Inhoudsopgave. AthenaSummary Universiteit van Amsterdam Faculteit der Rechtsgeleerdheid Bachelorjaar 3. Ondernemingsecht Supplement: jurisprudentie

      AthenaSummary   Universiteit  van  Amsterdam   Faculteit  der  Rechtsgeleerdheid  –  Bachelorjaar  3     Ondernemingsecht   Supplement:  jurisprudentie     Inhoudsopgave     Week  1:  Inleiding;  verschillende  rechtsvormen  van  de  onderneming;  handelsregister       Blz.  3   Over  de  functie  van  het  handelsregister:   − HR  3  februari  1984,  NJ  1984,  386  Café  ’t  Brouwertje   − HR  28  juni  1996,  NJ  1997,  58  Bodam  Jachtservice  (r.o.  3.3)     Week  2:  Oprichting,  inbreng,  vermogen  en  kapitaal             Blz.  5   Over  het  eigen  vermogen  van  kapitaalvennootschappen  als  waarborg  voor  de   vennootschapscrediteuren:   − HR  8  november  1991,  NJ  1992,  174  Nimox     Week  3:  Interne  organisatie  en  besluitvorming               Blz.  6   Over  de  instructiebevoegdheid  van  AV  jegens  bestuur:   − HR  21  januari  1955,  NJ  1959,  43  Forumbank   − Pres.  Rb  Arnhem  28  december  1987,  KG  1988,  37  Amstelland   − HR  13  juli  2007,  NJ  2007,  434  ABN  AMRO   Over  het  ontslag  van  een  bestuurder:   − HR  26  oktober  1984,  NJ  1985,  375  Sjardin   − HR  4  december  1992,  NJ  1993,  271  Meijers/Mast   Over  bevoegdheden  van  de  ondernemingsgraad:   − HR  26  januari  1994,  NJ  1994,  545  Heuga     Week  4:  Aansprakelijkheid  van  de  vennootschap,  vertegenwoordiging         Blz.  10   Over  vertegenwoordiging  van  personenvennootschappen:   − HR  26  juni  1981,  NJ  1982,  1  Van  Willigen  Vuren  HR  3  december  1971,  NJ  1972,  117  Hotel  Jan   Luyken   Over  vertegenwoordiging  van  kapitaalvennootschappen:   − HR  17  december  1982,  NJ  1983,  480  Bibolini   Over  aansprakelijkheid  van  de  vennootschap  uit  onrechtmatige  daad:   − HR  6  april  1979,  NJ  1980,  34  Kleuterschool  Babbel   Over  aansprakelijkheid  in  concernverhoudingen:   − HR  19  februari  1988,  NJ  1988,  487  Albada  Jelgersma   Over  aansprakelijkheid  op  grond  van  vereenzelviging:   − HR  13  oktober  2000,  NJ  2000,  698  Rainbow    

 

Week  5:  Aansprakelijkheid  van  vennoten,  aandeelhouders,  bestuurders  en  commissarissen   Blz.  13   Over  de  aansprakelijkheid  van  bestuurders  en  commissarissen  van  een  NV/BV:   − HR  2  december  1994,  NJ  1995,  288  Poot/ABP   − HR  28  juni  1996,  NJ  1997,  58  Bodam   − HR  10  januari  1997,  NJ  1997,  360  Staleman/Van  de  Ven   − HR  8  juni  2001,  JOR  2001/171  Panmo   − HR  29  november  2002,  NJ  2003,  455  Berghuizer  Papierfabriek   − HR  20  oktober  2006,  NJ  2007,  2  Van  Schilt/Jansen   − HR  8  december  2006,  NJ  2006,  659  Ontvanger/Roelofsen   Over  aansprakelijkheid  van  de  vennoten:   − HR  3  december  1971,  NJ  1972,  117  Hotel  Jan  Luyken   − HR  13  december  2002,  JOR  2003,  32  Bon  Appetit     Week  6:  Geschillen  en  enquête   Blz.  19   Over  toepassing  van  de  wettelijke  geschillenregeling:   − OK  20  november  1997,  NJ  1998,  392  Hooymans   Over  toepassing  van  het  enquêterecht:   − HR  10  januari  1990,  NJ  1990,  466  OGEM                                                

In  ons  streven  naar  perfectie  zetten  wij  alles  op  alles  om  een  volledige  samenvattingen   beschikbaar  te  stellen.  Mochten  wij  onverhoopt  toch  punten  over  het  hoofd  hebben   gezien  of  verkeerd  hebben  genoteerd,  schroom  dan  niet  om  dat  terstond  te  melden.  Dit   geldt  voor  alle  op-­‐  en  aanmerkingen.  Onze  klachtenlijn  is  te  vinden  op   www.athenasummary.nl   2   Studieboeken te dik? AthenaSummary biedt kwalitatief hoogwaardige samenvattingen aan! Like ons op Facebook om op de hoogte te blijven: facebook.com/athenasummary

 

WEEK  1  

 

HR  3  februari  1984,  NJ  1984,  386  Café  ’t  Brouwertje     Casus/feiten   Caféhouder  bestelt  glaswerk  bij  Geho.  Betaalt  niet.  Hoewel  geen   eigenaar  meer,  staat  Damen  nog  bij  de  KvK  ingeschreven  als  eigenaar   van  Café  ’t  Brouwertje.  Het  het  café  is  inmiddels  verkocht.  Geho   spreekt  daarop  Damen  aan.   Rechtsvraag   Kan  een  feit  dat  niet  in  het  Handelsregister  stond  aan  een  derde   worden  tegengeworpen  wanneer  de  derde  onkundig  is?  Geldt  dit  ook   indien  de  derde  het  Handelsregister  destijds  nog  niet  had   geraadpleegd?   Belangrijke   Er  is  geen  beroep  tegenover  onkundige  derden  mogelijk  op  onjuiste,   rechtsoverweging/ onvolledige  of  niet-­‐ingeschreven  feiten  (zelfs  al  heeft  die  derde  het   essentie   Handelsregister  niet  geraadpleegd).  Het  zou  in  strijd  met  een  vlot   lopend  handelsverkeer  zijn  dat  het  register  voor  het  afsluiten  van  elke   transactie  met  het  oog  op  een  eventueel  later  van  pas  komen  een   beroep  op  de  voormelde  bepaling  (art.  25  lid  3  Hrgw)  zou  moeten   geraadpleegd.     Relevante   Art.  25  lid  3  Hrgw   artikelen     HR  28  juni  1996,  NJ  1997,  58  Bodam  Jachtservice     Casus/feiten   Mr.  Pasma  is  curator  in  het  op  9  juli  1987  uitgesproken  faillissement   van  Bodam  Jachtservice.  De  curator  zegt  dat  hij  de  onkundige  derde  is   en  op  grond  van  art.  31  Hrw  bescherming  verdient,  ook  al  is  hij  curator   van  het  bedrijf  dat  zich  had  moeten  inschrijven.   Het  bestuur  van  Bodam  heeft  niet  voldaan  aan  zijn  verplichting  de   jaarrekening  openbaar  te  maken  (2:394).  Het  bestuur  heeft  ook  niet   aan  haar  boekhoudingsverplichting  voldaan  (2:14).  Het  bestuur  heeft   zijn  taak  onbehoorlijk  vervult  (2:248  lid  2)  en  er  wordt  vermoed  dat   dat  een  belangrijke  oorzaak  van  het  faillissement  van  Bodam  is.   Rechtsvraag   Is  de  curator  een  derde  in  de  zin  van  art.  31  Hrgw?     Is  het  bestuur  aansprakelijk?   Belangrijke   De  Hoge  Raad  bepaalt  dat  de  curator  niet  behoort  tot  de  groep  van   rechtsoverweging/ beschermde  derden.  Hij  is  geen  contractspartij.  Zijn  vordering  berust   essentie   op  de  wet  en  vloeit  niet  voort  uit  een  rechtsbetrekking  op  het  aangaan   waarvan  het  ontbreken  van  een  juiste  en  volledige  inschrijving  in  het   handelsregister  van  het  geen  daarin  wettelijk  ingeschreven  moet   worden,  in  het  algemeen  van  invloed  kan  zijn.  Art.  31  Hrgw  ziet  op  de   vraag  of  als  de  derde  werkelijk  wist  hoe  het  zat,  hij  de  overeenkomst   dan  wel  gesloten  had.  Daar  komt  bij  dat  de  tekst  en  de  strekking  van   art.  2:248  BW  zich  verzetten  tegen  toepassing  van  art  31  Hrgw  in   zaken  als  deze.   Commissarissen  zijn  niet  zelf  gehouden  de  in  art.  2:248  lid  2  BW   bedoelde  verplichtingen  tot  boekhouden  en  openbaar  maken  van  de   3   Studieboeken te dik? AthenaSummary biedt kwalitatief hoogwaardige samenvattingen aan! Like ons op Facebook om op de hoogte te blijven: facebook.com/athenasummary

