Inleiding 5. Programma s: Bestuur 10. Veiligheid 14. Verkeer en openbare ruimte 16. Lokale economie 18. Onderwijs 20. Cultuur, recreatie en sport 24

KADERNOTA 2016

Gemeente Aalburg Grote Kerkstraat 32 4261 BE Wijk en Aalburg Postbus 40 4260 AA Wijk en Aalburg telefoon: (0416) 698700 telefax: (0416) 693474 E-mail: [email protected]

-1-

Inhoudsopgave

-2-

Pagina: Inleiding

5

Programma’s: •

Bestuur

10

•

Veiligheid

14

•

Verkeer en openbare ruimte

16

•

Lokale economie

18

•

Onderwijs

20

•

Cultuur, recreatie en sport

24

•

Sociaal domein

28

•

Milieu

34

•

Bouwen en ruimte

38

•

Algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien

42

•

Paragraaf Bedrijfsvoering

46

Recapitulatie budgettaire ontwikkelingen

49

-3-

-4-

Inleiding

Inleiding

Kadernota 2016 Wij willen in deze kadernota en in de begroting 2016-2019 de beleidsmatige lijn doorzetten die waarmee we in 2015 zijn gestart. “Varen op een vaste koers”. De leidende thema’s blijven dan ook conform de ingezette koers in 2015: ▪ Bestuurlijke toekomst Vanaf december 2014 heeft de heer Veerman op verzoek van het College van Gedeputeerde Staten (GS) gewerkt aan een rapport over de stand van zaken bij de samenwerking binnen het Land van Heusden en Altena. In mei 2015 heeft hij het rapport aan GS als zijn opdrachtgever aangeboden en zijn wij hierover geïnformeerd. Op 15 juni 2015 hebben wij een brief ontvangen waarin GS haar standpunt op het adviesrapport van de heer Veerman weergeeft. Zij neemt daarbij grotendeels het advies van de heer Veerman over en roept op om voor 1 oktober 2015 te komen met een onomwonden initieel standpunt (inclusief stappenplan), met als doel de herindeling per 1 januari 2019 te effecturen. De colleges en de stuurgroep hebben zich beraden op deze situatie. Daarbij is geconcludeerd dat zowel het rapport van de heer Veerman als het standpunt van GS zoals verwoord in de brief van 15 juni 2015 de nodige vragen oproepen. Aan GS is daarom voorgesteld om in te stemmen met de volgende procedure: De raden van de drie gemeenten bespreken ieder in de eigen raad begin september 2015 het standpunt van de provincie en het rapport van de heer Veerman. De stuurgroep zal de uitkomsten van deze raadsbijeenkomst e clusteren en dit in de 2 helft van september bespreken met de gedeputeerde, mevrouw Spierings. Inmiddels heeft GS bij brief van 23 juni 2015 gereageerd op de brief van de gemeenten. Er is begrip voor de tijdsdruk en om die reden wordt de reactietermijn nu gesteld op 15 oktober 2015. ▪ Decentralisaties Het sociale domein is bezig met een transformatie en dat heeft ook gevolgen voor veel mensen in onze gemeente. Wij zijn sinds 1 januari 2015 verantwoordelijk voor taken op het gebied van zorg en werk. Het is van belang dat iedereen naar vermogen meedoet en bijdraagt, waarbij op maat een efficiënte ondersteuning beschikbaar is voor mensen die een belemmering ervaren. De rol van de gemeente is regisseren, ondersteunen en faciliteren. ▪ Samen Doen en leefbaarheid Omdat Samen Doen dus ook een andere rolopvatting en rolneming voor de gemeentelijke overheid, zowel van raad, college als ambtelijke organisatie betekent, zijn we als totale gemeentelijke organisatie vanaf eind 2014 gestart om hier zowel organisatorisch als ook wat betreft de daarbij behorende cultuuromslag vorm en inhoud aan te geven. We zoeken naar wegen en mogelijkheden om meer zichtbaar aanwezig te zijn in de verschillende kernen waar dat op dat moment nodig is. Aansluiting zoekend bij de activiteiten van dat moment. Het is belangrijk om de ingezette beweging naar de nieuwe faciliterende dienstverlening die wij voorstaan vast te houden. ▪ Maatschappelijke betrokkenheid Verenigingen die actief zijn in de kern van onze samenleving kunnen een brug slaan om de ingeslopen afstand tussen de inwoners en de gemeente te verkleinen. De verenigingen hebben goed zicht op de ontwikkelingen binnen verschillende doelgroepen en zij kunnen hun leden stimuleren om initiatieven te ontplooien. Deze initiatieven kunnen antwoord bieden aan de maatschappelijke vraagstukken en de sociale cohesie bevorderen. Het is ook de plek waar vanuit het initiatief van de verenigingen zowel de burger als de gemeentelijke overheid bijeen worden gebracht. Wij vinden het niet redelijk om de verenigingen die extra taken oppakken daarboven te confronteren met een bezuiniging op de subsidies. Wel willen we parallel hieraan nog meer werk maken van het begrip “social return” Nadrukkelijk zetten wij daarnaast ook in om de verenigingen en ook onze economische middenveld te vragen een bijdrage te leveren aan het vergroten van de arbeidsparticipatie van mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt.

-5-

Inleiding

-6-

Inleiding

▪ Duurzaamheid In 2013 heeft u de Visie en plan van aanpak duurzaamheid 2014 – 2017 vastgesteld. In hoofdlijn is deze visie een realistische herijking en een verbreding van het eerdere beleid. Voor een aantal in het beleid genoemde onderwerpen zijn en worden in meer en mindere mate vorderingen geboekt. Er is een specifiek budget beschikbaar voor het treffen van gemeentelijke maatregelen, waarbij we streven naar een revolverende inzet van deze gelden. ▪ Tarieven en heffingen De gemiddelde belastingdruk (onroerendezaakbelasting, afvalstoffenheffing en rioolrecht) komt overeen met het inflatiepercentage van 1,0%. Wij streven naar kostendekkende tarieven voor de verschillende heffingen ▪ Evaluatie beleidseffecten en heroverweging We zullen regelmatig beleidseffecten evalueren. Wat levert de inzet op en zijn we dan tevreden over de resultaten. We willen dit samen met de inwoners doen in een open en transparante aanpak. Een mooi voorbeeld daarvan is de intern uitgevoerde evaluatie van het aanbestedingsbeleid. Daarnaast werken we continue aan een kwaliteitsslag voor de producten van de planning & controlcyclus. Ook deze kadernota is daarvan een voorbeeld. ▪ Huisvestingsvraagstukken Nieuw in deze kadernota zijn de huisvestingsvraagstukken. Dit willen we breder oppakken dan de bij de begroting 2015. Daar was alleen intentie opgenomen om de gemeentelijke gebouwen waarin de organisatie is gehuisvest efficiënter te benutten en/of af te stoten. Het IHP van de scholen geeft inzicht voor de korte, middellange termijn en lange termijn hoe de onderwijsorganisaties en de gemeente doelmatig en doelgericht met hun vastgoed om kunnen gaan. Het betreft een strategische afweging waar, in welke mate en waarom er geïnvesteerd, dan wel gedesinvesteerd moet worden. Daarbij blijft het naar onze mening niet beperkt tot de scholen en het gemeentehuis, maar vraagt het maatschappelijk vastgoed in bredere scope hierbij onze aandacht. In deze kadernota wordt vooralsnog alleen rekening gehouden met investeringen in de onderwijshuisvesting. De komen periode zullen wij één en ander verder onderzoeken en uitwerken om tot een goed onderbouwde en voor alle partijen constructieve en duurzame oplossing te komen. Geprognosticeerde saldi De saldi van de kadernota 2016 zijn als volgt geprognosticeerd: 2016 -/- € 489.400 2017 -/- € 253.700 2018 -/- € 228.900 2019 -/- € 139.480 De financiële ontwikkelingen zijn samengevat in de opgenomen recapitulatie van de budgettaire ontwikkelingen. Voorstel traject van behandeling Gelet op de financiële resultaten die voortvloeien uit deze kadernota zullen we stevige keuzes moeten maken. Daarom nodigen wij uw raad uit bij de behandeling van de kadernota richtinggevende uitspraken te doen, die we kunnen gebruiken bij de samenstelling van de begroting 2016-2019. Tijdens het zomerreces werken wij de begroting en daarbij ook uw richting gevende punten/zaken uit. Wij willen uw raad graag in de gelegenheid stellen actief deel te nemen in het proces van de ontwikkeling naar een sluitende begroting. Wij opteren ervoor om deze extra behandeling van de (concept)begroting te combineren met de voor 22 september 2015 geplande informatieve raadsbijeenkomst. Ook de uitkomsten van deze vergadering kunnen wij dan verwerken in de definitieve begroting die we u volgens de planning half oktober aan zullen bieden.

-7-

Inleiding

-8-

Inleiding

Gelieerde processen Wij streven er binnen onze beschikbare capaciteit naar om gelijktijdig met de begroting u een herziene versie van de Nota reserves en voorzieningen aan te bieden. Ook werken we aan de samenstelling van een nota risicomanagement en weerstandsvermogen. Deze nota zal waarschijnlijk in december 2015 of januari 2016 aan u worden aangeboden. Tenslotte Wij wensen u graag succes bij het maken van uw afwegingen. Mogen de te nemen besluiten dienstbaar zijn aan en strekken tot heil en zegen van onze gemeente en haar inwoners. Burgemeester en wethouders van Aalburg, de secretaris de burgemeester

-9-

Programma Bestuur

Programma Bestuur Producten opgenomen onder programma Bestuur -

bestuursorganen; bestuursapparaat; bestuursondersteuning gemeenteraad en rekenkamerfunctie; bestuurlijke samenwerking; voorlichting en representatie; burgerlijke stand, bevolkingsadministratie etc.; verkiezingen.

Wat willen we bereiken / Wat gaan we daarvoor doen in 2016-2019 / Wat mag het kosten Samenwerking / bestuurlijke toekomst We mogen constateren dat onze inzet en plannen voor de samenwerking binnen het Land van Heusden en Altena nog steeds volgens de ingezette lijn verlopen. In 2015 hebben we de Aalburgse visie vastgesteld. In een constructieve samenwerking met Woudrichem en Werkendam willen wij werken aan een gezamenlijke visie. Wij vinden dat de drie gemeenten samen, in wat hen bindt in gezamenlijke ambities, waarden en identiteit, een heldere koers moeten kunnen verwoorden om samen met ondernemers, onderwijs en maatschappelijke organisaties in ons gebied, een antwoord te geven op de maatschappelijke opgaven waar we de komende jaren voor staan. Vanaf december 2014 heeft de heer Veerman op verzoek van het College van Gedeputeerde Staten (GS) gewerkt aan een rapport over de stand van zaken bij de samenwerking binnen het Land van Heusden en Altena. In mei 2015 heeft hij het rapport aan GS als zijn opdrachtgever aangeboden en zijn wij hierover geïnformeerd. Op 15 juni 2015 hebben wij een brief ontvangen waarin GS haar standpunt op het adviesrapport van de heer Veerman weergeeft. Zij neemt daarbij grotendeels het advies van de heer Veerman over en roept op om voor 1 oktober 2015 te komen met een onomwonden initieel standpunt (inclusief stappenplan), met als doel de herindeling per 1 januari 2019 te effecturen. De colleges en de stuurgroep hebben zich beraden op deze situatie. Daarbij is geconcludeerd dat zowel het rapport van de heer Veerman als het standpunt van GS zoals verwoord in de brief van 15 juni 2015 de nodige vragen oproepen. Aan GS is daarom voorgesteld om in te stemmen met de volgende procedure: De raden van de drie gemeenten bespreken ieder in de eigen raad begin september 2015 het standpunt van de provincie en het rapport van de heer Veerman. De stuurgroep zal de uitkomsten van deze raadsbijeenkomst e clusteren en dit in de 2 helft van september bespreken met de gedeputeerde, mevrouw Spierings. Inmiddels heeft GS bij brief van 23 juni 2015 gereageerd op de brief van de gemeenten. Er is begrip voor de tijdsdruk en om die reden wordt de reactietermijn nu gesteld op 15 oktober 2015. In de tussentijd verloopt de samenwerking op de verschillende onderdelen prima. De lopende samenwerkingsonderwerpen zetten we door en waar dit mogelijk is pakken we andere beleidsvelden in de samenwerking op een creatieve manier op. Zo willen we in de jaren 2016 en 2017 in een organische ontwikkeling doorgaan en op basis van onze planning gaan wij ervan uit dat eind 2017/begin 2018, na een evaluatie en een volksraadpleging, nog voor de gemeenteraadsverkiezingen van 2018 er een besluit kan worden genomen over de dan lopende samenwerking. Gelet op onze ervaringen is het reëel te verwachten dat de samenwerking in de komende jaren budgettair neutraal kan verlopen. Wij zijn van mening dat juist een goedlopende samenwerking ertoe leidt dat resultaten worden behaald en extra (externe) kosten worden vermeden.

