Bladel, 28 april Gemeente Bladel Bezoekadres: Markt BC Bladel. Postadres: Postbus AA Bladel

Bladel, 28 april 2009 Gemeente Bladel Bezoekadres: Markt 21 5531 BC Bladel Postadres:

Postbus 11 5530 AA Bladel

Telefoon: Fax: e-mail: Internet:

0497-361636 0497-361600 [email protected] www.Bladel.nl

0

1

INHOUDSOPGAVE Bladzijde

1.

Voorwoord en leeswijzer..............................................................................................................4

JAARVERSLAG 2. Kerngegevens ..............................................................................................................................6 3.

4.

Programma’s................................................................................................................................8 1.

Programma Bestuur en Veiligheid .......................................................................................9

2.

Programma Verkeer en Vervoer ........................................................................................15

3.

Programma Economische Ontwikkeling ............................................................................21

4.

Programma Onderwijs, cultuur en sport.............................................................................25

5.

Programma Zorg en volksgezondheid ...............................................................................30

6.

Programma Ruimtelijke Ontwikkeling en Beheer...............................................................38

7.

Programma Financiën ........................................................................................................51

Paragrafen 4.1 Inleiding ..............................................................................................................................62 4.2 Weerstandsvermogen .......................................................................................................62 4.3 Lokale heffingen .................................................................................................................68 4.4 Bedrijfsvoering....................................................................................................................71 4.5 Financiering........................................................................................................................81 4.6 Onderhoud kapitaalgoederen.............................................................................................86 4.7 Grondbeleid........................................................................................................................88 4.8 Verbonden partijen .............................................................................................................93

JAARREKENING 5.

5.1 Balans ................................................................................................................................96 5.2 Grondslagen voor waardering van activa en passiva ........................................................98 5.3 Toelichting op de balans ..................................................................................................100

6.

Niet uit de balans blijkende verplichtingen...............................................................................110

7.

Resultatenrekening ..................................................................................................................112

8.

Vaststellingsbesluit ..................................................................................................................118

9.

Accountantsverklaring..............................................................................................................120

BIJLAGEN: .....................................................................................................................................122 I. II. III. IV. V.

aanwending van de post onvoorzien ......................................................................................123 overzicht incidentele lasten en baten ......................................................................................124 verantwoordingsinformatie specifieke uitkeringen ..................................................................125 overzicht afschrijvingstermijnen ..............................................................................................133 financierings- en investeringsstaat .........................................................................................134

2

3

1. Voorwoord en leeswijzer Voorwoord Via de kadernota, de programmabegroting en de tussentijdse rapportages zijn kaders vastgesteld en eventueel bijgesteld. Met deze jaarrekening en het jaarverslag dat nu voor ligt, sluiten wij het jaar óók in financiële zin af en leggen we verantwoording af over het beleid, zoals dat in 2008 is gevoerd. Het wordt gebruikt voor externe verantwoording, is belangrijk voor interne sturing en voor informatieverstrekking, zowel extern als intern. Het betreft dus een belangrijk controle-instrument van de gemeenteraad. De gemeenteraad heeft in de raadsvergadering van 12 maart 2009 protocollen ten behoeve van de accountantscontrole van de jaarrekening vastgesteld waarin de toleranties gelijk werden gesteld aan het wettelijk minimumkader. Voorts werd in een bij het protocol behorende tabel de regelgeving opgenomen waaraan de accountant financiële beheershandelingen diende te toetsen in het kader van de rechtmatigheidcontrole (het normenkader). Resultaat programmarekening 2008 De primaire begroting 2008 ging uit van een negatief resultaat van € 461.000,-, dat via de kadernota 2009 en de tussentijdse rapportages is bijgesteld tot € 131.000,- negatief. In maart 2009 bent u door middel van de kadernota 2010 geïnformeerd over de laatste ontwikkelingen op financieel gebied welke zich hebben voorgedaan na de vaststelling van de najaarsnota 2008. In de kadernota 2010 informeerden wij uw raad van de financiële meevaller van € 1.580.000,-. Nu bij de jaarrekening alle definitieve cijfers bekend en doorberekend zijn sluit de rekening van baten en lasten voor 2008 thans met een positief resultaat van € 2.687.000,(waarvan € 1.145.000,- voor budgetoverhevelingen) en kan als volgt gespecificeerd worden: Bedragen

Rekening

Begroting

Rekening

Resultaat

2007 na w ijz.2008

2008

t.o.v.

(bedragen x € 1.000,-)

begroting

1. Bestuur en veiligheid

4.759

6.235

5.961

-274

2. Verkeer en vervoer

2.971

3.211

3.224

13

61

-1.228

-2.935

-1.707

4. Onderw ijs, cultuur en sport

4.186

5.450

5.452

2

5. Zorg en volksgezondheid

4.680

4.662

4.297

-365

6. Ruimtelijke ontw ikkeling en beheer

4.829

3.452

2.521

-931

-18.189

-18.807

-18.845

-38

3.297

2.975

-325

-3.300

-4.239

-2.844

-2.362

482

-942

131

-2.687

-2.818

3. Economische ontw ikkeling

7. Financiën resultaat voor bestemming stortingen in en onttrekkingen aan reserves exploitatieresultaat (- = voordeel en + = nadeel)

Met de activiteiten genoemd in de programma’s 1 t/m 6 wordt beoogd de gewenste maatschappelijke effecten te bereiken. In programma 7 worden de algemene dekkingsmiddelen (belastingen. algemene uitkering e.d.) verantwoord. Daarnaast is al bij de begroting (en bij tussentijdse rapportages) besloten op onderdelen de budgetten te beïnvloeden door een beroep te doen op de aanwezige reserves, dan wel om de reserves van een (extra) dotatie te voorzien. De financieel gunstige ontwikkeling van het rekeningsresultaat kan, naast een groot aantal mee- en tegenvallers, worden toegeschreven aan de navolgende belangrijkste afwijkingen: - extra opbrengsten grondverkopen 1.078.000 - dividenduitkering NRE over de jaren 2005 en 2006 544.000 - opbrengst bouwleges 231.000 - uitgestelde activiteiten (budgetoverhevelingen) 1.145.000 - extra dotatie voorziening nadelige saldi grondexploitatie -/- 434.000 - uitvoering reconstructiewet (grondverwerving en landbouwontwikkelingsplannen) 98.000

4

-

extra winstuitname grondexploitatie opleidingen en cursussen vrijwillige brandweer doorbelasting apparaatskosten afval/riolering/grondexploitatie en investeringen vrijval stelposten loon- en prijsmutaties / cafetariamodel diverse overige oorzaken / afwijkingen

Totaal exploitatieverschillen

305.000 68.000 -/- 365.000 70.000 78.000 2.818.000

Voor een meer specifieke toelichting op hoofdlijnen wordt verwezen naar hoofdstuk 7. Wij stellen voor het positieve resultaat van € 2.687.000,- toe te voegen aan de algemene reserve. Leeswijzer De verantwoording over dit rekeningjaar heeft een samenstelling, die gebaseerd is op de samenstelling van de begroting van de gemeente Bladel: de programmabegroting 2008. Door de indeling van de begroting 2008 over te nemen wordt gekozen voor voortdurende verbetering en vooruitgang van de rapportages, waaronder de jaarrekening. Tevens wordt hierdoor gewerkt aan uniformiteit tussen de verschillende rapportages. Deze jaarstukken bestaan uit twee hoofdonderdelen, te weten:  het (inhoudelijke) jaarverslag, en  de (financiële) jaarrekening. Het jaarverslag betreft de hoofdstukken 2 tot en met 4 en de jaarrekening de hoofdstukken 5 tot en met 9. Hoofdstuk 2 geeft een overzicht van de kerngegevens van onze gemeente. Hierin kunt u onder andere het aantal inwoners en woonruimten terugvinden. e In het 3 hoofdstuk treft u per programma een overzicht aan van het beleid dat het college in 2008 voerde. Tevens is per programma een analyse opgenomen met betrekking tot: - wat er bereikt is in 2008 en wat gedaan is voor het programma, waar onder; - de uitvoering van het raadsprogramma 2006-2010; - de besteding van middelen voor nieuw beleid; - de voortgang van investeringen & grote projecten en - de gerealiseerde baten en lasten op hoofdlijnen.

In hoofdstuk 4 is de verantwoording op de verplichte paragrafen uit de programmabegroting terug te vinden. In deze paragrafen wordt een dwarsdoorsnede gegeven van de rekening op financiële aspecten bezien vanuit een bepaald perspectief dat relevant is voor meerdere programma’s of beoogde effecten. De hoofdstukken 5 tot en met 7 laten de balans en de resultatenrekening zien, met de daarbij behorende toelichting op hoofdlijnen van de resultaten. In de laatste 2 hoofdstukken treft u tenslotte het vaststellingsbesluit en de accountantsverklaring aan. Voor een nadere toelichting op deze en alle overige inhoudelijke en financiële aspecten van 2008 verwijzen wij u graag naar de betreffende onderdelen van de jaarrekening. Burgemeester en wethouders van Bladel de secretaris, de burgemeester, mr. J.J.P.M. van Hout mr. A.H.J.M. Swachten

5

2. Kerngegevens rekening 2007

begroting 2008

rekening 2008

19.117

19.259

19.131

76 253

83 230

74 272

4.548

4.578

4.544

2.213 2.335

2.214 2.364

2.149 2.395

7.379 594 350

7.648 594 350

7.514 594 350

oppervlakte gemeente (in ha)

7.570

7.570

7.570

bos- en natuurgebied (in ha) lengte van de wegen (in km) lengte van de fietspaden (in km) lengte van de recreatieve fiets-, ruiter en wandelpaden

840 198,1 59,5 44,2

840 198,5 59,6 44,2

840 199,1 59,7 44,2

Kerngegevens Bevolking aantal inwoners 31 december

Sociale zaken aantal bijstandsgerechtigden (incl. IOAW en IOAZ) aantal werkenden in sociale werkgemeenschappen

Onderwijs (1 oktober) aantal leerlingen waarvan: basisonderwijs voortgezet onderwijs (incl. praktijkschool)

Volkshuisvesting aantal woningen per 31 december aantal recreatiewoningen aantal bijzondere woongebouwen

Fysieke structuur

Financiële structuur (31 december) totale lasten (in miljoenen euro’s)

39,7

31,2

56,4

exploitatiesaldo

0,9

0,0

2,7

opbrengst belastingen en rechten

6,3

6,5

6,7

algemene uitkering

13,0

13,9

14,5

boekwaarde vaste activa

38,0

39,8

37,4

7,8

5,6

5,9

12,6

15,4

14,8

algemene reserves (incl. rekeningsaldo) bestemmingsreserve voorzieningen vaste geldleningen en overige vaste schulden

6

3,9

2,6

4,2

13,4

12,8

12,8

7

3. Programma’s De beschrijving van de programma’s is verdeeld over een 3-tal paragrafen: I. Wat wilden we bereiken; II. Wat is bereikt in 2008 en wat hebben we gedaan, waar onder; - uitvoering raadsprogramma 2006-2010 - de besteding van middelen voor nieuw beleid; - de voortgang van investeringen & grote projecten en III. Gerealiseerde baten en lasten op hoofdlijnen. Als toelichting hierop moge het volgende dienen. Ad I. Wat wilden we bereiken In dit onderdeel wordt de algemene programmadoelstelling geformuleerd. Daarnaast wordt het programma afgebakend en op hoofdlijnen toegelicht. De bestuurlijke visie komt overeen met de bestuurlijke visie zoals die in het raadsprogramma 2006-2010 is verwoord en vastgesteld in de raadsvergadering van 15 februari 2007. De gemeente Bladel is een betrouwbare partner die op een interactieve manier het welzijn van de burger centraal stelt. Om dit te realiseren richt de gemeente zich op:  de gemeentelijke kerntaken;  een interactieve bestuursstijl;  het leveren van producten en dienstverlening van hoge kwaliteit.

Ad II. Wat is bereikt in 2008 en wat hebben we gedaan Per programma wordt toegelicht wat we in 2008 gedaan hebben. Tevens wordt daarbij de voortgang van de besteding van de middelen voor het nieuwe beleid 2008, alsmede de voortgang van het raadsprogramma en de investeringen en grote projecten nader toegelicht. Ad III. Gerealiseerde baten en lasten op hoofdlijnen Dit onderdeel bevat een verkorte financiële weergave van de gerealiseerde baten en lasten per programma voorzien van een toelichting op hoofdlijnen. Tevens wordt per programma aangegeven voor welke bedragen aan reserves en voorzieningen worden onttrokken of gedoteerd. Op deze wijze wordt inzichtelijk gemaakt wat de invloed is van de reserves op het uiteindelijke resultaat. De programma-overzichten bevatten naast de omschrijvingen vier kolommen. 1. De eerste kolom bevat de gerealiseerde cijfers van de jaarrekening 2007. 2. De tweede kolom bevat de primitieve begroting 2008. 3. Kolom drie bevat de begroting 2008 met daarin alle verwerkte door de raad vastgestelde begrotingswijzigingen. Sinds de vaststelling is de begroting op verschillende programma’s veranderd door bijv. de voorjaarsnota, najaarsnota en overige begrotingswijzigingen. 4. Tenslotte is in de vierde kolom de realisatie 2008 opgenomen. De overzichten eindigen met de saldi (excl.mutaties reserves) van het betreffende programma in elk van de jaren. Een saldo dat begint met een -/- betekent dat per saldo sprake is van een voordeel (lagere lasten of hogere baten), een positief weergegeven saldo betekent dat per saldo sprake is van een nadeel (hogere lasten of lagere baten). Voorts wordt aangegeven welke toevoegingen aan reserves aan het programma zijn geraamd en welke onttrekkingen. Aldus wordt, conform de bepalingen van het BBV, zichtbaar gemaakt wat de saldi van het betreffende programma zijn wanneer de mutaties reserves wel zijn meegenomen. Naast de beschrijving in deze drie paragrafen worden per programma de portefeuillehouders genoemd welke politiek verantwoordelijk zijn voor de betreffende programma’s. Naast de portefeuillehouder(s) is per programma ook een ambtelijk contactpersoon als eerste aanspreekpunt aangewezen.

8

3.1. Programma Bestuur en Veiligheid Portefeuillehouders: burgemeester Swachten

Contactpersoon: Alexander van Banning

wethouder van de Voort

Omschrijving programma De gemeente Bladel is een actieve, daadkrachtige en betrouwbare partner die naast de bestuurdersverantwoordelijkheden nadrukkelijk verzoekt om vergroting van de betrokkenheid en het dragen van verantwoordelijkheden door de burgers. De afstand tussen burgers en bestuursorganen wordt verkleind en de kwaliteit van de dienstverlening wordt vergroot. Hiertoe zal uitvoering gegeven worden aan het verder ontwikkelen en het implementeren van de dualistische bestuursstructuur en aan het klantgericht werken door de efficiënt ingerichte ambtelijke organisatie. Bladel wil zich ook profileren als een aantrekkelijke woon-, werken recreatiegemeente. Een aantrekkelijke gemeente moet in eerste instantie een veilige gemeente zijn. Zowel inwoners als onze gasten moeten zich veilig voelen. Daarom is gekozen voor een integrale aanpak en samenwerking met de politie, het openbaar ministerie, inwoners, ondernemers en belangenorganisaties. Brandweerzorg en rampenbestrijding zijn gericht op een adequate aanpak van het voorkomen en/of beperken van slachtoffers en schade ten gevolge van fysiek onheil. Handhaving is sluitstuk van ons beleid.

I. Wat wilden we bereiken? Beoogde maatschappelijke effecten: 1. Een modern, democratisch bestuur dat efficiënt, effectief, creatief, integer en transparant is. 2. Een veilige gemeente voor iedereen. In het raadsprogramma werden in 2008 de navolgende prestaties / acties voorzien. In onderdeel II zal de stand van zaken en/of uitvoering ervan nader worden toegelicht. Prestaties / acties

Tijdstip

Bestuur/Dualisme uitbouwen Het democratische besluitvormingsproces verder faciliteren en controleren

doorlopend

Implementatie van nieuwe interactieve instrumenten in raadsvergaderingen

doorlopend

Klantgerichte dienstverlening verhogen Ontwikkelen en implementeren burgerinformatiesysteem

2e kwartaal 2008

Ontwikkelen en implementeren systeem voortgangsbewakingssysteem

2e kwartaal 2008

Verantwoorden ontwikkeling/inzet personeelsformatie en effectiviteit van (onderdelen van) de organisatie/organisatieprocessen

2e kwartaal 2008

Uitvoeren leefbaarheidsonderzoek en onderzoek gemeentelijke dienstverleningen

3e kwartaal 2008

Uitbouwen van de digitale dienstverlening tot 65% van de gemeentelijke diensten, inclusief het daarbij behorende betalingsverkeer.

4e kwartaal 2008

Onderzoeken mogelijkheden “verduurzamen” gemeentelijk inkoopproces

4e kwartaal 2008

Uitvoering actiepunten n.a.v. onderzoek kwaliteit telefonische dienstverlening Uitvoering geven aan de opgestelde BurgerServiceCode Regionale samenwerking verstevigen Het verder doorontwikkelen van de samenwerking binnen de Kempengemeenten en het continue scherp houden van de samenwerking m.b.t. doel realisatie. Burgerparticipatie en interactie intensiveren Rapportage effectiviteit voorlichting en communicatie (Burgerjaarverslag)

9

gedurende jaar doorlopend gedurende jaar

2e kwartaal 2008

Brede interactieve behandeling van tenminste één onderwerp door de gemeenteraad.

gedurende jaar

Betrekken van dorps- en wijkraden bij beleidsvoorbereiding en –uitvoering

gedurende jaar

II.

Wat is bereikt in 2008 en wat hebben we gedaan voor programma 3.1

Dualisme uitbouwen Eind februari 2008 is een strategisch ontwikkeltraject ter versterking van de kaderstellende en controlerende rol van de gemeenteraad en ter versterking van de duale samenwerking tussen raad, college en ambtelijke organisatie in de gemeente Bladel gestart. Het ontwikkeltraject beoogt een professionalisering van de opdrachtgever- en opdrachtnemerrelatie tussen gemeenteraad en het college van burgemeester en wethouders, waarbij de mogelijkheden/wenselijkheden van nieuwe/andere wijze van functioneren van de gemeenteraad worden afgetast en in het licht daarvan ook de effecten voor het functioneren van het college en haar aansturing van de ambtelijke organisatie worden bezien. Het strategisch ontwikkeltraject is afgerond met een eindrapportage waarin opgenomen een advies/plan voor de doorontwikkeling van de bestuurlijke vernieuwing. De eindrapportage zal in ieder geval adviezen bevatten op het gebied van: - de kaderstellende rol van de gemeenteraad; - de controlerende rol van de gemeenteraad; - de vertegenwoordigende rol van de gemeenteraad; - het te hanteren bestuursmodel; - interactie/burgerparticipatie. Onderdeel van het strategisch ontwikkeltraject is “duaal adviseren” voor beleidsmedewerkers teneinde te komen tot beleidsnota’s die beter leesbaar zijn door zich te beperken tot de politieke essentie en keuzes. Op 20 juni 2008 is daartoe een convenant gesloten. Ontwikkelen en implementeren burgerinformatie- en voortgangsbewakingssysteem Het digitaal loket binnen de gemeentelijke website doet dienst als (voorlopig) burgerinformatiesysteem. De burger kan in het digitaal loket de voortgang van zijn aanvraag volgen. In het kader van het programma Gemeente heeft Antwoord zal het burgerinformatiesysteem worden uitgebreid tot een Persoonlijke Internet Pagina (PIP). Deze ontwikkeling wordt meegenomen in de realisatiefase van het EGEM-i traject. Uitvoeren leefbaarheidsonderzoek en onderzoek gemeentelijke dienstverleningen Het leefbaarheidsonderzoek wordt gecombineerd met het project "Leven in Bladel is samen toekomst maken". De enquête is in het 4e kwartaal 2008 uitgezet. Uitbouwen van de digitale dienstverlening tot 65% van de gemeentelijke diensten, inclusief het daarbij behorende betalingsverkeer De 65%-norm wordt door de Rijksoverheid niet meer gehanteerd. In plaats daarvan wordt o.a. een ranglijst van gemeentelijke websites bijgehouden in het kader van het programma Overheid heeft Antwoord. In de ranglijst van de 241 gemeenten tot 25.000 inwoners staan we nu op plaats 7. Onderzoeken mogelijkheden “verduurzamen” gemeentelijk inkoopproces Samen met het inkoopbureau zijn in 2008 activiteiten uitgevoerd met betrekking tot het verduurzamen van het inkoopproces. Het college heeft een intentieverklaring ondertekend waarin de intentie wordt uitgesproken om in 2010 75% van het inkoopvolume duurzaam in te kopen. Uitvoering actiepunten n.a.v. onderzoek kwaliteit telefonische dienstverlening In het kader van de verbetering van de dienstverlening is eind 2008 opdracht gegeven tot het onderzoeken van de telefonische dienstverlening. Afhankelijk van de resultaten van dit onderzoek zullen er aanvullende maatregelen moeten worden genomen. De totale dienstverlening binnen de centrale balie wordt meegenomen in de enquete "leven in Bladel". Omdat het onderzoek doorloopt in 2009 dient het restantbudget van € 5.000,- overgeheveld te worden naar 2009.

10

Uitvoering geven aan de opgestelde BurgerServiceCode Als gemeente Bladel hebben we ons aangesloten bij het nationaal programma EGEM-i om een onomkeerbare impuls te geven aan de invoering van de elektronische dienstverlening en aan het realiseren van een integrale en kostenbewuste bedrijfsvoering met een bijbehorende betrouwbare informatievoorziening. Hierbij hebben we aansluiting gezocht bij de toekomst visie ‘Leven in Bladel’, het organisatieontwikkelproces 20042006 en de geformuleerde visie op dienstverlening, passend binnen de volgende kaders van het huidige raadsprogramma. De dienstverlening aan de burger moet sneller, duidelijker en beter aansluiten bij zijn wensen en moet de burger zo min mogelijk tijd en geld kosten. Hierbij zullen we nadrukkelijk streven naar vereenvoudiging en beperking van regelgeving. In de verbetering van de elektronische dienstverlening zijn voor ons de tien punten van de burgerservicecode leidend en wordt in een kwaliteitshandvest in meetbare normen vastgelegd wat de burger met betrekking tot de gemeentelijke dienstverlening mag verwachten zoals wachttijden en afhandelingtermijnen. Het verder doorontwikkelen van de samenwerking binnen de Kempengemeenten en het continue scherp houden van de samenwerking m.b.t. doel realisatie. Samenwerking met andere gemeenten in de Kempen gaan we aan als daarvan voordelen zijn te verwachten. Redenen of doelen van de samenwerking dienen dan nadrukkelijk te worden vastgesteld, waarbij we de noodzaak en het nut van het voortbestaan van de samenwerking periodiek zullen toetsen. Samenwerking met andere gemeenten speelt ook een belangrijke rol in ons streven naar een meer doelmatige gemeentelijke organisatie. Samenwerking op het gebied van ondersteunende diensten kan de doelmatigheid van de gemeentelijke organisaties verbeteren, zonder dat de zelfstandigheid in gevaar hoeft te komen. Rapportage effectiviteit voorlichting en communicatie (Burgerjaarverslag) Over de effectiviteit van voorlichting en communicatie wordt jaarlijks gerapporteerd in het burgerjaarverslag. Betrekken van dorps- en wijkraden bij beleidsvoorbereiding en –uitvoering Er is een haalbaarheidsonderzoek uitgevoerd met betrekking tot het oprichten van wijkraden in de kernen Hapert en Bladel. Er is geen draagvlak bij de bevolking. In Hapert en Bladel zal gecommuniceerd worden via dorpsgesprekken of bewonersforum. Wet openbaarmaking uit publieke middelen gefinancierde topinkomens (WOPT) Ingevolge de bepalingen in deze wet melden wij, dat er geen beloningen verstrekt zijn aan een functie of functies welke het gemiddelde belastbare loon van ministers te boven gaan. Brandweer en rampenbestrijding e Er is uitvoering gegeven aan het beleid zoals vastgelegd in het Brandweerbeleidsplan 2007-2010 en de 1 actualisatie hiervan. In het kader van de vorming van de Veiligheidsregio wordt middels het project “Eén Brandweer” onderzocht op welke manier invulling gegeven zal gaan worden aan de beste vorm van samenwerking binnen de Veiligheidsregio. In 2009 zal de gemeenteraad hierover een besluit kunnen nemen. Veel aandacht werd in het verslagjaar besteed aan de samenwerking in alle schakels van de veiligheidsketen binnen de Sector West en de Veiligheidsregio. De brandweercommandant is per 1 januari 2009 in dienst van de Veiligheidsregio en wordt gedetacheerd in Bladel. De in dienst zijnde OVD-en treden tevens per 1 januari 2009 in regionale dienst als vrijwillig OVD. Op het vlak van oefening en bijscholing hebben de oefencoördinatoren gezamenlijk oefenplannen gemaakt en de uitvoering hiervan op elkaar afgestemd. Op het terrein van preventieadvisering worden de werkzaamheden vanaf 2008 uitgevoerd door een medewerker vanuit de Veiligheidsregio. Het beleid tot terugdringen van het aantal nodeloze alarmeringen is verder ontwikkeld en kan in 2009 na vaststelling uitgevoerd gaan worden. Het aantal aansluitingen op het Openbaar Meld Systeem neemt nog steeds toe. De gebruikers worden na een nodeloos alarm actief benaderd. Zo wordt meteen de oorzaak van het alarm opgespoord om zodoende te trachten door gepaste maatregelen herhaling te voorkomen.

11

Uitvoering raadsprogramma Onderstaand wordt een toelichting gegeven van de realisatie van de in het raadsprogramma geplande activiteiten / acties voor planjaar 2008 met budgettaire lasten. omschrijving (bedragen x € 1.000,-)

stimuleren van wijkraden in kernen Hapert en Bladel

raming

realisatie

2008

2008

4

4

4

4

Stimuleren van wijkraden in kernen Hapert en Bladel Zie toelichting hiervoor.

De besteding van middelen voor nieuw beleid Onderstaand wordt een toelichting gegeven van de besteding van de middelen voor nieuw beleid betrekking hebbende op verslagjaar 2008. Bestuur en veiligheid

investeringen (bedragen x € 1.000,-) raming 2008

budgettaire lasten / baten

realisatie raming 2008

realisatie

vervanging tankautospuit door redvoertuig: doorgeschoven naar 2009 vervanging tankautospuit: bijdrage regio plan regionale visie (doorgeschoven naar 2009) begroting SRE en Veiligheidsregio ZO-Brabant implementatie regionale samenwerking totaal programma

4

4

100 104

50 54

Vervanging tankautospuit door redvoertuig In 2008 werd door de Veiligheidsregio onderzoek gedaan naar de noodzaak en stationering van een redvoertuig in de Kempen. Uit dit onderzoek blijkt dat een redvoertuig in Bladel noodzakelijk is. Omdat de redvoertuigen nog niet behoren tot het regionale materieel heeft de Veiligheidsregio de drie Kempengemeenten geadviseerd over te gaan tot aanschaf van een gezamenlijk redvoertuig. Dit kan in 2009 gestalte gaan krijgen. Plan regionale visie In samenwerking met de Rabobank is een project opgestart om te komen tot een regionale visie voor de economische ontwikkeling van de Kempen. In het verslagjaar zijn er nog geen uitgaven geweest, zodat het budget overgeheveld is naar 2009. Begroting SRE en Veiligheidsregio ZO-Brabant De budgetten voor het SRE en de Veiligheidsregio werden aangepast aan de begrotingen van die instellingen. Implementatie regionale samenwerking Binnen de Kempen wordt op diverse terreinen samenwerking gezocht en ontwikkeld. In het visiedocument "Kempen kiest de coalitie" zijn koersbepalende uitspraken vastgelegd en zijn een aantal gedragscodes overeen gekomen. Het zal duidelijk zijn dat de inspanningen van tijd tot tijd vertaald worden in activiteiten en resultaten. Gaandeweg werden in algemene zin tot een bedrag van € 50.000,- kosten gemaakt die los staan van de diverse projecten.

12

Voortgang van investeringen & grote projecten

Bepakking voertuigen De eerder geraamde vervanging van de bepakking voertuigen kan, gelet op de huidige goede staat, worden doorgeschoven naar 2009. Uniformkleding nieuwe stijl De beoogde vervanging zal worden gerealiseerd in 2009.

Relevante ontwikkelingen

De uitslag van het project “Eén Brandweer” zal gevolgen hebben voor de gemeentelijke brandweer. Vraag is nu of zaken regionaal dan wel gemeentelijk opgepakt worden. Het OVD-voertuig staat ter vervanging in 2009. Deze vervanging wordt uitgesteld in verband met de regionalisering. Het OVD-voertuig zal door de Veiligheidsregio vervangen gaan worden, omdat de OVD-taak een regionale taak geworden is.

III. Gerealiseerde baten en lasten op hoofdlijnen In onderstaand overzicht wordt het totaal van de gerealiseerde lasten en baten weergegeven. Bedragen

Rekening 2007

Begroting

Begroting

prm 2008 na w ijz.2008

Rekening

2008 verschillen budgetover-

(bedragen x € 1.000,-) lasten voorzieningen baten programmaresultaat voor bestemming reserves totaal programmaresultaat

w aarvan

bruto

doorbel.

overige

hevelingen app.kosten verschillen 5.346

4.995

5.357

5.114

-243

26

24

1.297

1.307

10

10

-613

-310

-419

-460

-41

-41

4.759

4.709

6.235

5.961

-274

-190

105

-189

0

0

0

0

0

0

0

0

4.759

4.709

6.235

5.961

-274

-190

105

-189

-190

105

-158

(+ = nadeel en - = voordeel) Onderstaand wordt een toelichting gegeven van de belangrijkste verschillen tussen de rekeningcijfers 2008 en de geraamde bedragen van de begroting 2008 na wijziging. Voor een totaalanalyse wordt verwezen naar hoofdstuk 7. Voorzieningen Voorziening onderhoud brandweerkazernes Bladel en Hapert. Op basis van de nota reserves en voorzieningen 2009 werden voorzieningen gevormd c.q. aangevuld voor wethouderspensioenen, wachtgelden voormalige wethouders en voormalig personeel. De in 2008 ontvangen waardeoverdracht ad € 10.000,- is toegevoegd aan de voorziening wethouderspensioenen. Reserves Niet van toepassing. Budgetoverhevelingen Implementatiekosten Egem-i

190.000

Verrekening apparaatskosten Via integrale kostentoerekening worden de kosten van het ambtelijk apparaat toegerekend aan de onderscheidene programma’s (producten en activiteiten). De doorbelasting geschiedt op basis van tijdregistratie 13

tegen een gemiddeld voorcalculatorisch uurtarief per afdeling. De verschillen worden veroorzaakt door de geraamde tijdsbesteding versus werkelijke tijdsbesteding. Per saldo € 105.000,- nadelig. Bestuursorganen Het afscheid van de voormalige burgemeester heeft ca € 43.000,- gekost en de voorbereiding van de installatie van de nieuwe burgemeester ca € 22.000,-. De salarissen van non-actieven waren € 17.000,- lager wegens korting op uitkering a.g.v. inkomsten uit werkzaamheden. Er zijn geen kosten verantwoord voor interactieve beleidsvorming en emailfaciliteiten raadsleden ad € 17.000,-. Rekenkamercommissie en onderzoeksplannen Lagere onderzoekskosten ad € 40.000,-. Samenwerking Voor de samenwerking behoefde per saldo € 50.000,- minder kosten gemaakt te worden . Burgerzaken In 2008 zijn er meer identiteitskaarten afgegeven. Zowel de afdracht rijksleges als de gemeentelijke legesopbrengsten stijgen daardoor. Ook de leges voor rijbewijzen zijn in 2008 sterk gestegen. Per saldo hogere inkomsten van € 41.000,Brandweer en rampenbestrijding De baten en lasten met betrekking tot brandweer en rampenbestrijding zijn in 2008 per saldo met circa € 68.000,- onderschreden. Het aantal uit te betalen uitrukuren aan de vrijwilligers is iets afgenomen. Daardoor geven de salariskosten een onderschrijding te zien van circa € 20.000,-. De exploitatielasten vielen circa € 35.000,- lager uit dan begroot. De opleidingskosten zijn met circa € 23.000,- onderschreden, omdat de geplande opleiding Onderbrandmeester geen doorgang vond en de kosten voor bijscholing lager uitvielen. De inkomsten bedroegen circa € 10.000,- lager dan begroot. Dit betreft lagere inkomsten wegens huur gemeente-eigendommen en lagere inkomsten wegens wegdek reinigen, omdat in 2008 minder vervuilers bekend waren voor doorberekening van kosten en ook minder uren besteed zijn aan wegdek reinigen. De onderhoudskosten van het OVD-voertuig brandweer zijn per saldo lager uitgevallen dan geraamd. Daardoor is ook een lager bedrag aan de gemeente Reusel-De Mierden wegens aandeel in deze kosten doorberekend. Overige kleine voordelige afwijkingen € 21.000,-.

14

3.2. Programma Verkeer en vervoer Portefeuillehouder: wethouder van de Voort

Contactpersoon: Willem Meijer

Omschrijving programma Doelstelling van het programma Verkeer en vervoer is veilige verkeersdeelname over goed begaanbare wegen en paden voor alle soorten van verkeersdeelnemers (voetgangers, [brom]fietsers, automobilisten, etc.). Als subdoelstellingen zijn gedefinieerd:  het bevorderen van de verkeersveiligheid;  de mobiliteit- en bereikbaarheidsverbetering van de gemeente, rekening houdende met de toenemende verkeersdrukte op de Provinciale weg N284;  het planmatige beheer van de infrastructurele voorzieningen op een zodanig niveau dat het leidt tot verhoging van de klanttevredenheid;  het stimuleren, handhaven en uitbreiden van het bestaande openbaarvervoer netwerk.

I. Wat wilden we bereiken? Beoogde maatschappelijke effecten: Binnen de gemeente Bladel kan veilig aan het verkeer worden deelgenomen over goed begaanbare wegen en paden door alle soorten van verkeer. Dorpskernen, woon-, werk- winkel- en recreatiegebieden binnen de gemeente zijn adequaat ontsloten. Er wordt uitvoering gegeven aan de prestatie / acties zoals die genoemd worden in het raads- en collegeprogramma. Prestaties / acties

Tijdstip

Uitvoeren actieprogramma/mup VVP: onveilig traject Grootakker

2008 e

Evaluatie actieprogramma/mup VVP

4 kwartaal 2008

Oplossen knelpunten openbare verlichting

2008

Aanleg fietsertunnels bij omleiding Provincialeweg

2007 - 2008

Bepalen definitieve tracé van de westelijke ontsluitingsroute van de kern Bladel

2008

Uitvoeren plan centrumrevitalisering Hapert

2008

Opname van het KBP als opstappunt voor de HOV-lijn in het RVVP

2008

II.


Uitvoeren en evalueren actieprogramma VVP Het uitvoeringsprogramma verkeersveiligheid omvat toekomstige wegcatagorisering en geplande infrastructurele ontwikkelingen. De activiteiten zijn gerealiseerd binnen de beleidsdoelstellingen waarbij minder inhuur aan ingenieursdiensten heeft plaatsgevonden vanwege het hoge actualisatiepeil van de beheerplannen. In enkele wijken in Bladel werden 30 km maatregelen getroffen. Voor deze gebieden is een verkeersbesluit genomen en de inspraakprocedure is afgerond. In diverse woonwijken zijn o.a. verhoogde drempels van asfalt aangebracht. Het project Bladel is daarmee in 2008 uitgevoerd en afgerond. Het restantkrediet dient te worden overgeboekt naar 2009 omdat in de kern Hoogeloon nog aanvullende 30 km maatregelen moeten worden getroffen. Thans is -in samenwerking met de dorpsraad- de evaluatie van de genomen maatregelen opgestart en is begonnen met de voorbereiding voor eventuele vervolgacties, waarna de inspraakprocedure volgt.

15

Er is een verkeersbesluit genomen voor het nemen van 60 km maatregelen in het buitengebied. De inspraakprocedure is afgerond, waarna het project binnen de gestelde doelstellingen is uitgevoerd en afgerond in 2008. De voorbereiding van het nemen van 60 km maatregelen op de Gagelvelden geschiedt in samenwerking met de dorpsraad. De inspraakprocedure is afgerond. Het project is binnen de gestelde doelstellingen in 2008 geheel uitgevoerd en afgerond. Oplossen knelpunten openbare verlichting Om een goede indicatie te krijgen van de benodigde vervangingsinvesteringen werd het totale lichtmasten areaal in 2008 opnieuw geïnventariseerd. Dit resulteerde in het beleidsplan openbare verlichting. Voor de uitvoering hiervan wordt er ingaande 2009 een jaarlijkse investering opgenomen van € 195.000,-. Aanleg fietsertunnels bij omleiding Provincialeweg Een veilige inrichting voor fietsers in de verbindingen Hapert-Eersel via de provincialeweg N284 en de Kapelweg worden in de visie van de ontwikkeling van het KBP betrokken. Het standpunt wordt gehuldigd dat het aanleggen van twee fietstunnels in relatie tot het aanpassen van de N284/de ontwikkeling van het KBP vanuit haar verantwoordelijkheid voor de ruimtelijke en functionele inrichting van het gebied wordt ingebracht als inrichtingseis. Dit standpunt is reeds kenbaar gemaakt aan de Gemeenschappelijke regeling KBP en de provincie Noord-Brabant. Bepalen definitieve tracé van de westelijke ontsluitingsroute van de kern Bladel Bepaling van het tracé westelijke ontsluitingsroute Bladel is ruimtelijk gezien gewenst en is ook als zodanig opgenomen in de structuurvisie. In dit kader is in 2008 een studie verricht naar de voordeligste aanlegvariant. Voor totstandkoming van het project moet rekening worden gehouden met een ruimtelijke procedure- en realisatieperiode van circa drie jaar. Uitvoeren plan centrumrevitalisering Hapert In het kader van de op te stellen Toekomstvisie Leven in Bladel zal deze centrumrevitalisering een plaats krijgen. Opname van het KBP als opstappunt voor de HOV-lijn in het RVVP Het primaat voor de HOV-lijn ligt hoofdzakelijk bij de provincie, waarbij wordt opgemerkt dat de kern Hapert is opgenomen als opstappunt (hoogwaardige bushalte De Wijer). Samen met het SRE maakt de gemeente zich in het regionaal vervoersplan sterk voor een opstappunt KBP. Dit onderzoek bevindt zich nog in een préfase, waarbij beleid en uitwerking nog nader moeten worden ontwikkeld. Een eerste aanzet geschiedt door Provincie/SRE en zal de komende jaren nader worden uitgewerkt.

Uitvoering raadsprogramma Onderstaand wordt een toelichting gegeven van de realisatie van de in het raadsprogramma geplande activiomschrijving

raming

realisatie

2008

2008

definitief tracé ontsluitingsweg kern Bladel: studie (doorgeschoven van 2007)

20

3

ontw.verkeersvisie verbetering mobiliteit Kempen (doorgeschoven naar 2009)

20

oplossen knelpunten openbare verlichting (doorgeschoven van 2007)

50

onderzoek centrumrevitalisering Hapert (doorgeschoven naar 2009)

20


opname KBP als opstappunt HOV-lijn in het RVVP (doorgeschoven naar 2009)

5 115

teiten / acties voor planjaar 2008. Studie tracé westelijke ontsluitingsroute Bladel Zie toelichting hiervoor. Het restantbudget van € 17.000,- dient overgeheveld te worden naar 2009.

16

16

19

Ontwikkelen verkeersvisie verbetering mobiliteit in de Kempen Met betrekking tot de doorstroming op de N284 heeft de gemeenteraad opdracht gegeven om een verkeersvisie op te stellen. In samenwerking met de gemeente Reusel De Mierden en Eersel en de Provincie NoordBrabant is een concept gebiedsgerichte verkeersvisie opgesteld om de regionale bereikbaarheid, verkeersveiligheid en leefbaarheid te verbeteren. Deze conceptvisie is in de gemeenteraadsvergadering van 30 oktober 2008 afgewezen. Wel is akkoord gegaan met verkeerstechnische aanpassingen op het kruispunt Raambrug ter verbetering van de ontsluiting van het bedrijventerrein De Sleutel. Voorshands wordt voorgesteld om de gepresenteerde conceptvisie als (basis)richtsnoer te gebruiken voor nader te ondernemen acties, waar het betreft specifieke kruispunten. Oplossen knelpunten openbare verlichting Om de veiligheid te verbeteren, klachten op te kunnen lossen en maatwerk te kunnen leveren is voor 2008 in het raadsprogramma een krediet van € 50.000,- beschikbaar gesteld. In 2008 heeft een aanbesteding plaatsgevonden voor het uitvoeren van de geconstateerde knelpunten. De uitvoering hiervan loopt door in 2009. Opname KBP als opstappunt HOV-lijn Het primaat voor de HOV-lijn ligt hoofdzakelijk bij de provincie, waarbij wordt opgemerkt dat de kern Hapert is opgenomen als opstappunt (hoogwaardige bushalte De Wijer). Samen met het SRE maakt de gemeente zich in het regionaal vervoersplan sterk voor een opstappunt KBP. Dit onderzoek bevindt zich nog in een prefase, waarbij beleid en uitwerking nog nader moeten worden ontwikkeld. Een eerste aanzet geschiedt door Provincie/SRE en zal de komende jaren nader worden uitgewerkt.

De besteding van middelen voor nieuw beleid Onderstaand wordt een toelichting gegeven van de besteding van de middelen voor nieuw beleid betrekking hebbende op verslagjaar 2008. Verkeer en vervoer




realisatie

verbetering/renovatie wegen 2008

600

579

tunnel Provincialeweg/B.v.Woenseldreef

444

453

35

30

100

127

aktieplan VVP 2008 oplossen verkeersonveilige situatie De Roetwijer

335

84

uitvoeringsprogramma verkeersveiligheid: - 60 km traject Grootakker - Fluiter onderzoek toegankelijkheid bushalteplaatsen

40

rehabilitatie Franse Hoef

275

9

verbreden Lemel totaal programma

80 690

77 170

1.219

1.189

Rehabilitatie wegen 2007/2008 Het project rehabilitatie Neterselseweg / De Muilen tussen Bladel en Netersel is gestart in 2008 en loopt qua uitvoering door in 2009. Het restantkrediet dient ten behoeve van dit project te worden overgebracht naar 2009. Aanleg tunnel Burgemeester van Woenseldreef Dit project is voorgefinancierd en uitgevoerd door de Provincie Noord Brabant. In 2008 is hiervan de eindafrekening ontvangen. Het project is thans afgerond met een lichte overschrijding, welke veroorzaakt wordt door kosten voor grondaankopen en -transacties. Het krediet is hiermede afgewikkeld. Aktieplan VVP 2008 Het betreft de uitvoering van kleinere verkeersmaatregelen zoals o.a. aanbrengen van drempels, afzetpalen, uitloophekwerken bij scholen, verkeersspiegels, etc. op diverse locaties. Het plan is hiermede afgewikkeld.

17

Oplossen verkeersonveilige situatie nabij sportpark Het betreft reconstructie nabij sportpark de Roetwijer te Hoogeloon. Dit project is eind 2008 gestart en nog niet geheel afgerond. Het restantkrediet dient daarom te worden overgebracht naar 2009. Uitvoering VVP - 60 km Grootakker - Fluiter Het betreft het nemen van 60 km maatregelen op het traject Grootakker – De Fluiter. De voorbereiding en uitvoering geschiedt in samenwerking met de dorpsraad en is binnen de gestelde doelstellingen afgerond. De overschrijding is te wijten aan het feit dat een groot gedeelte van de asfaltweg in het verlengde van de te nemen verkeersmaatregelen was gedeformeerd door het verkeer. Omdat bij de verkeersmaatregelen sprake was van asfalteringswerkzaamheden is dit gedeelte weg in het werk meegenomen en gerepareerd. Het krediet is hiermede afgewikkeld. Onderzoek toegankelijkheid bushalteplaatsen In 2007 heeft het SRE een overeenkomst getekend met het ministerie van Verkeer en Waterstaat om de toegankelijkheid van het openbaar vervoer te verbeteren voor mensen met een functiebeperking. Hierna is aan de staatssecretaris van verkeer en waterstaat een implementatieplan geleverd en is vanuit het ministerie geld beschikbaar gesteld waarmee een deel van alle haltes kan worden aangepast. Bladel kan via het SRE gebruik maken van deze regeling. Het ministerie en de VNG gaan er van uit dat het ontbrekende deel van de kosten wordt opgebracht door de decentrale overheden, waarbij de subsidieregeling loopt tot 2010. De uitvoering wordt gefaseerd verdeeld en start in 2009 en loopt door in 2010. Rehabilitatie Franse Hoef De Franse Hoef heeft in de jaren 2004-2007 veel te lijden gehad van verkeer. Om de weg weer in ordentelijke staat te brengen is het noodzakelijk om de asfaltconstructie iets te verbreden, te repareren en te overlagen. Het werk is in het najaar 2008 aanbesteed en wordt in het voorjaar van 2009 uitgevoerd. Het restantkrediet dient daarom te worden overgebracht naar 2009. Verbreding Lemel Door de aanleg van de combinatietunnel onder de N284 (kruispunt Burgemeester van Woenseldreef) wordt het vrachtverkeer gedwongen een andere route richting Hoogeloon te kiezen. Hiervoor moest een gedeelte van de Lemel worden verbreed van 4,50 meter naar 6,00 meter. Dit project is binnen de gestelde doelstellingen ten uitvoer gebracht en kan met een kleine onderschrijding worden afgewikkeld.

Voortgang van investeringen & grote projecten Onderstaand wordt een toelichting gegeven van de voortgang van de investeringen en de grote projecten. Opheffen wateroverlast Casterseweg Hoogeloon Het opheffen van de wateroverlast in het gebied tussen de Casterseweg en Akkerstraat in Hoogeloon is uitgevoerd. Mede vanwege extra inkomsten van Waterschap de Dommel kan het krediet afgesloten worden met een voordelig saldo, welke ten gunste van de exploitatie verantwoord werd. Herinrichting Sniederslaan In overleg met de Onderners Vereniging Bladel (OVB) zijn in het voorjaar de parkeerverboden op de Victor de Bucklaan ter hoogte van de Jumbo-supermarkt geplaatst en is een parkeerrouteverwijzing m.b.v. parkeerplaatsverwijzing gerealiseerd. Met het inrichten van de blauwe zone Sniederslaan en Markt in het najaar is het project binnen de gestelde doelstellingen afgerond. Project Tweede Plein Dit project is binnen de gestelde doelstellingen met een lichte overschrijding uitgevoerd en afgerond. Het krediet is hiermede afgewikkeld. Evenementenkasten De bestaande evenementenkasten moesten ge-upgrade worden omdat zij niet voldeden aan de huidige veiligheidsnormen. Omdat ten behoeve van evenementenkasten op het Carolus Simplexplein in Netersel nog aanvullende voorzieningen moeten plaatsvinden, wordt het restantkrediet overgebracht naar 2009. Uitvoering VVP - 30 km Bladel Het betreft het nemen van 30 km maatregelen in de kern Bladel (o.a. aanbrengen van verhoogde drempels in asfalt) in diverse woonwijken. In verband met extra kosten voor wegmarkeringen van deze verkeersmaatregelen heeft een lichte overschrijding van het krediet plaatsgevonden. Het plan is hiermede afgerond. 18

Uitvoering VVP - 30 km Hoogeloon Het betreft het nemen van 30 km maatregelen in de kern Hoogeloon. De voorbereiding en de uitvoering is in samenwerking met de dorpsraad uitgevoerd. Thans is de evaluatie opgestart voor eventuele vervolgacties. Omdat de kosten hiervan nog niet bekend zijn, wordt het restantkrediet overgebracht naar 2009. Uitvoering VVP - 60 km buitengebied Het betreft het nemen van 60 km maatregelen in het buitengebied waarvoor een verkeersbesluit is genomen. Deze maatregelen zijn binnen de gestelde doelstellingen uitgevoerd en afgerond. De lichte overschrijding heeft te maken met extra kosten voor aanbrengen van wegmarkeringen. Het krediet is hiermede afgewikkeld. Uitvoering VVP - 60 km Gagelvelden Het betreft het nemen van 60 km maatregelen op de Gagelvelden. De voorbereiding is samenwerking met de dorpsraad geschied en wordt binnen de gestelde doelstellingen uitgevoerd. De overschrijding heeft grotendeels te maken met het rooien van bomen in verband met een betere uitzichtsituatie op de kruisingen en is ter compensatie extra aanplant verricht. Het krediet is hiermede afgewikkeld.


Niet van toepassing.


Rekening 2007

Begroting

Begroting


Rekening

w aarvan

bruto



doorbel.

overige

hevelingen app.kosten verschillen

lasten

1.973

1.646

2.211

2.237

26

voorzieningen

1.050

1.050

1.087

1.087

0

0

-52

-29

-87

-100

-13

-13

2.971

2.667

3.211

3.224

13

-77

69

21

0

0

0

0

0

0

0

0

2.971

2.667

3.211

3.224

13

-77

69

21

baten programmaresultaat voor bestemming reserves totaal programmaresultaat

-77

69

(+ = nadeel en - = voordeel) Onderstaand wordt een toelichting gegeven van de belangrijkste verschillen tussen de rekeningcijfers 2008 en de geraamde bedragen van de begroting 2008 na wijziging. Voor een totaalanalyse wordt verwezen naar hoofdstuk 7. Voorzieningen Voorziening onderhoud wegen: reguliere dotatie € 1.050.000,-. In de najaarsnota werd een eenmalige aanvullende dotatie gedaan van € 37.000,-. Reserves Niet van toepassing.

19

34

Budgetoverhevelingen Restantbudget voorbereiding westelijke ontsluitingsroute Restantbudget voorbereiding/onderzoek toegankelijkheid en bereikbaarheid Budget aanleg parkeerplaatsen en oplossen parkeerknelpunten centrum

17.000,40.000,20.000,-

totaal budgetoverhevelingen

77.000,-

Verrekening apparaatskosten Via integrale kostentoerekening worden de kosten van het ambtelijk apparaat toegerekend aan de onderscheidene programma’s (producten en activiteiten). De doorbelasting geschiedt op basis van tijdregistratie tegen een gemiddeld voorcalculatorisch uurtarief per afdeling. De verschillen worden veroorzaakt door de geraamde tijdsbesteding versus werkelijke tijdsbesteding. Per saldo € 69.000,- nadelig. Wegbeheer De dekking van eenmalige activiteiten (investeringen) bedragen per saldo € 12.000,- lager dan geraamd wegens enerzijds nog niet geheel afgeronde activiteiten en anderzijds dekking van de extra lasten van de aanleg van de tunnel en het VVP. Daarentegen zijn in 2008 veel kosten gemaakt voor reparaties na vernielingen (€ 45.000,-). Daar waar de veroorzakers van schades bekend zijn wordt de schade verhaald. Lagere advieskosten ad € 17.000,- door minder inhuur aan ingenieursdiensten. Plan ‘opheffen wateroverlast Casterseweg’ werd wegens extra inkomsten van Waterschap de Dommel afgesloten met een voordelig saldo van € 20.000,- welke ten gunste van de exploitatie is verantwoord. De lasten met betrekking tot de openbare verlichting zijn in 2008 per saldo met circa € 28.000,- overschreden. De grootste component betreft de hogere onderhoudskosten (remplace) en het hogere elektriciteitsverbruik (transporttarief Essent en verbruikkosten Electrabel). Ook zijn er extra kosten gemaakt vanwege bijplaatsingen, verplaatsingen en vervangingen lichtmasten door aanrijschade en vandalisme. De baten zijn met circa € 7.000,- achtergebleven wegens minder werken voor derden. Overige voordelige kleine afwijkingen € 10.000,-.