 

 

Relevante   artikelen      

jaarrekening  na  te  leven,  ook  niet  als  het  bestuur  in  de  nakoming   daarvan  tekortschiet.  Het  is  wél  de  taak  van  de  commissarissen  taak   op  de  nakoming  door  het  bestuur  van  die  verplichtingen  toezicht  te   houden.  Daartoe  zullen  zij  zich  door  het  bestuur  moeten  laten   inlichten  en  het  bestuur  m.b.t.  de  nakoming  van  deze  verplichtingen   moet  adviseren  en  zo  nodig  moeten  ingrijpen  bijvoorbeeld  door  een   bestuurder  te  schorsen  of  zijn  ontslag  te  bevorderen.   Art.  2:138  BW   Art.  2:248  BW   Art.  2:259  BW   Art.  2:394  BW  

                                             

  4   Studieboeken te dik? AthenaSummary biedt kwalitatief hoogwaardige samenvattingen aan! Like ons op Facebook om op de hoogte te blijven: facebook.com/athenasummary

 

WEEK  2  

 

  HR  8  november  1991,  NJ  1992,  174  Nimox     Casus/feiten   Nimox  NV  is  enig  aandeelhouder  van  Auditrade  BV.  Nimox  besluit,  in   haar  hoedanigheid  van  algemene  vergadering  van  aandeelhouders  van   Auditrade  BV  tot  een  dividenduitkering  aan  de  aandeelhouders.  Dit   dividend  besluit  deed  praktisch  alle  reserves  verdwijnen.  Auditrade   wordt  vervolgens  failliet  verklaard.   Rechtsvraag   Kan  een  besluit  tot  dividenduitkering  dat  niet  op  grond  van  art.  2:11   BW  kan  worden  vernietigd,  toch  onrechtmatig  kan  zijn?     Belangrijke   De  Hoge  Raad  oordeelde  dat  indien  een  enig  aandeelhouder  ten  tijde   rechtsoverweging/ van  het  besluit  tot  uitkering  van  dividend,  waardoor  praktisch  alle   essentie   reserves  van  de  BV  verdwenen,  ernstig  rekening  had  moeten  houden   met  de  mogelijkheid  van  een  tekort  het  desondanks  nemen  van  een   dergelijk  besluit  onrechtmatig  kan  zijn  tegenover  de  crediteuren  van   de  BV.  Dit  brengt  mee  dat  ondanks  de  geldigheid  van  een  besluit  tot   dividenduitkering,  de  uitvoering  van  het  besluit  of  het  door   uitoefening  van  het  stemrecht  tot  stand  brengen  van  dit  besluit  door   de  enige  aandeelhouder  in  casu  de  moedervennootschap  tegenover   crediteuren  van  de  vennootschap  onrechtmatig  kan  zijn.  Voorwaarde   voor  de  aansprakelijkheid  van  de  enige  aandeelhouder  is  dat  deze  ten   tijde  van  het  besluit  reeds  ernstig  rekening  had  moeten  houden  met   de  mogelijkheid  van  een  tekort  (zie  r.o.v.  3.3.1).   Relevante   Art.  2:11  BW   artikelen   Art.  6:162  BW    

                         

  5   Studieboeken te dik? AthenaSummary biedt kwalitatief hoogwaardige samenvattingen aan! Like ons op Facebook om op de hoogte te blijven: facebook.com/athenasummary

 

WEEK  3  

 

  HR  21  januari  1955,  NJ  1959,  43  Forumbank     Casus/feiten   Twee  aandeelhouders  van  Forum-­‐Bank  NV  hebben  een  algemene   vergadering  van  aandeelhouders  bijeengeroepen  tot  behandeling  van   hun  voorstel  om  de  vennootschap  een  aanzienlijk  pakket  eigen   aandelen  van  de  twee  aandeelhouders  te  doen  inkopen.  Ondanks   hevig  verzet  van  directie  en  andere  aandeelhouders  werd  het  voorstel   aangenomen.     Rechtsvraag   Kan  de  AVA  van  een  nv  rechtsgeldig  een  besluit  nemen,  waarbij  zij  aan   de  directie  opdraagt  een  bepaalde  gedragslijn  te  volgen  in  een   kwestie,  die  volgens  wet  en  statuten  tot  de  bevoegdheid  van  de   directie  behoort?     Belangrijke   De  AVA  mag  de  bij  wet  en  statuten  getrokken  grenzen  van  haar   rechtsoverweging/ bevoegdheid  niet  mag  overschrijden.  De  inkoop  van  eigen  aandelen   essentie   behoort  uitsluitend  tot  de  bevoegdheid  van  het  bestuur.   Relevante   Art.  2:129  BW   artikelen     Pres.  Rb  Arnhem  28  december  1987,  KG  1988,  37  Amstelland     Casus/feiten   De  100%  dochtervennootschappen  van  Amstelland  Concernbeheer  NV   (NVE  en  AVG)  waren  in  economische  zin  in  een  concern  verbonden.   Rechtsvraag   Kon  Amstelland  van  haar  dochters  verlangen  dat  zij  zich  over  en  weer   aansprakelijk  stelden  voor  schulden  voortvloeiende  uit  een  door   Amstelland  ten  behoeve  van  het  gehele  concern  te  sluiten   kredietovereenkomst?   Belangrijke   1. Er  was  sprake  van  een  vrij  nauwe  onderlinge  verbondenheid   rechtsoverweging/ tussen  de  diverse  dochters  binnen  het  concern.  De  financiële   essentie   verwevenheid  was  tamelijk.   2. Rechtbank  overwoog  dat  dit  maakt  dat  het  aanvaarden  van   hoofdelijke  aansprakelijkheid  in  een  geval  gelijk  dat  van  het   Amstelland-­‐concern,  mits  dit  op  basis  van  wederkerigheid   gebeurt,  niet  strijdig  is  met  het  doel  van  de  dochters  kan   worden  geacht,  zelfs  al  houdt  de  omschrijving  van  het  doel  in   de  statuten  van  die  dochters  niet  met  zoveel  woorden  in  dat   dit  het  verstrekken  van  aansprakelijkheids-­‐  en   zekerheidsstellingen  ten  behoeve  van  derden  bevat.  De   statutaire  doelomschrijving  rechtvaardigde  niet  expliciet  het   aangaan  van  een  schuld  ten  behoeve  van  een  derde,  zodat  de   aansprakelijkheids-­‐  en  zekerheidsstellingen  als  niet  in  de   statuten  opgenomen  secundaire  rechtshandelingen  moesten   worden  beschouwd.  Wederkerigheid  van  de  aangegane   verplichtingen  vormt  voldoende  rechtvaardiging  om  de   afwezigheid  van  de  doeloverschrijding  aan  te  nemen.   Kortom:  Het  bestuur  van  de  dochter  is  in  beginsel  gehouden  de   6   Studieboeken te dik? AthenaSummary biedt kwalitatief hoogwaardige samenvattingen aan! Like ons op Facebook om op de hoogte te blijven: facebook.com/athenasummary

