jaargang 3 nr ARBEIDSZAKENKRANT VOOR DE GESPECIALISEERDE AANNEMER GA VOCHT ONTERECHTE BESCHULDIGING VAN ACHTERSTAND AAN Zet alles op papier

GAZ0607_08_01_02_03_1:GAZ0000_08_01_02_03

27-11-2007

12:04

Pagina 1

jaargang 3

Confederatie Gespecialiseerde Aannemers

nr. 6 - 2007

AR B EI DSZAKEN KRANT VOOR DE G ES P EC IALI S E ER DE AAN N EM ER Aansprakelijkheid werkgever voor fietstochtje Ook als werknemers tijdens werktijd van de ene naar de andere locatie rijden, kan de werkgever aansprakelijk worden gesteld als er tijdens zo’n rit iets gebeurd. Dat ondervond een werkgever onlangs toen hij voor de geleden schade ten gevolge van een ongeval van zijn werkneemster opdraaide. De betreffende werkneemster kwam tijdens haar fietstocht van de ene opdracht naar de andere ten val. Zij was niet verzekerd voor de opgelopen schade en de verzekeraar van de werkgever dekte deze evenmin. De werkneemster stelde daarom de werkgever aansprakelijk. De kantonrechter wees deze vordering van haar toe. In hoger beroep oordeelde het Hof in Den Haag dat de werkgever (als goed werkgever zijnde) een adequate verzekering had moeten treffen voor verkeersongevallen van de werknemers óf hij had de werknemers uitdrukkelijk moeten waarschuwen dat zij daar zelf voor moesten zorgen. Omdat beide volgens het hof niet was gebeurd, had de werkneemster de werkgever terecht aansprakelijk gesteld.

Functie Handelsregister wordt uitgebreid ■ Ondernemers hoeven binnenkort niet langer bij elke overheidsdienst hun standaardgegevens in te leveren. Dat komt door een wijziging in de Handelsregisterwet. De verandering wordt mogelijk gemaakt door alle overheden op het Handelsregister aan te sluiten. Hierdoor hoeft een ondernemer geen gegevens te verstrekken die al in het Handelsregister bekend zijn. Naar verwachting zal dit gefaseerd in werking treden vanaf 2010. In 2014 maken alle overheidsinstellingen gebruik van het Handelsregister en moet de lastenverlichting voor ondernemers optimaal merkbaar zijn.

In dit nummer

3 Vertrouwen is basis

4 De makers gaan het maken

7 Conga-leden over het VCA* traject

GA VOCHT ONTERECHTE ‘BESCHULDIGING VAN ACHTERSTAND’ AAN

“Zet alles op papier” Hij kreeg de schrik van zijn leven, Roger Verhoeven, toen hij in maart jongstleden een schrijven ontving van een hoofdaannemer. Die stelde hem aansprakelijk voor het oplopen van achterstand. Wat nu? Roger Verhoeven uit Goirle heeft een aannemersbedrijf in metsel-, lijm- en voegwerken. Hij zit inmiddels 30 jaar in het vak en de contacten met opdrachtgevers verliepen altijd soepeltjes Tot vorig jaar. Verhoeven: “In de tweede helft van 2006 hebben wij een opdracht verworven voor het verrichten van het complete metselwerk van een project. We spraken met de hoofdaannemer af dat wij met een aantal mensen het werk zouden gaan doen, waarbij ik onder meer heb aangegeven dat wij tijdens carnaval een week gesloten zouden zijn.” Uiteindelijk kon Verhoeven pas twee maanden later beginnen dan in de Overeenkomst van onderaanneming was afgesproken. “Lastig, want we moesten voor de werknemers in de tussentijd ander werk zien te vinden, maar daar viel een mouw aan te passen.”

nalatigheid en dreigde met boetes. “Daar keek ik wel even vreemd van op, want zoiets had ik nog niet eerder meegemaakt. Uiteindelijk heb ik notabene ook tijdens de carnavalsvakantie nog extra mensen weten te regelen, terwijl dat strikt genomen helemaal niet had gehoeven.”

AVM Verhoeven liet er geen gras over groeien en nam contact op met brancheorganisatie AVM. Met hulp van de AVM schreef hij een brief naar de opdrachtgever en hoofdaannemer,

dat de schuld bij hemzelf zelf moest worden gezocht, waarbij werd verwezen naar de voortgang van het werk en de overeenkomst. “Ik heb er nooit meer iets over gehoord. Wat raar is, want ik heb in de brief voorgesteld om in een persoonlijk onderhoud de lucht te klaren.” Maar daar werd niet op ingegaan. Verhoeven is achteraf blij dat hij de brancheorganisatie heeft ingelicht. “Ik heb hier veel van geleerd. Je moet altijd reageren, want anders ben je de klos en heb je geen poot om op te staan. Als alles zwart op wit staat, sta je veel sterker.” En de hoofdaannemer? “Die heeft nooit meer iets van zich laten horen – misschien wel uit schaamte – maar hij heeft wel netjes de factuur betaald.”

CWI en UWV fuseren in 2009 ■ Het kabinet heeft er onlangs mee ingestemd om het Centrum voor Werk en Inkomen (CWI) en het Uitvoeringsinstituut Werknemersverzekeringen (UWV) per 1 januari 2009 samen te voegen. Het doel is om mensen nog beter en sneller aan de slag te helpen. Nog dit jaar gaan gemeenten, CWI en UWV zogeheten Locaties Werk en Inkomen opzetten. Die bieden werkzoekenden en (lokale) werkgevers, anders dan nu, één aanspreekpunt voor werk en alles wat daarmee te maken heeft. Door de één-loketbenadering, geïntegreerde dienstverlening en het verkleinen van de keten moeten de maatregelen bijdragen aan verdere stroomlijning van de dienstverlening.

Nalatigheid Begin maart van dit jaar viel er echter een brief in Goirle op de mat waarin de opdrachtgever Verhoeven beschuldigde van

GAzet 6-2007 | 1

GAZ0607_08_01_02_03_1:GAZ0000_08_01_02_03

27-11-2007

12:05

Pagina 2

Bedrijfsauto weer ‘kop van Jut’ MKB wil verplichte bijscholing Werkgeversorganisatie MKB-Nederland wil dat werknemers in hun eigen tijd cursussen gaan volgen. Volgend jaar moeten daar afspraken over worden gemaakt in de cao’s. De scholing moet verplicht zijn. Dat heeft MKB-Nederland bekendgemaakt. Volgens de organisatie functioneert de arbeidsmarkt in Nederland steeds slechter en is dat een bedreiging voor de welvaart. De snelle globalisering van de economie stelt steeds zwaardere eisen aan bedrijven en hun personeel. Uit onderzoek van TNS-Nipo in opdracht van MKB-Nederland blijkt dat 2,5 miljoen werknemers (40 procent) geen zin heeft in bijscholing. Ook is 60 procent van de schoolverlaters niet geschikt voor een baan waarop zij solliciteren. Hetzelfde geldt voor vier van de vijf werklozen. Het midden- en kleinbedrijf heeft 100.000 vacatures, waarvan bijna de helft niet kan worden vervuld.

Bedrijfsautobezitters krijgen een verhoging van de motorrijtuigenbelasting voor de kiezen zonder dat daar iets tegenover staat. Transportorganisaties EVO, KNV en TLN hebben daarom in een brief aan de Tweede Kamer gevraagd om aanpassing van de plannen van het kabinet om de motorrijtuigenbelasting voor bestel- en vrachtauto's de komende vijf jaar jaarlijks te laten stijgen. Dit ter compensatie van een verlaging van de aanschafbelasting BPM (die moet verdwijnen met het oog op de komst van de kilometerprijs). Maar het handelt bij de BPM om een belasting op personenauto's. Dus hebben bedrijfsautorijders geen voordeel van de afschaffing, terwijl ze wél meer motorrijtuigenbelasting moeten

gaan betalen. EVO, KNV en TLN zien daarom liever dat de verlaging van de BPM volledig wordt gefinancierd uit een verhoging van de motorrijtuigenbelasting van personenauto's. Als de nu voorziene lastenverzwaring doorgaat, zal het draagvlak voor het betalen per gereden kilometer nog kleiner worden, verwachten de organisaties.

