Jaarverslag 2013 &
Jaarrekening 2013
Jaarverslag en Jaarrekening 2013
1 Jaarverslag Gemeente Voerendaal 2013
2 Jaarverslag Gemeente Voerendaal 2013
Inhoudsopgave Deel 1...................................................................................................................................5 JAARVERSLAG 2013..........................................................................................................5 Bestuur.............................................................................................................................7 Financiële positie.............................................................................................................9 Deel 2.................................................................................................................................31 PROGRAMMAVERANTWOORDING 2013.......................................................................31 Programma OPENBARE RUIMTE.................................................................................33 Programma SAMEN WONEN........................................................................................43 Programma WERK & ECONOMIE................................................................................55 Programma MENS & WELZIJN.....................................................................................61 Programma BESTUUR & DIENSTVERLENING............................................................75 Deel 3.................................................................................................................................83 PARAGRAFEN 2013..........................................................................................................83 Paragraaf BEDRIJFSVOERING....................................................................................85 Paragraaf GRONDBELEID............................................................................................95 Paragraaf KRIMP ''NAAR EEN NIEUW EVENWICHT''...............................................101 Paragraaf LOKALE HEFFINGEN.................................................................................105 Paragraaf ONDERHOUD KAPITAALGOEDEREN.......................................................111 Paragraaf TREASURY.................................................................................................115 Paragraaf VERBONDEN PARTIJEN............................................................................121 Paragraaf WEERSTANDSVERMOGEN......................................................................135 Deel 4...............................................................................................................................141 BALANS 2013..................................................................................................................141 Balans 2013.................................................................................................................143 Grondslagen voor waardering en resultaat-bepaling...................................................144 Toelichting op de balans...............................................................................................146 Deel 5...............................................................................................................................155 BIJLAGEN 2013...............................................................................................................155 Algemene dekkingsmiddelen...................................................................................156 Incidentele baten en lasten en bedrag voor onvoorzien..........................................159 Vaststelling...............................................................................................................161 Sisa bijlage...............................................................................................................162 Controleverklaring....................................................................................................167
3 Jaarverslag Gemeente Voerendaal 2013
4 Jaarverslag Gemeente Voerendaal 2013
Deel 1. JAARVERSLAG 2013
5 Jaarverslag Gemeente Voerendaal 2013
6 Jaarverslag Gemeente Voerendaal 2013
Bestuur De samenstelling van het hoogste bestuursorgaan, de gemeenteraad, ziet als volgt uit (situatie 31 december 2013).
Gemeenteraad Voerendaal 2010-2014 Voorzitter dhr. drs. E. Sprokkel
Griffier mw. mr. drs. S. Dormans CDA 2 zetels dhr. G. Delsing dhr. A. Heijmans
Democraten Voerendaal 4 zetels dhr. P. Heijnen dhr. H. Remmel dhr. S. van Dinther dhr. M. Doutzenberg
PVDA 2 zetels dhr. W. Uiterhoeve dhr. J. Degens
Voerendaal Actief 3 zetels dhr. R. Franssen dhr. L. Lalieu mw. Y. Habets
VVD 1 zetel mw. J. Widdershoven
D'66 2 zetels dhr. M. Brauers dhr. M. Leunissen
AGB 1 zetel dhr. J. Zinzen
Na de verkiezingen van 3 maart is op 2 december 2010 de coalitie gevormd door de fracties Democraten Voerendaal, D'66 en Voerendaal Actief. Vanuit deze coalitie zijn 3 wethouders door de raad benoemd die samen met de burgemeester het college van B&W vormen, met de navolgende portefeuilleverdeling: Burgemeester dhr. E. Sprokkel – Algemene coördinatie – Openbare orde en veiligheid – Communicatie – Handhaving – Personeel en organisatieontwikkeling – Bedrijfsvoering
Wethouder dhr. P. Leunissen Democraten Voerendaal – WMO, zorg en welzijn – Leefbaarheid, verenigingsleven en subsidiebeleid – Gemeenschaps- en sportaccommodaties – Financiën – Sociale zaken en arbeidsmarkt
Wethouder Mw. S. Lipsch Voerendaal Actief – – – – – – –
Economie Grondgebiedzaken Ruimtelijke ordening Volkshuisvesting Herstructurering Woningbouwprojecten Verkeer
7 Jaarverslag Gemeente Voerendaal 2013
Wethouder Mw. A. Winthagen D'66 – – – –
Infrastructuur Milieu en duurzaamheid Natuur en landschap Toerisme en recreatie
8 Jaarverslag Gemeente Voerendaal 2013
Financiële positie Onderstaand wordt nader inzicht gegeven in de financiële positie van de gemeente Voerendaal ultimo 2013. De financiële positie omvat een toelichting op het rekeningsresultaat (zie A t/m C), de omvang en samenstelling van reserves en voorzieningen (D), uitgevoerde investeringsprojecten (E) en een toelichting op de financiële positie van de gemeente (F). Het hoofdstuk wordt afgesloten met de besluitvorming van de jaarrekening (G). Samengevat ziet de hoofdstukindeling als volgt uit : A. Rekeningresultaat 2013; B. Analyse rekeningresultaat 2013: B1. Bijstellingen 2013 B2. Financiële effecten voor de komende jaren B3. Mutaties per programma B4. Categoriale rekening 2013 B5. Realisatie in primitieve begroting opgenomen dekkingsplan B6. Realisatie in primitieve begroting opgenomen p.m. posten C. Rekeningresultaat vóór en na reserveringen; D. Reserves en voorzieningen; E. Investeringsprojecten; F. Oordeel financiële positie; G. Besluitvorming jaarrekening.
A. Rekeningresultaat 2013 Het meest in het oog springend in een jaarrekening is natuurlijk het resultaat. Wordt het jaar afgesloten met een overschot of hebben we een tekort? Het jaar 2013 laat een overschot zien van € 745.000. Het rekeningresultaat is het uiteindelijke verschil tussen baten en lasten van de gemeente Voerendaal. De primitieve begroting 2013 toonde een tekort van -/- € 196.000 (saldo primitieve begroting). Het verloop van het resultaat is onderhevig aan veranderingen die zich gedurende het boekjaar 2013 hebben voorgedaan. Het College heeft hierover tussentijds verantwoording aan de Raad afgelegd. Onderstaand is het verloop van het resultaat samengevat weergegeven. Rekeningresultaat 2013
mutaties
Primitieve begroting 2013 (november 2012) *
-136.000
Raadsbesluiten december 2012 t/m april 2013 Saldo voor voorjaarsrapportage 2013
eindstand
-10.000 -146.000
Mutaties voorjaarsrapportage 2013
0
Saldo na Voorjaarsrapportage 2013
-146.000
Raadsbesluiten mei t/m november 2013
-217.000
Saldo voor najaarsrapportage 2013
-363.000
Mutaties najaarsrapportage 2013
433.000
Saldo na Najaarsrapportage 2013
70.000
Effecten bij het opmaken van de jaarrekening 2013
675.000
* De vrije budgetruimte (-/- € 136.000) is opgebouwd uit het saldo van de primitieve begroting (-/- € 196.000) plus de stelpost onvoorzien (€ 60.000).
9 Jaarverslag Gemeente Voerendaal 2013
745.000
Het genoemde resultaat is het resultaat voor resultaatbestemming. In paragraaf G wordt nader ingegaan op de resultaatbestemming. Hierin wordt voorgesteld om nog € 244.000 aan reserves toe te voegen. De jaarrekening 2013 sluit dan uiteindelijk met een voordelig resultaat van € 501.000. In de analyse van de jaarrekening zoals in de volgende paragrafen wordt toegelicht wordt uitgegaan van het resultaat vóór resultaatbestemming, zijnde € 745.000, omdat bestemming van het resultaat is voorbehouden aan de raad. Onderstaand is het resultaat van de gemeente Voerendaal over de periode 2006-2013 grafisch weergegeven. Rekeningresultaten voor resultaatbestemming 2006 - 2013 1000
862 819
800 745
600
bedrag x € 1.000
533 456
400 319
200 112
-35
0
-200 2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
In de volgende onderdelen volgt een verdere analyse van het rekeningresultaat 2013.
B. Analyse rekeningresultaat 2013 Zoals hiervoor weergegeven is het resultaat aan veranderingen onderhevig. Over ontwikkelingen die zich gedurende het jaar voor hebben gedaan is door het College gerapporteerd in respectievelijk Voor- en Najaarsrapportage. Noodzakelijke bijstellingen van de begroting werden hierbij aan de Raad ter goedkeuring voorgelegd. Het budgetrecht behoort immers toe aan de Raad. In de primitieve begroting 2013 werd een negatief saldo geraamd van -/- € 136.000. Ten opzichte hiervan zijn vervolgens tot en met de najaarsrapportage door de Raad € 206.000 (saldo mutaties tot opmaken jaarrekening 2013) aan bijstellingen geautoriseerd. Hiermee sloot het begrotingsjaar 2013 met een positief saldo van € 70.000. In paragraaf B1 (tabel A) is een overzicht opgenomen van alle wijzigingen die door de Raad gedurende 2013 zijn goedgekeurd. Noodzakelijke bijstellingen die naar voren komen bij de opmaak van de jaarrekening worden separaat verantwoord in tabel B van paragraaf B1. De laatstgenoemde bijstellingen worden in paragraaf B1 van een toelichting voorzien. Bijstellingen die ook meerjarige financiële consequenties hebben worden afzonderlijk toegelicht in paragraaf B2. In paragraaf B3 wordt het resultaat van de jaarrekening bezien vanuit de afwijkingen per programma. Het hoofdstuk wordt afgesloten met een categoriale verantwoording van baten en lasten, een analyse van het in de begroting opgenomen dekkingsplan en de in de begroting opgenomen p.m.-posten.
10 Jaarverslag Gemeente Voerendaal 2013
B.1. Bijstellingen 2013 In de volgende tabel wordt inzicht gegeven in de wijzigingen ten opzichte van de oorspronkelijke begroting 2013 die hebben geleid tot het uiteindelijke rekeningresultaat 2013. Deze bijstellingen zijn voor een groot deel reeds door de raad geautoriseerd (deel A) en voor een bepaald deel naar voren gekomen bij het opmaken van de jaarrekening (deel B). In onderstaande tabel wordt een nadelig effect met het “- teken” weergegeven. Analyse rekeningresultaat 2013
Effecten 2013 Lasten
Saldo 2013
Baten
Primitieve begroting 2013
-136.000
A. Geautoriseerde bijstellingen (aan de hand van raadsvergaderingen in 2013) Regionale Uitvoerings Dienst (RB nr. 2012/9/14)
-10.000
Grenscorrectie bosuitbreiding Cortenbacherveld
vjr
3.000
Gladheidsbestrijding
vjr
-28.000
Budget Natuur en Landschap
vjr
-11.000
Dividend aandelen Enexis
vjr
Indexering 2012 budget Regiotaxi
vjr
-5.000
Beëindiging NV Aangewezen Luchtvaartterrein Maastricht
vjr
-4.000
Dividend BNG en RD4
vjr
55.000
-10.000
1e begrotingswijziging Kompas (RB nr. 2013/4/8)
-41.000
Eindafrekening herinrichtingsprojecten Centraal Plateau en Mergelland Oost (RB nr. 2013/4/12)
-76.000
1e begrotingswijziging WOZL (RB nr. 2013/5/10)
-100.000
Maaiwerkzaamheden
njr
24.000
Onderhoud asfaltverhardingen
njr
-300.000
Openbare verlichting
njr
-88.000
Jongerenwerk
njr
30.000
Centrum Jeugd en Gezin
njr
15.000
Decentralisatie Jeugdzorg
njr
-30.000
Leerlingenvervoer
njr
15.000
Ouderenbeleid
njr
22.000
Wet Maatschappelijke Ondersteuning
njr
110.000
WOZL (afrekening 2012)
njr
105.000
BBZ (besluit bijstandsverlening zelfstandigen)
njr
7.000
Burgeronderzoeken
njr
10.000
GEO-informatie
njr
-5.000
Heffing plaatselijke belastingen
njr
10.000
Aansprakelijkheid
njr
33.000
Brandbestrijding repressief
njr
Algemene uitkering (mei en septembercirculaire)
njr
Geldleningen en uitzettingen < 1 jaar
njr
20.000
Geldleningen en uitzettingen > 1 jaar
njr
20.000
ICT
njr
30.000
Vrijval stelpost loon- en prijsstijging
njr
25.000
10.000 280.000
-242.000
11 Jaarverslag Gemeente Voerendaal 2013
90.000
448.000
70.000
Analyse rekeningresultaat 2013
Effecten 2013 Lasten
Saldo 2013
Baten
B. Nog niet geautoriseerde bijstellingen (bij opmaken jaarrekening 2013) Minder lasten openbaar groen (deels reserve overloop)
39.000
Minder lasten pilot openbaar groen
20.000
Minder lasten uitvoering en handhaving milieu
24.000
Minder lasten openbare verlichting (deels reserve overloop)
49.000
Meer baten bouw- en woningtoezicht
99.000
Minder lasten activiteitenbudget subsidies
15.000
Minder lasten jongerenwerk
15.000
Minder lasten Centrum Jeugd en Gezin (reserve overloop)
43.000
Minder lasten Centrum Jeugd en Gezin
19.000
Minder lasten Kompas
282.000
Minder lasten Wet Maatschappelijke Ondersteuning (deels reserve overloop)
149.000
Minder lasten welzijnsactiviteiten nieuwkomers Meer lasten collectieve preventie
24.000 -13.000
Minder lasten voetbalvelden (deels reserve overloop)
25.000
Meer baten algemene uitkering uit het gemeentefonds
248.000
Minder baten OZB
-18.000
Meer lasten gemeentehuis
-14.000
Minder lasten ICT
54.000
Meer lasten kantoorbenodigdheden
-21.000
Meer lasten salarissen
-31.000
Meer lasten overige personeelskosten
-14.000
Aanvulling voorziening verplichting personeel uit dienst Meer lasten bedrijfsmiddelen buitendienst Meer lasten overige posten per saldo
-300.000 -16.000 -3.000
Totaal bijstellingen begrotingsjaar 2013
346.000
329.000
675.000
104.000
777.000
745.000
Uit bovenstaande tabel (onderdeel B) blijkt gedetailleerd hoe het verschil is ontstaan tussen het geraamde resultaat bij de najaarsrapportage en het uiteindelijke resultaat van de jaarrekening. Onderstaand worden de afwijkingen zowel positief als negatief toegelicht: € 39.000 minder lasten openbaar groen Een deel van de snoeiwerkzaamheden behorende bij het bomenbestek is nog niet uitgevoerd. Via resultaatbestemming worden de hiervoor benodigde middelen (€ 22.000) naar de reserve overloop overgeheveld. Daarnaast vallen de kosten voor renovatie-middelen openbaar groen € 8.000 lager uit en is als gevolg van droge weersomstandigheden minder groenafval gestort (€ 9.000). € 20.000 minder lasten pilot openbaar groen De raming voor de inleenvergoeding WOZL-medewerkers is gebaseerd op een heel jaar. Doordat de pilot niet op 1 januari maar op 1 april is gestart, vallen deze kosten lager uit.
12 Jaarverslag Gemeente Voerendaal 2013
€ 24.000 minder lasten uitvoering en handhaving milieu De RUD is later gestart (01-07-2013 in plaats van 01-01-2013) en er is een medewerker van de gemeente Voerendaal gedetacheerd bij de RUD. Hierdoor vallen de lasten lager uit dan geraamd. € 49.000 minder lasten openbare verlichting Door de raad zijn middelen beschikbaar gesteld voor het plaatsen van lichtmasten aan de Penderskoolhofweg. Het plaatsen van de lichtmasten heeft nog niet plaatsgevonden (alleen de voorbereiding). Via resultaatbestemming worden de hiervoor gereserveerde, en nog niet bestede, middelen (€ 75.000) naar de reserve overloop overgeheveld. Daarnaast vallen de kosten voor stroomverbruik en onderhoud van lichtmasten € 25.000 hoger uit. Dit wordt veroorzaakt door een stijging van de kosten voor beheer en onderhoud van de openbare verlichting (prijsindexering en toename areaal) en de gestegen energietarieven. € 99.000 meer baten bouw- en woningtoezicht De bouwleges vallen hoger uit doordat van een aantal projecten ('t Brook, schoollocatie Kunrade, TLV) de totale bouwsom bij de samenstelling van de begroting te laag is ingeschat. Daarnaast is het project TLV volledig vergund terwijl in de begroting slechts was uitgegaan van 50%. Bijelkaar een voordeel van € 56.000. Verder zijn er meer reguliere bouwvergunningen verstrekt dan oorspronkelijk begroot (€ 43.000). € 15.000 minder lasten activiteitenbudget subsidies In 2013 is gestart met de activiteitensubsidie. Naar verwachting moeten verenigingen wennen aan dit principe c.q. deze mogelijkheid waardoor vooraf niet exact bepaald kon worden hoeveel aanvragen ingediend zouden worden en dus welk budget nodig was. € 15.000 minder lasten jongerenwerk In verband met overdracht van jeugd- en jongerenwerk van Alcander naar de combinatiefunctionaris zijn voor Alcander incidenteel uren gereserveerd voor ondersteuning van de combinatiefunctionaris. Deze uren zijn niet geheel ingezet. € 43.000 minder lasten Centrum Jeugd en Gezin Via het gemeentefonds zijn financiële middelen ontvangen voor de transitie van de jeugdzorg. Deze middelen zijn nog niet geheel besteed. Via resultaatbestemming wordt het restant (€ 43.000) naar de reserve overloop overgeheveld. € 19.000 minder lasten Centrum Jeugd en Gezin Minder uitvoeringskosten Centrum Jeugd en Gezin. € 282.000 minder lasten Kompas Het per saldo voordeel van € 282.000 wordt voornamelijk veroorzaakt door de volgende componenten: – € 228.000 voordeel op bedrijfsvoeringskosten van Kompas, hetgeen veroorzaakt wordt door een hogere compensabele BTW ad € 36.000 en een voordeel ad € 192.000 door een structureel gewijzigde systematiek van toerekening kosten bij Kompas; – € 123.000 nadeel vervallen negatieve stelpost bedrijfsvoering Kompas; – € 155.000 voordeel op het WWB-I deel, hetgeen veroorzaakt wordt door een hogere rijksbijdrage en het feit dat Voerendaal voor de eerste keer binnen de 10% eigen risico marge blijft; – € 20.000 voordeel doordat de taken / werkzaamheden van de financieel adviseur anders zijn ingevuld, o.a. door ondersteuning van cliënten op dit vlak door de zorgmanagers. Dit heeft geleid tot minder lasten binnen het budget voor armoedebeleid. € 149.000 minder lasten Wet Maatschappelijke Ondersteuning Het per saldo voordeel van € 149.000 wordt voornamelijk veroorzaakt door de volgende componenten: – € 12.000 voordeel op het uitvoeringsprogramma WMO; – € 83.000 voordeel op transitiebudget AWBZ naar WMO. Dit wordt via resultaatbestemming naar de reserve overloop overgeheveld; – € 49.000 voordeel op de verstrekkingen in het kader van de HBH en PGB; – € 44.000 lagere lasten woningaanpassingen; – € 12.000 nadeel eigen bijdragen huishoudelijke zorg WMO (CAK); – € 29.000 nadeel op vervoersvoorzieningen. In 2013 heeft in het kader van de tariefstelling afrekening plaatsgevonden met Veolia over de jaren 2009 t/m 2012.
13 Jaarverslag Gemeente Voerendaal 2013
€ 24.000 minder lasten welzijnsactiviteiten nieuwkomers Voor de huisvesting / begeleiding van uitgenodigde vluchtelingen zijn extra middelen van COA ontvangen. De begeleiding van de uitgenodigde vluchtelingen is binnen de reguliere afspraken met partners opgepakt en heeft derhalve niet tot extra kosten geleid. € 13.000 meer lasten collectieve preventie Betreft kosten Q-koorts onderzoek. € 25.000 minder lasten voetbalvelden Door de aanleg van het kunstgrasveld in Voerendaal vallen de kosten voor onderhoud € 11.000 lager uit. Verder is er op basis van het sportbesluit met terugwerkende kracht (2004 t/m 2013) een BTW-voordeel gerealiseerd (€ 14.000). Ten behoeve van het slaan van een waterput op de accommodatie van RKSVB worden de benodigde financiële middelen (€ 15.000) via resultaatbestemming naar de reserve overloop overgeheveld. € 248.000 meer baten algemene uitkering uit het gemeentefonds In de najaarsrapportage is de raming bijgesteld op basis van de mei- en septembercirculaire. Op basis van inmiddels definitief vastgestelde maatstaven en een hogere uitkeringsfactor (decembercirculaire) wordt vooralsnog uitgegaan van € 158.000 hogere algemene uitkering 2013. Daarnaast is de algemene uitkering 2011 definitief vastgesteld en is op basis van een actualisatie van aantallen bij diverse maatstaven de algemene uitkering 2012 herberekend, hetgeen in een extra opbrengst resulteert van € 90.000. € 18.000 minder baten OZB De opbrengst OZB valt lager uit als gevolg van een ontheffing (op basis van jurisprudentie) voor OZB-gebruik van terreinen. € 14.000 meer lasten gemeentehuis Hogere energiekosten veroorzaakt door niet geraamde aanvulling houtpallets (€ 6.000) en niet geraamde kosten gas- en electriciteitsverbruik tijdelijke huisvesting (€ 8.000). € 54.000 minder lasten ICT Betreft lagere kosten incidentele vervanging hard- en software (€ 9.000), lagere kosten servers i.v.m. overgang naar Cognos (€ 3.000), nog geen kosten onderhoud zaaksysteem (€ 16.000), lagere onderhoudskosten website (€ 6.000), lagere kosten onderhoud software BGT (€ 4.000), Oracle i.v.m. vervanging (€ 4.000), SIM (€ 5.000) en overige kleine posten. Een en ander heeft geen gevolgen gehad op de voortgang van de bedrijfsvoering. € 21.000 meer lasten kantoorbenodigdheden Betreft hogere kosten doordat rehabilitatie archief nog niet is gestart en daardoor pallets langer ingevroren zijn (-/- € 7.000), extra kosten verbruiksgoederen naar aanleiding van verhuizing naar nieuwbouw gemeentehuis (-/- € 5.000), niet geraamde incidentele vervangingen van kantoormeubilair (-/- € 6.000), en enkele overige kleine posten. € 31.000 meer lasten salariskosten De hogere salariskosten worden met name veroorzaakt door inhuur van juridische ondersteuning, aangezien gedurende het jaar 2013 de vacature van concern-jurist nog niet was ingevuld. € 14.000 meer lasten overige personeelskosten Betreft kosten die gemaakt zijn door extra in te zetten op organisatie-ontwikkeling door coaching van MT en individuele medewerkers (€ 14.000). € 300.000 aanvulling voorziening verplichting personeel uit dienst In de voorziening verplichting personeel uit dienst worden de mogelijke lasten geraamd die samenhangen met pensioenverplichtingen aan (voormalige) wethouders en met kosten van afvloeiingsregelingen van exwerknemers. De aanvulling vindt plaats in verband met geactualiseerde berekening wethouderspensioenen zittende en voormalige wethouders (€ 140.000) en verwachte uitkeringen afvloeiingsregelingen personeel (€ 160.000).
14 Jaarverslag Gemeente Voerendaal 2013
€ 16.000 meer lasten bedrijfsmiddelen buitendienst De hogere lasten worden met name veroorzaakt door hoger kosten brandstof door vervallen rode diesel (€ 3.000) en meer inzet gladheidbestrijding (€ 5.000). Daarnaast zijn relatief dure reparaties uitgevoerd aan de zuigwagen (€ 6.000).
B.2. Financiële effecten voor de komende jaren Zoals reeds opgemerkt is de uitgebreide analyse van het jaarrekeningresultaat niet alleen bedoeld om inzicht in de afwijkingen te verschaffen, maar vooral ook om de eventuele, financiële consequenties voor de komende jaren in beeld te krijgen. De wijzigingen 2013, welke reeds door de raad via raadsbesluiten zijn geautoriseerd, zijn middels de voorjaarsrapportage ook reeds verwerkt in de komende jaren. De wijzigingen 2013 welke pas zijn gebleken bij het opmaken van de jaarrekening 2013 zijn deels al meegenomen bij het opstellen van de begroting 2014 (o.a. lagere kosten ICT en hogere lasten gemeentehuis) en leiden dus niet tot aanpassingen in de komende jaren. De volgende posten hebben wel een invloed op 2014 en volgende jaren: • • • •
Het budget voor openbare verlichting zal bijgesteld worden op basis van het beleidsplan openbare verlichting, welk in de loop van 2014 ter besluitvorming aan de raad wordt voorgelegd; Het budget voor bijstandsverlening (bedrijfsvoering Kompas en bijstandsverlening) kan naar beneden bijgesteld worden. Dit wordt meegenomen bij de 1e begrotingswijziging 2014 en meerjarenbegroting van Kompas; Het budget voor onderhoud voetbalvelden kan in verband met BTW-voordeel sportbesluit naar beneden worden bijgesteld (voordeel € 15.000); De opbrengst OZB moet structureel naar beneden worden bijgesteld als gevolg van de op basis van jurisprudentie verleende ontheffing voor OZB-gebruikersdeel bij terreinen (nadeel € 18.000).
De rest van de afwijkingen ten tijde van het opmaken van de jaarrekening 2013 is incidenteel van aard.
15 Jaarverslag Gemeente Voerendaal 2013
B.3. Mutaties per programma In dit onderdeel wordt belicht op welke wijze het rekeningresultaat 2013 tot stand is gekomen, bezien vanuit de afwijkingen per programma ten opzichte van de oorspronkelijke begroting 2013. Rekeningresultaat 2013
Begroting 2013
Rekening 2013
Resultaat
(bedragen x € 1.000) Programma
Afwijking Lasten
Baten
Saldo
Lasten
Baten
Saldo
Abs.
%
Openbare ruimte
6.656
2.383
-4.273
5.566
2.380
-3.186
1.087
25%
Samen Wonen
1.366
1.220
-146
1.779
2.262
483
261
204
-57
260
259
-1
56
98%
12.258
4.476
-7.782
12.638
5.172
-7.466
316
4%
2.559
192
-2.367
2.554
242
-2.312
55
2%
8.475 -14.625
22.797
13.227 -1.202
8%
Werk & Economie Mens & Welzijn Bestuur & Dienstverlening Subtotaal Financiering / Algemene dekkingsmiddelen Totaal begroting – rekening
23.100
629 431%
10.315 -12.482
1.787
16.216
14.429
2.816
16.043
24.887
24.691
-196
25.613
26.358
745
941
Rechtmatigheid - begrotingscriterium In voorgaande paragraaf zijn de verschillen belicht tussen de oorspronkelijke ramingen in de begroting 2013 en de uiteindelijke realisatie in de jaarrekening 2013. Aangegeven is dat een deel van de wijzigingen reeds door de gemeenteraad bij eerdere raadsbesluiten is geaccordeerd. In de financiële verordening, welke dateert van 2011, ex artikel 212 Gemeentewet zijn bepalingen opgenomen omtrent het al dan niet autoriseren van begrotingsoverschrijdingen. In artikel 5 lid 3 is opgenomen dat de raad overschrijdingen, die per programma het totaal van de programmalasten niet met 10% (met een maximum van € 50.000) van het beschikbaar gestelde budget, te boven gaan, niet vooraf behoeft te autoriseren. De wijzigingen, die bij het opmaken van de jaarrekening naar voren komen, zijn per definitie nog niet door de raad geautoriseerd. Door het vaststellen van de jaarrekening stemt de raad achteraf in met de gehele verantwoording en verleent het college op die manier decharge van het gevoerde bestuur en de financiële verantwoording. De niet eerder geautoriseerde overschrijdingen zijn strikt genomen onrechtmatig. Echter de overschrijdingen waarbij het college bij het doen van de uitgaven binnen het door de raad uitgezette beleid is gebleven, betrekt de accountant niet bij de beslissing of al dan niet een goedkeurende accountantsverklaring kan worden afgegeven. De accountant stelt de bedragen waarvan het college in de jaarrekening heeft aangegeven dat deze nog door de raad geautoriseerd dienen te worden, in het verslag van bevindingen aan de orde.
16 Jaarverslag Gemeente Voerendaal 2013
Rekeningresultaat 2013
Begroting 2013
(bedragen x € 1.000)
na wijzigingen
Programma
Rekening 2013
Resultaat Afwijking
Lasten
Baten
Saldo
Lasten
Baten
Saldo
Abs.
%
Openbare ruimte
6.335
2.394
-3.941
5.566
2.380
-3.186
755
19%
Samen Wonen
1.221
1.578
357
1.779
2.262
483
126
35%
261
259
-2
260
259
-1
1
50%
13.576
5.227
-8.349
12.638
5.172
-7.466
883
11%
2.564
235
-2.329
2.554
242
-2.312
17
1%
9.693 -14.264
22.797
13.227 -1.107
8%
Werk & Economie Mens & Welzijn Bestuur & Dienstverlening Subtotaal Financiering / Algemene dekkingsmiddelen Totaal begroting – rekening
23.957
10.315 -12.482
2.589
16.923
14.334
2.816
16.043
26.546
26.616
70
25.613
26.358
745
675
Geconstateerd is dat bij 1 programma de overschrijding van de werkelijke totale lasten, afgezet tegen de laatst bijgestelde begroting 2013, de vooraf toegestane marge van 10% met een maximum van € 50.000 te boven gaan. Het gaat hier om het programma “Samen Wonen”. Het betreft een overschrijding met € 558.000. Deze wordt met name veroorzaakt door de uitgaven m.b.t. het Kernplan en locatie Dammerich. Deze uitgaven worden afgedekt binnen de bouwgrondexploitatie Kernplan en Dammerich, en hebben derhalve geen budgettaire consequenties. De afwijkingen bij “financiering / algemene dekkingsmiddelen” worden nader toegelicht bij onderdeel D (reserves en voorzieningen). Voor een cijfermatige toelichting per programma wordt verwezen naar de afzonderlijke programma's.
17 Jaarverslag Gemeente Voerendaal 2013
B.4. Categoriale rekening 2013 Naast een inzicht op de lasten en de baten per programma kan de begroting ook weergegeven worden middels een indeling in zogenaamde categorieën. Het volgende overzicht geeft deze indeling weer. Categoriale rekening
Absoluut (bedragen)
Kostencategorie
Inkomstencategorie
Salarissen en sociale lasten
4.192.000 Rijksbijdragen:
Kapitaallasten
2.300.000 Algemene uitkering gemeentefonds
Inkoop goederen: Onderhoud gemeentelijke gebouwen Onderhoudskosten
963.000 1.326.000
9.032.000
Algemene uitkering WMO
1.339.000
WSW
1.941.000
Compensatie bijstandsuitkeringen
2.178.000
Participatiebudget
Kosten inzake afval en riool
999.000
Inhuur personeel
331.000
Diensten door derden
717.000
Gemeentelijke belastingen:
Energiekosten
207.000
Onroerende zaakbelasting
1.914.000
Verzekeringen
62.000
Afvalstoffenheffing
1.051.000
Rioolheffing
1.202.000
Materiaal, werkzaamheden
Overige rijksbijdragen
317.000
14.848.000
1.114.000
5.719.000 Toeristenbelasting Subsidies en bijdragen: Bijdragen aan instellingen Subsidies aan verenigingen
41.000
2.763.000 542.000
30.000
Bevolkingsleges
230.000
Bouwleges en gebruiksverg.
455.000
Overige heffingen
131.000
3.305.000
5.013.000
Sociale voorzieningen / zorg: Bijstandsuitkeringen Participatiebudget Kwijtschelding gemeentelijke belastingen Leerlingenvervoer
2.346.000
292.000
Eigen bijdragen huishoudelijke hulp
388.000
317.000 75.000 194.000
WSW
2.084.000
WMO-voorzieningen
2.113.000
Toevoegingen reserves
Huren en pachten
Verkoop gronden
1.135.000
7.129.000 Rente en dividend
1.273.000
2.270.000 Onttrekkingen reserves
1.961.000
Toevoegingen voorzieningen
308.000 Onttrekkingen voorzieningen
666.000
Overige lasten
389.000 Overige baten
781.000
Subtotaal lasten Rekeningsaldo Totale lasten 2013
25.612.000 Subtotaal baten
26.357.000
745.000 26.357.000 Totale baten 2013
18 Jaarverslag Gemeente Voerendaal 2013
26.357.000
Het bedrag voor “overige baten” is fors hoger dan in de primitieve begroting geraamd. Dit wordt voornamelijk veroorzaakt door mutaties grondexploitatie Kernplan en Dammerich (€ 600.000) en vergoedingen gebruik sportaccommodaties (€ 11.000). Relatief gezien hebben deze categorieën vergeleken met de begroting van 2013 de volgende impact: Categoriale rekening 2013 Kostencategorie
Relatief (procenten) Begroting
Realisatie Inkomstencategorie 16% Rijksbijdragen
Begroting
Realisatie
56%
56%
20%
19%
Salarissen en sociale lasten
18%
Kapitaallasten
16%
Inkoop goederen
16%
22% Huren en pachten
1%
1%
Subsidies en bijdragen
14%
13% Eigen bijdragen huishoudelijke hulp
1%
1%
Sociale voorzieningen / zorg
29%
27% Verkoop gronden
3%
4%
5%
5%
12%
8%
1%
3%
9% Gemeentelijke belastingen
Rente en dividendopbrengsten Toevoegingen reserves
5%
8% Onttrekkingen reserves
Toevoegingen voorzieningen
0%
1% Onttrekkingen voorzieningen
Overige lasten
2%
1% Overige baten
0%
3%
Rekeningsaldo
0%
3% Rekeningsaldo
1%
0%
100%
100%
Totale lasten 2013
100%
100% Totale baten 2013
De relatief hoge afwijking bij kapitaallasten wordt veroorzaakt doordat investeringsprojecten welke in één keer worden afgeschreven nog niet (geheel) gerealiseerd zijn in 2013, waardoor de kapitaallasten beduidend lager uitvallen. Dit is eveneens de oorzaak van de relatieve afwijking bij onttrekkingen reserves. De relatief hoge afwijking bij “inkoop goederen” wordt met name veroorzaakt door niet in primitieve begroting geraamde verbouwing dienstgebouw buitendienst (€ 170.000) en renovatie sportcomplex De Joffer (€ 600.000), niet uitgevoerd groot onderhoud 't Wouves i.v.m. geplande verbouwing (-/- € 90.000), niet in de primitieve begroting geraamd onderhoud Retersbekerweg (€ 300.000) en kosten bouwgrondexploitatie Kernplan (€ 380.000). Verwezen wordt naar eerder genomen raadsbesluiten, waaronder de najaarsrapportage 2013 en Nota Reserves en Voorzieningen 2013. Verder verschillen de procentuele verhoudingen als gevolg van de afwijking tussen het totaal bedrag lasten en baten van de categoriale begroting (€ 24.887.000) en de categoriale rekening (€ 26.358.000).
B.5. Realisatie in primitieve begroting opgenomen dekkingsplan Bij de totstandkoming van de begroting 2013 is een aantal bezuinigingsmaatregelen en ombuigingen voor 2013 genomen, waarbij geen belastingverhogingen nodig waren. In deze paragraaf willen we met name stil staan bij de mate waarin de voorgenomen maatregelen ter dekking van de begroting (het dekkingsplan) zijn gerealiseerd. Dekkingsplan
Begroot
Realisatie
Ombuigingen / bezuinigingen Werkbudget Natuur & Landschap
30.000 Ombuiging gerealiseerd.
Landschapsinrichting
20.000 Ombuiging gerealiseerd.
Incidentele inzet gemeentelijke reserves Inzet reserve reconditionering archief
Totaal dekkingsplan
90.000 Inzet reserve op basis werkelijke kosten in 2013 (€ 0). Het verschil blijft voor dit doel beschikbaar binnen de reserve reconditionering archief. 140.000 Gerealiseerd
19 Jaarverslag Gemeente Voerendaal 2013
De mate waarin het voorgenomen dekkingsplan 2013 is gerealiseerd, geeft het vertrouwen dat de huidige budgetten, die vanuit 2013 ook doorwerken in de komende jaren, reëel zijn en niet achteraf tot hoge bijstellingen (verhogingen) zullen leiden.
B.6. Realisatie in primitieve begroting opgenomen p.m. posten Naast eerder genoemd dekkingsplan, is in de begroting tevens gewezen op een groot aantal zogenaamde p.m.-posten. Bij deze posten kon bij het opstellen van de begroting niet concreet worden aangegeven wat de financiële impact ervan zou zijn. Voor deze posten werd derhalve geen bedrag geraamd. Wat dat betreft hielden deze posten een zodanig risico in, dat bij het oordeel omtrent de financiële positie hiermee rekening moest worden gehouden. In onderstaand overzicht blijkt in welke mate deze posten tot consequenties voor de jaarrekening 2013 hebben geleid. In begroting voor 2013 opgenomen p.m.-posten
Actuele stand van zaken
Matige financiële impact: < € 50.000 Opwaardering park 't Brook; financiële consequenties van opwaardering van 't Brook zijn niet opgenomen in de begroting.
In de begroting 2014-2018 is voor opwaardering parkgebied 't Brook € 600.000 opgenomen.
Opwaardering park Klimmen; financiële consequenties van het opwaarderen van het park Klimmen zijn nog niet opgenomen in de begroting.
Bij raadsbesluiten van 21-02-2013 en 27-06-2013 is voor opwaardering parkgebied Klimmen in totaal € 355.000 beschikbaar gesteld.
Gemeenschapshuis Op d'r Plats; financiële consequenties van het opknappen van het gemeenschapshuis zijn nog niet opgenomen in de begroting.
Bij raadsbesluit van 30-01-2014 is voor de renovatie van Op d'r Plats € 900.000 beschikbaar gesteld.
Leefbaarheidsproject Ubachsberg (maatschappelijke opgave); financiële consequenties leefbaarheidsproject zijn nog niet opgenomen in de begroting.
Bij raadsbesluit van 30-01-2014 is voor verwerving van de fanfarezaal en realisatie van een fysieke verbinding met ouderensoos, peuterspeelzaal en basisschool € 600.000 beschikbaar gesteld.
RUD; financiële consequenties van de vorming van de regionale uitvoeringsdienst zijn nog niet in de begroting verwerkt.
Bij raadsbesluit van 13-12-2012 zijn de financiële middelen voor de basistaken RUD ad € 33.000 in de meerjaren begroting opgenomen.
Krediet reconstructie Heerlerweg (aanvullend) als gevolg van het aangenomen amendement bij begrotingsbehandeling op p.m. gesteld.
Bij raadsbesluit van 21-02-2013 is een aanvullend krediet van € 528.000 beschikbaar gesteld. De werkzaamheden zijn nagenoeg geheel gerealiseerd.
Fusie Klimmania TC en SCKR; financiële consequenties van de fusie van beide voetbalverenigingen zijn nog niet in de begroting verwerkt.
In de begroting 2014-2018 is voor renovatie van de accommodatie VV Hellas € 500.000 opgenomen.
Krediet aanleg groene buffer Ransdaal is als gevolg van het aangenomen amendement bij begrotingsbehandeling op p.m. gesteld.
In de begroting 2014-2018 is voor de aanleg van een groene buffer € 235.000 opgenomen.
Forse financiële impact > € 50.000 Groenstructuurplan; financiële consequenties van het In de begroting 2014-2018 is voor het planmatig groenstructuurplan zijn nog niet opgenomen in de gemeentelijk uitvoeringsprogramma structureel een begroting. bedrag van € 51.000 opgenomen. Krediet Hogeweg renovatie is als gevolg van het In de begroting 2014-2018 is voor de renovatie van aangenomen amendement bij begrotingsbehandeling de Hogeweg € 600.000 opgenomen. op p.m. gesteld. Conclusie: In 2013 hebben de p.m.-posten geen nadelig financieel effect gehad.
20 Jaarverslag Gemeente Voerendaal 2013
C. Rekeningresultaat vóór en na reserveringen De rekening 2013 sluit met een voordelig saldo van € 745.000. Dit saldo is niet alleen het resultaat van het verschil van de baten en lasten. Wat hierin meespeelt zijn de onttrekkingen alsmede de toevoegingen aan de reserves. Met andere woorden, het resultaat komt mede tot stand door aanwending of aanvulling van de "gemeentelijke spaarpotten". Conform het Besluit Begroting en Verantwoording gemeenten (BBV) dient het totale begrotings- en jaarrekeningresultaat echter zowel inclusief als exclusief de onttrekkingen aan reserves inzichtelijk te worden gemaakt. Uit onderstaand overzicht blijkt dat als wordt afgezien van onttrekkingen en toevoegingen aan de reserves sprake is van een positief jaarrekeningresultaat van € 1.054.000.
Rekeningresultaten voor reserveringen 2006 - 2013 16.000 14.384
14.000 12.000
bedrag x € 1.000
10.000 8.000 6.000 4.000 2.000
1.054 -590
0
-953
-571
-1.952
-336
-2.351
-2.000 -4.000 2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
Analyse rekeningresultaat vóór en ná reserveringen Programma-resultaten excl. reserveringen
Lasten
Baten
Saldo
Openbare ruimte
-5.566.000
2.380.000
-3.186.000
Samen Wonen
-1.779.000
2.262.000
483.000
-260.000
259.000
-1.000
-12.638.000
5.172.000
-7.466.000
-2.554.000
242.000
-2.312.000
-22.797.000
10.315.000
-12.482.000
-546.000
14.082.000
13.536.000
-23.343.000
24.397.000
1.054.000
Werk & Economie Mens & Welzijn Bestuur & Dienstverlening Totaal Programma's Financiering en algemene dekkingsmiddelen Resultaat vóór reserveringen
21 Jaarverslag Gemeente Voerendaal 2013
Analyse rekeningresultaat vóór en ná reserveringen Reserveringen per programma
toevoegingen
onttrekkingen
Openbare ruimte: Toevoeging reserve egalisatie belastingtarieven (resultaat inzameling huishoudelijk afval 2013 + resultaat GR 2013)
82.000
Toevoeging egalisatiereserve riolering, dekking exploitatielasten
91.000
Toevoeging reserve afschrijving maatschappelijk nut, ontvangen BDU-gelden fietsstroken
7.000
Onttrekking egalisatiereserve openbare verlichting, dekking lasten Openbaar verlichtingsplan
30.000
Onttrekking reserve afschrijving maatschappelijk nut
196.000
Onttrekking reserve egalisatie belastingtarieven
247.000
Onttrekking reserve economie & toerisme, dekking kosten opwaardering wandel- en fietsverbindingen
1.000
Samen Wonen: Toevoeging algemene reserve, verkoop grond locatie voormalige basisschool Kunrade
830.000
Toevoeging algemene reserve, verkoop pand Raadhuisplein 1a-1b
294.000
Toevoeging reserve krimp, ontvangen bedrag 2013
99.000
Toevoeging reserve volkshuisvesting, bijdrage Cicero in kosten planontwikkeling Dammerich
50.000
Onttrekking reserve volkshuisvesting, kosten woonconsulent
49.000
Onttrekking reserve volkshuisvesting, actualiseren bestemmingsplannen
26.000
Onttrekking reserve volkshuisvesting, overboeking naar algemene reserve conform nota reserves en voorzieningen
137.000
Onttrekking reserve volkshuisvesting, juridische advisering en advisering ruimtelijke ontwikkeling
21.000
Onttrekking reserve Besluit Woninggebonden Subsidies, dekking exploitatielast
9.000
Werk & Economie: Mens & Welzijn: Onttrekking algemene reserve, leefbaarheidsproject Ubachsberg
10.000
Onttrekking algemene reserve, leefbaarheidsproject Klimmen
21.000
Onttrekking reserve Wwb, gedeeltelijke afdekking tekort op bedrijfsvoeringskosten Kompas
32.000
Onttrekking reserve afschrijving activa met economisch nut, dekking afschrijvingslasten van o.a. brede school
195.000
Bestuur & Dienstverlening: Toevoeging reserve overloop, resultaat jaarrekening 2012
213.000
Toevoeging algemene reserve, resultaat jaarrekening 2012
106.000
Toevoeging algemene reserve, reserve volkshuisvesting conform nota reserves en voorzieningen
137.000
Toevoeging reserve reconditioneren archief, instellen reserve vanuit algemene reserve
360.000
Onttrekking algemene reserve, jaarrekeningsaldo 2012
319.000
Onttrekking algemene reserve, voeding reserve reconditioneren archief
360.000
22 Jaarverslag Gemeente Voerendaal 2013
Analyse rekeningresultaat vóór en ná reserveringen Onttrekking reserve afschrijving activa met economisch nut, dekking afschrijvingslasten
114.000
Onttrekking reserve overloop, gerealiseerde zaken uit overlopende posten jaarrekening 2012
193.000
Totaal reserveringen Resultaat ná reserveringen
2.269.000
1.960.000
-25.612.000
26.357.000
23 Jaarverslag Gemeente Voerendaal 2013
745.000
D. Reserves en voorzieningen Voor een juist inzicht in de financiële positie dient de omvang van het eigen vermogen van de gemeente nader beschouwd te worden. Dit eigen vermogen wordt gevormd door de reserves. We onderscheiden daarbij de algemene reserve, die dienst doet als zogenaamde "buffer" voor toekomstige incidentele tegenvallers, enerzijds en de bestemmingsreserves, gelden die opzij gezet zijn voor specifieke bestemmingen, anderzijds. Verder is het ook van belang om oog te hebben voor de omvang en vooral de toereikendheid van de diverse voorzieningen waarmee toekomstige risico's en verplichtingen zoveel mogelijk dienen te worden afgedekt. In onderstaand overzicht wordt de omvang en het verloop van de diverse reserves en voorzieningen in 2013 ten opzichte van de begroting 2013 neergezet. Verloop reserves/voorzieningen bedragen * € 1.000 Algemene reserve
Begroting 2013 begin 2013
Jaarrekening 2013
mutaties 2013 eind 2013
begin 2013
mutaties 2013 eind 2013
3.026
533
3.559
3.145
977
4.122
Bestemmingsreserves
16.358
-2.310
14.048
16.169
-348
15.821
totaal reserves
19.384
-1.777
17.607
19.314
629
19.943
3.401
-951
2.450
3.935
-925
3.010
22.785
-2.728
20.057
23.249
-296
22.953
totaal voorzieningen Totaal reserves en voorzieningen
De afwijking in het beginsaldo tussen de jaarrekening en begroting wordt veroorzaakt door effecten vanuit besluiten die genomen zijn tussen de besluitvorming van de begroting 2013 (november 2012) en de jaarrekening 2012 (juni 2013). Bij het opmaken van de jaarrekening 2012 bleek de reservepositie van de gemeente per ultimo 2012 € 70.000 negatiever dan waarmee bij het samenstellen van de begroting 2013 is uitgegaan. Dit is met name veroorzaakt doordat de egalisatiereserves riolering (€ 88.000) en openbare verlichting (€ 33.000), en de reserve afschrijving maatschappelijk nut (€ 276.000) meer zijn belast. Hier staat tegenover dat de algemene reserve (€ 120.000) en de reserve volkshuisvesting (€ 43.000) in 2012 minder zijn aangesproken dan waarmee bij de samenstelling van de begroting rekening is gehouden. Daarnaast is het resultaat afvalinzameling 2012 (€ 169.000) aan de reserve egalisatie belastingtarieven toegevoegd, waarmee eveneens bij de samenstelling van de begroting geen rekening is gehouden. De voorzieningenpositie is € 534.000 positiever gebleken bij het opstellen van de jaarrekening 2012, dan waarvan uitgegaan is bij het samenstellen van de begroting 2013. Een dotatie aan de voorziening voormalig personeel (€ 230.000), een lagere onttrekking aan de voorziening onderhoud gemeentelijke gebouwen (€ 350.000) en een hogere onttrekking aan de voorziening dubieuze debiteuren (€ 45.000) zijn hier debet aan. Voor de daadwerkelijke onttrekkingen aan de reserves wordt verwezen naar de tabel bij onderdeel C.
24 Jaarverslag Gemeente Voerendaal 2013
E. Investeringsprojecten Naast de zogenoemde exploitatie, de jaarlijkse baten en lasten, zijn er nog diverse lopende investeringsprojecten. Dit betreffen eenmalige grote uitgaven, welke niet rechtstreeks in één keer in het resultaat van een boekjaar tot uitdrukking komen, maar waarbij over een langere periode de lasten via rente en afschrijving (kapitaallasten) worden toegerekend. Onderstaand wordt de stand van de investeringsprojecten eind 2013 weergegeven: Lopende investeringen Gevoteerde krediet Raadsbesluit
Huidige stand van zaken
Bedrag Gerealiseerd
Restant
Gereed
Opwaardering parkgebied Klimmen, deelgebied I
Rb. 21-02-2013
210.000
172.000
38.000
2014
Opwaardering parkgebied Klimmen, deelgebied II
Rb. 27-06-2013
145.000
0
145.000
Aankoop grasmaaier
Vjr.rapp. 2013
26.000
26.000
0
gereed
Reconstructie Colmont Retentiebuffer Colmont
Begroting 2007 Begroting 2003 Njr.rapp. 2003
63.000 213.000 -28.000 248.000
65.000
-2.000
gereed
196.000 261.000
-11.000 -13.000
Ombouw naar verbeterd gescheiden stelsel Begroting 2003 Lindelauf Njr.rapp. 2003
232.000 -41.000 191.000
196.000
-5.000
2014
gereed
Herstel foutieve aansluitingen
Njr.rapp. 2009
30.000
34.000
-4.000
gereed
Rioolverzwaring H.v.Veldekestr.Wachtendonkstr.-v.Elmpstr.
