Jaarverslag Afdeling Anesthesiologie VU medisch centrum

Jaarverslag Afdeling Anesthesiologie VU medisch centrum 2009

Inhoudsopgave

Inhoudsopgave

Voorwoord………………………………………………………………..…………………..…… 3

1. Patiëntenzorg…………………………………………………………………………….……5 1.1. Operatiekamers 1.2. Polikliniek Anesthesiologie 1.3. Anesthesiesessies 1.4. Mobiel Medisch Team 2. Onderwijs / Opleiding……………………………………………………………………… 13 2.1. Onderwijs- en opleidingscommissie 2.2. Besprekingen, lesprogramma en stages 2.3. Refereerbijeenkomsten en complicatiebesprekingen 2.4. Simulatieonderwijs met ADAM (AmsterDamAnesthesieMannequin) 2.5. Congressen en symposia 2.6. Onderwijs aan studenten 2.7. Advanced Life Support onderwijs 3. Onderzoek…………………………………………………………………………………… 25 3.1. Ontwikkelingen in 2009 3.2. Pijn en pijnbestrijding en palliatieve zorg 3.3. Perioperatieve geneeskunde 3.4. Awards 2009 4. Samenwerkingsverbanden………………………………………………….……………. 31

5. Publicaties en boekbijdragen …………………………………………………………… 37

6. Voordrachten……………………………………………………………..………………… 41

7. Personeel……………………………………………………………………………………. 45

-2-

Voorwoord

Voorwoord Geachte lezer,

Het jaar 2009 was voor de afdeling Anesthesiologie van het VUmc een succesvol jaar. Voor u ligt het jaarverslag, de afdeling presenteert hierin de ontwikkelingen en resultaten op het gebied van patiëntenzorg, onderwijs, opleiding en onderzoek. Op alle velden is veel gebeurd en werd er veel bereikt. De afdeling heeft veel energie geïnvesteerd in de ontwikkeling en realisatie van de infrastructuur van nieuwe operatiekamers en de optimalisatie van werk processen. Twee nieuwe complexen met 6 operatiekamers zijn in 2009 in gebruik genomen. Deze twaalf kamers zijn de modernste operatiekamers in de regio en zijn conform de nieuwste technieken en veiligheidseisen van de overheid uitgerust. In 2010 zullen de laatste vier oude operatiekamers volgens de actuele eisen gerenoveerd worden. De planning van drie extra operatiekamers en de nieuwe perianesthetic care unit met 25 bedden zijn ver gevorderd. Het is de verwachting dat deze in de komende drie jaren in gebruik genomen kunnen worden. De afdeling speelt een proactieve rol bij de implementatie van nieuwe zorgprocessen, het fast track concept voor patiënten met een open hart operatie die via de perianesthetic care unit verzorgd worden is hiervan een voorbeeld. In 2009 zijn drie nieuwe stafleden begonnen en succesvol binnen de afdeling geïntegreerd. Zeven arts-assistenten zijn hun opleiding tot anesthesioloog begonnen en zeven collega’s hebben hun opleiding succesvol afgerond. De simulatietraining heeft zijn vaste plek in de opleiding verder uitgebouwd, nieuwe projecten zoals multidisciplinaire training met een mobiele simulator zijn in voorbereiding. De afdeling verzorgt meer onderwijs tijdens de geneeskundeopleiding, jonge geïnteresseerde talenten maken vroeger kennis met de anesthesiologie en de perioperatieve geneeskunde, het streven is de geïnteresseerde talenten zo vroeg mogelijk in de afdelingen van het VUmc te integreren. Palliatieve zorg is een snel groeiende markt en een vast onderdeel van de opleiding tot anesthesioloog. Meer en meer patiënten zullen in de toekomst palliatieve zorg nodig hebben en anesthesiologen zijn bijzonder bekwaam in symptoombestrijding van kritisch zieke patiënten. Samen met het hospice Kuria is het onderwijs op het gebied van de palliatieve zorg verder uitgebouwd. De afdeling zal ook op het gebied van onderzoek meer projecten gezamenlijk met Kuria gaan uitvoeren. Een fellowship programma palliatieve zorg is in planning. In 2009 heeft het VUmc een opleiding tot SEH arts opgericht. De afdeling Anesthesiologie verzorgt in deze opleiding een stage van drie maanden. Op het gebied van wetenschappelijk onderzoek was het jaar 2009 voor onze afdeling bijzonder succesvol. De wetenschappelijke output van de afdeling gemeten aan de gebruikelijke indicatoren is gegroeid, vooral dankzij sommige high impact publicaties. Solide projecten zijn in 2009 begonnen en zullen vanaf 2010 eerste resultaten laten zien. Deze projecten worden door de derde geldstroom ondersteund. Er is in de afgelopen jaren veel geïnvesteerd in de begeleiding van jonge onderzoekers en in 2009 konden de eersten resultaten geoogst worden. De nationale reputatie op het gebied van wetenschappelijk onderzoek is toegenomen, internationale samenwerkingsprojecten zijn in de planning.

-3-

Voorwoord

De afdeling Anesthesiologie behoort tot de grote afdelingen van het VUmc met belangrijke functies binnen het ziekenhuis en binnen de Nederlandse Vereniging voor Anesthesiologie. De afdeling is trots op deze positie. Ik ben vereerd om dit jaarverslag aan u te presenteren en wens u veel leesplezier.

Prof. dr. Stephan Alexander Loer, M. Sc. Afdelingshoofd en opleider Anesthesiologie

Amsterdam, juni 2010

-4-

1. Patiëntenzorg

1.

Patiëntenzorg

1.1.

Operatiekamers

Het jaar 2009 was, net als de voorgaande 4 jaren, een jaar vol van veranderingen voor de OKorganisatie. Het startschot hiervoor werd gegeven door de inhuizing van de dagchirurgie in het OKcomplex in de tuin. Door dit organisatiedeel van AOZ binnen het centrale OK-complex te betrekken verwachten we daar op termijn een belangrijke kwaliteitsverbetering te kunnen bewerkstelligen. Dit was voor de OK-organisatie echter niet meer dan de opmaat naar nog veel grotere veranderingen. Om te beginnen kon medio april 2009 verhuisd worden van de tijdelijke OK’s op 7D naar 6 nieuwe OK’s op 6A. Dit complex, uitgevoerd in fraaie blauw en grijs tinten, voldoet aan de allernieuwste eisen en hier zijn ook twee volledig geoutilleerde endo-suites gerealiseerd. Er kon nu eindelijk ook worden

Tijdelijke operatiekamer in de tuin

Ingang nieuwe dagchirurgische operatiekamers

voldaan aan de lang gekoesterde wens om de Neurochirurgie op hetzelfde complex als Heelkunde en Orthopedie te huisvesten. Deze verhuizing was echter nog niet goed en wel achter de rug voordat begin juni de volgende verhuizing zich aandiende. In dit geval van het OK-complex in de tuin naar het volledig vernieuwde OK-complex op 1D en 2D. Hier werden de afgelopen 2 jaar 6 nieuwe OK’s gerealiseerd ter vervanging van de OK’s die in 2007 bij de brand verloren gingen. Tevens is hier een verblijfsafdeling volgens het concept van de “healing environment” gerealiseerd voor dagchirurgische patiënten, dit trok ook nationale aandacht. Ook bestaat er binnen dit complex veel aandacht voor het creëren van een kindvriendelijke omgeving, hoe lastig dit ook is binnen de hoogtechnologische omgeving van een OK-complex. De verwachting is dat de komende jaren nog veel interventies zullen volgen om met name voor onze jongste patiëntjes de kwaliteit van onze dienstverlening te verbeteren. Halverwege 2009 bleek dat het zeer intensieve gebruik in de afgelopen jaren van de OK’s 7 t/m 10 zijn tol had geëist. Na een grondige analyse bleek dat deze OK’s inmiddels toe waren aan een grote onderhoudsbeurt, alhoewel dit oorspronkelijk pas in 2014 was gepland. In de fase van verbouwing en effecten brand zijn deze ruimten echter veel meer gebruikt dan gepland, wat verklaard dat dit vroeger

-5-

1. Patiëntenzorg

dan oorspronkelijk gedacht uitgevoerd dient te worden. Bovendien geeft dit de kans om deze ruimtes aan de meest moderne eisen aan te passen. De verwachting dat dit in de eerste helft van 2010 zijn beslag zal krijgen. Alhoewel al deze verhuizingen natuurlijk zijn weerslag hadden op de voor productie beschikbare tijd is het ons dit jaar gelukt om ruimschoots meer dan 28.000 ok-uren te realiseren. Dit is het beste resultaat voor het VUmc ooit, en een groei van 3 % in vergelijking met 2008. We zagen een groei in de electieve klinische en niet electieve productie, alleen de productie van de dagchirurgie bleef achter bij het resultaat van 2008. Ondanks dit fraaie resultaat is de behoefte aan OK-tijd nog steeds groeiende en vormt de beperkende factor nog steeds de beschikbaarheid van OK-personeel. Alhoewel de energie die we de afgelopen jaren in de groep Anesthesiemedewerkers hebben gestoken inmiddels zijn vruchten begint af te werpen bestaat er nog steeds een structureel tekort aan Instrumenterende medewerkers. Om deze reden is na een zeer grondige interne analyse besloten om over te gaan tot het aantrekken van Indiase OK-medewerkers. Aldaar bestaat een surplus aan goed opgeleide OK-assistenten die graag een periode in West-Europa willen werken om meer ervaring en kennis op te doen. In het najaar van 2009 zijn in New Delhi 10 OK-medewerkers geworven die in de eerste helft van 2010 onze organisatie zullen versterken. Met name door P&O divisie 4 is er veel energie in dit project gestoken om het tot een succes te maken. Er wordt met name veel energie gestoken in de culturele verschillen en de taalbeheersing, dit beschouwen we als twee kritische succesfactoren. Het verbeteren van de patiëntveiligheid binnen onze organisatie staat vanzelfsprekend hoog op de agenda. Er is in samenwerking met het IOP een procedure ontwikkeld die het gehele chirurgische proces omvat en controles inbouwt op alle risicomomenten in dit proces. Deze PASSPORT procedure volgt de patiënt van het moment van opname tot ontslag en is ontwikkeld in nauwe samenwerking met consultant/piloten uit de Nederlandse luchtvaart. In onze optiek biedt dit een unieke kans om van de OK van het VUmc een echte “High Reliability Organisation” te maken, dit zou naar onze mening een uniek resultaat in Nederland zijn. Op het personele vlak hebben wij dit jaar afscheid moeten nemen van Edwin Pompe als hoofd OK, hij heeft dit jaar de functie van zorg-manager van divisie IV gekregen. Wij zijn echter heel blij met zijn opvolger Kjeld Aij en verwachten dat wij met hem de komende jaren belangrijke stappen kunnen maken in het verder optimaliseren van onze bedrijfsprocessen en daarmee dus in de verbetering van de kwaliteit van onze zorg voor de patiënt.

-6-

1. Patiëntenzorg

Electieve en niet-electieve zittingen 2005

2006

2007

2008

2009

Electief

9.521 76,8%

10.178 77,3%

9.358 72,6%

9.617 74,5%

10.344 74,1%

niet-electief

2.883 23,2%

2.986 22,7%

3523 27,4%

3.299 25,5%

3.613 25,9%

TOTAAL

12.404 100%

13.164 100%

12.881 100%

12.916 100%

13.957 100%

Zittingen per specialisme Specialisme

2005

2006

2007

2008

2009

Cardio-thoracale Chirurgie

652 5,3%

659 5,0%

625 4,9%

657 5,1%

646 4,6%

Verloskunde en Gynaecologie

1.434 11,6%

1.602 12,2%

1.631 12,7%

1.568 12,1%

1.779 12,7%

Heelkunde

2.731 22,0%

2.960 22,5%

3.122 24,2%

2.856 22,1%

3.156 22,6%

Kinderchirurgie

677 5,5%

617 4,7%

646 5,0%

607 4,7%

566 4,1%

Keel-, Neus- en Oorheelkunde 2.011 16,2%

2.022 15,4%

1.913 14,9%

2.058 15,9%

2.082 14,9%

Mondziekten, Kaak- en Aangezichtschirurgie

534

556

514

512

543

4,3%

4,2%

4,0%

4,0%

3,9%

Neurochirurgie

716 5,8%

756 5,7%

760 5,9%

814 6,3%

786 5,6%

Oogheelkunde

912 7,4%

1.030 7,8%

930 7,2%

843 6,5%

1.081 7,7%

Orthopedie

926 7,5%

1.061 8,1%

969 7,5%

985 7,6%

921 6,6%

Plastische-, Reconstructieveen Handchirurgie

655

672

631

607

612

5,3%

5,1%

4,9%

4,7%

4,4%

Urologie Kinderen

355 2,9%

325 2,5%

306 2,4%

356 2,8%

357 2,6%

Urologie

384 3,1%

508 3,9%

442 3,4%

420 3,3%

415 3,0%

Diversen

417 3,4%

396 3,0%

392 3,0%

633 4,9

1.013 7,3%

TOTAAL

12.404 100%

13.164 100%

12.881 100%

12.916 100%

13.957 100%

-7-

1. Patiëntenzorg

1.2.

Polikliniek Anesthesiologie

Preoperatieve screening (POS)

Nieuwe uitdagingen Ons vak staat voor nieuwe uitdagingen. Onze patiëntenpopulatie verandert. Onderzoekers van Public Health instanties voorspellen dat in de komende jaren in de leeftijdscategorie van 70 jaar en ouder de groei ten aanzien van operaties met 30% zal toenemen. Patiënten zullen meer comorbiditeit met zich meebrengen. Parallel leidt de medische vooruitgang er toe dat chronische ziektebeelden ten aanzien van quality-of-life beter en langer goed behandeld kunnen worden. We zullen dus vaker met patiënten te maken krijgen die bijvoorbeeld herhaaldelijk cardiale stents hebben gekregen of die aan het “metabolisch syndroom” (hypertensie, diabetes mellitus, obesitas, hypercholesterinaemie) lijden. De hedendaagse anesthesioloog moet hierop met kennis en kunde in spelen als een perioperatieve patiëntenmanager.

Multidisciplinaire aanpak Om in praktijk op deze nieuwe ontwikkelingen in te kunnen spelen zijn we in het afgelopen jaar een paar klinische projecten gestart in samenwerking met verschillende afdelingen. Er is in samenwerking met de afdeling Vaatchirurgie het multidisciplinaire overleg gestart. Hiervoor komen onder andere patiënten in aanmerking die gepland staan voor een aortachirurgie-redo-operatie. Altijd bij dit soort multidisciplinaire overleggen aanwezig is de hoofdbehandelaar (meestal de chirurg), anesthesioloog, cardioloog, radioloog (ter beschrijving van bijvoorbeeld de omvang van het aneurysma), en intensivist. De anesthesioloog heeft naast de chirurg de signalerende functie om een multidisciplinaire overleg te starten. Gezien de ernstige co-morbiditeit van een aantal patiënten en gezien de werkdruk leert de alledaagse praktijk dat juist deze vooral cardiaal meestal zeer belaste patiëntengroep enorm profijt ervan heeft als men dit soort patiënten professioneel beter voorbereid zou kunnen beoordelen. Vooral uit patiëntveiligheid aspecten zijn dit soort ernstig zieke patiënten juist een bijzonder kwetsbare patiëntengroep. In de tweede helft van 2009 werden onder het motto “Optimalisering van het preoperatief traject” een aantal gesprekken gevoerd met alle betrokkenen beroepsgroepen, zoals alle snijdende specialismen en leidinggevenden van de polikliniek. Patiënten die elders bij een cardioloog bekend zijn zullen maximaal binnen 5 werkdagen een vaste POS-afspraak ’s ochtends krijgen, tussentijds gaan de POS medewerkers de benodigde gegevens opvragen. Indien de wachtkamer helemaal leeg is of een patiënt van zeer ver komt dient de patiënt uiteraard uit servicegerichtheid aspect wel gezien te worden. Dit spreekuur heeft de naam “POS Cardio” gekregen. Voor diabetes patiënten werd december 2009 het VUmc breed Zorgpad Diabetesregulatie geïmplementeerd, in samenwerking met interne geneeskunde, sectie endocrinologie. Na een pilot werd het zorgpad verder uitgerold naar alle verpleegafdelingen. Een essentieel onderdeel hiervan is het perioperatief diabetes protocol welk richtlijn is voor diabetes patiënten die een operatie moeten ondergaan. Onder het trefwoord "Zorgpad diabetesregulatie" is het hele zorgpad terug te vinden op kwaliteitsnet.

