Inhoud Woord vooraf 15 Deel I17 Hoofdstuk 1. Algemene principes inzake aftrek van de voorbelasting 17 1. Aftrek van voorbelasting, hoofdkenmerk van de btw 17 2. Alleen btw-belastingplichtigen, niet vrijgesteld door artikel 44 WBTW, hebben recht op aftrek van voorbelasting 20 3. Regeling voor sommige verzekerings- of financiële verrichtingen 21 4. Toestand van de in het buitenland gevestigde belastingplichtige ten aanzien van het recht op aftrek 22 5. Bijzondere regeling voor beleggingsgoud 24 6. Het recht op aftrek van gemengde btw-belastingplichtigen 27 6.1 Algemene principes 27 6.2 Werkelijk gebruik door een gemengde belastingplichtige: overgang van een belaste sector naar een vrijgestelde sector en omgekeerd 30 7. Het recht op aftrek van gedeeltelijke btw-belastingplichtigen 35 7.1 Algemene principes 35 7.2 Invloed van subsidies op het recht op aftrek 35 8. Wanneer is er sprake van een economische activiteit? Wanneer ontstaat het recht op aftrek van de btw? 44 Hoofdstuk 2. De omvang van het recht op aftrek van voorbelasting47 1. Het beoordelingscriterium: de vermoedelijke bestemming van de ontvangen goederen en diensten (art. 45, §1 WBTW en art. 1 van KB nr. 3) 50 2. Uitsluiting van de aftrek van de belasting die geheven werd van de goederen en diensten die voor privégebruik of, meer algemeen, voor andere doeleinden dan die van de economische activiteit zijn bestemd52 3. Verwerping van de aftrek of onttrekking 53 4. Bijzonder geval met betrekking tot nieuwe vervoermiddelen die intracommunautair geleverd worden 54 5. Bijzonder geval met betrekking tot automobielen voor personenvervoer en voertuigen die zowel voor personenvervoer als voor goederenvervoer kunnen dienen. Aftrekplafond van 50% 55 Maklu5
Inhoud
5.1 Voertuigen waarop de beperking van toepassing is 5.2 Uitzonderingen vermeld in artikel 45, §2, tweede lid WBTW 5.3 Belasting waarvan het recht op aftrek wordt beperkt 5.4 Draagwijdte van de beperking van het recht op aftrek 6. Aftrekbare belasting 7. Toestand van de gewone btw-belastingplichtige met betrekking tot de aftrek van voorbelasting 8. Toestand van de btw-belastingplichtige met gedeeltelijk recht op aftrek (gemengde belastingplichtige) met betrekking tot de aftrek van voorbelasting 9. Wie draagt de bewijslast dat de btw op een kost aftrekbaar is? 10. Hoe bewijst men de omvang van het recht op aftrek?
55 61 70 72 72 73
75 75 87
Hoofdstuk 3. De uitsluiting van het recht op aftrek voor de btw geheven van sommige beroepsuitgaven97 1. Algemeen 97 2. Tabaksfabrikaten (zie art. 45, §3, 1° WBTW) 97 3. Geestrijke dranken (zie art. 45, §3, 2° WBTW) 98 4. Kosten van logies en kosten van spijzen en dranken om ter plaatse te worden verbruikt (zie art. 45, §3, 3° WBTW) 100 4.1 Hotelen restauratiekosten die door personeel worden gemaakt 100 4.2 Hotelen restauratiekosten gedaan door belastingplichtigen die op hun beurt dezelfde diensten verstrekken 103 5. Kosten van onthaal (zie art. 45, §3, 4° WBTW) 106 5.1 Het begrip ‘kosten van onthaal’ 106 5.2 Kosten die niet de aard hebben van kosten van onthaal 110 5.3 Bijzondere geval in het kader van sport en cultuur 112 6. Kosten gedaan door reisbureaus die handelen volgens het vermoeden vervat in artikel 20, §2 WBTW (zie art. 45, §4 WBTW) 113 7. De btw m.b.t. een door een btw-belastingplichtige verschuldigde of betaalde btw bij aankoop onder de margeregeling alsook de door een belastingplichtige wederverkoper verschuldigde of betaalde btw voor goederen die onder de margeregeling worden wederverkocht (art. 45, §5 WBTW) 114 8. Toepassing van de principes 114 Hoofdstuk 4. Bijzondere problemen met betrekking tot de omvang van het recht op aftrek van voorbelasting117 1. Kosteloze uitdeling van monsters 117 2. Premies in natura die ter gelegenheid van een promotieverkoop, bij aankoop van goederen worden gegeven 119 3. Geschenken van geringe waarde 123 6
Maklu
Inhoud
4.