- 10 -

Programma Bestuur

Samen Doen Vanaf 2012 hebben we in Aalburg een beweging in gang gezet die inspeelt op een maatschappij waarbij wij juist als gemeentelijke overheid meer de faciliterende rol gaan oppakken en de omslag begeleiden van ”zorgen voor naar zorgen dat”. Inmiddels heeft deze beweging naar gedeelde verantwoordelijkheid zowel binnen als ook buiten onze gemeente zijn vertaling gekregen in het begrip ‘SAMEN DOEN ’. Wat betreft inhoud en doelstelling komt het overeen met het inmiddels landelijk gemeengoed geworden synoniem overheidsparticipatie. Omdat Samen Doen dus ook een andere rolopvatting en rolneming voor de gemeentelijke overheid, zowel van raad, college als ambtelijke organisatie betekent, zijn we als totale gemeentelijke organisatie vanaf eind 2014 gestart om hier zowel organisatorisch als ook wat betreft de daarbij behorende cultuuromslag vorm en inhoud aan te geven. We zoeken naar wegen en mogelijkheden om meer zichtbaar aanwezig te zijn in de verschillende kernen, bijvoorbeeld in de vorm van loketfuncties in de binnen de kernen aanwezige voorzieningen, zoals de dorpshuizen. Het is belangrijk om de ingezette beweging naar de nieuwe faciliterende dienstverlening die wij voorstaan vast te houden. Om de hieraan verbonden kosten van bedrijfsvoering te dekken, heeft uw raad in de vergadering van 28 april 2015 een krediet van € 50.000 gevoteerd. Als raad vindt u het belangrijk om ook mee te gaan in deze ontwikkeling. Immers ook voor de raad is het een zoektocht naar nieuwe vormen van samenwerking, meer de dialoog met inwoners zoeken, een andere invulling geven aan de kaderstellende rol. Mede met dit doel zijn de gemeenten Aalburg, Etten-Leur en Halderberge in samenwerking met de Provincie Noord-Brabant begin 2015 een pilot gestart. De provincie heeft op basis van een offerte financiële middelen toegekend om de pilot uit te voeren met een looptijd van een jaar tot het voorjaar van 2016. De doelstelling van de pilot is om als overheid, ondernemers, onderwijs en ondernemende burger samen te werken en samen verantwoordelijkheid te dragen voor de leefbaarheid in de drie gemeenten. Fonds Samen Doen In uw vergadering van 28 april 2015 heeft u besloten tot het instellen van een Fonds Samen Doen om daarmee initiatieven in het kader van overheidsparticipatie te stimuleren c.q. te ondersteunen. Om een werkbaar fonds te creëren heeft u besloten om een bedrag van maximaal € 100.000 uit de verkoop van alle niet geraamde grondverkopen hieraan te besteden. De uitgaven worden gelijkmatig verdeeld over de jaren 2015 – 2018. Pilot samenwerking provincie Naast de huidige activiteiten en plannen van de individuele gemeenten op het gebied van overheidsparticipatie (Samen Doen), zijn we als gemeenten Aalburg, Etten-Leur en Halderberge in samenwerking met de Provincie Noord-Brabant een pilot gestart. De doelstelling van de pilot is om als overheid, ondernemers, onderwijs en ondernemende burger samen te werken en samen verantwoordelijkheid te dragen voor de leefbaarheid in de drie gemeenten. De provincie heeft op basis van een offerte financiële middelen toegekend om de pilot uit te voeren met een looptijd van een jaar tot het voorjaar van 2016. Dorpsraden In 2015 is het functioneren en de rol van de dorpsraden geëvalueerd. Ook de relatie met de gemeenteraad is daarbij onderwerp van gesprek geweest. Er is zowel bestuurlijk als ambtelijk regelmatig contact met de dorpsraden over zaken die in hun dorp spelen. Zo nodig zal de raadsklankbordgroep samen doen erbij betrokken worden. Jaarlijks zal er een gesprek gepland worden met de dorpsraden en de gemeenteraad. Inmiddels is er vanuit de samenleving Wijk en Aalburg het initiatief gekomen om de wenselijkheid voor de oprichting van een dorpsraad Wijk en Aalburg te peilen. Er bleek onvoldoende draagvlak om op dit moment tot oprichting van een dorpsraad voor Wijk en Aalburg over te gaan.

- 11 -

Programma Bestuur

- 12 -

Programma Bestuur

Audio-visuele installatie, op locatie werken Ook vanuit uw raad wordt ook aangedrongen op de mogelijkheid om meer op locatie te kunnen vergaderen. Hiervoor zijn mobiele en draadloze installaties nodig. Bijkomend probleem is dat de huidige geluidsinstallatie op een te lage frequentie uitzendt. De nieuwste wettelijke normen schrijven een hogere zendfrequentie voor bij draadloze geluidsinstallaties. Verder is door uw raad aangegeven dat het uitzenden van vergaderingen te statisch is en meer aan de sprekers gekoppeld moet worden. Om aan deze wensen en eisen invulling te geven zijn investeringen nodig. Geraamd wordt een investering van € 40.000 in 2017 te combineren met de aanpak van de huisvesting.

- 13 -

Programma Veiligheid

Programma Veiligheid Producten opgenomen onder programma Veiligheid -

brandweer rampenbestrijding openbare orde en veiligheid inclusief criminaliteitspreventie

Wat willen we bereiken / Wat gaan we daarvoor doen in 2016-2019 / Wat mag het kosten Toolbox brandveilig leven De gemeente heeft als taak te zorgen voor een brandveilige leefomgeving van haar inwoners. De brandweer heeft als taak de gemeente hierin te adviseren en te ondersteunen. In de toolbox brandveilig leven staat een aantal maatregelen die de inwoners, gemeente en brandweer met elkaar op kunnen pakken om tot een brandveiligere omgeving te komen. De veiligheidsregio heeft aangegeven de beschikbare gelden van de gemeente te verdubbelen. Ook kan aan de inwoners gevraagd worden een bijdrage te leveren aan hun eigen veiligheid. Op dit moment wordt in gezamenlijkheid met de gemeenten Werkendam en Woudrichem en met de brandweer een projectplan en een plan van aanpak geschreven. Zodra dit klaar is, kan worden bepaald hoeveel de maatregelen gaan kosten en hoe de dekking van de kosten kan gebeuren. Wij verwachten hierover bij de samenstelling van de begroting meer informatie te hebben. In de begroting 2015 is voor het jaar 2016 een éénmalige investering opgenomen van € 30.000 voor brandmelders, waarbij we uitgingen van een bijdrage van derden voor ditzelfde bedrag. Nu gaan wij uit van een bijdrage vanuit de veiligheidsregio van € 15.000 en een eigen bijdrage van de inwoners van totaal € 7.500. De gemeentelijke bijdrage komt dan neer op € 7.500. Aanpak georganiseerde criminaliteit In de loop der jaren is gebleken dat de georganiseerde criminaliteit zich niet alleen in de grote steden bevindt, maar zich ook steeds vaker in de kleinere gemeenten vestigt. Deze vorm van criminaliteit wordt sinds 2009 aangepakt in een samenwerkingsverband Regionaal Informatie en Expertise Centrum (RIEC). Alle gemeenten in de regio Zeeland-West-Brabant nemen hieraan deel. Een kleinere gemeente moet zich net zoals de grotere gemeenten inzetten voor de aanpak van de georganiseerde criminaliteit in de gemeente. Als dit niet gebeurt, dan is de kans groot dat dit een aanzuigende werking heeft voor criminelen die de gemeente zien als vrijplaats, omdat de aanpak hier ontbreekt. Daarnaast is het niet wenselijk voor de maatschappij om georganiseerde criminaliteit te negeren, omdat dit enerzijds zorgt voor angstgevoelens bij inwoners en anderzijds vaak verweven is in de bovenwereld en daarmee effect heeft op de gehele gemeente. U heeft ook aangegeven de aanpak van de georganiseerde criminaliteit belangrijk te vinden, door dit als prioriteit te benoemen in de Kadernota Veiligheid 2015-2018. Ook de recente gebeurtenissen laten zien dat een stevige aanpak noodzakelijk is. Dit kost meer capaciteit dan eerder gedacht werd. De raming is opgenomen onder de paragraaf bedrijfsvoering. Renovatie Brandweerkazerne te Wijk en Aalburg Op dit moment vindt de voorbereiding plaats van de plannen voor renovatie van de huidige brandweerkazerne aan de Bergstraat in Wijk en Aalburg om deze geschikt te maken als toekomstbestendige kazerne. Er is inmiddels een uitvraag gedaan voor het opstellen van een ontwerp, inclusief bouwbestek. Op basis van de uikomsten hiervan kunnen wij bepalen of het in de meerjarenbegroting opgenomen raming van € 30.000 aan kapitaallasten voldoende is om te renovatie te kunnen bekostigen. In de tweede helft van 2015 zullen wij u nader informeren.

- 14 -

Programma Veiligheid

Steunpunt Politie Wijk en Aalburg Momenteel loopt een onderzoek samen met Politie om te kijken of er een gemeentelijk gebouw ook een steunpunt voor de politie kan worden ingericht. Door de steeds grotere flexibilisering van werkplekken en verbindingen is het ook voor dergelijke diensten mogelijk om gebruik te maken van flexibele werkplekken. De gemeente wil dit initiatief graag ondersteunen. We gaan uit van een budgettair neutrale oplossing.

- 15 -

Programma Verkeer en openbare ruimte

Programma Verkeer en openbare ruimte Producten opgenomen onder programma Verkeer en openbare ruimte onderhoud en vervangingen van wegen gladheidbestrijding openbaar vervoer verkeersveiligheid parkeervoorzieningen waterbeheersing parken, plantsoenen en openbaar groen speeltuinen en speelplaatsen onderhoud sportvelden en sportvoorzieningen begraafplaatsen en begravingen

Wat willen we bereiken / Wat gaan we daarvoor doen in 2016-2019 / Wat mag het kosten Groenbeheer In november 2014 heeft u besloten een bezuiniging van € 100.000 door te voeren op groenonderhoud. Omdat u een verdere verlaging van beeldkwaliteitsniveau B naar C maatschappelijk onverantwoord vindt heeft u besloten om de besparing te bereiken door omvorming van plantvakken en hagen naar grasperken. De omvormingen worden gemeentebreed doorgevoerd in alle 7 dorpen. “Groen Samen Doen” (o.a. groenadoptie) maakt onderdeel uit van het totale proces van omvorming. Tegelijkertijd heeft u een bedrag van € 10.000 beschikbaar gesteld voor de ondersteuning en begeleiding van burgerinitiatieven op het vlak van onderhoud groen. Er is een werkgroep met deskundigen ingesteld. De randvoorwaarden voor de buiteninspectie voor groenomvorming zijn vastgesteld en vervolgens is de buitenopname uitgevoerd. De doorrekening komt uit op een bedrag van € 68.000. Daarom is gekozen voor aanvullende bezuinigingsmaatregelen in de vorm van pilots voor Onkruidbestrijding op verhardingen (€ 10.000) en Bermen maaien in het buitengebied (€ 25.000). Indien de lagere beeldkwaliteit acceptabel blijkt zullen deze pilots een structureel karakter krijgen zodat toch aan het totale bedrag van de bezuinigingsopdracht wordt voldaan. Indachtig onze filosofie van Samen Doen hebben wij de kaders voor groenadoptie flink verruimd en worden de bewoners per dorp in meepraatavonden opgeroepen om van zich te laten horen en eventueel de handen uit de mouwen te steken in geadopteerde plantvakken. De eerste meepraatavond is in Genderen geweest op 18 juni 2015 met de slogan “Groen Samen Doen”. De dorpsraden worden nauw betrokken met “Groen Samen Doen”. Kwaliteitsimpuls openbare ruimte Er is door uw raad € 120.000 beschikbaar gesteld om op plaatsen een kwaliteitsimpuls te geven aan de openbare ruimte, dit mede in het kader van de verkeersveiligheid. Hiervan wordt de uitbreiding van de fietsenstalling aan de Kromme Nol gerealiseerd en is in de Polstraat in Wijk en Aalburg een voetpad aangelegd tussen de nieuwe kerk (Polstraat 6) en de Polstraat 20 waar het voetpad ophoudt (tevens het verbindingspad met de Vogelenzang). Ook wordt de rijbaan herstraat en de openbare verlichting aangepast uit onderhoudsbudgetten. Uit de Kwaliteitsimpuls wordt ook het fietspad langs de Molensteeg in Eethen opgewaardeerd. Het fietspad wordt breder en voorzien van nieuw asfalt en openbare verlichting. Een deel van de projectkosten wordt gesubsidieerd door de provincie. Daarnaast wordt ook in de Groeneweg in Veen een nieuw wegvak aangelegd met middengeleider en fietsoversteek ter hoogte van het nieuwe dorpshuis. In verband met een noodzakelijke omleidingsroute wordt dit werk in principe uitgevoerd ná de realisatie van de Zoutendijk (verbindingsweg Veensesteeg-N267). Een deel van de projectkosten wordt gesubsidieerd door de provincie. Na de aanbesteding van dit project is bekend of en hoeveel financiële middelen er over blijven voor overige projecten.