-8-

1. Patiëntenzorg

Kortere wachttijden De oude organisatie van de POS was gebaseerd op een inloop spreekuur waar operatieve patiënten meteen van de poliklinieken van de chirurgische afdelingen naar de POS doorgestuurd worden. Dit resulteert in piekbelastingen van de POS met regelmatig lange wachttijden voor preoperatieve patiënten van gemiddeld 1,5 uur tot 2 uur vooral ’s middags. Tweede knelpunt blijft de ongelijkmatige toestroom van patiënten zowel overdag maar ook verdeeld over de werkweek met piekbelastingen vooral op de dinsdagen, woensdagen en donderdagen, tevens met lange wachttijden voor de patiënten als gevolg. In 2009 hebben we met alle betrokken beroepsgroepen geïnventariseerd hoe men het probleem van de wachttijden zou kunnen aanpakken.

Opleiding van AIOS De tweede helft 2009 werd met een aantal stafleden en arts assistenten tijd besteed om belangrijke actuele literatuur te verzamelen gericht op preoperatieve screening vanuit anesthesiologisch perspectief. Vervolgens werd de essentie verzameld en in een handig formaat gebracht (vergelijkbaar met het werkboekje voor kinderanesthesiologie). Het hele werkproces is nog gaande. Publicatie op kwaliteitnet wordt verwacht in maart - april 2010, publicatie in boekvorm (na goedkeuring door de staf) hoogwaarschijnlijk in april/mei 2010.

Wetenschappelijk onderzoek In 2009 zijn we gestart met het project “Gezond opereren”. Het doel van het onderzoek is het terugdringen van intra,- en postoperatieve morbiditeit door een leefstijlinterventie bij patiënten met twee of meer leefstijlgerelateerde risicofactoren. Voor dit project hebben we een researchverpleegkundige/onderzoeksassistente aangesteld. Haar kerntaken zijn: het begeleiden van patiënten, het opstellen van een lifestyle anamnese, het adviseren t.a.v. dieet en beweging, het telefonisch coachen in de weken voor de operatieve ingreep en het volgen van de patiënt na de operatieve ingreep.

Automatisering van de POS Tevens is er gewerkt aan de ontwikkeling van het digitale opnameformulier in Chipsoft-OK. Dit is juni 2009 life gegaan. Hiermee werden de papieren opname formulieren maar ook de anesthesie aanvraag formulieren gedigitaliseerd. Aan een koppeling tussen het Chipsoft OK opnameformulier en het POS dossier wordt vanuit afdeling ICT druk aan gewerkt. De POS maakt hiermee een belangrijke stap in de richting van het ziekenhuis EPD.

Optimalisering van informatievoorziening, bijv. patiëntenfolders De anesthesie informatiefolders hebben een update gekregen. Tevens is in de POS wachthal de informatievoorziening ten opzichte van voorafgaande metingen, het gedeeltelijke afspraken systeem enz. geactualiseerd. De toekomstige informatievoorziening zal via een breedband beeldscherm gebeuren.

-9-

1. Patiëntenzorg

Aandachtspunten vanuit kinderanesthesiologisch perspectief Op initiatief van Jürgen Dertinger wordt vanuit de kinderanesthesiegroep elke maand een overleglijst bekend gemaakt waarop voor elke werkdag terug te zien is wie van de kinderanesthesiologen ter beschikking staat voor kinderanesthesie gerelateerde vragen vanuit de POS. De desbetreffende kinderanesthesioloog dient sowieso gebeld te worden ter goedkeuring indien men vanuit patiënt gerelateerd standpunt een plek op Kinder Intensive Care (IC) nodig acht. Afdeling Kinder IC komt met regelmaat in het nauw te zitten met hun plekken, o.a. omdat ze ook vaak aanvragen van elders binnen krijgen. In november 2009 zijn de bouwwerkzaamheden voor een kinder-voorlichtingskamer begonnen. In samenspraak met de pedagogisch medewerkers en kinderchirurgie zijn we bezig een werkbaar kinder-voorlichtingsconcept te realiseren.

Overkoepelend overleg binnen de polikliniek met chirurgische specialismen Sinds voorjaar 2009 bestaat een Management Team overleg poli 4 bestaand uit alle medische werkplekmanagers van de polikliniek divisie 4, Heelkunde (H. Coveliers), Urologie (G. Beckers), Orthopedie (M. Witbreuk) en Kinderchirurgie (C. Sleeboom). De bedoeling is een uniek platvorm te creëren waar de poli 4 in zijn geheel centraal staat. Streven is binnen de beperkte resources zoals financiën, personeel en kamers verstandig en "lean" met deze gemeenschappelijke resources om te gaan. Voorzitterschap houdt tot nu toe afdeling Anesthesiologie.

Pijnpolikliniek e

Op de pijnpoli zijn 3 stafleden en 2 AIOS werkzaam. Tevens doet een 5 jaars AIOS spreekuur in zijn of haar verdiepingsstage. Het team draagt zorg voor de palliatieve zorg, de benigne en oncologische pijnbestrijding, de acute en chronische pijnconsulten en de postoperatieve pijnbestrijding. Per week zijn er 13 dagdelen spreekuur. Om voldoende EPB’s te genereren heeft er uitbreiding plaats gevonden van de hoeveelheid plaatsen voor nieuwe patiënten. Er is 1 dagdeel röntgen verrichtingen op de angio kamer van de afdeling radiologie. Hierbij wordt ondersteuning geleverd door een röntgen laborant. De patiënten worden na de verrichtingen in dagopname opgenomen op afdeling 1D, zo nodig vindt bewaking van de patiënt plaats op de verkoever van de operatie kamers. Op de polikliniek is in 2009 gestart met de bouw van een behandelkamer waar ook de röntgen verrichtingen van de pijn in 2010 zullen gaan plaatsvinden. Hierbij vindt uitstroom naar een eigen dagbehandelingsunit plaats inclusief de mogelijkheid om de patiënten te bewaken. Er vonden op de pijnpoli in 2009 1671 eerste patiënt bezoeken plaats. Dit is conform de norm. Er zijn in 2009 823 röntgen verrichtingen in dagbehandeling gedaan, dit is 14% boven de norm. Op de pijnpoli worden diverse wetenschappelijk onderzoeken gedaan daarvoor verwijs ik naar hoofdstuk 3 van dit jaarverslag.

- 10 -

1. Patiëntenzorg

1.3.

Anesthesiesessies

In 2009 zijn er een aantal zaken geëffectueerd en geformaliseerd betreffende de anesthesie sessies buiten de operatiekamers. Om te beginnen is er een verkoeverkamer gebouwd bij de MRI op de 4

e

etage in de polikliniek. Deze zal 13 januari 2010 in gebruik genomen worden. Door de overgang van de registratie middels opera naar CS-OK is het moeilijk aan te geven wat de hoeveelheid tijd precies is die er aan anesthesie sessies besteed is. Per week zijn er gemiddeld in 2009; 12 patienten voor ECT’s, 2 MRI’s 1 Fletcher applicatie, 3 LPBP’s, 0,25 nierbiopt, 1 colonscopie of PEG sonde, 4 botox patiënten, 0,25 RFA en dan nog een enkele PET en CT scan geweest. Samen goed voor in ieder geval 3 dagen per week verrichtingen onder narcose. In 2009 is er budget toegekend voor 1300 uur anesthesie sessies. Dit zal voor het jaar 2010 verdeeld worden over de afnemende disciplines. Een werkgroep heeft zich bezig gehouden met de inrichting van de planning en registratie van de anesthesie sessies in 2010. De MRI’s zullen gepland worden door het planbureau van de kinderpoli, de overige verrichtingen gebeuren in een samenwerking tussen het secretariaat anesthesie en heelkunde (voor de opname). De registratie in CS-OK wordt ingevoerd en gecontroleerd door het secretariaat OK. De verrichtingen zullen in 2010 zoveel mogelijk gebundeld worden, afspraken daarover zijn in 2009 gemaakt. De afdeling anesthesiologie heeft geparticipeerd in het zorgpad ECT, dit is in samenwerking met de GGZ in Geest in 2009 gestart en afgerond.

1.4.

Mobiel Medisch Team

Als Traumacentrum heeft het VUmc een aantal taken op het gebied van de traumazorg, zoals de opvang en behandeling van ernstige ongevalpatiënten, en de inzet van een Mobiel Medisch Team (MMT) om medisch-specialistische zorg aan acuut bedreigde patiënten buiten het ziekenhuis te leveren. Bij het vervullen van deze taken speelt de afdeling Anesthesiologie een belangrijke rol. Sinds de oprichting van het Helikopter-MMT in 1995 heeft de afdeling meer dan 50% van de diensten voor haar rekening genomen. Voor 2009 worden meer dan 65% van de diensten ingevuld door stafleden van de afdeling Anesthesiologie. Sinds de invoering van de functie van “Chief Doctor” binnen de organisatie van het Trauma-centrum wordt deze functie vervuld door een staflid Anesthesiologie. De huidige Chief Doctor is H.M.T. Christiaans. Zijn plaatsvervanger is S. Greuters. Met ingang van 1 april 2009 is het MMT 24 uur per dag inzetbaar. In de periode van 7.00 – 19.00 uur tijdens de daglichtperiode wordt het MMT vervoerd met de helikopter en op de overige tijden met het

- 11 -

1. Patiëntenzorg

MMT- voertuig. Het Helikopter- MMT van het Traumacentrum Noord- West Nederland/VUmc werkt ook intensief samen met de afdeling Anesthesiologie op het gebied van training (waarbij met name intensief gebruik gemaakt wordt van het Simulatielaboratorium, voor zowel de skill-trainingen als ook de communicatietrainingen) en onderzoek. Vanuit het MMT werden ook trainingen verzorgd voor instructeur-ambulanceperpleegkundigen op het gebied van het airwaymanagement. Daarnaast werden ook theoretische scholing verzorgd aan ambulance personeel. Samen met de drie andere Helikopter-MMT’s in Nederland wordt continu gewerkt aan het bijwerken van de “Richtlijnen MMT in Nederland”.

- 12 -

2. Onderwijs / Opleiding

_________________________________________________________________________

2.

Onderwijs / Opleiding

2.1.

Onderwijs- en opleidingscommissie

De onderwijscommissie is verantwoordelijk voor de organisatie en coördinatie van alle onderwijs- en opleidingsaspecten voor en door de afdeling Anesthesiologie. Het doel is de continue verbetering van de kwaliteit van de opleiding en het onderwijs waarbij in toenemende mate ook de wetenschappelijke vorming van de AIOS een rol spelt. De afdeling streeft er naar om een van de beste opleidingen in Nederland aan te bieden aan jonge hoog gemotiveerde top talenten. De samenstelling van de commissie was in 2009 als volgt: - Prof.dr. S.A. Loer, opleider - dr. R. Krage, plv. opleider - dr. D.P. Veerman, medisch hoofd operatiekamers - mevr. D.H. Thöne-Passchier, staflid - mevr. L.E. Garmers, staflid - dr. C. Boer, Onderzoeker UHD - R.S.G.M. Perez, Onderzoeker UHD - mevr. G.H.P. Krijnen, stafmedewerker - D. van Groeningen, simulator onderwijs - mevr. A. Kanninga, AIOS-vertegenwoordiger - R.A. Bouwman, AIOS-vertegenwoordiger

2.2.

Besprekingen, lesprogramma en stages

DAGELIJKS GENERAAL RAPPORT Doel:

Overdracht van patiënten die tijdens de dienst of bij het wisselen van de dienst nog onder de hoede van de afdeling anesthesiologie vallen, mededelingen van de leiding van de afdeling, bespreking van de dagelijkse agenda.

Frequentie:

Iedere ochtend van 7:30 – 7:45

Spreker:

Dienstdoende AIOS

PROBLEEMOPLOSSENDE OVERDRACHT Doel:

Bespreking van de problemen en complicaties tijdens het OK programma van die dag en het bespreken van complexe patiënten die zullen worden geopereerd op de volgende dag.

Frequentie:

Iedere maandag, woensdag, donderdag en vrijdag van 16:30 – 17:00.

Sprekers:

Aanwezige AIOS en staf leden

- 13 -


PIJNBESPREKING, PALLIATIEVE ZORG Doel:

Bespreking van bijzondere pijnpatiënten of pijnsyndromen.

Frequentie:

Iedere dinsdag van 16:30 – 17:00

Sprekers:

Pijnteam

COMPLICATIEBESPREKING Doel:

Bespreking van complicaties binnen de anesthesiologie en intensive care.

Frequentie:

Iedere 2e donderdag van de maand van 17:00 – 19:30 uur

Sprekers:

Stafleden en AIOS Anesthesiologie en Intensive Care

REFEREERAVOND Doel:

Thema avond waarop literatuur en klinische inzichten ten aanzien van een voor de anesthesiologie relevant onderwerp worden besproken.

Frequentie:

Iedere 3e woensdag van de maand van 17:00 – 18:30 uur.

Sprekers:

Eén staflid en twee AIOS

JOURNALCLUB Doel:

Bespreking van een artikel zowel inhoudelijk als methodologisch.

Frequentie:


Sprekers:

Stafleden en AIOS

RESEARCHBESPREKING Doel:

Bespreking van lopend onderzoek binnen de afdeling.

Frequentie:


Sprekers:

Stafleden en AIOS

AB-ONDERWIJS Elke woensdagmiddag vind het onderwijs aan de AIOS plaats. De eerste twee uur wordt besteed aan onderwijs ten behoeve van het A en B examen van de Nederlandse Vereniging voor Anesthesiologie. Dit onderwijs wordt verzorgd door de AIOS zelf, waarbij hoofdstukken uit de examenstof worden voorbereid en gepresenteerd aan alle aanwezige AIOS en een staflid. Tijdens deze presentaties worden regelmatig kritische vragen gesteld door zowel de stafleden als AIOS waarbij met name gelet wordt op de praktische en klinische consequentie van de behandelde theorie. Het tweede deel van elke woensdagmiddag wordt besteed aan probleem gestuurd onderwijs (PGO). Hierbij wordt aan de hand van een door de taskforce PGO van de Nederlandse Vereniging voor Anesthesiologie vastgestelde casus door een groep AIOS een probleem geanalyseerd en uitgewerkt. Deze groepen worden begeleid door een staflid c.q. tutor die als taak heeft het hele proces te sturen.

- 14 -


CD-ONDERWIJS Naast de Centrale Cursus Anesthesiologie van de Nederlandse Vereniging voor Anesthesiologie wordt door een aantal UMC’s het gezamenlijk CD-onderwijs georganiseerd. De opzet is om praktisch en interactief onderwijs te geven aan derde en oudere jaars aios ten behoeve van het C en D examen van e

e

de Nederlandse Vereniging voor Anesthesiologie. Het onderwijs vindt de 1 en 3 woensdag van de maand plaats in de verschillende UMC’s. Het programma zoals die door de afdeling anesthesiologie van het VUmc in 2009 was georganiseerd: Anesthesie technieken IV S.A. Loer

R. Breukers

Welkom, introductie, schriftelijke kennistest Intraoperatief vochtbeleid en keuze van infuusvloeistoffen bij volwassenen en kinderen De rol van TEE bij niet-cardiale chirurgie

D.P. Veerman

Veiligheidsaspecten in de anesthesiologie

D.H. Thöne

Het kan ook U gebeuren: brand op de operatiekamer

L. Schwarte

Pijngeneeskunde I W.W.A. Zuurmond

W.W.A. Zuurmond

Chronische pijn: ziekte of klacht Invasieve behandeltechnieken bij rugpijn waaronder epiduroskopie en neurostimulatie Kankerpijn

J. Gootjes

De rol van de anesthesioloog in de palliatieve zorg

S.A. Loer

Afsluiting

R.D.H. de Boer

- 15 -


Stages AIOS Opleidingscluster VUmc

Ten behoeve van het “perifere” tweede jaar is een zogenaamd opleidingscluster door 5 perifere ziekenhuizen en het VU medisch centrum geformeerd. De vertegenwoordigers van de ziekenhuizen voeren ieder kwartaal overleg over de voortgang van de stages en de individuele AIOS.

