Plan van aanpak klimaatbeleid 2004 – 2007 Gemeente Haarlemmerliede-Spaarnwoude
Plan van aanpak klimaatbeleid Gemeente Haarlemmerliede-Spaarnwoude 2004 – 2007
1.
Inleiding
Samenvatting Vanwege de zorg voor deze aarde trekt ook de gemeente Haarlemmerliede-Spaarnwoude het zich voor haar deel aan dat het nodig is om energie te besparen, daar waar mogelijk. In dit actieplan klimaatbeleid worden voor de komende vier jaren de projecten op een rij gezet en uitgewerkt. Aanleiding Het verminderen van de uitstoot van CO2 (verminderen broeikaseffect) en het terugdringen van het gebruik van fossiele brandstoffen (olie, gas, steenkool) is een van de uitdagingen van deze tijd. Door het toenemende energiegebruik en de daarmee gepaard gaande uitstoot van CO2 wordt mede de opwarming van de aarde veroorzaakt en daarmee verandering van het wereldklimaat. Meer neerslag en stijging van de zeespiegel kunnen voor een deltagebied als Nederland grote gevolgen hebben. Alle overheden samen hebben daarom een maatschappelijke verantwoordelijkheid voor het verminderen van het energiegebruik en de CO2-emissie. Omdat het in gaat tegen een tendens van steeds meer energiegebruik moeten alle zeilen worden bijgezet. Door toenemende decentralisatie wordt van de gemeente een actieve invulling van het klimaatbeleid verwacht. Het rijk heeft een aantal stimuleringsmaatregelen genomen om de gemeente de ondersteunen met de realisatie van het ‘klimaatbeleid’. Dit is vastgelegd in het BANSklimaatconvenant tussen het Rijk, de IPO en de VNG. In dat kader is aangegeven bij welke thema's van de provincie en de gemeente in de komende vier jaren een actieve invulling wordt verwacht en welke ondersteuning er wordt geboden. Deze thema’s staan genoemd op de Prestatiekaart van het Klimaatbeleid. Bij elk thema zijn taakstellingen geformuleerd op drie niveaus (actief, voorlopend en innovatief niveau). Dit plan van aanpak is gebaseerd op de thema’s en taakstellingen zoals geformuleerd op de Prestatiekaart. Voor de uitvoering van de acties uit dit plan van aanpak stelt het Rijk subsidies ter beschikking ter financiering van de uren die de gemeente maakt. Dit kunnen zowel interne uren zijn als extern ingehuurde capaciteit. Een gemeente kan deze subsidie aanvragen als zij een plan van aanpak klimaatbeleid heeft ingediend, dat het College van Burgemeester en Wethouder heeft goedgekeurd. Naast het Rijk stimuleert ook de provincie Noord-Holland gemeenten om een klimaatbeleid te voeren. Daartoe stelt zij subsidies beschikbaar voor duurzame energietechnieken (denk aan zonneboilers, PVpanelen); deze subsidies staan vermeld op de Duurzame Energielijst. Een gemeente kan aanspraak maken op deze subsidie als zij een klimaatafspraak met de provincie heeft getekend op basis van plan van aanpak, goedgekeurd door het College van Burgemeester en Wethouders. Doel van het plan van aanpak Klimaatbeleid Met dit plan van aanpak Klimaatbeleid maakt de gemeente haar ambitie duidelijk om het energiegebruik en de CO2-uitstoot te verminderen. Daarvoor worden de mogelijkheden voor energiebesparing en duurzame energie aangegeven. De thema’s worden in bijbehorende projecten uitgewerkt naar haalbare, concrete en meetbare activiteiten die in de komende vier jaren worden gerealiseerd.
2
Plan van aanpak klimaatbeleid Gemeente Haarlemmerliede-Spaarnwoude 2004 – 2007
Werkwijze en opzet Eerst wordt in hoofdstuk 2 kort aangegeven wat de stand van zaken van het Klimaatbeleid is. Zie hiervoor ook bijlage 1. In hoofdstuk 3 is aangegeven in welke mate de organisatie tot dusverre tijd en middelen beschikbaar had voor de uitvoering van klimaatbeleid (dit heet de nulmeting van de organisatie). In hoofdstuk 4 zijn de ambities aangegeven, die vervolgens in hoofdstuk 5 worden uitgewerkt in projecten. In hoofdstuk 6 wordt naar aanleiding van de projecten aangegeven wat de begroting is en welke subsidies verkregen kunnen worden.
3
Plan van aanpak klimaatbeleid Gemeente Haarlemmerliede-Spaarnwoude 2004 – 2007
2.
Stand van zaken Klimaatbeleid
2.1
Stand van zaken per thema
Voorafgaand aan het opstellen van dit Klimaatbeleid is op basis van de Prestatiekaart van het Klimaatbeleid (opgesteld door VROM) eerst nagegaan hoever de gemeente is met de uitvoering van Klimaatbeleid. Deze nulmeting is op 1 november 2002 uitgevoerd. In onderstaande tabel en figuur wordt de stand van zaken per thema van de Prestatiekaart toegelicht. Een gedetailleerde weergave (per taakstelling) van de nulmeting staat in bijlage 1. Als een taakstelling voor 100% ‘scoort’ hoeft daarop geen actie meer te worden ondernomen. Dit zal alleen het geval zijn als de gemeente op die taakstelling het beleid heeft vastgesteld, en de uitvoering structureel is (kruisje in de meest rechtse kolom).