Terughalen UWV-premies: laatste kans U bent waarschijnlijk gewend geld te betalen aan het UWV. Het kan echter ook andersom. Maak voor 31 december 2007 gebruik van de laatste mogelijkheid tot het terughalen van teveel betaalde premies en subsidies voor arbeidsongeschikte werknemers uit het verleden of heden. Het gaat daarbij om werknemers die tussen 1996 en 2002 met een arbeidsongeschiktheidsverleden (WAO, Wajong of WOZ) in dienst zijn geweest of gekomen of waarvan u het vermoeden heeft dat ze een arbeidsongeschiktheidsverleden hebben gehad. Ook voor werknemers die korter dan 1 jaar geleden met een arbeidsongeschiktheidsverleden in dienst zijn gekomen, komt u in aanmerking voor premieteruggave. Een aantal organisaties is gespecialiseerd in dit soort procedures. Zij doen dit vaak op basis van no cure, no pay. Dit betekent dat u alleen hoeft te betalen als u geld terug krijgt (meestal rond de 35 procent van het terugbetaalde bedrag). Als u niets terugkrijgt, hoeft u ook niets te betalen. Het is echter ook mogelijk dat u de procedure zelf uitvoert of deze uitbesteedt aan uw administratiekantoor of accountant.

Colofon Uitgever: Conga (Confederatie Gespecialiseerde Aannemers) Dukatenburg 90-03, 3437 AE Nieuwegein Contactpersoon: Truus Remkes Telefoon: 030-6381938 Fax: 030-6342040 E-mail: [email protected] Webadres: www.conga-ic.nl Ontwikkeling en realisatie: MCP bv Doetinchemseweg 59, 7007 CB Doetinchem Telefoon: 0314-327523 Contactpersoon: Ad van der Salm Bladmanagement: Jasper Bosman (MCP bv) Telefoon: 0314-327523 Hoofdredactie: Arie Grevers Redactie: Arie Grevers, Henk Stam Eindredactie: Truus Remkes Fotografie: Joke Mulder-Mijdenga Illustraties: Hennie Vaessen, Coert de Boe Vormgeving: Klaas van Wieren, Margreet Hondebrink (MCP Studio bv) © 2007. MCP. Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een automatisch gegevensbestand of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. Uitgever en auteurs verklaren dat deze uitgave op zorgvuldige wijze en naar beste geweten is samengesteld. Evenwel kunnen uitgever en auteurs op geen enkele wijze instaan voor de juistheid of volledigheid van de informatie. Uitgever en auteurs aanvaarden geen enkele aansprakelijkheid voor schade, van welke aard dan ook, die het gevolg is van handelingen en/of beslissingen die gebaseerd zijn op bedoelde informatie. Gebruikers van deze uitgave wordt met nadruk aangeraden deze informatie niet geïsoleerd te gebruiken, maar af te gaan op hun professionele kennis en ervaring en de te gebruiken informatie te controleren.

2 GAzet 6-2007 |

Economische betekenis van zzp-ers neemt fors toe De economische betekenis van zzp-ers in de bouw groeit flink. Inmiddels zijn 53.000 zzp-ers in de sector actief, die met elkaar goed zijn voor een jaarlijkse omzet van 3 miljard euro. Van alle zzp-ers is 20% werkzaam in de bouw. Dit concludeert Conga, de koepelorganisatie van Gespecialiseerde Aannemers, uit het onderzoek ‘Van Onbemind tot Onmisbaar’ van het onderzoeksinstituut. EIM. Het EIM-onderzoek is tot stand gekomen in samenwerking met het ministerie van Economische Zaken, Rabobank Nederland en Conga. ZZP-ers zijn niet meer weg te denken uit de samenleving. Conga verwacht dat hun aantal in de bouw verder zal groeien, mede gelet op de mogelijkheden die het inzetten van ZZP-ers biedt om flexibeler te kunnen opereren. Meer en meer zien werkgevers

en werknemers ZZP-ers als smeerolie in het bouwproces, wat met de oplopende spanning op de arbeidsmarkt verklaarbaar is. Door gebrek aan voldoende mankracht maken steeds meer bouwbedrijven gebruik van ZZPers. Gespecialiseerde en allround ZZP-ers hebben zich steeds meer ontwikkeld tot gespecialiseerde onderaannemers voor het

bedrijfsleven en professionele allround dienstverleners voor consumenten. Zij werken zelfstandig, maar vormen veelal een netwerk van uitvoerende bedrijven. De helft van de ZZP-ers in de bouw maakt zelfs deel uit van een vast netwerk. Dit netwerk zorgt er voor dat men met elkaar gevarieerdere, complexere of grotere klussen aan kan. Deze

trend lijkt, aldus Conga, in de toekomst door te zetten. Hoewel Conga de groeiende penetratie van ZZP-ers in de bouw als positief beoordeelt, is de koepelorganisatie van mening dat de uitgangsposities voor ZZP-ers en ‘gewone’ werkgevers moeten worden gelijk getrokken. In de praktijk werken ZZP-ers vaak tegen aanzienlijk lagere loonkosten dan hun collega’s. Het rapport is te downloaden vanaf de website www.ondernemerschap.nl

GAZ0607_08_01_02_03_1:GAZ0000_08_01_02_03

27-11-2007

12:00

Pagina 3

BOUWSTRUCTUREN BELEMMEREN ‘COALITIEVORMING’ ONDER GA-DISCIPLINES

Vertrouwen is basis Strategische allianties. Wat zijn dat precies? En kunnen gespecialiseerde aannemers er iets mee? Een rondje langs een drietal Conga-lidverenigingen leidt niet direct tot een bevestigend antwoord. Maar er is beweging! Als u dat ook waarneemt, verneemt de Gazet redactie dit graag! Je ziet het wel eens als een klus te grote financiële risico’s met zich meebrengt of te omvangrijk is voor één aannemer alleen. Dan gaat men op zoek naar andere bedrijven om samen een strategische alliantie aan te gaan. Hierdoor bereikt men voor die ene klus wat men beoogt: riscicospreiding en voldoende capaciteit. De vakliteratuur definieert het begrip nog iets anders. Een strategische alliantie is: ‘een projectoverstijgend samenwerkingsverband met de intentie de combinatie Product/Markt/Competentie van de deelnemende organisaties te veranderen. Deze organisaties delen hierbij opbrengsten en risico’s. Ze creëren bewust een mate van wederzijdse afhankelijkheid en exclusiviteit, maar behouden zelfstandigheid. In handelen en opstelling jegens elkaar gelden impliciete regels van vertrouwen en gelijkwaardigheid.’ Da’s een mond vol, maar ‘t komt

Zijn er voorbeelden bekend? Hebben zulke allianties kans van slagen? Die vraag stelden we aan Gijs Buijs, voorzitter van VSB, Peter Wilke directeur van Boorinfo en Ton van Bohemen, prominent lid van NVK.

Het leeft wel Wilke: “Het onderwerp staat op de agenda in die zin, dat we kijken naar intensivering van samenwerking tussen leden van Boorinfo onderling. We borduren daarmee voort op wat redelijk spontaan ontstaan is. Dan moet je denken aan inlenen van personeel of een klus doorschuiven naar een collega die op dat moment meer tijd heeft of dichter in de buurt woont. Met name zzp-leden trekken gezamenlijk op voor meer productiecapaciteit. Dat is slechts in zoverre structureel dat je in voorkomende gevallen diegene opzoekt met wie je goede ervaringen deelt. Onder leden bestaat kennelijk wederzijds vertrouwen en dat is

Peter Wilke: “Vertrouwen tussen leden leidt tot samenwerking onderling” Peter Wilke, Boorinfo

erop neer dat je even verder kijkt dan dat ene project. Je intensiveert de samenwerking tot wederzijds voordeel én… om op een betere manier te kunnen voldoen aan de wensen van de klant/ opdrachtgever. Zo ongeveer.

Slimme antwoorden Is dat iets voor gespecialiseerde bedrijven? Bijvoorbeeld een metsel- en lijmbedrijf dat een strategische alliantie aangaat met een steigerbouwer, een voeger en kozijnleverancier. Zo kun je de markt een complete gevel aanbieden. In de vorige Gazet kwamen dergelijke samenwerkingsverbanden al even aan de orde in het interview met prof. dr. André Doree. Hij ziet die ‘coalities’ kansen voor mogelijke vernieuwingen. Slimme antwoorden verzinnen op vragen uit de markt. Niet schuwen andere disciplines te betrekken bij het vinden van antwoorden. Ketenintegratie in plaats van schuttingen bouwen. Hoe denkt de branche daar zelf over? Wordt erover nagedacht?

onder concurrenten minder vanzelfsprekend, dan het lijkt. Het scheelt al een stuk als je bij onze brancheorganisatie bent aangesloten. Je leert elkaar kennen en iedereen die zich aansluit, ondertekent een erecode waar je − als dat noodzakelijk is − op aangesproken kunt worden.” Wilke neemt weinig beweging waar op het thema samenwerking, als die betrekking heeft op andere partijen dan leden. “Bijvoorbeeld met opdrachtgevende aannemers. Zolang deze nog voornamelijk inkopen op prijs is er geen basis voor vertrouwen dat structurele samenwerking rechtvaardigt.