- 16 -

Programma Verkeer en openbare ruimte

Verkeersborden U heeft besloten in eigen beheer een scan uit te voeren naar de toepassing van verkeersborden. In de praktijk blijkt echter dat slechts een klein deel overbodig is. Na volledige afronding blijken ongeveer 100 borden overbodig (op een totaal van 2000). Begrotingstechnisch leidt dit ook op langere termijn nauwelijks tot besparingsmogelijkheden. Dit temeer omdat het bordenbestand toch groeit door uitbreidingswijken zoals Den Eng en het Bloklandterrein. De raming van € 20.000 wordt verhoogd tot € 25.000. Baggeren Voor het baggeren van sloten en vijvers heeft de gemeente een wettelijke zorgplicht. U heeft besloten om de bestemmingsreserve Baggeren niet jaarlijks meer aan te vullen. Per 1 januari 2015 is de stand hiervan € 71.600. Jaarlijks wordt hiervoor een raming opgenomen van € 10.000. Bij de begroting 2016 is besloten met ingang van 2017 geen raming meer op te nemen. Totaal is dus nog beschikbaar (incl. 2015 en 2016) € 91.600. In 2015 en 2016 willen wij al onze eigen watergangen (sloten en vijvers) onderhouden. Hierdoor hoeft de bestemmingsreserve voorlopig niet meer te worden aangevuld. Vermeldenswaardig is dat er vergaande plannen zijn binnen de werkgroep Samenwerking Afvalwaterketen (met 6 gemeenten en 2 waterschappen) om een gezamenlijk verbreed Gemeentelijk Rioleringplan (vGRP) op te stellen waarbij de kosten voor baggeren onderdeel uit gaan maken van de verbrede Rioolheffing. Daarvoor moet eerst het nieuwe vGRP opgesteld en vastgesteld worden, zodat bepaald kan worden of en hoe de reserve Baggeren wordt ingezet. Begraafplaats Drongelen De begraafplaats in Drongelen heeft haar maximale capaciteit bereikt. Om op korte termijn enige ruimte te creëren hebben wij er voor gekozen om enkele graven te saneren. Dit is echter voor de lange termijn niet voldoende. Om die reden wordt er gezocht naar de mogelijkheid om de begraafplaats uit te breiden met de naastgelegen gronden. Dit betekent dat de gemeente op korte termijn ter voorbereiding op een bestemmingsplanwijziging, onderzoek kan gaan doen naar deze locatie. Vanwege de wensen van enkele omwonenden worden deze onderzoeken iets ruimer uitgezet. Doel hiervan is om alle wensen in een integraal bestemmingsplan mee te nemen. Uitgangspunt is om de uitbreiding van de begraafplaats budgettair neutraal uit te voeren. Dit kan wel consequenties hebben voor de tarieven. Veerdienst Aalst-Veen De veerdienst Aalst-Veen is een dienst die voornamelijk wordt gevaren voor lokale gebruikers. Voor Aalburg is de veerdienst een nuttige voorziening. De exploitatie van de veerdienst is structureel negatief. Aalburg draagt tot nu toe niet bij in de kosten. De gemeente Zaltbommel heeft ons gevraagd om bij te dragen in de exploitatie van deze voorziening. Gezien het belang van de veerdienst voor onze gemeente stellen wij voor om in te stemmen met een jaarlijkse exploitatiebijdrage aan de veerdienst van € 10.000.

- 17 -

Programma Lokale economie

Programma Lokale economie Producten opgenomen onder programma Lokale economie -

markten; overige aangelegenheden ter zake van handel en ambacht.

Wat willen we bereiken / Wat gaan we daarvoor doen in 2016-2019 / Wat mag het kosten Markten De weekmarkt moet in principe kostendekkend worden uitgevoerd. Om dit te realiseren wordt er bespaard op de kosten en worden de inkomsten verhoogd. Regionaal economisch beleid en economische zaken Voorjaar 2015 is gestart met het opstellen van een nieuw economisch actieprogramma. De focus ligt daarbij vooral op het versterken van het aantrekkelijker maken van het ondernemersklimaat. De komende jaren worden de geformuleerde acties in uitvoering gebracht. In 2014 is gestart met de actualisatie van de detailhandelsvisie Land van Heusden en Altena. Naar verwachting zal de detailhandelsvisie eind 2015 aan de drie raden worden voorgelegd. Regionaal Ontwikkel Bedrijf (ROB) De nieuwe behoefteraming bedrijventerreinen Land van Heusden en Altena (december 2014) heeft tot gevolg dat de vraag naar bedrijventerreinen naar beneden is bijgesteld. Dit heeft geleid tot financiële gevolgen voor de grondexploitatie van het ROB en de gemeentelijke begrotingen. Aalburg dient voor haar deel (20%) in 2015 een voorziening te vormen van € 856.000 (Netto Contant waarde bij 4% rente en tijdsperiode 17 jaar). De keuze om een voorziening tegen contante waarde op te nemen heeft wel als gevolg dat de jaarlijkse rentebeschrijving in de begroting als structurele last moet worden opgenomen. Dit betekent voor de jaren 2016 tot en met 2019: 2016 € 35.600 2017 € 37.000 2018 € 38.500 2019 € 40.100 Bij de nota reserves en voorzieningen die u gelijktijdig met de begroting 2016-2019 zal worden aangeboden zal een nadere integrale afweging worden gemaakt over de discontovoet van de voorziening. De nieuwe behoefteraming heeft ook tot gevolg dat het subregionaal bedrijventerrein Giessen (Woudrichem) en de e 2 fase Kop van Brabant worden afgewaardeerd naar taxatiewaarde vooralsnog niet in ontwikkeling worden genomen. Voor de 1e fase Kop van Brabant zijn de werkzaamheden voor bouwrijp maken voorjaar 2015 gestart. e De uitgifte van kavels van de 1 fase Kop van Brabant zal plaatsvinden in het eerste kwartaal van 2016. Verdere uitgifte van kavels voor de bouwrijpe bedrijventerrein Veensesteeg Noord (Aalburg) en Bruine Kilhaven V (Werkendam) zal de komende jaren plaatsvinden. Om de uitgifte te bevorderen zal het ROB de acties uit haar marketing- en acquisitieplan in uitvoering brengen.

- 18 -

Programma Lokale economie

Breedband Voorjaar 2015 heeft de laatste afwikkeling van de breedbandcoöperatie plaatsgevonden. Omdat wij een breedbandvoorziening als een must beschouwen om de leefbaarheid in de nabije toekomst goed te kunnen waarborgen, liften wij mee met een pilot van de Regio West-Brabant en de provincie Noord-Brabant. Het komende jaar werken wij in samenwerking met de gemeente Rucphen, Woensdrecht en Etten-Leur verschillende scenario’s uit en willen wij een nieuwe koers gaan varen die op meer draagvlak van onze inwoners moet rekenen. Alle actuele ontwikkelingen op het gebied van deze voorziening worden nadrukkelijk meegenomen binnen onze pilot. De Regio West-Brabant haakt daarnaast aan bij het opengestelde Breedbandfonds van de Brabantse OntwikkelingsMaatschappij (BOM). In het najaar 2015 komt meer helderheid over de pilot en de subsidiemogelijkheden, waarbij wij onze inzet in uren of middelen op af zullen stemmen.

- 19 -

Programma Onderwijs

Programma Onderwijs Producten opgenomen onder programma Onderwijs -

openbaar onderwijs; bijzonder onderwijs; voortgezet onderwijs; schoolbegeleiding; leerlingenvervoer; lokaal onderwijs beleid; volwasseneneducatie.

Wat willen we bereiken / Wat gaan we daarvoor doen in 2016-2019 / Wat mag het kosten Peuterspeelzalen / kinderdagverblijven De overdracht van de bestuursfuncties van de peuterspeelzalen wordt naar verwachting in 2015 gerealiseerd. Zoals het er nu naar uitziet kan er dan vanaf dat moment worden samengewerkt met één subsidiepartij. Nieuw subsidiebeleid voor de peuterspeelzalen moet in 2015 worden ontwikkeld. Uitkomsten van het omzetten van de peuterspeelzalen naar peuteropvang zijn nu nog niet helder genoeg om te kunnen aangeven hoeveel voordeel het kan opleveren. De omzetting moet gerealiseerd zijn voor zover nu bekend 1 januari 2017. De keuze van het kabinet wordt niet gedragen door de marktpartijen en de VNG. Hoe deze beleidswijziging uit gaat pakken voor onze gemeente kan op dit moment nog niet worden aangegeven. Een wijziging in de bekostiging van de peuterspeelzalen kan directe gevolgen hebben voor de subsidie van de peuterspeelzalen. De subsidiering heeft een nauw verband met de hoogte van de rijksbijdrage voor Onderwijsachterstandenbeleid omdat hieruit de kosten voor de tweede leidster worden betaald. Informatie over de bekostiging OAB/VVE voor de periode 2016-2019 wordt verwacht in juli 2015, maar mogelijk pas na het zomerreces. Volwasseneneducatie De verplichte winkelnering bij een ROC is komen te vervallen (gefaseerd) Er geldt een overgangsregeling van 3 jaar: 2015 75%, 2016 50% en 2017 25% nog te besteden bij een ROC. Om versnippering van het educatiebudget te voorkomen, heeft het rijk besloten het budget toe te kennen aan een centrumgemeente (Breda) binnen de arbeidsregio’s. Een en ander zou kunnen betekenen dat de gemeente, waarschijnlijk via een regionale agenda de doelen die zij zichzelf stelt voor volwasseneneducatie moet zien te behalen. In hoeverre de beschikbare middelen dan aanbesteed moeten worden is nu niet bekend. Samen met Werkendam en Woudrichem wordt bekeken hoe de beschikbare vrije ruimte voor 2016 kan worden ingezet bij bijvoorbeeld de bibliotheek voor: • Het scholen van mensen die taalcoachtrajecten gaan geven, of het scholen van andere vrijwilligers; • E-learning; • Een traject ‘klik en tik (voor bijvoorbeeld mensen die vrijstelling hebben gekregen voor de inburgering); • De bibliotheek zou een voorportaal kunnen zijn, waar vastgesteld kan worden wat voor taalachterstand iemand heeft. Met de gemeenten Breda moeten over het bovenstaande afspraken worden gemaakt om dit te kunnen realiseren. Openbaar onderwijs Eind 2014 is een nieuw bestuur gevormd voor het openbaar onderwijs. Het bestuur van Stichting Openbaar Onderwijs Land van Altena (SOOLvA) heeft de opdracht die maatregelen te treffen die de toekomst van de openbare scholen in het Land van Altena het beste waarborgen, passend binnen de financiële vergoeding die van rijkswege wordt ontvangen.

- 20 -

Programma Onderwijs

In de eerste maanden van het aantreden van het bestuur hebben zij veel energie gestoken in de dagelijkse aansturing, zoals directievoering van de scholen, investeren in de relatie met de scholen, leerkrachten, gemeenschappelijke medezeggenschapsraad (GMR) en de medezeggenschapsraad (MR), en het ontwikkelen van een toekomstvisie; zowel voor de stichting als onderwijskundig. In de huidige bestuurssamenstelling is er een variëteit aan kennis beschikbaar. Daarbij zoekt het bestuur nog naar uitbreiding. Toekomst SOOLvA wil, ondanks de flinke financiële tegenvaller, doorgaan in de huidige vorm. Ze noemen dit in de concepttoekomstvisie SOOLvA 2.0. Zowel het bestuur als de GMR hebben zich gebogen over de toekomstscenario's van SOOLvA en zijn er van overtuigd dat een doorstart naar SOOLvA 2.0 wenselijk en realistisch is. Uiteraard zijn er kritische punten, mede door het exploitatietekort van 2014. De toekomstvisie is besproken door de klankbordgroep van de gemeente Aalburg. Daarna zal deze, als bijlage gecombineerd met de jaarrekening 2014van SOOLvA, in september 2015 voorgelegd worden aan uw gemeenteraad. Onderhoud schoolgebouwen U heeft besloten een integraal huisvestingsplan (IHP) op te laten stellen voor het onderwijskundig vastgoed door extern adviesbureau KAW. Op 16 april 2015 heeft KAW het IHP opgeleverd. Het IHP geeft inzicht voor de korte, middellange en lange termijn hoe de onderwijsorganisaties en de gemeente doelmatig en doelgericht met hun vastgoed om kunnen gaan. Het betreft een strategische afweging waar, in welke mate en waarom er geïnvesteerd, dan wel gedesinvesteerd moet worden in gebouwen. In mei 2015 heeft KAW de rapportage aan u gepresenteerd. Uit het rapport blijken een aantal aandachtspunten. Er zijn een aantal scholen die in slechte staat zijn en in ieder geval binnen 5 jaar gerenoveerd dienen te worden. Ook speelt het dalende leerlingenaantal een rol. In het IHP worden deeloplossingen per locatie gegeven. Zo is voor iedere locatie inzichtelijk gemaakt wat renovatiekosten zijn en wat mogelijke oplossingen zijn. Hierbij is rekening gehouden met de leefbaarheid, bereikbaarheid en de staat van het gebouw. In bepaalde scholen moet flink geïnvesteerd worden. Het gaat dan vaak om renovatie van daken en gevels, maar ook grotere verbouwingen waarbij de plattegrond van de school moet worden aangepast. Deze investeringen spelen vooral bij De Ark in Meeuwen en Het Fundament in Genderen. Ook bij Den Biekûrf in Babyloniënbroek moet geïnvesteerd worden omdat het dak erg slecht is. De staat van een gedeelte van het gebouw van de OBS Henri Dunant in Wijk en Aalburg is erg slecht. Als deze school langdurig in stand moet worden gehouden, moeten we uitgaan van nieuwbouw. Verder zijn er scholen die overschot aan ruimte hebben zoals het Willem van Oranje College en De Hoeksteen in Wijk en Aalburg en De Brede school in Eethen. Bij een scenario waarbij alle scholen open blijven, ontstaat bij de gemeente een investeringsvraag tussen de € 1,9 en € 3,1 miljoen, dit is vooral afhankelijk van de toekomstige oplossing voor de Henri Dunant-school. In deze kadernota gaan wij voorlopig nog uit van de meest vergaande investeringsvraag van € 3,1 miljoen, te starten in 2017. De planning is als volgt: 14 juli behandeling Kadernota 2016; juli/september verwerken IHP in begroting 2016-2019; 13 oktober optioneel, opiniërende raad; 10 november behandeling/vaststelling begroting 2016-2019.