Tabel 1: nulmeting uitgesplitst naar thema. Thema Gemeentelijke gebouwen en voorzieningen
actief
niveau nulmeting voorlopend innovatief
40%
0%
15%
0%
0%
0%
13%
0%
0%
Agrarische sector
0%
0%
0%
Verkeer en vervoer
0%
0%
0%
Duurzame Energie
8%
0%
0%
Woningbouw Bedrijven
4
Plan van aanpak klimaatbeleid Gemeente Haarlemmerliede-Spaarnwoude 2004 – 2007
Figuur 1: Nulmeting uitgesplitst naar thema – op basis van de prestatiekaart
0%
20%
40%
60%
80%
100%
Gemeentelijke gebouwen en voorzieningen Woningbouw
Bedrijven Agrarische sector
Verkeer en vervoer
Duurzame Energie actief
voorlopend
innovatief
5
Plan van aanpak klimaatbeleid Gemeente Haarlemmerliede-Spaarnwoude 2004 – 2007
3.
Nulmeting organisatie
Hieronder staat de nulmeting van de organisatie.
Tabel 2: Nulmeting ten aanzien van de organisatie van de uitvoering van klimaatbeleid Afdeling Afdeling Ruimte Milieu
Afdeling Ruimte - RO Afdeling Ruimte – Bouwtoezicht Afdeling Middelen Openbare werken
Tijd
Middelen Kennisniveau Overleg 0 Voldoende GIM-overleg
Voortgang Geen monitoring
0
Voldoende
Gim-overleg
Idem
0
0
Voldoende
Gim-overleg
Idem
0
0
Voldoende
Gim-overleg
Idem
0
0
Voldoende
Gim-overleg
idem
0– energiebeleid was onderdeel reguliere tijdsbesteding. 0
6
Plan van aanpak klimaatbeleid Gemeente Haarlemmerliede-Spaarnwoude 2004 – 2007
4.
Ambities
De gemeente Haarlemmerliede-Spaarnwoude kiest voor het basispakket, zoals omschreven in de BANS-subsidieregeling (nieuwe stijl). Dat betekent dat alle taakstellingen van de prestatiekaart op actief niveau uit de thema’s Woningbouw en Duurzame energie moeten worden bereikt. Daarnaast dienen er 4 taakstellingen uit de overige thema’s te worden gekozen. Verplichte taakstellingen die ‘niet van toepassing’ zijn in de gemeente moeten gecompenseerd worden. Dat is het geval met de volgende taakstellingen:
Thema: Woningbouw, bestaande bouw Taakstelling: Een EPL voor renovatie en herstructureringsprojecten van meer dan 250 woningen Thema: Duurzame energie Taakstelling: In bestemmingsplannen worden (indien relevant) locaties voor windenergie bestemd die voortvloeien uit het provinciaal beleid dan wel het BLOW. Dit betekent dat de gemeente Haarlemmerliede-Spaarnwoude in totaal 6 taakstellingen moet kiezen. In dit plan van aanpak is dit nader uitgewerkt. In tabel 3 staat exact aangegeven welke taakstellingen de gemeente kiest. Daarbij wordt ook verwezen naar de projectnummers. Deze staan in hoofdstuk 5 uitgewerkt.
7
Plan van aanpak klimaatbeleid Gemeente Haarlemmerliede-Spaarnwoude 2004 – 2007
Tabel 3: Nieuwe en additionele activiteiten per taakstelling Gemeentelijke gebouwen en voorzieningen
Actief niveau
Nieuwbouw
Toepassen van een met 4-8% verscherpte Energie Prestatiecoëfficiënt (EPC).
Lopende Nieuwe en Nummer activiteiten additionele project in Ja/nee/nvt activiteiten hoofdstuk. Ja/nee/nvt 5 ja
ja
1
ja
nee
nee
Energiebeheer (met uitvoering zorgplicht) is ingevoerd voor alle gemeentelijke gebouwen.
ja
ja
2
Een actief inkoopbeleid inzake energie (w.o. aandacht voor de herkomst)
nee
ja
2
nee
ja
3
Bestaande bouw Bij renovaties uitvoering van alle vaste en kostenneutrale maatregelen van het nationaal pakket duurzame utiliteitsbouw
Infrastructurele voorzieningen en installaties Bij renovaties uitvoering van alle energiemaatregelen met een terugverdientijd van < 5 jaar Gemeentelijke gebouwen en voorzieningen
Voorlopend niveau
Nieuwbouw Woningbouw
Toepassen van een met 8-12% verscherpte EPC. Actief niveau
Nieuwbouw
Toepassen van een EPL van minimaal 6,5 in woningbouwprojecten met meer dan 250 woningen.
1 nee ja Lopende Nieuwe en Nummer activiteiten additionele project in Ja/nee/nvt activiteiten hoofdstuk 5 Ja/nee/nvt nee
ja
4
nee
ja
5
nvt
nvt
nvt
Plan van Aanpak opgesteld voor uitvoering van EPA voor particuliere en huur-woningen.
nee
ja
6
Minimaal 30% van de bestaande woningen is voorzien van een EPA
nee
ja
6
Realisering van minimaal 2 randvoorwaarden voor verbeteren toepassing duurzame energiebronnen
nee
ja
7
De inspanningsverplichting om bij nieuwbouw een verscherping van de EPC met 5-10% te bereiken. Bestaande bouw Toepassen van een EPL van minimaal 6,0 bij renovatieen herstructureringsprojecten met meer dan 250 woningen.
