Informatiememorandum Green Spread InEnergie
Voorwoord Wanneer u besluit dit informatiememorandum te lezen, dan begint u aan een bijzonder verhaal. Een verhaal dat gaat over de ambitie om een volledig duurzaam en het meest vernieuwende energiebedrijf van Nederland te worden. Wij zijn dit eigenlijk al een beetje, maar dat leest u zo meteen wel. Wij denken dat de energiemarkt aan de vooravond staat van een enorme verandering en zien dat de huidige spelers hier niet alleen onvoldoende, maar ook te langzaam op inspelen. Wij gaan steeds meer toe naar lokaal en duurzaam geproduceerde energie die ook lokaal wordt afgenomen. Op de langere termijn woont iedereen in zijn eigen duurzame energiebedrijf en worden tekorten en overschotten onderling verrekend tegen onderling overeengekomen prijzen. Bijvoorbeeld met je buurman, met je broer of zus in een andere gemeente, of met een willekeurig ander persoon waarmee je via sociale media bent gelinkt. Met je elektrische auto kun je overal ‘tanken’, maar je kunt altijd aangeven of je wilt tanken van je eigen zonnepanelen of van de windturbine waar je mede-eigenaar. Ook kun je ervoor kiezen wat elektriciteit te lenen van je neef in het zuiden van het land, omdat hij toevallig nog wat energie over heeft. De beschreven situatie is dichterbij dan menigeen denkt. Wij gaan hier zelf aan bijdragen. U kunt ons helpen onze ambitie waar te maken. Herkent u ons toekomstbeeld? Lees dan vooral verder. Mocht u nu al afgehaakt zijn, verspil dan verder geen tijd en stop met het lezen van dit document. Tenzij u uit bent op een financieel voordeeltje. Wanneer u een participatie koopt van 250 euro, dan krijgt u namelijk 300 euro korting op een zonnepaneleninstallatie van InEnergie en u krijgt 50 euro korting per jaar wanneer u energie van InEnergie gaat afnemen. Koopt u meerdere participaties, dan kunt u de korting op de zonnepanelen weggeven aan familie of vrienden. Goede deal toch? Wij willen het verschil maken, samen met u.
2
3
Inhoud Voorwoord 3 Inleiding Achtergrond Het bedrijf Transitie Visie MVO
7 7 7 8 9 9
Aanbod 11 De organisatie Green Spread InEnergie Holding BV Green Spread Advies & Ontwikkeling BV Activiteiten Green Spread Advies & Ontwikkeling BV InEnergie Projecten BV Activiteiten InEnergie Projecten BV InEnergie Levering BV Activiteiten InEnergie Levering BV Stichting Greencrowd Activiteiten Greencrowd ADEM Houten Activiteiten ADEM Houten Greenem Activiteiten Greenem Synergie Hiaten
4
13 13 13 13 14 14 14 14 15 15 15 15 15 15 16 16
Ontwikkeling 17 Realisatie 17 Omzet en resultaat 17 Zonnepanelen 17 Verwachting 17 Toelichting 19 Risico’s 21 Economische ontwikkeling 21 Overheidsbeleid 21 Kosten bedrijfsvoering 21 Financiering 21 Concurrentiepositie 21 Achterblijven projecten 21 Mogelijke gevolgen 21
5
Inleiding In dit investeringsmemorandum wordt een participatie in Green Spread InEnergie als investeringsmogelijkheid uitgewerkt. Participanten worden verenigd in de Coöperatie Duurzaam Nederland en kunnen in dat kader verscheidene voordelen tegemoetzien. Achtergrond Green Spread richt zich op het rendabel ontwikkelen en exploiteren van duurzameenergie-projecten en het doorvoeren van energiebesparingsmaatregelen. Green Spread is in 2010 opgericht door Jan Willem Zwang (1971). Jan Willem heeft bedrijfseconomie gestudeerd en heeft in 2002 de energiemarkt betreden. Jan Willem heeft als zelfstandige voor verschillende energiebedrijven gewerkt, zoals EnergyXS, NRE Energie, Petroplus en Essent. Vervolgens heeft hij in 2008 Tensor Energy opgericht. Met Tensor Energy richtte Jan Willem zich vooral op de handelsactiviteiten, de financiering en het risicomanagement van energie- en afvalbedrijven. Vanuit Tensor Energy heeft Jan Willem onder meer voor Delta, Eneco en Van Gansewinkel gewerkt. In deze periode is de kiem gelegd voor de huidige activiteiten van Green Spread. InEnergie richt zich enerzijds op het leveren van lokaal en duurzaam opgewekte energie aan lokale afnemers en anderzijds op het leveren van diensten en middelen om tot een duurzame huishouding te komen, zowel voor bedrijven als particulieren. InEnergie is in 2011 opgericht door Martin Marquering (1970). Martin heeft natuurkunde gestudeerd en zit sinds 1999 in de energiemarkt. Martin heeft jarenlang als ontwikkelaar voor NUON gewerkt. In 2008 is hij overgestapt naar Econcern, waar hij tot begin 2011 voor de ontwikkelaar Evelop en voor het adviesbureau Ecofys heeft gewerkt. Martin is begin 2011 met InJoules voor zichzelf begonnen en direct met Jan Willem gaan samenwerken. Later dat jaar heeft Martin InEnergie opgericht. Eind 2011 hebben Martin en Jan Willem hun activiteiten volledig samengevoegd en dit heeft geleid tot de oprichting van Green Spread InEnergie Holding BV, waarvan beiden voor 50% eigenaar zijn.