- 21 -

Programma Onderwijs

- 22 -

Programma Onderwijs

Leerlingenvervoer Bij een interne controle is geconstateerd dat in afwijking van de Verordening Leerlingenvervoer gemeente Aalburg 2015, aangepast vervoer wordt toegekend. Leerlingen die naar het speciaal basisonderwijs of naar een speciale school voor basisonderwijs gaan, worden vrijwel allemaal vervoerd door Vervoerservice Van Driel. Er wordt zonder juiste toetsing aan de criteria van de Verordening aangepast vervoer toegekend voor deze leerlingen. Gegevens leerlingenvervoer Hieronder vindt u de gegevens zoals die in juni 2015 bekend waren.

soort onderwijs

vergoeding kosten ov

aangepast vervoer

speciaal basis onderwijs

km vergoeding

29

basisonderwijs

13

speciaal onderwijs

18

voortgezet speciaal onderwijs

14

voortgezet onderwijs totaal aantal vervoersvoorzieningen

totaal 1

30

2

15

2

20 14

1

1

62

14

2 5

Momenteel reizen 62 leerlingen met aangepast vervoer. Voor de leerlingen van het primair onderwijs waren er geen gevolgen. De gevolgen voor de leerlingen op het voortgezet onderwijs waren bij het college en de raad duidelijk. . Het is niet zo dat leerlingen die nu met aangepast vervoer reizen volgens de nieuwe verordening in het geheel geen recht meer hebben op leerlingenvervoer. Zij hebben mogelijk wel recht op een vergoeding op basis van openbaar vervoer. De uitwerking van de situatie nemen we mee bij de beoordeling van de aanvragen voor het schooljaar 2015-2016. Wij overwegen om voor de komende jaren een overgangsregeling toe te passen. De financiële gevolgen zijn op dit moment moeilijk te specificeren omdat iedere situatie individueel getoetst moet worden aan de criteria genoemd in de Verordening. De verwachting is wel dat minder kinderen gebruik kunnen maken van aangepast vervoer. Bij de begroting 2016 zal hierover meer duidelijkheid zijn. Los van dit vraagstuk blijven de kosten voor leerlingen vervoer de laatste jaren ruim onder de raming, zodat wij voor 2016 de raming mat € 50.000 naar beneden bijstellen.

- 23 -

81

Programma Cultuur, recreatie en sport

Programma Cultuur, recreatie en sport Producten opgenomen onder programma Cultuur, recreatie en sport -

bibliotheekwerk; vormings- en ontwikkelingswerk (waaronder muziekonderwijs); sport; zwembad; sportaccommodaties (exclusief “groene” sportvelden); kunst; monumenten; torens en uurwerken; archivering; natuurbescherming; toerisme en recreatie; gemeenschapscentra.

Wat willen we bereiken / Wat gaan we daarvoor doen in 2016-2019 / Wat mag het kosten Bibliotheek In de periode 2014-2015 hebben diverse gesprekken plaatsgevonden over het toekomstbestendig maken van de bibliotheekvoorziening in de gemeente Aalburg. De beleidsvoornemens van de bibliotheek hebben als doel om: • te komen tot een fijnmazige bibliotheekvoorziening in het Land van Heusden en Altena met voorzieningen voor de jeugd op scholen en waar financieel mogelijk servicepunten voor volwassenen; • structurele samenwerking aan te gaan met basisonderwijs en kinderopvangorganisaties op het gebied van leesbevordering, cultuureducatie en mediawijsheid (De Bibliotheek op School en Cultuureducatie met Kwaliteit); • VVE leesbevordering binnen het subsidiebudget van de bibliotheek uit te voeren; • openingsuren in stand te houden en waar mogelijk uit te breiden met zelfbediening; • subsidiegeld zo effectief en efficiënt mogelijk in te zetten voor de diverse doelgroepen die de bibliotheek bedient met een afbouw van de inzet van middelen in de uitleenfunctie en huisvesting. U heeft een motie aangenomen waarin besloten is dat er een bibliotheekvoorziening in Wijk en Aalburg moet blijven. Overheveling van de bibliotheek in Wijk en Aalburg naar het MFC in Woudrichem zou een financieel dekkende situatie opleveren, maar is niet de wens van u en het bestuur. De huisvestingslasten van de bibliotheek in het Willem van Oranje College zorgen er echter voor dat met de huidige subsidiemiddelen vanaf 2014 een exploitatietekort is ontstaan. Hierdoor is het niet mogelijk om ook in Aalburg al een begin te maken met het uitrollen van het nieuwe beleid van de bibliotheek. Er is hierdoor ook een disbalans ontstaan tussen de subsidies van de drie Altenagemeenten. Wij zien kansen om op het gebied van huisvesting een efficiencyslag te maken met de verschillende partijen en hierdoor op termijn tot een goedkopere oplossing te komen. We willen het daarbij mogelijk maken dat de bibliotheek een begin kan maken met het uitrollen van haar beleid. We denken daarvoor een periode van twee jaar nodig te hebben. Om deze termijn te overbruggen is gedurende die periode twee keer € 25.000 incidenteel extra budget nodig.

- 24 -

Programma Cultuur, recreatie en sport

Muziekonderwijs Een instrument bespelen zou voor alle kinderen mogelijk moeten zijn. Daarom wordt voorzien in een subsidie voor kinderen die individuele muziekles volgen. In 2014 is ingestemd met een bezuiniging op het muziekonderwijs middels het trapsgewijs verlagen van de subsidie voor individuele muzieklessen naar € 100 in schooljaar 20172018. Om kinderen ook op school in aanraking te laten komen beginnen steeds meer scholen met het opnemen van muzieklessen in hun pakket. De Van Oranje muziekschool heeft subsidie ontvangen om het geven van muziekles vorm te geven op de scholen. Dit heeft zijn vruchten afgeworpen want steeds meer scholen stappen over op een muziekmethode als onderdeel van het normale lespakket. Mogelijk kan de subsidie die de muziekschool ontvangt voor het begeleiden van de scholen verder afgebouwd worden wanneer meer scholen overgaan op een eigen methode. In 2015 en 2016 zullen de mogelijkheden tot samenwerking met de gemeente Woudrichem (MuziekWijzer) en Werkendam op het gebied van muziekonderwijs verkend worden. Vooralsnog hoeft hiervoor geen bedrag opgenomen te worden en levert dit ook geen bezuiniging op. Subsidiebeleid verenigingen (algemeen) Uitgangspunt is niet te bezuinigen op de subsidies aan de verenigingen. We hebben de verenigingen ontzien, wel vragen wij van de verenigingen een zogenaamde “tegenprestatie” ( naar het voorbeeld van social return). We zijn ons ervan bewust dat het maatschappelijk middenveld een belangrijke functie kan vervullen om operatie Samen Doen tot een succes te maken. Zij kunnen een functie vervullen om de ingeslopen afstand tussen enerzijds de inwoners en anderzijds de gemeente te verkleinen. In het kader van wederkerigheid wordt de verenigingen gevraagd, nog meer dan voorheen, hun maatschappelijke betrokkenheid tot uitdrukking te brengen door praktische zaken op te pakken. Dit kan mogelijk in combinatie met onderwijs op allerlei manieren in verschillende vormen plaatsvinden. Deze extra taken die door de verenigingen worden opgepakt legitimeren om daarboven geen bezuiniging op de subsidies door te voeren. We willen dit als gemeente initiëren en regisseren door met de verenigingen een intentieverklaring op te stellen en vervolgens een plan van aanpak te maken. Capaciteitsuitbreiding voetbalverenigingen De gemeente heeft een vast overeengekomen budget beschikbaar gesteld voor de capaciteitsuitbreiding van de velden bij voetbalvereniging NOAD’32 en Wilhelmina’26. Bij NOAD’32 is / wordt de capaciteitsuitbreiding gerealiseerd door de aanleg van twee grassmastervelden op de oefenhoek en het B-veld van het sportcomplex. Voetbalvereniging NOAD’32 is zelf verantwoordelijk voor het realiseren van de aanleg en het beheer van de grassmastervelden. Vanaf het seizoen 2015/2016 zijn de velden gereed om op te voetballen. De uitbreiding bij Wilhelmina’26 zou worden gerealiseerd door realisatie van één semi kunstgrasveld op het hoofdveld. Op verzoek van voetbalvereniging Wilhelmina ’26 wordt met betrokken partijen een alternatieve variant, uitbreiding met een extra natuurgrasveld, onderzocht. Uitgangspunt is realisatie binnen het beschikbaar gestelde budget. De voetbalverenigingen leveren in het kader van wederkerigheid een bijdrage op het maatschappelijk vlak. Mogelijk kunnen de verenigingen hierbij gebruik maken van de expertise van Stichting Sport en Bewegen in Aalburg. Meerjarenonderhoudsplan voetbalvelden Op dit moment is er geen cyclus voor de vervanging van de voetbalvelden. Indien een voetbalveld volledig is afgeschreven ontstaat er ruimte binnen de begroting (vrijval van kapitaallasten). De vrijgekomen ruimte vormt dan het beschikbare budget voor vervanging. De gemeente is eigenaar van alle velden en verantwoordelijk voor de kosten van het groot onderhoud. Als planmatige vervanging wenselijk is dan zal een nieuw meerjarenonderhoudsplan moeten worden opgesteld, zodat er een nieuwe cyclus op gang komt. De kosten voor het opstellen van een meerjarenonderhoudsplan in 2019 zijn begroot op € 8.500. De kosten die voortvloeien voor de uitvoering van het groot onderhoud uit het onderhoudsplan zijn op dit moment niet bekend.

- 25 -

Programma Cultuur, recreatie en sport

- 26 -

Programma Cultuur, recreatie en sport

Meerjarenonderhoudsplan d’Alburcht Tot 2015 heeft de gemeente een subsidierelatie met stichting d’Alburcht. Voor het vervolg van de subsidierelatie heeft stichting d’Alburcht voor de periode 2015-2024 een meerjaren onderhoudsplanning op laten stellen. Om alle onderhoudswerkzaamheden volgens de planning uit te kunnen voeren zal de subsidiebijdrage flink omhoog moeten. Vanwege teruglopende activiteiten is het gemeentebestuur samen met bestuur d’Alburcht op zoek naar oplossingen om bestaansrecht te behouden. Hierbij betrekken we alle andere onderzoeken naar vastgoed in onze gemeente. Herbestemming locatie Veldzicht In 2014 is gestart met de inventarisatie van initiatieven uit de samenleving voor de herbestemming van de locatie Veldzicht. Een aantal initiatiefnemers hebben de handen ineen geslagen en hebben een werkgroep gevormd om het plan verder uit te werken. De verwachting is om in de tweede helft van 2015 een uitgewerkt plan aan de raad te kunnen presenteren. In 2016 kan een start gemaakt worden met de uitvoering waarbij de gemeente een faciliterende rol heeft. Dit zal beperkte inzet van onze organisatie vragen. Brede impuls combinatiefuncties Aalburg neemt sinds 2011 deel aan de regeling ‘Brede impuls combinatiefuncties’. Vanaf 2011 is 2,2 fte ingezet voor sportactiviteiten, zwemlessen, maatschappelijke stage en het cultuurpunt. De rijksbijdrage van € 43.800 is in de meerjarenbegroting aangewend als algemeen dekkingsmiddel, voor de reguliere formatie. In december 2012 is besloten de impuls uit te breiden naar 140%. In juni 2013 is een haalbaarheidsonderzoek door Sportservice Noord-Brabant gestart naar de inzet van de uitbreiding (0,9 fte - € 17.500). De inzet moet uiterlijk voor eind 2016 zijn gerealiseerd. Wanneer blijkt dat de inzet van de impuls niet haalbaar is, hoeft de bijdrage vanuit het rijk niet te worden terugbetaald. Deelname aan de regeling wordt op dat moment stopgezet. Hier zijn geen financiële risico’s aan verbonden. De rijksbijdrage wordt aan gemeenten uitgekeerd via een decentralisatieuitkering. In 2015 wordt besloten of de regeling en de daarbij behorende inzet (inclusief cofinanciering) wordt voortgezet of dat gekozen wordt om de regeling stop te zetten. Wanneer de regeling wordt stopgezet dan ontstaat er een gat in de begroting van € 61.500 - € 17.500 = € 44.000. Uit voorzichtigheidsoverwegingen hebben wij, vooruitlopend op het besluit over wel dan niet voortzetten van de regeling, dit nadeel in de kadernota 2016 in twee jaar afgebouwd. In 2016 is een nadeel opgenomen van € 17.500. Vanaf 2017 bedraagt het nadeel € 44.000. Oriënterend onderzoek realisatie accommodaties atletiek en hockey De gemeenten Aalburg, Werkendam en Woudrichem laten een oriënterend onderzoek uitvoeren naar de mogelijkheden tot huisvesting van hockey- en de atletiekvereniging. De opdracht voor dit onderzoek is na aanbesteding gegund aan Copier. De werkzaamheden worden uitgevoerd voor een totaalbedrag van € 12.420. De gemeenten Aalburg en Woudrichem betalen beiden 25% en de gemeente Werkendam 50% van de totale onderzoekskosten. Voor Aalburg bedragen de kosten voor het onderzoek € 3.100. Deze kosten zijn meegenomen in de eerste tussenrapportage 2015.

