Jaarrekening & Dongeradeel. Financiën

&

Dongeradeel Financiën

Jaarrekening 2009

Voorwoord Hierbij presenteren wij u de jaarrekening 2009 van de gemeente Dongeradeel.

Uitgaande van de begroting 2009 werd verwacht, dat de lasten en baten aan elkaar gelijk zouden zijn. Het werkelijke voordelige resultaat bedraagt echter € 1.224.000,-.

In het hoofdstuk rekeningsresultaat van het jaarverslag vindt u de belangrijkste oorzaken, die geleid hebben tot dit positieve resultaat. Dit bedrag is op de balans gepresenteerd onder het eigen vermogen. In een afzonderlijk voorstel zal aan u worden voorgelegd hoe dit resultaat kan worden bestemd.

Conform de voorschriften van het besluit begroting en verantwoording (BBV), bestaan de jaarstukken 2009 uit een jaarverslag en een jaarrekening. Het jaarverslag (deel I) bevat o.a. de verantwoording van wat in de overeenkomstige paragrafen is opgenomen. Daarnaast bevat het jaarverslag de programmaverantwoording. Hierbij wordt gewerkt met programma’s die niet zijn gekoppeld

aan

hoofdfuncties,

maar

aan

de

door

de

gemeenteraad

vastgestelde

programmastructuur met de bijbehorende gekozen thema’s.

Per programma is het doel geformuleerd en per onderliggend thema is omschreven: -

in welke documenten het beleid is vastgelegd (plannen, beleidsregels en of nota’s);

-

de voorgenomen beleidsactiviteiten in 2009 (analoog aan de begroting 2009);

-

wat er in 2009 is bereikt en wat daarvoor gedaan is (hier is weergegeven welke activiteiten hebben plaatsgevonden in het afgesloten begrotingsjaar, analoog aan de corresponderende programmabegroting);

-

wat de uitvoering heeft gekost (per programma, onderverdeeld in thema’s, zijn opgenomen de werkelijke baten en lasten en de begrote baten en lasten na de begrotingswijzigingen). Met ingang van dit verslagjaar is mede op advies van de accountant, bij dit onderdeel ook een analyse gemaakt per thema van de belangrijkste verschillen tussen begroting en werkelijkheid, van zowel de baten en lasten als de eventuele mutaties met betrekking tot reserves.

De jaarrekening (deel II) bestaat uit de balans met een korte cijfermatige programmarekening en een aantal bijlagen.

Wij willen een ieder dankzeggen, die op zijn of haar wijze heeft bijgedragen aan de totstandkoming van deze jaarrekening.

Burgemeester en wethouders van de gemeente Dongeradeel.

BEGROTINGSRECHTMATIGHEID

- 119 -

Begrotingsrechtmatigheid Analyse begrotingsafwijkingen In de programmarekening is op ieder programma een inhoudelijke analyse gegeven op de verschillen tussen de realisatie en de begrotingscijfers na wijziging

Analyse begrotingsrechtmatigheid Naast bovengenoemde analyse moet bij de jaarrekening een analyse worden gegeven op de begrotingsrechtmatigheid. Als leidraad heeft de gemeenteraad op 08.04.2010 via het zogenaamde controleprotocol voor de accountantscontrole toetsingscriteria vastgesteld. Hierbij is de volgende categoriale indeling gemaakt, waarbij wordt aangegeven of hier al dan niet sprake is van onrechtmatig handelen.

Begrotingsoverschrijdingen op lasten De volgende categorieën worden onderscheiden

Categorie

1. Kostenoverschrijdingen die geheel of grotendeels worden

Onrechtmatig,

Onrechtmatig,

maar telt niet

en telt mee

mee voor het

voor het

oordeel

oordeel

X

gecompenseerd door direct gerelateerde inkomsten, bijvoorbeeld via subsidies of kostendekkende omzet. 2. Kostenoverschrijdingen bij open einde

X

(subsidie)regelingen. Vaak blijkt vanwege dit open karakter in het kader van het opmaken van de jaarrekening een (niet eerder geconstateerde) overschrijding. 3. Kostenoverschrijdingen die worden gecompenseerd door

X

extra inkomsten die niet direct gerelateerd zijn. Over de aanwending van deze extra inkomsten heeft de raad nog geen besluit genomen. 4. Kostenoverschrijdingen die passen binnen het bestaande

X

beleid, maar waarbij de accountant ondubbelzinnig vaststelt dat die ten onrechte niet tijdig zijn gesignaleerd. Bijv: de verwachte kostenstijging op jaarbasis was via de tussentijdse informatie al wel bekend, maar men heeft geen voorstel tot begrotingsaanpassing ingediend en dit is in strijd met de budgetregels (art. 212) zoals afgesproken met de raad. 5. Kostenoverschrijdingen inzake activiteiten die niet passen binnen het bestaande beleid en waarvoor men tegen beter weten in geen voorstel tot begrotingsaanpassing - 120 -

X

heeft ingediend. Bijvoorbeeld de doelgroep c.q. de activiteiten zijn in de praktijk aantoonbaar ruimer geïnterpreteerd dan in regelgeving (subsidieregeling, verordening) was gedefinieerd. 6. Kostenoverschrijding inzake activiteiten welke achteraf als onrechtmatig moeten worden beschouwd omdat dit bijvoorbeeld bij nader onderzoek van de subsidieverstrekker, belastingdienst of een toezichthouder blijkt (bijv een belastingnaheffing). Het zal hier in de praktijk vaak gaan om interpretatieverschillen bij de uitleg van wet-en regelgeving die na het verantwoordingsjaar aan het licht komen. Er zijn dan geen rechtmatigheidsgevolgen voor dat verantwoordingsjaar. Wel zal de gemeente ervoor moeten zorgen dat de overschrijdingen getrouw in de jaarrekening worden weergegeven. Ook kunnen er gevolgen zijn voor het lopende jaar. - geconstateerd tijdens verantwoordingsjaar - geconstateerd na verantwoordingsjaar

X X

7. Kostenoverschrijding inzake activiteiten welke achteraf als onrechtmatig moeten worden beschouwd omdat dit bijvoorbeeld bij nader onderzoek van de susbidieverstrekker, belastingdienst of een toezichthouder blijkt (bijv een belastingnaheffing). Het zal hier in de praktijk vaak gaan om interpretatieverschillen bij de uitleg van wet-en regelgeving die na het verantwoordingsjaar aan het licht komen. Er zijn dan geen rechtmatigheidsgevolgen voor dat verantwoordingsjaar. Wel zal de gemeente ervoor moeten zorgen dat de overschrijdingen getrouw in de jaarrekening worden weergegeven. Ook kunnen er gevolgen zijn voor het lopende jaar. - geconstateerd tijdens verantwoordingsjaar - geconstateerd na verantwoordingsjaar

X X

8. Kostenoverschrijdingen op activeerbare activiteiten (investeringen) waarvan de gevolgen voornamelijk zichtbaar worden via hogere afschrijvings- en financieringslasten in het jaar zelf of pas in de volgende jaren. - jaar van investeren

X

- afschrijvings- en financieringslasten in latere jaren

- 121 -

X

Lasten per programma

Omschrijving

Begroting na wijziging

01 Dongeradeel werkt

5.949.463

Rekeninig

Verschil

5.803.543

145.920

02 Dongeradeel leeft

20.675.416

19.445.877

1.229.539

03 Dongeradeel zorgt

34.082.114

34.831.017

-747.150

3.027.858

3.295.155

-267.297

327.703

480.711

-153.008

38.000

0

38.000

64.100.554

63.856.303

246.004

04 Dongeradeel vernieuwt Algemene dekkingsmiddelen Onvoorzien Totaal lasten

Toelichting op begrotingsoverschrijdingen lasten

In art. 5 van de op 29 maart 2007 vastgestelde verordening ex. art. 212 van de gemeentewet zijn onderstaande normen voor begrotingsrechtmatigheid vastgelegd:

-

De norm voor begrotingsrechtmatigheid ligt op het niveau van overschrijding van de lasten van de programma’s. Indien er overschrijdingen zijn, moeten deze worden toegelicht door het college indien de overschrijding meer bedraagt dan € 20.000,-.

-

Norm voor begrotingsrechtmatigheid ten aanzien van de balansposten ligt op het niveau van de geautoriseerde bedragen in het onderdeel uiteenzetting van de financiële positie in de begroting. Concreet gat het hierbij om kredieten voor de vaste activa en onttrekkingen aan reserves. Een toelichting hierop vindt plaats in de toelichting op de balans, waarbij expliciet bij een (verwachte) overschrijdingen van investeringskredieten wordt stilgestaan indien de overschrijding meer dan € 20.000,- bedraagt.

-

Voor het schuiven van budgetten tussen programma’s is toestemming van de gemeenteraad vereist.

-

Het college mag binnen de programma’s met budgetten schuiven, mits de lasten van producten niet dusdanig worden overschreden dat de realisatie van andere producten binnen het zelfde programma onder druk komt te staan. Indien de lasten van een geautoriseerd budget of een investeringskrediet met meer dan € 50.000,- is overschreden moet dit aan de raad zijn gerapporteerd.

-

Aan de hand van bovengenoemde criteria kunnen de volgende conclusies op de begrotingsoverschrijdingen van de lasten uit de financiële analyse worden getrokken.

Programma's Programma 3 - Dongeradeel zorgt

Er is sprake van een overschrijding op de lasten van € 747.150,-. Deze overschrijding is het gevolg van een behoorlijke stijging van het aantal bijstandscliënten. Op programmaniveau is hier sprake van categorie 1. De kostenoverschrijding wordt namelijk geheel gecompenseerd door direct gerelateerde inkomsten van het rijk. - 122 -

Programma 4 - Dongeradeel vernieuwt

Er is sprake van een overschrijding op de lasten van € 267.297,-. Deze overschrijding is volledig te wijten aan een verplichte extra storting in de voorzieningen wachtgeld voormalige wethouders als gevolg van vertrek van een wethouder april 2010. Op programmaniveau is hier sprake van categorie 2. De berekeningen voor deze stortingen worden steeds na afloop van het kalenderjaar gemaakt.

Algemene dekkingsmiddelen

Er is sprake van een overschrijding op de lasten van € 153.008,-. Dit wordt veroorzaakt door -

Toerekening van meer apparaatskosten (uren) dan begroot. Op andere programma’s zijn als gevolg hiervan minder apparaatskosten toegerekend.

-

Bij het samenstellen van de begroting 2009 is een te verwachten rentevoordeel over het eerste investeringsjaar van € 125.000,-, begroot als een negatieve last. Hierdoor ontstaat een vertekend beeld van het totaalbedrag aan lasten van de algemene dekkingsmiddelen. Indien dit als een bate was begroot, dan was de overschrijding slechts € 28.008,- (= € 153.008,- minus € 125.000,-) geweest.

Per saldo wordt de kostenoverschrijding ruimschoots gecompenseerd door ontvangsten, met name in de rentesfeer, zodat categorie 1 hierop van toepassing is.

Conclusie

Hoewel de geconstateerde overschrijdingen op programmaniveau onrechtmatig zijn, tellen ze niet mee in het oordeel voor de begrotingsrechtmatigheid.

Activa lasten Aankoop twee VW transporters

Er is sprake van een overschrijding van € 20.010,-. Bij besluit van 30 juni 2010 heeft het college van Burgemeester & Wethouders besloten de raad bij de najaarsrapportage hiervoor extra krediet te vragen. Per abuis is dit niet gebeurd. Er is dus sprake van categorie 4. Er is tussentijds geen voorstel tot begrotingsaanpassing ingediend bij de gemeenteraad.

Verbouw BVG (Bedrijfs Verzamel Gebouw)

Er is sprake van een overschrijding van € 25.158,-. Deze overschrijding wordt gedekt door inkomsten van de deelnemende partijen voor hetzelfde bedrag. Er is dus sprake van categorie 1. De kostenoverschrijding wordt namelijk geheel gecompenseerd door direct gerelateerde inkomsten.

Herstructurering Fonteinslanden

Er is sprake van een overschrijding van € 23.814,-. Over het vierde kwartaal 2009 is voor ruim € 19.000,- aan ambtelijke loonkosten verantwoord. Op het moment van de najaarsrapportage was dit nog niet bekend.

- 123 -

Conclusie

Bovengenoemde overschrijdingen zijn onrechtmatig. Bij het vaststellen van de jaarrekening 2009 worden de hierboven genoemde overschrijdingen alsnog goedgekeurd en daarom niet meegenomen in het oordeel van de accountant.

Reserves Reserve bouwgrondexploitatie

Als gevolg van een noodzakelijke verhoging van de voorziening Birdaarderstraatweg voor een verwacht nadelig exploitatieresultaat bouwgrondcomplex Birdaarderstraatweg / Lyceumweg, is een opname gedaan van € 52.000,-. Dit overeenkomstig de nota grondbeleid. Als gevolg van de verwachting, dat grond in het complex ten zuiden van De Trije Terpen de komende tien jaar niet verkocht zal worden is de grond afgeboekt met een bedrag van € 347.145,- naar een reële boekwaarde. Dit overeenkomstig de nota grondbeleid.

Afboeking grond complex Metslawier, Túnstrjitte, wegens het niet verkoopbaar zijn van de voor verkoop beschikbare kavels. Dit overeenkomstig de nota grondbeleid. (zie besluit B&W 30 maart 2010).

Reserve decentrale middelen arbeidsvoorwaarden

Er zijn twee bedragen ten laste van deze reserve gebracht. € 2.810,- wegens uitkeringen in verband met 12,5 jarig ambtsjubilea en € 8.937,50 wegens aanvulling op de kerstgratificaties. In beide gevallen is gehandeld conform voorgaande jaren.

Conclusie

Bovengenoemde

onttrekkingen

aan

de

begrotingsrechtmatigheid.

- 124 -

reserves

hebben

geen

invloed

op

de

REKENINGSRESULTAAT

- 113 -

Rekeningsresultaat Recapitulatie Bij de begroting 2009 inclusief begrotingswijzigingen werd er vanuit gegaan, dat zowel de baten als de lasten aan elkaar gelijk zijn. Het werkelijke resultaat is € 1.224.000,- voordelig.

Het rekeningsresultaat voor bestemming komt tot stand door de lasten en baten, samenhangend met de programma’s, de lasten en baten van de algemene dekkingsmiddelen en het resterend bedrag voor onvoorzien te salderen. In het rekeningsresultaat voor bestemming zijn ook eventuele opnames uit of stortingen in voorzieningen verwerkt.

Het gerealiseerde rekeningsresultaat van de programma’s en algemene dekkingsmiddelen is € 1.904.000,- positief, terwijl in de begroting 2009 (inclusief begrotingswijzigingen) nog werd uitgegaan van een voordelig resultaat van € 13.000,-. Het werkelijke resultaat is hiermee voordeliger dan begroot en resulteert in een voordeel op de programmarekening voor bestemming van € 1.891.000,-. Onderstaand treft u onder ‘resultaat voor bestemming’ een analyse aan van dit voordeel op de programmarekening, waaruit blijkt, dat het overgrote deel van dit voordeel te maken heeft met incidentele factoren. De posten, die een puur incidenteel karakter dragen zijn weergegeven met een “I”.

In de begroting (inclusief wijzigingen) werd uitgegaan van per saldo een kleine storting in de (bestemmings)reserves van € 13.000,-. In de jaarrekening wordt per saldo gestort € 681.000,-. Dit is dus € 667.000,- meer dan verwacht. Uit de onderstaande analyse onder “tussentijdse bestemming (mutaties in de reserves)” blijkt, dat dit vooral wordt veroorzaakt doordat een aantal uit reserves te dekken investeringen nog niet geheel zijn uitgevoerd of later worden uitgevoerd en dat er als gevolg van een voordeel op een aantal producten in de exploitatie er een geringer beroep is gedaan op de reserves.

Het voordelige resultaat van de programmarekening ten opzichte van de begroting bedroeg € 1.891.000,-. Dit voordeel wordt € 667.000,- kleiner omdat er per saldo meer geld in de reserves wordt gestort. Dit leidt uiteindelijk tot een voordelig jaarrekeningsaldo na bestemming ten opzichte van de begroting van € 1.224.000,-.

- 114 -

Resultaatanalyse Omschrijving

Begroting (x 1000)

Programma's Dekkingsmiddelen, onvoorzien

Werkelijk (x 1000)

Saldo (x 1000)

-32.663

-31.452

-1.211

32.676

33.356

-680

13

1.904

-1.891

-13

-681

667

0

1.223

-1.224

Resultaat voor bestemming Mutaties in reserves Resultaat jaarrekening 2009 (voordelig)

Wij lichten in het vervolg op hoofdlijnen de bovengenoemde verschillen toe.

Resultaat voor bestemming Omschrijving

Bedrag (x 1000) + = meevaller - = tegenvaller

Besparing op rente en afschrijvingen. Investeringen worden later uitgevoerd dan gepland of uitgevoerd met minder financiële middelen. Dit betreft o.a. voorbereidingskosten Centrale As, diverse werkzaamheden dorpen en wijken, herinrichting Bargemerk, vervanging, oeververdediging Grootdiep planmatig beheer riolering, huisvesting, e.d. basis- en speciaal onderwijs

1180 I

Lagere uitgaven voor bestemmingsplannen; het beschikbaar gestelde krediet is voor meerdere jaren. Het restant wordt in 2010 en eventueel volgende jaren uitgegeven

46 I

Toename leges bouwvergunningen ten opzichte van de begroting (incl begrotingswijzigingen)

46

Lagere opbrengst parkeergelden, als gevolg van verandering van het parkeergedrag, voortvloeiend uit een verhoging van de parkeertarieven

-66

Bijdrage van de provincie Fryslân in het regioprofiel voor de gemeente Dongeradeel in het kader van het beleid ten aanzien van bevordering van cultuurparticipatie. Deze bijdrage heeft betrekking op activiteiten van de Streekmuziekschool

50 I

Het nog niet uitvoeren van de gevelbeplating aan sporthal De Doelstien (wordt uitgevoerd in 2010)

86 I

Niet begrote winstnemingen diverse complexen bouwgrondexploitatie (Nesserwei, Ternaard en Grândyk, Holwerd) Afsluiting complex Dokkum, Kooilanden fase E; voordeel

- 115 -

141 I 36 I

Omschrijving


Afboeking woningbouwgrond ten zuiden van De Trije Terpen op grond van de verwachting, dat deze grond de komende tien jaar niet zal worden verkocht

-347 I

Afboeking boekwaarde grond Túnstrjitte Metslawier wegens het niet verkoopbaar zijn van de voor verkoop beschikbare kavels

-67 I

Noodzakelijke storting in voorziening complex Birdaarderstraatweg / Lyceumweg wegens aanvulling te verwachten tekort exploitatie

-52 I

In het kader van onderhoud waterkering / afwatering, is alleen het hoogst noodzakelijkste verricht met de bedoeling, dat de niet uitgegeven middelen worden opgespaard ten behoeve van het baggeren / saneren van de stadsgrachten in de toekomst

112 I

Lagere lasten van de openbare verlichting, omdat de onderhoudskosten van de bestaande techniek zo laag mogelijk moeten worden gehouden ten gunste van investeringen LED-verlichting in de toekomst.

51 I

In het jaar 2008 was het positieve bedrijfsresultaat van Oostergobedrijven opgenomen in de jaarrekening van de gemeente Dongeradeel. In 2009 is dit gecorrigeerd. Inmiddels is een besluit genomen dit bedrag

-182 I

als risicoreserve aan te houden binnen Oostergobedrijven. Lagere uitgaven huishoudelijk afval, o.a. als gevolg van het aanleveren van minder tonnages grijs afval

64

Storting in egalisatievoorziening huishoudelijk afval wegens een te hoog dekkingspercentage

-210

Stijging van het aantal cliënten, dat gebruikt maakt van huishoudelijke hulp in de vorm van zorg in natura; nadeel

-150

Daling van het aantal cliënten, dat gebruikt maakt van huishoudelijke hulp in de vorm van Persoons Gebonden Budget (PGB)

72

Nabetaling aan de stichting Welzijn Dongeradeel in verband met definitieve vaststelling van subsidie over de jaren 2007 en 2008

-74 I

Hogere bijdrage van het COA in verband met het langer open zijn van het asielzoekerscentrum dan begroot

122 I

Vrijval van de teveel ontvangen subsidie voorgaande jaren inzake de Regeling Nalatenschap Oude Vreemdelingenwet (niet bestede middelen worden door het Rijk niet teruggevorderd.

- 116 -

148 I

Omschrijving


Storting in de voorziening voor dubieuze debiteuren wegens verhoging van het saldo

-94 I

Storting in de voorziening voor wachtgelden van voormalige wethouders in verband met onder anderen vertrek van een wethouder in 2010

-367 I

Toename algemene uitkering 2009 o.a. als gevolg van actualisering van de basisgegevens. Dit betreft onder meer bijstellingen in het aantal uitkeringsontvangers.

140

Extra ontvangen algemene uitkering over de jaren 2007 en 2008 als gevolg van het verhogen van de uitkeringsfactor over beide jaren en de bijstelling van de basisgegevens.

190 I

Voordeel rente kasgelden wegens zeer laag kortlopend rentepercentage

268 I

Restitutie teveel afgedragen btw 2004

55 I

Diverse posten, waarvan de afwijking kleiner is dan € 50.000 Saldo resultaat ten opzichte van de begroting voor bestemming

693 I 1.891

TUSSENTIJDSE BESTEMMING (MUTATIES IN DE RESERVES) Per saldo is in de jaarrekening 2009 voor een bedrag van € 667.437 meer gestort in reserves dan begroot. Dit wordt veroorzaakt door de volgende posten: * Per saldo lagere opnames uit reserves dan begroot

-257

Deze per saldo lagere opname is een gevolg van het feit, dat a. een aantal uit reserves te dekken investeringen nog niet geheel zijn uitgevoerd of later worden uitgevoerd en niet noodzakelijke opnames als gevolg van meevallende exploitatieresultaten. Dit betreft o.a. niet gerealiseerde opnames ten behoeve van afwikkelen bestemmingsplannen (46), Esonstad (33), herinrichting Bargemerk (170), herinrichting dorpen en wijken (105), riolering (317), armoedebestrijding (64). b. met betrekking tot een aantal reserves er meer opgenomen is dan begroot op grond van de voorschriften. Het betreft hier o.a. aanvulling voorziening complex Birdaarderstraatweg (52), afboeking boekwaarde grond complex Metslawier Túnstrjitte (67) , afwaarderen boekwaarde grond t.z.v. De Trije Terpen (347). * Hogere stortingen in reserves dan begroot

-410

De stortingen in (bestemmings)reserves zijn per saldo hoger dan begroot, omdat o.a. de volgende niet geraamde bedragen zijn gestort: winstnemingen 2 complexen bouwgrondexploitatie (141), voordeel op complex Dokkum, Kooilanden fase E (36), rentevoordeel reserves (105) Saldo resultaat ten opzichte van de begroting na bestemming

- 117 -

1.224

- 118 -

ALGEMENE DEKKINGSMIDDELEN EN ONVOORZIEN

- 109 -

Algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien Overzicht algemene dekkingsmiddelen 2009 BATEN

Omschrijving

Realisatie begrotingsjaar

Raming begrotingsjaar na wijziging

Raming begrotingsjaar voor wijziging

Lokale middelen, waarvan de besteding niet gebonden is Algemene uitkeringen Dividend Saldo van de financieringsfunctie

3.763.855

3.758.046

3.357.046

27.738.291

27.407.102

25.822.102

108.379

108.380

150.000

1.091.981

699.049

699.049

Saldo compensabele btw en uitkering btw compensatiefonds Overige algemene dekkingsmiddelen Totaal

55.652

0

0

1.078.818

1.069.559

869.559

33.836.976

33.042.136

30.897.756

LASTEN

Omschrijving




Lokale middelen, waarvan de besteding niet gebonden is Algemene uitkeringen Dividend

463.658

434.213

434.213

4.928

5.112

5.112

12.125

13.378

13.378

0

-125.000

-125.000

uitkering btw compensatiefonds

0

0

0

Overige algemene dekkingsmiddelen

0

0

0

480.711

327.703

327.703

Saldo van de financieringsfunctie Saldo compensabele btw en

Totaal

RESERVERINGEN

Omschrijving




Verrekeningen met reserves (- = opname; + = storting)

2.230.949

2.152.417

78.522

Totaal

2.230.949

2.152.417

78.522

- 110 -

TOELICHTING

In bovengenoemde overzichten zijn de opbrengsten, uitgaven en verrekening met reserves gepresenteerd van het begrotingsonderdeel algemene dekkingsmiddelen.

Onder de lokale middelen waarvan de besteding niet gebonden is, zijn opgenomen de onroerende zaakbelastingen, belasting op roerende woon- en bedrijfsruimten, baatbelastingen, forensenbelasting, toeristenbelasting en precariobelasting. Met uitzondering van de baatbelastingen is het algemene beleidsuitgangspunt, dat de jaarlijkse inflatie in de tarieven wordt doorberekend. De hogere lasten (€ 30.000,-) is een gevolg van meer verrichte werkzaamheden voor de heffing dan begroot.

Bij de raming van de algemene uitkering in de begroting wordt 50% van de behoedzaamheidsreserve meegenomen; in werkelijkheid is er niets uitgekeerd. Hiertegenover staat, dat als gevolg van actualisering van basisgegevens (bijstellingen in de uitkeringsontvangers) er € 140.000,- meer is uitgekeerd dan begroot. In het jaar 2009 heeft een aantal ontvangsten plaatsgevonden over voorgaande jaren. Voor 2007 was dit € 51.000,- en voor 2008 € 139.000,-.

De dividenden van Eneco en Bank Nederlandse Gemeenten zijn geraamd en bijgeraamd volgens de laatst bekende gegevens. Dividenden worden verantwoord in het jaar, waarin het besluit tot toekenning van het dividend door de Algemene Vergadering van Aandeelhouders (AVA) is genomen.

Het saldo van de financieringsfunctie heeft betrekking op het voordelig saldo van de kostenplaats kapitaallasten.

De kortlopende rente gedurende het jaar 2009 was historisch laag (gemiddeld

0,75%). Dit levert ten opzichte van de begroting een voordeel op van € 268.000,-.

Naar aanleiding van een door de belastingdienst ingesteld onderzoek voor het jaar 2004 is er een voorzichtige schatting gemaakt van de teveel over dat jaar afgedragen btw. Als terug te ontvangen bedrag is in de jaarrekening 2009 opgenomen ruim € 55.000,-.

De bespaarde rente over reserves en voorzieningen is vermeld onder de overige algemene dekkingsmiddelen. Het percentage wordt afgeleid van de rente op de kapitaalmarkt voor langlopende leningen.

Overzicht onvoorzien in 2009 Omschrijving

Realisatie Raming Raming begrotingsjaar begrotingsjaar begrotingsjaar na wijziging voor wijziging

Onvoorzien

652

38.000

50.000

Totaal

652

38.000

50.000

TOELICHTING

In het jaar 2009 is er voor € 652,- beschikt over de post onvoorzien in verband met het dekken van het tekort met betrekking tot de aanpassing van de publieksbalies. - 111 -

- 112 -

PROGRAMMA'S

- 49 -

- 50 -

PROGRAMMA 1 DONGERADEEL WERKT Dongeradeel wil een gemeente zijn met 

Een sterke economische positie van regiostad Dokkum



Goede vestigingsmogelijkheden ter bevordering van lokale werkgelegenheid in de dorpen

Thema´s binnen dit programma 1.1.

Ruimtelijke ontwikkeling

1.2.

Binnenstad

1.3.

Haven Lauwersoog

1.4.

Werkgelegenheid

1.5.

Nije Maaie

1.6.

Regiomarketing

1.7.

Structuurvisie

1.8.

Toerisme

- 51 -

1.1

Ruimtelijke Ontwikkeling Het beleid is vastgelegd in de volgende documenten -

Diverse bestemmingsplannen, w.o.: -

Bestemmingsplan Binnenstêd 2008

-

Bestemmingsplan Doarpen 2009

-

Bestemmingsplan Bûten de Bolwurken 2009

-

Beleidsregels bestemmingsplan Binnenstêd 2009

-

Structuurplan (2002) aangevuld met Reclamebeleid in 2009

-

Welstandsnota (2004)

-

Nota Grondbeleid (2006) geëvalueerd en geactualiseerd in 2009

-

Welstandsnota (herzien) (2008)

Voorgenomen beleidsactiviteiten in 2009 In 2009 worden twee nieuwe bestemmingsplannen aan de raad aangeboden, te weten: -

Bestemmingsplan Bûten de Bolwerken

-

Bestemmingsplan Bûtengebiet

Naar verwachting zal de Provincie in 2009 het Provinciale Inpassings Plan (PIP) voor de Centrale As vaststellen.

Bij de vaststelling van de Nota Grondbeleid heeft de gemeenteraad uitgesproken dat deze nota geëvalueerd dient te worden. Dit vindt in 2009 plaats.

In verband met de inwerkingtreding van de nieuwe Wet op de Ruimtelijke Ordening moet in 2009 een nieuwe Grondexploitatieverordening worden vastgesteld. -

Vaststelling Grondexploitatie Verordening

Evenals vorige jaren zal het jaarverslag Grondexploitatie worden aangeboden.

Op Rijksniveau zijn er twee belangrijke beleidsontwikkelingen rond het Lauwersmeer en de Waddenzee. Verwacht wordt dat in 2009 het -

Beheer- en ontwikkelingsplan Waddengebied

-

Watervisie Lauwersmeer

worden vastgesteld. Wij zullen beide documenten aan de raad voorleggen.

De gemeenteraad heeft destijds besloten dat in een deel van De Trije Terpen welstandsvrij gebouwd mag worden. In 2009 worden de resultaten geëvalueerd. -

Evaluatie Welstandsvrij Bouwen De Trije Terpen

- 52 -

Wat hebben we in 2009 bereikt en wat hebben we hiervoor gedaan? -

Het bestemmingsplan Doarpen heeft rechtskracht gekregen na een intensief voortraject. Het bestemmingsplan Bûten de Bolwurken is in procedure gebracht. Voor wat betreft het bestemmingsplan Bûtengebiet is geconcludeerd dat in verband met wettelijke complicaties aan de raad een actualisatie van de Nota van Uitgangspunten, met name de bouwvlakken voor de agrarische bedrijven, moet worden voorgelegd voordat het bestemmingsplan verder kan worden voorbereid.

-

Het ontwerp voor het provinciaal inpassingsplan voor de Centrale As is door de provincie in procedure gebracht.

-

De nota Grondbeleid is na evaluatie gewijzigd en door de raad opnieuw vastgesteld.

-

De structuurvisie voor het bundelingsgebied Regiostad Dokkum is door Dongeradeel en Dantumadiel vastgesteld.

Wat heeft het gekost? Rekening

Omschrijving


Verschil

Baten

1.965.861

1.889.483

76.378

Lasten

4.108.727

4.066.999

41.728

Totaal exclusief reserveringen

2.142.866

2.177.516

-34.650

-335.521

-490.640

155.119

1.807.345

1.686.876

120.469

614.195

668.104

-53.909

3.222.167

3.060.214

161.953

272.365

338.681

-66.316

Baten

1.965.861

1.889.483

76.378


2.142.866

2.177.516

-34.650

-335.521

-490.640

155.119

1.807.345

1.686.876

120.469

Reserveringen (- = opname; + = storting) Totaal inclusief reserveringen

Toelichting belangrijkste verschillen Kapitaallasten Apparaatskosten Overige lasten

Reserveringen (- = opname; + = storting) Totaal inclusief reserveringen Lasten

* Lagere kapitaallasten in verband met de nog uit te voeren gedeeltelijke investering voorbereiding Centrale As

-54.000

* Lagere uitgaven voor bestemmingsplannen; het beschikbaar gestelde krediet is voor meerdere jaren. Het restant wordt in 2010 en volgende jaren uitgegeven.

-46.000

* Lagere doorrekening uitgaven kostenplaats grondexploitatie (bedrijventerreinen)

-52.000

Baten * Lagere doorrekening ontvangsten kostenplaats grondexploitatie (bedrijventerreinen)

62.000

* Winstnemening complex Grândyk, Holwerd

-84.000

* Ten opzichte van de begroting toename leges bouwvergunningen

-46.000

* Hogere huuropbrengst gebouw Stationsweg 47 te Dokkum

-25.000

- 53 -

Verrekening met reserves * Lagere aanwending algemene reserve ivm lagere uitgaven bestemmingsplannen

46.000

* Lagere aanwending algemene reserve ivm nog uit te voeren investeringen

42.000

* Storting in reserve bouwgrondexploitatie de winstneming complex Holwerd, Grândyk

1.2.

84.000

Binnenstad Het beleid is vastgelegd in de volgende documenten -

Binnenstadsvisie (2003)

-

Uitwerkingsnotitie projecten binnenstad (2006)

-

stemmingsplan Binnenstad (2008)

Voorgenomen beleidsactiviteiten in 2009 Omdat de Oosterkerk een andere functie heeft gekregen, bestaat behoefte aan een integrale visie van het hele gebied Oostersingel e.o. Daarbij worden de bewoners nauw betrokken. De resultaten van deze visie worden in 2009 verwacht. -

Bestuursopdracht herinrichting Oostersingel e.o.

In verband met verplaatsing van de C1000 zal de komende tijd duidelijkheid ontstaan over de herinrichting van de Dockumer Sluys. Op basis daarvan kan een stedenbouwkundig concept worden gemaakt. Verwacht wordt dat in 2009 de resultaten aan de raad kunnen worden voorgelegd. -

Ontwikkeling Dockumer Sluys

Conform het raadsbesluit van 19 juni 2008 zal een minimum variant inclusief cultuurhistorische aspecten begin 2009 worden voorgelegd aan de raad. -

Definitieve uitwerking Herinrichting Markt


De Koningstraat en omgeving zijn heringericht, evenals de Hogepol en Hanspoort. Met projecten waar risicodragende marktpartijen voor nodig zijn is in verband met de in 2009 merkbaar stagnerende lokale economie de nodige terughoudendheid betracht. Zowel de Dockumer Sluys als de Oostersingel zijn tijdelijk in de wacht gezet. Mogelijk komt in beide projecten weer enigszins beweging.

- 54 -


Omschrijving

Baten


727.460

Lasten Totaal exclusief reserveringen Reserveringen (- = opname; + = storting) Totaal inclusief reserveringen

Verschil

786.614

-59.154

406.821

469.616

-62.795

-320.639

-316.998

-3.641

94.386

77.417

16.969

-226.253

-239.581

13.328

98.459

103.222

-4.763

231.313

287.209

-55.896

Toelichting belangrijkste verschillen Kapitaallasten Apparaatskosten Overige lasten Baten Totaal exclusief reserveringen Reserveringen (- = opname; + = storting) Totaal inclusief reserveringen

77.049

79.185

-2.136

727.460

786.614

-59.154

-320.639

-316.998

-3.641

94.386

77.417

16.969

-226.253

-239.581

13.328

Baten * Lagere opbrengst parkeergelden (terreinen en garages) door verandering van het parkeergedrag , voortvloeiend uit een verhoging van de parkeertarieven

66.000

Verrekening met reserves * Hogere rente storting in reserves dan begroot wegens hogere saldi per 01.01.2009

1.3.

20.000

Haven Lauwersoog Wat hebben we in 2009 bereikt en wat hebben we hiervoor gedaan? In 2009 heeft de bestuurlijke klankbordgroep voor het opstellen van de Visie voor het Lauwersmeergebied een doorstart gemaakt. In deze visie krijgt de haven Lauwersoog een prominente plaats als concentratiegebied voor recreatie en toerisme (dag- en verblijfsrecreatie). De visie wordt opgesteld door de provincies Fryslân en Groningen (opdrachtgever), de gemeenten Dongeradeel, De Marne en Kollumerland, SBB en LNV en de Haven Lauwersoog. Ter voorbereiding zijn ecologische en recreatieonderzoeken verricht. Conceptvisie zomer 2010, daarna volgt een inspraaktraject. De provincie Groningen is in het kader van het Provinciaal Omgevingplan (POP) begonnen met het opstellen van een uitvoeringsagenda voor Lauwersoog. In 2009 is hiervoor een schetssessie georganiseerd waaraan de gemeente deelgenomen heeft. In de uitvoeringsagenda zal naast de recreatiesector de visserijsector een prominente positie krijgen. Daarnaast is aandacht voor het nieuwe gemaal, duurzaamheid, de sluis en dijkverhoging in combinatie met verkeerskundige maatregelen.

