Antibioticabeleid kinderen VU medisch centrum

Antibioticabeleid kinderen VU medisch centrum

I. Inleiding

Voorwoord Voor u ligt de vernieuwde uitgave van het antibioticabeleid kinderen van het VUmc. Dit formularium is bedoeld om snel inzicht te krijgen in mogelijkheden voor antibiotische therapie bij verdenking op een infectie en bij een aangetoonde infectie. Het is niet bedoeld als naslagwerk voor het gehele veld van de infectieziekten en microbiologie, maar als leidraad bij de dagelijkse praktijk. Voor verdere vragen over diagnostiek en behandeling van infectieziekten staan in het VUmc meerdere kanalen ter beschikking. Adviezen kunnen worden gevraagd aan: 1. Kinderarts-infectioloog, sein nr *986574, buiten kantoortijden en in het weekend via dienstlijst. 2. Arts-microbioloog, sein nr *986322, in het weekend *986014, buiten kantoortijden via meldkamer 44330. Er vindt regelmatig overleg plaats tussen kinderarts-infectioloog en artsmicrobioloog en bij de wekelijkse besprekingen op de afdelingen zijn beiden aanwezig: kinderintensive care neonatologie SDD bespreking kinderoncologie infectiebespreking VKKC en VKKB

iedere iedere iedere iedere

dinsdag dinsdag dinsdag woensdag

11.15-11.30 11.30-11.45 12.00-12.30 11.00-12.00

uur uur uur uur

Belangrijk:

Voor deze besprekingen dient de arts- microbioloog vóór 09.30 uur gebeld (*986322) te worden over de te bespreken patiënten zodat de laatste uitslagen bekeken en gerapporteerd kunnen worden. Voor de kinderarts-infectioloog dienen consultformulieren vóór de bespreking ingevuld te worden; bij voorkeur kort en bondig, in ieder geval met patiëntgegevens (naam, afdeling, geboortedatum en registratienummer). De ANIOS/AIOS cq. zaalarts is hiervoor verantwoordelijk. Voor de meest adequate diagnostiek van infectieziekten hierbij een aantal algemene richtlijnen: 1. Overleg altijd met arts-microbioloog of kinderarts-infectioloog - bij twijfel tijdig over de juiste methoden van diagnostiek - bij verdenking op minder frequent voorkomende verwekkers (hier is soms voorbereiding op het laboratorium vereist, of een speciale methode van materiaal afname) - bij verdenking op een zeer besmettelijke ziekte - indien een snelle uitslag gewenst is (CITO-aanvraag) 2. Kweken zoveel mogelijk afnemen voordat begonnen wordt met antimicrobiële therapie. 3. Tijdens de reguliere openingstijden van het microbiologisch laboratorium (08.30-17.30 uur) zijn meer methoden van diagnostiek mogelijk dan buiten de reguliere openingstijden. 4. Neem voldoende materiaal af, en overleg over prioriteit van onderzoeken bij geringe hoeveelheid materiaal. 5. Aanvraagformulier: - vul aanvraagformulieren zorgvuldig en volledig in - vermeld duidelijk wie de aanvrager is en welk sein gebeld kan worden bij onduidelijkheden - omschrijf nauwkeurig locatie en afnametijdstip - relevante klinische informatie over de patiënt kan leiden tot meer gericht onderzoek naar bepaalde ziekteverwekkers en is bepalend voor hoe het materiaal zal worden ingezet (bijv. vermelden van “verdenking endocarditis” leidt tot het langer incuberen van bloedkweken)

Therapie van infectieziekten

(met toestemming overgenomen uit het Vademecum Pediatrische Antimicrobiële Therapie, 3e editie 2005) Infecties kunnen worden veroorzaakt door bacteriën, schimmels, gisten, virussen, protozoën en parasieten. De effectiviteit van antimicrobiële therapie is enerzijds afhankelijk van de gevoeligheid van het te behandelen micro-

ruimte ruimte ruimte ruimte

organisme, anderzijds speelt de plaats van de infectie in relatie tot de distributie van het antimicrobiële middel in het lichaam een belangrijke rol. Therapeutisch succes is afhankelijk van de combinatie van farmacokinetische en farmacodynamische eigenschappen van een antimicrobiële middel. Bij een verdenking op het bestaan van een infectie spelen de volgende overwegingen een rol: - is er echt sprake van een infectie? - is er mogelijk een andere verklaring voor de klinische verschijnselen? - kunnen de uitslagen van diagnostiek worden afgewacht alvorens therapie wordt ingesteld of maakt de klinische toestand van de patiënt empirische antimicrobiële therapie noodzakelijk? Veelal zal men in geval van verdenking op een bacteriële infectie een voorlopige therapie instellen nadat materiaal is afgenomen voor kweek en gevoeligheidsbepaling. Op empirische gronden zal meestal voor een specifiek antimicrobieel middel gekozen worden. Dit middel is dan gericht op de meest waarschijnlijke verwekkers van het ziektebeeld en heeft vaak een breed spectrum. Soms gebruikt men een combinatie van antimicrobiële middelen die bijgesteld dient te worden zodra men geïnformeerd is over de verwekker en de gevoeligheid. In het algemeen zal op basis van de volgende criteria een keuze worden gemaakt: -

patiëntkarakteristieken antimicrobiële spectrum farmacokinetische en farmocodynamische eigenschappen toxiciteit verkrijgbare toedieningsvormen formulariumbeleid kosten

Na het starten van een empirische therapie zal bij het bekend worden van de kweken en gevoeligheid de ingestelde therapie veelal worden bijgesteld. Het isoleren van een bacterie bij een patiënt leidt tot de vraag of het microorganisme verantwoordelijk kan worden gesteld voor het aangetroffen ziektebeeld. Indien dit het geval is, kan het empirische beleid vervangen worden door een op het gevonden micro-organisme gericht beleid (“versmalling”). Ook wanneer de patiënt goed heeft gereageerd op de oorspronkelijke empirische therapie is het aan te bevelen de behandeling waar mogelijk aan te passen aan de hand van de kweekuitslagen. Naast het instellen van een antimicrobiële therapie zullen soms ook andere maatregelen genomen worden, zoals het draineren van een abces of het verwijderen van een geïnfecteerd corpus aliënum (b.v. een intraveneuze lijn).

Beheergegevens

Beheerder:

Noortje Swart

Eerste versie: Laatste wijziging:

01-12-2010 geen

Een print van deze monografie is alleen geldig indien de datum vermeld na "Laatste wijziging" gelijk is aan de datum op het intranet.

Overzicht wijzigingen 'Voorwoord' Datum

Wijziging

Redactie Uitgave: Werkgroep antibioticabeleid van de commissie geneesmiddelenbeleid

Onder redactie van: Dr. C.W. Ang (eindredactie) Mw.dr. Y.J. Debets-Ossenkopp Mw.prof.dr. A.M. van Furth Mw. T.A.M. Hekker Dr. M. van der Kuip Mw.dr. E.L. Swart

Beheergegevens

Beheerder:

Noortje Swart


01-12-2010 geen


Overzicht wijzigingen 'Redactie' Datum

Wijziging

Handboek Parenteralia VUmc

geprint op 26 juni 2015

pagina 1

—> Gewijzigd Klik op een van de onderstaande maanden voor een overzicht van de wijzigingen die in die maand zijn ingevoerd. In elk hoofdstuk kan je een overzicht oproepen van de wijzigingen die daarin zijn doorgevoerd sinds de eerste versie. 01-2013 03-2012



pagina 2

—> Nieuw De volgende hoofdstukken zijn toegevoegd:



pagina 3

—> Vervallen De volgende hoofdstukken zijn verwijderd:



pagina 4

II Antibacteriele middelen



pagina 5

Indeling in groepen Inleiding

Een antibacterieel middel kan bijdragen aan de genezing van een infectieziekte als op zijn minst aan twee voorwaarden is voldaan: - het veroorzakend micro-organisme moet gevoelig zijn voor het antibacteriële middel waardoor het wordt gedood (bactericide middel) of in zijn groei wordt geremd (bacteriostatisch middel), en - het middel moet de infectiehaard in voldoende mate bereiden. Alleen als in voldoende mate aannemelijk is dat een infectie wordt veroorzaakt door een gevoelig micro-organisme kunnen antibacteriële middelen worden toegediend. Hierbij verdienen smal-spectrum antibiotica de voorkeur boven breed-spectrum antibiotica. De ontwikkeling en selectie van resistente microorganismen wordt grotendeels bepaald door het gebruik van antibacteriële middelen. Terughoudendheid in het gebruik van deze middelen is dan ook noodzakelijk. Bij ernstige infecties met onbekende verwekker is een direct in te stellen antibacteriële behandeling geïndiceerd. In zo'n situatie moet een antibioticum (of antibioticum combinatie) worden gekozen dat effectief is tegen verschillende mogelijke pathogenen (empirische therapie). Het is vooral bij nosocomiale infecties moeilijk een voorspelling te doen over gevoeligheid en resistentie zonder deze in het laboratorium te bepalen. Daarom is het belangrijk (liefst voor toediening van antibiotica) een kweek van de infectiehaard af te nemen. Deze kweken zijn ook van belang om empirische therapie zo mogelijk bij te stellen (“versmallen”) en resistentieontwikkeling te monitoren. De gevoeligheid van het micro-organisme voor antibacteriële therapie is afhankelijk van farmacodynamische eigenschappen. De farmacokinetische eigenschappen van een middel bepalen of ter plaatse van de infectie de concentratie hoog genoeg is om het micro-organisme te doden of in zijn groei te remmen. Resistentie-ontwikkeling kan op drie manieren ontstaan: 1. door productie van een enzym dat het antibacteriële middel afbreekt of onwerkzaam maakt 2. door verminderde opname of versnelde uitscheiding van het antibacteriële middel door de bacteriële cel 3. door verandering van de eiwitten, DNA of RNA van de bacterie die het aangrijpingspunt zijn voor het middel Bij de keuze voor een antibacteriëel middel moet rekening worden gehouden met mogelijke bijwerkingen. Deze kunnen toxicologisch van aard zijn (overgevoeligheidsreacties, orgaanschade), maar ook microbiologisch. Deze bijwerkingen zijn ontwikkeling van resistentie, selectie van resistente microorganismen en verstoring van de commensale flora, ofwel “kolonisatieresistentie”, wat de kans op infecties juist verhoogt. Voorbeelden van deze laatste bijwerking zijn pseudomembraneuze colitis door toxineproducerende Clostridium difficile en intestinale overgroei van Candida species. Bij ernstige infecties zal (in de beginperiode) parenterale (meestal intraveneuze) toediening de voorkeur hebben. De voornaamste reden is grotere zekerheid dat ter plekke van de infectie voldoende hoge antibiotica spiegels bereikt worden. In veel gevallen zal het oraal toedienen van antibiotica leiden tot minder hoge plasma- of weefselspiegel in vergelijk tot een intraveneuze toediening. Sommige antibiotica vormen hierop een uitzondering. Een aantal middelen heeft een uitstekende resorptie (bijv. ciprofloxacine). Bij deze middelen is er meestal geen reden om deze parenteraal te geven.

Beheergegevens

Beheerder:

Noortje Swart


01-12-2010 geen

Een print van deze monografie is alleen geldig indien de datum vermeld na "Laatste wijziging" gelijk is aan de datum op het intranet. Handboek Parenteralia VUmc


pagina 6

Overzicht wijzigingen 'Indeling in groepen' Datum

Wijziging



pagina 7

Aminoglycosiden Aminoglycosiden (gentamicine, netilmicine, tobramycine en amikacine) zijn bactericide antibiotica die door binding aan het bacteriële ribosoom het aflezen van het messenger RNA beïnvloeden zodat de opbouw van bacteriële polypeptide ketens wordt verstoord. De binding van aminoglycosiden aan de ribosomen is irreversibel. Als gevolg van deze irreversibele binding hebben aminoglycosiden een post-antibiotisch effect, d.w.z. het effect van aminoglycosiden houdt aan terwijl de plasmaspiegel reeds gedaald is onder de minimaal inhiberende concentratie (MIC). Aminoglycosiden zijn werkzaam tegen de meeste Gramnegatieve staven (Enterobacteriaceae, Pseudomonas en Acinetobacter spp ), stafylokokken (S. aureus en enkele coagulase negatieve stafylokokken (CNS)) en mycobacteriën (bijv. M. tuberculosis). Aminoglycosiden vertonen een synergistische werking met ß-lactam antibiotica. Snellere sterilisatie van de bloedbaan wordt verkregen door ß-lactam antibiotica te combineren met aminoglycosiden. Resistent zijn anaëroben, streptokokken (waaronder S. pneumoniae) en de meeste Grampositieve staven. Resistentie ontstaat doorgaans door bacteriële synthese van inactiverende enzymen. De resistentie is via plasmiden overdraagbaar, zodat deze zich kan uitbreiden tot andere bacteriële species. In Nederlandse ziekenhuizen is resistentie tegen aminoglycosiden beperkt. Aminoglycosiden worden niet gemetaboliseerd. Eliminatie geschiedt door glomerulaire filtratie. Stapeling vindt plaats in gehoor- en evenwichtsorgaan, alsmede in het nierparenchym. De plasma halfwaardetijd van aminoglycosiden is gemiddeld twee tot drie uur. De halfwaardetijd bij neonaten (zowel à terme als prematuren) is sterk verlengd. Aminoglycosiden worden parenteraal toegediend aangezien de absorptie na orale toediening zeer gering is. Lokale toediening is mogelijk in de vorm van oogdruppels of door middel van implantatie (gentamicine kralen). Indicaties voor aminoglycosiden zijn ernstige (ook nosocomiale) infecties zoals sepsis, endocarditis, pyelonefritis en pneumonie. Veelal verdient gentamicine de voorkeur op grond van de lage prijs. In geval van een endobronchiale infectie door Pseudomonas aeruginosa bij CF patiënten verdient tobramycine de voorkeur. Aminoglycosiden worden klinisch vooral toegepast in combinatie met ß-lactam antibiotica. Er is geen plaats voor (systemische) aminoglycoside monotherapie. Dikwijls kan bij sepsis met een éénmalige synergische gift van gentamicine worden volstaan. Na het bekend worden van verwekker en gevoeligheid kan de toediening van aminoglycosiden meestal worden gestaakt. Alleen bij ernstige infecties met resistente bacteriën (bijv. Pseudomonas) worden aminoglycosiden gedurende langere tijd bijgegeven. Aminoglycosiden kunnen aanleiding geven tot nefrotoxiciteit (meestal reversibel) en ototoxiciteit (meestal irreversibel). Er zijn geringe verschillen in de toxiciteit tussen de aminoglycosiden onderling. Het eenmaal daags toedienen van een hoge dosis aminoglycoside verdient de voorkeur boven het frequenter toedienen van lagere doses. De redenen hiervoor zijn dat deze aminoglycosiden sterker werken naarmate een hogere topspiegel wordt bereikt en er een langdurige postantibiotisch effect bestaat. Dit éénmaal daagse regime is veilig zolang de uitscheiding via de nieren goed is. Voor patiënten die langer dan 3 dagen behandeld moeten worden, wordt aanbevolen om tussen 12.00 en 16.00 uur na de gift een bloedspiegel te bepalen. Voor neonaten en patiënten met een verminderde nierfunctie kan m.b.v. spiegels op vaste tijdstippen na toediening de halfwaardetijd (T½) worden bepaald om op basis van die gegevens verder te doseren.

Beheergegevens

Beheerder:

Noortje Swart


01-12-2010 geen


Overzicht wijzigingen 'Aminoglycosiden' Datum

Wijziging



pagina 8

Cefalosporines Cefalosporines behoren tot de ß-lactam antibiotica evenals de penicillines, de monobactams en carbapenems. Ze werken bactericide. Hun aangrijpingspunt is de synthese van de bacteriële celwand. Cefalosporines worden ingedeeld in generaties, waarbij de gevoeligheid voor β-lactamase afneemt bij de hogere generaties. Daarnaast bestaat de verdeling in orale en parenterale middelen. Tot de eerste generatie cefalosporines behoren o.m. cefalexine, cefalotine, cefazoline, en cefradine. De eerste generatie cefalosporines zijn vooral werkzaam tegen Grampositieve micro-organismen, zoals stafylokokken en streptokokken. De tweede generatie cefalosporines (o.m. cefuroxim) hebben in principe hetzelfde werkingsspectrum, maar zijn bovendien goed werkzaam tegen Haemophilus influenzae en vele Enterobacteriaceae. De derde generatie cefalosporines (o.m. ceftazidim, cefotaxim, ceftriaxon, en ceftibuten) zijn minder werkzaam tegen Grampositieve bacteriën dan de eerste en tweede generatie. Ze zijn echter actiever tegen Gramnegatieve micro-organismen door de sterk verminderde gevoeligheid voor ß-lactamase. Ceftazidim is tevens werkzaam tegen Pseudomonas aeruginosa. Ceftriaxon is vanwege een hoge eiwitbinding gecontraïndiceerd bij jonge zuigelingen. Het middel is in staat om bilirubine te verdringen van albumine en daarmee ontstaat een verhoogde kans op kernicterus. De halfwaardetijd voor de cefalosporines bedraagt 1-4 uur met uitzondering van ceftriaxon (ongeveer 8 uur). Uitscheiding vindt voornamelijk plaats via de nier. Dosisaanpassing bij nierfunctiestoornis is dan ook aangewezen. Cefalosporines hebben hun toepassing grotendeels te danken aan de gaten die in de loop der jaren gevallen zijn in de spectra van de penicillines. De derde en vierde generatie cefalosporines zijn geïndiceerd bij ernstige infecties veroorzaakt door micro-organismen die gevoelig zijn voor deze cefalosporines en die resistent zijn tegen (ureido)penicillines. De bijwerkingen van de cefalosporines komen overeen met die van de penicillines: overgevoeligheidsreacties (minder frequent dan bij de penicillines) en maagdarmstoornissen.

Beheergegevens

Beheerder:

Noortje Swart


01-12-2010 geen


Overzicht wijzigingen 'Cefalosporines' Datum

Wijziging



pagina 9

Carbapenems De carbapenems (imipenem en meropenem) zijn bactericide werkende ßlactam antibiotica, waarvan het werkingsmechanisme (remming van de synthese van de celwand van de bacterie) overeenkomt met dat van de penicillines en cefalosporines. Ze hebben een zeer breed spectrum, dat vrijwel alle Grampositieve, Gramnegatieve en anaërobe bacteriën omvat, waaronder Pseudomonas aeruginosa, Staphylococcus aureus, Bacteroides spp en Enterobacter spp. Kruisresistentie met penicillines en cefalosporines treedt in het algemeen niet op. Staphylococcus aureus en coagulase-negatieve stafylokokken die meticilline-resistent zijn, zijn ook ongevoelig voor carbapenems. Imipenem werkt bacteriostatische tegen enterokokken. Enterokokken die amoxicilline-resistent zijn, zijn ook resistent voor imipenem. Enterokokken zijn ongevoelig voor meropenem, terwijl dit middel een betere activiteit heeft dan imipenem tegen Enterobacteriaceae. Pseudomonas aeruginosa heeft een vergelijkbare gevoeligheid voor imipenem en meropenem. De carbapenems hebben een korte halfwaardetijd van ca. 1 uur en worden grotendeels renaal in onveranderde vorm uitgescheiden. De concentraties in de urine zijn hoog. Imipenem wordt toegediend in een combinatie met cilastatine, om afbraak door het dehydropeptidase in de nier te voorkomen. Het bijwerkingprofiel van de carbapenems komt overeen met dat van de cefalosporines. Bij imipenem, maar niet bij meropenem, worden incidenteel convulsies waargenomen, vooral bij nierfunctiestoornissen en bestaande neurologische aandoeningen. Deze bijwerking is dosisgerelateerd en dosisaanpassing bij nierfunctiestoornissen kan een belangrijk deel van de convulsies door imipenem voorkomen. Bij kinderen met bacteriële meningitis, die met imipenem-cilastatine behandeld werden, is in een studie ook een zeer hoge incidentie van convulsies waargenomen. Deze observaties hebben wat betreft het gebruik van imipenem-cilastatine in de kindergeneeskunde tot voorzichtigheid geleid. Het gebruik van carbapenems gaat regelmatig gepaard met secundaire infecties door gisten. (Te) snelle infusie van carbapenems kan leiden tot misselijkheid en braken. De carbapenems moeten worden beschouwd als ‘reserve’ antibiotica, en zijn vaak het enig beschikbare antibioticum bij multi-resistente Gramnegatieve bacteriën. Mogelijke indicaties voor carbapenems zijn menginfecties van aërobe en anaërobe microorganismen, zoals intra-abdominale infecties, gecompliceerde weke delen infecties, en infecties bij immuungecompromitteerde patiënten. Daarnaast kunnen ze worden toegepast bij, onder andere, infecties door Enterobacter spp., en andere multi-resistente micro-organismen.

