Formeel recht -- Deel 3

2010 -- Formeel recht -- Deel 3

Rechtsmiddelen

Formeel belastingrecht (FE) – les 3 – programma

Redenen tot maken van bezwaar

In Nederland kennen wij de volgende rechtsmiddelen

• Rechtsmiddelen Bezwaar

Rechtsmiddel bezwaar beroep hoger beroep beroep in cassatie

Beroep Hoger beroep Beroep in cassatie

Een aantal redenen waarom belastingplichtige bezwaar kan maken zijn: • de inspecteur is van de aangifte afgeweken (bijv. heeft een aftrekpost niet toegestaan); • de belastingplichtige wenst zijn aangifte te wijzigen (bijv. is een aftrekpost vergeten, nadien verschenen jurisprudentie, komende wetswijziging, etc.); • de inspecteur weigert teruggaaf van belasting te verlenen; • de inspecteur heeft een te lage teruggaaf verleend. • niet nemen van een in de wet voorziene, voor bezwaar vatbare beschikking – art. 6.2 Awb.

Indienen bij inspecteur rechtbank (belastingkamer) gerechtshof (belastingkamer) Hoge Raad der Nederlanden

verzet

2010~AWR2.2-FE~PRES03 Auteur: Wim Laman

Versie 1.04 -- 31-dec-2010

Versie 1.04 -- 31-dec-2010 1


Versie 1.04 -- 31-dec-2010 2


Versie 1.04 -- 31-dec-2010 3

1


Gesloten systeem

Bezwaar

De Awb en AWR bevatten regels over hoe, door wie en wanneer tegen een aanslag bezwaar kan worden gemaakt.

1/2

Bezwaar

Het begint met het maken van bezwaar. Art 7.1 Awb Wie toegang heeft tot een administratieve rechter moet eerst bezwaar maken.

Er kan alleen van de in deze wetten beschreven middelen gebruik worden gemaakt. Andere middelen zijn er niet.

Doel bezwaar De inspecteur moet de kans krijgen de zaak eerst te heroverwegen alvorens de rechter zich erover buigt.

Art. 26 lid 1 AWR Er kan beroep worden ingesteld tegen: • een belastingaanslag; • een voor bezwaar vatbare beschikking.

We spreken daarom van een gesloten systeem.

Prorogratie Op verzoek kan de bezwaarfase worden overgeslagen. Indienen bij inspecteur zendt het door naar rechtbank.

Uit de artikelen samen volgt dat voor bezwaar hetzelfde geldt als voor beroep. 2010~AWR2.2-FE~PRES03 Auteur: Wim Laman

Versie 1.04 -- 31-dec-2010

Versie 1.04 -- 31-dec-2010 4


2/2

Voor bezwaar vatbare beschikking Het gaat om een formeel voorschrift – blijkt steeds uit de belastingwet – bijvoorbeeld verzoek aanmerken als fiscale eenheid.

Versie 1.04 -- 31-dec-2010 5


Versie 1.04 -- 31-dec-2010 6

2


Wie kan bezwaar maken

Bij wie?

1. De belastingplichtige: • voor een opgelegde aanslag; • voor een voor bezwaar vatbare beschikking; 2. De belastingplichtige of inhoudingsplichtige die een bedrag op aangifte heeft voldaan of afgedragen; 3. De belastingplichtige van wie een bedrag is ingehouden; 4. De medebelanghebbende van wie inkomens- of vermogensbestanddelen in de belasting zijn opgenomen (bijv. delen van het gemeenschappelijk inkomen); 5. Degene die aansprakelijk is gesteld voor de belastingschuld van een derde (bijv. op grond van de ketenaansprakelijkheid). 2010~AWR2.2-FE~PRES03 Auteur: Wim Laman

Versie 1.04 -- 31-dec-2010

Bezwaarschrift

Het bezwaar moet gemaakt worden bij de inspecteur die de beslissing heeft genomen. Als bij de verkeerde inspecteur bezwaar wordt gemaakt, geldt het bezwaar toch. Doorzendplicht Op grond van art. 6.15 Awb is de inspecteur verplicht het bezwaar zo spoedig mogelijk door te zenden.