- 55 -


Omschrijving


Verschil

Baten

98.781

79.780

19.001

Lasten

352.467

374.861

-22.394


253.686

295.081

-41.395

-250.000

-250.000

0

3.686

45.081

-41.395

295

295

0



19.823

44.866

-25.043

332.349

329.700

2.649

98.781

79.780

19.001

Baten Totaal exclusief reserveringen Reserveringen (- = opname; + = storting)

253.686

295.081

-41.395

-250.000

-250.000

0

3.686

45.081

-41.395

Totaal inclusief reserveringen Baten

* Niet begrote ontvangst ten behoeve van de directievoering nieuwbouw havenkantoor Lauwersoog

1.4.

14.000

Werkgelegenheid Het beleid is vastgelegd in de volgende documenten -

Motie Initiatief Werkgelegenheid (2005) en de daarop gebaseerde bestuursopdracht (2006)

-

Terugblik en verantwoording van gepleegde inspanningen Initiatief Werkgelegenheid (2007)

-

Motie Onderzoek Ondernemersloket en Bedrijvencontactfunctionaris (2007)

-

Sociaal Economisch beleidsprogramma 2010 - 2015 (2009)

-

Aanvalsplan “Kracht en Kwaliteit”

Voorgenomen beleidsactiviteiten in 2009 Ter uitvoering van de beide moties en dan met name de hiervoor genoemde motie van 2007, wordt een notitie opgesteld over de stand van zaken met betrekking tot de invulling van het Initiatief Werkgelegenheid, acquisitie bedrijven en uitwerking Bedrijvenloket. Hierin zullen ook nieuwe beleidsgegevens worden aangekondigd. De gemeente vervult ook via de andere thema's een belangrijke voorwaardenscheppende rol voor het behouden en uitbreiden van de werkgelegenheid. In het kader van ruimtelijke procedures bestaan intensieve contacten met bedrijven over mogelijkheden in de gemeente. - 56 -


Door de raad is de notitie economisch beleid (nieuwe start) vastgesteld.

-

Door de NOFA-gemeenten, Tytsjerksteradiel en de Provincie wordt een Sociaal Economisch Masterplan (SEMP) opgesteld. Hiervoor is in het voorjaar van 2009 opdracht gegeven aan bureau van Werven. In het voorjaar van 2010 moet dit leiden tot vaststelling van het Sociaal Economisch Masterplan voor Noordoost-Friesland. Mede in verband hiermee is de Grontmij bezig met het SER-ladderonderzoek voor onze regio, ter onderbouwing van met name de uitbreiding van bedrijventerrein Betterwird. Het SEMP moet dienen als 'kapstok' voor investeringen op het gebied van sociaal - economische ontwikkeling, infrastructuur, Recreatie en Toerisme en dergelijke in de regio Noordoost-Friesland.


Omschrijving


Verschil

Baten

547.460

553.929

-6.469

Lasten

119.962

174.682

-54.720

-427.498

-379.247

-48.251

60.000

60.000

0

-367.498

-319.247

-48.251

24.987

50.941

-25.954

Apparaatskosten

72.336

101.521

-29.185

Overige lasten

22.639

22.220

419

Totaal exclusief reserveringen Reserveringen (- = opname; + = storting) Totaal inclusief reserveringen

Toelichting belangrijkste verschillen Kapitaallasten

Baten Totaal exclusief reserveringen Reserveringen (- = opname; + = storting) Totaal inclusief reserveringen

547.460

553.929

-6.469

-427.498

-379.247

-48.251

60.000

60.000

0

-367.498

-319.247

-48.251

Lasten * Lagere kapitaallasten doordat de aflossing geldlening Enna Aerosols conform de voorschriften rechtstreeks verantwoord is op de balans

-25.000

Baten * Zie de toelichting bij de lasten

-25.000

* Meer dividend uitkering Kabel Noord wegens betere bedrijfsresultaten

- 57 -

22.000

1.5.

Nije Maaie Het beleid is vastgelegd in de volgende documenten -

Programma Nije Maaie (2007)

-

Jaaragenda 2009

-

Kadernotitie recreatie en toerisme gemeente Dongeradeel (2008)

-

Aanvalsplan Dongeradeel (2009)

Voorgenomen beleidsactiviteiten in 2009 De Gebiedscommissie Nije Maaie houdt zich primair bezig met de schaalvergroting binnen de landbouw. De gemeente richt zich voornamelijk op zaken als leefbaarheid, recreatie- en natuurprojecten enzovoort. In 2009 worden de volgende beleidsactiviteiten ondernomen: -

Leefbaarheidsplan Dorpen

-

Ontwikkelingsvisie Holwerd

-

Besluitvorming Suderie-project

Onderdelen van 'Nije Maaie' worden uitgewerkt in thema 1.6. Toerisme, 2.4. Recreatie en 2.6. Voorzieningen.


Het

Schetsboek

landschappelijke

inpassing

agrarische

bouwpercelen

&

project

landschapinventarisatie is in 2009 afgerond. -

In de tweede helft van 2009 is gewerkt aan “Aanvalsplan Krimp Holwerd”. Uitkomsten zullen in 2010 aan B&W en vervolgens aan de gemeenteraad worden gepresenteerd.

-

Voor het integrale project Súd Ie zijn in samenwerking met Gedeputeerde Staten & projectbureau De Centrale As engineeringsonderzoeken in uitvoering genomen, waaronder een vaarronde grachten binnenstad, fietspaden, kostentechnische zaken bruggen, sluizen, opvaarten enzovoort.

-

Integrale opgaven hangen eveneens samen met uitkomsten van een Watergebiedsplan voor bijna geheel Dongeradeel, waarvoor het waterschap in 2009 een traject in gang heeft gezet.


Omschrijving

Baten


Verschil

0

0

0

Lasten

102.474

96.852

5.622


102.474

96.852

5.622

0

0

0

102.474

96.852

5.622

Reserveringen (- = opname; + = storting) Totaal inclusief reserveringen Toelichting belangrijkste verschillen - 58 -

Rekening

Omschrijving

Kapitaallasten

Verschil

0

0

0

Apparaatskosten

68.702

46.852

21.850

Overige lasten

33.772

50.000

-16.228

0

0

0

102.474

96.852

5.622


1.6.


0

0

0

102.474

96.852

5.622

Regiomarketing Het beleid is vastgelegd in de volgende documenten -

NOFA-regiomarketing Noordoost Fryslân

Voorgenomen beleidsactiviteiten in 2009 Plan van aanpak regiomarketing voor Noordoost Friesland is in 2008 opgemaakt. In het najaar van 2008 startten externe partijen samen met de NOFA-gemeenten met het ontwikkelen van een regiomarketingplan. Het plan wordt in 2009 aan de raad voorgelegd.


In 2009 hebben de vier gemeenten Achtkarspelen, Dantumadiel, Dongeradeel en Kollumerland c.a. gezamenlijk de notitie regiomarketing Noordoost Fryslân geschreven. De gemeente Tytsjerksteradiel heeft zich in 2009 aangesloten bij het project. Bij dit project wordt verder samengewerkt met een klankbordgroep van regionale stakeholders (VVV, Fryslân Marketing, Stichting Tool, Onof, Kamer van Koophandel, Afûk, Nofcom, Noordelijke Fryske Wouden, Stichting Waddengoud, Stichting Wâldfrucht, Stadsmarketing Dokkum en Stichting inspirerend Noordoost Friesland). De notitie is besproken met de klankbordgroep, die vervolgens heeft ingestemd met het plan.

-

Als vervolg op de notitie regiomarketing is in 2009 het eerste deel van het imago-onderzoek uitgevoerd in samenwerking met het Stenden Instituut voor Servicemanagement. De resultaten van dit onderzoek geven input voor het uiteindelijke regiomarketingplan.

-

Voor het opstellen van het regiomarketingplan wordt een gespecialiseerd bureau ingehuurd. In 2009 is een uitgebreide briefing opgesteld, waarin de opdracht is beschreven. Na een uitgebreide bureau-oriëntatie is vervolgens aan drie in city- en regiomarketing gespecialiseerde bureaus gevraagd om een pitch uit te werken. In januari 2010 worden de plannen gepresenteerd en wordt er een keuze gemaakt voor een bureau, dat het marketingplan voor de regio zal opstellen.

- 59 -

1.7.

Structuurvisie Het beleid is vastgelegd in de volgende documenten --

Voorgenomen beleidsactiviteiten in 2009 -

Vaststelling Structuurvisie Bundelingsgebied Regiostad Dokkum

-

Realisering Uitvoeringsprogramma van de Structuurvisie, met name: -

besluitvorming tracé Westelijke Rondweg

-

besluitvorming uitbreiding Betterwird III

In 2009 blijft de bestaande structuurvisie Buitengebied/dorpen bestaan. De verwachting is dat in 2010 wordt begonnen met het opstellen van een nieuwe structuurvisie Buitengebied/dorpen.

Wat hebben we in 2009 bereikt en wat hebben we hiervoor gedaan? De Structuurvisie Bundelingsgebied Regiostad Dokkum is vastgesteld door de raad en overigens ook door de raad van Dantumadeel, waardoor deze visie het richtinggevende kader is geworden voor ontwikkelingen betreffende de uitbreiding van bedrijventerreinen, infrastructuur, woningbouwlocaties e.d. in en bij Dokkum (en Damwoude en omgeving)


Omschrijving


Verschil

Baten

0

0

0

Lasten

56

35.295

-35.239


56

35.295

-35.239

0

0

0

56

35.295

-35.239



0

0

0

Apparaatskosten

0

35.295

-35.295

56

0

56

Overige lasten Baten Totaal exclusief reserveringen Reserveringen (- = opname; + = storting) Totaal inclusief reserveringen

- 60 -

0

0

0

56

35.295

-35.239

0

0

0

56

35.295

-35.239

1.8.

Toerisme Het beleid is vastgelegd in de volgende documenten -

Kadernotitie recreatie en toerisme gemeente Dongeradeel (2008)

-

Uitvoeringsprogramma recreatie en toerisme 2009 - 2017 (2009)

-

Nota Kampeerbeleid NOFA + (2009)


Opstellen van een toeristenbalans, een overzicht van inkomsten en uitgaven op gebied van recreatie en toerisme.

-

Vaststellen van het meerjarige uitvoeringsprogramma Toerisme en Recreatie.

-

Uitvoeren van jaarschijf 2009 van het uitvoeringsprogramma Toerisme en Recreatie (met o.a. de uitwerking en uitvoering van de Integrale Ontwikkelingsvisie Holwerd voor wat betreft recreatie en toerisme, verkenning recreatieve mogelijkheden Dockumer Lokaeltsje, versterking kanoroutes, planvorming versterking watersportvoorzieningen o.a. in het Lauwersmeer, stimuleren/faciliteren realisatie van elk-weervoorzieningen).

-

Uitvoering geven aan het kampeerbeleid door (waar nodig) aanpassing bestemmingsplannen en APV.


Na vaststelling van de Kadernotitie Recreatie en Toerisme in juni 2008 heeft de gemeenteraad op 29 januari 2009 het Uitvoeringsprogramma R&T 2009-2017 vastgesteld.

-

Er is een zogenoemd Bidbook ontworpen, bedoeld om (potentiële) investeerders, ondernemers en initiatiefnemers uit te nodigen nieuwe initiatieven te ontwikkelen.

-

In haar vergadering van 26 maart 2009 heeft de gemeenteraad de Nota Kampeerbeleid NOFA+ vastgesteld. De daarin opgenomen uitgangspunten dienen hun weerslag te krijgen in de bestemmingplannen en bijbehorende voorschriften.

-

In samenwerking met de provincies Fryslân en Groningen, de aan het Lauwersmeer grenzende gemeenten, Staatsbosbeheer, De Marrekrite en het Watersportverbond is het project “kwaliteitsimpuls watersportvoorzieningen Lauwersmeer” opgesteld. Hierin zijn de maatregelen genoemd, die nodig zijn om het voorzieningenaanbod weer op peil te brengen. Tevens worden daarin

de

voorstellen

beschreven

voor

een

heldere,

eenduidige

beheers-

en

onderhoudsstructuur van die voorzieningen in de toekomst. -

Eind 2009 is een begin gemaakt met de uitvoering van het kanorouteproject N.O. Fryslân. Middels dit project wordt een aantal fysieke maatregelen genomen om knelpunten in de bestaande routes op te lossen.

-

Een eerste (veld-)verkenning langs

het tracé van het Dockumer Lokaeltsje heeft

-

Ultimo 2009 waren van het aantal te realiseren woningen in Esonstad 221 opgeleverd;

-

De gesprekken met Landal Esonstad over de voorgenomen aanleg van een golfbaan c.q. Pitch

plaatsgevonden.

en Puttbaan zijn voortgezet. - 61 -

-

Nadat in 2005 een zogenaamde nulmeting is verricht over o.a. het aantal overnachtingen, de bestedingen en werkgelegenheidscijfers in de toeristische sector in N.O. Fryslân hebben de NOFA+ gemeenten eind 2009 opdracht verleend voor een vervolgonderzoek op dit terrein.

-

De uitkomsten van een in 2008 gehouden bezoekersenquête onder de gasten van Esonstad zijn medio 2009 verschenen: het verblijf wordt gewaardeerd met een ruime voldoende (7,7), terwijl de bezochte attracties en ondernomen activiteiten gemiddeld een 8,0 scoren. Het ontbreken van slechtweervoorzieningen in de directe omgeving is een veelgehoorde klacht.

-

Een toeristenbalans, waarin de gemeentelijke inkomsten en uitgaven met betrekking tot recreatie en toerisme zijn opgenomen, is opgesteld en aan het Toeristisch Platform voorgelegd.


Omschrijving


Verschil

Baten

30.194

16.202

13.992

Lasten

713.036

731.158

-18.122


682.842

714.956

-32.114

-177.428

-211.139

33.711

505.414

503.817

1.597

Kapitaallasten

134.378

138.528

-4.150

Apparaatskosten

169.705

163.188

6.517

Overige lasten

408.953

429.442

-20.489

30.194

16.202

13.992


Toelichting belangrijkste verschillen


682.842

714.956

-32.114

-177.428

-211.139

33.711

505.414

503.817

1.597

Lasten * Lagere investeringsbijdrage t.b.v. project Esonstad wegens bij de begroting t.o.r. de btw meegenomen bij de afrekening van 23 opgeleverde woningen

-33.000

Baten * Vrijgevallen restant voorziening fietspad Dokkumer Nieuwe Zijlen - Metslawier wegens het voor minder kosten uitvoeren van het project dan was voorzien

16.000

Verrekening met reserves * Lagere opname uit algemeen dekkingsfonds, wegens lagere investering tbv project Esonstad

33.000

- 62 -

Recapitulatie Programma 1 Rekening

Omschrijving


Verschil

LASTEN 1.1 Ruimtelijke ordening

4.108.727

4.066.999

41.728

1.2 Binnenstad

406.821

469.616

-62.795

1.3 Haven Lauwersoog

352.467

374.861

-22.394

1.4 Werkgelegenheid

119.962

174.682

-54.720

1.5 Nije Maaie

102.474

96.852

5.622

0

0

0

1.6 Regiomarketing 1.7 Structurvisie

56

35.295

-35.239

1.8 Toerisme

713.036

731.158

-18.122

Totaal lasten

5.803.543

5.949.463

-145.920

1.965.861

1.889.483

76.378

727.460

786.614

-59.154

98.781

79.780

19.001

BATEN 1.1 Ruimtelijke ordening 1.2 Binnenstad 1.3 Haven Lauwersoog 1.4 Werkgelegenheid

547.460

553.929

-6.469

1.5 Nije Maaie

0

0

0

1.6 Regiomarketing

0

0

0

1.7 Structurvisie

0

0

0

1.8 Toerisme

30.194

16.202

13.992

Totaal baten

3.369.756

3.326.008

43.748

Saldo baten en lasten

2.433.787

2.623.455

-189.668

Mutaties reserves Toevoegingen

314.774

147.805

166.969

Onttrekkingen

1.007.137

962.167

-44.970

-692.363

-814.362

121.999

1.741.424

1.809.093

-67.669

Saldo Saldo na mutatie reserves

- 63 -

- 64 -

PROGRAMMA 2 DONGERADEEL LEEFT Dongeradeel wil een gezonde en veilige gemeente zijn met blijvende ontwikkelingsmogelijkheden op het gebied van wonen, recreëren en voorzieningen voor zowel de dorpen als voor Dokkum. Hierbij richten we ons op 

Een goede bereikbaarheid van stad en platteland



Een duurzaam en dynamisch evenwicht op de woningmarkt



Het tegengaan van verkrotting in m.n. de dorpen



Behoud van een kwalitatief hoogwaardige leefomgeving



Een adequaat voorzieningenniveau

Thema´s binnen dit programma 2.1.

Cultuur(historie)

2.2.

Duurzaamheid

2.3.

Natuur en landschap

2.4.

Recreatie

2.5.

Veiligheid

2.6.

Voorzieningen

2.7.

Wonen

2.8.

Infrastructuur

- 65 -

2.1.

Cultuur (historie) Het beleid is vastgelegd in de volgende documenten -

Algemene Subsidieverordening 2005 (2007)

-

Kadernotitie Recreatie en Toerisme gemeente Dongeradeel (2008)

-

Uitvoeringsprogramma recreatie en toerisme (2009)

-

Cultuurnota 2002-2005 (2001)


Actualiseren van de beleidsregels

-

Verzelfstandiging Culturele Commissie Dongeradeel

-

Kwaliteitsbewaking Theater DOK 18

-

Actualiseren Cultuurnota

-

Ontwikkelen Sportnota


Er is een nieuwe algemene subsidieverordening ontworpen en de oude beleidsregels zijn herschreven. De beleidsregels op het gebied van subsidiëring van culturele organisaties en activiteiten zijn aangepast.

-

Verzelfstandiging van de Culturele Commissie Dongeradeel is nog niet bereikt, wel zijn met de Culturele Commissie en de Stichting Steun Theater gesprekken gevoerd over de verzelfstandiging resulterend in een financiële eis welke bij de perspectiefnota 2010 zal worden behandeld.

-

De kwaliteit van het theater is mede dankzij de inbreng van de Culturele Commissie en derden in 2009 gewaarborgd. Echter het aantal bezoekers aan theaterprogramma’s is teruggelopen waardoor minder inkomsten.

-

Allerlei kostenbesparende maatregelen zijn doorgevoerd en in de planning voor 2010/2011 worden vier voorstellingen nog in reserve gehouden.

-

Er is geïnventariseerd, er zijn interviews afgenomen met organisaties, er is informatie verzameld etc. om te komen tot concepten voor een cultuur- en een sportnota. Een nieuwe Cultuurnota en Sportnota zijn in concept gereed. Deze worden in 2010 behandeld.

Wat heeft het gekost?

Rekening

Omschrijving

Baten


Verschil

220.681

87.305

Lasten

2.047.232

1.967.704

79.528


1.826.551

1.880.399

-53.848

11.420

-2.400

13.820

1.837.971

1.877.999

-40.028

Reserveringen (- = opname; + = storting) Totaal inclusief reserveringen - 66 -

133.376

Rekening

Omschrijving


Verschil


207.677

Apparaatskosten Overige lasten Baten Totaal exclusief reserveringen Reserveringen (- = opname; + = storting) Totaal inclusief reserveringen

200.335

7.342

216.382

270.092

-53.710

1.623.173

1.497.277

125.896

220.681

87.305

133.376

1.826.551

1.880.399

-53.848

11.420

-2.400

13.820

1.837.971

1.877.999

-40.028

Lasten * Niet begrote uitgaven van cultureel programma (zie ook baten)

70.000

Op begrotingsbasis mag het verschil tussen opbrengsten kosten bedragen € 52.900. In werkelijkheid bedraagt dit € € 58.600. * Groot onderhoud aan het Admiraliteitshuis (Diepswal 27); nieuwe kozijnen, ramen, goten + binnen- en buitenschilderwerk

48.000

* Nog niet gerealiseerde taakstelling bezuiniging cultuur (bij de takendiscussie 2010 wordt dit opnieuw ingebracht)

25.000

* De loonkosten bij het product molens zijn per abuis te hoog opgevoerd

-11.000

Baten * Bijdrage van de provincie Fryslân in het regioprofiel voor de gemeente Dongeradeel in het kader cvan het beleid ten aanzien van bevordering van culturparticipatie. Deze bijdrage heeft betrekking op activiteiten van de Streekmuziekschool

50.000

* Niet begrote ontvangsten cultureel programma (zie ook lasten)

60.000

* Niet begrote ontvangsten van diverse instanties wegens elfstedenmaand november 2009

17.000

Verrekening met reserves * Lagere opname uit algemene reserve tbv molens

2.2.

Duurzaamheid Het beleid is vastgelegd in de volgende documenten -

Bodembeleidsplan (2003-2008)

-

Handhavingsbeleidsplan VROM-taken "Dongeradeel sprekt jo oan!" (2005)

-

Basisdocument “Duurzaam Dongeradeel” (april 2008)

-

Kansenkaart Duurzame ontwikkeling (2009)

- 67 -

11.000


Een aantal beleidskaders die door het college is vastgesteld zijn onder andere de Nota Duurzaamheid, Beleidsplan Milieu-educatie, Beleidsnotitie Bouwstoffenbesluit, Bouwbeleidsplan en PREVAP (Preventie Activiteiten Plan - Brandweer). De gemeenteraad heeft in 2008 opdracht gegeven om de Kansenkaart voor te bereiden.

-

In 2009 worden de volgende (beleids)activiteiten uitgevoerd: -

ontwikkeling / uitvoering Kansenkaart Duurzame Ontwikkeling

-

opstellen Milieuprogramma

-

opstellen Handhavingsprogramma Bouwen en Milieu

-

ontwikkeling projecten Klimaatscan

-

ontwikkelen Geluidnota

-

Frysk uitvoeringsprogramma "Externe Veiligheid 2005-2010"

-

opstellen Milieujaarverslag

-

opstellen uitvoeringsprogramma Bouwen

-

opstellen PREVAP - Brandweer

-

Plan van Aanpak invoering WABO

-

monitoringsverslag Handhaving

-

jaarverslag Bouwen en Ruimtelijke Ordening


Plan van aanpak Kansenkaart Duurzame Ontwikkeling. In 2009 heeft de raad de Kansenkaart Duurzame Ontwikkeling vastgesteld. Daarin zijn voorstellen gedaan om over de meest kansrijke onderwerpen een plan van aanpak te maken. Het gaat om de volgende thema's:

-

Bewustwording samenleving

-

Kwaliteitsimpuls sociale woningvoorraad

-

Integrale Ontwikkeling Lauwersmeergebied

-

Biogasringleiding en Energiecentrale Betterwird. Aan bepaalde onderdelen is reeds uitvoering gegeven.

-

Opstellen Milieuprogramma Op grond van de Wet milieubeheer moet ieder jaar een programma worden vastgesteld waarin is omschreven welke activiteiten het gemeentebestuur uitvoert op gebied van de milieuregelgeving. Het programma 2009 is door het college (conform het delegatiebesluit) vastgesteld.

-

Opstellen handhavingsprogramma Bouwen en Milieu Op grond van de kwaliteitscriteria Wet milieubeheer en volgens de nieuwe Woningwet moet jaarlijks worden beschreven welke activiteiten de gemeente verricht in het kader van toezicht en handhaving van de milieu- en bouwregelgeving. Het gecombineerde programma voor 2009 is door het college vastgesteld.

- 68 -

-

Ontwikkeling projecten Klimaatscan Om het gemeentelijk beleid rond klimaatverbetering annex energiebesparing vorm te geven, hebben wij op basis van een plan van aanpak subsidie toegezegd gekregen van het ministerie van VROM. De subsidie wordt de komende drie jaren uitgekeerd.

-

Ontwikkelen geluidnota Op grond van de nieuwe Wet Geluidhinder kan de gemeente een meer lokaal gericht geluidsbeleid gaan voeren. Zo wordt de ruimte gegeven dat als er op de ene plek minder dan gemiddeld geluid mag worden gemaakt er op een andere plek in de gemeente een navenant hogere geluidsbelasting mogelijk is. Onderzocht is of voortbordurend op de Opmaat naar Geluidnota een dergelijk beleid in de gemeente uitkomst biedt.

-

Frysk uitvoeringsprogramma "Externe Veiligheid 2005-2010" Gemeenten hebben een belangrijke rol gekregen bij het ontwikkelen en uitvoeren van het externe veiligheidsbeleid. De provincies zijn de regisseur voor de beleidsvorming. Dat gebeurt in nauwe samenwerking met de gemeenten/regio’s. Op basis van een grotendeels door VROM gesubsidieerd project zijn de verschillende beleidsonderdelen ontwikkeld en uitgevoerd. Het ging vooral om het opzetten van een verbeterd geautomatiseerd systeem voor de registratie van risicovolle bedrijven en de inpassing in bestemmingsplannen.

-

Opstellen milieujaarverslag Op grond van de Wet milieubeheer moet elk jaar in een verslag worden vastgelegd welke activiteiten het gemeentebestuur heeft uitgevoerd op gebied van de gemeentelijke milieutaken. Daarbij moet ook verantwoording worden afgelegd over bijvoorbeeld het toezicht op de eigen gemeentelijke bedrijven. Het verslag 2008 is door de raad vastgesteld.

-

Opstellen uitvoeringsprogramma Bouwen In het kader van de beleidscyclus in het gemeentelijke Bouwbeleidsplan is behoefte aan het jaarlijks activiteitenoverzicht inclusief bijbehorende capaciteit. Dit programma is ambtelijk vastgesteld.

-

Opstellen PREVAP-brandweer Het toezicht op de regelgeving in het kader van het Gebruiksbesluit (voorschriften met betrekking tot brandveiligheid in gebouwen) is gemandateerd aan de Brandweer Noordoost Fryslân. Het beleid en de uitvoering van die taak is vastgelegd in het Preventie activiteitenplan. Door het districtscollege en de samenwerkende gemeentebesturen is het geactualiseerde PREVAP 2009 - 2013 vastgesteld.

-

Plan van aanpak invoering WABO Het was de bedoeling dat per 1 januari 2010 de Wet Algemene Bepalingen Omgevingsrecht, de WABO in werking zou treden. De WABO is echter tot nader order uitgesteld. De WABO zorgt ervoor dat alle aanvragen voor nu nog aparte vergunningen, zoals bouwvergunning, milieuvergunning, kapvergunning dan via één aanvraag, in één keer wordt behandeld en in één omgevingsvergunning wordt verleend. Ook voor het toezicht en handhaven is een meer gecoördineerde manier van werken nodig is. Dit betekent dat de organisatie op de nieuwe werkwijzen moet worden aangepast. Daarvoor is een plan van aanpak uitgewerkt. Door het uitstel zijn de termijnen aangepast. In 2009 stond met name centraal de investering en invoering van een nieuw geautomatiseerd vergunningensysteem dat op de WABO is toegespitst. - 69 -

-

Monitoringsverslag Handhaving Volgens de kwaliteitscriteria Wet milieubeheer moeten de resultaten van het toezicht en handhaving van de milieutaak nauwgezet gemonitoord worden. Ook in 2009 is de rapportage vastgesteld, mee als onderdeel van het milieujaarverslag.

-

Jaarverslag Bouwen en Ruimtelijke Ordening Voor de verslaglegging van de taakuitvoering in het kader van bouwen geldt niet dezelfde verplichting als die voor milieu in de Wet milieubeheer. Er is voor gekozen om de algemene gegevens met betrekking tot de bouwvergunningverlening onderdeel te maken van het algemene gemeentelijke jaarverslag bij de Rekening.


Omschrijving


Verschil

Baten

71.955

41.715

30.240

Lasten

662.797

652.930

9.867


590.842

611.215

-20.373


0

0

0

590.842

611.215

-20.373

528

821

-293

Toelichting belangrijkste verschillen Kapitaallasten Apparaatskosten

486.323

460.253

26.070

Overige lasten

175.946

191.856

-15.910

71.955

41.715

30.240

590.842

611.215

-20.373

0

0

0

590.842

611.215

-20.373

Baten Totaal exclusief reserveringen Reserveringen (- = opname; + = storting) Totaal inclusief reserveringen Baten * Ontvangen dwangsommen in het kader van controle op VSB

2.3.

(veiligheidsbeheersysteem)

10.000

* Provinciale ISV subsidie in het kader van actief bodembeheer 2007/2008

12.000

Natuur en Landschap Het beleid is vastgelegd in de volgende documenten -

Nota van uitgangspunten Bestemmingsplan Bûtengebiet (2008)

-

Natura 2000

- 70 -


Vaststelling van het Bestemmingsplan Bûtengebiet.

-

In de Nota van Uitgangspunten wordt aangegeven op welke wijze bij de beoordeling van de bouwplannen, rekening kan worden gehouden met het landschap. De toen genomen besluiten worden verder uitgewerkt in het Bestemmingsplan Bûtengebiet dat in 2009 wordt vastgesteld. Het is niet uitgesloten dat ook de Welstandsnota aanpassing behoeft. Op dit moment is de landschapsinventarisatie in een vergevorderd stadium.

-

Gedeelte van de Waddenzee en Lauwersmeer dat deel uitmaakt van de gemeente Dongeradeel, wordt opgenomen in het Bestemmingsplan Bûtengebiet. Het natuurbeleid van de gebieden is volledig onderdeel van de Rijks- en Europese wetgeving.

-

De ecologische basiskaart is opgesteld als basis voor het bestemmingsplan. Op deze kaart zijn de belangrijkste natuurgebieden en -soorten aangegeven.

-

In 2009 wordt het bezoekerscentrum Nationaal park Lauwersmeer gerealiseerd.


De landschapsinventarisatie is afgerond.

-

Het MZI-beleid is vastgesteld en wordt geëvalueerd. Evaluatie bepaalt of er wel of geen MZI voor de kust van de Hoek van de Bant komt.

-

De Waddenzee is inmiddels aangewezen als werelderfgoed.

-

Het beheerplan Lauwersmeer is in voorbereiding genomen, evenals het Natuurherstelplan Waddenzee (o.a. vaargeulen en pier Holwerd).

-

De Stuurgroep o.l.v. gedeputeerde Konst heeft opdracht gegeven aan een bureau om een visie voor het Lauwersmeergebied op te stellen.

-

Het milieueffectrapport over het opschalingsproject windenergie Lauwersseewei is aanvaard door de raad en Commissie voor de MER.

Wat heeft het gekost?

Rekening

Omschrijving

Baten


Verschil

0

0

0

Lasten

11.071

32.444

-21.373


11.071

32.444

-21.373

0

0

0

11.071

32.444

-21.373

1.927

0

1.927

Apparaatskosten

4.634

14.079

-9.445

Overige lasten

4.510

18.365

-13.855

0

0

0



Baten - 71 -

Rekening

Omschrijving



11.071


Verschil

32.444

-21.373

0

0

0

11.071

32.444

-21.373

Lasten * De begrote lasten voor de Guozzekrite zijn in afwachting van verdere ontwikkelingen (nog) niet gerealiseerd.

2.4.

11.000

Recreatie Het beleid is vastgelegd in de volgende documenten -

Algemene Subsidieverordening 2005 (2007)

-

Kadernotitie Recreatie en Toerisme gemeente Dongeradeel (2008)

-

"Kiezen voor een nieuwe koers"(2007) - (heroverwegingsoperatie)

-

Huur- en Exploitatie-overeenkomst Tolhuisbad (2006)

-

Uitvoeringsprogramma recreatie en toerisme (2009)


Afronden haalbaarheidsonderzoek centralisatie sportaccommodaties Dokkum

-

Beleidsvoorbereiding uitbreiding sporthal 'De Ynset' tot 'MFA Holwerd'

-

Beleidsvoorbereiding verbetering exploitatie gymzaal Metslawier

-

Privatisering kleedaccommodaties.


Er is een behoefte-onderzoek gehouden en er is een ruimtelijke visie ontwikkeld voor het Tolhuispark. Het haalbaarheidsonderzoek centralisatie sportaccommodaties Dokkum is afgerond en de opdracht voor het voorbereiden van een ontwerp-bestemmingsplan Tolhuispark is verleend.

-

Er zijn gesprekken gevoerd met Dorpsbelang c.q. de werkgroep Multi Functionele Accommodatie (MFA) Holwerd, met Doarpswurk en de Provincie; er is ondersteuning verleend c.q. er zijn adviezen verstrekt voor de planvorming. Er is een plan voorbereid voor een MFA Holwerd waarover in februari 2010 door de gemeenteraad een besluit wordt genomen.

-

Gesprekken zijn gevoerd met Dorpsbelang Metslawier , de Tennisclub aldaar en een private ondernemer. De onderhandelingen met een private ondernemer zijn gestart voor de overname van het gymnastieklokaal te Metslawier.

- 72 -

-

Aan de hand van een voorstel tot privatisering van de kleedaccommodatie zijn gesprekken gevoerd

met

de

besturen

van

de

veldsportverenigingen.

Op

één

na

zijn

alle

veldsportverenigingen akkoord met de overname van de kleedaccommodaties. De formele overdracht vindt medio februari 2010 plaats.


Omschrijving

Baten


Verschil

328.909

337.538

-8.629

Lasten

2.416.878

2.394.025

22.853


2.087.969

2.056.487

31.482

-113.100

-129.360

16.260

1.974.869

1.927.127

47.742

402.673

374.452

28.221



834.139

765.241

68.898

1.180.066

1.254.332

-74.266

328.909

337.538

-8.629

2.087.969

2.056.487

31.482

-113.100

-129.360

16.260

1.974.869

1.927.127

47.742

Lasten * Lagere lasten o.a. als gevolg van het nog niet uitvoeren van de gevelbeplating aan sporthal De Doelstien in 2009 (wordt uitgevoerd in 2010)

-86.000

* Hogere kapitaallasten als gevolg van het afboeken van de boekwaarden van twee tennisbanen op het Harddraverspark. Dit wegens privatisering.

30.000

Verrekening met reserves * Gedeeltelijke opname uit reserve onderhoud gebouwen wegens lagere uitgaven renovatie dak sporthal De Doelstien

2.5.

11.000

Veiligheid Het beleid is vastgelegd in de volgende documenten -

Rampenplan, versie 2005

-

Rampbestrijdingsplan Enna Aerosols, 2006

-

Rampbestrijdingsplan veerdiensten, 2008

-

Doorstart Project Toezichthouders Noordoost Fryslân (raadsbesluit april 2007)

-

Integraal Veiligheidsbeleid Dongeradeel (rapport "Samen is Dongeradeel Veilig" januari 2007)

- 73 -


De gemeente Dongeradeel geeft in 2009 uitvoering aan de in de wet gestelde eisen aan rampenbestrijding en crisisbeheersing. Dit gebeurt in ieder geval door het updaten van de deelplannen. Ook wordt er uitvoering gegeven aan het opleiden, trainen en oefenen van het gemeentelijk personeel. Tevens wordt gekeken naar de noodzaak van het aanpassen van het Rampbestrijdingsplan van Enna Aerosols. Bij dit alles wordt rekening gehouden met de concept-Wet op de Veiligheidsregio.

-

Toezicht in het publieke domein in nauwe samenwerking met de aan de gemeenschappelijke regeling deelnemende Noordoost Friese gemeenten en de politie.