Beheergegevens

Beheerder:

Noortje Swart


01-12-2010 geen


Overzicht wijzigingen 'Carbapenems' Datum

Wijziging



pagina 10

Fluorochinolonen Fluorochinolonen (ciprofloxacine, levofloxacine, norfloxacine, ofloxacine) hebben een bactericide werking door remming van het bacteriële DNA-gyrase, dat verantwoordelijk is voor het "ontvouwen" van het DNA in de cel. Fluorochinolonen hebben een breed spectrum, dat onder andere Enterobacteriaceae, Pseudomonas aeruginosa, Haemophilus influenzae en Staphylococcus aureus omvat. Ontwikkeling van resistentie treedt onder andere op door veranderingen in het DNA-gyrase. Fluorochinolonen kunnen de overdracht van plasmid-gemedieerde resistentie remmen. De kinetiek van de fluorochinolonen is afwijkend van die van de ß-lactam antibiotica. Ze worden goed geabsorbeerd na orale toediening, ze dringen goed in de cellen door en hebben doorgaans een langere halfwaardetijd. Fluorochinolonen kunnen onder andere worden toegepast bij gecompliceerde en ongecompliceerde urineweginfecties, lage luchtweginfecties en gastrointestinale infecties. Op grond van dierproeven wordt gebruik bij kinderen in de groeifase ontraden vanwege mogelijke schadelijke effecten op de vorming van kraakbeen. Echter inmiddels is ruime ervaring opgedaan in specifieke patiëntengroepen en is deze bijwerking op het kraakbeen niet bevestigd. Toch kennen fluorochinolonen geen registratie voor gebruik op de kinderleeftijd. De belangrijkste bijwerkingen zijn gastro-intestinaal, huidreacties en bijwerkingen op het centraal zenuwstelsel (intracraniële drukverhoging). Deze kunnen incidenteel een ernstig karakter hebben.

Beheergegevens

Beheerder:

Noortje Swart


01-12-2010 geen


Overzicht wijzigingen 'Fluorochinolonen' Datum

Wijziging



pagina 11

Glycopeptiden Glycopeptiden (vancomycine en teicoplanine) hebben een bactericide werking door remming van de synthese van de bacteriecelwand. Vancomycine verandert ook de permeabiliteit van de cytoplasma membraan van de bacterie en remt RNA synthese. Het spectrum van beide middelen omvat Grampositieve kokken, zoals Staphylococcus aureus en Staphylococcus epidermidis en andere coagulase negatieve stafylokokken en Grampositieve staven, zoals Listeria monocytogenes, Corynebacterium spp en Clostridium spp. Vancomycine heeft een iets breder antibacterieel spectrum tegen coagulase negatieve stafylokokken t.o.v. teicoplanine. De werking tegen enterokokken is bacteriostatisch. Beide stoffen (vooral teicoplanine) hebben een lange halfwaardetijd en worden grotendeels in onveranderde vorm renaal uitgescheiden. Teicoplanine vertoont een sterke binding aan plasma-eiwitten. Glycopeptiden zijn de middelen van keuze bij infecties veroorzaakt door meticilline-resistente stafylokokken of amoxicilline-resistente enterokokken. Een farmacodynamisch nadeel van glycopeptiden is de matige penetratie in de weefsels (o.m. liquorcompartiment). Het zijn grote moleculen die met moeite membranen passeren. Soms is er echter bij weefselinfecties door coagulase negatieve stafylokokken (CNS) nauwelijks een ander alternatief aanwezig en worden deze middelen toch gebruikt. Glycopeptiden kennen ook toxiciteitproblemen. Regelmatig wordt het “Red Man” syndroom waargenomen waarbij de patiënt een heftige roodheid van de huid en het gelaat laat zien, soms gepaard gaande met misselijkheidsklachten. Deze reactie is afhankelijk van de infusiesnelheid en kan worden voorkomen door de infusietijd te verlengen. Ototoxiciteit en nefrotoxiciteit kunnen optreden, hoewel dit veel minder voorkomt dan bij de aminoglycosiden. Monitoring van de spiegels wordt aanbevolen in specifieke categorieën patiënten (zie hoofdstuk 10). De genoemde bijwerkingen lijken bij teicoplanine minder vaak op te treden dan bij vancomycine.

Beheergegevens

Beheerder:

Noortje Swart


01-12-2010 geen


Overzicht wijzigingen 'Glycopeptiden' Datum

Wijziging



pagina 12

Macroliden en lincomycine groep Macroliden (azitromycine, claritromycine, erytromycine en roxitromycine) hebben een bacteriostatische werking door remming van de RNA-afhankelijke eiwitsynthese door binding aan de ribosomen. Het spectrum van de macroliden omvat Grampositieve bacteriën, zoals streptokokken, Staphylococcus aureus, Listeria monocytogenes en Corynebacterium spp. Tevens zijn ze werkzaam tegen Moraxella catarrhalis en een aantal "atypische verwekkers", zoals Mycoplasma spp, Chlamydophila spp. en Legionella pneumophila. Bij infecties veroorzaakt door Haemophilus influenzae zijn van de macroliden alleen azitromycine en claritromycine goed werkzaam. Resistentie tegen macroliden kan via 2 routes ontstaan: 1. efflux-pomp mechanisme; 2. methylering van ribosomaal RNA. Macroliden worden goed geabsorbeerd na orale toediening. Een uitzondering vormt erytromycine dat onvolledig en sterk wisselend wordt geabsorbeerd. Macroliden dringen goed door in de cel en hebben een groot verdelingsvolume. Alle middelen hebben een vrij lange halfwaardetijd, uiteenlopend van 3 uur voor erytromycine tot 40 uur voor azitromycine. De mate van renale excretie is gering, de macroliden worden voornamelijk gemetaboliseerd. Macroliden worden vooral toegepast bij luchtweginfecties en huidinfecties. Ze kunnen specifiek worden toegepast bij infecties veroorzaakt door Chlamydophila spp, Mycoplasma spp en Bordetella pertussis. Van de macroliden wordt erytromycine het slechtst verdragen. Maagdarmstoornissen komen veelvuldig voor. De andere macroliden hebben een gunstiger bijwerkingprofiel. Voor intraveneuze toediening is op dit moment alleen erytromycine in Nederland geregistreerd. Door de hoge pH van de infusievloeistof is het middel toxisch voor de vaatwand en lijdt veelvuldig tot tromboflebitis. Clindamycine is een vertegenwoordiger uit de lincomycine groep. Het antibacteriële effect wordt evenals de macroliden verkregen door remming van de RNA-afhankelijke eiwitsynthese. Het antibacteriëel spectrum komt ook overeen met die van de macroliden. Daarnaast is clindamycine ook werkzaam tegen vele anaërobe bacteriën. Het middel wordt uitstekend geabsorbeerd en bereikt hoge weefselspiegels. Het is derhalve een geschikt middel om te gebruiken in de switchtherapie indien de verwekker gevoelig is. Clindamycine gebruik is geassocieerd met pseudomembraneuze colitis veroorzaakt door Clostridium difficile.

Beheergegevens

Beheerder:

Noortje Swart


01-12-2010 geen


Overzicht wijzigingen 'Macroliden en lincomycine groep' Datum

Wijziging



pagina 13

Penicillines De bactericide werking van penicillines is gebaseerd op remming van de synthese van bacteriële celwand. Ze worden ingedeeld in smalspectrumpenicillines, ß-lactamase ongevoelige smalspectrum-penicillines, breedspectrum-penicillines en breedspectrum-penicillines gecombineerd met ß-lactamase remmers. Absorptie van penicillines na orale toediening vertoont grote onderlinge verschillen. Uitscheiding van penicillines vindt grotendeels via de nieren plaats waardoor hoge concentraties in de urine worden bereikt. Excretie kan met probenecide worden geremd waardoor hogere bloedspiegels worden bereikt. Alle penicillines hebben een korte halfwaardetijd (½ tot 1½ uur). Tot de orale smalspectrum-penicillines behoren feneticilline en fenoxymethylpenicilline, welke worden gebruikt bij minder ernstige infecties veroorzaakt door streptokokken (incl. Streptococcus pneumoniae). De parenterale smalspectrum-penicillines omvatten het benzylpenicilline (penicilline G) en het benzathine-penicilline (depotpreparaat). Zij worden gebruikt voor de behandeling van infecties veroorzaakt door streptokokken, pneumokokken en meningokokken en ter preventie van acuut reuma. Tot de ß-lactamase ongevoelige smalspectrum-penicillines behoort flucloxacilline. Flucloxacilline wordt gebruikt bij stafylokokkeninfecties. Tot de breedspectrum-penicillines behoren amoxicilline, ampicilline, azlocilline, en piperacilline. Zij zijn werkzaam tegen Grampositieve kokken, Gramnegatieve kokken en Gramnegatieve staven. Breedspectrum-penicillines kunnen dan ook worden toegepast bij vele soorten infecties. Bijwerkingen komen frequent voor bij de behandeling met breedspectrumpenicillines: huiduitslag, gastro-intestinale verschijnselen, allergische reacties. Als contra-indicatie geldt overgevoeligheid voor penicillines. Bij hoge doseringen kunnen bloedbeeld afwijkingen en neurotoxiciteit optreden. Combinatie preparaten met ß-lactamase remmers worden veel gebruikt, zowel voor (empirische) behandeling als voor profylaxe.

Beheergegevens

Beheerder:

Noortje Swart


01-12-2010 geen


Overzicht wijzigingen 'Penicillines' Datum

Wijziging



pagina 14

ß-lactamase remmers De productie van ß-lactamasen is de klinisch meest belangrijke vorm van resistentie tegen ß-lactam antibiotica. Gramnegatieve bacteriën (o.a. Escherichia coli, Klebsiella pneumoniae, Proteus mirabilis), Staphylococcus aureus en Bacteriodes fragilis produceren ß-lactamase. Binnen de klasse van cefalosporines is men er in geslaagd ß-lactamase resistente antibiotica te produceren. Binnen de klasse van de penicillines is dit niet gelukt. Om deze reden is voor die klasse een alternatieve benadering gekozen, nl. de combinatie van een penicilline met een ß-lactamase remmer. ß-lactamase remmers (clavulaanzuur en tazobactam) zijn in feite ß-lactam antibiotica met een geringe antibiotische activiteit, maar met een zeer sterke anti-ßlactamase activiteit door irreversibele binding aan deze enzymen. In combinatie met penicillines (amoxicilline of piperacilline) wordt het spectrum van deze middelen uitgebreid met ß-lactamase-producerende stammen van bovengenoemde micro-organismen. De ontwikkeling van resistentie tegen deze combinatiepreparaten valt in de praktijk mee. De farmacokinetiek van clavulaanzuur en tazobactam komt goed overeen met die van de penicillines waarmee zij in de praktijk worden gecombineerd. Ze hebben een korte halfwaardetijd van ca. 1 uur en worden grotendeels renaal in onveranderde vorm uitgescheiden. ß-lactamase remmers kunnen worden toegepast indien er (waarschijnlijk) sprake is van een infectie veroorzaakt door een ß-lactamase-producerend micro-organisme. De toxiciteit van ß-lactamase remmers is laag; wel heeft clavulaanzuur een vrij hoge incidentie van gastro-intestinale bijwerkingen. In Nederland zijn 2 penicilline/ß-lactamase remmercombinaties gereregistreerd: amoxicilline/clavulaanzuur en piperacilline/tazobactam. Het spectrum van piperacilline wordt door combinatie met een ß-lactamase remmer uitgebreid naar Klebsiella spp, Staphylococcus aureus en anaërobe Gramnegatieve staven (met name de Bacteroides en Prevotella groep). Ten opzichte van Pseudomonas aeruginosa leveren de combinaties weinig of geen winst ten opzichte van de monopreparaten zonder ß-lactamase remmer.

Beheergegevens

Beheerder:

Noortje Swart


01-12-2010 geen


Overzicht wijzigingen 'ß-lactamase remmers' Datum

Wijziging



pagina 15

Oxazolidinonen Oxazolidinonen vormen een nieuwe klasse van antibiotica. Recent is het middel linezolid, als vertegenwoordiger uit deze groep, geregistreerd. Linezolid werkt bacteriostatisch door remming van de initiatie van de bacteriële eiwitsynthese. Het middel is actief tegen vele Grampositieve microorganismen waaronder meticilline resistente stafylokokken (MRSA, MRSE), vancomycine resistente enterokokken (VRE) en penicilline resistente pneumokokken. Naast het Grampositieve spectrum is er ook activiteit tegen mycobacteriën. Het betreft een relatief klein molekuul met goede farmacokinetische en farmacodynamische eigenschappen. De absorptie is vrijwel volledig en biedt dus mogelijkheden voor snel switchen naar orale behandeling. Plasma eiwitbinding bedraagt ongeveer 30% en goede weefselspiegels worden bereikt. Eliminatie vindt voor 50% plaats via de renale route en voor 50% via andere mechanismen. De metabolieten zijn niet antimicrobieel actief. Dosisaanpassingen bij verminderde nierfunctie of leverfunctie is niet noodzakelijk gebleken. Oxazolidinonen worden slechts onder strikte voorwaarden voorgeschreven na consultatie door infectioloog of arts-microbioloog.

Beheergegevens

Beheerder:

Noortje Swart


01-12-2010 geen


Overzicht wijzigingen 'Oxazolidinonen' Datum

Wijziging



pagina 16

Sulfonamiden/Trimethoprim Sulfonamiden (waarvan sulfamethoxazol het meest wordt toegepast) en trimethoprim danken hun bacteriostatische activiteit aan de remming van de bacteriële folinezuur synthese. In combinatie werken ze bactericide. De humane cel heeft geen substraat voor de werking (incl. toxiciteit) van sulfonamide en is vele malen minder gevoelig voor trimethoprim dan bacteriën. Sulfonamiden hebben een breed werkingsspectrum dat zowel Grampositieve als Gramnegatieve bacteriën omvat. Trimethoprim is werkzaam tegen vele Grampositieve en Gramnegatieve bacteriën. Sulfamethoxazol en trimethoprim worden oraal goed geabsorbeerd en hebben een vrij lange halfwaardetijd. De combinatie van trimethoprim en sulfamethoxazol (co-trimoxazol) heeft een groot toepassingsgebied: urineweginfecties, septische vormen van salmonellose, brucellose, infecties van de luchtwegen, Pneumocystis jiroveci (carinii) pneumonie. Contraindicaties zijn ernstige afwijkingen van de hematopoëse, overgevoeligheid voor sulfonamiden, leverfunctiestoornissen en ernstige nierinsufficiëntie. Voorzichtigheid is geboden bij het gebruik bij jonge zuigelingen (< 1 maand) vanwege het effect op de hematopoiese en verdringing van de bilirubine van albumine in geval van icterus. Bijwerkingen zijn overgevoeligheidsreacties en bloedbeeldafwijkingen.

Beheergegevens

Beheerder:

Noortje Swart


01-12-2010 geen


Overzicht wijzigingen 'Sulfonamiden/Trimethoprim' Datum

Wijziging



pagina 17

Tetracyclines Tetracyclines (tetracycline, doxycycline en minocycline) hebben een bacteriostatische werking door het remmen van de bacteriële eiwitsynthese. Het spectrum van de tetracyclines komt in grote lijnen overeen met dat van de macroliden. Resistentieontwikkeling kan optreden door veranderingen aan het ribosoom en door een actief efflux-mechanisme. Verspreiding van resistentie treedt vooral op door overdracht van plasmiden. De absorptie van tetracyclines na oraal gebruik is vrij traag. Minocycline wordt uitgebreid gemetaboliseerd, terwijl tetracycline voornamelijk in onveranderde vorm met de urine wordt uitgescheiden. De nieuwe tetracyclines (doxycycline en minocycline) hebben een lange halfwaardetijd en kunnen 1x daags gegeven worden. Toepassing van tetracyclines ligt vooral op het gebied van de luchtweginfecties en bij infecties door Mycoplasma spp, Chlamydia en Chlamydophila spp, Coxiella burnetii (Q-koorts), (Lyme) borreliose en rickettsiosen. Contra-indicaties voor het gebruik van tetracyclines zijn overgevoeligheid voor tetracyclines, ernstige nierfunctiestoornissen, ernstige leverfunctiestoornissen. I.v.m. verkleuring en hypoplasie van tanden en kiezen tijdens de ontwikkeling, alsmede vertraagde skeletgroei zijn tetracyclines gecontraïndiceerd voor kinderen jonger dan 8 jaar. Bij kinderen tussen de leeftijd van 8 en 14 jaar is voorzichtigheid geboden afhankelijk van hun ontwikkeling. Maagdarmstoornissen en fotosensibilisatie kunnen optreden als bijwerkingen.

Beheergegevens

Beheerder:

Noortje Swart


01-12-2010 geen


Overzicht wijzigingen 'Tetracyclines' Datum

Wijziging



pagina 18

Tuberculostatica Tuberculostatica remmen de groei van mycobacteriën en werken bactericide of bacteriostatisch. Er wordt een onderscheid gemaakt tussen primaire en secundaire tuberculostatica. Primaire tuberculostatica zijn de vanouds bekende middelen isoniazide, pyrazinamide, rifampicine en ethambutol. Tot de secundaire tuberculostatica behoren o.a. streptomycine en amikacine. De primaire tuberculostatica worden als eerste keus gebruikt. Gewoonlijk wordt gestart met een combinatie van isoniazide, rifampicine en pyrazinamide in een eenmaal daagse dosering. Na 2 maanden wordt meestal doorgegaan met een combinatie van isoniazide en rifampicine. Als profylacticum wordt isoniazide gebruikt. Als bijwerkingen van tuberculostatica zijn met name de hepatotoxiciteit en de neuropathieën bekend. Metabolisering van de tuberculostatica vindt voornamelijk in de lever plaats. Uitscheiding geschiedt grotendeels via de nieren. Dosisaanpassing is dan ook nodig bij nierfunctiestoornissen. Bij de behandeling met tuberculostatica dient men met tenminste drie middelen te beginnen, aangezien bij monotherapie snel resistentie kan optreden. Ook bij een recidief moeten minstens twee nieuwe middelen aan de therapie worden toegevoegd.

Beheergegevens

Beheerder:

Noortje Swart


01-12-2010 geen


Overzicht wijzigingen 'Tuberculostatica' Datum

Wijziging



pagina 19

III. Empirische therapie op basis van vermoedelijk focus van infectie



pagina 20

1. Onbekend Diagnose Sepsis/Koorts e.c.i.

Gastheerfactoren Neonaat (prematuur en à terme) op NICU Neonaat/zuigeling/kind op verpleegafdeling of PICU met centrale lijn, urinewegpathologie of e.c.i kind < 1 mnd kind 1-2 mnd kind > 2 mnd

Therapiemogelijkheden Benzylpenicilline + amikacine

Intra abdominale pathologie

Amoxicilline/clavulaanzuur + gentamicine

Toxic Shock Syndroom

Flucloxacilline + clindamycine

Neutropenie (neutrofiele granulocyten < 0,5 x 10^9/l) -Bij onvoldoende herstel na 48-72 uur -Bij onvoldoende herstel na 72 uur

Meropenem overweeg toevoegen vancomycine overweeg toevoegen voriconazol

Neutropenie (neutrofiele granulocyten < 0,5 x 10^9/l)+ mucositis bij penicilline verminderd gevoelige keelflora of keelflora onbekend <1 week

Meropenem + vancomycine

Beheergegevens

Beheerder:

Noortje Swart


01-12-2010 geen

Cefotaxim + amoxicilline Cefotaxim Ceftriaxon


Overzicht wijzigingen '1. Onbekend' Datum

Wijziging



pagina 21

2. Centraal zenuwstelsel Diagnose Encefalitis

Gastheerfactoren Geen

Therapiemogelijkheden Aciclovir

Meningitis

Neonaat (prematuur en à terme)

Meropenem

Overige afdelingen: kind < 1 mnd. kind 1-2 mnd. kind > 2 mnd.

