jaargang 5
nr. 2 - 2009
AR B EI DSZAKE N KRANT VOO R D E G ES P EC IALI S E E R DE AAN N EM ER Polderverlof
In dit nummer
Hoewel werkgevers en werknemers het nemen van verlof prima onderling kunnen regelen, vinden werkgeversorganisaties dat de Tweede Kamer wel iets meer oog zou mogen hebben voor het belang van de ondernemer. De inrichting van het verlof is de laatste jaren vooral gericht op het soepel kunnen combineren van werk en privé van de werknemer. Werkgevers willen vooral dat het verlof zo wordt ingevuld dat de bedrijfscontinuïteit wordt gegarandeerd en bevorderd, en tegelijkertijd wordt tegemoetgekomen aan de wensen van werknemers. Er zou dan ook een meer evenwichtige verantwoordelijkheidsverdeling moeten komen tussen werkgever en werknemer.
Bijtelling ondanks rijverbod ■ Een werknemer mocht na een herseninfarct zeven maanden niet autorijden. Tijdens die periode stond zijn auto van de zaak stil. Desondanks moest hij ‘gewoon’ bijtelling betalen over privégebruik van zijn auto. De betreffende werknemer had via zijn belastingaangifte aangegeven dat hij tijdens zijn revalidatieperiode geen auto mocht rijden. Hij vroeg daarom om fiscale aftrek op de bijtelling voor privégebruik van zijn auto. De fiscus was het daar echter niet mee eens. En de rechtbank gaf de Belastingdienst gelijk: de vrouw en kinderen van de man hadden de auto immers kunnen gebruiken tijdens zijn revalidatieperiode. Daarvoor moet de man bijtelling betalen. Dat de auto al die maanden geen meter had gereden, maakte geen verschil, zo meldt Elsevier Fiscaal. Onenigheid met particulieren over de bijtelling komt vaak voor volgens de Belastingdienst. Werknemers moeten zelf zien te voorkomen dat anderen de bedrijfsauto privé gebruiken. Ook als ze ziek zijn. Dat kan door de sleutels in te leveren bij hun werkgever of te bellen dat ze er niet meer in willen rijden.
3 Insteek caoonderhandeling moet anders
4 Inkomen zelfstandigen blijft achter
5 Werken bij een hofleverancier
FEDERATIE BEPLEIT SPECIFIEKE MOBILITEITSCENTRA
Voorkom uittocht ervaren vakmensen Het is crisis. De overheid komt met voorstellen om het aantal werkelozen te beperken. Dat is een goede goed zaak, vindt de Aannemersfederatie. Maar dat mag niet leiden tot vertrek van bouwvakkers. Want als de crisis voorbij is, zijn vakbekwame mensen weer hard nodig. De cijfers liegen er niet om. De komende twee jaren zal het aantal werkelozen meer dan verdubbelen. Zaten er eind 2008 nog ongeveer 300.000 mensen zonder werk; dit jaar komen er zeker 125.000 bij. Volgend jaar moeten we zelfs rekening houden met een groei tot 675.000, zegt het Centraal Plan Bureau. Daarvan komen er ten minste zo’n 30.000 uit de bouw, voorspelt het EIB, het Economisch Instituut Bouwnijverheid. De voorspellingen over de stijgende werkeloosheidscijfers zijn gedaan op grond van een drastische afname van de bouwproductie. Daarvan zijn nu de eerste tekenen zichtbaar.
tijdverkorting en de inrichting van dertig mobiliteitscentra verspreid over het land. Over arbeidstijdverkorting is al voldoende gezegd en geschreven, maar wat is een mobiliteitscentrum? Dat is een
tijdelijk samenwerkingsverband tussen de overheid op alle mogelijke niveaus en de marktpartijen (werknemers/werkgevers). Het centrum draagt ertoe bij dat gedwongen ontslagen zo veel mogelijk worden voorkomen. Het begeleidt werknemers voor wie werkeloosheid dreigt naar nieuw werk of tijdelijke >> vervolg op pagina 2
“Ik bepleit een mobiliteitscentrum met daarin een speciale afdeling voor bemiddeling van mensen die uit de bouw komen”
CWI wordt UWV WERKbedrijf ■ Per 1 januari 2009 is de Centrale Organisatie voor Werk en Inkomen (CWI) onderdeel geworden van het Uitvoeringsinstituut Werknemersverzekeringen (UWV). De nieuwe naam is UWV WERKbedrijf. Voor werkgevers is er bij het UWV WERKbedrijf één vast aanspreekpunt met kennis van hun branche en het personeelsaanbod in de regio: de werkcoach. Hij kan u met zijn kennis helpen bij het invullen van vacatures. Ook kan het WERKbedrijf u adviseren over ontslag, mobiliteit en tewerkstellingsvergunningen. Bovendien informeert het WERKbedrijf u over de inzet van subsidies, opleidingen, competentietesten, regelingen en arrangementen zoals leerbanen, loonkostensubsidies en proefplaatsingen.
Mobiliteitscentra De regering is inmiddels met maatregelen gekomen om de crisis zoveel mogelijk te bezweren. Enkele daarvan hebben betrekking op de werkgelegenheid: arbeids-
GAzet 2-2009 | 1
“Kijk eerst naar bijscholing of verdieping van vakkennis. Ik geef je op een briefje dat we die mensen keihard nodig hebben als de kredietcrisis is overgewaaid”
Eenvoudiger lenen voor starters ■ Mensen die een eigen onderneming willen starten kunnen voortaan makkelijker geld lenen bij banken. Het Rijk start twee proeven waarvoor een bedrag van € 27 miljoen beschikbaar is voor garantstellingen of leningen. Staatssecretaris Klijnsma van Sociale Zaken en Werkgelegenheid en Staatssecretaris Heemskerk van Economische Zaken willen startende ondernemers in Nederland hiermee een steun in de rug geven. Ondernemers zijn ook in tijden van economische crisis hard nodig. Van beginnende ondernemers kunnen banken vaak niet goed vaststellen wat de risico’s zijn, zelfs bij relatief kleine bedragen, waardoor zij problemen kunnen hebben bij het verkrijgen van een krediet. Een garantiestelling kan dan helpen. De proef van het Ministerie van Economische Zaken betreft de oprichting van een fonds voor kredietverlening aan beginnende ondernemers. Voor deze proef is € 15 miljoen beschikbaar. Het fonds wordt beheerd door Qredits. Qredits is een landelijke samenwerking van banken (ABN AMRO, Fortis, ING en de Rabobank) en het ministerie van Economische zaken. Mensen die een goed bedrijfsplan hebben, maar geen lening kunnen krijgen bij een bank, kunnen sinds medio januari 2009 via dit fonds maximaal € 35.000 lenen.
Colofon Uitgever: Aannemersfederatie Nederland Bouw en Infra Dukatenburg 90-03, 3437 AE Nieuwegein Contactpersoon: Truus Remkes Telefoon: (030) 603 58 54 Fax: (030) 634 20 40 E-mail:
[email protected] www.aannemersfederatie.nl Ontwikkeling en realisatie: MCP bv Doetinchemseweg 59, 7007 CB Doetinchem Telefoon: (0314) 327 523 Contactpersoon: Ad van der Salm Bladmanagement: Jasper Bosman (MCP bv) Telefoon: (0314) 327 523 Hoofdredactie: Arie Grevers Redactie: Arie Grevers, Henk Stam Eindredactie: Truus Remkes Fotografie: Joke Mulder-Mijdenga Illustraties: Hennie Vaessen, Coert de Boe Vormgeving: Klaas van Wieren, Margreet Hondebrink (MCP Studio bv) © 2008. MCP. Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een automatisch gegevensbestand of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. Uitgever en auteurs verklaren dat deze uitgave op zorgvuldige wijze en naar beste geweten is samengesteld. Evenwel kunnen uitgever en auteurs op geen enkele wijze instaan voor de juistheid of volledigheid van de informatie. Uitgever en auteurs aanvaarden geen enkele aansprakelijkheid voor schade, van welke aard dan ook, die het gevolg is van handelingen en/of beslissingen die gebaseerd zijn op bedoelde informatie. Gebruikers van deze uitgave wordt met nadruk aangeraden deze informatie niet geïsoleerd te gebruiken, maar af te gaan op hun professionele kennis en ervaring en de te gebruiken informatie te controleren.
