Jaarverslag 2012 VMCA
met elkaar VMCA maart 2012
Inhoudsopgave Pagina 1. 2012 in grote lijnen, een samenvatting 4 2. De VMCA als organisatie 8 3. Meer Almeerders doen vrijwilligerswerk 11 4. De VMCA versterkt en ontwikkelt het vrijwilligerswerk in Almere 14 5. Scholing van vrijwilligers via de Vrijwilligersacademie Almere 16 6. De maatschappelijke stage in Almere 17 7. Ontwikkeling van Almeerse kinderen en jongeren 18 8. Zinvolle vrijwilligersactiviteiten 21 9. Ondersteuning aan mantelzorgers 23 10. Ondersteuning aan kwetsbare burgers 27 11. Sociale samenhang in de wijken 31 12. Ketenzorg dementie 34
Interviews gefilmd Wij hebben een aantal vrijwilligers geïnterviewd en hen gevraagd waarom zij vrijwilligerswerk doen en wat zij daar voor zichzelf aan hebben. Het zijn korte filmpjes die u een beeld geven van hun beweegredenen en ervaringen. U vindt deze filmpjes verspreid door het jaarverslag. De VMCA wil u hiermee graag laten zien dat je met vrijwilligerswerk niet alleen iemand anders helpt, maar dat het ook voor jezelf iets betekent.
Colofon Dit is een uitgave van de VMCA Vrijwilligers en Mantelzorg Centrale Almere
QR-codes Op verschillende plekken in dit jaarverslag vindt u QR-codes. Deze codes zijn gekoppeld aan een video. Hoe werkt het? Wanneer u een Smartphone of een tablet heeft kunt u een app downloaden om QR-codes te scannen. Wanneer u deze app op uw telefoon of tablet heeft geïnstalleerd kunt u met de camera de QR-code scannen. U wordt dan vanzelf doorgeleid naar de Wagenmakerbaan 43 1315 BC Almere Telefoon: 036- 534 14 04 Email:
[email protected] Website: www.vmca.nl Vormgeving: Yvette van Ree
betreffende video en kunt deze bekijken op uw telefoon of tablet. Op de computer Wilt u de filmpjes op uw computer bekijken. Voer dan de link die bij het interview vermeld staat in uw internetbrowser in. U wordt dan vervolgens naar de filmpjes verder geleid. U kunt de link ook invoeren op uw tablet of telefoon zonder de QR-code te gebruiken.
Met dank aan fotografen: Erwin Budding - voorpagina en pag. 7 Nutash Koshravan - pag. 19
3
Voorwoord Daar denken gemeente en VMCA gelijk over en mede daardoor werden bezuinigingen op vrijwilligers en mantelzorgers zoveel mogelijk vermeden. Continuïteit en kwaliteit zijn belangrijke uitgangspunten van de VMCA, ook in een tijd waarin er steeds meer beroep op vrijwilligers en mantelzorgers wordt gedaan. Daarom startte de VMCA in 2012 de Vrijwilligersacademie en zagen we een opvallende groei in het aantal jongeren dat via de VMCA een maatschappelijke stage deed. Want ook in vrijwilligerswerk geldt: jong geleerd, oud gedaan! Het bestuur, de medewerkers en de duizenden vrijwilligers en mantelzorgers danken u, die in 2012 met ons heeft samengewerkt, in het streven naar een sociale stad met een menselijk gezicht. Jan van Berkel Voorzitter
Voor u ligt het verslag van de ontwikkelingen en activiteiten van de VMCA in 2012. Het was een bijzonder jaar. De VMCA vierde haar 25 jarig jubileum en kreeg in dit kroonjaar ook het driesterren kwaliteitskeurmerk uitgereikt door de NOV, de Nederlandse Organisatie Vrijwilligerswerk. Maar 2012 was ook het jaar van aanloop tot de transitie van het sociaal domein, waarmee zorg, werk en jeugd aan de gemeenten wordt gedelegeerd, helaas tegelijk met ingrijpende bezuinigingen. Vrijwilligerswerk en mantelzorg worden daardoor in Almere onvermijdelijk steeds belangrijker. Dit afgelopen jaar heeft de VMCA opnieuw kunnen constateren dat heel veel enthousiaste Almeerders vrijwilligerswerk doen en heel veel mantelzorgers vanuit hun persoonlijke betrokkenheid bij familie, vrienden of buren mensen in hun directe omgeving bijstaan. Dat kan niet genoeg gewaardeerd worden. Vrijwilligers en mantelzorgers geven Almere een sociaal gezicht en zijn er mede verantwoordelijk voor dat Almere een sociale stad wordt, waar het goed wonen is.
Jaarverslag 2012 VMCA Almere
4
Hoofdstuk 1 2012 in grote lijnen, een samenvatting
Wat speelde er in 2012?
In 2012 heeft de VMCA haar 25-jarig jubileum gevierd. In de afgelopen 25 jaar is de VMCA met Almere meegegroeid naar een organisatie die zich verantwoordelijk weet voor een sociale stad en die daaraan vanuit het perspectief van vrijwilligerswerk en mantelzorgers een belangrijke bijdrage levert. In het kader van dit jubileum is er een jubileumuitgave van het VMCA-magazine uitgebracht. Het eerste exemplaar is overhandigd aan burgemeester Jorritsma, beschermvrouwe van het Almeerse vrijwilligerswerk. Alle vrijwilligers hebben aan het eind van het jaar een jubileumattentie gekregen als waardering voor hun inzet. 2012 is ook het jaar van de Transitie van het Sociaal Domein. De belangrijke domeinen zorg, werk en jeugd worden de komende jaren door veranderende wetgeving overgeheveld naar de gemeenten. Enerzijds gaat deze decentralisatie gepaard met een bezuiniging van gemiddeld 30%, een hele opgave, anderzijds biedt het Almere de kans om te komen tot een integrale ondersteuning van kwetsbare burgers. Dit vergt echter veel voorbereiding en nieuwe manieren van werken, niet alleen van de gemeente maar ook van de samenwerkingspartners. De VMCA heeft als maatschappelijke partner een belangrijke rol hierin. Niet in het minst omdat de rol en inzet van vrijwilligers groter worden en op punten anders moeten en omdat mantelzorgers zwaarder belast zullen worden. Er zijn meerdere stadsconferenties en werksessies geweest ter voorbereiding van de transitie van het sociale domein, waaraan de VMCA haar bijdrage heeft geleverd. De input hiervan heeft de gemeente Almere meegenomen in haar beleid om de nieuwe sociale infrastructuur vorm te geven. Het uitgangspunt hierbij is: de burger (het gezin) staat centraal. Als iemand een ondersteuningsvraag heeft wordt eerst een beroep gedaan op de eigen kracht van de burger en die van zijn sociale netwerk (o.a. mantelzorgers). Vervolgens wordt gekeken wat het informele netwerk (o.a. vrijwilligers) kan doen. Bij ingewikkelder problematiek komt een team van wijkwerkers in beeld. Specialistische zorg komt pas in beeld als dit echt noodzakelijk is. In Almere is in 2012 een start gemaakt met Praktijkwerkplaatsen, waarin het nieuwe sociale domein de komende tijd vormgegeven zal worden. De VMCA stelt zich actief op in de samenwerking rond de Praktijkwerkplaatsen, omdat zij ervaring en expertise heeft om ondersteuning dicht bij de klant en met het sociale netwerk in te zetten. De VMCA
Jaarverslag 2012 VMCA Almere
vindt hierin de samenwerking met andere maatschappelijke partners een voorwaarde. Een voorbeeld hiervan is het project ‘Waterwijk Seniorproof’, later onderdeel van de Praktijkwerkplaats Waterwijk, waarin samen met bewoners en partners nieuwe initiatieven zijn ontwikkeld, zoals de BoodschappenPlusBus die vanaf begin 2013 gaat rijden. Door de val van het kabinet in het voorjaar van 2012 en de start van de nieuwe regering in het najaar is de precieze inhoud van de transitie lang onduidelijk. Dit maakt dat veel mantelzorgers zich onzeker voelen over de toekomst. Moeten ze meer zelf gaan doen en wat gaat het allemaal kosten? In deze situatie heeft de VMCA telkens de mantelzorgers geïnformeerd over de stand van zaken en de oplossingsrichtingen. De VMCA is in 2012 regelmatig met mantelzorgers in gesprek gegaan, om van hen te horen waar hun knelpunten zitten. Naast paneldiscussies heeft de VMCA voor de tweede maal een Mantelzorgdebat georganiseerd. Dit mantelzorgdebat in een ‘Lagerhuisachtige’ setting zal uitgroeien tot een jaarlijkse traditie. Een van de manieren om publiek verantwoording af te leggen in 2012 is de organisatie van drie werkconferenties geweest, die de VMCA samen met De Schoor en Zorggroep Almere heeft gehouden. De thema’s waren Welzijn Nieuwe Stijl, Burgerschap en Participatie. Naast analyses van verschillende stadsdelen kende elke werkconferentie een aantal werktafels waar deelonderwerpen werden ingeleid en bediscussieerd. De nadruk hierbij lag op elkaar informeren, knelpunten signaleren, afstemming zoeken en de samenwerking verbeteren. Naast medewerkers van de drie organisaties waren beleidsambtenaren van de gemeente en leden van de WMO-raad aanwezig. De VMCA heeft in 2012 ook hard gewerkt aan de verbetering van het imago van het vrijwilligerswerk. Vrijwilligerswerk is leuk en interessant om te doen, het is zinvol, je kunt je competenties ontwikkelen op elk niveau en je levert een positieve bijdrage aan de leefbaarheid van Almere. Dat moet de VMCA en het hele vrijwilligerswerk in Almere dan ook uitstralen. De VMCA heeft een nieuwe huisstijl geïntroduceerd, communiceert via Twitter en LinkedIn en informeert en gaat het gesprek aan met burgers via Facebook. Vanaf 2012 brengt de VMCA elk halfjaar een magazine uit, vol met wetenswaardigheden over vrijwilligerswerk en mantelzorg.
5
“Werven van vrijwilligers vele malen effectiever via sociale media “ Een wervingsactie voor vrijwilligers via facebook heeft in 2012 veel meer response opgeleverd dan een advertentie via de reguliere media. De campagne heeft gedraaid in het voorjaar gedurende 2 maanden en was gericht op het werven van vrijwilligers voor de projecten Vriendenkringen, Vriendschap op Maat en Dementie.
Daarnaast is er hard gewerkt aan een nieuwe website, die in 2013 operationeel wordt. In 2012 is ook de Vrijwilligersacademie Almere van start gegaan, een initiatief van het Samenwerkingsverband Almeers Vrijwilligerswerk, ontwikkeld en uitgevoerd door de VMCA. In juni was de opening met 12 workshops voor vrijwilligers. De workshopleiders hebben veelal op vrijwillige basis de workshops gegeven. In 2012 heeft de VMCA het kwaliteitskeurmerk ontvangen van het NOV. De VMCA heeft haar kwaliteitsbeleid herzien en opgewaardeerd. In 2013 krijgt dit een vervolg, dan wil de VMCA ook de kwaliteitstoets die momenteel wordt ontwikkeld door Mezzo (landelijke belangenvereniging voor mantelzorgers en zorgvrijwilligers) kunnen aangaan en ‘glansrijk’ doorstaan. Basisfuncties
De basisfuncties vrijwilligerswerk die door Movisie en de VNG ontwikkeld zijn, vormen een richtlijn om de doelen en resultaten van de VMCA voor 2012 te formuleren. De gemeente Almere geeft de VMCA de opdracht de basisfuncties vrijwilligerswerk uit te voeren.
De basisfuncties vrijwilligerswerk zijn: • vertalen maatschappelijke ontwikkelingen • verbinden en makelen • versterken • verbreiden • verankeren De basisfuncties informele zorg (door het ministerie van VWS, de VNG en MEZZO gezamenlijk opgesteld) zijn handleiding voor de gemeenten om het beleid inzake Informele Zorg uit te werken. De gemeente Almere geeft de VMCA de opdracht deze functies in Almere vorm te geven, met de aantekening dat voor de directe mantelzorgondersteuning van mantelzorgers er voor respijtzorg, financiële tegemoetkoming en materiële hulp ook andere maatschappelijke partners zijn die dit in hun takenpakket hebben. De basisfuncties informele zorg zijn: • directe mantelzorgondersteuning (informatie, advies en begeleiding, emotionele steun, educatie, praktische hulp, respijtzorg, financiële tegemoetkoming en materiële hulp) • intensieve vrijwilligerszorg, waarbij vrijwilligers ondersteuning bieden bij intensieve zorgsituaties thuis • expertise en vertegenwoordiging
Jaarverslag 2012 VMCA Almere
6
Welke resultaten heeft de VMCA nagestreefd in 2012?
