Liturgie
Emmen, 12 januai 2014 Thema: goede voornemens!
1. Votum – Opwekking 640 2. Zegengroet Genade voor u en vrede van God onze Vader in de Heer Jezus Christus. Amen 3. Zingen: Psalmen Voor Nu 130, Gezang 158, Opwekking 661 4. Intro, met bijbellezing: Matteus 5:1-10 5. Gebed 6. Preek 7. Tussenzang: Psalm 86:2, Opwekking 705 8. Preek vervolg 9. Zingen: Psalm 86:4, Opwekking 697 10. Gebed 11. Geloofsbelijdenis zingen: Gezang 161:1-4 12. Inzameling van de gaven 13. Slotzang: Opwekking 710 14. Zegen De genade van de Heer Jezus Christus, en de liefde van God en de eenheid met de heilige Geest zij met u allen. (Amen)
Goede voornemens voor 2014 - preek voor de Kom-in-de-kerk-dienst , door Jan Haveman, Emmen 12 januari 2014
1
Preek Kom-in-de-kerk-dienst over goede voornemens
Emmen, 12 januari 2014
Intro [dia1] Gelukkig nieuwjaar! Ok, het nieuwe jaar is al bijna weer twee week aan de gang, maar het kan nog net, elkaar een goed, gelukkig, gezond en wat je verder maar wensen kan nieuw jaar toewensen. Gelukkig nieuwjaar! En om het nieuwe jaar wat gelukkiger te maken, hebben we zo onze [dia2] goede voornemens. [Zelf: geduldiger zijn.] Ik stop met roken. Ik ga gezonder leven, meer bewegen, minder eten. Ik ga aardiger voor mijn ouders zijn, beter m'n best voor school. [dia3] Goede voornemens – maak ze waar! We hebben u/jou ook gevraagd wat voornemens te delen. Hier komen er een paar: [dia4] Mijn goede voornemen is dat ik de Alphacurcus ga volgen. [dia5] Mijn voornemen is om te proberen een betere liefdevolle christen te zijn als voorbeeld voor mijn kinderen in de opvoeding. [dia6] Mijn geloofsvoornemen voor het nieuwe jaar is om iedere dag echt in afhankelijkheid van God te leven en mijn dag te beginnen met de bede, HEER, wilt U mij zegenen om tot een zegen te zijn. [dia7] Ik wil dit jaar graag nog veel dichter bij God leven, door zijn nabijheid te mogen voelen door het lezen in Zijn woord en in persoonlijk gebed. Zodat ik hierdoor mag ervaren dat ik er nooit alleen voor sta, dat ik me gesteund mag weten dat God, mijn vader, ALTIJD bij me is! [dia8] Mijn goede geloofsvoornemen is om God en zijn Zoon Jezus Christus in mijzelf toe te laten. Nou, zijn dat goede voornemens of niet?! Want ze gaan maar niet over eten en drinken, maar over een laag dieper, over het geloof en de betekenis van God in je leven. [dia9] Goede voornemens – maak ze waar! Goede voornemens waar maken... tja, wat komt er van terecht? [geduldig zijn blijkt lastig...] Wat is het moeilijk om die peuk echt uit je leven te bannen. En wat smaakt dat eten toch altijd lekker... En het ene voornemen is het andere niet. Een Alphacursus volgen is makkelijker dan een liefdevoller christen zijn. Het maakt ook uit of je denkt iets zelf wel even te fiksen, of dat je het in geloof en afhankelijkeheid aan de Here doet, en Hem bidt of Hij je er bij wil helpen het waar te maken. Goede voornemens voor een gelukkiger nieuwjaar. Weet je hoe God dat gelukkig invult? Laten we dat gaan lezen. Het zijn woorden door Jezus gesproken, uit de zogeheten Bergrede, een heel belangrijke en beroemd geworden toespraak van Hem. Lezen: Matteus 5:1-10 [dia10] t/m [dia14] Over deze bijzondere woorden van Jezus gaan we het straks hebben. We willen nu eerst bidden om de heilige Geest, of God ons wil helpen deze woorden van Jezus goed te begrijpen en toe te passen in ons leven van nu. Gebed Preek Wij zeggen: gelukkig nieuwjaar! Jezus vult dat voor je in: [dia15] gelukkig wie nederig van hart is / gelukkig wie treuren / gelukkig wie zachtmoedig zijn / gelukkig wie hongeren en dorsten naar gerechtigheid... Zijn dat goede voornemens of niet? Wellicht heb je daar zo je bedenkingen bij... Nederig zijn? Treuren? Zachtmoedig? Goede voornemens voor 2014 - preek voor de Kom-in-de-kerk-dienst , door Jan Haveman, Emmen 12 januari 2014