-

In samenwerking met diverse ketenpartners (politie, woningcorporatie, VNN (verslavingszorg), GGZ, Maatschappelijk Werk), dorpsbelangen en eigen organisatieonderdelen op structurele wijze (blijvend) aandacht geven aan de onderscheidene veiligheidsthema"s veilige woon- en leefomgeving, bedrijvigheid & veiligheid, jeugd & veiligheid, fysieke veiligheid en integriteit & veiligheid. Aandacht in 2009 richt zich specifiek op verkeersveiligheid (ontwikkelen Gemeentelijk Verkeers- en Vervoerplan), jeugdoverlast (Notitie By Sûp en Stút), vandalisme en horecaoverlast.


In 2009 is een groot aantal deelplannen getraind en beoefend. Dit is uitgevoerd door Cuijpers Consultancy. De trainingen zijn samen met omliggende gemeenten uitgevoerd. Er is een grote oefening Opvangen en verzorgen georganiseerd in Damwâld. Hierbij zijn de processen opvangen en verzorgen, CRIB (registeren van personen), CRAS (registratie van schade) en voorlichting geoefend. Hierbij was ook het Rode kruis betrokken. Daarnaast is het beleidsteam opgeleid en geoefend. Dit is door Motof (multidisciplinair opleiden trainen en oefenen Fryslân) uitgevoerd. Tenslotte is een start gemaakt met het updaten van het rampbestrijdingsplan voor Enna Aerosols.

-

Het concept Gemeentelijk Verkeers- en vervoersplan (als uitvoering van de planwet verkeer en vervoer) is vrijwel gereed en kan begin 2010 aan de raad worden aangeboden.

-

De vandalismemeter is bijgehouden.

-

Er is aantal keer overleg geweest met politie, horeca en taxibranche over het Horecaconvenant. Er is een eerste aanzet gedaan voor een nieuw Horecaconvenant en het idee van een collectief horecaverbod is besproken (afweging nut/noodzaak)

-

Er is verder uitvoering gegeven aan het beleid rond de legalisatie van jeugdonderkomens en het opruimtraject van illegale hutten. Door middel van voortgangsrapporten is de raad geïnformeerd over de voortgang. Er is een nieuwsbrief ontwikkeld.

-

In het kader van oud&nieuw zijn met een aantal dorpen(dorpsbelang en jeugd) goede afspraken gemaakt over de vieren van een gezellig oud&nieuw zonder overlast en vernielingen. De resultaten van 2008 zijn in deze gesprekken betrokken.

-

Er is gewerkt aan een optimalisering van de veiligheidsrapportages waarbij gemeente, politie en OM ieder haar aandeel levert.

-

De 4 NOFA-gemeenten hebben besloten om het project toezichthouders om reden van efficiency, slagkracht en continuïteit per 1 januari 2010 te beëindigen. Voor het personeel is een sociaal plan opgesteld.

- 74 -


Omschrijving

Baten


483.143

470.628

Verschil

12.515

Lasten

2.248.318

2.187.626

60.692


1.765.175

1.716.998

48.177

38.143

35.283

2.860

1.803.318

1.752.281

51.037

Kapitaallasten

191.384

207.267

-15.883

Apparaatskosten

561.824

497.245

64.579

1.495.110

1.483.114

11.996

483.143

470.628

12.515

1.765.175

1.716.998

48.177




38.143

35.283

2.860

1.803.318

1.752.281

51.037

Lasten * Als gevolg van weersomstandigheden is er ten behoeve van de gladheidsbestrijding extra strooizout aangekochten en is er meer onderhoud gepleegd aan strooiers en schuifborden wegens intensiever gebruik

30.000

* Als gevolg van minder belangstelling/deelname aan de scholierendag en andere projecten zijn er minder uitgaven geweest.

2.6.

-17.000

Voorzieningen Het beleid is vastgelegd in de volgende documenten -

Onderhoudsplanning voor de dorpshuizen


Realiseren van toegankelijke bushaltes voor mindervaliden aan de hand van het implementatieplan

-

Uitvoering onderhoudsplanning voor de dorpshuizen

-

Het ontwikkelen van een masterplan voor de leefbaarheid van de dorpen

- 75 -


In Dokkum (Rondweg-West/Murmerwoudsterweg) is een zestal bushaltes toegankelijk gemaakt voor mindervaliden. Deze haltes voldoen nu aan de richtlijnen voor een toegankelijke bushalte

-

Tijdens het maken van het concept-masterplan leefbaarheid werden de dwarsverbanden tussen leefbaarheid, de krimp op het platteland en de actualisering van het Woonplan 2006 duidelijk zichtbaar. In verband hiermee is besloten om de leefbaarheidsproblematiek onderdeel te maken van een nieuw beleidskader voor wonen en voorzieningen. Een aan de gemeenteraad voor te leggen discussienota 'krimpen met kwaliteit in Dongeradeel' is de eerste stap in de richting van dat beleidskader


Omschrijving

Baten


Verschil

0

0

0

Lasten

62.241

82.778

-20.537


62.241

82.778

-20.537

-14.500

-14.500

0

47.741

68.278

-20.537



0

0

0

Apparaatskosten

17.454

40.778

-23.324

Overige lasten

44.787

42.000

2.787

0

0

0

62.241

82.778

-20.537

-14.500

-14.500

0

47.741

68.278

-20.537


2.7.

Wonen Het beleid is vastgelegd in de volgende documenten -

Woonplan 2006-2010

-

Convenant Woningcorporatie Dongeradeel 2001-2010

-

Analyse woningmarkt op basis WOBOF (2004)

-

Strategische woonvisie (NOFA) (2009)

- 76 -


Ontwikkelingen van de Woonvisie Dongeradeel met de daarop gebaseerde nieuwe prestatieafspraken met Woningcorporatie Dongeradeel (WCD). Het Convenant Woningcorporatie Dongeradeel komt hiermee te vervallen. In de Woonvisie wordt ingegaan op de problematiek rond de krimp op de woningmarkt.

-

Begin 2009 wordt, op basis van de resultaten van het woningmarktonderzoek, de Regiovisie NOFA geactualiseerd voor wat betreft het onderdeel 'Wonen'.

-

Beleidsontwikkelingen rond de herstructurering in de dorpen zijn afgerond en worden momenteel uitgevoerd. Op dit moment wordt beleid ontwikkeld voor Fonteinslanden; beleidsontwikkelingen voor Westerisse zullen in 2009 zijn voltooid. In 2008 is de Wijkvisie Fonteinslanden en het bijbehorende kwaliteitsplan in procedure gebracht. Eind 2008/begin 2009 wordt de herstructurering Westerisse in voorbereiding genomen.


De woonvisie wordt inmiddels breder opgepakt. De leefbaarheid en de te verwachten gevolgen van de krimp worden hierin meegenomen. De nota, die inmiddels als concept beschikbaar is, heet nu 'Krimpen met kwaliteit in Dongeradeel'

-

De

strategische

woonvisie

NOFA

is

in

2009

gerealiseerd

en

tevens

zijn

er

woningbouwafspraken tot 2016 gemaakt tussen de NOFA-gemeenten en de provincie. -

De herstructureringsplannen in Holwerd, Ternaard, Lioessens, Ee, Niawier en Metslawier zijn in uitvoering. Vanwege de slechte woningmarkt hebben deze de nodige vertraging opgelopen. Wijkvisies voor Hoedemakerspolder, Westerisse en Fonteinslanden naderen hun voltooiing


Omschrijving


Verschil

Baten

3.647.933

4.320.242

-672.309

Lasten

4.367.939

4.710.350

-342.411


720.006

390.108

329.898

-310.587

137.391

-447.978

409.419

527.499

-118.080

Kapitaallasten

1.230.865

1.248.781

-17.916

Apparaatskosten

2.879.163

3.048.848

-169.685

257.911

412.721

-154.810

3.647.933

4.320.242

-672.309

720.006

390.108

329.898

-310.587

137.391

-447.978

409.419

527.499

-118.080




- 77 -

Lasten * Het grootste deel van de ISV lasten is rechtstreeks verantwoord op de producten, waarvoor die ISV gelden zijn bestemd

-166.000

* Lagere doorrekening kostenplaats grondexploitatie

-658.000

* Noodzakelijke storting in voorziening Birdaarderstraatweg - Lyceumweg wegens aanvulling te verwachten tekort exploitatie

52.000

* Aboeking grond ten zuiden van De Trije Terpen op grond van de verwachting dat deze grond de komende tien jaar niet zal worden verkocht (incl. overbrenging

347.000

deel grond naar complex Dokkum, economische zone € 101.000) * Afboeking boekwaarde grond Túnstrjitte Metslawier wegens het niet verkoopbaar zijn van de voor verkoop beschikbare kavels.

67.000

Baten * Een deel van de ISV gelden is rechtstreeks verantwoord op de producten, waarvoor die ISV gelden bestemd zijn

0 85.000

* Lagere doorrekening kostenplaats grondexploitatie

759.000

* Winstnemening complex Nesserwei, Ternaard

-57.000

* Afwikkeling positief resultaat complex Dokkum, Kooilande fase E

-36.000

* Ontvangen van complex Dokkum, economische zone wegens overbrenging deel voorraad grond van complex Dokkum, ten zuiden van de Trije Terpen

-101.000

Verrekening met reserves * Lagere storting in reserve herstructurering i.v.m. minder verkopen grond dan verwacht als gevolg van de economische crisis

96.000

* Lagere storting in reserve bovenwijkse voorzieningen i.v.m. mindere verkopen grond dan verwacht als gevolg van de economische crisis

19.000

* Lagere opname uit reserve herstructurering wegens lagere uitgaven in verband met verstrekking bijdragen verhuis- en herinrichtingskosten Fonteinslanden, Dokkum

-22.000

* Niet begrote opname uit reserve bouwgrondexploitatie wegens aanvulling voorziening Birdaarderstraatweg / Lyceumweg

52.000

* Opname uit reserve bouwgrondexploitatie afboeking boekwaarde grond Metslawier, Túnstrjitte

67.000

* Opname uit reserve bouwgrondexploitatie wegens afwaardering boekwaarde grond ten zuiden van De Trije Terpen

347.000

* Stortingen wegens winstnemingen/afsluitingen diverse complexen

-93.000

- Nesserwei, Ternaard - Kooilanden fase E, Dokkum

2.8.

Infrastructuur Het beleid is vastgelegd in de volgende documenten -

Notitie onderhoud van kapitaalgoederen en perspectiefnota (2009)

-

Gemeentelijk rioleringsplan (2009)

-

Notitie duurzame onkruidbestrijding op verhardingen (DOB) (2009)

-

Notitie gemeentelijke begraafplaatsen

-

Reservefonds openbare verlichting en baggeren (2009)

- 78 -


In het kader van het binnenstadsfonds worden de Koningstraat en de Hogepol in 2009 heringericht, nadat de bouwactiviteiten in het gemeentehuis zijn afgerond. De planvorming wordt in september 2008 met buurtparticipatie opgestart.

-

In 2009 wordt de Birdaarderstraatweg vanaf de rotonde Rondweg-West tot aan de bebouwde kom als fietsroute heringericht. Gemeente Dantumadiel wil de Birdaarderstraatweg omvormen tot een hoofdfietsroute zonder doorgaand (auto)verkeer. De provincie Friesland heeft ons in het kader van Hoofdnetwerk Fietspaden een subsidiebedrag van maximaal € 130.000,00 ter beschikking gesteld. Naast deze werkzaamheden worden gelijktijdig wegonderhouds- en rioleringswerkzaamheden uitgevoerd.

-

Het beheer van de openbare verlichting wordt, in samenwerking met de overige NOFAgemeenten, uitgevoerd. Dongeradeel fungeert als beheergemeente voor de NOFA-gemeenten.

-

De afdeling Onderhoud is met de gemeente Dantumadiel bezig met onderzoek op welke wijze Dongeradeel kan samenwerken op het gebied van materieel en wat voor een efficiëntie dit kan opleveren.

-

In het kader van de 1e fase herstructurering van de Fonteinslanden wordt het bestaande gemengde rioleringstelsel vervangen door een gescheiden stelsel. Ook zal de riolering worden vervangen in de D.R. Camphuysenstraat in Dokkum.


De Koningstraat, de Hogepol en het Sonnemapleintje tot aan de Hanspoortbrug zijn heringericht. De bewoners , de Wijkraad Binnen de Poorten en een vertegenwoordiger van CLUB 65 en de Rooms Katholieke parochie zijn betrokken geweest bij zowel planvorming als de uitvoering van de werkzaamheden.

-

Met een vertegenwoordiging van Wijkraad Woudhorne, het Dockingacollege, de Friese poort, de J.J. Boumanschool, bewoners van Claercamp en het Gasbedrijf zijn de plannen ontwikkeld om de bestaande Birdaarderstraatweg om te vormen tot een duurzame verkeersveilige inrichting. De rioleringswerkzaamheden zijn in 2009 uitgevoerd en de bovengrondse infrastructuur zal in 2010 worden aangepakt.

-

In NOFA-verband zijn de onderhoudswerkzaamheden aan de openbare verlichting voor vier jaar gezamenlijk europees aanbesteed en in uitvoering. Het beheerprogramma voor de vier gemeenten is gezamenlijk aangeschaft. De inrichting van het beheerprogramma is nog in uitvoering en zal begin 2010 functioneren.

-

Er is onderzoek gedaan naar een mogelijke samenwerking van de onderhoudsdiensten van Dongeradeel en Dantumadiel. De structuur en uitgangspunten zijn bepaald. De college`s van beide gemeenten hebben besloten om per 1 april 2010 samen te gaan.

-

In het kader van de herstructurering van de Fonteinslanden zijn rioleringen vervangen rondom de Mearsloatswal en is de Woningcorporatie Dongeradeel gestart met de bouw van 2 appartementengebouwen.

-

Met een werkgroep van de buurtvereniging van de D.R. Camhuysenstraat zijn plannen voorbereid voor de vervanging van de riolering en de inrichting van de openbare ruimte aldaar. De aanbesteding vindt begin 2010 plaats en direct hierna zullen de werkzaamheden in uitvoering worden genomen.

- 79 -


Omschrijving

Baten

1.875.134


Verschil

1.778.283

96.851

Lasten

7.629.401

8.647.559

-1.018.158


5.754.267

6.869.276

-1.115.009

-501.153

-1.167.514

666.361

5.253.114

5.701.762

-448.648

Kapitaallasten

1.676.610

2.261.251

-584.641

Apparaatskosten

2.899.147

3.191.470

-292.323

Overige lasten

3.053.644

3.194.838

-141.194

Baten

1.875.134

1.778.283

96.851


5.754.267

6.869.276

-1.115.009

-501.153

-1.167.514

666.361

5.253.114

5.701.762

-448.648



Reserveringen (- = opname; + = storting) Totaal inclusief reserveringen Lasten

* Lagere kapitaallasten door nog niet of gedeeltelijk uitgevoerde projecten, waarvan de belangrijkste zijn:

-584.000

- Diverse werkzaamheden Jantjezeepolder

-80.000

- Aanleg Bonifatiusroute

-30.000

- Voorbereiding Centrale As

-42.000

- Herinrichting Bargemerk e.o.

-170.000

- Herinrichting Fonteinstrjitte/De Kamp te Holwerd

-46.000

- Vervanging oeververdediging Grootdiep

-31.000

- Planmatig beheer riolering.

-133.000

- In het kader van onderhoud waterkering/afwatering is alleenhet hoogst noodzakelijkste verricht, met de bedoeling, dat de niet uitgegeven middelen worden opgespaard ten behoeve van het baggeren/saneren van de stadsgrachten in de toekomst

-112.000

* Lagere lasten van de openbare verlichting, omdat de onderhoudskosten van de bestaande techniek zo laag mogelijk moeten worden gehouden t.g.v. investeringen LED - verlichting in de toekomst

-51.000

Baten * Hogere baten door extra maaiwerkzaamheden voor o.a. de provincie, gemeente Tytsjerksteradiel en gemeente Dantumadiel

24.000

* Niet begrote opbrengst grondverkopen (overhoeken e.d.)

10.000

* Niet begrote doorberekende advies- en beheerskosten openbare verlichting aan NOFA gemeenten in het kader van een gezamenlijk onderzoek

22.000

Verrekening met reserves Lagere opnames uit de volgende reserves: * Reserve binnenstad door nog niet volledig uitgevoerd project Bargemerk e.o.

170.000 - 80 -

* Reserve herstructurering door nog niet volledig uitgevoerd project Fonteinstrjitte Holwerd

46.000

* Reserve dorpen en wijkenfonds door o.a. nog niet volledig uitgevoerde projecten in Bornwird/Raard en de wijk Jantjeszeepolder

105.000

* Reserve riolering door lagere eenmalige kosten conform GRP

46.000

* Reserve riolering door lager nadelig saldo riolering

271.000


Omschrijving


Verschil

LASTEN 2.1 Cultuur 2.2 Duurzaamheid 2.3 Natuur en landschap

2.047.232

1.967.704

79.528

662.797

652.930

9.867

11.071

32.444

-21.373

2.4 Recreatie

2.416.878

2.394.025

22.853

2.5 Veiligheid

2.248.318

2.187.626

60.692

62.241

82.778

-20.537

2.7 Wonen

4.367.939

4.710.350

-342.411

2.8 Infrastructuur

7.629.401

8.647.559

-1.018.158

19.445.877

20.675.416

-1.229.539

220.681

87.305

133.376

71.955

41.715

30.240

2.6 Voorzieningen

Totaal lasten BATEN 2.1 Cultuur 2.2 Duurzaamheid 2.3 Natuur en landschap

0

0

0

2.4 Recreatie

328.909

337.538

-8.629

2.5 Veiligheid

483.143

470.628

12.515

0

0

0

2.7 Wonen

3.647.933

4.320.242

-672.309

2.8 Infrastructuur

1.875.134

1.778.283

96.851

Totaal baten

6.627.755

7.035.711

-407.956

12.818.122

13.639.705

-821.583

2.6 Voorzieningen

Saldo baten en lasten Mutaties reserves Toevoegingen

1.558.302

585.622

972.680

Onttrekkingen

2.448.078

1.726.722

721.356

-889.776

-1.141.100

251.324

11.928.346

12.498.605

-570.259

Saldo Saldo na mutatie reserves

- 81 -

- 82 -

PROGRAMMA 3 DONGERADEEL ZORGT Dongeradeel wil een gemeente zijn waarin 

Volop kansen worden geboden voor zelfontplooiing door o.a. het creëren van optimale ontwikkelingskansen voor de kinderen die ons worden toevertrouwd



De eigen verantwoordelijkheid en het bevorderen van zelfredzaamheid van de inwoners voorop staat



Inkomensondersteuning en activerings- en reïntegratietrajecten worden geboden aan uitkeringsgerechtigden, sociale werkvoorziening, hulp wordt verleend bij schulden en ondersteuning wordt verstrekt bij ziekte of handicap



Volop kansen worden geboden op de arbeidsmarkt



Aandacht bestaat voor iedereen



Een evenwichtig aanbod van voorzieningen op het gebied van welzijn, onderwijs en zorg wordt gerealiseerd

Thema's binnen dit programma 3.1.

Werk en Inkomen

3.2.

Jeugd en gezin

3.3.

Onderwijs

3.4.

Ouderen

3.5.

Volksgezondheid

3.6.

Wet maatschappelijke Ondersteuning

3.7.

Taalbeleid Frysk - 83 -

3.1.

Werk en Inkomen Het beleid is vastgelegd in de volgende documenten -

Verordening vervanging duurzame gebruiksgoederen 1997

-

Verordening subsidiebeleid WIW

-

Verordening Wet Inburgering Dantumadiel/Dongeradeel/Schiermonnikoog (26-04-2007)

-

Verordening Wet Kinderopvang 2004

-

Verordening premiebeleid, activeringsvergoeding en vrijlating van inkomsten

-

Toeslagenverordening Wet werk en bijstand

-

Re-integratieverordening Wet werk en bijstand

-

Maatregelenverordening Dongeradeel

-

Verordening Cliëntenparticipatie

-

Handhavingsverordening gemeente Dongeradeel

-

Minimabeleid DanDon

-

Re-integratiebeleidsplan

-

Gemeenschappelijke Regeling WIZ Dantumadiel/Dongeradeel

Voorgenomen beleidsactiviteiten in 2009 Inkomensondersteuning / sociale activering en zorg: -

Het minimabeleid wordt (inclusief Lauwerspas) geactualiseerd aan de hand van een in 2008 gehouden evaluatie.

-

Doelgroepen worden goed geïnformeerd over het (geactualiseerde) minimabeleid.

-

Bij toekenning Provinciale subsidie en acceptatie financiële gevolgen zal er in 2008 en 2009 sprake zijn van de uitvoering van het project Thuis bij.

Re-integratie: -

Voor iedere bijstandsgerechtigde is een trajectplan ontwikkeld en ingezet.

-

Vijf procent van de uitkeringsgerechtigden stroomt, bij een verder herstellende economie, door naar een baan waarmee zelfstandig in het onderhoud kan worden voorzien. (in 2006, 2007 en 2008 is 3x10% nagestreefd. Door een grotere frictie tussen vraag en aanbod en o.a. belemmeringen aan de aanbodzijde is 5% in 2009 een meer dan acceptabel na te streven doel)

-

Er is sprake van een sluitende aanpak op het gebied van re-integratie.

-

De samenwerking binnen het Bedrijfsverzamelgebouw (BVG) en de samenwerking met de reintegratiebedrijven wordt verder uitgewerkt c.q. verbeterd. Te denken aan het verbeteren van het

Reko

(Regionaal

Keten

Overleg)

jaarplan,

procesverbeteringen

gericht

op

het

"toonkamerprincipe".

WIZ DanDon (WSW en uitvoeringskosten): -

Beleid & uitvoering sluitende aanpak activering & re-integratie bijstandsgerechtigden is een feit.

-

Er wordt een plan voor doelgroepenbeleid opgesteld.

-

De WSW wordt, op basis van een plan, ingepast in regionale arbeidsmarktbeleid.

-

De bestuursvorm van de sociale werkvoorziening wordt verder geëvalueerd / aangepast.

-

Met partners worden prestatiecontracten afgesloten.

-

Er is een start gemaakt met het ontwikkelen van een trajectplan voor iedere WSW-er. - 84 -

Wat hebben we in 2009 bereikt en wat hebben we hiervoor gedaan? Inkomensondersteuning / sociale activering en zorg: -

Het minimabeleid is geactualiseerd aan de hand van een in 2008 gehouden evaluatie. De vergoeding voor chronisch zieken, gehandicapten en ouderen is verhoogd, na de eerste aanvraag wordt de vergoeding jaarlijks ambtshalve toegekend. Met ingang van 1 januari 2009 is de verordening Langdurigheidstoeslag vastgesteld. De verordening besteedt speciale aandacht aan

gezinnen

met

schoolgaande

kinderen.

De

regeling

Vervanging

duurzame

gebruiksgoederen is met ingang van 1 juli 2009 afgeschaft omdat deze buitenwettelijk was. -

Doelgroepen zijn door middel van folders, nieuwsbrieven en de gemeentelijke website geïnformeerd over dit minimabeleid. De Lauwerspas heeft in 2009 een eigen website (www.lauwerspas.nl) gekregen.

-

De provinciale subsidie voor het project Thuis bij is ook in bezwaar niet toegekend. Het vergelijkbare alternatief, het project Signalering van armoede in de thuiszorg dat wél een provinciale subsidie heeft gekregen en thuiszorgmedewerkers traint in het signaleren van armoede, heeft alle Friese gemeenten gevraagd om bij te dragen aan co-financiering. Het college van Dongeradeel heeft besloten hier niet aan bij te dragen en dit aspect mee te nemen in de aanbesteding huishoudelijke hulp die in 2010 in het kader van de WMO zal plaatsvinden.

Re-integratie: -

Voor iedere bijstandsgerechtigde is een trajectplan ontwikkeld en ingezet. Er wordt gestreefd naar een sluitende aanpak in beleid en uitvoering van sociale activering en re-integratie. Er is gestart met het project “Fit voor werk” met als doel mensen weer in beweging te krijgen en te begeleiden richting vrijwilligerswerk, gesubsidieerd werk of regulier werk. Voor de doelgroep 62+ is gestart met het “Project 62+”. Het doel is om cliënten in de leeftijd van 62 jaar en ouder deel te laten nemen aan maatschappelijke activiteiten. Hierbij gaat het om mensen die door belemmeringen niet meer deel kunnen nemen aan de reguliere arbeidsmarkt, maar nog zeker in staat zijn om door vrijwilligerswerk een bijdrage te leveren aan de samenleving.

-

De kandidaat treedt in dienst van Traject BV en stroomt hierdoor uit de uitkering. Tijdens dit traject wordt maandelijks een bonus gespaard. Het gespaarde bedrag komt bij het bereiken van de pensioengerechtigde leeftijd vrij.

-

Met ingang van 1 oktober 2009 is de Wet investeren in jongeren (WIJ) van kracht. Met het reintegratiebedrijf Fourstar zijn er met betrekking tot het aanbieden van een “werkleer aanbod” afspraken gemaakt. Binnen 1 week na aanvraag van het werkleeraanbod is de jongere op contract basis actief in een diagnosetraject voor de duur van 8 weken. Met deze werkwijze is er sprake van een sluitende aanpak.

-

In totaal zijn 215 cliënten uitgestroomd waarvan 47 naar gesubsidieerde arbeid en 44 naar reguliere arbeid. De overige 124 zijn om andere redenen uitgestroomd.

-

In totaal zijn 226 cliënten ingestroomd. Het cliëntenbestand is met een beginstand van 433 ten opzichte van een eindstand van 450 met 17 cliënten gestegen. Dit is waarschijnlijk toe te schrijven aan de economische crisis.

-

De

samenwerking

binnen

het

bedrijfsverzamelgebouw

(BVG

Dokkum)

is

in

2009

geïntensiveerd. Inmiddels is er gestart met een team specifiek voor jongeren, het “Jongerenloket” en een team “Werkgeversbenadering”, dit team onderhoud de contacten met de werkgevers uit de regio. Hiermee is een integrale dienstverlening (UWV en gemeente) voor de jongeren tot 27 jaar en werkgevers gerealiseerd.

- 85 -

WIZ DanDon (WSW en uitvoeringskosten): -

Beleid en uitvoering sluitende aanpak activering en re-integratie bijstandsgerechtigden is een feit. De sluitende aanpak bestaat o.a. uit: -

Fit voor werk. Dit product wordt ingezet om mensen, die zich onderaan de participatieladder bevinden, zowel letterlijk als figuurlijk (weer) in beweging te krijgen. Doel is om hun na afloop van het traject (maximaal 26 weken) op een vervolgtraject te zetten met als ultieme doel deelname aan regulier werk, dan wel maatschappelijke participatie.

-

Werkleeraanbod WIJ. Aan jongeren van 16 tot 27 jaar wordt per 1 oktober 2009 vanaf het moment dat zij zich melden bij het Werkplein NOF te Dokkum een werken/of leeraanbod gedaan. Gedurende de eerste 8 weken wordt een diagnose vastgesteld. Doel is dat de jongere alsnog een startkwalificatie behaalt, dan wel duurzaam regulier werk verkrijgt.

-

Verborgen talenten. Dit product richt zich op alleenstaande ouders en bevindt zich in de afrondende fase. Nieuwe instroom van alleenstaande ouders wordt op soortgelijke wijze opgepakt.

-

Project 62+. Dit product wordt ingezet voor uitkeringsgerechtigden die 62 jaar of ouder zijn. Hun kan in beginsel tot het bereiken van de 65 jarige leeftijd een loondienstverband worden aangeboden. Voldaan moet worden aan de volgende criteria. Betrokkene moet minimaal 4 uur per week regulier werk, dan wel minimaal 8 uur per week vrijwilligerswerk verrichten, of minimaal 12 uur per week maatschappelijk participeren. Wil degenen die tot de doelgroep behoort aan dit project meedoen en voldoet op dat moment nog niet aan de criteria dan wordt betrokkene daarbij geholpen.

-

Er wordt een plan voor doelgroepenbeleid opgesteld. Verwezen wordt naar bovenvermelde

-

De WSW wordt, op basis van een plan, ingepast in regionale arbeidsmarktbeleid.

tekst. Daarnaast zal het doelgroepenbeleid in 2010 worden uitgebreid met een project 45+.

In 2009 is de samenwerking tussen de productgroep Wolwêzen Dan Don met de SW-bedrijven Oostergo en Trion binnen het kader van de WWB geïntensiveerd. Vanaf 2009 worden er 5 instrumenten voor de WWB-populatie door de SW-bedrijven ingezet. Dit productenaanbod zal de komende jaren verder worden uitgebouwd. In NOF-verband kan van dit productenaanbod ook door andere ketenpartners gebruik worden gemaakt.

-

De bestuursvorm van de sociale werkvoorziening wordt verder geëvalueerd / aangepast. In het kader van de modernisering WSW hebben de deelnemende NOFA gemeenten besloten om een WSW regieteam NOFA in het leven te roepen. Op aandragen van het WSW regieteam NOFA is besloten om door BMC een onderzoek te laten verrichten naar de juridische aansturingsvorm van zowel de WSW/WWB. Eind december 2009 heeft BMC een rapport uitgebracht. In dit rapport wordt geadviseerd om zowel de uitvoering van de WSW als (op termijn) ook de WWB langs het ketenmodel vorm te geven. Zowel de bestuurders die deel uitmaken van de stuurgroep WSW, het WSW regieteam NOFA als de directeuren van de SW bedrijven Trion en Oostergo onderschrijven de door BMC geadviseerde ketenbenadering. Dit proces vraagt om een juridische nadere uitwerking en vervolgens politieke keuzes. Deze vervolgstappen worden in 2010 uitgezet en concreet gemaakt.

-

Met partners worden prestatiecontracten afgesloten. Elk samenwerkingscontract bevat geen volumeafspraken, maar wel welke kwaliteit er door de samenwerkingspartner moet worden geleverd. Deze kwaliteit wordt elk kwartaal geëvalueerd. Daar waar steken vallen, wordt de samenwerkingspartner op aangesproken.

-

Er is een start gemaakt met het ontwikkelen van een trajectplan voor iedere WSW-er. In 2009 is er vanuit het WSW-regieteam NOFA bij de SW-bedrijven Oostergo en Trion op aangedrongen om 1/3 van de WSW-ers uit te zetten in detachering/begeleid werken en 1/3 van de WSW-ers buiten werken (o.a. groen). - 86 -

Dit vraagt om het ontwikkelen van een trajectplan voor iedere WSW-er. Doordat vanaf het 4

e

kwartaal 2008 de economische recessie ook in NOF duidelijk merkbaar is, zijn deze doelstellingen

niet

verwezenlijkt.

Wegens

tegenvallende

resultaten

hebben

reguliere

werkgevers waar WSW-ers waren gedetacheerd, deze weer terug laten keren (terugloop 5%). Eind 2009 ziet het plaatje er van Oostergo als volgt uit: 50% algemeen en productie (binnen); 17% buiten werken (m.n. groen) en 33% detachering (26%) en begeleid werken (7%).


Omschrijving


Verschil

Baten

17.108.030

16.337.773

770.257

Lasten

20.371.108

19.572.146

798.962

3.263.078

3.234.373

28.705

51.921

-20.522

72.443

3.314.999

3.213.851

101.148


Toelichting belangrijkste verschillen Kapitaallasten Apparaatskosten

12.893

16.778

-3.885

212.560

230.840

-18.280

Overige lasten

20.145.655

19.324.528

821.127

Baten

17.108.030

16.337.773

770.257

3.263.078

3.234.373

28.705


51.921

-20.522

72.443

3.314.999

3.213.851

101.148

Lasten * In 2009 hebben we te maken met een behoorlijke stijging van het aantal cliënten. Het financiële risico van 10% is reeds bij de voorjaarsnota meegenomen. De overschrijding kan via een aanvullende uitkering bij het Rijk worden gedeclareerd (zie ook ontvangsten)

350.000

* Realisatie van het Bedrijfsverzamelgebouw SUWI in het jaar 2009. Deze kosten waren niet geraamd. (zie ook ontvangsten)

92.000

* Naast een toename van het aantal cliënten is er ook een hoger bedrag verstrekt aan rentedragende leningen bij de Bbz (zie ook ontvangsten)

160.000

* Besloten is om het positieve bedrijfsresultaat 2008 van Oostergo in 2008 in de jaarrekening van Oostergo te laten opnemen voor de opbouw van weerstandsvermogen. In het jaar 2008 was dit bedrag als een bate opgenomen in onze jaarrekening; derhalve een correctie.

182.000

* Door een achteruitgang van de economie is er een sterke toename van het aantal cliënten in de IOAW (zie ook ontvangsten)

100.000

Baten * Het debiteurenbestand van de cliënten WWB is vrij stabiel. De ontvangsten per cliënt vallen in 2009 echter fors lager uit. * Niet geraamde ontvangsten voor het Verzamelgebouw SUWI

-150.000 90.000

* Voor de Bijstands uitgaven boven het ontvangen budget + 10% wordt een aanvullende uitkering aangevraagd (zie ook uitgaven) - 87 -

500.000

* Hogere Rijksvergoeding BBZ als gevolg van hogere uitgaven (zie ook uitgaven)

160.000

* Hogere Rijksbijdrage IOAW ivm forse toename aantal cliënten (zie ook uitgaven)

100.000

Verrekening met reserves * Met de uitvoering van het Sociaal Noodfonds wordt begin 2010 gestart; derhalve in 2009 geen opname uit reserve armoede bestrijding

30.000

* Lagere opname uit de reserve armoedebestrijding voor de regeling kinderen doen mee ivm gedeeltelijke uitgave in 2009

3.2

34.000

Jeugd en gezin Het beleid is vastgelegd in de volgende documenten -

De algemene subsidieverordening (ASV) rb. 22 november 2007)

-

De ontwikkelingsvisie WMO 2008 - 2-12 (rb. 20 december 2007)

-

De notitie jeugd- en gezinsbeleid (juni 2004)

-

Het uitvoeringsprogramma voor het jeugd- en gezinsbeleid 2005 (rb. 31 maart 2005)

-

Het convenant preventief jeugdbeleid Dongeradeel (oktober 2007)

-

Het beleidskader voor het huttenbeleid (rb. 20 december 2005)

-

Beleidsregels voor toekenning welzijnssubsidies (2009)


Actualiseren van de beleidsregels ter uitvoering van de ASV

-

Ontwerpen van een prestatiecontract voor gemeentelijke subsidie aan "het Bolwerk"

-

Uitvoering beleidskader hutten:

-

-

opening van een legaal jeugdhonk in Anjum

-

oprichting van nieuwe honken in Paesens/Moddergat, Nes, Niawier en Raard

De planning 2008/2012 uit de ontwikkelingsvisie WMO op het gebied van thema 2 (opgroeien en opvoeden) uitvoeren op het gebied van:

-

-

vroegsignalering van problemen bij jongeren en in gezinnen

-

de bevordering van een totaalaanbod aan vrijetijdsvoorzieningen

-

maatwerk voor multiprobleemgezinnen

-

invoering van een Centrum voor Jeugd en Gezin

Uitvoering van het NOFA-projectplan Jeugd met als speerpunten: -

het invoeringstraject Centrum voor Jeugd en Gezin met daaraan gekoppeld de verwijsindex

-

het alcoholmatigingsproject "veilig opgroeien met een nuchtere blik" met hierbinnen als specifieke activiteit het meewerken aan de organisatie van "frisfeesten"

-

de uitvoering van het project "veilig opgroeien in Noord-Oost Friesland" door uitvoering van de progamma"s binnen de methodiek van "Communities that Care"

- 88 -


Op 10 maart 2009 hebben B. en W. de nieuwe beleidsregels voor de toekenning van welzijnssubsidie vastgesteld. De beleidsregels worden voor het eerst gehanteerd voor de subsidieaanvragen voor 2010.

-

In 2009 is de eerste aanzet gemaakt voor de invoering van de beleidsgestuurde subsidievaststelling. Het opzetten van een compleet stelsel van beleidsgestuurde contractfinanciering voor alle professionele instellingen is in 2009 nog niet van de grond gekomen.