De VMCA heeft een aantal resultaten benoemd die zij in 2012 wilde realiseren. Alle activiteiten van de VMCA zijn gericht op het behalen van een of meerdere resultaten. De te behalen resultaten voor 2012: 1. De belangen van vrijwilligers en mantelzorgers worden optimaal behartigd in beleidsvorming en uitvoering van beleidsplannen. 2. Het imago van vrijwilligerswerk en mantelzorg is verbeterd. 3. Meer Almeerders doen vrijwilligerswerk. 4. Organisaties voeren vrijwilligersbeleid, dat een positieve bijdrage levert aan het Almeers vrijwilligerswerk en hebben meer kennis en expertise op het gebied van vrijwilligerswerk. 5. Vrijwilligersorganisaties weten zich ondersteund en werken samen met andere organisaties, al dan niet in netwerken. 6. Almeerse vrijwilligers hebben voldoende basiskennis om hun werk op een goede manier uit te voeren. 7. Middelbare scholieren vervullen hun maatschappelijke stage op een leuke en zinvolle manier. 8. De VMCA levert een bijdrage aan preventie om te voorkomen dat jongeren op welke manier dan ook in hun ontwikkeling stagneren of buiten de boot vallen: a. schooluitval onder jongeren wordt teruggedrongen b. jonge mantelzorgers kunnen zich positief ontwikkelen zonder dat hun mantelzorgtaken hen hierin belemmeren 9. Er zijn voldoende zinvolle vrijwilligersactiviteiten en -projecten. 10. Mantelzorgers worden zodanig ondersteund dat zij hun mantelzorgtaken uit kunnen voeren met voldoening en zonder overbelasting. 11. Participatie en eigen kracht van kwetsbare burgers zijn vergroot en indien nodig wordt in een vangnet voorzien. 12. De sociale samenhang in de wijken is versterkt. 13. Mensen met dementie en hun mantelzorgers ervaren een optimale ondersteuning in de thuissituatie (Ketennetwerk Dementie). De beschrijving van de manier waarop de VMCA gewerkt heeft aan het behalen van deze resultaten vindt u in dit jaarverslag. De meeste resultaten worden door de VMCA zelf of in opdracht van de VMCA gemeten. Aanvullende resultaten worden gemeten door andere onderzoeken, zoals via ‘Almere in de Peiling’ , het tweejaarlijkse onderzoek van de gemeente Almere.
Jaarverslag 2012 VMCA Almere
De tendensen van 2012
Uit de veelheid van gegevens die de VMCA ter verantwoording van 2012 in dit jaarverslag heeft opgenomen is een aantal grote lijnen te distilleren. •
Er wordt in toenemende mate een beroep gedaan op de VMCA als kennis- en expertisecentrum op het gebied van vrijwilligerswerk en mantelzorg. Dit blijkt uit de vele vragen om mee te werken aan beleidsvorming, innovaties en nieuwe samenwerkingsverbanden. • Er is steeds meer aandacht voor collectieve ondersteuning naast één-op-één begeleiding. Dit gebeurt o.a. binnen het project Vriendenkringen en ook bij de ondersteuning aan mantelzorgers. De groepsactiviteiten nemen toe ten opzichte van de individuele trajectbegeleiding. Ook bij de ondersteuning van vrijwilligersorganisaties en de maatschappelijke stage is deze trend waar te nemen. • Maatwerk is de norm. Er is een grotere toestroom van vrijwilligers die niet op eigen kracht een passende vrijwilligersplaats kunnen vinden. Projecten als Divers Talent en Talent in de Buurt, waarbij een vrijwilliger begeleid wordt naar een vrijwilligersplaats op maat, die soms zelfs speciaal voor de vrijwilliger wordt gecreëerd, zijn erg populair. Dit geldt ook voor mensen die een beroep doen op hulp en ondersteuning vanuit de VMCA. Er wordt goed gekeken wat de vraag is en waarmee iemand echt geholpen is. • Scholing van vrijwilligers wordt in toenemende mate belangrijk. Niet alleen om hen toe te rusten voor hun vrijwillige taak, maar ook om hen mee te nemen in de verandering van visie op de maatschappij. Op allerlei wijzen worden mensen geconfronteerd met het feit dat de consumptiemaatschappij over het hoogtepunt heen is en dat er van inwoners eigen verantwoordelijkheid en eigen initiatief wordt verwacht. Ook de VMCA heeft een rol om dit uit te dragen. Scholing is ook een manier van waardering voor vrijwilligers die bij deze tijd past.
7
Jaarverslag 2012 VMCA Almere
8
Hoofdstuk 2 De VMCA als organisatie
Waar staat de VMCA voor?
De VMCA heeft tot doel: • het versterken en ontwikkelen van het vrijwilligerswerk in Almere • het ondersteunen van mantelzorgers, zodanig dat zij met plezier hun mantelzorgtaken kunnen uitvoeren zonder overbelast te raken • het bieden van betekenisvol vrijwilligerswerk, gericht op ondersteuning van zelfredzaamheid, het bevorderen van de eigen kracht van burgers en het bevorderen van participatie Binnen de VMCA zijn alle medewerkers, vrijwilligers en beroepskrachten samen verantwoordelijk om deze kerntaken waar te maken. Ieder vanuit zijn eigen verantwoordelijkheid, in samenwerking en afstemming met elkaar. Missie De VMCA is er voor vrijwilligers en mantelzorgers. De VMCA is een zelfstandige organisatie die uitgaat van kansen en mogelijkheden voor vrijwilligers, mantelzorgers en organisaties. De VMCA bevordert sociale cohesie en participatie binnen de Almeerse samenleving. Dit doen we door middel van een diversiteit aan projecten en activiteiten die zich richten op ondersteuning, versterking en stimulering. We streven ernaar een stevig fundament te bouwen voor vrijwilligers en mantelzorgers in Almere. De VMCA staat voor kwaliteit, maatwerk en betrokkenheid bij mens en samenleving. Visie De VMCA wil gezien en erkend worden als een innovatieve kwaliteitsorganisatie op het gebied van vrijwilligerswerk en mantelzorgondersteuning, met een krachtig netwerk en met plezier in wat we doen. De VMCA speelt in op ontwikkelingen in de samenleving en is voor iedereen toegankelijk. Vrijwilligerswerk draagt bij aan persoonlijke ontwikkeling en zingeving. We streven naar waardering, stimulering en versterking van vrijwilligerswerk als waardevolle en onmisbare bijdrage aan de Almeerse samenleving. Het is dan ook noodzakelijk om te blijven investeren in het werven en behouden van vrijwilligers. Voor mantelzorgers zullen we steeds meer inzetten op directe ondersteuning. We maken ons hard voor herkenning en erkenning van mantelzorgers bij mantelzorgers zelf, bij instanties en werkgevers.
Jaarverslag 2012 VMCA Almere
We streven naar een regie op het eigen leven van de mantelzorger, zodat de verhouding tussen de draaglast en de draagkracht in balans is. Vrijwilligers en Mantelzorgers
In Almere doet 1 op de 3 inwoners vrijwilligerswerk, dat zijn ruim 60.000 inwoners. Daarnaast kent Almere ongeveer 38.000 mantelzorgers die zich intensief en langdurig inzetten voor hun naasten. De VMCA heeft grote waardering voor hen en ziet de belangrijke waarde die zij hebben voor Almere. Deze groepen kennen een grote diversiteit, omdat zij een doorsnede vormen van de Almeerse bevolking. Door de maatschappelijke stage is er een grote toestroom van jongeren die vrijwilligerswerk doen en jonge mantelzorgers doen in toenemende mate een beroep op de VMCA. Vrijwilligers zetten zich in vanuit allerlei motieven: de kans op betaald werk vergroten, hun expertise inzetten voor anderen, vaardigheden en kennis opdoen, een stage vervullen, andere mensen ontmoeten en een zinvolle tijdsbesteding. Voor mantelzorgers geldt dat zij hulp en ondersteuning bieden aan mensen met wie zij een sociale relatie hebben. De VMCA heeft in 2012 ondersteuning geboden aan 1.369 mantelzorgers, aan 107 Almeerse (vrijwilligers)organisaties en heeft 3.562 bemiddelingen gedaan van scholieren in het kader van maatschappelijke stage. Vanuit de VMCA zijn 741 vrijwilligers structureel en 528 vrijwilligers op incidentele basis ingezet. Ruim 1.575 hulpvragers hebben ondersteuning van een VMCA-vrijwilliger gekregen. Bestuur en dagelijkse leiding
De VMCA is een stichting met een bestuur op afstand, dat de hoofdlijnen van het beleid vaststelt en toezicht houdt op de uitvoering van het beleid. De samenstelling van het bestuur is als volgt: • Jan van Berkel (voorzitter) • Arjan Deutekom • Wim Faber • Francis Meester • Shanti Tuinstra
9
De dagelijkse leiding is in handen van de directeur, Jolien Hoek. De directeur vormt samen met de sectormanager Vrijwilligerswerk en de sectormanager Informele Zorg het managementteam. Personeel
De uitgangspunten voor het personeelsbeleid zijn zowel een uitdagende en plezierige werkomgeving, als een optimale bedrijfsvoering. Om dit te bereiken wordt er veel aandacht besteed aan werkbegeleiding, deskundigheidsbevordering, samenwerking en persoonlijke ontwikkeling. De formatie bestaat op 31 december 2012 uit 21,7 fte, ingevuld door 31 medewerkers. Een van deze medewerkers is gedetacheerd bij Hospice Almere en vervult daar de functie van coördinator. Het ziekteverzuim is gedaald van 6,6% in 2011 naar 4% in 2012. Het verzuimbeleid van de VMCA is erop gericht verzuim zoveel mogelijk te voorkomen en te beperken door persoonlijk contact met medewerkers en de arbodienst. In 2012 zijn de voorbereidingen getroffen om met ingang van 2013 over te gaan naar een andere kleinschalige arbodienst, die beter aansluit bij de visie op verzuim van de VMCA. De preventiemedewerker heeft een bijeenkomst voor alle medewerkers georganiseerd in het kader van ‘veilig werken’, waarbij het accent lag op omgaan met onverwachte, bedreigende situaties. De VMCA beschikt over 3 bedrijfshulpverleners en heeft de jaarlijkse ontruimingsoefening in september uitgevoerd.
Verder zijn er bijdragen van het ministerie van VWS voor vrijwillige terminale zorg, het Oranje Fonds voor het mentorproject Matching Talents en een financiële sponsorbijdrage van zorgverzekeraar VGZ voor het project ‘I Cook 4 You’. Voor deze laatste activiteit heeft VGZ tevens gedurende een half jaar een innovatiemedewerker parttime ingezet bij de VMCA om ‘I Cook 4 You’, een project waarbij scholieren koken voor overbelaste mantelzorgers, te realiseren. De VMCA heeft zichzelf ten doel gesteld om in 2014 een alternatieve financieringsstroom op gang te hebben gebracht van 10% van de begroting. In 2012 was dit percentage 5,3%. Het plan dat hieraan ten grondslag ligt wordt verder uitgewerkt in 2013 en 2014. De jaarrekening 2012 staat vanaf 15 april 2013 op de website www.vmca.nl . De VMCA en Stichting De Hoek
De VMCA maakt onderdeel uit van Stichting De Hoek, de stichting die de gezamenlijke ruimtes beheert in Gebouw De Hoek. De VMCA is samen met Rode Kruis afdeling Almere, Stichting Abri en de SOGA gehuisvest in Gebouw De Hoek. De VMCA voert het secretariaat van de stichting en coördineert de financiële en facilitaire zaken. De stichting heeft in 2012 vier maal vergaderd.
Om alle medewerkers toe te rusten om op een eigentijdse manier te kunnen werken hebben zij een meerdaagse training gevolgd in het kader van Welzijn Nieuwe Stijl. Daarnaast is er een workshop ‘innovatief werken’ aangeboden en is er een themabijeenkomst ‘wijkgericht werken’ georganiseerd. De directie en de ondernemingsraad hebben een gezamenlijke workshop gevolgd in het kader van visievorming en het stellen van doelen ten aanzien van de OR. De samenwerking met de ondernemingsraad wordt door de directie als constructief ervaren. Financiering
De VMCA heeft een belangrijke subsidierelatie met de gemeente Almere. Volgens de methodiek Resultaatgestuurde Subsidieverlening (RSV) maken gemeente Almere en VMCA afspraken over de resultaten die de VMCA dient te behalen en welke financiering hierbij past. De VMCA geeft hierbij aan hoe zij deze resultaten denkt te bereiken.
Jaarverslag 2012 VMCA Almere
10
Jaarverslag 2012 VMCA Almere
11
Hoofdstuk 3 Meer Almeerders doen vrijwilligerswerk
Promotieteam
Het VMCA-promotieteam bestaat uit 8 vrijwilligers en heeft tot doel de bekendheid van de VMCA en haar activiteiten te vergroten. Het team verstrekt informatie over vrijwilligerswerk en ondersteuning aan mantelzorgers en werft vrijwilligers voor zowel de projecten van de VMCA als voor andere organisaties. In 2012 is het promotieteam aanwezig geweest bij 20 evenementen en/of andere activiteiten, zoals het Havenfestival, Digibeurs Flevoziekenhuis, Banenbeurs 036 en de Almeerdaagse. In de wintermaanden zijn de Nieuwe Bibliotheek en de Landgoedwinkel op De Kemphaan tweewekelijks bezocht. PR-team Inzet PR-team bij markten/manifestaties
2012
2011
20
15
e.d.
De website heeft iets minder bezoekers getrokken dan vorig jaar. Mogelijk kan dit verklaard worden door de start van de aparte website voor de Vrijwilligersacademie, waardoor de bezoekers voor deskundigheidsbevordering op een eigen website kunnen kijken. Wel hebben de bezoekers meer pagina’s bekeken op de website (aantal hits). In 2012 is gestart met de ontwikkeling van een nieuwe website die in maart 2013 online gaat. Gemiddeld aantal bezoekers per
2012
2011
5.340
7.148
maand Gemiddeld aantal hits per maand
Er zijn drie wijkgerichte oriëntatiebijeenkomsten aangeboden met het doel om nieuwe vrijwilligers te werven, waarbij in totaal 20 mensen aanwezig waren. Hiervoor is breed geworven (via kranten, social media, Vrijwilligersacademie, enz.). Vrijwilligers Vacaturebank
2012
2011
Totaal aantal aangeboden vacatures
699
637
Totaal aantal bezoekers
201
224
181
193
Almere Stad
Website
Website www.vmca.nl
De huidige locatie van de VVB in Almere Haven (Kerkgracht) wordt onvoldoende bezocht, waardoor er is gezocht naar een meer zichtbare locatie in Almere Haven. Dit heeft geresulteerd in de concrete wijziging om vanaf januari 2013 de Vacaturebank in de bibliotheek in Almere Haven te laten plaatsvinden. Er lopen daar veel mensen ‘in en uit’ en daardoor worden de zichtbaarheid en de laagdrempeligheid van de VVB vergroot.
