Inhoudelijke jaarverantwoording over 2014

Inhoudelijke jaarverantwoording over 2014 Stichting Pension Singelzicht Rotterdam

27 maart 2015

Inhoudsopgave VOORWOORD ........................................................................................................................................ 2 SINGELZICHT IN HET KORT ................................................................................................................. 3 1.1 1.2 1.3 1.4

OVER SINGELZICHT ..................................................................................................................... 3 KERNWAARDEN ........................................................................................................................... 3 DE ORGANISATIE VAN SINGELZICHT .............................................................................................. 3 DE INHOUD VAN DE ZORG ............................................................................................................. 4

FEITEN EN CIJFERS .............................................................................................................................. 7 2.1 2.2 2.3

DE DOELGROEP........................................................................................................................... 7 DE JONGEREN IN 2014 ................................................................................................................ 8 PRODUCTIE ................................................................................................................................. 9

REALISATIE BELEID 2014 EN DOORKIJK NAAR 2015 ..................................................................... 11 3.1 3.2 3.3 3.4 3.5 3.6 3.7

ONTWIKKELINGEN...................................................................................................................... 11 ZORGINHOUDELIJK BELEID ......................................................................................................... 11 ORGANISATIEBELEID.................................................................................................................. 12 PERSONEELSBELEID .................................................................................................................. 12 FINANCIEEL BELEID .................................................................................................................... 13 KWALITEITSBELEID .................................................................................................................... 14 FACILITAIR BELEID ..................................................................................................................... 15

GOVERNANCE ..................................................................................................................................... 16 4.1 4.2 4.3

RAAD VAN TOEZICHT EN BESTUUR .............................................................................................. 16 MEDEZEGGENSCHAP ................................................................................................................. 16 GEDRAGSCODES/PROTOCOLLEN/CERTIFICERING ......................................................................... 17

BIJLAGEN ............................................................................................................................................. 18 BIJLAGE 1: ALGEMENE GEGEVENS ........................................................................................................ 19 BIJLAGE 2: ORGANOGRAM EIND 2014 ................................................................................................... 20

1

Voorwoord Het sleutelwoord voor Singelzicht van 2014 is ‘’toekomstbestendig’’. In een tijd van de overgang van de zorgtaken vanuit de AWBZ naar de gemeenten, is het optimaliseren van de organisatie een voorwaarde om de cliënten van Singelzicht zo goed mogelijk te blijven bedienen. Uitgangspunt bij alle verandering is altijd de vraag ‘’Wat hebben jongeren nodig’’. Ons bestaansrecht hangt immers samen met een kwalitatief goed zorgaanbod aan onze jongeren. Naast de onzekerheid die de veranderingen voor 2015 met zich mee brengen, boden de voorbereidingen ook de kans om zaken te herijken en de kwaliteit te borgen. De transitie, het door de gemeente vastgestelde beleid in de WMO-kadernota Meedoen naar Vermogen (juni 2013) en de daaruit voortkomende Uitvoeringsplannen eerste en tweede fase (december 2013 en juli 2014), dwingen Singelzicht om scherp te zijn en te blijven. Zo kunnen we jongeren kansen geven die ze eerder in hun leven niet vanzelfsprekend kregen. Het afgelopen jaar was een zeer intensief jaar. Veranderingen in de organisatie, de impact van de regeringsmaatregelen en economische onzekerheden – zeker ook voor de jongeren. Maar ook de beeldvorming over onze doelgroep, onze organisatie en de sector, waardoor we ons werk intern, naar onze cliënten, medewerkers en Raad van Toezicht én extern naar financiers en de samenleving mogen en moeten verantwoorden. Wij denken dat juist hierdoor er resultaten zijn geboekt. Wij zijn trots op de medewerkers. Het motto “Midden in de maatschappij’’ heeft in 2014 betekenis gekregen door dat we op zoek zijn gegaan naar meer en betere samenwerking. Met zorgpartners en zeker ook naar de gemeente Utrecht in de voorbereiding van de situatie vanaf 1 januari 2015. Bestuur Begin 2014 heeft Singelzicht afscheid genomen van een directeur/bestuurder. De vacature is tot november ingevuld door Piet Broekhuizen die als lid van de Raad van Toezicht optrad als interimbestuurder en directeur. Per 1 december zijn wij benoemd als collegiaal bestuur met een zakelijk directeur en een directeur zorg. 2015 en verder Het doel van Singelzicht is continuïteit voor jongeren. Dat vergt een goed ingerichte organisatie met financiële continuïteit voor 2015 en voor de jaren daarna. Het financiële resultaat van 2014 is ondanks alle veranderingen positief. Voor financiële informatie verwijzen we naar de Jaarrekening 2014. Dit verslag geeft inzicht in de activiteiten en resultaten over de periode 1 januari tot en met 31 december 2014 en is bedoeld als inhoudelijke verantwoording voor financiers, zorgkantoren, collegainstellingen, andere stakeholders en geïnteresseerden.

Roesja Verhoeven en Marco van Breukelen Directie/bestuur Singelzicht

2

Singelzicht in het kort 1.1 Over Singelzicht De zorg krijgen die je nodig hebt. Dat is volgens Singelzicht waar de jongeren recht op hebben. Daartoe biedt Singelzicht:  25 plekken in de 24-uurs zorg- intramurale zorg  11 plekken met begeleiding op locatie (Bolwoningen) – ambulante zorg bij het wonen in een instellingswoning  een aantal plekken begeleiding in buitenzorg – ambulante nazorg al naar gelang daar vraag naar is. Jongeren kunnen bij ons terecht in een situatie van dreigende dak- en thuisloosheid. Het zijn jongvolwassen jongens en meisjes van 17 tot 23 jaar. De toegang tot Singelzicht wordt geregeld in samenwerking met de gemeente Utrecht en een keten van collega-instellingen die gezamenlijk het zorgaanbod voor jongeren vorm geven.