2 | GAzet 2-2009
>> vervolg van pagina 1 detachering bij andere werkgevers. Ook kan een mobiliteitscentrum scholing aanbieden waardoor het perspectief op een nieuwe baan toeneemt. Wat kan de achterban van de Aannemersfederatie daarmee? Dat vragen we aan voorzitter Henk Klein Poelhuis.
Vasthouden “Ik stel vast dat het mobiliteitscentrum geen nieuw fenomeen is. Al begin jaren negentig is het mobiliteitscentrum als instrument ingezet om mensen van wie de baan op de tocht kwam te staan te helpen met het zoeken naar ander werk. Rond 2002 is het idee van stal gehaald toen we te maken kregen met een kleine economische dip. En nu heeft de regering aan UWV en CWI gevraagd
“Wil je iets tegen werkeloosheid doen, zorg dan dat het mkb aan het werk blijft”
om met relevante partners opnieuw de mobiliteitscentra in de steigers te zetten.” “In zo’n geval is het altijd zinvol te kijken wat de effecten toen zijn geweest. En ik moet constateren dat die niet onverdeeld gunstig waren. Kijken we naar 2002, dan zien we dat degenen die zich noodgedwongen bij de mobiliteitscentra meldden, werk aangeboden kregen in andere branches. Terwijl we juist in die recessieperiode ook nog eens ruim 3500 nieuwe instromers zijn misgelopen. Allemaal mensen die we in de navolgende periode tot medio 2008 zo goed hadden kunnen gebruiken.” Dus geen mobiliteitscentra? “Dat zeg ik niet. Ik bepleit een mobiliteitscentrum met daarin een speciale afdeling voor bemiddeling van mensen die uit de bouw komen. Dat zijn veelal mensen met kennis en ervaring. Als die nou hals over kop een baan zoeken in een andere branche, raak je ze wellicht voorgoed kwijt. Dat is doodzonde. Dus kijk eerst in de bouwkolom zelf waar die mensen nog aan het werk kunnen. Ik ken bedrijven die tot ver in 2010 dik in het werk zitten en tot die tijd verlegen zitten om
goede vakmensen. Dus niet meteen denken aan omscholen en opleiden in andere beroepen. Kijk eerst eens naar bijscholing of verdieping van vakkennis. Ik geef je op een briefje dat we die mensen keihard nodig hebben als de storm van de kredietcrisis is overgewaaid. De Aannemersfederatie meent er goed aan te doen dat nú te signaleren, voordat we ons dán afvragen hoe het toch komt dat er onvoldoende vakbekwaam personeel is. We hebben dit Federatiestandpunt stevig onder de aandacht gebracht - ook in Den Haag - en ik heb de indruk dat er wel begrip is voor ons standpunt.”
BGA Klein Poelhuis wijst erop dat de Federatie via BGA Nederland BV de beschikking heeft over scholingsmogelijkheden. “We hebben daar veel ervaring met zij-instromers, langdurig werkelozen die bij ons weer aan de bak kunnen. Dus wat ons betreft zijn de opleidingsmogelijkheden er volop. Voor bouwvakkers die hun horizon binnen de bouwbranche willen verbreden én voor mensen die van elders komen en bereid zijn de veelzijdigheid van de bouw te leren kennen.”
Verantwoordelijk opdrachtgeverschap Ook wil de voorzitter nog wel wat kwijt over de overheid als opdrachtgever. “Iedereen weet inmiddels dat het mkb de motor is van onze economie. En dat de mkb-bedrijven bij elkaar genomen de grootste werkgever zijn van dit land. Dus wil je iets tegen werkeloosheid doen, zorg dan dat het mkb aan het werk blijft. Dus niet grootschalige projecten of opdrachten clusteren, zodat ze alleen nog maar Europees aanbesteed kunnen worden, maar juist zorgen voor opdrachten met een omvang waar het middenen kleinbedrijf ook prima mee uit de voeten kan.” En verder: vaart maken met zaken die toch moeten gebeuren. “Verbetering van de infrastructuur en de revitalisering van de zogenaamde Vogelaarwijken. Ondanks alle grootse ideeën zie ik daar nog weinig beweging. Het zou een stuk schelen voor het behoud van de werkgelegenheid in de bouwnijverheid als mkb-bouwbedrijven daarmee bij wijze van spreken morgen aan de slag kunnen.”
50-plussers aan de kant gezet De afvloeiingsregeling voor oudere werknemers verschijnt weer aan de horizon. Bedrijven die in een reorganisatieproces zitten, blijken de regeling weer van stal te willen halen. Dat komt vooral doordat ze hun oudere werknemers niet meer goedkoop kunnen laten afvloeien door middel van de inmiddels afgeschafte VUT-regeling voor vervroegde uittreding. Ook dreigt in sommige sociale plannen de ‘van-werk-naarwerkbemiddeling’ beperkt te worden tot de 50-minners. Aan de 50-plussers wordt dan geen bemiddeling naar ander werk geboden. Dat zegt UWV-bestuurs-
voorzitter Joop Linthorst. Deze ontwikkelingen druisen recht tegen het kabinetsbeleid in. Het kabinet wil namelijk juist dat ouderen zo veel mogelijk blijven doorwerken tot hun 65e. Daarom heeft het kabinet met ingang van
dit jaar tal van maatregelen ingevoerd, waaronder premiekortingen voor bedrijven die werkloze 50’ers aannemen of die
personeel van 62 jaar en ouder in dienst houden. Ook krijgen werknemers die na hun 62ste blijven werken een bonus.
Te vroeg ontslag genomen… Een sociaal plan bij collectief ontslag is niet wettelijk verplicht, maar wel in veel cao’s verplicht gesteld. Als een werkgever een sociaal plan opstelt, geldt dat voor een bepaalde periode. Werknemers die gebruik willen maken van de regelingen in een sociaal plan, moeten dus rekening houden met de looptijd. Wie dat niet doet, loopt kans zijn ontslagvergoeding mis te lopen.
Gijs Buijs: “Zelfstandige zetel aan de CAO-tafel”
AANNEMERSFEDERATIE WIL ZELFSTANDIGE ZETEL
De kantonrechter in Haarlem behandelde onlangs een zaak waarbij een aantal werknemers ontslag nam vóór de ingangsdatum van hun sociaal plan. In het plan was een bepaling opgenomen die regelde dat werknemers een ontslagvergoeding meekregen als zij zelf ontslag namen, omdat zij boventallig waren. De werknemers die al vóór de ingangsdatum ontslag namen, dachten dat ze ook aanspraak konden maken op de vergoeding, maar de werkgever was niet van plan te betalen.
Deze werknemers stapten vervolgens naar de kantonrechter om alsnog hun ontslagvergoeding op te eisen. Volgens de rechter had de werkgever aan alle werknemers duidelijk gemaakt dat de ontslagvergoeding alleen bedoeld was voor degenen die vanwege boventalligheid zelf ontslag namen in het kader van het sociaal plan. Deze werknemers hadden al vóór ingang van het sociaal plan ontslag genomen, dus hadden ze geen recht op de ontslagvergoeding.
