Inhoud
1 1.1 1.2 1.3 1.4
Basisbegrippen in het burgerlijk recht Inleiding De plaats van het burgerlijk recht Bronnen van het burgerlijk recht Burgerlijk Wetboek en Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering Materieel en formeel recht Samenvatting
13 13 13 15
Deel 1
Personen- en familierecht
21
4.6 4.7
2 2.1 2.2
Geboorte, overlijden en naam Inleiding Plaats van het personen- en familierecht binnen het burgerlijk recht Geboorte en overlijden Basisregistratie personen Burgerlijke stand Achternaam Wijziging achternaam Samenvatting
23 23
4.8 4.9
23 24 25 27 28 28 30
4.10 4.11
Huwelijk, geregistreerd partnerschap en samenwonen Inleiding Huwelijk Huwelijkssluiting Rechten en plichten van de echtgenoten Gemeenschap van goederen of huwelijkse voorwaarden Samenwonen Samenwonen, huwelijk en geregistreerd partnerschap Echtscheiding Nevenvoorzieningen en voorlopige voorzieningen Beëindiging geregistreerd partnerschap Samenvatting
35 36
5 5.1 5.2 5.3 5.4 5.5 5.6 5.7 5.8 5.9
Ouderschap en gezag Inleiding Juridische moeder Juridische vader Gevolgen van juridisch ouderschap Gezag Ouderlijk gezag Voogdij Kinderbeschermingsmaatregelen Samenvatting
37
Deel 2 Erfrecht
85
38 40
6 6.1 6.2 6.3
87 87 87
1.5 1.6
2.3 2.4 2.5 2.6 2.7 2.8 3 3.1 3.2 3.3 3.4 3.5 3.6
Handelingsbekwaamheid Inleiding Gevolgen van handelingsonbekwaamheid Opklimmende handelingsbekwaamheid Handelingsbekwaamheid bij de dokter, op het werk en door een huwelijk Curatele, mentorschap en beschermingsbewind Samenvatting
16 16 17
35 35
4 4.1 4.2 4.3 4.4 4.5
Erfrecht Inleiding Wettelijk en testamentair erfrecht Aanvaarden of verwerpen van de nalatenschap
43 43 44 45 45 47 48 53 59 64 65 66 73 73 73 74 76 76 77 79 80 81
88
8
6.4 6.5
Bewind Samenvatting
7 7.1 7.2 7.3 7.4 7.5 7.6 7.7
Wettelijk erfrecht Inleiding Vier groepen erfgenamen Graad van bloedverwantschap Plaatsvervulling Bescherming van de echtgenoot Wilsrechten Samenvatting
93 93 93 95 96 97 98 100
8 8.1 8.2 8.3 8.4 8.5 8.6 8.7 8.8
Testamentair erfrecht Inleiding Redenen voor een testament Testament Uitleg van het testament Legitieme portie Legaat Codicil Samenvatting
103 103 103 106 106 109 110 111 111
9
Vereffening en verdeling van de nalatenschap Inleiding Gang van zaken na het overlijden Vereffenen van de nalatenschap Verdelen van de nalatenschap Erfbelasting en boedelkosten Samenvatting
115 115 115 116 117 117 119
9.1 9.2 9.3 9.4 9.5 9.6 Deel 3
10 10.1 10.2 10.3 10.4 10.5 10.6 10.7 11 11.1 11.2 11.3
Ondernemingsvormen en rechtspersonen
89 90
123
Inleiding ondernemingsvormen en rechtspersonen Inleiding Onderneming en beroep Ondernemingsvorm Rechtspersonen met een niet-commercieel doel Handelsregister Handelsnaam Samenvatting
126 126 127 128
Ondernemingsvormen zonder rechtspersoonlijkheid Inleiding De eenmanszaak De maatschap
131 131 132 132
125 125 125 125
11.4 11.5 11.6
De vennootschap onder firma De commanditaire vennootschap Samenvatting
133 134 134
12 12.1 12.2
137 137
12.9 12.10
Commerciële rechtspersonen Inleiding De onderneming met rechtspersoonlijkheid Oprichting van de rechtspersoon Organen van de rechtspersoon Structuurvennootschappen Wet bestuur en toezicht Antimisbruikwetgeving Administratieplicht, jaarrekening en publicatieplicht Enquêterecht Samenvatting
13 13.1 13.2 13.3 13.4 13.5 13.6 13.7 13.8 13.9 13.10
Nv, bv, coöperatie en se Inleiding De naamloze vennootschap Aandelen van de nv De positie van de aandeelhouder Het kapitaal van de nv De besloten vennootschap Verschillen nv en bv De coöperatie Europese vennootschap Samenvatting
149 149 149 150 151 152 153 154 155 156 156
14 14.1 14.2 14.3 14.4 14.5 14.6 14.7
Vereniging en stichting Inleiding De vereniging De oprichting van een vereniging Lidmaatschap Organen van de vereniging De stichting Samenvatting
159 159 159 160 161 162 164 165