Begroting 2012
315.000
322.000
-7.000
gereed
Telemetrie gemalen en overstorten
Begroting 2007
200.000
53.000
147.000
2014
Retersbekerweg: – renovatie verharding – afkoppelen riool
Begroting 2012 Begroting 2012
375.000 360.000 735.000
378.000 358.000 736.000
-3.000 2.000 -1.000
Weustenrade: – verharding – riolering
Begroting 2011 Begroting 2011
375.000 456.000 831.000
321.000 462.000 783.000
54.000 -6.000 48.000
Begroting 2011 Begroting 2012
600.000 1.670.250 2.270.250
301.000 327.000 628.000
299.000 1.343.250 1.642.250
Begroting 2013 Begroting 2013
816.000 720.000 1.536.000
208.000 268.000 476.000
608.000 452.000 1.060.000
Begroting 2010
52.000
0
52.000
2014
Vincentiusstraat, rioolvervanging (onderdeel Begroting 2012 afkoppelplan Voerendaal West / kernplan fase II)
43.000
0
43.000
2014
Parallelweg-Jeustraat, rioolverzwaring Begroting 2012 (onderdeel afkoppelplan Voerendaal West / kernplan fase II)
157.000
0
157.000
2014
300.000
67.000
233.000
gereed
2014
Afkoppelplan Voerendaal West (onderdeel kernplan fase II) – verharding – riolering Kernplan fase II – verharding – riolering
2014
Hoensweg, rioolverzwaring (onderdeel afkoppelplan Voerendaal West / kernplan fase II)
Kernplan fase II – stimulering bouw
2014
2014 Begroting 2014
25 Jaarverslag Gemeente Voerendaal 2013
Lopende investeringen Gevoteerde krediet Raadsbesluit
Huidige stand van zaken
Bedrag Gerealiseerd
Restant
Gereed gereed
Raadhuisplein: – herinrichting verharding – riolering
Begroting 2013 Begroting 2013
100.000 350.000 450.000
104.000 353.000 457.000
-4.000 -3.000 -7.000 2014
Reconstructie Heerlerweg (rotonde t/m gemeentegrens) – verharding – riolering
Reconstructie Ransdalerstraat – verharding – riolering
Begroting 2011 Rb. 21-02-2013 Begroting 2011 Rb. 21-02-2013
100.000 339.000 105.000 189.000 733.000
426.000
13.000
315.000 741.000
-21.000 -8.000
Begroting 2013 Begroting 2013
290.000 1.355.000 1.645.000
0 53.000 53.000
290.000 1.302.000 1.592.000
2015
Reconstructie Valkenburgerweg, viadukt autosnelweg A79 tot bedrijventerrein LG: – verharding
2014 Begroting 2011
650.000
38.000
612.000
Reconstructie Valkenburgerweg, kruispunt Bergseweg tot bedrijventerrein LG: – verharding – riolering
Begroting 2011 Begroting 2011
745.000 177.000 922.000
0 0 0
745.000 177.000 922.000
Holleweg, rioolvervanging
Begroting 2012
13.000
0
13.000
2015
Lokale bewegwijzering
Begroting 2011
60.000
33.000
27.000
gereed
Komgrenzen
Begroting 2011
150.000
139.000
11.000
gereed
Dorpsplein Ransdaal
Begroting 2010
250.000
296.000
-46.000
gereed
Njr.rapp. 2008 Vjr.rapp. 2009 Njr.rapp. 2009
50.000 614.000 253.000 -385.000 185.000 717.000
515.000
17.000
203.000 718.000
-18.000 -1.000
Herinrichting Drossaert de Limpensplein: – verharding
2015
gereed
– verharding aangrenzend – ISV-subsidie – riolering
Vjr.rapp. 2009
Bernardusplein, reconstructie
Begroting 2011
150.000
9.000
141.000
2014
GVVP, maatregelen 2013
Begroting 2013
250.000
231.000
19.000
gereed
Multifunctioneel sportveld Cortemich
Vjr.rapp. 2010 Rb. 14-04-2011 bijdragen derden
30.000 65.000 65.000 160.000
123.000
37.000
Opwaardering 't Wouves
Rb. 24-05-2012
620.000
46.000
574.000
Aanleg kunstgrasveld RKVVV
Rb. 07-07-2011 Rb. 11-04-2013 Begroting 2014
120.000 424.000 -150.000 394.000
428.000
-34.000
Nieuwbouw gemeentehuis
Rb. 15-12-2011
5.202.000
5.362.000
-160.000
gereed
Content Management Systeem
Begroting 2012
45.000
42.000
3.000
2014
Vervanging Cognos
Begroting 2013
25.000
21.000
4.000
2014
Oracle applicationserver – Oracle migratie
Begroting 2013
25.000
24.000
1.000
gereed
26 Jaarverslag Gemeente Voerendaal 2013
2014
2014 gereed
Lopende investeringen Gevoteerde krediet Raadsbesluit
Huidige stand van zaken
Bedrag Gerealiseerd
Restant
Gereed
Zaaksysteem (samenvoeging van Mid-office zaaksysteem, klantcontactsysteem, Midoffice corsa stekker, bestuursmodule en subsidie-applicatie)
Begroting 2013
170.000
1.000
169.000
2014
Telefonie
Begroting 2013
30.000
0
30.000
2014
Vervanging VW-bedrijfsbus
Begroting 2011
43.000
41.000
2.000
Gereed
Uit bovenstaande tabel blijkt dat bij enkele investeringsprojecten sprake is van een overschrijding van het beschikbare krediet. Onderstaand hierover een beknopte toelichting: Dorpsplein Ransdaal De overschrijding wordt veroorzaakt door een aantal maatregelen c.q. werkzaamheden waarmee oorspronkelijk geen rekening was gehouden. Het gaat hierbij om met name: –leveren en plaatsen evenementenkasten voor elektriciteits- en watervoorziening inclusief aanbrengen mantelbuizen t.b.v. evenementenkasten en openbare verlichting; –aanleg nieuwe waterleiding rondom Dorpsplein; –aanpassing stapelmuur. Aanleg kunstgrasveld RKVVV Bij de samenstelling van de begroting 2014 is het benodigde krediet met € 150.000 naar beneden bijgesteld op basis van de totaal te verwachten kosten. Deze inschatting blijkt achteraf te optimistisch. Nieuwbouw gemeentehuis De overschrijding wordt veroorzaakt door een gewijzigde opdrachtstelling, kosten tijdelijke huisvesting, nieuwe kozijnen “oude” bestuursgedeelte en diverse overige kleinere posten. Terzake wordt verwezen naar de raadsinformatiebrief van 28 juni 2013. Hier staat tegenover dat de verzekeringsuitkering hoger is uitgevallen dan oorspronkelijk geraamd, waarmee de genoemde overschrijding ruimschoots wordt afgedekt.
27 Jaarverslag Gemeente Voerendaal 2013
F. Oordeel omtrent de financiële positie In de voorgaande paragrafen is specifiek ingegaan op de diverse aspecten die van belang zijn bij het oordeel omtrent de financiële positie. In dit verband is verder nog van belang op welke wijze en met welke inkleding van risico's de gemeente haar geldleningen heeft aangetrokken c.q. haar overtollige gelden heeft uitgezet. Bovendien spelen ook de onbenutte belastingcapaciteit en het weerstandsvermogen, in relatie tot de risicoparagraaf een duidelijke rol. Hieraan zijn specifieke paragrafen gewijd, waarnaar hier kortheidshalve wordt verwezen (“weerstandsvermogen”, “lokale heffingen” en “treasury”). Aspect financiële positie
Veranderingen
Oordeel
Budgettaire ruimte / rekeningsaldo in het afgelopen jaar
Begroting 2013: -/-€ 136.000 Jaarrekening 2013: € 745.000
Verbeterd
Budgettaire ruimte in meerjarenperspectief
Meerjarenperspectief 2014-2018: Er is sprake van een structureel overschot (begroting 2014) => Ten opzichte van de begroting 2013 is meerjarig sprake van een verbetering.
Verbeterd
Absolute omvang reserves (algemene reserve + bestemmingsreserves)
Begroting 2013: verwachte omvang eind 2013 € 17,6 miljoen. Jaarrekening 2013: werkelijke omvang eind 2013 € 19,9 miljoen.
Verbeterd
Aanwendbaarheid van reserves
Geraamde vrije aanwendbaarheid begroting 2013: € 4.475.000 Werkelijke vrije aanwendbaarheid jaarrekening 2013: € 4.122.000 *
Verbeterd
Treasury
De solvabiliteit (verhouding tussen het eigen Verbeterd vermogen en het balanstotaal) is in 2013 met 1% toegenomen. 2012: 40% 2013: 41%
Omvang risico-paragraaf
Risico's uit de risico-paragraaf begroting 2013 hebben niet geleid tot negatieve financiële consequenties.
Gelijk gebleven
Totaal oordeel financiële positie
Gezien bovenstaande ontwikkelingen
Verbeterd
* Dit bedrag is exclusief de voorgestelde toevoeging van het jaarrekeningresultaat 2013 ad € 501.000. Hiermee rekening houdend is het oordeel “verbeterd”. De financiële positie van de gemeente Voerendaal is in het afgelopen jaar verbeterd.
28 Jaarverslag Gemeente Voerendaal 2013
G. Besluitvorming jaarrekening
Met het vaststellen van de jaarrekening 2013 verleent de gemeenteraad het college van burgemeester en wethouders decharge over het gevoerde beleid van 2013. Daarnaast wordt de raad gevraagd in te stemmen met de bestemming van het positief jaarrekeningresultaat van € 745.000. Voorgesteld wordt: 1. € 501.000 toe te voegen aan de algemene reserve. 2. een reserve overloop te vormen ad € 244.000, bestaande uit: € 22.000 restant budget bomenbestek; € 75.000 restant budget realisatie openbare verlichting Penderskoolhofweg; € 6.000 budget grondaankoop realisatie wandeldoorsteek Karstraat-Akerweg; € 43.000 budget decentralisatie jeugdzorg; € 83.000 budget decentralisatie begeleiding AWBZ naar WMO; € 15.000 restant budget onderhoud voetbalvelden tbv slaan waterput RKSVB;
29 Jaarverslag Gemeente Voerendaal 2013
30 Jaarverslag Gemeente Voerendaal 2013
Deel 2 PROGRAMMAVERANTWOORDING 2013
31 Jaarverslag Gemeente Voerendaal 2013
32 Jaarverslag Gemeente Voerendaal 2013
Programma OPENBARE RUIMTE DEEL 1.
Problematiek en Kaders
1.1 Inhoud programma De hoofddoelstelling van het programma ''Openbare ruimte'' is het in stand houden en verbeteren van de openbare ruimte met als doel het creëren van een aantrekkelijke leefomgeving afgestemd op de veranderende behoeften en wensen van de gebruikers. Centraal staat hierbij het realiseren van vijf leefbare kernen alsmede de instandhouding van het karakteristieke landelijke gebied van Voerendaal. Bij het ontwikkelen en uitvoeren van beleid op het gebied van openbaar groen, water, riolering, milieu, infrastructuur en verkeer komt de focus met name te liggen op: • een goede bereikbaarheid van de gemeente alsmede een goede verkeersdoorstroming. • het vergroten van de toegankelijkheid om de mobiliteit nu en in de toekomst te waarborgen. • het realiseren van een robuust watersysteem afgestemd op de specifieke lokale omstandigheden en de veranderende klimatologische omstandigheden. • het beschermen en verdere ontwikkelingen van de waardevolle groenstructuren zowel binnen de kernen alsmede het buitengebied. • het verminderen van de belasting op het milieu. 1.2 Kengetallen
Tevredenheid beheer en onderhoud 8 7
Schaalscore
6 5 2009 2011
4
2013 3 2 1 0 Totaal gemeente
Kunrade
Voerendaal
Klimmen
Ubachsberg
Ransdaal
(bron: parkstadmonitor)
Bovenstaande tabel geeft een rapportcijfer over de ervaren tevredenheid inzake beheer en onderhoud openbare ruimte. Ondanks verschillen per kern zien we een algemene tendens van toename in tevredenheid.
33 Jaarverslag Gemeente Voerendaal 2013
Tevredenheid verkeersvoorzieningen in de buurt 8 7
Schaalscore
6 5
2009 2011
4
2013 3 2 1 0 Totaal gemeente
Kunrade
Voerendaal
Klimmen
Ubachsberg
Ransdaal
(bron: parkstadmonitor)
Deze tabel geeft een rapportcijfer over de ervaren tevredenheid inzake de verkeersveiligheid in de buurt. Ondanks de verschillen per kern zien we een algemene tendens van toename in tevredenheid.
DEEL 2.
Bereikte resultaten
In dit deel wordt per programma-onderdeel in beeld gebracht wat we per speerpunt hebben bereikt en wat we hiervoor hebben gedaan.
Bestuurlijke prioriteiten GVVP 2012 – 2015 (gemeentelijk verkeer- en vervoerplan) Begroting 2013 Planning:
Jaarrekening 2013
Aanpak schoolomgeving Continu: Communicatie en overleg (alle scholen).
1e kwartaal 2013: - Voorbereiding in overleg met betrokkenen over herinrichting schoolomgeving; - Ransdaal i.v.m. voorgenomen reconstructie Ransdalerstraat.
In 2013 hebben wederom diverse overlegmomenten met de basisscholen plaatsgevonden. De resultaten van deze bijeenkomsten hebben de input gevormd voor een aantal aanpassingen die rondom de scholen zijn doorgevoerd. De schoolzone-markeringen zijn overeenkomstig de afspraken met de scholen gerealiseerd. De schoolzoneborden voor basisschool Ummer Clumme en Berg-op zijn gerealiseerd met eigen logo's van de scholen. Daarnaast zijn bij deze scholen de parkeervoorzieningen verbeterd. Bij de bredeschool Cortemich is de algemene verkeersafwikkeling verder geoptimaliseerd. Het verbeteren van de parkeervoorzieningen aldaar geschiedt in combinatie met parkeervoorziening sportcomplex 'De Joffer'. De voorbereiding voor dit project heeft in het 4e kwartaal
34 Jaarverslag Gemeente Voerendaal 2013
plaatsgevonden. 3e en 4e kwartaal 2013: Uitvoering in combinatie met reconstructie Uitvoering zal gelijktijdig met de reconstructie van de Ransdalerstraat plaatsvinden in 2015. Ransdalerstraat. Inrichting Essentiële herkenbaarheidskenmerken 1e en 2e kwartaal 2013: Inrichting EHK zones.
Het aanbrengen van de markeringen en bebording is, aansluitend aan de aanpassingen van de bebouwde komvoorzieningen, uitgevoerd.
Handhavingskalender Politie en BOA Continu: Uitvoeren handhavingskalender Politie en Overeenkomstig de opgestelde handhavingskalender zijn gecombineerde BOA. handhavingsacties uitgevoerd door het verkeershandhavingsteam, de regio-politie en de BOA. 1e kwartaal 2014: De resultaten worden in het voorjaar 2014 Rapportage evaluatie gecommuniceerd. handhavingskalender 2013. Realisatie fietsoversteek Putterweg 1e en 2e kwartaal 2013: Aanleg fietsoversteek Putterweg (i.c.m. maatregelen Retersbeek).
Verkeerscirculatieplan Centrum Klimmen 2e en 3e kwartaal 2013: Opstellen verkeerscirculatieplan centrum Klimmen.
De fietsoversteek aan de Putterweg ter plaatse van de aansluiting met de Retersbekersweg is, binnen het project “reconstructie Retersbekerweg” en binnen de thans beschikbare ruimte, gerealiseerd. Binnen het project Corio Glana wordt bekeken of verdere optimalisatie bereikt kan worden door verbreding van het kunstwerk over de Geleenbeek. Gemeentebreed is een nieuwe lokale bewegwijzering aangebracht. De bewegwijzering “centrum Klimmen” maakt hier integraal deel van uit.
Fietsvoorziening Dalstraat en Daelsweg 1e en 2e kwartaal 2013: Uitvoeren onderzoek fietsvoorziening en verlichting Dalstraat en Daelsweg.
Het haalbaarheidsonderzoek naar de fietsvoorzieningen van de Daelsweg is uitgevoerd. De resultaten van dit onderzoek zijn bemoedigend ten aanzien van de technische haalbaarheid. Ten aanzien van het thema grondpositie en 3e kwartaal 2013: noodzakelijke grondverwerving vindt een nadere Rapportage resultaten onderzoek. verdieping plaats. Na afronding van deze verdiepingsslag zal de raad integraal worden 4e kwartaal 2013: Afhankelijk van resultaten worden plannen geïnformeerd over het onderzoek. uitgewerkt. Verkeerssituatie Koekoeksweg / Winthagen 1e kwartaal 2013: Beoordelen verkeerssituatie Koekoeksweg / Winthagen en opstellen oplossingen in overleg met inwoners
Tijdens een werksessie met de bewoners van Winthagen zijn de knelpunten en mogelijke oplossingsrichtingen besproken.
35 Jaarverslag Gemeente Voerendaal 2013
Winthagen. 2e kwartaal 2013: Uitvoeren maatregelen.
De maatregelen zijn uitgevoerd in samenspraak met de bewoners van Winthagen. Hierbij is ook de situatie aan de Koekoeksweg aangepast.
Monitoren effecten knooppunt Kunderberg 2012-2014: Monitoren effecten aanpassing knooppunt Dit betreft een continu proces. In 2012 en 2013 hebben metingen plaatsgevonden. Deze zullen in Kunderberg. de komende periode worden gecontinueerd. Risico's:
Draagvlak: Bij de uitvoering van maatregelen zal burgerparticipatie actief worden ingezet als middel om draagvlak te creëren bij inwoners, ondernemers en weggebruikers. Het behalen van de doelstellingen is echter mede afhankelijk van houding en gedrag van weggebruikers.
Na de burgerparticipatie voor de totstandkoming van het GVVP, is voor de diverse projecten van het meerjarenuitvoeringsprogramma (MUP) actief overleg gevoerd en gecommuniceerd met betrokkenen en belanghebbenden. Dit waren in 2013 onder andere: – bewoners Craubeek; – bewoners Hunsstraat; – bewoners Winthagen; – bewoners Bourgondië; – schoolomgevingen Klimmen, Ransdaal, Ubachsberg en Brede school: schoolleiding, ouderraden, verkeersouders en omwonenden van de betreffende school; – sportvoorzieningen. Ten aanzien van verbeteringen en het realiseren van parkeervoorziening en entree Bredeschool / sportcomplex De Joffer heeft diverse keren overleg met de school, de beheerder van sportcomplex “de Joffer” en bewoners plaatsgevonden. Overleg met bewoners uit de Goswijnstraat heeft geleid tot aanpassingen in het plan en plangebied. Maatregelen aan de Goswijnstraat zullen worden meegenomen in de aanpak stroomgebied Hogeweg-Oost, welke voorzien is in 2016 en verder.
Financieel: In 2013 is voor uitvoering van maatregelen GVVP Met betrekking tot het GVVP is in de planperiode 2012-2015 € 250.000 per jaar een bedrag van € 231.000 geïnvesteerd (afschrijving in 20 jaar). beschikbaar. Voor wat betreft de fietsvoorziening Dalstraat en Daelsweg betreft dit enkel een haalbaarheidsonderzoek. Afhankelijk van de uitkomsten van het haalbaarheidsonderzoek en de te nemen vervolgstappen zal de raad een eventueel benodigd krediet gevraagd worden. Juridisch planologisch: Beroep en bezwaarprocedures naar aanleiding van te nemen verkeersbesluiten. Door toepassing van burgerparticipatie en uitvoerig te communiceren wordt gepoogd dit risico zoveel mogelijk te beperken.
In 2013 is 1 bezwaarschrift ontvangen naar aanleiding van een genomen verkeersbesluit (de aanleg van een gehandicaptenparkeerplaats). Dit bezwaar is deels gegrond en deels ongegrond verklaard. De maatregelen zijn uiteindelijk in goed overleg met belanghebbenden uitgevoerd.
36 Jaarverslag Gemeente Voerendaal 2013
Groenstructuurplan Planning:
Begroting 2013
Jaarrekening 2013
1e kwartaal 2013: Terugkoppeling aan klankbordgroep ten aanzien van concept groenstructuurplan.
In het 1e kwartaal 2013 is het traject van burgerparticipatie afgerond.
1e kwartaal 2013: Terugkoppeling aan burgers ten aanzien van concept groenstructuurplan. 2e kwartaal 2013: Besluitvorming groenstructuurplan door de raad. Vanaf 3e kwartaal 2013: Uitvoering van het meerjaren uitvoeringsprogramma. 2013-2022: Integreren uitgangspunten groenstructuurplan in ruimtelijke ontwikkelingen.
Risico's:
Het groenstructuurplan gemeente Voerendaal is vastgesteld tijdens de raadsvergadering van 27 juni 2013. De voorbereidingen voor de uitvoering van solitaire maatregelen zijn in 2013 opgestart. Bij de voorbereiding van projecten zijn de uitgangspunten van het groenstructuurplan geïmplementeerd. Binnen de projecten Heerlerweg, Voerendaal-west, Retersbeek en Weustenrade zijn de eerste maatregelen gerealiseerd.
Draagvlak: Bij het tot stand komen van het Bij de uitvoering van de concrete maatregelen is groenstructuurplan wordt uitvoerig ingezet pro-actief met de burger gecommuniceerd om het verkregen draagvlak bij burgers te behouden. op burgerparticipatie. Burgers zijn in de aanloop van het groenstructuurplan (per kern) uitgedaagd om op een hoger abstractie-niveau uitvoerig mee te denken over de groene ontwikkeling van hun woon- en leefomgeving. Daarnaast is een klankbordgroep ingesteld bestaande uit de werkgroep “natuur en landschap”. Desalniettemin dienen alle maatregelen en acties goed gecommuniceerd te worden alvorens wordt overgegaan tot uitvoering. Financieel: Het gekozen ambitie-niveau (hoeveelheid Het groenstructuurplan is opgedeeld in een drietal maatregelen en snelheid van uitvoeren) is onderdelen: bepalend voor de benodigde middelen. In 1.Het planmatig gemeentelijk de begroting 2013 zijn nog geen middelen uitvoeringsprogramma is in financiële, gereserveerd. personele en organisatorische zin vertaald in de begroting 2014. 2.Het projectmatig gemeentelijk uitvoeringsprogramma dient te worden uitgevoerd binnen de reeds beschikbare kredieten. Indien dit niet haalbaar blijkt wordt dit opnieuw aan de raad voorgelegd. 3.Het stimuleringsprogramma is structureel vertaald in de begroting maar wordt per project of plan separaat door de raad behandeld.
37 Jaarverslag Gemeente Voerendaal 2013
Overige onderwerpen Maatregelen Weustenrade De uitvoering van de werkzaamheden in de kern Weustenrade zijn behoudens de aan te brengen asfaltdeklaag conform planning en binnen het beschikbare krediet afgerond in december 2013. Om de kwaliteit van de nieuwe asfaltdeklaag te kunnen waarborgen kan deze alleen worden aangebracht bij een hogere omgevingstemperatuur. Met de afronding van het civieltechnische werk, de aanplant van bomen en het plaatsen van nieuwe openbare verlichting in de gehele kern, voldoet de openbare ruimte weer aan de eisen van deze tijd. Door integraal af te koppelen wordt voldaan aan de milieutechnische eisen ten aanzien van het aantal riooloverstorten op de beek. De basisinspanning in Weustenrade is daarmee gerealiseerd. Ombouw verbeterd gescheiden rioolstelsel Lindelauf / verzwaring H.v.Veldekestraat-Wachtendonkstraatv.Elmpstraat Het project is in oktober, met uitzondering van de realisatie van de buffervoorziening, opgeleverd. De buffer zal ruimtelijk worden ingepast binnen het bredere kader van ontwikkeling parkgebied 't Brook. De kosten voor de buffer (geraamd € 20.000) zullen naar rato worden verantwoord op de beide projecten. Door de vergroting van het gemengde riool tussen de Valkenburgerweg en de Wachtendonkstraat wordt een grote stap gezet om aan de hydraulische eisen en kaders gesteld binnen het vigerende rioleringsplan te voldoen. Tijdens de realisatie van het project Valkenburgerweg wordt door vergroting van de resterende 25 meter gemengde riolering definitief aan de gestelde eisen ten aanzien van de capaciteit voldaan. Binnen het project is door de aanleg van een regenwaterriolering tussen gemeentehuis en vijver 't Brook tevens invulling gegeven aan de afkoppelverplichting (ten gunste van de basisinspanning) vanuit het project Voerendaal West. Het regenwatersysteem is tevens bedoeld voor de afvoer van regenwater van het wegdek en berekend op de ontwikkelingen woningbouw Dammerich, AHOED, het nieuwe zorgcentrum van CICERO en het nieuwe gemeentehuis. Heerlerweg fase 2 De civiele werkzaamheden zijn in november afgerond. De rioolwerkzaamheden hebben 4 weken langer in beslag genomen. De aanwezigheid van een viertal onbekende stalen leidingen (weesleidingen) lag hieraan ten grondslag. Het verwijderen van deze leidingen heeft ertoe geleid dat € 60.000 aan meerkosten zijn verantwoord op het krediet. Bij het kadaster is melding gemaakt van de aangetroffen weesleidingen. Ondanks gedane inspanningen is het vooralsnog niet gelukt om deze kosten te verhalen. Per saldo leiden deze meerkosten in de jaarrekening 2013 tot een overschrijding van slechts € 8.000 (door lagere overige kosten). De meerkosten als gevolg van de weesleidingen worden verantwoord ten laste van het rioolfonds. Retersbekerweg, afkoppelen en renovatie Het project “Afkoppeling en renovatie Retersbekerweg fase 1” is in september conform planning en binnen het beschikbare krediet afgerond. Aanplant van bomen en groen invulling moet nog plaatsvinden binnen het groenstructuurplan. Binnen fase 2 is in november het wegdeel tussen Retersbeek en Klimmen gerenoveerd. Door de aanleg van fietssuggestiestroken en twee verhoogde aansluitingen ter hoogte van de Groeneweg en de Weustenraderweg voldoet de gehele Retersbekerweg aan de inrichtingseisen confom Duurzaam Veilig, een en ander vastgelegd in het vigerende Verkeers- en Vervoerplan. Reconstructie Valkenburgerweg De omvang van deze reconstructie heeft een stevige impact op de omgeving met betrekking tot bereikbaarheid en verkeersdoorstroming, dit mede in relatie met het in najaar 2013 in uitvoering gestelde project 'afkoppelen Voerendaal-West', de herinrichting openbare ruimte kernplan en voorzien groot onderhoud Rijkswaterstaat aan de A79. Ten einde de bereikbaarheid van Voerendaal gedurende de werkzaamheden te waarborgen en overlast te beperken is bij vaststelling van de begroting 2014 ingestemd met een bijgestelde planning van dit project. Ransdalerstraat, riolering en reconstructie Ten einde de bereikbaarheid van Voerendaal/Ransdaal gedurende de werkzaamheden te waarborgen en overlast te beperken is bij vaststelling van de begroting 2014 ingestemd met een bijgestelde planning van dit project, hetgeen betekent dat de voorbereiding van het project in 2014 ter hand wordt genomen en de concrete uitvoering zal geschieden in 2015. De reeds verantwoorde kosten betreffen de aanpassing van het rioolstelsel, de splitsing tussen hemelwater en vuilwater, vanaf het Dorpsplein richting Ransdalerstraat. Dit gebied maakt onderdeel uit van het afstromingsgebied Ransdalerstraat. 38 Jaarverslag Gemeente Voerendaal 2013
DEEL 3.
Financiën
3.1 Financieel overzicht Onderstaand wordt een overzicht gegeven van de financiële impact van dit programma. Op grond van artikel 212 van de financiële verordening is bepaald dat indien de financiële afwijking ten opzichte van de geraamde lasten van dit programma groter dreigt te worden dan 10% met een maximum van € 50.000 het college vooraf toestemming (autorisatie) van de raad nodig heeft om bepaalde uitgaven te verrichten (zie de toelichting bij deel 1, onderdeel 3). Programma Openbare Ruimte
Bedragen x € 1.000
Jaarrekening 2012
Primitieve begroting 2013
Bijgestelde begroting 2013
Jaarrekening 2013
Afwijking
Lasten: Openbaar groen
-807
-981
-1.365
-981
384
Natuur en landschap
-401
-125
-415
-253
162
Milieu
-214
-378
-388
-364
24
Afval
-987
-1.000
-1.000
-916
84
Water en riolering
-1.132
-1.120
-1.120
-1.035
85
Infrastructuur
-2.075
-2.720
-1.687
-1.643
44
-136
-332
-360
-374
-14
-5.752
-6.656
-6.335
-5.566
769
57
48
48
47
-1
130
0
3
3
0
9
8
8
8
0
Afval
1.392
1.079
1.079
1.061
-18
Water en riolering
1.225
1.210
1.210
1.210
0
71
36
44
47
3
5
2
2
4
2
Totaal baten:
2.889
2.383
2.394
2.380
-14
Saldo programma
-2.863
-4.273
-3.941
-3.186
755
Verkeer Totaal lasten: Baten: Openbaar groen Natuur en landschap Milieu
Infrastructuur Verkeer
3.2 Toelichting Openbaar groen Primitieve begroting versus begroting na wijzigingen: De stijging van de lasten met € 384.000 wordt met name veroorzaakt door: • € 60.000 hogere lasten als gevolg van overheveling budget t.b.v. pilot groen; • € 24.000 lagere lasten als gevolg van aanbestedingsvoordeel maaiwerkzaamheden; • € 28.000 hogere lasten bomenbestek en opstellen groenstructuurplan; • € 320.000 hogere lasten als gevolg van afschrijving ineens opwaardering parkgebied Klimmen.
39 Jaarverslag Gemeente Voerendaal 2013
Begroting na wijziging versus realisatie: De lagere lasten van € 384.000 worden met name veroorzaakt door: • € 22.000 lagere lasten snoeibestek bomen; • € 8.000 lagere lasten renovatiemiddelen openbaar groen; • € 9.000 lagere lasten stortkosten openbaar groen; • € 20.000 lagere lasten pilot groen; • € 320.000 lagere kapitaallasten (nog geen afschrijving ineens opwaardering parkgebied Klimmen). De lagere baten van € 1.000 worden met name veroorzaakt door: • € 1.000 lagere baten begraafplaatsrechten gemeentelijke begraafplaats. Natuur en Landschap Primitieve begroting versus begroting na wijziging: De hogere lasten van € 290.000 worden met name veroorzaakt door: • € 43.000 hogere lasten opwaardering wandel- en fietsverbindingen; • € 78.000 hogere lasten Corio Glana; • € 6.000 hogere lasten grondaankoop wandeldoorsteek Karstraat-Akerweg; • € 81.000 hogere lasten aanleg fietspad Tervieren; • € 5.000 hogere lasten brochure Land van Kalk; • € 64.000 hogere lasten eindafrekening herinrichtingsproject Centraal Plateau; • € 12.000 hogere lasten eindafrekening herinrichtingsproject Mergelland Oost. De hogere baten van € 3.000 worden met name veroorzaakt door: • € 3.000 hogere baten grenscorrectie Cortenbacherveld. Begroting na wijziging versus realisatie: De lagere lasten van € 162.000 worden met name veroorzaakt door: • € 42.000 lagere lasten opwaardering wandel- en fietsverbindingen; • € 78.000 lagere lasten Corio Glana; • € 6.000 lagere lasten grondaankoop wandeldoorsteek Karstraat-Akerweg; • € 32.000 lagere lasten aanleg fietspad Tervieren. Milieu Primitieve begroting versus begroting na wijzigingen: De stijging van de lasten met € 10.000 wordt met name veroorzaakt door: • € 10.000 hogere lasten Regionale Uitvoerings Dienst (RUD). Begroting na wijziging versus realisatie: De lagere lasten van € 24.000 worden met name veroorzaakt door: • € 10.000 lagere lasten milieuwerkprogramma; • € 24.000 lagere lasten Regionale Uitvoerings Dienst (RUD); • € 8.000 hogere lasten zwerfvuil. Afval Begroting na wijziging versus realisatie: De lagere lasten van € 84.000 worden met name veroorzaakt door: • € 84.000 lagere lasten inzameling huishoudelijk afval. De lagere baten van € 18.000 worden met name veroorzaakt door: • € 28.000 lagere baten afvalstoffenheffing; • € 4.000 hogere baten afrekening 2012 resultaat gemeenschappelijke regeling RD4; • € 6.000 hogere baten afrekening 2012 stichting afvalfonds (inzameling glas en kunststof).
40 Jaarverslag Gemeente Voerendaal 2013
Water en riolering Begroting na wijziging versus realisatie: De lagere lasten van € 85.000 worden met name veroorzaakt door: • € 33.000 lagere lasten reparatiebestek riolen; • € 12.000 lagere lasten adviesrapportage rioolreiniging; • € 36.000 lagere kapitaallasten rioolinvesteringen. Infrastructuur Primitieve begroting versus begroting na wijzigingen: De daling van de lasten met € 1.033.000 wordt met name veroorzaakt door: • € 300.000 hogere lasten reconstructie Retersbekerweg; • € 88.000 hogere lasten uitbreiding openbare verlichting Penderskoolhofweg; • € 13.000 hogere lasten vervanging openbare verlichting; • € 1.435.000 lagere kapitaallasten afschrijving ineens diverse investeringsprojecten. De toename van de baten met € 8.000 wordt met name veroorzaakt door: • € 8.000 hogere baten BDU bijdrage provincie. Begroting na wijziging versus realisatie: De lagere lasten van € 44.000 worden met name veroorzaakt door: • € 7.000 lagere lasten aanbrengen belijning; • € 75.000 lagere lasten uitbreiding openbare verlichting Penderskoolhofweg; • € 25.000 hogere lasten exploitatie openbare verlichting; • € 15.000 hogere lasten straatreiniging; • € 5.000 lagere kapitaallasten project reconstructie Minnegardsweg. De hogere baten van € 3.000 worden met name veroorzaakt door: • € 3.000 hogere baten straatwerkvergoedingen. Verkeer Primitieve begroting versus begroting na wijzigingen: De stijging van de lasten met € 28.000 wordt met name veroorzaakt door: • € 28.000 hogere lasten gladheidsbestrijding; Begroting na wijziging versus realisatie: De hogere lasten van € 14.000 worden met name veroorzaakt door: • € 12.000 hogere lasten gladheidsbestrijding; • € 2.000 hogere kapitaallasten GVVP maatregelen 2012. De hogere baten van € 2.000 worden met name veroorzaakt door: • € 2.000 hogere baten provinciale subsidie verkeersveiligheid.
41 Jaarverslag Gemeente Voerendaal 2013
42 Jaarverslag Gemeente Voerendaal 2013
Programma SAMEN WONEN DEEL 1.
Problematiek en Kaders
1.1 Inhoud programma De hoofddoelstelling van het programma ''Samen Wonen'' vormt het realiseren van een aantrekkelijke woonen leefomgeving middels het aanbieden van huisvesting afgestemd op veranderende woonwensen en -eisen en de bevolkingskrimp. Centraal staat hierbij het behouden van vijf leefbare kernen waarbinnen een goede balans bestaat tussen huur-, zorg-, en koopwoningen, ruimte is voor jong én oud en waarbij de karakteristieke, landelijke/dorpse identiteit van Voerendaal behouden blijft. Bij het ontwikkelen en uitvoeren van beleid op het gebied van volkshuisvesting, ruimtelijke ordening en grondzaken komt met name de focus te liggen op: • het realiseren van vitale kernen; • het bieden van voldoende passende woontypologiën in de kernen afgestemd op de demografische ontwikkelingen in kwalitatieve zin; • realiseren van duurzame en levensloopbestendige woningen en voorzieningen met voldoende ruimte voor starters; • het bieden van een evenwichtige structuur in het woningaanbod, afgezet tegen de demografische ontwikkelingen in kwantitatieve zin. 1.2 Kengetallen
Gemeente als woon- en leefomgeving 7,8 7,6 7,4
Schaalscore
7,2 7
2009 2011
6,8
2013
6,6 6,4 6,2 6 Brunssum Parkstad
Kerkrade Heerlen
Nuth Landgraaf
Simpelveld Onderbanken Voerendaal
(Bron: Rapportage burgeronderzoek Parkstad Limburg 2013)
In 2013 waarderen de inwoners van Parkstad Limburg hun eigen gemeente als woon- en leefomgeving met het gemiddelde rapportcijfer 7,1; een ruime voldoende dus. De rapportcijfers variëren van een 6,9 in Kerkrade tot een 7,6 in Voerendaal. Tussen 2011 en 2013 laat de gemeente Voerendaal een forse groei zien.
43 Jaarverslag Gemeente Voerendaal 2013
Woningwaardering 8,3 8,2
Schaalscore
8,1 8
2003
7,9
2005 2007
7,8
2009 2011
7,7
2013
7,6 7,5 7,4 7,3 Totaal gemeente
Kunrade
Voerendaal
Klimmen
Ubachsberg
Ransdaal
(Bron: Rapportage burgeronderzoek Parkstad Limburg 2013) In 2013 bedraagt het gemiddelde rapportcijfer voor de woning in de gemeente Voerendaal een 8,1. De uitkomsten van de kernen variëren tussen de 7,9 in de kern Voerendaal en 8,2 in Ransdaal en Klimmen. Het rapportcijfer is in 2013 gemiddeld 0,2 hoger dan in 2011. Deze stijging is in alle kernen ook te zien (tussen +0,1 en +0,2).
DEEL 2.
Bereikte resultaten
In dit deel wordt per programma-onderdeel in beeld gebracht wat we per speerpunt hebben bereikt en wat we hiervoor hebben gedaan.
Bestuurlijke prioriteiten Kernplan II Planning:
Begroting 2013
Jaarrekening 2013
1e kwartaal 2013: Start herinrichting openbare ruimte.
Voor wat betreft de herinrichting van de openbare ruimte in het Kernplan is er voor gekozen om de werkzaamheden in twee fasen uit te voeren; fase 1 betreft de ondergrondse werkzaamheden die integraal onderdeel uitmaken van het afkoppelplan Voerendaal-West en fase 2 betreft de bovenbouw die separaat van het afkoppelplan wordt uitgevoerd.
2e kwartaal 2013: - Overdracht gronden inclusief opstallen, uiterlijk 15 juli 2013; - Herinrichting openbare ruimte en sloop opstallen. 3e kwartaal 2013: Herinrichting openbare ruimte en start bouw. 4e helft 2013 e.v.: Realisatie bouwplan.
In het 2e kwartaal zijn de nutsbedrijven gestart met de voorbereidende werkzaamheden en is tevens gestart met het aanbestedingstraject voor wat betreft fase 1 van de werkzaamheden (de onderbouw). In het 3e kwartaal heeft de aanbesteding plaatsgevonden rondom de civieltechnische werkzaamheden eerste fase. In september is concreet gestart met de werkzaamheden in het gebied Molenbeekstraat – Spekhouwerstraat. In oktober zijn deze
44 Jaarverslag Gemeente Voerendaal 2013
werkzaamheden afgerond. In het 3e kwartaal zijn de werkzaamheden, het realiseren van de bovenbouw aan de Molenbeekstraat-Spekhouwerstraat en het herinrichten van de pleinen inclusief de aangrenzende straat Kerkplein, besteksmatig afgerond, waarna in het 4e kwartaal deze werkzaamheden zijn aanbesteed. In het 4e kwartaal is tevens gestart met het uitwerken van de planvorming rondom het realiseren van extra parkeerplaatsen nabij het mortuarium. Eind 2013 zijn ook deze werkzaamheden aanbesteed. Voor wat betreft het bouwplan zijn in het 2e kwartaal voorbereidingen getroffen voor de sloop van de panden in het Kernplan en de overdracht van de gronden richting Plus/Rialto. In de 2e helft van het jaar zijn vervolgens de panden gesloopt en is de geldautomaat van de ABN/AMRO bank verplaatst. De overdracht van de gronden richting Plus/Rialto heeft – ondanks contractuele afspraken - echter niet in 2013 plaatsgevonden. De ontwikkelende partijen hebben zich niet gehouden aan de afnameverplichting met als gevolg dat zij in gebreke zijn gesteld. De poging om op minnelijke wijze tot overeenstemming te komen heeft in 2013 niet geleid tot resultaat. Derhalve zijn partijen in het 4e kwartaal gedagvaard en is de rechter verzocht om partijen alsnog te verplichten direct na vonnis tot afname over te gaan. De verwachting is dat de zitting bij de rechtbank in het 2e kwartaal 2014 gaat plaatsvinden. De kans bestaat, dat de afname alsnog plaatsvindt voordat het voorkomt bij de rechtbank. Risico's:
Financieel: Op grond van de verworven grondpositie ter plaatse is sprake van een financieel risico. Dit risico is evenwel ingeperkt op basis van de afgesloten samenwerkingsovereenkomst waarin een afnameverplichting is vastgelegd waaraan een concerngarantie is gekoppeld. Tevens is in het kader van ISV III-regeling, een projectsubsidie verkregen van de Provincie ter dekking van de uitvoeringskosten voor het gemeentelijk aandeel (herinrichting openbare ruimte). De subsidie stelt evenwel als voorwaarde dat de gesubsidieerde werken vóór 1 januari 2014 zijn opgeleverd. Op grond van afrekening vindt toekenning van het definitieve subsidiebedrag plaats.
Het financiële risico dat gepaard gaat met het gegeven dat Plus/Rialto voor wat betreft de gronden nog niet voldaan heeft aan de afnameverplichting is contractueel afgedekt; partijen zijn zowel rente als boete verschuldigd aan de gemeente. Doordat de realisatie van het bouwplan van de zijde van ontwikkelaar stagneert is richting Provincie – in verband met de verkregen ISV subsidie - uitstel gevraagd rondom de oplevertermijn. Immers, de subsidie stelt als voorwaarde dat vóór 1 januari 2014 zowel de civieltechnische werkzaamheden alsmede het bouwplan opgeleverd moet zijn. Ondanks het juridisch geschil met de ontwikkelaar inzake de afname van de percelen, treft deze wel alle voorbereidingen om tot vergunningaanvraag over te gaan. Inmiddels heeft de Provincie ingestemd met het gevraagde uitstel, doch heeft de
45 Jaarverslag Gemeente Voerendaal 2013
gemeente het voorbehoud gemaakt richting ontwikkelaar, eventueel als gevolg van de vertraging te lijden subsidie- e.a. schade, deze bij de ontwikkelaar te kunnen verhalen. In het 3e kwartaal is in het kader van de ''stimuleringsregeling bouw'' een aanvullende subsidie aangevraagd voor het Kernplan. Op grond hiervan is door de Provincie aan het eind van het jaar een subsidiebeschikking afgegeven van € 300.000. Koppeling tussen de realisatie van het bouwplan en de verkregen subsidiebeschikking is in deze niet aan de orde en derhalve is in deze geen risico te voorzien. Juridisch planologisch: Voor de realisatie van het bouwplan dient een planologisch traject doorlopen te worden. Zienswijzen, bezwaar en beroep kunnen van invloed zijn op het plan en de planning. Planrealisatie: De gemeente is één van de partners in dit project en heeft behoudens de gemaakte afspraak dat Rialto/Plus de gronden inclusief opstallen uiterlijk 15 juli 2013 van de gemeente afneemt vrijwel geen instrumenten om sturend op te treden richting de projectontwikkelaar voor wat betreft de planning van de bouwactiviteiten.
Daar de planologische procedure voor het bouwplan in 2013 niet is gestart, was in 2013 geen sprake van juridisch planologisch risico. Eventuele risico's komen echter ten laste van de ontwikkelende partij. In het kader van de dagvaardiging is de rechter verzocht Rialto/Plus te verplichten tot afname van de gronden, maar ook tot indiening van een ontvankelijke omgevingsaanvrage binnen één maand na het vonnis alsmede het onmiddellijk starten van de bouw na het verkrijgen van de onherroepelijke omgevingsvergunning en het effectueren van de bouw in een aangesloten bouwproces (na het behalen van de verhuur- en verkoopdrempel). Daarnaast is verzocht tot het opleveren van het bouwplan uiterlijk binnen twee jaar na de start van het bouwproces. Afgewacht dient te worden op welke wijze de rechter hierover gaat beslissen.
Dammerich Begroting 2013 Planning:
Jaarrekening 2013
Cicero 1e kwartaal 2013: Doorlopen planologische procedure. 2e kwartaal 2013: Afgifte omgevingsvergunning en grondtransacties.
De transformatie van het zorgcentrum 't Brook inclusief het realiseren van 32 pg – units is in 2013 conform de planning zoals deze is vastgesteld in de voorjaarsrapportage verlopen, met dien verstande dat reeds in het 4e kwartaal gestart is met de bouwwerkzaamheden i.p.v. in het 1e kwartaal 2014.
3e kwartaal 2013: Start realisatie bouwplan. 4e kwartaal 2013 e.v.: Realisatie bouwplan. AHOED 1e / 2e kwartaal 2013: Realisatie bouwplan.
In 2013 heeft de bouw van de AHOED plaatsgevonden. Hoewel de opening door de huisartsen en de apotheek voorzien was eind 46 Jaarverslag Gemeente Voerendaal 2013
3e / 4e kwartaal 2013: Opleveren bouwplan.
2013 is dit uiteindelijk niet gelukt in 2013.
Raadhuisplein 1-3 1e kwartaal 2013: verkoop panden.
Voor wat betreft de herbestemming van het pand Raadhuisplein 1a/1b is in 2013 een omgevingsprocedure doorlopen die in het 3e kwartaal is afgerond. Vervolgens is gestart met de verbouwing van het pand. De verbouwing is in oktober afgerond. Vervolgens is medio oktober het pand in gebruik genomen. In de najaarsrapportage is voor wat betreft het pand Raadhuisplein 3 aangegeven dat mede op suggestie van uw Raad vanuit Welzijn alternatieven onderzocht zullen worden rondom het huisvesten van maatschappelijke functies.
Woningbouw 4e kwartaal 2012: Voorbereiden bestemmingsplan en bouwrijp maken gronden. 1e / 2e kwartaal 2013: - Doorlopen planologische procedure en start verkoop; - Bouwrijp maken plangebied. 3e kwartaal 2013 e.v.: Realisatie bouwplannen.
Risico's:
Juridisch planologisch: Voor de realisatie van de bouwplannen dient een planologisch traject doorlopen te worden. Zienswijzen, bezwaar en beroep kunnen van invloed zijn op het plan en de planning. Voor de realisatie van de AHOED is inmiddels een omgevingsvergunning verleend. In deze zijn geen bezwaren ingediend.
Conform de aangepaste planning in de voorjaarsrapportage, is in de 1e helft van het jaar middels een wijzigingsplan een herziening van het bestemmingsplan afgerond. Hiermede is mogelijk gemaakt dat woningbouw op het terrein Dammerich gerealiseerd kan worden. In het 3e kwartaal hebben de gevoelens die de raad heeft afgegeven ten aanzien van de voorgelegde verkavelingsvarianten geresulteerd in een definitieve variant. In het 4e kwartaal zijn vervolgens de voorbereidingen getroffen om te komen tot verkoop van de kavels en is de verkoop gestart. Een groot aantal particulieren hebben interesse getoond in betreffende locatie en hebben informatie ontvangen over de verkoopprocedure. Ten aanzien van de plannen die door derden worden uitgevoerd (Cicero, AHOED en Raadhuisplein 1a/1b) is een eventueel planschaderisico bij de ontwikkelende partij neergelegd. In 2013 is ten aanzien van deze ontwikkelingen geen verzoek op planschade gedaan. Voor wat betreft eventuele planschade bij de woningbouwlocatie komt planschade voor rekening van de gemeente aangezien het wijzigingsplan op initiatief van de gemeente heeft plaatsgevonden. Deze planschade wordt – gezien de mogelijkheden binnen het vigerende bestemmingsplan – verwaarloosbaar geacht.
Planrealisatie: Realisatie van de voorziene deelprojecten De verkoopprocedure rondom de woonkavels is vindt plaats op initiatief van diverse gestart. externe partijen (onder andere zorginstelling Cicero en de eerste lijnszorgaanbieders), maar met ondersteuning van de gemeente. Planning en uitvoering is derhalve ook afhankelijk 47 Jaarverslag Gemeente Voerendaal 2013
van deze partijen. Contractueel zijn evenwel met Cicero en de initiatiefnemer van de AHOED reeds afspraken gemaakt aangaande moment van indienen omgevingsvergunning en afname gronden. De grondtransactie met de AHOED heeft reeds plaatsgevonden en de bouwactiviteiten zijn gestart. De gemeente neemt de planrealisatie voor de woningbouw zelf ter hand. De definitieve verkaveling zal gemaakt worden in samenhang met de groenontwikkeling rondom het gemeentehuis, perceel Dammerich en het park. De afzet van percelen zal plaatsvinden middels inschrijving.
Maatregelen Volkshuisvestingsplan Begroting 2013
Jaarrekening 2013
Planning:
Gelet op het groot aantal plannen bij de Woningstichting Voerendaal en het tijdrovende traject rondom onder meer het plan TLV, heeft dit effecten gehad op de voortgang van de onderstaande projecten. Plan Minnegardsweg 4e kwartaal 2012: - Vaststellen totale planvorming; - Onthuren en doorlopen planologische procedure 1e fase. 1e kwartaal 2013: Sloop en realisatie 1e fase.
In het 1e kwartaal is de omgevingsvergunning voor de eerste fase Minnegardsweg verleend; betreffende de bouw van 13 huurwoningen. In het 2e kwartaal is vervolgens gestart met de sloopwerkzaamheden. In het 3e kwartaal is gestart met de bouw van de 13 huurwoningen, waarvan 11 levensloopbestendig. Zoals in de najaarsrapportage is aangegeven wordt het traject van onthuring voor de 2e fase in 2014 door Woningstichting Voerendaal opgepakt.
2e / 4e kwartaal 2013: - Realisatie 1e fase; - Onthuren en doorlopen planologische procedure 2e fase. Plan TLV 4e kwartaal 2012: Vaststellen totale planvorming.
In het 1e kwartaal zijn door Woningstichting Voerendaal de plannen uitgewerkt en gereed gemaakt voor het aanvragen van de omgevingsvergunning. In maart is vervolgens de 1e kwartaal 2013: omgevingsvergunning verleend. Hiertegen is Doorlopen planologische procedure van bezwaar aangetekend. Bovendien is de onthuring nu reeds leegstaande woningen. moeizamer verlopen dan verwacht. In het kader van het onthuringsproces is derhalve een 2e / 4e kwartaal 2013: Sloop woningen 1e fase en start realisatie mediationtraject opgestart tussen partijen (verhuurder en huurders). Dit traject bevond zich 1e fase. eind 2013 in een afrondende fase. Door het ingediende bezwaar alsmede het mediationtraject Na realisatie woningen schoollocatie Kunrade start sloop en realisatie overige is de planning rondom de sloop en de realisatie van fase 1 van het plan voor 2013 niet gehaald. fasen. Medio 2013 is voor de overige fasen eveneens een omgevingsvergunning ingediend en reeds 48 Jaarverslag Gemeente Voerendaal 2013
verleend. Plan schoollocatie Kunrade 4e kwartaal 2012: Vaststellen planvorming.
Voor de herontwikkeling van de schoollocatie Kunrade is door Woningstichting Voerendaal een prijsvraag uitgeschreven. In het 1e kwartaal heeft de planselectie plaatsgevonden. Vervolgens is 1e / 2e kwartaal 2013: Doorlopen bestemmingsplanprocedure en middels een wijzigingsplan ter plaatse het bestemmingsplan gewijzigd, zodat woningbouw grondoverdracht. ter plaatse daadwerkelijk mogelijk is. Medio 2013 is deze procedure afgerond. Vervolgens zijn de 3e kwartaal 2013 e.v.: bouwplannen verder uitgewerkt en zijn Start bouw woningen. contractuele afspraken gemaakt omtrent de overdracht van de gronden en de realisatie van het bouwplan. Eind 2013 zijn de gronden notarieel overgedragen aan Woningstichting Voerendaal. Tevens zijn in het 4e kwartaal voorbereidingen getroffen voor de bouw van 20 levensloopbestendige huurwoningen. Masterplan Klimmen 4e kwartaal 2012: - Grondtransactie HoutstraatDr.Poelsstraat; - Start opstellen masterplan. 1e helft 2013: Vaststellen masterplan.
Zoals in de najaarsrapportage is aangegeven zal invulling van het gebied Houtstraat – Dr. Poelsstraat nader geconcretiseerd worden nadat de contouren rondom de gemeenschapsaccommodatie Op d'r Plats bekend zijn. Derhalve is uitwerking van het masterplan in 2013 aangehouden.
2e helft 2013 e.v.: Uitvoeren masterplan. Levensloop bestendig maken van koopwoningen 4e kwartaal 2012: Werven woonconsulent. 1e kwartaal 2013: Concretiseren voorwaarden stimuleringsbijdrage levensloopbestendig maken koopwoningen. 2e kwartaal 2013 e.v.: Vermarkten stimuleringsmaatregel.
De externe werving van een woonconsulent begin 2013 heeft niet geleid tot het gewenste resultaat, zodat met ingang van mei het pilot project ''levensloop bestendig maken van koopwoningen'' intern is opgepakt. De voortgang van het project is derhalve met circa een half jaar vertraagd. In het 3e kwartaal van 2013 is het projectplan nader geconcretiseerd, waarna in het 4e kwartaal gestart is met het uitwerken van de subsidieregel. Tevens zijn in het 4e kwartaal de voorbereidingen getroffen alsmede hebben de nodige afstemmingsmomenten met derden plaatsgevonden. Bij het uitwerken van het project Levensloop bestendig maken van koopwoningen alsmede de maatregelen die op grond van het VHP 2012 getroffen worden is gebleken dat deze sterke raakvlakken heeft met problemen die ontstaan doordat rijksoverheid heeft ingezet op het scheiden van wonen en zorg. Eind 2013 is gestart met het in kaart brengen van de opgaven die hieruit voortvloeien en de consequenties die dit heeft op volkshuisvestelijk gebied.
