via :
[email protected], tel. : 02-376.94.74, website : www.cresept.be Vincent VAN DER HAEGEN
actualiteit
11
Wat je voelt op het werk, blijft niet op het werk
OMGAAN MET PSYCHOSOCIALE RISICO’S OP HET WERK Een kwalitatieve werkomgeving en goede werkrelaties maken werknemers tevredener, efficiënter en gezonder. Nochtans komen stress, fysiek en verbaal geweld, pesterijen en ongewenst seksueel gedrag in veel bedrijven voor. Dergelijke psychosociale risico’s zijn nefast voor de werknemer : ze leiden tot hoofdpijn, slaapstoornissen, hoge bloeddruk, depressie, … Ook de onderneming ondervindt hinder in de vorm van een dalende productiviteit en kwaliteit. Vorige maand lanceerde minister van Werk Monica De Coninck samen met de Algemene Directie Humanisering van de Arbeid een sensibilisatiecampagne bij het grote publiek over psychosociale risico’s op het werk. De campagne moet een mentaliteitsverandering tot stand brengen en mensen bewustmaken van de noodzaak actie te ondernemen rond psychosociale risico’s. Wanneer aan sommige ongemakken immers geen aandacht wordt geschonken, kunnen ze pathologisch worden. Men moet net vermijden in een negatieve spiraal terecht te komen. Hoe voel je je op het werk ? Soms is het moeilijk psychosociale risico’s op het werk te herkennen. Op de website www.voeljegoedophetwerk.be is alvast een test voorhanden. De test stelt geen diagnose, maar maakt duidelijk of je
al dan niet blootgesteld bent aan psychosociale risico’s en laat je toe de eerste tekenen te herkennen. Er zijn 9 vragen met telkens een verschillende situatie. De website biedt tevens de mogelijkheid de informatieve folder “Hoe een paar valse noten op de piano er voor kunnen zorgen dat je dochter de volle laag krijgt” te downloaden of gratis aan te vragen.
NATIONALE BANK SLUIT LOKALE ZETEL ANTWERPEN Het is een enigszins apart verschijnsel bij de Nationale Bank : als de economie goed draait, ligt er uiteraard heel wat arbeid op tafel voor de medewerkers. Als we in een economische crisis zitten … is er nog meer werk voor hen.
van biljetten binnen de commerciële banken zelf), een gewijzigde geldafstortingspolitiek bij de waardetransporteurs en de commerciële banken en het dematerialiseren van het geld (toenemend betaalkaartengebruik), zodat alsmaar minder banken en particulieren nood hebben aan het storten en/of afhalen van papiergeld, wat nu net de kerntaak is van deze lokale sites.
Desondanks zullen jammer genoeg een 64-tal medewerkers hun job in Antwerpen verliezen, want de lokale zetel van Antwerpen, in het bekende historische gebouw, gaat dicht op 1 januari 2014. De NBB is van plan deze mensen te herplaatsen, voornamelijk in de hoofdzetel in Brussel.
De Liberale Vakbond betreurt uiteraard het verdwijnen van de (regionale) werkgelegenheid. Wel rekenen we erop dat de werkzekerheidsgarantie en de traditionele sectorale sociale aanpak van zulke problemen ertoe zullen leiden dat niemand het bedrijf zal moeten verlaten, of dat er personeelsvriendelijke maatregelen zullen worden getroffen. In ieder geval dient ervoor gezorgd te worden dat deze werknemers een zinvolle taakinvulling krijgen bij reaffectatie, waarbij tevens rekening wordt gehouden met de relatief hoge leeftijd van de groep (momenteel gemiddeld 51,5 jaar). Onze fractie ter plaatse zal erover blijven waken dat het dossier in goede banen wordt geleid.
De regionale zetels, waarvan er na de sluiting van Antwerpen nog slechts vier zullen overblijven, zijn sinds 1974 gradueel afgebouwd geweest : 38 vestigingen werden in deze periode gesloten. Reden van het verdwijnen van Antwerpen is volgens de directie de steeds verder ontwikkelende technologie (toenemende recyclage
TVD V R I J U I T / O K T O B E R
2 0 1 2
12 b e d r i j v i g Laurent Defaut, Nicolas Schiettecatte, Frank Roosens, Marc Langbeen en Didier Everaert gooiden de beruchte knuppel in het hoenderhok door op te merken dat de denigrerende opmerkingen aan het adres van Electrabel resulteren in banenverlies.
Electrabel
PERSONEEL LIJDT ONDER HET BESCHIMPEN VAN ELECTRABEL Tussen 30 november 2009 en 31 augustus 2012 is de tewerkstelling bij Electrabel Marketing & Sales gedaald van 1.637 naar 1.358 personeelsleden. "En dat aantal zal verder afnemen", vrezen de ACLVBafgevaardigden bij Electrabel Marketing & Sales als de hetze blijft en als de belangrijkste energieleverancier van het land niet verandert van prijsbeleid. Behoudt Electrabel een dominante positie op de Belgische energiemarkt ? “Ja, omdat we een kwalitatieve service bieden aan de klanten", analyseren de ACLVBafgevaardigden. "Velen keerden naar ons terug nadat ze niet konden weerstaan aan de promoties van de concurrentie. Sedert twee tot drie jaar is het de voortdurende kritiek op Electrabel, overgenomen door de media, die ons direct schaadt.” Het imago van het bedrijf lijdt onder deze negatieve publiciteit met als gevolg dat de werkgelegenheid met 20 % daalde tussen 30 november 2009 en 31 augustus 2012. De ACLVB-afgevaardigden bij Electrabel Marketing & Sales behaalden een goede score bij de sociale verkiezingen in mei door te beloven zich in te zetten voor de verdediging van de werkgelegenheid. Nu steken ze als afgevaardigden de handen uit de mouwen en willen ze de stem van het personeel van het bedrijf laten horen.
Koopkracht De ACLVB-afgevaardigden vragen aan de politici om de vrije markt haar rol te laten spelen. Ze waren vooral geschokt door de uitspraken van de minister van Economische Zaken die de consumenten uitnodigde om over te schakelen van leverancier en die bovendien Electrabel gevraagd heeft hoge prijzen te behouden zodat de concurrenten meer kansen zouden hebben om de markt te betreden. Een kandidaat voor de gemeenteraadsverkiezingen verdeelde een pamflet waarop het logo van Electrabel met rood doorstreept was, alsof het een vijand was die verslagen moest worden. Overheden organiseren permanenties om aan mensen uit te leggen hoe ze van energieleverancier kunnen veranderen. De strijd om de koopkracht van de bevolking te verhogen is legitiem, we voeren als vakbond deze strijd ook dagelijks, maar daarbij respecteren we de bedrijven en hun werknemers.
Objectieve vergelijkingen De bevoegde instanties - zoals het Prijzenobservatorium kunnen hun werk in alle sereniteit doen. "We vragen niet beter dan objectieve prijsvergelijkingen", verklaren de V R I J U I T / O K T O B E R
2 0 1 2
ACLVB-afgevaardigden. "Electrabel is niet noodzakelijk de duurste energieleverancier, zeker niet in verhouding tot de geleverde diensten. Nieuwe goedkopere prijzen werden ook net op onze website gelanceerd." De critici vallen het bedrijf niet alleen aan op het vlak van de prijs, elk probleem dat zich voordoet geeft ze de gelegenheid om Electrabel publiek aan de schandpaal te nagelen, zoals bij de scheuren in de tanks van kernreactoren, terwijl dit duidelijk de verantwoordelijkheid van de fabrikant ervan is.
Medeplichtigheid vakbond ? Na publicatie van het persbericht door de ACLVB-afgevaardigden titelde een grote krant dat de vakbond Electrabel te hulp schoot. Anderen met minder goede intenties beschuldigden hen ervan dat ze gemanipuleerd werden door de directie. "We nodigen diegenen uit die vermoeden dat we onder een hoedje spelen met de directie om de PV's van de Ondernemingsraad te lezen waaruit duidelijk blijkt dat we regelmatig aan onze directie vragen om hun prijsbeleid te herzien." Al wat de personeelsleden van Electrabel vragen is om hun werk te kunnen doen zonder dat onevenwichtige uitspraken hun job in gevaar brengen. In een ideale wereld zouden we kunnen dromen dat ze gewoon hun kennis zouden gebruiken om over te stappen naar de concurrentie. De werkelijkheid is heel anders : een verloren baan is een verloren baan, op dezelfde manier dat een Luikse staalarbeider wiens job geschrapt wordt geen biofarmaceutisch onderzoeker wordt in Waals-Brabant.
bedrijvig
13 Philippe Cendoya, Christelle Lurquin en Alain Ballau.
Wanneer de directie het overleg terzijde schoof om eenzijdig haar plannen door te drukken en daarna de ACLVB-afgevaardigden pro forma informeerde over de situatie, dan konden die niet anders dan daartegen optreden.
AG Insurance
AKKOORD VOOR REORGANISATIE AFDELING BROKER CHANNEL Het heeft heel wat voeten in de aarde gehad, maar terwijl u dit leest, zal er bij AG Insurance een akkoord klaarliggen voor de werknemers van Broker Channel (het makelaarskanaal van AG Insurance) die moeten verhuizen. Sedert zes maanden, toen de eerste geruchten opdoken, was de spanning er te snijden. De reorganisatie van Broker Channel verplichtte meer dan 260 personen om zich naar de vestigingen te Charleroi en Antwerpen te begeven. Bovenop die verhuis was er ook beslist om definitief het commercieel centrum van Hasselt te sluiten en het personeel ervan naar het commercieel centrum van Leuven en de site van Antwerpen te verhuizen.
Kriskras Een transfer van werknemers van Charleroi naar Brussel en Bergen, net als het repatriëren van de cellen Luik en Bergen naar Charleroi was eveneens voorzien. Dankzij het werk van de afgevaardigden ter plaatse, en doordat zij perfect op de hoogte waren van de problemen van hun collega’s in Charleroi, hebben zij gepaste oplossingen kunnen vinden in overeenstemming met de directie en HR. De collega’s die er persoonlijk belang bij hadden om hun werk verder te zetten, hebben dat kunnen doen. Anderen hebben dat eveneens gedaan, maar op eventueel tijdelijke basis. Door het principe van de interne functionele mobiliteit te aanvaarden, hebben andere personeelsleden een nieuwe job aangeboden gekregen, waardoor zij in Charleroi konden blijven werken.
Met gezond verstand De ACLVB-kern is altijd voorstander geweest van geografische spreiding van het werk en staat altijd open om over nieuwe ideeën te praten, maar niet aan om het even welke prijs. Wanneer het onderhandelen echter wordt overgeslagen, de directie unilateraal haar plannen uitvoert en de ACLVB-afgevaardigden daarna pro forma informeert over wat er gebeurt, dan kunnen we niet anders dan hiertegen optreden.
Na meerdere zachtere acties en een impasse (die tot ons aller verbijstering door de directie werd doorbroken) werd er uiteindelijk opnieuw met de vakbonden onderhandeld, zoals het een volwassen bedrijf ook betaamt, om oplossingen te zoeken voor de betrokken werknemers. De personen in kwestie zullen kunnen kiezen tussen verhuizen (tussen juni 2012 en september 2013) naar de nieuwe locatie, met de nodige compensaties hiervoor (een bonus plus een tussenkomst voor het extra woonwerkverkeer), of zo vlug mogelijk terugkeren naar de site in Brussel, waarbij ze de garantie krijgen een andere gelijkwaardige functie te kunnen uitvoeren.