20

3.3. Programma Economische ontwikkeling Portefeuillehouders:

burgemeester Swachten wethouder Goossens

Contactpersoon: Hans van Bree

Omschrijving programma Met betrekking tot het programma Economische ontwikkeling heeft de gemeente als doel om het ondernemers- en investeringsklimaat binnen de regio en binnen de gemeente blijvend te stimuleren op een duurzame en sociaal verantwoorde wijze. Deze stimulering dient doorwerking te hebben op de arbeidsmarkt waar een goede balans tussen vraag en aanbod wordt nagestreefd. Het economische programma richt zich voornamelijk op de hoofdsectoren met betrekking tot bedrijvigheid en werkgelegenheid: industrie, toerisme, landbouw en het midden- en klein bedrijf. Het programma kent voor iedere sector gerichte programmapunten Het economische programma is nauw verbonden met het programma Ruimtelijke ontwikkeling en beheer, dat mede belast is met de fysieke inrichting van de gemeente, en het programma Onderwijs, Cultuur en Sport, waarbij Onderwijs in relatie staat met de arbeidsmarkt en Cultuur en Sport gerelateerd is aan het toerisme.

I. Wat wilden we bereiken? Beoogde maatschappelijke effecten: De gemeente Bladel draagt middels een actieve voorwaardenscheppende opstelling zorg voor de versterking van de sociaal-economische vitaliteit van de gemeente c.q. regio. Er wordt uitvoering gegeven aan de prestatie / acties zoals die genoemd worden in het raads- en collegeprogramma. Prestaties / acties

Tijdstip e

Opstellen Regionaal economisch perspectief de Kempen (Regionaal Structuurplan)

2 kwartaal 2008

Ontwikkelen (lokaal) stimuleringsbeleid

2e kwartaal 2008

Ontwikkelen centrummanagement-constructie voor centrumwinkelgebied Hapert (direct volgend op uitvoering plan centrumrevitalisering Hapert)

2008

Opstellen plan verbetering bereikbaarheid bestaande bedrijventerreinen Hapert en Bladel

2008

Doorvertaling intensief ruimtegebruik bedrijventerreinen Hapert en Bladel in nieuwe bestemmingsplannen

2008

Uitvoeren studie naar de toekomstmogelijkheden voor agrariërs die al dan niet gedwongen beëindiging van hun bedrijf overwegen

II.

2e kwartaal 2008


Opstellen Regionaal economisch perspectief de Kempen (Regionaal Structuurplan)/ Ontwikkelen (lokaal) stimuleringsbeleid Samen met de gemeenten Eersel en Reusel-De Mierden wordt een subregionaal economisch actieplan opgesteld. Dit in vervolg op het in 2008 gepresenteerde IDOK. Bladel is de trekker van dit project. Een onderdeel van het actieplan wordt het ontwikkelen van lokaal stimuleringsbeleid. Ook in de Toekomstvisie wordt een economische visie opgenomen.

21

Ontwikkelen centrummanagementconstructie voor centrumgebied Hapert Centrummanagement in het centrum van Hapert wordt opgepakt gelijktijdig met de plannen voor centrumrevitalisering in Hapert. In de economische visie als onderdeel van de Toekomstvisie Leven in Bladel komt dit onderdeel ook aan de orde. Opstellen plan verbetering bereikbaarheid bestaande bedrijventerreinen Hapert en Bladel Zie onderdeel programma verkeer en vervoer (verkeersvisie verbetering mobiliteit in de Kempen). Doorvertaling intensief ruimtegebruik bedrijventerreinen Hapert en Bladel in nieuwe bestemmingsplannen De herziening van de bestemmingsplannen voor de industrieterreinen Bladel en Hapert is in 2008 gestart. Daarin wordt intensief ruimtegebruik meegenomen. De plannen worden in 2009 vastgesteld. Uitvoeren studie naar de toekomstmogelijkheden voor agrariërs die al dan niet gedwongen beëindiging van hun bedrijf overwegen In ruimtelijke zin komen de mogelijkheden voor vrijkomende locaties aan bod bij de herziening van het bestemmingsplan buitengebied.

Uitvoering raadsprogramma Onderstaand wordt een toelichting gegeven van de realisatie van de in het raadsprogramma geplande activiteiten / acties voor planjaar 2008. omschrijving (bedragen x € 1.000,-)

raming

realisatie

2008

2008

ontwikkelen lokaal stimuleringsbeleid (doorgeschoven naar 2009)

Zie toelichtingen hiervoor.

De besteding van middelen voor nieuw beleid Onderstaand wordt een toelichting gegeven van de besteding van de middelen voor nieuw beleid betrekking hebbende op verslagjaar 2008. investeringen

Economische ontwikkeling

(bedragen x € 1.000,-) raming 2008

niet van toepassing totaal programma




22



realisatie




Rekening 2007

Begroting

Begroting


Rekening

bruto


(bedragen x € 1.000,-) lasten voorzieningen baten programmaresultaat voor bestemming reserves totaal programmaresultaat

w aarvan doorbel.

overige

hevelingen app.kosten verschillen 841

620

828

749

-79

0

0

-1.158

-1.158

0

0

-780

-2.345

-898

-2.526

-1.628

-1.628

61

-1.725

-1.228

-2.935

-1.707

-53

-32

-1.622

0

0

0

0

0

0

0

0

61

-1.725

-1.228

-2.935

-1.707

-53

-32

-1.622

-53

-32

6

(+ = nadeel en - = voordeel) Onderstaand wordt een toelichting gegeven van de belangrijkste verschillen tussen de rekeningcijfers 2008 en de geraamde bedragen van de begroting 2008 na wijziging. Voor een totaalanalyse wordt verwezen naar hoofdstuk 7. Voorzieningen De voorziening vrijwaring/garanties NRE is wegens het definitief niet doorgaan van de verkoop aan MEIF vrijgevallen. Reserves Niet van toepassing. Budgetoverhevelingen Kosten herinrichting groen/erfafscheidingen i.v.m. verkoop gronden Afwikkeling werkzaamheden i.v.m. verkoop groenstroken Veilig Oord

33.000,20.000,-

Totaal budgetoverhevelingen

53.000,-

Verrekening apparaatskosten Via integrale kostentoerekening worden de kosten van het ambtelijk apparaat toegerekend aan de onderscheidene programma’s (producten en activiteiten). De doorbelasting geschiedt op basis van tijdregistratie tegen een gemiddeld voorcalculatorisch uurtarief per afdeling. De verschillen worden veroorzaakt door de geraamde tijdsbesteding versus werkelijke tijdsbesteding. Per saldo € 32.000,- voordelig. Grondverkopen In totaliteit werden er voor € 1.084.000,- meer grond verkocht dan geraamd. De meeropbrengsten werden veroorzaakt door de verkoop van enkele grote percelen in het Veilig Oord, Rootven, Bleijenhoek en inbreng Mastbos. Daarnaast werden er diverse losliggende percelen verkocht. Door deze verkopen zijn ook meer advies- en notariskosten gemaakt ad € 6.000,-. Dividenduitkering NRE NRE heeft over 2007 geen dividend uitgekeerd, zoals zij dat in december 2008 over de periode 2005 en 2006 alsnog heeft gedaan. Een deel van het dividend over 2005 en 2006 hield verband met de verkoop aan MEIF en was om die reden geparkeerd, deels bij de notaris en deels bij PUF Participations BV. Nu de ver-

23

koop aan MEIF definitief van de baan is, is dit geld ad € 544.000,- alsnog door PUF Participations aan de gemeenten doorbetaald.

24

3.4. Programma Onderwijs, cultuur en sport Portefeuillehouders:

wethouder van der Hout

Contactpersoon: Ad Boemaars

Omschrijving programma Jeugdigen, jongeren en volwassenen in staat stellen zich goed voor te bereiden op het (alsnog of opnieuw) zo zelfstandig mogelijk kunnen functioneren in de samenleving en waar nodig leren invulling te geven aan de eigen verantwoordelijkheid. Cultuurdeelname wordt bevorderd van in principe alle inwoners van Bladel. Het versterken van de aantrekkingskracht van de gemeente, door het ontwikkelen en in stand houden van een aansprekend en gevarieerd cultuuraanbod. Het bevorderen van de belangstelling voor en deelname aan de toeristische, sportieve en recreatieve voorzieningen in Bladel.

I. Wat wilden we bereiken? Onderwijs Beoogde maatschappelijke effecten: Kinderen en volwassenen kennis en vaardigheden bijbrengen die nodig zijn om als zelfstandige burgers in onze democratische samenleving te kunnen functioneren, zowel in sociaal-economisch als in sociaalcultureel opzicht.

Cultuur Beoogde maatschappelijke effecten: Het cultuurbeleid is gericht op vergroting van de culturele participatie en behoud van het culturele erfgoed.

Sport en recreatie Beoogde maatschappelijke effecten: De deelname aan sporten bewegingsactiviteiten, zowel georganiseerd als ongeorganiseerd, wordt vanwege de positieve maatschappelijke effecten van sport op gezondheid, welzijn, leefbaarheid in de kernen, participatie en integratie bevorderd. In het raadsprogramma werden voor 2008 de navolgende prestaties / acties voorzien. In onderdeel II zal de stand van zaken en/of de uitvoering ervan nader worden toegelicht. Prestaties / acties In het raads- en collegeprogramma zijn geen prestaties / acties voorzien voor 2008

II.

Tijdstip


Onderwijs In 2008 zou het onderwijsinhoudelijke samenspel met de schoolbesturen gebeuren aan de hand van de zgn. Lokaal Educatieve Agenda (de LEA). Echter, de wijze waarop invulling wordt gegeven aan de LEA is, net zoals in vele gemeenten, ook in Bladel nog niet uitgekristalliseerd. Wij zullen uw raad aan de hand van een kort voorstel om richtinggevende uitspraken vragen. Dit betekent niet dat geen uitvoering is gegeven aan onderwijsthema’s zoals kwaliteitsimpuls onderwijsgebouwen, aanpak voortijdig schoolverlaten, voor- en vroegschoolse educatie enz. Zo is bijvoorbeeld, overeenkomstig de planning, begonnen met de nieuwbouw van basisschool de Toermalijn, is er een start gemaakt met de brede school ontwikkeling in Casteren en heeft het Pius X college zich aangemeld voor het Brabants Verkeersveiligheidslabel (BVL).

25

Sport In 2008 is de sportnota 2008-2012 “Samenwerken aan een sportief en gezond Bladel” vastgesteld. Het centrale thema hierin is ‘een leven lang sport en bewegen’. In het sportbeleid zijn acties opgenomen ter bevordering van het sporten en bewegen van ouderen, gehandicapten en stimulering van sport op, tussen en na school. In samenwerking met de verschillende partners zal de komende jaren uitvoering gegeven worden aan het sportbeleid. In 2008 heeft met de verenigingen regelmatig overleg plaatsgevonden over de accommodaties. Door veranderde inzichten, wensen en ambities heeft dit in 2008 nog niet geleid tot realisering van paviljoen Lemelvelden. Omdat de plannen van de verenigingen niet binnen het geraamde krediet pasten heeft het college de raad gevraagd om kaderstellende uitspraken te doen over de realisering van de plannen. In de raad van januari is daarover besloten. In 2009 zal deels uitvoering gegeven worden aan de plannen, conform raadsbesluit van januari 2009. Cultuur Het RK Vrouwengilde St. Elisabeth uit Bladel ontving in 2008 de gemeentelijke cultuurprijs. In het raadsprogramma is het streven genoemd om per kalenderjaar minimaal 3 projecten te ondersteunen die gericht zijn op innovatieve cultuuruitingen. In de praktijk blijkt dit een niet of nauwelijks te realiseren doelstelling. Bij de voorbereiding op de nieuwe cultuurnota bleek al dat onze inwoners over het algemeen best tevreden zijn over het cultuuraanbod in onze gemeente. Er is dus ook niet zoveel aanleiding om iets nieuws te proberen. Gedurende 2008 is financiële steun verleend aan het initiatief Herderstocht in Hapert, een initiatief om landelijke/gemeentelijke sagen te beschrijven én de totstandkoming van een jubileumboek van de heemkunde. Daarnaast nemen we deel aan het project “Gluren bij de buren” van 9 Belgische en 4 Nederlandse gemeenten, dat kunstenaars de mogelijkheid biedt in buurgemeenten te exposeren, zodat ook de inwoners van die gemeente van diens werken kan genieten. Kinderopvang Het aanbod van kinderopvang komt via marktwerking tot stand, waarbij aanbieders zich via innovatieve programma’s voor met name de buitenschoolse opvang proberen te onderscheiden. Kinderopvang vormt evenals het peuterspeelzaalwerk een belangrijke schakel in de aanpak van leer- en ontwikkelachterstanden op jonge leeftijd. Via deskundigheidsbevordering van de leidsters in zowel de kinderopvang als het peuterspeelzaalwerk geven we invulling aan een snelle/gerichte en adequate aanpak van achterstanden (voor- en vroegschoolse educatie). Kinderopvang en peuterspeelzaalwerk zijn naast het basisonderwijs de belangrijkste spelers bij het vormgeven van het brede-school concept.


raming 2008

realisatie 2008

Niet van toepassing

De besteding van middelen voor nieuw beleid Onderstaand wordt een toelichting gegeven van de besteding van de middelen voor nieuw beleid betrekking hebbende op verslagjaar 2008.

26

Onderwijs, cultuur en sport




realisatie

80

77

leerlingenvervoer opwaardering paviljoen de Lemelvelden: doorgeschoven naar 2009 renovatie en nieuwbouw De Toermalijn

1.000

inrichting speelterrein Casteren

20

inrichting speelterrein Emmaplein

20

vervangen speeltoestellen

15

voorbereiding uitbr.binnensportaccommodatie totaal programma

70 1.125

1.001

7 1.008

10

80

87

Leerlingenvervoer Kostenstijging a.g.v. aanbesteding leerlingenvervoer. Opwaardering paviljoen de lemelvelden Zie toelichting hiervoor. Renovatie en nieuwbouw De Toermalijn In 2008 is een gedeelte van het nieuwbouwkrediet van basisschool de Toermalijn beschikbaar gesteld, hiervoor zijn rentelasten toegerekend. Inrichting speelterrein Casteren Het krediet voor inrichting van het speelterrein in Casteren is nog niet besteed. Met (vertegenwoordigers van) de dorpsraad wordt overleg gevoerd over de inrichting van de speelterreinen. Krediet doorschuiven naar 2009. In 2009 zal uitvoering gegeven worden aan de inrichting. Inrichting speelterrein Emmaplein De inkoop van de speeltoestellen voor de inrichting van het speelterrein Emmaplein loopt nog. Dit traject is in 2008 wel gestart maar nog niet afgerond. Het krediet doorschuiven naar 2009. De inrichting van het speelterrein zal begin 2009 plaatsvinden. Vervangen speeltoestellen De vervanging van de toestellen heeft in 2008 niet meer plaatsgevonden. De periode na de najaarsnota (toekennen krediet) was daarvoor te kort. De (onveilige) toestellen zijn al wel verwijderd en worden in 2009 vervangen. Onderzoek uitbreiding binnensportaccommodaties Voorbereiding uitbreiding totale capaciteit binnensportaccommodaties Bladel loopt in 2009 door.





27


Rekening 2007

Begroting

Begroting


Rekening

bruto


(bedragen x € 1.000,-) lasten

w aarvan doorbel.

overige


4.993

5.212

5.269

57

145

138

583

583

0

0

baten

-1.569

-1.807

-345

-400

-55

-55

programmaresultaat voor bestemming

4.186

3.324

5.450

5.452

2

-65

176

-109

0

0

0

0

0

0

0

0

4.186

3.324

5.450

5.452

2

-65

176

-109

voorzieningen

reserves totaal programmaresultaat

-65

176

-54

(+ = nadeek en - = voordeel) Onderstaand wordt een toelichting gegeven van de belangrijkste verschillen tussen de rekeningcijfers 2008 en de geraamde bedragen van de begroting 2008 na wijziging. Voor een totaalanalyse wordt verwezen naar hoofdstuk 7. Voorzieningen Regulier (geactualiseerde) dotaties aan de voorziening onderhoud gemeentelijke gebouwen op basis van het vastgestelde geactualiseerde beheerplan (extra dotatie van € 35.000,-). Daarnaast is voor de financiële afwikkeling van de liquidatie van KCMD een voorziening gevormd tot een bedrag van € 410.000,-. Reserves Niet van toepassing. Budgetoverhevelingen Restantbudget VVE/GOA Maatschappelijke stages Muzikale vorming via scholen Kosten inrichting speelterrein Planetenlaan Hapert

18.000,9.000,13.000,25.000,-

Totaal budgetoverhevelingen

65.000,-

Verrekening apparaatskosten Via integrale kostentoerekening worden de kosten van het ambtelijk apparaat toegerekend aan de onderscheidene programma’s (producten en activiteiten). De doorbelasting geschiedt op basis van tijdregistratie tegen een gemiddeld voorcalculatorisch uurtarief per afdeling. De verschillen worden veroorzaakt door de geraamde tijdsbesteding versus werkelijke tijdsbesteding. Per saldo € 176.000,- nadelig. De overschrijding van de gemeenschappelijke lasten van het onderwijs worden hoofdzakelijk veroorzaakt door extra toerekeningen van de kostenplaats Welzijn. Het aantal geraamde uren ambtelijke tijdsbesteding is veel te laag gebleken. Zo is er bijvoorbeeld extra ambtelijke capaciteit ingezet a.g.v. de uitbreiding van leerplichttaken in combinatie met formatieuitbreiding voor leerplicht. Onderwijs De meeruitgaven voor bijzonder basisonderwijs huisvesting ad € 28.000,- zijn het gevolg van: - In de offerte plaatsing noodlokalen Toermalijn was geen raming opgenomen voor aansluitingen data- en communicatiesystemen en glasvezelverbindingen. - De 10 jarige huurperiode van de schoolwoningen van SBO school de piramide aan het Biezenveld liep per 15 juli 2008 af. Voor het schooljaar 2008-2009 heeft de verhuurder, volgens het bestaande huurcontract, een geïndexeerd tarief in rekening gebracht, waardoor het huurbedrag hoger uitvalt. Met het schoolbestuur vindt overleg plaats over deze (forse) huurverhoging.

28

- De vergoedingen voor gymonderwijs primair onderwijs en de doordecentralisatievergoedingen primair onderwijs zijn iets hoger uitgevallen. De voorlopige uitkeringsfactor gemeentefonds (waarmee in de met het Pius-X college gesloten overeenkomst rekening wordt gehouden) is voor 2007 lager vastgesteld. Dit betekent dat er over het vorige boekjaar minder doordecentralisatievergoeding ad € 25.000,- doorbetaald behoeft te worden aan het Pius-X college. Sport Door extra uitgaven voor storingen aan de boiler en reparaties aan de scheidingswand en elektriciteitsvoorziening zijn de kosten voor onderhoud van de sporthallen gestegen met € 21.000,-. Het bij de jaarrekening 2007 overgehevelde budget voor de dekking van de extra apparaatskosten in het kader van de herijking sportbeleid en behoefteonderzoek binnensportaccommodaties kan tot een bedrag van € 54.000,- vrijvallen. Het onderhoud op de gemeentelijke sportvelden bleef tot een bedrag van € 32.000,- achter t.o.v. de raming. Door lopende juridische procedures met betrekking tot de sluiting en sloop van het openluchtzwembad zijn in 2008 nog kosten ad € 11.000,- gemaakt voor advies en ondersteuning. Het verschil aan de batenzijde ad € 55.000,- is het gevolg van:  Inkomsten vanuit RMC Eindhoven - De Kempen ter versterking van leerplicht.  Bijdragen van het ROC Eindhoven in de verstrekte leerbonnen.  Subsidie van het BISK voor de cursus interne cultuurcoördinator basisscholen.  Uitkering verzekering als gevolg van waterschade basisschool het Palet. Kinderopvang Er hebben in 2008 geen hygienebezoeken door de GGD plaatsgevonden. Hierdoor dalen de kosten met € 17.000,-. Overige kleine nadelige afwijkingen ad € 14.000,-.

29

3.5. Programma Zorg en volksgezondheid Portefeuillehouder: wethouder van der Hout burgemeester Swachten

Contactpersoon: Ad Boemaars

Omschrijving programma’s Het voorkomen van langdurige uitkeringsafhankelijkheid door instroombeperking, door ondersteuning bij uitstroombevordering, en door strikte handhaving als centrale doelstelling van ons gemeentelijk beleid. Alle burgers kunnen op een gelijkwaardige wijze deelnemen aan de (Bladelse) samenleving: zorgen welzijnsvoorzieningen zijn toegankelijk en bereikbaar; wij stimuleren ontmoeting en sociale samenhang in wijken, ontplooiing van jongeren, vrijwilligerswerk; senioren blijven zo lang mogelijk zelfstandig thuis wonen. Het beleid richt zich op het scheppen van voorwaarden binnen algemene beleidskaders (onderwijs, huisvesting, welzijn, etc.) voor de deelname van jongeren (0-24 jarigen) aan de samenleving, zodanig dat die jongeren kunnen opgroeien tot zelfstandige en evenwichtige volwassenen die op volwaardige wijze hun bijdrage leveren aan diezelfde samenleving. Hoofddoelstelling: Doelstelling is om inwoners te stimuleren en te ondersteunen bij het zo zelfstandig mogelijk functioneren in de maatschappij. Bij de sociale voorzieningen gaat het dan met name over het begeleiden van inwoners naar werk, het bestrijden van armoede en het verstrekken van (financiële) bijstand aan inwoners die dat nodig hebben. Bij maatschappelijke dienstverlening gaat het over hulp bij problemen in de omgang met anderen, het verwerken van ingrijpende gebeurtenissen en eenzaamheid en in het voorzien van faciliteiten voor onderhouden van sociale contacten en netwerken. Bij volksgezondheid gaat het om het voorkomen en vroegtijdig opsporen van gezondheidsproblemen onder de bevolking. Subdoelstellingen: De gemeente Bladel draagt zorg voor het creëren van een gunstig sociaal en maatschappelijk klimaat voor de lokale samenleving in de meest brede zin van het woord, middels eigentijdse voorzieningen. Daarbij wordt bijzondere aandacht gegeven aan kinderen, jongeren, ouderen, inwoners met een laag inkomen, werklozen, vluchtelingen en gehandicapten. Het in dit kader te ontwikkelen beleid wordt zoveel mogelijk integraal (zowel intern als extern) en interactief tot stand gebracht, waarbij samenhang met andere beleidsterreinen een absolute voorwaarde is. Bijzondere zorg wordt ook gegeven aan uitstroom van mensen die er niet in slagen op eigen kracht een plaats op de arbeidsmarkt te veroveren. Door sociale activering van mensen waarvoor (nog) geen plaats is op de arbeidsmarkt, kan een (dreigend) sociaal isolement worden voorkomen.

I. Wat wilden we bereiken? Beoogde maatschappelijke effecten: De maatschappelijke en economische participatie, zelfstandigheid en het welzijn van de inwoners van de gemeente Bladel worden bevorderd. Er wordt uitvoering gegeven aan de prestatie / acties zoals die genoemd worden in het raads- en collegeprogramma. Prestaties / acties

Tijdstip

Ontwikkelen plan voor adequate huisvesting jeugdvereniging “Los Hoes”

2008

Monitoren en jaarlijkse verslaglegging m.b.t. de resultaten van het regionaal gezondheidsbeleid

jaarlijks 1e kwartaal

Monitoren en jaarlijkse verslaglegging m.b.t. de resultaten van het jeugdgezondheidsbeleid

jaarlijks 1e kwartaal

30

II.


Ontwikkelen plan voor adequate huisvesting jeugdvereniging “Los Hoes” Gedurende het jaar 2008 is druk overleg gevoerd met “Los Hoes” over de vormgeving van haar nieuwe onderkomen. Gecombineerd gebruik door het gilde “St. Joris” bleek niet haalbaar. Begin 2009 heeft de raad besloten over het definitieve bouwkrediet. Direct daarna is met de uitvoering begonnen. Via een bestemmingsplanwijziging is mogelijk gemaakt dat het huidige onderkomen van “Los Hoes” kan worden verkocht met woonbestemming. Wet maatschappelijk ondersteuning In 2007 is de Wmo van kracht geworden. Deze wet bracht als belangrijkste nieuwe taak voor de gemeente de levering van individuele Wmo-voorzieningen (hulp bij het huishouden en hulpmiddelen) met zich mee. Voor de uitvoering van de nieuwe taken ontvangt de gemeente middelen van het Rijk. Bij de invoering van de Wmo is besloten om deze middelen voor een aantal jaren te oormerken en deze in te zetten voor nieuwe taken die samenhangen met de Wmo. Per saldo is er in 2008 een overschot op de uitgaven ad € 94.000,ten opzichte van de ontvangen rijksmiddelen. Dit overschot wordt overgeheveld naar 2009. Basisgezondheidszorg Het beleidsdoel op het terrein van de volksgezondheid is het voorkomen en het vroegtijdig opsporen van gezondheidsproblemen onder de bevolking. De meeste gemeentelijke taken op dit terrein zijn vastgelegd in de Wet collectieve preventie volksgezondheid. Deze taken zijn: - Epidemiologie - Onderlinge afstemming tussen collectieve preventie en de curatieve gezondheidszorg - Gezondheidsbevordering - Bevolkingsonderzoeken - Medische milieukunde - Technische hygiënezorg - Openbare geestelijke gezondheidszorg - Infectieziektebestrijding - Zorg voor nul- tot negentienjarigen (jeugdgezondheidszorg) De beleidsdoelen bescherming en preventie worden gerealiseerd door de uitvoering van een breed scala aan activiteiten op de hierboven genoemde taakgebieden. De meeste activiteiten worden uitgevoerd door de GGD. Jeugdgezondheidszorg De vrije beleidsruimte voor gemeenten met betrekking tot de jeugdgezondheidszorg (JGZ) is zeer beperkt. Het overgrote deel van de beleidsdoelstellingen ligt vast in het wettelijk verplichte basistakenpakket. In het Basistakenpakket staat aangegeven welke taken de gemeente op het gebied van de Jeugdgezondheidszorg moet uitvoeren. In de gemeente Bladel wordt het basistakenpakket uitgevoerd door Zuidzorg. Over de uitvoering doet Zuidzorg jaarlijks verslag. Met name op basis van het hoge bereik van kinderen in Bladel door Zuidzorg kan worden geconcludeerd dat de beleidsdoelstellingen met betrekking tot bescherming en preventie worden gehaald. Jeugdbeleid De bestaande overeenkomst met de aanbieder van jongerenopbouwwerk in onze gemeente eindigde per 31 december 2008. Eind 2008 heeft aanbesteding plaatsgevonden voor de jaren 2009-2010 met een optie om 2x met 1 jaar te verlengen. Stichting Jeugd-Punt kwam opnieuw als beste uit de bus. Het decentraal jongerenwerk krijgt langzaam maar zeker vorm. Per kern worden er werkgroepen opgericht waarin partijen zijn vertegenwoordigd met aanbod voor jongeren, alsmede informatie over wat jongeren willen. Samen met de jongerenopbouwwerker gaan deze werkgroepen straks bezien hoe tegemoetgekomen kan worden aan voorzieningen/activiteiten waaraan jongeren behoefte hebben. In Casteren en Hoogeloon zijn inloopvoorzieningen gerealiseerd. Daarnaast wordt natuurlijk per kern periodiek een overleg georganiseerd tussen jongeren en de jongerenopbouwwerk waarin de jongeren hun wensen / problemen / opmerkingen etc. kunnen ventileren. De subsidiëring en het aanbod van jongerenverenigingen uit het jaarprogramma welzijn is gedurende 2008 niet gewijzigd. MFA’s Medio 2008 is de nieuwe MFA Hoogeloon gefaseerd in gebruik genomen. Daarmee beschikt de derde kleine kern van de gemeente Bladel, na Netersel in 2006 en Casteren in 2007, over een accommodatie waarmee 31

lokaal zo optimaal mogelijk invulling wordt geboden van de behoefte aan voldoende en passende zaal- / oefen- / vergader- en sportruimten.

Kengetallen / indicatoren In onderstaand overzicht worden een aantal specifieke kengetallen en/of indicatoren weergegeven. kengetal / indicator

2007

ontwikkeling WWB-bestand 18-65 jaar 31-12-2007 31-12-2008 waarvan fase A-klanten waarvan fase B-klanten

2008

58 57 9 48

aantal klanten bijzondere bijstand en minimaregelingen aantal klanten 2008 (toename 2007 + 6%) streefaantal (toename 2007 + 10%)

127 132 140

aantal deelnemers inburgering oudkomers

5

afhandeling aanvragen WWB afgewerkt < 4 weken afgewerkt < 8 weken afgewerkt > 8 weken

25 (49%) 23 (45%) 3 ( 6%)

Fase B-klanten hebben geen goede arbeidsmogelijkheden en de verwachting is dat zij niet binnen zes maanden kunnen uitstromen naar een reguliere baan.


raming 2008

realisatie 2008

ontwikkelen plan adequate huisvesting jeugdvereniging "Los Hoes"

Huisvesting Los Hoes “Los Hoes” is al tientallen jaren gehuisvest in een pand op Dalem te Hapert. Op het moment dat het pand medio jaren zeventig werd gekocht door de gemeente, gebruikte “Los Hoes” het pand al als verenigingsgebouw. Sinds die tijd is ad-hoc onderhoud gepleegd. In al die tijd heeft alleen een kleine investering plaatsgevonden in een nieuwe toiletgroep (inmiddels ook al weer zeker 20 jaar geleden). De huidige onderhoudstoestand voldoet op een aantal onderdelen duidelijk niet meer aan de eisen van deze tijd (hygiëne e.d.). De investering is doorgeschoven naar 2009.


32

Zorg en volksgezondheid




realisatie

MFA Hoogeloon exploitatiebijdragen

15

10

MFA Casteren exploitatiebijdragen

15

15

Woonzorgzone Hoogeloon (doorgeschoven 2009) Woonzorgzone Hoogeloon (inrichting omgeving)

200

82

project alcohol en jongeren

5

5

voorbereiding CJG (overhevelen naar 2009)

33

5

signaleringssysteem zorg en jeugd

14

4

electronisch kinddossier

12

12

jonge senioren dienstencentra (overhevelen 2009)

9

actualiseren WWB-inkomensdeel investeringsbijdr. huisvesting OJC (doorgeschoven)

45

begroting GGD totaal programma

245

51

51

5 159

5 107

8 90

Multifunctionele accommodaties in Casteren en Hoogeloon De exploitatiebijdragen werden toegekend. Woonzorgzone Hoogeloon In de kern Hoogeloon worden de fysieke voorzieningen voor de woonzorgzone - dat wil zeggen 35 à 40 zorgwoningen en een dienstencentrum - geconcentreerd in de omgeving van het bestaande Steunpunt “Den Bogerd”. Dit steunpunt is in 1995 gerealiseerd. Het is een klein complex van seniorenwoningen, gekoppeld aan een accommodatie waar ruimten voor zorgfuncties en een ontmoetingsruimte beschikbaar zijn. Voor de ontwikkeling van de woonzorgzone wordt de accommodatie voor zorgen welzijnsfuncties uitgebreid en worden in eerste instantie 9 bestaande seniorenwoningen afgebroken om plaats te maken voor circa 15 nieuwe zorgwoningen. Op een later tijdstip worden nog eens ongeveer 20 zorgwoningen gerealiseerd. Project alcohol en jongeren Deelname aan het in SRE-verband opgestarte project om het gebruik door jongeren in de leeftijd vanaf 16 jaar te matigen en het gebruik door jongeren van 16- te voorkomen. Centrum voor jeugd en gezin / zorg en jeugd Uiterlijk in 2011 moeten alle gemeenten een Centrum voor Jeugd en Gezin hebben. Deze verplichting wordt door het rijk opgelegd. De gemeente ontvangt hiervoor compensatie van het rijk. In Bladel is nog geen start gemaakt met de realisering van het CJG. Het geoormerkte restantbudget wordt overgeheveld naar 2009. Electronisch kinddossier Voorbereiding EKD door Stichting Zuidzorg. Jonge senioren dienstencentra Door de Werkgroep Woonzorgzone Hoogeloon is de vraag gesteld, medewerking te verlenen aan een onderzoek naar mogelijkheden om jongere senioren te betrekken bij de activiteiten in Steunpunt Den Bogerd. De betrokkenheid kan zowel gericht zijn op de rol als deelnemer aan aangeboden activiteiten, als ook op de rol van actieve vrijwilliger die de activiteiten mede mogelijk maakt. In het kader van de doelstelling om vorm te geven aan de woonzorgzones voor ouderen, gehandicapten en chronisch zieken, vinden wij dat een zinvol onderzoeksonderwerp. Niet alleen gericht op Steunpunt Den Bogerd in Hoogeloon, maar op alle steunpunten/dienstencentra in de gemeente. In de begroting 2008 was hiervoor een eenmalig budget van € 9.000,- opgenomen. Omdat het bedoelde onderzoek nog moet plaatsvinden wordt dit budget overgeheveld naar het dienstjaar 2009. WWB-inkomensdeel Aanpassing aan rijksbijdrage.

33

Open Jongerencentrum Bladel Het open jongerencentrum in Bladel heeft haar deuren gesloten en wordt omgevormd tot muziekcentrum. De Stichting Open Jongerencentrum Bladel blijft eigenaar van het gebouw. Zij gaat het gebouw beschikbaar stellen voor recreatieve jongerenactiviteiten mét muziek en verhuren voor aanbieders van muziekonderwijs. Exploitatie zal medio 2009 starten. Begroting GGD Aanpassing budget aan de begroting GGD is gerealiseerd.


niet van toepassing.




Rekening 2007

Begroting

Begroting


Rekening

bruto



w aarvan doorbel.

overige


12.516

13.082

13.568

486

76

28

0

42

42

42

baten

-2.483

-7.583

-8.420

-9.313

-893

-893


4.680

4.961

4.662

4.297

-365

-261

1

-105

0

0

0

0

0

0

0

0

4.680

4.961

4.662

4.297

-365

-261

1

-105

voorzieningen

reserves totaal programmaresultaat

-261

1

746

Onderstaand wordt een toelichting gegeven van de belangrijkste verschillen tussen de rekeningcijfers 2008 en de geraamde bedragen van de begroting 2008 na wijziging. Voor een totaalanalyse wordt verwezen naar hoofdstuk 7. Voorzieningen Op basis van de beschikking geldelijke steun huisvesting gehandicapten ontvangen wij een jaarlijkse bijdrage van het rijk. Het rijk heeft besloten deze regeling af te kopen tegen contante waarde ad € 49.000,-. Wij hebben een voorziening gevormd voor de meerjarige afwikkeling van de aanvragen. De vrijval van de voorziening onderhoud Den Bogerd was € 7.000,- meer dan geraamd. Reserves Niet van toepassing.

34

Budgetoverhevelingen Onderzoek jonge senioren dienstencentra Restantbudget uitvoering Wmo Restantbudget WVK-uitkering Impuls mantelzorgondersteuning Restantvermogen geliquideerde Stichting Welzijnsfonds Bladel Restantbudget werkgroep leefstijl regionale jeugdsport Voorbereiding CJG Totaal budgetoverhevelingen

9.000,94.000,95.000,25.000,6.000,4.000,28.000,261.000,-

Verrekening apparaatskosten Via integrale kostentoerekening worden de kosten van het ambtelijk apparaat toegerekend aan de onderscheidene programma’s (producten en activiteiten). De doorbelasting geschiedt op basis van tijdregistratie tegen een gemiddeld voorcalculatorisch uurtarief per afdeling. De verschillen worden veroorzaakt door de geraamde tijdsbesteding versus werkelijke tijdsbesteding. Per saldo € 1.000,- nadelig. Bijstandsbesluit zelfstandigen (Bbz) De kosten voor de Bbz bestaan uit bedrijfskundige adviezen, het verstrekken van uitkeringen voor levensonderhoud en uit leningen voor bedrijfskapitaal. Hiertegenover staan als baten aflossingen op openstaande leningen. De kosten voor de Bbz zijn moeilijk te begroten omdat er met de Bbz vaak grote bedragen gemoeid zijn, waarbij het aantal c.q. de omvang van dergelijke aanvragen vooraf niet of nauwelijks is in te schatten. Bij de Bbz zijn 75% van de kosten rechtstreeks te declareren bij het ministerie van SZW. Voor de overige 25% van de kosten ontvangt de gemeente een vast budget. De kosten in 2008 zijn € 83.000,- hoger dan begroot. Dit wordt veroorzaakt door zowel hogere uitgaven voor bijstand om niet als voor verstrekking van bedrijfskapitaal en leningen. De ontvangsten waren € 56.000,- hoger dan begroot. Wet werk en bijstand (Inkomensdeel-budget) De kosten die verband houden met de WWB-uitkeringen zijn € 31.000,- hoger uitgekomen dan begroot. Voor de dekking van de kosten voor bijstandsuitkeringen ontvangt de gemeente een rijksvergoeding (het zogenaamde Inkomensdeel-budget). Over 2008 heeft de gemeente Bladel een hoger inkomensbudget ontvangen van € 39.000,-. Het aantal WWB-klanten in de leeftijdscategorie 18-65 jaar is in 2008 met 1 afgenomen (ultimo 2008: 58; ultimo 2007: 57). Deze daling is lager dan verwacht. Dit wordt veroorzaakt doordat een steeds groter deel van het bestand personen betreft voor wie arbeidsinschakeling niet meer dan wel pas na een lang reïntegratietraject te realiseren is. Wet werk en bijstand (Werkdeel-budget) De kosten voor re-integratie stijgen enerzijds door intensivering van de verschillende re-integratie activiteiten en anderzijds doordat kosten van de zgn. bonusbanen ten laste van het Werkdeel-budget zijn gebracht. Het Werkdeel-budget is, in tegenstelling tot het Inkomensdeel-budget, een zgn. doeluitkering: hetgeen betekent dat wat niet besteed wordt aan re-integratie activiteiten terugbetaald moet worden aan het Rijk. Hiervoor geldt wel een drempel. Een gemeente mag 75% van het budget overhevelen naar het volgende jaar. Over 2008 dient een bedrag van € 21.000,- aan niet bestede re-integratiemiddelen terugbetaald te worden aan het Rijk (2007: € 225.000,-). IOAW / IOAZ Bij de IOAW zijn 75% van de kosten rechtstreeks declarabel bij het ministerie van SZW. Voor de overige 25% ontvangt de gemeente een vast budget. De kosten voor de IOAW zijn € 23.000,- lager uitgekomen dan begroot, hetgeen veroorzaakt wordt doordat in 2008 het aantal IOAW-klanten is afgenomen met 5. Door wijzigingen in de sociale zekerheidswetgeving vindt er nauwelijks nog instroom plaats in de IOAZ (inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte gewezen zelfstandigen). De kosten voor de IOAZ waren € 12.000,- lager dan begroot. Per saldo lagere rijksbijdrage van € 25.000,-. Bijzondere bijstand/gemeentelijk minimabeleid De uitgaven aan voorzieningen zijn € 44.000,- lager dan begroot terwijl er ook € 16.000,- meer terugbetaald is aan verstrekte leningen dan begroot. Tendens is dat er meer burgers gebruik gaan maken van de voorziening. Zo is in het vierde kwartaal 2008 aan 49 personen een eenmalige bijzondere bijstand betaald terwijl dat in het vierde kwartaal 2007 31 personen waren.

35

Inburgering Oudkomers Onder voorwaarden hebben 5 vreemdelingen uit de gemeente Bladel t.b.v. hun integratie in de Nederlandse samenleving, in 2006 en 2007 deelgenomen aan specifieke scholing(sactiviteiten). De gemeentelijke kosten worden gedekt vanuit ontvangen rijkssubsidie op grond van de tijdelijke Subsidieregeling Oudkomers. Definitieve vaststelling van de Rijkssubsidie en verrekening met de aan gemeenten verstrekte voorschotten heeft inmiddels in 2008 plaatsgevonden. Per saldo is € 26.000,- terugbetaald aan het ministerie. De regeling is inmiddels beëindigd. Regeling nalatenschap Oude Vreemdelingenwet Het Kabinet heeft ingestemd met een regeling ter afwikkeling van de nalatenschap van de oude Vreemdelingenwet. Onderdeel van deze regeling is een procedure waarbij vreemdelingen die onder de werking ervan vallen en aan bepaalde voorwaarden voldoen, eenmalig in de gelegenheid worden gesteld om ten overstaan van de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) binnen twee maanden hun juiste identiteit (naam, geboortedatum, geboorteplaats en geboorteland) en nationaliteit aan te tonen. Het doel van deze regeling is er voor te zorgen dat de betrokken vreemdeling met de juiste identiteits- en nationaliteitsgegevens in de Nederlandse overheidsadministraties wordt opgenomen. Wij hebben de ontvangen rijksbijdrage van € 45.000,- gereserveerd (vooruit ontvangen bedragen) voor de financiële afwikkeling in 2009. Inburgering allochtone vrouwen Ter bevordering van de inburgering en (re)ïntegratie kunnen specifieke voorzieningen worden aangeboden aan allochtone vrouwen. De hieraan verbonden gemeentelijke kosten kunnen worden gedekt ten laste van de tijdelijke Subsidieregeling inburgering allochtone vrouwen. Medio 2006 heeft de gemeente Bladel een geoormerkt voorschot op de Rijkssubsidie ontvangen van € 103.000,-. In 2007 zijn 3 inwoners uit Bladel gestart met toepassing van deze specifieke wettelijke regeling. De subsidieregeling stopt per 1 januari 2010. Het Rijk stelt de subsidie definitief vast vóór 1 oktober 2010, waarna verrekening met het aan de gemeente verstrekte voorschot plaats vindt. De kosten zijn in 2008 veel lager dan begroot. Het overschot wordt gereserveerd (vooruit ontvangen bedragen) voor de afrekening met het Rijk in 2010. Wet inburgering Eind december 2006 is besloten om deze wet per 1 januari 2007 in te voeren. Dit betekende dat pas in de loop van 2007 gestart kon worden met het ontwikkelen van beleid en het aanbesteden van inburgeringstrajecten. Dit heeft op landelijk niveau en dus ook in de gemeente Bladel geleid tot vertraging van het aantal gestarte inburgeringstrajecten in 2007. Via de vaststelling van het zogenaamde “Delta-plan” is gewijzigde wetgeving tot stand gekomen die inmiddels heeft geleid tot een snellere en betere integratie van inburgeraars. Omdat aan de inburgeringsplicht moet worden voldaan binnen 3 jaar na de start van het traject, vindt de verantwoording van de rijksbijdragen voor de jaren 2007, 2008 en 2009 derhalve plaats met de gemeenterekening over 2011. In Bladel zijn in 2007 en 2008 respectievelijk 3 en 24 inburgeringstrajecten gestart. De kosten van inburgering zijn in 2008 veel lager dan begroot. Het overschot wordt gereserveerd (vooruit ontvangen bedragen) voor besteding in 2009 of voor de afrekening in 2011. Vluchtelingenhulp De kosten van vluchtingenhulp bleven € 15.000,- achter t.o.v. de raming. Op basis van de de definitieve vaststelling van de ROA-bijdrage 2007 is € 5.000,- rijksbijdrage terugbetaald. Wmo hulp bij het huishouden Na een herindicatie eind 2007, hebben veel mensen goedkopere zorg ontvangen. Dit is ook het landelijk beeld. De reden van de kostenstijging is dat het aantal mensen dat gebruik maakt van hulp in het huishouden in 2008 gestegen is. Wel vindt er een verschuiving plaats van zorg in natura (thuiszorg) naar een persoonsgebonden budget (PGB). De ontvangen eigen bijdragen zijn € 63.000,- hoger dan begroot. Dit wordt veroorzaakt door dat er vanaf 2008 ook eigen bijdragen opgelegd worden voor scootmobiels. Deze ontvangen eigen bijdrages worden allemaal verantwoord als eigen bijdrage voor hulp in het huishouden omdat bij de ontvangen eigen bijdragen (van het CAK) het niet zichtbaar is voor welke voorziening deze opgelegd zijn. Geldende afspraak is dat het ontvangen budget (algemene uitkering) geoormerkt wordt voor de uitvoering van de Wmo. Per saldo resteert er een overschot van € 94.000,- dat overgeheveld zal worden naar 2009. De uitgaven voor de vervoersvoorzieningen wijken niet erg veel af van het begrote bedrag. Aan scootmobiels e.d. is iets minder uitgegeven dan begroot, de kosten voor het collectief vervoer zijn hoger uitgevallen.

36

De kosten voor woonvoorzieningen zijn moeilijk vooraf in te schatten omdat het uitvoeren van een dure woningaanpassing grote invloed heeft op de totale kosten. In 2008 zijn er in Bladel geen dure woningaanpassingen uitgevoerd. Daardoor blijven de kosten ver binnen de begroting. De uitvoering van dure woningaanpassingen zijn € 40.000,- minder dan geraamd. Werkgelegenheid Wij hebben een aanvullende rijksbijdrage WSW ontvangen van € 318.000,-. Deze aanvulling is voor de dekking van de contractloonontwikkeling in de WSW-sector. Op basis van geldende afspraken hebben wij deze aanvulling doorbetaald aan de WVK. Jeugdgezondheidszorg Vrijval stelpost uitvoering CJG ad € 58.000,-. Gemeenschapshuizen De boekwaarde van het voormalige gemeenschapshuis in Hoogeloon bedroeg nog € 57.000,-. Dit gemeenschapshuis is gesloopt en is inmiddels een nieuw MFA gerealiseerd. De restantboekwaarde van het voormalige gemeenschapshuis hebben wij alsnog extra af moeten schrijven. Daarnaast hebben wij rekening gehouden met een nabetaling subsidie 2007 aan MFA de Poel tot een bedrag van € 15.000,-. Overige kleine nadelige afwijkingen ad € 5.000,-.

37

3.6. Programma Ruimtelijke ontwikkeling en beheer Portefeuillehouders:

wethouder Goossens wethouder van de Voort

Contactpersoon: Hans van Bree

Omschrijving programma In het programma ruimtelijke ontwikkeling en beheer komen alle aspecten aan bod die te maken hebben met de fysiek-ruimtelijke aspecten van onze leefomgeving. In 2005 heeft de gemeente Bladel het plan “Bladel, op weg naar een betere leefomgeving” vastgesteld. De verantwoordelijkheid voor de coördinatie van uitvoering en actualisatie wordt genomen vanuit dit programma. Voor de invulling van het programma is gekozen om aan te sluiten bij de indeling zoals die ook is opgenomen in het raadsprogramma 2006 – 2010, waar nodig zijn vanuit de reguliere activiteiten aanvullingen of aandachtspunten opgenomen. Het realiseren en in standhouden van een duurzaam netwerk van groenelementen in de kernen, dat de woonomgeving verfraait en waarvan de bewoners van de gemeente Bladel optimaal gebruik kunnen maken. Het streven is gericht op het tot stand brengen van een verbinding met groenelementen in het buitengebied ten gunste van flora en fauna. De doelstelling van het programma onderdeel (afval)water is het verbeteren van de kwaliteit van de leefomgeving en de instandhouding van een duurzaam leefsysteem. Een goede kwaliteit van het water en het goed functioneren van het rioolstelsel zijn essentieel voor een duurzame gemeente, waar burgers veilig en zonder gevaar voor de gezondheid kunnen wonen, werken en recreëren. Water raakt vele belangen, zoals wonen, recreatie, natuur en toerisme. Integraal waterbeheer is geen slagzin meer maar een realiteit. Oppervlaktewater, grondwater, afvalwater en watergebonden natuur dienen daarom ook in samenhang te worden bezien.

I. Wat wilden we bereiken? Beoogde maatschappelijke effecten: Een leefomgeving in de gemeente Bladel waarin bewoners, ondernemers en gebruikers van de openbare ruimte dit herkenbaar, prettig, schoon, veilig en aantrekkelijk vinden, zodat ze er graag willen wonen, werken en verblijven. Er wordt uitvoering gegeven aan de prestatie / acties zoals die genoemd worden in het raads- en collegeprogramma. Prestaties / acties

Tijdstip

Een hoger waarderings-/rapportcijfer dan 7,2 van de inwoners voor hun directe leefomgeving

2008

Herhalen enquête leefomgeving / evaluatie Leefomgevingsplan Voorbereiden/vaststellen integrale herziening bestemmingsplan buitengebied

2008 4e kwartaal 2008

Voorbereiden/vaststellen bestemmingsplannen industrieterreinen Bladel en Hapert

2008 e

Jaarlijkse evaluatie Pilot Volkshuisvesting

1 kwartaal 2008

Enquête leefomgeving

3e kwartaal 2008

Eindevaluatie Pilot Volkshuisvesting - gemiddelde wachttijden voor huurwoningen zijn teruggebracht van 4 naar 2 jaren - kwantificering restant van de dan nog bestaande doelgroepen

2e kwartaal 2008

Ontwikkelen woonvisie 2008-2018

2e kwartaal 2008

Prestatieafspraken woningcorporaties

2008

De woonomgevingen zijn schoon, veilig en leefbaar in overeenstemming met de normen (schoonheidsklasse) van de Stichting Nederland Schoon

2008

38

Bij de volgende enquête leefomgeving is meer dan 60% van de inwoners tevreden met het onderhoud van het openbaar groen

2008

Verlenen medewerking aan twee experimenten buurt(groen)beheer

2008 e

Formuleren beschermingsbeleid voor “monumentaal groen”

1 kwartaal 2008

Onderzoek mogelijkheden/wenselijkheden gemeentelijke samenwerking op gebied van (uitvoering) monumenten- en archeologiebeleid

1e kwartaal 2008

Actualiseren “Landschapsbeleidsplan 1999” en de beleidsvisie “Natuur en Landschap”

2e kwartaal 2008

Activeren subsidieverordening Natuur en Landschap

2e kwartaal 2008

Bepleiten realisering brug ter hoogte van de Groote Beerze bij wegbeheerder

2008

Maatregelen terugdringen overlast zwerfafval en hondenpoep: - afname ontevredenheid zwerfafval (50% in 2005) naar maximaal 25% - afname ontevredenheid hondenpoep (65% in 2005) naar maximaal 25%

2008 2008

II.


