Transitie en transformatie jeugdzorg

Transitie en transformatie jeugd GGZ, Nieuwsbrief 1 Parnassia Groep, 20 November 2013

Transitie en transformatie jeugdzorg Beste collega, Hierbij ontvang je de eerste nieuwsbrief over de stand van zaken transitie en transformatie van de Jeugdzorg. De Jeugd GGZ tot 18 jaar is onderdeel van deze transitie. Ruim twee jaar geleden is besloten alle middelen vanuit jeugdzorg, de zorg verzekeringswet en de AWBZ voor kinderen tot 18 jaar over te hevelen naar gemeenten. Dit besluit is een gevolg geweest van diverse onderzoeken naar het functioneren van de zorg voor kinderen en gezinnen. Uit deze onderzoeken komen structureel de volgende aandachtspunten naar voren: 1. Het systeem is complex; Veel actoren, veel financieringsstromen, verschillende indicatiestellingen, diverse verantwoordingssystemen, verscheidenheid in problematiek bij jongeren en gezinnen, veel media-aandacht en politieke aandacht. 2. De eerstelijns jeugdzorg is ondervertegenwoordigd; Adequate laagdrempelige zorg en ondersteuning in de eerste lijn ontbreekt. Er is onvoldoende aanbod van lichte hulp. Te snel wordt dure gespecialiseerde hulp geboden. 3. De specialistische jeugdzorg is sterk verkokerd; Provinciale jeugdzorg (JZ), geestelijke gezondheidszorg (GGZ), zorg voor verstandelijk beperkte kinderen (VB) zijn sterk gescheiden. Een integraal aanbod ontbreekt veelal. Het stelsel schiet ernstig tekort voor jongeren met een complexe meervoudige problematiek. De transitie van de jeugdzorg richt zich op de feitelijke overheveling van de financiële middelen naar gemeenten en de transformatie van de jeugdzorg op de inhoudelijke doelstellingen die uiteindelijk bereikt moeten worden met de transitie. De speerpunten van de transitie en transformatie zijn gericht op: • • • • •

Een financieringsstroom, alle bestuurlijke verantwoordelijkheden bij de gemeente, versimpeling van de indicatiestelling, een gezin een plan. Versterking van de eerste lijn Ontkokering van de specialistische jeugdzorg, aansturen op een integraal aanbod bij complexe problematiek Zorg binnen de sociale context van het kind/gezin Aansluiten op onderwijs, arbeidsmarkt en welzijn (denk hierbij aan de andere decentralisaties die onderweg zijn; passend onderwijs, AWBZ begeleiding en werken naar vermogen)

Woorden als ontzorgen, eigen kracht, civil society versterken, normalisering, minder regels, minder bureaucratie, oplossingsgericht, geen etiketten en vraaggericht komen veelvuldig voor in alle stukken die er over de transitie van de jeugdzorg zijn verschenen. Het zijn allemaal woorden waarin een ieder van ons zich kan vinden en die zeker het nastreven waard zijn. De kunst wordt om binnen deze transitie en transformatie inhoud aan deze woorden te geven en niet te verzanden in de technische, procesmatige aspecten van de decentralisatie. De ontwikkeling van de basis GGZ in 2014 Twee van de genoemde knelpunten; de ondervertegenwoordiging van de eerstelijn en de daarmee gepaard gaande toenemende instroom in de specialistische Jeugd GGZ, is

Pagina 1 van 12


binnen de gehele GGZ een knelpunt. De ontwikkeling van de basis GGZ startende in 2014 is hiervoor de gekozen oplossingsrichting vanuit zorgverzekeraars, ministerie van VWS en de verschillende branche organisaties. Voor de Jeugd GGZ lijkt het een onhandige situatie om in 2014 de basis GGZ te ontwikkelen om vervolgens in 2015 niet langer onderdeel te zijn van de zorgverzekeringswet en naar gemeenten, en daarmee de beleidsvrijheid van gemeenten, te worden overgeheveld. Gelukkig is de ontwikkeling van de basis GGZ in 2014 een eerste stap op weg naar de transitie. De doelstellingen van de transitie en transformatie jeugdzorg en de knelpunten die er opgelost moeten worden maken de opbouw van een stevige basis Jeugd GGZ onmisbaar. Na 2015 zal de basis JGGZ dan ook verder opgebouwd worden maar dan door gemeenten en wellicht onder een andere naam. Het verschil tussen 2014 en 2015 voor de Jeugd GGZ in de basis GGZ is dat in 2014 de huisarts hierin een centrale positie heeft en vanaf 2015 zullen dat de jeugdteams, de huisartsen het CJG zijn.

