Maatschappelijk jaarverslag Roto Smeets Group 2011

Maatschappelijk jaarverslag Roto Smeets Group 2011

Roto Smeets Group in 2011 Jaarverslagen

Roto Smeets Group heeft voor de verslaglegging van haar prestaties in 2011 op het gebied van People, Planet en Profit gekozen voor het thema kleur. Kleurgebruik is misschien wel de belangrijkste factor in de uitstraling van de producten die we voor onze opdrachtgevers maken. Kleuren zorgen direct voor een associatie en bepalen het gevoel dat overgebracht moet worden. Bepaalde kleuren vertegenwoordigen bepaalde eigenschappen. Eigenschappen waar ook Roto Smeets Group voor staat, zoals:

Rood

(Profiel): kleur van daadkracht; van indruk maken en prestatie en inzet belangrijk vinden.

Geel

(Jaarverslag): kleur van wijsheid; van streven naar veelzijdigheid en trachten voortdurend kennis uit te breiden.

Blauw (Jaarrekening): kleur van rust; van verantwoordelijkheid, van eerlijkheid, van verstandig zijn en hard werken. Groen (MVO verslag): kleur van inzicht; van wijsheid en toewijding, van houden van de natuur en het leven.

Inhoud Maatschappelijk Jaarverslag 2011 Maatschappelijk jaarverslag - Bericht van de voorzitter - Betrokkenheid Behoorlijk bestuur Dialoog met stakeholders Terugblik Centrale Ondernemingsraad Bijdragen aan de Maatschappij Ketenverantwoordelijkheid - Arbeidsgerelateerde zaken Arbeidsvoorwaarden Opleidingen Speerpunten 2012 Gebeurtenissen bij de bedrijven - Economische prestaties Algemeen Financiële ontwikkeling Print Productions Marketing Communications Strategie Vooruitzichten Belangrijke kengetallen - Milieuprestaties Introductie Instrumentarium en organisatie Relatie met overheid Doelen en maatregelen Milieugegevens Roto Smeets Group Overige informatie - Transparantie GRI (Global Reporting Initiative) tabel

mvo 03

mvo 04 mvo 06 mvo 10 mvo 14 mvo 18

mvo 21 mvo 25 mvo 27 mvo 28

mvo 33 mvo 33 mvo 33 mvo 35 mvo 37 mvo 37 mvo 38

mvo 39 mvo 42 mvo 46 mvo 50 mvo 53 mvo 57 mvo 61 mvo 62

Roto Smeets Group 2011 MVO 1

MVO 2 Roto Smeets Group 2011

Bericht van de voorzitter

Aan alle belanghebbenden, Als toonaangevend bedrijf in de informatie- en communicatie industrie staat Roto Smeets Group middenin de maatschappij. Roto Smeets Group is van de maatschappij afhankelijk, maar zich ook sterk bewust van de eigen rol daarin. Een rol die verantwoordelijkheden meebrengt, die verder reiken dan louter de financieeleconomische bedrijfsvoering. Roto Smeets Group onderkent de impact die de onderneming heeft op medewerkers, milieu en samenleving. De onderneming werkt immers dagelijks samen met toeleveranciers, klanten en andere partners als deelnemers in het maatschappelijk verkeer. De activiteiten van Roto Smeets Group hebben uiteraard ook impact op het milieu. De onderneming gebruikt grondstoffen als papier, inkt en water, verbruikt energie en genereert afval. Roto Smeets Group is ook een mensenorganisatie. Centraal staat de ontwikkeling van medewerkers en de continue aandacht voor een veilige en gezonde werkomgeving. In dit maatschappelijke jaarverslag leggen wij verantwoording af over onze prestaties ten aanzien van mens, milieu en samenleving. De informatie- en communicatie-industrie biedt door steeds verdergaande verschuiving van print naar digitale opslag en webbased media, nieuwe kansen voor enkele bedrijven van Roto Smeets Group maar vormt ook een bedreiging voor de grafische bedrijven, waar het merendeel van de werknemers werkzaam is. De afnemende vraag naar drukwerk, mede ook veroorzaakt door het zwakke economische klimaat, heeft breed in de industrie voor overcapaciteit gezorgd. Dit heeft geresulteerd in een enorme prijsdruk en het faillissement van vele drukkerijbedrijven. In 2011 leek de consolidatie van de industrie langzaam op gang te komen, maar nog lang niet voldoende om een belangrijk herstel in te zetten. De grafische industrie wordt over de hele linie nog steeds geconfronteerd met een prijsdruk en dwingt de bedrijven tot het continue aanpassen van hun organisatie. Roto Smeets Group heeft dat de afgelopen jaren ook ingrijpend gedaan om herstel van het resultaat te kunnen bewerkstelligen. Zolang echter de vraag naar drukwerk niet toeneemt worden de effecten van de verbeterprogramma’s steeds weer teniet gedaan. In 2011 is daarom onderzoek gedaan naar verdere flexibilisering van de organisatie. In het kader van ‘ademend plannen’ wordt gekeken naar een optimale afstemming van bezetting en werkroosters maar ook naar bredere inzetbaarheid van medewerkers. Dat betekent dat er niet alleen gekeken wordt naar werken als er werk is maar ook naar werken daar waar werk is binnen de organisatie. Doelstelling is dit in 2012, samen met de werknemers, verder vorm te geven. Dit sluit ook goed aan bij de doelstelling in het kader van het project ‘be prepared’ dat gericht is op het stimuleren van

medewerkers zich continu te blijven scholen om voorbereid te zijn op veranderingen in de werkomgeving en daarmee hun arbeidsmarktpositie op peil te houden. Onze milieuprestaties in 2011 laten opnieuw zien dat de doelstellingen met betrekking tot vermindering van de milieubelasting gerealiseerd zijn. Dat geldt in principe voor de volledige grafische industrie. Papieren producten zijn een van de weinige mediavormen die kunnen stellen dat ze geproduceerd kunnen worden met behulp van hernieuwbare energie, opgewekt uit een koolstofneutrale biomassa, afkomstig uit duurzaam beheerde bossen en die aan het eind van hun levenscyclus weer omgezet worden in bioenergie. Ondanks dat blijft het te maken houden met een verkeerd duurzaamheidsimago. Veel mensen veronderstellen dat gedrukte media een grote impact op het milieu hebben, terwijl online lezen gezien wordt als het klimaatvriendelijk alternatief. Systematisch en steeds meer verantwoorden bedrijven elektronische communicatiemiddelen met het ecologisch argument dat de consument hierdoor minder papier verbruikt en zo bomen of zelfs bossen spaart. Naast dat de overstap vaak meer gestuurd is door economische motieven is dit argument niet juist. Hout voor papier bestaat uit resten van uitgedunde bossen, oud papier en hout uit daartoe aangelegde bossen. In deze bossen worden meer bomen geplant dan geoogst om duurzame groei te verzekeren. Het gehele beboste gebied van Europa is nu 30% groter dan in 1950, en groeit nog steeds. De in het papier verwerkte houtvezel behoudt de koolstofopslag. Dat komt pas vrij bij verbranding; vandaar dat binnen Nederland 90% wordt hergebruikt. Deze co2-opslag, de hernieuwbare grondstof, de duurzame productie en zeer hoge recyclingcijfers maken van papier juist een duurzaam medium. Een van de doelstellingen van Roto Smeets Group voor 2012 is het bewegen van relaties naar meer MVO bewustwording zodat ze bewuste keuzes kunnen maken ten aanzien van duurzaamheid, gebaseerd op feitelijke informatie. Overige nieuwe projecten die in 2012 aandacht krijgen zijn Veiligheid en Gezondheidsmanagement. Roto Smeets Group blijft investeren in haar belangrijkste kapitaal, haar medewerkers. In het belang van een optimale bedrijfsvoering en vanuit het continuïteitsperspectief. Als een medewerker kan groeien en leren, ontstaat de meest gezonde en productieve werkomgeving. Samenwerken, organisatiebinding en kennisontwikkeling leveren daardoor uiteindelijk ook economische voordelen voor de organisatie. Raad van Bestuur Joost de Haas


Betrokkenheid Behoorlijk bestuur Roto Smeets Group baseert haar beleid op branchespecifieke richtlijnen, op de Corporate Governance richtlijn, de financiële richtlijnen, de GRI-richtlijn en op algemene richtlijnen zoals b.v. de universele verklaring van de rechten van de mens en de OECD (Organisation for economic co-operation and development) richtlijnen. Intern hanteert het concern een gedragscode en stelt het de medewerkers in de gelegenheid via een klokkenluiderregeling eventuele onregelmatigheden van algemene, operationele en financiële aard binnen de vennootschap te rapporteren. Via de ISO 14001 certificering wordt het voldoen aan weten regelgeving jaarlijks gescreend. In het financieel jaarverslag vindt u de verantwoording van de financiële en operationele resultaten en het Corporate Governance beleid van Roto Smeets Group. Voor het systematisch integreren van maatschappelijke verantwoordelijkheid in de organisatie en de rapportage daarover heeft Roto Smeets Group de ISO 26000 richtlijn gebruikt. Deze integratie wordt uitgevoerd onder leiding van een Roto Smeets Group brede MVO werkgroep. ISO 26000 is geen eisenstellende norm en kan dus niet worden gebruikt voor certificering. De richtlijn helpt organisaties te bepalen wat Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (MVO) voor hen betekent en kan gebruikt worden bij het structureel invoeren van MVO. Samen met MVO Nederland heeft de normcommissie van ISO 26000 eind 2011 een handleiding voor het opstellen van een zelfverklaring ISO 26000 ontwikkeld. Deze handleiding helpt bedrijven te verklaren dat zij MVO met behulp van de ISO 26000-richtlijn vormgeven binnen hun bedrijf. Het verschil tussen een zelfverklaring en een keurmerk is de controlerende partij: bij een zelfverklaring is dat het bedrijf zelf, bij een keurmerk een onafhankelijke derde. Een alternatief is de certificeerbare MVO prestatieladder. In verband met het internationale karakter van de Roto Smeets bedrijven - en het gunstiger kostenplaatje van de zelfverklaring - zal voor deze bedrijven in 2012 de zelfverklaring worden gehanteerd. De Roto Smeets GrafiServices bedrijven, die meer op de nationale markt zijn gericht, hebben in 2011 als eerste grafisch bedrijf in Nederland het certificaat gebaseerd op de certificatienorm MVO Prestatieladder (niveau 3) behaald. De MVO Prestatieladder voorziet in de behoefte om vanuit maatschappelijke betrokkenheid duurzame ontwikkeling concreet, objectief en aantoonbaar te kunnen maken. De certificatienorm voor de MVO Prestatieladder is samengesteld op basis van principes zoals verwoord in de internationale richtlijnen voor sustainability (ISO 26000), stakeholdermanagement (AA1000) en indicatoren en rapportage (GRI).


Voor de MVO werkgroep is de Prestatieladder een objectief bewijsmiddel voor het hebben van een managementsysteem voor MVO, waarin de eisen en verwachtingen van stakeholders gemanaged worden op resultaat. Zij zien in deze certificering de bevestiging van het jarenlange streven van Roto Smeets Group zo maatschappelijk en duurzaam mogelijk te ondernemen. Certificering en beoordeling van het managementsysteem wordt - net als de ISO 14001 en ISO 9001 certificeringen - uitgevoerd door BSI Group.

MVO Prestatieladder bij Roto Smeets GrafiServices Verantwoordelijkheid voor het beheer van managementsystemen bij de bedrijven ligt bij de Kwaliteit, Arbo en Milieucoördinatoren (KAM coördinatoren) van de productiebedrijven. Twee leden van deze werkgroep hebben zich eind 2010 verdiept in de noodzakelijke stappen om de beide vestigingen van Roto Smeets GrafiServices in 2011 gecertificeerd te krijgen volgens de eisen die gelden voor de normen van de MVO Prestatieladder. Voor het merendeel van de elementen van MVO wordt binnen Roto Smeets Group al aan de eisen voldaan. De ISO 14001 certificeringen die aanwezig zijn, borgen merendeels de ‘planet’ eisen, de IFRS en IAS de ‘profit’ eisen, het aanwezige sociale- en arbobeleid de ‘people’ eisen. Een belangrijk element voor de certificering was een juiste identificering en uitvoering van een stakeholders analyse. Deze analyse heeft plaatsgevonden door de stakeholders van Roto Smeets Group in het algemeen in kaart te brengen en binnen die groepen – daar waar mogelijk – specifieke stakeholders voor Roto Smeets GrafiServices te identificeren. Dit met name op het niveau van medewerkers, klanten en leveranciers en de mate van invloed die ze hebben op het bedrijf. Door middel van persoonlijke interviews zijn de verwachtingen van deze stakeholders met betrekking tot voor hen relevante MVO onderwerpen in kaart gebracht. Door op te gaan voor de MVO Prestatieladder heeft - door een externe certificeerder - een adequate nul-meting plaatsgevonden waardoor de verwachting met betrekking tot de reeds ingevoerde MVO vereisten werd onderstreept. De daarbij vastgestelde, nog te nemen maatregelen zijn opgepakt en uitgevoerd zodat BSI op 9 augustus 2011 aan de Roto Smeets GrafiServices bedrijven het certificaat kon uitreiken.

Van de 33 MVO kernindicatoren werden de volgende onderwerpen (op volgorde van belangrijkheid) door de stakeholders geselecteerd: People: Gezondheid en veiligheid Werkgelegenheid Planet: Beheersing uitstoot afvalwater en stoffen Zuinig omgaan met grondstoffen en energie Profit: Positieve bijdrage aan locale economie en bedrijvigheid De uitkomsten van de stakeholder dialoog hebben we meegenomen in dit maatschappelijk jaarverslag. In de volgende hoofdstukken gaan wij hier expliciet op in. De geïnterviewden waren positief over dit initiatief van Roto Smeets Group aangezien ze hiermee hun bewustzijn op het gebied van MVO weer onderstreepten. Uitgesproken verwachtingen hadden betrekking op het beter uitstralen / ‘verkopen’ van de milieuaspecten in relatie tot drukwerk, verdere reductie CO2 uitstoot / afvalbeheersing en het actiever bewegen van relaties naar bewustwording / verduurzaming. Aan de hand van de door de stakeholders uitgesproken verwachtingen en geselecteerde MVO kernindicatoren zijn de doelstellingen voor de Roto Smeets GrafiServices bedrijven, maar ook voor Roto Smeets Group voor 2012 bepaald: - blijven streven naar vergroten van aandeel (betaalbare) groene energie - verbeteren in- en externe communicatie MVO aspecten - positionering MVO beleid Roto Smeets Group - certificering / verklaring MVO beleid overige Roto Smeets Group vestigingen.

Uit: MVO verklaring Roto Smeets Group I. Behoorlijk bestuur Het bestuur van Roto Smeets Group respecteert de principes en best practice bepalingen van de Nederlandse Corporate Governance Code, en past deze, daar waar deze van toepassing zijn op Roto Smeets Group, al geruime tijd toe. Roto Smeets Group voldoet aan alle weten regelgevingen. Via een gedragscode bevordert ze ethisch gedrag intern en streeft dit door regelmatige screening extern ook te bereiken. Roto Smeets Group legt over al haar prestaties verantwoording af aan haar stakeholders en tracht daardoor continu de transparantie te vergroten.


Dialoog met stakeholders

In 2011 heeft Roto Smeets Group naast de hiervoor genoemde stakeholder dialoog in het kader van MVO, uiteraard ook reguliere communicatie contacten met haar stakeholders gehad. In dit hoofdstuk een overzicht van de verschillende vormen van contact die hebben plaatsgevonden en de onderwerpen waarover van gedachten is gewisseld.

Aan het begin en het eind van jaar zijn arbeidsvoorwaarden specials verschenen waarin wijzigingen werden aangekondigd die op gebied van gewijzigde regelgeving of in verband met de herstructurering genomen moesten worden. Meer informatie hierover treft u aan in het verslag van de Centrale Ondernemingsraad en in het hoofdstuk over arbeidsgerelateerde zaken.

De bedrijven richten zich op de volgende doelgroepen:

Aangezien alle bedrijven over een eigen ondernemingsraad beschikken, die een afvaardiging hebben in de Centrale Ondernemingsraad, worden de belangen van alle medewerkers in het overleg tussen de COR en het concernbestuur meegenomen.

Interne doelgroepen – Management – Medewerkers – Raad van Commissarissen – Ondernemingsraden, centrale ondernemingsraad Externe doelgroepen – Aandeelhouders – Opdrachtgevers en prospects – Pers/analisten – Leveranciers/Financiële instellingen – Omwonenden – Overheid/belangengroeperingen Iedere doelgroep heeft zo zijn eigen communicatiebehoefte. Vandaar dat ook per doelgroep wordt bepaald hoe informatie uitgewisseld wordt en hoe we het beste de dialoog kunnen aangaan. Naast de concernuitgaven die op alle stakeholders zijn gericht, zoals het jaarverslag, het maatschappelijk verslag en de persberichten, zijn er voor de meeste belanghebbenden specifieke communicatiemiddelen ingezet.

Interne doelgroepen Management Door het besluit van de Raad van Commissarissen om het besturingsmodel van Roto Smeets Group te vereenvoudigen is er in 2011 een Directieteam gevormd, aangestuurd door een Directievoorzitter (CEO). In 2011 werd de functie van Directievoorzitter tijdelijk ingevuld door de heer R.A.J. Huyzer, voorheen voorzitter van de Raad van Commissarissen. Tweewekelijks kwam het Directieteam (bestaande uit de directeuren van de werkmaatschappijen, de stafdirecteuren en de Directievoorzitter) voor overleg bij elkaar om de economische situatie in de grafische industrie in het algemeen en de effecten daarvan op de eigen organisatie in het bijzonder te bespreken. Per bedrijf vonden daarnaast met het management volgens de concernagenda ingeplande periodieke voortgangsbesprekingen plaats. Medewerkers Het interne personeelsblad Roto Smeets Group Communiqué is in 2011 4 keer verschenen. Daarin aandacht voor de nieuwe samenstelling van de Raad van Bestuur, de herstructurering bij enkele bedrijven, nieuwe en verloren opdrachten en personeelswisselingen.


Op bedrijfsniveau wordt de dialoog met medewerkers aangegaan via kantinebijeenkomsten, groepsoverleg, teamoverleg of individueel. Algemeen nieuws wordt door middel van interne nieuwsbrieven verspreid. Roto Smeets Weert heeft in 2011 tweewekelijks een nieuwsbrief intern laten uitgaan en drie keer is het personeelsblad Impressie verschenen. Het relatiemagazine “Imprintant” van Senefelder Misset is – naast aan zakelijke relaties – in 2011 ook vier keer per jaar toegestuurd naar alle medewerkers. Daarnaast hebben ze zes keer in 2011 een interne nieuwsbrief ontvangen. Bij Roto Smeets Deventer wordt de communicatie naar medewerkers verzorgd in de vorm van een wekelijkse nieuwsbrief. Eens per kwartaal ontvangen medewerkers het personeelsblad Perspectief op hun huisadres. In het kader van communicatie tussen directie en medewerkers worden staf/kader– en ploegbijeenkomsten georganiseerd. Daarnaast zijn er lunchbijeenkomsten met nieuwe medewerkers, directie en PT leden. Na de ingrijpende reorganisatie bij Roto Smeets Etten in 2010 is de wekelijkse nieuwsbrief met organisatorisch en operationeel nieuws weer opgepakt. Tevens worden er geregeld ploegbijeenkomsten georganiseerd. MediaPartners Group communiceert intern vooral digitaal. Op de site is er onder het kopje ‘from the office’ voor de medewerkers ruimte gecreëerd voor een MediaPartners blog. Deze blog wordt voor en door de medewerkers gemaakt. In dezelfde stijl ontvangen ze een interne – digitale – nieuwsbrief. In 2011 is deze nieuwsbrief vier keer verschenen met informatie over nieuwe projecten, diensten, nieuwe medewerkers en meer. Twee wekelijks heeft MediaPartners Group een bijeenkomst voor alle medewerkers: ‘Keek op de week’. Tijdens deze gelegenheid wordt nieuw creatief werk gepresenteerd, worden new business plannen en –successen uitgewisseld en zijn er de ‘zakelijke mededelingen’. Ook worden nieuwe medewerkers geïntroduceerd en mededelingen gedaan over HRM-aangelegenheden.

Verder ontvingen alle Roto Smeets Group-medewerkers in 2011 vier keer het blad Cordiaal van de centrale ondernemingsraad, met daarin een verslag van de overlegvergaderingen met de directie. Op het Infonet – Roto Smeets Group’s intranet - worden tussentijdse verslagen van overlegvergaderingen gepubliceerd. Hierop kunnen de Roto Smeets Group-medewerkers tevens informatie vinden zoals arbeidsvoorwaarden, marktonderzoeken, activiteiten, kennisgebieden, cases, vacatures etc. Iedere medewerker die met een pc werkt heeft hiertoe toegang. Overige medewerkers kunnen vanuit huis, via internet op het intranet inloggen.

Externe doelgroepen

Raad van Commissarissen In 2011 is de Raad van Commissarissen 10 keer – voltallig - bij elkaar geweest. De besprekingen omvatten onder meer de presentaties van de staf en een uitgebreide bespreking van het traject van de totstandkoming van de strategische herijking en van de operationele veranderingen waaronder de personele gevolgen.

Op 18 oktober 2011 zijn de aandeelhouders te gast geweest bij de MediaPartners Group waar ze een presentatie kregen over de kernactiviteiten van deze dochteronderneming.

De Raad van Commissarissen heeft dit proces zeer nauw gevolgd en door de vergaderingen op de bedrijfslocaties te houden, ook de impact met het locale management kunnen bespreken. De Raad van Commissarissen heeft dit als positief ervaren. In 2011 is bij 7 overlegvergaderingen van de Centrale Ondernemingsraad met de Directievoorzitter, een afvaardiging van de Raad van Commissarissen aanwezig geweest. Bij de laatste vergadering in december 2011 is besloten om de frequentie van de aanwezigheid van een commissaris bij de overlegvergaderingen te gaan beperken i.v.m. de tijdbelasting. In plaats daarvan zal vanaf 2012 één of twee maal per jaar een tripartiete overleg gevoerd worden over één of meer strategische thema’s. Alle interne communicatiemiddelen voor medewerkers worden ook naar de Raad van Commissarissen gestuurd. Meer informatie kunt u vinden in het Verslag van de Raad van Commissarissen in het Financieel Jaarverslag. Ondernemingsraden, Centrale OR De COR is in 2011 tien keer bij elkaar geweest voor onderling overleg en zeven keer met de bestuurder. In januari heeft een bijeenkomst plaatsgevonden met het vertegenwoordigend overleg van alle Roto Smeets Group bedrijven en het management over het arbeidsvoorwaardenbeleid. In september zijn in een ‘spiegelconferentie’, met deelnemers van het management en de ondernemingsraden van de bedrijven, de resultaten van de inventarisatie en de ideeën van het project ‘ademend plannen’ doorgesproken. Haalbaarheid, toepasbaarheid en uitvoerbaarheid waren daarbij de belangrijkste gespreksthema’s. Een volledig overzicht van de onderwerpen in 2011 en overige informatie kunt u vinden in het verslag van de Centrale Ondernemingsraad op pag 10 van dit verslag.

Aandeelhouders Op 11 mei 2011 vond de Algemene Vergadering van Aandeelhouders plaats. Naast de reguliere agendapunten is de voorgestelde benoeming van een nieuwe commissaris, Drs. J.H.M. Rijper aan de aandeelhouders ter stemming voorgelegd. Op 25 mei 2011 zijn de aandeelhouders gehoord over het voornemen het dienstverband met het Raad van Bestuurslid Ir. B.J.W. van der Heijden te beëindigen.

Opdrachtgevers en prospects Aangezien de doelgroep van Roto Smeets goed in kaart is gebracht en zeer specifiek is, worden ze regelmatig bezocht door de verkoopmedewerkers van Roto Smeets zodat ze hun eisen en wensen optimaal kenbaar kunnen maken. In april heeft Roto Smeets voor prospects en relaties een lezing gehouden tijdens het congres ‘bladen in de balie’ over de meerwaarde van drukwerk. In het buitenland worden door de verkoopkantoren themabijeenkomsten gehouden voor relaties. In 2011 met name gericht op milieugerelateerde onderwerpen zoals bijvoorbeeld afvalverwerking door de Roto Smeets Group bedrijven. Ook de verkoopmedewerkers van Senefelder Misset hebben veel persoonlijke contacten, maar aangezien zij een bredere doelgroep bedienen zetten ze ook andere middelen in. Gedurende 2011 heeft Senefelder Misset vier keer het relatiemagazine “Imprintant” toegestuurd naar haar relaties (oplage circa 3.100 exemplaren). Eind maart is er een grootschalig seminar (circa 300 deelnemers) georganiseerd en in november 2011 hebben er twee workshops (circa 40 deelnemers) plaatsgevonden. Naast deze evenementen heeft Senefelder Misset deelgenomen aan de Nationale Uitgeefdag 2011 en het VM Communicatie Congres 2011. Op beide evenementen was Senefelder Misset met een stand aanwezig. Ten slotte is de advertentiecampagne “Zorgeloos… Senefelder Misset” het hele jaar geplaatst in de vaktijdschriften “Mediafacts” en “VM”. Om noviteiten van Roto Smeets GrafiServices aan relaties te presenteren wordt er gebruik gemaakt van een digitale nieuwsbrief die met offertes wordt meeverzonden. Naast de nieuwsbrief is er ook een mailing gemaakt waar de verschillende toepassingen van dispersielak werden toegelicht. Om de performance van Roto Smeets GrafiServices te meten wordt er gebruik gemaakt van de Business Monitor Tool. Door toepassing



van deze enquête kunnen opdrachtgevers hun ervaringen over en met Roto Smeets GrafiServices delen. MediaPartners Group onderhoudt primair persoonlijk contact met klanten en toekomstige klanten. Dat kan ook, omdat de doelgroep van MediaPartners Group overzichtelijk is. In dat kader heeft MediaPartners Group een succesvol seminar voor haar klanten en potentiële opdrachtgevers (en eigen medewerkers) georganiseerd in het Cobra Museum te Amstelveen. Gerenommeerde sprekers deelden hun visie over de toekomst van contentmarketing met het publiek. Ook ontvangen de relaties digitale nieuwsbrieven en met regelmaat post waarin ze een voorbeeld van het werk van MediaPartners Group laten zien. De website is tevens een belangrijk instrument voor communicatie met de markt. Leads to Loyals houdt contact met haar opdrachtgevers via online nieuwsbrieven en via haar website, ondersteund door Google adwords.

voorkeur, tenzij de branche waarin ze actief zijn een certificering heeft die meer garantie geeft over het maatschappelijke beleid van die leverancier. Dan wordt daar naar gekeken. Omwonenden De omwonenden van de productiebedrijven ontvangen jaarlijks, op verzoek, een milieujaarverslag, waarin verantwoording wordt afgelegd over de milieuprestaties van de betreffende vestiging. Bovendien is er in overleg met de lokale gemeenten een klachtenprocedure van kracht. Geregeld worden er in de drukkerijen rondleidingen gehouden voor omwonenden, lokale scholen of serviceclubs. Overheid/belangengroeperingen Met de overheid is er vooral decentraal overleg over bijvoorbeeld vergunningverlening. Op centraal niveau worden de betrokken instanties geïnformeerd door werkgroepen waarin Roto Smeets Group-medewerkers vertegenwoordigd zijn en via onze persberichten.

Pers/analisten Aangezien er een vast groepje journalisten is die over Roto Smeets Group schrijft en er geen analisten zijn die het concern actief volgen, worden er geen persen analisten bijeenkomsten meer gehouden. Na ieder persbericht worden telefonische interviews ingepland met journalisten. Gedurende het jaar vinden regelmatig interviews met journalisten plaats. Jaarlijks vindt aansluitend aan de Algemene Vergadering van Aandeelhouders een bijeenkomst plaats waar de pers in de gelegenheid wordt gesteld vragen aan de Raad van Bestuur te stellen. Leveranciers De leveranciers worden via de verspreiding van de persberichten op de hoogte gehouden van ontwikkelingen. Regelmatig vinden er ook persoonlijke gesprekken plaats. De verantwoordelijkheid voor het toezicht houden op het maatschappelijk beleid van onze leveranciers ligt bij de afdeling inkoop en de milieucoördinatoren van de bedrijven. Door middel van een vragenlijst wordt het beleid van de leveranciers gepolst en in een database opgeslagen. Deze database is via het intranet toegankelijk voor de gehele organisatie. Wanneer een leverancier niet voldoet aan algemeen geldende criteria voor maatschappelijk verantwoord gedrag, wordt hij op de zwarte lijst geplaatst en wordt voor het desbetreffende product of dienst een andere leverancier gezocht. Bij de selectie van nieuwe leveranciers wordt gelet op het milieubeleid van de betreffende onderneming. Met name leveranciers met een ISO 14001 en/of ISO 9001 certificering hebben de

Uit: MVO verklaring Roto Smeets Group VI. Consumenten aangelegenheden Roto Smeets Group heeft niet direct met consumenten te maken maar komt wel in aanraking met persoonsgegevens in het kader van adresseringen en CRM projecten voor opdrachtgevers. Roto Smeets Group garandeert dat alle aan ons verstrekte gegevens volstrekt vertrouwelijk worden behandeld. Het privacyreglement van Roto Smeets Group is zo georganiseerd, dat gegevens niet in handen van anderen kunnen komen. De veiligheid en gezondheid van alle stakeholders, dus ook consumenten die uiteindelijk met onze producten te maken kunnen krijgen, gaat voor alles. Roto Smeets Group streeft dan ook naar het gebruik van veilige en gezonde grondstoffen in haar producten. Dat doet zij door het toepassen van moderne technologieën en het continu bewaken van haar bedrijfsprocessen.


Terugblik van de cor op 2011

Ontwikkelingen Roto Smeets Group Nieuwe bestuurder Het overleg begon in 2011 met een nieuwe - tijdelijke - bestuurder: Rudolf Huyzer, tot dan voorzitter van de Raad van Commissarissen, die de taken over nam van John Caris die op 1 januari 2011 met de VUT was gegaan. Eind december kon de COR een positief advies geven over de voorgenomen benoeming van Joost de Haas tot directievoorzitter en nam Rudolf Huyzer afscheid. COR-voorzitter Fred Bijsterbosch stelde vast dat Rudolf Huyzer zich energiek heeft ingezet voor het concern en dat er ook dingen bereikt zijn. De focus lag in 2011 nadrukkelijk op resultaatherstel voor het concern. De maatregelen die in verband hiermee aan de orde kwamen zijn door bestuurder en COR bediscussieerd. Adviesaanvraag herstructurering III Deze adviesaanvraag vormde een voorzetting van de onderwerpen waarvoor eerder trajecten waren ingezet. In de huidige adviesaanvraag ging het om een drietal onderwerpen. De adviesaanvraag is in de overlegvergadering van 2 februari overhandigd. De COR heeft op 30 maart zijn reactie aan de bestuurder toegestuurd. In een vervolgadviesaanvraag werden in april, respectievelijk juni, de onderwerpen ICT en Verkooporganisatie verder uitgewerkt. Hieronder de behandelde onderwerpen: Aansturing Roto Smeets Group Gezien de omvang van de groep en de keus een aantal besluitvormende taken neer te leggen bij het directieoverleg moet het, zo vond de COR, mogelijk zijn het aantal bestuursleden terug te brengen van twee naar één, zoals voorgesteld werd. In zijn advies heeft de COR daarbij wel een aantal aandachtspunten benoemd. De COR stelde daarbij onder andere dat zeker in 2011 er veel aandacht zal zijn voor het optimaliseren van de Roto Smeets Group, maar dat hij ook belangrijk vindt dat de Roto Smeets Group zich blijft richten op een perspectief voor de langere termijn. Ondersteunende staven Met name bij de staven ging het om een bevestiging en verdere uitwerking van het eerder ingezette beleid. We noemen hier een tweetal onderdelen: a. Informatie en Communicatie Technologie: omdat een aantal ICTtrajecten afgerond was dan wel afgerond zou worden en er weinig nieuwe ontwikkelingen verwacht werden kon de COR de gedachte volgen dat een aantal arbeidsplaatsen zou kunnen gaan vervallen. Criteria bij de invulling van de plannen voor ICT waren: - kennis en kunde van ICT-ers met het oog op toekomstige taken; - uitwisselbaarheid waar dat nodig is; - behoud van kernfuncties met specialistische kennis en kunde; - een goede tijdlijn met het oog op het verdwijnen en verschuiven van taken; - het afspiegelingsbeginsel.


