Jaarverslag Leerplicht schooljaar 2010-2011
29 september 2011 gemeente Loon op Zand
JAARVERSLAG LEERPLICHT
schooljaar 2010-2011
Inhoud:
Blz.
Inleiding
3
Hoofdstuk 1 Definities Leerplichtwet/statistische gegevens
4
1.1 Leerplicht/Voortijdig schoolverlaten/RMC 1.2 Statistische gegevens Loon op Zand
Hoofdstuk 2 Stand van zaken Leerplicht Primair en Voortgezet Onderwijs/ROC’s Inleiding: ongeoorloofd schoolverzuim 2.1 Stand van zaken onderdelen leerplicht in het (speciale) basisonderwijs - Ongeoorloofd schoolverzuim - Proces verbaal - Vakantie en verlof wegens gewichtige omstandigheden - Vrijstelling van de leerplicht - Verwijderen van leerlingen - Huisbezoeken - Vraagbaakfunctie - Buurtnetwerk jeugdhulpverlening - Dag van de leerplicht 2.2 Stand van zaken onderdelen leerplicht Voortgezet Onderwijs/ROC’s - Ongeoorloofd schoolverzuim - Proces verbaal / Haltverwijzingen - Vakantie en verlof wegens gewichtige omstandigheden - Vrijstelling van inschrijving en vervangende leerplicht - Verwijderen van leerlingen - Huisbezoeken - Schoolbezoeken - Uitschrijvingen niet-leerplichtigen zonder Startkwalificatie 2.3 Overzicht verzuimcijfers 2006- 2011
6 7
10
15
2
Inleiding Voor u ligt het jaarverslag van de uitvoering van de Leerplichtwet 1969 en de Kwalificatiewet over het schooljaar 2010-2011. In artikel 25 van die wet is bepaald dat burgemeester en wethouders (i.c. de leerplichtambtenaar) jaarlijks verslag uit moeten brengen aan de Raad over het gevoerde leerplichtbeleid van het laatste afgesloten schooljaar. Het is de bedoeling dat de gemeenteraad op deze wijze wordt geïnformeerd over het leerplichtbeleid dat de gemeente voert. Het verslag biedt inzicht in de werkzaamheden en ontwikkelingen met betrekking tot de uitvoering van de Leerplichtwet en de Kwalificatiewet, alsmede de bestrijding van voortijdig schoolverlaten. Vanuit de landelijke politiek en in de media is de laatste jaren veel aandacht voor spijbelen en voortijdig schoolverlaten. Leerplicht en hieruit volgend het toezicht op de naleving van de Leerplichtwet zijn hierdoor duidelijk in beeld gekomen. Schoolverzuim, voortijdig schoolverlaten en schooluitval staan in de belangstelling. Sinds 2002 vindt samenwerking in de regio plaats, waarbij met name voor het voortgezet onderwijs en ROC’s een leerplichtambtenaar van Waalwijk en/of Tilburg de uitvoering van de leerplicht verzorgt. Er wordt overleg gevoerd met de leerplichtambtenaren Waalwijk, Tilburg en Loon op Zand inzake de leerlingen 12-18 jaar. De leerplichtambtenaar van de gemeente Loon op Zand is hierbij nog steeds de eindverantwoordelijke. De leerplichtambtenaar van de gemeente Loon op Zand is verantwoordelijk voor de uitvoering en handhaving van de Leerplichtwet voor de leerlingen in het primair onderwijs.
De gemeente is verplicht tot het voeren van een leerlingenadministratie voor leerlingen van 5 tot en met 22 jaar. Het systeem wordt gevoed vanuit de gemeentelijke basisadministratie en gegevens die worden aangeleverd door DUO. Hiermee kan zicht worden gehouden op de leerplichtige en kwalificatieplichtige jongeren en kan gecontroleerd worden of deze leerlingen bij een onderwijsinstelling staan ingeschreven. Tevens wordt hiermee inzichtelijk of een jongere een startkwalificatie heeft behaald. Dit leerplichtverslag is opgezet met verwijzing naar diverse artikelen in de Leerplichtwet, die verband houden met schoolverzuim, verlof, vrijstelling en vervangende leerplicht.
