ĮLeidraad Format Plan van Aanpak voor startbeslissing maatregel Beter Benutten

ĮLeidraad F o r m a t Plan v a n A a n p a k voor s t a r t b e s l i s s i n g m a a t r e g e l B e t e r B e n u t t e n N a a m Fietsbeleid 2.0 " O n s B r a b a n t Fietst Naam Regio: Brabant

NBR-BBV-002

Algemene gegevens: Uitvoerende organisatie:

Provincie Noord-Brabant

Verantwoordelijke bestuurder/directeur:

Gedeputeerde R.A.C. van

Verantwoordelijke projectmanager:

Nathan Hooghof

Heugten

[email protected] 0 6 - 2 7 7 4 5 2 2 2 Betrokken andere organisaties:

B5-gemeenten: Breda, Tilburg, 's-Hertogenbosch, Eindhoven, Helmond; Samenwerkingsverband Regio Eindhoven ( S R E ) en NHTV Breda internationaal hoger onderwijs.

Datum I versie:

17-11-2014

v.4.1

Samenvatting O n s B r a b a n t Fietst is h e t p l a t f o r m v a n de s a m e n w e r k e n d e B r a b a n t s e f i e t s p a r t n e r s o m B r a b a n t b e r e i k b a a r en a a n t r e k k e l i j k t e h o u d e n . Het p l a t f o r m r i c h t zich op r e c r e a t i e v e , s p o r t i e v e én f u n c t i o n e l e f i e t s e r s , die h u n f i e t s m e t n a m e g e b r u i k e n v o o r w o o n ­ w e r k v e r k e e r . I n B e t e r B e n u t t e n w e r k e n de B 5 ­ s t e d e n , SR E, NHTV e n p r o v i n c i e s a m e n a a n het Plan v a n A a n p a k F i e t s b e l e i d 2 . 0 . W a n t de s t e d e l i j k e b e r e i k b a a r h e i d is e e n p r o b l e e m . I n de B r a b a n t s e s t e d e n z i j n v e l e k n e l p u n t e n w a a r h e t v e r k e e r v a s t l o o p t . Eén v a n d e o p l o s s i n g s r i c h t i n g e n is e e n m o d a l s h i f t v a n a u t o n a a r f i e t s . O m e e n a f n a m e v a n de m e e s t v e r t r a a g d e r i t t e n (MVR ) t e b e r e i k e n w i l l e n w e de v o l g e n d e d r i e m a a t r e g e l e n uitvoeren, en sterk inzetten op monitoring en evaluatie van het fietsgebruik: 1. Gedragsbeïnvloeding: vervolg op fietsstimulerinqsproqramma

B­ R iders

A f g e l o p e n j a r e n is het p r o j e c t B­R iders g e s t a r t v a n u i t B e t e r B e n u t t e n , e e n f i e t s s t i m u l e r i n g s ­ p r o g r a m m a v o o r w o o n ­ w e r k v e r k e e r op basis v a n b e l o n i n g en c o a c h i n g . D a a r m e e w o r d e n g o e d e r e s u l t a t e n b e h a a l d en o o k lessen g e l e e r d . H e t p r o j e c t h e e f t d a a r n a a s t e e n s c h a t a a n d a t a e n i n f o r m a t i e o p g e l e v e r d . Deze v o r m e n de basis v o o r een v o o r s t e l v o o r e e n v e r v o l g o p B­R iders m e t e n e r z i j d s e e n n i e u w t e w e r v e n g r o e p d e e l n e m e r s ( w e r k n e m e r s b e n a d e r i n g ) e n a n d e r z i j d s het b l i j v e n m o n i t o r e n v a n de h u i d i g e g r o e p d e e l n e m e r s . D a a r n a a s t h e e f t het e e n a a n v u l l e n d e a s p e c t e n , n a m e l i j k een v e r g r o t e b e t r o k k e n h e i d v a n w e k g e v e r s en a a n d a c h t v o o r d e f i n a n c i ë l e d u u r z a a m h e i d v a n B ­ r i d e r s d o o r h e t in p a r t n e r s h i p m e t p r i v a t e p a r t i j e n v e r k e n n e n v a n v e r d i e n m o d e l l e n . E f f e c t : r e d u c t i e v a n 4 0 0 ­ 5 0 0 MVR

in B r a b a n t , n a a s t de r e e d s g e r e a l i s e e r d e

r e d u c t i e v a n de h u i d i g e g r o e p B ­ R i d e r s . 2. S a m e n w e r k i n g m e t w e r k g e v e r s : w e r k q e v e r s a a n p a k f i e t s Uit o . a . d e e r v a r i n g m e t B ­ R i d e r s b l i j k t d a t w e r k g e v e r s b e h o e f t e h e b b e n a a n e e n i n t e g r a l e a a n p a k v o o r f i e t s s t i m u l e r i n g . S a m e n m e t b e d r i j v e n g a a n we z o e k e n n a a r k n e l p u n t e n e n o p l o s s i n g e n . W e w i l l e n o n d e r de p a r a p l u v a n O n s B r a b a n t Fietst een p l a t f o r m c r e ë r e n w a a r e r v a r i n g e n g e d e e l d w o r d e n , v a n e l k a a r g e l e e r d w o r d t of g e z a m e n l i j k z a k e n k u n n e n w o r d e n o p g e p a k t . H i e r b i j s l u i t e n w e a a n bij de c o m m u n i t i e s in de B 5 ­ s t e d e n e n de w e r k w i j z e v a n het B r a b a n t s M o b i l i t e i t s n e t w e r k ( B M N ) . E f f e c t : r e d u c t i e v a n 4 0 0 ­ 5 0 0 MVR v o o r B r a b a n t . 3. O p t i m a l i s a t i e f i e t s n e t w e r k : o p l o s s e n v e r t r a g i n g s k n e l p u n t e n

B r a b a n t h e e f t de a m b i t i e een s n e l f i e t s r o u t e n e t w e r k r o n d en t u s s e n de g r o t e s t e d e n t e o n t w i k k e l e n . I n het f i e t s n e t w e r k z i j n e e n a a n t a l k n e l p u n t e n die veel v e r t r a g i n g o p l e v e r e n v o o r f i e t s e r s . W e g a a n de k n e l p u n t e n o p l o s s e n d o o r o . a . het a a n p a s s e n v a n VRI's en a n d e r e r e l a t i e f kleine w i j z i g i n g e n . Het e f f e c t h i e r v a n is d a t e r d o o r f i e t s e r s én de ( v r a c h t ) a u t o ' s t i j d w i n s t k a n w o r d e n b e h a a l d en d a a r m e e de d o o r s t r o m i n g in de s t e d e n v e r b e t e r d . E f f e c t : s n e l h e i d s w i n s t v a n 3 zb. 0

[samenvatting

van de uitkomsten

uitvoerbaarheidsadvies,

uitvoerbaarheidstoets

en

kosteneffectiviteitstoets]

Bijgevoegde (beslis)documenten Naam document

Kenmerk

datum

Visie Fiets in de V e r s n e l l i n g , p r o v i n c i e

Bijlage 1

November 2009

Bijlage 2

Februari 2013

E v a l u a t i e r e s u l t a t e n p r o j e c t B-Riders

Bijlage 3

september 2014

E f f e c t r e s u l t a t e n c o a c h i n g B-Riders

Bijlage 4

Oktober 2014

C o m m u n i c a t i e s t r a t e g i e O n s B r a b a n t Fietst,

Bijlage 5

December 2013

Uitkomst fietspotentiescan

Bijlage 6

30 s e p t e m b e r 2 0 1 4

N o t i t i e Bike PRINT (Policy R e n e w a l and

Bijlage 7

2014

Noord-Brabant A n a l y s e n a a r het v e r s t e r k e n v a n het s t e d e l i j k n e t w e r k in B r a b a n t ( # B r a b a n t )

HVR

I N n o v a t i o n by m e a n s of T r a c k i n g technology)

1.

Beschrijving van de

problematiek

V o o r alle m a a t r e g e l e n die in B e t e r B e n u t t e n V e r v o l g w o r d e n o n d e r g e b r a c h t , w o r d t de z o g e n a a m d e CORT 81 K r a c h t i g m e t h o d i e k g e v o l g d , die u i t g a a t v a n : 1.

Verkeerskundige analyse

2.

Stakeholdersanalyse

3.

Gedragsanalyse

1) V e r k e e r s k u n d i g e a n a l y s e Veel f i l e p r o b l e m a t i e k s p e e l t zich af in e n r o n d de B r a b a n t s e g r o t e s t e d e n . De b e r e i k b a a r h e i d v a n / n a a r é n in de s t e d e n is d a a r m e e in h e t g e d i n g . De r e g i o w i l d e d o o r s t r o m i n g v e r b e t e r e n d o o r maatregelen te nemen

a a n de s t e d e l i j k e i n f r a s t r u c t u u r ( a f s t e l l i n g v e r k e e r s l i c h t e n , h e r i n r i c h t e n

k r u i s p u n t e n ) en d o o r m e e r m e n s e n t e s t i m u l e r e n n i e t in de s p i t s p e r i o d e m e t de a u t o t e r e i z e n , m a a r t e k i e z e n v o o r e e n a n d e r e v e r v o e r w i j z e ( f i e t s , OV) o f o m a n d e r s t e w e r k e n ( o p f l e x i b e l e tijden, thuiswerken). De a m b i t i e

v a n h e t v e r v o l g p r o g r a m m a B e t e r B e n u t t e n r i c h t zich o p

het v e r b e t e r e n van

m u l t i m o d a l e s t e d e l i j k e b e r e i k b a a r h e i d in de B 5 - g e m e e n t e n . De g r o o t s t e p r o b l e m e n m e t de b e r e i k b a a r h e i d in B r a b a n t b e v i n d e n zich in deze s t e d e n e n o p 2 c o r r i d o r s : de k e n n i s a s A m s t e r d a m - M a a s t r i c h t e n de l o g i s t i e k e c o r r i d o r R o t t e r d a m - V e n l o . V o o r b i j n a alle p r i o r i t a i r e c o r r i d o r s ' s t e d e l i j k e b e r e i k b a a r h e i d ' k a n e e n m o d a l s h i f t v a n a u t o n a a r f i e t s e e n v e r l i c h t i n g b i e d e n . Uit a l g e m e n e g e g e v e n s b l i j k t d a t e r f l i n k e p o t e n t i e is v o o r f i e t s g e b r u i k . A n a l y s e uit m o b i l i t e i t s m a n a g e m e n t l e e r t o n s d a t r u i m 40 7o v a n d e w e r k n e m e r s in B r a b a n t o p o

( e l e k t r i s c h e ) f i e t s a f s t a n d - t o t 15 k m - v a n h e t w e r k w o o n t , e n m e t de a u t o n a a r het w e r k g a a t . Deze p o t e n t i e is g r o o t . En uit e e r d e r e p r o j e c t e n w e t e n w i j als o v e r h e d e n , k e n n i s i n s t e l l i n g e n e n w e r k g e v e r s d a t v o o r v e e l f o r e n z e n de ( e - ) f i e t s e e n a l t e r n a t i e f is. V e r k e e r s k u n d i g z i j n in d e g e m e e n t e n v o l d o e n d e v o o r z i e n i n g e n a a n w e z i g o m d e f i e t s e e n g o e d e basis t e g e v e n . Veel c o r r i d o r s h e b b e n e e n d u s d a n i g e l e n g t e d a t d e z e m e t d e f i e t s o f e - b i k e a f g e l e g d k u n n e n w o r d e n . D i t g e l d t in i e d e r g e v a l v a n a f h e t m i d d e n g e b i e d t o t de t w e e s t e d e n d e h e t v e r b i n d t , m i t s e r v o l d o e n d e b e b o u w i n g is t u s s e n de s t e d e n .

Waalwijk

O

ut

O ndaaí

\

Veghel Gemert

O

N

n Deur

Veldhove

Someren Weert

V o o r b e e l d : Op de c o r r i d o r ' s - H e r t o g e n b o s c h - E i n d h o v e n v e r b i n d t e e n ( s n e l ) f i e t s r o u t e de p l a a t s e n V u g h t , B o x t e l e n Best m e t e l k a a r e n m e t ( i n i e d e r g e v a l é é n v a n ) de t w e e s t e d e n . V o o r B r a b a n t S t a d is o p de k a a r t m e t g e b i e d e n a a n g e g e v e n hoe v e r d e i n v l o e d v a n de ( e l e k t r i s c h e ) f i e t s kan reiken en v o o r welke corridors de fiets een verlichting kan bieden.

3

N a a s t de c o r r i d o r s ' s t e d e l i j k e b e r e i k b a a r h e i d ' z i j n e r o o k c o r r i d o r s op s t a d s n i v e a u b e n o e m d . Deze l e n e n zich q u a a f s t a n d u i t s t e k e n d v o o r de f i e t s . Alle v e r b i n d i n g e n b i n n e n de a a n g e g e v e n g e b i e d e n in de v i e r s t e d e l i j k e r e g i o ' s I a g g l o m e r a t i e s z i j n a a n t r e k k e l i j k v o o r m o d a l s h i f t n a a r de f i e t s .

59-A16

3: ƒ1629 r t V '.Ti

4: ţ o r n d o r "^^fcoord-west

Singel ring

465/N65

3: Kempen baeri

Ttiburg

BíHřninnnĮr Palelshwartl Slnnenttad Penei» ar park üadfiįvanter. De Brand IfiZ Ziekenhuli Bedríjv enter, fiietveì Brabenthallen Sedrlhŕenier. Da

1 HÏ

-Hertogenbosch

li John F. KennecMa*

- a : . r-iLM I: Sterren! aan i-s''"..i-t iŗ 1: Elndhov Urpori ĩ: Corrtd *,itport-C

Ū ITS mitotan*

ľ.Bedrf/veTrtefreír

4tht í20201 ì: N27Û/A27C

V CENTRUM..

7: Prof. [hinder aanleg HOV) Aalalervveg

15: A67 La índerŕie

mdhoven

fHelmond

4

In de probleemanalyse Brabant w o r d t onderscheid g e m a a k t naar meest v e r t r a a g d e ritten (MVR) en het a a n t a l s p i t s m i j d i n g e n in d e o c h t e n d - e n a v o n d s p i t s p e r i o d e ( n ) . I n t o t a a l h e e f t B r a b a n t 3 8 . 0 3 7 MVR in d e o c h t e n d - e n a v o n d s p i t s p e r i o d e ( t a b e l Meest

vertraagde

ritten

Brabant).

Deze MVR z i j n

v e r d e e l d o v e r d e B 5 - s t e d e n , w a a r b i j o n d e r s c h e i d is g e m a a k t n a a r k o r t e ( 0 - 7 . 5 k m ) , m i d d e l l a n g e ( 7 . 5 - 3 0 k m ) e n lange r i t t e n ^ 3 0 k m ) . I n d e p r o b l e e m a n a l y s e is e e n t o t a a l o v e r z i c h t o p g e n o m e n w a a r v a n in d e o n d e r s t a a n d e t a b e l d e r e l e v a n t e o n d e r d e l e n z i j n w e e r g e g e v e n . Tabel: totaal MVR e n Spistmijdingen voor Brabant Beide spitsen

• Ľ Meest vertraagde ritten (MVR) Totaal rit

1

MVR

Spitsmijdingen (SM)

Kort

Midden

Lang

( 0 - 7 . 5 km)

(7.5 - 3 0 km)

^ 3 0 km)

Ratio

Breda Tilburg

36.751

9.435

7.485

1.413

537

2

35.410

11.550

7.218

3.473

859

2,7 3,2

Kort

Midden

Lang

(0 - 7.5 km)

(7.5 - 30 km)

^ 3 0 km)

20.210

3.815

1.450

23.098

11.114

2.749 1.793

3

's-Hertogenbosch

31.746

3.990

2.890

775

326

5,5

15.895

4.263

4

Eindhoven

46.845

10.289

7.446

2.477

366

3,2

23.827

7.926

1.171

5

Helmond

15.889

2.773

964

1.423

387

6,5

6.266

9.250

2.516

166.641

38.037

26.003

9.561

2.475

89.295

36.367

9.678

Totaal

De f i e t s w o r d t b i n n e n B r a b a n t g e z i e n a l s e e n p a s s e n d a l t e r n a t i e f v o o r d e r i t t e n o p d e k o r t e e n middellange afstanden, waarbij de kanttekening w o r d t g e m a a k t dat voor de berekening v a n het oplossend v e r m o g e n binnen Brabant de categorie 0 t o t 1 5 k i l o m e t e r als een fietsbare afstand w o r d t g e h a n t e e r d . O m d a t d i t n i e t g e h e e l o v e r e e n k o m t m e t d e a f s t a n d s k l a s s e n in d e b o v e n s t a a n d e 0

t a b e l , is 50 Zo v a n h e t a a n t a l m i d d e l l a n g e r i t t e n ( 7 . 5 t o t 3 0 k i l o m e t e r g e h a n t e e r d . D i t l e v e r t d e o n d e r s t a a n d e t a b e l o p , w a a r i n alle MVR r i t t e n e n s p i t s m i j d i n g e n z i j n o p g e n o m e n w a a r d e f i e t s e e n alternatief zou k u n n e n zijn. Dit zijn respectievelijk 3 0 . 7 8 4 MVR e n 5 3 . 7 3 9

spitsmijdingen.

Tabel: Tota a l MVR en Spitsmijdingen voor Bra ba nt w a a r de fiets e e n oplossing voor k a n zijn Beide Spitsen M e e s t vertraagde r i t t e n Totaal rit

MVR

Kort

Midden

Lang

(0-7.5 km)

(7.5-30 km)

^ 3 0 km)

-

1

Breda

36.751

8.192

7.485

707

2

Tilburg

35.410

8.955

7.218

1.737

3

s-Hertogenbosch

31.746

3.278

2.890

388

4

Eindhoven

46.845

8.685

7.446

1.239

5

Helmond

15.889

1.676

964

712

Totaal

166.641

30.784

26.003

4.781

-

Spitsmijdingen Ratio

SM t o t a a l

Kort

Midden

(0-7.5 km)

(7.5-30 km)

9.013

7.948

3,2

13.895

11.914

1.982

6,5

5.445

3.133

2.312

-

9.092

-

10.105

954

3,2

14.327

11.549

2.778 1.066

53.739

44.648

0

het t h e m a s t e d e l i j k e b e r e i k b a a r h e i d v o o r h e t t o t a a l a a n t a l MVR. I n t o t a l i t e i t z i j n e r d u s 1 5 . 3 9 2 30.784

m v r ) w a a r d e f i e t s m a a t r e g e l e n in p o t e n t i e a a n b i j k u n n e n b i j d r a g e n .

R e k e n i n g h o u d e n d m e t d e r a t i o p e r s t a d ( b e r e k e n d m e t d e m o b i l i t e i t s s c a n , o p basis v a n d e " k a a s s c h a a f m e t h o d e " v o o r p r o b l e e m a n a l y s e ) k a n o p basis v a n d e MVR o o k d e t o t a l e h o e v e e l h e i d s p i t s m i j d i n g e n w o r d e n b e r e k e n d . I n t o t a a l z i j n e r 5 3 . 7 3 9 s p i t s m i j d i n g e n n o d i g o m alle m e e s t v e r t r a a g d e ritten op te lossen. O o k hiervoor geldt dat binnen het t h e m a stedelijke bereikbaarheid o

50 Zo p r o b l e e m o p l o s s e n d v e r m o g e n w o r d t n a g e s t r e e f d . H i e r m e e z o u d e n d u s b i n n e n s t e d e l i j k e b e r e i k b a a r h e i d 2 6 . 8 7 0 s p i t s m i j d i n g e n p o t e n t i e e l m o e t e n k u n n e n w o r d e n o p g e l o s t . H e t doel b i n n e n BB2 is o m h e t t o t a a l a a n MVR m e t

0

10 7o

km)

5,5

11.059

probleemanalyse staat v e r m e l d w o r d t een probleemoplossend v e r m o g e n v a n 50 Zo nagestreefd op o

^30

-

2,7

De f i e t s v o r m t e e n o p l o s s i n g s r i c h t i n g b i n n e n h e t t h e m a s t e d e l i j k e b e r e i k b a a r h e i d . Z o a l s o o k in d e

MVR (50 Xo van

Lang

te reduceren.