Kosten gedaan voor het personeel. Sociale voordelen die aan personeelsleden worden toegekend. Voordelen van alle aard 4.1 Bedrijfskantines. Bepaald restaurant buiten de onderneming. Maaltijdcheques uitgereikt door gespecialiseerde vennootschappen 4.2 Automobielen die door de onderneming ter beschikking van haar personeelsleden of bestuursorganen worden gesteld voor hun verplaatsingen 4.3 Terbeschikkingstelling van woongelegenheid aan een gerant of aan personeelsleden 4.4 Collectieve voordelen Medische dienst. Infirmerie, kinderkribbe, badgelegenheid, enz. 4.5 Gelegenheidsgeschenken 4.6 Kosten van outplacement 4.7 Kosten gedragen door de werkgever tot ontlasting van de buitenlandse kaderleden 5. Reis- en verblijfkosten 6. Kosten van vervoer per spoor, tram en autobus 7. Sponsoring 8. Elektriciteit, water, enz.
125
125
130 131 132 133 134 135 136 136 137 138
Hoofdstuk 5. De uitoefening van het recht op aftrek 141 1. Het ontstaan van het recht op aftrek van voorbelasting 147 1.1 Onmiddellijke aftrek 147 1.2 Levering van goederen, verlenen van diensten 147 1.3 Leveringen aan zichzelf 147 1.4 Invoer 149 1.5 Intracommunautaire verwervingen en daarmee gelijkgestelde handelingen 149 2. De voorwaarden om het recht op aftrek uit te oefenen 150 2.1 Algemeen 150 2.2 Leveren van goederen en verstrekken van diensten (KB nr. 3, art. 3, §1, 1°, en KB nr. 31, art. 7) 150 2.3 Gemeenschappelijk vervoer van personen (spoor, tram, autobus) 153 2.4 Bedrijfsmiddelen verkregen door de echtgenoot 153 2.5 Openbare verkoping van de goederen van een gefailleerde 154 2.6 Leveringen en diensten aan zichzelf voor de behoeften van de onderneming (KB nr. 3, art. 3, §1, 2°) 155 2.7 Invoer met voldoening van de belasting bij de aangifte ten verbruik (KB nr. 3, art. 3, §1, 3°) 155 2.8 Invoer onder het stelsel van de verlegging van de heffing naar het binnenland (KB nr. 3, art. 3, §1, 4°) 156
Maklu7
Inhoud
2.9
3.
4.
5.
8
Intracommunautaire verwerving van goederen (KB nr. 3, art. 3, §1, 5°) 159 2.10 Met een intracommunautaire verwerving van goederen gelijkgestelde handeling (KB nr. 3, art. 3, §1, 6°) 160 2.11 Belasting voldaan door de medecontractant (KB nr. 3, art. 3, §3) 160 2.12 De veralgemeende verlegging van de heffing (art. 51, §2, 5° WBTW)161 De uitoefening van het recht op aftrek van voorbelasting 165 3.1 De aftrek geschiedt onmiddellijk en globaal 165 3.2 Voorbeelden 166 3.3 Vertraging bij het vervullen van de voorwaarden voor de uitoefening van het recht op aftrek van voorbelasting 167 3.4 Het recht op aftrek werd niet onmiddellijk uitgeoefend 168 3.5 Verval van het recht op aftrek 168 3.6 Overdracht van een algemeenheid van goederen of van een bedrijfsafdeling. Fusie.Uitoefening van het recht op aftrek door de overnemer 168 Gelijkstelling van sommige materiële feiten met een levering onder bezwarende titel 170 4.1 De onttrekking aan het bedrijf van roerende goederen voor privédoeleinden, voor privédoeleinden van het personeel of voor andere doeleinden dan de economische activiteit (art. 12, §1, 1° WBTW) 171 4.2 De onttrekking aan het bedrijf van een roerend of een onroerend goed om het om niet te verstrekken uitgezonderd: – handelsmonsters – handelsgeschenken van geringe waarde (art. 12, §1, 2° WBTW) 172 4.3 De ingebruikneming van een roerend of een onroerend goed als bedrijfsmiddel (art. 12, §1, 3° WBTW) 173 4.4 De ingebruikneming anders dan als bedrijfsmiddel van een zelf vervaardigd roerend goed, waarop de btw werd afgetrokken en waarvoor bij de ingebruikneming geen volledig recht op aftrek meer bestaat (art. 12, §1, 4° WBTW) 174 4.5 Het behouden van een roerend of onroerend goed bij stopzetting van de economische activiteit (art. 12, §1, 5° WBTW) 174 4.6 Onttrekking voor eigen behoeften door een beroepsoprichter (art. 12, §2 WBTW) 175 4.7 Maatstaf van heffing voor de toepassing van handeling bedoeld in artikel 12 WBTW 176 Gelijkstelling van sommige handelingen met een dienst onder bezwarende titel 179 5.1 Handelingen bedoeld in artikel 19, §1 WBTW 179 5.2 Handelingen bedoeld in artikel 19, §2 WBTW 179 Maklu
Inhoud
5.3
6.