1.2 Kernwaarden Singelzicht biedt jongeren extra kansen en een thuisbasis. Zo krijgen de jongeren het fundament voor persoonlijke ontplooiing en maatschappelijk perspectief. Hiermee kan het zwervend bestaan een halt toegeroepen worden en kunnen jongeren werken aan een positieve toekomst. Werkwoorden die daarbij horen zijn: zorgen, verzorgen, kansen geven, confronteren, beschermen, ondersteunen, motiveren, uitdagen, beheren, conflicteren, begeleiden, coachen, faciliteren, duwen, trekken, complimenteren, corrigeren en activeren. De behoeftes, talenten en mogelijkheden van de jongeren worden gesignaleerd. De jongere krijgt een handvat waarmee hij zijn eigen kansen kan vergroten. Singelzicht verlaagt drempels en stelt daarbij de mens centraal. Iedere jongere heeft, ongeacht diens levensovertuiging, sekse, herkomst, leefwijze en geaardheid, recht op een eigen identiteit en kansen om die te ontwikkelen om zo een volwaardige plek in de samenleving te verwerven. Singelzicht signaleert behoeftes, mogelijkheden en talenten van jongeren en speelt daarop zo goed mogelijk in met individuele en groepsgerichte zorg in de vorm van begeleiding en vanaf 2015 ook behandeling. De zorg is erop gericht om met de jongere een realistisch zelfbeeld te creëren met respect voor de eigen identiteit. De nadruk ligt daarom ook op dat wat de jongere wel kan en hem uit te dagen zelf de verantwoordelijkheid voor zijn leven zelf te dragen. Met de jongere gaan we op zoek naar diens behoeften, talenten, kwaliteiten en ambities.

1.3 De organisatie van Singelzicht In 2005 opende Singelzicht haar deuren voor zwerfjongeren in de leeftijd van 17 tot 23 jaar. In die tijd jaar is Singelzicht uitgegroeid tot een professionele organisatie die niet meer is weg te denken uit de Utrechtse keten voor dak- en thuisloze jongeren.

3

Singelzicht in Utrecht is nauw gelieerd aan Maaszicht te Rotterdam. Deze laatste stichting is in 1995 opgericht. Tussen beide stichtingen is eenheid van beleid. Daarnaast delen deze stichtingen een aantal functionarissen uit het management en de ondersteunende diensten.

Financiering Singelzicht voert voor de gemeente Utrecht een deel van de Wet Maatschappelijke Ondersteuning uit in het kader van opvang en beschermd wonen voor Maatschappelijke opvang. Singelzicht heeft daarnaast een AWBZ-toelating van het Ministerie van VWS voor de functies Begeleiding en Verblijf. 2014 was het laatste jaar dat hier sprake van is. Met de transitie valt deze zorg vanaf 2015 met uitzondering van de indicaties op basis van de Wet Langdurige Zorg (WLZ) onder de gemeente Utrecht. In incidentele gevallen wordt forensische zorg verleend. Werkgebied en locatie Singelzicht werkt voor Utrecht en omgeving, dat wil zeggen voor het gebied waarvoor de gemeente Utrecht de centrumtaak vervult. De intramurale zorg wordt geboden op de Wittevrouwenkade in Utrecht. Jongeren hebben een eigen kamer en daarnaast zijn er gemeenschappelijke voorzieningen zoals een woonkamer, sanitaire voorzieningen en een centrale keuken. De eigen kamers van de jongeren zijn gemeubileerd en gestoffeerd. Gesprekken vinden plaats in een aparte ruimte die de privacy waarborgt. Indien nodig gaat een begeleider mee naar andere locaties buiten het gebouw / bij andere organisaties. Singelzicht bevindt zich aan de rand van de binnenstad van Utrecht, met alle verleidingen voor de jongeren binnen loopafstand. De BOL woningen bevinden zich elders in Utrecht. Jongeren in de Buitenzorg krijgen geen huisvesting via Singelzicht. Wel maken ze gebruik van urgenties die door de begeleiders van Singelzicht bij woningbouwcoöperaties kunnen worden aangevraagd.

1.4 De inhoud van de zorg Singelzicht biedt intensieve 24-uurs zorg voor dak- en thuisloze jongeren van 17 tot 23 jaar. De bewoners van Singelzicht vallen onder de definitie van zwerfjongeren zoals opgesteld door het Ministerie van VWS. De jongeren verblijven bij ons op vrijwillige basis. Voor de jongeren is Singelzicht, na een vaak langdurige hulpverleningsgeschiedenis, veelal een laatste plek waar ze terecht kunnen. Het algemene doel is maatschappelijke re-integratie met optimale autonomie en zelfredzaamheid zodat de jongere zo zelfstandig mogelijk kan participeren in de samenleving. Het gaat om de onderstaande ontwikkeling. Van Onzelfstandig Afhankelijk van zorg Geen eigen verantwoordelijkheid dragen Structuur nodig hebben

Naar Zelfstandig Onafhankelijk van zorg Wel eigen verantwoordelijkheid dragen Zelf structuur aanbrengen

Methodiek De zorg krijgt vorm vanuit een integrale methodiek omdat de kans dat jongeren hun problemen op lossen groter wordt als deze integraal worden aangepakt. De zes leefgebieden te weten