- 27 -

Programma Sociaal Domein

Programma Sociaal Domein Producten opgenomen onder programma Cultuur, recreatie en sport -

handhavingsbeleid bijstandsvoorzieningen participatievoorzieningen re- integratievoorzieningen inkomensvoorziening bijzondere bijstand/minimabeleid/kwijtschelding belastingen bejaardenwerk algemeen maatschappelijk werk vluchtelingen werk Wmo maatwerkvoorzieningen (materieel en immaterieel) Wmo algemene voorzieningen Wmo beschermd wonen en opvang Wmo eerstelijns sociaal cultureel werk lokaal sociaal beleid jeugd- en jongerenwerk jeugdzorg buurtprojecten peuterspeelzalen/kinderopvang/buitenschoolse opvang ambulancevervoer openbare volksgezondheid jeugdgezondheidszorg EHBO

Wat willen we bereiken / Wat gaan we daarvoor doen in 2016-2019 / Wat mag het kosten Decentralisaties Het sociale domein is aan verandering onderhevig en raakt veel mensen in de gemeente. De gemeente is sinds 1 januari 2015 verantwoordelijk voor taken op het gebied van zorg en werk. De overgang van Rijkstaken (transitie) met de inrichting van systemen, organisatie van inkoop en communicatie richting betrokkenen, is voor een groot deel voltooid. De transformatie, het anders werken en organiseren, is pas begonnen. Het is van belang dat iedereen naar vermogen meedoet en bijdraagt, waarbij op maat een efficiënte ondersteuning beschikbaar is voor mensen die een belemmering ervaren. De rol van de gemeente is regisseren, ondersteunen en faciliteren. We beoordelen welke activiteiten wel/niet nuttig en/of nodig zijn in relatie tot Wmo, jeugd en werk. In het sociale domein vervullen de Wmo-raad, het gehandicaptenplatform en het cliëntenpanel een belangrijke functie. Zij geven aan de gemeente gevraagd en ongevraagd adviezen over onderwerpen die het sociale domein betreffen. Gevolgen ontwikkeling integratie- uitkering drie decentralisaties Op dit moment is het nog onduidelijk wat de werkelijke kosten zijn voor de drie decentralisaties. Naar verwachting zullen in september 2015 de eerste realisatiecijfers volgen. Het is echter maar de vraag of hier conclusies uit kunnen worden getrokken. Om deze reden wordt voorgesteld om ook voor de begroting 2016 de bedragen voor de drie decentralisaties budgettair neutraal te ramen, dat wil zeggen gelijk aan de te ontvangen integratie- uitkering drie decentralisaties.

- 28 -

Programma Sociaal Domein

In de mei- en septembercirculaires 2014 was het aandeel van onze gemeente geraamd op basis van historische grondslag in het macrobudget. In de meicirculaire 2015 zijn de objectieve verdeelmodellen voor Jeugd en WMO opgenomen. Voor de twee objectieve verdeelmodellen geldt dat afzonderlijke maar gelijke ingroeipaden van maximaal 4 jaar voor beide modellen worden gehanteerd. Gemeenten met een positief herverdeeleffect (zoals Aalburg) gaan er zoveel als mogelijk op vooruit, afhankelijk van de middelen die nodig zijn voor de compensatie van de nadeelgemeenten. Vanaf 2020 is het maximale voordeel voor Jeugd en WMO bereikt. Overzicht ontwikkeling uitkering sociaal domein (meicirculaire 2015 ten opzichte van septembercirculaire 2014): Meicirculaire 2015

2016

2017

2018

2019

Decentralisatie AWBZ

1.467.600 1.452.400

1.400.000 1.384.400

Decentralisatie jeugdzorg

2.264.700 2.362.100

2.430.200 2.446.100

Decentralisatie Participatiewet

1.088.200 1.014.400 4.820.500 4.828.900

Septembercirculaire 2014

2016

2017

946.200

902.600

4.776.400 4.733.100 2018

2019

Decentralisatie AWBZ

1.462.100 1.421.400

1.417.500 1.417.500

Decentralisatie jeugdzorg

2.163.500 2.099.600

2.099.400 2.099.400

Decentralisatie Participatiewet

1.116.500 1.048.900

Raming na septembercirculaire 2014

4.742.100 4.569.900

Verschil (+ voordelig)

78.400

259.000

994.500

994.500

4.511.400 4.511.400 265.000

221.700

Jeugd Van transitie naar transformeren zal ook in 2016 nog voortdurend aandacht vragen. De ontwikkelingen bij jeugd spelen hierin een grote rol. Het bieden van continuïteit van zorg betekent voor het zorgteam een constante schakeling tussen indicatie, uitvoering en beleid. Het vraagt om veel samenwerking en afstemming met hulpverleningsinstanties en derden vanwege de groei en complexiteit van de stroom aanvragen. De hulpvragen variëren van redelijk eenvoudig tot zeer complex. Voor de berekening van de kosten zal een gemiddelde norm gehanteerd moeten worden. In het najaar van 2015 zullen hiervoor de gegevens bekend zijn, omdat we in deze afhankelijk zijn van het WMO kantoor. De berekening van de case-load van de consulenten zal eveneens in het najaar van 2015 bekend zijn. In 2016 gaan we op basis van het objectieve verdeelmodel er € 101.100 op vooruit, oplopend tot € 346.700 in 2019. We zullen dit blijven monitoren. Wmo Op 1 januari 2016 is het overgangsjaar voor de Wmo, uitgezonderd beschermd wonen, voorbij In de loop van 2015 zullen er nog vele gesprekken gevoerd worden met cliënten die in 2015 gebruik maken van het overgangsrecht. De uitgangspunten zoals die voor 2015 zijn geformuleerd blijven ook in 2016 van kracht: De behoeften en wensen van het huishouden zo veel mogelijk leidend zijn in de invulling van het arrangement; Het huishouden waar mogelijk zelf de regie voert op de uitvoering, met ondersteuning van mantelzorg en waar nodig ondersteund door de voorzieningen Wmo met hulp(verlener) naar keuze; Er wordt gewerkt volgens het principe van één huishouden, één plan, één regisseur.

- 29 -

Programma Sociaal Domein

Eind 2014 hebben mensen met een extramurale AWBZ-indicatie en een profiel van de Wet langdurige zorg (Wlz) kunnen kiezen voor het Wlz-overgangsrecht. Veel cliënten uit deze groep hebben daar gebruik van gemaakt. Zij hebben van het CIZ een indicatie voor extramurale zorg ontvangen die geldig is tot 1 januari 2016. Dat betekent dat er minder cliënten afhankelijk zijn van de zorg vanuit de Wmo dan verwacht. Er wordt een uitname uit het budget gedaan. Voor 2015 wordt € 32.000 en voor 2016 € 34.000 uitgenomen. Ondanks uitname neemt de integratie uitkering decentralisatie in 2016 toe met € 5.600. Wat betreft de huishoudelijke verzorging hebben alle cliënten met een indicatie met einddatum 31 december 2014 een nieuwe beschikking ontvangen. De eigen mogelijkheden van de cliënt en van zijn omgeving zijn aan de orde geweest in de gesprekken en meegewogen bij het vaststellen van het aantal uren hulp. Voor 2016 zijn er wat betreft de huishoudelijke verzorging en het budget dat daarvoor nodig is geen grote wijzigingen te verwachten. Actiepunten decentralisaties algemeen 1. De organisatie van het contractbeheer en monitoring( bij Jeugd o.a. de dienstverleningsovereenkomst met Breda); 2. De organisatie van de ICT, intern en extern; 3. Het bijhouden en of aanpassen van beleidregels ten behoeve van eenheid van beleid en transparantie bij de maatwerkvoorzieningen; 4. Het organiseren van het AMHK en de verbinding met de generalist; 5. Samen doen en eigen kracht in relatie tot de decentralisaties; 6. Besluitvorming rond WAVA/!GO; 7. Afstemming op casusniveau met zorgaanbieders; 8. Afstemmen op casusniveau met de individuele scholen; 9. Werkafspraken met samenwerkingsverband Passend Onderwijs; 10. Afstemming met onze samenwerkingspartners in Dongemond en Dongemond plus; 11. Risicomanagement op het gebied van Veiligheid en Financiën; 12. Algehele planning en control rondom de drie decentralisaties. Dit betreft een opsomming van algemene acties waarbij we uiteraard niet volledig zijn omdat dit mede afhankelijk is van alle ontwikkelingen. Participatiewet Het jaar 2015 is een overgangsjaar voor de Participatiewet. Vanwege de invoer van de Participatiewet houden we rekening met instroom van “nieuwe groepen” (voormalig WSW’ers en Wajongers). Tegenover de nieuwe instroom staat dat wij extra gaan investeren in de uitstroom. De komende jaren gaan we verdere uitstroom bereiken door extra inzet op de bemiddeling naar werk. Voor de begeleiding van de mensen naar werk zal extra ambtelijke capaciteit ingezet gaan worden. Door deze aanpak willen wij realiseren dat de omvang van het aantal uitkeringsgerechtigden de komende jaren afneemt. In het najaar zal verder beleid ontwikkeld worden ten behoeve van de Participatiewet en hoe we het gaan uitvoeren. WAVA/!GO Iroko, een adviesbureau gespecialiseerd op de terreinen participatie, re-integratie en sociale werkvoorziening heeft in opdracht van de 6 Dongemondgemeenten in 2015 een rapport uitgebracht over de rol van WAVA/!GO in de uitvoering van (ex) WSW en de Participatiewet. Naar aanleiding van dit rapport is in 2015 een nota uitvoering Participatiewet en positie WAVA ter vaststelling aangeboden aan de gemeenteraden van de zes Dongemondgemeenten. Als koers voor de uitvoering van de Participatiewet wordt aangehouden dat deze zo dicht mogelijk bij de burger moet plaatsvinden en de regie hierbij zoveel mogelijk bij de gemeente moet liggen. Omdat de nieuwe instroom in de WSW per 1 januari 2015 is gestopt zal WAVA (gefaseerd) moeten reorganiseren c.q. afstoten. Uiterlijk in de eerste helft van 2016 wordt een implementatieplan voorgelegd aan de gemeenteraden. In dit plan komt aan de orde welke taken en onderdelen van WAVA kunnen worden gereorganiseerd of afgestoten: Wat zijn de gevolgen voor de huidige WAVA medewerkers; Welke acties van de individuele gemeenten worden verwacht; Een gedegen financiële analyse gebaseerd op basis van de actuele aannames.

- 30 -

Programma Sociaal Domein

Schuldhulpverlening De financiële schuldhulpverlening wordt volledig ingekocht bij de Stadsbank. De schulden van huishoudens in Nederland blijven groeien. Vooral mensen met lage inkomens of met een uitkering melden zich vaker met problematische schulden bij de schuldhulpverlening. Schulden blijken vaak ook niet meer op te lossen. Eenmaal opgestarte regelingen van de schuld worden in 70% van de gevallen met succes afgerond. Maar in de afgelopen drie jaren is het aantal mensen met niet regelbare schulden (bijvoorbeeld fraudevorderingen), waardoor een schuldregeling niet kan worden opgestart, sterk gestegen. In 2014 hadden we geen cliënten met niet regelbare schulden. Vanaf januari tot en met juni 2015 hebben we 4 cliënten die door deze schulden niet in aanmerking kunnen komen voor schuldhulpverlening. De oplossing voor een schuldregeling is dan om deze mensen onder bewindvoering te plaatsen. Daardoor zullen de kosten van bewindvoering de komende jaren sterk stijgen. Deze extra kosten komen ten laste van de bijzondere bijstand. Deze meerkosten zijn dan ook op dit moment moeilijk in te schatten. Minimabeleid Het minimabeleid (inclusief bijzondere bijstand) wordt dit jaar nog herijkt. Hierbij zal in het bijzonder aandacht worden besteed aan de bekendheid van de regelingen. We gaan in een minimabeleidsplan vastleggen hoe we willen zorgen, dat het minimabeleid bij kan dragen tot het vergroten van de participatie. Wij willen sociale uitsluiting en beperking van de participatie voorkomen. De insteek van het minimabeleid is dat het ondersteunend is. De hoogste vorm van participatie is immers werk. We constateren een toename van het aantal uitkeringen wat druk oplevert voor de budgetten. Inburgering / Vluchtelingenwerk Vanaf 2014 is er in overleg met Vluchtelingenwerk een bezuiniging doorgevoerd van 20%. Binnen de gemeente Aalburg moeten jaarlijks een aantal statushouders (mensen met een verblijfsvergunning) gehuisvest worden. Hoewel deze statushouders nu zelf een lening moeten aanvragen bij DUO blijft het belangrijk om deze statushouders te ondersteunen, zoals tot nu toe steeds gedaan is door Vluchtelingenwerk. Voor de uitvoering van de Wet inburgering en het bieden van maatschappelijke- en trajectbegeleiding, wordt aan Vluchtelingenwerk jaarlijks subsidie verstrekt, zo ook voor 2015, in totaal € 108.270 (Werkendam € 54.135, Aalburg en Woudrichem elk € 27.067,50). Taakstelling: De verhoogde instroom van Vluchtelingen binnen Europa zorgt ook in Nederland voor een sterk verhoogde instroom. De gemeentelijke taakstelling is dan ook in de afgelopen sterk verhoogd. Het aantal te huisvesten statushouders voor 2014 was 12 personen. In 2015 moeten in totaal 25 personen worden gehuisvest en begeleid door Vluchtelingenwerk. De taakstelling zal worden verhoogd. Het is een uitdaging om alternatieve huisvesting te onderzoeken en te realiseren zoals o.a. het plaatsen van units of hergebruiken van lege panden. Recente informatie geeft een verhoging van 40% t.o.v. de taakstelling 2015. Het aantal te huisvesten statushouders wordt naar verwachting voor 2016 35 personen. Inburgeringstrajecten; Hoewel de meeste te huisvesten statushouders een status zullen krijgen op basis van de nu geldende regelgeving, is het niet uitgesloten dat er nog statushouders gehuisvest moeten worden die aanspraak kunnen maken op de wetgeving van die gold tot 1 januari 2013. Deze personen moeten een inburgeringsaanbod krijgen van de gemeente. Daarnaast is het zo dat er nog een aantal lopende trajecten (2 à 3) moeten worden afgerond waarvoor de gemeente de trajecten betaalt. Voor de bekostiging hiervan wordt voorgesteld € 7.500 structureel op te nemen in de begroting 2016.