De goede uiteraard niet te na gesproken. Verder is er op dit moment nog weinig aanleiding om te zoeken naar samenwerkingsvormen, die leiden tot vernieuwende services. Is ook wel te begrijpen. Zolang er genoeg werk is, ontbreekt daartoe de aanleiding om je op een andere manier te profileren. Dat wil niet zeggen dat we er niet volop over nadenken. We zijn samen met onze leden bij voortduring bezig met strategische lijnen uit te zetten naar de toekomst. Dat leidt voorlopig nog tot rapporten en als het zover is, zijn we flexibel genoeg om onze koers aan te passen.”

Industrie geeft voorbeeld Gijs Buijs: “Discipline overschrijdende vormen van samenwerking vind je bij ons vooral als de opdrachtgever daartoe het initiatief neemt; dus het voordeel ervan inziet. Een illustratief voorbeeld ken ik uit de restauratiebranche; de restauratie van kerken onder eenzelfde bisdom. Er zit dan een bepaalde repetitie in de aard van de verschillende projecten. De uitvoering verloopt zogezegd volgens een bekend stramien. En dan ben je gebaat bij een bouwteam van bedrijven die weten wat ze aan elkaar hebben. Bovendien kun je de ervaringen verwerken in een volgend project. Je raakt dus steeds beter op elkaar ingespeeld.” Deze vormen van effectief comakership zijn in de bouw eerder uitzondering dan regel, volgens Buijs. “Onze achterban, de

Ton van Bohemen: “Nieuwe coalitievorming tussen bedrijven mogelijk door inzet van internet” Ton van Bohemen, prominent NVK-lid

steigerbouwers, zijn ook veel werkzaam in de industrie. En daar heerst toch een heel andere

bereiding en betrek je er in een veel vroeger stadium de mensen bij, die verstandige dingen kunnen

Gijs Buijs: “Ruimte voor comakership bij industriële projecten dankzij betere organisatie van bouwproces” Gijs Buijs, voorzitter VSB

mentaliteit. Waar de bouw vooral gefixeerd is op de goedkoopste prijs en het vooral moet hebben van improviseren, werkt de industrie heel georganiseerd en staat de capaciteit/kwaliteit voorop. Natuurlijk kijkt men ook daar naar het geld, maar pas in tweede instantie. Vuilverwerker AVR-Van Gansewinkel heeft bijvoorbeeld een aannemersplatform platform in het leven geroepen waarin alle disciplines vertegenwoordigd zijn, die de gebouwen en installaties moeten realiseren en operationeel houden. Een vaste club die voor de opdrachtgever de kar trekt. De instelling van het platform heeft een enorme efficiëntieslag teweeg gebracht en de faalkosten fors gereduceerd. Het is een kwestie van tijd nemen voor een goede voorbereiding. Daar kunnen ze in de bouw nog een hoop van leren.”

Weg met gegist bestek Ton van Bohemen laakt eveneens het improviserende karakter van de bouw: “Je vaart op gegist bestek en dat belemmert een goede afstemming. Gevolg: hoge faalkosten. Nadat er jaren is gesproken over de plannen is er ineens een bouwvergunning en dan moet je de volgende maand direct aan de slag. Haastje-repje moet men dan het betonstaal bestellen, terwijl de tekeningen van de constructeur nog talloze witte vlekken vertonen. Waarom begin je niet eerder met de voor-

zeggen over een goede uitvoering? Ik denk dan met name aan de gespecialiseerde aannemers.” In de kitverwerkende branche wordt natuurlijk ook wel samengewerkt, zegt Van Bohemen. “Vooral met de leveranciers van de producten. Dat is ook logisch, doordat je gezamenlijk de werking van bijvoorbeeld een goede kitvoeg moet garanderen. Het internet biedt overigens ook mogelijkheden tot nieuwe vormen van samenwerking. Zo participeren wij (Zwapex bv) in een initiatief dat te vinden is onder www.afdichtingsprobleem.nl. Daar zitten leveranciers bij en afdichtingsbedrijven. Dergelijke clusters hebben in onze markt beslist toekomst. Ze hebben een hoop kennis en ervaring in huis. Als je die clusters een regionaal karakter geeft, kun je razendsnel service verlenen. Want het afdichtingsbedrijf zit bij wijze van spreken op de hoek.”

Aanzetten zichtbaar Concluderend kun je slechts zeggen dat er weliswaar initiatieven zijn. Maar, het zal nog wel even duren, voordat we structurele vormen van strategische allianties zien, zoals bedoeld in de definities aan het begin van dit artikel. Mocht u voorbeelden kennen die in een andere richting wijzen, dan hoort de reactie dat graag. Die cases brengen wij dan − ter inspiratie, lering en vermaak −

GAzet 6-2007 | 3

GAZ0607_04_05_06_07 _1_j:GAZ0000_04_05_06_07

VRAAG &ANTWOORD Maandelijks beantwoordt Conga tientallen vragen van leden. Ook niet-leden krijgen met deze rubriek een kijkje in de keuken. Regelmatig krijg ik via een tussenpersoon/intermediair buitenlandse zzp-ers aangeboden. Ik kan wel extra arbeidskrachten gebruiken en het aanbod is aantrekkelijk. Waar moet ik rekening mee houden om geen problemen te krijgen?

27-11-2007

11:55

Pagina 4

BOUWSPECIALISTEN KUNNEN CENTRALE ROL SPELEN BIJ NOODZAKELIJK VERNIEUWINGEN

De makers gaan het maken Prof. dr. Jos Lichtenberg voorziet een toekomst waarin gespecialiseerde aannemers en toeleveranciers een beslissende wending kunnen geven aan noodzakelijk verandering in de bouwkolom. Zijn visie is gestoeld op het uiteenrafelen van het bouwproces én verhelderend cijfermateriaal.

Dat een buitenlandse zzp-er via een tussenpersoon voor u werkzaamheden verricht is al vragen om problemen. Deze zzp-er zal door de Arbeidsinspectie (AI) worden beschouwt als werknemer, ook al heeft deze zzp-er zich ingeschreven bij een Kamer van Koophandel en heeft hij een VAR-verklaring Belastingdienst Heerlen. De AI beoordeelt op basis van de feitelijke situatie en ziet de zzp-er als ‘eenling’. Er moeten een aantal regels in acht worden genomen om boetes te voorkomen.

De bouwbranche verkeert in een buitengewoon interessante periode. Fundamentele veranderingen hangen in de lucht. Hier en daar zie je de eerste aanzetten voor een totaal andere benadering van bouwen dan we gewend zijn. Eigenlijk wordt het bouwproces opnieuw uitgevonden. En natuurlijk blijft ook de traditionele bouwmethode, zoals we die sinds de Romeinen kennen, bestaan. Maar deze zal verdrongen worden naar de marge; een niche voor peperduur maatwerk waar slechts plaats is voor een enkele bouwer.

De regels voor het inhuren van freelancers en zelfstandigen

Tijd is rijp

Als u zelfstandigen zonder personeel (zzp'ers) en freelancers uit de EER, inclusief de nieuwe lidstaten, voor u laat werken hebt u geen tewerkstellingsvergunning nodig, als zij daadwerkelijk als zelfstandige werken. Als ze feitelijk in loondienst werken, zijn ze gewoon werknemers. De AI controleert in individuele gevallen of er sprake is van zelfstandigen of niet. Hierbij kijkt de AI of de persoon in kwestie geheel voor eigen risico werkt tegen een prijs die volledig en rechtstreeks aan hem zelf wordt betaald zelf beslist over de keuze van het werk, de arbeidsomstandigheden en de prijsafspraak. Let op: Een zzp-er die samen met andere zzp-ers of werknemers werkzaamheden verricht wordt door de AI gezien als werknemer, aangezien hij niet voldoet aan voorgaande eisen. Personen uit de EER, ook uit de nieuwe lidstaten, mogen zonder verblijfsvergunning in Nederland verblijven. Meer informatie vindt u op :

Ook een vraag? Mail hem! Heeft u een vraag over bijvoorbeeld wetgeving, arbo, de cao of reïntegratie? Mail de vraag dan aan Conga ([email protected]) en laat uw collega’s in de branche meeprofiteren van het antwoord. Een helder antwoord vindt u in de eerstvolgende editie van Gazet. Leren van elkaar, dat is ondernemen!

