Jaarverantwoording zorginstellingen 2007
Maatschappelijk Verslag Stichting Laurens
Inhoud 1
Uitgangspunten van de verslaggeving..............................................................3
2
Profiel van de organisatie .................................................................................4 2.1 2.2 2.3
Algemene identificatiegegevens ......................................................................... 4 Structuur van het concern ................................................................................... 4 Kerngegevens ..................................................................................................... 5 2.3.1 2.3.2 2.3.3 2.3.4 2.3.5
2.4
3
Belanghebbenden ............................................................................................. 13
Bestuur, toezicht en bedrijfsvoering................................................................15 3.1
Bestuur en toezicht ........................................................................................... 15 3.1.1 3.1.2 3.1.3
3.2 3.3
4
Kernactiviteiten en nadere typering..................................................................... 5 Typering Laurens-instellingen ............................................................................. 6 Overige zorg- en dienstverlening ...................................................................... 11 Productie, personeel en opbrengsten ............................................................... 12 Werkgebieden ................................................................................................... 13
Zorgbrede Governance Code............................................................................ 15 Raad van Bestuur.............................................................................................. 15 Toezichthouders ................................................................................................ 16
Bedrijfsvoering .................................................................................................. 19 Cliëntenraad...................................................................................................... 19
Beleid, inspanningen en prestaties .................................................................21 4.1 4.2 4.3 4.4
Meerjarenbeleid ................................................................................................ 21 Algemeen beleid ............................................................................................... 21 Algemeen kwaliteitsbeleid................................................................................. 22 Kwaliteitsbeleid gericht op klanten .................................................................... 23 4.4.1 4.4.2. 4.4.3 4.4.2
4.5
Kwaliteit ten aanzien van medewerkers............................................................ 48 4.5.1 4.5.2
4.6 4.7
Kwaliteit van Verpleging, Verzorging en zorg Thuis.......................................... 23 Klachten............................................................................................................. 42 Toegankelijkheid................................................................................................ 46 Veiligheid ........................................................................................................... 47 Personeelsbeleid ............................................................................................... 48 Kwaliteit van het werk........................................................................................ 49
Samenleving ..................................................................................................... 49 Financieel beleid ............................................................................................... 50
Jaarrekening.……………………………………………..…………………………………………57
2
1 Uitgangspunten van de verslaggeving Op 1 januari 2006 fuseerde de Stichting Katholieke Verplegings- en Verzorgingsinstellingen Rotterdam (KVV) met de Stichting Netwerk Zorgaanbieders Rijnmond (NZR). De NZR ging hierbij op in de KVV. De statutaire naam van de gefuseerde organisatie was Stichting Katholieke Verplegings- en Verzorgingsinstellingen Rotterdam. Deze is gewijzigd in Laurens. De Stichting Laurens is gevestigd in Rotterdam. Ons doel is het bevorderen van verantwoorde verpleging en verzorging van personen voor wie ziekenhuisopname niet nodig is. Laurens biedt deze verpleging en verzorging zowel intramuraal als semi-muraal en extramuraal aan. Ook wil Laurens de samenwerking met en van instellingen op het gebied van welzijns- en gezondheidszorg stimuleren. Bij het verwezenlijken van het doel vormen christelijk-sociale waarden een inspiratiebron. Conform de statuten houdt Laurens nauwe binding met de beleving van waarden in de Rooms-Katholieke en Protestant-Christelijke geloofsgemeenschappen. Laurens bevordert de ontmoeting van uiteenlopende opvattingen, met respect voor ieders levensbeschouwelijke of godsdienstige overtuiging. Het maken van winst is geen doelstelling van de Stichting Laurens.
Reikwijdte van het verslag De Stichting Laurens is verbonden met woningcorporatie Laurens Wonen (tot 2006 was de naam van deze woningcorporatie Maasanker). Deze verbinding bestaat uit een personele unie van besturen en Raden van Toezicht (grotendeels). Laurens Wonen is een toegelaten instelling die zich met name richt op het leveren van een volkshuisvestelijke prestatie, afgestemd op de wensen en behoeften van senioren (55+). De stichting is statutair gevestigd in Rotterdam. In dit jaardocument belichten we alleen de activiteiten van de Stichting Laurens. Laurens Wonen legt verantwoording af in een eigen jaarrapport. Wel neemt de Stichting Laurens in de toelichting bij de jaarrekening de geconsolideerde jaarrekening op van de eigen financiële gegevens en die van Laurens Wonen. -
-
Laurens heeft twee steunstichtingen: Zorg in Balans en de Nicolaasstichting. Deze stichtingen zijn bestuurlijk gelieerd aan Laurens. In 2007 richtte Laurens samen met de Evean groep de BV Thuishulp Evean-Laurens op. Deze BV richt zich op de uitvoering van huishoudelijke zorg in Rijnmond in het kader van de WMO. Laurens bezit 20% van de aandelen van deze BV. In 2007 is de BV Landgoed Olaertsduyn overgenomen door Laurens. Deze BV richt zich op de exploitatie van het conferentiehotel Olaertsduyn. Laurens is voor 100% eigenaar van deze BV.
3
2 Profiel van de organisatie 2.1
Algemene identificatiegegevens
Naam verslagleggende rechtspersoon: Adres: Postcode: Plaats: Telefoonnummer: Kamer van Koophandel: E-mailadres: Website:
2.2
Stichting Laurens Groene Tuin 1 3078 KA Rotterdam 010 - 479 86 04 41126751
[email protected] www.laurens.nl
Structuur van het concern
Raad van Toezicht
Bestuur
Bestuursdienst
Bestuurssecretariaat
Servicecentrum
Regio Noord-West
Regio Noord-Oost
Regio Centrum
Regio Zuid-West
Regio Zuid-Oost
Regio Barendrecht
Het Laurens-bestuur en de zes regiodirecteuren vormen samen het Directieberaad Laurens. Besluitvorming in het Directieberaad wordt voorbereid door projectgroepen en beleidsteams. Hierin hebben zowel vertegenwoordigers van de regionale organisaties als van de bestuursdienst zitting. Medezeggenschap In 2007 heeft Laurens een Centrale Ondernemingsraad ingesteld. Per regio is een onderdeelcommissie actief. Per instelling is er een cliëntenraad. Van vijftien van de zeventien instellingen hebben vertegenwoordigers van de cliëntenraad zitting in de Centrale Cliëntenraad.
4
Toelatingen Stichting Laurens was in 2007 toegelaten voor: • • • • • • •
2.3 2.3.1
huishoudelijke verzorging: door de WMO toegelaten in Rotterdam, Capelle a/d IJssel en Oostvoorne / Hellevoetsluis persoonlijke verzorging verpleging ondersteunende begeleiding activerende begeleiding behandeling verblijf
Kerngegevens Kernactiviteiten en nadere typering
Missie Laurens is een organisatie op het terrein van de ouderenzorg. Onze missie luidt: Laurens staat een samenleving voor ogen waarin we zorgdragen voor elkaar en waarin iedereen ertoe doet, ook de kwetsbare mens. Wij willen mensen die zorg of ondersteuning nodig hebben, tot op hoge leeftijd in staat stellen om hun leven betekenisvol in te richten en zelf daarover de regie te houden. Zij kunnen bij Laurens terecht voor uiteenlopende vormen van ondersteuning op het brede terrein van wonen, zorg en welzijn. Alle onderdelen van dit ondersteuningspakket zetten we flexibel in op basis van individuele keuzes. Kenmerkend is onze kleinschalige en persoonlijke aanpak binnen de eigen leefomgeving. Onze klanten krijgen ondersteuning van kleine teams in de wijk of in de zorginstelling. We combineren onze professionaliteit met persoonlijke aandacht, respect en betrokkenheid – wat past bij onze christelijk-sociale achtergrond en beweegredenen. We dwingen onszelf alert te zijn op wat onze klanten beweegt en wat zij nodig hebben. We bedenken en ontwikkelen nieuwe initiatieven om daar zo nauw mogelijk op aan te sluiten. En we beloven alleen wat we kunnen waarmaken. Laurens werkt op het gebied van huisvesting nauw samen met woningbouwcorporatie Laurens Wonen. Het grootste deel van de woonzorgcentra, serviceflats en woongebouwen waarin wij zorg en diensten verlenen, zijn in eigendom van Laurens Wonen. Laurens heeft in 2007 geen privaat gefinancierde activiteiten. Beschrijving instellingen Het concern Laurens heeft zes regionale organisaties. Hieronder geven we per regio aan welke instellingen daarbij horen:
1. Laurens regio Noord-West: deelgemeenten Schiebroek en Hillegersberg • Geriatrisch Centrum Stadzicht • Verzorgingshuis Liduina • Verzorgingshuis De Wilgenborgh • Verzorgingshuis Borgsate
5
2. Laurens regio Noord-Oost: deelgemeente Prins Alexander • Verpleeghuis De Hofstee • Woonzorgcentrum Nijeveld • Woonzorgcentrum De Schutse
3. Laurens regio Centrum: stadscentrum en deelgemeenten Kralingen / Krooswijk, Delfshaven en Oude Noorden • Geriatrisch Centrum en Verpleeghuis Antonius Binnenweg
4. Laurens regio Zuid-West: deelgemeenten Charlois en Feijenoord • Zorgcentrum Simeon en Anna • Woonzorgcentrum Dorpsveld • Woonzorgcentrum Maasveld • Woonzorgcentrum Joachim en Anna
5. Laurens regio Zuid-Oost: deelgemeente IJsselmonde en gemeente Westvoorne • Verpleeghuis en Reactiveringscentrum Antonius IJsselmonde • Psychiatrisch verpleeghuis Aesopus • Woonzorgcentrum Dijkveld • Olaertsduyn • Kleinschalige woonvoorziening De Hoek 6. Laurens regio Barendrecht: gemeente Barendrecht • Verpleeghuis De Elf Ranken • Verzorgingshuis Borgstede
Rondom de meeste instellingen zijn woningen voor zelfstandig wonende ouderen beschikbaar. Hier verleent Laurens thuiszorg en diverse diensten. Daarnaast verlenen we thuiszorg in heel Rotterdam en Barendrecht, in samenwerking met woningbouwcorporaties waaronder Laurens Wonen.
2.3.2
Typering Laurens-instellingen
Geriatrisch centrum Stadzicht Locatie: Overschie Capaciteit: 240 bedden psychogeriatrie, waarvan 30 plaatsen observatie, 25 plaatsen dagbehandeling Extramurale activiteiten: Zorg aan Huis in woongebouwen en in de wijk in deelgemeente Overschie Accenten in zorg: leefstijlgroepen Ontwikkelingen: gerenoveerd pand is in 2002 betrokken, café Zorgeloos en beschermde tuin Keurmerk: brons en zilver
Verzorgingshuis Liduina Locatie: Hillegersberg
6
Capaciteit:
110 plaatsen verzorgingshuis, waarvan 54 plaatsen aanvullende verpleeghuiszorg en 7 plaatsen tijdelijke opname, 8 plaatsen dagverzorging Extramurale activiteiten: Zorg aan Huis in woongebouwen en in de wijk in deelgemeente Hillegersberg / Schiebroek Accenten in zorg: verzorgingshuis met welzijnsfunctie voor de buurt Ontwikkelingen: gerenoveerd restaurant in verband met wijkfunctie, activiteiten ook voor de wijk Keurmerk: brons en zilver
Woonzorgcentrum De Wilgenborgh Locatie: Schiebroek Capaciteit: 101 plaatsen verzorgingshuis waarvan 70 plaatsen met aanvullende verpleeghuiszorg en 8 plaatsen dagverzorging Extramurale activiteiten: Zorg aan Huis in woongebouwen en in de wijk in deelgemeente Hillegersberg / Schiebroek Accenten in zorg: wijkgebonden huis dat ernaar streeft 95% van de zorgvraag van ouderen uit de wijk te kunnen opvangen Ontwikkelingen: ontwikkeling van nieuwbouwplan, start bouw in 2009, activiteiten ook voor de wijk Keurmerk: HKZ (februari 2008)
Woonzorgcentrum Borgsate Locatie: Schiebroek Capaciteit: 157 plaatsen verzorgingshuis, waarvan 103 plaatsen met aanvullende verpleeghuiszorg, 6 plaatsen tijdelijke opname en 8 plaatsen dagverzorging Extramurale activiteiten: Zorg aan Huis in woongebouwen en in de wijk in deelgemeente Hillegersberg / Schiebroek Accenten in zorg: wijkgebonden huis dat ernaar streeft 95% van de zorgvraag van ouderen uit de wijk te kunnen opvangen Ontwikkelingen: restaurant met wijkfunctie, activiteiten ook voor de wijk Keurmerk: HKZ (februari 2008)
Verpleeghuis De Hofstee Locatie: Capaciteit: Accenten in zorg: Keurmerk:
Prins Alexander 13 bedden psychogeriatrie, 31 plaatsen dagbehandeling 17 kleinschalige woongroepen voor psychogeriatrische klanten brons
Kleinschalig wonen De Naber Locatie: Prins Alexander Capaciteit: 30 plaatsen psychogeriatrie Accenten in zorg: 5 kleinschalige woongroepen voor psychogeriatrische klanten Keurmerk: brons
Woonzorgcentrum Nijeveld Locatie: Prins Alexander Capaciteit: 66 plaatsen waarvan 37 plaatsen met aanvullende verpleeghuiszorg combi, 15 plaatsen pschogeriatrische dagverzorging en 15 plaatsen somatische dagverzorging Accenten in zorg: 3 kleinschalige woongroepen voor psychogeriatrische clienten
7
Keurmerk:
brons
Woonzorgcentrum De Schutse Locatie: Prins Alexander Capaciteit: 141 plaatsen voor langdurige zorg en 15 plaatsen voor kortdurende behandeling en verpleging, daarnaast 17 plaatsen in de Zorgunit van het IJssellandziekenhuis Accenten in zorg: unit van 4 plaatsen voor palliatieve zorg; unit met 11 plaatsen reactivering; unit met 5 plaatsen observatie psychogeriatrie; unit met 21 plaatsen psychogeriatrie Ontwikkelingen: ontmoetingsplein voor 55-plussers gerealiseerd op begane grond Keurmerk: brons
Geriatrisch Centrum en Verpleeghuis Antonius Binnenweg Locatie: stadscentrum Capaciteit: na renovatie (zomer 2008) 178 plaatsen waarvan 72 psychogeriatrie en 106 somatiek; daarnaast 30 plaatsen dagbehandeling Extramurale activiteiten: Zorg aan Huis, ergotherapie eerste lijn, mobiele teams psychogeriatrie, CVA en palliatief Accenten in zorg: somatisch gericht op ziekenhuisverplaatste zorg, vooral in samenwerking met het Erasmus Medisch Centrum (CVA, revalidatie, palliatieve zorg); psychogeriatrische zorg ingericht volgens leefstijlmodel; poliklinische revalidatie erkenning Ontwikkelingen: renovatie naar eenpersoonskamers met eigen sanitaire unit bevindt zich in de laatste fase, afronding zomer 2008 Keurmerk: brons, HKZ
Zorgcentrum Simeon en Anna Locatie: Grens Charlois en Feijenoord Capaciteit: 265 plaatsen, waarvan 154 plaatsen met aanvullende verpleeghuiszorg (individueel-, groeps- en combi), 22 plaatsen voor tijdelijke opname, 89 verzorgingshuisplaatsen en 35 plaatsen dagverzorging Extramurale activiteiten: extramurale zorg vanuit Zorg aan Huis team Feijenoord, cultuurspecifieke Zorg aan Huis voor Turkse en Marokkaanse ouderen Accenten in zorg: verzorgingshuis in transformatie naar verpleeghuis en extramurale zorg Ontwikkelingen: 56 plaatsen erkend als verpleeghuiscapaciteit; toename bewoners met indicatie voor meerzorg / verpleeghuiszorg; ontmoetingsprojecten en dagverzorging voor Afro-Surinaamse en Javaanse ouderen Keurmerk: brons
Woonzorgcentrum Dorpsveld Locatie: Charlois Capaciteit: 45 plaatsen waarvan 35 met aanvullende verpleeghuiszorg (individueel-, groeps- en combi), 8 verzorgingshuisplaatsen en 2 tijdelijke opname plaatsen Extramurale activiteiten: Zorg aan Huis in de wijk en in zorggarantwoningen in 20 woningen boven zorgcentrum en in aanpalende Michaelflat Accenten in Zorg: wijkgebonden huis dat ernaar streeft 95% van de
8
Ontwikkelingen: Keurmerk:
