jaarverslag 2006 VU medisch centrum jaarverslag 2006 vormgeving Roto Smeets GrafiServices, Utrecht

jaarverslag 2006

VU medisch centrum jaarverslag 2006

vormgeving Roto Smeets GrafiServices, Utrecht

Jaarverslag 2006

Vereniging VU-Windesheim De Vereniging voor christelijk hoger onderwijs, wetenschappelijk onderzoek en patiëntenzorg (Vereniging VUWindesheim) is het resultaat van een fusie van Windesheim- en de VU-vereniging. De Vereniging is de koepel boven de Vrije Universiteit, VU medisch centrum en de Christelijke Hogeschool Windesheim. De bijzondere identiteit van de Vereniging is geworteld in de christelijke traditie. Bijbels geïnspireerde kernwaarden staan centraal, zoals maatschappelijke betrokkenheid, een goede (mede)mens zijn, zorg en respect voor de ander waarbij ‘elk talent telt’, en zorg voor de kwaliteit van leven, cultuur en natuur. De Vereniging biedt een uniek draagvlak aan de VU, VUmc en Windesheim als instellingen met een bijzondere identiteit. Ook draagt zij bij aan hun maatschappelijke verbinding. De drie organisaties zijn ervan overtuigd dat zij samen beter dan elk afzonderlijk kunnen inspelen op een aantal maatschappelijke tendensen. De belangrijkste rollen van de Vereniging zijn: koepel-rechtspersoon, georganiseerd relatienetwerk en sponsor van ‘bijzondere’ projecten.

1

2

3

Inhoud I. Vijf jaar VU medisch centrum

5

II. Verslag raad van toezicht

13

III. Verslag raad van bestuur 1. Profiel organsiatie 2. Belanghebbenden 3. Governance 4. Leiderschap 5. Strategie en beleid 6. Management van medewerkers 7. Management van middelen 8. Management van processen 9. Klanten en verwijzers 10. Waardering van medewerkers 11. Waardering Maatschappij 12. Eindresultaten 13. Hoofdlijnen van beleid 2007 • Bijlage 1 HRM kengetallen 2006 • Bijlage 2 Eindresultaten productie • Bijlage 3 Legitimering academisch component • Bijlage 4 Organisatieschema

19 19 23 25 29 31 39 45 51 61 65 69 75 77 79 85 87 92

IV. Jaarrekening

95

V. Overige gegevens

139

VI. Bijlagen • Bijlage 1 Materiële vaste activa • Bijlage 2 DHAZ-middelen • Bijlage 3 Projecten in uitvoering 2006 • Bijlage 4 Tabellen • Bijlage 5 Opbouw aanvaardbare kosten 2005, 2006 en mutatie in het boekjaar • Bijlage 6 Wet Openbaarmaking uit Publieke middelen gefinancierde Topinkomens (WOPT) • Bijlage 7 Basisset Prestatie-indicatoren 2006

151 153 158 159 161 169 171 175

4

lustrum 2005 6: patiëntendag hematologie

lustrum 2005 6: open dag

I. Vijf jaar VU medisch centrum 5

1 januari 2001 De Faculteit der Geneeskunde en het VU Ziekenhuis fuseren tot VU medisch centrum 24 januari 2002 Het ziekenhuisnetwerk OZON (onderwijs & opleiding, zorgen onderzoek netwerk Noord-West Noord-Holland) gaat van start. Dit netwerk zal met ingang van dat jaar 75 extra plaatsen voor basisartsen realiseren en 300 medisch-specialisten meer opleiden dan voorheen. Maart 2002 Wereldprimeur met robotchirurgie. In deze maand opent ook het stiltecentrum in de polikliniek. September 2002 VUmc maakt een aanvang met het voorbereiden van een nieuw curriculum geneeskunde, VUmc-compas genoemd. April 2003 Naast de vier bestaande onderzoekinstituten rond de zwaartepunten kanker & afweer, hersenen, hart & vaten en extramuraal onderzoek, richt het zwaartepunt bewegen een vijfde onderzoekinstituut, genaamd MOVE op.

Vijf jaar VU medisch centrum

Een eerste lustrum vieren schept het beeld van een jonge organisatie. VU ziekenhuis en medische faculteit hebben echter al een indrukwekkende geschiedenis achter de rug. De eerste onderzoeker, professor Bouman, startte al in 1907, bijna een eeuw geleden dus. En de faculteit leidt al sinds 1951 artsen op, terwijl de eerste patiënt in 1964 in het VU-ziekenhuis terecht kwam wat overigens pas in 1966 officieel zijn deuren opende. In de loop der jaren zijn er vele markante momenten geweest. Bijvoorbeeld in 1970 toen het VU ziekenhuis het eerste Nederlands ziekenhuis met een commissie medische ethiek was. Of in 1984 toen de eerste in vitro fertilisatie (IVF) behandeling in het VU ziekenhuis werd uitgevoerd. In 1987 startte computer ondersteund onderwijs (COO) aan geneeskunde studenten. En in 1988 was het VU ziekenhuis uniek met de start van het integraal kwaliteitsbevorderingproject ‘Zorg voor nog beter’. In december 1990 volgde de eerste openhart operatie en in april 1995 kwam het helitraumateam voor het eerst in actie. In 1998 werd een belangrijke stap gezet in de fusie. Er kwam een gezamenlijk jaarplan faculteit en ziekenhuis. In januari 2001 werd de integratie faculteit der Geneeskunde en het VU ziekenhuis officieel en gingen ze samen verder onder de nieuwe naam VU medisch centrum. Deze samenwerking vroeg gewenning, maar het belang van het gezamenlijk optrekken, waardoor de kerntaken patiëntenzorg, onderwijs & opleiding en onderzoek beter op elkaar afgestemd kunnen worden, wordt voor iedereen steeds duidelijker.

6 I. Vijf jaar VU medisch centrum

‘Alle drie de kerntaken zijn er sterker uitgekomen’ Elmer Mulder, voorzitter raad van bestuur “Eigenlijk was de fusie tussen medische faculteit en ziekenhuis logisch. Onderwijs en onderzoek zaten formeel bij de faculteit en de patiëntenzorg lag bij het ziekenhuis. Maar in de praktijk van de werkvloer zag je dat alles al door elkaar liep. Hoogleraren waren in dienst van de faculteit, maar ook op de werkvloer van het ziekenhuis belast met onderwijstaken. Medewerkers van klinische afdelingen deden mee aan onderzoek en omgekeerd moesten de uitkomsten van onderzoek ook weer in de zorg worden geïmplementeerd. Maar als er bijvoorbeeld voor een specifiek onderzoek een patiëntengroep moest worden geselecteerd, dan was het niet duidelijk vanuit welk van de twee organisaties, faculteit of ziekenhuis dat moest worden georganiseerd. Ook onderwijs profiteert van de fusie. Vroeger was onderzoek voor een academisch medisch specialist iets waar je roem in kon verwerven, patiëntenzorg vormde een uitdaging en onderwijs dat kwam er dan zo’n beetje achteraan. Nu zijn dat drie even zware kerntaken geworden.

Juli 2003 De transferafdeling opent haar deuren. Een afdeling voor patiënten die uitbehandeld zijn en eigenlijk naar een verpleeghuis, verzorgingshuis, revalidatiecentrum of naar huis zouden moeten, maar daar nog niet terecht kunnen. Oktober 2003 De obesitaspolikliniek, waar kinderen met overgewicht worden behandeld, gaat van start. Welke complicaties zich daarbij op de kinderleeftijd voordoen, is op dat moment nog niet bekend. Het is in Nederland voor het eerst dat hierop screening plaatsvindt.

In het nieuwe onderwijsprogramma VUmc-compas is heel bewust gekozen voor een lijn van probleemgericht onderwijs waar we onze artsen in opleiden. Artsen worden ook professioneel docent. Echt klaar is de fusie na vijf jaar nog steeds niet. We maken een forse cultuuromslag door. Een integratie van inhoud en bedrijfsvoering doe je in de academie niet van de een op de andere dag. Dat kost energie. En ja, mensen raken bepaalde vrijheden kwijt, maar krijgen daar verantwoordelijkheden voor terug. Ze moeten de tijd krijgen om zich bijvoorbeeld managementvaardigheden eigen te maken.

Ik denk dat we over een jaar of drie moeten kunnen zeggen dat het hele proces geslaagd is. Een ding weet ik zeker: alle drie de kerntaken komen sterker uit de fusie. En onze klanten, de patiënten en de studenten, die weten, als het goed is, al niet beter dan dat zorg, onderwijs en onderzoek op een heel natuurlijke manier in elkaar overgaan.”

Februari 2004 VUmc krijgt als eerste een eigen universitaire huisartsenpraktijk. Met de UHP krijgt de afdeling huisartsengeneeskunde een eigen ‘afdeling’ patiëntenzorg. Hiermee is de integratie van academische taken (patiëntenzorg, onderwijs en onderzoek) binnen de huisartsengeneeskunde gerealiseerd. Februari 2004 Het nieuwe beddenhuis wordt feestelijk geopend. Al in 1998 begonnen de voorbereidingen om het ziekenhuis te moderniseren. In 1999 startte men met de nieuwbouw c.q. renovatiewerkzaamheden. Maart 2004 VUmc benoemt als eerste academisch ziekenhuis in Nederland een teaching professor. De aanstelling van gynaecoloog Fedde Scheele uit het St. Lucas Andreas Ziekenhuis maakt deel uit van het opleidingsoffensief dat VUmc samen met ziekenhuizen in Noord-Holland heeft opgezet. Doel is het tekort aan basisartsen en medisch specialisten te bestrijden.


Onderwijs is niet meer iets dat een arts er uit eigen interesse bij doet. Het is een vak en dat vak doceren we onze docenten nu ook.

Januari 2004 Er verrijst een nieuw gebouw voor het opleidingsinstituut Zorg en Welzijn. Het is het eerste opleidingsinstituut waarin zorgen welzijnopleidingen op mbo-, hbo- en wo-niveau in een organisatie vertegenwoordigd zijn.


‘Een opleider moet zich voortdurend blijven ontwikkelen’ Jan Rauwerda, hoogleraar vaatchirurgie en opleider/afdelingshoofd “Als je gaat werken in een academisch ziekenhuis vind je doceren plezierig. Je leert jonge mensen iets wat ze niet dachten te kunnen.

Er zijn meer leermomenten ingebouwd, bijvoorbeeld feedback direct na een operatie als de ervaring nog vers is. Maar de echte uitdaging voor een opleider is de intellectuele ontwikkeling. Klinisch leren redeneren en dat gaandeweg uitbreiden naar het nemen van een therapiebesluit en zelf de behandeling uitvoeren. Als groep opleiders zien we elk jaar zes tot tien chirurgen in spe binnenkomen en die houden we zes jaar bij ons. Je begeleidt ze vanaf het begin tot het eind, tot ze zelfstandig de meest ingewikkelde dingen kunnen uitvoeren en daar ook nog van genieten. Dat is heel leuk om te doen.

April 2004 De vierdimensionale CT-scanner wordt in gebruik genomen. Met dit in Europa unieke apparaat kunnen de zogenoemde bewegende tumoren, tumoren waarvan de locatie door ademhaling van de patiënt verandert, zeer precies en op elk moment worden weergegeven. Juni 2004 De eerste lichting studeert af bij de masteropleiding oncologie. September 2004 De kwaliteit van het wetenschappelijk onderzoek van VUmc staat in de top 3 van universitair medische centra.

Vergeleken met het begin van mijn opleidingstijd is het verschil met nu hemelsbreed. Toen lag de verantwoordelijkheid geheel in handen van de individuele opleider, tegenwoordig wordt de opleiding gedragen door het hele team. Dat betekent een meer geprotocolleerd, dus objectiever opleidingsplan. Hetzelfde geldt voor de toetsing.

Snijden in een mens is natuurlijk niet niks: je schendt de integriteit van een lichaam. In het begin merk je schroom, je ziet onhandigheid of juist handigheid. En er is meer tijd ingeruimd voor de ‘zachtere’ kanten van het vak, denk aan het belang van een goede communicatie. En vergeet ook niet de ontwikkeling van de techniek. Opereren via een monitor vergt hele andere vaardigheden dan een ingreep op de traditionele manier. Daar hebben we onze leermethodes dus op moeten aanpassen.”

Januari 2005 Cardiologen hebben als eerste ter wereld een nieuw type pacemaker bij een patiënt geïmplanteerd. Deze pacemaker heeft een geavanceerde transmitter, die bij onregelmatigheden via SMS gegevens zendt naar de mobiele telefoons van de behandelend cardioloog en een speciale post in het ziekenhuis. 24 maart 2005 Familieleden van ernstig zieke patiënten kunnen ‘op adem’ komen in de familiekamer op de afdeling geneeskundige oncologie. Het is een in Nederland unieke faciliteit. 30 maart 2005 Er wordt een grondovereenkomst ondertekend voor de bouw van een tijdelijk het oncologisch researchcentrum Cancer Center Amsterdam (CCA). Deze wordt in de loop van het jaar neergezet.


Opleiden doe je niet zomaar, je moet wel over een aantal competenties beschikken. Een opleider moet de kennis en kunde vertonen waaraan mensen zich kunnen optrekken. Ze moeten zich kunnen identificeren met hem/haar. Het moet iemand zijn waar assistenten later met plezier aan terugdenken en op wie ze bij zorgen altijd terug kunnen vallen. Met de meeste assistenten houd je een band, bijvoorbeeld doordat ze later als vrijgevestigd specialist patiënten met problemen naar je doorverwijzen of je telefonisch om raad vragen.

December 2004 VU medisch centrum kondigt aan dat het in 2005 18 miljoen euro moet bezuinigen. Dit bedrag is nodig om een gezondere financiële positie te krijgen.


‘Fusie nuttig voor patiënten met hartfalen en diabetes’ Victor van Hinsbergh, wetenschappelijk directeur van het onderzoekinstituut voor cardiovasculair onderzoek van VUmc (ICaR-VU) “Nu we door de fusie faculteit en ziekenhuis samen onder één dak zitten, is de interactie tussen kliniek en prekliniek duidelijk beter. Vragen die in kliniek opduiken rond hartfalen en diabetes, onze belangrijkste speerpunten bij het onderzoek, kunnen we doorspelen naar basale onderzoekers en de resultaten weer terugkoppelen naar de kliniek. Uiteindelijk levert de fusie zo direct nut op voor de patiënt. Een concreet voorbeeld van de samenwerking tussen kliniek en basale wetenschappers is het onderzoek naar pre-eclampsie, een gevaarlijk hoge bloeddruk tijdens de zwangerschap. Bij deze groep patiënten hebben we een gen gevonden, dat verantwoordelijk is voor deze ziekte. De volgende stap is om uit te zoeken hoe het gen werkt, wat er precies de consequenties van zijn en hoe je pre-eclampsie kunt voorkomen. Dat alles gebeurt in een wisselwerking tussen kliniek en prekliniek, steeds opnieuw. ICaR-VU heeft twee belangrijke speerpunten voor het onderzoek: hartfalen en de bloedvatfunctie bij metabole ziekten, in het bijzonder diabetes. Bij het onderzoek naar hartfalen werken cardiologen en fysiologen samen om heel patiëntgericht te kijken, wat en waar het misgaat.

De fysiologen hebben heel precies ontrafeld, hoe de hartspiercellen samentrekken. Die kennis passen de onderzoekers toe bij patiënten die een hartinfarct hebben doorgemaakt.

April 2005 VU medisch centrum biedt als eerste universitair medisch centrum, conform het advies van de Commissie Gelijke Behandeling (CGB), zijn artsen in opleiding de mogelijkheid co-schappen in deeltijd te volgen.

Jonge aanstormende onderzoekstalenten moet je daarom goed in het veld plaatsen, zodat hun onderzoek zoveel mogelijk impact heeft, ook maatschappelijk gezien. Het gaat niet alleen om mooie verhalen: de patiënten moeten er echt iets aan hebben. Dat staat voor ons centraal.”

lustrum 2005 6: TV kok Rudolf van Veen kookt voor patiënten

11

5 september 2005 Bijna 400 eerstejaars starten met het nieuwe, competentiegerichte programma VUmc-compas. VUmc-compas leert studenten kennis, vaardigheden en gedrag te integreren.

I. Vijf jaar VU medisch centrum

In het onderzoek naar diabetes werken we veel samen met het EMGO-instituut (instituut voor extramuraal geneeskundig onderzoek). Dat gebeurt in de Hoorn-studie, het grote onderzoek naar diabetes bij ouderen. In de afgelopen jaren heeft dat geleid tot een bijzonder goed en zichtbaar netwerk voor diabetesonderzoek, dat in Europa en ook daarbuiten heel bekend is.” Hart- en vaatziekten vormen een heel turbulent onderzoeksgebied, omdat zich daarin steeds hele nieuwe ontwikkelingen voordoen. Daarvoor moeten dan weer nieuwe strategieën worden bedacht.

12

lustrum 2005 6: patiëntendag hart en vaten

lustrum 2005 6: lustrumfeest


De raad van toezicht heeft de afstemming tussen de besturen van de instellingen gestimuleerd en stelt vast dat het overleg met de besturen en tussen de besturen in open dialoog en goede verstandhouding plaatsvindt. Governance In de samenstelling van de raad van toezicht zijn in het verslagjaar de volgende wijzigingen opgetreden. De leden Sangster, Volten en Westerlaken beëindigden hun lidmaatschap. Benoemd tot lid zijn de heren Bikker (tevens voorzitter van de Vereniging voor christelijk hoger onderwijs, wetenschappelijk onderzoek en patiëntenzorg), Paas (voorzitter vakcentrale CNV) en Willems (president-directeur van Shell Nederland NV). Met ingang van 1 april 2007 is in de raad van toezicht benoemd prof. dr. F. Leijnse, voormalig voorzitter van de HBO-raad. Daarmee bestaat de raad van toezicht uit negen leden. De voorzitter en de beide vice-voorzitters van de raad van toezicht vormen de renumeratiecommissie. De renumeratiecommissie heeft in de vergadering van de raad van toezicht van mei 2007 gerapporteerd over de gevoerde functioneringsgesprekken met de leden van het college van bestuur en raad van bestuur. De renumeratiecommissie heeft opdracht gegeven voor een onderzoek naar het beloningsbeleid voor de leden van de besturende colleges. De financiële commissie van de raad van toezicht is gedurende het verslagjaar tweemaal bijeen geweest. In de vergadering van mei 2006 is de jaarrekening 2005 besproken en kennisgenomen van het accountantsverslag en de managementrapportage van de accountant. In de vergadering van november 2006 heeft de commissie zich gebogen over de begroting 2007 en het addendum op het jaarplan VUmc 2006-2007. De bijeenkomst inzake de jaarrekening is tevens bijgewoond door de externe accountant. Vereniging De raad van toezicht steunt het proces van herstructurering van de gezamenlijke rechtspersoon van VU-Windesheim en VUmc, de Vereniging voor christelijk hoger onderwijs, wetenschappelijk onderzoek en patiëntenzorg. Daarmee worden bevoegdheden, verantwoordelijkheden en verantwoording beter op één lijn gebracht en moderne governance-inzichten vertaald naar een duurzame organisatiestructuur. De raad van toezicht heeft daarbij ook oog gehad voor de samenhang van deze wijziging met initiatieven om te komen tot een vitalere ledenorganisatie. Naar verwachting zullen in 2007 binnen de Vereniging de nodige besluiten over herstructurering en vitalisering van de Vereniging genomen worden. Samenstelling raad van bestuur VUmc De raad van toezicht heeft prof. dr. W.A.B. Stalman benoemd tot lid van de raad van bestuur en decaan VUmc met ingang van 1 maart 2007. Prof. Stalman was hiervoor als hoogleraar huisartsgeneeskunde en hoofd van de gelijknamige afdeling aan VUmc verbonden. Strategisch meerjarenbeleid Het VUmc meerjarenbeleid 2006-2010 heeft de instemming van de raad van toezicht. Ten opzichte van vorige versies is getracht een verdere focus aan te brengen en zo veel mogelijk prestatie-indicatoren te koppelen aan de hoofdlijnen van beleid. De meerjaren beleidscyclus is integraal onderdeel van de planning&control-cyclus van VUmc. Belangrijk

13 II. Verslag raad van toezicht

Inleiding De raad van toezicht oefent toezicht uit op het college van bestuur van de Vrije Universiteit en de hogeschool Windesheim en op de raad van bestuur van VU medisch centrum. Met dit verslag legt de raad, zowel intern als naar externe partijen, verantwoording af over het door hem uitgeoefende toezicht. De raad is in 2006 zes maal bijeen gekomen. Tussen de vaste vergaderingen van de raad is er overleg van de voorzitter en één vice-voorzitter van de raad met de voorzitters van de besturen. In oktober vond het jaarlijkse gesprek plaats met het bestuur van de Vereniging waarvan de drie instellingen uitgaan.

14 II. Verslag raad van toezicht

aandachtspunt in de meerjarenstrategie is het afbreken van de alliantiebesprekingen met het Slotervaartziekenhuis. De raad van toezicht steunde de opstelling van de raad van bestuur om vast te houden aan heldere bestuurlijke en financiële kaders voor de alliantie. Het ontbreken van voldoende bestuurlijk draagvlak in het Slotervaartziekenhuis is een belangrijke reden voor het afbreken van de besprekingen geweest. De daaraan verbonden risico’s voor VUmc zijn door de raad van bestuur goed opgevangen. Ongewijzigd blijft de steun van de raad van toezicht voor de aanpak van de netwerkontwikkeling van VUmc, waarbinnen met verschillende partners in de regio en de sector samenwerkingsverbanden van verschillende intensiteit worden aangegaan. De raad van toezicht heeft onder meer gesproken over de intensievere samenwerking van VUmc met GGZ Buitenamstel en De Geestgronden. Financieel beleid De begroting 2007 is door de raad van toezicht goedgekeurd. De doelstellingen van een gezonde exploitatieontwikkeling en verbetering van de rentabiliteit en solvabiliteit worden gesteund. De raad van toezicht heeft kennis genomen van de rapportages van de raad van bestuur inzake de administratieve inrichting van VUmc met betrekking tot het DBC systeem en de daarop afgestemde interne controlfunctie. Organisatieontwikkeling De raad van toezicht steunt de raad van bestuur in zijn streven de in 2001 gekozen besturingsfilosofie consequent te implementeren. Het proces van organisatieontwikkeling is faciliterend aan de prestatieverbeteringen van VUmc gedurende de afgelopen jaren. Aandachtspunt is daarbij de span of control van de raad van bestuur. Aanpassing van de organisatie van een cluster- naar een divisiestructuur met bijbehorende verdere decentralisatie van taken, bevoegdheden en verantwoordelijkheden wordt gesteund. De raad van toezicht heeft daarbij nadrukkelijk aandacht gevraagd voor een management development programma ten behoeve van de nieuw te benoemen divisievoorzitters. Ontwikkelingen in de bedrijfsvoering Gedurende het verslagjaar heeft de raad van toezicht indringend met de raad van bestuur van gedachte gewisseld over onderwerpen met groot effect op de bedrijfsvoering, zoals de voortgang in de implementatie van de DBC systematiek, de dreigende korting van het budget door het ministerie van VWS en de ingebruikname van nieuwe gebouwdelen (zoals het laboratoriumgebouw voor het Cancer Center Amsterdam VUmc). De raad van toezicht feliciteert VUmc met de realisatie van dit unieke project. Veiligheid en kwaliteit De raad van toezicht heeft regelmatig met de raad van bestuur van gedachten gewisseld over de veiligheid en kwaliteit binnen de instelling. Daarbij zijn algemene aspecten van veiligheid en kwaliteit aan de orde geweest, maar tevens waar nodig afdelingsspecifieke kwaliteits- en veiligheidsvraagstukken besproken. Tot slot spreekt de raad van toezicht zijn waardering uit voor de inspanningen van de raad van bestuur en de medewerkers van VUmc over de geleverde prestaties gedurende het afgelopen verslagjaar. 9 mei 2007

De raad van toezicht, prof. drs. P. Bouw, voorzitter mr. drs. L.C. Brinkman, vice-voorzitter mw. drs. A. de Widt-Nieuwenhuizen, vice-voorzitter L. Bikker drs. J.M. Bleichrodt

mw. I.E.E. van der Dussen prof. dr. F. Leijnse mr. drs. F.J. Paas ir. R. Willems

Nieuwsflits

Op 1 januari 2006 opent de afdeling reumatologie van VUmc een kenniscentrum voor patiënten met de ziekte van Bechterew. Naast patiëntenzorg en onderzoek naar nieuwe behandelmethoden wil het kenniscentrum de diagnostiek en vroege detectie van de ziekte van Bechterew verbeteren. De ziekte van Bechterew is een reumatische aandoening, die zich meestal openbaart tussen het twintigste en veertigste levensjaar. De ziekte komt voor onder 1% van de Nederlandse bevolking.

lustrum 2005 6: patiëntendag hematologie


Januari 2006 Nieuw kenniscentrum reumatologie

15

16

Samenstelling Raad van Toezicht per 31.12.06


Naam drs. J.M. Bleichrodt (1947)*

Functie

Nevenfuncties

Raad van Bestuur van De Gelderse Roos Geestelijke Gezondheidszorg te Arnhem

L. Bikker (1963)

ondernemer, oprichter Branson &

voorzitter van de Vereniging voor christelijk

Guevara BV

hoger onderwijs, wetenschappelijk onderzoek en patiëntenzorg; voorzitter Adviescommissie Beoordelingen Medefinanciering van het Ministerie van Buitenlandse Zaken; lid Taskforce Handicap en Samenleving van het Ministerie van Welzijn, Volksgezondheid en Sport; voorzitter RvC VDM Dataview Groep bv; voorzitter Landelijke vereniging tot behoud van de Waddenzee; voorzitter RvT Nederland Kennisland; voorzitter RvC Blauw Research Groep bv; voorzitter bestuur Stichting Zin in Werk

Prof. drs. P. Bouw (1941)

Econoom,

voorzitter RvC CSM N.V., lid RvC: NUON N.V.

voormalig president directeur KLM NV.

en OCE N.V., voorzitter Bankraad Nederlandse Bank.

Mr. drs. L.C. Brinkman (1948)*

voorzitter Bouwend Nederland.

vice-voorzitter Dagelijks en Algemeen Bestuur VNO/NCW, voorzitter Bestuur Algemeen Burgerlijk Pensioenfonds, voorzitter Vereniging het Nederlandse rode Kruis, voorzitter RvT Stichting Philadelphia Zorg, lid RvT Staatsbosbeheer, lid RvC bij DUPont Nederland N.V., lid RvC bij Philips Morris Holland N.V., lid RvC bij Fries-Groningse Hypotheekbank N.V., lid RvC bij Nederlands Omroepproduktie Bedrijf N.V., lid RvC BMC, lid RvC Rabo Vastgoed, voorzitter Bestuur NICTIZ (Nationaal Instituut ICT in de Zorg), president-commissaris Zuidasonderneming Amsterdam.

mw. I.E.E. van der Dussen (1944)

voorzitter Expertisecentrum Federatie Christelijk BVE, voorzitter Stichting Vrienden ziekenhuis De Gelderse Vallei, lid Unesco werkgroep Onderwijs

17 Functie

Nevenfuncties

Mr. drs. F.J. Paas (1966)

voorzitter CNV-Vakcentrale

lid dagelijks bestuur van de Sociaal Economische Raad, lid van het dagelijks bestuur van de Stichting van de Arbeid, lid van de Bankraad van De Nederlandsche Bank, voorzitter van de RvC en lid van het Stichtingsbestuur van het Slotemaker de Bruïne Instituut (SBI), voorzitter van de Stichting Draagt Elkanders Lasten, voorzitter van de Stichting Vakbondsfunctionarissen in nood, voorzitter van de Stichting CNV Rechtshulp, lid van het bestuur van de Stichting Christelijke Pers, lid van het bestuur van de Stichting Christelijk-Sociaal Congres, lid van het bestuur van het Verbond van Katholieke Maatschappelijke Organisaties (VKMO), lid van de raad van advies Stichting GAK, lid van de raad van advies Nationaal Initiatief Lang Leve Leren, lid van de raad van toezicht van ROC Friese Poort, lid van de raad van advies van de Nederlandse Vereniging voor Personeelsmanagement en organisatieontwikkeling (NVP), lid van de raad van advies van de War Trauma Foundation.

mw. drs. A. de Widt-Nieuwenhuizen

Voormalig lid gemeenteraad

RvT ziekenhuis Bethesda Hoogeveen,

(1948)*

Hoogeveen, voormalig lid Provinciale

lid Raad van Toezicht Stichting Zorgpalet

Staten Drenthe.

Hoogeveen, lid Bestuur Cooperatieve Servicevereniging Olympusflat U.A. Rotterdam, Rijksbestuurslid Regionaal Historisch Centrum Drents Archief, lid landelijke Auditcommissie van de VVD en trainer Haya van Somerenstichting

ir. R. Willems (1945)*

president-directeur van Shell Nederland BV;

lid RvC Gasterra, voorzitter van VNCI, lid van het dagelijks bestuur van VNO-NCW, lid van het Innovatieplatform en voorzitter van de Taskforce Energietransitie, lid RvC Koninklijke Joh. Enschedé, lid RvC FMO.

* leden Financiële Commissie


Naam

18

lustrum 2005 6: patiëntendag diabetes

lustrum 2005 6: lustrum gebouwenloop

III. Verslag raad van bestuur

1 Profiel van de organisatie Algemene Identificatiegegevens

Naam Adres Postcode Plaats Telefoonnummer Identificatienummer NZa Nummer Kamer van Koophandel E-mailadres Internetpagina

VU medisch centrum (uitgaande van de Vereniging voor christelijk hoger onderwijs, wetenschappelijk onderzoek en patiëntenzorg) De Boelelaan 1117 1081 HV Amsterdam (020) 4444444 1301-20 40530948 (Vereniging voor christelijk hoger onderwijs, wetenschappelijk onderzoek en patiëntenzorg [email protected] www.vumc.nl

Structuur van het concern VU medisch centrum (VUmc) is naast de Vrije Universiteit (VU) en de hogeschool Windesheim één van de entiteiten die uitgaan van de Vereniging voor christelijk hoger onderwijs. VUmc is een universitair medisch centrum waarin de taakstellingen op het gebied van patiëntenzorg, opleiding, onderwijs en wetenschappelijk onderzoek zijn gebundeld en integraal worden aangestuurd. De raad van bestuur bestaat uit drie personen, die functioneert als collegiaal bestuur met een onderlinge portefeuilleverdeling. Het toezicht berust bij een raad van toezicht, die tevens als toezichthouder fungeert voor VU en Windesheim. De organisatie is ingedeeld in zes divisies, stafdiensten en vijf onderzoekinstituten. Divisies zijn bundelingen van afdelingen met de verantwoordelijkheid voor de sturing van de kernprocessen van VUmc. De stafdiensten opereren ter ondersteuning van de raad van bestuur en ter facilitering van de divisies. Het organisatieschema is als bijlage aan het verslag toegevoegd. VUmc is enig aandeelhouder van Boelevaar Holding BV. Deze BV is op haar beurt houdster van aandelen in verschillende BV’s ten behoeve van kennisexploitatie en private zorgactiviteiten. Deze deelneming is thans gelet op het geringe belang ervan niet geconsolideerd, maar verantwoord onder financiële vaste activa. De jaarcijfers van de Stichting Centrum Radio-Isotopen Research zijn wel geconsolideerd.

19 III. Verslag raad van bestuur

Het verslag van de raad van bestuur is gestructureerd volgens het INK model. Dit model is leidend bij de inrichting van de beleidscyclus alsmede de planning&control cyclus in VUmc. Daarnaast is getracht waar mogelijk te anticiperen op de structurering volgens het Maatschappelijk Jaardocument van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS). Naar verwachting zal vanaf 2007 de verslaglegging volgens dit model verplicht worden gesteld voor alle zorginstellingen.

20

Kerngegevens VUmc


Kerngegevens Personeel Aantal personeelsleden in loondienst exclusief medisch specialisten op 31 december Aantal formatieplaatsen (fte) personeelsleden in loondienst exclusief medisch specialisten op 31 december Aantal medische specialisten (loondienst + inhuur + vrij beroep) op 31 december Aantal fte medische specialisten (loondienst + inhuur + vrij beroep) op 31 december Bedrijfsopbrengsten Totaal bedrijfsopbrengsten verslagjaar Waarvan wettelijk budget voor aanvaardbare kosten Waarvan overige bedrijfsopbrengsten

Aantal/bedrag

6.190 4.797 408 304

465.724 295.443 170.281

Hieronder volgen de geconsolideerde kerngegevens van VUmc zoals bedoeld in het format voor het maatschappelijk verantwoordingsdocument 2006.

Productiegegevens

Productie Aantal in verslagjaar geopende DBC’s Percentage verkeerde-bed-patiënten gemiddeld in verslagjaar Aantal opnamen exclusief overnamen en dagverpleging in verslagjaar Aantal ontslagen patiënten kliniek Aantal ontslagen patiënten dagbehandeling Totaal aantal polikliniekbezoeken in verslagjaar Waarvan aantal eerste polikliniekbezoeken in verslagjaar Aantal dagverplegingsdagen (normaal en zwaar) of deeltijdbehandelingen in verslagjaar Aantal klinische verpleegdagen in verslagjaar

181.830 0.8 % 22.564 22.544 21.629 315.412 118.327 21.627 159.743

Vergunningen op grond van artikel 2 Wet bijzondere medische verrichtingen op 31 december 2006

Vergunning

Transplantaties

Niertransplantatie Harttransplantatie Longtransplantatie Levertransplantatie Pancreastransplantatie Transplantatie van de dunne darm Haematopoëtische stamceltransplantaties Transplantatie van de eilandjes van Langerhans

Radiotherapie Bijzondere neurochirurgie Hartchirurgie

Openhartoperatie (OHO) Automatic implantable cardiovertor defibrillator (AICD) Ritmechirurgie Percutane transluminale coronaire angioplastiek (PTCA) Klinisch genetisch onderzoek en erfelijkheidsadvisering In vitro fertilisatie (IVF) Neonatale intensive care unit (NICU)

Ja/nee Nee Nee Nee Nee Nee Nee Ja Nee Ja Ja Ja Ja Ja Ja Ja Ja Ja

Aanwijzingen op grond van artikel 8 Wet bijzondere medische verrichtingen op 31 december

Aanwijzing Pediatrische intensive care unit (PICU) Hemofiliebehandeling Traumazorg Pijnrevalidatie en revalidatietechnologie HIV-behandelcentra (Humaan immunodeficiëntie virus) Cochleaire implantaties Uitnameteams orgaandonatie

Ja/nee Ja Ja Ja Ja Ja Ja Nee


Categorie

21

22

Nieuwsflits


Februari 2006 Studenten kiezen voor VUmc VUmc geneeskunde is erg in trek bij scholieren die in september 2006 geneeskunde willen gaan studeren. Dit blijkt uit het sterk gestegen aantal voorinschrijvingen. Stond VUmc in 2005 met 130 inschrijvingen (5,1%) nog op een gedeelde laatste plaats, in 2006 hadden zich op 16 januari al 320 studenten (13,2%) ingeschreven. Hiermee komt VUmc op een vierde plaats van de acht geneeskundeopleidingen. Een en ander blijkt het gevolg te zijn van de totaal vernieuwde geneeskundeopleiding. Ook de mogelijkheid om deel te nemen aan de decentrale selectie helpt mee aan het positieve resultaat. lustrum 2005 6: roos VUrore voor polikliniek patiënten

lustrum 2005 6: patiëntendag bewegen

2 Belanghebbenden

VUmc hecht veel waarde aan de regelmatige contacten met (vertegenwoordigers van) patiënten en verwijzers. VUmc onderhoudt actief contact met de huisartsen in het eigen basisverzorgingsgebied en de medisch specialisten in de eigen verzorgingsregio (Noord Holland Noord, Kennemerland en Amstel- en Meerlanden). Daarnaast is sprake van een regelmatig overleg met de Cliëntenraad Academische Ziekenhuizen (CRAZ).

Studenten De studenten vormen een belangrijke gemeenschap binnen VUmc. Met hun gekozen vertegenwoordigers in de studentenraad is regelmatig overleg over onderwijsen studentenaangelegenheden.

Zorgverzekeraars Regelmatig overleg met de zorgverzekeraars vindt plaats in het kader van het zogenoemde lokaal overleg. Belangrijk aandachtspunt is het voorbereiden van de jaarlijkse productieafspraken (DBC A-segment) en het volgen van de realisatie daarvan. Ten aanzien van het DBC B-segment bestaat contracteervrijheid. VUmc sluit hierover met verschillende verzekeraars separate contracten.

lustrum 2005 6: TV kok Rudolf van Veen kookt voor patiënten


Patiënten en verwijzers

23

24

Toezichthouder


De raad van toezicht houdt toezicht op het functioneren van de instelling en de raad van bestuur op basis van de statuten van de Vereniging en alle daaruit voortvloeiende relevante interne regelingen en reglementen. In het kader van de Nederlandse Federatie van Universitair medische centra (NFU) werken de UMC’s op basis van de zorgbrede governanceceode aan een eigen governancecode. Bij de modernisering van de governancestructuur van de Vereniging is zoveel mogelijk rekening gehouden met de bepalingen van deze code.

VU-Windesheim VU-Windesheim en VUmc stemmen hun strategie regelmatig onderling af. Een verdere verbetering van de onderlinge afstemming is onderdeel van een in 2006 gestart traject dat zich voorts richt op modernisering van de governancestructuur en de vitalisering van de ledenorganisatie van de Vereniging. Doel is de besluitvorming over de voorstellen hiertoe medio 2007 tijdens de halfjaarlijkse ledenraad van de Vereniging af te ronden.

Universitair Medische Centra VUmc is lid van de Nederlandse Federatie van UMC’s (NFU). Binnen de NFU vindt afstemming en coördinatie plaats tussen de acht UMC’s over UMC overstijgende onderwerpen van gezamenlijk belang. De NFU treedt tevens op als vertegenwoordiger van de UMC’s in de CAO onderhandelingen met de vakbonden.

Overige samenwerkingspartners Met vele zorginstellingen onderhoudt VUmc intensieve contacten ten behoeve van de patiëntenzorg. Daarnaast is met de ziekenhuizen in de regio een netwerk voor onderwijs en opleiding opgezet. Doel is de academische onderwijsen opleidingsdoelstellingen gezamenlijk met de partners in de regio te realiseren. Daarnaast kent VUmc met een aantal categorale instellingen intensief contact, waaronder de GGZ instelling Buitenamstel Geestgronden en het Revalidatiecentrum Amsterdam (RCA).

Nieuwsflits Februari 2006 Peuter krijgt cochleair implantaat KNO-artsen van VUmc plaatsen bij een jongetje van acht maanden twee ‘binnenoor-implantaten’, het zogenaamde cochleair implantaat, met als doel hem weer te laten horen. Het is de eerste keer dat deze ingreep in Amsterdam bij een baby, onder de leeftijd van een jaar, wordt uitgevoerd. Het jongetje had een hersenvliesontsteking opgelopen door de pneumokokken bacterie en bleek na herstel doof te zijn geworden. Op de ingreep volgt een intensief revalidatieprogramma om het kindje met de implantaten ‘opnieuw’ te leren horen.

3 Governance

Per 1 maart 2007 is de samenstelling van de raad van bestuur gewijzigd. Prof. dr. E.A. van der Veen, lid en decaan, ging met emeritaat. Hij is opgevolgd door prof. dr. W.A.B. Stalman. In het verslagjaar 2006 is de raad van bestuur 42 keer bijeen geweest. Op enkele uitzonderingen na zijn deze vergaderingen door alle leden bijgewoond. Belangrijke aandachtspunten zijn geweest: de actualisering van het strategisch meerjarenbeleid, het te voeren financieel beleid en het overleg met instellingen in de regio en zorgverzekeraars. In de hiernavolgende hoofdstukken leest u daar meer over.

OR De raad van bestuur heeft maandelijks overleg met de OR. De OR heeft zijn instemming gegeven voor de interne gedragscode Veilige Zorg. Daarbij is aandacht gevraagd voor de interne communicatie naar medewerkers, een essentiële voorwaarde voor het realiseren van de in de code opgenomen doelstellingen. Verder is onder meer instemming verleend aan het beleid (On)gewenste omgangsvormen. In de tweede helft van 2006 is intensief gewerkt aan een actualisatie van het convenant tussen OR en raad van bestuur. Daarin zijn procesafspraken over de onderlinge communicatie en afstemming vastgelegd. Naar verwachting zal in 2007 het herijkte convenant van kracht worden. Over de ingezette organisatieontwikkeling (van cluster- naar divisiestructuur) heeft de OR positief geadviseerd. In het proces van organisatieontwikkeling heeft de OR nadrukkelijk aandacht gevraagd voor een verdere uitwerking van onder meer het thema “professional in the lead”, de management ontwikkeling van de divisievoorzitters en de positionering van het werkplekmanagement. Deze aandachtspunten zijn door de raad van bestuur meegenomen in de verdere aanpak van het proces van organisatieontwikkeling.

Studentenraad De studentenraad is de officiële belangenbehartiger van alle medische studenten en voert als zodanig overleg met de decaan VUmc en de onderwijsdirecteur over onderwijs en studentenbelangen. De raad bestaat uit negen studenten. De leden worden jaarlijks in mei gekozen via VUmc brede verkiezingen tezamen met de universiteitsbrede verkiezingen. De belangrijkste onderwerpen in 2006 waren: klachten van studenten om onderwijs meer adequaat op te pakken, begeleiden van terug gezette studenten, professionalisering van de studentenraad en faciliteiten binnen de medische faculteit verbeteren.

Cliëntenraad De belangen van de patiënten van alle universitair medische centra (UMC’s) worden behartigd door een landelijk georganiseerde cliëntenraad, de CRAZ (Cliëntenraad Academische Ziekenhuizen). De CRAZ is in 1998 ingesteld in het kader van de Wet Medezeggenschap Cliënten Zorginstellingen (WMCZ), die iedere zorginstelling verplicht een onafhankelijke cliëntenraad op te richten, om de betrokkenheid van patiënten bij de zorg te waarborgen. De kracht van de CRAZ is dat zij zich zowel richt op onderwerpen die UMC overstijgend zijn en kenmerkend voor de universitair medische centra, alsook oog heeft voor concrete zaken die binnen elk afzonderlijk UMC aan de orde zijn. De CRAZ is gevestigd in Utrecht en telde eind 2006 56 leden, allen afkomstig uit verschillende patiëntenverenigingen.


Raad van bestuur

25


De voltallige CRAZ houdt vier keer per jaar vergadering, waarbij per vergadering onder andere één UMC wordt belicht. Van ieder UMC is een lid van de raad van bestuur aanwezig. Ook in 2006 was VUmc bij iedere vergadering vertegenwoordigd en in december was het de beurt aan VUmc zich te presenteren. VUmc vestigde hierbij de aandacht op de toenemende ontwikkeling van zorgpaden en op de resultaten die VUmc met de Sneller Beterprojecten behaalde. Als derde onderwerp werd het ontslagmanagement uitgebreid toegelicht. De CRAZ werd uitgenodigd feedback over deze onderwerpen te geven. Op 30 juni 2006 is de CRAZ voor de vierde zittingsperiode geïnstalleerd, waarbij een nieuwe voorzitter en secretaris zijn aangetreden. In januari 2007 heeft VUmc een kennismakingsbijeenkomst voor de voorzitter georganiseerd met de raad van bestuur, de zorgmanagers, de voorzitter van de programmagroep kwaliteit en de VUmc-contactpersoon. Het bleek een geschikte gelegenheid om ideeën over de onderlinge samenwerking uit te wisselen. In december heeft de CRAZ uit eigen gelederen voor VUmc twee aandachtspersonen benoemd. Deze zullen samen met de VUmc-contactpersoon de samenwerking intensiveren en relevante onderwerpen die specifiek zijn voor VUmc onder de aandacht brengen van de voltallige CRAZ. In december 2006 ontmoetten de aandachtspersonen, de raad van bestuur, de contactpersoon en de zorgmanagers elkaar.

Stafconvent De doelstelling van het stafconvent is om als wetenschappelijk personeel een bijdrage te leveren aan het besturen van VU medisch centrum door het bevorderen van de kwaliteit van het professioneel handelen. Het adviseert de raad van bestuur, gevraagd en ongevraagd, op het gebied van organisatie, patiëntenzorg, onderwijs, opleiding en onderzoek, met name waar het zaken betreft die de gehele organisatie aangaan. Het stafconvent heeft een algemeen en een dagelijks bestuur. Het algemeen bestuur bestaat uit alle afdelingshoofden en van elke afdeling een medevertegenwoordiger. Het vergadert maandelijks. Het dagelijks bestuur bestaat uit 13 leden. Eenmaal per jaar organiseert het een minisymposium dat voor iedere medewerker van VU medisch centrum vrij toegankelijk is. In 2006 stond dit symposium in het teken van het actuele thema ‘Prestatie-indicatoren in de zorg’. Onder de sprekers bevond zich de heer J. Haeck, Inspecteur voor de Gezondheidszorg, die zijn visie gaf op de ontwikkeling van de indicatoren in de nabije toekomst. Het symposium werd goed bezocht en na afloop was er een levendige discussie. In 2006 kwam het dagelijks bestuur 32 maal bijeen. Los daarvan vergaderde het 12 maal met de raad van bestuur. Vaste agendapunten waren onder andere organisatieontwikkeling, ZILVER (Zorgvuldig Implementeren en Leren Van ERvaringen), alliantie met het Slotervaartziekenhuis en de afspraken met de ziektekostenverzekeraars. Adviezen aan de raad van bestuur zijn uitgebracht over onder andere de rapportage van de programmagroep ZILVER inzake normering van de inzet van WP-staf (artsen) en NWP kliniek/polikliniek (verpleegkundigen en medisch administratief medewerkers) in de patiëntenzorg, het voorgenomen besluit van de raad van bestuur over het proces van organisatieontwikkeling en de herziene gedragslijn voor artsen en verpleegkundigen van VUmc inzake het omgaan met euthanasie.

Verpleegkundige Adviesraad Na de eerste opbouwfase in 2005 vormt 2006 het eerste jaar waarin de Verpleegkundig Adviesraad (VAR) volop heeft kunnen functioneren. Eens per kwartaal voert de raad van bestuur overleg met het dagelijks bestuur van de VAR. Daarbij staan de adviezen van de VAR aan de raad van bestuur centraal. In het verslagjaar heeft de VAR onder meer geadviseerd over de geactualiseerde richtlijn omgang met euthanasie en het programma “patiënttevredenheid” en de rol van de verpleegkundigen binnen dat programma. Daarnaast is aandacht besteed aan organisatorische vraagstuk-

Nieuwsflits Maart 2006 Patiëntendagen succesvol In het kader van het eerste lustrum vinden in maart, april en mei zes patiëntendagen plaats binnen VUmc. Het zijn bijeenkomsten voor patiënten met lezingen, workshops, demonstraties, rondleidingen en voorstellingen waaraan bekende Nederlanders een bijdrage leveren. Bij elke bijeenkomst staat een andere aandoening centraal: bewegen, diabetes, hematologie, Alzheimer & MS, hart & vaten en oncologie. Op 11 maart start de cyclus met de patiëntendag ‘bewegen’. De patiëntendagen blijken een doorslaand succes, waarop na het lustrum een vervolg komt.


ken zoals de voorgestelde omvorming van clusters tot divisies en de invulling van de efficiencytaakstelling in het kader van het programma ZILVER. Het dagelijks bestuur van de VAR heeft ten behoeve van het eigen functioneren een programma voor deskundigheidsbevordering opgesteld. Met de raad van bestuur zijn afspraken gemaakt over de structurele financiering van de activiteiten van de VAR.

28



4 Leiderschap

Reputatiemanagement In 2005 formuleerde VUmc zijn nieuwe missie, visie, kernwaarden en ambities. In de visie van VUmc staat onder andere: “VUmc wil gezien en erkend worden als een innovatieve kwaliteitsorganisatie met een uitstekende reputatie”. Om deze missie, visie en ambities waar te maken is in 2006 is het project reputatiemanagement gestart. Reputatiemanagement is het gestructureerd en systematisch in kaart brengen van en sturen op factoren die bijdragen aan de reputatie van de organisatie. De reputatie van een organisatie wordt gevormd door de optelsom van de imago’s (het beeld dat men van een organisatie heeft) bij diverse belanghebbenden. Voor VUmc zijn dat onder andere patiënten en hun naasten, verwijzers, medewerkers, maar ook zorgverzekeraars en subsidiegevers. Werken aan reputatie en vertrouwen is gezien de vele ontwikkelingen die zorginstellingen dwingen onderscheidend te zijn van collega-instellingen (zowel universitair medische centra als algemene ziekenhuizen) noodzakelijk. Voorbeelden zijn het nieuwe zorgverzekeringsstelsel, de toenemende concurrentie van commerciële zorgaanbieders, de toegenomen beschikbaarheid van informatie voor patiënten en de daarmee gepaard gaande keuzemogelijkheden en de voorspelde krapte op de (verpleegkundige) arbeidsmarkt. VUmc werkt (bewust en onbewust) al op allerlei manieren aan een positieve reputatie: het succes van de in het kader van het lustrum georganiseerde patiëntendagen in 2006 is daar een bewijs van. Maar ook de keuze om een universitaire huisartsenpraktijk te starten beïnvloedt de reputatie, net zoals het jaren geleden genomen besluit om als eerste ziekenhuis in Nederland een medisch ethische commissie in te stellen. Het bereiken van een onderscheidend vermogen ten opzichte van andere UMC’s en algemene ziekenhuizen past binnen het strategisch meerjarenbeleid 2005-2010 van VUmc. In dit beleid zijn verschillende ambities geformuleerd waar een krachtige reputatie aan kan bijdragen. Zo wil VUmc financieel gezond zijn en een aantrekkelijke partner voor financiers en investeerders. VUmc wil en moet groeien, het aantrekken van gemotiveerde en kundige medewerkers is hierin belangrijk. Een goede reputatie als werkgever is onontbeerlijk. Net als bij het bereiken van een krachtige positie in de regio en het netwerk waarbinnen VUmc opereert. Kortom reputatiemanagement draagt bij aan het bereiken van de doelen die in het strategisch meerjarenbeleid 2005-2010 zijn opgesteld. Reputatiemanagement als beleidsinstrument bestaat uit verschillende stappen. Een deel van deze stappen is al door VUmc genomen, zoals de vaststelling van de identiteit. Om het imago te meten, zijn in 2006 de nodige activiteiten in gang gezet. Als concrete vervolgstap is in 2006 de corporate story van VUmc beschreven. Op een heldere manier wordt daarin het unieke karakter van VUmc op een toegankelijke wijze verteld, zodanig dat het tot de verbeelding


Leiderschap staat volop in de belangstelling. Er wordt veel over gepubliceerd en bijna elke organisatie is wel bezig met het ontwikkelen van leiderschap. Ook in VUmc is dit een belangrijk thema. Belangrijk omdat goed leidinggeven niet gemakkelijk is. Zeker in een organisatie waarin professionals werken moet vaak gezocht worden naar een balans tussen aan de ene kant de inhoud en aan de andere kant het managen. De leiderschapsstijl die VUmc voorstaat is dienend leiderschap. Dienend leiderschap is een benadering van leiderschap, nader geconcretiseerd in een aantal competenties. Kennisnemen van dienend leiderschap is nuttig en nodig, maar er uiteindelijk naar handelen is waar het om gaat. Sturen op het gewenste gedrag vindt plaats door dit in personeelsinstrumenten in te bedden, bijvoorbeeld in de competenties voor leidinggevenden en door het inzetten van een 360 graden feedback onderzoek. In 2006 is geïnvesteerd in leiderschap door alle leidinggevenden een basistraining dienend leiderschap aan te bieden. De clusterraad van cluster IV heeft een aangepaste training in dat kader gevolgd die speciaal is opgezet voor het tweede besturingsniveau. Hiermee is dienend leiderschap op de kaart gezet. In 2007 wordt opnieuw een breed aanbod aan trainingen georganiseerd. Vanuit de jaargesprekken voor het tweede besturingsniveau is meer ingezet op individuele coaching waardoor aandacht voor eigen ontwikkeling meer op de voorgrond is komen te staan.

