Liturgie
Emmen, 9 februari 2014 Thema: C'est la vie!
1. Votum 2. Zegengroet Genade voor u en vrede van God onze Vader in de Heer Jezus Christus. Amen 3. Zingen: Psalmen Voor Nu 84, Gezang 164 4. Intro 5. Gebed 6. Bijbellezing: Matteus 6:19-34 Zingen: Opwekking 661, Opwekking 733 7. Preek, tussenzang: Gezang 38 + luisterlied: In de morgen (Sela) 8. Amenlied: Opwekking 697, Opwekking 705 9. Gebed 10. Geloofsbelijdenis: Gezang 123:1,5 (gedeelte over de Zoon tussendoor lezen) 11. Inzameling van de gaven 12. Slotzang: Opwekking 520 13. Zegen
De genade van de Heer Jezus Christus, en de liefde van God en de eenheid met de heilige Geest zij met u allen. (Amen)
C'est la vie! Preek voor de Kom-in-de-kerk-dienst n.a.v. Matteus 6:19-34, door Jan Haveman Emmen 9 februari 2014
1
Preek voor de Kom-in-de-kerk-dienst n.a.v. Matteus 6:19-34 Thema: C'est la vie!
Emmen, 9 februari 2014
Intro preek [dia1] C'est la vie. Waar denk jij aan bij die Franse woordjes? Ik zie sommige mensen een pepermuntje nemen – hoort dat bij c'est la vie? Ik zou zeggen: wacht nog even met dat snoepje... Bij C'est la vie denk je hier in Emmen natuurlijk al gauw aan [dia2] dat festival in de zomer – gezellig in de binnenstad (beetje jammer dat het weer op zondag is...) Een gemeentelid stuurde me deze foto [dia3] n.a.v. het thema, en ik denk dat veel mensen c'est la vie zo invullen: het goede leven / vier het leven / geniet van het leven. Genieten van die wintersportvakantie. Van een avondje samen uit. Lekker eten. Aandacht voor elkaar. Gezellig met vrienden. Een goed glas wijn. Fijn samen met de kinderen spelen. Een mooie bloem. De warme zon. Een valentijnsdinertje... [dia4] Genieten! Waar kun je allemaal van genieten? De reclame vult dat graag voor je in, logisch natuurlijk – handel! Bij de voorbespreking zaten we zo wat te denken over waar je van kan genieten en toen kwam iemand op die reclame van een snoepje waarbij je helemaal wegdroomt... Grian heeft het voor elkaar gekregen dat we allemaal zo'n snoepje krijgen... Daarom mag je deze keer iets uit de collectezak halen! En geniet er even lekker van! [filmpje/muziek, zolang als nodig is] [dia6] C'est la vie! Was dat lekker of niet?! Ik merkte trouwens dat c'est la vie niet alleen maar positief gevoel oproept, ook wel iets van de bloemetjes buiten zetten, pluk de dag, het maakt niet uit hoe, alles voor de lol. Buitensporig, ongeremd, losbandig, werelds... C'est la vie letterlijk vertaalt is: zo is het leven. Dat klinkt al veel nuchterder, haast berustend – zo is het leven nou eenmaal, hier moeten we het mee doen. Het leven is niet altijd een feest, soms of voor sommigen haast nooit zelfs... Hoe kan je dan genieten? Misschien vind je het sowieso een raar idee om het in de kerk te hebben over genieten van het leven. Want genieten – dat is nou niet het eerste waar je aan denkt bij 'kerk'. Ontmoedigt of verbiedt juist de kerk/het geloof niet heel vaak het genieten? Overal [dia7] waarschuwingsbordjes en geheven vingertjes: pas op, kijk uit! Dat beeld kleeft er in elk geval aan gereformeerden. In tegenstelling tot Rooms-Katholieken, die vaak toch wat makkelijker en bougondischer zijn, zijn calvinisten streng, ingetogen en sober. Kijk alleen maar naar de kerkgebouwen. Vroeger, toen konden ze kerken bouwen! Geweldige [dia8] kathedralen, enorm hoog en uitbundig, ze lieten je iets van de hemel op aarde ervaren. Toch is dat raar, dat je genieten lastig koppelt aan geloof. Want het is