Transformatie sociaal domein 25.03.14
Bewonersavond Transformatie Sociaal Domein d.d. 25 maart 2014, Oudewater Onderwerp: Veranderingen maatschappelijk ondersteuning 10 Aanwezig:
plm. 50 belangstellenden
Gerard Kraaijkamp
20
Beleidsadviseur gemeente Woerden en gemeente Oudewater, Projectleider Invoering Participatiewet;
[email protected] Nanda de Ridder Beleidsadviseur gemeente Woerden en gemeente Oudewater, Projectleider WMO;
[email protected] Christian de Jongh Beleidsadviseur gemeente Woerden en gemeente Oudewater, Projectleider Jeugdzorg en Passend Onderwijs;
[email protected] Ingrid van Schaik Communicatieadviseur Gemeente Woerden Marlieke van Woerkom Programmamanager Transformatie Sociaal Domein gemeente Woerden en gemeente Oudewater Gespreksleider: Notulist:
Erwin van Aken, CompetentieWorkshop.nl Coen van Steijn, Tekstbureau Talent
Opening
30
Gespreksleider Erwin van Aken de bijeenkomst en heet allen van harte welkom. Fijn dat er zo'n grote opkomst is! Om de belangen in de zaal te peilen vraagt Erwin de aanwezigen hun hand op te steken wanneer hun categorie genoemd wordt: Inwoners 20 Maatschappelijke organisaties 12 Adviesraden 8 Gemeenteraadsleden 2 De vertegenwoordigde maatschappelijke organisaties zijn Vierstroom, Careyn, Welzijn Oudewater, Kwintes, Abrona en De Wulverhorst.
40
De gemeente krijgt veel overheidstaken naar zich toe en wil graag van bewoners horen wat van belang is en welke kansen er benut moeten worden. Eerste ideeën zijn neergelegd in het Integraal Beleidsplan Sociaal Domein 2014-2016, maar er is nog alle ruimte om input te leveren. Daar hoopt de gemeente juist op! Wie dat wil is welkom op de 3 verdiepingsavonden die nog komen (alle in Woerden): Jeugdzorg Participatiewet AWBZ/Wmo
50
– 14 april 2014 – – 16 april 2014 – – 29 april 2014 –
Willem Alexander School, Anton Mauvestraat 1 Ferm Werk, Carrosserieweg 1 Altrecht Talent, Ampèreweg 3-5
Alle avonden starten om 20.00 uur en eindigen om 22.00 uur. Inloop is mogelijk vanaf 19.30 uur. Mocht er behoefte zijn aan een aparte avond in Oudewater dan kan dit georganiseerd worden; s.v.p. aangeven op de presentielijst. Het integraal beleidsplan sociaal domein 2014-2016 moet in de raad van 7 juli worden vastgesteld, maar voor die tijd is er nog genoeg gelegenheid voor iedereen om een visie hierop te delen. Voor vragen kan men altijd bij de betreffende ambtenaren aankloppen (e-mail adressen zie boven).