Sint Lucas Andreas ziekenhuis, Amsterdam Opleider: dr. M.J.L.J. van den Elsen

J

F

M

A

M

J

J

A

S

O

N

D

J

F

M

A

M

J

J

A

S

O

N

D

F

M

A

M

J

J

A

S

O

N

D

J

F

M

A

M

J

J

A

S

O

N

D

J

F

M

A

M

J

J

A

S

O

N

D

S. Dettwiler Westfries Gasthuis, Hoorn Opleider: dr. J.P. Hering

B. Huisman L.N.J. Tjon Soei Len H.J. Scholten Spaarne ziekenhuis, Hoofddorp Opleider: E.L.V.M.M. Wiewel

J S.A. Buma F. van Gijtenbeek R.J. Colenbrander Rode Kruis ziekenhuis, Beverwijk Opleider: P. Knape

R.J. Vaessen C.W. Buiter Medisch Centrum, Alkmaar Opleider: H.S. Traast

W.J. Mulder K.M. Szadek

- 16 -


Stage intensive care

Tijdens het derde/vierde jaar van de opleiding tot anesthesioloog werden de AIOS twee keer 6 maanden (IC I en IC II) danwel een keer 12 maanden in het specialisme intensive care opgeleid. Drie maanden hiervan kunnen zij op de kinder-IC volgen. Afdeling Intensive Care Volwassene en Medium Care, VUmc Opleider: prof.dr. A.R.J. Girbes Intensive Care Volwassenen stage I:

J

F

M

A

M

J

J

A

S

O

N

D

M

A

M

J

J

A

S

O

N

D

A

M

J

J

A

S

O

N

D

L.M.J. Janssen Y.M. Lai J.M. Vieveen E. Koetsier S. de Vries F.B. van Dehn E.S. van der Heiden S. Dettwiler B.A.A. Huisman S.A. Buma F. van Gijtenbeek Intensive Care Volwassenen stage II:

J

F

M.M.A. Bisschops N.H.A. Lecluse E.G. da Conceicao Araújo P. Oedayrajsingh Varma M. Otten F.B. van Dehn Afdeling Intensive Care Kinderen, VUmc Opleider: prof.dr. J.J. Roord / dr. F.B. Plötz

J

F

M

L.M.J. Janssen E.G. da Conceicao Araújo M. Otten J. Vieveen

- 17 -


Afdeling Intensive Care, University College London Hospitals, UK Opleider: prof. M. Singer

J

F

M

A

M

J

J

A

S

O

N

D

M

A

M

J

J

A

S

O

N

D

J.M. van der Kaaij Pijnstage Afdeling Anesthesiologie, VUmc Opleider: prof.dr. W.W.A. Zuurmond

J

F

M. Otten E.S. van der Heiden M.M.A. Bisschops L.M.J. Janssen Y.M. Lai F.B. van Dehn S. de Vries M. van der Horst

- 18 -


2.3

Refereerbijeenkomsten en complicatiebesprekingen

Refereerbijeenkomsten In 2009 werden de volgende refereerbijeenkomsten gehouden voor de stafleden, AIOS en anesthesiologen in de regio.

Datum

sprekers

titel

januari 2009

Prof. dr. G. Theilmeier, Hannover

februari 2009

dr. S. Ley, Düsseldorf

april 2009 mei 2009

R. de Boer dr. K. Stoecklein dr. M. Eekhoff

State of the Art Lecture: How to reduce perioperative cardiovascular risk – experimental and clinical approaches Perioperatieve behandeling van patiënten met diabetes Bijwerkingen van Opioïden Nieuw richtlijn diabetes VUmc (voorstel van nieuw protocol)

juni 2009 augustus 2009

september 2009 oktober 2009 november 2009 december 2009

H.J. Scholten Y.M. Lai dr. M. Stevens, AMC Prof.dr. A. Dahan, LUMC

Recente Aspecten van Anesthesiologie Echogeleide zenuwblokkade – toy or tool? Mechanism-based PK/PD modeling of (semi)synthetic opioids: buprenorphine vs fentanyl. Update in coagulatie management

dr. R.H.J. Breuer C.W. Buiter A. Kanninga M.E. Langemeijer L.M.J. Janssen M.J.C.H. Fieren F.B. van Dehn J.R. Leemreis dr. M.B. Godfried N. de Groot R.L.G. Sie

Nieuwe aspecten rond de anesthesie bij kinderen Van theorie naar praktijk Advances in Respiratory Support Epidemiologische & IC aspecten van de “Mexicaanse griep”

Complicatiebesprekingen Naast de dagelijkse besprekingen van complicaties, incidenten en problemen organiseert de afdeling maandelijkse complicatiebesprekingen waar met name interdisciplinaire aspecten uitvoerig besproken worden. Deze besprekingen worden met de even maanden gezamenlijk georganiseerd met de Intensive Care Volwassen. Het doel van de complicatiebespreking is te leren van elkaars inzichten door het bespreken van complicaties die recentelijk op de operatiekamers, binnen het MMT en op de IC hebben plaatsgevonden. Aan de bespreking werd deelgenomen door stafleden, AIOS en fellows van beide afdelingen. Een complicatie wordt gepresenteerd door een staflid en een AIOS/fellow. Het karakter van de complicatiebespreking is strikt vertrouwelijk. De bespreking vindt maandelijks plaats en er is ruimte voor 1 of 2 casussen. In 2009 zijn de volgende casussen in de complicatiebespreking aan de orde geweest:

- 19 -


Datum

sprekers

titel

januari 2009

A. van Dusseldorp

Dodelijke complicatie na MRI onder narcose.

februari 2009

L. Hulshoff, B. Beishuizen J. de Jong C.W. Buiter B.A.A. Huisman M. Otten

De Arteria pulmonalis catheter: een aantal zeldzame doch zeer belangrijke risico’s.

april 2009 juni 2009

september 2009

K. Stoecklein C. Eickhoff R. Sollie M. Erwteman

oktober 2009

M. Langemeijer

november 2009

C. Buiter N. de Groot E. Lust A. Lolkema

augustus 2009

december 2009

2.3.

TURP Syndroom Onverklaarde SVT’s; denk aan medicatie. Gecompliceerde SG: verwijderen of repositioneren van een lijn. Bij weerstand stoppen!! Hypoglycemia and Swiss cheese. Verkeerd bloedproduct tijdens anesthesie. Over Tractie! Over de Koe, de Zebra en het risico van Fixeren. Een patiënte met uitgebreide co-morbiditeit op acute lijst. Een heftige reactie uit onverwachte hoek. Simpele TURP Neerslag bij het droogdraaien. Een gecompliceerde luchtweg.

Simulatieonderwijs met ADAM

Trainingen Het simulatieonderwijs voor de AIOS heeft in 2009 een vaste plek gevonden. We beantwoorden daarmee aan de eisen die het NVA curriculum stelt. Onderdeel daarvan is het uitbreiden van de introductiecursus voor de beginnende AIOS naar twee dagen. In deze twee dagen wordt aandacht besteed aan verschillende belangrijke aspecten waaronder luchtweg management (incl. resp. fysiologie) en het wegwijs maken binnen het VUmc als voorbereiding op de diensten. Tijdens korte scenario’s worden zowel vakinhoudelijke als teamaspecten behandeld. Nadruk ligt op laagdrempelig onderwijs in de vorm van onderwijs voor AIOS door AIOS. Daarom werd ons simulatieteam vergroot met twee oudere jaars AIOS. Tijdens het reguliere woensdagmiddag onderwijsprogramma werd gebruik gemaakt van verschillende simulatoren waarop bijvoorbeeld de flexibele intubatie kan worden geoefend (skilltraining). Bovendien werden er ook andere teams in ons ADAM simlab getraind. Onder de leiding van Ludmilla Garmers draaiden er in 2009 3 sessies voor het MMT. Dit initiatief wordt ook in 2010 voorgezet. Onder de leiding van Sjoerd Greuters werd er ook een airway cursus voor ambulance verpleegkundigen (LISA – luchtweg instructie-scholing Amsterdam) opgezet. Deze cursus werd in 2009 twee keer met groot succes gegeven en ook dit concept wordt voorgezet. Onder de supervisie van Dick van Groeningen en Olaf Meulstee hebben ook verschillenden verpleegkundigen teams contact met ADAM gehad (anesthesie medewerker / -leerlingen, operatie assistenten / -leerlingen, recovery personeel).

- 20 -


In totaal zij we trots rond 130 VUmc medewerker getraind en grotendeels overtuigd te hebben dat simulatiesessies een veilige en effectieve manier van leren zijn (zowel skill training als teamtraining (CRM).

Congressen / cursussen (inter)nationaal Naast de simulatie cursussen binnen het VUmc heeft het simulatie team onze afdeling ook in het binnen-/ en buitenland op verschillenden events gerepresenteerd.

Januari

twee workshops – 1 poster, IMSH “international meeting for simulation in healthcare”, Orlando, VS

Februari

voordracht: patiëntenveiligheid en simulatie, scholingsochtend VUmc

Maart

voordracht: het Nederlandse ambulancesysteem, urgentiegeneeskunde congres, Hannover, Duitsland

Maart

voordracht: toekomst simulatieonderwijs, DSSH (dutch society for simulation in healthcare) conference, Rotterdam, NL

April

international simulation instructorcourse, Bilthoven, NL

Mei

CRM workshop – 1 voordracht: NVA dagen, Maastricht, NL

Juni

simulation workshop – european patient safety course – 2 poster, ESA Milaan, Italië

Juni

simulationworkshop, congres patiëntenveiligheid IGZ, Rotterdam

Juni

preconference cursus, twee workshops – 1 poster: SESAM (european simulation congres), Mainz, Duitsland

Oktober

voordracht: patiëntenveiligheid en CRM, patiëntenveiligheidssymposium, Arnhem, NL

Oktober

voordracht: simulatieonderwijs, symposium acute geneeskunde, VUmc

November

voordracht: simulatieonderwijs, NVMO congres, Egmond, NL

December

international simulation instructorcourse, Groningen, NL

Organisatie workshop / symposium In april 2009 heeft Ralf Krage een internationaal drie-daagse “simulation research workshop” in Amsterdam georganiseerd. Met een “international faculty” (dr. Peter Dieckmann, psycholoog en simulatie expert, DIMS simulation center, Copenhagen, Denemarken en dr. Tanja Manser, psycholoog en simulatie onderzoeker, Zürich, Zwitserland) werd er met 16 deelnemers uit 7 verschillenden Europese landen drie dagen gewerkt en gediscussieerd over mogelijkheden van simulator gebaseerd onderzoek. In november heeft het VUmc op initiatief van Ralf Krage een symposium tijdens de landelijke patiëntenveiligheidsweek georganiseerd. Tijdens de hele week werden er ook verschillenden simulatie workshops aangeboden. Hier werd in eerste instantie nadruk gelegd op het kennismaken met een nieuwe onderwijsvorm en de connecties met andere industrieën zoals de luchtvaart.

- 21 -


Samenwerking met de IC Met de Intensive Care Volwassenen (ICV) wordt samengewerkt in de voorbereiding en uitvoering van een landelijke “Simulation based Airway Management Training” (SAMT) cursus. De eerste cursus vindt in september 2010 in het VUmc plaats.

Onderzoek Op het gebied van onderzoek is het simulatieteam in samenwerking met het EMGO instituut bezig met verschillenden projecten. Er zijn inmiddels drie studies afgerond. Deze onderzoeken zullen in 2010 leiden tot publicaties en verschillende posterpresentaties tijdens (inter)nationale congressen.

Mobiele simulatie In het kader van het motto “train the teams who work together” is het simulatieteam ook bezig met de organisatie van trainingen aan multidisciplinaire teams binnen het VUmc om op die manier een bijdrage in patiëntenveiligheid te kunnen leveren. Hiervoor werd er een nieuwe simulator besteld die anders dan de bestaande “ADAM” volledig draadloos en dus mobiel is. De trainingen met het traumaen het reanimatieteam zullen vanaf 2010 regelmatig draaien.

Het Team (ADAM’s family) De instructeursgroep, die zich op het VUmc intranet presenteert als ‘ADAM’s Family’, bestaat in 2009 uit de volgende personen: Roderick Breuer, Jürgen Dertinger, Micha Erwteman, Ludmilla Garmers, Sjoerd Greuters, Dick van Groeningen, Douglas Helfferich, Ralf Krage, Olaf Meulstee, Axel Schauer, Lian Tjon Soei Len (onderzoek), Ad Vermeulen en Jenny Vieveen Het simulatieonderwijs mag zich ook in 2010 verheugen op groeiende aandacht van diverse specialismen en beroepen waarbij de verwachting voor de nabije toekomst is dat het een zeer sterke groei zal doormaken in volume en tijd. Door groeiende acceptatie zal het steeds meer ingeburgerd raken als instrument voor scholing en research.

2.5.

Congressen en symposia

-

PALLIATIEVE ZORG EN RADIOTHERAPIE. Klinische Conferentie EPZ Georganiseerd door prof.dr. W.W.A. Zuurmond en drs. W.J.J. Jansen VUmc Amsterdam, 24 februari 2009

-

2E JOURNAL HIGHLIGHTS SYMPOSIUM Georganiseerd door dr. C. Boer VUmc Amsterdam, 11 maart 2009

-

FAMILY CARERS; EVIDENCE AND PRACTICE IMPLICATIONS, spreker Sheila Payne. Palliative care in and around the academic hospital, spreker prof.dr. Lucas Radbruch. Klinische Conferentie EPZ. Georganiseerd door prof.dr. W.W.A. Zuurmond en drs. W.J.J. Jansen. VUmc Amsterdam, 23 maart 2009

-

SIMULATION RESEARCH WORKSHOP. Georganiseerd door dr. R. Krage VUmc Amsterdam, 6-8 april 2009 - 22 -


-

Goal-directed management of prehospital and perioperative massive bleeding: the earlier – the better. Georganiseerd door dr. C. Boer. VUmc Amsterdam, 8 mei 2009

-

SOCIAAL-MAATSCHAPPELIJKE PROBLEMATIEK IN DE PALLIATIEVE ZORG. Klinische Conferentie EPZ. Georganiseerd door prof.dr. W.W.A. Zuurmond en drs. W.J.J. Jansen VUmc Amsterdam, 16 september 2009.

-

PATIËNTENVEILIGHEID. Georganiseerd door dr. R. Krage VUmc Amsterdam, 25 november 2009.

2.6

Onderwijs aan studenten

In 2009 heeft de afdeling Anesthesiologie zijn onderwijstaken binnen de Bachelor en Master VUmccompas uitgebreid en leverde daarmee een belangrijke bijdrage aan het facultaire onderwijs. Dr. D.P. e

Veerman is vice-coördinator van de cursus Homeostase (1 jaar) in het VUmc-compas en treedt ook op als weekdocent. Prof.dr. W.W.A. Zuurmond is weekdocent in een tweetal cursussen in het VUmccompas, namelijk in cursus Ziektegedrag (1.1.4, thema pijn) en in cursus Levensfase tot en met de dood (2.2.3, thema palliatieve zorg bij ouderen). Prof.dr. W.W.A. Zuurmond treedt op als docent in het e

blok Werking van het Zenuwstelsel (3 jaar) bij het onderwerp Pijn en pijnbestrijding. Daarnaast heeft e

e

de afdeling 2 tutoren voor 1 en 2 jaar geleverd en 1 mentor. Tevens heeft de afdeling het practicum e

‘Perioperatieve Zorg’ in het VUmc-compas (3 jaar) voor de derde keer georganiseerd. In dit practicum maken studenten kennis met een aantal aspecten van het specialisme anesthesiologie, waaronder het geven van anesthesie, intubatie, beademing en infuus prikken. Dr. C. Boer is hoofd van dit practicum.

In het Wetenschappelijk Focusonderwijs werd in samenwerking met de afdeling Metamedica door dr. C. Boer dagonderwijs gegeven aan geneeskunde studenten over de ethische kant van dierexperimenteel en klinisch onderzoek.

De afdeling verzorgt in het eerste jaar van de Master VUmc-compas (M1) onderwijs ten aanzien van ‘Infuus prikken’, ‘BLS’ en ‘ATLS’. Dit onderwijs wordt iedere drie weken gegeven door stafleden en AIOS Anesthesiologie, en het BLS onderwijs wordt iedere zes weken getoetst. Dr. R. Krage is coördinator van dit onderwijs, en wordt geassisteerd door M. Erwteman, P. Geersing, N. Lecluse, A. Kanninga, J. Vieveen, B. van den Berg, M. Langemeijer, S. de Vries, S. van Rijswijk en F. van Dehn.

Daarnaast heeft de afdeling een vaste plek gekregen op de terugkomdag Heelkunde in het tweede jaar van de Master VUmc-compas (M2). Tijdens deze terugkomdag maken studenten kennis met twee verschillende onderdelen. Allereerst participeren zij in simulatieonderwijs waarin anesthesie en urgentiegeneeskunde centraal staan. Het simulatieonderwijs vindt plaats in het simulatiecentrum ADAM van de afdeling Anesthesiologie. Tijdens het tweede deel krijgen studenten informatie over locoregionale technieken en maken zij kennis met de perioperatieve screening. Dr. R. Krage en dr. C. - 23 -


Boer zijn cursusleiders van de M2 terugkomdag, en werken hierbij nauw samen met dr. R. Breuer en dr. K. Stoecklein. Dr. R. Krage verzorgt een college over ‘de human factor en patiëntveiligheid’ tijdens de terugkomdag in de stage Interne Geneeskunde in de Master VUmc-compas. Dit college vindt iedere drie weken plaats. Onder leiding van dr. C. Boer vond er een onderwijsweek plaats voor biomedische studenten die de Cardiovascular Research Master van het ICaR-VU volgen.

