Interconfessionele Scholengemeenschap

Interconfessionele Scholengemeenschap

Maar tens

Magazine College Tellen

2

jaargang 8 2007

Onder andere Tijd voor onderwijs

2

Interview nieuwe docenten

4

De Ronde Tafel

7

Het webteam

8

Lesuitval

10

Mededelingen vanuit het decanaat

10

Overgangsnormen

18

Contact ouders

24

Jaaragenda 2007 – 2008

27

Mijn Maartensdagen zijn geteld. Dit is het laatste magazine waar ik verantwoordelijk voor ben. Van de 33 jaren in het onderwijs heb ik 30 schoolfoto’s van het Maartens op een rijtje en ontelbaar veel bijzondere herinneringen aan veelbelovende leerlingen en bevlogen docenten. Velen heb ik zien groeien en bloeien op onze school en daar ben ik trots op.

Het laatste jaar op school heb ik trouwens voornamelijk moeten besteden aan tellen. De inspectie nam zich voor om de scholen goed aan te pakken. Het moest afgelopen zijn met zoveel lesuitval terwijl vele instituten talrijke euro’s op de bank hielden. Daar is iets voor te zeggen, als je het zo bekijkt. In werkelijkheid blijkt het voldoen aan de eisen geen sinecure, zeker niet als je niet bij de groep hoort die nog een paar miljoen achter de hand heeft. Toch zijn we een gezegende school met slimme leerlingen. Iedereen spreekt Nederlands en de meesten komen uit een bovengemiddeld goed nest. Onze doorstroom van klas 1 tot 6 en de examenresultaten zijn de laatste jaren steeds beter geworden, ook al gaven we niet altijd voldoende lessen. Vele leerlingen grijpen met beide handen de vele extra activiteiten aan die we bieden en leren ook daar heel veel van. Met bewondering heb ik gezien hoe leerlingen sollicitatiegesprekken voeren, hoe verantwoordelijk ze zich opstellen in de leerlingenraad, met hoeveel zorg de technische commissie altijd paraat is bij speciale optredens. Ik ben ervan overtuigd dat leerlingen veel leren van de educatieve reizen die ze in schoolverband maken. Een uitzonderlijke kans is het microkredietenproject van Cordaid dat leerlingen zelfs in de gelegenheid stelt om naar de Filippijnen te gaan. Meer hierover leest u in dit nummer. Wat is er allemaal nodig om voor de gehele onderbouw het Maartensfeest van de grond te trekken? Weer zijn er boeiende workshops om de schooltraditie op 11 november in ere te houden. Dat lukt mede dankzij de leerlingen van de Ronde Tafel, ons theaterbureau.

Sterre Streekstra (Engels), Arianne Blik (Nederlands) en Robbert Zuiderveen (aardrijkskunde)

Leren door werkelijk te doen geeft een extra dimensie. Zou het beter voor de ontwikkeling van de leerlingen zijn als we dit allemaal afschaffen omdat we dan misschien makkelijker net genoeg lessen kunnen programmeren? Ik zou graag met ouders in debat gaan over dit onderwerp. Dit alles neemt niet weg dat de lessen de basis blijven vormen van ons dagelijks onderwijs. Lessen moeten goed zijn, steeds beter en afgestemd op de leerling van vandaag. Dit jaar is uitgeroepen tot het jaar van de didactiek op het Maartens. Hoe kunnen we ervoor zorgen dat leerlingen beter leren? In elk team wordt gewerkt aan onderwijsverbetering voor de eigen groep leerlingen. Het wordt tijd voor een slotwoordje. Ik wens iedereen de kunst van het tellen van de zegeningen toe. Zie hoe relatief in Nederland de meeste problemen zijn. Verbreed je blik, dat heeft mij altijd geholpen. Het leven wordt er kleuriger van, zelfs bij alle perikelen rondom de dorre sommen van de onderwijstijd! – Aagje Verkerk, redactie [email protected]

Libris boekhandel + Onze specialisaties zijn:

literatuur + reizen + kinderboeken + regionalia + gezondheid + zingeving

Rijksstraatweg 205 + 9752 BH Haren + tel. (050) 534 40 13 + e-mail [email protected]

Wanneer het minder goed gaat op school Wacht dan niet tot het te laat is! Studietijden: maandag t/m vrijdag van 13.00 – 19.00 uur

Inlichtingen: F.H. Stavast Meerweg 60 9752 JJ Haren

tel.: 050.5344494 fax: 050.5343509 e-mail: [email protected]

Aangesloten bij de landelijke vereniging Studiebegeleidingsinstituten-LVSI

Alfa - college

Doe waar jij goed in bent! Laat je talent groeien Meer informatie?

www.alfa-college.nl 0800 -235 825 368 (0800-beltalent)

M a ar te nsMagazine

College

Redactie o.a. Mw. A.S. Verkerk dhr. P.C. Jager Mw. H.L.M. Kruger Dhr. J. v. Geffen Vormgeving Fontijn & Partners, Smilde Postbus 12, 9422 ZG 0592-420 200 [email protected] Fotografie o.a. Paul Meek Aagje Verkerk Jan Wicher Wildeboer Druk Giethoorn, Meppel Maartenscollege Postbus 6105 9702 HC Groningen telefoon: 050-5375200 fax: 050-5343245 e-mail: [email protected] www.maartenscollege.nl Bezoekadres Hemmenlaan 2, Haren

I n h o u d n r.

2

– december 2007

Tijd voor onderwijs – 2 Dank... dank... dank – 3 Vakanties 2007 t/m 2009 – 3 Vertrek Ronald Snaterse – 3 Interview nieuwe docenten – 4 Xplore met Havo 5 de Filippijnen – 5 De Ronde Tafel – 7 Het webteam – 8 Het Maartenscollege doet mee aan de zonnebootrace – 8 Maartens stap in de maatschappij – 9 Programmeercursus voor leerlingen – 9 Lesuitval – 10 Mededelingen vanuit het decanaat – 10 Brand Meester – 11 Activiteiten Klassieke Talen – 12 Design Technology – 12 Aardrijkskunde in de vernieuwde tweede fase – 13 Surveillance bij de examens – 13 In Memoriam: Rudi Voordes – 15 DP Graduation Ceremony – 15 International Baccalaureate Diploma Programme – 16 Fast Lane English; een vwo keuzevak – 17 Overgangsnormen onderbouw – 18 Overgangsnormen tweede fase – 22 Contactouders – 24 Jaaragenda 2007-2008 – 27 Jaargang 8 – nr. 2, december 2007

1

Tijd voor onderwijs De laatste maanden verschijnen geregeld (verontruste) verhalen over de kwaliteit van het onderwijs. Zo zouden leerlingen op de basisschool onvoldoende kennis meekrijgen om een goede aansluiting naar het voortgezet onderwijs mogelijk te maken. Leraren in het basisonderwijs presteren onder de maat en een groot deel van de studenten op de Pabo slaagt niet voor de toets die zich richt op het minimumniveau waar het rekenen en taal betreft.

Maar ook het voortgezet onderwijs ontkomt niet aan de kritiek. Hier wordt, volgens de critici, geen ‘echte kennis’ meer gevraagd. Leerlingen leren nog maar een fractie van wat voorheen als basiskennis werd verondersteld in een studiehuis waar het slecht toeven is. Te weinig inhoud, te veel vorm… De Tweede Kamer heeft inmiddels een onderzoek gelast. Daarvoor neemt de parlementaire onderzoekscommissie onder leiding van de PvdA’er Dijsselbloem de vernieuwingen in het voortgezet onderwijs onder de loep. Onderzocht wordt hoe het zo ver heeft kunnen komen, van de basisvorming via het studiehuis naar het nieuwe leren. Via werkbezoeken en openbare hoorzittingen hoopt de commissie een oordeel te kunnen geven over nut en noodzaak van de verschillende nieuwe onderwijsmethodes die de afgelopen twintig jaar zijn ingevoerd. Naar verwachting zal de commissie een hard oordeel vellen over kennis en inhoud van het voortgezet onderwijs, waarbij leerlingen te weinig presteren en onvoldoende in staat blijken te zijn om zelf hun studie in te richten. De adviezen van de commissie worden aan het begin van 2008 verwacht. Onderwijstijd

Vooruitlopend op de resultaten van de parlementaire commissie heeft de minister de teugels aangehaald. Aangespoord door de Tweede Kamer heeft hij geëist dat er voldoende contacttijd is voor leerlingen. Voor leerlingen in de eerste drie leerjaren betekent dit ten minste 1040 klokuren op jaarbasis, voor de hogerejaars een minimum van 1000 klokuren en voor de examenkandidaten 700 klokuren per jaar. Daarmee is, volgens de minister, de kwaliteit van het onderwijs gewaarborgd. 2

Jaargang 8 – nr. 2, december 2007

In de praktijk betekent dit dat scholen worden verplicht om gedurende het hele schooljaar volle weken onderwijs te verzorgen met ongeveer 34 lessen van 45 minuten per week. De inspectie ziet toe op de uitvoering hiervan. Daarbij wordt per school minutieus de geprogrammeerde en de gerealiseerde onderwijstijd berekend; in de onderbouw per klas, in de bovenbouw per leerling. Proefwerken worden daarbij deels als onderwijstijd meegerekend. Excursies, introductieprogramma’s en culturele activiteiten tellen slechts ten dele mee. Het spreekt vanzelf dat nascholing voor docenten, rapportvergaderingen of het bespreken van leerlingen niet mag leiden tot lesuitval. Wanneer, om welke reden dan ook, lessen uitvallen moet dit aantal door de school worden ingelopen. Daarvoor moeten in veel gevallen kunststukjes worden uitgehaald zoals het programmeren van extra onderwijstijd om eventuele uitval te compenseren. Dat leidt tot extra kosten voor de scholen en tot bijzondere maatregelen zoals het schrappen van ‘tijdrovende leerlingactiviteiten’, of het programmeren van tussenuren in de studiezaal waar onder toezicht kan worden gestudeerd. Uit het onderzoek van de inspectie blijkt slechts een klein aantal scholen in staat de verplichte norm te realiseren. Slechts één op de vijftien scholen kan aan de eisen van het ministerie voldoen. Om de maatregelen kracht bij te zetten zijn in oktober de eerste scholen beboet, waaronder het Maartens. Hierover hebben we u onlangs uitgebreid geïnformeerd. ‘Kwalitijd’

De meeste scholen hebben problemen met dit strakke regime. Het zorgt voor een flinke bureaucratisering omdat alle

activiteiten moeten worden omgerekend naar onderwijstijd. Daarnaast is er voor een flink aantal ‘leuke zaken’ minder ruimte. Het enige positieve aan deze maatregelen is dat scholen nog kritischer zijn gaan kijken naar het onderwijsaanbod, naar de jaarprogrammering en naar de invulling van hun excursies. Dat alles om lesuitval te voorkomen. Het spreekt vanzelf dat leerlingen voldoende onderwijs moeten krijgen. Voldoende lessen om hun kennis en vaardigheden op het gewenste niveau te brengen. Maar er is meer… Meer onderwijstijd leidt niet direct tot betere kwaliteit. Kwaliteit is meer dan lesuren alleen. Het gaat er vooral om wat de school en de docenten van het onderwijs weten te maken. Het gaat om goede lessen, inspirerend onderwijs en uitdagend contact met leerlingen, om docenten die in staat zijn leerlingen te boeien en te stimuleren, om ze belangstelling bij te brengen voor het vak dat ze geven. Onderwijs dat bij blijft en waar je als leerling echt iets van leert. In een ‘gelukkige’ klas worden verhalen verteld, grappen gemaakt en soms donderpreken afgestoken. Er vliegen ideeën over en weer, en argumenten. Zo leren leerlingen iets, van de leraar en van elkaar. Je ontdekt als leerling hoe de wereld in elkaar steekt, waar je goed in bent en wat de moeite waard is om te doen. In een goede les word je als leerling opgemerkt, bevestigd in je bestaan. Ook leerlingen die zelf denken dat ze minder kunnen, worden hier niet met hun neus op de feiten gedrukt, maar aangemoedigd. Daarnaast wil een school als het Maartens voldoende ruimte hebben om meer te kunnen doen dan lesgeven alleen… ruimte om leuke, interessante, culturele, sportieve of bijzondere activiteiten in te kunnen plannen die de school een eigen kleur geven… Kwaliteit is meer dan onderwijstijd alleen. – Kees Torreman, rector

Dank…dank… dank! Om een aantal redenen is dit nummer van het MaartensMagazine een bijzonder nummer. Eén daarvan is dat het de laatste editie is van onze eindredacteur, Aagje Verkerk. Aagje vertrekt op 1 januari a.s. als conrector van de school én als onvolprezen eindredacteur van het magazine dat vijf maal per jaar bij u op de deurmat valt. We zullen Aagje en haar redactioneel commentaar (op de voorpagina) missen.

2007

Namens ons allen wil ik Aagje bedanken voor het vele werk van zeven jaargangen MaartensMagazine!

– Kees Torreman rector

1978

Rectificatie vakantie mei 2008 Schooljaar 2007/2008 regio Noord

Schooljaar 2008/2009 regio Noord (voorlopige data)

Vakantie Herfst Kerst Voorjaar Mei Zomer

Vakantie Herfst Kerst Voorjaar Mei Zomer

Week 42 52 + 1 9 18

Adviesdata 13/10 t/m 21/10/2007 22/12 t/m 06/01/2008 23/02 t/m 03/03/2008 26/04 t/m 12/05/2008 28/06 t/m 17/08/2008

Week 42 52 + 1 9 18

Adviesdata 18/10 t/m 26/10/2008 20/12 t/m 04/01/2009 14/02 t/m 22/02/2009 26/04 t/m 05/05/2009 04/07 t/m 23/08/2009

Vertrek Ronald Snaterse Per 1 februari 2008 gaat onze locatiedirecteur, Ronald Snaterse, de school verlaten. Hij heeft een benoeming aanvaard als rector van ’t Atrium in Amersfoort een scholengemeenschap voor Tweetalig VWO, Atheneum, Havo, Mavo en sportklassen. De school maakt deel uit van de Stichting Onderwijsgroep Amersfoort die acht scholen voor voortgezet onderwijs beheert. We feliciteren Ronald met deze benoeming en wensen hem een hele goede toekomst in het Amersfoortse! Op korte termijn zal worden voorzien in de opvolging van Ronald; de directie buigt zich op dit moment over de verschillende scenario’s. In het volgende MaartensMagazine hoop ik daarover meer te kunnen meedelen.

– Kees Torreman rector

Jaargang 8 – nr. 2, december 2007

3

Interview nieuwe docenten Dit jaar is er weer een aantal nieuwe leraren het schoolgebouw ingeslopen. Onder hen bevindt zich ook een deel heel jonge leraren, sommigen pas net afgestudeerd (zie foto voorpagina). Hoe is het voor hen als ‘jonkies’ tussen de oude rotten in het vak? En kunnen ze de leerlingen eigenlijk al wel aan? Ik praatte hierover met Sterre Streekstra, Arianne Blik en Robbert Zuiderveen.

• Sterre Streekstra, 27 jaar, geeft sinds dit jaar Engels. Ze is de opvolgster van meneer Molendijk, van wie ze vroeger zelf nog les heeft gehad op het Maartenscollege. • Arianne Blik, 25 jaar, is lerares Nederlands. Haar vwo-examen deed ze in 2000, wat dus eigenlijk nog niet zo lang geleden is! • Robbert Zuiderveen is nog maar 23 jaar en geeft aardrijkskunde. Hij is ondertussen ook nog bezig met zijn studie aardrijkskunde. “Merken jullie dat er sprake is van een generatiekloof tussen jullie als jonge mensen, en de wat oudere leraren die hier rondlopen?” Voor Sterre is deze vraag wel van toepassing. Soms drinkt ze nu koffie met leraren van wie ze vroeger zelf nog les heeft gehad! Ze voelt zich wel een ‘jonkie’ tussen hen, maar dat bedoelt ze niet negatief. Ze ervaart veel steun en interesse van de oudere leraren. Arianne werkte hiervoor op het Werkmancollege in een veel jonger team, maar ze merkt eigenlijk geen verschil als het om leeftijd gaat. Ze benadrukt dat de sfeer hier ontzettend goed is. Hetzelfde geldt voor Robbert. “En hoe is het om voor de klas te staan? Hebben jullie wel overwicht op de leerlingen?” Sterre: “Ik had zelf altijd het idee dat ik nog wel een beetje weet wat mijn leerlingen bezighoudt, en dat mijn interesses niet zoveel van die van hen verschillen.