4

wonen/huishoudelijk leven, geld/financiën, leren/werken/dagbesteding, persoonlijk en psychisch functioneren, sociaal/emotioneel functioneren en lichamelijke gezondheid zijn een ordeningsprincipe. In de dagelijkse praktijk kent Singelzicht onderstaande elementen:  Er is 24-uur per dag zorg direct beschikbaar  Het bieden c.q. vergroten van het maatschappelijk perspectief van de jongere  Een veilige ‘thuis’ situatie  Een gefaseerde aanpak in de zorg van de jongere met doorstroommogelijkheden naar BOL of Buitenzorg of zorg van andere ketenpartners  Individuele en groepsgerichte benadering van de jongeren  Uitgaan van de mogelijkheden van de jongeren en van wat ze zelf kunnen en willen. De focus van de begeleiding ligt op het hier en nu en de toekomst  Verwerking van het verleden en trauma’s door behandeling aansluitend op de begeleiding  Jongeren werken actief mee aan het realiseren van de eigen doelen  Pedagogische aanpak. Jongeren kunnen leren van vallen en opstaan, jongeren krijgen 2e en meer kansen  Nadruk op structuur en veiligheid – afhankelijk van wat de jongere kan wordt dit stapsgewijs losgelaten waarbij er altijd een terugvalmogelijkheid is  Durven aangeven wat goed c.q. slecht is voor de jongere – o.a. zich uitend in leefregels en verplichte dagbesteding. Jongeren hebben ook recht op correctie  Het aangaan van confrontaties met jongeren is onderdeel van de werkwijze. Het moment van een confrontatie is een gelegenheid om een jongere te leren over zijn keuzes en gedrag  Actief en begeleid doorverwijzen naar aanvullende zorg als dat noodzakelijk is. Dat wil zeggen intensieve samenwerking met ketenpartners en een gezamenlijke aanpak. Werken met doelen De zorg moet leiden tot de situatie dat de jongere zich (zo) zelfstandig (mogelijk) kan redden, een reëel perspectief heeft, een positieve bijdrage levert aan de samenleving en een geaccepteerde plek krijgt in de maatschappij. De situatie wordt eerst gestabiliseerd, waarna de jongere zich stapje voor stapje kan ontwikkelen in het bij hem/haar passende tempo. Belangrijke aandachtsgebieden zijn het opbouwen van ik-besef/eigenwaarde, het leren omgaan met emoties, psychische problematiek en trauma’s, het ontwikkelen van een identiteit en het aanleren van sociale en communicatieve vaardigheden. Alle jongeren hebben een individueel zorgplan en een eigen mentor. Met hen worden reële en concrete doelen benoemd met de daarbij horende tussenstappen/activiteiten om deze te behalen. Deze doelen worden door bewoners en zorgverleners gezamenlijk behaald. Om het zorgplan tot een goed einde te brengen biedt Singelzicht: 1. individuele mentorengesprekken binnenshuis en persoonlijke begeleiding buitenshuis 2. verblijf en dagelijkse interventies op het gebied van gedrag, sociale zelfredzaamheid, persoonlijke zorg, psychische problematiek, communicatieve en sociale vaardigheden 3. groepsgerichte zorg, trainingen en interventies op groepsprocessen binnenshuis 4. aanvullende behandeling indien daar aanleiding voor is Fasen De zorg verloopt in drie fasen. De eerste fase duurt zes tot acht weken waarin onderzoek wordt gedaan, wederzijds vertrouwen wordt opgebouwd en de jongere wordt geobserveerd. In deze periode wordt ook de gemeentelijke zorgvraagverduidelijking gedaan en de Zelfredzaamheidsmatrix ingevuld. De tweede fase duurt ideaal gesproken zes maanden waarin wordt gewerkt aan de leer/ en 5

werkdoelen van de jongeren, maar kan onder invloed van het ‘vallen en opstaan’ wat zo kenmerkend is voor de jongeren, ook langer duren. De laatste fase duurt drie maanden waarin er een door- of uitstroom plan wordt gemaakt.

Als de jongere voldoende vaardigheden heeft ontwikkeld om zelfstandiger te wonen, kan hij/zij doorstromen naar BOL (Begeleiding op Locatie). Na het bereiken van de zorgdoelen in de intramurale zorg komt het erop aan om dat wat de jongere heeft bereikt, te consolideren in de praktijk waarbij hij zo nodig nog kan terugvallen op extra zorg. De zorg blijft in de nabijheid en is direct oproepbaar, al wordt er minder structuur geboden dan in de 24-uurszorg. De duur van de zorg in de 24-uurszorg is gemiddeld 11 maanden. Het BOL-traject, dat daarna mogelijk is, duurt gemiddeld 13 maanden. De Buitenzorg/nazorg periode varieert sterk. Veiligheid Op het gebied van wonen biedt Singelzicht een stabiele en veilige thuissituatie en emotionele verbondenheid. Dit is een voorwaarde voor verdere zorg. Er zijn regels waaraan jongeren zich moeten houden, bijvoorbeeld over het gezamenlijk eten, opstaan, bedtijden, omgang met elkaar en de omgang met de woonomgeving. Samenleven betekent rekening houden met elkaar. Omdat iedereen verschillend is, maakt de mentor individuele afspraken met elke jongere. Gaandeweg kan de jongere meer vrijheden en verantwoordelijkheden aan die hij/zij dan ook krijgt. Er is permanent toezicht en mogelijkheid tot direct ingrijpen, elk moment van de dag en nacht kan een beroep worden gedaan op gekwalificeerde medewerkers. De zorg is in de directe nabijheid aanwezig en kan op ongeregelde tijden geboden worden. Daarnaast is er een alarmeringsysteem waardoor in voorkomende (crisis)situaties direct back-up van collega’s mogelijk is.

Activiteiten voor jongeren Een essentieel onderdeel van de zorg is het activiteitenaanbod. Singelzicht organiseert regelmatig activiteiten voor haar bewoners. Daarnaast is er begeleiding in de vorm van gestructureerde groepsactiviteiten of trainingen. De bewoners kunnen ideeën voor activiteiten voorleggen en eigen initiatief en creativiteit uiten. Kennismaken met de ideeën van anderen, confrontaties aangaan, maar ook zelf dingen doen geeft uitdaging, voldoening en emotioneel welbevinden en ontwikkeling. De activiteiten dragen bij aan de ontwikkeling van sociale vaardigheden, vergroten de lichamelijke en mentale conditie, het plezier en de onderlinge sociale cohesie en verruimen de belevingswereld van jongeren. Bij de zorg betrokken disciplines Het team bestaat uit professionals met een MBO of HBO-opleiding. Sociaal pedagogisch hulpverleners, maatschappelijk werkers, nachtbegeleiders, een administrateur voor het beheer van het geld, huishoudelijke krachten (facilitair, kok en schoonmaak) en een operationeel manager. Sinds 2014 zijn ook een sociaal psychiatrisch verpleegkundige en een gz-psycholoog verbonden aan Singelzicht. Daarnaast wordt actief samenwerking gezocht met externe zorgverleners: medewerkers van de GGZ, reclassering, schuldhulpverlening, sociale zaken en werkgelegenheid, verslavingszorg en leerwerktrajecten.

