JAARVERSLAG LEERPLICHT

JAARVERSLAG LEERPLICHT

Hoofdstuk: Samenvatting schooljaar 2014-2015

2014-2015

Jaarverslag leerplicht 2014-2015 07 augustus 2015 concept T:\Teaming\Leerplicht\Jaarverslag 2014-2015

1

2


Inhoudsopgave Voorwoord Samenvatting schooljaar 2014-2015 ................................................................................................................. 5 1.

Leerplicht ....................................................................................................................................................... 6

2.

Beleidskader ................................................................................................................................................. 6

3.

Werkwijze ...................................................................................................................................................... 7

4. Samenwerking .................................................................................................................................................. 8 4.1 Casusbeschrijving .................................................................................................................................. 8 4.2 Casusbeschrijving ................................................................................................................................ 10 5 Sanctie en maatregelen ................................................................................................................................. 10 5.1 Casus beschrijving ............................................................................................................................. 10 6. conclusie cijfers .............................................................................................................................................. 11 7. Cijfers ............................................................................................................................................................... 12 7.1

Totaal aantal jongeren in Veenendaal ........................................................................................... 12

7.2 Aantal scholen naar soort in Veenendaal ....................................................................................... 12 7.3 in behandeling genomen meldingen/aanvragen leerplichtige jongeren ...................................... 12 7.4 Specificaties naar soorten meldingen/aanvragen leerplichtige jongeren .................................... 13 7.5 Afhandeling verzuimmeldingen/aanvragen ...................................................................................... 16 7.6 Processen verbaal ............................................................................................................................... 17

7.8 Jongeren met meerdere meldingen .................................................................................................. 18 7.9 Meldingen naar zwaarte ..................................................................................................................... 18 8. Conclusie......................................................................................................................................................... 19 9. Ontwikkelingen en trends ............................................................................................................................. 19 4.

Bijlage........................................................................................................................................................... 20 4.1 Verklaringen.......................................................................................................................................... 20 4.2 Lijst met afkortingen ............................................................................................................................ 21 4.2 Stroomschema werkwijze ................................................................................................................... 22


7.7. Meldingen naar soort onderwijs........................................................................................................ 17

3

Voorwoord Leerplicht gaat over leerplichtige kinderen in de leeftijd van 5 – 18 jaar en is nauw verbonden aan leerrecht. Ieder kind heeft namelijk recht op onderwijs om zich te kunnen ontwikkelen en om daarmee op latere leeftijd een zelfstandige positie in de maatschappij te kunnen verwerven. De leerplichtwet, de uitvoering van deze wet en de rol van de leerplichtambtenaar spelen hierin een belangrijke rol. Het tijdig signaleren van schoolverzuim en vooral de preventieve aanpak, kan voorkomen dat het kind afglijdt en de school zonder diploma verlaat. Samenwerking tussen ouders, school en partners in de keten is van essentieel belang voor een integrale aanpak. Met elkaar zorgen we er voor dat leerlingen in de schoolbanken blijven en minimaal een startkwalificatie behalen. Ouders, scholen, samenwerkingsverbanden, zorginstellingen en leerplichtambtenaar proberen leerlingen in de schoolbank te houden. In dit jaarverslag leerplicht over 2014-2015 krijgt u informatie over het gevoerde beleid en de aanpak van de leerplichtambtenaren. In het verslag wordt aan de hand van een drietal casusbeschrijvingen de dagelijkse praktijk van de leerplichtambtenaar duidelijk gemaakt.


Naast het jaarverslag leerplicht verschijnt er een jaarverslag over de kwalificatieplicht en RMC (regionaal Melden Coördinatiepunt). Deze jaarverslagen gaan over de jongeren vanaf 16 tot 23 jaar die een MBO opleiding volgen. De uitvoering van deze twee taken vindt regionaal plaats. Leerplicht is daarentegen een lokale taak en wordt ook lokaal uitgevoerd,

4

SAMENVATTING SCHOOLJAAR 2014-2015 Op 1 januari 2015 waren er in Veenendaal 11.191 leerplichtige jongeren. Er zijn 425 jongeren gemeld. Met al deze jongeren en/of de ouders/verzorgers is contact geweest over de onderliggende problemen die wellicht verantwoordelijk waren voor het schoolverzuim. Het intensief overleggen met de scholen over de aanpak van en bij verzuim leidt tot minder verzuim van leerlingen. Daarom hebben we het afgelopen schooljaar vooral het aantal preventieve gesprekken sterk opgevoerd, naar 191. Dreigend verzuim, spreekuur, ziekte verzuim met twijfel, zijn allemaal redenen voor preventieve acties/gesprekken door de leerplichtambtenaar. Door vooral in te steken op de preventieve aanpak is het aantal processen-verbaal dit schooljaar laag gebleven. Er zijn 6 proces verbalen uitgeschreven(incl. HALT afdoening). In vergelijking met voorgaand jaar is dat 4minder. 96% van alle meldingen kon dit schooljaar worden opgelost. Deze meldingen van verzuim zijn zodanig afgerond dat er voor de leerplichtambtenaar geen acties meer nodig zijn. Bij 4% van de meldingen van verzuim staan nog acties open omdat er nog een hulpverleningstraject loopt, waarbij er controle is op de afspraken die zijn gemaakt.

De gemeente Veenendaal, Ede, Rhenen, Scherpenzeel en Renswoude willen intensiever gaan samenwerken bij de aanpak van schoolverzuim. Om snel en adequaat jongeren te kunnen volgen en zo voortijdig schoolverlaten te voorkomen, wordt per 1 augustus 2015 de leerplicht en RMC administratie gecentraliseerd. Veenendaal zorgt als centrumgemeente namens de vijf gemeenten voor de uitvoering van deze taak. De intensieve voorbereiding hiervoor heeft in dit schooljaar plaatsgevonden. Binnen de afdeling Wonen & Leven is hiervoor een projectleider aangesteld.


De leerplichtambtenaar kreeg te maken met nieuwe ontwikkelingen; de Wet passend onderwijs en de transitie jeugdzorg. De decentralisatie van de jeugdzorg is gestart op 1 januari 2015. Dit is midden in een schooljaar en heeft invloed gehad op de werkwijze van de leerplichtambtenaar. Vooral de wijze waarop de hulpverlening kan worden ingezet, de te bewandelen route en hoe de ondersteuning op de scholen gerealiseerd is vraagt van de leerplichtambtenaren dat zij regelmatig contact hebben met het Centrum voor Jeugd en Gezin(CJG). Vooral ook om tot integrale afstemming te komen waar de jongere baat bij heeft.