zorgvraag van ouderen uit de wijk te kunnen opvangen aandacht voor zorg aan Marokkaanse ouderen onder andere door middel van ontmoetingsproject en dagverzorging brons
Woonzorgcentrum Maasveld Locatie: Feijenoord Capaciteit: 66 plaatsen waarvan 51 met aanvullende verpleeghuiszorg (individueel-, groeps- en combi), 8 plaatsen verzorgingshuiszorg en 1 plaats voor tijdelijke opname Extramurale activiteiten: Zorg aan Huis in 68 zorggarantwoningen en in de wijk Accenten in zorg: wijkgebonden huis dat ernaar streeft 95% van de zorgvraag van ouderen uit de wijk te kunnen opvangen, accent op opvang en zorg voor Hindoestaanse ouderen Ontwikkelingen: aandacht voor zorg aan Hindoestaanse ouderen onder andere door middel van ontmoetingsproject, dagverzorging en intramuraal huiskamerproject Keurmerk: brons Woonzorgcentrum Joachim en Anna Locatie: Charlois Capaciteit: 51 plaatsen waarvan 41 met aanvullende verpleeghuiszorg (individueel-, groeps- en combi), 9 plaatsen verzorgingshuiszorg en 1 plaats voor tijdelijke opname Extramurale activiteiten: Zorg aan Huis in 78 aanpalende zorggarantwoningen en in de wijk Accenten in zorg: wijkgebonden huis dat ernaar streeft 95% van de zorgvraag van ouderen uit de wijk te kunnen opvangen Ontwikkelingen: aandacht voor zorg aan Turkse ouderen onder andere door middel van een ontmoetingsproject Keurmerk: brons Verpleeghuis en Reactiveringscentrum Antonius IJsselmonde Locatie: IJsselmonde Capaciteit: 20 bedden psychogeriatrie, 210 somatiek, dagbehandeling van 15 plaatsen Extramurale activiteiten: ergotherapie eerste lijn, extramurale verpleeghuiszorg in Ravenswaerde, mobiele teams palliatief en Zorg aan Huis in IJsselmonde Accenten in zorg: somatisch gericht op ziekenhuisverplaatste zorg, vooral in samenwerking met Medisch Centrum Rijnmond Zuid (MCRZ), Erasmus Medisch Centrum (CVA, revalidatie, oncologie, transfer) en Ikazia (CVA, transfer); specialisaties zijn palliatieve zorg, jongeren met niet aangeboren hersenletsel, Stroke Service en transfer Ontwikkelingen: renovatie in 2010 wordt voorbereid, hierbij wordt een multilocatie strategie gevolgd, een regionaal palliatief centrum en een zorghotel worden afzonderlijke intramurale voorzieningen; op de huidige locatie komen voornamelijk woningen voor ouderen terug. Keurmerk: brons
Verpleeghuis Aesopus Locatie: IJsselmonde Capaciteit: 60 plaatsen Accenten in zorg: verpleeghuis gerontopsychiatrie en verslavingsziekten Ontwikkelingen: 18 plaatsen voor maatschappelijke opvang
9
Woonzorgcentrum Dijkveld Locatie: IJsselmonde Capaciteit: 56 plaatsen waarvan 15 met aanvullende verpleeghuiszorg combi, 15 plaatsen dagverzorging, 2 plaatsen kortdurende opname Extramurale activiteiten: via Antonius IJsselmonde Accenten in zorg: wijkgebonden huis dat ernaar streeft 95% van de zorgvraag van ouderen uit de wijk te kunnen opvangen Keurmerk: brons
Olaertsduyn Locatie: Capaciteit:
Oostvoorne in 2006 is begonnen met de voorbereiding en ontwikkeling van 7 plaatsen kortdurende opname in het hotel Extramurale activiteiten: voorbereidingen voor Zorg aan Huis en huishoudelijke zorg in het kader van de WMO zijn ingezet in 2006, start activiteiten in 2007 Accenten in zorg: ontwikkeling private zorg en opzetten kleinschalige woonvormen in de vorm van zorgboerderijen De Hoek Locatie: Capaciteit: Accenten in zorg:
IJsselmonde 12 plaatsen voor clienten niet-aangeboren hersenletsel clienten met niet-aangeboren hersenletsel
Regionaal palliatief centrum Locatie: Capaciteit: Extramurale activiteiten: Accenten in de zorg:
IJsselmonde, opening 1 augustus 2008 18 plaatsen palliatieve zorg, dagbehandeling en inloopcentrum door mobiel palliatief team en Zorg aan Huis palliatieve zorg
Kleinschalige woonvorm Sportdorp Locatie: Sportdorp Capaciteit: 24 plaatsen waarvan 18 psychogeriatrie en 6 somatiek Accenten: kleinschalige zorg en 6 plaatsen chronische beademing
Verpleeghuis De Elf Ranken Locatie: Barendrecht Capaciteit: 136 bedden en 20 plaatsen dagbehandeling Extramurale activiteiten: Zorg aan Huis in zorggarantwoningen en de wijk in samenwerking met woonzorgcentrum Borgstede Accenten in zorg: kleinschalig wonen voor psychogeriatrie en somatiek; afdeling revalidatie en unit voor palliatieve zorg Keurmerk: brons
Woonzorgcentrum Borgstede Locatie: Barendrecht Capaciteit: 99 plaatsen waarvan 38 met aanvullende verpleeghuiszorg, 12 plaatsen dagverzorging, 22 plaatsen volledige verpleeghuiszorg, 2 plaatsen tijdelijke opname, en 1 hospiceplaats Extramurale activiteiten: Zorg aan Huis in de wijk en zorggarantwoningen in samenwerking met De Elf Ranken
10
Accenten in zorg: Keurmerk Laurens Zorg aan Huis Locatie: Extramurale activiteiten:
Accenten in zorg: Ontwikkelingen:
2.3.3
wijkgebonden huis dat ernaar streeft 95% van de zorgvraag van ouderen uit de wijk te kunnen opvangen brons
Prins Alexander / Capelle aan den IJssel Zevenkamp, Ommoord Oost, Prinsenland, Capelle aan den IJssel, en Ommoord West, waarin 40 Zorggarantwoningen in Nijeveld en 23 in de Eliotflat in Prinsenland In de wijk Prinsenland wordt door Laurens mede gestalte gegeven aan het ontmoetingscentrum Prinsenhof psychogeriatrie Laurens Actief verzorgt een compleet activiteitenprogramma in de wijk. Laurens Preventief heeft op experimentele basis initiatief genomen tot het Laurens Consultatie Bureau voor Ouderen
Overige zorg- en dienstverlening
Vakantiehuis voor klanten Dankzij de medewerking van een extern fonds beschikt Laurens sinds 2005 over een vakantiehuis voor klanten. Het vakantiehuis ligt op het landgoed Olaertsduyn in Rockanje. Dit vakantiehuis was in 2007 vrijwel geheel volgeboekt voor vakanties van klanten die intramuraal verblijven. Ontwikkeling landgoed Olaertsduyn Door de locatie van Laurens’ vakantiehuis op landgoed Olaertsduyn zijn er intensieve contacten geweest tussen Laurens en de eigenaar van het landgoed. Dit heeft geleid tot een samenwerkingsverband van een extern fonds en Laurens om het landgoed Olaertsduyn te verwerven. Doel is om op het landgoed private zorg en diensten te gaan leveren aan inwoners van Oostvoorne. In 2007 startte Laurens met zorg- en dienstverlening vanuit Olaertsduyn aan bewoners in de regio. Het betreft zowel extramurale als op bescheiden schaal intramurale zorg. Per 1 januari 2007 is een exploitatie BV voor de dienstverlening op het landgoed opgericht. Diensten Naast de reguliere AWBZ-zorg heeft Laurens een UITbureau voor Ouderen. Via dit bureau bieden wij 55-plussers in Rotterdam en Barendrecht een breed scala aan arrangementen en ‘dagjes weg’. Bouwactiviteiten De volgende bouwplannen voor vastgoed in eigendom of gebruik van Laurens zijn in voorbereiding of in uitvoering: Antonius Binnenweg Renovatie van de verpleegafdelingen en opheffing van de drie- en meerpersoonskamers. Gelijktijdig wordt de intramurale capaciteit van 300 naar 178 bedden verlaagd. De renovatie is gestart in 2006 en zal gereed zijn in 2008. Antonius IJsselmonde Nieuwbouw waarbij we spreiding over meerdere locaties beogen: • een regionaal palliatief centrum in IJsselmonde met 18 plaatsen, oplevering in 2008 • een zorghotel in Lombardijen met 150 plaatsen • ontwikkeling van 50 plaatsen psychogeriatrie en 300 zorggarantwoningen op de huidige locatie van Antonius IJsselmonde, realisatie in 2011 • twee zorgboerderijen in Westvoorne met respectievelijk 18 en 25 plaatsen, realisatie in 2009
11
• • • •
herontwikkeling Olaertsduyn kleinschalige woonvorm in Sportdorp met 18 plaatsen psychogeriatrie, realisatie in 2008 18 plaatsen maatschappelijk opvang in Aesopus, realisatie in 2008 kleinschalige woonvorm met 12 plaatsen voor mensen met niet-aangeboren hersenletsel in woongebouw De Hoek, reeds geopend Simeon en Anna Nieuwbouw waarbij de intramurale verzorgingscapaciteit van 265 verzorgingshuisplaatsen wordt omgezet naar 126 plaatsen zware psychogeriatrie in 18 groepswoningen van 7 bewoners ieder, 180 zelfstandige woningen met Zorg aan Huis, 14 tijdelijke opnameplaatsen somatiek en 32 dagverzorgingsplaatsen. Deze capaciteit zal op meerdere locaties worden ontwikkeld. De eerste fase van het plan wordt naar verwachting in 2010 gerealiseerd. ’t Clockhuijs Voor de locatie ’t Clockhuijs naast Woonzorgcentrum Dorpsveld is een nieuwbouwplan in ontwikkeling. Hierin zijn 24 zelfstandige woningen met Zorg aan Huis gepland voor een woongroep van Marokkaanse ouderen. Daarnaast maakt een dagverzorging onderdeel uit van het plan. De Wilgenborgh Voor De Wilgenborgh is een bouwplan ontwikkeld waarbij we nieuwbouw realiseren voor 32 plaatsen zware psychogeriatrie in een kleinschalige woonvorm, 5 plaatsen voor tijdelijke opname en circa 185 zorggarantwoningen. De bouw start naar verwachting in 2009 / 2010. De Schutse Voor De Schutse is een plan ontwikkeld om 30 verzorgingshuisplaatsen om te zetten naar verpleeghuisplaatsen. Hiervoor is een beperkte verbouwing van de eerste en tweede etage van De Schutse noodzakelijk. De toestemming voor de bouw is inmiddels door het ministerie afgegeven. De voorbereiding van de uitvoering van het plan start medio 2008. Naast deze projecten worden er ideeën gevormd voor nieuwbouw of renovatie van Borgsate, Borgstede en Liduina. Dit heeft nog niet geleid tot concrete invullingen. 2.3.4
Productie, personeel en opbrengsten
In 2006 is een meerjaren productieafspraak gemaakt met Zorgkantoor Rotterdam voor de periode 2006-2008. Deze meerjarenafspraak betreft zowel de volume- als de prijselementen van de productieafspraak en creëert stabiliteit in deze roerige tijden. De AWBZ-sector wordt sinds 2006 geconfronteerd met beperkte productieplafonds. Door het aansprekende zorgaanbod van Laurens wenden steeds meer clienten zich tot Laurens. Wij hebben ervoor gekozen om de clienten te blijven bedienen. Medio oktober 2007 werd duidelijk dat de herschikkingen geen oplossing zouden bieden. Met een verwachte overproductie over 2007 van 2,8 miljoen euro, besloot Laurens het instroombeleid aan te passen aan de eisen van de knelpuntenprocedure van de Nederlandse Zorg Autoriteit (Nza). In de nacalculatie over 2007 is een overproductie ingediend van 2,8 miljoen euro. Laurens heeft voldaan aan de eisen van de knelpuntenprocedure van de Nza. Daarom kunnen we ervan uitgaan dat de gehele overproductie wordt gefinancierd. Door de meerjarenafspraak was Laurens voor Zorgkantoor Rotterdam een buitenbeentje in de aanbestedingsprocedure. In de aanbestedingsprocedure van Zorgkantoor Zuid-Hollandse eilanden heeft Laurens een eerste plaats (Oostvoorne) en een derde plaats (Barendrecht) behaald. Extramurale zorg en de WMO Laurens verwacht dat in de sector Verpleeg- & Verzorgingshuis (V&V) de vraag naar extramurale zorg sterk zal toenemen. De vraag naar intramurale zorg neemt daarentegen niet toe of zal zelfs afnemen. Dit is mede het gevolg van de strengere indicatiestelling. Extramurale zorg werd door Laurens aanvankelijk alleen gegeven in de woongebouwen die grenzen aan onze intramurale voorzieningen. De laatste jaren bieden wij ook Zorg aan Huis in de wijken rondom de intramurale
12
voorzieningen. Momenteel kunnen mensen in het grootste deel van Rotterdam rekenen op Zorg aan Huis van Laurens. Door deze ontwikkeling is ons marktaandeel in de thuiszorg de afgelopen drie jaren meer dan verdubbeld tot ongeveer 9%. Het intramurale marktaandeel van Laurens is circa 28%. In het kader van de WMO hebben gemeenten aanbestedingen uitgeschreven voor de huishoudelijke verzorging. Als gevolg hiervan zijn de marktverhoudingen drastisch veranderd. Belangrijkste kenmerken zijn een enorme verschuiving van HV2 naar HV1 en een grote prijsdruk. Volgens Laurens wordt de markt van huishoudelijke verzorging een markt voor grote landelijke spelers, die het risico van een aanbestedingsmarkt kunnen spreiden. Voor lokale aanbieders is deze risicospreiding niet mogelijk. Toch is huishoudelijke verzorging voor Laurens wel van belang, want huishoudelijke verzorging is vaak de eerste entree in de zorgmarkt. Laurens heeft er dan ook voor gekozen om op dit vlak samen te werken met spelers met een landelijke ambitie. In Rotterdam en omstreken werken we samen met de Evean Groep en in Oostvoorne met Asito. Binnen deze samenwerkingsverbanden levert Laurens huishoudelijke verzorging in Rotterdam, Barendrecht en Capelle. Laurens werkt samen met Asito in het gebied van Westvoorne en Hellevoetsluis. Via deze samenwerkingsverbanden beoogt Laurens zijn V&V-aandeel te verhogen. Zorg voor ouderen met een niet-Nederlandse achtergrond Het percentage ouderen met een niet-Nederlandse afkomst stijgt snel in Rotterdam en zal de komende twintig jaar toenemen tot zo’n 40% van het totaal aantal ouderen. Deze groep ouderen heeft gemiddeld een slechtere gezondheid dan leeftijdsgenoten van Nederlandse afkomst. Het gebruik van zorgvoorzieningen door deze groep is daarentegen gemiddeld genomen veel lager. Laurens deed onderzoek naar de behoefte aan thuiszorg binnen deze groep. De samenwerking met Avicen, een thuiszorgorganisatie voor oudere migranten is in 2007 beëindigd.
2.3.5
Werkgebieden
Laurens biedt zorg in de gebieden van zorgkantoor Rotterdam en zorgkantoor Zuid-Hollandse Eilanden. Het werkgebied van Laurens omvat de gemeentes Rotterdam en Barendrecht. Naast de bestaande regio’s breidt Laurens haar dienstenaanbod snel uit naar aanpalende regio’s. Dankzij de gunning van de WMO huishoudelijke verzorging in de gemeentes Capelle aan den IJssel, Westvoorne en Hellevoetsluis is een toename van het aantal klanten met huishoudelijke zorg te zien. De verwachting dat deze klanten ook een beroep gaan doen op V&V-zorg vanuit de AWBZ is gerechtvaardigd.
2.4
Belanghebbenden
Interne belanghebbenden zijn onze medewerkers. De medewerkers worden bij het beleid betrokken via het werkoverleg op afdelingsniveau. De medezeggenschap van het personeel over het organisatiebeleid komt tot stand via de Centrale Ondernemingsraad op concernniveau en via de Regionale Ondernemingsraden op regionaal niveau. Externe belanghebbenden zijn op de eerste plaats onze klanten. Zij worden betrokken bij de zorgen dienstverlening via de zorgovereenkomst en het zorgplan. De medezeggenschap van klanten over het organisatiebeleid komt tot stand via de Centrale Cliëntenraad en de instellingscliëntenraden. Belangrijke andere belanghebbenden zijn Zorgkantoor Rotterdam en Zorgkantoor Zuid-Hollandse Eilanden. Met deze zorgkantoren zijn overeenkomsten afgesloten over de kwaliteit en kwantiteit van de zorgverlening. Ook de gemeente Rotterdam en de deelgemeentes zijn voor Laurens belangrijke stakeholders. Door de WMO zijn de raakvlakken van de (deel)gemeentelijke activiteiten met die van Laurens
13
groot. Laurens heeft zijn gedachten over maatschappelijke ondersteuning aan de gemeente aangeboden in de vorm van de notitie De ontmoeting centraal. Laurens is een organisatie op het brede terrein van de ouderenzorg. Er wordt met veel organisaties samengewerkt. Laurens neemt onder andere deel aan de volgende samenwerkingsverbanden: • Rotterdam Stroke Service (RSS) Doelstelling van de RSS is het bieden van kwalitatief hoogwaardige ketenzorg voor klanten met een Cerebro Vasculair Accident (CVA). Participanten in dit netwerk zijn de ziekenhuizen Erasmus Medisch Centrum, Medisch Centrum Rijnmond Zuid en het Franciscus, de Laurens-verpleeghuizen Antonius IJsselmonde en Antonius Binnenweg, het Rheumaverpleeghuis en de Stromen. • Leerhuizen Palliatieve Zorg (LPZ) Doelstelling van de LPZ is het bevorderen van een hoogwaardige palliatieve zorg door het combineren van onderzoek, onderwijs en de praktijk van palliatieve zorg. Participanten in de LPZ zijn Laurens, de Open Ankh en Florence. • Thuishulp BV Evean-Laurens Doelstelling van de Thuishulp BV Evean-Laurens is om de huishoudelijke verzorging in het kader van de WMO uit te voeren in de regio Rijnmond. In deze BV participeren Evean en Laurens. • Stichting Prinsenhof Het doel van de Stichting Prinsenhof is om de zorg- en welzijnsdienstverlening in het woongebouw Prinsenhof geïntegreerd vorm te geven. In deze stichting werkt Laurens samen met de Stichting Pameijer en de Bewonersorganisatie Prinsenhof.