-

Eind 2009 was het nieuwe legale jeugdhonk aan de Mûnebuorren in Anjum bijna klaar. Door het ontbreken van draagvlak voor de beoogde locatie op het kaatsveld heeft het gemeentebestuur in goed overleg met de initiatiefgroep in mei 2009 vastgesteld, dat een nieuw jeugdhonk in Paesens-Moddergat niet gerealiseerd kon worden. In samenspraak met de vereniging voor dorpsbelang en het dorpshuisbestuur is kon in Nes een plan ontwikkeld worden om dorpshuis “de Nespel” uit te breiden met een jeugdaccommodatie. Ook in Niawier is een initiatiefgroep actief. Het nieuwe legale honk wordt hier gebouwd op het kaatsterrein. De procedure was in december 2009 dat een bouwvergunning aangevraagd kon worden. In Raard krijgt het legale honk eveneens vorm door uitbreiding van dorpshuis “de Nije Pôle”. Het sluitstuk van de eerste fase van het huttenbeleid vormt de handhaving. Voor alle geïnventariseerde illegale situaties gold dat klachten of overlast zou leiden tot sluiting en opruiming door de gemeente. Het raadsbesluit van december 2005 voorziet daarnaast in een handhavingstraject voor alle illegale onderkomens. in dat verband zijn de illegale jeugdonderkomens in Anjum, Ee, Metslawier, Holwerd, Paesens-Moddergat en Ternaard aangeschreven met het oog op sluiting per 1 januari 2010 en het opruimen van de bouwwerken op straffe van bestuursdwang.

-

Aan de uitvoering van prestatieveld 2 van de WMO is vorm gegeven door het implementeren van de wettelijke functies informatie en advies, signalering, toeleiding naar hulp, licht pedagogische hulp en coördinatie van zorg door middel van de invoering van het Centrum voor Jeugd en Gezin. De contouren daarvan zijn in 2009 duidelijker geworden. Zo is een begin gemaakt met het opzetten van een bovengemeentelijk CJG op NOFA-schaal met bovenlokale CJG-partners. Op gemeentelijk niveau gaat de netwerkorganisatie bestaan uit binnen de gemeente opererende organisaties en instellingen, zoals schoolbesturen, kinderopvang en peuterspeelzaalwerk. De verwijsindex wordt in 2010 verder uitgewerkt.

-

Het NOFA-project “Veilig opgroeien met een nuchtere blik” is op 1 september 2009 beëindigd. In het project stond de campagne centraal om alcoholmisbruik in de vier gemeenten tegen te gaan door de jongeren bewust te maken van de gevaren van het gebruik van alcohol. De volgende activiteiten werden gerealiseerd: -

Een analyse van de gegevens uit het in 2008 gehouden jongerenonderzoek over het gebruik van alcohol blijkt onder meer dat jongeren in onze regio minder alcohol gebruiken dan in de stedelijke gebieden waar dit onderzoek eerder is uitgevoerd. Desondanks wordt er veel gedronken. Verontrustend daarbij is dat de meeste jongeren in Noordoost Fryslân al beginnen met drinken op 13- of 14-jarige leeftijd. Op basis van de gegevens is besloten in te zetten op een regiobrede campagne. Hierdoor was het niet nodig deze gegevens nader te analyseren.

-

Het organiseren van vervolgbijeenkomsten op het Dockinga College. Dr. Nico van der Lely, kinderarts aan de poliklinieken voor Jeugd en Alcohol te Delft. Hij ging in op de noodzaak om met de problematiek rond alcoholgebruik aan de slag te gaan. Daarbij heeft hij enerzijds aandacht geschonken aan de gevolgen van alcoholgebruik en anderzijds aan de aanpak van deze problematiek in de praktijk. Ook is tijdens deze bijeenkomst het project toegelicht.

- 89 -

Tijdens deze bijeenkomsten is het polsbandje met de titel “Brûk dyn holle, sûp net te folle” geïntroduceerd. -

Het opzetten van een frisfeest. Onder de titel AlcoNolic Party is op 5 juni zo’n feest gehouden voor de jongeren uit Dantumadiel en Dongeradeel. In en rond sporthal De Trimmer te Dokkum werden allerlei activiteiten gehouden.

-

De structurele inzet van het programma “De gezonde school en genotmiddelen”.

-

In januari 2009 ontvingen alle scholen in het NOFA-gebied een inventarisatieformulier. Gevraagd werd of scholen al gebruik maken van dit programma, wanneer dit wel/niet het geval is op welke wijze de school vanaf het schooljaar 2009 – 2010 gebruik wil maken van dit programma (daarbij is ook ingegaan op aspecten als ouderbetrokkenheid en deskundigheidsbevordering van het personeel), op welke andere wijze de school aandacht besteed aan het thema voorkomen van alcoholmisbruik, op welke wijze de school aandacht besteed aan het thema ouderbetrokkenheid wie contactpersoon is ten aanzien van dit thema voor de school.

-

Vervolgens heeft Verslavingszorg Noord Nederland die basisscholen in de NOFA – gemeenten benaderd die nog niet met het programma “De gezonde school en genotmiddelen” werken (27 van de 62 basisscholen). Zij zijn gevraagd of men dit programma wil gaan invoeren in het schooljaar 2009/2010 of 2010/2011. De scholen waar het programma al gedraaid heeft (35 van de 62 basisscholen) hebben een brief ontvangen met de vraag of men het verouderde materiaal wil vernieuwen. Daarnaast zijn leerkrachten groep 7 en 8 uitgenodigd voor deskundigheidsbevordering en werd als aanvulling op de lessen een themaouderavond over genotmiddelen aangeboden.

-

Tenslotte bracht Verslavingszorg Noord Nederland een offerte uit voor de uitvoering van het programma “De gezonde school en genotmiddelen” op de basisscholen in de NOFA – gemeenten. Inmiddels hebben de gemeenten middelen beschikbaar gesteld voor die scholen die direct na de zomervakantie aan de slag zijn gegaan met dit programma.

-

Overigens heeft ook het voortgezet onderwijs in 2009 ruim aandacht besteed aan dit thema. Tenslotte heeft de projectleider van het verkeersveiligheidsproject Noordoost Fryslân de mogelijkheden verkend om een menukaart en/of projectweek voor de scholen voor voortgezet onderwijs te ontwikkelen.

-

Een voorlichtingscampagne van Verslavingszorg Noord Nederland en de Jeugdgezondheidszorg ten behoeve van alle leerlingen uit groep 7 van de basisscholen en hun ouders. Door verlening van de reeds bestaande oudergesprekken met vijf minuten is het mogelijk dieper in te gaan op de gevolgen van alcoholgebruik. In Dongeradeel ging het om 295 kinderen. Het is de intentie de komende schooljaren dit gesprek ieder schooljaar uit te laten voeren.

-

Besloten is het project “veilig opgroeien in Noord-Oost Friesland” niet meer door de vier NOFA gemeenten collectief op te pakken. In onze gemeente staat de uitvoering in de planning voor 2010.

Wat heeft het gekost Rekening

Omschrijving

Baten


Verschil

127.273

123.900

3.373

Lasten

1.586.528

1.616.384

-29.856


1.459.255

1.492.484

-33.229

- 90 -

Rekening

Omschrijving

Reserveringen (- = opname; + = storting)


Verschil

-151.141

-164.270

13.129

1.308.114

1.328.214

-20.100

Kapitaallasten

145.574

142.545

3.029

Apparaatskosten

150.522

162.911

-12.389

1.290.432

1.310.928

-20.496

Totaal inclusief reserveringen



127.273

123.900

3.373

1.459.255

1.492.484

-33.229

-151.141

-164.270

13.129

1.308.114

1.328.214

-20.100

Lasten * Lagere uitgaven tbv het project Jong in Fryslân wegens veel minder vergaderkosten dan begroot

-17.000

Verrekening met reserves * lagere opname uit res jeugdbeleid, wegens lagere uitgaven project Jong in Fryslân

8.500

* lagere opnames uit alg reserve wegens o.a. het niet realiseren van de verwijsindex voor risico jongeren

3.3.

5.000

Onderwijs Het beleid is vastgelegd in de volgende documenten -

Het plan van aanpak onderwijsachterstandenbeleid 2002-2006 (26-09-2002)

-

Plan van aanpak "Professionalisering Peuterspeelzaalwerk Dongeradeel" (11-11-2004)

-

Jaarverslag leerplicht 2007 /2008 (27-03-2008)

-

De afgesloten raamovereenkomst 2007-2010 met het Friesland College in het kader van de

-

Verordening voorzieningen huisvesting onderwijs (18-12-1997)

-

Verordening materiële financiële gelijkstelling basisonderwijs (27-01-2000)

-

Verordening leerlingenvervoer (24-10-2002)

-

Verordening regeling medegebruik schoolgebouwen (22-02-1990)

-

Subsidieverordening Godsdienstonderwijs en levensbeschouwelijk vormingsonderwijs open-

W(et) E(ducatie) B(eroepsonderwijs) (24-05-2007)

bare basisscholen (27-02-1986)

Voorgenomen beleidsactiviteiten in 2009 In het kader van de voor- en vroegschoolse educatie: -

Deelname aan het door het ministerie officieel erkend programma Boekenpret

- 91 -

In het kader van het peuterspeelzaalwerk: -

Concretisering plan van aanpak "Professionalisering Peuterspeelzaalwerk Dongeradeel"

-

Vaststelling van het huisvestingsbeleid van het peuterspeelzaalwerk.

-

Ontwikkelen

van kwaliteitseisen voor

het

peuterspeelzaalwerk

en de kinderopvang.

Eén en ander conform de plannen van het Ministerie van OCW. -

Het realiseren van de huisvesting van in ieder geval nog één peuterspeelzaal bij een basisschool.

In het kader van het basis- en voortgezet onderwijs: -

Het gemeentelijk onderwijskansenbeleid.

-

Inzet van de gemeentelijke middelen voor onderwijsbegeleiding.

-

Continuering van het schoolmaatschappelijk werk binnen het basisonderwijs en voortgezet onderwijs.

-

Definiëring van het begrip "Brede school in Dongeradeel".

-

Realisatie van één bureau leerplicht voor de NOFA-gemeenten.

-

NOFA-samenwerking in het kader van de W(et) E(ducatie) B(eroepsonderwijs) als element om een betere koppeling tussen onderwijs en werkgelegenheid te realiseren.

-

Verbouw en uitbreiding van de J.J. Boumanschool in verband met gebouw Eneco.


In alle peuterspeelzalen wordt gewerkt met het programma Boekenpret. Hiervoor zijn de leidsters geschoold en worden ze gecoacht door Cedin. Ook in de kinderopvang is het programma inmiddels ingevoerd.

-

De professionalisering van het peuterspeelzaalwerk is vormgegeven middels de scholing voor het gebruik van het programma Boekenpret dat gericht is op taalstimulering. Daarnaast worden de leidsters op de groep gecoacht in zaken waar zij (nog) handelingsverlegen in zijn. Het plan van aanpak professionalisering peuterspeelzaalwerk is financieel ondersteund.

-

In de notitie De Brede school in Dongeradeel is aangegeven dat we voorstander zijn van het plaatsen van peuterspeelzalen bij een basisschool en dat we als er zich omstandigheden voordoen die vragen om verbouw e.d. er gekeken zal worden naar mogelijkheden. Er is geen apart beleid vastgesteld voor peuterspeelzalen.

-

Ontwikkelen van kwaliteitseisen is nog in volle gang, omdat dit afhankelijk was van de behandeling van het wetsvoorstel OKE dat in januari 2010 door de tweede kamer behandeld is. Wel

zijn

al

afspraken

gemaakt

om

de

ouderbijdrage

bij

peuterspeelzalen

voor

doelgroepkinderen op een lijn te stellen met die van de kinderopvang. -

Zowel in Anjum als in Ee is/wordt gewerkt aan een peuterspeelzaal bij de basisschool in het gebouw.

-

In het kader van het onderwijsachterstandenbeleid: -

Regelmatig overleg met de coördinator van de Stichting Peuterspeelzalen Dongeradeel.

-

Stevig ouderschap gefinancierd.

-

Opzet Pilot Boekstart in samenwerking met bibliotheek en JGZ.

-

Regisseren afstemmingsoverleg. Dit overleg tussen de verschillende disciplines/ instanties die zich bezig houden met de eerstelijnszorg voor de 0-12 jarigen en hun ouders/verzorgers is 4x gehouden.

-

Regisseren en bekostigen van 2 bijeenkomsten voor de deelnemers aan het overlegorgaan 0-6 jaar.

- 92 -

-

Regisseren van 4 bijeenkomsten van de kerngroep die de bijeenkomsten van het overlegorgaan voorbereiden.

-

Bekostigen preventieve logopedie.

-

Bekostigen inzet ambulante begeleiding ten behoeve van het peuterspeelzaalwerk.

-

In overleg met de schoolbesturen zijn de middelen voor onderwijsbegeleiding weer uitgegeven aan de doorlopende professionalisering van de teams en het up-to-date houden van de methodes en methodieken.

-

Bekostigen van het schoolmaatschappelijk werk voor het basisonderwijs.

In de notitie De Brede school in Dongeradeel is vastgesteld hoe er in onze gemeente gekeken wordt naar Brede scholen en hoe wij hier in de toekomst mee om willen gaan.

-

Er is en komt geen bureau leerplicht voor de NOFA-gemeenten gezamenlijk. De leerplichtadministratie voor het basisonderwijs is inmiddels overgegaan naar de gemeente Leeuwarden. Overige taken blijven (eerst) binnen de gemeente.

-

Er is per kwartaal overleg gevoerd met de beleidsmedewerkers onderwijs en sociale zaken van de NOFA-gemeenten om de werkzaamheden van het Friesland College te volgen en waar nodig bij te sturen. Er is ook gezamenlijk een nieuwe overeenkomst voor 2010 afgesloten.

-

De verbouw van het Eneco-gebouw is in 2009 gestart met het doel dat de Boumanschool in 2010 haar intrek neemt.

-

Omdat het AZC later is gesloten dan gepland is de AZC-school de Bernebrêge langer open gebleven om de asielzoekerkinderen te scholen.


Omschrijving

Baten


Verschil

527.213

476.200

51.013

Lasten

4.416.548

4.617.906

-201.358


3.889.335

4.141.706

-252.371

-18.434

-22.705

4.271

3.870.901

4.119.001

-248.100

1.997.973

2.062.046

-64.073



376.135

535.386

-159.251

2.042.440

2.020.474

21.966

527.213

476.200

51.013

3.889.335

4.141.706

-252.371

-18.434

-22.705

4.271

3.870.901

4.119.001

-248.100

Lasten * Lagere kapitaallasten als gevolg van nog niet (volledig) uitgevoerde investeringen tbv uitbreiding school Bernewird te Bornwird en bouw gymlokaal Boumanschool

-60.000

* Besteding van het budget OAB (onderwijsachterstandenbestrijding) valt in de periode 2008 t/m 2010. Na het kiezen van de projecten in het eerste jaar, komen in de jaren daarna de uitgaven (zie ook baten) - 93 -

61.000

Baten * Hogere Rijksbijdrage Onderwijsachterstandenbestrijding (zie ook lasten)

3.4.

61.000

Ouderen Het beleid is vastgelegd in de volgende documenten -

Ontwikkelingsvisie 2008-2012 WMO (december 2007)

-

Welzijnsbeleid Stichting Welzijn Dongeradeel "Het Bolwerk" (2008)


Evaluatie en integratie van ouderenbeleid in de ontwikkelingsvisie 2008-2012 WMO

-

Het verhogen van de betrokkenheid van ouderen in dorp en buurt

-

Het ontwikkelen van een samenhangend voorzieningenaanbod voor ouderen op het gebied van wonen, zorg en welzijn (deelname in Platform Wozowe)

-

Het makkelijker maken van deelname van ouderen aan maatschappelijk verkeer

-

Het voorkomen en tegengaan van eenzaamheid en sociaal isolement

-

Uitbreiden voorzieningen op het gebied van Welzijn en Zorg (uitbreiding BurenHulpDienst naar

-

Inventarisatie vraag en aanbod welzijnsactiviteiten

-

Het ontwikkelen van een prestatieovereenkomst met de Stichting Welzijn Dongeradeel

alle dorpen in Dongeradeel)


Ouderenbeleid is sinds 2008 opgenomen in de ontwikkelingsvisie WMO. Door het verstrekken van individuele WMO-voorzieningen wordt de zelfstandigheid en zelfredzaamheid bevorderd.

-

De gemeente neemt deel in en organiseert het platform Wozowe.

-

De gemeente subsidieert de ouderenbonden.

-

De gemeente participeert in- en blijft op de hoogte van diverse ontwikkelingen op gebied van wonen,

zorg

en

welzijn.

Een

voorbeeld

hiervan

is

het

project

Woon,

Zorg

en

Welzijnsontwikkelingen in Noordoost Friesland, dat dit jaar is gestart. -

De gemeente subsidieert de Stichting Welzijn Dongeradeel "Het Bolwerk". Via Het Bolwerk worden diverse activiteiten voor ouderen georganiseerd en ontwikkeld. Ook de Burenhulpdienst wordt door Het Bolwerk georganiseerd, en over de gehele gemeente uitgerold. Gestart is met de voorbereidingen van een prestatieovereenkomst, dit traject is nog niet afgerond.


Omschrijving

Baten Lasten Totaal exclusief reserveringen - 94 -


Verschil

0

0

0

20.803

21.433

-630

20.803

21.433

-630

Rekening

Omschrijving



Verschil

0

0

0

20.803

21.433

-630


0

0

0

Apparaatskosten

10.162

11.390

-1.228

Overige lasten

10.641

10.043

598

Baten Totaal exclusief reserveringen

0

0

0

20.803

21.433

-630

0

0

20.803

21.433

-630


3.5.

Volksgezondheid Het beleid is vastgelegd in de volgende documenten -

Nota gemeentelijk Gezondheidbeleid (2004)

-

Nota genotmiddelenbeleid "By sûp en stút" (maart 2008)

-

Wet Collectieve Preventie Volksgezondheid (WCPV)

-

Verordening Graf- en begraafrechten (november 2003)

-

Destructieverordening 1995 (augustus 1995)

-

Afvalstoffenplan 2005-2008 (raadsbesluit maart 2005)


Evaluatie en integratie nota Gezondbeleid in ontwikkelingsvisie Wmo

-

Het verkrijgen van inzicht in de gezondheidsituatie van burgers

-

Integratie van de Jeugdgezondheidzorg 0-4 jarigen (Thuiszorg) en de 4-19 jarigen (GGD) in de

-

Uitvoering van het actieplan “by sûp en stút” op de onderdelen: project de gezonde school en

HulpVerleningDienstFriesland (GGD is per 1-1-2008 HVD)

genotmiddelen in het primair en voortgezet onderwijs, vroegsignalering van alcohol- en genotmiddelengebruik bij jongeren en invoeren van de instructie verantwoord alcoholgebruik voor barpersoneel -

-

Uitvoeren plan van aanpak Zwerfafval, met o.a. de volgende speerpunten: -

extra (en anders) opruimen

-

participatie met verschillende doelgroepen

-

communicatie over zwerfafval om gedragsverandering bij burgers te stimuleren

-

extra toezicht en handhaving

Versterken gemeentelijk toezicht en handhaving illegale stort

- 95 -


Vanaf 2008 is het gezondheidsbeleid onderdeel van de ontwikkelingsvisie WMO. Via onderzoeksrapportages van de GGD Fryslân ontvangen wij regelmatig informatie over de gezondheidssituatie van onze burgers, in 2009 o.a. over de jeugd 12-18 jaar en over ongevallen bij volwassenen.

-

Per 1 januari 2009 is de JGZ 0-4 jarigen (Thuiszorg) geïntegreerd bij de 4-19 jarigen (GGD), als onderdeel van de HVD. Deze integratie is in 2009 verder doorontwikkeld.

-

In 2009 is verder uitvoering gegeven aan het actieplan "by Sûp en Stút". De gemeente participeert in het provinciale project "Nuchtere Fries". Ook is het project "De Gezonde School en Genotmiddelen" op een tweetal basisscholen van start gegaan, en is een nazorgtraject van het project voor 17 andere basisscholen gestart. Voor overige activiteiten verwijzen wij u naar de rapportage onder 3.2.

-

Zwerfafval: In overleg met enkele dorpsbelangen zijn blikvangers geplaatst. De himmeldagen zijn in 2009 weer gehouden in samenwerking met scholen, dorpsbelangen of wijkverenigingen. Er gekozen om het opruimen op dezelfde manier door te gaan.

-

In samenwerking met de politie wordt streng toegekeken op illegale storten en indien een dader kan worden achterhaald wordt handhavend opgetreden.


Omschrijving


Baten

3.052.262

2.910.029

Lasten

Verschil

142.233

3.779.048

3.764.099

14.949


726.786

854.070

-127.284

Reserveringen (- = opname; + = storting)

-73.548

-85.759

12.211


653.238

768.311

-115.073

69.407

89.289

-19.882

900.441

945.297

-44.856


2.809.200

2.729.513

79.687

Baten

3.052.262

2.910.029

142.233

726.786

854.070

-127.284

Totaal exclusief reserveringen Reserveringen (- = opname; + = storting)

-73.548

-85.759

12.211


653.238

768.311

-115.073

Lasten * Storting in de egalisatievoorziening huishoudelijk afval wegens een te hoog dekkingspercentage (lager tonnages afvoer huisvuil en minder toegerekende loonkosten) dan begroot

210.000

* Lagere lasten dan begroot doordat men nog bezig is met het opstarten van een aantal activiteiten die ten laste zullen komen van product maatschappelijke ondersteuning CJG (Centrum voor Jeugd en Gezin)

- 96 -

-55.000

Baten * Hogere baten bedrijfsafval als gevolg van rechtmatigheidcontroles op

3.6.

bedrijfscontainers en een inventarisatie van recreatiecontainers.

29.000

* Ontvangen subsidie van Senter Novem voor aanpak milieudrukvermindering 2006

37.000

Wet Maatschappelijke Ondersteuning (WMO) Het beleid is vastgelegd in de volgende documenten -

Verordening Maatschappelijke Ondersteuning 2007 (28-09-2006) - aangepast in 2009

-

Beleidsplan WMO (28-11-2007)

-

Verstrekkingenboek individuele voorzieningen maatschappelijke ondersteuning (2009)


Het in 2008 ontwikkelde plan, voor samenwerking op het gebied van loketvorming en cliëntondersteuning in het kader van de Wmo, wordt geïmplementeerd.

-

Er wordt voor de tweede keer onderzoek verricht naar de tevredenheid van burgers over de prestaties in het kader van de WMO. Aan de hand van uitkomsten hiervan wordt een verbeterplan opgesteld.

-

Met de doelgroepen wordt in kaart gebracht hoe deelname aan het maatschappelijk verkeer van mensen met een lichamelijke of geestelijke beperking op dorpsniveau kan worden vergemakkelijkt.

-

Het in 2008 ontwikkelde plan voor mantelzorgondersteuning wordt geïmplementeerd.

-

Afronding evaluatie en implementatie van verstrekkingen van individuele voorzieningen Wmo (huishoudelijke hulp, vervoer, rolstoelen, woningaanpassing).

-

Implementatie wetswijziging huishoudelijke hulp met ingang van 1 oktober 2009.


In 2009 is een notitie over de evaluatie van het WMO-loket opgesteld. Op basis van de ervaringen in 2007 en 2008 is een aantal aandachtspunten en speerpunten opgesteld,die de komende jaren verder worden uitgewerkt.

-

Het klanttevredenheidsonderzoek over 2008 is uitgevoerd door SGBO. De resultaten die blijken uit het onderzoek zijn positief, onze gemeente scoort beter dan het gemiddelde van de referentiegroep. De genoemde verbeterpunten zijn ter harte genomen. Naast dit onderzoek is in april dit jaar via Zorgbelang Fryslân het Meldpunt WMO opengesteld, waar mensen met hun ervaringen terecht kunnen. Dit is vooralsnog voor een jaar, als proef.

-

Eind 2009 is de notitie "Stean foar Stipe", een visie op cliëntondersteuning vastgesteld. Hierin wordt aandacht besteed aan (versterking van) de diverse netwerken die er zijn om burgers te ondersteunen bij hun deelname aan de maatschappij.

- 97 -

-

In 2009 is een notitie voor regionale mantelzorgondersteuning in Nofa+ verband vastgesteld. Op basis hiervan is aan de welzijnsinstellingen in de regio een offerte gevraagd om de regionale coördinatie vanaf 2010 te vervullen. Daarnaast zijn enkele activiteiten voor mantelzorgers gesubsidieerd.

-

In december heeft de raad de (naar aanleiding van de evaluatie) aangepaste verordening en het verstrekkingenboek individuele voorzieningen maatschappelijke ondersteuning vastgesteld. Deze treden met ingang van 1 januari 2010 in werking.

-

Gedurende het jaar zijn 4726 voorzieningen (huishoudelijke hulp, rolstoelen, vervoers- en woonvoorzieningen) verstrekt aan 2968 mensen. Hiermee wordt hun zelfstandig functioneren en/of deelname aan het maatschappelijk verkeer behouden.

-

Tot slot zijn diverse voorbereidingen getroffen om de gevolgen van de wetswijziging huishoudelijke hulp per 1 januari 2010 te ondervangen. De betreffende inwoners zijn hierover geïnformeerd, en hebben een keuze gemaakt uit de mogelijkheden voor huishoudelijke hulp per 1 januari 2010.


Omschrijving

Baten


Verschil

876.439

499.210

377.229

Lasten

4.649.890

4.486.279

163.611


3.773.451

3.987.069

-213.618

38.460

26.960

11.500

3.811.911

4.014.029

-202.118



42.650

42.029

621

146.892

119.478

27.414

4.460.348

4.324.772

135.576

Apparaatskosten Overige lasten Baten Totaal exclusief reserveringen

876.439

499.210

377.229

3.773.451

3.987.069

-213.618


38.460

26.960

11.500

3.811.911

4.014.029

-202.118

Lasten * Het aantal cliënten dat gebruik maakt van huishoudelijke hulp in de vorm van zorg in natura is gestegen; nadeel

222.000

* Over het jaar 2009 hebben er minder clienten gebruik gemaakt van huishoudelijke hulp in de vorm van Persoons Gebonden Budget; voordeel

-72.000

* Hogere uitgaven als gevolg van een nabetaling aan St. Welzijn Dongeradeel in verband met definitieve vaststelling van subsidie over de jaren 2007 en 2008.

74.000

* Lagere uitgaven leefvoorzieningen voor gehandicapten door een verscherping op de toekenning hiervan.

-34.000

* Lagere bijdrage kosten Soza DanDon in verband met toerekening kosten naar andere programma's.

-27.000

- 98 -

Baten * Hogere bijdrage van het COA in verband met langer open zijn

122.000

van het asielzoekerscentrum * Vrijval van het OVP Regeling Nalatenschap Oude Vreemdelingenwet wegens niet bestede middelen, die door het rijk niet worden teruggevorderd.

148.000

* Door een stijging van het aantal clienten dat gebruik maakt van huishoudelijke hulp in de vorm van Zorg in Natura is er ook een sterke toename van afdracht eigen bijdragen

3.7.

72.000

Taalbeleid Frysk Het beleid is vastgelegd in de volgende documenten -

Nota Frysk taalbelied (28-05-2003)

-

Kommunikaasjeplan (februari 2005)

-

Yntinsjeferklearring skriftlik Frysk taalgebrûk (15-11-2006)


Actualisearje nota Frysk Taalbelied.


De Nota Frysk Taalbelied is net oanpast. Wol is mear omtinken jûn oan it gemeentlik taalfolgjend

taalbelied

en

ek

oan

de

yntinsjeferklearring

mei

de

Provinsje.

De wichtichste gedrachregels oangeande it gebrûk fan it Frysk binne op yntranet publisearre. -

Ek binne yn de amtlike organisaasje taalomtinkers oanwiisd. Dizze minsken wolle harren foar it Frysk ynsette. Men kin harren freegje om korrespondinsje oer te setten yn it Frysk.

-

Fierders binne Fryske boeken oanskaft foar it stimulearjen fan it Frysk op 'e basisskoallen.


Omschrijving

Baten


Verschil

0

0

0

Lasten

7.092

3.867

3.225


7.092

3.867

3.225

0

0

0

7.092

3.867

3.225


- 99 -

Rekening

Omschrijving


Verschil


0

0

Apparaatskosten

4.913

367

4.546

Overige lasten

2.179

3.500

-1.321

0

0

3.867

3.225

0

0

3.867

3.225

Baten Totaal exclusief reserveringen

7.092


7.092


Omschrijving


Verschil

LASTEN 3.1 Werk en inkomen

20.371.108

19.572.146

3.2 Jeugd en Gezin

1.586.528

1.616.384

-29.856

3.3 Onderwijs

4.416.548

4.617.906

-201.358

3.4 Ouderen

798.962

20.803

21.433

-630

3.5 Volksgezondheid

3.779.048

3.764.099

14.949

3.6 WMO

4.649.890

4.486.279

163.611

7.092

3.867

3.225

34.831.017

34.082.114

748.903

3.7 Taalbeleid Frysk Totaal lasten BATEN 3.1 Werk en inkomen

17.108.030

16.337.773

770.257

3.2 Jeugd en Gezin

127.273

123.900

3.373

3.3 Onderwijs

527.213

476.200

51.013

0

0

0

3.052.262

2.910.029

142.233

876.439

499.210

377.229

0

0

0

Totaal baten

21.691.217

20.347.112

1.344.105


13.139.800

13.735.002

-595.202

3.4 Ouderen 3.5 Volksgezondheid 3.6 WMO 3.7 Taalbeleid Frysk


513.812

133.001

380.811

Onttrekkingen

666.554

399.297

267.257

-152.742

-266.296

-113.554

12.987.058

13.468.706

-481.648

Saldo

Saldo na mutatie reserves - 100 -

PROGRAMMA 4 DONGERADEEL VERNIEUWT Dongeradeel wil een naar buiten gerichte organisatie zijn die berekend is op de uitvoering van haar taken

Thema's binnen dit programma 4.1.

Bestuur

4.2.

Interactieve beleidsvorming

4.3.

Klantgerichtheid

4.4.

Plaats en taak van de gemeente

- 101 -

4.1.

Bestuur Voorgenomen beleidsactiviteiten in 2009 Op 4 juni 2009 werden verkiezingen gehouden voor het Europees Parlement. Naar aanleiding van het Rapport van de Commissie "Korthals Altes" over een onderzoek naar elektronisch stemmen is het niet langer toegestaan gebruik te maken van de stemmachines. Dus weer terug naar het gebruik van het "rode potlood".

Wat hebben we in 2009 bereikt en wat hebben we hiervoor gedaan? Het gebruik van het “rode potlood” heeft bij de verkiezingen op 4 juni 2009 geen problemen opgeleverd. Gevolg is alleen dat de uitslagen van de stembureaus later binnenkwamen. De totaaluitslag van Dongeradeel kon eerst om 00.45 uur aan het ANP worden doorgegeven. Op dit moment zijn ons geen initiatieven van het ministerie bekend om het gebruik van stemmachines weer in te voeren.

Wat heeft het gekost? (wordt ingevuld door financiën) Rekening

Omschrijving


Verschil

Baten

-142.552

9.343

-151.895

Lasten

2.040.093

1.791.418

248.675


2.182.645

1.782.075

400.570

81.053

65.315

15.738

2.263.698

1.847.390

416.308

17.760

21.738

-3.978



623.483

621.950

1.533

1.398.850

1.147.730

251.120

-142.552

9.343

-151.895

2.182.645

1.782.075

400.570

81.053

65.315

15.738

2.263.698

1.847.390

416.308

Baten Totaal exclusief reserveringen Reserveringen (- = opname; + = storting) Totaal inclusief reserveringen Lasten / baten

* Storting in voorziening dubieuze debiteuren wegens aanpassing saldo

94.000

* Lagere loonkosten B&W

-37.000

* Storting in voorziening wachtgelden voormalige wethouders

367.000

* Afname voorziening wethouders pensioenen

-37.000

* Saldi kostenplaatsen

18.000

* Facilitaire zaken

-238.000 - 102 -

Voordeel, voornamelijk veroorzaakt door het niet vervullen van vacatures en het niet uitvoeren van investeringen op het gebied van automatisering in afwachting van verdere samenwerking met DanDon / NOFA * Welzijn

167.000

Nadeel, voornamelijk veroorzaakt door 1500 meer ziekte uren dan begroot (gedeeltelijke vervanging) en ruim 1300 uur meer verantwoord als indirect productief, dus niet toegerekende. aan producten * Onderhoud

358.000

Bij de doorrekening van de kosten naar de exploitatie is een te laag uurloon gehanteerd, waardoor er een dekkingstekort is ontstaan. * Overige kostenplaatsen Het voordeel van de overige 10 kostenplaatsen bedraagt

-269.000

Voor een gedetailleerde toelichting wordt verwezen naar dossiers op de afdeling financiën 18.000 Verrekening met reserves * Lagere opname uit algemene reserve ten behoeve van aanvulling voorziening voormalig personeel

4.2.

17.000

Interactieve beleidsvorming Het beleid is vastgelegd in de volgende documenten -

Notitie "Interactief Dongeradeel"

-

Intentieverklaring Dorpen en Wijken (2009)

-

Benchmark “Waar staat je Gemeente?”


Op basis van de notitie "Interactief Dongeradeel" worden in 2009 binnen de afdelingen REO en Welzijn projecten op interactieve wijze voorbereid en uitgevoerd

-

Het online brengen van een digitale ontmoetingsplaats (website voor dorpsbelangen en wijkraden)

Wat hebben we in 2009 bereikt en wat hebben we hiervoor gedaan? Projecten en regulier interactief werk: -

Klankbordgroep Regiomarketing in NOFA-verband

-

Paneldicussies 'Waar staat je gemeente'

-

Paneldiscussie over risicocommunicatie

-

Groep ondernemers over Sociaal Economische Beleidsplan - 103 -

-

Verplaatsing weekmarkt

-

Diverse herstructureringsprojecten, bijvoorbeeld 'Hogepol'

-

Huttenbeleid

-

MFA-Holwerd

-

WMO-platform

Alternatief voor digitale ontmoetingsplaats -

De Digitale ontmoetingsplaats was bedoeld voor het plaatsen van specifieke informatie voor dorpen en wijken en om besturen van dorpen en wijken via een forum met elkaar kennis te laten delen. Via een inlogcode zouden bestuursleden toegang tot deze site kunnen krijgen. Animo voor deze werkwijze bleek uiteindelijk maar zeer beperkt, omdat het zowel van dorpen, wijken en de gemeente de nodige inspanning vergt. Tijd is schaars en succes hangt af van enthousiaste deelname. Er is daarom gekozen voor een eenvoudigere aanpak. Dorpen en wijken hebben een prominente plek op de gemeentelijke website gekregen. Mocht een dorp of wijk een interessante ervaring willen delen met de overige dorpen of wijken dan biedt dit gedeelte van de site daar ook de gelegenheid voor.


Omschrijving

Baten


Verschil

0

0

0

Lasten

9.670

6.750

2.920


9.670

6.750

2.920

0

0

0

9.670

6.750

2.920



0

0

0

Apparaatskosten

2.920

0

2.920

Overige lasten

6.750

6.750

0

0

0

0

9.670

6.750

2.920


- 104 -

0

0

0

9.670

6.750

2.920

4.3.

Klantgerichtheid (Publieke dienstverlening) Voorgenomen beleidsactiviteiten in 2009 -

Het optimaliseren van informatieverstrekking en voorlichting over gemeentelijke producten en diensten: -

de in 2008 opgezette nieuwe website wordt in 2009 verder uitgebouwd

-

de folderlijn wordt vernieuwd en uitgebreid

-

Snelle klantvriendelijke dienstverlening, waar mogelijk klaar terwijl u wacht, pro-actief naar

-

Digitalisering: In 2009 groei van 5 naar 20 producten die digitaal worden aangeboden en in

inhoud, proces en digitaal.