5

1. LEERPLICHT De Leerplichtwet heeft tot doel dat jongeren zo goed mogelijk worden toegerust met kennis en vaardigheden om een zelfstandige plek op de arbeidsmarkt en een zelfstandige plek in de samenleving te kunnen verwerven. Een diploma halen helpt hierbij en biedt meer mogelijkheden voor de jongere. In de Leerplichtwet staan naast de leerplichtige leeftijd, de kwalificatieplicht en de mogelijkheden voor vrijstelling ook de verantwoordelijkheid van schooldirecteuren, ouders en/of leerlingen, de gemeenten en van het Openbaar Ministerie beschreven. Alle jongens en meisjes die in Nederland wonen, of hier lang verblijven, zijn vanaf hun 5e jaar leerplichtig: ze moeten verplicht naar school. De volledige leerplicht eindigt aan het eind van het schooljaar waarin de jongere 16 jaar wordt. Daarna geldt de kwalificatieplicht tot 18 jaar. Dit betekent dat jongeren tot hun 18e jaar verplicht zijn onderwijs te volgen als ze nog geen startkwalificatie hebben. Een startkwalificatie is een diploma op minimaal MBO-2, HAVO of VWO-niveau.

Conform de Leerplichtwet heeft het college van Burgemeester en wethouders een ambtsinstructie (art. 16 onder 4) opgesteld voor de leerplichtambtenaar, waarmee de leerplichtambtenaar gemandateerd is om toezicht te houden op de naleving van de Leerplichtwet en indien nodig vrijstellingen te verlenen. De belangrijkste taken van de leerplichtambtenaar zijn handhaving van de Leerplichtwet bij absoluut verzuim, relatief verzuim – onder te verdelen in luxe verzuim, signaalverzuim of spijbelgedrag – deelname aan de Zorg Advies Teams (ZAT’s) op scholen, overleggen met ketenpartners en preventief optreden door bemiddeling en advisering aan ouders/jongere, scholen, hulpverlenende instellingen voordat er sprake is van schoolverzuim. In Veenendaal werken 2 leerplichtambtenaren (1,8fte) en een administratieve kracht (0,9 fte). Beide leerplichtambtenaren hebben een bevoegdheid voor Buitengewoon Opsporingsambtenaar (Boa). Zij kunnen hiermee een Haltafdoening opmaken of een proces-verbaal.

2. BELEIDSKADER

De kerntaken van leerplicht zijn: handhaving, zorg, regie en advisering en deze zijn als zodanig opgenomen in de wettelijke kaders. De Leerplichtambtenaar zet zich samen met ketenpartners actief in om schooluitval te voorkomen en brengt verschillende partijen die betrokken zijn bij scholing en werkgelegenheid bij elkaar om samen meer jongeren aan een startkwalificatie te helpen. Samen met de ketenpartners handhaven we de leerplicht door: preventie, ( maatschappelijke) zorg en sanctioneren als dat noodzakelijk blijkt. Schooljaar 20142015 hebben we met elkaar vooral gericht op preventie.

Hoofdstuk: Leerplicht

In het Raadsprogramma “De kracht van Veenendaal” is globaal de visie op de verantwoordelijkheid van de jeugdige en zijn ouders beschreven. De eerste verantwoordelijkheid ligt wat leerplicht betreft ook bij de jeugdige en de ouders. Daarnaast is in het voorjaar 2015 het beleidsplan “Veilig@Veenendaal” vastgesteld. In de aanpak van overlast gevende jongeren speelt de leerplichtambtenaar een belangrijke rol.

6

In de tweede helft van 2015 wordt een nieuw jeugdbeleidsplan en een nieuw beleidskader voor onderwijs opgesteld over de periode 2016-2019. Het is heel belangrijk dat de verbinding van leerplicht met het lokale preventieve jeugdbeleid en onderwijsbeleid wordt gemaakt.

3. WERKWIJZE Het in hoofdstuk 2 vermelde beleidskader en de daaruit voortvloeiende kerntaken van leerplicht vertaalt zich in de volgende werkwijze. Zie ook de bijlage het stroomschema over de werkwijze. Elke school heeft een vaste leerplichtambtenaar als contactpersoon: met de scholen is hierover gecommuniceerd en is er een verdeling opgesteld. Preventie Ingevolge de Leerplichtwet moeten scholen bij DUO verzuim melden als de jongere in 4 weken tijd 16 uur heeft verzuimd. De wetgever wil namelijk niet dat er jongeren worden vergeten. In de praktijk hebben wij op alle scholen voor voortgezet onderwijs preventieve verzuimgesprekken ingevoerd. Deze gesprekken vinden ook daadwerkelijk op school plaats en zijn vooral belangrijk bij gering verzuim (sprokkel verzuim). Het doel is te achterhalen waarom een jongere verzuimt en om snel inzicht te krijgen in de problematiek die er eventueel speelt. Is er niets aan de hand dan kan volstaan worden met een waarschuwing. Als uit de gesprekken blijkt dat er andere problemen spelen bij de jongere volgt direct overleg. Waar nodig kan dan in overleg met de jongeren en/ouders en de school worden doorverwezen naar de hulpverlening. Omdat niet alle leerlingen op de scholen voor voorgezet onderwijs uit Veenendaal komen zijn met de leerplichtambtenaren in de regio afspraken gemaakt over het voor elkaar voeren van preventieve gesprekken. Als er op een school in Veenendaal bijvoorbeeld een jongere uit Ede, of Wageningen zit die is aangemeld voor een preventief gesprek dan voert de leerplichtambtenaar van Veenendaal het gesprek. Andersom geldt deze werkwijze ook voor jongeren uit Veenendaal. In tabel 8.3 kunt u zien dat we 48 jongeren uit andere gemeenten hebben gesproken. Handhaving: Als leerplichtambtenaar treden wij handhavend op. Dat betekent dat wij ouders en de jongere op het schoolverzuim aanspreken. Tevens zorgen wij er voor dat er onderzoek wordt gedaan naar het waarom van het verzuim van een jongere. Welke problematiek is de aanleiding geweest voor het schoolverzuim. Scholen worden gestimuleerd om snel (dreigend) schoolverzuim te melden. Preventie heeft de voorkeur om het opleggen van sanctie te voorkomen. Zorg: Als duidelijk is welke problemen het schoolverzuim veroorzaken dan kan gericht doorverwijzing plaatsvinden naar een hulpverlenende instelling. In de praktijk is dat een zorgmelding bij het CJG. Het CJG spreekt met ouders en jongere en komt met een zorgaanbod.