De afdeling bood plaats aan een tiental biomedische en medische studenten en studenten uit het Honours Program traject voor het doorlopen van hun wetenschappelijke stage. De studenten werden begeleid door dr. C. Boer en dr. R.S.G.M. Perez.

2.7.

Advanced Life Support onderwijs

In 2009 werden 3 Advanced Life Support (ALS) cursussen gegeven. Een ALS cursus duurt 3 dagen en heeft als doel de reanimatievaardigheid van het reanimatieteam en van de individuele deelnemers te vergroten. Dit wordt bereikt door het verbeteren van de communicatie binnen het team, het aanleren van vaardigheden en protocollair werken. Leermiddelen bestaan uit korte praktisch gerichte theoriepresentaties, workshops en veel casustraining met een geavanceerde reanimatiepop. Vanuit de afdeling Anesthesiologie waren bij de cursus de docenten D. van Groeningen en dr. P. Schober betrokken.

ALS cursus 2009

totaal 3 cursussen

Deelnemers AIOS Anesthesiologie Anesthesiemedewerkers AIOS Interne Geneeskunde AIOS Cardiologie AIOS Spoed Eisende Hulp

totaal

34 7 9 6 5 5

Auditoren

2

Externe anesthesiemedewerkers

18

Naast de ALS cursussen werden er door genoemde docenten 26 ALS casustrainingen gegeven voor de studenten anesthesiemedewerkers, artsen en verpleegkundigen van de CCU, volwassenen IC’s en Spoedeisende Hulp. Voor de Huisartsen Opleiding VU werden lessen gegeven in volwassenenreanimatie, kinderreanimatie en het gebruik van de AED.

- 24 -

3. Onderzoek

_________________________________________________________________________

3.

Onderzoek

3.1.

Ontwikkelingen in 2009

In 2009 heeft de afdeling Anesthesiologie van het VU medisch centrum zijn wetenschappelijke positie versterkt. De onderzoekslijn Pijn & Pijnbestrijding en Palliatieve Zorg verkreeg grote subsidies waardoor de positie van deze onderzoekslijnen werd verstevigd. De afdeling publiceerde nog nooit zo vaak in internationale peer-reviewed wetenschappelijke tijdschriften, en de impact van de verschillende publicaties steeg ten opzichte van 2008. Onderzoek van stafleden en AIOS Anesthesiologie leidde tot een aantal awards tijdens internationale congressen. In 2009 werd tevens een aanzet gedaan voor het opstarten van translationele onderzoekslijnen die parallel plaatsvinden in de kliniek en het laboratorium. In 2009 werd het onderzoek gecoördineerd door twee onderzoekscoördinatoren (dr. R.S.G.M. Perez en dr. C. Boer). De onderzoeksstructuur van de afdeling was als volgt opgebouwd. Iedere 2e maandag van de maand komt de commissie SWOA (Stuurgroep Wetenschap Onderzoek Anesthesiologie) bijeen om lopende en geplande projecten te bespreken.

Pijn & Pijnbestrijding

Prof.dr. Wouter W.A.

Hoogleraar Pijnbestrijding &

Palliatieve Zorg

Zuurmond

Palliatieve Zorg

Dr. Roberto S.G.M. Perez

Onderzoekscoördinator

Perioperatieve Zorg

Dr. Christa Boer


Experimentele Cardiovasculaire

Dr. Christa Boer


Anesthesiologie

Dr. R. Arthur Bouwman

Onderzoeker

Microcirculatie

Dr. Lothar A. Schwarte

Onderzoeker

Dr.med. Patrick Schober

Onderzoeker

Dr. Christa Boer


ALARM

- 25 -

3. Onderzoek

In 2009 nam het aantal activiteiten dat gerelateerd is aan wetenschappelijk onderzoek binnen de afdeling sterk toe. Het onderzoeksbureau nam de coördinatie op zich van de METc protocollen, de administratie van wetenschappelijke stagestudenten, de organisatie van het stollingssymposium en de maandelijkse afdelingsbesprekingen. De Stuurgroep Wetenschappelijk Onderzoek Anesthesiologie vervulde een rol in het bespreken van de voortgang van het wetenschappelijk onderzoek binnen de afdeling. Het aantal stafleden en AIOS dat in 2009 participeerde in wetenschappelijk onderzoek nam sterk toe, waarbij er een duidelijke positieve trend was in het wetenschappelijke niveau van de onderzoeksprojecten. Als gevolg hiervan werd de afdeling duidelijk zichtbaar tijdens de NVA Wetenschapsdag in 2009, en werd de lezing van mw. drs. M. van der Horst uitverkozen tot de beste AIOS presentatie tijdens de Anesthesiologendagen. Daarnaast wonnen mw. drs. F. Van Dehn, mw. drs. L. Janssen en drs. G. Franschman prijzen tijdens de Euroburn en Traumacare congressen. De structurele regionale samenwerking tussen het VUmc en de opleidingsziekenhuizen binnen de OOR e

werd verstevigd. De afdeling organiseerde het 2 Journal Highlights Symposium en een symposium over de stolling binnen chirurgie en trauma. Er was een toename zichtbaar in het aantal geneeskunde studenten dat een wetenschappelijke stage liep binnen de afdeling, wat tevens resulteerde in het verbinden van jong wetenschappelijk talent aan de opleiding Anesthesiologie. Het aantal IIS publicaties nam toe, en de mediane impact factor bedroeg 2,6.

Subsidies In 2009 werden de volgende subsidies of andere vormen van ondersteuning verkregen voor onderwijs en onderzoek:

Aanvrager

Naam en Verstrekker

Bedrag

Dr. R.S.G.M. Perez/ Prof.dr. W.W.A. Zuurmond

STZ

€ 740.000

Dr. R.S.G.M. Perez / Prof.dr. W.W.A. Zuurmond

Kuria

€ 16.000

Dr. R.S.G.M. Perez / Prof.dr. W.W.A. Zuurmond

Veschillende verstrekkers

€ 58.000

Dr. C. Boer / Prof.dr. S.A. Loer

AGIS LPT

€ 58.000

Dhr. N. Koning / Dr. C. Boer / Drs. A.B.A. Vonk

Junior Dekker stipendium

€ 3.000

Dr. R.A. Bouwman / Dr. C. Boer

Holter systemen (ICaR-VU)

€ 15.000

/ Prof.dr. Jaap van Dieëen / dr. R. Happee

- 26 -

3. Onderzoek

3.2.

Pijn en Pijnbestrijding en Palliatieve Zorg

Ontwikkelingen binnen het thema van pijn en pijnbestrijding hebben zich in 2009 met name geconcentreerd op het initiëren van nieuw onderzoek op het gebied chronische aspecifieke lage rugpijn en palliatieve zorg. Daarnaast werden lopende onderzoekingen op het gebied van het complex regionaal pijn syndroom (CRPS), postoperatieve pijnbestrijding en palliatieve sedatie gecontinueerd. Deze ontwikkelingen hebben geleid tot nieuwe samenwerking en verdere bestendiging van reeds bestaande samenwerkingverbanden.

Trend De afdeling anesthesiologie participeert sinds 2004 in het onderzoeksconsortium Trauma Related Neuronal Dysfunction (TREND) en draagt bij aan onderzoek op het gebied van de diagnostiek, epidemiologie, ontwikkeling van meetinstrumenten en farmacotherapie. Bij een deelonderzoek van het TREND consortium, de ontwikkeling en validering van een klinische predictieregel voor gunstig of ongunstig beloop bij patiënten met neuropathische pijn, werd in 2009 het OLVG (drs. J. Steenhuijsen) als partner betrokken. Voorts werd een onderzoekssamenwerking aangegaan met een aantal Europese partners wat zal resulteren in een Europese subsidieaanvraag in 2010.

Benigne pijnsyndromen De gerandomiseerde studie naar de effecten van diagnostische blokkade van het Sacro-iliacaal gewricht (SIG) bij aspecifieke lage rugklachten in samenwerking het PKC Maastricht werd in 2009 gecontinueerd. Binnen deze studie is in samenwerking met de vakgroep Anatomie van Het VUmc en de afdeling radiotherapie (prof. dr. Kuijk) de verspreiding van contrastvloeistof tijdens een periarticulaire blokkade onderzocht. Voorts zijn in 2009 landelijke richtlijnen voor de anesthesiologische pijnbestrijding onder auspiciën van de sectie pijnbestrijding van het NVA vergeschenen, waaraan promovendus drs. K.M. Szadek en prof. dr. WWA Zuurmond hebben bijgedragen. In samenwerking met de faculteit bewegingswetenschappen (prof. dr. Jaap van Dieëen) en de TU Delft (dr. Riender Happee) is in 2009 een STW subsidie (Eur 740k) verkregen voor een onderzoek naar de effecten van closed loop perturbaties op de spiercontrole en propriocepsis bij patiënten met lage rugpijn. Het project omvat 1 promotietraject per betrokken instelling, waarbij de VUmc-anesthesiologie promovendus in 2011 zal starten.

Palliatieve sedatie Het onderzoek op het gebied van de palliatieve sedatie (AMROSE onderzoek), uitgevoerd in samenwerking met afdeling Maatschappelijke Gezondheidszorg van het Erasmus MC, het Integraal Kankercentrum Amsterdam (IKA) en het EMGO is in 2009 gecontinueerd. Voorts is in samenwerking met het Hospice Kuria een klinische studie gestart naar de waarde van pupillometrie voor opioidgeïnduceerde bijwerkingen bij terminale patiënten. De afdeling participeert tevens in een Europese survey naar ervaringen van patiënten met kanker met de behandeling van doorbraakpijn - 27 -

3. Onderzoek

(hoofdonderzoeker A. Davies, Royal Mardsen Hospital, Suffolk, GB). Samen met dr. A. Lukas van het AVL is een startsubsidie verkregen voor een onderzoek naar verschijnselen van neuropathische pijn en de effecten van gepulste radiofrequente laesies bij post-mastectomie pijn wat in 2010 zal starten. Onderzoek in het kader van het thema Pijn en Pijnbestrijding is voornamelijk ondergebracht bij het onderzoeksinstituut EMGO. In het kader van bovengenoemde verbanden liepen voor het thema pijn en pijnbestrijding in 2009 17 verschillende onderzoeksprojecten op een totaal van 6 promovendi werkzaam binnen dit thema.

Presentatie van onderzoek Het onderzoek op het gebied van pijn en pijnbestrijding werd in 2009 in 11 voordrachten gepresenteerd op verschillende nationale en internationale bijeenkomsten, waaronder de European Society of Anesthesiology (ESA), de NVA wetenschapsdag, het congres van de European Association of Palliative Care (EAPC), het Deutsche Schmerz Kongress en het TREND symposium. Onderzoekgegevens werden tevens gepresenteerd in 21 voordrachten op scholingsbijeenkomsten van beroepsverenigingen, waaronder de NVVO, het KNGF, en de Nederlandse vereniging voor Gynaecologie. Zes Voordrachten voor niet wetenschappelijk publiek over ontwikkelingen binnen het pijnonderzoek werden in 2009 gehouden voor o.a. het VU podium.

3.3.

Perioperatieve Geneeskunde

De onderzoekslijn Perioperatieve Geneeskunde heeft als doel structurele onderzoekslijnen te ondersteunen binnen het perioperatieve traject waarin stafleden en AIOS kunnen participeren. Er wordt binnen deze lijn getracht naar een match met de bestaande patiëntenpopulatie, en het onderzoek heeft een cardiovasculaire focus met een translationeel en mechanistisch karakter. Het onderzoek binnen de Perioperatieve Geneeskunde is zich aan het verschuiven van de intraoperatieve fase naar de preoperatieve en postoperatieve periode, waarbij studies zich richten op verlaging van het preoperatieve risico en postoperatieve complicatiereductie. In de figuur staan de vijf hoofdthema’s die in 2009 zijn vastgesteld. Er waren binnen de onderzoekslijn een post-doc, een gezondheidsvoorlichter, een arts-onderzoeker, 7 promovendi en 15 studenten werkzaam, waarvan 4 Honours Program studenten. Er werden verschillende internationale en nationale voordrachten verzorgd vanuit de onderzoekslijn

- 28 -

3. Onderzoek

Perioperatieve Geneeskunde, en er vond uitbreiding plaats op het gebied van internationale samenwerking. De plaats van de onderzoekslijn binnen het Instituut voor Cardiovasculair Onderzoek (ICaR-VU) en de samenwerking met de VUmc afdelingen Intensive Care Volwassenen, Cardiothoracale Chirurgie, Cardiologie, Endocrinologie, Neurochirurgie, Pathologie en Fysiologie werd verstevigd.

Opmerkelijk •

In 2009 werd gestart met gerichte leefstijlverbetering in patiënten die in afwachting zijn van een operatieve ingreep. Patiënten met twee of meer verworven cardiovasculaire risicofactoren krijgen leefstijladviezen die zij moeten opvolgen in de weken voor de operatie. Patiënten worden hierin begeleid door mw. drs. W. Scharwächter in samenwerking met dr. K. Stoecklein.

•

Dhr. Nick Koning, HP student en onderzoeker binnen de afdelingen Cardio-thoracale chirurgie en Anesthesiologie, ontving in 2009 een junior Dekker stipendium voor een onderzoeksperiode in Angers, Frankrijk. Zijn onderzoek naar de effecten van pulatiele flow tijdens het gebruik van de hartlongmachine op de microcirculatie vormt de basis voor promotietraject van dhr. Koning binnen het VUmc.

•

Mw. drs. C.S.E. Bulte startte met haar onderzoek naar de invloed van autonome functie en anesthesie op de coronair perfusie in patiënten die een operatieve ingreep ondergaan. Dit project wordt gefinancierd vanuit het Dekker stipendium dat is verkregen door dr. R.A. Bouwman.

•

In samenwerking met de Intensive Care Volwassenen organiseerden drs. J.W.A. Romijn, mw. S. Arensma en mw. dr. C. Boer een landelijk symposium over de stolling tijdens chirurgie en trauma. Het symposium en het wetenschappelijk onderzoek dat het VUmc uitvoert binnen dit thema resulteerde in de vorming van het VUmc als referentiecentrum voor perioperatieve hemostase.

•

De succesvolle samenwerking met het Rode Kruis Ziekenhuis in Beverwijk heeft geresulteerd in twee presentaties tijdens de Euroburn 2009 in Lausanne, Zwitserland die werden gelauwerd met prijzen voor beste wetenschappelijke bijdrage.

ALARM Binnen de onderzoekslijn Amsterdam Lifeliner: Analysis of Results and Methods worden er twee verschillende richtingen onderscheiden. ALARM-Vital Function richt zich op stollingsmanagement in traumapatiënten (drs. S. Greuters), en ALARM-TBI focusseert op de prehospitale behandeling van patiënten met traumatisch schedelhersenletsel en het ziektebeloop in deze patiëntenpopulatie (drs. G. Franschman). In 2009 verschenen de eerste publicaties binnen het onderzoek van dr. G. Franschman, en werd zijn onderzoek onderscheiden met de prijs voor beste wetenschappelijke presentatie tijdens Traumacare 2009.

- 29 -

3. Onderzoek

3.4.

Awards 2009

1.

Nederlandse Hartstichting Junior-Dekker stipendium voor dhr. N.J. Koning

2.

Scientific Award Trauma Care 2009, Ulm, door drs. G. Franschman Best scientific contribution voor bijdrage ‘Prehospital endotracheal intubation – does it affect outcome in an urban patient population with severe traumatic brain injury?’

3.

Prijs voor ‘outstanding abstract’ Euroburn 2009, Lausanne door drs. L.M.J. Janssen en drs. F. van Dehn Travel grants voor twee ‘outstanding abstracts’ tijdens Euroburn congres 2009 voor de volgende onderzoeksprojecten: ‘Ventilation of burn victims without inhalation injury is associated with increased fluid requirements and morbidity’ en ‘Increase in the use of mechanical ventilation in casualty departments for severely burned patients in the Netherlands since 1997’

4.

Prijs beste wetenschappelijke voordracht NVA 2009, door drs. M. van der Horst Prijs voor beste voordracht door een AIOS () tijdens het jaarcongres van de Nederlandse Vereniging voor Anesthesiologie (NVA) betreffende het onderzoek ‘Preoperative warming reduces the incidence of hypothermia in total hip- and knee replacement surgery under spinal anesthesia’

5.

Beste abstracts NVA jaarcongres, door Afdeling Anesthesiologie van het VUmc Twee van de vijf beste abstracts tijdens het jaarcongres van de NVA (85 inzendingen).

