WEEK
LESBRIEF
2 Vrijdag 15 januari 2016
Artikelen: Inhoud:
Vakgebied: Lesduur:
Alle artikelen - 7Days week 2
De leerlingen leren om kritisch te kijken naar de verschillende artikelen uit 7Days. De leerlingen leren strategieën toe te passen voor het achterhalen van de betekenis van moeilijke woorden. De leerlingen leren een tekst beter te begrijpen door het invullen van een WWWW-schema. Nederlands 55 minuten
INTRODUCTIE (10 minuten) Laat uw leerlingen 10 minuten lezen in 7Days. Uw leerlingen mogen zelf weten welke artikelen ze deze 10 minuten lezen.
KERN (40 minuten) Klassikale instructie (20 minuten) De instructie door de leerkracht is belangrijk om de strategieën goed aan te leren. Modeling, hardop denkend voordoen, is een belangrijke instructievorm bij het aanleren van strategieën. De vragen die een ervaren lezer zichzelf stelt, soms onbewust, worden hierbij hardop uitgesproken. Via modeling laat de leerkracht zien hoe achtergrondkennis en strategieën gebruikt worden bij moeilijke teksten (Smits en Braams, 2006). Mogelijke handvatten voor het bespreken van de tekst ‘Is Mark M. de mol?’ op pagina 7 van 7Days vindt u hieronder. De schuingedrukte rode tekst kunt u hardop verwoorden. Voor het lezen: Het doel van de les is dat we het WWWW-schema in kunnen vullen. Laat het WWWW- schema zien op het bord. Dit is het WWWW-schema. Het helpt je om de tekst beter te begrijpen. Vul de eerste twee kolommen samen in. Wat weet ik hier al van?
Wat vraag ik me af?
Het is een nieuwsartikel. Het doel is om mij te informeren. Ik mag ervan uitgaan dat de informatie in de tekst klopt.
Als ik naar het plaatje kijk, zie ik een man met een kaal hoofd. Ik vraag mij af of dit Mark M. is.
In de titel hebben ze het over ‘een mol’. Ik ken het programma ‘Wie is de Mol’, daar worden ook mollenstreken uitgehaald. Mark M. zal wel iets gedaan hebben, wat niet mag.
Ik vraag me af waarom het tussenkopje ‘pijnlijk’ in de tekst staat.
Wat ben ik door het lezen van de tekst te weten gekomen? Mark M. heeft geheime informatie van de politie doorverkocht aan criminelen. Hij kreeg toegang tot gegevens toen nog niet gecontroleerd was of hij betrouwbaar was. Vervolgens is zijn account niet geblokkeerd, waardoor hij geheime informatie kon blijven lezen. De politie probeert te voorkomen dat dit nogmaals gebeurt.
Wat weet ik nog niet, maar wil ik nog wel te weten komen? Hoe lang mag de politie iemand vasthouden zonder bewijs? Welke criminelen hebben voordeel gehad van Mark M.? En op welke manier? Wat wordt de uitspraak van de rechter? Gebeurt het vaker dat er informatie van de politie gestolen wordt voor criminelen? Hoe goed is de politie beveiligd? Ontleend aan: McAndrews (2008)
Vraag vervolgens wat uw leerlingen al weten over het onderwerp. Zorg ervoor dat hun voorkennis verder geactiveerd wordt. Hebben zij nog vragen die deze introductie van de tekst bij hen oproept? Lees vervolgens samen met uw leerlingen de tekst.
LESBRIEF
WEEK
2
Tijdens het lezen: Is Mark M. de mol? Een mol die geheimen van de politie stiekem doorverkoopt aan criminelen. Mark. M. heeft dus geheimen van de politie doorverkocht aan criminelen. Daarom noemen ze hem een mol. De politie wist dit natuurlijk niet. Het klinkt als een spannende film of serie, maar het gebeurde jarenlang echt. Deze week stond oud-politieman Mark M. voor de rechter op verdenking van mollenstreken. Door Sytse Wilman De beschuldigingen liegen er niet om. Jarenlang zou M. duizenden pagina’s vol geheime gegevens uit het computersysteem van de politie hebben gevist. Die verkocht hij via e-mail of usb-sticks aan criminelen. Die gebruikten de gegevens om uit handen van de politie te blijven. Deze week stond niet alleen Mark M. voor de rechter, maar ook de persoon die voor hem contact legde met de criminelen. Als de rechter vindt dat de twee schuldig zijn, kunnen beide mannen maximaal zes jaar celstraf krijgen. Maar Mark M. is dus nog niet schuldig bevonden. Ik ben benieuwd of de politie hier bewijs voor heeft. Veel nieuwsgierige journalisten kwamen naar de rechtbank, maar er werd nog niet inhoudelijk op de zaak ingegaan en M. zelf wilde niets zeggen. Wel besloot de rechter dat hij voorlopig vast moest blijven, omdat hij anders misschien nog meer informatie verkoopt of naar het buitenland vlucht. Mark M. zit dus voorlopig wel in de gevangenis. Pijnlijk De zaak kwam eind vorig jaar aan het licht toen gevoelige politiegegevens werden gevonden bij een autohandelaar die door de politie in de gaten werd gehouden. Het spoor leidde naar Mark M. Dus zo heeft de politie hem gevonden. Hoe kon hij dit zo lang doen, vroegen veel bezorgde mensen zich af. Het antwoord ligt in een combinatie van fouten. Ten eerste (er komt nu een opsomming, er zijn vast meerdere fouten gemaakt) kreeg Mark M. al toegang tot de geheime gegevens voordat goed gecheckt was of hij wel betrouwbaar genoeg is. Niemand zei er wat van toen hij maanden wachtte voordat hij zijn aanvraag voor die controle eens indiende. Toen de check eindelijk was gedaan, bleek dat er twijfels over hem waren. Bijvoorbeeld omdat hij getrouwd is met een Oekraïense. Haar betrouwbaarheid valt niet te controleren, omdat Nederland met dat land geen gegevens uitwisselt. M. kreeg een andere functie, maar zijn account voor de politie-informatie werd niet geblokkeerd. (Nog een reden: zijn