Telearbeid Ook voor de werknemers uit Hasselt zijn er oplossingen gezocht, gezien hun lokale cel immers sowieso dichtgaat. Telewerk is een van de pistes die kunnen worden bewandeld, waardoor mensen van thuis uit zullen kunnen werken in verhouding tot hun arbeidsregime (twee dagen voor een voltijdse en één dag voor een 4/5). Dat is in ieder geval een nieuwigheid in het bedrijf, die nog voor het geheel van het personeel concreet moet uitgewerkt worden in een vrij nabije toekomst. Nog slechts voor enkelen is er nu een probleem, maar ook voor hen zal er een passende oplossing gezocht worden. Intussen blijft de ACLVB-ploeg zich ten volle geven om de collectieve en individuele belangen te vrijwaren in dit en in andere dossiers. Tom VAN DROOGENBROECK V R I J U I T / O K T O B E R
2 0 1 2
14 b e d r i j v i g Van links naar rechts : ACLVB-afgevaardigden Laurence Vandevelde (effectief verkozen in OR en CPBW), Marc Gamain (effectief verkozen in OR en CPBW), Mickael Guyot (effectief verkozen in CPBW), Fréderic Canar (effectief verkozen in OR) en Laurent Vanhelstraeten (plaatsvervanger in OR). "We willen zo snel mogelijk duidelijkheid over de toekomst van onze vestiging."
Lutosa
DE 165 WERKNEMERS VAN LUTOSA IN WAREGEM WORDEN DOODGEZWEGEN Recent kwam Pinguin-Lutosa in het nieuws met de verkoop van de vestiging in Leuze, waar 500 werknemers tewerkgesteld zijn. Van Waregem werd toen niet gesproken en nu nog steeds niet. Tot grote ontsteltenis bij het voltallige personeel.
M
Marc Gamain, secretaris van de Ondernemingsraad en delegee bij ACLVB, maakt zich grote zorgen : “Afgaand op de berichtgeving zou men bijna vergeten dat er ook nog een Vlaamse vestiging in Waregem bestaat met 165 werknemers. Waregem wordt doodgezwegen, zowel in de pers als bij de directie, en dat leidt tot grote ongerustheid bij het personeel. Wat in de pers verscheen, of beter gezegd, wat niet in de pers verscheen, is eigenlijk een afspiegeling van de realiteit”, stelt Marc Gamain vast. “Reeds toen er sprake was van investeringen voor een nieuwe productielijn, kwam Waregem niet in aanmerking. Op de bijzondere Ondernemingsraad van 5 september vernamen we dat er 3 overnemers waren voor de aardappeldivisie van de Pinguin-Lutosa-groep. Volgens de directie zou de overnemer de geplande investeringen in de site van Leuze-en-Hainaut zeker doorvoeren. Over de site in Waregem werd toen ook met geen woord gerept”, vervolgt Marc Gamain. Dieter Hollebeke, Bestendig Secretaris ACLVB bevestigt dit: “In augustus werd ik uit verlof geroepen omdat de toekomststrategie uit de doeken werd gedaan. Er werden investeringsplannen van 55 miljoen voorgesteld voor Leuze. Voor Waregem werden voor de periode van nu tot 2017 geen investeringen voorzien.” Concreet wil de Liberale Vakbond ACLVB voor de werknemers van Waregem een tewerkstellingsgarantie, zoals dat ook voorzien was in de cao van 2007, toen de familie Vandenbroecke Lutosa verkocht aan de Pinguin Group. De Liberale Vakbond ACLVB, die de grootste vakbondsfractie is binnen de vestiging van V R I J U I T / O K T O B E R
2 0 1 2
Waregem, wil dan ook na de periode van due diligence met de directie en/of overnemer rond de tafel zitten over deze kwestie. In tussentijd mag de directie wel wat meer empathie vertonen tegenover de ongerustheid van haar werknemers in de vestiging van Waregem. Onder druk van de ACLVB-delegatie binnen de nv Vanelo (Lutosa Waregem) stelde de CEO van Pinguin Lutosa, Hein Deprez, dat het voortbestaan van de plant in Waregem niet in het gedrang komt. De vraag blijft natuurlijk in hoeverre een CEO die een ganse divisie verkoopt harde garanties eist van de overnemer ? Daarom wil ACLVB zo snel mogelijk duidelijkheid omtrent de toekomst. Begin oktober was er nog steeds geen duidelijkheid omtrent de overnemer van Lutosa. De Liberale Vakbond blijft eisen dat de gesprekken met de huidige directie en de overnemers zo snel mogelijk van start gaan. Dieter HOLLEBEKE
internationaal
15
Eerste Internationale Dag van het Meisje
HET BELANG VAN KINDERRECHTEN VOOR MEISJES We kennen reeds de Internationale dag tegen Kinderarbeid, die elk jaar plaatsvindt op 12 juni. In 2012 is daar een speciale dag bijgekomen. Op 11 oktober 2012 vierde de wereld voor de eerste keer de Internationale Dag van het Meisje. Dat gebeurde na intensief lobbywerk door tal van NietGouvernementele Actoren en internationale instellingen zoals de Internationale Arbeidsorganisatie (IAO), waarvan de ACLVB als sociale partner deel uitmaakt. De dag focuste dit jaar op het kinderhuwelijk, een praktijk die een fundamentele mensenrechtenschending is en elk aspect van het leven van een meisje raakt. Een kinderhuwelijk ontneemt een meisje haar jeugd, verstoort haar opleiding, beperkt haar mogelijkheden, vergroot het risico dat ze slachtoffer wordt van geweld en misbruik, brengt haar gezondheid in gevaar, belemmert het behalen van bijna elke ontwikkelingsdoelstelling en verhindert de ontwikkeling van een gezonde samenleving. Ongeveer één op de drie vrouwen ter wereld in de leeftijdscategorie van 20-24 jaar is voor haar 18de getrouwd. Eén derde daarvan is zelfs al voor haar 15de getrouwd. Kinderhuwelijken komen voor in praktisch elke regio van de wereld, maar het meest in Zuid-Azië (46 %), sub-Sahara Afrika (37 %) en Latijns-Amerika en het Caribische gebied (29 %). Het kinderhuwelijk is een overtreding van de kinderrechten en een belemmering voor het bereiken van bijna alle Millenniumdoelen. Volgens de IAO zijn er ongeveer 88 miljoen meisjes kinderarbeidster. Velen werken in de laagst betaalde, minst veilige jobs en worden niet enkel thuis beperkt door genderongelijkheid, maar ook op de werkplek. Anderen die thuis werken, blijven onzichtbaar en worden zelf niet meegerekend. Guy Ryder, IAO Directeur Generaal benadrukt dat de voordelen van investeren in meisjes - voor hun families, gemeenschappen en de samenleving - al lang bewezen zijn. Maar de ongelijkheid in de toegang tot het onderwijs leidt ertoe dat dat 64 procent van de volwassenen analfabeten vrouwen zijn. Verder zegt Guy Ryder dat maatregelen die meisjes beschermen, moeten vergezeld worden door maatregelen die vrouwen en moeders versterken door middel van organiseren, toegang tot inkomensgenererende activiteiten, en sociale bescherming.
Kinderrechtenverdrag Elk kind heeft rechten. Die rechten werden in 1989 samengebracht in één verdrag : het Internationaal Verdrag inzake de Rechten van het Kind (IVRK). Alle landen ter wereld gingen akkoord met die tekst en ratificeerden het verdrag. Op die manier beloofden ze de rechten van het kind te respecteren en in de praktijk te brengen. Alleen de Verenigde Staten en Somalië deden dat niet. Geen enkel verdrag uit de geschiedenis werd ooit door meer landen goedgekeurd. Het Internationaal Verdrag inzake de Rechten van het Kind somt alle kinderrechten op. Het opmerkelijke van de kinderrechten is dat geen enkel recht belangrijker is dan de andere. Ze zijn allemaal even belangrijk. Als er één niet wordt gerespecteerd, dan stort alles als een kaartenhuisje ineen.
Enkele (maar zeker niet alle) rechten op een rijtje : 3 Recht op een eigen identiteit 3 Recht op bescherming tegen geweld (kinderhandel, fysiek misbruik, kindsoldaten, geweld op school …) 3 Recht op goed onderwijs 3 Recht op een goede gezondheid 3 Recht op een eigen mening 3… Het Kinderrechtenverdrag stelt ook enkele basisprincipes voorop. Die moeten altijd door alles en iedereen worden gerespecteerd: 3 Het belang van het kind staat voorop : alle acties met betrekking tot het kind moeten steeds rekening houden met zijn of haar belang. 3 Non-discriminatie : geen enkel kind mag om welke reden dan ook gediscrimineerd worden. 3 Recht op leven en ontwikkeling : elk kind heeft steeds het recht om te (over)leven en zich te ontwikkelen. Niets of niemand mag het dat recht ontzeggen. 3 Recht op participatie : elk kind heeft een eigen mening. In alle aangelegenheden die het kind aanbelangen, dienen kinderen de ruimte te krijgen om die mening te uiten. Meer nog, er moet naar die mening geluisterd worden. Ook in België ondersteunt minister Joëlle Milquet het initiatief van de Verenigde Naties rond het uitbannen van kindhuwelijken op deze Internationale Dag van het Meisje. De minister vraagt eveneens om op alle andere dagen van het jaar meer aandacht te schenken aan het lot van meisjes wereldwijd. Internationaal Departement V R I J U I T / O K T O B E R
2 0 1 2
16 d i v e r s i t e i t Vanaf 45 jaar is leeftijd de grootste moeilijkheid voor het behouden of vinden van een baan, voor afstamming en handicaps. De Diversiteitsbarometer Werk van het Centrum voor Gelijke Kansen toont de invloed van deze criteria aan op de arbeidsmarkt en beveelt een aantal remedies aan.
INVENTARISATIE VAN DISCRIMINATIE BIJ AANWERVING EN OP HET WERK
L
Leeftijd, afkomst, seksuele geaardheid of handicap, de oorzaken tot discriminatie zijn veelvuldig. Het Centrum voor Gelijkheid van Kansen en voor Racismebestrijding heeft een meetinstrument uitgewerkt om op de meest wetenschappelijk mogelijk manier een stand van zaken op te maken van diversiteit op de arbeidsmarkt : de Diversiteitsbarometer Werk. Jozef De Witte, directeur van het Centrum. verduidelijkte dat “er geen perfecte of unieke methodologie bestaat om discriminatie te meten: de individuele meldingen die het Centrum behandelt zijn maar het topje van de ijsberg, de gedragstesten kunnen een vertekend beeld geven en de attitudemetingen geven hoe dan ook opinies weer”.
leeftijd : een werknemer van 55 jaar kan een veiliger investering zijn dan een werknemer van 25 jaar die snel van baan kan veranderen. Zij hebben meer ervaring en zijn betrouwbaarder. Ze beslissen sneller en vinden makkelijker oplossingen voor problemen (Speciale Eurobarometer 378). De enige manier om vooroordelen weg te nemen is het opstellen en implementeren van gestandaardiseerde procedures voor aanwerving en selectie en het voeren van een actief diversiteitsbeleid binnen het bedrijf. Het rapport van het Centrum voor Gelijkheid van Kansen en voor Racismebestrijding is te vinden op : www.diversiteit.be/barometer
Wetenschappelijke studie Om het probleem wat objectiever te behandelen, kaart de Diversiteitsbarometer Werk een aantal vragen aan met betrekking tot de discriminatie, tolerantie en participatie op de arbeidsmarkt aan de hand van drie studies die in opdracht van het Centrum uitgevoerd werden door de KU Leuven-HIVA en de ULB-METICES. Het definitieve rapport baseert zich ook op de resultaten van eerdere onderzoeken op gewestelijk of Europees niveau. Resultaat : personen van buitenlandse afkomst of met een handicap ondergaan een discriminerend nadeel in de sollicitatieprocedure, evenals mensen boven de 45 jaar. Het is zelfs dat laatste criterium dat de belangrijkste drempel vormt om een nieuwe baan te vinden. Begin 2012 wees een speciale editie van de Eurobarometer beleidsmakers en sociale partners er al op dat België het slechtst scoort van de 5 Europese landen met de minste score inzake leeftijdsdiscriminatie. De kloof tussen de arbeidsparticipatie van 55plussers en die van personen van 25 tot 54 jaar is een van de grootste in Europa.