4 GAzet 6-2007 |

“Ideeën over anders bouwen zijn er al heel lang. Maar de gereedschappen, middelen en ook de noodzaak hebben altijd ontbroken. Je hebt toch het gevoel dat nu zo’n beetje alles bij elkaar komt. Ontwikkelingen op het terrein van ict, de terugdringing van CO2-uitstoot en milieubelasting in het algemeen, de aandacht voor arbeidsomstandigheden en de behoefte aan transparante prijsafspraken. Om maar wat te noemen.”

Ontkoppelen Aan het woord is prof. dr. Jos Lichtenberg, hoogleraar bouwproductontwikkeling aan de TU Eindhoven. Hij propageert het Slimbouwen en dat komt er in het kort op neer dat je het bouwproces opknipt in vier delen (de constructie, de omhulling, de installatie en de inbouw) die allemaal afzonderlijk en na elkaar verlopen. “Ontkoppelen, zoals je dat ook in de auto industrie ziet. De constructie bevat bijvoorbeeld voorzieningen waardoor je later zonder hak- of boorwerk de leidingen kunt aanbrengen. Degene die de constructie maakt, kan dan ook

veel gemakkelijker de werking van zijn bijdrage − een goede constructie − garanderen. Hij zal geen garantie afgeven als jan-en-alleman naderhand wijzigingen aanbrengt in zijn werk.” Los van het volgtijdelijke karakter van de vier opeenvolgende activiteiten, acht Lichtenberg de ontwikkeling van complexe prefab elementen niet uitgesloten. “De basis van mijn theorie is ontkoppelen. De rest wordt een kwestie van gezonde marktwerking. Als iemand op het idee komt een prefab, gemetseld gevelelement te maken met geïntegreerde installatie compleet met zonnewering, bekabeling en leidingen en dat idee heeft marktpotentieel, dan

“Als we zelf niks doen, zal de overheid en de samenleving ons dwingen actie te ondernemen” zal er minder gemetseld worden op de bouwplaats. Zo simpel is dat.” Het principe van plug en play vindt Lichtenberg niet strijdig met het concept ontkoppelen. “Dat zie je ook in de auto-industrie. Een koplamp is een zeer ingewikkeld prefab element, dat je aan de carrosserie haakt. Je hoeft dan alleen nog maar de stekkertjes op de contactpunten te zetten. Terwijl achter het dashboard de onderdelen afzonderlijk en na elkaar geïnstalleerd worden.”

Debet/credit Verandering is hoogstnoodzakelijk, voorziet Lichtenberg. “Als we zelf niks doen, zal de overheid en de samenleving ons dwingen actie te ondernemen. Om dat te voorspellen hoef je niet over profetische gaven

Prof. dr. Jos Lichtenberg, hoogleraar bouwproductontwikkeling aan de TU Eindhoven

te beschikken. De cijfers liegen er niet om. De bouwbranche in zijn geheel veroorzaakt 25% van het wegtransport, 35% van de afvalberg en 40% van de CO2emissie. Dat zijn forse cijfers aan debetkant. Terwijl onze bijdrage aan de creditkant gering is: slechts 5% van het BNP (bruto nationaal product)! Als je daarnaast de matige efficiëntie van het bouwproces plaatst − faalkosten 10%, doelmatige tijdsbesteding minder dan 40% − dan voel je op je klompen aan, dat er wat te halen is als het bijvoorbeeld gaat om de Kyoto-doelstellingen, waaraan we ons met z’n allen gecommitteerd hebben.”

Op de goede weg Inmiddels zijn er al enkele projecten gerealiseerd of onderhanden, waarbij op onderdelen de principes van Slimbouwen zijn doorgevoerd. Lichtenberg noemt La Fenêtre in Den Haag, Rode Haan in Delft en Kraanspoor in Amsterdam. “De gevels zijn hier bijvoorbeeld al de

‘Brugbanen’ met subsidie voor herbeoordeelden De ministerraad heeft op voorstel van minister Donner van Sociale Zaken en Werkgelegenheid ingestemd met het tijdelijk besluit om zogenoemde ‘brugbanen’ te creëren voor herbeoordeelden in onder meer de WAO. Streefdatum van invoering is 1 januari 2008. Het kabinet wil via de brugbanen personen die langere tijd langs de kant staan en herbeoordeeld zijn een grotere kans op werk bieden. Werkgevers moeten voor deze mensen vaak extra

inspanningen verrichten. De subsidie helpt werkgevers over de drempel om deze mensen in dienst te nemen. De regeling is tijdelijk omdat de herbeoordeling van WAO’ers en Wajongers die op

1 juli 2004 45 jaar of jonger waren, in 2009 afgelopen zal zijn. Het gaat om een subsidie van maximaal 50 procent van het minimumloon die verleend kan worden voor een werknemer die in een vacature wordt aangenomen. De bedoeling van de brugbanen is om deze werknemers ‘over all’ voor 50 procent in reguliere banen werkzaam te laten zijn.

‘koplampen’ van het bouwproject, een stukje geprefabriceerde hightech. We komen bijna per project een stapje verder. De genoemde marktwerking vindt dus eigenlijk al plaats. Voor mij een duidelijk teken dat we op de goede weg zitten en de praktijk er klaar voor is.”

Centrale positie Wat betekent dat nou voor de GA-bedrijven? “Bij hen en bij de toeleveranciers ligt een enorme uitdaging. Zij moeten onze gebouwen uiteindelijk gaan maken. Uit die hoek verwacht ik dus vernieuwende impulsen. De toekomst heeft behoefte aan ondernemers die de handschoen durven opnemen. En wie dat goed doet, komt op een positie waar opdrachtgevers en bouwmanagementbureaus niet omheen kunnen. Er zal in een zeer vroeg stadium van het bouwproces een beroep gedaan moeten worden op de kennis en expertise van de specialisten. De makers gaan het maken!”

Minimumloon per 1 januari 2008 omhoog ■ De bruto bedragen van het wettelijk minimumloon en het minimumjeugdloon stijgen per 1 januari 2008. Voor een werknemer van 23 jaar of ouder wordt het bruto minimumloon bij een volledig dienstverband per 1 januari 2008 € 1335,- per maand. Per week komt dit neer op een bedrag van € 308,10 en per dag € 61,62.

GAZ0607_04_05_06_07 _1_j:GAZ0000_04_05_06_07

27-11-2007

11:55

Pagina 5

BAAS&BEDRIJF Open communicatie en geleidelijkheid essentieel voor succes

’t Gaat niet vanzelf Je zonen willen in de zaak. Dat is mooi. Maar met de overhandiging van de bedrijfspoortsleutels ben je er niet. Jos van den Heuvel, zijn vrouw Rie-Jeanne en zijn zonen Bas en Mark hebben er vijf jaren voor uitgetrokken. Het brunchoverleg op zaterdagmorgen, dat is een belangrijk moment, vindt Jos van den Heuvel. Niet elke zaterdagmorgen, maar alleen als daartoe aanleiding is. Jos en echtgenoot Rie-Jeanne hebben in 1992 een metsel- en lijmbedrijf overgenomen en uitgebouwd tot een gespecialiseerde onderneming die sinds 2004 Van den Heuvel bouw Lith bv heet. Onder zijn leiding zijn afgelopen vijftien jaren tal van prestigieuze projecten aangenomen en gerealiseerd. (zie ook www.vandenheuvelbouw-lith.nl) “Op dit moment werken we met zeventig man personeel. Lijmen en metselen is nog steeds de specialisatie, maar ook steigerbouw, bouwplaatslogistiek en dergelijke behoren tot de diensten en services van ons bedrijf. Als onze opdrachtgevers het complete pakket bij ons neerleggen, weten ze dat het goed komt.”

Reflectie Jos draagt met overtuiging de bedrijfsvisie uit. Een bewezen levensvatbare visie, die hij gaat overdragen aan zijn opvolgers, zijn zonen Bas en Mark. Dat proces van bedrijfsovername verdient alle aandacht en tijd, vindt Jos. “Het is voor iedereen een leerproces, waarin je met respect luistert naar andermans inbreng. Soms heel confronterend. We kunnen allemaal wel kritiek accepteren. Geen enkel punt. Maar van broer, zoon, vader of moeder ligt dat nog weer een tikkeltje anders. Dan heb je het niet meer over zakelijke aspecten, maar over emotionele. En die spelen een belangrijke, zo niet een bepalende rol. Dáárvoor is onder meer het zaterdagochtend brunchoverleg in het leven geroepen. Als iemand van ons vieren vindt dat er irritaties zijn of onbegrip heerst, dan geeft hij of zij

aan dat het tijd wordt om de koppen bij elkaar te steken. Ik verzorg de maaltijd en dan wordt er open gesproken over kwesties, waarvoor op werkdagen weinig tijd is. Tijd voor reflectie, wat ging er goed en wat ging er fout? Ik ben ervan overtuigd, dat een goede onderlinge communicatie essentieel is voor een succesvolle bedrijfsoverdracht. Zolang je weet dat iedereen met de beste bedoelingen aan tafel zit, wordt het gemakkelijker te accepteren dat je er ook wel eens naast kunt zitten. In een open confrontatie leer je de ander en jezelf beter kennen.”

