&
Dongeradeel Financiën
Begroting 2010
Inhoudsopgave Kerngegevens
1
Recapitulatie programmabegroting
5
Aanbiedingsbrief bij de begroting 2010 - 2013
7
1
Inleiding
8
2
Uitgangspunten programbegroting 2010
8
3
Resultaat begroting 2010
11
4
Resultaat meerjarenbegroting
13
5
Actuele ontwikkelingen die van invloed zijn op de begrotingspositie
15
6
Noodzakelijke middelen voor bestaand beleid en kapitaalgoederenbeheer
16
7.
Gevraagde middelen voor nieuw beleid
17
8.
Samenhang wensen en middelen
17
9.
Voorstel
19
10.
Paragrafen a
Lokale heffingen
21
b
Onderhoud kapitaalgoederen
28
c
Financiering
37
d
Bedrijfsvoering
40
e
Verbonden partijen
46
f
Grondbeleid
56
g
Weerstandsvermogen
60
Bijlagen
73
1
Staat van reserves en voorzieningen
74
2
Investeringswensen bij de Perspectiefnota 2009
76
Programma's
79
1
Dongeradeel werkt
81
2
Dokkum leeft
89
3
Dongeradeel zorgt
103
4
Dongeradeel vernieuwt
117
Algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien
125
Vaststellingsbesluit
129
KERNGEGEVENS
-1-
1.
Sociale structuur 01.01.2009
01.01.2010
perc.
0 t/m 19 jaar
6.300
6.357
25,7
20 t/m 64 jaar
14.250
14.303
57,9
4.000
4.034
16,4
24.550
24.694
100
01.01.2009
01.01.2010
WWB tot 21 jaar
6
20
WWB tot 65 jaar
345
404
WWB 65 jaar en ouder
20
17
IOAW / IOAZ
31
36
402
477
365
395
WAO / WAZ / WAJONG / militairen
1.351
1.699
Totaal aantal uitkeringsgerechtigden
2.118
2.571
waarvan meetellend binnen algemene uitkering (fvw)
2.118
2.571
Aantal inwoners
65 jaar en ouder
Aantal periodieke bijstandsgerechtigden
Aantal tewerkgestelden werkgemeenschappen
Aantal uitkeringsgerechtigden
2.
Fysieke structuur 01.01.2010
Oppervlakte gemeente (in ha.) land
16.735
binnenwater
962
buitenwater
8.997 26.694
Oppervlakte historische stadskern (in ha.)
Lengte historisch water (in meters)
22
5.350
Historisch aantal woningen in bewoonde oorden / historische kern
1.331
Aantal bedrijfsvestigingen
1.340
-2-
01.01.2009
01.01.2010
10.293
10.356
bijzondere woongebouwen
455
473
recreatiewoningen (inclusief 257 Oostmahorn)
311
372
11.059
11.201
Aantal woonruimten woningen
01.01.2010
Lengte van wegen (in meters) wegen binnen + buiten bebouwde kom
557.700
01.01.2010
Aantal hectaren groenvoorziening bermen
243
sportvelden
27
openbaar groen: - beplanting
71
- gazons
49
- vijvers en open water
46
- diversen
1 167 437
Meubilair/speeltoestellen e.d.
920
Aantal rioolaansluitingen
10.601
Lengte riolen (in km)
214
Omgevingsadressendichtheid Dongeradeel
480
gemiddeld aantal omgevingsadressen per km2 land in Nederland
1.880
Bevolkingsdichtheid Dongeradeel
148
gemiddelde bevolkingsdichtheid per km2 land in Nederland
480
Woningdichtheid Dongeradeel
67
woningdichtheid per km2 land in Nederland
Woonruimtebezetting
205
2,20
Aantal hectaren groen per 1.000 inwoners - exclusief bermen
17,70 7,86
-3-
3.
Financiële structuur (oorspronkelijke begrotingen) 01.01.2009
01.01.2010
58.198.454
62.446.120
2.371
2.529
65.384.208
64.564.183
2.663
2.615
Budget - totaal - per inwoner
Vaste schuld - totaal - per inwoner
Boekwaarde vaste bezittingen - totaal, incl. vervangingsinvesteringen - per inwoner
96.900.274 105.724.722 3.947
4.281
18.994.939
20.676.545
774
837
25.822.101
27.204.674
- per inwoner
1.052
1.102
- per woonruimte
2.334
2.429
9.264.792
9.697.032
- per inwoner
378
393
- per woonruimte
838
866
Reserves en voorzieningen - totaal - per inwoner
Algemene uitkering gemeentefonds - totaal
Opbrengst belastingen - totaal
-4-
RECAPITULATIE
-5-
Recapitulatie programmabegroting Omschrijving
2008
2009
2010
2011
2012
2013
Programma 1 - Dongeradeel Werkt Lasten Baten
5.740.463 2.940.672
3.951.641 2.053.122
5.124.249 3.076.830
5.174.814 3.086.830
5.170.270 3.086.830
5.166.238 3.086.830
Saldo voor mutatie reserves
2.799.791
1.898.519
2.047.419
2.087.984
2.083.440
2.079.408
Programma 2 - Dongeradeel Leeft Lasten Baten
17.855.732 5.632.910
17.013.746 4.277.968
18.199.365 4.720.111
18.120.107 4.680.686
18.235.622 4.764.984
18.236.371 4.702.834
Saldo voor mutatie reserves
12.222.822
12.735.778
13.479.254
13.439.421
13.470.638
13.533.537
Programma 3 - Dongeradeel Zorgt Lasten Baten
32.186.826 20.561.355
33.312.255 20.037.958
33.977.504 20.299.349
34.017.959 20.169.983
33.682.069 20.186.961
33.665.403 20.217.179
Saldo voor mutatie reserves
11.625.471
13.274.297
13.678.155
13.847.976
13.495.108
13.448.224
Programma 4 - Dongeradeel Vernieuwt Lasten Baten
3.565.161 453.332
2.920.639 296.844
2.892.415 322.250
3.256.137 322.250
3.402.410 322.250
3.556.932 322.250
Saldo voor mutatie reserves
3.111.829
2.623.795
2.570.165
2.933.887
3.080.160
3.234.682
Algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien Lasten Baten
800.962 30.419.937
377.703 30.897.756
393.916 32.972.856
393.916 33.233.682
393.916 33.335.332
393.916 33.196.052
Saldo voor mutatie reserves
-29.618.975
-30.520.053
-32.578.940
-32.839.766
-32.941.416
-32.802.136
Saldo programma's Lasten Baten
60.149.144 60.008.206
57.575.984 57.563.648
60.587.449 61.391.396
60.962.933 61.493.431
60.884.287 61.696.357
61.018.860 61.525.145
Saldo programma's
140.938
12.336
-803.947
-530.498
-812.070
-506.285
Toevoegingen en onttrekkingen aan reserves Toevoeging Onttrekking
2.978.133 4.848.861
622.470 538.365
1.150.239 840.149
695.769 300.581
695.769 243.581
691.413 243.581
Saldo
-1.870.728
84.105
310.090
395.188
452.188
447.832
RESULTAAT
-1.729.790
96.441
-493.857
-135.310
-359.882
-58.453
-6-
AANBIEDINGSBRIEF BIJ DE BEGROTING
2010 - 2013
-7-
1.
Inleiding Bijgaand treft u de begroting 2010 en meerjarenbegroting 2011-2013 aan. Deze begroting is gebaseerd op het beleid zoals dat eerder door u is vastgesteld met inbegrip van de effecten van de door u genomen besluiten in het kader van de perspectiefnota 2009.
De opzet van de begroting is ongewijzigd nadat deze met ingang van de begroting 2009 is aangepast en er vanaf dat moment wordt gewerkt met vier programma’s naast het verplichte onderdeel algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien.
In de volgende paragrafen gaan wij in op de actuele begrotingssaldi van de begroting 2010-2013 en de verschillen met het meerjarenperspectief wat het uitgangspunt was bij de perspectiefnota 2009.
Daarna wordt ingegaan op de vraag naar structurele middelen ten behoeve van bestaand beleid, kapitaalgoederenbeheer en nieuw beleid en wordt een voorstel gedaan om tot verruiming van de structurele middelen te komen. Ook voor wat betreft de eenmalige begrotingspositie bieden wij u inzicht in de actuele stand van zaken en doen wij u een voorstel om tot gedeeltelijke bestemming van de vrij besteedbare middelen te komen.
2.
Uitgangspunten programbegroting 2010 De begroting 2010 is -zoals gezegd- gebaseerd op het beleid zoals dat eerder door u is vastgesteld met inbegrip van de effecten van de door u genomen besluiten in het kader van de perspectiefnota 2009. Met de vaststelling van de perspectiefnota heeft u kaders gesteld voor de invulling van de begroting 2010-2013. Ook zijn er twee kredieten beschikbaar gesteld namelijk voor investeringen in het gymnastieklokaal van de Boumanschool ad. € 850.000,- en voor het achterstallig onderhoud aan kapitaalgoederen ad. € 1,2 miljoen eenmalig.
U was het eens met de door ons voorgestelde keuze ten aanzien van de investeringsvoorstellen met een onvermijdbaar en onuitstelbaar karakter. U heeft een besluit genomen over de omvang van de bezuinigingstaakstelling, maar u heeft nog geen besluit genomen over de aard van de bezuinigingen op de taken ten bedrage van € 1,5 miljoen. U heeft ook nog geen besluit genomen over de door ons voorgestelde extra verhoging van de OZB.
Wij vinden het van belang dat u nog dit jaar een besluit neemt over de bezuinigingen op de taken. In de ambtelijke voorbereiding, de overwegingen en de besluitvorming zullen alle gemeentelijke taken worden betrokken. Het besluit over de bezuinigingen is niet nodig om tot een sluitende begroting te komen, maar is wel nodig als dekking om in de loop van 2010 tot afspraken met de provincie te komen in het kader van de sociaal economische ontwikkeling van Dongeradeel. Het gaat hierbij om een aantal samenhangende maatregelen zoals de aanleg van de westelijke rondweg, de ruimtelijke vormgeving van de westelijke rondweg (de Nije Bolwurken) en de uitbreiding en herstructurering van het industrieterrein Betterwird. Op dit moment wordt tevens onderzocht welke kosten de uitvoering van het Súd Ie project met zich meebrengt.
-8-
De inhoud van dit sociaal-economisch programma is nog niet volledig in beeld gebracht. Later dit jaar zal meer inzicht zijn verkregen in deze projecten die voor de ontwikkeling van Dokkum als regiostad van cruciaal belang zijn. Begin 2010 wordt u via de Commissie Middelen en Algemene Zaken uitgebreid geïnformeerd over overige in ontwikkeling zijnde projecten die parallel lopen aan de bezuinigingsvoorstellen. Daarnaast zijn de uit de bezuinigingen van de taken voortkomende middelen
nodig
voor
het
genereren
van
de
noodzakelijke
extra
middelen
voor
het
kapitaalgoederenbeheer vanaf het jaar 2011, voor de bouw van een nieuwe sporthal en voor een aantal investeringen in de onderwijshuisvesting. Een andere reden waarom het van belang is dat u dit jaar nog een besluit neemt over de bezuinigingen op de taken is dat de eerste trede van de bezuinigingen met ingang van het jaar 2011 moet worden geëffectueerd. Het jaar 2010 is nodig om aanpassingen in de uitvoering tijdig door te kunnen voeren, contracten met derden tijdig te kunnen bijstellen etc. Wij willen u er in dit verband aan herinneren dat een spoedig besluit over de bezuinigingen op de taken tevens van belang is voor het tijdig realiseren van de bezuinigingen op de gemeentelijke formatie. De bezuinigingen op de taken is immers naast efficiencyverbetering en samenwerking met andere gemeenten één van de peilers waarop de focus operatie is gebaseerd.
De in de perspectiefnota voor het jaar 2010 aangemerkte budgetten met een onvermijdbaar en onuitstelbaar karakter (bladzijde 6 van de perspectiefnota 2009) zijn direct opgenomen in de begroting 2010. Het gaat om de volgende budgetten.
Structureel (dekking uit het begrotingssaldo) Verruiming budget voor kapitaalgoederenbeheer (de eerste schijf in 2010 is structureel meegenomen, de voorgestelde stijgingen in de daarop volgende jaren zijn nog niet meegenomen in de meerjarenbegroting)
Bedrag
600.000
Kapitaallasten i.v.m. de bouw van het gymnastieklokaal bij de Boumanschool
50.000
Anti discriminatievoorzieningen Tumba
10.000
Onkruidbestrijding
80.000
Salarisstijgingen brandweer
16.000
Hulpverleningsdienst Fryslân
104.000
Buitenonderhoud basisscholen
22.000
Tractiemateriaal brandweer
5.000
Kapitaallasten aanpassen publieksbalies (zie raadsvoorstel) Totale structurele lasten
12.000 899.000
Eenmalig (met dekking uit de algemene reserve)
Drainage kaatsveld Morra
Bedrag
35.000
Deelname aan de veiligheidsmonitor
6.000
Instellen van een bestemmingsreserve voor de economische ontwikkeling
150.000
Instellen van een bestemmingsreserve voor de toer.recr. ontw.
150.000
Instellen van een bestemmingsreserve als knelpuntenpot voor de dorpen
100.000
Totale eenmalige lasten
441.000
-9-
Het bij de perspectiefnota 2009 beschikbaar gestelde budget van € 1,2 miljoen voor het achterstallig onderhoud aan kapitaalgoederen is al beschikbaar gesteld in 2009 en dus niet opgenomen in de begroting 2010. Begin volgend jaar zal het restant van het krediet 2009 worden overgeboekt naar het jaar 2010.
Hoewel u daarover nog geen besluit heeft genomen is ook de in de perspectiefnota door ons voorgestelde extra OZB-verhoging voor eigenaren van woningen (van 10% naar 20%) in de begroting opgenomen. De motivatie daartoe treft u aan in het belastingvoorstel.
Andere in de begroting 2010 gehanteerde uitgangspunten zijn :
-
In de begroting is rekening gehouden met de effecten van de CAO 2007-2009 tot 1 juni 2009. Het uitgangspunt voor de berekening van de loonsom is het salarispeil per 1 juni 2008. In de ramingen is een salarisstijging verwerkt van 1% per 1 juni 2009 en 1% per 1 juni 2010.
-
Ten aanzien van de prijsstijgingen is uitgegaan van een verhoging met 1,0%.
-
De begrote bedragen voor de algemene uitkering van het Rijk zijn gebaseerd op de meicirculaire 2009, waarbij voor het jaar 2010 wordt uitgegaan van een nominaal accres van 0,48%.
-
Er is een rentepercentage van 4,5% gehanteerd voor de bespaarde rente.
-
Aan de algemene reserve en een aantal bestemmingsreserves heeft een rentetoevoeging plaatsgevonden van 4,5% (zie bijlage 1 bij deze aanbiedingsbrief).
-
Om het bestedingsniveau van de voorzieningen op peil te houden zijn in de meeste gevallen stortingen ten laste van de exploitatie begroot ten bate van de voorzieningen van 1,0% van de boekwaarde aan het begin van het dienstjaar (bijlage 1).
-
Voor de verhoging van de OZB voor bedrijven, de forensenbelasting, de precariobelasting de liggelden en de leges is een inflatiecorrectie van 2,0% toegepast. Dit percentage is gebaseerd op de ontwikkeling van het consumentenprijsindexcijfer in het afgelopen jaar. De verhoging is al meegenomen in de begroting 2010.
-
In de begroting is onder programma 3.1 de gemeentelijke bijdrage in het voor 2010 te verwachten tekort van Oostergo voor een bedrag van € 200.000,- opgenomen. Bij het opstellen van deze raming is uitgegaan van de laatst gepresenteerde meerjarenbegroting van Oostergo. In de tekst onder het kopje “wet sociale werkvoorziening” in de paragraaf weerstandsvermogen wordt nader ingegaan op de ontwikkelingen in relatie tot de Rijksbijdrage voor de WSW en de mogelijke gevolgen daarvan voor Oostergo.
-
In verband met het gemeentelijk aandelenbezit in Kabel Noord is in de begroting wederom een eenmalig dividend opgenomen van € 40.000,-.
-
Conform het in de perspectiefnota gehanteerde uitgangspunt is het tekort op het WWB inkomensdeel geraamd op de maximale voor rekening van de gemeente komende bijdrage van 10%. Het gaat om een bedrag van € 458.000,-.
-
Conform de perspectiefnota is de herziening van de kostenverdeling tussen Dantumadiel en Dongeradeel voor de uitvoeringskosten en de overheadkosten van WIZ Dandon in de begroting 2010 opgenomen.
-
Conform de perspectiefnota is in de begroting 2010 sprake van een voorlopig eenmalig kostenvoordeel omdat meer uitvoeringskosten kunnen worden toegerekend aan het WWB werkdeel.
-
Conform de perspectiefnota zijn in de begroting 2010 de verwachte kostenvoordelen op de uitvoering van de WMO verwerkt .
- 10 -
3.
Resultaat begroting 2010 Begrotingssaldo In deze paragraaf gaan wij in op de actuele saldi van de begroting 2010-2013 en de verschillen met het meerjarenperspectief dat het uitgangspunt was bij de perspectiefnota 2009.
Saldo begroting 2010
Het begrotingsoverschot voor bestemming -dat wil zeggen exclusief toevoegingen aan- en onttrekkingen uit reserves- bedraagt € 803.947,-. Dit betekent dat de lasten van de vier programma’s en van het onderdeel algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien samen lager zijn dan de baten van de programma’s en de baten behorend bij de algemene dekkingsmiddelen. De begrote toevoegingen aan reserves van € 1.150.239 ten laste van de exploitatie leiden tot een nadeel voor de exploitatie. Het gaat hierbij bijvoorbeeld om de toevoegingen aan de bestemmingsreserves voor recreatie en toerisme, economische ontwikkeling en voor knelpunten in de dorpen (zie bijlage 1 van deze aanbiedingsbrief). Daarentegen is sprake van een bedrag van € 840.149,- aan onttrekkingen aan de reserves ten bate van de exploitatie. Als gevolg van deze begrote mutaties in de reserves is per saldo voor het begrotingsjaar 2010 sprake van een voordelig exploitatiesaldo van € 493.857,-. In de voorliggende begroting 2010 zijn de resultaten van de focus operatie -de fasegewijze bezuiniging van 10% op de gemeentelijke formatie- deels verwerkt. Er moeten nog een aantal personele mutaties in de begroting worden verwerkt die leiden tot een voordeel van € 294.700,-. Daarnaast is nog geen bedrag voor frictiekosten samenhangend met de focus operatie ad. € 150.000,- in de begroting opgenomen. Per saldo leidt dit tot een voordelige bijstelling van het begrotingsresultaat ten bedrage van € 144.700,-. Het nieuwe begrotingsresultaat is aldus € 638.557,- voordelig.
Saldo van de begroting in tabelvorm gepresenteerd: Omschrijving
Bedrag
Begrotingsoverschot exclusief mutaties in de reserves
+
803.947
Af: toevoegingen aan (bestemmings)reserves
-/- 1.150.239
Bij: onttrekkingen aan (bestemmings)reserves
+
840.149
Begrotingsoverschot inclusief mutaties in de reserves
+
493.857
Nog te verwerken: personele mutaties focus
+
294.700
Nog te verwerken: frictiekosten focus
-/-
150.000
Begrotingsoverschot
+
638.557
Verwacht saldo in de perspectiefnota
In de perspectiefnota gingen wij aanvankelijk uit van een saldo van de begroting 2010 van € 1.088.000,- voordelig (bladzijde 4 van de nota). Doordat bij de perspectiefnota het besluit is genomen structurele middelen ten bedrage van in totaal € 899.000,- beschikbaar te stellen voor doeleinden met een onvermijdbaar en onuitstelbaar karakter was duidelijk dat het begrotingssaldo 2010 zou afnemen.
- 11 -
De door ons voorgestelde extra verhoging van de OZB voor eigenaren van woningen is direct in de begroting 2010 verwerkt. Hierdoor valt het saldo ongeveer € 150.000,- positiever uit dan verwacht bij de perspectiefnota. Het te verwachten resultaat was dus € 1.088.000,-
-/- € 899.000,- +
€ 150.000,- = € 339.000,- positief.
Verschil tussen het daadwerkelijke begrotingssaldo en het verwachte begrotingssaldo
Dit leidt tot de conclusie dat het daadwerkelijke begrotingssaldo 2010 een bedrag van € 299.557,voordeliger is dan te verwachten was (€ 638.557,- -/- € 339.000,- = € 299.557,-). Een aantal wijzigingen ten opzichte van de perspectiefnota heeft geleid tot dit voordeel. De belangrijkste plussen en minnen lichten wij hieronder toe. Omschrijving
Bedrag
Geraamde subsidie voor de stimulering van de lokale klimaatinitiatieven (SLOK) In de begroting 2010 (wordt gedekt uit de algemene uitkering)
-/-
40.000
-/-
72.000
+
21.000
het GKB
-/-
70.000
Lager bedrag begroot voor prijscompensaties (1% i.p.v. 1,5%)
+
45.000
Voordeel OZB opbrengst voor gebruikers van niet woningen
+
22.000
Hogere kosten van het electriciteitsverbruik van- en onderhoud aan de openbare verlichting Lagere verhoging van de bijdrage aan de begroting van de hulpverleningsdienst dan verwacht bij de perspectiefnota Geraamde budget voor de uitbesteding van de schuldhulpverlening aan
Voordeel OZB opbrengst voor eigenaren van woningen en niet-woningen
+
80.000
Hogere algemene uitkering van het Rijk volgens de meicirculaire
+
447.000
Lager voordeel op de kostenplaats rente dan in 2009
-/-
145.000
Hogere bespaarde rente als gevolg van een hogere stand van de reserves
+
60.000
Hogere rentetoevoeging aan de algemene reserve
-/-
69.000
Totaal toegelicht
+
279.000
Naast de belangrijkste hierboven vermelde afwijkingen die het verschil in belangrijke mate verklaren zijn er ook diverse kleinere afwijkingen ten opzichte van de vorige meerjarenbegroting en de perspectiefnota.
Kostendekkendheid riolering en reiniging In het beheersdeel van de begroting 2010 is onder thema 2.8 Infrastructuur, product 6.726.00 een calculatie opgenomen voor wat betreft de kostendekkendheid van de riolering. Deze calculatie sluit met een opname van € 149.000,- uit de reserve riolering. De in de begroting opgenomen kosten voor de riolering zijn gebaseerd op de uitvoering van de zgn. ambitieuze variant.
In het
beheersdeel is onder thema 3.5 Volksgezondheid, product 6.725.01 een calculatie opgenomen ten aanzien van de kostendekkendheid van de reiniging. Deze calculatie sluit met een opname van ruim € 83.398,- uit de voorziening huishoudelijk afval.
- 12 -
4.
Resultaat meerjarenbegroting In de recapitulatie van de programmabegroting treft u het resultaat aan van de meerjarenbegroting 2011-2013. Bij het opmaken van de meerjarenbegroting is uitgegaan van bestaand beleid inclusief de doorwerking van de in de perspectiefnota voor het jaar 2010 aangemerkte structurele budgetten met een onvermijdbaar en onuitstelbaar karakter.
De volgende algemene uitgangspunten zijn gehanteerd bij de opmaak van de meerjarenbegroting:
1. Ontwikkeling van de algemene uitkering uit het gemeentefonds
De ramingen van de algemene uitkering uit het gemeentefonds voor de jaren 2010-2013 zijn gebaseerd op de circulaire van de Minister van Binnenlandse zaken en Koninkrijksrelaties van 29 mei 2009. De uitkomsten van die circulaire worden in belangrijke mate bepaald door het in april afgesloten bestuurlijk akkoord tussen Rijk en VNG. Als gevolg van dit akkoord is het samen de trap op en samen de trap af principe tijdelijk verlaten, waardoor de uitkeringen uit het gemeentefonds niet meestijgen met de hogere uitgaven van het Rijk in 2009 en 2010 die samenhangen met de bestrijding van de economische crisis. Omdat de accressen voor de jaren 2009, 2010 en 2011 zijn vastgesteld en er geen nacalculatie plaatsvindt biedt het akkoord de gemeenten voor deze jaren financiële zekerheid. Voor de jaren 2010 en 2011 is het nominale accres vastgesteld op 0,48%. Het reële accres voor die jaren is bepaald op 0. Het Rijk gaat namelijk voor beide jaren uit van een inflatie van 0,5%.
Accressen 2012 en 2013 Voor de jaren 2012 en 2013 wordt in de meicirculaire een pro memorie raming voor de accressen opgevoerd. In de berekeningen van de algemene uitkering werkt de pro memorie raming door als een mutatie met 0%. Omdat er in de meicirculaire geen duidelijkheid kan worden verkregen ten aanzien van de interpretatie van deze p.m. raming is er landelijk en ook provinciaal veel discussie over geweest. Onze toezichthouder -de Provincie Fryslân- heeft aangegeven dat zij de meicirculaire zoals deze is vertaald in uitkeringspunten voor alle jaren 2009-2014 als toetsingspunt zal hanteren. Dit betekent dat de provincie zal toezien op het ramen van
een nominaal
accrespercentage van het gemeentefonds van 0% in de jaren 2012 en 2013 in de gemeentelijke meerjarenbegrotingen. Daarbij is in overweging genomen dat het Rijk heeft aangekondigd vanaf of na het jaar 2010 de Rijksfinanciën te gaan saneren. Hoewel de normeringsmethodiek op dit moment is vervallen is het vrijwel zeker dat ook het gemeentefonds een bijdrage aan deze sanering zal moeten gaan leveren. In dat licht acht de provincie het niet verstandig van andere c.q. hogere uitkeringsfactoren uit te gaan dan nu in de meicirculaire staat vermeld. De berekening van de algemene uitkering in onze gemeentelijke meerjarenbegroting is mede op basis van deze informatie gebaseerd op de meicirculaire dus inclusief een accrespercentage van 0 voor de jaren 2012 en 2013.
Doorwerking aantal bijstandsontvangers in de algemene uitkering Het Rijk heeft in het gemeentefonds meerjarig rekening gehouden met een stijging van het aantal bijstandsontvangers van 37%. Elke bijstandsontvanger vertegenwoordigt een bepaald bedrag in de algemene uitkering. Omdat het totale landelijke volume van de algemene uitkering vast staat, heeft de door het Rijk geraamde groei van het aantal bijstandsontvangers een benedenwaarts effect op de door het Rijk in de meicirculaire geraamde uitkeringsfactor die als omslag wordt gehanteerd.
- 13 -
Dit is de reden dat we in de berekeningen van de gemeentelijke algemene uitkering ook een stijging van het aantal bijstandgerechtigden hebben ingeschat. We zijn uitgegaan van een stijging van 30% de komende vier jaar. We lopen hiermee wel een risico. Als de cliëntenaantallen zich positiever ontwikkelen, levert dit
in de algemene uitkering een nadeel op. Een lager aantal
uitkeringsgerechtigden ten opzichte van de raming levert natuurlijk wel een voordeel op binnen het budget voor het WWB inkomensdeel.
2. Loonontwikkelingen
Voor de loonkostenontwikkelingen van het gemeentelijk personeel en van het voor rekening van onze gemeente komende personeel van Werk Inkomen en Zorg (WIZ) is rekening gehouden met een verwachte stijging van 1,0% in het jaar 2011 en 0,5% in de jaren 2012 en 2013. Deze percentages zijn ook toegepast bij de verwachte ontwikkeling van de looncompensatie voor de welzijnsinstellingen dat binnen ons huidige subsidiebeleid wordt gehanteerd. Voor het jaar 2011 is op de genoemde begrotingsonderdelen in de meerjarenbegroting voorzichtigheidshalve een percentage van 1% gehanteerd, waar door het Rijk in de algemene uitkering een loon/prijsstijging van 0,5% wordt verwacht. De percentages van 0,5% in 2012 en 2013 komen overeen met de verwachte inflatiestijgingen in de algemene uitkering volgens de berekening in de meicirculaire 2009 van het Rijk. Daarnaast zijn in de meerjarenbegroting de gemeentelijke initiële lasten geraamd voor periodieken en bevorderingen uitgaande van de huidige bezetting.
3. Prijsontwikkelingen
In het meerjarenperspectief is rekening gehouden met een prijsstijging voor leveringen door derden van 1,0% voor het jaar 2011 en 0,5 % voor de jaren 2012 en 2013. In 2011 is een correctie gemaakt voor de doorwerking van prijsstijgingen in het meerjarenperspectief die betrekking hebben op de kosten van de reiniging. Dit is gedaan vanuit de overweging dat prijsstijgingen binnen het begrotingsonderdeel reiniging worden gedekt uit de afvalstoffenheffing c.q. uit de tarieven voor het bedrijfsafval. Ook is een correctie gemaakt voor de doorwerking van de prijsstijgingen in het meerjarenperspectief die betrekking hebben op de kosten van de riolering. Dit is gedaan vanuit de overweging dat prijsstijgingen binnen het begrotingsonderdeel riolering worden gedekt uit de rioolheffingen.
4. Ontwikkeling kapitaallasten
De kapitaallasten zijn berekend conform de staat van investeringslasten 2010-2013. In het meerjarenperspectief zijn de kapitaallasten van de vervangingsinvesteringen begrepen. De vrijval van kapitaallasten en de lasten van vervangingsinvesteringen zijn verwerkt in de desbetreffende programma’s.
5. Aanpassing van de gemeentelijke heffingen en belastingen
De ramingen van de heffingen en belastingen zijn gebaseerd op de in de belastingkohieren 2009 opgenomen actuele opbrengsten en de baten zoals verwerkt in de gemeenterekening 2008. In de meerjarenbegroting 2011-2013 is ten aanzien van de stijging van de opbrengsten uit de OZB rekening gehouden met een jaarlijkse volumestijging voor woningen van € 4 miljoen en voor de niet woningen van € 2,5 miljoen. Voor de onroerende zaak belasting voor eigenaren van woningen is uitgegaan van een tariefstijging van 20% in het jaar 2011, 16% in het jaar 2012 en 1% (alleen inflatiecorrectie) in het jaar 2013.
- 14 -
Dit is conform het voorstel zoals we dat hebben gedaan in de perspectiefnota 2009. De overige belastingtarieven zijn in de meerjarenbegroting jaarlijks verhoogd met 1%.
De ramingen van de reinigingsheffingen en van de rioolheffingen zijn meerjarig gebaseerd op het principe van 100% kostendekking. Voor ons voorstel ten aanzien van de aanpassing van de tarieven voor heffingen en belastingen verwijzen wij naar het raadsvoorstel 'Gemeentelijk belastingbeleid 2010 en gebruikstarieven gemeentelijke sportaccommodaties'.
6. Resultaat meerjarenbegroting
De bovengenoemde uitgangspunten leiden -na het overschot in 2010 van ongeveer € 493.000,- tot overschotten in de jaren 2011, 2012 en 2013 van afgerond €
135.000,-, € 360.000,- en
€ 58.000,-. Hierin moeten de te verwachten resultaten van de focus operatie nog worden verwerkt (zie volgende hoofdstuk).
5.
Actuele ontwikkelingen die van invloed zijn op de begrotingspositie Bezuiniging op de loonsom In het kader van de heroverwegingsoperatie heeft u besloten de omvang van de gemeentelijke organisatie terug te brengen door fasegewijs een bezuiniging te realiseren van 10% van de loonsom. Het uitgangspunt was de personeelsomvang van 2008 van ruim 188 fte met een bijbehorend personeelsbudget van afgerond € 9.000.000,-. Besloten is de ombuigingstaakstelling ad. € 900.000,- in een tijdsbestek van vijf jaren -2009 t/m 2013- gefaseerd te realiseren. In de begroting 2010 is op dit moment tot een bedrag van € 91.500,- aan structurele bezuinigingen verwerkt. Wij verwachten dat in het jaar 2010 in totaal een structurele bezuiniging van € 386.200,wordt gerealiseerd. De begroting 2010 moet dus nog worden aangepast met een bedrag van € 294.700,-. Daarnaast moet in de begroting 2010 nog een eenmalig bedrag aan frictiekosten worden geraamd. In de jaren 2011, 2012 en 2013 moeten aanvullend aan de gerealiseerde bezuiniging van € 386.200,- nog bezuinigingen worden gerealiseerd van ongeveer € 200.000,cumulatief structureel per jaar. De bezuiniging loopt de komende jaren aldus naar verwachting op tot een bedrag van ongeveer € 1 miljoen in het jaar 2013. De te realiseren bezuinigingen in de jaren 2011, 2012 en 2013 zijn nog niet in de meerjarenbegroting verwerkt. Ook het jaarlijks ten behoeve van de focus operatie beschikbare frictiebudget van € 150.000,- is daarin nog niet opgenomen.
Resultaten septembercirculaire Op het moment van schrijven van deze aanbiedingsbrief was de septembercirculaire nog niet beschikbaar. Wij zullen u zo spoedig mogelijk informeren over de effecten van de septembercirculaire op het financiële perspectief.
- 15 -
Bijgestelde begrotingssaldi De bovenstaande ontwikkelingen leiden tot het volgende geactualiseerde resultaat van de begroting 2010 en de meerjarenbegroting 2011-2013.
Omschrijving
2010
2011
2012
2013
(Bedragen x € 1.000,-)
6.
Saldi begroting
493
135
360
58
Bezuiniging op de loonsom
295
495
695
895
Jaarlijkse frictiekosten
-150
-150
-150
-150
Resultaat septembercirculaire
p.m.
p.m.
p.m.
p.m.
Bijgestelde begrotingssaldi
638
480
905
803
Noodzakelijke middelen voor bestaand beleid en kapitaalgoederenbeheer Bij de perspectiefnota 2009 was een bijlage (bijlage 3) opgenomen waarin de door ons geïnventariseerde investeringsvoorstellen waren verwerkt in relatie tot het bestaand beleid, het kapitaalgoederenbeheer en het nieuwe beleid. U treft ditzelfde overzicht aan als bijlage 2 van deze aanbiedingsbrief. Op basis van die inventarisatie is door ons voorgesteld prioriteit te geven aan de voorstellen die naar onze mening een onvermijdbaar en onuitstelbaar karakter hadden. U heeft ingestemd met deze keuze. Het eerste jaar daarvan is grond van uw besluitvorming reeds verwerkt in de begroting 2010. Deze prioriteitstelling heeft echter wel budgettaire effecten voor de begrotingsjaren na het jaar 2010. Het gaat om de volgende budgetuitzettingen. Deze uitzettingen zijn nog niet verwerkt in de meerjarenbegroting 2011-2013.
Omschrijving
2011
2012
2013
(Bedragen x € 1.000,-) Structurele uitbreiding budget voor
300
600
900
300
300
300
250
250
250
11
22
22
kapitaalgoederenbeheer * Kapitaallasten bouw nieuwe sporthal ** Kapitaallasten investeringen in de onderwijshuisvesting *** Lasten Buitenonderhoud basisscholen Meerkosten Hulpverleningsdienst Fryslân****
p.m.
p.m.
p.m.
Totaal onvermijdbaar en onuitstelbaar
861
1.172
1.472
*
De vraag naar structurele middelen bedraagt € 1,948 miljoen in het jaar 2013. Bij de behandeling van de perspectiefnota is besloten dit structurele tekort de komende vier jaar voor 77% te dichten door daarvoor fasegewijs meer middelen beschikbaar te stellen. Een bedrag
van
€
600.000,-
is
reeds
structureel
opgenomen
in
de
voorliggende
meerjarenbegroting. Er moet dus de komende jaren nog een aanvullend bedrag oplopend tot structureel € 900.000,- voor dit doel beschikbaar worden gesteld.
- 16 -
**
Het gaat hierbij om de kapitaallasten i.v.m. de vervanging van sporthal de Trimmer. Er zijn geen middelen in dit bedrag opgenomen voor de centralisatie van sportvoorzieningen.
***
In de perspectiefnota was een gebudgetteerd maximum bedrag van € 300.000,- structureel opgenomen voor de investeringen in de onderwijshuisvesting tot en met het jaar 2013. De lasten die gepaard gaan met de realisatie van het gymnastieklokaal bij de J.J. Boumanschool maakten onderdeel uit van dit budget. Inmiddels is besloten een krediet voor dit doel beschikbaar te stellen, waarvan de structurele lasten € 50.000,- bedragen. Deze lasten zijn reeds verwerkt in de begroting 2010 e.v. Dit betekent dat de komende jaren nog een budget van € 250.000,- beschikbaar moet komen voor de overige investeringen (zie bijlage 2 van deze aanbiedingsbrief).
****
Omdat het om relatief kleine bedragen ging zijn de meerkosten van de hulpverleningdienst reeds verwerkt in de meerjarenbegroting.
7.
Gevraagde middelen voor nieuw beleid In de perspectiefnota hebben wij tevens voorgesteld te investeren in de sociaal economische ontwikkeling van Dongeradeel in het algemeen en de regiostad Dokkum in het bijzonder en daarvoor in de meerjarenbegroting 2010-2013 een structurele budgettaire ruimte van € 700.000,vrij te maken. Dit hebben wij voorgesteld omdat wij met de provincie en met andere gemeenten in gesprek zijn over de ontwikkeling van een regionaal economisch masterplan. Dit is een samenhangend pakket van maatregelen, waarin ook structuurversterkende projecten zoals de westelijke rondweg, uitbreiding en herinrichting van Betterwird, het bevaarbaar maken van de Súd Ie en de nieuwe Bolwerken deel van uit maken. Aan de hand van dit masterplan kunnen naar verwachting in de loop van 2010 nadere keuzes worden gemaakt die mede afhankelijk zijn van bijdrages van derden. Als college hebben wij u toegezegd daarbij in te zetten op een substantiële bijdrage van derden. Bij de behandeling van de perspectiefnota heeft dit voorstel -en in breder opzicht het sociaal economisch scenario- bijval gekregen met een aantal kritische kanttekeningen. Er is geen concreet besluit door u genomen over dit voorstel. Het zal u duidelijk zijn dat de uitwerking en invulling van de sociaal economische variant onze ongewijzigde inzet is voor de komende jaren.
8.
Samenhang wensen en middelen Structureel In de hieraan voorafgaande hoofdstukken gingen wij in op de saldi van de begroting 2010-2013 , de onvermijdbare en onuitstelbare investeringen in relatie tot het bestaand beleid en
het
kapitaalgoederenbeheer en de door ons gevraagde middelen voor het nieuwe beleid. In het volgende overzicht treft u een totaalbeeld aan waarin het geactualiseerde financiële perspectief voor de jaren 2011, 2012 en 2013 wordt vergeleken met deze investeringsbehoeftes.
- 17 -
Omschrijving
2011
2012
2013
Actueel begrotingssaldo inclusief de verwachte bezuinigingen in het kader van de 10% operatie
480
905
803
beheer
-861
-1.172
-1.472
Gevraagde middelen voor het nieuwe sociaal-economische beleid
-200
-400
- 700
-581
-667
-1.369
Benodigde middelen voor bestaand beleid en kapitaalgoederen-
Begrotingssaldi indien het voorgestelde nieuwe beleid wordt gehonoreerd
Conclusie uit dit overzicht is dat er op basis van de huidige financiële inzichten tot een bedrag van € 1.369.000,- moet worden bezuinigd op de uitvoering van de bestaande gemeentelijke taken indien: -
Uitvoering wordt gegeven aan het door u genomen besluit om in de meerjarenbegroting middelen beschikbaar te stellen voor de onuitstelbare en onvermijdbare investeringen in het bestaand beleid en het kapitaalgoederenbeheer.
-
De onroerende zaak belasting voor eigenaren van woningen volgens ons voorstel in 2010, 2011 en 2012 wordt verhoogd met resp. 20, 20 en 16% in plaats van de eerder vastgestelde verhoging van respectievelijk. 10,10 en 10%.
-
Gefaseerd tot een bedrag van structureel € 700.000,- in het jaar 2013 middelen beschikbaar worden gesteld voor nieuw beleid in relatie tot de sociaal-economische ontwikkeling van Dongeradeel.
Hierbij moet worden aangetekend dat de hoogte van de algemene uitkering van het
Rijk de
komende jaren verder onder druk kan komen te staan als gevolg van bezuinigingen op de Rijksbegroting.
Omdat het
eindbeeld van het huidige meerjarenperspectief slechts beperkt in positieve zin is
gewijzigd ten opzichte van het beeld wat we hadden bij de behandeling van de perspectiefnota stellen wij voor: -
ongewijzigd uit te gaan van een ombuigingstaakstelling van € 1,5 miljoen in het kader van de bezuinigingen op de taken;
-
de OZB voor eigenaren van woningen de komende jaren te verhogen met resp. 20, 20 en 16%.