 

  instructies  van  de  moeder  op  te  volgen  voor  zover  dit  niet  de   continuïteit  van  de  dochter  in  gevaar  brengt.       HR  13  juli  2007,  NJ  2007,  434  ABN  AMRO     Casus/feiten   ABN  AMRO  verkoopt  haar  dochtermaatschappij,  de  bank  LaSalle,  aan   Bank  of  America  terwijl  er  bieders  zijn  die  geïnteresseerd  zijn  in  de   verwerving  van  ABN  AMRO.  De  aandeelhouders  verzetten  zich  tegen   de  verkoop  van  LaSalle  omdat  er  niet  eerst  aan  de   aandeelhoudersvergadering  toestemming  is  gevraagd.  De   aandeelhouders  beroepen  zich  op  art.  2:107a  BW.     Rechtsvraag   Is  er  sprake  van  een  situatie  als  in  art.  2:107a  BW  waardoor  het   bestuur  verplicht  is  toestemming  te  vragen  aan  de  aandeelhouders   voor  de  verkoop  van  LaSalle?     Belangrijke   De  omstandigheid  dat  LaSalle  verkocht  wordt  terwijl  ABN  AMRO  zelf   rechtsoverweging/ in  een  overnamesituatie  zit,  kan  niet,  zonder  dat  de  wet  of  de  statuten   essentie   daarin  voorzien,  leiden  tot  een  goedkeuringsrecht  van  de   aandeelhoudersvergadering.  Ze  leiden  evenmin  tot  een  verplichting   van  het  bestuur  van  ABN  AMRO  om  de  vergadering  ter  zake  te   consulteren.  Het  bestuur  bestuurt  de  onderneming,  niet  de   aandeelhouders.     Het  besluit  tot  afsplitsing  en  verkoop  van  LaSalle  kan  niet  worden   aangemerkt  als  een  besluit  omtrent  een  “belangrijke  verandering  van   de  identiteit  van  de  onderneming”,  2:107a  lid  1.  Hiervan  is  alleen   sprake  in  gevallen  waarin  die  besluiten  zo  ingrijpend  zijn  dat  zij  de   aard  van  het  aandeelhouderschap  veranderen  in  dier  voege  dat  de   aandeelhouder  daardoor  kapitaal  gaat  verschaffen  aan  een  wezenlijk   andere  onderneming.   Relevante   Art.  2:8  BW   artikelen   Art.  2:9  BW   Art.  2:107a  BW     HR  26  oktober  1984,  NJ  1985,  375  Sjardin     Casus/feiten   Sjardin  en  zijn  broer  en  zus  waren  aandeelhouder  van  Sjartec  BV.   Sjardin  was  door  de  BV  als  bestuurder  ontslagen  bij  besluit  van  de  AVA   op  een  aantal  gronden  waaronder  dat  hij  een  aan  de  BV  toebehorend   onroerend  goed  eigenmachtig  had  verkocht.  Sjardin  heeft  om   vernietiging  van  dit  besluit  verzocht  wegens  strijd  met  de  goede  trouw   als  bedoeld  in  artikel  2:11,  lid  1  aanhef  en  onder  c  BW.   Rechtsvraag   Is  in  geval  van  een  besluit  van  de  bv  om  een  bestuurder  te  ontslaan   slechts  een  vordering  tot  herstel  of  schadevergoeding  mogelijk  op   grond  van  7:681  e.v.?  Kan  dat  het  besluit  ook  o.g.v.  strijd  met  de   goede  trouw  (zie  art.  2:11  BW)  worden  aangevochten?   Belangrijke   Indien  de  algemene  vergadering  van  aandeelhouders  een  bestuurder   rechtsoverweging/ ontslaat,  zijn  niet  alleen  de  regels  betreffende  arbeidsovereenkomsten   essentie   van  toepassing,  maar  aanvullend  dient  gekeken  te  worden  naar  de  op   7   Studieboeken te dik? AthenaSummary biedt kwalitatief hoogwaardige samenvattingen aan! Like ons op Facebook om op de hoogte te blijven: facebook.com/athenasummary

 

  ontslag  van  die  bestuurder  gerichte  wil  van  de  vennootschap,  zoals  die   zich  jegens  de  bestuurder  tot  uiting  is  gebracht  en  dan  specifiek  of   deze  zich  heeft  gevormd  conform  de  hiervoor  geldende  regels  van  de   wet  en  statuten  én  de  werking  van  de  goede  trouw  (art.  2:11  BW).   Artikel  2:11  BW  

Relevante   artikelen     HR  4  december  1992,  NJ  1993,  271  Meijers/Mast     Casus/feiten   Meijers  is  vanaf  1  januari  1984  directie-­‐secretaris  en  vanaf  1  januari   1986  directeur  van  Mast  Holding  BV.  In  augustus  1987  is  hij  door  de   AVA  ontslagen.   Rechtsvraag   Is  het  ontslag  kennelijk  onredelijk?  Is  Mast  Holding  mitsdien   schadeplichtig?   Belangrijke   De  weigering  van  een  bestuurder  van  een  vennootschap  om  een  door   rechtsoverweging/ de  algemene  vergadering  van  aandeelhouders  gewenst  beleid  uit  te   essentie   voeren  kan  een  redelijke  grond  voor  ontslag  zijn  (zie  r.o.v.  3.3)  .  Of  die   weigering  in  concreto  een  redelijke  grond  oplevert,  hangt  af  van  de   aard  van  het  door  de  algemene  vergadering  gewenste  beleid  en  van   de  overige  omstandigheden.  Als  er  zo’n  dergelijke  grond  voor  ontslag   is,  is  het  aan  de  bestuurder  gegeven  ontslag  niet  kennelijk  onredelijk   en  is  daarmee  ook  geen  grond  voor  het  toekennen  van  een   schadevergoeding  aan  de  ontslagen  bestuurder.  De  Hoge  Raad  betrekt   in  haar  oordeel  omtrent  het  beleid  van  Meijers  als  bestuurder,  ook  de   periode  waarin  Meijers  formeel  nog  geen  bestuurder  was  maar  wel   een  directietaak  bij  de  vennootschap  vervulde.   Relevante   Art.  2:217  BW   artikelen   Art.  2:239  BW     HR  26  januari  1994,  NJ  1994,  545  Heuga     Casus/feiten   Interface  Heuga  (voorheen  Heuga  Holding)  was  100%   aandeelhoudster  en  statutair  directeur  van  Heuga  Nederland  en  had   als  zodanig  binnen  Heuga  Nederland  grote  zeggenschap.  Interface   Heuga  had  vrijwillig  het  verzwakt  structuurregime  aangenomen.   Besloten  werd  tot  een  statutenwijziging  waarbij  het  verzwakt  regime   werd  afgeschaft  zodat  de  RvC  zijn  daaruit  resulterende  bevoegdheden   zou  verliezen.  Interface  Heuga  had  geen  Ondernemingsraad.  Heuga   Nederland  had  wel  een  Ondernemingsraad.  De  Ondernemingsraad   van  Heuga  Nederland  had  beroep  ingesteld  tegen  het  besluit  van   Heuga  Nederland  en  Interface  Heuga.   Rechtsvraag   In  hoeverre  is  een  ondernemingsraad  bevoegd  om  in  rechte  te  worden   betrokken  bij  besluiten  van  een  moederonderneming?       Kan  de  Ondernemingsraad  van  Heuga  Nederland  aan  art.  25  lid  1   onder  e  WOR  een  recht  op  advies  ontlenen  m.b.t.  het  door  de  AVA   van  Heuga  Holding  te  nemen  besluit  tot  statutenwijziging  en  te  dier   8   Studieboeken te dik? AthenaSummary biedt kwalitatief hoogwaardige samenvattingen aan! Like ons op Facebook om op de hoogte te blijven: facebook.com/athenasummary

 

