Jaarverslag 2013 VMCA
met elkaar VMCA maart 2012
Inhoudsopgave Pagina Voorwoord 3 1. 2013 in vogelvlucht 4 2. De VMCA als organisatie 8 3. Sociale samenhang en maatschappelijke participatie in wijken 11 4. De VMCA versterkt en ontwikkelt het vrijwilligerswerk in Almere 14 5. Meer Almeerders doen vrijwilligerswerk 17 6. Scholing van vrijwilligers via de Vrijwilligers Academie Almere en het Vrijwilligerscollege 19 7. De maatschappelijke stage in Almere 20 8. Iedereen doet mee en als dat niet lukt, is er een vangnet 22 9. Ondersteuning aan mantelzorgers 25 10. Ontwikkeling van Almeerse kinderen en jongeren 28 11. De VMCA in de ketenzorg dementie 29 12. Bijdrage van de VMCA aan de financiële zelfredzaamheid van Almeerders 32 13. Maatwerk 33 14. Gilde Almere 34
Voor u ligt het jaarverslag 2013 van de VMCA. Onze kwalitatieve resultaten leest u in dit verslag. De kwantitatieve resultaten hebben wij voor u opgesomd in een apart insteekblad.
COLOFON Dit is een uitgave van de VMCA Vrijwilligers en Mantelzorg Centrale Almere
Wagenmakerbaan 43 1315 BC Almere Telefoon: 036- 534 14 04 Email:
[email protected] Website: www.vmca.nl
Tekstbewerking & interviews: Ilse Ruijters Met dank aan fotografen: Erwin Budding Photography (pag. 7, 14, achterpagina: rechtsboven en linksonder) Joost van Velsen (pag. 29 en 33) Roelof Pot (pag. 13) Theo Scholten (achterpagina rechtsonder)
3
Voorwoord 2013 stond sterk in het teken van de herinrichting van het sociaal domein. Landelijke wetgeving zoals de decentralisatie van de jeugdzorg, de Participatiewet en de veranderingen in de AWBZ (langdurige zorg) hadden in 2013 grote gevolgen voor de rol en werkwijze van de VMCA en zullen dat ook de komende jaren hebben. Er wordt immers steeds meer gevraagd van de vrijwilligers en mantelzorgers in de stad. Professionele hulp en ondersteuning aan burgers zijn niet langer vanzelfsprekend. Heb je een probleem, dan zul je eerst een beroep moeten doen op je sociale netwerk en/of op vrijwilligers. De druk op vrijwilligers en vrijwilligersorganisaties neemt daarmee toe. Vanuit het streven dat alle Almeerders participeren in de maatschappij, is er een grotere groep kwetsbare burgers op de ‘vrijwilligersmarkt’ gekomen. Een optimale inzet van deze mensen vraagt om meer begeleiding van en door (vrijwilligers)organisaties en de VMCA. Mantelzorgers maken zich in toenemende mate zorgen of ze alle extra zorg die zij op zich af zien komen nog wel kunnen combineren met hun werk, de zorg voor kinderen, sport, het onderhouden van hun sociale contacten en hun vrijwilligerswerk. De VMCA houdt dit scherp in het oog en vaak kunnen wij bevorderen dat vrijwilligers mantelzorgers enigszins ontlasten. Ook de druk op de VMCA neemt toe, het aantal vrijwilligers en mantelzorgers dat in 2013 een beroep op projecten van de VMCA heeft gedaan, is opnieuw gegroeid. De gren-
zen van onze capaciteit komen wel steeds nadrukkelijker in beeld. Waar mogelijk kijkt de VMCA mee naar wat er in de wijken en in samenwerking met andere partners kan worden opgepakt. Ondanks het feit dat het aanbod steeds vaker wijkgericht is, blijft De VMCA uit efficiency overwegingen veel projecten op stadsniveau organiseren, met een aanbod dat aansluit bij de behoeften van vrijwilligers en mantelzorgers in hun eigen wijk. In dit jaarverslag doen wij verslag van ontwikkelingen die invloed hebben op vrijwilligerswerk en mantelzorgondersteuning. De diversiteit aan projecten van de VMCA is opnieuw gegroeid, waar mogelijk zijn wij ook in 2013 doorgegaan met innoveren. De VMCA is trots op de vele Almeerders die vrijwilligerswerk doen en zich inzetten als mantelzorger. Wij hebben ook in 2013 er alles aangedaan dat zij konden rekenen op de ondersteuning die zij verdienen. Heeft u geen gelegenheid het hele verslag te lezen? Slaat u dan in ieder geval de interviews niet over! Hierin vertellen vrijwilligers en mantelzorgers wat hen bezighoudt en hoe zij de inzet van de VMCA ervaren. Wij wensen u veel leesplezier! Jan van Berkel Jolien Hoek Voorzitter Directeur
Jaarverslag 2013 VMCA Almere
4
Hoofdstuk 1 2013 in vogelvlucht
1.1 Ontwikkelingen
Nederland is bezig met het herinrichten van het sociaal domein. Landelijke wetgeving zoals de jeugdzorg wordt gedecentraliseerd, de Participatiewet is in het leven geroepen en de AWBZ (langdurige zorg) is veranderd. Dit heeft grote gevolgen voor de rol en werkwijze van de VMCA. Er wordt immers steeds meer gevraagd van de vrijwilligers en mantelzorgers in de stad. Professionele hulp en ondersteuning zijn niet langer vanzelfsprekend. Heb je een probleem, dan zul je eerst een beroep moeten doen op je sociale netwerk en/of vrijwilligers. In Almere vraagt dat om ondersteuning op maat vanuit de VMCA. Grotere druk op (vrijwilligers)organisaties Laten we allereerst kijken naar de ontwikkelingen op het gebied van vrijwilligerswerk. Vanuit het streven alle Almeerders een bijdrage te laten leveren aan de maatschappij is er een grotere groep kwetsbare burgers op de ‘vrijwilligersmarkt’ gekomen. Deze kwetsbare burgers moeten op een goede manier ingezet worden. Dit vraagt om meer begeleiding van en door (vrijwilligers)organisaties. Grotere druk op mantelzorgers Mantelzorgers maken zich in toenemende mate zorgen of ze alle extra zorg die zij op zich af zien komen nog wel kunnen combineren met hun werk, de zorg voor kinderen, sport, het onderhouden van hun sociale contacten en hun vrijwilligerswerk. Er ligt een grote druk op de burger in het algemeen en op de mantelzorger in het bijzonder. Praktijkwerkplaatsen In de wijken worden wijkteams geformeerd, die tot doel hebben om collectieve en voorliggende voorzieningen te creëren en burgers te activeren en te stimuleren om meer naar elkaar om te zien en elkaar vaker te ondersteunen. Uiteraard heeft dit alles te maken met preventie. In Almere wordt er in Praktijkwerkplaatsen geëxperimenteerd met het werken met wijkteams. De VMCA is betrokken bij de Praktijkwerkplaatsen Poort en Waterwijk. Vanuit het wijkteam Waterwijk lopen twee projecten. Ten eerste De Vliegende Kiep. In dit project worden vrijwilligers aan de wijkverpleegkundige gekoppeld. Ten tweede het project Contactvrijwilligers in de Buurt, een soort burendienst in de wijk.
Jaarverslag 2013 VMCA Almere
In Almere Poort zijn we betrokken bij de oprichting en het meedenken over de invulling van het wijkteam. Trendrapportage In de trendrapportage die de VMCA dit jaar heeft opgesteld, vindt u een overzicht van de belangrijkste maatschappelijke ontwikkelingen die ons werkveld beïnvloeden. De belangrijkste trends hebben we voor u op een rijtje gezet: • •
• • • • •
Preventie wordt steeds belangrijker Formele zorg en ondersteuning door professionals verschuift naar informele zorg en ondersteuning door vrijwilligers en mantelzorgers De druk op mantelzorgers neemt toe en de vraag naar vrijwilligers stijgt Kwetsbare mensen worden gestimuleerd te participeren via vrijwilligerswerk Nederland verandert van een consumptiemaatschappij in een participatiemaatschappij Naast georganiseerd vrijwilligerswerk komt er meer aandacht voor vrijwillige inzet en burgerparticipatie De kloof tussen zelfredzame burgers en mensen die (tijdelijk) niet op eigen kracht hun leven kunnen vormgeven groeit. Hierdoor groeit onder andere ook de armoede. Aangenomen wordt dat in Almere één op de zes huishoudens op of onder de armoedegrens leeft.
Dit trendrapport is verspreid onder de verschillende stakeholders van de VMCA en is op de politieke markt besproken met de gemeenteraad. 1.2 Samen voor de Stad
Halverwege 2014 moet de nieuwe sociale infrastructuur in Almere duidelijk zijn, zodat zorg en ondersteuning lokaal en wijkgericht kan worden georganiseerd vanaf 2015. De VMCA, de Schoor en Zorggroep Almere hebben de handen ineengeslagen en zijn druk bezig met het ontwikkelen van sociale wijkteams. Dit initiatief heeft de naam ‘Samen voor de Stad’ gekregen. De inbreng van de VMCA in dit samenwerkingsverband is vooral gericht op de verschuiving van formele zorg en ondersteuning door professionals naar informele zorg en ondersteuning door mantelzorgers en vrijwilligers.
5
1.3 Nieuw bij de VMCA in 2013
Dit jaar is de VMCA de volgende nieuwe activiteiten gestart: Praktijkwerkplaatsen De VMCA is verbonden aan de ontwikkeling van praktijkwerkplaatsen in Waterwijk en Almere Poort. Hierin wordt geëxperimenteerd met het werken met wijkteams. BoodschappenPlusBus De BoodschappenPlusBus gaat vijf dagen per week op excursie met eenzame ouderen die geen zelfstandig vervoer hebben. Er wordt bijvoorbeeld een markt, museum of concert bezocht. De uitjes zijn niet alleen een onderbreking van de week, het is voor de deelnemers ook dé manier om aan hun sociale netwerk te bouwen. De BoodschappenPlusBus is een initiatief voor en door ouderen en wordt gestimuleerd door het Nationaal Ouderenfonds. Maatschappelijke begeleiding van vluchtelingen Sinds begin 2013 helpt de VMCA bij de inburgering van asielgerechtigden die in Almere gehuisvest worden. Concreet kunt u denken aan hulp bij de communicatie met de woningcorporatie, het aanvragen van zorg- en huurtoeslag, of het zoeken naar een huisarts en tandarts. Vooral praktische zaken dus. Ondanks dat dit een adequate en noodzakelijke hulp is, zouden wij graag zien dat er ook meer tijd en aandacht komt voor sociale inburgering. Op dit moment zijn de vrijwilligers veel tijd kwijt aan regelzaken en komt participatie in de wijk of de stad pas in een later stadium aan bod.
Huisbezoeken in de Armoede Hotspots In het kader van de Armoede Hotspots is de VMCA in oktober gestart met huisbezoeken aan mensen die op de armoedegrens leven. De eerste wijk die we aandeden was de Eilandenbuurt. Onze vrijwilligers hebben hier één op één advies gegeven over hoe je (verdere) financiële problemen kunt voorkomen en over sociale participatie. Daarnaast hebben we bijeenkomsten georganiseerd rond wettelijke regelingen, administratie en activiteiten in het kader van participatie. Digitale matchingtool Om dichtbij de belevingswereld van onze gebruikers te blijven, is er gewerkt aan een digitale matchingtool, een website die vergelijkbaar is met www.marktplaats.nl, maar waar geen spullen maar burendiensten worden ‘verhandeld’. De site richt zich in eerste instantie op individuele burgers, maar biedt zeker ook kansen voor maatschappelijke organisaties. De matchingtool wordt naar verwachting in 2014 in gebruik genomen. Nieuwe website De website is dit jaar geheel vernieuwd en meer vraagen klantgericht opgezet. Tijdens de Politieke Markt in juni vond de feestelijke officiële opening door burgemeester Annemarie Jorritsma plaats. De website telt bijna 5.000 bezoekers per maand, en blijft daarmee een belangrijke manier waarop men informatie over vrijwilligerswerk, mantelzorgondersteuning en vrijwilligersvacatures zoekt en vindt.
Jaarverslag 2013 VMCA Almere
6
1.4 Basisfuncties
Basisfuncties vrijwilligerswerk De basisfuncties die Movisie en de VNG ten aanzien van vrijwilligerswerk hebben opgesteld, vormden een richtlijn bij het formuleren van de doelen en resultaten van de VMCA in 2013. Dit sluit aan op onze opdracht van de gemeente Almere. De basisfuncties vrijwilligerswerk zijn: • vertalen maatschappelijke ontwikkelingen • verbinden en makelen • versterken • verbreiden • verankeren. De basisfuncties informele zorg De basisfuncties die het ministerie van VWS, de VNG en MEZZO ten aanzien van informele zorg hebben opgesteld, vormden een handleiding bij het uitwerken van het beleid inzake Informele Zorg van de VMCA in 2013. Deze basisfuncties sluiten aan op onze opdracht van de gemeente Almere. Let wel: ook andere (Almeerse) maatschappelijke partners hebben als taak respijtzorg, financiële tegemoetkoming en materiële hulp voor de directe mantelzorgondersteuning te regelen. De basisfuncties informele zorg zijn: • directe mantelzorgondersteuning (informatie, advies en begeleiding, emotionele steun, educatie, praktische hulp, respijtzorg, financiële tegemoetkoming en materiële hulp) • intensieve vrijwilligerszorg, waarbij vrijwilligers ondersteuning bieden bij intensieve zorgsituaties thuis • expertise en vertegenwoordiging. 1.5 Welke resultaten heeft de VMCA nagestreefd in 2013?