Insteek caoonderhandeling moet anders Sinds vorig najaar de eerste aanzetten werden gegeven voor een nieuwe ronde bouw-cao besprekingen, is de wereld drastisch veranderd. Gijs Buijs, presidiumlid van De Aannemersfederatie Nederland Bouw en Infra, over de gewijzigde omstandigheden. De tijden zijn onzeker. Banken vallen om, pensioenrechten staan ter discussie en alom loopt de werkeloosheid op. Ook in de bouw dreigen tienduizenden werknemers (tijdelijk?) hun werk te verliezen. Voor de onderhandelaars over de nieuwe Bouw-cao is het op eieren lopen geblazen. Wellicht wordt het tijd voor een cao-koerswijziging. Gijs Buijs, presidiumlid Aannemersfederatie Nederland Bouw & Infra: “De bouwonderhandelingen staan weer voor de deur, maar de tijden zijn zeer onzeker en het is moeilijk in de toekomst kijken.” Bovendien, zo denkt Buijs, is het de vraag of de huidige cao nog wel past in deze tijd: “De bouw-cao stamt uit de jaren zestig van de vorige eeuw, maar intussen is de wereld ingrijpend veranderd. De cao is volgens mij nauwelijks met zijn tijd meegegaan. Elke ronde een schepje erbovenop en dat was het dan.” Maar er speelt nog iets anders. “Het aantal bouw-cao’ers op de bouwplaats is
de afgelopen jaren van 250.000 man teruggelopen naar 140.000 man. Hun plaatsen zijn ingenomen door uitzendkrachten, buitenlandse werknemers en met name zzp’ers. Dat vraagt om een andere visie, want die groepen hebben de traditionele bouwplaats drastisch veranderd.”
Niet fixeren In het najaarsakkoord stond een maximale loonsverhoging van 3,5% op basis van een inflatie van 3,25% + iets extra’s. Nu de inflatie dit jaar op 1,5% uitkomt en er in de bouw-cao al 2,25% ( per 1 jan 1,5% + 0,25% levensloop per 1 juli 0,25% structureel + 0,25% incidenteel) voor dit jaar is vastgelegd, is de koek op. Wellicht wordt het tijd om niet te fixeren op de standaard cao-onderhandelingsthema’s, zoals loonsverhoging en reiskosten, maar daarnaast een andere insteek te kiezen. Buijs hierover: “Het is tijd om nieuwe wegen in te slaan. Ga anticyclisch opleiden, laat
Vervaging Eerder al zei Buijs in dit blad dat het hoog tijd wordt dat sociale partners een over de schutting van de eigen branche heen durven kijken. “Branchevervaging is aan de orde van de dag. Op de bouwplaats is het op dit moment een smeltkroes van bedrijven met verschillende cao’s, buitenlandse werknemers en zzp-ers. We moeten er op blijven toezien dat onze cao in de pas loopt met andere cao’s. Dat is ook in het belang van de bonden. Ook zij zijn er niet bij gebaat, dat cao’s uit andere branches gaan gelden voor werkzaamheden uit de bouw. De bouw is geen eiland en als het zo doorgaat, raken de bonden uiteindelijk hun draagvlak kwijt.”
jongeren blijven instromen. Dat is sociaal belangrijk en bovendien garandeert dat voldoende gekwalificeerde krachten voor de toekomst. Het wordt ook tijd om het afspiegelingsbeginsel te laten vallen. Dat is typisch iets uit de jaren zeventig. De tijd van ‘pamperen’ is voorbij. De mensen hebben hun eigen verantwoordelijkheid en zoeken die ook. Kijk maar naar het grote aantal zzp’ers: die komen in eerste instantie ook niet op voor de collectiviteit. Het belangrijkste is dat je goede krachten behoudt voor de bouw, zodat we als de economie weer aantrekt niet direct worden geconfronteerd met tekorten.”
Meepraten “Deze cao-ronde zal slechts een beperkt aantal punten bevatten, maar voor de volgende ronde moet eens serieus worden nagedacht over een nieuwe opzet van de cao. Bijvoorbeeld een raam-cao met brancheafspraken en meer regelen op ondernemingsniveau. Bij dat overleg moet uiteraard de Aannemersfederatie aan tafel zitten.” Op dit moment praat de Aannemersfederatie alleen indirect mee aan de onderhandelingstafel. Een onhoudbare situatie volgens Buijs. “We eisen nu onze zelfstandige zetel op aan de cao-tafel en in de fondsen. Dat is in het belang van alle partijen. We vertegenwoordigen een stevig mkb-segment, met belangen die niet altijd stroken met het grootbedrijf. Meepraten over de cao is belangrijk, maar de eerste inzet van de Aannemersfederatie is zorg voor voldoende werk. Haal investeringen naar voren, Vogelaarwijken, isolatieprojecten, infra, renovatie oude wijken. Provincies en gemeente nemen hun verantwoordelijkheid, nu de centrale overheid nog.”
Ziek door zwangerschap? UWV betaalt! Als een werkneemster ziek wordt door zwangerschap of bevalling betaalt UWV een Ziektewetuitkering en hoeft u het loon niet door te betalen. Ook na 104 weken ziekte blijft UWV verantwoordelijk voor de uitkering voor de zieke werkneemster, ook als u eigenrisico-drager voor de WGA bent. Tijdens het dienstverband is de werkgever nog verantwoordelijk voor de reïntegratie van de werkneemster. Na twee jaar neemt UWV de begeleiding over. De kosten voor begeleiding én de WGA-uitkering komen dan voor rekening van UWV. Bent u via UWV voor de WGA verzekerd, dan telt de WGA-instroom van werkneemsters die arbeidsongeschikt zijn geworden door ziekte of zwangerschap niet mee in de berekening van de gedifferentieerde WGA-premie.
GAzet 2-2009 | 3
Zorgen over Arbo ■ Veel werkgevers blijken nog geen afspraken te hebben gemaakt met hun werknemers over veilig werken. Dat baart de Tweede Kamer zorgen. Vanaf 2010 moeten de gedetailleerde regels over arbeidsomstandigheden in de Arbowet worden vervangen door onderlinge afspraken op de werkvloer in zogeheten Arbocatalogi. Tot nu toe zijn nog maar 27 van de circa 250 Arbocatalogi goedgekeurd door de Arbeidsinspectie. Daarmee valt ongeveer 16,5% van de werknemers onder een Arbocatalogus. De Arbocatalogus Bouw en Infra zal medio juni 2009 aan de Arbeidsinspectie ter goedkeuring worden aangeboden . Deze catalogus zal, naar verwachting, 1 januari 2010 in werking treden.
Compensatie loonkosten voor zieke oudere werknemers ■ Werkgevers krijgen de loonkosten vergoed van oudere en langdurig zieke werknemers die voor ze in dienst kwamen minstens 52 weken werkeloos waren. De regeling gaat in op 1 juli 2009 en geldt voor personen die op deze datum 55 jaar of ouder zijn. Het kabinet wil met deze compensatieregeling de kans vergroten dat oudere werklozen een baan krijgen. Het wetsvoorstel dat de compensatieregeling regelt is ingediend bij de Tweede Kamer. In de kabinetsreactie op het advies van de Commissie Arbeidsparticipatie had het kabinet aangekondigd de introductie van de no-risk polis voor oudere werklozen te bezien. Tijdens het Najaarsoverleg met de sociale partners heeft het kabinet deze regeling toegezegd. Dit heeft geleid tot de compensatieregeling. Veel werkgevers zijn huiverig om langdurige werklozen van 55 jaar en ouder in dienst te nemen, omdat het beeld bestaat dat ouderen een hoger ziekteverzuim hebben en bij ziekte het loon moeten worden doorbetaald. De compensatieregeling neemt deze drempel weg. Het UWV gaat de werkgever compenseren voor de doorbetaling van het loon als de oudere werknemer langer dan dertien weken ziek is. De werkgever krijgt de compensatie als de werknemer binnen de eerste vijf jaar na het in dienst treden ziek wordt. De compensatieregeling is een tijdelijke regeling die loopt tot 1 juli 2019.