6
Het bedrijf Green Spread InEnergie is gevestigd in Arnhem aan de Utrechtseweg 310, gebouw H02. Wij zitten in de Energy Club, een bedrijfsverzamelgebouw waarin verschillende bedrijven gevestigd zijn die zich bezighouden met verschillende vormen van en concepten rondom duurzame energie. Het betalingsverkeer van Green Spread InEnergie loopt via Triodos. Triodos heeft een rekeningcourant-faciliteit van 250 duizend euro ter beschikking gesteld voor de financiering van het werkkapitaal. Per 1 februari 2013 hebben wij acht personeelsleden en drie partners : Martin en Jan Willem zijn beiden directeur en worden ondersteund door Tijmen van Straten, Vincent Smeele, Sander Kooper, Lara Petersen, Nynke Greidanus en Koen Kooper. De partners van Green Spread InEnergie zijn Sonja Hardenbol, Arien Scholtens en Roy Ellenbroek. De CV’s van de Green Spread InEnergie mensen kunnen allemaal via LinkedIn worden opgevraagd. Onder Green Spread InEnergie hangen drie werkmaatschappijen: 1. Green Spread Advies & Ontwikkeling BV; 2. InEnergie Levering BV; 3. InEnergie Projecten BV. Green Spread InEnergie heeft ook twee deelnemingen: 25% van de aandelen in het lokale duurzame energiebedrijf ADEM Houten en 11% van de aandelen in Greenem, de duurzame prijsvergelijker. In 2012 hebben wij ook een crowdfundingplatform ontwikkeld: Greencrowd. De activiteiten van Greencrowd zijn ondergebracht in een stichting, omdat wij crowdfunden vooral als een middel zien om meer projecten te ontwikkelen en niet als doel om er geld mee te verdienen. Martin en Jan Willem zijn beiden bestuurder van de stichting en rapporteren aan een Raad van Toezicht. In het volgende hoofdstuk wordt dieper ingegaan op de verschillende bedrijven en deelnemingen.
7
Transitie De energiemarkt is de afgelopen jaren in beweging gebracht. De beweging is met de overname van NUON en Essent in gang gezet en wij hebben het aan energiereuzen als Vattenfall en RWE te danken dat steeds meer consumenten en bedrijven interesse tonen in de afname van lokaal en duurzaam geproduceerde energie. Mensen zitten niet meer te wachten op discussies over het ondergronds opslaan van CO₂ of het bijstoken van biomassa dat uit Canada of Brazilië wordt geïmporteerd. In de transitie zien wij momenteel een paar hoofdlijnen en wij zien ook dat deze elkaar op bepaalde plaatsen beginnen te kruisen. •
Steeds meer mensen willen onafhankelijk worden van de traditionele energiebedrijven en zelf hun energie opwekken en verbruiken. Hierdoor ontstaan steeds meer lokale duurzame-energie-initiatieven, vaak in de vorm van een coöperatie (Eemstroom) of een stichting (Duurzaam Woudenberg) en soms zelfs in de vorm van een BV (ADEM Houten).
•
Mensen worden steeds meer bewust van hun energiehuishouding en de daaraan gerelateerde kosten. Dankzij de invoering van slimme meters en hiervoor ontwikkelde diensten, de sterke daling in prijzen van zonnepanelen en de fiscale stimulering van elektrische auto’s worden consumenten steeds beter in staat gesteld energie te besparen, zelf op te wekken en slimmer aan te wenden. Dit heeft er in 2012 ook toe geleid dat het gemiddelde elektriciteitsverbruik per jaar per huishouden is gedaald.
8
•
De traditionele energiebedrijven verkeren in zwaar weer en zijn allemaal aan het reorganiseren. De afgelopen jaren is er enorm geïnvesteerd in nieuwe, fossiele productiemiddelen, waardoor het opgesteld vermogen met zo’n 70% toeneemt. Door de economische neergang is de industriële vraag naar energie echter juist gedaald, waardoor de groothandelsprijzen voor energie laag zijn en de prijzen voor emissierechten op bodemniveaus terecht zijn gekomen. De focus ligt bij het gros nog steeds op grootschalige en fossiele opwek via kolencentrales of op windparken op zee.
•
Crowdfunding is sterk in opkomst. Niet alleen wereldwijd (Kickstarter), maar ook in Nederland (Windcentrale). Zelfs de traditionele banken (ABN Amro) spelen in op deze ontwikkeling door hun eigen crowdfundingplatforms (Seeds) te ontwikkelen.
•
De landelijke overheid zet steeds meer in op duurzaamheid. Doelstellingen worden verhoogd, subsidieregelingen worden verruimd en de wet- en regelgeving wordt aangepast in het voordeel van duurzame energie. Ook lokale overheden pakken maken steeds meer werk van verduurzaming door dit op verschillende manieren financieel te ondersteunen. Diverse provincies stellen honderden miljoenen aan fondsen en subsidies beschikbaar. Ook gemeenten nemen een voortrekkersrol op het gebied van duurzaamheid.
