Kadernota transitie en transformatie sociaal domein gemeenten Delfzijl, Appingedam en Loppersum

Kadernota transitie en transformatie sociaal domein gemeenten Delfzijl, Appingedam en Loppersum

Drie decentralisaties, één perspectief

1

Kadernota gem eenten Delfzijl, Appingedam en Loppersum januari 2014

Inhoudsopgave Inleiding

3

Kaders en uitgangspunten

5

Bijlage 1: Landelijk 1.1 W at zegt de wetgever? 1.2 De concept Jeugdwet 1.3 Passend Onderwijs 1.4 De c o nc ep t we tt ek s t W m o 20 1 5 1.5 De c o nc ep t P ar tic i p at i e wet 1.6 Rol van de gem eenteraad en het college

10 10 11 13 13 14 15

Bijlage 2: Provinciale samenw erking en arbeidsmarktregio’s 2.1 Provinciale samenwerk ing 2.2 T aken die provinciaal worden opgepakt

17 17 18

Bijlage 3: Lokaal 3.1 Het Groninger Functioneel Model 3.2 Nader uit te werken onderdelen van het Groninger Functioneel Model 3.2.1 Schak elfunctie en triage naar niet vrij toegankelijk e hulp 3.2.2 De toegang 3.3 Basiszorg W mo 3.4.3 Participatie

20 20 21 21 22 23 25

Bijlage 4 Inkoop en contractering 4.1. Ink oop en contractering bovenlok aal 4.2. Ink oop en contractering lok aal

27 27 27

Bijlage 5: Bedrijfsvoering, Financiën en ICT 5.1 De regie van de client 5.2 Budgetten en verantwoording

28 28 29

Bijlage 6: Communicatie

30

Bijlage 7: Planning

31

2


Inleiding In het kader van de transitie en transformatie van het Sociaal Domein hebben de DAL colleges en/of gem eenteraden de k euzenota AW BZ, het Regionaal TransitieArrangement (RT A) en het functioneel m odel jeugd, de participatienota “Doen wat werk t”, het visiedocum ent ‘Participatie in de Eemsdelta’ het pamflet Veerkracht en de ontwikkelweg binnen sociale domein vastgesteld. Deze k adernota transitie en transform atie sociaal dom ein is sam engesteld op basis van de uitgangspunten in deze nota’s, de uitgangspunten uit de al eerder vastgestelde paraplunotitie ‘Achter het stuur, achter de stuurman, de conceptwetteksten Jeugd, 1 W mo 2015 en Participatiewet, de sam enwerking op provinciaal en bovenregionaal niveau, de k aders vanuit de gem eenteraden zoals die op de bijeenk omst van 20 januari 2014 zijn besprok en en vele gesprekk en met belanghebbenden. In 2013 is afgesproken dat we als drie gemeenten samen zullen optrekken in de besluitvorm ing omtrent de drie decentralisaties. Daar waar over de gem eenten gesproken wordt, worden dan ook de DAL-gemeenten bedoeld en wanneer we spreken van lokaal beleid, bedoelen we het beleid in de DAL-gem eenten. In deze nota geven we de denk richtingen weer waarin we als DAL-gemeenten verder willen ontwikk elen. Met deze nota vragen wij uw instemming voor een aantal k aders die richtinggevend zijn bij de verdere uitwerk ing van de transities en transformaties en de samenwerk ing op provinciaal en bovenregionaal niveau. Met deze nota zetten we een volgende stap in de kaderstelling. In het afgelopen jaar is er veelvuldig contact geweest m et alle stak eholders in het sociaal dom ein. Instellingen zijn bezocht, instellingen hebben presentaties verzorgd, we hebben de pilot Veerkracht ingezet, vanuit het woon- en leefbaarheidsplan is er gestart m et ‘In voor Zorg, er is een pilot uitgevoerd rondom de AW BZ jeugd en het CJG, er zijn taak groepen opgericht die zich bezig houden m et de uitwerking van integrale onderwerpen vanuit de drie decentralisaties, er zijn m ensen opgeleid om te werk en volgens k anteling en welzijn nieuwe stijl en we hebben gesproken met belangengroepen en adviesraden. W e werk en op onderdelen samen met de Groninger gemeenten, en het allerbelangrijkste: we hebben gesprekken gevoerd en voeren gesprekken met een m eedenk groep die bestaat uit inwoners vanuit alle m ogelijke geledingen: toek omstige cliënten, vertegenwoordigers van cliëntenraden, en ook veel ‘gewone’ inwoners die m ee willen denk en over de toek omstige sociale samenleving. De nieuwe verantwoordelijk heden en wetgeving op de terreinen jeugdzorg, AW BZ, W mo en participatie leggen uitdrukkelijk een verantwoordelijk heid neer bij de inwoner. Meer en m eer zal een beroep m oeten worden gedaan op eigen kracht en de sociale om geving. ‘Ouderdom overk omt je niet’, zegt professor Slaets, geriater bij het UMCG. Uit de gesprekken met de m eedenkgroep is onze ervaring dat inwoners, en vooral degenen die een vorm van ondersteuning hebben, weten dat er veel gaat veranderen. Ze weten dat zij m eer zelf moeten regelen en dat financiële compensatie m inder wordt. En 1

In deze nota bedoelen we met: • Lokaal, de DAL gemeenten • Provinciaal, de Groninger gemeenten • Bovenregionaal, de gemeenten van de provincies: Groningen, Drenthe en Friesland In de nota wordt ook de term Regionaal Transitie Arrangement (RTA) genoemd, daarmee wordt bedoeld het arrangement van alle Groninger gemeenten. 3


hoewel dat veel onrust, onduidelijk heid en onzek erheid veroorzaak t, wordt dat gegeven over het algem een geaccepteerd. W el verwachten inwoners een verandering in de houding van de overheid. Van vooral zelf bepalend, naar gericht op samenwerk ing, ondersteuning en samen bepalend. Ook bij aanbieders zien we beweging. Die beweging varieert. W e zien een aantal trends: • op lok aal en provinciaal niveau ontstaan er steeds meer samenwerk ingsverbanden: bijvoorbeeld de sam enwerk ing tussen Lentis, Fivelingo, NOVO en Noorderbrug om arbeidsmatige dagbesteding te bieden aan m ensen met een SW -indicatie of een AW BZ-indicatie, de sam enwerk ing op casusniveau tussen instellingen die verenigd zijn in Veerkracht, de samenwerk ing tussen de ISD en Fivelingo om straks samen de gehele nieuwe doelgroep die onder de participatiewet k omt te vallen, te k unnen bedienen. T enslotte hebben op provinciaal niveau Elk er, de grootste jeugdzorg aanbieder, en het Poortje (gesloten jeugdzorg) besloten te fuseren. • de aanbieders geven aan dat het Zorgkantoor op de contracten voor 2014 al een tariefskorting opleggen; • een aantal aanbieders heeft de bedrijfsvoering aangepast op lagere ink omsten: meer inzet van vrijwilligers, ontslag van personeel en afbouw van het vastgoed; • een aantal aanbieders zorgt voor een herindicering van cliënten: zwaardere indicering die AW BZ/wet LIZ (Langdurige Intensieve Zorg) gefinancierd blijft. De inwoner staat voorop. Dat neem t niet weg dat in het transitieen transformatieproces ook een aantal andere belangen gerealiseerd moeten worden: 1. financiën: het beschikbare budget is per 2015 (en verder) fors lager. De gem eente ontvangt één ontschotte uitk ering die ‘geoormerk t’ is voor het Sociale Dom ein. De uit te voeren taken moeten binnen deze uitk ering gerealiseerd worden; 2. werk gelegenheid: medewerk ers van instellingen zijn ook onze inwoners. De transformatie van het Sociaal Dom ein heeft zek er gevolgen voor de individuele m edede ste ste werk ers. De verschuiving, waar m ogelijk, van 2 naar 1 lijn en van 1 lijn de naar 0 lijn vraagt andere competenties en vereist flexibiliteit. Met een verlies aan banen m oeten we rekening houden; 3. de weten regelgeving: allerlei partijen zetten zich in om hun belangen bij de politici te bepleiten. De vraag of gemeenten de decentralisaties aankunnen wordt veelvuldig gesteld. In het politiek e besluitvormingsproces zullen zek er compromissen moeten worden gesloten. Uitvoerbaarheid van de wetgeving, beleidsvrijheid van de gem eente, aard en om vang van de over te dragen tak en zijn, nog steeds, onderwerpen van discussie; 4. herindeling: in de invoeringsfase werk en we samen m et de Groninger gem eenten in de Programmaorganisatie T ransform atie Jeugdzorg, het Groninger AW BZ/W mo overleg en de arbeidsmarktregio. Deze sam enwerk ing blijft maar het herindelingsproces zal consequenties hebben voor het in- en uitvoeringstraject en de wij ze waarop de gem eenschappelijk e tak en bestuurlijk worden opgepakt. Zo is er voor de jeugdzorg voorgesteld de GR publiek e gezondheid en zorg vooralsnog te gebruik en om het voertuig te laten zijn voor bestuurlijke samenwerk ing. Na de herindeling zouden er ook andere k euzes gemaak t kunnen worden. Het is een smal pad naar 1 januari 2015. W e moeten het met inwoners, beroepskrachten en bestuurders samen doen. Met de inwoner m et een afstand tot participatie als gem eenschappelijk uitgangspunt is het mogelijk om elk aar te vinden in het transitieen transformatieproces van het Sociaal Dom ein. 4


Kaders en uitgangspunten Sinds de start van de verkenning van de transitie en transformatie van het sociaal domein in 2013 is de projectorganisatie Veerkracht nu klaar om meer richting aan de ontwikkelw eg te geven. In deze kadernota worden de sturende principes gepresenteerd die het resultaat zijn van het proces dat u als drie raden van de DAL gemeenten heeft doorlopen. Daarnaast leggen w e u een aantal uitgangspunten voor. Deze nota schept daarmee het kader w aarbinnen de transitie en transformatie voor de inwoners van de gemeenten Delfzijl, Appingedam en Loppersum en de organisaties en instellingen vormgegeven gaat worden. Kaders De raden van de gem eenten Delfzijl, Appingedam en Loppersum zijn ieder op hun eigen m anier omgegaan m et hun kaderstellende rol. In een bijeenkomst op 20 januari 2014 zijn de drie raadstrajecten bij elkaar gekom en met als resultaat de sturende principes die we hieronder hebben weergegeven.