14
3 Bestuur, toezicht en bedrijfsvoering Laurens is een not-for-profit organisatie en een maatschappelijke onderneming op het brede terrein van wonen, diensten en zorg voor met name ouderen. Laurens hanteert de uitgangspunten van Corporate Governance voor de richting en inrichting van zijn bestuur en zijn adviserende en toezichthoudende organen en heeft zijn statuten daar waar nodig hierop aangepast. De Raad van Toezicht oefent toezicht uit conform de statutaire bevoegdheden en de richtlijnen van Corporate Governance. Met het bestuur zijn prestatieafspraken gemaakt die richting geven aan de bestuurlijke aandacht. Aan de hand van kwartaalrapportages wordt de ontwikkeling van de organisatie met het bestuur besproken. Het functioneren van de Raad van Bestuur is ingekaderd door het reglement voor de Raad van Bestuur, dat is vastgesteld door de Raad van Toezicht. De Raad van Bestuur is statutair eindverantwoordelijk voor alle aspecten van de zorg- en dienstverlening binnen Laurens. Ook de positionering van Laurens en het strategisch beleid vallen onder de verantwoordelijkheden van het bestuur.De werkorganisatie van Laurens is gesplitst in zes geografisch ingedeelde regio’s. Conform de besturingsfilosofie zijn de directeuren van de regionale organisaties primair verantwoordelijk voor het goed functioneren van de interne organisatie in hun regio. De bedrijfsstrategie wordt bepaald binnen het Directieberaad. De strategiebepaling komt tot stand via de methode van het INK-model. De Raad van Toezicht dient de bedrijfsstrategieën goed te keuren.
3.1 3.1.1
Bestuur en toezicht Zorgbrede Governance Code
Het bestuur functioneert conform de uitgangspunten van de Governance Code. Het salaris is vanuit maatschappelijke overwegingen vastgesteld beneden het niveau dat beroepsverenigingen adviseren. Het salaris past dan ook binnen alle normen die daaraan maatschappelijk worden gesteld. Jaarlijks vindt een functioneringsgesprek plaats met een delegatie van de Raad van Toezicht onder leiding van de voorzitter van de Raad van Toezicht. Het bestuur vormt een personele unie met de Raad van Bestuur van Laurens Wonen. Het bestuur richt zich vooral op de bestuurlijke verantwoordelijkheid en de (externe) strategische ontwikkelingen van Laurens. Daarnaast is in 2006 specifieke aandacht gegeven aan het realiseren van de doelstellingen, zoals geformuleerd in het fusiedocument. De afstemming tussen de bestuurlijke activiteiten en de directionele activiteiten vindt plaats in het tweewekelijkse Directieberaad. De bestuurlijke eindverantwoordelijkheid voor de interne organisatie wordt vormgegeven door een tweemaandelijks, bestuurlijk overleg met de directeuren van de regionale organisaties. Daarnaast heeft het bestuur periodiek overleg met de individuele regiodirecteuren.
3.1.2
Raad van Bestuur
De samenstelling van de Raad van Bestuur is als volgt: Naam I. Thepass Drs. M.N.M. Scholten
Bestuursfunctie voorzitter lid
Nevenfuncties per 31-12-2007 Geen Geen
15
3.1.3
Toezichthouders
Raad van Toezicht De Raad van Toezicht houdt toezicht op de algemene gang van zaken binnen Laurens. Verder wordt toezicht gehouden op het algemeen beleid van de Raad van Bestuur. Ook heeft de Raad van Toezicht een adviserende rol en een klankbordfunctie voor het het bestuur. Er is een personele unie met de Raad van Toezicht van Laurens Wonen. In deze paragraaf legt de Raad van Toezicht, als onderdeel van een maatschappelijk ondernemende organisatie, publiekelijk verantwoording af over de wijze waarop zij invulling geeft aan de uitvoering van haar taken en bevoegdheden. De taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden van de Raad van Toezicht zijn in de statuten van Laurens omschreven. Een en ander is verder uitgewerkt in het reglement voor de Raad van Toezicht. De Raad van Toezicht houdt toezicht op het algemeen beleid van de Raad van Bestuur en op de algemene gang van zaken binnen Laurens. In het bijzonder behoort het bewaken van de doelstelling en de grondslag van de stichting tot de taken van de Raad van Toezicht. Om de toezichthoudende taak goed te kunnen vervullen heeft de Raad van Toezicht zich regelmatig mondeling en schriftelijk door de Raad van Bestuur laten informeren over de (financiële) resultaten in relatie tot de beoogde doelen, relevante externe en interne ontwikkelingen en over de wensen en behoeften van belanghebbenden. Samenstelling Raad van Toezicht Naam Prof. dr. F.G.A van der Meché
Drs. R.L. de Bakker
J.R.M. Nijman
Mw. ir. A.L.C. Tuns-Mulder Drs. C.A.C.M. Vehmeijer Mw. mr. J. Vijlbrief-van der Schaft P. Boekhoud Mr. ing. A.T. Alderliesten
Aandachtsgebie d voorzitter RvT lid auditcie voorzitter renumeratiecie vice-voorzitter voorzitter auditcommissie lid renumeratiecie collegiale RvT
collegiale RvT collegiale RvT lid auditcie collegiale RvT collegiale RvT toehoorder RvT
Nevenfuncties Dir. Erasmus MC Holding B.V.
Lid RvT Stichting Raamwerk in Noordwijkerhout/Katwijk Lid RvT Rijndam Revalidatiecentrum Rotterdam -
De Raad van Toezicht bestaat uit minimaal vijf en maximaal zeven leden. De benoemingsperiode is maximaal vier jaar, waarna het lid van de Raad van Toezicht nogmaals voor een periode van maximaal vier jaar herbenoemd kan worden. De maximale zittingsperiode is acht jaar. De Raad van Toezicht heeft een Auditcommissie en een Renumeratiecommissie ingesteld. Auditcommissie De Raad van Toezicht van Laurens heeft uit zijn midden een Auditcommissie ingesteld. De Auditcommissie bestaat uit ten minste twee leden. In 2007 werd de Auditcommissie gevormd door de heren drs. R.L. de Bakker (voorzitter), prof. dr. F.G.A. van der Meché en drs. C.A.C.M. Vehmeijer. Deze leden zijn in 2006 voor het eerst benoemd voor een periode van vier jaar en kunnen voor een periode van vier jaar worden herbenoemd.
16
Begin 2007 heeft de Raad van Toezicht het reglement voor de Auditcommissie vastgesteld. Hierin staan de taken en bevoegdheden van de commissie. De Auditcommissie is op basis van dit reglement onder andere belast met het toezicht op: -
de werking van de interne risicobeheersings- en controlesystemen de financiële informatieverschaffing door Laurens de naleving van aanbevelingen en opvolging van opmerkingen van de externe accountant de relatie met de externe accountant
In het reglement staat onder andere dat de accountant en de Auditcommissie indien wenselijk contact met elkaar kunnen hebben buiten de aanwezigheid van de Raad van Bestuur. Voor de uitvoering van haar taken heeft de Auditcommissie in 2007 driemaal vergaderd, waarvan één keer met de externe accountant.Tijdens de vergaderingen werden onder andere de volgende onderwerpen besproken: -
kwartaalrapportages managementletter en naleving van aanbevelingen van de externe accountant jaarverslag 2006 en jaarrekening 2006 begroting 2007 treasurystatuut financiën en risicoprofiel in relatie tot de fusie van Laurens en Zorg Compas inkoopbeleid ABWZ 2008
De Auditcommissie heeft haar bevindingen en adviezen over bovengenoemde zaken gerapporteerd aan de Raad van Toezicht. Het bestuur en de Auditcommissie maken ieder ten minste eenmaal in de vier jaar een grondige beoordeling van het functioneren van de externe accountant. Deze beoordeling vindt plaats voor 2010. Remuneratiecommissie De Raad van Toezicht van Laurens heeft uit zijn midden een Remuneratiecommissie ingesteld. Deze bestaat uit ten minste twee leden. In 2007 werd de Remuneratiecommissie gevormd door de heren drs. R.L. de Bakker en prof. Dr. F.G.A van der Meché (voorzitter). Zij zijn beiden voor het eerst benoemd in 2007 voor een periode van vier jaar en kunnen voor een periode van nog vier jaar worden herbenoemd. De Remuneratiecommissie is op basis van het reglement van de Raad van Toezicht onder andere belast met het bezoldigingsbeleid en de beoordeling van de Raad van Bestuur. De Raad van Toezicht is verantwoordelijk voor goed bestuur, onder meer door benoeming, schorsing, ontslag en jaarlijkse evaluatie van de bestuurders. In 2007 is de samenstelling van de Raad van Bestuur niet gewijzigd. De contracten met de leden van de Raad van Bestuur zijn aangegaan voor onbepaalde tijd. De Raad van Toezicht heeft hiervoor gekozen, omdat dit de continuïteit van het bestuur bevordert. Voor de huidige leden van de Raad van Bestuur geldt een (wederzijdse) opzegtermijn van zes maanden. Bij een eventuele afvloeiingsregeling is afgesproken dat de kantonrechtersformule wordt gehanteerd. Aan de Raad van Bestuur is een pensioen toegezegd op basis van de PGGMregeling. De overige arbeidsvoorwaarden zijn gebaseerd op de cao V&V. In 2007 zijn nadere afspraken gemaakt over het salaris, het salarisperspectief en de autokostenvergoeding. Naast het vaste salaris is sprake van een variabel salaris van maximaal 15% van het vaste salaris, afhankelijk van de beoordeling en de realisatie van de gemaakte prestatieafspraken. Voor 2007 zijn concrete en meetbare prestaties afgesproken tussen Raad van Toezicht en Raad van Bestuur. De Raad van Toezicht heeft in het eerste kwartaal van 2007 het functioneren van de Raad van Bestuur als geheel en van de afzonderlijke leden besproken, gevoed door de zelfevaluatie van de leden van de Raad van Bestuur. De Remuneratiecommissie heeft vervolgens in het jaarlijkse beoordelingsgesprek in 2007 vastgesteld, dat de prestatieafspraken in 2006 in voldoende mate zijn
17
gerealiseerd. Op grond van de noodzaak van het lean en mean, is op verzoek van de Raad van Bestuur de eerder overeengekomen variabele beloning van 7,5% over 2006 naar beneden bijgesteld tot 3,75% van het vaste salaris. Profielschets In het reglement van de Raad van Toezicht is een profielschets op hoofdlijnen voor de Raad als collectief en voor de afzonderlijke leden opgenomen. Integriteit In 2007 was geen sprake van (transacties met) tegenstrijdige belangen waarbij leden van de Raad van Toezicht of de Raad van Bestuur betrokken waren. Werkzaamheden Raad van Toezicht De Raad van Toezicht is in 2007 zeven keer bijeengekomen. Geen van de leden van de Raad van Toezicht is frequent afwezig geweest. In 2007 nam de Raad van Toezicht de volgende besluiten: -
goedkeuring voorgestelde werkwijze managementcontract instemming met statuten en aandeelhoudersovereenkomst van BV Thuishulp Evean-Laurens goedkeuring jaarrekeningen 2006 vaststelling begroting 2008 instemming met het verkennen van een krachtenbundeling met Zorg Compas
Overleg met de Raad van Bestuur De relatie tussen de Raad van Toezicht en de Raad van Bestuur is goed. De voorzitter van de Raad van Toezicht heeft maandelijks contact gehad met de voorzitter van de Raad van Bestuur. Zelfevaluatie De voorzitter heeft samen met één van de leden van de Raad van Toezicht in het najaar uitgebreide individuele gesprekken gevoerd met alle leden over de inhoud en de stijl van het toezicht. De belangrijkste conclusies uit deze zelfevaluatie zijn: -
de personele invulling van de raad past bij het opgestelde profiel na de recente fusie is er sprake van goede samenwerking en bestaan er geen bloedgroepen binnen de raad de relatie met het bestuur is open en constructief
Aandachtspunten zijn: -
in de discussies inhoudelijke details minder laten prevaleren ten faveure van de beleidsontwikkelingen ten minste een jaarlijks contact met de regiodirecteuren
In 2008 zal extra tijd worden besteed aan een discussie over de stijl van het toezicht: nauwer contact of meer toezicht op afstand. Honorering De honorering van de Raad van Toezicht is opgenomen in de jaarrekening. Geen van de leden van de Raad van Toezicht is in loondienst bij Laurens. Ook bekleden zij geen politiek ambt in een orgaan van een gemeente of provincie waarin Laurens werkzaam is.
18
3.2
Bedrijfsvoering
De verantwoording van Laurens’ bedrijfsvoering voldoet aan de transparantie en zekerheidseisen zoals deze maatschappelijk worden gesteld. Op de registratie van de opbrengsten is de Kaderregeling AO/IC van toepassing. De richtlijnen van deze Kaderregeling heeft Laurens in 2006 volledig geïmplementeerd. De accountant heeft een verklaring afgegeven over de juistheid van de productieverantwoording in de voorlopige nacalculatieformulieren over 2006. Risicomanagement In 2006 is Laurens begonnen met het opzetten van een integraal risicomanagementsysteem. Met hulp van een extern adviesbureau hebben we bestaande en te verwachten risico’s geïnventariseerd. De risico’s zijn bepaald aan de hand van de kans van optreden en het te verwachten effect. Het resultaat is een overzicht van risico’s in volgorde van belangrijkheid. Voor de beheersing van elk van deze risico’s hebben we een actieplan opgesteld. In 2007 integreerde Laurens deze actieplannen verder in de organisatie. Daarmee bewerkstelligen we de continue beheersing van risico’s in de organisatie. De risicocategorieën die Laurens onderscheidt zijn: -
financiële risico’s risico’s door marktwerking organisatorische en HRM-risico’s
Hieronder staan de risico’s per categorie beschreven. Financiële risico’s De financiële risico’s waarmee Laurens te maken heeft, zijn vooral het gevolg van veranderende regelgeving in de zorgfinanciering en de onzekerheid over het beleid van de overheid als het gaat om de financiering van de zorg. Financiële risico’s zijn: -
de overgang van objectexploitatie naar een reguliere zorgexploitatie de Wet Maatschappelijke Ondersteuning de kans dat de politiek in de toekomst minder geld wil besteden aan de gezondheidszorg
Risico’s door marktwerking De verpleeg- en verzorgingssector kreeg de laatste jaren steeds meer te maken met marktwerking. Wij verwachten dat deze ontwikkeling zich doorzet. De belangrijkste marktwerkingsrisico’s voor Laurens zijn het verliezen van aanbestedingen aan concurrenten en het risico dat de organisatie niet snel genoeg inspeelt op veranderende marktvragen. Organisatorische en HRM-risico’s Door de vergrijzing, de lage arbeidsmobiliteit en het imago van zorginstellingen bestaat het risico dat er in de nabije toekomst onvoldoende gekwalificeerd personeel beschikbaar is. De invoering van de Wet Maatschappelijke Ondersteuning brengt het risico met zich mee dat de administratieve lasten en daarmee ook de kosten toenemen.
3.3
Cliëntenraad
Binnen Laurens heeft elke instelling een eigen cliëntenraad. De regiodirecteur is hierbij overlegpartner. Naast instellingsgebonden cliëntenraden heeft Laurens een Centrale Cliëntenraad (CCR). De leden zijn afgevaardigden uit de instellingsgebonden cliëntenraden of bewonerscommissies. Nog niet alle instellingscliëntenraden zijn vertegenwoordigd in de CCR. Het bestuur van Laurens is overlegpartner van de Centrale Cliëntenraad. De CCR en alle instellingsgebonden cliëntenraden worden ondersteund door een ambtelijk secretaris en hebben een eigen budget.
19
Er zijn in 2007 vier overlegvergaderingen geweest met de CCR. De Centrale Cliëntenraad bracht dit jaar adviezen uit over de volgende onderwerpen: -
concernbegroting 2006 jaarrekening 2005 zorgovereenkomsten oude KVV-instellingen
Op basis van het advies van de CCR over de zorgovereenkomsten is besloten om in 2007 over te gaan op Laurensbrede zorgovereenkomsten. In elke instelling is een cliëntenvertrouwenspersoon actief. Deze vertrouwenspersonen zijn benoemd met inspraak en goedkeuring van de instellingscliëntenraden.
20
4 Beleid, inspanningen en prestaties 4.1
Meerjarenbeleid
Het voeren van een consistent meerjarenbeleid is in de huidige context van de regelgeving bijna onmogelijk: •
Productieplafonds maken groeidoelstellingen vrijwel onmogelijk.
•
Het wordt klanten steeds moeilijker gemaakt om te kiezen voor de aanbieder van hun keuze.
•
Er is volstrekte onduidelijkheid over het kapitaallastenbeleid waardoor investeringen in gebouwen zeer hachelijk zijn.