326.368
272.096
Vrijwilligers Vacaturebank (VVB)
Er blijkt nog steeds behoefte aan een ´fysieke´ vacaturebank voor potentiële vrijwilligers, naast de digitale versie. Het aantal fysieke bezoekers is vrijwel gelijk gebleven ten opzichte van 2011. Het aantal bekeken digitale vacatures is opnieuw gestegen, evenals het aantal abonnees op de Vacatureservice (via mail toesturen van nieuwe vacatures). Het aantal kwetsbare burgers dat op zoek is naar een zinvolle invulling van hun leven en dat daarbij ondersteuning nodig heeft is toegenomen.
20
Almere Haven Totaal aantal digitaal bekeken vacatures Aantal abonnees Vacatureservice
393.435 217
25 370.384 171
FreeFlex
Binnen FreeFlex is het aantal bemiddelingen van vrijwilligers die reageren op kortdurende vrijwilligersklussen opnieuw toegenomen. Dit is vooral te danken aan het feit dat het aantal bedrijven dat de hulp van de VMCA inschakelt bij het vinden van klussen in het kader van Maatschappelijk Betrokken Ondernemen is gegroeid. De interesse van bedrijven in kortdurende vrijwilligersklussen bij maatschappelijke organisaties blijft onverminderd actueel. Nieuw in dat kader is het feit dat de VMCA dit jaar op verzoek van Athlon Carlease deel heeft genomen aan en actief heeft geworven voor een informatiemarkt over vrijwilligerswerk voor de werknemers van Athlon Carlease. Dit past helemaal in de nieuwe koers die de VMCA wil varen. In de veranderende maatschappij zijn steeds meer bedrijven ervan overtuigd dat het doen van vrijwilligerswerk een belangrijke aanvulling kan zijn voor hun medewerkers. Dat blijkt ook uit de intensieve contacten die er geweest zijn met de Rabobank (Coöperatiedag) en met Leaseplanbank over het bemiddelen van medewerkers naar vrijwilligerswerk. Het gaat bij alle bovengenoemde bedrijven om grote aantallen medewerkers.
Jaarverslag 2012 VMCA Almere
12
De VMCA is in 2012 weer betrokken geweest bij het organiseren van de Beursvloer Almere, een evenement waar vraag en aanbod van maatschappelijke organisaties en bedrijfsleven bij elkaar gebracht worden. In 2012 is verder duidelijk geworden dat er een lichte toename is van het aantal aanmeldingen van mensen die door de economische crisis hun baan zijn kwijtgeraakt, waaronder een aantal hoogopgeleiden. Zij willen hun kennis en deskundigheid graag blijvend inzetten voor de maatschappij door het doen van (kortdurend) vrijwilligerswerk. Zij doen hierbij een beroep op de deskundigheid en het netwerk van de VMCA om contacten te leggen met de vrijwilligersorganisaties. FreeFlex Totaal aantal klus-
2012
2011
66
94
528
485
sen*
een aantal deelnemers en vertegenwoordigers van organisaties waarbij zij geplaatst zijn. In 2012 zijn er gesprekken geweest met de gemeente Almere, waarin vanuit de samenwerkingspartners de behoefte tot nauwere samenwerking tussen de projecten Talent in de Buurt en Be my Friend is uitgesproken, ook gezien de overlappende doelstelling van beide samenwerkingsprojecten. Besloten is om per 1 januari 2013 beide projecten samen te voegen tot één project ‘Maatwerk’, waardoor nauwere samenwerking en efficiency mogelijk is. De VMCA zal de trekkersrol van de stuurgroep en de werkgroep van ‘Maatwerk’ op zich nemen. Talent in de Buurt
2012
2011
Aantal aanmeldin-
59
19
41
11
62
17
gen Aantal bemiddelin-
Totaal aantal vrijwilligers
gen naar vrijwilligerswerk
Totaal aantal be-
528
509
middelingen - waarvan
Totaal aantal in traject
392
340
werknemers van
Aantal afgesloten
49
trajecten
bedrijven *per klus kunnen meerdere vrijwilligers gevraagd worden.
Talent in de Buurt
Talent in de Buurt is een samenwerkingsverband van VMCA, MEE, Triade en De Schoor en heeft als doel kwetsbare burgers te ondersteunen bij het vinden van passende (vrijwilligers)activiteiten, bij voorkeur in de eigen buurt. Steeds meer mensen hebben behoefte aan ondersteuning bij het vinden van passend vrijwilligerswerk. Het aantal aanmeldingen is fors toegenomen in 2012. Een aantal mensen dat instroomt in Talent in de Buurt heeft veelal blijvende begeleiding nodig bij de uitvoering van het vrijwilligerswerk. Dat laatste blijkt soms lastig te realiseren, vooral van de kant van de (vrijwilligers)organisaties, die soms onvoldoende tijd kunnen vrijmaken om deze gewenste begeleiding vorm te geven. Hoe vorm te geven aan de structurele begeleiding voor deze groep mensen blijft een aandachtspunt. De PR-activiteiten voor Talent in de Buurt zijn in 2012 uitgebreid, o.a. door het houden van interviews van bemiddelde klanten. Deze interviews zijn verspreid via de plaatselijke media. Ook zijn de voorbereidingen getroffen om in 2013 een effectmeting uit te voeren aan de hand van gesprekken met
Jaarverslag 2012 VMCA Almere
Divers Talent
Divers Talent begeleidt mensen die een steuntje in de rug nodig hebben naar passende vrijwilligersactiviteiten. Divers Talent is voortgekomen uit de verbreding van Kleurrijk Talent. Omdat het bieden van ondersteuning aan een specifieke groep niet meer past bij de huidige ontwikkelingen, is ervoor gekozen Kleurrijk Talent om te vormen tot Divers Talent, waarbij alle burgers die extra ondersteuning nodig hebben deze ondersteuning kunnen krijgen bij de bemiddeling naar vrijwilligerswerk. In 2012 meldden zich meer mensen bij de VMCA voor ondersteuning bij het zoeken naar vrijwilligerswerk. Opvallend is dat er meer mensen via het UWV werden verwezen. Voor een deel van de klanten bestaat de begeleiding vooral uit het helpen vinden van een passende vrijwilligersklus en het leggen van het eerste contact met de organisatie, bij andere klanten is langduriger en intensievere begeleiding nodig. Divers Talent
2012
Aantal aanmeldingen
72
Aantal ingestroomd na intake
53
Aantal bemiddelingen naar
44
vrijwilligerswerk
13
Aandacht voor Elkaar / ‘WWB meets WMO’
Het doel van Aandacht voor Elkaar (voorheen ‘WWB meets WMO’) is tweeledig: enerzijds het verhogen van de participatie van uitkeringsgerechtigden en NUG’ers (niet uitkeringsgerechtigden), anderzijds het tegengaan van eenzaamheid onder ouderen en het voorzien in de hulpvraag van andere zorgbehoevenden binnen de doelgroep WMO. In 2012 zijn er twee groepen gestart: de eerste groep voor deelnemers uit Stad Oost, de tweede groep Almere breed. Groep 1 Na twee voorlichtingsbijeenkomsten zijn er 14 intakes gevoerd (8 door VMCA, 6 door consulent Activeringscentrum), waarna 11 mensen zijn ingestroomd in het project. Deze 11 mensen hebben de training Empowerment en Vakgerichte zorgtraining van VMCA allen succesvol afgerond. Van deze deelnemers zijn er 8 daadwerkelijk met vrijwilligerswerk begonnen. Doordat de uitvoering van dit pilotproject verdeeld was over diverse partijen, leverde dit nogal wat inefficiëntie op, wat gedeeltelijk is verbeterd in de uitvoering van de tweede groep. Groep 2 De tweede training is opengesteld voor mensen vanuit heel Almere. Er zijn vooral veel deelneemsters via het Activeringscentrum ingestroomd. Bij ongeveer de helft van de groep is de Nederlandse taal een aandachtspunt: zij spreken de Nederlandse taal onvoldoende om één-op-één bij (kwetsbare) hulpvragers te worden ingezet. Aan het begin van de Vakgerichte training van de VMCA zijn 3 nieuwe deelnemers ingestroomd, zij hadden al een Empowermenttraining gevolgd of zijn werkzaam geweest in de zorg. De training van deze tweede groep wordt in 2013 afgerond en geëvalueerd.
Aandacht voor Elkaar
2012
(WWB meets WMO) 2
Aantal voorlichtingsbijeenkomsten Aantal deelnemers voorlich-
32
tingsbijeenkomsten Aantal intakes potentiële
14
deelnemers Aantal ingestroomd in project
27
Aantal deelnemers getraind
27
door VMCA 8
Aantal bemiddeld
Overig
Naast de genoemde activiteiten zijn ook de eerder genoemde PR-activiteiten van groot belang om meer Almeerders vrijwilligerswerk te laten doen. Daarnaast heeft de VMCA, samen met Mooi Zo Goed Zo, ook een actieve inzet in de promotie en uitvoering van NL Doet. Ook zijn de contacten met Hogeschool Windesheim Flevoland verder gelegd om meer studenten in het kader van hun stages vrijwilligerswerk te laten doen. De VMCA heeft ook zitting in de Werk Advies Commissie van Windesheim Flevoland. Tenslotte zijn ook meer groepsvoorlichtingen gegeven over vrijwilligerswerk dan het jaar ervoor. Groepsvoorlichtingen
2012
2011
vrijwilligerswerk Aantal gegeven groepsvoor-
11
lichtingen over vrijwilligerswerk
Jaarverslag 2012 VMCA Almere
6
14
Hoofdstuk 4 De VMCA versterkt en ontwikkelt het vrijwilligerswerk in Almere Informatie en advies
Ondersteuning aan organisaties die werken met
Het totaal aantal vragen om informatie, advies en ondersteuning vanuit organisaties lijkt in 2012 te zijn verminderd, wat echter vooral te verklaren is door een andere manier van tellen/registreren (geen registratie meer van alle (beknopte) email- en telefooncontacten). De VMCA beschikt over een enorm netwerk aan organisaties die ons inmiddels goed weten te vinden. Dit gebeurt via persoonlijke contacten en in toenemende name via email en telefoon.
vrijwilligers
Met nieuwe organisaties wordt altijd persoonlijk contact opgenomen, als ook met organisaties die openstaan voor werknemersvrijwilligerswerk (van bedrijven in het kader van Maatschappelijk Betrokken Ondernemen) en bestaande organisaties die aangeven graag een persoonlijke afspraak te willen maken. De meeste vragen van organisaties betreffen flexibilisering, vrijwilligersbeleid en dan met name ondersteuning bij het werven van vrijwilligers, vrijwilligersverzekering en vrijwilligerswerk voor speciale doelgroepen. Via de Nieuwsbrief Vrijwilligerswerk, die in 2012 drie keer is verspreid, worden alle bij de VMCA ingeschreven organisaties op de hoogte gehouden van landelijke en lokale ontwikkelingen en belangrijke regelgeving op het gebied van vrijwilligerswerk. Daarnaast worden organisaties ook via de website op de hoogte gebracht van actuele ontwikkelingen en kunnen ze informatie vinden. De huidige ontwikkeling van een nieuwe website, die nog meer vanuit de gebruiker wordt opgezet, zal het voor organisaties (en individuen) nog makkelijker maken specifieke informatie laagdrempelig te vinden. Informatie, advies en ondersteunings-
2012
2011
107
176
296
415
functie Aantal unieke organisaties info/advies/ ondersteuning gegeven Totaal aantal contacten met organisaties Aantal nieuwsbrieven
Jaarverslag 2012 VMCA Almere
3
Naast de reeds genoemde informatie- en adviesfunctie, van waaruit ondersteuning geboden wordt aan (vrijwilligers)organisaties, is de VMCA vertegenwoordigd in veel netwerken en overlegstructuren. Landelijk is de VMCA vertegenwoordiger vanuit het provinciale overleg van vrijwilligerscentrales in het NOV, heeft de VMCA in 2012 de trekkersrol overgenomen van CMO Flevoland voor het overleg van provinciale vrijwilligerscentrales/-steunpunten, heeft de VMCA zitting in de Werk Advies Commissie van Windesheim Flevoland, de regiegroep van Taal voor het Leven, de werkgroep voor het organiseren van de Beursvloer, enz. Binnen deze overlegstructuren stimuleert de VMCA de samenwerking tussen organisaties. Daarnaast heeft de VMCA de trekkersrol van het Samenwerkingsverband Almeers Vrijwilligerswerk (SAV). Samenwerkingsverband Almeers Vrijwilligerswerk (SAV)
Het Samenwerkingsverband Almeers Vrijwilligerswerk (SAV) is in 2011 ontstaan en bestaat uit 26 maatschappelijke organisaties die zich willen inzetten om het vrijwilligerswerk in Almere een positieve impuls te geven. De VMCA vervult als kenniscentrum op het gebied van vrijwilligerswerk een centrale, faciliterende rol binnen het samenwerkingsverband en is het aanspreekpunt voor belanghebbenden. Vanuit de wens van het SAV om scholing/deskundigheidsbevordering van vrijwilligers te stimuleren en hierin meer samen te werken is begin 2012 gestart met de Vrijwilligersacademie Almere. Alle SAV-partners (en partners daarbuiten) zijn betrokken bij de invulling van het scholingsaanbod. In september jl. zijn alle SAV-partners (en partners daarbuiten) uitgenodigd voor een succesvolle netwerkbijeenkomst met als thema ‘Samenwerken in vrijwilligerswerk’, waarbij aan dialoogtafels is gesproken over diverse subthema’s. De bijeenkomst werd bijgewoond door 41 personen en is als zeer zinvol ervaren.