5


Algemene kaders • Beleidsdocum enten vormen uitgangspunt: Parpaplunotitie, W MO kadernota. • Inwoner (de vraag van de inwoner) staat voorop, in denk en en handelen en niet de organisatie(s). • Sturen op verm indering van k osten van de professionele hulp van de 15% inwoners die een k ortdurende enk elvoudig vraag hebben en hier zelf niet uitkomen m et een eenvoudige oplossing. • Zet in op preventie, te beginnen bij jeugd, om latere problemen voor te zijn. • Participatie voorop, focus op meedenk, werk en scholing. • Prak tisch handelen en doen. Samenhang • De drie transities en passend onderwijs worden in samenhang ontwikkeld. • De DAL gem eenten en instellingen trekken samen op in ontwikk eling en uitvoering; k leinere aanbieders worden niet uitgesloten. Eigen kracht/ kracht van de inwoner/ de inwoner staat centraal • Uitgangspunt: eigen kracht en verantwoordelijkheid, zelfredzaam heid en zelfreflectie (wat k an ik wel); indien nodig en m ogelijk inform ele (buren)hulp, vrijwilligers en mantelzorg. • Gespecialiseerde hulp blijft nodig en moet toegank elijk zijn voor ieder die deze hulp nodig heeft. • Ondersteun burgerinitiatieven. • Zorg voor cohesie/ maak gebruik van de kracht van het dorp/ de wijk. • Benut k waliteit van burgers. Naar vermogen • Maatwerk: wat k an iemand zelf, waar hulp van netwerk , vangnet overheid alleen waar nodig. • Er op af!, waar nodig. • Bij ouderen onderscheid m aken tussen vitale ouderen (vitaal houden) en niet vitale ouderen met veel aandoeningen. • Draagkracht is een leidend principe Budget • Doe het eerst m et de beschikbare budgetten. W anneer anders blijkt, leg het dan voor. Voorw aarden • Zware (jeugd)zorg regelen m et strakke bestekken m et waarborg voor resultaat en continuïteit. • Ga langdurige relaties aan, ga voor innovatie. Gemeenten en organisaties gaan anders werken volgens deze k aders. (m inder hiërarchisch en meer organisch) • Kwaliteitseisen stellen, m aatstaf ontwikkelen. • Voork om adm inistratieve lasten en regeldruk m et bijvoorbeeld budgetfinanciering (ook i.p.v. uurtje factuurtje). • Stel een om budsm an in die alle problem en in kaart brengt tijdens de uitvoering. • Actieve ondersteuning van m antelzorgers. • Breng hulpvraag en hulpaanbod in beeld. • W erken aan sociale cohesie in wijk en. • Goede en tijdige voorlichting aan burgers. • Overgangsregeling voor 2015. 6


Communicatie Voor de realisatie van de grote wijziging van het sociaal dom ein is een blijvend contact met het werk veld noodzak elijk. W e hebben een m eedenkgroep opgericht en consulteren regelmatig onze cliëntenraden. De belangrijkste boodschap die de gem eenten momenteel uitdragen is: we m oeten het m et elkaar doen en u, de inwoner, krijgt meer eigen verantwoordelijkheid in het organiseren van uw ondersteuningsvraag. Vanaf 1 januari 2014 zal er driem aandelijks een nieuwsbrief uitk omen voor inwoners, instellingen, werk gevers en andere belangstellenden waarin we m ensen m eenemen in het te lopen proces. Dit transitieen transform atieproces verloopt soms moeizaam . Alle partijen hebben hun eigen opvattingen over het hoe en het wat en elk e partij heeft belangen. In dit complexe veld nemen de gem eenten dan ook de noodzak elijk e regie. Inrichting centrale, lokale toegang Er is een taakgroep toegang die zal bek ijken of en in hoeverre het mogelijk is om (één) centrale toegang voor alle inwoners die ondersteuning nodig hebben binnen het sociale dom ein op te richten. Om tot een goede invulling van de toegang te k unnen kom en, zullen gesprekken gevoerd worden m et cliënten, aanbieders, professionals en belangengroepen. Ook zal worden aangesloten bij de uitwerk ing van de procesgang ten aanzien van de toegang tot de specialistische ondersteuning vanuit de opdracht van de provinciale programma’ s AW BZ en Jeugd. Vraaggericht aanbod In de gemeentelijke vastgestelde visienota’s staat dat we toe willen naar meer vraaggerichte ondersteuning voor alle doelgroepen in het sociale domein. Formele en informele zorg zullen nog meer samenwerken en invulling geven aan het kantelingsprincipe ‘zo licht en dichtbij mogelijk ’. De instellingen werk en complementair aan elk aar; overlap wordt verm eden. Een eerste start is gemaak t in het project Veerkracht waar professionals samen casussen bespreken en samen k ijk en welk e partijen nodig zijn om de betrokken inwoners zo goed m ogelijk te k unnen helpen. Hier versterk en organisaties elk aar en hier wordt ook duidelijk waar overlap in aanbod is of op welk onderdeel er nog geen passend aanbod is. Belangrijk uitgangspunt daarbij is dat participatie voorop staat. Vanaf 2014 zullen er doe-teams starten die tot doel hebben om tot een betere integrale werk wijze te kom en Samenwerking op provinciaal niveau Op het terrein van de AW BZ/W mo en Jeugdzorg werk en de gemeenten Delfzijl, Appingedam en Loppersum samen m et elk aar, in DEAL-verband en m et de 23 Groninger gem eenten. Door deze sam enwerking hoeft niet elk e gemeente zelf het wiel uit te vinden; zo wordt efficiënt en k ostenbesparend gewerkt. Bovendien ontstaat via sam enwerk ing een stevig podium naar regionale aanbieders. De samenwerking op het gebied van de Participatiewet is met name gericht op een goede sam enwerking tussen de ISD Noordoost en het werkvoorzieningsschap Fivelingo om de toek omstige doelgroep die onder de participatiewet zal gaan vallen, goed te k unnen bedienen. Daarnaast worden de provinciale ontwikkelingen m et elkaar gedeeld via het provinciale arbeidsmark tregio-overleg.

7


Inkoop en contractering Ink oop en contractering voor Jeugd en AW BZ wordt voor die onderdelen die provinci2 aal geregeld m oeten worden naar alle waarschijnlijkheid bestuurlijk aanbesteed . Voor de gespecialiseerde jeugdzorg en AW BZ begeleiding worden in provinciaal verband afspraken gemaakt. Voor de onderdelen van ink oop en contractering die we op DAL niveau regelen, worden later voorstellen gedaan op basis van een ontwerp van de uitvoering. Vernieuwing is het uitgangspunt, ook om dat er minder geld is. Als we de vernieuwing echt de ruim te willen geven, zullen we wellicht anders moeten ink open. Niet meer sec op producten, m eer op prestaties en resultaten voor de cliënt. Deze veerkrachtige waarden k omen ook terug in het inkoopproces. Om de korting op de budgetten op te vangen is er binnenk ort overleg m et de aanbieders. Een deel van de k orting k unnen we opvangen via tarieven, nieuwe vorm en van hulp en ondersteuning, collectieve voorzieningen en slimme combinaties van ondersteuningsvormen. Daarnaast zal (her)indicatie op basis van de kantelingsprincipes leiden tot een daling in het volum e en de kosten. Interne organisatie Ink oop, financiën, ICT en weten regelgeving worden lok aal verank erd. De gemeenteraden zijn verantwoordelijk , ongeacht of de uitvoering lok aal, provinciaal of bovenregionaal is. W el is het zo dat afspraken op provinciaal en bovenregionaal niveau worden gem aakt in bestuurlijke overleggen. Afwijk en van deze besluiten brengt risico’s met zich m ee. De VNG, KING, de Transitiebureau’s en ministeries leveren handreik ingen voor ICT, k waliteitseisen, verantwoording en weten regelgeving. De gem eenten Delfzijl, Appingedam en Loppersum zullen deze handreik ingen gebruik en om aan te sluiten bij andere gemeenten. Dit geeft ook inwoners continuïteit bij wijzigingen in het bestuur van de gem eente. Daarnaast heeft KING een ondersteuningsprogramma voor de gem eenten en zullen we daar waar m ogelijk gebruik maken van dit aanbod.

Richtinggevende uitgangspunten We maken onderscheid in uitgangspunten op lokaal en provinciaal niveau. Voor veel zaken die op provinciaal niveau worden besloten, is de beleidsruimte van de afzonderlijke gemeenteraden beperkt. Dit betreft de uitgangspunten die zijn aangegeven met een sterretje. Voor het lokale niveau is er beleidsruimte, echter altijd aansluitend op de provinciale afspraken en de kaders van de verschillende w etten. Hieronder volgt een samenvatting van de in deze k adernota genoemde uitgangspunten per hoofdstuk. Deze uitgangspunten zijn in lijn m et de kaders die door u samen met de andere raden zijn sam engesteld.. Met de vaststelling van deze k adernota stemmen

2

Bestuurlijk aanbesteden gaat ervan uit dat er sprake is van wederzijdse afhankelijkheid tussen opdrachtgevende overheid en

(zorg-) aanbieders. Beide partijen hebben elkaar nodig om de eigen doelstellingen te realiseren. De essentie van het model is dat opdrachtgevers en leveranciers onderhandelen over de eisen en wensen van opdrachtgevers waarbij aanbieders inzicht geven in de mogelijkheden die de markt te bieden heeft.

8


de gem eenteraden van de gem eenten Delfzijl, Appingedam en Loppersum in m et de richting van de verdere uitwerk ing van het transitie en transformatie van het sociale dom ein. Uitgangspunten: • gespecialiseerde ondersteuning gezam enlijk met de Groninger gemeenten contracteren d.m.v. bestuurlijk aanbesteden; * • i n k ete n v er ba n d m et (lok al e) aa n b ie d er s ni e u we pr o d uc t e n o n t wik k ele n zo a ls b ij v o or be e ld ( ar b e i ds m atig e) d a gb es te d in g , da g op v a ng , l ic ht p ed a go g is c he hu l p v er le n in g e n op v o ed o nd er s te u n in g. De be h oef t e va n de c l ië n t is h i er b ij he t u it g an gs pu n t; • streven naar een integrale toegang voor zover dit m ogelijk is. • geen individueel m aatwerk indiceren indien algem ene voorzieningen dan wel voorzieningen in de m ark t hetzelfde resultaat kunnen bereiken. • eigen bijdrage systematiek uitbreiden conform de ruimte in de nieuwe wet (bij huishoudelijk e hulp (HH) en Participatie); • een s ysteem van financiële compensatie ontwikk elen om mensen met een laag ink omen te ontzien; • samen m et de gem eenten Bedum, W insum, Eemsm ond en De Marne de HH anders invullen en zo de bezuiniging bewerk stelligen. • E en vr aa g ger ic ht e wer k gev er s b en a der i n g i n de r e- in te gr at i e v a n b i j s ta nds g er ec h t ig d e n on t wik k ele n. • financieel neutrale uitvoering als randvoorwaarde voor het opstellen van de k aders en uitvoering van de transitie en transform atie van het sociaal dom ein. W anneer anders blijkt,leg het dan voor. • inzetten op duurzam e inrichting van de bedrijfsvoering; • het ondersteuningsprogramma van KING (Kennis Instituut Nederlandse Gemeenten) als leidraad gebruiken voor informatisering, verantwoording en registratie. *