Vooroordelen Allerlei soorten vooroordelen "rechtvaardigen" dergelijke discriminaties die niet opwegen tegen de erkende kwaliteiten van de personen in kwestie. Om alleen maar het voorbeeld te geven van de V R I J U I T / O K T O B E R
2 0 1 2
VERONTRUSTENDE CIJFERS Voor de oudere kandidaat is de waarschijnlijkheid om niet op een onderhoud te worden uitgenodigd terwijl een jongere wel uitgenodigd wordt 7 à 8 procentpunt hoger. Bovendien heeft de oudere kandidaat 4 procentpunt minder kans op een discriminatievoordeel, met andere woorden om als enige uitgenodigd te worden. Een kandidaat van vreemde origine heeft 6,6 procentpunt meer kans op een discriminatienadeel en 4,5 procentpunt minder kans op een discriminatievoordeel in vergelijking met een kandidaat van Belgische herkomst. Bij uitnodiging tot een sollicitatiegesprek hebben kandidaten die aangeven een fysieke handicap te hebben 3 procentpunt minder kans op een discriminatievoordeel. In dat geval wordt de kandidaat met fysieke beperking wel uitgenodigd, in tegenstelling tot de kandidaat zonder beperking. De kandidaat met een fysieke beperking heeft daarenboven 4 procentpunt meer kans op een discriminatienadeel. Dat is het geval wanneer de kandidaat met een handicap niet wordt uitgenodigd terwijl de kandidaat zonder fysieke handicap wel wordt uitgenodigd.
internationaal
17
EUROPA MOET HAAR SOCIALE SCHULD AANPAKKEN De schuldencrisis en hoe die opgelost moet worden, wordt overal besproken. En zo hoort het ook. Maar er is ook een sociale schuld die net zo belangrijk is om Europa te redden als de monetaire schuld.
P
Programma's die opgelegd worden aan landen in moeilijkheden, maar ook aan andere landen die aan de criteria voldoen, focussen op bezuinigingen die de meest kwetsbare groepen treffen, op een vermindering van de sociale bescherming en op het verzwakken van de arbeidsverhoudingen. Systematisch wordt het sociale model ontmanteld dat van Europa een plaats maakte van vooruitstrevende democratieën en verminderde sociale ongelijkheid. Er is een sociale noodsituatie in de zuidelijke landen en overal zijn er hogere niveaus van ongelijkheid. Economische programma's zijn onaanvaardbare vrijhandelszones in Europa aan het creëren die zorgen voor concurrentie met en het ondermijnen van degenen die nog beter af zijn. Wat er nu wordt gedaan met de werknemers in Griekenland, Portugal, Ierland en Spanje zal vroeg of laat terugkeren als een boemerang om de werknemers in het Noorden te raken.
Sociale noodsituatie De situatie van de jongeren is in het bijzonder ondraaglijk. Hun werkloosheidsniveau ligt dicht bij of boven de 50 % in verschillende landen van het Zuiden, terwijl onzekere arbeidsomstandigheden een opgang kennen in heel Europa. Bezuinigingen leiden niet enkel tot een sociale noodsituatie. De bezuinigingen falen ook grandioos : ze pakken het probleem van de overmatige schuldenlast niet aan, noch herstellen ze het marktvertrouwen. In plaats daarvan verzwakken de bezuinigingen de overheidsfinanciën nog meer. Zelfs als Griekenland of Spanje met een nuldeficit zouden werken, zou de schuldgraad nog exploderen als gevolg van de ineenstorting van het BBP en de economische activiteit zou nog verergeren door de onhoudbare rente opgelegd om aan de verwachtingen van de financiële markten te voldoen.
Wie profiteert er van ? Het casinokapitalisme ligt aan de basis van de problemen waarmee we vandaag geconfronteerd worden. Dit systeem heeft gefaald. Maar het kapitaal voelt zich niet uitgedaagd en de werking ervan is nog steeds beschermd. Banken manipuleren de rente vanuit hun behaaglijke kantoren, terwijl regeringen zich blijven richten op het afwentelen van het falen van de banken op de bevolking. De EU-instellingen, de Europese Raad, de Europese Centrale Bank en het Internationaal Monetair Fonds moeten zich richten op fiscale rechtvaardigheid, het beëindigen van de fiscale concurrentie en belastingontduiking en tot slot de implementatie van een belasting op financiële transacties. In plaats daarvan roepen ze op tot structurele hervormingen, voor de verlaging van de minimumlonen, bezuinigingen op pensioenen en bezuinigingen op werkloosheidsuitkering. Dit is niet eerlijk. Dit is ineffectief. Wat we nodig hebben zijn investeringen en fatsoenlijke lonen die leiden tot duurzame groei.
Koerswijziging Het EVV zal gebruik maken van haar kracht en invloed om van koers te veranderen. Een duurzaam traject na de crisis veronderstelt de wederopbouw en versterking van de mechanismen en het beleid dat bijdraagt aan het verminderen van de verschillende vormen van sociale ongelijkheid, en de tendens naar overmatige concentratie van rijkdom omkeert.
Het EVV steunt een Europese Unie die een goede baan, fatsoenlijke lonen, sociale vooruitgang en sociale rechtvaardigheid bevordert. Wij verzetten ons tegen de ontmanteling van ons sociaal model dat dient als een referentie en inspiratiebron voor werknemers uit de rest van de wereld. Het EVV heeft een sociaal project voor Europa. In deze periode waarin er discussies zijn over een nieuwe conventie en eventueel een nieuw Verdrag, moeten de verantwoordelijken er zich goed van bewust zijn dat we serieus zijn over onze eis dat de sociale rechten voorrang moeten krijgen op economische vrijheden. Bernadette Segol, Secretaris-generaal EVV Ignacio Fernández Toxo, Voorzitter EVV V R I J U I T / O K T O B E R
2 0 1 2
18 i n t e r n a t i o n a a l DE EUROPESE COMMISSIE ZIET AF VAN DE BEPERKING VAN HET STAKINGSRECHT De Europese Commissie heeft besloten om haar zogenaamde Monti II-verordeningsvoorstel in te trekken. Bijzonder aan dat voorstel was dat het het recht om collectieve acties te voeren tegen de sociale dumping van de multinationale ondernemingen wou beperken. Het maakte zo het stakingsrecht ondergeschikt aan de economische vrijheden en voorzag dat het aan de rechter zou zijn om te oordelen of een staking ‘te veel’ schade toebrengt aan de economische vrijheden. Het stakingsrecht is fundamenteel
Om Monti II te begrijpen, moeten we terug naar eind 2007. Meermaals heeft het Hof van Justitie van de Europese Gemeenschappen (HJEG), het hoogste rechtsorgaan van de Europese Unie, afgekondigd dat het stakingsrecht moest buigen voor de economische vrijheden.
Laval en Viking In de zaak-Laval veroordeelde het Hof de Zweedse vakbonden die een actie hadden gevoerd tegen een bedrijf dat Letse bouwvakkers wou aanwerven, waarbij hun een lager salaris en minder gunstige arbeidsvoorwaarden werden voorgesteld en het weigerde de cao die van toepassing is in de sector na te leven. In de zaak-Viking had de Finse ferrymaatschappij Viking Line besloten om een van haar ferries in Estland te laten inschrijven om het varend personeel te vervangen door een Estse bemanning, bezoldigd aan een lager salarisniveau dan dat toegepast in Finland, en te kunnen concurreren met andere ferries op dezelfde maritieme verbinding. De acties van de internationale transportvakbond tegen de uitvlagging van schepen werden eveneens veroordeeld door het Europees Hof. Daardoor werden de vakbonden veroordeeld om torenhoge schadevergoedingen te betalen. V R I J U I T / O K T O B E R
2 0 1 2
Als gevolg van de arresten van het HJEG had het Europees Vakverbond (het EVV, waarbij ook de ACLVB is aangesloten) de toepassing geëist van de Europese verdragen die voorzien dat de fundamentele rechten, zoals het stakingsrecht, voorgaan op de economische vrijheden (meer bepaald het Protocol van Sociale Vooruitgang). De Europese Commissie had het voorstel van het EVV genegeerd en de feiten verdraaid, vermits in de verordening Monti II, de arresten van het Europees Hof van Justitie waren omgezet in wetteksten waar de economische vrijheden de fundamentele rechten verdringen. Het idee aanvaarden om het stakingsrecht tegenover de vrije markt te plaatsen en aanvaarden dat een rechter trancheert tussen de twee, opende de weg van de algehele ontmanteling van het stakingsrecht. Het intrekken van het voorstel lost in ieder geval niet de problemen op die werden gecreëerd door het HJEG door zijn arresten in de zaken Viking en Laval. Er moet dringend een oplossing gevonden voor de actuele situatie, want die verhindert de werknemers volop van hun rechten te genieten. De Commissie zou moeten garanderen dat de fundamentele sociale rechten niet kunnen beperkt worden door de economische vrijheden.
Wat willen we ? De Commissie moet een voorstel van protocol van sociale vooruitgang voorstellen om toe te voegen aan de Europese verdragen. Een dergelijk protocol zou de relatie tussen fundamentele sociale rechten en de economische vrijheden moeten verduidelijken door : a) te bevestigen dat de eengemaakte markt geen doel op zich is, maar opgericht is opdat de Europese burgers toegang zouden hebben tot sociale vooruitgang b) te preciseren dat de economische vrijheden en de concurrentieregels niet kunnen voorgaan op de fundamentele sociale rechten en de sociale vooruitgang, maar dat daarentegen de sociale rechten voorrang moeten hebben in geval van conflict c) te verduidelijken dat de economische vrijheden niet mogen geïnterpreteerd worden als een recht voor de bedrijven die ze kunnen inroepen om zich te onttrekken aan de wetten en de nationale gebruiken op sociaal vlak en inzake werkgelegenheid of die te omzeilen, of met het oog op het bevorderen van een oneerlijke concurrentie op de lonen en de arbeidsvoorwaarden.
internationaal De Commissie moet begrijpen dat, als er geen sociale vooruitgang is in Europa, de werknemers het Europees project niet langer zullen kunnen ondersteunen.
NIEUW STABILITEITSVERDRAG AANVECHTBAAR OP TWEE PUNTEN De ondertekening van het nieuwe “Verdrag inzake stabiliteit, coördinatie en bestuur in de economische en monetaire unie”, kortweg het VSCB, ook wel het Begrotingspact genaamd, is aan de orde van de dag. Ter herinnering : het bestaat uit een versterking van de begrotingsdiscipline van de lidstaten. Die verplichten er zichzelf toe een “gouden regel” aan te nemen, die het overheidsdeficit beperkt tot 0,5 % van het BBP. De Europese Commissie legt de convergentiekalender naar die doelstellingen voor elk land vast. Het Hof van Justitie van de Europese Unie kan gevraagd worden te oordelen over de niet-naleving van die regels.