Samen beslissen Jos is nu 52 jaar. Op zijn 57ste kan hij bij leven en welzijn de zaak officieel overdragen aan een tweekoppig team dat goed voorbereid is op leidinggevende taken. En natuurlijk blijven zijn vrouw en hij nog betrokken bij de onderneming. Maar de besluiten worden dan genomen door de jongere garde. “De anderen zijn natuurlijk al volop betrokken bij de besluitvorming, maar de eindverantwoordelijkheid ligt nog bij mij. Op sommige beleidsterreinen echter ben ik nu al volledig aangewezen op de kennis van de anderen.”

“Een goede onderlinge communicatie is essentieel voor een succesvolle bedrijfsoverdracht” Wennen Een langzame en bedachtzame overdracht is ook rustgevend voor de omgeving. “Voor de medewerkers, die moeten wennen aan andere gezichten, andere karakters en misschien een wat andere manier van werken. En ook voor de opdrachtgevers. Die kunnen zien dat het voor hen weinig uitmaakt wie er in het bedrijf aan de touwtjes trekt. Als vanouds worden ze onder dezelfde voorwaarden bediend en krijgen ze kwaliteit en een goede begeleiding voor hun geld.”

Jos van den Heuvel (links) en zijn zonen Bas en Mark

Kabinet vereenvoudigt regeling ziekmelding Werkgevers hoeven hun zieke werknemer straks pas in de 42ste week ziek te melden bij het Uitvoeringsinstituut Werknemersverzekeringen (UWV); nu moet dat al in de 13de week. Dit leidt ertoe dat werkgevers minder vaak een werknemer ziek hoeven te melden. Ook heeft het UWV hierdoor minder uitvoeringskosten en sluiten het tijdstip van ziekmelden en voorlichting door het UWV over reïntegratie beter op elkaar aan. Verder vervalt de verplichte hersteldmelding. Het kabinet

heeft met deze maatregelen ingestemd. Ze dienen om de rompslomp rond het ziekmelden en de administratieve lasten te verminderen. Het afschaffen van de verplichte hersteldmelding zorgt ook voor minder admini-

stratieve lasten bij werkgevers. Werkgevers die hun zieke werknemer te laat aanmelden bij het UWV krijgen straks een boete van maximaal 455 euro per werknemer. Nu moeten werkgevers - na twee jaar ziekte - 70 procent van het loon doorbetalen voor de periode dat zij te laat zijn met ziekmelden. De wet zal naar verwachting op 1 juli 2008 in werking treden.

MKB biedt Eerste Hulp bij Aanbesteden Ondernemers die willen meedingen naar overheidsopdrachten kunnen sinds kort gebruikmaken van Eerste Hulp bij Aanbesteden, een praktische handleiding die MKB-Nederland vorige week heeft gepresenteerd. Voor gemeenten heeft de koepel van brancheorganisaties tevens een Modelbeleid mkb-vriendelijk aanbesteden uitgebracht. Aanleiding voor beide publicaties zijn de duizenden klachten die MKB-Nederland sinds 1 augustus op de website www.aanbestedingsdesk.nl heeft ontvangen over ongeoorloofd, dubieus of foutief overheidshandelen bij openbare aanbestedingen. Uit onderzoek door Economische Zaken was gebleken dat overheidsinstellingen in 70 procent van de gevallen hun eigen aanbestedingsregels overtreden. MKB-Nederland wil nog voor Kerstmis komen tot een profproces tegen een of meerdere overheidsinstanties. In het nieuw ontwikkelde modelbeleid moeten gemeenten hun beslissingen duidelijk motiveren

en mogen zij niet langer een serie kleine opdrachten bijeenbrengen tot een mega-order. Ook mogen zij niet uitsluitend van de goedkoopste

aanbieder uitgaan, maar moet worden gekeken naar de economisch gunstigste offerte. De (semi-)overheid is aanbestedingsplichtig voor tientallen miljarden euro’s per jaar. Opdrachten gaan steeds vaker naar een relatief kleine groep grote ondernemingen. Mkbbedrijven (99 procent van alle bedrijven) dreigen volledig uit de markt te worden gedrukt.

GAzet 6-2007 | 5

GAZ0607_04_05_06_07 _1_j:GAZ0000_04_05_06_07

27-11-2007

11:55

Pagina 6

Sloopaannemers vooralsnog ongebonden “Onze vereniging is niet aangesloten bij een koepelorganisatie en dat hoeft ook niet per se”, vindt Siem Zeilemaker. Sinds hij enkele jaren geleden de leiding van zijn bedrijf heeft overgedragen aan zijn opvolger, is hij voorzitter van de Babex, de Bond voor Sloopaannemers. De branchevereniging werd bij oprichting tot Bond van Aannemers met Bevoegdheid tot het slopen met EXplosieven gedoopt. Vandaar Babex. Nu, ruim vijftig jaar later, telt de vereniging 35 leden. Voornamelijk grotere bedrijven met vijftien tot twintig mensen in vaste dienst, die sloopwerk uitvoeren voor grote opdrachtgevers uit de private en publieke sector. Denk aan gezondheidsinstellingen, woningcorporaties, rijksoverheden en gemeenten. “De omvang van het personeelsbestand zegt overigens steeds minder over de bedrijfsgrootte. Inhuren van sloopcapaciteit is de trend; weinig personeel, maar wel een hoge omzet. Men treedt dan op als hoofdaannemer sloopwerken en besteedt het feitelijke sloopwerk uit aan sloopaannemers die zich hebben toegelegd op een specialiteit, bijvoorbeeld betonwerk, plafonds of asbestsanering.”

Oriënteren Voor die grote sloopbedrijven is er dus geen echte noodzaak om lid te worden van een organisatie als de Conga. Toch heeft Zeilemaker onlangs een oriënterende gesprek gevoerd met Bouwend Nederland. Waarom doe je dat, als de onafhankelijke positie je zo goed bevalt? “Dat was niet meer dan een oriënterend gesprek. Het is namelijk niet uitgesloten dat we op termijn een koepel zoeken die ons secretariaat kan ontlasten. De wet- en regelgeving zijn de laatste twintig jaar complex geworden en ook nog eens flink uitgebreid. Wil je als ongebonden branchevereniging de belangen goed blijven behartigen, dan ontkom je niet aan stevig secretariaat en dat kost geld. Nu liggen nog veel werkzaamheden bij de voorzitter. Maar het is niet gezegd dat een volgende voorzitter net als ik twee dagen in de week kan besteden aan het Babex-werk.”

Invloed Vermindering van de werkdruk en meer service voor hetzelfde geld. Dat zijn afwegingen bij een eventuele aansluiting. Opvallend genoeg noemt Zeilemaker niet het machtsargument; dat je onder de vlag van een koepel meer invloed kunt uitoefenen. “Onze problematiek is dermate specifiek, dat de overheid ons als gesprekspartner

6 GAzet 6-2007 |

Stop geweld op de bouwplaats Een verziekte werksfeer door agressie kan leiden tot hoge kosten en langdurig ziekteverzuim. Tijdig herkennen van symptomen voorkomt escalatie en veel narigheid.

Siem Zeilemaker, voorzitter Babex

wel weet te vinden. Neem de stofkwestie. In geen enkele branche komt zoveel stof vrij als bij de slopers. Als hierover gepraat wordt, kunnen ze niet om ons heen.”

Samenwerking Een andere club in de slopersbranche, de Vereniging van Sloophandelaren (VS), heeft wél voldoende aanleiding gezien voor aansluiting bij een koepelorganisatie. Die zitten namelijk bij MKB Nederland. De in totaal 45, hoofdzakelijk kleinere bedrijven voeren anders dan de Babex-leden vaak werk uit in onderaanneming. “Dat brengt andere belangen met zich mee. Om dat belangenverschil is de VS tien jaar geleden uit de Babex gestapt. Maar de laatste jaren trekken we weer regelmatig samen op en als het aan mij ligt, is een fusie aanstaande. Je hebt toch meer met elkaar gemeen dan je scheidt. Neem milieuzaken of de arbocatalogus. Een gezamenlijk beleid is logisch en verstandig. Daar zou een wervende impuls vanuit kunnen gaan. Er zijn ongeveer 400 bedrijven die op professionele manier met het vak bezig zijn. En dan heb ik het nog niet eens over de talloze zzp-ers. Allemaal potentiële leden.”