Alle activiteiten van de VMCA en de nagestreefde resultaten zijn erop gericht een bijdrage te leveren aan de door de gemeente Almere vastgestelde maatschappelijke effecten in het sociale domein. De te behalen resultaten voor 2013 waren: 1. De VMCA levert een bijdrage aan de voorbereidingen van de transitie van het sociaal domein en de verandering van de sociale infrastructuur, samen met de gemeente en andere maatschappelijke partners. De
Jaarverslag 2013 VMCA Almere
VMCA doet dit vanuit haar expertise op het gebied van vrijwilligerswerk en mantelzorg. 2. De sociale samenhang en maatschappelijke participatie in de wijken wordt versterkt. 3. Het Almeerse vrijwilligerswerk is versterkt en blijft zich ontwikkelen. 4. Meer Almeerders doen vrijwilligerswerk. 5. Almeerse vrijwilligers hebben voldoende kennis om hun werk op een goede manier uit te voeren. 6. Middelbare scholieren vervullen hun maatschappelijke stage op een leuke en zinvolle manier. 7. Participatie en zelfredzaamheid van kwetsbare burgers zijn vergroot en indien nodig wordt in een vangnet voorzien. 8. Mantelzorgers worden zodanig ondersteund dat zij hun mantelzorgtaken uit kunnen voeren met voldoening en zonder overbelasting. 9. De VMCA levert een bijdrage aan preventie om te voorkomen dat jongeren op welke manier dan ook in hun ontwikkeling stagneren of buiten de boot vallen: a. schooluitval onder jongeren wordt terug gedrongen; b. jonge mantelzorgers kunnen zich positief ontwikkelen zonder dat hun mantelzorg- taken hen hierin belemmeren. 10. Mensen met dementie (en andere kwetsbare ouderen) en hun mantelzorgers ervaren een optimale ondersteuning in de thuissituatie (Ketennetwerk Dementie). 11. De VMCA draagt bij aan de verbetering van financiële zelfredzaamheid van Almeerders door middel van informatieve huisbezoeken in de Armoede Hotspots. 12. Via het Gilde zijn er voldoende zinvolle vrijwilligersactiviteiten en –projecten. Resultaat en effect Hoe de VMCA bovenstaande opdracht heeft vervuld en welke resultaten en effecten dat opleverde, leest u in dit jaarverslag. Aanvullende resultaten en effecten vindt u in diverse bronnen. Periodiek doet VMCA zelf onderzoek en/of laat ze onderzoek uitvoeren. Daarnaast schept onderzoek van derden een beeld (denk aan de gemeente Almere met haar tweejaarlijkse onderzoek ‘Almere in de Peiling’). Deze onderzoeksresultaten zijn op te vragen bij de VMCA.
7
Jaarverslag 2013 VMCA Almere
8
Hoofdstuk 2 De VMCA als organisatie
2.1 Waar staat de VMCA voor?
De VMCA heeft de volgende doelen: • Het versterken en ontwikkelen van het vrijwilligerswerk in Almere. • Het ondersteunen van mantelzorgers, zodanig dat zij met voldoening hun mantelzorgtaken kunnen uitvoeren zonder overbelast te raken. • Het bieden van betekenisvol vrijwilligerswerk, gericht op ondersteuning van zelfredzaamheid, het bevorderen van de eigen kracht van burgers en het bevorderen van participatie. Binnen de VMCA zijn alle medewerkers, vrijwilligers en beroepskrachten samen verantwoordelijk om deze kerntaken waar te maken. Ieder vanuit zijn eigen verantwoordelijkheid, in samenwerking en afstemming met elkaar. Missie De VMCA is er voor vrijwilligers en mantelzorgers. Het is een zelfstandige organisatie die uitgaat van kansen en mogelijkheden. De VMCA bevordert sociale cohesie en participatie binnen de Almeerse samenleving door het uitvoeren van diverse projecten en activiteiten rond ondersteuning, versterking en stimulering. De VMCA streeft ernaar een stevig fundament te bouwen voor vrijwilligers en mantelzorgers in Almere. Ze staat voor kwaliteit, maatwerk en betrokkenheid bij mens en samenleving. Visie De VMCA wil gezien en erkend worden als een innovatieve kwaliteitsorganisatie op het gebied van vrijwilligerswerk en mantelzorgondersteuning. Ze wil beschikken over een krachtig netwerk en plezier hebben in wat ze doet. De VMCA speelt in op ontwikkelingen in de samenleving en is voor iedereen toegankelijk. Vrijwilligerswerk draagt bij aan persoonlijke ontwikkeling en zingeving. We streven naar waardering, stimulering en versterking van vrijwilligerswerk als waardevolle en onmisbare bijdragen aan de Almeerse samenleving. Het is dan ook noodzakelijk om te blijven investeren in het werven en behouden van vrijwilligers. Voor mantelzorgers zet de VMCA steeds meer in op directe ondersteuning. Ze maakt zich hard voor herkenning en erkenning van mantelzorgers bij mantelzorgers zelf, bij instanties en werkgevers. Om te zorgen dat de verhouding
Jaarverslag 2013 VMCA Almere
tussen de draaglast en de draagkracht in balans is, streeft de VMCA naar eigen regie van de mantelzorger. 2.2 Vrijwilligers en mantelzorgers
In Almere doet één op de drie inwoners vrijwilligerswerk, dat zijn 65.000 mensen. Daarnaast kent Almere ongeveer 14.000 mantelzorgers die zich intensief en langdurig (meer dan acht uur per week en langer dan drie maanden) inzetten voor hun naasten. De VMCA heeft grote waardering voor hen en ziet de belangrijke waarde die zij hebben voor Almere. Zowel de groep vrijwilligers als de groep mantelzorgers kent een grote diversiteit, omdat zij een doorsnede is van de Almeerse bevolking. Door de maatschappelijke stage is er een grote toestroom van jongeren die vrijwilligerswerk doen. Ook jonge mantelzorgers doen in toenemende mate een beroep op de VMCA. Vrijwilligers zetten zich vanuit allerlei motieven in: de kans op betaald werk vergroten, hun expertise inzetten voor anderen, vaardigheden en kennis opdoen, een stage vervullen, andere mensen ontmoeten en een zinvolle tijdsbesteding. Voor mantelzorgers geldt dat zij hulp en ondersteuning bieden aan mensen met wie zij een sociale relatie hebben. De VMCA heeft in 2013 ondersteuning geboden aan 1.502 mantelzorgers, aan 103 Almeerse (vrijwilligers)organisaties en heeft 4.494 bemiddelingen gedaan van scholieren in het kader van maatschappelijke stage. Vanuit de VMCA zijn 979 vrijwilligers structureel en 569 vrijwilligers op incidentele basis ingezet. Ruim 2.075 hulpvragers hebben ondersteuning van een VMCA-vrijwilliger gekregen.
9
2.3 Bestuur en dagelijkse leiding
De VMCA is een stichting met een bestuur op afstand dat de hoofdlijnen van het beleid vaststelt en toezicht houdt op de uitvoering van het beleid. De samenstelling van het bestuur is als volgt: Jan van Berkel (voorzitter) Arjan Deutekom (vicevoorzitter) Wim Faber Francis Meester Shanti Tuinstra De dagelijkse leiding is in handen van directeur Jolien Hoek. Zij vormt samen met de Sectormanager Vrijwilligerswerk en de Sectormanager Informele Zorg het managementteam. 2.4 Personeel
De uitgangspunten voor het personeelsbeleid van de VMCA zijn zowel het creëren van een uitdagende en plezierige werkomgeving, als het houden van een optimale bedrijfsvoering. Om dit te bereiken wordt veel aandacht besteed aan werkbegeleiding, deskundigheidsbevordering, samenwerking en persoonlijke ontwikkeling. Formatie De formatie bestaat op 1 januari 2013 uit 21,6 fte. Op 31 december is dit opgelopen tot 24,8 fte, ingevuld door 36 medewerkers. Gemiddeld is het aantal fte’s in 2013 22,7. Eén medewerker is gedetacheerd bij Hospice Almere en vervult daar de functie van coördinator. Ziekteverzuim Het verzuimbeleid van de VMCA is erop gericht verzuim zoveel mogelijk te voorkomen en/of te beperken door persoonlijk contact met medewerkers en door tussenkomst van een arbodienst. In 2013 steeg het ziekteverzuim naar 6% (het ziekteverzuim in 2012 was 4%). De VMCA is in zee gegaan met een andere, kleinschalige arbodienst die beter aansluit op de visie op verzuim. Gezond werken De preventiemedewerker van de VMCA heeft een bijeenkomst voor alle medewerkers georganiseerd in het kader van ‘gezond werken’. Het accent van deze bijeenkomst lag op beeldschermwerk. De VMCA beschikt over drie bedrijfshulpverleners en heeft de jaarlijkse ontruimingsoefening in mei uitgevoerd.
Ondernemingsraad De belangen van de medewerkers worden niet alleen door het managementteam behartigd, ook door de ondernemingsraad. De ondernemingsraad wordt gevormd door drie medewerkers. De samenwerking met de ondernemingsraad wordt door de directie als constructief ervaren. 2.5 Financiering
De belangrijkste subsidierelatie van de VMCA is die met de gemeente Almere. De afspraken over welke resultaten behaald dienen te worden en welke financiering hierbij past, zijn gemaakt volgens de methodiek Resultaatgestuurde Subsidieverlening (RSV). Daarnaast zijn er bijdragen van: • het ministerie van VWS voor Vrijwillige Palliatieve Terminale Zorg • het Oranje Fonds voor het mentorproject Matching Talents en NL Doet • het SKAN Fonds voor het Vrijwilligerscollege, • het Nationaal Ouderenfonds voor de BoodschappenPlusBus • zorgverzekeraar Achmea voor Vroegsignalering Dementie. Activiteiten voor jonge mantelzorgers zijn mede mogelijk gemaakt door Athlon Car Lease, Stichting Zonnige Jeugd en Fonds Bijzondere Noden. Verder is er een scala aan sponsoring en giften, veelal in natura (onder andere van BDO Arbeidsjuristen), maar ook sponsorbedragen komen voor (bijvoorbeeld vanuit ING, Rabobank, Athlon Car Lease). In totaal bedraagt het percentage alternatieve financiering 8,2%. De jaarrekening 2013 wordt vóór 15 april op de website www.vmca.nl geplaatst. 2.6 Verantwoorden
De VMCA vindt het belangrijk om te verantwoorden wat ze doet. Omdat verschillende doelgroepen vragen om verschillende benaderingen, doet zij dit op diverse manieren. Verantwoording richting maatschappelijke partners en gemeente Zo is de VMCA betrokken bij het Almeerse initiatief Publiek Verantwoorden. Hierin verantwoorden diverse maatschappelijke partners naar elkaar en naar de gemeente wat ze doen. In dit kader ondertekende de VMCA in 2013 de intentieverklaring Publiek Verantwoorden. De eerste
Jaarverslag 2013 VMCA Almere
10
kwaliteitskring die in dit verband is georganiseerd, betrof het thema: kinderen groeien veilig en gezond op in Almere. De VMCA heeft zich verantwoord met betrekking tot de ondersteuning aan jonge mantelzorgers. Verantwoording richting vrijwilligers Tijdens de jaarlijkse vrijwilligersvergadering heeft de VMCA de behaalde resultaten aan haar vrijwilligers gepresenteerd. Ook is er op de vergadering gesproken over nieuwe ontwikkelingen. Verantwoording richting mantelzorgers Tijdens het mantelzorgdebat in de zomer ging de VMCA in gesprek met mantelzorgers, maatschappelijke partners en lokale politici. Centraal stonden de wensen en problemen van mantelzorgers. Verantwoording richting gemeente en politiek Samen met Zorggroep Almere en de Schoor heeft de VMCA twee werkconferenties georganiseerd. Het doel was de (gezamenlijke) verantwoording richting de gemeen-
Jaarverslag 2013 VMCA Almere
te en de onderlinge samenwerking optimaliseren en in kaart brengen. De resultaten zijn gezamenlijk gepresenteerd op de Politieke Markt, een experiment in het kader van maatschappelijke verantwoording. Met de Almeerse gemeenteraad is de VMCA in gesprek gegaan over de door ons opgestelde maatschappelijke trends en ontwikkelingen. De thema’s van de werkconferenties waren ‘maatschappelijke trends en ontwikkelingen’ en ‘doen’. 2.7 De VMCA en Stichting De Hoek
De VMCA maakt onderdeel uit van Stichting De Hoek, de stichting die de gezamenlijke ruimtes beheert in Gebouw De Hoek. De VMCA voert het secretariaat van de stichting en coördineert de financiële en facilitaire zaken. Zij is ook in dit gebouw gevestigd. Andere organisaties die in Gebouw De Hoek gehuisvest zijn, zijn het Rode Kruis afdeling Almere, Stichting Abri en de SOGA.