9


Bijlage 1 Landelijk In deze bijlage geven w e een schets van de veranderingen en de nieuwe w ettelijke kaders. Wat moeten w e doen en met ingang van wanneer? Wat mogen we laten? Wat verandert er voor de gemeente en de inwoners? Waar moet de gemeente w ettelijk aan voldoen om de nieuwe taken te kunnen uitvoeren? 1.1 Wat zegt de wetgever? Vanaf 1 januari 2015 zijn de veranderingen in de W mo, Jeugdzorg en participatie als volgt. Soort zorg Wmo 2015 Hulp bij het huishouden W oningaanpassingen Vervoersvoorzieningen Hulpm iddelen (traplift e.d.) Begeleiding individueel of groep Persoonlijke verzorging met de handen op de rug Zorgzwaartepakket 1 en 2 (intramurale zorg) Zorgzwaartepakket 3 en 4 Persoonlijke verzorging lijfsgebonden Verpleging thuis Jeugdwet 2015 Geïndiceerde jeugdzorg Jeugdbescherming en jeugdreclassering Advies- en Meldpunt Kinderm ishandeling Opvoedondersteuning Jeugd GGZ Jeugdzorg plus Jeugd LVG Participatiewet 2015 Bescherm d werk en Gedeeltelijk Jong gehandicapten W erk en Inkomen

Volledig capten

10

Jong

gehandi-

Huidige situatie

Per 2015

Gem eente Gem eente Gem eente Gem eente

Vervalt Gem eente heeft op grond van de W mo 2015 tot taak de participatie van haar inwoners te bevorderen

AW BZ AW BZ AW BZ AW BZ AW BZ

Ziek tekosten verzek ering

AW BZ

Ziek tekostenverzek ering

Provincie Provincie

Gem eente Gem eente

Provincie

Gem eente

Gem eente AW BZ en ziek tek ostenverzek ering Justitie AW BZ

Gem eente Gem eente

W SW W ajong

Vervalt Gem eente heeft op grond van de Participatiewet tot taak de participatie van haar inwoners te bevorderen UW V

W et werk en bijstand

W ajong

Gem eente Gem eente


1.2. De concept Jeugdw et De J e ug d we t wor dt n aar ver wa c h t in g op 1 j an u ar i 2 0 15 v a n k r ac ht . In het nieuwe jeugdstelsel worden gemeenten verantwoordelijk voor alle vormen van jeugdhulp, dus inclusief specialistische hulp zoals jeugd-GGz, jeugd-VB en gesloten jeugdhulp (jeugdzorg plus) en hulp in het kader van ernstige opgroeien opvoedingsproblemen, de uitvoering van k inderbeschermingsmaatregelen en de jeugdreclassering. Het Advies- en Meldpunt Kinderm ishandeling (AMK) valt vanaf 1 januari 2015 onder de W et maatschappelijk e ondersteuning (W mo). Het AMK en het m eldpunt huiselijk geweld vallen daarm ee onder hetzelfde wettelijke k ader in het nieuw te vorm en AMHK (Advies- en Meldpunt Huiselijk Geweld en Kinderm ishandeling). . De inhoudelijk e verantwoordelijk heid van gemeenten om vat: • het voorzien in een k walitatief en k wantitatief toereik end aanbod op bovenstaande terreinen; • het opstellen van een beleidsplan dat richting geeft aangaande beslissingen betreffende preventie, ondersteuning, hulp en zorg bij opgroeien opvoedingsproblem en, psychische problem en en stoornissen en de uitvoering van k inderbeschermingsmaatregelen en jeugdreclassering; • wat betreft de afstemming over en effectieve samenwerk ing bij de uitvoering van preventie, jeugdhulp, k inderbeschermingsmaatregelen en jeugdreclassering m et het onderwijsveld dienen gem eenten een op overeenstemming gericht overleg te voeren met de samenwerk ingsverbanden van het basisonderwijs en het voortgezet onderwijs; • het treffen van een voorziening op het gebied van jeugdhulp (jeugdhulpplicht, vergelijk baar m et de compensatieplicht van de W mo), als jeugdigen en hun ouders het niet op eigen kracht redden; • de uitvoering van k inderbeschermingsmaatregelen en jeugdreclassering; • het voorzien in m aatregelen ter voorkom ing van k indermishandeling; • het voorzien in vertrouwenspersonen voor jeugdigen, hun ouders, pleegouders of netwerk pleegouders die te m aken hebben met hulpverleners. De verantwoordelijk heid van gem eenten voor de toegang tot jeugdhulp om vat daarnaast: − het organiseren van herk enbare en laagdrempelige toegang tot jeugdhulp; − het waarborgen dat passende hulp tijdig wordt ingezet en dat de juiste expertise beschikbaar is; − het voorzien in een consultatiefunctie voor professionals die werk en met jeugdi gen. − het m ogelijk maken van directe interventie in crisissituaties; − bij complexe hulpvragen of wanneer de veiligheid van het k ind in het geding is, zo snel m ogelijk specialistische hulp inschak elen of een verzoek tot onderzoek door de raad bij de k inderbescherming overwegen; − het k osteloos en anoniem advies beschik baar stellen voor jeugdigen met vragen over opgroeien en opvoeden (k indertelefoon). De j e ug d ge zo n d h e ids z or g vo or 0 t ot 1 9 j ar ig en i s n i et o n d er de J e ug d we t ge br ac ht , en bl ij f t g er eg e l d i n d e W et Pub l i ek e G e zo n dh e i d. D e u it v o er in g v an de J G Z is o nder g e br ac ht b ij d e G G D, op gr o n d v a n d e G em eens c h ap p e lij k e Re g el i n g P u bl i ek e G e zo n d he i d e n Z or g ( v an af 1 j an u ar i 2 01 4) . 11


De gem ee n te be p aa l t ze lf welk de e l va n d e v o or zi e n i ng e n vr ij t oe g ank e l ij k is en we lk e n i et . Vo or de n i et vr ij t o eg a nk el ij k e v or m en va n j eu g dh u lp wor dt e er s t be o or de e l d of d e j e ug d i ge of d ie ns o u de r s d e ze on d er s t e un i n g d aa d we r k elij k no d i g h e bbe n . W anne er h et k i n d e n d e o u der s n i et t e vr e d e n zij n m et de u itk om s te n va n he t ges pr ek , d a n is er ee n pr oc ed ur e v o or b e zwa ar ( c o l le g e) e n b er o e p ( r ec h ter ) . V er or d e ni n g In het nieuwe jeugdstelsel zijn gem eenten verantwoordelijk voor de vaststelling of iemand zorg nodig heeft en of deze wel of niet vrij toegank elijk is. De niet vrij toegank elijk e ondersteuning wordt verleend op grond van een beschikk ing. De gem eente geeft daartoe een beschikking af met de mogelijkheid van bezwaar en beroep. W ij moeten hier in een verordening regels over opstellen. Deze verordening zal in de loop van 2014 in de gem eenteraden worden vastgesteld. P os i t ie v an je u gd i g en en ou d er ( s ) / v er zor g er ( s ) De pos i t ie v an o ud er s en j eu g d ig e n wor d t g e r eg e l d d o or i n d e J eu g d wet o pg e nom en v oor s c hr if t en om tr e n t i nf or m at ie , t o es t em m ing , dos s i er v or m in g en b es c h er m in g v a n de per s o on l ij k e l e ve ns s f eer . J eu g dh u l por g an is at i es m oe te n vo l ge n s d e J e ug d we t: a. i nf or m at ie g e v en aa n j eu g d ig e n en ou d er s o v er d e te ve r l e ne n j e u g dh u l p; b. to es t em m ing vr a ge n v oor de in ze t v an de j e ug d hu l p; c . ee n ef f ec t i e v e en la a g dr em p el i g e k l ac h t en b e ha n de l i ng i nr ic h te n; d. m ede ze g g ens c h ap va n j eu g d ig e n en h u n o ud er s or g an is er en in b v. e e n c l ië nte nr aa d. V er tr o uw e ns f unc t ie O ok de v er tr o u we ns f u nc t i e is i n d e we t ver ank er d. B i nn e n d e pr o v i nc i a l e tr ans f or m atie a g en d a bek ij k e n we wa ar d e v er t r o u we ns f u nc t i e he t b es t e e e n p la a ts k an k r ij ge n . K eu ze v r i jh e i d G em ee nt e n he b be n d e we tt e l ij k e o p dr ac h t om r ek en in g t e ho u d e n m et d e ge zi n d he i d, l e ve ns o v er t u ig i n g e n c u l tu r e l e ac ht er g r on d v an j eu g d ig e n e n o u der s e n waar m oge l ij k k eu ze vr ij h e i d t e b ie d en m et b etr ek k i ng t ot de vo or zi e n i n g en . O u der b i jdr a ge In het wetsvoorstel is vastgelegd dat voor jeugdhulp een ouderbijdrage is verschuldigd, ter vervanging van de ouderbijdrageregeling in de W et op de Jeugdzorg 1992. Gem eenten leggen de ouderbijdrage op. Bij of krachtens algemene maatregel van bestuur wordt de hoogte van de bijdrage bepaald en worden de uitzonderingen geregeld. De ouderbijdrage is ingegeven door het besparingsmotief: ouders van wie de k inderen buiten het gezin worden verzorgd hebben m inder k osten voor die kinderen. De Sociale Verzek eringsbank zal de ouderbijdrage innen. Kwaliteit, prestatie- indicatoren en toezicht De regering heeft een aantal k waliteitseisen zo fundam enteel geacht dat deze in de Jeugdwet uniform worden geregeld. Hiermee worden in de wet de veiligheid, gezondheid en rechtspositie van de jeugdige bescherm d en wordt recht gedaan aan het uitgangspunt van het Kinderrechtenverdrag ‘de Staat heeft de verplichting een k ind te verzek eren van de bescherming en de zorg die nodig zijn voor zijn of haar welzijn’. De k waliteitseisen worden in de Jeugdwet opgelegd aan alle instellingen die jeugdhulp 12