2010 doorgroei naar 35 van de meest gevraagde producten. Hiermee wordt voldaan aan de 65% norm van E-dienstverlening -

Vernieuwing automatisering: Midoffice en GBA

-

Verdere ontwikkeling van het bedrijvenloket waarbij in de vernieuwde werkprocessen snelle en gecoördineerde dienstverlening aan bedrijven voorop staat


De informatievoorziening op de website is uitgebreid binnen de taakvelden van Burgerzaken, Dienstverlening en Bouwen & Milieu.

-

De folderlijn is niet uitgebreid maar wel vernieuwd en geactualiseerd vanwege nieuwe richtlijnen.

-

Door de verplichte scan van vingerafdrukken bij reisdocumenten is de wachttijd en afhandelingstijd toegenomen. Deze toename is beperkt door de ingebruikname van het digitale klantbegeleidingssyteem.

-

Het aantal digitaal te verstrekken producten is toegenomen tot 11 producten. Hiermee is de doelstelling naar 20 producten niet gehaald. Reden hiervan is het (nog) niet operationeel zijn van het Data Distributiesyteem (DDS) en het Document Managementsysteem (Midoffice) en het deels operationeel zijn van het vergunningenprogramma Powerforms.

-

Het

automatiseringsysteem

GBA

is

volledig

vernieuwd

en

operationeel.

Dit

automatiseringsprogramma vormt één geheel met het klantbegeleidingssysteem, de kassa, het digitale loket en de overige administraties / registraties binnen Burgerzaken. Het Midoffice (m.n. het DMS) is organisatiebreed nog niet operationeel en derhalve kan daar bij het onderdeel klantgerichtheid ook (nog) geen gebruik van worden gemaakt. -

Het bedrijvenloket is verder ontwikkeld. Er zijn processen ingericht tussen de balies in de publiekshal

(ontvangst/inname

van

verzoeken)

en

de

economisch

adviseur/

bedrijvencontactfunctionaris. Laatst genoemde treedt hierbij als coördinator op en bewaakt de afhandeling van verzoeken.

- 105 -


Omschrijving

Baten Lasten


Verschil

372.791

353.749

1.067.933

1.087.492

-19.559

695.142

733.743

-38.601

20.000

17.500

2.500

715.142

751.243

-36.101


19.042


2.236

6.981

-4.745

Apparaatskosten

908.115

918.807

-10.692

Overige lasten

157.582

161.704

-4.122

Baten

372.791

353.749

19.042


695.142

733.743

-38.601


20.000

17.500

2.500

715.142

751.243

-36.101

Baten * Toename opbrengst in verband met meer afgifte reisdocumenten dan begroot

4.4.

13.000

Plaats en taak van de gemeente Voorgenomen beleidsactiviteiten in 2009 Om haar taken zo goed mogelijk uit te voeren werkt de gemeente op een groot aantal terreinen samen met andere overheden en andere partners. In de paragraaf Verbonden partijen is een overzicht opgenomen van deze partners. De raad heeft op 27 maart 2008 besloten een extern onderzoek in te stellen naar handhaving bestaande situatie, vormen van samenwerking dan wel een eventuele herindeling uitgaande van de bestuurskracht op dit moment van de gemeente Dongeradeel. Dit onderzoek moet ondermeer inzicht verschaffen in de verschillende varianten, waarbij nut en noodzaak van alternatieven wordt onderzocht. -

Handhaving van de bestaande, zelfstandige, situatie

-

Verdergaande samenwerking NOFA-verband

-

Verdergaande samenwerking met Dantumadiel

-

Samenwerking met andere gemeenten buiten NOFA-verband

-

Samenwerking in de vorm van een federatiegemeente

Het onderzoek zal uiterlijk 1 september 2008 zijn afgerond. In het laatste kwartaal 2008 kan naar verwachting besluitvorming plaatsvinden over de richting welke Dongeradeel zal inslaan. Gelet op bovenstaande is nu nog geen duidelijk beeld van de beleidsactiviteiten welke in 2009 op dit gebied zullen worden uitgevoerd en welke financiële consequenties deze zullen hebben. - 106 -

Wat hebben we in 2009 bereikt en wat hebben we hiervoor gedaan? De raad heeft in januari 2009 gediscussieerd over de toekomst van de gemeente Dongeradeel. Dit aan de hand van het standpunt van het college ingenomen na het verschijn van het onderzoeksrapport van Naem & Partners. De raad besloot toen: -

Dat Dongeradeel een krachtige, zelfstandige gemeente is en dat er ingezet zal worden op verdergaande samenwerking.

-

Dat knelpunten en kansen met betrekking tot verdergaande en nieuwe samenwerking in maart

-

Dat

2009 in kaart worden gebracht. er

in

mei

2009

een

takendiscussie

zal

worden

gehouden,

waarbij

ook

de

samenwerkingsverbanden waarin Dongeradeel participeert tegen het licht zal worden gehouden. -

Het college de raad voorstellen voorlegt met betrekking tot stappen die gezet worden in samenwerkingsverbanden.

Nadat het besluit over de takendiscussie is gewijzigd (als gevolg van de perspectiefnota) is in juni 2009 ingestemd met de keuze voor een sociaal-economische koers als richtinggevend uitgangspunt voor de begroting 2010, alsmede met de in de perspectiefnota aangegeven bezuinigingstaakstelling. In oktober 2009 heeft de raad een nadere discussie gevoerd over een analyse van de samenwerkingsverbanden en de aanbevelingen van het college. Er is uitgesproken dat het belangrijk is om in het bestuurlijk veranderende landschap een actieve houding aan te nemen en te erkennen dat samenwerking uiteindelijk geen oplossing biedt voor de uitdagingen waar Dongeradeel voor staat. In deze context is uitgesproken dat Dantumadiel op termijn fusiepartner is, waarbij andere buurgemeenten (Kollumerland c.a. en Ferwerderadiel) kunnen aansluiten bij het onderzoek naar fusie op termijn. NOFA blijft een samenwerkingsverband dat van waarde is voor de regio Noordoost Fryslân, maar de projectmatige aanpak van NOFA dient te worden versterkt.


Omschrijving

Baten


Verschil

4.933

0

4.933

Lasten

177.459

142.198

35.261


172.526

142.198

30.328

0

0

0

172.526

142.198

30.328


Toelichting belangrijkste verschillen Kapitaallasten Apparaatskosten Overige lasten Baten Totaal exclusief reserveringen Reserveringen (- = opname; + = storting) Totaal inclusief reserveringen - 107 -

0

0

0

16.966

16.847

119

160.493

125.351

35.142

4.933

0

4.933

172.526

142.198

30.328

0

0

0

172.526

142.198

30.328

Lasten * In het jaar 2009 is de ten onrechte van NOFA ontvangen gemeentelijke bijdrage over 2007 terugbetaald. Deze was nl dubbel uitgevoerd.

28.000


Omschrijving


Verschil

LASTEN 4.1 Bestuur

2.040.093

4.2 Interactieve beleidsvorming 4.3 Klantgerichtheid 4.4 Plaats en taak van de gemeente Totaal lasten

1.791.418

248.675

9.670

6.750

2.920

1.067.933

1.087.492

-19.559

177.459

142.198

35.261

3.295.155

3.027.858

267.297

-142.552

9.343

-151.895

BATEN 4.1 Bestuur 4.2 Interactieve beleidsvorming 4.3 Klantgerichtheid 4.4 Plaats en taak van de gemeente


0

0

0

372.791

353.749

19.042

4.933

0

4.933

235.172

363.092

-127.920

3.059.983

2.664.766

395.217


662.161

675.163

-13.002

Onttrekkingen

561.108

592.348

-31.240

Saldo

101.053

82.815

18.238

3.161.036

2.747.581

413.455

Saldo na mutatie reserves

- 108 -

PARAGRAFEN

-3-

1.

Lokale heffingen Deze paragraaf geeft inzicht in de gemeentelijke heffingen. Naast inzicht in de lokale heffingen wordt ook ingegaan op de lokale lastendruk en het gemeentelijk kwijtscheldingsbeleid.

Heffingen In onderstaand overzicht is weergegeven welke belastingen, heffingen en rechten de gemeente Dongeradeel in 2009 heeft geheven.

-

Onroerende zaakbelastingen

-

Belastingen op roerende woon- en bedrijfsruimten

-

Baatbelasting

-

Forensenbelasting

-

Parkeerbelastingen

-

Precariobelasting

-

Afvalstoffenheffing

-

Leges

-

Marktgelden

-

Rioolheffing

-

Rioolaansluitrechten

-

Graf- en begraafrechten

-

Liggelden

-

Bruggelden

-

Toeristenbelasting

Beleid Ter verkrijging van voldoende middelen voor de uitvoering van het bestaande beleid en voor de instandhouding van het huidige voorzieningenniveau inclusief het op peil houden van een kwalitatief voldoende onderhoudsniveau van de gemeentelijke kapitaalgoederen is het tarief van de onroerende zaakbelasting voor de eigenarenbelasting voor woningen verhoogd met 20%.

Op grond van eerder genomen beleidsbeslissingen zijn de tarieven van de rioolheffing, bruggelden en graf- en begraafrechten respectievelijk verhoogd met 7%, 4,7% en 11,6%. De tarieven van de onroerende zaakbelastingen voor de eigenaren- en gebruikersbelasting voor niet-woningen, forensenbelasting,

precariobelasting

en

liggelden

zijn

consumentenprijsindexcijfer tussen april 2007 en april 2008.

-4-

verhoogd

met

2%,

zijnde

het

Opbrengsten Met dagtekening 28 februari 2009 zijn de aanslagen gemeentelijke belastingen opgelegd. Op het aanslagbiljet gemeentelijke belastingen 2009 staan naast de WOZ-waarden (de WOZbeschikkingen), de aanslagen onroerende zaakbelastingen, belastingen op roerende woon- en bedrijfsruimten, afvalstoffenheffing, rioolheffing, forensenbelasting en precariobelasting vermeld.

Het totaal aan opbrengsten aanslagen gemeentelijke belastingen bedraagt € 7.556.547,-. In onderstaande tabel zijn de geraamde opbrengsten en de werkelijke opbrengsten gespecificeerd naar belastingsoort voor 2009 weergegeven.

Belastingbronnen 2009

Geraamd

Onroerende zaakbelastingen gebruikers niet-woningen Onroerende zaakbelastingen eigenaren woningen Onroerende zaakbelastingen eigenaren niet-woningen

Verschil

635.000

634.566

-434

1.895.000

1.899.750

4.750

930.000

933.115

3.115

357

413

56

9.689

-392

-10.081

84.000

88.913

4.913

Belastingen op roerende woon- en bedrijfsruimten Baatbelasting Forensenbelasting

Ontvangen

Precariobelasting

26.000

28.158

2.158

Toeristenbelasting

130.000

128.455

-1.545

Afvalstoffenheffing

2.157.323

2.172.886

15.563

Rioolheffing

1.648.950

1.670.683

21.733

Totaal

7.516.319

7.556.547

40.228

Baatbelasting

De baatbelasting kan door middel van een privaatrechtelijke bijdrage ineens of door middel van een baatbelasting worden voldaan. De baatbelasting wordt ineens geheven met dien verstande dat de belastingplichtige kan kiezen voor een tienjaarlijkse heffing. Veelal wordt de belasting ineens betaald en wordt er niet gekozen voor een tienjaarlijkse heffing.

De baatbelasting “Herinrichting cultuurtoeristisch centrum Dokkum” is in zijn geheel geheven. Met ingang van 2009 worden om deze reden geen jaarlijkse aanslagen meer voor deze herinrichting opgelegd.

Voor de baatbelasting “Looproute ’t Panwurk - Busstation - Binnenstad wordt nog één belastingplichtige in de heffing betrokken. Het jaarlijkse aanslagbedrag bedraagt € 634,-.

Voor de baatbelastingen “Opwaardering Keppelstraat en omgeving” worden jaarlijks nog 3 belastingplichtigen in de heffing betrokken. Dit geldt ook voor de baatbelasting “Revitalisering bedrijventerrein Betterwird”. De jaarlijkse baatbelastingopbrengsten bedragen respectievelijk € 583,- en € 639,-. Totaal € 1.222,-.

Voor de baatbelasting “Revitalisering bedrijventerrein Betterwird” is tevens een totaal bedrag aan vermindering verleend ten bedrage van € 1.332,-. De reden is dat een aanslag baatbelasting is omgezet in een tienjaarlijkse heffing.

-5-

Daarnaast is een bedrag wegens ontheffing ten bedrage van € 915,- foutief afgeboekt. Dit bedrag betreft een ontheffing van de toeristenbelasting en is foutief afgeboekt op de post baatbelasting.

Het vorenstaande resulteert in een negatief batensaldo van € 392,-.

Afvalstoffenheffing

Voor de raming voor het jaar 2009 is uitgegaan van 7.272 meerpersoonshuishoudingen en 2.847 eenpersoonshuishoudingen. De geraamde opbrengsten bedragen respectievelijk € 1.604.000,- en € 533.000,-. Totaal € 2.137.000,-. Zowel voor het verstrekken van extra minicontainers als voor het ophalen van grof huisvuil is € 3.050,- geraamd. Uit de egalisatiereserve wordt € 14.223,aangewend. In totaal bedragen de geraamde baten € 2.157.323,-. De totale werkelijke opbrengst bedraagt € 2.172.886,-. Het voordelige saldo bedraagt € 15.563,-.

Het voordelige saldo kan als volgt worden verklaard. Door tussentijdse belastingplichtigheid en beëindiging van de belastingplicht bedraagt de in 2009 ontvangen afvalstoffenheffing in totaal € 2.154.581,-. Daarnaast bedragen de werkelijke ontvangsten voor het verstrekken van extra minicontainers € 17.078,- en voor het ophalen van grof huisvuil € 1.227,-. Het aantal meerpersoonshuishoudingen en eenpersoonshuishoudingen bedraagt eind 2009 respectievelijk 7.320 en 2.925.

Rioolheffing

De meeropbrengst aan rioolheffing is toe te schrijven aan een toename van het aantal rioolaansluitingen. In 2009 zijn ruim 100 percelen in het uitbreidingsplan de Trije Terpen in Dokkum en in de uitbreiding van het recreatiegebied Oostmahorn onder Anjum, genaamd Esonstad aangesloten op het gemeenteriool. Voor het ledigen van septictanks is een opbrengst geraamd ten bedrage van € 6.500,-. De werkelijke opbrengst bedraagt € 2.746,-.

Lokale woonlasten 2009 Het gemiddeld in Nederland geheven tarief bedraagt in het jaar 2009 voor de belastingsoorten: onroerende zaakbelasting woningen (eigenaar)

%

0,0936

%

0,3214

(percentage van de waarde van de woning) onroerende zaakbelastingen niet-woningen (eigenaar en gebruiker) (percentage van de waarde van de niet-woning) reinigingsheffingen (meerpersoonshuishouden)

€

268,-

rioolrechten/rioolheffing

€

161,-

De tarieven in het jaar 2009 bedragen in onze gemeente voor de belastingsoorten: onroerende zaakbelasting woningen (eigenaar)

%

0,1007

%

0,3146

reinigingsheffingen (meerpersoonshuishouden)

€

220,56

rioolheffing

€

153,48

(percentage van de waarde van de woning) onroerende zaakbelastingen niet-woningen (eigenaar en gebruiker) (percentage van de waarde van de niet-woning)

-6-

De gemiddelde woonlasten (onroerende zaakbelastingen, rioolheffing en reinigingsheffingen) voor meerpersoonshuishoudens bedragen in het jaar 2009 € 649,-. De gemiddelde woonlasten in onze gemeente bedragen € 554,-. De gemiddelde woonlasten zijn in 2009 ten opzichte van 2008 landelijk gestegen met 2,9%. De gemiddelde woonlasten in 2009 zijn in onze gemeente ten opzichte van 2008 gestegen met 7,8%.

Ontwikkeling woonlasten in onze gemeente 2008 - 2009.

Woonlasten

2008

2009

2008 gemiddelde woningwaarde € 170.000,2009 gemiddelde woningwaarde € 174.000,Onroerende zaakbelastingen gebruiker

0,00

0,00

Onroerende zaakbelastingen eigenaar

145,52

175,21

afvalstoffenheffing meerpersoonshuishouden

220,56

220,56

Rioolheffing

143,40

153,48

Totaal

509,48

549,25

Stijgingspercentage t.o.v. vorig jaar

7,8

Kwijtschelding De aanslagen onroerende zaakbelastingen, afvalstoffenheffing en rioolheffing komen in principe voor kwijtschelding in aanmerking. Kwijtschelding wordt verleend op basis van de maximaal toegestane rijksnormen, zijnde 100% van de bijstandsnorm.

Het totaalbedrag verleend aan kwijtscheldingen in 2009 bedraagt € 155.268,- In onderstaand overzicht wordt het totaalbedrag aan kwijtscheldingen per belastingsoort weergegeven. Het totaalbedrag aan kwijtscheldingen voor het jaar 2009 is geraamd op € 150.300,-.

Kwijtscheldingen 2009

Bedrag

Onroerende zaakbelastingen eigenaar

0

Afvalstoffenheffing

66.607

Rioolheffing

88.661

Totaal

155.268

-7-

2.

Onderhoud kapitaalgoederen Gebouwen Basisgegevens/uitgangspunten

-

De gemeente Dongeradeel heeft in totaal 131 gebouwen met een totaaloppervlak van 85.184 m2 waaraan beheer en onderhoud wordt gepleegd.

-

Hiervan zijn 91 gebouwen in eigendom van de gemeente.

-

De Stichting Monumentenbehoud Dongeradeel is sinds 1993 eigenaar van 7 molens en 26 kerktorens. De gemeente verzorgt hiervoor het dagelijkse- en planmatig beheer, onderhoud en restauratie zowel in voorbereiding alsook in uitvoering.

-

Voor 10 dorpshuizen wordt tweejaarlijks de onderhoudsplanning bijgesteld en worden de betreffende besturen door ons technisch geadviseerd.

Het beleidskader

Jaarlijks of tweejaarlijks worden inspecties aan gebouwen uitgevoerd en de planningen geactualiseerd. Alle gebouwen zijn in het onderhoudsbeheerprogramma ingevoerd. Het onderhoud vindt plaats op basis van deze onderhoudsplanningen. Het uitgangspunt hierbij is sober en doelmatig onderhoudsbeheer. De onderhoudsactiviteiten kennen veelal een repeterend patroon met een bepaalde cyclus: -

Preventief onderhoud (onderhoudscyclus 1-10 jaar).

-

Technisch of Ingrijpend onderhoud (onderhoudscyclus 10-40 jaar).

Projectmatige onderhoudswerken

Naast het dagelijks- en planmatig onderhoudsbeheer zijn in 2009 een aantal projectmatige onderhoudswerken gerealiseerd of opgestart. Deze aanvullende onderhoudszaken zijn niet in de onderhoudsplanningen opgenomen, maar hiervoor zijn gescheiden budgetten aangevraagd: -

e Brandveiligheid scholen Primair Onderwijs: In 2009 is uitvoering gegeven de 2 fase van de

noodzakelijke maatregelen/aanpassingen. Het betreft het brandveilig maken van de lokalen. De e 3 fase volgt in 2011.

-

Legionella: Ter bestrijding van de legionellabacterie in onze gebouwen wordt er elk jaar maatregelen uitgevoerd aan de waterinstallatie van onze gebouwen. Volgens het beheersplan legionella zijn dit jaar maatregelen uitgevoerd, zoals het spoelen van de waterinstallaties en monstername. Er is hiermee een bedrag van € 9.000, - gemoeid.

-

Renovatie Sporthal Doelstien: In 2009 is een begin gemaakt met het renoveren van een aantal onderdelen van deze 30 jaar oude sporthal. In 2009 zijn de douche- en kleedruimten en aanpassingen aan de luchtbehandeling uitgevoerd. In 2010 worden de gevels gerenoveerd. De middelen hiervoor zijn in 2008 reeds toegewezen.

-

Groot Onderhoud museum Admiraliteitshuis Dokkum: In 2009 zijn de gevels aan de buitenzijde gerestaureerd. Het betreft hier vervanging van aangetaste kozijnen, nieuwe goten en schilderwerk.

-8-

-

Restauratieprojecten Stichting Monumentenbehoud Dongeradeel: In 2009 is de stelling van de molen De Eendracht te Anjum vervangen, de uitschoot van molen De Gans in Ezumazijl en het riet van het achtkant van molen De Hoop te Holwerd. De werkzaamheden worden grotendeels betaald uit Rijks- en Provinciale subsidies. Het ongedekt tekort wordt gefinancierd uit de jaarlijkse bijdrage aan de Stichting Monumentenbehoud Dongeradeel.

Riolering De gemeente Dongeradeel beschikte per 31 december 2009 over ongeveer: -

220 km rioolleiding

-

28 km drukriolering

-

10.120 perceelsaansluitingen

-

25 grotere rioolgemalen

-

84 mini-gemalen

-

12 schoonwater-gemalen

-

20 bergbezinkvoorzieningen en

-

44 riooloverstorten

In de gemeente zijn circa 780 percelen nog niet aangesloten op het rioolstelsel.

In 2009 is er een nieuw GRP vastgesteld en hierin zijn de kaders bepaald voor het beleid en de uitvoering voor de periode van 2008 tot en met 2012. Dit Gemeentelijk Rioleringsplan is gebaseerd op de Leidraad Riolering die in opdracht van het Ministerie van VROM is opgesteld. Tevens wordt met de uitwerking van de plannen rekening gehouden met de waterwet die in 2009 in werking is getreden. Hieruit vloeien plannen voor de gemeentelijke watertaken, de Europese Kaderrichtlijn Water (KRW) en het werkprogramma WB21, het Nationaal Bestuursakkoord Water (NBW) en de Integrale Gebiedsontwikkeling Dongeradeel voort. In het kader van het GRP zijn het waterschap en de provincie de controlerende instanties en wordt met hen samengewerkt aangaande bovenstaande wetgeving en regelgeving. De in het GRP aangegeven benodigde financiële middelen worden jaarlijks in de gemeentebegroting opgenomen. In 2009 is een begin gemaakt met de herberekening van een aantal basisrioleringsplannen in de Gemeente. Er is een onderzoek gestart naar de optimalisering van de persleidingen in Dokkum. Ook is er een begin gemaakt met een onderzoek van de grondwaterstanden in de wijken Hoedemakerspolder en het Fugellân.

De huidige onderhoudstoestand van het rioolstelsel

Om een goed inzicht in het riool te houden, worden systematisch jaarlijks delen van het rioolstelsel schoongemaakt en met een videocamera geïnspecteerd en verwerkt in het rioolbeheersysteem. Uit deze gegevens kan de degeneratie van het riool worden vastgesteld en de vervangingen voor een volgende GRP worden vastgesteld.

De huidige toestand van de riolen is redelijk tot goed. In het kader van de nieuwe wet WION (Wet informatie

ondergrondse

nutsvoorzieningen)

zijn

in

2009

een

groot

deel

van

alle

rioolinspectieputten op juiste hoogteligging en op technische kwaliteit geïnspecteerd.

Vanwege regelmatige klachtenstromen van burgers is de bestaande riolering in de wijk Fugellân grondig geïnspecteerd. Uit deze inspectie blijkt dat er zich wel enkele problemen voordoen in de wijk, maar niet dusdanig dat hiervoor direct maatregelen dienen te worden genomen. -9-

In het kader van de herstructurering van de Fonteinslanden zijn rioleringen verlegd en vervangen rondom de Mearsloatswal, alwaar de woningstichting gestart is met de bouw van 2 appartementengebouwen.

Met een werkgroep van de buurtvereniging van de D.R. Camhuysenstraat zijn plannen voorbereid voor de vervanging van de riolering en de herinrichting van de openbare ruimte aldaar. Aan het rioolgemaal in de Wilgenlaan is groot onderhoud gepleegd. Een aantal rioolkruisingen in de Rondweg-West en de riolering in de Bronlaan zijn gerelined. Dit houdt dat de binnenkant van de rioleringsbuizen zijn vernieuwd door middel van een kunststofvoering.

In de begroting 2009 was onder programma 2.8 voor planmatig onderhoud aan riolering in totaal een bedrag van € 1.165.000,- beschikbaar, waarvan € 218.000,- voor onderhoud. Uit de jaarrekening 2009 blijkt dat in totaal voor een bedrag van € 1.035.000,- aan kosten is gemaakt, waarvan € 215.000,- voor onderhoud.

Water en kunstwerken De gemeente Dongeradeel heeft het beheer en onderhoud over de volgende waterwerken: -

circa 378.000 strekkende meter te hekkelen sloten en greppels

-

circa 46.30 are vijvers, kanalen en vaarten

-

circa 21.500 meter beschoeiingen

Tevens zijn hier ook de volgende kunstwerken: -

7 stuks beweegbare bruggen

-

56 stuks vaste betonnen en stenen bruggen

-

34 stuks vaste houten bruggen

-

2 stuks fietstunnels

-

12 stuks duikerbruggen

-

2 stuks sluisjes

-

12 kanosteigers

-

± 300 duikers

De totale lengte beschoeiing bedraagt 21.500 m onder verdeeld in: 232 m niet verduurzaamd hout, 17.500 m hardhout c.q. verduurzaamd hout, 572m betonnen damwand, 1.557 m gemetselde kades en 135 m stalen damwand. 5.480 m hardhouten/verduurzaamd is in slechte staat en dient binnen een periode van 10 jaar vervangen te worden (548 m1/jaar), 30 m betonnen damwand dient binnen 5 jaar vervangen te worden. 490 m metselwerk dient over een periode van 5 jaar te worden aangepakt. De totale kosten over de periode van 2009 tot en met 2013 bedragen hiervoor circa € 1,3 miljoen.

Er zijn middelen beschikbaar gesteld voor de vervanging van de kademuren van het Nauw langs de Wortelhaven. Er is gestart met de vooronderzoeken voor de technische uitvoering hiervan. Ook is begonnen met de engineering voor de vervanging van de val van de Woudpoortsbrug.

In de begroting 2009 was onder programma 2.8 een budget van € 505.000,- geraamd voor bruggen en tunnels, waarvan € 127.000,- voor het onderhoud. - 10 -

Uit de jaarrekening blijkt, dat tot een bedrag van € 438.000,- aan kosten is gemaakt, waarvan € 92.000,- voor het onderhoud. Onder programma 2.8 was een budget van in totaal € 294.000,geraamd voor waterkeringen, kunstwerken en beschoeiingen, waarvan € 144.000,- voor het onderhoud. Uit de jaarrekening blijkt, dat tot een bedrag van € 170.000,- aan kosten is gemaakt, waarvan € 75.000,- voor het onderhoud.

Speelvoorzieningen De gemeente Dongeradeel heeft 74 openbare speelplaatsen. Hiervan zijn een viertal op wijkniveau, 40 op buurtniveau en 29 op blokniveau. Gezamenlijk staan er ongeveer 352 speeltoestellen opgesteld. Het beleid onderscheid drie soorten speelplaatsen. We kennen speelplaatsen op blokniveau voor kinderen tot 6 jaar binnen een straal van 100 m uit de woningen; op buurtniveau voor kinderen tot 12 jaar binnen een straal van 500 m en wijkniveau voor oudere kinderen binnen 1000 m. De laatste zijn meestal de zogenaamde trapveldjes. De blokniveaus zijn vaak maar enkele kleine toestellen op de hoek van de straat.

Als gevolg van de taakstellende bezuinigingen welke in de periode 2005 tot en met 2008 zijn doorgevoerd, is er vooral bezuinigd op speelplaatsen van het type blokniveau. Ook is er bezuinigd op het overige onderhoud door renovaties van speelplaatsen en vervangingen van toestellen uit te stellen. Het onderhoud is beperkt tot de nodige reparaties om de veiligheid te waarborgen en daarmee aan de veiligheidsnormen te voldoen.

Zowel bij de vervanging van de toestellen als bij de overige inrichting van de speelplaatsen is door de bezuinigingen een achterstand ontstaan. Hoewel in 2009 deze achterstand is afgenomen door het vervangen van verouderde toestellen, zullen er in de toekomst oplossingen moeten worden gezocht bij het formuleren van nieuw beleid. Tot er nieuw beleid is vastgesteld worden noodzakelijke vervangingen van toestellen en veiligheidsondergronden gewoon uitgevoerd zodat de veiligheid is gewaarborgd en de achterstand in de vervangingen zal gaan afnemen. Om dit nieuwe beleid gedegen te kunnen opstellen, is door ons eerst een onderzoek gedaan naar het beleid in vergelijkbare Gemeenten.

In 2009 was in de begroting een bedrag van ruim € 60.000,- beschikbaar voor onderhoud aan speelvoorzieningen. De werkelijke kosten zijn ongeveer € 68.000,-.

Groen Jaarlijks worden door ons de mutaties worden verwerkt in het beheersysteem. De gemeente bezit ongeveer 437 ha groen welke als volgt is onderverdeeld:

- 11 -

Omschrijving

Aantal

Bomen

13154 stuks

Bosplantsoen en lijnvormige beplanting

58 hectare

Overige beplantingen

13 hectare

Gazons

49 hectare

Bermen

243 hectare

Sportvelden

27 hectare

Vijvers en open water

46 hectare

Halfverhardingen

1 hectare

Afrasteringen

11 km

Toegangshekken

72 stuks

Bloembakken

60 stuks

Banken/picknicksets

376 stuks

Afvalbakken

132 stuks

Het onderhoud wordt door ons zo efficiënt mogelijk uitgevoerd, waar mogelijk worden de ecologische waarden versterkt. Bij nieuwe ontwikkelingen ligt de nadruk op grootschalig groen en (waar mogelijk) op extensief beheer. Voor de bomen is geen apart beleid opgesteld. Er vindt dus geen structurele inspectie of boomcontrole plaats. Vanaf het jaar 2005 is het iepenbeheer uitbesteed aan de Iepenwacht.

De laatste jaren ondervinden we problemen om het afgesproken niveau te halen. Enerzijds komt dit doordat het onderhoudsbudget niet in voldoende mate meegroeit met de uitbreiding van het areaal. Anderzijds merken wij een veranderde moraal bij de burgers. Er wordt gemakkelijker vuil gestort en er worden vaker vernielingen gepleegd. Het resultaat is dat vervanging van verouderde of lelijk geworden groenvakken nauwelijks meer plaatsvindt. De reconstructies werden vroeger meegenomen in het onderhoud. Tegenwoordig is hiervoor binnen het budget nagenoeg geen ruimte meer. Door het ontbreken van structurele boominspecties, bestaat het risico dat bij calamiteiten de schuldeis bij de gemeente komt te liggen omdat het moeilijk is om aan te tonen dat controle en onderhoud tijdig hebben plaatsgevonden. Bij grote infrastructurele projecten wordt de groeninvulling

meegenomen

in

het

project.

(o.a.

Birdaarderstraatweg/Lyceumlocatie,

Hogepol/Sonnemapleintje). Er zijn door twee medewerkers cursussen gevolgd om te komen tot certificatie voor het toepassen van bestrijdingsmiddelen 2010 (DOB).

In de begroting 2009 was onder programma 2.8 in totaliteit een bedrag van € 185.000,- opgenomen voor groenvoorzieningen, waarvan € 54.000,- voor het onderhoud. Uit de jaarrekening blijkt dat in totaal tot een bedrag van € 163.000,- aan kosten is gemaakt, waarvan € 60.000,- voor het onderhoud. Voor wijkbeheer groenvoorzieningen was een bedrag van € 2.087.000,- opgenomen, waarvan € 628.000,- voor onderhoud en in te huren personeel van derden. Uit de jaarrekening blijkt dat in totaal een bedrag van € 2.039.000,- aan kosten is gemaakt, waarvan € 631.000,- voor onderhoud en in te huren personeel van derden. Onder programma 2.4 was in de begroting een budget van in totaal € 440.000 opgenomen voor de sportvelden, waarvan € 61.000,- voor onderhoud aan sportvelden en kleedgebouwen. Uit de jaarrekening blijkt, dat in totaal € 464.000,aan kosten is gemaakt, waarvan € 53.000 voor onderhoud aan sportvelden en kleedgebouwen. Onder programma 1.8 was in de begroting een budget van in totaal € 125.000,- opgenomen voor toeristische fietspaden, waarvan € 78.000,- voor het onderhoud. Uit de jaarrekening blijkt, dat € 113.000,- aan kosten is gemaakt, waarvan € 80.000,- voor het onderhoud. - 12 -

Wegen In

september

2008

is

de

beleidsnotitie

van

mei

2004

geactualiseerd.

Tijdens

de

begrotingsbehandeling van 6 november 2008 heeft uw Raad een amendement aangenomen om niet eerder extra middelen beschikbaar te stellen voor onderhoud aan kapitaalgoederen, dan nadat een kaderstellende notitie met daaraan verbonden keuzemogelijkheden met financiële vertaling daarvan door de raad is vastgesteld. In de commissievergaderingen en in de gemeenteraad van april en juni 2009 is uitvoerig gediscussieerd over dit onderwerp en is het principebesluit genomen voor verhoging van de benodigde onderhoudsbudgetten. Voor de wegen heeft dit als gevolg dat in de begroting 2010 het budget voor het wegenonderhoud structureel is verhoogd met een bedrag van € 343.500,- (in totaal is aangevraagd een bedrag van € 900.000,- structureel).

De totale oppervlakte van het wegennet in de gemeente Dongeradeel is als volgt naar de verschillende verhardingstypen verdeeld:

Verhardingssoort

Oppervlakte

Percentage

Asfalt

1.295.317 m2

53%

Elementen

1.055.752 m2

42%

Cementbeton

101.539 m2

4%

36.689 m2

1%

2.489.287 m2

100%

Onverhard Totaal

In het kader van het binnenstadsfonds zijn de Koningstraat, de Hogepol en het Sonnemapleintje tot aan de Hanspoortbrug heringericht. Er is gestart met de aanleg van de riolering in de Birdaarderstraatweg vanaf de rotonde Rondweg-West tot aan de bebouwde komgrens (langs de Woudhorne). De verhardingen worden in 2010 weer aangebracht en vormgegeven als een zogenaamde fietsroute. In de Birdaarderstraatweg en de Lyceumweg is nieuwe riolering aangebracht. Hierbij is ook de openbare ruimte gelijktijdig heringericht. Dit kosten van dit project zijn mede gedekt uit het budget voor wegenonderhoud.

Het wegenonderhoudsbudget in 2009 en een gedeelte van de éénmalige extra middelen voor het wegwerken van het achterstallig onderhoud van € 2,2 miljoen is besteed aan de onderstaande wegen. Er is grootonderhoud gepleegd aan de asfaltverharding van de Roptawei tussen de Dwarsreed (Metslawier) en de Grytmanswei (Niawier) Ook aan de Rondweg-west tussen de Birdaarderstraatweg en de Parklaan, de Grienewei in Oosternijkerk en de Altenastreek in Dokkum. Op diverse andere wegen in de gemeente zijn nieuwe slijtlagen aangebracht. (o.a. Dijksterwei Lioessens, Hantumerweg Aalsum, Dokkumerwei Hantum, Butendykswei Engwierum, Fjellingswei Paesens, Ringwei Brantgum, Wiersterwei Nes, Hollewei Holwerd, Mûnewei Paesens en de Witmonnikswei te Holwerd).

Op diverse wegvakken zijn kleinere onderhoudsmaatregelen in omvang uitgevoerd zoals bakfreezen

met

een

slijtlaag

aan

de

volgende

asfaltwegen

o.a.