49 Jaarverslag Gemeente Voerendaal 2013
Risico's:
Juridisch planologisch: Voor de realisatie van de gebiedsontwikkelingen wordt door en voor rekening van de woningstichting plannen ontwikkeld en het planologisch traject doorlopen. Zienswijzen, bezwaar en beroep kunnen van invloed zijn op het plan en de planning. Aangaande het verwerken van het planologisch kader in de bestemmingsplannen kunnen eveneens zienswijzen, bezwaren en beroep aangetekend worden. Daar deze aanpassingen niet planschadegevoelig zijn, zullen deze geen financiële consequenties hebben. Planrealisatie: De maatregelen die thans worden uitgevoerd, worden gedaan met de inzichten van dit moment. Echter, de woningmarkt is zeer dynamisch en wordt bepaald door vele factoren waarop de lokale overheid niet altijd invloed heeft. Bovendien is een groot gedeelte van de visie gebaseerd op prognoses voor 2020. Het risico van prognoses is dat op termijn kan blijken dat deze onjuist zijn dan wel door niet beïnvloedbare factoren wijzigen. Dit zou consequenties kunnen hebben voor de ingezette beleidslijn. Daarnaast is thans onbekend op welke wijze de particuliere markt de voorgestelde stimuleringsmaatregelen gaat oppakken. Indien deze maatregelen aanslaan, zou dit er toe kunnen leiden dat het hiervoor beschikbare budget (€ 360.000) ontoereikend is. Maar het kan ook zijn dat de markt de stimuleringsmaatregelen niet oppakt. Het is derhalve noodzakelijk om de demografische ontwikkelingen en de ontwikkelingen op de woningmarkt te blijven monitoren en zo nodig het beleid bij te stellen. Monitoring en evaluatie van het gevoerde beleid, is derhalve één van de actiepunten in het uitvoeringsprogramma. Voor het eerst zal dit plaatsvinden in 2014.
De planologische procedures voor de plannen Minnegardsweg, TLV en Schoollocatie Kunrade zijn in 2013 doorlopen. Uitsluitend tegen de planontwikkeling TLV zijn ontvankelijke zienswijzen en bezwaren ingediend. Het mediationtraject heeft er toe geleid dat deze bezwaren zijn ingetrokken.
Het plan Minnegardsweg is reeds in realisatie. Het plan schoollocatie Kunrade is voorbereid zodat gestart kan worden met de bouwwerkzaamheden. Voor wat betreft het plan TLV is het mediationtraject afgerond. Op grond hiervan zal de planning omtrent de realisatie van het plan TLV door de Woningstichting nader bezien worden. Voor wat betreft de stimuleringsmaatregel LLB zal bij het in de markt zetten van de regeling blijken in hoeverre het plan rondom het levensloopbestendig maken van woningen aanslaat. De transformatie-opgave is vele malen groter, dan de daarvoor beschikbaar gestelde middelen. Mogelijk ontstaat bij succes een overvraag aan subsidie.
Draagvlak: Het belang van goede communicatie wordt Met betrekking tot de realisatie van de gebiedsontwikkelingen dienen de plannen onderkend. De Woningstichting Voerendaal onderhoudt daartoe contacten met haar huurders. adequaat gecommuniceerd te worden. Het behalen van de doelstellingen in de tijd is mede afhankelijk van het draagvlak dat verkregen wordt bij de zittende huurders en direct betrokkenen. Daar het voornamelijk huurwoningen betreft, is het communicatietraject primair een verantwoordelijkheid van Woningstichting Voerendaal. 50 Jaarverslag Gemeente Voerendaal 2013
Overige onderwerpen Actualisatie bestemmingsplannen Het bestemmingsplan Buitengebied is in de raadsvergadering van april 2013 vastgesteld. De deadline van 1 juli 2013 is hiermede ruimschoots gehaald. Tegen dit besluit zijn slechts twee beroepsschriften ingediend. De behandeling van deze beroepszaken door de Raad van State dient nog plaats te vinden. Het bestemmingsplan Klimmen-Ransdaal-Ubachsberg is in de raadsvergadering van juni 2013 vastgesteld. Hiermede is ook dit bestemmingsplan tijdig voor 1 juli 2013 vastgesteld. Tegen dit bestemmingsplan zijn drie beroepsschriften ingediend. De behandeling van deze beroepszaken door de Raad van State dient nog plaats te vinden. Ten aanzien van het plangebied Hellebeuk is bij raadsbesluit van 15 mei 2013 een beheersverordening vastgesteld. Daar dit besluit ter vernietiging is voorgedragen bij de Kroon was de inwerkingtreding van de beheersverordening geschorst tot 1 december 2013. De Kroon heeft vervolgens het besluit niet vernietigd, waarmee de bestemmingen Wonen en Recreatie binnen de kaders van de vastgestelde beheersverordening binnen het plangebied Hellebeuk van kracht is geworden. In het 4e kwartaal is tevens gestart met het actualiseren van het laatste bestemmingsplan, VoerendaalKunrade. Het aanbestedingstraject is in december opgestart. Het bestemmingsplan moet medio 2015 geactualiseerd zijn. Opstellen structuurvisie Gezien de ontwikkelingen rondom de ''Verordening Wonen Zuid-Limburg'' alsmede vanwege het feit dat het Provinciaal Omgevingsplan Limburg (POL) geactualiseerd wordt en de contouren hiervan in 2013 nog niet concreet zijn, is gewacht met het opstellen van een lokale structuurvisie. Lopende projecten Volkshuisvesting Eind 2013 is binnen Parkstad Limburg de regionale woningbouwprogrammering geactualiseerd en vastgesteld. Voor de (lopende) projecten in Voerendaal heeft dit geen consequenties. Plan Hogeweg – Keerberg Het appartementencomplex is gereed. Medio dit jaar is de omgevingsaanvrage ingediend voor het bebouwen van het aangrenzende terrein. In plaats van 2 patiowoningen zal ter plekke 1 levensloopbestendige woning gerealiseerd worden. Plan In Gen Hunsch III De 8 projectwoningen zijn gerealiseerd. De verkoop van de twee bouwkavels is nog lopende bij de ontwikkelaar. Door de marktomstandigheden zijn deze bouwkavels in 2013 niet verkocht. Plan Kapelhof Zes starterswoningen en één grondgebonden woning zijn gerealiseerd. In 2013 heeft ontwikkelaar geen enkel perceel meer verkocht. Eussen – Klimmenderstraat De ontwikkelende partij is in 2013 gestart met het onderzoeken van de mogelijkheden om ter plaatse zorgwoningen te realiseren. De haalbaarheidsstudie rondom het realiseren van zorgwoningen zal pas volgend jaar afgerond zijn. Clermontstraat In het 4e kwartaal 2013 is de planvorming voor de locatie Clermontstraat nader uitgewerkt, zodat gestart kan worden met de feitelijke afzet van de 2 kavels door de gemeente. Parc Hoenshof In 2013 heeft de ontwikkelende partij rondom de planvorming, om ter plaatse 10 ruime bouwkavels te realiseren, geen concrete acties ondernomen, dit vanwege de marktomstandigheden alsmede de beperkingen die provinciale verordening Zuid-Limburg heeft voor dit plan (ontbreken van planologisch kader voor woningen). 51 Jaarverslag Gemeente Voerendaal 2013
DEEL 3.
Financiën
3.1 Financieel overzicht Onderstaand wordt een overzicht gegeven van de financiële impact van dit programma. Op grond van artikel 212 van de financiële verordening is bepaald dat indien de financiële afwijking ten opzichte van de geraamde lasten van dit programma groter dreigt te worden dan 10% met een maximum van € 50.000 het college vooraf toestemming (autorisatie) van de raad nodig heeft om bepaalde uitgaven te verrichten (zie de toelichting bij deel 1, onderdeel 3). Programma Samen wonen
Bedragen x € 1.000 Jaarrekening 2012
Primitieve begroting 2013
Bijgestelde begroting 2013
Jaarrekening 2013
Afwijking
Lasten: Volkshuisvesting
-1.057
-322
-116
-116
0
Woningbouw
-1.338
-666
-673
-1.255
-582
-693
-378
-432
-408
24
-3.088
-1.366
-1.221
-1.779
-558
1
0
0
0
0
1.555
1.188
1.546
2.196
650
46
32
32
66
34
Totaal baten:
1.602
1.220
1.578
2.262
684
Saldo programma
-1.486
-146
357
483
126
Ruimtelijke ordening Totaal lasten: Baten: Volkshuisvesting Woningbouw Ruimtelijke ordening
3.2 Toelichting Volkshuisvesting Primitieve begroting versus begroting na wijzigingen: De daling van de lasten met € 206.000 wordt met name veroorzaakt door: • € 26.000 lagere lasten inhuur woonconsulent; • € 180.000 lagere lasten levensloopbestending maken particuliere woningen. Woningbouw (inclusief grondzaken) Primitieve begroting versus begroting na wijzigingen: De stijging van de lasten met € 7.000 wordt met name veroorzaakt door: • € 7.000 hogere lasten kosten verkoop pand Raadhuisplein 1a-1b. De stijging van de baten met € 358.000 wordt met name veroorzaakt door: • € 7.000 hogere baten bijdrage projectontwikkelaar in bovenwijkse voorzieningen; • € 301.000 hogere baten verkoop pand Raadhuisplein 1a-1b; • € 50.000 hogere baten bijdrage Cicero in kosten planontwikkeling. Begroting na wijziging versus realisatie: De hogere lasten van € 582.000 worden met name veroorzaakt door: • € 501.000 hogere lasten grondexploitatie Kernplan fase II; • € 53.000 hogere lasten grondexploitatie schoollocatie Dammerich; • € 4.000 hogere lasten schoollocatie Kunrade; 52 Jaarverslag Gemeente Voerendaal 2013
•
€ 26.000 hogere lasten bouw- en woningtoezicht.
De hogere baten van € 650.000 worden met name veroorzaakt door: • € 7.000 lagere baten bijdrage projectontwikkelaar in bovenwijkse voorzieningen; • € 501.000 hogere baten doorbelasting kosten Kernplan naar bouwrekening; • € 49.000 hogere baten doorbelasting kosten Dammerich naar bouwrekening; • € 4.000 hogere baten verkoop strook grond schoollocatie Dammerich; • € 5.000 hogere baten verkoop grond schoollocatie Kunrade; • € 99.000 hogere opbrengst leges bouwvergunningen. Ruimtelijke ordening Primitieve begroting versus begroting na wijzigingen: De stijging van de lasten met € 54.000 wordt met name veroorzaakt door: • € 21.000 hogere lasten juridische ondersteuning; • € 33.000 hogere lasten actualiseren bestemmingsplannen. Begroting na wijziging versus realisatie: De lagere lasten van € 24.000 worden met name veroorzaakt door: • € 3.000 hogere lasten advisering planschade; • € 23.000 hogere lasten juridische ondersteuning; • € 52.000 lagere lasten actualiseren bestemmingsplannen. De hogere baten van € 34.000 worden met name veroorzaakt door: • € 9.000 hogere baten leges wijziging bestemmingsplannen; • € 17.000 hogere baten leges gedoogbeschikkingen; • € 6.000 hogere baten vergoeding kosten LKM-advisering.
53 Jaarverslag Gemeente Voerendaal 2013
54 Jaarverslag Gemeente Voerendaal 2013
Programma WERK & ECONOMIE DEEL 1.
Problematiek en Kaders
1.1 Inhoud programma De hoofddoelstelling van het programma ''Werk & Economie'' vormt het versterken van de economische structuur en het bevorderen van de werkgelegenheid in Voerendaal ter stimulering van de welvaart, samenhang, sociale activering en leefbaarheid in de kernen. Bij het ontwikkelen en uitvoeren van beleid op het gebied van werkgelegenheid en economie komt de focus met name te liggen op: • het duurzaam versterken van de lokale bedrijvigheid middels het voeren van een actief en positief ondernemersbeleid en het bieden van een aantrekkelijk ondernemersklimaat; • het creëren van werkgelegenheid waarbij ingezet wordt op het bieden van meer kansen voor mensen met een achterstand op de arbeidsmarkt zodat de arbeidsparticipatie dan wel de uitstroom van nietwerkenden richting (lokale) ondernemers toeneemt. 1.2 Kengetallen
Ontwikkeling Bedrijfsvestigingen 2012-2013 per gemeente in % 1,40%
1,70%
2,00%
1,50%
Kerkrade
-1,20%
-2,20%
Heerlen
-0,30%
-0,50%
0,30%
0,50%
0,60%
1,00%
0,00% Brunssum
Landgraaf
Nuth
Onderbanken
Simpelveld
Voerendaal
-0,50%
-1,00%
-1,50%
-2,00%
-2,50%
(bron: Etil, Vestigingsregister 2013)
Bovenstaande grafiek laat zien dat binnen de regio Parkstad in de gemeente Voerendaal in relatieve zin in de periode 2012-2013 de grootste groei voor wat betreft bedrijfsvestigingen heeft plaatsgevonden. Ook in de periode 2011-2012 was dit het geval.
55 Jaarverslag Gemeente Voerendaal 2013
Ontwikkeling Werkgelegenheid 2012-2013 per gemeente in %
4,00%
-1,00%
-10,50%
-7,90%
-2,50%
-4,80%
-0,40%
2,00%
Heerlen
Kerkrade
Landgraaf
Nuth
Onderbanken
Simpelveld
1,10%
3,30%
6,00%
0,00% Brunssum
Voerendaal
-2,00%
-4,00%
-6,00%
-8,00%
-10,00%
-12,00%
(bron: Etil, Vestigingsregister 2013)
Bovenstaande grafiek laat zien dat in de periode 2012-2013 binnen de regio Parkstad alleen binnen de gemeente Voerendaal en de gemeente Brunssum de werkgelegenheid toegenomen is. Ook in de periode 2011-2012 heeft de gemeente Voerendaal, als een van de weinigen, op dit gebied een positieve ontwikkeling laten zien.
DEEL 2.
Bereikte resultaten
In dit deel wordt per programma-onderdeel in beeld gebracht wat we per speerpunt hebben bereikt en wat we hiervoor hebben gedaan.
Bestuurlijke prioriteiten Actieprogramma Werk & Economie Begroting 2013 Planning:
Jaarrekening 2013
Ondernemersklimaat Voerendaal 1e kwartaal 2013: – Uitwerken startersbeleid; – Faciliteren ondernemers bij vestiging en uitbreiding (doorlopende actie). 2e kwartaal 2013: – Uitwerken ruimtelijke kaderstelling voor bedrijvigheid in de structuurvisie; – Inventarisatie knelpunten en behoeften van ondernemers op het vlak van bedrijfshuisvesting.
Nieuwe bedrijven zijn de motor die de lokale economie op gang blijven houden. Het aantal vestigingen in Voerendaal nam in 2013 netto toe met 1,7%, daar waar in de regio in veel gevallen een afname was te zien van het aantal bedrijfsvestigingen. De gemeente Voerendaal staat op de tweede plaats van alle Limburgse gemeenten als het gaat om zowel de werkgelegenheidsontwikkeling als om de ontwikkeling van het aantal bedrijfsvestigingen in 2013. Als onderdeel van het Actieprogramma is
56 Jaarverslag Gemeente Voerendaal 2013
3e kwartaal 2013: specifieke communicatie en Uitwerken actiepunten bedrijfshuisvesting. informatieverstrekking richting startende ondernemers in gang gezet. Daarnaast draagt de gemeente bij aan het regionale Starterscentrum 4e kwartaal 2013: van de Kamer van Koophandel. Informatie en Uitvoering voorgaande activiteiten. adviesgesprekken door deskundigen bij het Starterscentrum is gratis voor Voerendaalse startende ondernemers. Voerendaalse ondernemers worden actief doorverwezen naar het Starterscentrum. Uit het meest recente jaarverslag van het Starterscentrum (over 2012) blijkt dat startende ondernemers in Voerendaal veel frequenter gebruik maken van het Starterscentrum dan ondernemers in de overige gemeenten in Parkstad. De landelijke trend van de toename van het aantal kleine zelfstandigen en ZZP-ers treedt ook op in Voerendaal. Het Actieprogramma is er op gericht bedrijvigheid, ook in de woonwijken, verder te ondersteunen en faciliteren. In de nieuwe bestemmingsplannen (bestemmingsplan Buitengebied en bestemmingsplan Klimmen, Ransdaal, Ubachsberg) zijn de mogelijkheden voor het starten van een bedrijf aan huis vereenvoudigd ten opzichte van de oude plannen. Daarnaast is meer ruimte gecreëerd om bestaand vastgoed sneller te kunnen inzetten voor bedrijfshuisvesting. Onderdeel van het programma is ook het positioneren en profileren van het lokale bedrijfsleven. In 2013 zijn diverse instrumenten op dit vlak ingezet. Voerendaal aan het Werk 1e kwartaal 2013: – Start implementatie verbeterplan Kompas; – Uitwerken lokale werkgeversbenadering. 2e kwartaal 2013: Rapportage resultaten en evaluatie aanpak project uitstroom en activering. 4e kwartaal 2013: Rapportage resultaten en evaluatie aanpak project uitstroom en activering.
Een groot deel van de bijstandsgerechtigden heeft een (grote) afstand tot de arbeidsmarkt en heeft extra begeleiding nodig om de stap naar de arbeidsmarkt te zetten. Vanaf 2011 tot 1 juni 2013 is door de gemeente Voerendaal samen met Kompas in een pilot-project ingezet op de uitstroom van bijstandsgerechtigden naar (lokale) bedrijven en werkgevers. Door gerichte inspanningen van de sociale dienst Kompas en de gemeente kon een groot aantal bijstandsgerechtigden middels stages, werkervaringsplaatsen en specifieke maatregelen (deels) terugkeren naar de arbeidsmarkt. De eindrapportage over het project uitstroom en activering is in het 2e kwartaal 2013 aan de raad aangeboden. De werkwijze van het project “Uitstroom en activering” is vanaf 1 juni 2013 verankerd in de reguliere werkwijze van Kompas. De afgelopen jaren zijn de contacten met Voerendaalse ondernemers geïntensiveerd. In deze contacten is ook het bieden van kansen aan mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt
57 Jaarverslag Gemeente Voerendaal 2013
onderwerp van gesprek. Dit heeft ertoe geleid dat vele lokale ondernemers de stap hebben gezet om kansen te bieden in de vorm van stages, werkervaringsplaatsen en/of reguliere arbeidscontracten. Deze werkwijze met een directe en korte lijn naar de arbeidsmakelaars van Kompas zal op deze wijze worden voortgezet. Organisatorische inbedding 1e kwartaal 2013: – Meting van de ondernemerstevredenheid inzake gemeentelijke dienstverlening en opstellen verbeteracties n.a.v. de enquête. (afgestemd met de meting KCC 2015); – Implementatie verbeterplan WABOproces (vanaf 1e kwartaal, doorlopend). 2e kwartaal 2013: Opleveren ondernemersloket als onderdeel van de nieuwe gemeentewebsite. 4e kwartaal 2013: Rapportage resultaten verbeterplan Bewijs van Goede dienst.
In het kader van het Actieprogramma Werk en Economie en het programma KCC 2015 is in 2012 en 2013 een aantal acties uitgevoerd die tot doel hebben de gemeentelijke dienstverlening te verbeteren. Vanuit het Actieprogramma Werk en Economie vindt input plaats om de dienstverlening aan ondernemers te verbeteren. Specifieke aandacht is besteed aan: • de inhoudelijke kwaliteit van de processen; • verbetering van de (telefonische) bereikbaarheid; • goede informatievoorziening (onder meer door vernieuwing van het digitaal loket op de website). Het onderzoek voor het Bewijs van Goede Dienst is in 2011 in opdracht van de gemeente uitgevoerd. In dit onderzoek is de dienstverlening van 10 van de meest voorkomende vergunningen en ontheffingen doorgelicht. Daarnaast is aangesloten bij het onderzoek door MKB-Nederland naar de “MKB-vriendelijkste gemeente” voor het meten van de kwaliteit van de gemeentelijke dienstverlening. Naast de landelijke meting heeft de gemeente extra evaluatievragen gesteld in dit onderzoek. Uit de resultaten van dit onderzoek is gebleken dat op het aspect dienstverlening in 2013 significant hoger wordt gescoord dan in 2010. De gemeente Voerendaal scoort hiervoor hoger dan het gemiddelde in Limburg en het gemiddelde in Nederland. De organisatorische inbedding van het programma blijft een aandachtspunt. In 2013 zijn hierin evenwel goede verbeterstappen gezet. Rondom projecten heeft informatieverstrekking en ondernemersparticipatie actief plaatsgevonden. Intern is geïnvesteerd in de ondernemersbenadering en heeft de accountmanager economie haar rol genomen om dit binnen diverse organisatieonderdelen, organisatieprocessen en het projectmatig werken te verbeteren.
Risico's:
Organisatorisch Voor de realisatie van de ambities van het Als gemeentelijke organisatie blijft integraal Actieprogramma is het zaak dat hieraan werken een aandachtspunt. organisatiebreed (zowel bij de gemeente Voerendaal als bij Kompas) integraal uitvoering gegeven wordt. Dit vraagt een
58 Jaarverslag Gemeente Voerendaal 2013
andere houding voor wat betreft denken en handelen ten opzichte van het ondernemersveld en werkzoekenden. De organisatorische inbedding van de programma-onderdelen wordt vormgegeven binnen de afdelingen RO (medewerker Economie), Welzijn (adviseur sociale zaken en werkgelegenheid) en KCC (medewerkers Vergunningverlening) en anderzijds door de implementatie van KCC-2015 en het uitvoering geven aan het verbeterplan ''Bewijs van Goede Dienst''. Met het doorvoeren van de verbeteringen van het plan “Bewijs van Goede Dienst” en de ontwikkelingen in het kader van KCC 2015 wordt beoogd dat ook intern binnen de gemeentelijke organisatie verandering en ontwikkeling plaatsvindt gericht op de doorgroei tot een professionele en klantgerichte organisatie.
Overige onderwerpen Realisatie Lindelaufer Gewande III Om tegemoet te komen aan de wens voor bedrijfskavels voor lokale bedrijven is in de tweede helft van 2013 gestart met een alternatief plan voor het uitbreiden van het bestaande bedrijventerrein Lindelaufer Gewande. De eigenaar van de gronden die gelegen zijn tussen de oude Midweg en Op gen Hek heeft het initiatief genomen tot het uitvoeren van een verkenning. Indien uit de verkenningsfase blijkt dat betreffende ontwikkeling haalbaar is dan zal de gang naar uw raad en een samenwerkingsovereenkomst met betrokken partij worden voorbereid.
59 Jaarverslag Gemeente Voerendaal 2013
DEEL 3.
Financiën
3.1 Financieel overzicht Onderstaand wordt een overzicht gegeven van de financiële impact van dit programma. Op grond van artikel 212 van de financiële verordening is bepaald dat indien de financiële afwijking ten opzichte van de geraamde lasten van dit programma groter dreigt te worden dan 10% met een maximum van € 50.000 het college vooraf toestemming (autorisatie) van de raad nodig heeft om bepaalde uitgaven te verrichten (zie de toelichting bij deel 1, onderdeel 3). Programma Werk & Economie
Bedragen x € 1.000
Jaarrekening 2012
Primitieve begroting 2013
Bijgestelde begroting 2013
Jaarrekening 2013
Afwijking
Lasten: Economie
-202
-239
-239
-238
1
Recreatie
-44
-22
-22
-22
0
-246
-261
-261
-260
1
Economie
231
172
227
228
1
Recreatie
30
32
32
31
-1
261
204
259
259
0
15
-57
-2
-1
1
Totaal lasten: Baten:
Totaal baten: Saldo programma
3.2 Toelichting Economie Primitieve begroting versus begroting na wijzigingen: De stijging van de baten met € 55.000 wordt met name veroorzaakt door: • € 55.000 hogere baten dividend Enexis. Begroting na wijziging versus realisatie: De lagere lasten van € 1.000 worden met name veroorzaakt door: • € 3.000 lagere lasten werkbudget economisch beleid; • € 2.000 hogere lasten marktstandplaatsen. De hogere baten van € 1.000 worden met name veroorzaakt door: • € 1.000 hogere baten agio-uitkering verkoop vennootschap BV (Essent). Recreatie Begroting na wijziging versus realisatie: De lagere baten van € 1.000 worden met name veroorzaakt door: • € 1.000 lagere baten toeristenbelasting.
60 Jaarverslag Gemeente Voerendaal 2013
Programma MENS & WELZIJN DEEL 1.
Problematiek en Kaders
1.1 Inhoud programma Het programma Mens & Welzijn richt zich op het realiseren en in stand houden van een breed en vraaggericht aanbod van activiteiten, voorzieningen en zorg als randvoorwaarde voor het welzijn van de inwoners van de gemeente Voerendaal, waardoor deze in de vertrouwde omgeving maatschappelijk kunnen (blijven) participeren. De rol van de gemeente is hierbij ondersteunend en randvoorwaarden scheppend. Het betreft het welzijn van alle inwoners, met daarbij bijzondere aandacht voor specifieke doelgroepen als jongeren, ouderen en gehandicapten.
1.2 Kengetallen
(bron: Kompas)
61 Jaarverslag Gemeente Voerendaal 2013
DEEL 2.
Bereikte resultaten
In dit deel wordt per programma-onderdeel in beeld gebracht wat we per speerpunt hebben bereikt en wat we hiervoor hebben gedaan.
Bestuurlijke prioriteiten Leefbaarheidsproject Klimmen Begroting 2013 Planning:
Jaarrekening 2013
Gemeenschapshuis Op d'r Plats Om te komen tot een toekomstbestendige en 4e kwartaal 2012: Besluitvorming raad ten aanzien van uit te duurzame gemeenschapsaccommodatie zijn drie randvoorwaarden geformuleerd: voeren maatregelen. – Het gebouw moet nu en voor de toekomst geschikt zijn voor alle Klimmense verenigingen; 1e kwartaal 2013: – Er moet sprake zijn van een duurzame Opstellen bestek en aanbesteding. exploitatie met jaarlijkse reserveringen voor onderhoud en inventaris; 2e kwartaal 2013 e.v.: – Er moet sprake zijn van een vernieuwend Uitvoeren werkzaamheden. bestuur welke een toekomstvisie t.b.v. Op d'r Plats ontwikkelt. De projectgroep heeft op basis van deze kaders een businessplan inclusief programma van eisen en meerjaren exploitatieraming opgesteld. De vertraging met betrekking tot de voorbereidingen van dit project c.q. het raadsvoorstel is door een aantal factoren ontstaan, waaronder: afstemming van het businessplan met gebruikers en mogelijke toekomstige gebruikers t.b.v. het creëren van draagvlak, verfijning van het businessplan, onderzoek door accountant naar de financiële positie van de stichting en politiek draagvlak. Eind 2013 is een raadsvoorstel voorbereid om een krediet ad € 900.000 beschikbaar te stellen voor het renoveren en uitbreiden van Op d'r Plats waaraan voor wat betreft de concrete uitvoering de randvoorwaarden / kaders zijn gekoppeld zoals hiervoor zijn weergegeven. Zelfsturende gemeenschap / verenigingsloods Het project zelfsturende gemeenschap / 4e kwartaal 2012: verenigingsloods is geïntegreerd in het project Faciliteren van verenigingen om te komen 'gemeenschapshuis Op d'r Plats'. Er is voldoende tot een plan van aanpak. opslag- en archiefruimte in Op d'r Plats voorzien waaraan Klimmense verenigingen behoefte 1e kwartaal 2013 e.v.: hebben. Start uitvoering / realisatie op basis van voorstel van verenigingen.
Risico's:
Financieel Gemeenschapshuis Op d'r Plats Voor het uitvoeren van maatregelen met betrekking tot het gebouw zijn geen middelen in de begroting opgenomen. Een ander financieel risico betreft de exploitatie. De huidige exploitatie staat
Eind 2013 is een raadsvoorstel voorbereid voor het beschikbaar stellen van € 900.000 voor de uitbreiding en renovatie van Op d'r Plats. De hiermee gemoeide kapitaallasten ad € 51.000 per jaar worden ingaande 2015 ten laste gebracht van de stelpost saldo vrije budgetruimte.
62 Jaarverslag Gemeente Voerendaal 2013
onder druk. De afgelopen jaren is sprake van een exploitatietekort. Dit betekent dat zowel aan de inkomstenkant als aan de uitgavenkant wijzigingen doorgevoerd moeten worden. Het risico bestaat dat het stichtingsbestuur niet in staat is om deze wijzigingen te realiseren waardoor de exploitatie niet verbetert. Beide onderdelen ten aanzien van het project Op d'r Plats zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Het gebouw behoeft renovatie om zodoende een betere uitstraling te krijgen hetgeen mogelijk een effect heeft op de exploitatie (toename gebruik). Echter de exploitatieopzet zal sowieso anders ingericht moeten worden om onder andere middelen te kunnen reserveren voor toekomstige investeringen in klein onderhoud en inventaris waarvoor de stichtingsbesturen van de gemeenschapshuizen zelf verantwoordelijk zijn. Planologisch Zelfsturende gemeenschap / verenigingsloods. In het vierde kwartaal van 2012 is inzichtelijk hoe dit project wordt ingevuld. Afhankelijk van de (locatie-)keuze en invulling moet beoordeeld worden of er planologische risico's zijn. Derden / Draagvlak Bij beide projecten zijn verschillende partijen zoals gebruikers en stichtingsbestuur betrokken. Wanneer er ten aanzien van de aanpak geen gedeelde visie is, zal er onvoldoende draagvlak voor de projecten zijn. Afstemming en communicatie vervullen in dit proces een belangrijke rol.
De projectgroep heeft een businessplan inclusief meerjarenbegroting opgesteld. Bij deze raming is gebruik gemaakt van cijfers uit de jaarrekeningen van het huidige stichtingsbestuur en van ervaringscijfers van vergelijkbare voorzieningen. Er is een sluitende meerjarenbegroting met reserveringen voor klein onderhoud en inventaris. Het is zelfs mogelijk om gemiddeld over de verschillende jaren een overschot te realiseren.
Niet van toepassing aangezien het project is geïntegreerd in het project 'Gemeenschapshuis Op d'r Plats'.
Op verschillende momenten en in verschillende vormen is in 2013 gecommuniceerd en overlegd over de inhoud en voortgang van het project. Hierbij zijn de Klimmense verenigingen en het stichtingsbestuur van Op d'r Plats betrokken. In zijn algemeenheid kan geconcludeerd worden dat er voldoende draagvlak is voor de renovatie en uitbreiding van Op d'r Plats. De randvoorwaarden die hieraan zijn verbonden, vragen nog intensieve afstemming met betrokkenen waarbij verschillende belangen overbrugd moeten worden.
63 Jaarverslag Gemeente Voerendaal 2013
Leefbaarheidsproject Ubachsberg Planning:
Begroting 2013
Jaarrekening 2013
4e kwartaal 2012: Uitvoeren van de Civil Society Scan (CSS).
Na besluitvorming in de raad van 23 mei 2013 is gestart met de nadere uitwerking van de projectvoorstellen.
1e kwartaal 2013: Kennis nemen van de resultaten van herijking van leefbaarheidsproject / CSS.
Herinrichting Bernardusplein Samen met een projectgroep, bestaande uit een afvaardiging van omwonenden van het Bernardusplein en verenigingen is gewerkt aan een ontwerp voor de herinrichting van het plein. In het 4e kwartaal 2013 is het definitieve ontwerp opgesteld.
2e kwartaal 2013 e.v.: Besluitvorming raad ten aanzien van maatregelen ten behoeve van het versterken van de leefbaarheid in de kern Ubachsberg. 3e/4e kwartaal 2013: Uitwerken en implementeren maatregelen ten behoeve van het versterken van de leefbaarheid in de kern Ubachsberg.
Realisatie centrumfunctie rondom fanfarezaal, ouderenvereniging, peuterspeelzaal, basisschool en gymzaal of elders te Ubachsberg Voor de uitvoering van dit project is eveneens een projectgroep gevormd bestaande uit een afvaardiging van verenigingen uit Ubachsberg. Bij de uitwerking van dit project zijn twee sporen aangehouden, te weten: 1) Realisatie van een multifunctionele gemeenschapsvoorziening. 2) Verbindingen leggen tussen verschillende doelgroepen en verenigingen om initiatieven te ontplooien en activiteiten te organiseren om te komen tot een sterkere binding c.q. samenwerking. Hierbij wordt ook de opzet en ontwikkeling van een wijksteunpunt in Ubachsberg meegenomen. Eind 2013 is een raadsvoorstel voorbereid om een krediet ad € 600.000 beschikbaar te stellen voor de realisatie van een centrumfunctie in de vorm van een multifunctionele accommodatie door verwerving van de fanfarezaal (beëindigen overeenkomst recht van opstal) en een fysieke verbinding met de ouderensoos, peuterspeelzaal en basisschool.
Risico's:
Financieel Na besluitvorming aangaande de gemeenschapshuizen Kunderhoes en 't Wouves zijn er geen middelen meer in de reserve leefbaarheid. Voor de kosten die gemoeid zijn met de gewenste investeringen in de leefbaarheid, zal alternatieve dekking gevonden moeten worden.
De met de investering ad € 600.000 gemoeide kapitaallasten ad € 44.000 per jaar worden ingaande 2015 ten laste van de stelpost saldo vrije budgetruimte gebracht.
64 Jaarverslag Gemeente Voerendaal 2013
Herinrichting Sociaal Domein Begroting 2013 Planning:
Jaarrekening 2013
Herinrichten sociale netwerkstructuur / zorg in de buurt De bestaande netwerkstructuur is aangepast met 4e kwartaal 2012: In overleg met netwerkpartners opstellen de introductie van het wijkteam. De aangesloten netwerkpartners hebben zich hieraan van uitvoeringsprogramma. geconformeerd. Het wijkteam functioneert als een casusoverleg voor meervoudige problematiek en 1e kwartaal 2013 e.v.: daarmee wordt een sluitende structuur verkregen. Implementatie uitvoeringsprogramma De procescoördinator zorgt voor afstemming op sociale netwerkstructuur. het proces en op casusniveau binnen de sociale netwerkstructuur. De aanpak en uitvoering maakt onderdeel uit van het integrale uitvoeringsprogramma herinrichting sociaal domein dat in het 4e kwartaal 2013 is opgesteld en door het college is vastgesteld. Doorontwikkeling Kompas 1e kwartaal 2013 e.v.: Implementatie uitvoeringsprogramma doorontwikkeling Kompas.
Uitvoering WSW, doorontwikkelen / omvorming Licom 1e kwartaal 2013 e.v.: Omvorming Licom.
Aan de transitieprojecten is vanaf begin 2013 uitvoering gegeven onder regie van de hiervoor aangetrokken transitiemanager. Alle 5 de projecten (Processen, Werkgeversbenadering, Dienstverlening, Regievoering en Organisatie) zijn conform planning afgerond, waarmee de transitie van Kompas een feit is geworden. Per 1 september 2013 is Kompas breed gestart met de nieuwe werkwijze gericht op re-integratie. Processen zijn opnieuw ingericht, functies zijn aangepast aan de nieuwe werkwijze en de medewerkers hebben trainingen en cursussen afgerond. De transitie van Kompas is voortvarend verlopen, conform planning en binnen de daarvoor door Kompas gereserveerde budgetten. Het resultaat hiervan is dat de ontwikkeling van het cliëntenbestand voor het eerst sinds jaren stabiel is en de uitkeringsuitgaven voor het eerst binnen de zogenaamde 10%-marge blijven. Binnen het project regievoering op Kompas zijn de rollen van opdrachtgever en opdrachtnemer opnieuw geformuleerd. Op Parkstadniveau is in de eerste helft van 2013 gestart met het Werkgeversservicepunt Parkstad Limburg, waarbinnen de Parkstadgemeenten samenwerken op het gebied van werkgeversdienstverlening en het matchen van klanten aan vacatures. Ook is een doorstart gemaakt door het projectbureau Social Return. Dit project ondersteunt en ontlast gemeenten bij het toepassen van Social return bij gemeentelijke aanbestedingen.
Doordat n.a.v. het faillissement van Licom een aantal bedrijfsonderdelen zijn overgenomen door de Gemeenschappelijke Regeling WOZL zijn gemeenten beter in staat invulling te geven aan
65 Jaarverslag Gemeente Voerendaal 2013
de regierol. De raad wordt geregeld geïnformeerd m.b.t. Wozl door middel van raadsinformatiebrieven. Zo heeft Wozl de strategische uitgangspunten van de gemeenten vertaald in een aantal hoofdonderwerpen die binnen de organisatie worden opgepakt. De tussentijdse rapportage van Wozl, gebaseerd op uitkomsten tot en met het 3e kwartaal, laat zien dat Wozl qua bedrijfsvoering en financieel langzaam in rustiger vaarwater komt. De werkgelegenheid voor ruim 4500 sw medewerkers is geborgd en de prognose is dat het financieel resultaat over 2013 minder negatief uitvalt dan verwacht. Voorjaar 2013: Start pre-pilot groen.
De pilot groen is per 2 april 2013 gestart. 24 sw-medewerkers worden in het openbaar groen aangestuurd vanuit de organisatie van de gemeente Voerendaal. In oktober 2013 heeft de raad een tussenrapportage ontvangen. De gemeente Voerendaal leert binnen de pilot op welke manier de sw-medewerkers bij de dagelijkse werkzaamheden moeten worden begeleid en heeft hier ook in geïnvesteerd in de vorm van goede begeleiding op de werkvloer en de invulling van een coördinatie-functie (binnen bestaande formatie). Mogelijkheden voor verbreding van de werkzaamheden binnen de pilot in de winter zijn in kaart gebracht waardoor we ook in de winterperiode een zinvolle invulling van de werkdag voor de sw collega's konden garanderen. Wat betreft mensontwikkeling biedt de aanpak voor de medewerkers de mogelijkheid andere en nieuwe werkzaamheden op te pakken waardoor enerzijds de ontwikkelingsmogelijkheden van de sw-medewerkers worden vergroot en anderzijds een betere beeldkwaliteit van de openbare ruimte ontstaat.
Doorontwikkeling lokaal jeugdbeleid en voorbereiding decentralisatie jeugdzorg 1e kwartaal 2013 e.v.: Voorbereidingsfase decentralisatie jeugdzorg.
In 2013 zijn belangrijke voorbereidingen getroffen ten aanzien van de decentralisatie. In het 4e kwartaal is op regionaal niveau het Regionaal Transitie arrangement voor het overgangsjaar 2015 opgesteld en vastgesteld door de raden. Door dit transitie-arrangement is continuïteit van zorg geregeld voor cliënten die op 31-12-2014 jeugdhulp ontvangen, inzicht ontstaan in de frictiekosten en wordt de infrastructuur ten aanzien van jeugdhulp geborgd. Eind 2013 zijn de bovenlokale beleidskaders voorbereid ten aanzien van de jeugdhulp in de periode 2014 – 2018. In de lokale situatie in Voerendaal is een pilot uitgevoerd waarbij ervaring is opgedaan met een toegang voor alle vrijwillige jeugdhulp op lokaal niveau. Uiteraard heeft er als
66 Jaarverslag Gemeente Voerendaal 2013
voorbereidingsactiviteit ook een uitgebreide oriëntatie op de nieuwe doelgroepen en de huidige infrastructuur plaatsgevonden. 1e kwartaal 2013 e.v.: Uitwerken Pedagogische Civil Society per Door de uitvoerige aandacht voor implementatie kern en versterking werkwijze 1 gezin – 1 1 gezin – 1 plan heeft er in 2013 een versterking plan. plaatsgevonden in deze werkwijze. De werkwijze 1 gezin – 1 plan is aanzienlijk versterkt door de hierboven reeds genoemde pilot ten aanzien van de toegang voor de jeugdhulp. Door de werkwijze die is gekoppeld aan de pilot is het onmogelijk om kinderen en gezinnen door te leiden naar vrijwillige jeugdhulp zonder 1 gezin – 1 plan. Deze ervaring wordt uiteraard gebruikt ten aanzien van de doorontwikkeling van de totale toegang in 2014. In de visie op de herinrichting van het sociaal domein wordt een sterke pedagogische civil society als één van de belangrijkste pijlers gezien. Een samenleving die betrokkenheid toont bij het opvoeden en opgroeien van kinderen en jongeren. Aangezien dit geen vanzelfsprekendheid meer is heeft de gemeente in 2013 geïnvesteerd in het herintroduceren van dit uitgangspunt tijdens de week van de Opvoeding. Naar aanleiding van deze herintroductie zijn enkele kleinschalige initiatieven vanuit de kernen gestimuleerd en ondersteund. 2e en 3e kwartaal 2013: Loket functie Centrum voor jeugd en gezin integreren met wijkservice punt.
Ontwikkeling integraal sociaal domein / organisatie en bedrijfsvoering 1e en 2e kwartaal 2013: Visievorming integrale cliëntbenadering en formuleren van concrete uitgangspunten voor organisatie en bedrijfsvoering. 3e kwartaal 2013: Uitvoeringsplan herinrichting sociaal domein organisatie en bedrijfsvoering. 4e kwartaal 2013: Inrichten werkproces organisatie en bedrijfsvoering voor heringericht sociale domein.
De verbinding tussen CJG en het wijksteunpunt is in 2013 gemaakt door de onderlinge afstemming van de procescoördinatoren en het inzetten van sleutelfiguren. Zoals bijvoorbeeld de medewerker van Algemeen Maatschappelijk werk in het Wijksteunpunt en het CJG.
In 2013 is een integrale visie voor de herinrichting van het sociale domein ontwikkeld en vastgesteld door de gemeenteraad. In 2013 is een uitvoeringsplan voor 2014 opgesteld, waarbij de bedrijfsvoeringsaspecten ook belicht worden. Tot nu toe is het nog niet mogelijk de bedrijfsvoering al aan te passen op de herinrichting aangezien de daarvoor noodzakelijke informatie, zoals budgetten en invulling van de nieuwe wetten (participatiewet en Wmo) nog ontbreekt.
67 Jaarverslag Gemeente Voerendaal 2013
Voorbereiding decentralisatie AWBZ begeleiding en invoering Wet Werken naar Vermogen 1e kwartaal 2013 e.v.: Afhankelijk van rijksbeleid voorbereiden van invoering (aangepast wetsvoorstel) Werken naar vermogen en decentralisatie Awbz-begeleiding naar WMO.
Aangezien de wetteksten en het exacte takenpakket ten aanzien van deze decentralisaties nog niet bekend is, was het niet goed mogelijk om hier in 2013 al concrete voorbereidingen te treffen. Decentralisatie AWBZ naar WMO 2015 Deze wet is eind 2013 nog steeds in voorbereiding. Participatiewet De concept Participatiewet is in december 2013 naar de Tweede Kamer gestuurd. Er worden nog steeds wijzigingen in de wet aangebracht en een definitieve versie is nog niet voor de Tweede Kamer geagendeerd. Nadat de wet is vastgesteld, zullen nog belangrijke onderdelen van de wet verder worden uitgewerkt in lagere regelgeving (Algemene maatregelen van Bestuur).
Risico's:
Financieel De herinrichting van het sociale domein is een majeur project met een veelheid aan beïnvloedende factoren en budgetten. Er worden sowieso decentralisatiekortingen bij de overheveling van de taken naar de gemeentelijke overheid toegepast. Het is niet volledig te overzien of de nieuwe investeringen passen binnen de geraamde budgetten. Dit wordt enerzijds veroorzaakt door de complexiteit van de te nemen maatregelen (meerdere ontwikkelingen worden gelijktijdig opgepakt, de impact is niet altijd te voorzien) en anderzijds door het feit dat voor een aantal door te voeren ontwikkelingen nog niet voorspeld kan worden, hoe intensief deze benut zullen worden of hoe succesvol deze zal zijn, bijvoorbeeld de maatregelen ten aanzien van uitstroom naar werk en de toeloop bij het wijkservicepunt. Derden / Draagvlak Bij de realisatie van de plannen herinrichting van het sociaal domein heeft de gemeente de regierol over het volledige domein met een grote hoeveelheid maatschappelijke partners. Hoe goed we er in slagen om het sociale domein her in te richten hangt enerzijds af van hoe goed wij er in slagen onze regierol te vervullen en anderzijds van de participatie en inzet van de maatschappelijke partners. Het creëren van een gedeelde visie en draagvlak is hierbij van essentieel belang.
Voor wat betreft de rijksbudgetten bestaan nog een aantal onzekerheden. Om risico's deels op te vangen is bij het opstellen van de meerjarenbegroting 2014-2018 een stelpost ad € 200.000 opgenomen ingaande 2015.
De gemeente Voerendaal heeft in 2013 actief invulling gegeven aan haar regierol ten aanzien van partners. Er vindt regelmatig afstemmingsoverleg plaats. Op dit moment is het mogelijk om invulling te geven aan de regierol. Hierbij moet wel opgemerkt worden dat dit ook regelmatig gebeurt in regionaal verband en dat dit de mogelijkheden om regie te voeren versterkt.
68 Jaarverslag Gemeente Voerendaal 2013
Overige onderwerpen Leefbaarheidsproject Ransdaal Na afronding van verschillende onderzoeken (o.a. geluid en constructie) heeft het architectenteam in het 4e kwartaal van 2013 alle wensen en eisen vertaald in een definitief ontwerp. De Provincie Limburg heeft ten behoeve van de uitvoering van het project een subsidie van € 318.000 beschikbaar gesteld. Vervolgens start de aanbestedingsprocedure en kan met de uitvoering van het werk worden gestart. Woonkernschouwen In de periode juli 2012 – februari 2013 zijn 11 dagschouwen en 7 avondschouwen georganiseerd. In de najaarsrapportage is reeds gemeld dat in het najaar van 2013 geen dagschouwen meer gehouden zijn. De deelnemers aan de kernschouwen zijn hierover per mail of per brief geïnformeerd. Tevens hebben alle inwoners via de website kennis kunnen nemen van de afhandeling van de knelpunten. Zoals in de najaarsrapportage ook gemeld, is een groot aantal knelpunten opgelost door gebiedsgerichte aanpak al dan niet geïntegreerd binnen een project. Daarnaast is een aantal knelpunten gerelateerd aan het taakveld groen meegenomen in de nieuwe aanpak van het groenonderhoud (pilot groen). Uitvoeringsprogramma Volksgezondheid Voor de periode 2012-2015 is een uitvoeringsprogramma volksgezondheid opgesteld. In 2013 is ervoor gekozen om geen nieuw c.q. specifiek uitvoeringsprogramma op te stellen. In 2013 heeft een evaluatie van het uitvoeringsprogramma en een doorontwikkeling van de activiteiten 2012/2013 plaatsgevonden (zie raadsbrief 11-07-2013). Voor 2014 is het uitvoeringsprogramma volksgezondheid geïntegreerd in het uitvoeringsprogramma Herinrichting sociaal domein. Versterking verenigingsleven In 2013 is de nieuwe Subsidieverordening ingevoerd, waar de Activiteitensubsidie een onderdeel van vormde. In de drie tranches zijn in totaal 92 aanvragen ingediend en is in totaal een bedrag toegekend van € 15.750. Eind 2013 is besloten een extra tranche toe te voegen, te weten op 1 februari 2014. Dit om de periode tussen 1 oktober en 1 april te verkorten. De activiteitensubsidie draagt bij aan samenwerking tussen verenigingen en vernieuwingen binnen verenigingen. De Verenigingsondersteuner begeleidt de verenigingen van idee tot subsidieaanvraag en bouwt hierbij een goede relatie op met de verenigingen. Het effect hiervan is, dat verenigingen de weg naar de gemeente, maar ook naar elkaar toe, beter en eenvoudiger kunnen vinden. Tevens komen goede en nieuwe initiatieven van de grond, die een maatschappelijke bijdrage leveren en die de onderlinge samenwerking tussen verenigingen ten goede komt. In het kader van de Herinrichting van het Sociale Domein zal de verenigingsondersteuner actief ingezet worden om verenigingen en burgers te stimuleren tot meer maatschappelijke participatie. De verenigingsondersteuner zal tevens signaleren waar op dit vlak vraag en aanbod ligt bij verenigingen en vrijwilligers. Verder is uitvoering gegeven aan de ondersteuningsagenda ten behoeve van verenigingen en is vraaggerichte ondersteuning aan verenigingen een continu proces dat behoort tot de reguliere taken van beide combinatiefunctionarissen. Voor de wijze waarop hier gedurende de afgelopen twee jaar vorm en inhoud aan is gegeven, verwijzen wij u kortheidshalve naar de evaluatie Impulsregeling brede scholen sport en cultuur: “20 maanden combinatiefunctie onderwijs en sport en verenigingsondersteuning, waar staan we nu?” welke u in september 2013 heeft ontvangen. Speelvoorziening tussen Brede school en tennisbanen Medio november is gestart met de uitvoering van de werkzaamheden. Door het zachte weer zijn de werkzaamheden voortvarend verlopen en loopt de uitvoering conform planning. Uitbreiding voetbalaccommodatie RKVV Voerendaal In de najaarsrapportage werd al vermeld dat het kunstgrasveld in augustus 2013 door de voetbalclub in gebruik is genomen. De ervaringen van de voetbalclub met de bespeelbaarheid van het kunstgras zijn zonder meer positief. Twee activiteiten waren per 31-12-2013 nog niet afgerond: de erfafscheiding tussen het kunstgrasveld en de bewoners en het (groot) onderhoud aan het trainingsveld. Deze activiteiten worden in het volgende jaar opgepakt.
69 Jaarverslag Gemeente Voerendaal 2013
DEEL 3.