Voor de COR waren de plannen voldoende duidelijk om deze in grote lijnen te ondersteunen. Hij liet zich wel kritisch over uit over het in een laat stadium toevoegen van een nieuw onderdeel aan de adviesaanvraag. Na het vertrek van de manager ICT in de loop van 2011 werd de aansturing van de afdeling ondergebracht bij de directeur Financiën. b. Financiën & Economie (F&E): ten aanzien van de F&E-discipline is aangegeven dat er in elke onderneming een (Business) Controller is en dat er geen control-tussenlaag meer zal zijn. Dit leek de COR een logische keuze gezien de huidige omvang van het concern. In de adviesaanvraag is een inventarisatie gegeven van centrale taken en verantwoordelijkheden en is gemeld dat de takenpakketten van de respectievelijke F&E-afdelingen zullen worden vergeleken en capaciteiten op een vergelijkbaar niveau worden gebracht. Hierover volgt nog informatie. Over een enkel onderwerp heeft de COR apart een reactie gegeven. Dat betrof o.a. de vormgeving van de afdeling loonadministratie. De COR kon zich niet vinden in de argumentatie voor een fysieke centralisatie van deze afdeling. Omdat er in de praktijk een goed alternatief was voor betrokkenen legde hij zich hier wel bij neer. Eind 2011 werd bekend dat er een nieuw personeelsinformatiesysteem gekozen is. Verkooporganisatie: In juni kwam een voorstel tot aanpassingen in de verkooporganisatie aan de orde, die moeten leiden tot een kostenbesparing èn tot een verbetering van het proces van verkoop tot en met ordermanagement. Op 29 juli heeft de COR hierop een positieve reactie gegeven. In zijn advies stelde de COR de keuzes te onderschrijven ten aanzien van de organisatie, de werkafspraken en procedures en ten aanzien van de overlegvormen. Deze sluiten ook aan, zo stelde de COR vast, op eerder door de COR benoemde aandachtspunten ten aanzien van de commerciële organisatie. Begin 2012 verwacht de COR een terugkoppeling te krijgen van de wijze waarop een en ander uitgewerkt is. Positionering PSH/H80: verschillende opties ten aanzien van PSH/ H80 zijn de revue gepasseerd. Gemeld is dat er in 2013 definitieve besluitvorming kan plaatsvinden. Gekeken wordt daarbij naar de mogelijkheden gestalte te geven aan een samenwerking tussen de merken PSH, Hoogte 80 en X-Media Solutions (onderdeel van Senefelder Misset) op het gebied van Publishing Support. Financiële verslagen Vast onderdeel van het overleg vormen de ontwikkelingen in de bedrijven en het concern, mede aan de hand van de begroting en de actuele financiële verslagen.

Thema’s personeelsbeleid Arbeidskostenbesparende maatregelen Het overleg in het voorjaar ten aanzien van het personeelsbeleid werd gedomineerd door de noodzaak van resultaatherstel. Zoals de COR aangaf in een Cordiaal ‘De stelling dat resultaatherstel nodig is en dat dat niet vanzelf gaat zal waarschijnlijk geen discussie oproepen. Anders is dat als het gaat om het zoeken naar concrete oplossingen’. Een vijftiental onderwerpen werd door de bestuurder ter bespreking voorgelegd. Daarbij ging het om een beperkt aantal arbeidsvoorwaardelijke regelingen. De COR kon zich er in vinden dat de vrijwillige werkgeversbijdrage aan het spaarloon in 2011 achterwege zou blijven. Meeste discussie leverde de jubileumuitkering op. Visie van de COR was dat, gezien de veranderingen in de arbeidsmarkt, de jubileumuitkering op termijn zou kunnen verdwijnen. Daarbij zijn door hem alternatieven voor een meerjarige overgangsregeling neergelegd. Stelling van de bestuurder was dat er geen financiële ruimte was voor een overgangsregeling zoals door de COR voorgesteld. Het zoeken naar een oplossing voor de korte termijn heeft uiteindelijk niet tot resultaat geleid, waarop de bestuurder heeft besloten de jubileumuitkering met onmiddellijke ingang af te schaffen. In de discussie werden ook enkele ander onderwerpen ingebracht waaronder een mogelijke afbouw van persoonlijke toeslagen. Bestuurder en COR waren het erover eens dat primair loon niet aangegrepen moet worden om arbeidskosten te beperken. Voorstel van de bestuurder met betrekking tot de ATV was de werktijd in de dagdienst per dag op 7,2 uur te stellen. De COR was het daar niet mee eens en vond dit ook niet passen in het licht van de discussie over de flexibilisering van arbeidstijden, waarbij roosters worden gemaakt die zoveel mogelijk passen bij wensen van bedrijf en werknemer. Naar zijn mening hoeft er dan ook helemaal niet meer over ATV-uren gesproken te worden: iedereen werkt volgens een bepaald - al dan niet flexibel - rooster of iemand nu fulltime of parttime werkt. Stelling van de COR was dat ATV-dagen ook niet op een vakantiekaart thuishoren cq extra vakantiedagen worden. Bestuurder en COR hebben afgesproken dat ATV-dagen niet meer op de vakantiekaart worden opgenomen en dat voor medewerkers in dagdienst een rooster wordt gemaakt - voor zover dat nog niet gebeurd was - waarin de gemiddelde duur van iemands werkweek zichtbaar wordt gemaakt. Werktijdregelingen worden conform de wettelijke (waaronder Wet op de Ondernemingsraden)en CAO-bepalingen vastgesteld. Ten aanzien van vakantiedagen haalde het voorstel van de bestuurder om het aantal verplichte vakantiedagen te vergroten het niet. De COR steunde wel de gedachte dat er meer sturend wordt opgetreden ten aanzien van het opnemen van wettelijke vakantiedagen en het afbouwen van bovenmatige tegoeden (dit zijn de tegoeden boven het wettelijk toegestane maximum).

Vastgesteld is dat er met enkele zaken beter, slimmer en passender omgegaan kan worden waardoor arbeidskosten verlaagd worden zonder werknemers tekort te doen. Er is op zich niets mis mee, zo vindt de COR, als je probeert waar mogelijk extra kosten te vermijden door de activiteiten slimmer te organiseren. In de loop van dit jaar zijn in dit verband nog enkele onderwerpen besproken. Update handboek Arbeidsvoorwaarden en Regelingen In het najaar kon de update van het handboek Arbeidsvoorwaarden en Regelingen weer ter hand worden genomen. De regelingen zijn doorgenomen, aanpassingen - technische en inhoudelijke - zijn verwerkt en de formele afhandeling heeft in de COR-vergadering van december plaatsgevonden. We lichten er in dit jaarverslag enkele regelingen uit: - de cafetariaregeling reiskostenvergoeding woon-werkverkeer: het overleg over dit voorstel is met een positief advies van de COR afgerond. Er was meteen veel belangstelling voor deelname aan de regeling. - de autoregeling: de basis van de regeling is aangepast. Het toekennen van een leaseauto wordt gekoppeld aan het aantal zakelijke kilometers dat iemand per jaar rijdt. - de piketregeling: in een bijeenkomst van de commissie HR is een aantal aspecten rond de belasting van piketdiensten besproken. De commissie was voor wat betreft de beloning geen voorstander van het koppelen van de vergoeding aan een functiegroep: de belasting is voor iedereen gelijk. Bij een feitelijke oproep wordt vervolgens uiteraard wel het loon uitbetaald dat past bij de eigen functiegroep. Gezien het vooroverleg kon een definitief voorstel voor de piketregeling vervolgens in december snel afgehandeld worden. - de studiekostenregeling: de tekst van de studiekostenregeling is tot tevredenheid van de COR verruimd: doel van de regeling is om door middel van een tegemoetkoming in de studiekosten werknemers te stimuleren op eigen initiatief deel te nemen aan opleidingsactiviteiten. Daarbij is nu expliciet vermeld dat het daarbij ook kan gaan om het verruimen van iemands kansen op de arbeidsmarkt. Op de agenda voor de eerste helft van 2012 staan: - een update van de klachtenregeling/het reglement vertrouwenspersoon (en het opnieuw invullen van deze functie) - een update van de regelingen Internet- en emailgebruik en het privacyreglement. - een evaluatie van de salarisregeling, zoals die nu een aantal jaren is opgenomen in ‘Werken in de Toekomst’. Project ‘Ademend Plannen’ In de verschillende bedrijven hebben werkgroepen gekeken naar de mogelijkheden roosters te verbeteren. Bedoeling is daarbij mee te bewegen met het aanbod van werk en tegelijk de zeggenschap van werknemers te vergroten. In de tussentijdse rapportage kwamen


als opvallende punten uit gesprekken tot nu toe in werkgroepen naar voren: - er wordt bewuster gekeken naar afstemming tussen rooster en werkaanbod - de ploegenstructuur wordt meestal niet doorbroken - de zeggenschap over werktijden wordt enigszins vergroot - voltijd blijft de norm - aan individuele voorkeuren wordt weinig tegemoet gekomen - er is sprake van vaste ploegen, vaste toeslag, vaste (seizoens) roosters Uit een bespreking in de COR kan geconcludeerd worden dat COR en OR-en nog niet echt onder de indruk waren van wat er aan vernieuwend denken over werktijden tot dan toe naar voren was gekomen in de bedrijven. Het onderwerp blijft wat de COR betreft op de agenda. Gezondheidsmanagement Roto Smeets Group De voorstellen voor het gezondheidsmanagement komen in 2012 aan de orde. Daarin zal, zo is al gemeld, in ieder geval het voorstel staan dat alle Roto Smeets Group-bedrijven een externe casemanager krijgen. Uiteraard komen in het voorstel de taken van de casemanager en van de interne medewerkers aan de orde.

Veiligheid en milieu De COR heeft in 2011 de onderwerpen Arbo (veiligheid) en milieu weer op zijn agenda gezet nadat hier enkele jaren binnen het COR-overleg wat minder aandacht aan is besteed. Basis voor een arbobeleid is de Risico-inventarisatie en -Evalutatie (RI&E) en een plan van aanpak van aandachtspunten. Dat is ook de belangrijkste verplichting uit de arbowet. Daarbij gaat het om Veiligheid, Gezondheid en Welzijn. Op zich zijn de meeste Roto Smeets Group-bedrijven up to date en houden de meeste OR-en de RI&E goed op de agenda, zo was de conclusie. Uiteraard werden er in de vergadering enkele aandachtspunten genoemd. Gemeld is dat de samenwerking tussen de bedrijven ook groeit, beleidsmatig is er meer sprake van één lijn. Je kunt daardoor ook best practices over de bedrijven heen uitwisselen en van elkaar leren. Ondanks opleidingen en veilige machines gaat er toch wel eens wat mis. Dat is aanleiding geweest om in de hele groep te starten met een nieuwe campagne, die erop gericht is mensen opnieuw bewust te maken van het belang van veilig werken. Het gaat toch vooral om het gedrag van mensen. De COR steunt de campagne van harte. De COR trok uit de verslaggeving over het milieu de conclusie dat er nergens grote problemen zijn. Enkele aandachtsgebieden zijn bekend en/of worden gemonitord. Sinds 1994 is er veel gebeurd ten aanzien van kosten- en gebruiksbesparing. In de offset wordt nog gekeken naar het gebruik van IPA, dat intussen al 70% lager ligt dan tien jaar geleden. Gezien de afspraak in de sector, dat in 2016 oplosmiddelen waar mogelijk uit de sector verdwenen moeten zijn, een onderwerp om te blijven volgen, zo vindt de COR.


Ontwikkelingen COR Op 7 december 2011 vond de eerste COR-vergadering plaats van de nieuwe zittingstermijn, die loopt tot eind 2014. Het is niet gelukt vanuit de Holding en de Verkooporganisatie een COR-zetel te bezetten voor de nieuwe zittingstermijn. Dat betekent dat het aantal COR-zetels van tien naar acht is gegaan. Volgens de bestaande afspraken met de bestuurder is de COR het vertegenwoordigend overlegorgaan voor de onderdelen van de Roto Smeets Group die geen eigen ondernemingsraad of personeelsvertegenwoordiging hebben. De COR voert overleg met de (betrokken) medewerkers als er wat speelt ten aanzien van de betreffende onderdelen. Aan het eind van dit verslag kunt u de samenstelling van de COR per 1 maart 2012 terugvinden. De samenstelling en taakverdeling in de COR staat in de COR-map op het intranet. Terugkijkend op de afgelopen zittingsperiode was de conclusie van de COR dat de kleinere omvang van de COR (de afvaardiging van de vijf grote drukkerijen is van twee naar één per bedrijf gegaan) eraan heeft bijgedragen dat de actieve inzet van COR-leden tijdens vergaderingen vergroot is. Dat wordt als positief ervaren. Kennis wordt beter en gemakkelijker met elkaar gedeeld. Iedereen kan tijdens een discussie gemakkelijker zijn zegje doen. Omdat niet steeds dezelfde mensen alle werkzaamheden kunnen doen en om kennis en betrokkenheid te verbreden is er in de afgelopen zittingsperiode nadrukkelijker samenwerking gezocht met de OR-en: - de vaste commissie personeelszaken (HR) kende de afgelopen periode 3 COR-leden en 2 leden uit OR-en - de vaste commissie Financiën en Automatisering (F&A) bestond uit 3 COR-leden en 1 lid uit een OR - er zijn enkele kortlopende projectgroepen geweest (rond adviesaanvragen, rond bepaalde thema’s) waarvan leden uit OR-en en/ of andere collega’s - vanuit een specifieke deskundigheid - deel uitmaakten. - door de COR, maar ook door de bestuurder, zijn er de afgelopen jaren enkele OR-brede bijeenkomsten georganiseerd waarin alle OR-leden over de actuele ontwikkelingen geïnformeerd werden en waarin ook een actueel thema verder uitgediept werd. Deze werkwijze werd zowel door de COR als de OR-en gewaardeerd en de COR zal deze voor de komende zittingsperiode dan ook continueren. De afgelopen jaren waren de commissarissen bij toerbeurt als toehoorder aanwezig bij de overlegvergaderingen. Op verzoek van de Raad van Commissarissen zal dat veranderen. Gedachte is de aanwezigheid bij een overlegvergadering te beperken en om een of twee maal per jaar een tripartite overleg te houden. In 2012 zal dit zijn vorm krijgen. In de eerste maanden van 2012 zal de COR - die qua samenstelling het laatste jaar sterk veranderd is - studiedagen houden.

Overzicht activiteiten 2011 Bijeenkomsten COR- en overlegvergaderingen - COR: 10 (7 volgens jaarplanning, 3 extra + 2 korte, voorafgaand aan overlegvergadering) - Overlegvergadering met bestuurder: 7 Vaste Commissies - Commissie Human Resources: 9 - Commissie Financiën & Automatisering: 4 - Dagelijks Bestuur: 6 Voorbereidingscommissies - commissie Printing Holding (mogelijk bod op aandelen Roto Smeets Group): 1 - commissie VOS (verkooporganisatie): 1 Projectgroepen In 2011 zijn er geen projectgroepen geweest. Vo-dagen: Op initiatief van de RvB zijn er 2 vo-dagen geweest Overige bijeenkomsten (afvaarding COR) - nieuwjaarsreceptie Roto Smeets Group: 1 - overleg COR met vakbonden: 2 - aandeelhoudersvergadering (AVA en BAVA): 2 - HR-themadag ‘sociale zekerheid 2012’: 1 - conferentie Comfortabele CAO: 1 - stuurgroep Ademend Plannen: 2 Onderwerpen van gesprek Advies- en instemmingsaanvragen - Herstructurering Roto Smeets Group III - Arbeidskosten - Benoeming CEO a.i. - Ontslag lid RvB - Aanpassing Commerciële organisatie - Cafetariaregeling reiskosten woon-/werkverkeer - Benoeming Directievoorzitter - Aanpassing handboek arbeidsvoorwaarden Informatie/overleg betreffende - Strategie Roto Smeets Group - Marktontwikkelingen - Ontwikkelingen Print Productions, Marketing Communications - Financiële verslagen Roto Smeets Group Begroting - periodeverslagen - kwartaalverslagen - jaarverslag Richtlijnen financiële verslaggeving - ICT-ontwikkelingen - Organisatieontwikkelingen - Benoeming lid RvC Gesprek met nieuw RvC-lid J. Rijper - Profiel directievoorzitter

- Maatschappelijk Verslag Roto Smeets Group 2010 - Vormgeving uitvoering personeelsbeleid Werken in de Toekomst Competentiemanagement, Functionerings-/beoordelings gesprekken, Individuele ontwikkelingsplannen, opleidingen, studiekosten regeling, subsidieregelingen opleidingen, actie ‘be prepared’ - Overheidsbeleid sociale zekerheid - CAO Afspraken CAO, vormgeving CAO creatieve Industrie - Arbeidsvoorwaardelijke aangelegenheden diverse arbeidsvoorwaardelijke regelingen - Arbeidsongeschiktheidsbeleid Ziekteverzuimontwikkelingen, casemanagement, aandachtspunten update beleid in 2011, managementrapportage Zilveren Kruis Achmea, verlenging overeenkomst zorgverzekering - Arbeidstijden Project Ademend Plannen - Personeelsinformatiesysteem - Sociaal Voorzieningsfonds - Veiligheid en Milieu - Werknemersverzekeringen - Ontwikkelingen vertegenwoordigend overleg algemeen Werkwijze COR en relatie met OR-en Roto Smeets Group Communicatie medewerkers Roto Smeets Group Cordiaal, toegestuurd aan elke werknemer: 4 Communiqué/Cordiaal special: 1 COR-bulletins op Infonet: 0 Jaarverslag COR opgenomen in Maatschappelijk verslag: 1 Samenstelling COR per 1 maart 2012 - Roto Smeets Deventer Fred Bijsterbosch - Roto Smeets Etten Rob Docter - Roto Smeets Weert John Sonnemans - Senefelder Misset Guus Willemsen - Roto Smeets GrafiServices Eindhoven Kouros Afsari - Roto Smeets GrafiServices Utrecht Melvin Sijbesma - De Wit Grafische Projecten Frans Janssen - Media Partners Group Ronald Meerkerk

Ambtelijk secretaris Lidy Stevens


Bijdragen aan de Maatschappij

Roto Smeets Group staat midden in de maatschappij en levert, daar waar ze kan, een bijdrage aan een gezond maatschappelijk klimaat. Bij het behalen van de financiële, sociale en milieutechnische doelstellingen is Roto Smeets Group uiterst alert op de eisen en behoeften van haar omgeving. Van alle Roto Smeets Group medewerkers wordt verwacht dat zij bij hun werkzaamheden de waarden en normen die Roto Smeets Group heeft vastgelegd in een gedragscode, naleven. Deze gedragscode is te vinden op de website van de onderneming (www.rotosmeetsgroup.com). Daarnaast wil Roto Smeets Group, als marktleider binnen de grafimediasector in Nederland, haar kennis en ‘kunde’ ook op een andere manier inzetten voor het maatschappelijk welzijn.

Inzet van kennis Via brancheorganisaties Binnen Nederland en Europa zijn er overkoepelende brancheorganisaties actief die werken aan innovatieve en efficiënte ontwikkelingen voor de grafische industrie. Roto Smeets Group levert binnen de Nederlandse en Europese grafische industrie een belangrijke bijdrage. Zo levert Roto Smeets Group via haar medewerkers onder meer een bijdrage aan:

- VNO-NCW Roto Smeets Group is vertegenwoordigd in enkele regionale divisies zoals bijvoorbeeld Regio Stedendriehoek waar ze zitting heeft in het innovatienetwerk. - Vertegenwoordiging in lokale/regionale organisaties - Deventer Kring van Werkgevers en Kring van Milieucoördinatoren - Afvaardiging in de HR en F&E commissies van de Deventer Kring van Werkgevers - Poortwachtercentrum Weert - European Rotogravure Association (ERA). Roto Smeets Group is vertegenwoordigd in een aantal commissies van deze internationale organisatie voor diepdrukbedrijven:

- de ‘Environmental Health & Safety Commission’. Doelstelling van deze internationale commissie is het geven van sturing en het leveren van een bijdrage aan de milieu-, gezondheids-, en veiligheidsaspecten binnen de Europese grafische industrie en in het bijzonder binnen de Europese diepdrukkerijen.

- de ERA Task Force. Een taakgroep van de ERA die zich bezighoudt met alle aspecten in de grafische industrie in het kader van milieu, gezondheid en veiligheid en die meewerkt aan de totstandkoming van de ISO norm voor de bepaling van een carbon footprint. Daarnaast fungeert ze als klankbord voor de Europese Commissie bij de opstelling van de richtlijnen voor het EU Ecolabel voor drukwerk.

- de Papiercommissie. Deze commissie werkt aan een standaardisatie van technische eigenschappen van papiersoorten en communiceert over oplossingen voor papierproblemen. Bovendien informeert de commissie de deelnemers over noviteiten van papierleveranciers.

- MVO Nederland door middel van een partnership. -

Het Koninklijke Verbond voor Grafische Ondernemingen. Roto Smeets Group maakt deel uit van: het bestuur van de werkgeversorganisatie; - begeleidingscommissie Comfortabele CAO - de onderhandelingsdelegatie (voorzitter) voor Grafimedia cao-overleg met de vakbonden; - de Milieu- en Arbocommissie KVGO/Kartoflex. Deze commissie behandelt milieu- en arbozaken t.b.v. alle leden van beide organisaties. - Arbocatalogus werkgroep

- ROGB (Raad van Overleg Grafimedia Branche) Roto Smeets Group bekleedt de voorzittersrol in het bestuur van dit hoogste besluitvormingsorgaan voor de Grafimediabedrijfstak en is tevens - voorzitter van de commissie CAO zaken - voorzitter van de studiecommissie pensioen - A en O fonds Het A en O fonds is een fonds gericht op de arbeidsmarkt en opleiden. Roto Smeets Group is vertegenwoordigd in het bestuur van dit fonds voor de Grafimediabedrijfstak.

- PRN (Papier Recycling Nederland) Roto Smeets Group heeft binnen het PRN een bestuurszetel. Hierbij zijn diverse brancheverenigingen aangesloten die gezamenlijke afspraken maken om de inzameling en recycling van oud papier en -karton continu op een hoog niveau te houden en waar mogelijk te verhogen. - MediaPartners Group is actief betrokken bij het Smin (Sponsored Media Instituut Nederland). Dit is de brancheorganisatie van producenten van relatiemedia in Nederland. Deze organisatie legt zich toe op belangenbehartiging van de leden en voorziet in opleiding, onderzoek en het creëren van een gemeenschappelijk draagvlak. Het Smin organiseert masterclasses, een executive course, gemeenschappelijk (internationaal) geïnitieerd onderzoek en de


Customer Media Awards. MediaPartners Group leverde in 2011 een docent voor de Smin-masterclass, de voorzitter van de commissie Educatie en ten behoeve van de Customer Media Awards werd een jurylid geleverd. Daarnaast vervult MediaPartners Group een bestuursfunctie in de Stichting Leerstoel Customer Media. - Leads to loyals is lid van de Dutch Dialogue Marketing Association, de branchevereniging voor dialoog marketing. - Leads to Loyals is kennispartner van Beekestijn opleidingen onder meer door het leveren van factsheets met uitgevoerde cases en het bijwonen van bijeenkomsten. Specifieke kennisgebieden - CMBO/DALTC Roto Smeets Group is actief lid van de werkgroep die zich bezighoudt met het opstellen van aanleverspecificaties en richtlijnen voor digitale aanlevering aan drukkerijen. - GUA (Graphic User Assosiation) Roto Smeets Group neemt deel aan en is vertegenwoordigd in het bestuur van dit platform voor kennisuitwisseling en belangenbehartiging van Kodak workflowsoftware gebruikers. - Ghent PDF Workgroup Roto Smeets Group is namens het CMBO lid van de Ghent PDF Workgroup, een internationale vereniging van brancheorganisaties uit de grafische industrie. De vereniging heeft als doel processpecificaties voor optimale grafische workflows vast te stellen en te verspreiden. - ECI (European Color Initative) Roto Smeets Group is lid van de ECI weboffset workgroup, die internationale richtlijnen ontwikkelt en verspreidt voor de realisatie van mediumneutrale aanmaak, verwerking en uitwisseling van kleurdata op basis van het ICC-kleurmanagement. - PrintArena.nl Roto Smeets Group ondersteunt actief de centrale website voor alle technische aanleverinformatie voor gedrukte Media. Print Arena is een gezamenlijk initiatief van CMBO, Cebuco, ZSO, KVGO, Nederlandse Uitgeversbond. Het doel van PrintArena is kennis en informatie toegankelijk te maken voor de creatieve industrie waardoor uiteindelijk de gebruiksvriendelijkheid van gedrukte media vergroot zal worden. De informatie die PrintArena ontsluit heeft in hoge mate betrekking op heersende standaarden en specificaties binnen de creatieve industrie. In het kader van onderwijs - MediaPartners Group is als leerbedrijf opgenomen in het

Register van erkende leerbedrijven door het kenniscentrum beroepsonderwijs bedrijfsleven Savantis. Het betreft de opleidingen voor Mediavormgever (Grafische vormgeving) en Vormgever reclame, presentatie en communicatie (Reclame en publiciteitsvormgeving). - Roto Smeets Deventer neemt deel aan het Deventer Bedrijven overleg, gekoppeld aan de BOP Academie. Doelgroep zijn jongeren met ontwikkelpotentieel, in de leeftijd van 14 tot 19 jaar, meestal drop-outs uit het middelbaar onderwijs. De BOP academie richt zich op terugkeer van deze jongeren naar het reguliere onderwijs of naar een geschikte werkplek. - De Week van de Techniek heeft tot doel om de belangstelling voor technische beroepen onder de jeugd te vergroten. Roto Smeets Deventer behoorde tot de bedrijven, die op 9 april 2011 tijdens een Open Dag rondleidingen verzorgden voor leerlingen van groep 7 uit het basisonderwijs. Een groep enthousiaste Roto Smeets Deventer vrijwilligers heeft zich ingezet om dit evenement tot een succes te maken. - Voor diverse onderwijsinstellingen hebben Roto Smeets Etten en Roto Smeets Deventer in 2011 excursies verzorgd. Zowel voor docenten als voor de leerlingen van middelbare scholen, die een vervolgopleiding gaan kiezen, zijn rondleidingen georganiseerd. Daarnaast brengen leerlingen van het ROC Regionaal Opleidingscentrum/niveau MBO richting Techniek en leerlingen van het Praktijkonderwijs groepsgewijs een bezoek aan het bedrijf en worden stageplaatsen aangeboden. - Samen met ROC Midden-Nederland, Vapro en Uitzendorganisatie Timing is Roto Smeets Deventer een opleidingstraject gestart in de afdeling Drukkerij. Het betreft hier een BBL/Vapro traject: competentie gericht onderwijs op B-operator niveau. Het betreft hier de integratie van de eigen Roto Smeets Beroepsopleiding in een reguliere MBO-opleiding met landelijke erkenning. Enerzijds beschikt Roto Smeets Deventer hierdoor op termijn over jonge, gekwalificeerde operators en anderzijds biedt het deze medewerkers kansen voor een eventuele vervolg loopbaan buiten de grafische industrie. - Roto Smeets Deventer creërt kansen voor groepen die het op de arbeidsmarkt moeilijk hebben door samen met Sallcon mensen te ondersteunen die hulp nodig hebben bij het vinden van werk, zoals langdurig werklozen, mensen met een handicap en schoolverlaters. Door werklozen met een bijstandsuitkering een arbeidscontract aan te bieden bij Sallcon, hoeven ze geen beroep meer te doen op de bijstand. Sallcon detacheert ze vervolgens, onder meer bij Roto Smeets Deventer in de nabewerking en op andere afdelingen. De samenwerking met Sallcon is ingegeven door zowel bedrijfseconomische als maatschappelijke overwegingen.


Sponsoring Sponsoring dmv beschikbaar stellen van diensten Roto Smeets Group stelt zeer regelmatig, al dan niet samen met een papierleverancier, haar drukwerkcapaciteit ter beschikking van projecten met een maatschappelijk belang. Jaarlijks vraagt Roto Smeets Group via haar rol als sponsor ook aandacht voor onderzoek naar borstkanker door bij te dragen aan de productie van het tijdschrift Pink Ribbon. Senefelder Misset is – samen met Roto Smeets – als partner nauw betrokken bij P+ (het tijdschrift over Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen). P+ biedt meerdere mediavormen aan voor communicatie over de praktijk van maatschappelijk verantwoord ondernemen (tijdschrift, website, e-zine, movies, congressen en seminars). Senefelder Misset is als drukwerk sponsor betrokken bij het Firm College. Dat is een project dat bedoeld is om leerlingen uit de bovenbouw van HAVO / VWO kennis te laten maken met het ondernemerschap en bij hen een ondernemende houding te ontwikkelen. Roto Smeets draagt ook door middel van het sponsoren van drukwerk bij aan het fonds “Tijdschriften-in-de-klas-projecten”. Dit fonds stimuleert schooljongeren in kansarme buurten. De leerlingen bedenken en maken zelf van begin tot eind een eigen tijdschrift. Zo’n project biedt hen ook alle kansen om hun horizon te verbreden. Met name derde jaars leerlingen van de Weekendscholen in Amsterdam Zuid-Oost, West en Noord hebben onder begeleiding van professionele bladenmakers aan het ‘Tijdschriftproject gewerkt.

goede doelen te schenken, waar eigen medewerkers bij betrokken zijn. Enkele voorbeelden: Vereniging Paardrijden Gehandicapten De Vereniging Paardrijden Gehandicapten heeft tot doel mensen met zeer uiteenlopende handicaps rijles te geven. Ze leren er niet alleen paardrijden, maar ook hoe men een dier verzorgt, dat er meer mensen zijn waar ‘iets’ mee aan de hand is en sociale vaardigheden. Voor meer informatie http://www.pwamanege.nl/ Junior Girl Scouts/International School of Amsterdam Doel is de meisjes meer moed, vertrouwen en karakter te geven om van de wereld iets moois te maken. Ze worden gestimuleerd goede daden voor anderen te doen. In 2011 hebben ze het doel Equilibrium gesteund. Equilibrium stuurt kleding en boeken naar Zambia. Tevens maken ze koekjes en cadeautjes voor vluchtingen families in Amsterdam. Woongroep De Regenboog Stichting woongroep De Regenboog heeft als doel het voorzien in de woonbehoefte en regelen van verzorging en begeleiding van verstandelijk gehandicapten. Zie www.woongroepderegenboog.nl voor meer informatie. Stichting Neema Biedt hulp aan het weeshuis Baracka Children’s Home in Kwale, Kenia. De doelstelling van de stichting is het leven van de kinderen te verbeteren door ze een veilige omgeving te bieden waar ze begeleid en verzorgd worden. Op www.stichting-neema.nl vindt u meer informatie.

Roto Smeets GrafiServices heeft door middel van het sponsoren van campagneposter de Stichting Plastic Whale gesponsored. Plastic Whale vraagt door haar acties aandacht voor het ‘Plastic Soup’ probleem in de oceaan dat een bedreiging vormt voor mens en dier.

Franciscus Hospice Een hospice is een gastvrij onderkomen voor patiënten – bewoners die nog maar kort te leven hebben. In deze thuisvervangende omgeving wordt liefdevolle en deskundige hulp gegeven aan de stervende medemens en aan hun naasten. Zie www.franciscushospice.nl.

Maar ook andere diensten van Roto Smeets Group worden voor het goede doel ingezet. Zo ontwikkelde MediaPartners Group voor het Ronald McDonalds Kinderfonds een nieuw bladconcept genaamd (t)Huis. Het betreft een centraal magazine waarbij door middel van plaatwissels iedere vestiging in staat is relevante lokale content aan haar lezers te bieden. (t)Huis is een kwartaalblad en wordt verstuurd aan donateurs, sponsors en nauw betrokkenen. Aan Ronald McDonald werden aangepaste tarieven doorberekend.

Charit-t Op de site www.charit-t.nl worden t-shirts aangeboden, ontworpen door designers en vormgevers uit heel Nederland. De winst die op dat shirt gemaakt wordt gaat naar een goed doel. De goede doelen moeten wel een CBF keurmerk hebben. De besteller kan zelf bepalen aan de hand van een lijst naar welk goed doel het bedrag overgemaakt moet worden.