Visie Wij denken dat de ontwikkelingen zoals beschreven zich de komende jaren verder ontwikkelen. Verscheidene traditionele energiebedrijven zullen door de marktomstandigheden worden gedwongen te fuseren en verder te saneren. Hierdoor zal hun focus vooral intern gericht zijn en op het afstoten van fossiele productiemiddelen, in plaats van op het ontwikkelen van duurzame productiemiddelen. De discrepantie tussen lage groothandelsprijzen en hoge consumentenprijzen voor energie en het feit dat er op termijn nauwelijks nog Nederlandse energiebedrijven zijn, zal de coöperatieve gedachte verder versterken en leiden tot meer aandrang om energiegelden ‘in de regio’ te houden, in plaats van aan het buitenland te betalen. Consumenten zullen ook meer en meer gaan inzetten op energiebesparingen en eigen productie. Dit laatste zal niet alleen in, op of rondom de eigen woning gebeuren, maar ook op andere en grotere locaties, meestal in coöperatief eigendom. Er zullen steeds meer mogelijkheden komen om de energiehuishouding en de kosten daarvan op simpele wijze te monitoren en te beheersen. Reeds bestaande technieken worden geoptimaliseerd en sommige worden ook standaard geïntegreerd in nieuwe producten en/of woningen. Hierdoor zal het uiteindelijk mogelijk worden energie onderling uit te wisselen tegen samen overeengekomen prijzen. Net als in de telefoniemarkt zullen standaardproducten ontstaan als de ‘familiebundel’ en om beter te balanceren, zullen er ‘happy-power-uren’ komen met stroom of gas voor de helft van de prijs of nog goedkoper.
Op alle onderdelen zijn reeds specialistische partijen actief en er zullen er ook nog vele bijkomen. Ook zal in iedere deelmarkt weer een shake-out ontstaan op het moment dat de deelmarkt volwassen begint te worden. Door gebruik te maken van creatieve financieringsvormen en door verschillende elementen uit de keten van energieproductie (tot en met energieafname) te integreren, zullen sommige partijen in staat zijn lokaal opgewekte duurzame energie in samenwerking met lokale betrokkenen rendabel te ontwikkelen en te exploiteren. De sleutel tot succes zit enerzijds in de samenwerking met lokale partijen. Dit kunnen provincies zijn, maar ook gemeenten, bedrijven, scholen, ziekenhuizen, coöperaties of individuele consumenten. Anderzijds is de transparantie over de bedrijfsvoering en het verdienmodel van groot belang. Daarmee wordt bedoeld: duidelijk laten zien wie wat wanneer moet doen en waarom en wanneer wat verdiend wordt of juist geïnvesteerd moet worden. MVO Green Spread InEnergie maakt zich sterk voor een duurzame samenleving. Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (MVO) heeft zij dan ook hoog in het vaandel staan. Dit is onder meer gebleken uit het feit dat Green Spread InEnergie sponsor is van de Wereldwaterdag en KiKa (Kinderen Kanker Vrij). Ook heeft Green Spread InEnergie eind 2011 bijgedragen aan een cadeauactie voor de Voedselbank.
9
Aanbod
10
De kernvraag is: waarom u zou willen participeren in Green Spread InEnergie en lid worden van de Coöperatie Duurzaam Nederland? De redenen zijn uiteraard legio, maar wij zullen ons beperken tot de volgende opsomming:
•
Per participatie van 250 euro krijgt u eenmalig een korting van 300 euro op een zonnepaneleninstallatie van InEnergie. Wanneer u meerdere participaties neemt, kunt u de korting weggeven aan familie of vrienden.
•
U wilt ondernemen. Samen met ons.
•
•
Wij zitten midden in een groeimarkt: • De gezamenlijke omzet in de energiesector is 36 miljard euro, oftewel 6% van het Bruto Binnenlands Product; • Er zijn 100.000 arbeidsplaatsen in de Nederlandse energie-industrie; • De groei van de werkgelegenheid in de duurzame-energie-sector bedroeg 4% per jaar in 2009 en 2010.
Als (particuliere) participant krijgt u 50 euro korting per jaar wanneer u onze energie afneemt. U bespaart dus geld op uw eigen energierekening en u krijgt alleen maar duurzame en in Nederland geproduceerde energie.
•
Wanneer Green Spread InEnergie in de toekomst dividend uitkeert dan profiteren de leden van Coöperatie Duurzaam Nederland hier ook van. U heeft geen enkele zekerheid; die bieden wij niet. Maar mochten wij in de gelukkige omstandigheden komen dat wij dividend kunnen uitkeren, dan profiteert u daarvan mee.
•
Als participant maakt u kans op waardestijging. De eerste twee jaren mag u uw lidmaatschap van de Coöperatie Duurzaam Nederland niet verkopen, maar daarna wel. Wij zullen hier zelf een platform voor aanbieden waarmee de handel wordt gefaciliteerd. Het zou zomaar kunnen dat uw participatie in waarde stijgt wanneer wij het goed doen. Maar u kunt er ook geld mee verliezen. Hoe dan ook: u kunt nu instappen voor maar 250 euro per participatie.