Achterban bepaald Of de Conga een geschikte partij is voor de sloopaannemers, kan de Babex-voorzitter nog niet zeggen. “Dat hangt van diverse factoren af. Stel dat het tot een fusie komt met de VS, dan zullen we ook de voorkeuren van die achterban moeten wegen. Willen ze veranderen of houden ze het liever zoals het nu is? Dat zijn afwegingen die er toe doen. Maar zover zijn we nog lang niet. Het Babexbestuur heeft zelfs nog geen standpunt bepaald waarover leden zich zouden kunnen uitspreken. In dat opzicht liggen alle opties nog open.”

De vierkanten gatenboor of een emmertje stootvoegen. Wie kent ze niet. Het zijn attributen die een belangrijke rol spelen bij ontgroeningsgeintjes op de bouwplaats. De jongste bediende wordt op pad gestuurd om ze te bezorgen. Maar ze bestaan natuurlijk niet. De ongelukkige komt dus onverrichter zake terug op de bouwplaats en kan rekenen op een smalend onthaal van grinnikende collega’s. Zo’n plagerijtje blijft leuk en behoort tot een stukje bouwcultuurgoed dat behouden moet blijven. Minder onschuldig is treiteren, pesten, mishandelen, kwellen en intimideren. Kortom: collega’s die elkaar het leven zuur maken. Dat komt helaas ook voor. Sinds 2003 publiceert TNO elk jaar in samenwerking met het ministerie van SZW de zogenaamde Nationale Enquête Arbeidsomstandigheden (NEA). De cijfers voor agressief gedrag van klanten en collega’s zijn blijvertjes en blijken redelijke constant. Ook voor de bouwsector zijn percentages voorhanden en dan gaat het vooral om pesterijen onderling. Want de meeste werknemers in de bouw hebben niet of nauwelijks direct contact met de klant. Via de site www.tno.nl zijn na aanmelding de belangrijkste bevindingen uit NEA 2006 te downloaden. Twaalf procent van de ondervraagde bouwwerknemers geeft aan een enkele keer tot stelselmatig slachtoffer te zijn geweest van de genoemde vormen van ‘collegiale’ agressie. “Het kan behoorlijk uit de hand lopen”, zegt Ans Bosgoed van de Stichting St(o)mp. Haar stichting verzorgt ondermeer cursussen en educatieve theaterproducties tegen een verziekte sfeer op de werkvloer van bedrijven en instellingen door grensoverschrijdend gedrag. Volledige informatie is te vinden op www.stichtingstomp.nl.

Kosten en ellende Voorbeelden van uitwassen zijn helaas voorhanden. En die kunnen

variëren van structureel treiteren tot lichamelijk letsel toebrengen. Denk aan uitschelden, kleineren, fietsbanden leksteken, auto op kistjes zetten, iemand vastketenen of opsluiten, behoefte doen in een broodtrommel of thermoskan. De vindingrijkheid om een ander leed aan te doen blijkt onuitputtelijk. “Als je dit soort verschijnselen niet in de kiem smoort, kunnen ze

uitvoeren van een adequate agressie-RI&E. Ook kunt u een beroep doen op deze dienst bij het opzetten van een klachtenprocedure en een systeem waarmee u klachten kunt registreren.

Ingesleten patronen Herkennen van de problemen is niet gemakkelijk volgens Bosgoed. “Je hebt te maken met vaste ingesleten patronen. Een bepaalde cultuur waarin onder het mom van ‘dat hoort er nu eenmaal bij’ de tolerantie tegenover misstanden

“Als je dit niet in de kiem smoort, kunnen ze escaleren en uitmonden in langdurig ziekteverzuim of zelfs arbeidsongeschiktheid” escaleren en uitmonden in langdurig ziekteverzuim of zelfs arbeidsongeschiktheid. Dat hele proces gaat gepaard met veel menselijke ellende en hoge kosten voor het bedrijf en de samenleving. Bovendien slecht voor imago en instroom van jongeren. Het is dus van belang de verschijnselen op tijd te signaleren en er vervolgens ook iets aan te doen. Een taak dus, die in eerste instantie op het bordje van de leidinggevenden ligt. Zij moeten de problemen onderkennen, herkennen en in actie komen. Dat is niet alleen een morele plicht, maar sinds januari 2007 ook een wettelijke.”

Wettelijk plicht Bosgoed verwijst naar artikel 3.2 van de Arbeidsomstandighedenwet. Daarin staat dat de werkgever beleid dient te voeren gericht op voorkoming of in elk geval beperking van wat psychosociale arbeidsbelasting (PSA) wordt genoemd. Daaronder vallen factoren in de arbeidssituatie die stress veroorzaken, bijvoorbeeld seksuele intimidatie, agressie en geweld, pesten en werkdruk. Beoordeling van de risico’s op PSA worden beschreven in de RI&E (risicoinventarisatie en evaluatie). En maatregelen ter voorkoming of beperking van PSA staan in het zogeheten Plan van Aanpak. De arbodienst kan helpen bij het

volgens mij te hoog is. Dat belet vaak het zicht op de allereerste signalen. Je wordt dan geconfronteerd met de problemen als het al compleet uit de hand gelopen is. Die cultuur waarin abnormaal gedrag normaal gevonden wordt moet je doorbreken. Daarin spelen de zogenaamde meelopers een belangrijke rol. In situaties van agressie is er altijd sprake van een dader, een slachtoffer en omstanders. Doorgaans zijn die omstanders meelopers die het verkeerde gedrag belonen, waardoor de dader zich gesterkt voelt. Je wilt eigenlijk naar een situatie waarin die meelopers de dader onmiddellijk afstraffen. Dat kun je bereiken door de psycho-sociale structuren zichtbaar te maken.”

Hoop Uit cijfers blijkt overigens dat werkgevers in toenemende mate actie ondernemen tegen ongewenst gedrag. Want 75% van de werkgevers had in 2005 beleid ontwikkeld tegen 57% in 2000. En meer dan de helft heeft een vertrouwenspersoon aangewezen en dat was rond de eeuwwisseling nog maar 34%. Bovendien passen maatregelen op dit punt uitstekend in het maatschappelijk verantwoord ondernemerschap. Een gedachtegoed dat ook onder GA-bedrijven terrein wint. Dus: kom in actie tegen grensoverschrijdend gedrag.

GAZ0607_04_05_06_07 _1_j:GAZ0000_04_05_06_07

27-11-2007

11:55

Pagina 7

COLUMN

CONGA-LEDEN OVER HET VCA* TRAJECT

“Neem er de tijd voor” Dat maakt het er niet simpeler op. Ik heb het alleen kunnen doen door een gedeelte van mijn gewone werk een tijdje te laten liggen.” Klijn heeft overigens wel een tip voor collega’s: “Zorg ervoor dat je een geldige Risico-Inventarisatie en Evaluatie bezit. Dat scheelt je een boel werk. Je hoeft dan bij wijze van spreken alleen nog maar het handboek-VCA in te vullen.”

Informatieachterstand

Tijdens de op 10 oktober door Conga georganiseerde middag in het kader van de Week van de Veilige Bouw, kregen acht lidbedrijven een VCA*-certificaat overhandigd. Gazet belde een aantal gelukkigen over het hoe en waarom van hun deelname. De acht bedrijven die in oktober het certificaat behaalden, hebben meegedaan aan het door Conga speciaal voor lidbedrijven in gang gezette traject, waarmee leden hun aandacht voor veiligheid beloond zien met een officieel certificaat. Een ervan is Jos Leenders, die samen met zijn zoon Jordan een tegelzetbedrijf in Boekel

over verbaasd hoeveel dingen er zijn rond veiligheid waar je eigenlijk niets vanaf weet.” Inmiddels is ook het personeel gewend. “Vooral de toolbox meetings waren eerst een beetje vreemd, maar nu weet iedereen wat er van hem wordt verwacht.” Tip van Leenders: neem er voldoende tijd voor. Hem kostte het naar schat-

“Het is niet moeilijk, maar je moet er gewoon aan beginnen en er de tijd voor nemen”

Jan Posma: “Het personeel is inmiddels ook gewend aan de toolbox meetings en de werkplekinspecties”

heeft. “Ik vond het in het begin een heel gedoe en dacht zelfs: ‘waar ben ik aan begonnen’, maar nu ben ik blij dat ik het gehaald heb.” Een van de grote struikelpunten, menigeen zal het herkennen, was tijd. “Je moet er toch een aantal dagdelen voor uittrekken en die tijd heb je eigenlijk ook nodig voor je zaak. Dit doet je uiteraard ook voor de zaak, maar in het begin voelde dat niet zo.” Leenders heeft jaren geleden al eens geprobeerd om elders het certificaat te behalen, maar toen is het niet gelukt. “Dat kwam vooral door een gebrek aan begeleiding. Deze keer was dat veel beter. Je bent als ondernemer niet gewend om dingen op papier te zetten, maar onder begeleiding is dat goed gelukt. Ik heb me er trouwens

ting acht dagdelen, naast de twee cursusdagen in Nieuwegein. Toch is hij blij dat hij het certificaat heeft behaald. “Er wordt regelmatig door opdrachtgevers naar het certificaat gevraagd. Nou hoef ik tenminste niet meer nee te verkopen, met het risico dat ik de opdracht mis.”