Financiën
3.1 Financieel overzicht Onderstaand wordt een overzicht gegeven van de financiële impact van dit programma. Op grond van artikel 212 van de financiële verordening is bepaald dat indien de financiële afwijking ten opzichte van de geraamde lasten van dit programma groter dreigt te worden dan 10% met een maximum van € 50.000 het college vooraf toestemming (autorisatie) van de raad nodig heeft om bepaalde uitgaven te verrichten (zie de toelichting bij deel 1, onderdeel 3). Programma Mens & Welzijn
Bedragen x € 1.000 Jaarrekening 2012
Primitieve begroting 2013
Bijgestelde begroting 2013
Jaarrekening 2013
Afwijking
Lasten: Leefbaarheid buurten en wijken
-244
-161
-327
-200
127
Jeugd en Jongeren
-453
-614
-597
-485
112
-1.245
-1.241
-1.246
-1.209
37
-77
-71
-43
-44
-1
Inkomenszorg
-5.666
-5.173
-5.777
-5.410
367
Maatschappelijke ondersteuning
-2.973
-3.028
-2.996
-2.817
179
Gezondheidszorg
-448
-409
-409
-418
-9
-3
-3
-3
-3
0
Cultureel verenigingsleven
-885
-478
-487
-363
124
Kunst en vorming
-420
-338
-344
-346
-2
Sport
-743
-729
-1.334
-1.332
2
Evenementen
-13
-13
-13
-11
2
Totaal lasten:
-13.170
-12.258
-13.576
-12.638
938
Leefbaarheid buurten en wijken
3
0
0
0
0
Jeugd en Jongeren
8
12
12
13
1
72
72
72
74
2
0
0
0
0
0
4.231
3.879
4.511
4.437
-74
Maatschappelijke ondersteuning
386
344
463
450
-13
Gezondheidszorg
0
0
0
0
0
Vrijwilligers
0
0
0
0
0
Cultureel verenigingsleven
42
43
43
40
-3
Kunst en vorming
28
20
20
21
1
125
106
106
137
31
Onderwijs Ouderenzorg
Vrijwilligers
Baten:
Onderwijs Ouderenzorg Inkomenszorg
Sport
70 Jaarverslag Gemeente Voerendaal 2013
Programma Mens & Welzijn
Bedragen x € 1.000 Jaarrekening 2012
Primitieve begroting 2013
Bijgestelde begroting 2013
Jaarrekening 2013
Afwijking
Evenementen
0
0
0
0
0
Totaal baten:
4.895
4.476
5.227
5.172
-55
Saldo programma
-8.275
-7.782
-8.349
-7.466
883
3.2 Toelichting Leefbaarheid buurten en wijken Primitieve begroting versus begroting na wijzigingen: De stijging van de lasten met € 166.000 wordt met name veroorzaakt door: • € 23.000 hogere lasten afschrijving ineens leefbaarheidsonderzoek Klimmen; • € 18.000 hogere lasten uitvoering speeltuinplan; • € 95.000 hogere lasten afschrijving ineens multifunctioneel speelterrein Cortemich; • € 30.000 hogere lasten activiteitenbudget (overboeking van product jeugd en jongeren). Begroting na wijziging versus realisatie: De lagere lasten van € 127.000 worden met name veroorzaakt door: • € 3.000 lagere lasten afschrijving ineens leefbaarheidsonderzoek Klimmen; • € 10.000 lagere lasten uitvoering speeltuinplan; • € 95.000 lagere lasten afschrijving ineens multifunctioneel speelterrein Cortemich; • € 3.000 lagere lasten welzijnsfonds; • € 15.000 lagere lasten activiteitenbudget. Jeugd en jongeren Primitieve begroting versus begroting na wijzigingen: De daling van de lasten met € 17.000 wordt met name veroorzaakt door: • € 3.000 lagere lasten aanpassing subsidiebeleid vrijwilligers jeugd- en jongerenwerk; • € 45.000 lagere lasten activiteitenbudget jongerenwerk (overboeking naar leefbaarheid); • € 15.000 hogere lasten jongerenwerk Alcander; • € 21.000 hogere lasten decentralisatie jeugdzorg; • € 5.000 lagere lasten beleid kinderopvang. Begroting na wijziging versus realisatie: De lagere lasten van € 112.000 worden met name veroorzaakt door: • € 3.000 lagere lasten werkbudget jongerenwerk; • € 15.000 lagere lasten jongerenwerk Alcander; • € 43.000 lagere lasten decentralisatie jeugdzorg; • € 18.000 lagere lasten centrum Jeugd en Gezin; • € 34.000 lagere lasten onderhoud gebouwen peuterspeelzaalwerk. De hogere baten van € 1.000 worden met name veroorzaakt door: • € 1.000 hogere baten Centrum Jeugd en Gezin. Onderwijs Primitieve begroting versus begroting na wijzigingen: De stijging van de lasten met € 5.000 wordt met name veroorzaakt door: • € 20.000 hogere lasten voor- en vroegschoolse educatie (CAO-stijging peuterspeelzaalwerk); • € 15.000 lagere lasten leerlingenvervoer. Begroting na wijziging versus realisatie: De lagere lasten van € 37.000 worden met name veroorzaakt door: • € 28.000 lagere lasten onderhoud schoolgebouwen; • € 10.000 lagere lasten leerlingenvervoer. 71 Jaarverslag Gemeente Voerendaal 2013
De hogere baten van € 2.000 worden met name veroorzaakt door: • € 2.000 hogere baten schoolgebouwen (schade-uitkering). Ouderenzorg Primitieve begroting versus begroting na wijzigingen: De daling van de lasten met € 28.000 wordt met name veroorzaakt door: • € 22.000 lagere lasten ouderenadviseur; • € 3.000 lagere lasten aanpassing subsidiebeleid overlegorganen ouderenbeleid; • € 8.000 hogere lasten aanpassing subsidiebeleid ouderenverenigingen; • € 10.000 lagere lasten aanpassing subsidiebeleid “meer bewegen voor ouderen”. Begroting na wijziging versus realisatie: De hogere lasten van € 1.000 worden met name veroorzaakt door: • € 1.000 hogere lasten subsidie overlegorganen ouderenbeleid. Inkomenszorg Primitieve begroting versus begroting na wijzigingen: De stijging van de lasten met € 604.000 wordt met name veroorzaakt door: • € 533.000 hogere lasten bijstandsverlening en inkomensvoorzieningen; • € 15.000 hogere lasten bijzondere bijstand; • € 65.000 hogere lasten Wet Sociale Werkvoorziening; • € 16.000 hogere lasten BBZ; • € 22.000 lagere lasten participatiebudget WWB. De stijging van de baten met € 632.000 wordt met name veroorzaakt door: • € 502.000 hogere baten bijstandsverlening en inkomensvoorzieningen; • € 130.000 hogere baten Wet Sociale Werkvoorziening; • € 22.000 hogere baten BBZ; • € 22.000 lagere baten participatiebudget WWB. Begroting na wijziging versus realisatie: De lagere lasten van € 367.000 worden met name veroorzaakt door: • € 228.000 lagere lasten bedrijfsvoering Kompas; • € 123.000 hogere lasten bedrijfsvoering Kompas (vervallen negatieve stelpost); • € 155.000 lagere lasten bijstandsverlening en inkomensvoorzieningen; • € 20.000 lagere lasten armoede beleid; • € 80.000 lagere lasten Wet Sociale Werkvoorziening; • € 4.000 lagere lasten BBZ. De lagere baten van € 74.000 worden met name veroorzaakt door: • € 74.000 lagere baten Wet Sociale Werkvoorziening. Maatschappelijke ondersteuning Primitieve begroting versus begroting na wijzigingen: De daling van de lasten met € 32.000 wordt met name veroorzaakt door: • € 46.000 hogere lasten Wet Maatschappelijke Ondersteuning; • € 145.000 lagere lasten huishoudelijke zorg WMO; • € 30.000 hogere lasten vervoersvoorzieningen WMO; • € 30.000 hogere lasten welzijnsactiviteiten nieuwkomers; • € 6.000 hogere lasten algemeen maatschappelijk werk. De stijging van de baten met € 119.000 wordt met name veroorzaakt door: • € 90.000 hogere baten eigen bijdragen huishoudelijke zorg WMO; • € 30.000 hogere baten welzijnsactiviteiten nieuwkomers.
72 Jaarverslag Gemeente Voerendaal 2013
Begroting na wijziging versus realisatie: De lagere lasten van € 179.000 worden met name veroorzaakt door: • € 95.000 lagere lasten Wet Maatschappelijke Ondersteuning; • € 49.000 lagere lasten huishoudelijke zorg WMO; • € 29.000 hogere lasten vervoersvoorzieningen WMO; • € 44.000 lagere lasten woningaanpassingen WMO; • € 20.000 lagere lasten welzijnsactiviteiten nieuwkomers. De lagere baten van € 13.000 worden met name veroorzaakt door: • € 12.000 lagere baten eigen bijdragen huishoudelijke zorg WMO. Gezondheidszorg Begroting na wijziging versus realisatie: De hogere lasten van € 9.000 worden met name veroorzaakt door: • € 13.000 hogere lasten collectieve preventie (onderzoek Q-koorts); • € 3.000 lagere lasten digitaal dossier jeugd Gezondheidszorg; • € 1.000 lagere lasten jeugdgezondheidszorg. Vrijwilligers Geen mutaties. Cultureel verenigingsleven Primitieve begroting versus begroting na wijzigingen: De stijging van de lasten met € 9.000 wordt met name veroorzaakt door: • € 10.000 hogere lasten afschrijving ineens onderzoek leefbaarheid Ubachsberg. Begroting na wijziging versus realisatie: De lagere lasten van € 124.000 worden met name veroorzaakt door: • € 4.000 lagere lasten subsidies aan verenigingen; • € 121.000 lagere lasten groot onderhoud gemeenschapshuizen. De lagere baten van € 3.000 worden met name veroorzaakt door: • € 3.000 lagere baten huur pand muziekcollectief. Kunst en vorming Primitieve begroting versus begroting na wijzigingen: De stijging van de lasten met € 6.000 wordt met name veroorzaakt door: • € 6.000 hogere lasten burgemeester Strous cultuurprijs (overboeking van product “Bestuur”). Begroting na wijziging versus realisatie: De hogere lasten van € 2.000 worden met name veroorzaakt door: • € 1.000 hogere lasten burgemeester Strous cultuurprijs; • € 1.000 hogere lasten energiekosten pand bibliotheek Ransdaal. De hogere baten van € 1.000 worden met name veroorzaakt door: • € 1.000 hogere baten provinciale subsidie kunst- en cultuurprojecten. Sport Primitieve begroting versus begroting na wijzigingen: De stijging van de lasten met € 605.000 wordt met name veroorzaakt door: • € 5.000 hogere lasten aanpassing subsidiebeleid; • € 600.000 hogere lasten groot onderhoud sportcomplex De Joffer. Begroting na wijziging versus realisatie: De lagere lasten van € 2.000 worden met name veroorzaakt door: • € 14.000 hogere lasten sportcomplex De Joffer; • € 10.000 lagere lasten gebouwen voetbalcomplexen; • € 7.000 lagere lasten voetbalvelden.
73 Jaarverslag Gemeente Voerendaal 2013
De hogere baten van € 31.000 worden met name veroorzaakt door: • € 5.000 hogere baten huur sportcomplex De Joffer; • € 8.000 hogere baten schade-uitkering sportcomplex De Joffer; • € 18.000 hogere baten huur voetbalvelden en btw-teruggaaf voorgaande jaren. Evenementen Begroting na wijziging versus realisatie: De lagere lasten van € 2.000 worden met name veroorzaakt door: • € 2.000 lagere lasten subsidie oranjefeesten.
74 Jaarverslag Gemeente Voerendaal 2013
Programma BESTUUR & DIENSTVERLENING DEEL 1.
Problematiek en Kaders
1.1. Inhoud Programma Dit programma richt zich met name op: – de communicatie en voorlichting richting burgers en overige belanghebbenden; – samenwerking met partners om de gemeentelijke opgaven te realiseren; – verbeteren dienstverlening; – veiligheid van inwoners en bezoekers van Voerendaal.
DEEL 2.
Bereikte resultaten
In dit deel wordt per programma-onderdeel in beeld gebracht wat we per speerpunt hebben bereikt en wat we hiervoor hebben gedaan.
Bestuurlijke prioriteiten Klantcontactcentrum 2015+ Begroting 2013 Planning:
Jaarrekening 2013
Website 1e kwartaal 2013: Inrichting nieuwe website. 2e kwartaal 2013: Vulling en verdere ontwikkelen nieuwe website (incl. E-formulieren).
Op 16 september 2013 is de nieuwe website, inclusief het (besloten) extranet voor raadsleden gelanceerd. Vervolgens is de site geleidelijk verder uitgebouwd, onder meer op het gebied van digitale dienstverlening (e-formulieren).
3e kwartaal 2013: Lancering nieuwe website incl. bedrijvenportal. 4e kwartaal 2013: Gefaseerde voorbereiding en lancering overige portals. Zaakgericht werken 1e kwartaal 2013: – Aanbesteding zaaksysteem / klantcontactsysteem; – Aanschaf en inrichting bestuursmodule. 2e kwartaal 2013: Technische inrichting zaaksysteem.
De aanbesteding van het zaaksysteem annex klantcontactsysteem is in het najaar van 2013 afgerond, waarna gestart is met de technische implementatie. Met de implementatie van zaakgericht werken (onder meer meldingen openbare ruimte, omgevingsvergunningen, subsidie en bestuurlijk proces) is in december 2013 gestart.
3e kwartaal 2013: Inhoudelijke inrichting zaaksysteem. 4e kwartaal 2013: Start gefaseerde invoering zaakgericht
75 Jaarverslag Gemeente Voerendaal 2013
werken. Inrichting callcenter 1e kwartaal 2013: Voorbereiding. 2e kwartaal 2013: Voorbereiding en technische inrichting. 3e kwartaal 2013: Start callcenter (in eerste instantie informatieverlening over producten en diensten).
Bij de ingebruikname van de nieuwbouw van het gemeentehuis is gestart met een gemeentelijk callcenter. Vanaf 1 oktober 2013 zijn de openingsen bereikbaarheidstijden van het gemeentehuis aangepast. Tevens is het vanaf deze datum mogelijk om voor een aantal diensten en producten een afspraak te maken. Verder heeft in het 4e kwartaal van 2013 een aanbesteding plaatsgevonden voor telefonie (incl. integratie van vaste- en mobiele telefonie) met als basis om onze dienstverlening te verbeteren.
Opleiding medewerkers continu: Opleiding en scholing medewerkers. Risico's:
Financieel Om de gewenste verbetering van de dienstverlening te kunnen realiseren dienen diverse nieuwe ict-systemen te worden ingevoerd (zaaksysteem, midoffice, klantcontactsysteem), die met elkaar en de bestaande applicaties gekoppeld worden. Binnen dit traject kunnen zich onvoorziene situaties met daaraan verbonden meerkosten voordoen. Organisatorisch Een belangrijk risico om de geplande stappen te realiseren is gelegen in de noodzakelijke kwalitatieve ontwikkeling van het personeel. De nieuwe werkwijze vraagt namelijk van medewerkers andere en nieuwe vaardigheden gekoppeld aan een andere invulling van klantgerichtheid. Met betrekking tot dit risico wordt een opleidings- en trainingsprogramma uitgewerkt waarin aan genoemde aspecten aandacht wordt gegeven. Tevens wordt voor de medewerkers een “Dag van de dienstverlening” georganiseerd. Tijdens deze dag gaat de organisatie vanuit het oogpunt van onze klanten samen aan de slag om de gemeentelijke dienstverlening te verbeteren. Een ander risico is het realiseren van goede koppelingen tussen de diverse applicaties. Deze zijn noodzakelijk om de dienstverlening op de gewenste wijze vorm te geven. Wanneer zich ter zake problemen voordoen heeft dit direct gevolgen voor de planning.
In de meerjarenbegroting 2014-2018 is rekening gehouden met de kosten van het nieuwe zaaksysteem. In 2013 is dit risico niet opgetreden.
Om de noodzakelijke, kwalitatieve ontwikkelingsslag bij het personeel te maken en draagvlak te vergroten worden de medewerkers gedurende het gehele proces organisatiebreed bij de voorbereiding en uitvoering van de diverse activiteiten betrokken.
76 Jaarverslag Gemeente Voerendaal 2013
Overige onderwerpen Openbare orde en veiligheid Op regionaal niveau zijn in het kader van de bestuurlijke aanpak de eerste stappen gezet om te komen tot een onderlinge afstemming van het door de diverse gemeenten gevoerde en te voeren beleid. Om drugsgerelateerde overlast te bestrijden is op 27 augustus 2013 een lokaal “Damoclesbeleid” vastgesteld, waardoor de burgemeester de mogelijkheid heeft om drugspanden gedurende een kortere of langere periode te sluiten. Vanaf het 4e kwartaal 2013 participeren we in het Regionaal Informatie- en Experise Centrum (Riec) Zuid-Limburg met als doel om eerder zicht te krijgen op (mogelijk) criminele activiteiten en deze samen met partners als politie en justitie aan te pakken. In dit kader is tevens een periodiek lokaal overleg opgestart. In het kader van de rampenbestrijding is op Zuid-Limburgse schaal een gezamenlijke aanpak gerealiseerd, waarbij op basis van gezamenlijke poules voor de diverse rampenbestrijdingsprocessen (bv. omgevingszorg en bevolkingszorg) medewerkers van de diverse gemeenten zonodig ook in andere Zuid-Limburgse gemeenten kunnen worden ingezet. Eind 2013 is het lokale handhavingsbeleid geactualiseerd. Hiermee is onder meer het kader bepaald voor de controle op naar de gemeenten gedecentraliseerde uitvoering van de Drank- en Horecawetgeving. In 2012 is Burgernet geïmplementeerd. De doelstelling van bureau Burgernet was gericht op het werven van deelnemers met als minimum 5% van de inwoners van een gemeente, c.q. inwoners van de regio ZuidLimburg. Zowel regionaal als gemeentelijk in Voerendaal is deze doelstelling behaald. Het aantal Voerendaalse deelnemers bedraagt per eind 2013 1.186. Bluswatervoorzieningen In het najaar van 2013 heeft de Brandweer Zuid-Limburg een inventarisatie gepresenteerd van de risico's in het kader van brandpreventie en -bestrijding, waaronder de noodzakelijke bluswatervoorzieningen. Aansluitend hierop is een gezamenlijk proces gestart tussen brandweer en gemeente om te komen tot een concreet plan van aanpak en bijbehorende planning. Bedoeling is dit plan in het najaar van 2014 af te ronden, waarna definitieve besluiten kunnen worden genomen. Handhaving In 2013 hebben de volgende controles plaatsgevonden: Raming 2013
Realisatie 2013
Toelichting
Milieucontroles
115
169
De stijging wordt met name veroorzaakt door een toename van het aantal asbest saneringen en stookcontroles.
Controles bouwen, wonen en ruimtelijke ordening.
368
491
De stijging wordt veroorzaakt door een toename van het aantal sloopmeldingen (gerelateerd aan asbestcontroles), aanlegwerkzaamheden en verstoorde graften. De aantallen zijn exclusief controles v.w.b. de Hellebeuk.
In 2013 is door de Boa bijzonder aandacht besteed aan de verkeersveiligheid bij de basisscholen – in het bijzonder de Brede School Cortemich – en het centrum van Voerendaal. Hierbij is in totaal 132 keer verbaliserend opgetreden, met name voor parkeerovertredingen. Verder is de boa met name preventief actief geweest bij een aantal gevallen van jeugdoverlast, hondenpoepoverlast en zwerfvuil. Eerder is aangegeven dat in 2013 in regionaal verband gekeken wordt naar het mogelijk anders inrichten van de uitvoering van handhavingstaken. Dit proces zal pas in 2014 leiden tot richtinggevende voorstellen.
77 Jaarverslag Gemeente Voerendaal 2013
Communicatie In 2013 zijn er drie edities van het gemeentelijk magazine verschenen. De tweede editie bevatte het burgerjaarverslag, met informatie over de dienstverlening en burgerparticipatie in 2012. In het afgelopen jaar is ook de nieuwe website van de gemeente gelanceerd en is er gestart met communicatie via Twitter en Facebook. Er is een groeiend aantal volgers en de communicatie via social media is in ontwikkeling. Naast de standaard communicatie uitingen via de publicatiepagina in Weekblad Parkstad (per 1-1-2014 geZien) en persberichten, is er in 2013 de nodige aandacht gegeven aan de communicatie rondom specifieke projecten zoals Kernplan II, Afkoppelplan Voerendaal-West en de promotie van Wijksteunpunt Klimmen. In oktober en december 2013 zijn de eerste edities verschenen van de nieuwsbrief over de VONSS samenwerking. Deze periodieke nieuwsbrief is bedoeld voor medewerkers, collegeleden en raadsleden van de VONSS gemeenten. Dienstverlening De meting van de tevredenheid van onze klanten over de gemeentelijke dienstverlening is in 2013 gemeten binnen de Parkstad Monitor. Uit de in het najaar van 2013 gehouden monitor volgt een waardering van de gemeentelijke dienstverlening van een 7,0 (in 2011 nog 6,8) op een schaal van 1 tot 10. Het eigen onderzoek naar de gemeentelijke dienstverlening wordt in 2014 opgepakt, waarbij aanvullend op de Parkstad Monitor onderzoek zal plaatsvinden. Regionale samenwerking Op 28 oktober 2013 hebben de raden van de Parkstad Limburg-gemeenten besloten om de samenwerking te herijken. Deze herijking volgde uit de afspraken uit het Pact van Parkstad (2010) om in 2012 de samenwerking te evalueren. Kern van de herijking is een vaste én een flexibele samenwerking, waarbij een groot gedeelte van de uitvoerende projecten en activiteiten is ondergebracht bij IBA (Raadsbesluit Samenwerkingsovereenkomst IBA 28/10/2013). De kernsamenwerking concentreert zich rondom de domeinen Herstructurering/Wonen, Ruimte, Mobiliteit en Economie/herstructurering, waarbij de kernsamenwerking verplichtend is voor de acht gemeenten op het niveau van de colleges. De flexibele samenwerking wordt vormgegeven op basis van een "coalition of the willing". De samenwerkingsovereenkomst IBA is getekend op 28 oktober 2013 door de leden van de Algemene Vergadering van Aandeelhouders IBA Parkstad BV in oprichting. Met als basis het raadsbesluit van 28 oktober 2013 investeren de Parkstad-gemeenten en de provincie Limburg in totaal maximaal € 45 miljoen in de periode tot 2020. Hierbij wordt invulling gegeven aan de ambities van het regioprogramma. Vanuit IBA staan de thema's FlexibeleStad, EnergieStad en RecycleStad centraal met als doel economische structuurversterking en herstructurering in Parkstad Limburg. In december 2013 heeft de raad besloten om de uitvoering van Gemeentelijke belastingen onder te brengen bij BsGW. Eind 2013 is aan GBRD een onderzoeksopdracht gegeven om een businesscase te ontwikkelen op het gebied van samenwerking BAG/GEO/BGT. Op Zuid-Limburgse schaal en op Parkstad-niveau is daarnaast de verkenning van respectievelijk shared services enerzijds en PIT (ICT-samenwerking) en TSIC (Telefonie- en klantservicesamenwerking) anderzijds voortgezet. Medio 2013 is gestart met de VONSS-samenwerking. De vijf gemeenten aan de noord- en westkant van Parkstad (Voerendaal, Onderbanken, Nuth, Schinnen en Simpelveld) hebben gekozen voor een praktische samenwerking. Hiermee vergroten zij hun slagkracht (kwaliteit, kansen, kosten, kwetsbaarheid) mede met het oog op de overheveling van Rijkstaken naar gemeenten. Het doel van Voerendaal is om zelf aan zet te blijven bij keuzes voor de toekomst. De VONSS-samenwerking is gestart met concrete samenwerking op het domein welzijn/sociaal domein en met een verkenning van samenwerking op de domeinen juridische kwaliteitszorg, grondzaken, gegevensbeheer/BAG/GEO/BGT, dienstverlening (website) en P&O. Parkstad Limburg heeft Antwoord: Alle acht gemeenten in de Stadsregio hebben in 2010 een gezamenlijke visie op dienstverlening vastgesteld. Parkstad-Limburg wil op het terrein van dienstverlening samenwerken om gezamenlijk de ambities die geformuleerd zijn in “Antwoord” en in de dienstverleningsambities van de deelnemende gemeenten te realiseren. Vanuit deze visie zijn de afgelopen periode plannen ontwikkeld om als eerste stap aan de slag te gaan met een gezamenlijk Telefonisch Service en Informatie Centrum (TSIC). De mate waarin en het tijdstip waarop Voerendaal in het project participeert hangt samen met de kwaliteit van 78 Jaarverslag Gemeente Voerendaal 2013
dienstverlening die voor de burgers lokaal kan worden gegarandeerd. Wij kiezen er voor om onze eigen gemeentelijke dienstverlening door te ontwikkelen op basis van het project KCC 2015+. Aansluiting bij het TSIC (voor wat betreft het kanaal telefonie) is pas aan de orde als dit met behoud van de dan bestaande kwaliteit van dienstverlening mogelijk is én aantoonbaar sprake is van voordelen op het gebied van efficiency en/of kosten. In 2014 zal duidelijk worden of er voldoende draagvlak is voor de start van het TSIC, en welke gemeenten alsdan in in de startfase zullen participeren. Regionale Uitvoerings Dienst (RUD): Vanaf 1 juli 2013 is de RUD Zuid-Limburg operationeel. Met ingang van deze datum hebben wij het basistakenpakket ondergebracht bij genoemde dienst. De formele overdracht van personeel heeft als gevolg van het ontbreken van overeenstemming tussen de RUD en de vakbonden ernstige vertraging opgelopen. Op dit moment is onduidelijk wanneer een en ander zal worden geëffectueerd. Tot dan wordt gebruik gemaakt van een constructie waarbij medewerkers van de gemeenten worden gedetacheerd naar de RUD. Het bovenstaande betekent mede dat ook de beoogde overdracht van aanvullende taken (aanvullende controles en advisering) inclusief overdracht van daarbij behorende formatie, naar de RUD nog niet formeel is afgerond.
79 Jaarverslag Gemeente Voerendaal 2013
DEEL 3.
Financiën
3.1 Financieel overzicht Onderstaand wordt een overzicht gegeven van de financiële impact van dit programma. Op grond van artikel 212 van de financiële verordening is bepaald dat indien de financiële afwijking ten opzichte van de geraamde lasten van dit programma groter dreigt te worden dan 10% met een maximum van € 50.000 het college vooraf toestemming (autorisatie) van de raad nodig heeft om bepaalde uitgaven te verrichten (zie de toelichting bij deel 1, onderdeel 3). Programma Bestuur & Dienstverlening
Bedragen x € 1.000
Jaarrekening 2012
Primitieve begroting 2013
Bijgestelde begroting 2013
Jaarrekening 2013
Afwijking
-1.298
-694
-688
-689
-1
-271
-266
-269
-269
0
-95
-69
-59
-53
6
Dienstverlening
-600
-824
-829
-825
4
Openbare orde en veiligheid
-766
-706
-719
-718
1
Algemene dekkingsmiddelen
-1.965
-1.787
-2.589
-2.816
-227
Totaal lasten:
-4.995
-4.346
-5.153
-5.370
-217
Bestuur
0
0
33
33
0
Samenwerking
0
0
0
0
0
Interactie met burgers
0
0
0
0
0
227
192
192
194
2
Openbare orde en veiligheid
87
0
10
15
5
Algemene dekkingsmiddelen
17.611
16.216
16.923
16.043
-880
Totaal baten:
17.925
16.408
17.158
16.285
-873
Saldo programma
12.930
12.062
12.005
10.915
-1.090
Lasten: Bestuur Samenwerking Interactie met burgers
Baten:
Dienstverlening
3.2 Toelichting Bestuur Primitieve begroting versus begroting na wijzigingen: De daling van de lasten met € 6.000 wordt met name veroorzaakt door: • € 6.000 lagere lasten burgemeester Strous cultuurprijs (naar product “Kunst en vorming”). De stijging van de baten met € 33.000 wordt met name veroorzaakt door: • € 33.000 hogere baten aansprakelijkheid (beëindiging OVO).
80 Jaarverslag Gemeente Voerendaal 2013
Begroting na wijziging versus realisatie: De hogere lasten van € 1.000 worden met name veroorzaakt door: • € 2.000 lagere lasten Raad en commissies; • € 4.000 lagere lasten College van B&W; • € 4.000 hogere lasten Bestuursondersteuning en representatie; • € 3.000 hogere lasten aansprakelijkheid. Samenwerking Primitieve begroting versus begroting na wijzigingen: De stijging van de lasten met € 3.000 wordt met name veroorzaakt door: • € 3.000 hogere lasten intergemeentelijke samenwerking (Parkstad geeft antwoord). Interactie met burgers Primitieve begroting versus begroting na wijzigingen: De daling van de lasten met € 10.000 wordt met name veroorzaakt door: • € 10.000 lagere lasten burgeronderzoek (klanttevredenheidsonderzoek naar 2014). Begroting na wijziging versus realisatie: De lagere lasten van € 6.000 worden met name veroorzaakt door: • € 6.000 lagere lasten voorlichting en communicatie. Dienstverlening Primitieve begroting versus begroting na wijzigingen: De stijging van de lasten met € 5.000 wordt met name veroorzaakt door: • € 5.000 hogere lasten GEO-informatie. Begroting na wijziging versus realisatie: De lagere lasten van € 4.000 worden met name veroorzaakt door: • € 4.000 hogere lasten reisdocumenten; • € 3.000 lagere lasten gemeentelijke bevolkingsadministratie; • € 5.000 lagere lasten BAG en GEO-informatie. De hogere baten van € 2.000 worden met name veroorzaakt door: • € 1.000 hogere baten leges reisdocumenten; • € 3.000 lagere baten leges rijbewijzen; • € 4.000 hogere baten leges vergunningen en ontheffingen. Openbare orde en veiligheid Primitieve begroting versus begroting na wijzigingen: De stijging van de lasten met € 13.000 wordt met name veroorzaakt door: • € 13.000 indexering bijdrage regionale brandweer. De stijging van de baten met € 10.000 wordt met name veroorzaakt door: • € 10.000 afrekening 2012 regionale brandweer. Begroting na wijziging versus realisatie: De lagere lasten van € 1.000 worden met name veroorzaakt door: • € 2.000 lagere lasten rampenbestrijding; • € 3.000 lagere lasten openbare orde en veiligheid; • € 1.000 lagere lasten opvang zwerfdieren; • € 5.000 hogere lasten huur brandkranen en bijdrage 2013 regionale brandweer. De hogere baten van € 5.000 wordt met name veroorzaakt door: • € 3.000 afrekening 2012 GHOR; • € 2.000 afrekening 2012 Regionale brandweer.
81 Jaarverslag Gemeente Voerendaal 2013
Financiering / Algemene dekkingsmiddelen De grootste onderdelen van de post “Financiering / Algemene dekkingsmiddelen” vormen de algemene uitkering uit het gemeentefonds, de gemeentelijke belastingen (zie paragraaf lokale heffingen) en de toevoegingen en onttrekkingen aan reserves en voorzieningen. Voor wat betreft dit laatste onderdeel wordt verwezen naar deel 1 van deze jaarrekening. De algemene uitkering 2013 is berekend op basis van de decembercirculaire 2013 (€ 10.151.240). Voor een gedetailleerde berekening wordt verwezen naar de bijlage in deze jaarrekening. Verder zijn afrekeningen over de jaren 2011 en 2012 verantwoord (respectievelijk € 86.133 en € 132.273).
82 Jaarverslag Gemeente Voerendaal 2013
Deel 3 PARAGRAFEN 2013
83 Jaarverslag Gemeente Voerendaal 2013
84 Jaarverslag Gemeente Voerendaal 2013
Paragraaf BEDRIJFSVOERING
DEEL 1.
Problematiek en Kaders
1. Inhoud Paragraaf Deze paragraaf beschrijft de stand van zaken en beleidsvoornemens ten aanzien van de bedrijfsvoering. Met deze beschrijving wordt inzichtelijk op welke wijze doelmatig, doeltreffend en klantgericht wordt gewerkt aan de uitvoering van de programma’s. Bedrijfsvoering is de sturing en beheersing van de primaire en ondersteunende processen om het voorgenomen beleid en de daarmee samenhangende doelstellingen van onze gemeente te realiseren. Een goede bedrijfsvoering is een voorwaarde voor het uitoefenen van ons beleid, de dienstverlening aan burgers en de uitvoering van projecten. De kwaliteit van de uitvoering van de programma’s is in grote mate afhankelijk van de kwaliteit van de bedrijfsvoering. Deze paragraaf bevat informatie over de belangrijkste aspecten van bedrijfsvoering binnen onze gemeente. Er is informatie opgenomen over: de organisatie, het personeelsbeleid, informatievoorziening en automatisering, documentaire informatievoorziening, facilitaire zaken, juridische zaken en het financieel beheer/control. Organisatieontwikkeling Om de ambities op het gebied van de kwaliteit van de dienstverlening, resultaatgericht werken en vraaggericht werken waar te kunnen maken, is het noodzakelijk de organisatie verder te ontwikkelen. De organisatieontwikkeling is onderdeel van de uitvoering van het coalitieakkoord. In 2012 is de nota organisatieontwikkeling vastgesteld met een bijbehorend plan van aanpak. De concrete actiepunten zijn uitgewerkt in een activiteitenplan dat inzichtelijk maakt waar de speerpunten liggen en waarin de komende jaren geïnvesteerd zal worden. Het managementteam stuurt de uitvoering van het activiteitenplan aan. Doelstelling is om de organisatie te ontwikkelen naar een professionele, lerende organisatie waarin vraaggericht en resultaatgericht werken centraal staan. Om deze doelstelling te bereiken werden in 2013 de volgende verbeteringen doorgevoerd: Dienstverlening: • De openstellingstijden werden per 1 oktober 2013 verruimd. De publieksbalies zijn vanaf 8.30 uur geopend (half uur vervroegd) en ook de vrijdagmiddag is opengesteld. De verruiming betreft ook de telefonische bereikbaarheid. In april 2014 zal er een evaluatie plaatsvinden. • KCC 2015: zie toelichting programma bestuur en Dienstverlening. • In 2013 heeft de Parkstadmonitor plaatsgevonden. De tevredenheid over de gemeentelijke organisatie en bestuur werd in beeld gebracht. Qua dienstverlening blijkt Voerendaal met een waardering van 7,0 de hoogste score te noteren binnen Parkstad. Dat geeft aan dat we op de goede weg zijn en verdere verbetering nog mogelijk is met het invoeren van zaakgericht werken. Het hiervoor benodigd zaaksysteem werd in 2013 aangeschaft. Dit hulpmiddel stelt ons in staat onze dienstverlening nog verder te verbeteren door het op elk moment inzichtelijk hebben van statusinformatie van een in behandeling zijnd verzoek/aanvraag etc. Mens en organisatie: • Het managementteam werd in 2013 geschoold door middel van een management developmentprogramma met als inzet het ontwikkelen van individuele vaardigheden van leidinggevenden met betrekking tot coaching en begeleiding. Verder werd aandacht besteed aan de ontwikkeling van het management als team. Meer dan voorheen zijn leidinggevenden aan de slag gegaan met de ontwikkeling van de afdeling en de individuele medewerkers. Dit is geconcretiseerd door
85 Jaarverslag Gemeente Voerendaal 2013
•
•
middel van afdelingsplannen, individuele werkplannen en het invulling geven aan de gesprekscyclus voor medewerkers in de vorm van planningsgesprekken, voortgangsgesprekken en beoordelingen. Met name in het kader van de planning werden de individuele werkplannen als nieuw instrument ingezet om verwachtingen over te leveren prestaties tussen medewerker en leidinggevende vast te leggen, zodat verwachtingen over en weer helder zijn. Het werkplan biedt voor de medewerkers eveneens een belangrijk instrument om het gesprek te hebben over voortgang en prioritering van werk. Het opgestelde opleidingsplan (voor alle medewerkers) werd volledig uitgevoerd, d.w.z. dat het beschikbare budget werd benut en zelfs licht overschreden. De lichte overschrijding hangt samen met gaandeweg de doorontwikkeling van de organisatie gebleken noodzakelijke extra investering in individuele begeleiding van medewerkers en leidinggevenden. De resultaten van het medewerkerstevredenheidsonderzoek (eind 2012) werden als aandachtspunten c.q. verbeterpunten vertaald in de afdelingsplannen en het opleidingstraject van het management en medewerkers.
Externe oriëntatie In 2013 is de externe oriëntatie versterkt. Op het niveau van burgers, maatschappelijke partners en ondernemers is extra inzet gepleegd. Dat heeft geleid tot een kruisbestuiving, waardoor enerzijds de invloed van Voerendaal richting verbonden partijen is toegenomen en anderzijds ontwikkelingen en impulsen van burgers, maatschappelijke partners en ondernemers beter hun weg richting Voerendaal hebben gevonden. In het kader van de decentralisaties zijn contacten met maatschappelijke partners geïntensiveerd, nu de verantwoordelijkheden van de gemeenten groter worden. Met deze partners is de dialoog gevoerd over gewenste diensten, cultuuromslag en benodigde financiën. In de Parkstad-samenwerking is specifiek geïnvesteerd via een intensieve deelname aan werkgroepen die de transitie van Parkstad Limburg en de oprichting van IBA voorbereiden. Diezelfde intensivering is vormgegeven via WOZL (bestuurlijk voorzitterschap Cie. Financiën en bijbehorende ambtelijke inzet) en Kompas (project regievoering). De notitie over verbonden partijen (raad september 2013) geeft daarbij een richtinggevend kader hoe de relatie van verbonden partijen nader wordt ingericht: resultaatgericht, continue dialoog en verbondenheid, financiële controle. Daarnaast zijn aan de ondernemerskant contacten met lokale ondernemers (MKB) geïntensiveerd. Via bedrijfsbezoeken zijn relaties aangehaald en behoeftes inzichtelijk gemaakt. Hierdoor is het ook mogelijk om de gemeentelijke dienstverlening verder te verbeteren en eventuele knelpunten weg te werken. Systemen: • In 2013 werd overgegaan tot de aanschaf van een zaaksysteem, zodat de implementatie van het zaakgericht werken als belangrijke ondersteuning voor de verbetering van dienstverlening en interne bedrijfsvoering in 2014 kan plaatsvinden. Personeel Kwantiteit In 2013 is de personele omvang beperkt afgenomen. In kwantitatief opzicht is door interne verschuiving van taken extra capaciteit ingezet op coördinatiewerkzaamheden voor de buitendienst en de groep WOZLmedewerkers. Dit bevordert een eenduidige aansturing en directe begeleiding van deze grote groep. Met de coördinatiefunctie wordt de functionele relatie tussen binnen- en buitendienst verstevigd. Door interne verschuiving is eveneens steviger ingezet op de continuïteit van de bemensing van receptie en callcenter. Dit hangt samen met de verruimde openstelling en telefonische bereikbaarheid. Kwaliteit Het afgelopen jaar werd veel aandacht besteed aan projectmatig werken. Een interne werkgroep heeft als aanjager gefungeerd en management en medewerkers hierin meegenomen. Er werd een aantal projecten benoemd waar volgens de uitgangspunten van projectmatig werken is gehandeld. Hiermee werd het afgelopen jaar ervaring opgedaan. Met het projectmatig werken wordt het integraal werken bevorderd, dat als een van de doelstellingen van de doorontwikkeling van de organisatie is benoemd. Om een andere majeure ontwikkeling zoals het Klantcontactcentrum 2015 te kunnen realiseren, gericht op directe afhandeling op termijn van 80% aan de voorkant, werd geïnvesteerd in opleiding van personeel. Zoals hiervoor al werd aangegeven werd in 2013 uitvoering gegeven aan het strategisch opleidingsplan.
86 Jaarverslag Gemeente Voerendaal 2013
Dit plan kent diverse invalshoeken om te werken aan een kwalitatieve verbetering en ondersteuning van de medewerkers: • individuele opleidingen en ontwikkeltrajecten; • organisatiebrede opleidingen; • training voor management; • loopbaanbegeleiding. Het hiervoor in 2013 beschikbare budget werd ten volle benut. Wet Normering Topinkomens (WNT) Per 1 januari 2013 is de Wet Normering bezoldiging topfunctionarissen publieke en semipublieke sector van kracht. Deze wet verplicht de gemeente tot jaarlijkse publicatie van financiele arbeidsvoorwaarden van topfunctionarissen van de gemeenten – de secretaris en de griffier – ongeacht of zij de norm overschrijden. Deze publicatieplicht is in de wet voorgeschreven voor vrijwel de gehele publieke en semipublieke sector. De betreffende gegevens dienen en zijn inmiddels ook verstrekt aan de minister van BZK. De beloning voor de secretaris bedroeg in 2013 (12 maanden) € 83.936, werkgeversdeel Pensioen € 14.388 en onkostenvergoeding € 93; totale bezoldiging € 98.417. De beloning voor de griffier bedroeg in 2013 (10 maanden) € 37.735 en werkgeversdeel Pensioen € 6.334; totale bezoldiging € 44.069. Ziekteverzuim
Er is een positieve ontwikkeling in het ziekteverzuim; het verzuim is gedaald onder de 2%. In vergelijking met de landelijke benchmark is er een significante positieve afwijking te constateren. De benchmarkcijfers (landelijk) over 2013 zijn nog niet beschikbaar maar zullen naar verwachting in de lijn van de afgelopen jaren boven de 5% uitkomen. Het lage ziekteverzuim in onze organisatie is deels verklaarbaar vanuit het gegeven dat er geen sprake is geweest van langdurig verzuim. Verder is op een goede wijze uitvoering gegeven aan het verzuimprotocol in samenwerking met de bedrijfsarts. Van belang is verder dat tijdig, daar waar mogelijk een werkgerelateerd verzuim aan de orde zou kunnen zijn (en dus beïnvloedbaar), het gesprek is aangegaan met medewerkers 87 Jaarverslag Gemeente Voerendaal 2013
over arbeidsomstandigheden, werkdruk etc. De resultaten uit het medewerkerstevredenheidsonderzoek 2013 zullen weer belangrijke input geven voor eventuele actiepunten voor 2014. Huisvesting/facilitair In 2013 werd het nieuwe gemeentehuis in gebruik genomen. De ervaringen voor de medewerkers in het nieuwe gebouw zijn positief. Er zijn nog enkele aandachtspunten die in de loop van 2013 zijn opgepakt, met name een aantal facetten van afwerking en het goed inregelen van de klimaatbeheersing. Flexibiliteit is in hoge mate aanwezig door diversiteit in werkruimten (open ruimte, stilteplekken, staanwerkplekken etc.) en het feit dat iedereen op elke plek in het gebouw met hun pc/laptop aan de slag kan. Met de ingebruikname van de nieuwe huisvesting werd ook de wijze van dienstverlening opnieuw tegen het licht gehouden. Zo is er een fysieke scheiding aangebracht tussen callcenter en receptiefunctie. Dit verbetert de dienstverlening en biedt binnen het callcenter ruimte om zoveel mogelijk telefonisch aan de voorkant af te handelen. Verder wordt de burgers een snelle dienstverlening gegarandeerd door het in ruime mate bieden van de mogelijkheid om op afspraak het gemeentehuis te bezoeken. Beleid Personeel en Organisatie In 2013 werd een eerste concept opgesteld van de nieuwe nota personeelsbeleid. Waar hoge eisen worden gesteld aan onze medewerkers op het terrein van professionaliteit, flexibiliteit en werkinhoud zal dit zijn grondslag vinden in het personeelsbeleid en gefaciliteerd worden vanuit de beschikbare P&O instrumenten. De doorontwikkeling van P&O beleid heeft dan betrekking op “de lerende organisatie”, loopbaanmanagement, talentontwikkeling, gesprekscyclus, beloningsbeleid, het nieuwe werken met aandacht voor eigen verantwoordelijkheid en een inspirerende en coachende rol voor de leidinggevenden. In de nieuwe nota personeelsbeleid zal de samenhang hierin zichtbaar worden gemaakt. De nota is om reden van andere geprioriteerde werkzaamheden in 2013 niet gereed gekomen. Dit houdt met name verband met de toch gebleken intensievere werkzaamheden voor de actualisatie van de functiebeschrijvingen en de omslag naar een nieuw functiewaarderingssyteem voor de medewerkers. Het afgelopen jaar werd de Risico Inventarisatie en Evaluatie (RIE) uitgevoerd. Dat betekent dat de wijze waarop gewerkt wordt en de hieraan verbonden risico's voor de veiligheid en gezondheid op de werkplekken worden beschreven. Dit is een wettelijke verplichting en zal een beeld geven van de mogelijke maatregelen om de risico's te verminderen. De bevindingen worden in het tweede kwartaal van 2014 verwacht. Medezeggenschap Met de ondernemingsraad is over de belangrijke onderwerpen op het terrein van personeel en organisatie overleg gevoerd in 2013. De onderwerpen hadden onder meer betrekking op het medewerkerstevredenheidsonderzoek, het inrichten van de gesprekscyclus, de openstellingstijden van het gemeentehuis, het opleidingsplan, het nieuwe functiewaarderingssysteem, de evaluatie werkplekken nieuw gemeentehuis, diverse personele regelingen, doorontwikkeling organisatie, samenwerking VONSS en personele bezuinigingen. Het overleg tussen de WOR-bestuurder en de Ondernemingsraad is te kenschetsen als open, constructief en gebaseerd op vertrouwen, waarbij de formele rol van de Ondernemingsraad op het gebied van advies en instemming de ondergrens vormt van het aantal te bespreken onderwerpen. In de praktijk worden alle van belang zijnde onderwerpen, ook buiten het formeel advies-en instemmingsrecht, met elkaar gedeeld. Dit tekent de bijzondere betrokkenheid van de Ondernemingsraad bij de organisatie en de medewerkers die zij vertegenwoordigt. Documentaire informatievoorziening In 2013 is binnen de organisatie verder gegaan met het digitaal aanmaken van dossiers en digitaal afhandelen van de documentenstroom. De nadruk is in 2013 komen te liggen op het bewust maken van de medewerkers van de voordelen van digitaal werken en het aanmaken van 'mappenstructuren' binnen het document management systeem Corsa. Door deze manier van werken wordt bevorderd dat informatie op een centrale plaats wordt opgeslagen. Met het in gebruik nemen van een nieuw zaaksysteem, met een geïntegreerd document management systeem, zal de ingeslagen weg van digitaal werken in de toekomst verder vorm gegeven worden. Met het reconditioneren van de archiefbescheiden zou in 2013 een begin gemaakt worden. Door het ingestelde beroep tegen de eerste aanbesteding en de gerechtelijke uitspraak eind 2013, zal er in 2014 een nieuwe aanbesteding volgen. In een tijdsbestek van 4 jaar, (beginnend 2014), zal het gehele archief
88 Jaarverslag Gemeente Voerendaal 2013
gereconditioneerd dan wel verwijderd en vernietigd worden (voor wat betreft de vernietigbare bescheiden). In het kader van de wet Regeneriek Toezicht (RGT) is er in november 2013 een onderzoek uitgevoerd door de Archiefinspectie naar het afleggen van verantwoording over het doen en laten op het gebied van de informatiehuishouding binnen de gemeente Voerendaal. De bevindingen van dit onderzoek zullen in de vorm van een rapportage in 2014 aan het college en de raad worden aangeboden. Informatievoorziening en automatisering Voor de informatievoorziening en automatisering zijn er in 2013 een aantal belangrijke speerpunten, te weten: • Ondersteuning project KlantContactCentrum (KCC). Conform het projectplan KCC (zie elders) werden in 2013 een aantal applicaties aangekocht en geïmplementeerd. Dit zijn o.a. de nieuwe gemeentelijke website, een zaaksysteem, een klantcontactsysteem en diverse midoffice applicaties. Verder werd in 2013 de managementrapportage software vervangen. Een verdere belangrijke uitdaging voor ICT is dat al deze applicaties gekoppeld worden, niet alleen aan elkaar maar ook aan de reeds aanwezige systemen zoals (o.a.) het documentair management systeem (DMS) en de basisregistraties (personen-GBA en adressen-BAG) en aan de landelijke voorzieningen. In 2013 werd dan ook de nodige aandacht besteed aan deze koppelingen. •
Doorontwikkeling basisregistraties Met de VONSS-gemeenten is de samenwerking geconcretiseerd op het terrein van gegevensbeheer. In 2013 werd een werkgroep ingesteld die voorbereidingen heeft getroffen voor samenwerking op het gebied van accountbeheer van de Basisregistraties Adressen en Gebouwen (BAG) en de ontwikkelingen op het gebied van Basisregistratie Grootschalige Topografie (BGT) waaraan een wettelijke verplichting is gekoppeld dat deze geïmplementeerd moet zijn uiterlijk 1 januari 2016. Verder zijn afspraken gemaakt over de ontwikkeling van GEO-informatie, met de intentie zoveel mogelijk geografische informatie te ontsluiten om deze te kunnen benutten als onderlegger voor beleidsvorming. In 2013 werd onder begeleiding van een extern projecleider samen met de VONSS gemeenten een goede basis gelegd voor toekomstige samenwerking op dit terrein. De samenwerking met de GBRD en de VONSS-gemeenten resulteerde er ook in dat de functie BAG met het vertrek van de medewerker binnen onze organisatie per 31-12-2013 niet meer wordt ingevuld.
•
Diverse vervangingen Een aantal bedrijfskritische applicaties werd vervangen. Zo werden alle desktops voorzien van een nieuw besturingssysteem (windows7) en werd de database (oracle) waarop de belangrijkste gemeentelijke applicaties draaien, vervangen door een hogere versie.
•
Samenwerking Parkstad ICT (PIT) De Parkstad gemeenten hebben zich in 2013 gecommitteerd aan samenwerking in een gemeenschappelijk service center en de navolgende zes doelstellingen ten aanzien van de ICT functie te realiseren: 1. bieden van meer continuïteit, bedrijfszekerheid, veiligheid en innovatiekracht door beperking van organisatorische kwetsbaarheid en bundeling van kennis en kunde; 2. verhogen van de kwaliteit van betreffende ICT processen; waardoor de gemeenten beter kunnen functioneren; 3. verhogen van de professionaliteit en deskundigheid van medewerkers; 4. efficiënter inzetten van de beschikbare arbeidskracht; 5. realiseren van besparingen door schaalvoordelen; 6. In de vervolgfasen: het beter ondersteunen van de noodzakelijke kwaliteitsimpulsen op het terrein van dienstverlening in het algemeen en e-dienstverlening in het bijzonder (bijv. het programma Parkstad-Limburg heeft antwoord©). De businesscase PIT is door de deelnemende gemeenten goedgekeurd en bevestigt het vertrouwen dat een gezamenlijk IT service centrum genoemde doelstellingen dichter bij brengen. Uitgangspunt is een publiekrechtelijke samenwerkingsvorm op basis van een lichte Gemeenschappelijke Regeling (centrumgemeente constructie) met als doel met dezelfde hoeveelheid medewerkers meer diensten met een hogere kwaliteit te leveren, waardoor de voorziene groei van de ICT functie minder meer gaat kosten dan bij voortbestaan van de afzonderlijke ICT eenheden. Deze voordelen zullen niet van de ene dag op de andere worden gerealiseerd. Daarvoor moet eerst een ingroeifase worden doorlopen. De 89 Jaarverslag Gemeente Voerendaal 2013
gemeente Voerendaal zal in een later stadium aansluiten, naar verwachting medio 2015. Deze ruimte is er binnen de afspraken met de andere Parkstadgemeenten, met name omdat vanuit Voerendaal geen personeel overgaat naar de nieuwe samenwerking maar een aantal werkzaamheden worden uitbesteed. Dit biedt ruimte om de noodzakelijke informatiefunctie steviger in te richten binnen onze eigen organisatie. Juridische zaken. Onderdeel van de juridische zaken is de afwikkeling van bezwaarschiften waarvan onderstaand een overzicht is gegeven van de ingediende bezwaren in 2013 en de vergelijking met voorgaande jaren. 2010
2011
2012
2013
Totaal ingediend
33
34
39
56
– Niet-ontvankelijk
2
6
7
1
– Gegrond
2
2
0
4
– Ongegrond
10
9
11
11
– Ingetrokken
19
16
20
18
– Doorgestuurd
0
1
0
7
– Nog in behandeling
0
0
1
15
In 2013 heeft de gemeente 56 bezwaarschriften ontvangen. Deze hadden onder andere betrekking op besluiten inzake de Wet maatschappelijk ondersteuning, bouwzaken, handhaving en ruimtelijke ordening. Van de bezwaarschriften zijn er 18 ingetrokken, 1 niet-ontvankelijk, 11 ongegrond en 4 gegrond verklaard. Zeven bezwaarschriften zijn aan andere instanties doorgestuurd omdat de gemeente niet bevoegd was. Vier bezwaarschriften zijn in overleg met de indiener aangehouden. Elf bezwaarschriften zijn per 31 december 2013 nog in behandeling. In 2013 hebben twee burgers klachten ingediend tegen een medewerker of het college van burgemeester en wethouders. Alle klagers hebben hierop een reactie van de gemeente ontvangen. De gemeente Voerendaal is aangesloten bij de Nationale Ombudsman. Wanneer een burger niet tevreden is over de behandeling van zijn klacht door de gemeente, kan hij bij de ombudsman vragen een onderzoek in te stellen naar de afhandeling van zijn klacht door de gemeente. In 2013 heeft een inwoner van Voerendaal zich tot de Nationale Ombudsman gewend. Vervolgens is de behandeling door de Nationale Ombudsman op verzoek van de klager gestaakt. Planning en control Beleidscyclus Een van de speerpunten van de organisatie-ontwikkeling was en is het verbeteren van de resultaatgerichtheid. Een eerste punt wat verder is geconcretiseerd gedurende het jaar is de opstelling van de raadsplanner. Deze planner heeft een verdere verfijning ondergaan, waardoor de realisatie van de raadstukken en en projecten nu op maandbasis is gepland. Vanuit deze concretisering wordt een verbetering van de resultaatgerichtheid nagestreefd. Een ander belangrijk doel dat was nagestreefd was om de jaarrekening eerder aan te bieden aan de raad. Waarheen in voorgaande jaren de jaarrekening steeds in de juni of juli vergadering werd vastgesteld, is de jaarrekening 2012 reeds door uw raad in mei 2013 vastgesteld. Door consequent vanuit control hierop te sturen, is dit mooie resultaat behaald. Hierdoor is ook de vaststelling van de voorjaarsrapportage 2013 en de jaarrekening 2012 uit elkaar gehaald, waardoor beide documenten beter tot hun recht komen. In het ene document legt het college verantwoording af over het afgelopen jaar en in het andere document over het lopende jaar. Op deze wijze kan ook geen verwarring plaatsvinden rondom de informatieverstrekking. In de Voor- en Najaarsrapportage is nadrukkelijk aandacht besteed aan het verwoorden van concrete planingen en vooral ook de gerealiseerde resultaten. Het verbeteren van de resultaatgerichtheid komt met name tot stand door de afgesproken planningen periodiek onderwerp van gesprek te laten zijn. Actualisatie beleidsnota's In 2013 heeft actualisatie van de nota Reserves & Voorzieningen plaatsgevonden. De nieuwe nota R&V 2013 is door uw raad vastgesteld in de vergadering van mei 2013.