allereerst Godzelf die geniet van wat Hij geschapen heeft – na iedere scheppingsdag klinkt het: [dia9] en zie, het was goed! Door de zondeval is er zeker een kink in die goede kabel gekomen, maar dan nog roept God in de Bijbel regelmatig op te genieten. Ik geef een paar voorbeelden: [dia10]Psalm 34:9 – Proef en geniet de goedheid van de Here, gelukkig de mens die bij Hem schuilt... Of denk aan het boek Prediker, waar het haast een refrein is: [dia11]Prediker 3:12 – Ik heb vastgesteld dat voor de mens niets goeds is weggelegd, behalve vrolijk te zijn en van het leven te genieten... [dia12]Prediker 5:17 – Het is daarom (..) goed en weldadig voor een mens wanneer hij zich aan C'est la vie! Preek voor de Kom-in-de-kerk-dienst n.a.v. Matteus 6:19-34, door Jan Haveman Emmen 9 februari 2014
2
eten en drinken te goed doet, en geniet van alles wat hij verworven heeft... Nog een: [dia13]Prediker 9:9 – Geniet van het leven met de vrouw die je bemint... En als laatste: [dia14]Prediker 11:9 – Geniet dus beste vriend van je jonge jaren, haal je hart op aan de dagen van je jeugd, volg de wegen die je hart wil gaan, gun je ogen wat ze wensen... Jaja! Misschien denk je: dat kan niet waar zijn. In de Bijbel wordt toch juist gewaarschuwd voor losbandigheid!? Je kunt toch maar niet doen wat je wil?! Dan gaan alle remmen los... En iemand die z'n Bijbeltje erbij heeft zal gelijk verwijzen naar wat er achteraan komt: [dia15] ...En onthoud bij alles wat je doet dat God je aan zijn oordeel onderwerpt... Zie je wel: je kan maar niet doen waar je zin in hebt... Zie je wel: in de Bijbel gaat de rem op genieten... En toch... Eerder heb ik in een preek over deze tekst zo uitgelegd dat genieten een opdracht is van de Here, Hij zal je daarop bevragen (oordelen): [dia16] heb je wel genoten van het leven? Daarom gaan we het hier vanmiddag in de kerk er toch over hebben hoe je zo in het leven kunt staan dat het ook echt een goed leven is, een leven waar je blij van wordt, en waarin/waarvan je kan genieten. We doen dat aan de hand van woorden van onze Heer Jezus, die Hij uitgesproken heeft in de zogenoemde Bergrede. Maar laten we nu eerst bidden. Gebed Zingen (is ook een vorm van genieten, en God geniet er ook van als wij zingen en musiceren voor Hem!): Opwekking 661 en 733 Lezen (en wat kan je er van genieten als God tot je spreekt!): Matteus 6:19-34 Vervolg preek [dia18] Waar je schat is, daar zal ook je hart zijn. Wat een prachtige en diepzinnige uitspraak is dat van de Here Jezus. Want vraag je dat 's af: Wat is voor mij van waarde? Waar hou je van? Wat (of wie?) is je schat, je grootste, je allerliefste bezit? Als je verliefd bent is dat geen vraag... Misschien zijn je kinderen je 't liefst. Of je hebt een mooie nieuwe telefoon of auto gezien... En hoe gaat dat dan? Je moet daar maar steeds aan denken. Aan je lief – en je zwijmelt weg... Aan je kinderen – en je maakt je misschien wel ongerust. Aan dat mobieltje of die auto – en je denkt er over na hoe je die kan krijgen. Dan merk je dat het inderdaad waar is: Waar je schat is, daar zal ook je hart zijn. Je bent er steeds mee bezig, het houdt je bezig, je gedachten, dat wat je doet... Jezus raadt je aan: [dia19] verzamel schatten in de hemel. Want alles wat je hier op aarde verzamelt dat vergaat een keer, terwijl je schat in de hemel van eeuwigheidswaarde is. Hij zegt als het ware: geniet allereerst en bovenal van God. Dan zegt Jezus: [dia20] Het oog is de lamp van