•
Als gevolg van de aanbestedingsmarkt is er een enorme prijsdruk, waarvan niet te voorzien is in welke mate deze zal doorzetten. Hierdoor komt de kwaliteit van de dienstverlening ernstig onder druk te staan.
•
Door de aanbestedingsmarkt zijn aanbieders afhankelijk van het succes van één of twee aanbestedingen. Dat brengt een groot continuïteitsrisico met zich mee.
Het meerjarenbeleid van Laurens richt zich daarom vooral op het behoud van continuïteit en versterking van de interne organisatie. Door het afsluiten van een productieafspraak (in 2006) voor drie jaar met Zorgkantoor Rotterdam is een belangrijk risico afgedicht. Het continuïteitsrisico dat de WMO met zich meebrengt, is afgedicht door een samenwerkingsverband met de Evean Zorggroep op het gebied van huishoudelijke zorg in de regio Rijnmond. Door deze samenwerking groeit de toestroom van klanten naar de V&V van Laurens. Tegelijkertijd maakt deze samenwerking het mogelijk om huishoudelijke verzorging rendabel aan te bieden. Een andere belangrijke pijler in het meerjarenbeleid is de stelling dat Laurens de keuze van de cliënt wil verdienen. Deze doelstelling realiseren we via de volgende paden:
4.2
•
Het bieden van een hoge kwaliteit van zorg- en dienstverlening die, zowel vanuit het oogpunt van de zorgvrager als vanuit het oogpunt van de professionele zorgaanbieder, herkenbaar beter is dan die van andere zorgaanbieders.
•
Het bieden van wonen en diensten als aanvulling op het zorgaanbod.
•
Het bieden van wonen, diensten en zorg tegen concurrende prijzen, die mogelijk gemaakt worden door een organisatie die lean en mean is.
•
Het in stand houden van de waarde van het vastgoed van Laurens.
Algemeen beleid
De reden voor de fusie tot Laurens lag vooral in de notie van beide, van oudsher intramuraal georiënteerde partners, dat de intramurale zorg in de huidige vorm aan het einde van zijn levensloop is. De wegen van de woon/leefzorg en van de behandelzorg zullen zich de komende jaren meer gaan splitsen. Zorg die uitgaat van een behandelklimaat (ziekenhuisverplaatste zorg, gespecialiseerde zorgvormen zoals voor jongeren met niet-aangeboren hersenletsel) wordt ondergebracht in gespecialiseerde instellingen met een hoog professioneel karakter. De zorg voor ouderen die vooral behoefte hebben aan een prettig woonklimaat met daarbij horende goede zorg- en dienstverlening, zal steeds meer worden ondergebracht in extramurale, kleinschalige voorzieningen met een accent op leefstijlgerichte zorg. In deze voorzieningen ligt, net als in de thuissituatie, het accent op een prettige woon- en leefsituatie en niet op een professioneel
21
doorwrochte zorgverlening. Dingen die de oudere zelf kan, krijgen meer aandacht dan de dingen die de oudere niet meer kan: use it or loose it. Dagbesteding, dienstverlening, wonen en recreatie zijn hierbij de kernbegippen. Het beleid van Laurens is erop gericht deze visie te realiseren. De professionele zorg wordt vooral ondergebracht bij de verpleeghuizen Antonius Binnenweg en Antonius IJsselmonde. Voor de andere locaties is het beleid veel meer gericht op woon/leefzorg in kleinschalige omgevingen. Alle bouwplannen van Laurens gaan van dit concept uit.
4.3
Algemeen kwaliteitsbeleid
Het algemene kwaliteitsbeleid van Laurens is er vooral op gericht te voldoen aan de verwachtingen van belanghebbenden: klanten, partners en leveranciers, medewerkers, maatschappij, bestuur en financiers. Meer concreet betekent dit dat we voorwaarden scheppen om binnen het werk op systematische wijze aandacht aan kwaliteit te kunnen bieden. Daarmee kunnen we aan de belanghebbenden duidelijk maken dat zij een gerechtvaardigd vertrouwen kunnen hebben in de kwaliteit van de geleverde zorg- en dienstverlening. In 2007 gebruikten we het INK-managementmodel om strategische doelen te stellen. Laurens wil resultaat bieden voor alle betrokkenen en heeft hiervoor de volgende succesbepalende factoren vastgesteld: Voor klanten, leveranciers en partners: • Betrouwbaar zijn in het bieden van kwaliteit in een kleinschalige context. • Keuzevrijheid van de klant binnen het sociale systeem van zorg- en dienstverlening. Voor medewerkers: • Goed werkgeverschap: medewerkers weten aan te trekken en vast te houden. • Goed werkgeverschap: medewerkers gezond houden. Voor de maatschappij: • Het leveren van de maatschappelijk gewenste professionaliteit. • Het leveren van een bijdrage aan sociale samenhang. Voor bestuur en financiers: • Het behalen van een substantiële marktpositie in de Zorg aan Huis-markt. • Het behouden van een substantiële marktpositie in de intramurale AWBZ-zorg. Dit jaar werkten we voor het eerst met een kleine set van prestatie-indicatoren om de vorderingen op deze Laurensbrede prioriteiten te kunnen volgen. De scores op deze prestatie-indicatoren werden verzameld in kwartaalrapportages. Gedurende het jaar werden de scores gebruikt om bij te sturen. Bronzen Keurmerk Om de kwaliteit van de organisatie en de zorg- en dienstverlening aan te tonen wil Laurens voor elke locatie het Bronzen Keurmerk behalen en het volledige HKZ-certificaat. Maar liefst tien locaties van Laurens hebben in 2007 het Bronzen Keurmerk behaald: Simeon en Anna, Joachim en Anna, Dijkveld, Maasveld, De Elf Ranken, Borgstede, De Hofstee, Stadzicht, Liduina en Dijkveld. De keurmerken werden op 17 oktober 2007 tijdens een feestelijk werkbezoek uitgereikt door Melanie Schultz van Haegen, directeur Zorginkoop van Achmea Zorg. Ook De Schutse en Nijeveld hebben in november 2007 de toetsen voor het Bronzen Keurmerk positief afgesloten. De uitreiking vindt plaats in 2008. In 2006 behaalden Antonius IJsselmonde en Antonius Binnenweg al het Bronzen Keurmerk en Stadzicht en Liduina behaalden het Zilveren Keurmerk. Hiermee komt het totaal aantal keurmerken van Laurens op zestien.
22
HKZ-certificaat In 2007 zijn voorbereidingen getroffen voor de HKZ-certificering van de locaties Antonius Binnenweg, De Wilgenborgh en Borgsate en de Zorg aan Huis van Laurens. Aan de hand van de criteria voor het Bronzen Keurmerk en het HKZ-model en de onderwerpen uit het tevredenheidsonderzoek van Cliënt & Kwaliteit zijn in 2007 tal van processen verbeterd en beschreven. Hierbij is, waar mogelijk en zinvol, aansluiting gezocht bij richtlijnen van branche- en beroepsorganisaties.
4.4
Kwaliteitsbeleid gericht op klanten
Klanten legitimeren het bestaan van Laurens. Klanten spelen dan ook een belangrijke rol in de missie van Laurens, waarin elementen als respect, betrokkenheid en betrouwbaarheid, regie van klanten en flexibel inspelen op individuele keuzes duidelijk naar voren komen. De belangrijkste kwantitatieve kwaliteitsmaatstaf is de cliënttevredenheid. Deze is in 2007 in alle locaties van Laurens gemeten. Bij de locaties die het Bronzen Keurmerk nog moesten behalen is de cliënttevredenheid gemeten met het tevredenheidsonderzoek van de stichting Cliënt & Kwaliteit. Bij de overige locaties is dit gedaan met de Consumer Quality Index. Dat is het nieuwe landelijke instrument dat deel uitmaakt van het toetsingskader Verantwoorde zorg. De volgende locaties behaalden in 2007 een score in het groene segment (boven het landelijk gemiddelde): Dijkveld, De Schutse en de Zorg aan Huis in Voorne Putten. Dijkveld was de eerste zorginstelling in Rotterdam die boven het landelijk gemiddelde scoorde: een uitstekende prestatie voor een instelling in een grote stad, waar klanten significant kritischer zijn dan in de rest van Nederland. Dijkveld en De Schutse scoorden vorig jaar nog in het rode segment (beneden het landelijk gemiddelde) en hebben in 2007 dus een enorme verbetering in cliënttevredenheid gerealiseerd. De locaties De Wilgenborgh, Aesopus, Maasveld, De Elf Ranken en Borgstede scoorden in 2007 in het gele segment (rond het landelijk gemiddelde). Voor De Wilgenborgh en Maasveld betekende dit een verbetering ten opzichte van vorig jaar. Voor de overige locaties was dit een continuering van het goede niveau van tevredenheid. Alleen Borgsate scoorde in 2007 in het rode segment, evenals in 2006. De tevredenheidsscores en de criteria voor het Bronzen Keurmerk zijn in 2007 gebruikt om processen die voor klanten van belang zijn te verbeteren.
4.4.1
Kwaliteit van Verpleging, Verzorging en zorg Thuis
Intramurale zorg - Regio Zuid-Oost Beleid, inspanningen, resultaten en verbeterpunten
Thema’s verantwoorde zorg
1. Zorg- en leefplan/behandelplan
-
-
-
-
We werken met een uniform zorgdossier en zorgplan. In Antonius IJsselmonde en Dijkveld werken we sinds 2007 met een digitale versie van PlanCare (ECD). In Antonius IJsselmonde vinden dagelijks multidisciplinaire cliëntgebonden zorgplanbesprekingen plaats. Multidisciplinaire werkoverleggen vinden vier keer per jaar plaats. In Dijkveld is in samenwerking met TNO een kostenbatenanalyse gemaakt ten aanzien van het binnen de directe woonomgeving (van iedere cliënt) beschikbaar brengen van het ECD. De Cliëntenraad was hierbij nauw betrokken. Een pilotproject voor 2008 is in voorbereiding. In Aesopus werken we nog met het papieren dossier. De
23
planning is om halverwege 2008 over te gaan naar het ECD. Scholing voor medewerkers is in de eerste helft van 2008 gepland.
2. Communicatie en informatie
-
-
3. Lichamelijk welbevinden
-
-
-
4. Zorginhoudelijke veiligheid
-
-
-
5. Woon- en leefomstandigheden
-
-
De jaarlijkse aanpassing van de informatiebrochure heeft plaatsgevonden. We hebben nieuwe zorgovereenkomsten opgesteld voor intramuraal en Zorg aan Huis. Deze worden op 1 januari 2008 in gebruik genomen. In Aesopus is gestart met het uitreiken van een informatiemap aan bewoners. Een deel van de medewerkers van Dijkveld heeft in 2007 een vervolg communicatietraining gevolgd.
Het lichamelijk welbevinden van bewoners is onderwerp van gesprek in de zorgplanbesprekingen die structureel plaatsvinden. Bewoners hebben een individueel zorgplan. Hiermee worden zowel somatische als psychiatrische klachten individueel bekeken op basis van SCAMMMPLLL (staat voor somatisch, communicatie, Adl (algemeen dagelijkse levensomstandigheden), mobiliteit, maatschappelijk, middelen en maatregelen, psyche, levensverhaal, levensbeschouwing en spirituliteit, leven van alledag) De dagelijkse verzorging is vastgelegd in het zorgplan.
We werken volgens de richtlijnen decubitus, vocht & voeding en influenza. De MIC-commissie rapporteert aan het MT over meldingen van incidenten cliëntenzorg in de kwartaalrapportage. Tot eind 2007 werd Zorg aan Huis nog niet in de MIC-commissie vertegenwoordigd. Het streven is eind juni 2008 een vertegenwoordiger namens Zorg aan Huis te laten deelnemen aan de MIC-commissie. De Bopz-commissie komt elk kwartaal bijeen en bespreekt het gebruik van vrijheidsbeperkende maatregelen. Het is vanuit Laurens verplicht om te werken met hulpmiddelen zoals glijzeilen, tilliften etc. Er zijn tilspecialisten en alle medewerkers krijgen structureel tilinstructies. We werken aan goede randvoorwaarden voor naleving van de BIG (onder andere door vaardigheidstrainingen en -toetsen door de afdeling Opleidingen en een actieve protocollencommissie)
Antonius IJsselmonde is een verouderde locatie, bewoners hebben hier geen eigen kamer. Op elke afdeling zijn één-, twee-, vier- en vijfpersoonskamers aanwezig. Verder is er op elke afdeling een huiskamer, waar bewoners gezamenlijk de maaltijd kunnen gebruiken. Er liggen nieuwbouwplannen voor de huidige locatie. Hierover vindt overleg plaats met de gemeente Rotterdam, deelgemeente IJsselmonde. Het Regionaal Palliatief Centrum zal in 2008 geopend
24
-
-
6. Participatie en dagstructurering
-
-
-
worden. In Aesopus verblijven zestig mensen, verdeeld over vijf etages (twaalf bewoners per etage). Alle bewoners hebben een eigen kamer. Deze kamer heeft een slaap- en een zitgedeelte en is ingericht met eigen meubels van de bewoner. De bewoners mogen te allen tijde bezoek ontvangen. Naast individuele kamers heeft elke etage ook een gezamenlijke huiskamer, waar de maaltijden worden genuttigd en activiteiten worden georganiseerd. Elke etage is gesloten met een codedeur. In Dijkveld verblijven 58 bewoners. Alle bewoners hebben een eigen zit-/slaapkamer die is ingericht met meubels van de bewoner. Er is een grootschalige renovatie van de badkamers in voorbereiding. De bewoners mogen te allen tijde bezoek ontvangen. Naast de kamers van bewoners, is er op elke etage een gezamenlijke huiskamer, waar activiteiten worden georganiseerd zoals de huiskamergesprekken.
Op verschillende niveaus worden activiteiten aan klanten aangeboden. Laurens biedt activiteiten aan via Laurens Actief en het UITbureau voor Ouderen. Daar kunnen alle klanten (zowel intramuraal als Zorg aan Huis) aan deelnemen. Op elke locatie is een activiteitenbegeleider aanwezig. Er worden veel activiteiten aangeboden, zowel groepsgerichte als op het individu gerichte activiteiten. Deze activiteiten worden vastgelegd in het individueel zorgdossier van de cliënt. Klanten met niet-aangeboren hersenletsel die verblijven in Antonius IJsselmonde, gaan naar Aesopus in het kader van dagbesteding.
7. Mentaal welbevinden
-
In regio Zuid-Oost wordt geestelijke verzorging aangeboden. Mentaal welbevinden maakt deel uit van het zorgplan, onderdeel Psyche. Afhankelijk van de doelgroep klanten, zijn disciplines zoals de PPD (para- en perimedische dienst) artsen, psycholoog, pastor en nazorgfunctionaris, in meer of mindere mate bij de zorgen dienstverlening betrokken. Dit is met name op de intramurale cliënt gericht. Klanten hebben altijd de mogelijkheid een afspraak te maken met een psycholoog of een geestelijk verzorger.
8. Veiligheid wonen en verblijf
-
Het BHV-beleid is voortgezet. Opleidingen en een calamiteitenoefening hebben in elke locatie plaatsgevonden. Er zijn diverse protocollen op het gebied van veiligheid rondom wonen en verblijf. Dit is met name gericht op het intramurale verblijf van klanten. In Antonius IJsselmonde zijn na aangescherpte wet- en regelgeving (n.a.v. de Schipholbrand) de plafonds op de zorgafdelingen aangepast in 2007.
-
-
25
9. Voldoende en bekwaam personeel
-
-
10. Ketenzorg
-
De vaardigheden en deskundigheid van de medewerkers worden geregistreerd. Personeel wordt op basis hiervan ingezet. Vaardigheden en bekwaamheden van medewerkers worden structureel getoetst door de afdeling Opleidingen. Dijkveld is gestart met het opleiden van verzorgenden tot Eerst Verantwoordelijk Verzorgenden (EVV-ers).
Beleid op het gebied van ketenzorg wordt in 2008 Laurensbreed opgepakt. Regio Zuid-Oost maakt deel uit van de Rotterdam Stroke Service en van het Netwerk Palliatieve Zorg Rotterdam. In 2008 beginnen we met het in beeld brengen van de ketenpartners. Door de opening van De Hoek (begeleid wonen voor mensen met niet-aangeboren hersenletsel) is sinds september 2007 een extra schakel toegevoegd aan de zorgketen voor nah-clienten. Een volgende schakel (de stap naar extramuraal binnen beschermd woongebied) wordt in 2008 uitgewerkt.
Intramurale zorg - Regio Zuid-West Beleid, inspanningen, resultaten en verbeterpunten
Thema’s verantwoorde zorg
1. Zorg- en leefplan/behandelplan
-
Op alle locaties werken we met een uniform zorgdossier en zorgplan. Er zijn voorbereidingen getroffen voor de invoering van het ECD in 2008.
2. Communicatie en informatie
-
De jaarlijkse aanpassing informatiemappen en brochures heeft plaatsgevonden. Nieuwe zorgovereenkomsten zijn opgesteld en in gebruik genomen. Per locatie wordt een klantenkrant uitgegeven.
-
3. Lichamelijk welbevinden
-
-
4. Zorginhoudelijke veiligheid
-
De werkwijze van lichamelijke verzorging wordt beter afgestemd op wensen en voorkeuren van de klanten. Uit onderzoeken blijkt dat klanten in Maasveld tevreden zijn over dit onderwerp. In Simeon en Anna zijn de klanten tevreden over de maaltijden. In Joachim en Anna is een verbeterplan met betrekking tot de keuken en het restaurant uitgevoerd.