29

30

spreekt, gemakkelijk wordt onthouden en bijdraagt aan het onderscheidend vermogen. Binnen VUmc is het een krachtig middel voor de identificatie, cohesie en gemeenschapszin in de organisatie. De corporate story werd tijdens de nieuwjaarsreceptie 2007 aan medewerkers gepresenteerd.


Management development (MD) programma De ambities van VUmc zijn hoog. De ambities van haar medewerkers eveneens. De organisatie en haar medewerkers in hetzelfde spoor te krijgen is een belangrijke opgave waar VUmc zich voor gesteld ziet. De overgang van clusters naar divisies moet daarbij behulpzaam zijn, maar is op zichzelf niet voldoende. Het MD-programma biedt een stevige impuls voor het versterken van managementvaardigheden. Het programma is opgezet vanuit de visie dat het moet helpen de ambities van medewerkers en de organisatie waar te maken. Daarvoor is belangrijk dat samenwerken en feedback over geleverde prestaties vanzelfsprekend worden. Het MD-programma voor het eerste en tweede besturingsniveau is gereed. Het programma is opgedeeld in drie modules, te weten dienend leiderschap, financieel management en integraal management en leiderschapsontwikkeling. De eerste twee modules zijn in 2006 succesvol van start gegaan, de deelnemers zijn positief over de inhoud en de opzet, zij geven aan dat zij zich gekend voelen in hun behoeften. De derde module start in 2007. Dan zullen ook de opbouw van het MD-programma voor het derde besturingsniveau en talent-management verder uitgewerkt worden.

Assessment hoogleraren In 2006 is het ontwikkel-assessment voor hoogleraren/afdelingshoofden (kernhoogleraren) ingevoerd. De ervaringen met het instrument zijn positief, ook is het vervolg na het assessment uitgewerkt. Zoals verwacht is het grote winstpunt dat voor zowel de betrokkene als diens leidinggevende snel inzichtelijk wordt of verdere ondersteuning gewenst is en waar deze het meeste effect heeft. Verwijzingen naar onderdelen van het MD-programma hebben nog niet concreet plaatsgevonden, maar wel is duidelijk hoe dit in de toekomst uitgevoerd kan worden. Maatwerk, met name in de vorm van coaching, heeft wel plaatsgevonden. De volgende stap is het invoeren van het assessment voor alle hoogleraren.

Nieuwsflits Maart 2006 Verbouwing restaurant gestart VUmc krijgt een compleet nieuw personeelsrestaurant dat zijn gelijke in Nederland niet kent. Eten en drinken zullen plaatsvinden in een bijzondere omgeving waar medewerkers elke dag kunnen kiezen in welke sfeer ze willen lunchen. Er komen vijf gedeelten: een lounge, een quick lunch, een meet&eat, een klein restaurant en de Dutch treat. Gedurende de verbouwing zijn er twee kleine eetvoorzieningen, zowel in het ziekenhuis en in de polikliniek, met een beperkt assortiment.

5 Strategie en beleid

1. Uitstekende kwaliteitsreputatie Om deze ambitie te realiseren wordt in VUmc sinds enige jaren programmatisch gewerkt aan het verbeteren van de kwaliteit. In dit programma werkt VUmc doelbewust aan verschillende thema´s, zoals bijvoorbeeld logistiek, veiligheid, waardering door patiënten en verwijzers en het invoeren van zorgpaden. In 2006 heeft VUmc de officiële deelname aan het landelijke kwaliteitsprogramma Sneller Beter afgesloten, maar intern wordt het programma meer uitgebreid voortgezet om ervoor te zorgen dat alle thema’s ziekenhuisbreed worden uitgevoerd. In 2006 maakte de Nederlandse Federatie van Universitair medische centra (NFU) de resultaten bekend van het tweede onderzoek naar patiënttevredenheid onder alle UMC’s. De resultaten van VUmc waren bijzonder goed. Op 19 aspecten scoorde VUmc een best practice (een hogere score dan het gemiddelde van de UMC’s), terwijl dit er in 2004 nog maar drie waren. Voor het ziekenhuis is VUmc met 15 best practices zelfs met afstand koploper onder de UMC’s. Om de reputatie van VUmc onder verwijzers te verbeteren, is in 2006 met behulp van focusgroepen een waarderingsonderzoek onder huisartsen uitgevoerd. De knelpunten die in het onderzoek aan het licht kwamen, zullen in 2007 worden aangepakt. Om de kwaliteit extern te laten bevestigen, streeft VUmc naar NIAZ-accreditatie in 2009. In 2006 is hiervoor de ondersteuningsorganisatie ingericht en zijn alle afdelingen geïnformeerd. Ook heeft VUmc een gebruiksvriendelijk en krachtig systeem voor het beheren van kwaliteitsdocumenten aangeschaft. Tevens heeft VUmc in 2006 een aantal accreditaties en certificaties voor individuele afdelingen mogen ontvangen (zie hoofdstuk 7, management van processen). Met betrekking tot huisvesting zijn conform het lange termijn huisvestingsplan (LTHP) 2005-2014 diverse projecten opgestart en afgerond. Afgerond zijn onder andere de projecten renovatie hoofdhal, herhuisvesting afdeling maag-, darmen leverziekten, realisatie medisch psychiatrische unit, upgrading afdeling in vitro fertilisatie en de tweede dakopbouw polikliniek. De voornaamste lopende projecten zijn ontwerp nieuwbouw Onderzoek en Diagnostiek, ontwerp Westflankgebouw, bouw politheek, herhuisvesting inwendige geneeskunde, renovatie HOT-lab, renovatie OKcomplex, hersituering cardiologie, renovatie oostvleugel en renovatie personeelsrestaurant. Daarnaast is in 2006 het projectbureau huisvesting gevormd, dat per 1 januari 2007 operationeel is. Binnen het programma informaticabeleid heeft VUmc in 2006 stappen gezet voor de programmatische aanpak van informatievoorziening op gebieden zoals ICT en patiëntenzorg, elektronische leeromgeving en ICT voor onderzoek. Alle projecten in het programma zijn naar prioriteit ingedeeld , maar de voortgang is ten dele onvoldoende. Bij het verbeteren van de kwaliteit is cruciaal hoe leidinggevenden in dit proces staan en hoe zij het aansturen. In hoofdstuk 4 (Leiderschap) hebben we aangegeven hoe VUmc in 2006 management development heeft ingezet om het leiderschap te ontwikkelen.


In het meerjarenbeleid 2005-2010 heeft VU medisch centrum tien ambities vastgesteld. Deze ambities helpen alle betrokkenen in VUmc bij het op koers krijgen en houden van de organisatie. Bij de ambities horen strategische doelstellingen: de vertaalslag naar wat er moet gebeuren om de ambities te realiseren. In de planning & controlcyclus vertalen divisies en afdelingen van VUmc deze doelstellingen vervolgens naar concrete activiteiten en meetbare resultaten. In dit hoofdstuk leggen we verantwoording af over hoe VUmc in 2006 gewerkt heeft aan het realiseren van de ambities. Het beeld in dit hoofdstuk is globaal en op centrumniveau. Veel doelstellingen komen meer gedetailleerd aan bod in de overige hoofdstukken van dit jaarverslag.

31

32

Strategische doelstellingen


Programma kwaliteitsbeleid Programma patiëntenlogistiek Programma netwerkontwikkeling Programma huisvestingsbeleid Programma informaticabeleid Deelname aan Sneller Beter Verbetering van relatie met verwijzers Accreditaties Brede en continue ontwikkeling leiderschap

Realisatie ✔ ✔ ✔ ✔ ✔ ✔

2. Vijf zwaartepunten met scherpe focus VUmc kent vijf zwaartepunten van wetenschappelijk onderzoek en patiëntenzorg: kanker en afweer, hersenen, vitale functies, bewegen en extra- en transmuraal. In opdracht van de NFU heeft het Centrum voor Wetenschaps- en Technologie Studies (CWTS) in 2006 weer een analyse uitgevoerd van de wetenschappelijke output van 1997 tot 2005. VU medisch centrum behoort tot de top 3 van Nederland waar het gaat om de kwaliteit van het wetenschappelijk onderzoek. Uit dit onderzoek blijkt verder dat VUmc minder wetenschappelijke output buiten deze vijf onderzoekinstituten heeft gerealiseerd. Dit duidt erop dat VUmc er beter in slaagt om focus aan te brengen in het onderzoek. Voor de koppeling tussen onderzoekslijnen en patiëntenstromen hebben in 2006 verschillende medische afdelingen expliciete stappen gezet. Zij sturen op de gewenste patiëntenmix, waarbij onderzoekslijnen tot een onderscheidend criterium behoren die bepalen of een patiëntenstroom wel of niet gewenst is. Bij andere medische afdelingen zijn criteria veelal ingevuld vanuit opleidingseisen en bedrijfskundige criteria (capaciteitenbeslag, kostenomvang). De huidige patiëntenmix van VUmc lijkt voor onderzoeksdoeleinden een goede te zijn. Eventueel wordt deze aangevuld met patiëntenpopulaties van buiten VUmc. Scherpe focus in de zwaartepunten vraagt om de juiste mensen. Het is verleidelijk om alleen te focussen op talent bij het werven van nieuwe medewerkers, ongeacht welk onderzoek zij doen. Schaarse middelen dwingen echter tot gerichte keuzes. Past een talentvolle kandidaat binnen een onderzoekslijn van de zwaartepunten, dan pas vindt benoeming plaats. Ook zittende medewerkers worden op deze zwaartepunten getoetst. Zie voor dit onderdeel ook hoofdstuk 8, management van processen (onderzoek).

Strategische doelstellingen Verder focussen op onderzoekslijnen Verder focussen op patiëntenstromen Gericht benoemingenbeleid

Realisatie ✔ ✔ ✔

3. Koploper in patiëntenlogistiek

33

Strategische doelstellingen Deelname aan Sneller Beter Proces- en capaciteitenmanagement verbeteren Sturing op patiëntenmix

Realisatie ✔ ✔

4. Onderscheidende patiëntencentra Elk eerder genoemd zwaartepunten van VUmc heeft een patiëntencentrum dat binnen het vakgebied onderscheidend en gezichtsbepalend is. Het gaat hier om multi-specialistische en multidisciplinaire samenwerkingsverbanden van verschillende afdelingen, die primair gericht zijn op de patiëntenzorg, maar wel in wisselwerking met de andere kerntaken van VUmc, onderzoek en onderwijs & opleiding. Binnen het zwaartepunt kanker en afweer heeft het VUmc Cancer Center Amsterdam (CCA) zich in 2006 nadrukkelijk geprofileerd, o.a. door het in gebruik nemen van een nieuw onderzoekgebouw. Binnen het zwaartepunt hersenen springen het MS Centrum en het Alzheimer Centrum eruit, binnen het zwaartepunt vitale functies het diabetescentrum en het traumacentrum. Nieuw in 2006 binnen het zwaartepunt kanker en afweer is het rheumacentrum: een centrum voor patiënten met de ziekte van Bechterew. Hiermee zet het aanbrengen van meer focus binnen de zwaartepunten in 2006 door. Ook heeft VUmc in 2006 zorgpaden voor specifieke patiëntengroepen ontwikkeld. Zorgpaden zorgen ervoor dat de verscheidene betrokken specialismen en disciplines in het totale behandeltraject van een patiëntengroep voorspelbaar en optimaal samenwerken. Patiënten krijgen hierdoor kwalitatief juiste zorg op het juiste moment. Sommige zorgpaden zijn organisatorisch ondergebracht in patiëntencentra.

Strategische doelstellingen Verder focussen binnen zwaartepunten Ontwikkeling zorgprogramma’s en zorgpaden

Realisatie ✔ ✔


In het landelijke kwaliteitsprogramma Sneller Beter is het verbeteren van de patiëntenlogistiek een belangrijk onderdeel. Zo heeft VUmc ook in 2006 aandacht besteed aan de mogelijkheid voor patiënten om binnen maximaal een week terecht te kunnen bij onze poliklinieken. Door de ontwikkeling van nieuwe zorgpaden is het procesmanagement een flinke stap vooruit gebracht. Het is ook duidelijk geworden dat het managen van de beschikbare (vaak schaarse) capaciteiten én het op elkaar afstemmen van proces- en capaciteitenmanagement nog de nodige aandacht vraagt. Met de start van een project rond acute zorg is in 2006 met capaciteitenmanagement een begin gemaakt: vraag en aanbod zijn in een nulmeting in kaart gebracht, zodat de effecten van interventies over een jaar en nog later meetbaar zijn. Alle afdelingen in de patiëntenzorg hebben in 2006 aandacht besteed aan het formuleren van de gewenste en het bepalen van de huidige patiëntenmix. Nog niet alle afdelingen hebben dit proces afgerond.

34

5. Wervend onderwijscurriculum in de top 3 van Nederland


Het aantal eerste voorkeuren van studenten voor de opleiding geneeskunde aan VUmc is gestegen van 400 in 2005 naar 630 in 2006. Het marktaandeel van VUmc is hierdoor gestegen van 7,7% in 2005 naar 10,7% in 2006. Het wervend vermogen van het curriculum geneeskunde is duidelijk toegenomen en daarmee is een flinke stap gezet in de richting van de top 3 van Nederland. De bachelor- en masteropleiding zijn in 2006 beide geaccrediteerd door de Nederlands Vlaamse Accreditatie Organisatie. In het kader van de innovatie van de medisch specialistische vervolgopleidingen zijn nieuwe opleidingsplannen voor kindergeneeskunde en gynaecologie vastgesteld. Met het project IN VIVO is de implementatie van deze nieuwe opleidingen gestart. Ook heeft VUmc, in samenwerking met de regio, in 2006 de professionalisering van de opleidingsteams verder uitgebouwd. Voor de docenten van de opleiding geneeskunde houdt de docentprofessionalisering gelijke tred met de invoering van het nieuwe onderwijsprogramma.

Strategische doelstellingen Nieuw curriculum invoeren voor de opleiding geneeskunde Verdere professionalisering van docenten

Realisatie ✔ ✔

6. Toonaangevend onderzoek De eerder genoemde CWTS-analyse toonde zoals gezegd aan dat over de jaren 1997-2005 het wetenschappelijk onderzoek van VUmc in de top drie staat van de acht Nederlandse UMC’s. Op alle zwaartepunten van VUmc, het extramuraal geneeskundig, het oncologisch, het neurowetenschappelijk en het cardiovasculaire onderzoek, scoorden de VUmc-wetenschappers hoog. Ook het nieuwste zwaartepunt, het onderzoek naar aandoeningen en functioneren van het bewegingsapparaat, scoorde goed. In totaal publiceerden de VUmc-onderzoekers tussen 1998 en 2005 7.711 artikelen die 108.743 maal werden geciteerd. De prestatie van de VUmc-wetenschappers is des te opvallender omdat VUmc in vergelijking met de andere UMC’s een relatief kleine omvang heeft. Dat betekent dat VUmc per wetenschapper gemeten een topscore heeft behaald. Daarnaast slaagt VUmc erin om jaarlijks meer subsidiegelden te werven om zo nog meer kwalitatief goed onderzoek te kunnen verrichten.

Strategische doelstellingen Hoge landelijke scores handhaven Meer geld werven uit tweede tot en met vierde geldstroom

Realisatie ✔ ✔

7. Innovatieve ICT

35


Realisatie

Ontwikkeling van elektronische statusvoering en correspondentie, ondersteuning van planning, workflow en beslissingen Bouwen aan hoogwaardige infrastructuur, management- en kwaliteitsinformatie

Nieuwsflits Januari 2006 Dialyseafdeling gecertificeerd De medewerkers van de dialyseafdeling krijgen een positief antwoord op hun verzoek om een HKZ-certificering. Het certificaat van de stichting Harmonisatie Kwaliteitsbeoordeling in de Zorgsector geeft aan, dat de afdeling werkt volgens de gezamenlijke normen van de beroepsgroep en het HKZ en dat de structuur van de organisatie van de afdeling goed is. Ruim twee jaar geleden besloot de afdeling dialyse serieus werk te maken van een kwaliteitsmanagementsysteem. Het is een van de vele afdelingen die dit jaar worden gecertificeerd.


In 2006 zijn de elektronische zorgdossiers diabetes en diëtetiek gerealiseerd. Neuro-oncologie is in voorbereiding. De uitrol van het elektronische verpleegkundige dossier loopt op schema, evenals de implementatie van spraakherkenning. VUmc heeft een planningssysteem voor de operatiekamers aanbesteed en gegund, vooronderzoek naar een nieuw agendasysteem is afgerond en de aanbesteding is gestart. Meer in het algemeen geeft VUmc nog onvoldoende voorrang aan generieke, VUmc-brede functionaliteit. Ook de verbetering van de infrastructuur kreeg in 2006 aandacht. De innovatie van het netwerk is aanbesteed en gegund. Implementatie van het centrale deel van het netwerk is gerealiseerd, het decentrale deel start begin 2007. De mail- en agendaomgeving is geheel gemoderniseerd. Voor het beheer van ons inter- en intranet is een contentmanagementsysteem gekocht en uitgerold. Er zijn plannen voor de vernieuwing van de omgeving voor het verzamelen en rapporteren van managementinformatie, maar de uitvoering is nog niet georganiseerd.

36

8. Krachtige positie in regio en netwerk


Vanwege gewijzigde inzichten bij het Slotervaartziekenhuis, is de alliantievorming met VUmc in 2006 niet tot stand gekomen. In 2006 zijn belangrijke stappen gezet voor de samenwerking tussen het Revalidatiecentrum Amsterdam (RCA) en VUmc. In een gezamenlijke stuurgroep is overeenstemming bereikt over concernvorming. De raad van toezicht van RCA heeft zich inmiddels positief uitgelaten over de plannen. Behandeling in de raad van toezicht VUmc zal naar verwachting in juni 2007 plaatsvinden. In 2006 is de Verklaring bouw door partijen voorbereid. In 2012 zal de gezamenlijke nieuwbouw op VUmc terrein naar verwachting gereed zijn. Daarnaast vond in het verslagjaar bestuurlijk overleg plaats met Stichting Buitenamstel Geestgronden (SBG), waarin VUmc en SBG nagaan of zij hun activiteiten op het terrein van GGZ en psychiatrie kunnen onderbrengen in een nieuwe divisie GGZ. Naast de reguliere overleggen in OZON-verband (Onderwijs & opleiding, Zorg en Onderzoek-netwerk Noord-WestNoord Holland) en de introductie van teach the teacher-cursus voor OZON heeft nog geen verdere intensivering van de samenwerking plaatsgevonden. In het kader van de ontwikkeling van extramurale netwerken is in 2006 het Universitair Netwerk Ouderenzorg gestart. Een samenwerkingsverband tussen de afdeling verpleeghuisgeneeskunde van VUmc en 19 verpleeghuizen. Doel is om door middel van onderzoek de verpleeghuiszorg op een hoger plan te brengen.


Realisatie

Het marktaandeel vergroten door onder andere een alliantie met het Slotervaartziekenhuis Concernvorming met het Spaarne Ziekenhuis Concernvorming met het RCA Intensievere samenwerking binnen het OZON-netwerk Extramurale netwerken ontwikkelen en uitbouwen

✔ ✔

Nieuwsflits April 2006 Hoog technologisch draagmoederschap in VUmc van start VU medisch centrum start een centrum voor hoogtechnologisch draagmoederschap (HTDM). Dit is een behandeling waarbij door middel van in vitro fertilisatie (IVF) embryo’s worden gecreëerd uit zowel eicellen als zaadcellen van de wensouders. Deze embryo’s worden geplaatst (één per keer) in de baarmoeder van de draagmoeder. Het kind dat op deze manier ontstaat, is 100% genetisch verwant aan beide wensouders. De erfelijke eigenschappen van de draagmoeder worden niet aan het kind doorgegeven. Alvorens voor HDTM in aanmerking te komen, worden de wensen de draagouders uitgebreid (psychologisch) gescreend.

9. Aansprekende werkgever

37


Realisatie

Het voeren van een stimulerend HRM-beleid Het voeren van een aansprekend milieu- en ARBO-beleid

✔ ✔

Nieuwsflits April 2006 Einde aan alliantiebesprekingen met SLZ Het Slotervaartziekenhuis beëindigt de alliantiebesprekingen met VU medisch centrum, om samen met een private investeerder, als commercieel ziekenhuis verder te gaan. Hiermee komt een einde aan een jaar van intensieve gesprekken tussen bestuurders en medewerkers van beide organisaties. Het doel, het terugdringen van de capaciteitsproblemen in Amsterdam-West, is hiermee in gevaar gekomen. Uiteindelijk wordt Meromi Holding BV de nieuwe partner van het SLZ.


Initiatieven op het gebied van arbeidsmarktbenadering, competentiemanagement, loopbaanadvies, opleiding en ontwikkeling hebben bijgedragen aan een eigentijds HRM-beleid. Medewerkers kunnen zelf het heft in handen nemen, maar worden ook op diverse manieren uitgenodigd hun eigen groei en ontwikkeling te bevorderen. Hoofdstuk 6 over management van medewerkers gaat hier uitvoeriger op in. In dit hoofdstuk ook aandacht voor het medewerkerstevredenheidsonderzoek dat in 2006 is gehouden. Op alle fronten is de tevredenheid van medewerkers t.o.v. 2001 gestegen. VUmc heeft veel aandacht besteed aan de verdere reductie van het ziekteverzuim. De samenwerking met de ARBOen milieudienst is verbeterd, procedures zijn aangepast. De benadering is succesvol, want de periode 2003-2006 laat een daling met 25% zien. Eind 2006 bedroeg het ziekteverzuim 4,98% (exclusief zwangerschap, inclusief verzuim langer dan één jaar). 2006 was het laatste jaar van het Arboplusconvenant. Dit werd in 2003 door de raad van bestuur in NFU-verband getekend om de veiligheid en gezondheid van medewerkers te verbeteren. Sindsdien zijn er verschillende preventieprogramma’s gestart om de risico’s van psychische en fysieke belasting te verminderen. In 2006 zijn afspraken gemaakt om de projectmatige aanpak van de speerpunten uit het Arboplusconvenant onder te brengen in het reguliere beleid. Eind juni 2006 hebben inspecteurs van de Arbeidsinspectie in VUmc gecontroleerd welke maatregelen getroffen zijn om de risico’s te verminderen rond psychische (agressie en geweld) en fysieke belasting (lage rugklachten) en het werken met inhalatieanesthetica en cytostatica. VUmc heeft deze aandachtsgebieden goed geregeld.

38

10. Financieel gezond


In 2006 heeft VUmc verschillende activiteiten ondernomen om de ambitie ‘financieel gezond’ blijvend te realiseren. Er was sprake van een stabiele voortzetting van de (productie)groei onder gelijktijdige kostenbeperking. Een substantiële productiviteitsverhoging is hiervan het gevolg. Dit leidt tot een sterk verbeterd financieel resultaat en meerjarenperspectief. De intredende marktwerking zorgt voor aanvullende eisen ten aanzien van de hoogte van het eigen vermogen. VUmc heeft de eis gesteld van minimaal 8% van het budget patiëntenzorg te bereiken in de periode 2008 tot en met 2010. De bezuinigingen die VUmc in 2005 in het kader van Gerichte groei inzette, zijn in 2006 verder gerealiseerd en uitgebouwd. Gericht groeien uit zich ook in duidelijke keuzes over waarin wel en waarin niet wordt geïnvesteerd. Een kosten-batenanalyse aan de hand van de zogenoemde ‘groeibriljant’ maakt nu standaard onderdeel uit van dat keuzeproces. Hierbij worden niet alleen naar financiële winst gekeken, maar bijvoorbeeld ook naar proces-, serviceof gezondheidswinst. De extra bezuinigingstaakstelling die met ingang van 2006 zou gaan plaatsvinden is gedeeltelijk verschoven naar 2007. De middelen en de instrumenten voor efficiëntere bedrijfsvoering zijn in 2006 ontwikkeld, maar zullen effectief in 2007 ingezet gaan worden. De verschuiving heeft tot gevolg gehad dat de geplande dotatie aan het revolving fund, het geld bestemd voor ICT en de begrote groei van het eigen vermogen, niet geheel gerealiseerd kon worden.

Strategische doelstellingen Het verzilveren van de efficiencywinst Realiseren van gerichte bezuinigingen Vormen van een voldoende reserve

lustrum 2005 6: patiëntendag diabetes

Realisatie

✔

6 Management van medewerkers

HRM-beleid is gericht op een optimale inzet en inzetbaarheid van medewerkers. Om dit te bereiken is in 2006 verder gewerkt aan de verbetering van de betrokkenheid, motivatie, competenties en gezondheid van medewerkers. Ook de verbetering van de monitoring van het personeel als geheel (social control) was een belangrijk item.

Betrokkenheid VUmc wil een aansprekende werkgever zijn waar medewerkers zich mee kunnen en willen identificeren. Een open en eerlijke communicatie tussen leidinggevenden en medewerkers en medewerkers onderling wordt onder meer bewerkstelligd door werkoverleg, jaar- en beoordelingsgesprekken en met behulp van input uit medewerkerstevredenheidsonderzoeken. Jaargesprekken Op een groot aantal afdelingen is in 2006 extra aandacht gegeven aan het voeren van jaargesprekken. Er is zowel gekeken naar de kwaliteit van de gesprekken als naar de kwantiteit. Doel van het jaargesprek is om met iedere medewerker ieder jaar een gesprek te houden waarin stil wordt gestaan bij de prestaties van het afgelopen jaar en afspraken worden gemaakt over te behalen prestaties en persoonlijke ontwikkeling, loopbaan en scholing. Door op een goede manier met de medewerker in gesprek te gaan wordt een positieve bijdrage geleverd aan het functioneren van de medewerker. Uit het medewerkerstevredenheidsonderzoek (zie verder) is gebleken dat in 2006 67% van de ondervraagde medewerkers met hun leidinggevende een jaargesprek heeft gevoerd. De medewerkers zijn over alle onderwerpen binnen dit aandachtsgebied tevreden, ook over wijze waarop het functioneren wordt besproken. De sfeer tijdens het jaargesprek, het nakomen van eerder gemaakte afspraken, de aandacht voor loopbaanmogelijkheden en het bespreken van belangrijke zaken werden in 2006 significant hoger gewaardeerd dan in 2001. Medewerkerstevredenheidsonderzoek Eind 2006 is het medewerkertevredenheidsonderzoek (MTO) afgenomen. De resultaten daarvan worden verder besproken in hoofdstuk 10. In 2001 is voor het laatst zo’n onderzoek gedaan. Vanaf 2006 zal dit tweejaarlijks gaan plaatsvinden. Naast een MTO op organisatieniveau is ook een onderzoek op divisie- en/of afdelingsniveau voorbereid. Hiermee kan gerichter naar de mening van medewerkers worden gevraagd, om daarmee ook op afdelingsniveau verbeteracties tot stand te brengen.


Human Resource Management (HRM) is gericht op het in balans brengen van organisatie- en medewerkerbehoeften, een doelstelling die aansluit bij de ambitie om een aansprekende werkgever te zijn. Naarmate beide beter op elkaar zijn afgestemd presteren medewerkers beter en dragen op die manier bij aan het verwezenlijken van de ambities. Belangrijk doel van het HRM meerjarenbeleid 2005–2010 is het bijdragen aan goed leiderschap voor leidinggevenden en goed medewerkerschap voor medewerkers. HRM-beleid ondersteunt leidinggevenden en medewerkers hierbij met voorzieningen zoals loopbaanadvies, management development, opleiding en coaching.

39

40 III. Verslag raad van bestuur lustrum 2005 6: VUmc gebouwenloop

lustrum 2005 6: medewerkersfeest

Motivatie

Feedback Medewerkers en leidinggevenden zijn gebaat bij een open cultuur waarin feedback geven op elkaars functioneren gewoon is. Op deze manier ontstaat er ruimte om te leren en te groeien. Er is in het verslagjaar een start gemaakt met het experimenteren met een 360 graden feedback instrument op een aantal afdelingen waar men werkt met competenties. De ervaringen zijn positief. Het is de bedoeling om een dergelijk instrument organisatiebreed te implementeren als hulpmiddel bij het organiseren van feedback. Arbeidsmarktcommunicatie VUmc wil de persoonlijke, warme uitstraling die medewerkers doorgaans binnen de organisatie ervaren, ook naar de arbeidsmarkt uitstralen. In een krapper wordende arbeidsmarkt wordt het cruciaal om de goede mensen aan de organisatie te binden. Om die reden is gekozen voor een nieuwe arbeidsmarktcampagne. De kerntaken van VUmc worden met beelden uitgedrukt, waarin tevens de kernwaarden betrokken, zorgvuldig en ambitieus zijn geïntegreerd. In elk beeld staat de patiënt en in een geval de student centraal. De centrale boodschap is: samenwerken aan beter maken en beter worden. Daarnaast is de werving via internet verbeterd door aanpassing van de website en de mogelijkheid om online te solliciteren. Kwaliteitssysteem In het jaar 2006 is een start gemaakt met de zogenoemde NIAZ-accreditatie. Dat betekent dat VUmc zich gecommitteerd heeft om werkwijzen en procedures conform landelijke NIAZ-normen uit te voeren en te verbeteren. Er zijn instellingsbrede normen vastgesteld en ook speciale normen voor diensten en afdelingen. Er zijn actieplannen opgesteld om alle normen te behalen. In 2006 zijn de eerste stappen hiervoor gezet. Dit alles heeft als doelstelling om de medewerker kwaliteitsbewust te maken waardoor uiteindelijk de kwaliteit van zijn dienstverlening wordt verbeterd.

Competenties Met de juiste kennis, vaardigheden en gedrag kunnen de medewerkers tot de beste prestaties en resultaten komen. Werken met gedragscompetenties Voor alle medewerkers gelden de VUmc kerncompetenties resultaatgericht en klantgericht. Het is de bedoeling dat op iedere werkplek in 2010 aanvullende competenties zijn vastgesteld die ondersteunend zijn aan de ontwikkelingsrichting en ambities van de afdeling. In 2006 zijn de eerste ervaringen met het werken met competenties op verschillende afdelingen geëvalueerd. Competenties zijn een hulpmiddel om te bepalen wat effectief werkgedrag is. Een functiebeschrijving zegt het nodige over wat van iemand verwacht wordt, competenties vullen dat aan met hoe iemand dat moet doen. Telkens blijkt het een grote sprong te zijn om het van de tekentafel te krijgen. En hoe kan ervoor worden gezorgd dat ook na verloop van tijd helder blijft waarom er voor gekozen is. Het blijkt dat naast competenties een regelmatig gesprek met de leidinggevende en gerichte feedback uit de directe omgeving van collega’s, belangrijke manieren zijn om zinvol met competenties aan de slag te gaan. Als aan deze voorwaarden (nog) niet kan worden voldaan, is het werken met competenties af te raden. Een afdeling waar onvoldoende gecommuniceerd wordt voldoet niet aan de basisvoorwaarden voor competentiegericht werken. In 2006 is van start gegaan met het beschrijven van aan de functie gerelateerde competenties. Dat is gedaan voor de vijftig meest voorkomende functies in huis, om een zo groot mogelijk bereik te hebben en in veel gevallen ziekenhuisbreed vast te stellen om welke competenties het zou moeten gaan.


Zelfstandige en gemotiveerde medewerkers dragen de organisatie. Begeleiding, opleiding, een veilige, aangename en professionele werkomgeving en feedback op het functioneren zijn elementen om die zelfstandigheid en gemotiveerdheid bij medewerkers te bevorderen.

41


Loonbaanontwikkeling Aandacht voor loopbaanontwikkeling is een belangrijk thema uit het meerjarenbeleid. De medewerker zelf is in belangrijke mate verantwoordelijk voor zijn werk en zijn loopbaan maar de medewerker en zijn leidinggevende kunnen zich ook beiden hierbij laten ondersteunen door het loopbaancentrum. Het loopbaancentrum heeft een start gemaakt met de opzet van een re-integratieservice om leidinggevenden, P&O adviseurs en re-integrerende werknemers te ondersteunen bij het uitvoeren van het re-integratiebeleid in de vorm van trajectbegeleiding, matching op vacatures en advisering. Eén van de tien ambities van VUmc is een aansprekende werkgever zijn om goede medewerkers te behouden voor de organisatie. Door het stimuleren van (interne) mobiliteit en het bieden van carrièreperspectieven wordt goed werkgeverschap ingevuld en dit draagt bij aan de arbeidssatisfactie en vitaliteit van medewerkers. Functiewaardering volgens Fuwavaz Het project Invoering Fuwavaz (Functiewaardering Vereniging Academische Ziekenhuizen) was eind 2005 afgerond. Tot eind 2006 zijn de losse eindjes en de behandeling van bezwaar- en beroepsprocedures afgehandeld. In 2006 is dit project geëvalueerd. Eén van de constateringen is dat VUmc na Fuwavaz een ‘gemengd’ functie-gebouw heeft. Enerzijds zijn op grote groepen medewerkers normfuncties van toepassing verklaard, bijvoorbeeld op analisten, verpleegkundigen of wetenschappelijk onderzoekers / docenten. Dit heeft daar tot een forse reductie van het aantal functies geleid. Anderzijds gelden voor andere groepen medewerkers nog steeds unieke functiebeschrijvingen. De raad van bestuur heeft uitgesproken ook bij die laatste groep naar functiereductie te streven. Om dat proces te bevorderen zijn de afspraken en het beleid met betrekking tot het proces van functiebeschrijving en waardering aangescherpt. In 2006 is al op de helft van de aangeboden nieuwe of gewijzigde functies een normfunctie van toepassing verklaard. Uiteindelijk moet ongeveer driekwart van de medewerkers over enkele jaren onder een normfunctie vallen. Opleiden Op verschillende plekken in VUmc wordt opgeleid. Zo biedt de Amstel Academie een heel scala aan verschillende bedrijfs- en beroepsgerichte opleidingen en cursussen zoals diverse verpleegkundige vervolgopleidingen. Het open aanbod van de Amstel academie dat gefinancierd wordt uit het HRM budget is nu volledig afgestemd op het HRM meerjarenbeleid. Zowel de Amstel Academie als ROC ASA heeft vorig jaar (vanaf september 2006) voor de verpleegkundige vervolgopleidingen, paramedische opleidingen en MBO-verpleegkunde een omslag gemaakt naar het competentiegericht opleiden. Bij de competentiebenadering wordt uitgegaan van de talenten en interesses van de studenten of cursisten. Dit heeft consequenties voor de vorm, inhoud en toetsing in het beroepsonderwijs. Leren in en van de praktijk en zelf sturing geven aan je eigen opleiding zijn daarbij uitgangspunt. Praktijkopleiding Jaarlijks worden zo’n 25 studenten aangenomen voor de opleiding tot verpleegkunde op niveau 4 en 5. In een tijd met veel aandacht voor kwaliteitszorg en -verbetering vond de afdeling praktijkopleiding verpleegkunde het wenselijk om het werving- en selectieproces in 2006 door te lichten. Een aantal facetten van dit proces waren voor verbetering vatbaar, zoals de informatievoorziening, het administratief proces en de selectiegesprekken. Resultaat is een professionelere en efficiënte vorm van selectie voor studenten verpleegkunde. Initiële verpleegkundige opleidingen zijn in 2006 opnieuw mede gefinancierd met subsidiegelden van de ministeries van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) en Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen (OCW). Het totaal bedrag van deze door SoFoKles beheerde en voor 2006 toegekende gelden bedroeg € 250.000. In 2005 was dat nog € 1,08 miljoen.

Gezondheid

In 2006 is de gedragscode Veilige Zorg (beleid ten aanzien van ongewenst gedrag door patiënten/bezoekers) en het beleid (on)Gewenste Omgangsvormen vastgesteld. In de notitie (on)Gewenste Omgangsvormen zijn de klachtenregeling seksuele intimidatie en de regeling individueel klachtrecht samengevoegd tot één klachtenregeling ongewenste omgangsvormen. In 2007 zal een start gemaakt worden met de implementatie van beide regelingen. Sinds eind 2005 zijn de bedrijfsmaatschappelijk werkers benoemd als vertrouwenspersonen. Vanuit de signalerende rol van het bedrijfsmaatschappelijk werk heeft zij een aantal afdelingen teamtrajecten kunnen starten ter voorkoming van stressklachten en het verbeteren van de communicatie. De twee stressmanagementtrainingen voor medewerkers, Ret-jezelf en Vermoeide Talenten geven de deelnemers de mogelijkheid om vaardigheden op te doen om stress beter te kunnen hanteren. Voor de leidinggevenden zijn er zeven workshops gegeven met als thema: vroege herkenning van werkstress. Zowel de trainingen voor medewerkers als de workshops voor leidinggevenden blijken goed aan te sluiten bij de leerwensen van de deelnemers. Het programma ‘Collegiale Opvang na ingrijpende/schokkende gebeurtenissen’ is in 2006 gestart. Op ruim 50 afdelingen zijn meer dan 100 collegiale opvangers getraind.



De aandacht voor verzuimpreventie en de bereidheid om hier via scholing in te investeren is toegenomen. Het Arboplusconvenant waarin op landelijk niveau voor de universitaire medische centra afspraken zijn gemaakt over maatregelen om verzuim zo veel mogelijk te voorkomen, sloot goed aan bij het in VUmc ingezette gezondheidsbeleid. Het ambitieniveau van dit convenant alsook van het gezondheidsbeleid in VUmc lag hoog maar de meeste van de daarin geformuleerde doelstellingen zijn gehaald. Talrijke preventieprogramma’s gericht op het reduceren van fysieke en psychische belasting zijn (verder) ontwikkeld en ingezet, re-integratiekaders zijn opgesteld en op veel fronten is aan deskundigheidsbevordering gedaan om gezond en veilig werken nu en in de toekomst zoveel mogelijk te garanderen. Dit alles heeft mede geresulteerd in een aanzienlijke daling van het verzuim. Meer hierover in hoofdstuk 10.

43

44 III. Verslag raad van bestuur lustrum 2005 6: medewerkersfeest

Monitoring medewerkers Met de focus op ‘Sturen op HRM-kengetallen’ wordt een bijdrage geleverd aan meer resultaatgericht werken. In het afgelopen jaar is op de website van de dienst personeel en organisatie een HRM-dashboard ontwikkeld waarmee leidinggevenden, beleidsadviseurs en P&O-adviseurs eenvoudig toegang kunnen krijgen tot de kengetallen op het gebied van personeel. Zij kunnen hiermee specifiek op hun eigen organisatieonderdeel rapporteren over de ontwikkelingen op personeelsgebied. Gegevens over het personeelsbestand hoofdelijk en in formatieplaatsen (fte), de in- en uitstroom, de gemiddelde leeftijden, de loonkosten en verzuimgegevens staan hierin. De dienst personeel en organisatie heeft in de kwartaalrapportages (die worden uitgegeven door de dienst bedrijfseconomie inkoop en zorgadministratie) ook in 2006 weer uitgebreid op organisatieniveau gerapporteerd over personeelsontwikkelingen zodat door het management hierop kan worden gestuurd.

7 Management van middelen

De focus voor 2006 heeft gelegen op het principe ‘going concern’. Zo ook wat het financiële beleid betreft. Centraal hierin staat de ambitie ‘Financieel gezond’, te weten een sluitende exploitatie en een financieel meerjarenperspectief leidend naar een verbetering van de reservepositie. De in voorgaande jaren in gang gezette (efficiency)maatregelen zijn ook in 2006 voortgezet. Concreet komt het erop neer dat de zorgprocessen, zorgcapaciteit, het personeel, de inkoop / logistiek / overige middelen en de ICT zijn doorgelicht met als doel de (financiële én niet financiële) middelen efficiënter in te zetten. De maatregelen hebben tot goede resultaten geleid. De productie is toegenomen en middelen zijn efficiënter ingezet waardoor het jaar 2006 afgesloten kan worden met een positief resultaat. De voorgenomen extra bezuigingstaakstelling als gevolg van een externe budgetkorting van 2,5 mln. euro kon daarom worden doorgeschoven naar 2007. Er is een sluitende begroting voor 2007 gepresenteerd en er is een positief financieel meerjarenperspectief ontstaan.



Financieel beleid

45

46

Afspraken met verzekeraars


Door de zorgverzekeraars is voor 2006 een groei van 10% (in geld) geaccordeerd ten opzichte van de productieafspraak 2005. Deze groei is ook in ruime mate gerealiseerd. Het betrof: Afspraak reguliere productie: groei met name bij de specialismen • maag-, darmen leverziekten • urologie • oncologie • verloskunde en gynaecologie Afspraak bijzondere productie: groei met name bij de volgende activiteiten • ICD’s • picu/nicu • klinische genetica • tele/brachytherapie Projectfinanciering via lokale toeslag voor onder andere de volgende onderwerpen: • laporoscopische chirurgie heelkunde/urologie • starten observatorium • obesitas poli voor kinderen 2 tot 8 jaar • procesherinrichting neuro-oncologie en MS • patiëntvoorlichting over geneesmiddelen • Bijdrage in dure prothesen en implantaten, epilepsiechirurgie en hoogtechnologisch draagmoederschap • Bijdrage in kosten dure geneesmiddelen

Inkooplogistiek en Financieel systeem (LIFT) In maart 2006 is het ERP-systeem e-Business Suite van Oracle in gebruik genomen. Dit moderne systeemdeel voor inkooplogistiek en financiën vervangt verouderde ZIS systeemdelen. Naast de vervanging zijn zowel de inkooplogistieke als financiële processen heringericht. Doel hierbij is een optimale ondersteuning van de bedrijfsprocessen. Met een decentrale frontoffice, (de)centrale invoer, decentraal beheer én een centrale backoffice-functie voor consolidatie, centrumbreed beheer en de communicatie met de externe omgeving verwacht VUmc deze optimalisatieslag te bereiken. Eind december was de implementatie van de basisfunctionaliteit voor het overgrote deel gereed. De rest van de basisimplementatie waaronder de ingebruikname van de budgetteringsmodule, is doorgeschoven naar 2007. Door de nodige aanloopproblemen heeft het systeem niet meteen bijgedragen aan de verbetering van de ondersteuning van de bedrijfsprocessen, zijnde efficiencyvoordelen en verbetering van rapportages en informatievoorziening. De centrale en decentrale gebruikers voegen zich langzaam maar zeker naar de nieuwe werkwijzen.

Zorgverzekeringswet

DBC-traject VUmc vervult landelijk een voortrekkers- en voorbeeldrol in de implementatie van alle noodzakelijke organisatorische en administratieve maatregelen ter voorbereiding op de volledige implementatie van de DBC financieringssystematiek. Sinds de introductie worden DBC’s binnen VUmc afgeleid uit de basisregistratie en niet zoals in andere medische centra extra geregistreerd. De afleiding van de DBC’s krijgt nu navolging in het landelijke DBC doorontwikkelingstraject. Het softwarepakket “DBCinfo” van iSoft is binnen VUmc geïmplementeerd. Dit pakket moet in de nabije toekomst aansluiten op de informatiebehoefte over DBC’s. Hierbij moet met name gedacht worden aan inzicht in aantallen, soort en waardering van geopende DBC’s, gesloten DBC’s en in de onderhanden werk positie. In toenemende mate is deze informatie van belang om een adequate planning & control cyclus binnen het VUmc te realiseren. Er is ook een pilot gestart waarbij gekeken wordt of er binnen de bedrijfsvoering van VUmc mogelijkheden zijn om te sturen op basis van DBC’s en in hoeverre de interne informatievoorziening en het intern financieel beleid moet worden aangepast. Daarnaast zijn er intern registratiewijzigingen doorgevoerd. Deze wijzigingen hadden met name te maken met de duur van een dialyse DBC. Ten behoeve van deze wijzigingen is zowel een nieuwe validatietabel als een nieuwe eindklassetabel geïmplementeerd. De eindklassetabel was noodzakelijk voor de lekenomschrijving op de DBC nota’s. Voor wat de kostprijsberekeningen van de DBC’s betreft zijn deze in 2006 geactualiseerd. Zoals bekend worden de kosten van een DBC berekend op basis van een kostprijs van de verrichtingen gecombineerd met het zorgprofiel. Voor de berekening van de kostprijzen wordt in 2007 een verbeterde versie van het softwarepakket ‘Costcontrol’ gebruikt.

Toekomst energievoorziening In vervolg op de notitie toekomstige energievoorziening VU/VUmc en met het oog op recente bouwontwikkelingen wordt besluitvorming voorbereid om de continuïteit en betrouwbaarheid van de energievoorziening voor de komende tien tot twintig jaar te waarborgen. Vraagstuk daarbij is op welke wijze de locatie van de nieuwe energiecentrale in het masterplan VU/VUmc kan worden ingebed.

Nieuwbouw Aan de westflank van VUmc worden voorbereidingen getroffen om te komen tot nieuwbouw voor de Stichting Buitenamstel Geestgronden, de spoedeisende hulp en het gastenverblijf. De verschillende initiatieven worden in samenhang ontwikkeld. Najaar 2006 heeft SEIN (Stichting Epilepsie Instellingen Nederland) zich teruggetrokken uit het nieuwbouwproject.


Door de invoering van de nieuwe zorgverzekeringswet is er sprake van een verhoging van de administratieve lasten. De problemen spitsen zich toe op de zogenoemde oranje en rode DBC’s; DBC’s waar een machtiging voor nodig is of DBC’s die worden geweigerd. De verwachting dat het debiteurenrisico zou toenemen als gevolg van de invoering van de nieuwe zorgverzekeringswet blijkt mee te vallen.

47


Eind 2007 wordt het definitief ontwerp van het gebouw afgerond en wordt aansluitend de aanvraag vergunning ingediend bij het College bouw ziekenhuisvoorzieningen. De dakopbouw B op de polikliniek is in juni 2006 opgeleverd. Dit gebouw dient als vervangende huisvesting om verschuivingen in ruimte op te vangen en als gevolg van de toekomstige sloop van een aantal gebouwen aan de westflank. Ten oosten van de polikliniek zal nieuwbouw worden gerealiseerd voor de onderzoek en diagnostiek laboratoria van VU medisch centrum (= inclusief laboratoria uit de prekliniek). Het betreft grotendeels nieuwbouw voor vrijwel alle laboratoria van het ziekenhuis en deels een uitbreiding. In deze nieuwbouw wordt ook de afdeling pathologie opgenomen. In 2007 wordt gestart met het ontwerpproces: voorlopig ontwerp en definitief ontwerp zullen hun beslag krijgen in 2007.

Nieuwsflits Mei 2006 Medewerkersfeest druk bezocht Zo’n 3.000 medewerkers gingen helemaal ‘los’ tijdens de medewerkersfeesten op 18 en 19 mei in de Westergasfabriek. Yes-R, de Corona’s, maar vooral de VUmc huisband DOCTORDOCTOR zorgen voor een geweldige sfeer. De afsluitende DJ met danseressen en vuurwerkact bracht de beloofde spetterende afsluiting. Twee feestavonden om niet snel te vergeten. Het medewerkersfeest maakt deel uit van de evenementen ter gelegenheid van het eerste lustrum van VU medisch centrum.

Begin 2006 zijn de bestedingsgerede stukken voor de bouw van Kinderstad op de B-vleugel uitgewerkt met aansluitend de aanbesteding van de nieuwbouw. De uitvoering van de bouw van Kinderstad is gestart in augustus 2006, ingebruikname van Kinderstad staat gepland voor september 2007. De voorbereidingen voor het onderzoek naar de mogelijkheden tot huisvesting van het Revalidatie Centrum Amsterdam (RCA) op het terrein van VUmc zijn in 2005 gestart. Dit heeft er toe geleid dat de aanvraag verklaring voor nieuwbouw van het RCA op VUmc terrein op 1 december 2006 is ingediend bij het ministerie van VWS. In de nieuwbouw worden tevens de afdelingen revalidatie, ergotherapie en fysiotherapie van VUmc en het onderzoeksinstituut MOVE opgenomen. In 2007 wordt het programma van eisen vastgelegd en vindt de Europese aanbesteding van de architecten werkzaamheden plaats.

lustrum 2005 6: patiëntendag hersenen

Europees Sociaal Fonds

De ESF-subsidie stelt VUmc in staat om een hogere employability van het personeel te bereiken. Het is noodzakelijk om kennis en vaardigheden actueel te houden. Snelle ontwikkelingen in technische mogelijkheden en de daaruit voortvloeiende explosie van nieuwe kennis/inzichten vereist een continue bijscholing op de werkvloer. Degradatie van het opleidingsniveau (eindniveau) van de gediplomeerde medewerker wordt hiermee voorkomen. Voorts wordt ook personeel in VUmc voor diverse beroepen opgeleid. De subsidie is gericht op het middelbaar en hoger beroepenkader.

lustrum 2005 6: patiëntendag kanker en afweer


Voor een betere inzetbaarheid van medewerkers heeft VUmc bij het Europees Sociaal Fonds (ESF) ten behoeve van scholingsprogramma’s subsidie verworven. SoFoKleS heeft als Arbeidsmarkt- en Opleidingsfonds voor onder meer universitair medische centra de subsidieaanvragen aanvragen ingediend; VUmc is de uitvoerder. In 2006 zijn alle aanvragen gehonoreerd voor de periode 2005 tot en met 2007. De ESF-projecten zijn gericht op scholing in het kader van het Arboconvenant dat tussen de academische centra is gesloten, het onderwijsprogramma zoals deze door het opleidingsinstituut van VUmc, de Amstel Academie, wordt verzorgd en het scholingsprogramma binnen de medisch technische sector.