15
“Je kunt hier echt jezelf zijn, alle grenzen vallen weg” Alem, vrijwilligster De Vrolijkheid
De VMCA bemiddelt voor veel maatschappelijke organisaties in Almere vrijwilligers. De Vrolijkheid in AZC Almere is een van die organisaties. Tijdens een bezoek aan De Vrolijkheid praten we met Alem. Zij is vrijwilligerster en verzorgt de catering. Zij vertelt ons hoe ze in contact is gekomen met De Vrolijkheid en hoe zij het vrijwilligerswerk hier ervaart.
“Ik vind het hier erg fijn. Mensen waarderen wat je doet. We proberen ook altijd te variëren met ingrediënten en verschillenden maaltijden uit diverse landen. Dat is af en toe heel verrassend en je merkt ook dat mensen dat spannend vinden. Ik vind het werken hier erg leuk. Je kunt jezelf zijn. Mensen kijken niet wie je bent en waar je vandaan komt. Dit overschrijdt alle grenzen.”
Bekijk video op www.VmcaAlmere.nl/vrolijkheid
Of scan de QR code op uw smart phone of tablet
Jaarverslag 2012 VMCA Almere
16
Hoofdstuk 5 Scholing van vrijwilligers via de Vrijwilligersacademie Almere Vrijwilligersacademie Almere
Actief in Bestuur
Begin 2012 is de Vrijwilligersacademie Almere van start gegaan, een initiatief van het Samenwerkingsverband Almeers Vrijwilligerswerk (SAV). De VMCA heeft de trekkersrol en coördinatie voor haar rekening genomen. De Vrijwilligersacademie brengt vraag en aanbod van scholing van vrijwilligers samen. Persoonlijke ontwikkeling kan vrijwilligerswerk immers nog aantrekkelijker maken. In juni 2012 is de Vrijwilligersacademie Almere officieel geopend door burgemeester Jorritsma bij Hogeschool Windesheim Flevoland, gevolgd door een actief workshopprogramma, uitgevoerd door met name SAVpartners.
In 2012 zijn er twee cursussen ‘Actief in Bestuur’ verzorgd. Voor de eerste cursus in het voorjaar was zoveel belangstelling, dat een aantal mensen op een reservelijst geplaatst werd en er besloten is om de cursus in het najaar nogmaals aan te bieden. In 2012 zijn er totaal 26 mensen gestart met de cursus en 23 van hen hebben de cursus met een certificaat afgesloten. De 3 anderen zijn door omstandigheden gestopt.
In het achterliggende jaar is de website van de academie gelanceerd en verder uitgebouwd. Daarnaast is geïnvesteerd in het bekend maken van de academie bij zowel organisaties als individuele vrijwilligers. Dit zal in 2013 verder geïntensiveerd worden. Met de SAV-partners zijn persoonlijke gesprekken gevoerd om de opleidingsbehoeften boven tafel te krijgen. Daarnaast is een digitaal behoefteonderzoek uitgezet onder Almeerse organisaties. Op basis van de uitkomsten is het aanbod aangepast. Het opleidingsaanbod is in de loop van het jaar verder uitgebreid en biedt meer diversiteit. Eind 2012 zijn afspraken gemaakt met enkele studenten Maatschappelijk Werk en Dienstverlening van Windesheim over het uitvoeren van een onderzoeksopdracht voor de Vrijwilligersacademie in het kader van een Co-makership in 2013. Vrijwilligersacademie
2012
Aantal aangeboden workshops/trainingen
65
- waarvan georganiseerd door/via VMCA
14
- waarvan georganiseerd door anderen
51
Aantal deelnemers
297
- bij aanbod VMCA
72
- bij aanbod externen
Jaarverslag 2012 VMCA Almere
225
Actief in Bestuur
2012
2011
27
31
Aantal intakes bestuurskandidaten
27
18
Aantal bestuurskandidaten gestart met
26
15
23
13
42
40
Nieuwe bestuurders Aantal aanmeldingen bestuurskandidaten
cursus Aantal bestuurskandidaten cursus afgerond Aantal bestuursvacatures
17
Hoofdstuk 6 De maatschappelijke stage in Almere Tijdens de maatschappelijke stage leren scholieren van het Voorgezet Onderwijs om zich belangeloos in te zetten voor een ander. De maatschappelijke stage heeft als doel om jongeren te betrekken bij het vrijwilligerswerk. Na vijf jaar Maatschappelijke Stage in Almere zijn wij trots. De gemeente, scholen en maatschappelijke organisaties hebben heldere samenwerkingsafspraken gemaakt. Organisaties zijn enthousiast over de inzet van jongeren. Ook de jongeren zelf vinden het doen van een maatschappelijke stage een interessant onderdeel van hun schoolcurriculum. Op de website www.MaSalmere.nl staan video’s waarin jongeren enthousiast over hun ervaringen vertellen. Door het groeiend aantal scholieren, mentoren en stagebieders is ook in 2012 intensief gebruik gemaakt van de dienstverlening via www.MaSalmere.nl . 86% van de Almeerse VO-scholen hebben 3.562 leerlingen via de website bemiddeld. Dit is een groei van maar liefst 63% ten opzichte van 2011. Via de nieuwsbrief, die twee keer is uitgekomen in 2012, zijn alle betrokkenen op de hoogte gehouden van successen en ontwikkelingen van de maatschappelijke stage in Almere. Naast het ondersteunen van vrijwilligersorganisaties bij het ontvangen, begeleiden en behouden van deze jongeren, lag de focus het afgelopen jaar op de verbinding en samenwerking tussen scholen en stagebieders. Met positief resultaat. Want ondanks de stijging van het aantal scholieren, vacatures en bemiddelingen, is er ook dit jaar een afname in de persoonlijke contacten met stagebiedende organisaties zichtbaar. Om de kwaliteit van de maatschappelijke stage te behouden en te vergroten zijn trainingen gegeven aan stagebieders.
Ondanks de uitspraak van het huidige kabinet dat de maatschappelijke stage in 2015 gaat verdwijnen, blijft de VMCA zich inzetten voor de toeleiding van jongeren naar het vrijwilligerswerk. Wij zetten de lessen van Maatschappelijke Stage in voor jongerenparticipatie in brede zin, met als doel dat organisaties steeds meer én andere vrijwilligers werven én behouden. Stagecoach
De inzet van de stagecoaches is afgenomen. Toch is het een belangrijk aanbod voor (kleine) organisaties om hen ‘over de streep te trekken’ om maatschappelijke stagiaires in te zetten. Vaak blijkt dan uiteindelijk de inzet toch niet nodig omdat de organisaties zelf de begeleiding vorm kunnen geven. Maatschappelijke Stage
2012
2011
Persoonlijke contacten/vergaderingen 14
VO-school gesprek individueel
14
3
8
netwerkbijeenkomsten
22
25
vervolgcontacten organisaties
19
groepsvoorlichting bij VO-scholen
Registratie op www.MaSalmere.nl 301
343
1.010
2.449
aantal stagebieders aantal MaS-plekken totaal
14
14
3.562
2.184
aantal deelnemende scholen totaal aantal bemiddelingen van leerlingen Stagecoach aantal coaches
2
3
aantal inzetten van coaches bij klussen
1
4
De advisering van de scholen is in 2012 veranderd ten opzichte van 2011. De individuele contacten zijn gelijk gebleven, terwijl de deskundigheidsbevordering en voorlichting zijn afgenomen. Bij de deelnemende scholen en organisaties is er voldoende ervaring en expertise opgedaan om steeds meer op eigen kracht de maatschappelijke stage vorm te geven. Ook de lesbrief die dit jaar is ontwikkeld draagt hiertoe bij. Daarnaast is een studiemiddag georganiseerd voor de VO-scholen over kwaliteit en maatschappelijke stage.
Jaarverslag 2012 VMCA Almere
18
Hoofdstuk 7 Ontwikkeling van Almeerse kinderen en jongeren Almere is een jonge stad, 28% van de inwoners is jonger dan 20 jaar. De VMCA heeft zich in 2012 op verschillende manieren ingezet om in een vroeg stadium te voorkomen (preventief) dat de ontwikkeling van kinderen en jongeren in de knel komt.
Mentorproject ‘Matching Talents’ Aantal ingestroomd
82
78
Aantal jongeren gekoppeld
78
76
Aantal jongeren uitgestroomd
92
55
Waarvan succesvol:
77
47
Doorverwezen
6
3
Tussentijds gestopt (bijv. door niet
9
5
66
85
doelstellingen behaald
Almeerse jongeren kunnen in zichzelf investeren met een vrijwillige persoonlijke coach via Matching Talents, met als doel schooluitval te voorkomen en/of een startkwalificatie te behalen. Jongeren kunnen verschillende leervragen neerleggen bij een Matching Talents coach: • hoe raak ik lekker in mijn vel (zelfvertrouwen, sterke punten) • hoe voer ik mijn taken goed uit (planning, prioriteiten, samenwerken) • hoe verbeter ik mijn toekomstperspectief (stage, studiekeuze, solliciteren)
nakomen afspraken etc). Aantal koppels per 31-12 Totaal aantal koppels in 2012
160
Vrijwilligers/coaches 106
99
Aantal vrijwilligers per 31-12
85
80
Aantal nieuwe vrijwilligers
26
33
Aantal gestopte vrijwilligers
21
19
Percentage allochtone vrijwilligers
23
Totaal aantal vrijwilligers
In 2012 zijn er meer aanmeldingen via Almeerse jeugdinstanties gedaan. Omdat het slagingspercentage van gestuurde jongeren lager ligt, richt onze inspanning zich nu op veranderingen binnen de voorbereiding van onze coaches.
Jaarverslag 2012 VMCA Almere
2011
Jongeren
Matching Talents
In opdracht van het Oranje Fonds is onderzoek gedaan naar de effecten van het ‘Stimuleringsprogramma Mentorprojecten’. De Rijksuniversiteit Groningen en het Instituut voor integratie en sociale weerbaarheid (ISW) hebben dit onderzoek uitgevoerd. Uit dit onderzoek blijkt dat de effecten van mentoring door vrijwilligers positief zijn. Het hebben van een mentor vergroot het zelfvertrouwen en de leervaardigheden van de jongeren. Door de begeleiding van de mentor zitten jongeren beter in hun vel en weten ze de weg naar school gemakkelijker te vinden. Ook hun sociale vaardigheden en hun sociale netwerk verbeteren gedurende het mentortraject. De jongeren durven beter voor zichzelf op te komen en leggen sneller contact met anderen. Daarnaast weten ze
2012
beter aanspraak te doen op familie, vrienden, klasgenoten en leerkrachten bij ramp en tegenspoed. Het mentorproject Matching Talents is opgezet in het kader van het Stimuleringsprogramma Mentorprojecten en heeft meegewerkt aan dit onderzoek.