Hersenabces

Cefotaxim + amoxicilline Cefotaxim Ceftriaxon (+ dexamethason 4 dd 0,15 mg/kg)

Trauma of operatie

Ceftazidim + flucloxacilline

Ventriculoperitoneale of ventriculocardiale shunt

Ceftazidim + vancomycine*

Geen trauma of operatie

Ceftriaxon + metronidazol

Trauma of operatie

Ceftriaxon + flucloxacilline

Chronische oorontsteking

Ceftazidim + metronidazol

* Eventueel intraventriculaire/intrathecale toediening van vancomycine

Beheergegevens

Beheerder:

Noortje Swart


01-12-2010 geen


Overzicht wijzigingen '2. Centraal zenuwstelsel' Datum

Wijziging



pagina 22

3. Hart Diagnose Endocarditis

Gastheerfactoren Acuut, normale klep

Therapiemogelijkheden Flucloxacilline + gentamicine

Subacuut, normale klep

Benzylpenicilline + gentamicine

Anders, normale klep

Amoxicilline + gentamicine

Kunstklep of pre-existent kleplijden

Ceftriaxon + vancomycine

Operatie

Ceftriaxon + vancomycine

Beheergegevens

Beheerder:

Noortje Swart


01-12-2010 geen


Overzicht wijzigingen '3. Hart' Datum

Wijziging



pagina 23

4. Mond Diagnose Koortslip

Gastheerfactoren

Therapiemogelijkheden Geen therapie, zo nodig valaciclovir (p.o.)

Mucocutane blaasjes

Neonaat

Aciclovir

Mild

Valaciclovir (p.o.)

Ernstig

Aciclovir

Beheergegevens

Beheerder:

Noortje Swart


01-12-2010 geen


Overzicht wijzigingen '4. Mond' Datum

Wijziging



pagina 24

5. Keel-, neus- en oorgebied Diagnose Faryngitis

Gastheerfactoren -

Therapiemogelijkheden Amoxicilline (p.o.)

Retrofaryngeaal abces

-

Amoxicilline/clavulaanzuur

Tonsillitis

-


Sinusitis

-


Acute otitis media

< 3 maanden of > 48 uur persisterend


Acute mastoïditis

-


Otitis externa

-

Ciprofloxacine (p.o.) en ofloxacine (lokaal)

Cervicale lymfadenitis

-


Beheergegevens

Beheerder:

Noortje Swart


01-12-2010 geen


Overzicht wijzigingen '5. Keel-, neus- en oorgebied' Datum

Wijziging



pagina 25

6. Oog Diagnose Conjunctivitis

Gastheerfactoren > 1 mnd

Therapiemogelijkheden Povidon-jodium 0,3% (lokaal)

Cellulitis orbitae

pre-septaal

Amoxicilline/clavulaanzuur (p.o.)

post-septaal

Amoxicilline/clavulaanzuur (i.v.)

-

Valaciclovir (p.o.) + aciclovir (lokaal)

Keratitis/ keratoconjunctivitis

Ophtalmia neonatorum

Zoster ophthalmicus

< 5 dagen post partum (Neisseria gonorrhoea)

Cefotaxim eenmalig

> 5 dagen post partum (Chlamydia trachomatis)

Azitromycine eenmalig

-

Aciclovir

Beheergegevens

Beheerder:

Noortje Swart


01-12-2010 geen


Overzicht wijzigingen '6. Oog' Datum

Wijziging



pagina 26

7. Luchtwegen Diagnose Epiglottitis

Gastheerfactoren -

Therapiemogelijkheden Amoxicilline/clavulaanzuur

Laryngo-tracheobronchitis

-


Klinische behandeling Thuis ontstaan, niet ernstig

Amoxicilline

Pneumonie

Pneumonie

Kinkhoest

Thuis ontstaan, ernstig

Amoxicilline/clavulaanzuur (+ gentamicine + evt. azitromycine)

In ziekenhuis ontstaan

Ceftriaxon

Aspiratie


CF exacerbatie

Ceftazidim + tobramycine

Neutropenie

Meropenem

Poliklinische behandeling < 5 jaar > 5 jaar

Amoxicilline (p.o.) Claritromycine (p.o.) / azitromycine (p.o.)

-

Beheergegevens

Azitromycine (p.o.)

Beheerder:

Noortje Swart


01-12-2010 geen


Overzicht wijzigingen '7. Luchtwegen' Datum

Wijziging



pagina 27

8. Buik Diagnose Cholangitis

Gastheerfactoren Porto-enterostomie (Kasai) operatie

Therapiemogelijkheden Amoxicilline/clavulaanzuur + gentamicine

Gastro-enteritis

Zonder sepsis

Geen antibiotische therapie

Met sepsis

Zie sepsistherapie

Necrotiserende enterocolitis

Prematuur geboren

Penicilline + amikacine + metronidazol evt. meropenem

Peritonitis

Primair (b.v. met nefrotisch syndroom)


Secundair (darmperforatie) peritoneaal dialyse

Ceftriaxon + metronidazol Vancomycine + gentamicine (intraperitoneaal)

Pseudomembraneuze enterocolitis

Antibioticum gebruik

Metronidazol (p.o. of i.v.) Vancomycine (p.o.)

Typhlitis

Neutropenie

Meropenem + vancomycine

Beheergegevens

Beheerder:

Noortje Swart


01-12-2010 geen


Overzicht wijzigingen '8. Buik' Datum

Wijziging



pagina 28

9. Urinewegen Diagnose Cystitis

Gastheerfactoren -

Therapiemogelijkheden 1: Amoxicilline/clavulaanzuur(p.o.) 2: Co-trimoxazol (p.o.) 3: Nitrofurantoine

Pyelonefritis

< 2 mnd > 2 mnd

Cefotaxim Ceftriaxon

Beheergegevens

Beheerder:

Noortje Swart


01-12-2010 geen


Overzicht wijzigingen '9. Urinewegen' Datum

Wijziging



pagina 29

10. Genitalien Diagnose "Pelvic inflammatory disease"

Gastheerfactoren

Therapiemogelijkheden

Seksueel actief

Ofloxacine (p.o) + metronidazol (p.o.)

Purulente cervicitis

Seksueel actief

Azitromycine (p.o)

Urethritis

Seksueel actief

Azitromycine (p.o)

Beheergegevens

Beheerder:

Noortje Swart


01-12-2010 geen


Overzicht wijzigingen '10. Genitalien' Datum

Wijziging



pagina 30

11. Huid en weke delen Diagnose Impetigo

Gastheerfactoren -

Therapiemogelijkheden 1. Fusidinezuur (lokaal) + wassen met povidon-joodscrub 2. Flucloxacilline (p.o.)

Erysipelas

-

Amoxicilline (p.o.) of benzylpenicilline

Cellulitis

-

Flucloxacilline

Gelaat


Trauma


i.v. katheter

i.v. katheter verwijderen Flucloxacilline

Fasciitis

-

Benzylpenicilline + clindamycine

Myositis

-

Flucloxacilline

Roodvonk

-

Amoxicilline

Wondinfectie

Avitaal weefsel, vreemd lichaam


Bijtwond

Amoxicilline/clavulaanzuur Cave profylaxe tetanus en rabies

Faecale verontreiniging

Amoxicilline/clavulaanzuur + gentamicine (eenmalig)

Onvoldoende wondtoilet

Cefazoline eenmalig

Trauma door geïnfecteerd materiaal

Amoxicilline/clavulaanzuur + gentamicine (eenmalig)

Gas gangreen

Hyperbare O2 + benzylpenicilline

Brandwond

Ernstige locale of systemische infectie

Ceftazidim + gentamicine: i.o.m. brandwondencentrum

Staphylococcal Scalded Skin Syndrome (SSSS)

-

Flucloxacilline

immuungecompromitteerd

Geen Valaciclovir (p.o.)

> 1 dermatoom

-

Valaciclovir (p.o.)

Waterpokken

immuungecompromitteerd

Aciclovir

Gordelroos(Herpeszoster) - 1 dermatoom

Beheergegevens

Beheerder:

Noortje Swart


01-12-2010 geen


Overzicht wijzigingen '11. Huid en weke delen' Datum

Wijziging



pagina 31

12. Botten en gewrichten Diagnose Gecompliceerde fractuur

Gastheerfactoren

Therapiemogelijkheden

Graad I (< 5 cm) (perforatie van binnen naar buiten)

Geen

Graad II (> 5 cm) (zonder uitgebreide weke delen schade)


Graad III (massieve weke delen schade)

Osteomyelitis

Septische arthritis

Spondylodiscitis

< 6 mnd en geen of onvoldoende Hib vaccinatie

Amoxicilline/clavulaanzuur (+ gentamicine)

Amoxicilline-clavulaanzuur (+ gentamicine)

Acuut hematogeen > 6 maanden

Flucloxacilline (+ gentamicine)

Hemoglobinopathie

Ceftriaxon + flucloxacilline

Postoperatief

Flucloxacilline + gentamicine

Punctieverwonding

Ceftazidim + gentamicine

< 6 mnd en geen of onvoldoende Hib vaccinatie

Amoxicilline-clavulaanzuur (+ gentamicine)

> 6 maanden

Flucloxacilline (+ gentamicine)

Postoperatief

Flucloxacilline + gentamicine

Seksueel actief (Neisseria gonorrhoea)

Ceftriaxon

-

Flucloxacilline

Beheergegevens

Beheerder:

Noortje Swart


01-12-2010 geen


Overzicht wijzigingen '12. Botten en gewrichten' Datum

Wijziging



pagina 32

IVa. Anti-bacteriele therapie op basis van diagnose en verwekker



pagina 33

Anti-bacteriele therapie op basis van diagnose en verwekker Diagnose Anthrax - cutaan

Micro-organisme

Geneesmiddel

Therapieduur

Bacillus anthracis

feneticilline erytromycine

7-10 dagen 7-10 dagen

benzylpenicilline

10-14 dagen

amoxicilline (<9 jr, p.o) doxycycline (≥9 jr, p.o.) ceftriaxon op geleide antibiogram ceftriaxon op geleide antibiogram

1 maand 1 maand 14 dagen 4-6 weken

amoxicilline

4-6 weken

amoxicilline-clavulaanzuur ceftriaxon flucloxacilline

4-6 weken 4-6 weken 4-6 weken

penicilline clindamycine vancomycine

4-6 weken

penicilline clindamycine vancomycine penicilline clindamycine clindamycine vancomycine penicilline clindamycine vancomycine

4-6 weken

vancomycine meropenem co-trimoxazol (< 9 jaar)(p.o.) doxycycline (≥9 jaar) (p.o.) erytrormycine meropenem amoxicilline-clavulaanzuur meropenem feneticilline metronidazol benzylpenicilline

7 dagen 7 dagen min. 7 dagen

amoxicilline

7 dagen

amoxicilline-clavulaanzuur penicilline + gentamicine amoxicilline + gentamicine co-trimoxazol piperacilline + tobramycine ceftriaxon co-trimoxazol ciprofloxacin amoxicilline ciprofloxacine flucloxacilline co-trimoxazol

7 dagen

penicilline clindamycine vancomycine

10 dagen

- respiratoir/ gastrointestinaal Arthritis (septisch)*

Borrelia spp (Lyme)

Enterobacteriaceae HACEK-groep** Haemophilus influenzae (β-lactamase -) Haemophilus influenzae (β-lactamase +) Neisseria gonorrhoeae Staphylococcus aureus Streptococcus agalactiae (groep B)

Streptococcus pyogenes (groep A)

Streptococcus «milleri»

Streptococcus pneumoniae

Bacteriemie/Sepsis

Bacillus cereus Brucella spp Campylobacter jejuni / coli Campylobacter fetus Capnocytophaga canimorsus Clostridium spp Fusobacterium spp Haemophilus influenzae (β-lactamase -) Haemophilus influenzae (β-lactamase +) Kingella kingae Listeria monocytogenes Pseudomonas aeruginosa Salmonella typhi

Salmonella paratyphi Staphylococcus aureus Stenotrophomonas maltophilia Streptococcus agalactiae (groep B)

Streptococcus pyogenes Handboek Parenteralia VUmc geprint op 26 juni 2015

4-6 weken

4-6 weken

4-6 weken

min. 7 dagen min. 4 weken min. 7 dagen min. 7 dagen min. 10 dagen

14+3 dagen 14 dagen 14 dagen 14 dagen

14 dagen 14 dagen 7 dagen

pagina 34

(groep A)

penicilline clindamycine vancomycine penicilline clindamycine vancomycine penicilline clindamycine vancomycine

10 dagen

ceftriaxon co-trimoxazol ciprofloxacin

7 dagen

amoxicilline

10 dagen

amoxicilline

10 dagen

amoxicilline-clavulaanzuur flucloxacilline clindamycine

10 dagen 10 dagen

7 dagen

Herpes simplex Moraxella catarrhalis Neisseria gonorrhoeae Streptococcus pneumoniae

claritromycine lokaal gentamicine 0,5% oogdruppels z.n. amoxicilline/ clavulaanzuur (p.o.) lokaal lokaal cefotaxim lokaal

alle verwekkers

op basis van antibiogram

7 dagen

Streptococcus «milleri»


Buiktyfus

Salmonella typhi

Cellulitis

Streptococcus pyogenes (groep A) Haemophilus influenzae (β-lactamase -) Haemophilus influenzae (β-lactamase +) Staphylococcus aureus

Conjunctivitis

Cystitis

Chlamydia trachomatis Haemophilus influenzae

Dacryocystitis

10 dagen

7 dagen

7 dagen 7 dagen 7 dagen 7 dagen

geen antibacteriële therapie

Difterie - cutaan

Corynebacterium diphteriae

- respiratoir

Corynebacterium diphteriae

Endocarditis (natieve klep)

feneticilline erytromycine feneticilline + antitoxine erytromycine + antitoxine

14 dagen

Enterococcus spp Enterococcus spp amoxcilline-resistent HACEK-groep** Staphylococcus aureus stafylokokken (coagulase negatief) streptokokken (viridans groep)

amoxicilline + gentamicine

6+2 weken

vancomycine + gentamicine ceftriaxon flucloxacilline + gentamicine

6 weken 6 weken 6+2 weken

vancomycine + rifampicine benzylpenicilline+gentamicine

6+2 weken 4+2 weken

Epiglottitis

Haemophilus influenzae

amoxicilline/clavulaanzuur

7 dagen

Erysipelas*


amoxicilline

10 dagen

Furunkel (neus)

Staphylococcus aureus

flucloxacilline (p.o.)

7 dagen

Faryngitis

Streptococcus pyogenes (groep A) Arcanobacterium hemolyticum

feneticilline (p.o.) azitromycine

10 dagen


penicilline + clindamycine

14 dagen

Gasgangreen

Clostridium spp

feneticilline (+ debridement)

Gastritis, ulcus pepticum

Helicobacter pylori

omeprazol/pantoprazol + amoxicilline (p.o.) + claritromycine (p.o.)

7-14 dagen

Gastroenteritis*

Aeromonas spp

co-trimoxazol (p.o.)

5 dagen

Fasciitis*



14 dagen

pagina 35

Campylobacter spp

Escherichia coli Plesiomonas shigelloides Salmonella spp (< 2 maanden) Salmonella spp (> 2 maanden) Shigella spp (dysenterie)

Yersinia enterocolitica

Vibrio cholerae

zelden behandeling nodig < 1 jaar claritromycine ciprofloxacine (p.o.) co-trimoxazol (p.o.) co-trimoxazol ciprofloxacine cefotaxim ceftriaxon zelden behandeling nodig co-trimoxazol (p.o.) ciprofloxacine zelden behandeling nodig co-trimoxazol (p.o.) ciprofloxacin co-trimoxazol (p.o.) doxycycline (≥9 jaar)

5-7 dagen 5 dagen 5-7 dagen 7 dagen 7 dagen 5 dagen

5 dagen 5 dagen

Gastroenteritis Antibioticum geassocieerd (pseudomembraneuze colitis)

Clostridium difficile

metronidazol (p.o.) vancomycine (p.o. en evt i.v.)

10 dagen 7 dagen

Gonorroe

Neisseria gonorrhoeae

ceftriaxon

eenmalig

Hersenabces

anaeroben

benzylpenicilline + metronidazol ceftriaxon

6-8+6-8 weken iv+2-3 mnd p.o 6-8+6-8 weken iv+2-3 mnd p.o 1 jaar

Enterobacteriaceae Nocardia spp

Staphylococcus aureus Staphylococcus aureus (MRSA) Streptococcus spp

co-trimoxazol + ceftriaxon + amikacine meropenem + amikacine flucloxacilline vancomycine + rifampicine

6 weken 6+6 weken

benzylpenicilline

6 weken

fusidinezuur lokaal flucloxacilline (p.o.)

7 dagen


feneticilline (p.o.)

7 dagen

Kinkhoest

Bordetella pertussis

azitromycine (p.o.)

5 dagen

Leptospirose

Leptospira spp

feneticilline doxycycline (≥ 9 jaar)

10 dagen

Lijninfectie

Bacillus cereus

lijn verwijderen + vancomycine lijn verwijderen + meropenem lijn verwijderen + flucloxacilline

7 dagen 7 dagen 14 dagen

lijn verwijderen + vancomycine

7 dagen

effect therapie onduidelijk claritromycine (p.o.)

7 dagen

Impetigo

Staphylococcus aureus (> 90%)

Staphylococcus aureus coagulase negatieve stafylokokken Lymfadenitis

Bartonella henselae Streptococcus pyogenes (groep A) Mycobacterium tuberculosis

Mycobacterium (atypisch)

Staphylococcus aureus Lyme-borreliose - Erythema chronica migrans

Borrelia spp


feneticilline (p.o.) isoniazide (p.o.) + pyrazinamide (p.o.) + rifampicine (p.o.) (+ evt. 4e middel) chirurgische verwijdering optioneel: claritromycine + ciprofloxacine flucloxacilline (p.o.)

10 dagen

amoxicilline (p.o.) doxycycline (> 8 jaar)

2 weken 10 dagen


6+2+6 mnden

2 maanden 10 dagen

pagina 36

- Arthritis

Borrelia spp

- Acute neuroborreliose Mastoiditis

Meningitis

Borrelia spp

amoxicilline (< 9 jr, p.o) doxycycline (≥ 9 jr, p.o.) ceftriaxon ceftriaxon

1 maand 1 maand 14 dagen 14 dagen

Streptococcus pyogenes (groep A) Staphylococcus aureus Streptococcus pneumoniae Pseudomonas aeruginosa

benzylpenicilline flucloxacilline benzylpenicilline piperacilline+tobramycine

10 dagen 10 dagen 10 dagen 2+2 weken

ceftriaxon+gentamicine (denk ook aan dexamethason 0,6 mg/kg/dg in 4x 1e gift voor of tijdens antibiotica toediening

3 wkn+3 dgn

benzylpenicilline+gentamicine

3 wkn+3 dgn

amoxicilline

10 dagen

ceftriaxon amoxicilline+gentamicine benzylpenicilline flucloxacilline

10 dagen 14+3 dagen 7 dagen 3 weken

vancomycine+evt. rifampicine (afh. van kliniek) benzylpenicilline

3+2 weken

benzylpenicilline

4-6 weken

amoxicilline

4-6 weken


< 2 mnd cefotaxim > 2 mnd ceftriaxon flucloxacilline (+ gentamicine)

4-6 weken 4-6 weken 4-6 weken (+ 3 dagen)

Streptococcus agalactiae (groep B)

benzylpenicilline+gentamicine


benzylpenicilline

4-6 weken + 3 dagen 4-6 weken

amoxicilline (p.o.)