We werken volgens de richtlijnen infectiepreventie en influenza. De MIC-commissie rapporteert drie keer per jaar aan het MT over meldingen van incidenten cliëntenzorg. De Bopz-commissie verzamelt en controleert zeswekelijks gegevens over het gebruik van
26
-
5. Woon- en leefomstandigheden
-
vrijheidsbeperkende maatregelen. De jaaranalyses van M&M en MIC zijn uitgevoerd. We zijn begonnen met het borgen van toezicht op gesloten pg-afdelingen.
Jaarlijks onderhoud van de woon- en leefruimte heeft plaatsgevonden. We werken plannen uit voor de nieuwbouw van Simeon en Anna.
6. Participatie en dagstructurering
-
Het dienstenconcept is vertaald in concrete regionale activiteiten.
7. Mentaal welbevinden
-
We bieden geestelijke verzorging. We zijn begonnen met het formuleren van beleid met betrekking tot depressie.
8. Veiligheid wonen en verblijf
-
Het BHV-beleid is voortgezet. Instructies voor het gebruik van tilliften zijn gegeven. Het toezicht op klanten die verblijven op gesloten pgafdelingen wordt uitgewerkt.
9. Voldoende en bekwaam personeel
-
Vaardigheid en deskundigheid van medewerkers worden standaard geregistreerd. Personeel wordt op basis hiervan ingezet. BIG-trainingen en oefening zorgprotocollen vormen een constant aandachtspunt om de kwaliteit op peil te houden. In 2007 is een tevredenheidsonderzoek onder medewerkers ( jaarlijkse enquete op allerlei facetten ) uitgevoerd waarna per locatie een smart plan van aanpak is opgesteld.
-
-
10. Ketenzorg
-
De ketenpartners in de rangvolgorde zijn benoemd.
Intramurale zorg - Regio Noord-Oost
Thema’s verantwoorde zorg
1. Zorg- en leefplan/behandelplan
Beleid, inspanningen, resultaten en verbeterpunten
-
Om de eenduidige registratie van cliëntgegevens te bevorderen zijn we begonnen met de regiobrede implementatie van het Electronisch Zorgdossier (ECD). Nijeveld is geheel over op het ECD, in De Hofstee vond een pilot plaats en in De Schutse zijn de technische randvoorwaarden ingevuld. Hierbij maakten we gebruik van het regionale Handboek Zorgdossier en het
27
-
-
2. Communicatie en informatie
-
-
-
-
3. Lichamelijk welbevinden
-
-
-
regionale protocol voor Multidisciplinair Overleg. De implementatie van het ECD wordt in 2008 vervolgd en geëvalueerd. Het Inspectiebezoek aan Nijeveld leverde ook verbeterpunten voor het zorgplan op. Deze zijn opgenomen in het activiteitenplan van de regio, waarvan de voortgang periodiek met de cliëntenraad wordt besproken. In 2007 werd de structurele scholing op de zorgplansystematiek voorbereid. Ook is de betrokkenheid van bewoners en hun vertegenwoordigers op dit punt bevorderd. Zorgplannen worden ondertekend en mensen hebben de mogelijkheid multidisciplinaire overleggen bij te wonen. In relevante documenten zal worden gecontroleerd of een en ander helder is geregeld.
In de verzorgingshuizen lag het accent op de ontwikkeling van een actuele informatiemap voor nieuwe en potientiële bewoners. Essentieel onderdeel hiervan is de nieuw ontwikkelde brochure over de zorg rondom het levenseinde. Een verbeterpunt is het ontwikkelen van een regionale informatievoorziening voor nieuwe bewoners. Er is een gedragscode vastgesteld en deze is breed geïmplementeerd. Dit geldt ook voor de visie in de verzorgingshuizen en het verpleeghuis. In het cliënttevredenheidsonderzoek (CTO) van Nijeveld komt beleefd behandeld worden als een van de sterke punten uit het onderzoek. Het overleg van de zorgverleners met de bewoner scoort echter minder. In het overleg met management, medewerkers en de cliëntenraad wordt bepaald of dit ook als verbeterpunt wordt aangemerkt. In het CTO van De Hofstee geven klanten aan dat zij een goed contact met de zorgverleners hebben. Het documentbeheersysteem dat het kwaliteitsbeleid ondersteunt, is volledig geactualiseerd. Hierbij zijn we ook gestart met een meer procesgerichte benadering. Deze is onder andere terug te vinden in de vastgestelde inhuizingsprocedure.
Het concept van zorgroutes in De Schutse is na evaluatie verder doorontwikkeld. In dit concept gaan we meer uit van de indicatie van de bewoner en is er een omloop ingesteld. Door de zorgroutes kunnen we met kleinere teams werken, met minder verschillende gezichten voor de bewoner. In 2007 is een bijdrage geleverd aan de ontwikkeling van een richtlijn Omgaan met afwerend gedrag met eten en drinken bij ouderen met dementie. In samenwerking met de Hogeschool Rotterdam is deelgenomen aan de praktijktoets. We hebben geïnvesteerd in de restauratieve functie van de verzorgingshuizen. Dit betekent dat klanten meer keuzemogelijkheden hebben en dat de restauratieve functie ook onderdeel is van een ontmoetingsplein.
28
4. Zorginhoudelijke veiligheid
-
De keuzemogelijkheden in eten komen in het CTO van Nijeveld als sterk punt naar voren. Dat geldt echter niet voor het tijdstip waarop men de maaltijd kan nuttigen. In het overleg met management, medewerkers en cliëntenraad bepalen we of dit als verbeterpunt wordt aangemerkt. Ook in De Hofstee scoort het onderdeel maaltijden goed in het CTO.
-
Mede in het kader van het Bronzen Keurmerk zijn veel protocollen en procedures regionaal geactualiseerd en geïmplementeerd (zoals infectieziekten, decubitus, vocht & voeding, valpreventie, medisch beleid bij calamiteiten en beoordeling wilsbekwaamheid). Er heeft scholing op het gebied van vrijheidsbeperkende maatregelen/Bopz plaatsgevonden. Tevens is een Bopzwerkgroep gevormd, die zich richtte op de kennis van de Bopz, de implementatie en de vereiste vaardigheden. De Inspectie vindt dat het fixatieprotocol moet worden aangepast ten aanzien van het veilig gebruik van bed en bedhekken in combinatie met matras. Dit verbeterpunt wordt doorgevoerd in 2008. Naar aanleiding van gemelde MIC-incidenten hebben we het agressieprotocol geëvalueerd. Conclusie is dat medewerkers te weinig handvatten hebben om met agressie van bewoners om te gaan. Een pilot (te starten in 2008) over benaderingswijzen van PG-bewoners is voorbereid. Het toezicht in de PG-zorg wordt in de CTO’s niet altijd als voldoende aangemerkt. We zoeken oplossingen in de richting van bevordering van familieparticipatie en het aantrekken van meer stagiaires op niveau 4 / 5.
-
-
-
-
5. Woon- en leefomstandigheden
-
-
6. Participatie en dagstructurering
-
-
-
-
Wat betreft de woon- en leefomstandigheden is de kleinschalige zorg verder ontwikkeld. In Nijeveld is op de PG-afdeling een derde huiskamer gerealiseerd. Regiobreed is geschoold op terughoudend Bopz-beleid. Op schoonmaak wordt niet altijd goed gescoord in de CTO’s. In het overleg met management, medewerkers en cliëntenraad wordt bepaald of dit ook als een verbeterpunt zal worden aangemerkt.
We hebben geïnvesteerd in de restauratieve functie van de verzorgingshuizen. Dit betekent dat klanten meer keuzemogelijkheden hebben en dat de restauratieve functie ook onderdeel is van een ontmoetingsplein. Ter bevordering van een zinvolle dagbesteding is in De Schutse een huiskamerproject gestart voor bewoners met aanvullende verpleeghuiszorg. In De Hofstee heeft een werkgroep een conceptbeleid m.b.t. familie-participatie ontwikkeld. De cliëntenraad neemt deel aan deze werkgroep. In het CTO van Nijeveld komen de participatie en dagstructurering als sterke punten uit het onderzoek naar voren.
29
7. Mentaal welbevinden
-
-
-
-
In De Hofstee is de inzet van de psycholoog voor benaderingsadviezen bevorderd. De huizen in de regio krijgen nadrukkelijk steeds meer een wijkfunctie, zodat uitwisseling met de omgeving kan plaatsvinden. Hiertoe is de begane grond van Nijeveld verbouwd tot een ‘dorpsplein’. Ook voor De Hofstee hebben we plannen voor een dergelijk plein onwikkeld. Uitvoering vindt plaats in 2008. De Geestelijke Verzorging heeft onderzoek gedaan naar de profilering van hun vakgebied. Dit rapport wordt in 2008 verweven met een sterkte-zwakteanalyse en leidt tot een helder profiel over het aanbod van geestelijke verzorging aan bewoners in verzorging. Zowel in De Schutse als in Nijeveld en De Hofstee werden herdenkingsbijeenkomsten georganiseerd, ter nagedachtenis aan de overleden bewoners. Uit de CTO’s in de verzorgingshuizen komt expliciet naar voren dat bewoners de omgang met de medewerkers als prettig ervaren.
8. Veiligheid wonen en verblijf
-
We hebben veel geïnvesteerd in opleiding en bijscholing van bedrijfshulpverleners. Op alle locaties is de beschikbaarheid van opgeleide BHV’ers op peil gebracht en zijn structurele calamiteitenoefeningen uitgevoerd / ingepland. Veel protocollen en procedures op dit gebied zijn geactualiseerd, zoals sleutelbeheer, verlichting, het calamiteitenplan etc.
9. Voldoende en bekwaam personeel
-
In 2007 heeft werving plaatsgevonden voor de uitbreiding van het aantal aspirant groepsassistenten. Zij worden binnen de regio opgeleid tot niveau 3. Ook proberen we stagiaires van niveau 4 / 5 aan de organisatie te binden. De afdeling Opleidingen heeft een scholingsplan opgesteld, met als doel de scholing op diverse gebieden (Bopz, BIG, zorgplan en professioneel handelen) structureel te regelen. Daarnaast zijn we begonnen met het formuleren van een opleidingsbeleid. Voor alle disciplines van de sector Gezondheid en Behandeling is de bekwaamheid in de vorm van registratie binnen de beroepsgroep in stand gehouden. In de verzorgingshuizen vonden veel wisselingen plaats in de aansturing van de Zorg & Dienstverlening. Na een interimperiode, het vroegtijdig vertrek van een nieuwe manager en een periode van interne waarneming, is deze aansturing sinds 1 september 2007 echter weer structureel geregeld. Uit de gehouden CTO’s blijkt dat het hebben van voldoende personeel als een zwak punt wordt beschouwd.
-
-
-
-
10. Ketenzorg
-
In het kader van preventie en de bevordering van de toeleiding van klanten is in 2007 het Consultatiebureau voor Ouderen gestart. Een eerste evaluatie vindt begin
30
-
-
-
2008 plaats. Regio Noord-Oost wil geïntegreerde en multidisciplinaire zorg en behandeling aan huis bieden aan klanten met multipathologische klachten. In 2007 is een analyse gemaakt van de benodigde randvoorwaarden. Gewacht is op een Laurensbreed declaratie- en facturatiesysteem. Hier wordt in 2008 verder vorm aan gegeven. Ook worden dan enkele diensten actief in de markt gezet. De voorgenomen plannen voor een geheugenpoli en een somatische dagbehandeling zijn beoordeeld op haalbaarheid en op basis daarvan stopgezet. De zorgunit, als samenwerkingsproject met het IJsselland Ziekenhuis, is doorgezet in 2007.
Intramurale zorg - Regio Noord-West Thema’s verantwoorde zorg
Beleid, inspanningen, resultaten en verbeterpunten
1. Zorg- en leefplan/behandelplan
-
We zijn gestart met de implementatie van een nieuw zorgleefplan (Actiz) en een nieuwe zorgplancyclus op de vier locaties. Hiervoor zijn de betrokken medewerkers geschoold.
2. Communicatie en informatie
-
Onze klantenfolders zijn gescreend, aangevuld en waar mogelijk regionaal gemaakt. We hebben een actualisatieprocedure voor de folders ontwikkeld en geïmplementeerd. Klanten en vertegenwoordigers krijgen bij opname een informatiemap. In het zorgleefplan houden we bij welke informatie is gegeven aan de nieuwe cliënt of vertegenwoordiger. Alle klanten / vertegenwoordigers ontvangen minimaal zes keer per jaar een locatiegebonden nieuwsbrief.
-
-
3. Lichamelijk welbevinden
-
4. Zorginhoudelijke veiligheid
-
-
Er is op verschillende manieren aandacht besteed aan het optimaliseren van het aanbieden van de maaltijden. Maandelijkse registratie en bespreking van de normen verantwoorde zorg is ontwikkeld en geïmplementeerd. Regionaal decubitusbeleid is vastgesteld en geïmplementeerd. Op deelonderwerpen / locaties is deelgenomen aan Zorg Voor Beter. Lichamelijk welbevinden is een domein in het zorgleefplan.
We hebben structureel aandacht gegeven aan het invullen van het formulier gevaarlijke situaties van de MIC. De MIC-commissie maakt kwartaalrapportages voor het MT. Er is regionaal M&M-, BZA- en MIC-beleid ontwikkeld en geïmplementeerd.
31
5. Woon- en leefomstandigheden
-
6. Participatie en dagstructurering
-
7. Mentaal welbevinden
-
Het restaurant in Liduina is verbouwd. In Stadzicht is een graveermachine aangeschaft om vermissingen tegen te gaan. In Stadzicht zijn nieuwe bedden in gebruik. In Borgsate is de Bopz-afdeling verbouwd. In Borgsate en De Wilgenborgh zijn projecten gestart voor aandacht rond activiteiten en maaltijden. Het onderwerp Woon- en leefomstandigheden is een domein in het zorgleefplan.
Het activiteitenaanbod is uitgebreid om klanten meer keuze te bieden. Participatie en dagstructurering is een domein in het zorgleefplan.
De inzet van psychologen is uitgebreid om medewerkers te ondersteunen bij probleemgedrag van klanten. We zijn begonnen met het beter op elkaar afstemmen van activiteiten rond geestelijke verzorging. Mentaal welbevinden is een domein in het zorgleefplan.
8. Veiligheid wonen en verblijf
-
Continueren en implementeren van de bedrijfshulpverlening.
9. Voldoende en bekwaam personeel
-
Borgsate en De Wilgenborgh zijn opgenomen in de cyclus van BIG-scholing. Verpleegtechnische protocollen zijn regionaal gemaakt. Via opleidingsplaatsen vindt instroom van medewerkers plaats. Voldoende leidinggevenden op de afdelingen is gerealiseerd.
-
10. Ketenzorg
-
Met de HAGRO’s zijn overeenkomsten gesloten voor de verzorgingshuizen. Het beleid rond ketenzorg wordt in 2008 Laurensbreed opgepakt.
Intramurale zorg - Regio Barendrecht Thema’s verantwoorde zorg
Beleid, inspanningen, resultaten en verbeterpunten
1. Zorg- en leefplan/behandelplan
-
We werken met een uniform zorgdossier en woonzorgplan. Blijvende aandacht voor het gebruik van het zorgdossier is geborgd in het opleidingsplan.
32
2. Communicatie en informatie
-
De jaarlijkse aanpassing van de informatiebrochure heeft plaatsgevonden. Nieuwe zorgovereenkomsten zijn opgesteld en in gebruik genomen.
3. Lichamelijk welbevinden
-
Het beleid rond garantienormen zorg is vastgesteld. Dit beleid komt structureel terug in werkoverleggen.
4. Zorginhoudelijke veiligheid
-
We werken volgens de richtlijnen decubitus, vocht & voeding en influenza. De MIC-commissie rapporteert maandelijks aan het MT over meldingen van incidenten cliëntenzorg. De Bopz-commissie verzamelt en controleert maandelijks gegevens over het gebruik van vrijheidsbeperkende maatregelen.
-
5. Woon- en leefomstandigheden
-
Het jaarlijkse onderhoud aan woon- en leefruimte heeft plaatsgevonden.
6. Participatie en dagstructurering
-
Het dienstenconcept is vertaald in concrete regionale activiteiten.
7. Mentaal welbevinden
-
Geestelijke verzorging is actief in de regio.
8. Veiligheid wonen en verblijf
-
Het BHV-beleid is voortgezet. In samenwerking met extern bureau hebben in 2007 opleidingen en een oefening plaatsgevonden.
9. Voldoende en bekwaam personeel
-
De vaardigheden en de deskundigheid van medewerkers wordt standaard geregistreerd. Personeel wordt op basis hiervan ingezet.
10. Ketenzorg
-
Beleid rond ketenzorg wordt in 2008 Laurensbreed opgepakt.
Intramurale zorg - Regio Centrum Thema’s verantwoorde zorg
Beleid, inspanningen, resultaten en verbeterpunten
1. Zorg- en leefplan/behandelplan
-
Het zorg-leefplan met aandacht voor vier domeinen is ingevoerd Alle zorgplannen zijn smart geformuleerd en actueel. Er is scholing gegeven over zorgplannen aan medewerkers Zorg door training on the job. In- en externe audits worden jaarlijks uitgevoerd.