•
Wij richten ons uitsluitend op projecten op het gebied van duurzame-energieproductie of energiebesparing. Door deel te nemen in ons mooie bedrijf, draagt u indirect dus een steentje bij aan de verduurzaming van Nederland.
•
U krijgt gratis onze nieuwsbrief De Lokale Courant der Duurzaamheid. Hiermee wordt u bijna wekelijks geïnformeerd over nationale, internationale en innovatieve ontwikkelingen op het gebied van duurzaamheid.
•
U wordt ieder halfjaar geïnformeerd over de voortgang binnen ons bedrijf en één keer per jaar wordt u uitgenodigd voor de Algemene Ledenvergadering. Hier maken wij dan speciaal voor u een mooi dagje uit van met een hapje en een drankje en een bezoek aan één van onze duurzame projecten in het land.
•
U zit op de eerste rij wanneer wij projecten ontwikkelen waarvoor wij private investeerders zoeken. Wij leggen ze eerst aan onze paticipanten voor en gaan daarna pas anderen benaderen, indien nodig.
•
U kunt zelf projecten aandragen die in uw nabije omgeving ontwikkeld kunnen worden. Deze zullen wij met zorg bestuderen en uitwerken wanneer wij een kans van slagen zien.
11
De organisatie
Green Spread InEnergie Holding B.V.
100%
Green Spread Advies & Ontwikkeling B.V.
11%
Greenem B.V.
100%
InEnergie Projecten B.V.
10%
Coöperatie Duurzaam Nederland
100%
InEnergie Levering B.V.
In het schema hiernaast is de juridische organisatie van Green Spread InEnergie weergegeven. De holding is op dit moment voor 100% in eigendom van Jan Willem en Martin; beiden hebben 50% van de participaties. Op dit moment wordt 10% in de holding (het oranje blokje in het schema) aangeboden. Dit doen wij door een tussenholding op te richten, waarin wij 90% van de participaties houden en u lid wordt van de Coöperatie Duurzaam Nederland die 10% van de participaties in haar bezit heeft. De deelnemingen in Greenem en ADEM Houten hangen onder Green Spread Advies & Ontwikkeling BV, aangezien deze tak in eerste instantie (eind 2011) de gezamenlijke BV was en de holdingstructuur pas medio 2012 is opgezet. Green Spread InEnergie Holding BV De Green Spread InEnergie Holding BV is ingeschreven in de Kamer van Koophandel op 16 augustus 2012. In de holding vinden geen activiteiten plaats anders dan het houden van aandelen in de werkmaatschappijen. De verschillende verzekeringen zijn op groepsniveau afgesloten en staan derhalve wel op naam van de holding. De financieringsovereenkomst met Triodos is op groepsniveau afgesloten en staat op naam van de holding. Alle vorderingen van de 100% dochterondernemingen zijn als zekerheid verpand aan Triodos.
25%
ADEM Houten B.V.
Stichting Greencrowd
Green Spread Advies & Ontwikkeling BV Green Spread Advies & Ontwikkeling BV is ingeschreven in de Kamer van Koophandel op 30 december 2011. Green Spread Advies & Ontwikkeling BV was in eerste instantie de gezamenlijke BV van Jan Willem en Martin en de oorspronkelijke naam was Green Spread InEnergie BV; dit omdat Jan Willem sinds 2010 al eigenaar was van Green Spread BV en Martin in 2011 InEnergie heeft opgericht. Het was in eerste instantie de bedoeling vanuit deze BV twee labels te voeren; Green Spread en InEnergie. De snelle groei heeft er uiteindelijk toe geleid dat de labels nu in verschillende BV’s zijn ondergebracht.
Activiteiten Green Spread Advies & Ontwikkeling BV Green Spread Advies & Ontwikkeling BV (Green Spread) richt zich vooral op het rendabel realiseren en exploiteren van duurzame-energie-productie en het rendabel doorvoeren van energiebesparingsmiddelen. Green Spread adviseert hier ook veel over en vooral aan gemeenten en woningcorporaties, maar ook steeds vaker aan commerciële bedrijven. Green Spread houdt zich veel bezig met lokale duurzame energiebedrijven. Zo voeren wij de statutaire directie voor DEVO in Veenendaal (www.devo-veenendaal.nl) en DEVA in Nieuwkoop (www.deva-nieuwkoop.nl). Ook hebben wij “kwartiergemaakt” in Dalfsen, Haarlem en Zwolle en momenteel zijn wij nog bezig met de oprichting van de AGEM (www.agem.nu), de Achterhoekse Groene Energie Maatschappij, waarin alle acht gemeenten van de Regio Achterhoek gaan participeren. Na het schrijven van het business plan in opdracht van de gemeente Arnhem hebben wij samen met anderen de Rijn en IJssel Energie Coöperatie opgericht. Martin is als bestuurslid (penningmeester) nog steeds verbonden aan deze coöperatie. Jan Willem is één van de vier oprichters van ADEM Houten en hierin heeft Green Spread ook 25% van de aandelen. Het uitgangspunt van Green Spread is dat wij projecten zo ontwikkelen dat wij er ook zelf in willen investeren en dit ook doen. Dit blijkt ook uit het feit dat wij begin 2012 een investering hebben gedaan in een zonnepaneleninstallatie met een vermogen van 20,7 kWp op het gemeentehuis van de gemeente Neder-Betuwe, in Opheusden. Green Spread heeft de installatie zelf gefinancierd en de gemeente neemt vijftien jaar lang de zonnestroom af tegen een vergoeding per geproduceerde kWh. Op dit moment zijn wij in onderhandeling over nog twee daken in de gemeente NederBetuwe. Ook in de gemeente Tiel hebben wij al twee van dit soort vijftienjarige contracten gesloten, beide met scholen. Eén hiervan wordt dit jaar opgeleverd en de andere in 2014. Een overzicht van de klanten en opdrachten van Green Spread vindt u in bijlage A.