90 Jaarverslag Gemeente Voerendaal 2013
Interne controle Bij interne controle voert de medewerker interne controle/rechtmatigheid zichtbaar, dat wil zeggen waarneembaar door derden, controle uit op de administratieve organisatie. Voor de accountant is de kwaliteit van interne controle mede bepalend voor de noodzakelijke breedte en diepgang van zijn controle. In 2013 heeft conform de aanbesteding verlenging van de dienstverlening door de accountant plaatsgevonden in de raadsvergadering van 14 november 2013. Dit betreft het laatste contractuele jaar van het contract. De jaarrekening 2013 wordt derhalve gecontroleerd door RSM Wehrens, Mennen & de Vries Accountants. Dit heeft mede plaatsgevonden op basis van advies van de audit-commissie. Na de instelling van de audit-commissie is 2011, is deze in 2013 twee keer bij elkaar gekomen. De auditcommissie wordt gevormd door twee raadsleden en en twee commissieleden. De audit-commissie fungeert als ogen en oren van de gemeenteraad. Zij houdt toezicht op de uitvoering van de financiële bedrijfsvoeringskaders door het college. Vervolgens adviseert zij de raad. De commissie neemt de controlerende taak van de gemeenteraad niet over, zij zorgt er alleen voor dat de raad die taak, op bepaalde terreinen, beter kan uitvoeren. In de raadsvergadering van 19 december 2013 is het controleprotocol voor de accountantscontrole 2013 en het bijbehorende normenkader rechtmatigheidscontrole 2013 vastgesteld. Dit heeft als doel nadere aanwijzingen te geven aan de accountant over de reikwijdte van de controle, de geldende normstellingen en de te hanteren goedkeurings- en rapporteringstoleranties. In het accountantsverslag 2013 zal de accountant zijn bevindingen over de controle 2013 weergeven.
91 Jaarverslag Gemeente Voerendaal 2013
DEEL 3.
Financiën
3.1 Financieel overzicht Onderstaand wordt een overzicht gegeven van de financiële impact van dit programma. Op grond van artikel 212 van de financiële verordening is bepaald dat indien de financiële afwijking ten opzichte van de geraamde lasten van dit programma groter dreigt te worden dan 10% met een maximum van € 50.000 het college vooraf toestemming (autorisatie) van de raad nodig heeft om bepaalde uitgaven te verrichten (Zie de toelichting bij deel 1, onderdeel 3). Paragraaf Bedrijfsvoering
Bedragen x € 1.000 Jaarrekening 2012
Primitieve begroting 2013
Bijgestelde begroting 2013
Jaarrekening 2013
Afwijking
Saldo Lasten / Baten: Huisvesting
-218
-262
-262
-180
82
Facilitaire zaken
-553
-737
-726
-594
132
-4.210
-4.482
-4.497
-4.820
-323
-156
-162
-362
-315
47
-5.137
-5.643
-5.847
-5.909
-62
Salarissen en overige personeelskosten Buitendienst Saldo
3.2 Toelichting Huisvesting Begroting na wijziging versus realisatie: De lagere lasten / baten van € 82.000 worden met name veroorzaakt door: • € 14.000 hogere lasten energie gemeentehuis; • € 14.000 lagere lasten onderhoud gemeentehuis; • € 82.000 lagere kapitaallasten gemeentehuis. Facilitaire zaken Primitieve begroting versus begroting na wijzigingen: De daling van de lasten / baten met € 11.000 wordt met name veroorzaakt door: • € 19.000 hogere lasten implementatie klantgeleidingsssysteem (reserve overloop); • € 10.000 lagere lasten door geen europese aanbesteding PIT; • € 5.000 lagere lasten budget mobiele telecommunicatie; • € 15.000 lagere lasten gemeentelijke website. Begroting na wijziging versus realisatie: De lagere lasten / baten van € 132.000 worden met name veroorzaakt door: • € 12.000 lagere lasten incidentele vervanging hard- en software ICT; • € 35.000 lagere lasten onderhoud software; • € 14.000 lagere kapitaallasten ICT; • € 21.000 hogere lasten kantoorbenodigdheden; • € 90.000 lagere kapitaallasten rehabilitatie archief.
92 Jaarverslag Gemeente Voerendaal 2013
Salarissen en overige personeelskosten Primitieve begroting versus begroting na wijzigingen: De stijging van de lasten / baten met € 15.000 wordt met name veroorzaakt door: • € 15.000 hogere lasten implementatie HR21 (reserve overloop). Begroting na wijziging versus realisatie: De hogere lasten / baten van € 323.000 worden met name veroorzaakt door: • € 33.000 hogere lasten salariskosten en inhuur personeel; • € 24.000 hogere baten detachering personeel; • € 5.000 hogere baten ziektewet uitkering; • € 1.000 hogere lasten dienst- en werkkleding; • € 5.000 hogere lasten juridische advisering; • € 14.000 hogere lasten organisatie-ontwikkeling; • € 300.000 hogere lasten toevoeging aan voorziening verplichting personeel uit dienst; • € 7.000 lagere lasten abonnementen en boekwerken vakliteratuur. Buitendienst Primitieve begroting versus begroting na wijzigingen: De stijging van de lasten met € 200.000 wordt met name veroorzaakt door: • € 200.000 hogere lasten onderhoud dienstgebouw buitendienst. Begroting na wijziging versus realisatie: De lagere lasten van € 47.000 worden met name veroorzaakt door: • € 59.000 lagere lasten onderhoud dienstgebouw buitendienst; • € 16.000 hogere lasten bedrijfsmiddelen buitendienst; • € 4.000 lagere kapitaallasten bedrijfsmiddelen buitendienst.
93 Jaarverslag Gemeente Voerendaal 2013
94 Jaarverslag Gemeente Voerendaal 2013
Paragraaf GRONDBELEID 1. Inhoud paragraaf Grondbeleid is het proces waarbij grond door de gemeente wordt aangekocht, bouwrijp gemaakt en infrastructuur wordt aangelegd om vervolgens de grond te verkopen voor de bouw van woningen, bedrijven en/of andere opstallen (accommodaties). Middels grondbeleid kunnen er ook (strategische) aankopen van grond (eventueel inclusief opstallen) plaatsvinden om, gezien gewenste ontwikkelingen, in de toekomst deze te kunnen inbrengen in bestemmingsplannen, gebiedsontwikkelingen of andere ontwikkelingsplannen. Verder houdt de gemeente zich in het kader van grondbeleid ook bezig met meer reguliere zaken zoals verpachtingen e.d. Via grondbeleid wordt nadere invulling geven aan het uitvoeren van programma's. Denk aan: groen, water, wonen, werken en recreëren. Het grondbeleid heeft dan ook zijn doorwerking c.q. invloed op ontwikkelingen binnen de programma's Openbare Ruimte, Samen Wonen, Werk & Economie alsmede Mens & Welzijn. De praktijk is dat het grondbeleid thans ondersteunend is voor het realiseren van doelen binnen met name het programma Samen Wonen. Het betreft in deze met name de lopende projecten en projecten die voortkomen uit het volkshuisvestingsplan. 2. Het kader 2.1. Actief of passief grondbeleid De gemeente kan in beginsel op twee wijzen grondbeleid voeren. We spreken van actief grondbeleid als de gemeente zich als marktpartij gedraagt en zelf gronden aankoopt, ontwikkelt en gebruikt of verkoopt. Met andere woorden dat de gemeente de regierol op zich neemt. Instrumenten van actief grondbeleid zijn de vrijwillige (minnelijke) verwerving, het voorkeursrecht of de onteigening. Gesproken wordt van faciliterend (of passief) grondbeleid, als de gemeente de aankoop en exploitatie van gronden overlaat aan private partijen. Daarbij beperkt de gemeente zich tot haar regulerende taak, waarin ze kaders schept voor activiteiten van de particuliere sector. Behalve het ruimtelijke instrumentarium en milieu en bouwregelgeving heeft de faciliterende gemeente instrumenten voor het verhalen van kosten (exploitatieovereenkomst, exploitatieplan en baatbelasting). 2.2. Het algemene beleidskader Het grondbeleid dat de gemeente in 2013 heeft gevoerd is gebaseerd op de nota Grondbeleid, die in februari 2011 door de gemeenteraad is vastgesteld. Bij vaststelling van de grondnota is primair gekozen voor het hanteren van een passief grondbeleid. Echter, daar waar sprake is van strategische inbreidings- en herstructureringslocaties is een actieve gemeentelijke rol op het gebied van grondverwerving te overwegen. Deze aanpak komt voort uit de wens om zelf een actieve en regisserende rol te vervullen bij ruimtelijke processen om publieke doelen, met name op het gebied van leefbaarheid en volkshuisvesting, beter en sneller te kunnen realiseren. De algemene uitgangspunten die gehanteerd worden zijn: • bij niet strategische inbreidingsgebieden, uitbreidingsgebieden en herstructureringsgebieden wordt ingezet op passief (faciliterend) grondbeleid; • bij strategische inbreidingsgebieden, uitbreidingsgebieden en herstructureringsgebieden en bij overige (kleinschalige) projecten wordt actief grondbeleid overwogen; • in die gevallen dat de gemeente kiest voor een actieve rol bij de verwerving van gronden wordt primair ingezet op minnelijke grondverwerving; • per casus waar actief grondbeleid wordt toegepast, wordt beoordeeld of er een voorkeursrecht wordt gevestigd en/of er een onteigeningsprocedure wordt opgestart; • in beginsel kiest de gemeente voor een restrictief passief verkoopbeleid ten aanzien van gemeentegronden. Dit neemt niet weg dat er in een aantal gevallen, bijvoorbeeld indien de gemeente bouwgrond in eigendom heeft of bepaalde gronden wil afstoten, een actief verkoopbeleid gevolgd zal worden; 95 Jaarverslag Gemeente Voerendaal 2013
•
•
Het handhaven van het terughoudend beleid inzake het vestigen van zakelijke rechten, in gebruik geven, verhuren en verpachten van gemeentelijke gronden. Daar waar mogelijk en wenselijk gaat de voorkeur uit naar verkoop, boven het vestigen van zakelijke rechten, in gebruik geven of verhuren en verpachten van gronden; de gemeente pakt illegaal grondgebruik aan volgens de semi-actieve methode.
Ten aanzien van het vaststellen van de waarde van gemeentelijke gronden voor rest-/groenstroken, bouwkavels, in gebruik geven of verhuren van gronden en pacht zijn de richtlijnen gevolgd zoals in de vastgestelde nota grondbeleid d.d. 17 februari 2011 zijn opgenomen. 2.2 De financiële verordening In de vigerende financiële verordening, vastgesteld d.d. 29 september 2011, is geen aanvullend kader opgenomen voor het onderdeel Grondbeleid. Derhalve kan volstaan worden met het in kaart brengen van de onderdelen die verplicht zijn op grond van het Besluit Begroting en Verantwoording Provincie en Gemeenten (artikel 16 BBV), zijnde: * * * * *
een visie op het grondbeleid in relatie tot de realisatie van doelstellingen van de programma's; actuele prognoses van de te verwachten resultaten van de totale grondexploitatie; een onderbouwing van de geraamde winstneming; beleidsuitgangspunten omtrent de reserves voor grondzaken in relatie tot de risico's van de grondzaken; een aanduiding van de wijze waarop de provincie het grondbeleid uitvoert.
2.3 Specifieke ontwikkelingen In 2012 is het meerjaren volkshuisvestingsplan vastgesteld. Dit plan geeft een weloverwogen visie van hoe de komende jaren om te gaan met volkshuisvesting in Voerendaal. Deze visie is voorts vertaald in een concreet actieprogramma en heeft op onderdelen relatie met het te voeren grondbeleid. Binnen het meerjaren volkshuisvestingsplan zijn o.a. kaders bepaald hoe om te gaan met de gemeentelijke gronden op de locatie Dammerich en de voormalige schoollocatie Kunrade. Naast de gestelde kaders binnen het volkshuisvestingsplan is in 2013 – daar waar mogelijk – actief doorgegaan met het realiseren van lopende projecten. 3. Financiële positie / Weerstandsvermogen Grondbeleid kan een grote financiële impact hebben. De eventuele baten maar ook financiële risico's zijn van invloed op de algemene financiële positie van de gemeente. Risico's kunnen worden gelopen ondermeer ten gevolge van of vloeien voort uit: * * * * * *
veranderende marktomstandigheden; conjuncturele ontwikkelingen en renterisico's; het niet of niet tijdig kunnen verwerven van grond in uitbreidingslocaties; milieurisico's (bodemverontreiniging); planologische en overige juridische knelpunten; onvoorziene afwijkingen in financiële dan wel in tijdtechnische zin ten opzichte van de exploitatieberekening.
De gemeente Voerendaal streeft er naar dat de exploitaties over het te voeren grondbeleid tenminste kostendekkend zijn. Dat wil zeggen dat over een periode van enkele jaren de te maken kosten in balans zijn met de opbrengsten. De uitgangspunten die hierbij in 2013 zijn gehanteerd zijn tweeledig: a. in financiële zin is uitgegaan van het realiseren van sluitende exploitaties Hoewel bij planontwikkelingen en exploitatieberekeningen getracht wordt de risico's zoveel mogelijk te minimaliseren, is het noodzakelijk een algemene buffer achter de hand te houden. Deze buffer is voorzien via de Reserve Volkshuisvesting. Gezien de doelstelling van de Reserve Volkshuisvesting (aanwenden van middelen voor projecten die in het belang van de volkshuisvesting zijn zoals het verbeteren van de woon- en leefomgeving en het treffen van maatregelen in de bestaande woningvoorraad dan wel nieuwbouw) is middels het voeden en onttrekken van middelen uit deze reserve ten gunste van lopende en nieuw geplande projecten binnen de nota ''reserves en voorzieningen 2013'' bepaald dat de reserve
96 Jaarverslag Gemeente Voerendaal 2013
per 31-12-2014 een maximale omvang mag hebben van € 500.000. Meerjarig wordt de reserve volkshuisvesting afgebouwd: stand eind 2013 is € 560.000. b. in juridische zin zijn bij nieuwe grondexploitaties met initiatiefnemers zgn. anterieure overeenkomsten afgesloten, waarbij gemeentelijke belangen afgedekt zijn Het gaat hierbij met name om de realisatie van een op het gemeentelijk volkshuisvestingsbeleid afgestemd woningbouwprogramma, kwaliteitsgaranties voor de infrastructuur, vergoedingen voor ambtelijke bemoeienissen, bijdragen voor bovenwijkse voorzieningen en kunstbeleid. Planologische risico's in de vorm van planschade worden steeds ten laste van de ontwikkelende partij neergelegd. 4. Overzicht lopende (bouw)grondexploitaties inclusief resultaatverwachting Onderstaand volgt een overzicht van de in onderhanden zijnde projecten, waarin de gemeente in 2013 een grondpositie had. Project Kernplan II Dammerich
Boekwaarde ultimo 2012 € 1.538.758 € 6.508
Boekwaarde ultimo 2013 € 1.947.909 € 52.293
Resultaatverwachting €0 € 190.000
Kernplan II Het project Kernplan II beoogd een verdere afbouw van het centrumgebied waardoor er in de kern van Voerendaal een hoogwaardige voorzieningenstructuur wordt gerealiseerd van winkels, wonen, horeca en openbare ruimte welke goed wordt ontsloten en voorzien wordt van voldoende parkeergelegenheid. Voor wat betreft de inhoudelijke zaken die in 2013 hebben plaatsgevonden wordt verwezen naar het onderdeel prioritaire projecten bij het programma Samen Wonen. Op 15 juli 2010 is een samenwerkingsovereenkomst aangegaan met Rialto/Plus. In dat kader heeft de gemeente het vastgoed overgenomen van Acton BV (€ 1,4 mln) waarbij Rialto/Plus op 15 juli 2013 een afnameverplichting had, waarbij zij het bedrag van € 1,4 mln plus rente en bijkomende kosten aan de gemeente zouden vergoeden. Daarnaast heeft de gemeente in het kader van het versnellen van de planontwikkeling in 2013 het pand Kerkplein 20 – 22 aangekocht, hetgeen eveneens door Rialto/Plus dient te worden afgenomen. De financiële risico's zijn door de aangegane samenwerkingsovereenkomst met Rialto en Plus Vastgoed voor wat betreft het bouwplan sterk ingeperkt. Echter, de overdracht van de gronden richting Plus/Rialto heeft – ondanks contractuele afspraken - niet in 2013 plaatsgevonden. De ontwikkelende partijen hebben zich niet gehouden aan de afnameverplichting met als gevolg dat zij in gebreke zijn gesteld. De poging om op minnelijke wijze tot overeenstemming te komen heeft in 2013 niet geleid tot resultaat. Derhalve zijn partijen in het 4e kwartaal gedagvaard en is de rechter verzocht om partijen alsnog te verplichten direct na vonnis tot afname over te gaan. Op grond van de samenwerkingsovereenkomst heeft de gemeente de verplichting om ter plaatse de openbare ruimte her in te richten. De kosten voor de herinrichting van de openbare ruimte komt voor rekening van de gemeente. Om deze kosten te kunnen afdekken heeft de Provincie in december 2011 in het kader van de subsidieregeling ISV III besloten om een projectsubsidie te verlenen ter grootte van afgerond € 820.000. Daarnaast is in het kader van de provinciale subsidieregeling ''stimulering bouw'' in 2013 nog eens € 300.000 ontvangen. Middels deze subsidies alsmede de beschikbare middelen in de meerjarenbegroting zijn de financiële verplichtingen rondom de herinrichting van de openbare ruimte nagenoeg afgedekt. Schoollocatie Kunrade In het Volkshuisvestingsplan is afgesproken dat de gronden van de voormalige schoollocatie Kunrade aan Woningstichting Voerendaal verkocht worden ter realisering van levensloop bestendige huurwoningen. In 2013 heeft daadwerkelijk de verkoop van de gronden plaatsgevonden. De boekwaarde op de gronden was nihil. De verkoop heeft een opbrengst opgeleverd van € 830.000. De verkoopopbrengst is geheel ten gunste gebracht van de Algemene Reserve. Op de gronden worden 20 levensloopbestendige huurwoningen gerealiseerd.
97 Jaarverslag Gemeente Voerendaal 2013
Dammerich Het plangebied Dammerich is geheel in eigendom van de gemeente. De boekwaarde op de gemeentelijke gronden is nihil. Het plangebied is opgedeeld in drie deelgebieden, namelijk: 1. gebied uitbreiding Cicero: Eind 2012 is aan Cicero circa 3.400 m2 aan gronden verkocht ter realisering van 32 pg-units, hetgeen op basis van gemaakte contractuele afspraken zal leiden tot een netto grondopbrengst van € 475.000. In 2012 heeft dit conform overeenkomst geresulteerd in een grondopbrengst van € 425.000. In 2013 is het resterende bedrag van € 50.000 ontvangen. Beide bedragen zijn ten gunste gebracht van de Reserve Volkshuisvesting. 2. gebied ter realisatie AHOED (apotheek en huisarts onder een dak): Ter realisering van de AHOED is medio 2012 een exploitatieovereenkomst gesloten. Op grond hiervan is in 2012 circa 1.900 m2 aan gronden verkocht ter realisering van de AHOED, hetgeen geresulteerd heeft in een grondopbrengst van € 375.000. Deze opbrengsten zijn reeds in 2012 ten gunste gebracht van de Algemene Reserve. In 2013 heeft er – ter optimalisering van de buitenruimte – nog een grondtransactie plaatsgevonden van circa 20 m2, hetgeen geresulteerd heeft in een grondopbrengst van afgerond € 3.700. 3. gebied ter realisering woningen: Voor het resterende gebied binnen het plangebied Dammerich is woningbouw voorzien. De boekwaarde voor dit gebied is per 31-12-2013 € 52.293. De planologische procedure om woningbouw ter plaatse mogelijk te maken heeft plaatsgevonden in 2013. Tevens is in 2013 het verkavelingsplan definitief gemaakt en is vervolgens eind 2013 de verkoopprocedure gestart. Geprognotiseerd is een netto resultaat van € 190.000. Toevoeging hiervan is voorzien aan de Algemene reserve. 4. verkoop panden Raadhuisplein 1-3: Begin 2013 had de gemeente grenzend aan het gebied Dammerich nog twee panden in haar bezit. Het betrof de panden Raadhuisplein 1a-1b en 3. In 2013 is het pand Raadhuisplein 1a-1b verkocht. De opbrengst, groot € 294.000, is ten gunste gebracht van de Algemene Reserve. De verkoopprocedure rondom het pand Raadhuisplein 3 heeft in 2013 niet geleid tot het gewenste resultaat en is derhalve nog niet verkocht. Op dit pand rust een boekwaarde van € 365.000. Overige grondexploitaities De projecten waar de gemeente een exploitatieovereenkomst heeft gesloten maar geen actieve grondpositie heeft gevoerd zijn de plannen In gen Hunsch III, Kapelhof en Overheek IV. Het betreft in deze zgn. passieve grondexploitaties. Eventuele gemeentelijke verplichtingen bij voornoemde projecten zijn reeds in voorgaande jaren afgehandeld. Voor wat betreft de overige in 2013 lopende projecten binnen het programma ''Samen Wonen", te weten Parc Hoenshof, Eussen Klimmenderstraat, Curfs Ransdalerstraat, alsmede het project Lindelaufer Gewande III binnen het programma Werk en Economie, had en heeft de gemeente geen grondpositie ingenomen. Aangezien deze plannen in 2013 stagneerden in hun ontwikkeling zijn er derhalve voor deze projecten ook geen contractuele verplichtingen aangegaan. Op grond van het voorgaande kan geconcludeerd worden dat rondom de ''overige grondexploitaties'' geen bijzonderheden te melden zijn die er toe nopen om al dan niet vanuit risico-oogpunt extra maatregelen c.q. voorzieningen te treffen. 5. Nog niet in exploitatie genomen gronden Project Clermontstraat
Boekwaarde ultimo 2013 €0
Resultaatverwachting € 75.000 (winst)
2014
Clermontstraat Eind 2013 zijn de voorbereidingen gestart rondom het project Clermontstraat. Begin 2014 zal het project in exploitatie genomen worden.
98 Jaarverslag Gemeente Voerendaal 2013
6. Verspreide gronden De gemeente heeft een aantal percelen grond in eigendom, verspreid over de kernen. De totale oppervlakte van deze percelen bedroeg begin 2013 afgerond 132.431 m2. De meeste van deze gronden waren in erfpacht gegeven op basis van pachtcontracten. De boekwaarde van de verspreide gronden bedroeg per 1 januari 2013 afgerond € 346.629. In 2013 hebben geen grondtransacties plaatstgevonden, waardoor het areaal verspreide gronden niet is gewijzigd. De boekwaarde van de verspreide gronden bedraagt eind 2013 derhalve € 346.629.
99 Jaarverslag Gemeente Voerendaal 2013
100 Jaarverslag Gemeente Voerendaal 2013
Paragraaf KRIMP ''NAAR EEN NIEUW EVENWICHT'' 1. Inhoud paragraaf In deze paragraaf wordt verantwoording afgelegd hoe in 2013 is omgegaan met de verwachtingen rondom krimp en de door het Rijk beschikbaar gestelde middelen. 2. Beleidskaders De regio Parkstad Limburg wordt de komende jaren geconfronteerd met een forse bevolkingsdaling. De verwachting is dat het aantal inwoners binnen de gemeente Voerendaal tot 2032 met circa 1.000 zal afnemen. In procentuele zin betekent dit een reductie van bijna 10% van het huidig aantal. Naast de afname van het aantal inwoners, verandert ook de samenstelling van de bevolking. De komende 20 jaar neemt naar verwachting de groep 65-plussers toe van 23% naar 34% van de bevolking, terwijl het aantal jongeren onder de 25 relatief stabiel blijft met een percentage van 25% in 2013 en 22% in 2033 (bron: Kennisknooppunt VanMeerNaarBeter: bevolkings- en huishoudensprognose 2012). In 2013 is het aantal inwoners in Voerendaal afgenomen met 167 personen. Het aantal 65-plussers is gestegen met 118 personen. Het aantal jongeren onder de 15 jaar is afgenomen met 96 personen. In onderstaande tabel is het verloop van het aantal inwoners in Voerendaal weergegeven.
Aantal inwoners op 1 januari 13.100 13.000
12.996
13.000 12.959
12.900
12.848
12.800
12.757
12.749 12.703
12.700
12.669
12.666 12.621
12.600 12.500
12.454
12.400 12.300 12.200 12.100 2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
De gevolgen van een krimpende bevolking zijn meerledig, te weten: • een veranderende kwantitatieve en kwalitatieve vraag naar woningen; • het draagvlak voor voorzieningen komt onder druk te staan (winkels, onderwijs, sport, zorg, welzijn); • dalende gemeentelijke inkomsten en toenemende (beheers)uitgaven. Met inachtneming van voorziene gevolgen rondom krimp zijn in 2013 onder andere de volgende zaken opgepakt: – Uitvoering geven aan het gemeentelijk Verkeer en Vervoerplan; – Vaststellen groenstructuurplan; – Uitvoering geven aan Meerjaren Volkshuisvestingsplan, waarbij gebieden met huurwoningen getransformeerd worden tot gebieden met levensloopbestendige huurwoningen; – Opstellen subsidieregeling levensloopbestendig maken van particuliere woningen; – Realisatie van een zorgboulevard in de kern Voerendaal; – Versterken voorzieningenniveau in de kernen; 101 Jaarverslag Gemeente Voerendaal 2013
– – – – – – – – –
Bestemmingsplannen Buitengebied en Kernen is geactualiseerd; Uitvoering geven aan Actieprogramma Werk en Economie; Uitvoering geven aan subsidiebeleid en activiteitensubsidie; Vaststellen en uitvoering geven aan visie Sociaal Domein; Uitvoering geven aan Leefbaarheidsprojecten; Versterken van het verenigingsleven; Stimuleren vrijwilligerswerk en ouderenzorg; Realiseren / rehabilitatie van gemeenschapsaccommodaties inclusief wijksteunpunten; Inrichten van buurt/wijkteams.
3. Uitwerking en maatregelen Op grond van de demografische ontwikkelingen zijn in 2013 middels bovenstaande beleidsdocumenten en uitvoeringsprogramma's ontwikkelingen tot stand gebracht om op fysiek, sociaal en financieel gebied te anticiperen en in te spelen op de krimpopgaven en de hiermee gepaard gaande maatschappelijke effecten ter behoud van de leefbaarheid en vitaliteit van de kernen. Onderstaand wordt in kaart gebracht welke maatregelen in relatie tot de krimpopgaven in 2013 rondom de thema's wonen, openbare ruimte en voorzieningen ter hand genomen zijn. Transformatie van de woningvoorraad De demografische ontwikkelingen leiden tot veranderende woonwensen, hetgeen vraagt om een transformatie van de bestaande woningvoorraad. Uitvoering geven aan de benodigde transformatie van de woningvoorraad in kwantitatieve maar bovenal in kwalitatieve zin vergt een duidelijke visie en een adequate strategische aanpak. Op 28 juni 2012 is het meerjaren Volkshuisvestingsplan vastgesteld. Dit volkshuisvestingsplan geeft voor Voerendaal de toekomstrichting aan voor wat betreft de te nemen volkshuisvestelijke maatregelen. Hierbij zijn de krimpeffecten op het gebied van wonen, welzijn, zorg, werk en onderwijs nadrukkelijk in acht genomen. Vanuit de visie op wonen zijn binnen het volkshuisvestingsplan concrete uitvoeringsmaatregelen benoemd. Met het oog op de krimp, de vergrijzing en de beperkte mogelijkheden voor uitbreiding van het aantal woningen is vanuit volkshuisvestingsoogpunt met name gekeken naar de toekomstbestendigheid van de bestaande woningvoorraad. In dit kader is, met inachtneming van het meerjaren volkshuisvestingsplan, in 2013 ingezet op het kwalitatief versterken van de Voerendaalse woningmarkt door het stimuleren en daadwerkelijk realiseren van levensloopbestendige woningen in zowel de huur- als in de koopsector; woningen die passend zijn voor de sterk groeiende groep ouderen, maar die op termijn ook geschikt zijn dan wel gemakkelijk aanpasbaar te maken zijn voor andere doelgroepen. Daarnaast is in het kader van de leefbaarheid geïnvesteerd in het versterken van het voorzieningenniveau per kern. Tevens is ter voorkoming dat er ongewenste effecten gaan optreden, als gevolg van een overschot aan woningen, stringente regie gevoerd op nieuwe ontwikkelingen in de woningvoorraad. De algemene beleidslijn die hierbij in het afgelopen jaar gehanteerd werd is dat het zonder meer toevoegen van woningen niet langer meer is toegestaan en daar waar mogelijk is de plancapaciteit van lopende plannen teruggebracht. In het kader van de transformatie van de woningvoorraad hebben in 2013 in concreto de onderstaande activiteiten plaatsgevonden: a. er is een subsidieregeling voorbereid voor woningbezitters van 55 jaar en ouder om hun woning levensloopbestendig te maken. Met deze regeling beoogd de gemeente een impuls te geven aan de woningmarkt in Voerendaal, zodat deze beter aansluit bij de (toekomstige) woonbehoeften van inwoners. Met een budget van in totaliteit € 360.000 kunnen particuliere woningeigenaren als ze hun woning levensloopbestendig maken maximaal een subsidie ontvangen van € 9.000. b. voor de huurmarkt zijn plannen uitgewerkt om levensloopbestendige huurwoningen te realiseren. Hiervoor heeft de gemeente een budget van maximaal € 840.000 beschikbaar. In dit kader zijn in 2013 plannen uitgewerkt voor de gebieden Laurentiusplein-Tenelenweg-Vincentiusstraat, Minnegardsweg en de voormalige schoollocatie Kunrade. Met de realisatie van fase 1 van het plan Minnegardsweg te Ubachsberg is reeds gestart. Op grond hiervan is voor de 11 levensloopbestendige huurwoningen voor een bedrag van € 99.000 geput uit voornoemd budget (11 woningen x € 9.000).
102 Jaarverslag Gemeente Voerendaal 2013
Herinrichting openbare ruimte De laatste jaren ligt vanuit openbare ruimte de focus op het duurzaam beheren en in stand houden van de openbare ruimte. De transformatie opgave op het gebied van wonen leidt naar verwachting tot groei van het beheergebied van de gemeente. Het versterken van bestaande alsmede het ontwikkelen van nieuwe groenstructuren op vrijkomende ruimte draagt bij aan de leefbaarheid en ruimtelijke kwaliteiten van de kernen. Mede in het licht hiervan is in 2013 het nieuwe groenstructuurplan vastgesteld. Tevens is in 2013 het project pilot groen gestart. In het kader van het project pilot groen wordt het structureel beheer van de openbare groene ruimte versterkt door onder eigen regie (vanuit de buitendienst) mensen met een SWstatus in te zetten. Tevens is in 2013 vanuit de opgaven water gestart met het opstellen van het gemeentelijk verbreed rioolplan. In dit kader zijn ook reeds fysieke maatregelen getroffen om in delen van de gemeente te komen tot het op een duurzame wijze afkoppelen van hemelwater. In de tweede helft van 2013 is in dit kader gestart met het afkoppelen van het gebied Voerendaal West. Een deel van de uitvoering is zodanig voorzien dat deze gekoppeld kan worden aan voorziene wegreconstructies alsmede aan herstructureringsprojecten (Kernplan fase II en de gebiedsontwikkeling Tenelenweg-Laurentiusplein-Vincentiusstraat) die in het kader van het transformeren van de woningvoorraad lopende zijn. Voorzieningen in evenwicht Voorzieningenstructuur Voor wat betreft detailhandelsvoorzieningen zijn voor de gemeente Voerendaal een tweetal ontwikkelingen van belang: het realiseren van één goed functionerend bovenlokaal centrum in de kern Voerendaal en het realiseren van passende voorzieningen die qua schaal en omvang passen bij de kernen Klimmen, Ransdaal en Ubachsberg ter behoud van de leefbaarheid in deze kernen. In dat kader is reeds eind 2011 in de kern Klimmen het plan Drossaert de Limpensplein opgeleverd. In 2013 zijn de planvoorbereidingen rondom het Kernplan voortvarend opgepakt met als gevolg dat in 2014 het Kernplan de realisatiefase in zal gaan. Voor wat betreft de ontwikkeling van bedrijventerreinen zijn er binnen Voerendaal beperkte mogelijkheden. Ter versterking van de economische structuur binnen de gemeente is in 2013 gewerkt aan het onderzoeken van de mogelijkheid tot een beperkte uitbreiding van het huidige bedrijventerrein. Voor het overige zijn middels de inzet van de accountmanager Werk en Economie alsmede de jobcoach/arbeidsmakelaars van Kompas inspanningen verricht om het ondernemerschap en de werkgelegenheid te versterken alsmede een extra impuls te leveren rondom het toeleiden van bijstandsgerechtigden naar de arbeidsmarkt. In het kader van de leefbaarheid van de kernen en het bieden van een uitstekende toekomst voor de inwoners van Voerendaal is tevens ingezet op het aanbieden van passende zorgvoorzieningen afgestemd op de behoefte en mogelijkheden binnen de kernen. In dit kader heeft het zorgplein rondom het gemeentehuis in 2013 verder vorm gekregen. Naast de bouw van een AHOED (apotheek en huisartsen onder een dak), de start van de transformatie van het zorgcentrum 't Brook inclusief een uitbreiding van het zorgcentrum met PG-units alsmede de vestiging van fysotherapeuten wordt hiermede bijgedragen aan het realiseren van toekomstbestendige zorgvoorzieningen die passen bij de demografische ontwikkelingen binnen Voerendaal. Sociale domein In 2013 is een groot aantal ontwikkelingen en activiteiten opgepakt teneinde invulling te geven aan de herinrichting van het sociale domein. Zo is een integrale visie op de herinrichting van het Voerendaalse sociale domein opgesteld en vastgesteld door de raad. Hieraan is een concreet uitvoeringsprogramma gekoppeld. Aan de hand van 5 kernthema's zijn verschillende projecten en activiteiten geformuleerd die een bijdrage leveren aan de herinrichting van het sociale domein welke een essentiële voorbereiding is op de decentralisatie van rijkstaken. Deze herinrichting heeft als doel de lokale samenleving te versterken en het bevorderen van de integrale beleidsvorming om te komen tot een totale benadering van de burger in zijn of haar eigen leefwereld. Het versterken van de eigen kracht van burgers en participeren in de samenleving staan hierbij centraal. Het betreft de volgende kernthema's: 1. Leefbare en vitale kernen; 2. Zorgaanbod vanuit de kernen voor jong en oud; 3. Versterking van de pedagogische civil society en het positief opvoedklimaat; 4. Re-integratie, sociale werkvoorziening en dagbesteding vanuit de kernen; 5. Toegang tot zorg en advies.
103 Jaarverslag Gemeente Voerendaal 2013
Bij de beleidsmatige toelichting op de jaarrekening 2013 zijn concrete voorbeelden genoemd van projecten en activiteiten die zijn opgepakt en uitgevoerd. Zo is in Ubachsberg de Civil Society Scan uitgevoerd en zijn concrete projectvoorstellen gedaan voor het bevorderen van de leefbaarheid in de kern. Verder is in Klimmen een wijksteunpunt geopend en is het sociale wijkteam operationeel. Dit wijkteam richt zich op een multidisciplinaire aanpak op casusniveau. Hierdoor wordt de juiste en op elkaar afgestemde zorg aan inwoners geboden waarbij de eigen verantwoordelijkheid en eigen kracht van de inwoners gerespecteerd en gestimuleerd wordt. Verder is de ondersteuning van verenigingen een continu proces omdat sterke en vitale verenigingen een goede basis vormen voor het gemeenschapsleven. Daarnaast is in de Week van de Opvoeding ingezet op versterking van de pedagogische Civil Society. Voor wat betreft de toegang tot jeugdzorg is in 2013 een pilot gestart om deze te koppelen aan het Centrum voor Jeugd en Gezin. Tot slot is in het kader van maatschappelijke ondersteuning een aantal voorlichtingen in de verschillende kernen gegeven inzake valpreventie, informatie en advies over de Wmo, het gebruik van medicijnen, mantelzorgondersteuning, etc. Ook is het buurtteam operationeel welke incidentele en kleine klussen in en rondom de woning verzorgen opdat onze burgers zo lang als mogelijk zelfstandig kunnen blijven wonen en participeren in de eigen omgeving. 4. Ontwikkeling Reserve Krimp De gemeente Voerendaal heeft in 2013 via de algemene uitkering € 99.000 aan krimpgelden ontvangen. Deze gelden zijn ondergebracht in de Reserve Krimp. De financiële effecten van de maatregelen vanuit het meerjaren volkshuisvestingsplan zien op de jaren 2013 t/m 2016 (elk jaar wordt € 90.000 aan de reserve krimp onttrokken). Onderstaand wordt het daadwerkelijke verloop van de Reserve Krimp voor het jaar 2013 kort samengevat weergegeven.
Saldo 01-01-2013
Begroot
Realisatie
€ 222.000
€ 218.732
Toevoeging
€ 99.000
Onttrekking
– € 90.000
Saldo 31-12-2013
€ 231.000
€ 99.120 Toevoeging krimpgelden vanuit Rijk – € 0 Levensloop bestendig maken 10 particuliere woningen. € 317.852
104 Jaarverslag Gemeente Voerendaal 2013
Paragraaf LOKALE HEFFINGEN 1. Inhoud paragraaf Deze paragraaf heeft betrekking op zowel heffingen waarvan de besteding is gebonden aan een bepaalde specifieke taak van de gemeente en waarvan de besteding ongebonden is. De lokale heffingen vormen een belangrijk onderdeel van de inkomsten en zijn daarom een integraal onderdeel van het gemeentelijk beleid. In deze paragraaf wordt een overzicht gegeven van: • de rechtsgronden van gemeentelijke belastingen; • het gevoerde gemeentelijke beleid ten aanzien van de lokale heffingen; • de gehanteerde tarieven en geraamde opbrengsten 2013; • de ontwikkeling van de lokale lastendruk; • een beschrijving van het kwijtscheldingsbeleid. 2. Beleidskaders I. Ongebonden heffingen Soort heffing
Datum verordening
Heffingsgrondslag
Onroerende zaakbelastingen
13 december 2012
Tarief is een percentage van de vastgestelde Wozwaarde
Toeristenbelasting
13 december 2012
Per persoon per overnachting
Hondenbelasting
13 december 2012
Aantal honden, tarief is progressief
II. Gebonden heffingen Soort heffing
Datum verordening
Heffingsgrondslag
Rioolheffing
13 december 2012
Vast tarief per perceel
Afvalstoffenheffing
13 december 2012
Vast tarief per perceel Daarnaast aanslag voor het aantal ledigingen (volume-frequentie)
Staangeld
13 december 2012
Vast tarief per maand
Marktgeld
13 december 2012
Los tarief per m2/dag of vast tarief per m2/jaar
Leges
13 december 2012
Diverse tarieven opgenomen in aparte tarieventabel
Lijkbezorgingsrecht
13 december 2012
Diverse tarieven opgenomen in aparte tarieventabel
Gemeentelijk beleid lokale heffingen Het gemeentelijk plan om begrotingstekorten af te dekken – ook wel dekkingsplan genoemd – geschiedt in de volgende 4 stappen:
1) 2) 3) 4)
Ombuigingen en beperkingen van beleid; Kostendekkend maken van tarieven; Incidentele inzet van reserves; Belastingverhogende maatregelen, waarbij de tarieven (cf het coalitieprogramma) voor de burger zo laag mogelijk moeten worden gehouden.
105 Jaarverslag Gemeente Voerendaal 2013
Zowel bij stap 2 (afvalstoffenheffing en rioolheffing) alsook bij stap 4 (OZB) van het dekkingsplan komen de lokale heffingen prominent in beeld. De 2 gemeentelijke gebonden heffingen worden geheven om kosten op een bepaald terrein (kosten van afvalverwerking en kosten van rioleringen) te kunnen dekken. Voor beide voornoemde heffingen zijn in 2013 100% kostendekkende tarieven gehanteerd. Gemeentelijke ongebonden heffingen behoeven niet direct in relatie te worden gebracht met de te maken kosten voor een specifiek gemeentelijke taak. Deze heffingen (met name de onroerende zaakbelastingen) worden dan ook aangemerkt als algemeen dekkingsmiddel. In het licht van bovenstaande is in Voerendaal voor 2013 afgesproken de OZB-opbrengsten met 3% te verhogen. 3. Gehanteerde tarieven en opbrengsten 2013 Onroerende Zaakbelasting Woz-waarde (x €1.000,=)
Tarief in %
Opbrengst
Woningen
€ 1.211.680 0,128428%
€ 1.556.137
Niet-woningen
€ 147.473 0,159717%
€ 235.539
Niet-woningen
€ 126.029 0,133250%
€ 167.933
Belastingsoort OZB-Eigenaar
OZB-Gebruiker Totale opbrengst
€ 1.959.609
Vermindering/vernietiging
€ 45.344
Totale opbrengst na vermindering/vernietiging
€ 1.914.265
Primitief begrote opbrengst
€ 1.932.633
Minderopbrengst
€ 18.368
Bij de OZB is er sprake van 1% minderopbrengsten door ontheffing (OZB-gebruiker) in geval van terreinen. Dit als gevolg van jurisprudentie hierover. Afvalstoffenheffing Soort
Aantal
Vast recht per perceel
5.380
Diftar ledigingen
Tarief
Opbrengst
€ 115,20
€ 635.412
107.000 € 3,40/€ 4,60
€ 429.115
Extra containers + huisvuilzakken
€ 1.853
Totale opbrengst
€ 1.066.380
Vermindering/vernietiging/ontheffing
€ 15.726
Totale opbrengst na vermindering/vernietiging
€ 1.050.654
Primitief begrote opbrengst
€ 1.078.377
Minderopbrengst
€ 27.723
Er is sprake van een minderopbrengst als gevolg van een lager aantal diftarledigingen t.o.v. de begroting. Toeristenbelasting Tarief
Aantal overnachtingen 28.200
€ 1,08
Primitief begrote opbrengst
Opbrengst € 30.442 € 32.400
Minderopbrengst
€ 1.958
106 Jaarverslag Gemeente Voerendaal 2013
De neerwaartse trend van de laatste jaren manifesteerde zich ook in 2013. Een klein gedeelte van het aantal overnachtingen werd geheven tegen het tarief voor overnachtingen in schoolverband (ad € 0,53). Overzicht overnachtingen diverse jaren jaar Overnachtingen
2009
2010
2011
2012
2013
34.900
30.400
30.300
29.300
28.200
Hondenbelasting Aantal honden
tarief
opbrengst
1e hond
€ 53,76
2e hond
€ 66,12
3e hond
€ 78,60
4e hond
€ 90,96
5e en volgende hond
€ 103,44
Kennel
€ 394,32
Totaal aantal honden
1.350
Totale opbrengst
€ 77.628
Vermindering/vernietiging
€ 4.078
Totale opbrengst na vermindering/vernietiging
€ 73.550
Primitief begrote opbrengst
€ 73.706
Minderopbrengst
€ 156
Rioolheffing Rioolplichtige percelen
Tarief per perceel
5.725
opbrengst
€ 210
€ 1.233.383
Vermindering/vernietiging/ontheffing
€ 31.010
Totale opbrengst na vermindering/vernietiging
€ 1.202.373
Primitief begrote opbrengst
€ 1.203.510
Minderopbrengst
€ 1.137
Lijkbezorgingsrechten Soort grafrecht Begraving persoon
Begroot aantal
Werkelijk aantal
verschil
opbrengst
7
7
-
Bijbegraving persoon
10
9
-1
Bijzetting urnenmuur
2
6
4
Verlenging grafhuur
20
17
-3
Werkelijke opbrengst
€ 46.693
Primitief begrote opbrengst
€ 48.180
minderopbrengst
€ 1.487
107 Jaarverslag Gemeente Voerendaal 2013
Leges Soort
Begrote leges
Werkelijke leges
Meeropbrengst
Baten bouw- en woningtoezicht
€ 356.000
€ 455.374
€ 99.374
Paspoorten en rijbewijzen
€ 151.190
€ 148.991
€ 2.199-
€ 5.754
€ 9.885
€ 4.131
€ 30.554
€ 35.218
€ 4.664
€ 543.498
€ 649.468
€ 105.970
Uitvoering bijzondere wetten Secretariegelden Totale opbrengsten
De bouwleges vallen hoger uit doordat van een aantal projecten de totale bouwsom bij de samenstelling van de begroting te laag is ingeschat (€ 56.000) en er meer reguliere bouwvergunningen zijn verstrekt dan oorspronkelijk begroot (€ 43.000). 4. Lokale lastendruk Vergelijking lastendruk omliggende gemeenten Bij de vergelijking tussen de verschillende gemeenten is de lastendruk 2013 in de gemeente Voerendaal vergeleken met de tarieven van de omliggende gemeenten zoals deze in de “Coelo Atlas lokale lasten 2013” zijn opgenomen. Bij de bepaling van de lastendruk van de gemeente Voerendaal is uitgegaan van een woning met een gemiddelde WOZ-waarde van € 218.000 (bron: CBS). Aangaande de variabele afvalstoffenheffing is uitgegaan van een gemiddeld meerpersoonshuishouden met een ledigingsaanbod van 9 kleine en 14 grote containers op jaarbasis. Bij de éénpersoonshuishoudens is een ledigingsaanbod van 23 kleine containers het uitgangspunt geweest. Vergelijking gemeentelijke belastingdruk Gemeente
Éénpersoonshuishouden
Meerpersoonshuishouden
Vaals
€ 519
€ 706
Eijsden-Margraten
€ 709
€ 804
Simpelveld
€ 656
€ 718
Meerssen
€ 679
€ 842
Valkenburg
€ 554
€ 807
Voerendaal
€ 683
€ 700
Gulpen-Wittem
€ 669
€ 749
5. Kwijtschelding gemeentelijke belastingen In de gemeente Voerendaal kan kwijtschelding worden aangevraagd voor de rioolheffing en de afvalstoffenheffing. Voor de variabele afvalstoffenheffing geldt per jaar een gemaximeerd kwijtscheldingsbedrag. Voor de overige belastingen wordt geen kwijtschelding verleend. Beoordeling van de kwijtscheldingsverzoeken 2013 heeft plaatsgevonden op basis van de Leidraad Invordering Gemeentelijke belastingen van de GBRD, welke was vastgesteld op 1-1-2010. Op 1-11-2012 heeft het college van B&W de “Leidraad invordering gemeentelijke belastingen GBRD 2012” vastgesteld. In afwijking met de landelijke leidraad geldt dat de gemeente Voerendaal een kwijtscheldingsnorm hanteert van 100% (landelijke norm is 90%) van de bijstandsuitkering, waardoor meer burgers voor kwijtschelding in aanmerking komen. In de praktijk betekent dit dat iedere burger met een inkomen op bijstandsniveau kwijtschelding ontvangt, mits hij geen vermogen heeft. Onder vermogen wordt verstaan spaargeld/auto/huis enz.
108 Jaarverslag Gemeente Voerendaal 2013
In onderstaand schema zijn de kwijtscheldingsverzoeken over het belastingjaar 2013 vermeld en vergeleken met eerder jaren. Kwijtschelding 2009
2010
2011
2012
2013
Automatische afhandeling
381
272
312
207
195
Afgehandeld na 1e verzoek
158
289
255
114
131
Totaal afgehandeld
539
561
567
321
326
Automatisch toegekend
379
272
312
207
195
87
196
177
79
82
466
468
489
286
277
Bedrag automatisch toegekend
€ 47.000
€ 33.000
€ 39.000
€ 41.000
€ 39.000
Bedrag toegekend na 1e verzoek
€ 20.000
€ 39.000
€ 33.000
€ 24.000
€ 28.000
Bedrag totaal toegekend
€ 67.000
€ 72.000
€ 72.000
€ 65.000
€ 67.000
Toegekend na 1e verzoek Totaal toegekend
Te constateren valt dat ondanks de slechte economische tijden het aantal aanvragen en toekenningen inzake kwijtschelding nagenoeg gelijk is gebleven aan het niveau van 2012. Na 2 jaar met beduidend meer 1e verzoeken blijkt vanaf 2012 dat de duidelijk vermelde criteria op het reactieformulier er toe leiden dat burgers eerder zelf inschatten dat het aanvragen geen zin heeft. De aanslagen diftar over 2013 zijn in februari 2014 verstuurd. Voor de nog af te handelen kwijtscheldingsverzoeken hiertegen is in 2013 een verplichting ad € 8.000 opgenomen waardoor net binnen de begroting (ad € 75.000) wordt gebleven.