Begrotingsstriktheid Dit nieuwe verdrag wordt op twee punten aangevochten. Eerst en vooral legt het een begrotingsstrengheid op zonder te zeggen hoe de groei te herlanceren en de ongelijkheden te doen dalen. De regels zijn nauwkeurig om deficits en te veel schulden te vermijden. De engagementen zijn vaag over de coördinatie van het economisch beleid. Het lijkt enkel de financiële belangen te dienen en de vraag zal zijn te weten over welke periode en volgens welke modaliteiten de maatregelen moeten gerealiseerd worden. Vervolgens wordt het nieuwe verdrag aangevochten omwille van zijn link met de oprichting van “het Europees mechanisme voor financiële stabiliteit”. Dat mechanisme is de nieuwe bepaling waardoor de Unie de landen in moeilijkheden zal kunnen helpen. Het wordt de opvolger van “het Europees Fonds voor financiële stabiliteit”, dat het mogelijk gemaakt heeft te lenen aan Griekenland, Ierland en Portugal. Voorzien is dat enkel de landen die het nieuwe VSCB zullen hebben getekend, er zullen kunnen van
19
genieten. Kortom, de solidariteit zal enkel spelen voor diegenen die de begrotingsdiscipline aanvaarden.
Prioriteiten kiezen Een top van staats- en regeringsleiders heeft plaatsgevonden op 18 en 19 oktober (na het ter perse gaan van deze Vrijuit, nvdr). Vooraf vroegen we ons af welk beleid de nationale staten zouden kiezen om het verdrag uit te voeren en volgens welke mate van convergentie. Met andere woorden, zonder akkoord over dit verdrag zullen de mogelijkheden voor de EU om uit de crisis te geraken, aanzienlijk teruggeschroefd worden. De onderhandelingen over de Europese begroting 2014-2020 hebben een directe impact op de Europese uitdagingen rond solidariteit en op de actoren daarvan. Rest de vraag waar prioriteit aan te verlenen inzake het ESF en het EFRO, voor wie en hoe. Technische vragen die bepalend zijn voor de toekomst van iedereen … Internationaal Departement
HET EESC IN CYPRUS
De groep werknemers binnen het Europees Economisch en Sociaal Comité hield op 28 september een buitengewone vergadering in Nicosia, naar aanleiding van het Cypriotische voorzitterschap van de Europese Unie. Na een voorstelling van de prioriteiten van dat voorzitterschap bogen de deelnemers zich over belangrijke adviezen die het EESC uitbracht in de context van de crisis. De sprekers pleitten voor een economische en sociale relance. V R I J U I T / O K T O B E R
2 0 1 2
20 i n t e r n a t i o n a a l Werelddag voor Waardig Werk
MEER FATSOENLIJKE JOBS VOOR DE JONGEREN Jaarlijks organiseert het Internationaal Vakverbond op 7 oktober de Werelddag voor Waardig Werk. Dit jaar plaatsten het ACV, ABVV en ACLVB, samen met de Coalitie Waardig Werk (de drie vakbonden en de Noord-Zuid-ngo’s gecoördineerd door 11.11.11-CNCD) het accent op de werkgelegenheidscrisis voor jongeren. Daarbij riepen ze op om kennis te maken met hun virtuele actie met nepwerkaanbiedingen voor jongeren via de Facebook-link www.facebook.com/MeerJobsVoorJongeren.
Van 1 tot 5 oktober werden valse werkaanbiedingen gepost op Facebook. Elk daarvan verwees naar een onwaardige arbeidssituatie die ergens ter wereld was voorgesteld aan jongeren. Een link naar een filmpje en/of documentatie bood toegang tot eerstelijnsinformatie over de overeenkomstige arbeidsvoorwaarden. De Coalitie Waardig Werk, met de Belgische organisaties van vakbondsjongeren, wilde de onwaardige jobs die jongeren voorgesteld worden, aan de kaak stellen. De surfers werden uitgenodigd om de Facebook-pagina te ‘liken’ en de valse jobaanbiedingen te ‘delen’, met commentaren die enige twijfel lieten bestaan omtrent de echtheid van de werkaanbiedingen.
Echter dan echt Die karikaturale werkaanbiedingen lieten zien dat het mogelijk is om een job te vinden … maar aan welke voorwaarden ? In Duitsland bijvoorbeeld kan je werk vinden in de metaalsector, maar tegen € 1/uur. Of op de Filipijnen : daar kan je verpleegster worden en meer dan 16 uur per dag werken. Via hun ludieke virtuele actie wilden de jonge vakbondslui en de Coalitie Waardig Werk aantonen dat de werkgelegenheid voor jongeren een probleem vormt in België, In Europa en overal ter wereld. “De crisis en het onvermogen of de terughoudendheid van de regeringen om de werkgelegenheid en de groei aan te zwengelen hebben een bijzonder sterke impact op de jongeren. De officiële cijfers laten zien dat in de hele wereld 75 miljoen jongeren zonder werk zitten”, aldus Sharan Burrow, algemeen secretaris van het IVV. “Het gaat om een sociale en economische tijdbom. We hebben voor 7 oktober een campagne V R I J U I T / O K T O B E R
2 0 1 2
gelanceerd waarbij jongeren van de hele wereld aan hun minister van werk kunnen zeggen dat ze moeten beginnen met werk scheppen, ook in België.”
Stop onwaardig werk De Coalitie Waardig Werk herinnert de Belgische politieke leiders aan hun princiepsverbintenissen ter zake die tot nu toe dode letter bleven : transparantie binnen de multinationals over de arbeidsvoorwaarden in hun bevoorradingskanalen en bindende sociale normen in de internationale handels- en investeringsverdragen. De jonge syndicalisten en de vakbonden eisen voor de jongeren in België en in de wereld : - het zorgen voor overheidsbanen - een beleid voor het creëren van kwaliteitsvolle jobs - het einde van minderwaardige statuten, pseudostages en andere nepcontracten Oplossingen bestaan en ze komen er via meer fiscale rechtvaardigheid, een herverdeling van de rijkdom en een regulering van de economie. Overal in de wereld eisen jongeren werk en waardig werk !
internationaal
21
Congres COSATU
11de CONGRES VAN DE FEDERATIE VAN ZUID-AFRIKAANSE VAKBONDEN
Van 17 tot en met 20 september vond het 11de congres van de Federatie van Zuid-Afrikaanse vakbonden (COSATU) plaats te Midrand, vlakbij Johannesburg.
R
Rond het thema “Versterk COSATU voor totale emancipatie” zijn 3.000 afgevaardigden en tal van hooggeplaatste lokale en internationale delegaties, waaronder een ACLVB-delegatie onder leiding van Nationaal Voorzitter Jan Vercamst en Nationaal Secretaris Bernard Noël, voor 4 dagen samengekomen om de agenda van COSATU tot 2015 te concretiseren. COSATU verklaarde dat het sterker en meer verenigd dan ooit uit dit congres zal komen. Het congres heeft unaniem zijn nationale bestuursleden, met de heer Zwelinzima Vavi als Algemeen Secretaris, herkozen voor de komende drie jaar. Het verbindt er zich ook toe om het COSATU-leiderschap te ondersteunen en heeft collectief beslist de uitvoering van het programma mee uit te dragen. Op de eerste dag hebben de deelnemers ook de Lonmin Verklaring aangenomen. Die verklaring verwijst naar de tragische feiten die op 16 augustus plaatsvonden in de mijn van Marikana, waarbij 45 personen het leven lieten. De schietpartij die volgde op dit sociaal conflict illustreert op dramatische wijze de extreem penibele situatie van de Zuid-Afrikaanse werknemers. De oorzaken van dit conflict tonen aan dat de notie 'waardig werk' nog helemaal niet is doorgedrongen. De Lonmin Verklaring richt zich in het bijzonder tegen de uitwassen van de mondiale economie. Ze stelt de schending van de rechten van werknemers aan de kaak, en het zijn voornamelijk de minstbedeelden die daar het slachtoffer van zijn. De schrijnende armoede is een regelrechte inbreuk op de fundamentele verdragen van de Internationale Arbeidsorganisatie ILO.
“Eenheid is het ultieme doel voor alle werknemers, maar voor het IVV begint eenheid door respect voor allen die zich engageren in de gedeelde waarden van democratische vrijheid, fundamentele rechten en gelijkheid”. Naast het congres heeft de ACLVB-delegatie ook een bezoek aan het Belgische Consulaat in Johannesburg gebracht om het nieuwe ontwikkelingssamenwerkingsprogramma 2012-2014 van de ACLVB/BIS aan de consul, Johan Graux, over te maken en meer uitleg te geven over onze vakbondswerking in Zuid-Afrika, Afrika en op het internationale niveau.
Waardig werk Aan het einde van het congres heeft COSATU de volgende verklaring afgelegd : “Wij zijn niet langer van plan om de massieve hoge werkloosheid te aanvaarden ! Wij willen arbeidsmakelaars verbannen ! Wij willen de wijdverspreide armoede niet langer aanvaarden ! Wij willen niet langer leven met de grote ongelijkheid die Zuid-Afrika tot een van de meest asociale gemeenschappen op de planeet maakte.” Het COSATU-congres roept op tot waardig werk. Meer dan de helft van de Zuid-Afrikaanse werknemers werkt voor minder dan 3.000 Rand (300 euro) per maand. De werknemers vragen waardige leefomstandigheden, goede gezondheidzorg, een oplossing voor de educatiecrisis, betaalbaar vervoer en behuizing. Het congres verbindt er zich toe om de integriteit van de collectieve onderhandeling te beschermen. Het roept daarom op om terug te keren naar de basis, de focus te richten op de werkvloer, werknemers te organiseren en leden te werven, goede diensten aan de leden te leveren en het COSATU Plan 2015 uit te voeren.
President Tijdens het congres hebben onder andere de Zuid-Afrikaanse president Jacob Zuma, de minister van Economie Ebrahim Patel en de Minister verantwoordelijk voor de nationale planningscommissie Traver Manual gesproken. Daarnaast hield ook de Algemeen Secretaris van het Internationaal Vakverbond (IVV), Sharan Burrow, een vurige toespraak voor eenheid :
COSATU wil meer focussen op hogere werkzekerheid en leefbare lonen. Het beoogt sterkere solidariteit en eenheid te bewerkstelligen binnen de arbeidsbeweging. Verder streeft het ernaar zijn zichtbaarheid te verhogen en effectiever met zijn leden te communiceren. Internationaal Departement V R I J U I T / O K T O B E R
2 0 1 2
22 u i t
de sector
SYNDICALE PREMIES AMP/PVD (PC 218)
Sociale voordelen Jaar : 2012 Referteperiode/Aansluiting : 2012 Bedrag : zie totaal bruto
datum van betaling in orde zijn met de syndicale bijdragen. Bedrag : € 35 voor voltijdse en deeltijdse werknemers. Bijzondere voorwaarden : in 2011 ten minste 6 opeenvolgende maanden lid zijn geweest van een van de representatieve vakbonden en op het moment van uitbetaling in orde zijn met de bijdragen.
Metaal Arbeiders (PC 111)
Textielverzorging (PC 110)
Jaar : 2012 Referteperiode : 1.11.2011 tot en met 31.10.2012 Aansluiting : 1.11.2011 Bedrag : € 110,00 (bijdrage € 14,90) € 74,50 (bijdrage € 13,40) € 60 (bijdrage € 11,90) € 60 (bijdrage € 9,80 ) € 60 (bijdrage € 10) € 110 (bijdrage € 13,25) Volgende Paritaire Comités geven ook recht op een syndicale premie : 111-111.03-111.11- 111.12111.13-111.14-111.15-111.16-111.21-111.22111.23-104-105-112-142.1-147-149- 149.1149.2-149.3-149.4.