- 30 -

4. Samenwerkingsverbanden

_________________________________________________________________________

4.

Samenwerkingsverbanden

Onderzoeksinstituut ICaR-VU De onderzoekslijn Experimentele Cardiovasculaire Anesthesiologie en de onderzoekslijn Perioperatieve Zorg zijn ingebed in het onderzoeksnetwerk van het Instituut voor Cardiovasculaire Research (ICaR-VU). In 2009 is de constructieve samenwerking binnen het ICaR-VU met verschillende afdelingen, waaronder Fysiologie, Cardio-thoracale chirurgie, Intensive Care Volwassenen, Cardiologie, Orthopedie, Heelkunde, Endocrinologie, Pathologie, en Intensive Care Kinderen voortgezet. Een onderzoeksproject met als doel identificatie van markers van inflammatie in urine bij patiënten het Complex Regionaal Pijn syndroom is bij het ICaR-VU ondergebracht. Dit onderzoek wordt in samenwerking met de afdeling Klinische Chemie uitgevoerd (dr. C. Boer, dr. R.S.G.M. Perez, dr.ir. R.R. Lamberts, dr. R.A. Bouwman).

Onderzoeksinstituut CCA/V-ICI Het CCA/V-ICI is een van de 5 onderzoeksinstituten van het VUmc waarin alle onderzoek op het gebied van de oncologie en immunologie is ondergebracht. V-ICI en the Cancer Center Amsterdam fuseerden in 2006, met als doel fundamenteel en klinisch onderzoek op het gebied van kanker en immunologie te versterken, en curatieve en palliatieve patiëntenzorg te verbeteren. Onderzoek op het gebied van oncologische pijnbestrijding en palliatieve zorg van de afdeling anesthesiologie is in dit instituut ondergebracht (prof.dr. W.W.A. Zuurmond, dr. R.S.G.M. Perez).

Instituut voor Extramuraal geneeskundig Onderzoek (EMGO) Het onderzoek ondergebracht bij het EMGO instituut richt zich op de eerste lijn en maatschappelijke gezondheidszorg, met speerpunten op het gebied van chronische ziekten en veroudering. Het onderzoek naar benigne pijnklachten van de afdeling anesthesiologie ondergebracht bij het EMGO onderzoeksinstituut, bij het thema musculoskeletal disorders. Onderzoek op het vlak van de palliatieve zorg is ingebed in het programma Quality of Care (dr. R.S.G.M. Perez, drs. K.M. Szadek, drs. S. Collins, drs. I. Spoor, drs. S. Fischer, drs. T. Brinkkemper).

Afdeling Intensive Care Volwassenen VUmc Met de afdeling ICV is de bestaande samenwerking in 2009 op het gebied van de patiëntenzorg, de opleiding en het wetenschappelijk onderzoek verder uitgebouwd. Zo is er samen met dr. A. Beishuizen en prof.dr. A.R.J. Girbes van de Intensive Care Volwassenen gestart met het initiëren van gezamenlijke projecten rondom het thema perioperatief bloedmanagement. Ook op het gebied van simulatieonderwijs vinden meer en meer projecten gezamenlijk plaats. Voorbereidingen voor multidisciplinaire simulatieoefeningen zijn begonnen. Ook een gezamenlijke cursus moeilijke luchtweg is in voorbereiding.

- 31 -


Stichting Kuria Hospice Kuria en de afdeling Anesthesiologie hebben hun nauwe samenwerking in 2009 nog verder versterkt. In de functie van een academische werkplek is Kuria intensief betrokken bij wetenschappelijk onderzoek en de opleiding van AIOS. Palliatieve Zorg is onderdeel van het curriculum en onderwijs aan AIOS op het gebied van palliatieve geneeskunde vindt vanaf 2009 structureel in Kuria plaats. Tijdens de verdiepingsstage bestaat de mogelijkheid om patiënten te begeleiden. Parallel investeren Kuria en de afdeling Anesthesiologie meer en meer in gezamenlijke onderzoeksprojecten. De bewoners van Kuria zijn ongeneeslijk ziek en hebben een relatief korte levensverwachting. Om uiteenlopende redenen kunnen ze niet (meer) in hun eigen omgeving worden verzorgd. In 2006 is het Hospice Kuria gestart met het leveren van dagbehandeling voor palliatieve zorg. De afdeling anesthesiologie stelt expertise ter beschikking in de vorm van consulten en bereikbaarheid van een anesthesioloog met ervaring op het gebied van pijnbestrijding. Prof.dr. W.W.A. Zuurmond is lid van de raad van bestuur en medisch directeur van het hospice Kuria (prof.dr. W.W.A. Zuurmond, dr. R.S.G.M. Perez).

Afdeling Neurochirurgie VUmc Dr. S.M. Peerdeman en dr. C. Boer begeleiden samen de onderzoeksprojecten AWAKE en ALARMTBI. In AWAKE wordt onderzoek gedaan naar de relatie tussen anesthesie en het weefselmetabolisme in het brein. In ALARM-TBI vindt onderzoek plaats naar de prehospitale behandeling en het ziektebeloop in patiënten met traumatisch schedel-hersenletsel (dr. C. Boer, drs. G. Franschman).

Afdeling Anatomie VUmc In het kader van lopende promotietrajecten werkt de afdeling anesthesiologie samen met de afdeling anatomie aan immunohistochemisch onderzoek waarin de periarticulaire innervatie van het SI gewricht in kaart wordt gebracht. In het verlengde hiervan is in samenwerking met de afdeling radiotherapie (prof. dr. Kuijk) de verspreiding van contrastvloeistof tijdens een periarticulaire blokkade onderzocht. In een tweede onderzoeksproject wordt de expressie van verschillende typen NMDA receptoren in weefsel van CRPS patiënten wordt onderzocht (prof. dr. W.W.A. Zuurmond, dr. R.S.G.M. Perez, drs. K.M. Szadek, drs. S. Collins).

Apotheek VU ziekenhuis Op 8 januari 1997 zijn de afdeling Anesthesiologie en de Apotheek van het VU ziekenhuis een samenwerkingsverband aangegaan. De samenwerking omvat de gezamenlijke inspanningen op het gebied van onderzoek naar pijn en pijnbestrijding (prof.dr. W.W.A. Zuurmond).

Kennisconsortium Trauma RElated Neuronal Dysfunction (TREND) Sinds 2004 neemt de afdeling anesthesiologie intensief deel aan het onderzoek binnen het TREND consortium. Het TREND consortium is een samenwerkingsverband tussen Nederlandse technische en medische faculteiten en industriële partners op het gebied van het onderzoek naar het complex regionaal pijn syndroom. De afdeling anesthesiologie heeft een lange traditie op het gebied van CRPS - 32 -


onderzoek en draagt in dit kader bij aan de epidemiologische, farmacotherapeutische, klinimetrische genetische en proteomische dataverzameling (prof.dr. W.W.A. Zuurmond/dr. R.S.G.M. Perez).

Platform Pijn en Pijnbestrijding Het Platform Pijn en Pijnbestrijding is een op een initiatief van het SamenWerkingsVerband Pijndisciplines (SWVP) en het ministerie van VWS opgericht platform, waarin vertegenwoordigers van landelijke patiëntenverenigingen, beroepsverenigingen van medici, paramedici en andere organisaties binnen de gezondheidszorg participeren die betrokken zijn bij pijn en pijnbestrijding. Doel van het Platform is de coördinatie en onderlinge afstemming van pijn en pijnbestrijding in Nederland op een dusdanige manier, dat het platform uiteindelijk als een landelijk aanspreekpunt voor alle betrokkenen op het gebied van pijn en pijnbestrijding (inclusief de overheid) kan fungeren. Prof.dr. W.W.A. Zuurmond is voorzitter van dit platform.

Dutch AlIiance for improvement of pain care (DALI) DALI is een landelijk programma dat zich richt op zorgoptimalisatie van vooral chronische ziekten, in dit geval neuropathische pijn. DALI richt zich op ontwikkeling van zorgaanpak die kwaliteit van zorg voor zowel patiënt als zorgverlener verbetert (dr. R.S.G.M. Perez).

Sectie Pijnbestrijding Anthonie van Leeuwenhoek Ziekenhuis Amsterdam Samen met de sectie Pijnbestrijding van het AVL is in 2009 een startsubsidie verkregen voor een onderzoek naar verschijnselen van neuropathische pijn (gemeten middels Quantitative Sensory Testing) en de effecten van gepulste radiofrequente laesies bij post-mastectomie pijn. Deze studie zal in 2010 starten (dr. R.S.G.M. Perez).

Afdeling Anesthesiologie Westfriesgasthuis Hoorn Samen met dr. J.P. Hering en dr. L. Gabel zijn verschillende samenwerkingsprojecten opgezet. In een van de projecten staat luchtwegmanagement binnen de perioperatieve zorg, waaronder de toepassing van larynxmaskers, centraal. Het promotieproject (SEcure Airway using Laryncheal masks) wordt uitgevoerd door drs. M. Erwteman (drs. M. Erwteman, dr. C. Boer, prof.dr. S.A. Loer). Daarnaast participeert het WFG in de analyse van risicofactoren in chirurgische patiënten (drs. N. Lecluse, dr. C. Boer).

Afdeling Anesthesiologie Rode Kruis Ziekenhuis Beverwijk Drs. D.P. Mackie, als anesthesioloog werkzaam binnen Het Rode Kruis Ziekenhuis, bouwt samen met zijn collega’s al jaren aan een database met gegevens van patiënten met ernstige brandwonden. Hierbij ligt de focus op inhalatie trauma en infecties bij deze patiëntengroep. In samenwerking met het VUmc is het onderzoek van Mackie omgezet in een promotietraject, waar verschillende AIOS Anesthesiologie van het VUmc een bijdrage aan leveren (drs. F. van Dehn, drs. L.M.J. Janssen, dr. C. Boer).

- 33 -


Afdeling Anesthesiologie Spaarne Ziekenhuis Hoofddorp Samen met drs. E.L.V.M.M. Wiewel (Anesthesiologie Spaarne Ziekenhuis) heeft het VUmc een promotietraject opgezet naar perioperatieve verwarming van patiënten die een orthopedische ingreep zullen ondergaan. Het promotieonderzoek wordt uitgevoerd door drs. M. van der Horst en zal binnen het Spaarne Ziekenhuis en VUmc plaatsvinden (drs. M. van der Horst, prof.dr. S.A. Loer, dr. C. Boer).

Afdeling Anesthesiologie UMC Utrecht De afdeling Anesthesiologie van het VUmc participeert in de DECS trial (Dexamethasone for Cardiac Surgery), welke is opgezet door dr. Diederik van Dijk en prof.dr. Cor Kalkman van het UMC Utrecht (drs. J.R. de Jong, dr. C. Boer).

Afdelingen Anesthesiologie en Neurologie UMC St. Radboud De afdeling anesthesiologie participeert in een gerandomiseerde klinische studie waarin de effecten van pregabaline en amitryptiline worden vergeleken bij patiënten met neuropathische pijn bij kanker. Dit onderzoek vindt plaats in samenwerking met het UMC St. Radboud en de het Erasmus MC. (prof. dr. W.W.A. Zuurmond, dr. R.S.G.M. Perez, drs. S. Boogaard). Het VUmc participeert tevens in het POCON onderzoek van de afdeling Neurologie van het UMC St. Radboud (drs. G. Franschman, dr. C. Boer).

Afdeling Anesthesiologie Academisch Ziekenhuis Maastricht Sinds 1 juli 1998 is een facultaire overeenkomst tot stand gekomen die een samenwerking beoogt tussen de medische faculteiten van het VUmc en het Academisch Ziekenhuis Maastricht. Binnen deze samenwerkingsovereenkomst valt ook de samenwerking met het pijnkenniscentrum (PKC) van het academisch ziekenhuis Maastricht. In 2009 werd in het kader van een onderzoek naar de ontwikkeling van klinische predictieregel voor neuropathische pijn samengewerkt met het PKC Maastricht (prof. dr. W.W.A. Zuurmond, dr. R.S.G.M. Perez).

Afdeling Anesthesiologie Onze Lieve Vrouwe Gasthuis Amsterdam De afdeling anesthesiologie van het OLVG is betrokken bij een onderzoek naar de ontwikkeling van een klinische predictieregel voor neuropathische pijn dat samen met het UMC Maastricht en het EMGO+ instituut wordt uitgevoerd (prof. dr. W.W.A. Zuurmond, dr. R.S.G.M. Perez, drs. I. Spoor).

Afdeling Anesthesiologie Zaans Medisch Centrum Zaandam (sinds 2003) De afdeling anesthesiologie werkt samen met de afdeling anesthesiologie in een promotieonderzoek naar de effecten van loco-regionale interventies bij totale heup operaties (prof. dr. W.W.A. Zuurmond, dr. R.S.G.M. Perez).

Afdeling Maatschappelijke Gezondheidszorg Erasmus MC Dit betreft een samenwerkingsverband waarin de praktijkvoering van de palliatieve sedatie in 3 Nederlandse regio’s wordt onderzocht (Amsterdam Rotterdam Sedatie (AMROSE) onderzoek). Daarnaast wordt de waarde van beoordelingsinstrumenten voor de diepte van de sedatie onderzocht - 34 -


in het Hospice Kuria, het Hospice Alkmaar en Zorgbalans locatie Kennemerduin te Heemstede. In dit project wordt tevens samengewerkt met de afdeling maatschappelijke gezondheidszorg en de afdeling Verpleeghuisgeneeskunde van het VUmc (prof. dr. W.W.A. Zuurmond, dr. R.S.G.M. Perez, drs. T. Brinkkemper).

Integraal Kankercentrum Amsterdam IKA Het IKA levert een bijdrage aan het bevorderen van de kwaliteit van de oncologische en palliatief terminale zorg. Als onafhankelijke partij bevordert het IKA via netwerken de deskundigheid en de multidisciplinaire samenhang in het zorgaanbod op gebied van de oncologische en de palliatieve zorg. Het IKA is de verbindende schakel tussen de instellingen en professionals in de regio. Er bestaat samenwerking op het gebied van onderzoek en patiëntenzorg (prof. dr. W.W.A. Zuurmond, dr. R.S.G.M. Perez, drs. W.J.J. Jansen - tevens coördinator Netwerk Palliatieve Zorg AmsterdamDiemen).

Expertisecentrum Palliatieve Zorg Amsterdam (EPZ) Het EPZ is een multidisciplinair samenwerkingsverband van onderzoekers en behandelaars op het gebeid van de palliatieve zorg. Het doel van kenniscentrum is kennis te genereren en uit te dragen op het gebeid van de palliatieve zorg, teneinde de behandeling van patiënten in de terminale fase te kunnen verbeteren (prof.dr. W.W.A. Zuurmond, dr. R.S.G.M. Perez, drs. W.J.J. Jansen - coördinator EPZ).

Faculteit bewegingswetenschappen/MOVE In samenwerking met de faculteit bewegingswetenschappen en de TU Delft is in 2009 subsidie verkregen voor een onderzoek naar de effecten van closed loop perturbaties op de spiercontrole en propriocepsis bij patiënten met lage rugpijn. Het project omvat 1 promotietraject per betrokken instelling, waarbij de VUmc-anesthesiologie promovendus in 2011 zal starten. Sinds 2008 wordt met de faculteit bewegingswetenschappen samengewerkt in het kader van onderzoek en onderwijs op het gebied van het Complex Regionaal Pijnsyndroom (prof. dr. W.W.A. Zuurmond, dr. R.S.G.M. Perez).

Balchrist Klinik and Horten Center Universität Zurich, Zwitserland (dr. F. Brunner, prof. dr. L. Bachmann). De afdeling anesthesiologie werkt hier samen in het kader van een landelijk prospectief cohort voor CRPS I (dr. R.S.G.M. Perez).

Department of Rehabilitation Studies, University Chicago, USA (dr. N. Harden, dr. S. Bruehl.) De afdeling anesthesiologie is betrokken bij de projectgroep voor validatie van diagnosecriteria voor CRPS I (dr. R.S.G.M. Perez).

Johannes Gutenberg Universität Mainz, Duitsland (prof. F. Birklein). Onderzoekssamenwerking in het kader van anti-inflammatoire behandeling van CRPS (dr. R.S.G.M. Perez). - 35 -


Balchrist Klinik Universität Zurich, Horten Center University of Zurich, Zwitserland, Johannes Gutenberg Universität Mainz, Duitsland, University of Liverpool/Walton Center NHS Trust, Royal National Hospital for Rheumatic Diseases Bath, Addenbrooks Cambridge University Hospitals, GrootBrittannië, Universiteit Leuven, België. Samenwerking in het kader van een Europese subsidie aanvraag (COST, KP7) (dr. R.S.G.M. Perez).

