Jurisprudentie omgevingsrecht en bestuursprocesrecht 3 juni 2015
Overzicht te bespreken onderwerpen • • • • • • • • •
Wabo Ladder voor duurzame verstedelijking bestemmingsplannen (algemeen) provinciale verordening staatssteun zorgwoningen planschade handhaving nb: procesrechtelijke aspecten bij bespreking jurisprudentie (vindplaatsen in syllabus)
Wabo Abr 12 juni 2013: vergunning voor uitvoering TB • bouwrijp maken (voorbelasten, graven/dempen) • strijdig gebruik (bouwrijp maken, incl. bouw luifels en zettingsvrije plaat)(geen aanvraag bouwen)
Wabo • splitsing bouwrijp maken/bouwen mag want bouwrijp maken gaat vooraf aan het bouwen • art 2.7, lid 1 Wabo staat er aan in de weg om eerst omgevingsvergunning aan te vragen voor planologisch strijdig gebruik voor het bouwen van de luifels en zettingsvrije platen (onderdeel van bouwrijp maken) en vervolgens later afzonderlijk een omgevingsvergunning aan te vragen voor het bouwen hiervan. Voor beide activiteiten had de gemeente één omgevingsvergunning moeten aanvragen.
Wabo/procesrecht • in aanvraag strijdig gebruik had ook bouw meegenomen moeten worden en B&W hadden dus gelegenheid moeten geven de aanvraag aan te vullen ogv art. 4:5 Awb • Abr laat rechtsgevolgen in stand ogv art. 8:72 lid 3 Awb vanwege wijziging art. 2.7 lid 1 Wabo door pChw
Wabo • 28 mrt 2013 wijzing art. 2.7 lid 1 Wabo: vergunning voor afwijken mag eerst worden aangevraagd en pas daarna vergunning voor bouwen (scheelt kosten als afwijking niet wordt toegestaan).
wabo • Abr 4 mrt 2014: op bouwtekening met wolkjes aangeduid dat aanbouw achterkant, schuur zijkant en losse schuur vergunningvrij zijn. • splitsing in beginsel niet mogelijk tenzij functioneel en bouwkundig te onderscheiden • uit tekening blijkt niet exact en uitdrukkelijk welke onderdelen wel/niet onder aanvraag vallen
wabo
Wabo/procesrecht Abr 27 mei 2015: • besluit raad dat alleen vvgb ex art. 6.5 lid1 Bro nodig is als niet eerder inhoudelijk standpunt is ingenomen/politiek gevoelige ontwikkeling • categorie te ruim en algemeen geformuleerd en onderlinge verhouding tussen criteria onduidelijk waardoor strijd met de rechtszekerheid en dus besluit onverbindend
Wabo/procesrecht In uitspraak 27 mei 2015 toetst Abr besluit (avv) van gemeenteraad exceptief: • strijd met hoger wettelijk voorschrift • strijd met algemeen rechtsbeginsel • bestuursorgaan weegt zelf belangen af bij avv • bestuursrechter toetst terughoudend
Wabo/procesrecht • ivm belang spoedige geschilbeslechting past Abr in uitspraak 27 mei 2015 bestuurlijke lus toe: draagt B&W op gebrek binnen 16 weken te herstellen
Wabo • Abr 4 mrt 2015: bob omgevingsvergunning voor 11 onzelfst. en 4 zelfst. zorgwoningen blijft in stand ook al is daarna het BP waarop de vergunning is verleend vernietigd (afwijking art. 8:72 lid 2 Awb) • voortzetting “ tegelen-jurisprudentie”
Wabo/procesrecht • Rb heeft beroep tegen bob gegrond verklaard en daartegen hebben vergunninghouder en B&W hoger beroep ingesteld • bezwaarden hebben incidenteel hoger beroep ingesteld (art. 8:110 Awb): degene die in hoger beroep had kunnen komen kan dat alsnog doen als andere appellant hoger beroep heeft ingesteld (binnen 6 weken na ontvangst beroepsgronden van die ander)
Wabo • Abr 26 nov 2014: (restaurant)boot is een constructie van enige omvang die op indirecte wijze met de grond is verbonden dmv loopbruggen en –planken (niet doorslaggevend) en is bedoeld om ter plaatse als restaurant te functioneren • dat de boot kan varen en mogelijk af en toe ergens anders ligt, doet er niet toe • de boot is dus een bouwwerk waarvoor een omgevingsvergunning is vereist
bestemmingsplan • Abr 13 mei 2015: plattelandswoning is een geurgevoelig object en wordt als zodanig beschermd tegen geurhinder van veehouderijen, niet zijnde de landbouwinrichting waar de bedrijfswoning deel van uitmaakt of heeft gemaakt • bij de verlening van de milieuvergunning voor de landbouwinrichting wordt wel de luchtkwaliteit tpv de woning getoetst