Maatstaf van heffing voor de toepassing van handelingen bedoeld in artikel 19 WBTW 5.4 Het zelf verrichten van werk in onroerende staat door de verhuurder van een gebouw Verwerking van de handelingen bedoeld in artikel 12 en artikel 19 in de btw-aangifte
180 189 193
Hoofdstuk 6. Aftrek van btw op autokosten bij een gemengde btw-belastingplichtige195 Hoofdstuk 7. Wanneer is er sprake van een ‘fiscale’ lichte vracht inzake btw? 197 Hoofdstuk 8. Bijzondere vraagstukken inzake het recht op aftrek203 1. Reclame op een voertuig 203 2. Demonstratie- en directiewagens 203 2.1 Gebruik van nieuwe wagens als directie- of demonstratiewagens 203 2.2 Gebruik van tweedehandse wagens als directie- of demonstratiewagens207 3. Verkoop van personenauto’s 207 3.1 Verkoop van nieuwe personenauto’s 207 3.2 Verkoop van tweedehandse personenauto’s 209 3.2.1 Verkoop door beroepshandelaars 209 3.2.2 Verkoop door andere dan beroepshandelaars 209 3.3 Onttrekkingen van wagens door handelaars in voertuigen onder de normale regeling en onder de winstmargeregeling: btw-gevolgen210 4. Het recht op aftrek ingeval van schadevergoedingen door een verzekeringsmaatschappij bij gehele vernieling van een voertuig 218 4.1 Principe 218 4.2 Schadeloosstelling na schade aan of verlies van voertuigen 219 5. Het recht op aftrek voor financiële instellingen 225 6. Het recht op aftrek bij gebruik van bancontact- of mister cashkaarten voor de aankoop van brandstoffen 226 7. Het recht op aftrek voor infrastructuurwerken 226 8. Het recht op aftrek in het kader van de uitvoering van waarborgverplichtingen230 9. Het recht op aftrek bij goederenvervoer door de NMBS 230 10. Het recht op aftrek van kosten van logies, spijzen en dranken voor sportverenigingen230 11. Het recht op aftrek van bedrijven- en dienstencentra en winkelcentra 232 12. Aftrek van ten onrechte gefactureerde btw in het kader van de verlegging van de heffing naar de medecontractant 232 Maklu9
Inhoud
13. 14. 15. 16. 17. 18. 19.
38. 39. 40.