1: Transitie, de feitelijke overheveling van de financiële middelen naar gemeenten Ondanks de vele media-aandacht, felle strijd op social media, en pittige discussies in de Tweede Kamer is donderdag 17 oktober de Jeugdwet door de Tweede Kamer aangenomen. De Jeugd GGZ tot 18 jaar is onderdeel van de transitie en transformatie die beoogt is met de Jeugdwet. De Jeugdwet wordt begin 2014. in de eerste kamer behandeld. De beoogde inwerkingtreding van de jeugdwet is 1 januari 2015. Wat betekent de wet voor de J-GGZ tot 18 jaar: 1. Gemeenten worden opdrachtgever voor de Jeugd GGZ voor kinderen tot 18 jaar 2. Gemeenten worden door het rijk gekort op het (totale) budget oplopend naar 15% in 2017 3. Gemeenten zijn verantwoordelijk voor het inrichten van de toegang tot de Jeugd GGZ 4. Gemeenten zijn verantwoordelijk voor de inkoop van de Jeugd GGZ voor de kinderen in hun gemeente 5. Gemeenten zijn verantwoordelijk om specialistische vormen van hulp regionaal, samen met andere gemeenten, in te kopen. 6. Gemeenten zijn verantwoordelijk om voor derdelijns functies landelijke inkoop te organiseren 7. Er staat vanaf 2015 geen ‘hek’ om het budget voor de Jeugd GGZ, dit betekent dat het budget ook aan andere vormen van jeugdhulp uitgegeven kan worden door gemeenten. 8. De POH GGZ functie valt niet onder de transitie en blijft daarmee ingekocht worden door de zorgverzekeraars. 9. De huisarts, medisch specialist en jeugdarts mogen blijven verwijzen naar (onder andere) de Jeugd GGZ, de zorg die daarmee tot stand wordt gebracht komt ten laste van de gemeente. 10. De medicatie die wordt voorgeschreven door de Jeugd GGZ wordt door de zorgverzekeraar vergoed en valt dus niet onder de transitie 11. De budgetten die nu vanuit de WMO door gemeenten aan jeugd worden uitgegeven doormiddel van subsidies worden vanaf 2015 onderdeel van de Jeugdwet echter omdat de financiële middelen al bij gemeenten liggen zijn ze geen onderdeel van de transitie (de overheveling). Het is op dit moment nog onduidelijk hoe gemeenten met de huidige WMO gelden voor jeugd omgaan na 2015.