Advisering; Wij ontvangen regelmatig verzoeken van ouders, scholen, instellingen over de Leerplichtwet, schoolkeuze, alternatieve lesrooster, tijdelijk vrijstelling, extra schoolverlof e.d. De diversiteit van vragen vraagt voldoende inhoudelijke kennis van de wet en de regelgeving en een groot inlevingsvermogen. Sanctioneren: Als blijkt dat er geen problematiek ten grondslag ligt aan het verzuim maar alleen gebrek aan motivatie van de jongere om naar school te gaan dan wordt een Halt afdoening opgemaakt. De jongere krijgt dan een leerstraf bij Halt.

Hoofdstuk: WErkwijze

Regie: De leerplichtambtenaar blijft de vinger aan de pols houden bij het zorgproces. Werken ouders en jongere gemotiveerd mee, is er minder schoolverzuim. Indien nodig regelt de leerplichtambtenaar snel overleg met ketenpartners voor een goede afstemming.

7

Als blijkt dat ouders en/of jongere niet gemotiveerd mee werken aan het hulpverleningsplan en het schoolverzuim stopt niet, dan kan er een proces-verbaal worden opgemaakt. Een proces-verbaal betekent dat de Officier van Justitie (ovj) aan de Raad voor de Kinderbescherming vraagt een onderzoek te doen en een advies op te stellen, waarna de ouders en jongere een oproep krijgen om te verschijnen in de rechtbank. De rechter bepaalt dan het hulpverleningstraject.

4. SAMENWERKING Voor goede preventie is samenwerking heel belangrijk. We zijn betrokken bij diverse overleggen. ZORGADVIESTEAMS (ZAT) In een zorgen adviesteam werken scholen samen met professionals om leerlingen met problemen snel en adequaat te helpen. In het ZAT in het VO zijn de partijen opgenomen die in de praktijk van de afgelopen jaren hebben bewezen een belangrijke bijdrage te leveren aan realisering van de doelen en functies van het ZAT. Daarbij wordt een onderscheid gemaakt in basispartijen en keuzepartijen. De basispartijen vormen de kern van het ZAT. Zij worden VO-breed aangemerkt als basispartij vanwege de frequentie en intensiteit waarmee op hen een beroep wordt gedaan bij de uitvoering en versterking van de zorgtaak van het onderwijs. Bij keuzepartijen gaat het om organisaties waarbij het aan de specifieke school is om te bepalen in hoeverre de problematiek die aan de orde is vraagt om de deelname van deze partijen. Basispartijen: Voorzitter, Zorgcoördinator, GZ psycholoog/orthopedagoog, Vertegenwoordiger JGZ (schoolarts of jeugdverpleegkundige), Vertegenwoordiger Leerplicht, Vertegenwoordiger (S)MW, Vertegenwoordiger BJZ, Keuzepartijen: Vertegenwoordiger RMC, Vertegenwoordiger politie, ambulant begeleider van het REC, Medewerker jeugd-GGZ. (bron: Nederlands Jeugdinstituut/landelijk steunpunt ZAT) In Veenendaal heeft elke school voor voortgezet onderwijs een eigen ZAT, waarin een jongere wordt besproken. Het afgelopen jaar hebben de leerplichtambtenaren 15 maal ZAT’s bijgewoond en 34 jongeren besproken. Om direct bij het eerste zorgsignaal in actie te kunnen komen hebben scholen een interne zorgstructuur opgezet. Dit is een maatregel die scholen hebben genomen in het kader van de wet passend onderwijs. Van de 34 jongeren die zijn besproken zijn 4 jongeren in begeleiding geweest bij de leerplichtambtenaar. Het betrof meldingen van dreigend schoolverzuim (tabel 8.4). Reden van de melding was dat deze jongeren niet wilden meewerken met de aangeboden hulpverlening.

4.1 CASUSBESCHRIJVING

In het ZAT wordt Jan besproken. Hij is al een tijdje niet op school, zij gemeld. Ouders hebben na lang aandringen toestemming gegeven dat Jan mocht worden besproken in het ZAT. Het blijkt dat een geestelijke gezondheidszorg (GGZ) psycholoog is betrokken. Deze arts heeft het Centrum voor Jeugd en Gezin in geschakeld omdat ouders maar moeizaam mee willen werken. Het CJG heeft daarom een keukentafelgesprek geregeld met ouders. Tijdens het ZAT wordt de wens uitgesproken dat de leerplichtambtenaar (lpa) aanwezig is bij het keukentafelgesprek. De gedachte is dat als ouders zo moeizaam blijven meewerken de situatie rond om Jan achteruit zal gaan. De lpa kan dan een proces-verbaal opmaken om zo de rechter een uitspraak te laten doen voor het opzetten van hulpverlening. Tevens kan het CGJ een melding doen bij Samen Veilig Thuis. Zo kan op twee fronten de zaak worden opgepakt. Zover komt het gelukkig niet. Tijdens het keukentafelgesprek lukt het de medewerker van het CJG ouders op andere gedachten te brengen. Zij hebben beloofd gemotiveerd en intensief mee te werken met de GGZ psycholoog. De psycholoog acht een tijdelijke vrijstelling van de leerplicht voor Jan nodig om zo de handen

Hoofdstuk: 4. Samenwerking

Van bespreking in het Zorg Advies Team (ZAT) naar tijdelijke vrijstelling van de leerplicht.