49

50 III. Verslag raad van bestuur lustrum 2005 6: lustrum gebouwenloop

8 Management van processen

Management van processen patiëntenzorg In het jaarplan 2006-2007 heeft VUmc bepaald hoe het wil werken aan betere processen in de patiëntenzorg. Daarvoor zijn een aantal thema’s met activiteiten benoemd, die stuk voor stuk effect hebben op de kwaliteit van zorg. Hieronder geven we per thema aan in hoeverre de voorgenomen activiteiten in het verslagjaar zijn gerealiseerd. Patiëntenmix VUmc wil op grote patiëntengroepen kunnen sturen om zwaartepunten te versterken, opleidingen te faciliteren, kosten te beheersen en capaciteiten beter te benutten. Daarom is alle afdelingen van VUmc gevraagd wat hun huidige en gewenste patiëntenmix is. Het bepalen van de huidige mix is bij vrijwel alle specialismen in 2006 afgerond. De gewenste mix is eveneens bij vrijwel alle specialismen aangegeven, waarbij zelfs deels de relevantie uitgezet is tegen kosten en omvang van de patiëntengroep. Bij verschillende specialismen is het lastig gebleken om deze analyse uit te voeren op basis van DBC-registraties. Door complexiteit van DBC’s en onvoldoende herkenbaarheid zijn afdelingen soms uitgeweken naar de al langer bestaande diagnoseregistraties. Sneller Beter In 2006 is de meerderheid van de projecten uit de eerste en tweede ronde van Sneller Beter afgesloten. Daarnaast startte VUmc een derde ronde projecten binnen de thema’s zorgpaden (zie verder) en het decentraal melden van incidenten. Ter ondersteuning van de projecten en de bekendheid van de thema’s kunnen betrokken medewerkers nieuw ontwikkelde scholingen patiëntenlogistiek - en veiligheid volgen. Op 11 december 2006 was VUmc, in aanwezigheid van toenmalig minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport Hoogervorst, gastziekenhuis tijdens de landelijke Sneller Beter-dag. Sneller Beter in VUmc omvat een groot aantal projecten. Ter illustratie hiervan volgen enkele voorbeelden. Het project OK oké, met als hoofddoelstelling een productiestijging van 30%. In 2004 en 2005 heeft de OK ondanks grote personele problemen een aanzienlijke productieverbetering gerealiseerd. De geplande productie steeg in 2005 met 4% ten opzichte van 2004 en in 2006 met 8% ten opzichte van 2005. De projectdoelstelling van 30% productiestijging lijkt (nog) niet haalbaar voor VUmc. Een ander project is Vermindering postoperatieve pijn. Patiënten hebben aangegeven minder last te hebben van postoperatieve pijn op de zorgeenheid kort verblijf: de pijnscore (VAS) is gedaald van 7 naar 4. Binnen het project Reductie onnodige bloedtransfusie is in 2006 voor het hele ziekenhuis de norm vastgesteld die aangeeft wanneer een patiënt een bloedtransfusie dient te krijgen, inclusief de situaties waarin er van de norm afgeweken mag worden (bijvoorbeeld bij vrouwen rondom de bevalling). Ook is een meetsysteem ingericht om de ontwikkelingen te kunnen volgen. Zorgpaden In 2006 heeft VUmc besloten de nadruk voor de ontwikkeling van zorgpaden te leggen op grote patiënten-groepen die acute zorg nodig hebben. Zorgpadontwikkeling blijkt een goede manier te zijn om de zorg voor patiëntengroepen beter te organiseren en hoge kwaliteit te garanderen. Op het gebied van zorgpaden is VUmc goed op streek: eind 2006 waren er zestien operationeel en twintig in ontwikkeling. Werken met zorgpaden leidt tot merkbare verbeteringen voor patiënten. De resultaten van het zorgpad carotisstenose (vernauwing van de halsslagader) illustreren dit. De toegangstijd tot de polikliniek was in december 2006 slechts vijf


De belangrijkste processen van VU medisch centrum hangen samen met haar kerntaken: patiëntenzorg, onderwijs en opleiding en wetenschappelijk onderzoek

51

52

dagen (de norm is zeven dagen). De wachttijd tot de eerste opname is gedaald van gemiddeld 83 dagen (nulmeting 2004) naar gemiddeld 18 dagen in december 2006. De ligduur is gedaald van gemiddeld 10 dagen volgens de nulmeting naar gemiddeld 5 dagen in december 2006.


Patiëntenlogistiek Een deel van de projecten binnen het programma Sneller Beter is specifiek gericht op het verbeteren van de patiëntenlogistiek. Werken zonder wachtlijst is nu in veel poliklinieken van VUmc projectmatig ingevoerd. In 2006 liepen er projecten bij zes poliklinieken en in 2007 start nog een nieuwe ronde. Zorg op Maat is een overkoepelend programma, gericht op het principe dat de juiste patiënt op de juiste afdeling verzorgd wordt. De afdeling kort verblijf en de transferafdeling zijn concrete resultaten van dit programma. Ook opende VUmc in 2006 een medisch psychiatrische unit (MPU) met acht bedden. Het transferbureau heeft zijn activiteiten in dit verslagjaar uitgebreid. Dit bureau is een samenwerkingsverband tussen VUmc en de OsiraGroep en regelt - in overleg met de patiënt en vaak ook met diens naasten - de vervolgzorg die nodig is na de ziekenhuisopname. Omgerekend naar alle zorgeenheden over het hele jaar, heeft het bureau in 2006 ruim 2500 nazorgtrajecten verzorgd. Het aantal verkeerde bed-dagen is in 2006 met ruim duizend gedaald. In 2006 heeft ook de logistiek van de acute zorg aandacht gekregen. VUmc startte een pilot ‘Opnamegarantie acute patiënten uit de basisregio van VUmc’ en een programma ‘Acute zorg’. Na het maken van een knelpuntenanalyse en het verkennen van oplossingsrichtingen zijn op deelterreinen ideeën ontwikkeld over de externe acute zorgketen met VUmc als coördinator van het traumacentrum voor de regio Noordwest Nederland, over de Spoedeisende Hulp in VUmc en tot slot over het beter managen van capaciteiten op het gebied van de acute zorg. Dit programma loopt door in 2007. Patiëntveiligheid VUmc heeft ook in 2006 gewerkt aan het veiliger maken van de zorg. Een deel van de projecten binnen het programma Sneller Beter is specifiek gericht op het reduceren van onveilige situaties (zie ook hierboven). Daarnaast hecht VUmc veel belang aan het verder invoeren van decentraal melden van incidenten. In 2006 zijn de klinische zorgeenheden orthopedie & neurochirurgie, KNO, longziekten, gynaecologie en de intensive care kinderen hiermee gestart, net als de poliklinische zorgeenheden KNO, longziekten en neurologie. Vanaf medio 2006 maakt VUmc gebruik van een digitaal systeem voor het decentraal melden van incidenten. Dit systeem maakt het mogelijk voor medewerkers van deelnemende werkplekken om vanaf elke PC incidenten te melden. Verder ondersteunt het systeem de analyse van incidenten en het volgen van verbeteracties. Om het bewustzijn voor veiligheid te verhogen, heeft de coördinatiegroep patiëntveiligheid in de nationale week van de patiëntveiligheid (november 2006) centrumbreed een patiëntveiligheidskaart voor medewerkers geïntroduceerd. Deze kaart geeft concrete tips hoe professionals onveilige situaties kunnen voorkómen worden. Op de afdeling intensive care is een zogenaamde depotheek geopend. Deze satelliet van de ziekenhuisapotheek zorgt ervoor dat het bereiden van medicatie voor de intensive care niet alleen efficiënter, maar ook veiliger gebeurt. Verder streeft VUmc naar een certificeerbaar veiligheidssysteem, waarvoor ook in 2007 de voorbereidingen door zullen gaan. Accreditatie en certificering VUmc werkt op veel plaatsen in de patiëntenzorg met kwaliteitssystemen. Deze zorgen ervoor dat patiënten in een omgeving behandeld worden waarin de zorgverleners afspraken gemaakt hebben over het kwaliteits- en veiligheidsniveau, het verbeteren op basis van interne en externe signalen en over de borging van de processen. Op centrumniveau heeft VUmc in 2006 belangrijke stappen gezet op weg naar de beoogde instellingsbrede NIAZ-accreditatie in 2009. De ondersteuningsorganisatie is ingericht en alle betrokken afdelingen zijn geïnformeerd. Ook heeft VUmc een gebruiksvriendelijk en krachtig systeem voor het beheren van kwaliteitsdocumenten aangeschaft. Een nulmeting van de mate waarin de organisatie voldoet aan de criteria van de norm is in volle gang. Op afdelingsniveau zijn ook successen geboekt. De dialyseafdeling heeft op 30 maart 2006 het HKZ-certificaat (Harmonisatie Kwaliteitsbeoordeling in de Zorgsector) in ontvangst kunnen nemen. Bij de afdeling hematologie vond een geslaagde JACIE-audit plaats voor de stamceltransplantatie. Na de officiële accreditatie in 2007 zal VUmc het



tweede ziekenhuis zijn in Nederland met een accreditatie voor het hele proces van afname, bewerking en toediening van stamcellen. Tot slot heeft de afdeling radiotherapie zich succesvol door het NIAZ laten beoordelen en mocht, als eerste afdeling radiotherapie in Nederland, op 15 maart 2007 het accreditatiebewijs in ontvangst nemen. Incidenten patiëntenzorg 2006 De meldingscommissie Incidenten patiëntenzorg (MIP) registreert, analyseert en doet aanbevelingen naar aanleiding van gemelde (bijna)incidenten. Doel van de MIP is het bewaken en bevorderen van de kwaliteit van de patiëntenzorg in het algemeen en het verbeteren van de patiëntveiligheid naar aanleiding van gemelde (bijna)incidenten, in het bijzonder. De MIP houdt zich niet bezig met de vraag naar de verwijtbaarheid. De commissie richt zich op de vermijdbaarheid van incidenten en legt daarmee het accent op het leerproces en de hieruit voortvloeiende preventieve maatregelen. Sinds april 2005 werkt VU medisch centrum aan de implementatie van een systeem voor het decentraal melden en verwerken van (bijna)incidenten. Eind 2006 hebben twaalf afdelingen aansluiting gevonden bij dit systeem. De noodzakelijke ICT-ondersteuning is naar eigen wens van de gebruikers en in samenwerking met de betrokken beleidsmedewerkers, door de afdeling automatisering vorm gegeven. Voor het analyseren van de (bijna)incidenten koos men de methode volgens PRISMA. De uitgangspunten van PRISMA zijn in de vormgeving van de ICT-ondersteuning geïntegreerd. Vanaf november 2006 is een digitaal meldingsformulier beschikbaar voor de participerende afdelingen en kunnen meldingen door de veiligheidscommissies van de betreffende afdelingen digitaal worden verwerkt. Deze veiligheidscommissies beschikken hiermee over een eigen database waaruit op elk gewenst moment managementinformatie kan worden gegenereerd. In deze database worden ook de verbeteracties vastgelegd en de uitvoering hiervan bewaakt. Met het invoeren van een systeem voor decentrale melding en verwerking van (bijna)incidenten is een substantiële stijging van het aantal meldingen per deelnemende afdeling te zien. De veiligheidscommissie analyseert deze meldingen en formuleert verbeteracties.

54

(Bijna)incidenten met (een) afdelingsoverstijgende oorzaak/oorzaken worden door de genoemde commissies doorgestuurd naar de MIP voor verdere verwerking.


Management van processen onderwijs en opleiden Een ambitie van VUmc is het zich ontwikkelen tot een expertisecentrum voor academisch medisch, verpleegkundig en paramedisch onderwijs met een regionale functie. In 2006 is de scoop verbreed van een vrijwel uitsluitende oriëntatie op het medisch opleidingscontinuüm (het gehele traject van medische opleidingen: vanaf de opleiding van basisarts, specialist tot en met nascholingsonderwijs) naar het verpleegkundig en paramedisch continuüm en naar de opleidingen op het grensvlak van medisch- en verpleegkundig opleidingscontinuüm, zoals nurse practitioner en physician assistant. Organisatie van onderwijs Naar aanleiding van het streven om alle activiteiten gericht op ondersteunen, uitvoeren en innoveren van onderwijs en opleidingen binnen VUmc, in één organisatie onder te brengen is aan het eind van 2006 een begin gemaakt met het samenbrengen van het onderwijsinstituut en de Amstel Academie in één instituut voor onderwijs en opleiden. In verband met de invoering van het opleidingsfonds per 1 januari 2007 is in 2006 gestart met de ontwikkeling van een aios-volgsysteem (een registratiesysteem voor aio’s). De ontwikkeling en implementatie van het aios-volgsysteem werd gecompliceerd door wijzigingen op bestuurlijk en financieel gebied. Ondanks de complicaties is de applicatie in de 2e helft van 2006 opgeleverd. De gegevens voor de eerste tranche van het opleidingsfonds zijn tijdig opgeleverd en hebben inmiddels geleid tot volledige subsidiering. Voor de uitvoering van de masteropleiding VUmc-compas is een klinisch trainingscentrum (skills lab) noodzakelijk. De plannen voor het realiseren van een klinisch trainingscentrum zijn eind 2006 goedgekeurd. Het wordt gehuisvest in een – nog te bouwen - 3e dakopbouw op de polikliniek en zal naar verwachting eind 2008 in gebruik genomen worden. Onderwijsinnovatie Van VUmc-compas is nu ook het tweede studiejaar van de bacheloropleiding ingevoerd en is gestart met de ontwikkeling van de masteropleiding VUmc-compas. In het kader van de innovatie van de medisch specialistische vervolgopleidingen zijn nieuwe opleidingsplannen voor kindergeneeskunde en gynaecologie vastgesteld. Met het project IN VIVO wordt de landelijke implementatie van deze nieuwe opleidingen aangestuurd en begeleid. In het kader van OZW (Opleidingsinstituut voor Zorg en Welzijn) is een overleg tot stand gekomen tussen de onderwijsinstellingen, die zich bezig houden met de zorgopleidingen (ROC ASA, INHOLLAND en de Amstel Academie). In het komende jaar zal deze samenwerking moeten leiden tot een betere afstemming van de zorgopleidingen op de behoefte uit de praktijk, zoals beschreven in het VBOC-rapport (Verpleegkundige Beroepsstructuur en het OpleidingsContinuüm) . Onderzoek van onderwijs Parallel aan de onderwijsinnovaties is een onderzoekgroep actief op het gebied van onderzoek van onderwijs. In 2006 is in samenwerking met de afdeling Onderwijsresearch en Onderwijsontwikkeling van de Universiteit van Maastricht onderzoek verricht naar klinisch en farmacotherapeutisch redeneren, docentprofessionalisering en de rol van de klinisch docent en onderzoek naar het leerklimaat, patiëntveiligheid en klachtenonderzoek van patiënten. Binnen het kader van het In VIVO project wordt evaluatieonderzoek uitgevoerd dat zich richt op de relevante factoren bij een succesvolle implementatie en eveneens op de kosten van de vervolgopleiding. Dit onderzoek wordt uitgevoerd in samenwerking met het Instituut Beleid en Management Gezondheidszorg. Professionalisering van docenten Een werkelijke onderwijsinnovatie is alleen haalbaar, indien parallel hieraan de professionalisering van docenten en opleiders wordt aangepakt. In 2006 is de professionalisering van (leden van) opleidingsteams verder uitgebouwd in samenwerking met de regio. Voor de docenten van de opleiding geneeskunde houdt de docentprofessionalisering

gelijke tred met de invoering van het nieuwe programma. Voor de inbedding van de professionalisering in het personeelsbeleid wordt samengewerkt met de dienst P&O.

VUmc wil wetenschappelijk onderzoek verrichten met medische, verpleegkundige, paramedische en maatschappelijke relevantie binnen de thema’s van de vijf zwaartepunten (extra- en transmuraal, vitale functies, hersenen, bewegen en kanker). De vijf zwaartepunten zijn ondergebracht in de vijf onderzoekinstituten: EMGO, ICaR-VU, ICEN, MOVE en V-ICI. Het onderzoekinstituut MOVE is opgericht in 2003 en uitgebouwd tot een volwaardig instituut met toonaangevend translationeel onderzoek op zowel nationaal als internationaal gebied. In 2006 hebben de onderzoekinstituten van VUmc hun meerjarenbeleid verder geconcretiseerd, gebruik makend van de uitkomsten van de CWTS-analyse en de visitaties. Organisatie en ondersteuning Het onderzoeksbureau bestaat uit het Technology Transfer Office (TTO) en ondersteuning vanuit divisiebureau VI. Het TTO zet zich in voor zowel VUmc als de VU. Het TTO is in de loop van 2006 uitgebreid. De ondersteuning vanuit divisiebureau VI bestaat uit een subsidiologe en een beleidsmedewerker onderzoek. Het VUmc wil op deze manier het management van onderzoek versterken en onderzoekers beter faciliteren. Hierbij ligt de nadruk op ondersteuning bij subsidie- en fondsenwerving, commercialisatie, patentenbeleid, juridische kwesties en verbetering van de project administratie. Het verwerven en beheren van middelen uit projectfinanciering (tweede tot en met vijfde geldstroom) wordt in 2007 in een nieuw organisatorisch en juridisch kader geplaatst. Het VUmc streeft daarbij naar vergroting van de transparantie van verwerving, besteding en verantwoording van onderzoeksgelden, naar het verhelderen van organisatorische en juridische vormgeving en naar een eenduidig en stimulerend beleid m.b.t. de commerciële exploitatie van kennis.

Nieuwsflits Mei 2006 SNAQ landelijk ingevoerd De VUmc-screening op ondervoeding SNAQ (Short Nutritional Assessment Questionnaire) wordt in mei landelijk ingevoerd. Dit project is onderdeel van het Sneller Beter programma van het ministerie van VWS. De afdeling diëtetiek & voedingswetenschappen ontwikkelde dit instrument waarmee verpleegkundigen met drie eenvoudige vragen elke nieuw opgenomen patiënt kunnen screenen op ondervoeding. Met SNAQ verbetert de herkenning en behandeling van ondervoeding van 50% naar 80%.


Management van processen onderzoek

55

56

• EMGO NESDA studie: grootschalige zoektocht naar oorzaak en beloop van depressie en angststoornissen


Binnen het EMGO instituut wordt veel onderzoek gedaan ter bevordering van de publieke en eerstelijnsgezondheidszorg. In dat kader worden bij het EMGO instituut verschillende langlopende studies verricht naar de oorzaken, preventie- en behandelmethoden van aandoeningen met grote gevolgen voor de volksgezondheid. Depressie en angststoornissen zijn veelvoorkomende gezondheidsproblemen leidend tot een groot verlies aan kwaliteit van leven. Sinds 2004 wordt er vanuit het EMGO Instituut in samenwerking met andere universitaire en niet universitaire instellingen een groot onderzoek uitgevoerd naar depressie en angststoornissen: the Netherlands Study of Depression and Anxiety (NESDA). Aan dit onderzoek nemen 2981 personen in de leeftijd tussen 18 en 65 jaar deel, waarvan er ruim 2200 personen een verleden met een depressie en/of angststoornis hebben. Deze mensen hebben inmiddels allemaal een 4-uur durende basismeting ondergaan, waarin o.a. vragenlijsten zijn afgenomen, (psychiatrische) interviews zijn uitgevoerd en medisch onderzoek (inclusief bloed, speeksel en DNA afname) heeft plaatsgevonden. De deelnemers worden opnieuw voor onderzoek uitgenodigd na 1, 2, 4 en 8 jaar zodat het lange termijn beloop van psychische en lichamelijke gezondheid in deze populatie in kaart wordt gebracht. NESDA is mogelijk gemaakt door een subsidie van het ZonMW Geestkracht programma en bijdragen van deelnemende GGZ instellingen (o.a. GGZ Buitenamstel) en universiteiten. In 2006 zijn de basismetingen voor een groot deel uitgevoerd, en nu wordt de hand gelegd aan de eerste wetenschappelijke publicaties. Deze zullen bijvoorbeeld inzicht geven in de mate van comorbiditeit tussen depressie en angst, het functioneren, zorggebruik en zorgbehoefte van de deelnemers en de biologische grondslag van depressie en angst (met name de rol van de HPA-as en het autonome zenuwstelsel). Daarnaast zal de NESDA studie gaan bijdragen aan de genetische inzichten in depressie en angststoornissen. Hiervoor zullen 1860 NESDA deelnemers met een depressiestoornis vergeleken worden met 1860 deelnemers zonder depressie of angstsymptomen van het Nederlands Tweelingen Register, uitgevoerd door de vakgroep Biologische Psychiatrie van de VU. Voor dit genetisch onderzoek is in 2006 een aanvullende subsidie geworven van de ‘foundation of the National Institutes of Health, fNIH’ om het genoom van deze patiënten en controles uitgebreid in kaart te brengen middels een zogeheten ‘genome-wide scan’. NESDA is daarmee een goed voorbeeld van EMGO-onderzoek: multidisciplinair onderzoek ten behoeve van de trans- en extramurale gezondheidszorg.

• ICaR-VU

57

Onderzoek helpt patiënten met diabetes en hartfalen

• ICEN Verbetering van patiëntenzorg door onderzoek De afdeling psychiatrie is landelijk toonaangevend op het gebied van de behandeling van depressie en angststoornissen. De ontwikkeling van nationale richtlijnen en vele studies naar de effectiviteit van verschillende typen interventie heeft geleid tot een constante stroom aanvragen voor second opinions uit het land. Wetenschappelijk ontwikkelt de afdeling een stevige basis. Drie jaar geleden werd een grote ZON-MW subsidie verworven uit het Geestkrachtprogramma: “The Netherlands study on anxiety and depression” (NESDA), waarvan de afdeling psychiatrie penvoerder is. Recent werd, samen met het Nederlands tweelingregister (prof. Boomsma) en de Universiteit van North Carolina (Prof. Sullivan) een subsidie verkregen van de Amerikaanse NIH foundation voor genome-wide genotyping van 1700 NESDA deelnemers. Tevens werd een grote programmasubsidie verkregen van het Top Instituut Pharma, waarmee wij binnen het huidige ICEN programma en het Center for Neurogenomics and Cognitive Research (CNCR) zullen proberen bij te dragen aan het verkorten van de “drug discovery pipe line”.


Het ICaR-VU richt zich op een groter begrip, betere diagnostiek en preventie en betere behandeling van ziekten van hart- en bloedvaten en ziekten, waarbij het bloedvatstelsel een belangrijke rol speelt. Belangrijke thema’s binnen dit onderzoek zijn hartfalen, diabetes en het niet goed functioneren van bloedvaten. Het onderzoek richt zich in bijzonder op translationeel onderzoek door een integrale benadering vanuit de kliniek en basiswetenschappen. Gedurende de laatste jaren heeft het onderzoek naar diabetes en vaatziekten belangrijke inzichten verschaft over het optreden van cardiovasculaire complicaties. Daarbij werd onlangs ontdekt dat bij overgewicht zich op cruciale plaatsen kleine vetophopingen rond de bloeddruk regelende bloedvaten ontwikkelen, die het functioneren van bloedvaten en de bloeddruk beïnvloeden. De communicatie tussen deze groepjes vetcellen en het aangrenzend bloedvat geschiedt door signaalstoffen, die nader in kaart worden gebracht. Daarnaast is een programma gestart om het ontstaan van chronisch hartfalen bij diabetes patiënten beter te begrijpen, en de preventie en behandeling daarvan te verbeteren. Binnen het onderzoek naar hartfalen werd een bijzondere ontdekking gedaan, die van groot belang is bij het vroegtijdig herkennen van patiënten met een erfelijke aanleg voor hartvergroting. Met MRI onderzoek konden in deze groep patiënten bijzondere structuren in het hart worden waargenomen op een moment dat de hartvergroting nog niet manifest is. Deze vinding geeft niet alleen nieuw inzicht in de ontwikkeling van de ziekte, maar maakt vroege herkenning van de aandoening mogelijk en daarmee preventieve maatregelen om de ziekte af te remmen.

58

• MOVE Klinische bewegingsanalyse als functionele diagnostiek


Aandoeningen van het bewegingsapparaat geven veelal aanleiding tot bewegingsstoornissen, die op hun beurt leiden tot problemen in het dagelijks functioneren. Bij patiënten met chronische aandoeningen zoals die zich in de revalidatiegeneeskunde, orthopedie en neurologie aandienen, is de diagnostiek dan ook functioneel gericht. Wanneer de behandeling zich niet richt op de primaire ziekte, dient de functionele diagnostiek om aangrijpingspunten voor verdere (functionele) behandeling te identificeren. De technologie van bewegingsanalyse is de afgelopen twintig jaar geschikt gemaakt voor toepassing in de klinische praktijk. In 2006 werd vanuit MOVE het eerste Wereldcongres voor Klinische Bewegingsanalyse op de VU georganiseerd. Bij klinische bewegingsanalyse worden lichtgevende markers op de patiënt aangebracht en wordt hij/zij met behulp van meerder camera’s geregistreerd tijdens bijvoorbeeld het lopen. Deze (driedimensionale) informatie wordt omgezet in voor de behandelaar betekenisvolle gegevens, waarbij zonodig ook de spieractivaties (met behulp van oppervlakte-EMG) en grondreactiekrachten worden betrokken. Doel is de behandelaar een zo compleet mogelijk inzicht te geven in de (verstoorde) functies van het spier-skelet stelsel tijdens bijvoorbeeld het gaan.

59

• CCA/V-ICI Bundeling van CCA en V-ICI: een impuls voor het translationeel immunologisch en kankeronderzoek

Overzicht van de output in de periode 2000-2006

1 Jaar A

B

Dissertaties C/D

Totaal

Wetenschappelijke Publicaties

2000

60

2

6

68

17041

2001

56

16

13

85

16261

171

2002

66

3

13

84

18401

164

2003

69

7

13

89

16641

182

2004

70

29

7

106

17801

146

2005

72

10

23

105

19101

153

2006

88

7

18

113

19551

125

Toelichting:

1

Vakpublicaties+ Rapporten 134

Inclusief Cochrane reviews

Nieuwsflits Juni 2006 Opening VUmc Cancer Center Op 19 juni wordt het VUmc Cancer Center Amsterdam officieel geopend. Door de concentratie van vooraanstaand onderzoekers is het VUmc CCA in staat het kankeronderzoek versneld uit te voeren. De directe nabijheid van kliniek maakt het mogelijk de onderzoekresultaten sneller toe te passen. Het centrum is grotendeels met private middelen gefinancierd en is geïntegreerd in VU medisch centrum. Voorbeeld voor het VUmc CCA is het gerenommeerde Johns Hopkins Oncology Center Baltimore, waarbij de structuur van het kankercentrum ook is ingebed in het medisch centrum en de financiering ook deels met private middelen tot stand werd gebracht.


Het jaar 2006 is van start gegaan met de fusie tussen de instituten Cancer Center Amsterdam (CCA) en VUmcInstitute for Cancer and Immunology (V-ICI) in CCA/V-ICI. CCA/V-ICI is gevormd om alle onderzoeksactiviteiten in oncology en immunologie te integreren op een manier dat ze elkaar stimuleren en versterken om gezamenlijke programma’s uit te voeren en beschreven doelen te bereiken. De missie van CCA/V-ICI is het coördineren, stimuleren en mogelijk maken van top niveau fundamenteel, translationeel en patiënt-gerelateerd onderzoek in immunologie en kanker, binnen de kaders van een aantal goed omschreven onderzoeksprogramma’s en training van jonge onderzoekers om excellentie te bereiken in het fundamentele en klinische onderzoek De opening van het rood/blauwe onderzoekscentrum op 19 Juni 2006 heeft een enorme stimulerende werking gehad voor het kanker en immunologie onderzoek door het beschikbaar komen van ‘state of art’ apparatuur en nauwe samenwerkingsmogelijkheden tussen de onderzoekers.

60 III. Verslag raad van bestuur lustrum 2005 6: medewerkersfeest

9 Klanten en verwijzers

Studenten In 2006 is de eerste kwaliteitscyclus voor VUmc-compas volledig afgerond. De studenten- en docentenevaluaties leverden veel aanknopingspunten op voor verbetering van het onderwijs. Voor alle onderdelen zijn consequent verbeterplannen opgesteld en geïmplementeerd. Met het afronden van deze cyclus is tegemoet gekomen aan een belangrijk kritiekpunt bij de vorige onderwijsvisitatie. Er is over de hele linie veel waardering voor het nieuwe onderwijsprogramma. Het aantal eerste voorkeuren is flink gestegen (400 aanmeldingen in 2005 tegenover 630 in 2006). Hiermee is het marktaandeel gestegen van 7,7% in 2005 naar 10,7% in 2006.

Klachtencommissie In 2006 heeft VU medisch centrum 289 schriftelijke klachten van patiënten of hun vertegenwoordigers ontvangen. Van dit aantal zijn 34 klachten op verzoek van de klager ter behandeling voorgelegd aan de klachtencommissie. De overige 255 klachten zijn in het bemiddelingstraject terecht gekomen. In dit traject wordt getracht in een gesprek met klager en de betrokken medewerker ofwel schriftelijk, uitleg te geven en daar waar nodig excuses te maken. In 2006 werden in totaal 282 klachten afgehandeld. De klachtencommissie heeft in 39 klachten uitspraak gedaan, waarvan 12 klachten uit 2005. Van de klachten die door de klachtencommissie in 2006 zijn afgehandeld, is een kwart gegrond verklaard (7) en driekwart ongegrond (20). In 2006 zijn 280 klachten in het bemiddelingstraject afgehandeld. Ruim een derde van de klachten ging over professioneel (medisch) handelen. Opvallend is dat het aandeel van klachten over professioneel handelen ten opzichte van 2005 is verdrievoudigd. Onder deze klachten vallen ook klachten over diagnostiek (7%) en medicatie (4,5%). Vijftien procent van alle klachten betrof organisatorische aspecten. Hieronder waren in vergelijking met voorgaande jaren veel klachten over het uitblijven van de berichtgeving aan de huisarts. Ook klachten over niet nagekomen bel- of poliafspraken behoorden tot deze categorie. Een vijfde van de klachten betrof de bejegening (12%) of de informatieoverdracht (11%).

Nieuwsflits Juli 2006 Tevreden patiënten Bijna tachtig procent van de patiënten van VU medisch centrum is zeer tevreden over hun bezoek aan de polikliniek of verblijf in het ziekenhuis. VUmc scoort in vergelijking met andere Nederlandse universitaire medische centra op verschillende aspecten opmerkelijk goed. Dit blijkt uit de resultaten van een tevredenheidsonderzoek onder patiënten van de acht Nederlandse UMC’s. Het ziekenhuis was topscoorder met 15 van de 25 best practices. De poliklinieken hebben 4 van de 44 best practices.


Klanten en verwijzers, maar ook studenten, zijn belangrijke stakeholders van VU medisch centrum. Hun waardering is maatgevend voor het succes van de organisatie.

61

62

Voor genomen maatregelen naar aanleiding van ingekomen klachten wordt verwezen naar de betreffende prestatieindicator in bijlage 7.


Naar aanleiding van ingekomen klachten is in 2006 een aantal maatregelen genomen. Zo is er een protocol voor toediening van klysma’s opgesteld, met daarin aandacht voor de wensen van de individuele patiënt. Voorafgaand aan een operatie wordt voortaan het te gebruiken sponsmateriaal geregistreerd. Om ongewenste interactie van medicatie te voorkomen, staat de afdeling eigen gebruik van medicatie niet meer toe. Zodra een patiënt intensieve zorg behoeft, wordt een verpleegkundige aangesteld als eerst verantwoordelijke voor deze patiënt. Deze verpleegkundige zal toezien op de coördinatie rondom die zorg. Ouders van opgenomen kinderen krijgen bij binnenkomst een welkomstbrief waarin onder andere de namen van de zaalarts, de medisch specialist en de supervisor van de desbetreffende patiënt vermeld staan. Ook de verpleegkundige leiding en de verantwoordelijkheden van verpleegkundigen zijn in de brief opgenomen. Ook naar de eigen organisatie van de klachtencommissie is gekeken. Naar aanleiding van een in 2005 gehouden evaluatie onder klagers van VUmc over de klachtbemiddeling, zijn in 2006 een aantal maatregelen genomen. Zo werd geprobeerd de afhandelingstermijn niet te overschrijden. Als dit toch gebeurde, werden klagers daar tijdig over geïnformeerd. Daarnaast is de schriftelijke ontvangstbevestiging aangepast, waarbij het taalgebruik minder formeel is en het onderscheid in klachtbehandeling en klachtbemiddeling duidelijker wordt uitgelegd Ook in 2006 is tweemaal stuurinformatie naar de hoofden van alle afdelingen gezonden. Bij de laatste zending in 2006 is de bruikbaarheid van de informatie geëvalueerd. De uitkomst was overwegend positief. De belangrijkste conclusie uit deze evaluatie is dat iedereen de stuurinformatie waardeert, zij is kort, bondig en overzichtelijk. De frequentie (tweemaal per jaar) vinden de meesten voldoende. Een enkeling vindt eenmaal per jaar genoeg. Daarnaast bestaat de behoefte aan een vergelijkend overzicht in de tijd, zodat trends kunnen worden waargenomen.

Patiënttevredenheid De grote meerderheid (70 tot 80 procent) van de patiënten van VU medisch centrum (VUmc) is duidelijk tot zeer tevreden over hun bezoek aan de polikliniek of verblijf in het ziekenhuis. VUmc scoort in vergelijking met andere Nederlandse universitaire medische centra (UMC’s) op verschillende aspecten opmerkelijk goed. Patiënten van verschillende afdelingen van VUmc zijn tevredener over de ontvangst bij opname en over de benadering en behandeling van artsen dan op soortgelijke afdelingen in andere UMC’s. Met name patiënten die opgenomen zijn geweest op de afdelingen inwendige geneeskunde, longziekten en oogheelkunde zijn bovengemiddeld te spreken over verschillende aspecten van zorg en behandeling. Die conclusies trekt VUmc uit de resultaten van een tevredenheidsenquête onder patiënten van de acht Nederlandse universiteitsziekenhuizen ofwel UMC’s. De enquête is verricht in opdracht van de Nederlandse Federatie van Universitair Medische Centra (NFU). Ruim 5.000 patiënten van VUmc namen eind 2005 de moeite vele vragen in te vullen. Daarin gaven zij aan in hoeverre zij tevreden waren over de ontvangst op de polikliniek of bij ziekenhuisopname, de benadering en behandeling door verpleegkundigen, polikliniekmedewerkers en artsen, de informatie die ze kregen, hun zelfstandigheid en het vertrek uit het ziekenhuis en nazorg. Tevredener dan in 2003 In 2003 bleek uit een zelfde onderzoek dat patiënten van VUmc evenals die van andere UMC’s over het algemeen behoorlijk tevreden waren over de zorg. VUmc blonk ten opzichte van andere ziekenhuizen echter nergens in uit. Het ziekenhuis heeft zich dit aangetrokken. Als academisch ziekenhuis streeft het naar hoogwaardige zorg die gewaardeerd wordt door degenen die hiervan gebruik maken. Er zijn vervolgens in het hele VUmc diverse activiteiten onder-



nomen om kritiekpunten – die óók uit de enquête naar voren kwamen - te verbeteren. De onlangs bekend geworden nieuwe enquêteresultaten tonen dat dit heeft gewerkt. Als patiënten over een bepaald aspect van een specialisme gemiddeld meer tevreden waren dan patiënten in andere UMC’s, noemen de opstellers van het rapport dat een ‘best practice’. In het onderzoek van 2003 scoorde de kliniek van VUmc geen enkele best practice. Dit jaar is de kliniek van VUmc topscoorder met 15 van de 25 best practices. De poliklinieken komen relatief minder goed uit het onderzoek: zij hebben 4 van de 44 best practices. Kwaliteit verder verhogen Het ziekenhuis en de medewerkers zijn er trots op dat hun inspanningen niet onopgemerkt zijn gebleven bij hun patiënten. Maar daarbij blijft het beslist niet. De positieve en minder positieve uitslagen van de laatste enquête worden wederom gebruikt om verdere verbeteringen aan te brengen. In het algemeen gaat VUmc extra aandacht besteden aan de informatievoorziening en de procedures en communicatie rond ontslag en nazorg. De NFU-enquête maakt duidelijk dat de kwaliteit daarvan nog niet optimaal is. VUmc bedankt alle patiënten die aan de enquête hebben meegewerkt. Dankzij de tijd en moeite die zij hebben genomen, weet VUmc op welke terreinen er werk aan de winkel is. Dit betekent overigens ook dat patiënten vaker en ook buiten landelijke enquêtes om, om hun mening zal worden gevraagd.

64 III. Verslag raad van bestuur lustrum 2005 6: doop roos VUrore

Nieuwsflits Juli 2006 Metamorfose hal ziekenhuis De centrale hal van het ziekenhuis heeft een metamorfose ondergaan. Na een maandendurende verbouwing, waarin de indeling grondig werd herzien, oogt de hal nu ruim en overzichtelijk. Ook de beroemde mozaïekwand is weer in al zijn glorie te zien.

10 Waardering van medewerkers

Medewerkerstevredenheidsonderzoek (MTO) 2006 VUmc wil actief de kwaliteit van de organisatie verbeteren. Ook de kwaliteit van werkgeverschap wordt met enige regelmaat bekeken. Daarom is een onderzoek bij de medewerkers uitgevoerd – het medewerkerstevredenheidsonderzoek - om meer zicht te krijgen op het aandachtsgebied ‘Waardering door Personeel’. Wat vinden medewerkers van hun werk en wat kan verbeterd worden? Het medewerkerstevredenheidsonderzoek geeft informatie over de tevredenheid van en waardering door medewerkers, informatie voor verdere concrete verbeteractiviteiten bij VUmc en natuurlijk inzicht in de effecten van verbeteringen. Om een goed beeld te krijgen, zijn deelnemers aan het MTO via een aselecte steekproef geselecteerd. Zij konden de vragenlijst digitaal of schriftelijk in vullen. De respons was 56% en daarmee hoog. In de vragenlijsten kwamen de volgende aandachtsgebieden aan de orde: imago VUmc, direct leidinggevenden, het afdelings-/divisieplan, personeelsmanagement, jaargesprekken, middelen, processen, dienstverlening, informatie en communicatie, werkoverleg, collegialiteit en teamgeest, het werk, en tot slot de ondernemingsraad.

tevredenheid

Met behulp van onderstaande prioriteitenmatrix is vastgesteld welke onderwerpen VUmc kan verbeteren.

• minder belangrijke sterke punten • geen aanleiding tot actie

• belangrijke sterke punten • bewaken

• minder belangrijke zwakke punten • op termijn aandacht

• belangrijke verbeterpunten • op korte termijn aandacht

belang of correlatie

Uitkomsten Op elf van de twaalf onderdelen waarnaar in 2001 ook werd gevraagd is door medewerkers significant beter gescoord. Medewerkers van VUmc zijn tevreden over het eigen werk. De gemiddelde waardering is 7,3. Hoog (tussen de 7,4 en 8,0) scoorden bijvoorbeeld zinvolheid en variatie van het werk, samenwerking met collega’s, sfeer op de afdeling en bereidheid voor elkaar in te springen en duidelijkheid van taken en verantwoordelijkheden. De medewerkers vinden VUmc een plezierige organisatie om voor te werken. De meeste medewerkers vinden dat VUmc bekend staat als een goed opleidingsinstituut, onderzoeksinstituut, onderwijsinstituut en instituut voor patiëntenzorg.


Ook de eigen en toekomstig medewerkers zijn een belangrijke stakeholder van VUmc. VUmc wil een aantrekkelijke werkgever zijn. In 2006 is medewerkers van VUmc gevraagd zich hierover uit te spreken. Een nieuwe impuls om goed werkgeverschap verder vorm te geven.

65


67% van de medewerkers heeft het afgelopen jaar een jaargesprek gehad met de direct leidinggevende. Medewerkers zijn tevreden over de sfeer, het nakomen van eerder gemaakte afspraken, de aandacht voor de loopbaanmogelijkheden, het bespreken van belangrijke zaken en het bespreken van het functioneren. Alle punten over de jaargesprekken werden niet alleen hoog gewaardeerd, maar hebben ook een positieve invloed op de tevredenheid. De medewerkers zijn matig tevreden over het aandachtsgebied ‘Werkoverleg’. Dit resultaat vraagt om verdieping en vervolgonderzoek op decentraal niveau moet uitwijzen wat oorzaken zijn en wat precies verbeterd zou moeten worden. De medewerkers zijn ontevreden over de informatievoorziening vanuit de ondernemingsraad (OR), de toegankelijkheid van de OR en de wijze waarop de OR hun belangen behartigt. Deze onderwerpen verdienen op termijn aandacht, zo blijkt uit de prioriteitsanalyse. Andere verbetermogelijkheden zijn: – het betrekken van de mening van medewerkers bij en communicatie over afdelings/-divisieplannen en deze laten leiden tot zichtbare verbeteringen; – de direct leidinggevende: het stimuleren van het verbeteren van het werk en de aandacht voor de persoonlijke belangen; – het bieden van meer begeleiding bij de persoonlijke (loopbaan-)ontwikkeling. De verbeterpunten krijgen in 2007 een vervolg, na verdere analyse zullen ze worden opgepakt en uitgewerkt.

Terugdringing verzuim Betrokkenheid van medewerkers wordt ook weerspiegeld in verzuimcijfers. Het verzuim is de afgelopen jaren blijven dalen. Als redenen hiervoor zijn te noemen: het gezondheidsbeleid VUmc - waaronder meer aandacht voor verzuimreductie bij leidinggevenden, strakkere procedures na verzuimmelding medewerker, de in het kader van het Arboplusconvenant uitgevoerde preventieprogramma’s voor onder meer fysieke belasting, RSI en psychische belasting – de cultuur binnen de organisatie en de situatie op de arbeidsmarkt.

Nieuwsflits Augustus 2006 Tijdens wegwerkzaamheden gratis OV-kaart voor medewerkers Het aantal files veroorzaakt door de wegwerkzaamheden aan de A4-A10 blijkt in de praktijk reuze mee te vallen. Uit voorzorg heeft VUmc alle medewerkers voorzien van een gratis OV-kaart. Met deze kaart kan iedereen gebruik maken van het openbaar vervoer, een gratis OV-fiets en krijgt men korting op Q-park, de parkeerterreinen bij NS-stations.

Verzuimontwikkeling VUmc

67

%

8 7 6 5 4 3 2 1 0 ■ Gravida *)1 ■ Langziek (>= 1 jr. ziek) ■ Ziekteverzuim (< 1 jr. ziek)

2003

2004

2005

2006

0.98% 1,42% 4,82%

0,84% 1,117% 4,47%

1,01% 1,03% 4,08%

1,00% 0,71% 3,98%

De verzuimfrequentie, het aantal keren dat een medewerker zich in VUmc gemiddeld ziekmeldt, laat het volgende beeld zien over de afgelopen vier jaren. Verzuimfrequentie

1,70 1,65 1,60 1,55 1,50 1,45

2003

2004

1 Onder gravida wordt verstaan: verlof in verband met zwangerschap en bevalling

2005

2006


Hoewel de gemiddelde verzuimfrequentie ten opzichte van 2003 is gestegen, is het verzuimpercentage gedaald, dit betekent dat het aantal ziekmeldingen weliswaar is gestegen, maar ook dat de gemiddelde verzuimduur nog sterker is gedaald. Vooral het lang en middellang verzuim daalden de afgelopen jaren. Dat is ook af te lezen uit onderstaande grafiek waarin het aandeel van de verschillende verzuimduurperioden in het verzuimpercentage is weergegeven. Verzuimperioden en aandeel in totaal verzuimpercentage

8 7 6 5 4 3 2 1 0

2003

■ > = 2 jaar ziek ■ 1 - 2 jaar ■ 4 maanden - 1 jaar

2004

2005

2006

■ 7 weken t/m 3 maanden ■ 3 t/m 6 weken ■ 0 t/m 2 weken

lustrum 2005 6: wetenschappelijk congres

11 Waardering maatschappij

Ook in 2006 zijn verdere stappen gezet om het thema maatschappelijke verantwoordelijkheid binnen VUmc verder vorm te geven. Dit is ook in de bouw terug te vinden. Zo is bijvoorbeeld bij de verbouwing van het nieuwe restaurant gekozen voor het gebruik van duurzame en eerlijke materialen en is het assortiment aangepast. Er zijn nu vooral biologische producten in het restaurant verkrijgbaar. Een ander voorbeeld van duurzaam bouwen is de verbouwing van de stafvleugel in het ziekenhuisgebouw. Hier is gekozen voor een systeem waarbij de inrichting van de ruimten flexibel is. Alle wanden zijn verplaatsbaar en herbruikbaar. Bij investeringen in de bouw wordt nadrukkelijk gekeken naar de kosten gedurende de levenscyclus van een gebouw(deel). Een extra investering in de bouwfase kan in de exploitatie zorgen voor aanzienlijk lagere kosten. Patiëntendagen Ook op andere vlakken blijkt dat VUmc haar maatschappelijke verantwoordelijkheid serieus neemt. Zo zijn er in het kader van de viering van het eerste lustrum zes patiëntendagen georganiseerd aan de hand van de onderzoekszwaartepunten van VU medisch centrum: bewegen, diabetes, hematologie, Alzheimer en MS, hart & vaten en oncologie. Elke patiëntendag kreeg een eigen invulling, afhankelijk van de doelstelling werd het een inhoudelijke dag, een dag met vermaak, een hernieuwde kennismaking tussen patiënten en medewerkers van VUmc of een combinatie. Er waren bijeenkomsten met lezingen, workshops, demonstraties, rondleidingen en ook voordrachten waaraan bekende Nederlanders een bijdrage leverden. Zo las auteur J.J. Voskuil voor uit zijn boek ‘De moeder van Nicolien’ over een vrouw met voortschrijdende dementie tijdens de patiëntendag hersenen. De patiëntendagen werden druk bezocht en zo bleek uit de evaluaties hoog gewaardeerd door patiënten. De doelstelling van de patiëntendagen, patiënten laten zien wat vijf jaar VUmc heeft opgeleverd en de ambities voor de toekomst, werd daarmee behaald. De patiënten dagen kregen vervolg. In september 2006 werd de patiënten terugkomdag van de kinder-intensive care druk bezocht. In juni 2007 staat een patiëntendag voor de IC volwassenen op het programma. Future expedition Ook de ontwikkeling van jeugd en ze te interesseren voor een baan in de zorg beschouwt VU medisch centrum tot een van haar maatschappelijke taken. Via het project Future expedition Amsterdam maken VMBO leerlingen (3e jaar, theoretische leerweg) op een actieve en interactieve manier kennis met techniek, zodat ze dit kunnen meenemen in hun keuzeproces voor een vervolgopleiding. Ze kunnen ervaren dat techniek overal aanwezig en onmisbaar is en bovenal zelf beleven hoe leuk het is om in de techniek te werken. VU medisch centrum bood de scholieren een Expedition aan om kennis te maken met techniek achter de schermen van een groot academisch ziekenhuis.

Nieuwsflits Augustus 2006 Doctor 2 Doctor project van start VU medisch centrum start samen met de KLM het Doctor 2 Doctor project. Doel is om onze kennis op het gebied van kindergeneeskunde over te dragen aan artsen in ontwikkelingslanden. Als eerste is het Moi Teaching and Referral Hospital in Eldoret, Kenia uitgekozen. Dit ziekenhuis is ongeveer even groot als VUmc en dient ook als opleidingsinstituut. Kinderartsen van VUmc zullen steeds gedurende enkele weken in Eldoret verblijven om de artsen ter plekke te trainen.


Maatschappelijke verantwoordelijkheid

69

70

Nieuwsflits


September 2006 Diabeteszorg verbeterd Sinds de invoering van het Diabetes Zorgsysteem West-Friesland in 1997 is het aantal diabetesgerelateerde amputaties in die regio met meer dan 50% gedaald, meldt Giel Nijpels, hoogleraar huisartsgeneeskunde aan VUmc, tijdens zijn oratie. Hij startte deze multidisciplinaire aanpak voor diabetespatiënten, omdat de traditionele huisartsenzorg onvoldoende is ingesteld op patiënten met chronische aandoeningen. In het zogenaamde Diabetes Management Model is sprake van een betere coördinatie en intensievere patiëntenbegeleiding. Ook is de rol van arts, verpleegkundige en patiënt aangepast.

Leerlingen konden zien welke techniek wordt gebruikt bij een nierdialyse en hun eigen bloeddruk meten. Ze mochten ook meekijken met een hartoperatie en het maken van een echografie. Toenmalig wethouder onderwijs van Amsterdam Aboutaleb gaf het goede voorbeeld. Hij trok een doktersjas aan om met een operatierobot een virtuele operatie uit te voeren. Vijf leerlingen van verschillende Amsterdamse VMBO-scholen assisteerden hem hierbij. Future Expedition Amsterdam wordt georganiseerd door het Regionaal TechnoCentrum Amsterdam (RTCA). Campus Nieuw West Een soortgelijk initiatief is Campus Nieuw West. Een Amsterdams project waarin bedrijven samenwerken om jongeren van 8-16 jaar uit achterstandswijken (zoals Amsterdam Nieuw West) kennis te laten maken met de mogelijkheden op de arbeidsmarkt en de vaardigheden die daarvoor nodig zijn en op die manier hun ontwikkeling te stimuleren. VUmc ontving in 2006 tijdens een bliksemstage een 3 VMBO-T klas met het profiel zorg en welzijn. Doel van zo’n bliksemstage is om scholieren kennis te laten maken met een mogelijk toekomstig beroep. De scholieren hoefden niet alleen te luisteren, ze konden daadwerkelijk hun handen uit de mouwen steken. Zo bekeken ze na een rondleiding door de laboratoria hun eigen haren onder een microscoop, leerden ze een bed te verschonen terwijl hun docent erin lag, oefenden ze met een patiëntenlift en konden ze met behulp van speciale lampen zien of hun handen na het wassen echt bacterie vrij waren. In het schooljaar 2007-2008 komen nog drie scholen een bliksemstage doen binnen VU medisch centrum. Doctor 2 Doctor Ook buiten de landsgrenzen ondersteunt VU medisch centrum de ontwikkelingen op het gebied van patiëntenzorg, onderzoek en onderwijs. Zo startte in 2006 het sympathieke project Doctor 2 Doctor. Een initiatief waarbij kinderartsen van VUmc collega’s in Kenia helpen om de gezondheidszorg structureel te verbeteren. De VUmc-kinderartsen scholen, trainen en coachen ter plekke artsen en verpleegkundigen. Met de kennis en vaardigheden die VUmc kinderartsen overdragen, zijn de plaatselijke artsen in staat de gezondheidszorg structureel op een hoger peil te brengen. Het ziekenhuis waarmee VUmc samenwerkt, is het Moi Referral and Teaching Hospital in Eldoret, Kenia. Kleinere ziekenhuizen uit de regio verwijzen naar het Moi, het verzorgingsgebied omvat zo’n 13 miljoen mensen. Het is bovendien een opleidingsziekenhuis met behoorlijk wat faciliteiten. Tsunami De tsunami die eind 2004 veel slachtoffers maakte in Zuidoost Azie leidde in VUmc tot een spontane inzamelingsactie onder medewerkers. De eerste concrete resultaten werden in 2006 zichtbaar. De inzamelingsactie ‘VUmc voor Sri Lanka’ leverde driekwart ton euro op. Twee jaar lang schonken 220 medewerkers elke maand een bedrag van hun salaris aan het Sri Lanka project en ook enkele stichtingen doneerden geld. Hiervan zijn vrij snel na de verwoestende tsunami kleinschalige projecten gesteund, zoals een waterput en medicijnen. Er werd ook een grootschalig project gevonden ter ondersteuning: de

Firewall Als onderdeel van haar maatschappelijk taak bij rampenoefening deed VUmc mee aan de oefening Firewall. VUmc presteerde goed tijdens deze oefening waarbij ook de politie, brandweer en de medewerkers van de Geneeskundige hulpverlening bij ongevallen en rampen GHOR aan meededen. De logistiek na de triage van de LOTUS-slachtoffers verliep, voor zover werd nagegaan, uitstekend. Met inzet van bedrijfshulpverleners konden stabiele slachtoffers, waarbij geen onmiddellijke actie is vereist, voor behandeling naar de polikliniek worden gebracht. Voor de meer ernstige gewonden waren, na doorverwijzing van de OK en IC afdelingen, ook opvangplekken op een speciaal daarvoor ingericht zorgeenheid beschikbaar.

lustrum 2005 6: Open dag


bouw en inrichting van een medisch centrum als onderdeel van een ‘centre of excellence’ in een dorp dat volledig is weggevaagd door de tsunami. Het geld van VUmc is besteed aan de bouw van een moderne kliniek en de benodigde apparatuur. Op het terrein komen verder een aantal scholen, een kunstnijverheidswerkplaats voor vrouwen, sportvelden en een computerlokaal. Het medisch centrum valt onder de universiteitskliniek uit de hoofdstad Colombo en bestaat uit verschillende afdelingen: algemene interne, kindergeneeskunde, psychiatrie, kleine chirurgie, verloskunde, en tandheelkunde. Vooral de aandacht voor psychiatrie is opmerkelijk. Door de tsunami zijn met name veel kinderen getraumatiseerd en angstig. Van het geld dat resteert, kan nog zes maanden de exploitatie worden bekostigd. Daarna moet het medisch centrum zelfstandig verder kunnen. De band met VUmc zal blijven. Verpleegkundigen en artsen kunnen er op vrijwillige basis werken.