6

Feiten en cijfers 2.1 De doelgroep Dak en thuisloze jongeren combineren praktische en maatschappelijke hulpvragen met psychosociale of psychiatrische problematiek. De jongeren van Singelzicht hebben, ondanks hun jonge leeftijd, in bijna alle gevallen een langdurige geschiedenis met fikse problemen en een uitgebreide ervaring met eerdere hulpverlening. De bewoners van Singelzicht ervaren problemen waarvoor zij zelfstandig geen oplossing kunnen vinden. De problemen liggen op het terrein van scholing, werk, financiën, budgetbeheer, sociale- en emotionele vaardigheden, vriendschappen en (familie)relaties, geestelijke en lichamelijke gezondheid, verslaving, juridische zaken, dagstructuur en vrije tijdsbesteding. Dikwijls ontbreekt het al lange tijd aan een stabiele woonomgeving en een opvoedings- cq leeromgeving. Vaak is er sprake van emotionele, affectieve en/of lichamelijke verwaarlozing en trauma’s. De maatschappelijke uitgangspositie van de jongeren is dus ronduit slecht te noemen. Het profiel van de jongeren in Singelzicht bestaat – samengevat – uit een combinatie van onderstaande elementen: 1. het ontbreken van een vaste woon- of verblijfsplaats 2. het ontbreken van eigen sociaal- of familie netwerk waarop een beroep gedaan kan worden voor zorg, opvoeding en ondersteuning 3. een tekort aan vaardigheden om besluiten te nemen en oplossingen te initiëren 4. meervoudige problematiek waaronder gedrags-, psychische of psychiatrische problematiek 5. problemen met functioneren sociaal en emotioneel vlak 6. een beperkte sociale zelfredzaamheid en het onvermogen regie te voeren over het eigen leven zodat zelfstandig participeren in de maatschappij moeilijk is 7. risico’s op marginalisering, sociaal isolement of criminalisering 8. gebrekkige identiteitsvorming en nog te vormen realistisch zelfbeeld 9. het gebrek aan inzicht in beheer van de eigen financiën 10. een zekere mate van verslavingsgevoeligheid. Hun achtergrond en de noodzaak tot ‘overleven’ leiden dikwijls tot gedragsproblemen. De levensloop van de jongeren nader onder de loep genomen: deze wordt gekenmerkt door breuken in continuïteitslijnen vanuit de ouders, stiefouders, pleegouders en tehuizen, vanuit het onderwijs en op andere vlakken. Het gevolg is een verstoorde hechting, die als onveilig gekenschetst kan worden en die de jongere achterlaat als onzeker, ontremd en onverbonden. De onveilige hechting leidt tot een moeilijk te doorbreken patroon van misinterpretaties van zichzelf en anderen. Inadequate emotionele reacties, disfunctioneren in contact met anderen en moeite met het beheersen van impulsen. Bij veel jongeren ontbreekt in eerste instantie het ziektebesef en het ziekteinzicht. Als er sprake is van een aanleg voor een psychiatrische ziekte, bijvoorbeeld schizofrenie of depressie, maakt een onveilige hechting, de manifestatie van symptomen van deze ziektebeelden waarschijnlijker. Reden daarvoor is dat de gezonde, beschermende afweerstructuren niet voldoende aanwezig zijn als gevolg van het opgroeien in een emotioneel negatieve sfeer en de omstandigheden van deze jongeren die uitermate stressvol zijn geweest en nog steeds zijn. 7

Factor die dit nog verder kan compliceren en versterken zijn het gebruik van alcohol en drugs. Bovendien kan een beperkt IQ de gezonde afweerstructuren verder verminderen. (Toekomstige) zorg- of behandelmijders De motivatie voor zorg is bij veel van de jongeren gering. Zonder adequaat aanbod zou deze groep in de toekomst gerekend kunnen worden tot de groep van zorgmijders. Vanuit Singelzicht is veel aandacht voor de motivatie van jongeren om actief gebruik te maken van het eigen aanbod en het aanbod van algemene instellingen, zoals onderwijs, werk en andere vormen van zorg.

2.2 De jongeren in 2014 Het aantal verschillende jongeren in zorg bij Singelzicht in 2014 is 73. In totaal 57 jongeren maakten gebruik van de intramurale zorg, 18 jongeren van BOL en 13 jongeren van Buitenzorg. Er zijn dus een aantal jongeren die gebruik maakten van meer dan één vorm van zorg, vandaar dat de optelling hoger is. In vergelijking tot 2013 zijn er iets meer jongeren inde intramurale zorg en BOL geholpen en minder jongeren door Buitenzorg. Instroom en uitstroom intramurale zorg Op 1 januari 2014 woonden er 24 jongeren in Singelzicht. In de loop van 2014 zijn 33 jongeren ingestroomd waarvan er 2 tijdelijk terugkwamen vanuit Bol omdat het niet goed met ze ging. De instroom is twee jongeren meer dan in 2013. Het waren 24 jongens en 9 meisjes. Meer meisjes dan in 2013 (6) maar nog steeds zijn meisjes een minderheid. Voor 2015 wordt hier nader naar gekeken. Eén jongere was bij opname jonger dan 18 jaar. Het gemiddelde verblijf was over het jaar 2014 gerekend 149 dagen. Zonder de jongeren die korter dan een maand bij Singelzicht woonden, is dat 163 dagen. De korte plaatsingen zullen in 2015 nader onder de loep genomen worden met de vraag of de communicatie met de jongeren over de zorg wel goed verlopen is. Er is een daling van het aantal jongeren dat langer dan een jaar bij Singelzicht verblijft. Dit is in lijn met de inspanningen om de doorstroom sneller te laten verlopen. In 2014 zijn 32 jongeren uitgestroomd uit de intramurale zorg. Dit aantal is even hoog als in 2013 (31). 9 daarvan verhuisden naar een BOL-woning en 4 kregen na uitstroom Buitenzorg. Instroom en uitstroom Bolwoningen Op 1 januari 2014 verbleven er 9 jongeren in een BOL-woning en er zijn 7 jongeren uitgestroomd vanuit deze vorm van zorg. De uitstroom was bijna net zo hoog als in 2013. Twee jongeren die uit BOL verhuisden kreeg daarna Buitenzorg. Opvallend is dat er een 2 jongeren vanuit BOL wegens problemen met het zelfstandiger wonen, tijdelijk terug geplaatst moesten worden naar de intramurale zorg. Dit fenomeen zal in 2015 worden onderzocht. Instroom en uitstroom Buitenzorg Op 1 januari 2014 waren er 6 jongeren in Buitenzorg. In de loop van 2014 kwamen daar 7 jongeren bij en 5 jongeren sloten hun traject in Buitenzorg af. Het aantal jongeren dat gebruik maakt van Buitenzorg is gedaald. Ten eerste omdat het vanwege financiële redenen steeds moeilijker is voor jongvolwassenen om zelfstandige woonruimte te vinden en de urgentieregeling in Utrecht via Beter Wonen beperkt is. Daarnaast verhuizen vaker jongeren naar andere zorginstellingen die de zorg overnemen omdat deze jongeren op langdurende zorg zijn aangewezen.