Royal Marsden Hospital Sutton, Groot-Britannië (Dr. A Davies). Onderzoekssamenwerking in het kader van een Europese survey naar doorbraakpijn bij kanker (dr. R.S.G.M. Perez).

Department of Integrated Neurovascular Biology, INSERM U771, and Université d'Angers, Angers, Frankrijk (prof.dr. C. Beaufreton en prof.dr. D. Henrion) Promotieonderzoek van dhr. N.J. Koning, HP student (dr. C. Boer).

- 36 -

5. Publicaties en boekbijdragen

_________________________________________________________________________

5.

Publicaties en boekbijdragen

SCI papers 2009 1.

BERTHOLD HK, SCHOBER P, SCHEURLEN C, MARKLEIN G, HORRE R, GOUNI-BERTHOLD I, SAUERBRUCH T 13 Use of the lactose-[ C]ureide breath test for diagnosis of small bowel bacterial overgrowth: comparison to the glucose hydrogen breath test. J Gastroenterol 2009; 44:944-951

2.

BORGSTEEDE SD, DELIENS L, ZUURMOND WW, SCHELLEVIS FG, W ILLEMS DL, VAN DER W AL G, VAN EIJK JT Prescribing of pain medication in palliative care. A survey in general practice. Pharmacoepidemiol Drug Saf 2009; 18:16-23

3.

BOORMANS EM, VAN KESTEREN PJ, PEREZ RS, BRÖLMANN HA, ZUURMOND WW Reliability of a Continuous Pain Score Meter: Real time pain measurement. Pain Practice 2009; 9:100-104

4.

BOUWMAN RA, VAN SCHIJNDEL RJ Images in clinical medicine. Pericardial calcification noted long after Sydenham's chorea. N Engl J Med 2009; 361:1386

5.

BOUWMAN RA, MEIJERINK MR, BEISHUIZEN A Acute transient thyroid swelling after catheterization of the subclavian vein. Crit Care 2009; 13:419

6.

VAN DEN BROM CE, HUISMAN MC, VLASBLOM R, BOONTJE NM, DUIJST S, LUBBERINK M, MOLTHOFF CF, LAMMERTSMA AA, VAN DER VELDEN J, BOER C, OUWENS DM, DIAMANT M Altered myocardial substrate metabolism is associated with myocardial dysfunction in early diabetic cardiomyopathy in rats: studies using positron emission tomography. Cardiovascular Diabetology 2009. 22;8:39

7.

COLLINS S, ZUURMOND WW, DE LANGE JJ, VAN HILTEN BJ, PEREZ RS Intravenous Magnesium for Complex Regional Pain Syndrome Type 1 (CRPS 1) patients: A Pilot Study. Pain Med 2009;10:930-940

8.

FRANSCHMAN G, PEERDEMAN SM, GREUTERS S, VIEVEEN J, BRINKMAN ACM, CHRISTIAANS HMT, TOOR EJ, JUKEMA GN, LOER SA, BOER C Prehospital endotracheal intubation in patients with severe traumatic brain injury: guidelines versus reality. Resuscitation 2009; 80:1147–1151

9.

GAAKEER MI, VAN LIESHOUT JM, BIERENS JJ Pain management in emergency departments: a review of present protocols in The Netherlands. Eur J Emerg Med 2009

10.

GREUTERS S, CHRISTIAANS HMT, VEENINGS B, LOER SA, BOER C Evaluation of repatriation parameters: does medical history matter? J Trav Med 2009; 16:1-6

11.

HANDOKO ML, LAMBERTS RR, REDOUT EM, DE MAN FS, BOER C, SIMONIDES WS, PAULUS WJ, W ESTERHOF N, ALLAART CP, VONK NOORDEGRAAF A Right ventricular pacing improves right heart function in experimental pulmonary arterial hypertension: a study in the isolated heart. Am J Physiol 2009; 297:H1752-9 - 37 -


12.

HUYBREGTS RA, DE VROEGE R, JANSEN EK, VAN SCHIJNDEL AW, CHRISTIAANS HMT, VAN OEVEREN W The Association of Hemodilution and Transfusion of Red Blood Cells with Biochemical Markers of Splanchnic and Renal Injury During Cardiopulmonary Bypass. Anesth Analg 2009;109:331-9

13.

JANSEN WJJ, VISSERS KCP, ZUURMOND WWA, MONTFORT VAN APWP, RHEBERGEN AD, LOER SA Palliative care is not yet a well defined product within the Dutch healthcare insurance system. Health Policy 2009; 91;156-61

14.

KAMMINGA SK, BOER C, RIJKEBOER AA, PAUL MA, VONK NOORDEGRAAF A, STRACK VAN SCHIJNDEL RJ Occult pleural cryptococcosis in an immunocompromised patient. Intensive Care Med 2009; 35: 961-2

15.

KEIJZER C, BUITELAAR DR, EFTHYMIOU KM, SRÁMEK M, TEN CATE J, RONDAY M, STOPPA T, HUITINK JM, SCHUTTE PF A Comparison of Postoperative Throat and Neck Complaints After the Use of the i-gel(R) and the La Premiere(R) Disposable Laryngeal Mask: A Double-Blinded, Randomized, Controlled Trial. Anesth Analg 2009; 109:1092-1095

16.

KERGER KH, MASCHA E, STEINBRECHER B, FRIETSCH T, RADKE OC, STOECKLEIN K, FRENKEL C, FRITZ G, DANNER K, TURAN A, APFEL CC Nasogastric Tubes Do Not Reduce Postoperative Nausea and Vomiting. Anesth Analg 2009;109:768-773

17.

LAMBERTS RR, ONDERWATER G, HAMDANI N, VREDEN MJA, STEENHUISEN J, ERINGA EC, STIENEN GJM, LOER SA, BOUWMAN RA Reactive oxygen species-induced activation of 5’AMP-activated protein kinase mediates sevoflurane-induced cardioprotection. Circulation 2009; 120:S10-S15

18.

DE LEEUW MA, BET PM, W ILHELM AJ, VOS RM, HOEKSEMA M, DE LANGE JJ, ZUURMOND WWA, PEREZ RSGM Total plasma concentrations of bupivacaine, levobupivacaine and ropivacaine after combined psoas compartiment-sciatic nerve block. Eur J Anaesth 2009; 26:1083-5

19.

MACKIE DP, SPOELDER EJ, PAAUW RJ, KNAPE P, BOER C Mechanical ventilation and fluid retention in burn patients. Journal of Trauma 2009; 67:1233-38

20.

OTTEN M, SCHWARTE LA, OOSTERHUIS JWA, LOER SA, SCHOBER P Hypercapnic coma due to spontaneous pneumothorax - Case report and review of the literature. J Emerg Med 2009

21.

DE ROOIJ AM, PEREZ RS, HUYGEN FJ, VAN EIJS F, VAN KLEEF M, BAUER MC, VAN HILTEN JJ, MARINUS J Spontaneous onset of Complex Regional Pain Syndrome. Eur J Pain 2009

22.

SCHOBER P, LOER SA, SCHWARTE LA Transesophageal Doppler devices: A technical review. J Clin Monit Comput 2009; 23:391-401

23.

SCHOBER P, HEGEMANN MC, SCHWARTE LA, LOER SA, NOETGES P Emergency cricothyrotomy-A comparative study of different techniques in human cadavers. Resuscitation 2009; 80:204-209 - 38 -


24.

SCHOBER P, KALMANOWICZ M, SCHWARTE LA, LOER SA Cardiopulmonary Bypass Increases Endogenous Carbon Monoxide Production. J Cardiothorac Vasc Anesth 2009; 23:802-6

25.

SCHOBER P, LOER SA, SCHWARTE LA Perioperative Hemodynamic Monitoring with Transesophageal Doppler Technology. Anesth Analg 2009;109:340-53

26.

SCHOBER P, KRAGE R, THÖNE D, LOER SA, SCHWARTE LA Ultrasound-guided ankle block in stone man disease, fibrodysplasia ossificans progressiva. Anesth Analg 2009; 109:988-90

27.

SZADEK KM, VAN DER W URFF P, VAN TULDER MW, ZUURMOND WWA, PEREZ RSGM Diagnostic validity of criteria for sacroiliac joint pain-a systematic review. J Pain 2009; 10:354-368

28.

SZADEK KM, HOOGLAND PVJM, ZUURMOND WWA, DE LANGE JJ, PEREZ RSGM Possible nociceptive structures in the sacroiliac joint cartilage: An immunohistochemical study. Clin Anat 2009

29.

TOURAY ST, DE LEEUW MA, ZUURMOND WWA, PEREZ RSGM Psoas compartment block for lower extremity surgery. BJA 2009; 102:721-722

30.

DE VRIES W, BIERENS JJ

Instructor retraining and poster retraining are equally effective for the retention of BLS and AED skills of lifeguards. Eur J Emerg Med 2009 31.

W ARNER DS, BIERENS JJ, BEERMAN SB, KATZ LM Drowning: a cry for help. Anesthesiology 2009; 110:1211-3

32.

W INDSOR J, VAN DER KAAIJ J, ELLERTON J, OXER H, HILLEBRANDT D, RODWAY G Methoxyflurane as an Analgesic for Prehospital Use at High Altitude. High Altitude Med Biol 2009; 10:201-2.

National peer reviewed 2009 1.

DE BOER RDH, ZUURMOND WWA, HOMPES PGA, PEREZ RSGM, LOER SA Endometriose en pijn. Pijninfo 2009; 20:75-82.

2.

COUMOU JW, THURKOW AL, BOER C, VAN DEN ELSEN MJLJ, BRANS TA Venous air-embolism in operative hysterectomy. Neth J Anesth 2009; 1:29-32

3.

ERWTEMAN M, LECLUSE NHA, BRINK HEJ, ZUURMOND WWA Spontane intracraniele hypotensie, een zeldzame vorm van houdingsafhankelijke hoofdpijn. Nederlands Tijdschrift voor Pijn en Pijnbestrijding 2009; 40:14-15

4.

FISCHER SGL, COLLINS S, PEREZ RSGM, ZUURMOND WWA Complex regionaal pijn syndroom: diagnostiek en behandeling. Modern Medicine 2009; 33:412-418

- 39 -


5.

HOUTMAN S, BOUWMAN RA, COUMOU JW, VONK NOORDEGRAAF A, BREUKERS RM Tension pneumothorax af ter accidental aspiration. Neth J Crit Care 2009; 13:142-144

6.

LOER SA Wetenschappelijk onderzoek – investeren in talenten Nederlands tijdschrift voor Anesthesiologie 2009; 21: 5

Boekbijdragen 1.

BOOIJ LHDJ, ZUURMOND WWA, SCHEFFER GJ Anesthesiologie en pijnbestrijding. In: Gans ROB, Van Schil PEY, Vandenbroucke JP, Van Weel C. Codex Medicus 13e druk 2009; Hfdst 35: 1185-1217.

2.

PEREZ RSGM, FISCHER SGL, COLLINS S, DE BOER RDH, LOER SA, ZUURMOND WWA Complex regionaal pijn syndroom type I. In: Dahan A, Bauer MCR. Pijn: nieuwe inzichten in de ontwikkeling en behandeling van acute en chronische pijn. Boerhaave Commissie voor Postacademisch Onderwijs in de Geneeskunde, Universiteit Leiden, 2009; 33-41.

3.

VANELDEREN P, SZADEK K, DE W ITTE J, VAN ZUNDERT J Sacro-Iliacale gewrichtspijn. In Van Zundert J, Huygen F, Patijn J, Van Kleef M (Eds.). Praktische richtlijnen anesthesiologische pijnbestrijding: gebaseerd op klinische diagnosen. Pijn Kennis Centrum Maastricht, Maastricht, 2009.

4.

VISSERS K, BESSE K, W AGEMANS M, ZUURMOND W, GIEZEMAN MJMM Anesthesiologische pijnbehandelingstechnieken voor pijn bij kanker. In Van Zundert J, Huygen F, Patijn J, Van Kleef M (Eds.). Praktische richtlijnen anesthesiologische pijnbestrijding: gebaseerd op klinische diagnosen. Pijn Kennis Centrum Maastricht, Maastricht, 2009.

5.

ZUURMOND WWA, PEREZ RSGM, LOER SA WHO, ladder of lift. In: Dahan A, Bauer MCR. Pijn: nieuwe inzichten in de ontwikkeling en behandeling van acute en chronische pijn. Boerhaave Commissie voor Postacademisch Onderwijs in de Geneeskunde, Universiteit Leiden, 2009; 117-124.

6.

ZUURMOND WWA, DE LANGE JJ Veiligheid in de pijnbestrijding. In Van Zundert J, Huygen F, Patijn J, Van Kleef M (Eds.). Praktische richtlijnen anesthesiologische pijnbestrijding: gebaseerd op klinische diagnosen. Pijn Kennis Centrum Maastricht, Maastricht, 2009.

- 40 -

6. Voordrachten

_________________________________________________________________________

6.

Voordrachten

dr. C. Boer -

Herontdekking van autonome functietesten als instrument tijdens perioperatieve hemodynamische monitoring. Caput afdeling Anesthesiologie UMCG Groningen, 2009.

-

Recent developments in cardiovascular anesthesiology.’ 2e Journal Highlights Symposium. Amsterdam, 2009.

R.D.H. de Boer -

College pijnbestrijding, blok oncologie Vumc. Amsterdam, 26 juni 2009

-

Ontwikkelingen in pijnbestrijding, Nederlandse Vereniging voor Ziekenhuisapothekers. 11 november 2009

-

Postoperatieve pijnbestrijding, symposium Amstel Academie. Amsterdam, 26 november 2009

-

Invasieve behandeltechnieken bij rugpijn waaronder epiduroskopie en neurostimulatie. C/D onderwijs VUmc. Amsterdam, 2 en 16 december 2009

G. Franschman -

Posterpresentatie: "Prehospital endotracheal intubation does not associate with outcome in patients with severe traumatic brain injury" en "Prehospital endotracheal intubation in patients with severe traumatic brain injury: guidelines versus reality". Congres Neurotrauma 2009. Santa Barbara, USA. September 2009.

-

Posterpresentatie "Prehospital endotracheal intubation does not associate with outcome in patients with severe traumatic brain injury". Wetenschapsdag NVA. Ede, september 2009.

-

Posterdiscussion "Prehospital endotracheal intubation does not associate with outcome in patients with severe traumatic brain injury". Traumacare 2009. Ulm DL, oktober 2009, winnaar Scientific Award voor posterdiscussion "Prehospital endotracheal intubation does not associate with outcome in patients with severe traumatic brain injury"

L.E. Garmers -

Presentatie simulatie in de gezondheidzorg; workshop bij het Veiligheidssymposium van Inspectie Volksgezondheid

-

simulatie in het VUMC; presentatie bij de Patiëntveiligheidsweek van het VUMC

S. Greuters -

Organisatie van Nascholingsavond voor de helicopter MMT’s in Nederland in samenwerking met het mmt van het Erasmus MC, januari 2009.

-

Het twee maal geven van een luchtweg instructie cursus met simulatie (de LISA-cursus) voor de instructeurs van de ambulance diensten in Amsterdam en omstreken.

- 41 -

6. Voordrachten

-

Presentatie Refereermiddag in het Haga ziekenhuis over de pre-hospitale luchtweg. Dit in het kader van de week van de luchtweg. September 2009.

-

Lezing massaal bloedverlies perioperatief. CD onderwijs UMC’s. VUmc Amsterdam, 4 en 11 februari 2009.

dr. J.M. Huitink -

Lezing Transfusiebeperkende technieken. CD-onderwijs UMC’s. VUmc Amsterdam, 4 en 11 februari 2009.

W.J.J. Jansen -

Ontwikkeling van Palliatieve zorg in Nederland. Hospice Rozenheuvel, Rozendaal, 9 januari 2009.

-

Casemanagement Palliatieve zorg in een breder perspectief. Netwerk Palliatieve Zorg Oost Veluwe. Beekbergen, 29 Januari 2009.

-

Financiering van Palliatieve zorg in Nederland. Consultatieteam Palliatieve zorg Kop van Noord Holland. Alkmaar, 23 april 2009.

-

Organisatie van palliatieve zorg in Nederland, Janssen Cilag. Gent, België, 25 april 2009.

-

Netwerken Palliatieve Zorg in Nederland en Vlaanderen, CC Zorgadviseurs. Woerden, 23 juni 2009.

-

Organisatie en financiering van Palliatieve zorg in Nederland. Congres Ketenzorg. Julius Centrum-UMC Utrecht. Utrecht, 3 juli 2009.

-

Nationaal model voor Multidisciplinaire BegeleidingsTeams in de palliatieve zorg. Invitational conference Agora. Bunnik, 4 september 2009.

-

Het Platform Palliatieve Zorg.Integraal Kankercentrum Rotterdam. Etten-Leur, 24 september 2009.