3
Hoofdstuk 1 Definities Leerplicht en statistische gegevens 1.1 Leerplicht en voortijdig schoolverlaten De leerplicht is geregeld in de Leerplichtwet 1969 en is van toepassing op: Volledig leerplichtigen: 5 tot 18 jarigen (art. 3) Een jongere is volledig leerplichtig tot het einde van het schooljaar: - na afloop waarvan de jongere tenminste 12 volledige schooljaren één of meer scholen heeft bezocht of: - waarin de jongere de leeftijd van 18 jaar heeft bereikt of: - 16 jaar is en een startkwalificatie in het bezit heeft Leerplicht geldt dus voor kinderen van 5 tot 18 jaar. Vanaf de eerste dag van de maand nadat een kind 5 jaar wordt tot het einde van het schooljaar waarin het 16 jaar is geworden is een kind leerplichtig. Direct na de leerplicht begint de kwalificatieplicht. Hier zit geen dag tussen. De kwalificatieplicht eindigt pas als een leerling een startkwalificatie heeft gehaald of 18 is geworden Een voortijdig schoolverlater is: Een jongere tot 23 jaar die het onderwijs verlaat of dreigt te verlaten zonder een minimale startkwalificatie. Het gaat dan om: a. schoolverlaters zonder diploma. HAVO, VWO of MBO niveau-2 b. gediplomeerde schoolverlaters VMBO. die niet deelnemen aan een vervolgopleiding c. ongediplomeerde schoolverlaters uit vervolgopleidingen. Regionale Meld en Coördinatiefunctie (RMC) In aanvulling op de Leerplichtwet is de RMC-wet, wet voor de Regionale Meld- en Coördinatiefunctie Voortijdig Schoolverlaten, met terugwerkende kracht per 1 januari 2002 in werking getreden. Deze wet verplicht de gemeente alle voortijdige schoolverlaters te registreren. De rijksoverheid is van mening dat alle jongeren in principe pas de arbeidsmarkt mogen betreden als ze op zijn minst een startkwalificatie hebben behaald. Er wordt een uitzondering gemaakt voor jongeren die daartoe cognitief niet in staat zijn en aangewezen zijn op het praktijkonderwijs. De RMC-functie heeft in de regio de taak jongeren tot 23 jaar die nog geen startkwalificatie hebben te registreren en maatregelen te treffen om hen alsnog een onderwijstraject aan te bieden. Het RMC is niet in de eerste plaats een zelfstandige organisatie, maar functioneert vooral als een netwerk.
4
1.2 Statistische gegevens gemeente Loon op Zand Aantal inwoners: 22975 (Bron: Burgerzaken per 01-01-2011). Aantal jongeren van 5 tot 23 jaar waaronder de leerplichtigen, ingeschreven in het bevolkingsregister van de gemeente Loon op Zand: 4897 Volledig leerplichtigen Leeftijd 5 t/m 12- jarigen 13 t/m 17- jarigen Totaal aantal leerplichtigen
01 januari 2011 m v totaal 1113 1078 2191 713 718 1431 1826 1796 3622
Doelgroep RMC (voortijdig schoolverlaters) 18 t/m 22-jarigen
688
587
1275
Aantal scholen in de gemeente Loon op Zand, verdeeld naar schoolsoort en aantal leerlingen: Schoolsoort Basisscholen Waarvan: • openbaar • rooms-katholiek • speciaal onderwijs kern Loon op Zand kern Kaatsheuvel kern De Moer Voortgezet onderwijs Dr. Mollercollege K’heuvel Totaal
Aantal scholen 12
Aantal leerlingen per 1.10. 2011 2148
3(+1 nevenvest) 7 1
655 1410 83
3 8 1 (nevenvest.)
564 1542 42
1
305
13
2453
5
Hoofdstuk 2 Stand van zaken Leerplicht 2010-2011 Primair en Voortgezet Onderwijs Inleiding Ongeoorloofd schoolverzuim Er zijn twee soorten verzuim te onderscheiden: Absoluut schoolverzuim: een leerplichtig kind staat niet bij een school of onderwijsinstituut ingeschreven. Relatief schoolverzuim: een leerplichtig kind staat wel ingeschreven bij een school of onderwijsinstituut, maar deze wordt zonder geldige reden gedurende een lange of korte periode niet bezocht. De leerplichtambtenaar onderneemt actie bij beide vormen van verzuim. Absoluut verzuim Het absolute verzuim van leerlingen kan getraceerd worden uit de leerplichtadministratie. Directies van scholen zijn verplicht om binnen 7 dagen in- en uitschrijvingen van leerlingen door te geven aan de gemeente. Het eerste onderzoek op absoluut schoolverzuim moet zo snel mogelijk aan het begin van het schooljaar gedaan worden. Het is de bedoeling dat bij die leerlingen die niet op school zijn ingeschreven acties gaan plaatsvinden richting leerling en ouders, met als doel de leerling weer zo snel mogelijk op een school te plaatsen. Relatief schoolverzuim Relatief schoolverzuim is de meest voorkomende vorm van verzuim en is als volgt te onderscheiden : Ongeoorloofd verzuim: Dit is verzuim zonder geldige reden waaronder men de volgende twee vormen onderscheid: * Signaalverzuim: Bij deze vorm van schoolverzuim kan er sprake zijn van dieperliggende problemen. De directeur is verplicht om ongeoorloofd schoolverzuim van 3 of meer achtereenvolgende dagen of van 1/8 deel van de lestijd gedurende 4 weken te melden aan de leerplichtambtenaar (artikel 21). * Luxe verzuim: Leerplichtige kinderen worden thuisgehouden uit luxe overwegingen, zoals een vakantie of een (dag) uitstapje met het gezin. Om actie te kunnen ondernemen tegen relatief schoolverzuim is de leerplichtambtenaar afhankelijk van de melding van de directie van de school. Geoorloofd of wettig verzuim Hiervan is sprake als de jongere een geldige reden heeft voor het verzuim. Die redenen staan vermeld in de Leerplichtwet en spreken over het algemeen voor zich: ziekte, bruiloft, begrafenis, jubilea enz..
