Kinderveiligheid: van onderzoek naar praktijk CEPHIR seminar 20 november 2013
VeiligheidNL •
Nationaal expertisecentrum voor veiligheid en gedrag
•
Doel: voorkómen van de meeste en meest ernstige letsels
•
In opdracht van o.a. VWS, SZW, I&M, V&J, NVWA, regionale overheden, brancheorganisaties, private partijen
•
Vanuit synergie tussen onderzoek en
Top-5 Volks(on)gezondheid 0-14 jr Verlies jaren in gezondheid (ziektejaarsequivalenten genormeerd)
Ziektelast (DALYs genormeerd)
1 Privé-ongevallen (1)
Privé-ongevallen (1)
2 Verstandelijke handicap (0,66)
Aangeboren afwijkingen hart- en vaatstelsel (0,56)
3 Astma (0,48)
Gezondheidsproblemen bij op tijd geboren kinderen (0,56)
4 Verkeersongevallen (0,45)
Verstandelijke handicap (0,51)
5 Angststoornissen (0,43)
Verkeersongevallen (0,51)
Bron: RIVM,
Nationaal Kompas Volksgezondheid\Gezondheidstoestand\Ziekten en aandoeningen, 17 maart 2012
SEH-behandelingen in 2012
SEH-behandelingen naar leeftijd
0
Leeftijd (jaar) Bron: Letsel Informatie Systeem 2012, VeiligheidNL
Trends ongevallen 0-4jr Doden Ziekenhuisopnamen
SEH-behandelingen
Bronnen: Doodsoorzakenstatistiek, CBS Landelijke Medische Registratie, DHD Letsel Informatie Systeem, VeiligheidNL
0
Top-3 ongevallen 0-4 jaar Doden
Ziekenhuisopnamen
SEH-behandelingen
Verdrinking
Vallen
Vallen
Botsing/geraakt
Vergiftiging
Botsing/geraakt
Verstikking
Verbranding
Beknelling
Bronnen: Doodsoorzakenstatistiek, CBS Landelijke Medische Registratie, DHD Letsel Informatie Systeem, VeiligheidNL
Oorzaken van ongevallen 0-4jr ‘pech’, onvoorzichtigheid, weinig ervaring, onoplettendheid
vnl. ‘product niet geschikt voor leeftijd’
Bron: Continu LIS Vervolgonderzoek (2003-2009)
o.a. vermoeidheid, coördinatie/ evenwicht
o.a. gladheid, obstakels
Meeste privé-ongevallen 1-2 jr Ouders onderschatten de motorische vaardigheden en overschatten de cognitieve vaardigheden van hun kind
Bronnen: diverse onderzoeken Erasmus MC en VeiligheidNL
Dé ouder bestaat niet • 6-11 maanden: veiligheid belangrijk, maar ouders meer bezig met voeding • Bij 1e kind: te laat traphekjes / veilig opbergen schoonmaakmiddelen • Bij meer kinderen baby vaker alleen in bad • In NL: hoogopgeleide ouders vaker risicovol gedrag • Minder veilig slapen bij niet-westerse allochtonen en laag opgeleide ouders (wiegendood preventie)
Bronnen: diverse onderzoeken Erasmus MC, GGD Midden Nederland, VeiligheidNL
Kinderveiligheid 0-4 jr Veiligheidsproducten
Aangepaste leefomgeving
traphekjes, raambeveiligers, …
gevaarlijke producten buiten bereik, … Toezicht
in bad, op commode, …
Intervention mapping
Doelgroepen
Aanbod
(1/10)
• Veiligheidsinformatiekaarten Veilig Groot Worden via JGZ Gebruik: 80-90% van CBs 280.000 kaarten/jaar
58% 40% Bereik: 45% van de kinderen 0-4 jr
38%
44%
Aanbod • App Veilig Groot Worden (direct en via intermediairs)
(2/10)
Aanbod • Veilig Slapen folder via JGZ
(3/10)
Aanbod
(4/10)
• Voorlichtingspakket ‘Veilig in de auto’ (direct en via JGZ)
Aanbod • Veilig Achterop
(5/10)
Aanbod
(6/10)
• Toolkit Voorkom Verdrinking voor intermediairs, gericht op allochtone ouders
De campagnefolder is te downloaden in diverse vertalingen: Arabisch/Armeens/Chinees/Duits/Engels/Farisch/Frans/ Italiaans/Oeigoors/Pools/Russisch/Somalisch/Spaans/Turks
Aanbod
(7/10)
• Voorkom Vergiftigingen / de Huistest voor ouders met beperkte gezondheidsvaardigheden (via JGZ en apothekers)
Aanbod
(8/10)
• Risicomonitor voor Kinderopvang, Basisonderwijs, Welzijn en Maatschappelijke Dienstverlening en Jeugdzorg
Aanbod • tips/adviezen aan ouders, ondersteuning professionals
(9/10)
Aanbod
(10/10)
Resultaten • Inventarisatie door Erasmus MC/MGZ: 22 successen van preventie, waaronder:
Sterfte door ongevallen 0-19jr logaritmisch
- preventie van wiegendood - veiligheid auto-inzittenden - veiligheid overige verkeersdeelnemers - preventie verdrinking - preventie brandwonden - preventie vergiftiging
• S. Knoef Gijzen et al. Tijdschrift voor de JGZ 44 (5) p.82 (2011): “Enorme afname dodelijke ongevallen kinderen door inzet overheid, Consument en Veiligheid en SWOV…”
(Kosten)effectiviteit 70.000
Privé-ongevallen kinderen 0-4 jr Aantal SEH-behandelingen
60.000
50.000
40.000
30.000
20.000
10.000
Besparing jaarlijkse medische kosten: €6 miljoen 0 1990
1992
1994
1996
1998
2000
2002
2004
2006
2008
2010
Toekomstige speerpunten 0-4jr • Collectief bewustzijn kinderveiligheid in NL handhaven,
• Voorlichting specifieker, interactiever, op maat/vraaggericht via multi-media (apps, social media, internet, print) • Inspelen op flexibilisering JGZ (o.a. E-learning) • Publiek-private samenwerkingsverbanden en –initiatieven, zoals Taskforce Kinderveiligheid
Met hulp van en met dank aan
e.v.a.
Marco Brugmans Directeur VeiligheidNL [email protected] 020-5114511
www.veiligheid.nl