8

De Buitenzorg wordt afgestemd met de buurtteams die vanaf 2015 in Rotterdam actief zijn. Zij vervullen een belangrijke rol in de zorg voor burgers in de stad en voor jongeren die vanuit Singelzicht zelfstandig gaan wonen. Bezetting De bezetting in de opeenvolgende jaren is: Bezetting

2014

2013

2012

2011

2010

24-uurs zorg

93%

91%

90%

91%

97%

BOL

94%

84%

87%

80%

85%

BZ

100%

100%

100%

100%

100%

De bezetting in intramurale zorg is hoog. De bezetting in BOL is ten opzichte van 2013 verbeterd mede omdat in 2014 rechtstreekse instroom in BOL mogelijk is gemaakt. Toch blijft de bezetting in BOL en Buitenzorg een aandachtspunt. Jongeren stromen door naar BOL en Buitenzorg als er een reëel perspectief is op een zelfstandig bestaan. Daarvoor is een stabiele dagbesteding en een (voldoende) inkomen noodzakelijk. Zijn die afwezig – door de hoge schuldenlast of het te lage inkomen – dan helpt Singelzicht niet goed door een jongere wel een BOL-woning aan te bieden. De crisis raakt onze jongeren soms hard waardoor zelfstandig wonen niet altijd haalbaar is. Een andere reden is dat voor een aantal jongeren een traject naar zelfstandig wonen te hoog gegrepen blijkt. In dat geval proberen we door te plaatsen naar andere zorg.

2.3

Productie

AWBZ Singelzicht valt voor de AWBZ onder verblijf en extramurale zorg. Over de productie 2014 is het nacalculatieformulier van de NZa ingevuld en de productie is door de accountant van een goedkeurende verklaring voorzien. De productie uit het nacalculatieformulier is: AWBZ – extramurale begeleiding Prijs

Aantal uren

Totaal

H300

Begeleiding

50,72

199 uur

10.093

H153

Gespecialiseerde begeleiding

88,27

1.741 uur

153.678 163.771

Door algemene bezuinigingen zijn de uurprijzen voor de extramurale zorg op basis van de AWBZ in 2014 verlaagd. Desondanks is de ‘’omzet’’ hoger dan in 2013.

9

AWBZ Verblijf- ZZP’s exclusief kapitaalslasten Prijs 2C GGZ

Aantal dagen

Totaal

99,00

184

18.216

2C GGZ incl. DB

121,15

12

1.454

3C GGZ

109,27

3.788

413.915

3C GGZ incl. DB

134,18

849

113.919

4C GGZ

131,72

148

19.495

-

-

-

5C GGZ

143,63

409

58.745

5C GGZ incl. DB

170,39

520

88.603

VZ2.5/ZZP Kinder&jeugd

134,24

1.260

169.142

2 VG

82,58

150

12.387

3 VG

96,91

572

55.433

7.892

951.309

4C GGZ incl. DB

Ten opzichte van 2013 zijn er in de onderhandelingen met het zorgkantoor iets hogere dagprijzen voor de ZZP’s. Ook het project ‘’herindicatie’’ om hogere en meer passende indicaties te krijgen wierp vruchten af – alleen voor wat betreft indicaties inclusief dagbesteding bleek dat deze bij het CIZ moeilijker te krijgen waren. Het totaal aantal productiedagen voor de AWBZ lag hoger dan voorgaand jaar (2013:7.789). Al met al is de productie op de AWBZ zowel voor extramuraal als intramuraal hoger dan in 2013.

Gemeente Utrecht Over de productie in het kader van de WMO is door de accountant een verklaring afgegeven bij de nacalculatie voor de AWBZ. De productie is: Aantal

Totaal

Voltijdsopvang huisvestingskosten

66,5 maanden = 5,5 plekken op jaarbasis

72.114

Huisvestingskosten BOL

74,8 maanden = 6,2 plekken op jaarbasis

7.598

Begeleiding in kader van nazorg

51,3 maanden = 4,3 plekken op jaarbasis

36.102 115.814

In de 24-uurs zorg (intramuraal) valt 16% van de totale productie onder de WMO. Voor de BOL ligt dit percentage op 34%. De reden voor dit verschil is dat voor jongeren die inmiddels begeleid wonen minder makkelijk een CIZ-indicatie aan te vragen was omdat hun problematiek is verminderd.