6
2.1 Stand van zaken onderdelen leerplicht in het (speciale) basisonderwijs Ongeoorloofd verzuim: Absoluut verzuim
Absoluut schoolverzuim in het (speciaal) basisonderwijs in de Gemeente Loon op Zand is in het schooljaar 2010-2011 niet geconstateerd. Relatief schoolverzuim
Aantal meldingen : Soort verzuim/ Schooljaar Luxe verzuim signaal verzuim Totaal verzuim
2010-2011 1 2 3
De meldingen ongeoorloofd verzuim worden meestal gedaan door de school. In sommige gevallen gaat het om vermoedelijk ongeoorloofd schoolverzuim (eenmalig verzuim van een halve of hele dag) er kan dan voor gekozen worden om een schriftelijke waarschuwing te sturen en niet direct een proces verbaal op te maken. Er waren 6 gevallen van vermoedelijk ongeoorloofd schoolverzuim. Na melding aan de leerplichtambtenaar wordt zo snel mogelijk contact gezocht met de school en eventueel ouders/verzorgers en stelt de leerplichtambtenaar een onderzoek in naar de reden en achtergronden van het verzuim. Er zijn in het schooljaar 2010-2011 totaal 3 meldingen gedaan van relatief schoolverzuim op de basisscholen in de gemeente Loon op Zand. In 1 geval was er sprake van luxe verzuim (dat wil zeggen het zonder toestemming van school kinderen eerder of langer mee op vakantie nemen). Hiervoor is proces verbaal opgemaakt. Het andere geval betrof signaalverzuim met zorg van twee kinderen uit eenzelfde gezin. Ouders zijn op gesprek geweest en hebben hiervoor een proces-verbaal gekregen. Signaalverzuim en zorgmelding Signaalverzuim is een verzuimmelding waarbij het niet alleen gaat om het verzuim zelf, maar ook om een signaal te geven dat het gaat om een zorgwekkende situatie. De problemen kunnen betrekking hebben op de leerling zelf, maar ook op de problematische gezinsomstandigheden waarin de leerling zich bevindt. Deze casussen kunnen besproken worden binnen het multi-disciplinair zorgoverleg op de scholen. Wanneer er geen sprake is van verzuim kunnen er toch zorgen zijn, in die gevallen kan er een zorgmelding afgegeven worden. Er zijn 4 casussen bij de leerplichtambtenaar binnengekomen waarbij een behoorlijke mate van zorg werd geconstateerd, deze casussen zijn opgepakt en er zijn gesprekken op gang gebracht met school en of ouders of er vond doorverwijzing naar een hulpverlenende instantie plaats. In 1 geval is het kind naar het speciaal onderwijs gegaan, in 1 geval was ook sprake van verzuim waarvoor proces-verbaal is opgemaakt( zie boven). De leerlingen zijn weer naar school gegaan. Twee zaken lopen nog. Deze zijn onder de aandacht van diverse instanties waaronder Bureau Jeugdzorg en de leerplichtambtenaar.
7
Luxe verzuim / Proces verbaal Artikel 11f regelt de mogelijkheid om vrijstelling te verlenen voor vakantie buiten de schoolvakanties wegens de specifieke aard van het beroep van een van de ouders/verzorgers. In de gewijzigde Leerplichtwet is het nog slechts toegestaan om buiten de reguliere schoolvakanties maximaal 10 schooldagen op vakantie te gaan indien de specifieke aard van het beroep van een van de ouders/verzorgers het niet toelaat dat zij binnen de schoolvakanties in gezinsverband met vakantie kunnen gaan. Er is 1 proces-verbaal voor luxe-verzuim opgemaakt. Het aantal gevallen van Luxe verzuim is hiermee sterk gedaald ten opzichte van schooljaar 2009-2010. Extra Verlof wegens gewichtige omstandigheden Artikel 11g regelt de vrijstelling wegens gewichtige omstandigheden. Hierbij kunt u denken aan ernstige ziekte van ouders, een huwelijk, een jubileumviering, overlijden of verhuizing. De directeur van een school kan zelfstandig een besluit nemen voor aanvragen voor verlof wegens gewichtige omstandigheden tot en met 10 dagen per schooljaar; aanvragen voor meer dan 10 dagen worden behandeld door de leerplichtambtenaar. In dit verslagjaar zijn diverse verlof verzoeken ingediend door ouders/verzorgers van leerlingen in het (speciale) basisonderwijs. Meestal betrof dit verlof van minder dan 10 dagen, waarbij de directeur zelfstandig een beslissing kan nemen. De leerplichtambtenaar kan de schooldirecteur hierin adviseren. Een aantal is toegekend een aantal afgewezen. In het algemeen worden aanvragen niet gehonoreerd die niet voldoen de aan criteria gewichtige omstandigheden. Vrijstelling van de leerplicht Vrijstelling (art.5) van de leerplicht vindt pas plaats indien blijkt dat er geen enkele bereidheid en/of mogelijkheid is om onderwijs te volgen. Er is dit verslagjaar in 3 gevallen tijdelijke vrijstelling verleend aan leerlingen van het basisonderwijs in de gemeente Loon op Zand. Dit was om redenen van lichamelijke/psychische grond (art.5 onder a). Een casus van een leerling met een dergelijke tijdelijke vrijstelling loopt ook volgend schooljaar nog door.