8

vrij te hebben voor het hulpplan, men heeft dan geen last van een lesrooster en voor Jan geeft dit rust en tijd om aan zijn herstel te kunnen werken. Dat kost al energie genoeg. De lpa regelt de vrijstelling en schakelt een onafhankelijk (school)arts in voor advies. De schoolarts concludeert dat de vrijstelling voor de rest van het schooljaar kan worden gegeven. De voorwaarden zijn dat Jan en zijn ouders beiden moeten blijven mee werken en men niet mag stoppen met de opgezette hulpverlening omdat anders de vrijstelling komt te vervallen. De GGZ psycholoog doet regelmatig verslag over het hulpverleningstraject. Bij de start van het nieuwe schooljaar wordt een multidisciplinair overleg geregeld voor de stand van zaken rondom Jan en gekeken of er al sprake kan zijn van het volgen van onderwijs. OVERLEG UITSTROOM JONGEREN PRO In het voortgezet speciaal onderwijs en praktijkonderwijs vindt een uitstroomoverleg plaats. In dit overleg wordt in het kader van de uitstroom naar de participatiewet het profiel van de jongere bepaald. Als leerplicht zijn wij aanwezig bij dit overleg uitstroom. Het afgelopen schooljaar zijn tijdens het uitstroomoverleg 34 leerlingen besproken, die dit schooljaar het Christelijke Scholengemeenschap Veenendaal Praktijkonderwijs gaan verlaten naar werk of vervolgopleiding. Voor de leerlingen die uitstromen naar werk is voor een aantal een aanvraag gedaan om opgenomen te worden in het doelgroepenregister. Leerlingen van het PrO die niet zelfstandig het minimumloon kunnen verdienen gaan op deze wijze door naar de gemeente om een vorm van begeleiding te ontvangen bij het zoeken of behouden van een passende werkplek. In de afgelopen jaren is er een goede samenwerking geweest met UWV en USGrestart om leerlingen tijdens hun laatste schooljaar te trainen in werknemersvaardigheden gecombineerd met sportvaardigheden en begeleiden naar een passende werkplek ( jobcoach USGRestart en UWV). Medio juli 2015 is er overleg met het CSV en UWV om te onderzoeken of dit project op een andere wijze toch gecontinueerd kan gaan worden. Tijdens het opstellen van dit jaarverslag was de uitkomst van dit overleg nog niet bekend. (bron: CSV) OVERLEG INTERVENTIETEAM VEENENDAAL De leerplichtambtenaar neemt elke twee weken deel aan het interventieteam. Dit team richt zich op jongeren waar zorgen over zijn en investeert in deze jongeren en het gezin. De problematiek van de jongere gaat verder dan de jongere en gaat ook over het gezin. Het team pakt dit zo vroeg mogelijk op, handelt snel en laat niet los. Doel is een sluitende aanpak te realiseren met alle betrokkenen. WIJKTEAMS/CJG

Alle zorgmeldingen die door de leerplichtambtenaren zijn gemeld bij het CJG zijn in goed overleg met ouders en school gedaan. Na de zorgmelding heeft het CJG de zaak (binnen een week) opgepakt en na onderzoek is een hulpverleningsplan opgesteld. Met de wijkmanagers is overleg geweest. Afgesproken is dat leerplichtambtenaren en de wijkmanagers elkaar regelmatig spreken en relevante informatie uitwisselen.

Hoofdstuk: 4. Samenwerking

De leerplichtambtenaar werkt ook samen met de wijkteams. Via deze teams heeft de leerplichtambtenaar voor 7 jongeren rechtstreeks een zorgmelding gedaan bij het Centrum voor Jeugd en Gezin. Het betreft jongeren die gemeld zijn bij de leerplichtambtenaar naar aanleiding van hun schoolverzuim. Na een gesprek met leerplichtambtenaar, ouders en school wordt geconcludeerd dat er zorgen zijn over het gedrag van de jongere en/of de gezinssituatie.

9

4.2 CASUSBESCHRIJVING Van een preventief gesprek naar intensieve hulpverlening. De leerplichtambtenaar krijgt bij het preventieve spreekuur te maken met een jongen Piet die regelmatig afwezig is. Het betreft sprokkel uurtjes, vaak te laat aanwezig in de les en regelmatig het laatste uur niet meer aanwezig. Het gezin heeft in het verleden te maken gehad met hulpverlening. De leerplichtambtenaar stuurt een verslag van het gesprek naar school en ouders. Ouders reageren niet op het verzoek contact op te nemen. Via de telefoon niet bereikbaar en op huisbezoek trof de lpa niemand thuis aan. Er wordt een briefje achter gelaten met het verzoek contact op te nemen. Daarop wordt gereageerd. De leerplichtambtenaar gaat op huisbezoek. De ouders reageren heel terughoudend op het verzoek bij school te gaan praten over het gedrag en het verzuim van hun zoon. De lpa legt de leerplichtwet uit en het doel van dit gesprek. Hij legt uit dat hij denkt dat Piet hulp nodig heeft. De dochter uit het gezin begint zich te bemoeien met het gesprek en de zaak begint te escaleren, schelden over en weer en elkaar verwijten maken. Piet, de jongste, trekt zich terug. De lpa bespreekt met de ouders een melding bij het CJG. Ze reageren afwijzend en lijken wel bang. Toch wordt een afspraak gemaakt voor een kennismakingsgesprek. De lpa komt met een medewerker van het CJG op huisbezoek. Het gesprek verloopt prima en er worden vervolgafspraken gemaakt ook met Piet en zijn zus. Na onderzoek door het CJG komt naar voren dat er sprake is van verkeerde trauma verwerking. Alle gezinsleden hebben op zorg en angstgevoelens en daardoor escaleert het snel. Er wordt intensieve gezinshulp opgezet. Op het moment van schrijven loopt deze hulp nog steeds. Het schoolverzuim van Piet is nog niet gestopt. We willen Piet eerst rust geven om te werken aan het verwerken van zijn trauma. De gezinshulpverlener heeft nauw contact met school en men werkt prima samen. Bij de start van het nieuwe schooljaar zal het lpa contact opnemen met school. Door het preventieve spreekuur bij school is de lpa regelmatig in school en worden de vorderingen van Piet nauw in de gaten gehouden.

5 SANCTIE EN MAATREGELEN

5.1 CASUS BESCHRIJVING Twijfel bij ziektemeldingen wordt uiteindelijk een proces-verbaal De leerplichtambtenaar krijgt via de telefoon een melding van school over een meisje dat onder vermelding van veel twijfelachtige ziektemeldingen afwezig was. De school had Anja aangemeld bij de schoolarts. De schoolarts concludeerde dat Anja naar school kon gaan, er was geen sprake van ernstige gezondheidsproblemen. De leerplichtambtenaar is op huisbezoek gegaan. Direct contact was helaas niet mogelijk. Na veel aandringen en dreigen met een proces-verbaal vond er een gesprek plaats. Tijdens dit gesprek werd de leerplichtwet uitgelegd en de mogelijkheid dat de lpa een sanctie kan opleggen.

