WEEK
LESBRIEF
46 Vrijdag 14 november 2014
Artikelen: Inhoud: Vakgebied: Lesduur:
Alle artikelen - 7Days week 46 Leerlingen leren wat verwijswoorden zijn De leerlingen leren verwijswoorden te herkennen in een tekst Nederlands 55 minuten
INTRODUCTIE (10 minuten) Laat uw leerlingen 10 minuten lezen in 7Days. Uw leerlingen mogen zelf weten welke artikelen ze deze 10 minuten lezen.
KERN (40 minuten) Klassikale instructie (20 minuten) Schrijf de volgende vraag met grote letters op het schoolbord: ‘Wat doe jij als je niet weet wat een woord betekent?’ Laat uw leerlingen antwoorden op deze vraag bedenken en op het bord schrijven. Leg uw leerlingen uit dat je een tekst soms beter begrijpt, als je naar verwijswoorden in de tekst kijkt. Leg uw leerlingen uit wat verwijswoorden zijn aan de hand van de onderstaande tekst: met woorden zoals hij, zij, ze, hem, haar, zijn, deze, dit, die, dat, wat verwijs je naar eerder of later genoemde woorden. Je noemt deze woorden verwijswoorden.
De premier was aanwezig bij de herdenking van de slachtoffers van MH17, … hield een toespraak. Kies uit: hij – zijn Ik ben vandaag met de fiets naar school gekomen, … staat netjes geparkeerd in het fietsenhok. Kies uit: die – dat Nederlands is het vak … ik het moeilijkste vind. Kies uit: die – dat Fiene ging met twee voldoendes over naar de tweede, …. Ik nooit verwacht. Kies uit: wat – dat – die Het hoogste … ik bij zwemmen kan bereiken, is een derde plaats. Kies uit: wat – dat – die
Laat uw leerlingen de ontbrekende woorden op de stippellijntjes invullen. Teken vervolgens de volgende tabel op het bord. Deze tabel kunnen ze gebruiken bij het maken van de opdrachten. Verwijswoorden: Verwijzen naar: Hij, hem, zijn Mannelijke zelfstandige naamwoorden Zij, ze, haar Vrouwelijke zelfstandige naamwoorden Het, zijn Onzijdige zelfstandige naamwoorden Deze, die De-woorden Dit, dat Het-woorden Wat Een hele zin, een overtreffende trap Verwerking, individueel of in groepen (20 minuten) Laat de leerlingen het werkblad individueel of in groepen invullen.
AFSLUITING (5 minuten) Bespreek het werkblad met uw leerlingen. Bij sommige vragen zijn meerdere antwoorden mogelijk of valt er over de antwoorden te discussiëren. Die discussie kan erg leerzaam zijn.
LESBRIEF
WEEK
46
Opdracht 1 – ‘Geen poppetje óf twee poppetjes’ A Lees de tekst hiernaast. In de tekst ontbreken een aantal woorden. Schrijf hieronder welke woorden er ontbreken. Omcirkel het juiste woord. 1 hij / zijn 2 zijn / haar 3 ze / hij 4 die / wat 5 die / dat B Pak nu de 7days erbij en lees het artikel ‘Geen poppetje of twee poppetjes.’ Hoeveel woorden van opdracht A had jij goed? …………………………………………………………… Hoeveel woorden van opdracht A had jij fout? ……………………………………………………………
C Leg in je eigen woorden uit wat een transgender is. …………………………………………………………… …………………………………………………………… ……………………………………………………………
D Wat vind jij van de actie van het COC? Leg uit waarom. …………………………………………………………… …………………………………………………………… …………………………………………………………… …………………………………………………………….