Soms kom ik leerlingen tegen op de hockeyclub! Maar de leerlingen zien dat misschien toch anders, ik merk dat ze mij wel echt als lerares zien, terwijl ik ook gewoon een mens ben! Of ik ook overwicht heb? Ja wel redelijk volgens mij. Ze proberen me soms wel uit hoor, haha.” Arianne: “Ik vind de band tussen de klas en mij erg belangrijk, er moet een goeie sfeer zijn. Dat lukt naar mijn idee ook, en ik heb niet het idee dat ze me als heel jong en onervaren zien. Wat moet gebeuren, gebeurt ook.” Robbert, lachend: “Ze zijn soms wel erg los en open. Dan vertellen ze iets, waarvan ik denk ‘hey, is het slim om dit te vertellen? Ik ben je leraar hoor!’” “Beetje cliché vraag, maar hebben jullie eigenlijk altijd al leraar willen worden?” Sterre beantwoordt deze vraag met een volmondig ‘ja’: ze speelde vroeger ook altijd al schooltje. Arianne is erfelijk belast, haar beide ouders zitten ook in het onderwijs. Zelf wilde ze eerst journalist worden, ging toen Nederlands studeren en is gaandeweg lerares geworden. Toen ik deze vraag aan Robbert stelde, gaf dat het gesprek wel een heel andere wending. “Leraar? Ik was altijd degene die hard riep géén leraar te willen worden! Ik wilde altijd muzikant worden. Ja, nu eigenlijk nog steeds!” Muziek! Stiekem dwaalden we eventjes af van het lerarenonderwerp, dat mij, tijdens mijn derde interview, inmiddels ook wel een beetje mijn neus uitkwam. Terug naar de vraag. “Waarom ik dan hier

ben als leraar? Tja… ik studeerde eerst media èn entertainment management, maar dat was toch niet echt wat ik wilde. Toen ben ik maar aardrijkskunde gaan studeren, omdat ik daar op school altijd al goed in was. Ik heb al een paar stages gelopen op scholen, en ik zag de vacature van het Maartenscollege. Het is de ideale baan, voor mij als student! Even wat anders. Maar of ik altijd leraar blijf… dat weet ik niet hoor. Misschien ga ik uiteindelijk toch nog wel wat met muziek doen!” “Wat is nou de ideale leerling? En de ideale leraar?” Arianne: “De ideale leraar moet duidelijkheid en structuur bieden. Daar hebben de leerlingen het meeste aan, volgens mij. En het is belangrijk dat je je leraar kan vertrouwen. Een ideale leerling is eerlijk en oprecht, en kan zich inleven in de omgeving. Wat dan de beste manier is om een ongehoorzame leerling te straffen? Ik had vroeger een leraar die er een hele show van maakte als hij er iemand uitstuurde. Hij deed dat op een humoristische manier, maar wel zó dat diegene waar het om ging zich wat ongemakkelijk voelde. Dus straffen met een grapje!” Ook Robbert houdt wel van grapjes. “Soms is het eindelijk stil, en dan maakt een leerling zo’n hele droge opmerking. Dan moet ik erg mijn best doen om niet zelf in lachen uit te barsten! Maar ja, als ik wil dat het ook stil blijft…” Opvallend was, dat in alle gesprekken naar voren kwam dat een leraar ook maar een gewoon mens is. “Vroeger zag ik een leraar zelf echt niet als een mens,” zegt Robbert, “maar nu ik het zelf ben, hoop ik dat de leerlingen dat een keer anders gaan zien!” Nou, naar mijn idee heb ik wel met drie echte mensen gepraat, die me nog veel meer te vertellen hadden. Helaas past dat lang niet allemaal in dit artikel. Eigen vragen kunnen jullie misschien zelf stellen, als jullie de planning van deze leraren eens lekker omver willen gooien! Vinden ze vast niet erg. – Marinke Kerkhoff, V6L

4

Jaargang 8 – nr. 2, december 2007

Xplore met HAVO 5 de Filippijnen! Wat is de link tussen Hare Koninklijke Hoogheid prinses Maxima, de minister van Ontwikkelingssamenwerking, Bert Koenders, de Bengalese Nobelprijswinnaar voor de Vrede 2006, Muhammad Yunus en een twintigtal HAVO 5-leerlingen van het Maartens? Hét microkrediet! Maxima is immers lid van de Expertgroep voor Microkredieten van de Verenigde Naties. En toen Yunus de Nobelprijs voor de Vrede kreeg (omdat zijn bank al jarenlang gunstige leningen aan de armen verstrekt), maakte het Noorse Comité het belang tussen vrede en armoede duidelijk. Het microkrediet is ‘hot’ en biedt kansarmen een ontsnapping uit hun vicieuze cirkel van armoede. De economiedocenten op het Maartens haken in op deze maatschappelijke ontwikkeling. Een onderneming vol zenuwslopende omzwervingen

Tot nu toe kende de havo geen traditie van buitenlandse onderzoeksstages in het examenjaar. Maar een documentaire over microkrediet bracht economiedocent Karel Karsten en collega’s (Ineke van den Berg en Marc Spieringhs) ertoe om met hun leerlingen tot actie over te gaan. Na maandenlange, zenuwslopende, ambtelijke en administratieve omzwervingen via Afrika en India hebben de leerlingen uiteindelijk voor de Filippijnen het groene licht (en beter nog: de maximale financiering van 54.100 euro) van minister Koenders gekregen om ter plekke de werking van het microkrediet te gaan bestuderen. De aanhouder heeft gewonnen. Geheel in de traditie van het microkrediet, waarbij het begrip doorzettingsvermogen een cruciale rol speelt. Zo’n veertien uur vliegen hiervandaan, op 8 februari van het nieuwe jaar, start hun microkredietavontuur in de Filippijnse hoofdstad Manilla. Dan gaan de 22 leerlingen van het Maatschappijteam van havo 5 en hun vier begeleiders twee weken lang in de hitte deze uitdaging aan. Dat ze dat heel gemotiveerd en goed voorbereid gaan doen, blijkt wel uit hun enthousiaste verhalen en die van begeleider/economiedocent Karel Karsten. De laatste is overigens al sinds een kleine twintig jaar een doorgewinterde Afrikareiziger. Ervaringen die ook bij deze reis zeker goed van pas komen.

hebben het jaar 2005 zelfs uitgeroepen tot Het Jaar van het Microkrediet. Het krijgen van een krediet van slechts een paar tientjes kan namelijk al het verschil maken tussen in armoede leven of het starten van je eigen bedrijfje of handeltje. Als de ontvanger van het microkrediet daarnaast ook verstandig met de nieuwe inkomsten omspringt, zie je ingrijpende veranderingen: huis met water en elektriciteit, scholing voor de kinderen en bijvoorbeeld toegang tot gezondheidszorg. Secundaire, maar heel belangrijke effecten die je hier in het Westen niet zult zien, maar op de Filippijnen wel! Genoeg redenen dus om naar Manilla af te reizen. Ambassadeurs in de dop

De groep wordt dus gefinancierd door het jongeren subsidieprogramma Xplore van het Ministerie van Buitenlandse Zaken. Hier kunnen jongeren uitwisselingen opzetten en stage lopen in ontwikkelingslanden. Niet alleen om zelf te zien hoe het er daar aan toe gaat, maar zeker ook om

die boodschap door te geven aan zoveel mogelijk andere Nederlanders. Zo hebben de leerlingen zich verplicht om bij terugkomst in Nederland ambassadeurs voor het microkrediet te worden. Ze hebben zich hierbij ten doel gesteld om ieder minimaal 150 mensen in vrienden- of familiekring, bedrijven of organisaties aan te spreken om zo hun ervaringen en het begrip microkrediet over te brengen. Dan bereik je dus al mooi 22 maal 150 is 3300 personen. Ook hebben ze al voor ruim 600 toehoorders op school een presentatie gegeven en rozen en ijsjes verkocht. En er staan nog veel meer promotionele acties op de rol. Hoop door zelfhulp

Xplore werkt via een partnerorganisatie en die heeft het Maartens gevonden in Cordaid. Deze Nederlandse ontwikkelingsorganisatie zet zich al negentig jaar in voor wereldwijde economische en sociale rechtvaardigheid. Sinds tien jaar doet ze dit door het verstrekken van microkredieten aan kleine ondernemers. Het geven van krediet gebeurt via zogenoemde Micro Finance Institutes (MFI’s), banken met een sociaal oogmerk. Cordaid heeft op haar beurt weer voor contacten gezorgd met lokale Filippijnse MFI-partnerorganisaties als bijvoorbeeld ASHI. Deze instelling met bijna 8000 klanten geeft leningen aan kleine bedrijven als winkels, naaiateliers, mandenvlechters, pottenbakkers en bakkerijen. Ook leningen voor studiedoeleinden en het verbeteren van

Wat is microkrediet?

Enthousiast vertelt een afvaardiging van de groep dat microkrediet staat voor kleine leningen, gegeven aan mensen die niet bij ‘gewone’ banken terecht kunnen omdat ze te arm zijn. De Verenigde Naties Jaargang 8 – nr. 2, december 2007

5

huizen zijn mogelijk. Het motto van ASHI is: hoop door zelfhulp. Door eenheid, discipline, hard werken en doorzettingsvermogen krijgen de ‘cliënten’ de kracht om hun armoede te ontstijgen. Voorbereiding, profielwerkstuk en presentatie

Voordat de leerlingen aan dit project mee mochten doen, moest een sollicitatiebrief met grondige motivatie geschreven worden. Iedereen was dóór! Nadat er elf paren gevormd waren, werden vervolgens de taken verdeeld: het ene paar reisde af naar Den Haag achter subsidies en organisaties aan, het andere zocht informatie of schreef promotiemateriaal en weer andere paren bezochten ontwikkelingsorganisaties of waren bezig met het bedenken en regelen van sponsoractiviteiten. Er wordt serieus aangepakt want het microkrediet op de Filippijnen staat voor elke leerling centraal in zijn of haar verplichte profielwerkstuk voor het eindexamen. Het grootste deel hiervan kan thuis voorbereid en uitgewerkt worden. De rest zal door middel van ouderwets ‘veldwerk’ ter plaatse ingevuld moeten worden. De hier verzamelde gegevens zullen goed van pas komen bij het te presenteren werkstuk. Het logeren bij gastgezinnen is al een spannende onderneming op zich. Sommigen missen nu al de Hollandse pot, hun lekkere ligbad of het eigen zachte bedje. Ook ligt er heimwee op de loer. In de Filippijnen laten ze natuurlijk de deelnemers aan microkredietprojecten zelf aan het woord en ook hun kinderen. Hoe ervaren zij het feit dat hun moeder microkrediet krijgt? Krijgen zij daardoor betere kansen? Gaan zij misschien later zelf ook microkrediet aanvragen? Misschien verandert de verhouding tussen man en vrouw wel als de vrouw geld heeft. En hoe zit het eigenlijk met de corruptie in de Filippijnen? Misschien moet een startend bedrijfje wel ‘smeergeld’ betalen om klanten binnen te krijgen? Allemaal onderzoeksvragen waarvan ze nu al nieuwsgierig zijn naar de antwoorden. Krediet Cinema

opbouwen

door

Slum

Ze stellen niet alleen vragen. Ze willen ook heel duidelijk ter plekke zelf wat doen. Zelf iets uit hun handen laten 6

Jaargang 8 – nr. 2, december 2007

Hoeveel mensen gebruiken microkrediet? Wereldwijd zijn er ruim 92 miljoen actieve microkredietgebruikers oftewel ‘cliënten’. Microkredieten worden doorgaans niet verstrekt aan individuen maar aan groepen, waarbij de groepsleden voor elkaar garant staan. Als één persoon niet terugbetaalt, krijgt de hele groep geen krediet meer. Op deze manier wordt 95 procent van de leningen terugbetaald. Ook de resultaten zijn navenant want 20 tot 40 procent van de microbedrijfjes in de Filippijnen groeit uit tot een volwaardige onderneming. Ruim 70 procent van de wereldbevolking moet van minder dan één dollar per dag rondkomen. Vier van de vijf cliënten zijn vrouw. Anders dan bij veel normale banken, zijn de meeste cliënten van een MFI vrouw. Vrouwen zijn vaak goede armoedebestrijders en blijken betrouwbare terugbetalers. Uitgaande van een gezinsomvang van vijf personen, profiteren indirect 13 miljoen mensen (14 procent van de bevolking) in de Filippijnen van microkrediet! Wereldwijd zijn dat zelfs 460 miljoen mensen en dat is bijna 8 procent van de wereldbevolking! (Bron: Bomen tot in de hemel; Hoe microkrediet kansarme mensen tot ondernemers maakt, Jos van Beurden redacteur, uitgegeven ter gelegenheid van het 50-jarig jubileum van directeur Karel van Eerd van de Jumbo supermarkten. Jumbo hoopt zo aandacht en geld voor microkrediet te krijgen.)

komen. Ze willen een slum cinema gaan opzetten. Dat moet in twee weken te realiseren zijn. Het concept van deze eenvoudige ‘bouw-het-zelf ’ bioscoop is helder: met materialen die ter plaatse voorradig zijn (bijvoorbeeld landbouwplastic) bouw je met zijn allen een bioscoopje. Dit idee is afkomstig van de Nederlander Gerart Buerters en heeft als doel om door films/video’s objectieve informatie te verstrekken aan veelal jonge, arme mensen. Aangezien er veel analfabeten zijn, is dit een makkelijke manier waarop informatie gegeven kan worden. Voordat de leerlingen op reis gaan, maken ze zelf video’s over het leven in Nederland zodat ze meteen iets van hun eigen cultuur kunnen laten zien. Zo bouwen de Nederlandse leerlingen hopelijk ook nog eens krediet op voor de Nederlandse samenleving. Reik elkaar de hand!

Er moet natuurlijk nog veel geregeld worden. En dat vlak vóór de eindexamens. Maar ja, zo’n mooie kans kún je gewoonweg niet laten lopen. In sommige gevallen valt het echter niet mee om betrokken ouders hiervan te overtuigen of gerust te stellen dat ‘alles wel goed komt’. Gelukkig

gaat de broer van Karel Karsten, Jaap, ook mee als begeleider. En die kan bogen op jarenlange ervaring als tropenarts in Afrika en tevens is hij – altijd handig en erg geruststellend – kinderarts en oud-leerling van het Maartens. Wat wil je nog meer? Bent u er inmiddels van overtuigd dat microkrediet ‘hot’ is en dat de tijd rijp is om hart en portemonnee in actie te laten komen? Leef u dan uit op rekeningnummer 29.79.34.716, te Dokkum, t.a.v. Both Sides Now! Als tegenprestatie doen de leerlingen een ‘handreiking’ naar u. Zo kunt u advertentieruimte krijgen op hun actuele en informatieve website, waarop ook hun reisprogramma vermeld staat: www.bothsidesnow.nl. Of u kunt zich alvast gaan verheugen op een presentatie die ze over het project komen geven voor uw bedrijf of familie. Misschien ziet u liever uw (bedrijfs)naam op de slum cinema? Het is allemaal mogelijk inclusief een DVD van de reis. Mocht u zich afvragen wat de afkorting HAVO ook alweer betekent: HArt Voor Ondernemen?! – Marloes van Slobbe ouder

De Ronde Tafel Ronde tafels heb je overal: robuuste Zweedse bij Ikea, kleine in frisse kleuren bij de Hema en kunststof exemplaren bij het tuincentrum. Maar de Ronde Tafel van onze school: zo is er maar één. Even voorstellen: wij zijn namelijk niet zomaar een meubelstuk: wij vormen hét evenementenbureau van de school.