bieden. De instellingen die jeugdbescherm ingsmaatregelen en jeugdreclassering verzorgen m oeten gecertificeerd zijn. Gem eenten zijn verantwoordelijk voor de k waliteit van de uitvoering ervan. Daarnaast beschikken ze over verschillende instrumenten om een k walitatief goed aanbod van jeugdhulp te organiseren. Zo kunnen gem eenten bijvoorbeeld via af te sluiten contracten k waliteitseisen stellen aan de te leveren diensten. Verder dienen ze gebruik te maken van k eurm erken, klachtenregistratie en onderzoek en naar k lanttevredenheid. 1.3 Passend Onderwijs Op 1 augustus 2014 wordt de wet Passend onderwijs van kracht. Met de invoering van de wet wordt het onder wijs verplicht ieder k ind een passende plek in het onderwijs te bieden, ongeacht de onderwijsondersteuning die het k ind nodig heeft. W anneer een school de ondersteuning niet k an bieden m oet de school m et de ouders zoek en naar een school die de ondersteuning wel k an bieden. Hier ligt een relatie m et de Jeugdwet. 1. 4 D e co n c ep t w et t ek st W mo 2 01 5 Het gem eentebestuur draagt zorg voor de maatschappelijke ondersteuning. • de gem eenteraad stelt periodiek een integraal plan vast m et betrekking tot het door het gem eentebestuur te voeren beleid m et betrekking tot maatschappelijk e ondersteuning; • het plan beschrijft de beleidsvoornem ens inzak e door het college te nem en besluiten of te verrichten handelingen die erop gericht zijn: o de sociale sam enhang, veiligheid en leefbaarheid in de gem eente te bevorderen, alsm ede huiselijk geweld te voork omen en te bestrijden; o mantelzorgers en andere vrijwilligers te ondersteunen; o te voork omen dat ingezetenen op m aatschappelijk e ondersteuning aangewezen zullen zijn; o maatwerk voorzieningen te bieden ter ondersteuning van de zelfredzaam heid en participatie aan ingezetenen van de gem eente die daartoe op eigen kracht of met hulp van personen uit hun sociale netwerk niet of onvoldoende in staat zijn; o maatwerk voorzieningen te bieden aan personen die niet in staat zijn zich op eigen kracht te handhaven in de sam enleving en opvang behoeven in verband met ps ychische of psychosociale problemen of omdat zij de thuissituatie hebben verlaten, al dan niet in verband m et huiselijk geweld. Het integrale plan is erop gericht dat: • ingezetenen zo lang mogelijk in de eigen leefom geving k unnen blijven; • personen die opvang ontvangen zo spoedig mogelijk weer in staat zijn zich op eigen k racht te handhaven in de sam enleving. In het integrale plan wordt bijzondere aandacht gegeven aan: • een zo integraal m ogelijk e dienstverlening op het gebied van m aatschappelijke ondersteuning, zorg, jeugdhulp, onderwijs, werk en ink om en; • de m ogelijk heden om door middel van samenwerk ing met zorgverzek eraars en zorgaanbieders als bedoeld in de Zorgverzekeringswet een zo integraal m ogelijke dienstverlening te bereiken; • keuzem ogelijk heden tussen aanbieders voor degenen aan wie een maatwerk voorziening wordt verstrekt, in het bijzonder voor kleine doelgroepen. Aanmelding en aanvragen 13


Aanm elding is vereist voordat een aanvraag mag worden ingediend. In de aanmeldfase wordt onderzoek uitgevoerd, het zogenaam de k eukentafelgesprek. De cliënt ontvangt een verslag van het keuk entafelgesprek. Na deze aanm eldfase kan een inwoner een aanvraag indienen. De aanvraag m oet in behandeling worden genomen, ongeacht de uitk omsten van de aanmeldfase. T egen een besluit op de aanvraag k an bezwaar en beroep worden aangetekend. Nieuwe elementen De W mo 2015 verandert ten opzichte van de huidige wet op essentiële punten. De 3 compensatieplicht , de kern van de huidige wet, k omt te vervallen uitgangspunt wordt nu het m ogelijk m aken van de participatie van de inwoner. Dit k an door een maatwerkvoorziening. Uitdrukkelijk wordt de inwoner aangesproken op de eigen m ogelijkheden om het probleem op te lossen. Daarnaast wordt de system atiek van de gek antelde W mo verordening, waar m elding en aanvraag worden gescheiden, ook in de wet opgenom en. De huidige 4 resultaatsgebieden (een huishouden k unnen voeren, verplaatsen (in en om de woning en lok aal) en het aangaan van sociale contacten) worden niet meer in de wet genoem d. Alleen de doelstellingen zelfredzaam heid en maatschappelijke participatie blijven. Ook de huishoudelijk e hulp wordt niet langer genoemd, alleen voor inwoners die de regie niet zelf k unnen voeren en voor inwoners die het niet zelf k unnen betalen blijft het een gem eentelijke voorziening. Hoe de gemeente dit voor de andere inwoners wil gaan organiseren is een keus van de gem eenten zelf. Het persoonsgebonden budget blijft, maar wordt een trekk ingsrecht via de SVB. Op deze m anier hoopt de regering fraude met PGB’s tegen te gaan. Overig In de W mo 2015 zijn ook bepalingen opgenomen ten aanzien van het inrichten van een maatwerk voorziening inkomensondersteuning en de waardering van mantelzorgers. 1. 5 D e co n c ep t P a rt i c ip a t i ew et De Participatiewet vervangt de W et Sociale W erk voorziening (W SW ), de W et W erk en Bijstand (WW B) en een deel van de W ajong. Het doel van de Par ticipatiewet is dat zoveel m ogelijk werknem ers met een beperk ing aan het werk k unnen. Er worden verschillende m aatregelen genom en om de participatie van arbeidsgehandicapten te bevorderen. Met de Participatiewet wil het k abinet bereik en dat zoveel m ogelijk mensen deelnem en (participeren) in de samenleving. Er is straks één regeling voor iedereen die in staat is om te werk en. Voor mensen die (tijdelijk) niet kunnen werk en, blijft er een sociaal vangnet in de vorm van een bijstandsuitkering. De Participatiewet moet wel voork omen dat mensen in dit vangnet blijven. Het landelijk e k ader zal prim air worden gevormd door de Participatiewet, waarvan het de bedoeling is dat deze ingaat per 1 januari 2015. De belangrijkste aspecten van de Participatiewet, na het Sociaal Akk oord, zijn: • de Participatiewet is een sam envoeging van de W W B, W SW en een deel van de W ajong; • per 2015 is de W ajong alleen toegank elijk voor volledig en duur zaam arbeidsongeschikten; • instroom in de W SW stopt per 1 januari 2015; 3

I n de l a atst e c onc e pt we tt ekst is d e com p e ns ati e pl ic ht we e r o p g en om e n.

14


• •

op termijn zijn er m iddelen beschikbaar voor structureel 30.000 werk plekken beschut, op basis van het m inimum loon (100% W ML); er k omt een efficienc ykorting op de rijksvergoeding voor het zittend bestand van de W SW . In een periode van zes jaar daalt de rijksbijdrage per W SW -er van € 25.900 naar € 22.700;

1.6 Rol van de gemeenteraad en het college De rol van de Raad op landelijk niveau Zolang de Jeugdwet, de W mo 2015 en de participatiewet nog niet door de Eerste en T weede Kam er zijn behandeld hebben de leden van de gem eenteraad via hun politiek e partijen, netwerk en en VNG de m ogelijkheid om de wetgever en de Kam erleden te beinvloeden. Het college van B&W en de ambtelijk e organisatie zijn informatiebronnen van k ennis en ervaring die beschikbaar zijn. Het initiatief ligt bij de leden van de gemeenteraad. De rol van de Raad op provinciaal niveau In hoofdstuk 3 van deze nota wordt het functioneel m odel Jeugd en AW BZ/W mo aangehaald. Dit model geeft aan welk e taken op lok aal, provinciaal of bovenregionaal niveau worden vorm gegeven. Criteria voor deze indeling zijn gebaseerd op de m ate van specialisme en het realiseren van schaalvoordelen. Daarnaast is kennisuitwisseling een belangrijk doel. De samenwerk ing op provinciaal niveau richt zich m et name op de de de transformatie van 2 en 3 lijns ondersteuning en de transitie van de ondersteuning (overgangsregelingen) voor 2015 en verder. U heeft in novem ber 2013 het Regionaal transitie arrangement (RT A) en het functioneel m odel Jeugd vastgesteld. Met de vaststelling hebben college en gem eenteraad ook ingestemd met de provinciale stukken. De rol van de Raad op lokaal niveau Op lok aal niveau heeft de raad drie rollen: kaderstellend, controlerend en volk vertegenwoordigend. De k euzes in het lok ale domein betreffen met name de invulling van de ste de 0 en 1 lijnondersteuning, de de-escalatie en het ontschotten van zorg. 1. De k aderstellende rol: de k aderstellende rol is een uitdaging omdat raden tegelijk heldere k aders willen geven en een goed verhaal naar de inwoners willen hebben. Alle onduidelijk heden, bezuinigingen, vertragingen en daarm ee onzek erheden voor de inwoners zijn geen ingrediënten voor een positief (verk iezings)verhaal en schaden ook het im ago van de politiek . In deze fase van de voorbereiding heeft de gem eenteraad vooral tot taak k aders te stellen en hiermee de handelingsruimte van het college vorm te geven. Met de vaststelling van de paraplunotitie, de k euzenota AW BZ, het RT A en het functioneel m odel jeugd, heeft de gem eenteraad een aantal (abstracte) k aders gesteld. In deze k adernota zijn de leidende principes van de drie raden opgenom en waaraan nieuwe docum enten om trent de drie decentralisaties getoetst kunnen worden. 2. De controlerende rol: in 2015 m oet de gem eente k laar zijn om de tak en uit de Jeugdwet, de W mo 2015 en de Participatiewet uit te voeren. Gezien het k orte tijdsbestek is het zaak om de controlerende rol in de invoeringsfase praktisch in te vullen. Het college stelt voor afspraken te maken over de informatievoorziening tussen college en gem eenteraad. Daarnaast zullen m idden 2014 en eind 2014 de verordening(en), de

15


financiële invulling en contracten m et aanbieders voor vaststelling aan de gemeenteraad worden voorgelegd. 3. De volk svertegenwoordigende rol: de prim aire rol van de raad is die van volk svertegenwoordiger. Deze rol m oet de gem eenteraad zelf invullen door in gesprek te gaan met inwoners, maatschappelijk middenveld, werk bezoek en af te leggen etc. Gezien de com plexiteit, het (nog) ontbreken van landelijk e wetgeving, het ontbrek en van een helder financieel k ader en de grote tijdsdruk is het noodzak elijk om regelm atig elk aar te informeren en m ee te nem en in het voorbereidingsproces. Rol/Fase Kaderstellend Controlerend Volksvertegenwoordigend

Voorbereiding √√ √ √

Invoering √ √

Uitvoering √√ √

√√ = sterk √ = gem iddeld - = geen rol Het college van B&W Het college is verantwoordelijk voor de voorbereiding van de besluitvorm ing voor de gem eenteraad en de uitvoering van de besluiten. De k aders van de gem eenteraad zijn hierbij leidend. Het college is vertegenwoordigd in de Stuurgroep Veerkracht en in de diverse bestuurlijk e provinciale overlegorganen.