72

Milieu


Wat betreft milieu lag in 2006 de aandacht vooral op twee onderwerpen. Enerzijds het realiseren van randvoorwaarden om een flexibele milieuvergunning te krijgen, anderzijds het verder vormgeven van de infrastructuur in VUmc rondom arbo en milieu. Eind 2006 is besloten tot de oprichting van een VUmc-brede themawerkgroep ‘Arbo- en milieucoördinatoren’. Vertegenwoordigers uit alle clusters en arboen milieudeskundigen nemen hieraan deel. Aan de hand van een door de managers bedrijfsvoering goedgekeurd projectplan werkt deze groep aan het behalen van concrete resultaten op het gebied van arbo en milieu. Deze resultaten worden afgeleid van het meerjarenbeleidsplan en houden verband met de aanwezigheid van actuele Risico Inventarisatie en Evaluaties (RIE’s), actuele milieuregisters, actuele milieujaarplannen en prestatie-indicatoren om milieureductie inzichtelijk te maken. Activiteiten zullen dan verder worden gekoppeld aan de normen van de kwaliteitssystemen, waaronder audits en het handboek milieu.

Commissie medische ethiek De commissie medische ethiek (CME) houdt zich bezig met algemeen medisch-ethische kwesties in VU medisch centrum. Zij brengt hierover advies uit aan de raad van bestuur. In 2006 waren er tien vergaderingen. De onderwerpen liepen uiteen van eiceldonatie, Intracytoplasmatische Sperma Injectie (ICSI), het beleid bij onverzekerde patiënten, levensbeëindigend handelen bij ernstig lijdende gehandicapte pasgeborenen tot euthanasie. Over euthanasie bracht de CME de Gedragslijn voor artsen en verpleegkundigen van VU medisch centrum uit. Dit was een herziene versie van een stuk uit 1997. Om tot een goede verandering te komen, discussieerde de CME onder andere over de rol van het dagelijks bestuur van de afdeling bij euthanasie, de rol van de arts-assistent en de rol van de familie. Verder besprak zij de neiging van artsen om euthanasie te ontlopen, de vraag in hoeverre de arts euthanasie ter sprake mag brengen bij een patiënt en de rol van de verpleegkundige. Zij vroeg zich ook af in welke omstandigheden een patiënt depressief mag zijn als hij een in te willigen verzoek om euthanasie doet, en welke rol een schriftelijke wilsverklaring kan spelen als een patiënt niet meer in staat is om zelf om euthanasie te vragen. Bij het aanbieden van de nieuwe gedragslijn aan de raad van bestuur in mei 2006 adviseerde de CME om bij euthanasie in VU medisch centrum altijd een SCEN-arts (Steun en Consultatie bij Euthanasie in Nederland) als onafhankelijk arts te raadplegen. Die SCEN-arts zou óf iemand kunnen zijn van buiten VU medisch centrum, óf deel uit kunnen maken van een nog op te richten intern SCEN-team. Op het moment dat de gedragslijn opgesteld werd, waren er in VU medisch centrum drie artsen die de taak van onafhankelijk arts bij euthanasie meestal vervulden. De CME heeft liever dat dit er meer worden en dat er een groep artsen komt die speciaal getraind is voor dit werk. Om hun onafhankelijkheid te vergroten zouden zij via een bureau benaderd kunnen worden in plaats van individueel. De CME had nog een reden om te komen tot een onafhankelijk SCEN-team in VUmc: voor artsen is het vaak moeilijk om af te wegen of

Nieuwsflits September 2006 Grote subsidie voor MS onderzoek Het MS onderzoek van VUmc ontvangt een subsidie van een half miljoen euro voor onderzoek naar de ziekte Multiple Sclerose. De subsidie wordt verleend door de Stichting MS Research en loopt in eerste instantie tot 1 oktober 2007. Bij een positieve tussentijdse beoordeling wordt de subsidie met nog eens drie jaar verlengd, voor een totaal bedrag van 2 miljoen euro. Het onderzoek van het centrum richt zich op de vroege opsporing en behandeling op maat van MS. Als de diagnose vroeg gesteld wordt is de hersenschade nog beperkt.

Nieuwsflits

Uit onderzoek onder co-assistenten van VUmc blijkt dat zij veel leren tijdens de co-schappen in ziekenhuizen en instellingen. Op het symposium ‘Van Co tot pro’, georganiseerd voor en door co-assistenten, komt aan de orde wat goed is en wat beter kan tijdens de opleiding. Ruim 400 co-assistenten, opleiders, arts-assistenten en onderwijskundigen praten over de inrichting van de co-fase. Het is voor het eerst dat de co’s zo nauw betrokken worden bij de vorming en evaluatie van deze studiefase.

er al of niet euthanasie plaats moet vinden. Zij hebben nogal eens behoefte om daarover te praten, vooraf én achteraf. Ook hiervoor zou een SCEN-team belangrijk kunnen zijn. De raad van bestuur accepteerde het advies over het SCEN-team tezamen met de nieuwe gedragslijn.

Medisch Ethische Toetsingscommissie De Medisch Ethische Toetsingscommissie VU medisch centrum (METc VUmc) behoort met de andere METc’s van de academisch medische centra tot de grootste toetsingscommissies, waarbij per jaar meer dan 250 protocollen in behandeling worden genomen. Ten opzichte van 2005 is het aantal onderzoeksvoorstellen bij de METc, in 2006 met 43 toegenomen tot 292, te weten 118 protocollen met een WMO-oordeel, 73 protocollen met een WMO-advies en 42 protocollen met een nietWMO-advies. In 2006 heeft de METc VUmc een kwaliteitserkenning gekregen van de Nederlandse Vereniging van Medische Ethische Toetsingscommissies (NVMETC). Een visitatiecommissie van de NVMETC ging na of de METc aan de in de wet (WMO) genoemde voorwaarden voor toetsing van protocollen voldoet. Na de visitatie legde die visitatiecommissie aanbevelingen aan de commissie voor. De aanbevelingen zijn door de METc overgenomen en geïmplementeerd. Dit leidde tot de kwaliteitserkenning van de METc VUmc. Het professioneel opereren van een toetsingscommissie vereist dat werkwijze en werkprocessen van de commissie en haar secretariaat op transparante wijze vastgelegd zijn in een operationeel kwaliteitssysteem. De METc heeft in het verslagjaar de belangrijkste werkprocessen vastgelegd in Standard Operating Procedures (SOP's). De SOP's zijn geaccordeerd door de Centrale Commissie Mensgebonden Onderzoek. Over de werkwijze van de METc heeft het secretariaat een klanttevredenheidsonderzoek onder 100 onderzoekers verricht. De onderzoekers bleken de objectiviteit en deskundigheid van de commissie te waarderen. Over de doorlooptijden was men minder tevreden; die werden in het algemeen als lang ervaren.


Oktober 2006 Tevreden co-assistenten

73


Nieuwsflits November 2006 Parelsnoer-project van start De acht UMC’s gaan van start met het opzetten van biobanken, waarin gegevens en materiaal van patiënten geanonimiseerd worden opgeslagen. Deze databanken kunnen vervolgens door alle onderzoekers worden gebruikt, zodat ze over veel meer klinische data beschikken dan de UMC’s ieder voor zich in huis hebben. Binnen het zogenaamde Parelsnoer-project zijn acht ziektebeelden gedefinieerd; ieder UMC speelt een voortrekkersrol bij één ziekte. De UMC’s hebben hiervoor een ESF-subsidie gekregen van 35 miljoen euro, voldoende om de kosten van de biobanken gedurende vier jaar te dekken.

12 Eindresultaten

In de financiële verantwoording is ten opzichte van voorgaande jaren sprake van een trendbreuk, omdat met ingang van 2006 in de jaarrekening van VUmc de jaarrekening van de Stichting Centrum voor Radio-isotopen Research (SCRR) te Amsterdam volledig is geconsolideerd. Ook de vergelijkende cijfers van 2005 zijn aangepast. De meerderheid van het bestuur van deze stichting wordt gevormd door vertegenwoordigers van VUmc. Deze stichting is voor 100 % aandeelhouder van de BV Cyclotron. Het eigen vermogen van SCRR was aan het begin van het boekjaar 2006 € 7,7 miljoen en het resultaat over 2005 was € 2,7 miljoen. Het resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening bedraagt € 5,3 miljoen positief (SCRR € 2,5 miljoen en VUmc € 2,8 miljoen). Hierdoor is het eigen vermogen gestegen tot € 27,8 miljoen (SCRR € 10,1 miljoen en VUmc € 17,7 miljoen). De reservepositie bedraagt 7 % van de som van het budget patiëntenzorg, rijksbijdrage en de netto omzet SCRR. Het voorzieningenniveau is gestegen van € 9,9 miljoen naar € 16,3 miljoen. Deze stijging is met name het gevolg van het treffen van voorzieningen rondom uitgestelde personeelsbeloningen zoals jubilea en wachtgeldverplichtingen (€ 5,1 miljoen). Met het inwerking treden van de richtlijn jaarverslaggeving 271 is dat verplicht geworden. De voorziening sociale- en reorganisatiekosten is verhoogd met € 2,2 miljoen in verband met de structureel in te vullen besparing efficiëntere bedrijfsvoering ingaande 2007. De totale baten zijn ten opzichte van 2005 met € 28,8 miljoen gestegen, daartegenover zijn de bedrijfslasten met € 29,5 miljoen gestegen. Ten opzichte van 2005 is er voor de totale patiëntenzorg een verhoging te zien van 7,2 %, dit komt overeen met € 19,9 miljoen. De overige bedrijfsopbrengsten stegen met € 6 miljoen. De personele kosten zijn ten opzichte van 2005 gestegen met € 10,3 miljoen. Deze stijging is vooral te zien bij personeel in loondienst (€ 9,3 miljoen) en de overige personele vergoedingen ( waaronder uitzendkrachten) stegen met € 1,5 miljoen. De sociale lasten daalden met € 4,2 miljoen en de andere personele lasten stegen daartegenover met € 3,7 miljoen. De salariskosten stegen door een hogere bezetting ( 44 fte’s) en een hogere gemiddelde personele last ( 3,6%). In de CAO was een salarisverhoging per 1 april 2006 afgesproken van 1,5% en een verhoging van de eindejaarsuitkering met 0,75% ( totale CAO-jaarlast 2006 ca. 2%). De rest is een gevolg van met name het anciënniteiteffect. De overige bedrijfskosten zijn met € 18,2 miljoen gestegen en deze stijging is het grootst bij de patiëntgebonden kosten (€ 10,4 miljoen) als gevolg de hogere productie en bij de algemene kosten (€ 4,1 miljoen). De resultaten van de in 2006 afgesloten onderzoeksprojecten is nihil geweest en achtergebleven bij het resultaat over 2005 (€ 2 miljoen), omdat er met het afsluiten van projecten met de nieuwe projectenmodule achterstanden zijn opgetreden. Op het resultaat zijn met name de volgende onderwerpen van invloed geweest: • doorwerking resultaten meerjaren bezuinigingsoperatie Gerichte Groei • verhoging budget patiëntenzorg met ca. € 17 miljoen door hogere productieafspraken en de prijscompensatie voor personele en materiele lasten • stringent personeelsbeleid waarbij de productiegroei gerealiseerd is zonder veel inzet van extra personeel • daarnaast zijn de zorgprocessen, de zorgcapaciteit, het personeel, de inkoop / logistiek / overige middelen en de ICT doorgelicht met als doel de (financiële én niet financiële) middelen efficiënter in te zetten.


Resultaten financieel beleid

75

76

Balans


In het kader van de richtlijn RJ 271 ( voorzieningen sociaal beleid) zijn alle daarvoor aangewezen voorzieningen volledig gevormd, te weten voor de seniorenregelingen € 4 miljoen, voor de wachtgeldverplichtingen € 3 miljoen en voor jubilea € 2,1 miljoen. De invoering van het nieuwe factureringsstelsel op basis van afgesloten DBC’s had in 2005 tot gevolg dat er per balansdatum een financieringstekort ontstond van € 51,6 miljoen. De voorgeschreven declaratietarieven en het toegestane opslag (sluit) percentage waren te laag vastgesteld. De onderdekking 2005 is in een keer gedeclareerd aan de verzekeraars en in 2006 ontvangen. De forse verhoging van het opslagpercentage in 2006 tot 152% heeft geleid tot een overdekking per ultimo 2006 van € 48,6 miljoen. Deze overdekking zal in de mei/juni van 2007 weer aan de verzekeraars worden terugbetaald. Het opslagpercentage is inmiddels in 2007 naar beneden bijgesteld tot 58 % en een aanvraag tot verlaging naar 49% is ingediend bij de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa). De post schulden op korte termijn is in 2006 met € 74 miljoen gedaald tot € 86 miljoen. Dit komt doordat de schuld aan de banken in rekening –courant per ultimo 2005 ad. € 82 miljoen is omgeslagen in een kleine positieve bankstand eind 2006.

Reservepositie De consolidatie met de Stichting Centrum voor Radio-isotopen Research en het positieve resultaat van 2006 zorgen voor een aanzienlijke versterking van de reservepositie. Het eigen vermogen is nu 7% van de som van het budget patiëntenzorg, rijksbijdragen en de omzet SCRR. Om financiële tegenvallers te kunnen opvangen, mede door de introductie van marktwerking, is het doel om eind 2012 dit percentage op 12 % te hebben.

13. Hoofdlijnen van beleid 2007

Samenwerking met VU Windesheim VUmc werkt mee aan de wijziging van de governancestructuur van de gezamenlijke rechtspersoon van VUWindesheim en VUmc (de Vereniging voor christelijk hoger onderwijs en wetenschappelijk onderzoek). Deze wijziging faciliteert een betere afstemming en coördinatie van de strategie van de verschillende instellingen en maakt het mogelijk een moderne levensbeschouwelijke vereniging vorm te geven.

Netwerkontwikkeling De raad van bestuur zal de samenwerking met de GGZ instelling Stichting Buitenamstel Geestgronden verder intensiveren. Onderzocht wordt welke inhoudelijke speerpunten een dergelijk samenwerkingsverband zou moeten hebben en op welke wijze dit bestuurlijk-organisatorisch vorm gegeven moet worden. Een soortgelijk traject is ook met het Revalidatiecentrum Amsterdam (RCA) aan de orde. In 2007 zal naar verwachting de besluitvorming over een intensieve bestuurlijke samenwerking afgerond kunnen worden.

Innovatie medische vervolgopleidingen In een meerjaren inspanning zal zowel landelijk als in VUmc gestreefd worden naar een modernisering van de medisch-specialistische vervolgopleidingen. Parallel daaraan investeert VUmc in verdere docentprofessionalisering, onderzoek van onderwijs en een gestructureerd kwaliteitsbeleid. Dit alles zal mede vorm krijgen in nauwe samenwerking met de partnerziekenhuizen in de regio. VUmc heeft de ambitie als regionaal expertisecentrum te fungeren.

Technology Transfer Office (TTO) VUmc streeft gezamenlijk met de VU naar een groei van het aantal patenten en daaraan gerelateerde ondernemingen. Dit past in het landelijk beleid kennis te valoriseren en intensieve samenwerking tussen kennisinstellingen en bedrijfsleven te entameren. Het TTO faciliteert dit beleid met operationele ondersteuning bij patentaanvragen en het oprichten van bedrijven. Daarnaast richt het zich op scouting van mogelijk beschermenswaardige kennis en het begeleiden van onderzoekers bij het aanvragen van subsidies.

Kwaliteitsbeleid VUmc investeert ook dit jaar weer in het kwaliteitsbeleid in de zorg. Dit beleid wordt doorgezet en geborgd. De programma’s patiëntenlogistiek, –tevredenheid en –veiligheid alsmede professionele kwaliteit worden gecontinueerd. De organisatiebrede aanvraag voor NIAZ accreditatie wordt voorbereid.


in het jaarplan 2006-2007 zijn de hoofdlijnen van beleid uitgezet door de raad van bestuur. In dit hoofdstuk een korte schets.

77

78

Nieuwsflits


November 2006 Beste studenten onderscheiden VUmc stelt StudentenOnderzoeksprijzen in. Met dit initiatief wil de faculteit het belang van de wetenschappelijke stage accentueren. Het gaat om drie prijzen: twee voor de beste wetenschappelijke stages geneeskunde (beste mondelinge presentatie en beste posterpresentatie) en een voor de beste wetenschappelijke stage van de masteropleiding oncology.

Reputatiemanagement Dit beleid is gericht op het systematisch en gestructureerd in kaart brengen van en sturen op factoren die bijdragen aan de reputatie van de organisatie. Dit richt zich op verschillende stakeholders van het VUmc, met name patiënten en verwijzers. Een goede reputatie is onontbeerlijk, net als het bereiken van een krachtige positie in de regio en het netwerk waarbinnen VUmc opereert.

Management development In 2007 wordt dit instrumentarium breed aan leidinggevenden ter beschikking gesteld. Het programma faciliteert het verdere proces van organisatieontwikkeling. Tevens zal aandacht besteed worden aan een specifiek MD programma voor het werkplekmanagement. De raad van bestuur is erkentelijk voor het door de raad van toezicht in hem gestelde vertrouwen. Aan alle medewerkers spreekt de raad van bestuur zijn dank en waardering uit voor hun bijdrage aan het behalen van het positieve bedrijfsresultaat en de vele prestaties op het gebied van wetenschappelijk onderzoek, onderwijs en patiëntenzorg. 24 april 2007 drs. E.B. Mulder, voorzitter prof. dr. T.J.F. Savelkoul, vice-voorzitter prof. dr. W.A.B. Stalman, lid en decaan

Bijlage 1 HRM kengetallen 2006 VU medisch centrum1

79

Peildatum: 10 februari 2007

2004

2006

4.854

4.896

0,9%

3.329

3.370

1,2%

Onderwerp

Kengetal

2005

Functiebestand

VUmc, personeel: alle geldstromen

4.713

5.027

(in fte)

• patientgebonden personeel (a)

3.214

3.360

1.025

1.084

1.075

1.085

0,9%

313

315

305

295

-3,3%

40

41

40

32

-20,0%2

89

72

72

0,0%

122

32

3

• personeel algemeen- en administratieve functies (b) • personeel hotelfuncties (c) • personeel terreinen gebouwgebonden functies (d) • verpleegkundigen in opleiding (e)

121

• personeel niet in loondienst • overig (in fte)

15

1

39

VUmc, personeel: 1e GELDSTROOM

4.162

4.467

4.279

4.282

0,1%

• patiëntgebonden personeel (a)

2.730

2.885

2.841

2.854

0,5%

961

1.009

994

1.000

0,6%

310

311

301

290

-3,7%

• personeel algemeen- en administratieve functies (b) • personeel hotelfuncties (c) • personeel terreinen gebouwgebonden functies (d)

40

41

40

32

-20,0%

• verpleegkundigen in opleiding (e)

121

89

72

72

0,0%

119

31

3

• personeel niet in loondienst • overig (in fte)

14

31

VUmc, personeel 3e GELDSTROOM

547

555

573

614

7,0%


480

471

484

515

6,4%

63

76

82

85

-3,7%

3,6

4

4

5

25,0%

• personeel algemeen- en administratieve functies (b) • personeel hotelfuncties (c)

(in fte)

• personeel niet in loondienst

3

0

0

• overig

1

3

9

4.713

5.027

4.854

4.896

0,9%

239

277

310

324

4,5%

3.405

3.666

3.475

3.483

0,2%

164

168

145

144

-0,7%

VUmc totaal aantal medewerkers • AGIO-regioplan • NWP • WP doorstroom • WP promovendi

156

142

138

142

2,9%

• WP staf

748

774

786

804

2,3%

1 Voor de vergelijkbaarheid is ervoor gekozen om voor de jaren 2003 tot en met 2005 de gegevens uit de laatste - verbeterde en gevalideerde - versies van het managementinformatiesysteem (COGNOS) te gebruiken. Door systeemwijzigingen kunnen ten opzichte van de vorige jaarverslagen (lichte) afwijkingen ontstaan. 2 De daling van het aantal medewerkers in terreinen gebouwgebonden functies van 40 naar 32 (20%) is vooral toe te schrijven aan technici die in verband met het bereiken van de pensioengerechtigde leeftijd uit dienst zijn gegaan.


2003

Verschil in % 20062005


Onderwerp (in fte)

Kengetal

2003

2004

2005

2006

83

78

70

59


Aantal leidinggevend verplegend & verzorgend personeel in fte

-15,7%3

Aantal niet leidinggevend verplegend & verzorgend personeel

(in fte)

917

989

948

958

1,1%

Indirect personeel in fte (b + c + d)

1.377

1.441

1.421

1.412

-0,6%

Indirect personeel %

29,2%

28,7%

29,3%

28,8%

-1,5%

236

268

300

314

4,7%

456

331

305

309

1,3%

0

220

214

235

9,8%

Top 5 functies met meeste fte • arts-assistenten src (specialisten registratie commissie) • verpleegkundige • gespecialiseerd verpleegkundige • gespecialiseerd verpleegkundige interne zorg

(in fte)

0

179

173

184

6,4%

• medisch administratief medewerker

161

166

155

144

-7,1%

Aantal fte medici in schaalklasse:

642

677

689

709

2,9%

• 11A (arts-assistenten)

316

346

367

380

3,5%

30

26

22

24

9,7%

241

250

247

247

0,2%

• MS (medisch specialist) • UMS (universitair medisch specialist, nieuwe schaal per 1/1/2004) • HM4 (hoogleraren / medisch specialisten)

21

21

22

27

22,6%

34

34

31

30

-2,6%

loondienst

7.165

7.203

7.483

7.7114

3,0%


4.194

4.360

4.331

4.401

• HH5 (hoogleraren / afdelingshoofden) VUmc totaal, incl. personeel niet in

(hoofdelijk)

1,6%

• personeel algemeen- en 1.937

1.719

1.785

1.716

-3,9%

• personeel hotelfuncties (c)

administratieve functies (b)

452

460

449

420

-6,6%

• personeel niet in loondienst (d)

168

172

177

163

-7,9%

-19,0%

• personeel terreinen gebouwgebonden functies (e)

(hoofdelijk)

42

43

42

34

• stagiares (f)

246

335

598

881

47,3%5

• verpleegkundigen in opleiding (g)

126

102

81

77

-4,9%

6.126

6.392

6.436

6.476

0,6%

419

444

434

407

-6,2%

5.708

5.948

6.003

6.069

1,1%

6,8%

6,9%

6,7%

6,3%

-0,4%

93,2%

93,1%

93,3%

93,7%

0,5%

VUmc totaal aantal medewerkers in loondienst hoofdelijk • aantal leidinggevenden • aantal niet-leidinggevenden • % leidinggevend • % niet leidingevend

3 De daling van het aantal leidinggevenden in de verplegende & verzorgende beroepen wordt vooral veroorzaakt door de daling van het aantal leidinggevend verpleegkundigen van enkele verpleegeenheden en IC-afdelingen. 4 Exclusief 26 (2005:24) medewerkers van de Stichting Centrum voor Radio – isotopen Research 5 De sterke stijging van het aantal stagiares is nog altijd het gevolg van een hoge instroom bij Huisartsengeneeskunde.

Kengetal

(hoofdelijk)

Leeftijdsopbouw van alle medewerkers in loondienst

2003

2004

2005

2006

100,0%

100,0%

100,0%

100,0%

tot 30 jaar

22,3%

21,6%

20,4%

21,0%

0,6%

30 tot 55 jaar

69,3%

68,9%

69,2%

68,3%

-0,9%

8,4%

9,5%

10,4%

10,7%

0,4%

30,0

32,0

29,7

30,1

1,4%

33,7

33,8

35,1

33,4

-4,9%

39,3

39,5

39,9

40,1

0,5%

42,6

42,8

43,4

43,9

1,3%

31,0

31,1

31,4

31,6

0,6%

>=55 jaar Gemiddelde leeftijd van medewerkers die in dienst zijn gekomen Gemiddelde leeftijd van medewerkers die uit dienst zijn getreden Gemiddelde leeftijd van een medewerker bij het VUmc Gemiddelde leeftijd van een vaste medewerker Gemiddelde leeftijd van een medewerker met tijdelijk dienstverband diensttijdverdeling van alle medewerkers in loondienst

100,0%

100,0%

100,0%

100,0%

<= 2 jaar

53,4%

37,2%

33,2%

32,1%

-1,0%

3–4

10,5%

26,0%

27,2%

15,0%

-12,2%6

5–6

5,7%

6,6%

8,4%

20,6%

12,2%

7–8

3,4%

3,8%

4,4%

5,3%

0,9%

9 – 10

3,1%

2,4%

2,8%

3,3%

0,5%

23,9%

24,0%

24,0%

23,7%

-0,3%

>= 10 jaar

In- en uitstroom (in fte)

Percentage mannen

35,1%

35,5%

35,6%

35,0%

-0,6%

Percentage vrouwen

64,9%

64,5%

64,4%

65,0%

0,6%

% tijdelijke contracten

28,0%

28,4%

29,6%

31,5%

1,9%

% vaste contracten

72,0%

71,6%

70,4%

68,5%

-1,9%

Deeltijdfactor

76,9%

76,8%

75,9%

76,6%

0,7%

% deeltijdcontracten

57,5%

58,6%

59,5%

58,9%

-0,6%

% voltijdcontracten

42,5%

41,4%

40,5%

41,1%

0,6%

746

722

630

748

18,7%

Instroom op basis van 1e geldstroom

613

594

493

590

19,7%

Instroom op basis van 3e geldstroom

132

126

137

158

15,3%

12,2%

11,3%

9,8%

11,5%

1,8%

Uitstroom VUMC

581

601

696

653

-6,2%

Uitstroom op basis van 1e geldstroom

466

474

577

520

-9,9%

Uitstroom op basis van 3e geldstroom

116

127

118

132

11,9%

9,5%

9,4%

10,8%

10,1%

-0,7%

Instroom VUmc

Instroomratio

(in fte)

Uitstroomratio

6 De daling in deze categorie wordt veroorzaakt door de groep medisch specialisten die met ingang van 1 januari 2001 van de VU naar VUmc overgingen. Vijf jaar na dato zitten ze in de diensttijdcategorie 5-6 jaar.


Onderwerp



Onderwerp

Kengetal

2003

2004

2005

(in € 1.000)

Totale loonkosten (incl. soc. lasten en plusplaatsen)

€ 248.870

€ 274.957

€ 282.646

• niet wetenschappelijk personeel

€ 149.480

€ 163.620

• wetenschappelijk personeel staf

2006


€ 289.6927

2,5%

€ 165.117

€ 169.435

2,6%

€ 73.715

€ 81.861

€ 86.241

€ 89.396

3,7%

• wetenschappelijk personeel doorstroom

€ 9.746

€ 10.238

€ 9.605

€ 9.593

-0,1%

• promovendi

€ 4.587

€ 4.572

€ 4.704

€ 5.184

10,2%8

• AGIO-regioplan

€ 11.341

€ 14.666

€ 16.979

€ 17.793

4,8%

• compensatie zwangerschapsen € 1.710

bevallingsverlof Loonkosten-

Totaal looncomponenten

ontwikkeling

(incl. soc. lasten en pluspltsn)

€ 248.870

€ 274.957

€ 282.646

€ 289.6929

2,5%10

(in € 1.000)

• Salaris

€ 209.062

€ 242.713

€ 239.436

€ 228.784

-4,5%11

€ 7.429

€ 8.257

€ 8.032

€ 7.626

€ 928

€ 802

€ 641

€ 675

€ 20.589

€ 13.803

€ 26.090

€ 45.518

• Uitzendkrachten

€ 6.115

€ 4.775

€ 2.854

€ 3.820

33,9%

• Overig personeel niet in loondienst

€ 4.747

€ 4.608

€ 5.593

€ 4.979

-11,0%

• Toelage onregelmatige dienst • Overwerk • Toelage (incl. gratificatie)

-5,1% 3,3% 74,5%12

• Compensatie zwangerschapsen bevallingsverlof

-€ 1.710

Loonsomverdeling • Salaris

84,0%

88,3%

84,7%

79,0%

-5,7%

• Toelage onregelmatige dienst

3,0%

3,0%

2,8%

2,6%

-0,2%

• Overwerk

0,4%

0,3%

0,2%

0,2%

0,0%

• Toelage (incl. gratificatie)

7,9%

5,0%

9,2%

15,7%

-6,5%

-0,6%

• Compensatie zwangerschapsen bevallingsverlof

(in € 1.000)

0,0%

0,0%

0,0%

-0,6%

• Uitzendkrachten

2,5%

1,7%

1,0%

1,3%

0,3%

• Overig personeel niet in loondienst

1,9%

1,7%

2,0%

1,7%

-0,3%

€ 53

€ 56

€ 58

€ 59

1,7%

€ 44

€ 48

€ 49

€ 47

-4,1%

gemiddelde loonkosten in referteperiode per (ingezette) fte

(in € 1.000)

gemiddeld bruto salaris in referteperiode per fte

7 Exclusief € 1.648.253 (2005: € 1.689.593) personeelskosten van de Stichting Centrum voor Radio – isotopen Research. 8 De stijging van de loonkosten van AIO’s is het gevolg van invoering van de nieuwe schaal van de AIO’s waarbij per periodiek de salariskosten hoger zijn geworden. 9 Exclusief € 1.648.253 (2005: € 1.689.593) personeelskosten van de Stichting Centrum voor Radio–isotopen Research 10 De stijging van de totale loonkosten met 2,5% in de referteperiode is voornamelijk het gevolg van de extra kosten voor de bij CAO afgesproken salarisverhoging van 1,5% per 1 april 2006, het anciënniteitseffect (door een verminderde mobiliteit schuiven zittende medewerkers langzaam verder op naar het einde van de schaal), de extra kosten door herwaardering van functies in het kader van het nieuwe functiewaarderingssysteem FuWaVAZ en de stijging van de loonkosten voor AIO’s 11 De daling houdt verband met het feit dat de vakantietoelage (2006: € 19,8 mlj.) sinds 2006 is ondergebracht in de rubriek ‘Toelage’ en niet meer in ‘Salaris’. 12 De sterke toename van het bedrag van toelagen is voornamelijk het gevolg van: de boeking van de vakantietoelage in ‘Toelage’ (zie noot 11) en de uitbetaalde gratificaties in verband met FuWaVAZ (van € 1,4 naar € 1,8 milj.). Omdat de functiewaardering voor verschillende functies met terugwerkende kracht vanaf 1 januari 2003 is ingegaan zijn deze in de vorm van gratificaties uitbetaald.

Ziekteverzuim

Kengetal

2003

2004

2005

2006

-3,6%

Meldingsfrequentie (aantal keer ziek gemeld per periode)

1,60

1,55

1,68

1,62

Aantal ziekmeldingen in periode totaal

9.598

9.353

9.787

9.572

-2,2%

Ziektepercentage (totaal)

7,22%

6,48%

6,12%

5,69%

-0,43%

Ziekteverzuim (< 1 jr ziek)

4,82%

4,47%

4,08%

3,98%

-0,10%

Langziek (>= 1 jr ziek)

1,42%

1,17%

1,03%

0,71%

-0,32%

Gravida

0,98%

0,84%

1,01%

1,00%

-0,01%

Kort verzuim (< 1 jr) VUMC

4,82%

4,47%

4,08%

3,98%

-0,10%

CL-1

3,92%

3,60%

3,67%

3,77%

0,10%

CL-2

4,16%

3,23%

3,24%

3,16%

-0,08%

CL-3

4,63%

4,56%

4,18%

3,83%

-0,35%

CL-4

5,47%

5,48%

4,72%

4,51%

-0,20%

CL-5

4,14%

3,48%

3,72%

3,88%

0,16%

CL-6

3,47%

3,60%

2,97%

4,00%

1,03%

Fac.bedrijf

9,20%

9,03%

5,35%

5,33%

-0,02%

Stafdiensten

3,72%

2,57%

3,21%

1,69%

-1,51%


Onderwerp


84

Ontwikkeling fte alle geldstromen exclusief flexpool Maandelijkse ontwikkeling fte

Gemiddelde fte in referteriodes


5000 4950 4900 4850 4800 4750 4700

01-2004

07-2004

01-2005

07-2005

01-2006

07-2006

In september 2006 zijn zo’n 69 fte aan flexpoolers in dienst gekomen van het VUmc. Voor een betere vergelijking is deze groep in de grafiek buiten beschouwing gelaten.

Nieuwsflits December 2006 Sneller Beter werkt Tijdens de nationale praktijkdag Sneller Beter op 11 december staan de kwaliteitsverbeteringen binnen VU medisch centrum centraal. Zo is op de afdeling neurochirurgie en orthopedie het percentage decubitus (doorligwonden) meer dan gehalveerd en vindt de antibiotica switch nu bij 82% van de patiënten op tijd plaats, terwijl dat daarvoor 35% was. Op de helft van de poliklinieken kunnen patiënten binnen een week terecht. Demissionair minister Hoogervorst was een van de vele gasten bij deze bijeenkomst.

Bijlage 2 Eindresultaten productie

85

Onderwijs en opleidingen

Opleiding geneeskunde - reguliere instroom propedeuse - instroom Noorse studenten in propedeuse - instroom hogere studiejaren (vnl. buitenlandse artsen) - instroom tandartsen voor verkort doctoraalprogramma

Jaar

Jaar

Jaar

Jaar

Jaar

06 - 07

05 - 06

04 –05

03 - 04

02 - 03

350

350

350

350

324

-

-

-

8

7

5/6

8

10

10

10

-

2

4

5

5

29

15

19

20

12

- totaal aantal studenten

2267

2199

2031

1853

1705

- % vrouwelijke studenten

64%

63%

63%

62%

62%

47

339

343

290

- doctoraal diploma’s

242

210

177

170

- basisartsen

207

173

199

225

- instroom Honoursprogramma

- propedeusediploma’s

Klinisch specialistenopleidingen

2006

2005

2004

2003

- aantal opleidingen (erkend)

25

25

24

24

- aantal opleidingen (niet medisch)

14

14

14

9

- instroom (OOR VUmc)

108

100

90

82

- totaal aantal AIOS (OOR VUmc)

541

528

456

406

69

72

77

71

325

337

304

285

- instroom AIOS (VUmc) - totaal aantal AIOS (VUmc) - aantal afgestudeerden Huisartsopleiding - instroom - totaal aantal AIOS - aantal afgestudeerden Verpleeghuisartsopleiding

51

60

p.m.

51

2006

2005

2004

2003

58

59

56

59

60

178

175

176

177

177

56

55

2004

2003

2002 40

55

52

2006

2005

2002

- instroom

43

50

48

44

- totaal aantal AIOS

94

93

89

83

75

- aantal afgestudeerden

46

38

36

39

34 2002

PAOG cursus- en congresorganisatie

2006

2005

2004

2003

47 (4054)

57 (2977)

33 (2666)

41 (3169)

4 (1186)

7 (2241)

1 (1109)

4 (828)

06 - 07

05 - 06

04 –05

03 - 04

02 - 03

- instroom

22

25

16

28

18

- totaal aantal studenten

62

54

49

46

23

23

13

nvt

2006

2005

2004

2003

2002

- Bij- en nascholingscursussen.: aantal bijeenk./ (deeln.)

17 (573)

16 (535)

21 (590)

16 (513)

18 (533)

- Masteropleiding epidemiologie: aantal afgestudeerden

30

35

37

26

16

06 - 07

05 - 06

04 –05

03 - 04

02 - 03

- aantal nationale bijeenkomsten (deelnemers) - aantal internationale bijeenkomsten (deelnemers) Masteropleiding oncology

- aantal afgestudeerden Postinitieel masteronderwijs epidemiologie

Praktijkopleiding verpleegkunde - instroom HBO (duaal)/MBO (beroepsbegeleidende leerweg)

25

29

19

33

36

- instroom stagiaires verpleegkunde

48

45

±60

64

39

- aantal afgestudeerden HBO (VU variant en verkort duaal)

4

6

7

22

- aantal afgestudeerden MBO (verkort bbl)

5

11

14

38

Bijlage 2

Kengetallen onderwijs en opleiding

86 Bijlage 2

Kengetallen onderwijs en opleiding

Jaar

Jaar

Jaar

Jaar

Opleidingen Amstel Academie

2006

2005

2004

2003

- aantal cursisten paramedisch

285

308

325

320

- aantal cursisten intensieve zorg (IC e.d.)

170

168

186

160

- overige cursisten specialistische opleidingen

140

185

175

200

75%

75%

1386

900

630

500

- rendement - bij- en nascholing, deelnemers

Jaar

Bijlage 3 Legitimering academisch component

87

1. Definitie academische component

2. Doel legitimering / verantwoording en voor wie In het document “Legitimering academische component” zijn afspraken vastgelegd over de wijze waarop de UMC’s inzicht bieden in en verantwoording afleggen over de inzet van de middelen die worden ontvangen voor de academische component. Bij de huidige ontwikkelingen naar meer transparantie in de zorg past een heldere maatschappelijke verantwoording van de academische component. Zo is overeengekomen is dat de NFU ieder jaar per UMC achteraf inzicht zal bieden in de aanwending van middelen, onderscheiden naar de drie onderdelen. Voor wat betreft het blok opleidingen is afgesproken dat deze wordt betrokken in de discussie over het landelijk opleidingskader. De overige onderdelen TRF en O&I dienen dusdanig transparant te worden zodat sprake is van een maatschappelijke legitimering van de aanwending van de middelen. Behalve verantwoording over de benutting van de middelen is het van belang dat ondoelmatige aanwending en te eenzijdige inzet van de middelen wordt voorkomen. Daarnaast dient tijdig zicht te komen op de mogelijke doorwerking naar de reguliere zorg van de resultaten bereikt met de academische component. Het ministerie van VWS bepaalt de budgettaire omvang van de academische component en de ontwikkeling daarin. Voor het Ministerie van VWS is het van belang inzicht te krijgen in wat er op hoofdlijnen met de academische component wordt gedaan, wat is er te verwachten aan nieuwe zorg, hoe kwijten de UMC’s zich van hun academische taken en hoe geven zij hun regierol vorm. Daarnaast is het voor VWS van belang om te bezien of er accenten moeten worden gelegd gelet op de beleidsthema’s die VWS benadrukt zou willen zien, mede in relatie met activiteiten die gevraagd worden van ZonMW en of andere implementatie ondersteunende organisaties. Zorgverzekeraars maken weliswaar geen afspraken over de academische component, maar vanwege hun regierol en de nauwe relaties met de rest van de zorg willen zij wel degelijk op de hoogte en betrokken zijn bij de wijze van besteding van de middelen. Voor verzekeraars is het belangrijk om ten behoeve van hun inkoop van zorg in beeld te houden of patiënten die dat nodig hebben gebruik kunnen maken van de “last resort” functie. Om de betrokkenheid van verzekeraars en VWS goed vorm te geven is een goede legitimering door de UMC’s onontbeerlijk.

3. Wijze van verantwoording De academische component is als een vorm van lumpsumbekostiging vastgesteld. Dit is in lijn met het Convenant zoals gesloten tussen VWS, NVZ, Orde, ZN en NFU over de invoering van de DBC-systematiek. Dit is niet voor niets geweest. Bij TRF en I&O bestaat er geen eenduidig verband tussen de besteding van middelen en het resultaat. Voor de TRF geldt dat sprake is van gecompliceerde zorgvragen, die vaak zeldzaam zijn, zich presenteren in de vorm

Bijlage 3

De academische component bestaat uit drie blokken, te weten opleiding, topreferente zorg (TRF) en ontwikkeling en innovatie (O&I). De definitie en de landelijke omvang van de drie onderdelen (cijfers 2006) zijn als volgt: • Opleiding: Budget van landelijk circa € 44 mln, voornamelijk bedoeld voor het opleiden van medisch specialisten; • TRF: Budget van landelijk circa € 423 mln, bedoeld voor zeer specialistische patiëntenzorg gepaard gaande met bijzondere diagnostiek en behandeling. Het betreft een last resort functie waarbij het vaak om tertiaire verwijzing gaat (huisarts – algemeen ziekenhuis – academisch ziekenhuis); • O&I: Budget van landelijk circa € 122 mln. bedoeld voor de R&D-functie hetgeen betekent ontwikkelingen bedenken, uitproberen en testen. Deze ontwikkelingen hebben betrekking op de direct patiëntgebonden zorg, organisatie van zorg, aspecten die met voeding te maken hebben of bijvoorbeeld patiëntenvoorlichting. Ook de exportfunctie van kennis behoort tot deze taken.

88 Bijlage 3

van meerdere problemen tegelijk en waarvan de behandeling een onvoorspelbaar verloop kent. Dit betekent dat protocollering niet altijd mogelijk is, de inzet van personeel en materieel per patiënt sterk kan verschillen en specifieke deskundigheid vraagt en deze inzet tevens moeilijk voorspelbaar is. Tot slot is het voor de TRF van belang dat infrastructuur en kennis beschikbaar zijn, ook al is een 100% efficiënte inzet niet haalbaar. Voor de O&I geldt min of meer hetzelfde. Deze functie leunt grotendeels op de aanwezige patiëntenzorg, het fundamenteel onderzoek, de cultuur en organisatie van een innovatief bedrijf. Synergie en integratie van activiteiten en personen is van belang bij het genereren van vraagstellingen, de ontwikkelactiviteiten zelf en het testen en toepasbaar maken ervan in de praktijk. Sommige ontwikkelingen behelzen nieuwe vormen van zorg, in andere gevallen is sprake van verbetering van bestaande behandelingen. Het “eindproduct” is daarmee niet altijd even afgebakend. Door deze kenmerken is een directe toerekening naar activiteiten alleen mogelijk tegen zeer hoge kosten. De kenmerken van zowel de TRF als de O&I functie belemmeren een parameterisering vooraf en een kostentoerekening achteraf. Toch dient een vorm van verantwoording te worden gezocht waarbij helder is dat de middelen maatschappelijk verantwoord zijn ingezet. In paragraaf 5 worden hiervoor indicatoren beschreven die inzicht geven in een legitieme besteding van de middelen. Allereerst wordt in paragraaf 4 de jaarlijkse legitimeringcyclus beschreven.

4. Cyclus Lokaal overleg

landelijke setting

verantwoording jaarrekening

In het kader van de landelijke setting heeft in oktober 2006 een werkconferentie plaatsgevonden. Hiermee is uitwerking gegeven aan een deel van de afspraken die met ZN en VWS zijn gemaakt over het verschaffen van inzicht in de besteding van de middelen. Tijdens de conferentie is een boek uitgereikt met de titel “Zeldzaam gewoon, grensverleggende geneeskunde voor topreferente patiënten”. In dit boekje hebben de UMC’s informatie gegeven over een bijzondere functie die zij in het Nederlandse bestel vervullen: de zorg voor topreferente patiënten. Aan de hand van 24 patiëntverhalen, verzameld uit acht UMC’s, wordt een beeld gegeven van wat topreferentie betekent, voor de patiënt en de zorgontwikkeling.

5. Onderwerp beschrijven In onderstaande tabel wordt per blok van de academische component de definitie en indicatoren (outputparameters) aangegeven. Voor een deel zijn dit indicatoren die voor alle UMC’s gelijk zijn (kwantitatieve parameters). Daarnaast zijn een aantal UMC specifieke indicatoren te noemen (kwalitatieve parameters).

Definitie

Outputparameters

Ontwikkeling en Innovatie (O&I) Kwantitatief (totaal € 122 mln.;

Kwalitatief

functie van de zorg. Dit betekent dat ontwikkelingen worden bedacht, uitgeprobeerd en uitge-

• Goedgekeurde METC projecten: 292 • Wetenschappelijke publicaties: 1953

De UMC’s doen onderzoek op alle op dit moment belangrijke thema's van life sciences research. Zij zijn daarin succesvol, zoals blijkt uit de analyse van het aantal en de kwaliteit van wetenschappelijke publica-

test. Deze ontwikkelingen heb-

• Vakpublicaties: 85

ties. Zij kunnen de concurrentie met de top van de

ben betrekking op de direct

• Promoties: 95

medische wetenschap volledig aan. Daarbij is niet iede-

patiëntgebonden zorg, maar ook

• Octrooiaanvragen: 11 (lopend)

re UMC actief op alle wetenschapsgebieden; er is spra-

bijvoorbeeld op de organisatie van de zorg. Ook de exportfunc-

ke van keuzes zodat een dynamisch systeem van con(cijfers: 2006)

tie van kennis behoort hiertoe.

currentie en complementariteit ontstaat. Waar elk UMC zich vooral op toelegt, kan het beste worden afgeleid uit de publicaties. Zwaartepunten van onderzoek komen tot uiting in de vorm van succesvol publiceren. Het signalement van elk UMC wordt aangegeven als de vijf gebieden van medische wetenschap met de hoogste en beste output.

De meest productieve wetenschapsgebieden van het VUmc zijn blijkens het NFU rapport “Onderzoek onderzocht”: 1. Oncology 2. Endocrinology & Metabolism 3. Clinical neurology 4. Neurosciences 5. Medicine, general

Voor voorbeelden van onderzoeksprojecten die ten laste van de academische component worden uitgevoerd, zie hoofdstuk 5 Management van processen onderzoek)

Topreferente zorg (TRF)

(totaal € 423 mln.; VUmc specifiek: 38.7 mln.)

Het is van groot maatschappelijk

Procesafspraak:

belang om vast te stellen of de

exacte gegevens over de toprefe-

topreferente zorg in Nederland

rente zorg, anders dan de sprei-

enerzijds voldoende is geconcen-

ding over de UMC’s, zijn nog niet

treerd en anderzijds wel vol-

te geven. De reden ligt in het nog

Reumapatiënten met complexe problemen worden

doende geografisch is gespreid.

niet beschikbaar hebben van een

steeds vaker poliklinisch behandeld. Nieuwe vormen

De concentratie is van belang

uniforme definitie. In het kader van

van zorg zoals inzet van reumaverpleegkundigen

voor de instandhouding van de

het opstellen van een nieuwe posi-

doen hun intrede. Recent onderzoek toonde aan dat

kennisinfrastructuur die nodig is

tioneringsnota voor de UMC’s door

poliklinische zorg uitgevoerd door reumatoloog en

voor deze vormen van zorg. En

VWS en OCW wordt gesproken over

gespecialiseerde verpleegkundige even effectief is en

• Voorbeelden uit conferentie legitimering academische component en boekje “zeldzaam gewoon”:

1. Een reumapatiënt

Bijlage 3

VUmc specifiek: 11.5 mln.)

O&I betreft de zogenaamde R&D-

89

90

Definitie

Outputparameters

Bijlage 3

de spreiding is van belang om

deze definitie. Zodra deze beschik-

goedkoper dan klinische zorg door een multidiscipli-

deze vormen van zorg ook

baar is, zal in meer kwantitatieve

nair team. Dergelijke faciliteiten voor klinische zorg

bereikbaar te laten zijn voor

zin zicht worden geboden op de

dien wel behouden te blijven voor patiënten in slech-

iedere Nederlander.

topreferente zorg.

te conditie en patiënten die intensieve verpleegkun-

Om zicht te hebben en te hou-

De minister van VWS heeft de posi-

den op de concentratie en sprei-

tioneringsnota van universitair

ding van topreferente zorg in

medische centra aan de Tweede

Over de etiologie van Genderidentiteitsstoornis (GIS)

Nederland, start de NFU met een

Kamer aangeboden.

is weinig bekend en de behandeling relatief nieuw.

dige en medische zorg nodig hebben.

2. De zorg van genderdysfore patiënten

TRF-internetportal voor patiënten

De ontwikkeling van nieuwe behandelmethoden en

en verwijzers. Via dit portal kun-

vergroting van de kennis over etiologie en behande-

nen zij topreferente patiënten

ling zijn onontbeerlijk voor goede zorg. Leden van

verwijzen naar het UMC, dat in

het VUmc genderteam worden met regelmaat gecon-

de gewenste topreferente functie

sulteerd door collega’s uit binnen- en buitenland en

uitblinkt. Verder wil de NFU aan

bouw specifieke expertise op door eigen onderzoek.

VWS voorstellen een audit-com-

Zonder een duidelijke bundeling van de zorg binnen

missie in te stellen, die in elk

één centrum is het niet mogelijk om dit multidiscipli-

UMC een beeld moet vormen van

naire en complexe onderzoek te doen.

de herkomst van de patiënten en die een deskundig oordeel moet

3. Surmenage

geven op de vraag of het een

Dementiediagnostiek is een multidisciplinair proces

topreferente patiënt betreft.

waarbij hoog gekwalificeerd personeel en speciale

Daarmee geeft de audit-commis-

technologie en know how is vereist. De zorg en dia-

sie dus zicht op de omvang van

gnostiek van dementie, met name op jonge leeftijd,

het aantal topreferente patiënten

vereist een gestructureerde aanpak, waarbij de dia-

per UMC. En tenslotte stelt de

gnostiek het vertrekpunt van goede zorg moet zijn.

NFU voor om onder regie van de

Tevens kunnen wetenschappelijk onderzoek en

genoemde audit-commissie de

patiëntenzorg in een academische setting goed

gegevens over topreferente zorg

gecombineerd worden zonder enige belasting voor

centraal te verzamelen.

de patiënt. Het op gestructureerde wijze verzamelen van gegevens bij iedere patiënt maakt optimale zorg

Deze initiatieven zal de NFU aan

en onderzoek mogelijk en levert logistieke winst op.

OCW en VWS presenteren in het kader van het opstellen van een

• Binnen de NFU is het idee ontstaan om een portal te

nota, waarmee beide departe-

ontwikkelen voor TRF-functies binnen de UMC’s,

menten aan de Tweede Kamer de

bestemd voor verwijzers en patiënten.

bijzondere positionering van de UMC's in het nieuwe zorgbestel willen toelichten.

Definitie Opleiding

Outputparameters (totaal € 44 mln. VUmc

• Regio-opleiding

Beschrijving skillslab

bedoeld voor de specifieke aca-

Vervolgopleiding tot

Het Skillslab is bij uitstek een vorm van praktisch

demische (regionale) taken.

- Intensive Care Verpleegkundige

vaardigheidsonderwijs gericht op het aanleren van

- Cardiac Care Verpleegkundige

algemene en specialismegebonden competenties

- Medium Cardiac Care Verpleeg-

zoals vastgelegd in de besluiten van het CCMS. Een

de academische component is

kundige

eerste landelijke inventarisatie van deze voorzienin-

- Neonatologie Verpleegkundige

gen heeft o.a. gediend als input voor het NFU-boekje

- Intensive Care Neonatologie

‘OOR-zaak en gevolg’.

Verpleegkundige - Intensive Care Kinderverpleegkundige - High Care Kinderverpleegkundige - Spoedeisende Hulp Verpleegkundige - Kinderverpleegkundige

Om tot een ontwerp te komen voor afstemming van deze veelal dure voorzieningen binnen de onderwijsen opleidingsregio (OOR) staat het onderwerp opnieuw hoog op de agenda. Hiertoe komt dit onderwerp in alle gesprekken met de partnerziekenhuizen aan bod en is in het VUmc een brede inventarisatie gestart om de specifieke academische rol gestalte te geven.

- Obstetrie en Gynaecologie Verpleegkundige

Beschrijven regiofunctie

- Oncologie Verpleegkundige

De onderwijsen opleidingsregio OZON is het struc-

- Neuro Verpleegkundige

turerend overleg tussen VUmc en de partnerzieken-

- Dialyse Verpleegkundige

huizen voor de planning van capaciteit en inhoudelij-

- Dialyse Assistent

ke afstemming en samenhang. Vanwege de verantwoordelijkheden voor zowel de initiële opleiding als

Leertraject tot

de medisch specialistische vervolgopleidingen heeft

- High Care Verpleegkundige

het VUmc een coördinerende rol. De planning van

- Medium Care Recovery

het aantal onderwijsplaatsen vormt onderdeel van de

Verpleegkundige

affiliatiecontracten welke het VUmc met haar partner-

- Medium Care Verpleegkundige

ziekenhuizen afsluit. De afstemming rond de ver-

- High Care Neonatologie

volgopleidingen vindt plaats via regulier overleg van

Verpleegkundige

de regiegroep OZON en bilateraal overleg tussen de betrokken raden van bestuur, waarbij voor wat

Opleiding tot

betreft de opleidingscapaciteit de afspraken jaarlijks

- Operatie-assistent

wordt vastgelegd in een regioplan.