12.3 12.4 12.5 12.6 12.7 12.8
Deel 4 Goederenrecht 15 15.1 15.2 15.3 15.4 15.5 15.6
138 139 140 141 141 142 143 144 145
169
Inleiding goederenrecht 171 Inleiding 171 De plaats van het goederenrecht 172 Goederen 173 Registergoederen en niet-registergoederen 175 Overzicht van de absolute rechten op goederen 176 Kadaster 177
15.7
Samenvatting
178
16 16.1 16.2 16.3 16.4 16.5
Kenmerken en indelingen van absolute rechten Inleiding Absolute en relatieve rechten Kenmerken van absolute rechten Indelingen van de absolute rechten Samenvatting
183 183 183 184 187 189
17 17.1 17.2 17.3 17.4 17.5
Verkrijging van goederen Inleiding Verkrijging van goederen Overdracht Leveringshandelingen Samenvatting
193 193 194 195 196 198
18 18.1 18.2 18.3 18.4 18.5 18.6 18.7
Bezit en houden Inleiding Houden in ruime zin Bezit Houden in enge zin Verkrijging van bezit Functies van bezit Levering roerende zaken zonder feitelijke handeling Samenvatting
203 203 203 204 205 205 206
18.8 19 19.1 19.2 19.3 19.4
19.5 19.6 19.7 20 20.1 20.2 20.3 20.4 20.5 20.6
Derdenbescherming Inleiding Derdenbescherming bij roerende zaken niet-registergoederen Derdenbescherming bij diefstal Derdenbescherming bij overdracht van een registergoed of een vordering op naam Negatief stelsel van de openbare registers Derdenbescherming bij onjuiste inschrijving Samenvatting Eigendomsrecht Inleiding Karakter van het eigendomsrecht Bevoegdheden van de eigenaar Beperking van het eigendomsrecht Burenrecht Specifieke wijzen van eigendomsverkrijging
207 208 211 211 212 214
216 216 218 219 223 223 224 224 225 226 227
20.7
Samenvatting
230
21
Erfdienstbaarheid, erfpacht, opstal en vruchtgebruik Inleiding Erfdienstbaarheid Erfpacht Opstal Appartementsrecht Vruchtgebruik Samenvatting
233 233 234 235 235 236 236 238
21.1 21.2 21.3 21.4 21.5 21.6 21.7 22 22.1 22.2 22.3 22.4 22.5 22.6
Het recht van pand Inleiding Kenmerken van pand en hypotheek Vestiging van het pandrecht Beschikkingsonbevoegdheid van de pandverlener Einde van het pandrecht Samenvatting
244 248 249
23 23.1 23.2 23.3 23.4 23.5 23.6 23.7 23.8
Recht van hypotheek Inleiding Inhoud van de hypotheek Vestiging Bedingen Het afsluiten van een hypotheek Executie Einde van het recht van hypotheek Samenvatting
253 253 254 254 255 256 256 257 258
Deel 5
Verbintenissenrecht
265
24 24.1 24.2 24.3 24.4
Inleiding verbintenissenrecht Inleiding Verbintenis Ontstaan van verbintenissen Kernbegrippen in het verbintenissenrecht Kenmerken van de verbintenis Absolute en relatieve rechten Samenvatting
267 267 268 268
24.5 24.6 24.7 25 25.1 25.2 25.3 25.4 25.5
Rechtshandeling en overeenkomst Inleiding Rechtshandeling De persoon die de rechtshandeling verricht Wil en verklaring De overeenkomst
241 241 242 243
269 270 271 273 277 277 277 278 279 279
9
10
25.6 25.7
Elektronische handel Samenvatting
282 282
30.4 30.5
26 26.1 26.2 26.3 26.4 26.5 26.6 26.7 27 27.1 27.2 27.3 27.4 27.5 27.6 28 28.1 28.2 28.3 28.4 28.5 28.6 28.7
De nietige en vernietigbare rechtshandeling Inleiding Verklaring wijkt af van de wil Vertrouwensbeginsel en geestelijke stoornis Wilsgebreken Vernietiging van rechtshandelingen Nietigheid van rechtshandelingen Samenvatting De inhoud en uitleg van een overeenkomst Inleiding Inhoud en gevolgen van de overeenkomst Uitleg van de overeenkomst Algemene voorwaarden Vernietigbaarheid van de algemene voorwaarden Samenvatting
287 287 288
30.6 30.7 30.8
288 289 291 292 293
297 297 298 300 301 302 304 309 309 310 311 313 313 315
28.8 28.9 28.10
De onrechtmatige daad Inleiding Onrechtmatige daad Voorwaarden voor schadevergoeding Vorderingen uit onrechtmatige daad Aansprakelijkheid van ouders Aansprakelijkheid van werkgevers Aansprakelijkheid voor gebrekkige zaken en opstallen Productaansprakelijkheid Oneerlijke handelspraktijken Samenvatting