Sponsoring door middel van donaties Intern sponsoringbeleid Roto Smeets Group ziet sponsoring als een logisch gevolg van haar intensieve relaties met haar medewerkers en haar maatschappelijke betrokkenheid bij de regio’s waar ze gevestigd is. Zij moedigt haar medewerkers aan tot vrijwilligerswerk door alleen aan die


Dr Joe-Hoe Dr. Joe-Hoe is een ziekenhuisclown van het St. Jans Gasthuis in Weert. Zij bezoekt drie dagen in de week het ziekenhuis en zorgt ervoor dat overal binnen het ziekenhuis waar kinderen komen verrassingen zijn en cadeautjes om ze te belonen na vervelende ingrepen en andere enerverende momenten . Voor meer informatie: http://www.sjgweert.nl

Extern sponsoringbeleid Daarnaast hebben de bedrijven een budget waarmee ze lokale culturele of maatschappelijke projecten kunnen ondersteunen. Roto Smeets is sponsor van het Nationaal Uitgevers Congres in Haarlem en droeg in december bij aan de totstandkoming van het NUV Tijdschriftengala 2010 en daarmee aan de uitreiking van de ‘Mercur voor de Hoofdredacteur van het Jaar’. Voor de promotionele Nederlandse klanten werd in mei het Nationale congres voor de ongeadresseerde brievenbusreclame gehouden, waar Roto Smeets ook sponsor van is. In november waren ze zowel sponsor van, als deenemer aan, het customer media congres. Roto Smeets sponsort tevens de ‘Roto Smeets Runners’. De Roto Smeets Runners doen mee aan de Roparun, een estafetteloop van ongeveer 520 kilometer van Parijs naar Rotterdam waarbij mensen, in teamverband, een sportieve prestatie leveren om op die manier geld op te halen voor mensen met kanker. Tevens steunen zij een project waarbij visueel gehandicapten, met een begeleider, op een tandem meedoen aan wielerwedstrijden zodat ze toch actief de fietssport kunnen beoefenen. Roto Smeets Deventer is als een van de grotere werkgevers in Deventer vaste sponsor van VVV evenementen in Deventer (o.a. Deventer op Stelten, Deventer Boekenmarkt, Dickens Festijn) en draagt bij aan de Stichting Industrieel Erfgoed Deventer en de Deventer Oranje Vereniging. Roto Smeets Deventer sponsort ook het bedrijfsteam bij diverse sportevenementen, in Deventer en omgeving, o.a. de IJsselloop 2011. Tevens sponsort ze ook Kika Kankervrij. Rechtop Deventer is een project van de Gemeente Deventer. Doel is het stimuleren van mensen en bedrijven, waarin ‘meedoen’ centraal staat, of dit nu op het gebied van sport of bijvoorbeeld creatieve activiteiten is. Binnen het project Rechtop! is speciaal voor mensen met een laag inkomen een kortingsregeling opgezet. Dit is de zogenaamde Rechtop! Financiële Regeling. Hiermee kan men gratis of voor een klein bedrag meedoen met sport, cultuur of een cursus. Voor kinderen tot 18 jaar bestaat Stichting Leergeld om mee te kunnen doen aan sport, cultuur, schoolreisjes/computer+ gratis internetabonnement. Alpe d’HuZES: Roto Smeets Deventer heeft in 2011 een bijdrage geleverd aan dit initatief waarbij deelnemers geld bijeen fietsen voor het Alpe d’HuZes fonds t.b.v. KWF Kankerbestrijding. In 2011 nam een team van een leverancier van Roto Smeets Deventer onder de naam SamSam (Samen denken Samen doen) deel aan dit evenement.

verstandelijke beperking, ondersteund. Deze bewonersgroep ontvangt zorg op maat in een verbouwd ketelhuis, dat een voormalig onderdeel is van een klooster. Alle betrokken ouders en verzorgers wonen in de directe omgeving. Senefelder Misset is medesponsor van de LOF Prijs. Deze prijs voor Vakinformatie is dé jaarlijkse kwaliteitsprijs voor vakinformatieve en professionele producten en diensten voor beroep en bedrijf. Verder heeft Senefelder Misset in 2011 op verschillende manieren bijgedragen aan (lokale) activiteiten. Voorbeelden daarvan zijn sponsoring van voetbalvereniging De Graafschap, Roto Smeets Runners, Alpe d’huZes, Ronald McDonald huis en een project voor name jong dementerenden binnen (het lokale) verpleeghuis Den Ooiman. Ook Roto Smeets Weert draagt bij aan lokale doelen door donaties aan het Nederlands Steendrukmuseum in Valkenswaard, de Weerter publiekprijs in het Munttheater, de basketbalvereniging BS Weert en aan de Stichting Peramiho, die ontwikkelingsprojecten uitvoert in Tanzania. De medewerkers van MediaPartners Group kunnen een goed doel dat hen na aan het hart ligt voordragen voor een eenmalige donatie. De voorgedragen doelen worden vervolgens tijdens een van de reguliere personeelsbijeenkomsten in stemming gebracht. Op deze wijze heeft MediaPartners Group in 2011 € 2.500 ter beschikking gesteld aan Villa Joep. Deze stichting zamelt geld in voor onderzoek, specifiek gericht tegen neuroblastoom kinderkanker.

Uit: MVO verklaring Roto Smeets Group VIII. Betrokkenheid RSG levert een bijdrage aan de leefbaarheid in de plaats of regio waarmee het is verbonden. Zo investeert zij in het lokale zakenleven en in de mensen die er wonen en werken. RSG let bij het inkopen van producten en diensten sterk op de sociale en milieuaspecten die bij de productie, het transport en het gebruik een belangrijke rol spelen en maakt daarover afspraken met leveranciers en afnemers.

Roto Smeets Etten heeft een kleinschalig wooninitiatief, voor 5 meervoudig gehandicapte kinderen en 3 jong volwassenen met een


Ketenverantwoordelijkheid Roto Smeets Group is ervan overtuigd dat een product of dienst pas duurzaam kan zijn als er in alle stadia van de levenscyclus duurzaam mee omgegaan is. Vanaf de grondstof tot de gescheiden inzameling voor hergebruik. Dat vraagt om samenwerking met leveranciers aan de ene kant van de keten en met onze klanten aan de andere kant.

Onderzoek leveranciers Met betrekking tot leveranciers is het van belang dat er een juiste selectie wordt gemaakt. Dat er voor die leveranciers gekozen wordt die – aantoonbaar – dezelfde MVO gedachten hebben en inspanningen verrichten als Roto Smeets Group doet. Allereerst worden leveranciers op basis van deskresearch geselecteerd op hun MVO prestaties alvorens ze in aanmerking komen voor leveranties aan Roto Smeets Group. Roto Smeets Group maakt al geruime tijd gebruik van een vragenlijst die naar de belangrijkste leveranciers wordt gestuurd. In de eerste jaren werd daarbij gelet op het milieubeleid van de betreffende onderneming. Met name leveranciers met een ISO 14001 en/of ISO 9001 certificering hadden de voorkeur, tenzij de branche waarin ze actief zijn een certificering heeft die meer garantie geeft over het maatschappelijke beleid van die leverancier. Dan werd daar naar gekeken. Leveranciers die niet aan de eisen op dit gebied van Roto Smeets Group voldeden, kregen een aantekening in de centrale database zodat geen van de bedrijven van Roto Smeets Group zaken met de betreffende leverancier zou doen. Vanaf 2012 is deze vragenlijst uitgebreid met MVO vragen gebaseerd op ISO 26000.

Research & Development Roto Smeets Group maakt producten of levert diensten in opdracht van klanten. Technische innovatie vindt plaats door eigen deskundigen of in de vorm van co-creatie. Door te luisteren naar de klanten en de wensen ervan te vertalen naar nieuwe producten tracht Roto Smeets Group dit samen met externe deskundigen of leveranciers vorm te geven (b.v. track-en-trace systemen). Op deze manier stimuleert Roto Smeets Group de innovatie binnen het bedrijf en wordt de betrokkenheid van klanten leveranciers vergroot. Ideeën, samen ontwikkeld met leveranciers kunnen ook weer proactief klanten aan nieuwe verdienmodellen helpen (b.v. de ontwikkeling van apps door Xmedia solutions). Bij Roto Smeets Group is research & development vooral gericht op procesinnovatie. Deze projecten worden uitgevoerd door de afdeling Workflow Solutions. In 2011 is voortgang geboekt in de volgende lopende projecten: - De ontwikkeling van een nieuwe Mediaportal waardoor Roto Smeets Group in staat is een verregaande integratie te realiseren tussen interne en klantsystemen. Omdat productie en organisatorische processen steeds meer in elkaar overvloeien is een nieuwe systeemarchitectuur geïmplementeerd door middel


van Business Process Management software. Het Mediaportal is de visuele kant maar onderliggend is een krachtige techniek beschikbaar mede ontwikkeld voor onze grafische processen. Via het Mediaportal kunnen klanten o.a. actief deelnemen aan het drukvorm voorbereidingsproces. Het biedt klanten uitgebreide functionaliteiten om drukgerede PDF data en adresbestanden al dan niet geautomatiseerd aan te leveren. Via een volledig nieuw ontwikkeld dashboard wordt de klant geïnformeerd over relevante zaken. Dit is een groepsbreed project dat op alle locaties geïmplementeerd wordt op een nagenoeg uniforme manier. - In eigen beheer en op basis van eigen inzichten en kennis is voor Roto Smeets Diepdruk een spectraal kleurmeetsysteeem ontwikkeld, genaamd Colornavigator. Colornavigator is ontwikkeld om tijdens het kleurinrichtingsproces en procesbewaking de drukkers te ondersteunen. Op basis van spectrale meetinformatie in relatie tot de ordereigenschappen zoals klantwensen en papiereigenschappeen krijgt de drukker een advies op een aantal belangrijke kleur stuurparameters zoals viscositeit, versnit en rakelstand. Dit zorgt voor een snelle efficiënte en beheersbare orderopstart en kwaliteitsbewaking tijdens productie. Deze applicatie is uniek in de wereld. - Roto Smeets Group heeft actief meegewerkt aan de ontwikkeling van een nieuwe Pdf marktstandaard gebaseerd op PDF X/4. Deze standaard stelt de markt in staat om op basis van PDF 1.6 eigenschappen orderdata uit te wisselen. De kennis van de marktbehoefte is tot stand gekomen via een online enquête die zowel in Nederland als België is gehouden onder actief betrokken marktpartijen zoals uitgevers, ontwerpbureaus, mediabureaus en drukkerijen. Dat heeft er in geresulteerd dat de standaard nu beschikbaar is voor software ontwikkelaars. In 2012 zullen de eerste oplossingen op de markt komen. - In 2011 is uitgebreid research gedaan naar de intern geïmplementeerde prepress workflows. Naar aanleiding van deze research is een project opgestart om voor alle locaties uniforme prepressworkflows te implementeren inclusief colormanagement en softproofing. Dat betekent dat alle productielocaties voor klanten op een uniforme manier en met dezelfde RIP (Raster Image Processor) techniek PDF bestanden verwerken tot drukvormen. - Mede ondersteund door kleurspecialisten van onze locaties en in samenwerking met Europese Collega drukkerijen die zitting hebben in de Web Offset Work Group van ECI (European Color Initiave/zie pag 15) is er voor de rotatie-offset drukkerijen een nieuw kleurprofiel ontwikkeld voor Improved News Print. Dit kleurprofiel wordt ter beschikking gesteld van de markt om op een eenduidige manier, binnen de noodzakelijke colormanagement onderdelen van het proces, in te zetten.

Questionnaires

Leveranciers

Go Antwoord No go

R&D

Dialoog

dbase Verbeteracties

Bevindingen/ verwachtingen

RSG

R&D

Kennis

Beïnvloeding

Afnemers

Duurzaamheid

Co-creatie

Beïnvloeding door kennisoverdracht

➜ Supplier

Supplier

Customer

Customer

Customer

➜

➜

➜

Supplier

➜

Sedex

➜ Sedex

➜

Om een van de doelstellingen van de MVO prestatieladder van de RS GrafiServices bedrijven te realiseren zal in 2012 een concept ontwikkeld worden om de hier opgedane kennis aan de klanten over te brengen.

Customer

➜

Roto Smeets Group betrekt grondstoffen – papier en inkt – alsmede hulpstoffen en processtoffen van haar leveranciers. Om de impact op mens, milieu en samenleving als keten verder te beperken werken wij nauw samen met onze leveranciers, opdrachtgevers en overheden. Zo is Roto Smeets Group als onderdeel van haar lidmaatschap van de European Rotogravure Association (ERA) vertegenwoordigd in een aantal commissies die zich inzetten voor samenwerking binnen de industrie en de keten. Twee voorbeelden hiervan zijn de ‘Environmental Health & Safety Commission’ en de ‘ERA Task Force’. Binnen deze commissies wordt sector breed gekeken naar uitdagingen die spelen binnen de keten en de industrie op thema’s als milieu, gezondheids- en veiligheid. Hieronder valt het beperken van papierverbruik, CO2 emissies, tolueen verbruik. Binnen PRN (Papier Recycling Nederland) maakt Roto Smeets Group zich hard voor het op een hoog niveau houden van de inzameling en recycling van oud papier en –karton.

Supplier

Rating systems Op haar beurt willen de klanten van Roto Smeets Group ook zicht hebben op haar MVO beleid en prestaties. Zij nodigen Roto Smeets Group daartoe uit deel te nemen aan zogenaamde ‘Rating Systems’ virtuele marktplaatsen voor duurzaamheid. Dat biedt Roto Smeets Group de mogelijkheid haar duurzaamheid en toekomstplannen aantoonbaar te maken voor haar klanten. Binnen Nederland heeft Roto Smeets Group momenteel de brons status binnen het Fira rating Systeem. FIRA ontsluit aan aangesloten klanten kennis over duurzaamheid van leveranciers. Kennis waarmee ondernemers strategische keuzes kunnen maken om hun duurzaamheidsambities waar te maken. FIRA toetst de juistheid van de bedrijfsinformatie en verifieert de interne processen. FIRA is hierdoor een MVO-kennismakelaar die vraag en aanbod bij elkaar brengt om zo een gemeenschappelijke waarde-impuls (shared value) te creëren. FIRA is onafhankelijk en toetst uitsluitend duurzaamheidsinformatie. In 2012 willen we de ‘zilver’ status bereiken.

verantwoorde praktijken binnen de keten. Zij nemen van de aangesloten leden informatie op over vier belangrijke gebieden te weten: Arbeidsnormen, Gezondheid en veiligheid, Milieu en Business Practices. Opdrachtgevers kunnen via Sedex inzicht krijgen in onze prestaties op MVO gebied. Het streven van bedrijven zou moeten zijn te komen tot één internationale database zodat consistentie van criteria en onderlinge vergelijkbaarheid van bedrijven beter gerealiseerd kan worden. Deze diversiteit van (verplichte) waarderingsinstanties, die van de opgenomen bedrijven een aanzienlijke investering in geld en tijd vragen, maakt het uiteindelijk ook voor de inkopende partijen niet duidelijker. Roto Smeets Group werkt uiteraard graag mee om te voldoen aan de verzoeken van onze klanten omdat wij voorstander zijn van het delen van up to date, ketenbrede, duurzaamheidsinformatie. Helaas nog niet op één plek.

Buitenlandse opdrachtgevers kunnen MVO informatie van Roto Smeets Group vinden via het Sedex Rating System. Sedex biedt een eenvoudige en effectieve manier voor het beheren van ethische en


Uit: MVO verklaring Roto Smeets Group IV. Ketenverantwoordelijkheid Roto Smeets Group is ervan overtuigd dat een product pas duurzaam kan zijn als er in alle stadia van de levenscyclus duurzaam mee omgegaan is. Dat vraagt om samenwerking met leveranciers aan de ene kant van de keten en met de klant aan de andere kant. Roto Smeets Group let bij het inkopen van producten en diensten sterk op de sociale, milieu- en veiligheidsaspecten en maakt daarover afspraken met haar leveranciers. V. Eerlijk zaken doen De basis voor alle zakelijke handelingen is integriteit. Iedereen die met Roto Smeets Group te maken heeft, zowel intern als extern, kan rekenen op een respectvolle, eerlijke en rechtvaardige behandeling. In overeenstemming met de genoemde richtlijnen wijst Roto Smeets Group corruptie in welke vorm dan ook, volstrekt af. Alle Roto Smeets Group medewerkers zijn van dit bedrijfsbeleid op de hoogte en ontvangen instructies in de vorm van de Roto Smeets Group gedragscode over hoe zij “eerlijk zaken moeten doen”. Roto Smeets Group respecteert de belastingregels in de landen waarin zij actief is en onderschrijft daarmee de aanbevelingen van de OESO. Roto Smeets Group zal de bevoegde autoriteiten alle informatie verschaffen die nodig is om de te heffen belasting in verband met haar activiteiten juist vast te stellen. X. Wetenschap en technologie Roto Smeets Group zoekt voortdurend naar nieuwe kansen op het gebied van duurzame producten en diensten. Roto Smeets Group staat open voor samenwerking en partnerschappen en is bereid kennis en ervaringen actief te delen. Bij de wetenschappelijke en technologische activiteiten van Roto Smeets Group houdt ze rekening met de behoeften van de lokale markt. Dat betekent dat zij bij voorkeur op de plaats van haar vestigingen werknemers aantrekt. Voor scholing wordt gezorgd.


Arbeidsgerelateerde zaken Arbeidsvoorwaarden Gezien de resultaten van het concern, met name in 2009 en 2010, is er in 2011 veel overleg geweest met de COR en gecommuniceerd met de achterban om de kostenstructuur zodanig aan te passen dat de continuïteit van de onderneming voor de komende jaren weer gewaarborgd zou kunnen worden. Daarbij is ook gekeken naar de arbeidskosten, die een belangrijk deel vormen van de totale bedrijfskosten. Tijdens een gezamenlijke OR-en dag in januari zijn veel mogelijkheden bekeken en zijn er gezamenlijk keuzes gemaakt. Deze keuzes zijn door de OR-en voorgelegd aan de achterban wat tot verschuiving van enkele besluiten heeft geleid. Een uitgevoerd besluit in 2011 was het afschaffen van de jubileumuitkering. Effecten van de andere besluiten op het gebied van onder meer de autoregeling, telecommunicatieregeling en ATV regeling zullen de komende jaren merkbaar worden. De nu ingezette maatregelen zijn een eerste stap in het concurrerend maken en houden van Roto Smeets Group. De marktontwikkelingen dwingen echter tot een blijvende aanpassing van de personeelsinzet en de arbeidsvoorwaarden en zo een concurrerende positie te houden in het Europese krachtenveld.

Cafetariamodel reiskostenvergoeding Roto Smeets Group streeft er naar de werknemers in de gelegenheid te stellen keuzes te kunnen maken uit een flexibel pakket arbeidsvoorwaarden. Zo’n flexibel pakket wordt vaak ‘cafetariamodel’ genoemd. Hierbij kunnen werknemers ervoor kiezen om een deel van bv. hun salaris, hun vakantiegeld of vakantiedagen uit te ruilen tegen andere zaken waar behoefte aan is. Een voorbeeld daarvan is de fietsregeling die Roto Smeets Group al langer kent. In 2011 heeft Roto Smeets Group daar een nieuwe regeling aan toegevoegd. Dat betreft de reiskostenvergoeding woon-werkverkeer. Een werkgever heeft de mogelijkheid om een werknemer � 0,19 per kilometer te vergoeden voor de reiskosten woon-werkverkeer. In de Roto Smeets Group-regeling zit alleen de reiskostenvergoeding voor mensen die op 5 kilometer of net daarboven wonen ongeveer op dit niveau. Als een werknemer verder woont is dat gemiddeld een lagere vergoeding per kilometer. Iemand die minder dan 5 kilometer van het werk woont kreeg in de oude regeling niets. Roto Smeets Group stelt werknemers nu in de gelegenheid om de fiscale mogelijkheid van de vergoeding van � 0,19 te benutten als zij bereid zijn hiervoor vakantiegeld of bovenwettelijke vakantiedagen in te ruilen. Per saldo resulteert deze ruil in een belastingvoordeel voor de werknemers.

Nieuwe vakantiewet Per 1 januari 2012 heeft de overheid de vakantiewet aangepast. Dit betekent onder meer dat wettelijke vakantiedagen vanaf 1 januari 2012 niet meer 5 jaar mogen worden opgespaard maar een halfjaar na opbouwjaar moeten worden opgenomen.

Arbeidsongeschiktheidsregeling De arbeidsongeschiktheidsregeling van Roto Smeets Group wordt zodanig aangepast dat er sprake zal zijn van een meer directe invloed van de casemanager op het verloop van het arbeidsongeschiktheidsproces van de werknemer. Dit is gedaan vanuit de doelstelling het arbeidsongeschiktheidspercentage voor het concern terug te brengen met minimaal een 0,5 %. Om dit te bewerkstelligen wordt een Stuurgroep Arbeidsgeschiktheid geformeerd van waaruit de strategische aanpak wordt vormgegeven en waar de verantwoordelijkheid en bevoegdheid ligt om beslissingen te nemen voor de onderliggende vestigingen. Deze stuurgroep stelt doelstellingen vast per vestiging en rapporteert hierover per kwartaal. Verzuimgevallen langer dan 3 maanden worden ieder kwartaal op centraal niveau besproken. Hier worden ook directe en duidelijke beslissingen genomen met betrekking tot probleemgevallen en investeringsbeslissingen. Met de externe organisatie die de casemanagers levert worden resultaatafspraken en contractafspraken gemaakt om effectiviteit en efficiency te bereiken. Zij zorgen voor een dedicated team voor de vestigingen van Roto Smeets Group, waarbij de casemanager meer sturend en bewakend wordt in plaats van dienstverlenend; de leidinggevende blijft verantwoordelijk. Ieder halfjaar analyseert de casemager met de directie van de locatie het verzuim. Een keer per jaar gebeurt dit samen met de Stuurgroep. Arbeidsongeschiktheid in 2011 Bij Roto Smeets Deventer is in 2011 het percentage arbeidsongeschiktheid uitgekomen op 5,3%, 0,6% hoger dan in 2010. Net als in Etten is het percentage gestegen ten gevolge van meer langdurig arbeidsongeschikten. In de afdelingen Facilitair Bedrijf en Overhead is het Preventief Medisch Onderzoek uitgevoerd. 60% van de betreffende medewerkers heeft hieraan deelgenomen. Er zijn geen noemenswaardige afwijkingen geconstateerd t.o.v. de benchmarkgroep. Bij Rotopack is het arbeidsongeschiktheidspercentage ten opzichte van 2010 gezakt, maar nog steeds te hoog: 9,8%. Roto Smeets Etten eindigde 2011 met een gemiddeld arbeidsongeschiktheidsverzuim van 5,1%, 1,5% hoger dan 2010. Oorzaak is vooral gelegen in het aantal langdurig arbeidsongeschikten. T.o.v. andere jaren is het aantal medewerkers behoorlijk gedaald waardoor de gemiddelde leeftijd is toegenomen. Kortdurend verzuim is nauwelijks aan de orde; het gaat met name om een aantal langdurig arbeidsongeschikten waarvan het proces moeilijk te beïnvloeden is. Met de externe casemanager wordt op dit gebied nauw samengewerkt. Ook bij De Wit Binders heeft de organisatie te maken met langdurig verzuim waardoor het gemiddeld arbeidsongeschiktheidsverzuim in 2011 op 6,6% is uitgekomen tegenover 3,7% in 2010. Bij Roto Smeets Weert is het gemiddelde arbeidsongeschiktheidsverzuim in 2011 uitgekomen op 4,7%. Mede dankzij de inzet van


450

Holding

Print Productions

Marketing Communications

vrouw

405

man

360

2011

2010

315 270 225 180 135 90

Leads to Loyals

Media Partners

PSH

Antok

De wit Binders

RSGSU

RSGSE

SMD

RSW

RSE

RSD/Rpack

RS incl. salesoffices

0

Roto Smeets Group

45

Schema 1: Absolute aantallen per bedrijf

450

90 vrouw

400

man

350

man

70

2011 2010

300

60

250

50

200

40

150

30

100

20

50

10

0

2011 2010

0 0 tot 5 jaar

5 tot 10 jaar 10 tot 15 jaar 15 tot 20 jaar 20 tot 25 jaar 25 tot 30 jaar 30 tot 35 jaar 35 jaar en meer

Schema 2: Dienstjaren Print Productions (incl. RSG holding)

0 tot 5 jaar

5 tot 10 jaar 10 tot 15 jaar 15 tot 20 jaar 20 tot 25 jaar 25 tot 30 jaar 30 tot 35 jaar 35 jaar en meer

Schema 2: Dienstjaren Marketing Communications

1000

90 vrouw

900

man

800

2011 2010

700

vrouw

80

man

70

2011 2010

60

600

50

500

40

400

30

300 200

20

100

10

0

vrouw

80

15 tot 30 jaar

30 tot 40 jaar

40 tot 50 jaar

Schema 3: Leeftijd Print Productions (incl. RSG holding)


50 tot 65 jaar

0

15 tot 30 jaar 30 tot 40 jaar

40 tot 50 jaar

Schema 3: Leeftijd Marketing Communications

50 tot 65 jaar

201

240

100

220

90

200

80

180

2011

2010

vrouw man

70

160

2011

2010

60

140

50

120

40

100

30

80 60

20

40

10

20

0 MC

PP

0 Eigen verzoek

Ontslagverg./ Einde Ontslag2 jaar WAO tijdelijk vergunning/ dienstverband reorganisatie

Einde dienstOververband in plaatsing proeftijd/ binnen werkgever RSG

VUT/ Pensioen

Ontbinding Overleden Ontslag op arbeidsoverstaande voet/ eenkomst dringende redenen

Schema 5: Aangenomen medewerkers

Overig

Schema 4: Uit dienst

10 9 2011

2010

8 7 6 5 4 3 2 1 %

0 RSG

RS

RSD

RSE

RSW

SMD

RSGSE RSGSU

Schema 6: Ziekteverzuim

90

2011

80

Leads to Loyals

2010

8

2011

7

500

2010

6

60

400

5

50

4

300

40 30

3

200

20

2 1

100

10 0

MP

9

600

70

Antok

10

700

100

De Wit Binders

0

0 Aantal ongevallen

Aantal verzuimdagen

Schema 7: Verzuim tgv ongevallen (aantal en duur in dagen)

Volledig WIA

Deels WIA

Aantal WAO/ herintreders

Schema 8: Aantal WIA gevallen en WAO/herintreders


de arbo-werkgroep. Het doel van de werkgroep is om op basis van de RI&E en de plannen van aanpak een situatie te bewerkstellingen waarin de arbeidsomstandigheden voldoen aan wettelijk gestelde niveau’s en bijdragen aan de motivatie en werkbeleving. Een belangrijke aanpak in 2011 is geweest de mogelijkheid tot ‘gehoormeting’ bij medewerkers. Hiervan is door veel collega’s gebruik gemaakt. Ook is er veel aandacht besteed aan opleidingen, begeleiding en instructies op het gebied van arbeidsomstandigheden en veiligheid. Roto Smeets Weert heeft ook in 2011 verzuimtrainingen gehouden. Het doel van deze training is gericht op bewustwording, beïnvloeding en aanreiking van handige tools om het ziekteverzuim proactief te verminderen. De training was gericht op het hele middenkader van het bedrijf, ondersteund door de Directie en HRM. Het doel met betrekking tot het gemiddelde ziekteverzuim in de organisatie was 4,5%; in werkelijkheid was het 4,7% dus een knappe prestatie van medewerkers en leidinggevenden. Het laagste ziekteverzuim sinds 2006. Op basis van intern casemanagement en uitstekende externe contacten waaronder met het UWV is het ziekteverzuim voortvarend aangepakt. Het ziekteverzuim in 2011 bij Senefelder Misset werd voor een belangrijk deel beïnvloed door langdurig verzuim. Door het plegen van gerichte interventies en door middel van een integrale casemanagement aanpak heeft het gemiddeld arbeidsongeschiktheids verzuim zich ontwikkeld in lijn met de doelstelling. Het gemiddelde verzuim lag in 2011 op 4,6% waar met 4,5% was rekening gehouden. Gezien de samenstelling van het ziekteverzuim een goede prestatie.

Een externe casemanager ondersteunt MediaPartners Group bij de begeleiding van langdurig zieken. Aandacht blijft gericht op de frequente verzuimers. Daarnaast wordt al enkele jaren samengewerkt met een bedrijfsfysiotherapeut die (nieuwe) medewerkers adviseert over de inrichting van de werkplek.

Arbeidstijden en flexibiliteit: ademend plannen Onder het thema ‘ademend plannen’ is 2011 vervolg gegeven aan het in het jaarverslag over 2010 beschreven Speerpunt 2011. In samenwerking met een extern bureau is onderzocht of de huidige ploegenstelsels voldoende mee-ademen met de markt. Daarnaast is het in het kader van de flexibiliteit van belang dat er over de grenzen van de functies heen gekeken wordt en vastgeroeste rituelen doorbroken worden. Doelstelling is te komen tot een zodanige indeling van de roosters dat de arbeidstijden inderdaad gaan ‘ademen’ met de fluctuaties in de markt. Dus als het druk is, is er meer werk te verzetten dan wanneer het rustiger is. Uitgezocht is hoe de medewerkers en het bedrijf zich daarop kunnen voorbereiden. Ook de COR staat positief tegenover dit onderzoek. Uitgangspunt voor het toetsen hiervan is voor de COR een goede balans tussen bedrijfsmatige belangen, individuele belangen en gezondheidskundige belangen. Daarmee kan Roto Smeets Group ook in een krimpende arbeidsmarkt een aantrekkelijke werkgever zijn. Het project ‘Ademend Plannen’ heeft in het kader van sociale innovatie een projectsubsidie toegekend gekregen. Resultaten van het project worden eind maart 2012 verwacht.

Bij Roto Smeets GrafiServices was in 2011 het gemiddeld arbeidsongeschiktheidsverzuim op beide locaties 3,8%. Bij Antok zijn alle door de overheid verplichte medische keuringen van de werknemers uitgevoerd. Het arbeidsongeschiktheidsverzuim lag in 2011 op hetzelfde niveau als 2010, namelijk 2,8%. MediaPartners Group heeft naar aanleiding van concrete gezondheidsklachten een externe arbeidshygiënist ingeschakeld die onderzoek heeft gedaan naar het klimaat op de 3e en 4e verdieping van het pand waar zij gevestigd is. Er zijn met verschillende medewerkers korte gesprekken gevoerd en er is op diverse plekken in het pand een klimaatmeter geplaatst. Op basis van de gegevens die dit zal opleveren zal in 2012 voor zover mogelijk actie worden ondernomen om het klimaat te verbeteren. In 2011 zijn de verzuimcijfers licht gezakt naar een gemiddelde van 4,8% ten opzichte van 5,1% in 2010. Ook in 2011 had MediaPartners wederom te maken met een aantal langdurige zieken.


Uit: MVO verklaring Roto Smeets Group III. Mensenrechten RSG zal alleen activiteiten ondernemen, die rekening houden met de geldende mensenrechten zoals vastgelegd in de universele verklaring van de rechten van de mens. Dit in overeenstemming met internationale verplichtingen en de in de diverse landen geldende rechtsregels. Zij keurt elke vorm van intimidatie of discriminatie op basis van ras, leeftijd, geslacht, huidskleur, seksuele voorkeur, geloofsovertuiging, handicap of land van afkomst af. RSG legt haar medewerkers geen belemmering op zich te verenigen of zich aan te sluiten bij een vakbond en doet geen zaken met leveranciers die medewerkers producten laten vervaardigen onder dwang en/of door kinderarbeid.

Opleidingen

Vorig jaar is Roto Smeets Group binnen haar bedrijven gestart met het project ‘be prepared’. Dit project is gericht op het vergroten van de weerbaarheid van werknemers om op die manier invulling te geven aan het bevorderen van werkzekerheid bij afnemende baanzekerheid. Door het effectief voeren van functioneringsgesprekken, het bieden van opleidingsmogelijkheden en het ontwikkelen van competenties wordt geprobeerd de medewerkers breed inzetbaar te maken. Binnen de Roto Smeets Group organisatie of daar buiten. Dit zal worden gedaan door de medewerkers gevarieerde leer- en werkervaringen te laten opdoen zodat ze optimaal en duurzaam inzetbaar blijven, ook op latere leeftijd. Doordat er permanent gewerkt wordt aan een professionele ontwikkeling, kunnen ze hun interne en externe arbeidsmarktpositie op peil houden. Medewerkers kunnen eigen opleidingen aandragen of opleidingen volgen die via de bedrijven worden georganiseerd. Hieronder de activiteiten die in 2011 zijn uitgevoerd.

Roto Smeets Deventer Op basis van een kwantitatieve en kwalitatieve personeelsanalyse is voor alle afdelingen de huidige en toekomstige ontwikkelbehoefte in kaart gebracht. Met name in de drukkerij is hier in 2011 veel aandacht aan besteed. Op basis van de analyse en de verwachte uitstroom is besloten om jonge technische geschoolde mensen op MBO niveau aan te trekken die naast het werk een Vapro B opleiding gaan volgen. Dit is een project dat in nauwe samenwerking met Timing gebeurt. De werving geschiedt door Timing en de werkplek, begeleiding en coaching door Roto Smeets Deventer. In 2011 zijn 10 BBL-ers (‘leerlingstelsel’) aangetrokken die nu volop werkzaam zijn in de drukkerij en bezig zijn met de VAPRO-B opleiding. Het aantrekken van nieuwe jonge medewerkers en de begeleiding hiervan geeft een nieuwe dynamiek in de drukkerij. Daarnaast is voor de B-drukkers een nascholingsopleiding ontwikkeld die in 2012 zal worden gegeven. Ook voor de nabewerking zijn stappen gezet om in 2012 met BBL-ers te gaan werken en de huidige bemanning verder op te leiden, enerzijds voor het huidige machinepark, maar anderzijds ook voor het toekomstig machinepark dat moderner is en een andere wijze van werken vereist. Hier wordt een meer procesmatige aanpak gevraagd.

Roto Smeets Etten Bij Roto Smeets Etten lag de focus met betrekking tot opleidingen in 2011 op de afdeling Press. Vijf medewerkers, voorheen op C-drukker niveau werkzaam, hebben een Roto Smeets Groupberoepsopleiding tot B-drukker gevolgd: gestart in 2010, doorlopend in 2011 en af te ronden in het 1e kwartaal van 2012. Verder is in 2011 een begin gemaakt met een tweejarig opleidingstraject met betrekking tot alle randapparatuur in de afdeling Press, inmiddels vastgelegd in een zogenaamd Masterplan Randapparatuur.