- Operatie-assistent tweede deskundigheidsniveau - Anesthesie medewerker - Radiodiagnostisch laborant - Medewerker Zorgadministratie - Ambulance Verpleegkundige - Ambulance chauffeur

1 Na invoering van het opleidingsfonds blijft een lager bedrag achter.

Bijlage 3

specifiek: 4.3 mln.)1

Het onderdeel dat achterblijft in

91

mr. O.G.A. van der Beek secretaris

prof.dr. W.A.B. Stalman lid en decaan

prof.dr. T.J.F. Savelkoul vice-voorzitter

drs. E.B. Mulder voorzitter

raad van bestuur

bedrijf

facilitair

drs. K.W. Stegenga directeur facilitair bedrijf

drs. F.R. Rakers projectdirecteur huisvesting

mw. prof.dr. J.A.A.M. van DiemenSteenvoorde directeur onderwijs

C.J.H. Buren MBA, RC directeur financiën

mw. drs. E. Baars directeur personeel en organisatie

stafdirecteuren

• anatomie en neurowetenschappen • keel-, neus- en oorheelkunde • mondziekten en kaakchirurgie • neurochirurgie • neurologie • oogheelkunde • plastische chirurgie • psychiatrie • revalidatiegeneeskunde anesthesiologie cardio-thoracale chirurgie cardiologie fysiologie heelkunde intensive care volwassenen • orthopedie • urologie

• • • • • •

klinische en poliklinische zorgeenheden spoedeisende hulp

divisie IV

prof.dr. P. Heutink onderzoekinstituut voor klinische en experimentele neurowetenschappen (ICEN)

prof.dr. G.J. Lankhorst onderzoekinstituut MOVE

prof.dr. P.C. Huijgens VU medisch centrum onderzoekinstituut voor kanker en immunologie (V-ICI)

prof.dr. V.W.M. van Hinsbergh onderzoekinstituut voor cardiovasculaire research (ICaRVU)

prof.dr. J. Brug onderzoekinstituut voor extramuraal geneeskundig onderzoek (EMGO)

directeuren onderzoekinstituten

• kinderchirurgie • kindergeneeskunde • klinische genetica en antropogenetica • medische psychologie • verloskunde & gynaecologie

klinische en poliklinische zorgeenheden dienst medisch maatschappelijk werk

klinische en poliklinische zorgeenheden

klinische en poliklinische zorgeenheden dienst diëtetiek en voedingswetenschappen

• algemene inwendige geneeskunde • dermatologie • endocrinologie • geneeskundige oncologie • hematologie • longziekten • maag-, darmen leverziekten • nefrologie • nucleaire geneeskunde en PET research • reumatologie

divisie III

divisie II

raad van bestuur

divisie VI divisiebestuur: voorzitter prof.dr. W.A.B. Stalman (a.i) vice-voorzitter vacant manager bedrijfsvoering drs. F.J.M. Tolsma

divisie V divisiebestuur: voorzitter prof.dr. B.J. Slotman vice-voorzitter prof.dr. C.J.L.M. Meijer manager bedrijfsvoering mw. drs. F. Barbieri divisiebestuur: voorzitter prof.dr. A.R.J. Girbes vice-voorzitter prof. dr. B.L.H Bemelmans manager bedrijfsvoering M.F. Caljouw zorgmanager B.C. Nijman

divisiebestuur: voorzitter prof.dr. J.J. Roord vice-voorzitter prof.dr. H.P. van Geijn manager bedrijfsvoering J.C. Klarenbeek, RB zorgmanager L. de Haan divisie IV

divisie III divisiebestuur: voorzitter prof.dr. J.J. Heimans vice-voorzitter prof.dr. I. van der Waal manager bedrijfsvoering mw. drs. D. Bonink zorgmanager mw. E.M. Bijvank, MM divisiebestuur: voorzitter prof.dr. S.A. Danner vice-voorzitter prof.dr. P.M. ter Wee manager bedrijfsvoering drs. A.I. Leemhuis zorgmanager mw. G.M.J. Berkhout, MA

onderzoekinstituut V-ICI

onderzoekinstituut MOVE

onderzoekinstituut EMGO

onderzoekinstituut ICEN

onderzoekinstituut ICaRVU

onderwijsinstituut

technology transfer office

projectbureau huisvesting

dienst strategie en beleid

dienst personeel en organisatie

dienst pastoraat en geestelijke verzorging

dienst communicatie

divisie II

divisiebestuur

• EMGO (afdeling) • huisartsgeneeskunde • klinisch dierexperimenteel laboratorium • klinische epidemiologie en biostatistiek • metamedica • sociale geneeskunde • verpleeghuisgeneeskunde

Amstel Academie audiovisueel centrum

divisie VI

dienst bedrijfseconomie, informatie management en zorgadministratie

bureau medische zaken

bestuursbureau

accountantsdienst

divisie I

• klinische farmacologie en apotheek • fysica en medische technologie • hematologie laboratoria • informatica en procesondersteuning • klinische chemie • medische microbiologie en infectiepreventie • moleculaire celbiologie • pathologie • radiologie • radiotherapie

poliklinische zorgeenheden

divisie V

raad van toezicht

92

divisie I

studentenraad

stafconvent

ondernemingsraad

bijlage 4 organisatieschema VU medisch centrum per 1.3.2007

Bijlage 4

drs. A.M.M. de Goeij (a.i) mw. M. Bolluijt mw. ds. J.A. Delver drs. J.M.H. van der Velden

bureau medische zaken

dienst communicatie

dienst pastoraat en geestelijke verzorging

dienst strategie en beleid

dienst diëtetiek en voedingswetenschappen mw. dr. M. van Bokhorstde van der Schueren

reumatologie prof.dr. B.A.C. Dijkmans

nucleaire geneeskunde en PET research prof.dr. O.S. Hoekstra prof.dr. A.A. Lammertsma

nefrologie prof.dr. P.M. ter Wee

maag-, darmen leverziekten prof.dr. C.J.J. Mulder

longziekten prof.dr. P.E. Postmus

hematologie prof.dr. P.C. Huijgens

geneeskundige oncologie prof.dr. P.C. Huijgens (a.i.)

endocrinologie prof.dr. P.M. ter Wee (a.i.)

dermatologie prof.dr. Th.M. Starink

algemene inwendige geneeskunde prof.dr. S.A. Danner

revalidatiegeneeskunde prof.dr. G.J. Lankhorst

psychiatrie prof.dr. A.T.F. Beekman

urologie prof.dr. B.L.H. Bemelmans

orthopedie prof.dr. P.I.J.M. Wuisman

dienst medisch maatschappelijk werk drs. H.J. Kaufman

plastische chirurgie prof.dr. M.J.P.F. Ritt

heelkunde prof.dr. J.A. Rauwerda

fysiologie prof.dr. G.J. Tangelder

cardiologie prof.dr. A.C. van Rossum (wnd.)

cardio-thoracale chirurgie drs. M.A.J.M. Huybregts

intensive care volwassenen prof.dr. A.R.J. Girbes

verloskunde en gynaecologie prof.dr. H.P. van Geijn

divisie IV anesthesiologie prof. dr. S.A. Loer

oogheelkunde prof.dr. P.J. Ringens

neurologie prof.dr. J.J. Heimans

medische psychologie mw. prof.dr. P.T. Cohen-Kettenis

klinische genetica en antropogenetica mw. prof.dr. H. Meijers-Heijboer

mondziekten en kaakchirurgie prof.dr. I. van der Waal neurochirurgie prof.dr. W.P. Vandertop

kindergeneeskunde prof.dr. J.J. Roord

keel-, neus- en oorheelkunde prof.dr. Chr.R. Leemans

divisie III kinderchirurgie prof.dr. H.A. Heij

anatomie en neurowetenschappen prof.dr. H.J. Groenewegen

divisie II

mr. O.G.A. van der Beek

bestuursbureau

divisie I

drs. F.J. Meursing, RA

accountantsdienst

divisie V

divisie VI

radiotherapie prof.dr. B.J. Slotman

radiologie prof.dr. C. van Kuijk

pathologie prof.dr. C.J.L.M. Meijer

audiovisueel centrum dr. J.T. Goldschmeding

Amstel Academie mw. M. Baardwijk, MSM (a.i.)

verpleeghuisgeneeskunde prof.dr. M.W. Ribbe

sociale geneeskunde prof.dr. W. van Mechelen

medische microbiologie en infectiepreventie mw. prof.dr. C.M.J.E. VandenbrouckeGrauls moleculaire celbiologie mw. prof.dr. C.D. Dijkstra

metamedica prof.dr. E.S. Houwaart

klinisch dierexperimenteel laboratorium dr. R. van der Neut

klinische epidemiologie en biostatistiek dr. B. Uitdehaag (wnd.)

huisartsgeneeskunde prof.dr. M.G.A.A.M. Nijpels (wnd.)

EMGO prof.dr. J. Brug

klinische chemie prof.dr. M.A. Blankenstein

informatica en procesondersteuning C. van Brink (a.i.)

hematologie laboratoria mw. dr. A. Dräger

fysica en medische technologie prof.dr. R.M. Heethaar

klinische farmacologie en apotheek mw. dr. E.L. Swart

bijlage 4

diensthoofden

93

94

IV. Jaarrekening 2006 95 IV. Jaarrekening

96

IV. Jaarrekening

Kengetallen VUmc 1998-2006

97

opnamen (x 1.000)

gemiddelde verpleegduur

14

30

12

25

10

20

8

15

6

10 opnamen (x 1.000) gemiddelde verpleegduur

1998

2000

2002

2004

2006

21,7 8,9

19,2 8,3

17,7 8,2

20,6 7,5

22,6 7,1

verpleegdagen (x 1.000)

4

bedden

300

800

250

780

200

760

150

740

100

720

50

700

0 verpleegdagen (x 1.000) bedden

1998

2000

2002

2004

2006

192,0 733

159,0 733

145,6 733

154,9 733

159,8 733

680

IV. Jaarrekening

35

98

consulten (x 1.000) (excl. radiotherapie)

dagbehandelingen (x 1.000)

20

400

IV. Jaarrekening

350 16 300 250

12

200 8 150 100

1998

consulten (x 1.000) (excl. radiotherapie) 262,1 dagbehandelingen (x 1.000) 10,7

2000

2002

2004

2006

261,0 11,4

263,7 17,9

289,5 17,7

303,4 19,4

gem. personeelsbezetting (in fte)

4

GPL per fte (in € 1)

70.000

5.500 5.000

60.000

4.500 50.000 4.000 40.000

3.500 3.000 gem. personeelsbezetting (in fte) GPL per fte (in € 1)

1998

2000

2002

2004

2006

3.605 40.531

3.827 44.693

4.724 51.749

5.055 56.766

4.922 61.494

30.000

N.B.: Met ingang van 2006 is hierin opgenomen het personeel in loondienst bij de Stichting Centrum voor Radioisotopen Research (in 2006: 26 fte)

■ budget patiëntenzorg (in € 1.000) ■ rijksbijdrage (in € 1.000) ■ totaal extern kader (in € 1.000)

99

500.000 IV. Jaarrekening

400.000 300.000 200.000 100.000 0 budget patiëntenzorg (in € 1.000) rijksbijdrage (in € 1.000) totaal extern kader (in € 1.000)

1998

2000

2002

2004

2006

166.622 42.880 209.502

188.263 47.931 236.194

237.318 79.639 316.957

267.979 88.270 356.249

298.904 93.384 392.288

■ investeringen in bouw* (in € 1.000) ■ investeringen in apparatuur (in € 1.000) ■ totaal investeringen (in € 1.000)

100.000 80.000 60.000 40.000 20.000 0

1998

2000

2002

2004

2006

investeringen in bouw* (in € 1.000) 5.230 investeringen in apparatuur (in € 1.000) 9.953 totaal investeringen (in € 1.000) 15.183

609 11.036 11.645

2.978 18.210 21.188

77.544 20.417 97.961

17.468 20.879 38.347

* exclusief bouwprojecten in uitvoering

100

IV.1

Geconsolideerde balans per 31 december 2006 (in € 1.000)

IV. Jaarrekening

Geconsolideerde balans per 31 december 2006 (in € 1.000) (na resultaatverwerking)

2006

2005

293.985

270.857

ACTIVA A Vaste activa 1

Materiële vaste activa

2

Financiële vaste activa Totaal vaste activa

3.777

4.239

297.762

275.096

3.991

2.908

B

Vlottende activa

1

Voorraden

2

Onderhanden werk uit hoofde van DBC’s

43.969

3.571

3

Vorderingen

61.993

61.147

4

Financieringstekort

0

51.565

Totaal vlottende activa

109.953

119.191

Totaal activa

407.715

394.287

PASSIVA C Groepsvermogen 1

Collectief gefinancierd gebonden vermogen

6.868

4.013

2

Niet collectief gefinancierd vrij vermogen

20.925

18.467

Totaal groepsvermogen

27.793

22.480

D Egalisatierekening afschrijvingen

82.948

81.284

E

Voorzieningen

16.176

9.905

F

Langlopende schulden

145.719

119.714

G Kortlopende schulden

86.450

160.904

H Financieringsoverschot

48.629

0

407.715

394.287

Totaal passiva

IV.2 Geconsolideerde resultatenrekening over 2006 (in € 1.000)

2006

2005

295.443

278.074

A Bedrijfsopbrengsten 1a Budget patiëntenzorg DBC-B segment

3.461

882

1b Rijksbijdrage werkplaatsfunctie

55.938

54.976

1c Rijksbijdrage faculteit geneeskunde algemeen

35.541

33.996

1d Specialistenopleiding 1e Onderwijs dienstverlening andere faculteiten

2

Overige bedrijfsopbrengsten Som der bedrijfsopbrengsten

B

Bedrijfslasten

1

Personeelskosten

2

Afschrijvingen materiële vaste activa

719

624

1.186

924

392.288

369.476

73.436

67.407

465.724

436.883

302.692

292.387

24.416

23.594

Onttrekking egalisatierekening afschrijvingen à fonds

3

perdu bijdrage in bouw, eerste inrichting en inventaris

-5.093

-5.231

Subtotaal afschrijvingen

19.323

18.363

Overige bedrijfskosten

130.846

112.632

Som der bedrijfslasten

452.861

423.382

-6.554

-5.449

6.309

8.052

-996

-983

5.313

7.069

C Financiële baten en lasten

Groepsresultaat voor belasting

Vennootschapsbelasting

Groepsresultaat na belasting

Overige vermogensmutaties

Groepsresultaat

1.007

5.313

8.076

IV. Jaarrekening

Geconsolideerde resultatenrekening over 2006 (in € 1.000)

101

102

IV.3 Kasstroomoverzicht 2006 (in € 1.000) Voor de bepaling van de kasstromen is uitgegaan van de indirecte methode.

IV. Jaarrekening

2006 geconsolideerd

2005 enkelvoudig

5.313

4.335

Kasstroom uit operationele activiteiten Exploitatieresultaat Aanpassingen voor: - afschrijvingen

28.244

28.707

- mutaties egalisatierekeningen

1.664

-5.149

- mutaties voorzieningen

6.271

3.736 36.179

27.294

Veranderingen in vlottende middelen: - voorraden - onderhanden werk uit hoofde van DBC’s - vorderingen - financieringsoverschot - kortlopende schulden (exclusief kredietinstellingen)

-1.083

87

-40.398

-3.571

-846

-5.213

100.194

-63.257

16.295

Totaal kasstroom uit operationele activiteiten

1.330 74.162

-70.624

115.654

-38.995

Kasstroom uit investeringsactiviteiten Investeringen in materiële vaste activa Mutatie leningen u/g

-51.372

-30.453

449

-1.125

Overige investeringen in financiële vaste activa

13

Totaal kasstroom uit investeringsactiviteiten

533 -50.910

-31.045

-50.910

-31.045

Kasstroom uit financieringsactiviteiten Nieuw opgenomen leningen

40.000

0

Aflossing langlopende schulden

-13.995

-13.559

Overige mutaties eigen vermogen

0

1.007 26.005

-12.552

Totaal kasstroom uit financieringsactiviteiten

26.005

-12.552

Mutatie geldmiddelen

90.749

-82.592

-82.848

-3.623

7.901

-86.215

Geldmiddelen per 1 januari

Geldmiddelen per 31 december

* De mutatie kasmiddelen per 31-12-05 (-86.215) en kasmiddelen per 01-01-06 (-82.848), groot 3.367, wordt veroorzaakt door de liquide middelen van Stichting Centrum voor Radio-isotopen Research.

IV.4 Grondslagen voor de waardering van de balans en resultatenrekening

103

Grondslagen van waardering

Alle bedragen zijn in duizenden euro’s vermeld, tenzij anders is aangegeven. De activa en passiva zijn, tenzij anders vermeld, tegen nominale waarde opgenomen.

Consolidatie VU medisch centrum, hoewel onderdeel van de Vereniging voor christelijk hoger onderwijs, wetenschappelijk onderzoek en patiëntenzorg (Vereniging VU-Windesheim), brengt een eigen verslag uit. Dit uitgangspunt geldt eveneens voor de andere entiteiten binnen de Vereniging, te weten de Vrije Universiteit en de Christelijke Hogeschool Windesheim. Voor deze verslagwijze is gekozen, omdat een geconsolideerde jaarrekening met de andere entiteiten, de Vereniging en de VU, niet bijdraagt aan het door de wet vereiste inzicht. In de geconsolideerde jaarrekening over 2005 en 2006 zijn naast VU medisch centrum, de Stichting Centrum voor Radio-isotopen Research en de daarin opgenomen BV Cyclotron, opgenomen. VU medisch centrum heeft een zeggenschapsbelang in het bestuur van deze stichting. Consolidatie met Boelevaar Holding BV vindt niet plaats gezien de beperkte materiële omvang. De enkelvoudige balans en resultatenrekening zijn opgenomen als IV.8 en IV.9

Materiële vaste activa De materiële vaste activa (inventarissen indien groter dan € 1.000 per eenheid) worden gewaardeerd tegen aanschaffingswaarde, verminderd met afschrijvingen op basis van de door het College Tarieven Gezondheidszorg/ZorgAutoriteit i.o. (CTG/ZAio) gehanteerde afschrijvingspercentages. Tot en met 1987 is afgeschreven vanaf het jaar na ingebruikneming. Vanaf 1988 worden de investeringen in bouw en eerste inrichting afgeschreven vanaf de maand van ingebruikneming. Tot en met 2005 wordt op de investeringen in inventarissen in het jaar van aanschaf een vol jaar afgeschreven. Vanaf 2006 wordt afgeschreven vanaf de maand van aanschaf. De à fonds perdu investeringen, alsmede gedane investeringen uit met eigen middelen getroffen voorzieningen en apparatuur welke worden gefinancierd door bijdragen derden, worden zowel onder de materiële vaste activa als onder de egalisatierekening afschrijvingen verantwoord. De afschrijvingen ervan worden in mindering gebracht op zowel de actiefpost als op de passiefpost.

Financiële vaste activa De tot de financiële vaste activa behorende deelneming is gewaardeerd tegen de netto vermogenswaarde. De grondslagen voor de waardering van de deelneming zijn gelijk aan die van VU medisch centrum.

IV. Jaarrekening

Algemeen

104

Voorraden

IV. Jaarrekening

De magazijnvoorraden zijn gewaardeerd tegen verrekenprijzen welke zijn gebaseerd op de actuele inkoopprijzen. Met de mate van incourantheid is rekening gehouden. Zelf geproduceerde medicijnen zijn gewaardeerd tegen materiaalen loonkosten.

Onderhanden werk DBC’s De waardering van de openstaande DBC’s van het B-segment is gebaseerd op de kostprijs van de reeds uitgevoerde verrichtingen, dan wel de lagere declaratiewaarde. De waardering van de openstaande DBC’s van het A-segment is gebaseerd op de declaratiewaarde per type DBC, d.w.z. de kosten- en honorariumdelen van het CTG/ZAio-tarief plus de opslag sluittarief. De typen (en aantallen) DBC’s zijn bepaald naar de stand per ultimo 2006, d.w.z. de DBC’s zijn afgeleid vanuit de basisgegevens zoals die ultimo 2006 bekend waren.

Debiteuren De vorderingen zijn gewaardeerd tegen nominale waarde, rekening houdend met mogelijke oninbaarheid. De in dit kader gevormde voorziening wordt procentueel berekend over de totalen van debiteuren en is wegens verwachte oninbaarheid getroffen. De voorziening wordt procentueel berekend over de totalen van debiteuren, gerubriceerd naar ouderdom. Indien nodig worden grote posten, in afwijking van de regel, individueel beoordeeld.

Egalisatierekening apparatuurbijdragen derden Bijdragen van derden in apparatuur worden toegevoegd aan een egalisatierekening. De jaarlijkse onttrekkingen aan deze rekening, gelijk aan de afschrijvingslasten, vallen vrij ten gunste van de resultatenrekening en neutraliseren daarmee de afschrijvingslasten.

Egalisatierekening kleine bouwkundige projecten Op verzoek van het ministerie van VWS wordt de vergoeding voor afschrijving in het budget en de rijksbijdrage werkplaatsfunctie ten gunste van deze voorziening geboekt. De afschrijvingskosten worden hieraan ten laste gebracht.

Egalisatierekening rente en afschrijving grote bouw In de rijksbijdrage werkplaatsfunctie is een (genormeerde) vergoeding opgenomen voor rente en afschrijving grote bouw. Dit deel wordt toegevoegd aan de egalisatierekening rente en afschrijving grote bouw. Tegenover deze vergoeding staan de werkelijke kosten, welke ten laste van de egalisatierekening worden geboekt.

Egalisatierekening à fonds perdu bijdragen in materiële vaste activa

Egalisatierekening deregulering huisvesting academische ziekenhuizen (DHAZ) Tussen de ministeries OCW, VWS en de NFU is het Convenant DHAZ gesloten inzake de decentralisatie van de planning en uitvoering van de verschillende instandhoudingsinvesteringen. Het Convenant DHAZ is op 1 januari 2004 in werking getreden. De oude systematiek wordt afgebouwd en de egalisatierekening DHAZ komt (op termijn) in de plaats van de egalisatierekening kleine bouwkundige projecten en de egalisatierekening rente en afschrijving grote bouw. Op grond van dit besluit wordt de vergoeding voor afschrijving, die vast in het budget patiëntenzorg en de rijksbijdrage werkplaatsfunctie wordt gegeven, onder aftrek van de werkelijke afschrijvingen, aan de egalisatierekening gedoteerd.

Saldi projecten Gedurende de looptijd van meerjarige projecten worden de reeds gerealiseerde opbrengsten inclusief ontvangen voorschotten onder aftrek van gerealiseerde kosten gepassiveerd onder de overige schulden.

Grondslagen van resultaatbepaling Algemeen Als prijsgrondslag wordt de historische uitgaafprijs gehanteerd. Voor de vaststelling van het resultaat wordt uitgegaan van het baten- en lastenstelsel. Voor zover de materiële vaste activa (waaronder inventarissen) à fonds perdu alsmede uit voorzieningen worden gefinancierd, worden de afschrijvingen in de resultatenrekening als afschrijvingslast opgenomen en als bate onder de post afschrijvingen ten laste van de egalisatierekening afschrijving. De afschrijvingen van de overige materiële vaste activa zijn als last onder de post afschrijvingen opgenomen. De baten zijn berekend aan de hand van de door het CTG/ZAio goedgekeurde aanvaardbare kosten aangevuld met intern berekende aanpassingen daarvan. Baten en lasten uit voorgaande jaren die in dit boekjaar zijn geconstateerd, zijn aan dit boekjaar toegerekend. Het onder de baten opgenomen wettelijk budget aanvaardbare kosten en daarmee gelijk te stellen middelen zijn berekend volgens voorschriften voor de bekostiging/subsidiëring. Onder de baten is tevens opgenomen de door het ministerie van OCW vastgestelde rijksbijdrage en de bijdrage van de VU betreffende de medische faculteit. De overige opbrengsten zijn gebaseerd op aan derden gefactureerde of doorberekende bedragen voor geleverde goederen en diensten, eventueel onder aftrek van omzetbelasting en kortingen. Als buitengewone baten en lasten worden de baten en lasten opgenomen die niet uit de gewone bedrijfsuitoefening voortvloeien.

IV. Jaarrekening

Dit betreft beschikbaar gestelde à fonds perdu bijdragen van het ministerie van OCW en de Vereniging in terreinen, gebouwen en inventarissen, alsmede investeringen uit met eigen middelen getroffen voorzieningen.

105

106

Regelingen in het kader van RJ 271

IV. Jaarrekening

Op 1 maart 2004 is de nieuwe CAO Academische Ziekenhuizen in werking getreden. De kosten van de in deze CAO opgenomen regelingen werden tot nu toe verantwoord in het jaar van uitbetalen. Met ingang van 2006 is voor alle op balansdatum bestaande verplichtingen een voorziening gevormd in het kader van ‘voorzieningen voor sociaal beleid’ (RJ 271) te weten seniorenregeling, wachtgelden en jubilea.

Opbrengsten werk voor derden / mutaties saldi projecten De baten en lasten van derde geldstroom projecten worden ten gunste of ten laste van de exploitatierekening gebracht in de periode van gereedkomen van het project of een afgerond deel daarvan. Verliezen op lopende projecten worden genomen zodra zij zich manifesteren.

Voorziening groot onderhoud Ingevolge de invoering van de DHAZ is de noodzaak tot het houden van een voorziening anders dan voor achterstallig onderhoud komen te vervallen.

Voorzieningen RJ 271 Volgens de richtlijnen in het kader van de RJ 271 zijn met ingang van 2006 een tweetal voorzieningen getroffen. Het betreft voorzieningen voor de wachtgelden en de toekomstige jubileumverplichtingen. Voor medewerkers in de CAO Academische Ziekenhuizen is een seniorenregeling opgenomen. De voorziening voor toekomstige verplichtingen uit hoofde van de seniorenregeling is opgesteld met toepassing van actuariële methoden.

Inventaris en apparatuur Inventaris en apparatuur kleiner dan € 1.000 per eenheid wordt niet geactiveerd maar als last opgenomen in het jaar van aanschaf.

Rente De kosten van rente op bouwprojecten in uitvoering (met uitzondering van de kleine bouwprojecten) werden tot en met 2001 geactiveerd (bouwrente). Op grond van een CTG/ZAio-beleidsregel wordt vanaf 1 januari 2002 rente tijdens de bouw niet meer geactiveerd. De rentelasten met betrekking tot de leningen o/g zijn in de resultatenrekening opgenomen onder de post rentelasten.

Segmentatie

Het segment Patiëntenzorg alsmede het segment Onderwijs en Onderzoek collectief gefinancierd bevatten de door middel van de rijksbijdrage en het CTG-budget gefinancierde activiteiten in het kader van de patiëntenzorg en de werkplaatsfunctie. Het segment Onderwijs en Onderzoek tweede en derde geldstroom bevat de direct toerekenbare kosten en opbrengsten verbonden aan onderzoeksprojecten gefinancierd uit de zogenaamde tweede en derde geldstromen. Het segment Overige activiteiten bevat de financiële gegevens van de entiteiten zoals genoemd in de grondslagen van de consolidatie.

IV. Jaarrekening

Voor de indeling van de geconsolideerde resultatenrekening naar segmenten is de volgende indeling gehanteerd: • Patiëntenzorg • Onderwijs en Onderzoek collectief gefinancierd • Onderwijs en Onderzoek tweede en derde geldstroom • Overige activiteiten

107

108

IV.5 Toelichting bij de geconsolideerde balans per 31 december 2006 (in € 1.000) A VASTE ACTIVA

IV. Jaarrekening

A.1. Materiële vaste activa (in € 1.000) De specificatie van de boekwaarde van de materiële vaste activa is als volgt:

Materiële vaste activa Terreinen en gebouwen

31-12-2006

31-12-2005

198.484

195.968

Andere vaste bedrijfsmiddelen

70.415

63.579

Bouwprojecten in uitvoering

25.086

11.310

293.985

270.857

Totaal materiële vaste activa

In deze opstelling zijn de investeringen, gefinancierd volgens de verschillende bekostigingssystematieken, onder één noemer geplaatst. Voor een nader onderscheid wordt verwezen naar bijlage 1. In bijlage 2 is de verantwoording DHAZ-middelen 2006 opgenomen.

Verloop van de materiële vaste activa Terreinen en

Andere vaste

Bouwprojecten

Totaal

gebouwen

bedrijfs-

in uitvoering

materiële

middelen

vaste activa

Stand 1 januari Aanschafwaarde

352.739

130.985

11.310

495.034

Cumulatieve afschrijvingen

-156.771

-67.406

0

-224.177

Boekwaarde

195.968

63.579

11.310

270.857

Mutaties boekjaar Investeringen

17.468

20.879

13.776

52.123

Afschrijvingen

-14.618

-14.729

0

-29.347

2.850

6.150

13.776

22.776

-1.439

-10.536

0

-11.975

1.105

11.222

0

12.327

-334

686

0

352

Aanschafwaarde

368.768

141.328

25.086

535.182


-170.284

-70.913

0

-241.197

Boekwaarde

198.484

70.415

25.086

293.985

Totaal

Desinvesteringen Aanschafwaarde Afschrijvingen Totaal

Stand 31 december

Desinvesteringen

109

Hieronder zijn de correcties op de boekwaarde bij de conversie naar het nieuwe systeem opgenomen.

IV. Jaarrekening

Investeringen in gebouwen In het verslagjaar kwamen de volgende projecten gereed:

Investeringen in gebouwen Dakopbouw B (DHAZ)

4.904

Dakopbouw A (nagekomen)

134

Tijdelijke huisvesting CCA

9.384

Diverse verbouwingen voor eigen rekening

371

Verbouwingen DHAZ

315

Kleine werken DHAZ

1.523

Kleine bouwkundige werken PBA

98

Onderhoud DHAZ

583

Subtotaal VUmc

17.312

Stichting Centrum voor Radio-isotopen Research

156

Totaal

17.468

Projecten in voorbereiding of in uitvoering Ultimo 2006 zijn de navolgende projecten nog in voorbereiding of in uitvoering:

Omschrijving

WZV-type onderhanden t/m 2006

Regionaal GGZ centrum

vergunning

214

niet WZV

272

Diverse bouwprojecten gefinancierd door derden Subtotaal PBA-middelen

486

nominaal bedrag WZV

jaar van oplevering

21.025

2010

21.025

Ontsluiting westflank

DHAZ

2.526

Onderzoek- en diagnostiekgebouw

DHAZ

719

2010 2011

Renovatie VH Oost

DHAZ

4.787

2007

Upgraden glazenwasinstallatie

DHAZ

1.437

2007

Facelift eetzaal

DHAZ

1.829

2007

Herinrichting OK 6e etage

DHAZ

2.583

2008

(Her)inrichting hoofdhal

DHAZ

1.598

2007

Verhuizing Maag, Lever, Darm afdeling

DHAZ

2.635

2007

Aanpassingen i.v.m. brandveiligheid (o.a. deuren)

DHAZ

749

2008

Vervanging dakbedekking polikliniek

DHAZ

1.074

2007

Diverse kleine bouwkundige werken

DHAZ

4.663

2007 e.v.

Subtotaal DHAZ-middelen

24.600

Totaal projecten in uitvoering

25.086

110

A.2.

Financiële vaste activa (in € 1.000)

Financiële vaste activa

IV. Jaarrekening

Waarborgsommen

2006

2005

40

40

Deelneming Boelevaar Holding BV

424

437

Kosten herfinanciering langlopende leningen

900

1.349

1.288

Leningen u/g: •

vorderingen op lange termijn per 1 januari

2.413

•

vorderingen op korte termijn per 1 januari

107

338

2.520

1.626

0

1.434

Subtotaal •

bij: nieuw verstrekte lening

•

af: aflossingen 2006

Stand per 31 december •

af: aflossingen 2007, opgenomen onder kortlopende vorderingen

104

-540

2.416

2.520

-3

-107

Boekwaarde per 31 december

2.413

2.413

Totaal financiële vaste activa

3.777

4.239

Waarborgsommen De waarborgsom betreft een depotbedrag bij TPG Post gebaseerd op de gemiddelde factuurwaarde.

Deelneming Boelevaar Holding BV In juni 1998 is door VU medisch centrum de Boelevaar Holding BV opgericht met een maatschappelijk kapitaal van € 91 duizend, waarvan € 18 duizend geplaatst en volgestort. Primaire doelstelling is het oprichten van, het voeren van beheer over, het deelnemen in, het financieren van, het samenwerken met, het besturen van vennootschappen en andere ondernemingen en het verlenen van adviezen en andere diensten in het belang van VU medisch centrum. De vennootschap is ingeschreven bij de Kamer van Koophandel Amsterdam onder nummer 33304336. De directie van de vennootschap wordt gevormd door de raad van bestuur van VU medisch centrum. Waardering geschiedt tegen de netto vermogenswaarde. Het resultaat van de deelneming bedroeg in 2006 € 13 duizend negatief.

Kosten herfinanciering langlopende leningen In 2004 is kans gezien om een groot deel van de bestaande leningenportefeuille te herfinancieren. De kosten van de herfinanciering, groot € 2,2 miljoen, worden over vijf kalenderjaren verdeeld.

lening

afsluit-

oorspr.

totale

restvord.

resterende

aflossings-

restschuld

restschuld

jaar

bedrag

looptijd

31-12-06

looptijd

bedrag

op lange

op lange

2007

termijn op

termijn

31-12-06

over 5 jaar

rente %

SPF

1998

25

10 jaar

16

2 jaar

3

13

0

5,65

SAC

2004

2.400

onbep.

2.400

onbep.

0

2.400

2.400

4,50

3

2.413

2.400

Totaal

2.425

2.416

De lening aan de Stichting Arateus van Cappadocië (SAC) is ter gedeeltelijke financiering van het diabetes onderzoekscentrum te Hoorn. De aflossing geschiedt uiterlijk bij de toekomstige verkoop van het pand.

B VLOTTENDE ACTIVA B.1. Voorraden (in € 1.000) 31-12-2006

31-12-2005

1.149

578

Voorraden: Centraal magazijn Centraal sterilisatie magazijn Apotheek Medische kunst- en hulpmiddelen Emballagemateriaal Totaal voorraden

151

161

1.881

1.565

788

580

22

24

3.991

2.908

Onder de voorraden zijn die voorraden opgenomen die centraal worden beheerd en geregistreerd. Een uitzondering betreft de voorraad pacemakers en PTCA-materialen, die als medische kunst- en hulpmiddelen staat vermeld.

IV. Jaarrekening

Leningen u/g

111

112

B.2.

Onderhanden werk (in € 1.000)

IV. Jaarrekening

31-12-2006

31-12-2005

Onderhanden werk DBC’s segment A

92.811

55.312

Onderhanden werk DBC’s segment B

2.682

1.847

Bevoorschotting

-51.524

-53.588

Totaal onderhanden werk

43.969

3.571

Onderhanden werk:

De waardering van de openstaande DBC’s van het B-segment is gebaseerd op de kostprijs van de reeds uitgevoerde verrichtingen, dan wel de lagere declaratiewaarde. De waardering van de openstaande DBC’s van het A-segment is gebaseerd op de declaratie-waarde per type DBC, dat wil zeggen de kosten - en honorariumdelen van het CTG/ZAio-tarief plus het opslag (sluit)tarief. De typen (en aantallen) DBC’s zijn bepaald naar de stand per ultimo 2006, d.w.z. de DBC’s zijn afgeleid vanuit de basisgegevens zoals die ultimo 2006 bekend waren. Het onderhanden werk komt voor het B-segment uit op € 2,7 mln en voor het A-segment op € 92,8 mln. Circa 54% van dit bedrag was ultimo 2006 gedekt door voorschotten van verzekeraars. Ultimo 2005 was dit circa 94%. De sterke stijging is veroorzaakt door de stijging van het opslag (sluit)tarief.

B.3. Vorderingen (in € 1.000)

113 31-12-2005

Rekening-courantverhouding met Stichting Specialistenrekening

0

-42

Rijksbijdrage werkplaatsfunctie

-9

0

Vorderingen op debiteuren Debiteuren Te factureren vergoedingen Voorziening dubieuze debiteuren Subtotaal vorderingen op debiteuren Bevoorschotting

55.058

40.035

6.219

19.814

-3.251

-3.478

58.026

56.371

0

0

58.026

56.371

Vooruitbetaald op bestellingen

778

2.371

Overige kortlopende vorderingen

421

452

1.199

2.823

131

114

2.646

1.881

61.993

61.147

Totaal vorderingen op debiteuren

Andere kortlopende vorderingen

Totaal andere kortlopende vorderingen

Korte-termijndeel financiële vaste activa

Transitoria debiteuren

Totaal vorderingen en overlopende activa

In het totaal van de vorderingen en overlopende activa zijn ook de van de Vrije Universiteit te vorderen posten opgenomen ter grootte van € 1,6 miljoen.

Rijksbijdrage werkplaatsfunctie Saldo per 1 januari Rijksbijdrage werkplaatsfunctie

2006

2005

0

0

55.938

54.976

Totaal

55.938

54.976

Door het ministerie van OCW uitgekeerd in het kalenderjaar

55.947

54.976

-9

0

Saldo per 31 december

IV. Jaarrekening

31-12-2006

114

Vorderingen op debiteuren Vorderingen op debiteuren

IV. Jaarrekening

31-12-2006

Openstaand per 01-03-2006

31-12-2005

6.308

51.953

7.799

34.986

545

764

1.121

1.280

Ouderdom 1 - 2 jaar

1.040

1.315

1.186

1.523

Ouderdom 2 - 3 jaar

517

517

514

815

Ouderdom > 3 jaar

509

509

1.398

1.431

Totaal debiteuren

8.919

55.058

12.018

40.035

Ouderdom < 1/2 jaar Ouderdom 1/2 - 1 jaar

Openstaand per 01-03-2007

Te factureren vergoedingen Totaal

6.219

19.814

61.277

59.849

De krediettermijn is gedaald van 66 dagen in 2005 naar 45 dagen in 2006.

Voorziening dubieuze debiteuren

2006

2005

Saldo per 1 januari

3.478

2.508

Af: in het boekjaar ten laste van de voorziening gebracht

-1.513

-1.062

Bij: in het boekjaar aan de voorziening toegevoegd ten laste van de resultatenrekening

1.286

2.032

Saldo per 31 december

3.251

3.478

De algemene rekenregel voor het bepalen van de voorziening is als volgt: de vorderingen per 31 december 2006 met een looptijd langer dan één jaar worden voor 100% als dubieus aangemerkt en de vorderingen van de kostendelen met een looptijd van een halfjaar tot één jaar voor 50%. Indien nodig worden grote posten, in afwijking van de regel, individueel beoordeeld.

C

GROEPSVERMOGEN (in € 1.000)

115

Het verloop van het groepsvermogen in het boekjaar is als volgt:

31-12-2005 geconsolideerd

resultaat 2006

31-12-2006

4.013

4.013

2.855

6.868

4.013

4.013

2.855

6.868

10.556

Collectief gefinancierd gebonden vermogen • Reserve patiëntenzorg, onderwijs, onderzoek en ontwikkeling Totaal collectief gefinancierd gebonden vermogen

Niet collectief gefinancierd vrij vermogen • Algemene reserve

418

8.098

2.458

• Specifieke reserve o & o

10.369

10.369

0

10.369

Totaal niet collectief gefinancierd vrij vermogen

10.787

18.467

2.458

20.925

Totaal eigen vermogen

14.800

22.480

5.313

27.793

Vermogensmutaties per 1 januari 2006 Met ingang van boekjaar 2006 is de Stichting Centrum voor Radio-isotopen Research in de boeken van VU medisch centrum opgenomen. De algemene reserve van de Stichting per 31 december 2005, € 7,7 miljoen, is opgenomen in de algemene reserve van VU medisch centrum.

C.1. Collectief gefinancierd gebonden vermogen Reserve patiëntenzorg, onderwijs, onderzoek en ontwikkeling Dit betreft de algemene reserve voor de gecumuleerde resultaten uit patiëntenzorg, onderwijs, onderzoek en ontwikkeling.

C.2. Niet collectief gefinancierd vrij vermogen Algemene reserve Dit betreft de gecumuleerde resultaten van de deelneming Boelevaar Holding BV. Afgeboekt is het negatieve resultaat 2006 van de deelneming ad € 13 duizend. Per ultimo 2005 is de algemene reserve van de Stichting Centrum voor Radio-isotopen Research toegevoegd. Het positieve resultaat van de Stichting over 2006 ad € 2,5 miljoen is toegevoegd. Specifieke reserve o & o Dit betreft gecumuleerde resultaten voor de vervanging van apparatuur, voor het ontwikkelen van innovaties en overige bestemmingen van resultaten op derde geldstroomactiviteiten en specifieke bedrijfsmatige activiteiten, specifiek te benutten door de projectleiders. Er is geen resultaat 2006 dat betrekking heeft op tweede en derde geldstroom onderwijs en onderzoek.

IV. Jaarrekening

31-12-2005 enkelvoudig

116

In het administratief afsluiten van projecten met behulp van het nieuwe financiële systeem zijn achterstanden opgetreden. Het berekende positieve resultaat van 2006 is € 0,8 miljoen, echter, vanwege onzekerheden is voor hetzelfde bedrag een voorziening getroffen zodat per saldo het projectresultaat nihil is.

IV. Jaarrekening

D EGALISATIEREKENING AFSCHRIJVINGEN (in € 1.000) Het verloop van de egalisatierekeningen in het boekjaar is als volgt:

31-12-2005

dotaties

onttrekkingen

31-12-2006

Egalisatierekening • Apparatuurbijdragen derden

5.642

6.614

1.560

10.696

• Kleine bouwkundige projecten

6.997

1.823

1.683

7.137

• Rente en afschrijving grote bouw, 2006

6.783

2.816

2.088

7.511

61.377

0

5.427

55.950

• À fonds perdu bijdragen in bouw, eerste inrichting en inventaris. • Deregulering huisvesting academische ziekenhuizen (DHAZ), 2006 Totaal

485

1.768

599

1.654

81.284

13.021

11.357

82.948

Egalisatierekening apparatuurbijdragen derden Vanaf 1988 worden de bijdragen van derden voor investeringen in apparatuur ten gunste van deze egalisatierekening gebracht. De jaarlijkse vrijval ten gunste van de resultatenrekening is gelijk aan de afschrijvingslast van het met geld van derden gefinancierde deel van de apparatuur. Egalisatierekening kleine bouwkundige projecten Ingaande 1991 is in overleg tussen de ministeries van VWS en OCW overeengekomen om bouw-projecten (tussen € 0,1 miljoen en € 2,3 miljoen) per project te verantwoorden in een egalisatierekening kleine bouwkundige projecten. Op grond van dit besluit wordt de vergoeding voor afschrijving, die vast in het budget patiëntenzorg en de rijksbijdrage werkplaatsfunctie wordt gegeven, ten gunste van deze egalisatierekening geboekt. Voor 2006 bedroeg deze € 1,8 miljoen. Dit bedrag is gebaseerd op een taakstellend investeringsbudget van € 1,4 miljoen voor 1991, € 1,6 miljoen voor 1992 en € 2,3 miljoen jaarlijks voor de jaren 1993 tot en met 2003. Vanaf 2004 is dit budget opgenomen in de regeling DHAZ. De totale dotatie heeft plaatsgevonden via terreinen gebouwgebonden kosten. Daarnaast werden middelen toegevoegd voor bouwprojecten kleiner dan € 2,3 miljoen die niet uit de daarvoor bestaande regelingen kunnen worden gefinancierd (Investeringsplan Academische Ziekenhuizen). De afschrijvingslasten van de voltooide projecten zijn ten laste van de egalisatierekening gebracht. Ingaande 2006 is over het beginsaldo rente aan deze egalisatierekening toegevoegd (€ 0,3 miljoen).

t/m 2001

normbijdrage

werkelijke lasten

saldo

16.042

10.895

5.147

2002

2.060

1.600

460

2003

2.077

1.554

523

2004

2.691

2.249

442

2005

2.326

2.115

211

2006

2.815

2.087

728

Totaal

28.011

20.500

7.511

Egalisatierekening à fonds perdu bijdragen in bouw, eerste inrichting en inventaris De tot 1988 door het ministerie van OCW beschikbaar gestelde middelen voor à fonds perdu financiering van de vaste activa zijn enerzijds onder materiële vaste activa en anderzijds als egalisatierekening afschrijvingen verantwoord op de balans. Hetzelfde gebeurde met het aandeel in de financiering van de vaste activa van de Vereniging voor christelijk wetenschappelijk onderwijs en de investeringen in apparatuur uit eigen voorzieningen. Door de Vereniging voor christelijk wetenschappelijk onderwijs werd tijdens de bouw van het ziekenhuis en het opleidingscentrum een bedrag van € 1,3 miljoen geïnvesteerd. De jaarlijkse afschrijvingen worden voor gelijke bedragen zowel op de vaste activa als op de egalisatierekening afschrijving afgeboekt en beïnvloeden daardoor het resultaat niet.

31-12-2006

31-12-2005

55.870

61.279

• De bijdragen à fonds perdu door het ministerie van OCW ten behoeve van de financiering van gebouwen, installaties en terreinen • Aandeel van de Vereniging voor christelijk wetenschappelijk onderwijs in de financiering van het ziekenhuis en het opleidingscentrum Totaal egalisatierekening à fonds perdu bijdragen in bouw, eerste inrichting en inventaris

80

98

55.950

61.377

Egalisatierekening deregulering huisvesting academische ziekenhuizen (DHAZ) Tussen de ministeries van OCW, VWS en de NFU is het Convenant DHAZ gesloten inzake de decentralisatie van de planning en uitvoering van de verschillende instandhoudingsinvesteringen. Het Convenant DHAZ is op 1 januari 2004 in werking getreden. De oude systematiek wordt afgebouwd en de egalisatierekening DHAZ komt (op termijn) in de plaats van de egalisatierekening kleine bouwkundige projecten en de egalisatierekening rente en afschrijving grote bouw. Op grond van dit besluit wordt de vergoeding voor afschrijving, die vast in het budget patiëntenzorg en de rijksbijdrage werkplaatsfunctie wordt gegeven, ten gunste van deze egalisatierekening geboekt. Daarnaast wordt de rentevergoeding door het ministerie van OCW ten gunste van deze rekening geboekt. De werkelijke afschrijvings- en rentelasten komen ten laste van de egalisatierekening. Ingaande 2006 is over het beginsaldo rente aan deze egalisatierekening toegevoegd (€ 19 duizend).

117 IV. Jaarrekening

Egalisatierekening rente en afschrijving grote bouw Vanaf 1991 geldt het stelsel van genormeerde toewijzing voor rente- en afschrijvingslasten. Ingaande 2006 is over het beginsaldo rente aan deze egalisatierekening toegevoegd (€ 0,3 miljoen). Tegenover deze vergoeding staan de werkelijke lasten welke voor een deel in latere jaren worden geboekt. Dit deel is in deze egalisatierekening opgenomen volgens onderstaand overzicht.

118

E VOORZIENINGEN (in € 1.000) 31-12-2005

IV. Jaarrekening

dotaties

onttrekkingen

31-12-2006

• Onderhoud en aanvulling terreinen, gebouwen en 2.656

0

183

2.473

• Sociale- en reorganisatiekosten

installaties

500

2.227

0

2.727

• Ziekterisico

398

1.397

883

912

1.008

0

713

295

• Compensatieregeling IZA-AZ • Lustrum

100

0

100

0

5.000

-969

0

4.031

• Werkloosheidsregelingen

0

3.000

0

3.000

• Ambtsjubilea

0

2.100

0

2.100

243

395

0

638

9.905

8.150

1.879

16.176

• Seniorenregelingen

• Amovering cyclotron, claims afnemers etc. Totaal

Voorziening onderhoud en aanvulling terreinen, gebouwen en installaties Door de invoering van de DHAZ is de noodzaak tot het houden van een voorziening anders dan voor achterstallig onderhoud komen te vervallen. Het eindsaldo is in overeenstemming met de actuele stand van het uitgestelde onderhoud. Voorziening sociale- en reorganisatiekosten De voorziening wordt gebruikt voor uitgaven die samenhangen met reorganisaties als gevolg van de meerjarenbezuinigingsoperatie ‘Gerichte Groei’. De reguliere dotatie van € 0,2 miljoen is in de resultatenrekening verantwoord onder de post dotaties voorzieningen. In 2006 werd een aanvulling van € 2,0 miljoen gedoteerd, vanwege de noodzakelijke structurele bezuinigingen ingaande 2007 als antwoord op de door het ministerie van VWS opgelegde budgetkorting. Voorziening ziekterisico Deze voorziening is gevormd in verband met het ziekteverzuimrisico van personeel op derde-geldstroomprojecten. De dotatie is in de resultatenrekening verantwoord onder de post dotatie voorzieningen. Voorziening compensatieregeling IZA-AZ In het kader van de CAO voor Academische Ziekenhuizen is een collectieve verplichte ziektekostenverzekering voor werknemers afgesloten bij IZA-AZ. Werknemers, die hierdoor meer premie zijn gaan betalen, worden hiervoor tijdelijk gecompenseerd middels een overbruggingsregeling. Deze voorziening is bestemd voor de op grond van deze regeling te verwachten uitgaven. De voorziening zal middels jaarlijkse onttrekkingen in de periode tot en met 2007 ten gunste van het resultaat worden afgebouwd. Voorziening lustrum Deze voorziening is in 2006 gebruikt voor het lustrum van VU medisch centrum in 2006. Regelingen in het kader van RJ 271 Deze voorziening is gevormd voor de per balansdatum bestaande verplichtingen in het kader van ‘voorzieningen voor sociaal beleid’ (RJ271). Hierin zijn begrepen: seniorenregeling € 4,0 miljoen, jubilea € 2,1 miljoen en wachtgeld € 3,0 miljoen.

F LANGLOPENDE SCHULDEN (in € 1.000)

119

Langlopende schulden afsluit-

oorspr.

totale

restschuld

resterende

aflossings-

restschuld

restschuld

jaar

bedrag

looptijd

31-12-06

looptijd

bedrag

op lange

op lange

2007

termijn op

termijn

31-12-06

over 5 jaar

rente %

1

1990

2.042

20 jaar

408

4 jaar

102

306

0

5,40

2

1992

9.076

20 jaar

2.723

6 jaar

454

2.269

0

5,55

3

1993

22.008

20 jaar

10.245

7 jaar

1.464

8.781

1.461

4,26

4

1995

10.891

40 jaar

7.896

29 jaar

272

7.624

6.264

3,19

5

1996

4.538

40 jaar

3.389

30 jaar

113

3.276

2.711

4,05

6

1997

2.723

40 jaar

2.084

31 jaar

68

2.016

1.676

2,86

7

1997

13.613

10 jaar

851

1 jaar

851

0

0

2,58

8

1998

4.538

40 jaar

3.559

32 jaar

113

3.446

2.881

3,10

9

1998

3.630

20 jaar

2.065

12 jaar

182

1.883

973

3,05

10

1998

9.983

10 jaar

1.372

2 jaar

998

374

0

2,71

11

2001

4.197

10 jaar

2.099

5 jaar

420

1.679

0

5,04

12

2001

18.151

10 jaar

8.168

5 jaar

1.815

6.353

0

5,45

13

2004

20.000

10 jaar

14.750

8 jaar

2.000

12.750

2.750

3,38

14

2004

23.000

20 jaar

19.981

18 jaar

1.150

18.831

13.081

3,54

15

2004

42.000

40 jaar

39.244

38 jaar

1.050

38.194

32.944

3,53

16

2006

5.000

10 jaar

4.750

10 jaar

500

4.250

1.750

4,06

17

2006

35.000

40 jaar

34.562

40 jaar

875

33.687

29.312

4,22

12.427

145.719

95.803

Totaal

230.390

158.146

Naast de reguliere aflossing is er in 2006 extra afgelost op een aantal leningen i.v.m. een stelselwijziging bij de bank. Hier was een bedrag van in totaal € 0,9 miljoen mee gemoeid. In 2006 zijn er nieuwe leningen aangegaan voor € 40,0 miljoen. Van deze leningen is er in 2006 reeds € 0,7 miljoen afgelost. Het in 2007 af te lossen bedrag van € 12,4 miljoen is in mindering gebracht op de restschuld van € 158,1 miljoen en opgenomen onder ‘kortlopende schulden’. De leningen 1, 2, 3, 4, 5, 6, 8, 9, 11, 12, 14, 15 en 17 werden aangetrokken ter financiering van investeringen in gebouwen. De leningen 7, 10, 13 en 16 werden aangetrokken ter financiering van inventaris en apparatuur. Alle leningen worden lineair afgelost. Lening 1 en 11 vallen onder de zogenoemde rijksgarantie. Voor wat de looptijden, en dus de aflossingsverplichtingen betreft, wordt rekening gehouden met de afschrijvingstermijnen volgens de richtlijnen van het CTG/ZAio. Als voorwaarde voor de beschikbaarstelling van geld voor bouwprojecten is de goedkeuring van het ministerie van VWS vereist. Daarnaast geldt een negatieve pledge/pari passu en cross default verklaring. Dat wil zeggen dat VU medisch centrum geen zekerheden aan anderen verschaft, tenzij onder aanbieding van deze zekerheid (gelijk in soort en waarde) aan bovengenoemde banken.