29 29.1 29.2 29.3 29.4 29.5
Drie verbintenissen uit de wet Inleiding Zaakwaarneming Onverschuldigde betaling Ongerechtvaardigde verrijking Samenvatting
323 323 323 324 325 325
30 30.1 30.2 30.3
Niet-nakomen van verbintenissen Inleiding Vier vormen van niet-nakomen Acties van de schuldeiser bij niet-nakoming
329 329 330
315 317 318 319
331
Voorwaarden voor schadevergoeding: wanprestatie Overige voorwaarden voor schadevergoeding Ontbinding van de overeenkomst Keuze uit de verschillende acties bij niet-nakoming Samenvatting
331 333 336 338 339
Deel 6 Benoemde overeenkomsten
343
31 31.1 31.2 31.3 31.4 31.5 31.6 31.7 31.8 31.9
Koopovereenkomsten Inleiding Koopovereenkomst Nakomingsvorderingen voor de koper Recht van reclame Consumentenkoop Koop op afbetaling en huurkoop Colportage Lease Samenvatting
345 345 346 347 348 348 350 351 352 353
32 32.1 32.2 32.3 32.4 32.5
Huur en verhuur Inleiding Algemene verplichtingen Huur van woonruimte Huur van bedrijfsruimte Samenvatting
357 357 358 360 365 367
33 33.1 33.2 33.3 33.4 33.5
De verzekeringsovereenkomst Inleiding Kenmerken en begrippen Mededelingsplicht verzekeringnemer Premie betalen Totstandkoming van een verzekeringsovereenkomst Over- en onderverzekeren Samenvatting
371 371 372 373 374
33.6 33.7 34 34.1 34.2 34.3 34.4 34.5 34.6 34.7 34.8 34.9
De arbeidsovereenkomst Inleiding Arbeid, loon en gezag Belang van de arbeidsovereenkomst Plichten van de werkgever Plichten van de werknemer De inhoud van een arbeidsovereenkomst Opzegverboden Ontslagbescherming Vernieuwing ontslagrecht
375 376 377 383 383 384 384 385 386 386 388 389 391
34.10
Samenvatting
35
Tijdelijke arbeidscontracten en andere arbeidsrelaties Inleiding Tijdelijke arbeidscontracten Ontslagbescherming bij tijdelijke contracten Oproepkrachten en andere flexibele werknemers Uitzendovereenkomst Wet werk en zekerheid Overeenkomst tot opdracht Aanneming van werk Samenvatting
391
39.4 39.5 39.6 39.7 39.8
Bevoorrechte schuldeisers Feitelijk bevoorrechte schuldeisers Concurrente schuldeisers Rangorde Samenvatting
438 439 440 441 442
40 40.1 40.2 40.3 40.4 40.5
Surseance van betaling Inleiding Procedure Gevolgen van de surseance Einde surseance Samenvatting
445 445 445 447 448 448
408
41 41.1 41.2 41.3 41.4 41.5 41.6
Schuldsanering natuurlijke personen Inleiding Vrijwillige schuldhulp Procedure wettelijke schuldsanering Gevolgen van de schuldsanering Einde van de schuldsanering Samenvatting
451 451 451 453 455 456 456
408 410 411
42 42.1 42.2
461 461
Deel 7 Faillissementsrecht en procesrecht
415
37 37.1 37.2 37.3 37.4 37.5
417 417 418 419 421
42.3 42.4 42.5
Burgerlijk procesrecht Inleiding Beginselen van het burgerlijk procesrecht Bevoegdheid van de rechter Verloop van een dagvaardingsprocedure Verloop van een verzoekschriftprocedure Voorlopige voorziening Kosten van een rechtszaak Samenvatting
35.1 35.2 35.3 35.4 35.5 35.6 35.7 35.8 35.9 36 36.1 36.2 36.3 36.4 36.5
37.6 38
Vertegenwoordiging Inleiding Onmiddellijke en middellijke vertegenwoordiging Vertegenwoordiging op grond van de wet of van een volmacht Lastgeving, bemiddeling en agentuur Samenvatting
Faillissementsrecht Inleiding Voorwaarden voor een faillietverklaring Gevolgen van de faillietverklaring Verloop van een faillissement Positie van de failliet na het einde van het faillissement Samenvatting
395 395 395 396 397 398 398 399 402 402 407 407
423 425
38.4 38.5
Rechtshandelingen vóór en tijdens het faillissement Inleiding Invloed van het faillissement op lopende overeenkomsten Rechtshandelingen van de failliet tijdens het faillissement Actio pauliana Samenvatting
432 434 434
39 39.1 39.2 39.3
Rangorde van schuldeisers Inleiding Separatisten Boedelschuldeisers
437 437 437 438
38.1 38.2 38.3
431 431 431
42.6 42.7 42.8 Register
461 463 464 468 468 469 470 475
11