De Enige Echte Ronde Tafel bestaat uit een tiental creatieve leerlingen uit verschillende leerjaren en enkele, zeker zo creatieve, leraren. Wij vinden het belangrijk en beleven er plezier aan om zoveel mogelijk leuke en vernieuwende evenementen te organiseren voor de leerlingen van onze school. Een groot deel van onze projecten heeft tot doel een laagdrempelig podium te bieden aan leerlingen die iets met kunst doen en dit graag willen laten zien. Wij zijn er trots op dat het Maartenscollege de titel ‘cultuurschool’ draagt en dit willen we dan ook graag zo houden. Van disco’s tot monologenwedstrijden, van theateravonden tot de workshops van 11 november, het staat allemaal op onze kalender. Wat natuurlijk niet uitsluit dat er halverwege het jaar, als er nog iets aan onze denktank mocht ontspringen, nog een activiteit tussen sluipt. Zo spoken er nog ideeën rond voor een Danswedstrijd, een al eerder beproefde succesformule, en een filmavond. Ook als ons iets gevraagd wordt, desnoods last-minute, staan we als echte flexwerkers gelijk klaar om onze handen uit de mouwen te steken. Zo hielpen we bijvoorbeeld ervoor te zorgen dat de presentatie van de Ieper-reis van havo 3 ook achter de schermen op rolletjes liep. Het principe van de Ronde Tafel is gebaseerd op de mythe van de gelijk getitelde

tafel van Koning Arthur. Door de ronde vorm zat niemand aan het hoofd en had iedereen evenveel in te brengen. En zo werkt het ook bij ons; alle leden hebben evenveel te zeggen, leraren en leerlingen. We zijn een gevarieerde groep en juist omdat we zo verschillen, vullen we elkaar prima aan. En dat merk je ook in ons programma: het is gevarieerd en er zit voor iedereen wel iets bij: De disco’s voor de eerste- en tweedeklassers die van dansen, muziek en vooral veel gezelligheid houden… Eigenwijs voor iedereen die eigen werk heeft en er niet voor schuwt dit op een gezellige avond in een intieme sfeer te presenteren… Open Podium voor alle leerlingen die op twee 9 november 30 november 18 december 19 december 1 januari – 2 februari 7 februari 13 maart 18 april 28 mei 29 mei 30 mei midden juni

geweldige avonden in december aan een groot publiek willen laten zien wat ze kunnen op het gebied van muziek, cabaret, toneel, dans en zang… De Monologenwedstrijd voor alle schrijvers en schrijfsters die met hun monoloog natuurlijk de jury willen overdonderen, maar vooral ook willen méédoen aan een bijzondere avond … De optredens van onze eigen theatergroep Nokid voor alle toneelliefhebbers die deze school herbergt… Ook deze keer zijn we weer van plan er een geweldig jaar van te maken. Kijk op de kalender voor de precieze data van onze projecten (uiteraard onder voorbehoud). Dat u bij de disco’s zult worden geweerd, dat hoeven we u niet uit te leggen. Verder bent u natuurlijk altijd meer dan welkom! – Niké Wentholt, namens De Ronde Tafel

Maartensfeest Workshops / ‘s avonds presentatie Sinterklaas disco klas 1+2 en MYP 1-3 Open podium Open podium Open Avond / Open dag Disco klas 1+2 en MYP 1-3 Eigenwijs Monologenwedstrijd (onder- en bovenbouw) Première toneel Nokid Voorstellingen toneel Nokid Voorstellingen toneel Nokid Laatste disco

Schoolpublicaties Het Maartenscollege verzorgt verschillende uitgaven met informatie over de school. het Maartens Magazine waarin de school 4 maal per jaar informatie geeft over de verschillende activiteiten van het Maartenscollege. de website met een keur aan informatie en verslagen van activiteiten. www.maartenscollege.nl www.isgroningen.nl

Jaargang 8 – nr. 2, december 2007

7

Het webteam Sinds een aantal jaren heeft het Maartens een website (waarschijnlijk ten overvloede: http://www.maartenscollege.nl/). Deze site wordt onderhouden door het webteam, een groep leerlingen, begeleid door één docent. Op dit moment zitten er drie meisjes (Nicole Dijk, Yara Mostafa en Anne Lucassen) en zes jongens (Peter de Vrieze, Arjan Schuurman, Jeroen Berends, Marc van Horssen, James Mantel en Erik Massop) in dit team. De begeleidende docent is ICT-coördinator Frits Riemersma. Het grootste deel van deze mensen houdt zich bezig met het schrijven en plaatsen van verslagen en het maken van foto's van allerlei dingen die op het Maartenscollege gebeuren. Enkele anderen onderhouden de site op technisch vlak en onderhouden speciale sites, zoals die over de 4-Mijl van Groningen en over de skireis. Ook worden er berichtjes van o.a. het personeel, de schoolleiding en de Ronde Tafel geplaatst.

Elke maandag is er een bespreking over wat er die week moet gebeuren. Regelmatig moet er bijvoorbeeld een verslag gemaakt worden van een activiteit, of zo'n verslag moet nu toch eindelijk eens worden geplaatst, of iemand moet achter informatie aan over bijvoorbeeld de leerlingenraad of over een van de profielrei-

zen. Naast deze taken die wekelijks verdeeld worden, vloeien er ook nog allerlei kleinere taken voort uit de vele e-mails die door Frits Riemersma worden rondgestuurd. Voorbeelden van dit soort taken zijn het op de site plaatsen van aankondigingen en andere berichten van buiten het webteam

en het aanpassen van al bestaande teksten. Omdat het webteam uit leerlingen bestaat, vertrekken er elk jaar weer een paar. Het gevolg is dat nieuwe leden altijd nodig zijn. Dus als uw zoon of dochter geïnteresseerd is om op enige wijze iets voor de website te doen: we horen het graag! – Erik Massop, V6P Webmaster, [email protected]

Het Maartenscollege doet mee aan de zonnebootrace In de laatste week voor onze zomervakantie (van 22 tot en met 28 juni) varen er zo’n 60 boten in een wedstrijd de wereldberoemde elfstedenroute in Fryslân. Die wedstrijd draagt de naam Frisian Solar Challenge, omdat de boten “op zonne-energie lopen”. Op de deelnemerslijst voor de komende race staan deelnemers uit verschillende landen. Daarbij valt ons een boot op met een groot logo van het MAARTENSCOLLEGE en de naam “Sint MAARTEN”. Dit houdt in dat we als school mee doen aan de komende wedstrijd.

Onder de paraplu van het natuurteam is een begin gemaakt met de organisatie van de bouw van een zonneboot, die aan de wedstrijdeisen moet voldoen. Dat betekent dat de boot bepaalde afmetingen moet hebben en dat een snelheid van 8 km/u gehaald moet worden. Er is gekozen voor de wedstrijdklasse met twee opvarenden. Dan kan er ook tijdens de race nog volop overlegd worden. De zonnepanelen kunnen worden geleend van een sponsor van de race, maar verder is het aan de vrijwilligers op school om het geheel rond te krijgen. Daarbij wordt uitgegaan van de inbreng van een eigen sponsor, de inbreng van de leerlingen die een profielwerkstuk maken over dit onderwerp en de leerlingen en medewerkers die uit belangstelling willen 8

Jaargang 8 – nr. 2, december 2007

meedoen aan dit experiment. Er wordt vooral gedacht aan leerlingen uit vwo-4 en 5 en mogelijk ook tto-4. De grote uitdaging zal zijn om met veel verschillende mensen in werkgroepen bijdragen te leveren aan het ontwerp en de bouw van de boot, het verkennen van de te varen route (met daarin een aantal plekken waar de boten een stukje over land vervoerd moeten worden), de organisatie

van de race zelf en de public relations rond de deelname van onze school aan de race. Die bijdragen moeten dan weer leiden tot het beste ontwerp binnen onze mogelijkheden, zodat deelname aan de race zinvol is. Het idee is om in het profielblok ruimte te maken voor deelname aan de verschillende werkgroepen, zodat het werk voor een belangrijk deel in (geregistreerde) schooltijd valt. Op deze manier krijgt het geheel bijna de vorm van een stage binnen de eigen school, waarin het leren van nieuwe vaardigheden, het samenwerken met mensen buiten school en met leerlingen uit andere klassen veel aandacht zal krijgen. Het zal duidelijk zijn dat er nog alle ruimte is voor het geven van suggesties. Die zijn welkom bij Annet Brinkgreve, Bert Elst, Rony Grooten, Laura Rietveld en Sieberen Idzenga. – Sieberen Idzenga docent natuurkunde [email protected]

Maartens stap in de maatschappij (MSM) Hoe staat het met de maatschappelijke stage bij ons op school? Misschien heeft u gelezen dat de maatschappelijke stage het meest gedragen beleidsvoornemen uit het coalitieakkoord is. Ruim 70 % van de Nederlandse bevolking vindt dit het beste idee van het kabinet. Leerlingen zouden gedurende hun schooltijd drie maanden een maatschappelijke stage moeten volgen. In het kader van de honderd dagen van het kabinet hebben er een aantal Ronde Tafelbijeenkomsten plaatsgehad met mensen uit het veld, scholen, maatschappelijke organisaties en vrijwilligerscentrales. De grote zorg van veel mensen is of er wel genoeg stageplaatsen zijn en of er genoeg middelen zijn om een en ander goed te organiseren.

Inmiddels zijn de plannen wat bijgesteld, het lijkt er nu bijvoorbeeld op dat leerlingen 60 tot 80 uur stage moeten lopen in plaats van 3 maanden, een realistischer insteek. Helaas is nog steeds niet bekend hoe een en ander bekostigd moet worden, maar dat weerhoudt ons er niet van om gewoon weer aan de slag te gaan. We vinden het heel waardevol dat jongeren gestimuleerd worden om een stukje verantwoordelijkheid voor de samenleving op zich nemen. Iets doen voor een ander en zelf iets leren! Vorig schooljaar hebben alle brugklassers kennisgemaakt met MSM, dit jaar doen alle eerste- en tweedeklassers mee. Elk team heeft eigen contactpersonen voor MSM en elk team heeft een eigen plan

ontwikkeld. In een van de vorige nummers van het Maartensmagazine heeft u kunnen lezen wat de leerlingen uit het havo-team gezamenlijk gedaan hebben: een uitwisseling met leerlingen van de Mytylschool en een midwintermarkt in de Dilgt. De brugklassers van het mavo-team gingen een dag terug naar hun basisschool om daar hun oude juf of meester te helpen. En misschien hebt u in het Harener Weekblad gelezen over het computerproject op de Poll, een afdeling van de Dilgt, waar chronisch zieke bewoners elke vrijdagmiddag terecht konden en computerles kregen van een aantal van onze leerlingen. Mooie voorbeelden van invulling van MSM.

Naast deze groepsactiviteiten gingen leerlingen echter ook in hun eigen netwerken op zoek naar mogelijkheden om vrijwilligerswerk te doen. En die netwerken hebben we hard nodig om voldoende plaatsen te vinden. Bovendien is het voor leerlingen natuurlijk leuker om iets te zoeken wat echt bij hun past. Niet iedereen is geschikt om met ouderen te werken; de zorgsector kan weliswaar veel stageplaatsen opleveren, maar ook sportorganisaties, scouting, buurtwerk, enz. kunnen vaak wel een paar extra handen gebruiken. Zo konden we vorig jaar bij de evaluatie horen dat Brenda de boswachter geholpen heeft en dat Olivier voetbaltraining gegeven heeft bij VV-Actief. Ook een heel mooie actie was de organisatie van een sponsorloop door een aantal meisjes uit 1R. We hopen dat er ook dit jaar weer veel nieuwe initiatieven ontstaan en dat we de projecten, die vorig jaar opgezet zijn, kunnen voortzetten. Niet voor niets werd er vorig jaar door veel betrokkenen gezegd: “dit is voor herhaling vatbaar”! – Carolien Kasteleijn conrector onderbouw

Programmeercursus voor leerlingen met natuurprofiel Zeker 25 leerlingen blijven donderdags vrijwillig tot 17.00 uur op school. Zij leren dan van Erik Massop en Daan Bosma om computerprogramma’s te maken. Erik Massop uit VWO 6 neemt al vanaf de eerste klas deel aan de informatica-olympiade, een programmeerwedstrijd voor middelbare scholieren.

Het afgelopen jaar behaalde hij een derde plaats bij de landelijke eindronde en mocht meedoen aan de internationale ronde in Zagreb, waar hij net een bronzen medaille misliep. De bedoeling van de cursus is om belangstellende leerlingen te laten kennismaken met programmeren. Daarbij hopen we dat sommigen zoveel interesse krijgen dat ze ook gaan meedoen aan de olympiadewedstrijd. De cursisten hebben nu bijna de basisbeginselen van het programmeren in de vingers. De komende weken gaan ze verder met het ontwerpen van algoritmes, slimme trucs om met behulp van de computer complexe problemen op te lossen. Wanneer de cursus succesvol blijft verlopen, komt hij volgend jaar terug. – Daan Bosma, docent biologie

Erik Massop, als cursusleider

Jaargang 8 – nr. 2, december 2007

9

Lesuitval In het MaartensMagazine hebben al vaker stukjes gestaan over lesuitval. Het blijft een onderwerp dat ons en ook de ouders bezig houdt. Het laatste jaar is ook landelijk weer meer aandacht voor onderwijstijd – geven de scholen genoeg onderwijs aan de leerlingen - en direct daaraan gekoppeld zit natuurlijk lesuitval.

Op het Maartenscollege wordt de omvang en de oorzaak van lesuitval al langere tijd systematisch bijgehouden. De lesuitval schommelt de laatste jaren tussen de 5 en 6%. Het streven voor 2007/2008 is dat de lesuitval lager is dan 5%. Bij onze registratie houden we bij wat de oorzaak van de lesuitval is. We onderscheiden: ziekte, verlof, schoolinterne zaken en scholing. Ziekte is de grootste veroorzaker van lesuitval (ongeveer 45% van de lesuitval wordt veroorzaakt door ziekte). Lesuitval als gevolg van schoolinterne zaken komt daarna met ongeveer 27%. Bij schoolinterne lesuitval moet u denken aan lesuitval doordat medewerkers bijvoorbeeld met één van de volgende activiteiten meedoen: excursies, projecten, sportdagen, profielkeuzedagen, bezoek

aan theater, en daardoor geen les kunnen geven. Bij zo’n activiteit is vaak maar een klein deel van de klassen betrokken (een leerjaar of een schooltype of een klas) maar het vraagt wel begeleiding. Elke keer bekijken we of het verantwoord is om ten gevolge hiervan lessen uit te laten vallen. We vinden deze zaken, naast de lessen, ook belangrijk, vandaar dat we als schoolleiding niet het streven hebben om deze veroorzaker van lesuitval op 0 % te krijgen. Wel proberen we meer en meer deze activiteiten in de TAP’s te plaatsen of, als ze buiten de TAP vallen, vervangende opdrachten te zoeken voor de uitvallende lessen. Lesuitval ten gevolge van verlof veroorzaakt ongeveer 17% van de lesuitval en scholing de overige 11%.