Niet te moeilijk “Ik ken metselbedrijven die al twintig jaar bestaan en nog steeds

geen VCA bezitten. Daar kan ik met mijn hoofd niet bij”, zegt Wim Haverhals van Haverhals Metselwerken in Kaatsheuvel. Dat het te moeilijk zou zijn, is flauwekul. “Nee, het is niet te moeilijk, maar je moet er gewoon aan beginnen en er de tijd voor nemen.” Want het kost wel wat tijd. Zo moesten er tien bussen met gereedschappen worden gekeurd: boormachines, hakmachines, bouwlampen, noem maar op. Haverhals denkt dat het gehele traject hem persoonlijk ongeveer 40 uur heeft gekost, exclusief de contactdagen in Nieuwegein. Haverhals raadt collega’s aan er direct mee te beginnen. “Je hebt het nodig en je werkt je uiteindelijk in de nesten als je het niet doet. Bovendien kan het je ook werk opleveren. Op dit moment is er nog werk genoeg, maar als het werk niet meer voor het oprapen ligt, gaan opdrachtgevers selecteren. Het is mooi als je dan vooraan kunt staan.” Toon Klijn van Klaruw Weg- en Vloeronderhoud in Tilburg heeft er veel werk mee gehad. “Wij werken veel aan de weg, waarbij de werkomstandigheden soms moeilijk zijn, met flinke risico’s. Verder werken we met vier rayons, met een eigen opslag en depot.

Het viel Klijn op dat sommige andere ondernemers een behoorlijk informatieachterstand hadden. “Er waren er die zelfs niet wisten wat een RIE was. Tja, dan heb je nog wel iets in te halen.” Een aantal rayons is inmiddels benaderd door opdrachtgevers met de vraag of het certificaat inmiddels was behaald: “Het is dan toch fijn als je het kunt laten zien.” Voor Jan Posma van Metselbedrijf De Woude in Broeksterwoude was het behalen van het certificaat een kwestie van ‘met je tijd meegaan.’ Sommige grote aannemers vragen er speciaal om, en we werken nogal eens bij grote projecten. Het eigenlijke VCA*-traject viel hem wel mee, “maar je moet er wel de tijd voor nemen. Het is geen examen, maar toch… Ik vond het met name een administratief gedoe. Al die gereedschapkeuringen bijvoorbeeld. En je moet niet denken dat je klaar bent, zodra je het certificaat hebt. Dan begint het eigenlijk pas. Met veiligheid ben je het hele jaar bezig.” Het personeel is er inmiddels ook aan gewend, aan de toolbox meetings en de werkplekinspecties. Dat laatste is een goede manier om de veiligheid te vergroten, vindt Posma. “Als je op een nieuw werk komt, werk je een lijst af om te checken of er zich geen onveilige situaties voordoen voor het personeel. Als dat wel zo is, kun je dat gewoon melden. De opdrachtgever vindt dat niet vervelend, die weet zelf ook wat VCA inhoudt, dus dat geeft geen ergernis.” Posma heeft op nog een andere manier zijn voordeel gedaan met zijn certificaat. Hij heeft het namelijk gemeld aan de plaatselijke krant: “Dat heeft een mooi stukje opgeleverd, en ik ben al door verschillende grote aannemers gefeliciteerd.”

Meer weten? Wie meer wil weten over het behalen van het VCA*certificaat, kan contact opnemen met Conga, www.conga.nl, tel.: (030) 603 58 54

Pas op voor de ‘uitkeringstoets’ Na een grondige voorbereiding is op 31 mei 2007 het wetsvoorstel tot vereenvoudiging en flexibilisering van het BV-recht bij de Tweede Kamer ingediend. Voor het MKB is dit een goede zaak. Het huidige BV-recht bestaat al vele jaren en is zo langzamerhand door de praktijk ingehaald. Het belangrijkste knelpunt is het gebrek aan flexibiliteit. Een groeiend aantal ondernemers (en zeker niet alleen ondernemers in de louche marktsectoren) maakt daarom gebruik van buitenlandse rechtsvormen. Maar ook dat blijkt niet altijd de ideale oplossing. Hoog tijd dus om de BV fors te ‘updaten’. De wellicht meest in het oog springende, maar zeker niet belangrijkste, wijziging is de afschaffing van het verplichte minimumkapitaal van € 18.000. Deze kapitaaleis werd destijds nodig geacht ter bescherming van schuldeisers van de BV. In de praktijk blijkt de betekenis van dit kapitaal voor crediteuren zeer gering. Ook andere kapitaalbeschermingsregels, zoals de verplichte accountantscontrole bij inbreng in natura en de bankverklaring bij inbreng in geld, verdwijnen. Al deze regels, die vooral ter bescherming van de belangen van de schuldeisers in de wet zijn opgenomen, blijken in de praktijk niet of nauwelijks te werken. Tegelijkertijd klaagde het MKB wel ‘steen en been’ over deze rigide regelgeving. Daarom gooit de wetgever het nu over een andere boeg. De crediteuren van de BV moeten worden beschermd door de ‘uitkeringstoets’. Voorafgaande aan een uitkering aan de aandeelhouders moeten de bestuurders beoordelen of de BV na het doen van de uitkering nog over voldoende middelen beschikt om de opeisbare schulden te betalen. Als zij deze beoordeling niet dan wel onzorgvuldig maken, zijn de bestuurders jegens de BV persoonlijk aansprakelijk voor het bedrag van de uitkering. En ook de aandeelhouders gaan niet altijd vrijuit. Als de BV binnen één jaar na de uitkering failliet gaat, moet de aandeelhouder de uitkering terugbetalen als hij wist of behoorde te weten dat destijds niet aan de uitkeringstoets is voldaan. In het MKB, waar de aandeelhouder meestal ook bestuurder is, zal dit vaak het geval zijn. Duidelijk is dat de wetgever met het nieuwe BV-recht laat zien goed geluisterd te hebben naar de praktijk. De ‘flexibele BV’ zal daarom haar weg in het MKB weten te vinden. Maar de uitkeringstoets zal menig DGA nog hoofdpijn bezorgen. Mr. F.J. Kerkhof Fb Alfa Accountants en Adviseurs te Wageningen [email protected]

GAzet 6-2007 | 7

GAZ0607_08_01_02_03_1:GAZ0000_08_01_02_03

27-11-2007

11:59

Pagina 8

Reageren? Heeft u vragen of opmerkingen over onderwerpen uit deze krant? Stuur uw reactie naar: Conga o.v.v. GAzet, Dukatenburg 90-03, 3437 AE Nieuwegein Of per e-mail naar: [email protected]

VOGA

Het Verbond Ondernemers Gespecialiseerde Aanneming (VOGA) is een landelijk opererende vereniging voor betonstaalverwerkende bedrijven. Om het belang en de kennis over wapeningsstaal onder de aandacht te brengen, werkt VOGA nauw samen met de RBW, VEST en NSPB in de Stichting Promotie Wapeningsstaal - SPW.