7-10 dagen

Escherichia coli

Streptococcus agalactiae (groep B) Haemophilus influenzae (ß-lactamase -) Haemophilus influenzae (ß-lactamase +) Listeria monocytogenes Neisseria meningitidis Staphylococcus aureus Staphylococcus epidermidis (shunt) Streptococcus pneumoniae Osteomyelitis*

Otitis media

Streptococcus pyogenes (groep A) Haemophilus influenzae (ß-lactamase -) Haemophilus influenzae (β-lactamase +)

Haemophilus influenzae (ß-lactamase -) Haemophilus influenzae (ß-lactamase +) Moraxella catarrhalis Pseudomonas aeruginosa Staphylococcus aureus Streptococcus pneumoniae

Pneumonie*

Bacillus cereus Burkholderia cepacia Chlamydophila pneumoniae Chlamydophila psittaci Chlamydia trachomatis Coxiella burnetii (Q-koorts) Enterobacteriaceae Haemophilus influenzae (ß-lactamase -) Haemophilus influenzae


amoxicilline/ clavulaanzuur (p.o.) amoxicilline/ clavulaanzuur (p.o.) piperacilline + tobramycine + ofloxacine lokaal flucloxacilline (p.o.) amoxicilline (p.o.) claritromycine (p.o.)

duur 4 dagen)

10 dagen

7-10 dagen 7 dagen 7+7 dagen 7 dagen 7 dagen 7 dagen

vancomycine meropenem co-trimoxazol claritromycine (p.o.) doxycycline (p.o.) claritromycine (p.o.) doxycycline (≥ 9 jaar) erytromycine claritromycine (p.o) doxycycline (≥ 9 jaar) claritromycine (p.o) < 2 mnd cefotaxim > 2 mnd ceftriaxon

7 dagen 7 dagen 14 dagen 7 dagen 10 dagen 7 dagen 10 dagen 14 dagen 7 dagen 10 dagen 7 dagen 7 dagen 7 dagen

amoxicilline

7 dagen


pagina 37

(ß-lactamase +)

7 dagen 7 dagen 7 dagen 7 dagen 7 dagen min. 3 mndn

Pseudomonas aeruginosa Staphylococcus aureus Streptococcus pneumoniae Ureaplasma urealyticum

amoxicilline/clavulaanzuur ceftriaxon claritromycine (p.o.) doxycycline (≥ 9 jaar) ciprofloxacin meropenem co-trimoxazol co-trimoxazol + dexamethason bij verlaagde pO2 piperacilline + tobramycine flucloxacilline amoxicilline erythromycine

Pyelonefritis*

alle verwekkers

op basis van antibiogram

10 dagen

Rat bite fever

Spirillum minus/Streptobacillus moniliformis

benzylpenicilline ceftriaxon

10-14 dagen

doxycycline (≥ 9 jaar) ciprofloxacine

10 dagen

amoxicilline

10 dagen

amoxicilline (p.o.)

7-10 dagen

amoxicilline/clavulaanzuur(p.o.) amoxicilline/clavulaanzuur(p.o.) amoxicilline (p.o.) claritromycine (p.o.)

7-10 dagen 7 dagen 7 dagen 7 dagen

Mycoplasma pneumoniae

Nocardia spp Pneumocystis jiroveci (carinii)

Rickettsiosen

Rickettsia spp

Roodvonk


Sinusitis

Haemophilus influenzae (ß-lactamase -) Haemophilus influenzae (ß-lactamase +) Moraxella catarrhalis Streptococcus pneumoniae

2-3 weken 2 weken 2-4 weken 7 dagen 10 dagen

Staphylococcal Scalded Skin Syndrome (SSSS)


flucloxacilline

7 dagen

Tetanus

Clostridium tetani

benzylpenicliine + Tetanus anti-toxine

10-14 dagen

Trachoom

Chlamydia trachomatis

azitromycine

5 dagen

Tonsillitis


amoxicilline

10 dagen

Streptococcus pyogenes (groep A) Staphylococcus aureus

amoxicilline + clindamycine flucloxacilline + clindamycine

7 dagen 7 dagen

isoniazide (p.o.) + pyrazinamide (p.o.)

6+2+6+2 mndn

Toxische shock-syndroom

Tuberculose(pulmonaal)

Mycobacterium tuberculosis (altijd in overleg met kinderarts-infectioloog)

Tuberculose (gedissemineerd)

Mycobacterium tuberculosis (altijd in overleg met kinderarts-infectioloog)

Ventriculoperitoneale of ventriculocardiale shunt infectie

Wondinfectie

+ rifampicine (p.o.) + ethambutol (p.o.)

isoniazide (p.o.) + pyrazinamide (p.o.)

9+2+9+2 mndn

+ rifampicine (p.o.) + ethambutol (p.o.)

Staphylococcus aureus Staphylococcus epidermidis*** Gramnegatieve microorganismen

flucloxacilline

3 weken

vancomycine + rifampicine

3 weken

op geleide antibiogram

3 weken

Pasteurella multocida

feneticilline co-trimoxazol

7-14 dagen



pagina 38

Staphylococcus aureus Streptococcus pyogenes (groep A)

flucloxacilline clindamycine

5-7 dagen

feneticilline (p.o.)

7 dagen

* switchtherapie overwegen indien klinisch goede respons en CRP gedaald tot 30% van de uitgangswaarde ** HACEK: acronym voor groep bacteria (Haemophilus spp, Aggregatibacter actinomycetemcomitans, Cardiobacterium hominis, Eikenella corrodens, Kingella kingae) ***overweeg intraventriculaire therapie met vancomycine i.o.m. infectioloog/arts-microbioloog.

Beheergegevens

Beheerder:

Noortje Swart


01-12-2010 geen


Overzicht wijzigingen 'Anti-bacteriele therapie op basis van diagnose en verwekker' Datum

Wijziging



pagina 39

IVb. Dosering van anti-bacteriele middelen



pagina 40

Doseringen bij kinderen met een normale nierfunctie en leeftijd jonger dan 1 week Geneesmiddel

T.W.

Cat.*

Aantal doses

N

Dosering per 24 uur (geboortegewicht < 2000 gram) 15 mg/kg

Aantal doses

1

Dosering per 24 uur (geboortegewicht > 2000 gram) 15 mg/kg

Amikacine

i.v.

Amoxicilline - niet meningitis - meningitis

i.v. i.v.

N N

50 mg/kg 75 mg/kg

2 3

75 mg/kg 100 mg/kg

3 4

Amoxicilline/ clavulaanzuur

i.v.

N

50/5 mg/kg

2

75/7.5 mg/kg

3

Benzylpenicilline - niet meningitis - meningitis

i.v. i.v.

N N

100.000 E/kg 200.000 E/kg

2 4

100.000 E/kg 200.000 E/kg

3 4

Cefazoline

i.v.

N

50 mg/kg

2

100 mg/kg

2

Cefotaxim

i.v.

N

50 mg/kg

2

100 mg/kg

2

Ceftazidim

i.v.

N

50 mg/kg

2

100 mg/kg

2

Ceftriaxon

1

niet gebruiken, kies cefotaxim als alternatief

Cefuroxim

i.v.

Claritromycine

p.o

N

50 mg/kg

2

75 mg/kg

3

geen onderscheid naar geboortegewicht 15 mg/kg

2

Clindamycine

i.v.

L

10 mg/kg

2

15 mg/kg

3

Erytromycine

i.v. p.o.

L L

20 mg/kg 20 mg/kg

2 2

30 mg/kg 20 mg/kg

3 2

Flucloxacilline

i.v.

50 mg/kg

2

75 mg/kg

3

Gentamicine

i.v.

NS

geen onderscheid naar geboortegewicht GA < 32 weken 4 mg/kg à 48 uur GA 32-37 weken 4 mg/kg à 36 uur GA > 37 weken 4 mg/kg à 24 uur

Meropenem

i.v.

N

40 mg/kg

2

40 mg/kg

2

Metronidazol

i.v.

N

15 mg/kg

2

15 mg/kg

2

Piperacilline

i.v.

N

100 mg/kg

2

150 mg/kg

3

Rifampicine

i.v.

L

10 mg/kg

1

10 mg/kg

1

Teicoplanine

i.v.

N

8 mg/kg (oplaad 16 mg/kg)

1


1

Vancomycine

i.v.

NS

20 mg/kg

2

20 mg/kg

2

*Cat. L: doseringsaanpassing bij kinderen met een verminderde leverfunctie Cat. N: doseringsaanpassing bij kinderen met een verminderde nierfunctie Cat. S: bepalen van concentraties in plasma/serum

Beheergegevens

Beheerder:

Noortje Swart


01-12-2010 01-03-2012

Een print van deze monografie is alleen geldig indien de datum vermeld na Handboek Parenteralia VUmc


pagina 41

"Laatste wijziging" gelijk is aan de datum op het intranet.

Overzicht wijzigingen 'Doseringen bij kinderen met een normale nierfunctie en leeftijd jonger dan 1 week' Datum

Wijziging

01-03-2012

Cefuroxim: bij dosering per 24 uur (geboortegewicht > 2000 gram) 75 mg/kg



pagina 42

Doseringen bij kinderen met een normale nierfunctie en leeftijd tussen 1 en 4 weken Geneesmiddel

T.W.

Cat.*

Aantal doses

NS

Dosering per 24 uur (geboortegewicht < 2000 gram) 15 mg/kg

Aantal doses

1

Dosering per 24 uur (geboortegewicht > 2000 gram) 15 mg/kg

Amikacine

i.v.

Amoxicilline - niet meningitis - meningitis

i.v. i.v.

N N

75 mg/kg 150 mg/kg

3 3

100 mg/kg 200 mg/kg

4 4

Amoxicilline/ clavulaanzuur

i.v.

N

75/7.5 mg/kg

3

100/10 mg/kg

4

Benzylpenicilline - niet meningitis - meningitis

i.v. i.v.

N N

150.000 E/kg 200.000 E/kg

3 4

200.000 E/kg 200.000 E/kg

4 4

Cefazoline

i.v.

N

100 mg/kg

3

100 mg/kg

3

Cefotaxim

i.v.

N

100 mg/kg

2

150 mg/kg

3

Ceftazidim

i.v.

100 mg/kg

2

150 mg/kg

3

Ceftriaxon

1

niet gebruiken, kies cefotaxim als alternatief.

Cefuroxim

i.v.

Claritromycine

p.o.

Clindamycine

i.v.

Erytromycine

i.v. p.o.

Flucloxacilline

i.v.

Gentamicine

i.v.

Meropenem

N

75 mg/kg

3

100 mg/kg

3

15 mg/kg

2

15 mg/kg

2

L

10 mg/kg

2

20 mg/kg

4

L L

30 mg/kg 30 mg/kg

3 3

30 mg/kg 30 mg/kg

3 3

75 mg/kg

3

100 mg/kg

4

NS

4 mg/kg

1

4 mg/kg

1

i.v.

N

40 mg/kg

3

40 mg/kg

3

Metronidazol

i.v.

N

15 mg/kg

2

20 mg/kg

3

Piperacilline

i.v.

N

150 mg/kg

3

200 mg/kg

4

Teicoplanine

i.v.


1


1

Trimethoprim (profylaxe)

p.o.

N

2 mg/kg

1

2 mg/kg

1

Vancomycine

i.v.

NS

30 mg/kg

3

30 mg/kg

3

*Cat. L: doseringsaanpassing bij kinderen met een verminderde leverfunctie Cat. N: doseringsaanpassing bij kinderen met een verminderde nierfunctie Cat. S: bepalen van concentraties in plasma/serum

Beheergegevens

Beheerder:

Noortje Swart


01-12-2010 geen




pagina 43

Overzicht wijzigingen 'Doseringen bij kinderen met een normale nierfunctie en leeftijd tussen 1 en 4 weken' Datum

Wijziging



pagina 44

Doseringen bij kinderen met een normale nierfunctie en leeftijd ouder dan 4 weken Geneesmiddel

T.W.

Cat.* NS

Dosering per 24 uur doses 15 mg/kg

Aantal per 24 uur 1

Maximale dosering 1,5 gram

Amikacine

i.v.

Amoxicilline

p.o. i.v.

N N

50 mg/kg 100 mg/kg

3 4

4 gram 12 gram

i.v.

N

200 mg/kg

4

12 gram

p.o. i.v. i.v.

N N N

50/12.5 mg/kg 100/10 mg/kg 200/20 mg/kg

3 4 4

3 gram/750 mg 6 gram/600 mg 12/1,2 gram

Azitromycine

p.o.

L

10 mg/kg

1

500 mg

Benzylpenicilline

i.v.

N

200.000 E/kg

6

24.000.000 E

Cefazoline

i.v.

N

150 mg/kg

3

4 gram

Cefotaxim

i.v.

N

150 mg/kg

4

12 gram

Ceftazidim CF exacerbatie

i.v. i.v.

N

150 mg/kg 200 mg/kg

3 cont

6 gram 12 gram

Ceftriaxon

i.v.

L

100 mg/kg

1

4 gram

Cefuroxim

i.v.

N

150 mg/kg

3

6 gram

Ciprofloxacine

p.o. i.v.

N N

30 mg/kg 20 mg/kg

2 2

1.5 gram 1.2 gram

Claritromycine

p.o.

L

15 mg/kg

2

1 gram

Clindamycine

p.o. i.v.

L L

25 mg/kg 40 mg/kg

4 4

1,8 gram 4.8 gram

Co-trimoxazol

p.o. i.v.

N N

6/30 mg/kg 6/30 mg/kg

2 2

320 mg/1,6 gram 320 mg/1,6 gram

N

15/75 mg/kg

3

960 mg/4,8 gram

artritis, endocarditis meningitis osteomyelitis Amoxicilline/ clavulaanzuur artritis, meningitis osteomyelitis

Pneumocystis jiroveci (carinii) pneumonie Doxycycline (≥ 9 jaar)

p.o. i.v.

N N

100-200 mg 100-200 mg

1 1

200 mg 300 mg

Erytromycine

p.o. i.v.

L L

40 mg/kg 40 mg/kg

3 4

2 gram 4 gram

Ethambutol

p.o.

N

15 mg/kg

1

2.5 gram

Feneticilline

p.o.

40 mg/kg

3

4 gram

Flucloxacilline

p.o. i.v.

50 mg/kg 100 mg/kg

4 4

4 gram 12 gram

200 mg/kg

4-6

12 gram

50 mg/kg 20 mg/kg

3 3

1.5 gram 1.5 gram

NS

7 mg/kg

1

L

5 mg/kg

1

artritis, endocarditis meningitis osteomyelitis

i.v.

Fusidinezuur

p.o. i.v.

Gentamicine

i.v.

Isoniazide

p.o.


N


300 mg pagina 45

Levofloxacine

i.v. p.o.

Linezolid

i.v. p.o.

Meropenem niet meningitis meningitis

N N

30 mg/kg 30 mg/kg

2 2

1,0 gram 1,0 gram

30 mg/kg 30 mg/kg

3 3

1,2 gram 1,2 gram

i.v. i.v.

N N

60 mg/kg 120 mg/kg

3 3

6 gram 6 gram

Metronidazol

p.o. i.v.

N N

30 mg/kg 30 mg/kg

3 3

2 gram 4 gram

Nitrofurantoïne

p.o.

N

6 mg/kg

4

400 mg

Ofloxacine

p.o. i.v.

N N

400 mg 400 mg

2 2

800 mg 800 mg

Piperacilline

i.v.

N

200 mg/kg

4

12 gram

Piperacilline/tazobactam

i.v.

N

200/25 mg/kg

4

12/1,5 gram

Pyrazinamide

p.o.

L

30 mg/kg

1

2 gram

p.o. i.v.

L L

10 mg/kg 20 mg/kg

1 1

450 mg 600 mg

p.o. i.v.

L L

20 mg/kg 20 mg/kg

2 2

1,2 gram 1,2 gram

10 mg/kg 1e dag 20 mg/kg

1 2

400 mg 800 mg

Rifampicine (tuberculose)

Rifampicine (niet tuberculose)

Teicoplanine

i.v.

Tobramycine CF exacerbatie

i.v. i.v. inhalatie

NS

7 mg/kg 10-15 mg/kg 600 mg

1 300 mg 1 1,5 gram 2 (maand op/maand af)

Vancomycine Clostridium difficile diarree Neutropenie Shuntinfectie

i.v.

NS

40 mg/kg

3

2 gram

40 mg/kg 60 mg/kg 60 mg/kg 5-10 mg1

3 3 3 1

1,5 gram 2 gram 2 gram 1 x per 2 dagen

p.o. i.v. NS i.v. NS intraventriculair**

*

Cat. L: doseringsaanpassing bij kinderen met een verminderde leverfunctie Cat. N: doseringsaanpassing bij kinderen met een verminderde nierfunctie Cat. S: bepalen van concentraties in plasma/serum (bloedspiegels) ** uitsluitend na overleg met infectioloog / arts-microbioloog

Beheergegevens

Beheerder:

Noortje Swart


01-12-2010 01-01-2013


Overzicht wijzigingen 'Doseringen bij kinderen met een normale nierfunctie en leeftijd ouder dan 4 weken' Datum

Wijziging

01-01-2013

Tobramycine CF exacerbatie i.v.: aantal doses per 24 uur gewijzigd in 1 in plaats van 3.



pagina 46

IVc. Switch-therapie



pagina 47

Switch-therapie Ervaring of empirie heeft geleerd dat ernstige infecties met intraveneus toegediende antibiotica behandeld dienen te worden. Recent is duidelijk geworden dat het vaak niet nodig is om intraveneuze antibiotica te geven voor de gehele duur van de therapie. Het is heel goed mogelijk een het laatste deel van de totale therapieduur van ernstige infecties met orale antibiotica te bestrijken. Deze nieuwe inzichten zijn verworven door een toenemende informatie over: 1. De farmacokinetiek van oraal toegediende antibiotica bij zieke en herstellende patiënten. 2. Inzicht in de relatie tussen de concentratie van het antibioticum op de plaats van infectie en het effect van het antibioticum (farmacodynamiek). 3. Inzicht in de relatie tussen farmacokinetiek en farmacodynamiek 4. Klinische onderzoeken over de therapeutische effectiviteit van vervroegde omzetting van intraveneuze naar orale therapie (in dit kader “switchtherapie” genoemd) De farmacodynamiek geeft aan wat gewenste concentraties zijn op de plaats van infectie. De farmacokinetische eigenschappen van veel orale antibiotica zijn zodanig dat voldoende hoge concentraties op de plaats van de infectie zijn te bereiken. Over de voorwaarden voor “switch-therapie” dienen duidelijke afspraken te worden gemaakt. Dit betreffen afspraken over de indicaties voor orale therapie, de klinische condities en de antibiotica die in principe gebruikt worden voor “switch-therapie”. Voorwaarden voor overstappen op orale therapie bij ernstige infecties: 1. De patiënt reageert klinisch goed op de initiële antibiotische therapie 2. Leukocytenaantal en CRP vertonen een duidelijke tendens tot normalisatie 3. De verwekker moet gekweekt zijn 4. De verwekker moet gevoelig zijn voor oraal toepasbare antibiotica 5. De oraal toepasbare antibiotica hebben een goede biologische beschikbaarheid 6. Overweeg bij twijfel over goede biologische beschikbaarheid om serumconcentraties te meten 7. Patiënt neemt de medicatie betrouwbaar in Exclusiecriteria voor “switch-therapie” 1. Meningitis 2. Endocarditis 3. Exacerbaties van “cystic fibrosis” 4. Fasciitis necroticans, gasgangreen 5. Lijnsepsis waarbij de lijn in situ gelaten moet worden 6. Bacteriemie bij neutropenie 7. Ernstige misselijkheid, braken en malabsorptie 8. Medicatie die interfereert met de absorptie in het maagdarmkanaal 9. Te verwachten problemen rond medicatie-inname door de patiënt Antibiotica die in het kader van “switch-therapie” gebruikt kunnen worden: (als de verwekker bewezen gevoelig is) - Amoxicilline - Amoxicilline-clavulaanzuur - Ciprofloxacine - Clindamycine - Co-trimoxazol - Doxycycline (≥ 9 jaar) - Feneticilline - Flucloxacilline - Levofloxacine - Linezolid - Metronidazol

Beheergegevens

Beheerder:

Noortje Swart


01-12-2010 geen

Een print van deze monografie is alleen geldig indien de datum vermeld na "Laatste wijziging" gelijk is aan de datum op het intranet. Handboek Parenteralia VUmc


pagina 48

Overzicht wijzigingen 'Switch-therapie' Datum

Wijziging



pagina 49

Va. Anti-mycotische therapie op basis van diagnose en verwekker



pagina 50

Anti-mycotische therapie op basis van diagnose en verwekker Diagnose Allergische bronchopulmonale Aspergillose (ABPA)

Micro-organisme Aspergilllus spp

Geneesmiddel itraconazol (p.o.) + corticosteroiden liposomaal amfotericine B inhalatie

Aspergilloom long

Aspergillus spp

chirurgische verwijdering + itraconazol

Centraal zenuwstelsel

Aspergillus spp

voriconazol amfotericine B liposomaal amfotericine B

Blastomyces dermatitidis Candida spp - fluconzol gevoelig - fluconazol ongevoelig Coccidioides immitis Cryptococcus neoformans

Fusarium spp Histoplasma capsulatum Scedosporium spp Trichosporon spp Zygomyceten (Mucor/Rhizomycor Rhizopus) Cutane infecties

Fusarium spp Coccidioides immitis (subacuut/chronisch) Paracoccidioidomyces brasiliensis (subacuut/chronisch)

Tinea capitis Tinea corporis - beperkt

Sporothrix spp (ook lymfocutane infecties) Epidermophyton, Microsporum Trichophyton Epidermophyton, Microsporum Trichophyton

- uitgebreid Tinea cruris/facei manis Tinea pedis

Endocarditis

Epidermophyton, Microsporum Trichophyton Epidermophyton, Microsporum Trichophyton Aspergillus spp Candida spp - fluconazol gevoelig - fluconazol ongevoelig Zygomyceten (Mucor/Rhizomycor Rhizopus)

fluconazol amfotericine B amfotericine B gevolgd door itraconazol of voriconazol amfotericine B + flucytosine gevolgd door fluconazol (p.o.) fluconazol voriconazol amfotericine B liposomaal amfotericine B gevolgd door itraconazol of voriconazol voriconazol liposomaal amfotericine B amfotericine B gevolgd door itraconzaol of voriconazol liposomaal amfotericine B chirurgische verwijdering voriconazol amfotericine B itraconazol (p.o.) voriconazol (p.o.) itraconazol (p.o.) voriconazol (p.o.) amfotericine B itraconazol terbinafine (p.o.) itraconazol (p.o.) miconazol lokaal itraconazol (p.o.) terbinafine (p.o.) itraconazol (p.o.) terbinafine (p.o.) miconazol lokaal itraconazol (p.o.) voriconazol amfotericine B fluconazol caspofungin of amfotericine B liposomaal amfotericine B

Folliculitis

Malassezia furfur

ketoconazol lokaal itraconazol (p.o.)