Een aantal contracten van Green Spread BV is in eerste instantie onder Green Spread BV gebleven, maar met de oprichting van de holdingstructuur zijn alle contracten overgedragen aan Green Spread Advies & Ontwikkeling BV.
12
13
InEnergie Projecten BV InEnergie Projecten BV is ingeschreven in de Kamer van Koophandel op 16 augustus 2012. De belangrijkste reden om InEnergie Projecten BV op te richten, was risicospreiding. Activiteiten InEnergie Projecten BV Vanuit de klanten van Green Spread InEnergie BV (nu Green Spread Advies & Ontwikkeling BV) kwam steeds vaker de vraag of wij hen niet wilden ontzorgen door de inkoop van de installaties en het beheer en onderhoud ‘gewoon te leveren’, zodat zij er geen omkijken naar hadden. In eerste instantie hebben wij dat ook zo gedaan, omdat het meestal om kleinere installaties en dus om risico’s ging. Toen de vraag kwam of wij dit ook voor een 100-kWp-installatie konden doen en wij voorzagen dat de installaties steeds meer deze richting op zouden gaan, hebben wij besloten hiervoor een aparte BV op te richten: InEnergie Projecten BV. De activiteiten van InEnergie Projecten BV bestaan vooral uit het technisch ontwikkelen en realiseren van turn-key-projecten. In principe doen wij dit voor alle technieken, maar tot op heden hebben de gerealiseerde projecten zich beperkt tot zonne-energie-installaties. Een overzicht van de klanten en opdrachten van InEnergie Projecten vindt u in bijlage B.
InEnergie Levering BV InEnergie Levering BV is ingeschreven in de Kamer van Koophandel op 16 augustus 2012. De belangrijkste reden om InEnergie Levering BV op te richten, was het feit dat wij steeds vaker tegen belemmeringen in de markt aanliepen bij de bestaande aanbieders van diensten op het gebied van energielevering. De enige manier om deze belemmeringen weg te nemen, was het aanvragen van een eigen leveringsvergunning.
Stichting Greencrowd Stichting Greencrowd is ingeschreven in de Kamer van Koophandel op 19 juni 2012. De belangrijkste reden om de crowdfundingactiviteiten onder te brengen in een stichting in plaats er ‘gewoon’ een werkmaatschappij van te maken, is dat wij crowdfunding puur als een middel zien om meer duurzame-energie-projecten gerealiseerd te krijgen en niet om er doelgericht geld mee te verdienen.
Activiteiten InEnergie Levering BV InEnergie Levering richt zich hoofdzakelijk op het faciliteren van lokale duurzameenergie-initiatieven door hen de middelen beschikbaar te stellen om lokaal en duurzaam geproduceerde energie lokaal te leveren in hun eigen “look & feel”. InEnergie Levering beschikt reeds over de software om dit te faciliteren. Op dit moment doen wij dit al voor ADEM Houten (elektriciteit en gas, www.ademhouten.nl) en voor Transwijk Energie (warmte en koude, www.transwijkenergie.nl) en wij gaan dit ook doen voor de Rijn en IJssel Energie Coöperatie (www.rijnijsselenergie.nl). Op dit moment is er vanuit Green Spread een aantal projecten in ontwikkeling waarbij InEnergie Levering de energielevering voor haar rekening zal nemen in de huisstijl van het initiatief zelf.
Activiteiten Greencrowd Greencrowd biedt organisaties de mogelijkheid middels crowdfunding geld op te halen voor activiteiten en projecten op het gebied van duurzame-energie-productie of energiebesparing.
Een overzicht van de klanten en opdrachten van InEnergie Levering vindt u in bijlage C.
Greencrowd plaatst de projecten alleen op het platform nadat zij deze zelf heeft getoetst en het risicoprofiel heeft beoordeeld. Greencrowd biedt haar platform ook in een “white-label-constructie” aan zodat partijen onder hun eigen identiteit projecten kunnen crowdfunden. Het bestuur van Greencrowd, bestaande uit Martin en Jan Willem, legt verantwoording af aan een onafhankelijke Raad van Toezicht die uit drie personen moet gaan bestaan. Maya van der Steenhoven (voormalig NMa, nu directeur Energiek Leiden) heeft reeds toegezegd en wij zijn nog met twee anderen in gesprek om zitting te nemen in de Raad van Toezicht.