Eenmalig In bijlage 1 van deze aanbiedingsbrief is de staat van reserves en voorzieningen opgenomen. De verwachte beginstand van de algemene reserve per 1 januari 2010 bedraagt € 4.730.429,-. Het verwachte eindsaldo per 31 december 2010 bedraagt € 4.518.053,-.
- 18 -
In deze standen is verwerkt : -
De stand van de algemene reserve per 1 januari 2009 (inclusief jaarrekeningsaldo 2008).
-
De doorlopende verplichtingen vanuit het jaar 2008 ten laste van de algemene reserve.
-
De onttrekkingen en toevoegingen in de begroting 2009 ten laste c.q. ten bate van de algemene reserve inclusief de beschikking over de algemene reserve ad. € 1,2 miljoen ten behoeve van het achterstallig onderhoud aan kapitaalgoederen waartoe besloten is in de raadsvergadering van 25 juni jl. en inclusief de toevoeging aan de algemene reserve ad. € 835.415 als resultante van de eerste rapportage over het jaar 2009.
Gewenste omvang van de algemene reserve
Op grond van de vastgestelde notitie reserves en voorzieningen is de minimumstand van de omvang van de algemene reserve bepaald op 5% van de begrotingsomvang exclusief de bouwgrondexploitatie. De begrotingsomvang van de begroting 2010 excl. bouwgrondexploitatie bedraagt ongeveer € 56,2 miljoen. Dit houdt in dat de minimumomvang van de algemene reserve 5% van € 56,2 miljoen = € 2.810.000,- moet bedragen. Er is dus naar verwachting per 31 december 2010 sprake van een overwaarde van € 4.518.000,- -/- € 2.810.000,- = € 1.708.000,-.
Voor de stand van de eenmalige middelen is daarnaast van belang dat voor het begrotingsjaar 2010 op dit moment een eenmalig begrotingsoverschot aanwezig is van € 638.000,- waar geen bestemming aan is gegeven.
De totale overwaarde aan eenmalige middelen rekening houdend met het begrotingsoverschot bedraagt dus € 1.708.000,- + € 638.000,- = € 2.346.000,-.
De vraag naar eenmalige middelen bij de perspectiefnota was € 3.145.000,-. Dit was een vraag puur opgebouwd uit gevraagde middelen voor het achterstallig onderhoud aan kapitaalgoederen. Inmiddels is een bedrag van € 1,2 miljoen voor dat doel beschikbaar gesteld. Er resteert dus een ongedekte vraag van € 1.945.000,-.
9.
Voorstel Structureel In relatie tot het structurele begrotingsperspectief stellen wij voor: 1. ongewijzigd uit te gaan van een ombuigingstaakstelling van € 1,5 miljoen in het kader van de bezuinigingen op de taken. 2. de OZB voor eigenaren van woningen de komende jaren te verhogen met resp. 20, 20 en 16%.
Hierbij is van belang te vermelden dat de voorgestelde stijging van de onroerende zaak belasting voor eigenaren van woningen met 20% niet zal leiden tot een daaraan evenredige stijging van de lokale lasten.
- 19 -
Omdat wij tevens voorstellen het tarief van de afvalstoffenheffing te verlagen met 8% en het tarief voor de rioolheffing te doen stijgen met 4% in plaats van de eerder verwachte stijging met 7% zullen de woonlasten voor eigenaren met een woningwaarde van € 163.000,- (gemiddeld) met 4,2% toenemen. Voor een overzicht van de belastingdruk in 2010 verwijzen wij u naar paragraaf 5 van het belastingvoorstel.
Eenmalig In relatie tot de eenmalige begrotingspositie stellen wij voor: 1. Het begrotingsoverschot 2010 ad. € 638.000 toe te voegen aan de algemene reserve. 2. Een bedrag van € 1 miljoen -aanvullend aan het reeds beschikbaar gestelde bedrag van € 1,2 miljoen- beschikbaar te stellen uit de algemene reserve voor het aanpakken van het achterstallig onderhoud aan kapitaalgoederen. Dit betekent dat het volume van het in de perspectiefnota 2009 aangegeven achterstallig onderhoud aan wegen, bruggen en beschoeiingen kan worden teruggebracht van € 3.145.000,naar € 945.000,-. Bij de vertrouwelijk ter inzage gelegde stukken treft u een overzicht aan van het achterstallig onderhoud wat wij hiermee verwachten te kunnen aanpakken en de keuzes die wij daarin voorstellen. Wij vinden het van belang hiervoor op dit moment extra middelen beschikbaar te stellen omdat de gelegenheid zich nu voordoet en onze begrotingspositie naar verwachting de komende jaren onder druk zal komen te staan in verband met de economische crisis en de doorwerking van de bezuinigingen van het Rijk op de gemeentelijke algemene uitkering. Daarnaast kan deze totale investering van € 2,2 miljoen een positieve bijdrage leveren aan de stimulering van de regionale economie die juist op dit moment van belang is.
Het bovenstaande voorstel resulteert in een overwaarde op de algemene reserve van € 2.346.000,-/- € 1.000.000,- = € 1.346.000,-. Wij stellen voor deze overwaarde niet te bestemmen, maar als weerstandsvermogen aan te houden in de algemene reserve naast de vastgestelde minimumomvang van € 2.810.000,-. Dit is noodzakelijk omdat onze begrotingspositie op termijn enerzijds sterk onder druk kan komen te staan als gevolg van Rijksbezuinigingen en anderzijds in belangrijke mate afhankelijk is van het (tijdig) realiseren van bezuinigingen op de formatie en de taken.
Het college van burgemeester en wethouders.
- 20 -
10a. Paragraaf lokale heffingen Deze paragraaf geeft inzicht in de gemeentelijke heffingen in totaliteit. Naast inzicht in de lokale heffingen wordt ook ingegaan op de lokale lastendruk en het kwijtscheldingsbeleid.
Heffingen In onderstaande tabel is weergegeven welke belastingen en rechten de gemeenten mogen heffen. Daarbij is tevens aangegeven welke door de gemeente Dongeradeel wel of niet worden geheven.
Soort belasting/recht
Wel
Onroerende zaakbelastingen
X
Belastingen op roerende woon- en bedrijfsruimten
X
Baatbelasting
X
Forensenbelasting
X
Toeristenbelasting
X
Parkeerbelastingen
X
Niet
Hondenbelasting
X 1)
Reclamebelasting
X
Precariobelasting
X
Afvalstoffenheffing
X
Leges
X
Marktgelden
X
Rioolheffing
X
Rioolaansluitrechten
X
Graf- en begraafrechten
X
Liggelden
X
Bruggelden
X
Brandweerrechten
X
Vermakelijkhedenrechten
X
X 1) afgeschaft met ingang van het jaar 1998
Tariefsverhogingen In het voorstel gemeentelijk belastingbeleid 2010 en gebruikstarieven gemeentelijke sportaccommodaties wordt aan u voorgesteld de tarieven van onderstaande belastingsoorten te verhogen met de volgende percentages:
- 21 -
Belastingsoort
Percentage
Onroerende zaakbelastingen: 20
Eigenarenbelasting woningen Eigenarenbelasting niet-woningen
2
Gebruikersbelasting niet-woningen
2
Belastingen op roerende woon- en bedrijfsruimten 20
Eigenarenbelasting woonruimten Eigenarenbelasting bedrijfsruimten
2
Gebruikersbelasting bedrijfsruimten Rioolheffing
2 4
Afvalstoffenheffing
8 -/-
Forensenbelasting
2
Precariobelasting
2
Leges
2
Liggelden
2
Marktgelden
0
Toeristenbelasting
0
Bruggelden
0
Graf- en begraafrechten
17,1
Voor de parkeerbelastingen wordt voorgesteld het tarief voor het dagparkeren (3 uur en meer) op de daartoe aangewezen parkeerterreinen te verhogen van € 1,- naar € 1,50 en het tarief voor de eerste 3 uur te bepalen op € 0,50 per uur. Tevens wordt voorgesteld het tarief van de naheffingsaanslag te verhogen van € 50,- naar € 51,-.
Voor een gedetailleerde onderbouwing van de voorgestelde tariefsverhogingen verwijzen wij u naar de betreffende onderdelen zoals opgenomen in het voorstel gemeentelijk belastingbeleid 2010 en gebruikstarieven gemeentelijke sportaccommodaties.
Tarieven Met inachtneming van het vorenstaande wordt in onderstaande tabel de voorgestelde tarieven voor het jaar 2010 weergegeven. Ter vergelijking zijn ook de geldende tarieven voor het jaar 2009 opgenomen.
Soort belasting/heffing/recht
Tarief 2009
Tarief 2010
0,1007%
0,1286%
Gebruikersbelasting
0,1412%
0,1455%
Eigenarenbelasting
0,1734%
0,1787%
Onroerende zaakbelastingen 1) Percentage van de waarde Woningen: Eigenarenbelasting Niet-woningen:
Belastingen op roerende woon- en bedrijfsruimten
- 22 -
Soort belasting/heffing/recht
Tarief 2009
Tarief 2010
0,1007%
0,1286%
Gebruikersbelasting
0,1412%
0,1455%
Eigenarenbelasting
0,1734%
0,1787%
div.
div.
0,2500%
0,2772%
798,35
814,32
0,55
0,55
div.
div.
50,00
51,00
div.
div.
Eenpersoonshuishoudens
187,20
172,20
Meerpersoonshuishoudens
220,56
202,92
Percentage van de waarde Woonruimten: Eigenarenbelasting Bedrijfsruimten:
Baatbelasting Forensenbelasting 1) Percentage van de waarde Maximum Toeristenbelasting Aanslaggrens: minder dan 100 overnachtingen, geen belastingaanslag Parkeerbelastingen Parkeertarieven Naheffingsaanslag Precariobelasting Afvalstoffenheffing
Leges
div.
div.
Marktgelden
div.
div.
Woningen
153,48
159,60
Industrieën en bedrijven:
153,48
159,60
54,24
56,40
5.469,00
5.686,80
1.000,00
1.000,00
Rioolheffing
Verhoging: Bij hoeveelheid water van 300 m3 of meer Voor iedere 150 m3 meer Maximum Rioolaansluitrechten Per aansluiting
250,00
250,00
Graf- en begraafrechten
Privaatrechtelijk jaartermijn
div.
div.
Liggelden
div.
div.
Bruggelden Per vaartuig Per abonnement
4,50
4,50
51,25
51,25
1) De onroerende zaakbelastingen en forensenbelasting worden met ingang van 1 januari 2009 geheven naar een percentage van de waarde van de onroerende zaak. Met ingang van 1 januari 2007 wordt de WOZ-waarde van de onroerende zaken jaarlijks vastgesteld. Uit de thans bekende taxatiegegevens, c.q. prognoses voor het jaar 2010 blijkt dat de waarde van de woningen tussen de peildata 1 januari 2008 en 1 januari 2009 in de gemeente Dongeradeel met gemiddeld 6% is gedaald en dat de gemiddelde waarde van de niet- woningen met 1% is gedaald. De waarde van de (recreatie)woningen welke in de forensenbelasting worden betrokken is gemiddeld met 8% gedaald. De taxaties worden in de tweede helft van dit jaar afgerond. Mocht uit de controles blijken dat het noodzakelijk is, dat de tarieven dienen te worden bijgesteld dan wordt daartoe de gemeenteraad in de raadsvergadering van 26 november of 17 december a.s. een voorstel gedaan.
- 23 -
Opbrengsten en belastingbronnen Het totaal aan opbrengsten belastingen en rechten bedraagt inclusief de voorgestelde tariefsverhogingen voor het jaar 2010 € 9.697.032,-. In onderstaande tabel worden de belastingbronnen en de geraamde opbrengsten voor 2010 weergegeven.
Belastingbronnen 2010
Bedrag
Onroerende zaakbelastingen Eigenaren woningen
2.259.000
Eigenaren niet-woningen
952.000
Gebruikers niet-woningen
645.000
Belastingen op roerende woon- en bedrijfsruimten Baatbelasting
420 1.856
Forensenbelasting
90.000
Toeristenbelasting
130.000
Parkeerbelastingen
778.000
Precariobelasting
27.600
Afvalstoffenheffing
1.994.500
Leges 1)
784.946
Marktgelden
15.894
Rioolheffing
1.738.400
Rioolaansluitrechten
p.m.
Graf- en begraafrechten
216.956
Liggelden
10.460
Bruggelden
52.000
Totaal
9.697.032
1) De legesopbrengst is exclusief de tariefsverhogingen. Met de invoering van de Nieuwe Generatie Reisdocumenten (NGR) per 1 oktober 2001 gelden maximumtarieven voor de leges van reisdocumenten. De gemeente Dongeradeel verhoogt jaarlijks de leges tot het toegestane maximum. De nieuwe tarieven voor de reisdocumenten waren bij het redigeren van deze paragraaf nog niet bekend. Naar verwachting treedt de Wabo (Wet algemene bepalingen omgevingsrecht) op 1 januari 2010 in werking. De (verwachte) inwerkingtreding van de Wabo heeft tot gevolg dat de legesverordening moet worden aangepast. Zoveel mogelijk zal hierbij aansluiting worden gezocht bij de modelverordening van de VNG. Deze modelverordening is nog in voorbereiding. Naar verwachting zal de definitieve modelverordening eind september/begin oktober gereed zijn. De legesverordening voor het jaar 2010 zal in de raadsvergadering van 26 november of 17 december a.s. ter vaststelling aan de raad worden aangeboden.
- 24 -
Verdeling opbrengsten belastingen en rechten in procenten
39,9
Onroerende zaakbelastingen Roerende w oon- & bedrijfsruimten Baatbelasting
40
35
Forensenbelasting
30
Toeristenbelasting 25
Parkeerbelastingen 20,6
Precariobelasting
20
17,9 Afvalstoffenheffing Leges
15
Marktgelden 10
8,1
8
Rioolheffing Graf- en begraafrechten
5 0
0
0,9 1,3
2,2 0,3
Liggelden
0,1 0,5
0,2
0
Bruggelden
In %
Kostendekking De opbrengsten van de afvalstoffenheffing, rioolheffing en rechten mogen niet uitgaan boven de geraamde lasten ter zake. Dit betekent dat de tarieven van de afvalstoffenheffing, rioolheffing en rechten maximaal volledig kostendekkend mogen zijn. Op basis van de voorgestelde tarieven kunnen voor het jaar 2010 de volgende dekkingspercentages worden opgesteld. Ter vergelijking zijn tevens de dekkingspercentages over de jaren 2002 tot en met 2009 weergegeven.
Kostendekkingspercentages Omschrijving
Afvalstoffenheffing
2002
100
2003
2004
100
100
2005
100
2006
100
2007
100
2008
100
2009
100
2010
100
Leges
61
62
59
56
52
55
65
49
"46
Marktgelden
92
81
67
52
70
68
69
92
100
Rioolrechten
***59
**100
**100
**100
**100
**100
**100
**100
100
43
60
60
66
76
73
80
90
100
Graf- & begraafrechten Liggelden Bruggelden
73
63
71
79
52
52
48
51
46
*57
51
57
58
47
55
54
57
39
*
toename van het kostendekkingspercentage komt door de kostentoerekening aan één brug (Altenabrêge)
**
exclusief kapitaallasten verfijning riolering
*** inclusief kapitaallasten verfijning riolering "
exclusief tariefsverhogingen
- 25 -
Lokale lastendruk In onderstaande tabel wordt het gemiddelde bedrag dat een meerpersoonshuishouden in de gemeente Dongeradeel in de jaren 2004 tot en met 2010 betaalt aan onroerende zaakbelastingen, afvalstoffenheffing, rioolrechten/rioolheffing weergegeven. De Zalmsnip is met ingang van het jaar 2005 afgeschaft. Met ingang van 1 januari 2006 is de onroerende zaakbelasting (OZB) voor gebruikers van woningen afgeschaft. Op basis van de voorgestelde tarieven voor het jaar 2010 nemen de gemiddelde woonlasten ten opzichte van het jaar 2009 toe met 4,2%.
Woonlasten
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2009
2001 t/m 2004: gem. woningwaarde € 91.000 2005 en 2006: gemid. woningwaarde € 135.000 2007: gemid. woningwaarde € 153.000 2008: gemid. woningwaarde € 170.000 2009: gemid. woningwaarde € 174.000 2010: gemid. woningwaarde € 163.000 Onroerende zaakbelastingen gebruiker Onroerende zaakbelastingen eigenaar Afvalstoffenheffing meerpersoonshuishouden Rioolrechten/rioolheffing Zalmsnip in mindering Totaal Stijgingspercentage t.o.v. vorig jaar
98,40 105,61
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
122,80 131,57 135,00 137,25 145,52 175,21 209,61 218,76 227,40 227,40 220,56 220,56 220,56 202,92 134,52 141,24 143,40 143,40 143,40 153,48 159,60 45,38
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
529,10 605,82 505,80 501,21 509,48 549,25 572,13 4,8
14,5
-16,5
-0,9
1,7
7,8
4,2
Woonlasten 2009 Friese gemeenten Uit het door het Centrum voor Onderzoek van de Economie van de Lagere Overheden van de Rijksuniversiteit Groningen gehouden onderzoek blijkt onder andere dat in de gemiddelde gemeente de gemeentelijke woonlasten (onroerende zaakbelasting, rioolrechten/rioolheffing en reinigingsheffing) voor een meerpersoonshuishouden in 2009 zijn gestegen met 2,9% (in 2008, 2,4%). De gemiddelde woonlasten voor meerpersoonshuishoudens bedragen in het jaar 2009 € 649,- (in 2008 € 629,-). Voor het onderzoek zijn alle gemeenten in Nederland onderzocht. Uit het onderzoek blijkt dat de gemeente Dongeradeel van de 457 (deel)gemeenten op rangnummer 31 staat (in 2008 19), waarin nummer 1 de laagste woonlasten heeft en nummer 457 de hoogste. De gemiddelde woonlasten in onze gemeente bedragen € 554,- (in 2008 € 514,-). In het jaar 1998 stond onze gemeente nog op plaats 200. Van de 31 Friese gemeenten neemt onze gemeente op de ranglijst van laag naar hoog de 3e plaats in. In 2008 nam onze gemeente op laatstgenoemde e lijst ook de 3 plaats in. De gemeente Ameland is in onze provincie de goedkoopste gemeente.
- 26 -
De woonlasten zijn in de gemeente Boarnsterhim het hoogst. In NOFA-verband neemt onze gemeente de 1e plaats in. Onze gemeente heeft daarmee in NOFA-verband de laagste woonlasten. Opgemerkt wordt dat het Centrum voor de gemeente Dongeradeel van een iets te hoge gemiddelde woningwaarde uitgaat. Het Centrum gaat uit van € 178.000,-, terwijl de gemiddelde woningwaarde € 174.000,- bedraagt (zie ook onderdeel Lokale Lastendruk). Onroerende zaakbelastingen, rioolrechten/rioolheffingen en reinigingsrechten; woning met gemiddelde waarde; euro's per jaar per huishouden.
Gemeente
Eenpersoons
Meerpersoons
Rangorde provinciaal
Rangorde NOFA
Rangorde landelijk
Ameland
420
508
1
7
Terschelling
515
515
2
Dongeradeel
521
554
3
Skarsterlân
555
555
4
33
Sneek
494
557
5
34
Harlingen
550
591
6
68
Smallingerland
556
592
7
73
Gaasterlân-Sleat
482
592
8
74
Lemsterland
501
600
9
91
Kollumerland c.a.
524
609
10
Tytsjerksteradiel
534
613
11
121
Wûnseradiel
593
614
12
125
Heerenveen
520
618
13
134
11 1
2
31
112
Leeuwarden
568
629
14
Dantumadiel
582
630
15
160
Het Bildt
527
631
16
165
Opsterland
507
635
17
171
Wymbritseradiel
619
646
18
196
Franekeradeel
602
648
19
206
Weststellingwerf
562
658
20
227
3
162
Bolsward
545
664
21
Achtkarspelen
593
671
22
243
Menaldumadeel
603
672
23
256
Littenseradiel
619
672
24
258
Nijefurd
637
674
25
263
Ferwerderadiel
606
679
26
272
Ooststellingwerf
486
679
27
274
Vlieland
515
720
28
351
Schiermonnikoog
511
721
29
352
4
254
Leeuwarderadeel
633
723
30
358
Boarnsterhim
725
770
31
405
1) Gemiddelde in Friesland Dongeradeel in % van gemiddelde
2)
555
634
616
93,9
87,4
89,9
1) nummer 1 heeft de laagste woonlasten, nummer 31 de hoogste 2) nummer 1 heeft de laagste woonlasten en nummer 4 de hoogste 3) nummer 1 heeft de laagste woonlasten en nummer 457 de hoogste
- 27 -
3)
Dongeradeel
Gemiddelde woningwaarde
OZB
178.000
Rioolheffing
179,96
Afvalstoffenheffing
153,48
220,56
Kwijtschelding De aanslagen onroerende zaakbelastingen, afvalstoffenheffing en rioolheffing komen in principe voor kwijtschelding in aanmerking. Kwijtschelding wordt verleend op basis van de maximaal toegestane rijksnormen, zijnde 100% van de bijstandsnorm.
Het totaalbedrag verleend aan kwijtscheldingen in 2009 bedraagt tot nu toe € 144.017,-. In onderstaand
overzicht
wordt
het
totaalbedrag
aan
kwijtscheldingen
per
belastingsoort
weergegeven. Het totaalbedrag aan kwijtscheldingen voor het jaar 2010 is geraamd op € 174.514,-.
Kwijtschelding 2009
Bedrag
OZB
0
Afvalstoffenheffing
81.743
Rioolheffing
61.496
Subtotaal
143.239
Gedeeltelijke kwijtschelding
778
Totaal
144.017
10b. Paragraaf onderhoud kapitaalgoederen Gebouwen De gemeente Dongeradeel heeft in totaal 89 gebouwen in eigendom, te weten:
Omschrijving
Aantal
Bruto vloeroppervlakte in m2
Onderwijs Primair onderwijs Voortgezet onderwijs
25
23.124
7
27.184
7
1.054
Sportaccommodaties Kleedgebouwen Gymlokalen
7
3.316
Sporthallen
3
6.743
Zwembad
1
2.155
13
7.642
3
1.382
Welzijn, cultuur en recreatie Bibliotheek, peuterspeelzalen, musea, enz. Brandweer Kazernes in Anjum, Dokkum en Ternaard
- 28 -
Omschrijving
Aantal
Bruto vloeroppervlakte in m2
Huisvesting gemeentelijke organisatie Gemeentehuis, wijkbeheer, werkplaatsen, stalling, enz.
10
10.351
13
5.197
89
88.148
Overige gemeentelijke gebouwen Jeugdgebouwen, baarhuisjes, woningen bedrijfsverzamelgebouw, enz. Totaal Daarnaast wordt er nog ondersteuning verricht voor: -
De Stichting Monumentenbehoud Dongeradeel (SMD). Hiervoor worden ten aanzien van het beheer en onderhoud van de 7 molens en 26 kerktorens regelmatig werkzaamheden verricht en periodiek onderhoudsplanningen opgesteld.
-
Voor 10 dorpshuizen in onze gemeente worden tweejaarlijks de onderhoudsplanningen bijgesteld. Voor het uitvoeren van vervangend onderhoud worden de betreffende besturen indien nodig geadviseerd.
A. Het beleidskader
Alle gebouwen zijn in het beheersprogramma ingevoerd. Het onderhoud vindt plaats op basis van de onderhoudsplanningen. Jaarlijks of tweejaarlijks worden inspecties uitgevoerd en de planningen geactualiseerd. De onderhoudsbehoevende onderdelen van de gebouwen zijn in de planningen benoemd. De onderhoudsactiviteiten kennen veelal een repeterend patroon met een bepaalde cyclus. Het preventieve onderhoud (P) is veelal kort-cyclisch (1-10 jaar) Het technische (T) of ingrijpende (I) onderhoud heeft vaak een onderhoudscyclus van circa 10-40 jaar.
Uitgezonderd de scholen en het zwembad wordt voor de gemeentelijke gebouwen het onderhoud grotendeels in eigen beheer uitgevoerd. Voor grootschalig of specialistisch onderhoud worden derden ingeschakeld. Het uitgangspunt van de planningen is een sober en doelmatig onderhoudsbeleid. Voor de uitvoering van het onderhoud aan de gemeentelijke gebouwen is een jaarbudget beschikbaar. Voor de scholen en het zwembad is een voorziening aanwezig. Het voordeel van een voorziening is dat er schommelingen in de onderhoudsuitgaven kunnen worden opgevangen. Aanvullende onderhoudszaken door nieuwe wet- en regelgeving zijn niet in de onderhoudsplanningen opgenomen. Eenmaal uitgevoerd worden de beheersmaatregelen wel opgenomen in het beheersprogramma. Voor de sporthallen de Ynset te Holwerd en de Trimmer te Dokkum geldt ten aanzien van het gebruiksbesluit een beperkingen op het maximum aantal toegestane personen wat gelijktijdig aanwezig mag zijn in het gebouw. Voor de schoolgebouwen is de gemeente verantwoordelijk voor de bekostiging van een deel van het vervangende en ingrijpende onderhoud. Dit wordt ook wel aangegeven als ‘buitenonderhoud’. In onze onderhoudsplanningen en de huisvestingsverordening van de scholen is vastgelegd welk onderhoud voor rekening gemeente komt en welk deel voor rekening schoolbestuur.
B. Uit het beleidskader voortvloeiende consequenties
Gemeentelijke gebouwen: In de onderhoudsplanningen zullen dit jaar de beheersconsequenties van de uitgevoerde maatregelen in het kader van de gebruiksvergunningen in het beheersprogramma worden verwerkt.
- 29 -
Van de voormalige Mavo aan de Stationsweg in Dokkum is een minimaal onderhoudsprogramma (beperkt buitenonderhoud) meegenomen in de onderhoudsplanning om reden van de instandhoudingstermijn van 10 jaar en een streven naar een kostendekkende exploitatie.
Zwembad: De onderhoudsplanning van het zwembad is opgesplitst in een deel: gebouw/installaties en een deel: meubilair/inventaris. Volgens het contract met de exploitant Optisport is de gemeente verantwoordelijk voor het vervangende (technisch en ingrijpend) onderhoud en Optisport voor het preventieve en dagelijkse onderhoud.
Scholen (primair onderwijs): Brandveiligheid: In 2010 zullen de laatste maatregelen in het kader van de gebruiksvergunningen e voor de scholen worden voorbereid. In 2011 volgt dan de uitvoering van deze 3 en tevens laatste e fase. Overeenkomstig de raming voor de gemeentelijke bijdrage in de 3 fase is hiervoor een
bedrag van € 200.000,- opgenomen in de jaarschijf 2011 van de meerjarenbegroting. Onderhoudsplanning: Een aantal schoolbesturen besteedt het beheersdeel van het dagelijks en preventief
onderhoud
uit.
Van
de
betreffende
schoolgebouwen
hebben
wij
de
onderhoudsplanningen vereenvoudigd. Alleen het (buiten)onderhoud wat door de gemeente bekostigd moet worden aan de schoolbesturen is nu nog opgenomen in de planningen.
C. De vertaling van de financiële consequenties in de begroting
Gemeentelijke gebouwen: Voor het onderhoud van de gemeentelijke gebouwen is voor de periode 2010-2019 een gemiddeld onderhoudsbudget benodigd van € 959.000,-. Voor 2010 is een onderhoudsbudget beschikbaar van € 814.000,-, dit is inclusief € 114.000,- dat via de perspectiefnota 2009 beschikbaar is gesteld. Er
resteert
echter
nog
een
tekort
ten
opzichte
van
de
planning
van
€ 145.000,-. Op 1 januari 2010 zat er afgerond € 429.000,- in de reserve onderhoud gebouwen. De conclusie is dan ook dat met de huidige onderhoudsbudgetten grootschalig onderhoud in bepaalde gevallen op termijn niet meer kan worden uitgevoerd. Met het inzetten van de reserve zijn op korte termijn nog niet direct problemen te verwachten maar voor de middenlange termijn zal dit resulteren in achterstallig onderhoud met het risico van extra vervolgschade.
Zwembad: Op basis van de planning is voor de periode 2009-2018 voor het vervangende onderhoud gemiddeld € 144.000,- exclusief btw per jaar benodigd. Volgens de planning is voor 2010 een totaalbedrag benodigd van € 268.000,- exclusief btw. De begroting voor dit jaar voorziet in een bedrag van ruim € 156.000,- exclusief btw. De reserve bedroeg op 1 januari 2010 € 261.000,-. Er is dus wat ruimte in deze voorziening om schommelingen in de planning en onvoorziene zaken op te kunnen vangen.
Scholen: Volgens de onderhoudsplanningen van de scholen is er een gemiddeld bedrag benodigd van € 264.000,- per jaar voor de periode 2009-2018. Voor 2010 is een bedrag beschikbaar van € 228.000,-. Ondanks dat de jaarlijkse dotatie in deze voorziening € 36.000,- per jaar te laag is kan de ronde 2009+2010 toch volgens plan worden uitgevoerd door het inzetten van de reserve in de voorziening welke op 1 januari 2010 afgerond € 580.000,- bedroeg. Voor de uitvoeringsronde 2009+2010 is een totaalbedrag aan vervangend onderhoud geraamd van € 512.000,-.
- 30 -
Speelvoorzieningen A. Het beleidskader
De gemeente Dongeradeel heeft 74 openbare speelplaatsen waarvan een viertal op wijkniveau, 40 op buurtniveau en 29 op blokniveau. Gezamenlijk staan er ongeveer 352 speeltoestellen opgesteld.
Het beleid onderscheid drie soorten speelplaatsen. We kennen blokniveau speelplaatsen voor kinderen tot 6 jaar binnen een straal van 100 m uit de woningen, buurtniveau voor kinderen tot 12 jaar binnen een straal van 500 m en wijkniveau voor oudere kinderen binnen 1000 m. De laatste zijn meestal de zogenaamde trapveldjes. De blokniveaus zijn vaak maar enkele kleine toestellen op de hoek van de straat.
Als gevolg van de taakstellende bezuinigingen welke in de periode 2005 tot en met 2008 zijn doorgevoerd, is er vooral bezuinigd op speelplaatsen van het type blokniveau. Ook is er bezuinigd op het overige onderhoud door renovaties van speelplaatsen en vervangingen van toestellen uit te stellen. Het onderhoud is beperkt tot de nodige reparaties om de veiligheid te waarborgen en daarmee aan de veiligheidsnormen te voldoen.
De takendiscussie heeft geleid tot het terugdraaien van de in 2005 opgelegde bezuiniging van € 25.000,- waardoor er in 2009 weer toestellen zijn vervangen. In 2010 zal er binnen de beschikbare middelen nieuw beleid worden geformuleerd. Waarbij structurele vervangingen zijn gewaarborgd. Hiervoor dient de onderhoudsstaat van alle speelvoorzieningen geïnventariseerd te worden zodat er een meerjarenraming kan worden opgesteld voor de onderhoud- en vervangingskosten. Maar ook de spreiding van de speelplaatsen in relatie met de aanwezige aantal kinderen in de dorpen en wijken moet opnieuw worden onderzocht.
B. Uit het beleidskader voortvloeiende consequenties
Zowel bij de vervanging van de toestellen als bij de overige inrichting van de speelplaatsen is door de bezuinigingen een achterstand ontstaan. Hoewel in 2009 deze achterstand is afgenomen door het vervangen van verouderde toestellen, zullen er in de toekomst oplossingen moeten worden gezocht bij het formuleren van nieuw beleid. Tot er nieuw beleid is vastgesteld worden noodzakelijke vervangingen van toestellen en veiligheidsondergronden gewoon uitgevoerd zodat de veiligheid is gewaarborgd en de achterstand in de vervangingen zal gaan afnemen.
C. De vertaling van de financiële consequenties in de begroting
In de begroting 2010 is in totaliteit een bedrag van ongeveer € 120.000,- beschikbaar, waarvan € 60.000,- voor het onderhoud aan speelplaatsen.
Groen Doordat er jaarlijks veel mutaties worden verwerkt in het beheersysteem en omdat uitbreidingen en nieuwe werken eerst door het kadaster moeten worden ingemeten voordat de gegevens kunnen worden verwerkt in het beheerssysteem, ontstaan er vaak verschillen in de kengetallen.
- 31 -
De gemeente bezit ongeveer 437 ha groen welke als volgt is onderverdeeld:
Omschrijving
Bomen
Aantal
13154 stuks
Bosplantsoen en lijnvormige beplanting
58 hectare
Overige beplantingen
13 hectare
Gazons
49 hectare
Bermen
243 hectare
Sportvelden
27 hectare
Vijvers en open water
46 hectare
Halfverhardingen
1 hectare
Afrasteringen
11 km
Toegangshekken
72 stuks
Bloembakken
60 stuks
Banken/picknicksets
376 stuks
Afvalbakken
132 stuks
A. Het beleidskader
Het huidige beheer van het groen is volgens het groenbeheerplan uit 1990. Tot op heden geldt de in 1990 vastgestelde beleidslijn. Het onderhoudsniveau moet gelijk blijven, een eenheid vertonen door de gehele gemeente en het onderhoud dient zo efficiënt mogelijk uitgevoerd te worden. Waar mogelijk worden de ecologische waarden versterkt. Bij nieuwe ontwikkeling ligt de nadruk op grootschalig groen en waar mogelijk extensief beheer. Voor de bomen is geen apart beleid opgesteld. Er vindt dus geen structurele inspectie of boomcontrole plaats. Vanaf het jaar 2005 is het iepenbeheer uitbesteed aan de Iepenwacht.
B. Uit het beleidskader voortvloeiende consequenties
De laatste jaren ondervinden we problemen om het afgesproken niveau te halen. Enerzijds komt dit doordat het onderhoudsbudget niet in voldoende mate meegroeit met de uitbreiding van het areaal. Anderzijds merken wij een veranderde moraal bij de burgers. Er wordt gemakkelijker vuil gestort en er worden vaker vernielingen gepleegd. Het resultaat is dat vervanging van verouderde of lelijk geworden groenvakken nauwelijks meer plaatsvindt. De reconstructies werden vroeger meegenomen in het onderhoud. Tegenwoordig is hiervoor binnen het budget nagenoeg geen ruimte meer. Door het ontbreken van structurele boominspecties, bestaat het risico dat bij calamiteiten de schuldeis bij de gemeente komt te liggen omdat het moeilijk is om aan te tonen dat controle en onderhoud tijdig hebben plaatsgevonden.
C. De vertaling van de financiële consequenties in de begroting
Afhankelijk van het nieuw te ontwikkelen beleidsplan (2010) en hieruit voortvloeiende beheerplan (2011), zal een keuze van het onderhoudsniveau gemaakt moeten worden. Hieruit zal inzicht worden verkregen in de financiële gevolgen en mogelijkheden. In de begroting is onder programma 2.8 in totaliteit een bedrag van ruim € 178.000,- opgenomen voor groenvoorziening, waarvan € 55.000,- voor het onderhoud aan groenvoorzieningen (6.560.00). En in totaliteit is een bedrag van ruim € 2.135.500,- voor wijkbeheer groenvoorzieningen (6.560.05) opgenomen, waarvan € 466.000,- voor onderhoud aan wijkbeheer groenvoorziening.
- 32 -
Onder programma 2.4 is op product 6.531.00 een budget van € 485.000,- opgenomen voor sportvelden, waarvan € 37.000,- aan onderhoud sportvelden. Dit is inclusief de toegekende € 10.800,- welke bij de PPN 2009 is gehonoreerd. De aanvraag voor de PPN 2009 was € 28.500,-. Daarnaast is een bedrag van € 35.000,- opgenomen voor drainage kaatsveld Morra. Er is tevens een bedrag van € 67.000,- opgenomen voor het onderhoud aan gemeentelijke kleedgebouwen. Onder programma 1.8 is in totaliteit een bedrag van € 127.000,- opgenomen, waarvan € 84.000,voor onderhoud toeristische voet- en fietspaden.
Wegen A. Het beleidskader
In september 2008 heeft adviesbureau DHV de beleidsnotitie van Wegbeheer van mei 2004 geactualiseerd. Tijdens de begrotingsbehandeling van 6 november 2008 heeft uw Raad een amendement aangenomen om niet eerder extra middelen beschikbaar te stellen voor onderhoud kapitaalgoederen,
dan
nadat
een
kaderstellende
notitie
met
daaraan
verbonden
keuzemogelijkheden met financiële vertaling daarvan door de raad is vastgesteld. In de commissievergaderingen en in de gemeenteraad van april en juni 2009 is uitvoerig gediscussieerd over dit onderwerp en is het principebesluit genomen voor verhoging van de benodigde onderhoudsbudgetten. Van de aangevraagde € 900.000,- is € 343.500,- toegekend.
Areaal gemeente Dongeradeel
De totale oppervlakte van het wegennet in de gemeente Dongeradeel is als volgt naar de verschillende verhardingstypen verdeeld:
Verhardingssoort
Oppervlakte
Percentage
Asfalt
1.295.317 m2
53%
Elementen
1.055.752 m2
42%
Cementbeton Onverhard Totaal
101.539 m2
4%
36.689 m2
1%
2.489.287 m2
100%
In het voorjaar van 2009 zijn de wegen door ons met een medewerker van adviesbureau DHV geïnspecteerd en de gegevens zijn verwerkt in het beheersysteem. Hier uit blijkt dat de kwaliteit van de wegen verder achteruit is gegaan. Dit is mede het gevolg van de strengere winter 20082009 ten opzichte van de 'normale winters'.
- 33 -
Kwaliteit areaal verhardingen in 2009 in % 100 90
91 84 74
80 70 60
Totaal
50
Asfalt
40
Elementen
30
20 12
20 4
10
6
7
2
0 Voldoende
Matig
Onvoldoende
Budgetten
Aan de hand van de uitgevoerde weginspectie, is een goed beeld te vormen van de noodzakelijke onderhoudsbudgetten.
Vooral
voor
de
korte
termijn
(1-2
jaar)
zijn
de
noodzakelijke
onderhoudsmaatregelen en de bijbehorende kosten nauwkeurig te bepalen. Voor de middellange termijn (3-5 jaar) is deze nauwkeurigheid, met de huidige systematiek, minder. Voor de korte termijn genereert DHV Wegbeheer op basis van de inspectieresultaten, de wegbeheersystematiek en de onderhoudsprijzen van de gemeente Dongeradeel de benodigde onderhoudsbudgetten. De gemeenteraad is akkoord met verhoging van de onderhoudsbudgetten, maar deze zijn nog niet toereikend om
het wegonderhoud conform het beheerprogramma uit te voeren en de
achterstanden weg te werken.
B. De vertaling van de financiële consequenties in de begroting
In de begroting is onder programma 2.8 op product 6.210.00 wegen, straten en pleinen in totaliteit een bedrag van € 2.214.633,- opgenomen. Voor onderhoud is € 1.523.000,- opgenomen.
Omschrijving
Bedrag
Groot onderhoud
988.00
Toegekend via PPN 2009
343.000
In totaliteit beschikbaar
1.331.000
Totaal benodigd
1.897.000
Te kort voor groot onderhoud (€ 900.000,- + 1% inflatie = € 909.000,- -/- € 343.000,-)
- 34 -
566.000
Naast de hierbovengenoemde beschikbare budgetten voor groot onderhoud en de toegekende bedragen via de PPN 2009 zijn de volgende bedragen beschikbaar.
Omschrijving
Bedrag
Beschikbaar via de PPN 2009
1.331.000
Beschikbaar voor klein onderhoud
162.000
Beschikbaar voor areaaluitbreiding
20.000
Beschikbaar voor onderhoud aan houten bruggen
10.000
Totaal budget voor onderhoud wegen, straten en pleinen
1.523.000
Riolering De gemeente Dongeradeel beschikt per 1 januari 2009 over ongeveer: -
214 km rioolleiding
-
23,5 km drukriolering
-
10.070 perceelsaansluitingen
-
25 grotere rioolgemalen
-
84 mini-gemalen
-
12 schoonwater-gemalen
-
20 bergbezinkvoorzieningen en
-
44 riooloverstorten
In de gemeente zijn circa 790 percelen nog niet aangesloten op het rioolstelsel.