Tekstbureau Talent, maart 2014, Coen van Steijn
1/5
Transformatie sociaal domein 25.03.14
Presentatie over de transitie van het sociaal domein
60
70
80
Nanda de Ridder licht de ontwikkelingen toe. Nieuwe landelijke wetgeving: - De Wmo Verwacht 1 januari 2015 - De Jeugdwet 1 januari 2015 - Passend Onderwijs Ingang schooljaar 2014/2015 - Participatiewet 1 januari 2015 De gemeente zal dit met een kleiner budget moeten doen, en heeft hiervoor de “Oudewaterse werkwijze” opgesteld: - Uitgaan van mensen: iedereen doet mee naar vermogen - Praten met mensen: faciliteren bewonersinitiatieven, preventief werken - Saamhorigheid creëren en solidair zijn aan elkaar Dit ziet er als volgt uit: - Het wijkteam, Welzijn Oudewater: integrale ondersteuning, één centrale plek voor kennis en kunde. De ambitie is dat mensen op deze manier bij één loket terecht zullen kunnen. - Maatwerk om inwoners te helpen; tegelijkertijd minder verschillende manieren om dezelfde problemen op te lossen. - De sociale coach, om naast mensen te staan bij meervoudige problematiek. - Garanderen hulp en ondersteuning voor alle inwoners, maar niet hetzelfde aanbod: het kan zijn dat de gemeente met een andere organisatie een contract afsluit. Een inwoner vraagt of de sociale coach de mantelzorger vervangt. Nanda legt uit dat, zo lang een mantelzorger in staat is regie te voeren over een hulpvraag, er geen sociale coach hoeft te zijn. Een andere inwoner laat weten in Woerden bij de Wmo van het kastje naar de muur gestuurd te zijn; hij heeft vervolgens Abrona in de arm genomen, waar hij wel goed geholpen is. Nanda vervolgt haar presentatie, waarbij zij een beeld schetst van de samenwerking in de regio en benadrukt dat aan burgers gevraagd zal worden zich meer in te zetten voor de mensen om hen heen. Zij hoopt vanavond input te krijgen om het beleidsplan nader uit te werken.
Vragen/discussie
90
100
Een bewoner, betrokken bij Parochiële Charitas, vertelt te merken dat cliënten soms gemangeld worden tussen verschillende financieringsinstanties. De Sociale Dienst is er daar een van: wie kan de Sociale Dienst erop aanspreken dat er soms klanten zijn die geen geld hebben om een weekend eten te kopen? Hoe gaat dat soort hulpverlening daarmee om? Gerard Kraaijkamp is namens de gemeente Oudewater ook accountmanager voor Ferm Werk. Hij herkent dit probleem. Hij legt uit dat bij Ferm Werk de sociale diensten van vier gemeentes opgenomen zijn. Wanneer een inwoner van Oudewater een bijstandsuitkering nodig heeft zal deze in Woerden, bij Ferm Werk, aangevraagd moeten worden. Dit is een van de zaken die niet op lokaal niveau georganiseerd kunnen worden, en bij Ferm Werk is sprake van opstartproblemen. Hier wordt aan gewerkt: dit soort gevallen mag niet meer voorkomen. De bewoner heeft ook een vraag over het wijkteam. In de kranten wordt gesproken over sociale wijkteams, en er wordt ook gesproken over verwijzing van de huisarts naar Jeugdzorg. Hoe gaat de samenwerking op dat vlak lopen? Is de gemeente een nieuw orgaan en blijft de rest ernaast bestaan, of komt er iets geïntegreerds? Nanda de Ridder vat de vraag samen als “wat is het sociale team in Oudewater?” en antwoordt hierop dat dat Welzijn Oudewater is. Welzijn Oudewater zal gaan samenwerken met de huisarts en anderen. Hannie van Baren geeft een toelichting. Hannie is directeur van Welzijn Oudewater. Zij vertelt dat Welzijn Oudewater in 2014 de opdracht heeft gekregen om de entree van allerlei voorzieningen te verzorgen. Welzijn Oudewater is met maatschappelijke partners in overleg: wat komt er bij de centrale entree en hoe wordt het verder vormgegeven? Met een schil van professionals, met een team van professionals: dat is nog niet uitgekristalliseerd. Ook de huisartsen zullen hieraan gekoppeld worden.
110
Tekstbureau Talent, maart 2014, Coen van Steijn
2/5
Transformatie sociaal domein 25.03.14
Een bezorgde ouder vertelt dat haar zoon begeleid wordt door Abrona: in hoeverre worden ouders betrokken bij de naderende veranderingen? Er wordt vaak gekozen voor de goedkoopste, maar kijkt de gemeente ook naar welke organisaties goede hulp verlenen? Mevrouw is heel tevreden met de zorg die Abrona levert, zij wil eigenlijk helemaal niet veranderen. Zij wil de gemeente als advies meegeven om gebruik te maken van de expertise die er is. Een bewoner vat samen: goedkoop is duurkoop.