Een hoger waarderings-/rapportcijfer dan 7,2 van de inwoners voor hun directe leefomgeving Uit de eind 2008 gehouden enquête blijkt dat het rapportcijfer gestegen is naar 7,3. Herhalen enquête leefomgeving / evaluatie Leefomgevingsplan Eind 2008 is de enquête gehouden. Voorbereiden/vaststellen integrale herziening bestemmingsplannen buitengebied en industrieterreinen Bladel en Hapert Gestart is met de voorbereiding van de bestemmingsplannen voor het buitengebied en de industrieterreinen. De planning voorziet in een vaststelling aan het einde van 2009. Jaarlijkse evaluatie Pilot Volkshuisvesting In 2008 geen evaluatie opgesteld. De evaluatie wordt vooraf aan de in 2009 vast te stellen Woonvisie aan de gemeenteraad aangeboden als beleidsstuk. Enquête leefomgeving Eind 2008 is de enquête gehouden. Eindevaluatie Pilot Volkshuisvesting Wordt vooraf aan de in 2009 vast te stellen Woonvisie aan de gemeenteraad aangeboden als beleidsstuk. Gemiddelde wachttijden voor huurwoningen zijn teruggebracht van 4 naar 2 jaren kwantificering restant van de dan nog bestaande doelgroepen Ondanks het feit dat er meer huurwoningen gebouwd zijn is de wachttijd niet significant gedaald. Kwantificering doelgroepen is reeds in 2007 afgerond door het toevoegen van de doelgroep ‘Overigen’. Ontwikkelen woonvisie 2008-2018 In 2008 is begin gemaakt met de nieuwe Woonvisie. Deze wordt medio 2009 vastgesteld. Prestatieafspraken woningcorporaties Is uitgesteld na vaststelling van de Woonvisie. De woonomgevingen zijn schoon, veilig en leefbaar in overeenstemming met de normen (schoonheidsklasse) van de Stichting Nederland Schoon Om overlast door zwerfafval terug te dringen is in 2007 en 2008 in Kempenverband een plusproject zwerfafval uitgevoerd. Heeft onze voortdurende aandacht. Bij de volgende enquête leefomgeving is meer dan 60% van de inwoners tevreden met het onderhoud openbaar groen Uit de enquête leefomgeving blijkt dat gemiddeld voor alle kernen 65% van de bewoners tevreden is over het onderhoud van de openbare groenvoorzieningen. Daaruit blijkt dat de beoogde doelstelling van 60% is 39

gehaald. Een en ander betekent dat de ingeslagen weg met betrekking tot onderhoud van groenvoorzieningen door middel van een zichtbestek goede resultaten biedt. Door het verlengen van het contract met de WVK-groep (2009) wordt het onderhoud dan ook op deze wijze voortgezet. Verlenen medewerking 2 experimenten buurt(groen)beheer Er zijn geen projecten gevonden. Gezien de ervaringen elders wordt besloten deze prestatie af te voeren. Formuleren beschermingsbeleid voor “monumentaal groen” In het laatste kwartaal van 2009 wordt een beschermingsbeleid voor monumentaal groen aan de raad voorgelegd. Onderzoek mogelijkheden/wenselijkheden gemeentelijke samenwerking op gebied van (uitvoering) monumenten- en archeologiebeleid Al een aantal jaar werken wij samen in De Kempen op dit terrein. In 2009 wordt het archeologiebeleid geactualiseerd. Daarvoor wordt een zogenaamde archeologische waardekaart voor Bladel opgesteld. Ook wordt in 2009 onderzocht of er een nieuwe integrale commissie welstand/monumenten komt. Ook daarbij wordt mogelijk samengewerkt met de Kempengemeenten. Actualiseren Landschapsbeleidsplan 1999 en beleidsvisie Natuur en Landschap Het “Landschapsbeleidsplan wordt in 2008 geactualiseerd. In het voorjaar 2009 is deze actualisatie gereed en kan voorgelegd worden aan de gemeenteraad. De doelstellingen van deze actualisatie worden ook opgenomen in de Toekomstvisie Leven in Bladel. Activeren subsidieverordening Natuur en Landschap Wordt tegelijkertijd met de herziening van het Landschapsbeleidsplan opgepakt. Hiermee is eind 2008 een voorzichtige start gemaakt. Bepleiten realisering brug ter hoogte van de Groote Beerze bij wegbeheerder Inspanningen hebben tot op heden niet geleid tot het door ons gewenste resultaat. Blijft onze aandacht houden. Maatregelen terugdringen overlast zwerfafval en hondenpoep Om overlast door zwerfafval terug te dringen is in 2007 en 2008 in Kempenverband een plusproject zwerfafval uitgevoerd. Afgaande op de resultaten van de enquête in het kader van de toekomstvisie “Leven in Bladel”, kan geconcludeerd worden dat het procentuele aantal respondenten dat “vaak last” heeft van zwerfvuil gedaald is van 17% in 2003 naar 13% in 2008. Uit diezelfde enquête blijkt dat het procentuele aantal respondenten dat “vaak last” heeft van hondenpoep gedaald is van 29% in 2003 naar 26% in 2008. Afvalverwijdering Uitgangspunt is om op een zo goedkoop mogelijke en milieuhygiënische wijze huishoudelijk afval te verwerken. Conform vastgesteld beleid wordt uitgegaan van het principe “de vervuiler betaalt” en een dekking van 100% van de kosten. De overeenkomst m.b.t. de huisvuilinzameling loopt van 2006 t/m 2010 (met een optie van nog 1 jaar). De overeenkomsten m.b.t. de exploitatie van de milieustraat Bladel en de inzameling van oud papier, glas en kca lopen van 2007 t/m 2011 (met een optie van nog 1 jaar). Gedurende de looptijd van die overeenkomsten is de kwaliteit van de afvalinzameling gewaarborgd. In 2008 zijn de eerste ondergrondse containers voor de inzameling van restafval en papier in gebruik genomen bij appartementencomplex “Park Kasteelrode” (voormalig gemeentehuis) in Hapert. Natuurbescherming Het project geïntegreerd bosbeheer is op basis van geïntegreerd bosbeheer met kaderstelling voor beheer van het gemeentelijk bosbezit voor de periode 2006-2011 vastgesteld. In het werkplan 2008 is uitvoering gegeven aan dunningen in diverse bospercelen. Daar waar zich mogelijkheden aandienen om natuurwaarden te versterken met stimuleringsregelingen, wordt dat in het beheer toegepast. Voor het opschonen/schaven van zandwegen is een meerjarencontract afgesloten. Het beheer van het gemeentelijke bosbezit is middels een beheerovereenkomst voor een periode van zes jaar uitbesteed aan de Coöperatieve Vereniging Bosgroep Zuid Nederland. Daartoe worden de jaarlijks te ontvangen SN-subsidies van het ministerie van LNV doorgesluisd naar de bosgroep. Zij verzorgt het benodigde beheer en de daaruit voortvloeiende exploitatielasten.

40


raming

realisatie

2008

2008

woon- en leefomgeving zijn schoon norm Stg Nederland Schoon naar 2009 onderzoek lozing regenwater verharde oppervlakten (doorgeschoven van 2007) sanering bodemverontreiniging met zinkassen (doorgeschoven van 2007)

20 100 120

69 69

Modernisering/herijken en vereenvoudiging welstandstoezicht Eind 2008 is met WzNB Mooi Brabant gesproken over de modernisering. In de eerste helft van 2009 is voorzien dat er een nieuwe welstandnota wordt vastgesteld en dat de welstandscommissie en de monumentencommissie ineen worden geschoven. Verlenen medewerking 2 experimenten buurt(groen)beheer De gemeenteraad wil de inwoners betrekken bij zowel de aanleg als het onderhoud van het onderhoud van openbaar groen. Participatie bij de uitvoering van nieuwe en herinrichtingswerkzaamheden is al goede praktijk, de inwoners betrekken bij het onderhoud (buurtbeheer) echter nog niet. Buurtgroenbeheer vergroot ongetwijfeld het gevoel van saamhorigheid, verantwoordelijkheid en betrokkenheid van bewoners bij de eigen wijk. Maar onduidelijk is of bij de inwoners ook werkelijk de behoefte aan buurtbeheer bestaat. Op initiatief van inwoners/buurten kan wellicht medewerking aan twee (kleinschalige) experimenten worden verleend waarmede op het gebied van buurt(groen)beheer ervaring kan worden opgedaan. Aanvankelijk werd in overweging genomen om de dorpsraden van Casteren en Netersel te benaderen en te vragen of animo bestaat en medewerking wordt verleend om in beide kernen een dergelijk project op te starten. Omdat er, gezien de ervaringen elders, geen projecten gevonden konden worden is in de kadernota 2010 besloten deze prestatie af te voeren. Onderzoek lozing regenwater van verharde oppervlakten op oppervlaktewater Heeft meegelopen in het proces stedelijk waterbeheer van waterschap de Dommel. Afronding vindt in 2009 plaats in de actualisatie van het Gemeentelijk Riolerings Plan (GRP) dat in verband met de nieuwe wettelijke watertaken wordt omgezet in een verbreed GRP (vGRP). In dit nieuwe vGRP wordt een aanzet gegeven om een zogenaamd “Blauwe aderplan” te ontwikkelen. Dit plan geeft een concrete invulling van de hemelwaterzorgplicht. Sanering bodemverontreiniging met zinkassen De afgesproken ondersteuning vanuit de gemeente aan het project is geleverd. Enerzijds voor niet voorziene saneringen van gemeente-eigendommen en anderzijds voor saneringen van zinkassen verontreinigingen bij particulieren. Deze laatste groep is in 2008 daadwerkelijk opgestart maar krijgt in 2009 en mogelijk ook in 2010 een vervolg.

De besteding van middelen voor nieuw beleid Onderstaand wordt een toelichting gegeven van de besteding van de middelen voor nieuw beleid betrekking hebbende op verslagjaar 2008. investeringen

Ruimtelijke ontwikkeling en beheer

(bedragen x € 1.000,-) raming 2008



realisatie

38

38

project Leven in Bladel

422

253

uitvoering reconstructie totaal programma

444 904

116 407

pilot volkshuisvesting

41

Pilot Wonen in Bladel / pilot volkshuisvesting Betreft ambtelijk inzet voor de uitvoering van de pilot, alsmede inhuur van personeel van derden. Structuurvisie “Leven in Bladel” In de aanbiedingsbrief van de begroting 2008 is toegezegd dat het college samen met de Raad een strategische visie zou gaan ontwikkelen op het leven in Bladel voor de toekomst. In de vergadering van 10 april 2008 heeft uw raad ingestemd met de notitie voorbereiding Toekomstvisie “Leven in Bladel” en een Plan van Aanpak en daarmee de wenselijkheid uitgesproken om te komen tot een (strategische) toekomstvisie voor de gemeente Bladel gericht op het jaar 2030. Op basis daarvan is een projectorganisatie opgebouwd, zijn inmiddels diverse onderzoeken en deelprojecten uitgevoerd en heeft met behulp van een bewonersenquête en dorpsgesprekken een interactie plaatsgevonden met de inwoners. In het Plan van Aanpak en de daarbij behorende planning is vastgelegd dat de uiteindelijke (concept)-Toekomstvisie in september 2009 aan de Raad ter vaststelling zal worden aangeboden. Uitvoering reconstructie Voor de uitvoering van de reconstructie zijn incidenteel middelen beschikbaar gemaakt. In het meerjarenprogramma wordt onderscheid gemaakt tussen inhuur personeel van derden en projectkosten. De praktijk leert dat het binnen de huidige omstandigheden waarbij het proces meer gericht is op uitvoering er behoefte is aan capaciteit om reconstructieprojecten te ondersteunen. Gelet op het feit dat uitvoering van de reconstructie is voorzien tot 2016 – 2018 werd ook besloten om de incidentele raming voor personeel van derden om te buigen naar structurele personeelslasten en hiervoor een structurele functie te creëren. Invulling hiervan vond begin 2008 plaats. Voor de uitvoering van diverse projecten in het kader van de reconstructiewet, o.a. de uitvoering en inrichting van de landbouwontwikkelingsgebieden zijn middelen beschikbaar gesteld. Een aantal projecten is afgerond. Zo zijn er bijvoorbeeld visies opgesteld voor bebouwingsclusters en het intensief recreatief ontwikkelingsgebied. Ook is het wandelknooppuntennetwerk afgerond. Gedeputeerde Staten hebben medio 2008 de ontwikkelplannen goedgekeurd en vervolgens is hard gewerkt aan de opstelling van beeldkwaliteitplannen. Deze plannen zijn in de afrondende fase. Om tot uitvoering van het LOG Bladel-Reusel te komen is ervoor gekozen om gezamenlijk (met de gemeente Reusel-De Mierden) een projectleider aan te stellen. Vervolgens gaat de projectleider per direct aan het werk om in 2009 de ontwikkeling en uitvoering van dit project vlot te trekken. De budgetten worden daarom doorgeschoven naar 2009. Intern wordt gewerkt aan de actualisatie van het landschapsbeleidsplan. Daarnaast neemt de gemeente deel aan de opstelling van een gebiedsuitvoeringsprogramma voor het Stimuleringskader Groene en Blauwe diensten. Met vijf gemeenten, de provincie, het Waterschap en het SRE wordt een subsidieprogramma opgesteld. Dit is voor de aanleg en het onderhoud van landschapselementen op particuliere gronden in het buitengebied, uitgezonderd percelen die gelegen zijn in de Ecologische Hoofdstructuur. Een deel van het budget voor de uitvoering van projecten voor landschapsbeheer wordt ingezet voor dit project. De provincie verdubbelt deze bijdrage. Voor de aanleg van de natte EVZ’s bij de Kleine Beerze en de Raamsloop is Waterschap De Dommel kartrekker. Deze projecten ondervinden vertraging vanwege moeizame grondverwerving. De EVZ Kleine Beerze wordt momenteel gerealiseerd. In 2008 zijn de gebiedsvisies op basis van de nota Brabant in Ontwikkeling vastgesteld. Er is gestart met de herziening van het bestemmingsplan buitengebied. In de begroting 2008 is uitgegaan van de ontvangst van gelden uit subsidiestromen voor de LOG-gebieden. Vanwege de vertraging in de uitvoering komen deze baten ook later. Daarnaast is in 2008 een subsidiebeschikking verstrekt voor de ontwikkeling van bosrandzones. De uitvoering van dit project vindt in 2009 plaats, waardoor de financiële bijdrage eveneens in 2009 wordt afgewikkeld. Planontwikkeling Egyptische Poort In 2008 is conform eerder vastgestelde raadsuitgangspunten uitvoering gegeven aan de herontwikkeling van de locatie “Smagtenbocht”, thans bekend onder de projectnaam “Planontwikkeling Egyptische Poort”. Ter voorbereiding op de Europese aanbesteding zijn in het voorjaar van 2008 diverse (milieu/geluid/hinder/etc.) onderzoeken verricht en is externe expertise ingeschakeld (o.a. opstellen programma van eisen).

42

In het najaar van 2008 is de Europese aanbesteding afgerond, waarbij geen inschrijvingen zijn ontvangen. Als gevolg hiervan is besloten om de onderhandelingsprocedure zonder voorafgaande mededeling te starten, waarbij de oorspronkelijke aanbestedingsprocedure wordt gecontinueerd. De in eerste instantie geselecteerde kandidaten die hebben aangegeven geïnteresseerd te zijn, doch om diverse redenen geen offerte hebben ingediend, werken in de planontwikkeling samen onder de naam “Consortium”. Naar verwachting kan eind 2009 gestart worden met de planologische procedure. Voor de inhuur van externe expertise en voor het uitvoeren van de benodigde onderzoeken is in 2008 een bedrag geraamd van € 65.000,-. Voorgesteld is om het niet bestede deel ad € 26.000,- over te hevelen naar boekjaar 2009. Bij het ondertekenen van de samenwerkingsovereenkomst (september/oktober 2009) wordt door het Consortium een vergoeding betaald voor de gemaakte ambtelijke kosten en de diverse onderzoekskosten. In 2009 wordt u via de voorjaarsnota en/of de najaarsnota nader geïnformeerd over de vergoeding voor o.a. ambtelijke kosten en opbrengst wegens verkoop grond.

Voortgang van investeringen & grote projecten Onderstaand wordt een toelichting gegeven van de voortgang van de investeringen en de grote projecten. Herinrichting Plan Centrum Het krediet kan nog niet worden afgesloten omdat een gedeelte van de bouwmogelijkheden aan het Spieveld/Kruispad nog moet worden ingevuld. De verkoop hiervan loopt eind 2008. Ook het terrein achter het gezondheidscentrum aan de Willem van Oranjelaan is nog niet verkocht. Deze projecten vallen binnen dit krediet. Het restantkrediet dient overgebracht te worden naar 2009. Natuurpark de Groote Beerze De afronding van dit project wordt gecombineerd met de realisering van de Robuuste Ecologische verbindingszone (REV). Financieel is het budget grotendeels met de najaarsnota afgeraamd. Het overblijvende budget wordt aangewend om de werklocatie van de woonwagenbewoners opnieuw in te richten als natuurgebied. Het betreft een verplichting om een deel van ontvangen subsidie voor grondverwerving aan te wenden voor natuurontwikkeling volgens de zogenaamde “formule Reusel”. Verplaatsen woonwagencentrum Hapert Begin 2009 is een vervangende locatie in beeld gekomen. Als het een geschikte en aanvaardbare locatie blijkt dan wordt de bedrijfslocatie aan de Castersedijk gesaneerd. Ook de woonfunctie op het terrein aan de Castersedijk vervalt dan. Het restantkrediet wordt overgebracht naar 2009. Stimuleringsregeling afkoppeling regenwater Waterschap De Dommel kent een Stimuleringsregeling voor het afkoppelen van verhard oppervlak, waarbij het Waterschap deze bijdrage enkel aan de locale overheden verschaft en niet aan derden. In de afgelopen jaren zijn de ontvangen bijdragen omgezet in een werkbudget ten behoeve van voorkomende afkoppelingsprojecten. De Stimuleringsregeling is inmiddels door het Waterschap beëindigd. De overschrijding van de uitgaven is het gevolg van een niet geraamde doorbetaling van de bijdrage van het bouwplan Bertus Aafjeshof aan Woningstichting de Zaligheden. Het krediet kan hiermee worden afgewikkeld. Randvoorziening Veilig Oord Over de benodigde grondaankopen voor deze retentievoorziening is inmiddels overeenstemming bereikt. Omdat de grondtransactie nog niet definitief heeft plaatsgevonden zal het restantkrediet worden overgebracht naar 2009. Randvoorziening en retentie de Vliegert/Provincialeweg Dit project is binnen de gestelde doelstellingen uitgevoerd en afgerond. De overschrijding heeft enerzijds te maken met hoge belastingen (verontreinigings- en grondwaterheffing) in verband met de toegepaste bronnering. Anderzijds met huisaansluitingen van gresbuizen, die moesten worden vervangen door pvc. Daarbij dienden ook inritten te worden herstraat. Ook zijn enkele betonputten in het werk vervangen en voorzien van een nieuwe aansluiting. Het plan is hiermede afgewikkeld. Ombouw gescheiden rioleringsstelsel gedeelte Molenstraat Dit project is binnen de gestelde doelstellingen uitgevoerd en afgerond. Het project kent een forse overschrijding. Het betrof hier een complex project in een groot gebied (wijk) waar weinig werkruimte aanwezig was. Tijdens de werkzaamheden bleek de bestaande riolering in een slechtere staat te verkeren dan was 43

aangenomen. Een groot gedeelte is van binnenuit gerepareerd (relining). Ook is grondverbetering toegepast in verband met slechte gedeelten van de ondergrond. In dit project is extra pvc geleverd aan particulieren die wilden afkoppelen. Omdat het vuilwater uit het persriool van vakantiepark Het Vennenbos over een langere periode moest worden verpompt zijn hiervoor extra kosten gemaakt evenals voor het maken van aansluitingen op het bestaande riool van het Beerzedal en het Kaar. Vanwege de weersomstandigheden is langer bronnering toegepast en ook zijn extra kosten gemaakt voor de nutsbedrijven (flexibel maken waterleiding). Het krediet kan hiermee worden afgewikkeld. Voorbereiding maatregelen afkoppeling Planetenwijk Hapert Dit betreft een voorbereiding voor het besteksgereed maken van het afkoppelen van een groot gedeelte van de Planetenwijk in Hapert. Omdat het een groot en ingewikkeld project betreft zijn er meer uren in de voorbereiding besteed dan voorshands werd aangenomen Het krediet is hiermede afgewikkeld. Uitvoering interne maatregelen rioolstelsel Dit project is in het najaar van 2008 aanbesteed en begin 2009 in uitvoering gegaan. Het restantkrediet zal daarom worden overgebracht naar 2009. Uitvoering verdergaande maatregelen De uitvoeringsmaatregelen uit het stedelijk waterplan zijn thans geïntegreerd in het GRP. Daarvan zijn een aantal maatregelen uitgevoerd waaronder het intensiever reinigen van straatkolken en stimuleren van afkoppelprojecten bij bewoners. Ook heeft een extra inspectie plaatsgevonden van delen van het rioolstelsel in verband met overlastsituaties. Het krediet is hiermede afgewikkeld. Uitvoering vervanging pompen en gemalen In verband met veel storingen, vooral aan drukrioolgemalen in het buitengebied, moesten enkele units worden vervangen. Ook zijn extra kosten gemaakt voor het aanpassen van de pompen in de tunnel Burgemeester van Woenseldreef. Het krediet is hiermede afgewikkeld. Uitvoering vervanging telemetrie en overstortmeters Jaarlijks wordt een gedeelte van de meet- en registratieapparatuur (telemetrie) vervangen omdat de bestaande apparatuur is verouderd. Dit jaar hebben de laatste aanpassingen op dat gebied plaatsgevonden en is het krediet binnen de gestelde doelen afgerond en afgewikkeld. Aanpassing overstortdrempels i.v.m. WVO/KRW Dit project is uitgevoerd. In verband met aangescherpte veiligheidseisen was het niet meer toegestaan om deze werkzaamheden in gesloten rioolputten te verrichten. Omdat daardoor alle betonnen afsluitplaten moesten worden verwijderd en opnieuw aangebracht is de uitvoering veel duurder uitgevallen. Het werk is hiermede afgewikkeld. Aankoop grond Wagenbroeken en gildeterrein De aankoop van Wagenbroeken betreft een strategische aankoop. Reden voor aankoop van het gildeterrein was om zekerheid te verwerven dat het gildeterrein aldaar zou kunnen blijven gehandhaafd (voorheen was sprake van een huurovereenkomst). De ondergrond van het gildeterrein wordt in erfpacht uitgegeven of doorverkocht aan het gilde. De landbouwgrond wordt voorlopig in (tijdelijke) pacht gegeven. Actualisatie lijst monumentale en beeldbepalende panden De actualisatie van de gemeentelijke monumentenlijst bevindt zich in een afrondende fase. In 2009 worden er o.a. nog de volgende werkzaamheden uitgevoerd: - een incidentele herwaardering van een enkel potentieel gemeentelijk monument; - het wijzigen van een aantal monumentenbeschrijvingen; - het vervaardigen van nieuwe herkenningsplaatjes: - het verwijderen van de oude en het plaatsen van de nieuwe herkenningsplaatjes op de gemeentelijke monumenten; - het inventariseren, beschrijven en waarderen van de kleinere gemeentelijke monumenten, zoals grafzerken, wegkruizen, grenspalen e.d. Het restantkrediet zal daarom overgebracht worden naar 2009. Afwikkeling Plan de Toren De financiële afwikkeling met de ondernemer loopt door tot januari 2010 en is mede afhankelijk van de voortgang van plan Marktstaete.

44


Leefomgevingsplan De geraamde lasten zijn bedoeld voor het uitvoeren/bijstellen van het leefomgevingsplan. De uitvoering daarvan is uitgesteld tot na de vaststelling van de Toekomstvisie Leven in Bladel. Vanwege het uitstellen van het product zijn op deze post nagenoeg ook geen kosten gemaakt. Budget wordt overgeheveld naar 2009. Structuurvisie “Leven in Bladel” Aannemelijk is dat na vaststelling van de Toekomstvisie een uitvoeringsprogramma zal worden gemaakt waarbij planmatig is aangegeven welke maatregelen genomen moeten worden om de uitvoering te kunnen geven aan de strategische visies die vastgelegd worden in de Toekomstvisie. De kosten voor het opstellen van zo’n programma zijn op dit moment nog niet bekend. Klimaatbeleid Eind 2008 is binnen het Kempenoverleg van de 5 portefeuillehouders milieu de wens geuit om een regionale Klimaatvisie op te stellen. In samenwerkingsverband is onder regie van de SRE een Klimaatvisie Kempengemeente opgesteld waarin het streven is van de regio om in 2025 klimaatneutraal te zijn. De Klimaatvisie zal in 2009 door de aangesloten gemeenten bestuurlijk worden vastgesteld. Projecten geformuleerd in het Lokaal Klimaatbeleid 2008-2012 zijn geïntegreerd in de Klimaatvisie Kempengemeenten om te komen tot de uiteindelijke doelstelling. Het plan van aanpak Klimaatbeleid 2004-2008 is afgerond en krijgt zijn vervolg in de Lokaal Klimaatbeleid 2008-2012 waarbij aangehaakt wordt aan de landelijke SLOK subsidieregeling. In 2009 zullen diverse projecten, veelal vanuit regionale samenwerking, tot uitvoer gaan komen. Van belang blijft om bij planontwikkeling dit onderwerp actiever naar voren te blijven brengen, hierbij zal de gemeentelijke projectgroep een belangrijke rol gaan spelen. Afvalverwijdering In 2009 wordt gestart met de voorbereidingen van nieuwe aanbestedingen om de afvalinzameling ook na de huidige contractperioden te waarborgen. De gemeente Bladel gaat in 2009 met de andere Kempengemeenten een systeem opzetten voor de gescheiden inzameling van kunststof verpakkingen. Daardoor worden er minder restafvalcontainers ter lediging aangeboden. De inkomsten uit de afvalstoffenheffing maar ook de verwerkingskosten voor restafval nemen daardoor af.


Rekening 2007

Begroting

Begroting


Rekening

bruto



w aarvan doorbel.

overige


8.644

20.472

16.697

-3.775

1.361

9

-223

624

847

-10.409

-5.805

-16.797

-14.800

1.997

302


4.829

2.848

3.452

2.521

-931

-586

-103

-242

reserves

-1.051

-191

-198

-198

0

0

0

0

totaal programmaresultaat

3.778

2.657

3.254

2.323

-931

-586

-103

-242

voorzieningen baten

(+ = nadeel en - = voordeel)

45

-888

-103

-2.784 847 1.695

Onderstaand wordt een toelichting gegeven van de belangrijkste verschillen tussen de rekeningcijfers 2008 en de geraamde bedragen van de begroting 2008 na wijziging. Voor een totaalanalyse wordt verwezen naar hoofdstuk 7. Voorzieningen De voorziening nadelige saldi grondexploitatie werd extra gedoteerd wegens (extra) voorziene verliezen van de plannen Coppens ad € 143.000,- en Latestraat ad € 291.000,-. De exploitatieresultaten van de functies riolering en afvalverwijdering sloten per saldo met een lager nadeel resp. hoger voordeel. Deze voordelen worden toegevoegd aan de egalisatie voorziening riolering ad € 252.000,- resp. de egalisatie voorziening afvalstoffenheffing ad € 161.000,-. Reserves De egalisatiereserve afvalstoffenheffing is op basis van de nota reserves en voorzieningen vrijgevallen ten gunste van de exploitatie. Budgetoverhevelingen Restantbudget restauratiesubsidies gemeentelijke monumenten Sanering bodemverontreiniging (zinkassen) Uitvoering leefomgevingsplan Restantbudget voorbereidingskosten Egyptische Poort Restantbudget project Toelomstvisie Leven in Bladel Projectkosten en –inkomsten uitvoering reconstructiewet Uitvoering ISV-regeling (saldo inkomsten – uitgaven = € 0,-) Restantbudget opstellen gemeentelijk archeologiebeleid Invoering Wel algemene bepalingen omgevingsrecht (Wabo)

37.000,31.000,25.000,26.000,169.000,208.000,0,49.000,41.000,-

totaal budgetoverhevelingen

586.000,-

Verrekening apparaatskosten Via integrale kostentoerekening worden de kosten van het ambtelijk apparaat toegerekend aan de onderscheidene programma’s (producten en activiteiten). De doorbelasting geschiedt op basis van tijdregistratie tegen een gemiddeld voorcalculatorisch uurtarief per afdeling. De verschillen worden veroorzaakt door de geraamde tijdsbesteding versus werkelijke tijdsbesteding. Per saldo € 103.000,- voordelig. Openbaar groen In 2005 zijn de WVK-groep en de gemeente een contract overeengekomen waarbij de uitvoering van de groenvoorziening gedurende een periode van vier jaar is gegund en uitbesteed aan de WVK-groep. Onderdeel van dit contract vormt de “bonusregeling”. Dit houdt in dat de WVK-groep jaarlijks 20% van de gefactureerde omzet (groen, grafisch, detachering) in de vorm van een dienstverleningspakket aan de gemeente ter beschikking stelt. Het dienstenpakket kan rechtstreeks worden aangewend voor reïntegratie-activiteiten. De groenwerkzaamheden worden verricht op basis van een zogenaamd “zichtbestek” en de ervaringen daarmee in 2008 zowel van gemeente als bewoners zijn positief. Uitvoering heeft binnen de gestelde doelstellingen plaatsgevonden. Per saldo zijn de baten en lasten onderschreden met circa € 30.000,-. Jaarlijks wordt 50% van de daarvoor in aanmerking komende incidentele opbrengsten wegens verkoop gronden groenstroken gereserveerd ten gunste van openbaar groen (herinrichting, harde scheidingen, etc.). Tegenover deze reservering wordt binnen het beleidsveld openbaar groen een budget tot dezelfde omvang geraamd. Het betreffende budget is in 2008 geheel voor het aangegeven doel besteed. Afvalverwijdering Omdat verwacht werd dat de hoge papierprijs in 2008 zou dalen zijn de papierinkomsten ingeschat aan de hand van de vergoeding (€ 62,- per ton) zoals opgenomen in de overeenkomst met de papierinzamelaar. In werkelijkheid bedroeg die vergoeding in 2008 € 84,- per ton. De extra inkomsten houden voorts ook verband met de extra vergoeding die Nedvang met terugwerkende kracht aan de gemeente heeft uitgekeerd voor de ingezamelde hoeveelheid glas en papier in 2006 en 2007. Onder andere daardoor zijn de geraamde inkomsten ca € 95.000,- ruim hoger uitgevallen. Eén van de uitgangspunten bij de afvalinzameling is dat de kosten die daarmee verband houden voor 100% worden gedekt door de afvalstoffenheffing. In 2008 is € 97.000,- meer aan afvalstoffenheffing ontvangen dan geraamd. Dit is het gevolg van enerzijds het feit dat er ca. 10.450 containers meer ter lediging aangeboden zijn dan verwacht en anderzijds extra opbrengsten als gevolg van de financiële afwikkeling van voorgaande jaren. De uitgaven stijgen per saldo met € 47.000,-. 46

De baten en lasten met betrekking tot afvalverwijdering zijn per saldo met circa € 145.000,- onderschreden. Als gevolg van extra tijdsbesteding ambtelijk apparaat aan de afvalverwijdering zijn er per saldo € 19.000,extra kosten verdisconteerd. Riolering Het GRP (2006-2010) geeft een opsomming van de invulling die moet worden gegeven aan de zorgplicht voor doelmatige inzameling en behandeling van afvalwater, rekening houdend met de Provinciale verordeningen en de beleidslijnen van waterkwantiteits- en waterkwaliteitsbeheerders. De maatregelen waaronder het intensiever reinigen van straatkolken en stimuleren van afkoppelprojecten bij bewoners zijn uitgevoerd. Ook worden er in het kader van het Nationaal Bestuursakkoord Water (NBW) en de Kader Richtlijn Water (KRW) verdergaande studies op afvalwatergebied gedaan in overleg met provincie en waterschap. Onderdeel van de Wvo-vergunning is het verrichten van metingen aan het rioolstelsel. Jaarlijks worden operationele programma’s uitgewerkt, zoals het operationele aanleg-, onderzoeks-, en maatregelenprogramma. Ook zijn hydraulische herberekeningen uitgevoerd. Hieraan gekoppeld heeft een herinventarisatie van het afvoerende oppervlak plaatsgevonden. In overleg met het Waterschap de Dommel kunnen deze berekeningen tevens dienen om een Optimalisatiestudie Afvalwater Systeem (OAS) te starten. Met deze studie kunnen de meest efficiënte maatregelen worden genomen om de waterkwaliteit af te stemmen op de doelstellingen conform de Europese doelstellingen van de Kaderrichtlijn Water (KRW). Bovendien wordt met de berekeningen de stedelijke wateropgave inzichtelijk gemaakt. Het rioolbeheerprogramma is inmiddels geheel up to date. Het beheerplan rioleringen is geactualiseerd door bureau Centrum Rationeel Wegbeheer (CRW). Op basis van visuele inspectie -de zogenaamde kwaliteitsopname- zijn alle rioleringen binnen de gemeentegrenzen geïnventariseerd en geïnspecteerd en zijn de gegevens met resultaten verwerkt in het beheerplan. Ook de areaaluitbreidingen zijn hierin opgenomen. Alle putten en puthoogten zijn geïnventariseerd door de LMgroep. Op basis hiervan is de rioolbeheerkaart vervaardigd. De reguliere werkzaamheden omvatten o.a. het oplossen van storingen en reparaties c.q. aanpassing van huisaansluitingen, rioolstrengen en putranden. De baten en lasten met betrekking tot het onderhoud van de riolering zijn per saldo met circa € 252.000,onderschreden. Als gevolg van minder tijdsbesteding ambtelijk apparaat aan de riolering zijn er per saldo € 77.000,- minder kosten verdisconteerd. Milieubeheer De overschrijding heeft te maken met een plaag van de zwarte rat in de kern(en). Naar aanleiding van vele binnengekomen klachten is de bestrijding daarvan ter hand genomen. Ook is de processierups op veel locaties geconstateerd en afdoende bestreden. Per saldo extra lasten ad € 26.000,-. De geraamde lasten zijn bedoeld voor de uitvoering van landelijke regelgeving en ondersteuning bodemsaneringen. Daarvoor wordt gebruik gemaakt van de deskundigheid van de MDRE. Een belangrijke component daarin is de vergunningverlening die voortvloeit uit de Wet milieubeheer. De daadwerkelijke uitgaven zijn voor ca € 21.000,- achtergebleven bij de raming. Het aantal vergunningen is nagenoeg overeenkomstig de planning. Ook de bijdragen in de kosten van bodemsaneringen vallen onder deze categorie. Enerzijds voor niet voorziene saneringen van gemeente-eigendommen en anderzijds voor saneringen van zinkassen verontreinigingen bij particulieren. Deze laatste groep is in 2008 daadwerkelijk opgestart maar krijgt in 2009 en mogelijk ook in 2010 een vervolg. Met betrekking tot het evalueren en prioriteren van het gemeentelijk milieubeleid is toegezegd (raad 30 oktober 2008) de eventuele heroverweging mee te nemen bij de vaststelling van de Toekomstvisie Leven in Bladel. Ook is niet uitgesloten dat een standpunt verlangd wordt over de sanering van zinkassen op gemeenteeigendommen met mogelijke financiële gevolgen. Ruimtelijke ordening De kosten van externe inhuur zijn hoger dan geraamd vanwege de omstandigheid dat het vervullen van structurele vacatures moeizaam verloopt (arbeidsmarkt). Daarnaast is deskundigheid ingehuurd op het gebied van planeconomie als gevolg van de nieuwe Wet ruimtelijke ordening. De kosten van externe advisering heeft niet alleen betrekking op puur planologische adviezen, maar ook op juridische adviezen die verband houden met planologische procedures en het opstellen van realisatieovereenkomsten.

47

Bijdragen voor planologische procedures worden de komende jaren veelvuldig via overeenkomsten zeker gesteld. De legesinkomsten zijn onvoorspelbaar. Te verwachten is dat meer kosten via een overeenkomst worden verhaald. Daarnaast worden er minder kosten door ons gemaakt omdat aanvragers meer en meer zelf opdrachtgever richting bureaus zijn. Op basis van de Wet ruimtelijke ordening is het verplicht om bij nieuwe ontwikkelingen te voorzien in de exploitatie van de gewenste ontwikkeling. Dit is mogelijk via een exploitatiebijdrage of via een overeenkomst. Deze laatste mogelijkheid heeft in de meeste gevallen de voorkeur. In 2008 zijn er € 35.000,- extra vergoedingen ontvangen. Wij zijn wettelijk verplicht gevraagde planschades toe te kennen als aan de voorwaarden is voldaan. De toegekende planschades zijn drastisch hoger dan geraamd. Als gevolg van de hogere toekenningen zijn de verhaalsmogelijkheden evenredig toegenomen. Het verschil tussen de werkelijke planschade vergoedingen en advieskosten (€ 144.000,-) en de verhaalde planschadevergoedingen (€ 90.000,-) is het gevolg van: - uitgekeerde planschades bij gemeentelijke (niet verhaalbare) projecten en - niet verhaalbare planschade bij derden. Voor nieuwe aanvragen op basis van planologische wijzigingen na 1 juli 2008 geldt een eigen risico van 2% van de waarde van het onroerende goed. Dit leidt tot toekenning van minder hoge planschades. In 2009 is daar waarschijnlijk nog weinig van te merken. Een aantal onderdelen van de uitvoering van de reconstructiewet werden niet in 2008 uitgevoerd. Het betreft de grondverwerving t.p.v. de Kleine Beerze en de uitvoering van het landbouwontwikkelingsplan (vanwege tijdverloop en andere inzichten). Per saldo kan een bedrag van € 98.000,- vrij vallen. De financiële afwikkeling met de ondernemer (plan de Toren) loopt door tot januari 2010 en is mede afhankelijk van de voortgang van Marktstaete. De dekking hiervan zal tot een bedrag van € 172.000,- bij de overboeking van de restantkredieten overgebracht worden naar 2009. Wegens het nog niet afgewikkelde krediet ‘herinrichting centrum Bladel’ kon het geraamde surplus van € 31.000,- niet gerealiseerd worden. Vastgoedbeheer De gemeente participeert in de Stichting GBKN-Zuid die bijhouding van de Norm GBKN verzorgt. Inkomsten worden gegenereerd door terugbetaling voor geleverde (meet)punten. Daarnaast beschikt iedere gemeente over een eigen basiskaart (een afgeleide van de Norm GBKN) waarop meer meetgegevens staan, o.a. van bomen, lichtmasten, kolken, etc. die nodig zijn voor de verschillende beheerplannen (basisgegevens). Naast deze kaart worden ook de digitale kadastrale kaart, de top 10 vectorkaart en de huisnummerkaart bijgehouden. Het budget voor uitvoering van landmeetkundige werkzaamheden is in 2008 met circa € 16.000,- onderschreden. De baten wegens levering van meetpunten door de LM-Groep aan de Stichting GBKN-Zuid zijn met circa € 9.000,- overschreden. Klimaatbeleid 2004-2008 Het klimaatbeleid 2004 -2008 heeft in 2008 zijn beslag gekregen en is het plan van aanpak afgewerkt. In de samenwerking/participatie met het Samenwerkingsverband Regio Eindhoven zijn de regionale projecten verder uitgevoerd. Enkele regionale SRE projecten zoals energiemanagement en energie-inkoop zullen in de komende periode worden voortgezet. Eind oktober 2008 is een gemeentelijke aanvraag gedaan naar het ministerie van VROM waar een financiële bijdrage wordt gevraagd voor het Lokaal Klimaatbeleid 2008-2012. Deze nieuwe landelijke subsidieregeling (SLOK – Stimuleringsregeling Lokaal Klimaat Beleid) zal de komende 4 jaren een ondersteuning geven van 50% van de uitvoeringskosten. In 2008 is ook een energiebesparingsproject, gericht op de lagere inkomens, uitgevoerd. Er werden circa 180 stuks energiebesparingboxen, gevuld met spaarlampen – radiator isolatiedeken – tijdschakelaar etc, aan de doelgroep verstrekt. Omdat de meeste energiewinst te behalen valt bij ontwikkelings- en herstructureringsoperaties, ligt de nadruk de komende jaren op de diverse inbreidingslocaties en de ontwikkeling van het Kempisch Bedrijven Park (KBP) te Hapert. De gemeente Bladel zal actief partners (zoals woningbouwcorporaties, ondernemersverenigingen, Regionaal Servicepunt Energie, Provinciaal Bureau 2050, energiebedrijven) zoeken die bereid zijn mee te werken om de genoemde ambities te realiseren om met hen hierover afspraken te maken. Nieuwbouw blijft een belangrijk item, maar ook de bestaande bouw zal weer meer en meer aandacht gaan krijgen. Nieuwe landelijke maar ook provinciale subsidieregelingen geven daar blijk van o.a. Brabant bespaart-regeling en SDE (stimulering duurzame energie ). Projectontwikkelaars worden gewezen op de uitgangspunten zoals die binnen het Lokaal Klimaatbeleid zijn geformuleerd. Resultaten zijn zichtbaar, maar de aandacht om bij planontwikkeling dit onderwerp actiever 48

naar voren te brengen, blijft aan de orde. Vanuit een meetinstrument is geconstateerd dat binnen de gemeentelijke organisatie het onderwerp op een meer integrale wijze dient te worden georganiseerd. Besloten is om organisatorische maatregelen te nemen en in 2009 een projectgroep samen te stellen die het Lokaal Klimaatbeleid gaat uitvoeren. Voor de ontwikkeling van het KBP te Hapert wordt met externe partners actief gewerkt aan een duurzaam te ontwikkelen bedrijventerrein. In 2008 is de aanbesteding gedaan voor een duurzame energievoorziening (warmtenet) waarbij biomassacentrale ( mestvergisting ) een haalbaar initiatief zal zijn. Met de verdere planontwikkeling wordt hiermee rekening gehouden. In het plan van aanpak Lokaal Klimaatbeleid 2008 – 2012 zijn projecten opgenomen die de komende 4 jaar zullen worden uitgevoerd. Hierbij is door de gemeente aangehaakt aan de regionale projecten. De SLOK subsidiegelden worden daarvoor ingezet. Mede door het opstellen van klimaatadviezen, het verstrekken van groencertificaten en ondersteuning energiemanager stijgen de kosten met € 24.000,-. Woningexploitatie / bouwzaken Het Rijk heeft de jaarlijkse bijdragen in het kader van de BWS (huurwoningen) op basis van contante waarde ad € 218.000,- in één keer afgerekend met de gemeente. Deze worden één op één doorbetaald aan de Woningstichting De Zaligheden. Als gevolg van de extra binnengekomen bouwaanvragen zijn er meer advieskosten gemaakt tot een bedrag van € 22.000,-. Er is meer leges reguliere bouwvergunningen ontvangen dan begroot. Het verschil is een overschrijding van € 286.000,-. Dit wordt met name veroorzaakt door het groter aantal ontvangen bouwaanvragen dan geraamd in combinatie met het vergunnen van een aantal grote plannen. Een uitschieter is een legesbedrag van € 116.000 voor één bouwplan. Daarnaast bedroegen bij 10 andere reguliere vergunningen de leges meer dan € 20.000. In 2008 zijn 208 reguliere bouwvergunningen verleend (185 in 2007). Voor de leges van de lichte bouwvergunningen geldt dat er € 55.000,- minder is ontvangen dan begroot. Het verschil wordt deels veroorzaakt door minder verleende lichte bouwvergunningen in 2008 (175) ten opzichte van 2007 (190). Van het SRE ontvangen wij jaarlijks achteraf BLS-middelen per gereedgekomen woning. Omdat het aantal gereedgekomen woningen in 2007 lager was dan geraamd is er per saldo € 18.000,- minder subsidie ontvangen. Als gevolg van de huidige economische situatie is het mogelijk dat het aantal bouwaanvragen sterk gaat afwijken van de cijfers van de afgelopen jaren. Er is een vervangende locatie in beeld gekomen voor woonwagencentrum Hapert. De dekking hiervan zal tot een bedrag van € 22.000,- bij de overboeking van de restantkredieten overgebracht worden naar 2009. Stads- en dorpsvernieuwing De gemeenteraad heeft in juni 2005 het MOP (Meerjaren Onwikkelings Programma) vastgesteld. Bij beschikking van 4 juli 2007 heeft het SRE ingestemd met het MOP en vanaf die tijd worden voorschotten verstrekt. De inkomsten ad € 55.000,- worden, omdat verrekening eerst in 2010 afgerond behoeft te worden, verrekend met de balanspost ‘vooruitontvangen bedragen’. Het betreft een budget voor de periode van 2005 t/m 2009 en hierop worden voorschotten uitbetaald. Deze budgetten en voorschotten lopen niet parallel aan elkaar. Grondexploitatie Op basis van de geactualiseerde exploitatieopzetten moest er voor plannen Latestraat en Coppens alsnog een voorziening tot een bedrag van € 434.000,- gevormd worden wegens voorzienbare exploitatietekorten. Daarnaast kon er op basis van de in de grondnota vastgesteld uitgangspunten tussentijds winst genomen verliezen worden voor de navolgende plannen: winsten - Bieshof 1990 50.000,- voorziening tekorten Latestraat en 291.000,- industrieterrein-Oost 150.000,- plan Coppens 143.000,- Lange Trekken 83.000,- inbreiding Casteren 50.000,- Latestraat 200.000,totaal winstuitname geraamde/verantwoorde winstuitname

533.000,228.000,-

-

extra winstuitname

305.000,-

totaal aanvulling voorziening tekorten 434.000,-

49

Het nadelige saldo van de grondexploitatie ad € 129.000,- maakt onderdeel uit van het exploitatieresultaat 2008. De overige mutaties van de grondexploitatie ad € 2.713.000,- van zowel de lasten als de baten betreffen lagere kosten van woon- en bouwrijpmaken met de daarmee samenhangende lagere verrekening met de balanspost ‘onderhanden werken’. Als gevolg van minder tijdsbesteding ambtelijk apparaat aan de grondexploitatie zijn er per saldo € 30.000,minder kosten verdisconteerd.

50

3.7 Financiën Portefeuillehouder: wethouder van de Voort

Contactpersoon: Peter Ansems

Omschrijving programma Het financiële beleid voldoet aan de wettelijke kaders en de begroting is in meerjarig perspectief sluitend. Ingeval de begroting niet sluitend is, hebben bezuinigingen de voorkeur boven belastingverhogingen. De activiteitenprogramma’s zijn afgestemd op de beschikbare budgetruimte en de mogelijkheden van de gemeentelijke organisatie, waarbij de ramingen kaderstellend zijn. Programma 7 is veel minder een beleidsmatig programma dan de overige 6 programma’s. Het vormt feitelijk het (ondersteunend) sluitstuk van de overige programma’s. Het opnemen van effecten prestatie-indicatoren bij dit programma is daarom in het algemeen minder relevant.

I. Wat wilden we bereiken? De gemeente Bladel kent een gezonde financiële huishouding en bouwt verder aan een beter weerstandsvermogen om enerzijds ruimte te kunnen geven aan uitvoering van de ambities uit het raadsprogramma en anderzijds om tegenvallers op te kunnen vangen. Ons financieel beleid voldoet aan de wettelijke kaders en we zorgen dat onze begroting in meerjarig perspectief bezien in evenwicht is. Het duurzaam financieel beleid ontwikkelt zich verder. De volgende operationele doelstellingen staan daarbij voor ogen:  er is een financiële buffer voor onvoorziene uitgaven beschikbaar, alsmede voor het opnemen van (stel)posten die niet aan specifieke programma’s worden toegerekend.  er wordt invulling gegeven aan het vastgesteld beleid ten aanzien van risicomanagement.  het beschikbare weerstandsvermogen is ten minste even groot als de omvang van het bepaalde risicoprofiel. Dit betekent een ratio weerstandsvermogen van groter of gelijk aan 1.  er is altijd voldoende geld beschikbaar om aan onze betalingsverplichtingen te voldoen.  er wordt tijdig betrouwbare en transparante informatie verstrekt, teneinde de kaderstellende taak van de raad te ondersteunen. Daarnaast worden de navolgende speerpunten en uitgangspunten geformuleerd:  Voor de dekking van de planjaren 1 tot en met 3 mag incidenteel een beroep worden gedaan op de algemene reserve, met inachtneming van het door de gemeenteraad vastgestelde beleidskader betreffende het weerstandsvermogen. De structurele lasten van planjaar 4 dienen altijd gedekt te worden door structurele baten en/of dekkingsmiddelen.  De programmabegroting wordt verder ontwikkeld tot een stuurinstrument van de gemeenteraad, waarbij in toenemende mate informatie wordt verschaft over de maatschappelijke gewenste en meetbare (financiële) effecten in het raadsprogramma.  Er wordt tijdig ingespeeld op de ontwikkelingen en de gevolgen van de jaarlijkse gemeentefondscirculaires voor de gemeente Bladel.  Naast de begrotingsramingen en de lastenontwikkeling zijn ook de reserves en voorzieningen van belang voor de beoordeling van de financiële situatie waarin de gemeente zich bevindt. Met name de reserves geven immers een indicatie van het weerstandsvermogen van de gemeente, dat wil zeggen de mate waarin de gemeente in staat is financiële tegenvallers op te vangen teneinde haar taken te kunnen voortzetten. Daarnaast laten de reserves zien welke bestedingsmogelijkheden aanwezig zijn voor (nog) niet in de begroting opgenomen activiteiten. De nota reserves en voorzieningen zal worden geëvalueerd c.q. worden herzien.  De (financiële) risico´s worden periodiek geïnventariseerd, gekwantificeerd en nader toegelicht teneinde inzicht te geven in de ontwikkeling van de financiële risico´s, de maatregelen die genomen zijn om de risico´s te beheersen en eventuele nieuwe risico´s.  We herzien het treasurystatuut in combinatie met verdere verbetering van liquiditeitenplanningen. Als we tijdelijk geld tekort hebben lenen we dat zo voordelig mogelijk en als we geld over hebben zetten we dat uit tegen zo gunstig mogelijke condities.  Daarnaast is aangegeven dat voor de afvalstoffenheffing, rioolrechten, marktgelden en leges kostendekkende tarieven gehanteerd worden. Voor de toeristen- en woonforensenbelasting gelden marktconforme tarieven. 51

 We zien toe op het verloop van de post voor onvoorziene uitgaven, het begrotingsresultaat en de reserves. Er wordt uitvoering gegeven aan de prestatie / acties zoals die genoemd worden in het raads- en collegeprogramma. Prestaties / acties

Tijdstip 4e kwartaal 2008

Evalueren nota reserves en voorzieningen

II.

Wat is bereikt in 2008 en wat hebben we gedaan voor het financiële beleid

Evaluatie reserves en voorzieningen In het kader van de periodieke informatie omtrent de gemeentelijke reserves en voorzieningen is op 30 oktober 2008 de nieuwe nota reserves en voorzieningen 2009 vastgesteld. Deze nota geeft het beleid aan hoe in onze gemeente met de reserves en voorzieningen wordt omgegaan. Omdat de stand van de reserves en voorzieningen van groot belang is voor het weerstandsvermogen, is in deze nota ook aandacht besteed aan het weerstandsvermogen. Het eigenstandig risicoprofiel van de algemene reserve is bepaald op € 200,- per inwoner. Mede door de vorming van een aantal nieuwe voorzieningen, waarmee een aantal financiële risico’s financieel afgedekt werden, in combinatie met de vrijval van de voorziening garanties/vrijwaringen NRE, is het weerstandsvermogen verder versterkt. De ratio weerstandsvermogen bedraagt per balansdatum 1,53 (2007 1,53). Planning- en controlcyclus Via de planning- en controlcyclus informeren wij uw raad gedurende een periode van ca. 2 jaar over onze verwachtingen en uitkomsten ten aanzien van de door de raad op basis van haar budgetrecht geautoriseerde baten en lasten. Op basis van de kaders en uitgangspunten van de kadernota (vastgesteld in de raadsvergadering van 29 maart 2007 werd de primaire begroting 2008 opgesteld (vastgesteld in de raadsvergadering van 1 november 2007). De voorjaarsnota 2008 en de najaarsnota 2008 werden vastgesteld in de raadsvergaderingen van 3 juli 2008 resp. 30 oktober 2008. In de voorjaarsnota werd ingegaan op de ontwikkelingen die zich gedurende het boekjaar 2008 voordeden in de algemene dekkingsmiddelen. In de voorjaarsnota worden ook de ramingen van de begroting aanvaard beleid op basis van werkelijke baten en lasten van het afgesloten dienstjaar 2007 en de kaders en uitgangspunten van de kadernota geactualiseerd. De meerjarige consequenties hiervan werden in beeld gebracht als indicatie van de budgettaire positie voor de komende jaren. De najaarsnota 2008 werd vastgesteld in de raadsvergadering van 30 oktober 2008. In de najaarsnota worden relevante ontwikkelingen die zich hebben voorgedaan in de periode gelegen tussen de vaststelling van de voorjaarsnota, de begroting 2009 en het opstellen van de najaarsnota toegelicht. Op basis van de gepresenteerde informatie in de najaarsnota (inclusief de mutaties van de septembercirculaire) was er een nadelig jaarresultaat voor 2008 geprognosticeerd van € 131 duizend. In maart 2009 bent u door middel van de kadernota 2010 geïnformeerd over de laatste ontwikkelingen op financieel gebied welke zich hebben voorgedaan na de vaststelling van de najaarsnota 2008. In de kadernota 2010 informeerden wij uw raad reeds van een financiële meevaller van € 1.580.000,-. Met de jaarrekening 2008 sluiten wij het jaar óók in financiële zin af en leggen we verantwoording af over het beleid zoals dat in 2008 is gevoerd. Het wordt gebruikt voor externe verantwoording, is belangrijk voor interne sturing en voor informatieverstrekking, zowel extern als intern. Het betreft dus een belangrijk controleinstrument van de gemeenteraad. De jaarrekening is afgesloten met een positief exploitatieresultaat van € 2.687.000,-. Dat de realisatie 2008 nog voordeliger heeft uitgepakt, heeft een groot aantal oorzaken. Voor totaalanalyse op hoofdlijnen wordt verwezen naar hoofdstuk 7. De onderscheidene P&C-instrumenten worden steeds volgens een vast format gepresenteerd. Hiermede wordt beoogd de raad op een transparante wijze inzicht te geven van het inhoudelijke en financiële te voeren beleid. In onderstaand grafiek geven wij het verloop van het begrotingsresultaat weer. De grafiek laat het verloop van het verwachte begrotingssaldo (de resultante van de door de raad geautoriseerde baten en lasten) zien gedurende de gehele begrotingscyclus. 52

saldo (bedragen x € 1.000)

verloop begrotingssaldo 3.000 2.500 2.000 1.500 1.000 500 0 500-

primitief '08

njn '07

kn '09

vjn '08

njn '08

rek '08

1.0001.500-

P&C-instrumenten

Single information en single audit (sisa) Met ingang van rekeningjaar 2006 werd single information en single audit ingevoerd. Dat betekent dat de verantwoording voor een aantal specifieke regelingen geïntegreerd worden in de jaarrekening. Slechts voor de specifieke uitkeringen die Bladel ontvangt is sisa voor onze gemeente van toepassing. Met de invoering zijn de aparte verantwoordingen, controleprotocollen en accountantscontroles voor de specifieke uitkeringen vervallen. In plaats hiervan is in de jaarrekening 2008 een bijlage als toelichting op de jaarrekening opgenomen met daarin de verantwoordingsinformatie. De accountantscontrole van de jaarrekening van de gemeente is voortaan voldoende voor de controle van de besteding van deze specifieke uitkeringen. Al met al leveren single information en single audit een reductie aan administratieve- en controlelasten op. Voor een nadere toelichting wordt verwezen naar de verantwoordingsinformatie specifieke uitkeringen (bijlage III). Modernisering (begrotings)toezicht Modernisering van het toezicht wordt door de hogere wetgever wenselijk geacht. Het huidige toezichtcriterium “sluitendheid van de begroting” moet zich ontwikkelen in de richting van “duurzaam financieel beleid”. In dit criterium krijgt de meerjarenraming een grotere rol in die zin dat deze sluitend dient te zijn en door de gemeenteraad moet worden vastgesteld. De Brabantse gedeputeerde, verantwoordelijk voor ondermeer het toezicht op gemeenten, wil in een pilot de gebruikelijke begrotingsbeoordeling en mededeling aan de gemeente van het resultaat daarvan niet elk jaar, maar één keer in de vier jaar laten plaatsvinden. In de tussenliggende periode jaren moet de gemeente met het insturen van de begroting voldoen aan de diverse wettelijke financiële bepalingen, voorzien van een verklaring van de gemeenteraad dat het financieel beleid voldoet aan de wettelijke eisen. Uw raad heeft ervoor gekozen om met de pilot in te stemmen, waardoor vanaf de vastgestelde begroting 2007 dit nieuwe regime geldt. Evaluatie treasurystatuut Als uitvloeisel van de invoering van het duale stelsel heeft de raad in zijn vergadering 13 december 2007 een nieuw treasurystatuut vastgesteld. Dit statuut beperkt zich tot de beleidsmatige kaders waarbinnen het college de treasuryfunctie uitvoert. Dit betekent dat zaken die in het vorige treasurystatuut stonden en louter uitvoeringsgericht zijn, niet meer opgenomen zijn in het nieuwe treasurystatuut. Deze uitvoeringsgerichte zaken zijn een verantwoordelijkheid van het college. Hiervoor heeft het college het “Uitvoeringsbesluit Treasury” genomen. Het nieuwe treasurystatuut treedt in werking met ingang van 1 januari 2008. In november 2005 werd op basis van de onderzoeksverordening (ex. art. 213a van de Gemeentewet) het “Eindrapport onderzoek doelmatigheid en doeltreffendheid Treasury gemeente Bladel” opgesteld. Dit eindrapport maakte onderdeel uit van de jaarrekening 2005. In het eindrapport werden een aantal bevindingen en aanbevelingen opgenomen. Deze bevindingen en aanbevelingen zijn in hoofdzaak basis geweest voor de nadere invulling van het treasurystatuut en het daarbij behorend uitvoeringsbesluit treasury.