8
Plan van aanpak klimaatbeleid Gemeente Haarlemmerliede-Spaarnwoude 2004 – 2007
Woningbouw
Voorlopend niveau
Bestaande bouw
Toepassen van een EPL van minimaal 6,5 bij renovatie- en herstructureringsprojecten met meer dan 250 woningen.
nvt
nvt
nvt
Minimaal 40% van de bestaande woningen is voorzien van een EPA en 50% daarvan heeft subsidie aangevraagd voor maatregelen
nee
nee
nee
nee
ja
7
Realisering van minimaal 1 extra randvoorwaarde voor verbeteren toepassing duurzame energiebronnen Bedrijven
Actief niveau
Bestaand instrumentarium gemeente getoetst op mogelijkheden voor stimulering van duurzame bedrijventerreinen (met energievoorziening als belangrijk item) en plan van aanpak in uitvoering genomen. Duurzame energie
Actief niveau
DE-scan is uitgevoerd
Lopende Nieuwe en Nummer activiteiten additionele project Ja/nee/nvt activiteiten hoofdstuk 5 Ja/nee/nvt
nee
ja
8
Lopende Nieuwe en Nummer project activiteiten additionele Ja/nee/nvt activiteiten hoofdstuk 5 Ja/nee/nvt nee
ja
9
Bij uitbreidingsplannen is sprake van minimaal 70% zongerichte verkaveling.
ja
ja
10
In bestemmingsplannen worden (indien relevant) locaties voor windenergie bestemd die voortvloeien uit het provinciaal beleid dan wel het BLOW.
nvt
nvt
nvt
nee
ja
9
De gemeente voert actief beleid voor inzameling en ter beschikking stellen van biomassa-reststromen voor energieopwek-king.
9
Plan van aanpak klimaatbeleid Gemeente Haarlemmerliede-Spaarnwoude 2004 – 2007
5.
Projectbeschrijvingen
Project 1 Thema: Gemeentelijke gebouwen en voorzieningen - voorlopend niveau Subthema: Nieuwbouw Taakstelling: Toepassen van een met 8%-12% verscherpte energieprestatiecoefficient (EPC). Globale werkzaamheden: De gemeente heeft in de komende jaren de volgende nieuwbouwplannen: gymlokaal (hoek Oranje Nassaustraat./N200), de Margrietschool (gedeeltelijk), Adalbertusschool (geheel) en Josefschool (uitbreiding). Gekozen wordt voor een EPC op voorlopend niveau voor deze en eventuele andere nieuwbouw. Hiertoe worden de volgende activiteiten ontplooid: 1. De financiële consequenties worden elke keer in kaart gebracht. 2. Informatiemateriaal voor ontwerpers/architecten/bouwers verzamelen, dan wel vervaardigen/distribueren. Daarbij kan ook een informatiebijeenkomst worden georganiseerd waarbij betrokken partijen worden uitgenodigd. 3. De betrokken ambtenaren delen bij opdrachtverlening voor ontwerp direct de verlaagde EPC mee. 4. Toetsing berekening door ontwerper en gemeente. 5. Medewerkers volgen een cursus EPC-berekenen. 6. Waar mogelijk wordt gezocht naar de plaatsing van zonnepanelen/zonneboilers om de EPC te verscherpen (zie ook subsidie DE-lijst van de Provincie Noord-Holland). Startdatum en doorlooptijd: 2004 - 2007 Kosten: Ad 5: € 1400,Uren ambtelijke capaciteit: Ad 1: 20 uur Ad 2: 20 uur Ad 3: 10 uur Ad 4: 10 uur Ad 5: 16 uur Ad 6: 20 uur Uitvoerende afdeling(en): Trekker: Afdeling Ruimte (Peter Mendrik) Afdeling Ruimte: vakdisciplines Bouwtoezicht (BWT) en Ruimtelijke ordening (RO). Projectpartners: Milieudienst, andere gemeenten in Zuid-Kennemerland, Thunissen en andere bouwpartners, schoolbesturen Overige informatie: Informatiemateriaal over de EPC zal samen met de andere gemeenten worden verzorgd. Dit kan van Novem/VROM betrokken worden of zelf worden samengesteld. Ook de bijeenkomst kan eventueel samen worden uitgevoerd.
10
Plan van aanpak klimaatbeleid Gemeente Haarlemmerliede-Spaarnwoude 2004 – 2007
Project 2 Thema: Gemeentelijke gebouwen en voorzieningen Subthema: Bestaande gebouwen Taakstelling: Energiebeheer (met uitvoering zorgplicht) is ingevoerd voor alle gemeentelijke gebouwen Taakstelling: Een actief inkoopbeleid inzake energie (waaronder aandacht voor de herkomst) Globale werkzaamheden: 1. Het GIM-plan wordt herzien; daarin wordt aandacht gegeven aan energiebeheer in de gemeentelijke gebouwen inclusief scholen, sporthallen. Ook wordt aandacht besteed aan de energieaspecten van het wagenpark (zie ook thema verkeer en vervoer). Het GIM-plan wordt voorzien van een actieplan voor het uitvoeren van maatregelen. Daarbij wordt het gemeentelijke fonds voor meerkosten energiezuinige apparaten ingezet. 2. De gemeente koopt groene energie voor alle gemeentelijke gebouwen en installaties met ingang van 1 februari 2003. In 2005 zullen nieuwe contracten moeten worden voorbereid. Daarbij wordt gezocht naar mogelijkheden om dit gezamenlijk (met andere gemeenten) in te kopen. (Jos Kuit/Fred van Elst contact met gemeente Bloemendaal). Startdatum en doorlooptijd: Ad 1: 2004 – 2007 Ad 2: 2005 Kosten: Het gemeentefonds voor meerkosten van energiezuinige apparaten bedraagt € 7650,Uren ambtelijke capaciteit: Ad 1. Bijstellen en uitvoeren Gimplan: 20 uur. Uitvoering 30 uur per jaar: totaal 120 uur. Ad 2. 30 uur Uitvoerende afdeling(en): Trekker: Afdeling Ruimte (Peter Mendrik). Afdeling Ruimte: Mendrik, Kuit, Bruin Afdeling Middelen: van Elst. Projectpartners: Andere gemeenten
11
Plan van aanpak klimaatbeleid Gemeente Haarlemmerliede-Spaarnwoude 2004 – 2007