19
Het aantal gekoppelde jongeren blijft onverminderd hoog. Dit vergroot het belang van de inzet van vrijwilligers in de coördinatie. Helaas hebben beide coördinatievrijwilligers hun taken neergelegd, waardoor er naarstig wordt gezocht naar nieuwe coördinatievrijwilligers. Coach4you
Coach4you is een preventief mentorproject van het Gilde dat zich richt op leerlingen die moeite hebben om de overstap van de basisschool naar het voortgezet onderwijs te maken. Om deze overstap op een goede manier mogelijk te maken, levert het project Coach4you vrijwillige coaches die zowel de leerling als de ouders ondersteunen. Het is de bedoeling dat de ouders leren de taken van de coach over te nemen, zodat de coach zichzelf overbodig maakt. De coach is doorgaans een hoogopgeleide vrijwilliger. Binnen Coach4you is het aantal koppels met 8 koppels stabiel gebleven ten opzichte van 2011. Eén van de (vrijwillige) coördinatoren heeft tevens zitting in de landelijke stuurgroep van Coach4you, met als aandachtgebied kwaliteit. Gilde Coach4you
2012
2011
Aantal vrijwilligers Coach4you per 31-12
8
7
Aantal nieuwe (geaccepteerde) aanvra-
8
7
8
8
gers Coach4you Aantal koppels Coach4you
Ondersteuning aan jonge mantelzorgers
Jonge mantelzorgers (jozzers) zijn kinderen, tieners en jongeren van 4 - 24 jaar met een kwetsbaarheid én met veel kracht. Zij groeien op in een gezin waarin een broer, zus, moeder of vader een ziekte of beperking heeft. Voor veel jozzers is dit de normaalste zaak van de wereld; zij weten vaak niet beter. Echter, hoe zorgt een jozzer er op een dergelijke jonge leeftijd voor dat hij/zij niet overbelast raakt en kind kan zijn? Veel kinderen dragen op heel jonge leeftijd al (te) veel verantwoordelijkheid voor de situatie thuis en komen weinig aan hun eigen behoeften toe. Door middel van activiteiten komen de consulenten in contact met de jonge mantelzorgers (en hun ouders) en leren hen kennen. Ook bieden de activiteiten de jonge mantelzorgers de gelegenheid elkaar te ontmoeten, te ontspannen en even los te komen van de zorg in of om de thuissituatie.
doorverwezen naar andere instanties. De ondersteuning is op maat, op basis van individuele behoefte. In de afgelopen jaren is de vraag naar individuele ondersteuning toegenomen. Men weet de consulenten jonge mantelzorg steeds vaker te vinden voor individuele vragen en/of ondersteuning. Zij krijgen in toenemende mate te maken met een zorgsituatie waar meer speelt dan alleen een mantelzorgvraag, de zogenaamde multi-probleemgezinnen. Deze problemen hebben directe invloed op de jonge mantelzorger. Het aantal individuele verzoeken om ondersteuning wordt zo groot dat de VMCA besloten heeft een proef te doen met een één-op-één koppeling van een jozzer met een vrijwillige coach. Zij ontmoeten elkaar elke week, ondernemen een activiteit en bespreken wat er speelt in het leven van de jozzer. De jozzer vindt steun bij de coach, krijgt inzicht in zijn/haar eigen situatie en leert hoe daarmee om te gaan. In het kader van de Zomerschool van het Oranje Fonds is er een projectplan ontwikkeld. In 2013 wordt dit plan verder uitgewerkt en wordt gezocht naar subsidie. Samenwerking met andere organisaties blijft een must om de juiste ondersteuning te kunnen bieden aan de jozzers. In 2012 is contact gelegd met Bureau Jeugdzorg over de mogelijkheden tot samenwerking. Ook wordt regelmatig samengewerkt met onder andere de Zorggroep Almere, het Jeugdsport- en Jeugdcultuurfonds, Stichting ‘Op me Eigen’, scholen en de integrale netwerken. De VMCA is een voorloper op het gebied van aanbod voor jonge mantelzorgers. Veel collega’s uit het land benaderen ons over onze ervaringen en werkwijze. Jonge Mantelzorgers Activiteiten Jonge Mantelzorgers Totaal aantal individuele trajecten jonge
2012
2011
375
390
21
10
231
187
mantelzorgers Aantal ingeschreven jonge mantelzorgers
Er is een continue signalering van hulpbehoefte en waar nodig kan extra ondersteuning geboden worden en/of een begeleidingstraject uitgezet worden. Daar waar nodig wordt
Jaarverslag 2012 VMCA Almere
20
Enquête jonge mantelzorgers
In november 2012 is een enquête gehouden onder jonge mantelzorgers (jozzers). Het doel van deze enquête was inzicht verkrijgen in de waardering van het huidige aanbod en in wenselijk toekomstig aanbod. De enquête is ingevuld door 44 jozzers in de leeftijd van 4 t/m 25 jaar. Uit de enquête blijkt dat het aanbod van de VMCA zeer gewaardeerd wordt en een gemiddelde score van 8,7 krijgt. De jozzers hebben op specifieke onderdelen kunnen aangeven hoe zij deze waarderen. Door deze enquête is een goed beeld ontstaan welke activiteiten worden gewaardeerd en welke gemist.
Wensen voor nieuw aanbod zijn: • Maatjesproject: 42 % van de respondenten geeft aan behoefte te hebben aan een maatje. • Themabijeenkomsten: 52% van de respondenten geeft aan interesse te hebben in een themabijeenkomst, met onderwerpen als ‘Sterk in je schoenen staan’, ‘Grenzen stellen’ en ‘Tijd voor jezelf’. • Weekendje weg: 36 % geeft aan het leuk te vinden om een keer een weekendje of weekje weg te gaan in Nederland of het buitenland. Uiteraard probeert de VMCA de wensen van de jonge mantelzorgers te honoreren. De VMCA zoekt hiervoor actief naar sponsoring en fondsen.
Jaarverslag 2012 VMCA Almere
21
Hoofdstuk 8 Zinvolle vrijwilligersactiviteiten
Taalcoaches
Het project Taalcoaches is volgens plan medio 2012 na drie jaar beëindigd, waardoor de nadruk in dit jaar vooral lag op eindgesprekken, evaluaties en afsluiting van het project. Uit de evaluaties blijkt de inburgeraar tevreden met het project en tevreden met zijn/haar coach. De inburgeraar heeft veel nieuwe woorden geleerd en durft meer Nederlands te spreken. Tevens wordt er bij de ontmoetingen vaak over de Nederlandse maatschappij en cultuurverschillen gesproken. Het blijft vaak niet bij taallessen alleen. Veel vrijwilligers staan hun taalmaatje met raad en daad terzijde en proberen uiteenlopende vragen te beantwoorden en problemen op te lossen. Hierbij moet gedacht worden aan het telefonisch contact opnemen met instanties zoals belastingdienst en gemeente, het aanvragen en invullen van formulieren, het bespreken van vraagstukken aangaande de kinderen, enz. Vrijwilligers noemen in veel gevallen de voldoening die ze uit de contacten halen. Ze merken dat hun inzet gewaardeerd wordt en zien de vorderingen die hun taalmaatje maakt. Ze geven aan het interessant te vinden iets over andere culturen te leren en vinden het bijna unaniem jammer dat het project is gestopt. Contacten die voortijdig werden afgebroken, waren vaak te wijten aan gezondheidsproblemen van de inburgeraar en soms door desinteresse of te weinig tijd.
Gilde
2012
2011
113
91
60
46
120
107
20
17
Aantal aanvragers Admin. adviezen
210
162
Aantal verrichtingen Admin. adviezen
460
530
50
60
7
5
Aantal aanbieders per 31-12 Aantal vrijwilligers SamenSpraak per 31-12 Aantal deelnemers SamenSpraak per 31-12 Aantal vrijwilligers Admin. adviezen per 31-12
Aantal ‘vaste’ aanvragers Admin. adviezen (herhaaldelijke contacten) Aantal vrijwilligers Computerhulp per 31-12 Aantal aanvragers Computerhulp
75
111
Aantal verrichtingen Computerhulp
86
109
Aantal vrijwilligers Wandelingen
8
Aantal deelnemers Wandelingen
725
8 610
Aantal vrijwilligers Voorlezen per 31-12
8
8
Aantal vrijwilligers Coach4you per 31-12
8
7
Aantal nieuwe (geaccepteerde)
8
7
Aantal koppels Coach4you
8
8
Aantal vrijwilligers correctiehulp
2
aanvragers Coach4you
Nederlands (hulp bij studie)
Gilde
Aantal aanvragers correctiehulp
Binnen het Gilde blijft het aantal deelnemers aan SamenSpraak (conversatie Nederlands voor anderstaligen) stijgen. Binnen SamenSpraak zal de focus blijven liggen op het werven van nieuwe vrijwilligers en het beheersbaar houden van het project. De coördinatie van SamenSpraak ligt in handen van vrijwilligers. Het aantal deelnemers aan de wandelingen is ook gestegen. Bij computerhulp is er sprake van een lichte daling in verrichtingen; dit heeft te maken met continuïteitsmoeilijkheden in de vrijwillige coördinatie, die inmiddels zijn opgelost. Ook op het gebied van de (financieel) administratieve adviezen is er een toename van het aantal aanvragen. Daarnaast blijft het aantal ‘vaste’ aanvragers (herhaaldelijke contacten) hoog. Het voorleesproject (een samenwerking met De Schoor) kent een stabiel aantal deelnemers. Het aantal vrijwilligers dat actief is binnen het Gilde is in 2012 met 24% gestegen.
Nederlands (hulp bij studie)
2
Overig
Naast bovengenoemde activiteiten dragen ook andere activiteiten, zoals de projecten in de informele zorg, de maatschappelijke stages, activiteiten vanuit informatie en advies en het inzetten van werknemers van bedrijven als vrijwilliger bij aan de doelstelling dat er voldoende zinvolle vrijwilligersactiviteiten en –projecten zijn.
Jaarverslag 2012 VMCA Almere
“We hebben heel veel gemeen, de VMCA heeft ons echt goed bij elkaar gebracht.” Karien, vrijwilligster VMCA
Karien is vrijwilligster bij een mevrouw met dementie, Puck. Tijdens
iets goeds voor iemand kan doen. Het vrijwilligerswerk heeft mij weer
ons gesprek vertelt ze openhartig over haar belevenissen en wat het
energie gegeven, ik zit weer lekker in mijn vel. Mijn gezin vindt het
vrijwilligster zijn met haar doet.
bovendien heel fijn om mij weer te zien stralen.”
“We praten over van alles, we hebben veel dingen gemeen en dat schept een band. Ik ga drie keer per week bij haar langs en help haar met eten. Dat vindt Puck fijn en het geeft mij een goed gevoel dat ik
Bekijk video op www.VmcaAlmere.nl/dementie
Of scan de QR code op uw smart phone of tablet
23
Hoofdstuk 9 Ondersteuning aan mantelzorgers
Het Steunpunt Mantelzorg heeft als doel de mantelzorgers in Almere zodanig te ondersteunen dat zij hun mantelzorgtaken met voldoening en zonder overbelasting kunnen uitvoeren. Deze ondersteuning wordt zowel individueel als groepsgewijs aangeboden. Het aanbod bestaat uit: • informatie en advies • groepsgewijze en individuele ondersteuning; • educatie en lotgenotencontact • ontspannende activiteiten, waarin ruimte is voor ontmoeting • I Cook 4 You • ondersteuning aan jonge mantelzorgers • belangenbehartiging
Voorlichting aan mantelzorgers
2012
2011
Themabijeenkomsten
30
32
Voorlichting op locatie
115
153
Presentaties aan organisaties
184
74
Wereldautismedag
Totaal aantal mantelzorgers
2012
2011
Totaal aantal mantelzorgers en ex-man-
1.369
1.237
Op 2 april is, op initiatief van de VMCA, voor het tweede jaar een autisme informatie markt georganiseerd. De autismemarkt is een samenwerking tussen VMCA, Autisme Informatie Centrum (AIC) en het Nautilus College en vond bij laatstgenoemde plaats. De autismemarkt is georganiseerd voor en door mensen met autisme en hun mantelzorgers. Vijftien verschillende organisaties gericht op onder andere onderwijs, vrije tijd en werk hebben zich gepresenteerd op de markt, talenten van mensen met autisme werden getoond en vragen konden worden gesteld. De markt is door circa 150 bezoekers bezocht.
telzorgers 199
214
- waarvan allochtone mantelzorgers
30
32
- waarvan jonge mantelzorgers
39
28
Aantal ex-mantelzorgers
91
72
Aantal nieuwe mantelzorgers
Totaal aantal contacten met mantelzor-
3.337
2.515
gers via activiteiten
Informatie en advies
De digitalisering van informatie voor mantelzorgers is dit jaar ontwikkeld. Op de VMCA-website kunnen mantelzorgers informatie over praktische zaken vinden. Mantelzorgers kunnen informatie raadplegen over wet- en regelgeving, (vrijwillige) hulp, hulpmiddelen en voorzieningen, vervangende zorg, wonen, financiën, vervoer, mantelzorg en werk, rechten, plichten, klachten, palliatieve zorg, tips bij mantelzorgtaken en vakantie en vrijetijdsbesteding. Hierbij is o.a. samenwerking gezocht met organisaties die een sociale kaart hebben voor burgers in Almere om de afstemming van informatievoorziening te verbeteren.
Autismecafé
Het autismecafé is de plek in Almere waar vraag en aanbod op het gebied van Autisme elkaar vinden en lotgenoten en mantelzorgers elkaar informeel kunnen ontmoeten. Het verzoek voor een dergelijk café is afkomstig van een aantal mantelzorgers. Voorheen werden zij verwezen naar het autismecafé in Lelystad omdat dit in Almere ontbrak. Aan de hand van een actueel thema wordt het autismecafé circa zes keer per jaar georganiseerd in samenwerking met het Autisme Informatie Centrum (AIC). Het autismecafé is toegankelijk voor alle geïnteresseerden. De bijeenkomsten zijn door 158 personen bezocht en vonden plaats in het Nautilus College. 2012
2011
Wereldautismedag
150
-
Autismecafé
158
-
Jaarverslag 2012 VMCA Almere
24
Groepsgewijze en individuele ondersteuning
De ondersteuning aan mantelzorgers vindt in toenemende mate groepsgewijs plaats om meer mantelzorgers te kunnen bereiken. Groepsgewijze ondersteuning vindt plaats in de vorm van gespreksgroepen, themabijeenkomsten en cursussen.