A. Het beleidskader
In 2008 is er een nieuw GRP vastgesteld en hierin zijn de kaders bepaald voor het beleid en de uitvoering voor de periode van 2008 tot en met 2012. Dit Gemeentelijk Rioleringsplan is gebaseerd op de Leidraad Riolering die in opdracht van het Ministerie van VROM is opgesteld. Tevens wordt met de uitwerking van de plannen rekening gehouden met de waterwet die dit jaar in werking gaat treden; de gemeentelijke watertaken; de Europese Kaderrichtlijn Water (KRW) en het hieruit voortvloeiende werkprogramma WB21; het Nationaal Bestuursakkoord Water (NBW) en de Integrale Gebiedsontwikkeling Dongeradeel. In het kader van het GRP zijn het waterschap en de provincie de controlerende instanties en wordt met hen samengewerkt aangaande bovenstaande wetgeving en regelgeving. De in het GRP aangegeven benodigde financiële middelen worden jaarlijks in de gemeentebegroting opgenomen. In 2009 is een begin gemaakt met de herberekening van de basisrioleringsplannen in de gemeente. Met de bemalingsgebieden van de stad Dokkum is een aanvang gemaakt en daarna zullen de basisrioleringsplannen van de dorpen worden herzien. Om de 10 jaar dienen herberekening van de basisrioleringsplannen plaats te vinden.
De huidige onderhoudstoestand van het rioolstelsel Om een goed inzicht van het riool te houden, wordt systematisch jaarlijks delen van het rioolstelsel schoongemaakt en met een videocamera geïnspecteerd en verwerkt in het rioolbeheersysteem. Uit deze gegevens kan de degeneratie van het riool worden vastgesteld en de vervangingen voor een volgende GRP worden vastgesteld. De huidige toestand van de riolen is redelijk tot goed. In het kader van de nieuwe wet WION (Wet informatie ondergrondse nutsvoorzieningen) worden in 2009 en 2010 alle rioolinspectieputten op juiste ligging en op technische kwaliteit geïnspecteerd.
- 35 -
Inzameling afvalwater In de gemeente Dongeradeel zijn nog circa 790 ongezuiverde lozingen hoofdzakelijk van woningen en agrarische bedrijven in het buitengebied. Door Wetterskip Fryslân is de regeling aangepast, waardoor de gemeente Dongeradeel tot het jaar 2015 geen extra maatregelen behoeft te nemen. De gemeente is alleen verplicht probleemgevallen op te lossen en waar nodig voorlichting te geven.
B. De vertaling van de van de financiële consequenties in de begroting
Voor de totale post riolering is in 2010 in totaal een budget van € 1.694.800,- beschikbaar. Dit bedrag bestaat uit € 801.300,- aan kapitaallasten (inclusief kapitaallasten van nieuwe investeringen in het kader van het GRP) en € 893.500,- aan exploitatiekosten.
Water en kunstwerken De gemeente Dongeradeel heeft het beheer en onderhoud over de volgende waterwerken: -
circa 378.000 strekkende meter te hekkelen sloten en greppels
-
circa 46.30 are vijvers, kanalen en vaarten
-
circa 21.500 meter beschoeiingen
Tevens zijn hier ook de volgende kunstwerken: -
7 stuks beweegbare bruggen
-
56 stuks vaste betonnen en stenen bruggen
-
34 stuks vaste houten bruggen
-
2 stuks fietstunnels
-
12 stuks duikerbruggen
-
2 stuks sluisjes
-
12 kanosteigers
-
± 300 duikers
A. Het beleidskader
De
hoeveelheid
gemeentelijke
beschoeiingen
en
de
onderhoudstoestand
hiervan
zijn
geïnventariseerd. De totale lengte beschoeiing bedraagt 21.500 m onder verdeeld in: 232 m niet verduurzaamd hout, 17.500 m hardhout/verduurzaamd, 57 2m betonnen damwand, 1.557 m gemetselde kades en 135 m stalen damwand. 5.480 m hardhouten/verduurzaamd is in slechte staat en dient binnen een periode van 10 jaar vervangen te worden (548 m1/jaar), 30 m betonnen damwand dient binnen 5 jaar vervangen te worden. 490 m metselwerk dient over een periode van 5 jaar te worden aangepakt. De totale kosten over de periode van 2009 tot en met 2013 bedragen hiervoor circa € 1,3 miljoen. Ook zijn de kosten in beeld gebracht voor het onderhoud aan de beweegbare bruggen, de vaste bruggen, duikers en kansteigers over de periode van 2009 tot en met 2013.
Onderhoud waterpartijen,sloten en vaarten Voor het onderhoud van de waterbodems die in onderhoud zijn bij de gemeente Dongeradeel is in 2002 een baggerplan opgesteld. In dit baggerplan zijn de vaarten, vijvers en kanalen binnen de bebouwde kommen vermeld die met regulier onderhoud moeten worden gebaggerd. Afhankelijk
- 36 -
van de klasse baggerspecie geldt voor de saneringsgebieden een aparte regeling. Samen met Wetterskip Fryslân is onderzoek gedaan naar de mogelijkheid om een aantal vaarten, nadat deze in een goede onderhoudsstaat zijn gebracht, over te dragen aan Wetterskip Fryslân. In mei 2009 heeft
de gemeenteraad de overdracht van het stedelijk water aan het Wetterskip Fryslân
geaccordeerd. Op 1 januari 2010 zal de formele overdracht aan het Wetterskip plaatsvinden. De waterbodems bij overstorten dienen periodiek te worden gebaggerd door de gemeente in het kader van de rioleringen. De schouwsloten worden conform de eisen van het waterschap jaarlijks gehekkeld.
B. De vertaling van de financiële consequenties in de begroting
In de begroting 2010 is onder programma 2.8 een budget voor derden geraamd van bijna € 231.000,- (inclusief € 120.000,- voor kapitaalgoederenbeheer volgens PPN 2009) voor het onderhoud aan bruggen en tunnels (producten 6.210.20 en 6.210.21). Het onderhoud aan waterkeringen, kunstwerken en beschoeiingen is onder programma 2.8 geraamd onder de producten 6.240.10 en 6.240.11. Hier gaat het in totaal om een bedrag aan budgetten voor derden van ongeveer € 179.000,- (inclusief € 2.600,- voor kapitaalgoederenbeheer volgens PPN 2009).
10c. Paragraaf financiering In het Treasurystatuut gemeente Dongeradeel 2009, zoals dit door het college van Burgemeester & Wethouders op 6 januari 2009 is vastgesteld, staan de uitgangspunten en doelstellingen voor het treasurybeleid vermeld. De geplande uitvoering van het treasurybeleid is weergegeven in de paragraaf financiering.
Rente ontwikkeling Een belangrijke factor bij het uitvoeren van het treasurybeleid is het verwachte verloop van de rente. Onze rentevisie wordt aan de hand van tenminste 3 gerenommeerde financiële instellingen opgesteld. Als gevolg van de economische crisis heeft de ECB in 2009 de rentetarieven sterk verlaagd, echter deze daling van rentetarieven wordt door de banken slechts mondjesmaat aan de klant doorgegeven. Naar verwachting zal ook in 2010 het effect van lage rente (Euribor) alleen in het korte geld doorberekend worden naar de klant. De lange rente blijft in verhouding tot de korte rente hoog. Voor het jaar 2010 wordt een kleine stijging ten opzichte van het verwachte rentepeil op het einde van het jaar 2009 verwacht. Deze stijging zal naar verwachting alleen voor het lange geld van toepassing zijn, voor het korte geld zal naar verwachting het rentepercentage nagenoeg gelijk blijven, de ECB heeft al aangekondigd de rentetarieven tot medio 2010 gelijk te houden, om zo de economie te stimuleren. De huidige rentetarieven (5 augustus 2009) bedragen voor lineaire leningen; 10 jaar gelijk 3,95%,
20 jaar gelijk 4,80%, 25 jaar gelijk 5,00%, 20 jaar gelijk met
renteherziening om de 10 jaar 4,42% en voor 25 jaar gelijk met renteherziening om de 10 jaar 4,45%. Ondanks de licht gestegen rente en de verwachte verdere lichte rentestijging zal in de begroting 2010 een ongewijzigde rekenrente van 4,5% gehanteerd worden. Dit kan omdat de gemeente veel leningen heeft afgesloten met een langdurige vaste rente en de marktrente niet veel hoger ligt.
- 37 -
De Centrale As Voor de financiering van de aanleg van “De Centrale As” , is er op 1 juli 2008 een bedrag van € 11,9 miljoen op 2-jaars deposito gestort. Het gestorte bedrag (inclusief de rente van 5,9%) komt op 1 juli 2010 vrij. Omdat nog niet zeker is wanneer de aanleg van “De Centrale As” van start gaat, zal het vrij te komen bedrag dan naar verwachting, wederom voor een periode vastgezet worden, in welke vorm dat plaats zal vinden is gezien de te verwachten renteontwikkeling voor het jaar 2010 nog onzeker. Zodra de aanleg van “De Centrale As” van start gaat zal het gehele bedrag inclusief de rente, vrijvallen ten gunste van het project.
Kasbeheer Al het betalingsverkeer heeft de gemeente gecentraliseerd bij twee banken. De N.V. Bank Nederlandse Gemeenten (BNG) en de Rabobank. Hoofdbankier is de BNG, de Rabobank wordt vooral aangehouden als service naar de klanten en vanuit regionaal economische motieven. Het saldo op deze rekening wordt periodiek afgeroomd ten gunste van de BNG-rekening.
Het lopende krediet bij de BNG bedraagt € 5,0 miljoen. Bij de Rabobank zijn geen kredietfaciliteiten. Binnen het contract met de BNG gelden de volgende regels: (rente percentages met uitzondering van opslagpercentages, zijn variabel, genoemde rentepercentages zijn per 5 augustus 2009):
a. voor een debetsaldo tot € 227.000,-, 3,35% op jaarbasis; b. voor een debetsaldo tussen € 227.000,- en € 5,0 miljoen geldt het daggeldrente percentage van 0,346% op jaarbasis, met een opslag van 0,125% op jaarbasis en een tijdelijke opslag van 0,3% per 1 augustus 2009, gezien de uitzonderlijk lage Euribor rente (EURo InterBank Offerd Rate, dit is het interbancaire rentetarief wat primaire banken aan elkaar berekenen; c. mocht de kredietlimiet van € 5,0 miljoen worden overschreden, dan zal er door de BNG een extra boeterente in rekening worden gebracht over het overschreden bedrag; d. voor een creditsaldo tot € 227.000,- 0,10% op jaarbasis; e. voor een creditsaldo boven € 227.000,- geldt het daggeldrente percentage van 0,346% op jaarbasis, met een afslag van 0,125% op jaarbasis.
Renterisicobeheer Conform de wet FIDO (FInanciering Decentrale Overheden, deze wet beschrijft voorwaarden voor decentrale overheden qua treasurybeleid)) mag het renterisico (Renteherzieningen en aflossingen langlopende leningen) voor gemeenten maximaal 20% van het begrotingsbedrag bij aanvang van het begrotingsjaar bedragen.
- 38 -
Omschrijving (bedragen x € 1.000,-)
2010
2011
2012
2013
Rente risico 1
Renteherzieningen
2
Aflossingen
3
Renterisico (1 + 2)
4a
Begrotingstotaal (o.b.v. meerjarenbegroting 2009)
4b
Percentageregeling
4
Renterisiconorm (4a x 4b)
5a
Ruimte onder renterisiconorm (4 > 3)
5b
Overschrijding renterisiconorm (3 > 4)
377
1.473
3.653
2.138
3.761
3.761
3.761
3.761
4.138
5.234
7.414
5.899
58.368
58.924
58.942
xxx
20%
20%
20%
20%
11.674
11.785
11.788
xxx
7.536
6.551
4.374
xxx
0
0
0
xxx
Uit de voorgaande tabel blijkt dat onze gemeente ruimschoots binnen de renterisiconorm blijft. De totale schuld van de gemeente per 1 januari 2010 bedraagt naar verwachting € 64,6 miljoen.
Op het moment van schrijven was de meest recente meerjarenbegroting nog niet bekend, voor de berekening van de renterisiconorm zijn de begrotingstotalen gebruikt, zoals deze in de meerjarenbegroting 2009 vermeld stonden, als gevolg hiervan is een bepaling van de renterisiconorm over het jaar 2014 dan ook niet mogelijk. Gezien het renterisico, zoals dit vermeld is in kolom drie, wordt niet aangenomen, dat de renterisiconorm voor het jaar 2014 overschreden wordt.
De kasgeldlimiet (het bedrag waarvoor op basis van kortgeld financiering mag worden aangetrokken) bedraagt 8,5% van het gemeentelijke budget bij aanvang van het begrotingsjaar 2010. Op basis van de meerjarenbegroting over het jaar 2010, zoals deze in de begroting van 2009 vermeld stond, zal de kasgeldlimiet over het jaar 2010, 8,5% van € 58,4 miljoen is afgerond € 5,0 miljoen zijn.
De actuele stand in rekening courant bedraagt € 3,9 miljoen negatief (5 augustus 2009). In totaliteit kan een bedrag van € 1,1 miljoen worden geïnvesteerd alvorens tot het aantrekken van langlopende leningen moet worden besloten. Hierbij wordt uitgegaan van de kasgeldlimiet van € 5,0 miljoen.
Kredietrisicobeheer op verstrekte geldleningen De gemeente heeft gelden uitgeleend aan de woningbouwcorporatie tot een bedrag van ongeveer € 20,6 miljoen. Gezien het feit dat voor deze leningen het Waarborgfonds Sociale Woningbouw garant staat, kan het risico als minimaal worden beschouwd. Daarnaast zijn er diverse leningen verstrekt aan ambtenaren op basis van hypothecaire zekerheid, ook hierbij geldt dat het risico als minimaal kan worden beschouwd. De leningen welke verstrekt zijn aan Enna Aerosols en het Streekarchief hebben een hoger risico, maar zijn conform het treasurystatuut verleend.
Het verstrekken van hypothecaire geldleningen aan ambtenaren is bij wetswijziging van de wet FIDO per 1 januari 2009 niet meer toegestaan.
- 39 -
10d. Paragraaf bedrijfsvoering Personeel en organisatie Organisatieontwikkeling
In 2009 is een start gemaakt met een traject van organisatieontwikkeling, waarbij in een organisch proces wordt toegewerkt naar een inrichting van de organisatie die inspeelt op de verschillende rollen van de burger in diens relatie tot de gemeente. Gaandeweg zal dit proces leiden tot een aantal wijzigingen in de structuur van de organisatie. Dit betreft: -
samenvoeging van de afdelingen REO en Welzijn tot één beleidsafdeling;
-
overgang van het team Bouwzaken & Milieu van de afdeling REO naar de afdeling Publiekszaken;
-
heroriëntatie op de inrichting van de afdeling Openbare Werken en het huidige Stafbureau van de afdeling Onderhoud, in relatie tot de buitendienst; de inrichting van de afdeling Onderhoud en van het team Bouwkunde van de afdeling Openbare Werken hangt hierbij samen met het voornemen tot samenvoeging van de buitendiensten van de gemeenten Dantumadiel en Dongeradeel;
-
heroriëntatie op de inrichting en aansturing van de afdeling Facilitaire Zaken als gevolg van ICT-samenwerking in NOFA-verband en digitalisering van post, correspondentie en archief.
Hoewel een herordening van de organisatie op onderdelen nodig is, ligt de nadruk op externe oriëntatie, houding en gedrag. Daarvoor is met ondersteuning van een extern bureau een proces van managementontwikkeling ingezet, met ‘leiderschap’ als kernbegrip. De gemeentelijke opgaven zijn hierbij vertrekpunt. Andere pijlers in dit traject zijn het leidinggeven aan de organisatie en het leidinggeven
aan
jezelf
als
manager.
Teamontwikkeling
moet
daarbij
leiden
tot
een
Managementteam waarin wordt samengewerkt over afdelingen heen. Met 'ONTWIKKELING' als centraal thema voor de komende jaren wordt tevens een afzonderlijk ontwikkeltraject uitgevoerd voor jong talent, als uitvloeisel van keuzes met betrekking tot leeftijdbewust personeelsbeleid. Een groep van 19 medewerkers uit de eigen organisatie, met ambities voor leidinggevende (gekoppeld aan inhoud, dus senior of teamleider) en integrale managersfuncties, projectmanagement en strategische beleidsadvisering, volgt dit traject dat doorloopt tot eind 2010. Dit ‘Jong Talent Programma’ wordt voor een belangrijk deel verzorgd door eigen management en medewerkers. In het verlengde van deze ontwikkelingen zal één van de speerpunten voor de komende jaren zijn het werken met competenties, met als uitgangspunt de verschillende burgerrollen.
Loonsom en formatie
In het kader van de heroverwegingsoperatie hebt u besloten de omvang van de gemeentelijke organisatie terug te brengen door fasegewijs een bezuiniging te realiseren van 10% van de loonsom. Als uitgangspunt geldt de personeelsomvang van 2008 van ruim 188 fte met een bijbehorend personeelsbudget van afgerond € 9.000.000,-. Besloten is de ombuigingstaakstelling in een tijdsbestek van vijf jaren -2009 tot en met 2013- gefaseerd (structureel cumulatief € 180.000,per jaar) te realiseren. Voor het eerste jaar van deze operatie (2009) slagen we er ruim in om de doelstelling van € 180.000,- te realiseren. Voor 2010 zullen we de geplande € 360.000,- halen. Voor het vervolg liggen er nog knelpunten en onduidelijkheden die moeten worden opgelost.
- 40 -
Deze hangen onder andere samen met de samenvoeging van de buitendienst met die van Dantumadiel. Op dit moment is nog onduidelijk wat de omvang is van de voordelen die hieruit voorvloeien en wanneer die gerealiseerd kunnen worden.
Personeelsformatie en begroting
In onderstaand overzicht zijn de formatie en de bijbehorende loonsom per organisatieonderdeel samengevat.
Organisatieonderdeel
Directie
Loonsom 2010
176.700
Aantal fte totaal 1,5832
Afdeling Bestuurs- en Managementondersteuning
926.100
16,1163
Afdeling Facilitaire Zaken
911.100
18,5000
Afdeling Financiën
1.107.700
19,3742
Afdeling Onderhoud
1.581.100
29,4000
Afdeling Openbare Werken
2.084.400
50,0000
Afdeling Publiekszaken
1.544.500
24,3999
Afdeling Ruimtelijke en Economische Ontwikkeling
757.900
15,8472
Afdeling Welzijn
585.100
8,8470
9.674.600
184,0678
Totaal organisatie
Onderzoek Verordening onderzoeken doelmatigheid en doeltreffendheid (artikel 213a gemeentewet)
De “Verordening onderzoeken doelmatigheid en doeltreffendheid van de gemeente Dongeradeel” geeft in artikel 2 aan dat ons college periodiek onderzoek moet verrichten naar de doelmatigheid en doeltreffendheid van (onderdelen van) de ambtelijke organisatie en de uitvoering van taken door de gemeente. In 2009 is in dit kader een onderzoek gedaan naar de subsidieverlening aan de bibliotheek te Dokkum. Voor 2010 stelt uw college voor onderzoek te doen naar doelmatigheid en doeltreffendheid van de handhavingsprocessen. De resultaten daarvan kunt u tegemoet zien in de paragraaf bedrijfsvoering behorend bij het jaarverslag 2010.
Algemene en Juridische Zaken Juridische kwaliteitszorg
Dit houdt in: -
het waarborgen of versterken van de juridische kwaliteit om daarmee schade te voorkomen of te beperken als gevolg van overheidshandelen;
-
het bewust omgaan met juridische risico’s.
Bij het (door)ontwikkelen van juridische kwaliteitszorg in onze gemeente staat de doelstelling centraal: “Samen werken aan een kwalitatief goed juridisch overheidsproduct waarbij de kan op klachten, bezwaarschriften, procedures bij de rechter en schadeclaims zo klein mogelijk is. In 2010 wordt gestart met een juridisch beraad, bestaande uit juridische specialisten uit de organisatie.
- 41 -
Centrale juridische deskundigheid
Een NOFA-werkgroep heeft advies uitgebracht over de mogelijkheid van een centrale juridische deskundigheid voor de vier gemeenten in de vorm van een juridisch overlegplatform. Dagelijks bestuur NOFA heeft de aanbeveling van de werkgroep overgenomen. Aan de introductie van een NOFA-gemeenteadvocaat bestaat in onze gemeente voorshands geen behoefte.
Rechtsbescherming en klachtafhandeling
Er wordt een publieksfolder ontwikkeld waarin informatie is opgenomen over de bezwaar- en beroepsmogelijkheden die de burger heeft tegen besluiten van de gemeente. In deze folder wordt de burger ook geïnformeerd over de nieuwe, inmiddels in werking getreden, regeling van (laagdrempelige) klachtafhandeling. Deze regeling kent 4 stadia: 1. Laagdrempelige klachtafhandeling van mondelinge klachten door de manager. 2. Laagdrempelige klachtafhandeling van schriftelijke klachten door de manager. 3. Formele klachtafhandeling van klaagschriften door het bestuursorgaan. 4. Klachtmogelijkheid bij ombudsman als bestuursorgaan niet naar tevredenheid op de klacht heeft gereageerd.
Verzekeringen
Bij de inkoop van verzekeringsproducten wordt voortdurend gestreefd naar een zo goed mogelijk product tegen een zo gunstig mogelijke prijs. Indien mogelijk wordt bij het afsluiten van (nieuwe) producten de mogelijkheid van gezamenlijke inkoop met andere (NOFA-)gemeenten onderzocht.
Communicatie Voor de periode 2010-2013 maakt de afdeling communicatie een nieuw beleidsplan. We gaan hier in 2010 mee van start, een link zal worden gelegd naar het nieuwe collegeprogramma. Een van de doelstellingen in dit nieuwe plan is om in de hele organisatie meer omgevingsgericht te gaan werken.
Daarnaast heeft de afdeling voor het jaar 2010 een aantal speerpunten: -
Realiseren nieuw intranet.
-
Uitbreiden (digitale) dienstverlening via website.
-
Promotie regio(stad) Dokkum
-
Aanjagen en ondersteunen bij het verder uitbouwen van het EK ijssculpturen tot terugkerend evenement Dokkum winterwûnderlân.
-
Evaluatie project duidelijke taal en het opstellen van een vervolgplan.
-
Nieuwe opzet maken voor de gemeentepagina.
-
Communicatieplan risicocommunicatie opstellen naar aanleiding van de resultaten uit het onderzoek risicocommunicatie, dat in 2009 is uitgevoerd.
- 42 -
Financiën Financiële rechtmatigheid
Over het jaar 2008 is voor het eerst een goedkeurende verklaring verkregen voor wat betreft de financiële rechtmatigheid van de jaarrekening. Basis voor die goedkeurende verklaring vormde de eigen risicoanalyse en interne controleplan en de bijstellingen in regelgeving, werkwijzen etc. die daaruit zijn voortgevloeid. In 2009 en ook in 2010 zal het verkrijgen van een goedkeurende verklaring wederom een belangrijke doelstelling zijn. De intentie voor 2010 is om interne controles meer in de bedrijfsprocessen zelf in te bedden en de deskundigheid over rechtmatigheid en interne controles bij de ambtelijke organisatie te vergroten.
Bezuinigingen op de taken
De afdeling Financiën is procesverantwoordelijk voor de planning- en controlcyclus, waaronder de perspectiefnota, begroting, tussentijdse rapportages en de jaarverslaggeving. De komende periode zal
zij
ook
de
ambtelijke
procesverantwoordelijkheid
dragen
ten
aanzien
van
de
bezuinigingsoperatie op de taken. De voorbereiding en besluitvorming ten aanzien van deze bezuinigingsoperatie moet worden gerealiseerd in 2009, waarna 2010 zal dienen als overgangsjaar om vanaf het jaar 2011 tot daadwerkelijke bezuinigingen te komen.
Vervanging financieel systeem
In NOFA-verband worden op dit moment besprekingen gevoerd met het doel te komen tot de aanschaf van één gezamenlijk financieel systeem. Op dit moment zijn drie verschillende systemen in gebruik bij de vier gemeenten.
Facilitaire Zaken Dienstverlening en e-overheid
Burgers en bedrijven vragen om een overheid die snel, efficiënt en klantgericht werkt en niet steeds naar de bekende weg vraagt; dus betere dienstverlening met minder administratieve lasten. Om dat te bereiken, brengen de overheden focus en samenhang aan in de ontwikkeling van de basisinfrastructuur van de e-overheid. Dit wordt uitgewerkt in het Nationaal Uitvoeringsprogramma betere dienstverlening en e-overheid (NUP). De basisinfrastructuur omvat: elektronische toegang tot de overheid, e-authenticatie, informatienummers, basisregistraties en elektronische informatieuitwisseling. In 2010 gaan wij verder op de reeds ingeslagen weg om de gestelde prioriteiten te realiseren. Hierbij valt te denken aan het (verder) op orde brengen van de adressen- en gebouwenregistratie
en
het
selecteren
en
implementeren
van
programmatuur
randvoorwaardelijk is aan de invulling en uitwerking van de basisinfrastructuur e-overheid.
- 43 -
die
Midoffice en Document Management Systeem (DMS)
In 2009 zijn de eerste elementen van het Midoffice en DMS ingevoerd met de oplevering en in productie name van de nieuwe gemeentelijke websites, het content management systeem en een ingerichte Midoffice voor een zestal gemeentelijke producten. In 2010 wordt het systeem uitgebreid en wordt er gewerkt langs de volgende sporen: 1. Realisatie van nieuwe intranet sites (2009/2010). 2. Implementatie gemeentebreed Document Management systeem (DMS). 3. Realiseren van scanoplossingen ter ondersteuning van het Midoffice en gemeentebreed DMS*. 4. Uitbreiding van het aanbod van digitale producten.
Vervanging archiefbescheiden
Parallel aan het invoeren van het DMS en scanoplossingen wordt er in 2010 ook gestart met de substitutie van papieren archiefbescheiden voor digitale. Op deze wijze wordt na het scannen het digitale exemplaar leidend en kan het fysieke exemplaar worden vernietigd. Voordat op deze wijze kan worden gewerkt moet er toestemming zijn van de provinciale archiefinspectie en om die te verkrijgen zal er een gedegen handboek substitutie worden geschreven.
Vervanging financieel systeem
In 2010 zal een selectietraject voor een nieuw financieel systeem worden doorlopen. Tevens zal de implementatie van dit nieuw gekozen systeem plaatsvinden in 2010 zodat er naar verwachting begin 2011 mee kan worden gewerkt.
Kunst
In het stadhuis is een collectie oude kunst aanwezig die behoort tot het culturele erfgoed van onze gemeente en daar heeft de gemeente de zorg voor. In 2009 is een collectiescan uitgevoerd om er achter te komen wat de precieze toestand van de schilderijen is. Naar aanleiding hiervan zullen een aantal schilderijen worden behandeld c.q. gerestaureerd. Daarnaast zal er een onderzoek naar de toestand van het goudleer behang worden uitgevoerd en waar nodig stappen worden genomen om het behang te conserveren. Een werkgroep zal een onderhoudsplan opstellen waarin wordt uitgewerkt hoe de structureel ter beschikking gestelde middelen zullen worden ingezet
Openbare Werken en Onderhoud Materieel
Om de verschillende taken goed en efficiënt te kunnen verrichten, beschikken de diverse organisatieonderdelen over een breed scala aan materieel. De in 2006 in het kader van de reorganisatie aangepaste structuur van de afdeling uitvoering is nu in de praktijk volledig ingevoerd. In het kader van de klantgerichte organisatie zijn een aantal, zoals kleine straat- en rioleringswerkzaamheden en bebordingen, die oorspronkelijk in de wijkoverstijgende ploegen zaten in het wijkbeheer ondergebracht. Om efficiënt en ARBO technisch verantwoord te kunnen werken, wordt er voortdurend gekeken naar de ontwikkelingen in de markt en gestreefd naar optimalisatie van het materieel.
- 44 -
De wijkploegen, die teruggebracht zijn van vier naar twee, zijn eind 2006 uitgerust met een Iveco pickup voorzien van een laadkraantje. Deze twee nieuwe auto’s worden tevens ingezet voor de gladheidbestrijding. Medio 2007 zijn een tweetal tractoren die worden ingezet bij het onderhoud van de sportvelden en het groen vervangen. Vooral ook op het gebied van het kleinere materieel zijn er de laatste jaren
behoorlijke ontwikkelingen geweest. Op deze wijze kan de buitendienst
marktconform, klantgericht blijven werken. Er wordt nog steeds gezocht naar materieel om het maaien op de bolwerken, met behoud van kwaliteit, minder arbeidsintensief en vooral ook minder belastend voor de medewerkers te maken. In 2008 hebben wij een aantal nieuwe prototypes van machines uitgeprobeerd. Verwacht werd dat deze prototypes in 2009 op de “marktklaar” zouden zijn. Helaas is dit tot op heden (september 2009) nog niet het geval. Ontwikkelingen lijken echter veelbelovend. Mogelijk dat in 2010 het probleem van het maaien van de bolwerken opgelost kan worden. Wij zijn hier echter afhankelijk van de leverancier(s.)
Mei 2009 zijn wij met het bestrijden van onkruid op verhardingen overgegaan op de zogenaamde DOB-methode. Doel is een zo schoon mogelijke straat met gebruik van zo min mogelijk gif en vervuiling van het oppervlaktewater. Om die reden is de oude Quad vervangen door een modernere. Tevens is er in maart (in samenwerking met Smallingerland) een proef uitgevoerd met een borstelmachine. Het veegregime is strakker gepland en afgestemd op het werken met de Quad. Om dezelfde reden is er een zogenaamde strijker aangeschaft. Deze (aanbouw)machine is binnen de DOB-methode een aanvulling op de werkzaamheden van de Quad.
In 2009 zullen plannen verder uitgewerkt worden om een zogenaamde werktuigdrager aan te schaffen. Doel van deze machine is sommige arbeidsintensieve werkzaamheden zoals haagknippen, overhangende takken snoeien, graskanten steken, machinaal te gaan uitvoeren. Doel is behoud van kwaliteit en besparing op (arbeids)kosten.
Voorjaar 2009 zijn de twee afgeschreven gazonmaaiers van Dongeradeel vervangen. Uit onderzoek bleek dat ook op dit punt de eigen dienst concurrerend is ten opzichte van het bedrijfsleven. Verwacht mag worden dat met de nieuwe machines de (forse) uitbreiding van het areaal gazon in Dongeradeel opgevangen kan worden.
Medio 2009 is het beleid met betrekking tot het maaien van bermen aangepast. Deze aanpassing is nodig om te voldoen aan de Flora en Faunawet. Het samenwerkingsproject behoud en verbetering van Patrijzenstand rondom Nes en Holwerd is tevens in dit beleid geborgd. Deze beleidsaanpassing betekent ook dat wij de twee afgeschreven Valmet trekkers kunnen vervangen door 1 zware tractor. In 2010 zal deze trekker worden ingezet. Gelet op de bestuursopdrachten rond
de
toekomstige
samenwerking
met
Dantumadiel
wordt
kritisch
gekeken
naar
vervangingsinvesteringen en worden deze zoveel mogelijk uitgesteld wanneer het grote materieel betreft. Zo is de vervanging van de kolkenzuiger al een aantal jaren uitgesteld. Dit heeft wel tot gevolg dat deze kolkenzuiger bijzonder storinggevoelig is en extra onderhoud vergt.
Samenwerking
De garagewerkplaats van de gemeente Dongeradeel en Dantumadiel, die in 2007 zijn samengevoegd op de locatie in Damwâld, werkt nu na wat aanloopproblemen tot volle tevredenheid. In de loop van 2008 zijn de bestuursopdrachten Beheer Openbare Ruimte (BOR) en Ruimtelijke Ordening en Beheer (ROB) tijdelijk stopgezet in afwachting van het door de raad ingestelde externe onderzoek over de toekomst van de gemeente.
- 45 -
Onlangs is er een nieuwe bestuursopdracht geformuleerd met als doel een samenvoeging van de onderhoudsdiensten van Dongeradeel en Dantumadiel. Doel van deze samenwerking is een marktconforme, moderne en duurzame organisatie te ontwikkelen die zowel de gemeente Dantumadiel als Dongeradeel van dienst kan zijn. De projectplanning kent een realisatiedatum van 1 april 2010 voor deze nieuwe organisatie.
Vooruitlopend op deze samenwerking wordt op het gebied van de afvalinzameling gezamenlijk gebruik gemaakt van een reserveauto en ondersteunt men elkaar op het gebied van materieel en personeel. In 2010 zullen 3 nieuwe afvalauto’s gezamenlijk aangeschaft en gebruikt gaan worden. De voorbereiding van een Europese aanbesteding is hiervoor in 2009 gestart. Sinds 2008 is het maaiwerk van de gazons in Dantumadiel uitgevoerd door Dongeradeel en wordt al een aantal jaren gezamenlijk de waakdienst van de gladheidbestrijding uitgevoerd. In 2009 is ook in Dantumadiel wijkbeheer ingevoerd. Dantumadiel gebruikt nu ook de programmatuur en aanpak zoals deze in Dongeradeel al jaren een succes is.
10e. Verbonden partijen Het begrip 'verbonden partij' Bij de realisering van beleidsvoornemens is het vaak noodzakelijk bepaalde relaties met derde partijen aan te gaan. In een aantal gevallen zijn dergelijke relaties uitgegroeid tot een zodanige vorm dat de gemeente zeggenschap en financiële belangen in die derde partij heeft gekregen. In dat geval is er sprake van een zogenaamde verbonden partij.
Verbonden partijen zijn dus derde partijen waarin de gemeente zowel een bestuurlijk als een financieel belang heeft. Van een bestuurlijk belang is sprake als de gemeente op enigerlei wijze zeggenschap heeft. Dit kan via een zetel in het bestuur dan wel via het stemrecht dat uit het aandelenbezit voortvloeit. Van een financieel belang is sprake als de gemeente risico's loopt ingeval van financiële problemen bij die derde partij.
Verbindingen met derde partijen zijn een manier om een bepaalde publieke taak uit te voeren. Voor een optimale uitoefening van de taak van de gemeenteraad is het van belang dat de raad een goed inzicht heeft in alle aan de gemeente verbonden partijen.
Overzicht verbonden partijen Hieronder volgt per programma een overzicht van derde partijen waarin de gemeente zowel een bestuurlijk als een financieel belang heeft en dus overeenkomstig de definitie verbonden partijen zijn.
- 46 -
Naam
Rechtsvorm
Aard financieel belang
Programma 1, Dongeradeel werkt - Bedrijvencentrum, Dokkum
B.V.
aandelen / bijdrage
- Ver. van Waddenzeegemeenten, Delfzijl
vereniging
verstrekken bijdrage
- Welstandzorg Hûs en Hiem, Leeuwarden
gem. reg.
bijdrage in exploitatie
- Exploitatie Mij. Havencomplex Lauwersoog
B.V.
aandelen
- Eneco Holding, Rotterdam
N.V.
aandelen
- Kabeltelevisie Noord Oost Friesland, Dokkum
N.V.
aandelen
- Recreatieschap De Marrekrite, Grou
gem. reg.
bijdrage in exploitatie
stichting
budgetsubsidie
- Steun Theater, Dokkum
stichting
bijdrage in exploitatie
- Streekarchivariaat N.O. Friesland, Dokkum
gem. reg.
bijdrage nadelig saldo
- Monumentenbehoud Dongeradeel, Dokkum
stichting
bijdrage in exploitatie
- Milieu Advies Dienst N-Friesland, Leeuwarden
gem. reg.
bijdrage in exploitatie
- Hulpverleningsdienst Fryslân (Brandweer)
gem. reg.
bijdrage in exploitatie
- Brandweer Noordoost Fryslân, Dokkum
gem. reg.
bijdrage in exploitatie
- Toezichthouders Noordoost Fryslân, Dokkum
gem. reg.
bijdrage in exploitatie
- Yswegencentrale Oostergo, Ferwert
stichting
verstrekken bijdrage
- Woonwagenschap Friesland, Sneek
gem. reg.
bijdrage nadelig saldo
- Gemeensch. Kredietbank Friesland, Leeuwarden
stichting
kapitaalverstrekking
- Uitvoering Werk, Inkomen en Zorg, Damwâld
gem. reg.
bijdrage in exploitatie
- Oostergo, Dokkum
gem. reg.
bijdrage nadelig saldo
- Lauwerspas, Dokkum
stichting
bijdrage in exploitatie
- Stichting Roobol, Buitenpost
stichting
verstrekken bijdrage
- Hulpverleningsdienst Fryslân (G.G.D.) Leeuwarden
gem. reg.
verstrekken bijdrage
- Afvalsturing Friesland, Leeuwarden
N.V.
aandelen
gem. reg.
bijdrage in exploitatie
N.V.
aandelen
- Vereniging Nederlandse Gemeenten, Den Haag
vereniging
verstrekken bijdrage
- Vereniging van Friese Gemeenten, Leeuwarden
vereniging
verstrekken bijdrage
- Bestuursacademie Noord Nederland, Zwolle
gem. reg.
verstrekken bijdrage
- Dataland, Reeuwijk
B.V.
aandelen
Programma 2, Dongeradeel leeft - Opus 3, Dokkum
Programma 3, Dongeradeel zorgt
Programma 4, Dongeradeel vernieuwt - Samenwerking NOFA, Buitenpost
Algemene dekkingsmiddelen - Bank Nederlandse Gemeenten, Den Haag
Overig
- 47 -
Programma 1, Dongeradeel werkt Bedrijvencentrum Dokkum
Het Bedrijvencentrum Dokkum is bestemd voor startende en bestaande ondernemers in de gemeente Dongeradeel met mogelijkheden voor begeleiding op financieel en administratief gebied. De ruimten die men verhuurt zijn geschikt voor administratieve, commerciële- of industriële activiteiten. De jaarlijkse bijdrage die de gemeente Dongeradeel in het verleden heeft betaald, is komen te vervallen. Wel bezit de gemeente nog voor € 45.378,- aandelen. Momenteel wordt geen dividend uitgekeerd.
Vereniging van Waddenzeegemeenten
De gemeente Dongeradeel is aangesloten bij de Vereniging van Waddenzeegemeenten. Doelstelling is de gezamenlijke behartiging van de belangen. Jaarlijks wordt een contributie in rekening gebracht aan de leden. De vereniging heeft een beperkt eigen vermogen om fluctuaties in de lasten op te vangen.
Welstandszorg Hûs en Hiem
Onze gemeente neemt sinds jaren deel in de gemeenschappelijke regeling Welstandszorg Hûs en Hiem. Deze regeling heeft ten doel de gemeenschappelijke belangen van de deelnemende gemeenten te behartigen op het gebied van de bouwkunstige en landschappelijke schoonheid in de provincie Friesland. Tot de taken behoren welstandsadvisering op grond van de Woningwet, het geven van adviezen over welstandsvraagstukken, advisering over de toepassing van de Monumentenwet en de Monumentenverordening en advisering over beschermde gemeentelijke monumenten en beeldbepalende panden. Elke gemeente draagt in de kosten bij naar rato van de dienstverlening op basis van tarieven, die door het algemeen bestuur worden vastgesteld. Onvoorziene tekorten op de exploitatie, die redelijkerwijs niet kunnen worden bestreden uit batige saldi van voorgaande jaren, worden door de gemeenten gedragen in verhouding tot het aantal inwoners op 1 januari van het betreffende jaar.
Exploitatiemaatschappij Havencomplex Lauwersoog
Onze gemeente bezit, evenals de gemeente De Marne, 45% van het aandelenkapitaal van de Exploitatiemaatschappij Havencomplex Lauwersoog. Hiermee is een investering gemoeid van € 4.538,-. De overige 10% is in handen van de Visafslag. Tot op heden is geen dividend ontvangen. De haven van Lauwersoog is van groot economisch belang voor deze regio. Dit geldt eveneens voor de werkgelegenheid. In verband hiermee is een medewerker van onze gemeente gedetacheerd als directeur van de Exploitatiemaatschappij Havencomplex Lauwersoog.
Eneco Holding
Van oudsher zijn veel gemeenten aandeelhouder van nutsbedrijven. Doel daarvan was invloed uit te kunnen oefenen op het beleid van die nutsbedrijven. Door fusies en schaalvergrotingen heeft deze bestuurlijke invloed aan betekenis ingeboet. Het financiële belang in deze ondernemingen staat nu dan ook voorop.
- 48 -
Onze gemeente bezit 16.824 aandelen à € 100,- nominaal in Eneco Holding. Hiervoor is in het verleden een bedrag van € 46.739,- geïnvesteerd. Jaarlijks wordt een dividend uitgekeerd door Eneco.