het lichaam. Daar zit de gedachte achter dat door je oog licht binnen komt (of niet natuurlijk). En dan past het zo bij elkaar: dat wat je oog ziet, prikkelt wat je schat is, en dus waar je hart ligt. Je lichaam wordt beheerst door de manier waarop je kijkt. En je blik kan ook de verkeerde kant op gaan, door het verkeerde getrokken worden. Daarom had de Heer eerder al gezegd:[dia21] Als je rechteroog je op het verkeerde pad brengt, ruk het dan uit en werp het weg... Dat wordt niet letterlijk bedoeld, maar laat wel het belang, de ernst, de impact ervan zien. Met je ogen kun je mooie dingen zien, het kan je blij maken, je kan er verrukt over zijn, je ogen maken dat je kunt genieten. Maar net zo goed kunnen je ogen je verleiden tot wat niet goed is, begeerte opwekken. C'est la vie! Preek voor de Kom-in-de-kerk-dienst n.a.v. Matteus 6:19-34, door Jan Haveman Emmen 9 februari 2014
3
Hoe je kijkt is dus heel erg belangrijk. En daarbij kun je je ogen maar niet hun gang laten gaan. Je moet ze wel sturen. En corrigeren, heel bewust, heel nadrukkelijk. Je houdt wat dat betreft je verantwoordelijkheid. Dat is wat je als mens onderscheidt van dieren. Beesten lopen hun drift achterna, mensen kunnen dat maar niet zo doen. Alleen, anders dan velen denken, bederft dat het feestje niet, maar zorgt het er juist voor dat iets echt genieten wordt. Want het lijkt wel super om ongeremd uit je dak te gaan, om alles te doen wat je wil, maar wees eerlijk – is dat echt genieten? Blijvend genieten, duurzaam? Heb je vaak niet achteraf een kater, spijt, meer kapot gemaakt dan je lief is? Er is zoveel lekker – maar zo slecht voor je lichaam... Er is zoveel aantrekkelijk – maar niet goed voor je relatie... Er is zoveel moois – maar het maakt je karakter zo lelijk... Daarom: stuur je ogen. Leid ze naar je ware schat. [dia22] Want hoe snel val je niet terug in die natuurlijke reflex het gras bij de buurman groener te vinden, in de valkuil te trappen dat je jezelf steeds maar weer zit te vergelijken met een ander... Kijk naar wat je hebt, niet naar wat je (nog) niet hebt (en misschien ook wel nooit zult krijgen). Geniet van wat er is, niet van wat er (nog) niet is (en wat er wellicht ook nooit zal komen). Jezus laat zien dat echt genieten begint met: [dia23] Zoek eerst het Koninkrijk van God en zijn gerechtigheid... Zoeken – daarvoor moet je ook je ogen de kost geven, je ogen richten niet naar beneden maar naar boven. Zoals in Kolossenzen 3 staat: [dia24] Zoek de dingen die boven zijn, waar Christus is. Bedenk de dingen die boven zijn, niet die op de aarde zijn, want u bent gestorven en uw leven is met Christus verborgen in God. (HSV). Dat is tegelijk ook je gerechtigheid – dat het helemaal goed is tussen God en jou door Jezus Christus. Bedenk wie je mag zijn voor God: zijn geliefd kind. Bedenk dat je Gods kind bent, en dat je dat niet steeds weer hoeft te verdienen door wat je wel of niet doet. Zoals in Psalm 34 staat: [dia25] Proef en geniet de goedheid van de Here, gelukkig de mens die bij Hem schuilt... Geniet ervan, intens, met volle teugen, dat de Here goed is. Laat daar je ogen, je schat, je hart op zijn gericht. Groter genieten is er niet. Zoek eerst het Koninkrijk van God! Dat willen we elkaar nu ook toezingen (Gezang 38) en daarna genieten van en luisterlied (soms moet je je oren ook sturen!), een lied van Sela (In de morgen) Vervolg preek [dia27] Zoek eerst Gods Koninkrijk en zijn gerechtigheid, en al het