Verwijderen van leerlingen/schorsen van leerlingen Het is in het basisonderwijs niet mogelijk om leerlingen van school te verwijderen, zonder dat er een inschrijving is geregeld bij een andere school. Als er tot verwijdering of schorsing wordt overgegaan is er meestal sprake van wangedrag. In gevallen van verwijderen of schorsen wordt de beslissing genomen door het schoolbestuur. Inspectie van onderwijs en leerplichtambtenaar worden hiervan op de hoogte gesteld. Het kan voorkomen dat het in bepaalde speciale gevallen wenselijk is om, in overleg met de ouders/ verzorgers, een leerling van school te laten wisselen. In de gemeente Loon op Zand hebben de directeuren van de (speciale) basisscholen hier onderling afspraken over gemaakt. In het primair onderwijs kan het in uitzonderlijke gevallen voorkomen voor dat een leerling geschorst wordt. In schooljaar 2010-2011 is het 2 maal voorgekomen dat er een leerling is geschorst. Aanleiding was het onhoudbare gedrag van de leerlingen. Een van hen is behalve geschorst uiteindelijk verwijderd van school, voor hem is een andere onderwijsinstelling gevonden.
8
Huisbezoeken Huisbezoeken vinden slechts plaats indien ouders/verzorgers, die worden opgeroepen voor een gesprek, niet verschijnen, dan wel indien uit de aard en inhoud van het leerplichtgeval een huisbezoek nodig word geacht. Er zijn geen huisbezoeken gedaan in dit verslagjaar. In andere voorkomende gevallen kunnen gesprekken worden gevoerd op het gemeentekantoor of op de school van de betreffende leerling. Vraagbaakfunctie De leerplichtambtenaar staat open voor vragen van en adviezen aan ouders zowel als scholen. Hier wordt regelmatig gebruik van gemaakt. Centrum voor Jeugd en Gezin Vanaf begin 2011 is het Centrum voor Jeugd en Gezin van start gegaan. Bij het Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG) Loon op Zand kunnen gezinnen en professionals terecht voor alle vragen en hulp op het gebied van opvoeden en opgroeien. De medewerkers van het Centrum voor Jeugd en Gezin spannen zich in om vragen en problemen op samenhangende wijze aan te pakken en op te lossen, samen met ouders/verzorgers, kinderen en jongeren. Men kan terecht bij de infopunten op school, kinderopvanglocaties, wijkpunt Pannenhoef, servicepunt WWZ en het consultatiebureau. Op elke basisschool is een multidisciplinair zorgoverleg waar de intern begeleider, schoolmaatschappelijk werkster en de sociaal verpleegkundige aan deelnemen. Daarnaast komt het CJG-Team op lokaal niveau ongeveer 8 keer per jaar samen. Hierbij kunnen indien nodig en gewenst, andere partners betrokken worden zoals onder andere MEE Brabant Noord, GGZ of Bureau Jeugdzorg. Dag van de leerplicht Elk jaar stelt het ministerie van Onderwijs Cultuur en Wetenschap een landelijke dag van de leerplicht in. Deze dag vindt altijd plaats in maart. Het thema van dit schooljaar was wederom “School? bekijk het eens anders”. Niet alleen de plicht maar ook het recht om naar school te gaan wordt centraal gesteld. Tijdens de Dag van de Leerplicht is het de bedoeling dat leerlingen, ouders en leerkrachten stil staan bij het feit dat kinderen in Nederland naar school mogen om zich te ontwikkelen. Hiertoe wordt speciaal lesmateriaal ontwikkeld, folders gedrukt en posters gemaakt. De leerplichtambtenaar zorgt er voor dat elke basisschool een pakket krijgt zodat zij tijdens een les aandacht aan het onderwerp kan geven.