- 31 -

Programma Sociaal Domein

- 32 -

Programma Sociaal Domein

Volksgezondheid Het uitvoeringsprogramma 2015-2016 is vastgesteld. De verschillende preventieactiviteiten zullen in 2016 een vervolg krijgen. Op de speerpunten Alcohol, eenzaamheid en overgewicht zullen de lopende projecten worden voortgezet. Daarnaast zal er een duidelijke link worden gelegd met verslavingszorg. Het drugsgebruik door jongeren, zowel 18- als 18+, binnen de gemeente heeft de nadrukkelijke aandacht. Er is ook een projectgroep drugs actief vanaf april 2015. In deze projectgroep zijn mensen van de politie, gemeente, GGD, Novadic-Kentron vertegenwoordigd. Verder is er tweejaarlijks een overleg met de kerken uit de gemeente, ook hier wordt gekeken hoe we elkaar kunnen versterken op de verschillende thema’s. Verschillende kerken hebben aangegeven ook meer aan drugspreventie te willen doen. De preventieve en repressieve activiteiten zullen stevig worden opgepakt in 2015 en 2016. Het uitvoeringsprogramma richt zich verder met name op leefstijl en sociale omgeving. Volksgezondheid / Technische Hygiënezorg ( THZ) Kinderopvang Gemeenten hebben een wettelijke verplichting om alle kinderopvangorganisaties, peuterspeelzalen, gastouderbureaus, enz. jaarlijks te laten inspecteren door de toezichthouder: de GGD. In de begroting 2015 is hiervoor een bedrag van € 1.000 opgenomen. Daarnaast is voor deze inspecties in de bijdrage aan de GROGZ van € 110.600 een bedrag opgenomen van € 6.000. Bij elkaar is voor de THZ een budget beschikbaar van € 7.000. De totale kosten voor de inspecties bedragen echter minimaal € 15.000. Voorgesteld wordt om in de begroting 2016 dit budget hiervoor op te nemen. De verhoging van de kosten voor de THZ is het gevolg van het landelijke ingezette project Flexibilisering THZ bij de GGD. Voorheen werden de kosten verdeeld naar rato van het aantal inwoners per gemeente (waardoor grotere gemeenten eigenlijk betaalden voor de kleinere gemeenten). Uitvloeisel van het project is dat er nu afgerekend wordt op basis van het werkelijke aantal uitgevoerde inspecties. Gemeenten zijn verplicht jaarlijks alle kinderopvangorganisaties, peuterspeelzalen en gastouderbureaus te inspecteren. Van het aantal geregistreerde gastouders moet 2% worden geïnspecteerd. Ambulancevervoer Door realisering van een ambulancevoorziening (stationeringpost) binnen de gemeente Aalburg in combinatie met het goed toepassen van het zogenaamde dynamisch ambulance management proberen we tot een verbetering te komen met betrekking tot de overschrijdingspercentages van de A1 spoedritten. Er wordt momenteel gekeken naar een geschikte locatie voor de stationeringpost bij het gemeentehuis of Aalburgloket. Dit zal budget neutraal worden uitgevoerd.

- 33 -

Programma Milieu

Programma Milieu Producten opgenomen onder programma Milieu -

inzameling en verwerking van afval beheer en onderhoud riolering milieubeleid en uitvoering milieutaken ontsmetting en ongediertebestrijding duurzaamheid uitvoering taken Wet milieubeheer afvalstoffenheffing heffing rioolrechten

Wat willen we bereiken / Wat gaan we daarvoor doen in 2016-2019 / Wat mag het kosten Afval inzameling In de gemeente Aalburg is op het gebied van afvalbeperking en afvalscheiding nog veel winst te behalen. Om duurzaam (her)gebruik te stimuleren, werkt het rijk samen met andere overheden, bedrijfsleven en maatschappelijke organisaties aan het programma 'Van Afval Naar Grondstof' (VANG). Het gezamenlijke doel is om meer duurzame producten op de markt te brengen, bewuster te consumeren én meer en beter te recyclen. Wat betreft de hoeveelheid restafval streven we de volgende doelen na, die we binnen regionaal verband willen bereiken: Jaar

Hoeveelheid restafval per inwoner

2017

150 kg

2020

100 kg

2025

30 kg

2030

0 kg (afvalloos)

In 2014 werd 149,8 kg restafval per inwoner ingezameld: daarmee wordt feitelijk de doelstelling voor 2017 nu al gehaald. We zijn dus op de goede weg, maar het kan beter. Wat betreft het overige afval steven we een naar een verdere en betere afvalscheiding. In Aalburg worden de volgende afvalstromen al gescheiden ingezameld: gft-afval, papier, textiel, glas, kunststof verpakkingen, drankenkartons en blik. Daarnaast kunnen gratis diverse soorten afval gescheiden worden ingeleverd bij het milieustation. Om verdere scheiding te bevorderen stellen wij een aantal maatregelen aan u voor: Gratis gft Uit de gehouden sorteeranalyses in onze gemeente blijkt dat ca. 40% van het restafval bestaat uit gft-afval. Dit afval kan worden onderverdeeld in 30% groente- en fruitafval en 10% tuinafval. Juist gft-afval is makkelijk te scheiden en herbruikbaar als o.a. compost. Om te stimuleren dat de burgers het afval beter scheiden wordt voorgesteld de inzameling van gft gratis te maken. Op deze wijze wordt voor burgers de drempel lager om bijvoorbeeld bladeren uit het gemeenteplantsoen in de eigen container te doen. Het sluit bovendien ook prima aan bij ons project “Groen Samen Doen”, waarbij burgers stukken gemeentegroen kunnen adopteren. Hoewel in 2016 de contracten van afvalinzameling pas aflopen, stellen wij voor om toch al in 2016 de inzameling van het gft gratis te maken door een beroep te doen op de egalisatiereserve afval. Een daartoe verrichte herberekening heeft uitgewezen dat hiervoor voldoende financiële ruimte aanwezig is. (Grof) tuinafval kan sinds 2013 gratis worden gebracht naar het milieustation in Giessen. Hiervan wordt goed gebruik gemaakt.

- 34 -

Programma Milieu

Papiercontainers Ongeveer 5% van de aangeboden hoeveelheid restafval bestaat nog uit papier en karton. Wij willen de afvalscheiding van deze afvalstroom daarom verbeteren. De planning is om met ingang van 1 januari 2016 in onze gemeente het oud papier in te zamelen in minicontainers. De minicontainers worden dit jaar aangeschaft en aan het einde van 2015 worden ze uitgezet. Burgers hebben wel de mogelijkheid om zelf aan te geven of ze een container wensen en de mogelijkheid blijft bestaan om bundels papier aan te bieden. Verenigingen blijven daarom betrokken bij de inzameling van het oud papier zoals tot nu toe het geval was. In goed overleg met deze verenigingen is besloten om maximaal één keer per maand papier in te zamelen in de kernen. Hiervoor heeft een nieuwe indeling van de routes plaatsgevonden. Milieustation Het milieustation kent een negatief exploitatieresultaat. Dit negatieve resultaat wordt verwerkt in het vaste deel van de afvalstoffenheffing zoals die bij de huishoudens in rekening wordt gebracht en wordt zo door alle huishoudens betaald. Ook huishoudens die geen gebruik maken van het milieustation betalen hier aan mee. Dit strookt niet met de gedachte: ''de vervuiler betaalt''. Om die reden wordt voorgesteld het tarief voor de betaalde fracties op het milieustation geleidelijk aan te verhogen om zo te streven naar het verder beperken van het exploitatietekort en meer recht te doen aan het uitgangspunt ''de vervuiler betaalt''. Attero Op 21 mei 2014 is door de regio West-Brabant een naheffing van Attero ontvangen. In dit dossier trekken wij als West-Brabantse gemeenten samen op en gezamenlijk wordt de claim bestreden. In de loop van dit jaar zal de uitspraak van de arbitragezaak duidelijk worden en wat de (financiële) gevolgen hiervan zullen zijn voor onze gemeente. Duurzaamheid In 2013 heeft u de Visie en plan van aanpak duurzaamheid 2014 – 2017 vastgesteld. In hoofdlijn is deze visie een realistische herijking en een verbreding van het eerdere beleid. Voor een aantal in het beleid genoemde onderwerpen zijn en worden in meer en mindere mate vorderingen geboekt. In 2014 hebben wij een haalbaarheidsonderzoek uitgevoerd naar de haalbaarheid van zonnepanelen op gemeentelijke gebouwen en hebben we besloten om op twee gebouwen zonnepanelen aan te brengen. Vanwege het op dit moment lopend traject van de vaststelling van de IHP’s, is nog niet tot aanbesteding overgegaan. Mede met het oog op het realiseren van besparingen in het groenbeheer hebben we voor 2015 met Altenatuur een afspraak voor een pilot voor ecologisch bermbeheer gemaakt (Eethen). Op het gebied van duurzame mobiliteit zullen medio 2015 de eerste laadpalen voor elektrische auto’s in Wijk en Aalburg worden aangelegd. In 2013 en recent bij de vaststelling van de jaarrekening 2014 een bestemmingsreserve voor duurzaamheidsdoeleinden van ongeveer € 50.000 (revolverend fonds) beschikbaar gesteld. Deze middelen kunnen wij structureel inzetten om om investeringen in duurzaamheid (gedeeltelijk) te bekostigen

- 35 -

Programma Milieu

- 36 -

Programma Milieu

Omgevingsdienst De OMWB (Omgevingsdienst Midden en West Brabant) is half 2013 van start gegaan. Het betreft een gemeenschappelijke regeling waarin 27 gemeenten en de provincie samen werken. De OMWB is in basis opgericht voor het uitvoeren van milieutaken, die al dan niet onder mandaat worden uitgevoerd voor de deelnemende gemeenten. De OMWB kent een fors aantal aanloopproblemen, die inherent zijn aan het opstarten van een organisatie van deze omvang. Naast cultuurverschillen van medewerkers is er sprake van dat iedere afzonderlijke gemeente andere wensen en ideeën heeft over de inhoudelijke producten en het niveau van dienstverlening van de OMWB. De OMWB heeft geprobeerd hier invulling aan te geven. Het is echter niet mogelijk gebleken om voor 28 organisaties maatwerk te leveren Momenteel werkt het Dagelijks Bestuur van de OMWB een actieplan uit. Het concept hiervan wordt op 1 juli 2015 besproken in het Algemeen Bestuur en wordt in september 2015 definitief vastgesteld. De acties die daaruit voortvloeien zullen generiek budgetneutraal uitgevoerd moeten worden. In hoeverre dit voor Aalburg specifiek nog financiële gevolgen heeft , willen wij bij de begroting 2016 aan u voorleggen. Binnen het Gemeentefonds wordt een bedrag ontvangen voor vergunningverlening, toezicht en handhaving. Voor Aalburg gaat het voor de jaren 2016 en 2017 om een bedrag van € 14.000 en vanaf 2018 €16.100. Dit bedrag wordt conform de met de OMWB gemaakte afspraken doorbetaald aan de OMWB. Hiervoor is een uitgavenraming opgenomen. Verbreed gemeentelijk rioleringsplan (vGRP) In 2013 heeft u de Actualisatienotitie GRP 2013-2017 vastgesteld. De afgesproken waterplanmaatregelen zijn hierin meegenomen, waardoor er nu ook dekking is voor deze maatregelen. Na 2017 zullen wij in een nieuw vGRP afwegen welke keuzes dan het meest doelmatig zijn voor een adequaat rioolbeheer.

- 37 -

Programma Bouwen en ruimte

Programma Bouwen en ruimte Producten opgenomen onder programma Bouwen en ruimte -

Woningbouw; Stads- en dorpsvernieuwing; Structuurvisie en uitvoeringsplan Bouwaanvragen / omgevingsvergunningen; Woningen / landerijen; Voorbereiden, opstellen en handhaven van bestemmingsplannen; Toezicht en handhaving omgevingsvergunning Grondexploitaties.