Kabeltelevisie Noord Oost Friesland
De Kabeltelevisie Noord Oost Friesland heeft tot taak de aanleg, het beheer, het onderhoud, de instandhouding en de exploitatie van centrale antenne inrichtingen met bijbehorende kabelnetten in de deelnemende gemeenten, alsmede het verrichten van technische en organisatorische werkzaamheden ten behoeve van het verzorgen van plaatselijke of regionale uitzendingen. De andere deelnemers, naast Dongeradeel, in deze vennootschap zijn Ameland, Dantumadiel, Kollumerland c.a. en Schiermonnikoog. Genoemde gemeenten bezitten aandelen in het kapitaal. Uitgangspunt is het aantal aansluitingen per gemeente. De aandelen zijn om niet verkregen. In 2008 is voor het eerst dividend aan de gemeenten uitgekeerd.
Recreatieschap De Marrekrite
Het Recreatieschap De Marrekrite behartigt de gemeenschappelijke belangen van de deelnemers op het gebied van een evenwichtige en gecoördineerde ontwikkeling van de watersport en van andere vormen van recreatie op en aan het water, zulks met inachtneming van de belangen van natuur en landschap. In het algemeen bestuur zijn de provincie Fryslân en diverse Friese gemeenten, waaronder Dongeradeel, vertegenwoordigd. De bijdragen van de deelnemers zijn vastgesteld op basis van een indeling in categorieën. Onze gemeente valt in de categorie waarvoor de bijdrage is vastgesteld op 2% van de totale netto kosten. Met ingang van 2008 wordt de compensabele BTW aan De Marrekrite terugbetaald. Verder betaalt Dongeradeel nog een bijdrage voor het baggerfonds. Om fluctuaties in het jaarlijkse onderhoud op het vangen, werkt De Marrekrite met een onderhoudsfonds.
Programma 2, Dongeradeel leeft Opus 3 centrum voor muziek in Noord oost Friesland
De stichting Opus 3 heeft ten doel de bevordering van de kunstbeoefening, kunstzinnige vorming en kunsteducatie in de ruimste zin van het woord in ieder geval in de gemeenten Dongeradeel, Ferwerderadiel en Schiermonnikoog. De stichting tracht haar doel onder meer te verwezenlijken door het instandhouden van een muziekschool ten behoeve van de inwoners van de genoemde gemeenten, actief en stimulerend op te treden ter bevordering van de muzische vorming in het algemeen en in het algemeen alle andere middelen aan te wenden, die voor het bereiken van het doel bevorderlijk worden geacht. De begroting van de stichting wordt jaarlijks ter toetsing voorgelegd aan de gemeenten Dongeradeel, Ferwerderadiel en Schiermonnikoog. De jaarstukken worden ter kennisgeving toegezonden aan de colleges van burgemeester en wethouders van genoemde
gemeenten.
De
stichting
heeft
met
iedere
deelnemende
gemeente
een
uitvoeringsovereenkomst budgetsubsidie afgesloten. In deze overeenkomst worden geregeld de hoogte van de budgetsubsidie, de door de stichting te leveren prestaties, de planning en control, indexering, reserves en voorzieningen, contractaanpassingen, en overige bepalingen. Aan het begin van iedere contractperiode vindt overleg plaats tussen de deelnemende gemeenten en de stichting over het te voeren tarievenbeleid.
- 49 -
Naast enkele bestemmingsreserves heeft de stichting volgens de laatste jaarrekening een algemene reserve van circa 2 ton voor het opvangen van mogelijke tegenvallers in de toekomst. De maximaal toegestane stand van deze reserve is onlangs gesteld op 25% van het totaal van de begrote jaarexploitatie van de stichting. Daarboven vindt terugbetaling plaats aan de deelnemende gemeenten.
Steun Theater Dokkum
Op 27 augustus 2008 is de Stichting Steun Theater Dokkum opgericht. De stichting heeft ten doel: het faciliteren van theatervoorstellingen in de gemeente Dongeradeel en meer in het bijzonder in Dokkum en het verrichten van alle verdere handelingen, die met het vorenstaande in de ruimste zin verband houden of daartoe bevorderlijk zijn. De stichting tracht haar doel onder meer te verwezenlijken door het verwerven van gelden ten behoeve van het theater te Dokkum. Voor de aanschaf en plaatsing van een mobiele tribune in het theater heeft de stichting in 2008 een geldlening bij een bank afgesloten. In 2009 is deze geldlening vervangen door een renteloze geldlening van de gemeente Dongeradeel. De normale jaarlijkse aflossing wordt door de gemeente vergoed.
Streekarchivariaat Noord Oost Friesland
Het Streekarchivariaat Noord Oost Friesland wordt gevormd door de gemeenten Ameland, Dongeradeel en Schiermonnikoog en het waterschap Fryslân. Het Streekarchivariaat heeft krachtens de Archiefwet 1995 tot doel het beheer van de archiefbewaarplaatsen van de deelnemende gemeenten en waterschappen, inhoudende het behouden, bewerken en benutten van de in de archiefbewaarplaatsen berustende archieven en collecties, gericht op de openbaarheid ten dienste van het publiek, en het toezicht op het beheer van de nog bij de administraties van de deelnemende gemeenten en waterschappen berustende archieven, met het oog op hun toekomstige overbrenging naar de archiefbewaarplaatsen. Onze gemeente verleent, evenals de overige deelnemers, jaarlijks een bijdrage in de exploitatie. Voor de financiering van de inventaris van de nieuwe huisvesting heeft de gemeente Dongeradeel een rentedragende geldlening verstrekt. Het Streekarchivariaat heeft op dit moment geen eigen vermogen.
Monumentenbehoud Dongeradeel
De Stichting Monumentenbehoud Dongeradeel heeft ten doel de instandhouding en bescherming van monumenten op basis van de Monumentenwet of ingevolge de Monumentenverordening gemeente Dongeradeel. De Stichting tracht dit doel te bereiken door het in juridische eigendom verwerven van monumenten als hiervoor omschreven, het (doen) restaureren en onderhouden van de verworven monumenten, het beïnvloeden van de openbare mening, zodat de wenselijkheid van het behoud van monumenten door zoveel mogelijk personen wordt ingezien en dit doel door hen wordt gesteund, de verwerving van geldmiddelen en alle andere rechtmatige middelen die voor het doel bevorderlijk kunnen zijn. Het werkgebied van de stichting is de gemeente Dongeradeel. De gemeente verleent jaarlijks een bijdrage in de exploitatielasten van de stichting. Het betreft hier met name het onderhoud en restauratie van de aanwezige molens en torens. Het bedrag wordt jaarlijks geïndexeerd. De stichting heeft een reserve onderhoud en restauraties om de fluctuaties in de uitvoering van de werkzaamheden op te vangen.
- 50 -
Milieu Advies Dienst Regio Noord-Friesland
De Milieuadviesdienst behartigt de belangen van het milieubeheer en het budgethouderschap Besluit Woninggebonden Subsidies, voor zover dit uit een oogpunt van samenhang en draagvlak een behartiging op regionaal niveau vraagt. Het wordt gevormd door de gemeenten Ameland, het Bildt, Boarnsterhim, Dantumadiel, Dongeradeel, Ferwerderadiel, Franekeradeel, Harlingen, Kollumerland c.a., Leeuwarden, Leeuwarderadeel, Menaldumadeel, Schiermonnikoog, Terschelling en Vlieland. Aan genoemde gemeenten wordt een bijdrage in de vaste kosten in rekening gebracht. Voor het verrichten van diensten worden kostendekkende tarieven berekend.
Hulpverleningsdienst Fryslân (onderdeel Brandweer)
Met ingang van 1 januari 2007 is de Regionale Brandweer/C.P.A. Fryslân opgenomen in de Hulpverleningsdienst Fryslân. Deze gemeenschappelijke regeling biedt voordelen voor de kwaliteit en snelheid van de brandbestrijding en hulpverlening. De doelstellingen op het gebied van veiligheid en bescherming kunnen daardoor op een effectievere en efficiëntere wijze gerealiseerd worden. De participatie is, gelet op deze voordelen, van duurzame aard. De kosten worden omgeslagen over de deelnemende gemeenten op basis van het aantal inwoners.
Brandweer Noordoost Fryslân
De Brandweerkring Noordoost Friesland is eind 2004 vervangen door de gemeenschappelijke regeling Brandweer Noordoost Fryslân. Hieraan nemen deel de gemeenten Achtkarspelen, Dantumadiel, Dongeradeel, Kollumerland c.a. en Schiermonnikoog. Het gemeentebestuur van Ameland heeft nog geen besluit genomen tot deelname aan deze samenwerking, omdat er nog geen consensus met de overige deelnemers is over zaken als beheer van gebouwen en materieel. Nader overleg hierover is nog gaande. De gemeenschappelijke regeling voorziet in het vormen van één gemeenschappelijke brandweerorganisatie voor Noordoost Fryslân. De Brandweer Noordoost Fryslân komt onder eenhoofdige leiding te staan, waarbij het beroepspersoneel rechtspositioneel wordt ondergebracht bij de Regionale Brandweer Fryslân te Leeuwarden. Het beheer van de Brandweer Noordoost Fryslân berust bij een gemeenschappelijk orgaan (districtscollege), bestaande uit de burgemeesters van de deelnemende gemeenten. De taken van de Brandweer Noordoost Fryslân bestaan uit: pro-actie, preventie, preparatie, repressie, nazorg en eventuele andere door het districtscollege aangewezen taken. De door de deelnemende gemeenten verschuldigde bijdragen in het nadelige saldo, dat overblijft na aftrek van de kosten van de regeling officier van dienst, worden berekend op basis van het gemiddelde van de verhouding tussen de werkvoorraad preventie en het inwonertal van de gemeenten.
Toezichthouders Noordoost Fryslân
In de vergadering van 26 april 2007 heeft de raad van Dongeradeel ingestemd met de voortzetting van het project toezichthouders Noordoost Fryslân en toestemming verleend aan burgemeester en wethouders tot het aangaan van een (lichte) gemeenschappelijke regeling tussen de gemeenten Achtkarspelen, Boarnsterhim, Dantumadiel, Dongeradeel, Kollumerland c.a. en Tytsjerksteradiel. Het project beoogt het realiseren van de volgende doelstellingen:
- 51 -
a. Verbetering van de objectieve en subjectieve veiligheid en leefbaarheid binnen het gebied van de deelnemende gemeenten door middel van de aanwezigheid van toezichthouders binnen de openbare ruimte. b. Het bieden van de mogelijkheid tot scholing en het opdoen van werkervaring aan werklozen.
De kosten van het project worden verdeeld over de deelnemende gemeenten, overeenkomstig de verdeelsleutel gebaseerd op de inzet van de toezichthouders in de betreffende gemeenten. Momenteel beschikt deze gemeenschappelijke regeling niet over een eigen vermogen.
Yswegencentrale Oostergo
De stichting Yswegencentrale Oostergo organiseert bij voldoende ijsdikte toertochten in de regio. In het bestuur zijn de volgende gemeenten vertegenwoordigd: Dantumadiel, Dongeradeel, Ferwerderadiel, Kollumerland c.a. en Leeuwarderadeel. De gemeenten betalen een jaarlijkse bijdrage die is gebaseerd op het aantal inwoners.
Woonwagenschap Friesland
Het Woonwagenschap Friesland verkeert momenteel in liquidatie. De deelnemende gemeenten betalen nog een bijdrage van € 0,10 per inwoner in de jaarlijkse kosten van voormalig personeel. Er resteert nog een woonwagenterrein dat gesaneerd moet worden. De kosten hiervan kunnen indien nodig ten laste van de algemene reserve worden gebracht.
Programma 3, Dongeradeel zorgt Gemeenschappelijke Kredietbank Friesland
De Gemeenschappelijke Kredietbank Friesland (GKB) ondersteunt mensen met geldzorgen. De GKB werkt voor schuldenregelingen samen met de gemeente (Sociale Zaken Dan Don), de instellingen voor maatschappelijk werk en de Verslavingszorg Noord Nederland. Na aanmelding door de betreffende persoon beoordeelt de GKB de financiële situatie van betrokkene en kent eventueel een schuldsaneringslening toe, waar de gemeente borg voor staat. Indien nodig ondersteunt de GKB betrokkenen bij de toepassing van de Wet schuldsanering natuurlijke personen. De GKB ondersteunt hiermee de doelstellingen op het gebied van sociale voorzieningen en maatschappelijk dienstverlening. De gemeente heeft aan de GKB een werkkapitaal van € 63.529,- verstrekt. Over dit bedrag wordt een jaarlijkse rentevergoeding ontvangen.
Uitvoering Werk, Inkomen en Zorg
In de raadsvergadering van 30 september 2004 is besloten door middel van de afgifte van een verklaring van geen bezwaar, in te stemmen met het aangaan van de gemeenschappelijke regeling uitvoering Werk, Inkomen en Zorg. De samenwerking tussen de gemeenten Dantumadiel en Dongeradeel beoogt op efficiënte wijze uitvoering te geven aan de doelstellingen op het terrein van werk, inkomen en zorg, zoals omschreven in de regeling. De verrekening van de kosten van de uitvoering worden vastgelegd in het door de colleges vast te stellen uitvoeringsstatuut. De programmakosten worden op basis van de werkelijke uitgaven rechtstreeks aan de gemeenten toegerekend. De uitvoeringsregeling heeft geen eigen vermogen.
- 52 -
Met ingang van 1 september 2006 zijn de voorzieningen voor gehandicapten ook ondergebracht bij Werk, Inkomen en Zorg. De raad heeft hiermee op 28 september 2006 ingestemd.
Oostergo Dokkum
Op grond van de Wet Sociale Werkvoorziening worden aan personen die door lichamelijke, verstandelijke of psychische beperkingen uitsluitend onder aangepaste omstandigheden tot regelmatige arbeid in staat zijn, een dienstverband begeleid werken aangeboden. Verder wordt getracht de uitstroom naar de reguliere arbeidsmarkt te bevorderen. Oostergo vervult deze taak voor de gemeenten Ameland, Dongeradeel, Ferwerderadiel en Schiermonnikoog. Oostergo heeft de afgelopen jaren een groei doorgemaakt. Het traditionele beeld van dienst sociale werkvoorziening is achterhaald. De organisatie ontwikkelt zich van productiebedrijf tot reintegratiebedrijf. Oostergo is uitgegroeid tot een belangrijke partij bij de uitvoering van regelingen voor gesubsidieerde arbeid en re-integratie. Na een reeks van jaren van positieve resultaten en voldoende financiële ruimte om te kunnen bouwen aan voorzieningen, is gebleken dat deze trend wordt doorbroken. De uitvoering van de WSW dreigt, binnen de huidige wettelijke en macroeconomische kaders en bezuinigingen van het rijk, in toenemende mate verliesgevend te worden. Door de binnen Oostergo aanwezige kennis en kunde op het vlak van arbeidsintegratie voor een brede doelgroep in te zetten, wordt getracht de verliezen tot een minimum te beperken. Samenwerking met omliggende gemeenten, UWV en andere re-integratiebedrijven heeft in dit kader een hoge prioriteit. Ondanks deze maatregelen kon niet worden voorkomen dat de gemeenten sinds 2003 weer worden aangesproken voor een bijdrage in het exploitatietekort van Oostergo. Per 1 januari 2008 is de nieuwe WSW in werking getreden. De rijksvergoeding voor de sociale werkvoorziening loopt voortaan via de gemeente en wordt doorbetaald aan Oostergo en andere sociale werkverbanden.
Stichting Lauwerspas
In de Stichting Lauwerspas nemen deel de gemeenten Achtkarspelen, Dantumadiel, Dongeradeel en Kollumerland c.a. Als doelstelling geldt de maatschappelijke participatie van mensen met een minimuminkomen in de gemeenten in of nabij Noordoost Friesland te bevorderen, door het realiseren en beheren van de Lauwerspas, inclusief de Geld Terug Regeling. De verdeling van de netto kosten van de organisatie en de maandacties vindt plaats op basis van het aantal pashouders per gemeente. De werkelijke uitgaven in het kader van de Geld Terug Regeling worden volledig doorberekend aan de betreffende gemeenten. De stichting heeft geen eigen vermogen. Het voornemen bestaat de werkzaamheden van deze stichting onder te brengen bij de gemeenschappelijke regeling Uitvoering Werk, Inkomen en Zorg. Stichting Roobol Met ingang van 1 augustus 2007 is het bestuur van de vier in de gemeente Dongeradeel gevestigde openbare basisscholen over gedragen aan de Stichting Regionaal Orgaan Openbaar Basisonderwijs Lauwersland (raadsbesluit van 28 juni 2007 nr. 49). De stichting heeft ten doel het verzorgen, instandhouden en verbreden van het openbaar basisonderwijs in de gemeenten Achtkarspelen, Dantumadiel, Dongeradeel en Kollumerland c.a. als bedoeld in artikel 46 van de Wet op het Primair Onderwijs. Tevens heeft de gemeenteraad besloten in te stemmen met de ontwerpstatuten van de nieuwe Stichting Roobol. De raden van de deelnemende gemeenten houden toezicht op het bestuur van de stichting.
- 53 -
De ontwerpbegroting met toelichting wordt, zes weken voordat zij door het bestuur wordt vastgesteld, ter goedkeuring aangeboden aan de gemeenteraden. De jaarstukken worden ter instemming aan de gemeenteraden gezonden. Gedurende een periode van vijf jaren zal de gemeente Dongeradeel jaarlijks een bijdrage verstrekken in de kosten van administratie, beheer en bestuur van de Stichting Roobol tot een totaal bedrag van € 560.000,- (bruidsschatregeling). De stichting beschikt over een eigen vermogen om tegenvallers op te vangen.
Hulpverleningsdienst Fryslân (onderdeel G.G.D.)
In de Wet Collectieve Preventie Volksgezondheidszorg wordt aan de gemeenteraden opgedragen om de totstandkoming en de continuïteit van de samenhang binnen de collectieve preventie en de curatieve gezondheidszorg te bevorderen en een gemeenschappelijke gezondheidsdienst in stand te houden. Met ingang van 1 januari 2007 hebben de 31 Friese gemeenten deze taak ondergebracht in de Hulpverleningsdienst Fryslân. Jaarlijks wordt een begroting gepresenteerd. Hierin zijn de door de gemeenten verschuldigde bijdragen voor het basispakket en eventueel aanvullende diensten opgenomen.
Afvalsturing Friesland
Afvalsturing Friesland N.V (handelsnaam Omrin) is de afvalorganisatie van de Friese gemeenten. In 2006 besloot de gemeente Smallingerland uit de vennootschap te stappen. De organisatie vervult een groot aantal taken op het gebied van de afvalverwijdering in de provincie Friesland. De vennootschap heeft in de eerste plaats tot doel het ontstaan van afval te voorkomen en voor het overige het afval op een doelmatige, milieuhygiënisch verantwoorde manier te (laten) verwijderen. Daarnaast is het actief bevorderen van preventie en hergebruik een kerntaak van de N.V. De gemeente is aandeelhouder van de vennootschap met een aandelenkapitaal van nominaal € 54.454,-. Hierdoor incasseert de gemeente jaarlijks een (bescheiden) bedrag aan dividend. Met de raad vindt regelmatig informatie-uitwisseling plaats over de ontwikkelingen rond Omrin, recentelijk over de plannen voor de bouw van een eigen afvaloven in de provincie.
Programma 4, Dongeradeel vernieuwt Samenwerking NOFA
De colleges van burgemeester en wethouders van de gemeenten Achtkarspelen, Dantumadiel, Dongeradeel en Kollumerland c.a. hebben in juni 2004 ingestemd met het oprichten van een gemeenschappelijke regeling NOFA (Noord Oost Friese Aanpak). Dit zal geschieden in de vorm van een openbaar lichaam. Op 28 oktober 2004 heeft de gemeenteraad van Dongeradeel een verklaring van geen bezwaar afgegeven voor de door de colleges van deze gemeenten aangegane gemeenschappelijke regeling NOFA. NOFA heeft tot doel vanuit de gedachte van verlengd lokaal bestuur en binnen de kaders als genoemd in de regeling een bijdrage te leveren aan het op peil houden en vergroten van de bestuurskwaliteit van de deelnemende gemeenten en het behartigen van gemeenschappelijke belangen van deelnemers teneinde een evenwichtige ontwikkeling van het gebied als geheel te bevorderen, mede in verhouding tot zijn omgeving in provinciaal, nationaal, als Europees verband.
- 54 -
NOFA bevordert dat de deelnemende gemeenten zoveel mogelijk gezamenlijk de gemeente- en gebiedsgrenzen overschrijdende maatschappelijke en ruimtelijke ontwikkelingen tegemoet treden en nadere specifieke samenwerkingsafspraken maken op andere (uitvoerende en beleidsmatige) taakvelden. In de begroting van NOFA wordt aangegeven de naar raming door de deelnemende gemeenten voor het jaar waarop de begroting betrekking heeft, verschuldigde algemene bijdrage. In de jaarrekening wordt voor elk van de deelnemende gemeenten het bedrag opgenomen dat voor rekening van de desbetreffende gemeente komt, onder verrekening van de vergoedingen van eventuele diensten, welke die gemeente aan NOFA heeft geleverd.
Algemene dekkingsmiddelen Bank Nederlandse Gemeenten
Het leeuwendeel van de inkomsten- en uitgavenstroom van de gemeente vindt plaats via de rekening die de gemeente aanhoudt bij de Bank Nederlandse Gemeenten (BNG) te Den Haag. De deelname in
het aandelenkapitaal heeft voornamelijk een financieel
belang.
Na een
herstructurering van het aandelenkapitaal van de BNG als gevolg van de invoering van de euro is de gemeente in het bezit gekomen van 76.323 aandelen met een nominale waarde van € 2,50 per stuk. Hiervoor is in het verleden een bedrag van € 173.169,- geïnvesteerd. Door dit aandelenbezit ontvangt de gemeente jaarlijks een dividenduitkering. In 2006 en 2007 heeft de BNG een extra uitkering verstrekt aan de aandeelhouders. De BNG is al jaren in het bezit van de triple A-rating op het terrein van kredietwaardigheid.
Overig Vereniging Nederlandse Gemeenten
De Vereniging Nederlandse Gemeenten is de belangenorganisatie voor alle gemeenten in Nederland. De VNG zorgt voor belangenbehartiging, dienstverlening en een platformfunctie voor alle gemeenten. Daarnaast voert de VNG (vaak samen met departementen of maatschappelijke organisaties) projecten uit die een gemeentelijk belang dienen. Jaarlijks wordt een contributie in rekening gebracht aan de gemeenten.
Vereniging van Friese Gemeenten
De Vereniging van Friese Gemeenten (VFG) is de belangenorganisatie voor de 31 gemeenten in Friesland. Het statutaire doel is om de belangen van gemeenten te behartigen en om gelegenheid voor afstemming te bieden. Hiervoor worden regelmatig thematische bijeenkomsten georganiseerd voor bestuurders per portefeuille. Daarnaast is de VFG vertegenwoordigd in diverse overlegorganen. Jaarlijks wordt een contributie in rekening gebracht aan de gemeenten.
Bestuursacademie Noord Nederland
De bestuursacademie Noord Nederland is opgericht door en voor de lokale overheden. Zij verzorgt het bestuursdienstonderwijs voor gemeenten, waterschappen en provincies en is het kennis- en opleidingscentrum voor het openbaar bestuur.
- 55 -
De bestuursacademie draagt bij aan de kwaliteit van het binnenlands bestuur door het organiseren van activiteiten die de professionaliteit van ambtenaren en bestuurders bevorderen. Dat zijn onder meer: -
vakopleidingen;
-
bijscholing op individueel, afdelings- en managementniveau;
-
training en coaching van managers;
-
advies, ontwikkeling en uitvoering van trajecten ten behoeve van de ontwikkeling van de organisatie.
In 2002 is besloten tot een verzelfstandiging van de bestuursacademie Noord Nederland en dit heeft geleid tot de vorming van één landelijk opererende bestuursacademie, die de rechtsvorm van een stichting heeft gekregen. De gemeenschappelijke regeling Bestuursacademie Noord Nederland is daarbij omgevormd tot een vangnetvoorziening voor doorlopende werkgeversverplichtingen en in het
kader
van
de
privatisering
aan
de
stichting
afgegeven
garanties
en
andere
zekerheidsstellingen.
Dataland
De gemeente Dongeradeel is in het bezit van certificaten van aandelen Dataland B.V. ten bedrage van € 1.250,-. Het doel van Dataland is het realiseren van een landelijke voorziening die leidt tot het breder toegankelijk maken van gegevens uit het gemeentelijke informatiedomein voor de publieke en private markt. Dataland wil dit namens participerende gemeenten doen door als distributiecentrum het aanbod en de vraag naar gemeentelijke vastgoed- en geo-informatie bijeen te brengen. Daarbij gaat het om vragen naar gebouwengegevens, die de omvang van één gemeente overstijgen.
10f.
Paragraaf grondbeleid Voor 2010 zal de aandacht vanuit het grondbedrijf voornamelijk gericht zijn op de economische ontwikkelingen. Zo is er al een aantal stappen genomen op dit vlak, denk aan het achterwege laten van de jaarlijkse indexering van de grondprijzen voor de periode van 1-4-2009 tot 1-4-2010. Echter, gezien de situatie op de huizenmarkt en de verwachtingen daaromtrent zal er onderzoek verricht worden naar verdergaande maatregelen.
De lopende exploitaties zullen over het algemeen te maken hebben dan wel krijgen, met teruglopende inkomsten. Zowel in de particuliere markt voor bouwkavels is een terughoudendheid te merken als in de markt voor bouwgrond bestemd voor bedrijven. Er worden dan ook (beleidsmatige) stappen ondernomen op het vlak van risico-inventarisatie met betrekking tot gronden binnen het grondbedrijf welke momenteel niet in exploitatie zijn. Enkele boekwaarden worden of zijn inmiddels afgeboekt, zodat deze een reële waarde vertegenwoordigen in relatie tot de bestemming van het perceel. Hierdoor daalt het risico-profiel binnen de grondexploitaties. Ook zal er kritisch gekeken worden naar uitgiftetermijnen en de looptijd van exploitaties. Deze dienen reëel te zijn en daarvoor zijn de economische marktomstandigheden van belang.
- 56 -
In het verslag van bevindingen van de jaarrekening 2008 zijn er een aantal aandachtspunten door de accountant genoemd. Deze betreffen voornamelijk de exploitaties Trije Terpen en de Economische Zone (toekomstige PDV-locatie) en het te ontwikkelen Betterwird III. In het (recente) verleden is hier al binnen het grondbedrijf kritisch naar gekeken. Waar nodig heeft reeds een aanpassing plaatsgevonden. Dan wel op het vlak van het verlengen van de uitgiftetermijnen binnen de exploitatie, dan wel door het instellen van een voorziening. De stand van zaken per 1-1-2009 kunt u terugvinden in het Jaarverslag Grondbedrijf 2008.
Trije Terpen
De huidige exploitatieopzet loopt tot 2017, inclusief laatste grondverkopen en het woonrijp maken van het gebied. Mogelijk dient de exploitatie verlengd te worden gezien het huidige uitgiftepatroon van kavels. Er is een stagnatie merkbaar ten aanzien van de particuliere kavels, dit is overeenkomstig het algehele marktbeeld. Het is twijfelachtig of de geraamde inkomsten voor 2009 en 2010 daadwerkelijk gehaald zullen worden. Ook worden de onderhandelingen en afspraken ten aanzien van de projectmatig geplande bouw hierin meegenomen. Deze gegevens zijn van invloed op het resultaat van de exploitatie.
Economische Zone
De exploitatie van de huidige Economische Zone vertoont een tekort. Zoals reeds aangekondigd in het Jaarverslag Grondbedrijf 2008 wordt dit gebied in de nieuwe opzet geschikt voor een derde fase van de PDV. De stedenbouwkundige invulling is gereed. De verwachting is dat naar dergelijke functies meer vraag zal zijn, dan de oorspronkelijk bedoelde opzet. Gezien de hoge boekwaarde op deze gronden heeft de accountant geadviseerd in te zetten op een spoedige exploitatieopzet zodat daaropvolgend er een begin gemaakt kan worden met de uitgifte van de eerste kavels. Dit is conform de beleidsvoornemens. De nieuwe stedenbouwkundige invulling van dit gebied maakt onderdeel uit van het concept-bestemmingsplan Bûten de Bolwurken. Een exploitatieopzet van dit gebied zal derhalve parallel lopen aan deze planologische procedure en dient door de raad te worden vastgesteld. Zodra dit traject doorlopen is, zal ingezet worden op een spoedige verkoop van kavels.
Betterwird III
De ontwikkeling van Betterwird III maakt onderdeel uit van de projectgroep Westelijke Rondweg. Er dienen nog een aantal grondaankopen gedaan te worden in dit kader, de verwachting is dat daar in 2010 meer duidelijkheid over komt. Vooralsnog is de boekwaarde van de gronden in dit gebied acceptabel, gezien het feit dat dit een ontwikkelingslocatie is. Dit is onderschreven in de bevindingen van de accountant.
Gronden Oostmahorn
De ontwikkelingen ten aanzien van de eventuele realisatie van een golfbaan in dit gebied worden nauwlettend gevolgd. Indien realisatie niet haalbaar blijkt, dan zullen de gronden in dit gebied verkocht worden. Mogelijk kunnen deze vrijgekomen middelen ingezet worden om noodzakelijk afboekingen op andere, meer risicovolle, percelen te kunnen doen.
- 57 -
Ten aanzien van afwaardering in het algemeen kan gesteld worden dat hier een apart document, in de vorm van een aanvulling op de Nota Grondbeleid, aan de Raad gepresenteerd zal worden. Naar verwachting zal deze in de tweede helft van 2009 gepresenteerd kunnen worden.
In 2010 is de verwachting dat er een exploitatie voor PDV fase 3 (huidige Economische Zone) vastgesteld is, dan wel wordt vastgesteld. Tevens spreken we de hoop uit dat de ontwikkeling van Betterwird III dusdanig gevorderd is dat er een exploitatieopzet door uw raad vastgesteld kan worden. Echter, de koppeling met de ontwikkelingen van de Westelijke Rondweg kan hiervan niet los worden gezien.
Naar verwachting kunnen er in 2010 tevens enkele exploitaties worden afgesloten.
Financieel De boekwaarde van de gronden binnen de bouwgrondexploitatie kan per 1 januari 2010 berekend worden op een bedrag van € 5.122.000,- verdeeld naar de volgende locaties: Soort bestemming
Bedrag
Woningbouwlocaties
513.000
Bedrijvenlocaties
314.000
Overige bestemmingen
4.295.000
Totaal
5.122.000
Gronden die nog niet in exploitatie zijn genomen, zijn opgenomen onder overige bestemmingen. De boekwaarde van de woningbouw- en bedrijfslocaties zijn de waarden van de in exploitatie genomen complexen.
1. Woningbouwlocaties
Het uitgangspunt bij de realisatie van een woningbouwlocatie is een sluitende c.q. kostendekkende exploitatieopzet. In het algemeen is dit ook realiseerbaar.
Is het niet mogelijk om tot een kostendekkende exploitatie te komen dan wordt het tekort op voorhand, bij het in exploitatie brengen, afgedekt. Voor het complex Birdaarderstraatweg gebied Lyceumterrein is een voorziening ingesteld tot een bedrag van bijna € 213.000,-. Uitgaande van de exploitatieopzetten 2009, in verkorte vorm opgenomen in het jaarverslag grondbedrijf 2008, is het resultaat te berekenen op ruim € 3.500.000,-. Voor een specificatie wordt verwezen naar de vertrouwelijke bijlage behorende bij deze paragraaf.
Winstverwachting en winstneming: De winstverwachting laat zien dat het totaal resultaat van de onderhavige complexen positief van aard is. (De winstverwachting van gronden in exploitatie blijkt uit de exploitatie opzetten). Als in een complex geen investeringen meer worden gedaan en er geen grond meer te verkopen is dan wordt het complex financieel afgewikkeld. Dit zal leiden tot een (financieel) resultaat en zal worden verrekend met de reserve bouwgrond exploitatie.
- 58 -
Het is ook mogelijk om, voordat een complex tot afwikkeling is gekomen, over een deel van winst te beschikken. Deze tussentijdse winstneming is gebonden aan een aantal voorwaarden en regels en zijn terug te vinden in de Nota Grondbeleid.
2. Bedrijvenlocaties
Ook bij deze locaties is het uitgangspunt een sluitende c.q. dekkende exploitatieopzet. Ook hier is van toepassing dat bij een niet kostendekkende exploitatie het voorzienbaar verlies op voorhand dient te worden afgedekt. Zo is voor het complex PDV 2 een voorziening ingesteld tot een bedrag van ruim € 122.000,-. Er komt voor de Economische Zone een gewijzigde stedenbouwkundige invulling. De huidige exploitatie geeft een tekort aan van ruim € 41.000,-. Hiervoor is een voorziening getroffen tot hetzelfde bedrag. Zodra de procedures hieromtrent zijn afgerond zal een gewijzigde exploitatieopzet moeten worden vastgesteld.
Uitgaande van de exploitatieopzetten 2009, in verkorte vorm opgenomen in het jaarverslag grondbedrijf 2008, zal dit leiden tot een totaal resultaat van ruim € 1.000.000,-. Voor een specificatie wordt verwezen naar de vertrouwelijke bijlage behorende bij deze paragraaf.
Bij de hercalculatie 2010 zal ook hier worden bezien of de looptijd van de exploitaties moet worden verlengd.
3. Overige bestemmingen
In het verleden is, om diverse redenen, op diverse plaatsen in onze gemeente grond aangekocht. Dit kan zijn ten behoeve van het in de toekomst te ontwikkelen van woningbouw- en/of bedrijvenlocaties. Als gronden worden aangekocht en de gemeente neemt deze nog niet gebruik dan wordt deze grond, in de regel, verpacht.
De totale oppervlakte van gronden niet in exploitatie is 87.55.35 ha en de totale boekwaarde is € 4.300.000,-. De waarde van de gronden op basis van € 3,00 per m2 komt uit op € 2.700.000,-. Mocht het echter zo zijn dat niets van deze grondvoorraad in exploitatie wordt gebracht dan zullen we er rekening mee moeten houden dat we misschien wel € 1.600.000,- moeten af boeken. Dit is het slechtste scenario. Voor een specificatie wordt verwezen naar de vertrouwelijke bijlage behorende bij deze paragraaf.
Resumé winstverwachting gronden in exploitatie
Soort bestemming
Bedrag
Woningbouwlocaties
3.542.000
Bedrijvenlocaties
1.012.000
Totaal
4.554.000
- 59 -
De reserve bouwgrondexploitatie ontwikkelt zich als volgt:
Omschrijving
Bedrag
Saldo per 1 januari 2010
483.000
Rentetoevoeging 2010
21.800
Jaarlijkse lasten complex Anjum (Oostmahorn)
-44.700
Jaarlijkse lasten complex Grond ten zuiden van Trije Terpen Dokkum
-36.600
Saldo per 31 december 2010
423.500
De reserve strategische aankopen ontwikkelt zich als volgt:
Omschrijving
Bedrag
Saldo per 1 januari 2010
196.500
Rentetoevoeging 2010
2.000
Saldo per 31 december 2010
198.500
Het saldo van de reserve bouwgrondexploitatie is toereikend om de lasten 2010 Anjum (Oostmahorn) en van grond ten zuiden van de Trije Terpen Dokkum
tot een totaal bedrag
€ 81.100,- op te vangen. Het begin saldo van de reserve komt lager uit dan het minimumbedrag € 500.000,-. Wellicht zal nog voeding plaatsvinden ten gevolge van winstneming 2009. Op dit moment is dit nog niet te berekenen. Bij het opmaken van de jaarrekening 2009 kan de (eventuele) winstneming worden bepaald en komt dan ten gunste van de reserve bouwgrondexploitatie.
10g. Paragraaf weerstandsvermogen Inleiding Het weerstandsvermogen bestaat volgens het besluit begroting en verantwoording uit “de verhouding tussen de weerstandscapaciteit en de risico’s waarvoor geen maatregelen zijn getroffen en die van materiële betekenis kunnen zijn in relatie tot de financiële positie”.
Het weerstandsvermogen bestaat dus uit de volgende twee componenten: -
De weerstandscapaciteit, waaronder wordt verstaan de middelen en mogelijkheden waarover de gemeente (of provincie) beschikt of kan beschikken om niet-begrote kosten te dekken. In artikel 11 van het BBV wordt het begrip weerstandscapaciteit nog meer verbijzonderd. De weerstandscapaciteit heeft een structurele component en een incidentele component. De structurele weerstandscapaciteit bestaat uit de onbenutte belastingcapaciteit en uit de post onvoorzien. Dit zijn middelen die permanent kunnen worden ingezet om tegenvallers in de lopende exploitatie op te vangen, zonder dat dit ten koste gaat van de uitvoering van de programma’s. De incidentele weerstandscapaciteit bestaat uit de algemene reserve en uit eenmalige ruimte op de begroting. De eenmalige ruimte in de begroting zit in middelen waarmee calamiteiten en andere eenmalige tegenvallers kunnen worden opgevangen, zonder dat dit invloed heeft op de hoogte van de voorzieningenniveaus van de programma’s.
- 60 -
-
Alle risico’s waarvoor geen maatregelen zijn getroffen en die van materiële betekenis kunnen zijn in relatie tot de financiële positie.
Uitgangspunt voor het weerstandsvermogen is dat: -
de incidentele weerstandscapaciteit voldoende moet zijn om de incidentele financiële risico’s te bekostigen en
-
de structurele weerstandscapaciteit op een zodanig niveau moet zijn dat daarmee structurele financiële tegenvallers kunnen worden gedekt.
Het weerstandsvermogen bestaat derhalve uit de relatie tussen weerstandscapaciteit (zijnde de middelen waarover de organisatie beschikt/kan beschikken om niet begrote kosten te dekken) en de risico’s waarvoor geen voorzieningen zijn getroffen of verzekeringen voor zijn afgesloten. Het weerstandsvermogen is van belang voor het bepalen van de gezondheid van de financiële positie van de organisatie voor het begrotingsjaar, maar ook voor de meerjarenraming.
Structurele weerstandscapaciteit Onbenutte belastingcapaciteit
Om de onbenutte belastingcapaciteit te berekenen gaan wij uit van de artikel 12 norm uit de Financiële VerhoudingsWet die het Rijk hanteert voor gemeenten die een beroep doen op het Rijk voor een aanvullende uitkering. Lid 2 van artikel 12 FVW zegt hierover: “Een aanvullende uitkering wordt slechts verleend indien de algemene middelen van de gemeente aanmerkelijk en structureel tekort zullen schieten om in de noodzakelijke behoeften te voorzien, terwijl de eigen inkomsten van de gemeente zich op een redelijk peil bevinden.”
Een redelijk peil van de eigen inkomsten betekent in ieder geval: a. dat een door Onze Ministers bij ministeriële regeling vast te stellen percentage van de waarde van de onroerende zaken wordt geheven; b. de door de gemeente gemaakte lasten inzake huisvuil en bedrijfsvuil volledig worden doorberekend in de reinigingsheffingen; c. de door de gemeente gemaakte lasten inzake de riolering volledig worden doorberekend in de rioolrechten.
Artikel 12 norm
Opbrengst artikel 12 norm
Opbrengst geraamd
Lagere (-) / hogere (+) opbrengst
0,1164% van de WOZ-waarde
2.877.609
3.856.000
978.391
100% kostendekkend
1.978.000
1.978.000
0
100% kostendekkend
280.481
280.481
0
100% kostendekkend
1.744.900
1.744.900
0
Onbenutte belastingcapaciteit 2010
0
Uit het bovenstaande overzicht blijkt dat de gemeente volgens de artikel 12 norm niet beschikt over onbenutte belastingcapaciteit. Het gemiddelde OZB tarief is hoger dan de artikel 12 norm. Dit betekent overigens niet dat de gemeente niet de mogelijkheid heeft om de OZB tarieven te verhogen indien dekking moet worden gevonden voor kosten van schade voorkomend uit risico’s waar geen voorzieningen voor zijn getroffen.
- 61 -
Bij de geraamde opbrengsten voor de OZB is overigens uitgegaan van een OZB- tariefstijging van 20 % voor eigenaren van woningen en van 2% voor de tarieven van eigenaren en van gebruikers van niet-woningen in het jaar 2010.
Onvoorzien
De post structureel onvoorzien bedraagt voor 2010
€
50.000,-
De structurele weerstandscapaciteit bedraagt dus
€
50.000,-
Incidentele weerstandscapaciteit In de bijlage van deze aanbiedingsbrief is de staat van reserves en voorzieningen opgenomen. De verwachte beginstand van de algemene reserve per 1 januari 2010 bedraagt € 4.730.429,-. Het verwachte eindsaldo per 31 december 2010 bedraagt € 4.518.053,-. In deze standen is verwerkt : -
De stand van de algemene reserve per 1 januari 2009 (inclusief jaarrekeningsaldo 2008).