5

2) Stakeholderanalyse Voor fiets zijn er verschillende stakeholders: V e r k e e r s d e e l n e m e r s : a u t o m o b i l i s t e n . De m e e s t e d i r e c t e s t a k e h o l d e r s z i j n de a u t o m o b i l i s t e n o p s p i t s t i j d e n op de p r o b l e e m c o r r i d o r s . Hen w i l l e n w e in het m a a t r e g e l Vervolg

B-Riders

verleiden

e n b e ï n v l o e d e n o m t e g a a n f i e t s e n , zij ' v e r o o r z a k e n ' i m m e r s het p r o b l e e m . V e r k e e r s d e e l n e m e r s : f i e t s e r s . D e g e n e n die nu al f i e t s e n z i j n onze a m b a s s a d e u r s en w i l l e n w e e e n rol g e v e n in de m a a t r e g e l e n . Het is d a a r o m z e e r b e l a n g r i j k d a t w e z o r g e n d a t de h u i d i g e fietsers ook blijven fietsen. W e r k g e v e r s : zij s p e l e n een rol in de v o e r t u i g k e u z e v a n d e w e r k n e m e r s . Met h e t a a n b i e d e n v a n v o o r z i e n i n g e n , c o m m u n i c a t i e en g e d r a g s m a a t r e g e l e n b e p a l e n z i j n in b e l a n g r i j k e m a t e de v e r v o e r s k e u z e v a n de w e r k n e m e r s . I n e e n g e v o e r d e g r o e p s d i s c u s s i e m e t deze w e r k g e v e r s b l i j k t b e r e i d h e i d o m de f i e t s t e s t i m u l e r e n e n e n t h o u s i a s m e o m dit g e z a m e n l i j k t e d o e n . I n de m a a t r e g e l Werkgeversaanpak

fiets

k r i j g e n ze een b e l a n g r i j k e r o l . De k a n s e n die e r l i g g e n o m

het f i e t s e n t e s t i m u l e r e n bij d e z e b e d r i j v e n s t a a t c e n t r a a l . F i e t s m a r k t : zij h e b b e n b a a t bij f i e t s v e r k o o p en k u n n e n d o o r g e r i c h t a a n b o d e n / o f c o m m u n i c a t i e i n v l o e d h e b b e n o p h e t b e z i t v a n f i e t s e n . W i j g a a n hen b e n a d e r e n o m d e e l t e n e m e n in de c o m m u n i c a t i e I m a r k e t i n g s t r a t e g i e . O v e r h e d e n : G e m e e n t e n en in m i n d e r e m a t e p r o v i n c i e / s t a d s r e g i o h e b b e n e e n i n d i r e c t e i n v l o e d o p het f i e t s g e b r u i k d o o r d a t zij het n e t w e r k v a n f i e t s ( s n e l ) r o u t e s op o r d e m o e t m a k e n e n h o u d e n , e n m o e t e n z o r g e n v o o r v o l d o e n d e en v e i l i g e

stallingsvoorzieningen Daarnaast hebben

o v e r h e d e n e i g e n m e d i a w a a r m e e ze m e t i n w o n e r s en b e d r i j v e n k u n n e n c o m m u n i c e r e n . De B5 g e m e e n t e n in B r a b a n t m a k e n deel uit v a n de uit v a n de u i t v o e r i n g s o r g a n i s a t i e : w e w e r k e n s a m e n o m h e t n e t w e r k v o o r de r i j d e n d e en g e p a r k e e r d e f i e t s op o r d e t e k r i j g e n . K e n n i s i n s t e l l i n g e n : V o o r het m a k e n v a n de j u i s t e k e u z e s v o o r het s t i m u l e r e n v a n f i e t s g e b r u i k is g e d e g e n k e n n i s o n o n t b e e r l i j k . V o o r h e t v e r z a m e l e n v a n k e n n i s o v e r de f i e t s als v e r v o e r m i d d e l is a l t i j d m i n d e r a a n d a c h t g e w e e s t in v e r g e l i j k i n g t o t

de a u t o . Met n i e u w e

t e c h n i e k e n e n het B e t e r B e n u t t e n p r o g r a m m a is in B r a b a n t e e n s t e v i g e basis g e l e g d v o o r h e t u p - t o - d a t e k r i j g e n v a n de i n f o r m a t i e o v e r het f i e t s g e b r u i k ( m o n i t o r i n g en e v a l u a t i e ) . V o o r a l m e t de o n t w i k k e l i n g v a n Bike PRINT. Hier b o u w e n w e o p v e r d e r . F i e t s e r s b o n d e n a n d e r e N G O ' s : O r g a n i s a t i e s als F i e t s e r s b o n d , A N W B , V i s i t B r a b a n t , S p o r t S e r v i c e / B r a b a n t S p o r t , w i e l e r s p o r t b o n d e n NTFU en KNWU s t i m u l e r e n v a n u i t h u n e i g e n i n s t e e k h u n l e d e n of a n d e r e n o m ( m e e r ) t e g a a n f i e t s e n . D a a r m e e z i j n ze e e n b e l a n g r i j k e s t a k e h o l d e r en i n t e r m e d i a i r

Zij h e b b e n k e n n i s o v e r h u n l e d e n , m a a r k u n n e n o o k h u n l e d e n

benaderen o m projecten kenbaar te m a k e n . D i e n s t v e r l e n e r s : d o o r n i e u w e d i e n s t e n t e v e r k e n n e n en t e o n t w i k k e l e n m e t d i e n s t v e r l e n e r s k a n er e e n n i e u w e m a r k t o n t s t a a n v a n d i e n s t e n die z o w e l e e n z a k e l i j k b e l a n g e n k u n n e n d i e n e n als maatschappelijke belangen. Q u a schaal e n m a a t h e b b e n w e v i e r v e r g e l i j k b a r e s t e d e l i j k e r e g i o ' s . De s a m e n w e r k i n g h o u d t het o n t w i k k e l e n v a n p r o j e c t e n i n , a l s o o k het u i t r o l l e n v a n ( s u c c e s v o l l e ) p r o j e c t e n . En b i e d t m o g e l i j k h e d e n o m lokaal o n t w i k k e l d e p r o j e c t e n e e n v o u d i g op t e s c h a l e n en d o o r t e o n t w i k k e l e n in B r a b a n t . 3) Gedragsanalyse I n d e g e d r a g s a n a l y s e o n d e r s c h e i d e n w e d r i e g r o e p e n . Als e e r s t e de m o b i l i s t die w e l o f n i e t f i e t s t , t e n t w e e d e de w e r k g e v e r s die het f i e t s e n o n d e r z i j n w e r k n e m e r s al d a n n i e t w i l s t i m u l e r e n . T e n s l o t t e de f i e t s w e r e l d : f i e t s o r g a n i s a t i e s e n o v e r h e d e n die m e e r m e t f i e t s e n k u n n e n d o e n . B-Riders Brabant is het fietsstimuleringsprogramma van de provincie Noord-Brabant dat onder Beter Benutten wordt uitgevoerd. Doel van B-Riders is om het fietsen, specifiek het gebruik van de E-bike - duurzaam - te stimuleren voor woon-werkverkeer door middel van beloning en coaching. In augustus 2013 is het project gestart met de eerste deelnemers; sinds begin 2014 zijn er ruim 2.300 deelnemers.

6

De

mobilist

B e l a n g r i j k s t e d o e l g r o e p b i n n e n de v o o r g e n o m e n s c h a a l s p r o n g is de f o r e n s . W e w e t e n uit b e d r i j v e n o n d e r z o e k in B r a b a n t d a t r u i m ôlWo v a n de f o r e n z e n o p ( e - ) f i e t s a f s t a n d w o o n t v a n h e t w e r k ( t o t 15 k m ) . Rond de 25Vo v a n d e w e r k n e m e r s g a a t o o k d a a d w e r k e l i j k m e t de f i e t s n a a r h e t w e r k . Een p o t e n t i e d u s v a n 35 à A0 Zo. D i t z i j n a l g e m e n e c i j f e r s die iets z e g g e n o v e r het o

t h e o r e t i s c h e p o t e n t i e e l v a n de f i e t s . Niet i e d e r e e n zal e c h t e r m e t de f i e t s k u n n e n g a a n o m p e r s o o n l i j k e of w e r k g e r e l a t e e r d e o m s t a n d i g h e d e n . E c h t e r , m e t de o n t w i k k e l i n g v a n de f i e t s e n ( E b i k e ) e n de a r b e i d s m a r k t ( f l e x i b e l w e r k e n )

is de f i e t s in m e e r g e v a l l e n e e n m o g e l i j k h e i d . Er z i j n

o o k b e d r i j f s t a k k e n die m o e i l i j k o v e r t e h a l e n z u l l e n z i j n o m m e d e w e r k e r s o p de f i e t s t e k r i j g e n i v m s t a t u s . M a a r o o k d a a r is e r e e n j o n g e r e g e n e r a t i e die f l e x i b e l m e t z i j n m o b i l i t e i t o m w i l g a a n e n d a a r h o o r t de f i e t s b i j . W e h e b b e n o n s bij B-Riders m e t n a m e g e r i c h t o p d o e l g r o e p e n die w e r k e n in sociale o r g a n i s a t i e s als o v e r h e d e n , z i e k e n h u i z e n , o n d e r w i j s i n s t e l l i n g e n e t c . Het p o t e n t i e e l v o o r BRiders w e t e n w e n i e t , m a a r g e z i e n b o v e n s t a a n d e f a c t o r e n d e n k e n w e d a t e r z e k e r v e e l r u i m t e is v o o r v e e l m e n s e n die in het k a d e r v a n w e r k o f p e r s o o n l i j k e o n t w i k k e l i n g v o o r e e n b e p a a l d e l e e f s t i j l k i e z e n . De f i e t s k a n h i e r e e n b e l a n g r i j k o n d e r d e e l in z i j n . We w e t e n uit het p r o j e c t B-Riders d a t m e d e w e r k e r s i n g e s l e t e n g e d r a g v e r t o n e n en e e n z e t j e n o d i g h e b b e n o m h u n m o b i l i t e i t s p a t r o o n t e v e r a n d e r e n . Ze h e b b e n nu e e n m a a l v o o r d e a u t o g e k o z e n en b l i j v e n bij deze k e u z e , o o k al z e g t de r a t i o w a t a n d e r s . Ze z o e k e n a r g u m e n t e n die h u n k e u z e b e v e s t i g e n . V e r d e r , v e e l m e n s e n f i e t s e n w e l e n g r a a g . M a a r v a a k ziet m e n d i t n i e t als a l t e r n a t i e f v o o r h e t w o o n - w e r k v e r k e e r . H e t is e e n g r o t e u i t d a g i n g o m d e z e d r e m p e l t e s l e c h t e n . Deze is g e k o p p e l d a a n de lijst v a n m o t i e v e n e n w e e r s t a n d e n . V o o r ( n i e u w e ) f i e t s e r s is h e t f e i t d a t

f i e t s e n g e z o n d is e e n d r i j f v e e r o m t e g a a n f i e t s e n o f d a t t e

s t i m u l e r e n . Dit is w e l e e n d r i j f v e e r die n i e t zo m a k k e l i j k n a a r b o v e n k o m t , m a a r o p de a c h t e r g r o n d w e l e e n rol s p e e l t . Als w e r k n e m e r s e e n m a a l v o o r de f i e t s g e k o z e n h e b b e n e n e r v a r e n h e b b e n h o e het is o m t e f i e t s e n , d a n k o m t h e t g e z o n d h e i d s e f f e c t d u i d e l i j k n a a r v o r e n . Dit b l i j k t uit de t e s t i m o n i a l s die h o n d e r d e n B-Riders h e b b e n i n g e v u l d . E n k e l e v o o r b e e l d e n :

Fietsen is leuk, ļe conditie gaat vooruit en je bent een stuk fitter. Geen ergernis in de

Trots: na 10 jaar auto weer terug op de fiets I

Vermakelijk om af en toe die gehaaste blikken van auto­ mobilisten te zien, zat ik zelf

auto, op de fiets ben ik er net zo snel. In mijn vrije tijd ga ik er ook op uit.

Ingrid

ook zo achter het autostuur?

Geraid

uit f

uit T ilburg

Kees uil

Oss

indhoven

De w e e r s t a n d bij f o r e n z e n zit in e e n v e r z a m e l i n g v a n f a c t o r e n : f a c i l i t e i t e n , o n b e k e n d h e i d / g e e n e r v a r i n g e n g e b r e k a a n k e n n i s . Deze i n z i c h t e n z i j n a f k o m s t i g uit e e n i n t e n s i e f c o m m u n i c a t i e ­ e n g e d r a g s o n d e r d e e l v a n B ­ R i d e r s . B­R iders h e e f t w e r k n e m e r s in s t a a t g e s t e l d v o o r l a n g e t e r m i j n t e e r v a r e n hoe h e t is o m n a a r het w e r k t e f i e t s e n . T o c h w o r d e n v e e l w e r k n e m e r s nog w e l t e g e n g e h o u d e n d o o r a n d e r e ( p r a k t i s c h e ) z a k e n . Verdere aandachtspunten voor een succesvolle benadering zijn: 1 . Een redelijk sterke beloning is nodig om forenzen over te halen te starten met fietsen en de auto te laten staan. Eenmaal begonnen met fietsen worden andere redenen (zoals gezondheid) belangrijker. 2. Gedragsverandering komt pas tot stand als er gedurende lange(re) termijn een stimulans plaatsvindt. 3. Bepaalde groepen forenzen zijn het meest gemakkelijk over te halen om op de fiets te stappen, segmentatie naar leefwerelden is nuttig gebleken. 4. Een persoonlijke benadering van de forenzen om deel te nemen werkt het beste. 5. Bedrijven zijn meer en meer geïnteresseerd in fietsstimulering uit oogpunt van milieu, gezondheid en goed ondernemerschap. 6. Het opbouwen van een community versterkt het gevoel onderdeel te zijn van een groep mensen en dat stimuleert om te blijven fietsen

7

I n de m a a t r e g e l e n B-Riders

en Werkgeversaanpak

Fiets g a a n w e v e r d e r m e t de g e l e e r d e l e s s e n .

Werkgevers W e r k g e v e r s g e v e n in d i s c u s s i e s e s s i e s m e t de p r o v i n c i e N o o r d - B r a b a n t aan d a t zij het f i e t s e n o n d e r w e r k n e m e r s w i l l e n b e v o r d e r e n . S o m s z i j n h i e r hele p r a k t i s c h e r e d e n e n v o o r zoals p a r k e e r r u i m t e , m a a r m e e s t g e n o e m d w o r d t de g e z o n d h e i d v a n de w e r k n e m e r s in het k a d e r v a n MVO d a n w e l k o s t e n b e s p a r i n g e n o p z i e k t e k o s t e n . Uit e r v a r i n g e n m e t m o b i l i t e i t s m a n a g e m e n t w e t e n we d a t b e d r i j v e n n i e t g e m a k k e l i j k in e e n o n z e k e r p r o c e s s t a p p e n , m a a r h u n t i j d zo e f f e c t i e f m o g e l i j k b e s t e d e n a a n iets w a a r v a n ze w e t e n d a t het e f f e c t h e e f t . De e r v a r i n g k e n n e n w e o o k uit B - R i d e r s , w a a r we b e d r i j v e n o n t z o r g d h e b b e n en zo e e n f l i n k a a n t a l d e e l n e m e r s k o n d e n v e r w e l k o m e n . N u BRiders e e n p r o d u c t is w a t w e r k t e n w a t p o p u l a i r is o n d e r h u n w e r k n e m e r s s t i j g t o o k de i n t e r e s s e o m als b e d r i j f h i e r m e e r t i j d en e n e r g i e in t e s t e k e n . Ze zien het m e e r e n m e e r als e e n o p l o s s i n g voor hun problemen. De

fietswereld

Fietsen is in N e d e r l a n d al d e c e n n i a e e n v a n z e l f s p r e k e n d h e i d . De l a a t s t e j a r e n is de f i e t s m e e r b u s i n e s s g e w o r d e n e n de ( e c o n o m i s c h e ) b e l a n g e n s t e r k t o e . B i n n e n B r a b a n t is een p l a t f o r m v a n f i e t s p a r t n e r s o n t s t a a n . Met als ' k o p l o p e r s ' de B 5 - g e m e e n t e n , SRE, N HTV, V i s i t B r a b a n t e n p r o v i n c i e N o o r d - B r a b a n t . Z i j w e r k e n n a d r u k k e l i j k s a m e n o m de f i e t s in B r a b a n t w e e r v a n z e l f s p r e k e n d t e l a t e n z i j n . De s a m e n w e r k i n g h e e t Ons B r a b a n t Fietst en is u n i e k . De i n t r i n s i e k e m o t i v a t i e v a n p a r t i j e n o m d e e l t e n e m e n aan O n s B r a b a n t Fietst is o m g e z a m e n l i j k de g e d e e l d e ( f i e t s ) a m b i t i e s op het s c h a a l n i v e a u v a n B r a b a n t w a a r t e m a k e n . A m b t e l i j k w e r k t h e t . O r g a n i s a t i e s als de F i e t s e r s b o n d , de A N W B , s p o r t s e r v i c e / B r a b a n t S p o r t e n de w i e l e r s p o r t b o n d N TFU z i j n i n m i d d e l s b e t r o k k e n . De o v e r i g e m i d d e l g r o t e en k l e i n e r e g e m e e n t e n in B r a b a n t w o r d e n s t a p v o o r s t a p b e t r o k k e n . V e r d e r s p r e k e n w e m o m e n t e e l m e t p a r t i j e n als de Provinciale Raad G e z o n d h e i d į G G D ' s e n de K N W U . O n s B r a b a n t Fietst w i l v e r d e r r e i k e n : m e e r m a r k t p a r t i j e n b e t r e k k e n en b i n d e n . Dit v r a a g t o m e e n m a r k e t i n g s t r a t e g i e .

8

2.

Beschrijving van de maatregel/oplossing

Oplossingsrichting W a a r d e c e n n i a lang h e t a a n l e g g e n v a n n i e u w e i n f r a s t r u c t u u r de o p l o s s i n g leek t e z i j n v o o r de m o b i l i t e i t s p r o b l e m e n , w o r d t de l a a t s t e j a r e n s t e e d s m e e r e n b e t e r i n g e z e t h e t t e r u g d r i n g e n v a n de k n e l p u n t e n in de a u t o m o b i l i t e i t . Eén v a n de o p l o s s i n g s r i c h t i n g e n o m d i t d o e l te b e r e i k e n is h e t s t i m u l e r e n v a n g e b r u i k v a n de f i e t s als d u u r z a m e v e r v o e r w i j z e . De p r o v i n c i e N o o r d - B r a b a n t h e e f t de a m b i t i e o m in 2 0 2 0 de f i e t s p r o v i n c i e v a n N e d e r l a n d t e z i j n . D o o r in t e z e t e n o p m e e r en v e r d e r f i e t s e n d o o r d e f o r e n s in d e s t e d e l i j k e o m g e v i n g , o n t s t a a t m e e r f y s i e k e r u i m t e v o o r de a u t o m o b i l i s t die n i e t a n d e r s k a n . H i e r m e e is de b e r e i k b a a r h e i d f l i n k g e d i e n d , e n k a n h e t d a i l y u r b a n s y s t e m b e t e r f u n c t i o n e r e n . Het t o t a l e f i e t s p r o g r a m m a is o n o n t b e e r l i j k in h e t v r a a g s t u k v a n de s t e d e l i j k e b e r e i k b a a r h e i d . Het r e g i o n a a l f i e t s n e t w e r k in de p r o v i n c i e N o o r d - B r a b a n t is n a g e n o e g c o m p l e e t , m a a r e r o n t b r e k e n nog e s s e n t i ë l e s t u k k e n . S o m s z i j n deze o n t b r e k e n d e s c h a k e l s s n e l f i e t s r o u t e s , en s o m s is h e t n i e t c o m p l e e t z i j n g e l e g e n in h e t f e i t d a t de k w a l i t e i t o n v o l d o e n d e is. Op beide o n d e r d e l e n zal de k o m e n d e j a r e n f l i n k w o r d e n i n g e z e t in B r a b a n t . D i t m a a k t h e t f i e t s n e t w e r k r o b u u s t e n v a n e e n h o g e k w a l i t e i t z o d a t a a n d e r a n d v o o r w a a r d e " v o l d o e n d e f a c i l i t e i t e n b i e d e n v o o r de f i e t s e r " r u i m w o r d t v o l d a a n . T e m e e r o m d a t d a a r n a a s t o o k w o r d t i n g e z e t in g o e d e en v o l d o e n d e f i e t s p a r k e e r v o o r z i e n i n g e n , m e t n a m e in s t a t i o n s o m g e v i n g e n v a n w e g e de k e t e n m o b i l i t e i t ( o v e r s t a p n a a r / v a n o p e n b a a r v e r v o e r in v o o r - en n a t r a n s p o r t o p de f i e t s ) . B i n n e n het k a d e r v a n B e t e r B e n u t t e n is h e t d o e l e e n b l i j v e n d e g e d r a g s v e r a n d e r i n g t e r e a l i s e r e n bij m e t n a m e de a u t o m o b i l i s t , w a a r d o o r m e e r f o r e n z e n m e t de f i e t s g a a n r e i z e n in h u n d a g e l i j k s e v e r p l a a t s i n g s g e d r a g en d a a r m e e de d o o r s t r o m i n g s k n e l p u n t e n v o o r het a u t o v e r k e e r r e d u c e r e n . O m deze a m b i t i e v e r d e r v o r m te g e v e n w o r d t in d i t Plan v a n A a n p a k v o o r e e n B r a b a n t s F i e t s b e l e i d 2 . 0 ingezet op vier s p o r e n : 1 . G e d r a g s b e ï n v l o e d i n g : v e r v o l g o p f i e t s s t i m u l a t i e p r o g r a m m a B-Riders B r a b a n t 2. Samenwerking met w e r k g e v e r s : w e r k g e v e r s a a n p a k fiets 3. O p t i m a l i s a t i e f i e t s n e t w e r k p r e s t a t i e 4 . S a m e n w e r k i n g in B r a b a n t De l a a t s t e is g e e n f o r m e e l o n d e r d e e l v a n d e z e a a n v r a a g , m a a r s c h e t s de s a m e n h a n g t u s s e n de p r o j e c t e n die o p p r o v i n c i a l e en lokale schaal g e d a a n w o r d e n . Naast de m o n i t o r i n g / e v a l u a t i e p e r m a a t r e g e l , r i c h t e n w e o n s o o k o p h e t B r a b a n t b r e d e v e r h a a l .