Pagina 2 van 12


Waar liggen onze zorgen en vraagstukken ten aanzien van de J-GGZ in het kader van de transitie naar gemeenten: 1. Het verzekerde recht op zorg voor kinderen tot 18 jaar in het kader van zorg bij psychische en psychiatrische aandoeningen verdwijnt en wordt vervangen door de plicht van gemeenten om de zorg vanuit de Jeugd GGZ beschikbaar te stellen voor de kinderen en gezinnen. 2. De Jeugd GGZ heeft imago schade opgelopen door de vele opiniërende aandacht voor de medicatie die wordt voorgeschreven bij ADHD. Dit heeft als gevolg dat individuele gemeenten geneigd zijn beleid te maken naar aanleiding van dit imago en de zorg vanuit de Jeugd GGZ te willen vervangen door preventie en meer aandacht voor opvoeden en opgroeien. Ondanks dat wij een grote voorstander zijn van preventie, vroegdetectie en vroeginterventie is het belangrijk dat de gemeenten voldoende nuancering aanbrengen in het vervangen van zorg door preventie, vroegdetectie en vroeginterventie. 3. De breuk die wordt geforceerd met deze transitie tussen zorg tot 18 jaar en zorg na het 18e jaar. 4. De breuk die met deze transitie wordt geforceerd tussen de somatische zorg en de psychiatrie. 5. Het is nog niet duidelijk welke werkelijke budgetten met de transitie gemoeid zijn. De definitieve vaststelling daarvan is in mei van 2014. Dat kan eventueel invloed hebben op de hoogte van de korting voor de Jeugd GGZ, zowel positief als negatief. 6. Het woonplaatsbeginsel is in de Jeugdwet verankerd wat betekent dat de gemeente waar je woont verantwoordelijk is voor de zorg die je krijgt. Dat geeft in de uitwerking natuurlijk lastige situaties. Bijvoorbeeld voor kinderen die buiten de eigen gemeente naar school gaan: mocht er zorg door de school maatschappelijk werker geïnitieerd worden, wie betaald dat dan? 7. De frictiekosten die ontstaan door de hoge kortingen: het is nog niet duidelijk wie verantwoordelijk is voor de frictiekosten die gemoeid zijn met de transitie. 8. Als Parnassia Groep hebben we met de beleidsvrijheid van 120 individuele gemeenten te maken, dat gaat van onze organisatie een grote mate van flexibiliteit vragen om goed op de lokale situatie in te kunnen spelen. 9. De lokale politiek krijgt met deze transitie volledige invloed op de inkleuring van de zorg voor jeugd. Dit kan naast positieve effecten ook zorgen voor een te grote focus op overlast en veiligheid, de in het oog springende problematiek. 10. De wijze waarop op cliëntniveau de privacy en beroepsgeheim wet en regelgeving wordt gerespecteerd door gemeenten. Wat betekent de Jeugdwet voor de Parnassia Groep Algemeen Binnen de Parnassia Groep hebben Lucertis(90%), Brijder, i-psy en Context (onderdeel van Indigo) gezamenlijk ongeveer 98% van de kinderen tot 18 jaar in zorg. De overige 2% van de kinderen zit verspreid onder de resterende zorgbedrijven. De vier jeugdzorgregio’s1 waar wij ruim 80% van het totale aantal kinderen tot 18 jaar in zorg van de Parnassia Groep behandelen zijn: • De samenwerkende gemeenten Rijnmond (53%), • Zaanstreek Waterland (14,8%), • Midden Kennemerland (IJmond) (9,6%), • Zuid Holland Zuid (6%). Daarnaast behandelen wij uit de resterende 37 jeugdzorgregio’s in Nederland kinderen variërend van enkelen tot 800 per regio. Van deze 37 jeugdzorgregio’s onderhouden wij actief contact met nog eens 11 regio’s. In totaal hebben wij daarmee 15 1

Een jeugdzorgregio is een regionaal samenwerkingsverband van gemeenten, gemiddeld genomen bestaat een jeugdzorgregio uit 10 gemeenten.

Pagina 3 van 12


jeugdzorgregio’s waar een of meerdere van de zorgbedrijven van de Parnassia Groep aan tafel zit bij de beleidsvorming voor jeugd. In totaal zijn er jaarlijks ongeveer 16.000 kinderen (tot 18 jaar) bij de Parnassia Groep in zorg. In deze weergave zijn de kinderen die in zorg zijn bij de Parnassia Groep die wordt gefinancierd vanuit de WMO (gemeente) gelden niet meegerekend. Voor die jeugdzorgregio’s waar wij relatief weinig kinderen in zorg hebben, informeren wij de jeugdzorgregio per brief over: 1. het aantal kinderen, 2. het zorgbedrijf dat verantwoordelijk is voor de zorg aan de kinderen uit de betreffende regio , 3. het budget dat er tegenover staat 4. algemene tekst over de onderdelen van de Parnassia Groep die kinderen behandelen en wat wij voor gemeenten kunnen betekenen, 5. aanbod tot presentatie van mogelijkheden Lucertis is voor de Parnassia Groep portefeuillehouder transitie jeugdzorg en geeft de transitie samen met de andere zorgbedrijven vorm. Op dit moment is het gebruikelijk om vooral de sterke merken op jeugd (qua bekendheid en naam bij gemeenten) in de contacten naar gemeenten in te zetten. De Transitiearrangementen In juni van 2013 heeft de staatssecretaris van VWS de opdracht aan de jeugdzorgregio’s (samenwerkende gemeenten) gegeven om voor 31 oktober 2013 de zogenaamde transitiearrangementen (TA) af te sluiten met zorgaanbieders en stakeholders (zoals zorgverzekeraars). De transitiearrangementen zijn erop gericht om de continuïteit van zorg in 2015 na transitie te organiseren en de frictiekosten te beperken. Kinderen die eind december 2014 in zorg zijn hebben tot een jaar recht op deze zorg door de desbetreffende hulpverlener/instelling. Voor kinderen met langdurige indicaties in de AWBZ en de Jeugdzorg zijn deze regels voor de garantie van zorgcontinuïteit langduriger. Het was de bedoeling dat de transitiearrangementen op instellingsniveau inzichtelijk zouden maken welke kortingen er in 2015 afgegeven zouden worden per jeugdzorgregio. Vanwege het ontbreken van de juiste cijfers over de beschikbare budgetten ten aanzien van de Jeugd GGZ in 2015 zijn er in de transitiearrangementen geen afspraken gemaakt op instellingsniveau voor de Jeugd GGZ. Er zijn wel afspraken gemaakt op sector niveau over de kortingspercentages in 2015 voor de Jeugd GGZ per jeugdzorgregio. De kortingen variëren sterk en in sommige gemeenten zijn er niet alleen voor 2015 maar ook voor de twee daaropvolgende jaren afspraken gemaakt. Een overzicht van de meest relevante jeugdzorgregio’s (de kortingen zijn op sector niveau, niet op instellingsniveau): Regio De samenwerkende gemeenten Rijnmond Zaanstreek Waterland Midden Kennemerland (Ijmond)