-
De doorlopende verplichtingen vanuit het jaar 2008 ten laste van de algemene reserve.
-
De onttrekkingen en toevoegingen in de begroting 2009 ten laste c.q. ten bate van de algemene reserve inclusief de beschikking over de algemene reserve ad. € 1,2 miljoen ten behoeve van het achterstallig onderhoud aan kapitaalgoederen waartoe besloten is in de raadsvergadering van 25 juni 2009 en inclusief de toevoeging aan de algemene reserve ad. € 835.415,- als resultante van de eerste rapportage over het jaar 2009.
Gewenste omvang van de algemene reserve
Op grond van de vastgestelde notitie reserves en voorzieningen is de minimumstand van de omvang van de algemene reserve bepaald op 5% van de begrotingsomvang exclusief de bouwgrondexploitatie. De begrotingsomvang van de begroting 2010 exclusief bouwgrondexploitatie bedraagt ongeveer € 56,2 miljoen. Dit houdt in dat de minimumomvang van de algemene reserve 5% van € 56,2 miljoen = € 2.810.000,- moet bedragen. Er is dus naar verwachting per 31 december 2010 sprake van een overwaarde van € 4.518.000,- -/- € 2.810.000,- = € 1.708.000,-. De incidentele weerstandscapaciteit is dat deel van de algemene reserve waar geen verplichtingen op rusten. Het gaat dan om de vastgestelde minimumstand (€ 2.810.000,-) + de overwaarde (€ 1.708.000,-) = € 4.518.000,-.
Conclusie De structurele weerstandscapaciteit bedraagt
€
De incidentele weerstandscapaciteit bedraagt minimaal
€ 4.518.000,-
50.000,-
Voor een goede beoordeling van de omvang van het weerstandsvermogen moeten de in het vervolg van deze paragraaf beschreven risico’s op geld worden gezet en dit is niet eenvoudig.
- 62 -
Hoewel onze incidentele weerstandscapaciteit aan de door de raad vastgestelde minimumhoogte van de algemene reserve voldoet kan worden geconcludeerd dat zowel de structurele- als de incidentele weerstandscapaciteit beperkt is en dat het van belang is om in de toekomst te komen tot een verruiming van de weerstandscapaciteit.
Onder weerstandsvermogen wordt verstaan het vermogen om niet structurele financiële risico’s op te kunnen vangen. Het weerstandsvermogen stelt de gemeente in staat om calamiteiten op te vangen zonder dat de uitvoering van het takenpakket van de gemeente daardoor in de knel komt. De toereikendheid van de omvang van het weerstandsvermogen moet dan ook altijd worden beoordeeld in relatie tot de ingeschatte risico’s.
Risicoparagraaf Onrechtmatige daad
Voor
zover
een
benadeelde
een
beroep
op
de
privaatrechtelijke
gang
doet
door
aansprakelijkheidsstelling wegens onrechtmatige daad, dan is de gemeente verzekerd tegen mogelijke kosten die hieruit voortvloeien (eigen risico € 2.500,-). Hierbij kan bijvoorbeeld gedacht worden aan verstrekking van onjuiste inlichtingen, behandeling van vergunningaanvragen of het nemen van foutieve besluiten.
Planschade
Op grond van artikel 49 van de Wet op de Ruimtelijke Ordening (oude WRO, tot 1 juli 2008) of artikel 6.1 van de Wet ruimtelijke ordening (nieuwe WRO, na 1 juli 2008) kan een ieder planschade claimen, die geleden wordt door een planologische maatregel. De Wet op de Ruimtelijke Ordening en de nieuwe Wet ruimtelijke ordening maken het mogelijk dat de gemeente met de verzoeker van een
bestemmingsplanwijziging
of
vrijstelling/ontheffing
van
het
bestemmingsplan,
een
overeenkomst sluit die voorziet in de afwenteling van een eventuele planschadevergoeding. Deze mogelijkheid wordt waar mogelijk benut. Hierbij moet rekening worden gehouden met het feit dat de gemeente zelf ook initiatieven neemt op het gebied van planologische maatregelen en dan zelf de planschadekosten moet dragen en dat ook planschadeverzoeken van voor het ontstaan van deze verhaalsmogelijkheid de gemeente kunnen bereiken. Op dit moment is er geen sprake van concrete situaties.
In het kader van de actualisering van bestemmingsplannen worden plankaarten, regels en toelichting zeer ingrijpend veranderd. Het is niet uitgesloten dat als gevolg van deze operatie planschadeclaims worden ingediend. In de Wet ruimtelijke ordening is bepaald dat de aanvraag binnen 5 jaren na het onherroepelijk worden van de schade-oorzaak moet worden ingediend. Het is praktisch niet mogelijk een overzicht samen te stellen van gevallen waarin deze situatie zich zou kunnen voordoen. Wij sluiten echter niet uit dat de gemeente de komende vijf jaren met dergelijke schadeclaims wordt geconfronteerd.
- 63 -
Archeologie
De gemeente kent veel gebieden met een hoge archeologische verwachtingswaarde en een groot aantal archeologische vindplaatsen. Op basis van aangescherpte regelgeving moet rekening worden gehouden met een toename van onderzoeks- en opgravingskosten. Het is zeker in een binnenstad niet altijd mogelijk een inschatting te geven van waardevolle archeologische waarden en van de onderzoeks- en (eventuele) opgravingskosten. Wel kan in concrete projecten door uitvoering van inventariserend onderzoek beter inzicht worden gekregen in de financiële risico's. Alleen bij zeer hoge kosten van archeologische opgravingen zijn er mogelijkheden voor een bijdrage van rijk en/of provincie.
In het kader van het wettelijk voorgeschreven overleg dringen gedeputeerde staten erop aan in de nieuwe bestemmingsplannen verdergaande beschermende regels op te nemen. De plannen worden in die zin aangepast. Het is niet geheel uitgesloten dat de nieuwe regels het risico op planschade verhogen.
Van concrete projecten en concrete risico’s is op dit moment geen sprake
Externe veiligheid
De gemeente is verplicht het onderwerp externe veiligheid de komende jaren te verwerken in de bestemmingsplannen (BEVI). Om veiligheidsredenen is het mogelijk dat bepaalde functies moeten worden wegbestemd. Het wegbestemmen van bijvoorbeeld woningen binnen een veiligheidszone kan forse financiële risico’s voor de gemeente tot gevolg hebben.
In de gemeente zijn vier inrichtingen die onder het BEVI vallen en waarvoor er in de nieuwe bestemmingsplannen een hoofdstuk met betrekking tot externe veiligheid wordt opgenomen. Van deze inrichtingen zijn risicoberekeningen gemaakt waarbij het plaatsgebonden- en het groepsrisico is berekend. Daarmee is ook de 10-6 veiligheidscontour vastgesteld waarbinnen zich geen kwetsbare objecten (woningen) mogen bevinden. Bij deze vier inrichtingen zijn binnen deze contour geen woningen gelegen. In Dongeradeel zijn er geen “saneringssituaties” die een vervolg zouden moeten hebben. In de bestemmingsplannen is aangegeven dat er geen nieuwe BEVI-inrichtingen mogen worden opgericht zonder toestemming en goedkeuring van het college.
Milieusaneringen
Er kan zich op onverwachte momenten een geval van bodem-, lucht- of waterverontreiniging voordoen waarbij een saneringsactie noodzakelijk is en de veroorzaker onbekend is. Het risico bestaat dat de gemeente met onverwachte, grote saneringsbedragen wordt geconfronteerd. De hoogte van een bedrag is afhankelijk van soort en omvang van de verontreiniging. Er doen zich in de praktijk wel calamiteiten voor waarbij directe actie nodig is. Meestal gaat het om situaties waarbij de veroorzaker bekend is en zelf actie onderneemt of de gemeente vraagt om mee te denken in oplossingen of over het laten opruimen van ontstane verontreiniging. De verzekering betaalt in de voorgekomen gevallen veelal de kosten. Bijvoorbeeld bij lekkend oliespoor bussen, lekkende leidingen hydraulische kraan/vrachtauto waarbij bodem- en waterverontreiniging optreedt. De laatste jaren hebben zich bij bedrijven geen directe calamiteiten voorgedaan waarbij gevaar was voor bodem- en waterverontreiniging en er een directe aanpak nodig was. Althans niet bij ons bekend. Voor het opruimen van een bestaande verontreiniging op een bedrijfsterrein gelden andere regels.
- 64 -
Ook kunnen er calamiteiten bij brand ontstaan die grote gevolgen kunnen hebben (bluswater, lekkage, asbest). Tot nu toe zijn de kosten ook hier door de verzekeraars betaald. Uiteraard is moeilijk in te schatten wat de kans is op een calamiteit waarbij geen veroorzaker bekend is en waarbij er directe actie nodig is.
Calamiteiten
Tegen de schade die voortvloeit uit calamiteiten is de gemeente op basis van een opruimingsverzekering gedekt. Het eigen risico bedraagt € 11.500,-.
Beschikkingen/toezeggingen
Door afgegeven beschikkingen, zowel rechtmatig, als onrechtmatig, maar ook toezeggingen en onjuiste mededelingen kan een schadevergoedingsplicht voor de gemeente ontstaan. Het onderdeel rechtmatige overheidsdaad komt hieronder uitgebreider aan de orde. Wanneer een beschikking na bezwaar of beroep geheel of gedeeltelijk is vernietigd, is de beschikking onrechtmatig genomen. Benadeelde partij zou hierdoor schade kunnen lijden, die op de gemeente verhaald kan worden.
Ook voor onjuiste toezeggingen geldt, dat de gemeente succesvol kan worden aangesproken door de burger, als aan de vereisten van een onrechtmatige daad is voldaan. Deze vereisten betreffen in grote lijnen een onjuiste mededeling, die aan de gemeente kan worden toegerekend en waarbij schade is ontstaan. De risicogebieden liggen onder meer op het gebied van: -
verlenen van (bouw)vergunningen;
-
verstrekken van subsidies;
-
verlenen van inspraak;
-
opmaken en publiceren van verordeningen;
-
publiceren van beleidsvoornemens
Er is op voorhand geen groot financieel risico voor de gemeente. Wij beschikken over een organisatie met voldoende gekwalificeerd personeel. Ingeval van bezwaarschriften kan in voorkomend geval een advies van de Commissie voor de bezwaarschriften aanknopingspunt zijn voor een concrete verbeteractie. In 2010 wordt een juridisch beraad ingesteld bestaande uit juridische specialisten van de verscheidene organisatieonderdelen. Ontwikkelingen (waar onder nieuwe wetgeving) zullen via een nieuwsbrief organisatiebreed worden verspreid. In 2010 zal er versterkte aandacht zijn voor de publicatie en actualisering van verordeningen en beleidsregels. Tevens zullen verordeningen en beleidsregels digitaal beschikbaar komen.
Centrale As
De drie betrokken gemeenten zijn een overeenkomst met de provincie aangegaan inzake de aanleg van de centrale as. In de overeenkomst is vastgelegd dat de samenwerkende partijen (de drie gemeenten en de provincie) de aanleg realiseren binnen een taakstellend budget van € 235 miljoen.
Dit taakstellende karakter houdt in dat indien er sprake zou zijn van onvoorzienbare
kostenstijgingen dit budgettair wordt gecompenseerd door versoberingen toe te passen in de uitvoering. De provincie is regievoerder van de aanleg. De gemeente heeft net zoals de andere beide gemeenten op 1 juli 2008 de gemeentelijke bijdrage ad. € 11,995 miljoen op 2 jaar deposito gezet bij de Friesland Bank.
- 65 -
Dit kan worden gezien als een belegging met een laag risicoprofiel. Het belangrijkste financiële risico wat de gemeente loopt bij de aanleg van de Centrale As is als er niet zou worden besloten tot het doorvoeren van versoberingen, in de situatie dat de budgettaire noodzaak daartoe er wel zou zijn. Daarnaast kunnen er ook meerkosten ontstaan indien Dongeradeel zelf aanvullende eisen stelt aan de uitvoering van de centrale as. Er zijn op dit moment geen ontwikkelingen waardoor de bijdrage van Dongeradeel zal moeten worden verhoogd. De prijsindexering is meegenomen in het contract en de kosten hiervan zijn voor de provincie.
Theater DOK18
Ten behoeve van de realisering van het nieuwe theater in Dokkum heeft de gemeenteraad zich bij besluit van 27 maart 2008 garant gesteld voor een bedrag van maximaal € 50.000,00 bij een eventueel tekort op de door een stichting (Steun Theater) te organiseren stoelenactie. Bij tegenvallende resultaten, welke in de loop van 2009 zichtbaar kunnen worden, zal een beroep worden gedaan op de garantstelling. In verband met de tegenvallende resultaten is op 26 mei 2009 door de raad besloten een renteloze lening te verstrekken van € 332.516,- met een looptijd van 20 jaar. De jaarlijkse gemeentelijke bijdrage ad € 8.800,00 zal worden aangewend voor het aflossen van deze lening. De restschuld ad € 156.516,- zal worden afgelost met eenmalige subsidies (er ligt een provinciale toezegging van € 50.000,-) en opbrengsten uit acties. Per 1 juni 2010 wordt een verantwoording ingediend waaruit moet blijken of
bovengenoemd garantiebedrag betaalbaar
gesteld dient te worden. D.m.v. een jaarlijks verslag van eerder genoemde Stichting wordt de vinger aan de pols gehouden en kan de gemeenteraad zijn controlerende taak uitvoeren.
Golfbaan Oostmahorn
Reeds eerder hebben wij in de risicoparagraaf gemeld dat de gemeente in het kader van het onderzoek naar de realisatiemogelijkheden van de golfbaan in Oostmahorn voorbereidingskosten heeft gemaakt (onder andere MER-beoordeling en overige planologische werkzaamheden) tot een bedrag
van
(naar
raming)
maximaal
€
40.000,-.
Deze
voorbereidingskosten
zouden
overeenkomstig de toen geldende intentieovereenkomst met (markt-) partijen pas achteraf -onder voorbehoud van met goed gevolg voltooide planologische procedures- door de toekomstige exploitant aan de gemeente worden terugbetaald. Eerder hebben wij uw raad geïnformeerd over de gewijzigde koers, waarlangs wij de beoogde aanleg van de golfbaan, hoopten te kunnen realiseren. Inmiddels is duidelijk geworden dat - mede door de economische crisis – de aanleg van een officiële (wedstrijd)baan door de ontwikkelingsmaatschappij Esonstad niet langer haalbaar wordt geacht. Gestudeerd wordt nog wel op de mogelijkheden van een zgn. Pitch&Puttbaan. Over de haalbaarheid daarvan verwachten wij in de loop van 2009 uitsluitsel te verkrijgen. Rond die tijd zal dan ook zekerheid ontstaan over het al dan niet terugontvangen van de door de gemeente voorgefinancierde kosten.
Aanbestedingen ICT
Het aanbesteden van ICT-opdrachten is een complexe aangelegenheid. Het is noodzakelijk dat de aanbesteder over deskundigheid op het gebied van ICT-diensten, ICT-producten en wetgeving beschikt om zodoende een duidelijke en volledige vraagspecificatie te kunnen vaststellen.
- 66 -
Enkele risico’s: -
Indien de aanbesteder zich niet aan de regels houdt, bestaat het risico dat de aanbesteding op last van de rechter moet worden afgebroken en moet worden heraanbesteed. Hierbij kan er financieel nadeel optreden, zoals vertragingsschade en kosten van externe begeleiding.
-
Indien de vraagspecificatie niet duidelijk en volledig is bestaat er een risico tot een onbeheersbare hoeveelheid maatwerk.
Kennis van ICT aanbestedingen van is een vak apart en zonder externe expertise zou hier een risico aan kunnen zitten zoals hierboven beschreven. Bij grote aanbestedingen wordt dan ook gebruik gemaakt van externe expertise waardoor de risico’s tot een minimum worden beperkt en er van een degelijk omschreven aanbesteding gebruik kan worden gemaakt. Door de samenwerking in NOFA-verband is dit meerdere malen voorgekomen.
Implementatie: De tijd dat informatietechnologie alleen maar werd ingezet als hulpmiddel om werkprocessen efficiënter te laten verlopen, ligt inmiddels ver achter ons. Veel van de hedendaagse projecten wordt
zelfs
tekortgedaan
met
de
aanduiding
ICT-project:
eigenlijk
zijn
het
organisatieveranderingsprojecten. Die verschuiving in de aard van projecten blijft niet zonder consequenties: naarmate de reikwijdte van een project groter is, worden de risico’s (bv. vertragingen) en valkuilen langs de weg ook groter. Door de samenwerking in NOFA-verband en de gezamenlijke aanbestedingen op voornamelijk software gebied zullen, om het voordeel van de gezamenlijke aanbesteding en implementatie te kunnen benutten,
interne werkprocessen op
elkaar moeten worden afgestemd. Dit kan tot gevolg hebben dat een gemeente zijn huidige werkprocessen moet gaan herzien. Om zoveel mogelijk te voorkomen dat een herziening van werkprocessen grote problemen met zich mee brengt worden gebruikers betrokken bij de keuze van de aan te schaffen software. Mocht een individuele gemeente toch beslissen om zich niet te conformeren aan de gezamenlijke herziening van werkprocessen, dan kan hieruit voortvloeien dat de extra kosten die dit met zich meebrengt voor eigen rekening komen.
Onderhoudsbeheer
De gemeente kent vele publieke bouwwerken. Ten gevolge van het onderhoud en verbouw aan deze objecten maakt de gemeente veel gebruik van derden (bedrijven), maar ook eigen personeel. Afhankelijk van het soort werk zijn er risico’s tijdens uitvoering. We denken hierbij aan struikelen, vallen, uitglijden, elektrische spanning enz. Een en ander is moeilijk concreet te maken. In toenemende mate wordt aandacht besteed aan veiligheidsvoorzieningen in de gebouwen. Enerzijds
om
veiligheidsverhogend
arbeid
te
kunnen
verrichten,
anderzijds
vanwege
overheidsverplichtingen. Een en ander is moeilijk concreet te maken. Bij het inschakelen van derden is werkgever van die derden primair verantwoordelijk. Voor ons eigen personeel geldt dat deze VCA-gecertificeerd zijn en dat er periodiek toolbox-metingen worden gehouden over verschillende onderwerpen. Hierbij is veiligheid een belangrijk aandachtspunt. Het kan hierbij gaan om werksituaties of het gebruik van bepaalde arbeidsmiddelen.
Gebruikers van gebouwen
Een groot deel van burgers en personeel van de gemeente maakt gebruik van de openbare gebouwen. De risico’s lopen uiteen van het uitglijden op een natte vloer, blessures bij sportgebouwen tot en met het ontvluchten van gebouwen wegens brand en dergelijke. De risico’s zijn niet altijd in te schatten. In dit kader noemen wij ook het risico van legionellabesmetting.
- 67 -
In de praktijk blijkt het volledig beheersbaar maken niet mogelijk. Het risico is middels inventarisaties, aanpak van de geconstateerde gebreken, en preventieve maatregelen zoveel mogelijk verkleind. In de praktijk blijkt het volledig beheersbaar maken niet mogelijk. Op plaatsen waar water wordt verneveld (met name bij douches) blijft altijd een risico aanwezig op besmetting. Als beheersmaatregel worden de douches in de vakanties doorgespoeld. Periodiek worden steekproefsgewijs watermonsters genomen en onderzocht.
Uitvoering van projecten, kapitaalwerken en onderhoudswerken
Aanbesteding Het huidige aanbestedingsbeleid brengt met zich mee dat er in toenemende mate financiële risico’s zijn ten aanzien van de aanbestedingsprocedure. Door de enorme concurrentie op de markt in de bouw is er een tendens, dat mogelijke inschrijvers de inhoud van het bestek (de overeenkomst) toetsen op mogelijke onvolkomenheden (verschil van interpretatie van de omschrijving in het bestek). Na gunning van het werk zal de inschrijver proberen deze onvolkomenheden te gelde te maken. Verschil in uitleg van het bestek tussen opdrachtgever en opdrachtnemer kan leiden tot gerechtelijke procedures (arbitrage). Elk bestek (contracten) wordt nu door meerdere deskundige medewerkers binnen de organisatie getoetst op onvolkomenheden en zo nodig wordt er advies ingewonnen bij derden. Dit speelt bij alle infrastructurele en bouwkundige projecten. Met name technisch
ingewikkelde
projecten
(herstel
kademuren)
en
grote
projecten
in
omvang
(onderhoudswerken wegen) kunnen leiden tot meer risico en hogere kosten.
Vertraging De realisatie van bouwwerken kent verschillende vertragingsrisico’s. Te denken valt het later kunnen starten wegens vergunningentraject, langere aanbestedingsprocedure, milieuverontreiniging, archeologische verkenning, financiële dekking, wijzigingen tijdens de bouw. Voorbeeld hiervan is het project de Centrale As . In dit proces worden alle mogelijke risico`s vooraf door juristen (Raad van State proof) gescreend.
Subsidie Regelmatig is de gemeente betrokken bij gesubsidieerde projecten. Het uitvoeren van dit soort projecten brengt veelal risico’s met zich mee vanwege de vaak complexe subsidievoorwaarden die worden gesteld. Enerzijds worden projecten voorbereid in de hoop hiervoor subsidie te ontvangen, anderzijds wordt subsidie (deels) ingetrokken wegens het niet geheel (kunnen) voldoen aan aanbesteding, planning, en uitvoeringsindicatoren. Ook bij de afrekening van subsidieprojecten worden
deze
door
de
accountants
gecontroleerd
subsidievoorwaarden. Op dit moment hebben we
op
juiste
toepassing
van
de
het project van de herinrichting van de
Birdaarderstraatweg naar hoofdfietsroute in voorbereiding.
Uitvoering Hierbij denken wij aan schade aan belendende percelen ten gevolge van heien en zwaar verkeer. Bij vervanging van rioleringen of bij reconstructie van wegen wordt vooraf een risico inventarisatie gemaakt. De bouwkundige staat van de belendende percelen en dergelijke wordt opgenomen en vastgelegd. Concreet voorbeeld hiervan is de reconstructie van Koningstraat/Legeweg en de Hogepol.
- 68 -
Wegbeheer (Openbare werken)
Op basis van ervaring en gegevens van verzekeraars heeft de grootste categorie claims betrekking op het gemeentelijk wegbeheer. Een geringe oneffenheid in een openbare weg kan grote gevolgen hebben, zowel in materiële (zaakschade) als immateriële (letselschade) zin. In elk geval afzonderlijk, zal de gemeente moeten nagaan of zij haar onderhoudsplicht voldoende is nagekomen. Jaarlijks worden alle wegen in de gemeente door gekwalificeerde wegeninspecteurs (eigen dienst) geïnspecteerd. Door de medewerkers van wijkbeheer wordt de openbare ruimte (grijs/groen) dagelijks geschouwd op de plekken waar onderhoudswerkzaamheden worden uitgevoerd en op de route die deze medewerkers afleggen onderweg van woonplek naar werkplek in de gemeente. Via de meldtelefoon van wijkbeheer kunnen burgers onveilige situaties en gebreken aan de openbare ruimte melden. De afd. wijkbeheer reageert op deze meldingen en herstelt deze of ze worden afgezet ter voorkoming van ongevallen/schades. De financiële middelen die beschikbaar zijn voor het wegenonderhoud zijn niet toereikend om al het benodigde gewenste onderhoud zoals uit de wegeninspecties blijkt te kunnen uitvoeren. Hierdoor kunnen niet alle onderhoudsmaatregelen op een adequate manier worden aangepakt en wordt er in plaats van een structurele oplossing gekozen voor een noodreparatie. Wanneer er werkzaamheden aan een weg plaatsvinden, wordt de opdrachtgever c.q. aannemer verplicht gesteld, de gebruikers van die weg conform de wettelijke richtlijnen te waarschuwen op de uitvoerende werkzaamheden.
Ook de bruggen behoren ingevolge de Wegenwet onder openbare wegen. In elk afzonderlijk geval zal bekeken moeten worden of de gemeente haar zorgplicht voldoende is nagekomen.
Bij schades boven de € 2.500,- (= eigen risicobedrag) neemt de verzekeraar de behandeling van het dossier over. In zijn algemeenheid constateren we dat het risico van aansprakelijkheidsstelling in relatie tot het wegbeheer toeneemt en de burger ook sneller geneigd is een claim bij de gemeente neer te leggen.
Uitbesteding van werken
Bij uitbesteding van werken, ligt de verantwoordelijkheid in juridische zin bij de opdrachtgever. De gemeente, die meestal als enige van aanvang van het bouwproces tot aan de oplevering betrokken is, zal zich steeds moeten vergewissen of mogelijke risico’s op schade goed zijn afgedekt. De kennis van de medewerkers die aanbestedingen van werken voorbereiden, worden zoveel mogelijk op peil gehouden door regelmatige bijscholing en bijwonen van informatiebijeenkomsten.
Bodemdaling
Als gevolg van de gaswinning in de provincies Groningen, Friesland en Drenthe treedt er bodemdaling op. Er is een nieuwe definitieve overeenkomst gesloten tussen de NAM, Provincie Fryslân en Wetterskip Fryslân, voor het regelen van vergoeding van de schade ten gevolge van de bodemdaling in Friesland. De gemeente Dongeradeel heeft zich vervolgens ook bij deze overeenkomst aangesloten. In 2009
zijn in opdracht van de NAM nieuwe hoogtemetingen
uitgevoerd. Aan de hand van deze metingen wordt er een nieuwe prognose gemaakt. (gereed in 2010). Als daar aanleiding toe is, zullen mogelijke knelpunten opnieuw door adviesbureau Tauw worden beoordeeld. Ook zal het rapport "Onderzoek bodemdaling gemeente Dongeradeel, fase 1" door Tauw zo nodig
worden aangepast en hierna volgt een Fase 2 onderzoek. Het Fase 2
onderzoek houdt in dat voor de knelpunten technische oplossingen worden uitgewerkt met daarbij behorende kostenramingen.
- 69 -
Ook worden uitvoeringsdata van de knelpunten in een tijdschema nader aangegeven. Hierna worden de herstelmaatregelen uitgevoerd en uiteindelijk zal de schade door de NAM worden vergoed. Bij de bepaling van de schade aan de gemeentelijke objecten door de bodemdaling zal ook worden gekeken naar de afschrijvingstermijnen . Er zal wel rekening moeten worden gehouden met een aanzienlijke gemeentelijke bijdrage bij het herstel van schade door bodemdaling.
Wet Werk en Bijstand (WWB)
Met ingang van 2004 is de gemeente volledig budgettair verantwoordelijk voor het inkomensdeel van de Wet Werk en Bijstand (WWB). Een eventueel overschot op het gemeentebudget inkomensdeel WWB mag de gemeente behouden en is vrij besteedbaar. Voor een tekort moet de gemeente echter uit eigen middelen aanvulling zoeken. Het tekort c.q. eigen risico is onder voorwaarden begrensd. Thans is de grens van het eigen risico bepaald op 10% van het I-deel.
In de meerjarenbegroting gaan we er vanuit dat dit tekort van 10% de komende jaren moet worden afgedekt. Het Rijk vergoed de meeruitgaven gelegen boven de 110% van het I-deel onder een aantal voorwaarden. Belangrijkste hiervan is dat de betreffende gemeente een goede inspanning heeft geleverd inzake uitstroom van WWB-klanten. Volgens ons is dit laatste zondermeer aan de orde, doch in 2009 wordt hier door een extern bedrijf nogmaals een controle op gedaan, op basis waarvan nog sprake zou kunnen zijn van enige bijstelling. Bij de aanbesteding van dit onderzoek hebben de 3 benaderde partijen (Deloitte, PWC en BMC) reeds aangegeven dat het re-integratieinstrumentarium en de inzet bij hun een eerste positieve indruk geeft.
Wet Sociale Werkvoorziening
De WSW kent van oudsher het systeem van budgetfinanciering waarbij het (eind)risico tot op zekere hoogte bij de gemeenten ligt. Dongeradeel participeert, samen met Ameland, Schiermonnikoog en Ferwerderadiel in de gemeenschappelijke regeling Oostergo te Dokkum. Het totale tekort van Oostergo is voor 2010 begroot op € 250.000,- waarvan Dongeradeel ongeveer 80% draagt, zijnde € 200.000,-.
Voor 2009 en de jaren daarna wordt verwacht dat de Rijksbijdrage WSW voor Oostergo als gevolg van de herberekeningsystematiek nieuwe WSW zal worden verlaagd. De brancheorganisatie Cedris geeft reeds signalen van deze strekking af. Een verlaging van meer dan 5% ten opzichte van een voorgaand jaar zal door het Rijk (huidige garantieregeling) echter worden gecompenseerd. Hier loopt de gemeente dus een risico van 5%.
Voor Dongeradeel betekent volgens de laatste prognose van Cedris dat bij een garantieregeling van 95% de taakstelling in 2010 voor Oostergo 292 SE’s is. Begin 2010 zijn voor Dongeradeel naar verwachting 311 SE’s via Oostergo in dienst. Oostergo zal dan dus 19 SE’s moeten krimpen (311 SE’s - 299 SE’s), wil Dongeradeel hier geen financieel nadeel van ondervinden. Elke SE staat voor een vergoeding van € 26.605,-. Het maximale risico voor Dongeradeel bedraagt in de taakstelling dus 19 SE’s x € 26.605,- is € 505.500,-, uitgaande van een garantieregeling van 95%. Het blijft dus van belang om de bijdrage WSW in de begroting van Dongeradeel op een acceptabel niveau te houden. Ook hier wijzen wij op de gevolgen van de recessie die mogelijk hun weerslag hebben op de omzet van het WSW-bedrijf.
- 70 -
Wet Maatschappelijke Ondersteuning
De uitvoering van de WMO met zijn 9 prestatievelden vraagt een behoorlijke inzet van de eigen gemeentelijke organisatie. De afdeling Welzijn Dongeradeel is annex met de beleidsvoorbereiding en de productgroep WIZ DanDon is belast met de uitvoering van informatie en advies, diverse voorzieningen en huishoudelijke hulp.
In 2009 is tot op heden de Rijksvergoeding WMO toereikend. In 2010 en de jaren daarna gaan we op basis van de huidige informatie ook uit van een toereikendheid van het Rijksbudget, doch er blijft altijd sprake van een risico als gevolg van wetswijzigingen, onduidelijkheid over het toekomstige (in meerjaren perspectief gezien) Rijksbudget en onduidelijkheid over het aantal te verwachten aanvragen. De vergrijzing heeft mogelijk ook tot gevolg dat het aantal aanvragen zal toenemen. Duidelijk is ook dat de gemeenten (het WMO loket) ingaande 2010 taken krijgen op het terrein van jeugd en gezin (advisering, doorverwijzing). Momenteel wordt de huishoudelijke zorg opnieuw aanbesteed, omdat de huidige contracten aflopen. De verwachting is dat veel thuiszorginstellingen hun prijzen op zullen schroeven, omdat landelijk bij de eerste aanbesteding in 2006/2007 door velen onder de marktprijs is ingeschreven. Ter indicatie: een prijsstijging van 10% betekent voor Dongeradeel een structureel nadeel van € 186.000.
AWBZ-pakketmaatregel Voor de invoering van de AWBZ pakketmaatregel is landelijk € 127 miljoen beschikbaar gesteld. Dit bedrag wordt bij de septembercirculaire 2009 verdeeld over de gemeenten. Onduidelijk is nog welke kosten deze pakketmaatregel met zich meebrengt voor de gemeente. Aangezien ook de inkomstenkant nog niet bekend is, zullen wij op dit onderwerp terugkomen zodra er cijfers bekend zijn.
BTW afrekening over 2004 tot en met 2008
Bij de jaarrekening 2008 is vermeld dat het resultaat van de afrekening met de belastingdienst over het jaar 2003 bekend was en verwerkt zijn in de jaarrekening 2003. De afrekeningen vanaf het jaar 2004 tot en met 2008 moeten nog plaatsvinden. Dit kan mogelijk nog risico’s met zich meebrengen.
Effect economische crisis op de gemeentelijke financiële positie
De economische crisis heeft een belangrijk effect op de gemeentelijke financiële positie.
De
gemeente heeft weliswaar geen risicovolle beleggingen gedaan bij bancaire instellingen, maar de crisis heeft wel effect op bijvoorbeeld de opbrengsten van de bouwleges, de grondverkoop, de kosten voor de WWB en op de inkomsten uit de algemene uitkering van het Rijk. In de perspectiefnota 2009 zijn al diverse maatregelen in gang gezet om tot een bijstelling van verwachtingen en ramingen te komen waarvan het resultaat is verwerkt in deze begroting 2010. Afhankelijk van het verloop van de crisis zullen wellicht aanvullende maatregelen moeten worden genomen.
- 71 -
Focus operatie
De gemeenteraad heeft besloten tot het uitvoeren van een taakstellende bezuiniging op de omvang van het ambtelijk apparaat in de jaren 2009-2013, de zogenaamde Focus operatie. In de gemeentelijke meerjarenbegroting wordt ervan uitgegaan dat deze Focus operatie volledig wordt geëffectueerd. Hoewel de realisering van dit proces goed wordt bewaakt, kan dit wel risico’s geven voor de gemeentelijke exploitatie indien bijvoorbeeld de voorgenomen samenwerking met de gemeente Dantumadiel op het gebied van de uitvoering niet (tijdig) wordt gerealiseerd. Voor het eerste jaar van deze operatie (2009) slagen we er ruim in om de doelstelling van € 180.000,- te realiseren. Voor 2010 zullen we ook de geplande € 360.000,- halen. Voor het vervolg liggen er nog knelpunten en onduidelijkheden die moeten worden opgelost. Deze hangen onder andere samen met de samenvoeging van de buitendienst met die van Dantumadiel. Op dit moment is nog onduidelijk wat de omvang is van de voordelen die hieruit voorvloeien en wanneer die gerealiseerd kunnen worden.
Subsidies en bijdrages aan derden
Het gemeentelijke subsidiebeleid voorziet in veel gevallen en in belangrijke mate in compensatie van loon- en prijsstijgingen. Deze compensatie van loon- en prijsstijgingen is tot op zekere hoogte verwerkt in de meerjarenramingen (bijvoorbeeld voor de jaren 2012 en 2013 voor 0,5%). De daadwerkelijke loon- en prijsontwikkelingen kunnen hoger zijn en het is de vraag of deze extra kosten zullen worden gecompenseerd door extra opbrengsten voortkomend uit de nominale ontwikkeling van de algemene uitkering van het Rijk. Dit is een belangrijk financieel risico in relatie tot onze meerjarenbegroting.
Tot slot Een uitputtende opsomming van gemeentelijke risico’s is moeilijk te geven. Getracht is in grote lijnen een beeld te geven van de mogelijke financiële nadelen, waarmee onze organisatie kan worden geconfronteerd. Vaststaat dat er vele risicogebieden binnen de gemeente zijn. Door middel van een adequate bewaking van de juridische en financiële kwaliteit van de gemeentelijke bedrijfsvoering wordt getracht de risico’s zo veel mogelijk te voorkomen/beperken.
- 72 -
BIJLAGEN
- 73 -
1.
Staat van reserves en voorzieningen Omschrijving
Saldo 01.01.2010
Algemene reserves Algemene reserve Algemeen dekkingsfonds Reserve bouwgrondexploitatie Totaal
4.730.429 1.482.568 482.863 6.695.860
Overige bestemmingsreserves Reserve decentrale middelen arbeidsvoorwaarden Reserve bovenwijkse voorzieningen Reserve dorpen en wijken Reserve herstructurering Reserve binnenstad Reserve parkeren Reserve restauratie schilderijen Reserve ontsluiting Noord-Oost Friesland Reserve systematisch onderhoud bruggen Reserve openbare verlichting Reserve economische ontwikkeling Reserve publiciteitsdoeleinden monumentenzorg Reserve recreatie & toerisme Reserve armoedebestrijding Reserve mantelzorgondersteuning Reserve onderhoud dorpshuizen Reserve jeugdbeleid Reserve riolering Reserve premies duurzaam bouwen De Trije Terpen Reserve knelpunten dorpen Reserve strategische aankopen Reserve systematisch onderhoud gebouwen Totaal
44.265 263.919 469.952 4.185.142 1.013.427 197.022 6.658 731.739 73.946 87.905 0 27.380 0 76.750 47.071 53.640 45.708 642.174 178.796 0 196.501 428.876 8.770.872
Totaal reserves
Toevoegingen rente en prijsstijging
Bespaarde In % Vermeerde VermindeSaldo rente -ringen ringen 31.12.2010 t.l.v. t.g.v. exploitatie/ exploitatie/ reserves reserves
212.869 4,50% 21.729 4,50% 234.598
11.876 21.148 188.331 45.604 8.866 67
4,50% 4,50% 4,50% 4,50% 4,50% 1,00%
739 879 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1.965 4.289 283.764
1,00% 1,00%
15.466.732
518.362
Voorzieningen voor verplichtingen, verliezen, risico's Voorziening wethouderspensioenen Voorziening wachtgelden voormalig wethouders Voorziening spaarverlof Voorziening voormalig personeel Voorziening FPU suppleties Totaal
1.785.504 254.680 50.229 236.716 251.225 2.578.354
17.855 2.547 502 2.367 2.512 25.783
Onderhoudsegalisatievoorzieningen Voorziening buitenonderhoud schoolgebouwen Voorziening technisch onderhoud zwembad Voorziening grootonderhoud riolering Totaal
579.669 261.130 172.218 1.013.017
Door derden beklemde middelen met een specifieke aanwendingsrichting Voorziening huishoudelijk afval Voorziening fietspad Metslawier - Dokkumer Nieuw Zijlen Voorziening reclamegelden straatmarkt Voorziening prikkelactie monumenten
844.706 20.805 16.640 15.290
- 74 -
89.355
514.600
4.518.053 1.482.568 423.313 6.423.934
212.869 66.716 21.729 301.314
89.355
81.279 595.879
542.522
266.870
44.265 297.976 491.100 4.484.376 1.059.031 215.327 6.725 731.739 74.685 88.784 150.000 27.380 150.000 16.880 47.071 53.640 45.708 435.174 178.796 100.000 198.466 433.165 9.330.288
1.992 11.876 21.148 188.331 45.604 8.866 300 32.928 3.328 3.956 0 1.232 0 3.454 2.118 2.414 2.057 28.898 8.046 0 8.843 19.299 394.689
631.877
862.749 15.754.222
696.003
22.181 110.903 9.439
150.000 150.000 59.870
207.000 100.000 1,00% 1,00%
1,00% 1,00% 1,00% 1,00% 1,00%
0 0 0 0 0 0
77.900 73.620 0 85.490 117.600 354.610
1.725.459 183.607 50.731 153.593 136.137 2.249.527
80.348 11.461 2.260 10.652 11.305 116.026
5.797 1,00% 2.610 1,00% 8.407
222.100 130.100 60.000 412.200
0 0 0 0
807.566 393.840 232.218 1.433.624
26.085 11.751 7.750 45.586
0 0 0 0
0 0 2.242 0
83.398 0 0 0
761.308 20.805 18.882 15.290
38.012 936 749 688
Omschrijving
Saldo 01.01.2010
Toevoegingen rente en prijsstijging
Bespaarde In % Vermeerde VermindeSaldo rente -ringen ringen 31.12.2010 t.l.v. t.g.v. exploitatie/ exploitatie/ reserves reserves
Voorziening vervangingsinvestering riolering Totaal
721.000 1.618.442
0 0
0 2.242
0 83.398
721.000 1.537.286
32.445 72.830
Totaal voorzieningen
5.209.812
34.190
414.442
438.008
5.220.436
234.442
20.676.545
552.552
1.046.319
1.300.757 20.974.659
930.445
Totaal generaal
- 75 -
2. Nr.
Investeringswensen Perspectiefnota 2009 Omschrijving voorstel
Invest. excl. BTW
NIEUW BELEID Ruimtelijk-economische ontwikkeling van Dokkum 20.000.000 NE-1 * onderhouds/exploitatiekosten Westelijke Rondweg NE-2 Budget werkgelegenheid (rapport van Werven) Uitvoering economisch programma NI-4 Masterplan leefbaarheid/instellen fonds voorz. ihkv Nije Maaie 500.000 NI-5 Centralisatie sportvoorzieningen: * sport- en evenementenhal 4.600.000 * diverse sportvelden e.d. 4.000.000 NI-6 Kadernotitie recreatie en toerisme 300.000 NE6 * realisatie uitvoeringsprogramma Recreatie & Toerisme 2009-2017 NI-7 Súd Ie 7.200.000 * onderhouds/exploitatiekosten Súd Ie NI-8 Opvaarten Súd Ie 5.400.000 * onderhouds/exploitatiekosten opvaarten Súd Ie NI-9 Holwerter Fiersichten P.M. NI-10 Herinvoering Stichting Dorpsherstel P.M. 42.000.000
ExploitaInvest. tiekosten gemeente
2010
Exploitatie/kapitaallasten vanaf 2011 2012 2013
NI-1
BESTAAND BELEID-INVESTERINGEN Dockingacollege 1e fase 't Omnium, Parklaan 5 BI-2 Dockingacollege 2e fase Woudweg 140a BI-3 Dockingacollege 3e fase De Finne Woudweg 146 BI-4 Dockingacollege 4e fase Rondweg-West 45 BI-5 Gymnastieklokaal JJ Boumanschool BI-6 Aanpassing Nynke fan Hichtumschool Dokkum BI-7 Functionele aanpassing Skoalle mei de Bibel De Griffel te Lioessens BI-8 CBS Eben Haëzer Dokkum: uitbreiding met 8e groepsruimte BI-9 Aanpassen publieksbalies BI-10 Divers tractiemateriaal brandweer
P.M.