Hoofdstuk: 5 Sanctie en maatregelen

Er zijn 3 Halt afdoeningen opgelegd en 3 proces-verbalen opgemaakt, waarvan één voor luxe verzuim. Een Halt afdoening is negatief afgesloten wat betekent dat er uiteindelijk toch een proces-verbaal is opgemaakt. Bij 2 processen-verbaal heeft de rechter een hulpverleningstraject opgelegd. Eén proces-verbaal moet nog worden behandeld door de rechter. Bij het proces-verbaal voor luxe verzuim is een boete opgelegd.

10

Er werd afgesproken om een gesprek bij school te regelen. Anja had een aardige leerachterstand opgebouwd en had moeite met plannen om deze achterstand in te halen. Tijdens het gesprek op school wordt duidelijk dat Anja niet gemotiveerd is om naar school te gaan. Ze heeft (zelfbepalend) gedrag. Er is geen sprake van ernstige gezinsproblematiek. In overleg met ouders en school maakt de lpa een Haltafdoening op. Anja houdt zich niet aan de afspraken bij Halt en de afdoening wordt negatief afgedaan. De richtlijnen van het Openbaar Ministerie (OM) zijn dat bij een negatieve afdoening van Halt de lpa een proces-verbaal maakt. De gebeurtenissen gaan nu snel. Anja is betrapt op een winkeldiefstal en is aangehouden. De leerplichtambtenaar spreekt met de ouders af dat het Centrum voor Jeugd en Gezin wordt ingeschakeld. Het CJG gaat dezelfde dag nog op huisbezoek en er wordt een onderzoek ingesteld. In de tussentijd maakt de leerplichtambtenaar het proces-verbaal op en stuurt dit naar het OM in Utrecht. Voor de winkeldiefstal heeft Anja een nog een proces-verbaal gekregen. Het OM voegt beide processen-verbaal samen. De Raad voor de Kinderbescherming (RvdK) doet op verzoek van de officier van justitie onderzoek en komt met een advies voor de rechter. Het CJG heeft na onderzoek intensieve hulpverlening ingeschakeld. De zaak komt voor bij de rechter. Die concludeert, rekening houdend met het advies van de Rvdk, dat de opgezette hulpverlening op dat moment voldoende is en houdt de zaak aan. Over drie maanden volgt verdere bespreking in de rechtszaal en moet verslag worden uitgebracht. Na drie maanden blijkt dat Anja haar school weer heeft opgepakt, ze volgt alle lessen en haar leerachterstand is ze aan het inhalen. De rechter concludeert dat er een verbetering is van het gedrag van Anja. Voor de winkeldiefstal krijgt Anja een werkstraf van 60 uur. Voor het schoolverzuim krijgt ze een voorwaardelijke werkstraf van 60 uur voor een proeftijd van twee jaar. Aan het einde van het schooljaar blijkt dat Anja helaas is blijven zitten. Ze is vol goede moed en zelfverzekerd om aan het nieuwe schooljaar te beginnen en haar diploma te halen. De leerplichtambtenaar houdt regie op de opgezette hulpverlening en zal in het nieuwe schooljaar regelmatig controleren of er geen schoolverzuim is.

6. CONCLUSIE CIJFERS

Dit schooljaar is sterk ingezet op preventie en dat heeft tot een goed resultaat geleid. De preventieve aanpak kan alleen slagen door een intensieve samenwerking met scholen en de interne zorgstructuur bij de scholen. Om trajecten verder in te zetten en op te schalen als het de ondersteuning van de school overstijgt dan is er een goed en regelmatig contact met het CJG. De ingeslagen weg wordt ook het komende schooljaar voortgezet.

Hoofdstuk: 6. conclusie cijfers

Van de 425 meldingen van verzuim konden er 408 in dit schooljaar worden afgesloten. De problemen die het schoolverzuim hebben veroorzaak zijn opgelost en de jongeren volgen weer onderwijs. Dat is 96 % van het totaal aantal meldingen. Bij 17 meldingen (4%) blijft het dossier open voor het volgend schooljaar. Dit betreft jongeren die in een hulpverleningstraject zitten of jongeren waarbij er gecontroleerd wordt of de afspraken die zijn gemaakt worden nagekomen. Zoals bij Anja in de casusbeschrijving hierboven.

11

7. CIJFERS

7.1

TOTAAL AANTAL JONGEREN IN VEENENDAAL

Omschrijving

2013/2014

2014/2015

Nog niet leerplichtig 0-4

3.451

3.405

Volledig leerplichtig 5 -16 jaar

9.537

9.422

1.704

1.769

Boven leerplichtig 18-23 jaar

4.743

4.622

Totaal

19.435

19.218

Kwalificatieplichtig 16 tot 18 jaar

7.2 AANTAL SCHOLEN NAAR SOORT IN VEENENDAAL In Veenendaal zijn 23 scholen voor Primair onderwijs, (scholen voor basis- en speciaal basisonderwijs) 4 scholen voor voortgezet onderwijs, 2 scholen voor speciaal (voortgezet) onderwijs, 1 school voor middelbaar beroepsonderwijs.

7.3 IN BEHANDELING GENOMEN MELDINGEN/AANVRAGEN LEERPLICHTIGE JONGEREN

Omschrijving

2013/20134

Meldingen leerplichtige jongeren uit Veenendaal

412

2014/2015

425 (waarvan 108 via

Meldingen kwalificatieplichtige jongeren uit Veenendaal. Definitief cijfer volgt bij jaarverslag kwalificatieplicht.