Keratitis

Fusarium spp Scedosporium spp

amfotericine B lokaal+ evt voriconazol voriconazol + combinatie therapie fluconazol + amfotericine B lokaal

Lijninfectie

Candida spp



pagina 51

- fluconazol gevoelig - fluconazol ongevoelig Malassezia furfur

fluconazol caspofungin of amfotericine B voriconazol amfotericine B

Mucocutane/orofaryngeale candidiasis

Candida spp

nystatine (lokaal/p.o.) fluconazol (p.o.)

Oesofagitis

Candida spp - fluconazol/itraconazol gevoelig - fluconazol/itraconazol ongevoelig

fluconazol (p.o.) itraconazol (p.o.) caspofungin amfotericine B

Onychomycose

Epidermophyton, Microsporum Trichophyton

terbinafine (p.o.) itraconazol (p.o.)

Osteoarticulaire infectie

Sporothrix spp

itraconazol

Peritonitis

Candida spp - fluconazol gevoelig - fluconazol ongevoelig

fluconazol caspofungin amfotericine B

Pityriasis versicolor

Malassezia furfur

ketoconazol lokaal miconazol lokaal

Pulmonale infecties

Aspergillus spp

voriconazol amfotericine B liposomaal amfotericine B itraconazol itraconazol (p.o.) amfotericine B itraconazol amfotericine B itraconazol amfotericine B co-trimoxazol pentamidine (toevoegen dexamethason bij verlaagde PO2)

Blastomyces dermatitidis Coccidioides immitis Histoplasma capsulatum Paracoccidioidomyces brasiliensis Pneumocystis jiroveci

Rhino-orbitale schimmelinfectie

Zygomyceten (Mucor/Rhizomycor Rhizopus)

liposomaal amfotericine B chirurgische verwijdering

Sinusitis

Aspergillus spp

itraconazol (p.o.) voriconazol (p.o.)

Systemische schimmelinfectie/ Fungemie/Candidemie

Aspergillus spp

voriconazol amfotericine B liposomaal amfotericine B itraconazol

Blastomyces dermatitidis Candida spp - fluconazol gevoelig - fluconazol ongevoelig Coccidioides immitis Cryptococcus neoformans Fusarium spp Histoplasma capsulatum Paracoccidioidomyces brasiliensis Penicillium marneffei Scedosporium spp Sporothrix spp Trichosporon spp Handboek Parenteralia VUmc


fluconazol caspofungin of amfotericine B amfotericine B gevolgd door itraconazol of voriconazol amfotericine B + flucytosine gevolgd door fluconazol (p.o.) voriconazol liposomaal amfotericine B liposomaal amfotericine B gevolgd door itraconazol of voriconazol amfotericine B gevolgd door itraconazol of voriconazol amfotericine B itraconazol voriconazol liposomaal amfotericine B amfotericine B gevolgd door itraconazol of voriconazol amfotericine B + voriconazol pagina 52

Zygomyceten (Mucor/Rhizomycor Rhizopus) Urineweginfecties

Beheergegevens

Candida spp - fluconazol gevoelig - fluconazol ongevoelig

liposomaal amfotericine B

fluconazol o.b.v. resistentiepatroon amfotericine B evt intravesicaal

Beheerder:

Noortje Swart


01-12-2010 geen


Overzicht wijzigingen 'Anti-mycotische therapie op basis van diagnose en verwekker' Datum

Wijziging



pagina 53

Vb. Doseringen van anti-mycotische middelen



pagina 54

Doseringen van anti-mycotische middelen Geneesmiddel

T.W.

Cat. Dosering per 24 uur *

Amfotericine B standaard

i.v.

N

oraal intravesicaal liposomaal Caspofungin

Co-trimoxazol Pneumocystis jiroveci Pneumocystis profylaxe Fluconazol

i.v.

N

i.v.

testdosis 0.1 mg/kg, max. 1 mg na 4 uur kan de volledige dosis (0.5-1.5 mg/kg/d) gegeven worden 400 mg 50-100 mg/liter H2O 3-5 mg/kg

3 3 1

960 mg/4,8 gram 960 mg/4,8 gram 480 mg

p.o.

N

prematuren (< 37 wkn) 1e levensweek: oplaad 1e dag: 12 mg/kg vervolg 6 mg/kg/48 uur overige patiënten: oplaad 1e dag: 12 mg/kg vervolg 6 mg/kg prematuren (< 37 wkn) 1e levensweek oplaad 1e dag 12 mg/kg vervolg 6 mg/kg/48 uur overige patiënten: oplaad 1e dag: 12 mg/kg vervolg 6 mg/kg tot 20 mg/kg bij ernstige infecties

i.v.

N

N

Flucytosine

p.o. i.v.

N,S N,S

Itraconazol

p.o. (suspensie) i.v.

4 frequent spoelen 1 70 mg

15/75 mg/kg, 2-3 wkn 15/75 mg/kg, 2-3 wkn 3/15 mg/kg, op ma/woe/vrij

i.v.

1

1

S S

N

1

1 1

1 1

800 mg 400 mg

1

1600 mg

100-150 mg/kg 100-150 mg/kg

4 4

oplaad 1e + 2e dag: 10 mg/kg vanaf dag 3: 5 mg/kg oplaad 1e+2e dag: 10 mg/kg vanaf dag 3: 5 mg/kg

2 1 2 1

lokaal

crème 20 mg/g (2 %)

2

Nystatine

p.o. lokaal

200.000 - 600.000 IE crème/zalf 100.000 IE/g

4 2

Pentamidine

inhalatie i.v.

300 mg1x/3-4 weken 4 mg/kg

1x/3-4 weken 1

< 20 kg: 62.5 mg 20 - 40 kg : 125 mg > 40 kg : 250 mg

1 1 1

oplaad 1e dag: 12 mg/kg vervolg met 8 mg/kg > 12 jr: oplaad 1e dag: 800 mg** vervolg 400 mg** oplaad 1e dag: 12 mg/kg vervolg met 8 mg/kg

2 2 2 2 2 2

Terbinafine

p.o.

Voriconazol

p.o.

L

i.v.

***

*

800 mg 400 mg

1

Miconazol

N

Maximale dosering (per 24 uur)

50 mg/m2 (< 3 mnd 25 mg/m2) oplaad 70 mg/m2

p.o. i.v. p.o.

p.o.

Aantal doses per dag

400 200 400 200

mg mg mg mg

4.000.000 IE

800/400 mg

800/400 mg

Cat. L: doseringsaanpassing bij kinderen met een verminderde leverfunctie



pagina 55

** ***

Cat. N: doseringsaanpassing bij kinderen met een verminderde nierfunctie Cat. S : bepalen van concentraties in plasma/serum (bloedspiegels) indien lichaamsgewicht < 40 kg, dagdosis halveren bij een creatinineklaring van < 50 ml/min/1,73m2 treedt er accumulatie op van de hulpstof natriumsulfobutylether β-cyclodextrine van de intraveneuze infusievloeistof Bij voorkeur orale toediening of zo kort mogelijjk intraveneus behandelen

Beheergegevens

Beheerder:

Noortje Swart


01-12-2010 geen


Overzicht wijzigingen 'Doseringen van anti-mycotische middelen' Datum

Wijziging



pagina 56

VIa. Anti-virale therapie op basis van diagnose en verwekker



pagina 57

Anti-virale therapie op basis van diagnose en verwekker Diagnose Anogenitale wratten

Virus HPV

Geneesmiddel cidofovir (in de lesie) imiquimod crème

Therapieduur op geleide klinisch beeld

Encefalitis

HSV type 1 of 2 Enterovirus

aciclovir overweeg IVIg

14 dagen éénmalig

CMV EBV Enterovirus

geen geen geen overweeg IVIg geen geen geen peg-interferon ribavirine

Hepatitis - acuut

HAV HBV HCV

- chronisch (i.o.m. kindergastro-enteroloog)

HBV

éénmalig

(peg)-interferon lamivudine adefovir entecavir peg-interferon ribavirine

HCV

Herpes genitalis

HSV type 1 of 2

valaciclovir (p.o.)

5-7 dagen

Herpes neonatorum

HSV type 1 of 2

aciclovir

14-21 dagen

Herpes zoster - 1 dermatoom, niet immuun-gecompromitteerd - 1 dermatoom, immuungecompromitteerd - > 1 dermatoom - ophthalmicus

VZV geen valaciclovir (p.o.) aciclovir valaciclovir (p.o.) aciclovir

7 7 7 7

Keratitis/keratoconjunctivitis

Adenovirus HSV type 1 of 2

geen valaciclovir (p.o.)

7 dagen

HSV type 1 of 2


7 dagen

Enterovirus HSV type 1 of 2


min. 7 dagen

EBV

rituximab

Adenovirus CMV

geen ganciclovir foscarnet geen geen oseltamivir (p.o.) zanamivir (inhalatie) > 12 jr geen geen geen overweeg ribavirine verneveling en/of palivizumab aciclovir

Koortslip

Mucocutane infecties

Posttransplantatie B-cel lymfoom

Pulmonale infecties

Coronavirus hMPV Influenza A + B virus

Parainfluenza virus Rhinovirus RSV

VZV Handboek Parenteralia VUmc


dagen dagen dagen dagen

i.o.m. kinder hemato-oncoloog

14 dagen 14 dagen

5 dagen 5 dagen

3-7 dagen 10 dagen pagina 58

Retinitis

CMV

Systemische virale infectie/ Viremie

CMV - neonaat - geen neonaat Enterovirus HHV-6

HSV type 1 of 2 VZV

Varicella contact bij naieve immuungecompromitteerde patient of neonaat

Beheergegevens

VZV

ganciclovir foscarnet

min. 14 dagen 3 weken

ganciclovir foscarnet ganciclovir foscarnet overweeg IVIg geen ganciclovir foscarnet aciclovir aciclovir valaciclovir

6 weken

varicella-zoster immuunglobuline

éénmalig

Beheerder:

Noortje Swart


01-12-2010 geen

14 dagen 14 dagen éénmalig 14 dagen 14 dagen min. 7 dagen 10 dagen 10 dagen


Overzicht wijzigingen 'Anti-virale therapie op basis van diagnose en verwekker' Datum

Wijziging



pagina 59

VIb. Dosering van anti-virale middelen



pagina 60

Dosering van anti-virale middelen Geneesmiddel

Virus

Diagnose

T.W.

Cat.*

Dosering per 24 uur

Aantal doses

Aciclovir

HSV

Encefalitis Gedissemineerde infectie Herpes Neonatorum Mucocutane infectie (ernstig) Koortslip

i.v. i.v. i.v.

N/S N/S N/S

30 mg/kg 30 mg/kg 60 mg/kg

3 3 3

i.v. lokaal

N/S

30 mg/kg

3

i.v.

N/S

30 mg/kg

3

i.v.

N/S

30 mg/kg

3

i.v.

N/S

30 mg/kg

3

i.v.

N/S

60 mg/kg

3

i.v.

N/S

60 mg/kg

3

p.o.

N

5 mg/kg

2

i.v.

N

180 mg/kg

2

i.v.

N

90-120 mg/kg

1

i.v.

N/S

10 mg/kg

2

i.v.

N/S

6 mg/kg/gift

5x/week

i.v.

N/S

12 mg/kg

2

i.v.

N

10 mg/kg

2

3-5x/week

VZV

Amantadine

Foscarnet

Ganciclovir

Influenza A CMV

CMV

HHV6

Interferon-α

HBV

HPV

Lamivudine

Oseltamivir*

HBV

Influenza A/B


Herpes zoster generalisata Herpes zoster ophtalmicus Varicella pneumonie/ viremie Waterpokken (immuun gecompromiteerd) Waterpokken (neonataal)

Influenza Levens- of orgaanbedreigende infecties Vervolgtherapie CMV retinitis Levens- of orgaanbedreigende infecties Vervolgtherapie CMV retinitis Neonatale symptomatische infectie Levens- of orgaanbedreigende infecties Chronisch actieve Hepatitis B

s.c.

5-10 x 106 IE /m2

Laryngeale papillomatosis

s.c.

start: 2x106 IE /m2 gedurende 4 weken vervolg: 2x106 IE/m2 gedurende 6 mndn

Chronische actieve Hepatitis B

p.o

N

3 mg/kg

Influenza

p.o

N

0-3 maanden 5 mg/kg 4-12 maanden 6 mg/kg ≤ 15 kg (1-2 jr) 60 mg >15 en ≤23 kg (3-5 jr) 90 mg >23 en ≤40 kg (6-9 jr) 120 mg > 40 kg 10 jr en ouder 150 mg


Max. dosering 24 uur

150 mg

1x/dag

3x/week

1

100 mg

2 2 2

2

2

2 pagina 61

PEG-interferon

Ribavirine

HCV

HCV RSV

Valaciclovir

HSV HSV HSV HSV HSV VZV

Valganciclovir

Varicella-Zoster Immuunglobuline

Zanamivir**

CMV

VZV

Influenza A/B

Chronisch actieve hepatitis C

s.c.

Chronische actieve Hepatitis C Bronchiolitis Herpes genitalis (primair) Herpes genitalis (reactivatie) Mucocutane infectie Keratitis/Keratoconjunctivitis Koortslip Herpes Zoster (1 dermatoom + immuungecompromitteerd) Profylaxe bij orgaantransplantatie Vervolgtherapie bij CMV-retinitis Waterpokkencontact

Influenza

60 microgram/m2

1x/week

p.o. aerosol

N

15 mg/kg 20 mg/ml

2 continu

1200 mg

p.o.

N/S

30 mg/kg

2

1000 mg

p.o. p.o.

N/S N/S

30 mg/kg 30 mg/kg

2 2

1000 mg 1000 mg

p.o. p.o.

N/S N/S

30 mg/kg 30 mg/kg

2 2

1000 mg 1000 mg

p.o.

N/S

60 mg/kg

3

3000 mg

p.o.

N/S

520 mg/m2

1

1800 mg

p.o.

N/S

250 mg/m2

1

900 mg

i.m.

inhalatie

< 20 kg 200IE (4 ml) >20 kg 400 IE (8 ml) 20 mg

1 1 2

*

Cat. L : doseringsaanpassing bij kinderen met een verminderde leverfunctie Cat. N : doseringsaanpassing bij kinderen met een verminderde nierfunctie Cat. S : bepalen van concentraties in plasma/serum (bloedspiegels) op indicatie ** voor kinderen > 12 jaar

Beheergegevens

Beheerder:

Noortje Swart


01-12-2010 01-01-2013


Overzicht wijzigingen 'Dosering van anti-virale middelen' Datum

Wijziging

01-01-2013

Aciclovir: Herpes Neonatorum dosering per 24 uur 60 mg/kg i.p.v. 30 mg/kg. Waterpokken (immuun gecompromiteerd en neonataal) dosering per 24 uur ook 60 mg/ml i.p.v. 30 mg/kg.



pagina 62

VIIa. Anti-parasitaire therapie op basis van diagnose en verwekker



pagina 63

Anti-parasitaire therapie op basis van diagnose en verwekker Diagnose Centraal zenuwstelsel infecties

Parasiet

Geneesmiddel

Gnathostoma spp

albendazol (p.o.) ivermectine (p.o.) praziquantel (p.o.)

Schistosoma mansoni Schistosoma japonicum Taenia solium (neurocysticercose) Toxocara canis / T. cati Trypanosoma brucei gambiense (West-Afrikaanse slaapziekte)* Trypanosoma brucei rhodesiense (Oost-Afrikaanse slaapziekte)* Toxoplasma gondii

Filariasis

Brugia malayi / B. timori Loa loa

Mansonella spp Wuchereria bancrofti

Galweginfecties

Clonorchis sinensis Fasciola hepatica Opistorchis viverrini

albendazol (p.o.) + corticosteroiden praziquantel (p.o.) prednison (p.o.) gevolgd door albendazol prednison (p.o.) gevolgd door mebendazol Melarsoprol (i.v.)***, altijd i.o.m. kinderinfectioloog Eflornithine (i.v.)***, altijd i.o.m. kinderinfectioloog Melarsoprol (i.v.)***, altijd i.o.m. kinderinfectioloog Nifurtimox (p.o.)***, altijd i.o.m. kinderinfectioloog pyrimethamine (p.o.) + sulfadiazine (p.o.) + folinezuur (p.o.) pyrimethamine (p.o.) + clindamycine (p.o.) + folinezuur (p.o.) diethylcarbamazine**** (p.o.) diethylcarbamazine**** (p.o.) (bij oogletsel voorbehandelen met prednison p.o.) niet behandelen diethylcarbamazine**** (p.o.) ivermectine (p.o.) + albendazol (p.o.) praziquantel (p.o.) albendazol (p.o.) triclabendazol*** (p.o.) praziquantel (p.o.) albendazol (p.o.)

Hoofdluis

Pediculus humanus capitis

permetrine 1% (lokaal) malathion 0.5% (lokaal) bij hardnekkige infestaties luizen / netenkammen

Intestinale infecties

Ancylostoma duodenale (mijnworm)

mebendazol (p.o.) albendazol (p.o.)

Ascaris lumbricoides (mensenspoelworm) Blastocystis hominis (bij chronische buikklachten na uitsluiting andere verwekkers of oorzaken) Cryptosporidium spp. Cyclospora cayetanensis Dientamoeba fragilis (bij chronische buikklachten na uitsluiting andere verwekkers of oorzaken) Encephalitozoon spp(microsporidium) Entamoeba dispar Entamoeba histolytica - amoeben dysenterie - asymptomatische cystenuitscheiders Handboek Parenteralia VUmc


mebendazol (p.o.) albendazol (p.o.) metronidazol (p.o.) clioquinol** (p.o.) niet behandelen nitazoxanide*** (p.o.) co-trimoxazol (p.o.) ciprofloxacine (p.o.) clioquinol** (p.o.) metronidazol (p.o.) paromomycine**** (p.o.) albendazol (p.o.) niet behandelen metronidazol (p.o.) + paromomycine**** (p.o.) metronidazol (p.o.) + clioquinol** (p.o.) paromomycine**** (p.o.) clioquinol (p.o.) pagina 64

Enterobius vermicularis (aarsmade) Enterocytozoon bieneusi (microsporidium) Giardia lamblia Heterophyes heterophyes Hymenolepis nana (dwerglintworm) Isospora belli Metagonimus yokogawi Necator americanus (mijnworm) Schistosoma mansoni Schistosoma japonicum Taenia saginata (runderlintworm) Taenia solium (varkenslintworm) Trichuris trichiura (zweepworm)

mebendazol (p.o.) albendazol (p.o.) albendazol (p.o.) metronidazol (p.o.) metronidazol (p.o.) albendazol (p.o.) praziquantel (p.o.) praziquantel (p.o.) co-trimoxazol (p.o) ciprofloxacine (p.o.) praziquantel (p.o.) mebendazol (p.o.) albendazol (p.o.) praziquantel (p.o.) praziquantel (p.o.) praziquantel (p.o.) niclosamide (p.o.) praziquantel (p.o.) niclosamide (p.o.) mebendazol (p.o.) albendazol (p.o.)