6.668.000
55.000
165.000
473.111
100.000
100.000
100.000
100.000
200.000
100.000
100.000
100.000
293.547
293.547 337.734
293.547 337.734
P.M. 100.000 P.M. 5.037.000 4.760.000 100.000
150.000
150.000
50.000
100.000
100.000
100.000
500.000
798.547
1.096.281
1.404.392
2.160.000 106.000 1.620.000 57.000 363.000 20.245.000
BI-1
BESTAAND BELEID-EXPLOITATIE BE-1 Aanleg nieuwe drainage / bezanden kaats/sportveld Morra BE-2 Tumba, uitvoering van de Gem. Anti discriminatievoorzieningen miv 2009 BE-3 Onderwijsachterstandenbestrijding (vooren vroegsch. Educ.) BE-4 Uitvoering onkruidbestrijding volgens DOB-chemische methode BE-5 Inventariseren en uitvoeren maatregelen Duurzaam veilig BE-6 Herkenbaar vormgeven van wegen dmv juiste belijning BE-7 Veiligheidsmonitor BE-8 Deelname project directe opsporing / burgernet BE-9 Digitalisering ruimtelijke plannen (wettelijk verplicht)
1.193.277 2.226.891
1.420.000 2.650.000
82.755 212.643
82.755 212.643
567.563
675.400
54.196
54.196
P.M. 872.319
1.038.060
41.496
41.496
41.496
P.M. 41.496
342.301
407.338
32.686
32.686
32.686
32.686
61.876
73.632
5.908
5.908
5.908
5.908
256.367 P.M. 41.200 5.561.794
305.077
17.779
17.779
17.779
17.779
6.569.507
4.852 102.721
4.852 102.721
4.852 452.315
4.852 452.315
34.630
34.630
9.197
9.197
9.197
9.197
9.197
120.000
120.000
120.000
120.000
120.000
80.000
80.000
80.000
80.000
80.000
100.000
100.000
100.000
100.000
100.000
20.000 3.000
20.000
20.000 3.000
20.000
20.000 3.000
25.000
25.000
12.500
12.500
12.500
30.000
30.000
30.000
30.000
30.000
- 76 -
Nr.
Omschrijving voorstel
BE-10 Verhoging salariskosten brandweer binnen Kring N.O. Friesland BE-11 Verhoging expl. bijdr. HVD Fryslân 2010 tm 2013 obv 1e begr.wijz. 2009 BE-12 Op peil brengen voorziening buitenonderhoud basisscholen
Invest. excl. BTW
ExploitaInvest. tiekosten gemeente 15.657
44.000 481.484
- 77 -
2010
Exploitatie/kapitaallasten vanaf 2011 2012 2013
19.751
15.657
15.657
15.657
104.275
123.090
130.080
133.137
22.000 564.853
33.000 546.444
44.000 561.434
44.000 567.491
- 78 -
PROGRAMMA'S
- 79 -
- 80 -
PROGRAMMA 1 DONGERADEEL WERKT Dongeradeel wil een gemeente zijn met
Een sterke economische positie van regiostad Dokkum
Goede vestigingsmogelijkheden ter bevordering van lokale werkgelegenheid in de dorpen
Thema´s binnen dit programma 1.1.
Ruimtelijke ontwikkeling
1.2.
Binnenstad
1.3.
Werkgelegenheid
1.4.
Nije Maaie
1.5.
Regiomarketing
1.6.
Toerisme
- 81 -
1.1.
Ruimtelijke Ontwikkeling Het beleid is vastgelegd in de volgende documenten -
Diverse bestemmingsplannen, w.o. - Bestemmingsplan Binnenstêd 2008 - Bestemmingsplan Doarpen 2009 - Bestemmingsplan Bûten de Bolwurken 2009
-
Beleidsregels bestemmingsplan Binnenstêd 2009
-
Structuurplan (2002)
-
Welstandsnota (2004) aangevuld met Reclamebeleid in 2009
-
Nota Grondbeleid (2006)
-
Welstandsnota (herzien) (2008)
Beleidsactiviteiten in 2010 In 2010 wordt het bestemmingsplan Bûtengebiet aan de raad aangeboden. In dat kader zal ook gestalte worden gegeven aan het landschapsbeleid.
Evenals vorige jaren zal het jaarverslag Grondexploitatie worden aangeboden.
Momenteel zijn er onderhandelingen gaande tussen Ministerie LNV en de besturen van de provincies Fryslân en Groningen over de financiering van een groot gemaal aan het Lauwersmeer (Watervisie Lauwersmeer).
Afhankelijk van de besluitvorming eind 2009 zal in 2010, in relatie tot het Sociaal Economisch Masterplan, planologisch en projectmatig mogelijk uitwerking worden gegeven aan de projecten: -
Westelijke Rondweg
-
Súd Ie
-
Stadsrand Dokkum (It Nije Bolwurk)
-
Uitbreiding Betterwird
Wat zijn de kosten? Omschrijving
2008
2009
2010
2011
2012
2013
LASTEN 1.1. Ruimtelijke Ontwikkeling
4.400.388
2.700.516
3.751.607
3.751.607
3.751.566
3.751.566
Centrale as
1.614.927
583.000
583.869
583.869
583.869
583.869
0
0
0
0
0
0
104.197
76.423
95.211
95.211
95.211
95.211
10.863
14.676
16.193
16.193
16.193
16.193
2.950
2.950
2.950
2.950
2.950
2.950
Gronden grondrentecomplexen
0
0
0
0
0
0
Agrarische instellingen
0
1.040
1.040
1.040
1.040
1.040
Winkelpanden Gebouw Stationsweg 47 Dokkum Gebouw Ged. Hantumervaart 4, 6 , 8 Dokkum Bedrijvencentrum Dokkum
Bestemmingsplannen Vrijstellingen bestemm.plannen/aanlegverg. Planschade
60.010
104.241
125.986
125.986
125.986
125.986
148.091
232.368
226.341
226.341
226.341
226.341
55.407
6.356
6.631
6.631
6.631
6.631
- 82 -
Omschrijving
2008
Structuurplan
2009
2010
2011
2012
2013
35.117
35.295
36.819
36.819
36.819
36.819
Algemeen beleid ruimtelijke ordening
446.283
359.396
380.014
380.014
380.014
380.014
Nieuwe bestemmingsplannen
133.627
22.433
23.402
23.402
23.402
23.402
Vangnetregeling huursubsidie
0
0
0
0
0
0
Verlening bouwvergunningen
588.364
539.415
490.458
490.458
490.458
490.458
Toezicht en handhaving Bouwzaken
95.892
80.654
99.467
99.467
99.467
99.467
Bouw- en woningtoezicht algemeen
122.954
108.603
173.745
173.745
173.704
173.704 69.872
Kosten welstandstoezicht
67.563
43.449
69.872
69.872
69.872
Gebruikersvergunningen
383
17.947
780
780
780
780
32.730
61.318
35.103
35.103
35.103
35.103
Bouwbeleid Sloopvergunning
2.550
0
3.900
3.900
3.900
3.900
153.758
194.421
140.411
140.411
140.411
140.411
Leges bouwvergunningen
0
0
0
0
0
0
Leges welstandstoezicht
0
0
0
0
0
0
Leges Wro Vrijstelling
0
0
0
0
0
0
724.722
216.531
1.239.415
1.239.415
1.239.415
1.239.415
Toezicht & handhaving bouw-/sloopvergunningen
Grondexploitatie bedrijven BATEN 1.1. Ruimtelijke Ontwikkeling
1.476.513
929.021
1.765.502
1.765.502
1.765.502
1.765.502
Centrale as
0
0
0
0
0
0
Winkelpanden
0
0
0
0
0
0
95.152
67.636
75.400
75.400
75.400
75.400
4.900
4.600
5.420
5.420
5.420
5.420
0
0
0
0
0
0
3.134
1.716
1.790
1.790
1.790
1.790
Gebouw Stationsweg 47 Dokkum Gebouw Ged. Hantumervaart 4, 6 , 8 Dokkum Bedrijvencentrum Dokkum Gronden grondrentecomplexen Agrarische instellingen
0
0
0
0
0
0
110
0
0
0
0
0
Vrijstellingen bestemm.plannen/aanlegverg.
0
0
0
0
0
0
Planschade
0
0
0
0
0
0
Bestemmingsplannen
Structuurplan
136
0
0
0
0
0
Algemeen beleid ruimtelijke ordening
0
0
0
0
0
0
Nieuwe bestemmingsplannen
0
0
0
0
0
0
Vangnetregeling huursubsidie
0
0
0
0
0
0
Verlening bouwvergunningen
0
0
0
0
0
0
Toezicht en handhaving Bouwzaken
-1.000
0
0
0
0
0
Bouw- en woningtoezicht algemeen
0
0
0
0
0
0
Kosten welstandstoezicht
0
0
0
0
0
0
Gebruikersvergunningen
0
0
0
0
0
0
Bouwbeleid
0
0
0
0
0
0
Sloopvergunning
0
0
0
0
0
0
Toezicht & handhaving bouw-/sloopvergunningen
0
0
0
0
0
0
Leges bouwvergunningen
581.434
635.500
445.500
445.500
445.500
445.500
Leges welstandstoezicht
42.163
39.000
39.000
39.000
39.000
39.000
3.838
3.675
3.675
3.675
3.675
3.675
746.646
176.894
1.194.717
1.194.717
1.194.717
1.194.717
Leges Wro Vrijstelling Grondexploitatie bedrijven
1.2.
Binnenstad Het beleid is vastgelegd in de volgende documenten -
Binnenstadsvisie (2003)
-
Uitwerkingsnotitie projecten binnenstad (2006)
-
Bestemmingsplan Binnenstêd (2008)
- 83 -
Beleidsactiviteiten in 2010 Op basis van de reeds vastgestelde bestuursopdracht wordt samen met de bewoners in 2010 een integrale visie vastgesteld voor het gehele gebied Oostersingel e.o.
In verband met verplaatsing van de C1000 zal de komende tijd duidelijkheid ontstaan over de herinrichting van de Dockumer Sluys. Hierover zal overleg plaatsvinden met de eigenaar van het pand c.q. de panden. Op basis daarvan kan een stedenbouwkundige visie worden gemaakt. Verwacht wordt dat in 2010 de resultaten aan de raad kunnen worden voorgelegd.
Wat zijn de kosten? Omschrijving
2008
2009
2010
2011
2012
2013
LASTEN 1.2. Binnenstad
393.909
459.228
500.848
500.848
496.975
0
0
0
0
0
0
74.490
66.018
77.329
77.329
77.329
77.329
Uitvoering herinrichting binnenstad Parkeervergunningen / -ontheffingen
496.975
Parkeergarages
59.870
68.186
67.842
67.842
67.842
67.842
Parkeertoezicht
157.350
187.374
199.292
199.292
195.419
195.419
Parkeerterreinen en -plaatsen
94.472
123.963
146.627
146.627
146.627
146.627
Gehandicaptenparkeerkaarten
7.727
13.687
9.758
9.758
9.758
9.758
Leges parkeervergunningen / -ontheffingen
0
0
0
0
0
0
Parkeergelden parkeergarages
0
0
0
0
0
0
Parkeerbelasting
0
0
0
0
0
0
Parkeergelden parkeerterreinen en -plaatsen
0
0
0
0
0
0
Leges gehandicaptenparkeerkaarten
0
0
0
0
0
0
Planvorming herinrichting binnenstad
0
0
0
0
0
0
BATEN 1.2. Binnenstad
642.401
617.160
876.590
926.590
926.590
926.590
Uitvoering herinrichting binnenstad
0
0
0
0
0
0
Parkeervergunningen / -ontheffingen
0
0
0
0
0
0
Parkeergarages
0
0
0
0
0
0
Parkeertoezicht
0
0
0
0
0
0
Parkeerterreinen en -plaatsen
0
0
0
0
0
0
Gehandicaptenparkeerkaarten
0
0
0
0
0
0
Leges parkeervergunningen / -ontheffingen
96.980
58.620
92.940
92.940
92.940
92.940
Parkeergelden parkeergarages
22.227
20.500
29.500
31.500
31.500
31.500
Parkeerbelasting
33.154
32.500
32.500
32.500
32.500
32.500
484.840
500.000
716.000
764.000
764.000
764.000
Leges gehandicaptenparkeerkaarten
5.200
5.540
5.650
5.650
5.650
5.650
Planvorming herinrichting binnenstad
0
0
0
0
0
0
Parkeergelden parkeerterreinen en -plaatsen
1.3.
Werkgelegenheid Het beleid is vastgelegd in de volgende documenten -
Economisch Masterplan (NOFA-gemeenten en Tytsjerksteradiel)
-
Economisch beleidsprogramma
- 84 -
Beleidsactiviteiten in 2010 We gaan van start met uitvoering van het in 2009 / begin 2010 vast te stellen Sociaal Economisch Masterplan en het Economisch beleidsprogramma. We zijn in overleg met ondernemers uit binnenstad en bedrijventerreinen over een op te richten Ondernemersfonds. We willen de relatie met de ondernemers verbeteren. In het kader van Dokkum regiostad zal meer aan stadspromotie worden gedaan. Ondernemersverenigingen Club 65 en Handel & Industrie zijn partners in dit proces.
In de Perspectiefnota 2009 is voorgesteld € 150.000,- beschikbaar te stellen voor het ontwikkelen en uitvoeren van plannen op economisch gebied. In de loop van 2010 zullen hiervoor aan de raad voorstellen worden gedaan.
(zie voor Re-integratie thema 3.1 Werk en inkomen).
Wat zijn de kosten? 2008
2009
2010
2011
2012
2013
377.566
210.581
267.619
267.619
267.619
267.619
19.712
17.198
18.136
18.136
18.136
18.136
9.525
22.907
62.325
62.325
62.325
62.325
Ondersteuning startende ondernemers
0
0
0
0
0
0
Ondersteuning bestaande ondernemers
0
0
0
0
0
0
Bedrijfsbezoeken
0
0
0
0
0
0 0
Omschrijving LASTEN 1.3. Werkgelegenheid Straatmarkten Acquisitie / promotie bedrijven
Baten straatmarkten
0
0
0
0
0
450
0
0
0
0
0
Economische beleidsadvisering
20.906
67.569
52.546
52.546
52.546
52.546
Bevordering structuurversterkende projecten
39.011
37.074
27.449
27.449
27.449
27.449
2.337
2.337
2.337
2.337
2.337
2.337
0
0
0
0
0
0
285.625
45.161
85.195
85.195
85.195
85.195
0
18.335
19.631
19.631
19.631
19.631
Economische samenwerkingsverbanden
Gasbedrijf Kabeltelevisiebedrijf Visserij Werkgelegenheidsprojecten BATEN 1.3. Werkgelegenheid
810.440
490.747
418.539
378.539
378.539
378.539
Straatmarkten
0
0
0
0
0
0
Acquisitie / promotie bedrijven
0
0
0
0
0
0
Ondersteuning startende ondernemers
0
0
0
0
0
0
Ondersteuning bestaande ondernemers
0
0
0
0
0
0
Bedrijfsbezoeken
0
0
0
0
0
0
16.242
16.000
18.136
18.136
18.136
18.136
0
0
0
0
0
0
2.256
34.667
10.423
10.423
10.423
10.423
Baten straatmarkten Economische samenwerkingsverbanden Economische beleidsadvisering Bevordering structuurversterkende projecten
720
0
0
0
0
0
718.553
400.000
265.000
265.000
265.000
265.000
Kabeltelevisiebedrijf
55.043
40.000
40.000
0
0
0
Visserij
17.626
80
84.980
84.980
84.980
84.980
0
0
0
0
0
0
Gasbedrijf
Werkgelegenheidsprojecten
- 85 -
1.4.
Nije Maaie Het beleid is vastgelegd in de volgende documenten -
Programma Nije Maaie (2007)
-
Jaaragenda 2008 (2008)
-
Kadernotitie recreatie en toerisme gemeente Dongeradeel (2008)
Beleidsactiviteiten in 2010 De Gebiedscommissie Nije Maaie houdt zich primair bezig met de schaalvergroting binnen de landbouw. De gemeente richt zich voornamelijk op zaken als leefbaarheid, recreatie- en natuurprojecten enz. In 2010 worden de volgende beleidsactiviteiten ondernomen: -
Leefbaarheidsplan Dorpen: dit plan zal ter vaststelling aan de raad worden aangeboden.
-
Holwerter Fiersichten: het moet een landelijk voorbeeldproject worden in het kader van de krimp. Op die manier moet voldoende rijksgeld beschikbaar komen voor een facelift van de dorpskernen. Daarvoor is het noodzakelijk dat er een concreet voorstel ligt.
-
Súd Ie project: Begin 2010 zal definitief duidelijk moeten worden of en zo ja in hoeverre dit project uitgevoerd kan worden.
Onderdelen van "Nije Maaie" worden uitgewerkt in thema 1.7. Toerisme, 2.4. Recreatie en 2.6. Voorzieningen.
Wat zijn de kosten? Omschrijving
2008
2009
2010
2011
2012
2013
LASTEN 1.4. Nije Maaie
129.453
64.697
95.651
148.651
148.651
148.651
Integrale gebiedsontwikkeling
129.453
64.697
95.651
148.651
148.651
148.651
BATEN
1.5.
1.4. Nije Maaie
0
0
0
0
0
0
Integrale gebiedsontwikkeling
0
0
0
0
0
0
Regiomarketing Het beleid is vastgelegd in de volgende documenten -
NOFA-regiomarketing Noordoost Fryslân (vastgesteld in NOFA PFO economie en PFO R&T, 2 juni 2009.
- 86 -
Beleidsactiviteiten in 2010 -
Uitvoeren imago-onderzoek onder bezoekers en niet bezoekers van Noordoost Fryslân
-
Verdere coördinatie en afstemming van regiomarketingactiviteiten in Noordoost Fryslân
-
Opzetten promotie en publiciteitscampagne voor Noordoost Fryslân
-
Opzetten organisatiestructuur regiomarketing voor de lange termijn
-
Afstemming ondernemersinitiatief stadspromotie Dokkum
Wat zijn de kosten? Omschrijving
2008
2009
2010
2011
2012
2013
LASTEN 1.5. Regiomarketing
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
BATEN 1.5. Regiomarketing
1.6.
Toerisme Het beleid is vastgelegd in de volgende documenten -
Uitvoeringsprogramma recreatie en toerisme
Beleidsactiviteiten in 2010 -
Uitvoering geven aan het kampeerbeleid door uiterlijk 1 april 2010 een voorstel voor aanwijzing GOP's (camperplaatsen) aan de raad voor te leggen.
-
Uiterlijk 1 maart 2010 vaststellen van de jaarschijf 2010 van het uitvoeringsprogramma recreatie en toerisme (afhankelijk van beschikbaar gestelde financiële middelen)
In de Perspectiefnota 2009 is voorgesteld € 150.000,- vrij te maken voor het ontwikkelen en uitvoeren van plannen op het gebied van Toerisme. In de loop van 2010 zullen hiervoor aan de raad voorstellen worden gedaan.
Wat zijn de kosten?
Omschrijving
2008
2009
2010
2011
2012
2013
439.147
516.619
508.524
506.089
505.459
501.427
49.648
125.055
126.985
125.142
124.512
124.480
LASTEN 1.6. Toerisme Toeristische voet- en fietspaden Toiletgebouwen
13.211
6.154
7.478
7.478
7.478
7.478
Jachthavens / aanlegsteigers
43.146
56.146
54.397
53.805
53.805
53.805
Recreatieterrein Lauwersmeer
161.340
171.017
158.235
158.235
158.235
154.235
4.660
3.262
3.374
3.374
3.374
3.374
Kampeerterreinen
- 87 -
Recreatieschappen Bevordering toerisme Toeristische vaarroutes
23.846
25.351
32.280
32.280
32.280
32.280
125.827
109.793
105.380
105.380
105.380
105.380
17.469
19.841
20.395
20.395
20.395
20.395
BATEN 1.6. Toerisme
11.318
16.194
16.199
16.199
16.199
16.199
Toeristische voet- en fietspaden
0
0
0
0
0
0
Toiletgebouwen
0
0
0
0
0
0
10.322
15.200
15.205
15.205
15.205
15.205
Jachthavens / aanlegsteigers Recreatieterrein Lauwersmeer Kampeerterreinen
23
80
80
80
80
80
973
914
914
914
914
914
Recreatieschappen
0
0
0
0
0
0
Bevordering toerisme
0
0
0
0
0
0
Toeristische vaarroutes
0
0
0
0
0
0
Recapitulatie programma 1 Omschrijving
2008
2009
2010
2011
2012
2013
LASTEN 1.1. Ruimtelijke Ontwikkeling
4.400.388
2.700.516
3.751.607
3.751.607
3.751.566
3.751.566
1.2. Binnenstad
393.909
459.228
500.848
500.848
496.975
496.975
1.3. Werkgelegenheid
377.566
210.581
267.619
267.619
267.619
267.619
1.4. Nije Maaie
129.453
64.697
95.651
148.651
148.651
148.651
0
0
0
0
0
0
439.147
516.619
508.524
506.089
505.459
501.427
5.740.463
3.951.641
5.124.249
5.174.814
5.170.270
5.166.238
1.5. Regiomarketing 1.6. Toerisme Totaal lasten BATEN 1.1. Ruimtelijke Ontwikkeling
1.476.513
929.021
1.765.502
1.765.502
1.765.502
1.765.502
1.2. Binnenstad
642.401
617.160
876.590
926.590
926.590
926.590
1.3. Werkgelegenheid
810.440
490.747
418.539
378.539
378.539
378.539
1.4. Nije Maaie
0
0
0
0
0
0
1.5. Regiomarketing
0
0
0
0
0
0
1.6. Toerisme
11.318
16.194
16.199
16.199
16.199
16.199
Totaal baten
2.940.672
2.053.122
3.076.830
3.086.830
3.086.830
3.086.830
Saldo baten en lasten
2.799.791
1.898.519
2.047.419
2.087.984
2.083.440
2.079.408
Toevoegingen
0
87.805
363.909
9.439
9.439
9.439
Onttrekkingen
0
39.637
344.698
0
0
0
Saldo
0
48.168
19.211
9.439
9.439
9.439
2.799.791
1.946.687
2.066.630
2.097.423
2.092.879
2.088.847
0
0
7.960
7.960
7.960
7.960
0
0
150.000
0
0
0
0
0
5.480
5.480
5.480
5.480
Mutaties reserves
Saldo na mutatie reserves Waarvan nieuw beleid 1.1 Kapitaalgoederenbeheer 1.3 Instellen reserve economische ontwikkeling (tlv alg. reserve) 1.6 Kapitaalgoederenbeheer 1.8 Instellen reserve toeristisch recreatieve ontwikkeling (tlv alg.res.)
0
0
150.000
0
0
0
0
0
313.440
13.440
13.440
13.440
- 88 -
PROGRAMMA 2 DONGERADEEL LEEFT Dongeradeel wil een gemeente zijn met blijvende ontwikkelingsmogelijkheden op het gebied van wonen, recreëren en voorzieningen voor zowel de dorpen als voor Dokkum. Hierbij richten we ons op
Een goede bereikbaarheid van stad en platteland
Een duurzaam en dynamisch evenwicht op de woningmarkt
Het tegengaan van verkrotting in met name de dorpen
Behoud van een kwalitatief hoogwaardige leefomgeving
Een adequaat voorzieningenniveau
Thema´s binnen dit programma 2.1.
Cultuur(historie)
2.2.
Duurzaamheid
2.3.
Natuur en landschap
2.4.
Recreatie
2.5.
Veiligheid
2.6.
Voorzieningen
2.7.
Wonen
2.8.
Infrastructuur
- 89 -
2.1.
Cultuur (historie) Het beleid is vastgelegd in de volgende documenten -
Algemene Subsidieverordening 2005 (2007)
-
Kadernotitie Recreatie en Toerisme gemeente Dongeradeel (2008)
-
Cultuurnota 2002-2005 (2001)
Beleidsactiviteiten in 2010 -
Actualiseren cultuurnota
-
Planvorming toekomst Natuurmuseum
-
Budgetovereenkomst Stichting Steun Theater Dokkum
-
Uitwerken afspraken met provincie inzake positie als cultuurkern
-
Oplevering en overdracht Dokkumer praam (De Helling te Dokkum)
Wat zijn de kosten? Omschrijving
2008
2009
2010
2011
2012
2013
LASTEN 2.1. Cultuur
2.011.486
1.964.704
1.988.527
1.974.766
1.971.949
1.972.922
683.914
737.075
776.845
778.615
772.615
772.615
88.259
60.352
62.182
62.182
62.182
62.182
192.717
73.825
107.173
106.342
105.511
104.679
Beeldende kunst
15.982
17.730
21.076
18.076
18.076
18.076
Bevordering podiumkunsten
26.351
25.074
26.065
26.065
26.065
26.065
Gebouw De IJsherberg Dokkum
81.411
22.016
0
0
0
0
111.679
164.787
170.136
171.836
175.850
177.857
Muziekschool Amateuristische kunstbeoefening Cultureel programma
Archiefbewaarplaatsen Topografische atlas
4.671
4.922
5.087
5.087
5.087
5.087
Historische gebouwen
19.463
30.353
31.642
31.642
31.642
31.642
Monumentenbeleid
54.059
86.726
65.362
65.362
65.362
65.362
Admiraliteitshuis Diepswal 27 Dokkum
38.477
46.757
53.989
53.989
53.989
53.989
Natuurmuseum Kleine Oosterstraat 12 Dokkum
11.953
20.239
22.788
22.788
22.788
22.586
6.045
17.322
19.984
19.984
19.984
19.984
699
1.810
2.338
2.338
2.338
2.338
90.855
93.957
96.193
96.193
96.193
96.193
119.771
138.800
95.905
82.505
82.505
82.505
33.568
30.910
32.303
32.303
32.303
32.303
310.702
312.917
317.309
317.309
317.309
317.309
t Fiskershúske Fiskerspaad 4-8 Moddergat Braakhok Achterwei 4a Ee Torens, uurwerken en carillons Molens De Waag Grote Breedstraat 1 Dokkum Museaal werk Geschiedenis
7.268
10.205
10.644
10.644
10.644
10.644
Volksfeesten
32.855
20.747
22.728
22.728
22.728
22.728
Bonifatiusproject
8.020
9.494
9.638
9.638
9.638
9.638
Vriendschapscomité Dokkum-Crediton-Fulda
5.730
6.440
6.510
6.510
6.510
6.510
Evenement Friesland Vaart
15.872
25.000
25.250
25.250
25.250
25.250
Culturele evenementen
51.165
32.246
32.380
32.380
32.380
32.380
0
-25.000
-25.000
-25.000
-25.000
-25.000
219.729
81.305
66.158
66.158
66.158
66.158
4.250
4.790
5.000
5.000
5.000
5.000
0
0
0
0
0
0
88.188
5.000
0
0
0
0
Stelpost bezuiniging cultuur BATEN 2.1. Cultuur Muziekschool Amateuristische kunstbeoefening Cultureel programma
- 90 -
Omschrijving
2008
2010
2011
2012
2013
Beeldende kunst
0
0
0
0
0
0
Bevordering podiumkunsten
0
0
0
0
0
0
48.413
0
0
0
0
0
5.939
0
0
0
0
0
Gebouw De IJsherberg Dokkum Archiefbewaarplaatsen Topografische atlas Historische gebouwen Monumentenbeleid
0
0
0
0
0
0
1.321
400
1.600
1.600
1.600
1.600
679
0
0
0
0
0
24.473
24.470
24.473
24.473
24.473
24.473
Natuurmuseum Kleine Oosterstraat 12 Dokkum
5.596
5.600
5.596
5.596
5.596
5.596
t Fiskershúske Fiskerspaad 4-8 Moddergat
6.035
6.035
6.035
6.035
6.035
6.035
Braakhok Achterwei 4a Ee
0
0
0
0
0
0
Torens, uurwerken en carillons
0
0
0
0
0
0
Molens
11.778
11.780
227
227
227
227
De Waag Grote Breedstraat 1 Dokkum
23.057
23.230
23.227
23.227
23.227
23.227
Museaal werk
0
0
0
0
0
0
Geschiedenis
0
0
0
0
0
0
Volksfeesten
0
0
0
0
0
0
Admiraliteitshuis Diepswal 27 Dokkum
2.2.
2009
Bonifatiusproject
0
0
0
0
0
0
Vriendschapscomité Dokkum-Crediton-Fulda
0
0
0
0
0
0
Evenement Friesland Vaart
0
0
0
0
0
0
Culturele evenementen
0
0
0
0
0
0
Stelpost bezuiniging cultuur
0
0
0
0
0
0
Duurzaamheid Het beleid is vastgelegd in de volgende documenten -
Bodembeleidsplan (2003-2008)
-
Handhavingsbeleidsplan VROM-taken "Dongeradeel sprekt jo oan!" (2005)
-
Basisdocument "Duurzaam Dongeradeel" (april 2008)
-
Kansenkaart Duurzaam Dongeradeel (2009)
Beleidsactiviteiten in 2010 -
Plan van aanpak Duurzaam Dongeradeel In 2009 heeft de raad de Kansenkaart Duurzame Ontwikkeling vastgesteld. Daarin zijn voorstellen gedaan om over de meest kansrijke onderwerpen een plan van aanpak te maken. In dit plan van aanpak gaan wij nu de de volgende onderwerpen in een nader beleid vorm gegeven:
-
-
Bewustwording samenleving
-
Kwaliteitsimpuls sociale woningvoorraad
-
Integrale Ontwikkeling Lauwersmeergebied
-
Biogasringleiding en Energiecentrale Betterwird
Subsidieproject Lokaal Klimaatbeleid Om het gemeentelijk beleid rond klimaatverbetering annex energiebesparing vorm te geven, hebben wij van VROM (Senter/Novem) subsidie toegezegd gekregen. De subsidie wordt de komende drie jaren uitgekeerd. Ook hier gaan wij op verschillende onderdelen een nader beleid maken en uitvoeren.
- 91 -
-
Vaststellen Handhavingsbeleidsplan WABO taken Per 1 januari 2010 wordt de Wet Algemene Bepalingen Omgevingsrecht, de WABO van kracht. Aanvragen voor nu nog aparte vergunningen, zoals bouwvergunning, milieuvergunning, kapvergunning worden dan in één aanvraag vervat, in één keer tegelijk behandeld en in één omgevingsvergunning verleend. Dit betekent dat er ook voor het toezicht en handhaven een meer gecoördineerde manier van werken nodig is. De WABO schrijft voor dat het gemeentelijk beleid met betrekking tot de handhaving van de WABO taken in een beleidsplan moet worden vastgelegd. Daarbij moet worden voldaan aan een reeks kwaliteitseisen. Het huidige Handhavingsbeleidsplan VROM taken uit 2004 is aan vervanging toe. De systematiek in dit plan (of liever een bundeling van deelplannen zoals probleemanalyse - beleidsplan organisatieplan - monitoringsplan - kwaliteitsborging) sorteert reeds op het nieuwe beleid voor. Het plan heeft een duur van 5 jaar.
-
Handhavingsprogramma WABO 2010 De WABO schrijft ook voor dat op basis van het beleidsplan er een jaarlijks handhavingsprogramma moet worden opgesteld. Daarin moet beschreven welke taken met welke formatie op welk niveau worden uitgevoerd.
-
Bodembeleidsplan Het huidige Bodembeleidsplan is aan vervanging toe. Het plan moet afgestemd worden op het nieuwe Besluit Bodemkwaliteit. Daarin wordt de gemeente meer ruimte gegeven voor het voeren van een eigen lokaal bodembeleid. Met name van belang is de wijze waarop grondverzet van de ene naar een andere plaats binnen de gemeente geregeld is.
De
voorbereiding vindt plaats in samenwerking met een aantal andere Friese gemeenten. -
Geluidnota Ook op grond van de nieuwe Wet Geluidhinder kan de gemeente een meer lokaal gericht geluidsbeleid gaan voeren. Zo wordt de ruimte gegeven dat als er op de ene plek minder dan gemiddeld geluid mag worden gemaakt er op een andere plek in de gemeente een navenant hogere geluidsbelasting mogelijk is. Nagegaan wordt of een dergelijk beleid in de gemeente uitkomst biedt. Dat kan vervolgens in een Geluidnota worden vastgelegd.
-
Frysk uitvoeringsprogramma "Externe Veiligheid 2005-2010" De gemeenten hebben een belangrijke rol gekregen bij het ontwikkelen en uitvoeren van het externe veiligheidsbeleid. De provincies zijn de regisseur voor de beleidsvorming. Dat gebeurt in nauwe samenwerking met de gemeenten/regio’s. Op basis van een grotendeels door VROM gesubsidieerd project worden de laatste beleidsonderdelen ontwikkeld en uitgevoerd. Het gaat met name nog om het opzetten van een verbeterd geautomatiseerd systeem voor de registratie van risicovolle bedrijven.
-
Milieuprogramma 2010 - 2011 Op grond van de Wet milieubeheer geldt de verplichting om jaarlijks een gemeentelijk milieuprogramma vast te stellen. In dit programma moet een overzicht van de activiteiten zijn opgenomen, die wij in die periode wil uitvoeren. Het gaat om activiteiten die op grond van de milieuwetgeving aan het gemeentebestuur zijn opgedragen. Het beleid met betrekking tot het scala aan milieutaken wordt in het programma verwoord. Via een verslag wordt vervolgens in het daaropvolgende jaar verantwoording over het programma afgelegd.
- 92 -
Wat zijn de kosten? Omschrijving
2008
2009
2010
2011
2012
2013
LASTEN 2.2. Duurzaamheid
657.910
609.109
719.958
674.948
651.968
651.968
Natuur- en milieueducatie
46.158
41.264
75.121
47.621
47.621
47.621
Milieubeleid
67.665
51.596
62.405
62.405
62.405
62.405
Milieubeheer algemeen
66.300
86.136
72.548
72.548
72.548
72.548
Inrichtingen Wet Milieubeheer - algemeen Inrichtingen Wet Milieubeheer vergunningverlening Inrichtingen Wet Milieubeheer - toezicht en handhaving
67.440
59.822
65.525
65.525
65.525
65.525
71.123
64.716
71.164
71.164
71.164
71.164
240.570
206.566
218.405
218.405
218.405
218.405
26.522
12.117
3.390
3.390
3.390
3.390
3.893
21.965
30.111
30.111
30.111
30.111
Geluid
34.416
31.872
37.886
37.886
37.886
37.886
Klimaatbeleid
17.288
18.694
63.892
46.382
23.402
23.402
Milieucommunicatie
16.535
14.361
19.511
19.511
19.511
19.511
2.2. Duurzaamheid
23.233
20.540
36.595
20.920
20.920
20.920
Natuur- en milieueducatie
16.864
20.540
36.595
20.920
20.920
20.920
0
0
0
0
0
0
6.369
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0 0
0 0
0 0
0 0
0 0
0 0
Actief bodembeheer Bodemonderzoek en -sanering
BATEN
Milieubeleid Milieubeheer algemeen Inrichtingen Wet Milieubeheer - algemeen Inrichtingen Wet Milieubeheer vergunningverlening Inrichtingen Wet Milieubeheer - toezicht en handhaving Actief bodembeheer
2.3.
Bodemonderzoek en -sanering
0
0
0
0
0
0
Geluid
0
0
0
0
0
0
Klimaatbeleid
0
0
0
0
0
0
Milieucommunicatie
0
0
0
0
0
0
Natuur en Landschap Het beleid is vastgelegd in de volgende documenten -
Nota van uitgangspunten Bestemmingsplan Bûtengebiet (2008)
Beleidsactiviteiten in 2010 -
Vaststelling van het Bestemmingsplan Bûtengebiet. In de Nota van Uitgangspunten wordt aangegeven op welke wijze bij de beoordeling van de bouwplannen, rekening kan worden gehouden met het landschap. De toen genomen besluiten worden verder uitgewerkt in het Bestemmingsplan Bûtengebiet dat in 2010 wordt vastgesteld. Het is niet uitgesloten dat ook de Welstandsnota aanpassing behoeft. Op dit moment is de landschapsinventarisatie afgerond.
- 93 -
-
Gedeelte van de Waddenzee en Lauwersmeer dat deel uitmaakt van de gemeente Dongeradeel, wordt opgenomen in het Bestemmingsplan Bûtengebiet. Het natuurbeleid van de gebieden is volledig onderdeel van de Rijks- en Europese wetgeving. De ecologische basiskaart is opgesteld als basis voor het bestemmingsplan. Op deze kaart zijn de belangrijkste natuurgebieden en -soorten aangegeven.
Wat zijn de kosten? Omschrijving
2008
2009
2010
2011
2012
2013
LASTEN 2.3. Natuur en Landschap
9.983
32.444
33.010
33.010
33.010
33.010
Natuur- en landschapsbescherming
3.010
7.690
7.991
7.991
7.991
7.991
Nationaal park Lauwersmeer
3.788
8.262
8.415
8.415
8.415
8.415
Ganzenvolgstation
3.185
16.492
16.604
16.604
16.604
16.604
BATEN
2.4.
2.3. Natuur en Landschap
0
0
0
0
0
0
Natuur- en landschapsbescherming
0
0
0
0
0
0
Nationaal park Lauwersmeer
0
0
0
0
0
0
Ganzenvolgstation
0
0
0
0
0
0
Recreatie Het beleid is vastgelegd in de volgende documenten -
Algemene Subsidieverordening 2005 (2007)
-
Kadernotitie Recreatie en Toerisme gemeente Dongeradeel (2008)
-
"Kiezen voor een nieuwe koers"(2007) - (heroverwegingsoperatie)
-
Huur- en Exploitatie-overeenkomst Tolhuisbad (2006)
Beleidsactiviteiten in 2010 -
Planvorming nieuwbouw sporthal in Tolhuispark
-
Overdracht sporthal De Ynset en gymnastieklokaal aan mfc Holwerd
-
Toekomstbepaling gymzaal Metslawier
-
Uitvoering BOS-project
Wat zijn de kosten? Omschrijving
2008
2009
2010
2011
2012
2013
LASTEN 2.4. Recreatie
2.452.341
2.259.207
2.430.409
2.364.702
2.354.308
Sporthal De Trimmer Dokkum
274.118
267.849
303.724
303.724
303.724
302.934
Sporthal De Doelstien Dokkum
290.349
492.633
570.679
570.615
570.615
570.615
Sporthal De Ynset Holwerd
162.050
113.604
123.206
123.206
123.206
120.745
- 94 -
2.342.428
Omschrijving
2008
2009
2010
2011
2012
2013
Derdengebruik gymnastieklokalen
133.764
129.346
135.946
135.946
135.946
135.946
Tolhuisbad Dokkum
780.109
789.611
804.171
804.171
804.171
804.171
Zwemsubsidies
850
1.962
1.993
1.993
1.993
1.993
Sportstimulering
47.886
35.466
35.918
35.918
35.918
35.918
Schoolsportdag
2.854
735
0
0
0
0
Sportevenementen
5.265
10.029
10.233
10.233
10.233
10.233
Groene sportvelden
746.310
435.321
485.347
449.704
449.310
440.681
8.786
3.051
3.442
3.442
3.442
3.442
0
-20.400
-44.250
-74.250
-84.250
-84.250
337.042
Sport- en speluitleen Stelpost bezuiniging sport BATEN 2.4. Recreatie
317.132
331.019
337.042
337.042
337.042
Sporthal De Trimmer Dokkum
57.309
63.940
63.440
63.440
63.440
63.440
Sporthal De Doelstien Dokkum
64.379
67.330
67.330
67.330
67.330
67.330
Sporthal De Ynset Holwerd
18.404
18.920
18.920
18.920
18.920
18.920
Derdengebruik gymnastieklokalen
30.819
30.400
31.100
31.100
31.100
31.100 132.539
Tolhuisbad Dokkum
124.931
128.679
132.539
132.539
132.539
Zwemsubsidies
0
0
0
0
0
0
Sportstimulering
0
0
0
0
0
0
Schoolsportdag
0
0
0
0
0
0
Sportevenementen
0
0
0
0
0
0
Groene sportvelden
17.340
20.550
22.513
22.513
22.513
22.513
Sport- en speluitleen
3.950
1.200
1.200
1.200
1.200
1.200
0
0
0
0
0
0
Stelpost bezuiniging sport
2.5.