11
Hoofdstuk 3 Sociale samenhang en maatschappelijke participatie in de wijken Om de sociale samenhang in de stad en de maatschappelijke participatie in de wijken te vergroten heeft de VMCA in 2013 de volgende projecten uitgevoerd: 3.1 Burennetwerk
Burennetwerk is een vorm van laagdrempelige, georganiseerde burenhulp en biedt ondersteuning aan mensen die vanwege een beperking of gezondheidsredenen hulp nodig hebben. De vrijwilligers bieden wijkgerichte hulp in de vorm van vriendschappelijk bezoek, (samen) boodschappen doen, wandelen, begeleiding bij vervoer, technische of timmerklusjes en tuinonderhoud. Het totaal aantal vrijwilligers is in 2013 met 20% gestegen naar 388. Het aantal hulpvragen is nagenoeg gelijk gebleven. De vraag naar de scootmobiel haal- en brengservice neemt toe. In 2013 is 223 keer een aanvraag gedaan bij de haal- en brengservice. De boodschappenhulp is toegenomen met 25%. Het vervallen van de boodschappenhulp als individuele voorziening kan hiermee te maken hebben. Dagelijks worden vrijwillige telefoonbemiddelaars ingezet om vraag en aanbod betreffende het burennetwerk aan elkaar te koppelen. Deze bemiddelaars zijn getraind in communicatieve vaardigheden en de sociale kaart. Aangezien de telefoonbemiddelaars een belangrijke signa-
leringsfunctie hebben, hebben zij allen een training ‘vroegsignalering dementie voor telefonisten’ gevolgd. Indien een bemiddelaar het vermoeden heeft dat de situatie van de hulpvrager dermate complex is dat er meer of andere inzet nodig is, speelt hij of zij dit door aan de coördinator. Deze plant een gesprek om de situatie en de daaruit voortvloeiende vraag goed in beeld te krijgen. Een vrijwilliger voert de selectiegesprekken met de vrijwilligers die in de wijken worden ingezet. Tijdens het selectiegesprek wordt ingezoomd op de kwaliteiten, wensen en verwachtingen van de nieuwe vrijwilliger, zodat hij of zij optimaal kan worden ingezet. 3.2 De BoodschappenPlusBus
In maart 2013 is de BoodschappenPlusBus van start gegaan. De bus maakt uitstapjes naar verschillende activiteiten binnen en buiten Almere. Het doel is ontmoeting tussen 55-plussers bevorderen en eenzaamheid tegengaan. De populariteit van de BoodschappenPlusBus is groot. Voor vrijwel de meeste activiteiten geldt een wachtlijst. Aanvankelijk werd het doen van boodschappen meegenomen in het activiteitenprogramma, maar hier bleek onvoldoende tot geen animo voor te zijn. Daarentegen wonnen uitstapjes als museumbezoeken, rondvaarten en stadswandelingen aan populariteit.
Jaarverslag 2013 VMCA Almere
12
Het team van de BoodschappenPlusBus bestaat in zijn geheel uit vrijwilligers, te weten: chauffeurs, bijrijders, programmamakers, het sponsorteam en twee vrijwillige coördinatoren.In totaal zijn 39 vrijwilligers actief bij de BoodschappenPlusBus. Het aantal geregistreerde deelnemers is 445. Het merendeel hiervan (85%) is vrouw. De BoodschappenPlusBus is een initiatief van Het Nationaal Ouderenfonds. 3.3 De Vliegende Kiep
De Vliegende Kiep is een project in Waterwijk waarbij vrijwilligers van de VMCA gekoppeld worden aan de verpleegkundigenpraktijk van Zorggroep Almere. De vrijwilligers worden als aanvulling op de wijkverpleegkundige ingezet bij de ondersteuning van kwetsbare burgers. De vrijwilligers worden geworven en getraind door de VMCA, maar worden begeleid door de professionals van de verpleegkundigenpraktijk. De Vliegende Kiep sluit volledig aan bij de verschuiving van AWBZ naar WMO. 3.4 Contactvrijwilligers in de Buurt
Contactvrijwilligers in de Buurt is een initiatief in Waterwijk. Het koppelt Waterwijkers met een hulpvraag aan wijkgenoten die anderen graag helpen. Denk aan hulp en ondersteuning in de vorm van een vriendschappelijk huisbezoek, boodschappen doen, lichte tuinklussen, verzorgen van huisdieren, inspringen bij ziekte, oppassen en hand- en spandiensten. De spilfiguren in dit project zijn de contactvrijwilligers. Deze mensen zijn de ogen en oren van de wijk, zoeken actief naar beide partijen en leggen verbindingen. Zij werken nauw samen met De Vliegende Kiep en Burennetwerk. Het doel van Contactvrijwilligers in de Buurt is komen tot een integraal aanbod van zorg en ondersteuning in Waterwijk, waarin een duidelijke rol is weggelegd voor de bewoners zelf en vrijwilligers. 3.5 Ontwikkeling digitale matchingtool
Vanuit de gedachte ‘iedereen heeft weleens een vraag en iedereen heeft wel iets te bieden’ is de VMCA – in samenwerking met de gemeente Almere – gestart met het ontwikkelen van een digitale matchingtool. Een website die vergelijkbaar is met www.marktplaats.nl, maar waar geen spullen maar burendiensten worden ‘verhandeld’. De matchingtool stelt bewoners in staat om hulp te vragen, of hulp te bieden. Het kan gaan om een klusje, maar er zijn ook mogelijkheden voor ontplooiing, voor het leveren van
Jaarverslag 2013 VMCA Almere
een bijdrage aan een re-integratietraject of om heel simpel iets (terug) doen voor de buurt of een buurtbewoner. Verhandelen is trouwens niet precies het juiste woord voor de koppeling, want de matches zullen losstaan van het principe ‘voor wat, hoort watʼ. De matchingtool richt zich in eerste instantie op individuele burgers, maar biedt zeker ook kansen voor maatschappelijke organisaties. Via de tool kunnen zij namelijk de vragen van hun klanten transparant en efficiënt verspreiden in hun netwerk. De bestaande werkers in de wijken kunnen bovendien als ‘sociaal makelaar’ vraag en aanbod bij elkaar te brengen. De matchingtool sluit naadloos aan op de WMO die inzet op het versterken van de eigen kracht van burgers. Het stimuleert de sociale verbanden tussen mensen en de samenredzaamheid. Ook is de tool een antwoord op de veranderende maatschappelijke behoefte. Ze is flexibel in tijd en plaats, kleinschalig en staat dichtbij de dagelijkse belevingswereld van de burger. Zodra de matchingtool online is, zal een beroepskracht de ‘marktplaats’ achter de schermen in de gaten houden. Deze beroepskracht zal ook de PR voor zijn/haar rekening nemen.
13
Jaarverslag 2013 VMCA Almere
14
Hoofdstuk 4 De VMCA versterkt en ontwikkelt het vrijwilligerswerk in Almere Wil je het vrijwilligerswerk in Almere versterken en ontwikkelen, dan moet je je op een aantal vlakken inspannen. Ten eerste is een goede samenwerking met organisaties, bedrijven en particulieren nodig. Ten tweede is het uitermate belangrijk om zichtbaar te zijn in de stad. In 2013 spande de VMCA zich op de volgende manieren hiervoor in: 4.1 Informatie en advies
De VMCA heeft een zeer uitgebreid en stabiel netwerk. Tal van organisaties weet de VMCA te vinden en dus wordt er in het netwerkcontact vooral gefocust op relaties onderhouden in plaats van leggen. Dat scheelt tijd. Met nieuwe organisaties wordt uiteraard wel altijd een persoonlijke afspraak gemaakt. De vragen (informatie, advies en ondersteuning) waarvoor de VMCA door haar netwerk benaderd wordt, hebben vooral betrekking op het werven van zowel ‘vaste’ als flexibele vrijwilligers, vrijwilligerswerk voor speciale doel-
Jaarverslag 2013 VMCA Almere
groepen, de vrijwilligersverzekering en het opstellen van vrijwilligersbeleid. Buiten één op één contact houden we onze relaties op de volgende manieren op de hoogte: Nieuwsbrief Vrijwilligerswerk Vier keer per jaar komt de Nieuwsbrief Vrijwilligerswerk uit. Hierin komen landelijke en lokale ontwikkelingen en belangrijke regelgeving op het gebied van vrijwilligerswerk aan bod. De nieuwsbrief wordt aan alle bij de VMCA ingeschreven organisaties gestuurd. Website In 2013 heeft de VMCA een nieuwe website gelanceerd. Deze is (nog meer dan voorheen) vanuit de gebruiker opgezet, zodat organisaties en individuen makkelijk specifieke informatie kunnen vinden. Op de website worden de actuele ontwikkelingen gecommuniceerd.
15
Aanwezig in netwerken en overlegstructuren De VMCA is vertegenwoordigd in tal van netwerken en overlegstructuren. Eén van de belangrijke doelen hierbij is het stimuleren van de samenwerking met andere organisaties. De VMCA: • is vertegenwoordiger vanuit het provinciale overleg van vrijwilligerscentrales in het NOV • heeft de trekkersrol voor het overleg van provinciale vrijwilligerscentrales / -steunpunten • heeft zitting in de Werkveld Advies Commissie van Windesheim Flevoland • heeft zitting in de regiegroep van Taal voor het Leven • heeft de trekkersrol van het Samenwerkingsverband Almeers Vrijwilligerswerk (SAV)
4.3 PR en promotie
De VMCA ontplooit veel activiteiten op het gebied van PR, werving en promotie. Dit gebeurt via voorlichtingsbijeenkomsten, de lokale media en social media. Ook is het promotieteam al enkele jaren actief. De vrijwilligers van het PR-team verstrekken informatie over vrijwilligerswerk en mantelzorgondersteuning en hebben een belangrijke doorverwijsfunctie bij hulpvragen. In 2013 is het PR-team 18 keer ingezet, onder andere bij de Banenbeurs 036, de Dag van de Zorg, de Seniorenbeurs en tijdens Internationale Vrouwendag. De promotie richt zich op het bekend maken met vrijwilligerswerk en imagoverbetering.
4.2 Samenwerkingsverband Almeers Vrijwilligerswerk (SAV)
Het Samenwerkingsverband Almeers Vrijwilligerswerk (SAV) bestaat uit 23 maatschappelijke organisaties die het vrijwilligerswerk in Almere een positieve impuls willen geven. De VMCA vervult als kenniscentrum een centrale en faciliterende rol en is het aanspreekpunt voor belanghebbenden. Nieuwe impuls door SAV In het eerste kwartaal van 2013 hebben studenten van Hogeschool Windesheim Flevoland vanuit een co-makership onderzoek gedaan naar de betrokkenheid, wensen en verwachtingen van het SAV. Hieruit bleek onder andere dat de scholing van vrijwilligers nog onvoldoende op de agenda van de organisaties staat. Er is samenwerking en focus nodig. Op basis van het onderzoek is een plan van aanpak opgesteld en is actie ondernomen. De PR van de Vrijwilligersacademie is bijvoorbeeld uitgebreid. Daarnaast zijn we van start gegaan met een tweejaarlijks Vrijwilligerswerkcafé voor vrijwilligerscoördinatoren. Tijdens elk café presenteert een andere gastorganisatie zichzelf, worden actuele thema’s besproken en is er ruimte om te netwerken. Dé gelegenheid om jezelf als vrijwilligerscoördinator te ontwikkelen en up to date te blijven.
Jaarverslag 2013 VMCA Almere
16
“Vrijwilligerswerk brengt me in beweging” en ben dan zó blij. We hebben het toch weer geflikt. Yes, ze hebben het gezellig met elkaar. In Almere is best een heleboel eenzaamheid.”
“Van het ene op het andere moment zat ik thuis”
Erik Jongerden (49) werkt als chauffeur bij de BoodschappenPlusBus, een project dat uitjes voor 55-plussers organiseert. Dit vrijwilligerswerk geeft hem een gevoel van vrijheid, voldoening en doorbreekt de eenzaamheid.