9
2.2 Stand van zaken onderdelen leerplicht in het Voortgezet Onderwijs en ROC’s Samenwerking leerplichtambtenaren in de regio: Op 28-2-2002 is door de gemeenteraad van Loon op Zand het besluit genomen tot een gemeenschappelijke regeling inzake dienstverlening leerplicht voor het voortgezet onderwijs en de ROC’s in de regio midden Brabant. Vanaf september 2002 is het als volgt geregeld: • een leerplichtambtenaar van Waalwijk doet de uitvoering van leerplichtzaken voor leerlingen van 12 tot18 jaar, die in de gemeente Loon op Zand wonen en in Kaatsheuvel of ten noorden daarvan op school zitten; in-en uitschrijfgegevens van deze leerlingen komen naar de woongemeente voor leerplichtregistratie. • een leerplichtambtenaar van Tilburg doet de uitvoering van leerplichtzaken voor leerlingen van 12 tot 18 jaar, die in de gemeente Loon op Zand wonen en in Kaatsheuvel of ten zuiden daarvan op school zitten; in- en uitschrijfgegevens van deze leerlingen gaan naar de gemeente Tilburg, die ze periodiek doorstuurt naar de woongemeente.. • De RMC-functie, dwz meldingen/uitschrijvingen van leerlingen van 12 tot 18 jaar (leerplichtig) en 18 tot 23 jaar (niet meer leerplichtig, maar zonder startkwalificatie) wordt via DUO gemeld. De gemeente waar de leerling woonachtig is blijft verantwoordelijk voor de leerplicht. Er is een periodiek overleg van de leerplichtambtenaar Waalwijk / Tilburg met de leerplichtambtenaar van Loon op Zand. In dat overleg wordt die laatste geïnformeerd over meldingen/uitschrijvingen/problemen en de vervolgacties van de leerplichtambtenaar. Een van de vervolgacties van de leerplichtambtenaar kan zijn een gesprek met de leerling of met de ouders/verzorgers. Alternatieve trajecten: De laatste jaren zijn er nogal wat ontwikkelingen op het gebied van jongeren die uitvallen in het regulier onderwijs en tijdelijk een ander soort onderwijstraject behoeven. Het doel hierbij is om te voorkomen dat leerlingen thuis komen te zitten omdat ze niet meer passen in het aanbod van de school. In veel gevallen is het resultaat van zo’n tijdelijk alternatief traject dat de leerling weer instroomt in het onderwijs. De trajecten vinden plaats in een zgn. rebound-voorziening. Zowel in Tilburg als in Waalwijk heeft het betreffende samenwerkingsverband een rebound-voorziening, die gefinancierd wordt vanuit het ministerie OC&W. Binnen beide samenwerkingsverbanden VO-VSO Midden Brabant en De Langstraat bestaat een Permanente Commissie Alternatieve Trajecten (PCA), die een aanvraag voor een rebound-traject beoordeelt. Daarnaast is er in het beroepsonderwijs MBO-Midden Brabant te Tilburg ook een soort alternatief traject: training Basisvaardigheden (BaVa). Dit traject is bedoeld voor leerlingen uit het MBO of met diploma VMBO, die zonder diploma dreigen uit te vallen uit het reguliere MBO-onderwijs. Leerlingen kunnen hier in een jaar een combinatie doen van werken en leren, waarna ze richting arbeidsmarkt kunnen gaan en, als het goed is gegaan, een diploma beroepsonderwijs op niveau 1 of 2 hebben behaald. Er is ook een mogelijkheid om in incidentele gevallen een alternatief project in te zetten voor jongeren van 16-18 jaar die geen andere mogelijkheid hebben om een diploma te halen. Een voorbeeld van een dergelijk project is AKADroom. AKA staat voor Arbeidsmarkt Kwalificerend Assistent, een MBO niveau 1 opleiding, die het Koning Willem I College in Den Bosch verzorgt. De school is bedoeld voor leerlingen die het elders niet redden en bij het AKA-Droom veel rust, structuur en weinig prikkels ervaren.