Het recht op aftrek en de syndicus 233 Aftrek inzake btw voor een zelfstandige in bijberoep 234 Btw-aftrek voor de wagen van een zelfstandige in eenmanszaak 234 Aftrekbaarheid van de btw op studiereizen en andere reizen 237 De aftrek voor beleggingsgoud 240 Het recht op aftrek van vzw’s 242 Wie kan de btw aftrekken? 245 19.1 Algemeen 245 19.2 Toepassing 247 De impact van subsidies op het recht op aftrek 251 Het recht op aftrek van holdings 254 21.1 Is de btw op de kosten inzake de verwerving van deelnemingen aftrekbaar? 254 21.2 Relatie input – output: hoe noodzakelijk is het ‘rechtstreeks en onmiddellijk verband’? 255 21.3 Is er btw verschuldigd op de inning van dividenden? 260 Btw-tarief van 6% voor werk in onroerende staat en aftrekbaarheid of afschrijfbaarheid 261 22.1 Toepasselijk btw-tarief 261 22.2 Verwerking in de btw-aangifte 262 Het btw-statuut van immobiliënkantoren 265 De afstand van schuldvorderingen – factoring 266 Het recht op aftrek bij overdracht van de blote eigendom 267 Het recht op aftrek in verband met facturen ontvangen na de stopzetting van de werkzaamheid 268 Het recht op aftrek bij onderverhuring van een garage 268 Het recht op aftrek bij gratis diensten 269 Personenvervoer in minibussen naar luchthavens 269 De aftrek m.b.t. de kosten voor de oprichting en het onderhoud van een bewaarplaats 269 De aftrek van de btw in verband met aankopen van kunst 270 Het recht op aftrek m.b.t. zakenmaaltijden binnen of buiten de onderneming270 Het recht op aftrek bij een modelvilla 271 Het recht op aftrek bij de restauratie van een onroerend goed 272 Het recht op aftrek bij de tussenkomst in het kader van de afstand van het recht op natrekking 272 Het recht op aftrek bij roerende leasing met lichting van de koopoptie gevolgd door de wederverkoop van het goed 273 Kosten gedragen door de werkgever tot ontlasting van de buitenlandse kaderleden – Aftrek van btw geheven van verhuiskosten 274 Aftrek btw op parkeerkosten 275 Aftrek btw voor feesten en recepties 276 Aftrek btw op kledij 278
10
Maklu
20. 21.
22.
23. 24. 25. 26. 27. 28. 29. 30. 31. 32. 33. 34. 35. 36. 37.
Inhoud
41. 42. 43. 44. 45. 46. 47. 48. 49. 50. 51. 52. 53. 54. 55. 56. 57. 58. 59. 60. 60.
40.1 Algemeen 40.2 Beroepskledij De cafetaria van vzw’s – recht op aftrek? Doorfacturering van wagenkosten – recht op aftrek? Spelletjes in windows – recht op aftrek? Diensten van reisbureaus – recht op aftrek? Kosten participaties – recht op aftrek? Hoe zit de regeling van de brouwerijcontracten in elkaar? Btw-aftrek voor taxikosten en voor kosten van openbaar vervoer? Auto’s gefactureerd op naam van de echtgenoot: aftrekregels? Is de btw aftrekbaar voor de kosten inzake een personeelsfeest? Is de btw op cateringkosten bij de organisatie van een commercieel evenement aftrekbaar? Is de btw aftrekbaar op aangekochte goederen die als prijs zullen gegeven worden in een tombola, wedstrijd, …? Is de btw aftrekbaar voor het gedeelte van de spijzen en dranken bij een seminarie dat men gevolgd heeft? Is de btw aftrekbaar bij handelsgeschenken voor klanten? Is de btw aftrekbaar bij geschenken aan het personeel? Is de btw aftrekbaar bij handelsmonsters en bij demonstratiekosten? Geldt de 50%-regel voor alle autokosten? Is de btw op luxe-uitgaven aftrekbaar Geschenkencheques en btw Hoeveel btw is aftrekbaar bij een motor? Tankkaarten en btw-aftrek Paarden en btw-aftrek
278 279 280 282 283 284 285 286 288 290 290 292 294 296 298 300 301 307 309 311 312 313 315