ADEM Houten ADEM Houten is opgericht in 2010 op initiatief van Ad van Wijk, de voormalige topman van Econcern. Zijn primaire doel was de waterkrachtcentrale in Hagestein, die op dat moment al jaren stil stond, weer in werking te krijgen. Middels de oprichting van ADEM Houten wilde hij een actieve bijdrage leveren aan de verduurzaming van Houten en omstreken. Zelf ervaren waar veel van de klanten van Green Spread tegenaan lopen wanneer zij een eigen energiebedrijf beginnen, was een voorname reden om te participeren in ADEM Houten. Activiteiten ADEM Houten ADEM Houten levert sinds 1 januari 2011 duurzame energie in en rondom Houten en biedt ook zonnepanelen en LED-verlichting aan. ADEM Houten levert haar diensten en producten niet alleen aan consumenten, maar vooral aan MKB-bedrijven en zelfs aan grootverbruikers, zoals de duurzame transportonderneming De Rooy in ‘t Goy. ADEM Houten ontwikkelt ook duurzame-energie-projecten. Gedacht moet worden aan een biovergistingsinstallatie langs het kanaal, een windturbine bij het waterschap en een CNG-installatie bij transportonderneming De Rooy. Greenem Greenem is in 2009 begonnen met de ontwikkeling van een online prijsvergelijker voor witgoed, elektronica en huishoudelijke apparaten. De afgelopen jaren zijn daar een energieprijsvergelijker en een zonnepanelenvergelijker bij gekomen. Wij hebben een belang in Greenem genomen omdat wij vooral toegevoegde waarde zien van de inzet van de functionaliteiten van Greenem ten behoeve van de andere duurzameenergie-initiatieven die wij bedienen. Activiteiten Greenem Greenem vergelijkt allerlei soorten producten. Naast de aanschafprijs van duizenden producten kun je bij Greenem ook de verbruikskosten over de totale levensduur van de producten vergelijken. Wanneer je de verschillende producten hebt vergeleken, kun je deze ook meteen bestellen bij de aanbieder of, in het geval van zonnepanelen, meteen een offerte opvragen.
14
15
Synergie Met de bedrijven en deelnemingen binnen Green Spread InEnergie behalen wij al de nodige synergie en dekken wij een groot deel van de keten al af. Green Spread kan de haalbaarheid toetsen van duurzame-energie-projecten, de business case maken, de financiering structureren en het technisch ontwerp maken. InEnergie Projecten kan de projecten turn-key opleveren. Niet alleen voor onszelf, maar ook voor anderen. Altijd op basis van open boek en altijd op basis van meerdere offertes. Hierdoor weten wijzelf, maar ook onze klanten dat wij de beste prijskwaliteitverhouding kunnen bieden. Vanuit InEnergie Levering kan de duurzaam geproduceerde energie worden geleverd aan consumenten en bedrijven. Dit kan voor elektriciteit en gas, maar ook voor warmte en koude en zelfs voor water. Met onze software kunnen wij dit allemaal ondersteunen. Via Greencrowd kunnen wij de verbinding maken met het coöperatieve eigendom en de financiering van de projecten. Greencrowd kan worden ingezet voor het aantrekken van eigen vermogen, achtergesteld vermogen en vreemd vermogen. Wanneer wij uiteindelijk bij de klant in de woning komen, kan Greenem worden ingezet om verdere energiebesparing bij consumenten te realiseren door de meest duurzame apparaten aan te schaffen op het moment dat deze aan vervanging toe zijn.
Ontwikkeling In dit hoofdstuk willen wij een beeld schetsen van de gerealiseerde ontwikkeling van het bedrijf en van de verwachte ontwikkeling van het bedrijf. Realisatie Green Spread InEnergie heeft zich de afgelopen jaren stormachtig ontwikkeld. Green Spread BV, de oorspronkelijke BV van Jan Willem, is op 8 september 2010 ingeschreven bij de Kamer van Koophandel. Van Green Spread BV zijn dan ook jaarcijfers over 2010 en 2011 beschikbaar. InJoules, de voorloper van InEnergie BV, is op 1 juni 2009 ingeschreven bij de Kamer van Koophandel en hiervan zijn alleen cijfers over 2011 beschikbaar. Vanuit InJoules heeft Martin in 2011 als zzp’er alleen voor Green Spread BV gewerkt, waardoor deze cijfers zo goed als volledig binnen de Green Spread BV-cijfers zijn verwerkt. Sinds medio 2012 zijn alle activiteiten ondergebracht bij de Green Spread InEnergie Holding BV. Om een representatief beeld te schetsen van de ontwikkeling van het bedrijf hebben wij de cijfers van de verschillende entiteiten geconsolideerd, ook voor de periodes waarin dit juridisch gezien nog niet het geval was. Omzet en resultaat De omzet en het resultaat hebben zich de afgelopen drie jaren als volgt ontwikkeld:
Hiaten Ondanks het feit dat een groot deel van de keten al wordt ingevuld met de huidige bedrijven en deelnemingen, zijn er ook nog hiaten. Op dit moment hebben wij bijvoorbeeld nog geen beschikking over middelen of activiteiten om energieverbruik te meten of om laadpalen te exploiteren.