Veiligheid Het beleid is vastgelegd in de volgende documenten -
Rampenplan, versie 2005
-
Rampbestrijdingsplan Enna Aerosols, 2006
-
Rampbestrijdingsplan veerdiensten, 2008
-
Doorstart Project Toezichthouders Noordoost Fryslân (raadsbesluit april 2007)
-
Integraal Veiligheidsbeleid Dongeradeel (rapport "Samen is Dongeradeel Veilig" januari 2007)
Beleidsactiviteiten in 2010 -
De gemeente Dongeradeel geeft in 2010 uitvoering aan de in de wet gestelde eisen aan rampenbestrijding en crisisbeheersing. Dit gebeurt in ieder geval door het updaten van de deelplannen. Ook wordt er uitvoering gegeven aan het opleiden, trainen en oefenen van het gemeentelijk personeel. Bij dit alles wordt rekening gehouden met de Wet op de Veiligheidsregio
-
Toezicht in het publieke domein in nauwe samenwerking met de aan de gemeenschappelijke regeling deelnemende Noordoost Friese gemeenten en de politie. Op basis van een notitie Toekomstvisie wordt een beslissing genomen over het al dan niet voortzetten van het Project Toezichthouders Noordoost Fryslan in haar huidige vorm
- 95 -
-
In samenwerking met diverse ketenpartners (politie, woningcorporatie, VNN (verslavingszorg), GGZ, Maatschappelijk Werk), dorpsbelangen en eigen organisatieonderdelen op structurele wijze (blijvend) aandacht geven aan de onderscheidene veiligheidsthema"s veilige woon- en leefomgeving, bedrijvigheid & veiligheid, jeugd & veiligheid, fysieke veiligheid en integriteit & veiligheid. Aandacht in 2010 richt zich op jeugdoverlast (uitvoeren Notitie By Sûp en Stút), vandalisme
en
horecaoverlast
(doorontwikkeling
van)
een
(ontwikkelen integrale
nieuw
horeca-convenant).
bestuursrapportage
over
het
Ook
zal
de
gemeentelijk
veiligheidsbeleid aandacht krijgen. Dit op basis van een gezamenlijke doelstelling van gemeente, politie en Openbaar Ministerie met betrekking tot veiligheidsthema’s
Wat zijn de kosten? Omschrijving
2008
2009
2010
2011
2012
2013
LASTEN 2.5. Veiligheid
2.017.586
2.200.676
2.147.372
2.239.627
2.258.350
Rampenplannen / civiele verdediging
62.996
57.482
58.770
58.770
58.770
58.770
Brandweerkazerne Rondweg 28 Dokkum
37.089
62.529
54.751
54.751
54.751
54.751
Brandweerkazerne Holdingastrjitte 29 Anjum
2.281.205
8.394
31.342
32.045
32.045
32.045
32.045
11.961
13.174
14.877
14.877
14.877
14.877
Beroepspersoneel brandweer
508.001
525.407
485.419
585.834
605.254
622.264
Vrijwillig personeel brandweer
248.459
231.066
245.810
245.810
245.185
245.185
Brandblus- en reddingsmiddelen
179.556
186.600
212.671
201.515
201.447
201.475
Brandkranen
18.519
17.170
17.620
17.620
17.620
17.620
Dierenbescherming Vergunningen / ontheffingen bijzondere wetten algemeen Vergunningen / ontheffingen gem. en prov. verordeningen
20.815
19.280
20.802
20.802
20.802
20.802
100.351
110.202
118.688
118.688
118.688
118.688
Brandweerkantine G. Japiksstrjitte 10 Ternaard
523
530
550
550
550
550
Drank- en horecavergunning
25.944
30.909
29.520
29.520
29.520
29.520
Openbare orde
45.760
46.991
51.210
54.210
54.210
57.210
142
0
0
0
0
0
472.740
502.252
450.238
450.238
450.238
452.347
Veiligheid op het ijs
3.599
11.395
11.824
11.824
11.824
11.824
Reddingswezen
2.451
5.069
6.035
6.035
6.035
6.035
75.232
123.025
126.465
126.465
126.465
127.177
122.858
137.096
117.264
117.260
117.256
117.252
71.978
88.402
92.050
92.050
92.050
92.050
218
755
763
763
763
763
447.052
433.098
386.366
386.366
386.366
386.366
4.775
0
0
0
0
0
150
0
150
150
150
150
Brandweerkazerne Holdingastrjitte 29 Anjum
0
0
0
0
0
0
Brandweerkantine G. Japiksstrjitte 10 Ternaard
0
0
0
0
0
0
Beroepspersoneel brandweer
12.373
0
0
0
0
0
Vrijwillig personeel brandweer
10.311
2.500
9.500
9.500
9.500
9.500
Ruiming en opslag van inboedels Project toezichthouders
Gladheidsbestrijding Verkeersbeleid en -veiligheid Verkeersregelingen Wegslepen verkeersobstakels BATEN 2.5. Veiligheid Rampenplannen / civiele verdediging Brandweerkazerne Rondweg 28 Dokkum
Brandblus- en reddingsmiddelen
5.413
600
600
600
600
600
Brandkranen
0
0
0
0
0
0
Dierenbescherming Vergunningen / ontheffingen bijzondere wetten algemeen Vergunningen / ontheffingen gem. en prov. verordeningen
0
0
0
0
0
0
10.378
4.200
4.284
4.284
4.284
4.284
5.345
9.500
9.690
9.690
9.690
9.690
Drank- en horecavergunning
11.453
7.800
7.956
7.956
7.956
7.956
685
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
375.921
395.257
343.533
343.533
343.533
343.533
Openbare orde Ruiming en opslag van inboedels Project toezichthouders
- 96 -
Omschrijving
2009
2010
2011
2012
2013
Veiligheid op het ijs
0
0
0
0
0
0
Reddingswezen
0
0
0
0
0
0
Gladheidsbestrijding
0
0
0
0
0
0
Verkeersbeleid en -veiligheid
8.851
12.741
10.153
10.153
10.153
10.153
Verkeersregelingen
1.163
0
0
0
0
0
234
500
500
500
500
500
Wegslepen verkeersobstakels
2.6.
2008
Voorzieningen Het beleid is vastgelegd in de volgende documenten -
Onderhoudsplanning voor de dorpshuizen
Beleidsactiviteiten in 2010 -
Als gevolg van het huttenbeleid komen er in plaats van de illegale jeugdonderkomens in Anjum, Nes, Niawier en Raard legale honken voor ontmoeting en ontspanning voor de jongeren. Over het al dan niet opnemen van deze gebouwen in de onderhoudsplanning zal een visie moeten worden ontwikkeld
-
Totstandkoming van een leefbaarheidsplan voor de dorpen
Wat zijn de kosten? Omschrijving
2008
2009
2010
2011
2012
2013
LASTEN 2.6. Voorzieningen
169.484
68.278
67.002
67.002
67.002
67.002
Autobusdiensten
7.531
6.383
6.236
6.236
6.236
6.236
Aanvullend openbaar vervoer
5.534
6.758
4.768
4.768
4.768
4.768
156.419
55.137
55.998
55.998
55.998
55.998
Exploitatie dorpshuizen BATEN
2.7.
2.6. Voorzieningen
0
0
0
0
0
0
Autobusdiensten
0
0
0
0
0
0
Aanvullend openbaar vervoer
0
0
0
0
0
0
Exploitatie dorpshuizen
0
0
0
0
0
0
Wonen Het beleid is vastgelegd in de volgende documenten -
Woonplan 2006-2010
-
Convenant Woningcorporatie Dongeradeel 2001-2010
-
Analyse woningmarkt op basis WOBOF (2004)
- 97 -
Beleidsactiviteiten in 2010 -
Ontwikkelingen van de Woonvisie Dongeradeel met de daarop gebaseerde nieuwe prestatieafspraken met Woningcorporatie Dongeradeel (WCD). Het Convenant Woningcorporatie Dongeradeel komt hiermee te vervallen. In de Woonvisie wordt onder meer ingegaan op de problematiek rond de krimp op de woningmarkt
Wat zijn de kosten? Omschrijving
2008
2009
2010
2011
2012
2013
LASTEN 2.7. Wonen
3.139.768
1.988.910
2.294.025
2.154.921
2.154.921
Privaatrechtelijke overeenkomsten
40.883
38.436
40.095
40.095
40.095
40.095
Kadaster
15.508
10.320
10.420
10.420
10.420
10.420
Grondbeleid
10.313
12.114
12.637
12.637
12.637
12.637
7.246
34.697
2.652
2.652
2.652
2.652
1.411.907
1.166.462
1.107.933
1.004.739
1.004.739
867.799 39.323
Vastgoedregistratie Dokkum Woningbouw toegelaten instellingen Woningwet algemeen
2.017.981
520
4.263
39.323
39.323
39.323
14.792
0
0
0
0
0
7.172
3.739
780
780
780
780
Stedelijke vernieuwing
35.383
32.980
44.579
44.579
44.579
44.579
Dorpen- en wijkenfonds
23.469
51.099
82.724
82.724
82.724
82.724
Uitkeringen I.S.V.
108.663
206.187
4.680
4.680
4.680
4.680
Herstructurering
280.052
79.281
81.743
45.833
45.833
45.833
Stimuleringsregeling duurzaam bouwen Subsidieregeling woningverbetering
Deelnemingen volkshuisvesting Woningen algemeen Volkshuisvestingsbeleid
63
62
65
65
65
65
7.135
4.835
5.763
5.763
5.763
5.763
74.420
67.077
72.499
72.499
72.499
72.499
Woonwagens
1.955
1.303
1.240
1.240
1.240
1.240
Tweede woningenbeleid
4.755
3.739
4.680
4.680
4.680
4.680
525
1.105
1.148
1.148
1.148
1.148
1.095.007
271.211
781.064
781.064
781.064
781.064
Grondexploitatie Grondexploitatie woningen BATEN 2.7. Wonen
2.727.990
1.648.773
1.994.955
1.891.761
1.891.761
1.754.821
Privaatrechtelijke overeenkomsten
0
0
0
0
0
0
Kadaster
0
0
0
0
0
0
Grondbeleid
0
0
0
0
0
0
Vastgoedregistratie Dokkum
0
0
0
0
0
0
1.411.906
1.166.462
1.107.933
1.004.739
1.004.739
867.799
Woningbouw toegelaten instellingen Woningwet algemeen
0
0
0
0
0
0
Stimuleringsregeling duurzaam bouwen
0
0
0
0
0
0
Subsidieregeling woningverbetering
11.197
0
0
0
0
0
Stedelijke vernieuwing
0
0
0
0
0
0
Dorpen- en wijkenfonds
0
0
0
0
0
0
100.000
201.700
0
0
0
0
300
0
0
0
0
0
Uitkeringen I.S.V. Herstructurering Deelnemingen volkshuisvesting
224
0
0
0
0
0
4.226
3.980
4.138
4.138
4.138
4.138
Volkshuisvestingsbeleid
0
0
0
0
0
0
Woonwagens
0
0
0
0
0
0
Tweede woningenbeleid
0
0
0
0
0
0
4.959
5.420
5.318
5.318
5.318
5.318
1.195.178
271.211
877.566
877.566
877.566
877.566
Woningen algemeen
Grondexploitatie Grondexploitatie woningen
- 98 -
2.8.
Infrastructuur Het beleid is vastgelegd in de volgende documenten -
Notitie onderhoud van kapitaalgoederen en perspectiefnota (23-4-2009 en 25-06-2009)
-
Gemeentelijk riolerings plan (23-04-2009)
-
Notitie duurzame onkruidbestrijding (DOB) (29-01-2009)
-
Notitie gemeentelijke begraafplaatsen
-
Reservefonds openbare verlichting en baggeren (29-01-2009)
Beleidsactiviteiten in 2010 -
Verdergaan met het opstellen van beheerplannen voor de kunstwerken
-
Meerjarenplanning voor het baggeren opstellen
-
Renovatie van de val van de Woudpoortbrug
-
e 1 fase vervanging van de kademuren langs het Nauw te Dokkum
-
Conform het GRP zullen de volgende rioleringswerken worden uitgevoerd: e - 1 fase vervanging riolering Fonteinslanden (mede afhankelijk van de voortgang van de
herstructurering) - De aanleg van RWA-riool in de Birdaarderstraatweg tussen de rotonde en de komgrens. Ook zal gelijktijdig de Birdaarderstraatweg worden heringericht met een hoofdfietsroute - De bestaande riolering in de Dr.Camphuysenstraat zal vervangen worden door een nieuw RWA- en DWA rioolstelsel - Het rioolgemaal in de Eelaan in Dokkum wordt vervangen en verplaatst naar de Stationsweg. - De overstortvijver achter Prins wordt verruimd langs de Birdaarderstraatweg en het gemaal wordt vervangen en daarna overgedragen aan het Wetterskip als onderdeel van de maatregelen ter voorkoming wateroverlast in de Hoedemakerspolder - Onderzoek naar het grondwaterpeil in de wijken Hoedemakerspolder en Fûgellân -
De
notitie
duurzame
onkruidbestrijding
(DOB)
zal
worden
geïmplementeerd
in
werkprogramma's in de vorm van preventie in zowel beheer als aanleg van verhardingen en intensivering van het veegbeheer; omvorming van elementenverharding in gesloten verharding. Doel is het gebruik van schadelijke bestrijdingsmiddelen te beperken -
Het beleid van de gemeentelijke begraafplaatsen zal nader worden uitgewerkt. Aan de hand van geautomatiseerde graven administratie de kostendekkendheid nader onderzoeken. Tevens onderzoek doen naar de mogelijkheid om bestaande graven te ruimen en opnieuw uit te geven
-
Afhankelijk van de besluitvorming eind 2009 / begin 2010 zullen de plannen voor de Westelijke Rondweg en de ruimtelijke inpassing verder worden uitgewerkt in onder andere een bestemmingsplan
-
Ontwikkelen nieuw beleidsplan Groen
- 99 -
Wat zijn de kosten? Omschrijving
2008
2009
2010
2011
2012
2013
LASTEN 2.8. Infrastructuur
7.397.174
7.890.418
8.519.062
8.611.131
8.744.114
8.869.855
Wegen, straten en pleinen
2.018.489
1.842.779
2.215.350
2.235.807
2.252.330
2.270.003
Openbare verlichting
337.330
373.453
440.655
439.938
439.339
439.339
Bermbeheer
8.027
0
0
0
0
0
Bietenopslagplaatsen
1.617
0
0
0
0
0
58.317
104.751
102.337
102.337
102.337
102.337
Kaartbeheer wegen Wijkbeheer wegen
460.620
492.941
608.089
608.089
608.089
608.089
Bruggen en tunnels
390.098
458.694
605.487
610.526
610.526
610.526
Brug Steenvak Ee
42.205
46.454
48.902
48.680
48.458
48.236
110.863
116.267
116.938
116.938
116.938
116.938
Schouwsloten Waterkering / afwatering
286.573
91.068
229.821
238.821
247.821
256.821
Kunstwerken/beschoeiingen
115.841
204.410
83.772
88.272
92.772
97.272
Bodemdaling door gaswinning
1.340
0
0
0
0
0
Groenvoorzieningen algemeen
173.964
186.158
178.973
178.941
178.424
178.424
Groenvoorzieningen De Skûle Metslawier Wijkbeheer groenvoorzieningen Volkstuinen
1.904
0
0
0
0
0
1.952.635
2.111.947
2.135.502
2.110.102
2.130.102
2.150.102
327
335
380
380
380
380
30.017
51.004
50.232
50.232
50.232
50.232
Planmatig beheer riolering (gecombineerd)
982.308
1.246.490
1.113.718
1.193.162
1.277.460
1.352.250
Wijkbeheer riolering (gecombineerd)
424.699
563.667
588.906
588.906
588.906
588.906
0
0
0
0
0
0
2.137.527
Beleid riolering (gecombineerd)
Rioolheffing (gecombineerd) BATEN 2.8. Infrastructuur
1.897.774
1.763.233
1.898.995
1.978.439
2.062.737
Wegen, straten en pleinen
26.236
677
717
717
717
717
Openbare verlichting
29.977
6.000
36.712
36.712
36.712
36.712
Bermbeheer
1.369
2.100
1.500
1.500
1.500
1.500
Bietenopslagplaatsen
0
0
0
0
0
0
Kaartbeheer wegen
0
0
0
0
0
0
Wijkbeheer wegen
0
0
0
0
0
0
Bruggen en tunnels
54.644
52.000
52.000
52.000
52.000
52.000
Brug Steenvak Ee
16.222
18.900
20.270
20.270
20.270
20.270
0
0
0
0
0
0
115.436
436
841
841
841
841
Kunstwerken/beschoeiingen
0
0
0
0
0
0
Bodemdaling door gaswinning
0
0
0
0
0
0
Groenvoorzieningen algemeen
34.834
350
350
350
350
350
Schouwsloten Waterkering / afwatering
Groenvoorzieningen De Skûle Metslawier Wijkbeheer groenvoorzieningen Volkstuinen
0
0
0
0
0
0
69.590
33.300
41.200
41.200
41.200
41.200
497
520
505
505
505
505
Beleid riolering
0
0
0
0
0
0
Planmatig beheer riolering (gecombineerd)
0
0
0
0
0
0
Wijkbeheer riolering (gecombineerd)
0
0
0
0
0
0
1.548.969
1.648.950
1.744.900
1.824.344
1.908.642
1.983.432
Rioolheffing (gecombineerd)
- 100 -
Recapitulatie programma 2 Omschrijving
2008
2009
2010
2011
2012
2013
LASTEN 2.1. Cultuur
2.011.486
1.964.704
1.988.527
1.974.766
1.971.949
1.972.922
657.910
609.109
719.958
674.948
651.968
651.968
9.983
32.444
33.010
33.010
33.010
33.010
2.4. Recreatie
2.452.341
2.259.207
2.430.409
2.364.702
2.354.308
2.342.428
2.5. Veiligheid
2.017.586
2.200.676
2.147.372
2.239.627
2.258.350
2.281.205
169.484
68.278
67.002
67.002
67.002
67.002
2.7. Wonen
3.139.768
1.988.910
2.294.025
2.154.921
2.154.921
2.017.981
2.8. Infrastructuur Totaal lasten
7.397.174
7.890.418
8.519.062
8.611.131
8.744.114
8.869.855
2.2. Duurzaamheid 2.3. Natuur en Landschap
2.6. Voorzieningen
17.855.732 17.013.746 18.199.365 18.120.107 18.235.622 18.236.371
BATEN 2.1. Cultuur
219.729
81.305
66.158
66.158
66.158
66.158
23.233
20.540
36.595
20.920
20.920
20.920
0
0
0
0
0
0
2.4. Recreatie
317.132
331.019
337.042
337.042
337.042
337.042
2.5. Veiligheid
447.052
433.098
386.366
386.366
386.366
386.366
0
0
0
0
0
0
2.7. Wonen
2.727.990
1.648.773
1.994.955
1.891.761
1.891.761
1.754.821
2.8. Infrastructuur Totaal baten
1.897.774
1.763.233
1.898.995
1.978.439
2.062.737
2.137.527
5.632.910
4.277.968
4.720.111
4.680.686
4.764.984
4.702.834
2.2. Duurzaamheid 2.3. Natuur en Landschap
2.6. Voorzieningen
Saldo baten en lasten
12.222.822 12.735.778 13.479.254 13.439.421 13.470.638 13.533.537
Mutaties reserves Toevoegingen
0
219.517
458.021
358.021
358.021
358.021
Onttrekkingen
0
441.728
378.581
243.581
243.581
243.581
Saldo
0
-222.211
79.440
114.440
114.440
114.440
Saldo na mutatie reserves
12.222.822 12.513.567 13.558.694 13.553.861 13.585.078 13.647.977
Waarvan bezuinigingen: 2.1 Muziekschool
0
-16.000
-18.000
-24.000
-30.000
-30.000
2.4 Sportaccomm./tarieven sport
0
-30.000
-60.000
-90.000
-100.000
-100.000
2.7 Subsidie rieten daken
0
-57.000
-57.000
-57.000
-57.000
-57.000
2.8 Wijkbeheer groenvoorziening
0
-12.000
-12.000
-12.000
-12.000
-12.000
0
-115.000
-147.000
-183.000
-199.000
-199.000
- 101 -
- 102 -
PROGRAMMA 3 DONGERADEEL ZORGT Dongeradeel wil een gemeente zijn waarin
Volop kansen worden geboden voor zelfontplooiing door o.a. het creëren van optimale ontwikkelingskansen voor de kinderen die ons worden toevertrouwd
De eigen verantwoordelijkheid en het bevorderen van zelfredzaamheid van de inwoners voorop staat
Inkomensondersteuning en activerings- en reïntegratietrajecten worden geboden aan uitkeringsgerechtigden, sociale werkvoorziening, het verlenen van hulp bij schulden en het verstrekken van ondersteuning bij ziekte of handicap
Volop kansen worden geboden op de arbeidsmarkt
Aandacht bestaat voor iedereen
Een evenwichtig aanbod van voorzieningen op het gebied van welzijn, onderwijs en zorg wordt gerealiseerd
Thema's binnen dit programma 3.1.
Werk en Inkomen
3.2.
Jeugd en gezin
3.3.
Onderwijs
3.4.
Ouderen
3.5.
Volksgezondheid
3.6.
Wet maatschappelijke Ondersteuning
3.7.
Taalbeleid Frysk - 103 -
3.1.
Werk en Inkomen Het beleid is vastgelegd in de volgende documenten -
Verordening Wet Inburgering Dantumadeel/Dongeradeel/Schiermonnikoog (26-04-2007)
-
Verordening Wet Kinderopvang 2004
-
Verordening premiebeleid, activeringsvergoeding en vrijlating van inkomsten
-
Toeslagenverordening Wet werk en bijstand
-
Re-integratieverordening Wet werk en bijstand
-
Maatregelenverordening
-
Verordening Cliëntenparticipatie
-
Handhavingsverordening gemeente
-
Minimabeleid DanDon inclusief verordening langdurigheidstoeslag
-
Re-integratiebeleidsplan
-
Gemeenschappelijke Regeling WIZ Dantumadeel/Dongeradeel
Beleidsactiviteiten in 2010 Inkomensondersteuning / sociale activering en zorg: -
Doelgroepen worden goed geïnformeerd over het (geactualiseerde) minimabeleid
-
De procesgang schuldhulpverlening wordt geëvalueerd c.q. is op orde
-
De verordening betreffende inkomensondersteuning worden actueel gehouden c.q. aangepast voor zover landelijke regelgeving dit nodig maakt
Re-integratie: -
Voor iedere bijstandsgerechtigde wordt een trajectplan ontwikkeld en ingezet. Uitgangspunt is een re-integratietraject. Als dit beslist niet mogelijk is dan volgt een activeringsplan dan wel een rusttraject
-
Gelet op de recessie zal de uitstroom van klanten blijven stagneren. Was de uitstroom in de jaren 2006 t/m 3e kwartaal 2008 (per saldo) aanzienlijk en op landelijk niveau, we moeten nu helaas tevreden zijn met een gelijkblijvende groep bijstandsgerechtigden. Er wordt nog steeds uitstroom gerealiseerd, doch de instroom blijft ook tenminste van gelijke omvang. De prognose voor 2010 is bij een optimale inspanning gelijk aan de 0-lijn
-
Er is sprake van een sluitende aanpak op het gebied van re-integratie
-
De (integrale) samenwerking binnen het Werkplein Noord Oost Friesland en de samenwerking met de re-integratiebedrijven wordt verder uitgewerkt c.q. verbeterd.
-
De samenwerking met de WSW bedrijven, waarbij Oostergo en Trion elkaar moeten kunnen gaan versterken waar mogelijk, is van belang. Naast een goede regie en uitvoering van het WSW NOFA-beleid is instroom van WWB-ers in tijdelijke werkleerbanen bij deze bedrijven van belang
WIZ DanDon (WSW en uitvoeringskosten): -
Beleid en uitvoering sluitende aanpak activering en re-integratie bijstandsgerechtigden is een feit
-
De WSW wordt, op basis van een plan, ingepast in regionale arbeidsmarktbeleid
-
De bestuursvorm van de sociale werkvoorziening wordt verder geëvalueerd / aangepast
-
Met partners worden prestatiecontracten afgesloten dan wel bijgesteld
- 104 -
Wat zijn de kosten? Omschrijving
2008
2009
2010
2011
2012
2013
LASTEN 3.1. Werk en Inkomen Kredietbank Bijstand WWB jonger dan 21 jaar Bijstand WWB ( tot 65 jaar) Bijstand WWB (65 jaar en ouder) Krediethypotheek WWB Langdurigheidstoeslag WWB Bijstand WWB elders verzorgden
18.096.658 18.764.209 20.017.617 20.284.316 20.274.192 20.274.192 3.176
3.176
3.176
3.176
3.176
3.176
36.738
33.601
60.771
60.771
60.771
60.771
5.624.314
5.562.332
5.730.883
5.782.082
5.782.082
5.782.082
125.482
122.601
129.771
129.771
129.771
129.771
6.098
16.801
17.886
17.886
17.886
17.886
121.005
125.804
47.314
47.314
47.314
47.314
18.835
21.801
30.886
30.886
30.886
30.886
361.681
398.741
415.756
415.756
415.756
415.756
13.848
16.951
18.036
18.036
18.036
18.036
0
0
0
0
0
0
Scholing en activering WWB
1.094.950
1.465.641
0
0
0
0
Gesubsidieerde arbeid WWB
346.740
1.003.400
0
0
0
0
8.923.349
8.735.970
9.050.560
9.050.560
9.050.560
9.050.560
25.970
20.402
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
Bijstand Zelfstandigen Cliëntenraad sociale zaken Budget Wet Werk en Bijstand (Inkomensdeel)
Sociale werkvoorziening Gesubsidieerde arbeid (voorm. WIW/ID) Stimuleringsregeling klantmanagement Budget Wet Werk en Bijstand (werkdeel)
89.773
0
0
0
0
0
I.O.A.W.
323.751
277.202
413.542
413.542
413.542
413.542
I.O.A.Z.
173.268
163.601
205.771
205.771
205.771
205.771
Bijzondere bijstand
389.295
471.806
571.756
571.756
571.756
571.756
Lauwerspas
168.696
122.730
189.866
189.866
189.866
189.866
Kwijtschelding belastingen, heffingen en rechten
158.232
179.743
174.514
174.514
174.514
174.514
83.076
13.601
85.771
85.771
85.771
85.771
Participatiebudget>educatie
0
0
292.503
292.503
292.503
292.503
Participatiebudget>scholing en activering WWB Participatiebudget>reÏntegratie (Gesubsidieerde arbeid WWB)
0
0
1.371.993
1.591.993
1.591.993
1.591.993
Schuldhulpverlening
0
0
1.001.490
1.001.490
1.001.490
1.001.490
Participatiebudget>inburgering Participatiebudget>reÏntegratie (voormalig WIW/ID)
0
0
195.836
191.336
182.336
182.336
0
0
0
0
0
0
Participatiebudget reïntegratie (werkdeel)
0
0
0
0
0
0
8.381
8.305
9.536
9.536
8.412
8.412
Gebouw Ljurk 4 Dokkum BATEN 3.1. Werk en Inkomen Kredietbank Bijstand WWB jonger dan 21 jaar Bijstand WWB ( tot 65 jaar) Bijstand WWB (65 jaar en ouder)
15.758.342 15.995.358 16.742.473 16.742.473 16.742.473 16.742.473 2.395
2.288
2.288
2.288
2.288
0
0
0
0
0
2.288 0
252.223
230.000
215.000
215.000
215.000
215.000
0
0
0
0
0
0
525
20.000
20.000
20.000
20.000
20.000
Langdurigheidstoeslag WWB
0
0
0
0
0
0
Bijstand WWB elders verzorgden
0
0
0
0
0
0
320.161
335.000
336.000
336.000
336.000
336.000
Krediethypotheek WWB
Bijstand Zelfstandigen Cliëntenraad sociale zaken
0
0
0
0
0
0
4.734.422
4.558.060
4.404.250
4.404.250
4.404.250
4.404.250
Scholing en activering WWB
51.959
0
0
0
0
0
Gesubsidieerde arbeid WWB
0
0
0
0
0
0
8.814.690
8.462.425
8.757.940
8.757.940
8.757.940
8.757.940
Budget Wet Werk en Bijstand (Inkomensdeel)
Sociale werkvoorziening Gesubsidieerde arbeid (voorm. WIW/ID)
0
0
0
0
0
0
1.087
0
0
0
0
0
1.085.626
1.958.995
0
0
0
0
I.O.A.W.
298.195
250.000
382.000
382.000
382.000
382.000
I.O.A.Z.
165.430
150.000
190.000
190.000
190.000
190.000
23.039
20.000
15.000
15.000
15.000
15.000
Stimuleringsregeling klantmanagement Budget Wet Werk en Bijstand (werkdeel)
Bijzondere bijstand
- 105 -
Omschrijving
2009
2010
2011
2012
2013
Lauwerspas
0
0
0
0
0
0
Kwijtschelding belastingen, heffingen en rechten
0
0
0
0
0
0
Schuldhulpverlening
0
0
0
0
0
0
Participatiebudget>educatie
0
0
268.000
268.000
268.000
268.000
Participatiebudget>scholing en activering WWB Participatiebudget>reÏntegratie (Gesubsidieerde arbeid WWB)
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
Participatiebudget>inburgering Participatiebudget>reÏntegratie (voormalig WIW/ID)
0
0
165.000
165.000
165.000
165.000
0
0
0
0
0
0
Participatiebudget reïntegratie (werkdeel)
0
0
1.978.405
1.978.405
1.978.405
1.978.405
8.590
8.590
8.590
8.590
8.590
8.590
Gebouw Ljurk 4 Dokkum
3.2.
2008
Jeugd en gezin Het beleid is vastgelegd in de volgende documenten -
De algemene subsidieverordening (ASV) (22 november 2007)
-
De ontwikkelingsvisie WMO 2008 - 2-12 (20 december 2007)
-
De notitie jeugd- en gezinsbeleid (juni 2004)
-
Het uitvoeringsprogramma voor het jeugd- en gezinsbeleid 2005 (31 maart 2005)
-
Het convenant preventief jeugdbeleid Dongeradeel (oktober 2007)
-
Het beleidskader voor het huttenbeleid (rb. 20 december 2005)
Beleidsactiviteiten in 2010 -
Uitwerking van het systeem van beleidsgestuurde contractfinanciering
-
Verdere uitvoering van het beleidskader hutten, waaronder de oprichting van nieuwe jeugdhonken in onder meer Nes, Niawier en Raard/Bornwird
-
Verdere uitwerking van thema 2 (opgroeien en opvoeden) uit de ontwikkelingsvisie WMO
-
Vervolg geven aan het alcoholmatigingsproject "veilig opgroeien met een nuchtere blik"
-
Uitvoering van het project "veilig opgroeien in Noord-Oost Friesland" door de uitvoering van de programma's binnen de methodiek van "Communities that Care"
-
Invoering van het Centrum voor Jeugd en Gezin
-
Actieve medewerking aan Jeugdhulp Friesland voor de vestiging in Dokkum van een voorziening voor Medisch Orthopedagogische Dagbehandeling voor jongere jeugd
Wat zijn de kosten? Omschrijving
2008
2009
2010
2011
2012
2013
LASTEN 3.2. Jeugd en Gezin
1.205.620
1.412.534
1.432.363
1.240.529
1.240.529
1.240.529
Gebouw Brokmui 62 Dokkum
139.983
140.544
151.219
151.219
151.219
151.219
Bibliotheken
589.762
571.422
550.740
550.740
550.740
550.740
Speeltuinen en speelplaatsen
35.572
60.495
60.056
59.891
59.891
59.891
Wijkbeheer speeltuinen en speelplaatsen
59.690
59.345
59.249
59.249
59.249
59.249
"t Wier Singel 6 Metslawier The Sound Fiskwei 30 Holwerd
4.330
7.228
8.496
8.496
8.496
8.496
12.955
16.719
17.398
17.398
17.398
17.398
- 106 -
2008
Omschrijving
2009
2010
2011
2012
2013
Algemeen jeugd- en jongerenwerk
95.849
283.843
293.542
103.542
103.542
Project Jong in Fryslân
16.415
0
0
0
0
0
Peuterspeelzaal Holdingastrjitte 27 Anjum
12.063
4.060
4.765
4.765
4.765
4.765
Noodlokalen Hoedemakersweg 64 Dokkum Peuterspeelzalen Kinderopvang specifieke doelgroepen
103.542
5.692
4.923
5.549
5.549
5.549
5.549
195.271
217.801
235.043
233.374
233.374
233.374
28.610
33.601
35.771
35.771
35.771
35.771
9.428
12.553
10.535
10.535
10.535
10.535
3.2. Jeugd en Gezin
132.060
113.900
113.774
113.774
113.774
113.774
Gebouw Brokmui 62 Dokkum
107.514
103.330
103.330
103.330
103.330
103.330
Toezicht en handhaving W.K.O. BATEN
Bibliotheken Speeltuinen en speelplaatsen
0
0
0
0
0
0
5.900
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
497
500
500
500
500
500
3.110
3.170
3.109
3.109
3.109
3.109
0
0
0
0
0
0
8.208
0
0
0
0
0
908
975
910
910
910
910
Wijkbeheer speeltuinen en speelplaatsen "t Wier Singel 6 Metslawier The Sound Fiskwei 30 Holwerd Algemeen jeugd- en jongerenwerk Project Jong in Fryslân Peuterspeelzaal Holdingastrjitte 27 Anjum
3.3.
Noodlokalen Hoedemakersweg 64 Dokkum
2.723
2.725
2.725
2.725
2.725
2.725
Peuterspeelzalen
3.200
3.200
3.200
3.200
3.200
3.200
Kinderopvang specifieke doelgroepen
0
0
0
0
0
0
Toezicht en handhaving W.K.O.
0
0
0
0
0
0
Onderwijs Het beleid is vastgelegd in de volgende documenten -
Het plan van aanpak onderwijsachterstandenbeleid 2002-2006 (26-09-2002)
-
Plan van aanpak "Professionalisering Peuterspeelzaalwerk Dongeradeel" (11-11-2004)
-
Jaarverslag leerplicht 2007/2008 (27-03-2008)
-
De afgesloten raamovereenkomst 2007-2010 met het Friesland College in het kader van de W(et) E(ducatie) B(eroepsonderwijs) (24-05-2007)
-
Verordening voorzieningen huisvesting onderwijs (18-12-1997)
-
Verordening materiële financiële gelijkstelling basisonderwijs (27-01-2000)
-
Verordening leerlingenvervoer (24-10-2002)
-
Verordening regeling medegebruik schoolgebouwen (22-02-1990)
-
Subsidieverordening
Godsdienstonderwijs
en
levensbeschouwelijk
vormingsonderwijs
openbare basisscholen (27-02-1986)
Beleidsactiviteiten in 2010 In het kader van de voor- en vroegschoolse educatie: -
Deelname aan het door het ministerie officieel erkend programma Boekenpret
In het kader van het peuterspeelzaalwerk: -
Concretisering plan van aanpak "Professionalisering Peuterspeelzaalwerk Dongeradeel"
-
Vaststelling van het huisvestingsbeleid van het peuterspeelzaalwerk
- 107 -
-
Ontwikkelen van kwaliteitseisen voor het peuterspeelzaalwerk en de kinderopvang. Eén en ander conform Ontwikkelingskansen door kwaliteit en Educatie (OKE), dat per 1-8-2010 in werking treedt.
In het kader van het basis- en voortgezet onderwijs: -
Het gemeentelijk onderwijskansenbeleid; cofinanciering in het kader van Boppeslach met de provincie Fryslan en met de PO-raad - projectbureau kwaliteit in het kader van pilots taalbeleid. Maximumbijdrage is € 63.025,-
-
Inzet van de gemeentelijke middelen voor onderwijsbegeleiding in de vorm van een verdubbeling van het bedrag dat de school zelf uitgeeft tot een maximum van € 115.000,-. Begeleiding wordt aangevraagd voor zaken als het implementeren van nieuwe methodes, Fries taalbeleid en professionalisering.
-
Continuering van het schoolmaatschappelijk werk binnen het basisonderwijs en voortgezet onderwijs. Gemeentelijke middelen worden ingezet voor de begeleiding van leerlingen met sociaal-emotionele problemen die de schoolcarriere in de weg (kunnen) zitten.
-
NOFA-samenwerking in het kader van de W(et) E(ducatie) B(eroepsonderwijs) en het in januari 2009 ingevoerde participatiebudget als element om een betere koppeling tussen onderwijs en werkgelegenheid te realiseren, tevens overleg over toekomstige samenwerking met ROC Friesland college
-
Orientatie op de mogelijkheden voor een RENN4-voorziening (speciaal onderwijs) in de gemeente Dongeradeel.
-
Heroverwegen
subsidieverordening
Godsdienstonderwijs
en
levensbeschouwelijke
vormingsonderwijs openbare scholen in verband met rijksfinanciering per 1 augustus 2009
In het kader van de onderwijshuisvesting: -
Aanbieden van een nieuwe verordening voorzieningen huisvesting onderwijs.
-
Afronding verbouw en uitbreiding J.J. Boumanschool incl. gymnastieklokaal
-
stellen van een Integraal Huisvestingsplan voor het onderwijs, als beleids- en toetsingskader voor de behoefte aan onderwijsvoorzieningen op middellange termijn.