De opleidingscoördinator Diepdruk speelt in beide opleidingstrajecten een grote rol en deze inzet werpt zijn vruchten af. In de afdeling Prepress heeft een aantal medewerkers deelgenomen aan een opleiding Galvanotechniek (VOM), met het oogmerk medewerkers op een hoger niveau te laten presteren. Deze opleiding was een gezamenlijk initiatief van Roto Smeets Etten en Roto Smeets Deventer, met deelnemers uit beide locaties. Tenslotte zijn er diverse individuele opleidingen gevolgd, o.a. in het kader van ‘be prepared’; een aantal opleidingen is inmiddels afgrond.

Roto Smeets Weert Bij Roto Smeets Weert is gericht geïnvesteerd in vakopleidingen voor Rotatiedrukkers en Machinevoeders (Nabewerking). Tevens is de aanzet gemaakt om te komen tot een BBL-traject waarin een directe combinatie is tussen de theoretische leergang en de praktijkleergang in de organisatie. De verdere uitvoering zal haar beslag krijgen in 2012. Als gevolg van de reorganisatie in 2010 is er doelgericht gewerkt aan kwalitatieve instroom; deels door aanstelling van gekwalificeerde nieuwe medewerkers en door (maatwerk) opleidingen. In 2011 zijn hierin forse stappen gezet. In de laatste periode van 2011 zijn de voorbereidingen getroffen voor de jaarlijkse functioneringsgesprekken, ontwikkeling en toekomst van medewerkers. In het eerste kwartaal van 2012 zullen deze gesprekken worden afgerond. Naast de zogenaamde vakmatige/beroepsopleidingen is er geïnvesteerd in de kennisontwikkeling van medewerkers op verschillende functionele gebieden zoals Bedrijfshulpverlening, gevaarlijke stoffen en luchtvrachtcertificering. In 2011 is tevens ruim aandacht geweest voor begeleiding en (personal) coaching van medewerkers bij Roto Smeets Weert. De ondernemingsraad van Roto Smeets Weert heeft in 2011 een scholingsprogramma doorlopen zodat zij hun rol op effectieve wijze kunnen vervullen.

Senefelder Misset De vakmatige opleidingen op het gebied van offsetdrukken en nabewerking waren belangrijke onderdelen in de opleidingsaanpak om medewerkers op te leiden op basis van verandering van de functie of “klaar te stomen” voor een andere functie. In 2011 is er ook geïnvesteerd in commerciële- en crossmediale opleidingen en Projectmanagement. Door het continue opleiden van medewerkers is Senefelder Misset in staat zich aan te passen aan veranderingen in de markt of veranderingen in technologie. Het opleiden krijgt een continu karakter mede ingegeven door een veranderende vraag vanuit de verschillende (deel)markten van Senefelder Misset.


Roto Smeets GrafIServices Diverse opleidingen en trainingen hebben bij Roto Smeets GrafiServices bijgedragen aan de noodzakelijke kwalitatieve slag op de afdelingen Bedrijfskantoor en Drukkerij. Het middenkader heeft een opleiding functioneel leidinggeven gevolgd. Bij Roto Smeets GrafiServices Eindhoven is een traject gestart met leerling proces operators. Bij Roto Smeets GrafiServices Utrecht hebben met name de medewerkers op de afdeling pre-press verschillende opleidingen gevolgd. Daarnaast is een medewerker begonnen aan de Staf- en kader opleiding.

MediaPartners Group Samen met de ondernemingsraad is er voor MediaPartners Group een nieuw ontwikkel/opleidingsbeleid vastgesteld. In 2011 hebben 39 medewerkers een training of een opleiding gevolgd. In het najaar zijn per afdeling gesprekken gevoerd met leidinggevenden die conform het nieuwe ontwikkel/opleidingsbeleid voor hun eigen afdeling de opleidingsbegroting met de afdeling HR voor het jaar 2012 hebben vastgesteld. In 2012 wordt er een duidelijke koppeling gemaakt tussen de beoordelings- en functioneringsgesprekken en de ontwikkelbehoefte op persoonsniveau.


Uit: MVO verklaring Roto Smeets Group II. Arbeidsomstandigheden Roto Smeets Group bevordert de vitaliteit, inzetbaarheid en ontwikkeling van haar medewerkers door het uitvoeren van hierop gerichte projecten. Door het aanbieden van brede opleidingsmogelijkheden, ook voor talentontwikkeling buiten de eigen industrie, trachten we de kansen voor verdere ontplooiing te vergroten. In de personeelssamenstelling streeft zij naar diversiteit in geslacht, herkomst, cultuur en leeftijd en tracht zij kansen te creëren voor groepen die het op de arbeidsmarkt moeilijk hebben. Roto Smeets Group streeft naar een optimale veiligheid van productieprocessen en naar optimale inrichting van de werkplekken. Roto Smeets Group stelt belang in een goed overleg over arbeidsvoorwaarden. Zij biedt daartoe personeelsvertegenwoordigers de faciliteiten om hun taak zo goed mogelijk te doen. Door een open opstelling en heldere communicatie probeert zij een zo goed mogelijk beeld te geven van wat in de onderneming gebeurt.

Speerpunten 2012

Digitaal personeelsdossier Roto Smeets Group heeft besloten in 2012 haar huidige personeelsadministratie om te zetten naar een nieuw systeem waarbij de medewerker digitaal toegang tot zijn of haar gegevens kan krijgen. Door een wetswijziging is dit mogelijk geworden mits er uitdrukkelijke instemming is van de werknemer en het systeem makkelijk toegankelijk is gemaakt. In de huidige regeling voor registratie, omgang en bescherming van persoonsgegevens van werknemers zal deze digitale optie worden verwerkt. De medewerker kan er dan voor kiezen de loonstrook digitaal toegestuurd te krijgen. Deze wordt dan op een zodanige wijze verstrekt dat de medewerker deze zelf op het computersysteem kan opslaan en kan gebruiken voor de digitale belastingaangifte. Het digitaal personeelsdossier biedt de werknemer op termijn ook de mogelijkheid te muteren in zijn/haar eigen informatie. Opleidingen of cursussen die sinds indiensttreding zijn gevolgd kunnen worden toegevoegd. Tevens zullen de gespreksverslagen van de functionerings- en beoordelingsgesprekken hierop terug te vinden zijn.

Comfortabele Arbeidsovereenkomst voor de creatieve industrie De creatieve industrie – waarmee onder meer uitgeverijen, drukkerijen en reclamebureaus bedoeld worden - is divers, is in beweging en verandert snel. Net zoals de (sociale) omgeving, de dynamiek van de arbeidsmarkt en de ontwikkeling op gebied van sociale zekerheid. Voor werkgevers - en met name voor de nieuwe generatie werknemers - betekent dit dat er aanleiding is actief te sturen en te anticiperen op deze ontwikkelingen. Werkgevers en werknemers willen een modernisering van de arbeidsvoorwaarden, ofwel: een comfortabele arbeidsovereenkomst. De Comfortabele Arbeidsovereenkomst is een initiatief van CAO partijen in de grafimedia industrie. In 2012 zal hier verder vorm aan gegeven worden waarna in 2013 de eerste pilots bij een aantal bedrijven zal starten. Roto Smeets Group is een van die bedrijven. Aanleiding - De traditionele sectorgrenzen zijn aan het vervagen. Traditionele drukkerijen en uitgeverijen begeven zich beiden op het gebied van de zogenaamde ‘nieuwe media’. - De voortschrijdende digitalisering is van grote invloed op het dagelijkse werk van medewerkers. Het vak van grafisch drukker is veranderd. Feitelijk is een drukker meer een proces operator geworden. Digitalisering binnen uitgeverijen leidt tot de behoefte aan andere competenties van bijvoorbeeld journalisten. - De branche is erg gevoelig voor conjuncturele ontwikkelingen. Als gevolg van de economische crisis staan volumes en prijzen bij de grafische bedrijven zwaar onder druk. Binnen de uitgeve-

rijen veroorzaakt de crisis een versnelde afname van oplages en advertentie inkomsten. - Er is behoefte aan differentiatie op het gebied van strategisch personeelsbeleid. In de grafische industrie is sprake van een relatief forse vergrijzing van het personeelsbestand. Echter, bij een aantrekkende economie worden vooral tekorten verwacht aan medewerkers met een technische achtergrond. Binnen de uitgeverijen wordt aandacht gevraagd voor het feit dat functies en daarmee samenhangende competenties veranderen. Van nieuwe medewerkers wordt meer flexibiliteit, zowel in termen van de inhoud van de functie als m.b.t. de organisatie van het werk, verwacht. Doelstelling Het project moet leiden tot concrete suggesties en voorstellen voor de manier waarop: - een nieuw evenwicht kan worden gevonden waarop arbeidsvoorwaarden voor zowel zittende als nieuwe werknemers op een eigentijdse en aantrekkelijke manier vorm kunnen worden gegeven; - onderdelen van het arbeidsvoorwaardenpakket meer mee kunnen bewegen met (conjuncturele) ontwikkelingen in de sector en binnen de deelsectoren; - arbeidsvoorwaarden meer aansluiten bij de specifieke kenmerken van deelsectoren en bij de toegenomen diversiteit in de branche. Oplossing De basiselementen blijven uiteraard in stand. Zo krijgt iedereen salaris, pensioen, vakantie etc. Maar over de verdeling en de aanvullende arbeidsvoorwaarden wil de moderne werknemer zelf kunnen kiezen. De een zou liever korter willen werken maar de ander juist langer maar dan wel met bijvoorbeeld meer vakantiedagen. De een wil graag zijn vakantiegeld meteen opmaken, de ander zet het liever apart in een spaarregeling. Vandaar dat in de Comfortabele arbeidsovereenkomst aan alle elementen een ‘prijskaartje’ wordt gehangen die samen het persoonlijk budget van een werknemer vormen. De werknemer kan aan de hand van dat budgetpotje zelf bepalen hoe hij/zij het eigen arbeidsvoorwaardenpakket vormgeeft.


Gebeurtenissen bij de bedrijven

Roto Smeets Group/Roto Smeets In 2011 zijn er op het niveau van de holding (Roto Smeets Group) en de verkooporganisatie (Roto Smeets) twee aanvullende reorganisaties in gang gezet. Deze reorganisaties betroffen een gewijzigde opzet van de ICT afdeling van Roto Smeets Group en van de verkoopafdeling van Roto Smeets. ICT Bij de beslissing inzake de reorganisatie van de ICT afdeling werd als uitgangspunt meegenomen dat de organisatie zodanig diende te worden ingericht dat de primaire Roto Smeets Group systemen optimaal zouden worden onderhouden en beschikbaar zouden zijn. Het beleid om systemen op centrale servers te laten draaien wordt voortgezet om de beheersbaarheid verder te kunnen optimaliseren. De keuze voor volledige centralisatie van de ICT taken is een vervolg op de koers die al jaren geleden is ingezet vanuit het beleid om uniforme soft- en hardware over de bedrijven heen te gaan gebruiken. Door technologische ontwikkelingen in de ICT in de afgelopen jaren, is het mogelijk om decentrale activiteiten centraal over te nemen waardoor er een bundeling van kennis en activiteiten ontstaat en er met minder mensen effectiever kan worden gewerkt. Lokale kennis en activiteiten kunnen zodoende worden afgebouwd. Dit uitgangspunt geldt voor alle ondernemingen behorend bij het concern. Roto Smeets Group heeft jaren geleden gekozen voor een enterprise ERP systeem (DiMS!) met daaraan gekoppeld systemen die integraal worden gebruikt binnen Roto Smeets Group (zoals bijvoorbeeld QTMS voor productieregistratie, Oracle finance, Emis voor salarisadministratie, PSS voor Tracking en Tracing, applicaties voor digitale aanlevering van productiemateriaal, etc.) en die op een eenvoudige wijze centraal kunnen worden beheerd. Veel lokale hardware is vervangen door centrale servers in Deventer en het (domein-) beheer kan, mede door de uniforme toepassing van de beheerssoftware, over de bedrijven heen worden uitgevoerd. Daarnaast is het netwerk inmiddels vrijwel geheel redundant uitgevoerd waardoor het risico van storingen is geminimaliseerd. Een andere belangrijke ontwikkeling is de uniforme werkplek (gestandaardiseerde software voor pc’s) die over de bedrijven is uitgerold waardoor het beheer van PC’s in toenemende mate centraal kan worden verricht en PC’s op afstand worden geïnstalleerd. Gebruikers kunnen ook op afstand worden ondersteund omdat de PC vanaf de centrale ICT kan worden “overgenomen” waardoor de gebruiker direct hulp krijgt. Storingsdiensten worden centraal ingeregeld en er komt een centrale service desk om informatie over en weer uit te kunnen wisselen. Om contacten met de bedrijven te waarborgen zijn de centrale ICT’ers regelmatig in de locaties aanwezig. In de bedrijven zelf worden ‘super-users’ opgeleid met ondersteuning vanuit de


centrale ICT. Dit zijn gebruikers die, naast hun normale taken, extra kennis hebben van de applicatie waarmee ze werken zodat ze enerzijds collega’s kunnen ondersteunen als er vragen zijn en anderzijds de contactpersonen zijn richting de centrale ICT om vragen, problemen e.d. onderbouwd door te geven en ook te zorgen voor de terugkoppeling naar de gebruikers. Herstructurering Verkoop Binnen de grafische bedrijven spelen de laatste jaren twee belangrijke ontwikkelingen: afname van de bezetting door overcapaciteit in de markt en de technische ontwikkeling waardoor de offset techniek steeds dichter bij de diepdruk techniek begint te komen. Deze ontwikkelingen vormden de uitgangspunten om de effectiviteit en de efficiency van het proces ‘verkoop tot en met ordermanagement’ verder te optimaliseren door middel van aanpassingen in de organisatie. Binnen de Nederlandse organisatie is de onderverdeling in een Nederlandse en buitenlands cluster opgeheven. Doelstelling hiervan is om meer gebruik te kunnen maken van schaalgrootte en uniformiteit. Hierdoor zijn enkele arbeidsplaatsen komen te vervallen. Op basis van een uitgevoerde benchmark is de personele sterkte van een aantal buitenlandse verkoopkantoren aangepast.

Roto Smeets Diepdruk In 2011 is verder vormgegeven aan de integratie van Roto Smeets Deventer en Roto Smeets Etten tot Roto Smeets Diepdruk. Voor de faciliterende afdelingen zoals Human Resources, Financiën, Arbo en Milieu geldt één centraal beleid. Administratief wordt Roto Smeets Etten aangestuurd vanuit Roto Smeets Deventer. Door centralisatie van de data vanuit de Prepress van Roto Smeets Deventer en de gezamenlijke ordermanagement afdeling, kan Roto Smeets Etten zich volledig richten op de productie en alles wat daarmee samenhangt. Daarmee is Roto Smeets Etten een productielocatie geworden die zich richt op het efficiënt en voorspelbaar produceren met een kleine staf die direct gerelateerd is aan de productie. Niet productie gerelateerde activiteiten vinden centraal vanuit Deventer plaats. In het kader van “ademend plannen” (zie pagina 24) zijn op alle locaties werkgroepen gestart die samen met de uitvoerende organisatie, Syntro, de dynamiek en de flexibiliteit in kaart hebben gebracht en op basis daarvan met voorstellen zijn gekomen tot mogelijke aanpassingen van de huidige ploegensystematiek.

Roto Smeets Etten Na de overplaatsing van de Algemeen Directeur naar Roto Smeets Weert, begin 2011, werd de volgende fase in de vormgeving van Roto Smeets Etten na de reorganisatie ingezet. Er werd een Plantmanager benoemd samen met een Hoofd Productie en een Hoofd Technisch bedrijf. De logistieke activiteiten zijn ondergebracht in een separate afdeling die aangestuurd wordt door een Teamleider Logistiek, die als een nieuwe functie in de organisatie is opgenomen.

Door opleiding en inzet op verschillende plekken is het flexibiliteitconcept verder uitgevoerd. Belangrijk hierin is niet alleen het opleiden van medewerkers, maar het daadwerkelijk ervaring laten opdoen op verschillende plekken. Aangezien de organisatie na de reorganisatie in 2010 behoorlijk ingekrompen is, is dit niet eenvoudig. In drukke perioden kunnen medewerkers moeilijk gemist worden. In 2012 zal hier nog volop aandacht aan worden geschonken. Doelstelling blijft een platte organisatiestructuur met heldere verantwoordelijkheden, gericht op het optimaal produceren, met kwalitatief goede medewerkers die flexibel en resultaatgericht zijn.

Roto Smeets Deventer In Roto Smeets Deventer is veel aandacht besteed aan het optimaliseren van lokale processen en van gezamenlijke processen zoals dataverwerking en ordermanagement. Tevens is veel tijd besteed aan opleidingen en het werven van nieuwe medewerkers, BBL’ers genaamd. In Deventer ligt de gemiddelde leeftijd hoog en vermindert het aantal medewerkers. Door de geavanceerdere technologie, hogere automatiseringsgraad en gewenste kortere doorlooptijden ontwikkelt de organisatie zich van puur vakmanschap naar meer procesgericht. Hierdoor is verjonging en vernieuwing noodzakelijk om in de organisatie de vereiste dynamiek te houden om de markt te kunnen bedienen en de concurrentie het hoofd te kunnen bieden. Tegelijkertijd vereist de dynamiek van de markt een flexibeler inspelen op de pieken en dalen. Vanuit het project ‘ademend plannen’ is ook in Deventer een werkgroep ingesteld die een aantal mogelijkheden heeft uitgewerkt. In 2012 zullen deze uitgevoerd gaan worden.

De Wit Binders De Wit Binders en Rotopack maken ook onderdeel uit van Roto Smeets Diepdruk. In 2011 veranderde De Wit Grafische Projecten van naam in De Wit Binders en is de huisstijl aangepast waarmee de presentatie naar de markt een eigentijds aanzicht heeft gekregen. Het breder inzetten van de medewerkers en het opleiden van deze medewerkers is in 2011 onverminderd voortgegaan. Met name in de dalperioden is veel opgeleid. Ook in 2011 hebben de functioneringsgesprekken en de eventueel daaruit voortvloeiende opleidingbehoefte ruim aandacht gehad. Het project ‘ademend plannen’ is tevens binnen De Wit Binders besproken. Gebleken is dat de flexibiliteit door de huidige 3-ploegendienst met flexregeling al volop aanwezig is. Ook het sturen op opnemen van vakantiedagen is succesvol. Een verdere benutting van de capaciteit is gerealiseerd door De Wit Binders medewerkers in te zetten bij Roto Smeets Weert op die momenten dat er bij De Wit even minder werk was en bij Roto Smeets Weert juist meer.

Roto Smeets Weert In 2011 is een nieuw Management Team aan de slag gegaan bij Roto Smeets Weert wat een positief effect heeft gehad op de organisatie. Het bedrijf heeft deze nieuwe fase goed overbrugd en is daarbij uitstekend ondersteund door alle medewerkers. Klanten en collega’s hebben geen nadeel ondervonden van de managementswitch. Ze gaven signalen af dat ze herstel van performance herkenden in stabiliteit, in kwaliteit en leverbetrouwbaarheid. Door keuzes uit het verleden hebben sommige organisatiedisciplines niet de aandacht gehad die zij verdienden. Economische druk maakte het noodzakelijk om te reorganiseren, maar het opnieuw samenbinden van de organisatie was achterwege gebleven. Inmiddels heeft het Management Team enkele belangrijke keuzes gemaakt die een basis leggen voor herstel van onze operationele en financiële performance. Zo zijn taken, bevoegdheden en verantwoordelijkheden van het Management Team en het Middenkader opnieuw gedefinieerd en is het productprofiel richting commercie en markt aangescherpt. Een aantal jaren geleden was de Technische Dienst van Roto Smeets Weert ondergebracht bij een externe organisatie. Na evaluatie in 2011 is besloten dat een eigen Technische Dienst toch de voorkeur heeft. Inmiddels is deze weer geïnstalleerd en zal dit in 2012 nog verder worden geprofessionaliseerd. In het kader van het flex-beleid en specifiek het inlenen van uitzendkrachten is Roto Smeets Weert overgegaan naar een andere dienstverlener. Dit heeft inmiddels geresulteerd in een verlaging van de inleentarieven en een voorspelbare en beheersbare personele-flexibiliteit. Hiermee zijn de voorgenomen doelstellingen voor wat betreft reductie van inzet en besparing op ‘flex-kosten’ bereikt. De invulling van de functie van HR-manager is in 2011 gecombineerd met de invulling bij SMD dus één HR-manager voor beide bedrijven. Tevens is in 2011 de stap gezet voor centralisatie van de salarisadministratie en in dat kader de personele overplaatsing van deze collega naar de afdeling HR. In de maand maart 2011 is er afscheid genomen van de oude Ondernemingsraad en is de nieuwe OR geïnstalleerd. De ingediende advies- en instemmingsaanvragen zijn op een kritische en constructieve manier besproken en afgewikkeld, deze waren onder andere gericht op aanpassingen van werktijden. Een belangrijke werktijdwijziging was de invoering van een 5-ploegendienst voor de afdeling Nabewerking met invulling van het ‘flex-uren’ systeem. Op basis van deze aanpassing is er inmiddels een goede afstemming ontstaan tussen vraag en aanbod.



Senefelder Misset Een belangrijk aandachtspunt in 2011 was voor Senefelder Misset de verdere ontwikkeling van de crossmedia discipline (X-media). Hiermee kan Senefelder Misset haar klantengroep tevens cross mediaal van dienst zijn. Dit betekent dat content niet alleen ontsloten wordt door middel van print maar ook op aanvullende multimediale en crossmediale wijze. Senefelder Misset komt hiermee tegemoet aan de behoefte die de specifieke doelgroep (verenigingen, stichtingen) van Senefelder Misset heeft. In 2011 heeft X-media een belangrijke basis gelegd voor verdere strategische ontwikkeling. Verwacht wordt dat dit onderdeel in 2012 direct zal bijdragen in meerwaarde en waarde creatie voor de klanten van SMD. In 2011 zijn de functioneringsgesprekken en de beoordelingsgesprekken op basis van het nieuw ingevoerde systeem gecontinueerd. Het beleid van Senefelder Misset op het gebied van functioneren, beoordelen en ontwikkelen ligt in lijn met het beleid van de groep zoals ingezet door onder andere ‘be prepared’ (zie speerpunt 2011 in verslag van vorig jaar). Ook in 2011 kan de samenwerking tussen OR en bestuurder worden betiteld als constructief. De belangrijkste wijzigingen bestonden uit aanpassingen van werktijden en aanpassing van organisatieonderdelen. De advies- en instemmingsaanvragen die hiervoor aan de basis lagen zijn op constructieve wijze afgehandeld en gecommuniceerd met de organisatie. Een grote verandering in 2011 was het vertrek van de Algemeen Directeur van Senefelder Misset. In goed overleg en op basis van positief advies is de procedure tot aanstelling van een nieuwe Algemeen Directeur in december 2011 afgerond. De lijn van constructief overleg zal ook in 2012 worden voortgezet.

PSH/Hoogte 80 Het jaar 2011 was voor PSH en Hoogte 80 een zeer pittig jaar. Dit jaar werd gekenmerkt door grote veranderingen die een forse impact hadden op de organisatie. In het kader van de intensivering van de samenwerking tussen PSH/ H80 en Senefelder Misset is er een aantal belangrijke stappen gezet met ingrijpende gevolgen. Op basis van strategische uitgangspunten en strategische keuzes is ervoor gekozen om de Directie van Senefelder Misset direct eindverantwoordelijk te maken voor de groep in Arnhem. Dit heeft in 2011 geresulteerd in een herstructurering van de managementposities met als gevolg de uitdiensttredingen van de Algemeen Directeur, de Commercieel Directeur (in 2012) en de HR-manager. Mede om die reden was het personeelsverloop in 2011 hoog.

Inmiddels is de organisatie in staat gebleken om alle posities die zijn vrijgekomen opnieuw in te vullen. Eind 2011 zijn er belangrijke stappen gezet om weer een stabiele basis te creëren met nieuwe perspectieven in 2012.

Roto Smeets GrafiServices Voor Roto Smeets GrafiServices was 2011 een jaar waarin de effecten van de eerder ingezette reorganisatie in Eindhoven zichtbaar zijn geworden. Ondanks de slechte marktomstandigheden zijn de cijfers sterk verbeterd ten opzichte van het jaar ervoor. De samenwerking met Roto Smeets GrafiServices Utrecht is op verschillende gebieden verder geïntensiveerd. In 2011 is de beslissing genomen om de afdeling verkoop voor beide locaties Eindhoven en Utrecht te centraliseren in Utrecht. Deze intensieve samenwerking heeft geleid tot het werven van extra opdrachten en relaties waardoor beide vestigingen een betere bezettingsgraad realiseerden dan het voorgaande jaar. In 2012 zullen de ingezette verbetertrajecten van het merk Roto Smeets GrafiServices doorgezet worden. De focus zal blijven liggen op de optimalisering van de samenwerking tussen beide locaties zodat ze door een efficiëntere organisatie de opdrachtgevers in de huidige lastige markt nog beter van dienst kunnen zijn. Deze aanpak zal leiden tot continuïteit van de relaties en de onderneming.

Antok Nyomdaipari De bezettingsgraad van Antok in Hongarije had in 2011 sterk te leiden van de teruggang in de economie die zich daar slechter ontwikkelde dan in de andere landen van Europa. Dit had tot gevolg dat er enkele arbeidsplaatsen zijn vervallen. Halverwege het jaar is de Algemeen Directeur met pensioen gegaan en is een nieuwe opvolger gestart. Door het brede netwerk van deze nieuwe Directeur is de bedrijvigheid weer toegenomen. Binnen Antok is geen ondernemingsraad ingesteld maar aangezien het een klein bedrijf is, zijn de communicatielijnen kort en is er een goede verstandhouding tussen medewerkers en directie.

MediaPartners Group In 2011 is bij MediaPartners Group uitvoering gegeven aan de herstructurering van de werkorganisatie waarvoor eind 2010 de OR positief advies had afgegeven. De herstructurering had en heeft als uiteindelijk doel de projecten zo efficiënt mogelijk door het bedrijf te laten produceren. Belangrijkste middelen die hierbij zijn ingezet waren: “helderheid geven over taken en verantwoordelijkheden binnen de organisatie”, “herziening van de algehele workflow”, “ïnzet creatieve directie op hun kernkwaliteiten in plaats van aansturing van de organisatie”.


Om de doelstelling te bereiken is een scheiding aangebracht tussen de taken van account- en projectmanagement. De Engelstalige en de Nederlandstalige redactie zijn samengevoegd onder leiding van één operationeel hoofdredacteur. Door HR is een start gemaakt met een update van alle functieprofielen en het actualiseren van de functienamen. De nieuw aangestelde manager operations heeft de gehele workflow in kaart gebracht en verbetervoorstellen gedaan die inmiddels zijn doorgevoerd. De manager operations geeft direct leiding aan projectmanagement, productie & traffic en indirect aan de afdelingen die vallen onder content creatie: studio en redactie. Om de samenwerking tussen de verschillende afdelingen beter op elkaar af te stemmen zijn verschillende bijeenkomsten georganiseerd tussen projectmanagers en redactie, projectmanagers en de studio en projectmanagers met account. Deze bijeenkomsten worden in 2012 voortgezet om de samenwerkingsafspraken te evalueren of bij te sturen. Medewerkeronderzoek Op verzoek van de OR heeft MediaPartners een medewerker tevredenheidsonderzoek laten uitvoeren in het najaar. Met als doel inzicht verschaffen in de wijze waarop medewerkers het werken bij MediaPartners evalueren en beoordelen, teneinde het management in staat te stellen de werknemerstevredenheid en –loyaliteit te optimaliseren. De vragenlijsten ten behoeve van het onderzoek zijn in overleg met de ondernemingsraad vastgesteld. De technische uitvoering van het onderzoek en het maken van de rapportage is uitbesteed aan een extern bureau, StakeholdersLab. De uitkomsten lagen in de lijn der verwachting. Over het algemeen vinden de medewerkers MediaPartners een prettige werkgever, een bedrijf waar het fijn werken is. Men is tevreden over de sfeer in het bedrijf, de samenwerking met directe collega’s en de vakkennis van leidinggevenden. Ook vindt men de variatie aan werkzaamheden en de eigen verantwoordelijkheid hierin prettig. Werkdruk, werkprocessen, doorgroeimogelijkheden en interne communicatie werden als aandachtspunten genoemd. Middels afdelingssessies is met alle werknemers gesproken over deze aandachtspunten waarbij mogelijke oplossingen naar voren zijn gebracht. Human Resources De laatste vijf jaar zijn er veel personele wisselingen geweest op de post van HR-manager. Dit heeft tot gevolg gehad dat er vanuit die positie weinig aandacht is besteed aan het actueel houden van de beheersmatige HR-activiteiten, alsmede het onvoldoende implementeren van een aantal beleidsmatige HR-issues, zoals het arbeidsongeschiktheidsbeleid, beoordelings-, functioneringsbeleid,


ontwikkelbeleid en arbeidsvoorwaarden. Daarom is het afgelopen jaar veel aandacht en energie besteed aan het herinrichten van de personeelsdossiers en het opnieuw instellen van diverse administratieve HR-processen. Tevens is een start gemaakt met een nieuwe beoordelings-, en functioneringssystematiek. Door new business activiteiten zijn extra medewerkers aangetrokken, waardoor er veel tijd is besteed aan het werven en selecteren van nieuwe collega’s. Voorheen verliep de communicatie met het Belgische zusterbureau met betrekking tot HR-zaken altijd via de Algemeen Directeur. Vanaf 2011 is er met regelmaat contact tussen de afdeling HR in Amstelveen en Brussel. Samenwerking tussen de bestuurder en de OR De samenwerking tussen de bestuurder en de OR is open en constructief. Al in een vroegtijdig stadium informeert de bestuurder het vertegenwoordigend overleg over eventuele organisatie-, beleidswijzigingen e.d. Tevens worden ondernemingsraadleden altijd betrokken bij voorgenomen veranderingen met betrekking tot HR-beleid en/of middelen. Belangrijkste onderwerpen het afgelopen jaar waren de implementatie en effecten van de herstructurering, klantenonderzoek en het medewerkerstevredenheidonderzoek. 2012 zal in het teken staan van flexibiliteit van de medewerkers. Het nieuw te verwerven werk zal zoveel als mogelijk met dezelfde populatie aan mensen worden uitgevoerd. Concreet betekent dit dat indien nodig, medewerkers worden verzocht (tijdelijk) op een andere afdeling te gaan werken. Insteek hierbij is zo weinig mogelijk gebruik maken van freelancers en het werk laten doen door eigen mensen.

Economische prestaties Algemeen 2011 is voor Roto Smeets Group een soort tussenjaar geworden. Na het vertrek van de vorige Raad van Bestuur werd tijdens de zoektocht naar een geschikte opvolger, het bedrijf het volledige jaar aangestuurd door een interim-CEO, de heer Huyzer. Daarmee kwamen de consolidatie- en expansieplannen van de afgelopen jaren stil te liggen en werd prioriteit gegeven aan de verdere herstructurering van de interne organisatie. Om herstel van het bedrijfsresultaat te bewerkstellingen is een aantal verbetertrajecten in gang gezet. Onder meer zijn door middel van interne benchmarking de kostensoorten per onderneming naast elkaar gelegd om tot uniforme efficiencydoelstellingen te komen. Tevens is een project gestart gericht op de ontwikkeling van een systeem van personele planning oftewel flexibilisering van de arbeid waarmee Roto Smeets Group wil komen tot een roostersystematiek waarbij de inzet van medewerkers beter aansluit op het werk en waarbij de medewerkers meer grip ervaren op hun eigen werktijden. Deze verbetertrajecten zijn ontwikkeld in 2011 en zullen naar verwachting vanaf 2012 aan het resultaat gaan bijdragen. Meer informatie over deze en andere verbetertrajecten is weergegeven in het maatschappelijk verslag over 2011. De huidige Raad van Bestuur zal in eerste instantie verder gaan met deze richting om de onderneming flexibeler, productiever en slagvaardiger te maken om daarmee de concurrentiepositie te verstevigen en de winstgevendheid van het concern te verbeteren. Gedurende 2012 zullen langere termijn doelstellingen worden geformuleerd. In dit verslag wordt voornamelijk teruggekeken op 2011.

Financiën Financiële ontwikkeling 2011 Het bedrijfsresultaat heeft zich ontwikkeld conform de in november 2011 aangegeven verwachting en is fors gestegen. De opbrengsten over 2011 zijn licht gedaald met € 2,6 mln tot € 343,3 mln (2010: € 345,9 mln) ondanks het wegvallen van de omzet door de sluiting van Roto Smeets Utrecht. In 2011 was sprake van een betere bezettingsgraad bij de drukkerijbedrijven en een toename aan opdrachten voor de MediaPartners Group. In het resultaat in 2011 zijn een aantal incidentele posten opgenomen waaronder de boekwinst op de verkoop van het pand van De Wit Binders in Eindhoven, de vrijval van de voorziening voor jubileumuitkeringen en de vrijval in de milieuvoorziening. Hiertegenover staan lasten voor reorganisatiekosten. Voorts is een last van € 0,5 mln genomen in verband met correctie voorgaande boekjaren bij Antok Nyomdaipari. Het bedrijfsresultaat (EBIT) is gestegen en is uitgekomen op € 3,1 mln tegenover € - 23,9 mln in 2010. De toename wordt met name bepaald door de in 2010 verwerkte bijzondere waardevermindering ad € 16,3 mln. De toegevoegde waarde (TW) is licht gedaald: € 165,8 mln in 2011 ten opzichte van € 166,1 mln in 2010.