53

Kostendekkendheid secretarieleges In het raadsprogramma 2006-2010 is bepaald dat voor leges kostendekkende tarieven gehanteerd zullen worden. Daarvoor is in 2006 op basis van een 0-meting onderzoek gedaan naar de mate van kostendekkendheid van de secretarieleges. De raad heeft naar aanleiding daarvan in zijn vergadering van 11 januari 2007 de “nota kostendekkendheid leges” vastgesteld. Besloten werd om in twee tranches (2007 en 2008) te groeien naar volledige kostendekkendheid van de leges. Op basis van de door de organisatie geactualiseerde tijdsbestedingen en aangeleverde productiehoeveelheden hebben wij in een vervolgonderzoek de mate van kostendekkendheid voor 2008 opnieuw bepaald. De conclusie van het vervolgonderzoek was dat de eerder voorziene extra verhoging van de legestarieven voor 2008 niet met 6%, maar nog maar met ca 1% extra verhoogd behoefden te worden.

Kengetallen / indicatoren In onderstaand overzicht worden een aantal specifieke kengetallen en/of indicatoren weergegevn. kengetal / indicator

2007

2008

0

0

4.443 6.813 1,53 356

3.826 5.856 1,53 306

Prestatie-indicator  onvoorziene uitgaven (x 1.000) Effect-indicator *  risicoprofielen (x 1.000)  omvang algemene reserve (x 1.000)  ratio weerstandsvermogen  eigen vermogen per inwoner

*

Voor een nadere toelichting wordt verwezen naar de paragraaf weerstandsvermogen.


algemene reserve: sanering bodemverontreiniging met zinkassen (doorgeschoven van 2007)

raming

realisatie

2008

2008

-100

-69

-100

-69

Algemene reserve In het vastgestelde raadsprogramma is ingestemd met het “afkopen” van het gemeentelijke risico van de sanering van bodemverontreinigingen met zinkassen. Hiervoor heeft de raad een budget beschikbaar gesteld van € 100.000,- als bijdrage in de kosten voor de sanering van zinkassen bij particulieren door het bureau Actief Bodembeheer de Kempen, welke ten laste van de algemene reserve gedekt werd.

De besteding van middelen voor nieuw beleid Hierna wordt een toelichting gegeven van de besteding van de middelen voor nieuw beleid betrekking hebbende op verslagjaar 2008.

54

Financiën




realisatie

-121

-121

- implementatie regionale samenwerking

-100

-50

- verbetering/rehabilitatie wegen

-600

-579

algemene uitkering obv junicirculaire aanwending algemene reserve:

- aktieplan VVP

-35

-30

-100

-100

-38

-38

- project "Leven in Bladel"

-384

-215

- tunnel Provincialeweg/B.v.Woenseldreef

-444

-444

31 -1.791

-61 -1.638

- uitvoeringsprogramma VVP - pilot volkshuisvesting

- plan regionale visie (doorgeschoven) - huisvesting OJC lasten bedrijfsvoering totaal programma

20 20

Aanwending algemene reserve Betreft de geraamde en de gerealiseerde mutaties van de algemene reserve zoals opgenomen in het meerjarenprogramma 2008. De nog niet bestede aanwending zal overgeheveld worden naar 2009. Lasten bedrijfsvoering Voor een nadere toelichting wordt verwezen naar de paragraaf bedrijfsvoering.




Limitering tarieven OZB Het kabinet heeft in december 2007 besloten de bepaling in de Gemeentewet inzake de maximering van de tarieven onroerende zaakbelastingen met ingang van 2008 te schrappen. Gemeenten kunnen de OZBtarieven per 1 januari 2008 dus (wederom) zelf bepalen, zonder rekening te moeten houden met door het Rijk opgelegde maximale tarieven.

III. Gerealiseerde baten en lasten op hoofdlijnen In onderstaand overzicht wordt het totaal van de gerealiseerde lasten en baten weergegeven.

55

Bedragen

Rekening 2007

Begroting

Begroting


Rekening



w aarvan

bruto

doorbel.

overige

hevelingen app.kosten verschillen 424

2.658

900

830

-70

4

0

0

10

10

10

baten

-18.619

-19.756

-19.707

-19.685

22

22


-18.191

-17.098

-18.807

-18.845

-38

-112

-52

126

-3.188

1.359

-2.646

-2.164

482

200

0

282

-21.379

-15.739

-21.453

-21.009

444

88

-52

408

943

-853

-131

2.687

2.818

1.144

0

1.674

-20.436

-16.592

-21.584

-18.322

3.262

1.232

-52

2.082

voorzieningen

reserves programmaresultaat na bestemming nog te bestemmen resultaat totaal programmaresultaat

-112

-52

94

Onderstaand wordt een toelichting gegeven van de belangrijkste verschillen tussen de rekeningcijfers 2008 en de geraamde bedragen van de begroting 2008 na wijziging. Voor een totaalanalyse wordt verwezen naar hoofdstuk 7. Voorzieningen Extra dotatie ad € 10.000,- in 2008 aan de voorziening dubieuze debiteuren als gevolg van het op niveau brengen van de ingeschatte onderliggende verplichtingen. Reserves Bij diverse raadsbesluiten is besloten om diverse budgetten en/of investeringen in één keer te dekken ten laste van de algemene reserve. Omdat voor een aantal van deze budgetten/investeringen geldt dat ze nog niet tot uitgaven hebben geleid, behoeft er ook minder te worden onttrokken aan de algemene reserve. Omdat een aantal van deze budgetten/investeringen overgeheveld worden naar 2009 zal ook de dekking ten laste van de algemene reserve overgeheveld worden naar 2009, zoals hieronder aangegeven. budget/investering personeelsbeleid á la carte plan de Toren (centrumontwikkelingen) herinrichting Sniederslaan huisvesting OJC implementatie regionale samenwerking vergoeding boventallig personeel verplaatsen woonwagencentrum Hapert resultaat plan herinrichting centrum Bladel sub-totaal bodemverontreiniging zinkassen * pilot volkshuisvesting en structuurvisie “Leven in Bladel” * totaal *

totaal -/- 7.000 194.000 23.000 4.000 50.000 27.000 22.000 -/- 31.000 282.000 31.000 169.000 482.000

“vrijval” -/- 7.000

overheveling 194.000 23.000 4.000

50.000 27.000 70.000 70.000

22.000 -/- 31.000 212.000 31.000 169.000 412.000

Aanwending t.b.v. budgetoverhevelingen

Budgetoverhevelingen implementatie/inrichting SSC i.o. verlate vervanging I&A-apparatuur verbetering telefonische dienstverlening bijdrage algemene reserve t.b.v. - project Toekomstvisie Leven in Bladel - sanering bodemverontreiniging (zinkassen) totaal over te hevelen budgetten / dekking t.l.v. algemene reserve

88.000 19.000 5.000 * *

56

-

169.000 31.000

112.000

200.000

Verrekening apparaatskosten Via integrale kostentoerekening worden de kosten van het ambtelijk apparaat toegerekend aan de onderscheidene programma’s (producten en activiteiten). De doorbelasting geschiedt op basis van tijdregistratie tegen een gemiddeld voorcalculatorisch uurtarief per afdeling. De verschillen worden veroorzaakt door de geraamde tijdsbesteding versus werkelijke tijdsbesteding. Per saldo € 52.000,- voordelig. Treasury De bespaarde rente wordt op grond van het BBV volledig toegerekend aan de exploitatie. Van deze rentebaten wordt € 218.000,- toegevoegd aan de bestemmingsreserves en voorzieningen en wordt € 725.000,- ten gunste van de algemene reserve verantwoord. Aan de diverse reserves en voorzieningen wordt, behoudens een aantal uitzonderingen, een rente toegerekend van 4,00%. De gemeente Bladel heeft ter financiering van haar activiteiten in totaal € 13,412 miljoen (per 01-01-2008) vreemd vermogen aangetrokken. De hiermee gepaard gaande rentelasten bedragen € 0,622 miljoen (c.a. 4,742%). De rentelasten worden toegerekend aan de diverse programmas op basis van de boekwaarde van de investeringen. saldo financieringsfunctie

raming

werkelijk

verschil

baten

244.000

284.000

40.000

De gemeente heeft deelnemingen door kapitaalinbreng bij de NV Bank voor Nederlandse Gemeenten, NV Brabant Water en PUF Participations BV. Aan de hand van de laatste jaarcijfers van deze instanties kan het volgende voor 2008 worden opgemaakt. deelnemingen

aantal aan-

* waarde

delen NV Bank voor Nederlandse Gemeenten NV Brabant Water PUF Participations BV (2005 en 2006)

62.790 17.706 41.706

156.975,1.770,417,-

raming

werkelijke

opbrengst

opbrengst

110.000,** 0,-

110.000,** 544.000,-

* Deelnemingen worden gewaardeerd tegen verkrijgingsprijs of duurzaam lagere waarde. ** Er wordt nog geen dividend uitgekeerd in afwachting van het bereiken van de noodzakelijk geachte solvabiliteit van 35%.

Voor deze inkomsten geldt het algemene principe dat de dividend pas als bate wordt genomen in het jaar waarin het recht op dividend ontstaat, zijnde het moment waarop de Algemene Vergadering van Aandeelhouders (AvA) het dividendvoorstel goedkeurt. NRE heeft over 2007 geen dividend uitgekeerd, zoals zij dat in december 2008 over de periode 2005 en 2006 alsnog heeft gedaan. Een deel van het dividend over 2005 en 2006 hield verband met de verkoop aan MEIF en was om die reden geparkeerd, deels bij de notaris en deels bij PUF Participations BV. Nu de verkoop aan MEIF definitief van de baan is, is dit geld alsnog door PUF Participations aan de gemeenten worden doorbetaald. De uitkering van PUF Participations is verantwoord in programma 3. Algemene uitkering (gemeentefonds) In de voorjaars- en de najaarsnota is reeds uitgebreid verslag gedaan over de ontwikkelingen binnen het gemeentefonds. De verantwoorde algemene uitkeringen uit het Gemeentefonds zijn gebaseerd op de ten tijde van het opstellen van de jaarrekening bekende informatie. Zoals bekend is de ontwikkeling van het gemeentefonds gekoppeld aan de ontwikkeling van de netto-gecorrigeerde rijksuitgaven (de normeringssystematiek). Mede als gevolg van deze koppeling delen de gemeenten dan ook mee in de uitgavenontwikkeling van het rijk (‘gelijke trap op en trap af’). De tussentijdse bijstelling van de algemene uitkering op basis van diverse circulaires als gevolg van de ontwikkeling in de rijksuitgaven, en beleidsintensiveringen c.q. beleidsextensiveringen zijn in de administratie verantwoord. Dit leidt tot het volgende beeld voor 2008 (exclusief behoedzaamheidsreserve): Raming primitieve begroting 2008 13.182.000,Diverse mutaties o.b.v. de financiële doorwerking van de beleidsintensiveringen op rijksniveau 1.145.000,- + Totaal algemene uitkering na bijstellingen 14.327.000,verantwoord in jaarrekening 14.406.000,- voordelige verschillen t.o.v. begroting 79.000,57

Het verschil wordt voornamelijk veroorzaakt door een aantal eenmalige afwijkingen van diverse verdeelmaatstaven. De belangrijkste afwijkingen zijn dat de negatieve inkomensmaatstaf OZB (WOZ-waarden) en het aantal bijstandsontvangers lager waren dan ingeraamd. Daarnaast zijn er in december 2008 alsnog eenmalig € 59.000,- extra middelen ontvangen voor de uitvoering van de Wmo en compensatie voor de invoering van de Wabo. Uitgaven hiervoor komen eerst in 2009. Deze extra middelen komen via budgetoverhevelingen gedeeltelijk beschikbaar in 2009. In de vooraankondiging op de maartcirculaire werd medegedeeld dat de behoedzaamheidsreserve voor slechts 38% tot uitkering zal komen. Wij hebben in de jaarrekening daarom rekening gehouden met een opbrengst van € 74.000,-. Omdat wij in de begroting nog uitgingen van een uitkering van 100% ontstaat er derhalve een nadeel van € 132.000,-. Belastingen Bladel kent drie heffingen waarvan de aanwending vrij is. Naast de onroerende zaakbelasting gaat het om de forensenbelasting en de toeristenbelasting. De afvalstoffenheffing is, omdat het een doelheffing is, als onderdeel van de afvalverwijdering opgenomen in het programma ruimtelijke ontwikkeling en beheer. Daar zijn ook de reinigingsrechten, alsmede de rioolrechten opgenomen. Voor een nadere toelichting wordt ook verwezen naar de paragraaf lokale heffingen. Onroerende zaakbelastingen Met ingang van 1 januari 2008 zijn de WOZ-waarderingen gebaseerd op de waardepeildatum 1 januari 2007. Op basis van de door taxatiebureau TOG Nederland uitgevoerde herwaarderingen was rekening gehouden met een gemiddelde waardeontwikkeling tussen de waardepeildatum 1 januari 2005 en 1 januari 2007 van -7% voor woningen, -3,5% voor agrarische objecten en -2,2% voor courante niet-woningen (winkels, bedrijven). Voor 2008 werd daarnaast uitgegaan van een verhoging van de OZB-tarieven van 1% bovenop de inflatiecorrectie van 2%. De OZB-opbrengst blijft ca € 30.000,- achter t.o.v. de raming. Voor een nadere toelichting hiervan wordt verwezen naar de paragraaf lokale heffingen. De tarieven voor eigenaren en gebruikers bedragen per eenheid van € 2.500,- (tot en met 2005 € 2.268,-) als volgt: belastingsoort

belastingplicht

2005

2006

2007

2008

onroerende zaakbelasting

eigenaar woning

1,82

2,02

1,94

1,88

gebruiker woning

1,46

0,00

0,00

0,00

eigenaar niet-woning

2,84

3,15

2,70

2,83

gebruiker niet-woning

2,28

2,52

2,30

2,48

De lasten en baten verband houdende met de uitvoering van de Wet onroerende zaken zijn ook begrepen onder de algemene dekkingsmiddelen. Deze komen € 23.000,- lager uit dan begroot. In het verleden zijn de bestanden ten behoeve van de herwaardering regelmatig gecontroleerd middels queries. Omdat de herwaardering voortaan jaarlijks plaats gaat vinden is het van groot belang dat wij dergelijke controles zelfstandig en op elk gewenst tijdstip kunnen uitvoeren. Er heeft een onderzoek plaatsgevonden naar de mogelijkheden voor een eventuele samenwerking binnen de Kempengemeenten op het gebied van de uitvoering van de Wet WOZ. Het onderzoek is in januari 2009 afgerond. Besluitvorming hierover heeft nog niet plaatsgevonden. Forensenbelasting In de Gemeentewet zijn regels opgenomen betreffende de heffing van de forensenbelasting. Forensenbelasting wordt geheven van vakantiewoningen die niet reeds onder de toeristenbelasting vallen. Op basis van de uitgangspunten voor de begroting 2008, zoals opgenomen in de kadernota, werd het tarief voor 2008 inflatoir aangepast met een 2%. belastingsoort

belastingplicht

forensenbelasting

per vakantiewoning

Met ingang van 2009 heffen we geen forensenbelasting meer.

58

2005

2006

2007

2008

286,59

288,02

293,78

299,65

Toeristenbelasting Voor de toeristenbelasting worden marktconforme tarieven gehanteerd. Dit tarief per overnachting wordt berekend door het gemiddelde tarief per overnachting te nemen van 13 door de raad geselecteerde gemeenten met vergelijkbare toeristische bedrijven binnen hun grenzen. Dit tarief wordt dan vervolgens het tarief voor de gemeente Bladel twee jaar later (jaar t + 2). Het forfaitaire tarief voor een periode van ten hoogste 6 maanden is gerelateerd aan 120 overnachtingen (seizoenplaats). Een periode langer dan zes, maar ten hoogste twaalf maanden is gerelateerd aan 180 overnachtingen (jaarplaats). belastingsoort

belastingplicht

2005

2006

2007

2008

toeristenbelasting

tarief per overnachting

0,77

0,79

0,82

0,85

tarief 120 overnachtingen

92,40

94,80

98,40

102,00

tarief 180 overnachtingen

138,60

142,20

147,60

153,00

Voor het belastingjaar 2008 is de opbrengst toeristenbelasting bepaald op € 629.000,-, te weten 740.000 overnachtingen à € 0,85 (Het Vennenbos: 600.000 + overige recreatiehouders 140.000). In 2008 zijn voorlopige aanslagen opgelegd tot een bedrag van € 629.000,-. Daarnaast zijn in 2008 nog opbrengsten gerealiseerd met betrekking tot afrekeningen van het belastingjaar 2007 tot een bedrag van € 20.000,-. Onvoorziene uitgaven Voor onvoorziene, onvermijdbare en onuitstelbare uitgaven was in de begroting 2008 een bedrag van ca. € 97.000,- opgenomen. Bij het bepalen van de omvang van de post onvoorzien is aansluiting gezocht bij de richtlijnen van de provincie. De omvang van de post onvoorziene uitgaven wordt geraamd op 0,6 % van de uitgavenmaatstaven van de algemene uitkering (incl. verfijningsuitkeringen). De restantraming bedraagt afgerond € 0,- (voor een specificatie van de aanwending van de post onvoorzien wordt verwezen naar de bijlage). De stelposten voor loon- en prijsmutaties en voor het zgn cafetariemodel vallen eenmalig tot een bedrag van € 70.000,- vrij. Kostenplaatsen (bedrijfsvoering) Een belangrijk deel van de kosten op de diverse kostenplaatsen bestaat uit personele en daarmee verband houdende kosten. De ontwikkeling van de post salarissen is sterk afhankelijk van een aantal factoren. Gebruikelijk is dat uitgegaan wordt van de vastgestelde formatie en in die zin is de post redelijk stabiel. Een andere factor is de ontwikkeling van de salarissen zelf en van de diverse premies. Twee factoren kunnen de post sterk beïnvloeden: het ontstaan van vacatures en de tijdelijke uitbreiding van dienstverbanden. Vacatureruimte wordt ook gebruikt om tijdelijk personeel in te huren. Wordt een vacature (tijdelijk) niet ingevuld, dan wordt veelal personeel van derden ingehuurd waardoor een verschuiving tussen deze twee posten plaatsvindt. Op de post salarissen is € 58.000,- minder uitgegeven terwijl voor personeel van derden € 49.000,- meer is besteed. Een boventallig personeelslid is tijdelijk elders geplaatst, waarvoor € 28.000,- vergoeding is ontvangen. De cursuskosten zijn overschreden met € 29.000,-. Dit is het gevolg van een groter dan gebruikelijk aantal mutaties binnen het personeelsbestand. Zie voorts toelichting bedrijfsvoeringsparagraaf. Onderschrijding exploitatiekosten gemeentewerf ad € 17.000,- als gevolg van restitutie van MEP 2003-2006 van Enexis. Een ingeraamde last onder dwangsom ad € 19.000,- werd niet vereffend. De lagere automatiseringskosten ad € 44.000,- worden veroorzaakt doordat een aantal automatiseringsprojecten als gevolg van de regionale samenwerking op het gebied van ICT nog niet opgestart is in 2008 zoals aanvankelijk was gepland. Op dit moment wordt de oprichting van een Shared Service Centre onderzocht. Een onderdeel van het overzicht van baten en lasten wordt gevormd door de budgetten voor bedrijfsvoering (indirecte kosten). Via integrale kostentoerekening worden deze indirecte kosten doorbelast naar de investeringen, programma‘s, producten en activiteiten. De doorbelasting vindt plaats via een gemiddeld uurtarief per afdeling. Bij de jaarrekening worden de werkelijk productieve uren tegen het voorgecalculeerde uurtarief doorbelast. Hierdoor worden op de programma’s en producten de bezettingsverschillen zichtbaar. In onderstaand overzicht worden de bezettingsverschillen van de onderdelen met financiële consequenties voor de exploitatierekening nader gespecificeerd. Deze kosten worden of geëgaliseerd via een mutatie in de egalisatie voorzieningen of via een balansmutatie ‘onderhanden werken’.

59

omschrijving

raming 2008

werkelijk 2008 133.000 97.000 97.000 316.000

114.000 174.000 127.000 593.000

afvalverwijdering riolering grondexploitatie investeringen en voorziening wegen

verschillen 2008 19.000 -/- 77.000 -/- 30.000 -/- 277.000

Afwijkingen in de kosten van de afdelingen (kostenplaatsen) zelf worden als budgetverschil verantwoord en in totaal voor alle kostenplaatsen tezamen gecorrigeerd. Overige kleine voordelige afwijkingen ad € 41.000,-.

IV. Resultaatbepaling en resultaatbestemming Resultaatbepaling De programmarekening over 2008 sluit voor bestemming met een voordelig saldo van € 325.000,- (2007: nadelig saldo € 3.296.000,-) en een nog te bestemmen voordelig resultaat na verwerking van mutaties in reserves van € 2.687.000,- (2007: € 943.000,-). Het resultaat is als volgt te recapituleren: Bedragen

Rekening (bedragen x € 1.000,-)

lasten

2007

Begroting

Begroting


Rekening

bruto budgetover-

2008 verschillen

doorbel.

overige

hevelingen app.kosten verschillen

35.160

36.072

48.062

44.462

-3.600

-1.646

164

-2.118

2.661

1.249

1.586

2.496

910

0

0

910

-34.525

-37.636

-46.673

-47.283

-610

302

0

-912

exploitatieresultaat voor bestemming

3.296

-315

2.975

-325

-3.300

-1.344

164

-2.120

mutaties reserves

-4.239

1.168

-2.844

-2.362

482

200

0

282

exploitatieresultaat na bestemming

-943

853

131

-2.687

-2.818

-1.144

164

-1.838

nog te bestemmen resultaat

943

-853

-131

2.687

2.818

1.144

-164

1.838

0

0

0

0

0

0

0

0

voorzieningen baten

totaal

Het concernresultaat is zoals hiervoor vermeld tot stand gekomen op grond van de richtlijnen BBV. Dit leidt tot een voordelig resultaat van € 325.000,-. Dit is het saldo van de mutaties tussen de rekening van baten en lasten. In de jaarrekening hebben er daarnaast reeds tot een bedrag van per saldo € 2.362.000,-,- mutaties ten laste van reserves plaatsgevonden. Aan deze mutaties liggen diverse raadsbesluiten ten grondslag, hetzij bij vaststelling van de oorspronkelijke begroting(en) of bij de vaststelling van bestuursrapportages en begrotingswijzigingen. De in de rekening verwerkte mutaties hebben plaatsgevonden tot ten hoogste de “onderliggende verplichting” met dien verstande dat de mutaties de bedragen dat via de begroting(swijzigingen) 1 door de raad is goedgekeurd niet worden overschreden . De mutaties hebben voornamelijk betrekking op mutaties met egalisatiereserves (reserves die voor dit doel in het verleden zijn gevormd) en op de besluitvorming om investeringen en budgetten ineens ten laste van reserves te dekken. In onderstaand overzicht worden de mutaties van de reserves gespecificeerd:

1

Hoofdlijnennotitie resultaatbestemmen van de commissie BBV: In de rekening kunnen de toevoegingen en onttrekkingen aan elk van de bestemmingsreserves worden verwerkt tot maximaal het bedrag dat via de begroting(swijzigingen) door de raad is goedgekeurd voor de betreffende bestemmingsreserve.

60

Bedragen

geraam de w erkelijke verschillen (bedragen x € 1.000,-)

Algemene reserve Bestemmingsreserve grondexploitatie Dekkingsreserve brandw eerkazerne Bladel Dekkingsreserve de Piramide

m utaties

m utaties

-2.618

-2.129

489

228

228

0

-512

-512

0

-151

-151

0

-3.540

-3.540

0

Egalisatiereserve afvalverw ijdering

-198

-198

0

Egalisatiereserve verkoop HNG

-120

-120

0

4.060

4.060

0

6

-1

-7

-2.845

-2.363

482

Dekkingsreserve uitbreiding gemeentehuis

Reserve afschrijving geact.investeringen Reserve personeelsbeleid à la carte nog te bestem m en resultaat (- = voordeel en + = nadeel)

In onderstaand overzicht wordt het totale verloop van de mutaties van de reserves weergegeven: Bedragen

Rekening (bedragen x € 1.000,-)

reeds verantw oorde/bestemde resultaten

2007

Begroting

Begroting

Rekening


2008

-4.239

1.168

-2.844

-2.362

- toevoeging aan algemene reserve

274

-853

-131

1.542

- budgetoverhevelingen

669

0

0

1.145

-3.296

315

-2.975

325

nog te bestemmen resultaten:

totaal m utaties reserves

Resultaatbestemming De jaarrekening sluit met een nog te bestemmen batig exploitatiesaldo van € 2.687.000,- (incl. € 1.145.000,voor budgetoverhevelingen). Het resultaat moet worden beschouwd als een incidenteel voordeel. Wij stellen u voor om dit resultaat toe te voegen aan de algemene reserve. Daarnaast wordt voorgesteld in te stemmen met de budgetoverhevelingen en deze te dekken ten laste van de algemene reserve.

61

4. Paragrafen 4.1 Inleiding In de paragrafen worden onderwerpen die van belang zijn voor het inzicht in de financiële positie van de gemeente - en daarmee (indirect) de inkomsten, uitgaven en de lokale lasten – behandeld. De paragrafen bevatten de beleidsuitgangspunten van beheersmatige activiteiten en lokale heffingen. Het doel van deze paragrafen is om onderwerpen die versnipperd in de begroting en jaarrekening staan te bundelen. Hierdoor worden uw raad instrumenten geboden om beter en goed te kunnen controleren op hoofdlijnen. Het gaat hierbij om de paragrafen ‘weerstandsvermogen’, ‘lokale heffingen’, ‘bedrijfsvoering’, ‘financiering’, ‘onderhoud kapitaalgoederen’, ‘grondbeleid’ en ‘verbonden partijen’. De paragrafen handelen met name over een aantal belangrijke beheersmatige onderwerpen. Ze gaan voor die onderwerpen in op de kaders voor het beheer in relatie tot de uitvoering van de beleidsnota’s voor zover die voor de onderwerpen zijn opgesteld.

4.2 Weerstandsvermogen

De doelstelling van de paragraaf weerstandsvermogen is een zodanig inzicht te verschaffen dat op een verantwoorde wijze de hoogte van het vrij aanwendbare vermogen kan worden bepaald. Het weerstandsvermogen is het vermogen om niet-structurele financiële risico’s op te kunnen vangen teneinde zijn taken te kunnen voortzetten. Anders gezegd: beschikt de gemeente over het vermogen om financiële tegenvallers op te kunnen vangen zonder dat het beleid behoeft te worden aangepast. Het weerstandsvermogen is van belang voor het bepalen van de gezondheid van de financiële positie van de gemeente Bladel voor het begrotingsjaar, maar ook voor de meerjarenraming. Algemeen De gemeenteraad heeft in zijn vergadering van 27 april 2006 de nota weerstandsvermogen en risicomanagement vastgesteld en in zijn vergadering van 30 oktober 2008 de nota reserves en voorzieningen 2009. Deze nota’s en de paragraaf weerstandsvermogen houden nauw verband met elkaar. In deze nota’s zijn vooral de beleidslijnen en de totale positie aan de orde gesteld. In de paragraaf weerstandsvermogen worden met name de financiële risico’s en het weerstandsvermogen geactualiseerd op basis van de laatste inzichten. Op deze wijze krijgt de gemeenteraad periodiek goed inzicht in de omvang en de mogelijkheden om financiële risico’s op te vangen. Risicoprofiel De gewenste omvang van het weerstandsvermogen is gebaseerd op het risicoprofiel van onze gemeente. In de op 30 oktober 2008 vastgestelde nota reserves en voorzieningen 2009 is het eigenstandig risicoprofiel als normatief kader voor de omvang van de algemene reserve bepaald op € 200,- per inwoner. Ratio weerstandsvermogen Indien een redelijke inschatting van het gewenste weerstandsvermogen kan worden gegeven, kan hieruit een indicatie voor de gezondheid en flexibiliteit van de gemeentelijke financiën op de korte én langere termijn worden gegeven. Het weerstandsvermogen is voldoende als financiële tegenvallers goed opgevangen kunnen worden en het saldo van de weerstandscapaciteit gedeeld door de risico’s groter of gelijk is dan 1. Om te bepalen of het weerstandsvermogen toereikend is, leggen we de relatie tussen de risicoprofielen en het daarbij gewenste weerstandsvermogen enerzijds en het beschikbare weerstandsvermogen anderzijds. De uitkomst van die berekening vormt de ratio weerstandsvermogen. De relatie tussen beide wordt in onderstaande figuur weergegeven. beschikbare weerstandsvermogen ratio weerstandsvermogen

= benodigde weerstandsvermogen t.b.v. risicoprofielen

62

Risico-inventarisatie Om een juist beeld van de financiële positie van de gemeente te verkrijgen is het noodzakelijk dat het ook helder is met welke risico’s de gemeente nog kan worden geconfronteerd. Het gaat hierbij om mogelijke uitgaven c.q. inkomsten waarvan de hoogte op voorhand niet kan worden vastgesteld. Voor zover risico’s wel financieel vertaald kunnen worden, zullen daarvoor bedragen van het eigen vermogen dienen te worden afgezonderd. Waar mogelijk zijn voor potentiële risico’s reeds voorzieningen getroffen. Deze blijven hier dan ook verder onvermeld. Primair dienen risico’s uiteraard zoveel mogelijk te worden beperkt of te worden voorkomen door zorgvuldigheid van procedures. Het is van belang om periodiek een zo breed mogelijke analyse van de risico's te maken welke de financiële zelfstandigheid van de gemeente in gevaar kunnen brengen. Onder risico wordt in dit verband verstaan ‘een niet door de gemeente te beïnvloeden gebeurtenis, onvoorspelbaar en onafwendbaar indien deze zich voordoet, met veelal financiële of materiële gevolgen die niet specifiek af te dekken zijn’. De financiële risico’s worden per programma nader toegelicht. Voor elk risico is een inschatting gemaakt van de kans dat de aangegeven gebeurtenis zou kunnen optreden. Hierbij worden drie categorieën onderscheiden, namelijk ‘laag’, ‘midden’ en ‘hoog’. Gesproken wordt van een ‘laag’ risico indien de kans gemiddeld voor 25% zou kunnen optreden. Een ‘midden’ risico beweegt zich op 50% en een ‘hoog’ risico op gemiddeld 75%. Anders gezegd, een kwalificatie met ‘hoog’ impliceert dat het al bijna noodzakelijk is om voor dat risico een voorziening te treffen. Vervolgens is een financiële indicatie opgenomen van de omvang van het risico door de kans te vermenigvuldigen met het gemiddelde effect en is aangegeven of het risico van incidentele dan wel structurele aard is. Programma 1:

Bestuur en veiligheid

- (1) Wachtgelden wethouders Het is mogelijk dat een wethouder wegens een politiek conflict uit het college stapt met recht op wachtgeld. Bij vertrek van één wethouder kan het risico voor het eerste jaar bepaald worden op € 60.000,- en voor het tweede jaar op € 52.000,-. - (2) Verbonden partijen i.c. gemeenschappelijke regelingen De veronderstelling, dat het uitoefenen van taken door gemeenten gezamenlijk in een regio voor de gemeenten (en haar inwoners) financiële voordelen oplevert, kan niet in alle gevallen als een juiste worden onderkend. De bestuurlijke invloed van een individuele gemeente op het beleid van een eenmaal ingesteld lichaam is veelal beperkt. Aan dit gegeven is het bezwaar verbonden, dat samenwerkingsverbanden door het vormen van reserves e.d. een eigen financieel beleid gaan voeren; dus in feite een stukje financieel beleid van de aangesloten gemeenten overnemen. De deelnemende gemeenten blijven echter wel zelf verantwoordelijk voor alle schulden en verplichtingen van de gemeenschappelijke regeling of andere verbonden partijen. In zijn algemeenheid moet opgemerkt worden dat er op het gebied van verbonden partijen weinig risicomanagement is toe te passen, omdat ze buiten de directe invloedsfeer van de gemeente vallen. Door beleid op te stellen ten aanzien van het maken van bestuurlijke en financiële prestatie-afspraken met verbonden partijen kunnen genoemde risico’s beheersbaar worden gemaakt. - (3) Bevolkingsdaling Volgens prognoses van het Centraal Bureau voor de Statistiek heeft in 2025 ruim de helft van de gemeenten minder inwoners dan nu. De kans is dan ook groot dat ook Bladel hiermee te maken kan krijgen. Het anticiperen op en in goede banen leiden van de dalende inwonertal zal op termijn een nieuwe uitdaging moeten gaan worden. Groeistrategieën moeten worden omgevormd in krimpstrategorieën. Het kan ook gaan om kostenremanentie, wat wil zeggen dat kosten zich vertraagd aanpassen aan de gedaalde afzet. Ongeveer de helft van het Gemeentefonds wordt verdeeld op basis van inwonergerelateerde maatstaven. Dit houdt verband met de kostenoriëntatie van de verdeling. De uitkering die de gemeente ontvangt uit het Gemeentefonds is daarmee gevoelig voor demografische ontwikkelingen. Het accres buiten beschouwing gelaten, zal bij krimp de algemene uitkering uit het Gemeentefonds dan ook dalen. Vanaf 2015 gaan wij in een tijdsbestek van 10 jaar geleidelijk rekening houden met een dalende bevolkingsgroei.

63

Programma 2:

Verkeer en vervoer

- (4) Beheerplannen Om de risico’s op eigendommen te kunnen bepalen is het noodzakelijk om over beheersen bestedingsplannen te kunnen beschikken. In deze plannen wordt het na te streven onderhoudsniveau vastgelegd en worden de inhoudelijke en financiële gevolgen in kaart gebracht. Op dit moment zijn nagenoeg in alle gevallen actuele beheerplannen beschikbaar. Door ‘natuurplagen’ (processierupsen, kevers, rattenplagen, iep- en kastanjeziektes e.d.) zullen er in voorkomende gevallen extra onderhoudswerkzaamheden verricht moeten worden aan het openbaar groen en de bossen. Op basis van eerdere onderhoudswerkzaamheden wordt dit incidenteel risico bepaald binnen een bandbreedte van ca € 15.000,- tot € 20.000,-. Voorts wordt voor de overige calamiteiten en claims een incidenteel risico bepaald binnen een bandbreedte van ca € 10.000,- tot € 15.000,-. Programma 3:

Economische ontwikkeling

- (5) Kempisch Bedrijven Park (KBP) Op 11 december 2008 heeft de gemeenteraad van Bladel het bestemmingsplan KBP 2008 vastgesteld. De beroepstermijn is gestart op 23 januari 2009 en eindigt op 5 maart 2009. Op dat moment heeft het bestemmingsplan rechtskracht en kan begonnen worden met de werkzaamheden om het terrein bouwrijp te maken (mits geen voorlopige voorziening wordt aangevraagd en toegekend). De werkzaamheden voor bouwrijpmaken zijn reeds opgestart. De eerste uitgiftegesprekken vinden plaats. Indien de realisatie van het KBP in zijn geheel of gedeeltelijk niet doorgaat, loopt de gemeente Bladel een risico van 25% van de nu al gemaakte kosten. Samengevat wordt de kans dat het KBP niet gerealiseerd wordt laag ingeschat. Programma 4:

Onderwijs, cultuur en sport

- (6) Meerkosten overgangsrecht FLO ambulancepersoneel In de nieuwe CAO voor het ambulancepersoneel is het FLO-overgangsrecht opgenomen. In de kern betekent dit dat medewerkers van 55 jaar en ouder nog aanspraak hebben op functioneel leeftijdsontslag (FLO). Over de financiering van deze kosten loopt een gerechtelijke procedure tussen de VNG en het ministerie van VWS. Om de paraatheid van de ambulancevoorziening niet in gevaar te brengen heeft het algemeen bestuur van de GGD besloten om de gemeentelijke bijdrage te verhogen, in afwachting van financiering door de zorgverzekeraars. Het gaat daarbij om een bedrag van ca € 25.000,-. Programma 5:

Zorg en volksgezondheid

- (7) Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) De Wmo-uitgaven worden bepaald door het aantal voorzieningen en toekenningen in het kader van de Wmo en dit wordt weer beïnvloed door de vraag naar voorzieningen. De vraag naar Wmo-voorzieningen wordt sterk bepaald door een aantal oorzakelijke factoren, zoals demografische aspecten en gemeentelijke kenmerken. De kosten voor de uitvoering van de wmo-taken zullen ook worden gebaseerd op een ‘open-einde financiering’. De hoogte van het financieel risico wordt o.a. bepaald de variabiliteit in de vraag, de prijs van de verschillende individuele voorzieningen en de middelen die de gemeente van het Rijk voor de uitvoering van de Wmo ontvangt. - (8) Exploitatie MFA’s Bij de nieuwe MFA's is uitgegaan van een extra subsidieverhoging van € 15.000,- van de kosten van exploitatie plus ophogen van de voorziening voeding inventaris. Er bereiken ons berichten (vanuit de MFA's) dat deze verhoging niet toereikend zal zijn. We kunnen hier nog geen bedragen aan verbinden aangezien dit nog niet geheel is uitgezocht. - (9) Wet werk en bijstand Er bestaat een kans dat het inkomensdeel van de WWB, mede als gevolg van het stringente uitstroombeleid van de gemeente, de komende perioden lager vastgesteld zal gaan worden. Op basis van de actuele situatie ziet onze gemeente immers nog nauwelijks kansen om de uitstroom verder te bevorderen. De lijn van de ‘harde kern’ is reeds bereikt. Het risico wordt ingeschat op maximaal 10% van de WWB-budget Inkomensdeel (10% x 834.000,- = € 83.000,-).

64

Programma 6:

Ruimtelijke ontwikkeling en beheer

- (10) Arbo- en milieuwetgeving Het is mogelijk dat de gemeente, als eindverantwoordelijke c.q. opdrachtgever, wordt aangesproken voor kosten van overtredingen of schadeclaims. Dat kan op basis van zowel de huidige milieu- als arbowetgeving (o.a. bouwstoffenbesluit, bouwproces-arbobesluit en maatregelen bij werken in uitvoering). Denk aan bodemverontreinigingen door grondwerken en gevolgen bouwprocesbesluit. Er is geen inschatting te maken van het financiële risico. Programma 7:

Financiën

- (11) Inschatting hoogte algemene uitkering Bij het opstellen van de begroting moeten zowel de totale omvang van het gemeentefonds als het aandeel van de eigen gemeente daarin worden ingeschat. Bepaalde maatstaven kunnen niet door de gemeente zelf worden beïnvloed en (dus) ook niet goed worden ingeschat (bijv. regionaal klantenpotentieel). De hoogte van de algemene uitkering uit het gemeentefonds is daarom met grote risico’s omgeven. Hierbij worden de risicobedragen die zich mogelijk kunnen afspelen bepaald tussen een bandbreedte van 1% en 7½% van de jaarlijks te ontvangen algemene uitkering. Het risico wordt alsdan ingeschat op een bandbreedte van € 145.000,- tot € 1.075.000,-. - (12) Modernisering arbeidsvoorwaardenbeleid In de paragraaf Bedrijfsvoering is bij het kopje Personeelsbeleid vermeld dat de intensivering van de samenwerking Kempengemeenten op het gebied van P&O zal leiden tot een gemoderniseerd P&O-beleid en een op elkaar afgestemd arbeidsvoorwaardenbeleid. In 2008 wordt het traject om te komen tot één functiewaarderingssysteem afgerond, waarbij één functieboek wordt opgesteld waarin alle functies zijn beschreven en zijn gewaardeerd. Binnen het samenwerkingsverband Kempengemeenten is de afspraak gemaakt om 1% van de loonsom te reserveren in verband met bovengenoemde ontwikkelingen. De kans dat dit beleid financiële risico's met zich meebrengt is relatief hoog. - (13) Gemeentegaranties Met ingang van 1 januari 1995 zijn de gemeentegaranties overgedragen aan de Nationale Hypotheek Garantie (NHG). Tevens werden er achtervangovereenkomsten gesloten ten aanzien van nieuwe aanvragen om garantie. Die achtervangfunctie houdt in dat zowel het rijk als de gemeente(n) aangesproken kunnen worden voor het verstrekken van achtergestelde renteloze leningen bij eventueel dreigende liquiditeitentekorten van NHG. Indien dit fonds een te hoog percentage verliezen heeft bij gedwongen verkopen kan de gemeente worden aangesproken voor een obligo-gedeelte. NHG heeft medegedeeld dat de obligo’s van de gemeente van de voor 1 januari 1995 verstrekte gemeentegaranties niet meer aangesproken zullen worden. De achtervangfunctie blijft echter wel bestaan. Voorts heeft de gemeente zich garant gesteld voor overige geldleningen niet zijnde geldleningen voor het verkrijgen van eigen woningen. Wij achten de kans dat de gemeente wordt aangesproken op garantstellingen niet groot. Het risico is vastgesteld op een normatief bedrag van € 0,5 mln. - (14) Personeelsvoorzieningen In het geval van ziekte en/of arbeidsongeschiktheid moet de gemeente als werkgever maximaal twee jaar het salaris aan de betrokken werknemer doorbetalen. Wanneer zich een geval van ziekte voordoet, waarvoor vervanging nodig is, kost dit de gemeente geld. Door uw raad noodzakelijk en wenselijk geachte activiteiten (maar ook de reguliere werkzaamheden) moeten veelal (mede) worden gerealiseerd via inzet van de ambtelijke medewerkers in onze ‘krappe’ organisatie. Om alles tijdig te realiseren moet er evenwicht zijn tussen de te leveren prestaties en de beschikbare menskracht. Het is de taak van ons college om samen met het management dit evenwicht te zoeken en te handhaven. Waar dat niet mogelijk is zullen keuzes onvermijdelijk zijn. Gelet op de vaak specifieke kennis, welke vaak ook nog ingevuld wordt door zgn. “éénmansfuncties”, geldt er binnen onze organisatie een behoorlijke mate van kwetsbaarheid. In voorkomende gevallen kan inhuur van personeel dan ook noodzakelijk blijken. Het financieel risico wordt ingeschat op een bandbreedte van € 50.000,- tot € 100.000,-. - (15) Risico’s op eigendommen De gemeente Bladel wordt ook steeds meer geconfronteerd met toenemende vernielingen aan de gemeentelijke eigendommen. Daar de dader(s) vaak niet meer te achterhalen zijn kunnen de kosten van herstel niet

65

in alle gevallen verhaald worden. Op basis van uitgevoerde risico-analyses uit het verleden wordt dit incidenteel risico ingeschat op een bandbreedte van € 15.000 tot € 25.000,-. - (16) Risico’s die samenhangen met de bedrijfsvoering Deze categorie bestaat zowel uit interne als externe risico’s. Interne risico’s hebben betrekking op de informatievoorziening, de administratieve organisatie en de interne controle. Ter dekking van externe risico’s is een wettelijke aansprakelijkheidsverzekering afgesloten. Aansprakelijkheidsstellingen / procedures Verwacht wordt, gelet op de landelijke ontwikkelingen, dat de risico’s met betrekking tot de aansprakelijkheid zullen toenemen. Als oorzaken kunnen worden genoemd het Nieuw Burgerlijk Wetboek (risico aansprakelijkheid), invoering van de Algemene Wet Bestuursrecht (aanzienlijke versterking van de positie van de burger ten opzichte van de overheid) en de toenemende mondigheid van de burger. De risico’s betreffende aansprakelijkheidsstellingen zijn aanzienlijk, zodat het van groot belang is om schadepreventief te werken. Goed en regelmatig onderhoud van wegen, het nauwkeurig naleven van procedures met betrekking tot verlening van vergunningen, adequate behandeling van ingediende bezwaarschriften behoren in het kader van preventief werken tot de aandachtspunten. Rechtmatigheidspecten sisa ISD De uitvoering van de sociale zaken is komen te liggen bij de ISD. De huisaccountant van de gemeente Bladel zal evenwel de beoordeling van de AO/IC taken, alsmede de rechtmatigheidscontrole uitvoeren voor de gehele ISD. Ten behoeve van de single information single audit (sisa) worden door de huisaccountant van Bladel deelverklaringen overlegd ten behoeve van de andere deelnemende gemeenten. Dit omdat iedere gemeente afzonderlijk verantwoordelijk is voor de verantwoording richting Ministerie. Eventuele geconstateerde ‘fouten’ bij de ISD worden evenwel volledig ‘toegerekend’ aan de gemeente Bladel (ook als deze betrekking hebben op één van de andere deelnemende gemeente). Dit kan mogelijk invloed hebben op de goedkeurende accountantsverklaring over de getrouwheid en de rechtmatigheid van de jaarrekening van de gemeente Bladel sec. Financiële indicatie risico-inventarisatie en -kwantificering In onderstaand tabel is een financiële indicatie opgenomen van de omvang van het risico door de kans te vermenigvuldigen met het gemiddelde effect en is aangegeven of het risico van incidentele dan wel structurele aard is. nr.

(a)

omschrijving

(b)

geraamde omvang *

(c)

kans 25%

50%

75%

(d)

(e)

(f)

0 - 60

x

gemiddeld effect (c : 2)

kans x effect incidenteel (d,e of f x g)

kans x effect structureel (d,e of f x g)

(g)

(h)

(i)

30

15

1

Wachtgelden wethouders

2

Verbonden partijen

pm

pm

3

Bevolkingsdaling

pm

pm

4

Beheerplannen

5

KBP

6

Overgangsrecht FLO ambulancepersoneel

7

Wmo

8 9

25 -35

x

30

pm

x

pm

0 - 25

x

12

15

10

pm

x

pm

pm

Exploitatie MFA’s

15 - 45

x

30

15

Wet werk en bijstand

67 – 83

75

56

x

66

10 11 12

Arbo- en milieuwetgeving Inschatting algemene uitkering Modernisering arbeidsvoorwaarden

pm

x

pm

145 – 1.075

x

610

153

53

40

35- 70

x

13

Gemeentegaranties

250 - 500

14

Personeelsvoorzieningen

50 - 100

15

Risico’s eigendommen

15 - 25

16

Risico’s bedrijfsvoering

pm

Ondergrens risico’s

602

Bovengrens risico’s

2.018

x

375

94

x

75

56

x

20

15

x

pm

Totaal gemiddelde risico’s

1.310

Totaal na kansberekening

205

264

*) bedragen x € 1.000,-. De omvang van de geïnventariseerde risico’s beweegt zich tussen een bedrag van € 602 duizend (2007 € 829 duizend) en een bedrag van € 2.018 duizend (2007 € 3.027 duizend). Indien alle risico’s zich tegelijk zouden voordoen, gaat het gemiddeld dus om een bedrag van € 1.310 duizend. Maar de kans hierop is niet erg waarschijnlijk. Uitgaande van de gemiddelde omvang en de geraamde ‘kansen’ bedraagt het totaal aan de nu geïnventariseerde risico’s een aanzienlijk lager bedrag: gemiddeld € 469 duizend, waarvan een deel incidenteel (€ 205 duizend) en een deel structureel (€ 264 duizend). Overigens suggereren deze bedragen een nauwkeurigheid die zich absoluut niet voordoet; het is de toevallige uitkomst van een kansberekening en niet een met zekerheid te voorspellen uitkomst. Het meerjarig geprognosticeerde verloop van de algemene reserve kan, rekening houdende met de gee raamde mutaties na de concept 4 wijziging van begroting 2009, de kadernota 2010 en de resultaatbestemming jaarrekening 2008, als volgt weergegeven worden: (bedragen x € 1.000,-) a. risicoprofielen

rekening 2007

rekening begroting begroting begroting begroting begroting 2008 2009 2010 2011 2012 2013

4.443

3.826

3.826

3.886

3.936

3.956

3.976

818

469

445

445

445

445

445

c. stand algemene reserve begin van het jaar

6.840

6.813

5.856

8.170

7.833

8.659

9.206

d. stand algemene reserve eind van het jaar

6.813

5.856

8.169

7.834

8.659

9.207

9.353

1,53

1,53

2,14

2,02

2,20

2,33

2,35

b. geïnventariseerde risico's

e. ratio algemene reserve (d / a)

De in 2008 geraamde mutaties, welke niet gerealiseerd werden in de jaarrekening 2008 worden doorgeschoven naar de begroting 2009. Ten aanzien van de geraamde stand van de algemene reserve ná 2008 willen wij -met nadruk- niet onvermeld laten dat het vooralsnog geprognosticeerde resultaten betreffen. Daadwerkelijke bestedingsvoorstellen dienen steeds beoordeeld te worden aan de werkelijke gerealiseerde resultaten. In de vastgestelde nota weerstandsvermogen en risicomanagement is bepaald dat bestedingsvoorstellen ten laste van de algemene reserve slechts zijn aan te bevelen, wanneer er middelen resteren boven de omvang van de risicoprofielen. Conclusie Wordt de omvang van de huidige weerstandsvermogen gespiegeld aan zowel de geïnventarisatie risico’s als de risicoprofielen, dan luidt de conclusie dat het weerstandsvermogen ruim voldoende is. Ook bij samenloop 67

van tegenvallers en opeenvolging van een paar slechte jaren is er voldoende ‘vet’ om financieel gezien niet direct ‘door het ijs’ te zakken. Ook de vooruitzichten ten aanzien van de omvang van de algemene reserve zijn niet ongunstig. De geraamde stand van de algemene reserve is gedurende de gehele planperiode groter dan de vastgestelde risicoprofielen. Ratio’s De vermogenspositie van de gemeente kan ook snel inzichtelijk worden gemaakt door de presentatie van enkele verhoudingscijfers (ratio’s). We doen dit in deze paragraaf door presentatie van de zogenaamde solvabiliteitsratio, de bufferratio en het eigen vermogen per inwoner, waarbij - de solvabiliteitsratio wordt berekend als: de reserves als percentage van het balanstotaal; - de bufferratio wordt berekend als: de reserves plus voorzieningen als percentage van de jaarrekeningstotaal; - het eigen vermogen per inwoner wordt berekend door de reserves te delen door het aantal inwoners. In de onderstaande tabel worden de ratio’s voor de gemeente Bladel uiteengezet voor 2004 tot en met 2008. Het jaarrekeningstotaal is inclusief het resultaat van de grondexploitatie. Stand 31 december

2004

2005

2006

2007

2008

Solvabiliteitsratio

34%

44%

49%

44%

39%

Bufferratio

41%

58%

76%

61%

46%

697

1.039

1.242

1.065

1.082

Eigen vermogen per inwoner

De conclusie van vorenstaand tabel is dat de gemeente Bladel een redelijk hoog solvabiliteitsratio heeft, waardoor een belangrijk deel van de activa met eigen vermogen gefinancierd kunnen worden. De schommeling van de bufferratio wordt voor een deel veroorzaakt door een noemereffect, door de fluctuaties van het uitgavenniveau door de jaren heen. Het eigen vermogen per inwoner fluctueert met name door de resultante van de aanwendingen en toevoegingen gedurende de planperiode.