In landelijke onderzoeken wordt deze groep aangemerkt als de meest overbelaste groep mantelzorgers. Contacten met mantelzorgers via
Het Steunpunt Mantelzorg kent verschillende gespreksgroepen. Gespreksgroepen worden in toenemende mate georganiseerd vanuit een bepaald aandachtsgebied (niet aangeboren hersenletsel, dementie, GGZ of autisme). Mantelzorgers krijgen de gelegenheid andere mantelzorgers te ontmoeten en ervaringen met elkaar te delen. Tegelijkertijd ondersteunt en informeert de consulent de deelnemers waar nodig. De consulent is bij alle gespreksgroepen de gespreksleider. In 2012 is de gespreksgroep autisme opgezet. De behoefte voor deze gespreksgroep kwam vanuit mantelzorgers die de partnercursus autisme hadden gevolgd. Zij hadden de behoefte om, onder begeleiding, hun lotgenotencontact voort te zetten. De gespreksgroep vindt één keer per maand plaats en is voor alle mantelzorgers van iemand met autisme. De gespreksgroep mantelzorg algemeen is in het voorjaar gestopt, omdat de belangstelling hiervoor terug liep en er voldoende themagericht aanbod is. De gespreksgroep GGZ is gestopt aan het eind van het jaar omdat mantelzorgers met GGZ-problematiek meer behoefte hebben aan individuele ondersteuning. De individuele ondersteuning vindt plaats door de consulenten mantelzorg in de vorm van individuele trajectbegeleiding. De behoefte aan ondersteuning wordt in kaart gebracht zodat die op maat kan worden geboden. Opvallend is dat vooral mantelzorgers GGZ in verhouding tot andere mantelzorgers meer behoefte hebben aan individuele ondersteuning. Een reden hiervoor kan schaamte voor het ziektebeeld zijn. Men durft niet gemakkelijk over zijn/haar situatie naar buiten te treden.
Jaarverslag 2012 VMCA Almere
2011
Gespreksgroepen 6
64
66
42
- Gespreksgroep Dementie
96
120
- Gespreksgroep Autisme
38
-
5
44
Themabijeenkomsten
30
32
Eenmalige activiteiten totaal
38
59
- Gespreksgroep Mantelzorg
De themabijeenkomsten in 2012 waren: • ‘Communiceren met hulpverleners’: het doel van deze themabijeenkomst was inzicht krijgen in de rol en positie als mantelzorger binnen communicatie met de zorgvrager en hulpverleners. Daarnaast werden vaardigheden om goed te communiceren gepresenteerd en besproken. • ‘Rechten en plichten van mantelzorgers en zorgvragers’: het doel van deze bijeenkomst was (meer) inzicht krijgen in rechten van zorgvragers en mantelzorgers De themabijeenkomsten werden bezocht door 24 mantelzorgers.
2012
activiteiten
algemeen (gestopt in maart) - Gespreksgroep NAH (mantelzorgers en partners)
- Gespreksgroep GGZ (gestopt in februari)
Aantal individuele contacten
1.101
1.563
Educatie en lotgenotencontact
Mantelzorgers hebben verschillende rollen in de zorg om en voor mensen met een ziekte en/of een beperking. Zij zijn partners in de zorg, mensen met eigen vragen en behoeften aan steun én ‘gewoon’ partner, ouder, broer/zus, kind of vriend. De combinatie van alle rollen kost meestal veel energie; een belangrijke insteek van de cursussen die de VMCA biedt is het geven van handvatten aan deelnemers, zodat zij zichzelf op een gezonde manier staande kunnen houden. Cursussen die mantelzorgers hebben gevolgd zijn: • cursus GGZ voor familieleden • cursus in balans • cursus in balans voor werkende mantelzorgers • partnercursus autisme (in samenwerking met MEE) • cursus NAH (2 maal) De cursus GGZ voor familieleden en de cursus in balans voor werkende mantelzorgers waren beiden nieuw in 2012. Nieuw is ook, dat uit een aantal cursussen vriendenkringen zijn gevormd, zodat mantelzorgers ook na de cursus de mogelijkheid houden om elkaar regelmatig te ontmoeten en elkaar te ondersteunen.
25
Cursussen
Cursus in
2012
2012 unieke
2011 unieke
I Cook 4 You
mantelzor-
mantelzor-
gers
gers
Het project is bedoeld voor mantelzorgers in Almere die niet toekomen aan het bereiden van een gezonde, verantwoorde maaltijd vanwege overbelasting door mantelzorgtaken. Leerlingen van het Echnaton bereiden dagverse maaltijden voor mantelzorgers en brengen deze bij de mensen thuis. I Cook 4 You voorziet hiermee in betaalbare praktische ondersteuning voor één tot twee keer per week. Door praktijkervaring (het koken of bezorgen van de dagverse maaltijden) worden jongeren van 13 tot 15 jaar bewuster van mantelzorgsituaties in hun eigen buurt en ervaren zij door concrete taakuitvoering de meerwaarde van maatschappelijke participatie. Het project is in 2012 als pilot gestart in Almere Stedenwijk. De intensiteit van de uitvoering van het project is vele malen groter dan het effect. Om die reden is besloten om deze dienst in 2013 alleen nog in het eerste kwartaal aan te bieden waarna deze komt te vervallen. Mantelzorgers die interesse blijven houden worden doorverwezen naar andere mogelijkheden die voorzien in laagdrempelige maaltijdvoorziening.
180
30
25
balans 96
16
10
190
19
16
64
8
-
Cursus NAH Cursus autisme Cursus GGZ
Ontspannende activiteiten, waarin ruimte is voor ontmoeting
Dag van de mantelzorg Op 10 november vindt de jaarlijkse Dag van de Mantelzorg plaats. Het doel van deze dag is om mantelzorgers te bedanken voor hun inzet en voor de zorg die zij dragen voor een naaste. In het Apollohotel hebben 120 mantelzorgers kunnen genieten van een diner, muziek en ontmoeting met andere mantelzorgers. Het thema van 2012 was ‘nu even niet’. Helaas was er minder plaats dan belangstelling. Als alternatief is een aanbod gedaan aan mantelzorgers om een bioscoopvoorstelling bij te wonen. In 2013 wordt gezocht naar mogelijkheden om nog meer mantelzorgers een plaats te kunnen bieden bij het diner. Vrij-van-zorgmiddagen Vrij-van-zorgmiddagen hebben als doel mantelzorgers een ontspannen middag aan te bieden. Eén keer per maand wordt een activiteit aangeboden aan alle mantelzorgers. Het aantal deelnemers voor de vrij-van-zorgmiddagen is afgenomen. Voor de verwenmiddagen dementie en de vriendenkringen is de belangstelling enorm toegenomen. In 2013 zal worden bekeken of voortzetting van de vrij-vanzorgmiddagen zinvol is. Ontmoeting
2012
2011
Vrij-van-Zorg middag
183
284
Dag van de Mantelzorg (diner en film)
160
160
Koffieochtenden
323
215
Ontmoeting vrouwelijke mantelzorgers
197
145
De middelbare school Echnaton is samenwerkingspartner en zorgverzekeraar VGZ bood ondersteuning bij de ontwikkeling van I Cook 4 You. I Cook 4 You Aantal maaltijden
2012
2011
190
n.v.t.
Belangenbehartiging
De Belangenbehartiging Mantelzorg Almere (BMA) bestaat uit betrokken mantelzorgers die knelpunten inventariseren met betrekking tot de positie van groepen mantelzorgers en die hun belangen behartigen. De BMA raadpleegt en adviseert mantelzorgers via meldacties, enquêtes en behoeftepeilingen. Daarnaast wordt informatie uit (landelijk) onderzoek en meldacties geïnventariseerd. Signalen worden doorgespeeld naar samenwerkingpartners, gemeente en politiek. Mantelzorgers worden geïnformeerd over wetgeving, bezuinigingen en ontwikkelingen op het gebied van mantelzorg(ondersteuning). Vanuit de BMA is directe afvaardiging naar de WMO-raad, het Breed Overleg en afstemming met provinciale en landelijke belangenbehartiging. De BMA wordt ondersteund door de Projectcoördinator Informele Zorg.
Jaarverslag 2012 VMCA Almere
26
Activiteiten van de Belangenbehartiging Mantelzorg Almere in 2012: Mantelzorgdebat Op 17 november 2012 vond het Mantelzorgdebat plaats. Doel van het mantelzorgdebat is het inventariseren van meningen van mantelzorgers over thema’s die hen aangaan en het doorspelen van signalen naar beleidsmakers en politiek. 23 Mantelzorgers hebben aan de hand van stellingen, onder leiding van een deskundig debatleider, hun ervaringen gedeeld en aanbevelingen gedaan. De resultaten van het debat worden aangeboden aan onder andere de WMO-raad en Mezzo en meegenomen voor interne beleidsvoering.
Jaarverslag 2012 VMCA Almere
Mannendenktank De mannendenktank bestaat uit mannelijke mantelzorgers tussen de 40 en 55 jaar. Bij het Steunpunt Mantelzorg staan ruim 120 mannen geregistreerd in de leeftijdscategorie 30 tot 60 jaar. Deze mannen maken weinig tot geen gebruik van het huidige aanbod. De mannendenktank inventariseert de behoeften van de mannen, organiseert activiteiten en stemt af met de VMCA. In maart 2013 zal de eerste activiteit plaatsvinden.
27
Hoofdstuk 10 Ondersteuning aan kwetsbare burgers Vrijwilligers
Vrijwilligers zetten zich één-op-één en in groepsverband in voor kwetsbare mensen met een hulpvraag. Naast het bieden van hulp en ondersteuning, is het bieden van betekenisvol vrijwilligerswerk een belangrijke doelstelling. De ondersteuning is gericht op het versterken van de eigen kracht van hulpvragers en het stimuleren van participatie. Het is reëel dat een belangrijk deel van de hulpvragers ondersteuning krijgt bij mogelijkheden om te participeren. Ondersteuning door vrijwilligers is een belangrijk deel van het Almeerse vangnet voor mensen die niet zelfstandig kunnen participeren. In het afgelopen jaar hebben 536 gemotiveerde vrijwilligers zich vanuit de Informele Zorg. Studenten De VMCA biedt HBO-studenten de mogelijkheid om stage te lopen als vrijwilliger. In het afgelopen jaar hebben 37 studenten in het kader van een stage geparticipeerd in de informele zorg. Voor het negende jaar zijn studenten fysiotherapie van de Hogeschool van Amsterdam (HvA) ingezet als vrijwilliger om ervaring op te doen met mantelzorgsituaties. Daarnaast lopen studenten van de Hogeschool van Amsterdam en Hogeschool In Holland van de opleiding Maatschappelijk Werk en Dienstverlening stage als vrijwilliger voor Vriendschap op Maat, Intensieve Vrijwillige Thuishulp en Buddyzorg om ervaring op te doen met mensen met een psychiatrische, sociale en/of lichamelijke beperking. Ook worden voor het tweede jaar eerste- en tweedejaarsstudenten van Windesheim Flevoland ingezet. Ondersteuning en deskundigheidsbevordering De vrijwilligers krijgen professionele ondersteuning door (HBO-opgeleide) coördinatoren. Er wordt veel zorg besteed aan een passende match tussen hulpvrager en vrijwilliger. Met name de intensieve zorg vraagt om goede voorbereiding en begeleiding van de vrijwilligers. De coördinatoren zijn verantwoordelijk voor de basistraining en organiseren bijeenkomsten, trainingen en deskundigheidsbevordering, afgestemd op de doelgroep waarvoor vrijwilligers zich inzetten. In 2012 is driemaal een basiscursus gegeven voor startende vrijwilligers, afgestemd op hun specifieke inzet. Hieraan hebben 24 vrijwilligers deelgenomen. Per vrijwilligersgroep zijn maandelijks bijeenkomsten gehouden, waarvan een aantal met een inhoudelijk thema. De overige bijeenkomsten hadden het karakter van een intervisie.
Intensieve Vrijwillige Thuishulp, Buddyzorg en Vrijwilligers Terminale Zorg
De Intensieve Vrijwillige Thuishulp en Buddyzorg zetten vrijwilligers in voor het ontlasten, ondersteunen en aanvullen van de mantelzorg (informele respijtzorg) en bieden praktische en emotionele ondersteuning aan mensen met chronische of levensbedreigende aandoeningen. De vrijwilligers dragen ook bij aan het ondersteunen van de zelfredzaamheid van hulpvragers, zodat zij zo goed mogelijk in hun eigen omgeving kunnen functioneren. Tot de doelgroep horen (mantel)zorgsituaties bij mensen met niet aangeboren hersenletsel (NAH), mensen met dementie, mensen met een chronische ziekte en mensen met een levensbedreigende aandoening (kanker, HIV/Aids). De aanvragen van chronisch zieken (18%) en dementerenden (14.5%) zijn het sterkst gestegen. Het aantal vrijwilligers is gestegen met 11%. Steeds vaker melden kwetsbare vrijwilligers zich aan bij de VMCA, ook bij de IVT/Buddyzorg. Om deze vrijwilligers goed te ondersteunen bij hun functioneren is goede begeleiding belangrijk. De vrijwilliger wordt aangesproken op zijn/haar kracht waardoor groei en ontwikkeling worden gestimuleerd. Een zorgvuldige match helpt om hen actief mee te laten doen in de maatschappij. In november 2012 is een proef gestart waarbij aan een groepje kwetsbare vrijwilligers inspiratie- en versterkingsbijeenkomsten zijn geboden. Het doel is om de vrijwilligers naast de reguliere bijeenkomsten de mogelijkheid te bieden om zich op hun eigen niveau te ontwikkelen. De ervaring leert dat in reguliere bijeenkomsten de kans bestaat dat de kwetsbare vrijwilligers te weinig aan bod komen doordat ze zich terughoudend opstellen. De groep wordt voorlopig nog begeleid door de coördinator. In de toekomst is het wellicht mogelijk om een van de sterkere vrijwilligers te vragen een inspiratiegroep te begeleiden. Vrijwilligers Terminale Zorg De Vrijwilligers Terminale Zorg zet zich in voor het ontlasten, ondersteunen en aanvullen van mantelzorg in situaties waarin mensen in de terminale fase thuis verzorgd worden. Vrijwilligers worden vooral ingezet ter ondersteuning en ontlasting van de mantelzorgers. De vrijwilligers verrichten hand- en spandiensten en bieden emotionele ondersteuning. Ook wordt buddyzorg ingezet voor praktische en emotionele ondersteuning in een eerdere fase van het ziekteproces.