Project 3 Thema: Gemeentelijke gebouwen en voorzieningen Subthema: Infrastructurele voorzieningen en installaties Taakstelling: Bij renovaties uitvoeren van alle energiemaatregelen met een terugverdientijd van < 5 jaar Globale werkzaamheden: De gemeente maakt een overzicht van alle locaties waar de komende jaren renovaties/vervangingen plaatsvinden en een plan van aanpak voor de te nemen energiezuinige maatregelen met een terugverdientijd van minder dan 5 jaar. Dit plan van aanpak wordt vervolgens uitgevoerd Startdatum en doorlooptijd: 2004 – 2005 Kosten: Uren ambtelijke capaciteit: 30 uur Uitvoerende afdeling(en): Trekker: Mendrik (Afdeling Ruimte) Afdeling Ruimte: Kuit (Pompen) Mendrik (eventueel actualiseren energiescan mei 2003) Projectpartners: Overige informatie:
12
Plan van aanpak klimaatbeleid Gemeente Haarlemmerliede-Spaarnwoude 2004 – 2007
Project 4: Thema: Woningbouw Subthema: Nieuwbouw Taakstelling: Toepassen van een EPL van minimaal 6.5 in woningbouwprojecten met meer dan 250 woningen. Globale werkzaamheden: Er zijn plannen om het Volker-Stevin-terrein in te richten als woningbouwterrein. Hierover vindt in 2004/2005 besluitvorming plaats. Indien het terrein als woninglocatie wordt aangewezen zal de gemeente inzetten op een EPL van 6,5. Daarbij wordt zongerichte verkaveling ingebracht. (zie project 10). 1. Kennis vergaren over mogelijkheden om een EPL te bereiken. 2. Inbrengen van EPL in projectgroep: • Draagvlak creëren; • EPL-ambitie bepalen; • Aanvullende energie-ambities, bijvoorbeeld op het gebied van EPC, primair energiegebruik, CO2emissie of % inzet duurzame energie; • Nagaan wat de mogelijkheden zijn binnen de huidige planontwikkeling en de randvoorwaarden aan de locatie; • Nagaan of er in de nabije omgeving mogelijkheden zijn voor infrastructurele koppeling en/of restwarmtebenutting. • Alle afspraken vastleggen. 3. EPL en de daarbij behorende kosten en varianten laten berekenen met behulp van het OEIrekenmodel door een extern adviseur 4. Gezamenlijke afspraken maken en vastleggen voor de te kiezen energie-infrastructuur en gebouwgebonden maatregelen; 5. Ruimtelijke consequenties van de energievisie vastleggen in het bestemmingsplan. 6. Alle bouwvergunningen toetsen aan de vastgestelde energievisie, zowel op het gebied van de energie-infrastructuur als op gebouwniveau. 7. Behaalde EPL na realisatie presenteren aan het bestuur. Startdatum en doorlooptijd: 2004 – 2007 Kosten: Ad 3: € 10.000,- (uitvoeren energievisie/berekenen EPL) Uren ambtelijke capaciteit: Totaal: 50 uur Uitvoerende afdeling(en): Trekker: Afdeling Ruimte: Peereboom (implementatie en intentieverklaring), Kuit en Mendrik Projectpartners: Volker Stevin Overige informatie:
13
Plan van aanpak klimaatbeleid Gemeente Haarlemmerliede-Spaarnwoude 2004 – 2007
Project 5: Thema: Woningbouw Subthema: Nieuwbouw Taakstelling: De inspanningsverplichting om bij nieuwbouw een verscherping van de EPC met 510% te bereiken Globale werkzaamheden: 1. Voorlichtingsbijeenkomst aan bouwpartijen, over verlaging EPC-eis. Deze wordt in regionaal verband opgezet met andere gemeenten uit Zuid-Kennemerland. Ook wordt voorlichtingsmateriaal gezocht/vervaardigd. 2. Het DUBO-convenant uit 1998 zal opnieuw worden bekeken in overleg met andere gemeenten en partijen uit Zuid-Kennemerland. Een plan van aanpak voor de uitvoering en monitoring van het convenant maakt hier onderdeel uit. Afspraken over verscherping van de EPC worden in het convenant meegenomen worden. 3. De betrokken medewerkers zullen een cursus EPC gaan volgen. 4. Een monitoringsysteem wordt opgezet om de voortgang van toepassing van de verscherpte EPC te volgen. Startdatum en doorlooptijd: 2004 – 2007 Kosten: Uren ambtelijke capaciteit: Ad 1: 30 uur. Ad 2: 50 uur (eerste jaar): 10 uur in de komende jaren, totaal 80 uur. Ad 3: 16 uur. Ad 4: 16 uur. Uitvoerende afdeling(en): Afdeling Ruimte: Mirjam/Piet Projectpartners: Milieudienst, andere gemeenten in Zuid-Kennemerland, andere partijen die bij het convenant betrokken worden. Overige informatie:
14
Plan van aanpak klimaatbeleid Gemeente Haarlemmerliede-Spaarnwoude 2004 – 2007
Project 6 Thema: Woningbouw Subthema: Bestaande bouw Taakstelling: Plan van aanpak opgesteld voor uitvoering EPA voor particuliere en huurwoningen Taakstelling: Minimaal 30% van de bestaande woningen is voorzien van een EPA Globale werkzaamheden: 1. In regionaal verband zal een plan van aanpak worden opgesteld met daarin:
Doelgroep (makelaars, woningbouwverenigingen, vereniging van eigenaren) Momenten (natuurlijke momenten zoals verhuizingen, bij geven van bouwvergunningen), Media/methoden (bijvoorbeeld overleg met woningbouwvereniging). Mogelijkheid: Koppeling maken met actie Zonneboiler/Zonnepaneel. In overleg met woningbouwcorporaties In Haarlemmerliede/Spaarnwoude is er overleg met de woningcorporaties; het uitvoeren van EPA’s wordt in dit overleg aangekaard. 2. Uitvoeren van Plan van aanpak waaronder hoort: Monitoren van het aantal uitgevoerde EPA’s. Startdatum en doorlooptijd: Kosten: Uren ambtelijke capaciteit: 20 uur (opstellen plan van aanpak) en 80 uur (uitvoeren): totaal 100 uur. Uitvoerende afdeling(en): Afdeling Ruimte – Bouwtoezicht Projectpartners: In samenwerking met de andere gemeenten: uitvoering Milieudienst Ijmond. Woonmaatschappij, nutsbedrijven en partners. Overige informatie: Voor de uitvoering van duurzame energiemaatregelen bij woningbouw wordt gebruik gemaakt van de subsidies van de Duurzame-Energielijst van de provincie Noord-Holland.