IV. Jaarrekening

nr.

120

G KORTLOPENDE SCHULDEN (in € 1.000) Kortlopende schulden en overlopende passiva

IV. Jaarrekening

31-12-2006

31-12-2005

• Crediteuren

21.129

17.553

• Transitoria crediteuren

10.609

4.980

-7.901

82.848

14.685

13.824

• Schulden aan kredietinstellingen • Belastingen en premies sociale verzekeringen • Te betalen salarissen

3.881

1.520

• Te betalen vakantiedagen, vakantiegeld en interim-uitkering

14.284

12.815

• Aflossingsverplichtingen

12.427

13.559

• Overige schulden

17.336

13.805

Totaal

86.450

160.904

In het totaal van de kortlopende schulden en overlopende passiva zijn aan de Vrije Universiteit te betalen posten opgenomen voor € 6,7 miljoen.

Schulden aan kredietinstellingen

31-12-2006

31-12-2005

• ABN AMRO Bank N.V. rekening-courant

-11.610

7.783

• C en E Bankiers N.V. rekening-courant

9.342

36.222

• Postbank rekening-courant

-95

-7.789

-5.538

-3.368

• ABN AMRO Bank N.V. kasgeldlening

0

25.000

• C en E Bankiers N.V. kasgeldlening

0

25.000

-7.901

82.848

• ING Bank N.V. rekening-courant Stichting CRR

Totaal

In de loop van het jaar 2006 zijn de kasgeldleningen binnen het ter beschikking gestelde krediet kasgeldleningen op te nemen, geheel afgelost. Belastingen en premies sociale verzekeringen Dit betreft de nog te betalen loonheffing, omzetbelasting en premies sociale verzekeringen. De stijging van de nog te betalen belastingen en premies sociale verzekeringen wordt voornamelijk veroorzaakt door de algehele stijging van de salarislasten. Te betalen salarissen Dit betreft nog te betalen salariscomponenten overwerk, onregelmatigheidstoeslag etc. De stijging wordt voornamelijk veroorzaakt door de reservering van de werkgeversbijdrage inzake levensloop 2006 van € 2,0 miljoen, die in januari 2007 is uitbetaald. Te betalen vakantiedagen en vakantiegeld Volgens de Regeling Jaarverslaggeving Zorginstellingen zijn de nog te betalen vakantiegelden over de periode juni tot en met december opgenomen onder de kortlopende schulden. Tevens is er, naar aanleiding van deze regeling een verplichting opgenomen voor het saldo vakantiedagen ultimo 2006. De stijging wordt voornamelijk veroorzaakt door de toename van het saldo vakantiedagen met € 1,1 miljoen.

Aflossingsverplichtingen De aflossingsverplichtingen voor het jaar 2007 op de langlopende schulden zijn hier als schuld op korte termijn opgenomen.

Saldi projecten

31-12-2006

31-12-2005

13.014

10.737

Verplichtingen voor inrichtingskosten kliniek

1.474

1.563

Overig

2.848

1.505

Totaal

17.336

13.805

IV. Jaarrekening

Overige schulden

121

122

H Financieringsoverschot (in € 1.000)

IV. Jaarrekening

2006

2005

232.973

214.977

Berekend wettelijk budget: Kostendeel Rente en afschrijvingen investeringen

20.234

21.623

Artskosten

35.351

34.642

Klinische genetica Totaal budget

6.885

6.832

295.443

278.074

215.780

91.447

37.499

55.311

Vergoedingen ter dekking van het wettelijk budget: DBC-A segment Onderhanden werk DBC-A segment DBC-B segment (kapitaalslasten)

346

176

Academische component

54.821

53.349

Overige vergoedingen

28.054

18.732

Klinische genetica Totaal vergoedingen

Overdekking 2006 – Onderdekking 2005

0

-79

336.500

218.936

41.057

-59.138

Het saldo nog in tarieven te verrekenen tot en met vorig boekjaar

-51.565

11.692

Facturering onderdekking 2005

59.137

0

Nadere herberekening budget over voorgaande jaren

0

-2.566

Overname saldo SKGA

0

-1.553

48.629

-51.565

Saldo te verrekenen per 31 december

De nacalculaties tot en met 2002 zijn door het CTG/ZAio in de rekenstaat verwerkt. De onderdekking van € 59,1 miljoen over 2005 werd in 2006 bij de zorgverzekeraars in rekening gebracht. De grote onderdekking in 2005 en de overdekking in 2006 wordt veroorzaakt door het grillig verloop van het opslagpercentage. Het opslag (sluit)percentage heeft het volgende verloop: Februari 2005

76,98%

Oktober 2005

54,81%

Januari 2006

86,63%

Februari 2006 September 2006

88,30% 136,40%

Oktober 2006

152,10%

Januari 2007

120,39%

April 2007

58,16% en wordt in juli 2007 49,31%

IV.6 Toelichting bij de geconsolideerde resultatenrekening over 2006 (in € 1.000)

A.1. Wettelijk budget (in € 1.000)

Budget patiëntenzorg, kostendeel en artskosten / honorarium DBC-B segment

2006

2005

295.443

278.074

3.461

882


55.938

54.976

Rijksbijdrage faculteit geneeskunde algemeen

35.541

33.996

Specialistenopleiding Onderwijs dienstverlening andere faculteiten Totaal budget

719

624

1.186

924

392.288

369.476

Het budget patiëntenzorg is als volgt opgebouwd:

2006 Budget patiëntenzorg 2005

278.074

Mutaties op grond van: Productieafspraken 2006

11.634

Klinische genetica

53

Overheidsbijdrage in de arbeidskostenontwikkeling

3.466

Prijsindexatie materiële kosten

1.800

Beleidsmaatregelen overheid: Artsen in opleiding tot specialist (AIOS) Herallocatie Arbeidsmarktbeleid

1.614 320 -61

Demogroei

523

Prestatiecontract / convenantskorting

378

Schoning DBC-B segment

21 2.795

Nacalculeerbare kapitaalslasten: Rente Afschrijvingen

-1.221 -110 -1.331

Overige mutaties

Budget patiëntenzorg 2006

-1.048

295.443

IV. Jaarrekening

A BEDRIJFSOPBRENGSTEN

123

124

De samenstelling van het budget patiëntenzorg is als volgt:

IV. Jaarrekening

Personele en materiële lasten Rente Afschrijving Artskosten Totaal budget patiëntenzorg

2006

2005

250.963

221.581

6.890

8.111

13.573

13.740

24.017

34.642

295.443

278.074

De daling van de post Artskosten is het gevolg van de verschuiving van de vergoeding voor opleidingsplaatsen (AIOSsen) naar de post personele en materiële lasten. Het budget patiëntenzorg 2006 is als volgt berekend:

2005 Budget patiëntenzorg volgens CTG/ZAio-rekenstaat 12 maart 2007

282.155

Nog te verwerken: Rentenormeringsbalans

-1.221

Uitbreiding Artsen in opleiding (AIOS)

4.734

Uitbreiding specialistenformatie radiotherapie

1.055

Demogroei

523

Afschrijvingslasten

-227

Correctie cyclers Realisatie dure geneesmiddelen

-31 948

Paraatheid MMT

276

Overig, inclusief kosten alliantievorming

346

Totaal nog te verwerken door CTG

6.403

Klinische genetica

6.885

Totaal budget patiëntenzorg

295.443

A.2. Overige bedrijfsopbrengsten (in € 1.000) 2006 Zorgprestaties tussen instellingen (WDS) Overige dienstverlening Overige opbrengsten Overige personele subsidies Totaal

2005

2.679

2.548

69.671

60.613

-243

2.966

1.329

1.280

73.436

67.407

De totale overige bedrijfsopbrengsten zijn ten opzichte van 2004 met € 6,0 miljoen toegenomen, met name als gevolg van opbrengsten uit overige dienstverlening.

Overige dienstverlening Algemene en administratieve diensten

2006

2005

952

1.058

1.748

139

Exploitatie projecten laboratoria

2.628

1.534

Maaltijdvergoedingen

1.053

1.096

Personele activiteiten ten behoeve van derden

2.278

-1.033

49.414

47.531

7.836

7.336

Vergoedingen projecten Netto omzet Stichting Centrum voor Radio-isotopen Research Vergoeding materiaalkosten onderwijs en onderzoek Vergoeding opleidingen ten behoeve van derden

57

8

2.639

2.040

Universitaire huisartsenpraktijk

358

134

Overig

708

770

Totaal

69.671

60.613

Met ingang van 2006 worden hier mede verantwoord de doorberekende huren aan Stichting Cancer Center Amsterdam. De vergoedingen projecten ten bedrage van € 49,4 miljoen geven weer wat VU medisch centrum aan opbrengsten in 2006 heeft ontvangen van projecten die door derden worden gefinancierd. Deze opbrengst heeft betrekking op nog lopende èn afgeronde projecten. De ontvangen vergoedingen 2006 zijn € 1,8 miljoen ofwel 4% hoger dan 2005. De netto omzet Stichting Centrum voor Radio-isotopen Research betreft de aan derden in rekening gebrachte bedragen voor geleverde goederen en diensten onder aftrek van kortingen.

Overige opbrengsten

2006

2005

Overige baten (+) en lasten (–) Andere baten en lasten

-3

86

Baten en lasten voorgaande boekjaren

-240

2.880

Totaal

-243

2.966

IV. Jaarrekening

Doorberekende huren

125

126

B BEDRIJFSLASTEN B.1. Personeelskosten

IV. Jaarrekening

B.1.1. Gemiddelde personeelsbezetting (in fte)

Personeel algemene en administratieve functies Personeel hotelfuncties Personeel patiëntgebonden functies: - management en staf - personeel medische elektronica en revalidatie techniek

2006

2005

1.115,0

1.106,6

298,7

309,7

0

0

24,7

33,8

53,3

55,9

- personeel onderzoeksfuncties

592,5

572,2

- personeel behandel en ondersteunende functies

244,5

234,7

- personeel psychosociale, behandelen begeleidende functies

27,4

34,7

- verpleegkundig, opvoedkundig en verzorgend personeel

1.048,2

1.039,9

- medische en sociaal-wetenschappelijke functies

1.413,8

1.378,7

Leerlingverpleegkundig personeel

72,3

71,7

Personeel terrein en gebouwgebonden functies

31,9

40,1

4.922,3

4.878,0

Totaal

In de tabel is het personeel (personeel in loondienst en uitzendkrachten) verdeeld naar de diverse functiecategorieën. De opstelling is inclusief personeel toegerekend aan 3e geldstroom projecten. De personele bezetting in 2006 is ten opzichte van de bezetting in 2005 met 44,3 fte toegenomen voor alle functiecategorieën tezamen. De stijging is grotendeels toe te rekenen aan de 3e geldstroom. In de categorie algemene en administratieve functies is het personeel in loondienst bij Stichting Centrum voor Radioisotopen Research opgenomen (2006: 26 fte, 2005: 24 fte).

B.1.2. Personele lasten (in € 1.000)

Personeel algemene en administratieve functies

412

Personeel hotelfuncties

413

Personeel patiëntgebonden functies:

2006

2005

43.757

42.437

9.426

9.694

- management en staf

1.043

1.311

- personeel medische elektronica en revalidatie techniek

2.179

2.205

- personeel onderzoeksfuncties

21.229

19.523

- personeel behandel en ondersteunende functies

8.686

8.296

- personeel psychosociale, behandelen begeleidende functies

1.180

1.438

- verpleegkundig, opvoedkundig en verzorgend personeel

43.883

42.038

- medische en sociaal-wetenschappelijke functies

99.812

94.723

414

Leerlingverpleegkundig personeel

1.918

1.868

415

Personeel terrein en gebouwgebonden functies

1.446

1.728

234.559

225.261

Totaal salarissen personeel in loondienst

416

Afdracht honorariumbudget aan Stichting Specialistenrekening

603

594

417

Stagiaires

325

270

418

Vergoedingen personeel niet in loondienst: Uitzendkrachten

4.561

2.916

Overig

5.239

5.443

245.287

234.484

43.195

43.267

Totaal salarissen en vergoedingen

422

Sociale lasten Uitkering na ontslag en hieraan gerelateerde kosten

423

Andere personeelskosten Totaal

2.972

7.141

46.167

50.408

11.238

7.495

302.692

292.387

De salarissen van personeel in loondienst zijn in 2006 gestegen met € 9,3 miljoen ten opzichte van 2005. Deze stijging is onder te verdelen in € 2,0 miljoen als gevolg van een stijging van het aantal fte’s en € 7,3 miljoen als gevolg van stijging van de salariskosten. De stijging van de salariskosten is het gevolg van de verhoging van de schaalsalarissen per 01-04-2006 met 1,5%, de werkgeversbijdrage per 01-01-2006 in de levensloop van 1,1% en de werking van het jaarlijkse anciënniteiteffect. Bij de uitzendkrachten zijn de kosten met € 1,6 miljoen toegenomen. De daling in sociale lasten van € 4,2 miljoen is voor € 2,7 het gevolg van een daling van het gemiddelde percentage sociale lasten daartegen over staat een toename van € 2,0 als gevolg van de stijging van de bezetting daarnaast is de daling het gevolg van lager kosten inzake wachtgelden. De stijging van de andere personeelskosten met € 3,7 miljoen is voornamelijk veroorzaakt door hogere mutatie vakantiedagen (€ 1,1 miljoen), hogere functiegebonden kosten (€ 0,4 miljoen) en hogere opleidingskosten (€ 0,8 miljoen).

IV. Jaarrekening

411

127

128

Afdracht honorariumbudget aan Stichting Specialistenrekening Dit betreft het honorariumbudget medisch specialistische activiteiten met betrekking tot het specialisme mondziekten en kaakchirurgie.

IV. Jaarrekening

Bezoldiging van bestuurders en toezichthouders De bezoldiging van de bestuurders van VU medisch centrum is schematisch als volgt:

Naam drs. E.B. Mulder 2006 Functie

2005

prof. dr. T.J.F. Savelkoul 2006

voorzitter

2005

prof. dr. E.A. van der Veen 2006

lid

2005 lid

In dienst van

01-01

01-01

01-01

01-01

01-01

tot

31-12

31-12

31-12

31-12

31-12

31-12

181.694

185.483

167.212

169.936

164.454

167.014

Bruto-salarissen Werkgeversdeel sociale lasten

01-01

342

425

342

349

342

349

Pensioenen en soortgelijke vergoedingen

31.449

35.064

25.356

31.577

25.356

31.576

Leasekosten auto

16.749

19.947

19.524

21.669

16.631

19.536

3.300

3.300

3.000

3.000

3.000

3.000

Totaal

233.534

244.219

215.434

226.531

209.783

221.475

Belastbaar loon

172.824

162.316

162.797

149.865

158.615

146.943

54.355

44.600

57.071

43.505

47.200

47.200

Onkostenvergoedingen

Cataloguswaarde lease auto

Nevenfuncties van bestuurders

Lid prof.dr. T.J.F. Savelkoul • bestuurslid Commissie van Uitvoering Medisch Specialisten Registratie Commissie (MSRC) • hoogleraar stralingshygiëne (0-aanstelling) LUMC • lid van de Gezondheidsraad (GR) • lid van de Beraadsgroep Stralingshygiëne (GR) • lid programmacommissie Kwaliteitsverbeterprogramma Rampenopvang Ziekenhuizen ZON MW • lid raad van bestuur Stichting Palliatieve Zorg “KURIA” • voorzitter bestuur Nederlandse Stichting voor het Dove en Slechthorende Kind (NSDSK) Lid / decaan prof.dr. E.A. van der Veen • lid stuurgroep Modernisering Opleidingen en Beroepen in de Gezondheidszorg (MOBG)

IV. Jaarrekening

Voorzitter drs. E.B. Mulder • vice voorzitter Raad van Toezicht Vereniging Nationaal Reumafonds te Amsterdam • voorzitter Raad van Toezicht Nederlands Huisartsen Genootschap te Utrecht • lid Raad van Commissarissen LTP advies B.V.

129

130

Voor de bezoldiging van de leden van de raad van toezicht en gewezen leden van de raad van toezicht kwam in 2006 een bedrag van € 33.339 ten laste van VU medisch centrum:

IV. Jaarrekening

Naam

Functie

prof. drs. P. Bouw

voorzitter

BezolBelastdiging baar loon 2006

BezolBelastdiging baar loon 2005

6.429

6.429

6.429

6.429

5.672

5.672

5.672

5.672

4.916

4.916

4.916

4.916

0

0

4.916

4.916

0

0

4.916

4.916

0

0

4.916

4.916

4.916

4.916

4.916

4.916

5.672

5.672

5.105

5.105

0

0

1.891

1.891

2.048

2.048

0

0

2.048

2.048

0

0

1.638

1.638

0

0

33.339

33.339

43.677

43.677

van 01-01-05 tot 31-12-06 mr. drs. L.C. Brinkman

vice-voorzitter van 01-01-05 tot 31-12-06

drs. J.M. Bleichrodt

lid van 01-01-05 tot 31-12-06

dr. B. Sangster

lid van 01-01-05 tot 31-12-05

prof. dr. P.M.E. Volten

lid van 01-01-05 tot 31-12-05

Mr. A.A. Westerlaken

lid van 01-01-05 tot 31-12-05

I.E.E. van der Dussen

lid van 01-01-05 tot 31-12-06

drs. A. de Widt-Nieuwenhuizen

lid van 01-01-05 tot 30-09-05; vice-voorzitter van 01-10-05 tot 31-12-06

D.J. Terpstra

vice-voorzitter van 01-01-05 tot 30-04-05

Ir. R. Willems

lid van 01-08-06 tot 31-12-06

L. Bikker

lid van 01-08-06 tot 31-12-06

F.J. Paas

lid van 01-09-06 tot 31-12-06

B.1.3. Sociale lasten (in € 1.000)

234.559

100%

2006

2005

225.261

100%

Premiegevoelige sociale lasten: -

premie ziektekosten

10.414

4,44%

7.351

3,26%

-

pensioenkosten

30.620

13,05%

35.462

15,75%

-

premie WAO

-

pseudo-premies

Totaal premies

9.776

4,17%

9.586

4,26%

-4.333

-1,85%

-5.148

-2,29%

46.477

19,81%

47.251

20,98%

Uitkering na ontslag en hieraan gerelateerde kosten

2.972

7.141

Ontvangen ZW/WAO

-2.870

-3.267

-412

-717

46.167

50.408

Overig – niet premie gevoelig

Totaal

Het percentage premiegevoelige sociale lasten is in totaal licht gedaald door zowel een daling van de premie WAO als van de pensioen premies, daartegenover staat een stijging van de ziektekosten als gevolg van het nieuwe ziektekostenstelsel. De daling van de overige sociale lasten wordt grotendeels veroorzaakt door het wegvallen van uitgaven inzake uitkering na ontslag en hieraan gerelateerde kosten, dit als gevolg van Gerichte Groei. Met ingang van 2006 worden de kosten inzake vakantietoeslag en mutatie vakantiedagen niet meer verantwoord onder de sociale lasten, maar onder salariskosten (vakantietoeslag) en overige personele kosten (mutatie vakantiedagen), dit is voor 2005 gecorrigeerd.

IV. Jaarrekening

Loonsom

131

132

B.2. Afschrijvingen materiële vaste activa (in € 1.000)

IV. Jaarrekening

Afschrijvingen WZV vergunningsplichtige vaste activa (grote bouw) Afschrijvingen WZV meldingsplichtige vaste activa (kleine bouw) Afschrijvingen inventaris en apparatuur Afschrijvingen niet WZV/WTG gefinancierde vaste activa (bouw) Afschrijvingen DHAZ-middelen

2006

2005

10.046

10.503

1.565

1.641

14.751

15.450

2.484

372

525

229

29.371

28.195

Af: ten laste van egalisatierekening à fonds perdu bijdragen in bouw, eerste investering en inventaris

-5.093

-5.231

ten laste van egalisatierekening rente en afschrijving grote bouw

-1.187

-1.227

ten laste van egalisatierekening kleine bouwkundige projecten

-1.683

-1.768

ten laste van egalisatierekening apparatuurbijdragen derden

-1.560

-1.377

ten laste van egalisatierekening DHAZ

Totaal

-525

-229

-10.048

-9.832

19.323

18.363

2006

2005

B.3. Overige bedrijfskosten (in € 1.000)

Voedingsmiddelen en hotelmatige kosten

12.654

11.290

Algemene kosten

22.514

18.395

Patiëntgebonden kosten

60.910

50.505

Onderhoud en energiekosten

12.140

11.002

Huur en leasing Kosten voor onderwijs en onderzoek Mutatie saldi projecten Dotaties Totaal

978

1.305

4.981

4.805

781

1.135

15.888

14.195

130.846

112.632

2006

2005

431

Voedingskosten

2.471

2.499

432

Keuken- en restauratieve apparatuur en benodigdheden

441

Huishouding en inrichting

43

139

5.555

4.128

442

Linnenvoorziening

2.109

2.443

443

Vervoers- en emballagekosten

2.201

1.993

445

Kosten beveiliging en bewaking

275

76

449

Andere hotelmatige voorzieningen Totaal

0

12

12.654

11.290

De kostenstijging van € 1,4 miljoen wordt voornamelijk veroorzaakt door een stijging van huishoudings- en inrichtingskosten, onder meer bij het laboratorium CCA (€ 0,4 miljoen), Amstel Academie (€ 0,5 miljoen) en de afdeling klinische fysica en apotheek (€ 0,1 miljoen).

Algemene kosten

2006

2005

451

Kosten van administratie en registratie

8.649

5.520

452

Communicatieve kosten

1.573

1.576

453

Kosten algemeen beheer

8.297

7.224

454

Zakelijke lasten en verzekeringen

1.838

1.985

455

Kosten audiovisuele apparatuur en benodigdheden

459

Andere algemene kosten Totaal

568

669

1.589

1.421

22.514

18.395

De rubriek administratie en registratie geeft belangrijke kostenstijgingen te zien bij kosten computerfaciliteiten derden (€ 1,1 miljoen) en overige kosten administratieve diensten derden (€ 0,8 miljoen).

Patiëntgebonden kosten

2006

2005

461

Kosten diagnostische functies

13.470

11.307

462

Kosten behandelen ondersteunende functies

33.536

28.283

463

Kosten psychosociale, behandelen begeleidende functies

14

23

464

Kosten verpleging en verzorging

2.182

1.013

465

Kosten niet specifiek voor onderzoek, behandeling, verpleging of verzorging

6.758

6.484

466

Instrumentarium en apparaten

4.948

3.390

467

Kosten ontspanning en recreatie patiënten Totaal

2

5

60.910

50.505

De patiëntgebonden kosten zijn ten opzichte van 2005 met € 10,4 miljoen gestegen. Deze stijging wordt grotendeels verklaard door een productiestijging van 11% ten opzichte van 2005. De kostenstijging is met name veroorzaakt door hogere lasten pacemakers (€ 2,2 miljoen, waarvan € 1,6 miljoen voor Implanteerbare Cardioverter Defibrillators), hart- en vaatprotheses (€ 0,4 miljoen) en gewrichtsprothesesimplantaten (€ 0,8 miljoen). Belangrijke kostenstijgingen zijn verder waar te nemen bij: tractus digestivus (€ 0,6 miljoen), middelen bij maligne aandoeningen (€ 1,0 miljoen) en hemodialyse- en CAPD-voeistof (€ 0,5 miljoen).


Voedingsmiddelen en hotelmatige kosten


De toename in de rubriek diagnostische functies is het resultaat van een kostenstijging bij laboratoriumonderzoek door derden (€ 1,7 miljoen) en overige laboratoriumkosten (€ 1,4 miljoen) en een daling bij chemicaliën en reagentia (€ 0,7 miljoen). In de rubriek verpleging en verzorging zijn de kosten persoonlijke voorziening patiënten gestegen met € 0,5 miljoen en de overige kosten verpleging en verzorging met € 0,4 miljoen.

Onderhoud en energiekosten

2006

471

Onderhoud

5.992

6.123

473

Energiekosten

6.148

4.879

12.140

11.002

Totaal

2005

Door de invoering van de DHAZ is de noodzaak tot het houden van een voorziening, anders dan voor achterstallig onderhoud, komen te vervallen. Met ingang van 2006 is geen dotatie verricht aan een voorziening onderhoud. Tegelijkertijd is er in 2006 geen vrijval geweest ten gunste van onderhoud.

Kosten voor onderwijs en onderzoek

2006

2005

491

Specifieke kosten onderwijs en onderzoek

3.441

2.995

492

Affiliaties

1.488

1.754

493

Octrooiaanvragen Totaal

52

56

4.981

4.805

De stijging in de kosten voor onderwijs en onderzoek (€ 0,4 miljoen) wordt veroorzaakt door een stijging in kosten uitbesteed werk onderzoek en ontwikkeling.

Mutatie saldi projecten

2006

2005

Vooruitontvangen opbrengsten

60.836

49.614

Vooruitbetaalde kosten

-52.081

-41.640

Saldi projecten

8.755

7.974

Saldi projecten voorgaand jaar

-7.974

-6.839

781

1.135

Mutatie saldi projecten

Met betrekking tot de lopende projecten bedragen de vooruitontvangen opbrengsten tot en met 2006 € 60,8 miljoen en de vooruitbetaalde kosten € 52,1 miljoen. Per saldo zijn de vooruitontvangen opbrengsten € 8,7 miljoen hoger dan de vooruitbetaalde kosten. Ultimo 2005 waren de vooruitontvangen opbrengsten € 8,0 miljoen hoger dan de vooruitbetaalde kosten. Het verschil ten opzichte van het voorgaande jaar is door middel van de mutatie saldi projecten uit de resultatenrekening gehaald en in de balans verwerkt.

Dotaties Dotatie dubieuze debiteuren

2005

1.286

2.032

44

741

2.227

500

Dotatie egalisatierekening rente en afschrijving grote bouw

2.815

2.435

Dotatie voorziening ziekterisico

1.398

1.325

Dotatie voorziening reorganisatiekosten

Dotatie voorziening lustrum

0

100

Dotatie egalisatierekening DHAZ

1.768

647

Dotatie egalisatierekening kleine bouwkundige voorzieningen

2.219

1.415

-969

5.000

Dotatie seniorenregelingen Dotatie wachtgelden

3.000

0

Dotatie ambtsjubilea

2.100

0

15.888

14.195

2006

2005

7.802

6.468

-902

-888

Totaal

C Financiële baten en lasten (in € 1.000)

Rentelasten Rente t.l.v. egalisatierekening rente en afschrijving grote bouw Rente t.l.v. egalisatierekening DHAZ Rentebaten Resultaat Boelevaar Holding BV Totaal

-74

-23

-284

-189

12

81

6.554

5.449


Dotatie projecten t.g.v. egalisatierekening apparatuur bijdragen derden

2006

136

IV.7 Segmentatie over 2006

IV. Jaarrekening

De segmentatie geeft een indicatieve verdeling tussen enerzijds patiëntenzorg en anderzijds onderwijs en onderzoek.

Resultatenrekening (in € 1.000.000)

patiëntenzorg*

onderwijs en onderzoek 2e en 3e 1e geldstroom geldstroom

SCRR

VUmc totaal

392,3

Bedrijfsopbrengsten Bedrijfsopbrengsten Overige bedrijfsopbrengsten Som der bedrijfsopbrengsten

354,1

38,2

0,0

0,0

16,2

0,0

49,4

7,8

73,4

370,3

38,2

49,4

7,8

465,7

234,5

29,8

36,7

1,6

302,7

Bedrijfslasten Personeelskosten Afschrijvingen materiële vaste activa

13,9

5,4

0,0

0,0

19,3


112,0

3,5

12,7

2,8

130,9


360,4

38,7

49,4

4,4

452,9

Financiële baten en lasten

-6,6

0,0

0,0

0,1

-6,5

Resultaten voor VPB

3,3

-0,5

0,0

3,5

6,3

1,0

1,0

2,5

5,3

VPB

Resultaat

* inclusief werkplaatsfunctie

3,3

-0,5

0,0

IV. 8 Enkelvoudige balans per 31 december 2006 (in € 1.000)

2006

2005

289.728

266.568

ACTIVA A Vaste activa 1

Materiële vaste activa

2

Financiële vaste activa Totaal vaste activa

3.777

4.239

293.505

270.807

3.830

2.802

B

Vlottende activa

1

Voorraden

2

Onderhanden werk uit hoofde van DBC’s

43.969

3.571

3

Vorderingen

60.612

60.064

4

Financieringstekort

0

51.565

Totaal vlottende activa

108.411

118.002

Totaal activa

401.916

388.809

PASSIVA C Eigen vermogen 1

Collectief gefinancierd gebonden vermogen

6.855

4.013

2

Niet collectief gefinancierd vrij vermogen

10.787

10.787

Totaal eigen vermogen

17.642

14.800

82.948

81.284

D Egalisatierekening afschrijvingen E

Voorzieningen

15.417

F

Langlopende schulden

9.541

145.719

119.714

G Kortlopende schulden

91.561

163.470

H Financieringsoverschot

48.629

0

401.916

388.809

Totaal passiva

IV. Jaarrekening

Enkelvoudige balans per 31 december 2006 (in € 1.000) (na resultaatverwerking)

137

138

IV.9 Enkelvoudige resultatenrekening over 2006 (in € 1.000) Enkelvoudige resultatenrekening over 2006 (in € 1.000)

IV. Jaarrekening

2006

2005

295.443

278.074

A Bedrijfsopbrengsten 1a Budget patiëntenzorg DBC-B segment

3.461

882

1b Rijksbijdrage werkplaatsfunctie

55.938

54.976

1c Rijksbijdrage faculteit geneeskunde algemeen

35.541

33.996

1d Specialistenopleiding 1e Onderwijs dienstverlening andere faculteiten

2

Overige bedrijfsopbrengsten Som der bedrijfsopbrengsten

B

Bedrijfslasten

1

Personeelskosten

2

Afschrijvingen materiële vaste activa

719

624

1.186

924

392.288

369.476

65.599

63.921

457.887

433.397

301.044

292.303

23.586

22.952

Onttrekking egalisatierekening afschrijvingen à fonds

3

perdu bijdrage in bouw, eerste inrichting en inventaris

-5.093

-5.231

Subtotaal afschrijvingen

18.493

17.721


128.860

113.570


448.397

423.594

-6.648

-5.468

2.842

4.335

-

1.007

2.842

5.342

C Financiële baten en lasten

Resultaat

Overige vermogensmutaties

Totaalresultaat

V. Overige gegevens 139 V. Overige gegevens

140

Aan:

Raad van Toezicht en Raad van Bestuur van VU medisch centrum

V. Overige gegevens

Accountantsverklaring

Verklaring betreffende de jaarrekening Wij hebben de jaarrekening 2006 van VU medisch centrum te Amsterdam, bestaande uit de balans per 31 december 2006 en de winst-en-verliesrekening over 2006 met de toelichting gecontroleerd. Verantwoordelijkheid van het bestuur Het bestuur van VU medisch centrum is verantwoordelijk voor het opmaken van de jaarrekening die het vermogen en het resultaat getrouw dient weer te geven, alsmede voor het opstellen van het jaarverslag, beide in overeenstemming met de Regeling Verslaggeving WTZi. Deze verantwoordelijkheid omvat onder meer: het ontwerpen, invoeren en in stand houden van een intern beheersingssysteem relevant voor het opmaken van en getrouw weergeven in de jaarrekening van vermogen en resultaat, zodanig dat deze geen afwijkingen van materieel belang als gevolg van fraude of fouten bevat, het kiezen en toepassen van aanvaardbare grondslagen voor financiële verslaggeving en het maken van schattingen die onder de gegeven omstandigheden redelijk zijn. Verantwoordelijkheid van de accountant Onze verantwoordelijkheid is het geven van een oordeel over de jaarrekening op basis van onze controle. Wij hebben onze controle verricht in overeenstemming met Nederlands recht. Dienovereenkomstig zijn wij verplicht te voldoen aan de voor ons geldende gedragsnormen en zijn wij gehouden onze controle zodanig te plannen en uit te voeren dat een redelijke mate van zekerheid wordt verkregen dat de jaarrekening geen afwijkingen van materieel belang bevat. Een controle omvat het uitvoeren van werkzaamheden ter verkrijging van controle-informatie over de bedragen en de toelichtingen in de jaarrekening. De keuze van de uit te voeren werkzaamheden is afhankelijk van de professionele oordeelsvorming van de accountant, waaronder begrepen zijn beoordeling van de risico’s van afwijkingen van materieel belang als gevolg van fraude of fouten. In die beoordeling neemt de accountant in aanmerking het voor het opmaken van en getrouw weergeven in de jaarrekening van vermogen en resultaat relevante interne beheersingssysteem, teneinde een verantwoorde keuze te kunnen maken van de controlewerkzaamheden die onder de gegeven omstandigheden adequaat zijn maar die niet tot doel hebben een oordeel te geven over de effectiviteit van het interne beheersingssysteem van VU medisch centrum. Tevens omvat een

Wij zijn van mening dat de door ons verkregen controle-informatie voldoende en geschikt is als basis voor ons oordeel. Oordeel Naar ons oordeel geeft de jaarrekening een getrouw beeld van de grootte en de samenstelling van het vermogen van VU medisch centrum per 31 december 2006 en van het resultaat over 2006 in overeenstemming met Regeling Verslaggeving WTZi.

Verklaring betreffende andere wettelijke voorschriften en/of voorschriften van regelgevende instanties Tevens zijn wij nagegaan dat het jaarverslag, voorzover wij dat kunnen beoordelen, verenigbaar is met de jaarrekening. Amsterdam, 9 mei 2007 Ernst & Young Accountants namens deze

w.g. drs. J. Verhagen RA

141 V. Overige gegevens

controle onder meer een evaluatie van de aanvaardbaarheid van de toegepaste grondslagen voor financiële verslaggeving en van de redelijkheid van schattingen die het bestuur van VU medisch centrum heeft gemaakt, alsmede een evaluatie van het algehele beeld van de jaarrekening.

142

Bekostigingsparameters

V. Overige gegevens

Functiegerichte budgettering Met ingang van 1 januari 1997 is het Functiegericht Budgetteringsmodel (FB-model) voor universitair medische centra en het nieuwe Rijksbijdrage verdeelmodel ten behoeve van de werkplaatsfunctie in universitair medische centra ingevoerd. Met ingang van 2001 is de bijdrage van de VU aan de faculteit geneeskunde toegevoegd aan het kader van VUmc. Het FB-model is opgebouwd uit een verschillend aantal componenten met eigen parameters. De parameters voor de beschikbaarheids- en capaciteitsgebonden-component zijn het aantal adherente inwoners, specialisteneenheden en bedden. Het aantal adherente inwoners wordt jaarlijks aangepast op basis van het gemiddelde van de drie voorgaande jaren. Het aantal specialisteneenheden en bedden is in principe bevroren op erkend aantal ultimo 1995. Na 1995 zijn in overleg met de verzekeraars bij een aantal specialismen de specialisteneenheden verhoogd. Over de reguliere parameters en de bijzondere voorzieningen worden afspraken gemaakt in het lokaal overleg met zorgverzekeraars AGIS en een vertegenwoordiger van Ziektekostenverzekeraars Nederland. Voor 2006 is overeengekomen dat zowel voor de reguliere productie als de bijzondere voorzieningen in het geval van onderproductie nagecalculeerd wordt. In het geval van overproductie moet opnieuw met verzekeraars worden onderhandeld over eventuele vergoedingen. In de tabel zijn zowel de afspraken 2006 als de realisatie 2005 en 2006 opgenomen. Naast de FB-parameters kennen de universitair medisch centra ook een academische component. Deze component dient ter dekking van meerkosten topreferente zorg, opleiding tot medisch specialist en kosten voor ontwikkeling en innovatie. Het FB budget is geschoond voor het B-segment, dat per 1 februari 2005 is ingevoerd.

Rijksbijdrage werkplaatsfunctie Het verdeelmodel voor de rijksbijdrage werkplaatsfunctie maakt onderscheid in enerzijds de infrastructuur en anderzijds de directe ondersteuning van onderwijs en onderzoek. Het verdeelmodel bevat drie componenten. De investeringscomponent heeft een directe relatie met de ‘Planning Bouwvolumes Academische Ziekenhuizen’ (PBA), welke voor 75% gefinancierd worden uit het budget patiëntenzorg en voor 25% uit de rijksbijdrage werkplaatsfunctie. De component basisvoorziening bestaat uit een vast bedrag aangevuld met een bedrag per m2. De onderwijsen onderzoekscomponent is gebaseerd op de parameters eerstejaars studenten, artsdiploma’s en promoties, waarbij is uitgegaan van het gemiddelde over de jaren 2002, 2003 en 2004.

Rijksbijdrage geneeskunde (conform IVVU 2006) De Vrije Universiteit maakt bij de verdeling van haar middelen over de faculteiten gebruik van het Intern Verdeelmodel VU (IVVU). Het IVVU kent de volgende parameters: promoties, 2e geldstroom medewerkers, inschrijvingen, eerstejaars en einddiploma’s. Voor de parameters geldt het jaar 2004 als basis. Naast de parameters kent het IVVU voor wat betreft het onderzoeksdeel een vast bedrag per jaar, de zogenaamde strategische overwegingen component (SOC). Naast het IVVU kent de VU ook aparte bedragen toe zoals de gelden met betrekking tot de verhoging numerus fixus en middelen uit de centrale beleidsruimte van de VU. In de kolom IVVU 2005 en 2006 zijn de aantallen per parameter opgenomen die de VU gebruikt voor het Intern Verrekenmodel VU (IVVU). In de kolom 2006 zijn de werkelijke aantallen opgenomen. Door de invoering van de bacheloropleiding zijn de parameters Inschrijvingen, Eerstejaars studenten en Einddiploma’s met de bacheloropleiding uitgebreid. In het IVVU zijn voor de bachelorparameters nog geen aantallen opgenomen.

Functiegerichte budgettering *

2006 realisatie

2006 afspraken 227.044

Adherente inwoners, poliklinisch

190.545

Gewogen specialisteneenheden **

90,90

Erkende bedden (incl. wiegen) Gewogen opnamen

733 22.544

22.653

21.675

Verpleegdagen

156.203

159.090

150.728

Gewogen 1e polikliniekbezoeken

111.777

115.480

110.349

17.600

18.520

16.168

1.144

1.020

1.183

Knie-operaties

19

23

35

Heup-operaties

87

91

98

Poliklinische verstrekking cytostatica

4.612

4.389

4.300

Revalidatiebehandeluren

7.366

7.390

6.568

5

5

5

597

650

588

Dagverpleging Dagverpleging (zwaar)

Radiotherapie apparatuur (lineaire versnellers) Open hart operaties PTCA behandelingen

1.139

1.350

1.048

Cardiovasculaire stents (inclusief basisjaar)

1.617

1.650

1.388

Dialyse •

hemodialyse exclusief EPO

1.232

1.300

1.221

•

hemodialyse inclusief EPO

7.683

7.800

8.047

•

CAPD exclusief EPO

825

600

719

•

CAPD inclusief EPO

9.962

9.600

8.966

•

CCPD exclusief EPO

692

100

182

•

CCPD inclusief EPO

8.004

8.000

7.755

BMT autoloog A.M.L.

5

2

1

43

40

42

2.598

2.599

2.412

40

30

38

HIV-verpleegdagen

606

400

321

HIV-eerste polikliniekbezoeken

331

300

341

26

30

32

2.167

2.500

3.804

Brachytherapie B2 equivalenten

48

100

88

Cochleaire implantaten volwassenen

18

20

17

6

5

6

14

10

10

BMT allogeen IVF labfasen HIV-opnamen

HIV-dagverplegingen Teletherapie T2 equivalenten

Cochleaire implantaten kinderen Neurostimulatoren Opnamen neonatale IC

557

545

512

Opnamen pediatrische IC

330

377

376

5.303

5.000

4.651

43

20

0

Beademingsdagen intensive care Multitraumapatiënten

*) De waarden betreffen het DBC-A segment. **) Met ingang van 2006 exclusief AIOS, omdat deze worden gefinancierd uit het Opleidingsfonds


Adherente inwoners, klinisch

2005 realisatie

144


2006

2005

Nuttige vierkante meters

V. Overige gegevens

91.629

91.629

Aantal eerstejaars instellling (gemiddeld)

292

266

Artsdiploma’s (gemiddeld)

211

213

84

75

2006 IVVU

2005 IVVU

Promoties (gemiddeld)

Rijksbijdrage geneeskunde (conform IVVU 2006)

2006 werkelijk

Promoties

99

99

76

2e geldstroom medewerkers

74

56

53

Inschrijvingen bachelor

1.185

0

0

54

47

36

Inschrijvingen doctoraal

981

1.995

1.877

Eerstejaars studenten bachelor

350

0

0

25

47

15

Eerstejaars studenten doctoraal

0

300

283

Einddiploma’s bachelor

0

0

0

23

7

1

242

199

224

Inschrijvingen master

Eerstejaars studenten master

Einddiploma’s master Einddiploma’s doctoraal

In de kolommen IVVU 2005 en 2006 zijn de aantallen per parameter opgenomen die de VU gebruikt voor het Intern Verrekenmodel VU (IVVU). In de kolom 2006 werkelijk zijn de werkelijke aantallen opgenomen. Door de invoering van de bacheloropleiding zijn de parameters inschrijvingen, eerstejaars studenten en einddiploma’s met de bacheloropleiding uitgebreid. In het IVVU zijn voor de bachelorparameters nog geen aantallen opgenomen.

Besteding van de rijksbijdrage werkplaatsfunctie

145

Besteding van de rijksbijdrage werkplaatsfunctie (in € 1.000.000):

2006

2005

3,5

Gebouw- en apparatuurgebonden kosten •

Rente en afschrijving bouw

4,0

•

Gebouwgebonden kosten

3,5

3,6

•

Rente en afschrijving apparatuur

2,6

2,6

•

Kosten onderhoud apparatuur

1,7

1,2

Ter beschikking gestelde capaciteit •

Bijdrage ziekenhuis O&O formatie

5,6

6,1

•

Ondersteuning WP bij O&O-taak

9,5

8,7

20,8

19,9

Vertragingskosten •

Meerkosten patiëntgebonden functies

Overig •

Compensatie salaris WP

•

Overheadkosten

•

Wachtgelden

Totaal

0,2

0,2

10,4

10,2

3,0

2,9

61,3

58,9

De methodiek van de verantwoording is ontleend aan het VAZ-rapport Bepaald Betaalbaar. Bij de uitwerking is gebruik gemaakt van een leidraad die is opgesteld door de werkgroep gedragscode van de VAZ en VSNU. Door de jaren heen is het verschil tussen het totaal van de bestedingen en de ontvangen rijksbijdrage groter geworden, omdat de post vertragingskosten (te weten 10% van de kosten patiëntenzorg) stijgt door de voortdurende productiegroei. De groei van de rijksbijdrage voor de werkplaatsfunctie houdt daar geen gelijke tred mee en stijgt vrijwel alleen door de overheidsbijdrage in de arbeidskostenontwikkeling en de prijscompensatie voor materiele lasten.

Toelichting besteding van de rijksbijdrage werkplaatsfunctie Gebouw- en apparatuurgebonden kosten De rente- en afschrijvingskosten bouw betreffen de vergoeding die als zodanig herkenbaar is opgenomen in de rijksbijdrage. In deze vergoeding zijn behalve rente- en afschrijvingskosten voor goedgekeurde ‘grote’ bouwprojecten (> € 2,3 miljoen) ook rente- en afschrijvingskosten voor de ‘kleine bouw’ (< € 2,3 miljoen) begrepen. Onder de (overige) gebouwgebonden kosten vallen de personele en materiële kosten verbonden aan onderhoud aan gebouwen, installaties en terreinen, kosten van heffingen, verzekeringen en belastingen verbonden met gebouwen en energiekosten.

V. Overige gegevens

De rijksbijdrage werkplaatsfunctie bedraagt in 2006 € 55,9 miljoen (2005: € 55,0 miljoen). De indicatieve besteding van de rijksbijdrage werkplaatsfunctie wordt als volgt verantwoord:


De afschrijvingskosten apparatuur hebben betrekking op investeringen in medische en overige inventarissen, ongeacht de financieringsstructuur. De rentekosten apparatuur hebben betrekking op rentekosten van het geïnvesteerd vermogen. Afschrijvings- en rentekosten over investeringen in artikel 2 WBMV apparatuur worden buiten beschouwing gelaten, aangezien deze geheel door het ministerie van VWS worden vergoed. De onderhoudskosten apparatuur hebben betrekking op personele en materiële kosten van onderhoud van medische inventarissen. Van de gebouwen apparatuurgebonden kosten is 25% toegerekend aan de rijksbijdrage. Ter beschikking gestelde capaciteit De ter beschikking gestelde capaciteit heeft enerzijds betrekking op de financiële bijdrage van het ziekenhuis in de (salaris)kosten van de onderwijsen onderzoeksformatie wetenschappelijk personeel (O&O-WP), en anderzijds op de kosten van ondersteunend personeel ten behoeve van de O&O-WP formatie. Met betrekking tot de bijdrage van het ziekenhuis aan de O&O formatie zijn de volgende bestedingen geraamd voor het O&O deel: 30% van de salariskosten van de fellows en salariskosten van 30 fte WP-staf. Het ziekenhuis geeft personele en materiële ondersteuning aan alle klinische WP-ers bij de uitvoering van hun onderwijsen onderzoekstaak. De directe ondersteuningskosten zijn geraamd op € 38.819 per fte O&O-formatie, uitgaande van 0,65 fte NWP per WP stafplaats. De totale O&O-formatie (gefinancierd door faculteit en ziekenhuis) in de klinische vakgroepen bedraagt 178 fte. Daarnaast worden door het ziekenhuis de extra kosten gedragen van de WP formatie uit tweede en derde geldstroom met O&O taak waarvoor de doorberekende opslagen niet voldoende zijn. De totale WP-formatie uit tweede en derde geldstroom met O&O taak bedraagt ongeveer 137 fte. Bij de toerekening van de ondersteuningskosten is rekening gehouden met de ontvangen subsidie voor NWP en materiële kosten. Vertragingskosten Hieronder worden verstaan de kosten die ontstaan in de patiëntenzorg door uitvoering van de werkplaatsfunctie i.c. de meerkosten van de patiëntenzorg ten gevolge van onderwijs en onderzoek. Geraamd wordt dat 10% van de totale kosten van de patiëntenzorg wordt veroorzaakt door de uitvoering van de werkplaatsfunctie. Als benadering voor de kosten patiëntenzorg is gekozen voor de opbrengst van het FB-model voor academische ziekenhuizen. Overige kosten De overheadkosten zijn de kosten die niet specifiek patiëntenzorg en/of onderzoek betreffen maar die dienen als ondersteuning van deze afdelingen. Voor de toerekening van de overheadkosten aan de rijksbijdrage is een percentage van 10 gehanteerd. De post wachtgelden betreft de uitkeringen na ontslag en hieraan gerelateerde kosten.

Besteding van de rijksbijdrage geneeskunde

147

De indicatieve besteding van de rijksbijdrage geneeskunde wordt als volgt verantwoord:

Indicatieve besteding in € 1.000.000

geneeskunde incl. RNC

medische vervolgopleiding

onderwijs dienstverlening

totaal

17.6

0,7

1,2

19.5

Personele lasten •

WP-staf onderwijs en onderzoek

•

Ondersteunend NWP

8.0

•

Promovendi

1.9

1.9

•

Andere personele kosten

1.1

1.1

•

Wachtgeld

•

Langdurig zieken

•

Dekking uit 3e geldstroom

8.0

0.3

0.3

-0.1

-0.1

-0.9 27.9

-0.9 0.7

1.2

29.8

Materiële lasten •

Materiële lasten preklinische afdelingen

1.1

1.1

•

Onderwijsbureau

2.8

2.8

•

Onderzoekinstituten

0.4

0.4

•

Laboratoriumkosten ziekenhuis

0.5

0.5

•

Faculteit algemeen

1.0

1.0

•

Toewijzing naar klinische afdelingen

0.6

0.6

•

Dekking uit 3e geldstroom

-1.0 5.4

-1.0 0

0

5.4

Overig •

Radionuclidencentrum

0.9

0.9

•

Projecten USF / KNAW / vernieuwingsimpuls

0.7

0.7

•

Verbouwingskosten (decentrale trekkingsrechten)

0.0

0.0

•

Valeriuskliniek AM-deel

•

(medische staf patiëntenzorg psychiatrie)

1.0

1.0

Valeriuskliniek AZ-deel (kosten werkplaatsfunctie)

0.9

0.9

Totaal

3.5

0

0

3.5

36.8

0.7

1.2

38.7

V. Overige gegevens

De rijksbijdrage geneeskunde bedraagt in 2006 € 38,2 miljoen. Dit bedrag is inclusief € 0,9 miljoen radionuclidencentrum, € 0,7 miljoen projectgelden, € 0,7 miljoen medische vervolgopleidingen en € 1,2 miljoen bijdrage onderwijsdienstverlening aan andere faculteiten.

148

Toelichting besteding van de rijksbijdrage geneeskunde

V. Overige gegevens

Personele lasten De WP-staf formatie onderwijs, onderzoek en opleiding bedraagt 39% van de totale WP-staf formatie. De ondersteunende NWP formatie is gesteld op 0,65 fte per WP-staf formatie. De promovendi betreffen de promovendi in loondienst bij VU medisch centrum. De andere personele kosten, het wachtgeld en de langdurig zieken ten behoeve van onderwijs en onderzoek bedragen 9,4% van het geheel van deze lasten. Dit percentage is normatief vastgesteld op basis van de verhouding formatie faculteit der geneeskunde VU tot de totale formatie van VU medisch centrum. Materiële lasten De materiële lasten zijn opgenomen conform de uitgaven welke in het boekjaar ten laste van de betreffende afdelingen of instituten zijn geboekt. In verband met de integratie met reeds bestaande afdelingen of diensten van het ziekenhuis geldt dat voor laboratoriumkosten, faculteit algemeen en toewijzingen naar klinische afdelingen het budget- of toewijzingsbedrag is aangehouden. Overig In de verantwoording is het bedrag ten behoeve van het radionuclidencentrum gelijk gehouden aan de toewijzing van de VU. De baten ten behoeve van projecten USF / KNAW / EMGO en de vernieuwingsimpulsgelden worden in de exploitatierekening verantwoord onder overige dienstverlening (vergoeding projecten); in deze verantwoording zijn de lasten gelijk aan de baten. De decentrale trekkingsrechten betreffen de uitgaven voor kleine technische aanpassingen. De Valeriuskliniek betreft de patiëntenzorg formatie in GGZ Buitenamstel welke aan VU medisch centrum wordt doorberekend.