Katayama koorts

Schistosoma spp

praziquantel (p.o.)

Larva migrans***** cutanea (creeping eruption)

Ancylostoma spp.

albendazol (p.o.) ivermectine (p.o.) ivermectine (p.o.) albendazol (p.o.)

Strongyloides spp. (Larva currens)

Larva migrans ocularis

Toxocara canis / T. cati

albendazol (p.o.) mebendazol (p.o.)

Larva migrans visceralis


albendazol (p.o.) mebendazol (p.o.)

Leishmania infantum complex (inclusief syn. L. chagasi) Leishmania tropica complex

natriumstibogluconaat**** (lokaal) natriumstibogluconaat**** (i.v./i.m.) (overweeg bij klein ulcus ook cryotherapie of geen therapie) fluconazol (p.o.) paromomycine**** (p.o.) natriumstibogluconaat**** (i.v./i.m.) (overweeg bij klein ulcus ook cryotherapie of geen therapie) natriumstibogluconaat**** (lokaal) natriumstibogluconaat**** (i.v./i.m.) paromomycine**** (p.o.) (overweeg bij klein ulcus ook cryotherapie of geen therapie)

Leishmaniasis******* - cutaan

Leishmania major complex

Leishmania mexicana complex (waaronder. L. amazonensis)

- muco-cutaan

L. braziliensis (sensu lato)

L. panamensis L.guyanensis

- visceraal

Leishmania donovani complex + Leishmania infantum complex (inclusief syn. L. chagasi) - Middellandse Zee gebied - elders



natriumstibogluconaat**** (i.v./i.m.) amfotericine B (i.v.) amfotericine B liposomaal (i.v.) miltefosine**** (p.o.) natriumstibogluconaat**** (i.v./i.m.) Pentamidine isethionaat (i.m.) natriumstibogluconaat**** (i.v./i.m)

amfotericine B liposomaal (i.v.) natriumstibogluconaat**** (i.v./i.m.) natriumstibogluconaat**** (i.v./i.m.) amfotericine B liposomaal (i.v.) miltefosine**** (p.o.) pagina 65

Leverinfecties

Echinococcus granulosus / multilocularis Fasciola hepatica Schistosoma mansoni/ Schistosoma japonicum

Malaria

zie Systemische parasitaire infecties/ Parasitemie

Myiasis (furunculair) (vliegenlarven

Cordylobia anthropophaga (Afrika) Dermatobia hominis (Zuid-, Midden

infestatie)

Amerika)

chirurgisch (aspiratie + operatief) + albendazol (p.o.) triclabendazol*** (p.o.) praziquantel (p.o.)

venom extractor******: passend mondstuk over zweer plaatsen en larve in toto extraheren Zweer ‘opening’ volledig afdekken, met vaseline, enkele minuten (Cordylobia) tot enkele uren (Dermatobia) wachten tot larve in opening verschijnt en larve dan voorzichtig uitnemen

Onchocercosis

Onchocerca volvulus

ivermectine (p.o.) + doxycycline (p.o.) (bij oogletsel voorbehandelen met prednison (p.o.) diethylcarbamazine**** (p.o.) + doxycycline (p.o.) (bij oogletsel voorbehandelen met prednison (p.o.)

Ooginfecties


prednison (p.o.) gevolgd door albendazol (p.o.) prednison (p.o.) gevolgd door mebendazol (p.o.)

Pulmonale infecties

Paragonimus westermani Schistosoma mansoni Schistosoma japonicum Strongyloides stercoralis

praziquantel (p.o.) praziquantel (p.o.)

Schaamluis

Phthirus pubis

malathion 0.5% (lokaal)

Schurft

Sarcoptes scabiei - ongecompliceerd - Scabies crustosa/norvegica

Systemische parasitaire infecties/ Parasitemie

Plasmodium falciparum (malaria tropica) - niet ernstig (parasitemie <2% en geen complicaties) *Midden Amerika /Cariben, Noord-Afrika, nabije en Midden-Oosten *elders

- matig ernstig (parasitemie 2-5%, geen delingsvormen, geen complicaties)

- ernstig (parasitemie ≥ 5%, delingsvormen of complicaties) Plasmodium malariae Plasmodium ovale Plasmodium vivax Strongyloides stercoralis Handboek Parenteralia VUmc


ivermectine (p.o.) albendazol (p.o.)

permetrine 5% (lokaal) lindaan 1% (lokaal) permetrine 5% (lokaal) + ivermectine (p.o.) lindaan 1% (lokaal) + ivermectine (p.o.)

hydroxychloroquine (p.o.) atovaquon/proguanil (p.o.) artemether/lumefantrine (p.o.) mefloquine (p.o.) artemotil (i.m.), gevolgd door clindamycine artemotil (i.m.), gevolgd door clindamycine kinine hydrochloride (i.v.), bij klinische verbetering switch naar orale medicatie (zie «niet ernstig») artesunaat (i.v.) kinine hydrochloride (i.v.) hydroxychloroquine (p.o.) hydroxychloroquine (p.o.), gevolgd door primaquine (p.o.) hydroxychloroquine (p.o.), gevolgd door primaquine (p.o.) ivermectine (p.o.) albendazol (p.o.) pagina 66

Trypanosoma brucei gambiense* (West-Afrikaanse slaapziekte) Trypanosoma brucei rhodesiense* (Oost-Afrikaanse slaapziekte) Trypanosoma cruzi (ziekte van Chagas) Toxoplasma gondii - congenitaal - postnataal (alleen behandelen bij immunosuppressie of langdurige klachten)

pentamidine isethionaat (i.v.) suramine*** (i.v.) suramine*** (i.v.) pentamidine isethionaat (i.v.) nifurtimox*** (p.o.) benznidazol*** (p.o.) sulfadiazine (p.o.) + pyrimethamine (p.o.) pyrimethamine (p.o.) + spiramycine (p.o.) sulfadiazine (p.o.) + pyrimethamine (p.o.) pyrimethamine (p.o.) + clindamycine (p.o./i.v.) pyrimethamine (p.o.) + claritromycine (p.o.)

Tropische Pulmonale Eosinofilie (p.o.)

Brugia malayi Wuchereria bancrofti

diethylcarbamazine**** (p.o.) + prednison

Urineweginfecties

Schistosoma haematobium

praziquantel (p.o.)

Vaginitis

Trichomonas vaginalis

metronidazol (p.o.)

Zwemmersjeuk

Schistosoma spp

praziquantel (p.o.)

De behandeling van Afrikaanse slaapziekte dient in overleg plaats te vinden. De gebruikte middelen zijn zeer toxisch en hebben deels een niet bewezen effectiviteit. ** Clioquinol suspensie 100 mg/ml (géén capsules!) *** In NL op dit moment niet verkrijgbaar; i.o.m. arts-microbioloog en apotheker: soms via WHO of veterinair verkrijgbaar. Deze middelen zijn niet op voorraad in de (ziekenhuis)apotheek en hebben een langere levertijd. **** Verkrijgbaar op artsenverklaring (via firma). Deze middelen zijn niet op voorraad in de (ziekenhuis)apotheek en hebben een langere levertijd. ***** Larva migrans syndroom wordt ook door andere nematoden dan Toxocara veroorzaakt. Bijvoorbeeld oculaire en neurale larva migrans door Baylisascaris procyonis (spoelworm van wasberen) waarbij aangepaste doseringen albendazol met prednison worden gebruikt. Altijd overleg in deze situaties. ****** Venom extractor is verkrijgbaar bij drogist of apotheek. Deze middelen zijn niet op voorraad in de (ziekenhuis)apotheek en hebben een langere levertijd. ******* Indeling bij Leishmaniasis naar de huidige mogelijkheden van diagnostiek (PCR). Bij huidleishmaniasis veroorzaakt door parasieten behorend tot de soortcomplexen L. donovani, L. infantum, L. major, L. tropica (opgelopen in de Oude Wereld) kan spontane genezing optreden. Ook een eenvoudig ulcus door parasieten van het L mexicana complex uit Zuid- en Midden Amerika kan spontaan genezen. Lokalisatie in het gelaat dient echter behandeld te worden ter vermindering van littekenvorming. Betrek bij de interpretatie van de onderzoeksresultaten de herkomst van de patiënt. (Muco-) cutane leishmaniasis veroorzaakt door L. braziliensis (sensu lato) dient in alle gevallen te worden behandeld. L. panamensis geeft bij uitzondering mucocutane leishmaniasis. In Suriname komt L. guyanensis voor die alleen een huidaandoening veroorzaakt. *

Beheergegevens

Beheerder:

Noortje Swart


01-12-2010 geen


Overzicht wijzigingen 'Anti-parasitaire therapie op basis van diagnose en verwekker' Datum

Wijziging



pagina 67

VIIb. Dosering van anti-parasitaire middelen



pagina 68

Dosering van anti-parasitaire middelen Geneesmiddel Albendazol (innemen tijdens (liefst vette) maaltijd) Kinderen >= 2 jaar

Diagnose

Keuze*

T.W.

Dosering

Cysticercosis

1

p.o.

15 mg/kg/dg in 2x, 10 dagen (max. 800 mg/dg) (bij neurocysticercosis + dexamethason, 6 mg/m2 in 3x, 3 dagen + antiepilepticum)

Gnathostomiasis

1

10 mg/kg/dg, 21 dagen

Microsporidiosis

1

15/mg/kg/dg in 2x, 7 dagen, bij immunosuppressie 28 dagen

Toxocariasis

1

15 mg/kg/dg, (max 800 mg/dg) 5 dagen bij viscerale larva migrans kuur evt. herhalen na 3 weken. bij oog of CZS manifestaties: zie oculaire larva migrans. 2 dagen vooraf aan en tijdens albendazol behandeling: prednisolon 2 mg/kg/dg in 2x (max 60 mg/dg)

Lymfatische filariasis

1

na kuur met diethylcarbamazine: 400 mg éénmalig

Ascariasis

2

400 mg éénmalig, evt. herhalen na 3 weken

Larva migrans cutanea

2


Clonorchiasis

2

20 mg/kg in 2x, 7 dagen

Echinococcosis

2

20 mg/kg/dg in 2x gedurende 3 maanden bij aspiratie van cyste inhoud: 1 week pre- en 1 maand postoperatief albendazol bij operatief verwijderen van cyste: minimaal 1 week pre- en 1 maand post-operatief albendazol bij spill van cyste inhoud: tenminste 3 maanden albendazol

Strongyloidiasis

2

400 mg/dg, 3 dagen, evt herhalen na 1 week bij hyperinfectie of HIV-infectie: 400 mg/dg, 14 dagen. overweeg daarna onderhoudsbehandeling 1x per 2 of 4 weken

Giardiasis

3, 4

15 mg/kg/dg 5 dagen

Amfotericine B

Mucocutane leishmaniasis

2

i.v.

0,5 mg/kg om de dag, tot klinische genezing

Amfotericine B liposomaal

Viscerale leishmaniasis Middellandse Zee gebied (L. donovani complex, L. infantum complex)

1

i.v.

4 mg/kg/dg, dag 1-5 en dag 10 (totale dosis 20 mg/kg) Bij relapse zelfde dosering gedu-

Viscerale larva migrans

Oculaire larva migrans

Enterobiasis Mijnworm-infecties Trichuriasis

Elders Handboek Parenteralia VUmc

2 geprint op 26 juni 2015

pagina 69

rende 10 aaneengesloten dagen (totale dosis 40 mg/kg) Alleen bij viscerale vorm uit Middellandse Zee gebied: overweeg korte kuur: 10 mg/kg/dg, 2 dagen Bij immunosuppressie (co-infectie met HIV): tenminste 20 aaneengesloten dagen + onderhoudstherapie (ook tijdens HAART) 4 mg/kg éénmalig per 2-4 weken

Mucocutane leishmaniasis

3

Malaria tropica (niet ernstig)

1

p.o.

≥ 35 kg 4 tabletten à 20 mg artemether/ 120 mg lumefantrine (p.o.) 25-35 kg 3 tabletten 15-25 kg 2 tabletten < 15 kg 1 tablet innemen 0, 8, 24, 36, 48 en 60 uur

Artemotil

Malaria tropica

1

i.m.

4,8 mg/kg, gevolgd door 1,6 mg/kg na 6, 24, 48 en 72 uur startdosis in beide bovenbenen injecteren, daarna afwisselend rechter dijbeen gebruiken

Artesunaat

Malaria tropica

1

i.v.

2,4 mg/kg, gevolgd door 2,4 mg/kg na 12 uur, daarna 2,4 mg/kg/dag 6 dagen

Atovaquon/proguanil


1

p.o.

40 kg+: atovaquone 1000 mg plus proguanil 400 mg 1x dd, 3 dagen 31-40 kg: atovaquone 750 mg plus proguanil 300 mg 1x dd, 3 dagen 21-30 kg: atovaquone 500 mg plus proguanil 200 mg 1x dd, 3 dg. 11-20 kg: atovaquone 250 mg plus proguanil 100 mg 1x dd, 3 dg.

Ziekte van Chagas acuut, recent chronisch

2

p.o.

< 40 kg lichaamsgewicht: 7,5 mg/kg/dag in 2x met een tussenpoos van 8 uur; bij de maaltijd; gedurende 30-60 dagen > 40 kg lichaamsgewicht: 5 mg/kg/dag in 2x met een tussenpoos van 8 uur; bij de maaltijd; gedurende 30-60 dagen 5 mg/kg/dag, in 2x, 60 dagen

p.o.

30 mg/kg/dg in 2x (maximaal 1200 mg/dg), 7 dagen

30 mg/kg/dag in 2x (max. 1000 mg/dag), langdurig 100 mg/kg/dag in 4x (max. 2000 mg/dag) 160 mg/kg/dag in 4x (max. 4800 mg/dag)

Artemeter/ lumefantrine

Benznidazol

chronisch Ciprofloxacine

Claritromycine

2

Cyclosporiasis

2

Isosporiasis

2

Toxoplasmose

2

p.o.

Toxoplasmose

2

p.o. i.v.

Clioquinol

Dientamoebiasis Asymptomatische cyste-

1

p.o.

15 mg/kg/dg in 3x, 10 dagen. (volwassenen: 750 mg/dag in 3x, 7dagen)

uitscheiders E. histolytica Amoebendysenterie Extra-intestinale amoebiasis

2 2

p.o.

na kuur met metronidazol

2

p.o.



pagina 70

Co-trimoxazol

Cyclosporiasis

1

Isosporiasis

1

10/50 mg/kg/dg in 2x, 10 dagen bij immunosuppressie 20/100 mg/kg/dg in 4x, 10 dagen gevolgd door 10/50 mg/kg/dg in 2x, 3 weken

Blastocystosis

2

6/30 mg/kg/dg in 2x, 10 dagen

Loiasis

1

Trop. Pulmonale Eosinofilie

1

Onchocercosis

2


1

Doxycycline (≥ 9 jaar)

Onchocercosis

1, 2

p.o.

na ivermectine of diethylcarbamazine: 4 mg/kg/dg in 2x (max. 200 mg/dg), 6 weken

Eflornithine

West-Afrikaanse slaapziekte (T. b. gambiense) CZS aangetast (laat stadium)

2

i.v.

600 mg/kg/dag in 4x, 14 dagen (volwassenen 400 mg/kg/dag in 4x.)

1

p.o.

6 mg/kg/dag (max 200 mg) 6 weken

p.o.

10 mg/kg, na 6 uur 5 mg/kg, max 800 mg, herhalen 18 en 24 uur na de derde dosering

Diethylcarbamazine

Fluconazol

Cutane leishmaniasis door L. major

Hydroxycholoroquine

Malaria tropica (P. falciparum)

1

(niet ernstig) Malaria quartana (P. malariae)

1

p.o.

p.o.

3/15 mg/kg/dg in 1x, 10 dagen bij immunosuppressie mogelijk dubbele dosering nodig in een schema als bij isosporiasis.

dag 1-3: 1.5 mg/kg/dg in 3x (max. 25 mg/dg) dag 4-6: 3 mg/kg/dg in 3x (max. 50 mg/dg) dag 7-9: 4.5 mg/kg/dg in 3x (max. 100 mg/dg) vanaf dag 10: 6 mg/kg/dg in 3x, 14-21 dagen (max. 150 mg/dg) bij oogmanifestaties: + prednisolon 2 mg/kg/dg in 2x, 2 dagen voorafgaand aan en gedurende behandeling < 10 jaar: 3 mg/kg/dg in 3x; na de maaltijd, 12 dagen, gevolgd door albendazol > 10 jaar: 6 mg/kg/dg in 3x; na de maaltijd; 12 dagen, gevolgd door albendazol niet bij acute lymfangitis/ lymfadenitis; bij lymfoedeem waarschijnlijk niet (meer) geïndiceerd.

Itraconazol

Cutane leishmaniasis door L. major

4

p.o.

6 mg/kg/dg (max. 400 mg/dg) in 2x tot 1 maand na klinische genezing, maximaal 2 maanden

Ivermectine (niet < 15 kg)

Onchocercosis

1

p.o.

0,15 mg/kg éénmalig 2 uur vóór maaltijd,gevolgd door Doxycycline (p.o.) evt. na 6 of 12 mnd herhalen bij oog manifestaties + prednisolon 2 mg/kg/dg (p.o.) in 2x, 2 dagen vooraf aan en gedurende behandeling

Strongyloidiasis

1



0,2 mg/kg éénmalig, 2 uur vóór maaltijd bij hyperinfectie of pagina 71

immunosuppressie 3 opeenvolgende dagen. Overweeg onderhoudsdosering 1 dosis per 4 weken.

Lindaan < 1 jaar)

Malathion

Mebendazol


1

0,2 mg/kg éénmalig, 2 uur vóór maaltijd

Scabies crustosa/ norvegica

1

0,2 mg/kg éénmalig, 2 uur vóór maaltijd herhaal iedere week tot maximaal 3x + permetrine (lokaal) of lindaan (lokaal) + isolatie + decontaminatie materialen.

Loiasis

2

0,1 mg/kg éénmalig, 2 uur vóór maaltijd gevolgd door diethylcarbamazine (p.o.) + prednisolon (p.o.)


2

0,1 mg/kg éénmalig, 2 uur vóór maaltijd niet bij acute lymfangitis/lymfadenitis, bij lymfoedeem waarschijnlijk niet (meer) geïndiceerd

Gnathostomiasis

2

0,2 mg/kg/dg in 1x; 2 uur voor de maaltijd, 2 dagen

Schurft

2


2

Schaamluis

1

lokaal

Hoofdluis

3

lokaal

Ascariasis Mijnworm infectie Trichuriasis

1 1 1

p.o.

Enterobiasis (aarsmade)

1

100 mg in 1 dosis, na 14 dagen herhalen

Toxocariasis, viscerale larva migrans, oculaire

2

50 mg/kg/dg, 21 dagen + prednisolon 2 mg/kg/dg in 2x, 2 dagen vooraf aan en gedurende behandeling.

lokaal

1 % crème of lotion eenmalig (niet gehele lichaam insmeren na 6 uur wegwassen (niet bij mond en ogen)

1% crème of lotion eenmalig gehele lichaam insmeren na 6 uur wegwassen (niet bij mond en ogen) Behandeling minstens 2x herhalen + ivermectine p. o. + isolatie + decontaminatie materialen

larva migrans

0.5 % lotion, 1x in schaamstreek, min. 12 uur niet wassen eventueel na 1 week herhalen 0.5 % lotion haren en nek insmeren, drogen, na 12 uur uitwassen 0.5 % crème 2x als shampoo gebruiken (min. 5 min. laten zitten) 200 mg/dg in 2x, 3 dagen

Mefloquine (niet < 3 mnd of < 5 kg)


2

p.o.

15 mg base/kg, na 8-24 uur 10 mg base/kg.

Melarsoprol

Oost-Afrikaanse slaapziekte (T. b. rhodesiense) CZS schade (laat stadium)

1

i.v.

0,36 mg/kg/dg langzaam verhogen tot max. 3,6 mg/kg/dg



pagina 72

West-Afrikaanse slaapziekte

Metronidazol

Miltefosine

Natriumstibogluconaat

Niclosamide

Nifurtimox

(kuur 18-25 mg/kg gedurende 1 maand)

(T. b. gambiense) CZS schade (laat stadium)

1

i.v.

Amoebendysenterie

2

p.o.