15
Plan van aanpak klimaatbeleid Gemeente Haarlemmerliede-Spaarnwoude 2004 – 2007
Project 7 Thema: Woningbouw – actief en voorlopend niveau Subthema: Bestaande Bouw Taakstelling: Realisering van minimaal 2 + 1 randvoorwaarden voor verbeteren toepassing duurzame energiebronnen Globale werkzaamheden: 1).Voorlichting wordt ingezet om doelgroepen te informeren over duurzame energie, specifiek zonnepanelen. Bijvoorbeeld een actie zonneboiler/zonnepaneel. 2). Een fonds wordt ingericht voor de subsidie van zonnepanelen/boilers. Hierbij wordt gebruik gemaakt van de subsidies op de DE-lijst van de provincie Noord-Holland. Een maximum aan het aantal inschrijvingen wordt vastgesteld. 3). Een PV-priveproject voor medewerkers van de gemeente wordt opgezet met subsidie van de provincie Noord-Holland; hierbij geldt dat de medewerker in de gemeente Haarlemmerliede Spaarnwoude woonachtig moet zijn. Startdatum en doorlooptijd: 2005 - 2006 Kosten: Uren ambtelijke capaciteit: 80 uur Uitvoerende afdeling(en): Afdeling Ruimte, vakdiscipline bouwtoezicht Projectpartners: Milieudienst, Gemeenten Zuid-Kennemerland. Overige informatie: Contact met NUON inzake prive-project (inwonende ambtenaren Haarlemmerliede) zonnecollectoren.
16
Plan van aanpak klimaatbeleid Gemeente Haarlemmerliede-Spaarnwoude 2004 – 2007
Project 8 Thema: Bedrijven Subthema: Taakstelling: Bestaand instrumentarium gemeente getoetst op mogelijkheden voor stimulering van duurzame bedrijventerreinen (met energievoorziening als belangrijk item) en plan van aanpak in uitvoering genomen. Globale werkzaamheden: 1. Kennisvergaren rond duurzame bedrijventerreinen (o.a. voorbeeldprojecten zoeken/bezoeken) 2. Een plan van aanpak wordt opgesteld voor de inrichting van duurzaam bedrijventerrein Afvalzorg en/of CSM. Daarin worden de volgende onderwerpen uitgewerkt: - Afbakening begrip duurzame bedrijventerreinen - Analyse van reeds gehanteerde en mogelijke instrumenten inclusief voor- en nadelen. - Inzicht in inspanning/resultaat - Beknopte notitie met overzicht instrumenten - Lijst met activiteiten om duurzame bedrijventerreinen te stimuleren - Eventueel energievisie opstellen. 3. Uitvoeren plan van aanpak Startdatum en doorlooptijd: 2004 - 2007 Kosten: Uren ambtelijke capaciteit: 50 Uitvoerende afdeling(en): Afdeling Ruimte Projectpartners: Overige informatie: Zie ook www.dbt.novem.nl waar meer ideeën en andere mogelijkheden voor subsidies staan. Informatie betrekken via Novem, provincie en ruimtelijke ordening
17
Plan van aanpak klimaatbeleid Gemeente Haarlemmerliede-Spaarnwoude 2004 – 2007
Project 9 Thema: Duurzame energie Subthema: Taakstelling: Duurzame energie-scan is uitgevoerd Taakstelling: De gemeente voert actief beleid voor inzameling en ter beschikking stellen van biomassa-reststromen voor energie-opwekking. Globale werkzaamheden: 1. Uitvoeren DE-Scan (door externe partij), mogelijk in regionaal verband. Daarbij worden ook de mogelijkheden van biomassa onderzocht. 2. Op basis van de resultaten van de DE-scan wordt besloten op welke wijze de gemeente een beleid voor biomassa uitvoert, waar mogelijk wordt er aangesloten bij initiatieven in regionaal verband. Startdatum en doorlooptijd: 2004, 6 maanden. Kosten: € 7000,Uren ambtelijke capaciteit: 30 Uitvoerende afdeling(en): Afdeling Ruimte Projectpartners: andere gemeenten in de regio Zuid-Kennemerland. Overige informatie:
18
Plan van aanpak klimaatbeleid Gemeente Haarlemmerliede-Spaarnwoude 2004 – 2007
Project 10 Thema: Duurzame energie Subthema: Taakstelling: Bij uitbreidingsplannen is sprake van minimaal 70% zongerichte verkaveling Globale werkzaamheden: Kennistraject passieve zonne-energie voor ambtenaren RO, stedenbouwkundigen, architecten en projectontwikkelaars. Zongerichte verkaveling zal worden ingebracht in de projectgroep van het KWS-terrein (woningbouw); project 4 (over realisatie EPL).