4.3 Lokale Heffingen

Algemene uitgangspunten Uitgangspunt bij de heffing van de gemeentelijke belastingen en heffingen is het beperken van de lastenverzwaring voor de burger tot het niveau van de inflatie. Voorts is door uw raad bepaald dat tarieven voor gemeentelijke producten en diensten zodanig moeten worden vastgesteld dat de hieraan gerelateerde kosten worden gedekt door de opbrengsten. Derhalve is de hoogte van de tarieven voor de rechten, zoals de rioolrechten, leges, marktgelden en de afvalstoffenheffing en reinigingsrechten, sterk afhankelijk van de aan de betreffende activiteiten verbonden kosten. Artikel 229b van de Gemeentewet stelt dat de geraamde baten van de rechten niet mogen uitgaan boven de geraamde kosten. De gemeentelijke belastingen zoals de onroerende zaak-, toeristen- en forensenbelasting kennen deze eis niet. Door de burger de mogelijkheid te bieden de betalingsverplichtingen in meerdere termijnen te voldoen wordt de belastinglast zoveel mogelijk gespreid. In deze paragraaf wordt aandacht besteed aan het voor het dienstjaar 2008 vastgestelde beleid en de uitvoering daarvan. Tariefontwikkeling Het meerjarig verloop van de tarieven is als volgt: belastingsoort

belastingplicht

2005

2006

2007

2008

onroerende zaakbelasting

eigenaar woning

1,82

2,02

1,94

1,88

1,46

0,00

0,00

0,00

eigenaar niet-woning

2,84

3,15

2,70

2,83

gebruiker niet-woning

2,28

2,52

2,30

2,48

101,31

102,00

102,00

94,80

gebruiker woning

afvalstoffenheffing

2 3

vast recht

2

Vanaf 2006 waarde-eenheid van € 2.500,- (tot en met 2005 € 2.268,-).

3

Afgeschaft met ingang van 1 januari 2006.

68

lediging 25 liter emmer (rest)

1,18

0,96

0,99

1,06

lediging 25 liter emmer (gft)

0,92

0,75

0,77

0,83

lediging 80 liter container (rest)

4,40

3,59

3,66

3,96

lediging 80 liter container (gft)

3,63

2,96

3,02

3,26


6,53

5,32

5,43

5,87


5,18

4,22

4,30

4,65


11,19

9,12

9,30

10,06


7,24

7,38

7,38

7,98

rioolrechten

tarief m³

1,16

1,29

1,44

1,53

forensenbelasting

per vakantiewoning

286,59

288,02

293,78

299,65

toeristenbelasting

tarief per overnachting

0,77

0,79

0,82

0,85

forfait 120 overnachtingen

92,40

94,80

94,80

102,00

forfait 180 overnachtingen

138,60

142,20

147,60

153,00

Onroerende zaakbelastingen De basis voor de opbrengst van de onroerende zaakbelastingen wordt bepaald door de totale waarde van de onroerende zaken binnen onze gemeente naar waardepeildatum 1 januari 2007. Er is over 2008 een lagere opbrengst gerealiseerd dan geraamd. Dit wordt met name veroorzaakt doordat bij de berekening van de OZB-tarieven uitgegaan was van een te hoge inschatting van de WOZ-waarden. De opbrengst onroerende zaakbelastingen over 2008 bedraagt in totaliteit: omschrijving

geraamd

werkelijk

verschil

eigenaar

-/- 2436.000

-/- 2.416.000

20.000

n

gebruiker

-/- 539.000

-/-

10.000

n

529.000

(n = nadeel en v = voordeel) Rioolrecht Vanaf 2000 geldt dat de hoogte van het rioolrecht afhankelijk is van het waterverbruik. Vanaf dat jaar wordt voor iedere m³ water een tarief voor het rioolrecht in rekening gebracht. Hierdoor wordt beoogd dat de waterverbruikers zich beter bewust worden van de hoeveelheid water die wordt verbruikt. Zo wordt aansluiting gezocht bij het overheidsstreven om het waterverbruik terug te dringen. Op basis van het gemeentelijke rioolbeheersplan (GRP) is een meerjarige tariefsberekening gemaakt. Bij de vaststelling van het GRP is gekozen voor een ingroeivariant waardoor in een tijdsbestek van 10 jaar tot een kostendekkend tarief zou worden gekomen. Het ingroeipercentage is opnieuw bepaald en bedraagt gemiddeld 6,2% per jaar. De opbrengst rioolrechten over 2008 bedraagt in totaliteit € 1.694.000,-. omschrijving

geraamd

werkelijk

verschil

lasten incl. BTW

2.131.000

1.878.000

253.000

v

baten

-/- 1.705.000

-/- 1.704.000

1.000

n

eg.rioolvoorziening

-/-

-/-

252.000

n

426.000

174.000

(n = nadeel en v = voordeel) In de lasten is rekening gehouden met de lasten van kwijtschelding ad € 9.000,- en de BTW-component ad € 291.000,-. Als gevolg van het BTW-compensatiefonds (BCF) is de BTW compensabel. Deze component mag wel in de tariefberekening betrokken worden. De baten bestaan uit de opbrengst rioolrechten en de vergoeding voor werken voor derden (aansluitingen e.d.). Het saldo van de exploitatie van de riolering ad € 174.000,- wordt verrekend met de voorziening egalisatie rioolrechten.

69

Afvalstoffenheffing en reinigingsrecht In 2008 zijn er, door minder stortkosten, lagere kosten gerealiseerd dan geraamd. De opbrengst afvalstoffenheffing over 2008 bedraagt in totaliteit € 1.405.000,-. omschrijving

geraamd

werkelijk

verschil

lasten incl. BTW

1.604.000

1.651.000

47.000

n

192.000

v

baten

-/- 1.422.000

-/- 1.614.000

vrijval egal.reserve

-/-

-/-

198.000

eg.afvalstoffenheffing

16.000

198.000

0

161.000

145.000

n

(n = nadeel en v = voordeel) Bij de lasten is, evenals bij de rioolrechten, rekening gehouden met de kwijtschelding ad € 16.000,- en de BTW-component ad € 213.000,-. Het aandeel van veeg- en zwerfvuil bedaagt € 51.000,-. De baten bestaan uit de opbrengst afvalstoffenheffing, milieupassen, project zwerfvuil, oud papier en poorttarieven milieustraat. Deze laatste vier onderdelen hebben een hogere opbrengst gegenereerd van ca € 95.000,-. Het saldo van de exploitatie van de onderhavige functie ad € 161.000,- wordt verrekend met de voorziening egalisatie afvalstoffenheffing. Overige belastingtarieven De totale opbrengsten van de forensenbelasting en de toeristenbelasting zijn in onderstaand overzicht weergegeven. Voor de toeristenbelasting worden marktconforme tarieven gehanteerd. Het forfaitaire tarief voor een periode van ten hoogste 6 maanden is gerelateerd aan 120 overnachtingen (seizoenplaats). Een periode langer dan zes, maar ten hoogste twaalf maanden is gerelateerd aan 180 overnachtingen (jaarplaats). Forensenbelasting wordt geheven van vakantiewoningen die niet reeds onder de toeristenbelasting vallen. omschrijving

geraamd

werkelijk

forensenbelasting

-/-

toeristenbelasting

-/- 629.000

-/- 629.000

0

-/- 20.000

toeristenbelasting: vorig jaar

5.000

-/-

verschil

4.000

n

1.000 0

v

20.000

(n = nadeel en v = voordeel) Als gevolg van de huidige, minder florerende, economische situatie bestaat de kans dat het aantal overnachtingen in Nederland, en dus ook in Bladel, stijgt ten opzichte van het aantal overnachtingen in het buitenland. Anderzijds op het recreatieterrein “Het Vennenbos” vinden momenteel op grote schaal renovaties plaats. Hierdoor blijft het aantal overnachtingen achter. Zodra de renovaties afgerond zijn zal het aantal overnachtingen naar verwachting weer aantrekken. Ontwikkeling belastingdruk Rekening houdend met een gemiddelde waarde van woningen van € 250.000,- een waterverbruik van gemiddeld 168 m³ (was 200 m³) per gezin (4 personen) als grondslag voor de berekening van het rioolrecht en een gemiddeld aantal ledigingen van 16 per perceel (140 liter: 4 GFT en 12 restafval) (was 20 per perceel) bij de afvalstoffenheffing kunnen de gemiddelde woonlasten berekend worden zoals in de navolgende tabellen zijn opgenomen. In onderstaand overzicht zijn de woonlasten berekend naar het nieuw gemiddeld waterverbruik en het nieuw gemiddeld aantal ledigingen. Woonlasten van koopwoning met gezin: jaar 2005

*

OZB

afvalstoffenheffing

rioolrecht

totaal

325,-

200,39

194,88

720,27

verschil bedrag

procentueel

-/- 124,17

-/- 17,23

2006

182,-

197,38

216,72

596,10

2007

185,-

184,36

241,92

611,28

+

15,18

+

2,54

2008

188,-

179,86

257,04

624,90

+

13,62

+

2,22

* Inclusief gebruikersbelasting, deze belasting is m.i.v. 2006 komen te vervallen. 70

Woonlasten van huurwoning met gezin: jaar

OZB

afvalstoffenheffing

rioolrecht

totaal

verschil bedrag

procentueel

2005

144,-

200,39

194,88

539,27

2006

0,-

197,38

216,72

414,10

-/- 125,17

2007

0,-

184,36

241,92

426,28

+

12,18

+

2,94

2008

0,-

179,86

257,04

436,90

+

10,62

+

2,49

4

/- 23,21

Gemeentelijk kwijtscheldingsbeleid Voor de minder draagkrachtigen bestaat de mogelijkheid in aanmerking te komen voor kwijtschelding van de gemeentelijke belastingen. De gemeente heeft beperkte beleidsvrijheid aangezien deze sterk is gekoppeld aan normen die door het rijk worden opgelegd. Dit is een gevolg van de centraal geleide inkomenspolitiek. Bij besluit van 20 december 2001 heeft de raad de “kwijtscheldingsregeling gemeentelijke belastingen” vastgesteld. Deze regeling heeft uitsluitend betrekking op de afvalstoffenheffing en de rioolrechten. Door het vervallen van de gebruikersbelasting voor woningen wordt er geen kwijtschelding meer verleend voor de onroerende zaakbelastingen. Eigenaren komen niet in aanmerking voor kwijtschelding. Voor de afvalstoffenheffing omvat de kwijtschelding het jaarlijkse vastrecht, alsmede de kosten van het ledigen van maximaal 20 ledigingen op jaarbasis. De kwijtschelding bedroeg in 2008 € 16.000,-. De kwijtschelding voor de rioolrechten wordt bepaald op basis van het waterverbruik van maximaal 50 m³ per gezinslid per jaar naar de situatie per 1 januari van het belastingjaar. Deze kwijtschelding bedroeg in 2008 € 9.000,-. De totale kwijtschelding bedraagt derhalve € 25.000,- (2007: € 23.000,-).

4.4 Bedrijfsvoering

In de programma’s staat de dienstverlening aan de burgers centraal, waarbij de bedrijfsvoering de uitvoering van de programma’s ondersteunt en faciliteert. In deze paragraaf wordt ingegaan op de stand van zaken en de voornemens op het gebied van de bedrijfsvoering. Aan de orde komen achtereenvolgens de doelstelling van de bedrijfsvoering, het organisatiebeleid (incl. samenwerking Kempengemeenten), het personeelsbeleid, het informatie- & automatiseringsbeleid, de juridische kwaliteitszorg en de financiële kwaliteitszorg (incl. planning & control, rechtmatigheid en 213a-onderzoeken). De paragraaf eindigt met de stand van zaken over de voortgang van de kredieten en de ontwikkeling van de loonsom 2008. 4.4.1 Doelstelling bedrijfsvoering Bedrijfsvoering betreft de interne sturing en beheersing van zowel primaire als ondersteunende bedrijfsprocessen en is gericht op het realiseren van de missie, taken en doelen van de organisatie, waarbij continue wordt gestreefd naar kwaliteitsverbetering van de bedrijfsvoering. Een aantal elementen worden nader toegelicht:  Sturing Is het richting geven aan de wijze waarop de organisatie haar taken realiseert binnen de gestelde (wettelijke) kaders. Richting geven aan betreft het maken van keuzes tussen de gewenste acties en het vertalen van deze keuzes in plannen en activiteiten (“plan” en “do”).  Beheersing Is het verkrijgen van inzicht in de mate van realisatie van de gemaakte plannen en activiteiten en zonodig bijsturen (“check” en “act”).  Primair proces In een primair proces worden middelen (geld, mensen, informatie, etc.) omgezet via activiteiten in producten of diensten (prestaties) om de gewenste (maatschappelijke) effecten te bereiken.

4

De verlaging van de belastindruk is voornamelijk het gevolg van de afschaffing van het gebruikersdeel OZB voor woningen in combinatie met lagere tarieven afvalstoffenheffing als gevolg van de behaalde aanbestedingsvoordelen.

71

 Ondersteunend proces  Kwaliteitsverbetering

Een ondersteunend proces ondersteunt en faciliteert direct dan wel indirect het primaire proces middels enerzijds intern gericht beleid en spelregels en anderzijds middels beheersmatige en administratieve ondersteuning. Bij het streven naar kwaliteitsverbetering wordt gebruik gemaakt van de Plan, Do, Check en Act-cyclus: o Plan Vertalen keuzes in plannen (acties, doelen en middelen); o Do Uitvoering van plannen; o Check Vaststellen of de uitvoering van plannen verloopt volgens de gestelde normen, richtlijnen en/of aanwijzingen. Daarnaast wordt gezorgd voor terugkoppeling naar betrokkenen; o Act Handelen vanuit oorzaak/gevolg-analyse naar de uit te zetten acties.

De missie en visie van de gemeente Bladel zijn in grote mate bepalend voor de wijze waarop de dienstverlening plaatsvindt en de organisatie is ingericht. Missie en visie zijn dus het vertrekpunt van de inrichting van de organisatie, de besturing en de bedrijfsvoering. Missie en Visie De burger verwacht dat een gemeente rechtmatig handelt en betrouwbaar, transparant, doelmatig, doeltreffend en responsief is. Deze verwachtingen zijn tevens criteria voor de bedrijfsvoering. In de gemeentelijke missie van Bladel zijn deze algemene verwachtingen van de burger vertaald als: De gemeente Bladel wil een betrouwbare partner zijn die op interactieve manier het welzijn van de burger centraal stelt. Om de missie te realiseren richt de gemeente zich op de vier kernbegrippen (visie): a) de gemeentelijke kerntaken Dit is het geheel van taken waarop de organisatie zich in ieder geval richt, omdat zij daarvoor is opgericht, ingericht en omdat zij daarin is gespecialiseerd. Veelal zijn dit taken die van overheidswege uitgevoerd dienen te worden. b) een interactieve bestuursstijl Door het samenbrengen van belangen, het verwerven van draagvlak en het creëren van heldere processen worden vraagstukken en problemen op een correcte wijze opgelost. Hierbij past een open, respectvolle en vroegtijdige interactie tussen alle betrokkenen met betrekking tot beleidsinitiatieven en het aanpakken van problemen. c) het leveren van producten en dienstverlening van hoge kwaliteit De ambtelijke organisatie heeft de taak om op doelmatige en doeltreffende wijze zowel de gemeentelijke (kern)taken als de ambities die zijn vastgelegd in deze programmabegroting, om te zetten in producten en diensten van hoge kwaliteit. d) de medewerkers zijn de succesfactor. Zonder de inzet van de medewerkers blijven de gewenste resultaten uit. Het personeel behoort tot de taken van het college en niet zozeer tot het aandachtsgebied van de raad. Toch moet het mogelijk zijn om het brede scala in deze paragraaf voor het voetlicht te brengen. 4.4.2 Organisatiebeleid Het organisatiebeleid van de gemeente Bladel is erop gericht om flexibel in te spelen op de dynamische omgeving waarbij sterk veranderende eisen aan de gemeente worden gesteld. De gemeente Bladel wil een organisatie zijn die ruimte biedt aan zelfstandige en verantwoordelijke medewerkers om zowel de maatschappelijke doelen als de bedrijfsvoeringdoelstellingen van de organisatie te realiseren en te optimaliseren. De organisatie is continue bezig om het vermogen tot veranderen verder te ontwikkelen, omdat ook de omgeving veranderd en er steeds meer activiteiten bij de gemeente worden neergelegd. Het organigram van de ambtelijke organisatie per 31 december 2008:

72

College

Secretaris

Bestuurs- en Managementondersteuning

Concernstaf

Centrale Balie

Welzijn

Volkshuisvesting Ruimtelijke ordening en Milieu

Openbare Werken

Veiligheid en Handhaving

Intergemeentelijke Sociale Dienst

De organisatie van de gemeente Bladel kenmerkt zich door een eenhoofdige leiding, een “platte” organisatie met een beperkt aantal hiërarchische lagen en een productgerichte indeling van de lijnafdelingen, waarbij geen scheiding gemaakt wordt tussen beleid en uitvoering. In de programmabegroting 2008 schreven we dat ons dienstverleningsconcept veranderingen zal ondergaan en dat in de komende jaren ingespeeld zal worden op ontwikkelingen vanuit de weten regelgeving en op veranderingen uit het beleidsprogramma “Samen werken samen leven”. De gemeente Bladel voert de komende jaren een belangrijke ontwikkeling door in de organisatie, bedoeld om de initiatieven vanuit de rijksoverheid te realiseren (o.a. ketensamenwerking tussen het rijk en de lagere overheden) en om de dienstverlening, de bedrijfsvoering en de bijbehorende informatie-voorziening verder te professionaliseren. Hierbij kijken we niet alleen naar het door het rijk opgestarte programma EGEM-i, maar betrekken we ook de resultaten uit de strategische visie welke mede door en voor onze inwoners wordt opgesteld. EGEM-i programma “Op weg naar de e-gemeente Bladel” Eén van de centrale thema’s voor de periode 2009-2012 is het verbeteren van de e-dienstverlening, te bereiken door digitalisering en het inrichten van een slagvaardige en daadkrachtige en klantgerichte organisatie, die slim gebruik maakt van de mogelijkheden van ICT. Concreet betekent dit dat de kwaliteit van de dienstverlening verbeterd zal worden door het aanbod van diensten van buiten naar binnen, .integraal en horizontaal te organiseren en te digitaliseren. Verder wordt gewerkt aan een aantal basisregistraties die het fundament van de informatievoorziening gaan vormen, immers zonder deugdelijke basisregistraties kan de dienstverlening niet verder ontwikkeld worden. Aansluitend bij de strategische bedrijfsvoeringnota’s en de geformuleerde visie op dienstverlening is het in 2008 opgestelde realisatieplan EGEM-i bedoeld om een onomkeerbare impuls te geven aan de invoering van de elektronische dienstverlening in de gemeente Bladel en aan het borgen van een integrale en kostenbewuste bedrijfsvoering met een bijbehorende eenduidige, actuele en betrouwbare informatievoorziening. Vanaf 2012 zal de gemeente Bladel dé transactiepoort tot de gehele overheid zijn en als regisseur optreden van de ketengeoriënteerde dienstverlening. Strategische visie “Leven in Bladel is samen toekomst maken” Om allerlei ontwikkelingen op maatschappelijk, economisch en ruimtelijk gebied goed op elkaar af te stemmen voor nu en in de toekomst, moeten we een beeld (visie) hebben wat we in de toekomst willen bereiken en welke dienstverlening de burgers van ons verwachten. In 2008 is verder uitvoering gegeven aan het verzamelen van de bouwstenen voor deze strategische visie, zoals het uitzetten en het verwerken van de resultaten van de enquête welke onder de inwoners van de gemeente Bladel is uitgezet. De visie wordt in het najaar van 2009 ter vaststelling aan de raad aangeboden. Samenwerking Kempengemeenten De vijf Kempengemeenten (Bergeijk, Bladel, Eersel, Oirschot en Reusel-De Mierden) werken al enige tijd, meer of minder intensief, projectmatig samen op een achttal deelgebieden, te weten: afvalverwerking, brandweer, cultuurhistorie, Informatievoorziening/SSC (voorheen ICT/Vastgoed), personeel & organisatie, sociale zaken (ISD), wonen en de Wmo. Daarnaast wordt binnen de samenwerking ook gewerkt met de ambtelijke werkgroepen Juridische Kwaliteitszorg, Financiën en Communicatie. Deze werkgroepen onder73

steunen en adviseren de totale samenwerking en de individuele projecten. Doel van de Kempensamenwerking is “om met behoud van de bestuurlijke schaal en door bundeling van de ambtelijke expertise op strategisch, tactisch en operationeel niveau de bestuurskracht te vergroten, met als resultaat verhoogde kwaliteit, continuïteit en efficiëntie”. Het in 2007 gestarte evaluatietraject Kempensamenwerking met WagenaarHoes is in de loop van 2008 afgerond. De vijf colleges hebben naar aanleiding van dit evaluatietraject verbeterpunten voor de toekomstige samenwerking vastgesteld, te weten:  Professionaliseren/optimaliseren van de bestaande samenwerkingsgebieden;  Opzetten van een Planning & Control cyclus, die aansluit bij de Planning & Control cyclus van de individuele gemeenten.  Uitbreiding van taakvelden met het accent op bedrijfsvoering en niet op beleid. Deze verbeterpunten worden in 2009 verder uitgewerkt. Naar aanleiding van het evaluatietraject hebben de raden zich ook uitgesproken over de samenwerking Kempengemeenten, waarbij zij de kaders voor de toekomst van de samenwerking hebben opgesteld. De belangrijkste constatering hierbij was dat de lopende trajecten verbeterd en afgerond moesten worden voordat nieuwe trajecten konden worden opgepakt. Bovendien moest het accent van de samenwerking komen te liggen op minder vrijblijvende samenwerking met name op de bedrijfs-voering en minder op beleid. Bij besluit van 11 december 2008 heeft de raad deze kaders voor de laatste keer bijgesteld en afgestemd op de andere vier Kempengemeenten. In de programmabegroting 2008 melden we al dat naast de intensieve samenwerking op het gebied van Sociale Zaken door middel van de Intergemeentelijke Sociale Dienst de Kempen (ISD), we de verwachting hebben om in 2009 de besluitvorming af te ronden om te komen tot een Shared Service Center (SSC) op ICT-gebied. In de loop van 2008 is gebleken dat één afdeling P&O per 1 juli 2009 tevens binnen handbereik komt. Hieronder wordt in het kort de in 2008 bereikte resultaten van de diverse deelgebieden en werkgroepen van de samenwerking Kempengemeenten toegelicht: Deelgebied Afvalverwerking In 2008 is het onderzoek naar de tarieven afvalkosten en afvalstoffenheffing Kempengemeenten afgerond. Conclusie is dat hoewel de afvalstoffenheffing in elke gemeente anders is opgebouwd, de afvalkosten en afvalstoffenheffing nauwelijks van elkaar verschillen. Naar aanleiding van de in het rapport “Afvalstoffenbeleid” van de rekenkamercommissie Kempengemeenten opgenomen aanbevelingen, heeft in 2008 controle plaatsgevonden van de afvalinzameling bij de huisvuilinzamelaar. Daarnaast heeft de toekomstvisie van de milieustraten centraal gestaan. Zoals bekend moeten gemeenten in samenwerking met het bedrijfsleven aan de slag met de gescheiden inzameling van kunststof flessen en flacons. Aangezien onduidelijkheden zijn ontstaan over de praktische uitvoering van deze inzameling, is besloten om het advies van de VNG over de evaluaties van pilotprojecten met de verschillende inzamelmethoden af te wachten. Dit advies wordt in de loop van 2009 verwacht. Verder hebben de Kempengemeenten afgesproken om de nieuwe manier van inzameling zoals deze in de gemeente Eersel wordt toegepast te volgen en in het eerste halfjaar te bezien of deze manier van inzamelen breder in de Kempen kan worden opgepakt. Vooruitlopend op het advies van de VNG is op de milieustraat tijdelijk een container geplaatst waar inwoners gratis flessen, flacons en drankverpakkingen kunnen inleveren. Tot slot is het plusproject zwerafval Kempengemeenten afgerond. De eindrapportage wordt in 2009 verwacht. Deelgebied Brandweer Op verzoek van de gemeentebesturen is in 2008 onderzocht in hoeverre samenwerking mogelijk zou zijn tussen de brandweerorganisaties van Bladel, Eersel, Oirschot, Reusel-De Mierden en Veldhoven. Doel van de samenwerking is het verminderen van de kwetsbaarheid, het vergroten van de efficiency en het verder verbeteren van de kwaliteit van de dienstverlening. In 2008 zijn diverse resultaten bereikt, zoals het samenwerken om het tekort van de Officieren van Dienst onderling op te vangen, kennisdelen bij de onderhoudsmedewerkers en het structurele overleg tussen de gemeentelijke oefencoördinatoren. Inmiddels is de samenwerking in de Kempen op het gebied van de brandweer ingehaald door de ontwikkelingen in de veiligheidsregio. De veiligheidsregio werkt aan het project “één brandweer” en binnen dit project wordt de organisatie van de brandweer geregionaliseerd. Binnen de regio is sprake van drie clusters (West, Midden en Oost), onze gemeente is ondergebracht in de sector West. De regionalisering van de brandweer betekent onder andere dat het personeel (commandanten, preperatisten, onderhoudspersoneel en vrijwilligers) overgaan in regionale dienst. Het is bedoeling dat de besluitvorming door de raden in 2009 gestalte krijgt en dat het proces op 1 januari 2012 is afgerond. 74

Deelgebied Cultuurhistorie De activiteiten binnen dit deelgebied hebben zich dit jaar grotendeels beperkt tot uitwisseling van kennis en informatie. De notitie “Archeologie in de Kempengemeenten” is in april door de stuurgroep vastgesteld. Bestuurlijke besluitvorming heeft tot op heden nog niet plaatsgevonden. Het is de bedoeling dat via de colleges van B&W aan de gemeenteraden concrete voorstellen worden gestuurd voor een gezamenlijke aanpak van archeologische vraagstukken. Deelgebied Informatievoorziening/SSC In 2007 is gestart met de integratie van de taakvelden ICT, informatiemanagement, vastgoed en landmeten tot één taakveld: vastgoedinformatievoorziening. Begin 2008 hebben de colleges een besluit genomen over de vorming van een Shared Service Center ten behoeve van het taakveld informatievoorziening. Eind 2008 is de businesscase voor de Kempengemeenten gepresenteerd aan de opdrachtgevers, dat positief is ontvangen. Alle inspanningen zijn er op gericht dat er op 1 januari 2010 gestart kan worden met een SSC voor de Kempengemeenten. Het besluit om een SSC op te richten zal in de eerste helft 2009 aan de gemeenteraden worden voorgelegd. In 2008 heeft het SSC i.o. ondersteuning geboden aan gemeentelijke projecten zoals de Basisregistratie Adressen en Gebouwen (BAG) en de Wet kenbaarheid publiekrechtelijke beperkingen (Wkpb). Daarnaast heeft het SSC i.o. ondersteuning geboden aan gemeenten om de digitale bestemmingsplannen via de gemeentelijke websites aan te kunnen bieden aan de burgers. Deelgebied Personeel & organisatie (P&O) Op het deelgebied P&O is veel energie gestoken in het regionale functieboek, de harmonisering van arbeidsvoorwaarden en de opzet van één afdeling P&O. Het gezamenlijke functieboek, als onderdeel van de harmonisering, is onderwerp van overleg geweest in het BGO en de Or’en. Veel aandacht is uitgegaan naar het in kaart brengen van de consequenties van de omzetting van de functies naar het regionale functieboek. Uiteindelijk is een adviescommissie hiermee aan de slag geweest en dit heeft geleid tot het uitbrengen van een advies eind 2008. Naar verwachting zal dit advies begin 2009 worden besproken, waarna het regionale functieboek kan worden geïmplementeerd. De harmonisering en modernisering van de secundaire arbeidsvoorwaarden zal in 2009 nog veel inzet vergen. Besluitvorming in 2008 is vertraagd, doordat één gemeente berichtte zich op dit onderdeel terug te trekken. Eén afdeling P&O lijkt voor vier gemeenten (met uitzondering van Bergeijk) binnen handbereik te komen. Geplande datum voor inwerkingtreding is 1 juli 2009. De stuurgroep en de colleges hebben inmiddels groen licht gegeven voor deze ontwikkeling. Tot slot zijn in 2008 enkele successen geboekt, te weten de inkoop van een gezamenlijke arbodienst en de totstandkoming van een kadernotitie over levensfasebewust personeelsbeleid. Deelgebied Sociale zaken (ISD) De meest verregaande samenwerking binnen de Kempengemeenten vindt plaats op het gebied van sociale zaken. Met ingang van 1 januari 2007 heeft deze samenwerking vorm gekregen in de Intergemeentelijke Sociale Dienst de Kempen (ISD). In 2008 heeft de ISD een missie en een visie voor haar handelen geformuleerd. Het jaar 2008 heeft verder in het teken gestaan van de doorontwikkeling van de ISD als organisatie. Daarbij is met name aandacht geweest voor het optimaliseren van de dienstverlening aan de klant, is een kwaliteitsslag gemaakt ten aanzien van planning & control instrumenten (w.o. opstellen bedrijfsplan en formatieplan) en is een onderzoek gestart naar de toekomstige juridische vorm van de ISD welke in 2009 zal worden afgerond. Eind 2008 is de cliëntenparticipatie geïmplementeerd. Deelgebied Wonen De activiteiten binnen dit deelgebied hebben zich dit jaar grotendeels beperkt tot uitwisseling van kennis en informatie. Zo heeft dit jaar beleidsvergelijking plaatsgevonden en zijn voor het jaar 2009 projecten benoemd. Als eerste project in 2009 worden de mogelijkheden voor huisvesting van buitenlandse werknemers onderzocht en zal hiervoor gezamenlijk beleid worden ontwikkeld. Deelgebied WMO De activiteiten binnen dit deelgebied hebben zich dit jaar grotendeels beperkt tot uitwisseling van kennis en afstemming en verdeling van taken. In 2008 heeft de gezamenlijke aanbesteding van hulp bij het huishouden plaatsgevonden. Verder is besloten dat het deelgebied WMO een onderdeel vormt van de ISD en derhalve geen afzonderlijk deelgebied meer is. Werkgroep Juridische Kwaliteitszorg De Juridische Kwaliteitskring (JKK) signaleert en bespreekt relevante ontwikkelingen in nieuwe wetgeving en jurisprudentie die bij de gemeenten moet worden geïmplementeerd. De implicaties van de 4e tranche Algemene wet bestuursrecht zijn bezien en de medewerkers die hiermee te maken krijgen zijn geïnformeerd door 75

o.a. studiemiddagen. In het kader van de komende "Wet dwangsom en beroep bij niet tijdig beslissen" zijn standaardbrieven ontwikkeld die bij de uitvoering van werkzaamheden behulpzaam kunnen zijn. De consequenties van de “Wet samenhangende besluiten” en de ”Wet elektronische bekendmaking” zijn beoordeeld en uitgezet. Leidraden, checklisten e.d. zijn verder uitgebreid om handvatten te bieden aan medewerkers om een juiste juridische aanpak van besluitvormingsprocessen te bevorderen. 4.4.3 Personeelsbeleid Voor het bereiken van de organisatiedoelen worden medewerkers als één van de belangrijkste succesfactoren aangemerkt. De gemeente Bladel biedt haar personeel ruimte en kansen om als verantwoordelijke en zelfstandige medewerker te kunnen functioneren, waardoor kwalitatieve prestaties worden geleverd die bijdragen aan de doelen van de organisatie. Het personeelsbeleid gaat uit van taakvolwassenheid van de medewerkers en biedt de medewerkers ondersteuning in talentontwikkeling door sturing op kennis, vaardigheden en gedrag. Kortom: competentiemanagement is een belangrijke tool binnen het personeelsbeleid van de gemeente Bladel. Personeelsformatie Bij het openstellen van vacatures betrachten wij een grote terughoudendheid. Mede aan de hand van het ambitieniveau op het betreffende taakveld, de gevolgen voor de serviceverlening & bedrijfscontinuïteit en rekening houdende met interne herschikkingmogelijkheden, wordt steeds kritisch bezien of en wanneer vacatures dienen te worden opengesteld. Op 31 december 2008 bedroeg de formatie omvang van de ambtelijke organisatie (excl. raad, griffie, college van burgemeester & wethouders en vrijwillige brandweer) 124,8 fte, waarvan 20,6 fte aan vacatures. In onderstaande tabel wordt de formatie gesplitst naar de gemeente Bladel en ISD de Kempen. formatie (in fte) totaal Leeftijdsgroep ingevuld vacature 87,7 9,7 97,4 Gemeente Bladel 16,5 10,9 27,4 ISD de Kempen 104,2 20,6 124,8 Totaal De formatie wordt ingevuld door 124 personen, waarvan 20 personen werkzaam zijn bij de ISD die in dienst zijn getreden van de gemeente Bladel. Het feit dat er sprake is van vacatureruimte wil niet zeggen dat er sprake is van een sterke onderbezetting. Een groot deel van de vacatureruimte wordt ingevuld door tijdelijk personeel. Het betreft medewerkers die worden ingehuurd van aan de overheid gelieerde diensten (zoals de Milieudienst Regio Eindhoven MDRE) of van specialistische bureaus. Aangezien de kosten van ingehuurd personeel relatief duurder is dan vast personeel wordt de inhuur kritisch gemonitoord opdat onnodig hoge uitgaven worden voorkomen. In de kadernota 2008 is een formatie opgenomen van 94,79 fte (inclusief ISD 103,14). Via de voor-jaarsnota is deze formatie opgehoogd met 1,89 waardoor de totale formatie uitkomt op 96,68 fte (ex-clusief ISD). De feitelijke formatie per eind 2008 bedraagt 97,13 fte (exclusief ISD). Het verschil met de startformatie bedraagt 0,45 dat vooral verklaard wordt door afrondingsverschillen en enkele kleinere mutaties. De formatie ISD ligt ingewikkelder. De totale formatie bedraagt 38,32 fte voor alle vijf gemeenten. De invulling van de formatie geschiedt op basis van detachering vanuit de vijf gemeenten. Personeel dat van buiten deze gemeenten wordt aangetrokken, komt in dienst van de gemeente Bladel. Per eind 2008 is 27,4 fte feitelijk ingevuld met personeel dat in dienst is van Bladel. Leeftijdsopbouw De leeftijdsopbouw van de gemeentelijke organisatie (incl. ISD) zag er per 31 december 2008 als volgt uit:

Leeftijdsgroep tot 25 Jaar 25-34 Jaar 35-44 Jaar 45-54 Jaar 55-64 Jaar Totaal

aantal medewerkers procentueel 2007 2008 2 1 1,7% 14 17 11,7% 23 25 19,1% 50 49 41,7% 31 32 25,8% 120 124 100,0% 76

2007 1,7% 30,8% 67,5% 100,0%

0,8% 13,7% 20,2% 39,5% 25,8% 100,0%

2008 0,8% 33,9% 65,3% 100,0%

Uit analyse van de in diensten uit diensttredingen blijkt dat in 2008 12 van de 14 medewerkers (85%) zijn ingestroomd in de leeftijdsklassen 25 t/m 44 jaar en dat 6 van de 10 medewerkers (60%) zijn uitgestroomd in de leeftijdsklassen 45 t/m 64 jaar. Procentueel gezien is het aandeel van de leeftijdsklassen 45 t/m 64 jaar dit jaar met 65,3% onder het niveau van het verslagjaar 2007 (67,5%) uitgekomen. Bij de instroom van nieuwe medewerkers wordt bezien of en in hoeverre het mogelijk is om mee te draaien met de taken van medewerkers uit de leeftijdsklassen 55 t/m 64 jaar. Daarnaast is dit jaar gestart met een traineeship waarbij een medewerkster intern wordt opgeleid om binnen afzienbare tijd coördinerende taken binnen een afdeling/team op zich te nemen. Ziekteverzuim Het ziekteverzuim over 2008 bedroeg 3,8% (excl. zwangerschappen en incl. alle medewerkers ISD). Het ziekteverzuim is te splitsen in het ziekteverzuim gemeente Bladel en medewerkers ISD in dienst van de gemeente Bladel van 2,9% (excl. zwangerschap 0,3%) en in het ziekteverzuim ISD van 5,5% (geen zwangerschappen). Opgemerkt wordt dat het ziekteverzuimpercentage van 5,5% van de ISD (in tegenstelling tot vorig jaar) inclusief de medewerkers in dienst van andere Kempengemeenten is. Opleidingen De veranderde samenleving vraagt veel van het organisatievermogen van de gemeente. Om de kwaliteit van uitvoering te garanderen en om in te kunnen spelen op nieuwe (technologische) ontwikkelingen is de gemeentelijke missie er mede op gericht om de ontwikkeling van onze medewerkers centraal te stellen (“Bladel als ontwikkelplaats”). Voor activiteiten in het kader van persoonlijke ontwikkelingsplannen ten behoeve van medewerkers binnen de ambtelijke organisatie, wordt jaarlijks een bedrag ter grootte van 2% van de loonsom in de begroting opgenomen. Onder opleiding wordt verstaan scholingen begeleidings- en coachingstrajecten. Voor 2008 betrof dit een bedrag van € 120.000,-. Gedurende het jaar is totaal € 149.000,- aan opleidingen, begeleiding en coaching besteed. De overschrijding van de opleidingskosten wordt veroorzaakt door organisatiebrede opleidingen, waaronder de opleidingstrajecten voor nieuwe medewerkers die veroorzaakt worden door de grotere instroom van nieuwe medewerkers en de kennismakingstraining projectmatig werken. Projectmatig werken De gemeente Bladel hecht veel belang aan optimalisering van de bedrijfsvoering en werkprocessen. Projecten programmamanagement (projectmatig werken) is een manier van werken die aansluit bij de huidige tijdsgeest en draagt bij aan een verdere verbetering van de bedrijfsvoering en van de onderliggende werkprocessen. Projectmatig werken kan gezien worden als een belangrijke voorwaarde om snel te kunnen reageren en in te spelen op zich ontwikkelingen en omstandigheden. Investeren in een projectvriendelijke organisatie kan het succes van projecten vergroten. Om die reden is in 2008 een vervolgtraject projectmatig werken gestart. Onderdeel van dit traject was de aanstelling van een projectmanager in oktober 2008, welke belast is met het vervolgtraject implementatie projectmatig werken. Inmiddels heeft het vervolgtraject geleid tot de kennismakingstraining projectmatig werken, waaraan een grote groep medewerkers heeft deelgenomen in de maanden oktober, november en december van 2008. Daarnaast heeft de lerende organisatie laten zien dat projecten steeds professioneler worden uitgevoerd. In 2008 zijn veel projecten, waaronder het project “Wonen in Bladel” met positief resultaat afgerond. Daarnaast is een groot project “Leven in Bladel is samen toekomst maken” in 2008 op projectmatige wijze van start gegaan. 4.4.4 Informatiserings- en automatiseringsbeleid De ICT-ontwikkeling wordt steeds merkbaarder in de bedrijfsvoering en daarom is het belangrijk om het informatisering- en automatiseringsbeleid (I&A) af te stemmen op de bedrijfsvoering. Het doel van het informatiserings- en automatiseringsbeleid is om de informatievoorziening en de daarvoor benodigde automatisering te integreren in de bedrijfsvoering van de gemeente Bladel. Verdere ontwikkeling van het I&A-beleid ligt in lijn met het I&A-beleidsplan 2005-2010 en het EGEM-i programma. In het kader van servicegemeente heeft de gemeente Bladel aan de ISD in 2008 ondersteunende diensten geleverd op het gebied van automatisering.

77

4.4.5 Juridische kwaliteitszorg Juridische kwaliteitszorg is het geheel van maatregelen die getroffen worden om de juridische kwaliteit van de gemeentelijke producten en diensten te waarborgen en de juridische risico’s (en de daarmee samenhangende schade) te voorkomen en te beperken. Door de werkgroep Juridische Kwaliteitszorg Kempengemeenten is dit jaar invulling gegeven aan de juridische kwaliteitszorg (zie paragraaf 4.4.2). De inbedding van gemaakte afspraken over de juridische kwaliteit dienen nog ingebed te worden in het interne controleplan, welke in 2009 wordt opgepakt. 4.4.6 Financiële kwaliteitszorg, rechtmatigheid en 213a-onderzoeken Financiële kwaliteitszorg is het totaal aan maatregelen dat erop gericht is om zowel de financial accounting als de management accounting te waarborgen. Financial accounting is het proces waarbij financiële overzichten worden opgesteld voor externe partijen die voldoen aan de geldende weten regelgeving. Naast het aspect getrouwheid staat het aspect rechtmatigheid centraal. Het aspect rechtmatigheid wordt hieronder apart toegelicht. Management accounting is het proces waarbij naast het verzamelen en analyseren van gegevens gerapporteerd wordt over (financiële) informatie voor interne planning- en besturingsactiviteiten (beheersing van de uitvoering). Dit jaar is verder invulling gegeven aan een verdere ontwikkeling van de management accounting. Naast het op kwartaalbasis opstellen en verstrekken van de “voortgangsrapportage raadsprogramma”, de interne rapportage “verlofstanden” is een verdere invulling gegeven aan de planning & control-cyclus. Daarnaast is wederom aandacht geschonken aan de vertaling van beleidsdoelstellingen in “SMART”-geformuleerde doelstellingen en is een eerste aanzet gegeven aan het opstellen van de afdelingsplannen, zodat enerzijds de taken van de afdelingen inzichtelijk wordt gemaakt en anderzijds het in evenwicht brengen van deze taken met de beschikbare personele capaciteit en middelen. Rechtmatigheid In navolging op voorgaande jaren zal de accountant bij de jaarrekening weer een accountantsverklaring verstrekken over zowel getrouwheid als rechtmatigheid. De accountantsverklaring over de rechtmatigheid heeft gevolgen gehad over de manier waarop binnen de gemeente wordt omgegaan met de invulling c.q. uitvoering van weten regelgeving inclusief de door de gemeenteraad vastgestelde verordeningen en besluiten. De wijze waarop gemeentelijke regelgeving wordt nageleefd is mede afhankelijk van het beleid dat binnen de gemeente tot dusver gangbaar was en de interpretaties die daarbij werden gehanteerd. De rechtmatigheidscontrole brengt met zich mee dat het handhavingsbeleid strakker wordt getoetst en dat de beheersorganisatie wordt aangepast zodat het naleven van weten regelgeving in de organisatie achteraf ook door de accountant gecontroleerd kan worden. Net zoals in voorgaande jaren, hebben wij zowel de eigen regels en voorschriften tegen het licht gehouden alsmede de feitelijke uitvoeringsorganisatie onder de loep genomen. Wij hebben daarbij getracht processen doelmatiger en doeltreffender in te richten. Dit doorlichtingproces zal de komende jaren nog voortdurend om aandacht vragen. De feitelijke stand van zaken komt jaarlijks in beknopte vorm tot uitdrukking in de accountantsverklaring inzake de rechtmatige totstandkoming van de in de jaarrekening verantwoorde baten, lasten en balansmutaties alsmede in het verslag van bevindingen van de accountant. Wij hebben er alle vertrouwen in dat daaruit in de komende jaren zal blijken dat het rechtmatigheidbeheer in de gemeente steeds verder wordt verbeterd. 213-Onderzoeken Het jaar 2008 is voor de gemeente Bladel het vijfde jaar waarin onderzoeken op basis van de onderzoeksverordening (ex GW artikel 213a) verricht zijn. Deze jaarlijks terugkerende onderzoeken richten zich op de doelmatigheid en doeltreffendheid van het door het college gevoerde bestuur. Het doel van de onderzoeken is het verkrijgen van inzicht in de mogelijkheden tot kwaliteitsverbetering van de onderzochte “objecten”. Bij deze jaarrekening treft u de eindrapporten van de onderzoeken uit het Onderzoeksplan 2008 ter kennisgeving aan. Het betreft onderzoeken naar het cluster Documentaire Informatie Voorziening, het proces behandeling bezwaarschriften en het onderzoek naar de procedure budget- en kredietoverhevelingen. In het onderzoeksplan 2009 zijn als onderzoeksobjecten geselecteerd de afdeling Openbare Werken– buitendienst, het proces aansturing projectmatig werken en het proces inhuur derden. 4.4.7 Voortgang kredieten In de Programmarekening 2007 is gemeld dat in het verslagjaar 2007 34 van de 67 kredieten zijn afgewikkeld en dat de afwikkeling van 33 kredieten zal plaatsvinden in het verslagjaar 2008 of in latere verslagjaren. Hiervoor zijn investeringsuitgaven tot een bedrag van ca. € 4.371.000,- en investeringsinkomsten tot een bedrag van ca. € 907.000,- overgebracht naar het verslagjaar 2008. Het betrof voornamelijk kredieten over infrastructurele procedures, planprocedures (zoals grondaankopen, verkeersveiligheid, afwikkeling subsidies mfa’s en riool) en ICT-investeringen. De afroep van de kredieten met betrekking tot ICT-investeringen zijn 78

sterk afhankelijk van regionale ontwikkelingen in de Kempensamenwerking omtrent de vorming van het regionale Shared Service Centrum. In de najaarsnota 2008 is een globale analyse opgenomen van alle beschikbaar gestelde kredieten naar de stand van 2 september 2008. Per beschikbaar krediet is nagegaan of de uitvoering van het krediet afgerond zou kunnen worden in verslagjaar 2008, of dat het de verwachting was dat het beschikbare krediet in verslagjaar 2009 of in latere verslagjaren afgerond zou worden. Op basis van deze analyse hebben we de verwachting uitgesproken dat het overgrote deel van de lopende investeringen in 2008 afgerond kon worden en dat 15 kredieten overgebracht dienden te worden naar het verslagjaar 2009. In de jaarrekening 2008 worden 29 kredieten van de 63 kredieten afgewikkeld. Dit betekent dat de afwikkeling van 34 kredieten zal plaatsvinden in verslagjaar 2009 of in latere verslagjaren, waardoor investeringsuitgaven tot een bedrag van ca. € 3.402.000,- en investeringsinkomsten tot een bedrag van ca. € 219.000,moeten worden overgebracht naar het verslagjaar 2009. Naast infrastructurele procedures en planprocedures (zoals grondaankopen, verkeersveiligheid, afwikkeling subsidies mfa’s en riool) zijn in het kader van regionale ontwikkelingen in de Kempensamenwerking voornamelijk ICT-investeringen doorgeschoven naar 2009, waarbij voorgeparkeerd wordt op de vorming van het regionale Shared Service Centrum. 4.4.8 Ontwikkeling loonsom en inhuur van derden De ontwikkeling van de loonsom is afhankelijk van een aantal factoren: de vastgestelde formatie, de vacatureruimte binnen deze formatie, de invulling van vacatureruimte door tijdelijke uitbreiding van dienstverbanden c.q. door de inhuur van derden, CAO-ontwikkelingen en eventuele ontvangen inkomsten. Bij de raming in de kadernota 2008 is destijds uitgegaan van een verwachte salarisstijging van 2,0% per 1 januari 2008. Op basis van uitspraken van CAO-partijen is in het najaar 2007 besloten om in december 2007 op voorschotbasis de loonsverhoging over de periode van juni tot en met december 2007 uit te betalen van 2,2% en de eindejaarsuitkering in december op voorschotbasis te verhogen met 0,5%. In het voorjaar van het verslagjaar 2008 hebben de CAO-partijen ingestemd met de reeds in 2007 op voorschot uitbetaalde loonsverhoging en eindejaarsuitkering. In zowel de voorjaarsnota 2008 als de najaarsnota 2008 zijn de totale salariskosten (inclusief dekkingsmiddelen) van het ambtelijk apparaat tussentijds herzien en zijn de financiële consequenties in de rapportages verwerkt. Op de post salarissen (excl. salarissen ISD) is € 58.000,- minder uitgegeven dan begroot. Dit heeft te maken doordat een aantal vacatures van de gemeente Bladel niet of later zijn ingevuld, waarbij besloten is om in de tussenliggende periode geen/in mindere mate personeel van derden in te huren. De overschrijding van personeel van derden en vervanging bij ziekte bedraagt organisatiebreed € 49.000,-. De salariskosten van de ISD (die door de gemeente Bladel betaald en doorbelast worden naar de ISD) vallen € 365.000,- lager uit dan verwacht. Gevolg daarvan is wel dat de inkomsten vanuit de ISD, als terugbetaling salariskosten, ook minder zijn. Hierbij kan gesteld worden dat veel personeelsleden van de ISD op dit moment in dienst zijn van de “oude” gemeente. Aangezien uitgaven van personeel voor derden rechtstreeks bij de ISD worden verantwoord en veel personeelsleden in dienst zijn van de “oude gemeente”, kan over de budgetontwikkeling ISD betreffende de loonsom en inhuur van derden geen uitspraak worden gedaan. Hiervoor wordt verwezen naar de afzonderlijke verslaglegging van de ISD.


79

Bedrijfsvoering



actualiseren vervangingsinvesteringen actualiseren onderhoud automatisering aanpassingen gemeentehuis ivm Arbo implementatie Shared Service Centre samenwerking vastgoed (hardwaren en software) totaal bedrijfsvoeringprogramma


20 20

realisatie

-7

-7

-67

-67

5

5

100

12

31

-57

Implementatie Shared Service Centre In 2008 is € 100.000,- geraamd voor de inrichting van het SSC Kempengemeenten. In 2008 is een onderzoek uitgevoerd om de haalbaarheid te onderzoeken. In de eerste helft van 2009 zal bestuurlijk de inrichting van het SSC worden bezien. Samenwerking vastgoed Als gevolg van afstemmingsproblemen in de regionale samenwerking Kempengemeenten zijn de projecten m.b.t. vastgoedinformatievoorziening gefaseerd. Het restant krediet kan worden overgeheveld naar 2009.