Extra-intestinale amoebiasis

2

Dientamoeba infectie

2

50 mg/kg/dg in 3x, 10 dagen

Giardiasis

2, 3


Microsporidiosis

2

15 mg/kg/dg in 3x, 21 dagen; bij terugkeer klachten: 5 mg/kg/dg tot klachtenvrij

Trichomoniasis Trichomoniasis

2 3

lokaal

15 mg/kg/dg in 3x, 7 dagen vaginaaltablet 500 mg, diep in vagina, vóór de nacht, 10 dagen

Blastocystosis

3

p.o.

50 mg/kg/dg in 3x, 10 dagen

(Muco-)cutane leishmaniasis door L. panamensis Viscerale leishmaniasis

1 2

p.o.

2,5 mg/kg/dg, 28 dagen

Viscerale leishmaniasis

1, 2

i.v./i.m.

20 mg Sb/kg/dg 21 dagen herkomst Middellandse Zee gebied

(Muco-)cutane leishmaniasis

1, 2

20 mg Sb/kg/dg 28 dagen, herkomst elders bij viscerale vorm en co-infectie met HIV + onderhoudstherapie (ook tijdens HAART) 20 mg Sb/kg éénmalig per 2-4 weken

Cutane leishmaniasis

2

20 mg Sb/kg/dg, 10-20 dagen (maximaal 850 mg/dg)


1

lokaal

100 mg Sb/ml in rand van laesie en 1 ml/cm2 tot laesie wit uitslaat 1x per 2 weken tot genezing

Hymenolepiasis

2

p.o.

tot 12.5 kg: 250 mg in 1 dosis gedurende 7 dagen 12.5-25 kg: 500 mg in 1 dosis gedurende 7 dagen vanaf 25 kg: 1000 mg in 1 dosis gedurende 7 dagen dag 1 dubbele dosering! tabletten goed kauwen. verminderd werkzaam tegen larvaal (cysticercoid) stadium.

Taeniasis

2

p.o.

tot 12.5 kg: éénmalig 500 mg (tabletten goed kauwen) 12.5-25 kg: éénmalig 1000 mg (tabletten goed kauwen) vanaf 25 kg: éénmalig 2000 mg (tabletten goed kauwen) (bij T. solium infectie: na 1-2 uur laxantia)

ziekte van Chagas acuut, recent chronisch

1

p.o.

< 40 kg : 10-12 mg/kg/dg in 2x; met een tussenpoos van 8 uur; bij de


In combinatie met Prednisolon 1 mg/kg/dag gedurende dag 1-7


50 mg/kg/dg in 3x, 5 dagen (+ paromomycine)

pagina 73

maaltijd; 30-60 dagen < 40 kg : 8 mg/kg/dg in 2x; met een tussenpoos van 8 uur; bij de maaltijd; 30-60 dagen chronisch

1

8-10 mg/kg/dag in 2x; met een tussenpoos van 8 uur; bij de maaltijd; 60 dagen.

CZS aangetast (laat) Oost-Afrikaanse slaapziekte (T. b. rhodesiense)

2

15-20 mg/kg in 3x bij de maaltijd, 30-60 dagen

Nitazoxanide

Cryptosporidiosis

1

p.o.

1-3 jaar: 200 mg/dg in 2x, 3 dagen 4-11 jaar: 400 mg/dg in 2x,3 dagen > 11 jaar: 500 mg/dg in 2x, 3 dagen verminderd effectief bij co-infectie met HIV

Paromomycine

Amoebendysenterie Extra-intestinale amoebiasis E. histolytica, asymptoma tische cystenuitscheiders Dientamoebiasis Giardiasis

1

p.o.

30 mg/kg/dg in 3x, 10 dagen (max. 1500 mg/dg) (+ tinidazol)


3

lokaal

15% paromomycine in zalf, 2x daags, 20 dagen

1

i.m.

4 mg/kg/dag in 1x, 7-10 dagen

Pentamidine isethionaat

Permetrine

Praziquantel

West-Afrikaanse slaapziekte (T. b. gambiense) haemolymf. stadium (vroeg) Oost-Afrikaanse slaapziekte (T. b. rhodesiense) haemolymf. stadium (vroeg)

1 1 3 5

2

Cutane leishmaniasis (alleen L. guyanensis)

1

Hoofdluis

1

Schurft

1


1

Hymenolepiasis

1

Paragonimiasis

1

Schistosomiasis

1

(alle soorten)



4 mg/kg, 1x daags om de dag; totaal 4-7 injecties lokaal

1 % lotion aanbrengen op pas gewassen vochtig haar en hoofdhuid, na 10 minuten uitwassen, z.n. na 7 dagen herhalen 5 % crème aanbrengen op gehele lichaam, na 8-14 uur wegwassen (niet bij mond en ogen aanbrengen) z.n. herhalen idem als schurft; behandeling minstens 2x herhalen + ivermectine (p. o.) + isolatie + decontaminatie materialen

p.o.

25 mg/kg, éénmalig 75 mg/kg/dg in 3x; na de maaltijd; 2 dagen 60 mg/kg/dg in 3x; na de maaltijd; 1 dag Katayama syndroom: + prednisolon 1mg/kg/dg, 2 dagen praziquantel is verminderd pagina 74

werkzaam tegen juveniele stadia daarom eventueel herhaling na 3 maanden. bij CZS lokalisatie: therapieduur 14 dagen + prednisolon 2 mg/kg/dg, 14 dagen. Clonorchiasis

1

75 mg/kg/dg in 3x; na de maaltijd; 2 dagen

Taeniasis (lintworminfectie)

1

10 mg/kg, éénmalig

Cysticercosis

2

50 mg/kg/dg in 3x, 14 dagen; z.n. kuur herhalen.

Neurocysticercosis

Primaquine (base)

Pyrimethamine

idem + dexamethason 6 mg/m2 in 3x, dag 1-3 + antiepilepticum)

Malaria tertiana (P. vivax, P. ovale)

1

Toxoplasmosis Congenitaal

1

0,5 mg/kg, 14 dagen (max 30 mg/dag)

p.o.

zwangere: bij gedocumenteerde infectie van foetus, na 1e trimester zwangerschap: 100 mg/dg in 2x, dag 1en 2; daarna 50 mg/dg i.c.m. sulfadiazine + folinezuur**, gedurende rest zwangerschap. z.n. iedere maand alterneren met spiramycine + sulfadiazine. pasgeborenen: 2 mg/kg/dg in 2x, dag 1en 2; daarna 1 mg/kg/dg; 2-6 maanden i.c.m.sulfadiazine + folinezuur**, vervolgtherapie: 1 mg/kg/dag 3x per week gedurende het 1e levensjaar bij actieve ontsteking: + prednisolon 1 mg/kg/dg, oraal in 2x, tot verdwijnen symptomen.

Postnataal

Spiramycine

Sulfadiazine

Toxoplasmosis Zwangere (niet geïnfecteerde foetus) Zwangere (wel geïnfecteerde foetus)

Toxoplasmosis Zwangere (met geïnfecteerde foetus)


1, 2

1

oplaad 2 mg/kg/dg (max 50 mg) 2 dagen, gevolgd door 1 mg/kg/dg in 2x (max. 25 mg/dg) 21 dagen i.c.m. sulfadiazine + folinezuur **, bij immunosuppressie: tot 1-2 weken na verdwijnen van symptomen.

p.o.

3000 mg/dag in 2x; ruim voor maaltijd; tot partus na eerste kuur sulfadiazine + pyrimethamine (+ folinezuur**) 3000 mg/dag in 2x, i.c.m. sulfadiazine vervolgens maandelijks alterneren gedurende rest zwangerschap met sulfadiazine + pyrimethamine (+ folinezuur)

p.o.

oplaad 75 mg/kg/dag in 2x (max. 4 g/dag), 2 dagen vervolg 100 mg/kg/dg (max. 4 g/dag) i.c.m. pyrimethamine + folinezuur**, gedurende rest zwangerschap maandelijks alterneren met sulfadiazine + spiramycine

2

1


pagina 75

Suramine

Congenitaal (pasgeborene)

1

100 mg/kg/dg in 2x, i.c.m. pyrimethamine + folinezuur** gedurende het 1ste levensjaar. bij actieve ontsteking: + prednison 1 mg/kg/dag, oraal in 2x tot verdwijnen ontstekingsparameters.

Postnataal

1

100-200 mg/kg/dg in 4x, 21 dagen; bij immunosuppressie tot 1-2 weken na verdwijnen van symptomen i.c.m. pyrimethamine + folinezuur**.

Oost-Afrikaanse slaapziekte (T. b. rhodesiense) haemolymf. stadium (vroeg)

1

West-Afrikaanse slaapziekte (T. b. gambiense) haemolymf. stadium (vroeg)

2

Tiabendazol


3

lokaal

500 mg/20 g lanette crème, 5x opbrengen/dg, 3 dagen

Tinidazol

Amoebendysenterie

1

p.o.

50 mg/kg/dg, 3 dagen (max. 2g/dg) (+ paromomycine)

Extra-intestinale amoebiasis

1

50 mg/kg/dg, 5 dagen (max. 2g/dg) (+ paromomycine)

Giardiasis

1

50 mg/kg éénmalig (max. 2 g) overweeg bij immunosuppressie of onvoldoende effect: 50 mg/kg/dg, 3 dagen; alternatief: 15 mg/kg/dg in 3x, 7(-10) dagen

Trichomoniasis

1

50 mg/kg éénmalig in 1x (max. 2 g)

Fascioliasis

1

Triclabendazol

i.v.

test dosering 5 mg/kg op dag 1, vervolg 5 injecties van 20 mg/kg (max. 1 g per dosis) elke 7e dag (bijv. dag 3, 10, 17, 24, 31)

zie Oost-Afrikaanse slaapziekte

p.o.

10 mg/kg éénmalig, met een vetrijke maaltijd

* Keuze 1: eerste keus middel; Keuze 2: tweede keus middel; etc; ** Folinezuur 10-20 mg 3x per week.

Beheergegevens

Beheerder:

Noortje Swart


01-12-2010 geen


Overzicht wijzigingen 'Dosering van anti-parasitaire middelen' Datum

Wijziging



pagina 76

VIIIa. Antimicrobiele profylaxe



pagina 77

Antimicrobiele profylaxe Inleiding Algemeen:

Het toedienen van antimicrobiële middelen ter preventie van infecties is in bepaalde situaties geïndiceerd. Een dergelijke profylaxe kan gericht zijn op het voorkómen van een infectie, maar ook op het voorkómen van transmissie van het micro-organisme. Voor een succesvolle antimicrobiële profylaxe is het van belang dat microorganismen waarvan verwacht wordt dat zij een infectie kunnen veroorzaken gevoelig zijn voor het gekozen antibioticum en dat dit middel de kolonisatie sterk vermindert of opheft. Uiteraard is het van belang dat het antimicrobiële middel zo min mogelijk bijwerkingen heeft. Langdurige profylaxe kan worden toegepast ter voorkoming van specifieke infecties die op de kinderleeftijd vaak voorkomen (urinewegen, KNO gebied, onderste luchtwegen), vooral bij kinderen die een verhoogd risico lopen op dergelijke infecties. Chirurgische patiënten:

Bij chirurgische ingrepen hebben profylactische antibiotica als doel het inoculum (aantal pathogenen in het operatiegebied) te verminderen. De indicatie en de keuze van het geneesmiddel zijn afhankelijk van het type ingreep. De toedieningsweg is behoudens enkele uitzonderingen intraveneus. De antimicrobiële geneesmiddelen worden bij de profylaxe voor de chirurgische patiënt therapeutisch gedoseerd. De eerste gift van het geneesmiddel wordt tijdens de inleiding van de anesthesie, het liefst 30 minuten vóór de incisie, toegediend. Behoudens grote uitzonderingen dient het profylactisch gebruik van antimicrobiële middelen in de chirurgie tot een maximum periode van 24 uur beperkt te zijn. Veelal is een éénmalige dosering voldoende.

Beheergegevens

Beheerder:

Noortje Swart


01-12-2010 geen


Overzicht wijzigingen 'Antimicrobiele profylaxe' Datum

Wijziging



pagina 78

VIIIb. Profylaxe bij specifieke verwekkers bij risicogroepen



pagina 79

Profylaxe bij specifieke verwekkers bij risicogroepen Micro-organisme Streptococcus pyogenes (groep A)*

Recipiënten van profylaxe Patiënten met acuut reuma

Bij overgevoeligheid voor penicilline Pneumocystis jiroveci (carinii)

Patiënten met HIV, kinderen met geselecteerde vormen van maligniteit en immunosuppressie

Beheergegevens

Geneesmiddel

T.W.

Dosering per 24 uur < 12 kg: 50.000 E/kg 12-30 kg: 600.000 E > 30 kg: 1.200.000 E

Aantal Duur doses 1x per mnd 1x per mnd 1x per mnd

benzathinebenzylpenicilline

i.m.

feneticilline

p.o.

< 30 kg: 250 mg > 30 kg: 500 mg

2 2

claritromycine

p.o.

15 mg/kg

2

co-trimoxazol

p.o.

3/15 mg/kg op 3 opeenvolgende dagen per week (max. 80 mg/400 mg)

1

Beheerder:

Noortje Swart


01-12-2010 geen


Overzicht wijzigingen 'Profylaxe bij specifieke verwekkers bij risicogroepen' Datum

Wijziging



pagina 80

VIIIc. Antimicrobiele profylaxe op basis van gastheerfactoren



pagina 81

Antimicrobiele profylaxe op basis van gastheerfactoren Gastheerfactor

Geneesmiddel

T.W.

Dosering per 24 uur

Hoog risico op Pneumocystis pneumonie (PCP) (zie ook VIIIf) - intensieve chemotherapie

co-trimoxazol

p.o.

3/15 mg/kg 3 keer/wk op ma-wo-vr

- 3-6 mnd na stamcelreïnfusie (tot herstel lymfopenie) - HIV-infecties - T cel type immuundeficiënties Recidiverende urineweg infecties bij o.a.: - anatomische afwijkingen - neurologische afwijkingen - vesico-ureterale reflux - onbekende oorzaak

Beheergegevens

Aantal doses

1

(max. 80mg/ 400mg)

co-trimoxazol of nitrofurantoïne

p.o.

3/15 mg/kg (‘s avonds)

1

p.o.

2 mg/kg (’s avonds)

1

Beheerder:

Noortje Swart


01-12-2010 geen


Overzicht wijzigingen 'Antimicrobiele profylaxe op basis van gastheerfactoren' Datum

Wijziging



pagina 82

VIIId. Antimicrobiele profylaxe ten behoeve van de chirurgische patient



pagina 83

Algemeen Profylaxe 30-60 minuten vóór de ingreep. Bij ingrepen langer dan 6 uur, ernstig obese patiënten (> 100 kg) en bij zeer veel bloedverlies één gift herhalen. 1. Schone ingrepen: Antimicrobiële profylaxe is niet nodig (uitzonderingen: implantatie van vasculair of orthopedisch materiaal). - niet traumatisch - géén ontsteking - géén entree in tractus respiratorius, tractus urogenitalis of tractus gastrointestinalis - operatie in niet-gecontamineerde galwegen 2. Schoon-besmette ingrepen: Antimicrobiële profylaxe met een éénmalige intraveneuze gift is voldoende. - operatie in orofarynx - niet gevasculariseerd (huid)transplantaat - operatie in niet-gecontamineerde tractus respiratorius, tractus urogenitalis of tractus gastro-intestinalis - operatie in vagina 3. Besmette ingrepen: Antimicrobiële profylaxe is altijd geïndiceerd, duur is afhankelijk van de ingreep - appendectomie - onvoldoende wondtoilet bij verse wond t.g.v. trauma - operatie in tractus gastro-intestinalis, met lekkage - operatie in geïnfecteerde galwegen - operatie in tractus urogenitalis met geïnfecteerde urine Bij een evidente infectie is antimicrobiële profylaxe niet toereikend en dient een adequate behandeling te worden ingesteld. 4. -

Beheergegevens

Vuile ingrepen: Antimicrobiële behandeling is geïndiceerd aanwezigheid van infectie in operatiegebied verse wond t.g.v. trauma met geïnfecteerd materiaal wond t.g.v. trauma met avitaal weefsel, vreemd lichaam en/of fecale verontreiniging

Beheerder:

Noortje Swart


01-12-2010 geen


Overzicht wijzigingen 'Algemeen' Datum

Wijziging



pagina 84

Antimicrobiele middelen voor chirurgische profylaxe Naam Cefazoline Cefazoline

TW i.v. i.v.

Dosis 50 mg/kg 100 mg/kg/24h

Duur éénmalig 24 uur (in 3 dd)

Max. dosis 2000 mg 6000 mg/24h

Amoxicilline/clavulaanzuur Amoxicilline/clavulaanzuur

i.v. i.v.

50/5 mg/kg 150/15 mg/kg/24h

éénmalig 24 uur (in 4 dd)

2000/200 mg 6000/600 mg/24h


p.o.

50/12,5 mg/kg/24h

24 uur (in 3 dd)

3000/750 mg/24h

Gentamicine

i.v.

7 mg/kg

éénmalig

geen

Co-trimoxazol

p.o.

6/30 mg/kg/24h

24 uur (in 2 dd)

800/160 mg/24h

Clindamycine (penicilline allergie) Clindamycine (penicilline allergie)

i.v. i.v.

20 mg/kg 40 mg/kg/24h

éénmalig 24 uur (in 4 dd)

900 mg 4800 mg/24h

Beheergegevens

Beheerder:

Noortje Swart


01-12-2010 geen


Overzicht wijzigingen 'Antimicrobiele middelen voor chirurgische profylaxe' Datum

Wijziging



pagina 85

Antimicrobiele profylaxe op basis van procedure Endoscopische procedures

Procedure Cystoscopie

Geneesmiddel Amoxicilline/clavulaanzuur

T.W. i.v.

Duur éénmalig

Coloscopie

Geen profylaxe noodzakelijk

Gastroscopie


ERCP: Bij niet gestuwde galwegen Bij gestuwde galwegen, icterus Na levertransplantatie

Geen profylaxe noodzakelijk Amoxicilline/clavulaanzuur Amoxicilline/clavulaanzuur

i.v. i.v.

éénmalig éénmalig

Laparoscopie


PEG plaatsing

Cefazoline

i.v.

éénmalig

Slokdarmdilatatie

Cefazoline

i.v.

éénmalig

Cefazoline Cefazoline Geen profylaxe noodzakelijk, wel behandeling pneumonie

i.v. i.v.

éénmalig éénmalig

Procedure Appendectomie: acuta non perforata acuta perforata of gangreneuze ontsteking

Geneesmiddel

T.W.

Duur


i.v.

éénmalig


i.v.

5 dagen behandeling

Blaas


i.v.

éénmalig

Colorectale chirurgie


i.v.

24 uur

Dunne darm


i.v.

éénmalig

Galwegoperatie (incl. cholecystectomie)

Cefazoline

i.v.

éénmalig

Laparotomie / laparoscopie zonder openen van de darm


Leverchirurgie: leverresectie levertransplantatie

Cefazoline Cefazoline

i.v. i.v.

éénmalig bij incisie en na 3 uur

Geen profylaxe noodzakelijk Amoxicilline/clavulaanzuur

i.v.

éénmalig

Slokdarm / maag / duodenum

Cefazoline

i.v.

éénmalig

Splenectomie

Cefazoline

i.v.

éénmalig

Perineale chirurgie: Anorectale reconstructie (PSARP) Incisie perineaal abces Fistulotomie

Amoxicilline/clavulaanzuur Geen AB profylaxe Geen AB profylaxe

i.v.

24 uur

Cefazoline

i.v.

éénmalig

Thorascopie: Diagnostisch Slokdarmchirurgie Empyeemdrainage

Chirurgie van de tractus digestivus

leverbiopsie leverbiopsie na levertransplantatie

Peritoneaaldialysecatheter Handboek Parenteralia VUmc


pagina 86

Urologische chirurgie / procedures

Procedure Cystoscopie


T.W. i.v.

Duur éénmalig

Grote operatieve ingrepen aan de urinewegen


i.v.

24 uur


i.v. i.v.

48 uur éénmalig

Niertransplantatie

Cefuroxim (op geleide nierfunctie)

i.v.

48 uur

Urodynamisch onderzoek

Amoxicilline/clavulaanzuur of Co-trimoxazol

p.o.

72 uur

p.o.

72 uur

Amoxicilline/clavulaanzuur of Co-trimoxazol

p.o.

48 uur

p.o.