Startdatum en doorlooptijd: doorlopend Kosten: Uren ambtelijke capaciteit: Ad 1: 30 uur Uitvoerende afdeling(en): Projectpartners: Andere gemeenten in de regio Zuid-Kennemerland. Overige informatie:
19
Plan van aanpak klimaatbeleid Gemeente Haarlemmerliede-Spaarnwoude 2004 – 2007
Project 11 Organisatieversterkende activiteiten Subthema: Doelstelling: De voortgang en de verankering van het klimaatbeleid wordt gewaarborgd. Globale werkzaamheden: Tijdens het reguliere overleg overleggen de betrokken afdelingen over de voortgang van het klimaatbeleid. Knelpunten en successen worden besproken. Eventueel wordt tijd ingeruimd voor een thematische bespreking. De voorzitter van dit overleg is de te benoemen projectleider Klimaatbeleid. Jaarlijks wordt een voortgangsrapportage opgesteld ten behoeve van VROM (afleggen verantwoording). Startdatum en doorlooptijd: 2004 - 2007 Uren ambtelijke capaciteit: 50 uur Uitvoerende afdeling(en): alle betrokken afdelingen
20
Plan van aanpak klimaatbeleid Gemeente Haarlemmerliede-Spaarnwoude 2004 – 2007
6.
Begroting en subsidies
6.1 Toelichting bij begroting In tabel 4 staat de totale begroting voor het uitvoeren van dit plan van aanpak Klimaatbeleid.
Tabel 4: Begroting per thema. Gemeentelijke gebouwen en voorzieningen 1. Loonkosten van direct betrokken personeel 2. Opslag voor algemene kosten (40% loonkosten) 3. Overige arbeidskosten 4. Externe kosten Subtotaal Woningbouw 1. Loonkosten van direct betrokken personeel 2. Opslag voor algemene kosten (40% loonkosten) 3. Overige arbeidskosten 4. Externe kosten Subtotaal Bedrijven 1. Loonkosten van direct betrokken personeel 2. Opslag voor algemene kosten (40% loonkosten) 3. Overige arbeidskosten 4. Externe kosten Subtotaal Agrarische sector 1. Loonkosten van direct betrokken personeel 2. Opslag voor algemene kosten (40% loonkosten) 3. Overige arbeidskosten 4. Externe kosten Subtotaal Verkeer en vervoer 1. Loonkosten van direct betrokken personeel 2. Opslag voor algemene kosten (40% loonkosten) 3. Overige arbeidskosten 4. Externe kosten Subtotaal Duurzame Energie 1. Loonkosten van direct betrokken personeel 2. Opslag voor algemene kosten (40% loonkosten) 3. Overige arbeidskosten 4. Externe kosten Subtotaal Organisatieversterkende activiteiten 1. Loonkosten van direct betrokken personeel 2. Opslag voor algemene kosten (40% loonkosten) 3. Overige arbeidskosten 4. Externe kosten Subtotaal TOTAAL UITVOERINGSKOSTEN
Tijd (Uren) 296
Tarief (€/uur)
Kosten (€)
35
10360 4144 1400 15904
372
35
13020 5208 10000 28228
50
35
1750 700 0 2450
0
35
0 0 0 0
0
35
0 0 0 0
60
35
2100 840 7000 9940
50
35
1750 700 0 2450 58972
21
Plan van aanpak klimaatbeleid Gemeente Haarlemmerliede-Spaarnwoude 2004 – 2007
6.3 Subsidies ten behoeve van uitvoering klimaatbeleid
Bans-subsidie Voor de uitvoering van de activiteiten kan de gemeente aanspraak maken op subsidie voor de in te zetten mensuren (zowel intern als extern). Voor een basispakket bedraagt de subsidie € 17.000,-. Duurzame energietechnieken Als het College van Burgemeester en Wethouders het Klimaatbeleidsplan heeft goedgekeurd, kan zij een Klimaatafspraak (=convenant) tekenen met de provincie Noord-Holland. Daarna kan zij tot een bedrag van € 115.000,- gebruik maken van de subsidies op de Duurzame Energielijst (DE-lijst). Deze subsidies zijn bestemd voor duurzame energietechnieken: de hoogte is afhankelijk van het aantal af te nemen en te installeren duurzame energietechnieken. Zo is er voor een CO2-arm gemeentegebouw een bedrag van € 80.000,- beschikbaar voor de meerkosten van duurzame energietechnieken.
22
Plan van aanpak klimaatbeleid Gemeente Haarlemmerliede-Spaarnwoude 2004 – 2007
Bijlage 1 Nulsituatie per afzonderlijke taakstelling
23
Plan van aanpak klimaatbeleid Gemeente Haarlemmerliede-Spaarnwoude 2004 – 2007
Klimaatscan gemeente Haarlemmerliede-Spaarnwoude Gemeentelijke gebouwen en voorzieningen
Actief niveau
Nieuwbouw
Toepassen van een met 4-8% verscherpte Energie Prestatiecoëfficiënt (EPC).