16


Bijlage 2 Provinciale samenw erking en arbeidsmarktregio’s O p h et m o m en t v an sc h r ijv en v an d ez e k ad er n o t a ( d e ce mb er 20 1 3) is e r n o g v ee l o n d u id el ij kh e id . De J eu g d w et mo et n o g b es p r o k en w o r d en i n d e Ee r st e Ka me r , d e W m o en P ar t i cip at ie w et t en z i j n aa n g e b o d en m a ar n o g n i et b esp r o ke n in d e T w eed e e n v erv o lg en s E e r st e ka me r en d e b es ch ikb a r e b u d g et t en z ijn g ro t en d e el s n o g n ie t b e ke n d . W i j b en ad ru kk en d at d ez e k a d e rn o t a e en d yn am i sch e u it w er k in g ke n t . In d it h o o f d st u k b e s ch ri jv en w ij w e l ke o n d erw e rp en b o v en lo ka al w o rd en o p g e p a kt en d u s d e sc h a al g r o o t t e v an d e g e me en t en D elf z ijl , Ap p in g ed am en L o p p er su m o v e rst ij g en . 2. 1 P ro v i n c i al e s am e n w er kin g In de dr i e wet te n s t a at da t g em ee nt e n o p b o v en l ok aa l n i ve a u m oet en s am en wer k e n. Di t m oet i n c o n gr u e nt e s am en wer k i n gs ver b an d en wor d en g e or ga n is e er d. D e ze s am en wer k i n g g e ld t i n i ed er ge v a l vo or ee n a an t al tak e n, zo a ls de wer k b edr ij v e n, d e u it v oer i n g v an k i n der bes c h er m in gs m aat r e g e le n, j e ug dr ec las s er i n g en s p ec ia l is t is c he j e ug d hu l p . D e 23 G r o n in g er gem ee n te n wer k e n s am en in d e v oor b er ei d i ng o p he t ni e u we s oc i a a l d o m ein. V o or wa t b etr ef t he t j e u gds t els e l in d e pr o gr am m aor gan is a t ie T r a ns f or m at ie J eu g d zor g en v oor wa t b etr ef t AW BZ i n h et G r o ni n g er AW BZ /W m o- ove r l e g. Uitgangspunten bij de bovenlokale samenwerking • lok aal wat lok aal k an, bovenlok aal wat m oet. Dit betek ent dat het bovenlok ale pakket aan ondersteuning en zorg niet groter is dan strik t noodzak elijk en in samenhang m et de lok ale ondersteuning en zorg georganiseerd wordt; • bij de zorgvorm en die bovenlok aal georganiseerd (en ingekocht) worden, wordt gezocht naar een vorm van onderlinge solidariteit, zowel bestuurlijk als financieel. Re g io n aa l T r a ns i t ie Ar r an g e me nt ( RT A) j eu g d zor g e n ov er ga n gs ar r an g em e nt AW BZ Me t de gr ot e j e u gd zo r ga a n bi e der s h eb b e n de 2 3 G r o n i ng er gem ee n te n af s pr ak e n gem aak t in he t R eg i o na a l T r ans i t ie Ar r an g em ent ( RT A) . N aas t af s pr ak e n o v er h e t o ver g a ngs j aar 20 1 5 h eb b en de G r on i ng er g em een t en in g es t em d m et e en g e l e id e l ij k e tr a ns f or m at i e 2 01 4- 2 0 18 De ze tr a ns f or m at ie a ge nd a m aak t o nd er de e l u it va n he t RT A en is ge b as e er d o p h e t f unc t i o ne e l m ode l . D e ze tr ans f or m ati e ag e nd a j e ug d wor dt v er d er o p k or t b es c hr e v e n en he ef t u e v en a ls h et RT A en h et f u nc t i on e e l m ode l i nm id d e ls v a s tg es t e l d. O ok op he t g e b ie d v an d e tr a ns it i e AW BZ wor d t ge wer k t a a n e e n o v er l eg v or m m et a an b i eder s . Z i e ook h et h o of ds t uk i nk oo p en c o ntr ac t er i ng . Er wor d t ge we r k t a an e e n o ver g a ngs ar r an g em en t v o or de AW BZ va n in e lk ge v al e e n j a ar . D aar n a as t wor dt er af s tem m ing g e zo c h t m et d e i ns te l l in g e n i n h et tr aj ec t I n v oo r Z or g. Voor de transitie AW BZ/W mo maak t de gemeente Groningen een overgangsarrangement voor 2015. Dit arrangem ent is gericht op continuering van de ondersteuning voor de huidige cliënten die ondersteuning ontvangen. Daarnaast hebben de 23 gem eenten een programma samengesteld waarin aangegeven wordt op welk e onderwerpen wordt samengewerk t. Dit zijn vervoer, kwaliteit, bijzondere doelgroepen, inkoop&contractering, afstemm ing gemeenten en ver zek eraars, maatwerk voorziening ink omensondersteuning, cliëntparticipatie, bedrijfsvoering en innovatie Hulp bij het huishouden, zorgzwaartepakketten en begeleiding. Daarnaast is kennisdeling en – uitwisseling een belangrijke doelstelling. 17


2. 2 T a k en d i e p r o v in c ia al w o rd en o p g ep a kt S pec i a l is t is c he o n de r s te u ni n g e n zo r g S pec i a l is t is c he o nd er s te u ni n g za l n a ar ve r wac h t in g v o or a l pr o v inc i aa l wor d e n g e or ga n is eer d . D at h eef t t e m ak en m et d e be n o d ig d e ex p er t is e v oor ee n go e d e i nk o op ( v oo r a l b ij ze e r ges p e c i al is e er d e v o or zi e n i n ge n) , r is ic os pr e id i n g ( op v a ng f l uc t u at i e be n od i g d aa nt a l s p ec i a lis t is c h e v o or zi e n i ng en) , ef f ic ie nc y ( i n he t i nk oo ppr oc es ) en ee n s ter k er e pos i t ie t e n o p zi c ht e v an zor g aa nb i e der s e n - v er zek er aar s . In d e m ees te g e v al l e n is he t pr o v i nc i a l e ni v e au h e t m ees t g eë i ge n d ( s p ec i a l is t is c he b e ge l e id in g op h et g e b ie d v a n v er s l a v i ng , zi n t u ig l ij k e ha n dic a ps , n i et a a ng e bo r e n her s e nl ets e l, A M H K, c r is is d i ens t, j e u gd b es c h er m i n g e n j eu g dr ec l as s er in g) . Bo v e nd i e n zi j n er n o g e e n aa nt a l pr o v inc i e o v er s t ij g en d e en l a nd e l ij k wer k en de v o or zi e n i ng e n wa ar v oor b o ve n pr o vi n c i al e en l an d e l ij k e af s pr ak e n g em aak t wor d en . D i t b etr ef t b ij v oor b e el d h o og ges p e c i al is e er d e k en nis - en be ha n de lc e ntr a ( o ok we l a a ng e du i d a ls to p pr ef e r e nt e of to pk l i n is c h e zo r g) . H et g aa t hi er om c entr a m et e en r e l at i ef k lei n e do e l gr o e p e n ( ze er ) h og e k os t en . Over de Jeugdbescherm ing, Jeugdreclassering (JB en JR) en Advies- en Meldpunt Huiselijk geweld en Kinderm ishandeling (AMHK) en specialistische begeleiding m ak en wij afspraken op provinciaal niveau, waarbij we ervoor zorgen dat de uitvoering van deze tak en blijft aansluiten op de lok ale zorg/ondersteuningsinfrastructuur. T ak en als m aatschappelijke opvang, vrouwenopvang en bescherm d wonen binnen de ps ychiatrie zijn/ blijven tak en van de centrumgem eente Groningen. S am e nw er k i ng m e t h ui s ar ts e n De huisarts speelt zoals gezegd een belangrijk e rol in de toegang tot de zorg. In de Jeugdwet is een speciale rol omschreven voor de huisarts, de jeugdarts (van de GGD) en de m edisch specialist. Zij m ogen doorverwijzen naar vorm en van jeugdzorg en zijn daarm ee mede poortwachter tot de zorg. Op dit m oment is de huisarts een belangrijke verwijzer naar de Jeugd GGz. ELANN, de or ganisatie voor eerste lijns zorgverleners (huisartsen, apothek en), heeft een commissie Jeugd, waarin ook over dit onderwerp wordt nagedacht. De voorzitter van deze commissie is betrokken bij het nader uitwerken van de transformatieagenda. De huisarts is echter voor alle inwoners een laagdrem pelige goed toegank elijke vorm tot zorg. Bij de W mo wordt de sam enwerk ing met de huisartsen vooral via de wijk verpleegkundige georganiseerd. Het resultaat van deze samenwerk ing m oet een integrale benadering, afstemming tussen care en cure, van de cliënt zijn. Daarnaast moet gekeken worden hoe de rol van de huisartsen past in bijvoorbeeld de lok ale doe-teams. S am e nw er k i ng m e t c l i ën t en , c l i ën te nr a de n, Z or gb e l an g Cl i ë nt en r a d en e n d e o r ga n is at i e Z or g b e la n g zij n d ir ec t b etr ok k en b ij d e ui t wer k i ng v an d e T r ans f or m at i e ag e nd a j e ug d . H e t A W BZ /W m o ov er le g h e ef t ee n we r k gr o e p c l ië n tp ar tic i p at i e i ng es te l d

18


He t wer k b e dr i j f In alle 35 arbeidsmarktregio’s k omen regionale W erkbedrijven. De DAL-gem eenten vallen onder de arbeidsmarktregio Groningen. T ot deze regio behoren alle gem eenten in Groningen en een aantal gem eenten in het noorden van Drenthe. Het W erkbedrijf vorm t straks de schak el tussen de werkgever en m ensen met een arbeidsbeperk ing die aan de slag worden geholpen. Gemeenten hebben het initiatief bij de oprichting van de W erkbedrijven. Zij werken daarbij samen m et de sociale partners en het UW V. Hoe het werk bedrijf precies vorm wordt gegeven is nog niet bek end. De gemeenten Delfzijl, Appingedam en Loppersum zullen constructief m eewerk en aan deze samenwerk ing en tegelijk ertijd ook bewaken dat de korte lijnen m et de re-integratiek andidaat en de arbeidsm arkt hier niet onder lijden.

19


Bijlage 3 Lokaal 3. 1 H et G ro n in g e r f u n ct io n ee l mo d el Met de 23 Groninger gem eenten hebben wij het Groninger functioneel m odel (Gfm) ontwikk eld. Met het Gfm Jeugd heeft u ingestem d als onderdeel van het RT A jeugd. In het Gfm formuleren we de inrichtingskeuzes die de basis vorm en voor het nieuwe gemeentelijke Sociale Domein. Het functioneel model m aakt onderscheid tussen de basiszorg (verantwoordelijk heid gemeenten), flexibele zorg en (hoog) specialistische zorg (regionale afspraken). Het Gfm is daarmee de basis om de transformatie te concretiseren. Daarnaast heeft het functioneel model als doel om de zorg in de regio op gelijk waardig niveau te laten plaats vinden, zodat de werk wijze en de m ate van ingezette preventie (in het kader van solidariteit) vergelijk baar is. Een gelijk e basis is, in elk geval, van belang vanuit het perspectief: • van de cliënt die vanaf de dag dat hij/zij 18 jaar wordt onder het regim e van de W mo valt; • van de aanbieders die zowel m et de jeugdwet als de W mo te mak en hebben; • van de gem eente die een integrale aanpak , ontschotting en efficiency voorstaat. Voor de voorzieningen in het Sociale Domein ziet de inrichting op basis van het functioneel m odel er als volgt uit:

Flexibele zorg

De (pedagogische) civil society Basisvoorzieningen

Niv e au 1 He t g e won e l e v e n O p gr o e i en & O p v oe d e n

(Hoog) gespecialiseerde zorg Jeugdbescherming Jeugdreclassering Maatschappelijk e Opvang

Basiszorg

Niv e au 2 He t g e won e l e v e n on d er s t e un e n, zo l ic ht a ls m oge l ij k

Niv e au 3 He t g e won e l e v e n on d er s t e un e n m et P a r ti c i per e n & B ij dr ag e n i nt ens i e v e zo r g

Voor ondersteuning en zorg beperk t de gemeente zich tot inwoners met een grote afstand tot participatie, de zogenaam de 20%. Voor de doorontwikkeling van de (pedagogische) civil society richt de gem eente zich op de inwoners die geen afstand tot participatie hebben dan wel deze afstand zelf kunnen overbruggen, de zogenaam de 80% groep. Deze groep speelt een belangrijke rol in het om zien naar elk aar. Alle inwoners moeten uiteindelijk bijdragen in de verschuiving van 1ste lijns ondersteuning naar de 0de lijn.