33
2. Communicatie en informatie
-
De informatiebrochures per doelgroep bij opname zijn geactualiseerd. Vanaf 1 januari 2008 worden nieuwe Laurens zorgovereenkomsten per doelgroep gebruikt. Er is een nieuwe afspraak ingevoerd: twee keer per jaar evaluatie van zorg en diensten per cliënt en vastlegging in zorgdossier. Evaluatie van dit onderwerp zal plaatsvinden door middel van de CQ-index in 2008 en met interne audits.
3. Lichamelijk welbevinden
-
We bieden passende zorg en behandeling op basis van de indicatiestelling. Er wordt met regelmaat (twee keer per jaar) gevraagd of de cliënt tevreden is.
4. Zorginhoudelijke veiligheid
-
De MIC-commissie heeft valpreventiebeleid ontwikkeld. Dit wordt in 2008 ingevoerd. We werken volgens de richtlijnen decubitus, vocht & voeding en infectiebeleid. Er is beleid in ontwikkeling gericht op incontinentieproblematiek. De M&M-commissie verzamelt en controleert maandelijks gegevens over het gebruik van vrijheidsbeperkende middelen en voert twee keer per jaar een audit uit op registratie van M&M in het zorgdossier. Informatie en scholing over Bopz-wetgeving en regelingen worden met regelmaat gegeven aan medewerkers V&V.
-
-
5. Woon- en leefomstandigheden
-
De renovatie is vergevorderd. De gerenoveerde afdelingen bestaan uit units voor negen klanten met veelal eenpersoonskamers met een eigen douche/toiletvoorziening. Na de renovatie (2009) geven we het concept leefstijlen een nieuwe impuls.
6. Participatie en dagstructurering
-
Op de revalidatieafdelingen is het concept therapeutisch klimaat ontwikkeld en alle disciplines zijn daarin geschoold. Evaluatie vindt plaats na een jaar (eind 2008 begin 2009).
7. Mentaal welbevinden
-
Activiteiten worden via het verenigingsleven aangeboden. Daarnaast zijn er speciale activiteiten op de verpleegafdelingen georganiseerd voor klanten die niet aan andere activiteiten kunnen deelnemen.
8. Veiligheid wonen en verblijf
-
Het BHV-beleid is gecontinueerd en verdere scholing, opleiding en oefeningen zijn uitgevoerd.
9. Voldoende en bekwaam personeel
-
Medewerkers van de V&V worden jaarlijks beoordeeld op bekwaamheid van de voorkomende
34
verpleegtechnische handelingen. Registratie vindt plaats in Edumanager en op het formulier bekwaamheidsverklaring per medewerker V&V. Dit is beschikbaar op elke afdeling.
10. Ketenzorg
-
-
Omdat ketenzorg een steeds grotere rol krijgt in het aanbod van zorg worden met de verschillende samenwerkingspartners duidelijke afspraken gemaakt over hoe we kwaliteitsbeleid vormgeven. In het project Coolhaven (i.s.m. Leger des Heils) worden gezamenlijke procedures en protocollen beoordeeld volgens HKZnormen. Deze samenwerkingspartner is in 2007 HKZ gecertificeerd. Een tweede actie die we in 2008 initiëren is een waardering- en behoefteonderzoek onder ketenpartners. Afhankelijk van de uitkomsten worden frequentie en vervolgacties vastgesteld.
Zorg aan Huis - Regio Zuid-Oost Thema’s verantwoorde zorg
1. Zorg- en leefplan/behandelplan
Beleid, inspanningen, resultaten en verbeterpunten
-
-
In de Zorg aan Huis maken we gebruik van een papieren zorgdossier dat bij de klanten thuis ligt en daar wordt bijgehouden. Zorg aan Huis IJsselmonde heeft in 2007 het zorgdossier van regio Centrum Zorg aan Huis overgenomen en geïmplementeerd. Zorg aan Huis Voorne Putten volgt in 2008.
2. Communicatie en informatie
-
We hebben nieuwe zorgovereenkomsten opgesteld en deze worden met ingang van 1 januari 2008 zowel intramuraal als in de Zorg aan Huis in gebruik genomen.
3. Lichamelijk welbevinden
-
Het lichamelijk welbevinden van bewoners is onderwerp van gesprek in de zorgplanbesprekingen die structureel plaatsvinden. Bewoners hebben een individueel zorgplan. Hiermee worden somatische en psychiatrische klachten individueel bekeken op basis van SCAMMMPLLL (denk aan decubitusbestrijding, valpreventie, vrijheidsbeperkende maatregelen). De dagelijkse verzorging is vastgelegd in het zorgplan.
-
4. Zorginhoudelijke veiligheid
-
We werken volgens de richtlijnen decubitus, vocht & voeding en influenza. De MIC-commissie rapporteert elk kwartaal aan het MT over meldingen incidenten cliëntenzorg in de
35
-
-
-
kwartaalrapportage. Tot eind 2007 werd Zorg aan Huis nog niet in de MICcommissie vertegenwoordigd. Het streven is eind juni 2008 een vertegenwoordiger van Zorg aan Huis te laten deelnemen aan de MIC-commissie. De Bopz-commissie komt elk kwartaal bijeen en bespreekt het gebruik van vrijheidsbeperkende maatregelen. Het is vanuit Laurens verplicht om te werken met eventuele hulpmiddelen als glijzeilen, tilliften, etc. Er zijn tilspecialisten en alle medewerkers krijgen structureel tilinstructies.
5. Woon- en leefomstandigheden
6. Participatie en dagstructurering
7. Mentaal welbevinden
8. Veiligheid wonen en verblijf
9. Voldoende en bekwaam personeel
-
De vaardigheden en deskundigheid van medewerkers worden geregistreerd. Personeel wordt op basis hiervan ingezet. Vaardigheden en bekwaamheden van medewerkers worden structureel getoetst door de afdeling Opleidingen.
10. Ketenzorg
Zorg aan Huis - Regio Zuid-West Thema’s verantwoorde zorg
1. Zorg- en leefplan/behandelplan
Beleid, inspanningen, resultaten en verbeterpunten
-
-
2. Communicatie en informatie
-
In afwachting van een Laurensbrede afspraak en het implementeren van HKZ worden hier in 2008 acties voor ondernomen. In 2007 is voor de dagbehandeling het zorgleefplan geïmplementeerd.
De jaarlijkse aanpassing informatiemappen en brochures heeft plaatsgevonden. We hebben nieuwe zorgovereenkomsten opgesteld en in gebruik genomen. Per locatie wordt klantenkrant uitgegeven.
36
3. Lichamelijk welbevinden
-
In afwachting van een Laurensbrede afspraak en het implementeren van HKZ worden hier in 2008 acties voor ondernomen.
4. Zorginhoudelijke veiligheid
-
Er zijn MIC-meldingafspraken gemaakt.
5. Woon- en leefomstandigheden
-
Uitwerken van het concept van het aanbieden van Laurensbrede diensten op het gebied van wonen.
6. Participatie en dagstructurering
-
Aanbieden van activiteiten vanuit één van de vier woonen zorgcentra.
7. Mentaal welbevinden
-
In afwachting van een Laurensbrede afspraak en het implementeren van HKZ worden hier in 2008 acties voor ondernomen.
8. Veiligheid wonen en verblijf
-
Niet van toepassing
9. Voldoende en bekwaam personeel
-
De vaardigheden en deskundigheid van medewerkers worden standaard geregistreerd. Personeel wordt op basis hiervan ingezet. BIG-trainingen en oefening zorgprotocollen zijn constante aandachtspunten om de kwaliteit op peil te houden. In 2007 is een tevredenheidsonderzoek onder medewerkers uitgevoerd, waarna per locatie een smart plan van aanpak is opgesteld.
-
10. Ketenzorg
-
De ketenpartners in de rangvolgorde zijn benoemd.
Zorg aan Huis – Regio Noord-West Thema’s verantwoorde zorg
1. Zorg- en leefplan/behandelplan
Beleid, inspanningen, resultaten en verbeterpunten
-
In afwachting van Laurensbrede afspraak en het implementeren van HKZ, wordt in 2008 actie ondernomen. In 2007 is voor dagbehandeling het zorgleefplan geïmplementeerd.
2. Communicatie en informatie
-
Klantenfolders zijn gescreend, aangevuld en waar mogelijk regionaal gemaakt. Nieuwe klanten en hun vertegenwoordigers krijgen een informatiemap.
3. Lichamelijk welbevinden
-
We hebben een Baxtersysteem ingevoerd. Er is een SMART-team opgezet voor PG-ouderen. Doel is deze mensen optimaal te begeleiden en ze zo lang
37
mogelijk thuis te laten wonen. Hierbij staat geestelijk en lichamelijk welzijn voorop.
4. Zorginhoudelijke veiligheid
-
Deelname aan de regionale MIC-commissie gerealiseerd. Een Baxtersysteem is ingevoerd.
5. Woon- en leefomstandigheden
-
Niet van toepassing
6. Participatie en dagstructurering
-
SMART-team is opgezet.
7. Mentaal welbevinden
-
SMART-team is opgezet.
8. Veiligheid wonen en verblijf
-
Niet van toepassing
9. Voldoende en bekwaam personeel
-
Medewerkers Zorg aan Huis zijn opgenomen in de cyclus van BIG-scholing.
10. Ketenzorg
-
Er zijn afspraken gemaakt met Sint Franciscus Gasthuis over het toepassen van telemetrie en vacuümtherapie. We hebben een intensievere samenwerking gerealiseerd tussen Zorg aan Huis, dagbehandeling, dagverzorging, en intramurale locaties. De overlegvormen tussen de intra- en extramurale cliëntadviseurs zijn uitgebreid.
-
-
Zorg aan Huis – Regio Noord-Oost Thema’s verantwoorde zorg
1. Zorg- en leefplan/behandelplan
2. Communicatie en informatie
Beleid, inspanningen, resultaten en verbeterpunten
-
Er wordt een Laurensbrede zorgplanmethode ingevoerd. De voorbereidingen hiertoe zijn in 2007 getroffen. Hierop vooruitlopend is binnen de regio het werken met de zorgplanmethodiek bevorderd in de zin van het beter nakomen van afspraken, het beter bijhouden van het dossier en het beter plannen van de zorg in relatie tot de indicatie. Scholing hierop heeft plaatsgevonden. Om daadwerkelijk de zorg te kunnen leveren die een cliënt nodig heeft, zijn door de cliëntadviseurs veel herindicaties aangevraagd. Door de invoering van Nedap (systeem voor tijdschrijven) is namelijk veel sturingsinformatie over de werkelijke productie beschikbaar gekomen. Deze productie blijkt vaak niet overeen te komen met de omvang van de indicaties. Om die reden zijn herindicaties aangevraagd.
-
Het verbeteren van de communicatie en informatie is
-
38
gekoppeld aan het onder punt 1 beschreven traject op het gebied van zorgplannen.
3. Lichamelijk welbevinden
-
-
4. Zorginhoudelijke veiligheid
-
5. Woon- en leefomstandigheden
-
Het aanbod van producten en diensten in de Zorg aan Huis is uitgebreid naar Capelle a/d IJssel. Hier is ook een nieuwe dienst in de markt gezet ter bevordering van het lichamelijk welbevinden: meer verpleegkundige zorg voor de uitvoering van verpleegtechnische handelingen. In 2007 zijn diensten in het kader van preventie gestart, zoals het Consultatiebureau voor Ouderen. Dit bureau heeft een duidelijke signaalfunctie ten aanzien van onder andere het lichamelijk welbevinden.
Wat betreft de veiligheid voor klanten is training on the job gerealiseerd voor het gebruik van tilliften. De geplande reorganisatie van de 24-uurs alarmopvolging is in 2007 nog niet gerealiseerd, vanwege gebrek aan (financiële) middelen. Het blijft echter wel wenselijk, omdat er veel oproepen binnenkomen van mensen zonder indicatie. Dit punt schuift door naar 2008.
In woongebouw Laurens is de ruimte van de dagverzorging door een verbouwing sterk verbeterd. Om als organisatie dicht bij de klanten te zijn, participeren we sinds 2007 in het ontmoetingscentrum in de Prinsessenflats in het Lage Land. We maken deel uit van het managementteam, er wordt een kantoorruimte bemenst en Laurens Actief verzorgt er een activiteitenaanbod.
6. Participatie en dagstructurering
7. Mentaal welbevinden
-
-
8. Veiligheid wonen en verblijf
-
In 2007 zijn het Presentteam van Zorg aan Huis en de activiteitenbegeleiding van De Schutse / Nijeveld organisatorisch samengegaan in Laurens Actief. Daarmee is in de dienstensfeer een derde tak ontstaan, naast service en preventie. Samen met de deelgemeente Alexander hebben we een projectgroep op het gebied van welzijnsactiviteiten gestart. De resultaten hiervan worden zichtbaar in 2008.
In 2007 is binnen de deelgemeente Alexander een samenwerkingsproject ingezet op het gebied van wonen, welzijn en zorg: Ommoord ouderenproof. Binnen dit project wordt in 2008 beleid op maat voor de deelgemeente ontwikkeld, dat tot voldoende samenhangende voorzieningen voor ouderen in Alexander moet leiden.
9. Voldoende en bekwaam
39
personeel
10. Ketenzorg
Zorg aan Huis – Regio Barendrecht Thema’s verantwoorde zorg
Beleid, inspanningen, resultaten en verbeterpunten
1. Zorg- en leefplan/behandelplan
-
We werken met een uniform zorgdossier en zorgplan. Blijvende aandacht voor het gebruik van het zorgdossier is geborgd in het opleidingsplan.
2. Communicatie en informatie
-
Informatievoorziening over ons mobiele team psychogeriatrie is gestart.
3. Lichamelijk welbevinden
-
Het EVV-systeem is geëvalueerd en wordt geïntegreerd in het Laurensbrede HKZ traject.
4. Zorginhoudelijke veiligheid
-
Zorg aan Huis volgt het intramuraal beleid. Er wordt gewerkt volgens richtlijnen decubitus, vocht & voeding en influenza.
5. Woon- en leefomstandigheden
-
De telefonische bereikbaarheid is verbeterd. We hebben een bereikbaarheidsdiensten mobiel team (24–uurs beschikbaarheid voor zelfstandige klanten) gerealiseerd.
6. Participatie en dagstructurering
-
Het dienstenconcept is vertaald in concrete regionale activiteiten.
7. Mentaal welbevinden
-
Het activiteitenaanbod op de dagbehandeling is uitgebreid.
8. Voldoende en bekwaam personeel
-
De vaardigheden en deskundigheid van onze medewerkers worden standaard geregistreerd. Personeel wordt op basis hiervan ingezet.
9. Ketenzorg
-
Het beleid rond ketenzorg wordt in 2008 Laurensbreed opgepakt.
40
Zorg aan Huis – Regio Centrum Thema’s verantwoorde zorg
1. Zorg- en leefplan/behandelplan
Beleid, inspanningen, resultaten en verbeterpunten
-
2. Communicatie en informatie
-
Een zorg-leefplan met aandacht voor vier domeinen is ingevoerd. Alle zorgplannen zijn smart geformuleerd en actueel. Scholing aan medewerkers Zorg over zorgplannen heeft on the job plaatsgevonden en wordt voortgezet in 2008. Interne en externe audits worden jaarlijks uitgevoerd.
Informatiemappen over Zorg aan Huis worden bij aanmelding door cliëntadviseurs uitgereikt en toegelicht. Vanaf 1 januari 2008 worden nieuwe Laurens zorgovereenkomsten per doelgroep gebruikt. Twee keer per jaar evalueren we zorg en diensten per cliënt, de uitkomst wordt vastgelegd in het zorgdossier. Evaluatie van dit onderwerp zal plaatsvinden door middel van de CQ-index en interne audits in 2008.
3. Lichamelijk welbevinden
-
We bieden passende hulp op basis van de indicatiestelling en we vragen met regelmaat of de cliënt tevreden is.
4. Zorginhoudelijke veiligheid
-
Er is een specifiek agressieprotocol ontwikkeld voor Zorg aan Huis. De MIC-procedure is in de Zorg aan Huis geïmplementeerd.
-
5. Woon- en leefomstandigheden
-
Er zijn duidelijke procedures over privacy en het omgaan met persoonlijke eigendommen. De eigen levenssfeer van de cliënt wordt gerespecteerd, ook bij klanten met een andere culturele achtergrond.
6. Participatie en dagstructurering
-
We wijzen klanten op de mogelijkheden van Laurens Actief, ons UITbureau voor Ouderen en overige welzijnsactiviteiten.
7. Mentaal welbevinden
-
Medewerkers in de Zorg aan Huis zijn deskundig en geschoold om wijzigingen te signaleren bij veranderingen in het mentale welbevinden van de cliënt en ondernemen actie indien nodig.
8. Veiligheid wonen en verblijf
-
Het BHV-beleid is gecontinueerd en verdere scholing, opleiding en oefeningen zijn uitgevoerd.
9. Voldoende en bekwaam personeel
-
Medewerkers van de V&V worden jaarlijks beoordeeld op bekwaamheid voor de voorkomende
41
verpleegtechnische handelingen. Registratie vindt plaats in Edumanager en op het formulier bekwaamheidsverklaring per medewerker V&V, beschikbaar op elke afdeling.