Stellingen 120 Er worden stellingen aan de zaal voorgelegd. D.m.v. groene en rode papiertjes kunnen aanwezigen aangeven of zij het met deze stellingen eens of oneens zijn. Stelling 1 Uitgaan van zelfredzaamheid: voortaan gaat u het plantsoentje voor de deur zelf onderhouden, bij voorkeur samen met uw buren. Ook zorgt u ervoor dat de eenzame buurvrouw van zes deuren verder hierbij betrokken raakt. Voor zowel eens als oneens worden er plm. 24 kaartjes opgestoken; ook zijn er een aantal twijfelaars. Wat zijn de argumenten?
130
140
– Oneens: Een inwoner lijkt dit een prima plan, maar hij ziet het niet werken in het grote geheel, waardoor dit verloedering zal veroorzaken. Bovendien kan dit voor sommigen een mooie baan zijn. Een aanwezige werkt bij Hotel Abrona; zij is het daarmee eens: dit zou goed werk zijn voor mensen die een wat grotere afstand hebben tot de arbeidsmarkt. Wel is het belangrijk dat dit werk bij die mensen past. Iemand vertelt dat hij werkt bij de kwekerij: zij zullen samen met Ferm Werk de perkjes in de gemeente Harmelen schoonhouden. Zo kan de kwekerij dus blijven bestaan. Een andere inwoner vertelt de hele week al in het groen te werken: in het weekend heeft hij wel groen genoeg gezien. – Eens: Een inwoner uit een andere gemeente vertelt dat zijn gemeente ervoor heeft gekozen in overleg met de bewoners plannen te maken rondom het plantsoen. Er kan gras gezaaid worden, of er kan samen een plantsoen onderhouden worden, waarbij de bewoners inspraak hebben. Zo geven de bewoners samen met de gemeente invulling aan het plantsoen. Iemand denkt dat de stelling een voorbeeld kan zijn om mensen iets dichter bij elkaar te brengen: iets meer aandacht voor elkaar, en iets meer verantwoordelijkheidsgevoel voor je directe omgeving. Stelling 2 Alle noodzakelijke voorzieningen moeten in Oudewater voor handen zijn. Alle dagbesteding vindt binnen Oudewater plaats, er rijden geen busjes meer naar Utrecht, Bodegraven en Gouda.
150
Met deze stelling zijn twee mensen het eens; de overgrote meerderheid is het hiermee oneens. – Argumenten voor: Een inwoner is het hiermee eens, maar op voorwaarde dat die dagbesteding ook binnen Oudewater aangeboden wordt: er moet dus wel een goed aanbod van voorzieningen zijn. Een van de aanwezigen denkt dat er op een andere manier naar dagbesteding gekeken kan worden. Een voorbeeld hiervan is iemand in een rolstoel, die drie plaatsen verder moest voor een speciale voorziening. Sinds kort kan hij terecht bij dagbesteding in zijn eigen plaats: iedereen groet hem en hij is heel erg gelukkig. – Argumenten tegen: Een inwoner is tegen de stelling omdat alle dagbesteding wel erg veel is: er zijn dingen die beter gezamenlijk opgepakt kunnen worden door verschillende gemeenten. Erwin vat samen dat wanneer je ernaar zou streven dat als alle dagbesteding binnen Oudewater plaatsvindt, je dan een aantal heel interessante samenwerkingsverbanden uitsluit.