2
Dat zijn nou niet echt de dingen waar je mee scoort... Eerder neem je je voor om wat beter voor jezelf op te komen, en juist wat vrolijker en blijmoediger te zijn, en om anderen dit jaar geen kans te geven over je heen te laten lopen! Dat is ook de idee die mensen je geven: als je gelukkig wil zijn dan moet je assertief wezen. Gelukkige mensen zijn mensen die altijd een lach op hun gezicht hebben en optimistisch de toekomst tegemoet treden. Mensen die het gemaakt hebben zijn zelfbewust, weten goed wat ze willen, en laten zich behoorlijk gelden. Het is heel duidelijk: hoe Jezus gelukkig zijn invult is haast een beetje wereldvreemd, niet van deze tijd... Het lijkt ook weinig aantrekkelijk, omdat het zo anders, zo tegendraads is, maar ook omdat het zo, hoe moet je het zeggen, zo somber, zo triest, zo donker. is.. En toch... dit is wat Jezus zegt. Als je zijn volgeling wil zijn, kun je hier niet omheen. Sterker: alleen als je gelukkig bent zoals Jezus zegt dat je gelukkig bent, alleen zo kom je in het Koninkrijk van de hemel. Jezus schetst, zou je kunnen zeggen, het profiel van een christen. En zegt: wil je in 2014 echt gelukkig zijn, wees dan nederig van hart, treurend, zachtmoedig... Goed voornemen?! Maar wat is dat dan: [dia16] nederig van hart zijn? Of zoals het ook wel gezegd wordt: arm van geest. Het is niet iets wat je uit jezelf, van nature hebt. Je zou dat misschien kunnen denken, dat de eenvoudige zielen, mensen die niet al teveel verstand hebben, mensen met een karakter waarmee ze het liefst een beetje op de achtergrond, in de schaduw blijven, mensen met minderwaardigheidsgevoelens of dat de echt armoedige mensen hier bedoeld worden. Dat is niet het geval.
Het gaat er om hoe je vanuit je geloof naar jezelf kijkt, welk antwoord je geeft op de vraag: wie ben ik voor het aangezicht van God? Wie ben ik, zoals ik van mezelf ben?
En ja, dan kom ik met een boodschap die je misschien niet zo prettig vindt, maar ik denk dat je daar toch niet omheen kunt als je Jezus woord hier serieus wil nemen: [dia17] ik zoals ik zelf ben kan niet voor Gods aangezicht bestaan, als het er voor God op
aankom ben ik niets, een nul.
Tuurlijk, ik kan dat voor de buitenwacht prima camoufleren. Ik trek een mooi pak aan, en dan lijkt het nog heel wat. En ik kan praten als Brugman, dus ik klets me er wel uit. Of ik probeer indruk te maken met de nieuwste Ipad of mobiele telefoon, ook auto's, huizen en vakanties werken vaak goed als afleidingsmanoeuvre. Op facebook laat ik me van mijn mooiste en beste en liefste kant zien en dan heb ik zo honderden vrienden. En al voel ik me diep ongelukkig, een ander zal daar niks van merken, ik poets de groeven wel weg met make-up en trek een vrolijk gezicht. Zo kun je heel ver komen, veel indruk maken, veel invloed hebben. Maar het is als het erop aankomt alleen maar status, uiterlijk vertoon, poeha, masker, poppenkast. Er zijn al mensen die daar doorheen prikken, maar God doet het sowieso. Want Hij doorgrondt en kent je en weet zelfs wat er in de uithoeken van je hart en hoofd omgaat. Voor Hem sta je in feite uitgekleed, naakt, ontdaan van alle opsmuk, en Hij is volstrekt ongevoelig voor geld of aandelen of onroerend goed. Het helpt je niet. [dia18] Daar sta ik dan. Naakt op deze wereld gekomen, en naakt zal ik 't ook weer verlaten. Arm, berooid, met lege handen. Nietig, klein, schuldig... O Here mijn God, U weet alles van mij, ook dat van toen en daar, en van zopas, dat woord, die gedachte, dat gebaar... Zo vreselijk Here. Dan voel ik me net Petrus, die, als hij de macht van God ziet, neerknielt en zegt: [dia19] Ga weg van mij Heer, want ik ben een zondig mens. Goede voornemens voor 2014 - preek voor de Kom-in-de-kerk-dienst , door Jan Haveman, Emmen 12 januari 2014