Zuid Holland Zuid Holland Rijnland Haaglanden

Noord Kennemerland

Amsterdam Amstelland

Korting 2015 2,33%

korting 2016

Korting 2017

2,33%

2,33%

+0,05%

X

x

7% (voorbehouden opgenomen in het TA die leiden tot een werkelijke korting van 4%) 6%

X

x

5%

4%

4% 15%, waarvan 11% wordt ingezet voor innovatie sociaal domein 15%, waarvan 11% wordt ingezet voor innovatie sociaal domein 4%

6%

5%

15%, waarvan 11% wordt ingezet voor innovatie sociaal domein X

15%, waarvan 11% wordt ingezet voor innovatie sociaal domein x

X

x

Pagina 4 van 12


Utrecht stad

X

x

Flevoland

X

x

15%

25%

Midden Holland

5%

De algemene korting voor de transitie jeugdzorg is oplopend tot 15% in 2017. De GGZ heeft een loonoffer gedaan van 45 miljoen euro uit de incidentele loonontwikkeling om mee te geven aan de Jeugd GGZ in de transitie om werkgelegenheid te behouden na transitie. De korting voor de Jeugd GGZ wordt daarmee verminderd naar oplopend tot 7% in 2017. Deze afspraak is onderdeel van het sociaal akkoord. De Vereniging Nederlandse Gemeenten is geen partij geweest in deze gesprekken, daarmee is het behoud van deze gelden voor de Jeugd GGZ onvoldoende geborgd. Het gevolg hiervan is dat de extra gelden wel mee gaan in de transitie echter door gemeenten niet specifiek aan de Jeugd GGZ uitgegeven hoeven te worden. De Jeugd GGZ heeft dus geen wettelijke grond om een lagere korting te kunnen claimen bij gemeenten, ondanks het loonoffer. Wat betekenen de voorgenomen kortingen voor de Parnassia groep? Het is op dit moment niet mogelijk om een accurate vertaling te maken van het effect van de diverse kortingen op de sector naar instellingsniveau. In de loop van volgend jaar komt hier helderheid in. We moeten over het algemeen rekening houden met een korting van gemiddeld 4% in 2015, waarbij er in sommige regio’s sprake zal zijn van een lagere korting en soms een klein plusje. Wanneer we de inhoudelijke beleidsplannen van de verschillende gemeenten analyseren dan zien wij dat er met name binnen de klinische Jeugd GGZ fors wordt afgebouwd om middelen vrij te spelen die geïnvesteerd kunnen worden in ambulante zorg. De forse afbouw van capaciteit loopt op in sommige gemeenten tot 30% in 2015. De Parnassia Groep heeft verhoudingsgewijs weinig klinische capaciteit voor kinderen tot 18 jaar. Het gaat om de Fjord, centrum voor forensische ortho-psychiatrie en Mistral, jeugd verslavingszorg. Het relatief kleine beddenaantal biedt perspectief om de kortingen te verlagen door het ambulante marktaandeel te vergroten. Op het niveau van de individuele medewerker is niet bekend wat het directe effect is van de transitie. Wel is bekend dat de plaats van waaruit wij werken gaat veranderen. De Jeugd GGZ wordt onderdeel van het jeugdstelsel en zal zich in de infrastructuur van de verschillende gemeenten moeten voegen. Inkoop door zorgverzekeraars na 2015 Op dit moment wordt er door de Vereniging Nederlandse Gemeenten en Zorgverzekeraars Nederland onder druk van de staatssecretaris van VWS onderhandeld over inkoop door de zorgverzekeraars in opdracht van de gemeenten voor de duur van drie jaar na de transitie. Hoe deze constructie er exact uit gaat zien is nog niet bekend. Het gevolg van inkoop door de zorgverzekeraars is dat de bekostiging van de Jeugd GGZ gedurende de eerste drie jaar gelijk blijft, namelijk via DBC’s. Daarnaast hebben we dan voor inkoop nog niet met alle individuele gemeenten te maken maar met een zorgverzekeraar per regio. De relatie tussen de forensische zorg, de uitbreiding van het adolescentenstrafrecht en de transitie voor jeugd Voor de zorg aan jeugdigen in een strafrechtelijk kader gaat het er met de transitie voor jeugd niet makkelijker op worden. Er treedt naast een onderscheid tussen het jeugd en volwassen strafrecht nu ook een onderscheid op leeftijd op. Het gaat er in de toekomst als volgt uitzien: Doelgroep Jeugdstrafrecht tot 18 jaar Jeugdstrafrecht 18+ jaar