Gedragsbeïn vloeding

Fietsbeleid Brabant 2.0

Optimalisatie Fietsnetwerk

prestatie

Sam en werking met

werkgevers

Met d e z e drie s a m e n h a n g e n d e s p o r e n b o u w e n w i j a a n h e t v e r v o l g op het b e s t a a n d e

9

f i e t s s t i m u l e r i n g s p r o g r a m m a B-Riders b i n n e n B e t e r B e n u t t e n . En g e v e n w i j o o k n a d r u k k e l i j k i n v u l l i n g a a n de o n t w i k k e l d e k e n n i s e n de g e s i g n a l e e r d e v e r b e t e r p u n t e n uit dit p r o g r a m m a . En m a k e n w e o p t i m a a l g e b r u i k v a n de m o g e l i j k h e d e n die Bike PRINT b i e d t als b e l e i d s i n s t r u m e n t v o o r m o n i t o r i n g e n e v a l u a t i e v a n het f i e t s v e r k e e r . Uit de p r o b l e e m a n a l y s e v a n Ecorys b l i j k t d a t in de m e e s t v e r t r a a g d e r i t t e n n a a s t f o r e n z e n e e n b e l a n g r i j k a a n d e e l zit v a n b e z o e k e r s . Met de s a m e n w e r k i n g o n d e r de p a r a p l u v a n O n s B r a b a n t Fietst z e t t e n w i j n a a s t f o r e n z e n o o k d u i d e l i j k in op de b e z o e k e r s . B e l a n g r i j k e p a r t n e r s d a a r i n z i j n V i s i t B r a b a n t , A N W B en de w i e l e r s p o r t b o n d e n . Brabants

Fietsbeleid

2.0 in het licht

van de landelijke

lijn

Vanuit Brabant(Stad) w e r k e n wij ook pro-actief samen met andere (Beter Benutten) regio's. B i j v o o r b e e l d bij de d o o r o n t w i k k e l i n g v a n de f i e t s s t i m u l e r i n g s a p p ( B - R i d e r s , Positive D r i v e B r e d a ) m e t de S t a d s r e g i o ' s A r n h e m - N i j m e g e n en T w e n t e . En d a a r n a a s t h e b b e n w i j c o n t a c t m e t h e t b u r g e r i n i t i a t i e f R i n g - R i n g uit A m s t e r d a m . De B e t e r B e n u t t e n - r e g i o ' s M a a s t r i c h t B e r e i k b a a r e n B r a b a n t S t a d h e b b e n h e t i n i t i a t i e f g e n o m e n o m m e t het m i n i s t e r i e het g e s p r e k a a n t e g a a n o v e r e e n v e r d e r e p r o f e s s i o n a l i s e r i n g v a n de f i e t s m o n i t o r i n g e n - e v a l u a t i e . D a a r b i j w i l l e n w i j g r a a g v e r d e r b o u w e n op het b e s t a a n d e d o o r de p r o v i n c i e N o o r d - B r a b a n t o n t w i k k e l d e i n s t r u m e n t a r i u m v o o r G P S - t r a c k i n g en de e r v a r i n g e n in L i m b u r g . En d a a r b i j de a n d e r e B B - r e g i o ' s t e b e t r e k k e n . D o o r i n h o u d , p r o c e s e n c o n t e x t in j u i s t e b a l a n s t e h e b b e n , zal de B r a b a n t s e a a n p a k s u c c e s v o l b l i j k e n e n b l i j v e n . B r a b a n t ( S t a d ) z e t v o o r de m o d a l s h i f t r i c h t i n g f i e t s g e b r u i k in op g e d r a g s v e r a n d e r i n g , o p f i e t s m a r k e t i n g , e n op f i e t s i n f r a s t r u c t u u r . D a a r b i j g e r i c h t op de v o o r n a a m s t e k n e l p u n t e n ( l e e s : c o r r i d o r s ) v a n u i t de i n t r i n s i e k e b e h o e f t e a a n m o b i l i t e i t en de i n t r i n s i e k e b e h o e f t e s dit d u u r z a a m t e d o e n e n g e z o n d t e b l i j v e n . Met een s t e r k e f o c u s op m o n i t o r i n g en e v a l u a t i e v a n het f i e t s g e b r u i k s a m e n m e t o . a . de NTHV B r e d a . De d r i e m a a t r e g e l e n uit d i t plan v a n a a n p a k F i e t s b e l e i d 2.0 l i c h t e n w i j h i e r o n d e r t o e .

10

Ad 1) Gedragsbeïnvloeding: vervolg f i e t s s t i m u l a t i e p r o g r a m m a

B-Riders

S i n d s a u g u s t u s 2 0 1 3 is het B e t e r B e n u t t e n p r o j e c t B-Riders in u i t v o e r i n g in B r a b a n t . H i e r o n d e r k o r t het p r o j e c t : B-Riders

is een fietsstimuleringsproject

Automobilisten Iedereen De B-Riders onderdeel daarom

die overstappen

die (meer)

gaat fietsen,

app is het middel van B-Riders

de coaching

zijn drie groepen

dat gericht op de E-Bike, zij worden

om te coachen

is het monitoren

a-selectief

is op twee zij krijgen

doelgroepen: een bonus

per

kilometer

gecoached

en te registreren.

van de effecten

Een volgend

van de stimulering.

aan een deel van de E-Bike

Bonus

deelnemers

belangrijk We

hebben

toebedeeld.

Zo

ontstaan.

V o o r het h u i d i g e p r o j e c t B-Riders z i e n w e d a t d a t v a n a f s e p t e m b e r 2 0 1 3 t o t e n m e t a p r i l 2 0 1 4 : «

Totaal aantal actieve deelnemers: 2 . 1 6 7

«

F i e t s r i t t e n in s p i t s t i j d e n : 2 1 7 . 0 0 8 ( g e m i d d e l d 1 0 , 5 k i l o m e t e r p e r r i t )

»

W e zien d a t circa

80 7o o

v a n de r i t t e n v a n e n n a a r de g r o t e s t e d e n in B r a b a n t p l a a t s v i n d e n .

Uit de t u s s e n t i j d s e e v a l u a t i e s is e r v o l d o e n d e b e k e n d o m e e n d o o r s t a r t t e m a k e n m e t h e t p r o j e c t B-Riders o m de s t e d e l i j k e b e r e i k b a a r h e i d in v o o r a l de s p i t s p e r i o d e n t e v e r b e t e r e n , zie k a d e r . De voornaamste lessen die we op dit moment kunnen trekken op basis van de huidige analyses en observaties zijn: De werving van deelnemers op individuele basis werkt zeer effectief. Dat was ook de reden om de Galjaardprijs voor beste overheidscommunicatie toe te kennen aan B-Riders. De financiële prikkel werkt als een sterke stimulans om deel te nemen aan het programma. Deelnemers verdienen geld met elke rit binnen de spitsblokken. Uit de testimonials van de B-Riders maken we op dat veel nieuwe fietsers het fietsen herontdekken en er zelfs gelukkig van worden. De verklaring zit in ontspanning, gezondheid, bijdrage aan milieu. Wanneer deelnemers eenmaal de fietsgewoonte hebben opgepakt, zetten ze dit door. Een financiële prikkel in combinatie met coaching via de B-riders app geeft een beter resultaat dan alleen een financiële prikkel. Deelnemers krijgen via de digitale coach reflectie op hun prestaties ten opzichte van hun plan. Daarnaast krijgen ze eveneens via de app aanmoedigingen. We zien dat, net als bij vergelijkbare projecten zoals Spitsmijden in Brabant, aandacht een belangrijke prikkel geeft richting het gewenste gedrag. Deelnemers zijn trots op de prestaties en willen deze graag delen in de community. Wat zien we verder: De app functioneert over het algemeen naar behoren en is genomineerd geweest voor de innovatieprijs van Intertraffic. We krijgen veel mensen op de fiets met ons aanbod/benadering, meer dan we beoogden. De maximum beloning van C 1.000,- wordt door een heel klein deel van de mensen behaald. De mensen die zijn gaan fietsen zijn enthousiast over het fietsen, ook zonder beloning. De meeste deelnemers hebben de E-bike aangeschaft naar aanleiding van hun deelname aan B-riders. We baseren dat op het feit dat circa 60 Zo van de deelnemers een E-bike aanschafte tussen het moment van aanmelden en van starten met het project. Bij werkgevers ontstaat nu interesse om de app ook in te zetten voor hun werknemers (reiskostenvergoeding). De deelnemers zijn enthousiast en willen graag bij de groep B-Riders horen. Dit uit men in testimonials en daarmee fungeren zij als ambassadeurs. Met de gegevens van de deelnemers is zeer waardevolle data-analyse gedaan die beleidsmatige inzichten geeft. De B-Riders stappen in ruim 30 Zo van de ritten over van de auto op de fiets (zie bijlage 3). 0

0

Wat we nog niet weten is: Is de gedragsverandering structureel? Ofwel: blijven de deelnemers na het aflopen van de bonus ook echt fietsen? Dit valt buiten de scope van B-Riders 1 omdat we dat pas na 2014 kunnen meten. Hoe kunnen we deze maatregel meer financieel duurzaam maken, met minder overheidsfinanciering? 11

Welke waarden kunnen een basis geven voor een verdienmodel voor private dienstverleners? Hoe kunnen we werkgevers sterker betrekken als stakeholders, die vanwege de waarde voor hun organisatie er actiever in deelnemen, dit ook ter ondersteuning van verdienmodellen voor dienstverleners

V e r d e r is e e n b e l a n g r i j k a a n d a c h t s p u n t d a t het B-Riders p r o g r a m m a zich m o m e n t e e l m e t n a m e ( d e E-Bike B o n u s ) r i c h t op h e t s t i m u l e r e n v a n de e l e k t r i s c h e f i e t s e r . De r e d e n h i e r v o o r ligt in het f e i t d a t de e l e k t r i s c h e f i e t s m e t n a m e o p de w a t l a n g e r e w o o n - w e r k a f s t a n d e e n a l t e r n a t i e f is v o o r de a u t o r i t e n e r h i e r v o o r g e e n fiscale s t i m u l e r i n g b e s t a a t / b e s t o n d v a n u i t de w e r k g e v e r . D a a r n a a s t w o r d t de f i n a n c i ë l e v e r g o e d i n g v a n e e n d e e l n e m e r nu d i r e c t g e r e l a t e e r d a a n de g e r e g i s t r e e r d e hoeveelheid kilometers. De k e u z e v o o r m o n i t o r i n g v a n h e t v e r p l a a t s i n g s g e d r a g v a n de d e e l n e m e r s m e t b e h u l p v a n GPS r e g i s t r a t i e h e e f t e e n g r o o t b i j k o m e n d v o o r d e e l . De GPS data is i n p u t v o o r z o w e l e f f e c t m e t i n g op i n d i v i d u e e l als op g e a g g r e g e e r d n i v e a u , w a a r b i j n a a s t i n f o r m a t i e o v e r i n d i v i d u e l e p r e s t a t i e o o k op n e t w e r k n i v e a u r o u t e k e u z e , s n e l h e i d en f i e t s p o t e n t i e k u n n e n w o r d e n b e p a a l d op basis v a n e m p i r i s c h e d a t a . H i e r d o o r is d u i d e l i j k g e w o r d e n d a t v o o r een e f f i c i ë n t en e f f e c t i e f f i e t s b e l e i d n a d r u k k e l i j k e r m o e t w o r d e n i n g e z e t op m o n i t o r i n g e n e v a l u a t i e . I n B-Riders 2 k o m e n w e d a n bij v o l g e n d e b e l a n g r i j k s t e d o e l s t e l l i n g e n : De d e e l n e m e r s b l i j v e n v o l g e n m e t de a p p o m t e z i e n of het g e d r a g d u u r z a a m is v e r a n d e r d . En e v e n t u e e l i n t e r v e n i ë r e n , a f h a n k e l i j k v a n de u i t k o m s t . N i e u w e d e e l n e m e r s a a n t r e k k e n m e t e e n v e r g e l i j k b a a r a a n b o d . De h u i d i g e d e e l n e m e r s z i j n e n t h o u s i a s t en d r a g e n d a t a c t i e f uit via social m e d i a . D a a r n a a s t s t a a n e r al r u i m 4 0 0 a a n m e l d i n g e n op de w a c h t l i j s t v o o r e e n v e r v o l g . De a p p v e r d e r v e r b e t e r e n z o d a t m e e r r i t t e n j u i s t g e r e g i s t r e e r d w o r d e n en de c o a c h i n g nog effectiever ingezet kan w o r d e n . Werkgevers d u u r z a a m aan ons verbinden en

hen o o k e e n deel v a n de b e l o n i n g v o o r h u n

r e k e n i n g t e l a t e n n e m e n . En de m a r k t k a n s e n o n d e r z o e k e n o m e e n d e r g e l i j k p r o g r a m m a z o n d e r ( o f m e t m i n i m a l e ) o v e r h e i d s s t e u n t e l a t e n b e s t a a n . Dit p a k k e n we op in o n z e m a a t r e g e l Werkgeversaanpak

fiets.

R i t g e g e v e n s v a n e e n g r o t e r e g r o e p d e e l n e m e r s v e r z a m e l e n o m zo de i n z i c h t e n in mobiliteitsgedrag te verbeteren.

v-'

Hiertoe k o m e n we t o t het volgende voorstel voor Beter Benutten Vervolg: Met B-Riders w i l l e n w e d r i e g r o e p e n b e d i e n e n : 1.

De h u i d i g e g r o e p B-Riders w i l l e n w e v a s t h o u d e n o m t e o n d e r z o e k e n of de g e d r a g s v e r a n d e r i n g d u u r z a a m b e k l i j f t . Deze g r o e p g e v e n we e e n b e p e r k t v a s t b e d r a g p e r m a a n d o m de a p p t e b l i j v e n g e b r u i k e n .

2.

De t w e e d e g r o e p w i l l e n w e n i e u w w e r v e n , w a a r d o o r nog m e e r m e n s e n uit de a u t o o p de f i e t s s t a p p e n in d e s p i t s r o n d de 5 g r o t e s t e d e n . Bij deze g r o e p w i l l e n w e a n d e r e b e l o n i n g s en c o a c h i n g s m e c h a n i s m e n g e b r u i k e n d a n in B-Riders 1 het g e v a l is g e w e e s t .

3.

E x t e r n e p a r t i j e n ( b v w e r k g e v e r s o f d i e n s t v e r l e n e r s ) o m het p r o j e c t f i n a n c i e e l d u u r z a m e r te k r i j g e n v o o r de t o e k o m s t .

12

V e r d e r b l i j v e n w e e e n a a n t a l z a k e n in B-Riders v e r b e t e r e n : De a p p a a n p a s s e n e n v e r b e t e r e n : b e t e r e r i t r e g i s t r a t i e e n b e t e r e t e c h n i s c h e s t r u c t u u r . B l i j v e n d de d a t a v a n de d e e l n e m e r s g e b r u i k e n v o o r b e l e i d s i n f o r m a t i e en I T S . Details

groep

1

H u i d i g e d e e l n e m e r s v a n B-Riders z o n d e r b e l o n i n g s t i m u l e r e n o m t e b l i j v e n f i e t s e n en de a p p t e gebruiken. De a p p b l i j f t b e s c h i k b a a r v o o r g e b r u i k m e t de c o a c h i n g t o o l i n g e s c h a k e l d . Een f i n a n c i ë l e b e l o n i n g is e r n i e t m e e r , m a a r c o a c h i n g w o r d t w e l u i t g e b r e i d w a a r d o o r d e e l n e m e r s m e e r p r i k k e l s k r i j g e n o m m e e t e d o e n ( b i j v o o r b e e l d Bike t o t h e M o o n , w a a r b i j d e e l n e m e r s f i e t s e n voor een goed doel). Een deel v a n de d e e l n e m e r s k r i j g t e e n v e r g o e d i n g o m d e a p p t e l a t e n d r a a i e n . Beide g r o e p e n ( e b i k e en e b i k e + c o a c h i n g ) w o r d e n h i e r i n v e r t e g e n w o o r d i g d . De g r o e p v a n 2 . 0 0 0 d e e l n e m e r s is o n d e r t e v e r d e l e n in t w e e g r o e p e n : i e d e r e e n m a g de a p p g e b r u i k e n e n k r i j g t c o a c h i n g , e e n deel v a n h e n w o r d t u i t g e n o d i g d o m de a p p t e g e n b e t a l i n g t e b l i j v e n g e b r u i k e n . V o o r w a a r d e is d a t e r m i n s t e n s 4 b e w e g i n g e n p e r w e e k w o r d e n g e r e g i s t r e e r d . D e e l n e m e r s w o r d e n w e l g e p r i k k e l d o m de a p p t e b l i j v e n g e b r u i k e n , z o d a t o o k na h e t a f l o p e n v a n de b e l o n i n g de a p p b l i j v e n g e b r u i k e n . We v e r w a c h t e n d a t n i e t i e d e r e e n h e t p r o g r a m m a zal b l i j v e n v o l g e n , w e g a a n e r v a n uit d a t 50 Zo v a n de h u i d i g e d e e l n e m e r s b l i j f t d e e l n e m e n o

Details groep 2 Met w e r v i n g p r o b e r e n w e m i n i m a a l 2 . 5 0 0 m e n s e n ( e x t r a ) t e e n t h o u s i a s m e r e n o m B-Rider t e w o r d e n . Deze n i e u w e g r o e p m o e t a a n t o n e n d a t ze de a u t o i n r u i l e n v o o r de f i e t s . Dit k a n d o o r h e t o p v r a g e n v a n e e n b o n v a n d e E-bike e n / o f de v e r g o e d i n g b e s c h i k b a a r t e s t e l l e n in de v o r m v a n c a d e a u b o n n e n die i n g e w i s s e l d k u n n e n w o r d e n v o o r f i e t s o n d e r h o u d of f i e t s a r t i k e l e n . We r i c h t e n o n s n i e t a l l e e n op E-bike f i e t s e r s , m a a r o o k o p g e w o n e f i e t s e r s . Deze f i e t s e r s o p e e n g e w o n e f i e t s z i j n e e n i n t e r e s s a n t g r o e p . V e e l m e n s e n h e b b e n e e n f i e t s e n g e b r u i k e n deze nu n i e t of n a u w e l i j k s v o o r het w o o n - w e r k v e r k e e r . 1

Externe partijen We g a a n m e t B-Riders 2 op z o e k n a a r e e n f i n a n c i e e l d u u r z a m e r m o d e l v o o r f i e t s s t i m u l e r i n g . M e t het a a n t a l d e e l n e m e r s w a t we h e b b e n en h e t a a n t a l d a t a w a t w e g e n e r e r e n is h e t p r o j e c t i n t e r e s s a n t v o o r a n d e r e p a r t i j e n o m m e e t e d o e n . Met e e n w e d e r z i j d s e d i e n s t zou B-Riders d u u r z a m e r kunnen draaien. Partijen waar j e aan kunt d e n k e n z i j n : w e r k g e v e r s , MKB-ers of g r o t e bedrijven (in Brabant) Beloning

voor

deelnemers

De b e l o n i n g zal p e r k i l o m e t e r h e t z e l f d e z i j n t u s s e n de t w e e g r o e p e n e n b l i j f t a f h a n k e l i j k v a n d a a d w e r k e l i j k g e r e d e n k i l o m e t e r s : hoe g r o t e r de a f s t a n d w o o n - w e r k , hoe g r o t e r h e t e f f e c t op de w e g e n hoe g r o t e r de b e l o n i n g . O m d a t b l i j k t u i t B-Riders 1 d a t de m e e s t e d e e l n e m e r s t o t e e n l a g e r e b e l o n i n g k o m e n d a n h e t m a x i m u m v a n C 1 . 0 0 0 , w o r d t de m a x i m u m b i j d r a g e v a n u i t h e t p r o j e c t v e r l a a g d t o t C 5 0 0 ( h i e r is v a n u i t g e g a a n in de h u i d i g e k o s t e n b e r e k e n i n g e n ) . Er z i j n v e r s c h i l l e n d e v a r i a n t e n m o g e l i j k e n n a d e r o n d e r z o e k m o e t d u i d e l i j k m a k e n w e l k e h e t b e s t e past bij de d o e l s t e l l i n g e n v a n h e t p r o j e c t , m a a r o o k bij h e t b e h e e r s b a a r m a k e n v a n de u i t v o e r i n g s k o s t e n ( k i l o m e t e r p r i j s , v a r i a t i e in t i j d e n e n locatie, staffel a a n b r e n g e n , prestatie). Werving

deelnemers

in relatie

tot de

probleemcorridors

Net als in B-Riders 1 z u l l e n w e i n z e t t e n o p d e w e r k n e m e r s die zich w a a r s c h i j n l i j k nu m e t de a u t o b e v i n d e n op de p r o b l e e m c o r r i d o r s zoals a a n g e g e v e n in de a n a l y s e . Dit z u l l e n w e d o e n d o o r o n s t e r i c h t e n o p b e d r i j v e n w a a r v a n w e v e r w a c h t e n d a t e r v e e l w e r k n e m e r s o p die c o r r i d o r r i j d e n . D i t is e c h t e r g e e n g e m a k k e l i j k e o p g a v e . Een f i e t s p r o j e c t h e e f t n i e t d e m o g e l i j k h e i d o m a u t o m o b i l i s t e n o p de c o r r i d o r s d i r e c t aan te s p r e k e n o m d a t e r g e e n g e g e v e n s b e s c h i k b a a r z i j n v a n de a u t o m o b i l i s t e n 13

die d a a r r i j d e n . O o k is de r e l a t i e t u s s e n w e g v a k e n b e d r i j f m o e i l i j k t e l e g g e n . O n d e r s t a a n d e a f b e e l d i n g uit BikePR INT o n d e r s t e u n t d a t .

