KLIMAATBELEID in de gemeente BLADEL Gemeentelijk Klimaatbeleid 2004-2008 In een B&W besluit d.d. 18-2-2002 sprak het college de intentie uit voor de ontwikkeling van gemeentelijk klimaatbeleid. Dit naar aanleiding van een oproep van de landelijke overheid om de Kyoto doelstelling tot CO2 reductie te behalen. In 1997 werden in Kyoto internationale afspraken gemaakt voor de reductie van broeikasgassen. Voor Nederland betekende het Kyoto protocol dat tussen 2008 en 2012 de uitstoot van broeikas gassen 6 % minder moest zijn dan in 1990. Daarnaast was er een bijkomende doelstelling dat in 2005 10 % van het totale energieverbruik in Nederland Duurzame Energie is. Gemeenten spelen een belangrijke rol bij het behalen van deze doelstellingen. Hierdoor sloten het Rijk, de provincie en gemeenten op 1 februari een klimaatconvenant. In dit klimaatconvenant werden de afspraken vastgelegd in een zogenaamd Bestuursakkoord Nieuwe Stijl. ( BANS ) Aan dit convenant werd een BANS subsidieregeling gekoppeld waarbij de uitvoeringskosten voor het gemeentelijk klimaatbeleid voor 50 % kosten door het Rijk werden vergoed. Voor de gemeente Bladel betekende dit een subsidiebijdrage van ruim € 82.000,00 verdeeld over 4 jaarlijkse termijnen. Na het bestuit van het college in 2002 voor het ontwikkelen van gemeentelijk klimaatbeleid werd een Plan van Aanpak Klimaatbeleid 2004 – 2008 opgesteld en door de gemeenteraad vastgesteld. Door VROM werd vervolgens een BANS subsidiebeschikking afgegeven. Het Plan van Aanpak werd tot uitvoering gebracht, waarbij naast externe bedrijven er ook regionale samenwerking met SRE gemeenten werd gezocht. De huidige stand van zaken is dat het Plan van Aanpak, waarin 19 projecten waren opgenomen, ten einde loopt. Een kort overzicht van alle projecten; F 098: Lage EPC-waarde in planontwikkeling Voortgang: continu proces binnen de “pilot wonen gemeente Bladel” Stand van zaken: woningcorporaties en ontwikkelaars volgen met wisselende successen het “Convenant Duurzaam Bouwen” wat regionaal door SRE is afgesloten. Resultaten: verlaagde EPC woningbouwprojecten o.a. plan de Biezen Bladel, plan de Smis Netersel. F100: Opzet EPC monitoring Voortgang: aangehaakt bij regionaal opzet. Stand van zaken: onderzoeken onlangs uitgevoerd en database bij afd. VROM is opgezet. Resultaten: eerste signalen geven aan dat in de uitvoering wordt afgeweken van de uitgangspunten in de EPC berekening. F111: Lagere Temperatuur Verwarming intergraal onderdeel van checklist DUBO/EPC Voortgang: Opgenomen in Regionale Checklist DUBO Stand van Zaken: incidenteel toegepast en maakt onderdeel uit van 0-m3 gas woningen. Resultaten: op kleine schaal wordt LTV ingevoerd. F 107: EPA-aanpak huursector. Voortgang: woningcorporaties voeren EPA onderzoeken uit i.c.m. energielabel. Stand van zaken: afgewerkt. Resultaten: alle huurwoningen zijn onderzoeken uitgevoerd en zijn voorzien van energielabels. F 110: Duurzame energie standaard in projectontwikkeling. Voortgang: continu proces binnen de “pilot wonen gemeente Bladel” In regionaal en subregionaal verband diverse bijeenkomsten georganiseerd waar betrokkene zijn geinformeerd over DE. Burgers zijn geïnformeerd door aan te haken bij project “Energiehuis” Stand van zaken: woningcorporaties en ontwikkelaars volgen met wisselende successen het “Convenant Duurzaam Bouwen” waarin o.a ook DE is opgenomen. Resultaten: Duurzame energie ( o.a. WKK) bij individuele projecten van ontwikkelaars en eigenaren.