Financier zorg in het kader van de maatregel Gemeenten Zorgverzekeringswet

Pagina 5 van 12


Voorgenomen adolescentenstrafrecht tot 15-18 jaar Voorgenomen adolescentenstrafrecht van 18-23 jaar Volwassen strafrecht vanaf 16 jaar

Gemeenten Zorgverzekeringswet DeForZo (min V&J)

Het adolescentenstrafrecht is een verruiming van de mogelijkheid om het jeugdstrafrecht in te zetten. Het jeugdstrafrecht kan daarmee toegepast worden tot 23 jaar. Het adolescentenstrafrecht bevat een breed pakket aan maatregelen om criminaliteit van risicojongeren effectiever aan te pakken en biedt een samenhangend sanctiepakket voor een specifieke doelgroep: 15 tot 23 jarigen. Een stevige en vooral consequente aanpak van risicojongeren staat centraal. Met het wetsvoorstel wordt meer flexibiliteit bereikt bij het opleggen van straffen en maatregelen rond de leeftijdsgrens van 18 jaar, waardoor maatwerk beter mogelijk wordt gemaakt. De mogelijkheden om een taakstraf aan jeugdigen op te leggen, worden in het wetsvoorstel beperkt. Zo kan een zwaar zeden- of geweldsmisdrijf niet meer met alleen een taakstraf worden bestraft. Ook in de maatregelen voor jeugdigen en jongvolwassenen stelt het kabinet wijzigingen voor om de samenleving beter tegen gevaarlijke veroordeelden te beschermen. Zo krijgt de rechter de mogelijkheid om de pijmaatregel om te zetten in TBS wanneer de veroordeelde nog gevaarlijk is wanneer de pij-maatregel eindigt. Ook wordt vaker elektronisch toezicht toegepast bij jeugdigen. Het wetsvoorstel loopt tevens vooruit op de in het regeerakkoord aangekondigde invoering van de maatregel van terbeschikkingstelling aan het onderwijs (TBO-maatregel). Anticiperend op de invoering van deze maatregel, die in een afzonderlijk wetsvoorstel zal worden opgenomen, kan de verplichting tot het volgen van onderwijs als bijzondere voorwaarde bij een jeugdsanctie worden opgelegd. De gevolgen van de transitie jeugd voor de invoering van het adolescentenstrafrecht is dat er in het brede samenhangende sanctiepakket een breuk ontstaat tussen 18- en 18+ qua financier van de zorg in het kader van deze sancties. Vanwege deze ingewikkeldheid is ervoor gekozen de zorg in het jeugdstrafrechtelijk kader tot 18 jaar landelijk in te kopen in opdracht van gemeenten. Mocht de voorgenomen inkoop door zorgverzekeraars doorgaan dan veranderd er ten opzichte van de huidige situatie weinig, dan blijven de zorgverzekeraars deze zorg inkopen zowel voor 18- als 18+ in het kader van het jeugdstrafrecht (waar het adolescentenstrafrecht onderdeel van is). De positie van de huisarts, jeugdarts en medisch specialist in het kader van jeugdwet Er is in de jeugdwet voor de huisarts, jeugdarts en medisch specialist een verwijsbevoegdheid opgenomen. Dat betekent dat deze artsen zelf naar een vorm van zorg mogen verwijzen zonder dat de gemeente daar in individuele gevallen iets over te zeggen heeft, de gemeente moet wel zorg dragen voor de beschikbaarheid van de zorg naar aanleiding van de verwijzing. De gemeente kan wel afspraken maken met bijvoorbeeld de zorgverzekeraar of bijvoorbeeld individuele huisartsen over het verwijsgedrag. Deze bepaling in de wet is een groot (financieel) risico voor gemeenten omdat ze op deze instroom naar zorg geen grip hebben echter daar wel financieel verantwoordelijk zijn.