20


. Lok a l e be t ek e n is G r o n i ng er f unc t io n ee l mo d e l: v er s te r k i n g v o or li g ge n d v e ld Met onze instemming met het Gfm hebben wij een aantal uitgangspunten vastgesteld die doorwerk en op lokaal niveau. • we werk en aan de versterk ing van de (pedagogische) civil society; • we zorgen voor goede en voldoende (sterk e) basisvoorzieningen; • we werk en met een gezam enlijk signaleringsproces; • we organiseren de basiszorg lok aal en zetten generalisten (bijvoorbeeld doe-teams) in bij de toegang tot en de uitvoering van zorg; • aanvullend op de basiszorg is de flexibele schil (bijvoorbeeld steunteams); • we ontwikkelen zoveel mogelijk een uniforme werk wijze bij de brede intak e, casusregie en doorzettingsmacht. Hieraan hebben wij de volgende am bities toegevoegd: preventie en uitgaan van de eigen kracht. Dem edicaliseren, ontzorgen en norm aliseren, één gezin, één plan, één regisseur. W e zetten in op m inder dwang en drang, meer ruimte voor professionals en verm indering van regeldruk . W e zorgen voor een optim ale samenwerk ing met de huisarts bij doorverwijzing en zorg danwel ondersteuning. Dit zijn de uitgangspunten voor het sociale dom ein. Praktisch gezien betek ent dit dat wij lok aal vooral inzetten op versterking van het voorliggende veld en m et onze lok ale partners in k etenverband nieuwe producten ontwikk elen zoals bijvoorbeeld licht pedagogische hulpverlening, cursusaanbod voor bijzondere doelgroepen, maatjesprojecten en opvoedondersteuning. De vraag van de cliënt is hierbij het uitgangspunt. 3. 2 N ad e r u i t t e w e r k en o n d e rd el en v an h e t f u n ct i o n ee l mo d el 3. 2. 1 . Sc hak e lf u nc t i es e n tr ia g e n aar ni e t v r i j t oe g ank e l ijk e h u l p T oeleiding naar hulp en ondersteuning organiseren we dicht bij het leven van alledag. Veel hiervan k an vanuit de basiszorg uitgevoerd worden. De professionals in de toegang worden geschoold in het herkennen van de specifieke kenmerk en van de verschillende doelgroepen. Deze professionals kunnen gebruik m aken van een expertpool om hen te helpen deze inschatting goed te mak en, als hiertoe specifieke k ennis wenselijk is. T r iag e is v a n be l a ng b ij zo we l d e s tar t va n d e h u lp v er l en i ng m aar o ok gedur e n de de hu l p v er le n in g. Vr ag e n a ls : ‘ is de ze in ze t h et m ees t pas s en d , is de ze i n ze t ef f ec t ief e n s uc c es vo l ’ , m oe te n d oor l op e nd g es te l d te wor de n . I n d e W m o wor dt h ier v o or d e te r m aanm e ld- en aa n vr aa g pr oc e d ur e ge br u ik t De o p te r ic ht e n do e- te am s k unne n hi e r ee n c r uc i a l e r o l in s pe l e n. D e af we g i ng v o or o n der s t eu n i ng v i nd t p l a ats v ol g e ns d e k ant e l i ngs pr i nc i p es . S om s gaa t h e t om ee n t oe l e i di n g n a ar 21


n ie t vr ij t o eg a nk el ij k e h ul p . Va n u it h et j e u gd h u lp b el e i d wor d en c r it er i a op g es t e ld om tot e en i n te gr a le p r oc es b es c hr ij v i n g va n de t oe g an g te k om en. De p os it i e e n r o l v an de h u is ar ts e n h e t do et eam wor de n h i er i n m eeg en om en . W e zu l le n d e ze c r i ter i a gem ee ns c h ap p el ij k m et d e G r o n i ng er g em een t en f or m ul er en , om er v o or te zo r g e n da t d e r ec hts g el ij k h ei d v o or zor g vr a g er s zo gr o ot m og el ij k is . H i e r b ij wor dt af s tem m ing g e zo c h t m et d e AW BZ . 3.2.2 De toegang Op 1 januari 2015 starten we m et het nieuwe lok et voor de integrale Intak e. Allereerst doen we dat voor de Participatiewet. In het Sociaal akkoord april 2013 wordt een fusie van UW V en CIZ aangewezen voor alle indic aties. In deze integrale intak e bestaat al jarenlange ervaring met die sam enwerkingspartner. Dat biedt een degelijk e basis voor de toek omst. Samenwerk ing met AW BZ/W mo en jeugd zijn opportuun. Bijbehorende integrale intak e lijkt dan een logische k euze. De toegang tot de rest van de (gemeentelijk e gefinancierde) ondersteuning wordt in de k om ende maanden door de werk groep ‘toegang’ verder uitgewerk t. Uitgangspunt is dat wij streven naar een integrale toegang voor zover dit m ogelijk is. Een integrale benadering van de hulpvraag van de k lant leidt tot m eer doelm atigheid. De burger wordt beter geholpen. W e zullen daarbij echter rek ening moeten houden m et de jeugdwet waarin een deel van de toegang is toegewezen aan de huisarts, de jeugdarts en de m edisch specialist voor de jeugd-GGz In de Participatiewet ligt op onderdelen de toegang bij de arbeidsregio’s/werk bedrijven en het UW V. Wettelijke eisen aan de toegang conform de conceptwettekst Wmo 2015 Aanm elding is vereist voordat een aanvraag mag worden ingediend. Het k eukentafelgesprek (onderzoek ) vindt plaats binnen 4 wek en na melding naar: • de behoeften, persoonskenmerken en voorkeuren; • eigen k racht mogelijkheden, m ogelijk heden van het eigen sociale netwerk ; • mogelijkheden mantelzorg of buurt; • mogelijkheden die algemene voorzieningen bieden; • mogelijkheden van zorgverzek eraar en zorgaanbieders; • op welk e wijze deze m ogelijk heden kunnen bijdragen aan zelfredzaamheid, participatie en/of opvang. In de onderzoeksfase moet de inwoner geïnform eerd worden over de eventuele k osten voor betrokkene en over financieringsvormen. Een check op de identiteit is vereist. De inwoner ontvangt een verslag van het k euk entafelgesprek. Na deze aanm eldfase kan een inwoner een aanvraag indienen. De aanvraag m oet in behandeling worden genom en, ongeacht de uitk omsten van de aanm eldfase. T egen een besluit op de aanvraag k an bezwaar en beroep worden aangetekend. Wettelijke eisen aan de toegang in de jeugdwet 2015 De gem eente bepaalt zelf welk deel van de voorzieningen vrij toegankelijk is en welke niet. Voor de niet vrij toegank elijke vormen van jeugdhulp wordt eerst beoordeeld of de jeugdige of diens ouders deze ondersteuning daadwerk elijk nodig hebben. W anneer het k ind en de ouders niet tevreden zijn m et de uitk omsten van het gesprek, dan is er een procedure voor bezwaar(college) en beroep (rechter). Financiering basiszorg De toegang is zo veel mogelijk gesubsidieerd, dat wil zeggen: door de gem eente gefinancierd. De collectieve voorzieningen k unnen op verschillende wijzen gefinancierd 22


worden: door de cliënt (k ostprijs), door de gemeente (subsidie) of door een combinatie (eigen bijdrage). De basiszorg is flexibel en vraaggericht. Ook hierbij k an sprak e zijn van financiering door de cliënt (k ostprijs), gemeente (ink oop) of een combinatie (eigen bijdrage). Het bepalen van de financieringsvorm is afhankelijk van een aantal overwegingen zoals continuïteit, k ostenbewustzijn, voork oming van escalatie, financieel vangnet etc. De financiering zal in de k omende m aanden verder uitgewerkt worden. 3.3 Basiszorg Wmo Begeleiding Bij begeleiding gaat het om individuele begeleiding en groepsbegeleiding/dagbesteding, al dan niet m et vervoer. Op het budget voor begeleiding wordt een korting van 25% in 2015 toegepast. Deze k orting willen we realiseren door: 1. de aanspraak op vervoer tot een m inimum te beperk en. Dit betekent dat dagopvang en dagbesteding vooral lok aal gerealiseerd moet worden; 2. onderdelen van de begeleiding te organiseren in algem ene, collectieve voor zieningen zoals bv thuisadministratie, formulierenbrigade, respijtzorg, de inzet van ICT (digicoach), inzet informele zorg etc.; 3. striktere indicering en lagere tarieven; 4. te k ijk en naar nieuwe vorm en van begeleiding/dagbesteding. Bij individuele begeleiding gaat het veelal om een indicatie van enk ele uren per week waarin de begeleider de cliënt coacht en over de schouder mee kijkt. Het gaat bijvoorbeeld om inwoners m et een lichte verstandelijk e handicap, ps ychische problem en of beginnende ouderdomsk walen. Het doel van deze vorm van begeleiding is het brengen van structuur, het voork omen van escalatie en het behouden van zelfredzaam heid, allen gericht op het zelfstandig kunnen blijven wonen en deelnem en aan de maatscchappij. In de individuele begeleiding zijn er vormen van specialistische begeleiding, bv op het gebied van zintuiglijk e beperk ingen. Bij groepsbegeleiding zijn er twee groepen te onderscheiden. De arbeidsmatige dagbesteding en de dagopvang van ouderen. In de arbeidsmatige dagbesteding wordt een begeleider ingezet om m eerdere mensen, tijdens (een deel van) de werk tijd te coachen. T ot nu toe is de begeleiding gek oppeld aan de aard van de beperk ing. Momenteel lopen de eerste initiatieven waarbij begeleiders een groep begeleiden bestaande uit m ensen met verschillende beperk ingen maar die een gemeenschappelijk e interesse hebben. Novo, Lentis, Fivelingo en Noorderbrug werk en inmiddels succesvol samen in Delfzijl. Hulp bij het huishouden De W mo kent geen overgangsrecht voor de huishoudelijk e hulp. Gemeenten zullen hier zelf tijdig actie in m oeten ondernem en, binnen de k aders van bestaande weten regelgeving, zoals de Algem ene wet bestuursrecht. Voor AW BZ cliënten voorziet de nieuwe wet wel in een overgangstermijn, tot uiterlijk 1 januari 2016. Sam en m et de gem eenten Bedum, W insum, De Marne en Eem smond wordt onder zocht welk e m ogelijk heden er zijn om de huishoudelijk e hulp in een andere vorm toegankelijk te houden voor de inwoners van onze gem eenten. Daarbij gaat het om het vergroten van de zelfredzaam heid en participatie m aar ook om een goedkopere voorziening.