4 | GAzet 2-2009
Inkomen zelfstandigen blijft achter De inkomenspositie van ondernemers ziet er gemiddeld genomen minder rooskleurig uit dan pakweg twintig jaar geleden. Dat blijkt uit onderzoek van het EIM. Het gemiddelde inkomen is relatief sterk gedaald ten opzichte van dat van werknemers. Toch stort jaarlijks een recordaantal starters zich op de afzetmarkten. Het blijkt dat vaak niet-financiële motieven aan de basis staan voor het oprichten van een eigen bedrijf zoals ‘het eigen baas zijn’, meer voldoening halen uit de werkzaamheden in de eigen onderneming en eigen tijd kunnen indelen. Het gemiddeld besteedbaar inkomen
van ondernemers is tussen 1990 en 2005 in reële termen - dus gecorrigeerd voor inflatie - met jaarlijks 1,8% afgenomen, terwijl het inkomen van de gemiddelde werknemer stabiel is gebleven. Zowel voor zelfstandigen als voor dga’s bedroeg de totale daling 30%. De relatieve daling van het ondernemersinkomen hangt deels samen met de groei
van het aantal starters en jonge ondernemingen én met een sterk toegenomen diversiteit onder ondernemers. Ook is het aandeel ondernemers met een beperkte groeiambitie - geen personeel toegenomen. De spreiding van inkomens onder zelfstandigen is veel hoger dan onder werknemers. Eén tiende van de zelfstandige ondernemers verdient meer dan € 42.900 netto. Bij werknemers liggen de 10% hoogste inkomens boven een lagere grens (€ 32.900). Een relatief groot deel van de
Zieken mogen ook vrij hebben Als een medewerker door ziekte geen kans heeft gehad zijn vrije dagen op te nemen, mogen deze aan het eind van het jaar niet worden geschrapt. Dat heeft het Europees Hof van Justitie onlangs bepaald. Aanleiding voor de uitspraak waren zaken in Duitsland en Engeland. Werknemers waren daar aan het eind van het jaar ziek thuis. Ze konden daardoor geen vakantie-
dagen opnemen, wat reden was voor de werkgever om ze te schrappen. Het Europees Hof van Justitie heeft daarop geoordeeld dat EUlidstaten het wettelijk recht op
vakantiedagen niet zo mogen inperken. Het ministerie van Sociale Zaken onderzoekt volgens een woordvoerster wat de uitspraak voor Nederland betekent.
ondernemerspopulatie heeft een laag inkomen. In 2004 ging het om 16% van alle zelfstandigen. Voor ongeveer 6% betrof dit een structurele situatie (een laag inkomen over meerdere jaren). Vooral vrouwelijke, jongere, alleenstaande en niet-westerse allochtone zelfstandige ondernemers hebben een verhoogde kans op een inkomen onder de lage-inkomensgrens. In de agrarische sector, de detailhandel en de horeca zijn de gemiddelde winsten laag en komen lage inkomens relatief vaak voor.
Extra middelen voor scholing in de regio ■ Om de aansluiting tussen het onderwijs en de arbeidsmarkt te verstevigen komt er een nieuwe stimuleringsregeling. Voor de regeling komt € 24 miljoen beschikbaar. Met de stimuleringsregeling doen de bewindslieden een beroep op de onderwijsinstellingen om een actieve rol in de crisis te vervullen. Het geld kan worden ingezet voor scholing van werkende jongeren zonder diploma, maar ook voor werknemers die met ontslag worden bedreigd. Aanvragers moeten wel concrete doelstellingen vastleggen voor de aantallen duale trajecten en/of EVC (Erkenning van Verworven Competenties) die ze willen realiseren. De regeling is geldig tot 1 januari 2011. Alleen samenwerkingsverbanden die een intentieverklaring Leren en Werken hebben ondertekend kunnen subsidie aanvragen.
Belastingdienst schrapt rittenregistratie BAAS&BEDRIJF
Werken bij een hofleverancier
De Belastingdienst haalt een streep door de verplichte rittenregistratie voor bestelautorijders. Voortaan zijn bestelautorijders alleen nog verplicht de werktijd en de begin- en eindkilometerstand van de werkdag te noteren. Het is voldoende als de fiscus uit de administratie van de werkge-
ver kan terughalen welke zakelijke bestemmingen zijn bezocht. Werknemers moesten jarenlang elke zakelijke rit in hun bestelauto noteren en doorgeven aan de fiscus. Als de administratie niet klopte, liep men kans op torenhoge boetes. Bovendien riskeerden de werknemers een bijtelling van duizenden euro’s voor het zoge-
naamde privégebruik van de auto van de zaak. “We willen hiermee de administratieve lasten verlichten. Het scheelt werknemers veel tijd. Als ze op pad zijn voor hun klussen hoeven ze voortaan niet ook nog aan het bijhouden en doorgeven van hun kilometerstanden te denken”, aldus de Belastingdienst.
Een leidekker heeft per definitie eer van zijn werk. Talloze toeristen vergapen zich bijvoorbeeld aan de projecten die de Nederlandse binnensteden sieren. Er gaat echter wel een paar jaar overheen, voor je een professioneel vakman bent. Sommige bedrijven lijken er altijd te zijn geweest. In Nieuwkuijk huist sinds 1880 Walter Verhoeven BV, een bedrijf dat zich in de loop der jaren heeft ontwikkeld tot specialist op het gebied van zink, lood, koper en natuursteen leien. De bloeiende onderneming mag zich bij koninklijke beschikking Hofleverancier noemen. Inmiddels staat de vierde generatie aan het roer. Wim Verhoeven zit op kantoor als we hem spreken, zijn broer Thom is bij een project. Verhoeven telt dertien personeelsleden, de directie meegerekend. De gemiddelde leeftijd is laag. De oudste is 60 jaar, maar die is dan ook al 42 jaar in dienst. Het grootste deel van het personeel is tussen de 18 en de 30 jaar oud. Het bedrijf werkt traditioneel veel met leerlingen en met stagiairs. Tot anderhalf jaar geleden was er namelijk geen specifieke opleiding en moest alles in het bedrijf worden geleerd. Verhoeven is erkend leerbedrijf bij Kenteq en Fundeon en heeft momenteel in totaal vier leerlingen in dienst. Onlangs sloot de Nederlandse Vereniging van Leidekkers zich aan bij de Aannemersfederatie Nederland Bouw en Infra.
Opleiden Sinds anderhalf jaar verzorgt BGA in Boxtel een primaire opleiding Dakdekker Leien (BBL2). Verhoeven heeft er twee leerlingen lopen die een dezer dagen hun opleiding afronden. De andere twee leerlingen zijn nog niet zo ver met hun opleiding. De leerlingen zijn bij Verhoeven zelf in dienst en niet bij BGA. Het plan is dat in Boxtel in het najaar met een opleiding op niveau 3 wordt gestart. Werken met leisteen is niet gemakkelijk. Het duurt minstens zes jaar voor je jezelf volwaardig leidekkerloodgieter (koper, lood, zink en lei) kunt noemen. “Leisteen is een moeilijk
product. Leisteen delven betekent letterlijk bergen verzetten. Van de steen die uit een berg wordt gehaald is maar 3 à 4% geschikt. De rest wordt op een hoop gegooid en vormt zo een nieuwe berg. Die wordt vervolgens aangeplant en ziedaar: de berg is verzet.” Na hun opleiding blijven de meeste jongens in dienst, maar ook in deze branche komt het voor dat werknemers ‘dankjewel’ zeggen en vervolgens voor zichzelf beginnen. “Dat is jammer, maar er is niet veel aan te doen. Nu er een door de branche georganiseerde opleiding is, is dat bovendien minder zuur. Werk is er voldoende dus de mailbox staat altijd open voor nieuwe belangstellenden.”