3
Ga weg van mij, Here, ik ben U niet waard, U bent zo groot en heilig en machtig, en ik zo miezerig, en verdorven tot op het bot, zo'n misbaksel. Gewoon om te janken! En wat zegt Jezus dan? [dia20] Gelukkig de treurenden... Ook hier gaat het niet om natuurlijk verdriet, zoals het verdriet om pijn, of om het gemis van geliefden, of vanwege het onrecht dat je is aangedaan. Daarom treuren is heel begrijpelijk en voor de handliggend, doe dat gerust. (Nou ja – het moet ook weer niet al te lang duren, want dan wordt het ongemakkelijk – nu moet je een keer ophouden hoor met die tranen, zeggen we dan. Alsof zulke pijn ooit overgaat!) Nee, als Jezus het heeft over de treurenden, dan komt dat van het arm van geest zijn. Het is verdriet hebben om die armoede, om je niks zijn en niks hebben, je volledige bankroet, intens diep verdriet over je zonde. Zo mooi, zo goed door God geschapen, en dan is dit het geworden – om te janken! En daarom: wanneer heb jij voor het laatst gehuild om je arm van geest zijn? Ik wil hier nu nadrukkelijk aandacht voor vragen. Omdat je heel gauw (ik net zo goed!) de neiging hebt dit over te slaan. Omdat het zo verdrietig is misschien, of omdat het zo zwaar is, zo dreigend. Laten we gauw naar de blijde kant van het geloof gaan – die is er immers ook! Christus is onze Verlosser, toch?! Ja zeker, Goddank ja! Alleen: zie wel onder ogen wat Hij er voor over heeft gehad! [dia21] Jezus offerde zijn leven ervoor! Jezus stierf die vreselijke dood aan het vervloekte kruis – niet zomaar, dat deed Hij voor jou/mij! Omdat wij bankroet zijn en het van onszelf uit voor geen meter redden. Daar moet je niet overheen walsen als een gepasseerd station, zo van: dat weten we nou wel, dat hebben we nu wel gehad, Nee het is nodig je dat steeds opnieuw te bedenken. Opkijken naar het kruis, en je Heer daar zien hangen, zien creperen, door de hel zien gaan – vanwege mij! Dat is mijn schuld! Daarbij stilstaan is belangrijk, want anders maak je de liefde van God goedkoop en makkelijk, haast vanzelfsprekend. Dan vergeet je dat het je vormt tot christen, die alleen gelukkig is als 'ie arm van geest, nederig van hart is en diep treurt over zijn eigen armoede en schuld. Want ben je dat echt? Arm van geest? Nederig van hart? Treurend? Toch een goed voornemen voor 2014?! Zingen: Psalm 86:2 en Opwekking 705 Vervolg preek Wat een mooi lied is dat! Ik kende het niet, maar vind het mooi dat de muziekgroep het heeft uitgezocht om vandaag te zingen. [dia23] Want hier gaat het allereerst om: dat je bij Jezus komt. Dat je doorhebt dat je een Redder nodig hebt. Dat je weet dat je verlost moet worden (en dus ook weet waarvan dan...!) Dat is telkens het probleem voor ons mensen (dat was ook al zo toen Jezus nog op aarde was) – dat ze denken dat ze het zelf wel redden. Dat het met hen nog wel wat meevalt. Tuurlijk, die ander die moet geholpen worden, maar ik? Pas als je weet dat je een dokter nodig hebt, ga je er naar toe. Weet u, ik verlang naar een opwekking in 2014. Allereerst en vooral bij mezelf – om de Here God alles te laten zijn in mijn leven, en dat dat ook te merken is in alles wat ik doe. [ongeduldig] Maar iedere keer betrap ik me er weer op dat ik vaak veel belangrijker vind wat mensen van me denken dan wat God van me denkt. Daaraan zie je dat ik nog zo weinig arm van geest ben. En daarom verlang ik naar een opwekking. Ook voor ons als christenen, als gemeenteleden samen. Want naast veel moois en gebeurtenissen om oprecht dankbaar voor te zijn, is er ook veel lauwheid en laksheid en oppervlakkigheid en onverschilligheid. Het gaat soms allemaal veel te Goede voornemens voor 2014 - preek voor de Kom-in-de-kerk-dienst , door Jan Haveman, Emmen 12 januari 2014