Wat betekent de transitie per 2015 voor kinderen tot 18 jaar in zorg bij de Parnassia Groep eind 2014?

Pagina 6 van 12


Vanwege de wettelijke garanties omtrent zorgcontinuïteit veranderd er voor de kinderen die al in zorg zijn bij de Parnassia Groep weinig. De zorgverlener blijft gelijk en de inhoud van de zorg veranderd niet. Wel kan het zo zijn dat de locatie waar de zorg geleverd wordt wijzigt, bijvoorbeeld bij het CJG, op school of in de wijk. Daarnaast is het niet langer de zorgverzekeraar die de zorg financiert maar de gemeente waar de cliënt ingeschreven staat.

Pagina 7 van 12


2: Transformatie, de hervorming van de zorg voor jeugd De transformatie van de jeugdzorg is erop gericht alle zorg voor kinderen tot 18 jaar die na de transitie onder de verantwoordelijkheid van gemeenten valt zo in te richten dat de volgende doelstellingen worden behaald binnen het jeugddomein: • 1 kind, 1 gezin, 1 plan • Ontkokering van de specialistische Jeugd GGZ, Jeugdzorg en jeugd VB • Demedicalisering • Vermindering van het gebruik van de specialistische zorg • Versterking van de eerstelijnszorg en preventie • Zorg binnen de sociale context van het kind/gezin • Aansluiten op onderwijs, arbeidsmarkt en welzijn (denk hierbij aan nieuwe wetgeving die onderweg is; passend onderwijs, AWBZ en de participatiewet) De verschillende gemeenten maken individueel beleid op de inrichting van het jeugddomein, gelukkig wordt steeds duidelijker zichtbaar dat de verschillende gemeenten ongeveer op dezelfde inrichting uitkomen. Hierbij een beschrijving van de inrichting met daarbij per indeling een vertaling naar de (mogelijke) inzet vanuit de Parnassia Groep. 1. Het voorveld, de informele zorg, het wijknetwerk (voor de tekst noemen we dit veld het wijknetwerk) Het wijknetwerk is het geheel van mensen die betrokken zijn bij en organisaties en initiatieven die werken met kinderen, jongeren en ouders in de wijk waar het gezin woont. Het CJG, met de traditionele jeugdgezondheidszorg, onderwijs en de huisarts zijn drie grote partijen in het wijknetwerk. Alle professionals en nietprofessionals in het wijknetwerk hebben een belangrijke rol t.a.v. de signalering van een ondersteuningsbehoefte of problemen. Naast ouders, die vaak zelf als eerste signaleren dat er iets aan de hand is, zijn het professionals en nietprofessionals die veel met kinderen werken die een bron van informatie en signaleringskracht in het wijknetwerk zijn. Vanuit het wijknetwerk wordt, waar problemen worden geconstateerd die daar niet op te lossen zijn, het wijkteam ingezet. Positionering van de Parnassia Groep in het wijknetwerk De huisarts is onderdeel van het wijknetwerk. De POH-GGZ wordt niet gedecentraliseerd. De huisarts ondersteuner kan ingevuld worden door Indigo en daar ook consultatie voor kinderen en gezinnen verlenen echter de vergoeding ligt niet bij de gemeente. Binnen het onderwijs en CJG kan de Parnassia Groep zich positioneren met E-Learning en deskundigheidsbevordering voor leerkrachten, jeugdartsen en jeugdverpleegkundigen om de signaleringsfunctie te optimaliseren. Daarnaast bevinden zich hier de preventieve, vroegdetectie en vroeginterventie programma’s vanuit de Parnassia Groep.

2. De wijkteams, wijkteams jeugd en gezin, wijkteam Jong (voor de tekst kiezen we voor het wijkteam ) Het wijkteam wordt georganiseerd op de schaal van een wijk, of een aantal kleine wijken. In de wijkteams bevinden zich generalisten. Deze generalisten mogen naast het bieden van hulp vanuit hun eigen expertise de volgende extra taken uitvoeren:

Pagina 8 van 12


• • • •

Casus regie (1 kind, 1 gezin, 1 plan), De werkwijze waarmee de in te zetten hulp wordt bepaald uitvoeren, Inzetten van diagnostische expertise ter ondersteuning van de toeleidingsdiagnostiek, inzetten van specialistische hulp.