Ook dit schooljaar zijn weer vervangingsuren ingezet voor opvang van uitvallende lessen in klas 1 en 2. Als er echter op een dag in veel klassen tegelijk lessen uitvallen, dan is dit niet afdoende. Daarom hebben we met ingang van dit schooljaar ook onderwijsassistenten aangesteld, die o.a. als taak hebben om invallessen te verzorgen voor onderbouwklassen. Zeker als de lesuitval van tevoren bekend is, is het vaak mogelijk om materiaal voor de vervanger klaar te leggen en zo tot een zinvolle invulling van het lesuur te komen. Er wordt in de onderbouw per klas bijgehouden welke lessen uitgevallen zijn. Deze overzichten worden maandelijks in de Afdelingsleiding Onderbouw besproken. Zo proberen we de inzet van vervangers zo goed mogelijk over de klassen te verdelen en te voorkomen dat de ene klas met veel meer lesuitval geconfronteerd wordt dan de andere. – Carolien Kasteleijn conrector onderbouw

Mededelingen vanuit het decanaat De profielkeuze in klas 3 (havo, vwo, en tto)

Terwijl u dit leest, hebben de leerlingen al een begin gemaakt met hun profielkeuze. Zij kiezen binnenkort een voorlopig profiel. Het hele keuzeproces concentreert zich rond 3 vragen: Wie ben ik, wat wil ik en wat heb ik daarvoor nodig? De eerste twee vragen staan centraal op de 1e profielkeuzedag (die wij buiten school doorbrengen) en spelen een rol in de mentoruren rond het thema profielkeuze. Leerlingen zoeken antwoord op vragen als: 1. Waar ben ik goed in, waar minder goed in? 2. Welke bezigheden vind ik interessant? 3. Welke opleidings- en beroepsmogelijkheden zijn er? Op de 2e PKD wordt vooral aandacht besteed aan vraag 3 (wat heb ik daarvoor nodig?). Voor ouders die het proces willen volgen, volgt hieronder het complete programma dat zou moeten leiden tot een verantwoorde profielkeuze. Via de leerlingen wordt begin januari de ouderbrochure van "Optie" uitgedeeld, zodat ouders de leerlingen kunnen helpen bij hun moeilijke keuze.

10

Jaargang 8 – nr. 2, december 2007

Programma Keuzebegeleiding

1 Week 43 t/m 46. Mentorlessen over kiezen en persoonlijke kenmerken afgesloten met een voorlopige profielkeuze. Een voorbeeld van het formulier vindt u binnenkort op de decanensite. 2. Week 46 en 47 Vaklessen over vakinhoud tweede fase en de betekenis van het vak voor vervolgopleidingen. 3. 26 t/m 29 november (week 48) 1e profielkeuze dag in Noordlaren/Midlaren Leerlingen houden zich aan de hand van oefeningen uit Optie en de keuzeklapper van Compaz bezig met de vraag wie ze zijn (welke zijn mijn sterke/zwakke punten?) en wat ze willen (welke opleiding wil ik na havo/vwo/IB en welke beroepen horen daarbij?) Het programma wordt in groepjes van max. 10 leerlingen + 1 begeleider afgewerkt. Op deze dag maken de leerlingen ook een interesse-test (en scoren zelf ). De medewerkers van Compaz bedenken n.a.v. de antwoorden van de leerlingen voor elke leerling een aantal mogelijke opleidingen met het noodzakelijke profiel (zie ook 6) 4. week 2 Ouderbrochure Optie wordt aan leerlingen t.b.v. hun ouders meegegeven.

5. dinsdag 15 januari 2008 ouderavond over profielkeuze havo & vwo woensdag 16 januari 2008 ouderavond over profielkeuze tto 6. 23 t/m 29 januari 2008 (week 4 &5) 2e profielkeuzedag op school Deze dag staat in het teken van concrete informatie over de profielen en de inrichting van de tweede fase. De adviezen van Compaz, het zoeken van concrete studie-informatie over vervolgopleidingen en het kiezen van een iets definitiever profiel. De adviezen worden door de medewerkers van Compaz aan de leerlingen per groep, in dezelfde samenstelling als dag 1 meegedeeld. De begeleider van het groepje van dag 1 is hierbij indien mogelijk aanwezig. 7. februari 2008 (week 06 t/m 08) In de mentorlessen (kan ook als huiswerk) zijn de leerlingen bezig met Optie hoofdstuk 3. De wereld van arbeid en beroep. 8. week 10 en 11 Alle vakdocenten (dus ook van verplichte vakken!) bieden de leerlingen de mogelijkheid vragen te stellen over hun vak in de tweede fase (of laten dit verzorgen door docenten uit de tweede fase). Voor informatie over nieuwe vakken (wiskunde c/a/b/, ANW, NL&T e.d.) verwijzen wij u graag naar de decanensi-

te via www.maartenscollege.nl 9. 7 maart Vakdocenten leveren cijfers voor 2e rapport inclusief adviezen. Deze adviezen zijn bedoeld om de leerlingen te helpen bij hun definitieve profielkeuze. Het advies wordt door de vakdocent indien nodig nader toegelicht. 10. Profielkeuzedag 3 week 11 (10 t/m 14 maart) Leerlingen ronden hun profielkeuze af door middel van het schrijven van een advies aan zichzelf. Daarnaast krijgen leerlingen concrete informatie over het leven in de tweede fase. In de mentoruren gedurende de maand maart werken de leerlingen aan Optie hoofdstuk 5 (vanaf blz. 68). 12. 21 april inleveren definitieve profielkeuze door de leerlingen. In verband met de roosterproblemen mag een leerling slechts 1 vak in de vrije ruimte kiezen. Dit geldt ook voor de gymnasiumleerlingen. Een eventueel 2e vak kan wel aangevraagd, maar niet gegarandeerd worden. 13. 25 juni (week 26) Overgangsvergadering stelt definitieve profielkeuze vast. Soms kan overgang alleen indien andere vakken gekozen moeten worden. Dit kan een ander profiel tot gevolg hebben. In voorkomende gevallen kan overleg met de decaan zeer zinvol zijn.

Brand meester! Woensdag 12 september-2007 was er een brandweeroefening in samenwerking met de brandweer Haren en BHV Maartenscollege. De brandweer Haren wilde een kelderoefening houden in een groot object van de gemeente Haren. Het Maartenscollege is gevraagd om daaraan mee te werken.

Op woensdagavond 12 september 2007 heeft de brandweer een oefening gehouden in de kelder van het Maartenscollege, daar was ook onze BHV bij betrokken. De oefening was bedoeld voor de brandweer, zij moesten een kelderbrand leren blussen en dan wel zo realistisch mogelijk. En dat was zeker op het Maartens mogelijk. Onze bedrijfs-hulp-verlening (BHV) werd ook ingeschakeld om de brandweer naar de plaats van calamiteit te begeleiden en tijdens de oefening de brandweer van informatie te voorzien over het gebouw. De brandweermannen moesten met gasmaskers op en zuurstofflessen op hun rug, vijf slachtoffers redden in de kelder. De kelder was geheel onder rook gezet en daardoor werd het zicht van de brandweer goed belemmerd. Een brandweerman stond daardoor ook op een verfblik met

zwarte verf. Men heeft nog geprobeerd om het na de oefening schoon te maken, maar de volgende dag heeft onze onderhoudsmedewerker er toch nog werk van gehad. Sorry, Rudy.

lands. Na 45 minuten was het brand meester. De brandweer Haren heeft een geslaagde oefening gehad en wij van de BHV zijn weer een ervaring rijker. Met dank aan de BHV-ers Corry van der Veen, Fina Booij en Maarten van Koeverden. – Maarten van Koeverden hoofd BHV

Na 25 minuten waren er nog maar 3 slachtoffers gevonden en in veiligheid gebracht. Vanwege de 30 minuten brandvertraging per zone in het gebouw, moest de BHV de bovenliggende zones ook ontruimen en de eventueel aanwezige personen naar de aangewezen verzamelplek begeleiden. Dit was deze keer de Aula. Het gebouw van het Maartenscollege is ingedeeld in zones met elk een brandvertraging van 30 minuten, d.w.z. dat een brand na 30 minuten kan overslaan naar een aangrenzende zone. De kelder is bijvoorbeeld een zone, maar ook de Mediatheek met de aanliggende lokalen NederJaargang 8 – nr. 2, december 2007

11

Een vak apart

Activiteiten Klassieke Talen De sectie Klassieke Talen is dit schooljaar weer actief begonnen. Al in de eerste week van het nieuwe jaar gingen de leerlingen van de vijfde klas met Klassieke Culturele Vorming in hun pakket samen met de CKV-leerlingen op excursie naar Rotterdam. In het Scheepvaartmuseum vergeleken de leerlingen een moderne havenstad als Rotterdam en de moderne schepen met de manier waarop handel en scheepvaart bij de Grieken en Romeinen waren georganiseerd. Volgend jaar hopen we de excursie uit te breiden met een bezoek aan het Rijksmuseum van Oudheden in Leiden.

Begin oktober volgde een tweede excursie in samenwerking met de sectie CKV, ditmaal voor de vierde klas. Na een rondleiding door het Rijksmuseum en de Stopera werden in het Allard Pierson Museum afbeeldingen op Griekse vazen bestudeerd. Deze opdracht sloot aan bij de in de lessen behandelde ontwikkeling van de Griekse vaasschilderkunst. Intussen werden de leerlingen van de vijfde en zesde klas door middel van profielblokken over Rafaël en Michelangelo en een ouder-leerlingavond klaargestoomd voor de Romereis. Deze reis vond plaats in de week voor de herfstvakantie. De meeste leerlingen waren erg onder de indruk van hun eerste bezoek aan de Urbs en konden eindelijk met eigen ogen zien over welke stad en welk volk ze nu al zoveel

jaren lessen hadden gevolgd. De docenten waren ook erg tevreden over het verloop van de reis en de onvermoeibare inzet van de leerlingen. Na de herfstvakantie namen de vierde en vijfde klas KCV deel aan een themadag over de Griekse held Ajax. Er werd gediscussieerd over het begrip ‘held’, er werd een fragment uit de film Troy vertoond, leerlingen bestudeerden teksten en afbeeldingen over Ajax en vergeleken de presentatie van het personage in de verschillende bronnen. Ook waren de meningen verdeeld over de discussievraag of Ajax nu werkelijk een held was en of zijn zelfmoord afbreuk deed aan zijn heldendom. Ten slotte werd als vorm van moderne receptie het clublied van de voetbalclub Ajax ten gehore gebracht, tot ongenoegen

van de aanwezige FC-Groningenfans. Het Ajax-project zal worden afgerond met een bezoek aan de opvoering van Sophocles’ tragedie Ajax door Toneelgroep Amsterdam in de Groningse Stadsschouwburg. Voor de komende maanden staan er de nodige kleinschalige cultuurprojecten in de onderbouwklassen op het programma (over o.a. Herakles, de receptie van Ilias en Odyssee in de beeldende kunst en het Latijn in Harry Potter). Daarnaast volgt nog een KCV-dag over de antieke natuurfilosofen, die vanwege het vakoverstijgende karakter de vele leerlingen met een natuurprofiel hopelijk zal aanspreken. Ook zal de zesde klas op 26 januari de Jeugddag van het Nederlands Klassiek Verbond bezoeken aan de Universiteit Leiden, waar lezingen worden gehouden over de eindexamenonderwerpen Grieks en Latijn door specialisten uit heel Nederland. Meer informatie over al deze projecten zal verschijnen op de vakkensite Klassieke Talen. – Laura Rietveld docent klassieke talen

Een vak apart

Design Technology Laat je verwonderen door Technology!

Van vage beelden en ideeën naar concrete oplossingen.

Leerlingen vertellen: • Het water in de douche gaat omhoog door die slang, hoe kan dat? • Door één knop kan ik héél veel en ook heel weinig geluid uit mijn radio laten komen, hoe werkt dat daar binnen? • Op de kermis zijn van die grote attracties die om de paar dagen opgebouwd en weer ingepakt moeten worden in vrachtwagens, hoe hebben ze dat berekend? • Hoe kan er zo veel muziek op mijn MP-3 staan? • Tijdens de hockeywedstrijd valt mij op dat er zoveel verschillende sticks zijn, waarom zijn er zoveel verschillende? • Het licht in sommige lokalen gaat zomaar aan, hoe kan dat?

Design Technology is een onderdeel van het Middle Years Program (MYP). Dit programma wordt gegeven op het TTO (Twee Talig Onderwijs) en de Internationale School. Het vak wordt in het Engels gegeven.

Dit zijn voorbeelden van vragen die bij het vak Design Technology gesteld worden. Het antwoord is in eerste instantie niet zo belangrijk, het stellen van de vragen wel. Als je jezelf namelijk geen vragen 12

Jaargang 8 – nr. 2, december 2007

stelt, krijg je ook nooit antwoorden! In de lessen Design Technology hebben we het vaak over het ‘wow-moment’ van de week. (‘wow’ staat voor wauw, verwondering, verbazing, etc.)

Design Cycle, criteria en boordeling

Het vak kenmerkt zich door het gebruik van de Design Cycle. Hierin komen de volgende (logische) stappen (criteria) aan de orde: Investigate, Design, Plan, Create en Evaluate. Elk criterium wordt beoordeeld aan de hand van de z.g. Assessment Criterium (dit zijn de eindtermen van het MYP).

2. Design: ontwerpen, schetsen, tekenen, weglaten, toevoegen, kiezen

In deze fase kunnen leerlingen hun fantasie de vrije loop laten. De meest fantastische ontwerpen passeren hier de revue. Als de leerling voldoende bruikbare ontwerpen heeft gemaakt worden er keuzes gemaakt op basis van het eigen programma van eisen. Door de stappen van de Design Cycle te volgen leren leerlingen logisch denken, “Eerst denken dan doen.” Gedachten ordenen, nieuwe informatie verzamelen, samenvoegen tot een nieuw (product)ontwerp en daarmee aan de slag gaan. 1. Investigate: verwonderen en vragen stellen en antwoorden (onder)zoeken

Het belangrijkste bij deze stap is dat leerlingen zich vragen leren stellen, over een gegeven onderwerp of over een onderwerp dat ze zelf aandragen. Die vragen moeten geselecteerd worden en vervolgens gaan ze op zoek naar de antwoorden. Ze moeten daarvoor op allerlei manieren leren zoeken (dus niet alleen op internet!). Met deze informatie wordt een programma van eisen gemaakt. Waar moet mijn product straks aan voldoen? Het mooie is dat dit bij elke leerling anders is.

3. Plan: altijd en overal handig

De leerling maakt nu een plan om de gemaakte keus uit te gaan voeren. Ze gaan op papier zetten wat ze aan kennis, materiaal, gereedschappen, machines en tijd nodig denken te hebben voor de uitvoering. Dat is nog eens vooruit denken! 4. Create: maken en documenteren

Nu wordt het product gemaakt. Het lokaal is voorzien van veel mogelijkheden. Het ‘maakproces’ moet gedetailleerd bijgehouden worden in een z.g. Proces Journal (logboek). 5. Evaluate: terugkijken

Hier gaat de leerling terugkijken op het product en op het hele proces (Design Cycle). Is het proces gegaan zoals bedacht (gepland)? Als er eventuele veranderingen zijn aangebracht tijdens het maakproces (create), moet dit nu schriftelijk verantwoord worden.

Voor het hele proces geldt, of er nu wel of geen veranderingen aangebracht zijn, dat er een beschrijving en een verklaring gegeven wordt over hoe het product nog verbeterd kan worden. Voorbeeld: Mijn “schone energie mobiel” heeft een afwijking naar links. Dit komt doordat ik de as er scheef onder gelijmd heb. Tijdens het lijmen is de as verschoven. Ik kan dit volgende keer voorkomen door een steviger lijmklem te gebruiken, een die echt aangedraaid kan worden en niet een die klemt met alleen een veer.” Belangrijk bij bovenstaand voorbeeld is dat de leerling beschrijft hoe het anders kan de volgende keer. Dit is een beschrijving, geen oordeel over het eigen handelen en het product. Een mooi vak

Het mooie van Design Technology is de logische manier van denken en de resultaten zijn erg verschillend en veelzijdig. De leerling is echt met haar of zijn eigen werk bezig. Alleen al omdat de vragen die gesteld worden verschillend (kunnen) zijn, worden de eindresultaten ook verschillend en dus uniek. De manier van werken is toepasbaar op veel andere momenten en bij andere vakken. Het is een mooi vak!! – Hiske Siderius docent techniek

Een vak apart

Aardrijkskunde in de vernieuwde tweede fase In september 2007 is aardrijkskunde in de vernieuwde tweede fase met een totaal nieuw programma gestart waarover ik u graag het een en ander wil vertellen.

programma geleid. Ook vonden veel docenten het oude programma te veel thematisch en te weinig regionaal. Daarnaast vonden veel docenten het jammer dat de fysische geografie zo weinig aan bod kwam.