Restauratiewerk Verhoeven doet nieuwbouw, maar vooral veel - vaak ingewikkeld restauratiewerk. Een voordeel van het werk is dat het resultaat altijd opvalt. Vrijwel elk project is een sieraad op zich. “Het voordeel van restauratiewerk is dat je veel meer tijd krijgt om het werk goed te doen. Bij nieuwbouw word je vaker onder druk gezet.” Verhoeven merkt niet veel van buitenlandse concurrentie uit Oost-Europa. “Er zijn concurrenten die bijvoorbeeld met Polen en Oostduitsers werken, en dus goedkoper kunnen inschrijven. Naar mijn mening is het communicatieprobleem echter zo groot dat de kwaliteit nauwelijks te garanderen is. Verhoeven stipt nog een probleem aan. Het lijkt soms verleidelijk voor opdrachtgevers om voor de laagste prijs te gaan, maar weet wel dat lei een moeilijk product is. De bij de Nederlandse Vereniging van Leidekkers aangesloten bedrijven zijn alle VCA- en Komo-gecertificeerd, wat een garantie is voor een veilig en ambachtelijk optimaal product. Voor minder moet u het niet doen.”
Wim Verhoeven, inmiddels de vierde generatie
‘WEDERKERIGHEIDSAFSPRAAK’ VERVALLEN
In Duitsland werkenden dienen verplicht daar af te dragen De cao-partijen zijn er helaas niet in geslaagd om bij het Duitse SOKA Bau de gelijkwaardigheid van de Nederlandse arbeidsvoorwaarden aan te tonen, zoals die zijn vastgelegd in de cao voor de Bouwnijverheid. Daardoor moeten Nederlandse werkgevers over de periode dat zij werknemers in Duitsland werkzaamheden laten verrichten 14,84% over het jaarloon (uurloon x 8 x 261) afdragen. De zogenoemde wederkerigheidsafspraak met het Duitse Vakantiefonds is per 31 december 2008 vervallen. De afspraak hield in dat als de werkgever in het woonland al vakantierechten afdraagt, hij vrijstelling krijgt van deelname aan het Duitse Vakantiefonds. Die afspraak was tot 31 december ook van toepassing op het Tijdspaarfonds. Omdat het Tijdspaarfonds niet voldoet aan de voorwaarden voor een vrijstelling van de Duitse Vakantiefondsregeling (ULAK), is de vrijstelling niet gecontinueerd. In de praktijk betekent dit dat u als werkgever sinds 1 januari jongstleden verplicht bent om voor werknemers die in Nederland wonen en voor u tijdelijk in Duitsland werkzaamheden verrichten bij te dragen aan het Duitse vakantiefonds. In de periode dat u afdraagt aan het Duitse Vakantiefonds bent u echter niet verplicht tot deelname aan het Tijdspaarfonds. Die keuze is aan u (het mag dus wel). Indien u wel afdraagt, kunt u dit later verrekenen. Bij werken in Duitsland (of in elk ander buitenland) vervalt de verplichte premieafdracht aan de zogeheten Bedrijfstakeigen
Regelingen (BTER). Voor wie niet afdraagt aan de BTERfondsen (Opleidings- en Ontwikkelingsfonds, het Scholingsfonds en de Stichting Aanvullingsfonds), vervallen eveneens de rechten die hij of zijn werknemer aan de betreffende regeling had kunnen ontlenen. Als u desondanks besluit geen premies BTER af te dragen, dient u dit kenbaar te maken door in de opgave loon en premie als soort regel de code ULK op te geven. Draagt u wel af aan de fondsen, dan blijven de rechten uiteraard staan. Overigens: bij werken in Duitsland (of in elk ander buitenland) blijft de afdracht aan BPF Bouw - op basis van de verplichtstellingsbeschikking - onverminderd van kracht.
Toeslag Het kan zijn dat door de deelname aan het Duitse Vakantiefonds een inkomensverschil ontstaat voor uw werknemer ten opzichte van uw vergoeding aan het Tijdspaarfonds. Als dat zo is, dient u dit verschil door middel van een bruto loontoeslag te compenseren en in het netto loon uit te betalen. Hij gaat er niet op achteruit! De aanspraak op loontoeslag voor de werknemer is geregeld in een
gewijzigd cao artikel dat sinds 1 januari 2009 van kracht is. Om dubbele afdracht te voorkomen is besloten om artikel 95 van de cao zodanig te wijzigen dat bij werken in Duitsland geen afdracht aan het TSF plaatsvindt, maar dat de werknemer wel recht heeft op een eventueel positief saldo (verschil tussen afdracht ULAK en afdracht TSF). Leden kunnen de Cordares-bijsluiter over het werken in Duitsland downloaden van de website www.aannemersfederatie.nl (dossier werken in Duitsland. Ook kan op deze website de Nederlandse informatiebrochure van SOKA-BAU worden gedownload.
Loonadministratie Een van de bijkomende problemen is dat de software voor de loonadministratie nog niet is aangepast. De ULAK-afdracht kan dus nog niet in de loonberekeningen worden meegenomen. Het is daarom het beste om voorlopig het volgende te doen: stel de werknemers op de hoogte van de afdracht aan ULAK en bereken de afdracht handmatig zodat betaling op tijd kan plaatsvinden. In een overeenkomst tussen werkgever en werknemer wordt vastgelegd dat de werknemer de werkgever machtiging verleent voor het tegoed (afdracht) aan ULAK over de periode dat de afdracht ULAK niet in de loonadministratie is verwerkt en volledig aan het Tijdspaarfonds is afgedragen.
GAzet 2-2009 | 5
COLUMN
Bedrijfsopvolgingen
Hoog aantal dienstjaren geeft geen zekerheid meer Werknemers met de meeste dienstjaren moeten niet meer automatisch worden beschermd bij ontslagrondes. Minister Donner van Sociale Zaken en Werkgelegenheid gaat op verzoek van het CDA onderzoek en of be-
drijven meer vrijheid kunnen krijgen om personeel te selecteren als ze moeten inkrimpen. CDA-kamerlid Eddy van Hijum meldde hierover in het AD dat zijn partij hiermee wil voorkomen dat onvervangbare mensen gedwongen moeten afvloeien. Hij benadrukte wel dat
Actieplan voor minder regels zzp’ers Staatssecretaris Heemskerk van Economische Zaken heeft het actieplan ‘Zelfstandigen Zonder Personeel en Zonder Hinderlijke Regels’ gepresenteerd. Het actieplan is gebaseerd op een top tien van hinderlijke regels voor zzp’ers die drie zzp-organisaties in Nederland op verzoek van de staatssecretaris hebben opgesteld. Volgens Heemskerk zijn regels nodig om de economie in goede banen te leiden, maar het moet geen onoverkomelijk obstakel worden. De staatssecretarissen Heemskerk en De Jager (Financiën) zijn samen verantwoordelijk voor het verminderen van regeldruk. Voor de zzp’ers wordt het dit jaar al makkelijker. De VAR-verklaring, die moet worden aangevraagd door opdrachtnemers, wordt in het vervolg na het derde jaar automatisch verlengd. Hiervoor is het niet noodzakelijk om aan te tonen dat er drie of meer
6 | GAzet 2-2009
opdrachtgevers zijn. Ook een inschrijvingsbewijs bij de Kamer van Koophandel hoeft voortaan voor het aanvragen van vergunningen niet meer overgelegd te worden. Professionaliseren aanbestedingsprocedures De gemeenten kunnen dit immers heel eenvoudig zelf nagaan, omdat zij toegang hebben tot de registers van de Kamers van Koophandel. Door het verder professionaliseren van aanbestedingsprocedures wordt voorkomen dat zzp’ers ten onrechte worden uitgesloten. In het nieuwe voorstel voor de Aanbestedingswet zal het ministerie van Economische Zaken maatregelen nemen om de administratieve lasten voor inschrijvers van overheidsopdrachten, die voor veel zzp’ers een flink probleem vormen, te verlagen. Voor de volledige ergernissen top tien en de oplossingen van de overheid, zie http://www.ez.nl/dsresource? objectid=162031&type=PDF
hij daarmee het ontslagrecht niet wil versoepelen. Nu is het echter zo dat bij een ontslagronde mensen met veel vakkennis buiten de boot vallen, omdat ze in hun leeftijdsgroep net te weinig ervaring hebben. Oppositiepartij VVD steunt het plan: “Ondernemers moeten de
beste werknemers kunnen houden”, verklaart VVD’er Ton Elias. De PvdA vindt dat de politiek niet te veel regels moet opleggen. PvdA’er Jacques Tichelaar vindt dat een en ander van geval tot geval bekeken moet worden bij het opstellen van een sociaal plan met de bonden.