Meldingen over jongeren uit andere gemeenten. Betreft veelal een preventief

156

160 (voorlopig cijfer)

In dit schooljaar nog opgenomen in het totaal

48

Hoofdstuk: 7. Cijfers

DUO)

12

spreekuur

aantal meldingen

Totaal aantal meldingen

568

633

Het aantal meldingen van verzuim is in vergelijking met vorig schooljaar toegenomen met 80. Nieuw dit schooljaar is dat de melding via DUO (108) apart zijn vermeld. Zie voor uitleg hoofdstuk 3 werkwijze, preventie. 317 meldingen vallen onder het preventieve werk van de leerplichtambtenaar. Een onderscheid hierin treft u in tabel 8.4 aanleiding en tabel 8.5 afhandeling aan. Ook nieuw is dat jongeren uit een andere gemeente waar een preventief gesprek mee is geweest apart zijn vermeld. In de regio is met de collega’s leerplichtambtenaren afgesproken om jongeren tijdens het preventieve spreekuur ook uit andere gemeenten aan te spreken op hun verzuim. De leerplichtambtenaar van de woongemeente wordt hierover ingelicht. Zo ontstaat er uniformiteit in de aanpak. Blijft er verzuim dan volgt een DUO melding door school. De leerplichtambtenaar van de woongemeente neemt dan het dossier over. In de hierna volgende tabellen komen deze jongeren (48) niet meer voor. Definitieve RMC cijfers (18+) komen in het najaar. Vorig schooljaar had RMC 224 meldingen. Dit schooljaar zijn via DUO 275 meldingen gedaan bij de RMC consulent. Met de jaarlijkse rapportage RMC, in het najaar, wordt duidelijk hoe deze meldingen zijn opgepakt en wat er mee is gedaan.

7.4 SPECIFICATIES NAAR SOORTEN MELDINGEN/AANVRAGEN LEERPLICHTIGE JONGEREN Soorten verzuim De Leerplichtwet onderscheidt absoluut en relatief verzuim. Daarnaast is vrijstelling van onderwijs mogelijk. Bij absoluut verzuim is een leerplichtig kind niet ingeschreven op een school. Hierop zijn de ouders aan te spreken. Relatief verzuim houdt in dat een leerling wel staat ingeschreven op een school, maar niet aanwezig is tijdens les- of praktijktijd. Tot deze groep rekenen we naast de frequente spijbelaars ook de thuiszitters. Dit zijn leerlingen die staan ingeschreven op een school, maar meer dan vier weken thuis zitten. Hierop is de school op aan te spreken. Bij relatief verzuim wordt ook onderscheid gemaakt tussen luxe verzuim en signaalverzuim. Luxe verzuim houdt in dat een leerling tijdens de schoolperiode zonder toestemming met vakantie gaat. Signaalverzuim is een gevolg van problemen van de leerling of in diens leefomgeving. (bron: Nederlands Jeugd Instituut http://www.nji.nl/Definitie-schoolverzuim )

Soort verzuimmelding

2013-2014

2014-2015

Signaal verzuim

105

132

Absoluut verzuim

14

13


Deze tabel laat zien in welke vorm de melding binnen komt, de aanleiding. In de volgende tabel (8.5) wordt een overzicht gegeven hoe de melding is afgehandeld.

13

Soort verzuimmelding

2013-2014

2014-2015

Luxe verzuim

19

4

Dreigend verzuim/Ziekte verzuim met twijfel

74

134

4

1

Verzoek om informatie en advies

60

37

Schorsing

23

19

Verwijdering

6

0

Preventief Spreekuur

76

57

Verkeerde keuze opleiding

2

0

17

14

Vervangende leerplicht

-

1

Overig

12

13

Totaal

412

425

Verlof art. 11.g (Toelichting van dit artikel staat in de bijlage)

Vrijstelling, art. 3a of 3b, art. 5 of 5a, 5b, 5c, of 15

Te zien is dat 13 jongeren zijn gemeld met absoluut verzuim. Allen zijn terug bemiddeld naar onderwijs.


(Toelichting van de artikelen in de bijlage)

14

Wat opvalt, is dat het signaal verzuim is toegenomen daarnaast is het dreigend verzuim bijna verdubbeld. We denken dat dit komt omdat dit schooljaar sterk is ingezet op het preventieve werken van de leerplichtambtenaar. We zien een stevige afname van luxe verzuim van 19 naar 4.


Dreigend verzuim, spreekuur, ziekte verzuim met twijfel zijn alle preventieve acties/gesprekken door de leerplichtambtenaar. Blijven deze jongeren verzuimen dan volgt een verzuimmelding bij DUO en volgt een gesprek in een formele setting, meestal op het gemeentehuis. Soms wordt gekozen voor een huisbezoek. Zie ook de casusbeschrijvingen in dit verslag.

15

7.5 AFHANDELING VERZUIMMELDINGEN/AANVRAGEN

Specificatie afhandeling verzuim

2013-2014

2014-2015

Afgehandeld met waarschuwing

154

210

Bemiddeling terug naar school

49

40

Bemiddeling naar ander onderwijs

27

21

Proces-verbaal

5

3

Vrijstelling Artikelen, 3a, 3b, 5a, 5b, 5c, 15. Extra verlof > 10 dgn. art. 14 onder 3

17

16

Informatie en advies

92

68

Registratie

32

38

Overgedragen aan hulpverlening

31

26

Halt afdoening

5

3

Totaal

412

425

Door de preventieve aanpak is een toename te zien van het aantal waarschuwingen. Voor verklaring van de criteria van de melding, zie de bijlage 1


(Toelichting zie de bijlage)

16

7.6 PROCESSEN VERBAAL Het Openbaar Ministerie heeft bepaald dat een proces verbaal (pv) pas mag worden opgemaakt, nadat alle hulpverlening is ingezet. Wanneer verzuim blijft aanhouden en de ingezette hulpverlening niet voldoende effect heeft, raadpleegt de leerplichtambtenaar het CJG om te bepalen of opschaling binnen de zorg mogelijk is. Pas als dit niet kan of tot onvoldoende resultaat leidt, kan er een pv worden opgemaakt. Doel van deze werkwijze is dat jongeren niet onnodig in het strafrechtelijk circuit terecht komen. Dit schooljaar zijn 3 processen-verbaal en 3 halt afdoeningen opgemaakt.