10

Realisatie beleid 2014 en doorkijk naar 2015 3.1 Ontwikkelingen De voorbereidingen van gemeente Utrecht voor de transitie van de AWBZ naar de WMO 2015 is verreweg de belangrijkste ontwikkeling in 2014 – zowel voor de dak- en thuisloze jongeren als voor Singelzicht als organisatie. Daarbij streeft de gemeente naast een feitelijke herinrichting ook naar een inhoudelijke en maatschappelijke vernieuwing van de zorg en ondersteuning. De nadruk ligt hierbij op een versterken van de eigen verantwoordelijkheid van het individu. Voor de jongeren in zorg bij Singelzicht wordt dat vertaald in het actief vergroten van de zelfredzaamheid. De uitkomsten van het transitieproces zijn dus relevant voor de jongeren en voor Singelzicht als organisatie. Eind 2014 werden de contouren zichtbaarder en kon Singelzicht haar ambities uitwerken in een aanbod voor de gemeente Utrecht met betrekking tot Beschermd Wonen, Vol tijdopvang en Stabiliserende Begeleiding. Op basis daarvan wordt in 2015 een meerjarenstrategie voor 2015-2018 uitgewerkt om koers te kunnen houden. Zo kunnen we de strategie tijdig bijsturen als de interne- en externe factoren daarom vragen. Op basis van onze missie en visie bepalen we strategische doelen vanuit vijf perspectieven. Dit zijn: maatschappij, jongeren, organisatie, medewerkers en financiën. Per doel worden prestatieindicatoren en normen bepaald. Andere externe relevante ontwikkelingen in 2014 zijn: 1. De noodzaak tot een grotere efficiency om tot een sluitende exploitatie te komen. 2. De beperking van de mogelijkheden tot de afgifte van indicaties voor verblijf in het kader van de AWBZ en de financiële consequenties daarvan. 3. De veranderende eisen voor (inhoudelijke) verantwoording van de zorg en de professionaliseringsslag die daardoor gemaakt moet worden. 4. De verdere professionalisering van de zorg rondom diagnostiek, de zorg voor jongeren met psychische problemen als dan niet in combinatie met een verstandelijke beperking. 5. De verslechterende inkomenspositie van de jongeren en de Participatiewet 2015. Bij de jongeren van Singelzicht ligt het accent op stabilisatie van de schulden en de leefsituatie. 6. De noodzaak om fondsen te werven ten behoeve van niet-gefinancierde activiteiten voor jongeren.

3.2 Zorginhoudelijk beleid Vernieuwing van de zorg Singelzicht is systematisch nagegaan wat de consequenties zijn van de vereisten rondom de zorg vanuit de gemeente. Omdat we al voldeden aan de eisen vanuit het zorgkantoor en de Wet Kwaliteit Zorginstellingen vallen de noodzakelijke veranderingen mee. Wel zijn een aantal onderwerpen nader uitgewerkt zoals het gebruik van de Zelfredzaamheidsmatrix, risico-signalering en de kortere duur van een indicaties na 1 januari 2015. 11

Om het verloop van de zorg beter te kunnen volgen wordt een Elektronisch Cliënt Dossier (ResidentWeb) geïntroduceerd. Een instrument waarmee ook voor de jongere meer inzichtelijk gemaakt wordt waar in het proces naar zelfstandigheid hij/zij staat. Nieuw is dat er structureel een risicoanalyse gemaakt wordt en dat er onder andere na een incident een signaleringsplan gemaakt wordt waarin de jongeren aan kan geven wanneer er iets mis dreigt te gaan in zijn gedrag. Behandeling integreren in het zorgaanbod Om de kwaliteit van de zorg aan jongeren te versterken, ontwikkelde Singelzicht in 2014 een zorgaanbod waarin begeleiding en behandeling zoveel als mogelijk geïntegreerd is. Zo’n zorgaanbod is wenselijk omdat door begeleiding alleen, de psychische problematiek van de jongeren nooit helemaal opgelost kan worden. Hierdoor bestaat een risico dat de praktische en maatschappelijke problemen zich in de toekomst zullen herhalen. Andersom is behandeling alleen niet genoeg om de actuele praktische en maatschappelijke problematiek van de jongeren op te lossen. Om de behandeling voor de jongeren van Singelzicht zo toegankelijk mogelijk te maken – zij ervaren hoge drempels bij de reguliere GGZ – zijn een GZ-psycholoog en een SPV-er aangetrokken. Om de begeleiding en behandeling financieel en qua eindverantwoording, dat wil zeggen het hoofdbehandelaarschap, goed te regelen, is een aparte Stichting Meerzicht opgericht. Het voornemen is een samenwerking aan te gaan met een GGZ-organisatie om één en ander financieel via de Zorgverzekeringswet en zorginhoudelijk volgens de professionele standaarden van behandeling te borgen. De eerste resultaten zijn al zichtbaar omdat er een interne cliëntbespreking (Multi Disciplinair Overleg) in het leven is geroepen waarin mentoren en behandelaars kennis uitwisselen. Het inzicht in oorzaken van gedrag van jongeren is vergroot en er is meer ‘repertoire’ in de benadering ervan.

3.3 Organisatiebeleid Het jaar 2014 is voor een groot deel gebruikt om organisatorisch klaar te zijn voor de nieuwe eisen na 2015. Daartoe zijn voorbereidingen getroffen om te komen tot een sluitende cyclus voor planning en control. De taken en bevoegdheden van diverse functionarissen zijn verhelderd en er zijn voorbereidingen getroffen voor de herijking van het besturingsmodel. Eén en ander zal in de loop van 2015 zijn beslag krijgen.

3.4 Personeelsbeleid Het personeelsbeleid van Singelzicht schept de voorwaarden waardoor medewerkers in staat zijn de missie en de visie van Singelzicht volgens de methodische uitgangspunten en binnen de eigen taken en verantwoordelijkheid te realiseren. We hebben in 2014 stil gestaan bij bewustwording en beïnvloeding van houding en gedrag van de medewerkers. We stonden stil bij de wijze waar op wij omgaan met onze cliënten en elkaar. Ook keken we naar de keuzes die wij kunnen maken in onze benadering om het gewenste resultaat te behalen. Hier ligt het accent vooral op de cultuur en het leveren van kwaliteit voor de jongeren.