10
Ongeoorloofd schoolverzuim Voortgezet Onderwijs en ROC (leerlingen 12 tot 18 jaar) Absoluut verzuim
Aangaande leerlingen 12 tot 18 jaar woonachtig in de gemeente Loon op Zand is 1 geval van absoluut verzuim getraceerd. Relatief verzuim
Aantal meldingen van leerlingen 12 tot 18 jaar woonachtig in de gemeente Loon op Zand: Soort verzuim/ Schooljaar 2010-2011 Gemeld Gemeld viaWaalwijk viaTilburg Luxe verzuim voortgezet onderwijs 3 2 signaal verzuim . 44 44 signaal verzuim ROC’s Tilburg 0 28 Totaal verzuim 47 74 In het kader van zowel de controlerende als de signalerende taak van de leerplichtambtenaar zijn, n.a.v. bovenstaande meldingen van ongeoorloofd schoolverzuim, regelmatig gesprekken gevoerd met leerlingen uit het Voortgezet Onderwijs/ROC, soms kwamen hun ouders/verzorgers ook mee. Wanneer er wordt gespijbeld dan stuurt de leerplichtambtenaar een waarschuwing, bij herhaling kan een proces-verbaal worden uitgeschreven. Daarnaast werd er regelmatig door zowel ouders als schoolinstellingen, voor informatie en advisering, contact opgenomen met de leerplichtambtenaar. Zorgmeldingen Op het gebied van schoolverzuim wordt, naast de controlerende functie die de leerplichtambtenaar heeft, steeds meer aandacht besteed aan de preventieve functie. Doordat er nu op meerdere scholen voor voortgezet onderwijs zorgteams zijn, kan in een vroegtijdig stadium advies worden gegeven of hulp worden verleend. De leerplichtambtenaar uit Waalwijk die de uitvoering doet van de leerplicht voor 12 tot 18 jarigen heeft ook zitting in deze teams en kan dus adequaat handelen naar aanleiding van deze bijeenkomsten. Een leerplichtambtenaar uit Tilburg doet dit voor onze leerlingen die in Tilburg op school zitten. Indien nodig wordt een van onderstaande instanties ingeschakeld om de jongere en of gezin van hulp te voorzien. Hoe worden leerlingen aangemeld voor bespreking in het zorgteam? Zowel school als leerplichtambtenaar maar ook de andere deelnemers van de zorgteams waaronder Bureau Jeugdzorg, GGD, GGZ, Politie en Juvans (maatschappelijk werk) kunnen leerlingen die in een zorgelijke situatie verkeren aanmelden voor bespreking in een zorgteam. In totaal zijn in dit verslagjaar 2010-2011 24 leerlingen uit gemeente Loon op Zand in een Zorgteam in Kaatsheuvel/Waalwijk besproken. Bij 4 van de 24 besproken casussen is er ook sprake geweest van verzuim (signaalverzuim). In de andere gevallen gaat het om zorgelijke situaties maar niet per definitie om schoolverzuim. Het gaat hierbij overigens niet alleen om nieuw aangemelde leerlingen want soms kunnen deze casussen doorlopen in een volgend schooljaar. Vanuit Tilburg zijn 4 zorgbesprekingen geweest in het Veiligheidshuis. Enkele voorbeelden: onduidelijke ziekmeldingen persoonlijke psychische problemen problemen in de gezinssituatie terugkerend crimineel gedrag
11
Overig verzuim en Verzuimloket Wat betreft het verzuim zijn er in dit verslagjaar door de leerplichtambtenaar uit Waalwijk 47 meldingen gekomen. Vanuit Tilburg zijn er 74 meldingen gekomen. Omdat het hier ook gaat om lichte zaken hebben betreffende leerlingen meestal een schriftelijke waarschuwing ontvangen. Er zijn in dit schooljaar 27 waarschuwingen verstuurd door de leerplichtambtenaar Waalwijk en 30 door leerplichtambtenaren van Tilburg. Met de komst van het Verzuimloket is het mogelijk geworden dat de onderwijsinstellingen het verzuim direct digitaal melden bij de leerplichtambtenaar van de centrum of regiogemeente. Dit geeft een grote administratieve verlichting voor de onderwijs instellingen. Scholen zijn tevens verplicht om verzuim te melden vandaar dat er een verhoging van de cijfers ten opzichte van voorgaande jaren is te zien. Dit jaar is het verzuim ten opzichte van vorig jaar wel weer wat afgenomen. Proces verbaal/ Halt-verwijzing: Wat betreft processen verbaal is er dit schooljaar in het Voortgezet Onderwijs het onderstaande gepasseerd: Waalwijk: - 4 Halt processen-verbaal - 5 processen verbaal relatief verzuim Tilburg: - 5 Halt processen- verbaal - 5 processen verbaal relatief verzuim
Justitieel Casus Overleg (JCO) Hulpverlenings Casus Overleg (HCO) en Scenario Overleg Jeugd (SOJ) Het JCO/HCO is een wekelijks overleg, waar jongeren (tot 18 jaar) worden besproken die met justitie en/of politie in aanraking zijn gekomen. Deelnemers zijn: Raad voor de Kinderbescherming, Bureau Jeugdzorg, Bureau Halt, Politie, Openbaar Ministerie en leerplicht. Doel is om een snelle (juridische) afdoening te realiseren of een gericht hulpaanbod (vrijwillig of verplicht) te doen. Het JCO/HCO vindt wekelijks plaats in het Veiligheidshuis in Tilburg. De gemeente Waalwijk vertegenwoordigt, vooralsnog, de regio gemeenten uit het district Oosterhout. Het Scenario overleg jongeren SOJ vindt plaats indien er jongeren besproken moeten worden die tot deze doelgroep behoort. Tot de doelgroep horen jongeren tot 18 jaar die zich veelvuldig schuldig maken aan strafbare feiten (harde kern), veelplegers, jongeren die in speciale trajecten zitten en de risicojongeren. In dit overleg nemen Politie, de Raad voor de Kinderbescherming, jeugdreclassering en leerplichtambtenaar plaats. Vakantie en verlof wegens gewichtige omstandigheden Artikel 11f regelt de mogelijkheid om vrijstelling te verlenen voor vakantie buiten de schoolvakanties wegens de specifieke aard van het beroep van een van de ouders/verzorgers. Dit verslagjaar waren er 5 leerlingen uit het Voortgezet Onderwijs ongeoorloofd afwezig wegens vakantie, 3 vanuit Waalwijk en 2 vanuit Tilburg. In de gewijzigde Leerplichtwet is het nog slechts toegestaan om buiten de reguliere schoolvakanties maximaal 10 schooldagen op vakantie te gaan indien de specifieke aard van het beroep van een van de ouders/verzorgers het niet toelaat dat zij binnen de schoolvakanties in gezinsverband met vakantie kunnen gaan.