7.7. MELDINGEN NAAR SOORT ONDERWIJS

Aantal meldingen soort onderwijs

2013-2014

Thuiszitters

2014-2015

16

Basisonderwijs

62

41

Speciaal Basisonderwijs

19

7

Voortgezet Onderwijs

309

336

Speciaal Voortgezet Onderwijs

12

14

MBO inclusief kwalificatieplicht

156

160

Totaal

558

574

De problematiek bij de thuiszitters kan verschillende oorzaken hebben. 10 Jongeren zijn terug bemiddeld naar school. In verband met ernstige zorg problematiek hebben 4 jongeren tijdelijk vrijstelling gekregen van de leerplicht. 1 Jongere is voor verdere begeleiding overgedragen aan de hulpverlening en bij 1 jongere is advies gegeven i.v.m. een verhuizing naar een andere gemeente. Bij de thuiszitters is er intensief contact geweest met de scholen en het Samenwerkingsverband. De Wet passend onderwijs zegt over thuiszitters het volgende: alle kinderen moeten een plek krijgen op een school die past bij hun kwaliteiten en mogelijkheden. Ook als zij extra ondersteuning nodig hebben. Dit is het uitgangspunt van passend onderwijs. Die plek kan op de school zijn waar het kind is aangemeld. Als dit niet


De thuiszitters betreft 5 jongeren uit het basisonderwijs en 11 jongeren uit het voortgezet onderwijs.

17

mogelijk is, dan moet er een andere reguliere- of speciale school worden gevonden, die de begeleiding wel kan bieden. De verantwoordelijkheid om dit te regelen ligt bij de school. Om elk kind een passende onderwijsplek te bieden, werken scholen in een regio samen. Dit gebeurt in regionale samenwerkingsverbanden die bestaan uit alle scholen in een regio. Het samenwerkingsverband verdeelt het budget voor passend onderwijs. Ook moet het verband zorgen voor de toewijzing van extra onderwijsondersteuning. Met de samenwerkingsverbanden is conform de Wet passend onderwijs en de jeugdwet op Overeenstemming Gericht Overleg (OOGO) gevoerd over o.a. het thema leerplicht, waarbij de afspraak is gemaakt dat er gestreefd wordt naar 0 thuiszitters. In het najaar 2015 vindt er een volgend OOGO plaats. Input voor dit overleg is geleverd door de leerplichtambtenaren.

7.8 JONGEREN MET MEERDERE MELDINGEN Van de 425 meldingen betrof het 366 jongeren met één melding. Bij 59 jongeren betrof het twee of meer verzuimmeldingen.

7.9 MELDINGEN NAAR ZWAARTE

Aantal meldingen zwaarte

2013-2014

2014-2015

Licht

51

97

Middel

275

260

Zwaar

86

68

Totaal

412

425


Er zijn een drietal soorten meldingen te onderscheiden • Licht, een preventief gesprek (bijvoorbeeld een spreekuur) • Middel, na eerste contact blijft verzuim meestal doorgaan en is/wordt hier hulpverlening bij betrokken • Zwaar, gezinsproblemen, hulpverlening betrokken, justitiële contacten, halt/proces-verbaal. Deze indeling geeft de intensiteit van de problematiek van de casus aan. We zien een verschuiving van de getallen. Het is nog te vroeg om aan te geven dat dit door de intensieve preventieve aanpak komt.

18

8. CONCLUSIE Er wordt binnen Veenendaal steeds beter en intensiever samengewerkt met scholen, hulpverlenende instellingen en leerplicht om zoveel mogelijk (schadelijke gevolgen van) school verzuim te voorkomen. Vooral de samenwerking met het CJG wordt gezien als een pluspunt. Er wordt snel gereageerd op een zorgmelding met minimale administratieve lastendruk. 96% van de meldingen kon dit schooljaar worden opgelost. De meldingen van verzuim over de jongeren zijn zodanig afgerond dat er voor de leerplichtambtenaar geen acties meer nodig zijn. 4% van de meldingen over de jongeren staat nog open omdat er nog een hulpverleningstraject loopt, waarbij er controle is op de afspraken die zijn gemaakt. Door de intensieve preventieve aanpak hebben we ernstig schoolverzuim kunnen terugdringen van 86 meldingen naar 68.

9. ONTWIKKELINGEN EN TRENDS

• •

•

•

Steeds meer preventieve gesprekken, steeds meer op initiatief van de scholen. We verwachten dat ouders/verzorgers de weg naar het CJG nog beter zullen vinden. Save Team Utrecht (voorheen BJZ) is vooral bezig met de veiligheid rond een gezin. Meldingen over de veiligheid van de jongere en het gezin vinden voortaan hier plaats. Door de inzet van de wijkteams is de preventieve (snelle) hulp duidelijk verplaatst naar de woonwijk Wet Passend Onderwijs begint voor de uitvoering vorm te krijgen. Vooral door de betrokkenheid van de Samenwerkingsverbanden. Dit laatste kan echter nog veel beter. Op gemeentelijk beleidsniveau is intensief contact met het samenwerkingsverband ter voorkoming dat jongeren thuis komen te zitten. We constateren een toename van dreigend verzuim/ziekte meldingen met twijfel. Het lijkt erop dat ouders het spijbelgedrag van hun kind met een ziekte melding willen dekken om zo onder de bemoeienis van de leerplichtambtenaar uit te komen. Het komend schooljaar willen we hier extra aandacht aan schenken. Met de ketenpartners hebben we steeds meer aandacht voor kwetsbare jongeren.

Hoofdstuk: 8. Conclusie

• • •

19

4. BIJLAGE

4.1 VERKLARINGEN

1.