1
F007: Actief inkoopbeleid duurzame energie gemeentelijke gebouwen. Voortgang: deelname aan gezamenlijk energie inkooptraject SRE –gemeenten. Stand van Zaken; contract met Electrabel. ( bij opstart 2004 NRE Energie) Resultaat: huidig contract ( 100 % groene stroom ) voor alle gemeentelijke gebouwen ( waar de gemeente zelf de factuur betaald )
F078: Vaste Maatregelen Nationaal Pakket Duurzame Utiliteitsbouw in PvE. Voortgang: continu proces bij nieuwbouw gemeentelijke gebouwen. Stand van zaken: afronding huidig project Multifunctionele Accommodatie den Anloop Hoogeloon, nieuwe project Steunpunt den Bogerd in Hoogeloon in ontwikkeling. Resultaten; gerealiseerd nieuwbouw Multifunctionele accommodaties in Netersel ( de Poel ) en Casteren ( den Aord ) en nieuwbouw VV Bladella. F082: : Vaste Maatregelen Nationaal Pakket Duurzame Utiliteitsbouw bij renovatie. Voortgang: continu proces bij onderhoud / renovatie projecten gemeentelijke gebouwen. Stand van zaken: afrondende projecten Sportpark de Groesbocht Netersel en sportpark de Smagtenbocht Bladel Resultaten: sportpark de Groesbocht renovatie voetbal- en korfbal en sportpark de Smagtenbocht (tennis, handbal en korfbal ) F079: Duurzaam Inkopen. Voortgang: op incidentele onderdelen wordt gevolg geven aan de uitgangspunten. Stand van Zaken: Onlangs regionale aanpak opgestart vanuit centraal inkoopbureau BIZOB. Resultaten: huidige duurzame inkopen op onderdelen groen, kantine producten, gemeentelijke producten voor administratieve ondersteuning e.d. F086: Energiezorg/ energiebeheer. Voorgang: aangehaakt bij regionaal project energiemanagement ( abonnement ) Stand van zaken : per 1-12-2007 ingevoerd. Resultaten: eerste resultaten worden in energiemanagement verwerkt. F080: Verscherpte EPC-eisen voor nieuwbouw gemeentelijke gebouwen. Voortgang: continue proces bij bouwteam nieuwbouwgemeentelijke gebouwen. Stand van zaken: nieuwbouw MFC de Poel en MFA den Anloop ingevoerd, voorzover budgetmatige ruimte. Resultaten; lage energiekosten bij nieuwbouw locaties ( de Poel – Den Anlop – den Aord ) F026: Gemeentelijk / Regionaal Ontwikkelingsplan Biomassa. Voortgang: aangehaakt bij regionale opzet biomassa initiatieven. Stand van zaken: Biomassacentrale snoeiafval van de Beijer en mestvergisting centrale BRK ( Biorecycling Kempen) voor Kempisch Bedrijven terrein in initiatief fase. Resultaten: initiatieven in eindfases m.b.t. besluitvorming. F022: Passieve zonne-energie in planontwikkeling woningbouwprojecten. Voortgang; continu proces binnen “pilot wonen gemeente Bladel” en DUBO convenant SRE. Stand van zaken; voorzover planologische en stedenbouwkundig mogelijkheden voortdoen, wordt zongericht verkaveld. Resultaten: diverse woningen projectmatig zongericht uitgevoerd ( plan de Biezen ) F024:Windenergie in structuur- en bestemmingsplannen. Voortgang: na intensief voorbereidende werkzaamheden ( quick-scan / haalbaarheidsonderzoek e.d. ) opgenomen in bsp. Hapert-Zuid ( Kempisch Bedrijven Park ) Stand van zaken: vanwege wegvallen additionele subsidies e.d. niet gehandhaafd in bsp. Resultaten: volwaardige planopzet/onderzoeken voor windlocaties echter geen / zonder initiatiefnemers, onlangs weer laatste gesprekken met windontwikkelingsmaatschappijen i.v.m. windlocatie Hapert-Zuid.