Waarom een nieuw aardrijkskundeprogramma?

Het programma draait om:

De wereld waarin wij leven verandert voortdurend. Door de globalisering ontstaan nieuwe economische en politieke machtsverhoudingen in de wereld. China en landen in Zuidoost-Azië zijn sterk in opkomst. Het verdwijnen van de oost-west tegenstellingen en de uitbreiding van de EU zorgen voor nieuwe stromen van mensen en goederen. Bovendien zijn in Nederland nieuwe vraagstukken op de politieke agenda gekomen zoals de grootstedelijke problematiek en waterbeheer. Deze thema’s verdienen een plek in het aardrijkskunde examen.

Het uitgangspunt van het nieuwe programma is niet wat moeten leerlingen van aardrijkskunde weten, maar: “wat moeten leerlingen over pakweg 20 jaar (verder kunnen we echt niet vooruitkijken) van onze wereld weten”, en wat kan aardrijkskunde daaraan bijdragen? Het kernwoord om het programma te omschrijven is samenhang op drie verschillende manieren.

Niet alleen ontwikkelingen in de wereld hebben tot het nieuwe

1. De samenhang tussen natuur, de natuurkundige aardrijkskunde en cultuur, de sociale aardrijkskunde, waarbij de aardwetenschappen een veel grotere plaats, nl. daadwerkelijk 50%, Jaargang 8 – nr. 2, december 2007

13

van het programma, vormen. Een samenhang waarbij bijvoorbeeld het effect van de natuur op de inrichting van een gebied wordt bestudeerd bij het wereldvoedselvraagstuk; of andersom als de economische globalisering wordt gekoppeld aan klimaatverandering bij de studie van het mondiale klimaatvraagstuk. 2. De samenhang tussen het mondiale en het lokale. Globalisering, naast klimaatverandering het 2e kernwoord in het programma. Alle gebieden op aarde zijn daarbij betrokken maar niet op dezelfde manier of in gelijke mate. Globalisering betekent bijvoorbeeld voor een suikerbietenboer in Groningen iets totaal anders dan voor de rietsuikerplantagehouder op Cuba. Dat past prima bij een van de kernwaarden van het Maartenscollege, namelijk jonge mensen opleiden tot verantwoordelijke wereldburgers. 3. De samenhang tussen processen die plaatsvinden binnen hetzelfde gebied, de regionale samenhang. Aardrijkskunde bestudeert weer echt gebieden! Zuidoost-Azië wordt b.v. bestudeerd als de exponent van de huidige globalisering en global shift, de verschuiving van het zwaartepunt van de wereld richting Azië. Een van de regio’s is natuurlijk de eigen West-Europese, nationale of regionale omgeving. Het programma is hier sterk gericht op burgerschapvorming. De inrichting van Nederland voor de komende 25 jaar staat op de rol. Hoe ziet Nederland er over 25 jaar uit? Hebben we bijvoorbeeld West Nederland terug gegeven aan het water en wonen we in hoog Nederland of in Duitsland? Wordt in onze steden segregatie de norm en is Haren straks een “gated community”, een met hekken beveiligd woongebied, of spreiden wij allochtonen en voorkomen wij de witte vlucht? Wat doen we met het platteland als onze boeren stoppen; drinken we straks strontwater in plaats van grondwater? Leerlingen leren hierbij dat zij de samenleving waar zij deel van uit maken letterlijk zelf vorm geven; alweer een van de kernwaarden van het Maartenscollege.

En dan heb ik nog niets gezegd over de didactiek die voor havo (voor het eerst) anders wordt dan voor vwo en over de vaardigheden/geografische werkwijzen die gewoon op hetzelfde niveau blijven als in het vorige programma. Het nieuwe examenprogramma ziet er als volgt uit:

• De roulerende onderwerpen zijn verdwenen: er komt vaste stof voor het Schoolexamen en vaste stof voor het Centraal Examen; van het totale programma wordt 60% op het CE getoetst; • De omvang van het programma neemt toe; havo gaat van 200 naar 320 studielasturen, vwo van 320 naar 440 studielasturen; • De inhoud is volledig nieuw; van de oude domeinen blijft alleen het domein Vaardigheden gehandhaafd. Meer weten?

Bezoek de vakkensite aardrijkskunde, onder "dossier AARDRIJKSKUNDE in de nieuwe tweede fase ”of mail naar [email protected], docent aardrijkskunde. – Koos Meisner docent aardrijkskunde

Surveillance bij de examens In de periode van maandag 19 mei tot en met donderdag 29 mei 2008 worden de Centrale Schriftelijke Eindexamens afgenomen. Zoals ieder jaar vragen wij de ouders van leerlingen die het volgend schooljaar (dus in 2009) examen doen om tijdens het CSE te surveilleren. Deze surveillance wordt georganiseerd door de zogenaamde 'bel-ouders', dat zijn contactouders die u telefonisch zullen benaderen, met de vraag of u bereid bent tijdens een of meerdere zittingen te surveilleren. Deze belronde zal omstreeks eind maart plaatsvinden. Wellicht ten overvloede wil ik benadrukken dat als u meldt beschikbaar te zijn, wij dan ook op u rekenen.

Niet alle ouders op de lijst worden benaderd, immers: als in de gehele surveillance voorzien is, is verder bellen niet nodig. Sommige ouders lijkt het erg leuk om te surveilleren. Als u graag wilt worden ingezet, wilt u dan een mail sturen naar onderstaand mailadres, met daarin vermeld uw naam en de naam en klas van uw kind? Er wordt door de bel-ouders dan zeker contact met u opgenomen. Ik wil hierbij alle surveillerende ouders alvast hartelijk danken voor de moeite! – Annet Timmerman, examencoördinator tweede fase [email protected] 14

Jaargang 8 – nr. 2, december 2007

International pages

In Memoriam: Rudi Voordes (1946 – 2007) Rudi Voordes joined the International School ten years ago as Teacher of Mathematics in the International Baccalaureate Diploma Programme. He was an excellent teacher, motivating and inspiring all his students to achieve to the best of their ability in a highly demanding pre-university mathematics course. He was tireless in his initiatives to develop skills and a love for the language of mathematics. For his exam students, he gave up precious weekends to organise weekend maths workshops, “maths weekends”, at his own house. Rudi also brought his skills and love of music into the school. He was a conductor in some orchestras and a player of the double bass in others. Just two weeks before his death he performed to a packed hall in the Oosterpoort with his Argentinean Tango Ensemble, Corrientes Cinco.

In October 2006 Rudi had an operation to remove some cancerous cells but unfortunately the cancer returned and Rudi passed away in June 2007. Rudi’s memory will always be with us. Every year the Rudi Voordes Mathematics Award will be presented to the Diploma Programme student who has achieved beyond expectation within their two year study of Mathematics. In the Esserberg Villa, part of the International School, the staff work room is now known as

the Rudi Voordes room. Rudi is missed greatly and will never be forgotten. – Mike Weston head International School Groningen

Mr. Voordes

DP Graduation Ceremony, 21 September 2007 Another group of students have finished their IB education and are ready to face the big wide world! But, before they left us for good, they enjoyed a fine graduation celebration. On Friday 21 September the DP 2 students of 2006-2007 received their well deserved IB diplomas. Parents, grandparents, staff, friends and fellow students came together for this special occasion. Ms. Tims, a former Math teacher who was the MYP Coordinator before Mr. Weston, came all the way from Geneva to join DP2 in their celebration.

The afternoon opened with an inspiring speech by our headmaster Mr. Weston. He reminded the graduating students, as well as other students present of the hard work and determination needed by any student to complete the IBDP program successfully. After a few quotes and a round of applause the moment all of the students had been striving for finally arrived. Ms. Jansma, the DP Coordinator, and Ms. Bergman, DP2 mentor, presen-

ted each student with their IB Certificate. This year the International School Groningen was extremely proud to announce that there was a 100% pass rate. We were just as proud of Yonathan Dessalegne with a new school record of an amazing 41 points! Mr. Reimert presented for the first time in ISG history the Rudi Voordes Mathematics Awards. This award is in loving memory of a fine ISG Math teacher who

passed away at the end of the previous school year. The award was given to Stefan Goossens for his fine Mathematic achievements. Congratulations! Mr. Weston then presented the Wim Koopman Award for DP and MYP which has been an ISG tradition for many years. Hans Martin received the Wim Koopman Award for DP and James Mantel received the MYP award. Congratulations to both of them. The evening was nicely rounded off with a “lekkere borrel en hapje” or in English a light snack and a drink. On behalf of the ISG we thank all parents, grandparents and staff members present for making a great evening. We also wish the DP2 students of 2006-2007 good luck in their future studies. – James Mantel, DP1 Jaargang 8 – nr. 2, december 2007

15

International Baccalaureate Diploma Programme (IBDP). Nu ook toegankelijk voor Nederlandse leerlingen na vwo 4 en havo 5 Pilot IBDP Afgelopen juni heeft de minister van onderwijs, op advies van de Onderwijsraad, besloten een “pilot programme” te starten waarin een zestal Internationale Scholen in Nederland vanaf dit schooljaar Nederlandse leerlingen mogen toelaten tot de hoogste twee jaren van het International Baccalaureate. Naast leerlingen uit het TTO mogen nu dus ook leerlingen na vwo 4 en havo 5 worden toegelaten tot het IBDP. De International School Groningen (ISG), verbonden aan het Maartenscollege, is een van deze “pilot schools”. IBDP - de geschiedenis

Het IBDP is de enige internationale ‘preuniversity’ opleiding waarmee leerlingen wereldwijd aan universiteiten kunnen gaan studeren. Het IBDP is in 1968 in Geneve gestart en er zijn op dit moment meer dan 2000 IB-scholen, in 125 landen, die het Diploma Programma mogen aanbieden. Sinds 1984 verzorgt de International School Groningen ook het IBDP-onderwijs voor internationale leerlingen tussen de 16 en 19 jaar. Het progamma in het kort

Leerlingen die het IBDP volgen, kiezen zes vakken uit minimaal vijf vakgroepen. Aan het eind van het tweede jaar doen ze in deze vakken examen. Verplicht zijn een eerste taal, een tweede taal, history of economics, een sciencevak (biology, chemistry of physics), mathematics en als zesde vak is er de keuze tussen visual arts of nog een extra vak uit de hierboven genoemde vakgroepen. Drie van de zes vakken worden gevolgd op Higher Level (5 lessen per week), en drie op Standard Level (3 lessen per week). Daarnaast zijn er nog drie verplichte onderdelen die alle IBDP leerlingen met goed gevolg moeten afsluiten om voor het

Ervaringen van leerlingen

diploma in aanmerking te komen. Het betreft het Extended Essay, TOK en CAS. Het Extended Essay is het schrijven van een ”research paper” van 4000 woorden over een zelf gekozen onderwerp, binnen één van de gekozen vakken. Het interdisciplinaire vak TOK (Theory of Knowledge) wordt twee uur per week gegeven. In dit vak leren leerlingen met een kritische blik te kijken naar informatie die zij tot zich nemen. De basisvraag bij dit vak is: “how do we know what we know?” Het laatste verplichte onderdeel is CAS (Creativity, Action, Service). Gedurende de twee jaren in het IBDP besteden leerlingen een minimum van 150 uur aan creatieve en sportieve activiteiten en “community service”. Zowel de creatieve als de sportieve activiteiten moeten nieuwe elementen bevatten, waarbij de leerling nieuwe vaardigheden ontwikkelt. Wat u verder moet weten

De ISG is een kleine school binnen het grotere Maartenscollege. De klassen zijn dan ook aanzienlijk kleiner dan op de rest van de school. Het aantal leerlingen in de DP klassen varieert van 15 tot 20 leerlingen. Het docententeam is ook klein, zeer betrokken bij de leerlingen en bij alle ont16

Jaargang 8 – nr. 2, december 2007

wikkelingen binnen de school. Van leerlingen wordt verwacht dat ze actief deelnemen aan het onderwijs en een eigen bijdrage leveren aan de lessen. Het IBDPdiploma wordt wereldwijd erkend door universiteiten en leerlingen hoeven geen toelatingsexamens te doen om te worden toegelaten. Het schoolgeld bedraagt op dit moment € 6.500 per schooljaar. Voor een beperkt aantal leerlingen is er een beurs beschikbaar.

Na de IBDP-diploma-uitreiking, afgelopen september, heb ik de IBDP graduates gevraagd voor mij op papier te zetten wat hun ervaringen met het DP zijn. Hieronder volgt een kleine selectie (ongecensureerde) commentaren die, mijns inziens, goed weergeven waar het allemaal om draait: “My school career had always been fraught with teacher meetings, detention, missed deadlines, and a pervasive lack of organization. Only in the last years did I find a grip, and miraculously, a place in the IBDP. The beauty of that program, first of all, is that it allows growth and creativity for any personality. Without prescription, it demands an attention to the essentials of studying. Even I, despite the problems of previous years, developed crucial skills, and really enjoyed myself. The academic level of IBDP does demand organisation and discipline, which is invaluable. More importantly though, you learn to think critically and analytically. This is the emphasis throughout the core subjects, TOK, the extended essay, and CAS. So even if you forget the terms, dates, and formulae, you will still have skills to handle new information, new circumstances, university, and what ever follows it. “ (Nick de Ruiter, student Engels aan de RUG). “IBDP is a broad, profound and fun programme that really helped me develop. It is quite an intense programme as it requi-

res a lot of commitment and sacrifice of free time. However, now that I'm studying Aerospace Engineering in Delft, it is really starting to pay off: not only did we cover more material in DP than most of my fellow students, DP also created discipline and a desire to learn more and more.” (Stefan Goossens, student Ruimtevaarttechniek, Delft). “De eerste dingen die het IBDP onderscheiden van gewoon onderwijs zijn langere dagen, meer huiswerk, het constante

gebruik van een vreemde taal, een kleinere gemeenschap van directe mede-leerlingen en verplichte buitenschoolse activiteiten. De reden dat ik het DP aan iedere Nederlandse leerling aanbeveel is dat de vorige zin voor mij, voordat ik aan DP begon uiterst negatief over zou komen, terwijl ik het na het DP eerder positief opvat. Het DP biedt je zo namelijk de mogelijkheid om de vakken te kiezen die jij wilt en verplicht je om deze vakken serieus genoeg te nemen om ze echt te waarderen. Voor iemand zoals ik die niet van het leren van vreemde talen houdt is deze Engelstalige opleiding paradoxaal genoeg ook perfect, omdat je maar één extra taal (Engels) hoeft te kiezen, die je vervolgens niet leert maar echt begrijpt door het constante gebruik daarvan. Ik ben er ook van overtuigd dat het IBDiploma er voor heeft gezorgd dat ik toe-

gelaten ben aan een buitenlandse universiteit, maar misschien nog wel meer aan mijn keuze om echt in het buitenland te gaan studeren.” (Rik Moors, begint in Februari 2008 aan de University of Cape Town, Zuid-Afrika met de studierichting Economic History). Meer informatie

Op de voorlichtingsavond voor TTO 4, woensdag 21 november, zal meer informatie gegeven worden over het IBDP. Mocht uw zoon/dochter niet in TTO 4 zitten, maar wel geïnteresseerd zijn in het IBDP programma dan hoor ik dat graag van u. Ik ben bereikbaar onder telefoonnummer: 050-5340084 of 050-5375200 of e-mail. Bij voldoende interesse zal er op een later te bepalen tijdstip nog een informatieavond plaatsvinden. – Joke Jansma, [email protected]

Fast Lane English; een vwo keuzevak binnen de vrije ruimte Fast Lane English (FLE) is al sinds jaren een keuzevak in de hoogste twee jaren van het VWO. Leerlingen kunnen in het vrije deel het vak FLE volgen aan de Internationale School. Aan het eind van de twee jaar doen zij examen in het vak English A2 en krijgen dan een door de IB-Organisatie uitgereikt Certificate, mits het examen met goed gevolg is afgelegd. De geschiedenis

Ruim achttien jaar geleden besloot de toenmalige IB-Coördinator, tevens docent Engels aan de Internationale School, dat het vak Engels, zoals dat op het International Baccalaureate Diploma Programma (IBDP) aan de Internationale School gegeven werd, een prima aanvulling zou zijn op het reguliere Engels voor vwo-5 en -6 leerlingen. Naast het “vwo-Engels” kregen zij de optie om het vak English B (Engels als tweede taal) te volgen en aan het eind van het tweejarige programma examen te doen, samen met de reguliere IBDP leerlingen. Bij een voldoende score ontvingen zij dan het IB Certificate English B, uitgereikt door de IB-organisatie in Geneve. En zo geschiedde. Er werd gestart met een groepje van zes leerlingen, die drie uur per week lessen bij hem volgden in gebouw de Esserberg. Het jaar erna had ik het genoegen de tweede groep te starten met wel acht leerlingen! Groot was ons genoegen toen de resultaten van het examen de eerste keer binnen kwamen. Niet alleen waren alle leerlingen geslaagd maar de cijfers waren ook nog eens heel goed; op schaal van 1 tot 7 - met een 7 als hoogste cijfer- slaagden de FLE leerlingen met een gemiddelde van een 5 à 6.