“Als ik die dames opgetogen zie kwebbelen, ben ik zó blij” Wat is er zo mooi aan transport? Over die vraag hoeft Erik geen seconde na te denken. “Het is de vrijheid van het in beweging zijn. Dat het jouw verantwoordelijkheid is om mensen (of goederen) goed en veilig te vervoeren. Jij bent de kapitein op het schip, jij hebt de touwtjes in handen.” Erik heeft zijn hele leven op het groot- en zwaartransport gereden. Een stom ongeluk zette zijn leven echter op zijn kop. “Ik liep in het tuincentrum en viel. Mijn kraakbeen raakte zo erg beschadigd dat ik mijn knie niet meer kan buigen.” Met de beste wil van de wereld komt Erik de vrachtwagen niet meer in. “Maar de BoodschappenPlusBus is goed voor mij te doen. Mijn scootmobiel kan achterin, dus ik maak er vaak zelf ook een dagje uit van.” Toch gaat het Erik in eerste instantie om het daadwerkelijke chauffeuren en om het helpen van anderen. “Dan kijk ik in mijn achteruitkijkspiegeltje, zie ik die dames opgetogen kwebbelen
Jaarverslag 2013 VMCA Almere
Over eenzaamheid kan Erik helaas meepraten. “Van het ene op het andere moment zat ik op de bank. Was ik eerst om de twee weken een weekend thuis, nu zat ik opeens maandenlang uit het raam te staren.” Hij kwam letterlijk de deur niet meer uit. Pas toen hij bij de BoodschappenPlusBus ging werken, kwam hij weer in beweging. “Letterlijk en figuurlijk. Met dit vrijwilligerswerk kan ik écht iets voor een ander betekenen. Maar ik kan hier zelf ook mijn verhaal kwijt en ik ben weer even weg van huis.” Nee, dat laatste bedoelt hij niet vervelend. Sterker nog, als iemand hem gesteund heeft de afgelopen jaren, dan is dat wel zijn vrouw. “Maar dat thuiszitten, daar word je depressief van. Hoe goed een ander er ook voor jou probeert te zijn.”
“Ik kan mijn passie weer uitvoeren” De BoodschappenPlusBus bestaat pas een jaar. Het oorspronkelijke plan was om wekelijks met 55-plussers naar de markt te gaan, vandaar de naam. Maar tot die activiteit is de bus al lang niet meer beperkt. Allerlei interessante plekken worden inmiddels dagelijks aangedaan. Van de kaasmakerij, tot het Concertgebouw, van het Rijksmuseum tot de Amsterdamse Poort. Erik chauffeert gemiddeld twee à drie keer per maand, maar zou dat liever vaker doen. Hij is voor 40% goedgekeurd en zoekt daarom ook betaald werk. “Maar het is haast onmogelijk om iets te vinden. Daarom is het zo fijn dat ik mijn passie op deze manier kan uitvoeren. Kijk, het chauffeuren van enzame ouderen geeft nu eenmaal veel meer voldoening dan het vervoeren van chips.”
17
Hoofdstuk 5 Meer Almeerders doen vrijwilligerswerk
In 2013 zijn meer Almeerders vrijwilligerswerk gaan doen. Via de volgende manieren bemiddelde en/of ondersteunde de VMCA hen: 5.1 Vrijwilligers Vacaturebank (VVB)
In 2013 steeg het aantal bezoekers aan de Vrijwilligers Vacaturebank met maar liefst 25%. Vooral twee groepen bezoekers namen toe: moeilijk bemiddelbare Almeerders die kampen met diverse problematiek en hoogopgeleide werklozen, die zich graag nuttig willen maken binnen het vrijwilligerswerk. Het aantal bekeken digitale vacatures bleef in 2013 onverminderd hoog. Fysieke vacaturebank Aangezien potentiële vrijwilligers steeds meer vragen naar een ´fysieke´ vacaturebank is half januari een vrijwilligerswerk-inlooppunt in de bibliotheek van Almere Haven gestart. Dit inlooppunt is een aanvulling op de fysieke Vrijwilligers Vacaturebank in Almere Stad. (Het inlooppunt in Haven trekt overigens beduidend minder bezoekers dan die in Stad.) Meer abonnees Vacatureservice Het aantal abonnees op de Vacatureservice (nieuwe vacatures per mail) is opnieuw gestegen. Voorlichtingsbijeenkomsten Er zijn 14 voorlichtingsbijeenkomsten georganiseerd om nieuwe vrijwilligers te werven. Hierbij waren in totaal 159 mensen aanwezig. Er is breed geworven via lokale media, social media en de website.
5.3 Divers Talent
Het project Divers Talent ondersteunt kwetsbare burgers bij het vinden en uitvoeren van passend vrijwilligerswerk. Hulpverleningsinstanties zoals de verslavingszorg, thuiszorg, begeleid wonen en het Leger des Heils melden hiervoor steeds meer mensen aan: mensen met een complexe, meervoudige problematiek die een intensieve begeleiding nodig hebben. Dit vraagt niet alleen veel van de VMCA, ook van de organisaties waar deze kwetsbare mensen aan de slag gaan. Er moet immers wel tijd en menskracht beschikbaar zijn om deze groep vrijwilligers op de juiste manier te begeleiden. Er zijn drie gevolgen zichtbaar: • de druk op vrijwilligersorganisaties neemt toe • niet alle organisaties kunnen de aangeboden vrijwilligers plaatsen • het aantal voortijdig beëindigde trajecten stijgt. Niet alle mensen die bemiddeld worden, blijken al klaar te zijn voor vrijwilligerswerk. 5.4 NL Doet
Tijdens NL Doet zijn bijna 900 Almeerse vrijwilligers aan de slag gegaan bij 94 klussen in de stad! NL Doet duurt twee dagen en is een landelijk initiatief. In Almere heeft de VMCA samen met Mooi Zo Goed Zo een grote rol gespeeld in de promotie van deze grootste vrijwilligerswerkactie van Nederland. Voor het eerst organiseerden we dit jaar bovendien een NL Doet ontbijt (in samenwerking met de Rabobank). Het ontbijt werd geopend door de beschermvrouwe van het vrijwilligerswerk in Almere, Annemarie Jorritsma, en werd druk bezocht.
5.2 FreeFlex en de organisatie van bedrijfsklussen
Binnen de vacaturebank FreeFlex sprongen twee ontwikkelingen in het oog. Kortdurende vrijwilligersklussen worden steeds populairder. Dit is een trend die we herkennen uit voorgaande jaren. Daarnaast stijgt het aantal mensen dat vrijwilligerswerk doet vanuit Maatschappelijk Betrokken Ondernemen (vrijwilligerswerk gestimuleerd door de werkgever).
Jaarverslag 2013 VMCA Almere
18
“Met onze Coöperatiedag tonen we onze betrokkenheid bij de stad” In oktober 2009 vond de eerste Coöperatiedag van Rabobank Almere plaats. Zowel het hoofdkantoor als alle vestigingen sloten de deuren en iedereen, van het management tot de postkamer, zette zich vrijwillig in voor de stad. Het concept sloeg zo aan dat de dag inmiddels een jaarlijkse traditie is geworden. “Na zo’n dag is de energie voelbaar. We helpen er de stad én onszelf mee vooruit.”
“Inmiddels hebben we een wachtlijst” Wietske Eilander van Rabobank Almere is als coördinator aan de dag verbonden. “Een enorme organisatieklus, maar wel één die het zeker waard is,” zegt ze. Samen met de coördinator vrijwilligerswerk van de VMCA begint ze al vroeg in het jaar met plannen. Tussen de honderdzestig en tweehonderd medewerkers moeten worden verbonden aan verschillende maatschappelijke organisaties. In 2013 waren dat er twintig. In 2014 zullen dat er vijftien zijn. “Toen we net met de Coöperatiedag begonnen, moesten we bij alle organisaties uitleggen wat we wilden. Inmiddels is er een wachtlijst. We doen van alles, van het winterklaar maken van tuintjes, tot het inspringen bij een verwenmiddag voor dementerenden en van klussen bij Kindervakantieland, tot het wandelen met ouderen. Zo hebben we voor ieder wat wils.”
“Een waardevolle manier van sponsoring” Wietske: “Mensen denken dat het bij een bank alleen maar
Jaarverslag 2013 VMCA Almere
draait om de munten. Wij rekenen echter nóg vier M’s tot ons kapitaal: middelen, mensen, media en massa (ons netwerk). Als we door een goed doel benaderd worden, raden we altijd aan om in te springen op die laatste vier. Dat is voor ons een veel waardevollere manier van sponsoring, onder andere omdat je je er als Rabobank zichtbaarder mee maakt dat je iets extra’s doet.” Nu de bank is ingekrompen, is er meer hulp van de VMCA nodig. “De coördinator van de VMCA is voor ons van onschatbare waarde. Zij weet precies welke organisaties bij ons passen en zorgt dat alles met hen wordt afgestemd. Ondertussen maak ik hier het interne draaiboek en ben ik vliegende kiep op de dag zelf.”
“We willen een bijdrage leveren aan de ontwikkeling van Almere” Wietske heeft heel helder voor ogen wat de Rabobank met haar Coöperatiedag wil bereiken. “Door onze handen uit de mouwen te steken, leveren we als ‘motor van de stad’ een bijdrage aan de ontwikkeling van Almere én geven we invulling aan onze betrokkenheid bij de maatschappij. Deze motivatie staat aan de basis van de dag. We willen iets teruggeven, onbaatzuchtig iets voor een ander doen.” Als bijkomend voordeel noemt ze de positieve effecten op de werkvloer. “Elk jaar stijgt onze bedrijfstrots weer en collega’s leren elkaar op een heel andere manier kennen. Een dag uit je comfort zone stappen is bovendien goed voor de interne dynamiek en creativiteit.”
19
Hoofdstuk 6 Scholing van vrijwilligers via de Vrijwilligers Academie Almere en het Vrijwilligerscollege 6.1 Vrijwilligersacademie Almere
In 2013 hebben maar liefst 430 vrijwilligers een training of workshop gevolgd bij de Vrijwilligersacademie Almere. Zij hadden de keuze uit 91 trainingen en workshops. Beide cijfers zijn gegroeid ten opzichte van vorig jaar. Om de bekendheid van de academie te vergroten onder vrijwilligers en organisaties is het aantal PR-activiteiten uitgebreid. Zo is in het najaar gestart met het gebruik van sociale media (Facebook en Twitter). Daarnaast is er advertentieruimte bij Almere Deze Week ingekocht en is de digitale nieuwsbrief geprofessionaliseerd. Eind mei vond de jaarlijkse open avond van de academie plaats bij Windesheim Flevoland. Hierbij hebben 11 organisaties samengewerkt om een gevarieerd workshopprogramma aan te bieden. Het resultaat was een kleine 200 inschrijvingen. 6.2 Vrijwilligerscollege
De Vrijwilligersacademie is in april uitgebreid met het Vrijwilligerscollege dat wordt gefinancierd door het Skanfonds. Binnen het Vrijwilligerscollege ligt de nadruk op scholing voor en door vrijwilligers (op de academie worden de trainingen vaak door professionals gegeven). Vrijwillige scouts zoeken talentvolle vrijwillige trainers. Hiermee wordt de expertise van vrijwilligers optimaal benut en leren de vrijwilligers van elkaar. Ruim 100 vrijwilligers hebben via het Vrijwilligerscollege inmiddels deskundigheidsbevordering gevolgd.
Jaarverslag 2013 VMCA Almere
20
Hoofdstuk 7 De maatschappelijke stage in Almere Tijdens een maatschappelijke stage (MaS) zetten scholieren uit het voortgezet onderwijs zich belangeloos in voor een ander. Het doel is jongeren betrekken bij vrijwilligerswerk. Hier in Almere werkt dat. De VMCA heeft een makelaarsfunctie in het geheel en zorgt voor de infrastructuur, communicatie en de koppeling tussen scholen en maatschappelijke organisaties. 7.1 Zeer goede infrastructuur
In de afgelopen jaren is een zeer goede infrastructuur wat betreft de maatschappelijke stages ontstaan. Alle scholen regelen hun maatschappelijke stages via een centraal digitaal systeem. Scholen, organisaties en makelaars werken nauw samen om de maatschappelijke stages van duizenden leerlingen per jaar succesvol vorm te geven. De samenwerkende partijen zijn vertegenwoordigd in een stuurgroep. Samenwerkingsverband wil doorgaan met MaS De wet op de maatschappelijke stage is afgeschaft. De overheidsfinanciering voor de VO-scholen wordt nog betaald tot en met schooljaar 2014-2015. De gemeente krijgt alleen in het kalenderjaar 2014 nog overheidsgelden voor de financiering van de infrastructuur van de MaS. Gezien de positieve effecten van de maatschappelijke stage blijft het samenwerkingsverband in gesprek met partijen om de MaS in afgeslankte vorm voort te zetten. 7.2 5.500 Bemiddelingen via MaS
Afgelopen jaar zijn 4.494 bemiddelingen via www.masalmere.nl tot stand gekomen. 80% van de Almeerse VOscholen heeft meegedaan en bijna 3.000 leerlingen hebben één of meerdere maatschappelijke stages gelopen. Nadat een leerling vrijwilligerswerk heeft gedaan, gaat 23% van de leerlingen nog eens terug om te helpen bij een (vrijwilligers)activiteit. 9% blijft als vrijwilliger verbonden aan de organisatie. 7.3 Stagebieders vinden MaS waardevol
Zo’n 300 stagebieders zetten zich elk jaar weer in om leerlingen een waardevolle MaS-ervaring te geven. 96% van de stagebieders is tevreden tot zeer tevreden over MaS.