Wat willen we bereiken / Wat gaan we daarvoor doen in 2016-2019 / Wat mag het kosten Omgevingsbeleidsplan Recent heeft u het omgevingsbeleidsplan vastgesteld. In dit plan wordt ingestoken op preventie, deregulering en conflictbemiddeling. Uitgangspunt is dat de ambitie binnen de reguliere formatie wordt opgepakt, waarbij meer ingezet wordt op het halen van kwalitatieve doelstellingen dan het halen van kwantitatieve doelstellingen (bijvoorbeeld aantallen controles). Door het slim omgaan met middelen, taken en verantwoordelijkheden en door goed samen te werken moet dit mogelijk zijn. Wel zal een gefaseerde uitvoering van de ambities worden opgenomen in het plan. Het jaar 2016 wordt gezien als een proefjaar. De resultaten van het eerste jaar zullen vroegtijdig geëvalueerd worden. Mochten er aandachtspunten of verbeterpunten zijn dan zullen deze aan u worden gemeld. Veense Put Oplossen instabiliteit In 2014 zijn de eerste uitvoerende werkzaamheden, in opdracht en onder regie van het bestuur Veense Put, voor het stabiel maken van de landtong gestart. Daarmee wordt invulling gegeven aan een noodzakelijke voorwaarde om te komen tot een nieuw bestemmingsplan voor de Veense Put. Hoewel in 2014 enige vertraging in de uitvoering is ontstaan, vorderen de werkzaamheden nu zodanig dat vóór het begin van het hoogwaterseizoen van 2015 (in oktober), de meest urgente delen stabiel zijn gemaakt. Uit veiligheidsoogpunt zullen wij scherp blijven toezien op de voortgang van de werkplanning en de werkzaamheden. Nieuw bestemmingsplan Veense Put ( + Maaslandjes) Eind 2014 heeft het voorontwerp bestemmingsplan Veense Put, met daarin opgenomen ruimere bebouwingsmogelijkheden, ter inzage gelegen. De daarop ingediende inspraakreacties nemen wij mee in het ontwerpbestemmingsplan, dat wij eind dit jaar aan u ter besluitvorming willen voorleggen. Voorwaarde is wel dat de problematiek van de instabiliteit wordt opgelost. Handhaving illegale bebouwing Het aanpakken van de handhaving van de illegale bebouwing zullen wij ter hand nemen zodra de juridische kaders van het bestemmingsplan (met daarin verruimde bebouwingsregels) definitief duidelijk zijn. De handhaving is primair gericht hoofdzaken, op het aanpakken van die overtredingen die in het nieuwe bestemmingsplan niet gelegaliseerd kunnen worden. Te zijner tijd zullen wij bij u terugkomen voor middelen om uitvoering te geven aan de handhaving. De eerder (2013) hiervoor meerjarig beschikbaar gestelde middelen, zijn vrijgevallen. Communicatie met de Veense Put Met het bestuur van de Veense Put vindt vanaf 2014 op structurele basis overleg en afstemming plaats over alle relevante zaken die aan de orde zijn op de Veense Put. Wij ervaren dit overleg als constructief en het draagt bij aan het boeken van progressie in dit complexe dossier. - 38 -

Programma Bouwen en ruimte

Ladder van duurzame verstedelijking In de Structuurvisie Infrastructuur en Ruimte van het Rijk wordt de ladder voor duurzame verstedelijking geïntroduceerd. Deze ladder is per 1 oktober 2012 als motiveringseis in het Besluit ruimtelijke ordening opgenomen voor alle stedelijke ontwikkelingen. De ladder voor duurzame verstedelijking is er om een zorgvuldige afweging en transparante besluitvorming bij alle ruimtelijke en infrastructurele besluiten te bereiken. Voor de gemeente heeft dit ook gevolgen. De ladder gaat uit van een actuele regionale vraag. Dit betekent dat er onderzoek gedaan moet worden, waaruit blijkt dat er een regionale vraag is én dat deze actueel is. Woonvisie en prestatieafspraken Wij zijn in samenwerking met de andere gemeenten in het Land van Heusden en Altena en de corporaties bezig om de woonvisie te actualiseren en vervolgens nieuwe prestatieafspraken te maken. De prestatieafspraken worden gemaakt aansluitend op de woonvisie. Als raad bent u in het totstandkomingsproces betrokken en in de tweede helft van 2015 zal de woonvisie aan u ter vaststelling worden aangeboden. Startersstimuleringsfonds Om starters op de woningmarkt een goede start te kunnen bieden, heeft u in 2013 een fonds van € 129.000 ingesteld wat het verstrekken van startersleningen mogelijk maakt. Het Stimuleringsfonds Volkshuisvesting Nederlandse gemeenten (SVN) beheert dit fonds. Er zijn inmiddels acht leningen verstrekt. De startersleningen werden ge-cofinancierd door het Rijk en door de provincie. Deze cofinanciering is echter afgelopen. Naar verwachting zal om die reden in de loop van de tweede helft van 2015 het budget op zijn. Er kunnen dan pas weer startersleningen worden verstrekt als de eerste startersleningen worden afgelost. Dit zal op zijn vroegst medio 2017 gebeuren. Omgevingswet Met de Omgevingswet vereenvoudigt en bundelt de overheid de regels voor ruimtelijke projecten. Een kenmerk van de Omgevingswet is dat de regelgeving een meer algemeen, gebiedsgericht karakter krijgt en dat er meer wordt overgelaten aan initiatieven van burgers en bedrijven. Deze wetswijziging sluit prima aan bij de bestuurlijke lijn die wij voorstaan. Wij zien de Omgevingswet dan ook als een kans voor onze bestuurlijke behoefte om initiatieven vanuit de samenleving te ondersteunen en de organisatie in te richten op het faciliteren daarvan. Tevens zien wij de nieuwe wet als een aanknopingspunt voor (verdere) deregulering (minder regels, is minder uitvoering, is minder kosten). Naar verwachting treedt de wet in 2018 in werking. In de tweede helft van 2015 zullen wij u informeren over de gevolgen van deze omvangrijke wetgevingsverandering. Kwaliteitsborging Met de introductie van de private kwaliteitsborging verandert de rol van de gemeente als bevoegd gezag voor de bouwkwaliteit. De vergunningverlening voor bouwprojecten zal beperkt worden tot de beoordeling van de ruimtelijke aanvaardbaarheid, beperkte welstandstoets, flora- en fauna, archeologie, brandveilig gebruik. Bij het afgeven van een vergunning voor nieuwbouw of seriematige verbouw hoeft de gemeente in de toekomst niet meer te kijken naar bouwtechnische aspecten en geen controles meer uit te voeren tijdens de bouw. In plaats daarvan komt een nieuw systeem van kwaliteitsbewaking waarin marktpartijen/ aannemers zorgen dat aan de wettelijke eisen wordt voldaan. De opleverende partij wordt verantwoordelijk voor het gehele bouwproces. Marktpartijen in de bouw moeten zelf methodes ontwikkelen voor de voorgestelde kwaliteitsbewaking zodat aannemers zich houden aan de bouwtechnische eisen uit het Bouwbesluit, bijvoorbeeld via erkenning of certificering. Een onafhankelijke publieke toelatingsorganisatie zal beoordelen of een methode voldoet. Het is de bedoeling dat het wetsvoorstel vanaf 2016 stapsgewijs ingaat Voor onze gemeente heeft deze nieuwe ontwikkeling met name gevolgen voor onze begroting door verminderde legesopbrengsten. Wat betreft de personele inzet zijn de gevolgen relatief beperkt, omdat wij weinig eigen formatie op deze terreinen inzetten. Op dit moment zijn we in gesprek met de gemeenten Werkendam en Woudrichem om te kijken of er samenwerking mogelijk is en of er efficiëntievoordelen zijn te behalen. - 39 -

Programma Bouwen en ruimte

- 40 -

Programma Bouwen en ruimte

Ontwikkelingen ten aanzien van veehouderijen Provinciaal beleid: Verordening Ruimte 2014 In 2014 heeft de provincie de Verordening Ruimte vastgesteld, waarbij met name de regels voor het buitengebied aanzienlijk zijn gewijzigd. Er wordt alleen nog ontwikkelruimte aan veehouderijen geboden als daarmee een ontwikkeling naar een duurzame veehouderij in gang wordt gezet. Voor veehouderijen in stedelijk gebied wordt geen enkele ontwikkelruimte meer geboden, daar gaat het slot op de deur. Veehouderij en stikstofdepositie In de Natuurbeschermingswet is bepaald dat activiteiten geen significante effecten mogen hebben op Natura2000 gebieden. Uitbreiding van veehouderijen leidt, zonder beperkende maatregelen, tot toename van stikstofemissie en daarmee tot toename van stikstofdepositie op Natura2000 gebieden in de omgeving. Het rijk is bezig met een landelijke dekkende oplossing in de vorm van de PAS, Programmatische Aanpak Stikstofdepositie. De PAS moet ervoor zorgen dat er tegemoet gekomen wordt aan de eisen van de Natura2000 en dat er ontwikkelruimte voor veehouderijen blijft bestaan. Overig gemeentelijk vastgoed Actualiseren Periodieke Instandhoudingsplannen (PIP-plannen) voor gemeentelijke (kerk)torens (tbv subsidie). Het betreft hier het opstellen van meerjarenonderhoudsplannen (MJOP’s )voor torens voor een periode van 6 jaar. Het zijn geen instandhoudingsmiddelen. € 4.000 voor 2016 voor de torens in Eethen en Veen; € 12.000 voor 2018 voor de overige kernen.

- 41 -

Programma Algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien

Programma Algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien Producten opgenomen onder programma Algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien -

geldleningen en financieringen deelnemingen beleggingen algemene uitkering gemeentefonds uitvoering WOZ opbrengsten OZB mutaties in reserves

Wat willen we bereiken / Wat gaan we daarvoor doen in 2016-2019 / Wat mag het kosten Algemene uitkering gemeentefonds In deze kadernota 2016 worden de effecten van de meicirculaire 2015 opgenomen. Vanaf 2015 bestaat het gemeentefonds uit de reguliere algemene uitkering en een uitkering voor de drie decentralisaties in het sociaal domein. Reguliere uitkering (excl. sociaal domein) De ontwikkeling van de algemene uitkering wordt voor een belangrijk deel bepaald door de ontwikkeling van de rijksuitgaven. Volgens de normeringssystematiek (trap op trap af) hebben wijzigingen in de rijksuitgaven direct invloed op de omvang van de algemene uitkering. In het onderstaande overzicht worden de verschillen weergegeven tussen de raming van de algemene uitkering na de meicirculaire 2015 en septembercirculaire 2014. 2016

2017

2018

2019

Kadernota 2016 (meicirculaire 2015)

9.491.000 9.442.300

9.479.600 9.565.100

Begroting 2015 (septembercirculaire 2014)

9.343.500 9.329.100

9.237.600 9.237.600

Verschil (+ voordelig)

147.500

113.200

242.000

327.500

Het positieve effect van de meicirculaire 2015 voor de jaren 2016-2019 heeft de volgende oorzaken: • de uitwerking van het groot onderhoud van een aantal clusters binnen het gemeentefonds vanaf 2016. Het betreft de clusters werk en inkomen en brandweer en rampenbestrijding. Bij het cluster volkshuisvesting ruimtelijke ordening en stadsvernieuwing hebben VNG en de Raad voor de financiële verhoudingen aanmerkingen op de onderzoeksmethode voor dit cluster. Hier is nader onderzoek nodig en de resultaten hiervoor worden pas in de meicirculaire 2016 verwacht; • hogere aantallen bij o.a. inwoners, woningen, uitkeringsgerechtigden, huishoudens • toename van het accres van het gemeentefonds (2016 en 2019); Drie decentralisaties in het sociaal domein In de mei- en septembercirculaires 2014 was het aandeel van onze gemeente geraamd op basis van historische grondslag in het macrobudget. In de meicirculaire 2015 zijn de objectieve verdeelmodellen voor Jeugd en WMO opgenomen. Voor de twee objectieve verdeelmodellen geldt dat afzonderlijke maar gelijke ingroeipaden van maximaal 4 jaar voor beide modellen worden gehanteerd. Gemeenten met een positief herverdeeleffect (zoals

- 42 -

Programma Algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien

Aalburg) gaan er zoveel als mogelijk op vooruit, afhankelijk van de middelen die nodig zijn voor de compensatie van de nadeelgemeenten. Vanaf 2020 is het maximale voordeel voor Jeugd en WMO bereikt. Net als in de begroting 2015 wordt voorgesteld om ook in de begroting 2016 de drie decentralisaties budgettair neutraal te ramen. Hiermee zijn de uitgavenramingen voor de zorgtaken gelijk aan de middelen die we ontvangen binnen de Algemene uitkering. Overzicht ontwikkeling uitkering sociaal domein (meicirculaire 2015 ten opzichte van septembercirculaire 2014): Meicirculaire 2015

2016

2017

2018

2019

Decentralisatie AWBZ

1.467.600 1.452.400

1.400.000 1.384.400

Decentralisatie jeugdzorg

2.264.700 2.362.100

2.430.200 2.446.100

Decentralisatie Participatiewet

1.088.200 1.014.400 4.820.500 4.828.900

Septembercirculaire 2014

2016

2017

946.200

902.600

4.776.400 4.733.100 2018

2019

Decentralisatie AWBZ

1.462.100 1.421.400

1.417.500 1.417.500

Decentralisatie jeugdzorg

2.163.500 2.099.600

2.099.400 2.099.400

Decentralisatie Participatiewet

1.116.500 1.048.900

Raming na septembercirculaire 2014

4.742.100 4.569.900

Verschil (+ voordelig)

78.400

259.000

994.500

994.500

4.511.400 4.511.400 265.000

221.700

Nota reserves en voorzieningen Uitgangspunt is dat het beleid ten aanzien van reserves en voorzieningen eenmaal per 4 jaar in een nota reserves en voorzieningen wordt vastgelegd. U als raad stelt deze nota vast. In de nota worden in ieder geval bepalingen opgenomen omtrent de vorming van, de storting in en onttrekking aan reserves en voorzieningen en het rentebeleid inzake reserves en voorzieningen. Dit jaar zullen wij een nieuwe nota reserves en voorzieningen samenstellen. Deze zal u gelijktijdig met de begroting 2016-2019 worden aangeboden. Rente reserves en voorzieningen Jaarlijks komt de rente van de reserves ten gunste van de exploitatie. Door een afname van de reserves met name in verband met de getroffen voorzieningen in 2014 voor het ROB en de Elsdijk is deze rente voor de jaren 20162019 lager dan bij de begroting 2015 werd geraamd. Dit resulteert in een nadelig effect van: 2016 € 25.100 2017 € 33.900 2018 € 33.900 2019 € 35.300