­

Ľ

D e g e n e n die nu f i e t s e n op de p r o b l e e e m c o r r i d o r t u s s e n R o s m a l e n en Den Bosch h e b b e n m e e r d e r e h e r k o m s t e n en b e s t e m m i n g e n . Deze z i j n i n d i v i d u e e l t e i d e n t i f i c e r e n , m a a r d a t z i j n er z o v e e l d a t a l g e m e e n in de B 5 ­ s t e d e n w e r v e n e e n g o e d k o p e r e o p t i e is. De s a m e n h a n g in de stad is g r o o t en het v e r s c h u i v e n v a n a u t o v e r k e e r n a a r f i e t s v e r k e e r zal v o o r alle p r o b l e e m c o r r i d o r s een p o s i t i e v e w e r k i n g h e b b e n , m a a r o o k v o o r de c o r r i d o r s die nu ( n o g ) g e e n p r o b l e e m h e b b e n . Naast deze t e c h n i s c h e r e d e n is er nog e e n r e d e n w a a r o m we b r e d e r w i l l e n i n z e t t e n op de B5 s t e d e n en de r e s t v a n B r a b a n t : het s l a g e n v a n e e n g e d r a g s p r o j e c t als deze is dat het p o s i t i e f m o e t o v e r k o m e n op de d e e l n e m e r s e n d a t j e , d o o r d a t j e o n d e r d e e l b e n t v a n een c o m m u n i t y , j e g e s t i m u l e e r d v o e l t d o o r a n d e r e n o m t e b l i j v e n f i e t s e n . O f w e l : o o k d e e l n e m e r s die niet op e e n p r o b l e e m c o r r i d o r f i e t s e n en d a a r m e e s t r i k t f o r m e e l n i e t aan de d o e l s t e l l i n g v a n B e t e r B e n u t t e n voldoet. W e w i l l e n B­R iders d a a r o m o p e n s t e l l e n v o o r i e d e r e e n die in B r a b a n t w e r k t , m a a r w e r i c h t e n de w e r v i n g w e l s p e c i f i e k op de B5 s t e d e n e n de p r o b l e e m c o r r i d o r s in het b i j z o n d e r , w a a r d a t k a n e n m o g e l i j k is. Onderzoeken

van

marktkansen

B­Riders 1 is e e n s u c c e s v o l l e pilot g e w e e s t m e t b i j n a 2 . 5 0 0 d e e l n e m e r s . Dit a a n t a l b i e d t k a n s e n o m t e o n d e r z o e k e n en e x p e r i m e n t e r e n m e t het b e t r e k k e n v a n het b e d r i j f s l e v e n bij de B­R iders en de a p p . Het h o g e a a n t a l d e e l n e m e r s is v o o r v e e l b e d r i j v e n e e n m o o i e k a n s o m z i c h t b a a r t e w o r d e n e n v o o r o m de d e e l n e m e r s o m de c o a c h i n g t e v e r b e t e r e n . We d e n k e n b i j v o o r b e e l d a a n e e n link m e t e e n f i t n e s s a p p w a a r m e e de d e e l n e m e r , d o o r de B­R iders a p p t e g e b r u i k e n , o o k g e g e v e n s kan k r i j g e n o v e r z i j n g e z o n d h e i d s v e r b e t e r i n g . O o k d e n k e n w e a a n k o r t i n g s b o n n e n bij ( o n l i n e ) w i n k e l s . O o k het v e r d e r b e t r e k k e n v a n de w e r k g e v e r s (zie w e r k g e v e r s a a n p a k ) is een e e r s t e s t a p o m b e d r i j v e n t e v e r b i n d e n a a n het p r o j e c t . Een a n d e r e v o r m v a n m a r k t k a n s e n is de d a t a s t r o o m die het g e n e r e e r t . Deze d a t a g e b r u i k e n w e nu v o o r BikePR INT, m a a r er z i j n m e e r b e d r i j v e n die d e z e d a t a t e r f a v e u r e aan de f i e t s k u n n e n g e b r u i k e n . H i e r b i j d e n k e n we o v e r i g e n s n i e t a a n het v e r k o p e n v a n d a t a , m a a r o m e e n w i n ­ w i n s i t u a t i e t e c r e ë r e n zoals nu o o k m e t BikePR INT is g e b e u r d . We w i l l e n o n d e r z o e k e n of e r e e n p l a t f o r m t e o n t w i k k e l e n is m e t een g e z o n d v e r d i e n m o d e l d o o r t e k i j k e n n a a r de b e l a n g e n v a n b e d r i j v e n en w e r k g e v e r s

14

Doel

van de

Primair

maatregel:

effect:

Het h u i d i g e f i e t s s t i m u l e r i n g s p r o g r a m m a B-Riders h e e f t m e e r d a n 2 . 0 0 0 d e e l n e m e r s . I d e a l i t e r z o u d e n d i t 4 . 0 0 0 s p i t s m i j d i n g e n p e r d a g in de o c h t e n d e n a v o n d s p i t s p e r i o d e b e t e k e n e n . Uit d e a n a l y s e s v a n h e t p r o j e c t B-Riders b l i j k t d a t 63,4 Zo v a n alle w o o n - w e r k r i t t e n m e t de ( e l e k t r i s c h e ) 0

f i e t s d o o r de b e s t a a n d e d e e l n e m e r s w o r d e n a f g e l e g d . Dit is d e e l s e e n m o d a l s h i f t v a n de a u t o (30 Zo) m a a r t e v e n s o o k d e r e g u l i e r e f i e t s (33 Zo n a a r de e l e k t r i s c h e f i e t s ) . Zie o n d e r s t a a n d e f i g u u r o

0

u i t de t u s s e n e v a l u a t i e v a n B-Riders. A a n g e z i e n deze s p i t s m i j d i n g e n v o o r n a m e l i j k in 2 0 1 4 ( n a h e t m e e t m o m e n t ) w o r d e n g e r e a l i s e e r d r e s u l t e e r t d i t in circa 7 0 0 s p i t s m i j d i n g e n p e r d a g v a n u i t h e t h u i d i g e p r o g r a m m a . Deze s p i t s m i j d i n g e n n e m e n w e n i e t m e e in h e t r e s u l t a a t , m a a r z i j n w e l r e e d s g e r e a l i s e e r d . I n h e t v e r v o l g v a n h e t B-Riders p r o g r a m m a w o r d t b e o o g d 2 . 5 0 0 n i e u w e d e e l n e m e r s t e w e r v e n , d u s n a a s t de b e s t a a n d e d e e l n e m e r s a a n h e t p r o g r a m m a . G e z i e n de e r v a r i n g die is o p g e d a a n o p h e t g e b i e d v a n w e r v i n g , c o m m u n i c a t i e , GPS t e c h n i e k en b e l o n e n , is o n z e v e r w a c h t i n g d a t w e de w e r v i n g s p e c i f i e k e r k u n n e n r i c h t e n op de j u i s t e d o e l g r o e p e n d a t w e de m o d a l s h i f t v a n a u t o n a a r f i e t s t u s s e n de 30-40 Zo zal z i j n v o o r de n i e u w e d e e l n e m e r s . D u s v a n de p o t e n t i ë l e 5 . 0 0 0 0

s p i t s m i j d i n g e n ( 2 . 5 0 0 d e e l n e m e r s x 2 s p i t s p e r i o d e n p e r d a g ) is 1.500 t o t 2 . 0 0 0 e x t r a s p i t s m i j d i n g e n als g e v o l g v a n h e t v e r v o l g v a n B - R i d e r s r e a l i s t i s c h g e z i e n de r e e d s o p g e d a n e ervaring. I n t o t a a l w o r d e n d u s circa 1.500 à 2 . 0 0 0 e x t r a s p i t s m i j d i n g e n b e o o g d m e t h e t v e r v o l g v a n BR i d e r s . Als w e de d e e l n e m e r s e v e n r e d i g v e r d e l e n o v e r d e v e r s c h i l l e n d e B5 s t e d e n l e v e r t d i t circa 3 0 0 - 4 0 0 s p i t s m i j d i n g e n p e r B5 s t a d o p e n t e r u g g e r e k e n d e e n t o t a l e r e d u c t i e v a n 4 0 0 - 5 0 0 MVR b i n n e n de p r o v i n c i e N o o r d - B r a b a n t . D a t is 2 , 6 - 5,2 Zo v a n d e t o t a l e MVR ( 1 5 . 3 9 2 ) w a a r de f i e t s 0

e e n p a s s e n d a l t e r n a t i e f v o o r zou k u n n e n z i j n .

Modal-shift 80,0^0

60,09ź

F-fieīs

-20,OTo

r

ov

overig

r

-40,oy

0

» B-riders

Tussenevaluatie

B-Rider s :

nulmeting

en na ca. 6 weken

(t^0)

*-controlegroep

Modal s hift gebas eerd op vers chil

vervoer s wijzekeuzen

^ 1 )

15

Neveneffecten: Fietsen is g e z o n d , g o e d v o o r het m i l i e u e n de l e e f b a a r h e i d . De i n n o v a t i e die B-Riders i n z e t o m o p e e n a n d e r e m a n i e r f i e t s e r s t e b e l o n e n é n d o o r de d a t a die B-Riders o p l e v e r t v o o r de w e r k e l i j k e g e r e d e n f i e t s d a t a b i e d t z e e r v e e l k a n s e n . B-Riders leidt t o t e e n s c h a t a a n d a t a die v o o r v e r d e r e o n t w i k k e l i n g v a n f i e t s b e l e i d en a l g e m e e n m o b i l i t e i t s b e l e i d o n o n t b e e r l i j k z i j n . Type

maatregel:

B - R i d e r s is een v r a a g m a a t r e g e l v o o r f i e t s ( s t i m u l e r i n g v a n f i e t s g e b r u i k , zoals f i n a n c i ë l e b o n u s en/of informatievoorziening). Nadere

afbakening

maatregel

f

project:

B-Riders 2 is de v o o r t z e t t i n g v a n B-Riders uit h e t e e r s t e p r o g r a m m a B e t e r B e n u t t e n . Enkele p a r a m e t e r s w o r d e n licht g e w i j z i g d i n g e v u l d ( b e l o n i n g ) , m a a r de a n d e r e z a k e n w o r d e n z o v e e l m o g e l i j k b e h o u d e n o m de i n v e s t e r i n g n i e t op n i e u w t e h o e v e n d o e n (zoals b e e l d m e r k , p r o m o t i e m a t e r i a a l , a p p ) . B-Riders 2 w o r d t w e l z e l f s t a n d i g o p g e z e t qua f i n a n c i e r i n g en o r g a n i s a t i e . B-Riders 2 w o r d t m e e r d a n het e e r s t e p r o g r a m m a in s a m e n w e r k i n g m e t de B5 s t e d e n u i t g e v o e r d . H i e r d o o r is het m a k k e l i j k e r o m r e g i o n a l e a c c e n t e n t e l e g g e n o p de c o r r i d o r s die b e l a n g r i j k z i j n v o o r de b e r e i k b a a r h e i d ( w e r v i n g bij b e d r i j v e n ) . O o k de g r o t e r e i n p u t v a n de w e r k g e v e r s is e e n b e l a n g r i j k v e r s c h i l m e t B-Riders 1 . W e r k g e v e r s h e b b e n a a n g e g e v e n d a t er i n t e r e s s e is o m h e t p r o j e c t o p t e p a k k e n o m zo het f i e t s e n t e s t i m u l e r e n . Zie v e r d e r h i e r b o v e n . Mogelijke

variatie

en onzekerheden

in de

scope:

De w e r v i n g is m o e i l i j k b e ï n v l o e d b a a r . H o e w e l w e nu al r u i m 4 0 0 m e n s e n op de w a c h t l i j s t h e b b e n s t a a n , is het m o g e l i j k d a t er t e w e i n i g m e n s e n a a n h e t p r o j e c t d e e l n e m e n o m d a t de v o o r w a a r d e n a n d e r s z i j n . V o o r d e e l v a n het p r o j e c t is d a t de k o s t e n p e r d e e l n e m e r ( z o n d e r de b o n u s ) v r i j laag l i g g e n . M e n s e n die n i e t m e e d o e n k r i j g e n o o k g e e n b o n u s e n ' k o s t e n ' d a a r m e e o o k w e i n i g g e l d . D a a r m e e k o s t e n o o k h e l p d e s k e n d a t a v e r w e r k i n g m i n d e r g e l d . De w e r v i n g b l i j f t o v e r als k o s t e n p o s t v o o r het p r o j e c t . I n die zin is het p r o j e c t f l e x i b e l in t e z e t t e n . W e v e r w a c h t e n d a t er v o l d o e n d e p o t e n t i ë l e d e e l n e m e r s z i j n . I n de i n l e i d i n g is al e e n p e r c e n t a g e g e n o e m d v a n 40 Zo v a n de w e r k n e m e r s in B r a b a n t d a t op f i e t s a f s t a n d v a n h u n w e r k w o o n t , m a a r o

t o c h m e t de a u t o g a a t . Dat g a a t o m h o n d e r d d u i z e n d e n m e n s e n . Deze h e b b e n v e l e r l e i r e d e n e n e n m o t i e v e n o m m e t de a u t o t e g a a n . O o k in B-Riders 2 z u l l e n w e o n s in de w e r v i n g r i c h t e n op die d o e l g r o e p e n die het m e e s t v a t b a a r z i j n v o o r het a a n b o d . Met het v e r b r e d e n v a n B-Riders en e r c o m p e t i t i e v e e l e m e n t e n aan toe te voegen kunnen we andere doelgroepen a a n b o r e n , wel m e t het besef d a t e r e e n g r o e p zich niet a a n g e s p r o k e n v o e l t d o o r B-Riders. Bij s t e r k a c h t e r b l i j v e n v a n d e e l n e m e r s k u n n e n we e e n a a n t a l z a k e n o p p a k k e n . H i e r b i j d e n k e n w e a a n : de b e l o n i n g a a n p a s s e n of a n d e r e w e r v i n g s t e c h n i e k e n . O o k k u n n e n speciale g r o e p e n m e t e e n apart reglement worden aangetrokken. Keuze is nog de e x a c t e w i j z e v a n b e l o n e n / s t i m u l e r e n . D i t w o r d t bij de v o o r b e r e i d i n g v a n het p r o j e c t in het n a j a a r v a n 2 0 1 4 d u i d e l i j k . Keuzes z i j n n o g : Keuze in b e l o n i n g (zie in b o v e n s t a a n d e t e k s t ) . W e l k e v e r d e r e v o o r w a a r d e n w o r d e n g e s t e l d a a n de d e e l n e m e r s . Hoe m a k e n w e i n z i c h t e l i j k d a t de d e e l n e m e r s e c h t o v e r s t a p p e n v a n a u t o n a a r f i e t s . BTW d i s c u s s i e . Bij B-Riders 1 is e e n u i t s t e l g e r e g e l d bij de b e l a s t i n g d i e n s t . V o o r a l m e t w e r k g e v e r s die e e n deel v a n de b e l o n i n g z o u d e n w i l l e n g a a n b e t a l e n , zit h i e r n o g een belangrijk aandachtspunt.

16

17

Ad 2: S a m e n w e r k i n g m e t w e r k g e v e r s : w e r k g e v e r s a a n p a k fiets Bij de v e r s c h i l l e n d e f i e t s p a r t n e r s in O n s B r a b a n t Fietst e n bij h e t A c t i e p r o g r a m m a Fiets in de V e r s n e l l i n g v a n de p r o v i n c i e is g e b l e k e n d a t e r e e n s t e v i g e w e n s ligt bij w e r k g e v e r s o m de f i e t s t e s t i m u l e r e n . M a a r d a t de k e n n i s nog t e w e i n i g a a n w e z i g is op alle v l a k k e n v a n f i e t s s t i m u l e r i n g . V a a k k u n n e n b e d r i j v e n f a c i l i t e i t e n a a n b i e d e n e n a a n h a k e n bij e n k e l e i n i t i a t i e v e n v o o r g e d r a g s s t i m u l e r i n g . T o c h is e r b e h o e f t e a a n e e n m e e r i n t e g r a l e a a n p a k v o o r f i e t s s t i m u l e r i n g , w a a r b i j de v e r s c h i l l e n d e f a c e t t e n t e g e l i j k w o r d e n i n g e z e t . O n s B r a b a n t Fietst wil g r a a g , s a m e n m e t de b e d r i j v e n , b e k i j k e n w e l k e k n e l p u n t e n er z i j n en w e l k e o p l o s s i n g e n er g e d a a n k u n n e n w o r d e n . O o k w i l l e n w e m e t Ons B r a b a n t Fietst e e n p l a t f o r m c r e ë r e n v o o r de b e d r i j v e n o m v a n e l k a a r t e l e r e n , m a a r v o o r a l o o k o m s a m e n m e t e l k a a r z a k e n o p t e p a k k e n . H i e r b i j s l u i t e n we a a n bij de c o m m u n i t i e s in de B 5 - s t e d e n en de w e r k w i j z e v a n het B r a b a n t M o b i l i t e i t s n e t w e r k ( b m n ) . Met a n d e r e w o o r d e n : w i j w i l l e n v a n u i t de m o d a l i t e i t f i e t s a a n h a k e n o p de B r a b a n t b r e d e p r o c e s a a n p a k v a n b m n v o o r het b e n a d e r e n en b e t r e k k e n v a n b e d r i j v e n . W i j b r e n g e n de v o o r a l i n h o u d e l i j k e f i e t s e x p e r t i s e in bij de m o b i l i t e i t s m a k e l a a r die de noodzakelijke randvoorwaarde invult binnen het proces.