FLE anno 2007

Vandaag de dag, achttien jaar later, bestaat FLE nog steeds. De belangrijkste wijziging die heeft plaats gevonden is dat alle leerlingen nu, in plaats van English B (Engels als tweede taal), het vak English A2 (voor near-native speakers van het Engels) volgen, waarmee het niveau een behoorlijke stap omhoog is gegaan. Het A2-programma is een prima voorbereiding op vervolgstudies waarbij studenten veel Engels moeten lezen/spreken en in het Engels moeten schrijven. De lessen worden nog altijd verzorgd door docenten die aan de Internationale School verbonden zijn: Kim Bergman en Lorraine Evans. De vwo-leerlingen die het FLE-programma volgen, kunnen dit doen binnen de vrije ruimte in de tweede fase. Daarnaast hoeven leerlingen die doorstromen vanuit het TTO in vwo 5 het reguliere Engels niet te volgen. Ook dit jaar zijn alle 18 FLE kandidaten die afgelopen mei voor het examen opgingen geslaagd en kregen hun IB-Certificate op 28 september tijdens een feestelijke bijeenkomst uitgereikt. Voor wie is FLE bedoeld?

FLE is bij uitstek geschikt voor leerlingen die het leuk vinden met de Engelse taal en literatuur bezig te zijn en de taal graag beter willen beheersen. Binnen de cursus ligt de nadruk op actieve taalbeheersing, zowel gesproken als geschreven. Uiteraard vinden alle lessen in het Engels plaats. Het programma bestaat onder andere uit het lezen van allerlei soorten teksten, waaronder literaire. Zo lezen de leerlingen in vwo-5 en -6 dit jaar o.a. The Catcher in the Rye - J.D. Salinger, Jaargang 8 – nr. 2, december 2007

17

Extremely Loud and Incredibly Close – Jonathan Safran Foer, en Angela’s Ashes - Frank McCourt. Daarnaast wordt veel aandacht besteed aan “creative writing” en aan het schijven van essays, o.a. over de gelezen literatuur. Ook het schrijven van ‘comparative commentaries’ – het vergelijken van verschillende soorten teksten op thema, stijl, taalgebruik, etc. komt ruim aan bod en uiteraard speelt spreekvaardigheid een belangrijke rol. Verder leren leerlingen zich kritisch uit te spreken over de verschillende onderwerpen die de revue passeren bij de thema’s ‘media and culture’ en ‘social issues’.

gewoon Engels praten merk ik wel dat ik veel aan FLE gehad heb.” (Stephan, tweedejaars student geneeskunde)”. “Looking back, I think Fast Lane English was just the beginning of an English and international interest that I've developed these last two years. After my exams, I've been to Australia, NewZealand and Malaysia where you, practically speak nothing but English. And now in my study International and European Law, all the hard work on those essays will finally pay off! (Anne Greet, eerstejaars student International and European Law)”. Wilt u meer weten?

Wat we vaak terughoren van leerlingen die FLE gevolgd hebben is dat ze niet alleen plezier beleven aan de lessen en de gelezen literatuur, maar dat ze zich ook een stuk zekerder voelen in situaties waarin ze Engels moeten spreken, lezen of schrijven. Ter illustratie volgen hier nog enkele reacties van oud-leerlingen: “FLE heeft mij vooral geholpen gewoon met het lezen en begrijpen van Engelse teksten. Een aantal studieboeken is in het Engels en ik merk dat het lezen nu wat gemakkelijker gaat en dat ik het allemaal net even sneller begrijp. Ook qua woordenschat en

In het voorjaar van 2008 worden tto-4 en vwo-4 leerlingen en hun ouders geïnformeerd over de mogelijkheden om deel te nemen aan FLE. Toelating geschiedt op basis van het schrijven van een essay, advies van de huidige docent Engels en mentor en in twijfelgevallen ook op basis van een toelatingsgesprek. Mocht u vragen hebben of meer willen weten, dan kunt u contact opnemen met Joke Jansma. ([email protected]) – Joke Jansma Deputy Head IBDP

Overgangsnormen onderbouw schooljaar 2007-2008 Algemeen

Compensatie

Dit jaar zijn er vijf cijferrapporten. De leerlingen krijgen deze rapporten mee in de week van 26 november, van 21 januari, van 25 maart, van 19 mei en op 26 juni. Het rapportcijfer geeft steeds de actuele stand van zaken weer, dat wil zeggen het gewogen gemiddelde van alle toetsen die tot dat moment gemaakt zijn. Op de cijferrapporten die u in de loop van het jaar ontvangt, zijn de cijfers afgerond op 1 decimaal. Aan het eind van het schooljaar wordt de overgangsbeslissing genomen op grond van de eindcijfers; deze worden verkregen door het rapportcijfer op een heel cijfer af te ronden.

De norm voor de overgang naar een volgend leerjaar staat per leerjaar vermeld. In die norm is soms sprake van compensatie voor onvoldoendes. Dit betekent dat een onvoldoende gecompenseerd kan worden door extra punten voor een ander vak; tegenover een 5 staat een 7, tegenover een 4 staat 7-7 of 8. Hierbij wordt alleen naar de determinatievakken gekeken.

Determinatievakken

In de onderbouw gebruiken we de term determinatievakken. Dit zijn de vakken die meewegen bij de compensatieregeling. Techniek, informatica, tekenen, handvaardigheid, muziek en bewegingsonderwijs (voor tto: Visual Arts, Music en PE) zijn géén determinatievakken. leerjaar 1

leerjaar 2

leerjaar 3

la, ne, fa, en, gs, la, gr, ne, fa, du, la, gr, ne, fa, du, ak, lm, wi, bi en, gs, ak, lm, wi, en, gs, ak, ec, wi, na, vz, nask1 na, sk, bi, nask1, nask2 tto

18

la, ne, fa, Eng, la, gr, ne, fa, du, la, gr, ne, fa, du, His, Geo, lm, wi, Eng, His, Geo, Eng, His, Geo, Sci, DesTech lm, wi, DesTech Eco, wi, Sci, DesTech

Jaargang 8 – nr. 2, december 2007

Beslissingen

De docentenvergadering stelt aan het eind van het schooljaar vast of een leerling wordt bevorderd naar het volgende leerjaar van hetzelfde schooltype of daarvoor wordt afgewezen. De volgende beslissingen zijn mogelijk: a. bevorderen Een leerling wordt bevorderd als hij voldoet aan de cijfernorm (al dan niet na compensatie). b. afwijzen Bij afwijzen doet de docentenvergadering een uitspraak over het vervolgtraject. Een leerling mag maar één keer in de basisvorming (leerjaar 1 tot en met 3) doubleren. Doubleren in leerjaar 1 is alleen toegestaan als een onafhankelijke test aangeeft dat de leerling wel in het juiste schooltype zit of als er sprake is van uitzonderlijke omstandigheden. Voor het mavo-traject geldt een maximale verblijfsduur van 5 jaar. Ook eventuele eerdere leerjaren in de havo of het vwo tellen daarbij mee.

Bespreken

Als de leerling in de categorie bespreken valt, worden de onafgeronde cijfers, de eventueel aanwezige compensatie, evenals de mening van de betrokken docenten over het perspectief van de leerling in het volgende leerjaar in ogenschouw genomen. Deze afwegingen leiden tot bevorderen of afwijzen. Een 3 levert nooit een normale bevordering op, maar valt altijd in de categorie “bespreken”. Leerlingen die onder de RT-regeling vallen worden altijd besproken. Advisering

Wanneer een leerling afgewezen wordt voor het volgende leerjaar in hetzelfde schooltype dan geeft de docentenvergadering altijd een advies over de verdere voortgang van de studie. Dit kan betekenen dat het bindend advies wordt gegeven om naar een lager schooltype over te stappen. Een leerling kan ook, als daartoe aanleiding is, het advies krijgen over te stappen naar een hoger schooltype. Pakketkeuze/profielkeuze

In geval van pakket- of profielkeuze doet de docentenvergadering een uitspraak die leidt tot toestaan of afwijzen van de gekozen vakken. Het gemiddelde cijferniveau en de advisering van de docenten zijn daarbij bepalend. Taken

tto 1 naar tto 2 tto+ 1 naar tto+ 2 Bevorderen

Bespreken

5 (indien niet voor Engels), 5 voor Engels verder alles voldoende 5-5 of 4 4-5 met voldoende compensatie

N.B. Een leerling die afgewezen zou worden voor atheneum 2 of tto 2 vanwege een onvoldoende voor Latijn, wordt in de vergadering besproken. B. Overstappen naar een ander schooltype 1. Naar een hoger schooltype - van mavo 1 naar havo 2 - van havo 1 naar atheneum 2 Een leerling kan overstappen naar een hoger schooltype als hij toestemming krijgt van de vergadering. Om deze toestemming te krijgen moet een leerling positief beoordeeld worden op werkhouding, tempo en inzicht. Daarnaast geldt de volgende cijferondergrens: a. De som van de onafgeronde eindcijfers van de acht determinatievakken moet minimaal 56,0 punten zijn en b. er mag als laagste eindcijfer één afgeronde 6 voorkomen

Wanneer een leerling werkzaamheden voor een niet-determinatievak niet of onvoldoende heeft afgerond, kan de vergadering een taak opleggen. Dit betekent dat de overgangsbeslissing niet wordt beïnvloed door het nog ontbrekende of onvoldoende werk. De leerling moet de taak inleveren vóór de lessen na de vakantie weer beginnen. Als de taak als voldoende is beoordeeld mag hij weer lessen volgen.

Het overstapprogramma start na de rapportage in maart: dit programma is bedoeld om meer informatie over de haalbaarheid van de overstap voor een leerling te verkrijgen. Een leerling kan op verzoek deelnemen aan het overstapprogramma, als bij bovengenoemde rapportage aan de cijferondergrens is voldaan.

TTO

2. Naar een lager schooltype - van havo 1 naar mavo 2 - vwo 1 naar havo 2

Op de tto-afdeling wordt niet uitsluitend met rekenkundige gemiddelden gewerkt. Daar geldt dat het rapportcijfer een weergave is van het hoogst vastgehouden niveau. Het cijfer wordt in hele cijfers vermeld.

Overgangsnormen per leerjaar Leerjaar 1

A. Doorgaan in hetzelfde schooltype mavo 1 naar mavo 2 havo 1 naar havo 2 atheneum 1 naar atheneum 2 gymnasium 1 naar gymnasium 2 Bevorderen

Bespreken

5, verder alles voldoende

5-5 of 4 4-5 met voldoende compensatie

In deze gevallen beslist de docentenvergadering. Zij hanteert als vuistregel: op maximaal 5 vakken onvoldoendes en een positief advies van de docentenvergadering. Leerjaar 2

A.Doorgaan in hetzelfde schooltype mavo 2 naar mavo 3 Bevorderen

Bespreken

5, verder alles voldoende 5-5 of 4 of 5-5-5 of 4-5 5-5 (of 4 of 5-5-5 of 4-5) met 4-5-5 (of 4-4 of 3-5) met volvoldoende compensatie doende compensatie

Jaargang 8 – nr. 2, december 2007

19

havo 2 naar havo 3 atheneum 2 naar atheneum 3 gymnasium 2 naar gymnasium 3 tto 2 naar tto 3 tto+ 2 naar tto+ 3

Als leerlingen in de bespreekzone terecht komen, oordeelt de docentenvergadering op basis van extra informatie met betrekking tot studiehouding, persoonlijke omstandigheden en pakketmogelijkheden.

Bevorderen

Bespreken

5 (tto: indien niet voor Engels), verder alles voldoende 5-5 of 4 met voldoende compensatie

5 voor Engels (tto) 5-5 of 4 5-5-5 (of 4-5) met voldoende compensatie

Een leerling die afgewezen zou worden voor atheneum 3 of tto 3 vanwege een 5 op Latijn of Grieks wordt in de vergadering besproken. B. Overstappen naar een ander schooltype 1. Naar een hoger schooltype - van havo 2 naar atheneum 3 Een leerling kan overstappen van havo 2 naar atheneum 3 als hij toestemming krijgt van de vergadering. Om deze toestemming te krijgen moet een leerling positief beoordeeld worden op werkhouding, tempo, inzicht. Daarnaast geldt de volgende cijferondergrens: a.De som van de onafgeronde eindcijfers van de tien determinatievakken moet minimaal 69,0 punten zijn en b.er mag als laagste eindcijfer één afgeronde 6 voorkomen 2. Naar een lager schooltype - van havo 2 naar mavo 3 - van atheneum 2 naar havo 3 - van gymnasium 2 naar havo 3 - van tto(+) 2 naar havo 3 In deze gevallen beslist de docentenvergadering. Zij hanteert als vuistregel: op maximaal 5 vakken onvoldoendes en een positief advies van de docentenvergadering.

Onderdeel B mavo 3 naar mavo 4 Verplichte vakken

Sectorvakken

Vrije deel

Ne En Maatschappijleer Bewegingsonderwijs

Techniek: Wi én 2 (of 3) vakken uit NaSk1 de resterende vakEconomie: Ec én Fa ken, daarbij ook IT, of Du of Wi KV2 beeldend en Zorg/Welzijn: Bi én KV2 muziek Ak of Gs of Wi

Het te kiezen examenpakket is een keuze voor een sector en binnen een sector moet rekening worden gehouden met de verdeling van vakken over drie categorieën: In het gekozen pakket is een 5 toegestaan als de overige cijfers 6 of hoger zijn. Een 4 of 5-5 moet worden gecompenseerd doordat de overige cijfers 6 of hoger zijn en er tenminste één cijfer 7 of hoger is. Deze regel komt overeen met de uitslagregels bij het eindexamen. Bijzonderheden: • Maatschappijleer-1: Dit vak wordt in de loop van leerjaar 4 afgerond met een heel eindcijfer. Dit cijfer telt mee in de zak/slaagregeling. • Kunstvakken (ckv en kv1): Deze vakken worden in leerjaar 3 afgerond met een cijfer. Een onvoldoende sluit deelname aan het examen uit. • Bewegingsonderwijs: Dit vak wordt in de loop van het vierde leerjaar afgesloten met goed, voldoende of onvoldoende. Een onvoldoende sluit deelname aan het examen uit. Aan het eind van leerjaar drie wordt een cijfer gegeven dat meetelt in de overgangsregeling. • Extra vak: Een extra vak mag alleen in het pakket worden opgenomen na een positief advies van de docentenvergadering én als het clusterrooster dit toelaat.