Informatiekaart ‘Arbeid en uitbuiting’ Onlangs verscheen de informatiekaart ‘Arbeid en uitbuiting’. De kaart is bedoeld voor mogelijke slachtoffers van uitbuiting en voor hulpverleners. Minister Donner van Sociale Zaken en Werkgelegenheid wees er bij de presentatie op dat de aanpak van uitbuiting van werknemers hoge prioriteit heeft. Op de kaart staan voorbeelden aan de hand waarvan mensen kunnen beoordelen of zij zelf mogelijk worden uitgebuit. Ook staat er op de informatiekaart waar en hoe hulpinstanties bereikbaar zijn. Hulpverleners kunnen de kaart uitreiken aan mogelijke slachtoffers van uitbuiting. De kaart maakt de hulpverleners zelf bovendien alert op de signalen ervan. De informatiekaart is al beschikbaar in het Nederlands en in het Engels. Binnenkort verschijnen ook uitgaven in het Duits, Frans,
Arbeid en uitbuiting
Spaans, Portugees, Bulgaars, Roemeens, Pools, Russisch, Hongaars, Chinees en Tagalog (Filipijnen). De kaart wordt verspreid in onder meer alle gemeenten, hulpinstanties en nietgouvernementele organisaties. De kaart is ook te downloaden via www.postbus51.nl.
Voor veel ondernemers is het moeilijk afstand te nemen van hun bouwbedrijf. Maar vroeg of laat, het moment komt toch. En dan kun je maar beter goed voorbereid zijn. Voor een fiscaal ‘geruisloze’ bedrijfsopvolging is holdingstructuur noodzakelijk. De stelling ‘één BV is geen BV’ is kort maar krachtig. De aannemer die zijn bouwbedrijf in één BV exploiteert, zal bij de bedrijfsopvolging vooral bij de belastingdienst veel vrienden maken. Fiscale afrekening is niet te voorkomen. En dit is nog niet eens het grootste probleem. Waarschijnlijk is de bedrijfsopvolging middels verkoop van de aandelen niet eens mogelijk. Opvolgers willen meestal geen BV overnemen waarin bijvoorbeeld een pensioenverplichting voor de oude aandeelhouder is ondergebracht. En als verkoper moet je dit óók niet willen. Uw oudedagsvoorziening blijft dan volledig in de risicosfeer van de onderneming (die ook nog eens wordt geleid door uw opvolger). Dit is vooral een garantie voor slapeloze nachten. Daarnaast is de BV waarschijnlijk te zwaar. Dit betekent dat de waarde van de aandelen van de BV hoger is dan de waarde van het bouwbedrijf. De opvolger zal daarom bij een aandelentransactie meer moeten financieren dan voor de eigenlijke onderneming nodig zou zijn geweest. De meest simpele holdingstructuur is die waarbij de ene BV (‘Holding BV’) enig aandeelhouder is van de andere BV (‘Werk BV’). De bedrijfsopvolging kan dan zonder heffing van belasting plaatsvinden door verkoop van de aandelen Werk BV. De verkoopwinst wordt onbelast gerealiseerd door Holding BV. Daarnaast is Werk BV door de jaarlijkse winstuitkering ‘licht’ gebleven. De koopsom kan hierdoor lager blijven dan zonder de holdingstructuur het geval is. De financiering van de koopsom zal dan (veel) eenvoudiger zijn. Toch kan de belastingdienst ook bij deze eenvoudige holdingstructuur de lachende derde zijn. Dit speelt vooral als Holding BV eigenaar is van het bedrijfspand en de opvolger ook dit pand wil overnemen. Om die reden is een holdingstructuur bestaande uit een drietal BV’s onder elkaar vaak het beste. Allereerst is er de ‘Top Holding’. In deze BV belegt u de opgepotte winst. Ook uw pensioen zit in deze BV. Daaronder hangt een ‘Onroerende Zaak BV’, waarin uiteraard het waardevolle bedrijfspand is ondergebracht. Onder de Onroerende Zaak BV hangt ‘Werk BV’. In die BV zit het bouwbedrijf. Op deze manier bent u optimaal voorbereid op de bedrijfsopvolging. Bedenk hierbij dat deze morgen al voor de deur kan staan. Bedrijfsopvolging laat zich nu eenmaal niet altijd plannen. Ook u kunt ziek worden of (erger nog) overlijden, waardoor uw bedrijf verkocht moet worden. Mr. F.J. Kerkhof FB Alfa Accountants en Adviseurs te Wageningen
[email protected]
EEN LEVEN LANG LEREN; OOK VOOR DE OUDERE BOUWVAKKER
Opkrikken en bijspijkeren Permanente scholing voor alle bouwplaatsmedewerkers. Ook voor de 50-plusser. Kortom leeftijdbewust personeelsbeleid. Daar maakt de Aannemersfederatie via BGA Nederland BV, het opleidingsbedrijf van de Federatie, werk van. Voor een goede motivatie van de werknemer en voor een sterkere concurrentiepositie van de ondernemer. Geef oudere bouwvakkers de kans op een leer-sabbatical van honderd dagen. In die periode ontstaan er arbeidsplaatsen voor jongeren. Dat is één van de plannen die circuleren om enerzijds de opleiding van vijftigplussers ter hand te nemen en anderzijds de doorstroming van jongere bouwvakkers te bevorderen. Tegelijk stuit je dan op enkele problemen. Wat zouden die oudere metselaar, dakdekkers, tegelzetter en voegers nog willen leren? En als die ouderen niet op de bouwplaats zijn, wie leert de jongeren dan de fijne kneepjes van het vak? Het zijn vragen die op het bordje belanden van degenen die zich
ouder. Nu wel en in toenemende mate. De belangrijkste oorzaak is natuurlijk de vergrijzing. De babyboomers hebben die leeftijd bereikt. Verhoudingsgewijs zijn er dus sowieso meer mensen van die leeftijd. Bovendien is het allang niet meer vanzelfsprekend dat je rond je zestigste een punt kunt zetten achter je carrière om te gaan genieten van een welverdiende oude dag. In de bouwsector komt daar nog eens bij dat je tegenwoordig gewoon langer door kunt werken doordat de arbeidsomstandigheden drastisch verbeterd zijn. Daardoor is de uitstroom door arbeidsongeschikt-
“We constateren dat in de sectoren waar geen fysieke prestaties gevraagd worden er over het algemeen een ander personeelsbeleid heerst”
binnen het bedrijf met personeelszaken bezighouden. Hoe bevorder je de instroom van jonge mensen en hoe motiveer je oudere werknemers?
55-plusser De bouwnijverheid worstelt al heel lang met de instroom van jongere mensen. En daarvoor zijn ook heel wat programma’s in de steigers gezet. Anders is dat met de oudere werknemer. En dat is misschien ook wel begrijpelijk. Zo’n 25 jaar geleden zag je onder het bouwplaatspersoneel niet zoveel mensen van 55 jaar of
heid in die leeftijdscategorie sterk teruggedrongen.