Het netto resultaat is uitgekomen op € - 0,7 mln, een verbetering t.o.v. 2010 met € 21,8 mln. De personeelskosten zijn als gevolg van de uitgevoerde reorganisaties bij de Print Productions bedrijven met € 2,8 mln afgenomen. Ondanks de toename van het personeelsbestand bij MediaPartners Group ten gevolge van nieuwe opdrachten is het totale personeelsbestand afgenomen. Ultimo 2011 zijn er 1.590 fte’s (2010: 1.616 fte’s). De EBITDA is ten opzichte van 2010 met € 7,5 mln verbeterd naar € 26,7 mln (2010: € 19,2 mln). De kasstroom uit operationele activiteiten is verbeterd tot € 14,5 mln. De netto investeringen in materiële vaste activa bedroegen € 8,9 mln (2010: € 16,1 mln). De solvabiliteit is gestegen tot 37,4% (31-12-2010: 34,5%). De solvabiliteit volgens de definitie van de bankconvenanten bedraagt 34,4%. Roto Smeets Group voldoet daarmee aan de met de banken overeengekomen minimale eis > 30%.

Print Productions Markt algemeen De grafimediamarkt is in een snel tempo aan het veranderen. De grafische industrie was altijd al zeer conjunctuurgevoelig, waardoor een teruggang in de economische ontwikkeling snel merkbaar was, maar daar stond tegenover dat een uiteindelijke opleving zich ook weer vertaalde in nieuwe opdrachten. Tijden zijn echter veranderd. De industrie zal in haar huidige vorm niet zo snel herstellen door twee trends die het volume, de omzet en tariefontwikkeling in de branche structureel onder druk blijven houden: de overcapaciteit en de digitalisering. De situatie van overcapaciteit was er zowel in de offset- als in de diepdrukmarkt, echter doordat de diepdrukcapaciteit relatief geconcentreerd is bij een tiental aanbieders is die situatie de laatste jaren snel veranderd. Door een aantal faillissementen heeft hier een aanpassing aan de aanbodzijde plaatsgevonden die in 2011 de structurele daling van de vraag heeft geabsorbeerd. Dit effect is echter in 2012 uitgewerkt. De offsetcapaciteit is daarentegen gefragmenteerd en is eigendom van een groot aantal vooral onafhankelijke aanbieders. De shakeout binnen deze bedrijven vindt vooral plaats bij de bedrijven met verouderde technologie. De nieuwe generatie grote offsetmachines (deels shortgrain) die verkocht worden, raken qua mogelijkheden inmiddels de onderkant van de diepdrukmarkt. De andere trend is de digitalisering waardoor het volume aan drukwerk in de markt structureel onder druk staat. Na de eerdere afname van drukwerk door internet en e-mail gaat nu ook consumentenelektronica zoals de tablets zorgen voor significante afname van mediadragers als dagbladen, tijdschriften en boeken. Er zal een nieuw evenwicht moeten gaan ontstaan tussen printmedia en digitale media. Nieuwe businessmodellen, zoals door Senefelder Misset al succesvol in de markt wordt gezet, zullen verder onderzocht en uitgebreid moeten gaan worden.


Ontwikkeling specifieke marktsegmenten Professionele uitgevers worden geconfronteerd met dalende oplages van de gedrukte tijdschriften maar ook een daling in de gemiddelde levensduur van individuele tijdschriftentitels. Zij vertalen dit naar meer op bepaalde segmenten gerichte titels en naar digitale versies. Ook het vermarkten van de merknaam van titels in de vorm van evenementen en communities levert nieuwe succesvolle verdienmodellen voor de uitgevers. De steeds verdergaande digitalisering van informatie legt een zware druk op de doorlooptijden van bepaalde titels. Politieke beslissingen kunnen tevens een nadelig effect hebben voor uitgevers: de wetgeving die geen automatische verlenging van abonnementen toestaat en een mogelijke verhoging van het BTW-tarief op tijdschriften. Ook bij de postorderbedrijven is zichtbaar dat het aandeel print in de communicatie daalt. Postorderbedrijven gaan internet steeds meer als communicatie-instrument inzetten en niet alleen als bestelmedium. Net als voor retailbedrijven is hier de offline functie van het gedrukte medium van belang om online traffic te genereren. Hierdoor worden gesegmenteerde subcatalogi ingezet in plaats van de dikke hoofdcatalogus. Voor retailbedrijven blijven onderzoeken uitwijzen dat shoptraffic voornamelijk door print wordt gegenereerd. In 2011 is het milieukeurmerk post opgericht dat bedrijven in deze sector moet ondersteunen bij het weerleggen van negatieve claims met betrekking tot de duurzaamheid van drukwerk. Inzet van customer media door retailbedrijven in combinatie met internet heeft een positieve vlucht genomen.

Performance 2011 Verkooporganisatie Een toenemende trend waar de verkooporganisatie mee te maken krijgt is het inzetten van tenders als middel om de laagste prijs te kunnen krijgen. Met name buitenlandse bedrijven zetten fors lager in waardoor de druk eind 2011 op het prijsniveau weer is toegenomen. Dit heeft er toe geleid dat Roto Smeets Group een deel van de RTV titels, met een marginaal verschil in de geoffreerde prijs, is kwijtgeraakt. In een formele Europese aanbestedingprocedure heeft Bindinc bv, die namens de omroepen als aanbestedende partij optreedt, op basis van het criterium laagste prijs per titel, de opdrachten aan buitenlandse partijen moeten gunnen. Binnen de uitgeefbranche zijn het achterblijvende advertentievolume en de invoering van de wetgeving over het niet stilzwijgend meer verlengen van de abonnementen onvoorspelbare factoren. De markt voor retailbedrijven merkt met name het effect van het afgenomen consumentenvertrouwen. Tevens begint de groei van de online retailconcepten zich te vertalen naar een afname van de bezoekersaantallen in de traditionele winkelstraten. Door


aantoonbare effectiviteit blijft het vertrouwen in gedrukte huis-aanhuisreclame onverminderd hoog. In 2011 hebben we een flink aantal nieuwe opdrachten mogen uitvoeren. Zoals voor Lands End (UK) en Bonaparte (DK). Al eerder was aangekondigd dat Roto Smeets Group een meerjarige overeenkomst heeft gesloten met de Persgroep Publishing uit België voor de productie van het weekblad Dag Allemaal en met de ANWB voor het vervaardigen van het maandblad De Kampioen. Met Sanoma Media Netherlands en Sanoma Media Belgium werd overeenstemming bereikt over het verlengen van een groot aantal titels. In 2012 zal de samenwerking met A.S. Watson Group fors worden uitgebreid. Deze onderneming is de grootste health & beauty retailer ter wereld, in de Benelux bekend van de merken Kruidvat, Trekpleister en ICI Paris XL. Vanaf begin 2012 gaat Roto Smeets wekelijks de Kruidvatfolders voor de Nederlandse markt verzorgen. Roto Smeets Diepdruk Roto Smeets Diepdruk, bestaande uit Roto Smeets Deventer en Roto Smeets Etten, richt zich vooral op retailorders en tijdschriften met hoge oplages. Maar ook tijdschriften met lagere oplages, met een hogere kleurintensiteit en/of dunnere papiersoorten, weten hun weg naar deze diepdrukkerijen te vinden. Begin 2011 hadden de diepdrukkerijen met name te lijden onder de verhoogde inktprijzen. Vanaf het tweede kwartaal werden de resultaten gunstig beïnvloed door het faillissement van de Duitse drukkerijgroep Schlott en het verdwijnen van het Engelse zondagsblad News of the World. In de strijd om vergroting van hun marktaandeel heeft Northern & Shell de oplage van hun wekelijkse kleursupplementen drastisch verhoogd. Nieuwe orders zoals ‘Dag Allemaal’ van de Persgroep, ‘Kampioen’ van de ANWB en de verhoging van Engelse oplages, hebben de bezettingsgraad van beide diepdrukkerijen weer op een gunstig niveau gebracht. Door wijzigingen van verzendinstructies van bepaalde opdrachtgevers moest de productie van de betreffende orders verschoven worden naar het weekend. Met name voor de nabewerking moesten hiervoor meer uitzendkrachten ingehuurd worden. Hierdoor is een verhoging van het kostenniveau ontstaan t.o.v. de gerealiseerde TW. Voor 2012 worden plannen uitgewerkt om dit weer structureel omlaag te brengen. Daarnaast is het voor de door klanten gewenste doorlooptijdverkorting van belang dat er een noodzakelijke efficiencyslag in de nabewerking, logistiek en transport wordt gerealiseerd. Ook dit zal in 2012 nader uitgewerkt worden. Roto Smeets Weert Voor Roto Smeets Weert heeft 2011 met name in het teken gestaan van procesverbetering. Meer focus op haar sterkte in productprofiel, hernieuwde aandacht voor planningsoptimalisatie, betere benutting van centrale en lokale ICT-applicaties, stabiliteit in haar

procesvariabelen en verhoogde aandacht voor resultaatgerichte sturing brachten nieuw elan in het bedrijf. De ‘insourcing’ van de Technische Dienst geeft meer slagkracht en de, aan de marktvraag aangepaste, ploegenstructuur biedt eveneens kansen op een bedrijfseconomische betere benutting van de totale capaciteit. Door integrale efficiencyverbetering is er in 2012 ruimte voor volumegroei binnen dezelfde machinecapaciteit. Senefelder Misset Senefelder Misset (SMD) heeft een marktfocus gericht op het bedienen van kleine en middelgrote profit-uitgeverijen en not-forprofit tijdschriftenuitgeverijen zoals verenigingen, stichtingen en bonden. Deze marktsegmenten vragen veelal een brede dienstverlening (vormgeving, advertentieacquisitie, drukken tot en met gepersonaliseerde verzending) en een hoge servicegraad. Na jaren in een relatieve ‘prijsluwte’ te hebben gezeten, is in de belangrijkste marktsegmenten van SMD de afgelopen jaren, door professionalisering aan de inkoopzijde en agressief prijsbeleid van de concurrentie, grote prijsdruk ontstaan. Het omvallen van de Thieme Groep heeft slechts een korte tijd het prijspeil positief beïnvloed. De malaise in de advertentiemarkt, de recessie en substitutie door nieuwe contentdragers heeft bij de kleine tijdschriftenuitgevers meer impact op de omvangen, frequenties en oplages dan bij veel grote uitgeverijen, hetgeen in de tweede helft van 2011 versneld voor een lagere dekking zorgde. De sterke groei van het aantal periodiekentitels bij SMD eind 2010 en begin 2011 en daarmee het groeiende marktaandeel, heeft het verlies aan volume en marge maar gedeeltelijk kunnen compenseren. De print-gerelateerde investeringen die in 2011 zijn gedaan in de vorm van twee Komoripersen zorgen ervoor dat het costleadership in de belangrijkste segmenten van SMD gehandhaafd blijft en de prijzenslag het hoofd geboden kan worden. Antok Nyomdaipari De economie van Hongarije ontwikkelde zich nog slechter dan in andere landen in Europa. Na de verkiezingen is de neerwaartse trend versterkt ten gevolge van het beleid van de nieuwe regering. De internationale retailers, die traditioneel voor een groot deel de klanten van Antok zijn, krijgen het steeds moeilijker door de beperkte consumentenbestedingen. Dit heeft ook een negatief effect op de drukwerkbesteding van deze bedrijven. Ook de wisselkoers ontwikkelde zich sterk negatief, waardoor prijsverhogingen gedwongen doorgevoerd moesten worden door de hogere papieren inktprijs. Uiteindelijk heeft dit geleid tot verlies van klanten en veel vraaguitval, waardoor in 2011 een grote onderbezetting is ontstaan. Na het vertrek van de oprichter in verband met het bereiken van de pensioengerechtigde leeftijd, is medio 2011 een nieuwe directeur bij Antok in dienst getreden. Met een nieuwe, commercieel gerichte aanpak zijn inmiddels veel nieuwe orders verworven, ook in Oostenrijk. Met deze nieuwe orders moet een bezettingsgraad

gerealiseerd worden die uiteindelijk tot een positief resultaat in Hongarije zal leiden. Roto Smeets GrafiServices De Roto Smeets GrafiServices bedrijven hebben in 2011 boven verwachting gepresteerd. Het management heeft hier diverse efficiencyverbeteringen doorgevoerd. De beide vestigingen zijn door een geïntegreerd bedrijfsmodel nauwer gaan samenwerken. Binnen de vellenoffsetsector is het aantal faillissementen van collegabedrijven verder toegenomen. Om mee te kunnen gaan met nieuwe technologische mogelijkheden is ter vervanging van twee verouderde persen een investering in een nieuwe generatie drukpers gedaan. Deze nieuwe pers zal begin 2012 in gebruik worden genomen. De Wit Binders De Wit Binders is met name gespecialiseerd in het garenloos bindwerk van grote catalogi. Het aantal opdrachten in de totale markt is door de trend naar kleinere omvangen en de overgang naar internet weliswaar gedaald, maar ook de aanbieders van deze dienst zijn schaars geworden. De Wit Binders heeft derhalve een unieke plek in de markt waarvoor ze haar eigen marktbewerking voor garenloos bindactiviteiten doet onder het merk De Wit Binders. De Wit Binders heeft in 2011 40% van de TW van eigen klanten behaald en 60% bij de Roto Smeets bedrijven. Nog steeds wordt gestreefd naar uitvoering van het plan om De Wit Binders meer bij Roto Smeets Weert te betrekken. Vorig jaar is na onderzoek gebleken dat de inpandige variant niet haalbaar is. Momenteel wordt samen met de gemeente Weert gekeken naar een mogelijkheid tot aanbouw. Tot die tijd blijft De Wit Binders als huurder in het huidige pand in Eindhoven gevestigd.

Marketing Communications Markt Het belangrijkste merk binnen Marketing Communications, MediaPartners Group, is actief binnen customer media en content marketing. Deze sector draait om merken die doelgroepen willen bereiken en beroeren met ‘owned’ en ‘earned’ media. Door onderzoek is aangetoond dat effectieve redactionele communicatie via de inzet van customer media en content marketing kan leiden tot een verhoging van de ROI, betrokkenheid, merkwaarde, toegenomen verkoop en klantentrouw. MediaPartners Group is in Nederland, uitgedrukt in bureauomzet en aantal medewerkers, marktleider. In België behoort MediaPartners Group tot de top tien van aanbieders van customer media en content marketing. De markt van customer media en content marketing groeit. Internationaal wordt door ICMF (International Content Marketing Forum, de gezamenlijke custom publishing bedrijven) in de afgelopen twee jaar een gemiddelde groei van bureau-omzet van 10 procent genoemd. Deze groei wordt veroorzaakt door de toename van het aantal kanalen, online en mobiel, en de groei van sociale media.


De markt van producenten van customer media en content marketing kent veel nieuwe toetreders, afkomstig onder meer uit de publiekstijdschriftensector, reclamebureaus, dagbladen en bureaus gespecialiseerd in interactieve media. Kleinere bureaus in de sector proberen zich aan te sluiten bij dominante marktpartijen. Tegelijkertijd neemt ook het aantal zzp’ers dat zich in deze markt beweegt nog dagelijks toe.

Nederland Het Customer Media Trendonderzoek 2011 rapporteert over een flinke stijging van het aantal titels in de customer media-sector. In 2006 werd in Nederland nog het aantal van 11.500 titels gemeten; inmiddels is dat getal gestegen tot maar liefst 16.000. Het gaat daarbij zowel om gedrukte als digitale kanalen. Deze groei wordt in belangrijke mate veroorzaakt door de toename van het aantal media dat online wordt gedistribueerd. Het deel van de Nederlandse markt waarin MediaPartners Group zich beweegt – ‘de bovenkant’ – wordt bediend door circa 30 bureaus. MediaPartners Group investeert in Nederland doorlopend in kennis en in mensen. Door de grootte en de brede oriëntatie van het bureau wordt middelenonafhankelijk advies gerealiseerd.

België In België groeit de customer media-markt ongeveer met 10% per jaar (bron Custo). Er zijn ongeveer tien belangrijke leveranciers van customer media en content marketing op deze markt actief en het aantal spelers (waaronder uitgevers, drukkerijen en communicatiebureaus) blijft toenemen. Voor de MediaPartners Group zijn er kansen om haar bureauomzet in de Belgische markt te laten groeien.

Performance MediaPartners Group MediaPartners Group is marktleider op het gebied van customer media in Nederland. Het wist deze positie de afgelopen jaren goed vast te houden en zelfs uit te bouwen. Met name door de combinatie van strategie en uitvoering onder één dak, bewezen expertise en een sterke klantenlijst. Bekende A-merken die al sinds jaar en dag klant zijn in Amstelveen kennen MediaPartners Group vaak als bladenmaker, maar doen ook steeds vaker een beroep op de brede dienstverlening van MediaPartners Group. Naast bladen worden in Amstelveen tegenwoordig ook folders, websites, e-mailings, apps en digitale magazines gemaakt. Met het afsluiten van 2011 kijkt MediaPartners Group terug op een succesrijk jaar. Naast bekende projecten als AllerHande en Holland Herald konden het afgelopen jaar diverse nieuwe projecten worden gerealiseerd. De belangrijkste ontwikkelingen op een rij. Voor AllerHande van Albert Heijn produceerde MediaPartners Group naast de reguliere maandnummers in 2011 ook diverse specials (o.a.


Feestdagenspecial en Kerstkrant, beide huis-aan-huis verspreid) en thema-inserts voor Albert Heijn. In samenwerking met X-Media Solutions van Senefelder Misset werd ook de Allerhande-app geïntroduceerd, die onmiddellijk de lijst van meest gedownloade apps in Nederland aanvoerde. Daarnaast is in 2011 ‘Wat Handig’, het non-foodmagazine van Albert Heijn, in vier edities verschenen. KPN bracht in 2011 zijn totale interne communicatieplatform bij het bureau onder. Dit omvatte het ontwikkelen van een strategiecampagne, de productie van een tweemaandelijks personeelsmagazine, een speciaal kerstboekje voor medewerkers en de Dagkrant, een online nieuwsvoorziening waarvoor een speciale redactie inhouse is gestationeerd bij KPN. Een andere klant die een beroep deed op de brede dienstverlening van MediaPartners Group is de Koninklijke Nederlandse Motorrijders Vereniging (KNMV). Wat begon met de productie van het relatiemagazine Grip, is inmiddels aangevuld met steeds meer actiecommunicatie in de vorm van teasercampagnes, guerrilla-acties en e-mailings. Veel van deze middelen zijn door MediaPartners Group proactief aan de klant voorgesteld. Eenmalige uitgaven In de eerste maanden van 2011 ontwikkelde en produceerde MediaPartners Group een eenmalig magazine voor Maxeda, de holdingmaatschappij achter bekende winkelketens als de Bijenkorf en V&D. Dit in het Nederlands en Engels verschenen Maxeda Mag is een terugblik op ‘zeven jaar Maxeda’ en leest als een glossy uitgave voor een zakelijke doelgroep. Voor softwareleverancier Exact ontwikkelde MediaPartners Group de eenmalige uitgave Globe Next, dat als introductiemagazine werd ingezet bij de lancering van een nieuw softwarepakket. En voor de Sociale Verzekeringsbank werd in de laatste maanden van het jaar een nieuw concept ontwikkeld voor Mijn AOW, een jaarlijks verschijnend blad voor AOW-gerechtigden. MediaPartners Group is in 2011 ook twee grote, langlopende contracten kwijt geraakt. Eén van de contracten is voor het concern behouden gebleven aangezien Staatsbosbeheer besloot, na een Europese aanbesteding, de productie van het magazine Onverwacht Nederland onder te brengen bij Hoogte 80, onderdeel van Senefelder Misset. ING koos ervoor het communicatiebudget in te krimpen, wat ten koste ging van het kwartaalmagazine Mijn Geld. MediaPartners België kan eveneens terugzien op een prima 2011. Vrijwel alle bestaande klanten (zoals Unilever Food Services, Fidea, ABB en Ethias) bleven MediaPartners België trouw. Daarnaast mocht MediaPartners België de snackproducent Ad van Geloven (bekend van Mora) als nieuwe klant verwelkomen. Hiervoor worden sinds enige tijd twee krantachtige uitgaven voor de zakelijke markt geproduceerd.

Leads to Loyals Leads to Loyals heeft, ondanks de algehele druk bij opdrachtgevers om op de marketingbudgetten te bezuinigen, haar bedrijfsresultaat weten te verbeteren, hetgeen ertoe heeft geleid dat zij het afgelopen jaar positief heeft kunnen afsluiten. Dit is mede bereikt doordat in het afgelopen jaar een groot deel van de bestaande opdrachtgevers zijn behouden. Leads to Loyals wordt door haar opdrachtgevers steeds vaker als strategische partner gezien voor de ontwikkeling, implementatie en uitvoering van communicatie- en loyaltyprogramma’s. Leads to Loyals heeft in 2011 kunnen laten zien dat zij in staat is effectieve en innovatieve marketingoplossingen te implementeren en heeft daardoor meer opdrachten bij bestaande opdrachtgevers weten te realiseren en enkele kleinere opdrachtgevers aan haar portfolio toegevoegd. Door de omvang van een beperkt aantal grote opdrachtgevers blijft Leads to Loyals nog wel kwetsbaar. Om die reden zijn in de tweede helft van 2011 belangrijke stappen gezet om het platform van Leads to Loyals beter aan te laten sluiten op de huidige technologische mogelijkheden, waardoor zij in de nabije toekomst beter in staat zal zijn new business aan te trekken.

Arm’s Lenght contracten Roto Smeets Group vindt het, net als beschreven in de OESO richtlijn, belangrijk bij te dragen aan de overheidsfinanciën van het gastland door tijdige betalingen van de door hen verschuldigde belastingen. Roto Smeets Group houdt zich aan de belastingwetten en -regelgeving in de landen waarin zij actief is. Dit betekent dat Roto Smeets Group de bevoegde autoriteiten alle informatie verschaft die nodig is om de te heffen belasting in verband met hun activiteiten juist vast te stellen en dat zij hun praktijken bij de vaststelling van onderlinge verrekenprijzen aanpassen aan het “Arm’s Length principle”.

Strategie De markt waarin Roto Smeets Group opereert is zeer volatiel. Zowel politiek, economisch, sociaal-cultureel als technologisch wordt de markt sterk beïnvloed. Zolang de markt welwillend blijft ten opzichte van het doorstarten van failliete bedrijven zal de overcapaciteit in de grafische industrie blijven bestaan. Maatregelen zoals verandering van de logistieke structuur (periodieken alleen bezorgen op dinsdag, donderdag en zaterdag) en afschaffing automatische abonnementverlenging hebben hun effecten bij opdrachtgevers van de grafische industrie. Nieuwe technologische ontwikkelingen kunnen bedreigend zijn voor de bedrijven die niet de ruimte hebben (of krijgen door kredietverleners) daar in te investeren maar kunnen een uitdaging vormen voor anderen. De steeds verdergaande verschuiving van print naar digitale opslag en webbased media vormt een bedreiging voor de drukkerijbedrijven van de Group maar biedt enorme kansen voor de mediabedrijven zoals MediaPartners Group. Om de groei in de nabije toekomst onverkort te kunnen voortzetten worden expansiemogelijkheden voor MediaPartners Group onderzocht. Het zoeken naar nieuwe

markten (ook over de grenzen) wordt onder meer ook ingegeven door toenemende exclusiviteiteisen van grote opdrachtgevers. Vooruitzichten voor de drukkerijbedrijven zijn dat de totale markt voor drukwerk in West-Europa zal blijven krimpen en dat het aandeel diepdrukkerijen daarin zal dalen. Een groot deel van de Nederlandse en Belgische tijdschriften zal op termijn, door de dalende oplagen, de overstap naar offset maken. Rekening houdend met de verschuivingen in de markt, de vraagkant, wensen van onze klanten, maar ook verschuivingen in de techniek zal Roto Smeets Group constant haar capaciteitsbenutting moeten blijven verbeteren en het volume aan de marktomstandigheden moeten blijven aanpassen. Om aan de behoefte van opdrachtgevers te kunnen voldoen zullen zowel de offset- als de diepdrukbedrijven maximaal gefocust moeten worden op de kortst mogelijke doorlooptijden. De ervaring die de Roto Smeets bedrijven in hun bestaan hebben opgedaan met veel wisselende opdrachten, waardoor ze zowel in diepdruk als in offset snel taal- of editiewisselingen tijdens het drukken kunnen realiseren, brengt hen nu voordeel.

Vooruitzichten De vooruitzichten voor 2012 worden gekenmerkt door de onzekerheid die het gevolg is van de algemene beleving van en mogelijke reacties op de economische crisis. Daar waar de tweede helft van 2011, zeker met betrekking tot de diepdruk, een hoog volume en een zich verbeterend prijsniveau liet zien, worden ten aanzien van de onderhandelingen over orders voor 2012 de effecten van de onzekerheid zichtbaar. Dit, gekoppeld aan de hoge initiële inzet van de papierleveranciers met betrekking tot het gewenste prijsniveau van papier, heeft de onderhandelingen tot op heden bemoeilijkt en de uitkomst in meerdere gevallen negatief beïnvloed. Duidelijk is dat een aantal belangrijke concurrenten van Roto Smeets Group zich ogenschijnlijk ernstig zorgen maakt over hun bezetting in het eerste half jaar 2012 en daarom het prijswapen wederom heeft ingezet. Een ander belangrijk element dat een vertraging van het resultaatherstel kan bewerkstelligen is de stijging van de loonkosten. Zowel de sociale lasten, de WW-sectorpremie en de zorgpremie zijn voor 2012 verhoogd. Deze factoren elimineren een groot deel van de verbeteringen die in 2011 zijn ingezet. Dat betekent dat ondanks de tevredenheid over 2011, Roto Smeets Group in 2012 voor nieuwe uitdagingen wordt gesteld, om ook op langere termijn te kunnen blijven concurreren in het internationale krachtenveld. Uitgaande van de in dit jaarverslag geschetste marktontwikkelingen achten wij het niet verantwoord uitspraken te doen over de resultaatontwikkeling in het lopende jaar. Deventer, 14 maart 2012 Raad van Bestuur J.A. de Haas


Belangrijke kengetallen

x € mln

2011

2010

2009

2008

2007

Opbrengsten

343,3

345,9

415,4

447,5

485,0

Toegevoegde waarde

165,8

166,1

192,6

212,9

230,9

EBITDA EBIT Financieringskosten Resultaat deelnemingen

26,7

19,2

- 2,8

37,2

40,9

3,1

- 23,9

- 33,0

5,8

6,3

- 3,7

- 4,2

- 3,7

- 4,3

- 3,7

0,0

0,0

0,0

0,0

3,7

Resultaat voor belastingen

- 0,5

- 28,1

- 36,7

1,5

6,3

Belastingen

- 0,2

5,5

9,2

- 0,2

- 0,9

0,0

0,0

0,0

0,0

0,0

- 0,7

- 22,5

- 27,5

1,3

5,4

150,8

155,6

172,6

179,7

188,6

Resultaat beëindigde bedrijfsactiviteiten Netto resultaat

Balans Vaste activa Vlottende activa Totaal activa Eigen vermogen Langlopende verplichtingen

66,5

73,5

89,3

108,9

115,2

217,3

229,1

261,9

288,6

303,8

81,4

79,1

102,7

130,4

135,2

33,7

38,4

35,7

53,8

55,6

Kortlopende en overige verplichtingen

102,2

111,6

123,4

104,4

113,0

Totaal passiva

217,3

229,1

261,9

288,6

303,8

14,5

- 4,6

29,1

13,3

50,4

8,9

16,1

23,6

23,0

30,2

7,8%

5,6%

- 0,7%

8,3%

8,4%

16,1%

11,6%

- 1,5%

17,5%

17,7%

2,7%

- 18,7%

- 20,5%

3,1%

3,2%

Toegevoegde waarde/Kton (x € 1)

454

466

492

511

547

Productiekosten/Kton (x € 1)

385

457

443

422

459

Kasstroom Kasstroom uit operationele activiteiten Netto investeringen

Ratio’s EBITDA / Opbrengsten EBITDA / Toegevoegde waarde ROCE

Netto schuld / EBITDA

2,9

4,4

- 23,0

1,9

1,4

EBITDA / rentelasten

7,3

4,6

- 0,8

8,6

11,0

37,4%

34,5%

39,2%

45,2%

44,5%

1.590

1.616

1.962

2.189

2.257

Aantal uitstaande aandelen ultimo boekjaar

3.290.275

3.290.275

3.290.275

3.290.275

3.290.275

Gemiddeld aantal aandelen

3.290.275

3.290.275

3.290.275

3.290.275

3.290.275

Solvabiliteit

Overige gegevens Aantal fte’s ultimo boekjaar


Roto Smeets Group en het milieu Introductie Zorg voor duurzaamheid neemt bij Roto Smeets Group een belangrijke plaats in. Bij een duurzaam productieproces is er sprake van een gezond samengaan van natuur, economie en sociale belangen. Roto Smeets Group heeft zich de afgelopen jaren intensief verdiept in duurzaamheid. Elk jaar verbeteren we onze bedrijfsprocessen en zoeken we naar milieuvriendelijke innovaties. Daarbij is het besef gegroeid dat we echte duurzaamheid alleen kunnen bereiken door samenwerking. Duurzame oplossingen zijn geen standaard oplossingen. Binnen de grafische keten wordt duurzaamheid bepaald vanaf het bos tot het blad (het tijdschrift). Een product kan pas duurzaam zijn als er in alle stadia van de levenscyclus duurzaam mee omgegaan is. Vanaf de grondstof tot de gescheiden inzameling voor hergebruik. Dat vraagt om samenwerking met leveranciers aan de ene kant van de keten en met onze klanten aan de andere kant. Samen met de klant kunnen keuzes gemaakt worden: wanneer kiezen voor print, welke materialen worden gebruiken voor het drukwerk, hoe wordt de afwerking geregeld, en de verzending en transport? Daarnaast ondersteunen en stimuleren wij het zoeken naar duurzame productiemethoden in onze keten en streven we naar een maximale transparantie van de milieuparameters zodat klanten een bewuste productkeuze kunnen maken. Door ons internationale netwerk volgen wij ook alle duurzame initiatieven in het buitenland.

Scope Gegevens opgenomen in het financiële jaarverslag en het maatschappelijke jaarverslag betreffen alle dochterondernemingen van Roto Smeets Group. Met uitzondering van het hoofdstuk over de milieuprestaties. Daarin beperken we ons tot de drukkerijbedrijven aangezien daar milieuaspecten in het bijzonder spelen. Dat neemt niet weg dat in de overige bedrijven het duurzaam gebruik van grondstoffen evengoed wordt gestimuleerd en gemonitord. Roto Smeets Group heeft in Nederland zes drukkerijen: Roto Smeets Weert en Senefelder Misset zijn rotatieoffsetbedrijven, Roto Smeets Deventer en Roto Smeets Etten zijn diepdrukkerijen. Daarnaast telt Roto Smeets Group twee vellenoffset bedrijven: Roto Smeets GrafiServices Eindhoven en Roto Smeets GrafiServices Utrecht. Buiten Nederland, in Hongarije, bevindt zich één rotatieoffset drukkerij. In een rotatieoffset drukkerij loopt het te bedrukken papier vanaf een papierrol de rotatiepers in. Bij passage van cilinders die zijn voorzien van drukvormen wordt de papierbaan aan beide zijden met inkt bedrukt. Ook bij de diepdrukkerijen loopt het te bedrukken papier vanaf een papierrol de rotatiepers in maar hier wordt gebruikt gemaakt van zeer brede cilinders die gegraveerd worden

met de tekst en afbeeldingen om, eenmaal langs de inktbaden, het papier te bedrukken. Bij vellendruk worden op een drukpers vellen papier doorgevoerd en van inkt voorzien. De offset rotatie- en diepdrukbedrijven bedienen de nationale en internationale markt van postordercatalogi, retaildrukwerk, sponsored magazines en tijdschriften. Ruim een derde van het drukwerk is bestemd voor het buitenland, onder meer Engeland, België, Zweden, Duitsland, Denemarken en Frankrijk. Vellenoffsetbedrijven werken vooral voor de regionale en landelijke zakelijke markt. Voorafgaand aan het drukken vinden prepress activiteiten plaats: tekst-, beeldopmaak en drukvormvervaardiging. Na het drukken is er de nabewerking: afwerken van drukwerk door middel van snijden, vouwen, lijmen, hechten e.d. en expeditie. Papier, inkt, energie en water vormen de bulk van de grondstof van alle drukkerijbedrijven. Daarnaast kopen de rotatie en vellen offsetbedrijven aluminiumplaten in voor de vervaardiging van drukvormen en maken de diepdrukkerijen gebruik van cilinders. In de productie worden voorts diverse processtoffen (zoals platen, poetsdoeken, reinigingsmiddelen) en hulpstoffen (zoals hechten plakmiddelen en verpakkingsmaterialen) ingezet.