Formatie 12

Over het boekjaar 2014 waren er 18 fte in dienst van Singelzicht (2013: 18). Voor een organogram verwijzen we naar bijlage 2. De directie, het management en de medewerkers van ondersteunende diensten zijn tevens deels werkzaam voor Maaszicht. Arbeidsvoorwaarden Op 1 januari 2015 gaat de nieuwe CAO Welzijn Maatschappelijke Dienstverlening in. Singelzicht volgt deze CAO. Onderdeel van deze cao is onder andere de invoering van een loopbaanbudget (per 1 juli 2015) en een individueel keuzebudget (per 1 januari 2016). Scholing Jaarlijks worden er trainingen gegeven aan medewerkers. De focus ligt daarbij op wat medewerkers voor de uitvoering van hun werk nodig hebben. Naast de algemene BHV-training kreeg het team van Singelzicht een training  Over alcohol en drugs – door Victas  Omgaan met jongeren en schulden  Psychiatrische ziektebeelden  Agressie en conflicten Functieomschrijvingen In 2014 is een begin gemaakt met de herijking van de functieomschrijvingen. Dit was noodzakelijk vanwege de taakverschuivingen in verband met de efficiencyslag die is gemaakt bij de ondersteunende diensten en de organisatieverandering met betrekking tot het management. In 2015 zullen alle functieomschrijvingen herzien zijn en besproken met de medewerkers.

3.5 Financieel beleid Het “normale” resultaat 2014 is € - 14.000. Daarnaast zijn er diverse éénmalige baten/kosten verwerkt in het resultaat waardoor 2014 eindigde met een positief resultaat van € 328.000. Het eigen vermogen steeg hierdoor van € -139.000 naar € 189.000. De solvabiliteit (verhouding eigen vermogen/totale vermogen) was eind 2014 14%. Het financiële beleid is er primair op gericht om de benodigde kosten te financieren vanuit de zorgfinanciering. De kosten zoals een activiteitenbudget waarvoor geen financiering vanuit de overheid voorhanden is, dient gefinancierd te worden door externe fondsen. Vanuit de Stichting Vrienden Maaszicht wordt dit gecoördineerd. Over 2014 bedraagt deze bijdrage € 43.000. Aan overige giften is op rekening van Singelzicht nog eens € 4.110 binnen gekomen. In 2015 is de zorgfinanciering grotendeels overgegaan naar de Gemeente Utrecht. Speerpunt in het financiële beleid is om te zorgen voor voldoende financiering vanuit de Gemeente. Het is zaak voor Singelzicht om deze financiering zo goed mogelijk te monitoren en tijdig aan de bel te trekken als mocht blijken dat de financiering onvoldoende is. De begroting 2015 is, met bovengenoemde onzekerheden, positief. Het streven is om, ondanks de overgang naar de gemeente (met de nodige bezuinigingen) evenals de gedane bezuinigingen/efficiëncyslagen, een positief resultaat te behalen om het eigen vermogen nog meer te versterken.

13

3.6 Kwaliteitsbeleid Veiligheidsbeleid In 2014 is een integraal veiligheidsbeleid geformuleerd. Onderdelen daarvan zijn primair proces (jongeren), personeel en fysieke omgeving en materiaal. Op elk van deze gebieden zijn parameters geformuleerd die in het kader van de systeembeoordeling HKZ geëvalueerd worden. Het integraal veiligheidsbeleid omvat een methode voor het definiëren van kritische processen en risico’s. Externe audit Zoals elk jaar werd in 2014 door DNV een externe audit gehouden in het kader van de HKZ. De auditor was positief over de resultaten die Singelzicht in turbulente tijden had bereikt met betrekking tot het managen van de kwaliteit. Naar aanleiding daarvan zijn opgenomen in een kwaliteitscirkel: het veiligheidsbeleid (zie hierboven), het jaarplan facilitair beleid (zie 3.7). De herstelmaatregelen zijn door DNV goedgekeurd en daarmee is Singelzicht in 2014 gehercertificeerd. Cliëntraadpleging Ook door een extern bureau – in dit geval BMC – is een cliëntraadpleging uitgevoerd. Dit gebeurde volgens de actuele richtlijnen van het keurmerk van de Consumer Quality Index (CQI) GGZ Beschermd Wonen. De verbetermatrix die volgens deze methode tot stand komt, is besproken met cliënten, medewerkers en management. Vergelijking met de resultaten uit eenzelfde raadpleging in 2012 laat zien dat jongeren zich beter geïnformeerd voelen en dat ze meer tevreden zijn over de bereikbaarheid van en bejegening door hun hulpverleners. Minder tevreden waren ze over de huisvesting – hygiëne en staat van het pand. Hierop is dat ook actie ondernomen. De resultaten van de cliëntraadpleging zijn gepubliceerd op onze website. Medewerkersraadpleging Einde van de zomer 2014 is een medewerkersraadpleging gehouden waarbij de medewerkers zowel in een persoonlijk interview als schriftelijk naar hun ervaringen kwijt konden. Het plan van aanpak dat vervolgens is opgesteld bevat een aantal concrete verbeterpunten met betrekking tot inwerken nieuwe medewerkers, hygiëne en het actualiseren van functiebeschrijvingen. Tevens wordt de besluitvormingstructuur verhelderd naar aanleiding van de nieuwe organisatiestructuur. Materiële controle Het zorgkantoor voerde in 2014 een materiële controle uit. Hieruit bleek dat niet altijd goed gecontroleerd werd of het door de jongeren ondertekende zorgplan fysiek in het dossier aanwezig was. Daarnaast was de dagrapportage niet altijd even gemakkelijk toegankelijk. Advies van het zorgkantoor was over te gaan op een elektronisch cliënt dossier om dit te voorkomen. Dit is intussen gerealiseerd, de training en implementatie volgt in 2015. Inspectie SZW psychosociale arbeidsbelasting

Onderwerp van een inspectie van SZW was de omgang met agressie en andere werkdrukverhogende factoren. De inspectie is afgerond met een aanbeveling om medewerkers systematisch te bevragen op hun ervaringen rondom werkdruk. Hieraan is uitvoering gegeven.

