Jaarrapportage 2013
1
Inhoudsopgave 1. Inleiding ........................................................................................................................ 3 2. Samenvatting van de hoofdpunten uit 2013........................................................................ 4 3. Het jaar 2013 in feiten en cijfers ....................................................................................... 6
2
Inleiding Deze jaarrapportage geeft op hoofdlijnen aan welke voortgang is geboekt op het realiseren van de doelstellingen uit het ActiZ Strategisch Beleidsplan 2013 – 2015, zoals vastgesteld in de Algemene Ledenvergadering in november 2012. In het Strategisch Beleidsplan 2013 – 2015 is aangegeven dat ActiZ gaat werken in vier programma’s om de transitie in de zorg te bereiken. Dit zijn de volgende vier programma’s: 1. Eigen Regie 2. Toekomst bestendig werken aan zorg 3. Maatschappelijk Ondernemerschap 4. Kwaliteit Per programma zijn doelstellingen opgesteld. Daarnaast zijn er ook doelstellingen voor de Vereniging en de Strategische communicatie beschreven. Het afgelopen jaar heeft het ActiZ bureau daarnaast veel tijd gestoken in het beïnvloeden van het Ministerie van VWS en de politiek over de hervormingen in de langdurige zorg. Insteek van ActiZ is om te komen tot een transitie- en transformatieplan voor de langdurige zorg. Leeswijzer In deze jaarrapportage zijn de belangrijkste resultaten van de belangenbehartiging zowel over de hervorming langdurige zorg als op de vier programma’s beschreven. In aanvulling hierop worden de belangrijkste feiten en cijfers in een infographic weergegeven. Voor meer uitgebreide informatie zie onze website, www.actiz.nl/ over ActiZ/Strategisch Beleidsplan
3
Samenvatting van de hoofdpunten uit 2013 Het jaar 2013 stond in het teken van stevige belangenbehartiging om de maatregelen die het kabinet in 2012 vastlegde in het regeerakkoord Rutte II aangepast te krijgen. De transitie en transformatie in de langdurige zorg die door het regeerakkoord werden versneld, domineerden de agenda. Het afgelopen jaar zijn er veel bijeenkomsten met leden en bestuur geweest om de impact van de maatregelen in het regeerakkoord te bespreken en over hoe we deze zouden kunnen beïnvloeden en ervoor kunnen zorgen dat de maatregelen in onze sector tot een ‘zachte’ landing komen. Daartoe heeft ActiZ een transitieagenda opgesteld, die ook door Kamerleden en de staatssecretaris van VWS is genoemd in politieke debatten. De beleidsbeïnvloeding heeft nog niet op alle punten resultaat gehad, maar een aantal successen heeft ActiZ wel behaald. In april ondertekenden VWS, de zorgbranches en de vakbonden het Zorgakkoord. Daarmee was de gedwongen nullijn van de baan, bleef het OVA-convenant overeind en zijn maatregelen uit het regeerakkoord aangepast. Door de inzet van ActiZ is verder een aantal voorgenomen maatregelen teruggedraaid, zoals de maatregelen voor 2014. Ook hebben we bereikt dat er minder bezuinigd wordt op de hulp bij het huishouden en persoonlijke verzorging per 2015; dat ZZP4 voor de helft in de AWBZ beschikbaar blijft en dat in de aanspraak thuisverpleging in de Zorgverzekeringswet (Zvw) persoonlijke verzorging wordt meegenomen. Vanaf 2016 wordt dit aangevuld met de integrale verpleging, verzorging en begeleiding vanuit ZZP4. Om meer zicht te krijgen op de consequenties van de kabinetsmaatregelen heeft ActiZ een impactanalysetool inclusief een scenarioplanner personeel en een wachtgeldtool laten ontwikkelen voor de leden. Dit staat beschreven onder de programma’s maatschappelijk ondernemerschap en toekomstbestendig werken aan zorg. De resultaten uit de impactanalysetool heeft ActiZ gebruikt voor de belangenbehartiging richting VWS en bij de beantwoording van vragen uit de media. Daarnaast heeft ActiZ pro-actief de media opgezocht om te laten zien wat de voorgenomen maatregelen betekenen voor de branche en de maatschappij en is een regionaal ambassadeursnetwerk opgericht om activiteiten en debatten in de regio’s te stimuleren.