Productie De productiebedrijven van Roto Smeets Group leveren naast cross mediale diensten hoofdzakelijk papieren producten. Deze papieren producten hebben bij het publiek soms nog een weinig duurzaam imago. Dit is onterecht. Papier is het meest gerecyclede materiaal dat wij kennen. Daarnaast is het overgrote deel van de gebruikte houtvezels waarmee papier wordt vervaardigd, afkomstig van zagerijresten en dunningshout en betreft het bovendien voornamelijk hout uit Europese productiebossen die op verantwoorde wijze worden beheerd. Bij een printproductie is gemiddeld 64 procent van het gebruikte materiaal gerecycled. Gerecycled papier wordt tegenwoordig op een milieuvriendelijke manier gebleekt en verwerkt. Door de voortgaande inzichten in het duurzaam maken van productiebossen krijgt print een steeds verantwoorder imago. Dat betekent dat we op een genuanceerde manier kijken naar de keuze tussen productie in print en digitaal uitgegeven kranten, tijdschriften en brochures. Uit onderzoek is naar voren gekomen dat het lezen van een krant 20 procent minder C02-uitstoot veroorzaakt dan 30 minuten online zijn. Een papieren publicatie brengt dus niet automatisch meer milieubelasting teweeg dan een digitale. In het huidige papier wordt een groot percentage oud papier verwerkt: Nederland is een van de koplopers in Europa: meer dan 70 procent van het papier wordt hergebruikt. Voor goed papier is echter altijd een bepaald percentage nieuwe vezels nodig. Roto Smeets Group streeft naar een verantwoorde inkoop van papier: wij werken niet met papier dat deels of geheel is gemaakt met houtresten uit oerbossen.


Inkt en oplosmiddelen Naast papier is inkt het belangrijkste bestanddeel van drukwerk. Inkt bestaat grotendeels uit pigmenten, oplosmiddelen en aardolie. Door innovaties in de inktindustrie is de milieubelasting van de productie van inkt sterk afgenomen. In convenanten heeft de industrie met de overheid besloten om het gebruik van zware metalen niet of nauwelijks nog toe te staan. Daarnaast moet de toepassing van oplosmiddelen en andere potentieel schadelijke chemische stoffen aan stringente wettelijke eisen voldoen. De pigmenten die gebruikt worden bevatten geen zware metalen welke schadelijk zijn voor het milieu. Binnen de wetgeving worden deze inkten ook niet als een gevaarlijke stof beschouwd. Roto Smeets Group is zich sterk bewust van zijn verantwoordelijkheid voor mens en milieu en heeft haar inkoop en productieproces zo ingericht dat we kunnen sturen op een optimaal gebruik van grondstoffen. Dat verwacht Roto Smeets Group ook van de toeleveranciers. Aan de hand van ons Milieuzorgsysteem richten wij ons onafgebroken op procesinnovaties zoals geautomatiseerde systemen die inktverspilling minimaliseren door tijdens het drukproces een zo optimaal mogelijke hoeveelheid inkt te gebruiken en de uitstoot van vluchtige organische stoffen (VOS) verder te reduceren. Verliezen worden daardoor tot een minimum beperkt. Om de milieubelasting door de oplosmiddelen minimaal te houden zijn emissiereducerende maatregelen getroffen zoals naverbranders en tolueenterugwinninginstallaties binnen de diepdruk drukkerijen. De emissie van tolueen binnen de diepdruk drukkerijen wordt voor 99% gerecycled en is zodoende tot bijna nul gereduceerd. Nieuwe ontwikkelingen Ook in de wereld van de inkt wordt gezocht naar alternatieven waarmee de milieubelasting verder omlaag gebracht kan worden. Bij de vellendrukkerijen van Roto Smeets Group wordt tegenwoordig met inkten gewerkt op basis van plantaardige olie, afkomstig van bijvoorbeeld graan, lijnzaad of soja. Daarmee wordt de minerale olie die in traditionele inkten zit, voor ca 80% vervangen door een hernieuwbare bron. Voor toepassing van deze plantaardige inkten bij rotatie en diepdruk producties ziet Roto Smeets Group nog geen goede mogelijkheden. De specifieke eigenschappen ervan maken verwerking en terugwinning moeilijker. Daarnaast kost het gebruik van deze inkten binnen onze productieprocessen meer energie omdat het drogingproces meer tijd in beslag neemt. Vandaar dat ook de overheid deze inkten nog niet dwingend voorschrijft.

vochtwaters moest het oplosmiddel isopropylalcohol (IPA) worden toegevoegd, dat bij grote uitstoot schadelijk is voor mens en milieu. Enkele drukkerijen van Roto Smeets Group hebben nu de mogelijkheid zonder IPA te drukken door te werken met andere vochtwatertoevoegingen. Door te kiezen voor IPA-loos drukken verminderen we de milieubelasting en reduceren we de emissie van vluchtige organische stoffen.

Wel is Roto Smeets Etten gestart om in het prepress proces geen tolueen meer te gebruiken maar Biosol G, een ecologisch verantwoorde industriële reiniger/ontvetter op basis van een puur-natuuroplosmiddel dat volledig biologisch afbreekbaar is.

Bij de keuze van de verpakking van drukwerk kunnen we op verschillende manieren milieuoverwegingen laten meetellen. Het gaat daarbij om keuzes over het type folie of de wijze van verpakken bij bijvoorbeeld het bijsluiten van extra productonderdelen zoals cd’s en monsters. De keuze van de verpakking is mede afhankelijk van de manier waarop het vervoerd gaat worden.

Alcoholvrij drukken Een andere ontwikkeling is ‘alcoholvrij drukken’. Aan veel


Verpakkingen Ook bij de keuze en het verwerken van verpakking is Roto Smeets Group doordrongen van zijn verantwoordelijkheid tegenover mens en milieu. Onze verpakkingsstraten zijn zo ingericht dat het afval tot een minimum wordt beperkt. Wij zoeken steeds naar de meest efficiënte toepassing waarbij de bescherming van de medewerker, het drukwerk en de veiligheid bij het transport voorop staan.

Roto Smeets Group heeft zijn verpakkingsstraten zo ingericht dat ze ook geschikt zijn voor het sealen van drukwerk met biologische folie. Deze folie wordt gemaakt van plantaardige grondstoffen zoals mais- of aardappelzetmeel. Er zijn verschillende soorten op de markt, maar voor alle biologische folies geldt dat ze gemaakt zijn van een hernieuwbare grondstof en uiteenvallen tot natuurlijke stoffen. Deze folies zijn nog wel duurder dan gewone folies.

van ecocombi’s; dit zijn langere vrachtwagens die meer vracht meenemen waardoor een aanzienlijke besparing op ritten en voertuigkilometers (en dus CO2) mogelijk wordt.

Transport Voor de distributie van drukwerk werkt Roto Smeets Group samen met transportbedrijven die werken met en onderzoek doen naar duurzame vervoersmethoden, per trein, schip of dubbeldekker. Roto Smeets Group is hierover in constant overleg en maakt waar mogelijk gebruik van de alternatieven die zij bieden. Zowel bij vervoer over water als over het spoor wordt altijd voor een deel gebruikgemaakt van vervoer over de weg. Vrachtwagens blijven betrokken bij het voor- en natraject naar de spoorterminal of de haven. Voor sommige vrachten en bestemmingen blijven we in zijn geheel aangewezen op vervoer over de weg. Maar ook in het wegtransport zijn steeds meer alternatieven voorhanden die minder belastend zijn voor het milieu. Zo zetten onze vervoerders tegenwoordig ook vrachtwagens in die rijden met biodiesel en/ of zetten zij hybride vrachtwagens in. Ook wordt gebruik gemaakt


Instrumentarium en organisatie

De eindverantwoordelijkheid voor het gevoerde milieu- en sociale beleid ligt bij de Raad van Bestuur. Vanuit de Raad van Bestuur wordt het beleid verder in de organisatie uitgezet. De Raad van Bestuur legt verantwoording af over het beleid aan de Raad van Commissarissen. Vanuit de stafafdeling Milieu van Roto Smeets Group worden bepaalde milieuontwikkelingen geïnitieerd, gefaciliteerd en gecoördineerd. Zo wordt op dit niveau, samen met de Kwaliteit-ArboMilieu (KAM) coördinatoren van de drukkerijen, het MVO beleid voorbereid en de Roto Smeets Group-brede ambities geformuleerd. Grote contracten voor onder meer afvalverwijdering worden centraal gesloten ten behoeve van de aangesloten bedrijven. De Roto Smeets Group-bedrijven kunnen als ‘verwante’ bedrijven binnen één drukkerijgroep ook in alle openheid hun gekozen oplossingen en milieuprestaties vergelijken (benchmarken) en daarmee hun performance verbeteren. Naar buiten toe behartigt Roto Smeets Group haar eigen belangen en, meer algemeen, die van de grafische industrie. Door deel te nemen aan diverse nationale en internationale overleggen kan ze vroegtijdig inhaken op veranderende weten regelgeving. De concrete uitwerking van het milieubeleid bij de bedrijven wordt gedaan door het vaststellen van doelen taakstellingen. De actiepunten die hieruit voortvloeien worden in een jaarprogramma opgenomen. Aan het eind van ieder jaar wordt geëvalueerd of alle actiepunten volgens planning zijn afgerond. Punten die niet afgerond zijn en een vervolg krijgen in het opvolgende jaar worden in het nieuwe jaarprogramma opgenomen. Voor de bewaking van de voortgang is een digitaal systeem opgezet.

KAM-coördinator In de rotatiebedrijven vallen alle milieuaangelegenheden onder de verantwoordelijkheid van de KAM-coördinator. Deze coördinator heeft een belangrijke interne adviesrol, onder meer bij het opstellen en vastleggen van jaarprogramma’s en procedures die daarvoor opgesteld moeten worden. Hij/zij is ook belast met de naleving - en de controle op de naleving - van weten regelgeving op milieugebied en het in stand houden van het milieuzorgsysteem. Deze functionaris is onder meer de controlepost voor de beoordeling van inkomende stoffen op milieu- en arboveiligheid. Hij/zij beoordeelt ook leveranciers van producten en diensten op milieuaspecten. De coördinator kan het gebruik van stoffen en leveranciers in overleg met de betrokkenen ‘groen’ of ‘rood licht’ geven, of onder voorwaarden toestaan. De coördinator besteedt daarnaast tijd aan het uitvoeren van controles en inspecties op de diverse afdelingen en het aansturen van de interne auditteams. Controles en inspecties richten zich op veiligheid, orde en netheid en op het uitvoeren van verbeteracties en de resultaten die deze opleveren. De coördinator bewaakt ook de voortgang van projecten uit het milieujaarplan, evenals de controles op uitvoering van wettelijk verplichte metingen, keuringen, calibraties, etc. De


coördinator geeft daarnaast instructies en interne opleidingen met betrekking tot milieuaspecten. Vanwege de bedrijfsomvang beschikken de twee vellenbedrijven van Roto Smeets GrafiServices niet over een full time coördinator maar worden de taken van de KAM-coördinator bij de vestiging in Utrecht uitgevoerd door de bedrijfsleiding en in Eindhoven door een medewerker van de Holding. Overkoepelend is er Roto Smeets Group-breed eens per kwartaal een coördinatorenoverleg. De deelnemers uit de diverse Roto Smeets Group-drukkerijen bespreken hier ontwikkelingen, problemen en oplossingen op hun werkterrein en wisselen kennis en ervaring uit. Milieu wordt voorts bij iedereen binnen het bedrijf op de agenda gezet door onderwerpen te bespreken in het afdelingoverleg. De bedrijven hebben gezorgd voor digitale toegankelijkheid van alle relevante milieu-informatie voor alle medewerkers via het intranet.

Milieuzorgsystemen Roto Smeets Group beschouwt de milieuzorgsystemen bij haar bedrijven als belangrijk middel om uitvoering aan haar milieubeleid te geven. Zo’n milieuzorgsysteem (‘milieumanagementsysteem’ NEN ISO 14001:2004) is een samenhangend geheel van beleidsmatige, organisatorische en administratieve maatregelen waarmee bedrijven de milieuzorgstructuur inhoud geven. Juist met zo’n milieuzorgsysteem gebeurt het systematisch volgens goed beschreven, vaste procedures. Bovendien vraagt het systeem dat bedrijven zich continu verbeteren. Dat gebeurt via een cyclus van doelstellingen, acties, evaluaties en daaruit voortvloeiende nieuwe doelstellingen. Werken aan verbetering impliceert ook dat bedrijven onderzoek doen naar bijvoorbeeld alternatieve processen en stoffen en hergebruikmogelijkheden van afvalstoffen. Het milieuzorgsysteem richt zich op alle activiteiten in het bedrijf die een link met milieu hebben. Het legt onder meer werkprocedures vast, gericht op milieubewuste inkoop, selectie van leveranciers en verwerkers in de keten, werken met minimale voorraden, de wijze van opslag en etikettering van processtoffen, en ‘good housekeeping’ - juist gebruik van stoffen - en netheid op de werkplek, dat wil zeggen: rommel opruimen en scheiden van afval volgens procedures. Andere elementen van het milieuzorgsysteem betreffen het bevorderen van betrokkenheid van werknemers, milieuopleidingen en in- en externe communicatie over ‘milieu’. In ISO 14001: 2004 wordt ook de aandacht voor indirect te beïnvloeden milieuaspecten (bijvoorbeeld herkomst hout voor papier, wijze van afvalverwerking, optimaliseren recycling) verankerd. Het zorgsysteem wordt met regelmaat opnieuw geaudit om vast te stellen of het nog steeds het certificaat verdient. Mede met het oog op de terugkerende externe audits, zijn binnen de bedrijven ook eigen auditteams actief. Om de betrokkenheid t.a.v. het milieubeleid aan te geven, worden de interne milieu-audits uitgevoerd door medewerkers, afdelingshoofden, leidinggevenden en projectleiders. Tijdens deze audits worden de opgestelde ISO 14001

procedures, die zijn onderverdeeld in proces- en systeemgebonden procedures, getoetst op hun toepassing.

één medaille: een perfecte procesbeheersing is de weg naar zowel uitstekende producten als naar milieuwinst.

Procesgebonden procedures zijn opgesteld om de milieuaspecten binnen met name productieafdelingen van het bedrijf te beheersen. Hierbij moet gedacht worden aan het inzamelen en afvoeren van afval, inkoop en het onderhoud aan machines en installaties. Systeemgebonden procedures zijn gerelateerd aan de organisatie c.q. het systeem van ISO 14001. Voorbeelden zijn onder meer: het voldoen aan weten regelgeving, reageren op noodsituaties (noodplan) en de beoordeling van het milieuzorgsysteem door de directie.

Ecobalans Roto Smeets Group maakt sinds 1994 gebruik van een Ecobalans. De Ecobalans gaat een stap verder dan de voorschriften van het Milieuzorgsysteem. Aan de hand van deze balans, die in detail al onze in- en uitgaande materiaalstromen en het gebruik van energie en water in kaart brengt, bepaalt Roto Smeets Group zijn eigen voetafdruk. De coördinatie van de Ecobalans gebeurt door het onafhankelijke Instituut voor Toegepaste Milieu-Economie (TME) in Voorschoten. Door doelstellingen te formuleren streeft Roto Smeets Group gericht naar reducties. Sinds 1994 heeft Roto Smeets Group die doelstellingen steeds gehaald en daar zijn we best trots op. Een paar voorbeelden: we gebruiken sindsdien 75 procent minder water, 35 procent minder energie en de uitstoot van tolueen en vluchtige organische stoffen is met meer dan 65 procent verminderd.

Periodiek worden management en ondernemingsraad geïnformeerd over milieuzaken, waarbij de bevindingen in interne en externe audits een belangrijke plaats innemen. De ondernemingsraden worden door middel van hun leden in de Veiligheid, Gezondheid, Welzijn en Milieu (VGWM) commissie op de hoogte gehouden van de milieuontwikkelingen. Naast de OR-leden nemen in de VGWMcommissie ook productie- en HR medewerkers deel en de KAM Coördinator. In Roto Smeets Group-bedrijven die ook een kwaliteitszorgsysteem operationeel hebben, worden de audits voor beide systemen gecombineerd. Kwaliteit en milieu zijn feitelijk ook twee zijden van

Omdat de Ecobalans de gehele stoffenhuishouding van de bedrijven laat zien, kunnen deze niet alleen op emissies sturen, maar ook op een efficiënt gebruik van stoffen in het productieproces. De gegevens voor de Ecobalans worden voortdurend verzameld, zodat ook heel frequent een actueel beeld van de prestaties kan worden gegenereerd, mocht dat nodig zijn om bij bepaalde ontwikkelingen

Roto Smeets

Papier

Weert

Senefelder

Inkt

Product

Klant

Papierafval

Recycled

Emissies

EPRTR

Tolueen

Terugwinning

Misset

Energie

Roto Smeets Deventer

Leverancierscheck

Water

Ecobalans in

Roto Smeets

Ecobalans uit

Etten Chemicaliën

of

Kunststof Roto Smeets

Recycled

GrafiServices

of verwerkt

Eindhoven Hulpstoffen

Bedrijfsafval

door erkend afval verwerker

Roto Smeets Processtoffen

GrafiServices

Gevaarlijk

Utrecht

afval


de vinger aan de pols te houden. Met deze complete massabalans hebben de Roto Smeets Group-bedrijven hun milieuaspecten volledig in beeld. Ook het berekenen van de CO2-emissie per ton product wordt hierdoor vereenvoudigd. Het basisprincipe van de Ecobalans wordt in onderstaand schema weergegeven.

Leveranciersbeoordeling Zoals eerder in dit verslag aangegeven wordt binnen de grafische keten duurzaamheid bepaald vanaf het bos tot het uiteindelijke product. Een product kan pas duurzaam zijn als er in alle stadia van de levenscyclus duurzaam mee omgegaan is. Vanaf de grondstof tot de gescheiden inzameling voor hergebruik. Dat vraagt om samenwerking met leveranciers aan de ene kant van de keten en met onze klanten aan de andere kant. Samen met de klant kunnen keuzes gemaakt worden: wanneer kiezen voor print, welke materialen worden voor het drukwerk gebruikt, hoe wordt afwerking, verzending en transport geregeld? Wij letten bij het inkopen van producten en diensten sterk op de sociale, milieu- en veiligheidsaspecten en maken daarover afspraken met onze leveranciers. De inkoop van gevaarlijke stoffen wordt bijvoorbeeld beoordeeld op basis van de procedure ‘inkoop nieuwe gevaarlijke stoffen” Hierbij wordt de stof door de KAM coördinator op basis van een checklist beoordeeld. De beoordeling vindt plaats op basis van de MSDS (material safety data sheets) van het product. Door middel van een ‘reglement derden’ worden leveranciers op onze eisen met betrekking tot arbo veiligheid en milieu gewezen. Ze worden ook verzocht hun veiligheids- en gezondheidsplan in te dienen. Roto Smeets Group kiest met name leveranciers die net als Roto Smeets Group een milieuzorgsysteem volgens de norm ISO 14001 hanteren of een voor die branche specifieke, vergelijkbare certificering. Dit wordt vastgesteld aan de hand van een leveranciersenquête die daarna regelmatig aan de leveranciers wordt voorgelegd. Deze gegevens worden opgenomen in een leveranciersdatabase die op de interne Roto Smeets Group-milieusite te vinden is. Deze site is vanuit de intranetten van de afzonderlijke bedrijven te raadplegen en bevat - naast regelmatig bijgewerkte leveranciersgegevens - ook andere milieurelevante productinformatie (bijvoorbeeld over inkt en papier), vergunningen, de Ecobalans, alle certificaten en alle milieujaarverslagen. Vanaf 2012 wordt de leveranciersbeoordeling breder opgezet en worden ook MVO kernindicatoren in de vragenlijst meegenomen.

Bedrijfsmilieuplannen en milieujaarplannen De voornaamste strategieën en procedures voor de implementatie van het milieubeleid en het realiseren van prestaties worden per bedrijf vastgelegd in de jaarlijkse milieuverbeterprogramma’s ofwel bedrijfsmilieuplannen. De bedrijfsmilieuplannen, met enkele kengetallen en taak- en doelstellingen voor een aantal jaren,


worden mede voor de overheid opgesteld en met haar besproken. In het plan geeft het bedrijf inzicht in haar bedrijfsprocessen en eventuele milieubelasting, in verwachte bedrijfsontwikkelingen en milieueffecten, in de normen ten aanzien van milieubelasting waaraan ze moet voldoen en in de taak en doelstellingen van haar milieubeleid. Onder de bedrijfsmilieuplannen hangen de milieujaarplannen (soms als onderdeel van een gecombineerd KAM-jaarplan voor Kwaliteit, Arbo en Milieu), met daarin de doelen taakstellingen van het komende jaar en de concrete acties die bedrijven daarop willen ondernemen. De uitvoering van dit plan wordt gedurende het jaar bewaakt.

Klachtenafhandeling Klachten vormen een graadmeter voor de relatie van de bedrijven met hun omgeving. Het zijn tevens waardevolle signalen waarmee de bedrijfsvoering kan worden verbeterd. De bedrijven maken werk van een zorgvuldige afhandeling volgens een daarvoor geldende strakke procedure. Deze procedure waarborgt schriftelijke vastlegging van de klachten, persoonlijke afhandeling, registratie en het nemen van vervolgacties. Het Verbeter Registratie Systeem is een web-based applicatie, waarop alle afdelingen alle dagelijkse afwijkingen noteren. Tezamen met informatie uit afdelingsoverleg en QTMS (kwaliteitsysteem) wordt de afwijking door een technisch specialist herleid tot een bronoorzaak. Voor zover de klachten in eerste instantie bij de gemeente binnenkomen, worden deze doorgaans direct met het bedrijf teruggekoppeld zodat het bedrijf zelf zo snel mogelijk actie kan ondernemen.

Opleiding Bedrijven leiden medewerkers op tot interne auditoren. Door interne keuringen van het milieuzorgsysteem zorgen deze ervoor dat het systeem met succes de periodieke externe keuring voor hercertificering kan doorstaan. Per bedrijf worden soms afgestemd op de specifieke situatie - milieugerichte cursussen ingekocht. Dit zijn bijvoorbeeld trainingen om alle medewerkers gevoelig te maken voor milieuaspecten, met onder meer als doel dat zij bijdragen aan het traceren van verbeterpunten. ‘Milieu’ is overigens steeds minder een toegevoegd aandachtspunt. Zo komt het onderwerp standaard aan de orde als onderdeel van de reguliere opleiding die bijvoorbeeld nieuwe drukkers bij een Roto Smeets Group-bedrijf krijgen en is het verwerkt in standaardwerkmethodes.

Certificeringen ISO 14001/ISO 9001 Het zorgsysteem ISO 14001 legt onder meer procedures vast gericht op voldoen aan weten regelgeving, milieubewust inkopen, werken met minimale voorraden en juist gebruik van stoffen. Daarnaast geeft het inhoud aan zaken als milieuopleidingen voor onze medewerkers en de manier waarop wij intern en extern communiceren over milieu. De norm ISO 9001 is een procesmodel voor kwaliteitsmanagement. Daarin staan klanteisen, klanttevredenheid en continue verbeteringen centraal. FSC/PEFC Alle drukkerijen van Roto Smeets Group zijn sinds 2006 FSC-gecertificeerd (FSC staat voor Forest Stewardship Council) en sinds 2008 ook PEFC -gecertificeerd (Program for the Endorsement of Forest Certification), het qua omvang belangrijkste certificatieprogramma. De certificeringsystemen (uiteraard onderworpen aan regelmatige controle door externe partijen) zijn de verbindende schakel tussen verantwoord bosbeheer en de consument. In alle stadia van het productieproces moet de certificering herkenbaar geborgd zijn, tot en met de begeleidende documenten zoals offertes, orderbevestigingen, papierbonnen en facturen. Als gecertificeerde partij in de keten kan Roto Smeets Group het groeiend aantal klanten bedienen dat betrokkenheid bij duurzaam ondernemen zichtbaar wil maken door het FSC- of PEFC -logo op het drukwerk te laten meedrukken. Het toont tevens de maatschappelijke betrokkenheid en verantwoordelijkheid van Roto Smeets Group. SWAN Door bij klanten de mogelijkheden en voordelen van het gebruik van duurzaam geproduceerd papier te benadrukken, geven wij vorm aan onze ambitie om voorop te lopen in de verduurzaming van de grafische sector. In Nederland en daarbuiten. Sinds 1989

kunnen wij zowel binnen diepdruk als offset drukwerk producten met het Nordic Swan label leveren. Dit officiële Scandinavische label let niet alleen op het papier maar ook op het proces en garandeert dat de producten die een onderneming maakt tot de minst milieubelastende in hun soort behoren. Ecolabel Onderdeel van de Europese Integrated Product Policy is de toekenning van een Ecolabel: de EU Flower, aan producten en diensten met verminderde milieu-impact. Na jaren van discussie met uitgevers en grafimedia bedrijven komt de Europese Commissie in 2012 met een EU ecolabel voor drukwerk. De criteria zijn met name gericht op de bevordering van de milieu-efficiëntie van het ontinkten, de recycleerbaarheid van bedrukte papierproducten, de vermindering van de VOS-emissies, het verminderen of voorkomen van risico’s voor het milieu en voor de menselijke gezondheid die verband houden met het gebruik van gevaarlijke stoffen. De criteria moeten leiden tot etikettering van bedrukte papier producten die een lage milieu-impact hebben. Roto Smeets Group voldoet aan de criteria die in dit kader aan drukkerijen wordt gesteld. ISO 12647 Naast de zorgsystemen en ISO certificeringen op het gebied van milieu is ISO 12647 een zeer belangrijke standaard voor drukkerijen. Binnen ISO 12647 zijn vrijwel alle zaken rondom de procescontrole binnen het drukproces vastgelegd. Hierdoor wordt het mogelijk om drukwerk zeer voorspelbaar te produceren. Tevens garandeert een ISO 12647 certificering een consistente werkwijze en een optimale kwaliteit. Verbetering van de procesbeheersing levert automatisch betere milieuprestaties op. De uiteindelijke keuze voor de opdrachtgever is een afweging van verschillende factoren zoals prijs, kwaliteit, productietijd en duurzaamheid.

Organisatie KAM en certificeringen RS Deventer

RS Etten

RS Weert

Senefelder Misset

RS GrafiServices Eindhoven

RS Grafiservices Utrecht

ISO 14001

ISO 14001

ISO 14001

ISO 14001

ISO 14001

ISO 14001

ISO 9001

ISO 9001

FSC/PEFC

FSC/PEFC

SWAN

ISO 12647

ISO 12647

ISO 12647

ISO 12647

FSC/PEFC

FSC/PEFC

FSC/PEFC

FSC/PEFC

SWAN MVO prestatieladder (zie pag 4)

Jeroen Voges

Wim Baremans

Thijs Caelers

Karin Driezen

Huib Swarts

MVO prestatieladder Gert-Jan van der Vlis

Milieucoördinatie en communicatie: Roto Smeets Group, Emily Knegtel


Relatie met overheid

De bedrijfstak grafische industrie en verpakkingsdrukkerijen behoorde 20 jaar geleden tot de eerste bedrijfstakken die een milieuconvenant met de overheid afsloten. De kern van het milieuconvenant was het Handboek Milieumaatregelen waarin de reductiedoelstelling voor de uitstoot in 2010 was opgenomen. Na afloop van het convenant in 2010 wordt onder coördinatie van het KVGO het handboek actueel gehouden worden. De doelstellingen voor de grafische sector stonden in het teken van de uitstoot van vluchtige organische stoffen (VOS). Die moest terug van 17,1 kiloton in 1990 naar 4,8 kiloton twintig jaar later. In 2007 was dat al ruimschoots gelukt. In dat jaar stond de teller op 4,1 kiloton, een daling van liefst 76 procent. Drie maatregelen droegen vooral bij aan het terugbrengen van de VOS-uitstoot: - versnelde invoering van naverbranders, die vluchtige organische stoffen vernietigen; - om delen van de drukplaat die geen beeld dragen vrij te houden van inkt is vochtwater nodig. Met aangepaste offsetpersen hoeven drukkerijen daar minder vluchtige organische stoffen aan toe te voegen; - gebruik van minder oplosmiddel in inkten en een lagere verdampingswaarde van schoonmaakmiddelen. Uiteraard dient de productie nog altijd verantwoord te blijven en binnen de wettelijke randvoorwaarden voor onder meer emissies en risico’s van chemische stoffen. De industrie is een belangrijke speler in de verduurzaming van de economie. Met name waar gaat om de prestaties voor klimaat en energie en natuurlijke hulpbronnen. Maar de overheid wil binnen Nederland geen nieuwe overeenkomst afsluiten, omdat zij van mening is dat genoeg is vastgelegd in de huidige weten regelgeving en dat doelstellingen meer op Europees niveau worden voorgeschreven. Ondanks de prestatie op gebied van terugdringing van de VOS emissie eisen de Sociale partners dat het gebruik van schadelijke oplosmiddelen (vluchtige organische stoffen – VOS’en) in de branche daar waar mogelijk en verantwoord volledig wordt gestopt of tot een absoluut minimum wordt beperkt. Voorgesteld is de paritaire Werkgroep Arbeid en Gezondheid Grafimedia (WAGG) een inventarisatie te laten uitvoeren en daarover vóór 1 juni 2012 aan de Raad van Overleg Grafimedia Branche (ROGB) te rapporteren. Op basis van de uitkomsten van deze inventarisatie zal worden vastgesteld of het bestaande beleid aangepast dan wel versneld moet worden. Sociale partners streven ernaar om vóór 1 januari 2016 de nader vast te stellen doelen te realiseren en zijn zich hierbij terdege bewust van het feit dat een balans moet


worden gevonden tussen verantwoorde arbeidsomstandigheden, werkgelegenheid en bedrijfseconomische aspecten. Indien blijkt dat het realiseren van de doelstellingen technisch, economisch of anderszins niet haalbaar is, dan zal daarvoor een vorm van dispensatie worden verleend. Sociale partners zullen de procedures daaromtrent nader vaststellen. Los van deze inventarisatie hebben cao-partijen besloten dat paritaire voorlichting over het gebruik van oplosmiddelen bij zal dragen aan de bewustwording. Tijdens de looptijd van de nieuwe cao wordt concreet invulling gegeven aan deze voorlichting. Daarbij zal waar mogelijk deze voorlichting gecombineerd worden met de voorlichting over de Comfortabele Arbeidsovereenkomst (zie ook pagina 46). Om het effect van de te maken afspraken zo groot mogelijk te laten zijn worden zij niet opgenomen in de cao, maar verwerkt in de RI&E en de Arbocatalogus van de Grafimedia branche.

Internationaal milieubeleid Internationale milieuafspraken, vooral die op Europees niveau, hebben steeds meer invloed op het Nederlandse milieubeleid. Zo kwam er Europese regelgeving gericht op het terugdringen van de luchtverontreiniging (zoals die met CO2 en fijn stof), op duurzaam ondernemen en op gevaarlijke (afval)stoffen. Een voorbeeld vormt de IPPC (Integrated Polution Prevention and Control)-richtlijn. Een aantal drukkerijen van Roto Smeets Group vallen ook onder de verplichtingen van de EG-verordening PRTR (Pollutant Release and Transfer Register). Ze verstrekken gegevens over hun emissies naar lucht, water of bodem en het transport van afvalstoffen aan het bevoegd gezag, onder meer ten behoeve van de vervaardiging van nationale registers waarin alle emissies staan die in een land plaatsvinden. Met de gegevens tonen de bedrijven ook aan te voldoen aan de eisen in de PRTR. Ook is er aangepaste wetgeving verschenen op het gebied van opslag van gevaarlijke stoffen (PGS 15). Belangrijke wijziging in deze nieuwe publicatie is dat de indeling van gevaarlijke stoffen is gebaseerd op de reeds bestaande vervoerswetgeving (ADR1). Voor alle drukkerijen van Roto Smeets Group zijn de eisen van PGS 15 relevant. Roto Smeets Group heeft ook te maken met de internationale regels voor de richtlijn REACH2. REACH heeft betrekking op de productie, het op de markt brengen en het gebruik van alle chemische stoffen binnen de Europese Unie met het oog op het herkennen van

1) ADR is de afkorting van de Franse titel van het Europees verdrag betreffende het internationaal vervoer van gevaarlijke goederen over de weg: “Accord européen relatif au transport international des marchandises Dangereuses par Route”. Dit verdrag is gesloten in de Economische Commissie voor Europa van de Verenigde Naties te Genève (Zwitserland) op 30 september 1957. Het trad in werking op 29 januari 1968.

mogelijke gevaren voor de gezondheid van de mens en het milieu en het aanbevelen van maatregelen voor risicobeheer in de hele toeleveringsketen. Hierdoor is elke fabrikant of importeur van chemische stoffen in hoeveelheden van een ton of meer per jaar in de Europese Unie verplicht, op straffe van het niet langer toegestaan zijn om deze stof(fen) te vervaardigen of in te voeren, een registratiedossier in te dienen bij het Europees Agentschap voor chemische stoffen (ECHA), tenzij hij hiervan is vrijgesteld. De belangrijkste bestanddelen van de producten die Roto Smeets Group vervaardigt zijn papier en inkt. Volgens bijlage 4 van de REACH-regelgeving zijn de belangrijkste grondstoffen van papier (bijvoorbeeld hout, vulstoffen, coatingpigmenten en mechanische pulp) volgens de huidige wetgeving vrijgesteld voor REACH en hoeven dus niet te worden geregistreerd. Wel heeft Roto Smeets Group zelf een REACH registratie moeten uitvoeren in verband met het terug verkopen van de uit het proces teruggewonnen tolueen aan de inktleverancier. Sommige bestanddelen van inkt moeten vooraf worden geregistreerd. Roto Smeets Group heeft haar inktleveranciers een vragenlijst toegezonden en de bevestiging gekregen dat hun producten voldoen aan alle REACH-eisen voor stoffen. Dat wil zeggen dat er geen opzettelijke uitstoot van stoffen en geen zeer zorgwekkende stoffen (SVHC) aanwezig zijn in hoeveelheden van meer dan 0,1%. In de daaropvolgende fase van REACH moest het reguliere gebruik van de geregistreerde stoffen door de gebruikers aan de leveranciers worden aangegeven. Roto Smeets Group heeft dit via haar brancheorganisaties laten vastleggen. In de laatste fase van REACH moeten de leveranciers de huidige veiligheidsbladen van de door hen geleverde stoffen aanpassen aan het reguliere gebruik. Roto Smeets Group heeft haar interne veiligheidsinstructies hierop aangepast. Deze instructies maken deel uit van de risicobeheersingmaatregelen die onderdeel uitmaken van de ISO 14001 certificering die bij de Roto Smeets Group productiebedrijven is ingevoerd. Wij zullen de informatie van onze leveranciers regelmatig controleren. Vanaf het moment dat een leverancier zich niet houdt aan de REACH regelgeving, zullen wij op alternatieve leveranciers overstappen, zodat onze continue productie gewaarborgd blijft.