14

3.7 Facilitair beleid De doelstelling van het facilitair jaarplan is het garanderen van een veilige en gezonde leefomgeving voor bewoners en werkomgeving voor medewerkers. In 2014 is een facilitair jaarplan gemaakt waardoor ook op dit beleidsterrein een planning en controlcyclus kon gaan werken inclusief parameters en leveranciersbeoordeling. Enkele relevante punten uit de praktische uitvoering In 2014 een zijn aantal BOL-woningen structureel opgeknapt. De inventaris is waar noodzakelijk vervangen. Een groot aantal computers van medewerkers, andere hardware en de verouderde software is vervangen en voor jongeren is er WIFI aangelegd Vanuit kostenbewust werken is gekozen voor de locaties om de schoonmaak van het gebouw zelf intern te verzorgen. Dit gebeurt volgens een schoonmaak plan dat voorziet in wekelijkse, maandelijkse en jaarlijkse schoonmaakactiviteiten. Sinds wordt 2014 gewerkt met een gecertificeerd sleutelplan.

15

Governance 4.1

Raad van Toezicht en bestuur

Singelzicht voldoet aan de eisen van de zorgbrede governance code. Het bestuur en de Raad van Toezicht leggen jaarlijks verantwoording af over het gevoerde beleid in een openbaar verslag. De beloning van het bestuur is volgens de principes van deze code en de Raad van Toezicht is onafhankelijk van de Stichting Pension Singelzicht. Het bestuur van de stichting is opgedragen aan het bestuur/de directie onder toezicht van de Raad van Toezicht. De Raad van Toezicht benoemt en ontslaat het bestuur en kan het bestuur schorsen of op non-actief stellen. Volgens zijn statutaire opdracht ziet de Raad van Toezicht toe op het beleid van het bestuur en op de algemene gang van zaken in de stichting. De verantwoordelijkheid van het bestuur is vastgelegd in het directiereglement dat in 2014 is vernieuwd. De Raad van Toezicht staat het bestuur met raad terzijde en kan op eigen initiatief advies uitbrengen aan het bestuur. In 2014 heeft de Raad van Toezicht zijn toezichthoudende taak uitgeoefend door middel van periodiek overleg met het bestuur in de vorm van gestructureerde vergaderingen aan de hand van een door de bestuurder voorbereide agenda en toegezonden vergaderstukken. De leden van de Raad van toezicht worden voor hun activiteiten niet betaald. De samenstelling van de Raad van Toezicht in 2014 is:  De heer Jacob Six, voorzitter  De heer Willie de Groot, penningmeester

4.2

Medezeggenschap

De bewonersvergadering is in Singelzicht een essentieel onderdeel van het kwaliteitsbeleid. Redenen voor een bewonersvergadering zijn: 1. Het positief beïnvloeden van de sfeer en wisselwerking tussen bewoners en begeleiding. 2. Het voorkomen dat meerdere bewoners met hetzelfde onderwerp individueel bij hun mentor terecht moeten. 3. Het bespreken van zaken die de jongeren direct aangaan en het gezamenlijk zoeken van oplossingen. In 2014 was geen Personeelsvertegenwoordiging actief. Het bestuur zal in 2015 het initiatief nemen om te zorgen dat er wederom een personeelsvertegenwoordiging zal worden ingesteld. Zowel voor de jongeren als voor medewerkers is er een onafhankelijke externe vertrouwenspersoon.

16

4.3

Gedragscodes/protocollen/certificering

Singelzicht werkt met een interne gedragscode en aan iedere medewerker is gevraagd een Verklaring Omtrent Gedrag te overleggen. Singelzicht is gecertificeerd volgens het HKZ schema ‘Welzijn en Maatschappelijke dienstverlening, onderdeel Maatschappelijke Opvang en Vrouwenopvang versie 2009’ en voldoet daarmee eveneens aan de norm NEN en ISO 9001:2008. Certificatie is voor ons een manier om zichtbaar te maken dat de organisatie intern de zaken op orde heeft en dat we voortdurend en systematisch werken aan verbetering van de zorg. Certificering betekent dat Singelzicht beschikt over de vereiste protocollen met betrekking tot privacy van cliënten, klachtrecht en melding van incidenten en een integraal cliëntveiligheidsbeleid. Ook zijn er instrumenten voor kwaliteitsbeleid aanwezig zoals de jaarlijkse systeembeoordeling, de cliëntraadpleging, een medewerkersraadpleging en een structurele evaluatie van incidenten en afwijkingen op casus- en geaggregeerd niveau. De rapportages van externe inspecties worden meegenomen in de beoordeling. Voorts wordt op de productie jaarlijks een uitgebreide accountantscontrole uitgevoerd waarbij beoordeeld wordt of Singelzicht zich houdt aan de vereiste controleprotocollen. Dit controleprotocol wordt eveneens gehanteerd voor de controle van de productie van WMO/gemeenten. Ook in 2014 is er door de accountant Grant Thornton een goedkeurende verklaring/assuranceverklaring afgegeven op de productie. Alle wettelijke verplichtingen rondom het beheer van de locatie en andere voorwaarden worden strikt nageleefd en de kritische processen op dit vlak zijn gedefinieerd. Voor kritische processen zijn protocollen gedefinieerd.

17

Bijlagen

18

Bijlage 1: Algemene gegevens

Naam rechtspersoon Adres Postcode Plaats Telefoonnummer Telefaxnummer Identificatienummer(s) NZa Nummer Kamer van Koophandel AGB-code Internet pagina

Stichting Pension Singelzicht Wittevrouwenkade 1 3512 CR Utrecht 030 2303760 030 2303761 300-460 30202459 Utrecht 72727382 www.singelzicht.nl

19

Bijlage 2: Organogram eind 2014 Raad van Toezicht

Directeur Zorg

Zakelijk Directeur

Beleidsmedewerker

Manager Hulpverlening

GGZ Psycholoog

Mentoren Groepsbegeleiding

Maatschappelijk BOL begeleiding Werk

Buitenzorg begeleiding

SPV-er

Nacht begeleiding

Administratie Boekhouding

Facilitair Medewerker

PZ HRM

Schoonmaak

Keuken

20