  Belangrijke   rechtsoverweging/ essentie  

Relevante   artikelen    

zake  tegen  Heuga  Nederland  en  Heuga  Holding  kon  procederen?   De  Hoge  Raad  stelt  dat  de  ondernemingsraad  enkel   procesbevoegdheid  heeft  tegen  ‘de  ondernemer’  in  de  zin  van  art.  1   WOR.       De  Hoge  Raad  oordeelde  dat  voor  de  toepassing  van  art.  25  en  26   WOR  Heuga  Holding  geacht  moest  worden  de  onderneming  van   Heuga  Nederland  mede  in  stand  te  houden.  Daarmee  was  de   bevoegdheid  van  de  Ondernemingsraad  om  op  de  voet  van  art.  26   WOR  óók  tegen  Heuga  Holding  op  te  treden  (procesbevoegdheid)   gegeven.  Op  het  materiële  punt  had  de  Ondernemingskamer   geoordeeld  dat  de  herverdeling  van  bevoegdheden  binnen  Heuga   Holding  doorwerkte  in  de  onderneming  van  Heuga  Nederland  en  dat   het  besluit  van  Heuga  Holding  diende  te  worden  toegerekend  aan   Heuga  Nederland.  Volgens  de  ondernemingskamer  hadden  derhalve   Heuga  Holding  en/of  Heuga  Nederland  het  voorgenomen  besluit  om   advies  moeten  voorleggen.  Omdat  dit  niet  was  gebeurd  waren  Heuga   Holding  en/of  Heuga  Nederland  veroordeeld  om  het  besluit  tot   statutenwijziging  in  te  trekken  en  de  gevolgen  daarvan  ongedaan  te   maken.  De  Hoge  Raad  meende  dat  de  overweging  van  de   Ondernemingskamer  aangaande  het  doorwerken  van  het  besluit  tot   herverdeling  van  de  bevoegdheden  inhield  dat  Heuga  Holding  ‘in   zoverre  kan  worden  vereenzelvigd’  met  Heuga  Nederland  en  liet  de   beslissing  van  de  Ondernemingskamer  in  stand  (zie  r.o.v.  3.3.1).   Art.  25  WOR   Art.  26  WOR  

                            9  

Studieboeken te dik? AthenaSummary biedt kwalitatief hoogwaardige samenvattingen aan! Like ons op Facebook om op de hoogte te blijven: facebook.com/athenasummary

 

WEEK  4  

 

  HR  26  juni  1981,  NJ  1982,  1  Van  Willigen  Vuren     Casus/feiten   Van  Willigen  Vuren  heeft  gesprekken  gevoerd  met  Van  den  Broek  (dat   is  een  van  de  vennoten  van  de  vof    Van  den  Broek.  Als  resultaat  van   die  besprekingen  is  een  met  de  hand  geschreven   aannemingsovereenkomst  opgemaakt  welke  namens  de  vof  Van  den   Broek  door  Van  den  Broek  is  ondertekend.     Uit  het  schriftelijk  contract  blijkt  niet  van  enig  bij  de  ondertekening   gemaakt  voorbehoud  van  de  zijde  van  Van  den  Broek.  De  beperking   van  de  bevoegdheid  van  Van  den  Broek  stond  wel  bij  het   Handelsregister  ingeschreven.     Rechtsvraag   Kan  Van  den  Broek  zich  op  de  beperking  van  zijn  bevoegdheid   beroepen?     Belangrijke   Een  vennoot  die  tegenover  een  partij,  die  met  de  vof  wil  contracteren,   rechtsoverweging/ in  strijd  met  de  waarheid  de  indruk  wekt  dat  hij  volledig  bevoegd  is   essentie   om  de  vennootschap  bij  het  aangaan  van  dit  contract  te   vertegenwoordigen,  kan  zich  tegenover  de  wederpartij,  die  van  de   beperking  van  des  vennoots  bevoegdheid  om  de  vennootschap  te   verbinden  niet  op  de  hoogte  is,  niet  erop  beroepen  dat  deze  die   beperking  uit  het  Handelsregister  te  weten  had  kunnen  komen.  Ook   als  die  vennoot  zelf  bij  het  aangaan  van  het  contract  zich  niet  van  de   beperking  van  zijn  bevoegdheid  bewust  was,  zal  hij  de  gevolgen  van   de  door  hem  gewekte  schijn  van  vertegenwoordigingsbevoegdheid   voor  zijn  rekening  moeten  nemen.  Uiteraard  kan  de  vof  zich  wel  op  de   inschrijving  in  het  Handelsregister  beroepen  en  is  zij  dus  niet   gebonden  aan  het  contract.     Relevante   Art.  3:70  BW   artikelen   Art.  25  Hrgw   Art.  17  Hrgw       HR  17  december  1982,  NJ  1983,  480  Bibolini     Casus/feiten   Bibolini  gaat  een  overeenkomst  aan  met  Antillian  Mechanical  Works   NV  met  betrekking  tot  een  tweetal  motordraaibanken.  AMW  wordt   daarbij  vertegenwoordigd  door  directeur  Lombardi.  Uit  notulen  blijkt   dat  Bibolini  aanwezig  was  bij  een  AVA  van  AMW.  Op  deze  vergadering   werd  de  bevoegdheid  van  directeuren  ten  aanzien  van  de  verkoop  van   machines  beperkt  in  die  zin  dat  die  bevoegdheid  slechts  door  de  AVA   kon  worden  uitgeoefend   Rechtsvraag   Maakt  het  verschil  of  degene  die  met  de  vennootschap  handelde  op   de  hoogte  was  van  de  interne  bevoegdheidsbeperking?   Belangrijke   Beperking  van  de  bevoegdheid  van  de  directeuren  met  externe   rechtsoverweging/ werking  krachtens  art.  103  K  Nederlandse  Antillen  is  slechts  mogelijk   essentie   bij  of  krachtens  de  akte  van  oprichting  en  niet  bij  besluit  van  de   10   Studieboeken te dik? AthenaSummary biedt kwalitatief hoogwaardige samenvattingen aan! Like ons op Facebook om op de hoogte te blijven: facebook.com/athenasummary

 

  algemene  vergadering  van  aandeelhouders.     De  Hoge  Raad  heeft  in  dit  arrest  uitgemaakt  dat  het  in  beginsel  geen   verschil  maakt  of  degene  die  met  de  vennootschap  handelde  op  de   hoogte  was  van  de  interne  bevoegdheidsbeperking.  Wel  kan  het  zich   voordoen,  zo  overwoog  de  Hoge  Raad  verder,  dat  in  de   omstandigheden  van  het  geval  degene  die  met  de  vennootschap   handelde,  zich  in  strijd  met  de  goede  trouw  (thans:  redelijkheid  en   billijkheid)  zou  gedragen  door  de  vennootschap  aan  de  met  deze   gesloten  overeenkomst  te  houden,  indien  hij  ondanks  de  hem   bekende  interne  bevoegdheidsbeperking  toch  deze  overeenkomst   aanging.   Kortom:  Een  interne  beperking  van  de   vertegenwoordigingsbevoegdheid  houdt  nog  geen  externe  beperking   in.     Art.  2:130  BW   Art.  2:240  BW  