2
F064: Energie in planontwikkeling bedrijventerreinen. Voortgang: opgenomen in planontwikkeling bedrijventerrein KBP. Stand van zaken: via externe adviseurs ( G3-advies) div. onderzoeken / inventarisatie (quick-scan – Energievisie ) uitgevoerd en mogelijkheden onderzocht. Bestuurlijk vastgelegd dat bio-energie vanuit mestvergisting kan rekenen op medewerking. BRK centrale is de voeding voor een Warmtenet op het KBP. PvE voor DE op KBP is vastgelegd en aanbesteding gereed. Resultaten: initiatiefnemer BRK ( Biorecycling de Kempen) heeft zich aangemeld en de aanbesteding voor DE voor het bedrijventerrein wordt 1e helft 2008 uitgevoerd. F083: Energie Prestatie Advies-Utiliteitsbouw (EPA-U) Voortgang: afgerond september 2007 Stand van zaken: alle gemeentelijke gebouwen zijn via een regionaal project aangemeld voro een EPA-U onderzoek en voorzien van een energielabel. Resultaten: Energielabels aan gebouwgebruikers / huurders uitgereikt en voor gemeentelijke gebouwen besloten om bij vervanging van installaties en grootschalige bouwkundige renovaties de adviezen / maatregen tot uitvoer te brengen. F085: Energiemaatregelen in ontwikkelingslanden. Voortgang: afgerond november 2005. Stand van zaken: Via een VNG een Klimaatbeleid project tussen 3 Nederlandse / Poolse zustergemeenten over de invoering / opzet van o.a. klimaat menukaart. Resultaten: informatie overdracht heeft Klimaatbeleid onder de aandacht gebracht en zijn via kleine subsidiebedragen op lokaal Pools niveau tot energiebesparende maatregelen / projecten uitgevoerd. F050: energiescans voor de veehouderij. Voortgang. aanhaken bij regionale opzet. Stand van zaken: opstarten in 2008. Resultaten: nog niet aanwezig. U5182866: Projectontwikkeling windenergie. Voortgang: alle voorbereidende onderzoeken m.b.t. haalbaarheid – windlocaties zijn afgerond. Stand van zaken: door het wegvallen van subsidie stromen zijn geen acties / initiatieven meer aangemeld. Windpark initiatief van van Alfen in Bladel-Zuid door provincie afgewezen. Resultaten: (nog) nihil, met enige regelmaat worden door windontwikkeling maatschappijen geïnformeerd naar de bekende onderzoeken van WEOM en energievisie voor windlocaties en DE op nieuw bedrijventerrein KBP. Regionale opzet / initiatieven worden gevolgd. AANVULLENDE PROJECTEN: NWR. Via een regionaal aanbod is aangehaakt bij het project NWR. Cursus is gevolgd door ambtelijke medewerkers en bestuurders. Cursisten dragen de ervaringen (zuinig gebruik brandstof) over. ( uitvoering 2006 ) Energiebarometer. Door de regio is in samenwerking met studenten van de universiteiten van Leuven en TU-Eindhoven een methode ontwikkelt voor het kunnen meten van de energie in een regio. De gemeente Bladel heeft aangehaakt bij dit project en via adviezen en expertise meegewerkt aan het ontwikkelen van een Energiebarometer. ( uitvoering 2005 / 2006 ) TELI-regeling De gemeente Bladel heeft op verzoek van de Kleine Aarde ingetekend voor deelname aan een project waar energiebesparing bij lagere inkomens wordt ondersteund. Voor de doelgroep wordt een gratis energiebox ( t.w.v. € 99,00 ) ter beschikking gesteld en een maatadvies voor energiebesparing in de
3
woning. Dit project wordt via de VROM subsidie TELI-regeling bekostigd met daarbij een additionele gemeentelijke subsidie (Verhagen gelden voor sociale minima ) Actie is gestart op 17 januari 2008 en loop tot eind maart 2008. Elk jaar wordt via een voortgangsrapportage aan Senter Novem gerapporteerd en wordt vervolgens de jaarlijkse BANS subsidietermijn toegewezen. De eindrapportage zal medio september 2008 aan Senter Novem worden aangeboden.
Beslispunt: - kennis nemen van de huidige stand van zaken: Gemeentelijk Klimaatbeleid 2004-2008.
Subsidieregeling Lokaal Klimaatbeleid 2008-2012 ( SLOK ) Nu vele gemeente de BANS regeling hebben uitgevoerd is door het Ministerie van VROM een opvolger ontwikkeld. Het betreft een Subsidieregeling Lokaal Klimaatbeleid 2008-21012. De primaire doelstelling van de nieuwe regeling is om gemeenten en provincies te stimuleren structurele activiteiten te ondernemen en maatregelen te treffen gericht op de reductie van broeikasgassen. Een reductie als bijdrage aan de kabinetsdoelstelling met betrekking tot “Schoon en zuinig” te weten; - 2 % energiebesparing per jaar - 20 % duurzame energie in 2020 en - 30 % reductie van broeikasgassen in 2020. Om dit structureel te bereiken wordt beoogd het klimaatbeleid in de gemeentelijke en provinciale organisatie zo veel mogelijk te verankeren en niet (enkel) afhankelijk