B i n n e n de h u i d i g e p r o j e c t e n z i j n de w e r k g e v e r s m a a r z i j d e l i n g s b e t r o k k e n bij o n d e r m e e r het f i e t s s t i m u l e r i n g s p r o g r a m m a . Het o n d e r s t a a n d e s c h e m a g e e f t deze s i t u a t i e w e e r :

^^^Werkgever^^^

B-Riders

^ -

B-Riders

Werkgever

Provincie

B-Riders

3

B-Riders

Noord-Brabant

t ^ ^ W e rkge v e r ^ ^ ^

c c

Werkgever

3

V a n u i t het p r o g r a m m a ligt de n a d r u k op de b e t r o k k e n h e i d v a n de i n d i v i d u e l e f i e t s e r ( B - R i d e r s ) o m d e e l t e n e m e n . W e r k g e v e r s w o r d e n g e f a c i l i t e e r d v a n u i t de p r o v i n c i e o m de w e r k n e m e r s t e a t t e n d e r e n o p het f i e t s s t i m u l e r i n g s p r o g r a m m a . Medio 2 0 1 4 is h e t e n t h o u s i a s m e d e r m a t e t o e g e n o m e n d a t b e d r i j v e n a c t i e f de p r o v i n c i e b e n a d e r e n o m d i r e c t t e p a r t i c i p e r e n en m e e w i l l e n d e n k e n in h e t l e v e r e n v a n e e n b i j d r a g e a a n de p r e s t a t i e v a n de w e r k n e m e r s . V a a k w o r d t dit n i e t ingezet vanuit een bereikbaarheidsperspectief maar vanuit gezondheid. A a n g e z i e n e r 1 j a n u a r i 2 0 1 5 e e n w i j z i g i n g p l a a t s v i n d t in de w e r k k o s t e n r e g e l i n g , b i e d t dit k a n s e n v o o r e e n a c t i e v e b e t r o k k e n h e i d v a n de w e r k g e v e r in het s t i m u l e r e n v a n het g e b r u i k v a n de f i e t s . Dit k a n in c o m b i n a t i e m e t het v e r v o l g v a n B - R i d e r s , m a a r o o k s e p a r a a t d o o r het a a n b i e d e n v a n e x t r a f a c i l i t e i t e n v o o r de f i e t s e r ( s ) . D a a r n a a s t h e e f t de g e m e e n t e Breda m e t de Positive D r i v e c a m p a g n e zeer p o s i t i e v e e r v a r i n g o p g e d a a n m e t h e t a c t i e f b e t r e k k e n v a n b e d r i j v e n in h e t b e l o n e n v a n de f i e t s e r . V e r s c h i l l e n d e b e d r i j v e n h e b b e n d e s t i j d s al a a n g e g e v e n g r a a g b e t r o k k e n t e w i l l e n b l i j v e n als h e t c o n c e p t v a n b e l o n e n v o o r h e t f i e t s e n o v e r de g e h e l e regio u i t g e r o l d zou w o r d e n . Z o d o e n d e w o r d t o p t i m a a l g e b r u i k g e m a a k t v a n de d u b b e l r o l v a n b e d r i j v e n v o o r z o w e l w e r k n e m e r s als k l a n t e n . 18

Het s c h e m a k o m t e r d a n a n d e r s uit t e z i e n , w a a r b i j m e e r d e r e a u t o m a t i s c h e v e r b a n d e n o n t s t a a n :

Klanten I Fietsers

Werkgever Bedrijf

I I

1

Fietsers

t

î

Werkgever Bedrijf

Provincie

Fietsers

Klanten/

(

Noord-Brabant

Fietsers

5

Klanten/ Fietsers \

Fietsers

Klanten/ Fietsers Werkgever

Werkgever

Bedrijf

Bedrijf

Klanten/ ^1

Fietsers

y

Fietsers

Klanten 7 Fietsers

O n d e r de v l a g v a n Ons B r a b a n t Fietst w o r d t e e n c o m m u n i t y g e c r e ë e r d w a a r b i j v a n u i t m e e r d e r e p e r s p e c t i e v e n het e e n w i n - w i n w o r d t . De e r v a r i n g l e e r t e c h t e r o o k d a t d i t n i e t s p o n t a a n v a n de g r o n d k o m t e n d a t h i e r een k a t a l y s a t o r v o o r n o d i g is. B i n n e n B r a b a n t h e b b e n de a f g e l o p e n m a a n d e n e n k e l e f i e t s p a r t n e r s ( P r o v i n c i e , B 5 , NHTV, V i s i t B r a b a n t ) g e ï n v e s t e e r d in de t e c h n i s c h e h u l p m i d d e l e n o m de ( p o t e n t i ë l e ) f i e t s e r t e b e r e i k e n . Deze m i d d e l e n b e s t a a n uit e e n w e b p l a t f o r m ( w w w . o n s b r a b a n t f i e t s t . n l ) , social m e d i a zoals F a c e b o o k , T w i t t e r en Y o u t u b e . O o k is o n d e r l i n g e o v e r e e n s t e m m i n g b e r e i k t o v e r h e t v o e r e n v a n e e n g e m e e n s c h a p p e l i j k v i g n e t o m m e e r e e n d u i d i g h e i d in de p u b l i e k s v e r b i n d e n d e fietscommunicatie te creëren. De l a a t s t e s t a p is a c t i e f f i e t s c o m m u n i t y m a n a g e m e n t d o o r d e o v e r h e i d zelf. Een n i e t a l l e d a a g s e i n v u l l i n g v a n b e l e i d s m a t i g e w e r k z a a m h e d e n . M a a r w e l m e t als doel d e w i n - w i n in B r a b a n t t e c r e ë r e n e n z i c h t b a a r t e m a k e n . D a a r m e e k o m e n de p a r t n e r s in d i r e c t c o n t a c t m e t d e b e d r i j v e n , h a a r w e r k n e m e r s e n k l a n t e n . En z o d o e n d e o o k m e t de e i n d g e b r u i k e r : de f i e t s e r . A l h o e w e l b e d r i j v e n w e l l i c h t p a r t i c i p e r e n v a n u i t e e n a n d e r p e r s p e c t i e f , zoals m a a t s c h a p p e l i j k v e r a n t w o o r d o n d e r n e m e n of g e z o n d h e i d , k o m t d i t h e t b e r e i k b a a r h e i d s v r a a g s t u k z e k e r t e n g o e d e . D a a r m e e zal de sociale b e l e v i n g (sociale n o r m ) t e n a a n z i e n v a n d e f i e t s p o s i t i e f t o e n e m e n en de i n t e n t i e o m d e f i e t s t e g e b r u i k e n in het d a g e l i j k s e v e r p l a a t s i n g s g e d r a g v e r s t e r k e n . Ons B r a b a n t Fietst w i l b e s t a a n d e c o n t a c t e n g e b r u i k e n en o o k n i e u w e c o n t a c t e n l e g g e n bij bedrijventerreinen en campussen. O m hiervandaan het laaghangende fruit te plukken. Bedrijven z i j n v e r a n t w o o r d e l i j k v o o r de a a n p a s s i n g e n en c o m m u n i c a t i e in h e t b e d r i j f , O n s B r a b a n t Fietst w i l h e l p e n m e t k e n n i s h i e r o v e r en o v e r v e r b i n d e n d e p u b l i e k s c o m m u n i c a t i e .

I n de g r o t e s t e d e n w i l l e n w e e n t h o u s i a s t e b e d r i j v e n e n c a m p u s s e n b e r e i k e n ( w a a r b i j het p r o c e s v a n deze w e r k g e v e r s a a n p a k s t e r k w o r d t g e k o p p e l d a a n de w e r k w i j z e v a n b m n ) . Deze inhoudelijke maatregel heeft een sterke s a m e n h a n g m e t het project B-Riders w a a r we ook b e d r i j v e n w i l l e n s t i m u l e r e n a c t i e f d e e l n e m e n in h e t p r o j e c t . I n d e z e w e r k g e v e r s a a n p a k v e r w a c h t e n w e o o k d a t de w e r k g e v e r s e e n d u i d e l i j k e rol p a k k e n in h e t a a n d r a g e n v a n n i e u w e , e x t r a d e e l n e m e r s . O o k g a a n we de m a r k t k a n s e n o n d e r z o e k e n o m B - R i d e r s c o m m e r c i e e l t e d r a a i e n . Met a n d e r e w o o r d e n , o m d a a r m e e de f i n a n c i ë l e b i j d r a g e v a n u i t de o v e r h e i d v o o r d e f i n a n c i ë l e b e l o n i n g t e m i n i m a l i s e r e n . Hier w i l l e n w e n a a s t B-Riders o o k e e n p l a t f o r m b i e d e n v o o r b e d r i j v e n o m h u n w e r k n e m e r s b e t e r te s t i m u l e r e n m e t d e f i e t s t e g a a n . Dit h o u d t in d a t w e b e d r i j v e n op g e b i e d v a n c o m m u n i c a t i e en f a c i l i t e i t e n s t i m u l e r e n . 19

Communicatie Enkele b e d r i j v e n h e b b e n e r v a r i n g m e t c o m m u n i c a t i e n a a r de m e d e w e r k e r s , a n d e r e n i e t of n a u w e l i j k s . I n g e z a m e n l i j k e sessies w i l l e n w e m e t d e s k u n d i g e c o m m u n i c a t i e a d v i e s hen c o n c r e t e t o o l s a a n b i e d e n o m de c o m m u n i c a t i e op e e n j u i s t e m a n i e r in t e z e t t e n . Faciliteiten Veel b e d r i j v e n en b e d r i j v e n t e r r e i n e n h e b b e n v o o r z i e n i n g e n v o o r de f i e t s e r . T o c h k a n e r ( i n g e z a m e n l i j k h e i d ) nog e e n a a n t a l z a k e n v e r b e t e r d w o r d e n . H i e r b i j v a l t t e d e n k e n a a n v e r b e t e r e n v a n s t a l l i n g s - of o p l a a d v o o r z i e n i n g e n , m a a r o o k het a a n b i e d e n v a n d e e l f i e t s e n v o o r een b e d r i j v e n t e r r e i n of c a m p u s . Ook de b e r e i k b a a r h e i d v a n het b e d r i j v e n t e r r e i n k a n een issue z i j n v o o r de b e h e e r d e r , h e t g e e n d a n m e e r o p het v l a k v a n de b e t r e f f e n d e w e g b e h e e r d e r ligt. B e l a n g r i j k is het t e r e a l i s e r e n d a t het m o b i l i t e i t s m a n a g e m e n t is, m a a r a l l e e n g e r i c h t op de f i e t s . W a n n e e r o p t i e s v o o r OV of a n d e r e b e r e i k b a a r h e i d t e r s p r a k e k o m e n zal v e r w e z e n w o r d e n naar andere groepen (in a f s t e m m i n g m e t b m n ) . G e s t a r t w o r d t m e t het b e n a d e r e n - via b m n - v a n r e e d s b e k e n d e p a r t i j e n . Middels p r o j e c t e n in de r e g i o e n a n d e r e c o n t a c t e n w e t e n w e d a t de v r a a g v o o r v e e l b e d r i j v e n a c t u e e l is. Deze g a a n we s a m e n b r e n g e n o m d a a r c o n c r e t e a f s p r a k e n t e m a k e n o v e r w a t er g e d a a n g a a t w o r d e n . De b e d r i j v e n z u l l e n e e n c o m p l e e t ( i n h o u d e l i j k ) p a k k e t m o e t e n a a n b i e d e n a a n de w e r k n e m e r s o m de f i e t s t e s t i m u l e r e n . A f h a n k e l i j k v a n de h u i d i g e s t a t u s v a n het b e d r i j f m o e t b l i j k e n w a t er d a n g e d a a n m o e t w o r d e n . Zo is er e e n b e d r i j f d a t alle f a c i l i t e i t e n op o r d e h e e f t , m a a r t o c h t e w e i n i g m o d a l s h i f t z i e t . Een g o e d e c o m m u n i c a t i e of d e e l n a m e aan B-Riders k a n v o o r dit b e d r i j f e e n u i t k o m s t b i e d e n . Een a n d e r e b e d r i j f s t a a t nog in de k i n d e r s c h o e n e n e n zal e e r s t m o e t e n w e r k e n a a n de f a c i l i t e i t e n o m v e r d e r t e g a a n s t i m u l e r e n . H e t p r o j e c t wil m e t deze b e d r i j v e n g e z a m e n l i j k de u i t d a g i n g a a n g a a n en k i j k t n i e t op i n d i v i d u e e l n i v e a u n a a r de b e d r i j v e n . G e z a m e n l i j k e k e n n i s d e l i n g , m a a r b i j v o o r b e e l d o o k g e z a m e n l i j k i n k o p e n v a n e e n p r o d u c t v o o r f i e t s s t i m u l e r i n g . H e t d o e l is o m in alle v i j f s t e d e n e e n a a n t a l b e d r i j v e n , b e d r i j v e n t e r r e i n e n of c a m p u s s e n deel t e l a t e n n e m e n a a n h e t p r o j e c t . O o k de lokale o v e r h e i d zal v e r t e g e n w o o r d i g d z i j n . De b e d r i j v e n m o e t e n a a n g e v e n w a t ze al g e d a a n h e b b e n aan f i e t s s t i m u l e r i n g en w a a r de w e n s e n nog l i g g e n . Met de b e n a d e r d e b e d r i j v e n o r g a n i s e r e n w e v e r v o l g e n s per regio e e n ( m e e r f i e t s - i n h o u d e l i j k e ) b i j e e n k o m s t w a a r ze s a m e n h u n w e n s e n en b e h o e f t e n k u n n e n d e l e n . De b e d r i j v e n en o v e r h e d e n g e v e n deze g e z a m e n l i j k e i n s p a n n i n g a a n en er w o r d e n vervolgafspraken g e m a a k t . Motief

gezondheid

Het S a m e n w e r k i n g s v e r b a n d Regio E i n d h o v e n (SRE) w i l een pilot g a a n u i t v o e r e n op de c o r r i d o r A 2 7 0 o m n a d e r in t e g a a n op het m o t i e f g e z o n d h e i d . O n d e r a n d e r e uit het p r o j e c t B-Riders b l i j k t d a t ' g e z o n d h e i d ' het m e e s t k a n s r i j k e m o t i e f is als p r i k k e l v o o r e e n v e r a n d e r i n g v a n i n g e s l e t e n m o b i l i t e i t s p a t r o n e n . De f i e t s s t i m u l e r i n g s a a n p a k w o r d t o p g e b o u w d r o n d o m dit t h e m a . I n de a a n p a k w o r d e n d e e l n e m e r s ( i n d i c a t i e : 5 0 0 t o t 1 . 0 0 0 ) g e w o r v e n die n a a r e e n g e z o n d e r e l i f e s t y l e w i l l e n . Het is de v e r w a c h t i n g d a t dit kan l e i d e n t o t e e n s t e r k e i n t r i n s i e k e m o t i v a t i e . V o o r de d e e l n e m e r s is de e i g e n ( m e e t b a r e ) g e z o n d h e i d de d r i j f v e e r , n i e t h e t v e r m i n d e r e n v a n de f i l e . F e e d b a c k v i n d t d a n o o k p l a a t s op dit o n d e r w e r p , m a a r o o k op g r o e p s r e s u l t a a t . R e g e l m a t i g w o r d e n n i e u w e p r i k k e l s g e g e v e n a a n het p r o g r a m m a ( v o e d i n g s a d v i e s , b e w e g i n g s t i p s a n t i R S I , e t c ) . De m o m e n t e n h i e r v o o r w o r d e n z o r g v u l d i g g e k o z e n ( v e r g e l i j k m e t a d v e r t e n t i e s in de k r a n t v o o r - e n na z o m e r v a k a n t i e en na de k e r s t o v e r a f v a l l e n ) . De o v e r t u i g i n g s s t r a t e g i e ë n v a n Cialdini w o r d e n g e b r u i k t o m r e s u l t a t e n t e m a x i m e r e n : - sociale b e w i j s k r a c h t d o o r d e e l n e m e r s h e r k e n b a a r t e m a k e n ( f y s i e k d o o r k e n m e r k op f i e t s , t s h i r t e . d . , m e t s t i p j e s op w e b s i t e , t h e r m o m e t e r g r o e p s p r e s t a t i e ) - wederkerigheid door deelnemers individueel advies te geven (health coach)

20

- c o m m i t m e n t en consistentie door vooraf doelen te laten stellen (o.a. v o o r gewicht, m a a r ook a a n t a l d a g e n op de f i e t s ) - s y m p a t h i e d o o r e e n a a n s p r e k e n d e a m b a s s a d e u r ( b i j v o o r b e e l d Pieter v a n de H o o g e n b a n d ) - a u t o r i t e i t d o o r v a k m e n s e n te b e t r e k k e n (TNO E x p e r t i s e c e n t r u m L i f e s t y l e , F o n t y s H o g e s c h o l e n , sportscholen) - schaarste creëren: aantal deelnemers gelimiteerd. Het SRE o n t w i k k e l t de m e t h o d e v o o r O n s B r a b a n t Fietst. B i n n e n de i n z e t in de g e m e e n t e N u e n e n vindt finetuning plaats waarna uitrol kan plaatsvinden over andere projecten/locaties.

Doel

van de

Primair

maatregel:

effect:

Uit de e v a l u a t i e v a n h e t b e s t a a n d e B-Riders p r o j e c t is g e b l e k e n d a t h e t s t i m u l e r e n v a n g e d r a g s v e r a n d e r i n g o m de f i e t s t e g e b r u i k e n in het d a g e l i j k s e w o o n - w e r k v e r k e e r h e t b e s t e w e r k t d o o r e e n f i n a n c i ë l e p r i k k e l in c o m b i n a t i e m e t f e e d b a c k op de g e l e v e r d e p r e s t a t i e ( s ) . Met de werkgeversaanpak fiets w o r d t gebruik g e m a a k t van het bestaande Brabants Mobiliteitsnetwerk ( b m n ) , w a a r b i j e x t r a i n s p a n n i n g w o r d t g e l e v e r d op het g e b i e d v a n f i e t s s t i m u l e r i n g . Het d o e l is d e f i n a n c i ë l e p r i k k e l t e o r g a n i s e r e n a a n de w e r k g e v e r s z i j d e e n d e z e t e c o m b i n e r e n m e t d e technische functionaliteiten, communicatie

e n o v e r i g e f a c i l i t e i t e n in h e t B-Riders p r o j e c t .

D e e l n e m e r s via de w e r k g e v e r s a a n p a k m a k e n d a a r b i j g e b r u i k v a n d e z e l f d e ( m o b i e l e ) a p p l i c a t i e t e c h n i e k en o m g e v i n g w a a r d o o r beide p r o j e c t e n e l k a a r k u n n e n v e r s t e r k e n o m d a t d a n n a a s t de w e r k n e m e r s g e r i c h t e w e r v i n g v a n B-Riders o o k via e e n w e r k g e v e r s g e r i c h t e a a n p a k k a n w o r d e n g e w o r v e n g e b r u i k m a k e n d v a n r e e d s b e s t a a n d e i n i t i a t i e v e n e n n e t w e r k e n . Uit de l a n d e l i j k e e v a l u a t i e f i e t s p r o j e c t e n ( b i j e e n k o m s t d i n s d a g 2 s e p t e m b e r 2 0 1 4 ) is g e b l e k e n d a t b e i d e m e t h o d e n e f f e c t i e f z i j n e n e l k a a r v e r s t e r k e n . Met de w e r k g e v e r s a a n p a k w o r d t e e n a d d i t i o n e l e h o e v e e l h e i d v a n circa 2 . 5 0 0 d e e l n e m e r s b e o o g d , d u s b o v e n o p h e t a a n t a l m e n s e n d a t zich i n d i v i d u e e l via BRiders a a n m e l d t . Als d e z e l f d e r e d e n a t i e w o r d e n g e v o l g d als bij het B-Riders p r o j e c t l e v e r t e e n g r o e p v a n circa 2 . 5 0 0 d e e l n e m e r s 1.500 t o t 2 . 0 0 0 s p i t s m i j d i n g e n o p . D a t z i j n 3 0 0 t o t 4 0 0 s p i t s m i j d i n g e n ( S M ) per d a g p e r s t a d , w a t in t o t a a l , r e k e n i n g h o u d e n d m e t de v e r s c h i l l e n d e r a t i o ' s S M / M V R p e r s t a d , e e n t o t a l e r e d u c t i e v a n 4 0 0 - 5 0 0 MVR v o o r B r a b a n t o p l e v e r t . Dit is e e n a d d i t i o n e l e b i j d r a g e v a n 2.6 Zo - 3.5 Zo v a n de t o t a l e MVR ( 1 5 . 3 9 2 ) w a a r de f i e t s e e n p a s s e n d a l t e r n a t i e f v o o r z o u k u n n e n 0

0

zijn. Neveneffecten: Meer b e w e g e n d o o r m e e r e n v a k e r f i e t s e n . Dit l e i d t t o t e e n b e s p a r i n g v a n z i e k t e k o s t e n d o o r de w e r k g e v e r s ( t e r u g d r i n g e n z i e k t e v e r z u i m ) . Het past o o k p r i m a in de lijn v a n m a a t s c h a p p e l i j k v e r a n t w o o r d o n d e r n e m e n (MVO) van b e d r i j v e n . Daarnaast zijn er ook flinke besparingen te halen bij de o v e r h e i d o p h e t g e b i e d v a n v o l k s g e z o n d h e i d en w e l z i j n , e n bij d e z o r g v e r z e k e r a a r s . Type

maatregel:

Het is e e n v r a a g g e r i c h t e m a a t r e g e l , g e r i c h t op f i e t s ( s t i m u l e r i n g v a n f i e t s g e b r u i k , zoals f i n a n c i ë l e bonus en/of informatievoorziening) Nadere

afbakening

maatregel

7

project:

De m a a t r e g e l h e e f t e e n s t e r k e link m e t de m a a t r e g e l B - R i d e r s . O o k d a a r k o m e n w e in a a n r a k i n g m e t b e d r i j v e n e n deze c o n t a c t e n g e b r u i k e n w e o o k o m w e r k g e v e r s op a n d e r e m a n i e r e n t e o n d e r s t e u n e n . U i t e r a a r d g e l d t deze r e d e n e r i n g a n d e r s o m . B e d r i j v e n die h u n w e r k n e m e r s w i l l e n s t i m u l e r e n via BMN of de s t e d e l i j k e c o m m u n i t i e s g a a n w e u i t n o d i g e n o m a c t i e f d e e l t e n e m e n a a n B-Riders. Mogelijke

variatie

en onzekerheden

in de

scope

21

Zie d e e l s bij m a a t r e g e l B-Riders en h e t Plan v a n A a n p a k v a n B r a b a n t s M o b i l i t e i t s n e t w e r k ( b m n ) . [ B e h o e f t nog v e r d i e p i n g g e d u r e n d e het p r o c e s ]

22

Ad 3: O p t i m a l i s a t i e f i e t s n e t w e r k : o p l o s s e n

vertragingsknelpunten

B r a b a n t h e e f t s i n d s e e n p a a r j a a r h e t r e g i o n a l e u t i l i t a i r e f i e t s n e t w e r k B r a b a n t . D i t is e e n B r a b a n t b r e e d n e t w e r k v o o r v e r p l a a t s i n g e n m e t de f i e t s . Met d e o p m a r s v a n de E­bike h e e f t Ons B r a b a n t Fietst de a m b i t i e o m e e n s n e l f i e t s r o u t e n e t w e r k r o n d e n t u s s e n de g r o t e s t e d e n t e o n t w i k k e l e n . D o o r deze v e r r i j k i n g k u n n e n v e r p l a a t s i n g e n n a a r e n t u s s e n de g r o t e s t e d e n s n e l l e r p l a a t s v i n d e n en w o r d t de f i e t s e e n b e t e r a l t e r n a t i e f v o o r de a u t o op d e z e r e l a t i e s . A f g e b e e l d is h e t n e t w e r k w a t de B r a b a n t S t a d p a r t n e r s v o o r zich z i e n als h e t s n e l f i e t s r o u t e ­ n e t w e r k in B r a b a n t . S n e l l e b i n n e n s t e d e l i j k e v e r b i n d i n g e n e n v e r b i n d i n g e n t u s s e n de s t e d e n w o r d e n v o o r z i e n . Het n e t w e r k v o r m t e e n w e n s e n l i j s t v a n de B r a b a n S t a d p a r t n e r s . O p d i t m o m e n t w o r d t d a t n e t w e r k m e t de t o o l Bike Print v e r d e r o n d e r z o c h t o p p o t e n t i e . De p r i o r i t e r i n g v a n d e z e n e t w e r k o p t i m a l i s a t i e ( u i t b r e i d i n g e n a a n p a s s i n g ) d i e n t n o g p l a a t s t e v i n d e n in o v e r l e g m e t de r e g i o o m d a t er m e e r d e r e m a n i e r e n z i j n o m de e f f e c t i v i t e i t p e r i n d i v i d u e l e m a a t r e g e l uit t e d r u k k e n . Zo kan geprioriteerd worden naar reistijdwinst, maar ook totaal te bereiken nieuwe arbeidsplaatsen of inwoners.