Ladder voor duurzame verstedelijking in toelichting bij BP dat een nieuwe stedelijke ontwikkeling toestaat moet beschreven worden: 1. dat die ontwikkeling voorziet in een actuele regionale behoefte, 2. (zo ja) of die behoefte binnen bestaand stedelijk gebied van de regio kan worden voorzien, 3. (indien buiten bestaand stedelijk gebied) dat de betreffende locatie passend ontsloten wordt/kan worden met verschillende middelen van vervoer
Ladder • Ladder is geen blauwdruk voor optimale ruimtelijke inpassing van alle nieuwe ontwikkelingen maar dwingt gemeenten om in de toelichting van het BP (of omgevingsvergunning voor het afwijken van BP) een afweging te maken en te motiveren dat de ontwikkeling voorziet in een actuele regionale behoefte (29 april 2015, 201408996/1)
nieuwe stedelijke ontwikkeling (1) • Abr 5 mrt 2014: BP voor electronicawinkel Saturn van 4400 m² op bedrijventerrein tpv vm bedrijfspand dat leeg stond en gesloopt is • nieuwe stedelijke ontwikkeling want bebouwing gesloopt en functieverandering en nieuwbouw van zekere omvang
nieuwe stedelijke ontwikkeling (2) • NvT: behoefte afwegen tegen bestaande aanbod en (voor detailhandel) motiveren dat rekening is gehouden met voorkomen van winkelleegstand • inzichtelijk maken dat BP geen zodanige leegstand veroorzaakt dat dit leidt tot onaanvaardbare situatie uit oogpunt GRO
relevante leegstand • relevante leegstand is niet verminderde vraag/ omzet/beëindiging en daardoor leegstand • tenzij geen ander gebruik gebouw mogelijk • of leegstand in de omgeving
procesrecht ook in uitspraak 5 mrt 2014: • na afloop beroepstermijn mogen nadere argumenten worden aangevoerd ter onderbouwing van eerdere beroepsgronden tenzij strijd met goede procesorde
geen nieuwe stedelijke ontwikkeling • project met 6 woningen (3 rechtstreeks, 3 met wijzigingsbevoegdheid), • 8 woningen (24 dec 2014) • aanleg van een weg (18 febr 2015), tenzij behorend bij de in het plan mogelijk gemaakte woonfuncties (2 juli 2014) • geen nieuw ruimtebeslag alleen beperkte wijziging toegestane gebruik (4 mrt 2015)
bestaand stedelijk gebied • bestaand samenstel van bebouwing tbv wonen, dienstverlening, bedrijvigheid, detailhandel of horeca, daarbij behorende openbare of sociaal culturele voorzieningen, stedelijk groen en infrastructuur (art. 1.1.1 lid 1 onder h Bro) • moet aan de hand van de planologische en feitelijke situatie beoordeeld worden (wat was bestemming in vorige BP, wat is er gebouwd, hoe wordt het gebruikt) (uitspraak 29 april 2015, 201408996/1)
wijzigings- en uitwerkingsplannen • Ladder moet ook worden toegepast bij het opnemen van een wijzigingsbevoegdheid in het BP (6 mei 2015, BP Bronckhorst) en als die extra behoefte niet is onderbouwd, vernietigt RvS de wijzigingsbevoegdheid (22 april 2014, 201402066/1) • Ladder geldt ook voor wijzigingsplan zelf (26 febr 2014, 201305787/1) en uitwerkingsplan (art. 1.1.1 lid 3 Bro) • bij gebruik wijzigings-/uitwerkingsbevoegdheid moet de Ladder dus 2x doorlopen worden
Ladder en relativiteitsvereiste (1) • je kunt je niet beroepen op een rechtsregel die kennelijk niet is geschreven om jouw belangen te beschermen • doel Ladder: zuinig & zorgvuldig ruimtegebruik en voorkomen van ongewenste versnippering & leegstand • als appellant belang heeft bij voorkomen van onnodige bebouwing strekt Ladder ter bescherming van dat belang en ketst beroep niet af op het relativiteitsbeginsel (5 nov 2014, BP Heerlen)
Ladder en relativiteitsvereiste (2) Abr 20 mei 2015: • concurrent belanghebbende bij BP mits zelfde marktsegment en zelfde verzorgingsgebied • onderbouwen dat BP leidt tot relevante leegstand
actuele regionale behoefte (1) • eigen haalbaarheidsonderzoek van ontwikkelaar is niet genoeg want gaat niet om economische haalbaarheid • enkele verwijzing naar beleidsstukken is niet genoeg • niet alleen behoefte in de gemeente maar de regio • aanhaken bij tussen provincie en gemeenten afgesproken harde plancapaciteit • brief provincie voldaan aan actuele regionale behoefte (18 febr 2015, Den Haag) • niet alleen aantallen maar ook type en prijssegment