Rondweg-Zuidoost

(Lauwersseewei) A. Minneswei - Niawier, Hilligewei te Waaxens, Medwerterwei te Holwerd, Hoitensreed te Tibma, Winia's Reed te Medhuizen, Fennewei te Hantumeruitburen. In Oostmahorn (Skânserwei) is door de projectontwikkelaar van Esonstad de deklaag als afwerking van de Rondweg aangebracht. - 13 -

Een deel van de trottoirs in de wijk Fûgellân is hersteld. De wegfundering van de Oere ter plaatse van het Fiskerhúske tot aan de Kamp is verbeterd en de bestrating opnieuw aangebracht. Evenzo is de wegfundering in de Stienfeksterwei in Ee tussen de begraafplaats en de brug Stienfek verbeterd en de bestrating opnieuw aangebracht. Hierbij zijn ook verkeerskundige aanpassingen uitgevoerd volgens de uitgangspunten van duurzaam veilig.

Ten laste van het grondbedrijf zijn deklagen (asfaltverharding) met rabatstroken aangebracht op het industrieterrein Hogedijken III te Dokkum. Ook zijn in diverse grondexploitatie-gebieden , o.a. in Anjum (Hoarnleger) en Ternaard woonrijpwerkzaamheden uitgevoerd.

In de begroting 2009 was onder programma 2.8 voor wegen straten en pleinen in totaal een bedrag van € 2.680.000 beschikbaar, waarvan € 1.274.000 voor onderhoud. Uit de jaarrekening 2009 blijkt dat in totaal voor een bedrag van € 2.187.000 aan kosten is gemaakt, waarvan € 1.247.000 voor onderhoud.

Aanleg Centrale As/Westelijke Rondweg

In 2009 is het ontwerp - Provinciaal impassingsplan (PIP) door de provincie opgesteld en in januari 2010 is dit ter inzage gelegd. Er is een start gemaakt met de engineering van de aanleg van de Westelijke Rondweg in Dokkum.

3.

Financiering Inleiding Conform de wet FIDO (ex art. 212 Gemeentewet en art. 10 van de financiële beheersverordening) heeft het College op 6 januari 2009 het Treasurystatuut Gemeente Dongeradeel 2009 vastgesteld. In dit treasurystatuut wordt omschreven hoe de gemeente Dongeradeel om moet gaan met het risicobeheer inzake financiering en op welke wijze hierover verslag moet worden gedaan.

In deze paragraaf wordt het beleid van het risicobeheer inzake de financiering en van de leningportefeuille behandeld. Financiering gaat over de vraag hoe de gemeente regelt dat zij steeds voldoende geld heeft om de rekeningen te betalen. Dreigt de gemeente tijdelijk te weinig geld in kas te hebben, dan zal er een geldlening aangetrokken moeten worden. Ook als er investeringen gedaan moeten worden, dan zal de gemeente geld moeten aantrekken om deze investeringen te financieren. Mocht het voorkomen dat er tijdelijk te veel kasgeld aanwezig is, dan wordt gekeken naar het behalen van een zo hoog mogelijk rendement binnen een vooraf bepaald risiconiveau.

- 14 -

Kasgeldlimiet

De kasgeldlimiet is het maximaal toegestane saldo van kortlopende financieringsmiddelen en mag voor de gemeente Dongeradeel niet meer bedragen dan 8,5% van het begrotingsbedrag bij aanvang van het begrotingsjaar. In 2009 bedroeg de kasgeldlimiet voor de gemeente Dongeradeel; € 4.950.000,-. In 2009 is deze norm niet overschreden.

Rentevisie

Om een zo goed mogelijk resultaat te behalen op financiering, is het noodzakelijk de rente ontwikkeling in de gaten te houden. Hiertoe maakt de gemeente gebruik van een drietal rentevisies van gerenommeerde banken / instellingen. Het jaar 2009 gaat de geschiedenis in als het jaar met lage kortlopende rente. De langlopende rente daarentegen liet ondanks verlagingen van de ECB geen rente daling zien. Omdat de gemeente Dongeradeel waar dat kan gebruik maakt van de goedkopere kortlopende rente, is er over het jaar 2009 ten opzichte van de begroting een flink rentevoordeel geboekt.

Renterisiconorm

Toepassing van de renterisiconorm is van belang om het mogelijke effect van een rentestijging op de gemeentelijke exploitatie te beperken. Per jaar mag maximaal 20% van de totale vaste schuld aan renteaanpassing en (her)financiering onderhevig zijn. In 2009 was de renterisiconorm voor de gemeente Dongeradeel € 13.500.000. Van deze renterisiconorm is € 3.000.000 benut voor het aantrekken van een nieuwe lening met een looptijd van 2 jaar. De renterisiconorm is dus niet overschreden. In de berekening van de renterisiconorm zijn ook de gelden welke de gemeente aan de woningcorporatie heeft uitgeleend, meegenomen. Op 31 december 2009 bedroeg dit uitgeleende bedrag € 20.600.000,-. Gezien het feit dat voor deze leningen het Waarborgfonds Sociale Woningbouw garant staat, kan het risico als minimaal worden beschouwd. Ook zonder het uitgeleende bedrag aan de woningcorporatie blijft de gemeente Dongeradeel ruim onder de norm.

De Centrale As

Op 1 juli 2008 is het verschuldigde bedrag van € 11.900.000,- inzake de financiering van de centrale as, gestort op een depositorekening een bank, deze depositorekening heeft een looptijd van 2 jaren, kent een rentepercentage van 5,9% en staat op naam van zowel de Provincie Fryslân als op naam van de gemeente Dongeradeel. Mocht de centrale as niet doorgaan, dan valt dit bedrag inclusief de rente vrij aan de gemeente Dongeradeel, gaat de centrale as wel door, dan valt het bedrag inclusief de rente vrij ten gunste van het project.

- 15 -

4.

Bedrijfsvoering Personeel en organisatie Organisatieontwikkeling

Het proces van organisatieontwikkeling dat is ingezet, heeft geleid tot overgang van het team Bouwzaken & Milieu van de afdeling REO naar de afdeling Publiekszaken per 1 september 2009. De samenvoeging van de afdelingen REO en Welzijn tot één beleidsafdeling Ontwikkeling is in gang gezet en zal in 2010 worden gerealiseerd.

Buitendiensten

Met inschakeling van de medewerkers in diverse werkgroepen is het rapport “’t Giet oan“ verschenen, op basis waarvan de colleges van Dantumadiel en Dongeradeel hebben besloten tot samenvoeging van de buitendiensten van de gemeenten Dantumadiel en Dongeradeel. De effectuering van dit besluit zal in de eerste helft van 2010 plaatsvinden.

Integriteit

In het verlengde van de inventarisatie van kwetsbare functies in 2008 is het afgelopen jaar besloten voor deze functies een Verklaring omtrent het Gedrag (VOG) te vragen bij indiensttreding van nieuwe medewerkers. In 2009 is één vermoeden van integriteitschending gemeld. Dit bleek niet zozeer een schending van integriteit te betreffen, maar een omissie in de administratieve organisatie, waardoor niet te controleren was of er rechtmatig gehandeld wordt. Dit is door het management opgepakt.

HR-beleid

In 2009 is onderzocht wat personeelsmanagement kan bijdragen aan het verbeteren van de prestaties van de gemeente. Het voorstel is geen grote structuurveranderingen door te voeren, maar stapsgewijs veranderen naar een organisatie die in staat is om flexibel te opereren in een steeds veranderende omgeving. Dit betekent dat we niet alles vastleggen in regels en procedures, maar samen met de medewerkers invulling geven aan de werkprocessen met de vraag van de burger als uitgangspunt. Vertrouwen in elkaar en in het proces is een belangrijke voorwaarde. In 2009 is veel aandacht besteed aan het communiceren van deze ontwikkelingsrichting en aan het invullen van de managementfuncties. Het sturen op resultaat wordt steeds belangrijker. Flexibiliteit in werktijden en telewerken is mogelijk. Er is besloten om te gaan werken met competenties. Met competenties beschrijf je welk gedrag gewenst is in een bepaalde functie. Het kernwoord voor HRbeleid in Dongeradeel is ‘ontwikkeling’. In een veranderende omgeving is dat meer noodzaak dan wens. Individueel worden de afspraken vastgelegd in een Persoonlijk Ontwikkelingsplan. Een voorbeeld van een collectief ontwikkelprogramma is het Jong Talent Programma waaraan 20 medewerkers actief deelnemen.

- 16 -

Onderzoek artikel 213a Gemeentewet

De “Verordening onderzoeken doelmatigheid en doeltreffendheid van de gemeente Dongeradeel” geeft in artikel 2 aan dat ons college op grond van artikel 213a van de Gemeentewet periodiek onderzoek moet verrichten naar de doelmatigheid en doeltreffendheid van (onderdelen van) de ambtelijke organisatie en de uitvoering van taken door de gemeente. In 2009 is in dit kader onderzoek gedaan naar de subsidieverlening aan de bibliotheek te Dokkum. Concreet is onderzocht in welke mate de doelen en voorwaarden van de door de gemeente aan de bibliotheek verleende subsidie voldoende waarborgen bieden voor de doeltreffendheid van de subsidie. Het onderzoek is uitgevoerd door middel van dossieronderzoek en het houden van interviews met de portefeuillehouder,

de

afdelingsmanager

en

de

beleidsmedewerker

Welzijn

en

de

directeurbestuurder en de adjunct-directeur van de bibliotheek. Belangrijkste conclusies uit het onderzoek zijn, dat het in algemene zin ontbreekt aan beleid ten aanzien van het instrument subsidie en dat concretisering van wat de gemeente met het beleid en de subsidiëring van de bibliotheek wil bereiken, ontbreekt. Het rapport is door het college vastgesteld met de aantekening dat de belangrijkste aanbevelingen ter hand dienen te worden genomen en met de bibliotheek dienen te worden besproken. Hiervoor heeft de portefeuillehouder bestuurlijk overleg gevoerd met de bibliotheek. Het rapport is ter kennisneming aangeboden aan de raad en besproken in de raadscommissie Samenleving.

Communicatie In 2009 is hard gewerkt aan de volgende speerpunten -

Geven van goede ondersteuning en advies aan het bestuur

-

Realisatie verbeterde website met meer mogelijkheden voor digitale dienstverlening.

-

Projectleiding van NOFA project Regiomarketing

-

Promotie regio(stad) Dokkum

-

Beleid maken en uitvoeren met betrokken partijen (zie programma 4.2)

Verder is uitvoering gegeven aan diverse activiteiten, o.a. -

Organisatie van Elfstedenmaand in november

-

Onderzoek risicocommunicatie

-

Communicatieadvies en ondersteuning bij interne en externe projecten

-

Produceren van diverse voorlichtings- en promotiemiddelen

-

Ondersteunen bij diverse ontvangsten en festiviteiten

Financiële en Juridische Zaken Juridische kwaliteitszorg Dit houdt in: -

het waarborgen of versterken van de juridische kwaliteit om daarmee schade te voorkomen of te beperken als gevolg van overheidshandelen;

-

het bewust omgaan met juridische risico’s.

- 17 -

Bij het (door)ontwikkelen van juridische kwaliteitszorg in onze gemeente staat de doelstelling centraal: “Samen werken aan een kwalitatief goed juridisch overheidsproduct waarbij de kans op klachten, bezwaarschriften, procedures bij de rechter en schadeclaims zo klein mogelijk is. In 2010 wordt gestart met een juridisch beraad, bestaande uit juridische specialisten uit de organisatie. Team AJZ vervult bij de ontwikkeling en invulling van juridische controle de coördinatie-rol.

Deregulering

In 2009 is een projectgroep ingesteld voor de voorbereiding van uitvoering van het maatregelenplan van (extern bureau) Lexnova over deregulering en vermindering van de administratieve lastendruk voor burgers en bedrijven. Verwacht wordt dat in 2010 tot concrete besluitvorming kan worden overgegaan. In het proces wordt tevens aandacht besteed aan de formatieve consequenties van te nemen maatregelen (operatie FOCUS).

Mandaat

In 2009 is een geactualiseerde mandaatregeling voorbereid die op 13 januari 2010 in werking is getreden. In de regeling is omschreven wat onder mandaat wordt verstaan en beschreven hoe mandaat in onze organisatie wordt toegepast. Tevens is aangegeven op welke wijze de ondertekening van besluiten plaatsvindt. In de mandaatoverzichten is per afdeling aangegeven welke bestuursbesluiten ambtelijk namens het college van B&W of de burgemeester mogen worden genomen.

Financiële rechtmatigheid

Nadat over de jaarrekening 2008 voor het eerst een goedkeurende verklaring verkregen was voor wat betreft de financiële rechtmatigheid is in 2009 wederom een risicoanalyse gemaakt. Aan de hand van de risicoanalyse is een interne controleplan vastgesteld. Een belangrijk deel van de interne controles is in het najaar uitgevoerd. In januari 2010 is een rapportage over de financiële rechtmatigheid voorgelegd aan het managementteam met daarin een aantal aanbevelingen t.a.v. de administratieve organisatie en interne controle. Deze aanbevelingen zijn overgenomen door het MT en zullen worden uitgevoerd. In 2009 is een start gemaakt om de financiële rechtmatigheid te borgen in de werkprocessen zelf met het doel het uitgebreid controleren achteraf zo veel mogelijk te voorkomen. Hier zijn goede ervaringen mee opgedaan. De consulenten op de afdeling Financiën hebben samen met hun collega’ s uit Dantumadiel en Achtkarspelen meegedaan aan een cursus interne controle.

Bezuinigingen op de taken

In 2009 is onder verantwoordelijkheid van de afdeling Financiën een bezuinigingsoperatie op de taken in gang gezet. Organisatiebreed is in beeld gebracht welke taken de gemeente heeft, of het gaat om wettelijke of niet wettelijke taken, op welk kwaliteitsniveau bepaalde taken worden uitgevoerd etc. Deze uitwerking heeft geleid tot een voorstel om bepaalde taken niet meer c.q. op een lager kwaliteitsniveau uit te voeren. Vervolgens heeft besluitvorming over dit voorstel plaatsgevonden in de raadsvergadering van december. Het jaar 2010 zal dienen als overgangsjaar om vanaf het jaar 2011 tot daadwerkelijke bezuinigingen op de taken te komen. De betrokken instellingen zijn in december geïnformeerd over de door de raad genomen besluiten. - 18 -

Facilitaire Zaken Kunst

In 2009 is er een actieve inhaalslag begonnen met betrekking tot de aanwezige collectie kunst. Het is van belang om een actuele inventarisatielijst te hebben, de verzekering hierop bij te stellen en kunstobjecten te restaureren. Als basis hiervoor is er een collectiescan gemaakt van de schilderijen. In 2009 zijn er twee schilderijen aangeboden voor restauratie, de overige schilderijen zullen volgen op basis van prioritering en budget.

Het aanwezige goudleerbehang in het oude stadhuis vereist de nodige aandacht. Daar dit goudleerbehang een zeldzame aankleding is vereist dit specialistische kennis en is een monumentenvergunning hierop van toepassing. In 2009 is er een rapportage gemaakt over de staat van onderhoud en een aantal aspecten van good housekeeper. Eerste contacten zijn gelegd met de Rijksdienst van cultuur en erfgoed om te komen tot een zorgvuldige aanpak voor restauratie. Dit alles krijgt in 2010 zijn vervolg. Belangrijk voor alle kunstobjecten en het goudleerbehang is de klimaatbeheersing in de ruimtes. Hiertoe is het luchtbehandelingsapparaat, dat de vochtigheid in de ruimtes regelt, in 2009 gereviseerd.

Dienstverlening en e-overheid

Burgers en bedrijven vragen om een overheid die snel, efficiënt en klantgericht werkt en niet steeds naar de bekende weg vraagt; dus betere dienstverlening met minder administratieve lasten. Om dat te bereiken, brengen de overheden focus en samenhang aan in de ontwikkeling van de basisinfrastructuur van de e-overheid. Dit wordt uitgewerkt in het Nationaal Uitvoeringsprogramma Dienstverlening en e-overheid (NUP). In 2009 is er gestart met het op orde brengen van de adressen- en gebouwenregistratie en het selecteren en implementeren van programmatuur die randvoorwaardelijk is aan de invulling en uitwerking van de basisinfrastructuur e-overheid.

Midoffice en Document Management Systeem (DMS)

In 2009 zijn de eerste elementen van het Midoffice en DMS ingevoerd met de oplevering en in productie name van de nieuwe gemeentelijke websites, het content management systeem en een ingerichte Midoffice voor een aantal gemeentelijke producten. In 2010 wordt het systeem uitgebreid en wordt er gewerkt langs de volgende sporen: 1. Realisatie van nieuwe intranet sites (2010). 2. Implementatie gemeentebreed Document Management systeem (DMS). 3. Realiseren van scanoplossingen ter ondersteuning van het Midoffice en gemeentebreed DMS. 4. Uitbreiding van het aanbod van digitale producten.

Openbare Werken en Onderhoud Materieel

Om de verschillende taken goed en efficiënt te kunnen verrichten, beschikken de diverse organisatieonderdelen over een breed scala aan materieel. - 19 -

De in 2006 in het kader van de reorganisatie aangepaste structuur van de afdeling uitvoering is nu in de praktijk volledig ingevoerd. In het kader van de klantgerichte organisatie zijn een aantal, zoals kleine

straat-

en

rioleringswerkzaamheden

en

bebordingen,

die

oorspronkelijk

in

de

wijkoverstijgende ploegen zaten in het wijkbeheer ondergebracht. Om efficiënt en ARBO technisch verantwoord te kunnen werken, wordt er voortdurend gekeken naar de ontwikkelingen in de markt en gestreefd naar optimalisatie van het materieel. De wijkploegen, die teruggebracht zijn van vier naar twee, zijn eind 2006 uitgerust met een Iveco pick-up voorzien van een laadkraantje. Deze twee nieuwe auto’s worden tevens ingezet voor de gladheidbestrijding. Medio 2007 zijn een tweetal tractoren die worden ingezet bij het onderhoud van de sportvelden en het groen vervangen. Vooral ook op het gebied van het kleinere materieel zijn er de laatste jaren behoorlijke ontwikkelingen geweest. Op deze wijze kan de buitendienst marktconform, klantgericht blijven werken. Er wordt nog steeds gezocht naar materieel om het maaien op de bolwerken, met behoud van kwaliteit, minder arbeidsintensief en vooral ook minder belastend voor de medewerkers te maken. In 2008 hebben wij een aantal nieuwe prototypes van machines uitgeprobeerd. Verwacht werd dat deze prototypes in 2009 op de “marktklaar” zouden zijn. Helaas is dit tot op heden nog niet het geval. Ontwikkelingen lijken echter veelbelovend. Mogelijk dat in 2010 het probleem van het maaien van de bolwerken opgelost kan worden. Wij zijn hier echter afhankelijk van de leverancier(s.)

Mei 2009 zijn wij met het bestrijden van onkruid op verhardingen overgegaan op de zogenaamde DOB-methode. Doel is een zo schoon mogelijke straat met gebruik van zo min mogelijk gif en vervuiling van het oppervlaktewater. Om die reden is de oude Quad vervangen door een modernere. Tevens is er in maart (in samenwerking met Smallingerland) een proef uitgevoerd met een borstelmachine. Het veegregime is strakker gepland en afgestemd op het werken met de Quad. Om dezelfde reden is er een zogenaamde strijker aangeschaft. Deze (aanbouw)machine is binnen de DOB-methode een aanvulling op de werkzaamheden van de Quad.

In 2010 zullen plannen verder uitgewerkt worden om een zogenaamde werktuigdrager aan te schaffen. Doel van deze machine is sommige arbeidsintensieve werkzaamheden zoals haagknippen, overhangende takken snoeien, graskanten steken, machinaal te gaan uitvoeren. Doel is behoud van kwaliteit en besparing op (arbeids)kosten.

Voorjaar 2009 zijn de twee afgeschreven gazonmaaiers van Dongeradeel vervangen. Uit onderzoek bleek dat ook op dit punt de eigen dienst concurrerend is ten opzichte van het bedrijfsleven. Verwacht mag worden dat met de nieuwe machines de (forse) uitbreiding van het areaal gazon in Dongeradeel opgevangen kan worden.

Medio 2009 is het beleid met betrekking tot het maaien van bermen aangepast. Deze aanpassing is nodig om te voldoen aan de Flora en Faunawet. Het samenwerkingsproject behoud en verbetering van Patrijzenstand rondom Nes en Holwerd is tevens in dit beleid geborgd. Deze beleidsaanpassing betekent ook dat wij de twee afgeschreven Valmet trekkers kunnen vervangen door 1 zware tractor. In 2010 zal deze trekker worden ingezet. Gelet op de bestuursopdrachten rond

de

toekomstige

samenwerking

met

Dantumadiel

wordt

kritisch

gekeken

naar

vervangingsinvesteringen en worden deze zoveel mogelijk uitgesteld wanneer het grote materieel betreft. Zo is de vervanging van de kolkenzuiger al een aantal jaren uitgesteld. Dit heeft wel tot gevolg dat deze kolkenzuiger bijzonder storinggevoelig is en extra onderhoud vergt.

- 20 -

Samenwerking

De garagewerkplaats van de gemeente Dongeradeel en Dantumadiel, in 2007 samengevoegd op de locatie in Damwâld, werkt nu na wat aanloopproblemen tot volle tevredenheid. In de loop van 2008 zijn de bestuursopdrachten Beheer Openbare Ruimte (BOR) en Ruimtelijke Ordening en Beheer (ROB) tijdelijk stopgezet in afwachting van het door de raad ingestelde externe onderzoek over de toekomst van de gemeente. Onlangs is er een nieuwe bestuursopdracht geformuleerd met als doel een samenvoeging van de onderhoudsdiensten van Dongeradeel en Dantumadiel. Doel van deze samenwerking is een marktconforme, moderne en duurzame organisatie te ontwikkelen die zowel de gemeente Dantumadiel als Dongeradeel van dienst kan zijn.

Vooruitlopend op deze samenwerking wordt op het gebied van de afvalinzameling gezamenlijk gebruik gemaakt van een reserveauto en ondersteunt men elkaar op het gebied van materieel en personeel. In 2010 zullen 3 nieuwe afvalauto’s gezamenlijk aangeschaft en gebruikt gaan worden. De voorbereiding van een Europese aanbesteding is hiervoor in 2009 gestart. Sinds 2008 is het maaiwerk van de gazons in Dantumadiel uitgevoerd door Dongeradeel en wordt al een aantal jaren gezamenlijk de waakdienst van de gladheidbestrijding uitgevoerd. In 2009 is ook in Dantumadiel wijkbeheer ingevoerd. Dantumadiel gebruikt nu ook de programmatuur en aanpak zoals deze in Dongeradeel al jaren een succes is.

5.

Verbonden partijen Het begrip 'verbonden partij' Bij de realisering van beleidsvoornemens is het vaak noodzakelijk bepaalde relaties met derde partijen aan te gaan. In een aantal gevallen zijn dergelijke relaties uitgegroeid tot een zodanige vorm dat de gemeente zeggenschap en financiële belangen in die derde partij heeft gekregen. In dat geval is er sprake van een zogenaamde verbonden partij.

Verbonden partijen zijn dus derde partijen waarin de gemeente zowel een bestuurlijk als een financieel belang heeft. Van een bestuurlijk belang is sprake als de gemeente op enigerlei wijze zeggenschap heeft. Dit kan via een zetel in het bestuur dan wel via het stemrecht dat uit het aandelenbezit voortvloeit. Van een financieel belang is sprake als de gemeente risico's loopt ingeval van financiële problemen bij die derde partij.

Verbindingen met derde partijen zijn een manier om een bepaalde publieke taak uit te voeren. Voor een optimale uitoefening van de taak van de gemeenteraad is het van belang dat de raad een goed inzicht heeft in alle aan de gemeente verbonden partijen.

Overzicht verbonden partijen Hieronder volgt per programma een overzicht van derde partijen waarin de gemeente zowel een bestuurlijk als een financieel belang heeft en dus overeenkomstig de definitie verbonden partijen zijn. - 21 -

Naam

Rechtsvorm

Aard financieel belang

Programma 1, Dongeradeel werkt - Bedrijvencentrum, Dokkum

B.V.

aandelen / bijdrage

- Ver. van Waddenzeegemeenten, Delfzijl

vereniging

verstrekken bijdrage

- Welstandzorg Hûs en Hiem, Leeuwarden

gem. reg.

bijdrage in exploitatie

- Exploitatie Mij. Havencomplex Lauwersoog

B.V.

aandelen

- Eneco Holding, Rotterdam

N.V.

aandelen

- Kabeltelevisie Noord Oost Friesland, Dokkum

N.V.

aandelen

- Recreatieschap De Marrekrite, Grou

gem. reg.


Programma 2, Dongeradeel leeft - Opus 3, Dokkum

stichting

budgetsubsidie

- Steun Theater, Dokkum

stichting


- Streekarchivariaat N. O. Friesland, Dokkum

gem. reg.

bijdrage nadelig saldo

- Monumentenbehoud Dongeradeel, Dokkum

stichting


- Milieu Advies Dienst Regio N-Friesland, Leeuwarden gem. reg.


- Hulpverleningsdienst Fryslân (Brandweer)

gem. reg.


- Brandweer Noordoost Fryslân, Dokkum

gem. reg.


- Toezichthouders Noordoost Fryslân, Dokkum

gem. reg.


- Yswegencentrale Oostergo, Ferwert

stichting


- Woonwagenschap Friesland, Sneek

gem. reg.


- Gemeensch. Kredietbank Friesland, Leeuwarden

stichting

kapitaalverstrekking

- Uitvoering Werk, Inkomen en Zorg, Damwoude

gem. reg.


- Oostergo, Dokkum

gem. reg.


- Lauwerspas, Dokkum

stichting


- Stichting Roobol, Buitenpost

stichting


Programma 3, Dongeradeel zorgt

- Hulpverleningsdienst Fryslân (G.G.D.) Leeuwarden

gem. reg.


- Afvalsturing Friesland, Leeuwarden

N.V.

aandelen

- Samenwerking NOFA, Buitenpost

gem. reg.


- Rekenkamercommissie Noordoost Fryslân

gem. reg.


N.V.

aandelen

- Vereniging Nederlandse Gemeenten, Den Haag

vereniging


- Vereniging van Friese Gemeenten, Leeuwarden

vereniging


- Bestuursacademie Noord Nederland, Zwolle

gem. reg.


- Dataland, Reeuwijk

B.V.

aandelen

Programma 4, Dongeradeel vernieuwt

Algemene dekkingsmiddelen - Bank Nederlandse Gemeenten, Den Haag

Overig

- 22 -

Programma 1, Dongeradeel werkt Bedrijvencentrum Dokkum

Het Bedrijvencentrum Dokkum is bestemd voor startende en bestaande ondernemers in Dongeradeel met mogelijkheden voor begeleiding op financieel en administratief gebied. De ruimten die men verhuurt zijn geschikt voor administratieve, commerciële- of industriële activiteiten. De jaarlijkse bijdrage die de gemeente Dongeradeel in het verleden heeft betaald is komen te vervallen. Wel bezit de gemeente nog voor € 45.378,- aandelen. Momenteel wordt geen dividend uitgekeerd.

Vereniging van Waddenzeegemeenten

Dongeradeel is aangesloten bij de Vereniging van Waddenzeegemeenten. Doelstelling is de gezamenlijke behartiging van de belangen. Jaarlijks wordt een contributie in rekening gebracht aan de leden. De vereniging heeft een beperkt eigen vermogen om fluctuaties in de lasten op te vangen.

Welstandszorg Hûs en Hiem

Onze gemeente neemt sinds jaren deel in de gemeenschappelijke regeling Welstandszorg Hûs en Hiem. Deze regeling heeft ten doel de gemeenschappelijke belangen van de deelnemende gemeenten te behartigen op het gebied van de bouwkunstige en landschappelijke schoonheid in de provincie Friesland. Tot de taken behoren welstandsadvisering op grond van de Woningwet, het geven van adviezen over welstandsvraagstukken, advisering over de toepassing van de Monumentenwet en de Monumentenverordening en advisering over beschermde gemeentelijke monumenten en beeldbepalende panden. Elke gemeente draagt in de kosten bij naar rato van de dienstverlening op basis van tarieven, die door het algemeen bestuur worden vastgesteld. Onvoorziene tekorten op de exploitatie, die redelijkerwijs niet kunnen worden bestreden uit batige saldi van voorgaande jaren, worden door de gemeenten gedragen in verhouding tot het aantal inwoners op 1 januari van het betreffende jaar. De laatste jaren hebben zich geen tekorten voorgedaan.

Exploitatiemaatschappij Havencomplex Lauwersoog

Onze gemeente bezit, evenals de gemeente De Marne, 45% van het aandelenkapitaal van de Exploitatiemaatschappij Havencomplex Lauwersoog. Hiermee is een investering gemoeid van € 4.538,-. De overige 10% is in handen van de Visafslag. Tot op heden is geen dividend ontvangen. De haven van Lauwersoog is van groot economisch belang voor deze regio. Dit geldt eveneens voor de werkgelegenheid. In verband hiermee is een medewerker van onze gemeente gedetacheerd als directeur van de Exploitatiemaatschappij Havencomplex Lauwersoog.

Eneco Holding

Van oudsher zijn veel gemeenten aandeelhouder van nutsbedrijven. Doel daarvan was invloed uit te kunnen oefenen op het beleid van die nutsbedrijven. Door fusies en schaalvergrotingen heeft deze bestuurlijke invloed aan betekenis ingeboet. Het financiële belang in deze ondernemingen staat nu dan ook voorop. - 23 -

Onze gemeente bezit 16.824 aandelen à € 100,- nominaal in Eneco Holding. Hiervoor is in het verleden een bedrag van € 46.739,- geïnvesteerd. Jaarlijks wordt een dividend uitgekeerd door Eneco.

Kabeltelevisie Noord Oost Friesland

De Kabeltelevisie Noord Oost Friesland heeft tot taak de aanleg, het beheer, het onderhoud, de instandhouding en de exploitatie van centrale antenne inrichtingen met bijbehorende kabelnetten in de deelnemende gemeenten, alsmede het verrichten van technische en organisatorische werkzaamheden ten behoeve van het verzorgen van plaatselijke of regionale uitzendingen. De andere deelnemers, naast Dongeradeel, in deze vennootschap zijn Ameland, Dantumadiel, Kollumerland c.a. en Schiermonnikoog. Genoemde gemeenten bezitten aandelen in het kapitaal. Uitgangspunt is het aantal aansluitingen per gemeente. De aandelen zijn om niet verkregen. In 2008 is voor het eerst dividend aan de gemeenten uitgekeerd.

Recreatieschap De Marrekrite

Het Recreatieschap De Marrekrite behartigt de gemeenschappelijke belangen van de deelnemers op het gebied van een evenwichtige en gecoördineerde ontwikkeling van de watersport en van andere vormen van recreatie op en aan het water, zulks met inachtneming van de belangen van natuur en landschap. In het algemeen bestuur zijn de provincie Fryslân en diverse Friese gemeenten, waaronder Dongeradeel, vertegenwoordigd. De bijdragen van de deelnemers zijn vastgesteld op basis van een indeling in categorieën. Onze gemeente valt in de categorie waarvoor de bijdrage is vastgesteld op 2% van de totale netto kosten. Met ingang van 2008 wordt de compensabele BTW aan De Marrekrite terugbetaald. Verder betaalt Dongeradeel nog een bijdrage voor het baggerfonds. Om fluctuaties in het jaarlijkse onderhoud op het vangen, werkt De Marrekrite met een onderhoudsfonds.

Programma 2, Dongeradeel leeft Opus 3 centrum voor muziek in Noord oost Friesland

De stichting Opus 3 heeft ten doel de bevordering van de kunstbeoefening, kunstzinnige vorming en kunsteducatie in de ruimste zin van het woord in ieder geval in de gemeenten Dongeradeel, Ferwerderadiel en Schiermonnikoog. De stichting tracht haar doel onder meer te verwezenlijken door het instandhouden van een muziekschool ten behoeve van de inwoners van de genoemde gemeenten, actief en stimulerend op te treden ter bevordering van de muzische vorming in het algemeen en in het algemeen alle andere middelen aan te wenden, die voor het bereiken van het doel bevorderlijk worden geacht. De begroting van de stichting wordt jaarlijks ter toetsing voorgelegd aan de gemeenten Dongeradeel, Ferwerderadiel en Schiermonnikoog. De jaarstukken worden ter kennisgeving toegezonden aan de colleges van burgemeester en wethouders van genoemde

gemeenten.

De

stichting

heeft

met

iedere

deelnemende

gemeente

een

uitvoeringsovereenkomst budgetsubsidie afgesloten. In deze overeenkomst worden geregeld de hoogte van de budgetsubsidie, de door de stichting te leveren prestaties, de planning en control, indexering, reserves en voorzieningen, contractaanpassingen, en overige bepalingen. Aan het begin van iedere contractperiode vindt overleg plaats tussen de deelnemende gemeenten en de stichting over het te voeren tarievenbeleid. - 24 -

Naast enkele bestemmingsreserves heeft de stichting volgens de laatste jaarrekening een algemene reserve van circa 2 ton voor het opvangen van mogelijke tegenvallers in de toekomst. De maximaal toegestane stand van deze reserve is onlangs gesteld op 25% van het totaal van de begrote jaarexploitatie van de stichting. Daarboven vindt terugbetaling plaats aan de deelnemende gemeenten.

Steun Theater Dokkum

Op 27 augustus 2008 is de Stichting Steun Theater Dokkum opgericht. De stichting heeft ten doel: het faciliteren van theatervoorstellingen in de gemeente Dongeradeel en meer in het bijzonder in Dokkum en het verrichten van alle verdere handelingen, die met het vorenstaande in de ruimste zin verband houden of daartoe bevorderlijk zijn. De stichting tracht haar doel onder meer te verwezenlijken door het verwerven van gelden ten behoeve van het theater te Dokkum. Voor de aanschaf en plaatsing van een mobiele tribune in het theater heeft de stichting in 2008 een geldlening bij een bank afgesloten. In 2009 is deze geldlening vervangen door een renteloze geldlening van de gemeente Dongeradeel. De normale jaarlijkse aflossing wordt door de gemeente vergoed.

Streekarchivariaat Noord Oost Friesland

Het Streekarchivariaat Noord Oost Friesland wordt gevormd door de gemeenten Ameland, Dongeradeel en Schiermonnikoog en het waterschap Fryslân. Het Streekarchivariaat heeft krachtens de Archiefwet 1995 tot doel het beheer van de archiefbewaarplaatsen van de deelnemende gemeenten en waterschappen, inhoudende het behouden, bewerken en benutten van de in de archiefbewaarplaatsen berustende archieven en collecties, gericht op de openbaarheid ten dienste van het publiek, en het toezicht op het beheer van de nog bij de administraties van de deelnemende gemeenten en waterschappen berustende archieven, met het oog op hun toekomstige overbrenging naar de archiefbewaarplaatsen. Onze gemeente verleent, evenals de overige deelnemers, jaarlijks een bijdrage in de exploitatie. Voor de financiering van de inventaris van de nieuwe huisvesting heeft de gemeente Dongeradeel een rentedragende geldlening verstrekt. Het Streekarchivariaat heeft op dit moment geen eigen vermogen.

Monumentenbehoud Dongeradeel

De Stichting Monumentenbehoud Dongeradeel heeft ten doel de instandhouding en bescherming van monumenten op basis van de Monumentenwet of ingevolge de Monumentenverordening gemeente Dongeradeel. De Stichting tracht dit doel te bereiken door het in juridische eigendom verwerven van monumenten als hiervoor omschreven, het (doen) restaureren en onderhouden van de verworven monumenten, het beïnvloeden van de openbare mening, zodat de wenselijkheid van het behoud van monumenten door zoveel mogelijk personen wordt ingezien en dit doel door hen wordt gesteund, de verwerving van geldmiddelen en alle andere rechtmatige middelen die voor het doel bevorderlijk kunnen zijn. Het werkgebied van de stichting is de gemeente Dongeradeel. De gemeente verleent jaarlijks een bijdrage in de exploitatielasten van de stichting. Het betreft hier met name het onderhoud en restauratie van de aanwezige molens en torens. Het bedrag wordt jaarlijks geïndexeerd. De stichting heeft een reserve onderhoud en restauraties om de fluctuaties in de uitvoering van de werkzaamheden op te vangen.