Jaarverslag 2013 VMCA Almere
89% wil graag dat de huidige werkwijze en het aanbod behouden blijft. 75% van de stagebieders ervaarde meerwaarde van de leerlingen in hun organisaties, omdat de meeste leerlingen enthousiast, snel en flexibel zijn. Ze zijn jong en onervaren, maar hebben een frisse kijk op de zaak. 7.4 Maatschappelijke organisaties tevreden over MaS
90% van de maatschappelijke organisaties is tevreden tot zeer tevreden over de samenwerking met het MaS-team. Ze beschrijven het team als behulpzaam, snel en betrokken. 71% van de organisaties is tevreden over de samenwerking met de scholen. Meer betrokkenheid in de vorm van contact met de school zou op prijs gesteld worden. 7.5 PR-apparaat op volle toeren
Bovenstaande successen zijn te danken aan de grote inspanningen op gebied van PR en communicatie. Om MaS in goede banen te leiden worden duizenden mailtjes en telefoontjes beantwoord, zijn er persoonlijke bezoeken, worden diverse persberichten en MaS-nieuwsbrieven verstuurd, wordt er een enquête onder de stagebieders verspreid, worden er evaluatiegesprekken met de VO-scholen gevoerd, een Themamiddag Voortgezet Onderwijs georganiseerd en scholing voor stagebieders geregeld. 7.6 Stage-coaches
De stuurgroep biedt organisaties stage-coaches aan die kunnen helpen bij de deelname aan MaS. In de praktijk blijken deze coaches echter niet actief te hoeven worden ingezet. De meeste organisaties zijn prima in staat om zelf de begeleiding vorm te geven.Toch zijn de stage-coaches belangrijk. Zij zijn namelijk een belangrijke trigger in het ‘over de streep te trekken’ van (kleine) organisaties om mee te doen aan MaS.
21
“Stom dat ze die maatschappelijke stage willen afschaffen” Niyaaz, Jeffrey en Anil (alle drie 15) zitten in 3 VMBO-TL van de Meergronden. Dit jaar deden ze een maatschappelijke stage. “Heel erg leuk én goed voor je cv natuurlijk.”
“Ze hadden sterke jongens nodig. Echt iets voor mij” De maatschappelijke stage (MaS) is een landelijk verplicht concept, waarbij middelbare scholieren zich minimaal 30 uur inzetten als vrijwilliger. Niyaaz: “Je kon zelf kiezen wat je wilde doen. In een crèche werken, in een bejaardenhuis, helpen bij een gymles… Bij VVFlex stond er: ‘wij zoeken sterke jongens, die zin hebben om met hun spieren bezig te zijn’. Echt iets voor mij. Ik train zowel thuis als op de sportschool. Daar heb ik dus meteen mijn naam achter gezet.” VVFlex is een cultureel-maatschappelijke organisatie die zich richt op talentontwikkeling van jongeren. Tijdens de MaS waren ze hun pand aan het opknappen. De jongens legden tapijttegels, draaiden nieuwe lampen in, verschoven spullen en leerden dat ze goed zijn in teamwork.
“Dat gaf een ontzettend goed gevoel” Jeffrey: “Van te voren moesten we zelf alles regelen. Zelf bellen hoe laat we waar moesten zijn en zo – tja, dat hoort óók bij stagelopen. Gelukkig ging het heel relaxed allemaal. We hoefden pas om 10 uur te beginnen, zodat we konden uitslapen en onze begeleidster was super aardig. Ze gaf heel veel complimentjes en was enorm blij
met onze hulp. Dat gaf een ontzettend goed gevoel.” Anil: “Wat heel leuk was, was dat we op de laatste stagedag mochten helpen met het maken van een filmpje. Veel hoefden we niet te doen hoor, alleen de camera vasthouden. Maar toch. Nu staat het filmpje op de site van VVFlex. Af en toe surf ik er nog naar toe. Even kijken of er nog nieuwe ontwikkelingen zijn. Ik ben toch nieuwsgierig.”
“Waar haal ik de tijd vandaan?” Alhoewel ze de stage leuk vonden, heeft het de jongens niet direct gemotiveerd om zelf vrijwilligerswerk te doen. “Ik heb het op dit moment gewoon te druk,” zegt Jeffrey. Hij somt op wat hij allemaal doet: school, voetballen, vrienden en in het weekend vakkenvullen bij de Vomar. “De voetbalclub heeft me laatst wel gevraagd als coach. Ik zou het graag doen, maar wanneer?” Zijn klasgenoten knikken. Bij doorvragen blijkt echter dat ze best al iets voor ‘de maatschappij’ doen. Jeffrey loopt regelmatig bij zijn bejaarde buurvrouw naar binnen om te vragen of ze iets nodig heeft, Niyaaz helpt zijn vader met het tillen van zware dingen en Anil hielp laatst een wildvreemde vrouw die hulp nodig had op het recyclingperron. “Ik vind vrijwilligerswerk iets goeds,” zegt Niyaaz. “En die maatschappelijke stage afschaffen, zou echt stom zijn. Je komt er namelijk toch beter mee de arbeidsmarkt op, het helpt al bij het krijgen van een bijbaantje.”
Jaarverslag 2013 VMCA Almere
22
Hoofdstuk 8 Iedereen doet mee en als dit niet lukt, is er een vangnet We zouden graag zien dat iedere Almeerder meedoet aan de maatschappij. Om dat voor elkaar te krijgen, is soms hulp nodig. Daarom voerde de VMCA in 2013 de volgende projecten uit:
voldoen aan de hoeveelheid aanvragen. De verwachting is dat het aantal aanvragen alleen maar toe zal blijven nemen. De VMCA zal hierop moeten anticiperen en haar financiën en haar beleid hierop moeten afstemmen.
8.1 Intensieve Vrijwillige Thuishulp en Buddyzorg
8.2 Vrijwillige Terminale Zorg
De projecten Intensieve Vrijwillige Thuishulp (IVT) en Buddyzorg koppelen vrijwilligers aan mensen met een chronische en/of levensbedreigende aandoening. Denk aan mensen met niet aangeboren hersenletsel (NAH), mensen met dementie, of mensen met een ziekte als kanker of HIV. De vrijwilligers zijn een ontlasting van en een ondersteuning en aanvulling op de mantelzorg (informele respijtzorg). Ze bieden praktische en emotionele ondersteuning en helpen de hulpvrager bij zijn of haar zelfredzaamheid. Het doel is de hulpvrager zo goed mogelijk laten functioneren in zijn of haar eigen omgeving.
Het project Vrijwillige Terminale Zorg richt zich op mensen die in de terminale fase thuis verzorgd worden. De vrijwilligers zijn een ontlasting van en een ondersteuning en aanvulling op de mantelzorg. Vrijwilligers worden vooral ingezet om aanwezig te zijn en hand- en spandiensten te verrichten (in een eerdere fase van het ziekteproces wordt Buddyzorg ingezet voor praktische en emotionele ondersteuning). De begeleiding van vrijwilligers is intensief.
Stijging aantal meldingen en koppelingen In 2013 is het aantal aanmeldingen en koppelingen weer gestegen. Ten opzichte van 2012 steeg het aantal hulpvragers zelfs met 12%. Het totaal aantal bemiddelingen is gestegen met bijna 18%. De grootste stijging zien we in de groep mensen met dementie en NAH. De stijging is te verklaren door de versterkte samenwerking met onder andere Interact Contour, de persoonlijk begeleiders dementie en de wijkverpleegkundigen. In het afgelopen jaar zijn 36 nieuwe vrijwilligers geworven voor de IVT. Zij zijn allen ingezet. Zorg in je moedertaal Met het stijgen van het absolute aantal hulpvragers stijgt het aantal hulpvragers met een niet-Nederlandse achtergrond uiteraard ook. Voor velen van hen heeft het de voorkeur om gekoppeld te worden aan een vrijwilliger die bekend is met de moedertaal. Vooral mensen met dementie en NAH hechten hier veel waarde aan. Tot op heden is het altijd gelukt hieraan te voldoen. Een kwart van ons bestand bestaat uit vrijwilligers met een niet-Nederlandse afkomst. Grotere druk op coördinatoren VMCA Hoewel het aantal hulpvragen en koppelingen blijft stijgen, blijft de capaciteit vanuit de VMCA gelijk. Dit maakt dat de coördinatoren het uiterste van zichzelf vragen om te
Jaarverslag 2013 VMCA Almere
Het aantal terminale inzetten is gelijk gebleven ten opzichte van 2012. 8.3 Vriendschap op Maat
Vriendschap op Maat koppelt vrijwilligers gedurende één of twee jaar aan mensen met een psychiatrische achtergrond voor wie vriendschap en een dagbesteding niet vanzelfsprekend zijn. Het project heeft als doel het isolement van de hulpvragers te doorbreken en hen meer aansluiting te laten vinden met de maatschappij. De vaste vrijwilliger creëert een veilige en duidelijke setting van waaruit de hulpvrager kleine stappen richting (participatie in) de samenleving kan zetten. Meer bemiddelingen door meer vrijwilligers Ten opzichte van 2012 is het aantal individuele bemiddelingen met 13% gestegen. Het aantal nieuw geworven vrijwilligers steeg met bijna 50%. Voor onze vrijwilligers organiseerden we afgelopen jaar één basistraining, twee themabijeenkomsten en vier terugkomavonden. Hulpvragen steeds complexer De hulpvragen worden steeds complexer, waardoor de coördinator zich steeds vaker moet afvragen of de situatie wel stabiel genoeg is voor informele inzet.
23
Van vrijwilligers wordt stabiliteit, geduld, doorzettingsvermogen en vooral flexibiliteit gevraagd. Van de coördinator wordt steeds intensievere individuele begeleiding van vrijwilligers verwacht. Een goede samenwerking met externe partners is noodzakelijk en gewenst. Zo zijn er contacten met huisartsen, persoonlijk begeleiders en mantelzorgers. Van één op één naar groepsgewijs Vriendschap op Maat werkt al jaren met een wachtlijst. Om zoveel mogelijk te kunnen voldoen aan de vraag zijn we een pilot gestart waarbij kleine contactgroepen door een vrijwilliger worden begeleid. Er zijn twee groepen gecreëerd: een bioscoopgroep en een wandelgroep. 8.4 Versterk je Netwerk
Vrijwillige coaches van Versterk je Netwerk helpen mensen die dat nodig hebben bij het opzetten van een sociaal netwerk. De doelgroep bestaat uit mensen zonder of met slechts een klein netwerk. Deze mensen weten niet goed hoe zij een netwerk kunnen opzetten en/of onderhouden. Versterk je Netwerk gaat uit van de kracht van de deelnemer. De deelnemer participeert actief in het gehele proces. De coach begeleidt. Alle coaches krijgen een training, intervisie en nemen deel aan themabijeenkomsten. Zij worden begeleid door de coördinator van het project. In het afgelopen jaar hebben 17 personen een coach gehad. 8.5 Aandacht voor Elkaar / WWB meets WMO
Aandacht voor Elkaar stimuleert mensen met een bijstandsuitkering tot activering en participatie door middel van het doen van vrijwilligerswerk in de zorg. Het doel van Aandacht voor Elkaar (voorheen WWB meets WMO) is: • het verhogen van de participatie van uitkeringsgerechtigden, • het tegengaan van eenzaamheid van hulpbehoevenden binnen de doelgroep van de WMO en • het voorzien in de hulpvraag van hulpbehoevenden binnen de doelgroep van de WMO. Eén groep deelnemers is najaar 2012 gestart met de Empowermenttraining, gevolgd door de Zorgtraining (deze training liep door tot eind januari 2013). Gedurende de trainingsperiode is één persoon doorgestroomd naar een
reguliere opleiding in de zorg. Van de 15 mensen die de training afrondden is vrijwel iedereen bemiddeld naar een hulpvrager en/of vrijwilligerswerk in de zorg. Verder is er geïnvesteerd in planvorming, overleg en afspraken voor het vervolg van Aandacht voor Elkaar in de nabije toekomst. In het najaar zijn er nog twee Zorgtrainingen gestart en afgerond. Vijf mensen zijn niet gestart in verband met ziekte/ privéomstandigheden en één persoon had voor aanvang van de training een baan gevonden. De Empowermenttraining is bij deze twee groepen komen te vervallen omdat bleek dat een groot aantal mensen deze training al gehad had via een ander traject, of niet nodig bleek te hebben. Van de deelnemers die nog niet bemiddeld zijn, zijn er een paar in afwachting van een gesprek bij een vrijwilligersorganisatie begin januari, voor de anderen wordt actief gezocht naar een passende plek. 8.6 Maatschappelijke begeleiding vluchtelingen
In opdracht van de gemeente Almere voert de VMCA de maatschappelijke begeleiding van vluchtelingen uit. Deze begeleiding is bedoeld voor mensen die zich vanuit een asielzoekerscentrum in de gemeente Almere vestigen. De begeleiding is gericht op integratie en wordt uitgevoerd door vrijwilligers. Deze individuele begeleiding wordt gekenmerkt door maatwerk met persoonlijke aandacht en vormt een verbindende schakel tussen de vluchteling en zijn nieuwe leefomgeving. Het participeren in de maatschappij en het bereiken van sociale en economische zelfstandigheid is een proces dat jaren in beslag kan nemen. Wij richten ons op de eerste stap in dit integratieproces. De aanmeldingen van de eerste vluchtelingen met een INDbeschikking 2013 liet in eerste instantie op zich wachten. Daarom is in overleg met de gemeente Almere besloten enkele vluchtelingen met een IND-beschikking 2012 naar de VMCA te verwijzen. Medio april 2013 zijn de eerste vluchtelingen aangemeld voor begeleiding. De vrijwilligers die zich inzetten voor de vluchtelingen hebben we geworven via onze website, de krant, social media en mond-op-mondreclame. Uiteindelijk zijn er twee groepen vrijwilligers getraind. Zij hebben een basistraining gekregen en kregen daarnaast een training on the job. Periodiek zijn er themabijeenkomsten waarin informatie en ervaringen worden uitgewisseld over de voortgang en over de ontwikkelingen in het werkveld. Opvallend is de (ervarings)deskundigheid onder de vrijwilligers.