4
makkelijk en te vanzelfsprekend en op de automatische piloot... Verlangen naar een opwekking – naar passie, liefde, vuur, en dat we dat ook samen delen, samen echt helemaal vol zijn van God. Wat zou dat mooi zijn! Maar weet je dat elke opwekking die er in de geschiedenis van de kerk is geweest, is begonnen bij het besef van het arm van geest zijn? Het begint niet bij de vrolijke kant, maar bij de intense treurnis over eigen gebrekkigheid en zonde en schuld. Zoiets organiseer je niet. Het is geen kunstje flikken. Dat doen we maar niet even. [Geduldig zijn is niet iets cosmetisch, maar moet diep van binnen komen] Dat is volledig werk van de heilige Geest. Het gebeurt je. Het overkomt je. Tegelijk: je kunt er wel naar verlangen, er naar streven, er om bidden. Here God, ontdek me aan mezelf. Doe me beseffen hoe nodig ik U heb. Kom in mij, telkens weer, en drijf me in de armen van Jezus. En laat het toe, zoals in dat lied staat, laat het toe, trek je voeten niet terug, maar laat Jezus je voeten wassen, voor jou op de knieen gaan, laat Hij jou eerst dienen! Geef toe dat dat nodig is. Dat je Jezus nodig hebt om te worden – niet wie je bent, maar zoals God je heeft bedoeld. Onder dit voortdurend zelfonderzoek kun je niet uit, als je Christus werkelijk wilt kennen. Je moet helemaal leeg worden van jezelf – ik ellendig mens. Want alleen als ik alles van mezelf achterlaat, als ik zwak ben en me zwak weet, dan kan God met al zijn kracht in me komen. Zoals Johannes de Doper het zei: Hij moet groter worden, ik kleiner. En hoe kleiner ikzelf word, hoe groter God in mij kan worden. Ik ellendig mens – wie zal mij redden uit dit bestaan dat beheerst wordt door de dood? Dat doet God! Dank aan Hem door Jezus Christus onze Heer! [dia24] Arm van Geest, nederig van hart, niet als kunstje (ook dit kun je nl faken!), maar doordat je steeds weer diep van binnen geraakt wordt, diep ontroerd, waardoor trots en zelfvoldaanheid en hoogmoed, denken dat je hetzelf wel kunt, geknakt, afgebroken wordt, en verlangen ontstaat, een smachten naar gerechtigheid, naar dat het goed komt tussen God en jou, dat jij weer recht voor God mag staan – en ook dit drijft je naar Christus. Want Hij is de Enige die het wezenlijk goed maakt tussen God en mens, Hij is de Enige die gerechtigheid brengt, vrede, harmonie. [dia25] Ook in 2014 kan je geen dag zonder Jezus! Even voor de duidelijkheid: het zijn geen fasen en al helemaal geen stadia. Het werkt niet zo dat je het als het ware bij jezelf of anderen kunt afvinken: eerst arm van geest moet zijn, en dan treuren en vervolgens smachten naar gerechtigheid, etc Het is veel meer iets wat steeds weer moet gebeuren in je/ aan je, je komt er nooit mee klaar. Christenzijn is nooit een 'kat in het bakkie', je moet het elke dag weer waar maken, met vallen en opstaan. Maar dat dus wel: het waar maken! Verlangend, afhankelijk, biddend. Want: je komt alleen maar in het Koninkrijk van de hemel als je waarlijk arm van geest bent; en je zult alleen maar getroost worden als je echt treurt; en je zult alleen maar verzadigd worden als je ook echt smacht naar gerechtigheid; en je zult alleen maar barmhartigheid ondervinden als je ook zelf barmhartig bent; en je zult God alleen maar zien als je zuiver van hart bent... Goede voornemens voor 2014?! [dia26]
Goede voornemens voor 2014 - preek voor de Kom-in-de-kerk-dienst , door Jan Haveman, Emmen 12 januari 2014
5