Liturgie morgendienst Emmen, 15 februari 2015 Thema: Discipelschap is: Jezus boven alles
1. Votum 2. Zegengroet Genade voor u en vrede van God onze Vader en van de Heer Jezus Christus. 3. Zingen: Psalm 111:1,5 4. De tien woorden 5. Zingen: Psalm 111:6 6. Gebed 7. Schriftlezing: Matteus 10:24-39 8. Zingen: LvdK 328:1-3 8. Preek n.a.v. Lucas 14:25-27 (lezen t/m vers 35) 9. Zingen: Psalm 41:5 (schoollied) en LvdK 442:1-4 10. Dankgebed, voorbede 12. Inzameling van de gaven 13. Slotzang: Gezang 79:4,5,6 14. Zegen. De genade van onze Heer Jezus Christus, en de liefde van God en de eenheid met de heilige Geest zij met u allen.
Jezus boven alles
Preek n.a.v. Lucas 14:25-27, door Jan Haveman, Emmen 15 februari 2015
1
Preek n.a.v. Lucas 14:25-35 Discipelschap is: Jezus boven alles
Emmen, 15 februari 2015
Volk van God, geliefde gemeente van Jezus Christus, br/zr jonger of ouder, welkome gast, luisteraar/kijker thuis, Wat dachten jullie toen ik vanmorgen met een kussen (meenemen!) de kerk in kwam? [dia1] Een kussen gebruik je om lekker op te slapen. Of om stiekem een kussengevecht mee te houden. Of om lekker op te zitten met je rug tegen de verwarming…. Maar wat heeft zo´n kussen nou met geloof/kerk te maken? Nou, er zijn mensen die denken dat ook het geloof zoiets als een kussen is. Lekker zacht. Om heerlijk lui op te liggen of te zitten. Om lekker op te kunnen slapen. Het geloof als een kussen. Geloven is je heerlijk laten verwennen in een 'geestelijk bubbelbad'. Een paar mensen die zich uit de naad werken om het jou zo goed mogelijk naar de zin te maken. Aansprekende preken, leuke aangename kerkdiensten, en zo niet, dan gaan we wel ergens anders heen (of nergens…). Het geloof als een kussen, ook in de zin van: als je Jezus aanneemt komt het helemaal goed in je leven! Dan gaat alles van een leien dakje. Geloof in Jezus, en er komt een eind aan al je pijn en verdriet, aan al je zorg en moeite. Geloof in Jezus en je bent altijd blij en gelukkig, het gaat je in dit leven voor de wind, heb je een fijn gezinnetje, etc Jezus als successtory. Het einde van al je zorgen! Het middel tegen alle kwalen! Een heerlijk zacht kussen om jou lekker in de watten te leggen! Toch is zo denken opmerkelijk. Het zegt meer van jezelf en de tijd waarin je leeft, dan van hoe het christelijk geloof echt is. Want al eeuwen heeft het christelijk geloof [dia2] geen kussen als symbool, maar een kruis. En hoe kun je in vredesnaam denken aan een successtory als je de woorden van Jezus serieus neemt. Hij zegt immers dat wie Hem niet volgt en z´n kruis opneemt geen discipel/leerling van Hem kan zijn. Christen zijn is niet geknuffeld worden maar kruisdragen! De woorden die we net van Jezus gelezen hebben klinken hard en meedogenloos. [dia3] Onchristelijk haast: breken met je vader en moeder (vertaling 1951: haten). We hebben toch vanmorgen weer gehoord dat je je ouders moet eren en liefhebben?! Wat bedoelt de Heer hier eigenlijk? Laten we allereerst bedenken hoe ontzettend belangrijk familie is in de oosterse wereld. Familie is alles. In de Arabische wereld zal niemand erover piekeren schande over z´n familieleden te spreken of afstand van hen te nemen. (Denk aan die verhalen over eerwraak, etc. ) Je familie is je alles. En dan precies in die volgorde die Jezus aangeeft: je ouders op 1, op 2 je vrouw en kinderen, en op 3 je broers en zussen. Als Jezus dan zegt dat je met ouders, vrouw en kinderen, broers en zussen moet breken kan het niet anders of Hij wil zijn toehoorders shockeren. [dia4] Hij draait zich om naar al die achter-Hem-aanlopers, al die meelopers, en zegt in feite tegen hen: Alles goed en wel, maar als je Mij écht wil volgen, moet je afscheid durven nemen van je familie! Kom dus niet naar Mij toe met je eigen volgorde en agenda, om Mij daar ergens tussen in te passen. Je familie is niet je alles – Ik wil dat zijn! Volg Mij niet omdat je denkt beter van me te kunnen worden, het prettiger te krijgen, alles op een presenteerblaadje aangereikt te krijgen. Kom naar Mij toe om Wie Ik ben. Omdat Ik, en Ik alleen, de Weg, de Waarheid en het Leven ben. Jezus boven alles