-

Entwicklung der Netzwerk für Palliativmedizin in den Niederlanden. 77. Aachener Hospizgespräch. Aken, Duitsland, 21 november 2009.

-

Netwerkzorg NPTN. Bunnik, 11 december 2009.

dr. R. Krage -

Twee workshops, een posterpresentatie, SSIH meeting. Orlando, 10-14 januari 2009.

-

Scholingsochtend VUmc,voordracht: Human Factor en simulatie, VUmc Amsterdam, 26 februari 2009.

-

Voordracht HNS Nederlandse ambulancesysteem. Hannover, Duitsland, 7 maart 2009

-

Voordracht over simulatieonderwijs DSSH bijeenkomst. 13 maart 2009.

-

EUSIM simulatie instructor course. Bilthoven, 2-4 April 2009.

-

Voordracht NVA dagen: CRM workshop. Mei 2009.

-

Live simulationsession, European PS course, ESA. Milano, juni 2009.

- 42 -

6. Voordrachten

-

CRM / instructor qualification workshop. SESAM Mainz. Juni 2009.

-

InFaCT instructor course, part I. Salzburg, 7-8 Augustus 2009

-

EUSIM instructor course. Tübingen, 1-3 oktober 2009

-

Gastspreker CRM Symposium: patiëntenveiligheid. Arnhem, 22 oktober 2009

-

Symposium acute geneeskunde, VUmc: voordracht over CRM en simulatieonderwijs. Amsterdam, 28 oktober 2009

-

NVMO congres: voordracht simulatieonderwijs. Egmond, 12 november 2009

-

InFaCT instructor course, part II. Salzburg, 29-30 november 2009.

-

EUSIM instructor course. Groningen, 8-10 december 2009.

prof.dr. S.A. Loer -

Quality management by visitations - experience from the Netherlands. Hamburg, juni en november 2009.

-

Anesthesiologisch beleid bij perioperatieve ritmestoornissen, FEEA-cusus. Antwerpen, februari, maart en oktober 2009.

dr. R.S.G.M. Perez -

Fysiotherapie bij pijn bij kanker en palliatieve zorg. Cursus Fysiotherapie en Oncologie. Stichting deskundigheidsbevordering IKO. Nijmegen, 23 april 2009.

-

Complex regionaal pijnsyndroom: een modeziekte? Boerhaave cursus “Pijn: nieuwe inzichten in de ontwikkeling en behandeling van chronische pijn”. 12 juni 2009.

-

CRPS I state of the art. Les handtherapeuten Erasmus MC. Rotterdam, 13 november 2009. Diagnostiek en anesthesiologische behandeling van pijn bij kanker. Thema-avond Pijn bij Kanker, Regionaal Genootschap fysiotherapie Midden-Nederland. Nieuwegein, 26 november 2009.

-

CRPS I state of the art. Les handtherapeuten VUMC. Amsterdam, 11 december 2009.

dr. P. Schober -

The Cormack-Lehane Classification: Commonly used but sparsely known? Annual Meeting of the European Society of Anaesthesiology 2009. Milano, 7 juni 2009.

-

Inverse intubation of entrapped trauma casualties – a comparison of direct laryngoscopy, indirect optical laryngoscopy and video laryngoscopy in a simulated scenario. Annual Meeting of the European Society of Anaesthesiology 2009. Milaan, 8 juni 2009.

-

Anesthesiologisch beleid bij perioperatieve ritmestoornissen. Fondation Européenne d’Enseignement en Anesthésiologie. Permanent onderwijs in de anesthesiologie NederlandBelgië. Antwerpen, 15 oktober 2009.

- 43 -

6. Voordrachten

dr. L. Schwarte -

The role of vasopressin in shock, ESA 2009. Milaan, Italië, 6 juni 2009.

-

Posterpresentation; The Cormack-Lehane Classification: Commonly used but sparsely known? Annual Meeting of the European Society of Anaesthesiology. Milaan, 7 juni 2009.

-

Posterpresentation; Inverse intubation of entrapped trauma casualties – a comparison of direct laryngoscopy, indirect optical laryngoscopy and video laryngoscopy in a simulated scenario.Annual Meeting of the European Society of Anaesthesiology 2009. Milaan, 8 juni 2009.

-

Update on Inhalation Anesthetics. Zwolle, 28 oktober 2009.

R.D. Sibarani-Ponsen -

e

RAAK ( Regionale Avond Algemene Kindergeneeskunde ) Voordracht: Pijn- de 5 Signaal. 31 maart 2009.

D.H. Thone-Passchier -

CD-onderwijs UMC’s; ‘Het kan ook u gebeuren’. VUmc Amsterdam, 2 en 16 december 2009.

- 44 -

7. Personeel

_________________________________________________________________________

7.

Personeel

Wetenschappelijke staf Naam prof. dr. S.A. Loer M.Sc. dr. D.P. Veerman prof. dr. W.W.A. Zuurmond prof. dr. J.J.L.M. Bierens dr. L.A. Schwarte DESA, EDIC dr. K. Stoecklein DESA D.H. Thöne – Passchier

fte 1,00 1,00 1,00 1,00 1,00 1,00 0,70

functie Afdelingshoofd, hoogleraar, opleider plv. afdelingshoofd, medisch hoofd OK hoogleraar pijn- en palliatieve zorg hoogleraar urgentiegeneeskunde Chef de Clinique medisch hoofd polikliniek coördinator anesthesiesessies

R.D.H. de Boer dr. R.H.J. Breuer H.E.J. Brink H.M.T. Christiaans J.A. Dertinger A.A. van Dusseldorp C.S. Eickhoff G. Franschman L.E. Garmers S. Greuters W.D.H. Helfferich C.J. Hoedemaker dr. J.M. Huitink T.A. James J.R. Jong de S.K. Kamminga dr. R. Krage, D.E.A.A. M.M.D. Laveaux J. Meijer J.W.A. Romijn dr. A. Schauer dr. G.L. Scheepstra dr. P. Schober R.D. Sibarani – Ponsen E.J. Wassenaar dr. I. Winkler E.E. van Zalingen

1,00 1,00 1,00 1,00 0,80 1,00 1,00 0,90 0,80 1,00 0,70 0,80 0,80 1,00 1,00 0,80 1,00 0,80 0,83 1,00 1,00 1,00 1,00 0,50 0,80 1,00 0,70

AMS AMS AMS AMS, OK- en MMT-coördinator AMS AMS AMS AMS AMS AMS, plv. MMT-coördinator AMS AMS, OK-coördinator AMS AMS AMS AMS AMS, plv. opleider, OK- en simulatorcoörd. AMS, OK-coördinator AMS AMS, OK-coördinator AMS AMS, OK-coördinator AMS AMS AMS AMS AMS

- 45 -

tot 1.09.09

vanaf 1.07.09

vanaf 1.04.09

vanaf 9.10.09

7. Personeel

Arts-assistenten in opleiding naam

Fte

start opleiding

dr. R.A. Bouwman E.J. Wassenaar-Ravensbergen T.A. James E.J. Spoelder S.T.A. Touray K. Ariese-Beldman C. Eickhoff D.J.C. Alders K.A. Jageman R.L.G. Sie dr. M.B. Godfried A. Kanninga J.W.F.Coumou A.G.Y.K. Lolkema N.H.A. Lecluse M.M.A. Bisschops M. Erwteman P.G.K.B. Geersing M. Otten P. Oedayrajsingh Varma E.G. da Conceicao Araújo Y.M. Lai L.M.J. Janssen J.M. Vieveen E. Koetsier J.M. van der Kaaij S. de Vries E.S. van der Heiden F.B. van Dehn M. van der Horst S.M. Dettwiler B.A.A. Huisman S.A. Buma F. van Gijtenbeek W.J. Mulder R.J. Colenbrander K.M. Szadek R. J. Vaessen

1,0 1,0 1,0 1,0 1,0 1,0 1,0 1,0 1,0 1,0 1,0 0,8 1,0 1,0 0,8 1,0 1,0 0,8 1,0 1,0 1,0 1,0 1,0 0,9 1,0 1,0 1,0 1,0 1,0 1,0 1,0 1,0 1,0 1,0 1,0 1,0 1,0 1,0

01.09.2002 (AGIKO) 01.10.2003 01.04.2004 01.04.2004 01.04.2004 01.07.2004 01.07.2004 01.10.2004 01.10.2004 01.01.2005 01.01.2005 01.04.2005 01.04.2005 01.04.2005 01.07.2005 01.07.2005 01.10.2005 01.10.2005 01.01.2006 01.01.2006 01.01.2006 01.04.2006 01.04.2006 01.04.2006 01.07.2006 01.07.2006 01.07.2006 01.10.2006 01.10.2006 01.10.2006 01.04.2007 01.04.2007 01.10.2007 01.10.2007 01.01.2008 01.01.2008 01.04.2008 01.04.2008

L.N.J. Tjon Soei Len

1,0

01.07.2008

H.J. Scholten

1,0

01.07.2008

C.W. Buiter

1,0

01.10.2008

M.J.C.H. Fieren

1,0

01.01.2009

J.R. Leemreis

1,0

01.01.2009

M.E. Langemeijer

1.0

01.04.2009

N. de Groot

1,0

01.04.2009

E.M. Koopman

1,0

01.07.2009

B. van den Berg

1,0

01.07.2009

S. van Rijswijk

1,0

01.10.2009

- 46 -

7. Personeel

Arts-assistenten niet-in-opleiding Naam

Fte

start ANIOS

N. de Groot

1,0

01.01.2009

E.M. Koopman

1,0

01.04.2009

B. van den Berg

1,0

01.04.2009

S. van Rijswijk

1,0

01.07.2009

A.I. van Waart

1,0

01.10.2009

A.M.C. Craenen

1,0

01.12.2009

naam

fte

functie

dr. C. Boer

1,00

dr. Ir. R.R. Lamberts

1,00

dr. R.S.G.M. Perez

1,00

UD, onderzoekscoördinator onderzoekslijn perioperatieve zorg UD, onderzoekscoördinator onderzoekslijn cardiovasculaire anesth. UD, onderzoekscoördinator onderzoekslijn pijn en pijnbestrijding

S. Boogaard T. Brinkkemper C.S.E. Bulte S. Collins S.G.L. Fischer E.M. Redout W.H. Scharwächter I.M. Spoor

1,00 1,00 1,00 1,00 1,00 1,00 0,89 1,00

Wetenschappelijke onderzoekers

onderzoeker TREND-project onderzoeker AMROSE-project onderzoeker Hartstichting-project onderzoeker TREND-project onderzoeker TREND-project Post-doc Onderzoeker LPT-project onderzoeker DALI-project

tot 1.11.09

vanaf 1.09.09

tot 1.07.09 tot 15.05.09 vanaf 1.12.09 vanaf 1.08.09

Physician assistants Naam

fte

functie

A.M. Blesing H.W. Kramers C.D.G.Promes

0,67 1,00 1,00

P.A. in opleiding P.A. in opleiding P.A. in opleiding

naam

fte

functie

W.J.J. Jansen N.T. van Schagen G.H.P. Krijnen S. Arensma-Portente I. Jagerman N. Tameris A.G. Velberg - Gottschalk J.S. Rubingh D. van Groeningen

1,00 1,00 0,92 1,00 1,00 1,00 0,78 0,60 0,40

stafadviseur technisch informaticus stafmedewerker, secr. afdelingshoofd senior secretaresse senior secretaresse senior secretaresse secretaresse projectmedewerker palliatieve zorg Reanimatiecoordinator, Manager Simulator

tot 1.05.09 tot 1.03.09

Niet-wetenschappelijk personeel

- 47 -

vanaf 1.02.09

7. Personeel

Interne en externe functies en lidmaatschappen staf prof.dr. J.J.L.M. Bierens extern Sectie Urgentiegeneeskunde Nederlandse Vereniging Anesthesiologie Commissie IC-transport NVIC Medical Commission International Life Saving Federation World Drowning Report Commission International Life Saving Federation International Committee on Prevention of Childhood Drowning Erfgoed Drowning 2002 Nederlandse Vereniging voor Anesthesiologie (NVA) Nederlandse Vereniging Intensive Care (NVIC) Nederlandse Vereniging voor Traumatologie (NVT) World Association of Disaster and Emergency Medicine (WADEM) European Society of Intensive Care Medicine (EUSIC) European Society for Emergency Medicine (founding member) (EUSEM) Vakcommissie Acute Zorg Verpleegkundigen en Verzorgenden Nederland Consulent-bestuurder Maatschappij tot Redding van Drenkelingen Bestuur Medische Commissie; Radio Medische Dienst KNRM Board member World Association of Disaster and Emergency Medicine Redactieraad Magazine Nationale Veiligheid en Crisisbeheersing Editorial Board European Journal of Emergency Medicine Coordinator International Scanning Section European Journal of Emergency Medicine Editorial Board Prehospital and Disaster Medicine

dr. C. Boer Intern Cursusleider M2 ‘Perioperatieve Zorg’ Lid Onderwijscommissie Anesthesiologie Docent Master Cardiovasculair Research VUmc Onderzoekscoördinator Perioperatieve Zorg Plaatsvervangend voorzitter Commissie Wetenschappelijk Onderzoek Anesthesiologie e Practicumleider ‘Perioperatieve Zorg’, VUmc Compas 3 jaar Docent geneeskunde curriculum Stagebegeleider studenten geneeskunde/medische natuurwetenschappen Extern Lid Scientific Committee Annual meeting 2010 ESCTAIC (Congres European Society for Computing and Technology in Anaesthesia and Intensive Care) Voorzitter regionaal onderzoeksplatform Perioperatieve Zorg. (Samenwerkingsverband VUmc, Westfriesgasthuis Hoorn, Rode Kruis Ziekenhuis Beverwijk, Spaarne Ziekenhuis Hoofddorp) Voorzitter organiserend comité Stollingssymposium VUmc Dagsymposium ‘Goal-directed coagulation management’, 8 mei 2009, VUmc. Lid Wetenschapscommissie van de Nederlandse Vereniging voor Anesthesiologie (NVA) Lid commissie ‘Wetenschapsdag’ Nederlandse Vereniging voor Anesthesiologie (NVA) Lid Medisch Ethische Toetsingscommissie VU medisch centrum Lid redactie Nederlands Tijdschrift voor Anesthesiologie Columnist ‘De Anesthesioloog’ Buitengewoon lid Nederlandse Vereniging voor Anesthesiologie (NVA) Lid organiserend comité ‘Journal Highlights Symposium’ Lid sectie cardio-anesthesiologie van de Nederlandse Vereniging voor Anesthesiologie (NVA) Lid European Society of Anaesthesiology (ESA)

- 48 -

7. Personeel

R.D.H. de Boer Intern Aandachtsgebied pijnbestrijding en post-operatieve pijnbestrijding Extern Lid Nederlandse Vereniging voor Anesthesiologie (NVA) Lid sectie pijnbestrijding NVA Lid European Society of Anaesthesiology (ESA)

dr. R.H.J. Breuer Intern Aandachtsgebied Loco-Regionaal Anesthesie / echografie voor perifere zenuw blokkades & vascular access Lid werkgroep ter bevordering van loco-regionaal anesthesie Lid simulator groep / ADAM Tutor PGO / AB onderwijs Extern Lid Nederlandse Vereniging voor Anesthesiologie (NVA); sectie urgentie geneeskunde (SUG) Lid Nederlandse vereniging voor Intensive Care geneeskunde (NVIC)

H.E.J. Brink Intern Aandachtsgebied pijnbestrijding Extern Lid Nederlandse Vereniging voor Anesthesiologie (NVA)

H.M.T. Christiaans Intern Chief doctor helikopter-MMT traumacentrum Noord West Nederland Aandachtsgebied cardioanesthesiologie Coördinator OK Lid Medisch Mobiel Team Docent OCV Extern Lid sectie cardio-anesthesiologie van de Nederlandse Vereniging voor Anesthesiologie (NVA) Lid sectie intensive care en spoedeisende geneeskunde Nederlandse Vereniging voor Anesthesiologie (NVA) Lid European Society of Anaesthesiology (ESA) Instructeur ATLS/MOET

J.A. Dertinger Intern Aandachtsgebied kinderanesthesiologie Lid stuurgroep pre-operatieve screening Lid groep mentoren voor beginnende AIOS - 49 -

7. Personeel

Aanspreekpunt anesthesiologische aspecten Robotchirurgie Lid groep simulatoronderwijs Extern Lid Nederlandse Vereniging voor Anesthesiologie (NVA) Lid sectie kinderanesthesiologie (SKA) van de NVA