109 Jaarverslag Gemeente Voerendaal 2013
110 Jaarverslag Gemeente Voerendaal 2013
Paragraaf ONDERHOUD KAPITAALGOEDEREN Een oordeel over de kwaliteit van de financiële huishouding is pas mogelijk nadat inzicht is verschaft in het onderhoudsniveau van de kapitaalgoederen. Artikel 12 van het Besluit Begroting en Verantwoording schrijft dan ook voor dat aan dit onderwerp een afzonderlijke paragraaf moet worden gewijd. Daarbij gaat het met name om zaken als beleidskaders en financiële consequenties. Hierbij kan worden gedacht aan de kosten van aanleg en instandhouding van de “grotere” kapitaalgoederen van de gemeente. Die kapitaalgoederen zijn achtereenvolgens wegen, rioleringen, gebouwen, groen en openbare verlichting. De kapitaalgoederen worden voornamelijk in het programma Openbare ruimte verantwoord. Een uitzondering vormt een gedeelte van de accommodaties, deze verantwoording vindt plaats binnen het programma Mens & Welzijn. Wegen Gegevens Oppervlakte: asfaltverharding: 636.000 m2 Oppervlakte: elementenverharding: 432.000 m2 Oppervlakte: halfverharding: 6.100 m2 Oppervlakte: betonverharding: 33.000 m2
In 2013 zijn onderhoudswerkzaamheden aan diverse wegen in Voerendaal uitgevoerd. De werkzaamheden bestonden uit: • incidentele asfaltreparatievakken gemeentebreed. • herstel van de wegen in het buitengebied middels asfaltreparaties, asfaltoverlagingen en slijtlagen. • straatwerk aan trottoirs, op basis van de weginspecties 2012 gecombineerd met de uitkomsten van de buurtschouwen. Riolering Gegevens Lengte (vrijval) riolering: Aantal rioolgemalen/pompunits: Aantal kolken: Aantal bergingbezinkbassins: Aantal kunststofbufferzakken:
96.000 m. 17 st 3.350 st 3 st 2 st
In 2013 zijn ten aanzien van het rioolbeheer de reguliere taken uitgevoerd zoals: het cyclisch reinigen en inspecteren van riolering, het reinigen en onderhouden van kolken en randvoorzieningen en het uitvoeren van periodiek onderhoud aan rioleringen. Voor het cyclisch reinigen en inspecteren wordt uitgegaan van circa 10 km riool per jaar. Specifiek vanuit het taakveld riolering zijn uitgevoerd de projecten: Ombouw Lindelauf/Hendrik v. Veldekestraat/Wachtendonckstraat, afkoppelen Voerendaal-West (nog niet gereed), Afkoppelen Retersbeek, reconstructie Heerlerweg en afkoppelen Weustenrade. Qua voorbereiding is in 2013 gewerkt aan het Kernplan fase 2, afkoppelen Voerendaal-west, Valkenburgerweg en de Hunstraat.
111 Jaarverslag Gemeente Voerendaal 2013
Gebouwen Het gemeentelijk vastgoed bestaat uit een 30-tal gebouwen te weten: diverse gemeenschapshuizen, cultureel centrum, bibliotheken, voetbalaccommodaties, zwembad, sporthal, peuterspeelzalen, gemeentehuis, gemeentewerf, ouderensoos, huisvesting muziekcollectief, de chalets, de woonwagen, het visgebouwtje en het bakhoes. Daarnaast zijn er 4 schoolgebouwen (basisscholen) waar de gemeente een financiële wettelijke taak heeft in het onderhoud. De gemeente is economisch eigenaar en het schoolbestuur is de juridische eigenaar. In 2013 zijn een aantal projecten uitgevoerd en afgerond: – renovatie gemeentewerf – sportcomplex De Joffer fase 3 en 4 – afronding nieuwbouw gemeentehuis De uitvoering van het beheer en onderhoud van de overige accommodaties verloopt conform de uitgangspunten / planning van het meerjarig onderhoudsprogramma voor de gebouwen (MJOP). Deze is in 2012 geactualiseerd en zal jaarlijks worden bijgewerkt. Groen Gegevens Aantal bomen: Grasvlakken binnengebied: Grasvlakken buitengebied: Plantsoen binnengebied: Plantsoen buitengebied: Watergangen:
8.391 194.745 m2 586.846 m2 194.745 m2 295.116 m2 44.286 m2
In 2013 is het groen onderhoud uitgevoerd conform het meerjaren onderhoudsplan. Per 1 april 2013 wordt het groen onderhoud niet meer op basis van beeldkwaliteit uitbesteed aan derden maar wordt het groenonderhoud uitgevoerd door de buitendienst. Formatief is de buitendienst (tijdelijk) uitgebreid met 24 swmedewerkers, welke zijn gedetacheerd via WOZL. In het voor- en najaar is een renovatie-ronde uitgevoerd. Aan de hand van de buurtschouwen is op een aantal locaties specifiek aandacht besteed aan het openbaar groen. Ten aanzien van de bomen wordt ingestoken op veilig en toekomstbestendig onderhoud. In 2013 zijn de restant werkzaamheden uit 2012 afgerond. De geplande werkzaamheden voor 2013 zijn opgestart in het najaar en zullen doorlopen tot begin 2014. Bij de buitensport accommodaties is regulier onderhoud uitgevoerd. Openbare verlichting Gegevens Aantal lichtmasten: Aantal armaturen:
2.974 3.005
In 2013 is uitvoering gegeven aan het uitvoeringsprogramma 2013. Daarnaast is opdracht gegeven tot het aanleggen van openbare verlichting langs de Penderskoolhofweg. Het reguliere beheer en onderhoud van de openbare verlichting verloopt conform het vastgestelde beleidsplan.
112 Jaarverslag Gemeente Voerendaal 2013
Samenvatting onderhoud kapitaalgoederen Recapitulatie van beheerplannen Beheersplannen
Wegenbeheer: STRIP, versie 08.01 (Wegbeheer en projecten in de openbare ruimte) Beleidsplan openbare verlichting
Kwaliteitsniveau
Actuele versie
R2008 (sober en (herijking bij doelmatig conform begroting CROW2014) systematiek)
Voor periode Aansluiting met reserve/ voorziening
Geplande herziening in jaar
2009-2018
n.v.t.
2018
n.v.t.
2014
R (basis conform CROWsystematiek)
2009
2009-2013
Basisrioleringsplan
n.v.t.
2009
2010 -2014
n.v.t.
-
Verbreed gemeentelijke rioleringsplan 2010-2014 (inclusief kostendekkingsplan)
n.v.t.
2010
2010 -2014
reserve riolering
2014
Gemeentelijk waterplan Groenbeheerplan
Meerjarenbeheerplan gemeentelijke gebouwen
n.v.t.
2011
-
n.v.t.
-
R- (sober en doelmatig conform CROWsystematiek)
2009
2010-2013
n.v.t.
2014
vervangingsonderhoud
2012
2010-2019
Voorziening onderhoud gemeentelijke gebouwen
2015
113 Jaarverslag Gemeente Voerendaal 2013
114 Jaarverslag Gemeente Voerendaal 2013
Paragraaf TREASURY 1. Inhoud paragraaf In deze paragraaf wordt ingegaan op de wijze waarop in het boekjaar invulling is gegeven aan de uitvoering van de treasury-activiteiten van de gemeente Voerendaal. Treasury heeft betrekking op alle activiteiten die zijn verbonden met de financiering en het beheren van liquiditeiten van de gemeente. De treasuryfunctie richt zich feitelijk op het aantrekken en uitzetten van financiële middelen tegen de meest gunstige voorwaarden; echter altijd met inachtneming van terzake geldende wet- en regelgeving. Alle financieringsbesluiten die gedurende het jaar zijn genomen hebben budgettaire gevolgen in de vorm van rentelasten en rentebaten. Hierbij is het belangrijk om op te merken dat het risicoprofiel van de gemeente in belangrijke mate bepalend is voor de rentevergoeding die betaald moet worden bij het aantrekken van gelden. 2. Beleidskaders Het beleid van Voerendaal ten aanzien van de treasuryfunctie is vastgelegd in de beleidsnota: “treasurystatuut gemeente Voerendaal 2011” (RB. 29.09.2011). Dit Treasurystatuut is een afgeleide van de Wet financiering decentrale overheden (wet Fido), die per 1 januari 2001 is ingesteld. In dit statuut is de beleidsmatige infrastructuur van de treasuryfunctie vastgelegd in de vorm van uitgangspunten, doelstellingen, organisatorische en financiële kaders, de informatievoorziening en de administratieve organisatie. Een belangrijk punt uit het statuut is, dat het verstrekken van leningen aan derden en het garanderen van gelden alleen is toegestaan uit hoofde van een publieke taak. Daarnaast mag het uitzetten van gelden niet gericht zijn op het genereren van inkomen door het lopen van overmatig risico. Met ingang van 2014 zal, als gevolg van invoering van schatkistbankieren, het uitzetten van gelden beperkt zijn tot het rijk dan wel bij eventuele andere lokale overheden. De gemeenteraad heeft een belangrijke taak met betrekking tot het definiëren van de kaders waarbinnen treasury mag opereren. De raad besluit specifiek aangaande de treasurydoelstellingen, het treasurybeleid, globale richtlijnen en limieten. Daarnaast bewaakt de gemeenteraad de uitvoering van het treasury-beleid via vaststelling van de begroting en jaarrekening. De uitvoering van het treasurybeleid is gemandateerd aan het college c.q. gedelegeerd aan de controller en de treasurer. Overeenkomstig de richtlijnen van de wet Fido komen in voorliggende paragraaf de volgende onderwerpen aan de orde: eerst worden algemene ontwikkelingen toegelicht zoals ontwikkelingen van de rente en het verloop van de leningenportefeuille, gevolgd door een toelichting op het treasurybeheer. Bij dit laatste onderwerp wordt getoetst of in het afgelopen kalenderjaar normen en limieten (renterisico-norm en kasgeldlimiet) niet overschreden zijn. Tot slot worden conclusies getrokken uit het voerde beleid. 3. Algemene ontwikkelingen Renteontwikkeling geldmarkt In de aan de meerjarenbegroting 2013-2017 ten grondslag liggende liquiditeitsbegroting is uitgegaan van een debet-rentepercentage voor kort geld van 0,11% (EONIA daggeld). Ook tegoeden in RC (schatkist) zijn begroot op daggeld ad 0,11%. De daadwerkelijke ontwikkeling van diverse rentes in 2013, gespecificeerd per financieringsvorm, lieten het navolgende beeld zien:
115 Jaarverslag Gemeente Voerendaal 2013
Peildata
EONIA daggeld
mnd euribor (*)
kasgeld 1 mnd
Begroting 2013
0,11%
1 januari 2013
0,08%
0,36%
0,11%
1 april 2013
0,07%
0,37%
0,12%
1 juli 2013
0,09%
0,37%
0,13%
1 oktober 2013
0,10%
0,38%
0,15%
1 januari 2014
0,15%
0,46%
0,30%
(*) inclusief 25 basispunten
Ten tijde van samenstelling van bovenstaande begroting (zomer 2012) werd uitgegaan dat per 1 juli 2013 het verplicht schatkistbankieren zou worden ingevoerd. Gedurende het begrotingsjaar werd deze ingangsdatum 1 januari 2014, met als gevolg dat tegoeden langer op spaarrekeningen bleven staan en incidentele tekorten werden afgedekt door roodstand op de RC (tot 1,2 mio) en 1 maands kasgeld. Toepassing van andere korte financieringsbronnen en uitzettingsmogelijkheden hebben samen met achterblijvende investeringen en vervroegde aflossing van een bruglening geleid tot een positieve afwijking tussen de gerealiseerde en begrootte korte financieringlast van € 20.000 welke in de najaarsrappportage reeds is meegenomen. In algemene zin zien we dat de korte rente vooral in het laatste kwartaal van 2013 is aangetrokken. Renteontwikkeling kapitaalmarkt Ter financiering van meerjarige investeringsuitgaven zijn gedurende de periode 2013-2017 diverse langlopende leningen met een looptijd van resp. 2 en 5 jaar begroot. Verwijzend naar eerdergenoemde liquiditeitsbegroting zijn spaartegoeden in 2013 weliswaar verdampt, maar ten gevolge van bovenstaande achterblijvende investeringen is een geplande langlopende lening niet aangetrokken. Het tekort per ultimo 2013 is voorlopig nog gefinancierd met kasgeld. Naar verwachting zal in het 2e kwartaal van 2014 een nieuwe langlopende lening worden aangetrokken. Na de historisch lage kapitaalrente in 2012 was er in 2013 sprake van een voorzichtig aantrekken van de tarieven. Het verloop van de langlopende rente gedurende 2013 gaf het volgende beeld te zien: Peildata Begroting 2013 1 januari 2013 1 april 2013 1 juli 2013 1 oktober 2013 1 januari 2014
1 jaars lening
5 jaars lening
10 jaars lening
0,93% 0,74% 0,75% 0,74% 0,74% 0,76%
1,29% 1,05% 1,17% 1,38% 1,32% 1,32%
1,83% 1,91% 2,10% 2,14% 2,19%
Transitie vermogensbeheerder belegde Essent-gelden Als gevolg van de verkoop van Essent aandelen aan RWE is eind september 2009 circa € 11,3 miljoen ontvangen. Dit bedrag is destijds, ter gedeeltelijke compensatie van het jaarlijkse dividend, samen met een tiental andere Limburgse gemeenten, belegd in het APG-IS Garantiefonds met als doel “een hoog jaarlijks rendement in combinatie met een laag risico” te verwezenlijken. Dit fonds heeft een looptijd van 10 jaar en het netto effectief rendement (na aftrek van vermogensbeheerkosten) is 4,137% op jaarbasis. In 2013 is ruim € 467.000 aan dividend ontvangen. De beleggingen in het fonds betreffen obligatieleningen aan financiële instellingen en landen. Obligatieleningen aan financiële instellingen zijn voorzien van een garantiestelling door het land waarin de instelling is gevestigd. Het risicoprofiel van de portefeuille is daarmee de facto gekoppeld aan het risico van het land. Als gevolg van veranderde wet- en regelgeving is per 1 juli 2013 de beheerstaak overgedragen van APG naar de bank Oyens en van Eeghen. De bij aanvang van de belegging bestaande beleggingskarakteristieken en uitgangspunten blijven onverminderd van kracht. Ook de beheersvergoeding blijft ongewijzigd. De in 2010 geïntroduceerde discretionaire bevoegdheid, waarbij volmacht wordt gegeven tot acuut handelen in noodsituaties, is bij de transitie concreter omschreven: een individuele belegging dient naar het oordeel van 116 Jaarverslag Gemeente Voerendaal 2013
tenminste 2 rating agencies minimaal “investment grade” te zijn. Ook dient onder de nieuwe volmacht de nieuwe vermogensbeheerder bij abrupt wijzigende marktomstandigheden in overleg te treden met de raad van toezicht welke door het APG is ingesteld. Na 3 jaar zal worden geëvalueerd en beoordeeld of de nieuwe beheerder de dienstverlening conform de criteria heeft verricht en zonder toezicht verder haar rol kan vervullen. Extra aflossing bruglening Enexis Verwijzend naar de in 2009 gesloten “overeenkomst van aandeelhoudersleningen” heeft Enexis (evenals in 2012) ook dit jaar weer gebruik gemaakt van vrijwillig vervroegde aflossing van een tranche. Als gevolg hiervan is op 30 september 2013 ruim € 900.000 extra ontvangen, hetgeen (zoals eerder vermeld) gebruikt is ter financiering van investeringsuitgaven. Investeringen De totale netto investeringen hebben in 2013 € 4.591.000 bedragen. In 2012 en 2011 bedroegen deze respectievelijk € 1.113.000 en € 2.296.000. Uitgesplitst naar soort actief waren de uitgaven als volgt: soort actief 2013
2012
( x € 1.000) 2011
materiële vaste activa
5.470
1.905
2.441
financiële vaste activa
-879
-792
-145
De negatieve netto investeringen bij financiële vaste activa zijn het gevolg van aflossing op een bruglening. De fors hogere investeringen t.o.v. 2012 zijn voornamelijk het gevolg van: • nieuwbouw gemeentehuis (€ 950.000); • rioleringswerkzaamheden (€ 2.350.000); • wegrenovatie (€ 550.000); • Kernplan (€ 400.000); • Kunstgrasveld Voerendaal (€ 400.000). 4. Treasurybeheer Geldstroombeheer Binnen de gemeente Voerendaal zijn voor wat betreft het beheer van geldstromen de taken als volgt verdeeld: de kassiersfunctie is centraal belegd binnen de afdeling Control terwijl facturatie en het maken van betalingsopdrachten decentraal is belegd binnen lijnafdelingen. Het is de taak van de kassier om de liquiditeiten te beheren. Hiervoor worden een aantal instrumenten ingezet: kasgeldleningen, kredietlimieten rekening courant (RC) en (vanaf december 2013) verplicht schatkistbankieren. Het dagelijks beheer van cash geld geschiedt door het KCC. De Bank Nederlandse gemeenten (BNG) fungeert als huisbankier. Vrijwel het gehele betalingsverkeer verloopt (elektronisch) via één hoofdrekening bij de BNG met daarnaast een nevenrekening voor pinbetalingen. Via zogenaamde saldoregulatie worden de saldi van beide rekeningen automatisch met elkaar vereffend zodat altijd over het saldo van beide rekeningen rente wordt verrekend. De kredietlimieten en rentepercentages voor zowel debetals creditposities zijn vastgelegd in een in 2010 overeengekomen financieringsovereenkomst. Rentevergoedingen op posities in de Schatkist zijn gebaseerd op de “regeling schatkistbankieren decentrale overheden” en een RC-overeenkomst met de staat der Nederlanden. De BNG is gemachtigd om tegoeden welke het drempelbedrag overschrijden, automatisch af te dragen aan de schatkist. Risicobeheer Het risicobeheer geeft een samenvatting van het (verwachte) risicoprofiel van de organisatie en is een kernonderdeel van een treasuryparagraaf. Onder risico’s worden verstaan renterisico’s (vaste schuld en vlottende schuld), kredietrisico’s, liquiditeitsrisico’s en koersrisico’s. Deze risico’s vloeien voort uit de transacties die in de volgende onderdelen worden beschreven. Renterisico voor de vlottende schuld In dit onderdeel wordt de werkelijke omvang van de vlottende schuld getoetst aan de wettelijke norm van de Wet Fido. De risico’s op de vlottende schuld worden ingeperkt door het hanteren van de zgn. kasgeldlimiet. De werkelijke netto vlottende schuld wordt regelmatig getoetst aan de toegestane omvang van de kasgeldlimiet. Indien de werkelijke omvang van de vlottende schuld lager is dan de toegestane kasgeldlimiet, 117 Jaarverslag Gemeente Voerendaal 2013
is er sprake van ruimte. Indien de werkelijke omvang hoger is dan de wettelijke toegestane omvang, is er sprake van overschrijding. In dit geval zal zo snel mogelijk tot consolidatie moeten worden overgegaan. Consolidatie houdt in dat korte schuld wordt omgezet in een schuld met een looptijd langer dan een jaar. Toets kasgeldlimiet
2012
2013
24.256.000
24.887.000
2.062.000
2.115.000
951.000
563.000
0
2.000.000
951.000
2.563.000
2.593.000
18.000
0
0
Totaal vlottende middelen
2.593.000
18.000
Ruimte(+) of overschrijding (–) kasgeldlimiet per 31 december
3.704.000
-430.000
Omvang van de jaarbegroting (exploitatie) op 1 januari Berekende kasgeldlimiet (8,5% van de omvang jaarbegroting)
Omvang vlottende schuld (in rekening courant) per 31 december Opgenomen kort geld (leningen met looptijd korter dan 1 jaar) Totaal vlottende schuld
Tegoeden (in rekening courant) per 31 december Overige uitstaande gelden < 1 jaar
Vanwege onzekere tijdstippen waarop enkele grote ontvangsten (verkoop grond schoollocatie en kernplan) zouden plaatsvinden is gekozen om voorlopig te financieren met 1 maands kasgeld, met incidentele overschrijding van de kasgeldlimiet als gevolg. Zodra inzicht bestaat in de daadwerkelijke structurele financieringsbehoefte zal worden overgegaan tot het aantrekken van een langlopende lening. Het per kwartaal aan de toezichthouder toezenden van informatie over de kasgeldlimiet is niet langer verplicht. Wel dient in de jaarrekening inzicht te worden verstrekt over de uitputting van de gemiddelde kasgeldlimiet in elk kwartaal van het boekjaar: Toets toegestane kasgeldlimiet per kwartaal in 2013
1e kwartaal 2e kwartaal 3e kwartaal 4e kwartaal
Vlottende schuld
1.106.000
631.000
978.000
2.260.000
Vlottende middelen
2.897.000
3.148.000
2.479.000
942.000
Gemiddelde vlottende schuld (-) / vlottende middelen (+)
1.791.000
2.517.000
1.501.000
-1.318.000
Kasgeldlimiet
2.115.000
2.115.000
2.115.000
2.115.000
Ruimte (+) / overschrijding kasgeldlimiet (-)
3.906.000
4.632.000
3.616.000
797.000
Renterisico van de vaste schuld De renterisiconorm wordt gebruikt om het renterisico op de vaste schuld inzichtelijk te maken. De opbouw van de leningenportefeuille dient zodanig te zijn dat het renterisico uit hoofde van renteaanpassingen en herfinanciering van leningen in voldoende mate wordt beperkt. Voorkomen moet worden dat in enig jaar een onevenredig groot deel van de leningenportefeuille geherfinancieerd moet worden of op basis van de leningsvoorwaarden wordt beïnvloed door een herziening van de rente. Renterisiconorm en renterisico's van de vaste schuld begroting – jaarrekening 2013(x € 1.000) Begroting 2013
Realisatie 2013
Realisatie 2012
Rente-risico 1a. Renteherziening op vaste schuld o/g
0
0
0
1b. Renteherziening op vaste schuld u/g
0
0
0
2. Netto renteherziening op vaste schuld (1a-1b)
0
0
0
3a. Nieuw aan te trekken vaste schuld o/g
5.000
0
0
3b. Nieuw aan te trekken vaste schuld u/g
0
0
0
118 Jaarverslag Gemeente Voerendaal 2013
4. Netto nieuw aan te trekken vaste schuld (3a-3b)
5.000
0
0
5. Betaalde aflossingen
1.992
1.992
2.101
6. Herfinanciering (laagste van 4 en 5)
1.992
0
0
7. Renterisico op vaste schuld (2+6)
1.992
0
0
24.887
24.887
24.256
20%
20%
20%
4.978
4.978
4.851
10. Renterisiconorm
4.978
4.978
4.851
7. Renterisico op vaste schuld
1.992
0
0
11. Ruimte (+) / Overschrijding (-) (10 - 7)
2.986
4.978
4.851
Renterisiconorm 8. Omvang jaarbegroting op 1 januari 9. Bij ministeriële regeling vastgestelde percentage 10. Renterisiconorm Toets Renterisiconorm
Zoals uit vorenstaand overzicht blijkt is er geen sprake van enig renterisico aangezien geen nieuwe langlopende leningen zijn aangetrokken en er ook geen renteherziening op bestaande leningen hebben plaatsgevonden. 5. Conclusie Het in 2013 gevoerde treasurybeleid is uitgevoerd binnen de gestelde kaders in het treasurystatuut en de voor 2013 opgestelde treasuryparagraaf.
119 Jaarverslag Gemeente Voerendaal 2013
120 Jaarverslag Gemeente Voerendaal 2013
Paragraaf VERBONDEN PARTIJEN 1. Inhoud paragraaf Deze paragraaf gaat in op de doelstellingen en activiteiten van, en de mate van financiële betrokkenheid bij de samenwerkingsverbanden, waarin onze gemeente participeert en bestuurlijke invloed kan uitoefenen, de zogenaamde verbonden partijen. De verbonden partijen betreffen organisaties waarin de gemeente een bestuurlijk en een financieel belang heeft. Van een bestuurlijk belang is sprake als de gemeente een zetel in het bestuur bekleedt of stemrecht heeft. Met financieel belang wordt bedoeld de door de gemeente ter beschikking gestelde middelen die in geval van een faillissement van de verbonden partij niet verhaalbaar zijn ofwel dat de financiële tekorten bij de verbonden partij verhaald kunnen worden op de gemeente. Verbonden partijen kunnen zijn vennootschappen, gemeenschappelijke regelingen, stichtingen en verenigingen. 2. Beleidskaders Met de invoering van het dualisme is het besluit tot het participeren in een deelneming in principe niet meer aan de raad, het vormt een bestuurlijke beheerstaak voor het college. De raad stelt in deze paragraaf echter de kaders (visie) waarbinnen het college een dergelijke beheerstaak uitvoert. Voor deze kaders is aansluiting gezocht bij het raadsbesluit van november 2008 naar aanleiding van de notitie “evaluatie visie op samenwerken”. De raad heeft in dit kader de volgende besluiten genomen: 1. de samenwerking binnen Parkstad continueren; 2. nadrukkelijk allianties zoeken met een of meer gemeenten om de kwetsbaarheid te verminderen; 3. een “groene alliantie” aangaan met onze groene buurgemeente(n) binnen Parkstad, teneinde een strategische “groene” positie aan de westkant van Parkstad te realiseren. Vanuit de kaderstellende en controlerende taak van de raad moet bewaakt worden of het beleid van de verbonden partijen correspondeert met de doelstellingen die de raad in de betreffende programma’s heeft gesteld. In de raad van september 2013 heeft de raad de notitie sturing en control verbonden partijen behandeld. Daarmee heeft de raad de beleidskaders vastgesteld en aangegeven hoe de controlerende rol ingevuld wordt. 3. Overzicht verbonden partijen De gemeente Voerendaal participeert in de volgende verbonden partijen: • Gemeenschappelijke Regelingen: (GR) 1. Stadsregio Parkstad Limburg; 2. GBRD; 3. Werkvoorzieningsschap Oostelijke Zuid Limburg; 4. Kompas; 5. Veiligheidsregio Zuid Limburg; 6. GGD; 7. Rd4; 8. RUD.
121 Jaarverslag Gemeente Voerendaal 2013
•
Deelnemingen: 1. NV Industriebank LIOF; 2. NV Reinigingsdiensten Rd4; 3. NV Waterleidingmaatschappij Limburg (WML); 4. Enexis Holding NV; 5. Attero Holding NV; 6. Claim staat vennootschap BV; 7. Publiek belang electriciteitsproductie B.V.; 8. Vordering op Enexis B.V.; 9. CBL vennootschap B.V.; 10. Verkoop Vennootschap B.V.; 11. Bodemzorg Limburg; 12. NV Bank Nederlandse Gemeenten; 13. NV Aangewezen Luchtvaartterrein Maastricht Aachen Airport.
3.1 Gemeenschappelijke Regelingen Stadsregio Parkstad Limburg
Gemeenschappelijke regeling, gevestigd te Heerlen
Doel/maatschappelijk belang
Leveren van een structuurversterkende bijdrage aan de evenwichtige ontwikkeling van het samenwerkingsgebied als geheel en mede in verhouding tot zijn omgeving, zowel in regionaal, nationaal, als internationaal verband.
Partijen
De gemeenten Brunssum, Heerlen, Kerkrade, Landgraaf, Nuth, Onderbanken, Simpelveld en Voerendaal
Bestuurlijk belang
De wethouder verantwoordelijk voor Wonen en Economie, is lid van het Parkstadbestuur. Twee afgevaardigden uit de gemeenteraad maken deel uit van de Parkstadraad.
Financieel belang
In 2013 is aan het regiofonds een bijdrage van € 265.000 betaald. De bijdrage wordt berekend naar rato van de laatst definitief vastgestelde algemene uitkering uit het gemeentefonds.
Activiteiten/prestaties/effecten
Uitvoering van de Strategische Agenda, met als speerpunten Herstructurering, Nieuwe Energie/ontwikkeling campus Avantis, Centrum Heerlen/Centrum Parkstad, Grensoverschrijdend Openbaar Vervoer en Gebiedsontwikkeling Parkstadring. Voor Voerendaal staan de activiteiten in relatie tot programma 2 van de programmabegroting, t.w. deelname in het Parkstad Leisure-beleid met twee groene clusters Land van Kalk en Historisch Landschapspark Voerendaal, en cofinanciering bij de uitvoering van deelprojecten in het Cortenbacherveld; tot programma 3, specifiek m.b.t. Volkshuisvestingsbeleid, woningbouwprogrammering en de regionale herstructureringsopgave als gevolg van de krimp; en tot programma 4, specifiek tot retail en bedrijventerreinen. Inhoudelijk is in 2013 de focus op het thema Energie verstevigd als aanvulling op Wonen, Herstructurering en Infrastructuur/Mobiliteit. Uitkomst hiervan is het ambitiedocument Parkstad Limburg Energie Transitie (PALET). Monitoring van de woningbouwprogrammering, het toekennen van middelen van de groenagenda, lobby in kader van grens-OV en ondersteuning en deelname aan ruimtelijke projecten zijn voorbeelden van concrete uitvoering. De door Voerendaal aangevraagde projecten zijn allemaal toegekend (onder meer Corio Glana en Parkgebied Klimmen). In 2013 is de evaluatie afgerond van het Pact van Parkstad en hebben de raden van de deelnemende gemeenten besloten op een andere manier samen te werken. Voornaamste wijzigingen zijn het werken met een verplichtende kernagenda en een flexibele keuze agenda. Bij de uitvoering van de samenwerking staan de portefeuillehouders centraal. Zij zijn verantwoordelijk voor de uitvoering van de agenda’s. De Parkstadraad en de onafhankelijk voorzitter komen in de nieuwe situatie niet meer terug. Ook de rol van het regiobureau wordt met betrekking tot de inhoud van de samenwerking en de thema’s minder prominent, wat in sommige gevallen leidt tot óf een beëindiging van taken/activiteiten óf een overdracht van taken/activiteiten naar gemeenten. De kernagenda is ingekaderd tot de thema's Economie/toerisme, Ruimte, Mobiliteit, Wonen/Herstructurering.
122 Jaarverslag Gemeente Voerendaal 2013
In Parkstad-verband is in 2013 verder doorgewerkt aan PIT (ICT-samenwerking) en TSIC (regionaal telefonisch service en informatiecentrum). Besluitvorming over deelname heeft echter nog niet plaatsgevonden. Ten aanzien van IBA zijn in 2013 verdere stappen genomen om over te gaan tot implementatie; belangrijkste moment was daarbij de ondertekening van de samenwerkingsovereenkomst eind oktober 2013, als vervolg op de intentieovereenkomst van 2012. Met de ontvlechting van het belasting/woz deel van GBRD naar BsGW zijn daarnaast belangrijke (inhoudelijke) stappen gezet, die hebben geleid tot besluitvorming in december 2013. Het belasting/woz deel is nu overgeheveld naar BsGW, waarmee het GEO/BAG/BGT deel is overgebleven bij GBRD.
Risico's en kansen
Bij uittreden of opheffing participeert de gemeente in de aanwezige schulden c.q. kosten van liquidatie.
Ontwikkelingen
In 2014 vindt de transformatie naar Parkstad nieuwe stijl plaats. Dit betekent dat IBA Parkstad BV wordt opgericht, het resterende GBRD-deel wordt ontkoppeld en de Parkstad-organisatie zelf in omvang en activiteiten wordt teruggebracht. Daarnaast wordt de kernagenda geoperationaliseerd en dienen er keuzes te worden gemaakt voor het al dan niet aanhaken bij thema's van de keuzeagenda.
GBRD
Uitvoeringsorganisatie binnen de gemeenschappelijke regeling Stadsregio Parkstad Limburg
Doel/maatschappelijk belang
De GBRD (als onderdeel van de GR Parkstad Limburg) verzorgt voor een 6-tal Parkstad-gemeenten de heffing en invordering van gemeentelijke belastingen (voor Voerendaal m.u.v. de leges), de WOZ-registratie, de BAG-administratie en een aantal GEO-taken. Naast het door schaalvergroting effectiever exploiteren van deze publieke taken zijn nevendoelen: het verkleinen van kwetsbaarheid, verhogen van deskundigheid en het streven naar maximaal mogelijke harmonisatie binnen Parkstad; dit alles met behoud van de eigen autonome bevoegdheden.
Partijen
Partijen in dit samenwerkingsverband zijn naast de 6 gemeenten (Landgraaf, Simpelveld, Onderbanken, Voerendaal, Heerlen en Simpelveld) de GR Parkstad Limburg.
Bestuurlijke vertegenwoordiging
Het portefeuillehoudersoverleg financiën voert de regie over GBRD. Het Parkstadbestuur is het overkoepelende besluitvormende orgaan. Bestuurlijk gezien is regelmatig overleg tijdens secretarissen- of portefeuillehoudersoverleg op Parkstadniveau. Dit zijn geen overleggen met vaste frequentie. Ad hoc wordt de algemeen manager van de GBRD verzocht bij dit overleg aanwezig te zijn.
Financieel belang
Voor het uitvoeren van alle opgedragen taken brengt de GBRD Voerendaal jaarlijks € 254.000 in rekening. Bij invoering van de BsGW-variant bedraagt de besparing op de jaarlijkse bijdrage gedurende de jaren 2014 t/m 2017 resp. € 0, € 11.000, € 29.000, € 33.000.
Activiteiten/prestaties/effecten
Activiteiten en prestaties zijn vastgelegd in een dienstverleningsovereenkomst (DVO) waarbij deels ook de bijbehorende afgesproken tarieven zijn vastgelegd. De DVO wordt na verandering of toevoeging van nieuwe prestaties aangevuld met specifiek hierop betrekking hebbende productbladen.
Risico's en kansen
Binnen de GBRD worden de volgende risico's gezien: • Afwezigheid weerstandsvermogen Niet realiseren van gemeentelijke begrotingen op belastinggebied, veroorzaakt door veranderde marktomstandigheden (bijvoorbeeld kwijtschelding, oninbaarheid, dalende WOZ-waarden) Bij mogelijke schaalvergroting: ◦ Verlies aan bestuursinvloed. • (beperkt risico) op terugvloeiing van personeel bij opheffing of uitstappen uit de samenwerkingsverband. Desintegratiekosten bij opheffen GBRD om welke reden dan ook. Kansen: • Verlaging kosten bedrijfsvoering door schaalvergroting (verregaande samenwerking) Diensten aanbieden op publieke (nieuwe gemeenten) of private markt 123 Jaarverslag Gemeente Voerendaal 2013
Over de risico's inzake deelname BsGW bestaat momenteel nog te weinig inzicht. Ontwikkelingen
Vanaf de oprichting (per 1-1-2007) t/m 2012 heeft de GBRD jaarlijks telkens de gestelde begroting (inclusief taakstellende bezuiniging) gerealiseerd. Door effectieve bedrijfsvoering en het genereren van extra inkomsten is zelfs regelmatig een positief exploitatiesaldo naar de gemeentes teruggevloeid. Medio 2013 is door het parkstadbestuur besloten de uitvoeringsorganisatie GBRD met ingang van 1-1-2014 op te heffen en is de deelnemende gemeenten geadviseerd per die datum op te gaan in de Belasting-samenwerking Gemeenten en Waterschappen (BsGW) bestaande uit 11 gemeenten en 2 Limburgse waterschappen. Het beslissingsprimaat tot toetreding tot de BsGW ligt bij de gemeenteraad welke in december een besluit hebben genomen. Aanleiding tot het parkstadvoorstel vormt de jaarlijkse besparing van ruim € 1,9 miljoen vanaf 2018. Voor Voerendaal is het inverdieneffect geprognoticeerd op € 80.000 in 2018. Gedurende de jaren 2014 t/m 2017 bedraagt de besparing minder aangezien in die jaren frictie-, desintegratiekosten en instapfee wordt verrekend. De GBRD zal de financiële gevolgen van de ontvlechting managen en hiervan regelmatig verslag uitbrengen richting gemeenten. De BsGW neemt van de GBRD uitsluitend de werkzaamheden over betrekking hebbende op het opleggen en innen van de gemeentelijke belastingen en uitvoering van de wet WOZ. Deze werkzaamheden zullen ook in het nieuwe samenwerkingsverband geschieden op basis van een DVO, welke van gelijke aard en kwaliteit zijn als de huidige overeenkomsten. Ook in de nieuwe samenwerkingsvorm geldt dat de gemeentelijke autonomie en sturing via DVO in stand blijft. De GBRD zal naast afwikkeling van oude vorderingen, en de projectmatige afbouw van de GBRD-organisatie, blijven zorgdragen voor de werkzaamheden aangaande BAG en Geometrie voor de parkstedelijke afnemers. Gedurende de (2 á 3 jarige) periode van afbouw zal de stadsregio blijven optreden als intermediair tussen BsGW en de deelnemende GBRD-gemeenten.
Werkvoorzieningsschap Oostelijk Zuid-Limburg (WOZL)
Gemeenschappelijke regeling, gevestigd te Heerlen
Doel/maatschappelijk belang
Het voorzien in de werkgelegenheid, mensontwikkeling en begeleiding van SWgeïndiceerden.
Partijen
De gemeenten Brunssum, Gulpen-Wittem, Heerlen, Kerkrade, Landgraaf, Nuth, Onderbanken, Simpelveld, Vaals, Valkenburg a/d Geul en Voerendaal.
Bestuurlijk belang
De wethouder verantwoordelijk voor Sociale Zaken is zowel lid van het Dagelijks Bestuur als van het Algemeen Bestuur.
Financieel belang
De kosten van het werkvoorzieningschap worden gedragen door de deelnemende gemeenten.
Activiteiten/prestaties/effecten
Het werkvoorzieningschap voorziet in de werkgelegenheid, mensontwikkeling en begeleiding van SW-geïndiceerden. Deze activiteiten staan in relatie tot thema welzijn van de begroting, specifiek het beleidsveld inkomenszorg – sociale werkvoorziening en zijn voornamelijk gericht op het bevorderen van de werkgelegenheid van mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt.
Risico's en kansen
Bij uittreden of opheffing participeert de gemeente in de aanwezige schulden c.q. kosten van liquidatie. De gemeente draagt bij in de tekorten van de gemeenschappelijke regeling.
Ontwikkelingen
In oktober 2012 is de grootste uitvoerder van de Wsw, Licom NV failliet gegaan nadat gemeenten besloten de tekorten van Licom NV niet meer te financieren. De GR WOZL heeft een groot deel van de BV's van Licom overgenomen waardoor gemeenten via de GR WOZL nu zelf uitvoering geven aan de Wsw. De invoering van de Participatiewet is voorzien op 1 januari 2015. Deze wet moet voor meer kansen zorgen op (regulier) werk of op andere vormen van participeren in de samenleving. In de toekomst zal sprake zijn van 1 regeling en niet meer een aparte WWB en SW kolom. De huidige sw-medewerkers behouden hun rechten en WOZL dient zich te richten op Beschut werk en detacheringen. Gemeenten onderzoeken momenteel over wat dit exact betekent 124 Jaarverslag Gemeente Voerendaal 2013
voor de GR WOZL vanaf 2015. In ieder geval zullen we de komende 40 jaar nog te maken hebben met een langzaam teruglopende groep mensen welke nu een SW-dienstverband hebben. Nieuwe instroom in de Wsw is vanaf 1 januari 2015 echter niet meer mogelijk.
Kompas
Gemeenschappelijke regeling, gevestigd te Nuth
Doel/maatschappelijk belang
Uitvoering van de sociale wetgeving, onder te verdelen naar Werk, Inkomen en Zorg.
Partijen
De gemeenten Simpelveld, Nuth en Voerendaal
Bestuurlijk belang
De wethouder verantwoordelijk voor sociale zaken is lid van het Dagelijks Bestuur, twee afgevaardigden uit de gemeenteraad zijn lid van het Algemeen Bestuur
Financieel belang
In 2013 is een bedrag van € 447.472 aan bedrijfsvoeringkosten betaald. De bedrijfsvoeringskosten van Kompas worden per gemeente berekend op basis van het aandeel in het aantal cliënten aan het einde van het jaar. Met betrekking tot het inkomensdeel is het vermeldenswaardig dat de gemeente Voerendaal voor het eerst sinds jaren een tekort op het inkomensdeel heeft van minder dan 10% (te weten 1,81%).
Activiteiten/prestaties/effecten
Het verstrekken van uitkeringen, toeleiden naar werk, zorgproducten (uitvoering bijzondere bijstand en gemeentelijk minimabeleid). Deze activiteiten staan in relatie tot programma Mens en Welzijn van de programmabegroting. Na de in 2013 doorgemaakte transitie van Kompas “van uitkeringsfabriek naar reintegratiebedrijf” staat alles in het teken van het ontwikkelen van klanten en toeleiden naar werk (en waar dit nog niet mogelijk is toeleiding naar participatie).
Risico's en kansen
Bij uittreden of opheffing participeert de gemeente in de aanwezige schulden c.q. kosten van liquidatie. De gemeente draagt bij in de tekorten van de gemeenschappelijke regeling.
Ontwikkelingen
Eind 2013 is de transitie van Kompas succesvol afgerond. Belangrijkste onderdelen zijn de omslag van een uitkeringsfabriek naar een reintegratiebedrijf, vereenvoudiging van processen, Kompas als dienstverlenende organisatie met aansluiting bij het KCC, beschrijving van de regievoering door gemeenten op Kompas en ontwikkeling van de organisatie Kompas. De werkwijze welke met de pilot uitstroom en activering Voerendaal is gestart, is binnen de transitie Kompasbreed overgenomen, geïmplementeerd en doorontwikkeld.
Veiligheidsregio Zuid-Limburg Gemeenschappelijke regeling, gevestigd te Margraten Doel/maatschappelijk belang
Het realiseren van een efficiënte en kwalitatief hoogwaardige organisatie van de brandweerzorg, geneeskundige hulpverlening, gemeentelijke bevolkingszorg, rampenbestrijding en crisisbeheersing binnen het werkgebied van de Veiligheidsregio Zuid Limburg. Specifieke taken: 1. Het uitvoeren van de taken en bevoegdheden welke bij of krachtens de Wet veiligheidsregio's en de Wet publieke gezondheid aan het openbaar lichaam zijn opgedragen; 2. Het coordineren van de voorbereiding van de gemeentelijke processen op het gebied van crisisbeheersing en rampenbestrijding; 3. Het uitvoeren van overige taken en bevoegdheden welke door de colleges van de deelnemende gemeenten aan het bestuur van de Veiligheidsregio zijn opgedragen c.q. gedelegeerd.
Partijen
De gemeenten Beek, Brunssum, Eijsden-Margraten, Sittard-Geleen, GulpenWittem, Heerlen, Kerkrade, Landgraaf, Maastricht, Meerssen, Nuth, Onderbanken, Schinnen, Simpelveld, Stein, Vaals, Valkenburg a/d Geul en Voerendaal.
Bestuurlijk belang
De burgemeester is lid van het Districtelijk Veiligheidsbestuur, van het Algemeen Veiligheidsbestuur en lid van de financiële commissie.
125 Jaarverslag Gemeente Voerendaal 2013
Financieel belang
De kosten van de Veiligheidsregio Zuid-Limburg worden gedragen door de deelnemende gemeenten. In 2013 heeft Voerendaal € 554.519 bijgedragen.
Activiteiten/prestaties/effecten
Uitvoeren van de hierboven vermelde wettelijke taak. Deze activiteiten zijn gerelateerd aan de paragraaf bedrijfsvoering van de programmabegroting, specifiek het beleidsveld “openbare orde en veiligheid” en zijn gericht op de veiligheid van bewoners, bedrijven en bezoekers.
Risico's en kansen
Bij uittreden of opheffing participeert de gemeente in de aanwezige schulden c.q. kosten van liquidatie.
Ontwikkelingen
Het jaar 2013 is voor velen binnen de Brandweer Zuid-Limburg een turbulent jaar geweest. Het jaar kenmerkt zich niet alleen door het afsluiten van het sociaal plan en daarmee de feitelijke start voor de (personele) reorganisatie. Voor wat betreft de kolom Bevolkingszorg heeft in het teken gestaan van het regionaliseren van processen en draaiboeken en opleiden, trainen en oefenen. Het overleg van Coördinerend Gemeentesecretarissen heeft de opdracht gegeven om in de lijn van het ingezette beleid, mogelijkheden voor extra kwaliteitsimpulsen te onderzoeken en om daarbij in ieder geval aandacht te besteden aan verdere reductie van medewerkersaantallen in de crisisorganisatie.
GGD
Gemeenschappelijke regeling, gevestigd te Heerlen.
Doel/maatschappelijk belang
Verbeteren van de gezondheidssituatie van de inwoners van de regio ZuidLimburg. Daartoe vervult de GGD vanuit een collectieve en preventieve invalshoek de volgende taken: beschermen, bewaken, bevorderen, signaleren, adviseren, opsporen en het bieden van een vangnet. Daarvoor biedt de GGD een producten- en dienstenpakket (PKA-model) aan met - naast de taken die wettelijk verplicht moeten worden afgenomen – een optioneel keuzepakket voor gemeenten.
Partijen
De gemeenten Beek, Brunssum, Eijsden-Margraten, Sittard-Geleen, GulpenWittem, Heerlen, Kerkrade, Landgraaf, Maastricht, Meerssen, Nuth, Onderbanken, Schinnen, Simpelveld, Stein, Vaals, Valkenburg a/d Geul en Voerendaal.
Bestuurlijk belang
De wethouder verantwoordelijk voor Welzijn is lid van het Algemeen Bestuur en lid van de financiële commissie.
Financieel belang
De deelnemende gemeenten nemen op basis van het PKA-model verplichte en aanvullende producten af tegen vastgestelde tarieven. In 2013 zijn de volgende bijdragen betaald, € 182.984 voor gezondheidszorg; € 7.705 voor HALT; € 5.488 voor digitaal dossier JGZ.
Activiteiten/prestaties/effecten
Het uitvoeren van de collectieve preventie (de wettelijke WCPV-taken), met extra aandacht voor gezondheidsrisico's voor de mens in de fysieke en sociale omgeving. De activiteiten van de GGD staan in relatie tot thema 1 van de programmabegroting; specifiek het beleidsveld 'gezondheidszorg – preventieve gezondheidszorg', en zijn gericht op het bereikbaar / beschikbaar zijn van voorzieningen op het vlak van gezondheidszorg.
Risico's en kansen
Bij uittreden of opheffing participeert de gemeente in de aanwezige schulden c.q. kosten van liquidatie.
Ontwikkelingen
In 2013 zijn geen ontwikkelingen te benoemen.
Rd4
Gemeenschappelijke regeling, gevestigd te Heerlen.
Doel/maatschappelijk belang
Het doelmatig, milieuhygiënisch verantwoord en marktconform (doen) inzamelen en verwerken van afvalstoffen (basispakket), het reinigen van de openbare ruimten en de daarmee samenhangende taken alsmede het bestrijden van gladheid (pluspakket).
Partijen
De gemeenten Brunssum, Heerlen, Kerkrade, Landgraaf, Nuth, Onderbanken, Simpelveld, Vaal, Voerendaal.
126 Jaarverslag Gemeente Voerendaal 2013
Bestuurlijk belang
De deelnemende gemeenten zijn aandeelhouder. De wethouder verantwoordelijk voor Milieu is lid van het Algemeen Bestuur.
Financieel belang
Voor alle taken uitbesteed bij Rd4 worden de kosten op basis van prijzen per ton afval bij de deelnemende gemeenten in rekening gebracht. In 2013 bedroegen de lasten voor de inzameling van huishoudelijk afval € 892.343. De lasten worden doorberekend in de tarieven van de afvalstoffenheffing.
Activiteiten/prestaties/effecten
De basisactiviteiten zijn het verwijderen van de huishoudelijke afvalstromen. Hierbij wordt een onderscheid gemaakt in het (op)halen (restafval, gft, papier, grof vuil, snoeiafval), straatvoorzieningen (glas, papier, textiel) en de overige diensten (servicepunt). Daarnaast bestaan er nog diverse plusactiviteiten, zoals het runnen van het kringloopcentrum. Deze activiteiten staan in relatie tot het programma openbare ruimte uit de programmabegroting; specifiek het beleidsveld 'afval', en zijn ondermeer gericht op het verminderen van de belasting op het milieu.
Risico's en kansen
Bij uittreden of opheffing participeert de gemeente in de aanwezige schulden c.q. kosten van liquidatie.
Ontwikkelingen
Geen
RUD Zuid-Limburg
Gemeenschappelijke regeling, gevestigd te Maastricht.
Doel/maatschappelijk belang
Ter behartiging van de belangen van de deelnemers ter zake van de uitvoering van taken van vergunningverlening, toezicht op en handhaving van het omgevingsrecht.
Partijen
Alle Zuid-Limburgse gemeentes + Provincie Limburg.
Bestuurlijke belang
Het openbaar lichaam heeft een algemeen bestuur. De colleges van burgemeester en wethouders en gedeputeerde staten wijzen uit hun midden een lid van het algemeen bestuur aan. Voor Voerendaal is de burgemeester lid van het algemeen bestuur.
Financieel belang
Deelnemers dragen bij aan de kosten van het goed functioneren van het openbaar lichaam en het uitoefenen van de hem opgedragen taken op basis van de feitelijke afname van taken.
Activiteiten/prestaties/effecten
De gemeente Voerendaal heeft naast de basistaken, zijnde de gemeentelijk overstijgende bedrijven en keten-gerelateerde milieutaken, ook aanvullende milieutaken overgedragen.
Risico's en kansen
Veranderingen van wetgeving, waardoor meer of minder taken door de RUD moeten worden uitgevoerd, zal leiden tot een verandering in de bijdrage. Door de RUD Zuid-Limburg vinden nu werkzaamheden plaats voor de netwerkRUD in Noord-Limburg; mocht de netwerkRUD Noord-Limburg in een later stadium kiezen om bepaalde werkzaamheden anders in te vullen, bestaat het risico dat de RUD Zuid-Limburg met desintegratiekosten achterblijft. Eventuele nadelige exploitatieresultaten worden door de deelnemers gedragen.
Ontwikkelingen
Nadat de kwaliteitscriteria worden verankerd, gelden deze voor alle Wabotaken (vergunningverlening / toezicht /handhaving). Vele Wabotaken zullen hoogstwaarschijnlijk gefaseerd in een WgR organisatie worden ondergebracht (mogelijkerwijs de RUD).
127 Jaarverslag Gemeente Voerendaal 2013
3.2 Deelnemingen NV Industriebank LIOF
Naamloze Vennootschap (NV), gevestigd te Maastricht.
Doel/maatschappelijk belang
Bijdrage leveren aan de economische versterking van Limburg.
Partijen
De Staat der Nederlanden (94,4%); Provincie Limburg (5,4%) en Limburgse gemeenten en Kamer van Koophandel (0,2%).
Bestuurlijk belang
De burgemeester vertegenwoordigt de gemeente in de Vergadering van Aandeelhouders.
Financieel belang
De gemeente is houder van 18 aandelen B van € 6,30 per aandeel (totaal € 113,45 boekwaarde). Er wordt in de begroting geen rekening gehouden met dividend.
Activiteiten/prestaties/effecten
Ondersteuning aan bedrijven op het gebied van innoveren, investeren en vestigen. Voorwaarden scheppen voor ontwikkeling van perspectiefrijke sectoren en het vestigingsklimaat, gericht op kansen voor het MKB en ruimte voor nieuwe bedrijvigheid.
Risico's en kansen
Doordat in het verleden reeds afschrijving van het aandelenpakket heeft plaats gevonden, is het risico nihil tenzij deze onderneming extra bijdragen vraagt bij mogelijke toekomstige tegenvallende bedrijfsresultaten van de NV. Het risico dat dit gebeurt is zeer gering.
Ontwikkelingen
Geen
NV Reinigingsdiensten RD4
Naamloze Vennootschap (NV), gevestigd te Heerlen
Doel/maatschappelijk belang
De vennootschap heeft als doel het tot stand brengen van een doelmatige, milieuhygiënische verantwoorde en marktconforme inzameling van bedrijfsafval. Daarnaast houdt de vennootschap zich bezig met vegen van wegen en bedrijfsterreinen en -hallen, rioolreiniging en – inspectie, gladheidsbestrijding.
Partijen
De gemeenten Brunssum, Heerlen, Kerkrade, Landgraaf, Nuth, Onderbanken, Simpelveld, Vaals en Voerendaal.
Bestuurlijk belang
De wethouder verantwoordelijk voor Milieu is lid van de Vergadering van Aandeelhouders.
Financieel belang
De gemeente is houder van 1.188 aandelen van € 4,54 per aandeel (totaal € 5.391 boekwaarde). Het dividend voor 2012 bedroeg € 1.812.
Activiteiten/prestaties/effecten
Inzamelen van huishoudelijk afval. Hierbij wordt een onderscheid gemaakt in het (op)halen (restafval, gft, papier, grof vuil, snoeiafval), straatvoorzieningen (glas, papier, textiel) en de overige diensten (servicepunt). Daarnaast bestaan er nog diverse plusactiviteiten, zoals het runnen van het kringloopcentrum. Deze activiteiten staan in relatie tot het programma openbare ruimte van de programmabegroting; specifiek het beleidsveld 'afval', en zijn onder meer gericht op het verminderen van de belasting op het milieu.