Versie 1.04 -- 31-dec-2010 7


Versie 1.04 -- 31-dec-2010 8

Eisen 1. Art. 24a AWR: bij één bezwaarschrift kan tegen meer dan een aanslagen bezwaar worden gemaakt; Let op: een bezwaar tegen een aanslag is NIET LANGER mede een bezwaar tegen de daarbij opgelegde boete - dus afzonderlijk bezwaar maken! 2. Art. 6:5 Awb: ondertekenen; naam en het adres van de indiener; de dagtekening; een omschrijving bestreden besluit; de gronden van het bezwaar (= motivering).


Versie 1.04 -- 31-dec-2010 9

3


Niet-ontvankelijkverklaring

Wat is een bezwaarschrift

Het bezwaar wordt niet-ontvankelijk verklaard indien: • niet is voldaan aan de eisen van art. 6.5 Awb • het bezwaar langs elektronische weg is ingediend Art. 6.6 Awb: er moet gelegenheid zijn gegeven het verzuim binnen een gegeven termijn te herstellen. Als daar geen of niet tijd gebruik van is gemaakt, volgt een niet-ontvankelijkverklaring.

Auteur: Wim Laman

Versie 1.04 -- 31-dec-2010

De bezwaartermijn is zes weken – art. 6.7 Awb.

• Brief met aanvullende gegevens ontvangen nadat de aangifte was geregeld maar de aanslag nog niet was opgelegd;

Start bezwaartermijn Art. 22j AWR: • eerste dag na de dagtekening van aanslag of beschikking tenzij later bekend gemaakt (dan latere datum); • eerste dag na voldoening, afdracht of inhouding van de belasting.

• Verzoek aan inspecteur tot overleg n.a.v. de ontvangen aanslag – gesprek had na afloop van de bezwaartermijn plaats – inspecteur merkte de brief terecht aan als bezwaarschrift.

Gevolg Geen mogelijkheid tot beroep of hoger beroep. 2010~AWR2.2-FE~PRES03

Bezwaartermijn

• Aangifte ingediend na opleggen ambtshalve aanslag;

De inspecteur kan deze termijn niet verlengen! Leidende gedachte: belastingplichtige daar waar mogelijk toegang tot de rechter verschaffen. Versie 1.04 -- 31-dec-2010 10


Praktijk: pro forma bezwaar (ongemotiveerd bezwaar).

Versie 1.04 -- 31-dec-2010 11


Versie 1.04 -- 31-dec-2010 12

4


Verzendtheorie

Het horen

Bij verzending per post geldt dat een bezwaarschrift tijdig is als: • de dagtekening ervan binnen de zesweken termijn ligt; • het binnen de zesweken termijn ter post bezorgd is; • het uiterlijk in de zevende week bij de geadresseerde wordt bezorgd – art. 6:9 Awb.

Auteur: Wim Laman

Versie 1.04 -- 31-dec-2010

Sinds 2008 moet de inspecteur in beginsel binnen zes weken na binnenkomst uitspraak doen op het bezwaar. Als het bezwaar niet aan de eisen voldoet wordt de termijn verlengd met de tijd gegeven voor het herstellen van de vormfouten.

Art. 7:3 Awb Het horen mag achterwege blijven als: • het bezwaar niet-ontvankelijk is; • het bezwaar kennelijk ongegrond is (overduidelijk); • aan het bezwaar geheel wordt tegemoet gekomen.

Bijzondere regels • Art. 6.10 Awb over wat te doen bij een te vroeg ingediend bezwaar- of beroepschrift. • Art 6.11 Awb over te laat ingediend door bijzondere oorzaak. 2010~AWR2.2-FE~PRES03

Uitspraak

Art. 25-4 AWR: Als daar in het bezwaarschrift om wordt gevraagd, moet de belanghebbende gehoord worden.

Lukt het de inspecteur niet binnen zes weken uitspraak te doen, dan kan bel.pl. beroep instellen bij de rechtbank.

Van het horen wordt een verslag gemaakt – kopie naar bel.pl of zijn gemachtigde.