Relevante   artikelen     HR  6  april  1979,  NJ  1980,  34  Kleuterschool  Babbel     Casus/feiten   Het  dak  van  kleuterschool  Babbel  is  ingestort.  Het  hoofd  van  Bouw-­‐  en   Woningtoezicht  en  de  wethouder  van  onderwijs  leggen  meteen  de   schuld  bij  de  aannemer  Reuvers.  Later  blijkt  dat  de  opdrachtgever   verantwoordelijk  was.  Reuvers  vordert  schadevergoeding  van  de   gemeente  Zwolle  wegens  onrechtmatige  daad.     Rechtsvraag   Is  de  gemeente  aansprakelijk  voor  uitlatingen  van  de  wethouder?     Levert  dit  een  onrechtmatige  daad  op?   Belangrijke   De  gedragingen  van  een  wethouder  kunnen  een  onrechtmatige  daad   rechtsoverweging/ van  de  Gemeente  opleveren,  wanneer  zij  in  het  maatschappelijk   essentie   verkeer  als  gedragingen  van  de  gemeente  hebben  te  gelden.     Introductie  van  de  onrechtmatige  daad  (art.  6:162  BW)  voor   publiekrechtelijke  rechtspersonen.  Er  wordt  vanuit  gegaan  dat  dit   analoog  toegepast  kan  worden  op  privaatrechtelijke  rechtspersonen.   Vereiste  is  dat  de  daad  in  het  maatschappelijke  verkeer  als  gedraging   van  de  rechtspersoon  worden  gezien.     HR  19  februari  1988,  NJ  1988,  487  Albada  Jelgersma     Casus/feiten   Albada  Jelgersma  Holding  BV  (AJ)  neemt  alle  aandelen  over  van   Wijnalda  Kuntz  BV  (WK).  Aan  leveranciers  stuurt  AJ  een  brief  waarin  zij   garandeert  dat  de  vorderingen  op  WK  (dat  een  betalingsachterstand   heeft)  volledig  zullen  worden  voldaan.  Dit  gaat  gepaard  met  een   verzoek  om  de  leveranties  te  hervatten.  WK  wordt  failliet  verklaard.     Rechtsvraag   Kan  de  aandeelhouder  van  een  bedrijf  (AJ)  als  aandeelhouder  van  een   ander  bedrijf  (WK)  aansprakelijk  zijn  uit  onrechtmatige  daad  jegens   schuldeisers  van  het  bedrijf?     Belangrijke   De  Hoge  Raad  oordeelde  dat  het  Hof  geen  rechtsregel  had   rechtsoverweging/ geschonden  door  op  basis  van  de  vastgestelde  feiten  te  oordelen  dat   11   Studieboeken te dik? AthenaSummary biedt kwalitatief hoogwaardige samenvattingen aan! Like ons op Facebook om op de hoogte te blijven: facebook.com/athenasummary

 

  essentie  

AJ  zich  onrechtmatig  jegens  WK  heeft  gedragen  (zie  r.o.v.  3.4).  Aldus  is   hier  sprake  van  onvrijwillige  aansprakelijkheid  van  de  aandeelhouder.   De  moedermaatschappij  had  intensieve  bemoeienis  met  de  dochter   en  had  maatregelen  moeten  nemen.  Door  dit  na  te  laten  is  zij   aansprakelijk  uit  onrechtmatige  daad.   Dit  arrest  heeft  betrekking  op  een  concernverhouding  waarin   aansprakelijkheid  uit  onrechtmatige  daad  kan  ontstaan  op  de   moedervennootschap  van  een  dochter.  Het  ging  niet  goed  met  de   dochter  en  de  moedermaatschappij  heeft  nagelaten  maatregelen  te   treffen  via  de  intensieve  verhouding  die  ze  had  met  de  dochter.  Dit  is   dus  een  uitzondering  op  de  regel  dat  aandeelhouders  niet   aansprakelijk  zijn  voor  de  handelingen  (of  het  nalaten)  verricht  door   een  onderneming  waarin  zij  aandelen  hebben.   Art.  6:162  BW  

Relevante   artikelen     HR  13  oktober  2000,  NJ  2000,  698  Rainbow     Casus/feiten   Rainbow  BV  heeft  de  activiteiten  van  Demarrage  BV  na  haar   faillissement  voorgezet.  Rainbow  houdt  zich  naast  haar  eigen   werkzaamheden  nu  ook  bezig  met  dezelfde  activiteiten  die  Demarrage   BV  voor  haar  faillissement  uitvoerde.  Dit  wordt  gedaan  met  geen   ander  doel  dan  het  verhaalsrecht  van  de  Ontvanger  (die  een  vordering   had  op  Demarrage)  te  benadelen.     Rechtsvraag   Kan  het  misbruik  van  het  identiteitsverschil  worden  aangemerkt  als   onrechtmatig?   Belangrijke   De  Hoge  Raad  bepaalt  in  r.o.v.  3.5  het  volgende:  vereenzelviging  is  het   rechtsoverweging/ voorbijgaan  aan  het  identiteitsverschil  tussen  een  rechtspersoon  en   essentie   een  andere  rechtspersoon  dan  wel  natuurlijk  persoon.     Het  verplaatsen  van  ondernemingsactiviteiten  van  de  ene  naar  de   andere  rechtspersoon  met  geen  ander  oogmerk  dan  de  fiscus  als   crediteur  te  benadelen,  door  het  verijdelen  van  verhaal,  is   onrechtmatig  jegens  deze  crediteur  en  verplicht  tot  vergoeding  tot  de   schade  die  echter  niet  zonder  meer  gelijk  is  te  stellen  aan  het  bedrag   van  de  vordering  waarvan  men  het  verhaal  wilde  verijdelen.   Relevante   Art.  6:162  BW   artikelen    

           

12   Studieboeken te dik? AthenaSummary biedt kwalitatief hoogwaardige samenvattingen aan! Like ons op Facebook om op de hoogte te blijven: facebook.com/athenasummary

 

WEEK  5  

 

  HR  6  oktober  1989,  NJ  1990,  286  Beklamel     Casus/feiten   Stimulan  heeft  rond  februari/maart  1981  aan  Beklamel  BV  een   afgekeurde  partij  babyvoeding  verkocht  en  geleverd  waardoor   Beklamel  een  bedrag  aan  Stimulan  verschuldigd  is.  Betaling  van  de   kopsom  blijft  uit.  In  april  1982  wordt  Beklamel,  die  de  koopsom  nog   steeds  niet  betaald  heeft  failliet  verklaard.  Stimilan  stelt  vervolgens  de   directeur  van  Beklamel,  Klaas,  aansprakelijk  uit  onrechtmatige  daad.   Rechtsvraag   Of  Klaas  bij  het  aangaan  van  de  overeenkomst  als  directeur  van   Beklamel  wist,  of  er  niet  aan  behoefde  te  twijfelen,  dat  Beklamel  niet,   of  niet  binnen  een  redelijke  termijn,  aan  haar  verplichtingen  zou   kunnen  voldoen  en  geen  verhaal  zou  bieden  voor  de  schade  die   Stimulan  ten  gevolge  van  die  wanprestatie  zou  lijden?   Belangrijke   Bij  het  aangaan  van  verbintenissen  door  de  directeur  namens  de   rechtsoverweging/ vennootschap  is  van  belang  of  de  directeur  wist  of  redelijkerwijs   essentie   behoorde  te  begrijpen  dat  de  vennootschap  niet  of  niet  binnen  een   redelijke  termijn  aan  haar  verplichten  zou  kunnen  voldoen,  en  geen   verhaal  zou  bieden  voor  de  schade  ten  gevolge  van  die  wanprestatie.   Als  dat  zo  is,  dan  is  persoonlijke  aansprakelijkheid  uit  hoofde  van   onrechtmatige  daad  mogelijk.   Relevante   Art.  6:162  BW   artikelen   Art.  2:216  lid  3  BW       HR  2  december  1994,  NJ  1995,  288  Poot/ABP     Casus/feiten   Poot  is  enig  aandeelhouder  en  directeur  van  het  ‘Poot-­‐concern’   (Poot).  Het  Poot  werkte  samen  met  het  Algemeen  Burgerlijk   Pensioenfonds  (ABP).  In  1980  kwam  het  Poot  in  financiële  problemen.   Het  ABP  oordeelde  dat  het  Poot  in  feite  failliet  was  en  verbrak  de   samenwerking,  waardoor  de  aandelen  van  Poot  waardeloos  worden.     Rechtsvraag   Kan  een  aandeelhouder  een  vordering  instellen  wegens  wanprestatie   en/of  onrechtmatige  daad  jegens  derden  die  door  hun  gedragingen  de   onderneming  hebben  geschaad  waarin  de  aandeelhouder  aandelen   bezit?     Belangrijke   De  Hoge  Raad  oordeelt  van  niet,  tenzij  de  directeur  aan  kan  tonen  wat   rechtsoverweging/ de  specifieke  geschonden  zorgvuldigheidsnorm  is  jegens  hem  in  privé   essentie   en  dat  hij  niet  enkel  kan  volstaan  met  het  stellen  van  wanprestatie   jegens  het  concern.   De  Hoge  Raad  benadrukte  dat  indien  aan  een  naamloze  of  besloten   vennootschap  door  een  derde  vermogensschade  wordt  toegebracht   door  het  niet  behoorlijk  nakomen  van  contractuele  verplichtingen   jegens  de  vennootschap  of  door  gedragingen  die  tegenover  de   vennootschap  onrechtmatig  zijn,  alleen  de  vennootschap  het  recht   heeft  uit  dien  hoofde  van  de  derde  vergoeding  van  deze  aan  haar   13   Studieboeken te dik? AthenaSummary biedt kwalitatief hoogwaardige samenvattingen aan! Like ons op Facebook om op de hoogte te blijven: facebook.com/athenasummary