Preek n.a.v. Lucas 14:25-27, door Jan Haveman, Emmen 15 februari 2015
2
Met dat breken bedoelt de Heer dus echt niet dat je nu lekker brutaal tegen je ouders mag zijn. En al helemaal niet dat je niet meer hoeft om te kijken naar vrouw en kinderen. Waar het Hem om gaat is, [dia5] dat de liefde voor een ander niet in mag komen staan tussen jou en Hem. En de consequentie daarvan kan zijn dat je desnoods breekt met je fámilie, om Hém maar te kunnen volgen. Het heeft dezelfde bedoeling als bij Matteus: Wie meer van zijn ouders houdt dan Mij, zegt de Heer, is Mij niet waard. En dat sluit aan bij wat Jezus kort daarvoor zei, dat Hij niet gekomen is om vrede te brengen, maar het zwaard. Onenigheid tussen man en vader, dochter en moeder. Vijandschap tussen huisgenoten. Ook dat klinkt raar uit de mond van het Kerstkind, voor Wie het engelenkoor Vrede op aarde zong. Uit de mond van de Messias die, zoals de profeten hadden voorzegd, het vrederijk zou brengen. Ten diepste is het ook vrede – shalom – die Jezus brengt. Vrede met God, door zijn verzoenend offer op het kruis van Golgotha. Alleen kan opnieuw de consequentie van die vrede met God zijn, dat er onenigheid komt, vijandschap zelfs, tussen familieleden. Ter wille van het geloof in Christus. Omdat je God meer gehoorzaam moet zijn dan mensen. Het volgen van Jezus, het kiezen voor Hem, kan ruzie geven, verwijdering brengen. Dat kán het gevolg zijn, het is niet waar je op uit moet zijn. Ergens anders staat immers in de bijbel dat je, voor zover het van jou afhangt, moet streven naar vrede met alle mensen. Alleen: niet ten koste van alles. Nooit ten koste van de waarheid. Het kan nooit betekenen dat je je geloof in Christus geweld aan doet. Of meer van mensen houdt dan van Jezus. [dia6] Zoiets brengt een schok te weeg in de oosterse cultuur: bij Christus horen kan betekenen dat je afstand, afscheid neemt van je ouders, je vrouw en kinderen, je broers en zussen. Maar het geeft niet minder een schokeffect in onze westerse, individualistische en op consumptie gerichte cultuur: bij Christus horen betekent dat je niet langer zelf de volgorde en je agenda bepaalt, maar dat Jezus dat doet. Ok – ik bepaal toch zeker zelf wel wat ik wel of niet doe, en zoals het mij uitkomt en zoals ik wil. En dan zegt Jezus dus: helemaal niet! Ik maak voor jou uit wat goed en kwaad is. En als Ik jou ergens heen stuur dan heb je te gaan. En alles gebeurt zoals Ik het wil! Ok – als dát zo is, dan is het toch helemaal niet aantrekkelijk om christen te zijn!? Als het zó moet – wie wil dan nog in Jezus geloven? Precies! Da´s exact de vraag waar het hier om gaat. Jezus belooft je geen hagelwitte stranden onder koele palmbomen, waar jij lekker onderuit gezakt in de warme zon kunt genieten van de goede bediening. Hij paait je ook niet met een aangename boodschap waarbij je aan het eind van het liedje de kleine lettertjes nog eens te lezen krijgt. Zo van: ben jij er even mooi in getrapt! Nee, Hij vertelt je al bij voorbaat hoe het zit en wat je van Hem kunt verwachten. Hij windt er absoluut geen doekjes om wat de consequenties zijn als je bij Hem wilt horen. Dus: weet goed waar je aan begint! Maak net als die torenbouwer een kostenberekening, en als die oorlogsvoerder een overwinningsinschatting. Want, zegt Jezus heel duidelijk: als je geen afstand kunt doen van alles wat je hier boeit en bindt en hebt, kun je mijn discipel niet zijn. Vraag je dus af hoe dat bij u/jou zit. Je wilt bij Jezus horen? Wil je dan ook de consequenties daarvan dragen? Dan kun je dus niet langer christen zijn onder jouw eigen voorwaarden! Jezus boven alles