- 43 -

Programma Algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien

- 44 -

Programma Algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien

Nota Risicomanagement en weerstandsvermogen Volgens het BBV (Besluit Begroting en Verantwoording) zijn gemeenten verplicht jaarlijks bij de begroting en de jaarrekening inzicht te geven in de risico’s die zij lopen en dienen zij een toelichting te geven op het weerstandsvermogen. Iedere gemeente loopt risico’s. In de nota Risicomanagement en weerstandsvermogen worden de kaders weergegeven om: de risico’s binnen de gemeente Aalburg op een eenduidige en uniforme manier in te schatten en vast te leggen; en een norm te bepalen voor het benodigde weerstandvermogen van de gemeente. De laatste vastgestelde nota dateert van 2006. In 2015 stellen wij een nieuwe Nota samen, waarbij ook het onderdeel fraude wordt betrokken. Deze nota zal waarschijnlijk in december 2015 of januari 2016 aan u worden aangeboden. Loon- en prijsontwikkelingen Prijsontwikkeling Zoals gebruikelijk hanteren wij voor de begroting de prijsontwikkelingen die worden weergegeven in de meicirculaire. De gegevens zijn afkomstig van het Centraal Planbureau (CPB). Het betreft macro-indicatoren die een beeld geven van de algemene trendmatige ontwikkeling. Het percentage dat we hanteren is de prijsmutatie Bruto Binnenlands Product (BBP). Dit wordt ook door het Rijk op allerlei beleidsterreinen gebruikt. Voor 2016 betreft het een percentage van 1,0%. Zoals gebruikelijk verhogen wij alleen daar waar nodig de budgetten met dit percentage. Dit betreft budgetten voor onderhoudscontracten, subsidies en reguliere contracten. Voor 2016 gaan we uit van een bedrag van € 100.000. Anderzijds wordt dit percentage ook gehanteerd als inflatiecorrectie op de OZB-opbrengst. Dit betekent een meeropbrengst van € 20.000. Netto wordt dus een bedrag voor prijsontwikkeling opgenomen van € 80.000. e

Structurele doorwerking van ontwikkelingen vanuit de 1 Eigenaars lasten Dorpshuis Veen Dividend BNG, bijstelling Verzekeringen, premie cyberisks verzekering

- 45 -

Tussenrapportage 2015 € 7.000 N € 12.300 N € 6.000 N € 28.400 N

Paragraaf Bedrijfsvoering

Paragraaf Bedrijfsvoering Producten opgenomen onder paragraaf Bedrijfsvoering -

Organisatie Personeel

Wat willen we bereiken / Wat gaan we daarvoor doen in 2015-2018 / Wat mag het kosten Organisatie De overschakeling naar het werken op basis van Samen Doen is ook voor onze medewerkers een intensieve ontwikkeling. Jarenlang bestaande uitgangspunten en werkwijzen worden verlaten. Het vraagt een heel nieuwe houding. Vanuit zowel ons college als het management wordt hier sterk op ingezet. De nieuwe aanpak wordt als verfrissend ervaren en de medewerkers pakken dit enthousiast op. Daarbij speelt ook het aspect van de huisvesting. Dit betreft voor de organisatie dan zowel de discussie in het kader van het IHP over het gemeentehuis en het Aalburgloket (zie de afzonderlijke tekst hierover), als onze visie dat we waar mogelijk op verschillende locaties binnen de gemeente willen gaan werken. Voorwaarde om volgens de nieuwe uitgangspunten op locatie te kunnen werken is wel dat de organisatie goed gefaciliteerd wordt. Daarvoor is een aantal ontwikkelingen in gang gezet. Zo werken we aan het actualiseren van het informatiebeleidsplan om de ICT in lijn te houden met onze werkwijze en zijn we op dit moment bezig met het versneld digitaliseren van de documentenstromen. Om het geheel van de ontwikkelingen in juiste koers te houden actualiseren we onze overall visie op de dienstverlening. Personeel Benutten generatiepact/instroom jongeren In de CAO gemeenten 2013-2015 is uitgesproken om gedurende de looptijd van de CAO 1.500 jongeren van 35 jaar en jonger te laten instromen bij gemeenten. Het landelijke orgaan (LOGA) heeft gemeenten geadviseerd om het generatiepact te benutten. In een generatiepact wordt aan oudere medewerkers de mogelijkheid geboden minder te gaan werken met gedeeltelijk behoud van salaris om zo instroom mogelijk te maken voor jongere medewerkers. Door hier vroegtijdig mee te starten kan geanticipeerd worden op uitstroom vanwege natuurlijk verloop bij cruciale functies. Dan kan kennis gefaseerd overgedragen worden aan de jongeren en faciliteren wij ouderen om duurzaam inzetbaar blijven. Wij zijn hier actief mee bezig en streven naar een budgettair-neutrale uitwerking. CAO afspraak omtrent garantiebanen De VNG heeft met de andere overheidswerkgevers en de minister van BZK de banenafspraak gemaakt. Elk jaar moeten gemeenten extra banen creëren voor mensen met een arbeidsbeperking, tot er in 2023 in totaal 5.250 extra banen zijn. Als gemeente hebben wij een voorbeeldfunctie en willen in 2016 al starten met het creëren van een functie. Voor de gemeente Aalburg komt dit neer op één functie. Sociale zekerheid/stijging pensioenpremies Per 1 januari 2015 gelden nieuwe rekenregels voor pensioenfondsen (nieuw Financieel Toetsingskader/nFTK). Deze nieuwe regels schrijven onder andere voor dat het ABP (net als andere fondsen) de rendementen voorzichtiger moet inschatten. De nieuwe regels en de aanhoudend lage rente leiden ertoe dat de pensioenpremie naar verwachting gaat stijgen. De kosten hiervan ramen we voorlopig op € 10.000.

- 46 -

Paragraaf Bedrijfsvoering

Formatie Onder het programma veiligheid is een toelichting opgenomen voor de aanpak van de ondermijning. Daarvoor is extra personele capaciteit nodig. Binnen hetzelfde cluster is door een aantal ontwikkelingen meer capaciteit nodig. Dit betreft de verwerking van de stroom aan WOB-verzoeken en de bezwaar- en beroepschriften die hier uit voortvloeien. Los hiervan is er sprake van een grote toename van het aantal bezwaarschriften dat behandeld wordt door de Vaste commissie van advies en beroep. De extra kosten hiervan bedragen per saldo € 53.000. Toekomstvisie overig gemeentelijk vastgoed Voor de gebouwen in eigendom van de gemeente Aalburg is door adviesbureau KAW een integraal huisvestingsplan (IHP) opgesteld voor een periode tot 2030. In het IHP worden drie voorstellen gedaan over de toekomst van het gemeentelijk vastgoed. Wij verwachten dat het gemeentehuis en het Aalburgloket in de toekomst het meest onderhevig zijn aan veranderingen. Deze veranderingen hangen samen met onze visie op overheidsdienstverlening: een beweging naar de burger toe en Samen Doen. Wij verwachten daarmee een kostenbesparing op de bedrijfsvoering te kunnen realiseren. Daarom zijn voor deze twee gebouwen vier scenario’s opgesteld. Voor de overige gebouwen verwachten we voor de korte, middellange en langere termijn geen veranderingen. Daarom zijn deze objecten niet nader onderzocht en blijft hierop het in 2013 vastgestelde beleid “Beheer en onderhoud gemeentelijk Vastgoed” van toepassing. De vier scenario’s die zijn opgesteld zijn als volgt: Scenario 0 handhaven gemeentehuis en Aalburgloket Scenario 1 handhaven gemeentehuis en afstoten Aalburgloket Scenario 2 afstoten gemeentehuis en handhaven Aalburgloket Scenario 3 afstoten gemeentehuis en afstoten Aalburgloket Op dit moment opteren wij voor behoud van het gemeentehuis en het afstoten van het Aalburgloket (scenario1). Ook dan zullen nog een aantal keuzes moeten worden gemaakt, zoals ten aanzien van de loket functie, al dan niet behoud van de raadszaal. De locatie van het Aalburgloket zal worden herontwikkeld naar woningbouw. De financiële consequenties zijn overeenkomstig de in 2015 ingezette lijn verwerkt in de begroting. In de tweede helft van 2015 zullen wij u de voorstellen over de toekomst van ons gemeentelijk vastgoed doen toekomen, zodat u tot een goede besluitvorming kunt komen.

- 47 -

- 48 -

Recapitulatie budgettaire ontwikkelingen kadernota 2016 ingedeeld naar programma's Nr.

Omschrijving

Exploitatiebudgetten 2016 2017

2018

2019

-356.700

1.300

36.200

36.200

-28.400

-28.400

-28.400

-28.400

0 0 0 0

0 0 0 -800

0 0 0 -9.600

0 0 0 -9.280

-7.500 0 0 0

0 0 0 0

0 0 0 0

0 0 0 0

Programma Verkeer en openbare ruimte Groenbeheer Kwaliteitsimpuls openbare ruimte Verkeersborden Baggeren Begraafplaats Drongelen Veerdeinst Aalst- Veen

0 0 -5.000 0 0 -10.000

0 0 -5.000 0 0 -10.000

0 0 -5.000 0 0 -10.000

0 0 -5.000 0 0 -10.000

Programma Lokale economie Markten Regionaal economisch beleid en economische zaken Regionaal Ontwikkel Bedrijf (ROB) Breedband

0 0 -35.600 pm

0 0 -37.000 pm

0 0 -38.500 pm

0 0 -40.100 pm

0 0 0 0 50.000

pm 0 0 -62.000 50.000

pm 0 0 -201.500 50.000

pm 0 0 -198.400 50.000

-25.000 0 0 0 0 pm 0 -17.500 pm

-25.000 0 0 0 0 pm 0 -44.000 pm

0 0 0 0 0 pm 0 -44.000 pm

0 0 0 0 -8.500 pm 0 -44.000 pm

Beginsaldo begroting 2015 Structurele doorwerking ontwikkelingen 1e Tussenrapportage Programma Bestuur Samenwerking / bestuurlijke toekomst Samen Doen Dorpsraden Audio-visuele installatie, op locatie werken (5 jaar a 4% lineair) Programma Veiligheid Toolbox brandveilig leven (*) Aanpak georganiseerde criminaliteit Renovatie brandweerkazerne te Wijk en Aalburg Steunpunt Politie Wijk en aalburg

Programma Onderwijs Peuterspeelzalen / Kinderdagverblijven Volwasseneducatie Openbaar onderwijs Onderhoud schoolgebouwen (40 jaar a 4% liniair) Leerlingenvervoer Cultuur, recreatie en sport Bibliotheek (*) Muziekonderwijs Subsidiebeleid verenigingen (algemeen) Capaciteitsuitbreiding voetbalvelden MJOP voetbalvelden (*) MJOP d'Alburcht Herbestemming locatie Veldzicht Brede impuls combinatiefunties Oriënterend onderzoek realisatie accommodaties altetiek en hockey

- 49 -

- 50 -

Programma Sociaal Domein Decentralisaties WAVA/!GO Schuldhulpverlening Minimabeleid Inburgering/Vluchtelingenwek Volksgezondheid Volksgezondheid / Technische Hygiënezorg (THZ) Kinderopvang Ambulancevervoer

-78.400 0 pm pm -7.500 0 -7.600 0

-259.000 0 pm pm -7.500 0 -7.600 0

-265.000 0 pm pm -7.500 0 -7.600 0

-221.700 0 pm pm -7.500 0 -7.600 0

Programma Milieu Afval inzameling Milieustation Attero Duurzaamheid Omgevingsdienst Omgevingsdienst, vergunningverlening, toezicht en handhaving Verbreed GRP

0 0 0 0 pm -14.000 0

0 0 0 0 pm -14.000 0

0 0 0 0 pm -16.100 0

0 0 0 0 pm -16.100 0

0 0 0 0 0 0 pm 0 -4.000

0 0 0 0 0 0 pm 0 0

0 0 0 0 0 0 pm 0 -12.000

0 0 0 0 0 0 pm 0 0

Programma Algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien Algemene uitkering Algemene uitkering, decentralisaties Nota reserves en voorzieningen Rente reserves Nota Risicomanagement en weerstandsvermogen Loon- prijsontwikkelingen

147.500 78.400 0 -25.100 0 -80.000

113.200 259.000 0 -33.900 0 -80.000

242.000 265.000 0 -33.900 0 -80.000

327.500 221.700 0 -35.300 0 -80.000

Paragraaf Bedrijfsvoering Organisatie Personeel, garantiebanen Personeel, sociale zekerheid/stijging pensioenpremies Formatie openbare orde, veiligheid en crisisbeheersing Toekomstvisie overig gemeentelijk vastgoed

0 0 -10.000 -53.000 0

0 0 -10.000 -53.000 0

0 0 -10.000 -53.000 0

0 0 -10.000 -53.000 0

-489.400

-253.700

-228.900

-139.480

-36.500

-25.000

-12.000

-8.500

Programma Bouwen en ruimte Omgevingsbeleidsplan Veense Put Ladder van duurzame verstedelijking Woonvisie en prestatieafspraken Startersstimuleringsfonds Omgevingswet Kwaliteitsborging Verordening ruimte (slot op de deur) Gemeentelijk vastgoed MJOP's (*)

Totaal tekorten ( -/- is nadelig)

Waarvan incidenteel (*)

- 51 -

- 52 -