Bestaande bouw
Bij renovaties uitvoering van alle vaste en kostenneutrale maatregelen van het nationaal pakket duurzame utiliteitsbouw
NVT
Energiebeheer (met uitvoering zorgplicht) is ingevoerd voor alle gemeentelijke gebouwen. Een actief inkoopbeleid inzake energie (w.o. aandacht voor de herkomst) Infrastructurele voorzieningen en installaties Gemeentelijke gebouwen en voorzieningen
Bij renovaties uitvoering van alle energiemaatregelen met een terugverdientijd van < 5 jaar
geen beleid, wel acties
beleid in ontwikkeling
beleid vastgesteld, uitvoering incidenteel
beleid vastgesteld, uitvoering structureel
x
x x x x
Voorlopend niveau
Nieuwbouw
Toepassen van een met 8-12% verscherpte EPC.
Bestaande bouw
Bij renovaties uitvoeren van 30% van de variabele (niet-kostenneutrale) energiemaatregelen uit het nationale pakket duurzame utiliteitsbouw. Minimaal 15% van het eigen gemeentelijk elektriciteitsverbruik is afkomstig van duurzame energiebronnen.
Infrastructurele voorzieningen en installaties
geen beleid
Bij renovaties uitvoeren van alle energiemaatregelen met een terugverdientijd van < 10 jaar.
x x x
x
Minimaal 15% van het elektriciteitsgebruik is afkomstig van duurzame energiebronnen Gemeentelijke gebouwen en voorzieningen Nieuwbouw
Innovatief niveau
Toepassen van een met >12% verscherpte EPC. Realiseren van tenminste 1 innovatief voorbeeldproject.
Bestaande bouw Openbare installaties en voorzieningen
Minimaal 40% van het eigen gemeentelijk elektriciteitsverbruik is afkomstig van duurzame energiebronnen. Een jaarlijkse efficiencyverbetering van 4% op het totale energiegebruik van alle voorzieningen en installaties. Minimaal 40% van het elektriciteitsgebruik is afkomstig van duurzame energiebronnen
x x x x x
24
Plan van aanpak klimaatbeleid Gemeente Haarlemmerliede-Spaarnwoude 2004 – 2007
Woningbouw
Actief niveau NVT
Nieuwbouw
Toepassen van een EPL van minimaal 6,5 in woningbouwprojecten met meer dan 250 woningen.
Toepassen van een EPL van minimaal 6,0 bij renovatie- en herstructureringsprojecten met meer dan 250 woningen.
X X
Realisering van minimaal 2 randvoorwaarden voor verbeteren toepassing duurzame energiebronnen
x
Nieuwbouw
Toepassen van een EPL van minimaal 7 in woningbouwprojecten met meer dan 250 woningen. De inspanningsverplichting om bij nieuw-bouw een verscherping van de EPC met 10-15% te bereiken. De inspanningsverplichting dat alle nieuwe woningen worden uitgerust met een lage temperatuur verwarmingssysteem. Toepassen van een EPL van minimaal 6,5 bij renovatie- en herstructureringsprojecten met meer dan 250 woningen. Minimaal 40% van de bestaande woningen is voorzien van een EPA en 50% daarvan heeft subsidie aangevraagd voor maatregelen
Bestaande bouw
Woningbouw
Innovatief niveau Toepassen van een EPL van minimaal 8 in woningbouwprojecten met meer dan 250 woningen. De inspanningsverplichting om bij nieuwbouw een verscherping van de EPC met 15-20% te bereiken. Realiseren van tenminste 1 innovatief voorbeeld-project Toepassen van een EPL van minimaal 7,0 bij renovatie- en herstructureringsprojecten met meer dan 250 woningen. Minimaal 50% van de bestaande woningen is voorzien van een epa en 50% daarvan heeft subsidie aangevraagd voor maatregelen
Bestaande bouw
beleid vastgesteld, uitvoering structureel
x x x x x
Realisering van minimaal 1 extra randvoorwaarde voor verbeteren toepassing duurzame energiebronnen
Nieuwbouw
beleid vastgesteld, uitvoering incidenteel
X
Minimaal 30% van de bestaande woningen is voorzien van een EPA
Voorlopend niveau
beleid in ontwikkeling
X
Plan van Aanpak opgesteld voor uitvoering van EPA voor particuliere en huurwoningen.
Woningbouw
geen beleid, wel acties
X
De inspanningsverplichting om bij nieuwbouw een verscherping van de EPC met 5-10% te bereiken. Bestaande bouw
geen beleid
x
x x x x x
25
Plan van aanpak klimaatbeleid Gemeente Haarlemmerliede-Spaarnwoude 2004 – 2007
Bedrijven
Actief niveau NVT
geen beleid
Bestaand instrumentarium gemeente getoetst op mogelijkheden voor stimulering van duurzame bedrijventerreinen (met energievoorziening als belangrijk item) en plan van aanpak in uitvoering genomen.
x
Actief overleg- en informatie-uitwisseling met lokaal bedrijfsleven over energiebesparing en duurzame energie.