Risico's en kansen
Het risico t.a.v. het aandelenkapitaal beperkt zich tot de hoogte van het nominale aandelenkapitaal van deze vennootschap. Daarnaast wordt het risico gelopen dat de gemeente extra bijdragen moet betalen bij mogelijke toekomstige tegenvallende bedrijfsresultaten van de NV. Bij uittreden of wijziging takenpakket dient door de gemeente een schadeloosstelling plaats te vinden. Bij tegenvallende bedrijfsresultaten kan het dividend onder druk komen te staan.
Ontwikkelingen
Geen
NV Waterleidingmaatschappij Limburg (WML)
Naamloze Vennootschap (NV), gevestigd te Maastricht.
Doel/maatschappelijk belang
Het voorzien van de gehele Limburgse bevolking van zuiver, helder en betrouwbaar drinkwater, tegen een zo laag mogelijke prijs.
Partijen
Alle Limburgse gemeenten.
128 Jaarverslag Gemeente Voerendaal 2013
Bestuurlijk belang
De gemeente is aandeelhouder. De burgemeester vertegenwoordigt de gemeente in de Vergadering van Aandeelhouders.
Financieel belang
Het betreft een deelneming in het aandelenkapitaal. De gemeente is houder van 4 aandelen van € 4.538 nominaal per aandeel (totaal € 18.152). Dit aandelenkapitaal is volledig afgewaardeerd. Er wordt geen dividend uitgekeerd.
Activiteiten/prestaties/effecten
Het verzorgen van de drinkwaterproductie, drinkwaterdistributie en het geven van voorlichting op het gebied van drinkwater. Deze activiteiten staan in relatie tot programma 1 Openbare Ruimte, specifiek het beleidsveld 'water en riolen. De activiteiten richten zich op het onderhouden, in stand houden en verbeteren van de drinkwatervoorziening.
Risico's en kansen
Het risico t.a.v. het aandelenkapitaal beperkt zich tot de hoogte van het nominale aandelenkapitaal van deze vennootschap. Verder risico tot het betalen van extra bijdragen bij mogelijke toekomstige tegenvallende bedrijfsresultaten van de NV.
Ontwikkelingen
Geen
NV Enexis Holding
Naamloze Vennootschap (NV) , gevestigd te Rosmalen.
Doel/maatschappelijk belang
Als gevolg van de invoering van de Wet Onafhankelijk Netbeheer (WON) in Nederland is Essent in 2009 gesplitst in een Netwerkbedrijf en een Productie- en Levering bedrijf (PLB). Het Productie- en Levering bedrijf (PLB) is per 1 oktober 2009 verkocht aan RWE. Op basis van wet- en regelgeving werden de publieke aandeelhouders van Essent voor exact hetzelfde aandelenpercentage aandeelhouder van het nieuwe zelfstandig opererende netwerkbedrijf, dat vanaf 2010 Enexis (holding N.V.) heet. De doelstellingen van Enexis zijn: a. het (doen) distribueren en het (doen) transporteren van energie, zoals elektriciteit, gas, warmte en (warm) water; b. het in stand houden, (doen) beheren, (doen) exploiteren en (doen) uitbreiden van distributie en transportnetten in relatie tot energie; c. het doen uitvoeren van alle taken die ingevolge de Elektriciteitswet 1998 en de Gaswet zijn toebedeeld aan een netbeheerder zoals daarin bedoeld; d. het binnen de wettelijke grenzen ontplooien van andere operationele en ondersteunende activiteiten.
Partijen
Tal van gemeenten; Voerendaal is aangesloten bij VEGAL (Vereniging Gemeenten Aandeelhouders in Limburg binnen Enexis Holding).
Bestuurlijk belang
De gemeente is aandeelhouder. De burgemeester vertegenwoordigt de gemeente in de Vergadering van Aandeelhouders.
Financieel belang
Het betreft een deelneming in het aandelenkapitaal. Het nominale aandelenpakket bedraagt € 263.250 (263.250 aandelen van nominaal groot € 1). De boekwaarde van de aandelen is € 265.250. In de boekwaarde is tevens de waardering meegenomen van Publieke Belang Elektriciteitsproductie BV en Attero Holding NV. De gemeente ontvangt jaarlijks naar rato van het aantal aandelen een dividend. In 2012 is € 201.374 aan dividend ontvangen.
Activiteiten/prestaties/effecten
Activiteiten op de gebieden van energievoorziening, communicatiesystemen en -diensten, zorg voor een schoon en gezond milieu en voorzieningen of diensten die met het vorenstaande samenhangen of daaraan verwant zijn. Deze activiteiten staan in relatie tot het programma werk en economie van de programmabegroting; specifiek het beleidsveld 'economie – nutsbedrijven'.
Risico's en kansen
Het nominaal aandelenkapitaal van deze vennootschap bedraagt € 149.682.196. Voerendaal bezit 0,17% hiervan met een nominale waarde van € 263.250. Daarmee zijn op grond van de wet (art. 2:81 BW) de verplichtingen en daarmee de aansprakelijkheid jegens Enexis Holding N.V. beperkt tot dit bedrag.
Ontwikkelingen
Enexis Holding NV opereert in een gereguleerde markt, onder toezicht van de Energiekamer. Op basis van de businessplannen wordt voor de komende jaren een relatief bescheiden winst verwacht.
129 Jaarverslag Gemeente Voerendaal 2013
NV Attero Holding (voorheen Essent Milieu Holding NV)
Naamloze Vennootschap (NV), gevestigd te 's Hertogenbosch.
Doel/maatschappelijk belang
Ten tijde van de verkoop van Essent aan RWE is Essent Milieu buiten de verkoop gehouden. Een separaat verkooptraject voor Essent Milieu is destijds afgeblazen, waardoor het bedrijf is overgedragen aan de voormalige aandeelhouders van Essent. De aandeelhouders van Essent werden voor exact hetzelfde aandelenpercentage aandeelhouder van het nieuwe zelfstandig opererende milieubedrijf, dat vanaf 2010 Attero heet. Attero Holding N.V. zal optreden als houdstermaatschappij van Attero Milieu B.V. Attero Holding N.V. heeft ten doel: het deelnemen in vennootschappen die werkzaam zijn op het gebied van de afvalverwijdering en –verwerking, recycling/verwerking en het geschikt maken van afval tot producten voor hergebruik en energieopwekking.
partijen
Tal van gemeenten; Voerendaal is aangesloten bij VEGAL (Vereniging Gemeenten Aandeelhouders in Limburg binnen Enexis Holding)
Bestuurlijk belang
De burgemeester vertegenwoordigt de gemeente in de Vergadering van Aandeelhouders.
Financieel belang
Het betreft een deelneming in het aandelenkapitaal. De boekwaarde van de aandelen is opgenomen in de boekwaarde van Enexis Holding BV; het dividend in 2012 bedraagt € 13.189.
Activiteiten/prestaties/effecten
Activiteiten op de gebieden van afvalverwijdering en –verwerking en voorzieningen of diensten die met het vorenstaande samenhangen of daaraan verwant zijn. Deze activiteiten staan in relatie tot het prorgramma werk en economie van de programmabegroting; specifiek het beleidsveld 'economie – nutsbedrijven'.
Risico's en kansen
Het risico en daarmee de aansprakelijkheid voor de aandeelhouders is relatief gering en beperkt tot de hoogte van het nominale aandelenkapitaal van deze vennootschap. Daarnaast wordt prudent omgegaan met het ramen van dividendopbrengsten. Attero hanteert een minimum dividenduitkering van € 7,5 mln.
Ontwikkelingen
Op 9 december 2013 heeft de Aandeelhouderscommissie Attero Holding NV de gemeente geïnformeerd dat de Aandeelhouderscommissie van Attero ("AHC") heeft ingestemd met de voorgenomen verkoop van aandelen in Attero aan Recycleco B.V., een vennootschap gecontroleerd door Waterland Private Equity Investments ("Waterland"). Inmiddels heeft de Ondernemingsraad van Attero haar goedkeuring gehecht aan de voorgenomen verkoop en is ook de vereiste instemming verkregen van de ACM. Op grond hiervan is op 5 februari 2014 de koopovereenkomst tussen Attero en Waterland getekend. Aan de aandeelhouders van Attero wordt nu gevraagd om binnen een termijn van 90 dagen hun goedkeuring te hechten aan de verkoop en hun aandelen over te dragen aan Waterland. Als tenminste 80% van de aandelen worden aangeboden aan Waterland, zal de verkoop doorgang vinden.
Claim Staat Vennootschap BV, Verkoop Vennootschap BV, Vordering op Enexis BV, Publiek Belang Elektriciteitsproductie BV en C.B.L. Vennootschap BV
Besloten Vennootschappen (BV), gevestigd te 's Hertogenbosch Als voortvloeisel uit de verkoop van Essent PLB (productie- en leveringsbedrijf) zijn in 2009 speciale BV's opgericht om de financiële belangen van de aandeelhouders te waarborgen. De BV's hebben een tijdelijk karakter. Alleen overheidslichamen die aandeelhouder van Essent zijn geweest, kunnen aandeelhouder zijn).
Doel/maatschappelijk belang
Claim Staat Vennootschap B.V.: In februari 2008 zijn Essent en Essent Nederland B.V., met toestemming van de publieke aandeelhouders, een procedure begonnen tegen de Staat der Nederlanden waarin zij een verklaring voor recht vragen dat bepaalde bepalingen van de splitsingwetgeving onverbindend zijn. Als gevolg van deze, in de ogen van Essent, onverbindende splitsingwetgeving (en de als gevolg daarvan doorgevoerde splitsing) lijden haar aandeelhouders schade. Inmiddels heeft de Rechtbank te 's-Gravenhage de vordering van Essent afgewezen. Essent heeft tegen deze uitspraak hoger beroep aangetekend. Vanwege 130 Jaarverslag Gemeente Voerendaal 2013
praktische moeilijkheden met betrekking tot de overdracht van deze procedure aan de individuele aandeelhouders van Essent N.V. hebben Essent en RWE afgesproken dat de onderliggende (declaratoire) procedure over de vraag of (delen van) de splitsingswetgeving onverbindend zijn, ook na afronding van de transactie met RWE door Essent blijft worden gevoerd. Essent en RWE zijn echter overeengekomen dat de eventuele schade-vergoedingsvordering van Essent op de Staat der Nederlanden die zou kunnen ontstaan als de rechter inderdaad van oordeel is dat (delen van) de splitsingswetgeving onverbindend zijn wordt gecedeerd aan de aandeelhouders (en dus niet achterblijft binnen de Essent groep), die deze vordering gebundeld zullen gaan houden via de deelneming (de "Claim Staat Vennootschap BV"). In het kader van afronding van de verkoop van de aandelen in het kapitaal van Essent N.V. aan RWE wordt de Claim Staat Vennoot-schap BV verkocht en geleverd aan alle aandeelhouders in Essent N.V. die participeren in de verkoop van RWE, alsmede aan die aandeelhouders in Essent N.V. die hun aandelen in het kapitaal van Essent N.V. niet aan RWE verkopen, maar toch aandelen in het kapitaal van Claim Staat Vennootschap BV willen kopen. Naast het feit dat deelname in Claim Staat Vennootschap BV de noodzakelijke randvoorwaarden creëert voor maximalisatie van de verkoopopbrengst van Essent en een optimale (financiële) risicoafdekking voor eventuele aansprakelijkheid van de publieke aandeelhouders, is het deelnemen door de aandeelhouders in Claim Staat Vennootschap BV in het openbaar belang om redenen van flexibiliteit, eenvoudiger coördinatie en beheers-baarheid. Het spreekt voor zich dat het voor de aandeelhouders (en ook voor RWE) eenvoudiger, beter en goedkoper is om gezamenlijk via de band van Claim Staat Vennootschap BV te procederen dan dit ieder voor zich te moeten doen (met alle kosten en moeilijkheden die met de onderlinge afstemming dan gepaard zouden gaan). Verkoop Vennootschap B.V.: In het kader van de transactie met RWE hebben de verkopende aandeelhouders een aantal garanties gegeven aan RWE. Het overgrote merendeel van deze garanties is door de verkopende aandeelhouders op het moment van verkoop van Essent PLB aan RWE overgedragen aan deze deelneming, die vanaf het moment van oprichting dus ook aansprakelijk is mochten een of meer van deze garanties onjuist blijken te zijn. Ter verzekering van de betaling van eventuele schadeclaims heeft RWE bedongen dat een deel van de verkoopopbrengst door de verkopende aandeelhouders gedurende een bepaalde tijd op een aparte bankrekening zal worden aangehouden (in jargon: in escrow zal worden gestort). Buiten het bedrag dat in escrow zal worden gehouden, zijn de verkopende aandeelhouders niet verder aansprakelijk voor inbreuken op garanties. Daarmee is de functie van Verkoop Vennootschap B.V. dus tweeërlei. Als vennootschap die vrijwel alle garanties onder de verkoopovereenkomst heeft overgenomen van de verkopende aandeelhouders zal zij eventuele garantieclaim procedures voeren tegen RWE. Daarnaast treedt Verkoop Vennootschap B.V. op als vertegenwoordiger van de verkopende aandeelhouders met betrekking tot het geven van instructies aan de escrow agent wat betreft het beheer van het bedrag dat in escrow wordt gestort. Voorzien is dat de claimprocedure in 2015 zal zijn afgerond. Vordering op Enexis B.V.: Als gevolg van de invoering van de Wet Onafhankelijk Netbeheer (WON) in Nederland is Essent in 2009 gesplitst in een Netwerkbedrijf en een Productie en Levering Bedrijf. Voorafgaande aan deze wettelijk verplichte splitsing, heeft Essent eind 2007 een herstructurering doorgevoerd waarbij de economische eigendom van de gas- en elektriciteitsnetten binnen de Essent-groep zijn verkocht en overgedragen aan Enexis tegen de geschatte fair market value. Omdat Enexis over onvoldoende contante middelen beschikte om de koopprijs hiervoor te betalen is deze onverschuldigd gebleven en omgezet in een lening van Essent Nederland B.V. In de Wet Onafhankelijk Netbeheer staat opgenomen dat het niet wenselijk is dat na splitsing financiële kruisverbanden blijven bestaan en omdat het op dat moment niet mogelijk was om de lening extern te financieren is derhalve besloten om de lening (vordering) in 2009 niet mee te verkopen aan RWE, maar over te dragen aan de aandeelhouders. Op het moment van overdracht bedroeg de vordering € 1,8 miljard. De aflossing hiervan is vastgelegd in een lenings-overeenkomst, bestaande uit verschillende looptijden (tot en met 10 jaar). Het rentepercentage dat op deze lening wordt
131 Jaarverslag Gemeente Voerendaal 2013
vergoed bedraagt gemiddeld ongeveer 4,65%. Publiek Belang Elektriciteitsproductie BV: De vennootschap heeft op 30 september 2011 de aandelen in Energy Resources Holding B.V. en daarmee indirect de aandelen in Energy Resources Ventures B.V., Energy Resources B.V. en het 50% belang in EPZ geleverd aan RWE. Daarmee is een einde gekomen aan de primaire opdracht van Publiek Belang Elektriciteitsproductie B.V., zijnde het behartigen van dat 50% belang in EPZ. Publiek Belang Elektriciteitsproductie B.V. zal als tijdelijke vennootschap de resterende rechten en verplichtingen afwikkelen, in het bijzonder die voortvloeien uit het convenant en het aanvullend convenant dat is overeengekomen met de Staat. De thans voortdurende rechten en verplichtingen voortvloeiend uit het convenant en aanvullend convenant gelden voor een periode van acht jaar na ondertekening van de EPZ SPA (30 september 2011). De rechten en verplichtingen houden in het kort het volgende in: 1. goedkeuring inzake een voorgenomen overdracht van aandelen ERH. 2. het onder bepaalde omstandigheden door Publiek Belang Electriciteitsproductie B.V. vervangen van leden Bestuur en/of Raad van Commissarissen ERH. 3. een garantieverplichting ter zake convenant en aanvullend convenant in geval van eventuele overdracht van het resterende belang van RWE/Essent/ERH in EPZ. Publiek Belang Elektriciteitsproductie B.V. heeft geen monitoringsverplichting jegens de Staat ten aanzien van hiervoor genoemde rechten. Publiek Belang Elektriciteitsproductie B.V. zal alleen in overleg en op schriftelijk verzoek van de Staat haar rechten en verplichtingen tot uitvoer brengen. CBL Vennootschap BV De vennootschap heeft ten doel het beheren of doen beheren van fondsen ter dekking van eventuele aansprakelijkheid van haar aandeelhouders in het kader van cross border leases naar aanleiding van de verkoopovereenkomst voor de verkoop van Essent N.V.
Partijen
De verkopers van aandelen Essent.
Bestuurlijk belang
De burgemeester vertegenwoordigt de gemeente in de Vergadering van Aandeelhouders.
Financieel belang
De gemeente is van elke BV houder van 3.517 aandelen van € 0,01 per aandeel (totaal € 35,17 = boekwaarde per vennootschap). Er wordt geen dividend uitgekeerd.
Activiteiten/prestaties/effecten
Acties die voortvloeien uit de afwikkeling van de verkoop aandelen Essent resp splitsing van Enexis BV.
Risico's en kansen
Het risico en daarmee de aansprakelijkheid voor de aandeelhouders is gering en beperkt tot de hoogte van het nominale aandelenkapitaal van deze vennootschappen.
Ontwikkelingen
Toekomstige verwachtingen: Claim Staat Vennootschap B.V.: De looptijd van deze B.V. is afhankelijk van de uitspraak in de gerechtelijke procedure. Een eventuele schadevergoeding komt geheel ten goede aan de Verkopende aandeelhouders. Verkoop Vennootschap B.V.: De looptijd van deze B.V. is afhankelijk van de periode dat claims onder deze escrow (lees bankrekening) kunnen worden ingediend en afgewikkeld. Op het beheerde geld zal een rentevergoeding worden uitgekeerd en een eventueel overschot op het einde komt geheel ten goede aan de Verkopende aandeelhouders. De uitkering van de 2de termijn van de general escrow zal in 2015 plaatsvinden. Vordering op Enexis B.V.: De vordering is vastgelegd in een leningovereenkomst bestaande uit vier tranches (3, 5, 7 en 10 jaar). Dit houdt in dat de komende jaren een stabiele inkomensstroom van rente zal ontstaan. Daarnaast zal vordering op Enexis BV samen met Enexis Holding NV ernaar streven, mede afhankelijk van de 132 Jaarverslag Gemeente Voerendaal 2013
condities op de kapitaalmarkt, na verloop van tijd, (een deel van) de Vordering op Enexis te herfinancieren op de kapitaalmarkt, al dan niet via de uitgifte van obligaties. Inmiddels zijn de 1ste twee tranches afgelost. Publiek Belang Elektriciteitsproductie BV In Publiek Belang Elektriciteitsproductie BV resteren, na verkoop van Energy Resources Holding BV en haar dochterondernemingen, nog een beperkt aantal rechten en plichten die zijn vastgelegd in de EPZ SPA, de signing- en closingsdocumenten en het Convenant inzake borging publieke belangen kerncentrale Borssele met het rijk. Het Convenant is op het moment van closing in werking getreden. De werkingsduur van het Convenant is gekoppeld aan de exploitatieduur van de kerncentrale tot 2034. Publiek Belang Elektriciteitsproductie BV heeft in de periode van acht jaar een positie richting Energy Resources Holding BV / opvolgende eigenaar(s) van de aandelen EPZ. In het Convenant is weliswaar opgenomen dat deze positie gedeeld wordt met de staat, maar Publiek Belang Elektriciteitsproductie BV blijft verantwoordelijk voor haar eigen verplichtingen. CBL Vennootschap BV De looptijd van deze B.V. is afhankelijk van de doorlooptijd van de nog openstaande CBL contracten en de claims die onder deze escrow (CBL-fonds) kunnen worden ingediend en afgewikkeld. Op het beheerde geld zal een rentevergoeding worden toegevoegd aan het fonds. Een eventueel overschot in het CBL-fonds komt op het einde voor 50% ten goede aan de verkopende aandeelhouders.
Bodemzorg Limburg BV
Besloten Vennootschap (BV), gevestigd te Maastricht-Aachen Airport.
Doel/maatschappelijk belang
Bodemzorg Limburg beheert in opdracht van haar aandeelhouders de gesloten stortplaatsen in Limburg, ter bescherming van het milieu (waaronder grondwater) en ter voorkoming van negatieve gevolgen van bodemverontreiniging voor toekomstige generaties. Er zijn géén commerciële doeleinden.
Partijen
De gemeenten Beek, Beesel, Bergen, Brunssum, Echt-Susteren, EijsdenMargraten, Gennep, Gulpen-Wittem, Heerlen, Horst aan de Maas, Kerkrade, Landgraaf, Leudal, Maasgouw, Maastricht, Meerssen, Mook en Middelaar, Nederweert, Nuth, Onderbanken, Peel en Maas, Roerdalen, Roermond, Schinnen, Simpelveld, Sittard-Geleen, Stein, Vaals, Valkenburg aan de Geul, Venlo, Venray, Voerendaal en Weert.
Bestuurlijk belang
De wethouder verantwoordelijk voor Milieu vertegenwoordigt de gemeente in de Algemene Vergadering van Aandeelhouders.
Financieel belang
De gemeente is houder van 340 aandelen van € 0,45 per aandeel (totaal € 153 boekwaarde); er wordt geen dividend uitgekeerd.
Activiteiten/prestaties/effecten
Het beheren van 9 gesloten stortplaatsen in Limburg. Dat beheer omvat onder andere het opsporen, analyseren en managen van milieurisico’s van stortplaatsen en andere verontreinigde locaties.
Risico's en kansen
Het risico is nihil tenzij deze onderneming extra bijdragen vraagt bij mogelijke toekomstige tegenvallende bedrijfsresultaten van de BV. Het risico dat dit gebeurt is zeer gering mede omdat de bedrijfsactiviteiten voornamelijk bestaan uit nazorg.
Ontwikkelingen
Geen
NV Bank Nederlandse Gemeenten
Naamloze Vennootschap (NV), gevestigd te 's Gravenhage.
Doel/maatschappelijk belang
Uitoefening van het bedrijf van bankier ten dienste van overheden en instellingen voor het maatschappelijk belang.
Partijen
Overheden en instellingen op het gebied van volkshuisvesting, gezondheidszorg, onderwijs en openbaar nut (publieke sector).
133 Jaarverslag Gemeente Voerendaal 2013
Bestuurlijk belang
De burgemeester is lid van de Vergadering van Aandeelhouders.
Financieel belang
De gemeente is houder van 11.232 aandelen van € 2,50 per aandeel (totaal € 28.078 = boekwaarde). Het dividend voor 2012 bedroeg € 16.735.
Activiteiten/prestaties/effecten
Het verzorgen van kredietverlening, beleggingen, advisering, betalingsverkeer en e-banking, gebiedsontwikkeling en vastgoed-ontwikkeling voor en in samenwerking met overheidspartijen. Deze activiteiten staan in relatie tot programma “Bestuur & Dienstverlening” van de programmabegroting; specifiek het beleidsveld 'financiering'.
Risico's en kansen
Tegenvallende bedrijfsresultaten van de NV hebben een negatief effect op de jaarlijks te ontvangen dividenduitkering. Het risico t.a.v. het aandelenkapitaal beperkt zich tot de hoogte van het nominale aandelenkapitaal van deze vennootschap.
Ontwikkelingen
Momenteel wordt door de overheid de invoering van een bankenbelasting onderzocht. Invoering van de belasting zoals voorgesteld, leidt tot een flinke terugval van de winst voor de BNG. Een eerste berekening leidt tot een schatting van de bijdrage die de BNG moet leveren in de orde van grootte van € 30 – € 50 miljoen. Bovendien wordt de bedrijfsvoering van de bank belemmerd doordat het voor de bank duurder wordt, in te spelen op verwachte renteontwikkelingen. Kortom de verwachte dividenden voor alle gemeenten komen onder druk te staan bij invoering van een bankenbelasting.
NV Aangewezen luchtvaartterrein MaastrichtAachen Airport (voorheen NV Luchthaven Maastricht)
Naamloze Vennootschap (NV), gevestigd te Maastricht.
Doel/maatschappelijk belang
Het exploiteren van een luchthavenbedrijf en luchthaventerrein in de ruimste zin.
Partijen Bestuurlijk belang
De burgemeester is lid van de Vergadering van Aandeelhouders.
Financieel belang
De gemeente is houder van 9 aandelen van € 454 per aandeel (totaal € 4.084 = boekwaarde); er wordt geen dividend uitgekeerd.
Activiteiten/prestaties/effecten
Het beheer van het erfpachtcontract van het als zodanig aangewezen luchtvaartterrein Maastricht-Aachen Airport alsmede met de afwikkeling van de aandelenverkoopovereenkomst van N.V. Holding Businesspark Luchthaven Maastricht. De uitoefening van het luchthavenbedrijf, waaronder met name de aanleg, het onderhoud, de ontwikkeling en de exploitatie van het als zodanig aangewezen luchtvaartterrein Zuid-Limburg. De vennootschap kan voorts alle andere handelingen verrichten van commerciële of financiële aard, hetzij direct hetzij indirect verband houdende met het luchthavenbedrijf, zowel voor eigen rekening als voor rekening van, dan wel in gemeenschap of samenwerking met derden.
Risico's en kansen
Het risico en daarmee de aansprakelijkheid voor de aandeelhouders is relatief gering en beperkt tot de hoogte van het nominale aandelenkapitaal van deze vennootschap.
Ontwikkelingen
Aandelen zijn in 2013 overgedragen aan de Provincie Limburg in het kader van de ontwikkeling Maastricht-Aachen-Airport.
134 Jaarverslag Gemeente Voerendaal 2013
Paragraaf WEERSTANDSVERMOGEN 1. Inhoud paragraaf In deel 1 van deze jaarrekening is al uitgebreid ingegaan op de effecten van deze jaarrekening voor de financiële positie van de gemeente Voerendaal. Een van de belangrijkste aspecten voor het oordeel omtrent de financiële positie betreft het weerstandsvermogen. Bij het weerstandsvermogen gaat het om de mate waarin een gemeente in staat is middelen vrij te maken om substantiële tegenvallers op te vangen, zonder dat dit betekent dat het gehele beleid omgegooid moet worden. In casu de beschikbare financiële ruimte die zonder ingrijpende beleidswijzigingen beschikbaar is. Het weerstandsvermogen bestaat uit twee belangrijke onderdelen, namelijk de weerstandscapaciteit en de risico's. Het weerstandsvermogen is de weerstandscapaciteit in relatie tot deze risico's. In onderstaande figuur komt de samenhang tussen de verschillende onderdelen tot uiting.
Weerstandscapaciteit
Risico's
Samenloop van risico's
Flexibiliteit
Weerstandsvermogen In de praktijk bestaat niet een precieze eenduidige definitie van weerstandscapaciteit. De 'ruimte' in de jaarrekening is hierbij een relatief grijs gebied. Op een aantal punten komen de verschillende meningen echter wel overeen. Het eigen vermogen van een gemeente vormt veruit de belangrijkste buffer tegen optredende risico's. Het eigen vermogen van de gemeente Voerendaal bestaat met name uit de algemene reserve. Daarnaast kan de gemeente na een onvoorzien incident de algemene reserve weer op peil brengen door bijvoorbeeld de belastingopbrengsten op te voeren. Deze maatregel heeft echter pas effect in het daaropvolgende jaar. De onbenutte belastingcapaciteit wordt daarom ook wel gezien als het dynamische deel van de weerstandscapaciteit. De paragraaf risicomanagement en weerstandsvermogen geeft aan hoe solide de financiële huishouding van de gemeente is en welke risico's de gemeente loopt. Om financiële tegenvallers te kunnen opvangen, moet de gemeente beschikken over weerstandsvermogen. Het weerstandsvermogen is in artikel 11 van het BBV gedefinieerd als 'De relatie tussen de weerstandscapaciteit, zijnde de middelen en mogelijkheden waarover de gemeente beschikt of kan beschikken om niet begrote kosten te dekken en alle risico's waarvoor geen maatregelen zijn getroffen en die van materiële betekenis kunnen zijn in relatie tot de financiële positie'. Het minimaal aan te houden weerstandsvermogen is afhankelijk van de grootte van de gemeente, de te onderkennen financiële risico's en het reserve en voorzieningenbeleid. 2. Beleidskaders Zoals reeds hierboven aangegeven bestaat het weerstandsvermogen uit de relatie tussen enerzijds de weerstandscapaciteit, zijnde de middelen en mogelijkheden en anderzijds de mate waarin de risico's zijn afgedekt. Het beleid inzake het weerstandsvermogen richt zich dan ook op deze tweedeling. Voor de weerstandscapaciteit is de omvang van de reserves (vanwege de aanwendbaarheid) van belang. Het beleid en de afwegingen rondom reserves en voorzieningen is vastgelegd in de nota Reserves en Voorzieningen 2013, welke door uw raad in mei 2013 is vastgesteld.
135 Jaarverslag Gemeente Voerendaal 2013
Begrotingsposten die in de begroting 2013 niet verder financieel geconcretiseerd waren; de zogenaamde p.m. -posten, zijn in deel I (B.6) nader toegelicht. Voor verplichtingen die niet direct aan enig boekjaar zijn toe te rekenen, is een voorziening gevormd. De omvang van deze voorziening wordt afgestemd op de inschatting c.q. berekening van de verplichting. In juli 2009 heeft de raad de Nota Risicomanagement en Weerstandsvermogen 2009 vastgesteld. De doelstellingen van deze nota luiden als volgt: 1. Inzicht krijgen in de risico's die de gemeente loopt. Op basis van dit inzicht kunnen risico's eventueel worden afgedekt. 2. Het risicobewustzijn van de (medewerkers) organisatie en bestuur stimuleren en vergroten. Op basis van dit inzicht kan pro-actief ingespeeld worden op risico's zodat deze vroegtijdig beheersbaar gemaakt kunnen worden. 3. Het beheersen van risico's die de gemeente loopt binnen de bestaande processen. Desgewenst kunnen maatregelen ontworpen worden om processen aan te scherpen en de organisatie gezond te houden. 4. Zorg dragen dat het optreden van risico's zo weinig mogelijk effect heeft op de uitvoering van bestaand beleid en voorzieningen. 5. Optimaliseren van risicokosten (kosten van preventie, verzekeringspremies en eigen schades). Door inzicht te verkrijgen in de risico's die de organisatie loopt, de kans dat ze optreden en de te verwachten gevolgen in te schatten, kunnen de te verwachten risicokosten berekend worden. 6. Het weerstandsvermogen binnen de vastgestelde bandbreedtes houden. Om inzicht te krijgen in het weerstandsvermogen moet het risicoprofiel en de weerstandscapaciteit geanalyseerd worden. 7. Het voldoen aan de wettelijke verplichting (BBV). De gemeente dient een inventarisatie van de risico's en de weerstandscapaciteit te maken, bovendien beleid ontwikkelen omtrent weerstandscapaciteit en risico's. 8. Het bevorderen van vertrouwen in de organisatie 1. Intern (bij management en personeel, raad en college) 2. Extern (bij burgers en andere organisaties) De benodigde weerstandscapaciteit stelt de gemeente vast aan de hand van een risico-inventarisatie. Alle sectoren inventariseren hun eigen risico's inclusief de kans van optreden en de financiële gevolgen. 3. Risico's 3.1 Algemeen Welke risico's loopt een gemeente zo al? Het kan bijvoorbeeld gaan om (bedrijfs) economische risico's, maar een gemeente kan ook te maken krijgen met juridische of milieutechnische risico's. Bij het maken van een goede risico inschatting zijn twee aspecten van belang: wat is de kans dat een risico zich voordoet, en welke orde van schade kan ontstaan als dit gebeurt. Alle risico's moeten daarnaast ook in hun totaliteit worden bekeken: wat is met andere woorden het risicoprofiel voor de gemeente? Veel kleinere risico's samen kunnen bijvoorbeeld een schadebeeld opleveren dat vergelijkbaar is aan één groot risico. De kansen op verschillende soorten tegenvallers kunnen ook nog eens afhankelijk van elkaar zijn. Zo kan een terugval van de economische groei leiden tot een lagere algemene uitkering, hogere rente en meer beroep op bijstandsuitgaven. 3.2 Risicoanalyse Het weerstandsvermogen moet worden afgezet tegen de aanwezige risico's. Het Besluit Begroting en Verantwoording moedigt gemeenten aan tot het systematisch inventariseren en 'waarderen' van de aanwezige risico's. Er zijn veel indelingen van risico's in omloop. Wij onderkennen de volgende risico's: • Financiële risico's: hierbij kan gedacht worden aan risico's voortvloeiend uit eigen beleid of het beleid van de rijksoverheid, samenwerking met andere gemeenten of instanties. • Risico's op eigendommen: dit betreft zowel risico's door vervreemding of beschadiging van gemeentelijke eigendommen, maar ook de risico's die voortvloeien uit het ontbreken van onderhoudsen/of beheersplannen en risico's rondom het grondbeleid. • Risico's die samenhangen met de interne bedrijfsvoering: hiermee wordt bedoeld risico's vanuit de informatievoorziening, de administratieve organisatie en de interne controle. Gevolgen kunnen dan liggen in de sfeer van de uitvoering van regelgeving etc.
136 Jaarverslag Gemeente Voerendaal 2013
De rapportagemomenten aan de gemeenteraad zijn als volgt: • Jaarrekening: inventarisatie risicoprofiel, beschikbare en benodigde weerstandscapaciteit en het weerstandsvermogen. • Begroting: actualisatie risicoprofiel, beschikbare en benodigde weerstandscapaciteit en het weerstandsvermogen. • Tussentijds in separate raadsvoorstellen bij projecten waar relevante risico's worden gelopen. 3.3 Risicoprofiel Gemeente Voerendaal Beoordelen van risico’s kan op een drietal manieren plaatsvinden. Zo zijn er risico’s die zo complex en veelomvattend zijn, dat enige vorm van beoordeling op het moment dat de gebeurtenis nog niet heeft plaatsgevonden, niet mogelijk is. Vanwege het gebrek aan informatie kan alleen maar een tekstuele beschrijving van het risico worden opgesteld. Deze vorm van beoordeling heet kwalitatieve beoordeling. Risico’s waarover meer informatie beschikbaar is omdat ze bijvoorbeeld vaker voorkomen en daarom bekend is wat de gevolgen zijn, kunnen aan een relatieve beoordeling worden onderworpen. De relatieve beoordeling is geschikt om risico’s onderling te rangschikken op grootte, de zogeheten risicoscore. Bij de derde manier om risico’s te beoordelen word nauwkeuriger dan bij de relatieve beoordeling gekeken naar het geld dat benodigd is om de risico’s financieel te kunnen opvangen. Deze laatste manier van beoordelen wordt de kwantitatieve beoordeling genoemd. Nagestreefd dient te worden om de risico’s van materiële betekenis ook daadwerkelijk kwantitatief te beoordelen om zodoende het juiste weerstandsvermogen vast te kunnen stellen. In onderstaande tabel geven wij de begrote risico's aan inclusief de aard (incidenteel / structureel) en het rekenbedrag in de begroting. De kansinschatting, het verwachte bedrag en het rekenpercentage zijn weggelaten, aangezien dit puur iets is voor begrotingsdoeleinden. Vervolgens zijn twee kolommen toegevoegd met het bedrag dat het risico in de jaarrekening heeft geresulteerd en een korte toelichting hierop. Onder de tabel wordt nog een aparte toelichting over de achtergrond van het risico weergegeven. Aanvullend is nog een kolom toegevoegd, waarbij het restant risico wordt ingeschat c.q. een doorkijk plaatsvindt naar 2014 (rekening houdend met begroting 2014). Tabel: Samenvatting geïnventariseerde risico's Nr.
Risico
Structureel / Incidenteel
Reken- Bedrag bedrag in de jaarreke ning
1
Belegging APG
Incidenteel
200.000
0 Risico beperkt, gelet op de actuele situatie op de financiële markt rondom de staatsobligaties van Italie, Spanje etc..
0
2
Leges omgevingsvergunningen
Incidenteel
30.000
0 Meeropbrengst € 99.000
0
3
Escrow gelden
Incidenteel
60.000
0 Eventuele claims ten behoeve van garantstelling RWE, afwikkeling volgt in 2015. Post is geheel voorzien.
0
290.000
0
0
0 Met betrekking tot het inkomensdeel heeft de gemeente Voerendaal voor het eerst sinds jaren een tekort op het inkomensdeel van minder dan 10% (1,81%).
Totaal benodigd Incidenteel weerstandsvermogen 4
Aanvullende uitkering Wwb (IAU)
Structureel
125.000
5
Algemene uitkering
Structureel
0
Toelichting
0 Meeropbrengst € 248.000.
137 Jaarverslag Gemeente Voerendaal 2013
Restant risico (doorkijk 2014)
25.000
100.000
6
Decentralisatie rijkstaken
Structureel
150.000
0 Via de algemene uitkering zijn geoormerkte decentralisatiegelden ontvangen die nog niet volledig zijn uitgegeven.
50.000
Subtotaal Structureel
275.000
0
175.000
Totaal geinventariseerde risico's
565.000
0
175.000
1. Belegging APG In 2013 hebben we geen nadeel ondervonden op de beleggingen APG, de geraamde dividenden zijn ontvangen. Naar de toekomst wordt samen met de vermogensbeheerder nauwlettend gekeken naar de ontwikkelingen op de ontwikkelingen op de kapitaalmarkt met betrekking tot specifieke landen waarin belegd. is. 2. Leges omgevingsvergunningen De legesopbrengsten van de omgevingsvergunningen zijn sterk afhankelijk van de voortgang van de projectmatige woningbouw; hier heeft de gemeente slechts ten dele invloed op. Met name in 2013 wordt op grote schaal projectmatig gebouwd. De verwachte bouwproductie 2013 bedroeg ruim € 10 mln. De hiermee samenhangende (projectmatige) leges waren geraamd op afgerond € 290.000. Uiteindelijk bedroeg het bouwvolume ruim € 12 miljoen, waardoor € 56.000 hogere legesopbrengsten projecten zijn gerealiseerd. Ook de reguliere legesopbrengsten waren hoger dan de begrote € 70.000, namelijk € 46.000. De impact van de hogere bouwleges in 2013 op toekomstige opbrengsten bouwleges is nihil. De begrote opbrengsten in de begroting 2014 zijn bij de jaarrekening 2013 nogmaals getoetst op realiseerbaarheid en daar worden geen (grote) aanvullende risico's in onderkend. 3. Escrow-gelden Bij de opstelling van de Nota Reserves & Voorzieningen 2013 is ervoor gekozen om de toevoeging aan de Algemene Reserve te laten vervallen. Hierdoor is dit risico nu verwaasloosbaar, aangezien de gehele vordering voorzien is. Alle middelen die wij extra zullen ontvangen, zullen een plus zijn voor de algemene reserve. 4. Aanvullende uitkering Wwb (IAU) Met betrekking tot het inkomensdeel heeft de gemeente Voerendaal voor het eerst sinds jaren een tekort op het inkomensdeel van minder dan 10%. Hierdoor heeft de gemeente Voerendaal op het I-deel een voordeel van € 155.000. Het restant risico ad € 5.000 is gebaseerd op de concept meerjarenraming van Kompas, waaruit blijkt dat voor de jaren 2015 – 2018 en IAU moet worden aangevraagd van circa € 25.000. 5. Algemene uitkering In 2013 is een meeropbrengst op de Algemene Uitkering gerealiseerd van € 248.000. Deze meeropbrengst wordt veroorzaakt door incidentele afrekeningen over het jaar 2011 en 2012 en een hogere opbrengst voor 2013. Structureel blijft de algemene uitkering een risico gezien de systematiek van “samen trap op – samen trap af”. Als de rijksoverheid verder gaat met bezuinigen, heeft dit invloed op de algemene uitkering. Vandaar dat bij de doorkijk een restant risico ad € 100.000 is aangegeven. 6. Decentralisatie rijkstaken (jeugdzorg) De bedoeling was dat in 2013 inzicht zou worden verkregen in de decentralisaties en de hiermee samenhangende budgetten en taakstellende kortingen door het Rijk. Dit heeft zich nog niet geeffectueerd in 2013. Dit is allemaal voorzien in 2014. Derhalve blijft dit risico actueel. Wel is de begroting 2014 hiervoor al een stelpost ad € 200.000 opgenomen, waardoor het restant risico op € 50.000 wordt ingeschat.
138 Jaarverslag Gemeente Voerendaal 2013
4. Weerstandscapaciteit In principe is een weerstandscapaciteit die alle gesignaleerde risico's volledig (voor 100%) afdekt, toereikend. Aan deze analyse kleven echter ook enkele kanttekeningen. De belangrijkste daarvan zijn: • niet alle risico's zullen zich tegelijkertijd en in volle omvang voordoen (neiging tot een neerwaartse correctie is aanwezig); • de waardering en mogelijke kosten van risico's zijn niet objectief meetbaar (andere inschattingen leiden tot andere beelden); • het aanspreken van de beschikbare weerstandscapaciteit heeft op termijn consequenties (flexibiliteit van de begroting). Ter afdekking van de risico’s is het nodig te beschikken over voldoende veerkracht in de vorm van structurele dan wel incidentele weerstandscapaciteit. De structurele weerstandscapaciteit wordt afgeleid uit de posten “vrij te besteden budgetruimte en onvoorziene uitgaven” alsmede uit de onbenutte belastingcapaciteit. De beide eerste posten zijn geraamd in de begroting en de meerjarenraming. De onbenutte belastingcapaciteit is de ruimte die nog aanwezig is binnen de mogelijke belastingopbrengsten, doordat de lokale tarieven uitgedrukt in een percentage van de waarde (zie hiervoor verder de paragraaf lokale heffingen) lager liggen dan de tarieven die wettelijk als maximum gelden. Dit betreft het zogenaamde artikel 12 tarief, hetgeen voor 2013 0,1540% bedraagt (conform junicirculaire 2012). De gemeente Voerendaal heeft echter de mogelijkheid om een hoger tarief te vragen dan het artikel 12 tarief, dus deze onbenutte belastingcapaciteit is niet een maximumbedrag. Indien ruimte bestaat om belastingen en heffingen te verhogen, betekent dit een mogelijkheid om tegenvallers op te vangen. Het verschil tussen de fictieve opbrengsten bij maximale belastingtarieven en de geraamde opbrengsten is dan de onbenutte belastingcapaciteit. In onze gemeente komt hiervoor uitsluitend de onroerende zaakbelasting (OZB) in aanmerking, daar voor de overige heffingen (rioolrechten en afvalstoffenheffing) kostendekkende tarieven worden gehanteerd. Onderstaand wordt de structurele weerstandscapaciteit voor 2013 in beeld gebracht: Structurele weerstandscapaciteit Structurele weerstandscapaciteit 2013 Rekeningsaldo
745.000
Restant stelpost voor onvoorziene uitgaven Onbenutte belastingcapaciteit
0 320.000
Totale structurele weerstandscapaciteit
1.065.000
De incidentele weerstandscapaciteit heeft een statisch karakter en is niet toe te schrijven aan enig begrotingsjaar. Deze weerstandscapaciteit wordt afgeleid uit de omvang van de algemene reserve (de buffer), het vrij aanwendbaar deel van de bestemmingsreserves en de stille reserves. De algemene reserve is in principe volledig beschikbaar tenzij de raad reeds een gedeelte hiervan geoormerkt heeft zonder dit af te zonderen in een bestemmingsreserve. De algemene reserve bedraagt per 31 december 2013 € 4.122.000. Hiervan is middels vaststelling van voorgaande raadsbesluiten € 1.015.000 door de raad geoormerkt. Dit betreft € 600.000 voor opwaardering parkgebied 't Brook (raad november 2013), € 95.000 multifunctioneel sportveld Cortemich (raad 14 april 2013), € 175.000 opwaardering parkgebied Klimmen deelgebied I (raad 21 februari 2013), € 145.000 opwaardering parkgebied Klimmen deelgebied II (raad 27 juni 2013). Daarnaast is er een toevoeging begroot van € 350.000 zijnde de verkoopopbrengst 10 kavels Dammerich. Het vrij aanwendbaar deel van de Algemene Reserve bedraagt derhalve € 3.457.000 en wordt tot de weerstandscapaciteit gerekend. Bestemmingsreserves zijn vrij aanwendbaar als aanwending hiervan geen directe consequenties heeft in de exploitatiebegroting. Ook als al onlosmakelijke verplichtingen zijn aangegaan die ten laste van de betreffende 'vrije' reserve worden gebracht, is dat deel van de reserve uiteraard ook niet meer vrij aanwendbaar. De bestemmingsreserves bedragen per 31 december 2013 € 15.821.000. Hiervan is € 15.821.000 niet vrij aanwendbaar en ter afdekking van onlosmakelijke verplichtingen. Daardoor kan er niets tot de weerstandscapaciteit worden gerekend. 139 Jaarverslag Gemeente Voerendaal 2013
Van stille reserves is sprake indien de reële marktwaarde van de activa (bezittingen) de boekwaarde daarvan overstijgt. In principe dragen de stille reserves bij aan de weerstandscapaciteit. Tot de stille reserves behoren (courante) gebouwen, gronden en deelnemingen. Onderstaand wordt de incidentele weerstandscapaciteit voor 2013 in beeld gebracht: Incidentele weerstandscapaciteit 2013 Vrij aanwendbaar deel Algemene Reserve
3.457.000
Vrij aanwendbaar deel Bestemmingsreserves
0
Stille reserves
0
Totaal incidentele weerstandscapaciteit
3.457.000
5. Conclusies De totale incidentele weerstandscapaciteit per 31 december 2013 bedraagt € 3.457.000 (per 31/12/2012: € 4.507.000). De incidentele weerstandscapaciteit is afgenomen met € 1.050.000. Voor een overzicht van dit verschil wordt verwezen naar de jaarrekening deel I paragraaf C. De structurele weerstandscapaciteit bedraagt € 1.065.000 (per 31/12/2012: € 591.000). De structurele weerstandscapaciteit is hoger dan voorgaand jaar, doordat zowel het rekeningsaldo (voor resultaatbestemming) als de onbenut gebleven belastingcapaciteit hoger zijn dan voorgaand jaar. De risico-inschatting valt in de tabel in twee groepen uiteen. Enerzijds betreft dit de gerealiseerde bedragen welke zijn verwerkt in de jaarrekening, incidenteel € 0 (inschatting € 290.000) en structureel € 0 (inschatting € 275.000). Anderzijds hebben wij ook een doorkijk van deze risico's gemaakt naar 2014; hierbij resteert een incidenteel risico van € 0 en structureel € 175.000. De ratio voor de jaarrekening 2013 bedraagt 25,84 (€ 3.457.000 + € 1.065.000 / € 0 + € 175.000). Bij de begroting 2013 was de ratio 8,81. Ten opzichte van de begroting is dus sprake van een 'forse verbetering' van de ratio. Op basis van de risico's die ultimo 2013 bekend zijn en gezien de weerstandscapaciteit is de gemeente Voerendaal ruim voldoende in staat om deze risico's op te vangen zonder dat het beleid hierdoor moet worden aangepast. In het algemeen kan worden geconcludeerd dat de gemeente Voerendaal per 31 december 2013 over voldoende weerstandsvermogen beschikt. De huidige weerstandscapaciteit is in het licht van de risico-inventarisatie ruim voldoende te noemen. Er is vooralsnog geen landelijke norm voor het weerstandsvermogen.
140 Jaarverslag Gemeente Voerendaal 2013
Deel 4 BALANS 2013
141 Jaarverslag Gemeente Voerendaal 2013
142 Jaarverslag Gemeente Voerendaal 2013
Balans 2013 ACTIVA
Balans per 31-12-2013 (bedragen in euro's)
2013
2012
PASSIVA
VASTE ACTIVA
2013
2012
VASTE PASSIVA
Materiële vaste activa
27.144.845
22.483.820 Eigen vermogen
19.943.138
19.314.156
Economisch nut
24.477.755
21.460.195 Algemene reserve
4.121.966
3.144.910
15.821.172
16.169.246
0
0
745.065
319.451
2.991.247
3.916.807
18.564.571
20.557.149
18.556.737
20.548.472
0
0
7.834
8.677
42.244.021
44.107.563
4.109.971
2.766.122
540.836
0
1.340.426
1.287.930
5.991.233
4.054.052
48.235.254
48.161.615
Maatschappelijk nut
2.667.090
1.023.625 Bestemmingsreserves Overige bestemmingsreserves
Financiële vaste activa
13.161.027
Kapitaalverstrekking aan deelnemingen
319.169
Kapitaalverstrekking aan gemeenschappelijke regelingen
9.905
14.045.072 323.253 Rekeningresultaat 10.503
Leningen aan woningbouw coöperaties
0
0 Voorzieningen
Leningen aan deelnemingen
0
0
Overige langlopende leningen Bijdrage aan activa derden
12.831.953 0
13.711.316 Langlopende schulden 0 Vaste geldleningen Waarborgsommen verstrekt Waarborgsommen ontvangen
Totaal vaste activa
40.305.872
36.528.892 Totaal vaste passiva
VLOTTENDE ACTIVA
VLOTTENDE PASSIVA
Voorraden
2.355.453
1.898.537
Onderhanden werk en bouwgrond in exploitatie
2.346.831
1.891.895
8.622
6.642
Werkvoorraad documenten
Vorderingen
2.898.703
5.681.797 Vlottende schulden
Vorderingen op openbare lichamen
1.622.565
1.652.493
Verstrekte kasgeldleningen Overige vorderingen
Liquide middelen
0
0
1.276.138
4.029.304
0
Overlopende activa
2.675.226
Totaal vlottende activa
7.929.382
Totaal activa
48.235.254
1.651.374 Schulden aan kredietinstellingen
2.401.015 Overlopende passiva
11.632.723 Totaal vlottende passiva
48.161.615
143 Jaarverslag Gemeente Voerendaal 2013
Grondslagen voor waardering en resultaat-bepaling De jaarrekening is opgemaakt met in achtneming van de voorschriften die het Besluit Begroting en Verantwoording provincies en gemeenten (BBV) daarvoor geeft. De lasten en baten worden toegerekend aan het jaar waarop ze betrekking hebben. Alle lasten en baten, die betrekking hebben op het boekjaar en ten tijde van het opstellen van de jaarrekening bekend zijn geworden, zijn in het betreffende verslagjaar verwerkt. In artikel 24 van het BBV is opgenomen, dat de balans en toelichting verplichte onderdelen zijn van de jaarrekening. Ook moet in de jaarrekening worden uitgelegd op welke manier het resultaat is bepaald en via welke methode de boekwaarde van de bezittingen en schulden wordt bepaald. In deze paragraaf zal hier nader op worden ingegaan. Grondslagen van de waardering van activa (bezittingen). Activa worden, tenzij anders vermeld, gewaardeerd tegen de verkrijgingsprijs - of vervaardigingsprijs. De verkrijgingsprijs wordt ook wel de historische kostprijs genoemd. Deze is opgebouwd uit de inkoopprijs en de bijkomende kosten. De vervaardigingsprijs omvat de aanschafkosten van de grond- en hulpstoffen die zijn gebruikt om het goed te vervaardigen. Daarbij komen nog bijkomende kosten die rechtstreeks aan de vervaardiging kunnen worden toegerekend. Ook kunnen een redelijk deel van de indirecte kosten worden meegenomen in de vervaardigingsprijs. Op de vaste activa wordt jaarlijks lineair afgeschreven volgens een stelsel dat is afgestemd op de verwachte toekomstige gebruiksduur. De afschrijvingstermijnen per investering (actief) zijn opgenomen in de Nota Activabeleid (raadsbesluit 17 februari 2011). Als sprake is van een investering tijdens het boekjaar, wordt pas afgeschreven in het daaropvolgende boekjaar. Er zijn nog enkele oude investeringen waar op annuïteiten basis afgeschreven wordt.