12
Verlof wegens gewichtige omstandigheden: Artikel 11g regelt de vrijstelling wegens gewichtige omstandigheden. De directeur van een school kan zelfstandig een besluit nemen voor aanvragen voor verlof wegens gewichtige omstandigheden tot en met 10 dagen per schooljaar; aanvragen voor meer dan 10 dagen worden behandeld door de leerplichtambtenaar. Dit betekent o.a. dat er geen beroep meer op deze vrijstellingsgrond kan worden gedaan wegens een bezoek aan het land van herkomst. Er zijn ook dit jaar weer diverse verzoeken om verlof gedaan op de scholen. Meestal gaat het om verzoeken voor minder dan 10 schooldagen en wordt het behandeld door de directeur van de school. De leerplichtambtenaar kan de directeur hierbij adviseren. Het is de taak van de leerplichtambtenaar om toezicht te houden op het nakomen van de Leerplichtwet door school, ouders en leerlingen. Verzoeken om verlof voor meer dan 10 dagen worden behandeld door de leerplichtambtenaar. Over het algemeen worden verzoeken wanneer zij niet voldoen aan de criteria gewichtige omstandigheden, niet gehonoreerd. Vrijstelling van inschrijving of kwalificatieplicht Vrijstelling (art.5 onder a) van de leerplicht vindt pas plaats indien blijkt dat wegens psychische of lichamelijke gronden geen mogelijkheid is om onderwijs te volgen. Bij vrijstelling van de kwalificatieplicht (art.15) gaat het in de volgende gevallen om tijdelijke vrijstellingen, de jongeren zullen in het daarop volgende schooljaar starten met een nieuwe opleiding. Er zijn 4 vrijstellingen gegeven van de kwalificatieplicht vanuit Tilburg. Er is 1 vrijstelling gegeven vanwege psychische/lichamelijke redenen. Vanuit Waalwijk zijn 2 vrijstellingen afgegeven voor de kwalificatieplicht. Verwijderen/schorsen van leerlingen De meeste leerlingen krijgen nooit met schorsen of verwijderen te maken. Soms kan het gedrag van een leerling dusdanig zijn dat deze maatregel wel moet worden toegepast. Regels en procedures die omschreven staan in de Wet op het voortgezet onderwijs moeten zorgvuldig worden uitgevoerd. Schorsen mag in beginsel niet langer duren dan 5 dagen. Er moet voortdurend gekeken worden of de omstandigheden zijn veranderd en bemiddelingsgesprekken of de afkoelingsperiode voldoende adequaat zijn geweest om de schorsing op te heffen. Wanneer echter ook een verwijderingsprocedure wordt ingezet dan mag de schorsingsperiode langer duren. Bij een schorsing van meer dan 1 dag is de directeur verplicht de Inspectie van het Onderwijs en de leerplichtambtenaar te informeren. Er zijn geen leerlingen geschorst. Huisbezoeken Huisbezoeken vonden slechts plaats indien ouders/verzorgers, die werden opgeroepen voor een gesprek, niet verschenen, dan wel indien uit de aard en inhoud van het leerplichtgeval een huisbezoek nodig werd geacht. In alle andere gevallen werden, mede op grond van efficiency overwegingen, gesprekken gevoerd op het gemeentekantoor of op de school van de betreffende leerling. Schoolbezoeken Door de leerplichtambtenaar zijn de scholen voor het voortgezet onderwijs bezocht om gevallen van schoolverzuim of (dreigend) voortijdig schoolverlaten door te spreken, de aanpak hiervan te stimuleren en hierbij te adviseren. Ook is de leerplichtambtenaar een vaste deelnemer van het zorgteam op de scholen voor Voortgezet onderwijs.