Jaarverslag 2013 VMCA Almere
“Tijdens de verwendiners heb ik het gevoel dat al mijn papa’s en mama’s bij me komen eten” Zeven jaar lang verzorgde Magda Rijerkerk (54) haar ouders. Ze was mantelzorger zonder dat ze ooit van die term gehoord had. Toen haar vader overleed en Magda haar baan kwijtraakte, wees haar moeder haar op een vrijwilligersvacature in de krant. “Daar heb jij het geduld wel voor, intensieve thuiszorg.” Inmiddels heeft Magda twee adressen en organiseert ze verwenmiddagen voor mantelzorgers en hun dementerende partner. Haar eigen moeder is inmiddels overleden. “Ik heb van haar geleerd hoe belangrijk een praatje is.”
“Het gaat helemaal niet om boodschappen doen. Het gaat om de aandacht” “Ik was stomverbaasd toen de verpleegkundige van mijn zieke moeder tegen me zei dat ik in aanmerking kwam voor het mantelzorgcompliment. “Mantelzorg,” vroeg ik. “Wat ís dat?” Wat ik voor mijn moeder deed, vond ik alleen maar normaal. Een boodschapje doen, even mee naar de dokter, een klein klusje. Het ging natuurlijk helemaal niet om die hulp, het ging erom dat mijn moeder me even zag.” Wat Magda destijds voor haar moeder deed, doet ze nu vrijwillig voor twee anderen. Intensieve vrijwillige thuiszorg heet dat. De eerste dame die ze bezoekt is een mevrouw van 81. Zij woont alleen en heeft Parkinson en Alzheimer. Ze kan wel wat hulp en vooral een luisterend oor gebruiken. Haar andere dame is bijna blind en dementeert. “Maar zij knutselt nog zo graag. Ik probeer elke week iets creatiefs te verzinnen waarvoor je niet goed hoeft te kunnen zien.”
“We gaan in polonaise het restaurant door” Het gaat er heel wat drukker aan toe op de verwenmiddagen en -diners die Magda samen met vier anderen om de week organiseert. “Dat is altijd feest. Bij binnenkomst krijg ik een hartelijke knuffel en een lief woord. Vervolgens gaan de heren wandelen of sjoelen en schuiven de dames aan bij mijn knutselactiviteit. Voor veel van hen is dit hét moment dat de week breekt. Daarnaast vinden ze steun en herkenning bij elkaar. En vrolijkheid! Laatst gingen we in polonaise het restaurant door.”
“Dit maakt mij gelukkig” Wat betekent dit vrijwilligerswerk voor Magda? “Heel veel,” antwoordt ze stralend. “Op de verwendiners voelt het alsof al mijn papa’s en mama’s bij me komen eten. Daarnaast is er met de andere vrijwilligers en de coördinator van de VMCA een hechte vriendschap ontstaan. Toen ik op mijn 51ste te horen kreeg dat ik werd ontslagen, zat ik met mijn handen in mijn haar. Laten we eerlijk zijn, de kans dat ik nog aan de bak kom is te verwaarlozen. Inmiddels heb ik hier zo mijn plek gevonden dat ik mijn werkloosheid helemaal niet meer zo erg vind. Ik kan iets betekenen voor een ander. En dat maakt niet alleen mijn medemens, maar ook mij gelukkig.”
25
Hoofdstuk 9 Ondersteuning aan mantelzorgers
Een mantelzorger zorgt langdurig en onbetaald voor iemand die chronisch ziek, gehandicapt of hulpbehoevend is. Dat kan een familielid zijn, maar ook een vriend of kennis. De betrokkenheid komt altijd voort uit een bestaande sociale relatie. Om de mantelzorger te ondersteunen zetten wij ons in 2013 op de volgende manieren in:
9.3 Educatie
In 2013 hebben 80 mantelzorgers deelgenomen aan een cursus. De volgende cursussen zijn aangeboden: • In Balans • Cursus NAH (niet aangeboren hersenletsel) • De partnercursus autisme
9.1 Informatie en advies 9.4 Lotgenotencontact
Veel mantelzorgers hebben behoefte aan informatie over wet- en regelgeving, voorzieningen et cetera. Op de website van de VMCA wordt zoveel mogelijk (actuele) informatie gepresenteerd. 9.2 Groepsgewijze en individuele ondersteuning
Er wordt een steeds groter beroep op mantelzorgers gedaan, waardoor er een steeds grotere druk op hen komt te liggen. In Almere zien wij drie trends. Ten eerste neemt het aantal individuele complexe hulpvragen toe. Ten tweede is het aantal individuele begeleidingscontacten gestegen. Dat komt doordat er veel reacties zijn geweest op de meldacties vanuit de Belangenbehartiging Mantelzorg Almere (BMA). Mantelzorgers die normaal gesproken niet in beeld zijn, komen dat nu wel. Zij vragen aandacht voor hun – vaak schrijnende – situatie. Ten derde is er door de veranderde wet- en regelgeving en bezuinigingen een toename zichtbaar in de zorg rond financiën / stapeling kosten. Onderzoek naar belastbaarheid Eind 2013 is een studente maatschappelijk werk van de Hogeschool van Amsterdam begonnen met haar afstudeerproject over de zorgen van mantelzorgers rond uitval van de mantelzorger. De verwachting is dat het project in 2014 zal leiden tot meer inzicht in belastbaarheid van mantelzorgers rond deze zorg en de vraag om nieuwe vormen van ondersteuning.
Mannelijke mantelzorgers Almere (MMA) In 2013 is de MMA (Mannelijke mantelzorgers Almere) opgezet. De MMA is een groep mannen die zich bezighoudt met het bedenken en uitvoeren van activiteiten voor mannelijke mantelzorgers. De MMA organiseert voornamelijk actieve uitjes. Ze maken het mogelijk om een goed gesprek te hebben in een setting die bij de mannelijke mantelzorger past. In 2013 hebben 42 mantelzorgers activiteiten van de MMA bezocht. Gespreksgroepen Het Steunpunt Mantelzorg organiseert gespreksgroepen voor verschillende doelgroepen. Te denken valt aan de gespreksgroepen dementie, NAH en autisme. Mantelzorgers die hun ervaringen willen delen met lotgenoten en behoefte hebben aan informatie en/of tips, kunnen hieraan deelnemen. In het afgelopen jaar hebben 192 mantelzorgers een gespreksgroep bijgewoond. Ook zijn er gespreksgroepen voor ex-mantelzorgers. Hieraan hebben 35 personen deelgenomen.
Themabijeenkomsten Themabijeenkomsten naar aanleiding van actuele zaken worden vaker ingezet om mantelzorgers goed toe te rusten. In het afgelopen jaar zijn de themabijeenkomsten door 75 mantelzorgers bezocht. Dat is een stijging van 150%.
Jaarverslag 2013 VMCA Almere
26
9.5 Ontspannende activiteiten
Vrij van zorg middagen Veel mantelzorgers hebben behoefte aan vaste momenten van ontspanning en lotgenotencontact; je even niet hoeven te bekommeren om de zorg voor een naaste. Het Steunpunt Mantelzorg organiseert daarom de vrij van zorg middagen. Gezellige middagen die één keer per maand plaatsvinden en waarbij creativiteit, muziek, dans en gezellig samenzijn centraal staan. De vrij van zorgmiddagen zijn in 2013 door 254 personen bezocht. Dag van de mantelzorg 10 november is de landelijke Dag van de Mantelzorg. Op deze dag worden mantelzorgers bedankt voor hun inzet. In 2013 heeft de VMCA 200 mantelzorgers in het zonnetje kunnen zetten. In samenwerking met het Van der Valk Hotel is een gezellige brunch gehouden. 9.6 Respijtzorg
9.7 Belangenbehartiging Almeerse Mantelzorgers (BMA)
De Belangenbehartiging Almeerse Mantelzorgers (BMA) komt op voor de belangen van mantelzorgers en inventariseert de knelpunten die deze zorgers tegenkomen. De BMA: • speelt deze signalen door naar samenwerkingspartners, media, gemeente en politiek, • raadpleegt en adviseert mantelzorgers via meldacties, enquêtes en behoeftepeilingen, • heeft een informatie- en adviesfunctie met betrekking tot wet- en regelgeving, bezuinigingen en ontwikkelingen op het gebied van mantelzorg(ondersteuning), • is verantwoordelijk voor informatievoorziening aan mantelzorgers op de website van de VMCA en • organiseert themabijeenkomsten over actuele onderwerpen. Alle leden van de BMA zijn zelf mantelzorger.
Via de Intensieve Vrijwillige Thuishulp worden vrijwilligers ingezet om de zorg van de mantelzorger even over te nemen of aan te vullen. Het gaat om getrainde vrijwilligers die één of enkele keren per week respijtzorg verlenen.
Jaarverslag 2013 VMCA Almere
27
“De diagnose Alzheimer vaagde in één keer onze toekomst weg” Willy Belt (76) verzorgt haar man die zowel Alzheimer als Parkinson heeft. Een zware taak waarbij ze ondersteuning krijgt van de VMCA. “Bij de VMCA vind ik een luisterend oor, hulp en de mogelijkheid om even weg te zijn uit de situatie.”
“Ik heb drie maanden lang gehuild” Vorig jaar begon het. Jaap Belt, de man van Willy, vond het steeds moeilijker de juiste woorden te vinden. En af en toe vergat hij iets. “Niets raars,” dacht zijn vrouw. “Dat gebeurt als je tegen de tachtig bent. We gingen naar de huisarts die ons doorverwees naar Polderburen. Maar daar kregen we een bericht dat in één keer onze toekomst van tafel veegde. Jaap was dementerend en had Parkinson. Terwijl ik altijd iemand ben geweest die sterk was, stortte ik in. Drie maanden lang heb ik gehuild. Daar gingen onze plannen om naar de vakantiewoning van onze zoon in Frankrijk te gaan. Weg vakantie naar Tsjechië, weg gelukkige oude dag. Als een wrak kwam ik bij de VMCA binnen.”
“De VMCA trok me er doorheen” In eerste instantie vond Willy er een luisterend oor. Eén op één met de consulenten en tijdens het gezamenlijk koffiedrinken op woensdagmorgen. “Als ik er doorheen zat, trokken de medewerkers van de VMCA of mijn mede-mantelzorgers me weer naar
boven. Eén van de grote struikelblokken was Jaaps rijbewijs. Die dreigde hij kwijt te raken. Dan zouden we geen kant meer uit kunnen. Gelukkig is dat met een sisser afgelopen, maar het was wel een spannende tijd.” Willy maakt inmiddels gebruik van allerlei projecten bij de VMCA. Bijvoorbeeld computerhulp van het Gilde, de maaltijddienst I Cook 4 You van het Echnaton en de BoodschappenPlusBus. Ook volgt ze cursussen zoals de training ‘Niet Aangeboren Hersenletsel’ en ‘Wat als de mantelzorger wegvalt’. “Meestal ga ik alleen. Jaap vindt dat soort dingen niet zo leuk en ik vind het ook wel even lekker, in mijn eentje.”
“Volhouden. Daar komt het op neer” Willy is gul met haar complimenten. “Ik heb ontzettend veel steun gekregen van de VMCA. In het begin met het verwerken van de klap, nu bij het volhouden. Het is niet altijd makkelijk. Ik word soms pissig als Jaap iets logisch vergeet en moet bijna alles alleen doen in het huishouden. We hebben lieve kinderen, schoonkinderen en kleinkinderen, maar de VMCA heb ik toch écht nodig. De situatie is op dit moment goed te handelen. Jaap weet nog best een heleboel en medicatie houdt zijn situatie stabiel. Maar wie weet hoe het er volgende week uitziet. Dementie verloopt grillig en je kunt nu eenmaal niet in de toekomst kijken.”