Voortgang van investeringen & grote projecten (hulp-)kostenplaatsen

Basisregistratie Als voorbereiding op de invoering van het stelsel van basisregistraties worden diverse aanpassingen doorgevoerd in de binnengemeentelijke gegevensdistributie. Dit betreft updates van software die het intern berichtenverkeer voorbereiden op de komst van de landelijke uitwisseling van gegevens. De activiteiten lopen door in 2009, het restantkrediet kan worden overgebracht naar 2009. 2e fase Electronisch documentmanagement In 2008 zijn de processen in het Documentair structuurplan aangepast naar de situatie in Bladel. Op basis van deze processen is gestart met het invoeren van termijnbewaking via het Document Management Systeem. Het sjablonensysteem is gekoppeld aan de registratieschermen in het DMS op basis van deze koppeling kunnen straks ook de uitgaande documenten geregistreerd worden in het Document Management Systeem. Het restant krediet kan worden overgebracht naar 2009. Werkstroombeheersing In 2008 is een proefproject opgestart om een aantal processen in de organisatie via werkstroombeheersing (workflow) af te handelen. De reacties zijn positief. In het programma Egem zal een onderzoek worden opgestart om deze werkwijze verder te implementeren in de organisatie. Het restant krediet kan worden overgebracht naar 2009. Samenwerking vastgoed In 2008 heeft de samenwerking vastgoed ondersteuning geleverd voor de geometrische componenten in de opbouwfase van het referentiebestand voor de basisregistratie Adressen en Gebouwen. Verder is gestart met voorbereidende activiteiten voor het publiceren van bestemmingsplannen via internet, het ontsluiten van milieu informatie conform het verdrag van Aarhus en het invoeren van een meldingensysteem ten behoeve van de wet Wion (Wet informatie-uitwisseling Ondergrondse Infrastructuur). De activiteiten lopen door in 2009, het restantkrediet kan worden overgebracht naar 2009. Vervanging internet/intranet In 2008 is de functionaliteit van de internet en intranetomgeving verder geoptimaliseerd. In het programma Egem zal de verdere ontwikkeling van het internet en intranet ten behoeve van de interne en externe dienstverlening worden opgestart. De activiteiten lopen door in 2009, het restantkrediet kan worden overgeheveld naar 2009. Vervanging windowsomgeving De vervanging van de windowsomgeving is begin 2008 afgerond. Het restantkrediet kan worden afgeraamd.

80

Vervanging software back office In 2008 is het sjablonensysteem vervangen tevens is gestart met de vervanging van het BOR systeem t.b.v. wegen riolering en groen. Tevens zijn de voorbereidingen getroffen om in 2009 te starten met de vervanging van het financieel pakket. De activiteiten lopen door in 2009, het restantkrediet kan worden overgeheveld naar 2009. Formuleren nieuw personeelsbeleid en instrumentarium In 2009 zal gestart worden met het project strategische personeelsplanning, het restantkrediet kan worden overgeheveld naar 2009. Vervanging novell netwerk In 2008 is het project vervanging novell netwerk uitgevoerd. De soft -en hardware is inmiddels volledig operationeel. Enkel nog een aantal aanpassingen aan de firewall zijn noodzakelijk deze activiteiten worden begin 2009 uitgevoerd. Het restant krediet kan worden overgeboekt naar 2009. Vervanging windows XP In 2008 is de netwerken server omgeving vervangen. In 2009 zal de gemeente Bladel in voorbereiding op de komst van het SSC (Shared Service Centrum) De Kempen overgaan naar een systeem van Server Based Computing. Dit systeem maakt werkplekonafhankelijk werken mogelijk: d.w.z. dat medewerkers op elke locatie die beschikt over een internetverbinding hun werkzaamheden kunnen uitvoeren. Dit schept mogelijkheden voor verstrekken van dienstverlening in kleine kernen of kan worden ingezet om thuiswerk mogelijk te maken. Tevens kan het systeem gebruikt worden binnen de samenwerking Kempengemeenten. In het voorjaar 2009 zal de gemeente Reusel-De Mierden als eerste Server Based Computing invoeren, gebruik makend van de infrastructuur van de gemeente Bladel. De gemeente Bladel zal daarna volgens dezelfde aanpak in het najaar 2009 het systeem van Server Based Computing uitrollen. De huidige techniek wordt dan vervangen door een nieuwe d.w.z. dat geen nieuwe licenties Windows XP worden aangeschaft maar dat in de plaats daarvan soft –en hardware ten behoeve van SBC worden aangeschaft. Deze activiteiten worden uitgevoerd in 2009, het krediet kan worden overgeheveld naar 2009. Vervanging office XP De software voor het gebruik van Office applicaties is vervangen. Het restantkrediet kan worden afgeboekt. Modelmatig waarderen De gemeente heeft sinds medio 2008 de beschikking over het programma modelmatig waarderen van het taxatiebureau. De activiteiten van het taxatiebureau kunnen worden gevolgd, tevens is de informatieuitwisseling tussen de gemeente en het taxatiebureau verbeterd doordat de gemeente nu zelf mutaties kan opvoeren. Het restant krediet kan worden afgeboekt. Vervanging applicatie burgerzaken Vanuit overheidswege is gestart met het project modernisering GBA. Het landelijke uitwisselingssysteem van gegevens wordt verbeterd en de nodige maatregelen worden genomen om de GBA om te vormen tot een basisregistratie Personen. De implementatie van deze basisregistratie personen is opgenomen in het programma Egem. Het krediet kan worden overgeboekt naar 2009.

4.5 Financiering

Inleiding De Wet Financiering Decentrale Overheden (Wet FIDO) geeft een kader voor het financieringsrisicomanagement. Het betreft het raamwerk dat de risico’s in het financieringsbeleid van de overheden binnen de perken moet houden en tegelijkertijd de flexibiliteit en transparantie bevordert. De treasuryfunctie kan worden omschreven als het aantrekken van geld ter voorziening in de financieringsbehoefte dan wel het uitzetten van geldmiddelen die niet direct nodig zijn. Nieuw treasurystatuut Treasury is het sturen en beheersen van, het verantwoorden over en het toezicht houden op de financiële vermogenswaarden, de financiële stromen, de financiële positie en de hieraan verbonden risico’s. Het treasurystatuut heeft dan ook als doel om sturing te geven aan de treasuryfunctie en risico’s te beperken. Dit binnen de wettelijke kaders zoals opgenomen in de wet Fido.

81

Als uitvloeisel van de invoering van het duale stelsel heeft de raad in zijn vergadering 13 december 2007 een nieuw treasurystatuut vastgesteld. Dit statuut beperkt zich tot de beleidsmatige kaders waarbinnen het college de treasuryfunctie uitvoert. Dit betekent dat zaken die in het vorige treasurystatuut stonden en louter uitvoeringsgericht zijn, niet opgenomen zijn in het nieuwe treasurystatuut. Deze uitvoeringsgerichte zaken zijn een verantwoordelijkheid van het college. Hiervoor neemt het college een “Uitvoeringsbesluit Treasury”. De gemeente voert, gelet op haar publiekrechtelijke taak om maatschappelijk kapitaal te beheren, een risicomijdend beleid. Binnen dit risicomijdend beleid stelt de gemeente zich ten doel zo laag mogelijke kosten over leningen en/of een zo hoog mogelijk rendement over het belegd vermogen te realiseren. De gemeente Bladel heeft met dit beleid gekozen voor een laag risicoprofiel. In deze paragraaf wordt nader ingegaan op de voorgeschreven informatie over de kasgeldlimiet en renterisiconorm, alsmede op ontwikkelingen die invloed hebben op de financieringsfunctie, treasurybeheer en risicobeheer. Ontwikkelingen die invloed hebben gehad op de financieringsfunctie Hoewel de voorspelbaarheid (door ons) van de rente op langere termijn gering is, zijn wij er voor het aangaan van financiële transacties in principe steeds uitgegaan van de navolgende vuistregels:  de rente van vaste leningen is door de langere looptijd financieel van groter belang dan de rente van leningen met een kortere looptijd;  bij een verwachte daling van de lange rente verdient het de voorkeur om het aantrekken van vaste/langlopende leningen zoveel mogelijk uit te stellen tot de rentedaling is ingetreden;  bij een verwachte stijging van de lange rente verdient consolidatie van korte schuld de voorkeur; indien de korte schuld beperkt is, kan overwogen worden langlopende leningen met een uitgestelde storting te sluiten ter dekking van de toekomstige financieringsbehoefte;  bij een te verwachten stabiele renteontwikkeling dient in de actuele financieringsbehoefte te worden voorzien met de financieringsvormen die absoluut gezien de laagste rente dragen: callgeld, kasgeld of vaste leningen. De verwachting dat de gelden kapitaalmarktrente in 2008 licht zou stijgen was aanvankelijk uitgekomen. In het eerste halfjaar was dat beeld duidelijk zichtbaar. Echter net na de vakantieperiode openbaarden zich de eerste verschijnselen van de internationale financiële kredietcrisis. Toen die crisis uitbrak leek het er in eerste instantie op dat het om een ‘beperkt’ probleem zou gaan in de (Amerikaanse) hypothekenmarkt. Het werd echter steeds duidelijker dat deze crisis ons allemaal aanging en voor wie dat nog niet wilde geloven fungeerden Icesave en Fortis als onverbiddelijke eyeopener. Gevolg hiervan was dat er beperkingen opgelegd werden aan de excessieve opbouw van risico’s door financiële instellingen, waarmee er een rem op de ruime beschikbaarheid van geld kwam. Dit betekende niet dat het financieren van gezonde bedrijfsactiviteiten onmogelijk werd, maar wel dat aanvragen (van het bedrijfsleven) kritischer beoordeeld werden. De gebeurtenissen sindsdien zijn als adembenemend te bestempelen. De ene ondenkbare gebeurtenis volgde de andere op, waarbij overheidsteun aan of nationalisatie van banken de normaalste zaak van de wereld leek. De huizenprijzen dalen, aandelenportefeuilles hebben nog maar een fractie van de waarde die ze een jaar geleden hadden en krediet was (voor het bedrijfsleven) steeds moeilijker te krijgen. Nu de kredietcrisis de angst voor een grote(re) recessie steeds hoger aanwakkert hebben centrale banken over de gehele wereld de rente verlaagd om de economie op gang te houden. De ECB heeft in het laatste kwartaal 2008 en begin 2009 haar belangrijkste rentetarief verlaagd naar 2,0%. In onderstaand grafiek is het renteverloop over 2008 weergegeven. De gevolgen van de kredietcrisis zijn hierin duidelijk zichtbaar. In de begroting was uitgegaan van een rentepercentage van 4,00% voor de korte financiering en 5,00% voor de vaste financiering bij consolidatie.

82

Renteverloop 2008

rentepercentages

5,250 4,750 4,250 3,750 3,250 2,750 1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12 maanden

rente consolidatie

10-jaars sw ap

rente fin.tekort

3-mnd Euribor

Treasurybeheer Het treasurybeheer van de gemeente gebeurt binnen de regels van de Wet fido en het vastgestelde treasurystatuut, namelijk: - uitsluitend ten behoeve van de publieke taak; - uitzettingen uitsluitend bij Nederlandse overheden en andere publiekrechtelijke lichamen met een solvabiliteitsratio van 0% en/of financiële instellingen met minimaal een A-rating; - het gebruik van derivaten is toegestaan maar deze worden uitsluitend toegepast ter beperking van financiële risico’s. In 2008 hebben geen uitzettingen plaatsgevonden. Risicobeheer Op financieringsgebied zijn vele risico’s te onderkennen, zoals renterisico's, debiteurenrisico’s, kredietrisico‘s, liquiditeitsrisico's, koersrisico's en valutarisico’s. Niet alle hiervoor genoemde risico’s zijn van toepassing op de gemeente Bladel. Zo heeft de gemeente Bladel geen leningcontracten in vreemde valuta afgesloten (valutarisico). Daarnaast zijn alle aandelen en de leningenportefeuille, die de gemeente bezit, tegen nominale waarde op de balans gewaardeerd waardoor er ook geen koersrisico wordt gelopen. Het aandelen bezit is niet gebaseerd op winstoogmerk. Het risico van deze aandelen is te verwaarlozen want de werkelijke koers van deze aandelen is in de praktijk vele malen hoger dan het oorspronkelijk geïnvesteerde bedrag. Voor 2008 en volgende jaren worden in deze risico’s geen wijzingen verwacht. Voor het afdekken en beheersbaar houden van het debiteurenrisico zijn afspraken gemaakt over het inningsbeleid en de financiële dekking van oninbare debiteuren middels de vorming van een voorziening dubieuze debiteuren. De Wet fido is ook gericht op het beheersen van renterisico’s. Deze beheersing moet worden bereikt door wettelijke limieten voor de omvang van de netto vlottende schuld en door renteherzieningen op en herfinanciering van de vaste schuld. Het renterisico op korte termijn wordt in beeld gebracht via de kasgeldlimiet. In de leningsportefeuille van gemeente Bladel was met betrekking tot het jaar 2008 geen sprake van renteherziening. Mutaties in leningenportefeuille opgenomen gelden (o/g) 2008 Bedragen 13.412.000 0 -/621.000 0 0 0

Stand per 1 januari 2008 Nieuwe leningen Reguliere aflossingen Vervroegde aflossingen Renteaanpassing (oud percentage) Renteaanpassing (nieuw percentage) Stand per 31 december 2008

12.791.000 83

Gemiddelde rente 4,742%

Liquiditeitenbeheer Mede naar aanleiding van de vaststelling van het treausurystatuut 2008 is met ingang van 2008 de werkgroep treasury ingesteld. Deze werkgroep adviseert over de uitvoering en de implementatie van het treasurybeleid. De werkgroep treasury is drie keer in vergadering bij een geweest. Er is een interne nota liquiditeitenbeheer opgesteld. Doelstelling van deze nota is enerzijds het bepalen van de positie van waaruit de gemeente Bladel de treasuryfunctie als bedrijfsvoeringselement kan gaan uitbouwen en anderzijds dat het liquiditeitenbeheer, met behulp van de liquiditeitsprognose de financieringspositie op korte en langere termijn inzichtelijk(er) gemaakt kan worden, zodat op basis daarvan het renteresultaat kan worden geoptimaliseerd. Uitvloeisel hiervan is dat er (eerst) met ingang van 2009 voor de organisatie één keer per jaar een liquiditeitenbegroting opgesteld wordt aan de hand van de gebudgetteerde jaarbegroting, daarin begrepen de voorgenomen investeringsplanningen. Hierin wordt globaal de omvang van de liquiditeitsbehoefte bepaald voor het begrotingsjaar met een meerjarige doorkijk, waarbij er vanzelfsprekend wel vanuit gegaan wordt dat bijvoorbeeld de investeringen ook conform planning uitgevoerd worden. Deze liquiditeitenbegroting krijgt hierdoor een "signaalfunctie" waarmee vroegtijdig grotere afwijkingen van de liquiditeitenprognoses van afdelingen/budgethouders kunnen worden onderkend. Deze functie kan bijdragen aan het verkrijgen van een beter inzicht in afwijkingen tussen werkelijke en begrote rentelasten als gevolg van "volumeverschillen". Om te komen tot een betrouwbare liquiditeitenprognose is de juiste informatievoorziening vanuit de organisatie van grootste belang. Voor het liquiditeitenbeheer is het volgende geregeld:  Er is een actief debiteurenbeheer en incassobeleid (nalatigen tijdig aanmanen, daarna verzenden dwangbevel dan wel invordering via een incassobureau voor civiele vorderingen).  Het betalen van facturen circa 30 dagen na factuurdatum conform het inkoopbeleid. Voor grote bedragen wordt op de vervaldag betaald. Betalingen door de gemeente worden zoveel mogelijk gematched met verwachte ontvangsten.  De debet- en creditstanden van de verschillende nevenrekeningen worden automatisch gesaldeerd. In de loop van 2008 is periodiek beoordeeld of kapitaal moet worden aangetrokken door investeringen, grondexploitatie en het meerjareninvesteringsprogramma te beoordelen. Gelet op de aanwezige liquiditeitsbehoefte en de verwachting van verdere daling van de kapitaalmarktrente zijn er in 2008 een 8-tal maandelijkse kasgeldleningen afgesloten. In de loop van 2009 beoordelen wij opnieuw of eventuele consolidatie in vaste geldleningen noodzakelijk is. Partij Bank Nederlandse Gemeenten Bank Nederlandse Gemeenten Bank Nederlandse Gemeenten Bank Nederlandse Gemeenten Bank Nederlandse Gemeenten Bank Nederlandse Gemeenten Bank Nederlandse Gemeenten Bank Nederlandse Gemeenten

begindatum 26-02-2008 26-03-2008 25-04-2008 26-05-2008 29-09-2008 25-11-2008 23-12-2008 29-12-2008

einddatum 26-03-2008 25-04-2008 26-05-2008 26-06-2008 06-10-2008 29-12-2008 29-12-2008 29-01-2009

percentage 4,200% 4,400% 4,420% 4,420% 4,830% 3,510% 3,080% 2,790%

hoofdsom 3.000.000 3.000.000 3.000.000 3.000.000 2.000.000 3.000.000 2.500.000 6.000.000

Relatiebeheer/kasbeheer De doelstelling van het kasbeheer is het zoveel mogelijk beperken van de dagelijkse kasoverschotten c.q. – tekorten, alsmede het minimaliseren van de rentekosten en het maximaliseren van de rentebaten van de saldi op de diverse gemeentelijke rekeningen. Met ingang van 1 januari 1997 heeft de gemeente voor onbepaalde tijd een overeenkomst tot financiële dienstverlening gesloten met de BNG. Op basis van deze overeenkomst trekt de BNG, bij een schuld in rekening-courant, voor de gemeente daggelden en zet de BNG, bij tegoed in rekening-courant, voor ons daggeldleningen uit. Het voordeel hiervan is dat de daggeldtarieven gunstiger zijn dan de tarieven in rekeningcourant. Een ander voordeel is dat met relatief weinig inspanning een redelijk rendement kan worden behaald.

84

Het betalingsverkeer geschiedt -hoofdzakelijk elektronisch- via onze huisbankier (Bank voor Nederlandse Gemeenten). De werkgroep treasury heeft het betalingsverkeer van de gemeentelijke debiteuren geanalyseerd. Geconstateerd werd dat er nog maar weinig betalingen aan de gemeente verricht worden via de bij de ABN-AMRO en de Postbank aangehouden bankrekeningnummers. Naar aanleiding hiervan zijn in 2008 instanties aangeschreven om de betalingen aan de gemeente voortaan te doen geschieden bij de BNG. Beide rekeningnummers zijn inmiddels opgeheven. Binnen de gemeente wordt nog slechts bij de centrale balie een kas met contant geld aangehouden. De voorraad contanten wordt steeds zo laag mogelijk gehouden. Overtollige kasmiddelen worden regelmatig bij de bank afgestort. Risicobeheer In onderstaande overzichten worden voor het jaar 2008 de renterisico’s op de korte en de lange termijn getoetst aan de wettelijke norm uit hoofde van de Wet fido. - Renterisicobeheer vlottende schuld De kasgeldlimiet bepaalt het bedrag dat de gemeente maximaal als gemiddelde netto-vlottende schuld per kwartaal mag hebben. Als grondslag voor de berekening van de wettelijk toegestane kasgeldlimiet wordt de omvang van de totale (gewijzigde) begroting per 1 januari van het betreffende jaar aangehouden. Voor de gemeente is dat percentage vastgesteld op 8,5%. Voor 2008 wordt dan de kasgeldlimiet van de gemeente 8,5% van € 39,356 miljoen = € 3,345 miljoen. Dit betekent dat de gemeente Bladel door het jaar heen tot het hierboven bedrag met kort geld mag financieren. De kasgeldlimiet stelt dus een grens aan de omvang van de korte schuld waarover de gemeente renterisico mag lopen. Wanneer de kasgeldlimiet structureel overschreden dreigt te worden moeten langlopende leningen met een looptijd van langer dan 1 jaar aangetrokken worden. Gedurende het verslagjaar 2008 had de kasgeldlimiet het navolgende verloop: Kwartaal 1e 2e 3e 4e

kwartaal 2008 kwartaal 2008 kwartaal 2008 kwartaal 2008

Netto vlottende schuld 4.645 2.034 1.953 3.011

Kasgeldlimiet 3.345 3.345 3.345 3.345

Ruimte + Overschrijding - 1.300 1.311 1.392 334

Uit deze tabel blijkt dat de kasgeldlimiet in het eerste kwartaal overschreden was. Vanaf het tweede kwartaal werd er (ruim) onder het kasgeldlimiet gebleven. - Renterisico’s op vaste schuld In de wet FIDO is door het rijk de renterisiconorm geïntroduceerd. Met de invoering van deze renterisiconorm wordt een kader gesteld voor een zodanige opbouw van de leningenportefeuille van de gemeente, dat het renterisico uit hoofde van rente-aanpassing en herfinanciering van leningen in voldoende mate wordt beperkt. De doelstelling van de renterisiconorm is dus in feite dat bij een gelijkmatige opbouw van de leningenportefeuille, waarbij niet in enig jaar een onevenredig deel van de leningenportefeuille geherfinancierd behoeft te worden, het renterisico op de vaste schuld over de jaren gespreid wordt. Dat houdt in dat maximaal 20% van de lange leningen per jaar mag worden vernieuwd (via renteherziening en/of herfinanciering). Hiermee wordt nagestraafd dat de gemeente haar vaste leningenportefeuille zodanig spreiden dat de renterisico’s gelijkmatig over de jaren verdeeld zijn. Omschrijving (bedragen x € 1.000,-) Basisgegevens 1a Renteherziening op vaste schuld o/g 1b Renteherziening op vaste schuld u/g 2 Netto renteherziening op vaste schuld (1a-1b) 3a Nieuwe aangetrokken vaste schuld 3b Nieuwe verstrekte lange leningen 4 Netto nieuw aangetrokken vaste schuld (3a-3b) 5 Betaalde aflossingen 6 Herfinanciering (laagste 4 en 5) 85

Begroot

Werkelijk

Verschil

0 0 0 0 0 0 621 0

0 0 0 0 0 0 621 0

0 0 0 0 0 0 0 0

7 Renterisico op de vaste schuld (2+6) Renterisiconorm 8 Stand van de vaste schuld per 1 januari 2008 9 Het bij Ministeriële Regeling vastgesteld % 10 Renterisiconorm (8*9 / 100) Toets renterisiconorm 10 Renterisiconorm 7 Renterisico op de vaste schuld 11 Ruimte (+) c.q. overschrijding (-); (10-7)

0

0

0

13.435 20% 2.687

13.412 20% 2.682

- 23 20% - 5

2.687 0 2.687

2.682 0 2.682

-

5 0 5

Het totaal van de renteherziening en de herfinanciering is lager dan de renterisiconorm en voldoet dus ruimschoots aan de renterisiconorm.

4.6 Onderhoud kapitaalgoederen

De totale omvang van de gemeente Bladel beslaat 7.570 hectaren. De gemeente heeft binnen dit gebied de openbare ruimte in beheer. In deze openbare ruimte vinden vele activiteiten plaats zoals wonen, werken en recreëren. Om dit te kunnen onderhouden zijn veel kapitaalgoederen nodig zoals wegen, riolering, openbaar groen, verlichting en gebouwen. De kwaliteit van deze kapitaalgoederen en het onderhoud hiervan zijn mede bepalend voor het voorzieningenniveau binnen onze gemeente, maar bepalen uiteraard ook de lasten die dit met zich meebrengt. Wegen, straten en pleinen In 2005 is het beheerplan wegen geactualiseerd. Uitgangspunt van het beheerplan wegen is een planmatig beheer van de infrastructurele voorzieningen op een adequaat niveau. Op basis van de opgestelde meerjarenplanning en overige kosten wegen, zoals gladheidbestrijding, werken voor derden, stortrechten en landmeetkundige werkzaamheden worden de werkzaamheden uitgevoerd. Door middel van rationeel wegbeheer vinden de nodige reparaties van de bestaande verhardingen plaats om schade te voorkomen. Met rehabilitatie wordt een stap verder gegaan door extra maatregelen te nemen om de bestaande constructie te verbeteren (verzwaren) en om kleine inrichtingen en aanpassingen mogelijk te maken. Op basis van visuele inspecties -de zogenaamde kwaliteitsopname- zijn alle verhardingen binnen de gemeentegrenzen geïnventariseerd en geïnspecteerd en zijn de gegevens met resultaten verwerkt in het beheerplan. Ook de areaaluitbreidingen zijn hierin opgenomen. Voor rehabilitatie zijn navolgende ramingen opgenomen in de meerjarenraming, t.w.: - 2008: € 600.000,- uitgaven 2008: € 579.000,- 2009: € 750.000,- 2010: € 900.000,- 2011: € 900.000,- 2012: € 900.000,- 2013: € 900.000,- (kadernota 2010) Op basis van de kwaliteitsopname is in 2008 een prognose meerjarenplanning opgesteld, gebaseerd op de technische uitvoering van het beheerplan wegen, voor de periode 2009 tot en met 2015. Vanwege het feit dat het wegbeheer erg afhankelijk is van fysieke invloeden van buitenaf (herinrichtingen, omleidingen, vorstschade, verkeersbelasting etc.) wordt de benodigde storting voor het meerjarig onderhoud telkens berekend voor een periode van 5 jaar. Na elke begrotingscyclus wordt de volgende geactualiseerde jaarschijf uit het beheerplan wegen voortschrijdend toegevoegd en de nieuwe gemiddelde storting voor de komende 5 jaren (her)berekend. Op deze wijze wordt het wegbeheer jaarlijks geactualiseerd en kan beter worden ingesprongen op tussentijdse invloeden van buitenaf en combinaties met andere werkzaamheden (riolering, herinrichtingen e.d.).In de werkplannen voor de jaren 2009 t/m 2015 is een schema opgenomen voor wegen waar rehabilitaties noodzakelijk/gewenst zijn. Hierbij is ook een koppeling gemaakt met de benodigde verkeersvoorzieningen uit het Verkeersveiligheidsplan. Voor het onderhoud aan waterlossingen en sloten is een berm- en slootbeheerplan vastgesteld. De op basis van dit plan benodigde onderhoudskosten zijn opgenomen in de meerjarenbegroting.

86

Riolering Op 22 december 2005 is door de gemeenteraad het door gemeentelijk rioleringsplan (GRP) 2006-2010 vastgesteld. In dit tweede GRP wordt tevens een doorvertaling gemaakt van de beleidslijnen uit het waterplan die betrekking hebben op de zorg voor inzameling en transport van afvalwater -inclusief regenwaternaar de rioleringszorg (zoals de aanleg van gescheiden rioolsystemen, afkoppeling en intensiever reinigen straatkolken). In verband met de opgedragen wettelijke taken is in 2008 begonnen met omvormen van het bestaande GRP naar een Verbreed GRP. Medio 2009 wordt dit VGRP ter vaststelling aan de gemeenteraad aangeboden. Voor de directe beheerskosten is een onderhoudsvoorziening gevormd. Op basis van een actualisatie van de onderhoudsramingen is de jaarlijkse storting in de voorziening gemeentelijk rioleringsplan bijgesteld. De onderhoudslasten riolering worden rechtstreeks op de exploitatie geraamd met als dekking een verhoging van de opbrengst rioolrechten tot eenzelfde bedrag op basis van het beleidsuitgangspunt van 100% dekking van de kosten van rioolbeheer. Met de gemeenteraad is afgesproken jaarlijks het uitvoeringsplan GRP voor de komende 10 jaar (voortschrijdend) te actualiseren teneinde het tarievenbeleid (jaarlijkse verhoging rioolrecht) naar aanleiding van belangrijke (technische) ontwikkelingen bij te kunnen stellen. Bij de jaarlijkse vaststelling van de belastingen tarievenmaatregelen wordt het werkelijk benodigde verhogingspercentage vastgesteld. Openbaar groen Op 24 september 1998 is door de gemeenteraad de “Groenstructuurvisie gemeente Bladel” vastgesteld. Aan deze visie was geen inzicht in de beheer-, ombouw- en vervangingskosten gekoppeld. Middels het door de gemeenteraad op 30 september 1999 vastgestelde groenbeheerplan zijn deze kosten meerjarig inzichtelijk gemaakt. Op basis van het groenbeheerplan is in de (meerjaren)begroting onderscheid gemaakt in: 1. Kosten van regulier (jaarlijks) onderhoud en structurele vervangingen/ombouw van openbaar groen: hiervoor zijn in de meerjarenbegroting exploitatiebudgetten opgenomen. In het kader van de financiële positie van de gemeente worden loon- en prijsstijgingen en areaaluitbreidingen binnen deze bestaande budgetten opgevangen; 2. Kosten van eenmalige vervangingen (achterstallig onderhoud): hiervoor wordt in het meerjarenprogramma om de twee jaar een budget van € 84.000,- (exclusief BTW) opgenomen. In 2005 zijn de WVK-groep en de gemeente een contract overeengekomen waarbij de uitvoering van de groenvoorziening gedurende een periode van vier jaar is gegund aan de WVK-groep. Onderdeel van dit contract vormt de “bonusregeling”. Dit houdt in dat de WVK-groep jaarlijks 20% van de gefactureerde omzet (groen, grafisch, detachering) in de vorm van een dienstverleningspakket aan de gemeente ter beschikking stelt. Het dienstenpakket kan rechtstreeks worden aangewend voor reïntegratie-activiteiten. De groenwerkzaamheden worden verricht op basis van een zogenaamd “zichtbestek” en de ervaringen daarmee zowel van gemeente als bewoners zijn positief. Omdat het contract met de WVK-groep afloopt, zijn in 2008 de eerste besprekingen begonnen en wordt er naar gestreefd om in het voorjaar 2009 rond te zijn met een nieuw mantelcontract (in afstemming met BIZOB). In 2008 is een aanvang gemaakt met het actualiseren van de groenstructuurvisie. In 2009 wordt deze geactualiseerde visie aan de gemeenteraad aangeboden. Openbare verlichting In 2008 heeft de gemeenteraad het Beleidsplan Openbare Verlichting vastgesteld. Het plan omvat de kwalitatieve eisen die worden gesteld aan de openbare verlichting, vooral in relatie tot de sociale veiligheid en verkeersveiligheid. Uit het Beleidsplan vloeiden vervangings- en verbeteringsplannen voort voor opwaardering van de openbare verlichting. Het beleid voor de periode 2008-2012 is erop gericht om efficiënt invulling te geven aan de gestelde beleidskaders zoals vastgesteld in het beleidsplan. Op basis van deze beleidskaders en de staat van de openbare verlichting wordt gekozen voor onderstaande beleidspunten in de periode 2008-2012.  Instandhouden huidige openbare verlichting op basis van de gehanteerde technische levensduur van 40 jaar voor masten en 20 jaar voor armaturen. Daarbij worden de resterende lichtmasten, geplaatst vóór 1973 vervangen indien deze in slechte staat verkeren. Masten en armaturen die de technische levensduur hebben bereikt maar nog in goede staat verkeren, worden niet vervangen;  In het kader van het energiebeleid vervangen van de resterende niet-energiezuinige lampen en armaturen en/of armaturen met slechte lichttechnische eigenschappen. In de afgelopen periode zijn ook armaturen verouderd en hebben als gevolg hiervan slechte lichttechnische eigenschappen. Deze worden ook vervangen; 87

 Aanpassen van de openbare verlichting conform NPR 13201-1 richtlijn;  Bij plaatsing van nieuwe masten en bij vervanging van armaturen zal zeer nadrukkelijk worden afgewogen of LED verlichting kan worden toegepast. Daar waar zich kansen voordoen zal de gemeente zeker de mogelijkheid aangrijpen om binnen de voorgestelde investeringen LED verlichting toe te passen. De ervaringen van de pilots met LED verlichting zullen nauwgezet worden gevolgd en in overleg met een leverancier zal worden gestreefd naar het plaatsen van enkele masten met LED armaturen op een nader te kiezen locatie. Gemeentelijke gebouwen Per gemeentelijk gebouw is een onderhoudsvoorziening gevormd. Het beheerplan gemeentelijke gebouwen is geactualiseerd en aangepast aan de laatste ontwikkelingen. Op basis van een voortschrijdende onderhoudscyclus van 10 jaar zijn daarbij de financiële consequenties voor de periode 2005-2014 in beeld gebracht. Elk jaar wordt preventief onderhoud gepleegd aan de gemeentelijke gebouwen. Hierbij is het meerjaren onderhoudsplan (MJP) gemeentelijke gebouwen Bladel leidend. Noodzakelijke preventieve onderhoudswerken worden in werkprogramma’s vastgelegd. Het werkprogramma 2008 was kleinschalig en voorzag zelfs niet in een schilderbeurt voor een complex, iets wat in jaren niet is voorgekomen. Wel stonden grootschalige inspecties voor elektrotechnische installaties (NEN 3140) gepland en is de valbeveiliging voor platte daken voor alle gemeentelijke gebouwen aanbesteed en nadien gegund. Voor de Graanmolen aan de Molenweg in Hapert werd een grootschalige onderhoudsbeurt ingepland. Uitvoering eind 2008 / begin 2009. Vanwege nieuwbouw in 2008 werden een aantal gemeentelijke gebouwen in het MJP geactualiseerd. Het betrof de nieuwbouw van MFA den Anlôop in Hoogeloon, het gebruiksonderhoud t.b.v. MFA den Aôrd in Casteren en de berging en extra kleedlokaal KV Klimroos in Hoogeloon. Verder werden voor de gemeenschapshuizen van Den Herd en Den Tref herinspecties voor het meerjarenonderhoud uitgevoerd. De doucheruimten van de 2 brandweerlocaties in Bladel en Hapert werden vanwege capaciteitsproblemen aangepast. Een bergingsruimte in het verlengde van de nieuwbouw van/door HBV Rozenjacht/Recht door Zee. Steunpunt Den Bogerd in Hoogeloon verhuisde van het adres den Bogerd 29 naar de (tijdelijke) locatie aan de Hoofdstraat 47, dit om ruimte vrij te maken voor de verbouw van het steunpunt aan de Bogerd 29 en nieuwbouw van 14 woningen. Eind 2008 is de start met het project nieuwbouw 14 woningen en verbouw steunpunt aan de Bogerd in Hoogeloon. Binnen de PPS-constructie zal de gemeente het steunpunt gedeelte gaan huren t.b.v. de Stichting Steunpunt den Bogerd. De nieuwbouw van MFA den Anlôop aan de Maaderij 3 in Hoogeloon werd in april 2008 opgeleverd en door het Stichtingsbestuur voor exploitatie overgenomen. In 2008 zijn het steunpunt aan Den Bogerd 29 (overname door Woningstichting de Zaligheden) en gymzaal Brouwerstraat Hoogeloon (vanwege sloop) uit het MJP weggevallen. Gymzaal Hoogeloon aan de Brouwere straat werd in de 2 helft van 2008 gesloopt. Begin 2008 werd overgegaan tot de sloop van zwembad de Smagtenbocht en een gescheiden ruimte ingericht voor de zwemvereniging direct grenzend aan het binnenzwembad. Voor enkele gebouwen is, vanwege planvorming/planvoorbereiding, het onderhoudsniveau op een minimaal niveau gezet. Dit geldt voor de voormalige gemeentewerf a/d Bleijenhoek, Sporthal ’t Spant er en tijdelijke vestiging Steunpunt den Bogerd a/d Hoofdstraat 47 Hoogeloon. Brabant Water is in 2008 gestart met de controles op de waterleidinginstallaties in alle gemeentelijke gebouwen. Inspecties zijn gericht op de waterkwaliteit en de mogelijke risico’s op legionella besmetting en risico’s voor terugslag in het netwerk van Brabant Water. De inspecties resulteren veelal in kleinschalige aanpassingen in / aan de installaties.

4.7 Grondbeleid

Het grondbeleid van de gemeente Bladel is vastgelegd in de Nota Grondbeleid 2009 welke onlangs in december 2008 is vastgesteld. Ontwikkelingen op het gebied van wetgeving, zoals de nieuwe Wet op de Ruimtelijke Ordening en de daarin opgenomen uitbreiding van kostenverhaal en het in 2007 uitgebrachte rapport van de Rekenkamer over het grondbeleid hebben hierin hun plek gekregen. In deze nota grondbeleid staan de volgende punten opgenomen als te voeren gemeentelijke grondstrategie:  De gemeente Bladel voert bij locatieontwikkeling een actieve grondpolitiek tenzij uit een haalbaarheidstudie en risicoanalyse blijkt dat: 88

- het grondexploitatierisico te groot is; - de verwervingskosten en overige productiekosten van de locatieontwikkeling dermate hoog zijn dat een sluitende grondexploitatie niet mogelijk is; - passief grondbeleid betere resultaten genereert. Deze politiek geldt voor de ontwikkeling van woonlocaties ten behoeve van de in de nieuwe Woonvisie te benoemen doelgroepen van beleid en verwerving van de in de Structuurvisie als belangrijke ontwikkelingslocaties aangegeven gebieden/locaties.  De gemeente Bladel kiest op strategische wijze voor een samenwerkingsvorm die past bij het project dat aan de orde is.  De keuze van contractpartijen geschiedt met inachtneming van de nationale en Europese regelgeving, algemene beginselen van behoorlijk bestuur en voorts transparant, openbaar en non-discriminatoir. In 2008 is het grondbeleid wat gevoerd is nog gebaseerd op de uitgangspunten uit de nota grondbeleid 2005. Bevoegdheden B&W Na de invoering van het dualisme is niet langer de raad maar het college bevoegd tot het besluiten en verrichten van privaatrechtelijke rechtshandelingen. Wel moet het college vooraf inlichtingen verstrekken over de uitoefening van deze bevoegdheden, indien de raad daarom verzoekt of indien de uitoefening ingrijpende gevolgen kan hebben voor de gemeente. Ter bevordering van een efficiënte en vlotte afdoening van zaken heeft het college respectievelijk de burgemeester, de bevoegdheid tot afdoening van een aantal zaken opgedragen aan ambtenaren. Financiële positie Binnen de reserves van de gemeente Bladel is een gedeelte geoormerkt als zijnde de bestemmingsreserve grondexploitatie. Dit geoormerkte deel ten behoeve van grondexploitatie is genormeerd en bedraagt € 500.000,-. Ons college verwacht dat deze risicoreserve van acceptabel niveau is om onvoorzienbare risico’s, die gelopen worden op grondexploitatie op te kunnen vangen. Ten aanzien van de grondexploitatie kunnen er twee soorten risico’s onderscheiden worden, namelijk:  Onvoorzienbare risico’s (stagneringen in de gronduitgifte als gevolg van conjuncturele ontwikkelingen, politieke ontwikkelingen en dergelijke).  Voorzienbare risico’s. Onvoorzienbare risico’s Marktontwikkelingen, zoals stagnatie van de gronduitgifte, kan leiden tot hogere voorraden van zowel de in exploitatie genomen gronden als niet in exploitatie genomen gronden (strategische aankopen). De hogere voorraden leiden tot hogere kosten als gevolg van rentetoerekening. Naast dit kostenstijgende effect is het ook mogelijk dat de opbrengsten van grondverkopen dalen. Indien één of beide situaties zich voordoen kan kostendekkendheid van complexen onder druk komen te staan. Voor deze onvoorzienbare risico’s houden wij de bestemmingsreserve grondexploitatie in stand en bedraagt zoals gezegd € 500.000,-. Voorzienbare risico’s De voorzienbare risico’s blijken uit de jaarlijks geactualiseerde kostenbegrotingen van de grondexploitaties. Een verlies op een grondexploitatie wordt, zodra deze ontstaan is, meteen aan het einde van het betreffende boekjaar ten laste gebracht van de exploitatie. Als in de verdere looptijd van de grondexploitatie nog meer verlies ontstaat dan wordt een storting gedaan in de risicovoorziening saldi grondexploitatie. Deze storting bedraagt de contante waarde van het verwachte verlies, zoals dit naar voren komt in de kostenbegrotingen. In 2008 heeft de gemeente voor twee plannen een (aanvullende) voorziening moeten treffen vanwege een voorzienbaar tekort op einde looptijd. Het gaat om de volgende plannen: Complex Plan Coppens Hoogeloon: Latestraat

Voorziening 2008 338.000,291.000,-

Beheersing risico’s Bij het in ontwikkeling/uitvoering nemen van nieuwe exploitatiegebieden zal aan de hand van risico-analyses en toetsing van de rendementsuitkomst worden gestreefd tot sluitende grondexploitaties. De planeconomische functie zal daarbij van essentieel belang zijn. In de toekomst zal met behulp van de inzet van de planeconomische functie voor elke nieuw in ontwikkeling te nemen locatie het risicobeeld zichtbaar worden gemaakt. Dat risicobeeld kan in beeld worden gebracht op onderdelen als: 89

-

grondverwerving; civieltechnische werken; grondopbrengsten; prijsinflatie (kosten en opbrengsten); rente; looptijd (vertraging of versnelling).

Toetsing van de uitkomst van deze analyse op een rendementsuitkomst van de “cashflow” zal een beslissing tot het in exploitatie nemen van een gebied ondersteunen. Winsten Indien er sprake is van (tussentijdse) winsten in de grondexploitatie, dan komen deze over het algemeen tot uitdrukking in het jaarrekeningresultaat. Veelal worden de batige saldi uit grondexploitatie bij bestemming van het rekeningresultaat toegevoegd aan de algemene reserve. De gemeente Bladel betracht voorzichtigheid bij winstnemingen. Bij exploitatieplannen die meerdere jaren duren wordt er tussentijds winst genomen indien er sprake is van de volgende voorwaarden zoals opgenomen in de nota grondbeleid 2009:  er is een betrouwbare, actuele kostprijscalculatie aanwezig;  de opbrengsten zijn voldoende zeker, dat wil zeggen dat er geen belangrijke verkopen meer moeten plaatsvinden;  de nog te maken kosten zijn goed in te schatten en kunnen op een verantwoorde wijze worden toegerekend op het gerealiseerde en niet-gerealiseerde deel van de grondexploitatie;  de negatieve boekwaarde (negatief betekent dat de opbrengsten groter zijn dan de kosten dus dat er sprake is van winst) van een complex is groter dan de betrouwbaar geraamde nog te maken kosten. De tussentijdse winst die wordt genomen is het saldo van de negatieve boekwaarde minus de nog te maken geraamde kosten in de grondexploitatie. In 2008 zijn volgens deze methode de volgende (tussentijdse) winsten genomen: Complex Bieshof 1990 De Blikken Netersel Inbreiding Casteren Industrieterrein Hapert Oost Lange Trekken*

Bedrag winstneming 2008 50.000,200.000,50.000,150.000,83.000,-

Totaal 533.000.* Het complex Lange Trekken wordt bij de jaarrekening 2008 afgesloten waarbij de winst genomen wordt op einde looptijd. Lopende exploitaties en ontwikkelingen Jaarlijks zullen wij u in het kader van de jaarrekening een toelichting geven op de financiële positie van de “grondexploitatie-activiteiten” per 31 december van het afgesloten boekjaar. Dit gebeurt op basis van de meest actuele grondexploitatieberekeningen van de complexen en de tot deze datum gerealiseerde inkomsten en uitgaven. Begin 2008 zijn in exploitatie de volgende plannen (met daarachter vermeld de geschatte einddatum): - Lange Trekken (2008) - Industrieterrein Hapert-Oost (2010) - Bieshof (2009) - De Blikken (2009) - Latestraat (2011) - plan Coppens (2010) - de Beemd (2012) - Inbreidingslocatie Zandstraat Casteren (2010) - Stokekkers (2012) - De Biezen (2014) - Mastbos (2011) en - Kempenland (2015) In 2008 is daar de volgende locatie bijgekomen: Plan Orion (2010) Van bovengenoemde complexen zijn de grondexploitaties vastgesteld. Daarnaast zijn er nog 17 complexen welke nog niet in exploitatie zijn genomen. Deze plannen zijn in voorbereiding binnen door de raad gestelde kaders. De totale boekwaarde van de nog niet in exploitatie genomen grondexploitaties bedraagt per 31 december 2008 een bedrag van € 2.020.000,-. 90

De boekwaarde van de grondexploitatie-activiteiten inclusief de niet in exploitatie genomen grondexploitaties is in het afgelopen jaar per saldo met € 1.473.000,- toegenomen tot € 5.090.000,- en nader gespecificeerd als volgt: Boekwaarde per 1 januari 2008:

3.617.000

bij: vermeerderingen 2008: - grondverwerving

1)

2.988.000

- bouw en woonrijpmaken

2)

3.236.000

- apparaatskosten

386.000

- overige kosten

1.000

- rentekosten

180.000 6.791.000

af: verminderingen 2008: - opbrengst verkopen

3)

-/- 2.659.000

- overige inkomsten

4)

-/- 2.563.000

- saldo voorzieningvorming minus winstneming

-/-

96.000 -/- 5.318.000

Boekwaarde per 31 december 2008:

5.090.000

1) De grondverwerving betreft aankopen in plan Coppens, Mastbos en Kerkeneind. 2) De kosten van bouwen woonrijpmaken hebben voornamelijk betrekking op de plannen Mastbos, Kempenland, Coppens en inbreiding Zandstraat Casteren. 3) Opbrengsten zijn gerealiseerd in de plannen Coppens en Mastbos 4) De overige inkomsten betreffen een ontvangst van Kempenland

Van de verkopen (van de nu nog actieve plannen) is onderstaand in een grafiek weergegeven hoe de opbrengst zich in de achterliggende 10 jaren hebben gemanifesteerd: Opbrengst verkopen € 6.000.000 € 5.000.000 € 4.000.000 € 3.000.000 € 2.000.000 € 1.000.000 €1

2

3

4

5

91

6

7

8

9

10

Ook van de boekwaarde is een grafische weergave opgenomen van de ontwikkeling in de achterliggende jaren. Deze grafiek ziet er als volgt uit:

Boekwaarde € 5.000.000 € 4.000.000 € 3.000.000 € 2.000.000

Boekwaarde

€ 1.000.000 €€ 1.000.0001

2

3

4

5

6

7

8

9

10

De toename van de boekwaarde vindt zijn oorzaak in investeringen in grondverwerving van de plannen Kerkeneind, Latestraat en Coppens en kosten van bouwen woonrijp maken in de plannen Kempenland, Mastbos, Coppens en inbreiding Zandstraat Casteren, verminderd met de opbrengsten wegens grondverkopen in de plannen Coppens en Mastbos. Het eindresultaat van de lopende plannen wordt gecalculeerd op € 4.755.000,-. Pilot Wonen In de nota Volkshuisvesting 2001 is er voor gekozen om huisvestingsmogelijkheden bij voorkeur te zoeken in bestaand stedelijk gebied. Een aanpassing van de bestaande woningvoorraad of herinvulling van vrijkomende gebouwen hebben daarbij prioriteit gekregen. Ons college heeft daartoe de volgende kernopgaven geformuleerd:  Er dient allereerst meer en beter gebruik te worden gemaakt van de bestaande woningvoorraad, zodat gekomen kan worden tot meer zorgvuldig ruimtegebruik.  Reguliere nieuwbouwmogelijkheden binnen bestaand stedelijk gebied worden ingezet voor de doelgroepen starters, senioren en overigen  Er dient een afgewogen integratie van wonen, zorg en welzijn plaats te vinden.  Vergroting van de huisvestingsmogelijkheden in kleine kernen levert een bijdrage aan de leefbaarheid, versterking van de sociale structuur in de kernen.  Vergroting van de zeggenschap van burgers bij de ontwikkeling van huisvestingsplannen.  Bij het totale proces zullen grotere investeringen in milieu en duurzaam bouwen worden gedaan. Op het gebied van volkshuisvesting heeft de gemeente Bladel ‘starters’, ‘senioren’ en ‘overigen’ als doelgroepen aangemerkt. Deze indeling in doelgroepen is ingebed in de toewijzing van kavels bouwgrond en projectwoningen. Het uitgiftesysteem is ook gebaseerd op deze doelgroepen. Deze uitgangspunten van Bladel hebben geleid tot het aangaan van een convenant met de Provincie NoordBrabant, waardoor de gemeente als pilotgemeente in het kader van het Streekplan Noord-Brabant volkshuisvestingsdoelstellingen mag realiseren. Deze pilot betekent dat Bladel ten aanzien van inbreidingslocaties meer mag bouwen dan het eigenlijke provinciale contingent. De Pilot Wonen loopt in mei 2009 af en zal worden afgerond door een provinciale eindrapportage en sloteveluatie.

92

4.8 Verbonden partijen

In deze paragraaf wordt aandacht besteed aan de zgn. ‘verbonden partijen’. Hiermede worden rechtspersonen bedoeld waarin de gemeente een bestuurlijke én een financieel belang heeft. Met een financieel belang wordt bedoeld dat de gemeente middelen ter beschikking heeft gesteld die ze kwijt is in geval van faillissement van de verbonden partij en/of financiële problemen bij de verbonden partijen kunnen worden verhaald op de gemeente. Het ontstaan van verbonden partijen komt altijd voort uit het publieke belang. Verbindingen met derde partijen zijn een manier om een bepaalde publieke taak uit te voeren. Bladel heeft een positieve grondhouding ten opzichte van samenwerking: regionaal of nog breder. Indien zich de gelegenheid voordoet om middels samenwerkingsverband of andere verbondenheid, op doelmatiger en doeltreffender wijze doelstellingen te realiseren, dan zullen de deelnamemogelijkheden altijd onderzocht worden. In onderstaand overzicht worden de verbonden partijen nader toegelicht.

Verbonden partij

Vestigingsplaats

Behartigd openbaar belang

Gemeenschappelijke Regelingen / Stichtingen Gemeenschappelijke regeling ’s-Hertogenbosch welstandszorg Noord-Brabant

Gemeenschappelijke regeling hulpverleningsregeling Zuidoost Noord-Brabant

Gemeenschappelijke Gezondheidsdienst Zuid-OostBrabant

Gemeenschappelijke regeling Kempisch Bedrijvenpark

Financieel belang Eindhoven

Financieel belang Helmond

Financieel belang Bladel

Financieel belang Gemeenschappelijke regeling koepelorganisatie samenwerking kempengemeenten

Bijstand aan de deelnemende gemeenten in hun zorg voor de vormgeving van gebouwen en bouwwerken zowel op zichzelf als in verband met de bestaande omgeving of de te verwachten ontwikkeling daarvan. bijdrage 2008 4.000,1. Het ontwikkelen van een goed toegeruste organisatie van de hulpverlening voor de deelnemers. 2. Het bevorderen van een goede integrale samenwerking tussen de bij de hulpverlening betrokken organisaties en andere bij bestrijding van ongevallen en rampen betrokken organisaties. 3. Bevordering van de bestuurlijke afstemming/integratie van betrokken organisaties bij hulpverlening en ongevallen- en rampenbestrijding. 4. Daadwerkelijke brand, ramp en ongevallenbestrijding op alle gebied: preventie, repressie, en beperking van brand en brandgevaar. Idem voor ongevallen en rampen en bevordering van hulpverlening. bijdrage 2008 127.000,Gemeenschappelijke belangenbehartiging om daarmee de gezondheid van de bevolking en preventie van ziekten te bevorderen, alsmede snelle interventies op het gebied van gezondheid te verzorgen. bijdrage 2008 285.000,Het ontwikkelen en realiseren van een kwalitatief hoogwaardi en uit financieel-economisch oogpunt aanvaardbaar bedrijvenpark gelegen binnen het rechtsgebied, binnen de door het bevoegd gezag te stellen ruimtelijke en andere publiekrechtelijke randvoorwaarden en met inachtneming van de nader te formuleren sectorale doelstellingen en uitgangspunten. Risico is 25% van de exploitatiekosten. Bevorderen van een duurzame, robuuste samenwerking met flexibiliteit binnen geldende marges door het behartigen van de gemeenschappelijke belangen van de gemeenten, het vergroten van het gemeenschappelijke kennisniveau en het inspelen 93

Verbonden partij

Regeling Muziekschool de Kempen (oude gemeenschappelijke regeling)

Gemeenschappelijke Regeling Samenwerkingsverband Regio Eindhoven (SRE)

Vestigingsplaats

Financieel belang Bergeijk


Financieel belang Stichting Regionaal Inkoopbu- Deurne reau Zuidoost-Brabant

Gemeenschappelijke regeling WVK-groep

Financieel belang Bladel

Financieel belang Regeling regionale raad open- Budel baar basisonderwijs De Kempen Financieel belang

Behartigd openbaar belang op dwingende bestuurlijke en maatschappelijke ontwikkelingen die op termijn de bestuurskracht van de individuele gemeenten sterk zullen beïnvloeden met als doel: het, met behoud van de huidige bestuurlijke schaal, vergroten van de bestuurskracht door bundeling van ambtelijke expertise op stratgisch,tactisch en operationeel niveau met als resultaat verhoogde kwaliteit, continuïteit en efficiëntie. ISD, SCC i.o. en Vastgoed Voorwaarden scheppen ter ontwikkeling en bevordering van de ontwikkeling op het gebied van dans en muziek in ruime zin, waaronder exploitatie van een muziekschool en aanbod van vorming en ontwikkeling in de dorpskernen. bijdrage 2008 4.000,- (frictiekosten) De regio moet voorzien in de behoefte aan werken, wonen, recreëren, maatschappelijke participatie en een veilige leefomgeving zonder dat daarmee kansen voor toekomstige generaties verloren gaan. Het SRE wil een organisatie zijn die op een flexibele wijze kan inspelen op de behoeften van de gemeenten en op doelmatige wijze mede inhoud geven aan de regionale vraagstukken. bijdrage 2008 341.000,Samenwerking door 15 gemeenten in Zuid-Oost Brabant op inkoopgebied waarbij een drietal doelstellingen worden nagestreefd: financieel (betere condities en prijzen lagere inkoopkosten etc), kwalitatief (verbeterde specificaties verkorten levertijden etc), procesmatig (transparant inkoopproces, waarborgen integriteit bij inkoopprocessen, betrouwbaarheid budgetten). bijdrage 2008 63.000,Samenwerking t.a.v. de uitvoering van de Wet sociale werkvoorziening. bijdrage 2008 200,Het toezicht houden op het regionaal bestuur openbaar basisonderwijs de Kempen conform de wettelijke taken van de deelnemende gemeenten. bijdrage 2008 0,-

Privaatrechtelijke verbondenheden Stichting Regionaal Indicatie Orgaan Groot Kempenland NV Bank Nederlandse Gemeenten

NV Bouwfonds Nederlandse Gemeenten

Netwerkbedrijf NRE (PUF Participations BV)

Veldhoven Financieel belang ’s-Gravenhage

Financieel belang Hoevelaken


Het fungeren als indicatieorgaan op basis van art 9a AWBZ: indicatiestelling voor zorg. bijdrage 2008 ,Bankieren van en voor overheden en instellingen voor het maatschappelijk belang tegen zo laag mogelijke kosten. dividend 2007 -/- 110.000,Tegenwoordig is het doel achter dit belang de vervreemding van gemeentelijke belangen ten gunste van koper ABN-AMRO, voorheen waren deze actief op het financieren en participeren in bouwen in de breedste zin van het woord. dividend 2008 -/- 0,Het instandhouden van de benodigde infrastructuur om energie te distribueren. De herstructurering en de herfinanciering van de NRE Holding N.V., heeft op 4 oktober 2005 plaatsgevonden en heeft o.a. geleid tot de oprichting van PUF Participations B.V. 94

Verbonden partij

NV Brabant Water

Coöperatie Bosgroep het Zuiden U.A.