actuele regionale behoefte (2) • BP voor 40 woningen buiten bestaand stedelijk gebied • Afd: in toelichting BP is wel verwezen naar woonvisie 2010-2014 (+doorkijk naar 2019) gemeente Dinkelland, maar BP loopt tot 2024 dus te beperkt • actualisering woonvisie gaat alleen over Dinkelland dus te beperkt (inzicht regio ontbreekt) (8 apr 2015)
procesrecht (herstelmogelijkheden) • check Ladder zodra beroep is ingesteld • ruim voor de zitting aanvullend/geactualiseerd onderzoek indienen en vragen om passeren gebreken • zsm alsnog onderbouwen (met onderzoek) dat plan voldoet aan de Ladder/PRV en op zitting vragen om toepassing bestuurlijke lus (22 april 2015) • vernietiging met in stand laten rechtsgevolgen na aanvullend/geactualiseerd onderzoek
Nbw en bestemmingsplan • Abr 15 jan 2014: belang burger kan zo nauw verweven zijn met belang dat beschermd wordt door Nbw dat hij zich daarop kan beroepen
Ffw en bestemmingsplan (1) Abr 13 aug 2014: • belang burger kan zo nauw verweven zijn met belang Ffw dat hij zich daarop kan beroepen • hij moet dan wel in de buurt wonen
Ffw en bestemmingsplan (2) HvJ 15 mei 2014: • onderscheid mitigerende/compenserende maatregelen • mitigerende maatregelen voorkomen aantasting
BP en voorwaardelijke verplichting (1) Abr 6 aug 2014: • geen noodzaak tot voorwaardelijke verplichting groene afscherming ivm beperkte aantasting uitzicht • ook niet tav geluidreducerend asfalt ivm toezegging raad en gemeente heeft dat zelf in haar macht
BP en voorwaardelijke verplichting (2) Abr 1 apr 2015: • aanleg groenstrook vlgs raad noodzakelijk voor ruimtelijke aanvaardbaarheid BP, dan ook als voorwaardelijke verplichting opnemen
provinciale verordening Abr 6 mei 2015: • BP na ontheffing GS van de PRV • vlgs appellanten hebben GS in strijd met art. 4.1a Wro ontheffing verleend tbv BP want geen onvoorziene omstandigheid • vlgs wetsgeschiedenis art. 4.1a Wro moeten er bijzondere omstandigheden zijn om ontheffing te verlenen maar die hoeven niet onvoorzien(baar) te zijn
staatssteun Abr 20 mei 2015: • fin/ec uitvoerbaarheid BP niet gewaarborgd want geen marktconforme canon en geen marktconforme voorwaarden bij realisering kantoor • niet aannemelijk dat als sprake is van staatssteun, het BP niet op andere wijze/door ander gerealiseerd kan worden (uitvoerbaar is) binnen planperiode zonder staatssteun
zorgwoningen (1) Abr 25 mrt 2015: • 12 zorgwoningen passen in bestemming maatschappelijke doeleinden “gelet op de heden ten dage veranderde ontwikkeling in de zorg, die ertoe leidt dat steeds meer kleinschalige initiatieven in het leven worden geroepen, waarbij zorg wordt aangeboden in combinatie met (zelfst. bewoning) en gelet op de mate van zorg die wordt geboden”
zorgwoningen (2) • • • • • • •
ontwikkelaar: Woonzorg minimaal 14 uur zorg per week afnemen feitelijk heeft iedere bewoner CIZ-indicatie verpleegpost met 24-uurs zorg gemeenschappelijke ruimten voor mensen die niet meer zelfst. kunnen wonen geen verplicht begeleidings-/behandeltraject
planschade (1) Abr 29 jan 2014: • planschade door art. 19 WRO-vrijstelling voor woningbouw • B&W verklaren dat zij zullen meewerken aan omgevingsvergunning voor degenen die daarvan nadeel ondervinden • daarmee is de planschade anderszins verzekerd
planschade (2) Abr: 24 sept 2014: • art. 6.1 lid 2 onder b Wro: uitwerkingsplan ook oorzaak planschade • uitwerkingsplicht dus geen onzekere gebeurtenis • geen aanspraak op planschade zolang BP niet is uitgewerkt
handhaving (1) Abr 4 juni 2014: • prioritering bij handhavingsbeleid mag, maar • handhavingsverzoek belanghebbende mag niet worden afgewezen vanwege lage prioriteit
handhaving (2) Abr 11 febr 2015: • lod kippenhok/hooiopslag/ruif zonder vergunning • handhaving na 12 jaar onevenredig gezien gang van zaken rond bouw en • geringe importantie, en • geen overlast omwonenden.