Wat zijn de kosten? Omschrijving
2008
2009
2010
2011
2012
2013
LASTEN 3.3. Onderwijs Administratie, beheer en bestuur openbaar basisonderwijs Gymnastiekonderwijs openbaar basisonderwijs
4.726.123
4.707.485
4.228.182
4.382.138
4.053.409
3.991.343
154.545
123.776
123.910
123.910
4.910
4.910
35.294
36.367
35.394
35.394
35.394
35.394
Schoolzwemmen openbaar basisonderwijs
23.209
21.467
21.678
21.678
21.678
21.678
Leerlingenvervoer openbaar basisonderwijs
12.777
17.716
18.032
18.032
18.032
18.032
Godsdienst- en levensbeschouwelijk onderwijs
25.862
18.367
18.378
18.378
18.378
18.378
0
0
0
0
0
0
215.736
236.062
276.370
276.370
276.370
260.113
Exploitatie openbare basisscholen Huisvesting openbaar basisonderwijs Personeel bijzonder basisonderwijs Gymnastiekonderwijs bijzonder basisonderwijs
0
0
0
0
0
0
207.334
196.587
212.970
212.970
212.970
212.970
Schoolzwemmen bijzonder basisonderwijs
92.834
90.367
93.378
93.378
93.378
93.378
Leerlingenvervoer bijzonder basisonderwijs
11.279
29.186
19.442
19.442
19.442
19.442
1.050.020
1.068.232
1.125.161
1.079.117
1.069.388
1.023.579
Huisvesting bijzonder basisonderwijs Gymnastiekonderwijs bijzonder speciaal onderwijs Leerlingenvervoer bijzonder speciaal onderwijs Huisvesting bijzonder speciaal onderwijs
23.500
28.356
23.178
23.178
23.178
23.178
408.909
386.390
400.408
400.408
400.408
400.408
488.303
519.342
521.227
521.227
521.227
521.227
- 108 -
Omschrijving Gymnastiekonderwijs openbaar voortgezet onderwijs
2008
2009
2010
2011
2012
2013
4.741
5.000
5.000
5.000
5.000
5.000
Huisvesting openbaar voortgezet onderwijs Gymnastiekonderwijs bijzonder voortgezet onderwijs
145.633
166.938
168.098
168.098
168.098
168.098
20.623
27.000
27.000
27.000
27.000
27.000
Huisvesting bijzonder voortgezet onderwijs
552.150
571.749
564.781
564.781
564.781
564.781
Uitvoering leerplichtwet
56.330
70.621
75.812
75.812
75.812
75.812
Onderwijsbegeleiding
100.216
128.595
129.975
129.975
129.975
129.975
Overige onderwijsvoorzieningen
255.618
239.989
39.769
239.769
39.769
39.769
Onderwijsachterstandenbestrijding
376.156
295.869
265.196
265.196
265.196
265.196
Onderwijskansenbeleid
40.025
63.025
63.025
63.025
63.025
63.025
Volwasseneneducatie
277.422
273.516
0
0
0
0
Educatie inburgering nieuwkomers
147.607
92.968
0
0
0
0
776.108
530.200
160.200
160.200
160.200
160.200
BATEN 3.3. Onderwijs Administratie, beheer en bestuur openbaar basisonderwijs
0
0
0
0
0
0
Gymnastiekonderwijs openbaar basisonderwijs
0
0
0
0
0
0
Schoolzwemmen openbaar basisonderwijs
0
0
0
0
0
0
223
500
500
500
500
500
Godsdienst- en levensbeschouwelijk onderwijs
0
0
0
0
0
0
Exploitatie openbare basisscholen
0
0
0
0
0
0
Huisvesting openbaar basisonderwijs
0
0
0
0
0
0
Personeel bijzonder basisonderwijs
0
0
0
0
0
0
Gymnastiekonderwijs bijzonder basisonderwijs
0
0
0
0
0
0
Schoolzwemmen bijzonder basisonderwijs
0
0
0
0
0
0
573
500
500
500
500
500
25.163
0
0
0
0
0
Leerlingenvervoer openbaar basisonderwijs
Leerlingenvervoer bijzonder basisonderwijs Huisvesting bijzonder basisonderwijs Gymnastiekonderwijs bijzonder speciaal onderwijs
0
0
0
0
0
0
Leerlingenvervoer bijzonder speciaal onderwijs
0
0
0
0
0
0
Huisvesting bijzonder speciaal onderwijs Gymnastiekonderwijs openbaar voortgezet onderwijs
0
30.000
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
Huisvesting openbaar voortgezet onderwijs Gymnastiekonderwijs bijzonder voortgezet onderwijs
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
Huisvesting bijzonder voortgezet onderwijs
0
0
0
0
0
0
26.078
5.000
9.000
9.000
9.000
9.000
Uitvoering leerplichtwet Onderwijsbegeleiding
0
0
0
0
0
0
Overige onderwijsvoorzieningen
0
200
200
200
200
200
313.753
150.000
150.000
150.000
150.000
150.000
0
0
0
0
0
0
Volwasseneneducatie
274.906
265.000
0
0
0
0
Educatie inburgering nieuwkomers
135.412
79.000
0
0
0
0
Onderwijsachterstandenbestrijding Onderwijskansenbeleid
3.4.
Ouderen Het beleid is vastgelegd in de volgende documenten -
Ontwikkelingsvisie 2008-2012 Wmo (december 2007)
-
Welzijnsbeleid Stichting Welzijn Dongeradeel "Het Bolwerk" (2008)
- 109 -
Beleidsactiviteiten in 2010 -
Evaluatie en integratie van ouderenbeleid in de ontwikkelingsvisie 2008-2012 Wmo
-
Het verhogen van de betrokkenheid van ouderen in dorp en buurt
-
Het ontwikkelen van een samenhangend voorzieningenaanbod voor ouderen op het gebied van wonen, zorg en welzijn (deelname in Platform Wozowe)
-
Het makkelijker maken van deelname van ouderen aan maatschappelijk verkeer
-
Het voorkomen en tegengaan van eenzaamheid en sociaal isolement
-
Uitbreiden voorzieningen op het gebied van Welzijn en Zorg (uitbreiding BurenHulpDienst naar alle dorpen in Dongeradeel)
Wat zijn de kosten? Omschrijving
2008
2009
2010
2011
2012
2013
LASTEN 3.4. Ouderen
22.344
21.433
21.851
21.851
21.851
21.851
Welzijn ouderen
22.344
21.433
21.851
21.851
21.851
21.851
BATEN
3.5.
3.4. Ouderen
0
0
0
0
0
0
Welzijn ouderen
0
0
0
0
0
0
Volksgezondheid Het beleid is vastgelegd in de volgende documenten -
Nota gemeentelijk Gezondheidbeleid (2004)
-
Nota genotmiddelenbeleid "By sûp en stút" (maart 2008)
-
Wet Collectieve Preventie Volksgezondheid (WCPV)
-
Verordening Graf- en begraafrechten (november 2003)
-
Destructieverordening 1995 (augustus 1995)
-
Afvalstoffenplan 2005-2008 (raadsbesluit maart 2005)
Beleidsactiviteiten in 2010 -
Evaluatie en integratie nota Gezondbeleid in ontwikkelingsvisie Wmo
-
Uitvoering van het actieplan “By sûp en stút” op de onderdelen: project de gezonde school en genotmiddelen in het primair en voortgezet onderwijs, vroegsignalering van alcohol- en genotmiddelengebruik bij jongeren
-
Uitvoeren plan van aanpak Zwerfafval, met o.a. de volgende speerpunten: -
extra (en anders) opruimen
-
participatie met verschillende doelgroepen
-
communicatie over zwerfafval om gedragsverandering bij burgers te stimuleren
-
extra toezicht en handhaving
- 110 -
-
Versterken gemeentelijk toezicht en handhaving illegale stort
-
Het gezamenlijk inzamelen van huishoudelijk afval met de gemeente Dantumadiel
Wat zijn de kosten? Omschrijving
2008
2009
2010
2011
2012
2013
LASTEN 3.5. Volksgezondheid Destructie kleine huisdieren Maatschappelijk werk Indicatie-orgaan Slachtofferhulp Gemeenschappelijke Gezondheids Dienst
3.797.541
3.681.167
3.856.806
3.637.703
3.670.666
2.116
2.570
2.600
2.600
2.600
3.716.066 2.600
271.783
294.337
286.027
286.027
286.027
286.027
0
0
0
0
0
0
4.856
4.907
4.928
4.928
4.928
4.928 372.274
332.295
352.453
406.792
360.244
366.454
Legionellapreventie
6.408
9.890
9.890
9.890
9.890
9.890
Ongediertebestrijding
4.461
1.015
1.025
1.025
1.025
1.025
Vogelgriep
0
0
0
0
0
0
Verslavingszorg
0
5.070
5.120
5.120
5.120
5.120
Specifieke uitkering jeugdgezondheidszorg Projectmatige jeugdgezondheidszorg Voorlichting afvalverwijdering Huishoudelijk afval Bedrijfsafval Beleid afvalinzameling Vergunningen afvalstoffenverordening Hergebruik afvalstoffen
413.095
308.472
394.804
408.477
415.672
422.417
61.573
108.687
141.678
141.678
141.678
141.678
8.253
13.510
13.799
13.799
13.799
13.799
2.111.893
2.020.465
1.995.245
1.865.674
1.882.652
1.912.870
277.837
227.315
263.921
207.264
209.844
212.461
15.585
23.181
15.601
15.601
15.601
15.601
0
0
0
0
0
0
51.516
98.746
98.420
98.420
98.420
98.420
Project aanpak milieudrukvermindering
14.350
3.739
0
0
0
0
Begraafplaats Damwâldsterreedtsje Dokkum
53.970
53.936
55.253
55.253
55.253
55.253 102.811
Begraafplaats Lindenhof Dokkum
114.852
94.785
102.811
102.811
102.811
Begraafplaats Metslawier
21.647
23.225
23.286
23.286
23.286
23.286
Begraafplaats Ternaard
31.051
34.864
35.606
35.606
35.606
35.606
Overige kosten lijkbezorging
0
0
0
0
0
0
Baten afvalstoffenheffing
0
0
0
0
0
0
Baten bedrijfsafval Baten begraafplaats Damwâldsterreedtsje Dokkum
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
Baten begraafplaats Lindenhof Dokkum
0
0
0
0
0
0
Baten begraafplaats Metslawier
0
0
0
0
0
0
Baten begraafplaats Ternaard
0
0
0
0
0
0
3.097.034
2.997.030
3.051.142
2.921.776
2.938.754
2.968.972
0
0
0
0
0
0
9.901
0
0
0
0
0
Indicatie-orgaan
0
0
0
0
0
0
Slachtofferhulp
0
0
0
0
0
0
Gemeenschappelijke Gezondheids Dienst
0
0
0
0
0
0
Legionellapreventie
0
0
0
0
0
0
Ongediertebestrijding
0
0
0
0
0
0
Vogelgriep
0
0
0
0
0
0
Verslavingszorg
0
0
0
0
0
0
410.924
305.900
305.900
305.900
305.900
305.900
61.573
108.320
141.300
141.300
141.300
141.300
0
0
0
0
0
0
12.407
3.812
43.607
43.607
43.607
43.607
BATEN 3.5. Volksgezondheid Destructie kleine huisdieren Maatschappelijk werk
Jeugdgezondheidszorg C.J.G. Maatschappelijke ondersteuning C.J.G. Voorlichting afvalverwijdering Huishoudelijk afval Bedrijfsafval
0
0
0
0
0
0
Beleid afvalinzameling
0
0
0
0
0
0
Vergunningen afvalstoffenverordening
0
0
0
0
0
0
Hergebruik afvalstoffen
0
0
0
0
0
0
- 111 -
Omschrijving Project aanpak milieudrukvermindering
2009
2010
2011
2012
2013
33.189
0
0
0
0
0
Begraafplaats Damwâldsterreedtsje Dokkum
0
0
0
0
0
0
Begraafplaats Lindenhof Dokkum
0
0
0
0
0
0
Begraafplaats Metslawier
0
0
0
0
0
0
Begraafplaats Ternaard
0
0
0
0
0
0
Overige kosten lijkbezorging
0
0
0
0
0
0
2.154.442
2.157.323
2.077.898
1.948.327
1.965.305
1.995.523
Baten bedrijfsafval Baten begraafplaats Damwâldsterreedtsje Dokkum
248.705
230.874
265.481
265.686
265.686
265.686
9.009
13.495
55.253
55.253
55.253
55.253
Baten begraafplaats Lindenhof Dokkum
120.050
140.315
102.811
102.811
102.811
102.811
Baten afvalstoffenheffing
3.6.
2008
Baten begraafplaats Metslawier
10.238
17.275
23.286
23.286
23.286
23.286
Baten begraafplaats Ternaard
26.596
19.716
35.606
35.606
35.606
35.606
Wet Maatschappelijke Ondersteuning (WMO) Het beleid is vastgelegd in de volgende documenten -
Verordening Maatschappelijke Ondersteuning 2007 (28-09-2006)
-
Beleidsplan WMO (28-11-2007)
Beleidsactiviteiten in 2010 -
De samenwerking tussen verschillende organisaties op het gebied van cliëntondersteuning zal versterkt worden. Dit betekent een uniformering in de vraagverheldering, het instellen van een gezamenlijk team en de afstemming van de informatie- en aanmeldfunctie
-
Er wordt onderzoek verricht naar de tevredenheid van burgers over de prestaties in het kader van de WMO. Aan de hand van uitkomsten hiervan wordt een verbeterplan opgesteld
-
Met de doelgroepen wordt in kaart gebracht hoe deelname aan het maatschappelijk verkeer van mensen met een lichamelijke of geestelijke beperking op dorpsniveau kan worden vergemakkelijkt
-
Het in NOFA-verband versterken van de mantelzorg op lokaal en regionaal niveau
-
Implementatie wetswijziging huishoudelijke hulp in de loop van 2010 door een aanbesteding huishoudelijke hulp
Wat zijn de kosten? Omschrijving
2008
2009
2010
2011
2012
2013
LASTEN 3.6. WMO
4.337.244
4.721.560
4.416.652
4.447.389
4.417.389
Ontwikkelingssamenwerking
1.881
5.442
5.555
5.555
5.555
5.555
Stimulering vrijwilligerswerk
44.867
35.879
81.863
81.863
51.863
51.863
Coördinatie vrijwillige thuiszorg en mantelzorg
35.965
19.370
59.991
59.991
59.991
59.991
5.381
4.660
4.731
4.731
4.731
4.731
13.598
15.285
15.455
15.455
15.455
15.455
0
0
21.820
21.820
21.820
21.820
13.455
14.323
733
733
733
733
Vorming, training en advies vrijwilligers Collectieve GGZ-preventie Ondersteunende begeleiding Regeling opvang asielzoekers
- 112 -
4.417.389
2008
Omschrijving
2009
2010
2011
2012
2013
Zorgwet voorwaardelijke vergunning tot verblijf
1.154
14.353
763
763
763
763
Asielzoekerscentrum Dokkum
9.448
7.767
0
0
0
0
123.132
59.778
0
0
0
0
9.180
6.042
16.732
16.732
16.732
16.732 2.644
Welzijn inburgering nieuwkomers Flankerend minderhedenbeleid Noodopvang uitgeprocedeerde asielzoekers
7.231
2.572
2.644
2.644
2.644
134.400
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
1.646.571
1.934.770
1.753.464
1.769.161
1.769.161
1.769.161
446.767
461.651
552.259
556.869
556.869
556.869
68.359
59.289
62.895
62.895
62.895
62.895
597.376
558.554
564.769
564.769
564.769
564.769
Sociale vernieuwing
3.738
3.205
3.266
3.266
3.266
3.266
De Skûle Metslawier
0
0
0
0
0
0
Leefvoorzieningen gehandicapten
818.602
1.081.450
930.144
937.934
937.934
937.934
Woonvoorzieningen gehandicapten
356.139
437.170
339.568
342.208
342.208
342.208
231.760
Regeling nalatenschap oude vreemdelingenwet Invoering WMO Huishoudelijke zorg in natura Huishoudelijke zorg P.G.B. "t Bolwerk Oranjewal 28 Dokkum Algemeen sociaal-cultureel werk
BATEN 3.6. WMO
797.811
401.470
231.760
231.760
231.760
Ontwikkelingssamenwerking
0
0
0
0
0
0
Stimulering vrijwilligerswerk
0
0
0
0
0
0
Coördinatie vrijwillige thuiszorg en mantelzorg
0
0
0
0
0
0
Vorming, training en advies vrijwilligers
0
0
0
0
0
0
Collectieve GGZ-preventie
0
0
0
0
0
0
Ondersteunende begeleiding Regeling opvang asielzoekers
0
0
0
0
0
0
-1.674
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
233.101
39.260
0
0
0
0
45.137
45.000
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0 0
Zorgwet voorwaardelijke vergunning tot verblijf Asielzoekerscentrum Dokkum Welzijn inburgering nieuwkomers Flankerend minderhedenbeleid Noodopvang uitgeprocedeerde asielzoekers
34.000
0
0
0
0
134.400
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
232.494
200.000
175.000
175.000
175.000
175.000
1.482
40.000
10.000
10.000
10.000
10.000
38.639
38.640
38.640
38.640
38.640
38.640
Algemeen sociaal-cultureel werk
0
0
0
0
0
0
Sociale vernieuwing
0
0
0
0
0
0
Regeling nalatenschap oude vreemdelingenwet Invoering WMO Huishoudelijke zorg in natura Huishoudelijke zorg P.G.B. "t Bolwerk Oranjewal 28 Dokkum
De Skûle Metslawier
3.7.
0
0
0
0
0
0
Leefvoorzieningen gehandicapten
2.741
7.105
7.105
7.105
7.105
7.105
Woonvoorzieningen gehandicapten
77.491
31.465
1.015
1.015
1.015
1.015
Taalbeleid Frysk Het beleid is vastgelegd in de volgende documenten -
Nota Frysk taalbelied (28-05-2003)
-
Kommunikaasjeplan (februari 2005)
-
Yntinsjeferklearring skriftlik Frysk taalgebrûk (15-11-2006)
Beleidsactiviteiten in 2010 -
Aktualiseare fan'e Nota Frysk taalbelied
- 113 -
Wat zijn de kosten? Omschrijving
2008
2009
2010
2011
2012
2013
LASTEN 3.7. Taalbeleid Frysk
1.296
3.867
4.033
4.033
4.033
4.033
Taal- en letterkunde
1.296
3.867
4.033
4.033
4.033
4.033
BATEN 3.7. Taalbeleid Frysk
0
0
0
0
0
0
Taal- en letterkunde
0
0
0
0
0
0
Recapitulatie programma 3 Omschrijving
2008
2009
2010
2011
2012
2013
LASTEN 3.1. Werk en Inkomen
18.096.658 18.764.209 20.017.617 20.284.316 20.274.192 20.274.192
3.2. Jeugd en Gezin
1.205.620
1.412.534
1.432.363
1.240.529
1.240.529
1.240.529
3.3. Onderwijs
4.726.123
4.707.485
4.228.182
4.382.138
4.053.409
3.991.343
22.344
21.433
21.851
21.851
21.851
21.851
3.5. Volksgezondheid
3.797.541
3.681.167
3.856.806
3.637.703
3.670.666
3.716.066
3.6. WMO
4.337.244
4.721.560
4.416.652
4.447.389
4.417.389
4.417.389
1.296
3.867
4.033
4.033
4.033
4.033
3.4. Ouderen
3.7. Taalbeleid Frysk Totaal lasten
32.186.826 33.312.255 33.977.504 34.017.959 33.682.069 33.665.403
BATEN 3.1. Werk en Inkomen
15.758.342 15.995.358 16.742.473 16.742.473 16.742.473 16.742.473
3.2. Jeugd en Gezin
132.060
113.900
113.774
113.774
113.774
113.774
3.3. Onderwijs
776.108
530.200
160.200
160.200
160.200
160.200
0
0
0
0
0
0
3.097.034
2.997.030
3.051.142
2.921.776
2.938.754
2.968.972
797.811
401.470
231.760
231.760
231.760
231.760
0
0
0
0
0
0
3.4. Ouderen 3.5. Volksgezondheid 3.6. WMO 3.7. Taalbeleid Frysk Totaal baten
20.561.355 20.037.958 20.299.349 20.169.983 20.186.961 20.217.179
Saldo baten en lasten
11.625.471 13.274.297 13.678.155 13.847.976 13.495.108 13.448.224
Mutaties reserves Toevoegingen
0
31.101
32.355
32.355
Onttrekkingen
0
57.000
116.870
57.000
Saldo
0
-25.899
-84.515
-24.645
Saldo na mutatie reserves Waarvan nieuw beleid: 3.1. Herziening kostenverdeling WIZ DanDon uitvoeringskosten 3.1. Voordeel toerekening uitvoeringskosten aan Werkdeel t/m 2010 3.1. Herziening kostenverdeling WIZ DanDon overheadkosten 3.2. Aanvullend budget jeugdonderkomens 3.3. Brandveilig maken PO scholen gebruikersvergunning
32.355
32.355
32.355
32.355
11.625.471 13.248.398 13.593.640 13.823.331 13.527.463 13.480.579
0
0
0
0
0
0
190.000
0
0
190.000
0
0
- 114 -
66.000
100.000
0
0
220.000
0
0
190.000
0
0
0
0
0
0
200.000
Omschrijving
2008
2009
2010
2011
2012
2013
3.3. Functionele aanpassingen basisscholen (kap.lasten)
0
0
48.422
0
0
3.3. Gymlokaal Boumanschool
0
0
49.535
0
0
0
0
543.957
710.000
0
0
-17.000
Waarvan bezuinigingen: 3.5. Besparing medewerker sociaal raadslieden
0
0
-17.000
-17.000
-17.000
3.5. Begraven
0
-43.350
-64.525
-64.525
-64.525
-64.525
3.6. Bezuinigingen WMO
0
0
267.000
267.000
267.000
267.000
0
-43.350
185.475
185.475
185.475
185.475
- 115 -
- 116 -
PROGRAMMA 4 DONGERADEEL VERNIEUWT De gemeente Dongeradeel is een organisatie die opereert in een complexe en in demografisch en sociaaleconomisch opzicht krimpende omgeving. Bij het tot stand brengen van een sociaal sterk, economisch duurzaam en leefbaar Dongeradeel heeft de gemeente in toenemende mate andere partijen nodig (burgers, andere overheden en maatschappelijke organisaties). Die samenwerking is bij de totstandkoming van bijv. het dorpen- en wijkenconvenant, de aanpak van herstructurering en het economisch programma nadrukkelijk gezocht.
Omdat
de
gemeente
als
organisatie
zich
hierin
nog
kan
verbeteren
is
een
programma
organisatieontwikkeling gestart met de volgende uitgangspunten: -
De gemeentelijke organisatie staat in open verbinding met een steeds wijzigende, complexe omgeving
-
Organisatieontwikkeling is een continu proces
-
Er is meer aandacht nodig voor externe oriëntatie en minder voor structuren
-
De verschillende burgerrollen nemen we als uitgangspunt
Thema's binnen dit programma 4.1.
Bestuur
4.2.
Interactieve beleidsvorming
4.3.
Klantgerichtheid
4.4.
Plaats en taak van de gemeente
- 117 -
voor
4.1.
Bestuur Het beleid is vastgelegd in de volgende documenten --
Beleidsactiviteiten in 2010 In maart 2010 worden verkiezingen gehouden voor de gemeenteraad. We streven naar een zo groot mogelijke opkomst. Raad en College zullen door middel van verschillende activiteiten zoveel mogelijk inwoners (waaronder ook jonge mensen die voor het eerst hun stem mogen uitbrengen) proberen te bewegen daadwerkelijk te gaan stemmen.
Naar aanleiding van het Rapport van de Commissie "Korthals Altes" over een onderzoek naar elektronisch stemmen is het niet langer toegestaan gebruik te maken van de stemmachines. Net als
in
2009
bij
de
verkiezingen
van
het
Europees
Parlement
zal
er
ook
bij
de
gemeenteraadsverkiezingen gebruik worden gemaakt van het “rode potlood”.
Als gevolg van een daling van het inwoneraantal zal het aantal raadsleden weer terug gaan van 21 naar 19.
In 2010 zal er een evaluatie plaatsvinden van de structuur van de raadscommissies. Ook wordt toegewerkt naar digitalisering van vergaderstukken en informatie naar raad en raadscommissies. Doel hiervan is een vermindering van de papierstroom.
Wat zijn de kosten? Omschrijving
2008
2009
2010
2011
2012
2013
LASTEN 4.1. Bestuur
2.415.783
1.704.249
1.716.901
2.080.623
2.226.900
2.381.422
Burgemeester en wethouders
928.943
669.761
690.202
690.202
690.202
690.202
Raad
347.568
323.500
358.359
336.859
336.859
336.859
Raadscommissies
6.600
7.542
11.130
11.130
11.130
11.130
Adviesraden
3.099
3.870
3.400
3.400
3.400
3.400
Communicatie
298.518
316.917
330.854
330.854
330.854
330.854
Representatie
40.655
32.561
34.170
34.170
34.170
34.170
7.782
58.312
60.350
60.350
60.350
60.350
Verkiezingen
17.340
68.713
60.363
67.060
45.060
45.060
Raadsgriffier
107.038
110.089
115.890
115.890
115.890
115.890
Bezwaar en beroep
Ambtelijke (fractie) ondersteuning Rekenkamer Dodenherdenking
4.800
6.600
6.600
6.600
6.600
6.600
27.005
25.450
25.705
25.705
25.705
25.705
4.226
3.494
3.665
3.665
3.665
3.665
10.040
0
13.000
13.000
13.000
13.000
Reserve looncompensatie
0
14.400
0
0
0
0
Reserve looncompensaties (CAO loonstijging)
0
0
0
110.000
165.000
220.000 230.100
Lokale omroep
Stijging initiële personele lasten
0
0
0
125.200
183.000
Loonkostenstijging welzijnsbudget
0
0
0
16.000
24.000
32.000
Reserve prijscompensaties
0
0
0
100.000
150.000
200.000
Stortingen in voorzieningen Saldi kostenplaatsen
0
0
0
0
0
612.169
63.040
3.213
30.538
28.015
- 118 -
22.437
Omschrijving
2008
2009
2010
2011
2012
2013
BATEN 4.1. Bestuur
108.652
-18.957
0
0
0
0
2.750
0
0
0
0
0
Raad
0
0
0
0
0
0
Raadscommissies
0
0
0
0
0
0
Adviesraden
0
0
0
0
0
0
Communicatie
5
0
0
0
0
0
Representatie
Burgemeester en wethouders
4.2.
1.618
0
0
0
0
0
Bezwaar en beroep
0
0
0
0
0
0
Verkiezingen
0
0
0
0
0
0
Raadsgriffier
0
0
0
0
0
0
Ambtelijke (fractie) ondersteuning
0
0
0
0
0
0
Rekenkamer
0
0
0
0
0
0
Dodenherdenking
0
0
0
0
0
0
Lokale omroep
0
0
0
0
0
0
Reserve looncompensaties (CAO loonstijging)
0
0
0
0
0
0
Stijging initiële personele lasten
0
0
0
0
0
0
loonkostenstijging welzijnsbudget
0
0
0
0
0
0
Reserve prijscompensaties
0
0
0
0
0
0
Stortingen in voorzieningen
10.538
0
0
0
0
0
Saldi kostenplaatsen
93.741
-18.957
0
0
0
0
Interactieve beleidsvorming Het beleid is vastgelegd in de volgende documenten -
Notitie "Interactief Dongeradeel"
-
Het samenwerken met verschillende partijen en het betrekken van burgers bij het maken en uitvoeren van beleid is een belangrijk speerpunt van de gemeente.
Beleidsactiviteiten in 2010 -
Op basis van de notitie "Interactief Dongeradeel" worden in 2010 de volgende projecten op interactieve wijze voorbereid en uitgevoerd: - Hutten - Integrale gebiedsontwikkeling - Waar staat je gemeente? - Regiomarketing
Wat zijn de kosten? Omschrijving
2008
2009
2010
2011
2012
2013
LASTEN 4.2. Interactieve Beleidsvorming
6.750
6.750
6.750
6.750
6.750
6.750
Bewonersparticipatie
6.750
6.750
6.750
6.750
6.750
6.750
- 119 -
BATEN
4.3.
4.2. Interactieve Beleidsvorming
0
0
0
0
0
0
Bewonersparticipatie
0
0
0
0
0
0
Klantgerichtheid Het beleid is vastgelegd in de volgende documenten --
Beleidsactiviteiten in 2010 -
Het verder optimaliseren van informatieverstrekking en voorlichting over gemeentelijke producten en diensten
-
De gemeentelijke website verder vullen met informatie over producten en diensten, waar mogelijk met procesbeschrijving, tijdsduur en kosten
-
Verdere
vernieuwing
van
automatisering,
gericht
op
verbetering
van
de
(digitale)
dienstverlening -
De aansluiting op het Omgevingsloket Online voor 1 juli 2010 operationeel maken, zodat aanvragen voor vergunningen rond bouwen, reclame, inrit, kap en sloop geheel digitaal kunnen worden ingenomen
-
Voor 1 november 2010 voorbereidingen treffen om investering in apparatuur mogelijk te maken ten behoeve van volledige digitale behandeling van vergunningsaanvragen
-
Verdere ontwikkeling van digitale product en dienstverlening, waaronder de mogelijkheid om via het klantbegeleidingssysteem Publiekszaken en internet afspraken te maken, producten af te nemen en waarnodig te betalen
-
Implementatie en uitvoering van de Wet Algemene Bepalingen Omgevingsvergunning (WABO) om de behandeling van maximaal 25 verschillende vergunningen in 1 vergunning te comprimeren
-
Inrichting van de Basisregistratie Personen en de Basisregistratie Adressen en Gebouwen
-
Verdere ontwikkeling van snelle, pro-actieve en gecoordineerde dienstverlening aan burgers en bedrijven, o.a. door verdere toepassing van sneltoets- en loketcriteria
-
Voorbereidingen treffen tot een realisatieplan dienstverlening Dongeradeel 2010-2014
-
Voorbereidingen treffen tot realisatie van een klant contact centrum (kcc) uiterlijk per 1 januari 2012
-
Deregulering en het verminderen van administratieve lastendruk voor burgers en bedrijven is een project dat binnen Dongeradeel en in NOFA-verband is aangepakt. In 2010 worden de resultaten van dit project verwacht
-
De bereikbaarheid van de gemeente en het klantgemak verbeteren door invoering van het zogenaamde 14+netnummer
-
Voor 1 oktober 2010 één meldpunt realiseren voor alle klachten en meldingen aangaande het openbaar gebied
- 120 -
-
Een vervolg geven aan de uitkomsten van het onderzoek Waar Staat Je Gemeente. De uitkomsten van paneldiscussies met inwoners en organisaties moeten leiden tot een verbeterplan met de bedoeling dat we in de verschillende burgerrollen hoger gaan scoren. Eind 2010 nemen we opnieuw deel aan het onderzoek
-
In 2010 wordt de evenementencoördinatie versterkt
Wat zijn de kosten? Omschrijving
2008
2009
2010
2011
2012
2013
LASTEN 4.3. Klantgerichtheid
974.627
1.067.442
1.032.700
1.032.700
1.032.696
1.032.696
Receptie
190.601
222.725
214.561
214.561
214.561
214.561
Burgerlijke stand
111.882
125.132
147.791
147.791
147.791
147.791
Uitvoering GBA
269.859
213.280
178.099
178.099
178.095
178.095
6.071
11.746
57.756
57.756
57.756
57.756
Rijbewijzen
130.180
164.021
135.742
135.742
135.742
135.742
Reisdocumenten
128.933
171.895
150.364
150.364
150.364
150.364
22.900
36.943
27.870
27.870
27.870
27.870
1.287
0
0
0
0
0
14.141
12.023
13.500
13.500
13.500
13.500
Straatnaamgeving / huisnummering
Kwaliteit dienstverlening burgerzaken Leges burgerlijke stand Leges GBA Leges rijbewijzen
27.321
18.700
21.900
21.900
21.900
21.900
Leges reisdocumenten
66.442
72.531
71.599
71.599
71.599
71.599
Reclamevergunningen Lijkschouwing
0
690
3.372
3.372
3.372
3.372
3.580
2.480
2.510
2.510
2.510
2.510
Kwaliteit dienstverlening milieuvergunningen
0
0
0
0
0
0
Kwaliteit dienstverlening bouwvergunningen
1.430
15.276
7.636
7.636
7.636
7.636
BATEN 4.3. Klantgerichtheid
4.4.
344.680
315.801
322.250
322.250
322.250
322.250
Receptie
0
0
0
0
0
0
Burgerlijke stand
0
0
0
0
0
0
Uitvoering GBA
0
0
0
0
0
0
Straatnaamgeving / huisnummering
0
0
0
0
0
0
Rijbewijzen
0
0
0
0
0
0
Reisdocumenten
0
0
0
0
0
0
Kwaliteit dienstverlening burgerzaken
0
0
0
0
0
0
Leges burgerlijke stand
32.906
33.600
28.000
28.000
28.000
28.000
Leges GBA
28.521
15.775
23.030
23.030
23.030
23.030
Leges rijbewijzen
114.128
91.763
105.500
105.500
105.500
105.500
Leges reisdocumenten
169.058
173.663
164.700
164.700
164.700
164.700
Reclamevergunningen
67
1.000
1.020
1.020
1.020
1.020
Lijkschouwing
0
0
0
0
0
0
Kwaliteit dienstverlening milieuvergunningen
0
0
0
0
0
0
Kwaliteit dienstverlening bouwvergunningen
0
0
0
0
0
0
Plaats en taak van de gemeente Het beleid is vastgelegd in de volgende documenten --
- 121 -
Beleidsactiviteiten in 2010 Het "bestuurskracht"-onderzoek is afgerond. In november 2008 heeft het college een standpunt ingenomen over de toekomstige positie van de gemeente. Dit standpunt is neergelegd in de notitie “Fusie vanuit eigen kracht; een sterke gemeente in Noordoost Fryslan rond regiostad Dokkum”. In januari 2009 heeft de raad hierover besloten dat: -
Dongeradeel een krachtige zelfstandige gemeente is en dat er ingezet zal worden op verdergaande samenwerking
-
Knelpunten en kansen met betrekking tot verdergaande en nieuwe samenwerking in kaart worden gebracht
-
Een takendiscussie gehouden zal worden, waarbij ook de samenwerkingsverbanden, waarin Dongeradeel participeert tegen het licht zal worden gehouden
-
Het college de raad voorstellen voorlegt met betrekking tot stappen die gezet worden in die samenwerkingsverbanden
Afhankelijk van de uitkomsten van de evaluatie samenwerking DanDon en NoFA zal duidelijk moeten worden op welke wijze de samenwerking binnen NOFA wordt voortgezet en hoe zich dat verhoudt tot de discussie over de bestuurlijke toekomst van de gemeente Dongeradeel. In dit licht is ook van belang het keuzebesluit dat de raad in juni 2009 heeft genomen voor een richtinggevende
sociaal-economische
koers,
inclusief
de
daaraan
verbonden
bezuinigingstaakstelling. Deze in de Perspectiefnota uitgezette koers omvat ook de noodzakelijke takendiscussie. Een vrijblijvende takendiscussie waar in februari 2009 nog sprake van was, is gelet op de taakstelling van de gemeente Dongeradeel niet meer aan de orde.
Wat zijn de kosten? Omschrijving
2008
2009
2010
2011
2012
2013
LASTEN 4.4. Plaats en taak van de gemeente
168.001
142.198
136.064
136.064
136.064
136.064
Bestuurlijke samenwerking
64.841
47.992
48.811
48.811
48.811
48.811
Samenwerking NOFA
97.184
92.013
85.273
85.273
85.273
85.273
5.976
2.193
1.980
1.980
1.980
1.980
Samenwerking SoZa DanDon BATEN 4.4. Plaats en taak van de gemeente
0
0
0
0
0
0
Bestuurlijke samenwerking
0
0
0
0
0
0
Samenwerking NOFA
0
0
0
0
0
0
Samenwerking SoZa DanDon
0
0
0
0
0
0
- 122 -
Recapitulatie programma 4 Omschrijving
2008
2009
2010
2011
2012
2013
LASTEN 4.1. Bestuur 4.2. Interactieve Beleidsvorming 4.3. Klantgerichtheid 4.4. Plaats en taak van de gemeente Totaal lasten
2.415.783
1.704.249
1.716.901
2.080.623
2.226.900
6.750
6.750
6.750
6.750
6.750
2.381.422 6.750
974.627
1.067.442
1.032.700
1.032.700
1.032.696
1.032.696
168.001
142.198
136.064
136.064
136.064
136.064
3.565.161
2.920.639
2.892.415
3.256.137
3.402.410
3.556.932
108.652
-18.957
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
344.680
315.801
322.250
322.250
322.250
322.250
0
0
0
0
0
0
453.332
296.844
322.250
322.250
322.250
322.250
3.111.829
2.623.795
2.570.165
2.933.887
3.080.160
3.234.682
BATEN 4.1. Bestuur 4.2. Interactieve Beleidsvorming 4.3. Klantgerichtheid 4.4. Plaats en taak van de gemeente Totaal baten Saldo baten en lasten Mutaties reserves Toevoegingen
0
0
4.356
4.356
4.356
0
Onttrekkingen
0
0
0
0
0
0
Saldo
0
0
4.356
4.356
4.356
0
3.111.829
2.623.795
2.574.521
2.938.243
3.084.516
3.234.682
Saldo na mutatie reserves
- 123 -
- 124 -
ALGEMENE DEKKINGSMIDDELEN EN ONVOORZIEN
- 125 -
Algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien Algemene dekkingsmiddelen Op grond van het besluit begroting en verantwoording worden de algemene dekkingsmiddelen in de gemeentelijke begroting apart zichtbaar gemaakt.
De algemene dekkingsmiddelen bestaan uit :
A Lokale heffingen: Dit zijn opbrengsten uit de gemeentelijke belastingen en heffingen en de daarmee samenhangende uitvoeringskosten.
B Algemene uitkeringen: Opbrengsten uit de algemene uitkering van het Rijk en de daarmee samenhangende uitvoeringskosten.
C Verwachte opbrengst uit dividend van de Bank Nederlandse Gemeenten.
D Saldo van de financieringsfunctie: Het verschil tussen de aan de exploitatie toegerekende rente en de werkelijk te verwachten rentekosten.
E Saldo compensabele BTW: Het verschil tussen de te compenseren BTW en de BTW die daadwerkelijk door het Rijk wordt vergoed.
F Overige algemene dekkingsmiddelen: Het gaat hierbij voornamelijk om de bespaarde rente over het eigen vermogen.
Onvoorzien Op grond van het besluit begroting en verantwoording worden de gereserveerde middelen voor structureel onvoorzien apart zichtbaar gemaakt in de begroting.
In de begroting 2010 is een bedrag van € 50.000,- opgenomen voor structureel onvoorzien. In de meerjarenbegroting zijn geen cumulatieve bedragen opgenomen voor structureel onvoorzien.
Mutaties in de reserves Op grond van het besluit begroting en verantwoording worden de mutaties in de algemene- en bestemmingsreserves apart zichtbaar gemaakt in de begroting. In de begroting 2010 zijn die mutaties in de reserves die een relatie hebben met een specifiek programma opgenomen onder het desbetreffende programma zodat per programma een resultaat voor en na bestemming zichtbaar is.
- 126 -
Onder algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien vinden rentetoevoegingen plaats aan de algemene reserve en reserve bouwgrondexploitatie.
Begrotingsresultaat Het begrotingsoverschot voor bestemming -dat wil zeggen exclusief toevoegingen aan en onttrekkingen uit reserves- bedraagt € 803.950,-. Dit betekent dat de lasten van de vier programma’s en van het onderdeel algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien samen hoger zijn dan de lasten van de programma’s en algemene dekkingsmiddelen. De begrote toevoegingen aan reserves van € 1.150.239,- ten laste van de exploitatie leiden tot een nadeel. Het gaat hierbij bijvoorbeeld om een toevoeging aan de reserve parkeren en om rentevoegingen aan een aantal bestemmingsreserves (zie bijlage 1 van de aanbiedingsbrief). Daarentegen is sprake van een bedrag van € 840.149.- aan onttrekkingen aan de reserves ten bate van de exploitatie. Als gevolg van deze begrote mutaties in de reserves is per saldo voor het begrotingsjaar 2010 sprake van een voordelig exploitatiesaldo van € 493.860,-.
- 127 -
Algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien Omschrijving
2008
2009
2010
2011
2012
2013
Lasten A. Lokale heffingen B. Algemene uitkering C. Dividend D. Saldo financieringsfunctie E. Saldo compensabele BTW en uitkering BCF F. Overige algemene dekkingsmiddelen Onvoorzien Totaal lasten
470.185
434.213
448.610
448.610
448.610
5.510
5.112
6.861
6.861
6.861
448.610 6.861
12.125
13.378
13.445
13.445
13.445
13.445
0
-125.000
-125.000
-125.000
-125.000
-125.000
313.142
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
50.000
50.000
50.000
50.000
50.000
800.962
377.703
393.916
393.916
393.916
393.916
Baten A. Lokale heffingen
3.481.922
3.357.046
4.153.876
4.648.976
5.115.576
5.177.276
24.518.060
25.822.102
27.204.674
26.970.400
26.605.450
26.404.470
C. Dividend
133.565
150.000
130.000
130.000
130.000
130.000
D. Saldo financieringsfunctie
835.208
699.049
553.627
553.627
553.627
553.627
E. Saldo compensabele BTW en uitkering BCF
306.587
0
0
0
0
0
1.144.595
869.559
930.679
930.679
930.679
930.679
B. Algemene uitkeringe
F. Overige algemene dekkingsmiddelen Onvoorzien
0
0
0
0
0
0
Totaal baten
30.419.937
30.897.756
32.972.856
33.233.682
33.335.332
33.196.052
Saldo baten en lasten
-29.618.975 -30.520.053 -32.578.940 -32.839.766 -32.941.416 -32.802.136
Mutaties reserves Toevoegingen
2.978.133
284.047
291.598
291.598
291.598
Onttrekkingen
4.848.861
0
0
0
0
0
Saldo
-1.870.728
284.047
291.598
291.598
291.598
291.598
Saldo na mutatie reserves
291.598
-31.489.703 -30.236.006 -32.287.342 -32.548.168 -32.649.818 -32.510.538
- 128 -
VASTSTELLINGSBESLUIT
- 129 -
Vaststellingsbesluit De raad der gemeente Dongeradeel; gelezen het voorstel van burgemeester en wethouders d.d. 22 september 2009, no. gelet op artikel 191 van de Gemeentewet;
besluit:
vast te stellen de gemeentebegroting voor het dienstjaar 2010 en de meerjarenbegroting voor de
jaren 2011 tot en met 2013.
Aldus besloten in de openbare vergadering van de raad van de gemeente Dongeradeel gehouden op 5 november 2009
griffier
voorzitter
- 130 -