150

VI. Bijlagen 151 VI. Bijlagen

152

VI. Bijlagen

Bijlage 1 Materiële vaste activa

Afschrijvingspercentages

Terreinen

Gebouwen

0

2-10

Ver- Onderhanden bouwingen projecten 5

0

Subtotaal vergunning

Stand 1 januari Aanschafwaarde Cumulatieve afschrijvingen Boekwaarde

1.498

271.008

34.725

14

307.245

0

-118.047

-25.390

0

-143.437

1.498

152.961

9.335

14

163.808


0

0

0

200

200

Afschrijvingen

0

-8.435

-1.610

0

-10.045

Totaal

0

-8.435

-1.610

200

-9.845

Aanschafwaarde

0

0

0

0

0

Afschrijvingen

0

0

0

0

0

Totaal

0

0

0

0

0

-110

-1.329

0

0

-1.439

0

1.105

0

0

1.105

-110

-224

0

0

-334

Terugname geheel afgeschreven activa

Desinvesteringen Aanschafwaarde Afschrijvingen Totaal

Stand 31 december Aanschafwaarde Cumulatieve afschrijvingen Boekwaarde

1.388

269.679

34.725

214

306.006

0

-125.377

-27.000

0

-152.377

1.388

144.302

7.725

214

153.629

VI. Bijlagen

WZV vergunningsplichtige vaste activa (in € 1.000)

153

154

WZV meldingsplichtige vaste activa (in € 1.000)

VI. Bijlagen


Instand- Onderhanden houding projecten

Subtotaal melding

5-10

0

Aanschafwaarde

33.625

103


-9.383

0

-9.383

Boekwaarde

24.242

103

24.345

Investeringen

-1.093

-103

-1.196

Afschrijvingen

-1.565

0

-1.565

Totaal

-2.658

-103

-2.761

Aanschafwaarde

0

0

0

Afschrijvingen

0

0

0

Totaal

0

0

0

Aanschafwaarde

0

0

0

Afschrijvingen

0

0

0

Totaal

0

0

0

Stand 1 januari 33.728

Mutaties boekjaar


Desinvesteringen

Stand 31 december Aanschafwaarde

32.532

0

32.532


-10.948

0

-10.948

21.584

0

21.584

Boekwaarde

Inventaris en apparatuur (in € 1.000)

10

20

155 Subtotaal


110.777

20.208

130.985


-56.451

-10.955

-67.406

Boekwaarde

54.326

9.253

63.579


16.797

4.081

20.878

Afschrijvingen

-10.808

-3.920

-14.728

5.989

161

6.150

Aanschafwaarde

0

0

0

Afschrijvingen

0

0

0

Totaal

0

0

0

Aanschafwaarde

-10.313

-223

-10.536

Afschrijvingen

11.003

219

11.222

*690

*-4

686

Totaal


Desinvesteringen

Totaal *correctie boekwaarde conversie

Stand 31 december Aanschafwaarde

117.261

24.066

141.327


-56.256

-14.656

-70.912

61.005

9.410

70.415

Boekwaarde

VI. Bijlagen


Inventarissen

Automatiserings apparatuur

156

Niet WZV/WTG gefinancierde vaste activa, bouw (in € 1.000)

VI. Bijlagen


Gebouwen Onderhanden projecten 5-10

0

Subtotaal


8.115

557

8.672


-3.676

0

-3.676

Boekwaarde

4.439

557

4.996


530

-284

246

Investeringen (CCA gebouw)

9.384

0

9.384

Afschrijvingen

-2.484

0

-2.484

7.430

-284

7.146

Aanschafwaarde

0

0

0

Afschrijvingen

0

0

0

Totaal

0

0

0

Aanschafwaarde

0

0

0

Afschrijvingen

0

0

0

Totaal

0

0

0

Aanschafwaarde

18.029

273

18.302


-6.160

0

-6.160

Boekwaarde

11.869

273

12.142

Totaal


Desinvesteringen

Stand 31 december

DHAZ gefinancierde vaste activa (in € 1.000)

Nieuw-

Nieuw-

Verbouw-

Kleine

Onder-

Sub-

Totaal

bouw/

bouw/

ingen/

werken/

handen

totaal

materiële

gebouwen

instal-

reno-

LTO

projecten

laties

vaties

2

5

5

10

0

0

0

1.510

2.258

10.636

vaste


14.404

495.034


0

0

-70

-205

0

-275

-224.177

Boekwaarde

0

0

1.440

2.053

10.636

14.129

270.857

6.229

0

314

2.106

13.964

22.613

52.124

-110

0

-84

-332

0

-526

-29.348

6.119

0

230

1.774

13.964

22.087

22.776

Aanschafwaarde

0

0

0

0

0

0

0

Afschrijvingen

0

0

0

0

0

0

0

Totaal

0

0

0

0

0

0

Aanschafwaarde

0

0

0

0

0

0

-11.975

Afschrijvingen

0

0

0

0

0

0

12.327

Totaal

0

0

0

0

0

0

352

6.229

0

1.824

4.364

24.600

37.017

535.183

-110

0

-154

-537

0

-801

-241.198

6.119

0

1.670

3.827

24.600

36.216

293.985

Mutaties boekjaar Investeringen Afschrijvingen Totaal


Desinvesteringen

Stand 31 december Aanschafwaarde Cumulatieve afschrijvingen Boekwaarde

VI. Bijlagen

activa


157

158

Bijlage 2 DHAZ-middelen Verantwoording DHAZ-middelen 2006 (in € 1.000)

VI. Bijlagen

ministerie van OCW

ministerie van VWS

Totaal

Toegekende middelen 2006

5.425

16.275

21.700

Saldo oude jaren

6.799

20.399

27.198

Indexering oude jaren over VWS-deel

0

625

625

Correcties toekenning/indexering oude jaren

0

428

428

12.224

37.727

49.951

1.557

4.672

6.229

79

236

315

0

0

0

381

1.142

1.523

Totaal DHAZ-middelen

Bestedingen 2006 - DHAZ - nieuwbouw - DHAZ - verbouwingen - DHAZ - renovaties - DHAZ - kleine werken - DHAZ - lange termijn onderhoud

146

437

583

3.490

10.473

13.963

109

328

437

0

0

0

Totaal DHAZ - bestedingen

5.762

17.288

23.050

Saldo DHAZ-middelen ultimo 2006

6.462

20.439

26.901

- DHAZ – onderhanden werk* - DHAZ-huur - Correcties bestedingen oude jaren

* Het onderhanden werk heeft betrekking op lopende projecten. Bij afronding van deze projecten wordt het bestede bedrag onder de relevante bestedingsrubriek verantwoord.

Bijlage 3 Projecten in uitvoering 2006 (in € 1.000) Projectgegevens

159

Omschrijving

tot en met 2006 gereed onderhanden

Nieuwbouw dakopbouw A westflank algemeen en ontsluiting westflank spoedeisende hulp onderzoek en diagnostiek gebouw dakopbouw B ontwikkelvisie VUmc vervangende nieuwbouw gassen en chemicaliën Subtotaal nieuwbouw

0

1.324

1.324

0

2.288

168

0

2.456

60

75

0

135

599

121

0

720

2.356

2.548

4.904

0

28

45

0

73

0

12

0

12

5.331

4.293

6.228

3.396

Verbouwingen poli verloskunde en gynaecologie

251

51

302

0

herinrichting hoofdhal ziekenhuis

316

1.282

0

1.598

aanpassingen ten behoeve van 4e MRI

0

109

0

109

blusinstallatie MER II en III

4

5

0

9

uitbreiding PET CT

1

64

0

65

logistieke vloer onderhuis

0

48

0

48

realisatie MPU

0

98

0

98

realisatie HOT lab

0

40

0

40

balie afdeling neurochirurgie

0

103

0

103

balie afdeling mondziekten en kaakchirurgie

20

69

0

89

balie afdeling IPO/FMT

0

72

0

72

aanpassen 1a archief bekijkruimte radio diagnostiek

0

10

0

10

centrale balie afdeling radiotherapie

0

129

0

129

aanpassen MER I t.b.v. ups en ventilatie

23

374

0

397

verhuizing afdeling maag, darm en lever

0

2.635

0

2.635

voorzieningen lesruimten ten behoeve van LIFT

0

13

13

0

verplaatsen scopieruimte afdeling longziekten

0

208

0

208

Realisatie IC's Subtotaal verbouwingen

0

13

0

13

615

5.323

315

5.623

31

1.798

0

1.829

13

2.570

0

2.583

2.245

2.542

0

4.787

0

22

0

22

31

56

0

87

Renovaties personeelsrestaurant herinrichting OK 6e etage renovatie verpleeghuis oost verplaatsen research algemene inwendige geneeskunde ontwikkeling voorplein ziekenhuis medische bibliotheek

0

36

0

36

Subtotaal renovaties

2.320

7.024

0

9.344

vervolg tabel op pagina 160

VI. Bijlagen

Investeringen t/m 2005 2006

160

Projectgegevens

Investeringen t/m 2005 2006

Omschrijving

tot en met 2006 gereed onderhanden

VI. Bijlagen

Kleine werken diverse kleine werken

2.175

2.533

1.523

3.185

Subtotaal kleine werken

2.175

2.533

1.523

3.185

diverse projecten lange termijn onderhoud

195

3.440

583

3.052

Subtotaal lange termijn onderhoud

195

3.440

583

3.052

10.636

22.613

8.649

24.600

Lange termijn onderhoud

Totaal DHAZ-middelen

Bijlage 4 Tabellen

161

Tabel 1 Capaciteitsgegevens 2005

2004

2003

2002

2001

2000

713

713

713

713

713

713

713

(incl. dagverpleging, excl. wiegen) Wiegen per 31 december

20

20

20

20

20

20

20

733

733

733

733

733

733

733

2006

2005

2004

2003

2002

2001

2000

Opnamen

22.640

21.633

20.631

19.510

17.749

17.692

19.213

Dagopnamen

19.370

17.685

17.655

17.380

17.888

14.315

11.401

Totaal opnamen

42.010

39.318

38.286

36.890

35.637

32.007

30.614

159.840

152.350

154.872

152.314

145.555

150.293

158.980

Eerste polikliniekbezoeken

118.306

116.411

115.100

110.447

109.350

109.020

108.358

Poliklinische consulten

315.271

308.995

302.414

281.516

277.547

274.637

274.837

36.669

36.282

36.284

35.333

36.722

37.893

38.482

Totaal aantal bedden

Tabel 2 Kernproductiegegevens Aantal

Verpleegdagen Poliklinische jaarkaarten

Spoedeisende hulp patiënten

88.693

Verhoudingsgetallen Gemiddelde verpleegduur in dagen

7,1

7,0

7,5

7,8

8,2

8,5

8,3

Aantal klinische opnamen per bed

57,3

53,6

52,2

50,3

48,6

43,7

41,8

2001

2000** 208,8

(inclusief dagverpleging)

Tabel 3 Financiële gegevens (in € 1.000.000) 2006

2005

2004

2003

2002

Personele lasten

302,7

292,3

286,9

266,4

244,5

221,9

Materiële lasten

156,7

136,8

126,7

123,3

117,7

106,4

97,1

25,9

23,2

24,4

23,5

23,6

21,3

22,0 188,3

(w.v. rente/afschr.) Budget patiëntenzorg

298,9

279,0

268,0

252,7

237,3

209,8


55,9

55,0

54,4

53,5

51,5

49,9

47,9

Rijksbijdrage faculteit geneeskunde

35,5

34,0

32,0

29,3

26,7

27,0

24,7

Investeringen in apparatuur

20,9

14,8

20,4

20,5

18,2

7,1

11,8

Investeringen in bouw*

31,2

14,5

12,6

16,3

19,1

18,0

18,2

*) inclusief projecten in uitvoering **) inclusief faculteit der geneeskunde VU

VI. Bijlagen

Aantal bedden per 31 december

2006

162

Tabel 4: Opnamen, verpleegdagen en gemiddelde verpleegduur per specialisme

VI. Bijlagen

2006

Aantal opnamen 2005 2004

2006

Verpleegdagen 2005 2004

Gemiddelde verpleegduur 2006 2005 2004

Anesthesiologie

19

3

2

56

7

3

2,9

2,3

1,5

Cardiochirurgie

539

543

566

7.157

6.748

6.731

13,3

12,4

11,9

1.242

907

858

8.558

7.539

7.598

6,9

8,3

8,9

50

60

51

726

762

771

14,5

12,7

15,1

2.909

2.606

2.637

27.976

24.915

26.111

9,6

9,6

9,9

209

161

100

1.978

2.573

1.405

9,5

16,0

14,1

4.033

4.110

3.956

34.827

34.079

35.356

8,6

8,3

8,9

1.499

1.531

1.514

7.960

7.508

8.596

5,3

4,9

5,7

373

412

442

2.557

2.546

2.415

6,9

6,2

5,5

1.561

1.610

1.378

15.042

15.628

14.031

9,6

9,7

10,2

kaakchirurgie

376

362

357

978

976

908

2,6

2,7

2,5

Neurochirurgie

899

868

994

7.036

6.872

7.897

7,8

7,9

7,9

1.101

1.050

1.069

8.471

7.852

8.553

7,7

7,5

8,0

Cardiologie Dermatologie Heelkunde Intensive care volwassenen Inwendige geneeskunde Keel-, neus- en oorheelkunde Kinderchirurgie Kindergeneeskunde Mondziekten en

Neurologie Nucleaire geneeskunde Oogheelkunde Orthopedie

97

108

124

241

277

302

2,5

2,6

2,4

1.228

1.173

1.146

4.231

4.390

5.067

3,4

3,7

4,4

925

850

623

5.969

5.409

4.716

6,5

6,4

7,6

4,5

Plastische chirurgie

617

608

669

2.728

2.612

3.013

4,4

4,3

Radiotherapie

26

17

24

65

47

88

2,5

2,8

3,7

Reumatologie

130

133

161

1.546

1.365

1.601

11,9

10,3

9,9

Revalidatiegeneeskunde Urologie

1

1

0

1

3

0

1,0

3,0

-

895

730

442

4.108

3.460

2.213

4,6

4,7

5,0

2.804

2.710

2.496

15.218

14.752

15.268

5,4

5,4

6,1

Verloskunde en gynaecologie Gezonde zuigelingen Totaal

1.107

1.080

1.022

2.411

2.030

2.229

2,2

1,9

2,2

22.640

21.633

20.631

159.840

152.350

154.872

7,1

7,0

7,5

Tabel 5 Aantal eerste polikliniekbezoeken en consulten per specialisme eerste polikliniek bezoeken 2006 2005 2004

2006

consulten 2005

2004 13.319

Anesthesiologie

1.735

1.688

1.735

15.302

14.566

Cardiochirurgie

520

518

587

704

722

862

5.045

4.759

4.711

12.170

11.585

10.767 23.942

Cardiologie Dermatologie

7.298

7.511

7.588

22.045

23.261

Heelkunde

24.600

24.783

25.537

22.720

22.598

23.547

Inwendige geneeskunde

15.549

15.226

14.689

56.853

54.981

54.667

8.246

8.328

8.474

24.395

24.209

24.812

805

923

936

3.405

4.165

4.114

6.770

6.239

6.334

17.516

16.492

16.474

Keel-, neus- en oorheelkunde Kinderchirurgie Kindergeneeskunde Klinische genetica Mondziekten en kaakchirurgie

1

0

0

3.097

824

0

7.055

6.967

6.922

12.871

12.487

12.060

Neurochirurgie

1.527

1.648

1.692

3.368

3.655

3.714

Neurologie volwassenen

5.790

5.779

5.952

12.889

13.208

13.778

Oogheelkunde

9.019

8.725

8.829

26.361

25.294

24.781

Orthopedie

6.045

5.500

4.387

11.716

10.654

9.391


3.164

3.194

3.323

7.926

7.897

8.530

Psychiatrie

0

0

0

2.089

1.941

730

Radiotherapie

0

0

0

11.905

13.926

12.894

Reumatologie

1.501

1.484

1.416

5.470

5.415

4.927

Revalidatiegeneeskunde

1.520

1.546

1.612

3.672

3.952

3.947

Urologie

3.886

3.320

1.954

9.429

7.928

4.846

Verloskunde en gynaecologie

8.230

8.273

8.422

29.368

29.235

30.312

118.306

116.411

115.100

315.271

308.995

302.414

Totaal

VI. Bijlagen

Specialisme

163

164

Tabel 6 Dagverpleging per specialisme

VI. Bijlagen

Specialisme

2006

Dagopnamen 2005

2004

Anesthesiologie

375

0

Cardiochirurgie

1

0

1

3.467

3.577

4.327

Cardiologie Dermatologie

2

136

53

2

Heelkunde

2.328

2.072

2.393


5.388

5.233

4.129

Keel-, neus- en oorheelkunde

903

795

823

Kinderchirurgie

194

203

201

1.575

1.238

1.361

194

182

149

77

71

73

507

463

372

Kindergeneeskunde Mondziekten en kaakchirurgie Neurochirurgie Neurologie Nucleaire geneeskunde Oogheelkunde

0

0

2

1.272

1.197

1.201

Orthopedie

184

140

148


473

440

431

Psychiatrie

0

0

0

Radiotherapie

0

0

1

Reumatologie

789

799

772 154

Revalidatiegeneeskunde

106

124

Urologie

201

209

173

1.200

889

940

19.370

17.685

17.655

Verloskunde en gynaecologie Totaal

Tabel 7 Wachtlijst voor klinische opnamen per specialisme (stand per 31 december)

2006

Cardiochirurgie

Dagopnamen 2005

2004

69

47

106

Cardiologie

0

0

0

Dermatologie

4

8

9

305

343

460

Heelkunde Inwendige geneeskunde Keel-, neus- en oorheelkunde

40

73

64

190

246

301

Kinderchirurgie

13

12

21

Kindergeneeskunde

23

18

27

Mondziekten en kaakchirurgie

113

97

93

Neurochirurgie

212

188

249

18

21

19

0

2

0

251

303

290

Neurologie Nucleaire geneeskunde Oogheelkunde Orthopedie

274

253

265


371

220

286

Radiotherapie

4

5

1

Reumatologie

4

3

4

Revalidatie

1

1

1

196

160

89

Urologie Verloskunde en gynaecologie Totaal

165

181

153

2.253

2.181

2.438

VI. Bijlagen

Specialisme

165

166

Tabel 8 Herkomst klinische patiënten naar regio per opnemend specialisme, uitgedrukt in percentages (inclusief gezonde zuigelingen)

VI. Bijlagen

Amsterdam*

2006 Regio*

Buitenregio*

Anesthesiologie

15,8

0,0

84,2

Cardiochirurgie

9,7

9,4

80,9

Cardiologie

41,8

21,3

36,9

Dermatologie

49,0

3,9

47,1

Heelkunde

40,5

16,2

43,3


33,2

10,8

56,0

Intensive care volwassenen

43,9

14,5

41,6

Keel-, neus- en oorheelkunde

24,6

6,7

68,7

Kinderchirurgie

36,7

13,6

49,7

Kindergeneeskunde

36,7

8,6

54,7

Mondziekten en kaakchirurgie

34,6

6,6

58,8

Neurochirurgie

22,3

13,3

64,4

Nucleaire geneeskunde

19,6

15,5

64,9

Neurologie

46,5

17,4

36,1

Oogheelkunde

37,8

8,3

53,9

Orthopedie

38,0

17,0

45,0


28,1

6,5

65,4

Radiotherapie

42,3

7,7

50,0

Reumatologie

25,6

9,3

65,1

0,0

0,0

100,0

Specialisme

Revalidatie Urologie

33,4

15,7

50,9

Verloskunde en gynaecologie

53,7

10,9

35,4

Totaal

37,9

12,2

49,9

*) Amsterdam: gemeente Amsterdam Regio: Diemen, Ouder-Amstel, Amstelveen en Uithoorn Buitenregio: overig

Tabel 9 Aantal klinisch ontslagen patiënten per hoofddiagnosegroep Ontslagdiagnose

2006

Procent

2005

Procent

2004

Procent

167 2003

Procent

perinatale periode

1.052

4,7

881

4,1

929

4,5

967

4,9

Ademhalingswegen

1.069

4,7

1.000

4,6

985

4,7

926

4,8

1.120

5,0

1.030

4,8

945

4,6

883

4,5

96

0,4

105

0,5

96

0,5

97

0,5

632

2,8

568

2,6

572

2,8

645

3,3

Bewegingsstelsel en bindweefsel Bloed en bloedvormende organen Congenitale afwijkingen Endocriene, voedingsen stofwisselingsziekten Hartvaatstelsel Huid en subcutis

313

1,4

311

1,4

259

1,3

311

1,6

2.743

12,2

2.342

10,8

2.461

11,9

2.389

12,2

183

0,8

152

0,7

193

0,9

195

1,0

Infectieziekten en parasitaire ziekten Nieuwvormingen

247

1,1

216

1,0

242

1,2

235

1,2

4.429

19,7

3.543

16,5

3.615

17,5

3.895

20,0

2.518

11,2

2.205

10,2

2.133

10,3

2.102

10,8

145

0,6

114

0,5

117

0,6

149

0,8

1.396

6,2

1.172

5,4

1.184

5,7

1.091

5,6

Ongevalletsels en vergiftigingen Psychische stoornissen Spijsverteringsstelsel Symptomen en onvolledig omschreven ziektebeelden

725

3,2

593

2,7

535

2,6

623

3,2

1.032

4,6

863

4,0

747

3,6

736

3,8

1.836

8,1

1.607

7,4

1.626

7,9

1.742

8,9

en kraambed

1.918

8,5

1.846

8,5

1.582

7,6

1.433

7,4

Overig

1.090

4,8

3.065

14,3

2.445

11,8

1.065

5,5

Totaal

22.544

100,0

21.613

100,0

20.666

100,0

19.484

100,0

Urogenitaal systeem Zenuwstelsel en zintuigen Zwangerschap, bevalling

VI. Bijlagen

Aandoeningen

168

Tabel 10 Aantal dagbehandelingspatiënten per hoofddiagnosegroep Ontslagdiagnose

VI. Bijlagen

2006

Procent

2005

Procent

2004

Procent

perinatale periode

32

Ademhalingswegen

525

0,1

34

2,4

475

1.654

7,6

vormende organen

328

Congenitale afwijkingen

350

2003

Procent

0,2

46

2,5

507

0,3

30

0,2

2,7

505

2,9

1.283

6,7

1.273

6,9

1.209

7,0

1,5

246

1,3

197

1,1

299

1,7

1,6

343

1,8

353

1,9

339

2,0

Aandoeningen

Bewegingsstelsel en bindweefsel Bloed en bloed-

Endocriene, voedingsen stofwisselingsziekten Hartvaatstelsel Huid en subcutis

660

3,1

511

2,7

497

2,7

335

1,9

2.590

12,0

2.601

13,4

3.174

17,1

2.935

16,9

72

0,3

45

0,2

54

0,3

50

0,3

Infectieziekten en parasitaire ziekten Nieuwvormingen

72

0,3

74

0,4

82

0,4

98

0,6

5.560

26,0

4.271

22,1

3.099

16,7

4.145

23,8

Ongevalletsels en vergiftigingen

983

4,5

916

4,8

1.046

5,6

783

4,5

Psychische stoornissen

134

0,6

109

0,6

139

0,7

68

0,4

1.652

7,6

1.679

8,7

1.353

7,3

1.063

6,1

1.652

7,6

1.585

8,2

1.872

10,1

1.431

8,2

596

2,8

470

2,4

448

2,4

432

2,5

2.091

9,7

1.905

9,9

1.841

9,9

1.651

9,5

Spijsverteringsstelsel Symptomen en onvolledig omschreven ziektebeelden Urogenitaal systeem Zenuwstelsel en zintuigen Zwangerschap, bevalling en kraambed

400

1,8

301

1,6

377

2,0

330

1,9

Overig

2.278

10,5

2.411

12,5

2.202

11,9

1.677

9,6

Totaal

21.629

100,0

19.259

100,0

18.560

100,0

17.380

100,0

Tabel 11 Instroom klinische patiënten uitgedrukt in percentages 2006

2005

2004

2003

Polikliniek en huisarts

72,5

72,9

73,9

73,1

Spoedeisende hulp

17,1

16,3

15,1

15,9

Van ander ziekenhuis

5,7

6,1

6,2

6,1

Geboren in het ziekenhuis

4,7

4,7

4,8

4,9

100,0

100,0

100,0

100,0

Totaal

Bijlage 5 Opbouw budget aanvaardbare kosten 2005, 2006 en mutatie in het boekjaar (in € 1.000)

169 Mutatie 2006

Loonkosten Loonkosten functioneel budget

67.318

-1.686

65.632

62.114

-177

61.937

-3.695

Loonkosten bijzondere functies

24.111

-582

23.529

25.421

276

25.696

2.167

Loonkosten gebouwgebonden

3.639

0

3.639

3.669

0

3.669

30

Loonkosten medisch specialisten

31.191

3.451

34.642

22.962

1.055

24.017

-10.625

Overige loonkosten

2.779

0

2.779

4.427

0

4.427

1.648

0

0

0

16.679

4.547

21.227

21.227

685

-14

671

0

0

0

-671

Vergoeding opleidingsplaatsen Eerstelijn Aftrek loonkosten m.b.t. DBC-B segment Totaal loonkosten

-3.721

2.817

-904

-1.527

0

-1.527

-623

126.002

3.986

129.988

133.745

5.701

139.446

9.458

Materiële kosten Materiële kosten functioneel budget

24.084

-154

23.930

25.903

-7

25.896

1.966

Materiële kosten bijzondere functies

23.080

-437

22.643

26.734

0

26.734

4.091

Materiële kosten gebouwgebonden functies

7.544

0

7.544

7.730

0

7.730

186

Overige materiële kosten

7.072

512

7.584

9.110

948

10.058

2.474

198

-4

194

0

0

0

-194

Eerstelijn Aftrek loonkosten m.b.t. DBC-B segment Totaal materiële kosten

-889

166

-723

-352

0

-352

371

61.089

83

61.172

69.125

941

70.066

8.894

5.854

-2

5.852

5.806

-3

5.803

-49

1.414

457

1.871

1.383

0

1.383

-488

Kapitaalslasten Afschrijvingskosten inventarissen Afschrijvingskosten art. 2 WBMV inventarissen Afschrijvingskosten dubieuze debiteuren

2.300

0

2.300

2.300

0

2.300

0

Afschrijvingskosten nacalculeerbaar

5.265

-163

5.102

5.560

-227

5.333

231

Rentekosten

5.711

2.400

8.111

8.111

-1.221

6.890

-1.221

55

0

55

55

0

55

0

20.599

2.692

23.291

23.215

-1.451

21.764

-1.527

34.348

0

34.348

34.989

362

35.351

1.003

18.313

0

18.313

18.743

154

18.897

584

Huur en leasing Totaal kapitaalslasten

Academische component Loonkosten academische component Materiële kosten academische component Afschrijvingskosten inventarissen academische component Totaal academische component

Vervolg tabel op pagina 170

687

0

687

818

7

826

139

53.348

0

53.348

54.550

523

55.074

1.726

Budget Berekende Herrekend

Mutatie

Budget Berekende Herrekend

VI. Bijlagen

Budget Berekende Herrekend Budget Berekende Herrekend kasbasis nacalc. budget kasbasis nacalc. budget 2005 2005 2005 2006 2006 2006

kasbasis 2005

nacalc. 2005

budget 2005

kasbasis 2006

nacalc. 2006

budget 2006

2006

-156

273

117

-156

312

156

39

1.604

1.299

2.903

1.337

377

1.713

-1.190

423

0

423

339

0

339

-84

Klinische genetica

6.832

0

6.832

6.885

0

6.885

53

Totaal overig

8.703

1.572

10.275

8.405

689

9.093

-1.182

269.741

8.333

278.074

289.040

6.404

295.443

17.369

170 VI. Bijlagen

Overig Voorlopige budgetmutaties Lokale productiegebonden toeslag (incl. kosten alliantievorming) Prestatiecontract/convenantskorting Samenwerkingsverbanden

Totaal aanvaardbare kosten boekjaar

Bijlage 6 Wet Openbaarmaking uit Publieke middelen gefinancierde Topinkomens (WOPT)

171

Functienaam

Duur dienstverband in verslagjaar

In dienst In dienst vanaf tot

Belastbaar loon (in €)

2006

Voorzieningen ten behoeve van beloningen betaalbaar op termijn, inclusief pensioenbijdragen (in €)

2005

2006

2005 48.508

Academisch medisch specialist

01-01

31-12

206.328

189.902

51.852


01-01

31-12

202.899

192.424

49.617

56.669


01-01

31-12

190.522

166.356

48.572

52.095


01-01

31-12

189.936

185.360

47.217

50.706


01-01

31-12

196.724

150.088

39.126

57.300


01-01

31-12

182.424

178.529

45.086

48.409


01-01

31-12

179.339

174.084

44.487

50.449


01-01

31-12

176.969

165.620

45.367

65.991


01-01

31-12

176.712

171.070

44.455

48.510


01-01

31-12

175.566

171.230

43.653

46.591


01-01

31-12

182.330

136.479

36.839

34.767


01-01

31-12

173.515

162.653

42.991

46.146


01-01

31-12

172.897

117.643

42.549

35.876


01-01

31-12

172.406

167.867

42.253

45.022

Raad van bestuur

01-01

31-12

172.824

162.316

41.697

43.265


01-01

31-12

169.664

166.103

41.991

44.733


01-01

31-12

161.870

153.277

39.889

41.553


01-01

31-12

161.798

152.965

39.499

40.904

Raad van bestuur

01-01

31-12

162.797

149.865

37.615

38.993


01-01

31-12

160.506

157.000

39.324

41.830


01-01

31-12

160.197

150.251

39.244

40.904


01-01

01-12

164.891

144.865

34.107

39.250


01-01

31-12

157.838

155.966

40.819

38.903


01-01

31-12

159.347

155.352

39.002

41.654


01-01

31-12

159.922

148.979

38.393

39.962


01-01

31-12

156.507

154.390

40.089

40.235


01-01

31-12

157.043

146.851

39.499

41.818

Raad van bestuur

01-01

31-12

158.615

146.943

37.615

38.993


01-01

31-12

156.133

152.215

39.114

41.615


01-01

31-12

156.232

152.409

38.393

40.769


VI. Bijlagen

In het kader van het Aanwijzingsbesluit WOPT van 21 augustus 2006 volgt hieronder een overzicht van de inkomensbestanddelen van personeel in loondienst, het gemiddeld ministers-salaris overstijgend (2005 € 158.000, 2006 € 171.000). Uitkeringen in verband met het beëindigen van het dienstverband zijn in 2005 en 2006 niet verstrekt.

172

Functienaam


VI. Bijlagen



Voorzieningen ten behoeve van beloningen betaalbaar op termijn, inclusief pensioenbijdragen (in €)

2006

2005

2006

2005 44.893


01-01

31-12

157.437

135.423

35.958


01-01

31-12

153.662

149.574

37.943

40.320


01-01

31-12

153.181

149.538

38.393

40.983


01-01

31-12

152.661

145.945

37.618

38.531


01-01

31-12

154.194

140.924

35.874

37.156


01-01

31-12

153.980

142.404

35.874

38.243


01-01

31-12

152.144

144.418

37.345

38.531


01-01

31-12

151.856

143.897

37.345

38.531


01-01

31-12

150.940

147.330

36.762

39.238


01-01

31-12

150.738

142.945

35.958

38.336


01-01

31-12

149.523

139.828

36.497

42.525


01-01

31-12

149.111

146.171

36.734

34.070


01-01

31-12

148.527

45.389

37.219

13.282


01-01

31-12

148.889

142.302

36.569

37.084


01-01

31-12

148.076

142.573

35.559

36.141


01-01

31-12

146.689

141.571

36.398

37.053


01-01

31-12

147.238

143.646

35.780

38.105


01-01

31-12

146.574

138.422

35.631

36.642


01-01

31-12

148.444

135.592

33.711

35.882


01-01

31-12

149.271

127.853

32.863

33.132


01-01

31-12

145.881

142.177

35.780

37.891


01-01

31-12

145.449

141.743

35.686

37.793 38.049


01-01

31-12

145.391

141.887

35.635


01-01

31-12

144.618

140.501

35.780

37.891


01-01

31-12

144.874

140.778

35.408

37.487 34.700


01-01

31-12

146.747

132.574

33.168


01-01

31-12

144.531

140.989

35.216

37.518


01-01

31-12

142.890

138.908

35.780

37.891


01-01

31-12

143.249

139.524

35.384

37.986


01-01

31-12

141.052

146.626

36.509

34.157


01-01

31-12

143.788

133.156

33.619

36.555


01-01

31-12

140.955

136.883

35.258

37.302


01-01

31-12

144.657

122.878

31.415

31.783


01-01

31-12

140.433

135.773

34.474

38.785


01-01

31-12

140.333

136.625

33.903

34.374


01-01

31-12

141.040

130.260

33.072

34.767


Functienaam


2006

2005

Voorzieningen ten behoeve van beloningen betaalbaar op termijn, inclusief pensioenbijdragen (in €) 2006

2005


01-01

31-12

141.387

127.934

31.928

33.697


01-01

31-12

136.232

117.784

36.948

36.954


01-01

31-12

138.686

134.511

34.474

36.451


01-01

31-12

138.861

135.773

33.619

35.545


01-01

31-12

138.257

117.806

33.717

28.440


01-01

31-12

138.308

134.949

33.664

35.610


01-01

31-12

137.958

134.753

33.619

35.759


01-01

31-12

137.958

134.827

33.619

35.759


01-01

31-12

138.233

134.036

33.168

34.700

Motivatie: Voor een groot aantal medisch specialisten geldt de garantieregeling 1999 in verband met de beëindiging van de eigen praktijk. Voor een kleiner aantal is de concurrentiepositie van vrij gevestigde medisch specialisten van doorslaggevende invloed. Voor leden van de raad van bestuur is de concurrentiepositie ten opzichte van overige zorginstellingen en marktsector bepalend.

173 VI. Bijlagen



174

VI. Bijlagen

Bijlage 7

175

Basisset Prestatie-indicatoren 2006

I. Indicatoren I.1 Decubites (doorliggen) I.2 Bloedtransfusies I.3 Medicatieveiligheid I.4 Zorg-ICT I.5 Postoperatieve wondinfectieregistratie I.6 Complicatieregistratie l.7 Pijn na een operatie l.8 Volume van risicovolle interventies l.9 Galwegletsel na cholecystectomie l.10 Ongeplande heroperaties l.11 Afgezegde operaties l.12 Intensive care volwassenen en kinderen l.13 Zwangerschap l.14 Diabetes mellitus (suikerziekte) l.15 Hartfalen l.16 Acuut myocardinfart (AMI, hartinfarct) l.17 CVA (hersenbloeding) l.18 Heupfractuur l.19 Mammatumor (borstkanker) l.20 Cataract (staar) complicatieregistratie l.21 Postoperatieve opnameduur na blindedarmoperatie bij kinderen tot 15 jaar ll. NVZ-indicatoren Kwaliteitsborging en kwaliteitssystemen Il.1 Accreditatie Incidenten patiëntenzorg (MIP, FONA) ll.2 Incidenten patiëntenzorg (MIP, FONA) Financiële positie ll.3 Financiële positie Parameters ten behoeve van verantwoording, sturing en benchmarking ll.4.1.1 Patiënttevredenheid ll.4.1.2 Klachten Organisatie & kwaliteit ll.4.2.1 Wachttijden ll.4.2.2 Risico-inventarisatie Organisatie en randvoorwaarden ll.4.3.1 Welbevinden medewerkers ll.4.3.2 Milieubelasting Onderwijs, opleiden en onderzoek ll.4.4.1 Onderwijs en opleidingen ll.4.4.2 Onderzoek

VI. Bijlagen

Inhoudsopgave VUmc

176

Inleiding

VI. Bijlagen

Hierna wordt per prestatie-indicator een korte omschrijving van de gevraagde indicator gegeven. Vervolgens staan de gegevens van VUmc vermeld. De toelichting op de prestatie-indicatoren is in eerste aanzet geschreven als toelichting voor de Inspectie en bevat daardoor veel medische terminologie.

I. Indicatoren

I.1 Decubites (doorliggen) I.1.1 Decubitesregistratie a) Beschikt u over een systematische decubitesregistratie? b) Registreert u volgens het LPOD-systeem (Landelijk Prevalentie Onderzoek Decubites)? c) Worden de resultaten van de registratie aantoonbaar gebruikt in beslissingen van het management? VUmc houdt jaarlijks een prevalentie-onderzoek naar decubites. VUmc beschikt over een decubitesregistratie, waarbij het LPOD-protocol wordt gevolgd. Alleen de patiënten die bij de wonden decubites-verpleegkundigen zijn aangemeld, worden in de registratie opgenomen. In het kader van het landelijke kwaliteitsprogramma ‘Sneller Beter’, waaraan VUmc sinds 2004 deelneemt, zijn zorgeenheden bezig met decubites-verbeterprojecten. Op de intensive care (IC) wordt continu de decubitesscore in Metavision (een elektronisch patiëntendossier) geregistreerd. Op sommige verpleegafdelingen registreert men via een eigen systeem op papier. VUmc heeft twee decubitesconsulenten in dienst en op alle zorgeenheden is een decubitescontactpersoon aangesteld. De gegevens uit het registratiesysteem zijn gekoppeld aan Focus (een onderdeel van het ziekenhuisinformatiesysteem) en stimuleren het management en andere belanghebbenden om te reageren met verbeterprojecten. Hierdoor zijn onder andere op de IC nieuwe anti-decubitesmaterialen aangeschaft. Voor patiënten is er een informatiefolder over het voorkomen (preventie) van decubites beschikbaar.

Kenmerken van de systematische VUmc-decubitesregistratie:

Aanwezig

Aanwezigheid van één of meer decubitesconsulenten

Ja

Het houden van regelmatige puntprevalentiemetingen bij alle opgenomen patiënten

Ja

in het gehele ziekenhuis (die voor meting in aanmerking komen)

Het bijhouden van een incidentieregistratie bij één of meer specifieke patiëntengroepen

Ja, bij intensive care en heupoperatiepatiënten

De aanwezigheid van een commissie of werkgroep die het decubitesbeleid op basis

Ja

van deze registraties waar nodig bijstelt

Overige, namelijk:

Deelname aan Sneller Beter, 2e ronde

Afwezig

I.1.2 Puntprevalentie decubites ziekenhuisbreed Wat is de prevalentie van decubites (graad 2 t/m 4) bij alle in het ziekenhuis opgenomen (klinische) patiënten gemeten op een vast tijdstip in 2006 (puntprevalentie)?

I.1.3 Decubitesincidentie bij een homogene patiëntenpopulatie Wat is de incidentie van decubites (graad 1 t/m 4) in het ziekenhuis ontstaan bij patiënten opgenomen voor een totale heupvervanging van 1 januari t/m 31 december? Volgens ons eigen registratiesysteem werd in 2006 bij 2 van de 136 patiënten met een totale heupvervanging decubites vastgesteld. De incidentie bedraagt derhalve 1,5%. Het betrof beide keren een graad 1 decubites.

I.2 Bloedtransfusies I.2.1 Hemovigilantiebeleid Hemovigilantie is het registreren van complicaties als gevolg van transfusies van bloedproducten. a) Rapporteert u alle transfusiereactie-gerelateerde bijwerkingen aan het transfusielaboratorium? b) Rapporteert u alle transfusiefouten aan de MIP-(FONA-)commissie? c) Heeft u van TRIP (Transfusie Reacties in Patiënten) Landelijk HemovigilantieBureau een verklaring van deelname aan TRIP ontvangen? VUmc kent een vastgelegd beleid voor de kwaliteitsbewaking van de bloedtransfusieketen. Dit beleid houdt onder andere in dat alle transfusiegerelateerde bijwerkingen aan de bloedtransfusiedienst worden gemeld en dat de hemovigilantiemedewerker van de dienst, na analyse, de transfusiereacties rapporteert aan TRIP (voor landelijke registratie). VUmc heeft een verklaring van deelname ontvangen. Verder worden alle transfusiefouten gerapporteerd in de MIP-registratie (Melding Incidenten Patiëntenzorg). Het VUmc-hemovigilantiebeleid bestaat dus uit het systematisch monitoren van bijwerkingen en nadelige incidenten in de gehele transfusieketen van donor tot patiënt en daarnaast uit alles wat kan bijdragen aan een veiliger en efficiënter gebruik van bloedproducten. Voor patiënten en belanghebbenden is een uitgebreide informatiebrochure over transfusie en bloedproducten beschikbaar (http://www.hematologie.nl). I.2.2 Transfusiereacties graad 3 en 4 Wat is het percentage transfusiereacties (alleen graad 3 en 4) in het afgelopen jaar (graad 3 is direct levensbedreigend en graad 4 betreft een dodelijke afloop)? In 2006 zijn in totaal 24.452 eenheden getransfundeerd. Er was driemaal sprake van een graad 3 of 4 reactie. Het percentage transfusiereacties per getransfundeerde eenheid bedraagt derhalve 0,012%. Deze gegevens zijn beschikbaar in ZIS, TRIP en een eigen registratiesysteem. VUmc vindt het aantal reacties per getransfundeerde patiënt geen zinvolle indicator. Het percentage graad 1 reacties per getransfundeerde eenheid bedraagt 0,094% en voor graad 2 reacties 0,016%.

VI. Bijlagen

In 2006 werd de prevalentie van decubites op 4 april gemeten. Van de 321 volgens LPOD-protocol (en -gegevens) in aanmerking komende patiënten, werden bij 24 patiënten nieuwe graad 2 t/m 4 wonden vastgesteld. Dus de wondpuntprevalentie bedraagt 7,5%. Het totaal opgenomen aantal patiënten op 4 april 2006 bedroeg 356. Patiënten werden onderzocht door de decubitescontactpersoon van de zorgeenheid.

177

178

I.3 Medicatieveiligheid I.3.1 Beschikbaarheid gegevens over voorgeschreven en verstrekte medicatie tijdens het patiëntencontact

VI. Bijlagen

a) Zijn gegevens over in het ziekenhuis (klinisch en poliklinisch) voorgeschreven medicatie elektronisch beschikbaar op de polikliniek en verpleegafdelingen, in de ziekenhuisapotheek en buiten het ziekenhuis? En in welke fase van het medicatieproces is de informatie vastgelegd? b) Zijn gegevens over extramuraal voorgeschreven medicatie elektronisch beschikbaar op de polikliniek en verpleegafdelingen en in de ziekenhuisapotheek? En in welke fase van het medicatieproces is de informatie vastgelegd? Klinisch voorgeschreven medicatie is elektronisch beschikbaar op alle polispreekkamers, op alle zorgeenheden en in de ziekenhuisapotheek, maar niet buiten het ziekenhuis. Deze informatie is bij het voorschrijven vastgelegd. Poliklinisch voorgeschreven medicatie is niet elektronisch beschikbaar op de polispreekkamers, op de zorgeenheden, in de ziekenhuisapotheek of buiten het ziekenhuis. In 2004 is wel een start gemaakt met het elektronisch beschikbaar maken van de cytostaticakuren voor hematologiepatiënten die zijn opgenomen voor een dagbehandeling. Extramuraal voorgeschreven medicatie is niet elektronisch beschikbaar op de polispreekkamers of zorgeenheden. Wel zijn de extramurale medicatiegegevens in de ziekenhuisapotheek bekend. Deze komen via een fax of elektronisch via OZIS binnen bij het apotheekservicepunt. Hiervan wordt een uitdraai voor de opnamestatus gemaakt. Deze informatie is dus bekend bij de medicatie-anamnese en het voorschrijven in de kliniek. Voor de regio Amsterdam is dit geautomatiseerd. De informatie wordt dus tijdens uitgifte vastgelegd. VUmc werkt met een (in ontwikkeling zijnd) elektronisch patiëntendossier, waarin Medicator als elektronisch voorschrijfsysteem wordt gebruikt. Dit wordt toegepast op de verpleegafdelingen en de dagbehandeling. Het betreft een elektronisch overzicht van de voorgeschreven medicatie, de toediening wordt handmatig geregistreerd. Op de intensive care wordt de toediening wel elektronisch vastgelegd.

I.4. Zorg-ICT I.4.1 Beschikbaarheid van elektronische gegevens en procesondersteunende ICT a) Hoe is de beschikbaarheid van elektronische gegevens op de polikliniek en op de afdeling (bij voorkeur op de patiëntenkamers) voor administratieve basisgegevens, laboratoriumgegevens, correspondentie vanuit het ziekenhuis, radiologieverslagen, bacteriologieverslagen, medicatiegegevens, pathologieverslagen, operatieverslagen en beelden? Het betreft hier het inzien (opvragen) van gegevens. b) Hoe is de beschikbaarheid van procesondersteunende ICT op de polikliniek en op de afdeling (bij voorkeur op de patiëntenkamers) voor elektronische registratie van medische en/of verpleegkundige intake, medische en/of verpleegkundige decursus, elektronische verslaglegging voor overige zorgverleners, ordercommunicatie (het invoeren van orders en teruggerapporteerd krijgen van uitslagen/resultaten), orderlijsten, elektronische planningsystemen, enzovoort? Het gaat hier om het actief elektronisch registreren van informatie of orders, ondersteuning bij het berekenen van medicatie- en voedingsschema’s en het elektronisch plannen van afspraken.

4.a) beschikbaarheid van elektronische gegevens op de polikliniek en op de afdeling/zorgeenheid.

Beschikbaarheid van:

179

Op polikliniek Op afdeling Ja

Ja

Laboratoriumgegevens

Ja

Ja

Correspondentie vanuit VUmc

Ja

Ja

Radiologieverslagen

Ja

Ja

Bacteriologieverslagen

Ja

Ja

PA-verslagen

Ja

Ja

Medicatiegegevens

Gedeeltelijk (voor zover het klinische gegevens betreft van een opname binnen VUmc)

Ja

Operatieverslagen

Ja

Ja

Beelden (X-foto’s, CT, MRI, etc.)

Ja

Ja

Diagnosegegevens

Ja

Ja

Landelijke medische registratiegegevens

Ja

Ja

EEG-uitslagen, ECHO, EMG, EP, DOP, MEG

Ja

Ja

Temperatuurlijst + vochtbalans

Ja

Ja

Gedeeltelijk

Gedeeltelijk

Longdossier chemotherapie

(Inw. Gen.) Elektronisch diëtetiek dossier

Ja

Ja

4b) beschikbaarheid van procesondersteunende ICT op de polikliniek en op de afdeling.

Beschikbaarheid van: Elektronische medische intake

Op polikliniek Op afdeling Nee

Gedeeltelijk: long-, diabetes- en diëtetiek dossier

Elektronische verpleegkundige intake

Nee

Elektronische verpleegkundige decursus

Nee

Ja Ja

Elektronische medische decursus

Nee

Gedeeltelijk (IC)

Elektronische afsprakenplanningsystemen

Nee

Nee

Multidisciplinair patiënttraject-planning-systeem

Nee

Nee

Ordercommunicatie voor lab

Nee

Nee

Ordercommunicatie voor medicatie

Nee

Ja

Ondersteuning bij het voorschrijven

Nee

Ja

Ja

Ja

Ordercommunicatie voor klinische medicatie Ordercommunicatie voor poliklinische medicatie

Nee

Nee

Ordercommunicatie voor radiologie

Nee

Nee

Ordercommunicatie m.b.v. geprotocolleerde ordersets

Nee

Nee

Ordercommunicatie voor overige zorgdiensten

Nee

Nee

Elektronische bewaking van het behandeltraject

Nee

Gedeeltelijk (IC)

Ja = voor iedereen beschikbaar Nee = deze functie is niet geautomatiseerd beschikbaar Gedeeltelijk = aangegeven is op welke afdeling deze functie beschikbaar is.

VI. Bijlagen

Administratieve basisgegevens

180

I.5 Postoperatieve wondinfectieregistratie

VI. Bijlagen

I.5.1 Surveillance van postoperatieve wondinfecties VUmc a. Surveilleert het ziekenhuis postoperatieve wondinfecties? Ja b. Doet het ziekenhuis mee aan een landelijk surveillancesysteem naar dit soort infecties? Ja c. Gebruikt het ziekenhuis voor de definiëring van dit soort infecties de criteria van de CDC/WIP (Centre of disease Control/Werkgroep InfectiePreventie)? Ja d. In welke vorm vindt de surveillance plaats? In de vorm van incidentie- en prevalentie-onderzoek en middels bacteriologie-uitslagen e. Zijn er interventies gepleegd? Ja f. En hebben deze tot het gewenste resultaat geleid? nog onvoldoende Het aantal deurbewegingen tijdens een operatie op de operatiekamer was te hoog. Door verhuizing naar een ander complex kon een nieuwe meting nog niet plaatsvinden. Het toedienen van de antibioticaprofylaxe is nog niet optimaal. Dit wordt een kwaliteitsindicator bij de afdeling anesthesiologie. In VUmc is doelbewust gekozen voor "surveillance by objective" en niet voor ziekenhuisbrede surveillance. Een dergelijke aanpak wordt onder andere door CDC (Centers of Disease Control) uit Atlanta aanbevolen, omdat dit de meest kosten-effectieve vorm van surveillance is. Dit betekent dat de incidentie van wondinfecties projectgewijs wordt geregistreerd in het kader van specifieke vraagstellingen. Inmiddels is een Sneller Beter project gestart met de verdere ontwikkeling van een postoperatieve wondinfectieregistratie.

I.6 Complicatieregistratie I.6.1 Complicatieregistratie Welke specialismen/disciplines in uw ziekenhuis werkten het afgelopen jaar met een eigen en/of landelijke complicatieregistratie? Van de 33 door IGZ genoemde specialismen/disciplines hanteren er 25 (76%) een eigen (11) en/of landelijk (14) complicatieregistratiesysteem. Deze specialismen zijn: algemene heelkunde, anesthesiologie, cardiochirurgie, cardiologie, gynaecologie, hematologie, intensive care, keel-, neus- en oorheelkunde, kindergeneeskunde, klinische chemie, klinische pathologie, longziekten, maag-, darmen leverziekten, medische microbiologie, neonatologie, neurochirurgie, neurologie, oogheelkunde, orthopedie, plastische chirurgie, radiologie, radiotherapie, revalidatiegeneeskunde, urologie, vaatchirurgie en verloskunde. Alle 13 in VUmc aanwezige snijdende specialismen (inclusief kinderchirurgie en mondziekten en kaakchirurgie, specialismen die niet door IGZ worden genoemd) hebben een complicatieregistratiesysteem (100%). Voor de niet-snijdende specialismen is registratie moeilijker, omdat niet altijd duidelijk is wat als een complicatie kan worden bestempeld. Ook zijn veel beroepsverenigingen nog bezig om complicaties te definiëren en registratiesystemen te bouwen, waardoor het lastiger is om volgens een landelijk format complicaties te registreren. Vrijwel elke afdeling houdt teambesprekingen waarbij complicaties en complexe situaties aan de orde komen.

I.7 Pijn na een operatie

181

De postoperatieve pijnbestrijding wordt op dit moment gerealiseerd door de acute pijnservice en tijdens diensturen door de dienstdoend anesthesioloog en dienstdoend arts-assistent anesthesiologie. In het kader van Sneller Beter is de acute pijnservice verder ontwikkeld. Op de kort verblijf-afdeling heeft een doorbraakproject plaats gevonden, die nu op alle zorgeenheden wordt doorgevoerd. Hierbij is ondersteuning aanwezig van physician assistents in opleiding. De verpleegkundigen op alle chirurgische afdelingen worden geschoold in het doen van pijnmetingen waarbij ervaringen van verpleegkundigen chronische pijnbestrijding worden gebruikt. Verder beschikt het ziekenhuis over diverse uitgebreide pijnprotocollen voor verschillende patiëntengroepen (o.a. na een operatie bij kinderen, tijdens de bevalling, bij de oudere patiënt). In december 2006 was sprake van een ziekenhuisbreed pijnprotocol voor de postoperatieve patiënt. De VUmc-pijnpoli is eerder door de Nederlandse Patiënten Consumenten Federatie geselecteerd geweest als innovatief voorbeeld ("best practice") van goede zorgpraktijk in de curatieve sector.