Vestigingsplaats Financieel belang ’s-Hertogenbosch

Financieel belang Nuenen

Behartigd openbaar belang Aandeel van de gemeente in NRE Holding N.V. is gewijzigd in PUF Participations B.V. dividend 2005/2006 -/- 544.000,Deelname in aandelenkapitaal van het nutsbedrijf ter bewerkstelligen van een zo hoog mogelijk voorzieningen niveau voor de individuele gebruiker. Het instandhouden van de benodigde infrastructuur om water te distribueren. (nog) geen dividend Opstellen en uitvoering van de jaarlijkse werkplannen voor bos- en heidegebied.

95

5. Balans 5.1 Balans Balans voor consolidatie Ultim o ACTIVA

2007

Balans ISD

Ultim o

Ultim o

2008

2007

Consolidatie

Balans na consolidatie

Ultim o

Ultim o

Ultim o

2008

2008

2008

Vaste activa Immateriële vaste activa - Kosten van onderzoek en ontw ikkeling

14.958

17.159

0

0

0

17.159

1.973

1.480

0

0

0

1.480

12.985

15.679

0

0

0

15.679

- Bijdragen aan activa in eigendom bij derden - Overige immateriële vaste activa

Materiële vaste activa

26.715.403

28.413.103

330.844

290.621

0

28.703.724

- Investeringen met een economisch nut - gronden uitgegeven in erfpacht - overige investeringen met een economisch nut - Investeringen in de openbare ruimte met uitsluitend een maatschappelijk nut

13.736

18.836

0

0

0

18.836

26.176.692

26.688.900

330.844

290.621

0

26.979.521

524.975

Financiële vaste activa

1.705.367 8.081.819

0 8.641.892

0 0

0 0

1.705.367 0

8.641.892

- Leningen aan: - deelnemingen

159.162

159.162

0

0

0

159.162

480.823

454.869

0

0

0

454.869

- Overige uitzettingen met een rentetypische looptijd van één jaar of langer

1.555.928

1.436.242

0

0

0

1.436.242

- bijdrage in activa van derden

5.885.906

6.591.619

0

0

0

- Overige langlopende leningen u/g

96

Totaal vaste activa

34.812.180

37.072.154

330.844

290.621

6.591.619 0

37.362.775

0

5.089.738

Vlottende activa Voorraden - Onderhanden w erk, w aaronder gronden in exploitatie

3.409.155 3.409.155

Uitzettingen met een rentetypische looptijd korter dan één jaar - Vorderingen op openbare lichamen

5.089.738 5.089.738

6.326.446

0 0

6.966.584

0 0

442.357

0 857.587

-776.050

7.048.121

193.385

564.624

442.357

857.587

-624.268

797.943

- Overige vorderingen

4.315.392

4.272.758

0

0

-151.782

4.120.976

- Vorderingen uit hoofde van BCF

1.817.328

2.128.861

0

0

0

2.128.861

341

341

0

0

0

- Overige uitzettingen Liquide middelen

17.524

17.900

666.163

1.020.771

341 0

1.038.671

- Kassaldi - Bank- en girosaldi Overlopende activa

17.524

17.900

666.163

1.020.771

0

1.038.671

1.499.884

1.992.361

328.324

227.884

-650

2.219.595

0

0

33.001

0

392

392

Totaal vlottende activa

11.253.009

14.066.583

1.469.845

2.106.242

-776.308

15.396.517

Totaal generaal

46.065.189

51.138.737

1.800.689

2.396.863

-776.308

52.759.292

Nog te verrekenen met gemeenten

96

Balans voor consolidatie PASSIVA

Balans ISD

Consolidatie

Balans na consolidatie

Ultim o

Ultim o

Ultim o

Ultim o

Ultim o

Ultim o

2007

2008

2007

2008

2008

2008

Vaste passiva Eigen vermogen - Algemene reserve

20.366.641 6.813.110

20.691.160 5.855.864

0 0

0 0

0 0

20.691.160 5.855.864

- Bestemmingsreserves - Voor egalisatie van tarieven - Overige bestemmingsreserves - Nog te bestemmen resultaat

197.699

0

0

0

0

0

12.412.658

12.148.606

0

0

0

12.148.606

943.174

2.686.690

0

0

0

2.686.690

Voorzieningen - Voorzieningen voor verplichtingen, verliezen en risico's

3.510.707

4.190.582

0

0

0

4.190.582

224.419

1.670.019

0

0

0

1.670.019

- Onderhoudsegalisatievoorzieningen

2.127.788

2.471.090

0

0

0

2.471.090

- Door derden beklemde middelen met een specifieke aanw endingsrichting

1.158.500

49.473

0

0

0

Vaste schulden

13.413.353

12.792.136

0

0

49.473 0

12.792.136

- Onderhandse leningen van: - binnenlandse banken en overige financiële instellingen - overige binnenlandse sectoren - Waarborgsommen

13.411.679

12.790.462

0

0

0

0

0

0

0

0

0

1.674

1.674

0

0

0

1.674

Totaal vaste passiva

37.290.701

37.673.878

0

0

12.790.462

0

37.673.878

97

Vlottende passiva Netto vlottende schulden

5.544.939

- Overige schulden

2.610.580

- Schulden aan Kredietinstellingen (BNG)

2.934.359

- Kasgeldleningen o/g BNG

Overlopende passiva

10.487.232

933.391

946.100

-59.091

11.374.241

3.743.083

933.391

946.100

-59.091

4.630.092

744.149

0

0

0

744.149 6.000.000

6.000.000

3.229.549

2.977.627

839.143

1.442.513

-717.217

3.702.923

0

0

28.155

8.250

0

8.250

8.774.488

13.464.859

1.800.689

2.396.863

-776.308

15.085.414

Totaal generaal

46.065.189

51.138.737

1.800.689

2.396.863

-776.308

52.759.292

Gew aarborgde geldleningen

48.613.606

83.260.465

Nog te verrekenen met gemeenten Totaal vlottende passiva

97

5.2 Grondslagen voor waardering van activa en passiva 5.2.1 Algemeen Alvorens de balansposten cijfermatig toe te lichten, willen we hieronder eerst weergeven welke waarderingsgrondslagen we hebben gebruikt bij het opstellen van de balans. We doen dit aan de hand van de posten op de balans. Uit democratisch oogpunt en voor relevante vergelijking met derden wordt de jaarrekening opgesteld volgens een aantal minimale vormvoorschriften. Waarderingsgrondslagen beogen enerzijds inzicht te geven in aspecten inzake de resultaatbepaling en van het vermogen en anderzijds het verstrekken van informatie en het afleggen van rekening en verantwoording. De waardering van de activa en passiva en de bepaling van het resultaat vindt plaats op basis van historische kosten. Tenzij bij het desbetreffende balanshoofd anders is vermeld, worden de activa en passiva opgenomen tegen nominale waarden. Op de jaarrekening van 2008 zijn de bepalingen van het Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten (BBV) van toepassing. De lasten en baten worden volgens het "matching-principe" toegerekend aan het jaar waarop ze betrekking hebben. Alle lasten en baten, die betrekking hebben op het boekjaar en ten tijde van het opstellen van de jaarrekening bekend zijn, worden in het betreffende verslagjaar verwerkt. Verliezen en risico's die hun oorsprong vinden voor het einde van het begrotingsjaar, worden in acht genomen indien zij voor het opmaken van de jaarrekening bekend zijn geworden. Baten en winsten worden slechts genomen voor zover zij op balansdatum daadwerkelijk gerealiseerd zijn. Dividendopbrengsten van deelnemingen worden als bate genomen op het moment waarop het dividend betaalbaar gesteld wordt (c.q. waarop de Algemene Vergadering van Aandeelhouders het dividendvoorstel goedkeurt). Naast de bepalingen van het BBV liggen aan de waardering drie beleidsnota’s ten grondslag, te weten: de nota “reserves en voorzieningen 2009”, het “beleidskader activeren, waarderen en afschrijven” en de nota “weerstandsvermogen en risicomanagement”. De uitkering van de behoedzaamheidreserve (onderdeel van de algemene uitkering) vindt plaats op basis van een nacalculatie en wordt doorgaans uitbetaald in het jaar volgende op het jaar waar deze uitkering betrekking op heeft. Op basis van de vooraankondiging op de maartcirculaire 2009 is rekening gehouden met een uitkering van de behoedzaamheidsreserve van € 74.000,-. Voor arbeidskosten gerelateerde verplichtingen van een jaarlijks vergelijkbaar volume wordt geen voorziening getroffen of op andere wijze een verplichting opgenomen. Op 1 januari 2007 is ISD de Kempen van start gegaan. Omdat de ISD geen zelfstandige entiteit is, maakt de ISD formeel ondereel uit van de organisatie van Bladel. In de balans hebben wij de consolidatie van de balans van de ISD De Kempen opgenomen. De reserves en voorzieningen zijn allen opgenomen tegen nominale waarde met uitzondering van de dekkingsreserves en de risicovoorziening saldi grondexploitatie die opgenomen zijn tegen contante waarde. De basis voor het waarderen van de reserves en voorzieningen is het beleidskader voor de reserves en voorzieningen. Het BBV bevat bepalingen die toestaan dat niet alleen bij de rekening toevoegingen en onttrekkingen aan reserves kunnen plaatsvinden, maar dit al kan bij de begroting/begrotingswijziging. De commissie BBV heeft bepaald dat in de rekening slechts de toevoegingen en onttrekkingen aan elk van (bestemmings)reserves kunnen worden verwerkt tot maximaal het bedrag dat via de begroting(swijziging) door de raad is goedgekeurd voor de betreffende bestemmingsreserve. Hieronder zijn de uitgangspunten geformuleerd die zijn gehanteerd voor de balanswaardering van de activa en passiva en de bepaling van het resultaat. Compensabele BTW wordt niet geactiveerd. 5.2.2 Waardering activa De materiële vaste activa betreffen investeringen met een economisch nut en met een maatschappelijk nut. Artikel 59 BBV beschrijft het onderscheid tussen investeringen met uitsluitend maatschappelijk nut in de openbare ruimte en investeringen met een (beperkt) economisch nut. Investeringen die op enigerlei wijze kunnen leiden tot of bijdragen aan het verwerven van inkomsten zijn investeringen met economisch nut. De vraag of de investering geheel kan worden terugverdiend is niet relevant voor de classificatie. Activa met een meerjarig economisch nut: zijn gewaardeerd tegen de verkrijgings- of vervaardigingsprijs verminderd met de reeds vervallen afschrijvingstermijnen en de terzake ontvangen subsidies en bijdragen 98

van derden. Gevormde bestemmingsreserves mogen geen deel meer uit maken van de verkrijgings- of vervaardigingsprijs. Dit betekent dat de verkrijgings- of vervaardigingsprijs volgens de uitgangspunten van het BBV bruto geactiveerd worden. Op grondbezit met economisch nut wordt niet afgeschreven. Activa met een meerjarig maatschappelijk nut: zijn gewaardeerd tegen de verkrijgings- of vervaardigingsprijs verminderd met de reeds vervallen afschrijvingstermijnen en de terzake ontvangen subsidies en bijdragen van derden. Activering vindt plaats tegen de netto verkrijgings- of vervaardigingsprijs. Dit betekent dat de terzake gevormde bestemmingsreserves deel uit maken van de verkrijgings- of vervaardigingsprijs. De onder de financiële vaste activa opgenomen kapitaalverstrekkingen, verstrekte leningen, deelnemingen en bijdragen aan activa in eigendom van derden zijn gewaardeerd tegen de verkrijgingsprijs, verminderd met aflossingen en andere terugontvangsten. Bij noodzakelijke afwaardering van de financiële activa wordt het verschil in één keer als een last genomen in de rekening van lasten en baten. Bijdragen aan activa van derden worden conform BBV geactiveerd. Dergelijke geactiveerde bijdragen zijn gewaardeerd op het bedrag van de verstrekte bijdragen, verminderd met afschrijvingen. De verleende bijdragen worden afgeschreven in de periode waarin het betrokken actief van de derde op basis van de door de gemeente gestelde voorwaarden moet bijdragen aan de publieke taak. De immateriële vaste activa betreffen activa die niet stoffelijk zijn en evenmin als financiële vaste activa kunnen worden aangemerkt, zoals kosten van onderzoeken. De immateriële vaste activa worden gewaardeerd tegen de verkrijgings- c.q. vervaardigingsprijs verminderd met de afschrijvingen en waardeverminderingen die naar verwachting duurzaam zijn. Voorgeschreven is dat de afschrijvingstermijn van deze activa niet meer dan vijf jaar mag bedragen. De voorraden nog niet in exploitatie genomen gronden worden gewaardeerd tegen verkrijgings- of vervaardigingsprijs (inclusief de jaarlijkse bijgeschreven rente), dan wel de lagere marktwaarde c.q. de maximaal aanvaardbaar geachte prijzen, rekening houdend met het verwachte tijdstip van inbreng in de exploitatie. De gronden in exploitatie worden gewaardeerd tegen de verkrijgings- of vervaardigingsprijs, verminderd met de gerealiseerde (verkoop)opbrengsten. Indien deze lager is worden de gronden in exploitatie gewaardeerd tegen marktwaarde. Er wordt rente bijgeschreven op de boekwaarde van deze voorraden. Positieve resultaten worden in beginsel verantwoord bij afronding van het project, dan wel tussentijds indien er voldoende zekerheid bestaat dat het resultaat behaald zal worden. Verliezen worden verantwoord zodra deze bekend zijn. Voor een nadere toelichting op voorraden / onderhanden werk en winstnemingen met betrekking tot grondexploitatie wordt verwezen naar de paragraaf grondbeleid in hoofdstuk 5. Interne apparaatskosten worden aan de projecten en activiteiten op basis van tijdregistratie tegen voorgecalculeerde tarieven doorbelast. De overige voorraden zijn opgenomen tegen de laatst betaalde inkoopprijzen. De vorderingen en overlopende activa zijn voor de nominale waarde opgenomen. Voor verwachte oninbaarheid is een voorziening in mindering gebracht. Het opnemen van een voorziening voor dubieuze debiteuren (algemeen) is noodzakelijk voor een bedrag van € 44.000,- en € 166.000,- voor dubieuze debiteuren sociale zaken. De liquide middelen zijn opgenomen tegen nominale waarde. 5.2.3 Wijze van afschrijven De wijze van afschrijving is vastgelegd in het “beleidskader activeren, waarderen en afschrijven”, zoals door de raad vastgesteld in zijn vergadering van 21 december 2004. Dit betekent dat op investeringen welke in de loop van het jaar worden gedaan alleen rente toegerekend wordt, maar niet afgeschreven. De afschrijving is in principe lineair tenzij de raad voor een andere wijze van afschrijving heeft gekozen. Er wordt geen rekening gehouden met een eventuele restwaarde. Afschrijving vangt in beginsel aan met ingang van 1 januari volgende op het jaar van gereedkoming. Voor een specificatie van de afschrijvingstermijnen wordt verwezen naar de bijlagen. In 2008 heeft er geen wijziging plaatsgevonden van de waarderingsgrondslagen in vergelijking met dienstjaar 2007. Per 31 december 2008 werden buiten gebruik gestelde investeringen (Ford Transit, vervanging geluidsinstallatie, boekwaarde voormalig gemeenschapshuis Hoogeloon wegens sloop) tot een bedrag van € 103.000,- extra afgeschreven en de restant-investeringen 2007 met een maatschappelijk nut tot een bedrag van € 51.000,-.

99

5.3 Toelichting op de balans In deze toelichting op de balans wordt achtereenvolgens ingegaan op de in de balans vermelde activa, de in de balans vermelde passiva 5.3.1. Activa Immateriële vaste activa Immateriële vaste activa zijn uitgaven die in meerdere jaren worden afgeschreven, maar waar geen bezittingen tegenover staan. Zij zijn niet stoffelijk van aard en zijn niet onder de financiële vaste activa begrepen. Het onderstaande overzicht geeft het verloop weer van de immateriële vaste activa gedurende het jaar 2008: verloop im m ateriële vaste activa

boekw aarde

investe- des-invesringen teringen

afschrijvingen

afw aardering

01-01-2008  kosten van onderzoek en  bijdragen aan activa in eigendom  overige immateriële activa

12.985

totaal

14.958

boekw aarde 31-12-2008

1.973

493

1.480

14.361

11.667

15.679

14.361

12.160

17.159

Voorts wordt verwezen naar de investeringen financieringsstaat die deel uitmaakt van de jaarrekening. Materiële vaste activa Materiële vaste activa zijn uitgaven die een meerjarig nut hebben en in termijnen worden afgeschreven. De opname van de materiële activa is in beginsel gebaseerd op de verkrijgings- of vervaardigingsprijs verminderd met de totale afschrijvingen, eventuele bijdragen en gerelateerde ontvangsten. Op de waarde van activa met economisch nut mogen de reserves niet meer in mindering worden gebracht (het zgn. bruto activeren). De materiële vaste activa met een economisch nut kan voorts worden onderscheiden in: verloop m ateriële vaste activa (econom isch nut)

boekw aarde

corr.beginbalans


afschrijvingen

afw aardering

01-01-2008 · gronden in erfpacht · gronden en terreinen · bedrijfsgebouw en · grond- w eg- en w aterbouw kundige w erken · grond- w eg- en w aterbouw kundige w erken Natuurpark de Groote beerse · vervoermiddelen · machines, apparaten en installaties  machines, apparaten en installaties ISD · overige materiële vaste activa totaal


13.736

6.200

1.100

18.836

1.613.035

329.525

3.042

1.939.518

8.606.472

125.027

36.205

339.390

13.610.165

1.156.792

59.877

413.207

381.583

-280.301

100.401

8.255.503 14.293.873 101.282

296.927

49.394

49.048

1.668.510

529.022

393.238

1.804.294

330.844

20.300

60.523

290.621

26.521.272

1.935.959

96.082

1.259.548

2.843

103.244

294.430

26.998.357

Voorts wordt verwezen naar de investeringen financieringsstaat die deel uitmaakt van de jaarrekening. Daarnaast worden de materiële vaste activa met een maatschappelijk nut weer onderverdeeld in:

100

verloop m ateriële vaste activa (m aatschappelijk nut)

boekw aarde

corr.beginbalans


afschrijvingen

afw aardering

01-01-2008


 gronden in erfpacht  gronden en terreinen  w oonruimten  bedrijfsgebouw en  grond- w eg- en w aterbouw kundige w erken  vervoermiddelen  machines, apparaten en installaties  overige materiële vaste activa totaal

457.127

2.813.839

67.848

888

524.975

2.814.727

1.566.848

8.686

50.689

1.644.743

8.112

1.566.848

16.798

60.624

50.689

1.705.367

Financiële vaste activa Financiële vaste activa zijn leningen, deelnemingen en bijdragen in eigendom van derden, die het uitoefenenen van de werkzaamheid van de organisatie duurzaam dienen. Ook de ‘bijdragen in activa van derden’ vallen onder deze categorie. De vermelde financiële activa zijn als volgt opgebouwd: verloop financiële vaste activa

boekw aarde


afschrijvingen

aflossing

afw aardering

boekw aarde

01-01-2008

31-12-2008

159.162

159.162

a.kapitaalverstrekkingen aan:  deelnemingen  gemeenschappelijke regelingen  overige verbonden partijen b.leningen aan:  w oningbouw corporaties  deelnemingen  overige langlopende leningen  overige uitzettingen met een looptijd >1 jaar  bijdrage in activa van derden

5.885.906

1.008.442

302.729

totaal

8.081.819

1.008.442

302.729

480.823

25.954

454.869

1.555.928

119.686

1.436.243 6.591.619

145.640

8.641.893

Voorts wordt verwezen naar de investeringen financieringsstaat die deel uitmaakt van de jaarrekening. Vlottende activa Vlottende activa zijn bezittingen waarvan het daarin geïnvesteerde vermogen binnen één jaar vrijkomt. Voorraden (onderhanden werken) Realisatie van de opbrengsten is gestoeld op moment van ondertekening van de verkoopovereenkomst. Dit betekent dat er enige tijd zit ten opzichte van het passeren van de transportakte. De in de balans opgenomen voorraden wordt als volgt gespecificeerd: verloop voorraden grondexploitatie



onderhanden w erk, w aaronder bouw gronden in exploitatie af: risicovoorziening grondexploitatie

3.604.305

5.719.092

-195.150

-629.354

totaal

3.409.155

5.089.738

101

Van de bouwgronden in exploitatie kan van het verloop in 2008 het volgende overzicht worden weergegeven: verloop voorraden

-bp Stokekkers


investeringen

-617.740

11.166

-bp Bieshof Hoogeloon

-81.393

60.221

-industrie terrein Oost

-274.153

150.000

-bp de Biezen 1e fase

inkom sten

12.448

boek- voorziening balansw aarde w aarde 31-12-2008 31-12-2008 -628.906

-628.906

-21.172

-21.172

-136.601

-136.601

-19.213

30.203

10.990

10.990

-bp Beemdstraat

1.736.298

118.863

1.855.161

1.855.161

-bp Latestraat/de Lei

1.678.319

128.938

-79.163

83.033

-project de Lange Trekken -inbreidingsgebied Casteren

1.807.257

-290.870

1.516.387

3.870

-234.950

169.940

-65.010

-plan Coppens

99.019

832.300

931.319

-bp de Blikken

-239.109

200.226

-38.883

8.538

20.480

29.018

29.018

-122.527

-122.527 23.903

-omgeving Ganzestraat -plan Mastbos -plan Kempenland

1.608.783

1.731.310

-65.010 -338.484

592.835 -38.883

12.422

11.481

23.903

-locatie Orion

2.342

80.747

83.089

83.089

-locatie van Rijthoven Casteren

2.642

2.079.010

2.081.652

2.081.652

425

20.534

-locatie Oude schoolpad -Tuinstraat -de Bucht Casteren

1.125 113

184.316

20.959

20.959

-183.191

-183.191

133

246

246

-project de Wijer Oost

27.321

27.321

27.321

-Locatie Wijer- De Kuil

24.711

24.711

24.711

6.168

6.168

6.168

-'t Pleintje Hapert

203

203

203

-Alexanderhof Hapert

910

910

910

4.175

4.175

4.175

-Locatie Kerkstraat Casteren

-Posthof Bladel -Marktstaete Bladel -De Smet Bladel -Heeleind (Geerts) Bladel -Toermalijn Bladel -Akkerstraat 10 totaal

3.604.305

460

460

460

6.165

6.165

6.165

543

543

543

74

74

74

1.058

1.058

1.058

4.057.897

1.943.110

5.719.092

-629.354

5.089.738 4.500.472

nog te maken kosten nog te verw achten opbrengsten

12.324.590

verw acht eindresultaat

-2.734.380

Voor een nadere toelichting op de grondexploitatie wordt verwezen naar de toelichting op het programma “Ruimtelijke ontwikkeling en beheer” en naar de paragraaf “Grondbeleid”. Uitzettingen korter dan één jaar De in de balans opgenomen uitzettingen met een looptijd van één jaar of minder kunnen als volgt gespecificeerd worden:

102



- vorderingen op openbare

193.385

564.624

564.624

- ISD

442.357

857.587

857.587

-454.878

-624.268

-624.268

4.519.997

4.482.677

verloop vorderingen

- ISD inzake gemeente Bladel

voorziening oninbaar

gecorrigeerd saldo 31-12-08

verstrekte kasgeldleningen - rekening-courantverhoudingen niet financiële instellingen - overige vorderingen - Gemeente Bladel inzake ISD - vorderingen uit hoofde van BCF - overige uitzettingen totaal

209.919

4.272.758

-88.630

-151.782

-151.782

1.817.328

2.128.861

2.128.861

341

341

341

6.429.900

7.258.040

209.919

7.048.121

Liquide middelen Het saldo van de liquide middelen bestaat uit de volgende componenten: verloop liquide m iddelen



· kasgelden · banksaldi · ISD banksaldi · girosaldi totaal

13.520

17.699

666.163

1.020.771

4.004

201

683.687

1.038.671

Het bankrekeningnummer bij de Postbank is begin 2009 opgeheven en bankrekeningnummer bij de ABNAMRO per balansdatum. Overlopende activa Dit betreffen enerzijds posten waarvan de daadwerkelijke ontvangst in het daaropvolgende jaar zal plaatsvinden, maar waarvan aantoonbaar is, dat de opbrengsten in het lopende verslagjaar verantwoord dienen te worden en anderzijds waarvan de daadwerkelijke betaling reeds in het lopende verslagjaar heeft plaatsgevonden, maar waarvan de lasten in het volgende verslagjaar verantwoord dienen te worden. verloop overlopende activa

· vooruitbetaalde bedragen



155.115

130.768

1.344.769

1.861.593

· nog te ontvangen bedragen ISD

328.324

227.884

· n.t.o. bedragen ISD inz.gemeente

-122.280

· n.t.o. bedragen gemeente inz.ISD

-3.988

-650

1.701.940

2.219.595

· nog te ontvangen bedragen

totaal

5.3.2 Passiva Eigen vermogen Het eigen vermogen bestaat uit de reserves en het saldo van de rekening van lasten en baten. Een globale specificatie van de reserves kunt u terugvinden in onderstaand tabel. Voor een nadere specificatie wordt tevens verwezen naar de financierings- en investeringsstaat.

103

verloop reserves

onttrekkingen


913.675

3.009.095

2.029.864

197.699

0

12.412.658

4.296.475

4.560.527

12.148.606

943.174

2.686.690

943.174

2.686.690

8.091.840

8.710.495

20.691.160

boekresultaatw aarde bestem m ing 01-01-2008 2007

verm eerderingen

· algemene reserve: - noodzakelijke omvang

3.631.000

- vrij besteedbaar deel

3.182.110

195.000 943.174

3.826.000

· bestemmingsreserves - voor egalisatie tarieven - overige best.reserves · resultaat na bestemming totaal

197.699

20.366.641

943.174

Reserves worden gevormd via resultaatbestemming. Onderstaand worden de reserves nader toegelicht. Algemene reserve De algemene reserve maakt deel uit van het weerstandsvermogen van de gemeente en heeft als doel de gemeente de mogelijkheid te bieden om niet-structurele financiële risico’s op te kunnen vangen, zonder dat dit betekent dat het beleid veranderd moet worden. De omvang van de algemene reserve is gebaseerd op het risicoprofiel van de gemeente. In de nota’s weerstandsvermogen en risicomanagement en reserves en voorzieningen wordt de algemene reserve als normatief kader beschouwd: het eigenstandig risicoprofiel is bepaald op € 200,- per inwoner en komt daarmee op een niveau van € 3.826.000,-. - stand 01-01-2008: 6.813.000 - stand 31-12-2008: 5.856.000 (voor resultaatbestemming) Saldo baten en lasten Voor een toelichting op het saldo van de rekening van lasten en baten verwijzen wij u naar de toelichting op de resulatenrekening (hoofdstuk 7). - stand 01-01-2008: 943.000 - stand 31-12-2008: 2.687.000 Bestemmingsreserves De bestemmingsreserves worden onderverdeeld in tariefegalisatiereserves en overige bestemmingsreserves. Tariefegalisatiereserves Dit zijn reserves die dienen om ongewenste schommelingen op te vangen in de tarieven voor derden. Tarief egalisatiereserve afvalstoffenheffing Het meerjarig opvangen van schommelingen in de tarieven voor de afvalstoffenheffing. In de nota reserves en voorzieningen is de reserve opgeheven, omdat de onderliggende verplichting voortaan onder de reikwijdte van artikel 44 BBV is komen te vallen. - stand 01-01-2008: 198.000 - stand 31-12-2008: 0 Overige bestemmingsreserves De overige bestemmingsreserves worden onderverdeeld in dekkingsreserves en reserves ingesteld voor een bepaald doel. Dekkingsreserves Deze reserves zijn ingesteld n.a.v. voorschriften uit de BBV, die inhouden dat alle investeringen met een economisch nut bruto geactiveerd moeten worden en dienen ter (gedeeltelijke) dekking van de kapitaallasten van investeringen. Voor de uitbreiding van het gemeentehuis, de nieuwbouw van de brandweerkazerne, de piramide en de afwikkeling verkoop hypotheekfonds Noord-Brabantse Gemeenten (HNG) zijn dekkingsreserves gevormd. Dekkingsreserve uitbreiding gemeentehuis Afdekken van de kapitaallasten van de investering voor uitbreiding van het gemeentehuis. De reserve is overgebracht naar de nieuwe dekkingsreserve afschrijving geactiveerde investeringen. - stand 01-01-2008: 3.540.000 - stand 31-12-2008: 0 104

Dekkingsreserve brandweerkazerne Bladel Afdekken van de kapitaallasten van de investering voor de nieuwbouw van de brandweerkazerne Bladel. De reserve is overgebracht naar de nieuwe dekkingsreserve afschrijving geactiveerde investeringen. - stand 01-01-2008: 512.000 - stand 31-12-2008: 0 Dekkingsreserve de Piramide Afdekken van de kapitaallasten van de investering voor de Piramide. De reserve is overgebracht naar de nieuwe dekkingsreserve afschrijving geactiveerde investeringen. - stand 01-01-2008: 151.000 - stand 31-12-2008: 0 Dekkingsreserve afschrijving geactiveerde investeringen Afdekken van de kapitaallasten van de investeringen voor uitbreiding van het gemeentehuis, de nieuwbouw van de brandweerkazerne Bladel en basisschool de Piramide. - stand 01-01-2008: 0 - stand 31-12-2008: 4.060.000 Reserve verkoop hypotheekbedrijf HNG Het inzichtelijk maken van de jaarlijks te ontvangen verkoopopbrengst tot en met 2020. - stand 01-01-2008: 1.556.000 - stand 31-12-2008: 1.436.000 Overige bestemmingsreserves Deze reserves zijn ingesteld voor een bepaald doel. Bestemmingsreserve grondexploitatie De reserve dient ter dekking van de risico’s van kostenbegrotingen als gevolg van conjuncturele ontwikkelingen (en de stagnatie van de gronduitgifte). - stand 01-01-2008: 500.000 - stand 31-12-2008: 500.000 Behoedzaamheidsreserve Deze reserve is bedoeld als achtervang voor het niet of slechts gedeeltelijk uitkeren van de behoedzaamheidsuitkering. - stand 01-01-2008: 412.000 - stand 31-12-2008: 412.000 Bestemmingsreserve personeelsbeleid à la carte Deze reserve heeft het doel om op individueel niveau invulling te geven aan het arbeidsvoorwaardenbeleid. Jaarlijks wordt een vast bedrag per formatieplaats toegevoegd aan deze reserve. - stand 01-01-2008: 13.000 - stand 31-12-2008: 12.000 Bestemmingsreserve herbelegging opbrengst NRE Instandhouden vermogen ter verbetering van het weerstandsvermogen. - stand 01-01-2008: 5.728.000 - stand 31-12-2008: 5.728.000 Voorzieningen Voorzieningen worden op grond van artikel 44 BBV gevormd voor: - verplichtingen en verliezen waarvan de omvang op balansdatum onzeker is doch redelijkerwijs te schatten; - bestaande risico’s op balansdatum ter zake van verplichtingen of verliezen waarvan de omvang redelijkerwijs te schatten is; - kosten die in een volgend begrotingsjaar worden gemaakt maar de oorsprong hebben in het begrotingsjaar of een eerder begrotingsjaar en de voorziening strekt tot kostenegalisatie; Voorzieningen worden gewaardeerd op het nominale bedrag van de betrokken verplichting c.q. het voorzienbare verlies, met uitzondering van de risicovoorziening grondexploitatie die tegen contante waarde opgenomen wordt. Alle aanwendingen van de voorzieningen zijn rechtstreeks ten laste van de voorziening ge-

105

bracht. Voor een nadere specificatie wordt tevens verwezen naar de financierings- en investeringsstaat. Een globale specificatie van de voorzieningen kunt u terugvinden in onderstaand tabel. verloop voorzieningen

· risicovoorzieningen


stortingen t.l.v. de exploitatie

onttrekkingen


224.419

1.696.925

251.325

1.670.019

· egalisatie voorzieningen

2.127.788

1.734.505

1.391.203

2.471.090

· specifieke door derden beklemde voorzieningen

1.158.500

49.473

1.158.500

49.473

totaal

3.510.707

3.480.903

2.801.028

4.190.582

Risicovoorziening Dit betreft voorzieningen wegens op balansdatum bestaande risico’s ter zake van bepaalde te verwachten verplichtingen of risico’s. Tevens is er sprake van voorzieningen op oninbare vorderingen en voorziene exploitatierisico’s voor de grondexploitatie. Deze voorzieningen zijn in mindering gebracht op de betreffende vorderingen ad € 210.000,- en de onderhanden werken van de grondexploitatie ad € 629.000,Risicovoorziening frictiekosten muziekschool de Kempen Het opvangen van het gemeentelijk aandeel in de frictiekosten tot en met 2015 als gevolg van de structuurwijziging van de Muziekschool de Kempen. - stand 01-01-2008: 38.000 - stand 31-12-2008: 35.000 Voorziening wethouderspensioenen Bekostigen van de pensioenuitkeringen van wethouders die de pensioengerechtigde leeftijd hebben bereikt, alsmede opvangen verplichtingen voortvloeiende uit de overgedragen elders opgebouwd pensioenkapitaal wethouders. - stand 01-01-2008: 186.000 - stand 31-12-2008: 942.000 Voorziening wachtgeldverplichtingen voormalige wethouders Het opbouwen van vermogen voor het kunnen dekken van de wachtgeldverplichtingen van voormalige wethouders. - stand 01-01-2008: 0 - stand 31-12-2008: 176.000 Voorziening wachtgeldverplichtingen voormalig personeel Het opbouwen van vermogen voor het kunnen dekken van de wachtgeldverplichtingen van voormalige medewerker(s). - stand 01-01-2008: 0 - stand 31-12-2008: 355.000 Voorziening liquidatie KCMD Het meerjarig opvangen van de kosten (wachtgeldverplichtingen) als gevolg van de liquidatie van het KCMD. - stand 01-01-2008: 0 - stand 31-12-2008: 162.000 Egalisatievoorzieningen Deze voorzieningen worden gevormd wegens kosten die in een volgend begrotingsjaar zullen worden gemaakt, mits het maken van die kosten zijn oorsprong mede vindt in het begrotingsjaar of daaraan voorafgaand en de voorziening strekt tot gelijkmatige verdeling van lasten over een aantal jaren. Het betreft voorzieningen waaraan beheerplannen zijn gekoppeld. In de paragraaf onderhoud kapitaalgoederen wordt de stand van de beheerplannen toegelicht. Egalisatievoorziening onderhoud gemeentelijke gebouwen Het meerjarig opvangen van de kosten van het uitvoeren van het jaarlijks systematisch onderhoud aan de gemeentelijke gebouwen. - stand 01-01-2008: 836.000 - stand 31-12-2008: 967.000

106

Op basis van een voortschrijdende onderhoudscyclus van 10 jaar zijn de financiële consequenties voor de periode 2005-2014 in beeld gebracht en vertaald in de jaarrekening. Egalisatievoorziening vervanging sportmaterialen sporthal ’t Spant er Het meerjarig opvangen van kosten van het regulier vervangen van sportmaterialen en inventaris in de sporthal ’t Spant Er. - stand 01-01-2008: 65.000 - stand 31-12-2008: 67.000 Egalisatievoorziening vervanging sportmaterialen sporthal Eureka Het meerjarig opvangen van kosten van het vervangen van sportmaterialen en inventaris in de sporthal Eureka. - stand 01-01-2008: 53.000 - stand 31-12-2008: 57.000 Egalisatievoorziening onderhoud wegen Het meerjarig opvangen van de kosten van het uitvoeren van adequaat onderhoud aan de wegen. - stand 01-01-2008: 3.000 - stand 31-12-2008: 44.000 Op basis van een voortschrijdende onderhoudscyclus van 10 jaar zijn de financiële consequenties in beeld gebracht en vertaald in de jaarrekening. Egalisatievoorziening onderhoud riolering Het meerjarig opvangen van de kosten voor het in stand houden, vervangen en verbeteren van het afvalwatersysteem en is gebaseerd op een meerjaren bestedingsplan op basis van een voortschrijdende onderhoudscyclus van 10 jaar. - stand 01-01-2008: 1.173.000 - stand 31-12-2008: 998.000 Op basis van een voortschrijdende onderhoudscyclus van 10 jaar zijn de financiële consequenties in beeld gebracht en vertaald in de jaarrekening. Egalisatievoorziening afvalstoffenheffing Het meerjarig opvangen van schommelingen in de tarieven voor de afvalstoffenheffing (zie tarief egalisatiereserve afvalstoffenheffing). - stand 01-01-2008: 0 - stand 31-12-2008: 338.000 Overige voorzieningen Voorziening garanties/vrijwaringen NRE Het meerjarig opvangen van kosten voortvloeiende uit de voorwaardelijke verkoop van NRE. Omdat er geen contract meer is met MEIF worden er ook geen claims of garanties meer gedaan. Deze voorziening kan daarom opgeheven worden. - stand 01-01-2008: 1.159.000 - stand 31-12-2008: 0 Voorziening afwikkeling RGHSG Het rijk heeft de regeling geldelijke steun huisvesting gehandicapten (RGHSG) op basis van contante waarde afgekocht. De ontvangen middelen worden gebruikt voor de meerjarige afwikkeling van de toegekende aanvragen. - stand 01-01-2008: 0 - stand 31-12-2008: 49.000 Vaste schulden Vaste schulden worden gewaardeerd tegen de nominale waarde verminderd met gedane aflossingen. Onder de vaste schulden ressorteren de opgenomen (langlopende) geldleningen en de overige schulden waarvan de looptijd langer is dan 1 jaar. Een globale specificatie van de vaste schulden kunt u terugvinden in onderstaand tabel.

107

verloop vaste schulden


aflossingen

13.411.679

621.217

verm eerderingen


· onderhandse leningen: - binnenlandse banken · w aarborgsommen totaal

1.674 13.413.353

12.790.462 1.674

621.217

12.792.136

De totale rentelast voor het jaar 2008 met betrekking tot de vaste schulden bedraagt € 622.000. Verplichtingen voortvloeiende uit leasing zijn niet van toepassing. Kortlopende schulden Kortlopende schulden zijn schulden met een looptijd van ten hoogste één jaar. Een globale specificatie van de kortlopende schulden kunt u terugvinden in onderstaand tabel. verloop kortlopende schulden

· crediteuren



2.610.580

3.743.083

· crediteuren ISD

933.391

946.100

· crediteuren ISD inz.gemeente

-90.811

-59.091

· vooruit ontvangen bedragen

392.661

102.036

· vooruit ontvangen specifieke uitkeringen

851.047

780.441

1.985.841

2.095.150

839.143

1.442.513

· nog te betalen bedragen · nog te betalen bedragen ISD · nog te betalen bedragen ISD inz.gemeente

0

-420

· nog te betalen bedragen gemeente inz.ISD

-569.192

-716.797

6.952.660

8.333.015

totaal

De in de balans opgenomen overige kortlopende schulden kunnen als volgt gespecificeerd worden: overige kortlopende schulden


kasgeldleningen

6.000.000

schulden aan kredietinstellingen (BNG) totaal


744.149 0

6.744.149

De vooruit ontvangen specifieke uitkeringen betreffen posten waarvan de daadwerkelijke ontvangst in het huidige (of vorig) jaar heeft plaats gevonden, maar waarvan aantoonbaar is, dat de betalingen in het volgende verslagjaar verantwoord dienen te worden.

108

toevoegingen

verm inderingen

5.800

0

474.032

422.514

659.733

236.813

· ISV-2 gelden

94.368

54.606

2.790

146.184

· Regeling Inburgering allo chto ne vro uwenI

99.923

specificatie vooruit ontvangen specifieke uitkeringen

· Regeling Inburgering o udko mers · Werkdeel Wet werk en bijstand

· Tijdelijke subsidieregeling schuldhulpverlening · Wet Inburgering Nieuwko mers · Regeling nalatenschap Oude Vreemdelingenwet totaal

saldo aan het begin van 2008 5.800

vrijgevallen bedragen

2.293

350

97.630 350

176.574

129.473

0

44.800

851.047

651.393

saldo aan het eind van 2008

51.033

0 255.014 44.800

721.649

350

780.441

Waarborgen en garanties Voor zover leningen door de gemeente gewaarborgd zijn, is buiten telling het totaalbedrag van de geborgde schuldrestanten per einde boekjaar opgenomen. Het in de balans opgenomen bedrag voor verstrekte waarborgen aan natuurlijke- en rechtspersonen kan als volgt gespecificeerd worden: verloop w aarborgen en garanties

achtervangposities overige w aarborgen (aandeel gemeente) totaal

oospronkelijk bedrag

01-01-2008 31-12-2008

80.618.723

41.492.501 76.348.832

7.868.056 88.486.779

restant

7.121.105

restant

6.911.633

48.613.606 83.260.465

In 2007/2008 zijn een viertal WSW-borgstellingen met een achtervangpositie voor de gemeente afgegeven voor de sociale woningbouwprojecten. Het verlies dat de gemeente als achtervanger kan lijden, is beperkt tot de rentederving over leningen die we bij een calamiteit aan het WSW moeten verstrekken. De kans dat het WSW achtervangers moet aanspreken is zeer gering. Sinds de oprichting van het WSW in 1983 is er geen claim geweest en is er noch op de secundaire, noch op de tertiaire zekerheid een beroep gedaan. Materieel gezien loopt de gemeente op basis van de achtervangpositie van het WSW geen risico. Voor één gegarandeerde lening (restant € 664.811,-) geldt dat de gemeente daarvoor slechts voor 56% garant staat (restant € 363.024,-). De overige 34% worden door andere instellingen gegarandeerd.

109

6. Niet uit de balans blijkende gegevens (stille reserves) Er is sprake van een stille reserve indien activa op de balans staan die te laag gewaardeerd zijn. Met name activa die in de loop der jaren meer waard zijn geworden dan de historische kostprijs. Bij de stille reserves gaat het om alle niet-bedrijfsgebonden activa (activa niet voor de openbare dienst bestemd) die een hogere waarde hebben dan de boekwaarde die is gebaseerd op de historische kostprijs. Stille reserves kunnen een rol spelen bij de bepaling van de weerstandsvermogen. Kunnen, omdat pas bij daadwerkelijke verkoop blijkt of de hogere waarde daadwerkelijk wordt gerealiseerd ten opzichte van de boekwaarde. Tot die tijd is het slechts een potentiële bijdrage aan de weerstandscapaciteit. Op basis van het voorzichtigheidsbeginsel is in de nota weerstandsvermogen en risicomanagement ingekaderd om eerst bij het realisatiemoment van een stille reserve (verkoop van het eigendom) deze middelen toe te voegen aan de weerstandsvermogen. De navolgende niet-bedrijfsgebonden activa kunnen worden genoemd: Pachtgronden: In totaal is er met een oppervlakte van ca 83 ha grond in erfpacht uitgegeven. Er van uitgaande dat de verkeerswaarde van een ha.-pachtgrond in verpachte staat ca. 16 duizend euro (de helft van de vrije verkoopwaarde) bedraagt, kan het potentieel pachtareaal vastgesteld worden op ca. € 1,328 miljoen. Bos- en natuurgebied Het bosbezit bedraagt ca. 840 ha. Er van uitgaande dat een ha.-bosgrond ongeveer 10 duizend euro op kan brengen kan het potentieel worden bepaald op ca.€ 8,4 miljoen. Hierbij moet wel aangetekend worden dat, indien bosgrond overgedragen wordt aan Staatsbosbeheer, DLG of Brabants Landschap, dit vaak tegen een symbolische prijs geschiedt. In dat geval dient het potentieel neerwaarts aangepast te worden. Overhoeken in afgesloten bestemmingsplannen In de afgesloten bestemmingsplannen zijn diverse verhuurde perceeltjes opgenomen met een boekwaarde van € 0,-. Hoewel de totale oppervlakte van deze gronden administratief niet vast ligt, kunnen aan deze gronden bij verkoop vanzelfsprekend wel waarden toegekend worden. Winsten grondexploitatie De gemeente Bladel betracht voorzichtigheid bij tussentijdse winstnemingen van de grondexploitatie. Voor de voorwaarden van tussentijdse winstnemingen zij verwezen naar de paragraaf grondbeleid. Dit betekent dat gedurende jaren nog beperkte stille reserves in de jaarrekening in stand gehouden (moeten) worden. De strategische aankopen inzake de grondexploitatie zijn bedoeld om op termijn in de ontwikkeling van woninglocaties of bedrijventerreinen te worden betrokken. Daarom worden ook deze eigendommen beschouwd als duurzaam verbonden aan de bedrijfsvoering. Aandelen Bank Nederlandse Gemeenten: De aandelen van BNG staan op de balans voor ca € 157.000,-. De werkelijke waarde is in verband met de hoge winstgevendheid van deze instelling vele malen hoger. De opbrengstwaarde van de aandelen BNG kan gebaseerd worden op de intrinsieke waarde. Dit is de waarde op basis van het eigen vermogen. De BNG heeft een eigen vermogen van 2.592 mln en 55.690.720 aandelen geplaatst en volgestort. De intrinsieke waarde per aandeel komt daarmee uit op € 46,54. De totale opbrengst waarde kan dan becijferd worden op ca € 2,92 mln. Opbrengstwaarde minus boekwaarde bedraagt dan ca € 2,765 mln. Uitvoering Wmo In 2007 is de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) van kracht geworden bij gemeenten. De wetgever heeft bepaald dat de berekening, oplegging en incasso van de eigen bijdrage wordt uitgevoerd door het CAK. Het CAK verstrekt een totaaloverzicht waarbij maandelijks afstorting aan de gemeente plaatsvindt van de geïncasseerde bijdragen. Probleempunt hierbij is dat de gemeente niet direct inzicht heeft in de individueel door het CAK berekende eigen bijdrage van de cliënt en dat de gemeente de eigen bijdrage, met uitzondering van de personen die een financiële tegemoetkoming (PGB) hebben gekregen, niet direct kunnen berekenen en controleren. Door de systematiek te kiezen van het vaststellen van de eigen bijdragen door het CAK, heeft de wetgever in feite bepaald, dat de verantwoordelijkheid voor de juistheid en volledigheid van de eigen bijdragen geen gemeentelijke verantwoordelijkheid is. Dat betekent dat door de gemeenten geen zekerheden omtrent omvang en hoogte van de eigen bijdragen kunnen worden verkregen.

110

Bonusregeling WVK In 2005 zijn WVK-groep en de gemeente een contract overeengekomen waarbij de uitvoering van de groenvoorziening gedurende een periode van 4 jaar is gegund aan de WVK-groep. Onderdeel van dit contract vormt de “bonusregeling”. Dit houdt in dat de WVK-groep jaarlijks 20% van de gefactureerde omzet in de vorm van een dienstverleningspakket aan de gemeente ter beschikking stelt. Het dienstenpakket kan rechtsreeks worden aangewend voor reïntegratie-activiteiten. Europese aanbesteding In het verleden zijn een aantal contracten niet Europees aanbesteed terwijl dit conform de geldende regelgeving wel had gemoeten. Het betreft de contracten met de volgende leveranciers:  Essent NV Sturing Afvalverwijdering Noord Brabant;  Essent Milieu Razob  Van Kaathoven Milieu B.V. In 2008 is in totaal een bedrag besteed van € 1,6 miljoen. Opgebouwde rechten vakantietoeslag per 31 december 2008 Conform de BBV mogen voor jaarlijks terugkerende arbeidskostengerelateerde verplichtingen van vergelijkbaar volume geen voorzieningen worden gevormd. Derhalve is deze verplichting tot een bedrag van € 199.000,- hier vermeld. Borgstellingen De gemeente heeft zich garant gesteld voor geldleningen. Het totaalbedrag waarvoor garantie is verstrekt bedraagt per 1 januari 2008 € 83,26 miljoen.