Jaarverslag 2012 VMCA Almere
“De VMCA werkt samen met gemeente en sociale partners om eenzaamheid bij ouderen te voorkomen.” Malika Mouhmouh, Manager Informele Zorg VMCA
De gemeente Almere is in 2012 in de Waterwijk gestart met het project
In mei 2012 is een grote bewonersbijeenkomst georganiseerd in
seniorenproof. In samenwerking met o.a. de VMCA zijn senioren gein-
buurthuis de Draaikolk. Hier waren ca. 90 bewoners aanwezig. Naar
terviewd over hun leefplezier en wensen ten aanzien van bijvoorbeeld
aanleiding hiervan is een aantal activiteiten opgezet door bewoners en
wonen, welzijn, veiligheid en gezondheid. De VMCA heeft vrijwilligers
professionals. De VMCA heeft een aantal vriendenkringen opgezet en
ingezet die de interviews mede hebben afgenomen. Eén van de
is nauw betrokken geweest bij de vervolggesprekken met gemeente
belangrijkste conclusies was een toename van eenzaamheid onder
en sociale partners over mogelijk andere ondersteuning. De bood-
ouderen en het gemis van faciliteiten en sociale contacten.
schappenplusbus in de Waterwijk is hier een voorbeeld van.
Bekijk video op www.VmcaAlmere.nl/waterwijk
Of scan de QR code op uw smart phone of tablet
29
Intensieve Vrijwillige Thuishulp
2012
2011
Totaal aantal vrijwilligers
111
104
- aantal vaste vrijwilligers met
17
15
15,3
18,3
Totaal aantal vrijwilligers VTZ
30
27
Vrijwilligers VTZ op 31 december
23
Buddyzorg-Vrijwilligers Terminale Zorg
allochtone achtergrond - percentage vaste vrijwilligers met allochtone achtergrond
Hulpvragers
Chronisch zieken
83
68
Niet aangeboren hersenletsel (NAH)
38
36
Dementerenden
69
59
Terminale patiënt/buddy voor kanker
34
49
Totaal aantal hulpvragers
224
212
Totaal aantal koppelingen
170
160
- waarvan chronisch zieken
58
34
- waarvan niet aangeboren hersenletsel
35
56
- waarvan dementerenden
47
33
Terminale patiënt/buddy voor kanker
30
37
(NAH)
Uren hulpinzet
Chronisch zieken
8.360
7.296
Niet aangeboren hersenletsel (NAH)
4.880
4.520
Dementerenden
3.580
4.028
Terminale patiënt/buddy voor kanker
2.900
2.256
19.304
18.100
Totaal aantal hulpuren
Vriendschap op Maat
Vriendschap op Maat koppelt vrijwilligers gedurende één of twee jaar aan mensen met een psychiatrische achtergrond. Het project stelt zich ten doel sociaal isolement te voorkomen, te doorbreken en maatschappelijke participatie te bevorderen. Door samen activiteiten te ondernemen vergroten vrijwilligers de leefwereld van de hulpvragers. De relatie tussen deelnemer en vrijwilliger is gebaseerd op gelijkwaardigheid. Gelijkwaardig en vriendschappelijk contact heeft een positieve invloed op het zelfbeeld van de hulpvragers en draagt bij aan hun ontwikkeling naar meer zelfstandigheid en eigen initiatief.
mondjesmaat toe. In 2013 zal een aantal bestaande koppels het einde van hun traject bereiken. Met de hulpvrager zal worden overlegd hoe zij zelf hun toekomst zien en welke wensen zij hebben. Indien de behoefte aan contact blijft bestaan kan worden gedacht aan het verlengen van het traject met een jaar of een warme overdracht naar een vriendenkring. Het aantal studenten dat beschikbaar is voor vrijwilligerswerk bij Vriendschap op Maat is afgenomen. Wijzigingen van de stageperiodes door de scholen leiden tot een gebrek aan continuïteit. Voor het maatjesproject wordt een minimale inzetbaarheid van een jaar gevraagd. Vriendschap op Maat
2012
Totaal aantal vrijwilligers
52
- percentage allochtone vrijwilligers
12
2011 79
Hulpvragers / deelnemers 109
88
26
54
- totaal aantal koppels
82
94
- nieuwe koppels
31
43
3
5
- totaal aantal hulpvragers - nieuwe hulpvragers Koppelingen
Telefonisch huisbezoek - totaal aantal koppels
Be my Friend
Be my Friend is een samenwerking tussen VMCA, De Schoor, Humanitas en Triade. Bestaande en nieuwe maatjesprojecten zijn ondergebracht onder de naam ‘Be my Friend’. Het doel is om elkaars kennis en kwaliteiten te benutten zodat nog beter uitvoering kan worden gegeven aan de maatjesprojecten. Zo is er een stedelijk collectief aanbod ontstaan. De initiatieven blijven naast elkaar bestaan. VMCA is trekker van de samenwerking en voert de projecten Vriendenkringen en Vriendschap op Maat uit.
Het aantal hulpvragers dat op een wachtlijst staat neemt toe. Door een tekort aan vrijwilligers neemt het aantal koppelingen af. Vriendschap op Maat staat jaarlijks voor de uitdaging voldoende vrijwilligers te werven. Psychiatrie is een ziektebeeld waar tegenover mensen huiverig kunnen staan. De toestroom van nieuwe vrijwilligers neemt maar
Jaarverslag 2012 VMCA Almere
30
Vriendenkringen
In januari 2012 is het project Vriendenkringen van MEE overgedragen aan de VMCA. Het doel is om mensen met dezelfde interesses bij elkaar te brengen. Het gaat om mensen die het om de één of andere reden lastig vinden om zelf contacten met anderen te leggen. Een vriendenkring wordt begeleid door een vrijwilliger. Het doel is om na een periode van maximaal een half jaar de vriendenkring zelfstandig te laten functioneren. Begeleiding van een vriendenkring van mensen met een verstandelijke beperking is intensiever en duurt langer dan begeleiding van een vriendenkring van alleenstaande moeders of exmantelzorgers. Vriendenkringen
2012
2011
Totaal aantal vrijwilligers
16
-
Totaal aantal hulpvragers
96
-
Nieuwe hulpvragers
56
-
Totaal aantal vriendenkringen
15
-
8
-
33
-
Nieuwe vriendenkringen Percentage allochtone vrijwilligers
Versterk je Netwerk
Voor veel mensen is het vanzelfsprekend om een sociaal netwerk te hebben. Echter, voor een steeds groter wordende groep is dat helaas niet het geval. Allerlei redenen, zoals een lichamelijke, psychische of sociale beperking, kunnen hiervan de oorzaak zijn. De groeiende aandacht voor eigen kracht en het belang van een goed sociaal netwerk maakt het hebben van een actief sociaal netwerk belangrijk. Versterk je Netwerk biedt ondersteuning door met de hulp van een vrijwillige coach het sociale netwerk aan te spreken, te activeren en zo nodig uit te breiden. Er worden vrijwillige coaches geworven, getraind en ingezet bij mensen die een zeer beperkt tot geen sociaal netwerk hebben. De koppelingen worden één-op-één gemaakt. De netwerkcoach ondersteunt en begeleidt de hulpvrager bij het opzetten, uitbreiden en onderhouden van een sociaal netwerk. De eigen kracht van de hulpvrager staat centraal. Een coachingstraject duurt zes tot negen maanden. De VMCA werft, traint en zet de coaches in en begeleidt hen bij hun inzet. In het afgelopen jaar zijn veel coachingstrajecten afgerond. Momenteel wordt intensief geworven op nieuwe deelnemers, zodat de vrijgekomen coaches gekoppeld kunnen worden.
Jaarverslag 2012 VMCA Almere
In 2012 is het project in afgeslankte vorm voortgezet ten opzichte van 2011. Versterk je netwerk Totaal aantal vrijwilligers
2012
2011
23
23
Totaal aantal hulpvragers
22
35
Totaal aantal koppels
20
26
Percentage allochtone vrijwilligers
38
EigenKrachtWijzer
Binnen het project EigenKrachtWijzer werken diverse organisaties in Almere met de gemeente samen. Deze digitale vragenlijst is een hulpmiddel om op de vraag van de gebruiker een zo passend mogelijk antwoord te bieden. Daarbij wordt uitgegaan van de eigen kracht van de hulpvrager, de kracht van zijn of haar omgeving en daarop aansluitend ondersteunende hulp van vrijwilliger of professional. Zowel medewerkers van de VMCA als een groepje getrainde vrijwilligers staan klaar om burgers van Almere te ondersteunen bij het invullen van de EigenKrachtWijzer. Overig
Naast bovengenoemde activiteiten dragen ook andere activiteiten, zoals Talent in de Buurt, Divers Talent, Aandacht voor Elkaar, Gilde activiteiten en Matching Talents bij aan de doelstelling dat participatie en eigen kracht van kwetsbare burgers vergroot zijn en dat er indien nodig in een vangnet wordt voorzien.
31
Hoofdstuk 11 Sociale samenhang in de wijken
Waterwijk seniorproof
De VMCA is nauw betrokken bij de invulling en de uitvoering van de seniorenscan in Waterwijk met als doel deze wijk aantrekkelijk te maken voor senioren. De gemeente heeft met behulp van vrijwilligers uit Waterwijk een grootschalig onderzoek gehouden onder oudere bewoners. Onderwerpen als welzijn, wonen en zorg zijn door middel van vragenlijsten en persoonlijke gesprekken aan de orde gesteld. Tijdens een bewonersbijeenkomst, waaraan 90 bewoners hebben deelgenomen, zijn wensen en behoeften uitgesproken en opgepakt door de organisaties. De VMCA heeft 12 vragen van bewoners opgepakt. Veel wensen hadden te maken met ontmoeting. Vanuit het project Vriendenkringen zijn de individuele bewoners benaderd en wordt vervolg gegeven aan de vraag. Ook heeft de VMCA, in samenwerking met de gemeente Almere en het Nationaal Ouderenfonds, de komst van de BoodschappenPlusBus voorbereid. Deze dienst zal vanaf begin 2013 in Almere van start gaan. Naast deze concrete aanpak van individuele behoeften is gekeken naar structurele samenwerking in de wijk. In samenwerking met de gemeente Almere en andere sociale partners is het eerste sociale wijkteam in Almere van start gegaan. Het wijkteam komt eens per maand bijeen en informeert elkaar over signalen uit de wijk en bespreekt hoe en wie hiermee aan de slag kan. Door de korte lijnen en de informele manier van werken ontstaat er een efficiënte samenwerking. BoodschappenPlusBus
De BoodschappenPlusBus is er voor 55-plussers die meer sociale contacten wensen of activiteiten willen ondernemen. Zij worden hierin belemmerd door hun afgenomen mobiliteit, een handicap of omdat zij de sociale vaardigheden missen om geheel zelfstandig die contacten te zoeken. De BoodschappenPlusBus beoogt dat deze ouderen elke dag bij de bus terecht kunnen. De belangrijkste doelstelling van de BoodschappenPlusBus is het voorkomen en tegengaan van eenzaamheid en het bevorderen van sociale contacten tussen ouderen. De VMCA is verantwoordelijk voor de coördinatie van de BoodschappenPlusBus. De Chauffeurs, bij-rijders, telefonisten, etc. zijn allen vrijwilliger. De VMCA zal hen werven en begeleiden.
In 2012 zijn er afspraken met het Nationaal Ouderenfonds en de gemeente Almere gemaakt over deze dienst. In 2013 zal hieraan uitvoering worden gegeven. Vrijwillige Thuishulp
De Vrijwillige Thuishulp is een vorm van georganiseerde burenhulp en biedt ondersteuning aan mensen die door een beperking of om gezondheidsredenen laagdrempelige hulp nodig hebben. De vrijwilligers bieden wijkgerichte hulp in de vorm van vriendschappelijk bezoek, (samen) boodschappen doen, wandelen, begeleiding bij vervoer, technische of timmerklusjes en tuinonderhoud. In 2012 zijn opvallend veel vervoersvragen gemeld. Veel van deze vragen waren gericht op individuele begeleiding, meestal ten gevolge van het wegvallen van het leerlingenvervoer. Helaas bleek dit in vele gevallen niet opgelost te kunnen worden door het inzetten van een vrijwilliger. De verantwoordelijkheid en tijdsinvestering die het werk van vrijwilligers vraagt maakt het moeilijk om aan deze vraag te voldoen. Het signaal is doorgespeeld naar de gemeente met het verzoek om samen na te gaan welke (collectieve) mogelijkheden er in 2013 geboden kunnen worden aan deze doelgroep. Preventiecentrum
Vanuit het Preventiecentrum is het verzoek binnengekomen om te ondersteunen bij het werven van vrijwillige chauffeurs voor een personenbus. Het Preventiecentrum komt regelmatig in aanraking met klanten die vanwege lichamelijke beperkingen niet zelfstandig naar het Preventiecentrum kunnen. Om die reden heeft het Preventiecentrum een personenbus aangeschaft met het plan deze door vrijwilligers te laten besturen. Zo kunnen klanten die niet mobiel zijn gehaald en gebracht worden. Een extra service van het Preventiecentrum. De VMCA heeft 30 chauffeurs geworven, waarvan er 14 zijn ingezet. Vrijwilligers krijgen in ruil voor hun inzet een gratis sportabonnement. Een mooi voorbeeld van maatschappelijk betrokken ondernemen! De uitvoering van het project ligt bij het Preventiecentrum.