Onderzoek De overheid zag die trend al een tijdje aankomen en is acties gestart om aandacht te vragen voor leeftijdsbewust personeelsbeleid. Het ministerie van SZW stimuleert onderzoek naar initiatieven die deze leeftijdsgroepen perspectief bieden. De Federatie diende een onderzoeksvoorstel in dat het ministerie heeft gehonoreerd. Het accent ligt daarbij op taakroulatie. Ina Haverkamp en Omaida Francisco
van BGA geven gestalte aan het onderzoek door goede praktijkvoorbeelden van taakroulatie te documenteren, een handleiding voor bedrijven samen te stellen en ten slotte een visie op taakroulatie te formuleren voor de achterban van de Aannemersfederatie. Gazet zocht de dames op voor een toelichting.
Taak- en functieroulatie Omaida: “Een belangrijk onderdeel van het onderzoek is de quickscan. We hebben bedrijven uit de achterban een enquêteformulier toegestuurd om inzicht te krijgen in hoeverre er al een beleid is voor de oudere werknemer. We vragen bijvoorbeeld naar de bekendheid met ontziemaatregelen. Een deel daarvan is ook vastgelegd in de cao. Doen bedrijven daar iets mee om hun oudere medewerkers te ontlasten? Andere vragen gaan over preventief beleid. Hoe kun je de werknemer zolang mogelijk in dienst houden door samen met hem een opleidingstraject uit te stippelen dat recht doet aan zijn wensen én aan de behoefte van het bedrijf? En dan zijn er nog vragen die betrekking hebben op de taak- en functieroulatie; binnen het eigen bedrijf of daarbuiten. Doel: bereiken dat de medewerker flexibeler en beter inzetbaar wordt en bovenal beter gemotiveerd raakt.”
Een leven lang leren Ina: “Verder hebben we veel gesprekken gevoerd. Met bedrijven en ook met mensen van buiten de sector. Docenten van opleidingsinstituten en andere deskundigen. We constateren dat er in de sectoren waar geen fysieke prestaties gevraagd worden er over het algemeen een ander personeelsbeleid heerst. Een leven lang leren is daar
Doelgroepverklaring voor oudere werknemer Als u een werknemer van vijftig jaar of ouder in dienst neemt die direct voor indiensttreding een uitkering kreeg, heeft u recht op premiekorting. Eén van de voorwaarden voor het toepassen van de premiekorting voor uitkeringsgerechtigden van vijftig jaar of ouder is dat u bij uw loonadministratie een verklaring (of andere brief) van de uitkeringsinstantie bewaart waarin staat dat de werknemer voor indiensttreding
recht had op een werkloosheidsuitkering, arbeidsongeschiktheidsuitkering of bijstandsuitkering. UWV heeft hiervoor een zogenoemde doelgroepverklaring ontwikkeld. De werknemer moet zelf contact opnemen met UWV om deze verklaring aan te vragen.
Als de betreffende werknemer de doelgroepverklaring wil opvragen, kan hij bellen naar UWV, telefoon: 0900-9294. Hij geeft dan aan per welke datum hij bij u aan het werk gaat. Na enkele dagen krijgt hij de doelgroepverklaring toegestuurd. Laat de werknemer deze verklaring bij u inleveren zodat u alle benodigde gegevens bij uw loonadministratie kunt bewaren en de premiekorting mag toepassen.
inmiddels volstrekt normaal. Bij financiële instellingen als banken bijvoorbeeld zijn de instromers amper over de drempel of er wordt al gesproken over carrièreplanning. En hup, de meest ambitieuzen zitten dan al snel in een klas met zogenaamde ‘highpotentials”. Ze zijn dan rond hun dertigste al verteller; dat is iemand die anderen binnen het bedrijf opleidt. Vervolgens stappen ze weer in een nieuwe cyclus om zich verder te ontwikkelen. Een leven lang leren voor ontwikkeling en motivatie. Daar kunnen we op de bouwplaats ook wel wat mee en op het terrein van werken en leren kent de bouw ook een zekere traditie. Ik hoef maar te wijzen op de Arbo-cursustrajecten. Maar het kan beter.”
EVC-certificaat Beter betekent voor Ina dat je om te beginnen gebruikmaakt van een aantal middelen waarover je nu al kunt beschikken. “Ik noem het EVC-certificaat (Elders Verworven Competenties). Samen met de werknemer inventariseren we het kennisniveau. Dat is een optelsom van opleiding én praktijkervaring. Heb je dat gezamenlijk in kaart gebracht dan kun je van daaruit kijken hoe je kunt werken aan verdere ontwikkeling. Door roulatie of door cursussen/opleiding bijvoorbeeld. Heel goed mogelijk dat een metselaar, op grond van praktijkervaring, een uitstekende voeger kan zijn, eventueel met een aanvullende praktijkcursus. Of misschien wil hij wel een tijd meedraaien als ruwbouw-timmerman.
En waarom niet bij een ander bouwbedrijf? Het collegiaal inlenen van personeel verhoogt ook de flexibiliteit en de ervaringen van de betrokken werknemers. Denk ook even aan de cyclus instroom/ontwikkelen/kennisoverdracht. Gebeurt natuurlijk ook nu al. Want begeleiders van leerlingbouwplaatsen zijn doorgaans ambitieuze vakmensen. Maar het kan op meer structurele manier. Daarbij merk ik wel op dat de cyclus meestal niet zo kort is als in de dienstverlenende sector. De ervaring leert dat mensen van dertig vaak te ongeduldig zijn voor kennisoverdracht. Bovendien stellen instromers eerder vragen aan een rustige, wat oudere en ervaren collega die bereid is twee of drie keer hetzelfde uit te leggen. Op dit terrein is er nog een wereld te winnen.” Omaida vult aan. “Die oudere werknemers kunnen vaak ook zeer enthousiast verhalen vertellen. We hebben hier op de BGA een coach/trainer aan het werk die zelf over ruime bouwplaatservaring beschikt. Hij vertelt dan hoe hij vroeger op zondag met zijn kinderen langs de bouwplaats reed om trots te vertellen dat hij dat gebouwd had. En dat het mede zijn verantwoordelijkheid is dat daar veilig gezinnen kunnen wonen. Je merkt toch dat dat aankomt. Zeker die verantwoordelijkheid voor de veiligheid van andere mensen. En daar is kennis voor nodig. Kennis die je voortdurend op peil moet houden.”
GAzet 2-2009 | 7
Reageren? Heeft u vragen of opmerkingen over onderwerpen uit deze krant? Stuur uw reactie naar:
[email protected]
Aannemers Vereniging Metselwerken (AVM) Dukatenburg 90-03 - 3437 AE Nieuwegein Telefoon: (030) 603 27 97 E-mail:
[email protected] www.avmmetselwerken.nl
Boorinfo Branche Vereniging De Meerpaal 5 - 6916 DE Tolkamer Telefoon: (0316) 54 74 54 E-mail:
[email protected] www.boorinfo.nl
Landelijk dekkend netwerk mobiliteitscentra
Bond van Aannemers van Tegelwerken in Nederland (Bovatin) Postbus 85 - 7460 AB Rijssen Telefoon: (0548) 53 85 05 Email:
[email protected] www.bovatin.nl
Staatssecretaris Klijnsma van Sociale Zaken en Werkgelegenheid heeft onlangs in Leeuwarden het 33e mobiliteitscentrum geopend. Daarmee staat er vanaf nu een landelijk dekkend netwerk van mobiliteitscentra in Nederland. Eind vorig jaar werd het eerste mobiliteitscentrum in Eindhoven geopend. Minister Donner en staatssecretaris Klijnsma van Sociale Zaken en Werkgelegenheid hebben de Tweede Kamer, in het kader van de afspraken voor de bestrijding van de economische crisis, toegezegd dat er zo’n landelijk netwerk zou komen. In de mobiliteitscentra worden mensen die door de economische crisis met ontslag worden bedreigd zo snel mogelijk aan een nieuwe functie geholpen. Dat kan binnen de eigen sector bij de werkgevers waar nog wel vacatures zijn, maar ook - zo nodig met behulp van omscholing - in andere sectoren. Daar zijn immers nog veel vacatures te vervullen. De mobiliteitscentra ondersteunen bovendien bedrijven die van werktijdverkorting
gebruik maken bij het scholen en detacheren van personeel. In de mobiliteitscentra werken organisaties als UWV WERKbedrijf, gemeente, werkgevers en scholingsinstellingen samen.