te maken van de inzet en expertise van de klimaatcoördinator. De regeling kan hieraan bijdragen door: - in activiteiten en maatregelen zoveel mogelijk aan te sluiten bij de vaste en structurele taken en instrumenten van (andere) afdelingen en diensten - gericht aandacht te vragen voor het vastleggen van taken en verantwoordelijkheden in de hele organisatie, waaronder het bestuurlijke en managementniveau. Naar de analogie van de vorige BANS regeling zal een Plan van Aanpak worden opgesteld die als basis geldt voor de activiteiten. Dit betekent dat vanuit een Gemeente Prestatiekaart keuzes en taakstellingen worden gemaakt. Gemeenten kunnen uit een standaard pakket taakstellingen een vrijwillige keuze maken. Er zijn echter ook een beperkt aantal verplichte taakstellingen die dienen te worden meegenomen in het Plan van Aanpak. Men mag afwijken van het standaard pakket door eigen taakstellingen te formuleren, onder de voorwaarde dat deze taakstellingen zijn gericht op de reductie van broeikasgassen. Hiermee wordt enige flexibiliteit geboden aan innovatieve en koplopende gemeenten. In het standaard pakket zijn de volgende thema’s opgenomen; - organisatie van klimaatbeleid - gemeentelijke gebouwen - gebouwde omgeving - bedrijven ( incl. agrarische ) - duurzame energie De subsidiabele kosten zijn toegespitst op de uitvoeringskosten van het Plan van Aanpak waarin opgenomen de activiteiten en maatregelen. Als subsidiabele kosten komen in aanmerking; - loonkosten van het betrokken personeel - de aan derden verschuldigde kosten voor verleende diensten, waaronder de kosten voor onderzoek en communicatie. - een opslag van de algemene kosten van 40 %. Op landelijk niveau is € 35 miljoen beschikbaar en voor de verdeling wordt door VROM een verdeelsleutel gehanteerd op basis van het aantal inwoners en de oppervlakte.
4
Aanvragers ontvangen een max. subsidie van 50 % van de kosten voor de uitvoering van het Plan van Aanpak. Indien door de gemeente Bladel een subsidie aanvraag wordt ingediend waarin het Plan van Aanpak is gebaseerd om het standaard- pakket, dan zal een max. subsidiebedrag van ca. € 62.000,00 worden toegewezen. De max. subsidie bij een Plus Pakket bedraagt ca. € 81.000,00 . Aanvragen kunnen tot 1-12-2009 worden ingediend.
Beslispunten: - gemeente Bladel dient een subsidie aanvraag in voor de nieuwe SLOK regeling. - gemeente Bladel stelt een Plan van Aanpak op gebaseerd op het standaard pakket waarbij het plan is gebaseerd op thema prestaties verdeeld over ; actief – voorlopend of innovatief niveau. Naar de analogie van de vorige subsidieregeling streven naar een PLUSPAKKET. - In het Plan van Aanpak de volgende Thema’s met prestatie opnemen; * gemeentelijke gebouwen, voorzieningen, wagenpark, dienstreizen, woon-werkverkeer en inkoop: niveau actief. * woningen en utiliteitsgebouwen: niveau actief * bedrijven en non-profit organisaties: niveau actief. * verkeer en vervoer ( bevolking en bedrijven ): niveau vooroplopend * duurzame energie: niveau innovatief * organisatie versterkende maatregelen: niveau actief.
( Kempische ) Klimaatvisie 2008-2025. Tijdens een portefeuille overleg van de samenwerkende Kempische gemeenten werd de wens geuit om naar het voorbeeld van de Klimaatvisie 2007-2025 van de gemeente Reusel-de Mierden, een Kempische Klimaatvisie op te stellen. Een Klimaatvisie met de doelstelling om in 2025 energieneutraal te zijn. Dit houdt dus in dat alle energie van de 5 samenwerkende Kempische gemeenten voor gem.gebouwen, woningen en bedrijfsleven duurzaam wordt opgewekt door het gebruik van onuitputtelijke bronnen. Die energieneutraliteit zal worden behaald door • energiebesparing: waar bespaard wordt behoeft niet te worden opgewerkt • duurzaam opwekken van de benodigde energievraag Om tot dit doel te komen zal voor de thema’s gemeentelijke organisatie, woningbouw, bedrijfsleven en duurzame energie worden gekozen. Met de energiecoördinatoren van de samenwerkende gemeenten zijn inmiddels de eerste contacten gelegd en is met externe adviseurs ( SRE en Senter Novem ) de mogelijkheid tot het ontwikkelen van een regionale Kempische Klimaatvisie 2008-2025 besproken. Het initiatief wordt door deze onafhankelijk adviseurs toegejuicht en als zeer waardevol ( innovatief ) beoordeeld.
Beslispunt: - gemeente Bladel participeert in het opstellen van een Kempische Klimaatvisie 2008-2025. - de Kempische Klimaatvisie 2008-2025 zal voor besluitvorming aan de gemeenteraad worden voorgelegd
Bladel 20 maart 2008 afd. OW B.Smits energiecoördinator
5