10. Ketenzorg
-
-
Omdat ketenzorg een steeds grotere rol krijgt in het aanbod van zorg zullen met de verschillende samenwerkingspartners duidelijke afspraken gemaakt worden over hoe kwaliteitsbeleid wordt vormgegeven. Allereerst is de eigen Zorg aan Huis van de regio Centrum een belangrijke schakel in het voortzetten van de hoogwaardige zorg in de thuissituatie. Het goed organiseren en uitvoeren van de zorg is een belangrijk speerpunt voor 2007 en verder. Een tweede actie die we in 2008 initieren is een waardering- en behoefteonderzoek onder ketenpartners. Afhankelijk van de uitkomsten zullen de frequentie en de vervolgacties worden vastgesteld.
4.4.2. Klachten De medewerkers van Laurens willen goede zorg en diensten aan hun klanten leveren. Daar zullen zij echter niet altijd in slagen. De cliënt of zijn/haar vertegenwoordiger hebben dan de mogelijkheid hun onvrede over de zorg- of dienstverlening te uiten bij de Klachtencommissie. Deze Laurensbrede commissie is verantwoordelijk voor klachtenbehandeling op grond van de WKCZ en de Bopz. De Klachtencommissie voldoet aan de wettelijke eisen en heeft een onafhankelijke voorzitter en enkele juristen en artsen onder de leden. De leden zijn voor ongeveer de helft werkzaam binnen de organisatie, zodat de commissie gericht is op oplossingen. De overige leden komen van buiten de organisatie. Daarmee is de onafhankelijkheid gewaarborgd. Samenstelling Klachtencommissie per 31-12-2007: • • • • • • • • • • •
de heer J.J.M. (Jo) Caris, voorzitter, extern lid mevrouw mr. H.V.U. (Riekje) Kaptein, verpleeghuisarts, intern lid mevrouw J. (Hanneke) van der Steenhoven, intern lid mevrouw mr. R.H. (Roelien) Stenis-van Heukelum, extern lid mevrouw H. (Hannie) Vos, verpleeghuisarts, intern lid mevrouw B. (Barrie) de Waal, extern lid de heer J.W.M. (Johan) van Eeden, intern lid de heer ds. B. (Bob) ter Haar, extern lid de heer L.B. Martijn, extern lid de heer mr. P. (Peter) Simons, extern lid de heer P. (Peter) Witkam, extern lid
In 2007 ontving de commissie veertien klachten. Deze klachten zijn in behandeling genomen. De Klachtencommissie heeft haar werk goed kunnen doen en gevraagd en ongevraagd geadviseerd over specifieke klachten en andere zaken. Klantenvertrouwenspersoon In vrijwel elke locatie van Laurens is een klantenvertrouwenspersoon werkzaam. Deze vertrouwenspersonen informeren klanten, begeleiden hen bij eventuele problemen en bemiddelen om tot een oplossing te komen. In 2007 kregen de gezamenlijke vertrouwenspersonen circa 240 verzoeken om informatie of hulp. Deze verzoeken betroffen bijvoorbeeld klachten over vermissingen van geld of kleding of klachten over de verzorging.
42
We informeren klanten over de mogelijkheden om te klagen in het intakegesprek en met folders. De contactgegevens van de vertrouwenspersonen zijn te vinden op posters met portretfoto’s op diverse plekken in de instellingen. De vertrouwenspersonen laten zich geregeld zien in de instellingen en wonen eventueel koffiegesprekken en vergaderingen van de Cliëntenraad bij om te weten wat er speelt binnen de instellingen. De adviezen van de Klachtencommissie en de vertrouwenspersonen zijn gebruikt om klagers alsnog tevreden te stellen en waar nodig om processen te verbeteren om toekomstige klachten te voorkomen. Hierna wordt per regio beschreven hoe met klachten is omgegaan.
Klachtenbehandeling – Regio Zuid-Oost Bij opname krijgen klanten een informatiemap waarin zij onder andere informatie over de klachtenregeling aantreffen. Informatie over de wijze waarop wij klachten behandelen staat in de informatiebrochure die elke cliënt ontvangt. Ook is de informatiebrochure bij de receptie en servicebalie te verkrijgen. Verder wordt in huiskamergesprekken met klanten één keer per jaar aandacht besteed aan het uiten van klachten. We bespreken dan waar en bij wie klanten met hun klachten terechtkunnen. Aantal bemiddelde en behandelde klachten in de regio Zuid-Oost Locatie
Aantal klachten
Naar Klachtencommissie
3 1 9 13
1
Aesopus Dijkveld Antonius IJsselmonde Totaal
1
Klachten Aesopus De drie klachten waren verschillend van aard. Eén van de klachten is behandeld door de Klachtencommissie en heeft na onderzoek geleid tot het ontslag van een medewerker. Klachten Antonius IJsselmonde In totaal zijn er negen klachten ingediend. De klachten waren divers van aard. Het merendeel van de klachten werd aan de directie gestuurd. De locatiemanager van Antonius IJsselmonde heeft de klachten in behandeling genomen door gesprekken te voeren met de betreffende personen. Klachten Dijkveld Er is in 2007 één klacht ingediend in Dijkveld. Deze klacht kwam binnen bij het concern Laurens. De locatiemanager van Dijkveld heeft deze klacht in behandeling genomen door gesprekken te voeren met de bewoner en familie van de bewoner.
Klachtenbehandeling – Regio Zuid-West Klanten krijgen bij opname informatie over de manier waarop zij een klacht kunnen indienen. Ook lichten wij de Laurens klachtenregeling toe. De informatie is daarnaast te vinden in de informatiemap en folders die elke cliënt ontvangt. Op elke locatie zijn deze folders verkrijgbaar.
Aantal klachten in de regio Zuid-West Locatie
Behandeld door
2005
2006
2007
Joachim en Anna
Cliëntvertrouwenspersoon
2
0
1
Joachim en Anna
Instelling
6
2
15
43
Dorpsveld
Cliëntvertrouwenspersoon
0
0
1
Dorpsveld
Instelling
4
20
16
Maasveld
Cliëntvertrouwenspersoon
1
0
0
Maasveld
Instelling
12
11
16
Simeon en Anna
Cliëntvertrouwenspersoon
2
2
0
Simeon en Anna
Instelling
21
60
45
Per locatie en per team worden twee keer per jaar alle klachten geëvalueerd. Indien nodig worden per locatie, team of regio verbeterpunten geformuleerd en uitgevoerd. Over 2007 ontvingen wij in de intramurale zorg drie klachten in Dorpsveld, elf klachten in Maasveld, 23 klachten in Joachim en Anna en 45 klachten in Simeon en Anna. Uit alle analyses blijkt dat de klachten geen trend vormen. Een uitzondering vormt Joachim en Anna. Daar zijn aanvullende maatregelen genomen. Dit is weergegeven in de jaarlijkse klachtenanalyse. De klachtenregistratie voor Zorg aan Huis werkt nog niet naar behoren, gelet op het beperkte aantal klachten. In 2008 komt er een nieuwe klachtenprocedure voor Zorg aan Huis waar we bekendheid aan zullen geven. Over 2007 zijn in Dorpsveld dertien klachten, in Maasveld vijf klachten en in Joachim en Anna één klacht afkomstig van Zorg aan Huis-klanten geregistreerd. Op deze drie locaties is geen trend waarneembaar. In het algemeen is het aantal klachten niet fors gestegen. De waarneembare stijging is het gevolg van betere registratie.
Klachtenbehandeling – Regio Noord-Oost In 2007 zijn de Laurensbrede klachtenregeling en klachtenfolder bekendgemaakt binnen de regio. De folder is opgenomen in het informatiepakket voor bewoners en in het documentbeheersysteem voor medewerkers. In het kader van de voorbereidingen voor het Bronzen Keurmerk zijn alle medewerkers tijdens workshops op de hoogte gebracht van de inhoud van de regeling, de folder en hun eigen rol in de klachtenafhandeling. Op die manier kunnen zij bewoners met klachten ook de juiste informatie geven over de klachtenprocedure. De klachtenvoorziening is ook onder de aandacht van de vertrouwenspersonen gebracht. Zij informeren bewoners over de mogelijkheden van klachtenafhandeling, op het moment dat zij door een bewoner met een klacht worden benaderd. Voor Noord-Oost was een laagdrempelige klachtenopvang op het niveau van de vertrouwenspersoon een verbeterpunt. In mei is in de Hofstee een nieuwe vertrouwenspersoon aangesteld, maar noch bij de nieuwe noch bij de oude vertrouwenspersoon kwamen klachten binnen. De formele bereikbaarheid van deze persoon is goed geregeld. Voor 2008 proberen we de drempel verder te verlagen. Dit doen we door de medewerkers in de zorg meer bekend te maken met de vertrouwenspersoon en de rol die hij kan vervullen. Met deze kennis kunnen medewerkers bewoners met een klacht naar hem doorverwijzen. De vertrouwenspersoon zal vanaf april 2008 ook op vaste tijden op locatie aanwezig zijn. De vertrouwenspersoon van Nijeveld heeft in 2007 aangegeven haar functie te willen neerleggen. In overleg met de cliëntenraad wordt een opvolger gezocht. In de verzorgingshuizen zijn naast de aanwezigheid van vertrouwenspersonen per eenheid door medewerkers gesprekken met bewoners gevoerd. Deze gesprekken hadden enerzijds het doel bewoners te informeren en anderzijds gaf het bewoners de gelegenheid vragen of klachten aan medewerkers voor te leggen.
In de cliënttevredenheidsonderzoeken scoren de huizen van Noord-Oost zeer positief op het punt van bekendheid met wie men kan benaderen met een klacht. Klachten Nijeveld In Nijeveld betroffen de klachten met name de maaltijden. Albron is de externe leverancier van de maaltijden. Het bedrijf heeft meer sturing op de dagelijkse gang van zaken gezet. Hierdoor
44
kwamen zichtbaar verbeteringen tot stand. De afspraak is dat er met regelmaat geëvalueerd wordt tussen de managers en dat klachten van de dag direct onder de aandacht worden gebracht. Zo kunnen hier meteen verbeteracties op worden ondernomen. Ook de wachttijd bij de liften was onderwerp van klachten. In gesprekken met bewoners is aangegeven wat de echte spitstijden zijn bij de liften, zodat zij deze mogelijk kunnen vermijden. Het probleem is niet helemaal op te lossen, maar er is wel meer begrip bij de bewoners. Ten slotte is een aantal concrete maatregelen naar aanleiding van klachten genomen, zoals het korter instellen van de sluittijd van de toegangsdeur op de (gesloten) Bopz-afdeling en het aanspreken van een bewoner op de overlast die werd veroorzaakt. Klachten De Schutse De onderwerpen waarover bij de vertrouwenspersoon klachten binnenkwamen, varieerden van maaltijden en bejegening tot privacy en verzorging. In de meeste gevallen was een gesprek van de vertrouwenspersoon met de aangeklaagde of diens leidinggevende voldoende om de situatie weer recht te zetten en herhaling te voorkomen. Zo zijn er maatregelen genomen om te voorkomen dat een bewoner in de douche valt en dat een medewerker binnenkomt bij een bewoner zonder te bellen. Waar nodig zijn medewerkers door hun leidinggevenden aangesproken op hun gedrag. Klachten De Hofstee Bij de vertrouwenspersoon van De Hofstee zijn geen klachten binnengekomen in 2007. Klachten Zorg aan Huis De vertrouwenspersoon van Zorg aan Huis heeft in 2007 geen klachten gerapporteerd.
Klachtenbehandeling – Regio Noord-West Klanten (of hun vertegenwoordigers) krijgen bij opname een informatiepakket dat onder andere folders over klachtenbehandeling bevat. Daarnaast liggen de folders in de folderrekken van de locaties, hangt er informatie in de lift en bestaat er een ideeënbus. Regelmatig komt dit onderwerp naar voren in het infobulletin voor vertegenwoordigers en in de huisbladen.
Aantal bemiddelde en behandelde klachten 2007 Regio Noord-West Borgsate
De Wilgenborgh
Liduina
Stadzicht
Zorg aan Huis
Klachtenfunctionari s
8
2
20
49
1
Klachtencommissie
0
0
0
0
0
In Borgsate, De Wilgenborgh en over de Zorg aan Huis werden maar weinig klachten ingediend. Daarom is het moeilijk om hier algemene verbeteracties door te voeren. In Stadzicht en Liduina zijn de klachten te verschillend van aard om algemene verbeteracties te treffen. Naar aanleiding van elke klacht is altijd actie ondernomen, maar lang niet alle klachten hebben onmiddellijk geleid tot verbetermaatregelen in de letterlijke betekenis van het woord. Dit komt omdat klachten soms niet te verhelpen zijn. Tot beleidswijziging of nieuwe afspraken leidden de klachten niet altijd. Wel is voor Stadzicht een graveermachine aangeschaft om het aantal vermissingen van eigendommen van klanten te verminderen.
Klachtenbehandeling – Regio Barendrecht
45
Klanten krijgen bij opname informatie hoe de klachtenregeling gebruikt kan worden. De informatie is terug te lezen in de informatiebrochure die elke cliënt ontvangt. Ook is deze informatiebrochure verkrijgbaar bij de receptie. Aantal bemiddelde en behandelde klachten 2007 Regio Barendrecht Behandeld door Klachtenfunctionaris
2005 7
Borgstede 2006 8
2007 11
2005 5
De Elf Ranken 2006 4
2007 2
Aantal bemiddelde klachten Borgstede In totaal werd in de regio Barendrecht een gering aantal klachten ingediend. Dat maakt het moeilijk om algemene verbetermaatregelen te treffen. Daarbij komt nog dat de aard van de klachten sterk verschilt. Illustratief is dat ten opzichte van vorig jaar alleen het eten weer terugkomt als onderwerp waarover klachten zijn. De overige punten zijn nieuw ten opzichte van 2006. Overigens vormt het aantal klachten over vermissingen samen met de uitkomsten van het cliënttevredenheidonderzoek wel de aanleiding om over dit onderwerp een plan van aanpak te schrijven. Voor alle klachten geldt dat betrokkenen zijn aangesproken en dat er waar nodig afspraken zijn gemaakt. Aantal bemiddelde klachten De Elf Ranken In De Elf Ranken werden twee klachten ingediend. In beide gevallen zijn betrokkenen aangesproken en waar van toepassing zijn excuses aangeboden. Het totaal aantal klachten is te gering om specifieke verbeterpunten te benoemen.
Klachtenbehandeling – Regio Centrum Klanten krijgen bij opname informatie over hoe zij de klachtenregeling kunnen gebruiken. De informatie is terug te lezen in de informatiemap die elke cliënt of de vertegenwoordiger van de cliënt ontvangt. Ook is informatie over het indienen van klachten verkrijgbaar in de folderrekken op verschillende plekken in de organisatie. Klanten kunnen klachten indienen bij de leidinggevende van hun afdeling, de cliëntvertrouwenspersoon, de Commissie Cliënten Service en de directie. Ook worden klanten gewezen op de mogelijkheid om klachten bij de Laurens Klachtencommissie in te dienen. We informeren klanten bij opname mondeling over de klachtenprocedure en over de verschillende manieren om een klacht in te dienen. Informatie over de cliëntvertrouwenspersoon wordt gegeven op het flatscreen en informatieborden. In het laatste CQ-index onderzoek (2007) scoorde de vraag naar de bekendheid van de klachtenprocedure een 3,3 . Deze score geeft aan dat een groot deel van klanten en hun vertegenwoordigers weten waar ze met een klacht terechtkunnen. In 2007 zijn in totaal 54 klachten geregistreerd. De aard van de klachten is wisselend, variërend van klachten over vermissingen van geld, kleding en gebit tot klachten over de verzorging. Er was een concentratie van klachten op een bepaalde afdeling. De oorzaak hiervan is onderzocht en aangepakt, waarna de klachten op die afdeling daalden. De bemiddeling van klachten heeft plaatsgevonden met de klager en de betrokken manager en/of de directie en de betrokken afdeling. De uitkomsten van de bemiddelingen zijn schriftelijk bevestigd. Er is één klacht naar de Laurens Klachtencommissie gegaan.