Versie 1.04 -- 31-dec-2010 13


Versie 1.04 -- 31-dec-2010 14


Versie 1.04 -- 31-dec-2010 15

5


Uitspraak op bezwaar

Beroep

Vertegenwoordiging en bijstand

De uitspraak op het bezwaar bestaat uit twee delen: • een oordeel over de ontvankelijkheid • een oordeel over het eigenlijke bezwaar.

Op grond van art. 26, lid 1, AWR staat beroep open tegen: • een belastingaanslag; • een voor bezwaar vatbare beschikking.

Als de inspecteur het bezwaar niet-ontvankelijk verklaard, moet hij de inhoudelijke kant van de zaak op grond van art. 65 AWR ambtshalve beoordelen. Is de inspecteur van mening dat het gelijk aan bel.pl is dan verlaagd hij de aanslag ambtshalve.

Wij zagen al dat op grond van art. 7:1 Awb eerst bezwaar moet worden gemaakt. Het beroep volgt dus op het bezwaar.

Auteur: Wim Laman

Versie 1.04 -- 31-dec-2010

Wie dat wil, mag zijn belangen zelf behartigen. Laat je het liever aan een professional over, dan mag dat. In een fiscale zaak treffen wij dus in beginsel de inspecteur en de belastingplichtige als partijen aan.

Het bezwaar wordt bij de inspecteur ingesteld. De inspecteur dient binnen zes weken uitspraak te doen. Lukt hem dit niet, dan is er sprake van een niet-tijdige beslissing, waartegen op grond van art. 6:2 Awb beroep kan worden ingesteld.

Tegen deze ambtshalve genomen beslissing kan bel.pl niet in beroep. Bel.pl kan wel beroep instellen tegen de nietontvankelijk verklaring. 2010~AWR2.2-FE~PRES03

In het administratieve recht kennen wij geen verplichte procesvertegenwoordiging noch verplichte rechtsbijstand. Je hebt dus geen advocaat of procureur nodig!

Versie 1.04 -- 31-dec-2010 16


Onder bepaalde omstandigheden kan een derde, die ook belang heeft bij de zaak, in plaats van belastingplichtige optreden. Dit is het overnamerecht (zie blz 138).

Versie 1.04 -- 31-dec-2010 17


Versie 1.04 -- 31-dec-2010 18

6


Verplichtingen bij de rechtbank

Bij wie beroep instellen?

• Partijen moeten de vragen van de rechter beantwoorden en de gevraagde inlichtingen verstrekken. Als een partij de vragen van de rechter niet wil beantwoorden, mag de rechter daar zelf een gevolg aan verbinden; • Partijen zijn verplicht aan een deskundigenonderzoek mee te werken (bijv. accountant die boekhouding onderzoekt). 2010~AWR2.2-FE~PRES03 Auteur: Wim Laman

Versie 1.04 -- 31-dec-2010

Het beroepschrift

Op grond van de artt. 8:1 t/m 8:6 moet het beroep bij de rechtbank worden ingesteld.

Verplichtingen • De door de rechter opgeroepen partijen zijn verplicht te verschijnen;

Versie 1.04 -- 31-dec-2010 19

1/2

De wet stelt nauwelijks eisen aan het beroepschrift.

Dit is op grond van art. 27, lid 1, AWR de rechtbank te Arnhem, Breda, Den Haag, Haarlem of Leeuwarden.

De enige eisen zijn die van art. 6:5 Awb: • moet ondertekend zijn; • bevat naam en adres van de indiener; • is dagtekenend; • bevat een motivering.

Als het beroep bij een andere instantie wordt ingediend: • moet het direct naar de bevoegde rechtbank worden doorgestuurd; • krijgt de indiener daar bericht van; • geldt de datum waarop het bij de onbevoegde instantie binnenkwam als ontvangstdatum.

Bij het beroep mogen geheel nieuwe standpunten worden ingenomen cq nieuwe argumenten worden ingebracht. Anderzijds mag de inspecteur zich op interne compensatie beroepen (= fouten heffen elkaar op).


Het beroepschrift mag per fax worden ingediend.