- 25 -

Milieu Advies Dienst Regio Noord-Friesland

De Milieuadviesdienst behartigt de belangen van het milieubeheer en het budgethouderschap Besluit Woninggebonden Subsidies, voor zover dit uit een oogpunt van samenhang en draagvlak een behartiging op regionaal niveau vraagt. Het wordt gevormd door de gemeenten Ameland, het Bildt, Boarnsterhim, Dantumadiel, Dongeradeel, Ferwerderadiel, Franekeradeel, Harlingen, Kollumerland c.a., Leeuwarden, Leeuwarderadeel, Menaldumadeel, Schiermonnikoog, Terschelling en Vlieland. Aan genoemde gemeenten wordt een bijdrage in de vaste kosten in rekening gebracht. Voor het verrichten van diensten worden kostendekkende tarieven berekend.

Hulpverleningsdienst Fryslân (onderdeel Brandweer)

Met ingang van 1 januari 2007 is de Regionale Brandweer/C.P.A. Fryslân opgenomen in de Hulpverleningsdienst Fryslân. Deze gemeenschappelijke regeling biedt voordelen voor de kwaliteit en snelheid van de brandbestrijding en hulpverlening. De doelstellingen op het gebied van veiligheid en bescherming kunnen daardoor op een effectievere en efficiëntere wijze gerealiseerd worden. De participatie is, gelet op deze voordelen, van duurzame aard. De kosten worden omgeslagen over de deelnemende gemeenten op basis van het aantal inwoners.

Brandweer Noordoost Fryslân

De Brandweerkring Noordoost Friesland is eind 2004 vervangen door de gemeenschappelijke regeling Brandweer Noordoost Fryslân. Hieraan nemen deel de gemeenten Achtkarspelen, Dantumadeel, Dongeradeel, Kollumerland c.a. en Schiermonnikoog. Het gemeentebestuur van Ameland heeft nog geen besluit genomen tot deelname aan deze samenwerking, omdat er nog geen consensus met de overige deelnemers is over zaken als beheer van gebouwen en materieel. Nader overleg hierover is nog gaande. De gemeenschappelijke regeling voorziet in het vormen van één gemeenschappelijke brandweerorganisatie voor Noordoost Fryslân. De Brandweer Noordoost Fryslân komt onder eenhoofdige leiding te staan, waarbij het beroepspersoneel rechtspositioneel wordt ondergebracht bij de Regionale Brandweer Fryslân te Leeuwarden. Het beheer van de Brandweer Noordoost Fryslân berust bij een gemeenschappelijk orgaan (districtscollege), bestaande uit de burgemeesters van de deelnemende gemeenten. De taken van de Brandweer Noordoost Fryslân bestaan uit: pro-actie, preventie, preparatie, repressie, nazorg en eventuele andere door het districtscollege aangewezen taken. De door de deelnemende gemeenten verschuldigde bijdragen in het nadelige saldo, dat overblijft na aftrek van de kosten van de regeling officier van dienst, worden berekend op basis van het gemiddelde van de verhouding tussen de werkvoorraad preventie en het inwonertal van de gemeenten.

Toezichthouders Noordoost Fryslân

In de vergadering van 26 april 2007 heeft de raad van Dongeradeel ingestemd met de voortzetting van het project toezichthouders Noordoost Fryslân en toestemming verleend aan burgemeester en wethouders tot het aangaan van een (lichte) gemeenschappelijke regeling tussen de gemeenten Achtkarspelen, Boarnsterhim, Dantumadeel, Dongeradeel, Kollumerland c.a. en Tytsjerksteradiel.

- 26 -

Het project beoogt het realiseren van de volgende doelstellingen: a. Verbetering van de objectieve en subjectieve veiligheid en leefbaarheid binnen het gebied van de deelnemende gemeenten door middel van de aanwezigheid van toezichthouders binnen de openbare ruimte. b. Het bieden van de mogelijkheid tot scholing en het opdoen van werkervaring aan werklozen.

De kosten van het project worden verdeeld over de deelnemende gemeenten, overeenkomstig de verdeelsleutel gebaseerd op de inzet van de toezichthouders in de betreffende gemeenten. Momenteel beschikt deze gemeenschappelijke regeling niet over een eigen vermogen.

Na het tussentijdse vertrek van de gemeenten Boarnsterhim en Tytsjerksteradiel heeft door de overblijvende gemeenten een bezinning plaatsgevonden over de toekomst van het project Toezichthouders Noordoost Fryslân: over nut, noodzaak en de gevolgen van (vroegtijdige) beëindiging. Op voorstel van de Begeleidingscommissie Project Toezichthouders Noordoost Fryslân hebben de colleges van burgemeester en wethouders besloten het project Toezichthouders per 1 januari 2010 te beëindigen en de ontmanteling van het project in overleg met de diverse betrokken partijen uit te werken. In de vergadering van 26 november 2009 heeft de raad toestemming verleend om de Gemeenschappelijke regeling toezichthouders Noordoost Fryslân per 1 januari 2010 op te heffen.

IJswegencentrale Oostergo

De stichting Yswegencentrale Oostergo organiseert bij voldoende ijsdikte toertochten in de regio. In het bestuur zijn de volgende gemeenten vertegenwoordigd: Dantumadeel, Dongeradeel, Ferwerderadiel, Kollumerland c.a. en Leeuwarderadeel. De gemeenten betalen een jaarlijkse bijdrage die is gebaseerd op het aantal inwoners.

Woonwagenschap Friesland

Het Woonwagenschap Friesland verkeert momenteel in liquidatie. De deelnemende gemeenten betalen nog een bijdrage van € 0,10 per inwoner in de jaarlijkse kosten van voormalig personeel. Er resteert nog een woonwagenterrein dat gesaneerd moet worden. De kosten hiervan kunnen indien nodig ten laste van de algemene reserve worden gebracht.

Programma 3, Dongeradeel zorgt Gemeenschappelijke Kredietbank Friesland

De Gemeenschappelijke Kredietbank Friesland (GKB) ondersteunt mensen met geldzorgen. De GKB werkt voor schuldenregelingen samen met de gemeente (Sociale Zaken Dan Don), de instellingen voor maatschappelijk werk en de Verslavingszorg Noord Nederland. Na aanmelding door de betreffende persoon beoordeelt de GKB de financiële situatie van betrokkene en kent eventueel een schuldsaneringslening toe, waar de gemeente borg voor staat. Indien nodig ondersteunt de GKB betrokkenen bij de toepassing van de Wet schuldsanering natuurlijke personen. De GKB ondersteunt hiermee de doelstellingen op het gebied van sociale voorzieningen en maatschappelijk dienstverlening. De gemeente heeft aan de GKB een werkkapitaal van € 63.529,- verstrekt. Over dit bedrag wordt een jaarlijkse rentevergoeding ontvangen. - 27 -

Uitvoering Werk, Inkomen en Zorg

In de raadsvergadering van 30 september 2004 is besloten door middel van de afgifte van een verklaring van geen bezwaar, in te stemmen met het aangaan van de gemeenschappelijke regeling uitvoering Werk, Inkomen en Zorg. De samenwerking tussen de gemeenten Dantumadeel en Dongeradeel beoogt op efficiënte wijze uitvoering te geven aan de doelstellingen op het terrein van werk, inkomen en zorg, zoals omschreven in de regeling. De verrekening van de kosten van de uitvoering worden vastgelegd in het door de colleges vast te stellen uitvoeringsstatuut. De programmakosten worden op basis van de werkelijke uitgaven rechtstreeks aan de gemeenten toegerekend. De uitvoeringsregeling heeft geen eigen vermogen. Met ingang van 1 september 2006 zijn de voorzieningen voor gehandicapten ook ondergebracht bij Werk, Inkomen en Zorg. De raad heeft hiermee op 28 september 2006 ingestemd. Per 1 oktober 2009 is de uitvoering van de Wet investeren in jongeren in de gemeenschappelijke regeling opgenomen. Op 29 oktober 2009 heeft de raad hiermee ingestemd.

Oostergo Dokkum

Op grond van de Wet Sociale Werkvoorziening worden aan personen die door lichamelijke, verstandelijke of psychische beperkingen uitsluitend onder aangepaste omstandigheden tot regelmatige arbeid in staat zijn, een dienstverband begeleid werken aangeboden. Verder wordt getracht de uitstroom naar de reguliere arbeidsmarkt te bevorderen. Oostergo vervult deze taak voor de gemeenten Ameland, Dongeradeel, Ferwerderadiel en Schiermonnikoog. Oostergo heeft de afgelopen jaren een groei doorgemaakt. Het traditionele beeld van dienst sociale werkvoorziening is achterhaald. De organisatie ontwikkelt zich van productiebedrijf tot reintegratiebedrijf. Oostergo is uitgegroeid tot een belangrijke partij bij de uitvoering van regelingen voor gesubsidieerde arbeid en re-integratie. Na een reeks van jaren van positieve resultaten en voldoende financiële ruimte om te kunnen bouwen aan voorzieningen, is gebleken dat deze trend wordt doorbroken. De uitvoering van de WSW dreigt, binnen de huidige wettelijke en macroeconomische kaders en bezuinigingen van het rijk, in toenemende mate verliesgevend te worden. Door de binnen Oostergo aanwezige kennis en kunde op het vlak van arbeidsintegratie voor een brede doelgroep in te zetten, wordt getracht de verliezen tot een minimum te beperken. Samenwerking met omliggende gemeenten, UWV en andere re-integratiebedrijven heeft in dit kader een hoge prioriteit. Ondanks deze maatregelen kon niet worden voorkomen dat de gemeenten sinds 2003 weer worden aangesproken voor een bijdrage in het exploitatietekort van Oostergo. Per 1 januari 2008 is de nieuwe WSW in werking getreden. De rijksvergoeding voor de sociale werkvoorziening loopt voortaan via de gemeente en wordt doorbetaald aan Oostergo en andere sociale werkverbanden. Op 23 april 2009 is de raad akkoord gegaan met de opdracht voor het onderzoek naar een aantal juridische aansturings- en ondernemingsvormen van SW-bedrijven.

Stichting Lauwerspas

In de Stichting Lauwerspas nemen deel de gemeenten Achtkarspelen, Dantumadeel, Dongeradeel en Kollumerland c.a. Als doelstelling geldt de maatschappelijke participatie van mensen met een minimuminkomen in de gemeenten in of nabij Noordoost Friesland te bevorderen, door het realiseren en beheren van de Lauwerspas, inclusief de Geld Terug Regeling. De verdeling van de netto kosten van de organisatie en de maandacties vindt plaats op basis van het aantal pashouders per gemeente.

- 28 -

De werkelijke uitgaven in het kader van de Geld Terug Regeling worden volledig doorberekend aan de betreffende gemeenten. De stichting heeft geen eigen vermogen. Het voornemen bestaat de werkzaamheden van deze stichting onder te brengen bij de gemeenschappelijke regeling Uitvoering Werk, Inkomen en Zorg.

Stichting Roobol

Met ingang van 1 augustus 2007 is het bestuur van de vier in de gemeente Dongeradeel gevestigde openbare basisscholen over gedragen aan de Stichting Regionaal Orgaan Openbaar Basisonderwijs Lauwersland (raadsbesluit van 28 juni 2007 nr. 49). De stichting heeft ten doel het verzorgen, instandhouden en verbreden van het openbaar basisonderwijs in de gemeenten Achtkarspelen, Dantumadeel, Dongeradeel en Kollumerland c.a. als bedoeld in artikel 46 van de Wet op het Primair Onderwijs. Tevens heeft de gemeenteraad besloten in te stemmen met de ontwerpstatuten van de nieuwe Stichting Roobol. De raden van de deelnemende gemeenten houden toezicht op het bestuur van de stichting. De ontwerpbegroting met toelichting wordt, zes weken voordat zij door het bestuur wordt vastgesteld, ter goedkeuring aangeboden aan de gemeenteraden. De jaarstukken worden ter instemming aan de gemeenteraden gezonden. Gedurende een periode van vijf jaren zal de gemeente Dongeradeel jaarlijks een bijdrage verstrekken in de kosten van administratie, beheer en bestuur van de Stichting Roobol tot een totaal bedrag van € 560.000,- (bruidsschatregeling). De stichting beschikt over een eigen vermogen om tegenvallers op te vangen.

Hulpverleningsdienst Fryslân (onderdeel G.G.D.)

In de Wet Collectieve Preventie Volksgezondheidszorg wordt aan de gemeenteraden opgedragen om de totstandkoming en de continuïteit van de samenhang binnen de collectieve preventie en de curatieve gezondheidszorg te bevorderen en een gemeenschappelijke gezondheidsdienst in stand te houden. Met ingang van 1 januari 2007 hebben de 31 Friese gemeenten deze taak ondergebracht in de Hulpverleningsdienst Fryslân. Jaarlijks wordt een begroting gepresenteerd. Hierin zijn de door de gemeenten verschuldigde bijdragen voor het basispakket en eventueel aanvullende diensten opgenomen.

Afvalsturing Friesland

Afvalsturing Friesland N.V (handelsnaam Omrin) is de afvalorganisatie van de Friese gemeenten. In 2006 besloot de gemeente Smallingerland uit de vennootschap te stappen. De organisatie vervult een groot aantal taken op het gebied van de afvalverwijdering in de provincie Friesland. De vennootschap heeft in de eerste plaats tot doel het ontstaan van afval te voorkomen en voor het overige het afval op een doelmatige, milieuhygiënisch verantwoorde manier te (laten) verwijderen. Daarnaast is het actief bevorderen van preventie en hergebruik een kerntaak van de N.V. De gemeente is aandeelhouder van de vennootschap met een aandelenkapitaal van nominaal € 54.454,-. Hierdoor incasseert de gemeente jaarlijks een (bescheiden) bedrag aan dividend. Met de raad vindt regelmatig informatie-uitwisseling plaats over de ontwikkelingen rond Omrin, recentelijk over de plannen voor de bouw van een eigen afvaloven in de provincie.

- 29 -

Programma 4, Dongeradeel vernieuwt Samenwerking NOFA

De colleges van burgemeester en wethouders van de gemeenten Achtkarspelen, Dantumadeel, Dongeradeel en Kollumerland c.a. hebben in juni 2004 ingestemd met het oprichten van een gemeenschappelijke regeling NOFA (Noord Oost Friese Aanpak). Dit zal geschieden in de vorm van een openbaar lichaam. Op 28 oktober 2004 heeft de gemeenteraad van Dongeradeel een verklaring van geen bezwaar afgegeven voor de door de colleges van deze gemeenten aangegane gemeenschappelijke regeling NOFA. NOFA heeft tot doel vanuit de gedachte van verlengd lokaal bestuur en binnen de kaders als genoemd in de regeling een bijdrage te leveren aan het op peil houden en vergroten van de bestuurskwaliteit van de deelnemende gemeenten en het behartigen van gemeenschappelijke belangen van deelnemers teneinde een evenwichtige ontwikkeling van het gebied als geheel te bevorderen, mede in verhouding tot zijn omgeving in provinciaal, nationaal, als Europees verband. NOFA bevordert dat de deelnemende gemeenten zoveel mogelijk gezamenlijk de gemeente- en gebiedsgrenzen overschrijdende maatschappelijke en ruimtelijke ontwikkelingen tegemoet treden en nadere specifieke samenwerkingsafspraken maken op andere (uitvoerende en beleidsmatige) taakvelden. In de begroting van NOFA wordt aangegeven de naar raming door de deelnemende gemeenten voor het jaar waarop de begroting betrekking heeft, verschuldigde algemene bijdrage. In de jaarrekening wordt voor elk van de deelnemende gemeenten het bedrag opgenomen dat voor rekening van de desbetreffende gemeente komt, onder verrekening van de vergoedingen van eventuele diensten, welke die gemeente aan NOFA heeft geleverd.

Rekenkamercommissie Noordoost Fryslân

Op 18 juni 2009 heeft de raad ingestemd met het deelnemen aan de Gemeenschappelijke regeling rekenkamercommissie Noordoost Fryslân. Hierbij zijn aangesloten de gemeenten Achtkarspelen, Dantumadeel, Dongeradeel en Kollumerland c.a. Het belang ter behartiging waarvan deze regeling is aangegaan is het instellen van een gemeenschappelijke rekenkamerfunctie als bedoeld in artikel 81oa van de Gemeentewet. De commissie heeft als taak het geven van uitvoering aan het bepaalde in de artikelen 182, 184a en 185 van de Gemeentewet. De onderzoeken moeten gericht zijn op de structurele processen met als doel te leren van gedane zaken. Incidenten kunnen aanleiding zijn voor onderzoek, maar het zwaartepunt moet liggen bij de structurele beleidsevaluatie,

waarbij

het

gaat

om

effectiviteit

van

beleid.

De

kosten

van

de

rekenkamercommissie worden verdeeld over de deelnemers naar rato van het aantal inwoners per deelnemer, tenzij daarin door de deelnemers op een andere wijze wordt voorzien. De raad van een deelnemer kan aan de commissie een extra budget ter beschikking stellen voor een specifiek eenmalig onderzoek dat door die raad wordt gewenst.

Algemene dekkingsmiddelen Bank Nederlandse Gemeenten

Het leeuwendeel van de inkomsten- en uitgavenstroom van de gemeente vindt plaats via de rekening die de gemeente aanhoudt bij de Bank Nederlandse Gemeenten (BNG) te Den Haag. - 30 -

De deelname in het aandelenkapitaal heeft voornamelijk een financieel belang. Na een herstructurering van het aandelenkapitaal van de BNG als gevolg van de invoering van de euro is de gemeente in het bezit gekomen van 76.323 aandelen met een nominale waarde van € 2,50 per stuk. Hiervoor is in het verleden een bedrag van € 173.169,- geïnvesteerd. Door dit aandelenbezit ontvangt de gemeente jaarlijks een dividenduitkering. In 2006 en 2007 heeft de BNG een extra uitkering verstrekt aan de aandeelhouders. De BNG is al jaren in het bezit van de triple A-rating op het terrein van kredietwaardigheid.

Overig Vereniging Nederlandse Gemeenten

De Vereniging Nederlandse Gemeenten is de belangenorganisatie voor alle gemeenten in Nederland. De VNG zorgt voor belangenbehartiging, dienstverlening en een platformfunctie voor alle gemeenten. Daarnaast voert de VNG (vaak samen met departementen of maatschappelijke organisaties) projecten uit die een gemeentelijk belang dienen. Jaarlijks wordt een contributie in rekening gebracht aan de gemeenten.

Vereniging van Friese Gemeenten

De Vereniging van Friese Gemeenten (VFG) is de belangenorganisatie voor de 31 gemeenten in Friesland. Het statutaire doel is om de belangen van gemeenten te behartigen en om gelegenheid voor afstemming te bieden. Hiervoor worden regelmatig thematische bijeenkomsten georganiseerd voor bestuurders per portefeuille. Daarnaast is de VFG vertegenwoordigd in diverse overlegorganen. Jaarlijks wordt een contributie in rekening gebracht aan de gemeenten.

Bestuursacademie Noord Nederland

De bestuursacademie Noord Nederland is opgericht door en voor de lokale overheden. Zij verzorgt het bestuursdienstonderwijs voor gemeenten, waterschappen en provincies en is het kennis- en opleidingscentrum voor het openbaar bestuur. De bestuursacademie draagt bij aan de kwaliteit van het binnenlands bestuur door het organiseren van activiteiten die de professionaliteit van ambtenaren en bestuurders bevorderen. Dat zijn onder meer: -

vakopleidingen;

-

bijscholing op individueel, afdelings- en managementniveau;

-

training en coaching van managers;

-

advies, ontwikkeling en uitvoering van trajecten ten behoeve van de ontwikkeling van de organisatie.

In 2002 is besloten tot een verzelfstandiging van de bestuursacademie Noord Nederland en dit heeft geleid tot de vorming van één landelijk opererende bestuursacademie, die de rechtsvorm van een stichting heeft gekregen. De gemeenschappelijke regeling Bestuursacademie Noord Nederland is daarbij omgevormd tot een vangnetvoorziening voor doorlopende werkgeversverplichtingen en in het

kader

van

de

privatisering

aan

zekerheidsstellingen.

- 31 -

de

stichting

afgegeven

garanties

en

andere

Dataland

De gemeente Dongeradeel is in het bezit van certificaten van aandelen Dataland B.V. ten bedrage van € 1.250,-. Het doel van Dataland is het realiseren van een landelijke voorziening die leidt tot het breder toegankelijk maken van gegevens uit het gemeentelijke informatiedomein voor de publieke en private markt. Dataland wil dit namens participerende gemeenten doen door als distributiecentrum het aanbod en de vraag naar gemeentelijke vastgoed- en geo-informatie bijeen te brengen. Daarbij gaat het om vragen naar gebouwengegevens, die de omvang van één gemeente overstijgen.

6.

Grondbeleid Inleiding De economische crisis die in 2008 voor het eerst zichtbaar werd heeft zich in 2009 doorgezet. Dit is ook terug te vinden in het (gebrek) aan verkopen binnen het grondbedrijf. Zowel op het vlak van woningbouwkavels, als industriegrond zijn er weinig verkopen geweest. Er was genoeg belangstelling echter men merkt dat voornamelijk op het vlak van particuliere woningbouw men eerst de eigen woning wenst te verkopen. Dit in tegenstelling tot eerdere jaren. Vanuit dit licht is voor 2009 (wederom) besloten om de grondprijzen niet te indexeren en het bestaande prijspeil te handhaven. Dit geldt zowel voor particuliere woningbouwkavels, als voor industriegrond. Ook is er éénmalig een kavelverloting gehouden voor bouwbedrijven, aangezien er signalen van hen kwamen graag kavels te willen aankopen om derhalve hun bouwproductie in deze moeilijke tijden op peil te kunnen houden. Op vlak hiervan zijn er aangepaste voorwaarden door het college vastgesteld waardoor het in deze uitzonderlijke situatie ook mogelijk was om éénmalig kavels in optie te kunnen geven. Overigens is de optieverlening in de eerste drie maanden weer toegenomen. Wij verwachten dan ook dat in 2010 weer meer kavels in optie gegeven kunnen worden dan wel verkocht zullen gaan worden.

Kavelverkoop In 2009 zijn er geen nieuwe (particuliere) kavels uitgegeven of exploitaties gestart en hebben er derhalve geen verlotingen plaatsgevonden. Momenteel zijn er nog kavels geschikt voor woningbouw beschikbaar op de Trije Terpen te Dokkum alsmede in de dorpen Anjum, Ee en Hantum. Binnenkort wordt met uitgifte van kavels in Brantgum gestart.

Op het industrieterrein Hogedijken 3 te Dokkum zijn een gering aantal kavels verkocht. Er zijn een aantal kavels in optie gegeven, maar deze hebben niet geresulteerd in aankoop. Echter, momenteel is bijna alle beschikbare grond wederom in optie uitgegeven, een enkele uitzondering daar gelaten. De verwachting is dan ook dat bijna alle beschikbare grond in 2010, dan wel 2011 uitgegeven zal gaan worden.

- 32 -

Exploitatie(overeenkomsten) In het kader van de (nieuwe) Wet ruimtelijke ordening, welke op 1 juli 2008 in werking is getreden zijn er een aantal exploitatieovereenkomsten gesloten. Dit gebeurt indien er een bouwplan (conform het wettelijke begrip) ingediend wordt waarvoor een (postzegel) bestemmingsplan opgesteld moet worden. In dat geval wordt er een exploitatieovereenkomst gesloten op grond waarvan de gemaakte kosten (bijv. publicatiekosten in het kader van de wettelijke procedures) verhaald worden. Dit is een wettelijke verplichting voor de gemeente. De ervaringen hiermee zijn tot dusver positief.

In het jaar 2009 zijn er geen nieuwe exploitaties opgestart. De huidige exploitaties worden geactualiseerd en geïndexeerd. Een uitwerking van deze resultaten zult u in de loop van 2010 aantreffen in het Jaarverslag Grondbedrijf 2009. Hierin zullen de herberekeningen worden uitgevoerd aan de hand van de BDB-index (Bureau Documentatie Bouwwezen). De indexcijfers zullen worden berekend voor de ontwikkeling van onder andere materiaalkosten, reële loonkosten en aanneemsommen.

In 2009 zijn er wel een aantal exploitaties afgerond en derhalve zullen deze nu bij de herberekeningen kunnen worden afgesloten. Het betreft de exploitaties in Metslawier (Túnstrjitte), Dokkum (Kooilanden fase 2E).

Pachtovereenkomsten Op 31 december 2009 waren er in totaal 15 pachtovereenkomsten. Hier waren geen grote wijzigingen ten opzichte van 2008. Alle pachtovereenkomsten zijn goedgekeurd door de Grondkamer Noord.

Grondbeleid in relatie tot de programma’s Het grondbeleid heeft een relatie met de programma’s Dokkum regiostad en Platteland in ontwikkeling.

Financieel De boekwaarde van de gronden binnen de bouwgrondexploitatie bedraagt per 31 december 2009 € 4.555.700,-. In 2009 is de boekwaarde toegenomen met € 1.920.600,-. Deze waarden zijn verdeeld naar de volgende locaties:

- 33 -

Omschrijving

Boekwaarden per

Mutaties

01-01-2009

31-12-2008

1.746.500

2.550.500

804.000

Bedrijvenlocaties

1.552.800

2.447.200

894.400

Overige bestemmingen

1.256.400

1.478.600

222.200

Totaal

4.555.700

6.476.300

1.920.600

Woningbouwlocaties

Op de boekwaarden per 31 december 2009 zijn de ingestelde voorzieningen ter dekking van tekorten op exploitaties nog niet in mindering gebracht.

Omschrijving

Bedrag

Voorziening Birdaarderstraatweg / Lyceumweg

264.700

Voorziening PDV fase 2

122.200

Voorziening Markt en omgeving

96.500

Voorziening Economische zone

41.200

Totaal

524600

Bij de hercalculatie Birdaarderstraatweg/Lyceumterrein is gebleken dat het verwachte tekort € 52.000,- hoger uitkomt. De voorziening is met eenzelfde bedrag verhoogd ten laste van de reserve bouwgrondexploitatie.

Woningbouwlocaties

In 2009 is een deel van de toekomstige winstverwachting van de Nesserwei (Ternaard) afgeroomd met € 57.300,-. Een tweetal complexen zijn in 2009 afgerekend. Kooilanden fase E (Dokkum) is geheel afgerond, gronden zijn verkocht en alle werkzaamheden zijn uitgevoerd (voordeel € 35.700,-). De exploitatie Túnstrjitte (Metslawier) krijgt, gezien de huidige woningmarkt en het feit dat er geen belangstelling is voor deze locatie, geen vervolg (nadeel € 67.200,-).

Bedrijvenlocaties

In 2009 is een deel van de toekomstige winstverwachting van Grandyk (Holwerd) afgeroomd met € 83.800,-. Ten behoeve van de exploitatie van de economische zone is grond overgeboekt van de niet in exploitatie zijnde gronden ten zuiden van Trije Terpen en ten westen van de economische zone, tot een bedrag van € 100.600,- zijnde 7.918 m2.

In de jaarrekening 2009 is er vanuit gegaan dat de exploitatie van de Economische Zone sluit met een nadelig resultaat van € 41.200,- waarvoor in de jaarrekening 2008 reeds een voorziening is getroffen. Inmiddels heeft u een gewijzigd bestemmingsplan vastgesteld. Hierbij is een functiewijziging doorgevoerd naar PDV en is tevens een gewijzigd stedenbouwkundig plan vastgesteld wat leidt tot een betere verkoopbaarheid. De financiële consequenties van deze herziening moeten nog worden doorgerekend, waarbij tevens zal worden bekeken of het plan kan worden versoberd. Er is reële kans dat deze herziening leidt tot een hoger tekort op de exploitatie waar een aanvullende voorziening voor moet worden getroffen. In de eerste rapportage over het begrotingsjaar 2010 zullen wij u hierover nader informeren.

- 34 -

Overige bestemmingen

Anjum (Oostmahorn agrarische grond) Een aantal jaren geleden is grond aangekocht ten behoeve van het bevorderen en het ontwikkelen van het recreatiegebied Oostmahorn. Op basis van overeenkomst is destijds meer grond gekocht dan daadwerkelijk nodig was. Het is de bedoeling dat deze grond wordt doorverkocht. In 2009 is € 49.700,- aangewend ten laste van de reserve bouwgrondexploitatie om de boekwaarde niet te laten uitkomen boven de economische waarde.

Grond ten zuiden van Trije Terpen en ten westen van ecomische zone In voorgaande jaren is deze grond steeds meegenomen bij de woningbouwlocatie. De visie was dat deze grond, na de exploitatie van de Trije Terpen ten behoeve van woningbouw in exploitatie zou worden gebracht. Hierin is verandering gekomen. Zoals het zich nu laat aanzien zal hier de eerste 10 tot 15 jaar niet worden gebouwd. Bovendien is het onzeker of het tot een woon- of bedrijfsbestemming komt. Het tijdpad en de onzekerheid over de bestemming leidt tot een te hoge boekwaarde in de toekomst. Er is dan geen kostendekkende exploitatie meer mogelijk. Om dit risico uit te sluiten wordt een deel van de boekwaarde afgeboekt. Er is voor € 100.600,- grond overgeboekt naar de economische zone. Ten laste van de reserve bouwgrondexploitatie is een bedrag van € 347.100,- afgeboekt. De resterende boekwaarde is € 205.700,-.

Resumé Reserve bouwgrondexploitatie

Door diverse maatregelen binnen de grondexploitaties heeft de reserve grondexploitatie zich als volgt ontwikkeld. Omschrijving

Bedrag

Saldo per 1 januari 2009

+

500.000

+

22.500

141.100

Toename Rentetoevoeging: 4,5% over de boekwaarde per 1 januari 2009 Mutaties Winstneming diverse complexen in exploitatie: Holwerd, Grândyk

+

83.800

Ternaard, Nesserwei

+

57.300 +

Dokkum, Kooilanden fase E

+

35.700

Metslawier, Túnstrjitte

-

67.200 -

31.500

+

193.600

+

825.700

-

451.200

+

374.500

Winst/verliesrealisatie afsluiten complexen:

Afname Ten gunste van de exploitatie Oostmahorn

-

49.700

Afboeken diverse boekwaarden van gronden niet in exploitatie

-

2.300

Verhoging voorziening Birdaarderstraatweg/Lyceumweg

-

52.000

-

347.200

Afboeken boekwaarde grond ten zuiden van Trije Terpen en ten westen van economische zone Saldo per 31 december 2009 - 35 -

Conform de (aangepaste) vastgestelde nota grondbeleid dient het minimum saldo te worden berekend op basis van de IFLO-norm aangevuld met de toekomstige winstverwachting. De berekening wordt dan 10% van de boekwaarden + 10% van de nog te maken kosten, verminderd met 10% winstverwachting van de grondexploitaties. Op basis hiervan kan het maximum saldo als volgt berekend worden. Omschrijving

Bedrag

Boekwaarden

+ 6.476.400

Nog te betalen kosten

+ 8.028.600

Winstverwachting

Bedrag

- 4.425.700 +10.079.300

x 10 %

+1.007.900

Het verschil tussen het minimum bedrag en het werkelijke saldo is € 633.400,-.

Wij stellen uw raad voor bij het vaststellen van de jaarrekening 2009 een deel van het resultaat 2009, zijnde een bedrag van € 633.400,-, te bestemmen voor het op peil brengen van het saldo van de reserve bouwgrondexploitatie. Reserve strategische aankopen

Omschrijving

Bedrag

Saldo per 1 januari 2009

+

193.600

Overgeboekt naar reserve bouwgrondexploitatie

-

193.600

Saldo per 31 december 2009

0

Winstverwachting

Uitgaande

van

de

boekwaarden,

de

mogelijke

verkoopwaarden,

een

schatting

van

opbrengstwaarden en de nog te maken kosten is de winstverwachting als volgt. Omschrijving Woningbouwlocaties

Bedrag + 3.127.500

Bedrijvenlocaties

+

848.500

Overige locaties

-

74.900

Afgedekte tekorten

+

524.600

Totale winstverwachting

+ 4.425.700

Deze winstverwachting is een indicatie van resultaten van alle bouwgrondexploitaties in de toekomst. Winstneming in een exploitatiegebied, gedurende het tijdpad van exploitatie, is mogelijk indien de negatieve boekwaarde hoger is dan de nog te verwachten investeringen

- 36 -

7.

Weerstandsvermogen Onrechtmatige daad

Voor

zover

een

benadeelde

een

beroep

op

de

privaatrechtelijke

gang

doet

door

aansprakelijkheidsstelling wegens onrechtmatige daad, dan is de gemeente verzekerd tegen mogelijke kosten die hieruit voortvloeien (eigen risico € 2.500,-). Hierbij kan bijvoorbeeld gedacht worden aan verstrekking van onjuiste inlichtingen, behandeling van vergunningaanvragen of het nemen van foutieve besluiten. Planschade

Op grond van artikel 6.1 van de Wet ruimtelijke ordening (nieuwe WRO, na 1 juli 2008) of nog op grond van artikel 49 van de Wet op de Ruimtelijke Ordening (oude WRO, tot 1 juli 2008, het overgangsrecht loopt nog) kan een ieder planschade claimen, die geleden wordt door een planologische maatregel. De Wet ruimtelijke ordening en de oude Wet op de Ruimtelijke Ordening maken het mogelijk dat de gemeente met de verzoeker van een bestemmingsplanwijziging of vrijstelling/ontheffing van het bestemmingsplan, een overeenkomst sluit die voorziet in de afwenteling van een eventuele planschadevergoeding. Deze mogelijkheid wordt waar mogelijk benut. Hierbij moet rekening worden gehouden met het feit dat de gemeente zelf ook initiatieven neemt op het gebied van planologische maatregelen en dan zelf de planschadekosten moet dragen en dat ook planschadeverzoeken van voor het ontstaan van deze verhaalsmogelijkheid de gemeente kunnen bereiken. Op dit moment is er geen sprake van concrete situaties.

In het kader van de actualisering van bestemmingsplannen worden plankaarten, regels en toelichting zeer ingrijpend veranderd. Het is niet uitgesloten dat als gevolg van deze operatie planschadeclaims worden ingediend. In de Wet ruimtelijke ordening is bepaald dat de aanvraag binnen 5 jaren na het onherroepelijk worden van de schade-oorzaak moet worden ingediend. Het is praktisch niet mogelijk een overzicht samen te stellen van gevallen waarin deze situatie zich zou kunnen voordoen. Wij sluiten echter niet uit dat de gemeente de komende vijf jaren met dergelijke schadeclaims wordt geconfronteerd.

Archeologie

De gemeente kent veel gebieden met een hoge archeologische verwachtingswaarde en een groot aantal archeologische vindplaatsen. Op basis van recente regelgeving moet rekening worden gehouden met een toename van onderzoeks- en opgravingskosten. Het is zeker in een binnenstad niet altijd mogelijk een inschatting te geven van waardevolle archeologische waarden en van de onderzoeks- en (eventuele) opgravingskosten. De risico’s voor archeologische onderzoeks- en opgravingskosten maken dat investeerders voorzichtiger zijn geworden om revitaliseringsprojecten in binnenstad en in historische dorpskernen op te pakken. In geval van cultuurhistorisch belangrijke plekken/vondsten kan in individuele gevallen een financiële bijdrage van de gemeente gewenst zijn voor archeologische vervolg(-kosten) om (her-)ontwikkelingen binnen bereik te brengen.

Daarnaast wordt de gemeente als investeerder in de openbare ruimte (o.a. riolering, etc. ) ook in bijvoorbeeld herinrichtingprojecten in openbaar gebied meer geconfronteerd met onvoorziene risico’s van archeologische meerkosten. De gemeente heeft in dit verband ook een voorbeeldfunctie om zorgvuldig om te gaan met cultuurhistorische zaken in de bodem. - 37 -

In enkele projecten kan door uitvoering van inventariserend onderzoek eerder inzicht worden gekregen in mogelijke risico's. Alleen bij zeer hoge kosten van archeologische opgravingen zijn er mogelijkheden voor een bijdrage van rijk en/of provincie.