PB.

\

vertbergen

yie'hpjOfn

\ StM

'\

"Ooátefhout

f 'ûř

J

ľ

De p r o v i n c i e N o o r d ­ B r a b a n t h e e f t , o o k m e d e i n g e g e v e n d o o r d e p o l i t i e k e a m b i t i e , o n d e r z o e k g e d a a n n a a r de a a n l e g v a n s n e l f i e t s r o u t e s (zie k a d e r h i e r o n d e r ) . B i n n e n B e t e r B e n u t t e n V e r v o l g zal d o o r de r e g i o n a l e p a r t n e r s m e t n a m e g e k e k e n w o r d e n n a a r de v e r b e t e r i n g v a n de f i e t s n e t w e r k p r e s t a t i e d o o r a a n p a s s i n g / o p t i m a l i s a t i e v a n de b e s t a a n d e i n f r a s t r u c t u u r op de c o r r i d o r s die a a n g e w e z e n z i j n als p r o b l e e m c o r r i d o r s . Op l o k a a l / s t e d e l i j k n i v e a u zal d i t u i t g e v o e r d w o r d e n d o o r de s t e d e n , m a a r m e t n a m e o p de r e g i o n a l e v e r b i n d i n g e n zal de p r o v i n c i e h i e r h e t v o o r t o u w in n e m e n . O m d a t g e d u r e n d e B e t e r B e n u t t e n V e r v o l g h e t B­R iders p r o j e c t e e n v e r v o l g g a a t k r i j g e n k a n o o k c o n t i n u w o r d e n g e m o n i t o r d w a t h e t d i r e c t e e f f e c t is v a n de n e t w e r k o p t i m a l i s a t i e s . D a a r o m z e t t e n w e g e z a m e n l i j k in op m o n i t o r i n g e n e v a l u a t i e (zie v o o r m e e r i n f o r m a t i e de a l g e m e n e p a r a g r a a f m o n i t o r i n g e n evaluatie hieronder). V e r d e r l e i d t de i n z e t v a n Bike PR INT als i n s t r u m e n t t o t h e t v i s u a l i s e r e n e n a n a l y s e r e n v a n de n e t w e r k p r e s t a t i e . Uit Bike PR INT w e t e n w e d a t e r e e n a a n t a l k n e l p u n t e n z i j n o p h e t n e t w e r k , d a a r w a a r e r v o o r de f i e t s e r v e e l v e r t r a g i n g is. Uit de a n a l y s e s k o m t d u i d e l i j k n a a r v o r e n d a t m e t n a m e de b e s t a a n d e k r u i s p u n t e n in het n e t w e r k v o o r de v e r t r a g i n g z o r g e n o p de f i e t s v e r p l a a t s i n g

23

t u s s e n h e r k o m s t en b e s t e m m i n g . H i e r d o o r k i e z e n b i j v o o r b e e l d niet alle f i e t s e r s de k o r t s t e r o u t e t u s s e n h e r k o m s t en b e s t e m m i n g . O m de w e e r s t a n d o m de f i e t s t e g e b r u i k e n v o o r de d a g e l i j k s e w o o n - w e r k r i t t e r e d u c e r e n is het d u s w e l l i c h t z e k e r zo e f f e c t i e f o m de b e s t a a n d e k n e l p u n t e n op h e t ( s n e l ) f i e t s r o u t e n e t w e r k t e v e r b e t e r e n d a n n i e u w e i n f r a s t r u c t u u r t e r e a l i s e r e n . Het g a a t hier v o o r a l o m a a n p a s s e n v a n VRI's e n a n d e r e r e l a t i e f kleine w i j z i g i n g e n . N o o t : W i j r i c h t e n o n s d a a r b i j h o o f d z a k e l i j k op de v e r t r a g i n g s k n e l p u n t e n op de ( s n e l ) f i e t s r o u t e s die g e l e g e n z i j n b i n n e n de p r o b l e e m g e b i e d e n en c o r r i d o r s uit de p r o b l e e m a n a l y s e v o o r B e t e r B e n u t t e n V e r v o l g . Met deze a a n p a s s i n g e n k u n n e n w e de p r e s t a t i e v a n h e t n e t w e r k v o o r de f i e t s e r v e r b e t e r e n . W i j g a a n uit circa C 5 0 . 0 0 0 p e r a a n t e passen l o c a t i e , op basis v a n de e r v a r i n g e n uit de B 5 - g e m e e n t e n en p r o v i n c i e / S R E . W e z u l l e n 10 à 12 locaties v e r b e t e r e n . A a n g e z i e n uit o n d e r z o e k n o g m o e t b l i j k e n w e l k e l o c a t i e s in a a n m e r k i n g k o m e n e n w e l k e f f e c t d a t h e e f t op de MVR, is e r e e n G O / N O G O m o m e n t g e p l a n d na de a n a l y s e f a s e . B r a b a n t zal e e n c o n c r e e t v o o r s t e l n a a r B e t e r B e n u t t e n s t u r e n m e t l o c a t i e s en e f f e c t e n . Bij een GO v a n B e t e r B e n u t t e n w o r d e n de m a a t r e g e l e n i s m de s t e d e n u i t g e v o e r d . I n de a m b i t i e l i j s t s t a a t o o k de s n e l f i e t s r o u t e t u s s e n C u i j k en N i j m e g e n . Deze r o u t e w o r d t o p i n i t i a t i e f v a n S t a d s r e g i o A r n h e m - N i j m e g e n o n d e r z o c h t . I n B e t e r B e n u t t e n V e r v o l g zal A r n h e m - N i j m e g e n , m e d e n a m e n s de p r o v i n c i e N o o r d - B r a b a n t e e n v e r z o e k d o e n v o o r e x t r a f i n a n c i e r i n g v a n h e t b r u g d e e l t u s s e n de g e m e e n t e n C u i j k ( B r a b a n t ) en M o o k e n M i d d e l a a r ( L i m b u r g ) . De p r o v i n c i e N o o r d - B r a b a n t s t e u n t de o n t w i k k e l i n g v a n deze r o u t e , s t e e k t d a a r zelf o o k C 3 m i l j o e n s u b s i d i e in e n s t e u n t de a a n v r a a g v a n A r n h e m - N i j m e g e n o m m e t B e t e r B e n u t t e n de s n e l f i e t s r o u t e m o g e l i j k t e m a k e n . Doel

van de

Primair

maatregel:

effect:

V e r b e t e r i n g e n in de n e t w e r k p r e s t a t i e v o o r de f i e t s in de B r a b a n t s e s t e d e n . Het e f f e c t is d i r e c t t e h e r l e i d e n uit de g e g e v e n s v a n Bike PRINT. De v e r t r a g i n g s t i j d is b e k e n d e n na de keuze v a n de m a a t r e g e l w o r d t b e k e n d h o e v e e l de t i j d k a n v e r b e t e r e n . Een v e r b e t e r i n g v a n de s n e l h e i d o p e e n r o u t e b e t e k e n t e e n b e t e r e p r e s t a t i e v o o r de f i e t s e r en d a a r m e e m e e r f i e t s e r s . O m d a t de t o t a a l a f w e g i n g nog in h e t n a j a a r 2 0 1 4 m o e t p l a a t s v i n d e n k a n op dit m o m e n t nog g e e n d e f i n i t i e f beeld w o r d e n g e g e v e n v a n de u i t e i n d e l i j k e e f f e c t e n . D a a r o m is op basis v a n e e n o n d e r z o e k v a n R i e t v e l d en Daniel ( 2 0 1 4 ) op basis v a n e l a s t i c i t e i t e n e e n i n s c h a t t i n g g e g e v e n v a n de o m v a n g v a n h e t e f f e c t . I n de r e d e n e e r l i j n g a a n w e uit v a n de v o l g e n d e e l a s t i c i t e i t : - W a n n e e r e e n rit op de f i e t s l O V o s n e l l e r g a a t d a n m e t de a u t o , d a n n e e m t het f i e t s g e b r u i k t o e m e t 3,4 7o . ( u i t : Met de Fiets m i n d e r f i l e , F i e t s b e r a a d 2 0 0 7 ) 0

I n d e v e r d e r e t o e l i c h t i n g g a a n w e e r v a n uit d a t de m a a t r e g e l e n a a n het f i e t s n e t w e r k de s n e l h e i d v a n het a u t o v e r k e e r n i e t n a d e l i g b e ï n v l o e d e n . Dit k o m t het u i t g e w e r k t e v o o r b e e l d a l l e e n m a a r ten goede. Een g e m i d d e l d e v e r p l a a t s i n g m e t de f i e t s is 7.5 k i l o m e t e r , w a a r b i j u i t g a a n d e v a n e e n g e m i d d e l d e s n e l h e i d v a n 1 5 , 1 k m / u u r inclusief v e r t r a g i n g ( b r o n : Bike PRINT t o e p a s s i n g B r e d a ) v o o r e e n r e g u l i e r e f i e t s , l e v e r t e e n r e i s t i j d v a n 3 0 m i n u t e n . U i t g a a n d e v a n e e n f r e e f l o w s n e l h e i d v a n circa 18 k m / u u r ( 2 5 m i n u t e n r e i s t i j d ) b e t e k e n t dit e e n v e r t r a g i n g v a n circa 5 m i n u t e n . Als w e m e t n e t w e r k o p t i m a l i s a t i e s de v e r t r a g i n g op de b e l a n g r i j k e c o r r i d o r s m e t 20 7o r e d u c e r e n , l e v e r t d i t o

e e n s n e l h e i d s w i n s t op v a n 3 Zo ( 1 m i n u u t r e i s t i j d w i n s t = 29 m i n u t e n g e m i d d e l d e r e i s t i j d > ( 2 9 0

30)-30 =

3Vo).

Met de h i e r b o v e n b e p a a l d e e l a s t i c i t e i t is de t o e n a m e v a n het f i e t s g e b r u i k l,02 7o t e n k o s t e v a n o

het a u t o v e r k e e r . T o e g e p a s t op de r i t t e n die in het k a d e r v a n BB2 in de beide s p i t s p e r i o d e n

24

m o e t e n w o r d e n g e m e d e n I r e d u c t i e v a n de MVR h e e f t d e z e m a a t r e g e l d a a r m e e o o k e e n d i r e c t e f f e c t v a n l , 0 2 Z o op de MVA. De h o o g t e is a f h a n k e l i j k v a n d e c o r r i d o r w a a r o p de m a a t r e g e l w o r d t o

t o e g e p a s t , na de e e r s t e a n a l y s e w o r d e n de e f f e c t e n m e e g e n o m e n in d e r a p p o r t a g e a a n B e t e r B e n u t t e n v o o r e e n d e f i n i t i e f GO. Neveneffecten: V e r m i n d e r i n g v a n de w a c h t t i j d e n k a n in de s t e d e l i j k e o m g e v i n g l e i d e n t o t m i n d e r r o o d l i c h t n e g a t i e en d a a r m e e e e n v e r b e t e r i n g v a n de v e i l i g h e i d o p l e v e r e n . D a a r n a a s t d r a a g t e e n m o d a l s h i f t v a n a u t o n a a r f i e t s b i j a a n de d u u r z a a m h e i d e n l e e f b a a r h e i d . O o k w o r d t op e e n i n n o v a t i e v e m a n i e r Bike PRINT i n g e z e t o m h e t f i e t s e n in B r a b a n t t e verbeteren. Type

maatregel:

D i t is e e n f i e t s i n f r a m a a t r e g e l ( f y s i e k e a a n p a s s i n g e n a a n de f i e t s i n f r a s t r u c t u u r e n fietsvoorzieningen). Nadere

afbakening

maatregel

Z

project:

De l o k a l e i n f r a m a a t r e g e l e n w o r d e n n i e t b i n n e n d i t p r o g r a m m a u i t g e v o e r d , m a a r w e l bij de a n d e r e B e t e r B e n u t t e n p a r t n e r s in B r a b a n t . Mogelijke

variatie

en onzekerheden

in de

scope

De r e s u l t a t e n u i t Bike PRINT z i j n n o d i g v o o r h e t u i t v o e r e n v a n d e z e m a a t r e g e l . Bij h e t s c h r i j v e n v a n deze v e r s i e v a n h e t v o o r s t e l z i j n deze r e s u l t a t e n n o g n i e t b e k e n d . R e s u l t a t e n w o r d e n in de week van 25 augustus verwacht. N a d a t deze b e k e n d z i j n z u l l e n w e e e n a a n t a l m a a t r e g e l e n s e l e c t e r e n e n h e t e f f e c t a a n g e v e n . H e t e x a c t e e f f e c t is d a a r o m op d i t m o m e n t n o g niet t e g e v e n . De d e f i n i t i e v e k e u z e in de m a a t r e g e l e n zijn voor het eind van 2 0 1 4 bekend.

25

Ad 4. Samenwerking

en

Samenhang

B o v e n s t a a n d e d r i e p r o j e c t e n w o r d e n in het k a d e r v a n B e t e r B e n u t t e n B r a b a n t b r e e d u i t g e v o e r d . M a a r deze p r o j e c t e n s t a a n n a t u u r l i j k n i e t op zichzelf. De s t e d e n in B r a b a n t h e b b e n o o k f i e t s p r o j e c t e n i n g e d i e n d die a a n s l u i t e n bij de g e d a c h t e v a n O n s B r a b a n t Fietst i n g e d i e n d bij B e t e r B e n u t t e n V e r v o l g . D a a r n a a s t w o r d e n er nog v e e l p r o j e c t e n v o o r f i e t s s t i m u l e r i n g u i t g e v o e r d die l o s s t a a n v a n het B e t e r B e n u t t e n p r o g r a m m a . H i e r o n d e r o m s c h r i j v e n w e deze p l a n n e n en p r o j e c t e n die e l k a a r , s a m e n m e t d i t B r a b a n t b r e d e p r o j e c t , v e r s t e r k e n . Het e f f e c t v a n d e z e v e r s t e r k i n g is n o c h in d i t p r o j e c t , nog in de lokale p r o j e c t e n o p g e n o m e n . R e d e n h i e r v o o r is d a t het b i j n a o n m o g e l i j k t e b e c i j f e r e n is w a t de e x t r a e f f e c t e n z i j n v a n de lokale m a a t r e g e l e n op de r e g i o n a l e uitvoering. Lokale

inbreng

in Beter

Benutten

G e m e e n t e ' s - H e r t o g e n b o s c h h e e f t v o o r z i j n p l a n n e n in het c e n t r u m g e b i e d g e k o z e n v o o r e e n a a n t a l m a a t r e g e l e n die het f i e t s e n s t i m u l e r e n . I n de s n e l f i e t s r o u t e s die w e g e z a m e n l i j k h e b b e n v a s t g e s t e l d (zie k a a r t h i e r b o v e n ) w o r d e n in de r o u t e n a a r V l i j m e n - W a a l w i j k f i e t s b r u g g e n g e r e a l i s e e r d t e r h o o g t e v a n de D e u t e r s e s t r a a t . I n de r o u t e n a a r V u g h t - E i n d h o v e n w o r d t het a u t o v e r k e e r v a n h e t f i e t s v e r k e e r o n t v l e c h t d o o r een f i e t s b r u g o v e r de P o s t w e g a a n t e l e g g e n . De i n s t r o o m n a a r het c e n t r u m w o r d t g e o p t i m a l i s e e r d . I n de p l a n n e n v o o r ' s - H e r t o g e n b o s c h O o s t w o r d t g e w e r k t a a n de v e r s t e r k i n g v a n de k e t e n o p de s t a t i o n s t u s s e n ' s - H e r t o g e n b o s c h O o s t en Oss. O o k w o r d e n de f i e t s r o u t e s t u s s e n ' s - H e r t o g e n b o s c h en R o s m a l e n v e r b e t e r d e n w o r d t N u l a n d b e t e r a a n g e s l o t e n o p de s n e l f i e t s r o u t e Oss - ' s Hertogenbosch (F59). I n E i n d h o v e n is f i e t s o n d e r d e e l v a n de p l a n n e n v o o r het c e n t r u m v a n de s t a d . Rond het s t a t i o n w o r d t m e t f i e t s p a r k e e r m a n a g e m e n t de c a p a c i t e i t e f f i c i ë n t b e h e e r d en o p t i m a a l g e b r u i k t . T e n s l o t t e w o r d e n e r t w e e o n t b r e k e n d e s c h a k e l s in de S m a r t L a n e ( v o o r h e e n S l o w l a n e ) a a n g e l e g d . G e m e e n t e Breda kiest v o o r e e n a a n t a l m a a t r e g e l e n v o o r de f i e t s . De b i n n e n s t e d e l i j k e s n e l f i e t s r o u t e langs de S i n t I g n a t i u s s t r a a t w o r d t a a n g e l e g d en d a a r n a a s t w o r d t g e ë x p e r i m e n t e e r d m e t E v e r g r e e n , e e n s o o r t g r o e n e golf v o o r de f i e t s e r op b e l a n g r i j k e r o u t e s . D a a r n a a s t kiest Breda m e t Positive D r i v e v o o r e e n s p e c i f i e k e i n v u l l i n g v a n het g e b r u i k v a n een a p p v o o r lokale f i e t s s t i m u l e r i n g . G e m e e n t e Breda e n p r o v i n c i e z u l l e n s a m e n w e r k e n in h e t m a k e n v a n e e n a p p die v o o r beide t o e p a s s i n g e n g e s c h i k t zal z i j n . H i e r d o o r o n t s t a a t s y n e r g i e in de u i t v o e r i n g . I n z i j n p l a n n e n k i e s t H e l m o n d v o o r het t o e p a s s e n v a n v e r s c h i l l e n d e c a m p a g n e s en

promotionele

a c t i v i t e i t e n o m z i j n i n w o n e r s a a n h e t f i e t s e n t e k r i j g e n en h o u d e n . Overige

projecten

De p r o v i n c i e g e e f t u i t v o e r i n g a a n de visie Fiets in de V e r s n e l l i n g . O n d e r deze n o e m e r w o r d e n een a a n t a l p r o j e c t e n u i t g e v o e r d o m de d o e l s t e l l i n g t e b e h a l e n v a n 28-30 Zo m o d a l split v o o r de f i e t s in o

2 0 2 0 . I n het l o p e n d e a c t i e p r o g r a m m a ( t o t e i n d 2 0 1 5 ) r i c h t de p r o v i n c i e zich op drie s p e e r p u n t e n : Infrastructuur Het op o r d e b r e n g e n en h o u d e n v a n het u t i l i t a i r f i e t s r o u t e n e t w e r k B r a b a n t en h e t o n t w i k k e l e n v a n e e n s n e l f i e t s r o u t e n e t w e r k . S n e l f i e t s r o u t e s w o r d e n al a a n g e l e g d ( O s s - D e n B o s c h , E i n d h o v e n H e l m o n d , E i n d h o v e n - V a l k e n s w a a r d ) , m a a r e r w o r d t o o k o n d e r z o e k g e d a a n n a a r een heel n e t w e r k v a n r o u t e s die de b e l a n g r i j k s t e e c o n o m i s c h e k e r n g e b i e d e n m o e t o n t s l u i t e n . O v e r s t a p f i e t s - OV Fiets en het o p e n b a a r v e r v o e r v e r s t e r k e n e l k a a r . D o o r het z o r g e n v o o r g o e d e o v e r s t a p v a n f i e t s op OV en a n d e r s o m w o r d t de k e t e n v e r s t e r k t : b u s l i j n e n k u n n e n e f f i c i ë n t e r w o r d e n i n g e z e t d o o r niet m e e r o v e r a l t e s t o p p e n e n m e t f i e t s als v o o r / n a t r a n s p o r t w o r d t t o c h een g r o t e r g e b i e d o n t s l o t e n . B r a b a n t s t r e e f t n a a r v o l d o e n d e f i e t s p a r k e e r g e l e g e n h e i d op bus en t r e i n s t a t i o n s e n op de g r o t e o v e r s t a p p u n t e n een deelfiets. G e d r a g en c o m m u n i c a t i e

26

B r a b a n t h e e f t de h a n d e n i n e e n g e s l a g e n m e t h e t i n i t i a t i e f Ons B r a b a n t Fietst. M e t deze v e r b i n d e n d e c o m m u n i c a t i e w o r d t de k r a c h t v a n de p a r t n e r s v e r s t e r k t .