Hoofdstuk 9. De verhouding tussen art. 45, §1quinquies WBTW en art. 19, §1 WBTW319 9.1 Toepassingsgebied van het nieuwe artikel 45, §1quinquies WBTW 321 9.1.1 Vermogensetikettering 322 9.1.2 Beoogd gebruik 323 9.1.3 Beoogde overeenkomsten 323 9.2 Toepassingsgebied van het gewijzigde artikel 19, §1 WBTW 324 9.2.1 Gehuurde goederen 324 9.2.2 Voertuigen beoogd door artikel 45, §2 WBTW 324 9.3 Onroerende goederen 325 9.3.1 Onroerende goederen verworven vóór 1 januari 2011 325 9.3.2 Onroerende goederen verworven vanaf 1 januari 2011 328 9.4 Roerende goederen, andere dan vervoermiddelen 328 9.4.1 Roerende goederen, andere dan vervoermiddelen, verworven vóór 1 januari 2011 328 9.4.2 Roerende goederen, andere dan vervoermiddelen, verworven vanaf 1 januari 2011 329 Maklu11
Inhoud
9.5 Vervoermiddelen 329 9.5.1 Voertuigen verworven vóór 1 januari 2011 329 9.5.2 Voertuigen verworven vanaf 1 januari 2011 330 9.5.2.1 Terbeschikkingstelling van een voertuig beoogd door artikel 45, §2 WBTW van een zaakvoerder, bestuurder of personeelslid 330 9.5.2.2 Het voertuig wordt verworven door de belastingplichtige 331 9.5.2.3 Toepassingsvoorbeelden 333 9.5.2.4 Het voertuig wordt door de belastingplichtige gehuurd 336 9.5.2.5 Toepassingsvoorbeelden 336 9.6 Verkoop van bedrijfsmiddelen 337 9.6.1 Verkoop van uit hun aard onroerende bedrijfsmiddelen 337 9.6.2 Verkoop van roerende goederen, andere dan vervoermiddelen 337 9.6.3 Verkoop van autovoertuigen als bedoeld in artikel 45, §2 WBTW 337 9.7 Positieve btw-herzieningen bij de verkoop van een wagen 338 Hoofdstuk 10. De belastingplichtige stelt een goed tegen betaling van een prijs ter beschikking van een zaakvoerder, bestuurder of een personeelslid343 10.1 Bepalen van de normale waarde ten aanzien van vervoermiddelen bedoeld in artikel 45, §2, eerste lid WBTW 343 10.2 Bepalen van de normale waarde voor andere goederen 345 10.3 Verplichtingen 346 Hoofdstuk 11. Positieve btw-herzieningen bij de verkoop van een wagen 347 Hoofdstuk 12. De definitieve regeling inzake voorschotfacturen355 Hoofdstuk 13. Verwerping van de aftrek, herziening versus verjaring363 13.1 Verjaringstermijnen inzake btw: 3 of 7 jaar? 365 13.2 Verjaart het recht op aftrek? 369 13.2.1 Principe 369 13.2.2 Moet er altijd een factuur op naam van de btwbelastingplichtige zijn om het recht op aftrek van de btw te kunnen uitoefenen? 369 Hoofdstuk 14. Primeert het legaliteitsbeginsel op het vertrouwensbeginsel inzake btw in het kader van aftrek van btw?375
12
Maklu
Inhoud
Deel II379 Inleiding379 Hoofdstuk 1. Onttrekkingen en ingebruiknames primeren op herzieningen 381 Hoofdstuk 2. Onttrekking of herziening bij de schenking van een nieuw gebouw?395 Hoofdstuk 3. De verhouding tussen art. 45, §1quinquies WBTW en art. 19, §1 WBTW399 Hoofdstuk 4. Herziening van de aftrek van de andere belasting dan die geheven van bedrijfsmiddelen405 Hoofdstuk 5. Herziening van de aftrek van belasting geheven van bedrijfsmiddelen 417 Hoofdstuk 6. Toepassingen op art. 45, §1quinquies WBTW en art. 19, §1 WBTW459 Hoofdstuk 7. Bijzondere bepalingen met betrekking tot de aftrek door een gemengde belastingplichtige469 Hoofdstuk 8. Praktische berekening van een algemeen verhoudingsgetal en de herzieningen: toepassing op een advocaat gemengde btw-belastingplichtige 517 Hoofdstuk 9. Het werkelijk gebruik als methode om de aftrek toe te passen voor een gemengde of gedeeltelijke btw-belastingplichtige529 Hoofdstuk 10. Werkelijk gebruik door een gemengde belastingplichtige: overgang van een belaste sector naar een vrijgestelde sector en omgekeerd 541 Hoofdstuk 11. Positieve btw-herzieningen bij de verkoop van een wagen 547
Maklu13
Inhoud
Hoofdstuk 12. Herziening van de btw bij toepassing van één van de eerste twee methodes uit het addendum: praktische analyse555 Hoofdstuk 13. De overdracht van een algemeenheid van goederen of van een bedrijfsafdeling: een nieuwe benadering559 Hoofdstuk 14. Verwerping van de aftrek, herziening versus verjaring 565
14
Maklu