48 uur

Procedure Correctie larynxstenose (SSLTP)


T.W. i.v.

Duur 5 dagen

Cochleaire implantaten

Ceftazidim/clindamycine

i.v.

24 uur

Middenooroperaties


i.v.

éénmalig

Neusoperaties


i.v.

éénmalig

Orofaryngeale chirurgie


i.v.

éénmalig

Halschirurgie


Paracentese, middenoordrainage


Tonsillectomie


Ingrepen waarbij de darm wordt geopend

Verwijderen verblijfskatheter

KNO chirurgie

Neurochirurgie

Procedure Craniotomie in schoon gebied

Geneesmiddel Cefazoline

T.W. i.v.

Duur éénmalig

Craniotomie in gekoloniseerd gebied


i.v.

24 uur

Ventriculocardiale of ventriculoperitoneale shuntoperatie

Cefazoline

i.v.

éénmalig

Wervelkolomchirurgie

Cefazoline

i.v.

éénmalig

Procedure Bijtwond (indien sluiten)


T.W. i.v.

Duur 5 dagen

Craniofaciale chirurgie Extracranieel Intracranieel

Amoxicilline/clavulaanzuur Amoxicilline/clavulaanzuur

i.v. i.v.

éénmalig 24 uur

Decubituschirurgie

Antimicrobiële behandeling

Plastische Chirurgie



pagina 87

op geleide van kweek Implantatie vreemd materiaal


i.v.

24 uur

Orofaryngeale chirurgie (schizis)


i.v.

éénmalig


i.v.

éénmalig


i.v.

24 uur


i.v.

24 uur

Procedure Osteosynthese materiaal Tijdelijk Permanent

Geneesmiddel

T.W.

Duur

Geen profylaxe noodzakelijk Cefazoline

i.v.

éénmalig

Gewrichtsprotheses

Cefazoline

i.v.

24 uur

Wervelkolomchirurgie

Cefazoline

i.v.

24 uur

Transplantaten: Niet gevasculariseerd Gevasculariseerd (schoon gebied, < 3 uur OK) Gevasculariseerd (schoon gebied, > 3 uur OK) Gevasculariseerd (gecontamineerd gebied)


Orthopedie

Beheergegevens

Beheerder:

Noortje Swart


01-12-2010 geen


Overzicht wijzigingen 'Antimicrobiele profylaxe op basis van procedure' Datum

Wijziging



pagina 88

VIIIe. Endocarditis profylaxe



pagina 89

Richtlijnen Gevolgd worden de richtlijnen zoals uitgegeven door de endocarditis profylaxe commissie van de Nederlandse Hartstichting (2008).

Beheergegevens

Beheerder:

Noortje Swart


01-12-2010 geen


Overzicht wijzigingen 'Richtlijnen' Datum

Wijziging



pagina 90

Indicaties endocarditisprofylaxe 1. 2. 3. -

Eerder doorgemaakte endocarditis. Hartklepprothese (inclusief bioprothese, allograft en conduit). Bepaalde aangeboren hartafwijkingen: Onbehandelde cyanotische hartafwijkingen Met shunts of conduits gepallieerde cyanotische hartafwijkingen Volledig gecorrigeerde hartafwijking met gebruikmaking van prothese materiaal  alleen gedurende de eerste zes maanden na behandeling. Behandelde aangeboren hartafwijking met restafwijking ter plekke van een patch of device waardoor endothelialisatie wordt belemmerd.

a. Met uitzondering van beschreven condities wordt antibiotische profylaxe niet meer aanbevolen voor alle overige vormen van aangeboren hartafwijkingen b. Profylaxe aanbevolen omdat endothelialisatie van prothesemateriaal plaatsvindt binnen zes maanden na de behandeling. Endocarditis-profylaxe is NIET geïndiceerd bij patiënten met andere hartafwijkingen zoals: 1. Onschuldig (functioneel) geruis 2. Secundum type ASD 3. VSD zonder cyanose 4. Mitralisklepprolaps 5. Mitralisklepinsufficiëntie of stenose 6. Aortaklepinsufficiëntie of stenose 7. Aortabuisprothese zonder aortaklep 8. Bicuspide aortaklep 9. Ischaemische hartziekten 10. Status na coronair-interventie, incl. stent(s), of –chirurgie 11. Pacemaker of geïmplanteerde cardiodefibrillator 12. Hypertrofische cardiomyopathie Antibacteriële endocarditis profylaxe op basis van ingreep Ingrepen waarbij endocarditis profylaxe noodzakelijk is, indien de patiënt onder een van bovenstaande indicaties valt: A. Mondholte

1. Alle tandheelkundige/mondhygiënische behandelingen waarbij het tandvlees wordt gemanipuleerd 2. Alle wortelkanaalbehandelingen waarbij met het instrumentarium door het foramen apicale wordt gegaan 3. Alle extracties of verwijdering van wortelresten 4. Alle operatieve ingrepen in de mond a. Kaakchirurgische ingrepen, inclusief abcesincisie b. Parodontale chirurgie c. Operatieve ingrepen ten behoeve van implantaten, inclusief botankers ten behoeve van orthodon-tische behandelingen Endocarditis-profylaxe is NIET geïndiceerd bij: 1. Het geven van locaal anesthesie 2. Het nemen van intra-orale röntgenfoto’s (tandfilms, occlusale opnames) 3. Het aanbrengen, aanpassen of verwijderen van orthodontische apparatuur (plaatapparatuur en vaste apparatuur) 4. Natuurlijke uitval van (melk)gebitselementen 5. Optreden van bloeding van lippen of orale mucosa door een trauma B. Bovenste luchtwegen

1. Tonsillectomie en adenoidectomie 2. Sinusdrainage Endocarditis-profylaxe is NIET geïndiceerd bij ingrepen zoals: 1. Intubatie 2. Bronchoscopie met of zonder biopt 3. Pleurapunctie C. Tractus digestivus

1. Alléén bij diagnostische of therapeutische endoscopieën waarbij antibiotica worden toegediend ter voorkoming van wondinfectie of sepsis. In zulke gevallen dienen de toegediende antibiotica óók gericht te zijn op Handboek Parenteralia VUmc


pagina 91

enterokokken. Bijvoorbeeld: - ERCP bij patiënt met (verdenking) op galwegobstructie - Behandeling van een Zenker’s divertikel 2. Gastrointestinale chirurgie, galwegchirurgie. De ter voorkoming van wondinfectie of sepsis toegediende antibiotica dienen ook gericht te zijn op enterokokken. Endocarditis-profylaxe is NIET geïndiceerd bij ingrepen zoals: 1. Gastroduodenoscopie met of zonder biopt 2. Colonoscopie met of zonder biopt/poliepectomie 3. Dilatatie van de slokdarm 4. Banding van hemorrhoïden 5. Coagulatietherapie 6. Sclerosering 7. ERCP met of zonder sfincterotomie bij patiënt zonder (verdenking op) galwegobstructie 8. PEG inbrengen 9. Leverbiopt of andere, echogeleide, puncties 10. Endoecho (EUS) 11. Laparotomie (schoon-besmette ingreep met risico op wondinfectie < 15%) D. Urinewegen

Alle diagnostische en chirurgische ingrepen waarbij antibiotica worden toegediend ter voorkoming van wondinfectie of sepsis. De toegediende antibiotica moeten dan ook gericht zijn op enterokokken. Bijvoorbeeld: - Cystoscopie bij een patiënt met (verdenking op) een urineweginfectie Endocarditis-profylaxe is NIET geïndiceerd bij ingrepen zoals: 1. Inbrengen of verwijderen van een IUD 2. Ongecompliceerde bevalling 3. Abortus curettage 4. Inbrengen/verwijderen van blaascatheter E. Ingrepen in geïnfecteerd weefsel

Bijvoorbeeld 1. Incisie van huidabces 2. Ontlasten van furunkel Endocarditis-profylaxe is NIET geïndiceerd bij: 1. Tatoeage 2. Piercing

Beheergegevens

Beheerder:

Noortje Swart


01-12-2010 geen


Overzicht wijzigingen 'Indicaties endocarditisprofylaxe' Datum

Wijziging



pagina 92

Doseringen endocarditisprofylaxe Tijd

50 mg/kg p.o.

Maximum dosering 3000 mg

Amoxicilline

50 mg/kg i.v.

2000 mg

30-60 minuten voor ingreep

Penicilline gebruik in laatste 7 dagen voor ingreep of peniclline overgevoeligheid

Clindamycine

< 10 kg 150 mg p.o. 10-30 kg 300 mg p.o. 30-70 kg 450 mg p.o. > 70 kg 600 mg p.o.

alternatief

Clindamycine

20 mg/kg i.v.

600 mg


1e keuze

Amoxicilline

50 mg/kg p.o.

3000 mg


alternatief

Amoxicilline

50 mg/kg i.v.

2000 mg


C/D

Penicilline gebruik in laatste 7 dagen voor ingreep of penicilline overgevoeligheid

Vancomycine

10 mg/kg i.v.

1000 mg

1-2 uur voor ingreep

E

1e keuze

Flucloxacilline

50 mg/kg p.o. of i.v.

2000 mg


E

Penicilline gebruik in laatste 7 dagen voor ingreep of peniclline overgevoeligheid

Clindamycine

< 10 kg 150 mg p.o. 10-30 kg 300 mg p.o. 30-70 kg 450 mg p.o. > 70 kg 600 mg p.o.

alternatief

Clindamycine

20 mg/kg i.v.

Ingreep

Bijzonderheden

Geneesmiddel

Dosering

A/B

1e keuze

Amoxicilline

alternatief

A/B

C/D

Beheergegevens

Beheerder:

Noortje Swart


01-12-2010 geen




600 mg



Overzicht wijzigingen 'Doseringen endocarditisprofylaxe' Datum

Wijziging



pagina 93

VIIIf. Profylaxe van infecties bij hematooncologische patienten



pagina 94

Profylaxe van infecties bij hematooncologische patienten Hiervoor wordt verwezen naar het Werkboek Kinderhematologie VUMC.

Beheergegevens

Beheerder:

Noortje Swart


01-12-2010 geen


Overzicht wijzigingen 'Profylaxe van infecties bij hemato-oncologische patienten' Datum

Wijziging



pagina 95

IX. Dosering bij gestoorde nierfunctie



pagina 96

Dosering bij gestoorde nierfunctie

Aciclovir Amfotericine B conventioneel Amfotericine B liposomaal Amikacine Amoxicilline Amoxicilline/clavulaanzuur Atovaquon/proguanil Azitromycine Benzylpenicilline Caspofungin Cefazoline Cefotaxim Ceftazidim Ceftriaxon Cefuroxim Ciprofloxacine Claritromycine Clindamycine Clioquinol Co-trimoxazol Doxycycline Erytromycine Ethambutol Feneticilline Flucloxacilline Fluconazol Flucytosine Foscarnet Fusidinezuur Ganciclovir Gentamicine Hydroxycholoroquine Imipenem Interferon-alfa Isoniazide Itraconazol Lamivudine Levofloxacine Linezolid Mebendazol Meropenem Metronidazol Nitrofurantoïne Ofloxacine Oseltamivir Pentamidine isethionaat Piperacilline Piperacilline/tazobactam Pyrazinamide Rifampicine Teicoplanine Tobramycine Trimethoprim Valaciclovir Valganciclovir Vancomycine Voriconazol

Normaal doseringsinterval

Doseringsaanpassing door interval verlenging of dosisreductie (GFR in ml/min/1,73 m2) 50-80 10-50 <10

8 24 24 24 6 6 24 24 4 24 6-8 6 8 24 8 12 12 8 8 12 12-24 6 24 8 6 24 6 12 8 12 24 24 6-8 3-5x/week 24 12-24 24 12 8 12-24 8 8 6 12 12 24 6 6 24 12-24 24 24 12 8 12 8 12

8 24 24 o.g.v. spiegels 6 6 onbekend 24 6 24 6-8 6-8 12 24 8-12 12 12 8 onbekend 12 12-24 6 24 8 6 24 6 24 8 12 o.g.v. spiegels 24 6-8 onbekend 24 12-24 24 24 8 12-24 8 8 6 12 12 24 6 6-8 24 24 24 o.g.v. spiegels 12 8 12 o.g.v. spiegels 12, niet i.v.

Beheergegevens


Beheerder:

Noortje Swart


01-12-2010 geen


12-24 24 24 o.g.v. spiegels 12 12 onbekend 24 8 24 12 8-12 12-24 24 12-24 24 12 8 onbekend 24 12-24 6 36 8 6 24-48 12-24 vermijden 8 24-48 o.g.v. spiegels 24 8-12 onbekend 24 12-24 24 24 8 12-24 12 8-12 vermijden 24 24 24-36 6-8 8-12 24 24 48 o.g.v. spiegels 18 12 24-48 o.g.v. spiegels 12, niet i.v.

24 36-48 36-48 o.g.v. spiegels 12-24 24 onbekend 24 8 24 24-48 12-24 24-48 24 24-48 24 12 8 onbekend vermijden 12-24 6 48 12 6 24-48 24-48 vermijden 8 48-96 o.g.v. spiegels 48 12 onbekend 24 (50%) 12-24 24 (50%) 24 8 12-24 24 12-24 vermijden 24 24 48 8 12 48 24 o.g.v. spiegels o.g.v. spiegels 24 24 48-96 o.g.v. spiegels 12, niet i.v.

pagina 97


Overzicht wijzigingen 'Dosering bij gestoorde nierfunctie' Datum

Wijziging



pagina 98

X. Synoniemenlijst



pagina 99

Synoniemenlijst Generieke naam

Merknaam

Aciclovir

Zovirax

Albendazol

Eskazole

Amantadine

Symmetrel

Amfotericine B conventioneel

Fungizone


Ambisome

Amikacine

Amukin

Amoxicilline

Clamoxyl


Augmentin

Artemeter/lumefantrine

Riamet

Artemotil

Artecef

Artesunaat

Malacef

Atovaquon/proguanil

Malarone

Azitromycine

Zithromax

Benznidazol

Radanil

Benzylpenicilline

Penicilline G

Caspofungin

Cancidas

Cefazoline

Cefacidal

Cefotaxim

Claforan

Ceftazidim

Fortum

Ceftriaxon

Rocephin

Cefuroxim

Zinacef

Ciprofloxacine

Ciproxin

Claritromycine

Klacid

Clindamycine

Dalacin C

Clioquinol

Vioform

Co-trimoxazol

Bactrimel

Diethylcarbamazine

Hetrazan

Doxycycline

Dumoxin

Doxycycline

Vibramycine

Eflornithine

Ornidyl

Erytromycine

Erythrocine

Ethambutol

Myambuthol

Feneticilline

Broxil

Flucloxacilline

Stafoxil

Fluconazol

Diflucan

Flucytosine

Ancotil

Foscarnet

Foscavir

Fusidinezuur

Fucidin

Ganciclovir

Cymevene

Gentamicine

Gentamicine

Hydroxycholoroquine

Plaquenil

Imipenem

Tienam

Interferon-alfa

Intron A

Isoniazide

Isoniazide

Itraconazol

Trisporal

Ivermectine

Stromectol

Lamivudine

Epivir

Levofloxacine

Tavanic

Lindaan

Lindaan

Linezolid

Zyvoxid

Malathion

Prioderm

Mebendazol

Vermox

Mefloquine

Lariam



pagina 100

Melarsoprol

Melarsen Oxide-BAL

Meropenem

Meronem

Metronidazol

Flagyl

Miconazol

Daktarin

Miltefosine

Miltex


Pentostam

Niclosamide

Yomesan

Nifurtimox

Lampit

Nitazoxanide

Alinia

Nitrofurantoïne

Furabid

Nystatine

Nystatine

Ofloxacine

Tarivid

Oseltamivir

Tamiflu

Paromomycine

Humatin

PEG-interferon

Pegintron

Pentamidine

Pentacarinat

Permetrine

Loxazol

Piperacilline

Pipcil


Tazocin

Pleconaril

Picovir

Praziquantel

Biltricide

Primaquine (base)

Primaquine (base)

Pyrazinamide

Pyrazinamide

Pyrimethamine

Daraprim

Ribavirine

Virazole

Rifampicine

Rifadin

Spiramycine

Rovamycine

Sulfadiazine

Sulfadiazine

Suramine

Germanin

Teicoplanine

Targocid

Terbinafine

Lamisil

Tiabendazol

Mintezol

Tinidazol

Fasigyn

Tobramycine

Obracin

Triclabendazol

Egaten

Trimethoprim

Monotrim

Valaciclovir

Zelitrex

Valganciclovir

Valcyte

Vancomycine

Vancocin

Voriconazol

Vfend

Zanamivir

Relenza

Merknaam

Generieke naam

Alinia

Nitazoxanide

Ambisome


Amukin

Amikacine

Ancotil

Flucytosine

Artecef

Artemotil

Augmentin


Bactrimel

Co-trimoxazol

Biltricide

Praziquantel

Broxil

Feneticilline

Cancidas

Caspofungin

Cefacidal

Cefazoline

Ciproxin

Ciprofloxacine

Claforan

Cefotaxim

Clamoxyl

Amoxicilline



pagina 101

Cymevene

Ganciclovir

Daktarin

Miconazol

Dalacin C

Clindamycine

Daraprim

Pyrimethamine

Diflucan

Fluconazol

Dumoxin

Doxycycline

Egaten

Triclabendazol

Epivir

Lamivudine

Erythrocine

Erytromycine

Eskazole

Albendazol

Fasigyn

Tinidazol

Flagyl

Metronidazol

Fortum

Ceftazidim

Foscavir

Foscarnet

Fucidin

Fusidinezuur

Fungizone

Amfotericine B conventioneel

Furabid

Nitrofurantoïne

Gentamicine

Gentamicine

Germanin

Suramine

Hetrazan

Diethylcarbamazine

Humatin

Paromomycine

Intron A

Interferon-alfa

Isoniazide

Isoniazide

Klacid

Claritromycine

Lamisil

Terbinafine

Lampit

Nifurtimox

Lariam

Mefloquine

Lindaan

Lindaan

Loxazol

Permetrine

Malacef

Artesunaat

Malarone

Atovaquon/proguanil

Melarsen Oxide-BAL

Melarsoprol

Meronem

Meropenem

Miltex

Miltefosine

Mintezol

Tiabendazol

Monotrim

Trimethoprim

Myambuthol

Ethambutol

Nystatine

Nystatine

Obracin

Tobramycine

Ornidyl

Eflornithine

Pegintron

PEG-interferon

Penicilline G

Benzylpenicilline

Pentacarinat

Pentamidine



Pentostam


Picovir

Pleconaril

Pipcil

Piperacilline

Plaquenil

Hydroxycholoroquine

Primaquine (base)

Primaquine (base)

Prioderm

Malathion

Pyrazinamide

Pyrazinamide

Radanil

Benznidazol

Relenza

Zanamivir

Riamet

Artemeter/lumefantrine

Rifadin

Rifampicine

Rocephin

Ceftriaxon

Rovamycine

Spiramycine

Stafoxil

Flucloxacilline



pagina 102

Stromectol

Ivermectine

Sulfadiazine

Sulfadiazine

Symmetrel

Amantadine

Tamiflu

Oseltamivir

Targocid

Teicoplanine

Tarivid

Ofloxacine

Tavanic

Levofloxacine

Tazocin


Tienam

Imipenem

Trisporal

Itraconazol

Valcyte

Valganciclovir

Vancocin

Vancomycine

Vermox

Mebendazol

Vfend

Voriconazol

Vibramycine

Doxycycline

Vioform

Clioquinol

Virazole

Ribavirine

Yomesan

Niclosamide

Zelitrex

Valaciclovir

Zinacef

Cefuroxim

Zithromax

Azitromycine

Zovirax

Aciclovir

Zyvoxid

Linezolid

Beheergegevens

Beheerder:

Noortje Swart


01-12-2010 geen


Overzicht wijzigingen 'Synoniemenlijst' Datum

Wijziging



pagina 103

Beheergegevens Verantwoordelijkheden De apotheek is verantwoordelijk voor de inhoud van de wijzigingen en voor het up-to-date houden van de handboeken op het intranet. De afdeling is ervoor verantwoordelijk dat er uitsluitend met de meest recente versies wordt gewerkt.



pagina 104

Noortje Swart Indien u opmerkingen en/of vragen heeft over een monografie, kunt u deze e-mailen naar Noortje Swart. Vermeld in de e-mail s.v.p. duidelijk welke monografie het betreft.



pagina 105

Antibioticabeleid kinderen VU medisch centrum

Recommend Documents