Verklaring onderwerpen tabel 8.4 Signaalverzuim: het schoolverzuim wordt veroorzaak door problemen zoals, pestgedrag, zorgelijke thuissituatie, lover boys, alcohol/drug, gameverslaving e.d. Absoluut verzuim: jongere staat niet bij een school ingeschreven Luxe verzuim: ouders houden hun kind thuis om buiten de reguliere schoolvakanties om op vakantie te gaan. Dreigend verzuim: jongere heeft nog geen schoolverzuim. De situatie rondom de jongere is zodanig zorgelijk dat er schoolverzuim zou kunnen ontstaan. Ziekteverzuim met twijfel: de jongere wordt vele malen regelmatig ziek gemeld. De schoolarts wordt ingeschakeld. Verlof aanvraag art. 11.g: de jongere is door andere gewichtige omstandigheden verhinderd de school te bezoeken Verzoek om informatie: de leerplichtambtenaar wordt regelmatig gevraagd door ouders, scholen en instellingen om informatie en advies over de leerplichtwet, school keuze, soort hulpverlening enz. Schorsing: door gedrag wordt de jongere geschorst. Dit mag voor maximaal 5 dagen en moet gemeld worden bij de inspectie voor het onderwijs en de leerplichtambtenaar. Verwijdering: b Door gedrag wordt de jongere verwijderd van school. Dit kan alleen onder strikte voorwaarden met in achtneming van de regels voor bezwaar en beroep. Preventief Spreekuur: met alle scholen voor voortgezet onderwijs in Veenendaal is een preventief spreekuur afgesproken. Doel is om zo vroeg mogelijk de reden van het, dan nog sprokkel verzuim, in kaart te brengen en in dien nodig samen met school en ouders de jongere te helpen. Verkeerde keuze opleiding: de jongere heeft een verkeerde keuze gemaakt en wil van school/opleiding wisselen. Vrijstelling: art. 3b: Indien het betreft een jongere die tenminste de leeftijd van 14 jaar heeft bereikt en waarvan naar hun oordeel is komen vast te staan, dat hij niet geschikt is volledig dagonderwijs aan een school te volgen, Art. 3b, Op verzoek van de ouders/verzorgers kunnen burgemeester en wethouders toestaan dat de inschrijving van de jongere aan een school voor het laatste schooljaar, wordt vervangen door de inschrijving als leerling van een instelling. Meestal een combinatie van scholing en werk. art. 5 onder a: de jongere op lichamelijke of psychische gronden niet geschikt is om tot een school of een instelling te worden toegelaten art. 5 onder b: jongeren waarvan de ouders een trekkend bestaan hebben, bijvoorbeeld kermisexploitanten. art. 5 onder c: de jongere als leerling van een inrichting van onderwijs buiten Nederland staat ingeschreven en deze inrichting geregeld bezoekt art. 15: Vrijstelling wegens het volgen van ander onderwijs. verlof aanvraag > 10 dagen art. 14 onder 3: als ouders extra schoolverlof aanvragen voor meer dan 10 dagen, stuurt de directeur van de school de aanvraag naar de leerplichtambtenaar. De leerplichtambtenaar beslist. Overig: alle contacten/gesprekken met ouders/jongere/scholen en instellingen die een relatie/betrokkenheid kunnen hebben met leerplicht/schoolverzuim.

Hoofdstuk: Bijlage

Sprokkelverzuim: regelmatig te laat komen in de les, regelmatig een les spijbelen.

20

2.

Verklaring onderwerpen tabel 8.5 Afhandeling met waarschuwing: Jongeren heeft een waarschuwing gekregen voor het schoolverzuim. Er zijn geen zorgsignalen geconstateerd Bemiddeling terug naar school: er is een conflict ontstaan tussen b.v. school en ouders of jongeren onderling. De leerplichtambtenaar bemiddelt dat de jongere terug kan naar dezelfde school. Bemiddeling andere onderwijs: er is een conflict ontstaan tussen b.v. school en ouders of jongeren onderling. \De leerplichtambtenaar bemiddelt en de jongere wisselt van school. proces-verbaal: in het uiterste geval, wanneer ouders en/of jongere niet mee werken aan een oplossing die het schoolverzuim oplossen of bij ernstige zorgsignalen mag de leerplichtambtenaar een procesverbaal opmaken. Het Openbaar Ministerie (OM) heeft hiervoor de strafrechtelijke aanwijzing schoolverzuim opgesteld. Vrijstelling: ouders doen een beroep op verschillende vormen van vrijstelling van de leerplicht. Zie voor de artikelen de uitleg hierboven bij tabel 5.5. Informatie en advies: ouders, jongeren, scholen en instellingen vragen aan de leerplichtambtenaar informatie en/of advies over de leerplichtwet, schoolkeuze e.d. Registratie: er is informatie over de jongere vanuit bijvoorbeeld het zorg advies team, jeugd en veiligheid overleg e.d. Halt: jongeren krijgt een HALT afdoening. Voorwaarde is dat de jongere niet eerder naar HALT is verwezen en dat er geen zorgsignalen zijn.

4.2 LIJST MET AFKORTINGEN -

Bureau Jeugdzorg Buitengewoon Opsporingsambtenaar Centrum voor Jeugd en Gezin Christelijke Scholengemeenschap Veenendaal Dienst Uitvoering Onderwijs Het ALTernatief Hoger algemeen voortgezet onderwijs leerplichtambtenaar Middelbaar beroepsonderwijs officier van justitie Praktijkonderwijs Regionaal meldt en Coördinatiefunctie Uitvoeringsinstituut werknemersverzekeringen Voortgezet wetenschappelijk onderwijs Zorg Advies Team

Hoofdstuk: Bijlage

BJZ BOA CJG CSV DUO HALT HAVO LPA MBO OVJ PRO RMC UWV VWO ZAT

21

4.2 STROOMSCHEMA WERKWIJZE Dit stroomschema is een vertaling van het beleidskader en de werkwijze van de lpa. Bedoeld is de lezer een globaal inzicht te geven in enkele werkstructuren van de lpa. De (maatschappelijke)zorg en regiefunctie zijn verweven in het onderstaande schema. Preventie

Motivatie jongere

Waarschuwing

Bij spreekuur gebleken dat er Gezinsproblemen zijn Preventief gesprek geweest

Eerste gesprek ouders/jongere

Onderzoek door de lpa

Verzuim is gestopt

Overleg met ouders, h l

Ja, dossier afsluiten

Ouders en jongere werken mee, school stelt hulpverlening op

Nee, school doet DUO melding

DUO melding

Nee, zorgmelding bij CJG en DUO melding door school

Motivatie jongere en geen gezinsproblemen of andere problematiek

Halt afdoening

Onderzoek door de lpa

Motivatie jongere

Waarschuwing

Gezinsproblemen of andere problematiek

Hulpverlening al betrokken

Ouders/jongere werken mee. Regie op zorgtraject

Zorgmelding bij CJG

Ouders/jongere werken niet mee

Proces-verbaal Regie op juridisch traject

Hoofdstuk: Bijlage

Preventief gesprek

Handhaving

Ouders/jongere werken mee. Regie op zorgtraject

Jaarverslag leerplicht 2014-2015 07 augustus 2015 concept T:\Teaming\Leerplicht\Jaarverslag 2014-2015

22

JAARVERSLAG LEERPLICHT

Recommend Documents