Soort activa
Waarderingsgrondslag
Materiële vaste activa
Materiële vaste activa zijn gewaardeerd tegen verkrijgingsprijs verminderd met de afschrijvingen. Bij investeringen in de openbare ruimte met maatschappelijk nut worden ook eventuele beschikkingen over reserves in mindering gebracht. Ook bijdragen van derden worden in mindering gebracht. Om te komen tot een uniform afschrijvingsbeleid zijn de afschrijvingstermijnen in de nota Activabeleid 2011 herzien.
Financiële vaste activa
Kapitaalverstrekking en deelnemingen, leningen, overige langlopende leningen en overige uitzettingen gewaardeerd tegen verkrijgingsprijs verminderd met aflossingen. Onder uitzettingen worden aandelen, obligaties, maar ook leningen en vorderingen verstaan. Uitgezette gelden met een looptijd langer dan één jaar worden onder de financiële vaste activa opgenomen. Uitzettingen met een looptijd korter dan één jaar worden onder de vorderingen (vlottende activa) opgenomen.
Voorraden
Voorraden worden gewaardeerd tegen vervaardigingsprijs. Voorraden en deelnemingen moeten tegen de marktwaarde worden gewaardeerd, indien de marktwaarde lager is dan de verkrijgings- of vervaardigingsprijs (artikel 65 BBV).
Vorderingen
De vorderingen zijn gewaardeerd tegen de nominale waarde.
Liquide middelen
De liquide middelen zijn gewaardeerd tegen de nominale waarde.
Overlopende activa
De overlopende activa zijn gewaardeerd tegen de nominale waarde.
144 Jaarverslag Gemeente Voerendaal 2013
Grondslagen voor de waardering van passiva (schulden) Passiva worden, tenzij anders vermeld, gewaardeerd tegen de nominale waarde. Soort passiva
Waarderingsgrondslag
Eigen vermogen
Het eigen vermogen bestaat uit de reserves en het resultaat na bestemming, volgend uit de programmarekening. De balans toont de financiële positie na aanwendingen en toevoegingen aan reserves.
Voorzieningen
Voorzieningen worden gevormd ter afdekking van : – verliezen of risico's van bepaalde te verwachten verplichtingen, waarvan de omvang op de balansdatum onzeker is. Er wordt een inschatting gemaakt van het risico en dit wordt afgedekt door het vormen van een voorziening; – kosten die een volgend begrotingsjaar worden gemaakt en die hun oorsprong vinden in het begrotingsjaar. Het doel van deze voorziening is dan ook om de kosten gelijkmatig te verdelen over een aantal jaren.
Langlopende schulden
Langlopende schulden zijn gewaardeerd tegen de nominale waarde.
Verplichtingen
Verplichtingen zijn gewaardeerd tegen de nominale waarde.
Overlopende passiva
Overlopende passiva zijn gewaardeerd tegen de nominale waarde.
Grondslagen resultaat-bepaling Bij het opstellen van de jaarrekening is het baten- en lastenstelsel gehanteerd. Dit houdt in, dat de opbrengsten (baten) en de kosten (lasten) zijn toegerekend aan het jaar waarop ze betrekking hebben. Alleen die baten en lasten zijn meegenomen, die op het moment van het opmaken van de jaarrekening bekend waren. Dit betekent in de praktijk dat alle financiële informatie over 2013 is meegenomen tot en met begin maart 2014.
145 Jaarverslag Gemeente Voerendaal 2013
Toelichting op de balans
VASTE ACTIVA Materiële vaste activa Volgens de balans-indeling worden de materiële vaste activa als volgt onderverdeeld: - economisch nut; - maatschappelijk nut. Materiële vaste activa
2013
Economisch nut Maatschappelijk nut Totaal materiële vaste activa
2012
24.477.755
21.460.195
2.667.090
1.023.625
27.144.845
22.483.820
In onderstaande tabellen worden de investeringen met economisch nut en de investeringen met maatschappelijk nut gespecificeerd. In de productenrekening, welke ter inzage ligt, is een compleet verloopoverzicht opgenomen van de materiële vaste activa (staat van geactiveerde kapitaaluitgaven). Investeringen hebben een economisch nut als ze verhandelbaar zijn of als ze kunnen bijdragen aan het genereren van middelen. Investeringen met economisch nut
2013
Gronden en terreinen
2012
1.348.203
991.641
12.296.083
11.993.816
9.832.598
7.759.998
Vervoermiddelen
133.956
131.478
Machines, apparaten en installaties
505.773
330.222
Overige materiële vaste activa
361.142
253.040
24.477.755
21.460.195
Woonruimten en bedrijfsgebouwen Grond-, weg- en waterbouwkundige werken
Totaal investeringen met economisch nut
De boekwaarde van de investeringen met economisch nut is in 2013 toegenomen ten opzichte van 2012 met € 3.017.560. Verloop investeringen met economisch nut Oorspronkelijk bedrag kapitaaluitgaven 1 januari
2013
2012
28.937.341
30.352.753
-339.961
-1.921.288
4.545.052
4.172.272
0
-4.396
-641.508
-3.662.000
Oorspronkelijk bedrag kapitaaluitgaven 31 december
32.500.924
28.937.341
Afschrijvingen en aflossingen tot en met vorig boekjaar
-7.477.146
-8.558.206
339.961
1.921.288
-885.984
-840.228
24.477.755
21.460.195
In voorgaand dienstjaar volledig afgeschreven Investeringen in het boekjaar Bijdrage uit exploitatie Bijdrage van derden
In voorgaand dienstjaar volledig afgeschreven Afschrijvingen en aflossingen in boekjaar Boekwaarde investeringen met economisch nut
146 Jaarverslag Gemeente Voerendaal 2013
De mutaties hebben onder andere betrekking op de in onderstaande tabel opgenomen investeringen: Investeringen 2013 met economisch nut (bedragen x € 1.000)
vermeerdering
Kunstgrasveld RKVVV
vermindering
407
Nieuwbouw gemeentehuis
1.578
Renovatie 't Wouves
627
46
Ombouw gescheiden stelsel Lindelauf
175
H v Veldekestraat-Wachtendonkstraat-v Elmpstraat, rioolvervanging
322
Telemetrie gemalen en overstorten
15
25
Heerlerweg fase II, riolering
309
Retersbekerweg, afkoppelen riool
315
Weustenrade, riolering
448
Voerendaal West, afkoppelplan
265
Raadhuisplein, riolering
228
Kernplan fase II, riolering
270
Nissan bedrijfsbus
41
Grasmaaier
26
Content Management Systeem
24
Vervanging Cognos
21
Oracle Application Server / Oracle 11 migratie
24
2
Investeringen met maatschappelijk nut betreffen investeringen in de openbare ruimte (b.v. wegen, bruggen, rotondes e.d.). Investeringen met maatschappelijk nut
2013
Gronden en terreinen Grond-, weg- en waterbouwkundige werken
159.652
36.276
2.490.983
978.799
16.455
8.550
2.667.090
1.023.625
Overige materiële vaste activa Totaal investeringen met maatschappelijk nut
2012
De boekwaarde van de investeringen met maatschappelijk nut is in 2013 toegenomen met € 796.021.
Verloop investeringen met maatschappelijk nut Oorspronkelijk bedrag kapitaaluitgaven 1 januari
2013
2012
4.883.422
5.815.410
-2.387.188
-2.381.698
2.751.619
2.193.104
Bijdrage uit exploitatie
0
-24.156
Onttrekking aan voorziening
0
0
-791.553
-719.238
4.456.300
4.883.422
In voorgaand dienstjaar volledig afgeschreven Investeringen in het boekjaar
Bijdrage van derden Oorspronkelijk bedrag kapitaaluitgaven 31 december
147 Jaarverslag Gemeente Voerendaal 2013
Verloop investeringen met maatschappelijk nut Afschrijvingen en aflossingen tot en met vorig boekjaar In voorgaand dienstjaar volledig afgeschreven Afschrijvingen en aflossingen in boekjaar Boekwaarde investeringen met maatschappelijk nut
2013
2012
-3.859.797
-5.332.516
2.387.188
2.381.698
-316.601
-908.979
2.667.090
1.023.625
De mutaties hebben onder andere betrekking op de in onderstaande tabel opgenomen investeringen: Investeringen 2013 met maatschappelijk nut (bedragen x € 1.000)
vermeerdering
vermindering
Multifunctioneel sportveld Cortemich
123
Herinrichting Drossaert de Limpensplein
192
221
Heerlerweg fase II, reconstructie
460
220
Dorpsplein Ransdaal
68
Retersbekerweg, reconstructie
318
Valkenburgerweg, reconstructie
17
Weustenrade, reconstructie
297
Lokale bewegwijzering
19
Komgrenzen
77
Raadhuisplein, herinrichting
399
GVVP, maatregelen 2013
231
Parkgebied Klimmen, opwaardering
172
Voerendaal West, verharding
301
Uitvoeringsplan leefbaarheid Klimmen
21
Parkgebied 't Brook, opwaardering
11
350
Financiële vaste activa Volgens de balans-indeling zijn de financiële vaste activa als volgt onderverdeeld: kapitaalverstrekkingen aan deelnemingen; kapitaalverstrekkingen aan gemeenschappelijke regelingen; leningen aan woningcorporaties; leningen aan deelnemingen; overige langlopende leningen; bijdrage aan activa in eigendom van derden. Financiële vaste activa
2013
Kapitaalverstrekkingen aan deelnemingen
2012 319.169
323.253
9.905
10.503
Overige langlopende leningen
12.831.953
13.711.316
Totaal financiële vaste activa
13.161.027
14.045.072
Kapitaalverstrekkingen aan gemeenschappelijke regelingen
Per onderdeel worden de belangrijkste gegevens op een rijtje gezet.
148 Jaarverslag Gemeente Voerendaal 2013
Kapitaalverstrekkingen aan deelnemingen De aandelen zijn gewaardeerd tegen de marktwaarde, indien deze lager is dan de verkrijgingsprijs. De gemeente heeft de volgende aandelen in haar bezit. Kapitaalverstrekkingen aan deelnemingen
2013
NV Industriebank LIOF
2012
Dividend
0
0
0
18.152
18.152
0
265.250
265.250
201.374
1
1
13.189
Claim Staat Vennootschap BV
35
35
0
Verkoop Vennootschap BV
35
35
11.318
Vordering op Enexis BV
35
35
0
CBL Vennootschap BV
0
0
0
Publiek Belang Electriciteitsproductie BV
0
0
0
Bodemzorg Limburg
0
0
0
28.078
28.078
16.735
0
4.084
0
Nationale schuld
1.997
1.997
0
NV Sturing Afvalverwijdering Limburg (AVL)
5.586
5.586
0
319.169
323.253
242.616
NV Waterleidingmaatschappij Limburg (WML) Enexis Holding NV Attero Holding NV (voormalig Essent Milieu Holding NV)
NV Bank Nederlandse Gemeenten (BNG) NV Aangewezen Luchtvaartterrein Maastricht Aachen Airport
Totaal kapitaalverstrekkingen deelnemingen
Dividend-opbrengsten van deelnemingen worden volgens de geldende voorschriften verantwoord in het jaar waarin het recht op ontvangst ontstaat (het jaar waarin de aandeelhoudersvergadering plaats vindt). Kapitaalverstrekkingen aan gemeenschappelijke regelingen De aandelen zijn gewaardeerd tegen de marktwaarde, indien deze lager is dan de verkrijgingsprijs. Kapitaalverstrekkingen gemeenschappelijke regelingen
2013
2012
Dividend
NV Reinigingsdiensten Rd-4
5.391
5.391
1.812
Kredietbank (achtergestelde lening)
4.514
5.112
0
Totaal kapitaalverstrekkingen gemeensch. regelingen
9.905
10.503
1.812
Overige langlopende leningen Uit de opbrengst van de verkoop van de aandelen Essent is een bedrag weggezet bij APG. De rente wordt als baat geboekt in de exploitatie. Daarnaast is een achtergestelde hypothecaire lening verstrekt voor de verwerving van een bedrijfskavel op industrieterrein Lindelaufer Gewande. Overige langlopende leningen
Boekwaarde 31-12-2013
Achtergestelde hypothecaire lening
Aflossing 2013
Boekwaarde 31-12-2012
Rentevergoeding
37.341
0
37.341
0
1.494.612
879.363
2.373.975
143.138
APG
11.300.000
0
11.300.000
477.074
Totaal overige langlopende leningen
12.831.953
879.363
13.711.316
620.212
Vordering op Enexis BV
149 Jaarverslag Gemeente Voerendaal 2013
VLOTTENDE ACTIVA Voorraden De voorraden bestaan uit bouwgrondexploitaties en de werkvoorraad van documenten met waarde (VVVbonnen, trouwboekjes en eigen verklaringen voor de aanvraag van een rijbewijs). De bouwgrondexploitaties worden gewaardeerd tegen de verkrijgingsprijs, vermeerderd met de toegerekende beheerskosten en verminderd met de gerealiseerde verkopen. Voor een verdere toelichting omtrent de bouwgrondexploitaties wordt verwezen naar de paragraaf grondbeleid. Voorraden
Boekwaarde Vermeerdering Vermindering Afschrijving Boekwaarde 31-12-2013 2013 2013 31-12-2012
Verspreide gronden Kernplan Voerendaal, fase II Schoollocatie Dammerich Werkvoorraad documenten Totaal voorraden
346.629
0
0
0
346.629
1.947.909
409.151
0
0
1.538.758
52.293
45.785
8.622
11.990
10.010
0
6.642
2.355.453
466.926
10.010
0
1.898.537
6.508
Vorderingen Vorderingen op openbare lichamen Vorderingen op openbare lichamen Rekeningcourant GBRD Totaal vorderingen op openbare lichamen
2013
2012
1.295.056
1.322.941
327.509
329.552
1.622.565
1.652.493
De openstaande vorderingen hebben een normaal verloop. Een specificatie van openstaande vorderingen is aanwezig op de administratie. Vorderingen
2013
Overige vorderingen Voorziening dubieuze debiteuren Totaal overige vorderingen
2012
1.295.401
4.047.704
-19.263
-18.400
1.276.138
4.029.304
Liquide Middelen Liquide Middelen
2013
2012
Bank voor Nederlandse Gemeenten
0
-951.459
Rabobank
0
2.592.630
Kasgeld
0
10.203
Totaal liquide middelen
0
1.651.374
De stand van de liquide middelen betreft een momentopname per 31 december van het jaar. Het kan daarom zijn dat per jaar de stand van de liquide middelen sterk verschilt. Voor de financieringsbehoefte kan de gemeente gebruik maken van een kortlopende kredietfaciliteit (veelal bij de BNG). De hoogte van deze faciliteit is onderdeel van de treasuryfunctie, waarover u meer leest in de paragraaf treasury.
150 Jaarverslag Gemeente Voerendaal 2013
Overlopende activa Overlopende activa
2013
Vooruitbetaalde bedragen
2012
202.035
403.156
BTW verrekeningen
2.473.191
1.997.859
Totaal overlopende activa
2.675.226
2.401.015
De overlopende activa betreffen vooruitbetaalde bedragen voor het volgende dienstjaar. Het betreft ontvangen facturen betrekking hebbende op het volgende, maar betaald moeten worden vóór 31 december. Verder behoren tot de overlopende activa de nog terug te ontvangen BTW (met name de compensabele BTW, welke slechts 1 keer per jaar wordt verrekend). VASTE PASSIVA Eigen vermogen Eigen vermogen
2013
mutatie
2012
Algemene reserve
4.121.966
977.056
3.144.910
Bestemmingsreserves
15.821.172
-348.074
16.169.246
Totaal eigen vermogen
19.943.138
628.982
19.314.156
De raad heeft in haar vergadering van 23 mei 2013 de “Nota Reserves en Voorzieningen 2013” vastgesteld, waarin beleidsafspraken over reserves en voorzieningen zijn vastgelegd. Voor geformuleerde uitgangspunten wordt kortheidshalve verwezen naar deze nota. Voor een verdere specificatie van de beschikbare reserves en voorzieningen en de mutaties hierop in 2013 wordt verwezen naar de inleiding van dit jaarverslag. Rekeningresultaat Rekeningresultaat
2013
2012
Rekeningresultaat na toevoeging/onttrekking reserves
745.065
319.451
Totaal rekeningresultaat
745.065
319.451
Het rekeningresultaat is het zogenaamde “resultaat na bestemming”. Dit wil zeggen na toevoegingen/ onttrekkingen aan reserves. Hierbij is nog geen rekening gehouden met voorstellen die gedaan worden met betrekking tot bestemming van dit rekeningresultaat (toevoeging aan de reserve overloop). Voorzieningen Voorzieningen
2013
Voorziening groot onderhoud gemeentelijke gebouwen
mutatie
2012
265.111
-684.663
949.774
1.364.679
-141.897
1.506.576
Voorziening vordering op verkoop Essent
620.457
0
620.457
Voorziening levensloopbestendig maken huurwoningen
741.000
-99.000
840.000
2.991.247
-925.560
3.916.807
Voorziening verplichtingen personeel uit dienst
Totaal voorzieningen
Voor een specificatie van de beschikbare voorzieningen en de mutaties hierop in 2013 wordt verwezen naar de inleiding van dit jaarverslag. De voorziening dubieuze debiteuren is hier niet opgenomen. Op basis van de voorschriften (Besluit Begroting en Verantwoording) moeten voorzieningen wegens oninbaarheid worden verrekend met de nominale waarde van leningen en vorderingen. Op de balans is deze voorziening dus onder de activa opgenomen.
151 Jaarverslag Gemeente Voerendaal 2013
Langlopende schulden Schuldrestant 31-12-2013
Langlopende schulden Langlopende geldleningen Waarborgsommen Totaal langlopende schulden
Opgenomen in 2013
Aflossing 2013
Schuldrestant 31-12-2012
18.556.737
0
1.991.735
20.548.472
7.834
20
863
8.677
18.564.571
20
1.992.598
20.557.149
Een specificatie van de langlopende geldleningen is opgenomen in de productenrekening welke ter inzage ligt. De waarborgsommen hebben met name betrekking op huurders van de chalets aan de Haspengouw. Vlottende schulden Vlottende schulden
2013
Crediteuren
2012
1.875.141
2.530.911
174.198
179.912
Afdracht pensioenpremies
60.632
55.299
Opgenomen kasgeldlening
2.000.000
0
Totaal vlottende schulden
4.109.971
2.766.122
Afdracht loonheffing
Onder kortlopende schulden worden schulden verstaan met een looptijd van kleiner dan 1 jaar. De openstaande crediteuren hebben een normaal verloop. Een specificatie is aanwezig op de administratie. Schulden aan kredietinstellingen Schulden aan kredietinstellingen
2013
Bank voor Nederlandse Gemeenten Rabobank
-562.645
0
17.915
0
3.894
0
-540.836
0
Kasgeld Totaal schulden aan kredietinstellingen
2012
Overlopende passiva Overlopende passiva
2013
2012
Vooruit ontvangen subsidies overheden
847.444
409.337
Vooruit ontvangen bedragen
492.982
878.593
1.340.426
1.287.930
Totaal overlopende passiva
Het betreft verantwoorde kosten van uitgevoerde werkzaamheden en diensten, waarvoor in het dienstjaar nog geen factuur is ontvangen. Ontvangst van deze facturen vindt plaats in de eerste maanden van het nieuwe jaar. Daarnaast betreft het ontvangen (provinciale) subsidies waartegenover nog geen kosten staan.
152 Jaarverslag Gemeente Voerendaal 2013
Niet uit de balans blijkende verlichtingen In dit hoofdstuk zijn de verplichtingen opgenomen, die niet uit de balans zijn te herleiden. Dit kunnen verplichtingen zijn in de vorm van borg en garantstellingen aan natuurlijke en rechtspersonen. Gewaarborgde leningen. Met ingang van 1 januari 1995 zijn alle bestaande risico's ten aanzien van verleende gemeentegaranties voor eigen woningen en gemeenteleningen (particuliere woningbouw) afgekocht en overgedragen aan de Stichting Waarborgfonds eigen woningen. De gemeentegarantie met rijksdeelneming is met ingang van 1 januari 1995 vervangen door de Nationale Hypotheek Garantie (NHG). Met ingang van 1 januari 2012 staat het rijk voor nieuwe leningen die onder de NHG vallen voor 100% garant. Door de gemeente zijn per balansdatum nog de volgende geldleningen gewaarborgd: Gewaarborgde geldleningen
2013
Leningen verstrekt aan particulieren (NHG)
2012
2.141.746
2.441.923
501.197
536.008
Achtergestelde leningen woningstichting
28.450.000
28.466.156
Totaal gewaarborgde geldleningen
31.092.943
31.444.087
Lening verstrekt aan woningstichting
Voor de leningen verstrekt aan particulieren loopt de gemeente geen risico, de totale WOZ-waarde van de woningen waarop hypotheek verstrekt is bedraagt € 20.364.000. Bij achterborgstelling is de gemeente indirect blootgesteld aan risico’s, omdat de garantieverplichtingen in dat geval niet worden afgegeven door de gemeente, maar door een stichting. De gemeente wordt pas aangesproken wanneer de stichting niet aan haar verplichtingen kan voldoen.
153 Jaarverslag Gemeente Voerendaal 2013
154 Jaarverslag Gemeente Voerendaal 2013
Deel 5 BIJLAGEN 2013
155 Jaarverslag Gemeente Voerendaal 2013
Algemene dekkingsmiddelen De algemene dekkingsmiddelen zijn als baten opgenomen onder het programma “Bestuur & Dienstverlening”. Inzicht in de algemene dekkingsmiddelen is echter essentieel. Daarom is een toelichting op de volgende onderdelen verplicht voorgeschreven in het Besluit begroting en verantwoording (BBV): - lokale lasten, waarvan de besteding niet gebonden is; - algemene uitkeringen; - dividend; - saldo van de financieringsfunctie; - saldo van de compensabele BTW en de uitkering uit het BTW-compensatiefonds; - overige algemene dekkingsmiddelen. Lokale lasten, waarvan de besteding niet gebonden is. Voorbeelden van lokale heffingen waarvan de besteding niet gebonden is zijn de OZB, de hondenbelasting en toeristenbelasting. Voor de gemeente Voerendaal bedraagt het totaal van deze heffingen in 2013 € 2.018.000. Voorbeelden van lokale heffingen, waarvan de besteding wel is gebonden zijn het rioolrecht en de afvalstoffenheffing. Dergelijke heffingen dienen op de desbetreffende programma’s te worden verantwoord. Een gespecificeerde toelichting op de lokale heffingen is eveneens te vinden in de paragraaf “lokale heffingen”. Algemene uitkering 2013 Aan de hand van de decembercirculaire 2013 is de uitkering uit het gemeentefonds voor 2013 herberekend. De algemene uitkering Voerendaal 2013 is becijferd op totaal € 10.151.240. Primitieve begroting 2013 verdeelmaatstaven
aantal
gewicht
bedrag
Jaarrekening 2013 aantal
gewicht
bedrag
sociaal inwoners
12.660
133,66
1.692.135,60
12.617
133,69
1.686.766,73
krimp
169,00
397,63
67.199,47
212,41
397,63
84.460,59
kernen met minstens 500 adressen
3
28.180,76
84.542,28
3
28.180,76
84.542,28
99,5
312,00
31.044,00
106,3
312,00
33.165,60
inwoners < 20 jaar
2.560
225,23
576.588,80
2.492
225,23
561.273,16
inwoners > 64 jaar
2.765
83,55
231.015,75
2.679
83,55
240.540,45
woz-waarde niet woningen
inwoners > 74 en < 85 jaar lage inkomens lage inkomens (drempel) bijstandsontvangers
910
27,63
25.143,30
937
27,63
25.889,31
1.370
86,84
118.970,80
1.440
86,84
125.049,60
806
364,87
294.085,22
868,9
365,75
317.800,18
140
1.474,39
206.414,60
146
1.507,81
220.140,26
0,28571
112.501,96
32.142,93
0,29435
112.501,96
33.114,95
ABW schaalvoordeel
73,643
3.709,68
273.191,96
76,381
3.709,68
283.349,07
uitkeringsontvangers
930
108,72
101.109,60
900
108,72
97.848,00
90
315,02
28.351,80
100
315,02
31.502,00
348
147,72
51.406,56
353
147,72
52.145,16
klantenpotentieel lokaal
8.470
51,45
435.781,50
8.370
51,45
430.636,50
klantenpotentieel regionaal
1.200
15,48
18.576,00
1.160
15,48
17.956,80
ABW schaalnadeel
minderheden eenouderhuishoudens functie
fysiek
156 Jaarverslag Gemeente Voerendaal 2013
Primitieve begroting 2013 verdeelmaatstaven
aantal
gewicht
Jaarrekening 2013
bedrag
aantal
gewicht
bedrag
oppervlakte land
3.154
32,83
103.545,82
3.151
32,83
103.447,33
land x bodemfactor gemeente
3.154
31,35
98.877,90
3.151
31,35
98.783,85
1
41,84
41,84
1
41,84
41,84
oppervlakte bebouwing
75
478,28
35.871,00
83
478,28
39.697,24
oppervlakte bebouwing woonkern x bodemfactor
63
3.322,69
209.329,47
71
3.322,69
oppervlakte bebouwd buitengebied x bodemfactor
11
1.646,31
18.109,41
12
1.646,31
woonruimten
5.640
178,49
1.006.683,60
5.711
178,49
1.019.356,39
woonruimten x bodemfactor
5.640
27,77
156.622,80
5.711
27,77
158.594,47
isv (a)
0,000240746 14.824.166,19
3.568,86
0,000301011 14.824.166,19
4.462,24
isv (b)
0,000095195
9.316.642,46
886,90
0,000122887
9.316.642,46
1.144,89
2.684,640
63,17
169.588,71
2.838,367
63,17
179.299,64
72
7,15
514,80
78
7,15
557,70
288,91284
3,55
1.025,64
312,22272
3,55
meerkernigheid
6
9.592,05
57.552,30
6
9.592,05
meerkernigheid x bodemfactor buitengebied
6
14.910,99
89.465,94
6
14.910,99
oppervlakte binnenwater
omgevingsadressendichtheid oeverlengte x bodemfactor oeverlengte x factor bodem x dichtheidsfactor
bedrijfsvestigingen vast bedrag elke gemeente
235.910,99 19.755,72
1.108,39 57.552,30 89.465,94 675
114,54
77.314,50
753
114,54
86.248,62
1
276.226,36
276.226,36
1
276.226,36
276.226,36
totaal in basis uitkeringsfactor bedrag in basis x uitkeringsfactor
6.572.926,03
6.697.834,55
1,468000
1,447000
9.649.055,40
9.691.766,59
inkomstenmaatstaf verevening niet woningen gebruiker
142.087.565
-0,001083
-107.716,58
130.042.000
-0,001083
-98.584,84
verevening niet woningen eigenaar
142.087.565
-0,001343
-133.576,52
151.798.000
-0,001343
-142.705,30
1.181.974.460
-0,001005
-950.307,47 1.206.898.000
-0,001005
-970.345,99
verevening woningen overgangsregime suppletieregeling afschaffing gebruikersdeel ozb-woningen
-24.382,00 -24.382,00
integratie / decentralisatie uitkeringen integratie-uitkering uitvoeringskosten inburgering
6.636,00 0,00
decentralisatie-uitkering peuterspeelzaalwerk
31.306,00
decentralisatie-uitkering impuls brede scholen, sport en cultuur
33.000,00
decentralisatie-uitkering Centrum voor Jeugd en Gezin
232.496,00
decentralisatie-uitkering Jeugdzorg (invoeringskosten) decentralisatie-uitkering WMO Totaal algemene uitkering
31.306,16 40.080,00 228.952,00 49.522,00 19.580,00 1.293.433,00
1.338.995,00
10.042.887,84
10.151.239,62
157 Jaarverslag Gemeente Voerendaal 2013
Dividend 2013 Van onderstaande deelnemingen heeft Voerendaal daadwerkelijk aandelenbezit en ontvangen wij dividend: Omschrijving deelneming NV Bank Nederlandse Gemeenten Enexis Holding Attero NV Reinigingsdienst RD4 Totaal
Aantal aandelen
Boekwaarde 31-12-2013
dividend
11.232
28.078
16.735
263.250 263.250
265.250 1
201.374 13.189
1.188
5.391 298.720
1.812 233.110
158 Jaarverslag Gemeente Voerendaal 2013
Incidentele baten en lasten en bedrag voor onvoorzien
Incidentele lasten Programma Openbare ruimte: Aanleg fietspad Tervieren
49.000
Brochure Land van Kalk
4.000
Eindafrekening herinrichting Centraal Plateau
61.000
Eindafrekening herinrichting Mergelland Oost
12.000
Reconstructie Retersbekerweg
275.000
Afschrijving ineens investeringen wegen
253.000
Uitbreiding openbare verlichting Penderskoolhofweg
13.000
Programma Samen Wonen: Woonconsulent
49.000
Kosten Kernplan fase II
501.000
Kosten ontwikkeling locatie Dammerich
57.000
Actualiseren bestemmingsplannen
26.000
Programma Mens & Welzijn: Afschrijving ineens voorbereidingskosten leefbaarheidsprojecten
31.000
Transitiekosten decentralisatie jeugdzorg
13.000
Indexering 2009 t/m 2013 regiotaxi
20.000
Welzijnsactiviteiten nieuwkomers
10.000
Q-koorts onderzoek Hoenshuis
13.000
Programma Bestuur & Dienstverlening: Bijdrage nieuwbouw dierenasiel
12.000
Afboeken boekwaarde aandelen luchthaven MAA
4.000
Implementatie klantgeleidingssysteem
19.000
Implementatie HR21
25.000
Medewerkers tevredenheidsonderzoek
10.000
Toevoeging aan voorziening verplichting personeel uit dienst
300.000
Toevoeging aan reserve egalisatie belastingtarieven
82.000
Toevoeging aan reserve volkshuisvesting bijdrage planontwikkeling Dammerich
50.000
Toevoeging aan algemene reserve grondverkoop schoollocatie Kunrade
830.000
Toevoeging aan algemene reserve verkoop pand Raadhuisplein 1a-1b
294.000
Toevoeging aan reserve reconditioneren archief
360.000
Totaal incidentele lasten
3.373.000
159 Jaarverslag Gemeente Voerendaal 2013
Incidentele baten Programma Openbare ruimte: Grondverkoop i.v.m. grenscorrectie Cortenbacherveld
3.000
Programma Samen Wonen: Doorbelasting kosten kernplan naar bouwrekening
501.000
Verkoop pand Raadhuisplein 1a-1b
301.000
Bijdrage in ontwikkeling plangebied Dammerich
50.000
Verkoop grond voormalige schoollocatie Dammerich
4.000
Doorbelasting kosten Dammerich naar bouwrekening
49.000
Verkoop grond voormalige schoollocatie Kunrade Vergoeding advieskosten bestemmingsplannen
830.000 6.000
Programma Mens & Welzijn Bijdrage speeltoestellen speeltuin 't Weike
7.000
Schade-uitkering basisschool Ummer Clumme
2.000
Welzijnsactiviteiten nieuwkomers
34.000
Schade-uitkering sportcomplex De Joffer
8.000
Terugontvangen BTW 2004 t/m 2012 i.h.k.v. sportbesluit
7.000
Programma Bestuur & Dienstverlening: Uitkering resterend eigen vermogen OVO Afrekening 2012 GHOR
33.000 3.000
Afrekening 2012 regionale brandweer
12.000
Afrekening 2011 en 2012 algemene uitkering
218.000
Algemene uitkering invoering decentralisatie jeugdzorg
49.000
Boeterente vervroegde aflossing bruglening Enexis
22.000
Aanwending reserve afschrijving activa met maatschappelijk nut
443.000
Aanwending reserve openbare verlichting
30.000
Aanwending reserve volkshuisvesting t.b.v. woonconsulent
49.000
Aanwending reserve volkshuisvesting t.b.v. actualiseren bestemmingsplannen
26.000
Aanwending reserve volkshuisvesting t.b.v. juridische advisering
21.000
Aanwending algemene reserve in voorbereidingskosten leefbaarheidsprojecten
30.000
Aanwending algemene reserve ter voeding reserve reconditioneren archief
360.000
Aanwending reserve overloop
193.000
Totaal incidentele baten
3.291.000
Onvoorzien Voor onvoorziene uitgaven was in de begroting 2013 een bedrag van € 60.000 gereserveerd. Hiervan is € 0 geclaimd. Het bedrag is bij de najaarsrapportage vrijgevallen ten gunste van de vrije budgetruimte.
160 Jaarverslag Gemeente Voerendaal 2013
Vaststelling
De raad van de gemeente Voerendaal, gelet op artikel 190 en 191 van de Gemeentewet, besluit: BESLUIT: • •
•
De inhoudelijke programmaverantwoording 2013, zoals verwoord in het jaarverslag 2013 vast te stellen; De jaarrekening van de gemeente Voerendaal voor het jaar 2013 vast te stellen inclusief een voordelig saldo van € 745.000, welk bedrag als volgt wordt bestemd: 1. € 501.000 toe te voegen aan de Algemene Reserve; 2. Een reserve overloop te vormen ad € 244.000, bestaande uit: ➢ € 22.000 restant budget bomenbestek; ➢ € 75.000 restant budget realisatie openbare verlichting Penderskoolhofweg; ➢ € 6.000 budget grondaankoop realisatie wandeldoorsteek Karstraat-Akerweg; ➢ € 43.000 budget decentralisatie jeugdzorg; ➢ € 83.000 budget decentralisatie begeleiding AWBZ naar WMO; ➢ € 15.000 restant budget onderhoud voetbalvelden tbv slaan waterput RKSVB. De raad verleent het college decharge voor het uitgevoerde beleid.
Aldus besloten in de raadsvergadering van 22 mei 2014.
Mevrouw mr. drs. H.H.J. Dormans-Simons Griffier
de heer drs. E.A.J. Sprokkel Voorzitter
161 Jaarverslag Gemeente Voerendaal 2013
Sisa bijlage
162 Jaarverslag Gemeente Voerendaal 2013
Ontvanger
Juridische grondslag
Nummer G1
Specifieke uitkering
Departement SZW
SiSa bijlage verantwoordingsinformatie 2013 op grond van artikel 3 van de Regeling informatieverstrekking sisa
Wet sociale werkvoorziening (Wsw)_gemeente 2013
Het totaal aantal geïndiceerde inwoners van uw gemeente dat een dienstbetrekking heeft of op de wachtlijst staat en beschikbaar is om een dienstbetrekking als bedoeld in artikel 2, eerste lid, of artikel 7 van de wet te aanvaarden op 31 december (jaar T)
Wet sociale werkvoorziening (Wsw)
SZW
G1A
Alle gemeenten verantwoorden hier het gemeentedeel over (jaar T), ongeacht of er in (jaar T) geen, enkele of alle inwoners werkzaam waren Aard controle R bij een Openbaar lichaam Indicatornummer: G1 / 01 o.g.v. de Wgr. 1,00 Wet sociale Hieronder per regel één gemeente(code) uit (jaar T-1) werkvoorziening selecteren en in de kolommen (Wsw)_totaal 2012 ernaast de verantwoordingsinformatie voor Wet sociale die gemeente invullen werkvoorziening (Wsw) Alle gemeenten verantwoorden hier het totaal (jaar T-1). (Dus: deel Openbaar lichaam uit SiSa (jaar T-1) regeling G1B + deel gemeente uit (jaar T-1) regeling G1C-1) na controle door de gemeente.
G2
1 0986 (Voerendaal) Gebundelde uitkering op Besteding (jaar T) algemene bijstand grond van artikel 69 WWB_gemeente 2013 Gemeente Alle gemeenten I.1 Wet werk en bijstand (WWB) verantwoorden hier het gemeentedeel over (jaar T), ongeacht of de gemeente in (jaar T) geen, enkele of alle taken heeft uitbesteed aan een Openbaar lichaam opgericht op grond van de Wgr.
G2A
Zie de toelichting in de invulwijzer voor hulp bij het invullen en de mogelijke consequenties van een verkeerde keuze
Aard controle n.v.t. Indicatornummer: G1 / 03
0,00 Het totaal aantal geïndiceerde inwoners per gemeente dat een dienstbetrekking heeft of op de wachtlijst staat en beschikbaar is om een dienstbetrekking als bedoeld in artikel 2, eerste lid, of artikel 7 van de wet te aanvaarden op 31 december (T1);
Nee Het totaal aantal inwoners dat is Het totaal aantal gerealiseerde uitgestroomd uit het arbeidsplaatsen voor werknemersbestand in geïndiceerde inwoners in (jaar T(jaar T-1), uitgedrukt in 1), uitgedrukt in arbeidsjaren; arbeidsjaren;
inclusief deel openbaar lichaam
deel openbaar lichaam
Aard controle R Indicatornummer: G2 / 01
Aard controle R Indicatornummer: G1A / 02
Aard controle R Indicatornummer: G1A / 03
Gemeente
Gemeente
Gemeente
I.2 Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte werkloze werknemers (IOAW)
I.3 Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte gewezen zelfstandigen (IOAZ)
I.3 Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte gewezen zelfstandigen (IOAZ)
Gemeente
I.1 Wet werk en bijstand (WWB) I.2 Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte werkloze werknemers (IOAW)
Aard controle R Indicatornummer: G2 / 02
Aard controle R Indicatornummer: G2 / 03
Gemeente
Gemeente
I.4 Besluit bijstandverlening zelfstandigen 2004 (levensonderhoud beginnende zelfstandigen) (Bbz 2004)
I.4 Besluit bijstandverlening zelfstandigen 2004 (levensonderhoud beginnende zelfstandigen) (Bbz 2004)
I.6 Wet werk en inkomen kunstenaars (WWIK)
In de kolommen hiernaast de verantwoordingsinformatie voor die gemeente invullen
Aard controle n.v.t. Indicatornummer: G2A / 06
Aard controle R Indicatornummer: G1A / 05
Gemeente
Gemeente
Aard controle n.v.t. Indicatornummer: G2A / 01
Aard controle R Indicatornummer: G1A / 04
3,53 Besteding (jaar T) IOAZ
€0 Baten (jaar T) WWIK (exclusief Rijk)
1 0986 (Voerendaal) Hieronder verschijnt de gemeente(code) conform de keuzes gemaakt bij indicator G2A / 01
inclusief deel openbaar lichaam
73,23 Baten (jaar T) IOAW (exclusief Rijk)
€0 Baten (jaar T) Bbz 2004 levensonderhoud beginnende zelfstandigen
€0 Gebundelde uitkering op Hieronder per regel één gemeente(code) uit (jaar T-1) grond van artikel 69 selecteren en in de kolommen WWB_totaal 2012 Gemeenten die uitvoering ernaast de verantwoordingsinformatie voor in (jaar T-1) geheel of die gemeente invullen gedeeltelijk hebben uitbesteed aan een Openbaar lichaam o.g.v. Wgr verantwoorden hier het totaal (jaar T-1). (Dus: deel Openbaar lichaam uit SiSa (jaar T-1) regeling G2B + deel gemeente uit (jaar T-1) regeling G2C-1)
Het totaal aantal gerealiseerde begeleid werkenplekken voor geïndiceerde inwoners in (jaar T-1), uitgedrukt in arbeidsjaren;
102,75 3,97 Baten (jaar T) algemene bijstand Besteding (jaar T) IOAW (exclusief Rijk)
€0 Besteding (jaar T) Bbz 2004 levensonderhoud beginnende zelfstandigen
Aard controle R Indicatornummer: G2 / 07
SZW
Aard controle R Indicatornummer: G1 / 02
N D I C A T O R E N Volledig zelfstandige uitvoering Ja/Nee
inclusief inclusief deel openbaar lichaam
Aard controle n.v.t. Indicatornummer: G1A / 01
SZW
I Het totaal aantal inwoners dat is uitgestroomd uit het werknemersbestand in (jaar T), uitgedrukt in arbeidsjaren
Aard controle R Indicatornummer: G2 / 08
Aard controle R Indicatornummer: G2 / 09
Aard controle R Indicatornummer: G2 / 04
€0 Volledig zelfstandige uitvoering Ja/Nee
Nee Besteding (jaar T-1) IOAW
inclusief geldstroom openbaar lichaam
inclusief geldstroom openbaar lichaam
inclusief geldstroom openbaar lichaam
I.1 Wet werk en bijstand (WWB) I.1 Wet werk en bijstand (WWB) I.2 Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte werkloze werknemers (IOAW)
inclusief geldstroom openbaar lichaam I.3 Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte gewezen zelfstandigen (IOAZ)
Aard controle n.v.t. Indicatornummer: G2A / 07
Aard controle n.v.t. Indicatornummer: G2A / 03
Aard controle n.v.t. Indicatornummer: G2A / 04
€ 48.799 € 170.267 Baten (jaar T-1) IOAZ (exclusief Besteding (jaar T-1) Bbz 2004 Rijk) levensonderhoud beginnende zelfstandigen inclusief geldstroom openbaar lichaam inclusief geldstroom openbaar lichaam I.3 Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk I.4 Besluit bijstandverlening arbeidsongeschikte gewezen zelfstandigen 2004 zelfstandigen (IOAZ) (levensonderhoud beginnende zelfstandigen) (Bbz 2004)
Aard controle n.v.t. Indicatornummer: G2A / 08
Aard controle R Indicatornummer: G2 / 06
€0
Aard controle n.v.t. Indicatornummer: G2 / 10
€0 Baten (jaar T-1) algemene bijstand (exclusief Rijk)
Aard controle n.v.t. Indicatornummer: G2A / 02
Aard controle R Indicatornummer: G2 / 05
€0
Zie de toelichting in de invulwijzer voor hulp bij het invullen en de mogelijke consequenties van een verkeerde keuze.
€0 Besteding (jaar T-1) algemene bijstand
€ 1.878.330 Besteding (jaar T-1) IOAZ
Baten (jaar T) IOAZ (exclusief Rijk)
Aard controle n.v.t. Indicatornummer: G2A / 09
Baten (jaar T-1) IOAW (exclusief Rijk) inclusief geldstroom openbaar lichaam I.2 Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte werkloze werknemers (IOAW)
Aard controle n.v.t. Indicatornummer: G2A / 05
€ 579 Baten (jaar T-1) Bbz 2004 levensonderhoud beginnende zelfstandigen
Baten (jaar T-1) WWIK (exclusief Rijk)
inclusief geldstroom inclusief geldstroom openbaar openbaar lichaam lichaam I.6 Wet werk en inkomen I.4 Besluit bijstandverlening kunstenaars (WWIK) zelfstandigen 2004 (levensonderhoud beginnende zelfstandigen) (Bbz 2004)
Aard controle n.v.t. Indicatornummer: G2A / 10
Aard controle n.v.t. Indicatornummer: G2A / 11
Ontvanger
Juridische grondslag
Nummer G3
Specifieke uitkering
Departement SZW
SiSa bijlage verantwoordingsinformatie 2013 op grond van artikel 3 van de Regeling informatieverstrekking sisa
1 0986 (Voerendaal) Besluit bijstandverlening Besteding (jaar T) levensonderhoud gevestigde zelfstandigen 2004 zelfstandigen (exclusief Bob) (exclusief levensonderhoud beginnende zelfstandigen)_gemeente 2013
€ 26.782 Besteding (jaar T) kapitaalverstrekking (exclusief Bob)
I N D I C A T O R E N €0 € 18.158 Baten (jaar T) levensonderhoud Baten (jaar T) gevestigde zelfstandigen kapitaalverstrekking (exclusief (exclusief Bob) (exclusief Rijk) Bob) (exclusief Rijk)
€0 Besteding (jaar T) aan onderzoek als bedoeld in artikel 56 Bbz 2004 (exclusief Bob)
€0 Besteding (jaar T) Bob
Besluit bijstandverlening zelfstandigen (Bbz) 2004 Aard controle R Indicatornummer: G3 / 01 Alle gemeenten €0 verantwoorden hier het gemeentedeel over (jaar Baten (jaar T) Bob (exclusief Rijk) T), ongeacht of de gemeente in (jaar T) geen, enkele of alle taken heeft uitbesteed aan een Openbaar lichaam opgericht op grond van de Wgr.
Aard controle R Indicatornummer: G3 / 02
€0 Besteding (jaar T) aan uitvoeringskosten Bob als bedoeld in artikel 56 Bbz 2004
SZW
G3A
Aard controle R Indicatornummer: G3 / 04
Aard controle R Indicatornummer: G3 / 05
Aard controle R Indicatornummer: G3 / 06
€0
€0
€0
Baten (jaar T-1) levensonderhoud gevestigde zelfstandigen (exclusief Bob) (exclusief Rijk)
Baten (jaar T-1) Besteding (jaar T-1) aan kapitaalverstrekking (exclusief onderzoek als bedoeld in Bob) (exclusief Rijk) artikel 56 Bbz 2004 (exclusief Bob) inclusief geldstroom openbaar lichaam inclusief geldstroom openbaar lichaam
Zie de toelichting in de invulwijzer voor hulp bij het invullen en de mogelijke consequenties van een verkeerde keuze.
Aard controle R Indicatornummer: G3 / 07
€0 Besluit bijstandsverlening Hieronder per regel één gemeente(code) uit (jaar T-1) zelfstandigen 2004 selecteren en in de kolommen (exclusief ernaast de levensonderhoud verantwoordingsinformatie voor beginnende zelfstandigen)_totaal 2012 die gemeente invullen
Aard controle R Indicatornummer: G3 / 03
€0 Volledig zelfstandige uitvoering Ja/Nee
Aard controle R Indicatornummer: G3 / 08
Aard controle n.v.t. Indicatornummer: G3 / 09
€0 Besteding (jaar T-1) levensonderhoud gevestigde zelfstandigen (exclusief Bob)
Nee Besteding (jaar T-1) kapitaalverstrekking (exclusief Bob)
inclusief geldstroom openbaar lichaam
inclusief geldstroom openbaar lichaam
inclusief geldstroom openbaar lichaam
Besluit bijstandverlening zelfstandigen (Bbz) 2004 Gemeenten die uitvoering in (jaar T-1) geheel of gedeeltelijk hebben uitbesteed aan een Openbaar lichaam o.g.v. Wgr verantwoorden hier het totaal (jaar T-1). (Dus: deel Openbaar lichaam uit SiSa (jaar T-1) regeling G3B + deel gemeente uit (jaar T-1) regeling G3C-1) Aard controle n.v.t. Indicatornummer: G3A / 01
1 0986 (Voerendaal) Hieronder verschijnt de gemeente(code) conform de keuzes gemaakt bij G3A / 01 In de kolommen hiernaast de verantwoordingsinformatie voor die gemeente invullen
Aard controle R Indicatornummer: G3A / 02
G5
Wet participatiebudget (WPB)_gemeente 2013
1 0986 (Voerendaal) Het aantal in (jaar T) bij een ROC ingekochte contacturen
Wet participatiebudget (WPB) Alle gemeenten verantwoorden hier het gemeentedeel over (jaar T), ongeacht of de gemeente in (jaar T) geen, enkele of alle taken heeft uitbesteed aan een Openbaar lichaam opgericht op grond van de Wgr.
Aard controle R Indicatornummer: G3A / 04
€ 140 Baten (jaar T-1) Bob (exclusief Rijk)
€ 594 Besteding (jaar T-1) aan uitvoeringskosten Bob als bedoeld in artikel 56 Bbz 2004
inclusief geldstroom openbaar lichaam
inclusief geldstroom openbaar lichaam
inclusief geldstroom openbaar lichaam
Aard controle n.v.t. Indicatornummer: G3A / 07
SZW
Aard controle R Indicatornummer: G3A / 03
€ 19.031 Besteding (jaar T-1) Bob
Aard controle R Indicatornummer: G3A / 08
Aard controle R Indicatornummer: G3A / 09
Aard controle R Indicatornummer: G3A / 05
Aard controle R Indicatornummer: G3A / 06
€ 30.666
€ 16.346
Waarvan baten (jaar T) van educatie bij roc’s
Besteding (jaar T) Regelluw
Aard controle R Indicatornummer: G3A / 10
€0
€0
€0
Besteding (jaar T) participatiebudget
Waarvan besteding (jaar T) van Baten (jaar T) (niet-Rijk) educatie bij roc's participatiebudget
Let op: Dit is de enige gelegenheid om verantwoording af te leggen over deze taakuitvoering Let op: Deze verantwoording kan niet door een gemeenschappelijke regeling worden uitgevoerd, ongeacht de keuze van de gemeente bij indicator G5/02 Aard controle D1 Indicatornummer: G5 / 01
0 Volledig zelfstandige uitvoering Ja/Nee
Dit onderdeel is uitsluitend van toepassing op gemeenten die in (jaar T-1) duurzame plaatsingen van inactieven naar werk hebben gerealiseerd en verantwoord aan het Rijk
De zelfstandige uitvoering betreft de indicatoren G5/03 tot en met G5/07 Zie de toelichting in de invulwijzer voor hulp bij het invullen en de mogelijke consequenties van een verkeerde keuze Aard controle n.v.t. Indicatornummer: G5 / 02
Nee
Aard controle R Indicatornummer: G5 / 03
€0
Aard controle R Indicatornummer: G5 / 04
€0
Aard controle R Indicatornummer: G5 / 05
€0
Aard controle R Indicatornummer: G5 / 06
€0
Aard controle R Indicatornummer: G5 / 07
€0
Ontvanger
Juridische grondslag
Specifieke uitkering
Departement
Nummer G5A
SiSa bijlage verantwoordingsinformatie 2013 op grond van artikel 3 van de Regeling informatieverstrekking sisa
Wet Participatiebudget (WPB)_totaal 2012
Hieronder per regel één gemeente(code) uit (jaar T-1) selecteren en in de kolommen ernaast de verantwoordingsinformatie voor die gemeente invullen
Wet participatiebudget (WPB)
Besteding (jaar T-1) participatiebudget
I N D I C A T O R E N Waarvan besteding (jaar T-1) Baten (jaar T-1) (niet-Rijk) van educatie bij roc's participatiebudget
inclusief geldstroom openbaar lichaam
inclusief geldstroom openbaar lichaam
inclusief geldstroom openbaar lichaam
Gemeenten die uitvoering in (jaar T-1) geheel of gedeeltelijk hebben uitbesteed aan een Openbaar lichaam o.g.v. Wgr verantwoorden hier het totaal (jaar T-1). (Dus: deel Openbaar lichaam uit SiSa (jaar T-1) regeling G5B + deel gemeente uit (jaar T-1) regeling G5C-1)
Waarvan baten (jaar T-1) van educatie bij roc’s
Besteding (jaar T-1) Regelluw
inclusief geldstroom openbaar Dit onderdeel is uitsluitend lichaam van toepassing op gemeenten die in (jaar T-1) duurzame plaatsingen van inactieven naar werk hebben gerealiseerd en verantwoord aan het Rijk. inclusief deel openbaar lichaam
Aard controle n.v.t. Indicatornummer: G5A / 01
1 0986 (Voerendaal)
Aard controle R Indicatornummer: G5A / 02
€ 374.630
Aard controle R Indicatornummer: G5A / 03
€ 65.616
Aard controle R Indicatornummer: G5A / 04
€0
Aard controle R Indicatornummer: G5A / 05
€0
Aard controle R Indicatornummer: G5A / 06
€0
166 Jaarverslag Gemeente Voerendaal 2013
Controleverklaring
167 Jaarverslag Gemeente Voerendaal 2013