Jaar : 2012 Aansluiting : aangesloten zijn op 1/4/2012 Bedrag : € 135 Bijzondere voorwaarden : op 30/6/2012 voorkomen als arbeider(-ster) op de personeelslijst van de onderneming. Diegenen die op 30/6/2012 volledig en onvrijwillig werkloos waren en ontslagen werden door hun werkgever na 1/3/2012, kunnen eveneens aanspraak maken op deze premie. Dat geldt ook voor de gepensioneerden, op voorwaarde dat zij na 1/7/2011 nog prestaties hebben geleverd. Werkloosheid en brugpensioen geven nog recht op 1 jaar syndicale premie.
De aanvragen voor de premies bij werkloosheid en brugpensioen kunnen bij ACLVB verkregen worden.
Jaar : 2012 Referteperiode : 1/1/2012 – 31/12/2012 Bedrag : € 135
Houthandel (PC 125.03)
Banken (PC 310) Jaar: 2011 Referteperiode/aansluiting : - in 2011 ten minste 6 maanden gewerkt hebben in een onderneming met PC 310, met uitzondering van de bruggepensioneerden en gepensioneerden; - de (brug)gepensioneerden ontvangen de premie indien zij ten minste 1 maand gewerkt hebben in de sector in het jaar van uitbetaling; - wie arbeidsongeschikt is of in tijdskrediet blijft gerechtigd op de syndicale premie; - aangesloten zijn uiterlijk op 1/3/2012 en op datum van betaling in orde zijn met de syndicale bijdragen. Bedrag : € 35 voor voltijdse en deeltijdse werknemers.
Belgische Rode Kruis (PC 330.015)
Verzekeringen (PC 306)
Jaar : 2012 Referteperiode : 1/9/2011 – 31/8/2012 Bedrag : zie attest
Schoolverlaters die in de metaalnijverheid tewerkgesteld zijn op 31.10.2012, hebben recht op een syndicale premie op voorwaarde dat zij 3 maanden bijdragen betaalden. Bruggepensioneerden hebben recht tot aan hun pensioen op voorwaarde dat ze in de referteperiode nog bijdragen betaalden. Interimarbeiders die tewerkgesteld zijn in de metaalnijverheid hebben eveneens recht op de syndicale premie.
Bosuitbatingen (PC 125.01) Sociale voordelen Jaar : 2012 Referteperiode/Aansluiting : 2012 Bedrag : totaal verg. gereedschappen + syndicale premie
Confectie/Arbeiders (PC 109) Jaar : 2012 Refertedatum/Tewerkstelling : 31/3/2012 Bedrag : - € 135 voor prestaties in de sector op 31/3/2012 - € 135 voor werkloosheid en brugpensioen 1e jaar - € 37,18 voor werkloosheid en brugpensioen 2e en 3e jaar - € 60 aanvullende sociale toelage vanaf 7 dagen economische werkloosheid in de referteperiode.
Spaarbanken (PC 308) Jaar : 2011 Referteperiode/aansluiting : - in 2011 minstens 6 maanden gewerkt hebben in een onderneming met PC 308, met uitzondering van de bruggepensioneerden en gepensioneerden; - wie arbeidsongeschikt is of in tijdskrediet blijft gerechtigd op de syndicale premie; - de (brug)gepensioneerden ontvangen de premie indien zij ten minste 1 maand gewerkt hebben in de sector in het jaar van uitbetaling; - aangesloten zijn uiterlijk op 1/3/2012 en op
Jaar : 2011 Referteperiode : 1/1/2011 tot 31/12/2011 Referteperiode/Aansluiting : - in 2011 ten minste 6 maanden gewerkt hebben in de sector verzekeringen - uitgezonderd voor bruggepensioneerden en gepensioneerden; - de bruggepensioneerden ontvangen de premie indien zij ten minste 1 maand gewerkt hebben in het jaar van uitbetaling; - aangesloten zijn uiterlijk op 1/3/2012 en op datum van betaling in orde zijn met de syndicale bijdragen; - wie arbeidsongeschikt is of in tijdskrediet blijft gerechtigd op de syndicale premie Bedrag : € 40 voor voltijds en deeltijds tewerkgestelden
Zagerijen en aanverwante nijverheden (PC 125.02) Sociale voordelen Jaar : 2012 Referteperiode/Aansluiting : 2012 Bedrag : zie totaal bruto
HANDEL : GESLAAGDE NATIONALE SECTORDAG Op 20 september organiseerde Nationaal Sectoraal Verantwoordelijke Jan Moens een nationale sectordag "Handel", bedoeld voor deelnemers uit alle bedrijven die op een of andere manier onder de activiteiten van de handel vallen (201, 202.01, 202, 311 en 312). Collega Nationaal Sectoraal Verantwoordelijke Koen Dewinter stelde zijn aandachtspunten voor het PC 119 voor aan de aanwezige afgevaardigden uit deze sector en bekijkt verder hoe die leden optimaal kunnen deelnemen aan het debat. Deze eerste dag bleek alvast een hartverwarmend succes, waaruit reeds eerste resultaten V R I J U I T / O K T O B E R
2 0 1 2
konden worden gepuurd. Zo zal het initiatief tweemaandelijks herhaald worden. Op die manier kunnen mensen uit diverse bedrijven op een ongedwongen manier met elkaar kennismaken en rechtstreeks van elkaar leren. Ook werd afgesproken dat elke vergadering een vast vormingsmoment zal bevatten. Op 13 november wordt dat "Duurzaam winkelen", en op 17 januari "Tijdskrediet" en/of "(De risico's van de) Sociale Media". Verdere data en thema's zullen zo snel mogelijk worden bekendgemaakt, zodat geïnteresseerden makkelijker hun agenda kunnen afstemmen.
Het is de bedoeling dat dit nieuwe sectorale initiatief uitgroeit tot een forum van uitwisseling van standpunten en consensus inzake sectoraal in te nemen standpunten en het opmaken van eisenbundels.
Indien u werkzaam bent in een bedrijf van de distributie en belangstelling hebt om op een of andere manier deel te nemen of op de hoogte te worden gehouden, aarzel dan niet contact op te nemen met uw Bestendig Secretaris of met de Nationaal Sectoraal Verantwoordelijke. JM/KD
uit de sector
23
LOONAANPASSINGEN OP 01.10.2012 P.C. 106.01 109 113.04 116 117 120 120.01 124 125.01 125.02 125.03 128 130 133 136.01 140.01.3 140.04 143 148.01 202 214 215 226 314 320 326 333
ACTIVITEIT Cementfabrieken Kleding- & confectiebedrijf Pannenbakkerijen Scheikundige nijverheid (IVP) Petroleumnijverheid & handel Textielnijverheid & breiwerk (vanaf 09.10.’12) Textielnijverheid in Verviers Bouwbedrijf Bosontginningen Zagerijen & aanverwante nijverheden Houthandel Huiden- & lederbedrijf & vervangingsproducten Drukkerij-, grafische kunst- & dagbladbedrijf (vanaf 08.10.’12) Tabaksbedrijf Fabricage van papieren buisjes Autocardiensten Afhandeling op luchthavens Zeevisserij (niet-varend personeel) Haarsnijderijen Bedienden uit de kleinhandel in voedingswaren Bedienden van de textielnijverheid & het breiwerk Bedienden van het kleding- & confectiebedrijf Bedienden uit de internationale handel, het vervoer & de logistiek Kappersbedrijf & schoonheidszorgen Begrafenisondernemingen Gas- & elektriciteitsbedrijf Toeristische attracties (cat. 1 & 0 jaar anc.)
AANPASSING + 0,0755 % op de minimumlonen (index) + 0,99 % (index) + 0,20 % (index) + 0,10 EUR (cao 15.06.’11) + 0,0755 % op de minimumlonen (index) + 2 % (index) + 2 % (index) + 0,193407 % op de minimumlonen & het gelijk deel van de effectieve lonen (index) + 0,19 % op de minimumlonen (index) + 0,19 % op de minimumlonen & het gelijk deel van de effectieve lonen (index) + 0,19 % (index) + 0,20 % (index) + 2 % op de minimumlonen & het gelijk deel van de effectieve lonen (index) + 0,20 % (index) + 0,20 % (index) + 2,34 % (index) + 0,05 EUR (cao 17.11.’11) + 0,7261 % (index) + 0,20 % (index) + 1 % (index) + 2 % (index) + 0,99 % op de minimumlonen & het gelijk deel van de effectieve lonen (index) + 10 EUR (cao 29.06.’11) + 2 % (index) + 10 EUR (cao 21.10.’11) + 0,0755 % op de minimumlonen (index) + 20 EUR/m. of 0,12 EUR/u. (cao 30.06.’11)
Horeca (PC 302)
EINDEJAARSPREMIE WORDT ENKEL NOG GESTORT OP BANKREKENING Het Waarborg- en Sociaal Fonds Horeca staat in voor de uitbetaling van de eindejaarspremie van de werknemers in de horecasector. Vanaf de eerstvolgende betaling van de eindejaarspremie is er een belangrijke wijziging. Het Waarborg- en Sociaal Fonds Horeca stelt vast dat de uitbetaling via cheque allerlei problemen met zich meebrengt, zoals verlies van cheque, wachttijd van 3 maanden alvorens een nieuwe cheque kan aangemaakt worden, enz. Daarom heeft het Fonds beslist de premie voortaan enkel nog op een gekend bankrekeningnummer van de werknemer te storten. Indien u uw eindejaarspremie tot nu toe via cheque ontving, heeft u reeds een brief ontvangen van het Fonds met verdere instructies. Indien dat nog niet gebeurd is, verzoeken wij u met aandrang om contact op te nemen met het Fonds.
Concreet : 3 U ontving in het verleden uw eindejaarspremie op uw bankrekening en die is ongewijzigd : u moet verder niets doen. 3 U ontving in het verleden uw eindejaarspremie via cheque, hebt een brief en attest ontvangen van het Fonds en het attest ingevuld teruggestuurd naar het Fonds : u moet verder niets doen.
3 U ontving in het verleden uw eindejaarspremie op uw bankrekening maar die is gewijzigd : u dient, zoals voordien, zo snel mogelijk contact op te nemen met het Fonds om uw nieuw bankrekeningnummer door te geven. U ontvangt dan een attest, dat u ook laat invullen door uw bank om daarna terug te sturen naar het Fonds. 3 U ontving in het verleden uw eindejaarspremie via cheque, maar u hebt geen brief ontvangen van het Fonds of bent die verloren : u dient zo snel mogelijk contact op te nemen met het Fonds om uw nieuw bankrekeningnummer door te geven. U ontvangt dan een attest, dat u ook laat invullen door uw bank om daarna terug te sturen naar het Fonds. 3 U werkt sinds kort in de Horeca : van zodra u voldoet aan de voorwaarden om een eindejaarspremie te verkrijgen, ontvangt u automatisch vanuit het Fonds het verzoek uw bankrekeningnummer kenbaar te maken. U ontvangt dan een attest, dat u ook laat invullen door uw bank om daarna terug te sturen naar het Fonds. U moet verder niets doen. Waarborg- en Sociaal Fonds Horeca Tel.: 02-513.61.21 Contactformulier : surf naar www.horecanet.be KD V R I J U I T / O K T O B E R
2 0 1 2
24 u i t
de sector
Vanuit de industrie komt er welvaart en vanuit de welvaart komt er welzijn
VOOR DE RELANCE VAN EEN STERKE, DUURZAME EN SOCIALE INDUSTRIE
Militanten van ACLVB, ABVV en ACV hadden een ontmoeting met de werkgeversorganisaties Essenscia, Agoria en Fedustria om hen te vragen een sterke Europese industrie te verdedigen.