Versie 1.04 -- 31-dec-2010 20


Versie 1.04 -- 31-dec-2010 21

7


Het beroepschrift

2/2

Griffierecht bij rechtbank

Bij één beroepschrift kan tegen twee of meer samenhangende uitspraken beroep worden ingesteld. Er is dan slechts eenmaal griffierecht verschuldigd.

Griffierecht Beroep ingesteld door • natuurlijke persoon betreft ‘zakelijke’ belastingen (o.a. OB, BPM, accijns, douanewet) overige belastingen (o.a. IB en LB) • rechtspersonen in alle gevallen

Als het beroep zich tegen een aanslag met verhoging richt, moet afzonderlijk beroep worden ingesteld tegen de verhoging (administratieve boete) – is gewijzigd!. Als het beroepschrift niet aan de eisen voldoet, moet de indiener de kans krijgen de verzuimen te herstellen.


Versie 1.04 -- 31-dec-2010

Uitspraak van de rechtbank

Wie beroep instelt, is een griffierecht verschuldigd.

Versie 1.04 -- 31-dec-2010 22


€

152

€

41

€

1/4

De behandeling door de rechtbank bestaat uit: • het vooronderzoek (schriftelijk = verzamelen gegevens); • onderzoek ter zitting (horen van partijen, getuigen en/of deskundigen) De rechtbank moet binnen zes weken na het onderzoek schriftelijk uitspraak doen. Als de zaak duidelijk is, kan de rechtbank direct na het onderzoek mondeling uitspraak doen. Op grond van art. 27d AWR mag de mondelinge uitspraak 14 dagen worden verdaagd.

302 Versie 1.04 -- 31-dec-2010 23


Versie 1.04 -- 31-dec-2010 24

8



2/4


De rechtbank kan: • zich onbevoegd verklaren of het beroep • niet-ontvankelijk verklaren; • ongegrond verklaren; • gegrond verklaren.

Auteur: Wim Laman

Versie 1.04 -- 31-dec-2010


• de uitspraak wordt vernietigd (er is sprake van een gebonden beschikking waardoor een gedeeltelijke vernietiging onmogelijk is);

Omkering van de bewijslast komt voor als sanctie op het: niet voldoen aan aangifteplicht – zie art. 27e, letter a AWR; niet voldoen aan informatieplicht en/of inzage geven in de administratie – zie art27e, letter b AWR;

Versie 1.04 -- 31-dec-2010 25


4/4

Gegrondverklaring

• Als er omkering van de bewijslast geldt, kan de eis alleen gegrond verklaard worden als er volledig bewijs is geleverd.

Niet-ontvankelijkverklaring • wegens niet voldoen aan de eisen van art. 6:5Awb; • wegens te laat indienen van het beroepschrift; • wegens het niet/te laat betalen van het griffierecht. 2010~AWR2.2-FE~PRES03

3/4

Ongegrondverklaring

• rechter doet een vervangende uitspraak (hoofdregel) of rechter draagt inspecteur op een nieuwe beslissing te nemen (uitzondering)

Versie 1.04 -- 31-dec-2010 26


Versie 1.04 -- 31-dec-2010 27

9


Uitspraak in nevenvorderingen

Schadevergoeding

• verzoek om griffierechtvergoeding; • verzoek om proceskostenveroordeling. Veelal wordt hierop tegelijk met de hoofdzaak beslist.

Auteur: Wim Laman

Versie 1.04 -- 31-dec-2010

Betaalde griffierecht wordt vergoed indien: • beroep wordt ingetrokken geen rechterlijke uitspraak omdat de inspecteur alsnog (deels) aan de grieven tegemoet komt – inspecteur (Staat) moet griffierecht op grond van art. 8:41 lid 4 Awb vergoeden; overige gevallen – inspecteur kan griffierecht vergoeden

Schade kan bestaan uit: • materiële schade: schade door gemiste kansen als gevolg onzekerheid over afloop van de procedure – bijv. van investering af (moeten) gezien; schade door financieringsproblemen – bijv. bank ttrekt i.v.m. onzekerheid afloop procedure krediet in; • immateriële schade – bijv. goede naam heeft van procedure te lijden gehad. • kosten juridische bijstand vallen niet onder begrip schade.