Tekstbureau Talent, maart 2014, Coen van Steijn
3/5
Transformatie sociaal domein 25.03.14
160
Er wordt verteld dat Abrona veel doet aan dagbesteding en altijd op zoek is naar samenwerkingsverbanden; zij hoopt dat gemeente en bedrijven bereid zijn hierin mee te denken. Voor specialistische zorg is veel kennis nodig, ook van buiten Oudewater. Wel liggen er veel meer kansen in Oudewater. Stelling 3 Ondersteuningsaanvragen kunnen alleen efficiënt worden aangepakt als we via één centrale toegang werken. Deze toegang is Welzijn Oudewater. Met deze stelling zijn 6 mensen het eens; 8 mensen zijn het hiermee niet eens. Dit is duidelijk een lastige stelling, en Erwin vraagt hoe dit komt.
170
180
190
Een inwoner legt uit dat dit komt doordat dit niet is ingegeven vanuit maatwerk maar vanuit de ambtelijke organisatie. Een andere inwoner voegt hieraan toe dat een ondersteuningsvraag maatwerk kan zijn, maar ook een algemene voorziening. Wanneer het een algemene voorziening is, hoeft dat niet via Welzijn Oudewater. Ingaand op de aanleiding van deze stelling vertelt Nanda de Ridder dat de gemeente met minder budget meer moet regelen. In Oudewater zijn veel goede organisaties, maar allemaal hebben ze hun eigen toegang en protocollen. De gedachte is geweest: als dit binnen één organisatie gebundeld kan worden, kan er efficiënter gewerkt worden en is het voor inwoners ook duidelijker. Een inwoner laat weten een project te kennen waar op 1 gezin in 1 jaar tussen de 2 en 19 hulpverleners zitten. Dit kan voor de hulpvrager niet plezierig zijn; er zou één hulpverlener op moeten zitten, die wel toegang heeft tot de andere specialisten. Daarom zou een centrale toegang een goede verandering zijn. Een andere inwoner vertelt wel voor 1 ingang te zijn, maar voegt hieraan toe dat Welzijn Oudewater niet de dienst zal leveren: Welzijn Oudewater fungeert als doorverwijzer voor de hulpvrager. Waar zij niet zelf beschikken over de deskundigheid weten zij wel de weg naar mensen die het wél hebben. Een ander zegt lid te zijn van een kerkgemeenschap: binnen die gemeenschap is al veel op te lossen. Moet dit straks allemaal via Welzijn Oudewater gaan? Hannie van Baren antwoordt hierop dat wanneer mensen het zelf kunnen regelen, ze dat dan vooral moeten doen. Wanneer zij niet weten hoe een probleem opgelost kan worden, dan kan het via Welzijn Oudewater, in samenwerking met andere organisaties. Een inwoner vraagt wat er gebeurt wanneer je een afwijzing krijgt op een ondersteuningsvraag: is er dan een second opinion mogelijk? Hannie van Baren legt uit dat wanneer Welzijn Oudewater de oplossing zelf niet weet, er gekeken zal worden naar wie hier dan wel mee kan helpen.
De thema's Tot slot krijgen de aanwezigen de gelegenheid om via geeltjes hun mening kenbaar te maken over een aantal thema's. Hieronder de resultaten (kort samengevat):
200
210
1) Wat wilt u verder kwijt? Marlieke van Woerkom. Het is Marlieke opgevallen dat het vertrouwd zijn met hulpverleners belangrijk gebleken is. De band met de hulpverlener is belangrijk in de ondersteuning van mensen. Ook heeft een aantal mensen laten weten extra ondersteuning nodig te hebben als het gaat om vervoersvoorzieningen. Verder is genoemd dat mantelzorgers vaak overbelast zijn; het is goed je af te vragen wat daaraan gedaan kan worden. Er was ook een geeltje met “beroepsinstanties ter neutralisering van de macht van de gemeente”; de indiener licht toe dat hij in de huidige situatie uit verschillende hulpaanbieders kan kiezen. Bij een centralisatie zal deze keuzevrijheid ingeperkt worden, en het risico hiervan is dat een instantie gaat besluiten hoe het moet gaan gebeuren. Als burger wil spreker de mogelijkheid houden om deze macht van de gemeente te neutraliseren. Marlieke legt uit dat er plannen zijn om die vrijheid te houden door de burger nog steeds in staat te stellen te kunnen kiezen, dit gecombineerd met de centrale ingang. Een laatste geeltje biedt de opmerking “gebruik maken van de expertise van de lokale zorgaanbieders en samenwerken met zzp’ers voor maatwerk”.