2) REACH: Europese Verordening (EG) nr. 1907/2006 inzake registratie, evaluatie en autorisatie van chemische stoffen (REACH) is de nieuwe Europese wetgeving voor chemische stoffen die in werking is getreden in juni 2007. REACH is gericht op bevordering van duurzame ontwikkeling door verbetering van de bescherming van de gezondheid van de mens en het milieu.


Nationale Wetten en vergunningen Via wetten en de daarmee samenhangende vergunningen hebben Roto Smeets Group-drukkerijen zeer direct met de overheid te maken. Elk bedrijf moet beschikken over een vergunning in het kader van de Wet milieubeheer, waarvoor de plaatselijke gemeente het bevoegd gezag is. De Wet milieubeheer regelt niet alleen alle voorschriften voor het bedrijf in relatie tot zijn directe omgeving, maar bijvoorbeeld ook de lozing van afvalwater op het riool. Jaarlijks worden alle vergunningseisen gecontroleerd door middel van interne inspectierondes en een algemene controle. De vergunning schrijft zaken voor als geluidsmetingen, het bepalen van de emissie van een aantal stoffen naar de lucht en bemonstering van spoelwater dat uit het prepress-proces op het riool wordt geloosd. Bij een aantal bedrijven speelt ook een meetverplichting waarmee de bodemkwaliteit rond opslagtanks in de gaten wordt gehouden. Ook aan afgegeven verklaringen over de vloeistofdichtheid van vloeren zijn eisen van geregelde inspectie verbonden. De bedrijven zijn daarnaast wettelijk verplicht periodieke keuringen aan installaties (zoals) stoomketels of koelinstallaties uit te (laten) voeren. Sommige Roto Smeets Group-bedrijven beschikken over een vergunning in het kader van de Wet Verontreiniging Oppervlaktewateren (WVO). Zij zuiveren hun afvalwater in een eigen zuiveringsinstallatie, waarna ze het behandelde water in het riool brengen. De gemeente Deventer heeft Roto Smeets Deventer een nieuwe milieuvergunning afgegeven conform IPPC. Voor Roto Smeets Etten is een aanvraag voor een IPPC vergunning ingediend. Tevens is aan Roto Smeets Deventer een nieuwe lozingsvergunning door het Waterschap afgegeven. Roto Smeets Weert heeft in 2011 een revisievergunning Wet Milieubeheer ontvangen die niet meer is gebaseerd op hoofdlijnen zoals vroeger, maar een normale Milieuvergunning betreft. In 2011 heeft ook Senefelder Misset de revisievergunning Wet Milieubeheer ontvangen die al in 2009 was ingediend bij de gemeente Doetinchem. Tijdens de aanvraag is de vergunning tevens doorgenomen en beoordeeld door de provincie. Na uitvoering van een volledige IPPC-toets is de milieuvergunning vanaf december 2011 definitief van kracht geworden. De beide vellendrukkerijen van Roto Smeets GrafiServices vallen onder het Activiteitenbesluit. Jaarlijks worden alle vergunningeisen gecontroleerd door middel van inspectieronden en algemene controle ronden. Controles worden uitgevoerd door de KAM coördinatoren. In 2011 zijn door de gemeenten enkele punten geconstateerd die in 2012 verbeterd moeten zijn.

De belangrijkste punten zijn bij Roto Smeets Etten dat het Plan van Aanpak van de herkeuring van de tanks nog niet gereed was en dat enkele verklaringen uit het lokale Milieujaarverslag ten aanzien van afwijkingen onvoldoende volledig waren. Tijdens een controle door de gemeente Deventer is in samenwerking met de Brandweer Deventer geconstateerd dat de sprinkleren brandmeldcentrale van Roto Smeets Deventer nog niet van een certificaat was voorzien en dat enkele doorvoeren en deuren niet rookwerend zijn. Deze verbeteracties worden in 2012 uitgevoerd. Verpakkingenbelasting Het besluit ‘Besluit beheer verpakkingen en papier en karton’ stelt bedrijven verantwoordelijk voor de preventie, inzameling, recycling en betaling van al het verpakkingsafval van de producten die zij op de markt brengen. Voor monitoring van de afspraken uit het besluit maakt de overheid gebruik van de gegevens die bedrijven aanleveren bij de aangifte van de Verpakkingenbelasting. Volgens het Ministerie van VROM kan de verpakkingenbelasting bijdragen aan het terugdringen van de hoeveelheid verpakkingen en aan een verschuiving naar het gebruik van verpakkingsmaterialen die minder schadelijk zijn voor het milieu. Daarbij is het uitgangspunt dat de vervuiler betaalt. In de raamovereenkomst tussen het ministerie van VROM, het verpakkende bedrijfsleven en VNG over de aanpak van de dossiers verpakkingen en zwerfafval voor de jaren 2008 t/m 2012 is overeengekomen dat het bedrijfsleven de verpakkingenheffing zichtbaar zal doorberekenen aan de consument. Calamiteitenafhandeling Wanneer uit controles zou blijken dat toegestane concentraties worden overschreden, of in het geval van andere bijzondere situaties, ondernemen de bedrijven onmiddellijk actie om de oorzaak te verhelpen. Het is standaardprocedure dat zij ook de vergunningverlener van de gebeurtenissen en daarop volgende verbeteracties op de hoogte stellen. Bij alle bedrijven zijn noodplannen aanwezig. Het personeel is hierop geïnstrueerd en intern zijn bedrijfshulpverleners opgeleid. Regelmatige oefeningen zorgen voor vaardigheden van de Bedrijfshulpverlening en de medewerkers om adequaat te kunnen reageren wanneer zich een incident voor mocht doen. Op die manier kan nog eens gecheckt worden of de coördinatie van een ontruiming, de opvang en de (externe) hulpverlening volgens procedure verloopt en ook welke risico’s BHV-ers zelf kunnen lopen. Hiermee wordt tevens de kennis van chemicaliën en bijbehorende instructies en veiligheidsaspecten nog eens onder de aandacht gebracht. Overigens verlangt het milieuzorgsysteem ook dat er een registratie plaatsvindt van bijna-milieuincidenten; ook deze geven immers inzicht in het functioneren van een bedrijf. In 2011 hebben zich bij de bedrijven geen milieucalamiteiten of incidenten voorgedaan.


Milieu-incidenten, hinder Uiteraard doet Roto Smeets Group er alles aan om milieu incidenten of hinder voor de omgeving te voorkomen. In productieomgevingen kunnen allerlei factoren echter toch nog tot ongewenste situaties leiden, binnen of buiten de eigen invloedsfeer. In- en externe (milieu) klachten komen volgens de procedures binnen bij de KAM-coördinator van het betreffende bedrijf. De procedure waarborgt de schriftelijke vastlegging van de klachten, de persoonlijke afhandeling, de registratie en de te nemen vervolgacties. In 2011 heeft Roto Smeets Deventer één klacht ontvangen. Dit betrof een klacht van een naastgelegen bedrijf. Tijdens het afvoeren van papierafval is een klein deel op de openbare weg terecht gekomen. Oorzaak bleek een onvoldoende gesloten trailer. De vervoerder is hierop aangesproken. Tevens zijn standaard opruimacties opgenomen in de werkwijze van Roto Smeets Deventer t.a.v. de papierafvaltrailers. Roto Smeets Weert heeft een klacht ontvangen van een buurtbewoner die klaagde over geluidsoverlast door het piepende geluid van de rolpoort bij openen en sluiten. Daarop is meteen actie ondernomen door de rolpoort opnieuw af te stellen waardoor het piepende geluid is verholpen. Eenzelfde soort klacht betrof een ventilator op het dak. Ook deze klacht is verholpen. Senefelder Misset heeft in 2011 vier externe klachten geregistreerd. De eerste klacht in januari 2011 had betrekking op stankoverlast. Aangezien de klacht is ontstaan in dezelfde periode als de ingebruikname van een nieuwe drukpers kon de oorzaak daar naar terug gevoerd worden. Onderzoek heeft uitgewezen dat de wettelijke norm niet werd overschreden en de gemeente heeft schriftelijk bevestigd dat Senefelder Misset niet verplicht is om maatregelen te treffen of aanvullend onderzoek uit te voeren. Een tweede melding betrof geluidsoverlast als gevolg van werkzaamheden rondom de plaatsing van de nieuwe pers. Deze tijdelijke situatie was op voorhand gemeld aan de gemeente en als dusdanig ook geaccepteerd. De derde melding betrof een geluidsklacht omstreeks kwart voor 5 ’s nachts. Uit nader onderzoek bleek dit veroorzaakt te zijn door het maaien van de bermen door de gemeente. De laatste klacht had betrekking op een hinderlijke pieptoon. Dit werd veroorzaakt door een – na werkzaamheden niet teruggeplaatste - demper van de vacuüminstallatie. De oorzaak was tegen de tijd dat de melding binnen kwam al verholpen.

drie andere bedrijven, de gemeente Etten-Leur en de provincie, een samenwerkingsovereenkomst getekend om de sanering van het diepe grondwater onder het bedrijventerrein Vosdonk op te starten. Het gaat om een vervuild gebied van anderhalve kilometer lang, driehonderd meter breed en honderd meter diep dat door gebiedsgericht grondwaterbeheer (GGB) zal worden aangepakt. De vier bedrijven hebben beloofd dat ze niet alleen bijdragen aan de gezamenlijke aanpak van het diepe grondwater, maar ook de verontreiniging op eigen terrein gaan schoonmaken. Het vervuilde gebied wordt volledig afgebakend zodat de vervuiling zich niet verder kan verspreiden. Dit wordt door metingen regelmatig gecontroleerd. Roto Smeets Etten laat preventief twee maal per jaar het grondwater analyseren op tolueen. Tevens worden jaarlijks de tanks geïnspecteerd door een extern bureau. Dit betekent dat controle plaats vindt op bovengrondse verontreiniging door tolueen en op eventuele lekkage van de inkten tolueentanks. Het nemen van de monsters en de analyses laat Roto Smeets Etten uitvoeren door een door de Raad voor de Accreditatie erkend laboratorium (zgn. STER-lab). In 2011 zijn geen bijzonderheden geconstateerd. Bij Roto Smeets Deventer wordt het grondwater van het inkttankpark ieder kwartaal geanalyseerd op tolueen. De watermonsters worden zowel boven als tussen de folielagen van de inkttanks genomen. Dit betekent dat controle plaats vindt op bovengrondse verontreiniging door tolueen en op eventuele lekkage van de ondergrondse inkten tolueentanks tussen de folielagen. Ook hiervoor is een STER-lab ingeschakeld. In 2011 zijn geen bijzonderheden geconstateerd. Bij de andere bedrijven spelen geen bodemzaken.

Bodemzaken Roto Smeets Etten is gelegen op het industrieterrein Vosdonk. Samen met andere bedrijven staat het op het oudste terrein van Vosdonk waar vooral in de jaren vijftig en zestig flinke bodemvervuilingen ontstonden. Aangezien het om verschillende verontreinigingen gaat die in elkaar overlopen kon onmogelijk apart van elkaar worden gesaneerd. Begin 2012 heeft Roto Smeets Etten, samen met


Doelen en maatregelen Voor Roto Smeets Group als geheel liet de aandacht voor diverse milieuaspecten zich in 2011 opnieuw samenvatten in een streven naar een optimale procesbeheersing. Behalve dat dit de productieperformance ten goede komt, is dit ook een goede manier om te werken aan milieuaspecten, bijvoorbeeld zaken als energieverbruik, papierverlies, inktgebruik of de uitstoot van vluchtige stoffen o.a. vanuit de vochtwatertoevoegingen (stoffen die moeten zorgen voor een goed samenspel van water en inkt op de drukplaten). Al jaren is het Roto Smeets Group-beleid dat alle drukkerijbedrijven over een gecertificeerd milieuzorgsysteem dienen te beschikken. Externe audits en vergelijkbare interne audits waren ook in 2011 weer een belangrijk onderwerp bij Roto Smeets Group-bedrijven. Door het uitvoeren van audits wordt het bereikte milieuniveau welke is opgezet conform de eisen en normen van ISO 14001 gehandhaafd en verder uitgebouwd. Naast de Roto Smeets Group-brede ambities gelden op bedrijfsniveau meer bedrijfsspecifieke doelen en maatregelen, beschreven in de milieujaarplannen van de bedrijven voor het jaar 2011. Bij de jaarlijkse audits door de certificeringinstelling wordt de status van deze doelstellingen gecontroleerd. Rapportage hierover gebeurt aan het bevoegd gezag. In dit verslag enkele van deze doelstellingen van onze productiebedrijven.

Uit: MVO verklaring Roto Smeets Group VII. Milieu, grondstoffen,energie, emissies RSG streeft naar een zo klein mogelijke ecologische voetafdruk. Dit doet zij door o.a. de milieubelasting, het energiegebruik en de CO2-uitstoot zo veel als kan te reduceren. RSG streeft naar een beter milieu voor nu en in de toekomst. RSG doet er alles aan om schade, in welke vorm dan ook, te voorkomen. Zij past de hoogste Europese normen toe op het gebied van milieu, gezondheid en veiligheid.


Enkele doelen en prestaties in 2011 Bedrijf

Afdeling

Doelstelling

Realisatie

RSW

Techniek & Pers

Reduceren van energieverbruik.

Energieverbruik is door regeneratieve naverbrander met 20% gedaald.

RSW

Pers

Het reduceren van het gebruik van Isopropylalcohol (IPA).

Het IPA verbruik is verder gedaald. 10% t.o.v. 2010.

RSW

Pers

Reduceren van het waterverbruik.

Waterverbruik is met 20% gedaald door verbeterde waterprocesbeheersing.

RSW

Ordermanagement

Terugdringen aantal foutplaten met 5%.

Aantal foutplaten is met 45% gedaald.

SMD

Techniek

Reduceren gasverbruik door vervangen naverbrander.

Het gasverbruik is 30% gereduceerd.

SMD

Techniek

Energiebesparing bij investeringen.

Gerealiseerd door nieuwe vellenpers en nieuwe dakbedekking met hogere isolatiewaarde.

SMD

Techniek

Aanpassing Chemieloods aan PGS15.

Uitgevoerd.

RSD

Pers

Energieverbruik terugdringen.

Per ton papierinput is energieverruik met 5,4% gedaald.

RSE

Techniek

Energieverbruik terugdringen.

Per ton papierinput is het elektra verbruik met 24% gedaald. Met name gasverbruik voor gebouwverwarming is gedaald.

RSD/RSE

Organisatie

Integratie ISO 14001 Diepdruk.

Dit is gerealiseerd door het integreren van ondermeer de auditplanning, diverse procedures en formulieren, jaarplannen en werkwijzen.

RSE

Productie

Reductie van de totale hoeveelheid (kg) afval.

Het totaal aantal kg afval is met 13,5% gedaald. Doelstelling gehaald.

RSGSU

Productie

Het percentage van het ontvangen papier dat wordt afgevoerd als oud papier verlagen.

Doelstelling niet gehaald. De verhouding ingekocht/afgevoerd papier is veranderd, omdat er meer papier is bijgeleverd door onze klanten en dus niet door ons is ingekocht.

RSGSU

Techniek

Verlagen VOS emissie/IPA gebruik.

RSGSE

Techniek

Verlagen VOS emissie/IPA gebruik.

Doelstellingen gehaald. Doel was 3,5%, is 2,5% geworden.

Het streven naar een optimale procesbeheersing en de daaraan gekoppelde doelstellingen blijven ook staan voor 2011. Enkele concrete doelstellingen 2012 Bedrijf

Afdeling

Doelstelling

Toelichting

RSGSE+U

Techniek

IPA verbruik/productie verlagen met 0,6%.

Door gedeeltelijke vervanging door vochtwatertoevoegingsmiddel en controle gerealiseerd.

RSGSE+U

Pers

Inktverbruik verlagen met 4%.

Gerealiseerd door inkt dosering d.m.v. InktStar.

SMD

Techniek

Energiereductie bij vervangingsinvesteringen in perslucht en koelmachine.

In mei 2011 is de nieuwe koelmachine in bedrijf gesteld (energiebesparing van 25%). De perslucht compressoren zijn in februari 2012 geplaatst en leveren een besparing op van naar schatting 10%.

SMD

Organisatie

Verbetering afvalscheiding.

Gerealiseerd door verbetering registratie van gerecyclede afvalstromen.

RSW

Techniek

Energiereductie van 20% per ton ingekocht papier t.o.v. 2010.

Door plaatsing van een nieuwe regeneratieve naverbrander is in 2011 al een reductie van 31% gasverbruik per ton papier bereikt.

RSW

Techniek

Cos Phi stroomverlies reduceren.

Door het 4-wekelijks meten van de Cos phi parameters wordt er een beter inzicht verkregen in de stroomverliezen.


Reductiedoelstellingen bij investeringen Naast het zorgvuldig selecteren van leveranciers wordt er bij nieuwe investeringen nauwkeurig gelet op duurzame eigenschappen. In 2011 heeft Senefelder Misset twee Komori vellenpersen geïnstalleerd en is voor Roto Smeets GrafiServices Utrecht een nieuwe Heidelbergpers besteld die in 2012 zal worden opgeleverd. Alle drie de persen maken gebruik van nieuwe technieken op het gebied van:

Papier - Prepress Interface: door gebruik te maken van de beeldbezetting per offsetplaat per drukkleur vanuit de CTP-workflow, worden de inktbakzones van de pers met een hoge nauwkeurigheid vooraf ingesteld, waardoor inschiet vermindert en inrichttijden worden verkort. - Color Assistent: ondersteunt de drukker in het optimaliseren van de kenlijnen papier-inkt (bakslag en snelheidscompensatie) waardoor automatisch de voorinstellingen dichter bij het uiteindelijke OK-vel komen te liggen: sneller op kleur met minder inschiet, ook bij verschillende papiersoort-inkt-combinaties. - Prinect Inpress Control: unieke oplossing voor de Heidelbergpers voor inline meting van kleur (spectraal) en register, waardoor de drukker uitsluitend nog een vel uit de pers neemt voor visuele beoordeling. Volautomatische kwaliteitscontrole tijdens inrichten en productie bij hoge druksnelheden: substantiële besparing in tijd en papier, en een voorspelbare en gelijkblijvende drukkwaliteit door de oplage: ideaal in een gestandaardiseerde productie-omgeving (bijv. ISO 12647-2).

Inkt - Door vergaande reductie van inschiet, wordt ook een belangrijk deel aan inktbesparing gerealiseerd. - Net als bij de al aanwezige persen bij Senefelder Misset maken de Komori’s en de Heidelberg ook gebruik van een systeem voor volautomatische inktdosering: nauwkeurige dosering, geen inktresten meer en een constante voorspelbare inktkwaliteit.

IPA en wasmiddelen - IPA-reductie wordt op de Heidelbergpers mogelijk gemaakt door nauwkeurige volautomatische dosering (zelfcalibrerende “AlcoSmart” IPA-dosering) en inktwerktemperatuurregeling. - De beide Komoripersen drukken IPA vrij. De alcoholleidingen zijn niet aangesloten. Tevens zijn ze voorzien van een automatische wasdoek wasinstallatie. - Wasmiddelen met een hoog vlampunt hebben een lagere VOCemissie; de doekwasinrichtingen, intwerkwasinrichtingen en volautomatische wasprogramma’s in de Heidelberg Speedmaster persbesturing leveren een forse reductie in wasmiddelgebruik; kortere wastijden met een constante voorspelbare hoge waskwaliteit.

Water - Bij Roto Smeets GrafiServices wordt proceswater gefilterd in de CombiStar inktwerktemperatuurregeling en vochtwatercentrale; additionele vochtwaterfiltratie levert een bijdrage aan IPA-reductie en biedt een hogere standtijd, waardoor minder frequente vochtwaterwissels. - Senefelder Misset en Roto Smeets GrafiServices gebruiken omkeer-osmose voor een voorspelbaar proceswaterproces.

Energie

Antismet poeder

- Het energieverbruik van de persen is voor het grootste deel afkomstig van aandrijving, luchtvoorziening (blaas- en zuiglucht) en koeling; om de periferie rond de pers is state-of-art technologie toegepast zoals frequentiegemoduleerde gelijkstroommotoren, cascadegeschakelde luchtvoorziening (Air on Demand) en waterkoeling (glycol). - Senefelder Misset heeft ruimtetechnisch gekozen voor 2 klimaatzones die rond de pers de conditie voor mens en machine bepalen, rond de 20°C . Boven 4 meter is de hoog temperatuurzone die in de koude periode de warme lucht afzuigt en in het magazijn inblaast waardoor hergebruik van de vrijkomende warmte van de persen wordt geregeld. - Bij Roto Smeets GrafiServices is de watergekoelde periferie, zoals de AirStar 3000 luchtvoorziening, de CombiStar inktwerktemperatuurregeling en vochtwatercentrale geheel geïntegreerd en levert de belangrijkste bijdrage aan energiebesparing en reduceert de kosten voor klimatisering van de drukkerij.

- De nieuwe persen zorgen voor nauwkeurige dosering van antismetpoeder, onder alle omstandigheden, bij verschillende formaten, gramsgewichten en druksnelheden. Geïntegreerde besturing en “Advanced Powdering” waarmee de poederspuiten (nozzels) onder hoge druk een kleinere hoeveelheid poeder, preciezer op het vel aanbrengen. Het vel wordt bovendien aan beide zijden in één doorgang gepoederd: aanzienlijke reductie in poedergebruik en hoge, gelijkmatige poederkwaliteit.


Milieugegevens Roto Smeets Group

Input – output Het gaat bij de hier gepresenteerde milieuaspecten van de bedrijfsvoering om verbruik van energie en water en in het proces gebruikte stoffen (input) en afvalstoffen (output: vaste afvalstoffen, afvalwater, emissies). Dit alles voor zover er een directe samenhang is met de activiteiten van bedrijven van Roto Smeets Group. Uiteraard spelen er ook indirecte milieuaspecten mee, bijvoorbeeld bij de productie van de stoffen die Roto Smeets Group inkoopt of bij de verwerking van afvalstromen vanuit de bedrijven. Wat er elders in de keten aan belasting optreedt, is geen onderdeel van de Ecobalans (zie pag. 43) en is niet opgenomen in de hierna gepresenteerde gegevens. Dit betekent overigens niet dat de zorg van Roto Smeets Group pas begint na inkoop of ophoudt na afvalverwijdering. Roto Smeets Group werkt ook actief aan andere delen van de keten door eisen te stellen aan haar leveranciers en afvalverwerkers en voorlichting te geven aan relaties. Die zorg is ook een element van het milieuzorgsysteem ISO 14001: 2004. De gegevens die hierna worden gepresenteerd zijn afkomstig uit de Ecobalans van Roto Smeets Group, tot stand gekomen door nauwkeurige registratie van binnenkomende en uitgaande stromen. Daarbij moet aangetekend worden dat niet alle stromen zich eenvoudig laten wegen. Voor het vrijkomen van vluchtige stoffen uit bepaalde middelen bijvoorbeeld, moet worden uitgegaan van een bepaald verdampingspercentage. In die gevallen wordt teruggegrepen op theoretische en empirische kennis, zoals ook gehanteerd wordt in het informatieblad L33 Lucht ‘Oplosmiddelenbesluit’ van InfoMil, welke echter zoveel mogelijk met experimenten en met metingen op de werkvloer wordt geverifieerd. De gegevens hebben betrekking op de in Nederland gevestigde bedrijven van de Roto Smeets Group.

Inkt Om het inktverbruik goed te kunnen bewaken zit er een GMIsysteem op de rotatiepersen (GMI Graphic Microsystems Inc). GMI is een systeem waarbij middels een fotospectraalmeting de papierbaan met bedrukking continu gemeten wordt. Volautomatisch wordt het inktbedieningssysteem bijgestuurd op de densiteitsnormen die vooraf ingesteld zijn. Bij de diepdrukbedrijven vindt procesoptimalisatie plaats door gebruik van HP-inkten (High Performance inkten) in combinatie met aanpassingen van graveergradaties. Bij de vellenpersen wordt door middel van het InktStar systeem gedoseerd inkt bijgevuld waardoor zo zuinig mogelijk inkt gebruikt wordt. Binnen nabewerking wordt een deel van MEK (Methylethylketon /oplosmiddelrijk inktjet) vervangen door watergedragen inkt, leidend tot een reductie van 60-70%. Energie 2,5 2,0 1,5 1,0 0,5 0,0

Bij de presentatie gaan de gegevens van de Roto Smeets Group over 2011 steeds vergezeld van die over vier voorgaande jaren. Gegevens over verschillende jaren laten zich niet zonder meer vergelijken. Veranderingen in het productievolume zijn immers van invloed op input en output. Voor een vergelijking zijn de absolute gegevens over verbruik en emissies daarom steeds omgerekend naar cijfers per ton papier die door de persen is gegaan.

Input Voor bijna alle verbruikgegevens is een relatief positieve tendens waarneembaar. Papier De laatste jaren neemt de omvangen oplagegrootte af, is er een verschuiving naar lichtere papiersoorten waarneembaar en neemt het aantal titels af. Dit heeft invloed op de verbruikte grond-, hulpen processtoffen. Omdat er lichtere papiersoorten gebruikt worden – wat tot gevolg heeft dat het aantal kilogrammen is afgenomen – ‘verstoort’ dit de trendmatige tendens van de kengetallen.

2,23

2,32

2,35

2,27

2,01

2007

2008

2009

2010

2011

Energieverbruik Roto Smeets Group (in gigajoule/ton papierinput) 2007-2011 Bewegingen op de grondstoffen en energiemarkt hebben een direct effect op de marges binnen de industrie. Hogere kosten voor grondstoffen en energie leiden tot hogere exploitatiekosten, die vaak in deze markt met zijn hoge prijsdruk niet volledig kunnen worden doorgegeven aan klanten. Aangezien hernieuwbare energie nog niet gebruikelijk is binnen de industrie in Europa (behalve binnen de papierindustrie), is de prijs is nog steeds hoog. Roto Smeets Group maakt daarom gebruik van een mix van ‘grijze ‘ en ‘blauwe’ energie. Grijs voor de normale basisbehoefte aan energie en ‘blauw’ door hernieuwbare energiebron certificaten (REC’s) voor specifieke productieprocessen. Het energieverbruik omvat het totaalverbruik aan elektriciteit, gas en stadsverwarming. Voor 2012 gaat Roto Smeets Group onderzoeken of groene energie inmiddels kostentechnisch als alternatief kan worden gezien.


Het gasverbruik is over 2011 fors gedaald met 17,7%. Dit is, voor zover gas wordt gebruikt voor ruimteverwarming, veroorzaakt door de relatief zachte winter. Daarnaast werkt de aanschaf in 2010 van zuinigere, regeneratieve naverbranders bij de offsetbedrijven ook in 2011 nog door. Tevens heeft het afzeven en vernieuwen van het koolbed van de tolueenterugwininstallatie positief bijgedragen aan een lager energieverbruik. In 2011 zijn op basis van energiebesparingsplannen meerdere initiatieven ondernomen om het electriciteitsverbruik te minderen. Dit is onder meer gerealiseerd door het regeltechnisch optimaliseren van installaties. Het elektra verbruik is gedaald met 4 % ten opzichte van 2010.

15 12 9 6 3 0

13,45

9,98

11,38

10,33

8,75

2007

2008

2009

2010

2011

Hulpstoffenverbruik Roto Smeets Group (in kg/ton papierinput) 2007-2011

Water samenwerken met klanten in het zoeken naar besparende oplossingen of minder milieubelastende oplossingen zoals biofolies, hebben uiteindelijk een lager verbruik van verpakkingsmaterialen als dozen, folie en bundelband tot gevolg gehad.

0,5 0,4 0,3 0,2 0,1 0,0

0,45

0,44

0,42

0,44

0,38

2007

2008

2009

2010

2011

Waterverbruik Roto Smeets Group (in m3/ton papierinput) 20072011 Het waterverbruik per ton papierinput is in 2011 ten opzichte van 2010 met 13,4% afgenomen. Dit is onder meer gerealiseerd door een verbeterde waterprocesbeheersing in de koelcentrale van Roto Smeets Weert. Bij de diepdrukbedrijven is de inname van water voor de koeltorens en stoomketels ten behoeve van de tolueenterugwinning verlaagd.

Hulpstoffen en processtoffen Naast grondstoffen – in hoofdzaak papier en inkt – onderscheidt Roto Smeets Group de categorieën hulpstoffen en processtoffen. Hulpstoffen Bij hulpstoffen gaat het om stoffen als hechtmiddelen, bijvoorbeeld draad en lijm, plakmiddelen, en om de verpakkingsmaterialen die grofweg 90% van het totaalgewicht bepalen van de hulpstoffen die bij Roto Smeets Group gebruikt worden. In 2011 is het hulpstoffenverbruik per ton papierinput ten opzichte van 2010 met circa 11% gedaald. Verbeteringen in de verpakkingsstraat en nauwer


Processtoffen Bij processtoffen gaat het onder meer om chemicaliën (grofweg een derde van het totaalgewicht), platen en daarvoor gebruikte plaatontwikkelaar, poetsdoeken, reinigingsmiddelen en wegwerpverpakkingen van aangeleverde producten. Het verbruik van processtoffen in 2011 is licht gestegen ten opzichte van 2010. Dit is met name toe te schrijven aan Roto Smeets Deventer die ten aanzien van processtoffen meer proces chemicaliën (+10%) en poetsdoeken (+11%) heeft ingezet. De chemicaliën worden met name ingezet voor de secundaire installaties, waaronder de osmose installatie en de stoomketels (ketelwater). De poetsdoeken zijn noodzakelijk bij het dagelijks en groot onderhoud van het machinepark. In het algemeen geldt dat het processtoffenverbruik ook sterk ‘van buitenaf’ wordt beïnvloed door het orderpakket en -profiel (kleurgebruik, kleurwisseling, oplage, papiersoorten enzovoort), omdat deze het aantal offsetplaten en de benodigde hoeveelheid reinigingsmiddelen bepalen. Roto Smeets Group-bedrijven hebben los daarvan in de eigen procesvoering steeds aangestuurd op een minimaal gebruik van deze stoffen. Met name het gebruik van K2 schoonmaakmiddelen bij de offsetbedrijven is inmiddels sterk gereduceerd en het gebruik van IPA is in de afgelopen 10 jaar met 65% afgenomen. Bij de diepdruk bedrijven zijn ze bij Roto Smeets Etten gestart om in het prepress proces geen tolueen meer te gebruiken maar Biosol G, een ecologisch verantwoorde industriële reiniger/ontvetter op basis van een puur-natuur-oplosmiddel die volledig biologisch afbreekbaar is.

5 4 3 2

2,0

1 0

4,66

4,95

4,78

4,46

4,57

2007

2008

2009

2010

2011

1,5 1,0

Verbruik processtoffen Roto Smeets Group (in kg/ton papierinput) 2007-2011

Output Emissies naar water Hemelwater, dat van gebouwen en verharde terreinen het riool instroomt, is in principe schoon. Net als het koelwater, komt het niet met het productieproces in aanraking en blijft dan ook vrij van de in het proces gebruikte stoffen. Het meest van belang is het huishoudelijk en procesmatig verontreinigd afvalwater van de Roto Smeets Group-bedrijven. Afvalwater krijgt in alle bedrijven ook aandacht als onderdeel van een voortdurende inspanning ter verbetering van het productieproces. Al het afvalwater dat bedrijven op het riool lozen ondergaat nog een eindzuivering in een rioolwaterzuiveringsinstallatie waarmee ze kunnen voldoen aan de vergunningnormen voor de kwaliteit van dit afvalwater. Ten opzichte van 2010 is de emissie naar water licht toegenomen door onder meer de installatie van een nieuwe luchtbevochtigingsinstallatie bij Roto Smeets GrafiServices Eindhoven. 0,3

0,2

0,1

0,0

0,26

0,24

0,24

0,22

0,24

2007

2008

2009

2010

2011

Emissies naar water (in kg/ton papierinput) bij Roto Smeets Group 2007-2011 Emissies naar lucht Ongeveer 7% van het totaalgewicht geëmitteerde vluchtige organische stoffen (VOS) wordt bepaald door isopropylalcohol (IPA) dat in de offset wordt gebruikt. Het verbruik aan IPA is al jaren aan het afnemen door met lagere doseerinstellingen te werken en door met alcoholvrije persen te gaan werken. Dit heeft in een enorme reductie in vluchtige stoffen geresulteerd. De emissie van IPA is in de afgelopen 10 jaar met 65% afgenomen.