16
Opgemerkt dient te worden dat de administratie wordt gevoerd door CROP registeraccountants en belastingadviseurs in Amersfoort. De jaarrekeningen van 2010 en 2011 zijn door deze partij opgesteld en de 2012-cijfers zijn door CROP in concept aangeleverd. Deze zijn dus nog niet definitief vastgesteld. Verwachting Hoewel niemand in de toekomst kan kijken, hebben wij op basis van de huidige klantenportefeuille, de pipeline aan projecten en de verwachtingen met InEnergie Levering BV een prognose opgesteld voor de komende vijf jaren. In de prognose hebben wij onderscheid gemaakt tussen Green Spread Advies & Ontwikkeling, InEnergie Projecten en InEnergie Levering. Wij houden in de prognose geen rekening met de (waarde)ontwikkeling van Greenem of ADEM Houten. Op basis van onze aannames ziet de verwachte ontwikkeling van de omzet en de kosten eruit zoals u kunt lezen op de volgende pagina.
€ 1.200.000 € 1.000.000 € 800.000 Euro per jaar
Voor beide onderdelen zijn al wel gesprekken gaande met potentiële partners, zodat wij hiermee de totale keten, zoals wij die zien, afdekken. Ook worden de mogelijkheden onderzocht om zelf bepaalde activiteiten te ontwikkelen. Zo zijn wij bijvoorbeeld aan het kijken of wij ons kunnen certificeren als Overige Diensten Aanbieder (ODA). Als ODA zouden wij in staat zijn data van particulieren en kleinzakelijke aansluitingen op te vragen bij de netbeheerder. Hierdoor maken wij het voor opdrachtgevers mogelijk het energiemanagement in te richten op basis van een volledig en actueel inzicht in het energiegebruik.
Zonnepanelen De omzet en het resultaat komt grotendeels uit de advies- en ontwikkelwerkzaamheden. Wij hebben vanuit InEnergie Projecten echter ook turnkey-zonneprojecten opgeleverd. In totaal hebben wij in 2012 783 panelen met een totaal vermogen van 196 kWp geïnstalleerd bij 14 klanten. Hiermee is een omzet gerealiseerd van 283 duizend euro met een marge van gemiddeld 13%.
€ 600.000
Omzet Winst voor belasting
€ 400.000 € 200.000 €€ 200.000
2010
2011 Boekjaar
2012
17
2013 Omzet
Kostprijs omzet
Marge
Overhead
Resultaat voor belasting
18
2014
2015
2016
2017
Green Spread Advies & Ontwikkeling
€
1.000.000 €
1.400.000 €
1.800.000 €
2.000.000 €
2.000.000
InEnergie Projecten
€
500.000 €
1.000.000 €
2.000.000 €
2.500.000 €
3.000.000
InEnergie Levering
€
50.000 €
164.000 €
432.000 €
792.000 €
1.224.000
Totale omzet
€
1.550.000 €
2.564.000 €
4.232.000 €
5.292.000 €
6.224.000
Green Spread Advies & Ontwikkeling
€
200.000 €
280.000 €
360.000 €
400.000 €
360.000
InEnergie Projecten
€
437.500 €
875.000 €
1.750.000 €
2.187.500 €
2.625.000
InEnergie Levering
€
30.000 €
125.714 €
377.143 €
691.429 €
1.068.571
Totale kostprijs omzet
€
667.500 €
1.280.714 €
2.487.143 €
3.278.929 €
4.053.571
Green Spread Advies & Ontwikkeling
€
800.000 €
1.120.000 €
1.440.000 €
1.600.000 €
1.640.000
InEnergie Projecten
€
62.500 €
125.000 €
250.000 €
312.500 €
375.000
InEnergie Levering
€
20.000 €
38.286 €
54.857 €
100.571 €
155.429
Totale omzet
€
882.500 €
1.283.286 €
1.744.857 €
2.013.071 €
2.170.429
Personeel
€
560.000 €
780.000 €
900.000 €
1.020.000 €
1.056.000
Huisvesting
€
30.000 €
30.900 €
31.827 €
42.782 €
44.065
Automatisering
€
22.400 €
31.200 €
36.000 €
40.800 €
43.507
Financiële administratie
€
31.000 €
51.280 €
60.000 €
61.800 €
63.654
Kantoorkosten
€
25.833 €
41.355 €
66.125 €
80.182 €
91.529
Marketing
€
31.000 €
51.280 €
84.640 €
105.840 €
124.480
Overig
€
20.667 €
34.187 €
56.427 €
70.560 €
82.987
Totale overhead
€
720.900 €
1.020.202 €
1.235.019 €
1.421.964 €
1.506.223
€
161.000 €
263.084 €
509.838 €
591.108 €
664.206
Toelichting • De klanten van Green Spread komen steeds vaker terug voor vervolgopdrachten en wij beschikken over een goedgevulde orderportefeuille. Daarom verwachten wij in 2013 een miljoen euro omzet te kunnen realiseren. Wij verwachten in 2014 en 2015 een sterke groei dankzij de inwerking treden van het Regeerakkoord op het gebied van de verlaging van de energiebelasting in de eerste schijf wanneer duurzame energie wordt afgenomen. Green Spread heeft hiervoor reeds een aantal modellen ontwikkeld waarmee verschillende business cases rendabel kunnen worden ontwikkeld. Na de eerste hausse in 2014 en 2015 voorzien wij een afname van de groei in 2016 en een gelijkblijvende omzet in 2017. •
InEnergie Projecten heeft in het laatste halfjaar bewezen zeer concurrerend turn-key-projecten in de markt te kunnen zetten en toch een goede marge te kunnen realiseren. InEnergie Projecten beschikt momenteel over een pipeline die doorloopt tot en met 2014 en wordt regelmatig door leveranciers en installateurs benaderd om hun materialen en diensten af te nemen. Ondanks het feit dat wij verwachten hiermee betere marges te kunnen realiseren, hebben wij in de aannames met een gelijkblijvende marge gerekend.