In het wijkteam wordt door veel gemeenten de te ontwikkelen basis generalistische J-GGZ gepositioneerd. Zo kan de Parnassia Groep zich positioneren in het wijkteam jong De Parnassia Groep kan hulpverleners in het wijkteam inzetten die de basis generalistische J-GGZ kunnen uitvoeren (HBO + WO geschoold). Daarnaast worden deze medewerkers vaak door de gemeenten opgeleid om de extra taken van een generalist te mogen uitvoeren. Onze eigen medewerkers worden daarmee generalisten binnen het wijkteam. De medewerkers kunnen afkomstig zijn van: Lucertis, Brijder, Indigo/Context en i-psy afhankelijk van de gevraagde competenties in de betreffende wijk.

3. De diagnostische expertise, diagnostische teams De diagnostische expertise vanuit de Jeugd-GGZ wordt beschikbaar gesteld aan de wijkteams ten bate van de volgende functies: 1. Het realiseren van neerwaartse druk binnen het stelsel door laagdrempelige consultatie, supervisie en intervisie aan het wijkteam. 2. Het voorportaal voor de specialistische hulp door het realiseren van gedragen toeleidingsdiagnostiek. De diagnostische expertise die wordt ingezet heeft geen directe toeleiding tot gevolg naar de specialistische hulp. Er wordt geadviseerd aan kinderen, ouders en de generalist/medewerker wijkteam over de hulp die nodig is, vanuit het wijkteam wordt de hulp verder ingezet. Positionering Parnassia Groep met diagnostische expertise De Parnassia Groep kan diagnostische expertise leveren middels de inzet van Klinisch Psychologen en KJ Psychiater. Een deel van de diagnostiek die nu plaats vindt in de tweedelijn wordt hier binnen gepositioneerd. Daarnaast kan de Parnassia Groep vanuit het volwassenendomein diagnostische expertise organiseren.

Pagina 9 van 12


4. De specialistische zorg

Gemeenten organiseren de specialistische Jeugd GGZ als een apart segment samen met de specialistische jeugdzorg en VB. De zorg van de Parnassia Groep die daaronder valt is de specialistische Jeugd GGZ analoog aan de ontwikkeling van de basis en specialistische GGZ. Gemeenten willen de specialistische zorg zoveel mogelijk afbouwen door het versterken van de zorg in de wijk doormiddel van de wijkteams en preventie. Positionering van de specialistische hulp van de Parnassia Groep Alle specialistische Jeugd GGZ van de Parnassia Groep is binnen dit netwerk gepositioneerd. Toegang is dus niet vrij maar op basis van een verleningsbeschikking2 die de generalist afgeeft, verwijzing van de huisarts, jeugdarts of medisch specialist. Forensische zorg valt per definitie onder de specialistische zorg.

5. Overige functies De uitvoering van de BOPZ voor kinderen tot 18 jaar wordt de verantwoordelijkheid van gemeenten. Gemeenten zijn vaak op zoek naar de verbinding tussen de verschillende crisisdiensten, van jeugdzorg en de GGZ. Wettelijk gezien zijn dit twee verschillende taken, waarbij er ook niet daadwerkelijk ontschot kan worden tussen die twee. Wel kan er vanuit de verbinding een efficiency slag gemaakt worden.

3.

Hoe we oefenen in de verschillende jeugdzorgregio’s In de verschillende jeugdzorgregio’s participeren Lucertis, Brijder, i-psy en Context in proeftuinen geïnitieerd door gemeenten om te onderzoeken hoe de toekomstige werkwijze eruit gaat zien en wat de effecten zijn voor kinderen en gezinnen van de gewijzigde werkwijze. Hierbij een overzicht van de proeftuinen en de rol die wij daarin vertegenwoordigen. Samenwerkende gemeenten Rijnmond •

Lucertis en Context zijn op verschillende CJG’s aanwezig in het kader van preventie, consultatie en advies, dit wordt verder uitgebreid middels een convenant tussen de JGGZ en het CJG om in 2014 op alle CJG vestigingen als JGGZ aanwezig te zijn vooruitlopend op de transitie jeugd.

2

Een verleningsbeschikking is de wettelijke basis waarop de zorg verkregen wordt. Gemeenten geven personen (hulpverleners en/of ambtenaren de bevoegdheid om deze verleningsbeschikking af te geven.