23


De nieuwe W mo zet, veel m eer nog dan de huidige, in op algemene voorzieningen naast de individuele maatwerk voorzieningen. Algem ene voorzieningen worden toegekend zonder uitgebreid voorafgaand onderzoek en worden niet op de individu afgestemd. T egen maatwerk voorzieningen staat bezwaar en beroep open, tegen de algemene voorziening niet. De algem ene voorziening gaat in beginsel voor op de individuele m aatwerk voorziening. Met de ontwikkeling van algem ene voorzieningen k unnen ook veel dwarsverbanden tussen de drie decentralisaties worden gelegd. De eigen bijdrage blijft, m aar de uitzonderingen verdwijnen. Dit betekent dat ook voor rolstoelen en voorzieningen voor kinderen tot 18 jaar moet worden betaald. Algem ene voorzieningen vallen niet onder de eigen bijdrage s ystem atiek, maar mogen tegen kostprijs, eventueel m et een k orting, worden aangeboden. Voorzieningen in de mark t, mits adequaat, mogen door de gem eente ook als voorliggend worden aangem erkt. Dit geldt bijvoorbeeld ook voor de eenvoudige schoonmaakondersteuning. De kosten hiervoor k unnen belanghebbenden zelf dragen, tenzij er sprake is van een laag ink omen. In dat geval zou ondersteuning plaats k unnen vinden vanuit de gem eente. Persoonlijke verzorging Ongeveer 5% van de persoonlijk e verzorging is in feite begeleiding bij persoonlijke verzorging. Dit deel gaat over naar de gemeenten en k omt dan te vallen onder begeleiding. Maatwerk voorziening inkomensondersteuning Deze voor ziening heeft tot doel om aan inwoners met een chronische ziek te of een beperk ing die duidelijke m eerkosten hebben, een tegem oetkom ing te geven. Dit k an een financiële ondersteuning zijn op grond van de bijzondere bijstand of een W mo voorziening. Voor deze regeling is €286 m iljoen beschikbaar. Daarnaast blijft de fiscale aftrek voor specifieke zorgk osten mogelijk. Provinciaal is een werkgroep bezig m et het uitzoek en van de m ogelijkheden. Waardering Mantelzorgers Het Mantelzorgcom pliment wordt afgeschaft. De m iddelen hiervoor gaan naar de gemeenten. In de W mo 2015 verplicht de gemeente in hun verordening op te nem en op welk e wijze het college zorg draagt voor een jaarlijkse blijk van waardering. Dit k an een geldbedrag zijn of een waardering in natura.

24


3.4 Participatie Ni e uw e d oe l gr oe p e n W SW en W a jo n g P er 1 j a nu ar i 2 01 5 za l er g e en n ie u we i ns tr o om in de W SW plaa ts v i nd e n. D eg e ne n d ie o p d at m om ont m e t ee n i n d ic a t ie wer k za am zij n in de SW hou d en hu n r ec ht e n. De o u de SW wor d t af g eb o u wd, do or n at u ur l ij k e v er lo o p e n d oor d at de s ubs i d ie p er ee n he i d wo r d t af g e bo u wd . In di t v er ba n d wo r dt o p d i t m om ent o n de r zoc h t h oe I S D en F i v el i n go he t b es t e s am en k un n en wer k e n om de ge h e le n i e u we d oe l gr oe p t e k unn en be d ie n e n, wan t h ier v o or b l ij f t ook d e ex p er t is e n od i g v a n p er s o n e el da t m om ent ee l b ij h et wer k voor zi e n i n gs s c ha p w er k t. Er wo r d e n p i lo ts o pg e ze t om o p v er n ie u we n de wij ze m ens e n v an u it d e g e he l e p ar t ic i pa t ie d oe l gr oe p aa n he t wer k t e k r ij g e n e n op b as is v an d e u itk om s ten v a n de ze p il o ts wor dt g ek ek en ho e d e ui t v oer i n g a n d e p ar t ic i p at i e wet in 2 01 5 e n ver d er v or m ge ge v e n g aa t wo r de n e n wat v oor s oo r t u it v o er i n gs or g a ni s a t i e h ier he t b es t e b ij p as t. R eg u l ie r wer k m oet v o or d e hu i d ig e W SW - popu la t ie a ls u it ga n gs p u nt g e lde n . H et ga a t h i er o m wer k bij e en r e gu l i er e we r k ge v er , n ie t- zi j n d e d e s oc ia l e wer k v o or zi e n i ng . D e W SW - popu la t ie m oe t par t ic ip er en o p d e r eg u l i er e ar be i ds m ar k t. Dit k a n d o or e en n or m aa l di e ns t v er ba n d, d et ac h er i ng , be ge l e id we r k en of m et ee n v or m va n ( l oo n wa ar de) s u bs id i e. O p de ze m an i er k un n en we h e t a a nt a l 'o ud e' W SW -er s en de l o onk os te n om la a g br en g en . W aj onger s wo r d e n v a naf 20 1 5 her k e ur d . H oe d i t pr ec i es vo r m gaa t k r ij g e n en i n we lk tem po is n o g n i e t d u id e l ij k , m aar b ij d eg e ne n b ij wi e g e d ee l te l ij k e ar b ei ds g es c h ik the i d wor dt v as tg es t e ld s t aa t d e W aj ong n i et l a ng er op e n. De ze gr o e p is d aar na m og e l ij k aan ge we z en op de gem e en te l ij k e b ij s t a nd . E e n d ee l v an de ze g r o e p za l ge e n bij s ta n d on t va n g en v a n we ge e e n ver d i en e nd e p ar t ne r . V oo r de ze gr oe p k om t er e e n r e g e l in g di e ge m eent e n i n s ta at s t el t do or m id d e l v a n in d i v i du e el m aa t wer k v oor gr o ep e n m et e en zor gb e ho ef t e de ef f e c te n v an d e k os t e nd e l er s n or m te c om pe ns er en . H i er vo or s t e lt he t k ab i ne t s tr uc t ur e e l € 1 0 0 m ilj oe n b es c h ik b aar i n h e t gem ee n tef on ds . D e ze r eg e l i ng m oet n o g wo r de n u i tg e wer k t. B el a n gr ij k k enm er k va n d e ze gr o ep is , e n d at he b b en ze g em ee n m et W SW geïn d ic eer d e n, da t ze k wet s ba ar zi j n o p d e ar b e ids m ar k t. Va n de W aj o n gp o pu l at i e is s l ec h ts 0, 2% u i tg es tr oom d n aar r e g u li er wer k i n he t j aa r 20 1 1. De r e g e ls v an d e W aj ong war e n zo d an i g , da t u i ts tr o om nau we l ij k s m oge l ij k was . D e do e l gr o e pe n va n de h ui d i ge W SW , W ajon g en d e b eg e l e id i n g/ d ag b es t ed i n g h e ef t ee n gr o t e o v er la p i n d e a ar d v a n de b ep er k in g en d i e wor de n o nd er v o nd e n b ij h et b et r ed e n v an d e ar be i ds m ar k t. Do or d at a l d e ze gr oe p en n u on d er ver a nt wo or d el ij k hei d va n de g em eent e va l l en , k an m eer a an lok a l e p ar t ic i pa t ie v or m en on t wik k el d wor d e n v o or d e ge h e le d o el gr o ep . De par t ic ip a ti e we t b ie dt d e m og e lij k h e id om e e n aa n ta l b es c h u t wer k e n p la a ts e n t e c r eër e n. D e ze p lek k en k un n en wor d en in g e ze t om dat de e l v a n de d oe l gr oe p d i e n i et l an g er t oe g an g he ef t t ot de W SW of de W ajon g ee n m og el ij k he i d t e ge v e n e en b a a n te k r ij g e n. Re- i nt e gr a t ie in de D A L- g e m ee nt e n Arbeidsbem iddeling vormt het hart van onze dienstverlening. Op dit onderdeel zetten we volop in. Om meer mensen naar werk te bem iddelen is een goede dienstverlening aan werk gevers van groot belang. W e doen dat door ons actief op te stellen en de vragen van ondernem ers goed in beeld te krijgen. Daarnaast doen we dat door te zorgen dat bedrijven één contactpersoon hebben voor alle zak en die we als gem eenten kunnen regelen (vergunningen, grond, subsidies, personeel) Het EZ-bureau krijgt hierbij een rol. Het EZ-bureau vormt de oren en ogen van de gem eenten als het gaat om bedrijven en bedrijvigheid in de regio. Het bureau zorgt er voor dat de dienstverlening voor bedrijven soepel verloopt en dat waar nodig de bedrijven in 25


contact worden gebracht m et desk undigen van bijvoorbeeld ISD en Fivelingo als er een vraag naar personeel ligt. Andersom zullen ISD en Jobber/ Fivelingo aangeven welk soort bedrijven nodig zijn om de m ismatch tussen vraag en aanbod op de arbeidsmarkt te verkleinen, waarm ee het EZ-bureau bedrijven k an acquireren. Sam enwerk ing met aan de ene k ant ISD en Fivelingo en aan de andere k ant Groningen Seaports en de NOM, die zich bezighouden met de werving van nieuwe ondernem ingen en het beheer van het havengebied, zijn hierbij van belang. Nauwe sam enwerk ing met werkgevers is noodzak elijk. De arbeidsbemiddeling wordt gedaan door die m ensen die hier de meeste expertise en vaardigheden voor in huis hebben. Door veelvuldig overleg over de k waliteiten, behoeften en plaatsingsmogelijkheden van de verschillende doelgroepen, worden alle doelgroepen snel en effectief bemiddeld. W e zijn op weg om dit op term ijn met één team van arbeidsbemiddelaars te doen. Samenwerk ing met W erkplein W insum in de subregio Noord is vanzelfsprekend aan de orde. ISD Noordoost en Fivelingo zetten m omenteel de eerste stappen om samen te komen tot één team. Ma a tw er k De ou d e d o e lgr o ep b en am in g k an wor de n v er l at en . Er zij n na 2 01 5 a ll e en b ij s t a nds ger ec ht i g de n d i e do or m idd el v a n e e n m aat wer k a an b od wor d en on d er s t e un d na ar par t ic ip a ti e . H i er b ij s t aa n d e m og e l ij k hed e n v an d e k l a nt c e ntr a a l. In d e pr ak tij k za l he t we l b e tek e ne n da t e en gr ot er de e l va n de po p u la t ie a an g e we ze n is o p ( ar be i ds m at ig e) da g bes t ed i n g. I n o ver l e g m et lok a l e p ar t ij en e n i n wo n er s wor d t h i er v oor n ie u w a an b od ge c r eë er d. Z o als i n h et ge h e le s oc i a l e d om ei n s taa t p ar tic i p at i e c en tr aa l . Ac t i v er i n g va n d e k la n t is d an o ok s te e ds e e n b e la n gr ij k e d o el s t e ll i n g va n he t r e- i nt e gr at i etr aj ec t. D e m oge l ij k he d en v an de k l an t s t aa n h i er b ij s t e eds c en tr a a l. De lo o nw aa r d er eg e l in g De lo o n waa r d er eg e l in g is va n ui t d it per s p ec ti ef ee n a a nb o d ver s t er k end i ns tr um en t da t zo r g vu l d i g za l m oe te n wo r d e n i ng e ze t . D e l oo n wa ar der e g el i n g wi l ze g ge n d at do or d e g em ee nt e n l o onk os te ns ubs i d ie wor d t v er s tr ek t v oor he t v e r s c h il in pr o d uc ti v i te i t tus s e n e en ‘g e wo n e’ wer k n em er e n e en wer k n em er m et ee n b e per k t ar be i ds v er m og en .D e v er wac h ti n g is d at bij zo r g v u ld i ge t o ep as s in g d e l o on wa ar der e ge l i n g b in n en d e b ij s t a n ds p o pu l at i e v a n to e ge v o e g de wa ar de k an zij n. H i er vo or zu l l en c r iter i a wo r d e n on t wik k el d. In ze t bi n ne n d e d oe l gr oe p De financiële mogelijkheden voor ondersteuning, begeleiding en re-integratie worden steeds verder beperkt. Snelheid van re-integratie is daarom een belangrijk aandachtspunt. Hoe eerder de re-integratie na werk loosheid plaats k an vinden, hoe groter de kans op succes, en hoe lager de k osten, zodat m eer k lanten geholpen k unnen worden. De groep k lanten die over arbeidsvermogen beschikt, maar dit niet direct k an inzetten om te voorzien in een volwaardig ink omen op de arbeidsmark t k an rekenen op individuele ondersteuning en de inzet van m iddelen en instrumenten. Voorkom en moet worden dat deze groep zolang niet op de arbeidsmarkt actief is dat het arbeidspotentieel verdwijnt. Voor de groep m et (nog) weinig arbeidsvermogen wordt nadrukkelijk aansluiting gezocht bij de decentralisatie van de AW BZ en het wijk- en buurtgericht werken. Ook voor deze groep blijft er perspectief bestaan en mogelijkheden tot participatie. W aar mogelijk vindt doorstroming naar werk plaats.