Leerjaar 3

Van mavo 3 naar mavo 4 Een leerling is bevorderd naar leerjaar 4 van het mavo als is voldaan aan twee criteria: Hij kan over na toepassing van de overgangsnormen (onderdeel A) Hij kan een examenpakket samenstellen dat voldoet aan de eisen (onderdeel B). Onderdeel A mavo 3 naar mavo 4 Bevorderen

Bespreken

5 of 5-5 of 5-5-5 of 4-5, verder 5-5-5-5 of 4-5-5 of 4-4 alles voldoende 5-5-5-5 ( of 4-5-5 of 4-4) met voldoende compensatie 20

Jaargang 8 – nr. 2, december 2007

Van havo 3 naar havo 4 en van vwo 3 naar vwo 4

Alle leerlingen kiezen in de tweede fase een van de volgende vier profielen met de daarbij behorende vakken (vakken in het gemeenschappelijke deel, verplichte vakken in het profieldeel, keuzevakken in het profieldeel en vakken in de vrije ruimte). Profielbepalende vakken: Cultuur en Maatschappij:

(Latijn/Grieks) - Frans en/of Duits - geschiedenis - aardrijkskunde economie - (vwo: wiskunde) handvaardigheid/tekenen/muziek Economie en Maatschappij: Frans en/of Duits - economie geschiedenis - aardrijkskunde - wiskunde Natuur en Gezondheid: wiskunde - natuurkunde - schei-

Natuur en Techniek:

kunde - biologie - aardrijkskunde wiskunde - natuurkunde - scheikunde

Doorgaan in hetzelfde schooltype havo 3 naar havo 4 vwo 3 naar vwo 4

Natuur en Techniek:

Science, wiskunde, (Geography als dat gekozen wordt) Science, wiskunde

Een leerling die afgewezen zou worden voor atheneum 4 vanwege een 5 op Latijn of Grieks wordt in de vergadering besproken. Van tto 4 naar het vijfde leerjaar

Bevorderen

Bespreken

5 en verder alles voldoende 5 in een (gekozen) profielbepalend vak en 5 buiten het profiel met voldoende compensatie 5-5 (of 4) buiten profiel met voldoende compensatie

5-5 (of 4) in een (gekozen) profielbepalend vak met voldoende compensatie 5 in een (gekozen) profielbepalend vak en 5 buiten profiel 5-5 (of 4) of 5-5-5 (of 5-4) buiten profiel 5 in een (gekozen) profielbepalend vak en 5-5 (of 4) buiten profiel met voldoende compensatie 5-5-4 buiten profiel met voldoende compensatie

N.B. 5-5 (of 4) voor Nederlands en/of Engels leidt nooit tot een automatische bevordering maar wordt altijd besproken

Natuur en Gezondheid:

Een leerling die afgewezen zou worden voor atheneum 4 vanwege een 5 op Latijn of Grieks wordt in de vergadering besproken. Overgang naar een lager schooltype - van vwo 3 naar havo 4 In deze gevallen beslist de docentenvergadering; zij hanteert als vuistregel: maximaal 5 onvoldoendes en een positief advies van de docentenvergadering. Van tto 3 naar tto 4

De profielbepalende vakken zijn: Cultuur en Maatschappij: (Latijn/Grieks) Frans of Duits, History, wiskunde (Geography, Economics als dat gekozen wordt) Economie en Maatschappij: Frans of Duits, History, Economics, wiskunde (Geography als dat gekozen wordt) tto 3 naar tto 4 Bevorderen

Bespreken

5 en verder alles voldoende 5 in profielvak en 5 voor ander vak met voldoende compensatie 5-5 (of 4) buiten profielvakken met voldoende compensatie

5-5 (of 4) in profielvak 5-5 (of 4) in profielvak en 5 voor ander vak met voldoende compensatie 5 in profielvak en 5-5 (of 4) voor andere vakken met voldoende compensatie 5-5-5 (of 4-5) buiten profielvakken met voldoende compensatie

1. Aan het einde van het vierde leerjaar sluiten de TTO-leerlingen het IBMYP af. Aan de eisen die daaraan gesteld zijn, moet worden voldaan voordat tot bevordering kan worden overgegaan. Die eisen zijn: - de leerling moet minimaal de laatste twee jaren in het MYP gezeten hebben - de leerling moet zijn Personal Project met minimaal een 3 hebben afgesloten - de leerling moet voldaan hebben aan de eisen met betrekking tot het Community & Service-onderdeel. 2. De overgangsnormen gelden zowel voor de overgang naar VWO-5 als voor de overgang naar IBDP-1. Voor de overgang naar het IB is daarnaast een positief advies van de docentenvergadering nodig. Dit advies wordt als voorlopig advies gegeven bij de maartrapportage en definitief gemaakt bij het overgangsbesluit. 3. Binnen de overgangsnormen tellen mee: - alle vakken van het gemeenschappelijk deel - alle vakken van het profieldeel - alle vakken van het vrije deel 4. Handelingsdelen moeten ‘naar behoren’ zijn beoordeeld. 5. In de volgende gevallen wordt een leerling bevorderd: - alle overgangscijfers een 6 of hoger - één 5 en de rest 6 of hoger - één 4 en de rest 6 en hoger met voldoende compensatie - 5-5 en de rest 6 en hoger met voldoende compensatie - 4-5 en de rest 6 en hoger met voldoende compensatie NB. De vakken VA en PE tellen niet mee in de compensatie. 6. In de volgende gevallen wordt een leerling afgewezen: - Als niet is voldaan aan de MYP-eisen - Als niet is voldaan aan de cijfernorm - Als het handelingsdeel niet volledig of naar behoren is afgerond 7. De rapportvergadering kan besluiten tot een uitgestelde bevordering in het geval dat een leerling wel aan de cijfernorm voldoet, maar het handelingsdeel niet heeft afgerond. Vóór de zomervakantie moet de leerling zijn handelingsdeel naar behoren hebben afgerond. Dan wordt hij alsnog bevorderd. Is het werk niet op de vastgestelde datum afgerond, dan wordt de leerling niet bevorderd. 8. Doubleren in twee opeenvolgende leerjaren van hetzelfde schooltype is niet toegestaan. 9. De rapportvergadering behoudt zich het recht voor om in uitzonderlijke gevallen een leerling in de categorie bespreekgevallen te plaatsen, ook al is dat niet in overeenstemming met de bovengenoemde grenzen. Aan de hier gepubliceerde overgangsnormen kunnen geen rechten worden ontleend. Jaargang 8 – nr. 2, december 2007

21

Overgangsnormen tweede fase schooljaar 2007 – 2008 Overgangsnorm voor leerjaar vier (van havo-4 naar havo-5 en van vwo-4 naar vwo-5)

1 Bij de overgangsnormen wordt gesproken van voortgangscijfers en dossiercijfers. Voortgangscijfers tellen alleen in het betreffende leerjaar mee voor de overgang. Dossiercijfers tellen in het betreffende leerjaar mee voor de overgang én maken deel uit van het examendossier, dat in de loop van de opleiding wordt opgebouwd en leidt tot een afsluitend schoolexamen. 2 Bij de bepaling van de overgang van leerjaar 4 geldt dat alle vakken een heel cijfer als overgangscijfer geven. Voor de bepaling van het overgangscijfer worden zowel voortgangcijfers als dossiercijfers meegerekend. 3 Binnen de overgangsnormen tellen mee: - Alle vakken van het gemeenschappelijk deel - Alle vakken van het profieldeel - Alle vakken van het vrije deel 4 De vakken CKV en LO-1 moeten ‘voldoende’ of ‘goed’ zijn beoordeeld. 5 Voor de bepaling dat het handelingsdeel afgerond moet zijn, geldt dat elk handelingsdeel van de vakken ‘naar behoren’ moet zijn beoordeeld. 6 In de volgende gevallen wordt een leerling bevorderd: - Alle overgangscijfers voor vakken een 6 of hoger - Eén 5 en de rest 6 of hoger - Eén 4 en de rest 6 en hoger met een rekenkundig gemiddelde van de overgangscijfers van minstens 6,0 - 5-5 en de rest 6 en hoger met een rekenkundig gemiddelde van de overgangscijfers van minstens 6,0 - 4-5 en de rest 6 en hoger met een rekenkundig gemiddelde van de overgangscijfers van minstens 6,0 7 De teamvergadering kan besluiten tot een uitgestelde bevordering in het geval dat een leerling wel het cijfercriterium haalt, maar het handelingsdeel niet heeft afgerond. In dit geval moet vóór de zomervakantie, op een door de school vastgestelde datum, de leerling zijn handelingsdeel naar behoren afgerond hebben. Heeft de leerling zijn handelingsdelen afgerond dan is hij alsnog bevorderd. Is het werk niet op de vastgestelde datum afgerond, dan wordt de leerling niet bevorderd. 8 In de volgende gevallen wordt een leerling afgewezen: - Indien niet wordt voldaan aan bovenstaand cijfercriterium 22

Jaargang 8 – nr. 2, december 2007

-

Indien een leerling het cijfercriterium wel haalt maar het handelingsdeel niet volledig of naar behoren heeft afgerond, ook niet na een uitgestelde bevordering.

9 Doubleren in twee opeenvolgende leerjaren van hetzelfde schooltype is niet toegestaan 10 De teamvergadering behoudt zich het recht voor om in uitzonderlijke gevallen een leerling in de categorie bespreekgevallen te plaatsen, ook al is dat niet in overeenstemming met de bovengenoemde grenzen. Aan deze tekst kunnen geen rechten worden ontleend. Overgangsnorm voor vwo-5 (van vwo-5 naar vwo-6)

1 Bij de overgangsnormen wordt gesproken van voortgangscijfers en dossiercijfers. Voortgangscijfers tellen alleen in het betreffende leerjaar mee voor de overgang. Dossiercijfers tellen in het betreffende leerjaar mee voor de overgang én maken deel uit van het examendossier, dat in de loop van de opleiding wordt opgebouwd en leidt tot een afsluitend schoolexamen. 2 Bij de bepaling van de overgang van vwo-5 geldt dat alle vakken een heel cijfer als overgangscijfer geven. Voor de bepaling van het overgangscijfer worden zowel voortgangscijfers als dossiercijfers van het vijfde leerjaar meegerekend. In geval van het vak literatuur wordt het overgangscijfer bepaald door de literatuurcijfers uit vwo-4 en vwo-5 samen. 3 Binnen de overgangsnorm tellen mee: - Alle vakken van het gemeenschappelijke deel in het vijfde leerjaar - Alle vakken van het profieldeel - De examenvakken van het vrije deel 4 De vakken CKV-1 en LO-1 moeten ‘voldoende’ of ‘goed’ zijn beoordeeld. 5 Voor de bepaling dat het handelingsdeel afgerond moet zijn, geldt dat elk handelingsdeel van de vakken ‘naar behoren’ moet zijn beoordeeld. 6 In de volgende gevallen wordt een leerling bevorderd: - Alle eindexamenvakken 6 of hoger - 5-5 of 4-5 met maximaal 1 onvoldoende in het profieldeel en alle andere cijfers 6 of hoger (Dit betreft ook eventuele onvoldoendes voor reeds afgesloten examenvakken, te weten: Fa1, Du1, Gs1, ANW). In alle gevallen dient het handelingsdeel te zijn afgerond.

7 In de volgende gevallen wordt de leerling besproken: - 5-5-5, 5-5-4, 5-4-4 met slechts 1 onvoldoende in het profieldeel en verder 6 of hoger (Dit betreft ook eventuele onvoldoendes voor reeds afgesloten examenvakken, te weten: Fa1, Du1, Gs1, ANW, Maatschappijleer) - 5-5 of 5-4 binnen het profieldeel en verder 6 of hoger In alle gevallen dient het handelingsdeel te zijn afgerond. Bij de bespreking kunnen dossiercijfers uit leerjaar vier betrokken worden. Bij het nemen van het bevorderingsbesluit oordeelt de teamvergadering op grond van de te verwachten kansen voor een leerling op het behalen van het diploma. 8 De teamvergadering kan besluiten tot een uitgestelde bevordering in het geval dat een leerling wel het cijfercriterium haalt, maar het handelingsdeel niet heeft afgerond. In dit geval moet vóór de zomervakantie, op een door de school vastgestelde datum, de leerling zijn handelingsdeel afgerond hebben. Heeft de leerling zijn handelingsdelen afgerond, dan is hij alsnog bevorderd. Is het werk niet op de vastgestelde datum afgerond, dan wordt de leerling niet bevorderd.

Slaag-/zakregeling eindexamens 2007 - 2008 Havo en vwo:

1. Een eindexamenkandidaat havo/vwo is in de volgende gevallen geslaagd: - Alle eindcijfers 6 of hoger - 5 of 4 en verder 6 of hoger - 5-5 of 4-5 en verder 6 of hoger en van de twee onvoldoende eindcijfers er niet meer dan één onvoldoende in het profieldeel zit Daarnaast moet er voldaan zijn aan de voorwaarde dat CKV-1, LO-1 en het profielwerkstuk voldoende of goed zijn afgesloten. 2 Een leerling kan niet zakken op een extra gekozen vak in het vrije deel. Als voldaan wordt aan de totale examenverplichting wat uren betreft (één examenvak met een studielast van minimaal 120 studielasturen voor zowel havo als atheneum; 480 uren voor het gymnasium), kan een extra vak bij de uitslagbepaling eventueel weggestreept worden. 3 Een 3 of lager als eindcijfer betekent altijd afwijzen.

9 In de volgende gevallen wordt de leerling afgewezen: - Indien niet voldaan wordt aan bovenstaand cijfercriterium en indien op grond van het aantal onvoldoendes de leerling niet in aanmerking komt voor bespreking - Als een leerling het cijfercriterium wel haalt, maar het handelingsdeel niet volledig heeft afgerond, ook niet na een uitgestelde bevordering. - Indien niet voldaan wordt aan bovenstaand cijfercriterium en indien op grond van het aantal onvoldoendes de leerling wel in aanmerking komt voor bespreking, maar na bespreking de kans op het behalen van het diploma (nog) onvoldoende wordt geacht

Mavo (vmbo-tl):

Een eindexamenkandidaat mavo is in de volgende gevallen geslaagd: - Alle eindcijfers een 6 of hoger - Eén 5 en de rest 6 of hoger - Eén 4 , tenminste één 7 en verder 6 of hoger - 5-5, tenminste één 7 en verder 6 of hoger Daarnaast moet er voldaan zijn aan de voorwaarde dat het kunstvak-1, lichamelijke opvoeding en het sectorwerkstuk voldoende of goed zijn afgesloten.