13
Uitschrijvingen niet-leerplichtigen zonder startkwalificatie 18 tot 23-jarigen Gemeenten ontvangen vanuit DUO meldingen van voortijdige schoolverlaters. Dat wil zeggen jongeren die zonder startkwalificatie niet meer ingeschreven staan op een school of geen vast werk hebben. Ook bij het Ministerie van Onderwijs is er de laatste tijd steeds meer aandacht voor voortijdig schoolverlaten en dat heeft geresulteerd in acties vanuit DUO. Vanuit de lijsten die periodiek worden aangeleverd is het echter moeilijk cijfers te genereren omdat de ervaring leert dat leerlingen meestal na enige weken toch ingeschreven blijken te staan op een school hetzij dezelfde hetzij een andere school en dus niet onder de categorie VSV-ers vallen. Ook elke mutatie die plaatsvindt op een school resulteert in een in- en uitschrijving en in dat geval is er geen sprake van voortijdig schoolverlaten. Workmate Dit project heeft als doel jongeren te helpen om of opnieuw naar school te gaan, of te gaan starten met een combinatie van werken/leren dan wel naar een baan te begeleiden. De jongerenconsulent geeft daarom prioriteit aan de jongeren die onlangs het VMBO hebben verlaten zonder startkwalificatie. Op die manier kan direct een vervolgtraject worden ingezet zonder dat kostbare tijd verloren gaat. Het project Workmate zal drie jaar lopen en wordt betaald vanuit de RMC middelen via de centrumgemeente Tilburg. Het schooljaar 2010-2011 heeft 75 jongeren (voortijdigschoolverlaters) via DUO in beeld gebracht waarvan wij niet weten of zij weer ingeschreven staan op school of zijn gaan werken. Deze jongeren hebben een brief ontvangen. Van deze 75 aangeschreven jongeren zullen er 17 in behandeling worden genomen door de trajectbegeleider van Workmate. ‘Lopende zaken’ die in onderstaand overzicht staan zijn jongeren waarvan nog niet duidelijk was of zij een school bezochten of een baan hadden gevonden. Deze casussen lopen door in schooljaar 2011-2012. De volgende resultaten kunnen wij in beeld brengen.
Werk/ scholing Sterk in Werk, Wajong of ISD Werk Startkwalificatie School Jongeren naar Workmate Lopende zaken Verhuisd Totaal
aantal 4 5 3 22 17 22 2 75
percentage 5.3% 6.6% 4% 29.3% 22.6% 29.3% 2.6% 100%
Actueel Beleidsplan Lokale Educatieve Agenda 2010-2014 Het schooljaar 2010-2011 is een overgangsjaar geweest om te komen tot een nieuwe notitie LEA. Het doel van de Lokale Educatieve Agenda is om leerlingen de kans te bieden zich optimaal te ontwikkelen en minimaal een Startkwalificatie te halen. Het algemene doel van de Lokale Educatieve Agenda is verder uitgewerkt binnen de drie thema’s: - zorg in en om de school - taalbeleid - doorlopende schoolloopbanen Cijfers van de leerplicht worden niet meer in de notitie opgenomen. Wel kunnen alle ontwikkelingen in het Voortgezet Onderwijs en Middelbaar Beroeps Onderwijs met betrekking tot het voortijdig schoolverlaten als informatief bespreekpunt worden behandeld. Ook regionale ontwikkelingen kunnen daarbij besproken worden.
14
2.3 Overzicht verzuimcijfers leerplichtverslagen 2006-2011 Primair onderwijs 5-12 jaar: Absoluut verzuim Relatief luxe verzuim Relatief signaal verzuim Totaal verzuim Proces-verbaal Vrijstelling Voortgezet Onderwijs / ROC’s 12-18 jaar: Absoluut verzuim: - langdurend - kortdurend Relatief luxe verzuim Relatief signaal verzuim Totaal verzuim Halt of proces verbaal Vrijstelling Voortijdig Schoolverlaters (VSV) RMC-meldingen 18-23 jaar Via DUO
2006-2007
2007-2008
2008-2009
2009-2010
2010-2011
0 17 6
0 11 6
0 9 5
0 8 0
0 1 2
23 11 1
17 12 1
14 9 1
8 8 4
3 1 3
1 4 5 62
0
45
Vo / Roc 1 0 0 0 2 0 51 9
Vo / Roc 0 0 2 0 0 0 107 21
Vo / Roc 0 0 1 0 3 2 88 28
72 6 2
48 10 4
109*/21 17 6
92 / 30 19 6
27
7
3
54 / 9 15 5
7 200**
70**
75**
* dit cijfer komt voor uit de verplichte melding van elk verzuim via het Verzuimloket ** dit cijfer is een moment opname, gedurende de loop van een schooljaar worden leerlingen in- en uitgeschreven waardoor nooit een exact cijfer is aan te geven.
15
Primair onderwijs 5-12 jaar 25 22,5
Verzuim aantallen
20 17,5 Totaal verzuim
15
Absoluut verzuim
12,5
Luxe verzuim
10
Signaal verzuim
7,5 5 2,5 0 2006-2007
2007-2008
2008-2009
2009-2010
2010-2011
Jaren
140
120
100 Totaal verzuim 80
Absoluut verzuim langdurend kortdurend
60
Luxe verzuim 40
20
0 2006-2007 2007-2008 2008-2009 2009-2010 2010-2011
16