Preek n.a.v. Lucas 14:25-27, door Jan Haveman, Emmen 15 februari 2015
3
Dan kun je dus niet langer jouw eisen en verwachtingen hebben. Want als de Heer eerst dit moet of dat en zus of zo voordat jij…., ja, dan dien jij Christus niet maar zit jij zelf op de troon. Dan is Jezus er alleen maar om je te helpen jouw agenda af te werken, jouw wensen, plannen en ideeën te verwezenlijken. Jouw genoegens te bevredigen. Jou in de watten te leggen…. Nu moeten we vooral niet vergeten waar Jezus op uit is. Hij wil nl een liefdesband met je. Jij bent heel belangrijk voor Hem – Hij heeft zijn leven voor je gegeven. [dia7] Nu wil Hij niets liever dan dat jij dat met jouw liefde voor Hem beantwoordt. Hij wil dat Hij voor jou de allerbelangrijkste is in het leven. En vergeleken bij zijn liefde verbleken alle andere liefdes, hoeveel je ook kunt houden van ouders, vrouw en kinderen. Maar, zal iemand zeggen: geloof, discipel van Jezus zijn, heeft toch ook te maken met discipline? En met plicht? En met gehoorzaamheid? Zeker. Maar dat vormt niet de kern, dat is niet waar het om draait. Het draait niet om een paar regels en wetten waar je je aan moet houden, een aantal gewoontes of plichtplegingen die je doet, en daarmee klaar. Het gaat om een relatie. Omgang met elkaar. Houden van. Het is net als in een verkering of in een huwelijk. Dan zeg je toch ook niet alleen op Valentijnsdag – en omdat het nou eenmaal van je verwacht wordt – ik hou van je tegen elkaar. Nee, dan wil je er zoveel mogelijk helemaal voor elkaar zijn en van elkaar genieten. Zo kun je ook geen discipel van Jezus zijn als er geen sterke gevoelsband met Hem is. Hij zoekt je liefde. Het gaat Hem om verbondenheid, nabijheid, omarming. Houd van Mij, zegt Jezus. Dat is waar het om draait bij discipelschap. Discipel van Jezus zijn betekent meer van Hem houden dan van wie of wat ook. [dia8] Het is eerlijk onder ogen te zien, dat consequentie van het navolgen van Jezus Christus dus kan zijn dat je een kruis te dragen krijgt. Wie niet zijn kruis draagt en Mij op mijn weg volgt, kan mijn leerling niet zijn, zegt onze Heer. Daarmee geeft Hij aan dat je Hem moet volgen wat er ook gebeurt. Onvoorwaardelijk. En bedenk dat voordat je er aan begint: het kan dus betekenen dat ik gedood wordt. Gedood, omdat ik in Jezus Christus geloof. Maar is dat niet wat heel veel brs/zrs meemaken? [dia9] In de Arabische wereld, in Korea, in donker Afrika. Je hoort en leest er dagelijks over. Christenen die gevangen genomen worden, gemarteld, vermoord, omdat ze breken met vader en moeder, vrouw en kinderen, broers en zussen en Jezus Christus liefhebben boven alles. Ok – maar dan is het toch helemaal niet aantrekkelijk om christen te zijn? Hoe houden die mensen het vol, waarom stoppen ze niet met geloven? Omdat ze echt van Jezus houden. Omdat Jezus voor hen alles is. Geloofsvervolging is bij ons niet aan de orde, en we zijn er blij om. En we hebben diep ontzag voor al die brs/zrs die standhouden in moeilijke omstandigheden. Maar stel nou dat het je toch 's overkomt – kun jij het dan aan, heb jij dan het geloof, de innige relatie met Jezus Christus, bagage genoeg in huis om ook stand te kunnen houden? Weet je dat onze vervolgde brs/zrs voor ons bidden, juist vanwege dat bubbelbadchristendom, alle luxe en welvaart die ons geloof aantast en aanpast. Al dat geloven dat ons feitelijk niks kost. Zij bidden voor ons, omdat wij niet meer weten wat een kruis is, laat staan wat het betekent een kruis te dragen… Maar hebben wij hier en nu geen kruis te dragen dan? Jezus boven alles