Op 8 oktober mobiliseerden zich in heel Europa de werknemers uit de industrie na een oproep van de nieuwe vakbondsfederatie IndutriAll op 8 oktober (*) om een koerswijziging te eisen. Het falen van het industriebeleid in Europa sedert een aantal jaren is overduidelijk. De regeringen, de Europese Commissie, de Europese Centrale Bank en het Internationaal Monetair Fonds doen onophoudelijk diegenen die niet verantwoordelijk zijn voor de cisis opdraaien voor de rekening ervan. De regulering van de financiële markten laat nog steeds op zich wachten. Het casinokapitalisme dwingt de Europese industrie op de knieën. De nieuwe Europese vakbondsfederatie IndustriAll European Trade Union organiseerde tijdens de week van 8 oktober in heel Europa een campagne voor een sterke, duurzame en sociale industrie. Met 34 miljoen werknemers garandeert de industrie driekwart van de Europese uitvoer. De industrie blijft een essentiële basis voor de welvaart van Europa. Nochtans wordt deze industrie in gevaar gebracht. De werkgelegenheid kalft af. Precaire jobs overspoelen de arbeidsmarkt. En dan hebben we het nog niet over de aanvallen op de lonen en de sociale bescherming.
België ABVV, ACV en ACLVB hadden een ontmoeting met de werkgeversorganisaties Essenscia (chemie en life sciences), Agoria (technologische industrie) en Fedustria (textiel, hout, meubels). De vakbondsmilitanten gingen daarna naar het kabinet van de minister van Werk Monica De Coninck. Het gemeenschappelijk vakbondsfront wil dat er gebroken wordt met het huidige bezuinigingsbeleid en pleit voor een gezamenlijk strijdvoeren voor een Europees industrieel herstelbeleid. De drie vakbonden willen investeringen in kwalitatief hoogstaande banen gericht op de toekomst, met een focus op innovatie, het milieu, duurzame energie, mobiliteit en veiligheid. De industrie bewerkt grondstoffen en creëert toegevoegde waarde. De diensten volgen. De economieën die het meest bestand zijn tegen de crisis in Europa, zijn degenen die een krachtige industrie hebben bewaard.
Interne markt De Europese Unie heeft een interne markt gecreëerd die te open staat voor de invoer van producten die in betreurenswaardige sociale en ecologische omstandigheden zijn geproduceerd. Het voorbeeld van de staalindustrie is veelzeggend. Bedrijfsleiders sluiten Europese productie-eenheden om brammen uit Brazilië, Mexico of zelfs Rusland over te laten komen tegen prijzen waartegen fabrieken in de Europese Unie niet kunnen concurreren. V R I J U I T / O K T O B E R
2 0 1 2
uit de sector
25
CHAUFFEURS BETOGEN TEGEN ONEERLIJKE CONCURRENTIE De minister van Werk Monica De Coninck van haar kant herinnerde er aan dat Europa niet alleen op de wereld is en geen overprotectionistisch beleid kan voeren dat er toe zou leiden dat het recht van andere landen om zich te ontwikkelen, geloochend zou worden.
De Europese Unie werd opgericht op basis van samenwerking, niet op ongebreidelde concurrentie. Het is door samenwerking dat ze van Airbus de belangrijkste vliegtuigbouwer ter wereld heeft gemaakt, met fabrieken over gans de EU die het werk verdelen. Concurrentie brengt ons in een spiraal van veralgemeende armoede. Om producten te kunnen verkopen moet de consument de middelen hebben om ze te kopen.
Protectionisme De vertegenwoordigers van de werkgeversorganisaties verklaarden dezelfde bezorgdheden te hebben, wellicht niet op het vlak van de lonen, maar zeker over alles wat te maken heeft met de duurzame ontwikkeling van de ondernemingen. Ze willen gewoon niet alleen verplicht zijn om te voldoen aan de fiscale vereisten en de milieuregels, terwijl hun concurrenten er niet aan onderworpen zijn. De minister van Werk Monica De Coninck van haar kant herinnerde er aan dat Europa niet alleen op de wereld is en geen overprotectionistisch beleid kan voeren dat er toe zou leiden dat het recht van andere landen om zich te ontwikkelen, geloochend zou worden. Wat betreft het idee van de uniformisering van de sociale bescherming op Europees niveau, merkte de minister op dat België veel te verliezen heeft in dergelijk proces. Werknemers en werkgevers zijn zich bewust van de noodzaak om de Europese industrie te beschermen. Wat ontbreekt is de politieke wil om sociale normen en milieunormen op te leggen voor producten die ingevoerd worden in de Europese Unie. (*) IndustriAll is de nieuwe Europese vakbondsfederatie voor de industrie. Ze vloeit voort uit de fusie van de EMF (metaalbewerkers), EMCEF (mijnbouw, chemie en energie) en FSE-THC (textiel, leer en kleding).
Geen chaos op de Belgische wegen de 24ste september. Dat was trouwens ook niet de bedoeling van de actie die dag. Zo’n 500 betrokkenen kwamen bijeen op de Heizel om de aandacht van de Belgische en Europese politici te vestigen op de sociale dumping. Want dat is een courant fenomeen in de transportsector. Werkgevers werven meer en meer chauffeurs aan uit Oost-Europese landen aan loonsvoorwaarden en een sociale bescherming die beduidend lager liggen dan die waar wij hard voor gestreden hebben. De werkgevers profiteren van de laksheid in de Europese regelgeving die, in plaats van werknemers uit Oost-Europa erop te laten vooruitgaan, loontrekkende en zelfstandige chauffeurs uit West-Europa onder druk zet. Kurt Marysse, nationaal verantwoordelijke ACLVB voor de transportsector, heeft een reeks eisen herhaald om een halt toe te roepen aan de vervanging van chauffeurs uit het Westen in bedrijven in het Westen door chauffeurs uit het Oostblok. De Europese reglementering moet aangepast worden om misbruiken te vermijden waartoe de richtlijn over de detachering leidt, met name dat een werknemer die gedetacheerd wordt in een ander land betaald moet worden volgens de voorwaarden van dat land, behalve in al te talrijke uitzonderingsgevallen. Vervolgens moet een minimumloon ingevoerd worden op Europees niveau en moet men de wetgeving inzake cabotage doen naleven. De werknemers zijn op zichzelf aangewezen, want de werkgevers zijn echt van plan ten volle te profiteren van de zwakke plekken in de wetgeving. Febetra, de federatie van Belgische transporteurs, spoort haar leden aan te delokaliseren naar Oost-Europa en UPTR (de Unie van professionele transporteurs en logistieke ondernemers) droeg haar leden op chauffeurs zeker niet te laten manifesteren met de vrachtwagens. Daarom waren er veel actievoerders die met hun eigen wagen gekomen waren.
Kurt Marysse : “Er moet een eind gemaakt aan de oneerlijke concurrentie van de lageloonlanden waarvan onze chauffeurs het slachtoffer zijn.”
V R I J U I T / O K T O B E R
2 0 1 2
26 u i t
de sector
DE BELGISCHE PAPIERINDUSTRIE VERBETERT HAAR ENERGIE-EFFICIËNTIE PAPIER HOUDT VAN DE NATUUR Het Paper Chain Forum (PCF) is een gezamenlijk initiatief van de papierketen in België, met de bedoeling te informeren en te communiceren over de relatie papier en milieu. Met de steun van het Fonds voor Bestaanszekerheid van het paritair comité 129 (papierproductie) lanceert het PCF een grootschalige sensibiliseringscampagne om het imago van papier bij het grote publiek op te krikken. De campagne laat zien dat de papierketen inspanningen levert voor het milieu. Zowat 70 % van het papier dat in Europa wordt verbruikt, is gerecupereerd en gerecycleerd, zo klinkt de boodschap van de eerste campagne van het PCF. Bij een volgende campagne gaat het PCF in de aanval tegen een ander clichébeeld, namelijk dat papier zou zorgen voor ontbossing. Fout ! De papierindustrie maakt gebruik van restproducten van de bosbouw en van zagerijen. In 100 jaar tijd is de beboste oppervlakte in België overigens toegenomen met 25 %. TM
Winteruur Sinds geruime tijd werkt de Belgische papierindustrie aan de verbetering van haar energie-efficiëntie. Ze doet steeds meer een beroep op hernieuwbare energie om haar verantwoordelijkheid op te nemen op het vlak van klimaatsverandering. Om papier te fabriceren is hout nodig, water, chemische producten en veel energie ! 17 Wh zijn nodig voor de productie van 1 blad papier. Twee soorten energie worden als dusdanig verbruikt : elektriciteit voor de machines en warmte in de vorm van stoom, voor het drogen van het papier. De energie vertegenwoordigt ongeveer 20 % van de productiekosten. De bedrijven van de Belgische papiersector produceren zelf meer dan de helft van de energie die ze nodig hebben, hetzij vanuit fossiele brandstoffen (natuurlijk gas, zware stookolie en kolen), hetzij vanuit hernieuwbare brandstoffen (biomassa). Ze investeren overwegend in performante systemen voor productie en omzetting van energie. De sector is zo pionier op het vlak van de warmtekrachtkoppeling, een technologie die het mogelijk maakt tegelijkertijd elektriciteit en stoom op te wekken vanuit een gegeven brandstof. Die gecombineerde productie vermindert op aanzienlijke wijze het energieverlies. Heel wat investeringen in warmtekrachtkoppelingsinstallaties werden aldus gerealiseerd sinds de jaren negentig. V R I J U I T / O K T O B E R
2 0 1 2
EEN UUR LANGER SLAPEN OF FEESTEN (OF WERKEN) In de nacht van zaterdag 27 op zondag 28 oktober schakelen we terug over naar het winteruur. Concreet : om 3 uur worden de wijzers van de klok 1 uur teruggedraaid. Werknemers die in ploegen werken, zullen tijdens die nacht een uur meer moeten presteren. Welke gevolgen heeft dat voor hun loon ? Werknemers die bij de omschakeling naar het zomeruur ook in de nachtploeg werkten, krijgen nu 8 uren betaald hoewel ze 9 uren effectief presteren. Dat omdat ze tijdens de omschakeling naar het zomeruur reeds 8 uren betaald werden, hoewel ze toen maar 7 uren gepresteerd hebben. Zo ontvangen die werknemers in totaal het normale loon voor twee prestaties van 8 uren. Wat als het niet dezelfde werknemers zijn die tijdens de twee omschakelingen in de nachtploeg werk(t)en ? De werknemers die door de omschakeling naar het winteruur 9 uren werken, ontvangen een loon voor 9 uren prestaties. De werknemers die door de omschakeling naar het zomeruur slechts 7 uren werkten, ontvingen toch een loon voor 8 uren prestaties.
27 Bouw provincie West-Vlaanderen
TOEKOMSTIGE SOCIALE ZETEL VAN DE ACLVB Aan de Brusselse Boudewijnlaan zijn de graafwerkzaamheden begonnen voor de bouw van onze nieuwe sociale zetel. Door administratieve en technische problemen werden de werken iets later aangevat dan voorzien.