 

  toegebrachte  schade  te  vorderen.  Die  vermogensschade  van  de   vennootschap  zal,  zolang  zij  niet  is  vergoed,  een  vermindering  van  de   waarde  van  de  aandelen  in  de  vennootschap  (kunnen)  meebrengen.   (zie  r.o.v.  3.4.1).  In  beginsel  kunnen  de  aandeelhouders  echter  op   grond  van  voor  hen  ontstaan  nadeel  niet  een  eigen  vordering  tot   schadevergoeding  tegen  de  bedoelde  derde  geldend  maken.     Kortom:  de  vennootschap  moet  zelf  de  schade  verhalen.  Een   aandeelhouder  mag  dit  niet.   Art.  6:162  BW   Art.  6:163  BW  

Relevante   artikelen     HR  10  januari  1997,  NJ  1997,  360  Van  de  Ven     Casus/feiten   Autobedrijf  Van  de  Ven  NV  verwijt  Staleman  en  Richelle,  als   directeuren  van  Van  de  Ven  en  twee  dochtermaatschappijen  (financial   lease  van  gebruikte  personenauto’s),  wanbeleid  waardoor  Van  de  Ven   schade  heeft  geleden.  Van  de  Ven  verwijt  de  directie  o.a.  dat  er  in   strijd  met  de  uitgangspunten  tussenpersonen  zijn  ingeschakeld,  dat  er   ook  andere  auto’s  in  lease  werden  uitgegeven  i.p.v.  eigen  occasions  en   dat  er  geen  sprake  was  van  een  voorzichtige  start  maar  van  een   onverantwoorde  groei.  Van  de  Ven  stelt  hierop  de  directeuren   aansprakelijk  op  grond  van  art.  2:9  BW.  De  AVA  had  echter  wel   impliciet  décharge  verleend  aan  beide  directeuren,  door  de   jaarrekening  vast  te  stellen.   Rechtsvraag   Wanneer  kan  een  bestuurder  een  ernstig  verwijt  worden  gemaakt  in   de  zin  van  art.  2:9  BW?     In  hoeverre  kunnen  bestuurders  zich  beroepen  op  een  door  de   algemene  vergadering  van  aandeelhouders  aan  hen  als  bestuurders   verleende  decharge?     Belangrijke   Of  in  een  bepaald  geval  plaats  is  voor  een  ernstig  verwijt  als  hier   rechtsoverweging/ bedoeld,  dient  te  worden  beoordeeld  aan  de  hand  van  alle   essentie   omstandigheden  van  het  geval.  Tot  de  in  aanmerking  te  nemen   omstandigheden  behoren  onder  meer  de  aard  van  de  door  de   rechtspersoon  uitgeoefende  activiteiten,  de  in  het  algemeen  daaruit   voortvloeiende  risico's,  de  taakverdeling  binnen  het  bestuur,  de   eventueel  voor  het  bestuur  geldende  richtlijnen,  de  gegevens   waarover  de  bestuurder  beschikte  of  behoorde  te  beschikken  ten  tijde   van  de  aan  hem  verweten  beslissingen  of  gedragingen,  alsmede  het   inzicht  en  de  zorgvuldigheid  die  mogen  worden  verwacht  van  een   bestuurder  die  voor  zijn  taak  berekend  is  en  deze  nauwgezet  vervult.       Een  décharge  strekt  zich  niet  uit  tot  informatie  waarover  een   individuele  aandeelhouder  uit  andere  hoofde  -­‐  buiten  het  verband  van   de  AVA  -­‐  beschikking  heeft  gekregen  of  gegevens  die  niet  uit  de   jaarrekening  blijken  of  niet  anderszins  aan  de  algemene  vergadering   van  aandeelhouders  zijn  bekendgemaakt  voordat  deze  de   14   Studieboeken te dik? AthenaSummary biedt kwalitatief hoogwaardige samenvattingen aan! Like ons op Facebook om op de hoogte te blijven: facebook.com/athenasummary

 

  jaarrekening  vaststelde.  Een  décharge  strekt  zich  dus  enkel  uit  tot   zaken/informatie  die  formeel  bekend  was  bij  de  AVA.   Art.  2:9  BW  

Relevante   artikelen     HR  8  juni  2001,  JOR  2001/171  Panmo     Casus/feiten   Panmo  is  een  groothandel  in  confectiekleding.  Op  22  januari  1991   heeft  de  os  op  de  AVA  besloten  uit  het  eigen  vermogen  een   dividenduitkering.  Het  op  grond  van  dit  besluit  aan  Sawi  toegekende  is   niet  daadwerkelijk  aan  haar  uitgekeerd,  maar  omgezet  in  een  lening   van  Sawi  aan  Panmo.  Bij  vonnis  van  8  april  1992  heeft  de  Rechtbank   Panmo  failliet  verklaard.  De  curator  heeft  verschillende  betrokkenen,   waaronder  verweerder,  aansprakelijk  gesteld  voor  het   faillissementsdeficit.  Deze  vorderingen  worden  gebaseerd  op   kennelijke  onbehoorlijke  taakvervulling.  In  de  vordering  tegen   verweerder  wordt  gesteld  dat  deze  als  procuratiehouder  het  beleid   van  de  groothandel  mede  heeft  bepaald  als  ware  hij  bestuurder.  In  die   hoedanigheid  wordt  verweerder  aansprakelijk  gehouden  wegens   kennelijk  onbehoorlijk  bestuur.   Rechtsvraag   Wanneer  is  sprake  van  een  kennelijk  onbehoorlijke  taakvervulling  in   de  zin  van  art.  2:248/138  BW?     Belangrijke   De  Hoge  Raad  oordeelt  dat  van  onbehoorlijk  bestuur  in  de  zin  van  art.   rechtsoverweging/ 36  lid  3  Iw  1990  en  art.  2:138  en  248  BW  slechts  dan  sprake  is  als  geen   essentie   redelijk  denkend  bestuurder  -­‐  onder  dezelfde  omstandigheden  -­‐  op   gelijke  wijze  zou  hebben  gehandeld.  De  uitleg  die  het  Hof  hieraan   heeft  gegeven  met  de  woorden  dat  sprake  moet  zijn  geweest  van   'roekeloos,  lichtzinnig,  onbezonnen  en  onverantwoordelijk  gedrag'  is   hiermee  volgens  de  Hoge  Raad  niet  in  strijd  (zie  r.o.v.  3.7)  Dat  het   vonnis  van  het  Hof  uiteindelijk  is  vernietigd,  zit  in  strijd  met  art.  176  lid   1  Rv.  Ernstig  verwijtbaar  handelen  is  niet  voldoende  grond  om   kennelijk  onbehoorlijk  bestuur  aan  te  nemen.  Dit  is  een  strengere   toets  dan  in  art.  2:9  BW.     Relevante   Art.  2:138  BW   artikelen   Art.  2:248  BW   Art.  2:9  BW     HR  29  november  2002,  NJ  2003,  455  Berghuizer  Papierfabriek   Casus/feiten   Een  bestuurder  van  een  n.v.  heeft,  zonder  toestemming  van  de  RvC,   aan  derden  optierechten  verleend  op  aandelen  die  de  n.v.  in  een   andere  vennootschap  hield.  De  statuten  bepaalden  dat  dergelijke   besluiten  aan  de  goedkeuring  van  de  RvC  waren  onderworpen.  De  n.v.   heeft  de  bestuurder  aansprakelijk  gesteld  uit  hoofde  van   ‘onbehoorlijke  taakvervulling’  ex  art.  2:9  BW.   Rechtsvraag   Kan  een  bestuurder  aansprakelijk  worden  gesteld  voor  handelen  in   strijd  met  beschermingsbepalingen?   15   Studieboeken te dik? AthenaSummary biedt kwalitatief hoogwaardige samenvattingen aan! Like ons op Facebook om op de hoogte te blijven: facebook.com/athenasummary