0,5 0,0

1,72

1,97

1,67

1,51

1,44

2007

2008

2009

2010

2011

Emissies Vluchtige Organische Stoffen naar lucht (in kg/ton papierinput) bij Roto Smeets Group 2007-2011 Voorts gaat het bij VOS onder meer om vluchtige stoffen uit andere vochtwatertoevoegingen en uit reinigingsmiddelen, en (in de diepdruk) om tolueen uit drukinkt. Tolueen is een oplosmiddel voor de inkten dat gedeeltelijk vrij komt tijdens het drukproces. Deze tolueenhoudende lucht (79% van de VOS emissie), wordt bij de persen afgezogen en naar de tolueenterugwininstallaties geleid. Het rendement van deze tolueenterugwininstallaties ligt op circa 99%. Per saldo wordt er zoveel tolueen teruggewonnen dat, naast een deel dat voor intern gebruik ingezet wordt, een aanzienlijke hoeveelheid tolueen terug verkocht wordt aan leveranciers. De absolute emissie is ten opzichte van 2010 met 1% gedaald. Toekomst Blijvende minimale dosering, meer alcoholvrij drukken of het gebruik van andersoortige vochtwatertoevoegingen blijven de belangrijkste sporen om de IPA- emissies in de toekomst nog verder terug te dringen. Bij de Roto Smeets Group-diepdrukbedrijven liggen de mogelijkheden om de tolueenemissie structureel te bestrijden vooral in de inzet van hoog gepigmenteerde inkten en in uitbreiding van concentratie-afhankelijke luchtafzuiging aan de pers. Hiertoe behoort ook de geslaagde test bij Roto Smeets Etten waar ze in het prepress proces geen tolueen meer gebruiken maar Biosol G, een ecologisch verantwoorde industriële reiniger/ontvetter op basis van een puur-natuur-oplosmiddel die volledig biologisch afbreekbaar is. Aandacht voor emissie vanuit het product Als het drukwerk eenmaal gereed is, kan het product op zich ook nog voor een VOS-emissie zorgen. Zo bevat de diepdrukinkt nog tolueen dat daar geleidelijk uit vrijkomt. Dit gebeurt in het bedrijf, waar het drukwerk klaarstaat voor transport, tijdens het vervoer of nog verderop in de keten. Binnen Roto Smeets Group krijgt die emissie aandacht door met inktrecepturen het moment van vrijkomen zo te beïnvloeden dat zoveel mogelijk tolueen al tijdens het productieproces loskomt en kan worden opgevangen, of door het drukwerk door een autoclaaf te voeren. Een autoclaaf is


een afgesloten ruimte waar door middel van een sterke onderdruk wordt bereikt dat het drukwerk geforceerd tolueen afgeeft. Deze extra stap levert herbruikbaar tolueen op en voorkomt dus dat dit tolueen in de keten ‘verdwijnt’. Het tolueengehalte in het drukwerk voldoet zo ook aan de strenge eisen die sommige (met name Scandinavische landen) op dit gebied stellen.

Bedrijfsafval algemeen 2,0 1,5

Afvalstoffen Al het afval van Roto Smeets Group wordt gescheiden en opgehaald door een erkend bedrijf dat gespecialiseerd is in duurzaam afvalmanagement. Afvalmanagement gaat verder dan het inzamelen van afval, de verwerking en/of recycling van alle soorten afval. Het gaat ook om de vermindering ervan en verlaging van afvalkosten. Dat wordt gedaan door betere scheiding aan de bron, door optimalisatie van verwerkingsprocessen en door recycling. Door afvalstoffen opnieuw in de productieketen te brengen wordt uitputting van grondstoffen tegen gegaan en wordt de uitstoot van CO2 gereduceerd. Samenwerking met dit bedrijf komt voort uit de keuze voor duurzame optimale verwerkingsmethodes, transport, opslagmogelijkheden en het reduceren van risico’s. Door ook gevaarlijk afval op deze manier duurzaam in te zamelen en te bewerken tot ongevaarlijke reststoffen en waardevolle grondstoffen wil Roto Smeets Group het effect en risico’s verminderen voor mens en milieu.

Bedrijfsafval algemeen Roto Smeets Group (in kg/ton papierinput)

Recyclebare afvalstoffen

Gevaarlijk afval

1,0 0,5 0,0

1,72

1,86

1,81

1,76

1,87

2007

2008

2009

2010

2011

In 2011 is de hoeveelheid ‘bedrijfsafval algemeen’ per ton papierinput ten opzichte van 2010 gestegen. Dit is onder meer veroorzaakt door diverse opruimacties en verbouwingen bij Roto Smeets Etten en Deventeren het daarbij vrijgekomen bouwen sloopafval. Tevens is de toename bij Roto Smeets Weert ontstaan door uitbreiding van de bedrijfstijd en een gewijzigde meetmethode van de rolcontainers.

1,5

200

1,2

150

0,9 100 0,6 50

0,3 155,8

0

2007

159,0

2008

161,2

2009

155,6

2010

150,5

2011

0,0

1,30

1,46

1,30

1,22

1,20

2007

2008

2009

2010

2011

Recyclebare afvalstoffen Roto Smeets Group (in kg/ton papierinput)

Gevaarlijk afval Roto Smeets Group (in kg/ton papierinput)

Recyclebare afvalstoffen bestaan grotendeels uit papier, karton en folie. De hoeveelheid recyclebaar afval per ton papierinput is in 2011 lager uitgekomen dan in 2010. Dit is onder meer veroorzaakt door met name een verminderde afvoer van oud ijzer, koper en metaal (-24%) en door een betere scheiding van restafvalstromen.

De hoeveelheid gevaarlijk afval is in 2011 in aantal kg/ton papier ten opzichte van 2010 licht gedaald. Dit is onder meer veroorzaakt door het feit dat in 2011 geen actief kool is afgevoerd terwijl dat ik 2010 wel is gebeurd in verband met het verzadigd raken van de tolueenterugwinningsinstallatie. Daarnaast hebben verbeteracties er toe geleid dat met name enkele, voorheen als gevaarlijk afval beschouwde afvalstromen, nu als bedrijfsafval worden afgevoerd. Met name filters met inktresten en handschoenen vallen nu buiten de gevaarlijke afvalstromen.


Overige informatie

Antok Antók heeft al meer dan 10 jaar een evenwichtige relatie met de bevoegde Inspectiedienst voor Milieubescherming, Natuurbescherming en Waterstaat (regio Westelijk Transdanubië). Om te kunnen functioneren beschikt de drukkerij over de nodige vergunningen (voor de bescherming van de luchtkwaliteit en voor afval). Om ervoor te zorgen dat het bedrijf de taken op het gebied van milieubescherming op een professionele manier kan uitvoeren en controleren, heeft het een contract gesloten met een milieuspecialistisch bedrijf (Végh & Végh MKT). Deze partner voert voor het bedrijf onder meer controles uit op de naleving van milieuvoorschriften, onderhoudt contacten met de overheid en informeert deze, zorgt voor opvolging bij geconstateerde gebreken, houdt vergunningen up to date en volgt alle ontwikkelingen in relevante weten regelgeving. Elk jaar doet het bedrijf aangifte bij de overheid over zowel de luchtverontreiniging als de afvalproductie. Om de vijf jaar zijn luchtmetingen verplicht. Het bedrijf houdt zich aan de relevante wettelijke voorschriften en heeft een goede verstandhouding met de lokale omgeving en de gemeente.

CO2-voetafdruk De CO2-voetafdruk is een rekenmethode voor de impact van een productie op het milieu, in het bijzonder op de klimaatverandering. Door de CO2-voetafdruk te bepalen kan men ook verbeteringen meten en vergelijkingen maken. Er zijn drie redenen waarom een CO2-voetafdruk wordt gemaakt: - Om de vermindering van de jaarlijkse CO2 uitstoot aan te kunnen tonen - Om de bijdrage aan CO2 uitstoot van bedrijven en / of van producten te vergelijken - Om het totaal aan kg CO2 uitstoot te kunnen bepalen voor eventuele compensatie doeleinden Gegevens die nodig zijn om een CO2-voetafdruk te bepalen kunnen worden ingedeeld in drie hoofdtypen: - Scope 1: De rechtstreekse uitstoot van broeikasgassen van het bedrijf door bijvoorbeeld verbranding van olie of gas in eigen ketels of voertuigen. - Scope 2: Indirecte emissies van broeikasgassen bij de productie van de aangekochte energie, zoals elektriciteit en stadsverwarming. - Scope 3: Andere indirecte emissies van broeikasgassen uit bijvoorbeeld de productie van grondstoffen, transport gekochte diensten, en de werknemer woon-werkverkeer van en naar het werk.

berekenen van zo’n footprint zitten veel haken en ogen vanwege aannames die moeten worden gedaan en afbakeningen die moeten worden gemaakt. Door de druk vanuit de markt verschijnen er diverse CO2-voetafdruk calculatoren op de markt maar er is nog geen standaard binnen de sector. Deze calculatoren gebruiken echter geen standaard kaders, noch een consistente footprint analyse of delen overeenstemmende toepassingsgebieden. Zolang niet officieel is vastgesteld welke parameters meegenomen moeten worden in de vaststelling van de CO2-voetafdruk kunnen producten en bedrijven niet vergeleken worden en kan nog geen garantie gegeven worden dat een product ‘klimaat neutraal’ is. Internationale normalisatie kan helpen de spreiding in de uitkomsten van dergelijke berekeningen terug te dringen en daarmee de betrouwbaarheid van informatie over de CO2-voetafdruk te vergroten. Daarom wordt door ISO/TC 207 (Environmental management) gewerkt aan ISO 14067, een norm die eisen zal stellen aan de berekening van en de communicatie over de CO2-voetafdruk van producten. Intergraf, de organisatie die de Europese grafische industrie vertegenwoordigt, werkt samen met de Europese Unie aan deze standaard. Verwacht wordt dat in 2012 de standaard CO2 rekenmethode voor de Europese (grafische) industrie gereed zal zijn zodat Roto Smeets Group ook voor zijn klanten een zuivere CO2-voetafdruk per productie kan bepalen. In afwachting daarop heeft Intergraf op basis van het Greenhouse Gas protocol van Kyoto (opgesteld door de World Business Council for Sustainable Development en de World Business Council) een aanbeveling gedaan welke onderdelen wel en niet in een berekening van een CO2-voetafdruk zouden moeten worden meegenomen zodat bedrijven die al willen, zelf aan de slag kunnen gaan. Enkele Nationale brancheorganisaties van de grafische industrie hebben er voor gekozen een model, gebaseerd op deze aanbeveling, nu al operationeel te maken. Ontwikkelingen van de nieuwe ISO standaard 14064-1 worden nauw gevolgd zodat, zodra deze standaard gereed is, bekeken kan worden in hoeverre deze bij elkaar aansluiten. In Nederland heeft de KVGO ook voor deze aanpak gekozen en in 2011 een calculator op de markt gebracht, gebaseerd op het Deense model. Voor deze calculator zijn op bedrijfsniveau dertien parameters geselecteerd waarbij CO2 vrijkomt. Deze parameters komen voort uit een vergelijking van bestaande systemen in verschillende landen. Elke parameter is onderverdeeld in ‘locatierelevant’ en ‘productrelevant’, waarbij de eerste groep is gebaseerd op gemiddelden voor het bedrijf als geheel en de tweede categorie uitkomsten voor specifieke producten moet opleveren.

Een CO2-voetafdruk moet inzicht geven in de uitstoot van broeikasgassen gedurende de gehele levenscyclus van een product. Aan het


De 13 parameters zijn: A. Productie van het substraat: de emissies bij de productie van het ingekochte substraat (bijvoorbeeld papier en plastic). B. On-site verbranding van brandstoffen: emissies door de verbranding van brandstoffen in het bedrijf (directe emissies van aardgas, stookolie, LPG-gas, kolen en heatset inkten). De productie van de brandstoffen wordt beschreven onder punt K. C. Productie van ingekochte energie: de uitstoot bij productie van de ingekochte energie (indirecte emissies van elektriciteit, stoom, stadsverwarming, perslucht, gekoeld water). De productie van de brandstoffen die worden gebruikt voor de productie van energie en transmissieverliezen is beschreven onder punt L. D. Productie van platen en cilinders: emissies bij de productie van offsetplaten en diepdrukcilinders. E. Vervoer van het eindproduct: de uitstoot door het vervoer van het eindproduct naar het eerste punt van levering moet worden opgenomen in de berekening. Verder vervoer (naar verkooppunten of eindgebruikers) wordt verantwoord door klanten, zoals uitgevers. De productie van de brandstoffen wordt beschreven onder punt K. F. Vervoer van grondstoffen: emissies van het vervoer van substraten naar de drukkerij moet worden opgenomen. Vervoer van andere grondstoffen, zoals chemicaliën, drukplaten en verpakkingsmateriaal kan normaal gesproken worden weggelaten vanwege de lage relevantie. De productie van de brandstoffen wordt beschreven onder punt K. G. Eigen of gehuurde voertuigen: emissies door verbranding van brandstoffen van eigen of verhuurde voertuigen (directe emissies). De productie van de brandstoffen wordt beschreven onder punt K. H. Woon-werkverkeer: emissies van woon-werkverkeer moeten altijd worden meegenomen in de berekeningen. Deze emissies zijn (immers) afhankelijk van de geografische ligging van het bedrijf en haar medewerkers. De productie van de brandstoffen wordt beschreven onder punt K. I. De productie van inkten en vernissen: emissies bij de productie van ingekochte inkten en vernissen. J. Productie van verpakkingsmaterialen: emissies bij de productie van verpakkingsmaterialen, zoals karton en PE-kunststof. K. Productie van brandstoffen: emissies bij de productie en transport van brandstoffen voor on-site verbranding en transport. L. Ingekochte energie: emissies bij de productie en transport van brandstoffen voor de productie van ingekochte energie. Transportverliezen van ingekochte energie. M. Productie van Isopropylalcohol (IPA) en reinigingsmiddelen: emissies bij de productie van ingekochte IPA en reinigingsmiddelen.


Verder wordt door Intergraf voorgesteld om emissies van broeikasgassen die kunnen worden toegeschreven aan gebouwen, andere kapitaalgoederen (machines), distributie na het eerste punt van levering en de ‘end of life’ behandeling van drukwerk niet mee te nemen in een CF-berekening. Intergraf schat dat op deze wijze circa 95% van de aan de grafische industrie toe te schrijven emissies van broeikasgassen is gedekt. Tot de 5% ‘gemiste’ emissies behoort productie en transport van overige materialen en reinigingsmiddelen, transport en behandeling van afval en afvalwater, zakelijke reizen en emissies van vluchtige stoffen (VOS). Hierbij dient wel opgemerkt te worden dat dit de berekening betreft van dat gedeelte van een product dat in een drukkerij tot stand komt. Hierin is niet het opmaak, fotografie en/ of redactionele traject van een product betrokken.

Klimaatneutraal Steeds vaker ontvangen wij vragen over klimaatneutraal produceren. De belangrijkste doelstelling echter van een CO2-voetafdruk is het kunnen laten zien welke verbeteringen zijn behaald in het reduceren van de CO2 uitstoot per jaar. Het compenseren van de door de CO2-voetafdruk vastgestelde CO2 kg’s, zodat het product ‘klimaat neutraal’ genoemd zou kunnen worden, is slechts een uitvloeisel daarvan. Klimaatneutraal produceren betekent dat de CO2 die bij de productie van een item vrijkomt wordt gecompenseerd. Om de hoeveelheid CO2 te compenseren moet eerst vastgesteld worden hoeveel CO2 er precies is vrijgekomen bij de totstandkoming van het product. Steeds meer deskundigen zijn het er over eens, zoals ook hierboven aangeven, dat het nog absoluut onduidelijk is waar het begrip klimaat neutraal voor staat. Wat is klimaatneutraal precies en welke kengetallen horen erbij? Klimaatneutrale claims zijn derhalve niet te controleren. Het is niet voldoende om alleen naar CO2-uitstoot te kijken aangezien andere broeikasgassen uit de gehele keten van ‘cradle-to-cradle’ meegenomen moeten worden. Klimaatcompensatie pakt de problematiek niet aan bij de bron, maar bestrijdt alleen het effect. Bedrijven kunnen daardoor voor hun gevoel ‘met een gerust hart’ CO2 blijven uitstoten terwijl de echte oplossing voor het klimaat nu juist moet zitten in het verminderen van die uitstoot. Roto Smeets Group blijft daarom bij haar standpunt van de afgelopen jaren dat ze zich met name wil concentreren op het reduceren in plaats van compenseren.

Zoals eerder aangegeven maakt Roto Smeets Group sinds 1994 gebruik van een Ecobalans. In detail al zijn hierin al onze in- en uitgaande materiaalstromen en het gebruik van energie en water in kaart gebracht. Daarmee bepaalt Roto Smeets Group haar eigen CO2-voetafdruk. Door dit ieder jaar op dezelfde manier te berekenen kan de reductie afgelezen worden. Door aan de hand van de Ecobalans doelstellingen te formuleren streeft Roto Smeets Group gericht naar reducties. Sinds 1994 heeft Roto Smeets die reductiedoelstellingen steeds gehaald. Een paar voorbeelden: we gebruiken sindsdien 75 procent minder water, 30 procent minder

energie en de uitstoot van tolueen en vluchtige organische stoffen is met meer dan 60 procent verminderd. Wij noemen dat klimaat ‘vriendelijk’ produceren. Klimaat vriendelijk produceren is actief en continu bezig zijn met het reduceren van CO2 op de plaats waar CO2 ontstaat of vrijkomt. Alleen dan vindt er een aantoonbare en meetbare vermindering van uitstoot van CO2 plaats en helpen we mee aan een beter klimaat.


Uit: MVO verklaring Roto Smeets Group IX. Transparantie RSG formuleert periodiek nieuwe MVO-doelen, geeft over de vorderingen eerlijke en heldere informatie en is bereid hierover met belanghebbenden in overleg te treden. RSG kenmerkt zich door openheid. Ze heeft een actief informatiebeleid richting haar stakeholders en voorziet in elke informatiebehoefte.


Transparantie Toelichting bij de verslaggeving van Roto Smeets Group

Transparantiebenchmark 2011

De verslaglegging van Roto Smeets Group over 2011 bestaat sinds uit drie delen: een profiel van de onderneming, het financieel jaarverslag en het maatschappelijk jaarverslag en betreft het kalenderjaar 2011, lopende van 1 januari tot en met 31 december. Er is gekozen voor gelijktijdige verschijning om de stakeholders een volledig beeld van de prestaties op het gebied van Mens, Middelen en Milieu te geven en daarmee inzicht in alle aspecten van het beleid waarover ze de dialoog met Roto Smeets Group willen voeren.

De Transparantiebenchmark is een initiatief van het Ministerie van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie en de Nederlandse Beroepsorganisatie van Accountants. De Transparantiebenchmark geeft inzicht in de mate van transparantie in maatschappelijke verslaggeving bij de 469 grootste bedrijven van Nederland.

In tegenstelling tot het Financiële Jaarverslag heeft voor het Maatschappelijk verslag geen externe verificatie plaatsgevonden. De kosten die hiermee zijn gemoeid staan ons inziens niet in verhouding tot de grootte van het concern en de oplage van dit verslag. De financiële cijfers, genoemd in het financiële jaarverslag, zijn gecontroleerd en akkoord bevonden door Ernst & Young accountants. De opstelling van het cijfermatige gedeelte van het milieuverslag is uitgevoerd door TME, Institute for Applied Environmental Economics. De gegevens daarvoor komen uit de productiebedrijven die alle ISO14001 gecertificeerd zijn, dus regelmatig door een externe auditor beoordeeld worden. Ons inziens biedt dit voldoende objectiviteit voor de juistheid van deze informatie. Voor de samenstelling van dit verslag zijn de richtlijnen uit ISO 26000 en de GRI-richtlijnen (Global Reporting Initiative) geraadpleegd. Op de volgende pagina is een overzicht opgenomen met verwijzingen naar de GRI referenties. Het GRI is een onafhankelijk instituut dat wereldwijd richtlijnen ontwikkelt voor bedrijven die rapporteren over de economische, sociale en milieugerelateerde aspecten van hun bedrijfsvoering.

Roto Smeets Group is in de Transparantiebenchmark 2011 als 1e geëindigd in de sector media en als 54e in het totaalklassement. Naast het behalen van het certificaat voor Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen, gebaseerd op de certificatienorm MVO Prestatieladder (niveau 3), eerder dit jaar, maakt Roto Smeets Group hiermee het belang dat zij hecht aan een gedegen MVO beleid en transparante verantwoording daarover, zichtbaar. Het MVO beleid bij Roto Smeets Group maakt al sinds het ontstaan van het concern in 1993 deel uit van het ondernemingsbeleid. Het MVO beleid is gericht op de zorg voor een goede, veilige en gezonde werkomgeving, het zo transparant mogelijk rapporteren over haar prestaties, het leveren van een bijdrage aan de samenleving door het beschikbaar stellen van kennis en diensten vanuit haar kernprocessen en het continu streven naar vermindering van de milieubelasting. Roto Smeets Group legt verantwoording af over haar prestaties in het Maatschappelijke en het Financieel Jaarverslag en maakt het zichtbaar in het FIRA Rating System© en Sedex, de virtuele marktplaatsen voor duurzaamheid. Voor vragen over het verslag kunt u contact opnemen met: Roto Smeets Group Afdeling Corporate Communicatie 0570 69 49 33 Hunneperkade 4, 7418 BT Deventer [email protected]

zie www.transparantiebenchmark.nl of download het volledige rapport via de website van het concern.

Roto Smeets Group N.V. Wolters Kluwer N.V. Reed Elsevier N.V. OBT B.V. TMG - Telegraaf Media Groep UPC Nederland Koninklijke Wegener N.V. Zesko Holding Koninklijke Swets & Zeitlinger Holding N.V. 0

50

100

150

200


GRI (Global Reporting Initiative) tabel

In onderstaande tabel zijn de voor ons relevante GRI-indicatoren aangegeven alsmede de plaats waar de informatie te vinden is (www= website, JV= Jaarverslag, MJV=maatschappelijk jaarverslag, P=Profiel De informatie die is opgenomen is in sommige gevallen beperkter dan de GRI-richtlijn. Voor de leesbaarheid van de verslagen nemen wij geen zaken op die binnen het verslagjaar niet voorgekomen of niet van toepassing zijn (zoals sancties die niet voorgekomen zijn, mensenrechten die niet geschonden zijn, etcetera). De leesbaarheid en informatiebehoefte van onze eigen doelgroepen vormen hierbij het uitgangspunt. Ref.

Omschrijving

1.

Strategie en analyse

1.1.

Verklaring CEO

1.2.

Beschrijving van belangrijke JV gevolgen, risico’s en mogelijkheden

2.

Organisatieprofiel

2.1.

Naam organisatie

JV/MJV

1/1

2.2.

Voornaamste prod/merken

P

6

2.3.

Operationele structuur

WWW

organisatie

2.4.

Locatie hoofdkantoor

JV

5

2.5.

Landen waar we actief zijn

P

2

2.6.

Eigendomsstructuur en rechtsvorm

JV

6

2.7.

Afzetmarkten

JV/MJV

17/34

2.8.

Omvang (aantal werknemers; netto omzet; totaal vh vermogen (schulden/EV)

JV/MJV

8/38

2.9.

Significante veranderingen tijdens verslagperiode

JV/MJV

17/28

3.

Verslagparameters

3.1.

Verslagperiode

JV/MJV

36/64

3.2.

Datum van het meest recente verslag

JV

6

3.3.

Verslaggevingscyclus

JV/MJV

36/64

3.4.

Contactpunt voor vragen over het verslag

JV/MJV

36/61

3.6.

Afbakening van het verslag

MJV

64

3.7.

Beperkingen reikwijdte van het verslag

MJV

39

3.8.

Basis voor verslaggeving over samenwerkingsverbanden, dochterondernemingen etc.

JV

JR10

4.14. Lijst van groepen belanghebbenden MJV die de organisatie heeft betrokken

6 6

Technieken, berekeningsgrond slagen voor gegevensmetingen

JV

JR10

MJV

64

4.16. Benadering van het betrekken van MJV belanghebbenden, waaronder de frequentie ervan per type en groep belanghebbenden 4.17. De voornaamste onderwerpen en vraagstukken die naar voren zijn gekomen door de betrokkenheid van belanghebbenden en hoe de organisatie hierop heeft gereageerd

4,5

3.9.

3.12. GRI inhoudsopgave


Locatie JV/MJV

Pagina 2/3

Ref.

Omschrijving

4.

Bestuur, verplichtingen en betrokkenheid

4.1.

De bestuursstructuur van de organisatie, met inbegrip van commissies die vallen onder het hoogste bestuurslichaam

JV

13

4.2.

Functies bestuurders

JV

6,7

4.4.

Mechanismen die aandeelhouders en medewerkers de gelegenheid geven om aanbevelingen te doen

MJV

4

4.6.

Processen waarmee hoogste bestuursorgaan waarborgt dat strijdige belangen worden vermeden

www

Reglement RvC

4.7.

Proces voor bepalen van kwalificaties en expertise van leden van hoogste bestuurslichaam

www

Reglement RvC

4.8.

Intern ontwikkelde missie - of beginselverklaringen, gedragscodes, uitgangspunten die van belang zijn

MJV/P

Div. pagina’s/16

4.9.

Procedures van hoogste bestuurslichaam voor overzien van de inventarisatie en beheer door organisatie van econ/milieu/ sociale prestaties

JV

27

4.10. Proces evalueren eigen prestaties

JV

11

4.13. Lidmaatschap van verenigingen (zoals brancheverenigingen) en/of nationale/internationale

MJV

14

27

Locatie

MJV

Pagina

Ref.

Omschrijving

EC

Economische prestatie-indicatoren

EC1

Directe economische waarden die JR zijn gegenereerd en gedistribueerd

2

EC2

Financiële implicaties en andere risico’s en mogelijkheden voor de activiteiten van de organisatie

JV

27

EC3

Dekking van de verplichtingen in verband met het vastgestelde uitkeringenplan van de organisatie

JR

1 e.v.

EC4

Ontvangen bijdragen van de overheid (subsidies)

JR

28

EC8

Investeringen in diensten pro bono

MJV

16,17

EN

Milieuprestatie-indicatoren

EN1

Totale hoeveelheid gebruikte MJV materialen naar gewicht of volume

53

EN2

Percentage van de gebruikte MJV materialen dat bestaat uit afval uit externe bronnen (gebruik recycled materiaal)

56

EN3

Direct energieverbruik door primaire energiebron

MJV

53

EN 5

Energie die bespaard is door besparingen en efficiëntiever beteringen

MJV

53

EN6

Initiatieven ten behoeve van energie-efficiënte of op duurzame energie gebaseerde producten en diensten

MJV

51,53

EN7

Initiatieven ter verlaging van het indirecte energieverbruik en reeds gerealiseerde verlaging

MJV

51,53

EN16

Totale directe en indirecte emissie van broeikasgassen

MJV

55

EN17

Andere relevante indirecte emissie MJV van broeikasgassen

55

EN18

Initiatieven ter verlaging van de emissie van broeikasgassen en gerealiseerde verlagingen

MJV

55

Totale waterafvoer naar kwaliteit en bestemming

MJV

55

MJV

56

EN21

EN 22 Totaal gewicht afval bij type en verwerkingsmethode

Locatie

Pagina

LA

Arbeidsomstandigheden indicatoren

LA1

Totale personeelsbestand

MJV

22

LA2

personeels-verloop per leeftijds groep, geslacht en regio

MJV

22

LA5

Minimale opzegtermijn(en) Intranet Plan in verband met operationele ‘werken veranderingen, inclusief of dit in de wordt gespecificeerd in collectieve toekomst’ overeenkomsten 46

Ref.

Omschrijving

Locatie

Pagina

LA6

Percentage van het totale personeelsbestand dat is vertegenwoordigd in formele gezamenlijke arbocommissies van werkgevers en werknemers die bijdragen aan de controle op en advies over arboprogramma’s

MJV

42

LA7

Letsel-, beroepsziekte-, uitvaldagen- en verzuimcijfers

MJV

22

LA9

Afspraken over arbo-onderwerpen vastgelegd in formele overeen komsten met vakbonden

Intranet Plan ‘werken in de toekomst’ 46

LA11

Programma’s voor competentiemanagement en levenslang leren die de blijvende inzetbaarheid van medewerkers garanderen en hen helpen bij het afronden van hun loopbaan

MJV

LA12

Percentage medewerkers dat MJV regelmatig wordt ingelicht omtrent prestatie- en loopbaanontwikkeling

100%

LA13

Samenstelling van bestuurs lichamen en onderverdeling van medewerkers per categorie, naar geslacht,leeftijdsgroep, het behoren tot een bepaalde maatschappelijke minderheid en andere indicatoren van diversiteit

22

SO

Maatschappelijke prestatie-indicatoren

SO1

Aard, reikwijdte en effectiviteit MJV van alle programma’s en methoden die de effecten van de activiteiten op gemeenschappen bepalen en beheren

PR

Prestatie-indicatoren voor productverantwoordelijkheid

PR5

Beleid ten aanzien van klant tevredenheid, met inbegrip van resultaten van onderzoeken naar de klanttevredenheid

MJV

MJV

25

6

31


Werkmaatschappijen

Het jaarverslag over de periode van 1 januari 2011 tot en met 31 december 2011 heeft betrekking op alle tot het concern behorende werkmaatschappijen. De situatie op 14 maart 2012 is als volgt:

Roto Smeets Group BV Hunneperkade 4, 7418 BT Deventer Postbus 822, 7400 AV Deventer Telefoon: 0570 - 69 49 00 Fax: 0570 - 69 41 00 E-mail: [email protected] Site: www.rotosmeetsgroup.nl

Print Productions Verkoopkantoren Roto Smeets BV, Deventer Roto Smeets Belgium NV/SA, Brussel Roto Smeets Denmark A/S, Kopenhagen Roto Smeets Deutschland GmbH, Bielefeld Roto Smeets France SA, Parijs Roto Smeets Ltd., Sawbridgeworth Roto Smeets Sweden AB, Täby

Roto Smeets Group NV Hunneperkade 4 7418 BT Deventer Postbus 822 7400 AV Deventer Telefoon: 0570 - 69 49 00 Fax: 0570 - 69 41 00 E-mail: [email protected] Site: www.rotosmeetsgroup.nl KvK: ingeschreven in het Handelsregister te Deventer onder nr. 32017953

Ontwerp Caroline van den Akker

Papier Revive 50:50 Silk Houtvrij tweezijdig matgesatineerd mc BührmannUbbens

Realisatie en druk Roto Smeets GrafiServices Utrecht

Rotatiedrukkerijen Roto Smeets Deventer BV, Deventer Roto Smeets Etten BV, Etten-Leur Roto Smeets Weert BV, Weert Senefelder Misset BV, Doetinchem Antok Nyomdaipari KFT, Celldömölk, Hongarije Vellendrukkerijen Roto Smeets GrafiServices Eindhoven BV, Eindhoven Roto Smeets GrafiServices Utrecht BV, Utrecht Grafische en overige diensten Periodieken Service Holland BV Handelsnamen PSH Media Sales / Hoogte 80 strategische media, Arnhem Roto Smeets Grafische Nabewerking BV, Eindhoven Handelsnaam De Wit Binders Rotopack BV, Deventer

Marketing Communications MediaPartners Group BV, Amstelveen MediaPartners België, Brussel Leads to Loyals BV, Capelle a/d IJssel

Minderheidsdeelneming Business Media BV (40%), Ede


Dit maatschappelijk jaarverslag heeft betrekking op het kalenderjaar 2011 en bestrijkt alle activiteiten waarover de Roto Smeets Group volledige zeggenschap heeft, tenzij anders aangegeven. Dit betekent dat dit verslag zowel Roto Smeets Group bestrijkt als haar dochterondernemingen. Deelnemingen en gegevens ten aanzien van onderaannemers en ketenpartners worden niet meegenomen in het verslag. Niets uit dit verslag mag worden verveelvoudigd en/of openbaar worden gemaakt, op welke wijze dan ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van Roto Smeets Group NV. In het geval van eventuele tegenstrijdigheden tussen de Nederlandse en de Engelse versie van het jaarverslag en de jaarrrekening is de Nederlandstalige versie leidend.

Roto Smeets Group Corporate communicatie Postbus 822 7400 AV Deventer T 0570 69 49 33 www.rotosmeetsgroup.nl

Maatschappelijk jaarverslag Roto Smeets Group 2011

Recommend Documents