Kenmerken Acute Pijnservice in VUmc

Ja

Nee

In ontwikkeling

Multidisciplinair samenwerken van verpleegkundigen, specialistisch verpleegkundige, snijdend specialist en anesthesioloog

X e

Gebruik systematische pijnscore 1 24 uur postoperatief e

Gebruik systematische pijnscore na 1 24 uur postoperatief Gebruikte pijnscore Sedatiescore (Ramsey)

X X Ja, VAS X

Aanwezigheid gestandaardiseerde pijnbestrijdingsmethode Aanwezigheid pijnverpleegkundige

X X

Continue scholing alle betrokken disciplines op gebied van postoperatieve pijnbehandeling

X

Patiëntenvoorlichting over pijn

X

24-uurs beschikbaarheiddiensten voor pijnbestrijding

X

Beschikbaar van pijnbestrijding voor alle postoperatieve patiënten in het ziekenhuis

X

VAS = Visual Analoge Score

I.7.2. Doet uw ziekenhuis gestandaardiseerde pijnmetingen bij postoperatieve patiënten? Hierbij wordt onderscheid gemaakt tussen de direct postoperatieve fase en de fase na overplaatsing naar een verpleegafdeling. Het percentage gestandaardiseerde pijnmetingen bij postoperatieve patiënten is niet voor het gehele verslagjaar bekend. Een pilot op een verpleegafdeling bij 229 patiënten geeft een percentage van 43% met een VAS-score kleiner dan 4. Dit is gemeten voor invoering van het pijnprotocol. Op de uitslaapkamer vindt wel bij elke patiënt een pijnmeting en sedatiescore plaats, deze worden echter nog niet centraal geregistreerd.

VI. Bijlagen

I.7.1 Pijnmeting bij postoperatieve patiënten a) Heeft u de beschikking over een ziekenhuisbreed pijnprotocol? b) Heeft u de beschikking over een acute pijnservice?

182

I.7.3. Percentage patiënten met een pijnscore van 4 of minder in de eerste 72 uur na een operatie Wat is het percentage patiënten dat in de eerste 72 uur na een operatie gemiddeld een acceptabele pijnscore aangeeft?

VI. Bijlagen

Vooralsnog onbekend, zie I.7.2.

I.8. Volume van risicovolle interventies I.8.1 Volume van aneurysma van de abdominale aorta (verwijding van de buikaorta) operaties Wat is het aantal patiënten waarbij het afgelopen jaar een aneurysma van de buikaorta (AAA) is geopereerd in uw ziekenhuis? In 2006 zijn in VUmc 102 patiënten aan een AAA geopereerd. I.8.2 Volume oesophaguscardiaresecties (slokdarm-maag-verwijdering) Wat is het aantal patiënten waarbij het afgelopen jaar een oesophaguscardiaresectie is uitgevoerd in uw ziekenhuis? In 2006 zijn in VUmc 13 oesophaguscardiaresecties uitgevoerd.

I.9 Galwegletsel na cholecystectomie (galblaasverwijdering) Wat is het percentage galwegletsel na een cholecystectomie? Bij de 119 patiënten die in 2006 een galblaasverwijdering ondergingen, werd eenmaal een galwegletsel gezien (dit is 0,84%).

I.10 Ongeplande heroperaties I.10.1 Ongeplande heroperaties bij colorectale (dikkedarm) operaties Wat is bij patiënten van 18 jaar en ouder het percentage ongeplande heroperaties bij colorectale operaties met uitzondering van de appendix? In 2006 vond in VUmc 317 maal een colorectale operatie plaats. Bij 27 patiënten moest binnen 30 dagen 34 maal ongepland opnieuw worden geopereerd. Het percentage heroperaties bedraagt daarmee 10,7%. I.10.2.S Heroperaties na een hernia inguinalis (liesbreuk, S = optionele indicator) Wat is in 2006 het percentage heroperaties na een hernia inguinalis? In 2006 zijn 110 patiënten aan een hernia inguinalis geopereerd. Zevenmaal vond een heroperatie plaats. Het percentage heroperaties bedraagt dus 6,4%. Heroperaties vonden echter plaats bij patiënten die niet in VUmc aan de oorspronkelijke hernia waren geopereerd maar elders.

I.11 Afgezegde operaties

Het totaal aantal electieve (geplande, niet-acute) operaties bedroeg 11.519. Dit aantal is hoger dan in 2005 omdat nu ook de operaties in dagbehandeling zijn meegeteld. Hiervan bedraagt het aantal ‘door het ziekenhuis’ afgezegde operaties 546 (4,7%) en ‘door de patiënt’ 86 (0,7%).

I.12 Intensive care volwassenen en kinderen I.12.1, 2 en 3 Level-indeling van de IC en aantal intensivisten a. Aan welk level voldoet uw IC-afdeling en is dit level bij visitatie bevestigd? b. Wat is het totaal aantal formatieplaatsen (fte’s) intensivisten beschikbaar voor de IC-afdeling? De IC-volwassenen (ICV) is een gemengde IC (IC-level III) waar alle categorieën patiënten zijn opgenomen: patiënten met interne aandoeningen en chirurgische patiënten, inclusief neurochirurgie en cardiopulmonale chirurgie. Op de ICV is 24 uur per dag en 7 dagen per week een intensivist beschikbaar. Overdag is de intensivist 7 dagen per week aanwezig. De afdeling ICV is in 2004 gevisiteerd in het kader van de opleiding tot intensivist. De afdeling voldoet aan alle kwaliteitseisen, hetgeen resulteerde in een verlenging van de opleidingsbevoegdheid voor de periode van 5 jaar. De IC-kinderen is eveneens een level-III-IC, wat bij visitatie is bevestigd. Voor volwassenen bedraagt het aantal fte’s voor 28 beademings level III intensive care bedden én 9 medium care bedden 10,8. Voor de kinderen bedraagt het aantal fte’s 4,3. I.12.4 Totaal aantal opname- en beademingsdagen op een IC-afdeling Wat is het totale aantal beademings- en behandeldagen verdeeld naar cardiochirurgische (a) en niet-cardiochirurgische volwassenen (b) en kinderen (c) in verhouding tot het totale aantal beademings- en opnamedagen op de IC-afdeling? In VUmc zijn in 2006 in totaal 1.500 opnames op de IC-volwassenen gerealiseerd, waarvan 609 cardiochirurgische opnames. Het totaal aantal verpleegdagen was 9.438, waarvan 2.431 dagen ten behoeve van cardiochirurgische patiënten. Het aantal beademingsdagen is vrijwel identiek aan het aantal ligdagen, aangezien de afdeling IC-volwassenen beschikt over een medium care, waar niet-beademde patiënten kunnen worden opgenomen. Patiënten die niet beademd worden, liggen slechts bij hoge uitzondering op de intensive care. Bij deze omschrijving wordt beademingsdag gedefinieerd als beademing op enig moment van de dag. De gemiddelde ligduur van patiënten op de ICV was 5,3 dagen, met een standaard deviatie van 5,8 dagen. De mediane ligduur was 1 dag. Het aantal beademingsdagen per fte intensivist gedefinieerd als het aantal beademingsdagen dat één fte intensivist medische verantwoordelijkheid draagt voor de beademing kan worden geschat op 1.000 tot 1.500. Deze gevraagde indicator is volgens VUmc een minder goede parameter aangezien iedere beademde patiënt dagelijks door meerdere intensivisten wordt beoordeeld. Van belang is te vermelden dat in 2006 ten opzichte van 2005 een belangrijke toename van het aantal verpleegdagen heeft plaatsgevonden.

VI. Bijlagen

I.11.1 Percentage afgezegde operaties binnen 24 uur voor een geplande electieve (niet-acute) operatie Wat is het percentage afgezegde operaties binnen 24 uur voor geplande operatie, verdeeld naar afgezegd ‘door het ziekenhuis’ en afgezegd ‘door de patiënt’?

183

184 VI. Bijlagen

De mortaliteit op een IC is afhankelijk van de ernst van de ziekte van de patiënten en de aard van de ziekte. Hoe zieker een patiënt is, hoe groter de kans dat hij overlijdt. Om mortaliteit af te zetten tegen de ernst van de ziekte is de internationaal geaccepteerde standardized mortality rate (SMR) beschikbaar. Daarbij worden de patiënten onderverdeeld in ernst van de ziekte, weergegeven als APACHE II score (hoe hoger de score, hoe zieker) en diagnosecategorie. Een SMR van 1,0 duidt op een mortaliteit zoals verwacht mag worden op een IC. Een SMR groter dan 1,0 duidt op een hogere sterfte dan verwacht mag worden op grond van de literatuur, terwijl een SMR kleiner dan 1,0 duidt op een hogere overleving op de betreffende IC. Op de IC van VU medisch centrum is voor alle categorieën van ernst van ziekte de SMR lager dan 1,0 (zie onderstaande tabel). Er zitten beperkingen aan het gebruik van de scores en SMR. Hierover heeft de afdeling ICV van VUmc ook uitgebreid gepubliceerd in internationale wetenschappelijke tijdschriften als The Lancet en Intensive Care Medicine. Maar aangezien al vele jaren de SMR kleiner is dan 1,0 kan wel worden aangenomen dat de opnieuw uitstekende getallen van dit jaar niet berusten op een toevalsbevinding. Ter illustratie: in 2006 zijn géén patiënten overleden met een APACHE II score onder de 11 bij opname op de afdeling ICV. Voor mortaliteitsgegevens naar EURO-score en CABG versus klepchirurgie wordt verwezen naar de gegevens van de afdeling cardiochirurgie.

APACHE II

SMR IC niet cardio-chirurgie

SMR cardiochirurgie

SMR IC totaal

0 - 10

0,13

0,22

0,19

11 - 24

0,79

0,30

0,64

25 - 32

0,80

0,85

0,80

> 32

0,69

0,79

0,70

De afdeling intensive care kinderen levert het complete pakket patiëntenzorg, onderwijs en onderzoek. Alleen voor de cardiopulmonale chirurgie bestaat een samenwerkingsovereenkomst met het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC), alwaar de kinderen dan ook worden geopereerd. Op de VUmc intensive care kinderen is een erkende capaciteit van 9 bedden. De afdeling steunt vakinhoudelijk op de afdelingen kindergeneeskunde en anesthesiologie maar is organisatorisch ondergebracht bij de zorgeenheid kindergeneeskunde. In 2006 bedroeg het totaal aantal behandelen beademingsdagen op de afdeling intensive care kinderen respectievelijk 2.746 en 1.269. Het percentage beademingsdagen van het totaal aantal behandeldagen op de IC voor kinderen bedraagt derhalve 46,2%.

I.13 Zwangerschap I.13.1 Het percentage uitgevoerde bevallingen met een keizersnede in verhouding tot het verwachte percentage (VOKS-percentiel) a) Is er sprake van een perinatologisch centrum in VUmc? b) Wat is het totaal aantal bevallingen onder leiding van een gynaecoloog c) Wat is het VOKS-percentiel (Verloskundige Onderlinge KwaliteitsSpiegeling) voor primaire en secundaire keizersneden bij een voldragen zwangerschap (37 tot 42 weken)? In VUmc is sprake van een perinatologisch centrum en derdelijns perinatale zorg. Het totaal aantal bevallingen in VUmc bedroeg 1.647 (waarvan 1.490 onder leiding van een gynaecoloog). De VOKS-percentielen zijn op het moment van voorbereiding van dit jaarverslag nog niet door Prismant vrijgegeven.

I.14 Diabetes mellitus (suikerziekte)

Ja, in VUmc is sprake van geïntegreerde diabeteszorg, maar er vindt geen regionale registratie plaats. Van de met diabetes mellitus bekende patiënten die in VUmc poliklinisch of klinisch worden behandeld, worden standaard de (controle) bloedbepalingen in het laboratorium van VUmc bepaald. Deze en andere uitslagen van onderzoeken verricht in VUmc, zijn voor alle betrokken specialisten in VUmc via het ziekenhuisregistratiesysteem zichtbaar. Het regionale huisartsenlaboratorium is buiten VUmc gesitueerd, dit betreft het ATAL in Amstelveen. Aldaar werkt parttime een internist-endocrinoloog van de afdeling endocrinologie van VUmc. Er zijn tevens duidelijke verwijsafspraken met huisartsen gemaakt, met een minimale wachttijd. Ook is er een goede wederzijdse communicatie d.m.v. telefoon, fax en elektronische patiëntenbrieven. VUmc beschikt over een diabetescentrum (www.diabetescentrum.nl). Er is een wekelijks multidisciplinair diabetesteam-overleg, er zijn zwangerenspreekuren (multidisciplinair spreekuur met diabetoloog, diabetesverpleegkundige, medisch psycholoog en diëtist) en er zijn multidisciplinaire (internist/endocrinoloog, diabetesverpleegkundige, diëtist en doktersassistente) jaarconsulten, met specifieke aandacht voor educatie, complicatiescreening (voet- en oogonderzoek) en kwaliteit van leven. Bovendien vindt elk kwartaal een multidisciplinair overleg plaats met de oogartsen. De diabetesverpleegkundigen zijn de case-managers op de polikliniek. De eerstelijns-diabeteszorg wordt gecoördineerd vanuit de afdeling huisartsgeneeskunde met als doel de transmurale samenwerking met VUmc te versterken. I.14.2 Gemiddelde HbA1C - waarde bij diabetes type I en II. Wat is de gemiddelde HbA1c-waarde bij patiënten met diabetes type 1 en 2 voor 2006? Voor de HbA1c-waarden (een maat voor het effect van de behandeling) is VUmc uitgegaan van patiënten met DM type 1 en DM type 2, die patiënt zijn op de poli inwendige geneeskunde en poli endocrinologie. De zwangere patiënten zijn geëxcludeerd. Bij diabetes type 1 patiënten is het gemiddelde HbA1c 7,92%, bij diabetes type 2 patiënten 7,59% (normaalwaarde voor mensen zonder DM: 4,0 – 6,0%). I.14.3 Tweejaarlijkse oogheelkundige controle bij diabetes Is bekend hoeveel bij de internist bekende patiënten met diabetes onder oogheelkundige controle staan? Van de 2.033 patiënten die bekend zijn bij de afdelingen inwendige geneeskunde en endocrinologie zijn er 838 voor controle op de poli oogheelkunde geweest. Daarnaast zijn er nog bij 215 andere patiënten op genoemde afdelingen fundusfoto’s gemaakt. Dit betekent dat 51,8% van de DM-patiënten oogheelkundig is gecontroleerd. Dit komt goed overeen met de landelijke richtlijn die de aanbeveling doet dat DM-patiënten eenmaal per 2 jaar dienen te worden gecontroleerd (dit in tegenstelling tot het uitgangspunt van IGZ die een jaarlijkse controle de norm vindt). Bovendien worden vele patiënten ook nog gezien door een oogarts elders.

VI. Bijlagen

I.14.1 Geïntegreerde diabeteszorg Is er in VUmc sprake van geïntegreerde diabeteszorg?

185

186

I.15 Hartfalen

VI. Bijlagen

I.15.1 Hartfalenpoli Beschikt uw ziekenhuis over een hartfalenpoli? VUmc beschikt over een goed georganiseerde, uitstekend functionerende hartfalen poli. Patiënten worden door VUmc-cardiologen verwezen naar de hartfalenpoli. Ook sturen verwijzers uit andere centra patiënten door voor een screening ten behoeve van cardiale resynchronisatietherapie. Alle faciliteiten (indicatoren) behoudens thuisbezoek zijn aanwezig. Hartfalen-verpleegkundigen doen dagelijks zelfstandig spreekuur en bespreken ieder dag de patiënten met een superviserend cardioloog. Er is een dagelijks telefonisch spreekuur en patiënten kunnen zonodig altijd binnen 24 uur door de hartfalen-verpleegkundigen worden gezien. Er bestaat een goede samenwerking met de afdeling fysiotherapie. Patiënten krijgen na een systematische evaluatie een op maat gesneden trainingsprogramma aangeboden. Het multidisciplinair overleg en programma voor verdere begeleiding wordt momenteel verder ontwikkeld. Het programma wordt toegespitst op de problematiek die patiënten met hartfalen ervaren. Belangrijk aspect is om patiënten ook op de langere termijn gemotiveerd te houden voor de leefregels en therapietrouw. Een belangrijke activiteit die in dit verband wordt gestart zijn maandelijks terugkerende hartfalenvoorlichtingsbijeenkomsten. Hierbij is ook de afdeling maatschappelijk werk van VUmc nauw betrokken. De eerste bijeenkomst staat gepland voor begin april 2007. Binnen een jaar is het de bedoeling om een hartfalen unit (HFU) te starten. Op deze HFU kunnen patiënten intermitterend en voor korte duur (maximaal 24 uur) worden opgenomen voor (dag-)behandeling middels bijvoorbeeld intraveneuze medicatie. Door deze mogelijkheid tot dag-nachtbehandeling kunnen meer langdurige klinische opnames worden voorkomen. Daarnaast biedt de HFU de mogelijkheid tot het verrichten van snelle, geïntegreerde diagnostiek inclusief invasief onderzoek. Hierdoor kan de duur tot het stellen van de definitieve diagnose worden bekort, zodat eerder met adequate behandeling kan worden gestart waarmee langdurige opnames worden vermeden. Bovendien anticipeert een HFU op het groeiend arsenaal aan geavanceerde therapeutische mogelijkheden voor de behandeling van hartfalen, zoals mechanische ondersteuning van de pompfunctie middels een left ventricular assist device (LVAD) en stamceltherapie. Screening en geïntegreerd onderzoek (one-stop-shop) op verzoek van de eerstelijnzorg is (vooralsnog) niet mogelijk op de hartfalenpoli van VUmc. Een van de oorzaken hiervoor is de exponentiele groei van het aantal patiënten die vanuit de 2e lijn bij de hartfalenpoli terecht komen. Een tweede reden is dat de huidige populatie hartfalenpatiënten zich in toenemende mate presenteert met meer uitgebreide en complexe problematiek waardoor de vraag naar zorg en begeleiding en daarmee de werkdruk, sterk toeneemt.

De kenmerken van onze poli zijn:

187 Status

Medische controle binnen 1 maand na ontslag

Ja

Huisbezoek door hartfalenverpleegkundige binnen 2 weken na ontslag

Nee

Vaste momenten van herevaluatie met de patiënt

Ja

Laagdrempelige mogelijkheid voor patiënt tot telefonisch contact met contactpersoon (=hartfalenverpleegkundige)

Ja

Verpleegkundig spreekuur

Ja

B Snelle signalering van verslechtering Waarschuwen door de patiënt zelf als toestand achteruit gaat (patiënt weet wanneer dit het geval is)

Ja

Patiënt krijgt ontslagbrief mee met medische en verpleegkundige informatie

Ja

Goede afspraak wie voor patiënt bereikbaar is (naam en telefoonnummer)

Ja

C Welk programma gebruikt u om life style changes te registreren/monitoren? Voorlichtingsmateriaal van de Hartstichting

Ja

Eigen voorlichtingsmateriaal

Ja

D Coördinatie van zorg: wie is hiervoor verantwoordelijk Cardioloog

Ja

Hartfalenverpleegkundige

Ja

I.15.2 Heropname voor hartfalen Wat is in 2006 het percentage heropnames voor hartfalen binnen 12 weken na ontslag, gescheiden voor patiënten jonger dan 75 jaar en patiënten van 75 jaar en ouder? Het totaal aantal opgenomen patiënten met hoofddiagnose hartfalen bedroeg 207 (123 mannen en 84 vrouwen). Het totaal aantal binnen 12 weken heropgenomen personen bedroeg 7 (3,4%). Het totaal aantal opgenomen personen jonger dan 75 jaar bedroeg 110. Bij 5 personen (4,5%) was dit een heropname. Het aantal opgenomen patiënten van 75 jaar of ouder bedroeg 97, waarvan 2 patiënten (2,1%) een heropname binnen 12 weken. Als heropnames zijn ook gerekend de dagbehandelingen en overplaatsingen naar een ander ziekenhuis.

Leeftijd

Heropname ≤ 12 weken

> 12 weken

< 75 jaar (n = 110 pt.)

5 pt. (4,5%)*

1 pt. (0,9%)

≥ 75 jaar (n = 97 pt.)

2 pt. (2,1%)

5 pt. (5,2%)

*1 pt. 2x binnen 12 weken heropname

VI. Bijlagen

A Nazorg

188

I.16 Acuut myocardinfarct (AMI, hartinfarct)

VI. Bijlagen

I.16.I 30-daagse mortaliteit of ziekenhuissterfte na opname voor een AMI Wat is het percentage patiënten dat in de eerste 30 dagen na opname met de diagnose AMI is overleden, ongeacht de oorzaak van het overlijden? De vraag is uitgesplitst naar leeftijd (jonger dan 65 jaar en 65 jaar en ouder). Indien gegevens over sterfte binnen 30 dagen niet beschikbaar zijn, kan de rapportage worden vervangen door ziekenhuissterfte. De zogenaamde ziekenhuissterfte bedroeg in 2006 voor patiënten jonger dan 65 jaar 4,6% (3 van de 65 patiënten) en voor 65 jarigen en ouder 4,9% (3 van de 61 patiënten). Patiënten die zijn gedotterd en daarna zijn overgeplaatst naar een ander ziekenhuis zijn niet meegeteld. VUmc fungeert in de zorgketen voor de acute hartinfarctpatiënt als dottercentrum voor belangrijke delen van de regio Amsterdam, Kennemerland en Zaanstreek. VUmc maakt daarbij onderdeel uit van het zogeheten Amsterdamproject, waarin ook het AMC en het OLVG als dotterkliniek participeren. Dit project is operationeel sinds begin 2004 en dient ter bekorting van de wachttijd van een acute hartinfarctpatiënt voor de dotterprocedure. De ambulancedienst faxt direct na aankomst bij een patiënt een ECG via GSM-techniek naar de hartbewaking van VUmc en vrijwel direct kan worden vernomen of een patiënt naar de dotterkamer kan worden vervoerd. Hiermee wordt een aanzienlijke tijdswinst geboekt en kunnen infarctpatiënten zeer snel worden gedotterd. Dit heeft een directe en gunstige invloed op de overleving. Vooralsnog ontbreken de 30- en 90-daagse mortaliteitscijfers van patiënten die in ons ziekenhuis zijn opgenomen met een acuut hartinfarct. VUmc werkt aan de ontwikkeling van een prospectief registratiesysteem waarin de 30daagse mortaliteit van alle patiënten die in VUmc worden opgenomen met een acuut myocardinfarct, wordt genoteerd. Hierbij gaat het om registratie van álle patiënten die in de acute fase van het hartinfarct in ons ziekenhuis zijn behandeld, dus ook van de patiënten die na de dotterbehandeling direct worden doorverwezen naar een andere kliniek.

I.17 CVA (hersenbloeding) I.17.1 Stroke service / stroke unit Beschikt uw ziekenhuis over een strokeservice en/of stroke-unit? Ja, VUmc beschikt over beide. De strokeservice bestaat uit: • Een poliklinisch traject (TIA-service en -protocol, duplex-onderzoek). Dit traject is in het kader van het proces Herinrichting binnen “Sneller Beter” opnieuw gerorganiseerd. Doel is dat patiënten binnen 24 uur na een TIA worden gezien, dat de aanvullende diagnostiek binnen 72 uur is afgerond en dat patiënten die in aanmerking komen voor carotisendarterectomie binnen 2 weken worden geopereerd. Inmiddels is dit grotendeels gerealiseerd. Het poliklinische traject dient nog te worden geïntensiveerd. • Een ziekenhuis-stroke-unit (ZSU): 4 CVA-bedden. De afdeling neurologie beschikt over een observatiezaal van 8 bedden, waarvan er 4 ter beschikking zijn als stroke-unit. De formatie is hierop berekend. Ook aan andere voorwaarden zoals monitorbewaking is voldaan. Trombolyse wordt volgens protocol uitgevoerd en de capaciteit wordt 7 x 24 uur per week gegarandeerd. • Een verpleeghuis-stroke-unit (VSU): 6 bedden voor klinische revalidatie in verpleeghuis St. Jacob. • Een revalidatie-stroke-unit in het Revalidatiecentrum Amsterdam (RCA) en Thuiszorg Amsterdam.

189 Elementen van VUmc-Stroke Service

• Huisartsen

nee

• Ambulance

ja

• Verpleeghuizen

ja

• Revalidatiecentra

ja

• Thuiszorginstellingen

ja

• Patiëntenverenigingen

nee

• Verzekeraars

ja

• anders, nl. Schriftelijk vastgelegde afspraken over: • Criteria voor opname in vervolginstellingen

ja

• Maximale ligduur in het ziekenhuis

ja

• Beschikbaarheid bedden

ja

• Opnamegaranties

ja

• Aanwezigheid van Stroke unit

ja

Elementen van VUmc-Stroke Unit • Opnamegarantie

ja

• Multidisciplinaire behandeling volgens protocol

ja

• Behandeldoelen opgesteld voor stoornis, beperking, handicap, cognitie en communicatie

ja

• Specifiek geschoolde medewerkers

ja

Aantallen Aantal gelabelde bedden

6

Aantal bedden met bewakingsmogelijkheden

6

Aantal bedden voor trombolyse

1

I.17.2 Mortaliteit binnen 7 dagen na opname voor een CVA (hersenbloeding) Wat is het percentage patiënten dat in de eerste 7 dagen na opname met de diagnose CVA is overleden, ongeacht de oorzaak van het overlijden? De vraag is uitgesplitst naar leeftijd (jonger dan 65 jaar en 65 jaar en ouder) en etiologie (ischemisch CVA (herseninfarct) en hemorrhagisch CVA (hersenbloeding)). De sterfte na een ischemisch CVA onder patiënten jonger dan 65 jaar bedraagt 3,8% (2 van 53 patiënten) en onder 65 jaar en ouder 7,4% (10 van 135 patiënten). De sterfte na een hemorrhagisch CVA onder patiënten jonger dan 65 jaar bedraagt 8,1% (3 van 37 patiënten) en onder 65 jaar en ouder 19,7% (15 van 76 patiënten).

VI. Bijlagen

Schriftelijk vastgelegde afspraken over samenwerking binnen de keten met:

190

I.18 Heupfractuur

VI. Bijlagen

I.18.1 Percentage patiënten met een heupfractuur dat binnen een kalenderdag is geopereerd Wat is het percentage patiënten van 65 jaar of ouder met een heupfractuur dat in het afgelopen jaar binnen één kalenderdag na presentatie is geopereerd, verdeeld naar ASA-klasse (een maat voor de ernst van bijkomende aandoeningen)? Door de invoering van een aantal verbeteringen, bedraagt in het 4e kwartaal van 2006 het percentage patiënten met een heupfractuur van 65 jaar en ouder dat binnen één kalenderdag is geopereerd 89,3%. Voor geheel 2006 bedraagt dit percentage 75,2% (124 van de 165). Uitgesplitst naar ASA-klasse bedraagt het percentage 79,5% (66 van de 83 patiënten) voor ASA 1-2 en 68,9% (42 van de 61 patiënten) voor ASA 3-5. Van 21 patiënten is de ASA-klasse niet bekend, hierbij bedraagt het percentage geopereerden 76,2%.

I.19 Mammatumor (borstkanker) I.19.1 Mammapoli Beschikt uw ziekenhuis over een mammapoli en hoe heeft u dat vormgegeven? Ja, VUmc beschikt over een mammapoli sinds 1 mei 2004. De poli is volgens de normen van het CBO georganiseerd in een multidisciplinaire benadering: 1. Alle patiënten hadden een toegangstijd van maximaal 7 werkdagen. 2. Diagnostisch onderzoek gebeurde bij alle patiënten op één dag. 3. De diagnose van onderzoek werd in bijna alle gevallen binnen 5 werkdagen met de patiënt besproken. Bij twijfel over de voorlopige diagnose vond aanvullend onderzoek plaats. De uitslag van het aanvullend onderzoek werd ook binnen 5 werkdagen met patiënt besproken. 4. Wanneer er sprake is van een kwaadaardige tumor is er in de meeste gevallen een mammacareverpleegkundige aanwezig. 5. Alle nieuwe patiënten zijn besproken op het multidisciplinair overleg (MDO). 6. De uitslag van onderzoek was altijd compleet op het MDO. 7. De wachtlijst voor operatie dreigde soms langer te worden dan 2 weken. Deze toegangstijd wordt voortdurend gevolgd en zo nodig bijgesteld door de oncologisch chirurg. 8. Alle operatiepatiënten zijn besproken op het MDO.

Onderdelen van de zorg om de patiënt met een mammatumor De informatie naar de patiënt is helder.

In VUmc

ja, er zijn o.a. informatiefolders beschikbaar en e.e.a. wordt uitgebreid mondeling toegelicht.

De zorg is afgestemd op de behoefte van de patiënt.

ja, voor zover mogelijk en in belang van patiënt

Het kunnen versnellen van tripeldiagnostiek.

de tripeldiagnostiek wordt toegepast. De uitslag van de pathologische anatomie kan na 4 dagen bekend zijn.

Mogelijkheid om de toegangstijd tot een operatie te verkorten.

voor de mamma-patiënten zijn slots ingebouwd op het OK-programma. Echter, wanneer het aanbod van mammapatiënten groter is dan het aantal gereserveerde slots, is het moeilijk de toegangstijd binnen 2 weken te houden.

Onderdelen van de zorg om de patiënt met een mammatumor

In VUmc

Ja, elke patiënt wordt besproken in de multi-

bespreking. Deze bespreking is wekelijks.

disciplinaire bespreking, die wekelijks plaatsvindt.

Het mammateam bestaat uit een chirurgoncoloog, patholoog, radioloog,

ja

internistoncoloog, radiotherapeutoncoloog en een mammacare– verpleegkundige. De leden van het team hebben aantoonbaar ervaring met aandoeningen

ja

van de mamma. Veelal is er sprake van een gezamenlijk spreekuur.

ja

Patiënt met verontrustende symptomen wordt verwezen naar

patiënten met een mamma-afwijking worden

gespecialiseerd mammachirurg.

altijd gezien door een oncologisch chirurg.

Alle onderzoeken tijdens één bezoek aan het ziekenhuis

ja, alle onderzoeken vinden op één dag plaats.

Bij diagnose maligniteit vindt 2e afspraak plaats met mammaverpleeg-

bij diagnose maligniteit is bijna altijd een mamma

kundige en specialist van het mammateam.

care-verpleegkundige beschikbaar voor aanvullende informatie op dezelfde dag of op een nader te bepalen tijdstip.

Diagnose maligniteit wordt nooit telefonisch meegedeeld.

de diagnose maligniteit wordt alleen tijdens een polibezoek meegedeeld.

De communicatie over de diagnostiek en behandeling intern en naar

Ja, maar de snelheid kan altijd beter

extern is optimaal. Gebruikelijk aantal dagen tussen eerste contact en diagnostiek.

eerste polibezoek en diagnostiek is meestal op dezelfde dag. Uitslag van diagnostiek binnen 5 werkdagen.

I.19.2 Diagnose binnen 5 dagen Wat is het percentage dat binnen 5 werkdagen na het eerste policonsult voor verdenking op borstkanker een uitslag goedaardig of kwaadaardig heeft gekregen? In 2006 waren alle (voorlopige) diagnosen binnen 5 werkdagen bekend. Bij onzekere uitkomst van het onderzoek was de diagnose binnen 5 werkdagen na het aanvullend onderzoek bekend. Het is niet bekend hoeveel patiënten in 2005 aanvullend onderzoek nodig hadden na de eerste diagnostiek. Omdat álle patiënten binnen 5 werkdagen op de poli terugkwamen om te worden geïnformeerd over de (voorlopige) diagnose wordt 100% aangegeven. Het percentage dat werkelijk na 5 werkdagen de definitieve uitslag heeft gekregen, is op dit moment niet bekend.

I.20 Cataract (staar) complicatieregistratie Houdt u bij cataractoperaties een complicatieregistratie bij? Ja, de afdeling oogheelkunde hanteert twee systemen voor de registratie van complicaties: 1. het “Breebaart”-systeem. Dit is een in Nederland ontworpen systeem voor de complicatieregistratie dat uitgebreid landelijk wordt gehanteerd en toegankelijk is via de website van het Nederlands Oogheelkundig gezelschap. Alle cataractoperaties die worden verricht in VUmc worden hierin ingevoerd, inclusief de complicaties. 2. de afdeling oogheelkunde van VUmc participeert in een internationaal registratiesysteem, dat is ingevoerd in de Europese Unie. Dit systeem omvat de cataractoperaties in meerdere klinieken in meerdere Europese landen. Steekproefgewijs wordt een registratie gedurende één of twee maanden per jaar gehouden. Voor VUmc was dit de maand oktober. Complicatieregistratie is daar één aspect van. ‘Benchmarking’ is het doel van dit Europees-systeem.

VI. Bijlagen

Elke casus wordt ingebracht in een preoperatieve multidisciplinaire

191

192

I.21 Postoperatieve opnameduur na een blindedarmoperatie bij kinderen tot 15 jaar Wat is de gemiddelde, minimale, maximale en mediane opnameduur na een blindedarmoperatie bij kinderen tot 15 jaar?

VI. Bijlagen

In 2006 werden in VUmc 16 patiënten jonger dan 15 jaar wegens een acute ontsteking van de blindedarm geopereerd. De gemiddelde ligduur bedroeg 6,8 dagen (minimum 2 en maximum 32 dagen). De mediane opnameduur bedroeg 3,5 dagen. Vanwege de topreferentiefunctie van VUmc worden vaak kinderen doorverwezen met een perforatie hetgeen de opnameduur nadelig beïnvloedt.

II NVZ-indicatoren

II.1 Kwaliteitsborging en kwaliteitssystemen II.1.1 Accreditatie Aan welke vormen van accreditatie en certificering neemt uw ziekenhuis deel? Het VUmc-kwaliteitsbeleid is in toenemende mate geïntegreerd in de planning- en controlcyclus en betreft alle kerntaken van het academisch centrum: onderzoek, opleiding en patiëntenzorg. De, ook binnen NIAZ bekende, verbetercyclus wordt als motor gebruikt voor verbetering en vernieuwing. Met name voor de patiëntenzorg kan de NIAZ Kwaliteitsnorm Zorginstelling een goede aanvulling zijn op ons kwaliteitsbeleid. In 2004 is een tijdspad uitgezet om op verschillende niveaus integrale kwaliteitssystemen in te voeren en uit te bouwen. De accreditatiesystematiek van het NIAZ maakt daar onderdeel van uit. Begin 2008 hoopt VUmc de NIAZ-accreditatie aan te vragen. In het verleden heeft ons ziekenhuis actief geparticipeerd in de ontwikkeling van PACE (de voorloper van NIAZ), en vele afdelingen plukken daar nog steeds de vruchten van. In 1999 zijn de afdelingen klinische chemie en haematologisch laboratorium CCKL-geaccrediteerd. In de laatste 5 jaar zijn ten aanzien van de patiëntenzorg en medische ondersteuning de volgende afdelingen geaccrediteerd: medische microbiologie en infectiepreventie, klinische pathologie, sectie cytogenetica (afd. klinische genetica en antropogenetica) en de ziekenhuisapotheek (alle CCKL). De dialyseafdeling is HKZ-gecertificeerd. De Amstel Academie is CEDEO-erkend (Centrum voor documentatie en informatie over bedrijfsexterne opleidingen). De bachelor- en masteropleiding van de geneeskunde-opleiding zijn in 2006 geaccrediteerd door de Nederlands Vlaamse Accreditatie Organisatie. De afdeling oogheelkunde is geaccrediteerd door de European Board of Ophthalmology, de longfunctieafdeling door de Nederlandse Longfunctiekring (van het NVALT), kinderchirurgie door de European Board of Pediatric Surgery, de accountantsdienst door Ernst & Young, accountants, de dienst Arbo en Milieu door Certificatie-Arbodiensten, de METc is geaccrediteerd door de Nederlandse vereniging van Medisch Ethische Toetsingscommissies en de onderzoekinstituten door internationale visitatiecommissies volgens het Standard Evaluation Protocol. Het Radionuclidencentrum heeft in 2006 de GMP-producentenvergunning verworven. De afdeling hematologie heeft de visitatie voor de JACIE-accreditatie met goed gevolg achter de rug en wacht op de uitreiking van het certificaat. De afdeling radiotherapie heeft op 15 maart 2007 jongstleden de afdelingsspecifiekeaccreditatie van het NIAZ ontvangen. De afdeling IVF is in voorbereiding op een CCKL-accreditatie. De meeste afdelingen maken nu gebruik van kwaliteitsdocumenten op basis van de NIAZ-systematiek. Naast deze initiatieven worden vanzelfsprekend alle medisch afdelingen gevisiteerd in het kader van de opleidingsbevoegdheid en meerdere afdelingen hebben deelgenomen aan een kwaliteitsvisitatie van hun beroepsvereniging (namelijk anesthesiologie, dialyseafdeling, intensive care, kindergeneeskunde, klinische genetica en antropogenetica, longziekten, medische microbiologie en infectiepreventie, mondziekten en kaakchirurgie, nucleaire geneeskunde, oogheelkunde, pathologie, radiotherapie, reumatologie en ziekenhuisapotheek).

II. 2 Incidenten patiëntenzorg (MIP, FONA)

In 2006 zijn in VUmc in de patiëntenzorg 316 (bijna)incidenten gemeld. Maatregelen naar aanleiding van voorgekomen incidenten worden op verschillende niveaus in de organisatie genomen. In eerste instantie worden maatregelen, waar mogelijk, getroffen op afdelingsniveau. Dit betreft het grootste deel van de maatregelen. Hiervan vindt op centraal niveau géén registratie plaats. Wel wordt bekeken in hoeverre deze maatregelen ook relevant zijn voor andere afdelingen. In 2005 is de meldingscommissie gestart met de implementatie van een nieuwe werkwijze namelijk het decentraal behandelen van (bijna)incidenten in de patiëntenzorg. Hiervoor is aansluiting gevonden bij het VIM-project (= Veilig Incidenten Melden) van Sneller Beter (zie elders in dit jaarverslag). Daar waar de gepresenteerde problematiek afdelingsoverstijgend en/of van zeer ernstige aard is, worden maatregelen op cluster- of centrumniveau getroffen.

II.3 Financiële positie II.3.1 Budgetgrootte Wat is in het verslagjaar het productiegebonden gedeelte van het externe budget, inclusief het totale B-segment maar exclusief de loonkosten voor medisch specialisten? Zie elders in dit jaarverslag

II.4 Parameters ten behoeve van verantwoording, sturing en bench-marking II.4.1 Patiënttevredenheid II.4.1.1 Patiënttevredenheidsmetingen Onderzoekt u systematisch de tevredenheid van patiënten betreffende de zorgverlening? a. continu bij alle patiënten van het ziekenhuis b. jaarlijks bij een cohort of steekproef van alle patiënten c. systematisch, maar alleen bij specifieke afdelingen Patiënttevredenheid is in VUmc één van de vier kwaliteitsthema’s, naast patiëntenlogistiek, patiëntveiligheid en professionele kwaliteit. De centrumbrede coördinatiegroep patiënttevredenheid benadrukt het belang van het patiëntenperspectief en stimuleert afdelingen hiervoor activiteiten te ondernemen. VUmc participeert iedere twee jaar in het landelijk patiënttevredenheidsonderzoek van de NFU (Nederlandse Federatie van Universitair Medische centra). De eerste meting heeft plaatsgevonden in het najaar van 2003. Eind 2005 is de tweede meting verricht. Hiervoor zijn ruim 10.000 VUmc-patiënten aangeschreven. Medio 2006 zijn de resultaten bekend gemaakt. VUmc scoorde in totaal 19 best practices. In 2003 had VUmc nog slechts 3 best practices. Veel afdelingen houden ook zelf patiënttevredenheidsenquêtes bij hun patiënten, waarbij afdelingsspecifieke factoren worden onderzocht. In aansluiting op Sneller Beter pijler 3 is VUmc aan het onderzoeken of zij overgaat tot invoering van een ziekenhuisbreed elektronisch continu meetsysteem voor patiëntenfeedback. Afdelingen kunnen hier gebruik van maken en hun eigen vragenlijst samenstellen. Ook is met name binnen de Sneller Beter projecten patiëntenparticipatie geïntroduceerd, waarbij uitdrukkelijk aan-

VI. Bijlagen

II.2.1 Incidenten patiëntenzorg (MIP, FONA) Wat is het totaal van het aantal incidenten dat centraal is gemeld en hoeveel procent hiervan heeft geleid tot maatregelen?

193

194 VI. Bijlagen

dacht wordt gegeven aan het patiëntenperspectief. Een aantal afdelingen is enthousiast geraakt door het instrument van spiegelgesprekken met patiënten en is voornemens deze jaarlijks te herhalen. Tot slot heeft in 2006 een evaluatie onder VUmc klagers plaatsgevonden over de klachtenprocedure, die tot een aantal verbeteringen heeft geleid. II.4.1.2 Klachten a. Absoluut aantal klachten, ingediend bij de Klachtencommissie b. Relatieve aantal: absoluut aantal per gewogen patiënteenheid c. Percentage van a. dat is gegrond verklaard d. Percentage van c. dat heeft geleid tot maatregelen e. Aantal klachten dat niet via de Klachtencommissie is binnengekomen In 2006 heeft VUmc 289 schriftelijke klachten van of namens patiënten ontvangen. Het percentage klachten per gewogen patiënteneenheid (zie hiervoor de toelichting bij ‘milieubelasting’) is 0,055%. Van de 289 schriftelijk ingediende klachten zijn er 255 in de bemiddelingsprocedure opgenomen. De Klachtencommissie heeft op verzoek van klagers 34 klachten (antwoord op a.) in behandeling genomen (dit is 0,007% per gewogen patiënteneenheid, (het antwoord op vraag b.). Deze klachten waren afkomstig van 12 verschillende klagers. Over 27 klachten heeft de klachtencommissie in 2006 uitspraak gedaan (de overige zijn in 2007 behandeld). Zeven klachten (25,9%) zijn gegrond verklaard. Naar aanleiding van ingekomen klachten zijn in 2006 o.a. de volgende maatregelen genomen: • een protocol voor toediening van klysma’s is opgesteld, met o.a. aandacht voor de wensen van de individuele patiënt; • voorafgaand aan een operatie wordt voortaan het te gebruiken sponsmateriaal geregistreerd; • naar aanleiding van een ontplofte batterij van een Tens-apparaat zijn alle niet-oplaadbare batterijen uit de roulatie genomen; • om ongewenste interactie van medicatie te voorkomen, staat een afdeling eigen gebruik van medicatie niet meer toe; • er wordt op een zorgafdeling één verantwoordelijk verpleegkundige aangewezen, die de zorg rond een patiënt coördineert en aanspreekpunt is voor patiënt en familie; • er wordt op de kinderafdeling in het verpleegplan duidelijke afspraken vastgelegd over de verdeling van de zorg tussen de familie van een patiënt en de verpleging; tevens krijgen de patiënt en diens familie een welkomstbrief, waarin de namen van de zaalarts, de medisch specialist en de supervisor en de leidinggevende verpleegkundige staan vermeld; • op de zorgeenheid is een procedure afgesproken die de bereikbaarheid van een consulterend arts moet vergroten.

II.4.2 Organisatie & Kwaliteit VUmc Ja 100%* n.v.t. ** n.v.t. ** n.v.t. **

* betreft in ieder geval 100% van de specialismen waarvoor Treeknormen bestaan. ** de NVZ is per januari 2005 gestopt met het nationale wachttijdenoverzicht.

II.4.2.2 Risico-inventarisatie a. Voert u tenminste elke 2 jaar een risico-inventarisatie uit (of wordt dit door een externe instantie uitgevoerd)? b. Wordt deze analyse, al dan niet door een externe instantie (bijvoorbeeld uw schade-verzekeraar), in vergelijkende zin beoordeeld en leidt dit tot concrete conclusies c.q. aanbevelingen? c. Rapporteert u over dit onderwerp in uw jaarverslag of elders? VUmc is één van de 5 pilot-ziekenhuizen die in 2006 in afstemming met haar schadeverzekeraar, is gestart met het ontwerpen van een risico-inventarisatie. Daartoe zijn ook VUmc-gegevens aangeleverd. Verder heeft VUmc in 2005 en 2006 deelgenomen aan het programma Patiëntveiligheid in Nederland (in samenwerking met het EMGO-instituut van VUmc en NIVEL). Hierbij wordt het optreden van (vermijdbare) incidenten systematisch en vrijwel ziekenhuisbreed onderzocht. Bovendien is er in het kader van medicatieveiligheid een risico-analyse verricht om de meest risicovolle momenten te inventariseren. Daarnaast nam VUmc ook in 2006 deel aan het project Sneller Beter. In dit project worden op afdelingen veiligheidscommissies geïnstalleerd in het kader van Veilig Incident Melden. Deze veiligheidscommissies brengen direct advies uit aan het management van de afdeling. In het kader van Sneller Beter worden verder rond bepaalde thema’s (bijvoorbeeld postoperatieve wondinfecties en decubites) systematische metingen uitgevoerd, die de risico’s op bepaalde incidenten in kaart brengen. Deze gegevens worden extern vergeleken met de andere ziekenhuizen die in Sneller Beter participeren. Bovendien kent VUmc een nauwgezette archivering van schriftelijk gemelde klachten en MIP-meldingen, waarover elders in het jaarverslag wordt gerapporteerd.

II.4.3 Organisatie & randvoorwaarden II.4.3.1 Welbevinden medewerkers a. Verzuimpercentage b. Verlooppercentage c. WAO-instroom a. het verzuimpercentage (verzuim < 1 jaar) bedraagt 4,0%, 0,7% is minimaal 1 jaar ziek en 1,0% is arbeidsongeschikt wegens zwangerschap en bevalling; b. het verlooppercentage bedraagt 13,0% (uitstroom exclusief Flexpool); c. de WAO-instroom bedraagt 0,0% (geen nieuwe instroom wegens WIA); de WIA-instroom bedraagt 0,12%.

VI. Bijlagen

II.4.2.1 Wachttijden a. Publiceert u minstens eens per maand gemakkelijk toegankelijke publieksgegevens (bijvoorbeeld op Internet) over wachttijden? b. Zo ja, welk percentage van de aandoeningen waarvoor Treeknormen bestaan, betreft dit? c. In welke mate participeert U in het nationale wachttijdenoverzicht dat de NVZ onderhoudt? ** I. Poliklinisch: II. Dagbehandeling: III. Klinisch:

195

196 VI. Bijlagen

II.4.3.2 Milieubelasting a. Totaal energieverbruik: in euro/gewogen patiënteenheden b. Totaal afvalproductie in kg/gewogen patiënteenheden waarvan Specifiek Ziekenhuisafval in kg/gewogen patiënteenheden In 2006 gaf VUmc voor het energieverbruik 10,96 euro per gewogen patiënteneenheid uit. Het energieverbruik per vloeroppervlakte bedroeg voor aardgas 20,47 m3 per m2 en voor elektriciteit 98,18 kWh per m2. De totale afvalproductie bedroeg 2,76 kg per gewogen patiënteneenheid, waarvan 0,16 kg specifiek ziekenhuisafval per gewogen patiënteneenheid. De term ‘gewogen patiënteneenheid’ is een productie-eenheid die wordt gebruikt in algemene ziekenhuizen. Een universitair medisch centrum als VUmc kent naast de patiëntenzorg ook onderwijs en onderzoek, meer dan een algemeen ziekenhuis. Hoeveel van de gemeten afvalproductie en energiekosten het gevolg is van deze twee laatste werkzaamheden is onbekend. De cijfers van VUmc kunnen daarom afwijken van die van algemene ziekenhuizen. Ook kunnen de cijfers afwijken van die van andere academische ziekenhuizen, wanneer de energiekosten en de afvalproductie daar wel kunnen worden toegewezen aan patiëntenzorg, onderwijs en onderzoek. Verder wordt de interpretatie van de cijfers gecompliceerd door het feit dat VUmc bestaat uit het ziekenhuis en de medische faculteit. De afvalproductie en de energiekosten van deze laatste instelling (denk aan vakgroepen als anatomie en fysiologie), is niet meegenomen in bovenstaande cijfers. Aanvullend is dit jaar opnieuw het energieverbruik per vloeroppervlakte als prestatie-indicator opgenomen. Dit geeft een beter inzicht in de werkelijke energie- of milieuprestatie van VUmc dan het energieverbruik in euro’s.

II.4.4 Onderwijs, opleidingen en onderzoek II.4.4.1 Onderwijs & opleidingen

Vraagstelling

Situatie VUmc

a. Participeert u in het klinisch onderwijs aan studenten geneeskunde (co-schappen)?

Ja

Zo ja, hoeveel co-assistenten, gemiddeld over 52 weken/jaar, betreft dit?

250

b. Participeert u in het klinisch onderwijs aan hogeschoolstudenten verpleegkunde (HBO-V)? Zo ja, hoeveel studenten

Ja I. duaal

10, gemiddeld over 52 weken/jaar

II. anderszins


c. Participeert u in het klinisch onderwijs aan leerlingen van het middelbaar beroepsonderwijs verpleegk. (MBO-V)? I. duaal


II. anderszins


Vraagstelling

Situatie VUmc

d. Hoeveel plaatsen voor assistenten geneeskundigen in opleiding (aios )

Per 31 december 2006 telt de Onderwijs- en Opleidingsregio (OOR) van VUmc 681 aios. Hiervan zijn 542 aios werkzaam binnen het samenwerkingsverband OZON van VUmc (309 aios) en partnerziekenhuizen (233 aios). Naast de aanstellingen binnen OZON zijn er nog 139 aios werkzaam in zogeheten zelfstandige opleidingen.

e. Hoeveel studenten in het kader van de verpleegkundige vervolgopleidingen (LRVV) hebt u?

78

f. Hoeveel OK-assistenten hebt u in opleiding?

21

g. Hoeveel anesthesieassistenten hebt u in opleiding?

15

II.4.4.2 Onderzoek

Vraagstelling

Situatie VUmc

a. Neemt u deel aan klinisch vergelijkend wetenschappelijk onderzoek?

Ja

b. Zo ja, Hoeveel clinical trials betreft dit (aantal lopende trials op 31 december jl.) Fase III:

34

Fase IV:

3

Het aantal lopende trials betreft vermoedelijk een onderschatting daar volledige registratie van gegevens als beoogde en definitieve starten einddatum sedert januari 2003 plaatsvindt.

c. Functioneert (exclusief voor) uw ziekenhuis een METC?

Ja

d. Zijn aan uw ziekenhuis (part time) hoogleraren betrokken bij geneeskundig wetenschappelijk onderzoek?

e. Publiceert u over de wetenschappelijke productie in uw jaarverslag?

Ja

Ja

VI. Bijlagen

heeft u?

197

198

Jaarverslag 2006

VI. Bijlagen

Colofon

uitgave VU medisch centrum © Postbus 7057 1001 MB Amsterdam bezoekadres De Boelelaan 1117 Amsterdam Telefoon (0)20 444 4444 Fax (0)20 444 4645 redactie Projectgroep Jaarverslag vormgeving en druk Roto Smeets GrafiServices Utrecht fotografie AVC, VUmc Digidaan mei 2007

jaarverslag 2006

VU medisch centrum jaarverslag 2006

vormgeving Roto Smeets GrafiServices, Utrecht

jaarverslag 2006 VU medisch centrum jaarverslag 2006 vormgeving Roto Smeets GrafiServices, Utrecht

Recommend Documents