 

  Belangrijke   rechtsoverweging/ essentie  

Indien  een  bestuurder  heeft  gehandeld  in  strijd  met  een  wettelijke  of   statutaire  bepaling  of  een  andere  regel  die  de  rechtspersoon  beoogd   te  beschermen,  moet  dit  als  zwaarwegende  omstandigheid  worden   aangemerkt  bij  de  beoordeling  of  sprake  is  van  ernstige   verwijtbaarheid.  De  door  de  bestuurder(s)  ter  disculpatie  aangevoerde   feiten  en  omstandigheden  dienen  door  de  rechter  uitdrukkelijk  in  zijn   oordeel  te  worden  betrokken.  In  dat  geval  kan  er  aansprakelijkheid   voor  de  bestuurder  ontstaan  op  grond  van  art.  2:9  BW.  De  vraag  of  er   sprake  is  van  onbehoorlijk  bestuur  dient  te  worden  beoordeeld  aan  de   hand  van  alle  omstandigheden  van  het  geval.     Art.  2:9  BW  

Relevante   artikelen       HR  20  oktober  2006,  NJ  2007,  2  Van  Schilt/Jansen   Casus/feiten   Een  bouwmateriaalhandel  wordt  gedreven  d.m.v.  een  groep   vennootschapen  waarvan  Van  Schilt  BV  deel  uitmaakte.  Deze   vennootschap  gaat  in  1997  failliet.  Vanaf  1995  was  Schil  BV  een   ‘middelgrote’  rechtspersoon  (de  omvang  van  art.  2:397  BW).  Bij  de   jaarrekening  van  1995  en  1996  is  geen  accountantsverklaring  gevoegd   en  geen  mededeling  over  het  ontbreken  daarvan.   Rechtsvraag   Is  Van  Schilt  privé  aansprakelijk  voor  de  betaling  van  het  tekort  van  de   gefailleerde  vennootschap  o.b.v.  dat  hij  zijn  taak  als  feitelijk   bestuurder  onbehoorlijk  heeft  vervuld  door  het  niet  voldoen  aan  de   publicatieplicht  van  art.  2:394  jo.  392  BW?   Belangrijke   Onjuist  is  de  opvatting  dat  de  verwijzing  in  art.  2:248  lid  2  BW  naar  art.   rechtsoverweging/ 2:394  BW  slechts  betrekking  heeft  op  een  gedeelte  van  in  de   essentie   laatstvermeld  artikel  omschreven  verplichtingen.  Eveneens  onjuist  is   de  opvatting  dat  het  ontbreken  van  een  accountantsverklaring  steeds   als  een  onbelangrijk  verzuim  (ex  art.  2:248  lid  2  BW)  moet  gelden   wanneer  wel  een  jaarrekening  is  gepubliceerd  en  vaststaat  dat  de   gepubliceerde  gegevens  correct  zijn.  Dit  neemt  niet  weg  dat  het   mogelijk  is  dat  de  schending  van  de  in  art.  2:394  BW  neergelegde   voorschriften  op  het  punt  van  de  openbaarmaking  van  de  jaarrekening   onder  omstandigheden  als  een  belangrijk  verzuim  moet  worden   beschouwd.   Een  redelijke  uitleg  van  art.  2:248  lid  2  BW  brengt  mee  dat  voor  het   ontzenuwen  van  het  daarin  neergelegde  vermoeden  volstaat  dat  de   aangesproken  bestuurder  aannemelijk  maakt  dat  andere  feiten  of   omstandigheden  dan  zijn  onbehoorlijke  taakvervulling  een  belangrijke   oorzaak  van  he  faillissement  zijn  geweest.     Relevante   Art.  2:248  BW   artikelen   Art.  2:392  BW   Art.  2:393  BW   Art.  2:394  BW   16   Studieboeken te dik? AthenaSummary biedt kwalitatief hoogwaardige samenvattingen aan! Like ons op Facebook om op de hoogte te blijven: facebook.com/athenasummary

 

  Art.  2:397  BW       HR  8  december  2006,  NJ  2006,  659  Ontvanger/Roelofsen   Casus/feiten   De  fiscus  (Ontvanger)  verwijt  Roelofsen,  die  bestuurder  is  van  twee   vennootschappen,  dat  hij  niet  voldaan  heeft  aan  het  doen  van   aangifte  van  omzetbelasting.  Vervolgens  worden  beide   vennootschappen  failliet  verklaard.  Volgens  de  Ontvanger  heeft   Roelofsen  daarmee  het  benadelen  van  de  Ontvanger  op  de  koop  toe   genomen.  De  Ontvanger  heeft  een  verklaring  voor  recht  gevraagd  dat   Roelofsen  jegens  hem  onrechtmatig  heeft  gehandeld  en  wil  de  schade   vergoed  zien.   Rechtsvraag   Kan  een  bestuurder  naast  de  vennootschap  aansprakelijk  zijn  voor   schade  van  een  crediteur?   Belangrijke   Een  bestuurder  kan  op  grond  van  art.  6:162  BW  naast  de   rechtsoverweging/ vennootschap  aansprakelijk  zijn  voor  schade  van  een  crediteur  van  de   essentie   vennootschap  indien  zijn  handelen  of  nalaten  als  bestuurder  ten   opzichte  van  de  crediteur  in  de  gegeven  omstandigheden  zodanig   onzorgvuldig  is  dat  hem  daarvan  persoonlijk  een  ernstig  verwijt  kan   worden  gemaakt.  Van  een  dergelijk  ernstig  verwijt  kan  sprake  zijn  als   komt  vast  te  staan  dat  de  bestuurder  wist  of  redelijkerwijze  had   behoren  te  begrijpen  dat  de  door  hem  bewerkstelligde  handelswijze   van  de  vennootschap  tot  gevolg  zou  hebben  dat  de  vennootschap   haar  verplichtingen  niet  zou  nakomen  en  ook  geen  verhaal  zou   kunnen  bieden  voor  de  als  gevolg  daarvan  optredende  schade.   Relevante   Art.  2:9  BW   artikelen   Art.  6:162  BW       HR  3  december  1971,  NJ  1972,  117  Hotel  Jan  Luyken   Casus/feiten   Een  van  de  vennoten  in  de  vof  die  samen  het  Hotel  Jan  Luyken   uitbaten  geeft  een  aannemer  de  opdracht  het  hotel  te  verbouwen.  De   kosten  hiervoor  worden  vervolgens  niet  voldaan.  Bij  een  vof  zijn  de   vennoten  allen  hoofdelijk  verbonden  voor  de  schulden  die   voortvloeien  uit  de  vof.  De  aannemer  spant  een  procedure  aan  en  wil   zich  op  het  vennootschappelijk  vermogen  i.p.v.  op  het  vermogen  van   de  afzonderlijke  vennoten  verhalen.   Rechtsvraag   Kan  een  vonnis,  waarbij  alle  vennoten  ter  zake  van  een   vennootschapsschuld  zijn  veroordeeld  (ieder  op  grond  van  zijn   hoofdelijke  aansprakelijkheid  voor  die  schuld),  op  het   vennootschappelijk  vermogen  worden  ten  uitvoer  gelegd?  In  het  geval   waarin  vennootschap  op  grond  van  art.  17,  eerste  lid  K,  is  gebonden.   Belangrijke   Met  het  oog  op  het  karakter  van  de  onderhavige  schuld  moet  worden   rechtsoverweging/ aangenomen  dat  het  Hof,  oordelend  dat  een  tegen  alle  vennoten   essentie   verkregen  vonnis  ook  op  het  vennootschappelijk  vermogen  kan   17   Studieboeken te dik? AthenaSummary biedt kwalitatief hoogwaardige samenvattingen aan! Like ons op Facebook om op de hoogte te blijven: facebook.com/athenasummary

 

  worden  ten  uitvoer  gelegd,  heeft  bedoeld  dat  een  vonnis,  waarbij  alle   vennoten  ter  zake  van  een  vennootschapsschuld  zijn  veroordeeld,   ieder  op  grond  van  zijn  hoofdelijke  aansprakelijkheid  voor  die  schuld,   ook  op  het  vennootschappelijk  vermogen  kan  worden  ten  uitvoer   gelegd.  Dit  oordeel  is  juist,  omdat  iedere  vennoot  tegen  zodanige   vordering  behalve  de  hem  persoonlijk  toekomende  verweren  ook  de   verweren  kan  voeren  die  de  vof  zou  hebben  kunnen  voeren  wanneer   haar  veroordeling  ter  zake  van  de  vennootschapsschuld  zou  zijn   gevorderd.  Er  is  dus  geen  reden  om  een  vonnis  als  door  het  Hof   bedoeld  niet  evenzeer  als  een  tegen  de  vof  gewezen  vonnis   uitvoerbaar  te  achten  op  het  vennootschappelijk  vermogen   Art.  17  K.  