Staatssecretaris Klijnsma van Sociale Zaken
Aansprakelijk Als het maar even kan, gaat Eelco dagelijks met zijn inmiddels tien jaar oude, chocoladekleurige Labrador een flinke wandeling maken. Bij hem in de buurt is een fraai recreatiegebied aangelegd rondom een voormalige zandafgraving. In het bijbehorende vennetje kan zijn hond mateloos genieten. Voor Eelco is het telkens weer een genoegen om naar te kijken. Zeker als je zelf nog beschikt over de snelheid van een schildpad in z’n beste jaren. Een enkele keer gunt Eelco zichzelf aan het eind van de wandeling het genoegen van een versnapering in het nabij gelegen horeca-etablissement. Er is een nieuwe eigenaar gekomen en onlangs heeft Eelco er nog een kleine verbouwing uitgevoerd. In de garderobe hangt een uiterst bekend
8 | GAzet 2-2009
Nederlandse Vereniging Aannemers Funderingswerken (NVAF) Ceintuurbaan 2 – 3847 LG Harderwijk Telefoon: (0341) 45 61 91 E-mail:
[email protected] www.funderingsbedrijf.nl
Noordelijke Vereniging Burgerlijke en Utiliteitsbouw (NVBU) Postbus 33 - 7963 ZG Ruinen Telefoon: (0522) 47 03 39 E-mail:
[email protected] www.nvbu.nl
Nederlandse Vereniging van Kitverwerkende bedrijven (NVK) Postbus 41 - 1483 ZG De Rijp Telefoon: (0299) 68 26 12 E-mail:
[email protected] www.nvkit.org
Het Hellende Dak (HHD)
Reactie op foto Asbestsaneerder Van den Enk uit Okkenbroek heeft de redactie attent gemaakt op enkele arboonvolkomenheden in het vorige nummer. Het betreft de foto rechtsbovenaan pagina zeven. De ladder moet ten minste een meter boven de dakrand uitsteken en de lepels van de heftruck mogen slechts beladen worden vanaf een werkplatform. Ook ontbreekt volgens de oplettende lezer de valbeveiliging, maar daarover bestaat op grond van de foto geen eenduidigheid. De aanlijning van de personen kan immers evengoed minder zichtbaar zijn. In ieder geval hartelijk dank voor deze zinvolle aanvulling. (redactie)
Dukatenburg 90-03 3437 AE Nieuwegein Telefoon: (030) 634 34 54 E-mail:
[email protected] www.hhd.nl
Vakfederatie Rietdekkers Postbus 1003 - 3860 BA Nijkerk Telefoon: (033) 246 44 50 E-mail:
[email protected] www.riet.com
Ondernemersorganisatie MKB Bouw Dukatenburg 90-033437 AE Nieuwegein Telefoon: (030) 603 62 39 E-mail:
[email protected] www.mkbbouw.nl
Vereniging van Infrabedrijven MKB INFRA Dukatenburg 90-03 - 3437 AE Nieuwegein Telefoon: (030) 603 79 14 E-mail:
[email protected] www.mkb-infra.nl
Vereniging van Kalkzandsteen Lijmbedrijven (VKL) Postbus 310 - 3900 AH Veenendaal Telefoon: (0318) 54 73 97 E-mail:
[email protected] www.vkl-web.nl
Vereniging Nederlandse Voegbedrijven (VNV) Dukatenburg 90-03 - 3437 AE Nieuwegein Telefoon: (030) 638 19 38 E-mail:
[email protected] www.vnv-voeg.nl
COLUMN MIKE MORTEL Vereniging Aannemers Sloop bordje met de tekst die begint met: ‘De directie stelt zich niet aansprakelijk...’. In dit geval laat de nieuwe directie weten zich niet aansprakelijk te stellen voor: vermissing, diefstal en beschadiging. Eigenlijk een onjuiste en compleet overbodige mededeling. Volgens Eelco worden we, onbewust, weer eens via onze taal op het verkeerde been gezet. Het interesseert hem nauwelijks dat de directie zich (lees - zichzelf) niet aansprakelijk stelt. Bij vermissing, diefstal of beschadiging zal hij de directie wel aansprakelijk stellen. De directie bedoelt te zeggen: ‘De directie aanvaardt geen aansprakelijkheid’. En dat is heel iets anders dan de overbodige mededeling dat de directie zichzelf niet aansprakelijk stelt. Het is wel geen wereldnieuws, maar het kan in voorkomende gevallen toch wel van enig belang zijn. Met het oerwoud aan regels, vaak geschreven in nauwelijks leesbare taal en gevuld met ambtelijke gedachtekeutels, is Eelco kritischer geworden op het taalgebruik. Voor je het weet, of juist niet weet, mag je weer diep in de buidel tasten omdat je iets niet op tijd hebt aangevraagd, of, volgens de desbetreffende ambtenaar, verkeerd hebt ingevuld. Onlangs kreeg hij nog een ambtelijk schrijven met daarin een zin die begon met: Ik denk niet, dat goed tot u is doorgedrongen... . De ambtenaar bedoelt te zeggen: Ik denk, dat niet goed tot u is doorgedrongen... . Gewoon de ontkenning iets opschuiven. Eelco leest dat tegenwoordig steeds vaker. Zinnen die beginnen met een ontkenning. Ik denk niet, ik hoop niet en ga zo maar door. Eelco is juist gewend om wel te denken en te hopen. Hij blijft moeite houden met de wijze waarop hij wordt gemaand ergens voor te moeten betalen, op een wijze die niet correct is en met een toelichting die niet te lezen is. In de gemeentewet wordt m.b.t. de ambtseed voor raadsleden onder meer gesproken over het vervullen van plichten naar eer en geweten (artikel 14). Deze ambtseed is toegesneden op de vervulling van de functie als raadslid en niet meer op het behartigen van de belangen van de gemeente zoals het geval was tot 2002 (art. 45). Daar stond overigens heel fraai: Ik zweer (beloof) trouw aan de Grondwet en aan de wetten des Rijks, en dat ik de belangen van de gemeente... met al mijn vermogen zal voorstaan en bevorderen. Maar voor de huidige categorie bestuurders is dat blijkbaar te hoog gegrepen en heeft men de eed/belofte op deze gemeentelijke belangenbehartiging laten vervallen. Men hoeft zich nu alleen nog maar aan de wet te houden. Of de belangen van de gemeente daarmee zijn gediend, maakt blijkbaar niets meer uit. Eelco gelooft dus dat de ambtenaren van zijn gemeente hun schrijfstijl voorlopig niet zullen verduidelijken/aanpassen/verbeteren.
Postbus 159 - 4190 CD Geldermalsen Telefoon: (0345) 58 50 38 E-mail:
[email protected] www.sloopaannemers.nl
Vereniging van Steiger-, Hoogwerk- en Betonbekistingsbedrijven (VSB) Postbus 190 - 2700 AD Zoetermeer Telefoon: (079) 353 12 66 E-mail:
[email protected] www.vsb-online.nl
Vereniging Wapeningsstaal Nederland (VWN) Dukatenburg 90-03 - 3437 AE Nieuwegein Telefoon: (030) 638 19 39 E-mail:
[email protected] www.wapned.nl
De Zinkmeesters Postbus 2322 - 5500 BH Veldhoven Telefoon: (040) 842 81 10 E-mail:
[email protected] www.zinkmeesters.nl