Pagina 10 van 12


•

Gewoon bijzonder/bijzonder gewoon: een samenwerkingsproject van Stek Jeugdhulp, Van Veldhuizen Stichting, KC Prinses Amalia, Centrum voor Jeugd en Gezin en Lucertis. De manager zorg neemt deel aan de indicatiecommissie die beoordeelt of kinderen die binnen de kinderopvang plus geplaatst zijn specialistische zorg nodig hebben bespreken en zo ja welke. Deze pilot wordt mogelijk ook in Krimpen aan de IJssel geïnitieerd met Lucertis als deelnemer.

•

Er zijn gesprekken met de Nieuwe Waterweg Noord om de online school van Lucertis in te zetten tijdens een pilot met wijkteams.

•

In Hoogvliet oefenen we met een wijkteam en een diagnostisch team waar Lucertis onderdeel van is. Dit om te experimenteren met de werkwijze zoals vanaf 2015 wordt ingezet.

•

In Capelle aan den Ijssel zit Lucertis drie dagen in de week op het CJG, in Capelle aan den Ijssel is het de bedoeling dat vanaf 2015 alle zorg voor kinderen vanuit de CJG’s wordt geboden. Deze gemeente kiest niet voor wijkteams.

•

De BAR (Barendrecht, Albrandswaard en Ridderkerk) gemeenten gaan starten met wijkteams, Lucertis medewerkers worden onderdeel van het wijkteam.

Zaanstreek Waterland •

In de Zaanstreek zijn er momenteel 2 Teams Jong waarin allerlei zorginstellingen participeren waaronder Context, Lucertis en i psy. De gemeente is voornemens om in 2014 de gehele Zaanstreek op deze manier in te richten. Er komen dan 5 Teams Jong die alle zorg voor jeugdigen en gezinnen op zich nemen in bepaalde wijken. De instantie is om als Parnassia in alle teams de GGZ expertise in te brengen waarbij vroegdetectie, consultatie, diagnostiek en advies een belangrijke rol spelen.

Ijmond Gemeenten •

Voor elke jongere een passend aanbod:12 scholen doen mee, daar is een CJG-coach aanwezig. Er wordt structureel overleg met het zorgteam van de school gehouden om signalen eerder en effectiever op te pakken. In deze samenwerking bieden we een korte lijn via een Lucertis medewerker die de zorg snel en effectief kan inzetten. Daarnaast bieden we workshops aan om kennis bij docenten te vergroten.

•

Lucertis heeft spreekuren bij de verschillende GGD centra in de regio en is aanwezig op de CJG’s voor consultatie en advies.

NB: De positie van Brijder jeugdverslavingszorg in de verschillende pilots en proeftuinen is die van specialist. Dat betekent dat medewerkers niet deelnemen aan de wijkteams maar wel beschikbaar zijn voor consultatie en advies. Eenzelfde rol neemt Brijder ook in bij de CJG’s en scholen. Wat bijzonder is aan Brijder en Context is de positie die ze in het huidige stelsel al hebben doormiddel van de WMO (gemeente) gelden in relatie tot scholen, CJG’s, de GGD etc.

Pagina 11 van 12


4. Voortgang De komende maanden staan in het teken van de onderhandelingen met de diverse jeugdzorgregio’s over de budgetten op instellingsniveau voor 2015, spannende tijden omdat daarmee duidelijk wordt met welke werkelijke kortingen en/of groei we in de verschillende regio’s rekening kunnen houden. Daarnaast wordt er gestart met de basis GGZ voor jeugd en de inzet in verschillende pilot wijkteams vanuit de verschillende zorgbedrijven. Communicatie Voor alle medewerkers die met kinderen en gezinnen werken binnen de Parnassia Groep is er eind 2013 een intranet pagina gereed waarop alle informatie rond de transitie en transformatie met elkaar wordt gedeeld. Strategie Er wordt gewerkt aan een interne en externe strategie voor de transitie en transformatie jeugd met de betreffende zorgbedrijven, de verwachting is dat deze in januari voorgelegd kan worden aan de bestuursraad en daarna gedeeld wordt via de intranetpagina.

Mocht je vragen hebben over de transitie en transformatie jeugd GGZ dan kun je contact opnemen met: Lemke Klasing, projectleider transitie jeugd GGZ voor de Parnassia groep [email protected] 06-20168798 of grip 205083

Pagina 12 van 12

Transitie en transformatie jeugdzorg

Recommend Documents