Jaarverslag 2013 VMCA Almere
28
Hoofdstuk 10 Ontwikkeling van Almeerse kinderen en jongeren Almere is een jonge stad met relatief veel kinderen en jongeren. De VMCA heeft zich in 2013 op verschillende manieren ingezet om in een vroeg stadium te voorkomen dat de ontwikkeling van kinderen en jongeren in de knel komt. De volgende preventieve projecten zijn het afgelopen jaar uitgevoerd:
& tricks en hoe we hun onderlinge uitwisseling kunnen stimuleren (bijvoorbeeld via een forum). Ten tweede gaan we een programma ontwikkelen waarbij succesvol uitgestroomde jongeren zelf coach worden. En ten derde gaan we de groepsgerichte trainingen voor jongeren, gegeven door coaches, verder ontwikkelen.
10.1 Matching Talents
10.2 Jonge mantelzorgers (jozzers)
Het project Matching Talents koppelt Almeerse jongeren (15 – 23 jaar) aan een vrijwillige persoonlijke coach. Het doel is schooluitval voorkomen en/of een startkwalificatie behalen. Jongeren kunnen verschillende leervragen neerleggen bij hun Matching Talents coach: • hoe kom ik lekkerder in mijn vel te zitten (de coach zoomt in op het versterken van het zelfvertrouwen en het ontwikkelen van de sterke punten) • hoe voer ik mijn taken beter uit (zaken als planning, prioriteiten stellen en samenwerken komen in het coachtraject aan bod) • hoe verbeter ik mijn toekomstperspectief (er wordt gekeken naar stagemogelijkheden, studiekeuze, en solliciteren).
Jonge mantelzorgers zijn kinderen en jongeren (4 tot 24 jaar) die opgroeien in een (gezins)situatie waarin zorg een rol speelt. Te denken valt aan mantelzorgers die een broertje met autisme hebben, een vader met niet aangeboren hersenletsel of een moeder die terminaal ziek is.
Het aantal instromende jongeren en coaches is al geruime tijd stabiel. Afgelopen jaar hebben wij gewerkt aan: • het uitbouwen en opzetten van de groepstrainingen voor jongeren en • het maken van een digitaal platform voor de coaches waarop zij makkelijker ervaringen, tips en coachingstools kunnen uitwisselen. Daarnaast stond 2013 in het teken van exposure. We hebben op verschillende manieren laten zien wat Matching Talents waard is en wat de effecten van het project zijn. Matching Talents levert namelijk een positieve, ondersteunende bijdrage aan het terugdringen van schooluitval en is een springplank naar vervolgonderwijs en/of werk. Dit sluit naadloos aan bij de Sluitende Aanpak Jongeren en de op handen zijnde transitie van het sociale domein. Het komende jaar zal Matching Talents onder andere inzetten op een drietal aspecten. Ten eerste gaan we uitzoeken hoe we de coaches nog beter kunnen voorzien van tools
Jaarverslag 2013 VMCA Almere
Voor deze jozzers (jonge zorgers) worden activiteiten georganiseerd met als doel ontspanning en lotgenotencontact. De laagdrempelige manier van werken maakt het vertrouwen in en de band met de consulenten sterk. In 2013 hebben 54 nieuwe jozzers zich ingeschreven bij het Steunpunt Mantelzorg. Dat is een toename van bijna 18%. Jozzers doen steeds vaker een beroep op individuele begeleiding vanuit de VMCA. De consulenten komen steeds vaker in contact met kinderen en jongeren uit gezinnen waarin niet alleen de zorg een rol speelt maar waar de zorg gepaard gaat met vele andere problemen zoals armoede, mishandeling en machteloosheid van de ouder(s). Er is veel samenwerking met andere organisatie zoals scholen, Humanitas en hulpverleningsinstanties. Desondanks ervaren de consulenten een gebrek aan een sluitende keten waarin de informele zorg is vertegenwoordigd. Afgelopen jaar zijn de voorbereidingen getroffen voor het project Gewoon Opgroeien. Dit project maakt het mogelijk om vrijwilligers één op één te koppelen aan jozzers. Het doel is het verlenen van laagdrempelig maatjescontact. De jozzers krijgen de mogelijkheid om te vertellen waar ze trots op zijn, waar ze mee worstelen en waar ze van dromen. De vrijwilliger heeft een luisterend oor en probeert samen met de jozzer kleine doelen na te streven. De vrijwilligers worden geworven, geselecteerd en getraind waarna ze worden gekoppeld.
29
Hoofdstuk 11 De VMCA in de ketenzorg dementie
In de komende jaren groeit Almere mee in de algemene trend van vergrijzing. Daarmee zal ook het aantal ouderen met dementie toenemen. De maatschappelijke relevantie van de ziekte dementie is groot. In 2013 zette de VMCA zich op de volgende manieren in voor mensen met dementie en hun mantelzorgers: 11.1 Verwenmiddagen
Verwenmiddagen zijn gezellige middagen voor mensen met dementie en hun mantelzorger. In het afgelopen jaar zijn 25 verwenmiddagen georganiseerd, verspreid over de hele stad. Het aantal bezoekers van de verwenmiddagen is met 36% gestegen. De begeleiding van de verwenmiddagen is in handen van één betaalde professional en vier vaste vrijwilligers. 11.2 Verwendiners
Veel mensen met dementie en hun mantelzorgers gaan niet meer uit eten. Schaamte en angst belemmeren hen om naar een openbaar restaurant te gaan. Om deze mensen toch
een leuk avondje uit te bieden, organiseert het Steunpunt Mantelzorg zeven keer per jaar een verwendiner. Deze diners worden veelal georganiseerd in samenwerking met verschillende restaurants in Almere. Tijdens de verwendiners is het restaurant voor ander publiek gesloten. In het afgelopen jaar hebben 264 mensen met dementie en hun mantelzorgers een diner bijgewoond. Dat is een stijging van 22%. Evenals het team van de verwenmiddagen bestaat het organisatie- en begeleidend team overwegend uit vrijwilligers. 11.3 Respijtzorg
Mantelzorgers zorgen over het algemeen met veel liefde voor hun naaste. Toch krijgen wij steeds vaker signalen dat ze tijd missen voor zichzelf. Veel mantelzorgers kunnen degene voor wie ze zorgen niet alleen laten. De momenten waarop ze wel even rustig alleen zijn, gaan vaak op aan het plegen van verplichte telefoontjes en het verrichten van administratieve en huishoudelijke taken. Het inzetten van een vrijwilliger thuis biedt voor velen uitkomst. De zorg even uit handen geven aan een ander wordt als een luxe
Jaarverslag 2013 VMCA Almere
30
ervaren. De mantelzorger kan even gaan koffie drinken bij een vriend(in), gaan sporten of gezellig naar de markt. Projecten als Intensieve Vrijwillige Thuishulp (IVT) maken dit mogelijk. 11.4 Ontmoetingscentrum dementie
Het ontmoetingscentrum dementie is drie dagen per week geopend voor mensen met (lichte) dementie en hun mantelzorgers. Het is dé plek voor onderling (lotgenoten)contact en gezelligheid. Ook kunnen mensen hier terecht voor informatie, begeleiding en advies. In de praktijk blijkt dat veel mantelzorgers het ontmoetingscentrum gebruiken als respijtvoorziening. Velen van hen maken geen gebruik van het aanbod voor mantelzorgers. Zij besteden de tijd liever buiten het ontmoetingscentrum en de zorgvrager om. Op het ontmoetingscentrum werkt dagelijks een activiteitenbegeleider van de Zorggroep Almere die ondersteund wordt door een vrijwilliger. De vrijwilligers worden geworven door de VMCA. 11.5 Gespreksgroepen
Voor mantelzorgers van mensen met dementie organiseert het Steunpunt Mantelzorg gespreksgroepen. De bijeenkomsten zijn bedoeld voor lotgenotencontact en het delen van informatie en tips. De gespreksgroep dementie voor mantelzorgers wordt goed bezocht. 11.6 Vroegsignalering dementie
Zolang we niets aan dementie kunnen doen, is het belangrijk om extra aandacht te hebben voor preventie en vroegsignalering. Op deze manier kunnen we de kwaliteit van het leven van deze ouderen en hun omgeving waarborgen en de kosten beheersen. De eerste verschijnselen van dementie verschillen per persoon en per situatie. Meestal kaart de partner of familielid het zogenaamde ‘niet pluis gevoel’ aan bij de mensen om hen heen. Aanleiding zijn subtiele maar terugkerende geheugenklachten, gedragsproblemen en veranderingen in karakter. Deze veranderingen worden ten onrechte vaak beschouwd als behorend bij de leeftijd, waardoor men geen hulp of advies zoekt. Het is van belang dat mensen die met ouderen te maken hebben deze signalen herkennen. Zij kunnen ouderen en hun partners informeren en motiveren om hun klachten te laten onderzoeken en hulp of begeleiding te vragen. Vroegsignalering is dus een aandachtspunt voor professionals,
Jaarverslag 2013 VMCA Almere
vrijwilligers en ieder ander die op een bepaalde manier in zijn werk met ouderen te maken heeft. Vanuit het ketennetwerk dementie is een gezamenlijk scholingsaanbod en zijn protocollen ontwikkeld. Het doel hiervan is medewerkers/vrijwilligers te scholen in het signaleren van veranderend gedrag bij ouderen en in de mogelijkheden die er zijn voor onderzoek en verwijzing. Achmea financiert dit scholingsaanbod. In 2013 heeft de VMCA het scholen van vrijwilligers voor haar rekening genomen. Er zijn drie trainingen en twee themabijeenkomsten geweest. In totaal hebben 26 vrijwilligers deelgenomen aan de trainingen. De themabijeenkomsten zijn door 28 vrijwilligers bezocht.
31
“Mama, kom je uit bed? Het ontbijt staat klaar”
Fatima (32) is al jaren ziek. Ze is diabetespatiënt en haar hoofd is altijd chaotisch. De doctoren kunnen er hun vinger niet op leggen. Is het een depressie? Of een vorm van ADHD? In ieder geval zijn er dagen waarop Fatima haar bed niet uit kan komen. En er zijn momenten waarop haar bloedsuikerspiegel zo laag is dat ze op de grond valt en helemaal niets meer kan doen. “Dan zorgen mijn kinderen voor me. Ze smeren een broodje, leggen een dekentje over me heen en zeggen dat het wel weer goed komt. Dan vind ik hen zo schattig!”
“Mijn hoofd is een zeef” Fatima wil niet herkenbaar in de publiciteit komen. Daarom hebben we haar een schuilnaam gegeven en haar van de achterkant gefotografeerd. Ze staat voor haar weekplanner in de keuken. “Ik vergeet alles. Vier keer op een dag insuline spuiten? Dat lukt me niet. En die weekplanner gebruiken? Dat is zoiets lastigs voor mij.” Het is dus een behoorlijke uitdaging om haar kinderen (ze is de single moeder van een dochter van 11, een dochter van 7 en een zoon van 6) te laten meedoen met het VMCA-programma voor jozzers (jonge mantelzorgers). “Soms vergeet ik die afspraken en soms ben ik simpelweg te moe om ze te brengen, maar als het dan lukt, vinden ze het heel erg leuk.”
complimentje geven. Maar het daadwerkelijk uitspreken? Nee, dat lukt me niet. Ik weet ook niet waarom. Tja, ze zit ook in de puberteit hè. Ze krijgt nu een buddy van de VMCA. Misschien dat dat helpt?”
“Ik hoor ze wel, maar hun verhalen komen niet binnen” Wat de jozzer-activiteiten precies voor haar kinderen betekenen, weet Fatima niet. “Ze zijn altijd heel enthousiast als ze terugkomen. Dan praten ze allemaal door elkaar heen en dan kan ik hun verhalen niet goed meer volgen. Ik denk dat ze er steun aan hebben dat ze met andere kinderen die ook voor hun ouders zorgen kunnen praten. Dan zien ze dat ze niet de enigen zijn.”