26


Bijlage 4 Inkoop en contractering 4.1 Inkoop en contractering provinciaal Provinciale ink oop leidt tot m inder kosten voor gem eenten, instellingen en voordelen voor inwoners in termen van gelijk heid van tweedelijns dienstverlening in de provincie Groningen. Gemeentelijk e samenwerk ing op contractering leidt tot overeenstemming in de besturing- en de inhoud van tweedelijns en specialistische dienstverlening. De k euze om tweedelijns dienstverlening extramurale AW BZ als Groninger gem eenten gezamenlijk te contracteren, k omt overeen met de plannen voor de contractering van de jeugdzorg die van de provincie Groningen en het Rijk naar de Groninger gemeenten wordt gedecentraliseerd. Het bestuurlijk aanbesteden wordt dan ook gezam enlijk – mede vanwege de k osten en het feit dat we met deels dezelfde aanbieders te mak en hebben – m et de Groninger jeugdtransitie opgepak t. Bestuurlijk aanbesteden is een methodiek waarbij een overheidsinstelling langdurige, flexibele contracten sluit. Die contracten leggen niet alleen inhoudelijk e afsprak en vast. Zij stellen ook een formele overlegstructuur in waarbinnen aangesloten partijen voortdurend k unnen onderhandelen over die inhoudelijke afsprak en. De overheid faciliteert zo innovatie, m aar is ook in staat negatieve effecten daarvan te k analiseren. Het uitvoeringsplan bestuurlijk aanbesteden gespecialiseerde ondersteuning moet in de loop van 2014 vastgesteld zijn door de colleges. Omdat het hier gaat om transformatie hoeft dit proces nog niet voor januari 2015 afgerond te zijn. Met een gezam enlijk e keuze voor een contractvorm zijn we er nog niet. Het is een start van een gemeenschappelijk proces, waarin we de balans zoek en tussen de autonom ie van iedere gemeente en het gemeenschappelijk e belang.

4.2 Inkoop en contractering lokaal Voor de inkoop van ondersteuning geleverd door derden kiezen we conform de afspraken op provinciaal niveau voor bestuurlijk aanbesteden en beleidsgestuurde contractfinanciering. De beleidsgestuurde contractfinanciering is een wijze van subsidiëren die wij in alle drie de gemeenten nu ook al toepassen. . Deze s ystem atiek is gericht op het realiseren van m aatschappelijk e effecten en outcome en sluit goed aan bij resultaaten vraaggericht werk en. Het bestuurlijk aanbesteden speelt goed in op de am bitie van de gem eenten om in gezam enlijkheid m et instellingen ontwikkelen van een vernieuwende dienstverleningspraktijk, waarbij we de com plexiteit van het totale dienstverleningssysteem stapsgewijs samen met de instellingen in de juiste richting k unnen aanpakk en. W e willen deze contractvorm hanteren voor dienstverlening die we bovengemeentelijk willen contracteren (specialistische dienstverlening). De beleid gestuurde contractfinanciering (een vorm van subsidiëren) is een wenselijke contractvorm om binnen de gem eente met instellingen gezam enlijk een 0e en 1e lijn op te bouwen m et plaatselijke instellingen. Met ingang van januari 2014 hanteren wij deze vorm van subsidiering.

27


Bijlage 5 Bedrijfsvoering, financiën en ICT Bij het inrichten van de verschillende onderdelen van het bedrijfsvoeringproces is het van belang dat we aansluiting blijven zoek en m et de omliggende gem eenten en dit voor alle onderdelen gelijk te doen. Bij eventuele herindeling beperk en we hierm ee nieuwe onduidelijk heden voor inwoners, nieuwe frictiekosten en extra werk . W e zetten in op een duurzam e inrichting van de bedrijfsvoering. Dit betek ent dat we k iezen voor een gedegen invoering op de lange termijn waarbij de continuïteit voor de cliënt het uitgangspunt is. 5.1 De regie van de cliënt Het principe van de transformatie is dat zo veel m ogelijk gewerk t wordt vanuit de eigen kracht van de inwoners. Dit is een belangrijk uitgangspunt voor de organisatie van de bedrijfsvoering. W ij willen de bedrijfsvoering zoveel m ogelijk inrichten op het versterken van de eigen regie van de cliënt. In schema ziet de regie van de cliënt er als volgt uit:

In de afgelopen decennia is zorg en ondersteuning steeds meer het dom ein geworden van specialisten, protocollen, risicobeheersing en verantwoordingsprocedures. Gezond verstand, familie, vrienden en betek enisvolle relaties hebben in aanvang een belangrijk rol. Die rol wordt kleiner naarm ate de diagnose duidelijk er is. Die rol is prak tisch uitgeschakeld zodra de specialist zijn intrede doet. En in het k ielzog van de specialist komt de bureaucratie mee. Het idee achter shared space in het verkeer is dat mensen zelf waak zaam en oplettend zijn. De ruim te is groot maar moet gedeeld worden. In de transitie van het Sociaal Dom ein geldt hetzelfde. De ruim te moet niet langer opgedeeld in protocollen, formulieren, diagnoses en regels. W e moeten juist letten op elk aar en ‘ongelukken’ voorkomen. Gebureaucratiseerde kok ers moeten een grote omslag mak en om flexibel, m inder specialistisch en meer aansluitend op het dagelijkse leven zorg en ondersteuning te leveren. Hier zullen we de komende maanden meer en maar naartoe gaan werk en.

28


5.2 Budgetten en verantwoording Voor de bek ostiging van de uitvoering van de te decentraliseren taken op het terrein van sociaal dom ein wordt een sociaal deelfonds gecreëerd dat uit diverse geldstromen bestaat. Het bestaat uit het Participatiebudget, m iddelen voor de m aatschappelijke ondersteuning (W mo) en m iddelen voor de uitvoering van de Jeugdwet. Het geld dat wordt ondergebracht in dit deelfonds sociaal dom ein k an alleen voor het sociaal domein worden uitgegeven. Binnen het deelfonds k omt verder geen toewij zing van geld naar de aparte onderdelen jeugd, werk of zorg. Over de hoogte van de budgetten en de verantwoording is nog weinig bek end Cliëntgegevens en registratie, ICT De VNG heeft het bureau KING de opdracht gegeven om een masterplan voor de informatisering Sociaal Dom ein te maken. KING k omt met een ondersteuningsprogramma waar wij daar waar nodig gebruik van zullen m aken. Het Groninger AW BZ/W mo overleg en de Programmaorganisatie Transitie Jeugdzorg hebben een gezam enlijk e werk groep bedrijfsvoering ingericht. In novem ber zal deze werk groep met een notitie k omen waarin de gem eenschappelijk e opgave is geformuleerd.

29


Bijlage 6 Communicatie Communicatie -mondeling èn schriftelijk- is van wezenlijk belang. Dit behoeft geen toelichting. De communicatie over de veranderingen in het sociaal domein wordt uitgevoerd op basis van een communicatieplan. In dat plan staan de volgende doelgroepen centraal: - de inwoners van de gem eenten Delfzijl, Appingedam en Loppersum in het algemeen; - de inwoners die nu en in de toek omst gebruik (gaan) mak en van zorginstellingen, sociale dienst.; - de vrijwilligers en mantelzorgers; - de cliënten AW BZ; - de cliënten, ouders/verzorgers jeugdzorg; - de gem eentelijk e organisatie; - de betrokken instellingen. Voor algem ene informatie over de veranderingen in het sociaal domein is er vanaf 1 januari 2014 een nieuwsbrief die dit jaar m inimaal vier k eer uitk omt. Zo houden we alle bovengenoem de doelgroepen tijdig op de hoogte, waardoor het voor alle groepen ook makkelijk er wordt om op een structurele manier mee te denken over de verdere vormgeving van het sociaal dom ein.

30


Bijlage 7 Planning De transitie en transformatie van het Sociale Dom ein is opgek nipt in een aantal fasen. Vanuit de landelijk e transitiebureaus zijn hiervoor stappenplannen beschikbaar. In de DAL-gem eenten zitten we op k oers. Met deze k adernota hebben we een eerste start gemaakt met fase 2. In oktober zal fase 2 afgerond worden met een integraal beleidsplan waarin ook al onderdelen van fase 3 m eegenomen zullen worden.

Uit het stappenplan (www.invoeringwmo.nl/stappenplan): Fase 2 Het uitwerken van richtinggevende kaders. Onderwerpen zijn de toegang, (overgangs)arrangementen, opdrachtgeverschap, ICT. Fase 3: Voorbereiding, uitvoeren overgangsregime, financiële kaders, verordening, aanbesteding, inrichten uitvoeringsorganisatie

De planning voor de kom ende maanden is te vinden in het door u vastgestelde spoorboek je.

31


Kadernota transitie en transformatie sociaal domein gemeenten Delfzijl, Appingedam en Loppersum

Recommend Documents