10 Doubleren in twee opeenvolgende leerjaren van hetzelfde schooltype is niet toegestaan. 11 De teamvergadering behoudt zich het recht voor om in uitzonderlijke gevallen een leerling in de categorie bespreekgevallen te plaatsen, ook al is dat niet in overeenstemming met de bovengenoemde grenzen. Aan deze ontleend.

tekst

kunnen

geen

rechten

worden

Jaargang 8 – nr. 2, december 2007

23

Contactouders onderbouw 2007 / 2008 Klas Naam Teamleider Geert Topelen

Telefoon Ouder van 0598 - 43 06 60

1F

050 - 309 67 95 050 - 406 21 45 050 - 309 61 59 050 - 313 54 29 050 - 527 21 20 050 - 534 47 73 050 - 409 33 48 050 - 525 20 50 050 - 309 65 39 050 - 534 49 36 050 - 409 00 13 050 - 534 59 89 050 - 402 70 79 050 - 309 12 46

2F 2G M3F

M3G M4S M4T

Mevr. M. de Weerdt Mevr. Ter Veld Mevr. K. Korfage Mevr. A. Stokroos - de Wit Mevr. M. Olinga Mevr. T. Brouwer Mevr. G. Korringa Dhr. Stigter Mevr. J. van der Linden Mevr. L. Hartman Mevr. Oosterhuis-Holman Mevr. A. Olivier Mevr. Bolt Dhr. J. Penninga

Teamleider Jan Wicher Wildeboer

050- 404 07 13

1K

050 - 572 81 02 050 - 534 74 04 0598 - 39 19 99 050 - 534 15 63 050 - 529 13 99 050 - 406 30 38 050 - 850 49 06 050 - 572 81 02 050 - 534 41 47 050 - 527 16 20 050 - 58 09 217 050 - 534 50 70 050 - 525 41 45 050 - 526 79 85 050 - 526 48 77 050 - 527 73 50 050 - 524 51 12 050 - 534 75 78 0592 - 27 25 56

1L 1M

2K 2L

3K

3L 3M

Mevr. N. Zielstra Mevr. Schwartz Mevr. J. Kienstra Mevr. A. de Wildt Mevr. C. van den Berg Mevr. R. Barendregt Dhr. H. Jorna Mevr. N. Zielstra Mevr. Pehlig Mevr. N. Sarolea Dhr. J. Wester Mevr. A. Dijkhuizen Mevr. R. van der Maat Mevr. G. ter Braak Mevr. W. Dorhout Mevr. A. van Ham Dhr. R. van de Water Mevr. M. van den Berg Dhr. A. Damming

Teamleider Lydi Tillema

050 - 543 10 92

1P

050 - 311 41 49 050 - 404 24 05 0598 - 35 25 09 050 - 525 52 11 050 - 850 39 74 0592 - 27 35 94 050 - 318 11 41 050 - 406 28 06 050 - 527 51 03 050 - 527 44 64 050 - 409 03 48 050 - 406 29 54 050 - 534 50 33 050 - 525 67 06 050 - 527 13 58 050 - 541 48 23 050 - 409 64 01

1Q 2P 2Q 2R 3P

3Q

3R

24

Mevr. M. Boiten Mevr. H. Kammenga Mevr. E. Wijffels Mevr. Meijer Mevr. A. Lefferts Mevr. F. Nijveen Mevr. E. Mellema Mevr. Zeegers Mevr. Q. Levert Mevr. G. Borgman Dhr. R. Mors Dhr. H. Klabbers Dhr. P. Nieuwenhuis Dhr. E. Hazelhoff Mevr. W. Rodenhuis Mevr. M. Jansen Dhr. De Jong Jaargang 8 – nr. 2, december 2007

E-mailadres [email protected]

moeder van Iris Verhoeven [email protected] moeder van Jasper [email protected] moeder van Victor Kievitsbosch [email protected] moeder van Laura en Evi (1F) Twigt [email protected] moeder van Niels Barkhuis [email protected] moeder van Lisanne [email protected] moeder van Marten Korringa [email protected] vader van Jozien Stigter [email protected] moeder van Maggie van der Linden moeder van Masapait Saija [email protected] moeder van Robin Oosterhuis [email protected] moeder van Ricky Olivier [email protected] moeder van Ester Bolt [email protected] vader van Sarah Penninga [email protected] [email protected]

moeder van Wouter Zielstra moeder van Pieter moeder van Annelotte Hondelink moeder van Joeri moeder van Pam moeder van Pien vader van Fien moeder van Demi Zielstra moeder van Victor moeder van Melle Boerkamp vader van Eline moeder van Mark moeder van Wouter van der Maat moeder van Sjors moeder van Marianne Meijer moeder van Joost van Ham vader van Ruben moeder van Eline van den Berg vader van Niesje Damming

[email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected]

moeder van Laurens Nijp moeder van Stan de Valk moeder van Wouter moeder van Pien Bergshoeff moeder van Nicky Oostema moeder van Femke Lensink Niels Heegstra moeder van Piet moeder van Joyce Gietema moeder van Sascha de Jong vader van Maja vader van Fien vader van Frank en Inge vader van Esther moeder van Sebastiaan moeder van Emma de Jong vader van Elisa de Jong

[email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected]

Klas

Naam

Telefoon

Ouder van

E-mailadres

Mevr. I. Megens

050 - 537 01 01

moeder van Erinn Los

[email protected]

Teamleider Annemiek Knoester

1X 1Y 1Z 2X 2Y 2Z 3X

3Y 4X

050 - 501 00 03

[email protected]

Dhr. De Vries 06 - 52 71 80 31 vader van Roelof [email protected] Mevr. Diekstra 050 - 404 26 67 moeder van Pim [email protected] Dhr. Pestman 050 - 525 64 75 vader van Jort [email protected] Dhr. Draaijer 050 - 529 16 06 vader van Meinhardt [email protected] Mevr. Vanghillewe 050 - 534 21 90 moeder van Laura Mevr. Wiebing 0592 - 37 38 56 moeder van Pascal Aerssens [email protected] Mevr. S. van der Land 050 - 525 65 97 moeder van Rogier Scheper [email protected] Mevr. L. van Wouwe 050 - 309 38 93 moeder van Rebecca [email protected] Mevr. Van Dommele 0592 - 61 20 03 moeder van Iris [email protected] Dhr. R. Pentinga 050 - 535 15 15 vader van Jet [email protected] Mevr. Stinis 050 - 309 13 56 moeder van Marte Dhr. P. Lucassen 050 - 309 05 36 vader van Anne [email protected] Mevr. A. Eliott 050 - 535 28 18 moeder van Ingrid [email protected] Mevr. Duregger 050 - 409 67 97 moeder van Frances [email protected] Mevr. S.M. van Bergen 050 - 525 95 03 moeder van Renée Punt [email protected] Dhr. Fischer 050 - 525 43 72 vader van Marijke [email protected] Mevr. M. Jansen 0592 - 308 408 moeder van Sterre [email protected] Mevr. H. Wettering 050 - 785 25 30 moeder van Michelle van der Hoeven [email protected] Dhr. Van Spronsen 050 - 409 47 12 vader van Kirsten [email protected] Mw. De Vaynes van Brakell Buys 050 - 526 93 12 grootmoeder van Mayra van der Kaaij [email protected] Dhr. Ferf 050 - 309 09 96 vader van Widmer van der Wal [email protected]

Jaargang 8 – nr. 2, december 2007

25

Contactouders tweede fase 2007 / 2008 Klas Naam Teamleider Mariët de Langen

Ouder van Maatschappijteam

E-mailadres [email protected]

H4M2

moeder van Wilmijn Deiman vader van Tom Koning moeder van Carin Lommerts vader van Olivier moeder van Nadia Ros vader van Henk-Jan Siersema moeder van Willem Aivani moeder van Tom vader van Francien van der Maar moeder van Kim moeder van Hanne-Wil moeder van Martine moeder van Maartje moeder van Emma Vleer moeder van Pieter moeder van Caroline vader van Pauline

[email protected] [email protected] [email protected]

[email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected]

Teamleider Rony Grooten

Natuurteam

[email protected]

H4N1

moeder van Simon de Groot moeder van Tammo Schwietert vader van Juliëtte moeder van Lisa moeder van Jantien Gunter moeder van Niels Sillen moeder van Paul Mulder moeder van Ellen de Jong moeder van Marlies moeder van Mathilde Wouda moeder van Elske Moring moeder van Loes Boven moeder van Marijke vader van Joseph vader van Karel vader van Jelle moeder van Maarten Oldenburger vader van Daan moeder van Annika moeder van Noor Debets moeder van Thomas moeder van Wick Hillege moeder van Ruth Yspeert moeder van Kimon Lèfas vader van Thomas

H4M3 H4M4 H5M5 M5M6

H5M7 H5M8 V4M1 V5M3 V6M5

H4N2 V4N3 V4N4 V4N5 V5N6 V5N7 V5N8 H5N10 V6N11 V6N12

V6N13 V6N14

26

Mevr. A. Bouman Dhr. P. Koning Mw. M. Bodewes Dhr. Van der Broek Mevr M. Hampsink Dhr. J. Siersema Mevr. P. Nijboer Mevr. W. Vos Dhr. J.W. den Oudsten Mevr. A. de Wildt Mevr. L. Kievitsbosch Mevr. V. Laan Mevr. G. Koops Mevr. E. Koch Mevr. M. van Slobbe Mevr. K. Koning Dhr. H. Kastermans Mevr S.de Groot Mevr. M. van Bon Dhr. Jansz Mevr. A. Frima Mevr. A. Lindeman Mevr S. de Graaf Mevr A. Mulder Mevr. G. Breembroek Mevr. J. Buitendijk Mevr. F.E. Oosterhof Mevr. T. Visser Mevr. B. Kolkman Mevr. M. Schoorlemmer Dhr. H. Jorna Dhr. T. Harms Dhr. J. Sjollema Mevr. M. Keuning Dhr. A. Bloem Mevr. N. Beck Mevr. P. Bakker Mevr. E. Mak Mevr. A. Kremer Mevr. J. Gerards Mevr. A. Engbersen Dhr. J. Oldenburger

Jaargang 8 – nr. 2, december 2007

[email protected] [email protected]

[email protected] [email protected] [email protected] [email protected]

[email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected]

Jaaragenda 2007-2008 ––––––––––––––––––––––– November week 46 * informatie in vaklessen over het vak in de tweede fase ma 12 * TAP 2 08.25 project CKV m3 (-15.00) 19.00 beroepenvoorlichting Augustinuscollege di 13 * TAP 2 08.25 project CKV m3 (-15.00) 11.00 project vechtsport H4/V5 19.00 beroepenvoorlichting Augustinuscollege wo 14 * MYP4 Ypres Trip do 15 * MYP4 Ypres Trip 19.00 beroepenvoorlichting Augustinuscollege vr 16 * MYP4 Ypres Trip 16.30 YP5/tto4 Certificate Ceremony (H) week 47 * informatie in vaklessen over het vak in de tweede fase * project Crossroads h5M [montagemiddagen] * een dag student RUG (t/m 14 december) di 20 19.30 ouderavond LOB 5H/6V wo 21 20.00 ouderavond TTO4 vr 23 08.25 wiskunde A- en B-lympiade (-14.00) 16.30 MYP5/tto4 Certificate Ceremony (H) week 48 * PKD 1 * project Crossroads h5M [montagemiddagen] * een dag student RUG (t/m 14 december) di 27 20.00 Ouderraad do 29 09.00 overstap m4-mbo [Alfa, NPC] [-11.30] vr 30 19.30 Sinterklaasdisco klas 1/MYP1-3

––––––––––––––––––––––– December week 49 * PKD 1/IS Term 2 * een dag student RUG (t/m 14 december) ma 03 20.00 contactouders 2 di 04 12.30 Presentatie Crossroads h5M wo 05 14.15 vergadering leerlingenraad do 06 * les 1 vervalt/OB huiswerkvrij vr 07 13.20 inhaal TF/herkansing m4/h5/v6 week 50 * een dag student RUG (t/m 14 december) ma 10 * DP1-2 reports out di 11 * IS student progress day (H/E) do 13 08.30 MBO-dag AlfaCollege [lesbezoek] m4 [12.30] 12.30 kennismaken h4 [lesbezoek] voor m4 ll 14.00 schoolarts aanwezig (-15.00) W103 week 51 ma 17 * herkansingen m4 di 18 20.00 OPEN PODIUM 20.00 All IS Parents' Appointments Evening (H: mediatheek) wo 19 20.00 OPEN PODIUM do 20 08.30 excursie du kerstmarkt Oldenburg h3 (h3 geen lessen) 16.00 inleveren verslag/werk profielwerkstuk h5/v6 week 52 KERSTVAKANTIE ––––––––––––––––––––––– Januari week 2 ma 7 * huiswerkvrij di 08 20.00 ouderavond zelfvertrouwen klas 1 [op uitnodiging] wo 09 19.00 tafeltjesavond OB & mavo4 do 10 14.00 schoolarts aanwezig (-15.00) W103 20.00 OURA week 3 di 15 15.00 MYP5/TTO4 personal project Assembly 16.30 (H) 20.00 ouderavond profielkeuze h/v3 wo 16 20.00 ouderavond profielkeuze tto3 do 17 17.30 MBO-voorlichting m3 BelcampoCollege week 4 * project werk mavo-3 (stage) wo 23 * TAP 3/ PKD 2 * project My Energy team K, klas 2 do 24 * TAP 3/ PKD 2 08.30 project lm: bezoek Jozefkerk klas 1 * project My Energy team K, klas 2 vr 25 * TAP 3/ PKD 2 * project My Energy team K, klas 2 * TTO4 & MYP Shakespeare performance (aula/mediatheek) 08.3 project L&M: bezoek synagoge hvt2 10.30 project politieke debatten m4 Jaargang 8 – nr. 2, december 2007

27

za 26 week 5 ma 28

08.30 08.30 * * 08.30 08.30 08.30 13.00

di 29

wo 30

do 31

* * * 08.30

08.30 08.30 19.00 20.15 * 08.30

NKV jeugddag v6 start cursus zelfvertrouwen TAP 3/PKD 2 project MSM klas 1 mavo project werk mavo 3 (stage), verwerkingsopdracht [-14.30] CITO v6 Engels (-10.00) CITO h5 Frans (-10.00) TAP 3/PKD 2 project MSM klas 1 mavo + klas 1 havo project lob m3 CITO h5 Engels (-10.00) CITO v6 Duits (-10.00) TTO1/MYP1 Area of Interaction Day (-16.00) CITO v6 Frans (-10.00) CITO m4 Frans (-10.00) ouderavond m3 sectorkeuze ouderavond m2 leerwegen HanzeXperience h4/v5 CITO m4 Engels (-10.00)

––––––––––––––––––––––– Februari vr 01 08.30 CITO m4 Duits (-10.00) 13.15 lessen eindigen na het 5e lesuur i.v.m.: 19.00 OPEN AVOND (-21.00) OPEN EVENING za 02 10.00 OPEN DAG (-12.30) OPEN DAY week 6 start 2e halfjaar di 05 20.00 contactouders 3 wo 06 19.30 IBDP Information Evening for MYP5 do 07 19.00 disco klas1/2& MYP1-3 week 7 * Filippijnen H5 EM ma 11 19.30 IBDP Information Evening for t4 di 12 20.00 voorlichtingsavond toekomstige gymnasiumleerlingen wo 13 20.00 Eigenwijs do 14 14.00 schoolarts aanwezig (-15.00) 19.30 open avond TTO 20.00 OURA week 8 Filippijnen H5 EM ma 18 19.00 mentorgesprekken TF + M4 (-22.00) di 19 19.00 mentorgesprekken TF + M4 (-22.00) wo 20 19.00 mentorgesprekken TF + M4 (-22.00) do 21 inhalen/herkansen 08.30 MBO dag AlfaCollege [lesbezoek] m3 [12.30] 13.30 Personal Project Assessment ( -16.30) 20.00 thema-avond OURA voor alle ouders 20.00 MR week 9 KROKUSVAKANTIE skireis

28

Jaargang 8 – nr. 2, december 2007

––––––––––––––––––––––– Maart week 10 * DP2 Mock Exams (E) * DP1 Test Week (E) * MYP4-5 Test Week (E) ma 03 12.00 MYP1-3 second report to teamleader huiswerkvrij di 04 14.15 vergadering leerlingenraad wo 05 19.00 tafeltjesavond TF en m 4 vr 07 19.00 disco klas 1/2 MYP 1-3 open dag RUG (op locatie) week 11 do 13 14.00 schoolarts aanwezig (-15.00) 20.00 OURA week 12 do 20 08.30 MYP Inservice Day /DP activity and IA-Day 08.30 projectdag Vreemd h/v4M (lessen vervallen) 18.30 presentatie project Vreemd voor leerlingen/ouders/belangstellenden vr 21 GOEDE VRIJDAG (geen lessen) week 13 ma 24 PAASMAANDAG (geen lessen) DP2 Orals (all week) di 25 toetsvrij OB wo 26 * MYP1-5/DP1-2 reports out TAP 4 * IS Student Progress Day 19.30 FLE information evening for t4/v4 ouders/leerlingen (mediatheek) 20.00 MR vr 28 13.00 project ak: 'stadswandeling' hvt3 * project lm: excursie moskee klas 1

Fontijn & Partners is een veelzijdig communicatiebureau.

Naast de productie van dit magazine, houden wij ons ook met de volgende zaken bezig: • • • • • • •

Huisstijl ontwikkeling; Marketing; Media inkoop; Boekproducties; Projectmanagement; Tekstproducties; Internetontwikkeling.

Kijk op www.fontijn.nl voor meer informatie. Maar met een persoonlijk gesprek komt u nog verder.

Polakkenweg 3 Postbus 12 9422 ZG Smilde T: (0592)420200 E: [email protected] www.fontijn.nl