Jaarverslag 2012 VMCA Almere
32
Haal- en brengservice scootmobiels
In samenwerking met de gemeente is eind 2011 het aanbod van de Vrijwillige Thuishulp uitgebreid met het aanbod ‘Scootmobiel Haal- en brengservice’. Cliënten die geen indicatie meer krijgen voor een scootmobiel, kunnen gebruik maken van een ‘leenscootmobiel’. Gebruikers die niet in staat zijn om de afstand van huis naar het uitleenpunt te overbruggen kunnen een beroep doen op een vrijwilliger die de scootmobiel voor hen ophaalt en weer terugbrengt. De haal- en brengservice van de scootmobiel is in de loop van 2012 geheel ondergebracht bij de VMCA. Welzorg heeft hierin een ondersteunende functie. Het halen en brengen van een scootmobiel van het uitleenpunt naar de hulpvrager en vice versa blijkt logistiek gezien een ingewikkeld en tijdrovend proces. In 2012 zijn er veel uitleenpunten in Almere bijgekomen. Dit verkleint de afstand die een vrijwilliger moet afleggen. In plaats van het halen en brengen van de scootmobiel worden de aanvragers soms zelf door vrijwilligers naar het uitleenpunt gebracht. Zo ontstaan er gaandeweg alternatieven die het mogelijk maken voor zowel de aanvragers als de vrijwilligers om op eenvoudige wijze in het bezit te komen van een ‘leenscootmobiel’. In 2012 zijn er 85 verzoeken binnengekomen voor de haalen brengservice. Wandelgroepen
De afgelopen jaren is de vraag naar wandelgroepen vanuit de woonzorgcentra van de Zorggroep Almere enorm gestegen. In bijna alle woonzorgcentra in Almere zijn op dit moment een of meerdere wandelgroepen actief. De wandelgroepen zijn ontstaan vanuit een samenwerkingsverband tussen de VMCA en de diverse woonzorgcentra. Groepen vrijwilligers wandelen minimaal één keer per week met een groep bewoners. Het betreft bewoners die anders weinig of niet buiten zouden komen. De vrijwilligers worden geworven, ingezet en begeleid door de VMCA. In 2012 is in De Toonladder de tiende wandelgroep van start gegaan.
Jaarverslag 2012 VMCA Almere
Vrijwillige Thuishulp Totaal aantal vrijwilligers Aantal nieuwe vrijwilligers Percentage allochtone vrijwilligers
2012
2011
322
316
96
76
18
Totaal aantal hulpvragers
636
667
Nieuwe hulpvragers
274
260
Totaal aantal hulpvragen
1.144
1.057
Aantal bemiddelingen
1.125
923
Vriendschappelijk huisbezoek
2.765
2.868
Wandelhulp (incl. wandelprojecten)
3.922
4.331
Hulpvragen en bemiddelingen
Verrichtingen
Begeleiding arts
176
131
Boodschappen
1.126
1.510
Klusjes
260
182
Tuinen
1.118
880
259
160
96
112
(Begeleiding) vervoer Telefonisch contact Knoppenhulp
40
39
Diversen
55
68
Scootmobielaanvragen
85
n.v.t.
Wandelprojecten Kiekendief
525
735
De Overloop
541
536
Archipel
546
541
Castrovalva
260
64
Vizier
260
96
Zephyr
208
80
De Toonladder Totaal aantal wandelingen
80
n.v.t.
2.420
2.052
966
960
18
20
Begeleiding Telefonische begeleidingscontacten met VT-vrijwilligers Groepsbijeenkomsten vrijwilligers (diverse samenstellingen)
33
BUUV en alternatief in de vorm van Contactvrijwilligers en Burennetwerk
In 2011 is door de gemeente Almere aan de begeleidingsgroep van Talent in de Buurt (een samenwerkingsverband van VMCA, MEE, De Schoor en Triade) aangegeven dat de gemeente graag het concept BUUV, zoals dat ontwikkeld is in Haarlem, wil uitvoeren in Almere. De gemeente wilde het concept BUUV graag aanhangen bij Talent in de Buurt. Omdat het concept BUUV ook nauw raakt aan andere activiteiten van de VMCA, waaronder de Vrijwillige Thuishulp, is door de partners van Talent in de Buurt besloten dat de VMCA trekker zou worden van BUUV. De VMCA heeft een projectvoorstel hiervoor opgesteld. Door een aantal ontwikkelingen is het niet gekomen tot een start van BUUV: • de kosten voor het digitale systeem BUUV zijn (te) hoog, waardoor de gemeente geen akkoord heeft gegeven voor de overname van het BUUV-systeem • de vraag of dit digitale systeem de oplossing is voor activering van burgers in de buurt wordt door de samenwerkingspartners van Talent in de Buurt niet enthousiast met ‘ja’ beantwoord • er zijn andere manieren (denk aan de persoonlijke benadering van burgers, gecombineerd met een digitaal systeem dat beter aansluit bij de bestaande Almeerse werkwijze) om burgers actief te krijgen en tot participatie aan te zetten en vraag en aanbod wijkgericht bij elkaar te brengen In de tussentijd zijn vanuit de VMCA diverse activiteiten uitgevoerd die aansluiten bij de BUUV-gedachte (stimuleren en verbinden van vraag en aanbod in de buurt):
In enge zin: • acties richting gemeente Almere voor stimulering contact met Haarlem • bekijken van het websysteem van BUUV • ontvangst delegatie BUUV Haarlem en vervolgacties uitgezet, zoals gewenste aanpassingen in systeem doorgegeven • het uitzoeken van alternatieve digitale systemen en hiervoor werkbezoeken uitvoeren • het opstellen van een alternatief voor BUUV, in de vorm van een projectplan omtrent Contactvrijwilligers en het voorstel voor gebruik van het digitale systeem van Burennetwerk In bredere zin: • actieve deelname aan voorbereiding, uitvoering en opvolging van bewonersbijeenkomst Waterwijk (90 senioren in het kader van ‘Waterwijk Seniorproof’ aanwezig) en het oppakken van diverse vragen van bewoners • initiëren van een bijeenkomst met professionals en bewoners in Almere Poort in het kader van ‘Meer bewegen in de buurt’ • vanuit het project ‘WWB meets WMO’/Aandacht voor elkaar: hulpvragers zoeken, passend bij het aanbod van de WWB’ers (en dit matchen en begeleiden) • het overnemen van alle niet-passende hulpvragen die door De Schoor zijn geïnventariseerd in het kader van ‘WWB meets WMO’/Aandacht voor elkaar, en deze hulpvragen matchen aan vrijwilligers (7 vragen) • het houden van 3 wijkgerichte oriëntatiebijeenkomsten voor potentiële vrijwilligers (totaal 20 deelnemers)
Jaarverslag 2012 VMCA Almere
34
Hoofdstuk 12 Ketenzorg dementie Het Ketennetwerk Dementie bestaat uit een samenwerkingsverband tussen organisaties in Almere die vanuit verschillende invalshoeken werken met mensen met dementie en/of hun mantelzorgers. Het ketennetwerk heeft als doel het aanbod rondom dementie in kaart te brengen, behoeften en ontwikkelingen te inventariseren en samen te werken in het bieden van een volledig aanbod. Vanuit het ketennetwerk is het initiatief en de samenwerking rondom het opstarten van het ontmoetingscentrum dementie ontstaan, als ook de werkgroep vroegsignalering dementie. Ook het Alzheimercafé is een activiteit met partners uit het ketennetwerk. Het Ontmoetingscentrum dementie
Mensen met dementie kunnen op basis van een indicatie één of meerdere dagdelen gebruik maken van het ontmoetingscentrum. Mantelzorgers kunnen kosteloos en zonder indicatie gebruik maken van het aanbod. Het ontmoetingscentrum is open op maandag, woensdag en vrijdag. Aandachtspunt hierbij is dat het ontmoetingscentrum laagdrempelig en wijkgericht is. In 2012 is de gespreksgroep dementie verplaatst naar het ontmoetingscentrum. Tevens was er eens per week een inloopspreekuur (in samenwerking met De Schoor en Zorggroep Almere) en eens per week de mogelijkheid voor mantelzorgers om deel te nemen aan activiteiten georganiseerd door Steunpunt Mantelzorg. Van het inloopspreekuur en de activiteiten van het steunpunt mantelzorg werd weinig gebruik gemaakt; deze bleken niet aan te sluiten bij de behoeften van de mantelzorgers. Het ontmoetingscentrum werd door mantelzorgers meer gezien als respijtvoorziening, waar tevens hun behoefte ligt. Verwenmiddagen en verwendiners dementie
Met ingang van 2012 is de organisatie van de verwenmiddagen en –diners georganiseerd door de VMCA, voorheen was de coördinatie in handen van Zorggroep Almere. In 2012 zijn er 25 verwenmiddagen dementie georganiseerd. De verwenmiddagen zijn toegankelijk voor alle mantelzorgers van iemand met dementie en de zorgvrager. Deze middag bestaat, naast een lekkere lunch, uit creatieve activiteiten, massages, muziek en nog veel meer. De verwenmiddagen worden wijkgericht georganiseerd zodat deze voor iedereen bereikbaar zijn. In 2012 hebben 329 mensen de verwenmiddagen bezocht. De belangstelling
Jaarverslag 2012 VMCA Almere
voor de verwenmiddagen neemt enorm toe. Voor veel mantelzorgers en dementerenden biedt de middag gezelligheid, ontspanning en ontmoeting onder gelijkgestemden. Wij streven ernaar om in 2013 wederom ruimte te bieden aan alle geïnteresseerden. In 2012 zijn er 7 verwendiners georganiseerd. Voor deze diners worden mantelzorgers van iemand met dementie en de zorgvrager uitgenodigd. De diners worden omlijst met live muziek. De diners hebben plaatsgevonden bij de Toonladder, Avanti en VMCA. In 2012 hebben we voor het eerst de samenwerking gezocht met een restaurant, namelijk restaurant ‘De Herberg’. Deze avond is zeer succesvol verlopen. De genodigden waren echt een avondje uit. De samenwerking met ‘De Herberg’ en met andere restaurants wordt in 2013 zeker voortgezet. De verwendiners zijn in 2012 door 216 mensen bezocht. Vroegsignalering dementie
Vanuit het ketennetwerk is, in opdracht van Achmea en de gemeente Almere, de werkgroep vroegsignalering dementie samengesteld. De werkgroep bestaat uit VMCA, ZGA en CMO. De werkgroep heeft een protocol vroegsignalering ontwikkeld en een scholingsvoorstel geschreven. Het doel is om in het voorjaar van 2013 te starten met het scholen van vrijwilligers en (bepaalde) professionals, zodat zij in staat zijn om geheugenverlies in een vroeg stadium te ontdekken en zodat zij weten op welke wijze zij om kunnen gaan met de signalen. Vrijwilligers bieden respijtzorg
Getrainde vrijwilligers worden ingezet bij thuiswonende dementerenden en hun mantelzorgers om de mantelzorgers te ontlasten. Mantelzorgers krijgen zo even respijt van hun zorgtaken, de vrijwilligers nemen de zorg tijdelijk over. Hierin wordt samengewerkt met Intensieve Vrijwillige Thuishulp en Buddyzorg. Dementie
2012
2011
Mantelzorgers op ontmoetingscentrum
150
34
329
230
216
231
109
97
dementie Verwenmiddagen mantelzorgers en zorgvragers Verwendiners mantelzorgers en zorgvragers Alzheimercafé
35
Notities
Jaarverslag 2012 VMCA Almere
Nieuw bij de VMCA
36
in 2013
Boodschappen PlusBus De BoodschappenPlusBus rijdt in Almere vanaf begin 2013. De bus rijdt voor mensen van 55 jaar of ouder die zelf niet meer ergens naar toe kunnen rijden om dingen te ondernemen en dit graag samen met anderen willen doen. De BoodschappenPlusBus biedt een gevarieerd programma aan activiteiten van winkelen, een museum bezoeken en een kopje koffie drinken tot een rondvaart in Amsterdam.
Aandacht voor Elkaar
Begeleiding vluchtelingen
Mensen die langdurig in de bijstand zitten kunnen via het project Aandacht voor Elkaar als vrijwilliger aan de slag. Zij volgen twee trainingen zodat zij weten wat er van hen wordt verwacht en zij kunnen omgaan met voorkomende situaties.
De maatschappelijke begeleiding van vluchtelingen is gericht op integratie. Vrijwilligers spelen hierbij een belangrijke rol. Zij maken de vluchteling wegwijs in de Nederlandse samenleving en vormen de schakel tussen vluchteling en maatschappij. Zij geven hen persoonlijke aandacht en begeleiding.
Deze trainingen bestaan uit een Empowerment training van 7 dagdelen en een zorgtraining van 4 dagdelen. Na afronding van het traject begeleiden wij de deelnemers bij het vinden van een passende vrijwilligersactiviteit. vind ons leuk op
Vrijwilligers Vacaturebank verhuisd
Jaarverslag 2012 VMCA Almere
Elke vrijdag is de Vrijwilligers Vacaturebank aanwezig in de bibliotheek in Almere. In de ochtend kunnen mensen die zijn geïnteresseerd in vrijwilligerswerk hier langskomen voor persoonlijk advies en begeleiding bij het zoeken naar vrijwilligerswerk. Lokatie: bibliotheek Almere Haven Tijd: 10.30 u. - 12.30 u.