Preek n.a.v. Lucas 14:25-27, door Jan Haveman, Emmen 15 februari 2015
4
Wij kennen toch ook veel leed en moeite en verdriet? Tegenslag en teleurstelling? [dia10] Elk huisje heeft z´n kruisje, zeggen we dan. En dat is waar. En het kan je leven zwaar en moeilijk maken. Alleen is dát niet het kruis dat Jezus bedoelt. Elk huisje heeft zijn kruisje geldt namelijk ook voor je ongelovige buurman. [dia11] Kruisdragen is ter wille van je geloof moeite, tegenslag, verdrukking, verdriet ondergaan. Omdat je op grond van je geloof keuzes maakt en daarvan de consequenties wilt dragen. Kruisdragen is niet de weg van de minste weerstand kiezen, maar juist tegenstand niet uit de weg gaan, eerlijk voor je geloof uitkomen ook als anderen je daarom belachelijk maken of met de nek aankijken. Kruisdragen is stoppen met die opleiding of dat werk, omdat je weet dat het niet goed is. Kruisdragen is een einde maken aan een vriendschap of verkering, omdat je merkt dat het in komt staan tussen jou en God, en omdat je meer van Jezus houdt dan van mensen. Kruisdragen is niet doen waar je zin in hebt of een lekker gevoel bij hebt maar je afvragen: wat wil de HERE van mij, wat zou Jezus doen? Het is anders durven zijn. Het is christen durven zijn, overal en altijd. Is dat gemakkelijk? Doe je dat wel even? Wel nee. Dat kost moeite, verdriet ook, pijn, strijd. Dat vraagt gebed, overgave. Het is echt: je kruis dragen achter Jezus aan! [dia12] Maar is het dan geen onmogelijke opgave? Een voor zondige mensen onbereikbaar ideaal waar je alleen maar gefrustreerd en moedeloos van wordt? Vergeet niet dat achter Jezus aangaan ook betekent dat je in zijn schaduw leeft, in zijn nabijheid. En dat Hij je door zijn Geest wil helpen om steeds meer te worden wie je bent. Dat is een proces, niet iets wat je van de ene op de andere dag bereikt – je mag er in groeien, de Heer heeft daar geduld mee. Vergeet ook niet, dat je juist door het geloof in Christus bent. Toen Hij stierf, stierf jij ook. Toen Hij opstond, stond jij ook op. Geloof dat er voor al je zonden, dus ook voor je tekort schieten in het kruis dragen, al volkomen is betaald. Jij bent in Christus – dat wil zeggen dat als God naar jou kijkt Hij zijn Zoon ziet die alles volmaakt heeft volbracht! Het geweldige daarvan is, dat je nu zélfs met [dia13] je eigen leven kunt breken (dat hadden we nog even overgeslagen). Met je eigen leven breken heeft niets te maken met jezelf de grond in boren, of jezelf een nul vinden. Er wordt je hier heus geen minderwaardigheidscomplex aangepraat. Juist niet! En als je wel dat gevoel hebt, laat dat alleen maar zien dat je toch nog steeds op jezelf bent gericht. Dat je nog steeds bezig bent met je eigen tekort schieten. Of met de vraag hoe mensen tegen je aankijken of wat anderen van jou vinden. Kruis dragen is daarom ook: je eigen ego kruisigen, je ego op de achtergrond zetten. Niet meer: ikke, ikke, ikke. Maar: Christus, Christus, Christus! En dat is alleen maar een geweldige bevrijding! Want nu hoef je jezelf niet meer zo nodig te bewijzen. Niet tegenover God. En niet tegenover mensen. Jezus deed dat al voor je. Jouw identiteit is in Hem! Je bent wie je bent in en dankzij Christus! Kun je, wil jij ook zijn discipel zijn? Amen [dia14]
Jezus boven alles
Preek n.a.v. Lucas 14:25-27, door Jan Haveman, Emmen 15 februari 2015
5