JAARLIJKSE VAKANTIE 2013 EN 2014 Tussen de vakbonden en werkgeversorganisaties van de bouw werden voor de provincie West-Vlaanderen volgende aanbevelingen inzake de jaarlijkse vakantie van 2013 en 2014 overeengekomen :
Jaarlijkse vakantie 2013 De betaalde feestdag van 21 juli 2013 wordt genomen op maandag 22 juli 2013 Hoofdperiode : 14 vakantiedagen : - optie 1 : vanaf maandag 15 juli 2013 tot en met vrijdag 2 augustus 2013 - optie 2 : vanaf dinsdag 23 juli 2013 tot en met vrijdag 9 augustus 2013 Resterende verlofdagen : - donderdag 4 en vrijdag 5 april 2013 (= 2 vakantiedagen) - vanaf maandag 28 oktober 2013 tot en met donderdag 31 oktober 2013 (= 4 vakantiedagen) Afwijkingen zijn steeds mogelijk mits ondertekend akkoord op vlak van de onderneming en mededeling aan de bevoegde inspectie voor 15 december 2012. De bedrijven hebben in gemeen akkoord met de werknemers en/of de vakbondsafvaardiging de mogelijkheid om, voor wat betreft de hoofdperiode, te kiezen tussen de 2 opties. De keuze moet aan de bevoegde inspectie worden kenbaar gemaakt tegen uiterlijk 15 december 2012. Inhaalrust : - dinsdag 2 april 2013 - woensdag 3 april 2013 - vrijdag 10 mei 2013 - vrijdag 16 augustus 2013 - hoofdperiode vanaf maandag 23 december 2013 tot en met vrijdag 3 januari 2014 (8 dagen)
Jaarlijkse vakantie 2014 Hoofdperiode : 14 vakantiedagen : - optie 1 : vanaf maandag 14 juli 2014 tot en met vrijdag 1 augustus 2014 - optie 2 : vanaf dinsdag 22 juli 2014 tot en met vrijdag 8 augustus 2014
OVERDOSIS VRIJUIT ? Bent u met meerdere gezinsleden aangesloten bij de ACLVB ? Dat is eersteklas ! Betekent dat ook dat u per maand meer dan één exemplaar van Vrijuit in de brievenbus vindt ? Waarschijnlijk wel. Heeft uw gezin genoeg aan één Vrijuit per maand, laat dat dan weten aan uw plaatselijk secretariaat. Dat doet meteen het nodige om u van uw overdosis af te helpen. En u zorgt er gelijk voor dat de Liberale Vakbond zijn middelen nog efficiënter kan investeren in dienstverlening. Tip : u kan uiteraard ook uw dubbel exemplaar doorgeven aan kandidaat-ACLVB’ers. Ook dat is investeren !
Resterende verlofdagen : - vanaf maandag 14 april 2014 tot en met woensdag 16 april 2014 (= 3 vakantiedagen) - vanaf woensdag 29 oktober 2014 tot en met vrijdag 31 oktober 2014 (= 3 vakantiedagen)
NIEUWS UIT DE ZONES
Afwijkingen zijn steeds mogelijk mits ondertekend akkoord op vlak van de onderneming en mededeling aan de bevoegde inspectie voor 15 december 2013. De bedrijven hebben in gemeen akkoord met de werknemers en/of de vakbondsafvaardiging de mogelijkheid om, voor wat betreft de hoofdperiode, te kiezen tussen de 2 opties. De keuze moet aan de bevoegde inspectie worden kenbaar gemaakt tegen uiterlijk 15 december 2013. Inhaalrust : - donderdag 17 april 2014 - vrijdag 18 april 2014 - vrijdag 2 mei 2014 - vrijdag 30 mei 2014 - hoofdperiode vanaf maandag 22 december 2014 tot en met vrijdag 2 januari 2015 (8 dagen)
Limburg
SYNDICALE WERKING ACLVB HASSELT OP NIEUW ADRES Noteer alvast volgende wijziging in verband met secretariaat Hasselt. De individuele dienstverlening blijft gehuisvest op de Koningin Astridlaan 34/bus 1 te Hasselt. Er geldt wel een nieuw telefoonnummer : 011-23.25.45. De syndicale werking vindt u op volgend nieuw adres : Jeneverplein 2 bus 2, 3500 Hasselt. Het telefoonnummer van de syndicale werking blijft behouden : 011-85.96.52. Ook het faxnummer verandert niet : 011-85.96.55. PG
DH V R I J U I T / O K T O B E R
2 0 1 2
28 r e g i o n a a l DIVERSITEIT IN LOOPBANEN The only way is up, but what goes up must come down. Onze arbeidsmarkt is voortdurend in beweging; wat de ene dag een vaste waarde is, kan de volgende dag al achterhaald zijn. Die trend wordt ook weerspiegeld in ons loopbaandenken. Maar hoe houden we mensen uit kansengroepen mee aan boord ? Traditionele loopbanen verdwijnen Als je mensen vraagt wat ze zich voorstellen bij het verloop van hun loopbaan, hoor je veelal : een goed diploma in handen hebben, beginnen in een bedrijf, werkzekerheid hebben, doorgroeien naar de top, met een gouden handdruk hetzelfde bedrijf terug verlaten, etc. Slechts bij een klein deel van de werknemers loopt het echter zo. We mogen niet vergeten dat onze arbeidsmarktpopulatie er iets diverser uitziet dan vroeger. Het mag niet verbazen dat men nu andere ideeën heeft over zijn eigen loopbaan en dat men er als werknemer meer zeggenschap over wil. Als jonge vader wil je bijvoorbeeld meer tijd doorbrengen met je kind en blijf je thuis om voor het kind te zorgen. Je huidige job wordt misschien te zwaar om nog voltijds te blijven werken. Of je wordt buiten je wil om werkloos en gebruikt die tijd om je bij te scholen. Gewijzigde verwachtingen Er wordt van werknemers verwacht dat ze beschikken over een gezonde dosis zelfkennis, dat ze hun eigen loopbaan zelf kunnen sturen, dat ze zich flexibel opstellen, dat ze opleidingen volgen, … Maar door die zaken te verwachten van werknemers, zorg je er ook voor dat een aantal mensen uit de boot vallen. Niet elke alleenstaande ouder heeft het geld om een opleiding te betalen, niet elke persoon met een arbeidshandicap kan zich flexibel opstellen, niet elke oudere heeft geleerd hoe kritisch naar zichzelf te kijken. Op dit moment is er nog te veel ongelijkheid op de arbeidsmarkt. Werkkansen voor iedereen ? Hoe kunnen we ervoor zorgen dat mensen uit “kansengroepen” even veel kansen genieten om een goede job vast te krijgen ? Werkgevers zouden niet meer mogen star vasthouden aan de hoop dat de ideale kandidaat zal komen binnengewandeld. Beter zouden ze kijken naar de mogelijkheden en competenties van de mensen en hoe ze kunnen passen in het bedrijf. Het is niet enkel belangrijk dat deze mensen een goede job krijgen, maar ook dat ze die job kunnen behouden. Alle werknemers moeten dezelfde kansen krijgen om een bepaalde opleiding te volgen binnen het bedrijf en ook daarbuiten. Er dient meer aandacht te zijn voor de werknemer als individu. Als je in het verleden altijd negatieve ervaringen hebt gehad, ben je niet snel geneigd om iets nieuws uit te proberen. Die negatieve ervaringen moeten vervangen worden door positieve ervaringen; maar mensen kunnen dat niet alleen, ze hebben de juiste ondersteuning nodig. In plaats van de werknemer aan te passen aan de job, is het misschien een mogelijkheid om de job aan te passen aan de werknemer. Zou het niet aangenamer leven zijn als we een arbeidsmarkt hebben waar plaats is voor de eigenheid van iedere persoon en het niet nodig is dat iedereen in hetzelfde plaatje past ? Maruchi BESSEMS V R I J U I T / O K T O B E R
2 0 1 2
VRAAG RAAD BIJ DE LOOPBAANDIENSTVERLENING VAN ACLVB Worstel jij met vragen in verband met je loopbaan, het vinden van de job die het best bij jou past, ...? Doe een beroep op de consulenten van de ACLVBLoopbaandienstverlening Provincie Antwerpen Hilde Plancke Londenstraat 25 2000 Antwerpen Tel. 03-201.93.25 – 0477-04.08.62
[email protected] Provincie West-Vlaanderen Regio Gent-Eeklo - Vlaamse Ardennen Brigitte Cleenwerck Antwerpsesteenweg 127 9040 Sint-Amandsberg Tel. 09-218.07.34 – 0470-22.55.83
[email protected] Provincie Limburg Beyhan Bircan Europalaan 53 3600 Genk Tel. 089-32.29.00 – 0475-25.83.20
[email protected] Regio Aalst-Ninove – Waasland Regio Gent-Eeklo Debbie Van Loo Stationsplein 9 9100 St.-Niklaas Tel. 03-760.17.50 – 0471-46.52.13
[email protected] Provincie Vlaams Brabant - stad Mechelen Maruchi Bessems Fr. De Merodestraat 76/78 2800 Mechelen Tel. 015-28.89.84 – 0479-02.42.10
[email protected]
regionaal
29
ARBEID EN MILIEU VZW NODIGT U UIT Bedrijfsbezoek : Remo-site Machiels (Houthalen-Helchteren) Thema : Veiligheid en gezondheid bij duurzaam materialenbeheer Arbeid en milieu vzw – het samenwerkingsverband tussen de milieubeweging (Bond Beter Leefmilieu) en de 3 vakbonden aan Vlaamse zijde : ACLVB, ACV en ABVV – nodigt u uit voor een bedrijfsbezoek aan de Remo-site Machiels te Houthalen-Helchteren op woensdag 14 november. Waarom dit bezoek ? Enhanced Landfill Mining is een consortium van wetenschappers, academici en bedrijven die zich tot doel stellen om de in het verleden opgeslagen afvalstoffen in de wereld om te zetten in duurzame energie aan de ene kant en herbruikbare grondstoffen aan de andere kant. Een van de eerste concrete ELFM-projecten is het valoriseren van de afvalopslagplaats van Remo Milieubeheer in HouthalenHelchteren. Het project biedt werkgelegenheid aan +/- 800 laag- en hooggeschoolden gedurende 20 jaar. Maar wat zijn de gevolgen op het vlak van veiligheid en gezondheid van deze nieuwe activiteit ? Hoe gaat men hiermee om ?
Praktisch Locatie : Koerselsedijk, 3530 Houthalen Helchteren Datum : woensdag 14 november 2012 van 10 u. tot 12 u.
Workshop Thema : Veiligheid en gezondheid bij duurzaam materialenbeheer ’s Namiddags bent u welkom op een workshop in het kader van Green Workplace. Het Green Workplace project is een project van het Europees Vakverbond rond vergroening van de werkplek. Op Vlaams niveau wordt dit project getrokken en uitgewerkt door ACLVB, ACV, ABVV en de Bond Beter Leefmilieu, samenwerkend binnen Arbeid & Milieu. Over de workshop : Er beweegt heel wat rond het duurzaam beheer van materialen en het sluiten van materiaalkringlopen. Misschien is de kans groot dat ook uw bedrijf ermee te maken krijgt ? Voor veel bedrijven betekent het een aanpassing van de productiemethode en werken met nieuwe materialen. Verschillende voorbeelden hebben al aangetoond dat dit ingrijpende gevolgen kan hebben voor de veiligheid en gezondheid van de betrokken werknemers.
Tijdens de workshop wordt ingegaan op een dergelijk voorbeeld, en komen enkele goede en minder goede praktijkervaringen aan bod. Bedoeling voor de deelnemers is ideeën op te doen om dat als afgevaardigde mee te nemen naar het Comité voor Preventie en Bescherming op het Werk. Praktisch Locatie : Park Molenheide, Molenheidestraat 7, 3530 Houthalen-Helchteren Datum : woensdag 14 november 2012 van 12.30 u. tot 15.30 u. Bij aanvang is een broodjeslunch voorzien. Inschrijven voor het bedrijfsbezoek en de workshop kan via ACLVB : contacteer Suzanne Kwanten voor uiterlijk 9 november via e-mail naar
[email protected] inschrijving ontvangt u een bevestiging met alle praktische info.