Lobbysuccessen Toen de zorgkantoren hun beleid voor de zorgcontractering 2014 bekend maakten, bleek dat zij extra maatregelen namen bovenop de kabinetsmaatregelen. ActiZ heeft zich hiertegen bij de zorgkantoren, het ministerie van VWS en in de media sterk verzet. Met resultaat: diverse zorgkantoren hebben hun beleid aangepast en de staatssecretaris boog zich over de kwestie. Een belangrijk succes van de belangenbehartiging is het besluit van het ministerie van VWS om verpleging en verzorging samen te houden; de knip is afgeschaft. ActiZ heeft zich in haar belangenbehartiging sterk gemaakt om in het hoofdlijnenakkoord afspraken te krijgen voor een juiste bekostiging en inkoop en voor de beschikbaarheidsfunctie van verpleging en verzorging. In de tweede helft van 2013 werden de verschillende wetgevingstrajecten voor Wmo, Zvw (thuisverpleging) en kern-AWBZ (Wet Langdurige Zorg, WLZ) naar de Tweede Kamer gestuurd. Bij de wetgevingstrajecten werden ook de opvattingen op het gebied van kwaliteit door ActiZ nadrukkelijk ingebracht. Een positief resultaat werd behaald bij het wetsvoorstel Wmo, waar wij konden voorkomen dat een dubbele sturing op kwaliteit ontstaat voor de huishoudelijke hulp – vanuit gemeenten en IGZ. Een mooi resultaat is ook behaald voor de voortgang van het programma ‘eigen regie’, waarvoor ActiZ grote inspanningen heeft verricht. In november ondertekenden gemeenten in de Gooi en 4
Vechtstreek een convenant voor een experiment ‘Eigen regie’. ActiZ meent dat serieus experimenteren met nieuwe vormen van eigen regie in samenhang met vernieuwingen in de bekostiging noodzakelijk is voor een duurzame hervorming van de ouderenzorg. Daarom heeft zij zich naast de inspanningen voor experimenten zoals in Gooi en Vechtstreek samen met de ‘Eigen regie’ coalitiepartners hard gemaakt voor persoonsvolgende financiering in de verschillende stelsels, AWBZ, Wmo en Zvw. Knelpunten scheiden wonen en zorg Ondanks deze successen waren er voldoende aanleidingen tot zorg, onder andere over het scheiden van wonen en zorg – waarbij de overheid de indruk gaf zich onvoldoende te realiseren welke knelpunten er zijn voor bijvoorbeeld de verhuur van appartementen in verzorgingshuizen en de gevolgen van de leegloop van verzorgingshuizen. Deze onderwerpen heeft ActiZ steeds bij de politiek en in de media onder de aandacht gebracht. Duurzaam arbeidsbeleid De maatregelen van het kabinet zullen ook grote personele gevolgen hebben, bleek uit de impactanalyse. ActiZ staat op het standpunt dat niet alle ontslagen – zonder gewijzigd beleid kan dat oplopen tot 80.000 – voorkomen kunnen worden. Maar als de sociale partners samenwerken, kan de pijn wel worden verzacht. Parallel aan de cao onderhandelingen liep dan ook het overleg voor een werkgelegenheidsplan, met voorstellen voor werk- naar werkbegeleiding en om-, bij- en doorscholing. Het is jammer dat Abvakabo FNV en BTN zich niet konden vinden in de cao VVT en zich afkeerden van de overige partijen. ActiZ wil dat het werkgelegenheidsplan doorgang vindt, en heeft daarom samen met de andere drie vakbonden het sectorplan VVT ingediend bij het ministerie van SZW. Bovenstaande ontwikkelingen staan de overige activiteiten van ActiZ en de leden op gebied van duurzaam werken en professionaliteit niet in de weg. Rol en positie ActiZ De transitie betekent niet alleen grote veranderingen voor de zorgondernemers, maar ook voor de brancheorganisatie. Daarom oriënteert ActiZ zich nu versneld op haar rol, werkwijze en positie. In de regiobijeenkomsten van het najaar 2013 en de ALV van november is gesproken over de breedte van de vereniging. Voor de segmenten kraamzorg en jeugdgezondheidszorg zijn hiervoor al stappen gezet in de positionering naar geboortezorg en zorg voor jeugd, waaronder de creatie van de nieuwe labels ActiZ Jeugd en ActiZ Geboortezorg. De decentralisatie naar gemeenten betekent dat zorgorganisaties op lokaal niveau hun eigen belangen gaan behartigen. ActiZ wil daar ondersteuning bij geven door partijen bij elkaar te brengen, de uitwisseling van ervaringen te faciliteren en instrumenten aan te bieden. Dit raakt ook aan het maatschappelijk ondernemerschap, waarover in het afgelopen jaar veel gesproken is met leden.
5
Het jaar 2013 in feiten en cijfers
6
7