Geen poppetje óf twee poppetjes Op honderd scholen werd woensdag actie gevoerd door COC’s GayStraight Alliance Netwerk (GSA) en Transgender Netwerk Nederland (TNN). Op de toiletten. Scholieren plakten er stickers met icoontjes die veranderen van mannetje naar vrouwtje. Waarom? Dat kan Laurens (18) beter uitleggen. Hij werd geboren als meisje maar heeft zich altijd jongen gevoeld. Door Govrien Oldenburger ‘Een op de honderd leerlingen twijfelt wel eens aan zijn genderidentiteit’, zegt Laurens. Dat betekent dat ze niet weten of ze jongen of meisje zijn. Zelf gedroeg ..1.. zich eigenlijk al vanaf zijn geboorte als een jongen. Op zijn twaalfde wist hij zeker dat hij geen meisje was. ‘Al had ik nog wel even een ontkenningsfase’, vertelt hij. ‘Ik wilde geen transgender zijn. En dacht dat een leven als lesbienne makkelijker zou zijn. Maar toen mijn lichaam begon te veranderen, kon ik niet anders dan daar iets aan doen. Toen ben ik uit de kast gekomen.’ Hij ging weer jongenskleren dragen en knipte zijn haar af. Ook veranderde hij zijn aanspreekvorm. ‘Langzaam ben ik gaan vragen of mensen me Laurens wilden noemen.’ Omkleden De leraren op ..2.. school kregen speciale voorlichting over hoe ze er het beste mee om konden gaan. Dat werkte volgens Laurens goed. ‘De school was heel open’, vertelt hij. ‘..3.. stelden zelfs voor mijn naam te veranderen in de administratie, nog voordat dit officieel gebeurd was. Nare reacties kreeg hij gelukkig niet vaak. ‘Al ben ik wel een keer de kleedkamer uit geduwd door de meisjes. Zij dachten dat ik een random jongen was.’ Ook werd hij wel eens raar aangekeken omdat hij er nog niet helemaal uitzag als man. Nu kleedt hij zich om bij de mannen. ‘En ..4.. vinden dat prima.’ Op de school van Laurens zijn zelfs al genderneutrale toiletten, waar iedereen gebruik van maakt. Zelf hoefde hij woensdag dus geen actie te voeren. Maar op veel scholen is dat wel anders. ‘Voor degenen die twijfelen aan hun genderidentiteit is het heel moeilijk om naar de wc te gaan’, legt hij uit. ‘Het is belangrijk dat iedereen op een veilige manier naar het toilet kan. Zonder weggekeken of gepest te worden.’ De actie is trouwens niet alleen voor transgenderjongeren, volgens hem. ‘Ook voor meisjes ..5.. geen zin hebben om in de rij te staan, of jongens die een keer een schone wc willen.’ En eigenlijk is daarvoor maar een kleine verandering nodig: ‘géén poppetje of twee poppetjes op de deur.’
LESBRIEF
WEEK
46
Opdracht 2 – ‘Comfortabele cape van hondenhaar’ A Lees de tekst hiernaast. In de tekst ontbreken een aantal woorden. Schrijf hieronder welke woorden er ontbreken. Omcirkel het juiste woord.
Comfortabele cape van hondenhaar
1 zijn / haar
Is het wel oké om levende wezens als huisdier te houden? Zijn ze wel gelukkig? Dit vraagt de Japanse kunstenares Aki Inomata zichzelf regelmatig af. Dat doet ze door kunstwerken te maken voor haar eigen huisdieren. ‘Sommige mensen ruiken dat het hondenhaar is.’
2 die / dat 3 die / dat 4 ze / hun 5 die / dat B Pak nu de 7days erbij en lees het artikel ‘Comfortabele cape van hondenhaar’ Hoeveel woorden van opdracht A had jij goed? …………………………………………………………… Hoeveel woorden van opdracht A had jij fout? ……………………………………………………………
C Hoe kwam de kunstenares op het idee om de jassen te maken? …………………………………………………………… …………………………………………………………… ……………………………………………………………
D Wat vind jij van de kunst van Inimata? Leg uit waarom je dit vindt. …………………………………………………………… …………………………………………………………… …………………………………………………………… ……………………………………………………………. ……………………………………………………………