andere zal je erbij gegeven worden... Dat is een belofte van de Here Jezus: alles zal je gegeven worden, als je eerst God zoekt. Hij heeft het dan over bezorgd zijn. Als je bezorgd bent, kun je ook niet echt genieten. Want dat is wat er gebeurt als je ogen blijven hangen bij wat op aarde is, als je schat niet in de hemel is en je hart steeds maar bezig is met het hier en nu, dan maak je je maar zo zorgen. Zal mijn vriendje of vriendinnetje wel mijn lief blijven? Hoe gaat het met mijn kinderen? Wat zouden ze nu aan het doen zijn? Wat nou als ik dat mobieltje niet kan krijgen? Als die mooie auto aan m'n neus voorbij gaat? Wat kun je je makkelijk een zorgen maken, over van alles en nog wat. Werk, gezondheid, eten en drinken, kleding... C'est la vie! Preek voor de Kom-in-de-kerk-dienst n.a.v. Matteus 6:19-34, door Jan Haveman Emmen 9 februari 2014
4
Het kan maar zo een Mammon voor je worden, een afgod, je helemaal in beslag nemen. En daardoor kan het maar zo tussen jou en God in komen staan. Alleen – wat helpt bezorgd zijn? Schiet je daar iets mee op? Maar bedoelt Jezus dat je geen zorgen mag hebben? Dat je alleen maar zorgeloos mag zijn? Nee, dat is het punt niet. Het gaat erom dat je alles van God verwacht. [dia28] Net zoals de vogels en de bloemen. Heerlijk lijkt me dat: als een vogel zweven door de lucht. Maar wat kan een vogel druk bezig zijn met het verzorgen van z'n jongen! Prachtig om zo onbekommerd in de zon te staan als een bloem. Maar ondertussen zijn de wortels druk met het vinden van water en voeding. Jezus zegt niet: ga maar lekker met de armen over elkaar zitten afwachten tot alles goed komt. Welnee, je eigen inspanning is niet onbelangrijk. Alleen wel: in afhankelijkheid aan de Here. Al dat jachtige, die stress, dat druk zijn met waar iedereen druk mee is, met wat zo nodig allemaal tot stand moet worden gebracht, alle hypes en modegrillen om er maar bij te horen – het is allemaal zo oneindig vermoeiend! Dan vergeet je maar zo te genieten van wat je al hebt. Met al die zorgen ben je niet geholpen. Heb vertrouwen in God, dat Hij uiteindelijk voor je zorgt. Hij weet wat goed voor je is en zal je dat geven. Je leven is in zijn hand. Dat geeft ontspanning. [dia29] Zo ga je lichter door het leven – omdat je weet dat je, als het erop aankomt, gedragen wordt door God. Dat maakt dat je ook veel meer genieten kan – alles hoeft allemaal niet zo nodig. Er is ook een nee, en een ho en een stop! (maar wat is dat moeilijk soms, om nee te zeggen... Je hobbelt maar zo weer mee....) Denk alleen al aan de rustdag die God je geeft, [dia30] de dag waarop de Here ook zelf kon genieten van wat Hij tot stand heeft gebracht. En nu vieren wij als extra nog eens de rust die er is in Christus; Gods Koninkrijk en zijn gerechtigheid, het is er al – heerlijk! Stop net als Martha met steeds maar weer doen en wordt net als Maria, die aan de voeten van de Heer luistert en tot rust komt en geniet. Geniet van het goede leven, het leven met God. Daar begint alle genieten mee! [dia31] C'est la vie. Zo is het leven. Vier dit leven. Pluk deze dag! Vier dat elke dag genoeg heeft aan zichzelf, en dat jij je geen zorgen over morgen hoeft te maken. Want alles wat je nodig hebt wordt je geschonken. Dat vertrouwen mag je hebben. Dat is nog eens genieten! Kun je dat? Durf je dat? Wil je dat? Amen [dia32]
C'est la vie! Preek voor de Kom-in-de-kerk-dienst n.a.v. Matteus 6:19-34, door Jan Haveman Emmen 9 februari 2014
5