Overleg over arbo loont De afspraken tussen werkgevers en werknemers over veiliger werk en het terugdringen van ziekteverzuim en arbeidsongeschiktheid zijn niet voor niets geweest. Tussen 1999 en 2005 daalde het ziekteverzuim in sectoren met een zogeheten arboconvenant met 28 procent, in de overige sectoren met 11 procent. Een en ander blijkt uit de evaluatie van het Beleidsprogramma Arboconvenanten, dat minister Donner

van Sociale Zaken naar de Tweede kamer heeft gestuurd. De extra daling van het verzuim in sectoren met een convenant scheelt die sectoren 450 miljoen euro per jaar. Verder zijn sectoren met een convenant meer bereid dan voorheen om arbeidsomstandigheden te verbeteren. Ook hebben zij meer kennis gekregen hoe ze arbo- en verzuimvraagstukken moeten aanpakken. Sectoren met een convenant hebben voorts meer dan sectoren zonder convenant maatregelen getroffen tegen bepaalde

Linksom Of Rechtsom Tot voor kort had Eelco niet de indruk dat hij werkelijk enige invloed kon uitoefenen op de handelingen, of juist het ontbreken eraan, van al die politieke prietpraters in Den Haag. Toch ging hij daar de laatste tijd anders over te denken. Het was allemaal begonnen met een middernachtelijk telefoontje van Egbert, een gepensioneerd werknemer van Eelco. Er was bij Egbert ingebroken en als dank voor het ‘aangenaam’ verpozen had men hem met een ‘zwaar voorwerp’ de hersens ingeslagen. Egbert moet enige tijd buiten bewustzijn zijn geweest, maar had uiteindelijk de tegenwoordigheid van geest gehad om Eelco te bellen. Eelco belde 112 en hups, een kwartier later lag Egbert in het ziekenhuis en is inmiddels herstellende van toch wel vrij ernstige verwondingen. Het ziet er evenwel naar uit dat Egbert er blijvende evenwichtsstoornissen en migraineaanvallen aan zal overhouden. De dader, een 20-jarige draaideurcrimineel, heeft 48 uur op het bureau gezeten en dartelt al weer vrij rond. Eelco had gehoord dat er nog een taakstraf zou volgen. 60 uur, met aftrek van die 48 uur, verplicht grasknippen of iets dergelijks. ‘Kleine criminaliteit’ noemen de politieke prietpraters een poging tot doodslag zoals Egbert is overkomen. En daar kan Eelco nu verdraaid slecht tegen. Hij is ervan overtuigd, dat immer theedrinkende en gedogende bestuurders

8 GAzet 6-2007 |

arbeidsrisico’s zoals RSI, werkdruk en agressie en geweld. Werkgevers en werknemers hebben in de convenanten concrete afspraken gemaakt om het werk veiliger te maken, ziekteverzuim terug te dringen en arbeidsongeschiktheid te voorkomen. De overheid subsidieerde de uitvoering van convenanten en bood aanvullende ondersteuning, bijvoorbeeld in de voorbereiding van de convenanten en op het gebied van communicatie. Voor meer informatie zie ook www.arbonieuwestijl.nl

Informatie: Dukatenburg 90-03 3437 AE Nieuwegein Tel.: (030) 638 19 39 [email protected] www.voga.nl

AVM Het doel van de Algemene Vereniging van Metselwerken (AVM) is belangenbehartiging in de ruimste zin van het woord. Op dit moment wordt de prioriteit gelegd bij de maatschappelijke, financieel-economische, juridische, zakelijke en gezondheidsbelangen. Informatie: Dukatenburg 90-03 3437 AE Nieuwegein Tel.: (030) 603 27 97 [email protected] www.avmmetselwerken.nl

Boorinfo Boorinfo B.V. is een snelgroeiende brancheorganisatie voor betonboorbedrijven met als doel een landelijk netwerk van samenwerkende betonboorbedrijven te realiseren. Goede bedrijfsvoering is meer dan alleen vakmanschap. Informatie: De Meerpaal 5 6916 DE Tolkamer Tel.: (0316) 54 74 57 [email protected] www.boorinfo.nl

Bovatin

De Bond van Aannemers van Tegelwerken In Nederland (Bovatin) richt zich op belangenbehartiging voor de leden, met veel aandacht voor het bevorderen van hun vakbekwaamheid en economische zelfstandigheid. Leden kunnen verder terecht voor individueel advies. Informatie: Postbus 85 7460 AB Rijssen Tel.: (0548) 53 85 05 [email protected]

VSB

De Vereniging van Steiger-, Hoogwerk- en Betonbekistingsbedrijven (VSB) vertegenwoordigt naar opdrachtgevers, overheden, instellingen en organisaties de belangen van de leden. De vereniging bepleit een rationeel en realistisch beleid, dat de leden in staat stelt om hun slagkracht te behouden. Informatie: Postbus 190 2700 AD Zoetermeer Tel.: (079) 353 12 66 [email protected] www.vsb-online.nl

COLUMN MIKE MORTEL

HHD

Het Hellende Dak (HHD) is een landelijk opererende vereniging voor bedrijven die zijn gespecialiseerd in het aannemen en uitvoeren van daken die worden voorzien van hellende bedekkingen. HHD werkt nauw samen met de Stichting Opleiding Hellende Daken. Informatie: Dukatenburg 90-03 3437 AE Nieuwegein Tel.: (030) 634 34 54 [email protected] www.hhd.nl

NVAF De Nederlandse Vereniging de normvervaging alleen maar in de hand werken. In zijn omgeving hoort hij in toenemende mate dezelfde verontrustende geluiden. Aanvankelijk begon Eelco te denken aan een variant op Conga. Dit zou dan Congo moeten worden. Een confederatie van gespecialiseerde optreders. Praktijkgerichte mensen die bereid zijn om in voorkomende gevallen criminele etterbakjes op een meer ‘eigentijdse’ wijze aan te pakken. Maar zijn broer, die werkt bij justitie, had hem dat afgeraden. Je zit altijd fout als je voor eigen rechter speelt. Zeker in een tijd waar de rechter steeds link(s)er wordt. Eelco leest met enige regelmaat, dat complete stadswijken worden geterroriseerd door clubjes jonge criminelen. Clubjes bestaande uit gemiddeld 30 personen, die bekend zijn bij justitie en politie, maar die ongehinderd hun gang kunnen gaan. Hij hoort politieke milieuayatollah’s tsjilpen over het broeikaseffect, op weg naar de zoveelste conferentie in een fantastisch oord aan de andere kant van de wereld en natuurlijk businessclass vliegen. Hij had in een rapport van de Rekenkamer gelezen dat er jaarlijks aan elke jonge crimineel € 250.000,- wordt besteed. En gisteren had hij gehoord dat er voor een passende revalidatietherapie voor Egbert voorlopig geen geld blijkt te zijn. Er is weinig meer voor nodig om Eelco in de brand te laten vliegen. Inmiddels gaat hij, samen met een aantal mensen, de stichting LOR oprichten. LINKSOM OF RECHTSOM. De politieke kleur zal hem worst zijn. Gewone, realistische mensen die een bloedhekel hebben aan politieke gedachtekeutels en die politici gaan aanzetten, elke dag weer, tot de taken waarvoor ze uiteindelijk zijn ingehuurd. Het verhaal van Egbert heeft in alle kranten gestaan, maar geen politicus heeft hem tot nu toe benaderd om te vragen hoe het nu met hem gaat. Volgens de huidige politieke opvattingen gaat het hier slechts om ‘kleine’ criminalitiet en de volgende milieuconferentie in Poepedonië staat al weer op het programma. Een politicus die aan het uitbreiden van zijn, door ons betaalde, airmiles een hogere prioriteit toedicht dan aan de belangenbehartiging van Egbert en andere slachtoffers van criminaliteit, is volgens de LOR van Eelco pas een echte lor. Een nietswaardig persoon m/v die met ingang van gisteren, zonder riante wachtgeldregeling, het politieke toneel dient te verlaten.

Aannemers Funderingswerken (NVAF) behartigt de branchespecifieke belangen van de aannemers van funderingswerken en eigenaren van funderingsmaterieel. De NVAF is voor Nederland lid van de European Federation of Foundation Contractors EFFC en het Deep Foundations Institute DFI (USA). Informatie: Ceintuurbaan 2 3847 LG Harderwijk Tel.: (0341) 45 61 91 [email protected] www.funderingsbedrijf.nl

NVK

De Nederlandse Vereniging van Kitverwerkende bedrijven (NVK) behartigt de belangen van ondernemers die (bijna) uitsluitend op professionele wijze kitten verwerken. De belangenbehartiging beslaat een breed terrein: arbeidsvoorwaarden, sociale en economische aspecten, vaktechnische zaken, milieuaspecten, opleiding. Informatie: Postbus 41 1483 ZG De Rijp Tel.: (0299) 68 26 12 [email protected] www.nvkit.org

VNV

De Vereniging Nederlandse Voegbedrijven (VNV) maakt zich sterk voor de kwaliteit van voegwerk, een duidelijke juridische positie van haar leden ten opzichte van opdrachtgevers en een goede en gedegen opleiding. Informatie: Dukatenburg 90-03 3437 AE Nieuwegein Tel.: (030) 638 19 38 [email protected] www.vnv-voeg.nl