“Ik ben zó trots op mijn oudste, maar ik kan het haar niet zeggen” Fatima weet wat haar kinderen doormaken. Als kind van een manisch-depressieve moeder had ze als elfjarige de volledige zorg over haar babybroertjes en zusjes. “Nu denk ik wel eens: het was niet normaal toen. Maar je dééd het gewoon. Net zoals mijn kinderen nu voor mij zorgen. Niet zeuren, zo bijzonder is het nu ook weer niet.” Als Fatima ziek is, springen de kinderen bij. Iedereen heeft dan zijn of haar eigen taak. Tafel dekken, afruimen, afwassen, de was opvouwen. “Of ik me schuldig voel? Nee, niet echt. Natuurlijk zou ik ook willen dat het anders was, maar aan de andere kant is dit nu eenmaal het leven. Het enige waar ik wél mee zit, is dat het me niet lukt om mijn oudste af en toe een complimentje te geven. Ik ben zo ongelofelijk trots op haar en ik hou zó veel van haar, maar ik krijg het niet over mijn lippen. Ik heb het nu in mijn telefoon gezet. Vier keer op een dag krijg ik een reminder:
Jaarverslag 2013 VMCA Almere
32
Hoofdstuk 12 Bijdrage van de VMCA aan de financiële zelfredzaamheid van Almeerders Aangenomen wordt dat in Almere één op de zes huishoudens op of onder de armoedegrens leeft. Daarom is extra inzet op dit gebied nodig. In 2013 maakten wij een start met het project Huisbezoeken Armoede Hotspots. 12.1 Huisbezoeken Armoede Hotspots
Huisbezoeken zijn achter-de-voordeurgesprekken bij inwoners die rond de armoedegrens leven in de zogenoemde Armoede Hotspots. De huisbezoeken maken inzichtelijk welke problematiek er speelt in het huishouden en stimuleren het gebruik van financiële tegemoetkomingen en sociale participatie. Tijdens de bezoeken draait het om een goed gesprek, een luisterend oor en (indien noodzakelijk) een doorverwijzing naar formele en/of informele dienstverlening. Zowel twee medewerkers van de gemeente als een medewerker van de VMCA coachten en begeleidden de vrijwilligers, zodat alle aanwezige kennis en methodiek optimaal ingezet kon worden. Verloop van het project In het najaar van 2013 maakten we een start met de werving en training van de vrijwilligers. Aanvankelijk was de bedoeling dat de gemeente adressen van inwoners met een inkomen rond de armoedegrens zou aanleveren voor de huisbezoeken. In het kader van de privacy bleek dit echter niet mogelijk en werden straten als geheel aangeleverd. Omdat hier enige tijd onduidelijkheid over was (wachten op het aanleveren van adressen) zijn de vrijwilligers uiteindelijk drie weken later gestart dan gepland was. Het werken met straten in plaats van adressen had zowel voor- als nadelen. Voordeel: huishoudens die anders niet bereikt zouden worden, maar die toch rond de armoedegrens leven werden bereikt. Nadeel: omdat er meer adressen bezocht moesten worden, kostte dit meer tijd. De vrijwilligers gingen uiteindelijk in december daadwerkelijk van start. Zij zijn in de Eilandenbuurt-Noord begonnen.
Jaarverslag 2013 VMCA Almere
33
Hoofdstuk 13 Maatwerk
Maatwerk is een samenwerkingsverband tussen de VMCA, Mee IJsseloevers, Triade, Humanitas en de Schoor. Het doel van Maatwerk is om verschillende Almeerse projecten en activiteiten die participatie bevorderen met elkaar te verbinden, zodat optimaal gebruik kan worden gemaakt van elkaars kennis, methodieken en netwerk. In 2013 heeft de VMCA de trekkersrol van Maatwerk uitgevoerd. Vanuit de VMCA vallen de activiteiten Talent in de Buurt en Vriendenkringen onder Maatwerk.
13.2 Vriendenkringen
13.1 Talent in de Buurt
De diversiteit onder de deelnemers is groot. Zo zijn er deelnemers met autisme, jonge moeders, senioren en exmantelzorgers. Ook het soort groepen is divers. Denk aan een kookgroep, wandelgroep en fietsgroep. De jongste deelnemer is 16 jaar en de oudste is 83 jaar. Iedereen die behoefte heeft aan een vriendenkring kan dit kenbaar maken. De coördinator probeert passende matches te maken tussen de verschillende mensen. Ten opzichte van 2012 steeg het totaal aantal vrienden met bijna 50%.
Talent in de Buurt begeleidt alle Almeerse burgers die ondersteuning nodig hebben bij het vinden en uitvoeren van vrijwilligerswerk. Naast kwetsbare burgers, begeleidt Talent in de Buurt bijvoorbeeld ook hoger opgeleide werklozen voor wie de stap naar vrijwilligerswerk nieuw en daardoor lastig is.
Vriendenkringen zijn georganiseerde vriendschappen tussen mensen met dezelfde interesses. De kringen komen eens in de week of eens in de twee weken bijeen onder begeleiding van een vrijwilliger. Dat kan één van de leden zelf zijn of een begeleider van buitenaf. De bedoeling is dat de vriendenkring na maximaal een jaar als zelfstandige vriendengroep verder gaat.
Vanuit Maatwerk is door een extern onderzoeksbureau een effectmeting uitgevoerd, waaruit de volgende effecten van vrijwilligerswerk naar voren zijn gekomen: • • • • • • •
Talentontwikkeling Op sociaal vlak ervaren dat je erbij hoort Je geaccepteerd voelen Meer vertrouwen in de mens krijgen Meer zelfvertrouwen krijgen Losser in de omgang zijn Het ondernemen van meer activiteiten in de maatschappij.
Jaarverslag 2013 VMCA Almere
34
Hoofdstuk 14 Gilde Almere
Het Gilde is een vrijwilligersgroep, bestaande uit 50-plussers. Deze Almeerders hebben een schat aan kennis en ervaring en willen deze graag delen met anderen. Het Gilde groeide dit jaar met maar liefst 40% vrijwilligers. Ook het aantal aanvragers, klanten dus, weet de weg naar het Gilde in toenemende mate te vinden. Vooral binnen SamenSpraak, de administratieve adviezen, de computerhulp en de correctiehulp Nederlands is het aantal aanvragen flink toegenomen. Deze toename van vrijwilligers, aanvragers en het bij elkaar brengen hiervan betekent een flink toenemende druk op de vrijwillige coördinatoren. 14.1 Computerhulp
Vanuit computerhulp bieden kundige vrijwilligers hulp bij computervragen op allerlei gebied. Het aantal aanvragers is flink gestegen en het aantal verrichtingen is zelfs met bijna 100% toegenomen tot 163 inzetten. De vrijwilligers komen bij de aanvragers thuis om te helpen. 14.2 Administratieve adviezen
Het Gilde biedt hulp bij zowel eenmalige als structurele vragen op het gebied van financiën en administratie. Het aantal verrichtingen is het afgelopen jaar bijna verdubbeld naar 835 inzetten. 14.3 SamenSpraak
Anderstalige inwoners van Almere die na hun inburgeringscursus of cursus Nederlands hun spreekvaardigheid willen verbeteren, kunnen terecht bij het Gilde-project SamenSpraak. Eén-op-één wordt het Nederlands geoefend. De begeleider en de anderstalige bepalen in onderling overleg waar, wanneer en waarover gesproken wordt. Zowel het aantal vrijwilligers als het aantal deelnemers is het afgelopen jaar flink toegenomen. Er waren eind 2013 maar liefst 158 deelnemers en 76 vrijwilligers actief. 14.4 Coach4you
Coach4you is een preventief mentorproject dat zich richt op leerlingen die moeite hebben om de overstap van de basisschool naar het voortgezet onderwijs te maken. Vrijwillige coaches ondersteunen zowel de leerling als de ouders.
Jaarverslag 2013 VMCA Almere
De coach leert de ouders hoe zij de coachtaken zelf over kunnen nemen, zodat de coach zichzelf uiteindelijk overbodig maakt. De coach is doorgaans een hoogopgeleide vrijwilliger. Binnen Coach4you is het aantal koppels licht gestegen. Eén van de (vrijwillige) coördinatoren heeft tevens zitting in de landelijke stuurgroep van Coach4you, met als aandachtgebied kwaliteit. 14.5 Wandelen
Het Gilde levert vrijwilligers die als stadsgidsen wandelingen leiden door diverse wijken in de stad. Er is een goede samenwerking met de VVV. Het aantal wandelingen is met ruim 600 deelnemers redelijk stabiel gebleven. 14.6 Voorlezen
Het Gilde levert vrijwilligers die voorlezen op peuterspeelzalen van de Schoor. Het aantal voorlezers blijft stabiel. 14.7 Correctiehulp Nederlands
Goed en foutloos Nederlands schrijven is voor veel mensen moeilijk. Dat maakt het schrijven van een officiële brief, scriptie, verslag of rapport lastig. Het Gilde Almere kreeg af en toe hulpvragen hiervoor binnen en startte in het najaar van 2013 daarom het project Correctiehulp Nederlands. De belangstelling om als vrijwilliger aan de slag te gaan binnen dit project was onverwacht groot, waardoor in 2014 de nadruk zal komen te liggen op het werven van aanvragers.
35
“Vrijwilligerswerk is een goede manier om mijn netwerk uit te breiden” Renee van Niejenhuis (54) is met vervroegd pensioen. Hij heeft zeeën van tijd en vindt het zonde om zijn jarenlange ervaring als financial controller verloren te laten gaan. Daarom is hij sinds kort coördinator bij Het Gilde, werkgroep Administratieve Adviezen. “Ik vind het fijn om mijn kennis te kunnen inzetten voor mensen die het minder goed getroffen hebben dan ik.”
“Door onze emigratie missen we een sociaal netwerk” Jarenlang werkte Renee bij een groot, internationaal bedrijf. Voor zijn werk woonde hij op verschillende plekken in Nederland en emigreerde hij zelfs tijdelijk naar Curaçao. De laatste jaren van zijn carrière bracht hij door in Zwitserland. “Sinds april 2013 wonen we in ons appartement in Almere Haven dat we al sinds 2006 hebben, maar waar we dus nog maar relatief kort wonen. Zowel mijn vrouw als ik zijn nu bezig met het opzetten van een breed sociaal leven.” Terwijl zijn echtgenote zich stort op de triathlon, is Renee zelf lid geworden van verschillende clubs en verenigingen. “En één dag in de week doe ik hier dus vrijwilligerswerk. Het Gilde biedt gratis hulp aan Almeerders die de financiële middelen niet hebben om betaalde hulp in te schakelen. Ik ben coördinator van de tak ‘Administratieve Adviezen’. Natuurlijk omdat het raakvlak heeft met mijn voorgaande carrière.”
“Ik volg cursussen om up to date te blijven”
ren van cursussen. Denk aan een workshop ‘Belastingdienst’, ‘Erfrecht’ of ‘Sociale Zaken’. Dit is niet alleen dé manier om up to date te blijven, het is ook een vorm van teambuilding. “In krap drie maanden tijd heb ik drie bijeenkomsten bijgewoond. Heel interessant en leuk. We zijn met vijfentwintig administratieve vrijwilligers en ik heb het team inmiddels goed leren kennen. Het is een groep heel verschillende mensen, maar stuk voor stuk is iedereen even enthousiast.”
“Het voelt goed dat ik me op deze manier nuttig kan maken” Renee zit helemaal op zijn plek, bovenin Gebouw De Hoek waar Het Gilde gevestigd is. “Het was altijd het plan om rond mijn 55ste te stoppen met werken. Door de crisis en reorganisaties is dat moment iets eerder aangebroken dan gepland, maar ik treur er niet om. Ik heb het hartstikke naar mijn zin. Bij Het Gilde kan ik me ondanks mijn ontslag nog steeds nuttig maken in mijn kennisgebied. Dat ik daarbij ook nog anderen help, geeft een groot gevoel van voldoening.” Het Gilde Administratieve Adviezen biedt één-op-één hulp aan Almeerders die eenmalig, of gedurende langere tijd hulp nodig hebben bij administratie, het invullen van formulieren en belastingpapieren. Andere takken van Het Gilde zijn onder andere Computerhulp, SamenSpraak en Correctiehulp.
Eén van de taken die hij als coördinator heeft, is het organise-
Jaarverslag 2013 VMCA Almere
Nieuw bij de VMCA
36
in 2014
Maatjes voor jonge zorgers De VMCA start met het project Gewoon Opgroeien, waarin jonge mantelzorgers die thuis in een ingewikkelde zorgsituatie verkeren een maatje kunnen krijgen. Het maatje is er speciaal voor om de jonge mantelzorger te ondersteunen en om samen leuke dingen te ondernemen, wat in de thuissituatie vaak niet mogelijk is. Het Oranje Fonds en het VSB Fonds dragen bij aan dit project.
Schaatsmaatjes
Sociale Wijkteams
Samen met de Almeerse Schaatsvereniging en Triade gaat de VMCA schaatsmaatjes koppelen aan mensen met een verstandelijke beperking. Schaatsen of skeeleren is leuk en gezond en als het alleen niet kan, dan gaat je maatje gewoon mee. Dit initiatief wordt gestimuleerd door het Oranje Fonds in het kader van de kracht van sport.
In 2014 worden de sociale wijkteams ingericht, zodat ze begin 2015 daadwerkelijk van start kunnen gaan. Vanuit deze wijkteams gaan wijkwerkers samen met bewoners aan de slag om de wijk zo in te richten dat iedereen elkaar gemakkelijk kan ontmoeten, er sociale netwerken ontstaan en mensen gemakkelijker naar elkaar omkijken en meer voor elkaar zorgen. Naast de VMCA, zijn De Schoor, Zorggroep Almere, de gemeente en allerlei andere partners hierbij betrokken.
Huisbezoeken in de Armoede Hotspots Vrijwilligers gaan bij mensen op bezoek in wijken waar relatief veel mensen rond de armoede grens leven. Zij geven informatie en advies aan de bewoners hoe zij financiële problemen kunnen aanpakken of voorkomen. Eind 2013 zijn we gestart in de Eilandenbuurt. Vanaf september 2014 starten de vrijwilligers hun huisbezoeken in Kruidenwijk.
Jaarverslag 2013 VMCA Almere