4.4.3 Toegankelijkheid Bereikbaarheid
46
Geografische bereikbaarheid Op elke locatie en op de zogenoemde witte plekken creëert Laurens servicepunten. Dit zijn ontmoetingsplaatsen waar ouderen zich veilig voelen en waar zij van verschillende voorzieningen gebruik kunnen maken. De loketfunctie voor informatie en advies is hier ondergebracht en cliëntadviseurs van Laurens houden hier spreekuur. Maar ook andere functies, zoals een activiteitencentrum, recreatieve voorzieningen, winkel, postkantoor, beautysalon en opticien zijn te vinden bij de servicepunten. Telefonische bereikbaarheid Laurens is 24 uur per dag, zeven dagen per week telefonisch bereikbaar via een gratis telefoonnummer: het 0800-servicenummer. Daarnaast is er een digitale klantenportal in ontwikkeling. Daarmee kunnen klanten thuis via de televisie contact houden met de hulpverlener van Laurens. Beschikbaarheid van zorg Zorgaanbod en deskundigheid Laurens staat voor een samenleving waarin iedereen ertoe doet. Ongeacht leeftijd of afkomst. Wij bieden onze klanten een thuisgevoel. Dat doen we door aandachtig te luisteren naar ieders wensen en behoeften. Samen met de cliënt zoeken we naar de beste oplossing. Hierbij worden ook familie en de mantelzorg actief betrokken. Laurens biedt maatwerk aan onder meer Hindostanen, Afro-Surinamers, Marokkanen en Turken. Smart-team Laurens heeft een smart-team opgezet in samenwerking met de Bavo Europoort, Riagg, Gemeentelijke Kredietbank, wijkagent, ziekenhuizen, huisartsen en andere instellingen die ouderenzorg leveren. Het smart-team biedt gestructureerde begeleiding aan klanten die een psychiatrische, psychogeriatrische of verstandelijke handicap hebben. Het doel is om zo goed en zo snel mogelijk in te spelen op veranderingen in de persoonlijke situatie van de cliënt. Want in de praktijk blijken klanten nog al eens een sluipende gedragsverandering (achteruitgang) door te maken. Professionele begeleiding voor deze doelgroep voorkomt opname en crisis. Wachttijden, doorlooptijden en wachtlijsten Laurens heeft alleen wachtlijsten voor de intramurale zorg. Gedurende de wachttijd kijken we samen met de cliënt naar een eventuele behoefte aan overbruggingszorg. Als deze behoefte bestaat bekijken we wie deze zorg kan leveren. Laurens heeft geen wachtlijst voor de extramurale zorg. Spoedeisende zorg wordt binnen 24 uur gestart. Laurens werkt nauw samen met de transferverpleegkundigen van het Erasmus Medisch Centrum. In deze ketenzorg is de zorgbehoefte van ontslagen klanten onderzocht. De medewerkers in de extramurale zorg zijn geschoold in de zorg aan CVA- en orthopedieklanten en in wondverzorging. Hierdoor is deze zorg voldoende beschikbaar en is de doorlooptijd tussen het ziekenhuis en Zorg aan Huis verkort.
4.4.2
Veiligheid De veiligheid van klanten maakt integraal onderdeel uit van het kwaliteitsbeleid en doorloopt dezelfde cyclus van beleid maken, evalueren en bijstellen als andere kwaliteitsaspecten. Laurens houdt onder meer registraties bij van meldingen van incidenten in de cliëntenzorg (MIC). Regionale MIC-commissies analyseren periodiek de geregistreerde incidenten en adviseren de managementteams naar aanleiding hiervan. Verder registreren we middelen en maatregelen (M&M) die invloed hebben op de bewegingsvrijheid van klanten. Ook deze worden periodiek geanalyseerd en waar nodig worden maatregelen genomen. De maatregelen kunnen betrekking hebben op directe zorg- en dienstverlening, maar ook op medicatiebeheer, infectiepreventie, valpreventie, toezicht, beveiliging van gebouwen (zoals sleutelbeheer en brandveiligheid), calamiteitenplannen en de informatievoorziening hierover naar klanten. Op al deze terreinen heeft
47
Laurens beleid beschreven dat we periodiek evalueren aan de hand van de genoemde registraties en andere kwaliteitssignalen.
4.5 4.5.1
Kwaliteit ten aanzien van medewerkers Personeelsbeleid
Het personeelsbeleid van Laurens vloeit voort uit de veranderingen die in de omgeving van Laurens plaatsvinden. Denk aan de invoering van de WMO, de zorgzwaartepakketten, de budgetteringssystematiek etc. Uit deze veranderingen vloeien een aantal hoofdlijnen voort, waar Laurens zich de komende jaren op richt. Een van de hoofdlijnen is het professionaliseren van de bedrijfsvoering. Daarmee bedoelen we onder andere de herinrichting van werkprocessen die zich richten op behoud en verbetering van de kwaliteit van de zorg en dienstverlening. Uitgangspunt bij de herinrichting van de werkprocessen is het primaire proces; alle interacties en handelingen die zijn gericht op het welbevinden van de klant(en). We kiezen voor het werken met kleinschalige teams om het welbevinden van onze klanten te realiseren. We moeten medewerkers in staat stellen om vakbekwaam te zijn en te blijven, om zelforganiserend te zijn en om binnen een breed kader te handelen, gericht op de wens van de klant. De leidinggevenden facilteren de medewerkers van het primaire proces, evenals de stafafdelingen. Het personeelsbeleid richt zich op de volgende punten: -
-
-
-
-
-
-
Een effectieve werving en selectie van medewerkers. Dit kunnen we realiseren door effectieve arbeidsmarktcommunicatie, waarin we het onderscheidend vermogen van Laurens benadrukken. Hierin komen de volgende elementen in ieder geval naar voren: de Laurens identiteit, de cultuur, onze waarden en normen, het kleinschalig organisatiemodel en de daarvan afgeleide aantrekkelijke inhoud van functies en de ontwikkelings- en doorgroeimogelijkheden binnen de organisatie. Het behoud van medewerkers, met name voor het primaire proces. Dit willen we realiseren door het werken in kleine teams, het bieden van ontwikkelings- en loopbaanmogelijkheden, volop uitdagingen en vrijheid van handelen. Bij de uitstroom, met name van medewerkers uit het primaire proces, gaan we in exitgesprekken na om welke redenen mensen vertrekken. Zo kan Laurens haar personeelsbeleid aanpassen om uitstroom te beperken. De personeelsplanning is een mix van kwantiteit en kwaliteit. Aandacht voor de klant en de kwaliteit van de dienstverlening staan hierbij hoog in het vaandel. Voor medewerkers is er ruimte om door te groeien naar een leidinggevende functie of naar een specialisatie in bijvoorbeeld diabetes melitus. Via een systeem van functioneringsmanagement kunnen medewerkers in overleg met hun leidinggevende afspraken maken over de gewenste groei en ontwikkeling. Dit systeem gaat Laurens verder ontwikkelen. Het beloningsbeleid is nu gekoppeld aan de functie, maar wordt in de toekomst gekoppeld aan de te behalen resultaten op basis van afspraken (functioneringsmanagement). Goede arbeidsomstandigheden en aandacht voor ziekteverzuim zijn onderdeel van goed werkgeverschap. Het verzuimpercentage is vorig jaar als PI gedefinieerd. Onze doelstelling was om in 2007 onder 6,5% ziekteverzuim te blijven. Helaas is dat niet gelukt. In 2008 geven we expliciet aandacht aan verzuim in de vorm van een Laurens verzuimbeleid, met daarin het accent op aandacht voor de verzuimer. Een keer per twee jaar meten wij de tevredenheid van onze medewerkers. De resultaten zetten wij om in een plan van aanpak, waarbij wij streven naar een prettig arbeidsklimaat binnen Laurens. Wij stimuleren medewerkers om te participeren in werkgroepen, projectgroepen en medezeggenschapsorganen.
48
Verloop personeel Aantal personeelsleden 183 272
Verloop personeel Instroom personeel in loondienst (totaal) in 2007 Uitstroom personeel in loondienst (totaal) in 2007
Aantal fte 129 186
Personeelsformatie Personeelsformatie (alle sectoren behalve UMC’s) Verzuim totaal personeel in loondienst (alle sectoren behalve UMC’s)
Percentage 7,12
Vacatures
Vacatures Totaal personeel Personeel met patiënt-/cliëntgebonden functies 4.5.2
Totaal aantal vacatures per 31-12-2007
Aantal moeilijk vervulbare vacatures per 31-12-2007
47
10
39
Kwaliteit van het werk
Laurens wil elke medewerker een gezonde werkdruk, een prettige werkplek en een aangename omgang met collega's en leidinggevenden bieden. Want plezier in het werk levert kwaliteit! Laurens doet daarom periodiek onderzoek naar de werkbeleving van medewerkers en vrijwilligers. Deze laatste groep is, naast de medewerkers, ook van groot belang. Vrijwilligers leveren dagelijks een belangrijke bijdrage aan het welzijn en welbevinden van onze klanten. In de onderzoeken naar de werkbeleving vragen we medewerkers en vrijwilligers naar hun mening over hun werkomstandigheden en de samenwerking met hun collega's en leidinggevende(n). We vragen naar wat ze motiveert, hoe zij de communicatie en informatie ervaren en wat Laurens zou kunnen doen om plezier in het werk te behouden of te verbeteren. De resultaten van het werkbelevingsonderzoek worden besproken en omgezet in plannen van aanpak. Dit zijn geen overkoepelende plannen. Elke regio heeft zijn individuele plan van aanpak, toegespitst op de werkbeleving van medewerkers en vrijwilligers die daar werkzaam zijn. Laurens is ervan overtuigd dat eigen verantwoordelijkheid en vrijheid om het werk zelf in te richten, belangrijke aspecten zijn voor de kwaliteit van het werk. Deze aspecten zorgen voor motivatie, en vooral ook voor plezier in het werk. Dat vinden we belangrijk. Want dat plezier stralen medewerkers uit en dit wordt door onze klanten gevoeld en ervaren. Laurens stimuleert dan ook het werken in kleinschalige teams. Deze teams krijgen eigen bevoegheden en verantwoordelijkheden die de teamleden met elkaar oppakken. In deze teams kunnen medewerkers zich specialiseren en ontplooien. Ook daagt Laurens medewerkers uit om hun motivatie, vakbekwaamheid en betrokkenheid te tonen door deel te nemen aan werk- en projectgroepen, lid te worden van een medezeggenschapsorgaan. We stimuleren medewerkers zich verder te ontplooien, bijvoorbeeld door het volgen van een opleiding, door zich te specialiseren op een vakgebied of door aandacht te besteden aan de volgende stap in de loopbaan binnen Laurens. Door het bieden van goede doorgroeimogelijkheden proberen we medewerkers te behouden.
4.6
Samenleving
49
Laurens is een maatschappelijk ondernemer. In de missie van Laurens neemt de kwetsbare mens een centrale plaats in. Daarom blijft Laurens ook onrendabele productie uitvoeren als het maatschappelijk belang dat vraagt. Denk bijvoorbeeld aan de bijdrage die Laurens geeft aan het project Maatschappelijke Opvang in Rotterdam, de ontmoetingspleinen in wijken en buurten voor de oudere buurtbewoner en de gratis ingezette klantadviseurs die de oudere bewoner in de stadsregio Rotterdam ondersteunen in het zo optimaal mogelijk inrichten van hun leven. Daarnaast participeert Laurens actief in lokale, regionale en landelijke commissies en organen om een bijdrage te leveren aan de maatschappelijke discussie over de zorg aan ouderen.
4.7
Financieel beleid
De doelstellingen van het financieel beleid zijn: -
Een exploitatieresultaat van 1% van de totale omzet. De reserve aanvaardbare kosten bedraagt minimaal 15% (conform de definitie van het waarborgfonds). Het maken van productieafspraken die de groei van het marktaandeel realiseren. Het vrijmaken van 0,5% van de omzet voor innovatie.
De financiële kerngegevens van Laurens in 2007 zijn met behulp van ratio’s weergegeven in onderstaande tabellen: Resultaatratio Resultaatratio Resultaatratio: AWBZ- gefinancierde resultaten Resultaatratio: niet-AWBZ-gefinancierde resultaten Resultaatratio
2006 - 1,6% 1,2% - 1,6%
2007 0,8% -17,9% 0,8%
2006
2007
Liquiditeit Liquiditeit Current Ratio
0,2
0,3
2006 18,9% 12,1%
2007 18,7% 12,0%
Solvabiliteit Solvabiliteit Solvabiliteit (totaal eigen vermogen / balanstotaal) Solvabiliteit (eigen vermogen / totaal opbrengsten)
Toelichting ratio’s Exploitatie Onder andere door de tegenvallende kosten van de CAO 2006 hadden we vorig jaar te maken met een krapte in de exploitatie. Deze krapte zette zich voort in het begin van 2007. De eerste twee maanden van 2007 werden financieel zwaar negatief afgesloten. Daarom werden in het tweede kwartaal maatregelen getroffen om het tij te keren. Voor de effecten op korte termijn werden vacaturestops ingezet en kortdurende dienstverbanden werden opgezegd of niet verlengd. Daarnaast ging er veel aandacht en sturing uit naar een betere kostenbeheersing. De begrotingen werden op onderdelen herzien. In het najaar werd beleid gemaakt en geïmplementeerd om de ingezette groei van de productie te temporiseren. Voor de effecten op lange termijn startte in het tweede kwartaal van 2007 het project Financieel Gezond. Projectgroepen kregen onder andere de volgende opdrachten:
50
-
Financiële kaders Deze projectgroep legt de hoofdlijnen van het financiële beleid vast. De uitkomsten worden verwerkt en opgenomen in de kaderbrief 2008 Begrotingen. Het betreft beleid rondom de vorming en hoogte van het eigen vermogen, het innovatiefonds en de financiële kaders rondom investeringen.
-
Lean and mean Deze projectgroep kreeg de opdracht een voorstel te ontwikkelen om op korte termijn twee miljoen euro (op jaarbasis) te besparen. Daarnaast moest zij een voorstel doen om op langere termijn tot een besparing van vijf miljoen euro te komen.
-
Kostprijzen De projectgroep Kostprijzen kreeg de opdracht een kostprijsinformatiesysteem te ontwikkelen.
-
ZZP (zorg zwaarte pakketten) De taak van de projectgroep ZZP is het voorbereiden van acties voor de overgang naar en de implementatie van de zorg zwaarte pakketten.
-
Registratie en Control Deze projectgroep kreeg de opdracht voorstellen uit te werken om de betrouwbaarheid van de productieregistratie te vergroten en om de balansposten en administratieve lastenverlichting bij het opstellen van begrotingen beter te beheersen.
-
Kennis en regelgeving Deze projectgroep moest bedenken op welke wijze de organisatie adequaat in kan spelen op de voordurende veranderingen in regelgeving. Daarnaast boog zij zich over de vraag op welke manier we de externe regelgeving toegankelijk kunnen maken voor de organisatie.
Door het vroegtijdig ingrijpen in de begrotingen en dankzij de genomen maatregelen is de resultaatratio in het verslagjaar verbeterd met 2,4% ten opzichte van 2006. De resultaatratio over 2007 is 0,8 %. De financiële doelstelling van een resultaatratio van 1% is weliswaar niet gehaald, maar gezien de omstandigheden en vertrekpunt is ons resultaat het maximaal haalbare zonder verlies aan kwaliteit. Laurens is in de Rotterdamse markt voor ouderenzorg een sterke groeier. Net als in 2006 had Laurens in 2007 te maken met een te beperkt productieplafond. Dit heeft geleid tot een overproductie van 2,8 miljoen euro. Wij gaan ervan uit dat de totale overproductie over 2006 en 2007 gefinancierd zal worden. De totale overproductie over deze twee jaren bedraagt 4,1 miljoen euro. Balans De liquiditeits- en solvabiliteitspositie is stabiel gebleven ten opzichte van 2006. De solvabiliteit (eigen vermogen / totale opbrengsten) bedraagt 12%. De financiële doelstelling is om de solvabiliteit te laten groeien met één procentpunt per jaar tot een niveau van minmaal 15%. Met het ingezette financieel beleid verwachten wij dat deze doelstelling gerealiseerd wordt. Productieafspraken om groei te realiseren De regelgeving rondom de productieplafonds maken groei niet eenvoudig. Ook niet als klanten toestromen. Het beleid van de overheid is gericht op klantoverheveling. Dit betekent dat de klant het budget volgt en niet andersom. Binnen deze beperking heeft Laurens in 2007 opnieuw redelijk succesvol geopereerd. In het kader van de WMO heeft Laurens de vergunning gekregen voor het verlenen van huishoudelijke verzorging in Rotterdam (samen met Evean), Capelle a/d IJssel, Hellevoetsluis en Oostvoorne. Hiermee is aan een belangrijke voorwaarde voor de instroom van klanten naar de V&V van Laurens voldaan.
51
In 2006 is met het Zorgkantoor Rotterdam een productieafspraak gemaakt voor de periode 2006 tot en met 2008. Op basis van deze productieafspraak is in de continuïteit van de productie voorzien en is er een fundament gelegd waarop Laurens deze periode een groei kan realiseren. Innovatie In de begrotingen was 0,5% gereserveerd voor innovatie. Met behulp van deze innovatiegelden zijn innovatieve projecten opgezet. De meeste van deze projecten hadden betrekking op het aanboren van nieuwe markten en het ontwikkelen van nieuwe producten of kwaliteit, zoals bijvoorbeeld de kleinschaligheid. Investeringen in vastgoed Laurens is gelieerd aan woningcorporatie Laurens Wonen. Deze verbinding maakt het mogelijk om het vastgoedbeheer en de sturing op de vastgoedwaarde professioneel vorm te geven. Laurens Wonen is betrokken bij alle ontwikkelingsinitiatieven voor het vastgoed waar Laurens gebruik van maakt, al dan niet in eigendom van Laurens. In paragraaf 2.3.2. zijn de projecten genoemd die momenteel in ontwikkeling zijn. In 2006 startte een project om het totale vastgoedbeheer over te dragen aan Laurens Wonen. Dit project is inmiddels afgerond. Het beheer en de regie van uitvoering van het eigenaarsonderhoud wordt met ingang van 2008 gedelegeerd aan Laurens Wonen. Gebeurtenissen na balansdatum en verwachtingen 2008 Eind oktober 2007 is een intentieovereenkomst ondertekend door Laurens en Zorg Compas om voorbereidingen te treffen voor een fusie. De bestuurlijke fusie staat medio 2008 in de planning. De juridische fusie zal naar verwachting plaatsvinden op 1 januari 2010.
52