x
Voorlichtingstraject voor EE- en DE-scan uitgevoerd
geen beleid, wel acties
x
x
Innovatief niveau De gemeente legt als doel vast en bevordert dat het energiegebruik van bedrijven op nieuw te realiseren of te revitaliseren bedrijventerreinen voor minimaal 10% is gebaseerd op duurzame energiebronnen
x
Tenminste 1 innovatief project is uitgevoerd
x
Actief niveau
Actief overleg met standsorganisaties en uitvoering voorlichtingstraject over mogelijkheden energiebesparing en duurzame energie (EE- en DE-scan). Actieve rol bij uitvoering van het Glami-convenant (glastuinbouw en milieu)
geen beleid
geen beleid, wel acties
beleid in ontwikkeling
X x
Voorlopend niveau Minimaal 10% van de bedrijven heeft een EE- en DE-scan uitgevoerd en 50% daarvan heeft maatregelen getroffen. Uitvoeren van een plan van aanpak met als doe l dat 5% van het agrarische energiegebruik is gebaseerd op duurzame energiebronnen
Agrarische sector
beleid vastgesteld, uitvoering structureel
x
NVT
Agrarische sector
beleid vastgesteld, uitvoering incidenteel
x
De gemeente legt als doel vast en bevordert dat het energiegebruik van bedrijven op nieuw te realiseren of te revitaliseren bedrijventerreinen voor minimaal 5% is gebaseerd op duurzame energiebronnen
Agrarische sector
beleid vastgesteld, uitvoering structureel
Voorlopend niveau Minimaal 10% van de bedrijven heeft een EE- en DE-scan uitgevoerd en 50% daarvan heeft maatregelen getroffen. Ruimte gereserveerd voor energiebesparing en DE bij planontwikkeling bedrijven-terreinen op basis van een Energievisie
Bedrijven
beleid vastgesteld, uitvoering incidenteel
x
Actieve rol bij uitvoering MJA-2
Bedrijven
beleid in ontwikkeling
x x
Innovatief niveau Uitvoeren van een plan van aanpak met als doel dat van het agrarische energiegebruik 10% is gebaseerd op duurzame energiebronnen
Tenminste 1 innovatief project uitgevoerd. In bestemmingsplannen is (waar relevant) ruimte gereserveerd voor bosaanplant
x x x
26
Plan van aanpak klimaatbeleid Gemeente Haarlemmerliede-Spaarnwoude 2004 – 2007
Verkeer en Vervoer Actief niveau NVT
Vervoer eigen organisatie Opstellen vervoersplan(nen)
Uitvoeren VPL-studie bij (her)inrichting woonwijk of woningbouwprojecten met meer dan 500 woningen.
beleid in ontwikkeling
beleid vastgesteld, uitvoering incidenteel
beleid vastgesteld, uitvoering structureel
x x X x
In beeld brengen automobiliteit en samenhangende milieuknelpunten Ruimtelijke Ordening
geen beleid, wel acties
X
Energiebesparing is een criterium bij toetsen varianten voor vervanging eigen wagenpark. Aanschaffen nieuwe personenauto’s uitsluitend uit de klassen A en B van de Energie-etikettering Energiegebruik is aandachtspunt bij aanbesteding CV/OV
Automobiliteit, Langzaam verkeer (LV), collectief vervoer (CV) en Vergroten inzicht in LV, CV (o.a. gedeeld autogebruik) en OV mogelijkheden openbaar vervoer (OV)
geen beleid
x
X
Toepassing van minimaal 1 verkeer- en vervoermaatregel uit het nationaal pakket duurzame stedenbouw
X
Verkeer en Vervoer Voorlopend niveau Vervoer eigen organisatie Uitvoeren vervoersplan(nen) gericht op 25-50% verschuiving potentiële modal shift en/of verlaging potentiële autoratio.
x
Op basis van een milieu-efficiency-scan (MES) van het eigen wagenpark wordt een actieplan opgesteld voor energiebesparing
x
Inzet van Instrument Milieu-eisen bij Openbaar Vervoer (IMOVA) en vertaling Automobiliteit, Langzaam verkeer (LV), daarvan in concrete milieu-eisen in de concessieverlening collectief vervoer (CV) en openbaar vervoer (OV)
x
Vastleggen van prestatieafspraken ter verbetering van voorzieningen LV/OV/CV
Ruimtelijke Ordening
Gezamenlijk vervoersmanagement voor bedrijventerreinen ingevoerd. Implementatie van de energiezuinige variant uit de VPL-studie Uitvoeren haalbaarheidsonderzoek naar gecombineerde toepassing van duurzame energie bij infrastructuur (bijv. zon-pv op geluidschermen).
x x x x
Verkeer en Vervoer Innovatief niveau Vervoer eigen organisatie Uitvoeren vervoersplan(en) gericht op 50-100% verschuiving potentiële modal shift en/of verlaging potentiële autoratio.
x
Het actieplan gebaseerd op een milieu-efficiency scan (MES) van het eigen wagenpark, wordt uitgevoerd
x
De CO2-uitstoot van dienstreizen wordt gecompenseerd door binnenlandse bosaanplant
x
Project ketenmobiliteit uitgevoerd Automobiliteit, Langzaam verkeer (LV), collectief vervoer (CV) en openbaar vervoer (OV) Bijdragen aan ontwikkeling en/of toepassing innovatieve vervoerssystemen. Ruimtelijke Ordening
x x
Implementatie meest energiezuinige variant uit de VPL-studie. x
27
Plan van aanpak klimaatbeleid Gemeente Haarlemmerliede-Spaarnwoude 2004 – 2007
Duurzame energie
Actief niveau NVT DE-scan is uitgevoerd
geen beleid
De gemeente voert actief beleid voor inzameling en ter beschikking stellen van biomassa-reststromen voor energieopwek-king.
Duurzame energie
beleid vastgesteld, uitvoering incidenteel
beleid vastgesteld, uitvoering structureel
x
X
X
Voorlopend niveau Plan van aanpak wordt uitgevoerd met als doel dat van het totale energiegebruik in de gemeente 5% is gebaseerd op duurzame energiebronnen
Duurzame energie
beleid in ontwikkeling
x
Bij uitbreidingsplannen is sprake van minimaal 70% zongerichte verkaveling. In bestemmingsplannen worden (indien relevant) locaties voor windenergie bestemd die voortvloeien uit het provinciaal beleid dan wel het BLOW.
geen beleid, wel acties
x
Innovatief niveau Plan van aanpak wordt uitgevoerd met als doel dat van het totale energiegebruik in de gemeente 10% is gebaseerd op duurzame energiebronnen
x
28