B r a b a n t g e b r u i k t de b e s t a a n d e s t r u c t u u r v a n B r a b a n t S t a d Fiets ( B 5 - g e m e e n t e n , SRE, NHTV, p r o v i n c i e ) o m de p l a n n e n en p r o j e c t e n af t e s t e m m e n e n o m g e z a m e n l i j k t e m o n i t o r e n (zie v e r d e r o p ) . E n k e l e p r o j e c t e n z u l l e n w e s a m e n u i t v o e r e n e n bij a n d e r e z u l l e n w e e r v a r i n g e n d e l e n o m het p r o j e c t uit t e r o l l e n o v e r de p r o v i n c i e . U i t e i n d e l i j k v e r s t e r k e n de p r o j e c t e n e l k a a r .

27

3.

Aanpak en planning van de

maatregel

Planning/mijlpalen Mijlpalen

Planning Start

Inhoudelijk en procesmatig af te bakenen stappen, mijlpalen beslismomenten (bij voorkeur verdeeld naar fase, zoals voorbereiding en uitvoering).

Gereed

en

B-Riders: Voorbereidingsfase Invulling van randvoorwaarden en spelregels/voorbereiden aanbesteding

A u g 14

Dec 14

Aanbesteding(en) en inhuur overig

N o v 14

Feb 15

Samenstellen projectteam uitvoering

Feb 15

Feb 14

N o v 14

m e i 15

Ontwikkel-

en

wervingsfase

Communicatie huidige deelnemers (groep 1) Aantal deelnemers groep 1: 500

Jan 15

Aantal deelnemers groep 1 : 1.000

Mei 15

Werving nieuwe deelnemers (groep 2)

Feb 15

Jun 16

Aantal deelnemers groep 2 500

M r t 15

Aantal deelnemers groep 2 1.000

O k t 15

Aantal deelnemers groep 2 2.500

Mei 16

(Nieuwe) app ontwikkelen

Feb 14

A p r 15

Vinden van bedrijven voor samenwerking in app/diensten

O k t 14

A p r 15

Vinden van bedrijven voor samenwerking in beloning

O k t 14

Mei 16

Speelfase Start bestaande groep B-Riders (groep 1)

1 Jan 15

Start nieuwe groep B-Riders (groep 2)

A p r 15

B-Riders: registratie (fiets)ritten

Jan 15

O k t 17

Jan 15

O k t 17

Meting groep 1

Jan 15

Jul 15

1-meting groep 2 (na start deelnemers)

Afh v. deeln

2-meting groep 2 (na 3à4 maanden)

Afh v. deeln

Onderzoek en

monitoring

Aanvullen data BikePRINT Enquêtes deelnemers

Eindmeting groep 2

S e p t 17

O k t 17

Dataverwerking en evaluatie

O k t 17

Dec 17

Sep 14

Dec 14

W e r k g e v e r s a a n p a k fiets Inventariseren wensen, kansen bij bedrijven ism BMN Opstarten community voor fiets ism BMN

Nov 14

M r t 15

Werving nieuwe deelnemers B-Riders

A p r 15

Jun 16

Aantal deelnemers: 500

Jun 16

Aantal deelnemers: 1000

O k t 16

Aantal deelnemers: 2.500

Mei 17

Uitwerken evt regeling voor werkgevers obv wensen en mogelijkheden

Dec 14

Mrt 15

Delen ervaringen in aantal sessies

j a n 15

O k t 17

Pilot gezondheid (SRE)

Dec 14

Dec 15

28

Oplossen vertragingsknelpunten Onderzoek meeste vertraagde punten in fietsnetwerk

Dec 14

Feb 15

Oplossingen inventariseren en kiezen voor knelpunten

Feb 15

A p r 15

GO/NO-GO bestluit voor voor oplossinaen Voor dit besluit zullen de knelpunten in het netwerk zijn uitgewerkt en de daarbij behorende oplossingen met kostenraming en planning

A p r 15

Voorbereiden oplossingen

a p r 15

S e p t 15

Uitvoern oplossingen

S e p t 15

Jun 16

Meten effect maatregelen (Bike PRINT

Jun 16

Dec 16

O k t 15

Dec 17

Samenwerking Afstemmen projecten en programma's in 4 tot 6 wekelijke bijeenkomsten BrabantStad Fiets

Risico's

Nr.

Belangrijkste risico's

Kans van optreden

Mogelijke gevolgen Effect

Tijd

G e l d in kC

Beheers-maatregelen

B-Riders 1

te weinig deeln groep 1

Aanwezig

nihil

Geen

2

te weinig deeln groep 2

Aanwezig

Groot

geen

3

te weinig deeln op probleemcorridor

4

nieuwe app functio-neert niet/slecht

4

5

Gewijzigde regels zetten onvoldoende aan tot fietsen We vinden te weinig bedrijven voor samenwerking

geen

nihil

100

goede coaching aanbieden; v e r g o e d i n g v o o r in s t a n d houden van app Extra werving inzetten; betere voorwaarden scheppen; ruimer belonen ( v o o r zover nog nuttig) Geen tijdseffect omdat d e e l n e m e r s binnen een vast tijdsframe kunnen d e e l n e m e n . Als l a t e r deelnemers worden geworven k u n n e n deze ook binnen dit frame meedoen. Met BikePRINT h e r k o m s t e n bestemming van deelnemers volgen en specifieker inzetten o p w e r v i n g bij b e d r i j v e n bij corridor

-

aanwezig

redelijk

Klein

effecten blijven onbekend

Geen

30

Voldoende testen; terugvallen op I e v e r s i e B - R i d e r s a p p ; g r o t e r e inzet helpdesk en communicatie; versneld v e r b e t e r i n g e n in a p p m a k e n

Aanwezig

Groot

Geen

50

Tussendoor wijzigen regels, aanpassen app

groot

nihil

-

-

Bijstellen van verwachtingen voor toekomst; afbouwplan

29

6

BTW v o o r werkgevers over betaalde beloning

aanwezig

Groot

Geen

7

Weinig overstap van auto naar fiets

Aanwezig

Groot

-

-

8

Effect is n i e t duurzaam

Klein

Groot

-

-

klein

groot

4 mnd

Redelijk groot

Groot

Geen

A d v i s e r e n m e t en d o o r M i n i s t e r i e I & M e n Fin. Evt u i t b e t a l i n g r e g e l e n via w e r k k o s t e n r e g e l i n g of kilometervergoeding, afstemmen met andere f i e t s p r o j e c t e n in BBV v o o r gezamenlijke regeling m e t ministerie. D e e l n e m e r s aan de b o n u s d i e n e n een werkgeversverklaring te overhandigen Ervan l e r e n : o n d e r z o e k e n w a a r o m d e e l n e m e r s na e e n aantal maanden fietsen toch w e e r o v e r s t a p p e n op de a u t o . De l e e r p u n t e n v e r w e r k e n in B-Riders 2.

Werkgeversaanpak Communities 1 v o r m e n slaagt onvoldoende

2

3

Weinig deelns werkgevers

Weinig actie werk-gevers

Redelijkgroot

Groot

30

Weinig

6 mnd

10

Bedrijven direct benaderen; via B-Riders w e r k g e v e r s benaderen

I n z e t t e n B M N , a a n s p r e k e n op wijziging wetgeving V r a a g g e r i c h t e a a n p a k , bij weinig interesse/deelname zoeken naar andere w e r k g e v e r s die w i l l e n p a r t i c i p e r e n , als die e r z i j n .

Oplossen knelpunten Geen makkelijke 1 oplossing mogelijk voor knelpunt

2

Gemeente w e r k t niet mee aan oplossing

Aanwezig

Gering

Gering

Gering

3 mnd

3mnd

?

Zoeken naar andere k n e l p u n t e n die w e l op t e lossen z i j n . Bij h e t GO m o m e n t wordt dat duidelijk

?

Er is v e e l v u l d i g o v e r l e g t u s s e n de p a r t n e r s in B r a b a n t , deze signalen worden vroeg h e r k e n d en z o n o d i g k a n worden bijgestuurd. Zoeken n a a r a n d e r e k n e l p u n t e n die w e l op s t e u n k u n n e n r e k e n e n

30

Uitvoeringsorganisatie Met d e s a m e n w e r k i n g Ons B r a b a n t Fietst w o r d e n de m a a t r e g e l e n die u i t g e v o e r d w o r d e n b i n n e n en b u i t e n B e t e r B e n u t t e n V e r v o l g g e c o ö r d i n e e r d . O v e r h e d e n w e r k e n s a m e n aan de p r o j e c t e n die de f i e t s e r e e n m e e r w a a r d e g e v e n . De b e s t a a n d e s a m e n w e r k i n g b i n n e n de B5 s t e d e n in B r a b a n t w o r d t u i t g e b r e i d : v a k e r m e t e l k a a r w e r k e n a a n e e n b e t e r f i e t s k l i m a a t in B r a b a n t . De h u i d i g e 8 x p e r j a a r b l i j k t h i e r v o o r o n v o l d o e n d e , e r z i j n v e e l m a a t r e g e l e n die B r a b a n t g e z a m e n l i j k k a n u i t v o e r e n , m o n i t o r e n of w a a r w e v a n e l k a a r k u n n e n l e r e n . Met B e t e r B e n u t t e n V e r v o l g zullen w e deze intensiteit d a a r o m uitbreiden naar één à t w e e keer per m a a n d . N a a s t u i t b r e i d i n g in i n t e n s i t e i t , s t r e v e n w e o o k n a a r e e n u i t b r e i d i n g in p a r t n e r s . Nu al b e s t a a t de s a m e n w e r k i n g m e t d e z o g e n a a m d e W i e l e r p l o e g B r a b a n t , w a a r i n t o e r i s t i s c h e - , s p o r t - en g e b r u i k e r s o r g a n i s a t i e s v e r e n i g d z i j n . Deze s a m e n w e r k i n g w i l l e n w e o o k i n t e n s i v e r e n en u i t b r e i d e n m e t i n d i v i d u e l e w e r k g e v e r s . H i e r v o o r m a k e n we e e n a p a r t e s a m e n w e r k i n g s g r o e p , o m d a t o o k v a n u i t de w e r k g e v e r s is a a n g e g e v e n d a t ze g r a a g o n d e r l i n g f i e t s k e n n i s e n - e r v a r i n g u i t w i s s e l e n . V o o r de d r i e g e n o e m d e m a a t r e g e l e n w o r d t e e n e i g e n u i t v o e r i n g s o r g a n i s a t i e o p g e z e t . Bij de m a a t r e g e l e n s t a a t v e r m e l d hoe de u i t v o e r i n g s o r g a n i s a t i e e r u i t z i e t . Contracteringsstrategie V o o r B-Riders

is s p r a k e v a n e x t e r n e a a n b e s t e d i n g v a n v e r s c h i l l e n d e o n d e r d e l e n . Er zal e e n

a a n b e s t e d i n g g e d a a n w o r d e n n a a r de o n d e r d e l e n : Helpdesk/backoffice Techniek Projectondersteuning (wo gedragspsychologie) W e r v i n g en c o m m u n i c a t i e Als e r v o o r de Werkgeversaanpak

fiets

e e n b i j d r a g e v o o r b e d r i j v e n b e s c h i k b a a r k o m t , zal dit d . m . v .

e e n s u b s i d i e g e s c h i e d e n . Als er k e n n i s w o r d t a a n g e b o d e n zal d e z e via a a n b e s t e d i n g a a n g e t r o k k e n w o r d e n . Het Oplossen

van de vertragingsknelpunten

zal v o l g e n s g e b r u i k e l i j k e a a n b e s t e d i n g d o o r de

d e s b e t r e f f e n d e g e m e e n t e g e s c h i e d e n . De t e l p u n t e n v o o r de f i e t s w o r d e n c e n t r a a l a a n b e s t e e d d o o r de o v e r h e i d s p a r t n e r s . Monitoring e n e v a l u a t i e : a l g e m e e n v o o r het B r a b a n t s e F i e t s b e l e i d 2.0 De p a r a g r a a f m o n i t o r i n g en e v a l u a t i e b e s t a a t uit de v o l g e n d e o n d e r d e l e n : 1.

W e l k e i n d i c a t o r ( e n ) z u l l e n w o r d e n g e b r u i k t o m het g e r e a l i s e e r d e e f f e c t te m e t e n ( o o k in t e r m e n van o u t p u t , bijvoorbeeld aantal werkgevers dat m e e d o e t ) .

2.

De w i j z e w a a r o p de i n d i c a t o r e n w o r d e n g e m e t e n

3.

W a t het i n g e s c h a t t e e f f e c t is v a n de m a a t r e g e l , z o w e l in de g e k o z e n i n d i c a t o r , de v e r t a l i n g

4.

W i e , w a n n e e r , w a t hoe g a a t d o e n (SMART m a k e n ) .

5.

H o e v e e l b u d g e t b e n o d i g d is v o o r M&E.

e r v a n n a a r s t e r k s t v e r t r a a g d e r i t t e n ( u i t de B B - M o b i l i t e i t s s c a n ) en in k o s t e n e f f e c t i v i t e i t .

2.

Indicatoren

O m de e f f e c t e n t e m e t e n als g e v o l g v a n het B e t e r B e n u t t e n f i e t s p r o g r a m m a w o r d t s t e r k i n g e z e t op k w a n t i t a t i e v e d a t a v e r z a m e l i n g en - a n a l y s e . H i e r i n w o r d t o n d e r s c h e i d g e m a a k t n a a r i n d i v i d u e l e g e d r a g s v e r a n d e r i n g en g e b r u i k v a n h e t n e t w e r k als g e v o l g v a n h e t BB v e r v o l g p r o g r a m m a ( B B V ) . D a a r n a a s t m a k e n w i j o o k o n d e r s c h e i d n a a r ex a n t e e v a l u a t i e en ex post m o n i t o r i n g en e v a l u a t i e . Op deze m a n i e r w o r d t niet a l l e e n de i n d i v i d u e l e g e d r a g s v e r a n d e r i n g m a a r o o k de m o g e l i j k e w i j z i g i n g e n in de ( f i e t s ) n e t w e r k p r e s t a t i e b i n n e n B r a b a n t in beeld g e b r a c h t . I n h e t h u i d i g e B e t e r B e n u t t e n p r o g r a m m a is b i n n e n B r a b a n t al e e n s t a r t g e m a a k t m e t het

32

s t r u c t u r e e l o n d e r z o e k e n v a n g e d r a g s e f f e c t e n . H i e r b i j w o r d t de g e d r a g s v e r a n d e r i n g o v e r de g e h e l e w e e k ( m a a n d a g t / m z o n d a g ) als g e v o l g v a n h e t p r o g r a m m a g e ë v a l u e e r d , w a a r b i j zelfs t e g e n g e s t e l d e s u b s t i t u t i e e f f e c t e n ( a u t o g e b r u i k v o o r r i t t e n die e e r s t m e t de f i e t s w e r d e n g e m a a k t ) in beeld w o r d e n g e b r a c h t . D a a r b i j z e t t e n w i j s p e c i f i e k in o p h e t r e d u c e r e n v a n h e t a a n t a l s t e r k v e r t r a a g d e a u t o r i t t e n e n / o f het a a n t a l s p i t s m i j d i n g e n . Dit g e e f t d e m o n i t o r i n g e n e v a l u a t i e b i n n e n BBV m e e r f o c u s . V o o r de e f f e c t e n

op i n d i v i d u e e l v e r p l a a t s i n g s g e d r a g zal de s u b s t i t u t i e w o r d e n

g e m e t e n v a n w o o n - w e r k a u t o r i t t e n n a a r de ( e l e k t r i s c h e ) f i e t s . Het p r i m a i r e doel b i n n e n BBV f i e t s is h e t m e t e n v a n d e m o d a l s h i f t b i n n e n de w o o n - w e r k r i t t e n v a n d e e l n e m e r s g e d u r e n d e de d e e l n a m e a a n h e t p r o g r a m m a . De indicator

die hiervoor

in beeld

wordt

gebracht

is het aantal

woon-werk(spits)rittenper

week

per

modaliteit. O m de e f f e c t e n v a n h e t p r o g r a m m a t e a n a l y s e r e n w o r d t a a n t a l w o o n - w e r k ( s p i t s ) r i t t e n p e r d a g p e r m o d a l i t e i t g e r e g i s t r e e r d en per w e e k g e a n a l y s e e r d als i n d i c a t o r . U i t e r a a r d k u n n e n w i j m e e r d e r e ( s u b ) i n d i c a t o r e n i n z i c h t e l i j k m a k e n . Z o a l s het a a n t a l d e e l n e m e n d e w e r k g e v e r s , a f g e l e g d e f i e t s a f s t a n d e n , u i t g e k e e r d e f i n a n c i ë l e b e l o n i n g e n v o o r de g e l e v e r d e p r e s t a t i e e t c . A a n g e z i e n deze i n d i c a t o r e n n i e t d i r e c t h e t p r i m a i r e d o e l v a n BBV b e a n t w o o r d e n , z u l l e n deze in o v e r l e g m e t de r e g i o n a l e p a r t n e r s n a d e r w o r d e n u i t g e w e r k t o m d a t deze w e l d i r e c t b i j d r a g e n a a n de k e n n i s t e n b e h o e v e v a n h e t h u i d i g e f i e t s b e l e i d .

2.

Meetmethode(n)

O m de v e r a n d e r i n g en e f f e c t e n in beeld t e b r e n g e n is e e n l o n g i t u d i n a a l o n d e r z o e k n o o d z a k e l i j k g e d u r e n d e de g e h e l e l o o p t i j d v a n het p r o g r a m m a . De M&E b e s t a a t d u s uit e e n v o o r - ( n u l ) , t i j d e n s en o p t i o n e e l e e n n a m e t i n g . De n a m e t i n g h e e f t als d o e l o m t e k u n n e n a n a l y s e r e n in w e l k e m a t e d e e l n a m e a a n h e t p r o g r a m m a leidt t o t s t r u c t u r e l e g e d r a g s v e r a n d e r i n g . Het h u i d i g e of b e s t a a n d e ( w o o n - w e r k ) v e r p l a a t s i n g s g e d r a g w o r d t g e m e t e n d o o r m i d d e l v a n e e n v r a g e n l i j s t v o o r a a n v a n g v a n h e t p r o g r a m m a . Met b e h u l p v a n deze v r a g e n l i j s t w o r d e n d e w e r k d a g e n , de v e r s c h i l l e n d e w e r k l o c a t i e s , de b e g i n - e n e i n d t i j d e n in b e e l d g e b r a c h t . Het registreren van het verplaatsingsgedrag gedurende de d e e l n a m e aan het p r o g r a m m a gebeurd d o o r m i d d e l v a n GPS t r a c k i n g via m o b i e l e t e l e f o o n . De r e d e n h i e r v o o r is de r e e d s p o s i t i e v e e r v a r i n g uit het b e s t a a n d e p r o j e c t B-Riders. D e e l n e m e r s z i j n v e r p l i c h t o m h i e r v a n g e b r u i k t e m a k e n o m in a a n m e r k i n g t e k o m e n v o o r f i n a n c i ë l e p r e s t a t i e b e l o n i n g , f e e d b a c k of b i j v o o r b e e l d i n c i d e n t e l e prijzen. V e r g e l i j k i n g v a n het a a n t a l w o o n - w e r k s p i t s r i t t e n p e r m o d a l i t e i t p e r w e e k in de n u l m e t i n g en g e d u r e n d e het p r o g r a m m a g e e f t de d i r e c t e i m p a c t o p h e t a a n t a l s p i t s m i j d i n g e n m e t d e a u t o . G e b r u i k m a k e n d v a n de in de p r o b l e e m a n a l y s e o p g e n o m e n f a c t o r k a n h i e r u i t de d i r e c t e r e d u c t i e v a n het a a n t a l s t e r k v e r t r a a g d e r i t t e n w o r d e n b e p a a l d . Effectmeting

netwerkprestatie

V a n u i t de r e g i o n a l e a m b i t i e v a n de p r o v i n c i e N o o r d - B r a b a n t o m o o k v a n u i t o n d e r z o e k e n i n n o v a t i e de f i e t s e e n p r o m i n e n t e p l a a t s t e g e v e n , is de o n t w i k k e l i n g v a n Bike PRINT (Policy R e n e w a l a n d I N n o v a t i o n by m e a n s of T r a c k i n g t e c h n o l o g y ) v o r m g e g e v e n . Deze o n l i n e a n a l y s e t o o l is g e b o u w d m e t als doel de f i e t s n e t w e r k p r e s t a t i e t e v i s u a l i s e r e n e n t e a n a l y s e r e n . Met deze t o o i w o r d t i n v u l l i n g g e g e v e n a a n de o n t b r e k e n d e s c h a k e l in het t o t a l e p r o c e s o m h e t f u n c t i o n e r e n v a n het f i e t s n e t w e r k c o n t i n u e t e v e r b e t e r e n . V o o r e e n k o r t e u i t l e g is e e n f i l m p j e b e s c h i k b a a r o p http://www.bikeprint.nl/.