V R I J U I T / O K T O B E R
2 0 1 2
30 w e r k l o o s h e i d
TIJDELIJKE WERKLOOSHEID De winter staat weer voor de deur. Dat betekent voor bepaalde sectoren een hoger risico op tijdelijke werkloosheid omwille van het slechte weer. Maar ook ten gevolge van de economische crisis is er in veel bedrijven tijdelijke werkloosheid wegens werkgebrek. In 2012 is een en ander gewijzigd wat tijdelijke werkloosheid betreft. Verplichtingen voor de werkgever Om tijdens een periode van tijdelijke werkloosheid recht te hebben op werkloosheidsuitkeringen moeten er uiteraard een aantal formaliteiten vervuld worden. Een aantal van die formaliteiten moeten door je werkgever nagekomen worden. Je werkgever hoort je uiteraard de nodige formulieren af te leveren, zodat je indien nodig een uitkeringsaanvraag kan indienen en je ACLVB-secretariaat je uitkeringen kan betalen. Maar ook ten opzichte van de RVA heeft je werkgever bepaalde verplichtingen : je werkgever moet de RVA op de hoogte brengen van de tijdelijke werkloosheid. Sinds 1 oktober 2012 : strengere verplichting voor de werkgever wat betreft de mededeling aan de RVA In het kader van de strijd tegen de misbruiken van het stelsel van tijdelijke werkloosheid heeft de regering de verplichtingen van de werkgever verstrengd : alle werkgevers zijn sinds 1 oktober 2012 verplicht om iedere maand de eerste effectieve dag van tijdelijke werkloosheid mee te delen aan de RVA (naast de kennisgeving van een periode tijdelijke werkloosheid). Wanneer ondernemingen een periode van tijdelijke werkloosheid wegens slecht weer willen invoeren, moeten zij de eerste effectieve werkloosheidsdag in elke kalendermaand onmiddellijk elektronisch meedelen aan de RVA. Dezelfde verplichting geldt ook voor firma’s uit de bouwsector die V R I J U I T / O K T O B E R
2 0 1 2
een tijdelijke werkloosheid wegens economische redenen willen invoeren. Sedert 1 oktober 2012 moet de aangifte van de 1e dag tijdelijke werkloosheid ook gebeuren in geval van : - werkgebrek wegens economische oorzaken voor arbeiders (tot nu toe gold deze verplichting enkel voor de bouwsector); - werkgebrek wegens economische oorzaken voor bedienden; - technische storing voor arbeiders; - slecht weer voor arbeiders (deze verplichting was vroeger al van toepassing). Zowel de kennisgeving van de voorziene werkloosheid als de maandelijkse mededeling van de eerste effectieve werkloosheidsdag moeten tijdig aan de RVA verstuurd worden. Indien een van deze mededelingen of beiden niet of laattijdig verstuurd worden, zal je geen werkloosheidsuitkering ontvangen, maar de werkgever zal loon verschuldigd zijn.
Verplichtingen voor de werknemer Bij aanvang van de tijdelijke werkloosheid Je moet een uitkeringsaanvraag indienen via je ACLVB-secretariaat : - als je de eerste keer tijdelijk werkloos wordt; - als je de voorbije 3 jaar niet tijdelijk werkloos bent geweest; - als je van werkgever bent veranderd; - of als je arbeidsduur is gewijzigd.
werkloosheid Je werkgever levert je een formulier C3.2-WERKGEVER af. Je dient het samen met een formulier C3.2-WERKNEMER in bij je ACLVB-secretariaat. Als je werkgever kiest voor een elektronische aangifte, moet je enkel het ingevulde formulier C3.2-WERKNEMER indienen. Controlekaart De werkgever overhandigt je een controleformulier C3.2A bij de aanvang van de periode van tijdelijke werkloosheid. Dat formulier is voorzien van een uniek nummer, je moet er dus voor zorgen dat je het niet verliest. Je moet het formulier steeds in je bezit hebben en kunnen voorleggen aan een sociaal controleur van de RVA wanneer die erom vraagt. Je moet alle arbeidsprestaties die je gedurende de periode van tijdelijke werkloosheid verricht voor jezelf of voor een derde aanduiden op het formulier. Op het einde van de maand overhandig je het controleformulier C3.2A aan je ACLVB-secretariaat, samen met het formulier C3.2WERKGEVER *(dat geldt als bewijs van de uren tijdelijke werkloosheid). Op basis van die documenten kunnen je werkloosheidsuitkeringen betaald worden. * Doet je werkgever de aangifte elektronisch, dan moet je enkel je controlekaart indienen. Opgelet ! In de bouwsector gelden andere regels : - je ontvangt je controlekaart (C3.2A-BOUW) van je werkgever voor het begin van elke maand; - je moet die kaart de hele maand bij je houden en invullen, zelfs indien je nog niet tijdelijk werkloos was in die maand.
Hoeveel bedraagt je werkloosheidsuitkering ? In geval van tijdelijke werkloosheid ontvangen - werknemers met gezinslast en alleenstaanden een bedrag gelijk aan 75 % van hun begrensd gemiddeld loon (begrensd tot 2.370,76 euro per maand); - samenwonenden een bedrag gelijk aan 70 % van hun begrensd gemiddeld loon.
GEZINSCATEGORIE Samenwonende Alleenstaande Gezinshoofd
% 70 75 75
MIN./DAG € 26,42 € 35,24 € 41,95
31 MAX./DAG € 63,83 € 68,39 € 68,39
Bedragen geldig op 1 oktober 2012
Heb je recht op een aanvulling bij je werkloosheidsuitkering ? Sedert 1 januari 2012 heb je recht op een supplement van minstens 2 euro boven je werkloosheidsuitkering voor elke dag waarop je tijdelijk werkloos was - wegens economische redenen; - wegens slecht weer; - of wegens technische stoornis. Dit bedrag moet in principe betaald worden door de werkgever, maar het supplement kan in bepaalde sectoren ook betaald worden door het Fonds voor Bestaanszekerheid. Tal van sectoren voorzien al een bijpassing, die vaak meer dan 2 euro bedraagt. Voorbeeld : in de bouwsector Heb je in 2011 in de bouwsector gewerkt, dan heb je onder bepaalde voorwaarden recht op een legitimatiekaart voor bouwjaar 20122013. Die kaart wordt je bezorgd door het FBZ Constructiv. Op basis van die kaart krijg je een bijkomende werkloosheidsvergoeding gedurende 60 dagen (in de 6-dagen-week) wanneer je volledig of tijdelijk werkloos bent. Het bedrag van deze vergoeding wordt bepaald aan de hand van je loon en bedraagt tussen 3,64 euro en 10,85 euro per dag. Heb je geen recht op een legitimatiekaart, dan krijg je gedurende 60 dagen tijdelijke werkloosheid 2 euro ten laste van het FBZ (uitbetaald door ACLVB). In beide gevallen zal de werkgever de aanvulling van 2 euro moeten betalen vanaf de 61ste dag tijdelijke werkloosheid. Nog dit : word je tijdelijk werkloos gesteld wegens vorst, dan heb je ook recht op de bijkomende vergoeding. Deze dagen worden niet in mindering gebracht van het krediet van 60 dagen. Kim DE SCHAMPHELEIRE
De nieuwe reglementering omtrent de degressiviteit van de werkloosheidsuitkeringen treedt in werking op 1 november 2012. V R I J U I T / O K T O B E R
2 0 1 2
32 e d i t o r i a a l
VOOR EEN FATSOENLIJK LEVEN
D
De beste manier om zich te beschermen tegen de armoede is een goede baan met een fatsoenlijk loon hebben. Helaas is dat voor steeds minder mensen het geval. Gelijk wie kan het slachtoffer worden van een ongeval of getroffen worden door een ziekte en niet in staat zijn om werk te vinden. Daarnaast zijn er ook de vele mensen die ontslagen worden. Een groot aantal werkzoekenden worden geconfronteerd met deuren die meedogenloos gesloten blijven, terwijl zij nochtans hun hele ziel leggen in hun zoektocht naar een baan. Een zoektocht die bovendien meer en meer gecontroleerd wordt.
En wat doet onze regering ? In plaats van een einde te maken aan deze onwaardige toestanden, maakt men deze mensen opnieuw het slachtoffer van de crisis. Zij zijn opnieuw de dupe door de genomen besparingsmaatregelen. Het budget voor de tweejaarlijkse aanpassing van de uitkeringen aan de welvaart is beknot met 40 %. Men zal langer moeten werken om met vervroegd pensioen te kunnen gaan.
De uitkeringen van de werklozen worden vanaf november degressief. In theorie lijkt het een manier om de werklozen te activeren, maar in de praktijk zal de degressiviteit nog veel meer mensen en gezinnen in de armoede duwen. In plaats van middelen te investeren in de jacht op langdurig werkzoekenden, zouden de overheid en werkgevers beter kwaliteitsvolle en duurzame jobs, aangepast aan de verscheidenheid van werknemers, creëren. Een persoon die zijn hele leven heeft gewerkt, heeft het recht op een fatsoenlijk pensioen. Maar bijna 20 % van de gepensioneerden is arm. Er moet dus ook een daadwerkelijke koppeling komen van de pensioenen aan de gemiddelde welvaart. Iedereen heeft recht op een kwalitatief leven en een toekomst ! Voor ons betekent dit dat er waardig werk moet zijn voor iedereen of waardige vervangingsinkomens. Te veel mensen glijden vandaag regelrecht af naar de armoede. Een kwaliteitsvol leven is voor velen vandaag een onbereikbare droom. Dit kunnen en willen we als syndicalist niet aanvaarden ! Dit is waarom we actiegevoerd hebben op 30 september.
Jan VERCAMST, Nationaal Voorzitter
Vr ijuit
Maandblad van de Liberale Vakbond
ACLVB Koning Albertlaan 95 9000 GENT Tel. : 09-222.57.51 E-mail :
[email protected] http://www.aclvb.be
V R I J U I T / O K T O B E R
Verantwoordelijke Uitgever Jan VERCAMST Koning Albertlaan 95 9000 GENT Coördinatie Sabine SLEGERS
2 0 1 2
Redactie Annick COLPAERT Didier SEGHIN Hugo VAN LANCKER Dimitri VERSTRAETEN E-mail :
[email protected]
Verschijnt niet in augustus. Prepress & druk Creative Plus Production & Nevada-Nimifi ISSN 0778-8517
De polyethyleen wikkel van dit magazine is biologisch afbreekbaar en 100 % recycleerbaar.
Al deze mensen evenals de gepensioneerden hebben recht op een kwaliteitsvol leven en een toekomst. Ze verdienen allemaal om zich te kunnen ontwikkelen en zich zo nu en dan iets extra te permitteren. Helaas, het is duidelijk dat de huidige uitkeringen nauwelijks toelaten om zelfs maar te voldoen aan de basisbehoeften. Ze mogen dat extraatje vergeten. Integendeel, elke dag is een gevecht om de eindjes aan elkaar te knopen. In ons land moet een betere levenskwaliteit gegarandeerd worden door gepaste uitkeringen verbonden aan het welzijn voor iedereen ! De bedragen van deze uitkeringen laten het nu niet meer toe om waardig te leven. Met een leefloon van € 785 heeft een alleenstaande 30,8 % tekort ten opzichte van de budgetstandaard van € 1.135. Een gezin met een leefloon van € 1.403 heeft niet eens 70 % van het normale budget dat € 2.022 bedraagt. Meer dan een derde van de werklozen is arm. Een alleenstaande werkloze met een uitkering van € 916 kampt met een tekort van 19,3 %. Voor een gezin met € 1.446 bedraagt dit 28,5 % ten opzichte van de budgetstandaard.