A. van Dusseldorp Intern Aandachtsgebied kinderanesthesiologie Planner Kinderachterwacht Lid Formularium commissie Onderhoud richtlijnen op anesthesieinternetpagina Anesthesie Informatie Systeem consulent Consulent voor Urologie en deelnemer POUS overleg Extern Lid Sectie Kinderanesthesiologie van de Nederlandse Vereniging voor Anesthesiologie (NVA) Lid Orde Medisch Specialisten Lid Deutsche Gesellschaft für Anästhesie und Intensivmedizin (DGAI) Lid en National coördinator NL van ESCTAIC Secretary van ESCTAIC (Europ.Soc.Comp.&Techn.Anesth.&Int.Care) Organisator ESCTAIC 2010 jaarcongres in Amsterdam

C.S. Eickhoff Extern Lid Nederlandse Vereniging voor Anesthesiologie (NVA)

G. Franschman Extern Lid Nederlandse Vereniging voor Anesthesiologie (NVA) Lid sectie urgentiegeneeskunde Nederlandse Vereniging voor Anesthesiologie (NVA)

L.E. Garmers Intern Lid Medisch Mobiel Team Lid Simulatorgroep Lid Mentorgroep arts-assistenten Lid Onderwijscommissie Extern Lid Nederlandse Vereniging voor Anesthesiologie (NVA) Lid NVIC Lid SimulatieCie NVA

- 50 -

7. Personeel

S. Greuters Intern Lid Medisch Mobiel Team Coördinator complicatie bespreking plv. chief doctor helikopter-MMT traumacentrum Noord West Nederland Lid DIM Commissie Extern Lid Nederlandse Vereniging voor Anesthesiologie (NVA) Lid commissie richtlijnen pre-hospitale zorg helikopter MMT’s

W.D.H. Helfferich Intern Aandachtsgebied kinderanesthesiologie Extern Lid Nederlandse Vereniging voor Anesthesiologie (NVA)

C.J. Hoedemaker-Boon Intern Coördinator OK Aandachtsgebied verloskunde / gynaecologie Aandachtsgebied kinderanesthesiologie Extern Lid Obstetric Anaesthetists Association Lid Nederlandse Vereniging voor Anesthesiologie (NVA) Lid Nederlandse Vereniging voor Intensive Care (NVIC)

dr. J.M. Huitink Aandachtsgebied airway management/fiberoptische intubatie Lid Commissie Wetenschappelijk Onderzoek Anesthesiologie Lid werkgroep pre-operatieve screening Extern Lid Nederlandse Vereniging voor Anesthesiologie (NVA) Lid European Airway Management Society Lid Difficult Airway Society

T.A. James Extern Lid Nederlandse Vereniging voor Anesthesiologie (NVA)

- 51 -

7. Personeel

J.R. de Jong Intern Aandachtsgebied cardioanesthesiologie Lid Dagelijks Bestuur Extern Lid Sectie Cardioanesthesiologie van de Nederlandse Vereniging voor Anesthesiologie (NVA) Lid Sectie Kinderanesthesiologie van de Nederlandse Vereniging voor Anesthesiologie (NVA) Lid Society of Cardiovascular Anesthesiologists

S.K. Kamminga Intern Aandachtsgebied cardio-anesthesiologie Extern Lid Nederlandse Vereniging voor Anesthesiologie (NVA) Lid Orde van Medisch Specialisten Lid KNMG Lid Society of Cardioanesthesia

dr. R. Krage Intern Plaatsvervangend opleider Coördinator OK Med. organisator van het simulatieonderwijs Lid onderwijscommissie Lid Mobiel Medisch Team Extern Lid Nederlandse Vereniging voor Anesthesiologie (NVA) Lid simulatiecommissie (NVA) Lid European Society of Anaesthesiology (ESA) Lid Society in Europe for Simulation applied to medicine (SESAM) Lid Society for Simulation in Healthcare (SSIH) Docent EuSim group (international Simulation instructor training programme)

dr.ir. R.R. Lamberts Intern Onderzoekscoördinator Experimentele Cardiovasculaire Anesthesiologie Lid stuurgroep wetenschappelijk onderzoek Anesthesiologie Stagebegeleider wetenschappelijke stage van Geneeskunde curriculum. Docent Fysiologie voor curriculum Medische Natuurwetenschappen en Farmacochemie Extern Buitengewoon lid van Nederlandse Vereniging voor Anesthesiologie (NVA) Lid van de Nederlandse Vereniging voor Fysiologie (NVF) Lid van de European society of Anaesthesiology (ESA) Lid van de American Physiological Society (APS)

- 52 -

7. Personeel

M.M.D. Laveaux Intern Lid Medisch Mobiel Team Coördinator OK Extern Lid sectie urgentiegeneeskunde van de Nederlandse Vereniging voor Anesthesiologie (NVA) Lid Landelijke Vereniging Artsen in Diensverband

prof. dr. S.A. Loer, M.Sc. Intern Afdelingshoofd Opleider Anesthesiologie Voorzitter Dagelijks Bestuur Voorzitter Management Team AOZ Voorzitter Management Team Anesthesiologie Voorzitter Onderwijscommissie Voorzitter Wetenschapscommissie Nederlandse Vereniging voor Anesthesiologie (NVA) Lid Divisieraad Divisie IV Lid Stuurgroep acute zorg Lid Stuurgroep Wetenschappelijk Onderzoek Anesthesiologie Lid Stuurgroep India Lid Werkgroep Vitale Functies VUmc Extern Lid Nederlandse Vereniging voor Anesthesiologie (NVA) Lid Concilium Nederlandse Vereniging voor Anesthesiologie (NVA) Lid Deutsche Gesellschaft für Anästhesiologie und Intensivmedizin (DGAI) Lid European Society of Anaesthesiology (ESA) Lid organiserend comité Anesthesiologendagen Redacteur Nederlands tijdschrift voor Anesthesiologie

J. Meijer Intern Aandachtsgebied kinderanesthesiologie Extern Lid sectie kinderanesthesiologie van de Nederlandse Vereniging voor Anesthesiologie (NVA)

dr. R.S.G.M. Perez Intern Onderzoekscoördinator Pijn & Pijnbestrijding Stagecoördinator afdeling Anesthesiologie Voorzitter Commissie Wetenschappelijk Onderzoek Anesthesiologie Lid onderwijscommissie afdeling Anesthesiologie Lid wetenschappelijke commissie expertisecentrum palliatieve zorg VUmc Projectgroepleider binnen EMGO+ Musculoskeletal Health Extern Stuurgroeplid Kennisconsortium Trauma Related Neuronal Dysfunction (TREND) Docent Hogeschool Leiden, prof. master chronische ziekten - 53 -

7. Personeel

Coördinator Pijn Kennis Centrum Tandem AZM-VUmc Projectgroeplid Off-label onderzoek (AZM-VUMC-EMC) Projectleider AMROSE onderzoek (VUMC-EMC) Projectgroeplid graded exposure in vivo onderzoek (AZM) Werkgroeplid CBO indicatorenontwikkeling Pijn bij Kanker Buitengewoon lid Nederlandse Vereniging voor Anesthesiologie Lid Sectie Pijnbestrijding NVA Lid International Association for the Study of Pain Lid Nederlandse Vereniging ter Bestudering van Pijn Vice-voorzitter wetenschappelijke commissie Nederlandse Vereniging ter Bestudering van Pijn (NVBP, Dutch IASP chapter) Kerngroeplid DALI voor Pijn Redactielid Nederlands Tijdschrift voor Pijn en Pijnbestrijding Redactielid Pijninfo

J.W.A. Romijn Intern Coördinator OK Aandachtsgebied cardioanesthesiologie Docent Amstel Academie/ Opleidingscentrum VUMC/OVC Docent bijscholing reanimatie huisartsen Extern Lid sectie cardioanesthesiologie van de Nederlandse Vereniging voor Anesthesiologie (NVA)

dr. A. Schauer Intern Aandachtsgebied neuroanesthesiologie Aandachtsgebied oogheelkunde Coördinatie airway management Projectgroep efficiënte OK Lid projectgroep zorgpaden SAB Lid projectgroep post-operatieve wond infectie (POWI) neurochirurgie Lid apparatencommissie Coördinatie begeleiding anesthesiemedewerkers i.o. Tutor onderwijs VU compass Extern Lid sectie neuroanesthesiologie van de Nederlandse Vereniging voor Anesthesiologie (NVA) Lid sectie intensive care en spoedeisende geneeskunde van de Nederlandse Vereniging voor Anesthesiologie (NVA) Lid European Society of Anaesthesiology (ESA) Lid landelijke werkgroep neurotraumatologie Lid Orde Medisch Specialisten

dr. G.L. Scheepstra Intern Coördinator OK Aandachtsgebied kinderanesthesiologie Lid werkgroep Laser veiligheid

- 54 -

7. Personeel

Extern Lid sectie kinderanesthesiologie van de Nederlandse Vereniging voor Anesthesiologie (NVA) Bestuurslid Nederlandse Noma Stichting Coördinator jaarlijkse cursusdag anesthesie voor tropenartsen onder auspiciën van Consilium Opleiding Tropische Geneeskunde

dr. P. Schober Intern Aandachtsgebied traumatologie / orthopedie Lid Mobiel Medisch Team Lid Commissie Wetenschappelijk Onderzoek Anesthesiologie Coördinator complicatiebespreking Reanimatieonderwijs / Advanced Life Support Stagebegeleider opleidingsassistenten Spoedeisende Hulp Extern Lid Nederlandse Vereniging voor Anesthesiologie (NVA) Lid sectie spoedeisende geneeskunde van de Nederlandse Vereniging voor Anesthesiologie (NVA) Lid European Society of Anaesthesiology (ESA) Lid European Resuscitation Council (ERC) Lid International Anesthesia Research Society (IARS) Lid Deutsche Gesellschaft für Anästhesiologie und Intensivmedizin (DGAI) Lid International Society for Inhaled Medical Gases and Therapies (ISMG) Lid Arbeitsgemeinschaft Notärzte in Nordrhein-Westfalen (AGNNW) Reviewer voor de European Journal of Anaesthesiology (EJA) Reviewer voor de British Journal of Anaesthesia

dr. L.A. Schwarte, D.E.S.A., E.D.I.C. Intern Chef de Clinique Lid DB Lid MT-Anesthesiologie Lid Commissie Wetenschappelijk Onderzoeks (CWO) Lid MMT (mobile medical team) Aandachtsgebied “transplantatie” Extern Lid Nederlands Vereniging voor Anesthesiologie (NVA) Lid Deutsche Gesellschaft für Anästhesiologie und Intensivmedizin (DGAI) Lid Berufsverband Deutscher Anästhesisten (BDA) Lid European Society of Anaesthesiology (ESA) Lid International Society for Inhaled Medical Gases and Therapies (ISMG) Privatdozent Heinrich Heine Universitaet Duesseldorf / Universitatesklinikum Duesseldorf Journal Reviewer (b.v., Critical Care Medicine, Intensive Care Medicine)

R.D. Sibarani-Ponsen Intern Lid Kinder Pijnwerkgroep VU ziekenhuis Lid Werkgroep Ontwikkeling Kinderchirurgisch Centrum Amsterdam Lid medical audit werkgroep kinder Pijnbestrijding Aandachtsgebied kinderanesthesiologie

- 55 -

7. Personeel

Extern Contactpersoon VUmc voor de Nederlandse Kinder Pijnwerkgroep Lid Sectie Intensive Care & Spoedeisende Geneeskunde van de Nederlandse Vereniging voor Anesthesiologie (NVA) Lid Sectie Kinderanesthesiologie van de Nederlandse Vereniging voor Anesthesiologie (NVA) Lid American Society of Anesthesiologists (ASA) Lid Society Paediatric Anaesthesia (SPA) Lid sectie Kinderchirurgie NVK Lid Sectie intensive care kinderen (SICK) Lid van SKA, sectie kinderanesthesie Lid Trachea Werkgroep Amsterdam-Leiden

dr. K. Stoecklein, D.E.S.A. Intern Medisch hoofd Preoperatieve screening (POS) Lid Dagelijks Bestuur Lid Management Team Poli 4 Lid DIM-commissie polikliniek Lid Werkgroep Zorgpad Diabetesregulatie Lid Werkgroep loco-regionale anesthesietechnieken Extern Lid Nederlandse Vereniging voor Anesthesiologie (NVA) Lid Deutsche Gesellschaft für Anästhesiologie und Intensivmedizin (DGAI) Lid European Society of Anaesthesiology (ESA)

D.H. Thöne-Passchier Intern Medisch hoofd pijnpolikliniek Aandachtsgebied cardioanesthesiologie Lid Dagelijks Bestuur Lid MT-Anesthesiologie Coördinator OK Werkplek manager anesthesie sessies Lid (her)bouw commissie dagchirurgisch centrum Lid onderwijscommissie anesthesiologie Coördinator coassistenten anesthesiologie Projectgroep implementatie CS-OK Projectgroep bouw verkoever en inleidkamer MRI Lid Zorgpad ECT Projectgroep implementatie anesthesie sessies Lid ZIROP commissie Extern Lid commissie kwaliteitsbewaking anesthesiologische praktijkvoering van de Nederlandse Vereniging voor Anesthesiologie (NVA) Lid sectie cardioanesthesiologie van de Nederlandse Vereniging voor Anesthesiologie (NVA) Lid sectie kinderanesthesiologie van de Nederlandse Vereniging voor Anesthesiologie (NVA) Lid American society of Cardiovascular anesthesia

- 56 -

7. Personeel

dr. D.P. Veerman Intern Plaatsvervangend afdelingshoofd Medisch hoofd Operatiekamers Lid stuurgroep verbouwing Operatiekamers Lid onderzoekscommissie Plaatsvervangend lid divisieraad Divisie IV Lid transfusie commissie Vicevoorzitter Dagelijks Bestuur Vicevoorzitter Management Team AOZ Vicevoorzitter Management Team Anesthesiologie Vicecoördinator cursus Homeostase (1e jaar, VUmc-compas) Aandachtsgebied cardioanesthesiologie Lid coördinatiegroep Patiëntveiligheid Lid Stuurgroep CS-OK Voorzitter reanimatiecommissie Voorzitter EA defibrillatoren Extern Examinator D-examen Lid Nederlands Vereniging voor Anesthesiologie (NVA)

E.J. Wassenaar Intern Lid kinderIC-transportteam Extern Lid Nederlands Vereniging voor Anesthesiologie (NVA)

dr. I. Winkler Intern Aandachtsgebied kinderanesthesiologie Aandachtsgebied anesthesie bij longchirurgie Extern Lid Nederlandse Vereniging voor Anesthesiologie (NVA) Fellow of the Royal College of Anaesthetists, UK

E.E. van Zalingen Intern Aandachtsgebied GE Heelkunde Lid materiaal advies commissie Lid werkgroep Sneller Beter; POWI postoperatieve wondinfectie Lid PIKO infectie prefentie commissie OK Lid werkgroep Fast track heelkunde Extern Lid Nederlandse Vereniging voor Anesthesiologie (NVA) Lid European Society of Anaesthesiology (ESA) Lid American Society of Anesthesiologists (ASA)

- 57 -

7. Personeel

prof. dr. W.W.A. Zuurmond Intern Lid dagelijks bestuur expertisecentrum palliatieve zorg VUmc Extern Lid Nederlandse Vereniging voor Anesthesiologie Lid Nederlandse Vereniging ter Bestudering van Pijn (NVBP) Voorzitter Platform Pijn en Pijnbestrijding (PPP) Lid International Association for the Study of Pain Lid Koninklijke Nederlandse Maatschappij tot bevordering van de Geneeskunst. Lid Vereniging Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde. Lid Voorbereidingcommissie Palliatieve Zorg ZonMw "Member" van de European Academy of Anaesthesiology "Academician of the European Academy of Anaesthesiology" sinds 23-8-1995 "Affiliate member" American Society of Anesthesiologists Lid European Society of Regional Anaesthesia Lid Adviesraad Stichting Farmaceutische Thuiszorg Amsterdam Lid Adviesraad VIKC Consulent Stichting Kuria Amsterdam Lid Medische Adviesraad Nederlandse Vereniging van Post-traumatische Dystrofie Patiënten Lid Begeleidingscommissie KwaliteitsInstituut voor Toegepaste Thuis Zorgvernieuwing (KITTZ) Lid Comité van Aanbeveling Ingeborg Douwes Centrum, multidisciplinair centrum voor psycho-sociale zorg. Lid Comité van Aanbeveling Stichting Dome te Amersfoort Lid Comité van Aanbeveling Stichting Joods Hospice te Amsterdam Hoofdredacteur Nederlands Tijdschrift voor Pijn en Pijnbestrijding, 1994-heden Hoofdredacteur Nederlands Tijdschrift voor Palliatieve Zorg 1-1-2000-heden

- 58 -

Jaarverslag Afdeling Anesthesiologie VU medisch centrum

Recommend Documents