H

B í K E PRINT

33

V o o r h e t in beeld b r e n g e n v a n de v e r a n d e r i n g als g e v o l g v a n h e t BBV p r o g r a m m a op de ( f i e t s ) n e t w e r k p r e s t a t i e w o r d t d a a r o m g e b r u i k g e m a a k t v a n Bike PRINT. Dit a n a l y s e i n s t r u m e n t is g e d u r e n d e h e t h u i d i g e B e t e r B e n u t t e n p r o g r a m m a o o k i n g e z e t v o o r de v i s u a l i s a t i e v a n de ( f i e t s ) n e t w e r k p r e s t a t i e . Hierbij w o r d e n onder andere r o u t e k e u z e n , snelheden, knelpunten ( n e t w e r k v e r t r a g i n g e n ) o m r i j d f a c t o r e n i n z i c h t e l i j k g e m a a k t . Deze i n z i c h t e n k u n n e n d i r e c t w o r d e n g e b r u i k bij h e t b i j s t e l l e n v a n het s t e d e l i j k e m a a r o o k r e g i o n a l e f i e t s b e l e i d . D a a r m e e w o r d e n d u s n i e t a l l e e n de BBV e f f e c t e n i n z i c h t e l i j k g e m a a k t , m a a r m e t n a m e o o k v o o r een e f f e c t i e f en e f f i c i ë n t f i e t s m o b i l i t e i t s b e l e i d in de r e g i o . O p basis v a n de B-Riders d a t a is e e n e m p i r i s c h e k n e l p u n t e n k a a r t g e g e n e r e e r d v o o r h e t f i e t s n e t w e r k . I n o v e r l e g m e t de p r o v i n c i e N o o r d - B r a b a n t , de B5 s t e d e n , de NHTV en de r e g i o n a l e v e r t e g e n w o o r d i g e r s v a n de f i e t s e r s b o n d is e e n k a a r t o p g e s t e l d m e t alle i n t e r e s s a n t e e n m o g e l i j k e i n f r a s t r u c t u r e l e u i t b r e i d i n g e n a a n h e t b e s t a a n d e ( s n e l ) f i e t s r o u t e n e t w e r k . De p r o v i n c i e N o o r d B r a b a n t h e e f t v o o r de k o m e n d e j a r e n circa C 4 m i l j o e n g e r e s e r v e e r d v o o r de aanleg v a n ( s n e l ) f i e t s r o u t e s in de B r a b a n t . Alle i n f r a s t r u c t u r e l e u i t b r e i d i n g e n z i j n m e t de f i e t s p o t e n t i e s c a n b i n n e n Bike PRINT d o o r g e r e k e n d e n v e r v o l g e n s g e p r i o r i t e e r d . N a a s t de u i t b r e i d i n g v a n h e t ( s n e l ) f i e t s r o u t e n e t w e r k k a n de o p t i m a l i s a t i e v a n het b e s t a a n d e f i e t s n e t w e r k w e l l i c h t t o t een h o g e r e t o e k o m s t i g e f i e t s p o t e n t i e l e i d e n . D a a r o m z i j n naast de u i t b r e i d i n g e n o o k n a d r u k k e l i j k g e k e k e n n a a r het o p l o s s e n v a n b e s t a a n d e d o o r s t r o m i n g s k n e l p u n t e n . Met n a m e op de assen w a a r de d o o r s t r o m i n g v a n het a u t o v e r k e e r o n d e r d r u k s t a a n , k a n e e n o p t i m a l i s a t i e v a n de f i e t s i n f r a s t r u c t u u r l e i d e n t o t e n m o d a l s h i f t e n d a a r m e e t o t e e n v e r l i c h t i n g v a n d e k n e l p u n t e n o p het a u t o n e t w e r k . G e z i e n de scope v a n het B e t e r B e n u t t e n p r o g r a m m a is m e t n a m e g e k e k e n n a a r de m o g e l i j k e e x t r a f i e t s e r s als g e v o l g v a n de v e r b e t e r i n g v a n de d o o r s t r o m i n g en de reistijd. G e d u r e n d e de l o o p t i j d v a n het BBV p r o g r a m m a w o r d e n in s a m e n w e r k i n g m e t de B r a b a n t s e o v e r h e i d s p a r t n e r s lokaal de k n e l p u n t e n a a n g e p a k t d o o r h e t b i j v o o r b e e l d het o p t i m a l i s e r e n v a n v e r k e e r s r e g e l i n s t a l l a t i e s of het a a n p a s s e n v a n k r u i s p u n t v o r m g e v i n g . D o o r e e n k o p p e l i n g t u s s e n de v e r s c h i l l e n d e o n d e r d e l e n k a n op basis v a n a c t u e l e GPS d a t a g e a n a l y s e e r d w o r d e n w a t het e f f e c t is v a n de ( v a a k l o k a l e ) m a a t r e g e l e n . B l i j k t d a t de lokale o p t i m a l i s a t i e s lokaal leiden t o t e e n s u b s t a n t i ë l e t o e n a m e v a n het ( w o o n - w e r k ) f i e t s v e r k e e r d a n kan de h o e v e e l h e i d locaties w o r d e n geïntensiveerd. D o o r h e t p l a a t s e n v a n a d d i t i o n e l e t e l l o c a t i e s op de h o o f d a s s e n v a n h e t f i e t s n e t w e r k k a n het v o l u m e v a n h e t d a g e l i j k s e f i e t s v e r k e e r w o r d e n g e m o n i t o r d . G e c o m b i n e e r d m e t de f i e t s r o u t e s die u i t de GPS d a t a w o r d e n g e d e s t i l l e e r d l e v e r t d i t e e n v o l l e d i g beeld op v a n het d a g e l i j k s e f i e t s g e b r u i k in de regio Brabant.

34

i

Beter B e n u t 1

B-Riders

Netwerk

GPS data

prestatie »0

Beter B e n u t 2

GPS data

B-Riders

Netwerk

Infra,

prestatie

optimalisatie t=x

Netwerk

GPS data

B-Riders

prestatie

effectbepaling

t=X+l

D o o r h e t v o l l e d i g e beeld v a n h e t f i e t s v e r k e e r b i n n e n B r a b a n t op z o w e l r o u t e k e u z e als v o l u m e k a n e f f i c i ë n t e r beleid w o r d e n g e m a a k t v o o r de s t i m u l e r i n g v a n h e t f i e t s v e r k e e r . Z o a l s e e r d e r g e s t e l d h e e f t d i t n i e t a l l e e n e e n p o s i t i e v e b i j d r a g e a a n de b e r e i k b a a r h e i d m a a r t e v e n s o o k de l e e f b a a r h e i d , het m i l i e u e n de sociale d u u r z a a m h e i d . 3. Het

ingeschatte

effect

van de

maatregel

Bij de b e s c h r i j v i n g v a n de v e r s c h i l l e n d e f i e t s m a a t r e g e l e n is r e e d s e e n i n s c h a t t i n g / r e d e n a t i e v a n de e f f e c t e n g e g e v e n . Zoals h i e r b o v e n v e r m e l d z i j n deze i n s c h a t t i n g e n g e d a a n o p basis v a n de o p g e d a n e e r v a r i n g b i n n e n het h u i d i g e B-Riders f i e t s s t i m u l e r i n g s p r o g r a m m a o n d e r B e t e r B e n u t t e n . Samenvatting

beredeneerlijn

In de probleemanalyse het aantal

Brabant

spitsmijdingen

wordt

onderscheid

in de ochtend-

MVR in de ochtend-

en avondspitsperiode.

totaal

10 Zo te

aan MVR met

Deze MVR zijn middellange de korte 15.392

0

verdeeld

(7.5-30

MVR (53.739

de fietsbare

en lange ritten

(tot

spitsmijdingen

afstandsklassen. 0

Het doel binnen

vertraagde

In totaal

Beter

Benutten

heeft

ritten

(MVR)

Brabant

Vervolg

en

38.037

(BBV)

is om

het

reduceren. ritten

waarbij

(>30

nodig

onderscheid

km).

15 km. Binnen

Het totale

van 9 Zo tot 10 Zo op de fietsbare 0

naar meest

en avondspitsperiode(n).

over de B5 steden,

km)

en middellange

gemaakt

De fietsmaatregelen het thema

om alle meest

effect

afstanden.

is gemaakt

bereikbaarheid ritten

van alle fietsmaatregelen Zie voor

verdere

(0-7.5

km),

zijn dus van toepassing

stedelijke

vertraagde

naar korte

op te lossen)

hebben

onderbouwing

op

kunnen worden

een totaal

in

effect

de redeneerlijnen

per

maatregel. I n de v o o r t g a n g s r a p p o r t a g e s w o r d e n de v o l g e n d e u i t g a n g s p u n t e n e n w e r k w i j z e g e h o n o r e e r d : »

De m o n i t o r i n g l o o p t v a n m a a r t 2 0 1 5

t o t en m e t v o o r j a a r 2 0 1 8 . De v o o r t g a n g w o r d t v o o r

alle m a a t r e g e l e n o p m a a t r e g e l n i v e a u h a l f j a a r l i j k s g e m o n i t o r d ( v o o r j a a r e n n a j a a r ) . D a a r b i j w o r d t t e r identificatie gebruik g e m a a k t van een uniek m a a t r e g e l n u m m e r (zoals o p g e n o m e n in h e t p l a n v a n a a n p a k s t a r t b e s l i s s i n g ) . I n de v o o r t g a n g s r a p p o r t a g e s e n in b i j v o o r b e e l d de b e n u t t i n g s m e t e r w o r d t n a a r d i t u n i e k e n u m m e r v e r w e z e n . Er w o r d t a l l e e n o v e r d e g e t e k e n d e p l a n n e n v a n a a n p a k g e r a p p o r t e e r d . I n de t o e l i c h t i n g k a n d a n w o r d e n o p g e n o m e n welke plannen van aanpak nog niet zijn g e t e k e n d . «

H e t l a n d e l i j k e t e a m B e t e r B e n u t t e n RWS ( R W S - L T ) e n PBB v a n DGB s t e l l e n e e n f o r m a t o p . R W S - L T s t e m t deze af m e t de r e g i o n a l e p r o g r a m m a m a n a g e r s e n c o ö r d i n a t o r e n M&E z o d a t h e t v o o r i e d e r e e n d u i d e l i j k is w e l k e i n f o r m a t i e w o r d t g e v r a a g d e n w a a r o m . U i t g a n g s p u n t d a a r b i j is o m a l l e e n r e l e v a n t e s t u r i n g s i n f o r m a t i e t e v r a g e n .

35

»

T w e e m a a l p e r j a a r s t u u r t het l a n d e l i j k t e a m RWS dit f o r m a t n a a r de r e g i o n a l e p r o g r a m m a m a n a g e r s en c o ö r d i n a t o r e n M&E m e t het v e r z o e k deze in t e v u l l e n .

»

E i n d v e r a n t w o o r d e l i j k e v o o r het i n v u l l e n v a n d i t f o r m a t is de p r o g r a m m a m a n a g e r B e t e r B e n u t t e n v a n de b e t r e f f e n d e r e g i o .

»

De v o o r t g a n g s i n f o r m a t i e w o r d t v e r v o l g e n s via d i t i n g e v u l d e f o r m a t t e r b e s c h i k k i n g g e s t e l d a a n het l a n d e l i j k t e a m RWS. Het l a n d e l i j k t e a m RWS v e r w e r k t deze i n f o r m a t i e n a a r e e n l a n d e l i j k e r a p p o r t a g e en 12 r e g i o n a l e r a p p o r t a g e s .

4.

Wie,

wanneer

en

wat

De m o n i t o r i n g en e v a l u a t i e v a n de e f f e c t e n zal w o r d e n u i t g e v o e r d d o o r e e n c o m b i n a t i e v a n p a r t i j e n . O o k h i e r b i j w o r d t g e b r u i k g e m a a k t v a n de r e e d s o p g e d a n e e r v a r i n g e n uit h e t h u i d i g e Beter Benutten programma (BB1). H e t g e h e l e p r o g r a m m a Fiets is o n d e r v e r d e e l d in v e r s c h i l l e n d e f a c e t t e n : Registratie verplaatsingsgedrag Fietsnetwerkprestatie O p z e t o n d e r z o e k s m i d d e l e n en v r a g e n l i j s t e n Registratie

verplaatsingsgedrag

V o o r de m o n i t o r i n g v a n de e f f e c t e n op i n d i v i d u e e l n i v e a u ligt de r a p p o r t a g e v a n de i n d i c a t o r e n bij de p a r t i j die de d a t a collectie v e r z o r g d . H i e r b i j w o r d t op d e e l n e m e r s n i v e a u t e r u g k o p p e l i n g g e g e v e n o v e r de a a n t a l l e n w o o n - w e r k ( s p i t s ) r i t t e n per d a g . O m de v o o r g a n g t e m o n i t o r e n e n t e v e n s m o g e l i j k i n t e r v e n t i e s te k u n n e n p l e g e n in het p r o g r a m m a w o r d t m a a n d e l i j k s g e r a p p o r t e e r d a a n de p r o g r a m m a l e i d e r . Bij a a n v a n g v a n het p r o j e c t ligt deze i n t e n s i t e i t h o g e r ( l x per w e e k ) o m o p s t a r t p e r i k e l e n t e k u n n e n o n d e r v a n g e n en m e t e e n e e n g o e d e m a n i e r v a n e f f e c t r e g i s t r a t i e t e kunnen vormgeven. Op basis v a n de g e r a p p o r t e e r d e w o o n - w e r k r i t t e n ( n u l m e t i n g ) e n de r i t t e n g e d u r e n d e de l o o p t i j d van het p r o g r a m m a kan het effect van het gehele f i e t s p r o g r a m m a w o r d e n g e m e t e n . Wat

Wanneer

Wie

Registratie

Longitudinaal

Partij

verplaatsingsgedrag

Rapportage

lx pr

maand

die (GPS) data

collectie

verzorgd

Fietsnetwerkprestatie De i n z i c h t e n v a n v e r a n d e r i n g e n a a n de f i e t s n e t w e r k p r e s t a t i e h e b b e n e e n w a t m i n d e r d y n a m i s c h k a r a k t e r o m d a t d i t m e t n a m e i m p l i c a t i e s h e e f t v o o r het g e h e l e s t e d e l i j k e e n r e g i o n a l e f i e t s b e l e i d . Op basis v a n e r v a r i n g e n uit BB1 is e e n h a l f j a a r l i j k s e r a p p o r t a g e a f d o e n d e . Zoals e e r d e r g e s t e l d w o r d t h i e r b i j g e b r u i k g e m a a k t v a n Bike PRINT. Dit i n s t r u m e n t a r i u m is in s a m e n w e r k i n g m e t de NHTV o n t w i k k e l d en de v e r a n t w o o r d e l i j k h e i d v o o r het inlezen e n v e r w e r k e n v a n de GPS d a t a n a a r b e l e i d s r e l e v a n t e i n f o r m a t i e zal d a n o o k d a a r k o m e n l i g g e n . H e t r e s u l t a a t is e e n lijst m e t ( s u b ) i n d i c a t o r e n als g e m i d d e l d e r e i s t i j d , v e r t r a g i n g s t i j d e n , o m r i j d f a c t o r e n . Wanneer

Wat Fietsnetwerk Verwerken fietsínformatie

prestatie GPS data en

Wie

2x per jaar naar

gehele

gedurende

de

NHTV

looptijd

regionale

indicatoren Opzet

onderzoeksmiddelen

en

vragenlijsten

V o o r de o p z e t en u i t v o e r i n g v a n het o n d e r z o e k w o r d t e e n w e r k g r o e p g e f o r m e e r d die b i n n e n BB1 e r v a r i n g h e e f t o p g e d a a n m e t de M&E v a n het f i e t s v e r k e e r in B r a b a n t . I n B B 1 z i j n D i j k s t e r h u i s ck V a n B a a r e n , NHTV, T U / e e n U n i v e r s i t e i t U t r e c h t a c t i e f b e t r o k k e n . I n t e g e n s t e l l i n g t o t het BB1 f i e t s p r o g r a m m a w o r d t de M&E n i e t per m a a t r e g e l m a a r o v e r k o e p e l e n d g e o r g a n i s e e r d . D a a r m e e w o r d e n m o g e l i j k e t e g e n s t e l l i n g e n in p r o j e c t b e l a n g / e f f i c i ë n t i e

en o n d e r z o e k s b e l a n g o n d e r v a n g e n

Wat

Wanneer

Wie

Nulmeting

D&B

coachingseffecten

Effectmeting

NHTV

Opstellen

Nameting

Universiteit

Belonings-

en vragenlijsten

Fietsbeleving

TU/e

Utrecht

(optioneel)

(optioneel)

De b o v e n s t a a n d e v o o r t g a n g s r a p p o r t a g e s passen in de l a n d e l i j k e w e r k w i j z e w a a r b i j o o k r u i m t e is g e g e v e n a a n de r e g i o n a l e w e n s e n . 5.

Budget

V o o r M&E f i e t s v e r w a c h t e n we e e n b u d g e t v a n 0

4. Draagt

5 0 . 0 0 0 , - nodig te hebben.

De criteria van de Bereikbaarheidsverklaring de maatregel

in relatie

tot de gesignaleerde

problematiek

bij aan de

afgesproken

bereikbaarheidsopgave? Ja, m e t het s t i m u l e r e n v a n f i e t s ( g e r i c h t o p de p r o b l e e m c o r r i d o r s ) w o r d t d e f i e t s v o o r m e e r f o r e n z e n e e n g o e d a l t e r n a t i e f v o o r de a u t o in de s p i t s . Is de maatregel

kosteneffectief

kosteneffectiviteitsanalyse

(bij

voorkeur

kwantitatief

onderbouwd

en incl.

toetsing

via

Ecorys)?

[volgt] Is de maatregel (incl.

toetsing

binnen

de afgesproken

uitvoerbaarheid

door

termijnen

uitvoerbaar

en het effect

voor 2017

meetbaar

RWS)?

Ja, de m a a t r e g e l e n z i j n u i t v o e r b a a r e n m e e t b a a r v o o r e i n d 2 0 1 7 . Hoe scoort

de maatregel

ten aanzien

van duurzaamheid

(Co2,

PM 10,

NOx)?

De m o d a l s h i f t v a n a u t o n a a r f i e t s l e v e r t e e n v e r b e t e r i n g in alle u i t s t o t e n o p . in geval

van innovatie:

is de maatregel

opschaalbaar

en reproduceerbaar

in de periode

2015-2017?

De i n n o v a t i e v e p r o j e c t e n B-Riders e n Bike PRINT z i j n in de l o o p t i j d v a n B e t e r B e n u t t e n 1.0 o n t w i k k e l d e n w o r d e n b i n n e n het V e r v o l g t o e g e p a s t en d o o r o n t w i k k e l d o p basis v a n de e r v a r i n g e n die w e h e b b e n o p g e d a a n . Met n a m e Bike PRINT s t a a t bij de a n d e r e r e g i o ' s in de b e l a n g s t e l l i n g als b e l e i d s i n s t r u m e n t v o o r m o n i t o r i n g en e v a l u a t i e v a n h e t f i e t s v e r k e e r . In geval

van innovatie:

is er op termijn

bijdrage

overheid/Rijk)

voor de

(voor

eind 2017)

zicht

op een eigen

business

case

(zonder

maatregel?

Het s t r e v e n is o m de b i j d r a g e o v e r h e i d / R i j k t e m i n i m a l i s e r e n . Uitkomsten toetsen: Overzicht

van de

uitkomsten

Uitvoerbaarheidsadvies Uitvoerbaarheidstoets Kosteneffectiviteitsanalyse

door

Ecorys

37

kt

Vaststelling ļ

ondertekening

Functie

Naam

Plaatsvervangend DG Ministerie infrastructuur en Milieu

drs. M. Sonnema

CEO NXP Semiconductors Netherlands B.V.

Dhr. G.R.C. Dierick

Gedeputeerde Mobiliteit en Financiën van de provincie Noord-Brabant

dhr. R.A.C. van Heugten

Portefeuillehouder Mobiliteit SRE

Mw. P.J.M.G. Blanksmavan den Heuvel

Handtekening

Datum

f

38