111

7. Resultatenrekening 7.1 Exploitatieresultaat 2008 De ontwerpbegroting van 2008 sloot aanvankelijk met een begrotingstekort van € 461.000,-. De doorwerking van de mutaties van de najaarsnota 2007, de voorjaarsnota 2008 en de najaarsnota van 2008 (incl. financiële consequenties septembercirculaire) op het uiteindelijke resultaat van de begroting 2008 leidde uiteindelijk tot een geraamd negatief exploitatiesaldo van € 131.000,- 5. De jaarrekening sluit met een door uw raad nog te bestemmen positief resultaat van afgerond € 2.687.000,-. Hierop zijn de budgetoverhevelingen ad € 1.145.000,- nog niet in mindering gebracht. Dit positieve resultaat zegt echter nog niets over de financiële situatie van de gemeente. Deze is feitelijk nog niet gewijzigd omdat vrijwel alle verschillen een incidenteel karakter hebben. Budgetoverhevelingen Ook in 2008 zijn meerdere in de begroting c.q. tussentijdse rapportages aangegeven activiteit(en) door omstandigheden niet in het begrotingsjaar uitgevoerd. Het is de bedoeling dat de betreffende activiteiten alsnog in 2009 plaatsvinden. Dit naast de activiteiten die al op basis van het in de begroting ‘normale’ budget zullen worden uitgevoerd. In principe gaat het hier niet om reguliere taken, doch om activiteiten die qua uitvoering niet of minder tijdgebonden zijn en/of een niet-structureel karakter. Onderstaand doen wij uw raad een aantal voorstellen omtrent deze budgetoverhevelingen, waarbij de niet bestede middelen via de balans overgeheveld worden naar het volgende boekjaar. Deze middelen staan dan tegenover de geraamde lasten van de betreffende activiteit. omschrijving Programma 1: - Implementatie Egem-i Programma 2: - Restantbudget voorbereiding westelijke ontsluitingsroute - Restantbudget voorbereiding/onderzoek toegankelijkheid en bereikbaarheid - Budget aanleg parkeerplaatsen en oplossen parkeerknelpunten centrum Programma 3: - Kosten herinrichting groen/erfafscheidingen i.v.m. verkoop gronden - Afwikkeling werkzaamheden i.v.m. verkoop groenstroken Veilig Oord Programma 4: - Restantbudget VVE/GOA - Maatschappelijke stages - Muzikale vorming door scholen - Kosten inrichting speelterrein Planetenlaan Hapert Programma 5: - Onderzoek jonge senioren dienstencentra - Restantbudget uitvoering Wmo - Restantbudget WVK-uitkering - Impuls mantelzorgondersteuning - Restantvermogen geliquideerde Stichting Welzijnsfonds Bladel - Restantbudget werkgroep leefstijl regionale jeugdsport - Brede doeluitkering CJG Programma 6: - Restantbudget restauratiesubsidies gemeentelijke monumenten - Sanering bodemverontreiniging (zinkassen) *

5

jaarrekening 190.000 17.000 40.000 20.000 33.000 20.000 18.000 9.000 13.000 25.000 9.000 94.000 95.000 25.000 6.000 4.000 28.000 37.000 31.000

In de kadernota 2010 maakten wij reeds melding van enkele financiële meevallers die zich na de vaststelling van de najaarsnota 2008 hebben aangediend tot een bedrag van € 1.580.000,-. Hiermee rekening houdende komt het geprognosticeerde voordelig exploitatieresultaat dan op € 1.449.000,- .

112

omschrijving - Uitvoering leefomgevingsplan - Restantbudget voorbereidingskosten Egyptische Poort - Restantbudget project Toelomstvisie Leven in Bladel - Projectkosten en –inkomsten uitvoering reconstructiewet - Uitvoering ISV-regeling - Uitvoering ISV-regeling - Restantbudget opstellen gemeentelijk archeologiebeleid - Invoering Wel algemene bepalingen omgevingsrecht (Wabo) Programma 7: - implementatie/inrichting SSC i.o. - verlate vervanging I&A-apparatuur - verbetering dienstverlening centrale balie - algemene reserve: Leven in Bladel en sanering zinkassen totaal budgetoverhevelingen

*

jaarrekening 25.000 26.000 169.000 209.000 222.000 -222.000 49.000 41.000 88.000 19.000 5.000 -200.000 1.145.000

*

Analyse resultaat jaarrekening Het batige exploitatiesaldo 2008 bedraagt € 2.687.000,-. In dit saldo is (afgerond) € 1.145.000,- begrepen voor budgetoverhevelingen. In totaliteit bedraagt het verschil tussen de vastgestelde begroting na de najaarsnota en de jaarrekening dan € 2.818.000,- positief. Het netto verschil (minus budgetoverhevelingen) bedraagt dan € 1.673.000,- voordelig. De najaarsnota is in de raadsvergadering van 30 oktober 2008 vastgesteld. Deze najaarsnota was opgesteld naar de stand op 1 september 2008. De opgetreden verschillen doen zich dus voor over de periode 1 september 2008 en de opstelling van de jaarrekening 2008. In onderstaand overzicht is het verschil ten opzichte van de najaarsnota weergegeven. omschrijving

6

saldo jaarrekening

131.000,- N

2.687.000,- V

saldo najaarsnota

exploitatieresultaat verschil najaarsnota versus jaarrekening

2.818.000,- V

waarvan budgetoverhevelingen

1.145.000,- V

netto exploitatieresultaat

1.673.000,- V

waarvan prognose o.b.v. kadernota 2010 netto verschil najaarsnota en kadernota versus jaarrekening

1.580.000,- V 93.000,- V

De verschillen worden in hoofdstuk 3 per programma nader toegelicht. Voor een totaalanalyse wordt verwezen naar onderstaand overzicht. In deze totaalanalyse op hoofdlijnen zijn een aantal afwijkingen “verdicht” weergegeven. omschrijving Programma 1: budgetoverhevelingen verrekening apparaatskosten afscheid en installatie burgemeester(s) salarissen non-actieven interactieve beleidsvorming en emailfaciliteiten raadsleden opstellen onderzoeksplannen opbrengsten secretarieleges samenwerking kempengemeenten salarissen, electra en cursussen vrijwillige brandweer overige niet toegelichte afwijkingen

Inclusief financiële consequenties septembercircualire 2008

113

nadeel

190.000 105.000 65.000 17.000 17.000 40.000 41.000 50.000 68.000 21.000 444.000 274.000

voordelig saldo programma 1 6

voordeel

170.000

omschrijving Programma 2: budgetoverhevelingen verrekening apparaatskosten dekking eenmalige activiteiten (investeringen) reparaties a.g.v. vernielingen en vandalisme inhuur ondersteuning ingenieursdiensten investeringsbijdrage tbv opheffen wateroverlast Casterseweg onderhoud en schilderen openbare verlichting overige niet toegelichte afwijkingen

voordeel

nadeel

77.000 69.000 12.000 45.000 17.000 20.000 35.000 10.000 136.000

149.000

-13.000

nadelig saldo programma 2 Programma 3: budgetoverhevelingen verrekening apparaatskosten dividenduitkering NRE 2005 en 2006 diverse grondverkopen

53.000 32.000 544.000 1.078.000 1.707.000

0

1.707.000

voordelig saldo programma 3 Programma 4: budgetoverhevelingen verrekening apparaatskosten exploitatieuitgaven onderwijs doordecentralisering onderwijshuisvesting VO onderhoud sporthallen herijking nota sportbeleid onderhoud sportvelden advieskosten zwembad de Smagtenbocht diverse inkomsten onderwijs hygiëneonderzoeken kinderopvang overige niet toegelichte afwijkingen

65.000 176.000 28.000 25.000 21.000 54.000 32.000 11.000 55.000 17.000 248.000

14.000 250.000

-2.000

nadelig saldo programma 4 Programma 5: afkoop regeling geldelijke steun huisvesting gehandicapten budgetoverhevelingen verrekening apparaatskosten uitvoering bijstandsbesluit zelfstandigen uitvoering Wet werk en bijstand (inkomensdeel) uitvoering Ioaw/Ioaz uitvoering minimabeleid / bijzondere bijstand inburgering oudkomers regeling nalatenschap Oude Vreemdelingenwet vluchtelingenhulp woningaanpassingen aanvulling rijksbijdrage en doorbetaling WSW extra afschrijving oude boekwaarde MFA Hoogeloon nabetaling subsidie 2007 MFA de Poel uitvoering CJG overige niet toegelichte afwijkingen

49.000 261.000 56.000 39.000 35.000 60.000 45.000 15.000 40.000 318.000

365.000

114

26.000 45.000 5.000 318.000 57.000 15.000

58.000 976.000

voordelig saldo programma 5

1.000 83.000 31.000 25.000

5.000 611.000

omschrijving Programma 6: budgetoverhevelingen verrekening apparaatskosten stortkosten en onderhoud openbaar groen afvalverwijdering, afvalstoffenheffing en opbrengst oud papier reservering saldo afvalverwijdering onderhoud riolering en rioolrechten reservering saldo riolering bestrijding zwarte rat en processierupsen advieskosten milieubeheer vergoedingen herziening bestemmingsplannen / exploitatievergoeding uitvoering reconstructiewet planschades en verhaal afwikkeling centrumontwikkelingen Bladel afwikkeling herinrichting centrum Bladel vastgoedbeheer uitvoering klimaatbeleid afkoop regeling BWS en doorbetaling advieskosten bouwen woningtoezicht opbrengsten bouwleges vaststelling BLS-middelen bijdrage vervangende lokatie woonwagencentrum Hapert uitname winst plannen grondexploitatie voorziening nadelige saldi grondexploitatie grondexploitaties doorbelasting apparaatskosten afval/riool/grondexploitatie

voordeel

nadeel

888.000 103.000 30.000 192.000

302.000

47.000 145.000

252.000 252.000 26.000 21.000 35.000 98.000 90.000 172.000

144.000 31.000

25.000 24.000 218.000 22.000

218.000 231.000

18.000 22.000 305.000 2.713.000 5.395.000

434.000 2.713.000 88.000 4.464.000

931.000

voordelig saldo programma 6 Programma 7: budgetoverhevelingen verrekening apparaatskosten mutaties reserves saldo treasuryfunctie algemene uitkeringen (behoedzaamheidsreserve) aanvullende storting voorziening dubieuze debiteuren opbrengst onroerende zaakbelastingen uitvoering wet WOZ opbrengst toeristenbelasting (incl. vorig jaar) vrijval stelposten loon- en prijsmutaties / cafetariamodel salarissen ambtelijk apparaat / inhuur personeel vergoeding boventallig personeel intrekking dwangsom / vervolgingskosten onderhoudskosten automatisering onderhoud gemeentewerf cursussen en opleidingen doorbelasting apparaatskosten investeringen overige niet toegelichte afwijkingen

112.000 52.000 482.000 40.000 79.000

132.000 10.000 30.000

23.000 20.000 70.000 58.000 28.000

49.000 19.000

44.000 17.000 29.000 277.000 41.000 584.000

1.028.000

-444.000

nadelig saldo programma 7 bruto verschil najaarsnota versus jaarrekening waarvan budgetoverhevelingen

2.818.000 1.145.000

netto verschil najaarsnota versus jaarrekening

1.673.000

115

Recapitulatie programmarekening 2008 Programma 01 02 03 04 05 06

Raming 2008 vóór wijziging Lasten Baten Saldo Bestuur en veiligheid 5.019.071 -310.441 4.708.630 Verkeer en vervoer 2.695.358 -28.684 2.666.674 Economische ontwikkeling 620.498 -2.345.338 -1.724.840 Onderwijs, Cultuur en Sport 5.130.595 -1.806.898 3.323.697 Zorg en Volksgezondheid 12.544.254 -7.583.275 4.960.979 Ruimtelijke ontwikkeling en Beheer 8.653.044 -5.805.439 2.847.605

Sub-totaal programma's

Raming 2008 ná wijziging Lasten Baten 6.653.819 -418.627 3.298.672 -87.332 828.909 -2.056.343 5.795.029 -344.897 13.081.794 -8.419.936 20.675.627 -17.224.183

Rekening 2008 Saldo Lasten Baten Saldo 6.235.192 6.421.249 -459.727 5.961.522 3.211.340 3.324.283 -99.600 3.224.683 -1.227.434 749.086 -3.684.553 -2.935.467 5.450.132 5.852.171 -399.682 5.452.489 4.661.858 13.609.824 -9.313.327 4.296.497 3.451.444 17.494.709 -14.973.639 2.521.070

34.662.820

-17.880.075

16.782.745

50.333.850

-28.551.318

21.782.532

47.451.322

-28.930.528

18.520.794

379.462 11.866 158.472 7.516

-3.606.556 -14.287.949 -145.483 -276.888

-3.227.094 -14.276.083 12.989 -269.372

388.062 11.866 158.472 7.516

-3.722.073 -14.532.742 -145.483 -243.795

-3.334.011 -14.520.876 12.989 -236.279

319.472 5.557 153.765 8.437

-3.715.223 -14.480.019 -142.285 -283.976

-3.395.751 -14.474.462 11.480 -275.539

-1.032.253

-1.032.253 471.197

-1.063.229

-1.063.229 264.178

-1.063.229

264.178

342.643

-1.063.229 342.643

-18.320.616

830.094

-18.877.228

829.874

-19.684.732

-18.854.858

Omschrijving algemene dekkingsmiddelen

116

Lokale heffingen Algemene uitkeringen Beleggingen Geldleningen Bespaarde rente eigen financieringsmiddelen Saldi van kostenplaatsen Sub-totaal algemene dekkingsmiddelen

471.197

1.028.513

-19.349.129

-19.707.322

Onvoorzien

329.348

329.348

69.784

69.784

9.582

-37

9.545

Sub-totaal onvoorzien

329.348

329.348

69.784

69.784

9.582

-37

9.545

Resultaat voor bestemming

36.020.681

-37.229.204

-1.208.523

51.233.728

-48.258.640

2.975.088

48.290.778

-48.615.297

-324.519

Financiering en algemene dekkingsmiddelen

4.188.775

-2.127.745

2.061.030

5.288.294

-8.132.676

-2.844.382

5.405.150

-7.767.321

-2.362.171

Sub-totaal mutaties reserves

4.188.775

-2.127.745

2.061.030

5.288.294

-8.132.676

-2.844.382

5.405.150

-7.767.321

-2.362.171

40.209.456

-39.356.949

852.507

56.522.022

-56.391.316

130.706

53.695.928

-56.382.618

-2.686.690

Toevoeging/onttrekking aan reserves:

Resultaat na bestemming

117

8. Vaststellingsbesluit De raad van de gemeente Bladel; gelezen het voorstel van burgemeester en wethouders; gelet op de Gemeentewet;gelet op de adviezen van de raadscommissies; besluit: a. de rekening van baten en lasten van 2008 van de gemeente Bladel als volgt vast te stellen: totaal der baten 56.382.618,totaal der lasten -/- 53.695.928,voordelig saldo 2.686.690,b. het voordelige saldo toe te voegen aan de algemene reserve; c. in te stemmen met de budgetoverhevelingen, zoals weergegeven in hoofdstuk 7 en deze ten laste van de algemene reserve te brengen; d. de begrotingsoverschrijdingen van het bestaande beleid te autoriseren en daardoor alsnog rechtmatig te verklaren; e. De 5e begrotingswijziging 2009 vast te stellen inhoudende de verdeling van het resultaat bij de jaarrekening 2008. Aldus besloten in de openbare vergadering van 4 juni 2009 De raad voornoemd, de griffier, de voorzitter,

118

119

9. Accountantsverklaring Verklaring betreffende de jaarrekening Wij hebben de in dit verslag opgenomen jaarrekening 2008 van gemeente Bladel, bestaande uit de balans per 31 december 2008 en de programmarekening over 2008 met de toelichtingen, gecontroleerd. Verantwoordelijkheid van het college van burgemeester en wethouders Het college van burgemeester en wethouders van de gemeente Bladel is verantwoordelijk voor het opmaken van de jaarrekening, alsmede voor het opstellen van het jaarverslag, beide in overeenstemming met het Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten. Deze verantwoordelijkheid houdt onder meer in dat de jaarrekening zowel de baten en lasten als de activa en passiva getrouw dient weer te geven en dat de in de jaarrekening verantwoorde baten, lasten en balansmutaties rechtmatig tot stand zijn gekomen. Rechtmatige totstandkoming betekent in overeenstemming met de begroting en met de van toepassing zijnde wettelijke regelingen waaronder gemeentelijke verordeningen. Deze verantwoordelijkheid omvat onder meer het ontwerpen, invoeren en in stand houden van een intern beheersingssysteem relevant voor het opmaken van en getrouw weergeven in de jaarrekening van zowel de baten en lasten als de activa en passiva, zodanig dat deze geen afwijkingen van materieel belang als gevolg van fraude of fouten bevat en voor de naleving van de relevante weten regelgeving, het kiezen en toepassen van aanvaardbare grondslagen voor financiële verslaggeving en het maken van schattingen die onder de gegeven omstandigheden redelijk zijn. Verantwoordelijkheid van de accountant Onze verantwoordelijkheid is het geven van een oordeel over de jaarrekening op basis van onze controle, als bedoeld in artikel 213, tweede lid van de Gemeentewet. Wij hebben onze controle verricht in overeenstemming met Nederlands recht, waaronder het Besluit accountantscontrole provincies en gemeenten. Dienovereenkomstig zijn wij verplicht te voldoen aan de voor ons geldende gedragsnormen en zijn wij gehouden onze controle zodanig te plannen en uit te voeren dat een redelijke mate van zekerheid wordt verkregen dat de jaarrekening geen afwijkingen van materieel belang bevat. Een controle omvat het uitvoeren van werkzaamheden ter verkrijging van controle-informatie over de bedragen en de toelichtingen in de jaarrekening. De keuze van de uit te voeren werkzaamheden is afhankelijk van de professionele oordeelsvorming van de accountant, waaronder begrepen zijn beoordeling van de risico’s van afwijkingen van materieel belang als gevolg van fraude of fouten. In die beoordeling neemt de accountant in aanmerking het voor het opmaken van en getrouw weergeven in de jaarrekening van zowel de baten en lasten als de activa en passiva, alsmede het voor de naleving van de weten regelgeving relevante interne beheersingssyteem, teneinde een verantwoorde keuze te kunnen maken van de controlewerkzaamheden die onder de gegeven omstandigheden adequaat zijn, maar die niet tot doel hebben een oordeel te geven over de effectiviteit van het interne beheersingssysteem van de gemeente. Tevens omvat een controle onder meer een evaluatie van de aanvaardbaarheid van de toegepaste grondslagen voor financiële verslaggeving, van de redelijkheid van schattingen die het college van burgemeester en wethouders van de gemeente heeft gemaakt en van het algehele beeld van de jaarrekening. De bij onze controle toegepaste goedkeuringstolerantie bedraagt voor fouten1% en voor onzekerheden 3% van de totale lasten. Deze goedkeuringstolerantie is door de gemeenteraad bij raadsbesluit vastgesteld. Wij zijn van mening dat de door ons verkregen controle-informatie voldoende en geschikt is als basis voor ons oordeel. Oordeel Naar ons oordeel geeft de jaarrekening van gemeente Bladel een getrouw beeld van de grootte en samenstelling van zowel de baten en lasten over 2008 als van de activa en passiva per 31 december 2008 in overeenstemming met het Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten. Voorts zijn wij van oordeel dat de in deze jaarrekening verantwoorde baten en lasten alsmede de balansmutaties rechtmatig tot stand zijn gekomen in overeenstemming met de begroting en met de van toepassing zijnde wettelijke regelingen waaronder gemeentelijke verordeningen.

120

Verklaring betreffende andere wettelijke voorschriften en/of voorschriften van regelgevende instanties. Op grond van de wettelijke verplichting ingevolge 213 lid 3 onder d Gemeentewet melden wij dat het jaarverslag, voor zover wij kunnen beoordelen, verenigbaar is met de jaarrekening. Eindhoven, 28 april 2009 PricewaterhouseCoopers Accountants N.V.

Origineel getekend door: G.P.T.M. Kloppenburg RA

121

Bijlagen

I

Aanwending onvoorziene uitgaven

123

II

Overzicht incidentele baten en lasten

124

III Verantwoordingsinformatie specifieke uitkeringen

125

IV Overzicht afschrijvingstermijnen (nieuwe) investeringen

133

V

134

Investeringsstaat

122

Bijlage I: Aanwending onvoorziene uitgaven Op basis van artikel 28 BBV wordt onderstaand een overzicht van de aanwending van het bedrag voor onvoorziene uitgaven weergegeven. De post onvoorzien wordt gebruikt ter dekking van onvoorziene incidentele lasten en heeft bij het afsluiten van het dienstjaar een saldo van € 0,- (oorspronkelijk begroot: € 96.961,-). Via diverse begrotingswijzigingen is hierop in de loop van 2008 beroep gedaan en betreft de navolgende mutaties: begroting Oorspronkelijke raming  Primitieve begroting: - budgetsubsidie huisvestingskosten dagverzorging  BW 2-2008: - activiteiten- en projectsubsidies  BW 7-2008: - mutaties najaarsnota (aframing restantbudget) Restant onvoorziene uitgaven

96.961,-/- 16.400,-/- 66.832,-/- 13.729,0,-

Het bij de 7e begrotingswijziging 2008 afgeraamde restantbudget is ten gunste van het geraamde exploitatieresultaat vrijgevallen.

123

Bijlage II: Overzicht incidentele baten en lasten Omschrijving

(bedragen x € 1.000;-)

Programma 1 * Afscheidskosten burgemeester * Kosten installatie burgemeester * Vorming voorziening wethouderspensioen * Vorming voorziening wachtgelden voormalige wethouders * Samenwerking Kempengemeenten algemeen, projectkosten * Vorming voorziening wachtgelden voormalig personeel * Onderzoek vereenvoudiging en beperking regelgeving Programma 2 * Verrekening dekking investering m.b.t. diverse wegen, straten en pleinen * Verrekening dekking investering m.b.t. verkeersregelingen * Bijdrage particulieren inzake aanleg parkeerplaatsen centrum

Lasten

Baten

43 21 749 176 50 355 30

24

1.226 157

19 20

Programma 3 * Diverse grondverkopen * NRE, dividenduitkering 2005/2006 * Vrijval voorziening garanties/vrijwaringen NRE

1.631 544 1.159

Programma 4 * Voortgezet onderwijs, afrekening bevoorschotting 2007 * Vorming vooziening liquidatie KCMD * Advies- en sloopkosten openluchtbad de Smagtenbocht Programma 5 * Ministerie afrekening 2006 Regeling nalatenschap Oude Vreemdelingenwet * Ouderenbeleid - Verkoop steunpunt Den Bogerd aan Woningstichting de Zaligheden - Verkoop grond Den Bogerd aan Woningstichting de Zaligheden - Vrijval voorziening onderhoud steunpunt Den Bogerd * Gemeenschaps- en dorpshuizen - Extra afschrijving - De Poel, afrekening subsidie 2007 * Uitvoering RGHSG en NNGA - Vorming voorziening afwikkeling RGHSG - Rijk, afkoopbijdrage RGHSG Programma 6 * Ongediertebestrijding, branden EP rups * Brabant Water, afrekening rioolrechten 2007 * Brabant Water, afrekening afvalstoffenheffing 2007 * Vorming voorziening egalisatie afvalstoffenheffing * Ruimtelijke ordening - Budgetoverheveling 2006 - Bijdrage ruimte voor ruimte Molenweg en herziening bestemmingsplannen * Planschadevergoedingen * Bijdrage Rijk en doorbetaling aan Woningstichting de Zaligheden * Leges bouwvergunningen * Uitname winst diverse bestemmingsplannen * Risicovoorziening saldi grondexploitatie, tekort plan Coppens / Latestraat * Vrijval egalisatiereserve afvalverwijdering Programma 7 * Bestemmingsreserve grondexplopitaitie, storting uitname winst diverse bestemmingsplannen * Algemene uitkering vorige jaren * Opbrengst toeristenbelasting voorgaande jaren * Vorming reserve afschrijving geactiveerde investeringen * Vrijval dekkingsreserve uitbreiding gemeentehuis * Vrijval dekkingsreserve brandweerkazerne Bladel * Vrijval dekkingsreserve de Piramide Diverse programma's Budgetoverheveling 2008

124

-25 410 22

-26 350 25 29 56 15 49 40 25 76 62 338 63 155 186

36 91 186 231 533

434 198

228 74 20 4.060 3.419 492 150 -1.726

-502

7.097

8.881

JUS

OCW

VROM

Gemeenten Afw ikkeling nalatenschap oude Tijdelijke Regeling eenmalige tegemoetkoming gemeenten Vreemdelingenw et voor kosten afw ikkeling nalatenschap oude Vreemdelingenw et 13 Onderw ijsachterstanden-beleid Besluit vaststelling doelstelling Gemeenten, niet G-31 en bekostiging niet-GSB (OAB) Onderw ijsachterstandenbeleid 2006-2010, art 4 t/m 10 Regeling tijdelijke toekenning extra voorschoolse middelen, artikel 4 Schakelklassen, artikel 166 van de Wet op het primair Onderw ijs 4

23B Externe veiligheid

Gemeenten (SiSa Subsidieregeling programmafinanciering Externe tussen medeoverVeiligheid (EV)-beleid en heden) andere overheden 2006-2010.

Beginstand voorziening / overlopende post jaar t

In euro’s

Jaarlijks

Besteed bedrag aan voorbereiding inrichten schakelklassen Besteed bedrag voor overige of coördinerende activiteiten inzake onderw ijsachterstandenbeleid Besteed bedrag aan voorschoolse educatie Besteed bedrag aan schakelklassen Besteed bedrag aan vroegschoolse educatie Aantal deelnemende kinderen aan voorschoolse educatie Aantal deelnemende leerlingen aan schakelklassen % budget t.b.v. in dienst nemen vast personeel EV.

In euro’s

Jaarlijks

In euro’s

Jaarlijks

In euro’s

Jaarlijks

In euro’s In euro’s

Jaarlijks Jaarlijks

In aantallen

Jaarlijks

In aantallen

Jaarlijks

In %

Jaarlijks

In euro’s

Jaarlijks

Totaal cumulatief bestede subsidiabele In euro’s uitvoeringskosten tot en met jaar t (kolom 9) en eigen gemeentelijke bijdrage aan plan van aanpak (kolom 11)

Jaarlijks

Totaal aantal geplande projecten (volgens plan van aanpak) en totaal afgeronde projecten (realisatie) tot en met jaar t.

Jaarlijks

1 1365560, 1398577 en 1479682 Besteed bedrag t.l.v. EV t/m jaar t 26A Subsidieregeling BANS Klimaatconvenant

Wet milieubeheer

Provincies en gemeenten

In aantallen en toelichting afw ijking indien sprake is van nieuw e, gew ijzigde of vervallen projecten.

Verklaring van gemeente/ provincie dat 0 =niet 1 =w el plan van aanpak is gerealiseerd 2 =niet gerealiseerd conform conform toekenningsbesluit. toekenningsbesluit maar uitvoering plan van aanpak w el afgerond

WWI

WWI

34 Inburgering (oude stelsel)

35 Inburgering (nieuw e stelsel)

Wet inburgering nieuw komers (Win)

Frequentie (jaarrekening) (B)

Geen indicatoren

Hieronder per beschikkingsnummer invullen t/m jaar t.

Provinciale beschikkingen

VROM

Toelichting per indicator (A)

Indicatoren (3)

O ntvanger (C)

Juridische grondslag (2)

Specifieke uitkering (1)

Num m er

Departem ent

Bijlage III: verantwoordingsinformatie specifieke uitkeringen

Gemeenten niet G-31

In 2006 afgegeven beschikkingen voor In aantallen inburgeringsprogramma's aan nieuw komers in de zin van de Win. In 2006, 2007 en 2008 afgegeven In aantallen verklaringen aan nieuw komers in de zin van de Win die betrekking hebben op beschikkingen die in 2006 zijn afgegeven. Wet inburgering Besluit Gemeenten niet G-31 en Inburgeringsplichtigen en vrijw illige In aantallen inburgering Regeling vrijw illige gem. reg. inburgeraars voor w ie in de jaren 2007 inburgering niet-G31 2007 t/m 2009 voor het eerst een inburgeringsvoorziening is vastgesteld

125

Na afloop van het gehele uitvoeringstraject.

2008

2008

2011

€0

19 R

€0 R

€0 R

€ 26.746 R

€0 €0 R R

17 D2

0 D2

40,99% € 27.312 D2

€ 89.731 € 64.016

21

1

126 R R

F050 energiescan voor veehouderij is vervallen. Drie aanvullende projecten zijn gerealiseerd, te w eten: NWR, Energiebaro meter en de TELIregeling. Rekening houdende met bovengenoe mde opmerkingen . R

D1

8

D1

7

D1

D1

Aard Controle (16)

Toelichting afwijking (15)

Overige (14)

Te verrekenen met de Provincie / Wgr (13)

Te verekenen met het Rijk (12)

Overige besteding (11)

Besteed t.l.v. provinciale/Wgr middelen (10)

Besteed t.l.v. rijksmiddelen (9)

Overige ontvangsten (8)

Beschikking Rijk (7)

Beginstand jaar t (6)

Realisatie (5)

Afspraak (4)

Frequ entie (jaarrekenin g) (B)

To elichting per indicator (A)

Indicatoren (3)

Ju ridisch e gro ndslag (2)

Sp ecifieke uitkering (1)

Num m er

Departem ent

O ntvanger (C)

In aantallen Inburgeringsplichtigen en vrijw illige inburgeraars voor w ie in de jaren 2007 t/m 2009 voor het eerst een inburgeringsvoorziening is vastgesteld én die binnen 3 kalenderjaren na vaststelling van de inburgeringsvoorziening hebben deelgenomen aan het inburge

2011

In aantallen Inburgeringsplichtigen en vrijw illige inburgeraars voor w ie in de jaren 2007 t/m 2009 voor het eerst een gecombineerde inburgeringsvoorziening is vastgesteld.

2011

In aantallen Inburgeringsplichtigen en vrijw illige inburgeraars voor w ie in de jaren 2007 t/m 2009 voor het eerst een gecombineerde inburgeringsvoorziening is vastgesteld én die binnen 3 kalenderjaren na vaststelling van de inburgeringsvoorziening hebben deelgenomen a

2011

In aantallen Inburgeringsplichtigen, als bedoeld in het besluit van de Staatssecretaris van Justitie van 12 juni 2007, nr.2007/11, voor w ie een inburgeringsvoorziening is vastgesteld in de jaren 2007 t/m 2009 (gepardonneerden).

2011

In aantallen Inburgeringsplichtigen, als bedoeld in het besluit van de Staatssecretaris van Justitie van 12 juni 2007, nr.2007/11, voor w ie een inburgeringsvoorziening is vastgesteld in de jaren 2007 t/m 2009 én die binnen 3 kalenderjaren na vaststelling van de inbuge

2011

In aantallen

2008

In aantallen

2008

In aantallen

2008

In aantallen

2008

In aantallen

2008

In aantallen

2008

In aantallen Inburgeringsplichtigen en vrijw illige inburgeraars voor w ie in de jaren 2008 t/m 2009 voor het eerst een duale inburgeringsvoorziening is vastgesteld.

2011

In aantallen Inburgeringsplichtigen en vrijw illige inburgeraars voor w ie in de jaren 2008 t/m 2009 voor het eerst een taalkennisvoorziening is vastgesteld.

2011

In 2008 bekend gemaakte handhavingsbeschikkingen en verstrekte kennisgevingen aan inburgeringsplichtigen. Geestelijk bedienaren voor w ie in 2008 een inburgeringsvoorziening is vastgesteld. Geestelijk bedienaren die in 2008 hebben deelgenomen aan het inburgeringsexamen. Geestelijk bedienaren die in 2008 hebben deelgenomen aan het aanvullend praktijkdeel van het inburgeringsexamen. In 2007 afgegeven beschikkingen voor inburgeringsprogramma’s aan nieuw komers in de zin van de Win. In 2007 en 2008 afgegeven verklaringen aan nieuw komers in de zin van de Win die betrekking hebben op beschikkingen die in 2007 zijn afgegeven.

127

D1

D1

D1

D1

D1

8 D1

0 D1

0

D1

0

D1

1

D1

1

D1

D1

D1

128

Aard Controle (16)


Overige (14)









Realisatie (5)

Afspraak (4)

WWI

38 Allochtone vrouw en

43A Investering stedelijke vernieuw ing (ISV)

Bevordering inburgering Gemeenten, niet G-31 allochtone vrouw en niet-G31, en gem.reg. artikel 7 lid 1 en lid 2

Wet Stedelijke Vernieuw ing

F re q u e n t ie ( ja a rre k en in g ) ( B )

T o e lic h t in g p e r in d ic at o r ( A )

In d ica t o re n (3 )

O n t va n g er ( C )

Ju rid is ch e g ro n d s lag ( 2 )

S p e cif iek e u it ke rin g (1 )

N u m m er

D ep a rt e m en t WWI

Aantal allochtone vrouw en, categorie In aantallen ‘uitkeringsgerechtigd’, met w ie in 2006 een overeenkomst als bedoeld in art. 6 van de regeling is gesloten

2009

Aantal allochtone vrouw en, categorie In aantallen ‘uitkeringsgerechtigd’, die voor 1-1-2010 heeft deelgenomen aan het inburgeringsexamen

2009

Aantal allochtone vrouw en, categorie In aantallen ‘niet-w erkend en nietuitkeringsgerechtigd’, met w ie in 2006 een overeenkomst als bedoeld in art. 6 van de regeling is gesloten

2009

Aantal allochtone vrouw en, categorie In aantallen ‘niet-w erkend en nietuitkeringsgerechtigd’, dat voor 1-1-2010 heeft deelgenomen aan het inburgeringsexamen

2009

Programma-gemeenten Doelstellingen en prestatieafspraken die (rechtstreekse met het rijk zijn overeengekomen o.b.v. ontvangers) het stedelijk meerjaren ontw ikkelingsprogramma (MOP). Optioneel ook bij jaarrekening 2008 in te vullen. 10 In aantallen Verplichtingen / afspraken met VROM n.a.v. eindsaldo investeringstijdvak ISV I

2009

10

In aantallen / euro's (verschilt per gemeente)

2009

In euro’s In euro’s

2009 Jaarlijks

In euro's

Jaarlijks

Eindsaldo ISV I Besteed bedrag investeringsbudget stedelijke vernieuw ing Correctie over besteed bedrag investering stedelijke vernieuw ing voorgaand jaar SZW

55 Wet sociale w erkvoorziening (Wsw )

Wet Sociale Werkvoorziening (Wsw )

Gemeenten

129

Het totaal aantal geïndiceerde inw oners In aantallen van uw gemeente dat een dienstbetrekking heeft of op de w achtlijst staat én beschikbaar is om een dienstbetrekking als bedoeld in artikel 2, eerste lid, of artikel 7 van de w et te aanvaarden op 31 december 2008.

Jaarlijks

Het totaal aantal inw oners dat is In arbeidsjaren uitgestroomd uit het w erknemersbestand in 2008, uitgedrukt in arbeidsjaren.

Jaarlijks

Het totaal aantal gerealiseerde In arbeidsjaren arbeidsplaatsen voor geïndiceerde inw oners in 2008, uitgedrukt in arbeidsjaren Het totaal aantal gerealiseerde begeleid In arbeidsjaren w erkenplekken voor geïndiceerde inw oners in 2008, uitgedrukt in arbeidsjaren.

Jaarlijks

Jaarlijks

D1

D1

D1

D1

0 0

0 0 D1

€0

€0 € 2.477 € 9.631

130 0 D1: aantallen R:euro’s R R

R

317,75

R

14,82

R

232,88

R

2,68

R

Aard Controle (16)


Overige (14)









Realisatie (5)

Afspraak (4)

57 Wet Werk en Bijstand (WWB)

Wet Werk en Bijstand

Gemeenten

Totaal uitgaven inkomensdeel categorie 65 jr en ouder Totaal uitgaven inkomensdeel categorie jonger dan 65 jaar Totaal ontvangsten (niet-rijk) van derden inkomensdeel categorie 65 jr en ouder Totaal ontvangsten (niet-rijk) inkomensdeel categorie jonger dan 65 jaar Meeneemregeling: overheveling overschot/tekort van 2007 naar 2008 Meeneemregeling: overheveling overschot/tekort van 2008 naar 2009 Totaal uitgaven w erkdeel Omvang van het in 2007 uitgegeven bedrag w aarvan de rechtmatigheid niet kan w orden vastgesteld.

(inkomensdeel)

Wet Werk en Bijstand (WWB)

Wet Werk en Bijstand

Gemeenten

(w erkdeel)

SZW

58 Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte w erkloze w erknemers (IOAW)

Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte w erkloze w erknemers (IOAW), art 54

SZW

59 Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte gew ezen zelfstandigen (IOAZ)

Wet inkomensvoorziening Gemeenten oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte gew ezen zelfstandigen (IOAZ), art 54

SZW

JenG

Gemeenten

61 Bijstandverlening Zelfstandigen Besluit Bijstandsverlening Zelfstandigen 2004 art 54

77 Invoering Centra voor Jeugd en Tijdelijke regeling CJG Gezin (CJG)

Gemeenten

131

F req u en tie (jaarreken in g ) (B )

T o elich tin g p er in d icato r (A )

In d icato ren (3)

O n tvan g er (C )

Ju rid isch e g ro n d slag (2)

Sp ecifieke u itkerin g (1)

N u m m er

D ep artem en t SZW

In euro's kasstelsel

Jaarlijks


Jaarlijks


Jaarlijks


Jaarlijks

In euro’s kasstelsel (bij tekort een negatief bedrag invullen) In euro’s kasstelsel (bij tekort een negatief bedrag invullen) In euro's kasstelsel In euro's

2008

Jaarlijks 2008

2008

Omvang van het in 2008 uitgegeven bedrag w aarvan de rechtmatigheid nog niet kan w orden vastgesteld. Totaal ontvangsten (niet-rijk) w erkdeel Terug te betalen aan rijk Uitgaven IOAW

In euro's

2008

In euro's kasstelsel In euro's kasstelsel In euro's kasstelsel

Jaarlijks Jaarlijks Jaarlijks

Ontvangsten IOAW (niet-rijk) Uitgaven IOAZ

In euro's kasstelsel In euro's kasstelsel

Jaarlijks Jaarlijks

Ontvangsten IOAZ (niet-rijk) Uitvoeringskosten IOAZ

In euro's kasstelsel In euro’s kasstelsel

Jaarlijks Jaarlijks

Totaal uitgaven uitkeringen Bbz 2004 (excl. Bob) Totaal uitgaven kapitaal-verstrekking Bbz 2004 Totaal ontvangsten uitkeringen Bbz (excl. Bob) (excl. rijk) Totaal ontvangsten kapitaalverstrekking Bbz (excl. rijk) Totaal uitvoeringskosten Bbz 2004 (excl. Bob) Totaal uitgaven uitkeringen Bob Totaal ontvangsten Bob (excl. rijk) Totaal uitvoeringskosten Bob Besteed bedrag in jaar t aan jeugdgezondheidszorg, maatschappelijke ondersteuning jeugd, afstemming jeugd en gezin en het realiseren van centra voor jeugd en gezin.


Jaarlijks


Jaarlijks


Jaarlijks


Jaarlijks


Jaarlijks

In euro's kasstelsel In euro's kasstelsel In euro's kasstelsel In euro’s

Jaarlijks Jaarlijks Jaarlijks Jaarlijks

€ 42.810 Nvt

€ 790.038 Nvt

€0 Nvt

€ 18.936 Nvt

€ 306.703

€0 € 21.147

€0

€0

€0

€0 € 299.157

132 € 248.912 R

€ 236.813 R

€0 R R

€0 R

€ 122.122 R R R

€ 18.834 R R

€0 R R

€ 31.413 R

€ 208.400 R

€ 405 R

€ 48.035 R

€ 5.998 R

€0

R R R R

Aard Controle (16)


Overige (14)









Realisatie (5)

Afspraak (4)

Bijlage IV: Overzicht afschrijvingstermijnen (nieuwe) investeringen afschrijvingtermijn

I. Immateriële vaste activa Investeringen, welke aan de criteria BBV voldoen

5 jaar

II. Materiële vast activa A. Materiële vaste activa met een economisch nut: Gronden en terreinen: - Ondergrond van gebouwen

geen

Woonruimten en bedrijfsgebouwen: - Bedrijfsgebouwen - Renovaties van schoolgebouwen

40 jaar 40 jaar

Grond-,wegen waterbouwkundige werken: - Drukrioleringen - Vrijvervalrioleringen

20 jaar 50 jaar

Vervoermiddelen: - Vervoermiddelen brandweer - Vrachtwagens en tractoren - Bedrijfswagens

Cfm Regionale Brandweer 12 jaar 8 jaar

Machines, apparaten en installaties: - Automatiseringsmiddelen - Kantoorinventaris

3-5 jaar 10 jaar

Overig:

nader te bepalen

B. Materiële vaste activa met een maatschappelijk nut: Grond-,wegen waterbouwkundige werken: - Wegen - Reconstructie van wegen - Openbare verlichting

40 jaar of korter 25 jaar of korter Cfm beleidsplan of korter

Overig:

nader te bepalen

III. Financiële vaste activa Bijdragen aan activa in eigendom van derden, die geactiveerd worden.

Cfm gebruiksduur activum

133

Bijlage V: investeringsstaat Omschrijving Bepakking voertuigen Communicatiemiddelen Veiligheidsmiddelen Verv. Tankautospuit door redvoertuig Uniformkleding nieuwe stijl Totaal functie 120

Totaal Besteed voort/m 2008 gaande jaren 6.000 0 0

Besteed 2.008

Over te boeken naar 2009 6.000

144 180

Saldo 31-12-2008 6.000 0 0 -144 -180

6.000

6.000

0

324

5.676

Herinrichting Sniederslaan Opheffen wateroverlast Casterseweg Hoogeloon Aanleg tunnel B. van Woenseldreef Verbetering/renovatie wegen 2006 Rehabilitatie wegen 2008 Burgemeester van Houdtplein Rehabilitatie Franse Hoef Verbreding Lemel Inrichting opbare ruimte bij Toermalijn Verb. Toegankelijkeheid bushalteplaatsen Oplossen knelpunten openbare verlichting Vervanging openbare verlichting 2009 Evenementenkasten 2006

3.076.730

2.954.760

65.000

54.953

98.722 19.482 453.154 74 579.146 687.710 9.175 77.097 148 222 15.846 37 483

23.248 -19.482 -9.154 -74 130.438 -16.138 265.825 2.903 -148 -222 34.154 -37 9.564

Totaal functie 210

5.759.526

3.397.353

1.941.295

420.878

Aktieplan VVP 2007 Uitv.prog.verkeersveiligheid 30 km Bladel Uitv.prog.verkeersveiligheid 30 km Hoogeloon Uitv.prog.verkeersveiligheid 60 km buitengebied Uitv.prog.verkeersveiligheid 60 km Gagelvelden Aktieplan VVP 2008 Uitvoeringsprogramma verkeersveiligheid Uitvoering VVP 2009: 60 km traject Netersel

100.104 169.149 45.017 205.426 35.000 100.000

11.467 10.557 11.667 16.618

222 97.765 74.016 41.496 200.438 30.487 126.759 222

-222 -9.128 84.576 -8.146 -11.630 4.513 -26.759 -222

Totaal functie 211

654.696

50.309

571.405

32.982

91.081

Oplossen verkeersonveilige situatie nabij sportparken

375.000

123.798

251.202

254.895

Totaal functie 214

375.000

123.798

251.202

254.895

Aankoop grond Wagenbroeken Casteren Aankoop gildeterrein en grond Netersel

190.000 175.000

183.025 146.500

6.975 28.500

0 0

329.525

35.475

1.000.624

-624

1.000.624

-624

6.908

63.092

63.092

6.908

63.092

63.092

444.000 1.016.880 751.916 275.000 80.000

307.296 80.344

50.000

365.000 Nieuwbouw basisschool Toermalijn

1.000.000

Totaal functie 423

1.000.000

Uitbreiding binnensportaccomodatie

70.000

Totaal functie 531

70.000

134

0

0

0

0

140.224 266.195

36.260 9.564 452.243

91.081

Omschrijving Actualisatie lijst monum. panden en beeldbepalende panden Totaal functie 541

Totaal t/m 2008 110.602

Besteed voorgaande jaren 65.252

Besteed 2.008 14.361

Saldo 31-12-2008 30.989

Over te boeken naar 2009 30.989

110.602

65.252

14.361

30.989

30.989

74

-74

74

-74

405

20.000 19.595 15.000

20.000 20.000 15.000

Inhaalslag achterstand onderhoud groen obv beheerplan Totaal functie 560

0

0

Inrichting speelterrein Casteren Inrichting speelterrein Emmaplein Vervanging speeltoestellen

20.000 20.000 15.000

Totaal functie 580

55.000

0

405

54.595

55.000

Multifunctionele accommodatie Hoogeloon Multifunctionele accommodatie Casteren (bouwkosten) MFA Casteren, kosten inrichting omgeving MFA Netersel, kosten inrichting omgeving Woonzorgzone Hoogeloon, kosten inrichting omgeving Investeringsbijdrage huisvesting Los Hoes

1.794.727

1.610.727 61.016

202.748 45.378

2.748

73.086 -2.285 261.254 -308 118.484 37.560

84.584

323.600

110.914 2.285 1.330 308 81.516 7.818

127.324 42.277

Totaal functie 630

2.366.453

1.674.491

204.172

487.790

516.769

373.933

338.532

600.266 498.336 757.258 -20.000 20.000 748.000 43.750 44.500 30.250 45.000

21.500 379.352 568.881

79.145 443 32.649 143.380 289.381 -21.034 30.757 102.981 46.120 67.179 33.059 72.432

-43.744 -443 546.117 -24.396 -101.004 1.034 -10.757 645.019 -2.370 -22.679 -2.809 -27.432

Totaal functie 722

3.141.293

1.308.265

876.491

956.537

1.206.709

Herziening Centrum Bladel Natuurpark de Groote Beerze Afwikkeling Plan de Toren

6.340.509 280.000 1.806.336

6.265.629

24.314 280.301 70.281

50.566 -301 196.389

74.880

Stimuleringsregeling afkoppeling regenwater 2001 GRP 2003, randvoorz. Snierderslaan/div. aanv. retentie GRP 2004, randvoorziening Veilig Oord Randv.en retentie de Vliegert/Provincialeweg 2004 Ombouw gesch.rioleringsstelsel ged. Molenstraat Interne maatregelen rioolstelsel Voorber.maatreg.afk.Planetenwijk Hapert Uitvoering interne maatregelen rioolstelsel Uitvoering verdergaande maatregelen Uitvoering vervanging bomen en gemalen Vervanging telemetie en overstortmeters Aanpassen overstortdrempels ivm WVO/KRW

1.539.666

262.584

553.522

653.187

76.000

, Totaal functie 810

8.426.845

7.805.295

374.896

246.654

150.880

Verplaatsing woonwagencentrum Hapert

80.588

53.568

4.920

22.100

27.020

Totaal functie 822

80.588

53.568

4.920

22.100

27.020

6.200

0 0 145.953 -10.265 124.154 157.904 -985.399 -2.241.472 -3.870 -15.372 -227.073 -114.620 -20.053 -1.941.568 80.730

Erfpachtsgronden (Antonis) Diverse exploitaties, nog te verdelen kosten Bestemmingsplan Stokkers Bestemmingsplan Bieshof Bestemmingsplan Industrieterrein-Oost Bestemmingsplan de Biezen 1e fase Bestemmingsplan Beemdstraat Bestemmingsplan Latestraat/de Lei Project de Lange Trekken Inbreidingsgebied Casteren Plaan Coppens Hoogeloon Bestemmingsplan de Blikken Netersel Omgeving Ganzestraat Plan Mastbos Plan Kempenland

6.200 0 145.953 49.956 274.154 188.107 -866.536 -2.112.534 79.163 154.568 605.227 85.606 427 -1.941.568 92.211

135

60.221 150.000 30.203 118.863 128.938 83.033 169.940 832.300 200.226 20.480 11.481

Omschrijving Locatie Orion Locatie van Rijthoven Casteren Locatie Oude schoolpad Locatie Tuinstraat de Bucht Casteren Project Hoeve Oost Locatie Wijer - de Kuil Locatie Kerkstraat Casteren t Pleintje Hapert Alexanderhof Hapert Posthof Bladel Marktstaete Bladel De Smet Bladel Heeleind (Geerts) Bladel Toermalijn Bladel Akkerstraat 10 Totaal functie 830 Vervanging geluidsinstallatie Basisregistratie (s1.15) 2003 2e fase Elektronisch Document Managementsysteem 2003 Werkstroombeheersing Samenwerking vastgoedinformatie 2005 Vervanging internetsite 2006 Vervanging NTserver 2006 Vervanging back-office software 2006 Vervanging intranetomgeving 2006 Project S2.10 form.personeelsbeleid/instrumentarium Vervanging netwerk 2008 Vervanging Windows XP 2008 Vervanging Office XP 2008 Samenwerking vastgoed 2008 Modelmatig waarderen 2008 Samenwerking vastgoed 2008 Vervanging applicatie burgerzaken Fordd pick-up met kraan 2008 Geraamde aktiviteiten kapitaalwerken Geraamde toerekening inkoopbureau Totaal functie 900

Totaal t/m 2008

Besteed voorgaande jaren

Besteed 2.008 80.747 2.079.010 20.534 133 27.321 24.711 6.168 203 910 4.175 460 6.165 543 74 1.058

Saldo 31-12-2008 -80.630 1.521.122 -20.513 56 -127 -27.321 -24.711 1.693.832 -203 -910 -4.175 -460 -6.165 -543 -74 -1.058

0

4.064.096

-2.002.830

2.568 292.217

18.344 4.994 0 64.541 31.495 6.672 72.623 8.682 0 252.472 949 53.339 140 14.592

117 3.600.132 21 56 6

1.700.000

2.061.266 40.000 28.584 313.045 49.000 162.278 146.987 98.356 319.504 42.101 26.660 226.272 44.000 98.000 50.000 25.000 20.000 50.000 50.000 371.730 12.535 2.174.051

57.539 82.510 90.415 110.131 2.101 4.272

63

49.250

641.815

40.000 7.672 15.834 49.000 40.198 32.982 1.269 136.750 31.318 26.660 -30.472 43.051 44.661 49.797 10.408 20.000 50.000 750 371.730 12.535

578.093

954.143

621.217

0

621.217

0

Onderhandse leningen van banken

621.217

Totaal functie 911

621.217

Sluitrekening kredieten

718.692

Totaal functie 999

718.692

0

0

718.692

27.986.229

14.996.348

10.712.604

2.277.277

Totaal uitgaven

136

0

Over te boeken naar 2009

40.000 7.672 16.111 49.000 40.198 32.982 139.123 31.318 26.660 44.000 49.797 20.000 50.000

546.861

718.692

3.401.539

Omschrijving

Totaal t/m 2008

Ontvangen voor- Ontvangen gaande jaren 2.008

Herinrichtingsplan Sniederslaan Opheffen wateroverlast Casteren Aanleg tunnel B. van Woenseldreef Verbetering/renovatie wegen 2006 Rehabilitatie wegen 2008-2008 Burgemeester van Houdtplein Inrichting openbare ruimte bij Toermalijn

3.276.816 49.482 444.000

Totaal functie 210

4.439.814

3.130.080

600.000 69.516

Aktieplan VVP 2008 Aktieplan VVP 2008 Uitvoeringsprogramma verkeersveiligheid

0 35.000 100.000

Totaal functie 211

135.000

3.130.080

0

Saldo 2.008

Over te boeken naar 2009

123.488 49.482 453.154 74 579.146 69.516 148

23.248 0 -9.154 -74 20.854 0 -148

1.275.008

34.726

30.487 126.759

0 4.513 -26.759

157.246

-22.246

40.000

0

20.854

20.854

Oplossen verkeersonveilige situatie nabij sportpark

40.000

Totaal functie 214

40.000

0

40.000

0

625.000

441.000

29.000 2.285

155.000 -2.285

20.000

Totaal functie 630

625.000

441.000

31.285

152.715

20.000

Stimuleringsregeling afkoppeling regenwater 2001

242.845

174.929

59.877

8.039

Totaal functie 722

242.845

174.929

59.877

8.039

Herinrichting centrum Bladel

6.167.752

6.092.872

24.314

50.566

74.880

Afwikkeling Plan de Toren

1.806.336

1.539.666

70.281

196.389

76.000

Totaal functie 810

7.974.088

7.632.538

94.595

246.955

150.880

Verplaatsing woonwagencentrum Hapert

80.588

53.568

4.920

22.100

27.020

Totaal functie 822

80.588

53.568

4.920

22.100

27.020

11.166 12.448 3.870 1.731.310 184.316

-11.166 -12.448 -3.870 -1.731.310 -184.316

1.943.110

-1.943.110

145.640

1.527

145.640

1.527

Multifunctionele accomodatie Hoogeloon Multifunctionele accomodatie Casteren (bouwkosten) .

Bestemmingsplan Stokekkers Bestemmingsplan Industrieterrein-Oost Project De Lange Trekken Plan Mastbos Locatie Tuinstraat Totaal functie 830

0

Aflossingen volgens de staat van vaste aktiva

147.167

Totaal functie 912

147.167

0

0

Sluitrekening kredieten

13.961.359

Totaal functie 999

13.961.359

0

0

13.961.359

Totaal inkomsten

27.645.861

11.432.115

3.751.680

12.462.066

137

13.961.359

218.754

138

Bladel, 28 april Gemeente Bladel Bezoekadres: Markt BC Bladel. Postadres: Postbus AA Bladel

Recommend Documents