Tekstbureau Talent, maart 2014, Coen van Steijn
4/5
Transformatie sociaal domein 25.03.14
2) Ondersteuningsaanbod Oudewater: wat moet blijven, wat kan weg? Christian de Jongh. Christian meldt dat Abrona de grote winnaar is: de helft van de geeltjes gaat over Abrona. Ook de zorgboerderijen, Kwintes, Vierstroom, Handjehelpen en het zwembad worden genoemd. Christian vertelt dat een zwembad ook kan voortbestaan door sponsoring en ondersteuning van bewoners.
220
230
240
3) Wat moet er gebeuren voor inwoners met een beperking? Nanda de Ridder. Nanda vertelt dat ook bij haar Hotel Abrona het meest genoemd is. Ook komen er nieuwe winkels in Oudewater, waaronder de Hema, en een aantal mensen gaf aan bij de Hema te willen gaan werken. Het is een idee om te zorgen dat mensen met een beperking bij de Hema kunnen gaan werken. Verder is er gesproken over jobcoaching: help mensen die hier hulp bij nodig hebben. Ook is de vraag gesteld hoe iemand vrijwilligerswerk kan doen zonder over de juiste diploma’s te beschikken. Vanuit de zaal wordt de vrijwilligersvacaturebank in Oudewater genoemd waar iedereen gebruik van kan maken. Deze vacatures zijn bij Welzijn Oudewater in te zien en op donderdagmiddag tussen 14.00 uur en 16.00 uur is er altijd open spreekuur in de Bibliotheek. 4) Zelfredzaamheid in de buurt, wat is daarvoor nodig? Gerard Kraaijkamp. Gerard begint met de binnengekomen kritische opmerkingen m.b.t. de stelling dat mensen voor meer zelfredzaamheid moeten zorgen. Zo is aangegeven dat mensen, met name tweeverdieners, vaak geen tijd hebben voor dit soort dingen en liever zeggen: “Verhoog de OZB maar een beetje, dan hoef ik dat plantsoentje niet te doen.” Een andere kritische opmerking is dat het allemaal mooie ideeën zijn, maar dat die bewoners dan ook meer beslissingsbevoegdheid moeten krijgen over wat er gebeurt, en over de middelen die hiervoor nodig zijn. De strekking hiervan is dat de gemeenteraad niet alles meer moet gaan beslissen. Ook is gezegd dat het belangrijk is om, wanneer er bijvoorbeeld een buurtfeest georganiseerd wordt, niet alleen te kijken naar wie er allemaal wel komen maar ook naar wie er niet komen. Wat weten we van die mensen, en weten we waarom ze niet komen? Gerard vertelt de mensen zelf de vraag gesteld te hebben wat ze van de gemeente nodig hebben, waarop vooral geantwoord werd: “Eigenlijk zo min mogelijk.” Dat is in feite een prima antwoord. Wat de gemeente wel zou kunnen doen is faciliteren: voor het onderhouden van het plantsoentje kan de gemeente zorgen dat er zand komt of dat er harken zijn. De gespreksleider sluit de avond af. Ideeën, vragen en opmerkingen ook via het formulier doorgegeven kunnen worden. Tenslotte peilt hij of de avond bij de aanwezigen in goede aarde gevallen is en voor herhaling vatbaar is: dit met een zeer positief resultaat. Sluiting, om 22.00 uur
250 .-.-.-.
Tekstbureau Talent, maart 2014, Coen van Steijn
5/5