In het kader van het wettelijk voorgeschreven overleg is het voor GS noodzakelijk in de nieuwe bestemmingsplannen beschermende regels op te nemen. De plannen zijn en worden in die zin aangepast. Het is niet geheel uitgesloten dat de nieuwe regels het risico op planschade verhogen.

Van concrete projecten en concrete risico’s is op dit moment geen sprake.

Externe veiligheid

De gemeente is verplicht het onderwerp externe veiligheid de komende jaren te verwerken in de bestemmingsplannen (BEVI). Om veiligheidsredenen is het mogelijk dat bepaalde functies moeten worden wegbestemd. Het wegbestemmen van bijvoorbeeld woningen binnen een veiligheidszone kan forse financiële risico’s voor de gemeente tot gevolg hebben.

In de gemeente zijn vier inrichtingen die onder het BEVI vallen en waarvoor er in de nieuwe bestemmingsplannen een hoofdstuk met betrekking tot externe veiligheid wordt opgenomen. Van deze inrichtingen zijn risicoberekeningen gemaakt waarbij het plaatsgebonden- en het groepsrisico is berekend. Daarmee is ook de 10-6 veiligheidscontour vastgesteld waarbinnen zich geen kwetsbare objecten (woningen) mogen bevinden. Bij deze vier inrichtingen zijn binnen deze contour geen woningen gelegen. In Dongeradeel zijn er geen “saneringssituaties” die een vervolg zouden moeten hebben. In de bestemmingsplannen is aangegeven dat er geen nieuwe BEVI-inrichtingen mogen worden opgericht zonder toestemming en goedkeuring van het college.

Milieusaneringen

Er kan zich op onverwachte momenten een geval van bodem-, lucht- of waterverontreiniging voordoen waarbij een saneringsactie noodzakelijk is en de veroorzaker onbekend is. Het risico bestaat dat de gemeente met onverwachte, grote saneringsbedragen wordt geconfronteerd. De hoogte van een bedrag is afhankelijk van soort en omvang van de verontreiniging. Er doen zich in de praktijk wel incidenten voor waarbij directe actie nodig is. Meestal gaat het om situaties waarbij de veroorzaker bekend is en zelf actie onderneemt of de gemeente vraagt om mee te denken in oplossingen of over het laten opruimen van ontstane verontreiniging. De verzekering van de veroorzaker betaalt in de regel de kosten. Bijvoorbeeld bij lekkend oliespoor bussen, lekkende leidingen hydraulische kraan/vrachtauto waarbij bodem- en waterverontreiniging optreedt. De laatste jaren hebben zich bij bedrijven geen grote incidenten voorgedaan waarbij sprake was voor bodem- en waterverontreiniging en er een directe aanpak nodig was. Voor het opruimen van een bestaande verontreiniging op een bedrijfsterrein gelden andere regels (in het kader van de Wet bodembescherming.

Calamiteiten

Ook kunnen er calamiteiten bij brand ontstaan die grote gevolgen kunnen hebben (bluswater, lekkage, asbest). Tot nu toe zijn de kosten ook hier door de verzekeraars betaald.

- 38 -

Uiteraard is moeilijk in te schatten wat de kans is op een calamiteit waarbij geen veroorzaker bekend is en waarbij er directe actie nodig is. Tegen de schade die voortvloeit uit calamiteiten is de gemeente op basis van een opruimingsverzekering gedekt. Het eigen risico bedraagt € 11.500,-.

Beschikkingen/toezeggingen

Door afgegeven beschikkingen, zowel rechtmatig, als onrechtmatig, maar ook toezeggingen en onjuiste mededelingen kan een schadevergoedingsplicht voor de gemeente ontstaan. Het onderdeel rechtmatige overheidsdaad komt hieronder uitgebreider aan de orde. Wanneer een beschikking na bezwaar of beroep geheel of gedeeltelijk is vernietigd, is de beschikking onrechtmatig genomen. Benadeelde partij zou hierdoor schade kunnen lijden, die op de gemeente verhaald kan worden.

Ook voor onjuiste toezeggingen geldt, dat de gemeente succesvol kan worden aangesproken door de burger, als aan de vereisten van een onrechtmatige daad is voldaan. Deze vereisten betreffen in grote lijnen een onjuiste mededeling, die aan de gemeente kan worden toegerekend en waarbij schade is ontstaan. De risicogebieden liggen onder meer op het gebied van: -

verlenen van (bouw)vergunningen;

-

verstrekken van subsidies;

-

verlenen van inspraak;

-

opmaken en publiceren van verordeningen;

-

publiceren van beleidsvoornemens

Er is op voorhand geen groot financieel risico voor de gemeente. Wij beschikken over een organisatie met voldoende gekwalificeerd personeel. Ingeval van bezwaarschriften kan in voorkomend geval een advies van de Commissie voor de bezwaarschriften aanknopingspunt zijn voor een concrete verbeteractie. In 2010 wordt een juridisch beraad ingesteld bestaande uit juridische specialisten van de verscheidene organisatieonderdelen. Ontwikkelingen (waar onder nieuwe wetgeving) zullen via een nieuwsbrief organisatiebreed worden verspreid. In 2010 zal er versterkte aandacht zijn voor de publicatie en actualisering van verordeningen en beleidsregels. Tevens zullen verordeningen en beleidsregels digitaal beschikbaar komen.

Centrale As

De drie betrokken gemeenten zijn een overeenkomst met de provincie aangegaan inzake de aanleg van de centrale as. In de overeenkomst is vastgelegd dat de samenwerkende partijen (de drie gemeenten en de provincie) de aanleg realiseren binnen een taakstellend budget van € 235 miljoen. Dit taakstellende karakter houdt in dat indien er sprake zou zijn van onvoorzienbare kostenstijgingen dit budgettair wordt gecompenseerd door versoberingen toe te passen in de uitvoering. De provincie is regievoerder van de aanleg. De gemeente heeft net zoals de andere beide gemeenten op 1 juli 2008 de gemeentelijke bijdrage ad. € 11,995 miljoen op 2 jaar deposito gezet bij de Friesland Bank. Dit kan worden gezien als een belegging met een laag risicoprofiel. Het belangrijkste financiële risico wat de gemeente loopt bij de aanleg van de Centrale As is als er niet zou worden besloten tot het doorvoeren van versoberingen, in de situatie dat de budgettaire noodzaak daartoe er wel zou zijn. Daarnaast kunnen er ook meerkosten ontstaan indien Dongeradeel zelf aanvullende eisen stelt aan de uitvoering van de centrale as. Er zijn op dit moment geen ontwikkelingen waardoor de bijdrage van Dongeradeel zal moeten worden verhoogd. De prijsindexering is meegenomen in het contract en de kosten hiervan zijn voor de provincie. - 39 -

Theater DOK18

Ten behoeve van de realisering van het nieuwe theater in Dokkum heeft de gemeenteraad zich bij besluit van 27 maart 2008 garant gesteld voor een bedrag van maximaal € 50.000,- bij een eventueel tekort op de door een stichting (Steun Theater) te organiseren stoelenactie. In verband met de tegenvallende resultaten is op 26 mei 2009 door de raad besloten een renteloze lening te verstrekken van € 332.516,- met een looptijd van 20 jaar. De jaarlijkse gemeentelijke bijdrage ad € 8.800,- zal worden aangewend voor het aflossen van deze lening. De restschuld ad € 156.516,zal worden afgelost met eenmalige subsidies (er ligt een provinciale toezegging van € 50.000,-) en opbrengsten uit acties. Per 1 juni 2010 wordt een verantwoording ingediend waaruit moet blijken of bovengenoemd garantiebedrag betaalbaar gesteld dient te worden. Door middel van een jaarlijks verslag van eerder genoemde Stichting wordt de vinger aan de pols gehouden en kan de gemeenteraad zijn controlerende taak uitvoeren.

Golfbaan Oostmahorn

Reeds eerder hebben wij in de risicoparagraaf gemeld dat de gemeente in het kader van het onderzoek naar de realisatiemogelijkheden van de golfbaan in Oostmahorn voorbereidingskosten heeft gemaakt (onder andere MER-beoordeling en overige planologische werkzaamheden) tot een bedrag van (naar raming) maximaal € 40.000,-. Deze voorbereidingskosten zouden overeenkomstig de toen geldende intentieovereenkomst met (markt-) partijen pas achteraf -onder voorbehoud van met goed gevolg voltooide planologische procedures- door de toekomstige exploitant aan de gemeente worden terugbetaald. Eerder hebben wij uw raad geïnformeerd over de gewijzigde koers, waarlangs wij de beoogde aanleg van de golfbaan, hoopten te kunnen realiseren. Inmiddels is duidelijk geworden dat - mede door de economische crisis – de aanleg van een officiële (wedstrijd)baan door de ontwikkelingsmaatschappij Esonstad niet langer haalbaar wordt geacht. Wel heeft de CV Esonstad UA (de Vereniging van Eigenaren) inmiddels het plan opgevat tot de aanleg van een 18 holes Pitch&Puttbaan op de gronden, gelegen tussen Esonstad en de NAM-locatie (de zgn. bufferzone). De voorbereidingen voor de daarvoor benodigde procedures en grondtransacties zijn opgestart. De daarmee gemoeid zijnde kosten komen voor rekening van initiatiefnemer. Omdat er feitelijk niet meer over de aanleg van een golfbaan wordt gesproken en de afspraken over mogelijke terugbetaling van gemaakte kosten voor het aanvankelijke plan destijds met een andere marktpartij zijn gemaakt kan de gemeente geen aanspraak meer maken op terugbetaling hiervan.

Aanbestedingen ICT

In 2009 zijn er geen aanbestedingen geweest voor ICT producten. Wel is er in samenwerking met de gemeenten Kollumerland en Achtkarspelen een bestek gemaakt voor een nieuw Financieel systeem. Door het niet doorgaan van een gezamenlijke ICT organisatie voor de NOFA gemeenten zal dit niet gezamenlijk worden aanbesteed, maar kan iedere gemeente dit individueel doen. Bij eerdere gezamenlijke aanbestedingen heeft dit nog een schaalvoordeel opgeleverd, bij individuele aanbesteding komt dit schaalvoordeel te vervallen.

- 40 -

Implementaties

In 2009 is begonnen met de gezamenlijke implementatie in NOFA-verband van software voor de GBA

administratie,

Datadistributie,

Basisregistratie

Adressen

en

Gebouwen

(BAG)

en

Omgevingsvergunning in het kader van de Wet algemene bepaling omgevingsrecht (Wabo). Daarnaast hebben de gemeenten Kollumerland en Dongeradeel nog software aangeschaft t.b.v. begraafplaatsenadministratie. Door de samenwerking in NOFA-verband en de gezamenlijke aanbestedingen op voornamelijk software gebied zullen, om het voordeel van de gezamenlijke aanbesteding en implementatie te kunnen benutten, interne werkprocessen op elkaar moeten worden afgestemd. Dit kan tot gevolg hebben dat een gemeente zijn huidige werkprocessen moet gaan herzien. Om zoveel mogelijk te voorkomen dat een herziening van werkprocessen grote problemen met zich meebrengt worden gebruikers betrokken bij de keuze van de aan te schaffen software. Mocht een individuele gemeente toch beslissen om zich niet te conformeren aan de gezamenlijke herziening van werkprocessen, dan kan hieruit voortvloeien dat de extra kosten die dit met zich meebrengt voor eigen rekening komen. Omdat er in NOFA-verband gekozen is om de samenwerking niet verder te intensiveren is de herziening van werkprocessen ook onder druk komen te staan en is het risico op hogere implementatiekosten reëel te noemen.

Onderhoudsbeheer

De gemeente kent vele publieke bouwwerken. Ten gevolge van het onderhoud en verbouw aan deze objecten maakt de gemeente veel gebruik van derden (bedrijven), maar ook eigen personeel. Afhankelijk van het soort werk zijn er risico’s tijdens uitvoering. We denken hierbij aan struikelen, vallen, uitglijden, elektrische spanning enz. Een en ander is moeilijk concreet te maken. In toenemende mate wordt aandacht besteed aan veiligheidsvoorzieningen in de gebouwen. Enerzijds

om

veiligheidsverhogend

arbeid

te

kunnen

verrichten,

anderzijds

vanwege

overheidsverplichtingen. Een en ander is moeilijk concreet te maken. Bij het inschakelen van derden is werkgever van die derden primair verantwoordelijk. Voor ons eigen personeel geldt dat deze VCA-gecertificeerd zijn en dat er periodiek toolbox-metingen worden gehouden over verschillende onderwerpen. Hierbij is veiligheid een belangrijk aandachtspunt. Het kan hierbij gaan om werksituaties of het gebruik van bepaalde arbeidsmiddelen.

Gebruikers van gebouwen

Een groot deel van burgers en personeel van de gemeente maakt gebruik van de openbare gebouwen. De risico’s lopen uiteen van het uitglijden op een natte vloer, blessures bij sportgebouwen tot en met het ontvluchten van gebouwen wegens brand en dergelijke. De risico’s zijn niet altijd in te schatten. In dit kader noemen wij ook het risico van legionellabesmetting. In de praktijk blijkt het volledig beheersbaar maken niet mogelijk. Het risico is middels inventarisaties, aanpak van de geconstateerde gebreken, en preventieve maatregelen zoveel mogelijk verkleind. In de praktijk blijkt het volledig beheersbaar maken niet mogelijk. Op plaatsen waar water wordt verneveld (met name bij douches) blijft altijd een risico aanwezig op besmetting. Als beheersmaatregel worden de douches in de vakanties doorgespoeld. Periodiek worden steekproefsgewijs watermonsters genomen en onderzocht. Hierbij hebben zich in 2009 geen problemen voorgedaan.

- 41 -

Uitvoering van projecten, kapitaalwerken en onderhoudswerken

Het huidige aanbestedingsbeleid brengt met zich mee dat er in toenemende mate financiële risico’s zijn ten aanzien van de aanbestedingsprocedure. Door de enorme concurrentie op de markt in de bouw is er een tendens, dat mogelijke inschrijvers de inhoud van het bestek (de overeenkomst) toetsen op mogelijke onvolkomenheden (verschil van interpretatie van de omschrijving in het bestek). Na gunning van het werk zal de inschrijver proberen deze onvolkomenheden te gelde te maken. Verschil in uitleg van het bestek tussen opdrachtgever en opdrachtnemer kan leiden tot gerechtelijke procedures (arbitrage). Elk bestek (contract) wordt nu door meerdere deskundige medewerkers binnen de organisatie getoetst op onvolkomenheden en zo nodig wordt er advies ingewonnen bij derden. Dit speelt bij alle infrastructurele en bouwkundige projecten. Met name technisch

ingewikkelde

projecten

(herstel

kademuren)

en

grote

projecten

in

omvang

(onderhoudswerken wegen) kunnen leiden tot meer risico en hogere kosten. Er zijn in 2009 geen werken uitgevoerd, waarbij zich grove fouten voordeden in het contract cq het bestek.

Wegbeheer

Op basis van ervaring en gegevens van verzekeraars heeft de grootste categorie claims betrekking op het gemeentelijk wegbeheer. Een geringe oneffenheid in een openbare weg kan grote gevolgen hebben, zowel in materiële (zaakschade) als immateriële (letselschade) zin. In elk geval afzonderlijk, zal de gemeente moeten nagaan of zij haar onderhoudsplicht voldoende is nagekomen. Jaarlijks worden alle wegen in de gemeente door gekwalificeerde wegeninspecteurs (eigen dienst) geïnspecteerd. Door de medewerkers van wijkbeheer wordt de openbare ruimte (grijs/groen) dagelijks geschouwd op de plekken waar onderhoudswerkzaamheden worden uitgevoerd en op de route die deze medewerkers afleggen onderweg van woonplek naar werkplek in de gemeente. Via de meldtelefoon van wijkbeheer kunnen burgers onveilige situaties en gebreken aan de openbare ruimte melden. De afd. wijkbeheer reageert op deze meldingen en herstelt deze of ze worden afgezet ter voorkoming van ongevallen/schades. De financiële middelen die beschikbaar zijn voor het wegenonderhoud zijn niet toereikend om al het benodigde gewenste onderhoud zoals uit de wegeninspecties blijkt te kunnen uitvoeren. Hierdoor kunnen niet alle onderhoudsmaatregelen op een adequate manier worden aangepakt en wordt er in plaats van een structurele oplossing gekozen voor een noodreparatie. Wanneer er werkzaamheden aan een weg plaatsvinden, wordt de opdrachtgever c.q. aannemer verplicht gesteld, de gebruikers van die weg conform de wettelijke richtlijnen te waarschuwen op de uitvoerende werkzaamheden. Ook de bruggen behoren ingevolge de Wegenwet onder openbare wegen. In elk afzonderlijk geval zal bekeken moeten worden of de gemeente haar zorgplicht voldoende is nagekomen. Bij schades boven de € 2.500,- (= eigen risicobedrag) neemt de verzekeraar de behandeling van het dossier over. In zijn algemeenheid constateren we dat het risico van aansprakelijkheidsstelling in relatie tot het wegbeheer toeneemt en de burger ook sneller geneigd is een claim bij de gemeente neer te leggen. In 2009 is het beeld van het aantal aansprakelijkheidsstellingen vergelijkbaar met 2008.

Uitbesteding van werken

Bij uitbesteding van werken, ligt de verantwoordelijkheid in juridische zin bij de opdrachtgever. De gemeente, die meestal als enige van aanvang van het bouwproces tot aan de oplevering betrokken is, zal zich steeds moeten vergewissen of mogelijke risico’s op schade goed zijn afgedekt. De kennis van de medewerkers die aanbestedingen van werken voorbereiden, worden zoveel mogelijk op peil gehouden door regelmatige bijscholing en bijwonen van informatiebijeenkomsten. - 42 -

Het proces van aanbestedingen is in 2009 op de juiste wijze uitgevoerd en dit heeft niet geleid tot een procesgang naar de rechter.

Bodemdaling

Als gevolg van de gaswinning in de provincies Groningen, Friesland en Drenthe treedt er bodemdaling op. Er is een nieuwe definitieve overeenkomst gesloten tussen de NAM, Provincie Fryslân en Wetterskip Fryslân, voor het regelen van vergoeding van de schade ten gevolge van de bodemdaling in Friesland. De gemeente Dongeradeel heeft zich vervolgens ook bij deze overeenkomst aangesloten. In 2009 zijn in opdracht van de NAM nieuwe hoogtemetingen uitgevoerd. Aan de hand van deze metingen wordt er een nieuwe prognose gemaakt. (gereed in de zomer van 2010). Door ervaringen uit het verleden met onzekerheden van prognoses, is er gekozen om vanaf 2009 te wachten op de nieuwe prognose van 2010. Als daar aanleiding toe is, zullen mogelijke knelpunten dan opnieuw door een adviesbureau worden beoordeeld. Ook zal het rapport "Onderzoek bodemdaling gemeente Dongeradeel, fase 1" van Tauw zo nodig worden aangepast en hierna volgt een Fase 2 onderzoek. Het Fase 2 onderzoek houdt in dat voor de knelpunten technische oplossingen worden uitgewerkt met daarbij behorende kostenramingen. Ook worden uitvoeringsdata van de knelpunten in een tijdschema nader aangegeven. Hierna worden de herstelmaatregelen uitgevoerd en uiteindelijk zal de schade door de NAM worden vergoed. Bij de bepaling van de schade aan de gemeentelijke objecten door de bodemdaling zal ook worden gekeken naar de afschrijvingstermijnen . Vanwege achterstallig onderhoud aan kunstwerken zal wel rekening moeten worden gehouden met een aanzienlijke gemeentelijke bijdrage bij het herstel van schade door bodemdaling.

Wet Werk en Bijstand (WWB)

Sinds 2004 is de gemeente volledig budgettair verantwoordelijk voor het inkomensdeel van de Wet Werk en Bijstand (WWB). Gemeenten ontvangen een rijksuitkering voor de kosten van algemene bijstand. Een eventueel overschot daarop mag de gemeente behouden en is vrij besteedbaar. Voor een tekort moet de gemeente echter uit eigen middelen aanvulling zoeken. Er geldt een eigen risico van 10% van de rijksuitkering.

In de begroting 2009 was vooralsnog een tekort op de WWB geraamd van € 262.000,-. Over 2009 bedraagt het tekort op het inkomensdeel ruim € 950.000,-. Dit is ruim 20% van het toegekende rijksbudget. Er wordt een aanvullende uitkering van € 493.500,- aangevraagd. Het eigen risico voor 2009 bedraagt € 458.307,-. De reserve WWB-I is eind 2008 uitgeput.

De redenen van het tekort zijn met name: -

het gemiddeld aantal klanten over 2009 bedroeg 462 tegenover 412 over 2008 bij een stijging

-

de rijksuitkering over 2009 is ruim € 150.000,- lager dan over 2008;

-

de ontvangsten van debiteuren waren in 2009 ongeveer € 100.000,- lager dan in 2008 omdat in

van de uitkeringsbedragen met ruim 2%;

2008 een aantal grote vorderingen ineens zijn betaald.

Eind 2009 heeft BMC een onderzoek ingesteld naar de benutting van het Participatiebudget (voorheen werkdeel WWB). De conclusie van dit onderzoek was dat de uitvoering van re-integratie door Wys DanDon efficiënter is dan de landelijke benchmark.

- 43 -

Het rapport geeft aanbevelingen om het gebruik van het Participatiebudget te intensiveren en zo het inkomensdeel te ontlasten. De productgroep werkt deze aanbevelingen in 2010 verder uit.

Vanaf 2010 worden gemeenten ook volledig budgettair verantwoordelijk voor de Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikt werkloze werknemers (Ioaw), de Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikt gewezen zelfstandigen (Ioaz) en een deel van het Besluit bijstandverlening zelfstandigen (Bbz 2004).

Wet Sociale Werkvoorziening

De WSW kent van oudsher het systeem van budgetfinanciering waarbij het (eind)risico tot op zekere hoogte bij de gemeenten ligt. Dongeradeel participeert, samen met Ameland, Schiermonnikoog en Ferwerderadiel in de gemeenschappelijke regeling Oostergo te Dokkum. Het totale tekort van Oostergo is voor 2010 begroot op € 250.000,- waarvan Dongeradeel ongeveer 80% draagt, zijnde € 200.000,-. Voor 2010 en de jaren daarna wordt verwacht dat de Rijksbijdrage WSW voor Oostergo als gevolg van de herberekeningsystematiek nieuwe WSW zal worden verlaagd. De brancheorganisatie Cedris geeft signalen van deze strekking af. Een verlaging van meer dan 5% ten opzichte van een voorgaand jaar zal door het Rijk (huidige garantieregeling) echter worden gecompenseerd. Hier loopt de gemeente dus een risico van 5%. De taakstelling in 2010 voor Oostergo is bepaald op 293,5 SE’s. Begin 2010 zijn voor Dongeradeel 316 SE’s via Oostergo in dienst. Oostergo zal dan dus 22,5 SE’s moeten krimpen (316 SE’s - 293,5 SE’s), wil Dongeradeel hier geen financieel nadeel van ondervinden. Elke SE staat voor een vergoeding van € 27.079,98. Het maximale risico voor Dongeradeel bedraagt in de taakstelling dus 22,5 SE’s x € 27.079,98 is € 609.300,-. In 2010 moet Oostergo dus sturen op een taakstelling van 293,5 SE’s. Voorts beschikt Oostergo zelf over een financiële buffer Irrgang en Bussemakermiddelen van € 151.200,-. Het blijft dus van belang om de bijdrage WSW in de begroting van Dongeradeel op een acceptabel niveau te houden. Ook hier wijzen wij op de gevolgen van de recessie die mogelijk hun weerslag hebben op de omzet van het WSW-bedrijf.

Wet Maatschappelijke ondersteuning

De uitvoering van de WMO met zijn 9 prestatievelden vraagt een behoorlijke inzet van de eigen gemeentelijke organisatie. De afdeling Welzijn Dongeradeel is annex met de beleidsvoorbereiding en de productgroep WIZ DanDon is belast met de uitvoering van informatie

en

advies,

diverse

voorzieningen en huishoudelijke hulp. Over 2009 is tot op heden de Rijksvergoeding WMO toereikend. In 2010 en de jaren daarna gaan we op basis van de huidige informatie ook uit van een toereikendheid van het Rijksbudget, doch er blijft altijd sprake van een risico als gevolg van wetswijzigingen, onduidelijkheid over het toekomstige (in meerjaren perspectief gezien) Rijksbudget en onduidelijkheid over het aantal te verwachten aanvragen. De vergrijzing heeft mogelijk ook tot gevolg dat het aantal aanvragen zal toenemen. Duidelijk is ook dat de gemeenten (het WMO loket) ingaande 2010 taken krijgen op het terrein van jeugd en gezin (advisering, doorverwijzing). In de loop van 2010 wordt de huishoudelijke zorg opnieuw aanbesteed, omdat de huidige contracten per 31 december 2010 aflopen. De verwachting is dat veel thuiszorginstellingen hun prijzen op zullen schroeven, omdat landelijk bij de eerste aanbesteding in 2006/2007 door velen onder de marktprijs is ingeschreven. Ter indicatie: een prijsstijging van 10% betekent voor Dongeradeel een structureel nadeel van € 186.000,-.

- 44 -

AWBZ-pakketmaatregel

Voor de invoering van de AWBZ pakketmaatregel is landelijk € 127 miljoen beschikbaar gesteld. Volgens de septembercirculaire 2009 is dit voor Dongeradeel in 2010 € 90.255,-, oplopend tot € 133.000,- vanaf 2011. Onduidelijk is nog welke kosten deze pakketmaatregel met zich meebrengt voor de gemeente. De gevolgen worden momenteel geïnventariseerd, en waar nodig wordt gezocht naar een passend alternatief. Dit kunnen bestaande voorzieningen, of eventueel een uitbreiding daarvan zijn. Mogelijk zullen ook nieuwe voorzieningen ontwikkeld moeten worden.

BTW afrekeningen over 2005 tot en met 2009

De BTW afrekeningen van de jaren 2005 tot en met 2009 moeten nog plaatsvinden. Dit kan mogelijk nog risico’s met zich meebrengen.

Effect economische crisis op de gemeentelijke financiële positie

De economische crisis heeft een belangrijk effect op de gemeentelijke financiële positie. De gemeente heeft weliswaar geen risicovolle beleggingen gedaan bij bancaire instellingen, maar de crisis heeft wel effect op bijvoorbeeld de opbrengsten van de bouwleges, de grondverkoop, de kosten voor de WWB en op de inkomsten uit de algemene uitkering van het Rijk. In de perspectiefnota 2009 zijn al een aantal maatregelen in gang gezet om tot een bijstelling van verwachtingen en ramingen te komen waarvan het resultaat is verwerkt in de begroting 2010. Ook de tweede voortgangsrapportage over het jaar 2009 heeft tot nadere inzichten geleid, bijvoorbeeld waar het gaat om de ontwikkeling van de opbrengsten van de bouwleges. Nu de resultaten over het jaar 2009 bekend zijn zullen de structurele en eenmalige effecten daarvan worden vertaald in de perspectiefnota 2010. Afhankelijk daarvan zullen aanvullende maatregelen worden genomen. Van groot belang is hoe de hoogte van de algemene uitkering van het Rijk zich ontwikkeld nu het Rijk zich genoodzaakt ziet de komende jaren te bezuinigen. De verwachting is dat de gemeenten pas in de tweede helft van 2010 hierover concrete informatie ontvangen.

Focus operatie

De gemeenteraad heeft besloten tot het uitvoeren van een taakstellende bezuiniging op de omvang van het ambtelijk apparaat in de jaren 2009-2013, de zogenaamde Focus operatie. In de gemeentelijke meerjarenbegroting wordt ervan uitgegaan dat deze Focus operatie volledig wordt geëffectueerd. Hoewel de realisering van dit proces goed wordt bewaakt, kan dit wel risico’s geven voor de gemeentelijke exploitatie indien bijvoorbeeld de voorgenomen samenwerking met de gemeente Dantumadiel op het gebied van de uitvoering niet (tijdig) wordt gerealiseerd. Voor het eerste jaar van deze operatie (2009) zijn we er ruim in om de doelstelling van € 180.000,- te realiseren (€ 194.200,-).

Subsidies en bijdrages aan derden

Het gemeentelijke subsidiebeleid voorziet in veel gevallen en in belangrijke mate in compensatie van loon- en prijsstijgingen. Deze compensatie van loon- en prijsstijgingen is tot op zekere hoogte verwerkt in de meerjarenramingen (bijvoorbeeld voor de jaren 2012 en 2013 voor 0,5%).

- 45 -

De daadwerkelijke loon- en prijsontwikkelingen kunnen hoger zijn en het is de vraag of deze extra kosten zullen worden gecompenseerd door extra opbrengsten voortkomend uit de nominale ontwikkeling van de algemene uitkering van het Rijk. Dit is een belangrijk financieel risico in relatie tot onze meerjarenbegroting.

Overzicht schadeclaims in 2009

Verkeersschade 26 aansprakelijkheidsstellingen variërend in hoogte van € 36,44 tot € 12.000,-, waarvan 9 claims door een slecht wegdek, 3 claims door slecht gelegde rijplaten, 1 claim door een besturingspaal, 5 claims door (weg)werkzaamheden, 4 claims door aanrijdingen met een gemeentevoertuig, 1 claim naar aanleiding van een blindengeleidestrook, 3 claims door vermeend slecht trottoir. -

11 claims zijn door de gemeente afgewezen;

-

3

-

3 claims zijn doorgezonden naar onze verzekeraar. Onze verzekeraar heeft 1 claim afgewezen,

claims

zijn

doorgezonden

naar

de

verantwoordelijke

aannemer

respectievelijk

eigenaar/beheerder van de grond;

1 claim toegekend (ons eigen risico is € 2.500,-) en 1 claim is nog in behandeling. -

1 claim is doorgezonden naar Gedeputeerde Staten;

-

In 6 schadezaken heeft de gemeente aansprakelijkheid erkend. 4 claims hadden als oorzaak een aanrijding, 1 claim door een besturingspaal en 1 door een slecht wegdek. In totaal is er € 2.970,- aan schade uitgekeerd;

-

In 2 gevallen ziet gedupeerde af van het indienen van een claim.

Kabelschade -

In totaal 3 aansprakelijkheidsstellingen.

-

2 claims van € 75,- en € 185,- zijn toegewezen en inmiddels vergoed;

-

1 claim van € 8.750,- is nog in behandeling.

Waterbeheer In totaal 6 claims variërend in hoogte van € 27,50 tot € 12.220,-. -

5 claims zijn afgewezen, waarvan 2 claims betrekking hebben op verstoppingen, 2 claims met

-

1 claim van € 27,50 is toegewezen, als zijnde vergoeding voor het beschadigen van een

betrekking tot een ondeugdelijke beschoeiing en 1 claim met als oorzaak inkomend water.

elektriciteitskabel door maaiwerkzaamheden.

Groenbeheer In totaal 11 claims, variërend in hoogte van € 30,- tot € 2.500,-; -

2 claims zijn afgewezen;

-

1 aansprakelijkheidsstelling is toegewezen. De schade, die geschat wordt op € 750,- moet nog

-

1 letselschadeclaim is in behandeling bij onze verzekeraar. Ons eigen risico is € 2.500,-.

-

7 claims zijn toegewezen. In totaal is er € 1.360,- uitgekeerd.

hersteld worden;

De schadegevallen hadden verschillende oorzaken, t.w. snoei-of maaiwerkzaamheden, geverfde zitbankjes of boomstronken.

Restschade In totaal 5 claims, variërend in hoogte van € 300,- tot € 3.910,- waarvan:

- 46 -

-

1 claim inhoudende schade aan de vloer door heiwerkzaamheden. Is doorgezonden naar de verantwoordelijke aannemer.

-

2 claims ten gevolge van brugbediening. 1 is afgewezen en 1 heeft het schadebedrag van € 1.510,- ontvangen;

-

1 claim door het legen van een sceptictank. De schade is toegewezen voor € 192,-.

Reservepositie Ten behoeve van de bufferfunctie van de algemene reserve moet een bepaald minimumniveau in stand worden gehouden om eventuele nadelige saldi van de exploitatie en schade voortkomend uit calamiteiten te kunnen opvangen. Er moet een buffer worden aangehouden voor potentieel aanwezige risico’s. De omvang van deze buffer is gerelateerd aan de bestaande en potentiële risico’s zoals vermeld in de voorafgaande risicoparagraaf. In onze gemeente is het minimumniveau bepaald op 5% van de totaalomzet.

In de onderstaande tabel is becijferd wat de stand van de algemene reserve op transactiebasis is per 1 januari 2010 :

Omschrijving

Bedrag

Stand van de algemene reserve op kasbasis per 01-01-2010 Af:

8.163.000

Verplichtingen ten laste van de algemene reserve: voortkomend uit het begrotingsjaar 2004

-

40.000

voortkomend uit het begrotingsjaar 2006

-

75.000


- 100.000


- 157.000


- 247.000

Stand van de algemene reserve op transactiebasis per 01-01-2010 Verplichtingen ten laste van de algemene reserve 2010 en 2011

7.544.000 - 2.372.000

Stand van de algemene reserve op transactiebasis per 01-01-2010 inclusief toekomstige verplichtingen

5.172.000

Uit het bovenstaande overzicht blijkt dat de actuele stand van de algemene reserve per 1 januari 2010 op transactiebasis inclusief toekomstige verplichtingen € 5.172.000,- bedraagt. Over 2009 is sprake van een nog te bestemmen jaarrekeningsaldo van € 1.224.000,-, waarvan wordt voorgesteld een bedrag van +/- € 90.000,- toe te voegen aan de algemene reserve. Het totale saldo op transactiebasis bedraagt dan €

5.262.000,-. Uitgaande van het vastgestelde

minimumniveau van 5% van de gemeentelijke omzet moet een minimumbedrag van 5% van € 60,6 miljoen (= begrotingstotaal over 2010) € 3.030.000,- worden aangehouden. Dit betekent dat de algemene reserve op dit moment een overwaarde heeft van € 2.232.000,-. Omdat deze stand ruim boven het minimumniveau zit van € 3.030.000,- is onze conclusie dat er sprake is van voldoende weerstandsvermogen.

- 47 -

- 48 -

Inhoudsopgave 1.

2.

JAARVERSLAG Paragrafen

3

1

Lokale heffingen

4

2

Onderhoud kapitaalgoederen

8

3

Financiering

14

4

Bedrijfsvoering

16

5

Verbonden partijen

21

6

Grondbeleid

32

7

Weerstandsvermogen

37

Programma's

49

1

Dongeradeel werkt

51

2

Dongeradeel leeft

65

3

Donggeradeel zorgt

83

4

Dongeradeel vernieuwt

101

Algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien

109

Rekeningsresultaat

113

Begrotingsrechtmatigheid

119

JAARREKENING Balans en toelichting

125

Programmarekening en toelichting

151

Bijlagen 1

Overzicht incidentele baten en lasten

155

2

Gewaarborgde geldleningen

159

3

Verantwoording ten aanzien van SISA

161

Vaststellingsbesluit

167

Accountantsverklaring

169

Vaststellingsbesluit

De raad van de Gemeente Dongeradeel;

gelezen het voorstel van burgemeester en wethouders inzake de aanbieding van de gemeenterekening voor het dienstjaar 2009;

gelet op artikel 257 van de Gemeentewet;

gelezen het advies van de Commissie Middelen en Algemene Zaken als bedoeld in artikel 40 van het Reglement van Orde voor de vergaderingen van de gemeenteraad;

besluit:

vast te stellen de gemeenterekening voor het dienstjaar 2009.

Aldus vastgesteld in de openbare vergadering van de raad van de gemeente Dongeradeel, gehouden op 17 juni 2010.

griffier:

voorzitter:

Jaarrekening & Dongeradeel. Financiën

Recommend Documents