account werd niet geblokkeerd. Hierdoor kon hij dus de informatie nog lezen). Gevolg: hij kon ongestoord in gevoelige gegevens blijven snuffelen. Pijnlijk voor de politie, die nu probeert te voorkomen dat dit nog een keer gebeurt. Dat is nodig ook, want het is gebleken dat 118 anderen ook bij zulke informatie kunnen zonder dat ze goed gecheckt zijn. Zij worden niet verdacht van mollenstreken. Wanneer de rechter uitspraak doet, is nog niet bekend. Ik begrijp nu het tussenkopje ‘pijnlijk’. Het is natuurlijk pijnlijk voor de politie dat Mark M. al die tijd informatie kon stelen, zonder dat zij het wisten. Bespreek de titel van het artikel en denk hardop: Ik weet nu waarom de titel ‘Is Mark M. de mol’ is. Mark M. was een soort ‘mol’ die geheimen van de politie doorverkocht. Na het lezen: Vul samen de laatste twee kolommen in het WWWW-schema in. Zie de tekst in het schema hierboven voor een aantal opties. Stimuleer uw leerlingen om vragen te bedenken. Wat willen zij weten naar aanleiding van de tekst? Welke vragen roept de tekst bij hen op? Geef vervolgens kort aan waar uw leerlingen het best op zoek kunnen gaan naar informatie voor het beantwoorden van deze vragen. Laat uw leerlingen er bewust van zijn dat niet alle informatie op internet klopt. Wees kritisch en zorg ervoor dat uw leerlingen tenminste twee bronnen vinden, die dezelfde antwoorden weergeven. Op deze manier is de kans groter dat de informatie klopt.
AFSLUITING (5 minuten) Bespreek het werkblad met uw leerlingen. Bij sommige vragen zijn meerdere antwoorden mogelijk of valt er over de antwoorden te discussiëren. Die discussie kan erg leerzaam zijn.
WEEK
LESBRIEF
2
Opdracht 1 – Vluchtelingen naar school A Bekijk het artikel ‘Vluchtelingen naar school’ op pagina 5 van 7Days, maar lees de tekst nog niet. Waar denk jij dat de tekst over zal gaan? (Bekijk hiervoor de kop, de afbeeldingen, de tussenkopjes). …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….……… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….……… B Lees nu het artikel ‘Vluchtelingen naar school’ op pagina 5 van 7Days en onderstreep de moeilijke woorden in het artikel. Indien de krant door meerdere leerlingen gebruikt wordt, schrijf je de woorden op een oefenblaadje. C In het artikel staan moeilijke woorden. Geef aan welke strategieën je kunt gebruiken om achter de betekenis van de volgende woorden te komen door een kruisje te zetten in de goede kolom. Let op: Je kunt meerdere strategieën voor één woord gebruiken. Moeilijk woord
Ik verdeel het woord in delen.
Ik lees de zinnen rondom het woord.
Ik zie iets aan de vorm van het woord (bijv. doneert is een vorm van doneren).
Ik zoek het woord op in een woordenboek of op internet.
vluchtelingenkamp noodopvanglocatie procedures schooluniform sommen ze op basisscholieren Nijmeegs accent ontbreekt pottenkijkers
D Vertel kort waar het artikel over gaat. …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….……… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….……… E
Klopte jouw voorspelling bij vraag A? Leg uit waarom wel of waarom niet. …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….……… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..……..
F Lees: ‘Wat dat betreft is Nederland alvast beter dan Irak, vindt ze.’ (alinea 2). Wat bedoelt Rehamal met deze zin? …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….……… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….………
LESBRIEF
WEEK
2
Opdracht 2 – In minirok de barricade op A Lees het artikel ‘In minirok de barricade op’ op pagina 6 van 7Days. B De titel van het artikel is: ‘In minirok de barricade op.’ Leg de titel uit. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… C
Lees: ‘De dj’s van 3FM steunen de actie.’ (alinea 4). Hoe steunen de dj’s de actie? …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
D In het artikel staat niet beschreven hoe de schrijver van het artikel denkt over de protesten van de mannen. Hoe denk jij dat de schrijver van het artikel hierover denkt? Leg je antwoord uit. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
Opdracht 3 – Minder vrienden, minder gezond! A Lees het artikel ‘Minder vrienden, minder gezond!’ op pagina 19 van 7Days. B Leg de titel van het artikel uit. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… C In de tekst worden vijf tips gegeven aan jongeren die zich eenzaam voelen. Beschrijf elke tip in één zin. 1) ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 2) ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 3) ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 4) ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 5) ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… D Wat vind jij van deze tips? Leg je antwoord uit. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
WEEK
LESBRIEF
2
Opdracht 4 – Groepsopdracht A Maak drietallen. Kies samen een artikel naar keuze uit 7Days. Vul het WWWW-schema in. Wat weet ik hier al van?
Wat vraag ik me af?
Wat ben ik door het lezen van de tekst te weten gekomen?
Wat weet ik nog niet, maar wil ik nog wel te weten komen?
Ontleend aan: McAndrews (2008)
B Ga met je groepje op zoek naar de antwoorden op de vragen die jullie hebben naar aanleiding van het gelezen artikel. Noteer de antwoorden voor jezelf. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………