• verzoek om schadevergoeding;

2010~AWR2.2-FE~PRES03

Griffierecht

Op grond van art.8:73 Awb wordt een schadevergoeding alleen toegewezen als daar vooraf om is verzocht!

Naast de hoofdvordering (de bestreden uitspraak) kunnen gelijktijdig ook drie nevenvorderingen gedaan worden:

Versie 1.04 -- 31-dec-2010 28


• rechtbank het beroep (deels) toewijst. Op grond van art. 8:74 Awb wordt inspecteur verplicht de kosten te vergoeden.

Versie 1.04 -- 31-dec-2010 29


Versie 1.04 -- 31-dec-2010 30

10


Proceskostenveroordeling

Hoger beroep

Wordt toegekend op grond van art. 8:75 Awb en is uitgewerkt in het Besluit proceskosten bestuursrecht. • kosten van door derde beroepsmatig verleende bijstand vergoeding op basis van een puntenstelsel; elke punt is goed voor een normbedrag (€ 218 bij bezwaar en beroep en € 437 bij hoger beroep en cassatie).

Auteur: Wim Laman

Versie 1.04 -- 31-dec-2010

Beroep in cassatie kan worden ingesteld door: • iedereen die bevoegd was om bij de rechtbank in beroep te gaan; • de staatssecretaris van Financiën; • de procureur-generaal bij de Hoge Raad (in het belang der wet).

Het hoger beroep moet binnen zes weken na de dagtekening van de uitspraak van de rechtbank bij het gerechtshof worden ingesteld.

• overige kosten mits daar om werd verzocht (!) Hiertoe behoren o.a. de verletkosten (vrij moeten nemen, c.q. winkel / praktijk moeten sluiten voor bijwonen onderzoek ter zitting (verschijningsplicht!), reis- en verblijfskosten, kosten van uittreksels, e.d. 2010~AWR2.2-FE~PRES03

Beroep in cassatie

Hoger beroep kan worden ingesteld door: • iedereen die bevoegd was om bij de rechtbank in beroep te gaan; • de inspecteur.

Het beroep in cassatie richt zich tegen: • de uitspraak van het hof (hoofdregel); • de uitspraak van de rechtbank (zgn. sprongcassatie).

T.a.v. het hoger beroepschrift gelden dezelfde eisen als t.a.v. het beroepschrift (o.a. art. 6.5 Awb).

Aan het beroepschrift in cassatie worden dezelfde eisen gesteld als aan het beroepschrift.

Ook nu is er een griffierecht verschuldigd (€ 227, € 112 resp. € 454).

Versie 1.04 -- 31-dec-2010 31


Versie 1.04 -- 31-dec-2010 32


Versie 1.04 -- 31-dec-2010 33

11


Beroep in cassatie

Uitspraak op beroep in cassatie

Beroep in cassatie is alleen mogelijk wegens: • vormverzuimen (mits zij tot nietigheid leiden); • schending van het recht (de wetsuitleg).

De procureur-generaal zendt aan de Hoge Raad een schriftelijke conclusie. Daarna volgt de uitspraak (er geldt geen termijn!).

In cassatie kan niet meer over de feiten worden geprocedeerd!

In de uitspraak kan de HR stellen dat alleen de burgerlijke rechter bevoegd is over de zaak te oordelen.

Ook voor het beroep in cassatie is griffierecht verschuldigd (€ 227, € 112 resp. € 454).

Binnen het stelsel van het Nederlandse recht is de burgerlijke rechter de ‘restinstantie’. De burgerlijke rechter oordeelt dan over de vraag, of het handelen rechtmatig was. Was dat niet zo, dan ontstaat er vanzelf een schadevergoedingsplicht.


Versie 1.04 -- 31-dec-2010

Versie 1.04 -- 31-dec-2010 34


einde

Versie 1.04 -- 31-dec-2010 35


Versie 1.04 -- 31-dec-2010 36

12

Formeel recht -- Deel 3

Recommend Documents