Relevante   artikelen       HR  13  december  2002,  JOR  2003,  32  Bon  Appetit   Casus/feiten   Een  werknemer  stelt  een  vordering  in  tegen  zijn  (voormalige)   werkgever,  vof  Bon  Appetit,  maar  ook  tegen  beide  vennoten  van  deze   vof.  De  kantonrechter  heeft  Bon  Appetit  en  de  twee  vennoten   hoofdelijk  veroordeeld  tot  betaling  van  een  geldbedrag  aan  de   werknemer.  De  twee  vennoten  tekenden  hoger  beroep  aan,  de  vof   niet.  De  vennoten  werden  niet  ontvankelijk  verklaard  in  hun  hoger   beroep.  Volgens  de  rechtbank  heeft  ten  opzichte  van  de  vof  het  vonnis   van  de  kantonrechter  gezag  van  gewijsde  gekregen,  omdat  de  vof  niet   in  hoger  beroep  is  gegaan.  Daarnaast  vloeit  uit  art.  18K  voort  dat  de   vennoten  voor  de  nakoming  van  dit  vonnis  hoofdelijk  aansprakelijk   zijn.  Ten  derde  is  niet  gesteld  of  gebleken  is  dat  de  vennoten  ook  een   eigen  belang  hebben  bij  de  procedure  in  hoger  beroep.  De  vennoten   menen  dat  zij  gewoon  ontvankelijk  verklaard  hadden  moeten  worden.   Rechtsvraag   Heeft  het  vonnis  jegens  de  vennoten  gezag  van  gewijsde  gekregen  nu   de  vof  niet  in  hoger  beroep  is  gegaan?   Belangrijke   Indien  de  schuldeiser  een  vordering  instelt  tegen  een  vennoot   rechtsoverweging/ persoonlijk  mag  deze  zowel  verweren  voeren  die  zijn  ontleend  aan   essentie   verweren  die  de  vof  zou  (kunnen)  voeren,  als  verweren  die  hem   persoonlijk  betreffen.  Ook  uit  de  omstandigheid  dat  de  vennoot   hoofdelijk  verbonden  is  voor  de  schulden  van  de  vof  vloeit  niet  voort   dat  de  vennoot  die  in  persoon  wordt  aangesproken  voor  een  schuld   van  de  vof  geen  ander  verweer  dan  een  aan  zijn  persoonlijke   omstandigheden  ontleend  verweer  zou  mogen  voeren  tegen  de   vordering.   Relevante   Art.  18  K.   artikelen   Art.  3:303  BW.      

 

18   Studieboeken te dik? AthenaSummary biedt kwalitatief hoogwaardige samenvattingen aan! Like ons op Facebook om op de hoogte te blijven: facebook.com/athenasummary

 

WEEK  6  

 

  OK  20  november  1997,  NJ  1998,  392  Hooymans     Casus/feiten   Vader  en  moeder  Hooymans  besluiten  om  diverse  door  hen  gehouden   ondernemingen  over  te  dragen  aan  hun  drie  zonen  (W,  G  en  H).  De   broers  brengen  deze  ondernemingen  onder  in  één  Gebroeders   Hooymans  B.V.  De  drie  broers  worden  tezamen  met  hun  moeder   statutair  directeur  van  de  B.V.  Daarnaast  worden  de  drie  broers   statutair  directeur  en  in  gelijke  verhoudingen  aandeelhouder  van   Aannemersbedrijf  Hooymans  B.V.  Na  verloop  van  tijd  wordt  broer  G   ontslagen  als  directeur  van  Aannemersbedrijf  Hooymans  B.V.  Later   wordt  G  op  staande  voet  ontslagen  als  directeur  van  Gebroeders   Hooymans  B.V.     Rechtsvraag   Is  een  vordering  tot  gedwongen  overname  van  aandelen  toegestaan?   Maakt  het  voor  de  toepassing  van  art.  2:343  BW  uit  of  het  ontslag   terecht  is  gegeven?   Belangrijke   Geschillenregeling  art  2:343  BW.  Als  een  aandeelhouder  als  directeur   rechtsoverweging/ wordt  ontslagen  dan  is  deze  zodanig  in  zijn  belangen  geschaad  dat  het   essentie   voorduren  van  zijn  aandeelhouderschap  in  redelijkheid  niet  meer  van   hem  gevraagd  kan  worden.  De  vraag  of  het  ontslag  zelf  terecht  of  niet   is,  is  daarbij  niet  van  belang.  Een  vordering  tot  gedwongen  overname   van  zijn  aandelen  kan  dus  worden  toegewezen,  (want  het  was   kennelijk  de  bedoeling  geweest  om  aan  ieder  der  broers  binnen  beide   vennootschappen  een  "gelijke  machtsbasis"  te  geven  door  hen  ieder   bestuurder  en  in  gelijke  delen  aandeelhouder  van  de   vennootschappen  te  maken).     Relevante   Art.  2:343  BW   artikelen     HR  10  januari  1990,  NJ  1990,  466  OGEM     Casus/feiten   Bij  OGEM  Holding  NV  gaan  de  zaken  niet  goed.  Vier  aandeelhouders   van  OGEM  alsmede  de  Vereniging  van  Effectenbezitters  verzoeken  de   Ondernemingskamer  tot  het  instellen  van  een  enquête  (zie  art.  2:344-­‐ 359  BW).  Op  1  november  1983  wordt  OGEM  failliet  verklaard.  Op  22   december  1983  gelast  de  Ondernemingskamer  het  onderzoek  waar  de   aandeelhouders  om  gevraagd  hadden.     Rechtsvraag   Kan  er  om  een  enquête  worden  verzocht  op  het  moment  dat  een   vennootschap  al  failliet  is  verklaard?     Belangrijke   De  Hoge  Raad  bepaalt  in  dit  arrest  dat  het  enquêterecht,  zoals   rechtsoverweging/ vastgelegd  in  2:344  e.v.  BW,  niet  alleen  bedoeld  is  voor  sanering  en   essentie   herstel  van  gezonde  verhoudingen  middels  een  reorganisatie,  maar   ook  als  doel  heeft  opening  van  zaken  en  vaststelling  van   verantwoordelijkheid  voor  mogelijk  wanbeleid  te  bezorgen  (r.o.v.  4.1).   Het  gegeven  dat  de  rechtspersoon  surseance  van  betaling  heeft   verkregen  of  in  staat  van  faillissement  verklaard  is,  sluit  de   19   Studieboeken te dik? AthenaSummary biedt kwalitatief hoogwaardige samenvattingen aan! Like ons op Facebook om op de hoogte te blijven: facebook.com/athenasummary

 

  Relevante   artikelen  

mogelijkheid  van  enquête  derhalve  niet  uit.     Art.  2:345  BW   Art.  2:355  BW   Art.  426  lid  1  Rv  

     

 

20   Studieboeken te dik? AthenaSummary biedt kwalitatief hoogwaardige samenvattingen aan! Like ons op Facebook om op de hoogte te blijven: facebook.com/athenasummary