Inomata loopt sinds een tijdje in een nieuwe jas. Ook ..1.. hond heeft een nieuwe cape en dat is niet toevallig. Tweeënhalf jaar lang spaarde de kunstenares haar haren op om er een jack voor haar hond van te maken. Tegelijkertijd knipte ze Cielo’s lokken af voor haar eigen mantel. Zo draagt zij het haar van haar hond en de hond dat van haar. ‘Cielo’s haar groeide het snelst’, vertelt Inomata. ‘Hij leek erg op zijn gemak tijdens het knippen. En was ook heel blij met de jas, maar hij houdt van kleding.’ Zelf zat ze minder vrolijk bij de kapper. ‘Ik ben erg gehecht aan mijn haar.’ De capes waren te zien op een tentoonstelling in Tokio. ‘Mensen zien niet ..2.. de mantel van hondenhaar is gemaakt als ik het niet vertel. Sommigen merken wel dat het naar hond ruikt en komen er zo achter. Bij de tentoonstelling hoort een filmpje waarin je ziet hoe de capes worden gemaakt. Van het hondenhaar maakte ik garen dat ik daarna weefde en dichtnaaide. De jas voor de hond maakte ik zoals je een pruik maakt.’ Doorfokken Inomata kwam op het idee voor de jassen omdat ze vindt dat de relatie die mensen nu met hun huisdieren hebben niet strookt met de natuur. Als voorbeeld geeft ze het doorfokken van honden, waardoor bij bepaalde rassen steeds vaker ernstige genetische afwijkingen voorkomen. ‘Mensen nemen dieren in huis ..3.. eigenlijk niet gewend zijn aan een stedelijke omgeving en verlaten ze daarna in groten getale omdat ze niet weten wat ze ermee aan moeten. Bovendien worden verschillende soorten met elkaar gekruist, waardoor er nieuwe soorten ontstaan. Mensen verbuigen de natuurlijke ecologie en de levens van dieren zo, dat ze passen bij hun eigen behoeften en modeopvattingen.’ Inomata hoopt mensen met haar kunst bewust te maken van de relatie die ..4.. met hun huisdier hebben. Dat honden na een tijdje op hun baasjes gaan lijken herkent ze niet. ‘Als ik een hond was, zou ik weten of het klopt, maar dat kan ik nu niet zeggen.’ Nieuwe huisjes Cielo is niet de enige ..5.. een nieuwe huid kreeg. Eerder trakteerde Inomata haar heremietkreeften op nieuwe huisjes. Die maakte ze met een 3D-printer en gaf ze de vorm van wereldberoemde gebouwen, zoals de wolkenkrabbers van New York of de molens van de Zaanse Schans. Heremietkreeften groeien regelmatig uit hun schelp. Inomata legde haar kunstwerken in de bak van haar huisdieren die als ze er zin in hadden verhuisden naar deze kunstschelpen. Voor de huisjes haalde Inomata inspiratie uit de Franse ambassade in Japan, waarvan de grond om de vijftig jaar van eigenaar wisselt: tot 2009 was het stukje land Franse eigendom, daarna werd het aan Japan overgedragen, maar in 2059 ruilt het weer terug van eigenaar.
LESBRIEF
WEEK
46
Opdracht 3 – Kruiswoordpuzzel
Horizontaal
Verticaal
3.
1.
7.
8. 11.
12.
Mexicaanse kunstenaars hebben portretten van de ... op Tumblr gezet en delen ze via #IlustradoresConAyotzinapa. (p.10/11) Romeo Beckham is te zien in de kerstcampagne van het luxe Britse modehuis ... (p.25) VIXX is een Koreaanse ... met zes leden. (p.26) Zestienhonderd nabestaanden kwamen maandag bij elkaar in de Amsterdamse RAI om de ... van de MH17 te herdenken. (p.8/9) Hoe gevaarlijk het is om mensen in hokjes te willen plaatsen en tot wat voor misverstanden dit kan leiden, dat is wat deze .. voortdurend laat zien. (p.21)
... bestaat echt en ligt in het West-Afrikaanse land Mali. (p.16/17) 2. Olivier van der Voort zwom een wereldrecord en twee Nederlandse records voor ... (p.12) 4. Tweeënhalf jaar lang spaarde de kunstenares haar ... op om er een jack voor haar hond van te maken. (p14/15) 5. Scholieren plakten stickers met icoontjes die veranderen van mannetje naar ... 6. Maalouf is een ... met een Franse moeder en Libanese vader. (p.29) 9. Ook zijn er ... die muziekinstrumenten nabootsen en je in staat stellen om via het touchscreen muziek te maken. (p.19) 10. Ook jouw ... liggen vastgelegd in het Kinderrechtenverdrag. (p. 10/11)
LESBRIEF Opdracht 4 – Kruiswoordpuzzel antwoorden
WEEK
46