•
InEnergie Levering begint met een vliegende start dankzij de contracten met ADEM Houten en Transwijk Energie. Wij gaan ervan uit dat wij de komende jaren kunnen groeien naar in totaal tweeduizend consumentenklanten die allemaal gekoppeld zullen zijn aan lokale duurzame-energie-projecten die vanuit Green Spread worden ontwikkeld. Hierbij houden wij nog geen rekening met de klanten omzetgroei die zullen worden gerealiseerd vanuit de lokale initiatieven die InEnergie wil ondersteunen als dienstverlener voor de energielevering.
•
De kosten voor overhead zijn in 2013 gebaseerd op de begroting zoals deze is vastgesteld. De meeste kosten groeien mee met de ontwikkeling van het bedrijf of worden geïndexeerd indien sprake is van een meerjarige overeenkomst. • De personeelskosten in 2013 zijn gebaseerd op het huidige personeelsbestand. Wij gaan ervan uit de komende vijf jaar te verdubbelen in omvang, maar voorzien ook dat de gemiddelde kosten per FTE zullen dalen. Op dit moment kosten de medewerkers, die nu nog allemaal op de loonlijst bij Green Spread staan en bijna allemaal universitair geschoold zijn, gemiddeld 60 duizend euro per jaar. De groei zal ook zitten in medewerkers voor InEnergie, waarvan wij inschatten dat de kosten gemiddeld 40 duizend euro per jaar per FTE zullen zijn. • Het huurcontract loopt tot en met 2015 en wordt jaarlijks geïndexeerd. Wij hebben een optie op verlenging en twee opties op uitbreiding binnen de huidige locatie. Wij gaan ervan uit in 2015 een optie te lichten om in 2016 ruimer te kunnen zitten. • De overige kostenposten zoals automatisering, kantoorkosten en marketing groeien mee met de ontwikkeling van het bedrijf. De administratie wordt nu nog volledig uitbesteed aan CROP. Wanneer deze kosten op jaarbasis boven de 50 duizend euro uitkomen, zullen wij iemand aannemen die de administratie in huis kan gaan voeren, waardoor CROP alleen nog maar de jaarrekening hoeft te controleren.
19
Risico’s Participeren in Green Spread InEnergie brengt uiteraard ook risico’s met zich mee. Deze lichten wij hieronder graag toe. Economische ontwikkeling De bedrijfsresultaten zijn sterk afhankelijk van de economische ontwikkeling. Vanuit de groep richten wij ons naast de levering van duurzame energie vooral op het rendabel verduurzamen van bestaande bouw, het rendabel verduurzamen van nieuwbouwwijken en het verduurzamen van braakliggende gronden. Deze drie aandachtsgebieden zijn deels communicerende vaten, waardoor het risico enigszins beperkt blijft. Een groter risico zit in de lage energieprijzen. Door de huidige lage energieprijzen en de economische crisis is er vooral voor grotere bedrijven nauwelijks een financiële incentive om te verduurzamen. Overheidsbeleid Ondernemen in duurzame energie zorgt ervoor dat je in grote mate wordt blootgesteld aan de grillen van de nationale overheid. Energieafname van het publieke net is gezien het huidige belastingstelsel een grote melkkoe voor de overheid en toename van lokale duurzame-energie-productie “achter de meter” kan ertoe leiden dat de overheidsinkomsten onder druk komen te staan, doordat de overheid energiebelastinggeld misloopt. Het gevolg kan zijn dat wet- en regelgeving wordt aangepast, waardoor veronderstelde fiscale voordelen teniet worden gedaan of waardoor subsidies niet worden uitgekeerd. Het overheidsbeleid kan er ook toe leiden dat gemeenten en woningcorporaties, beide belangrijke doelgroepen van Green Spread InEnergie, hun bedrijfsvoering moeten aanpassen, waardoor zij de focus in mindere mate op duurzaamheid zullen leggen. Kosten bedrijfsvoering Een groot deel van de kosten wordt gebudgetteerd op basis van de verwachte omzet- en margeontwikkeling. Op het moment dat de omzet- en margeontwikkeling onder druk komen te staan, zal het resultaat voor belasting lager uit kunnen vallen. De komende jaren is dit risico enigszins beperkt doordat zowel de kosten voor automatisering als de kosten voor de administratie gecontracteerd zijn op basis van het “pay-as-you-grow-model”. Personeels- en huisvestingskosten zijn daarentegen grotendeels vaste kosten.
20
Financiering Het werkkapitaal van Green Spread InEnergie wordt gefinancierd door Triodos; op dit moment tot een maximum van 250 duizend euro. Op het moment dat het werkkapitaal dusdanig groeit dat deze financiering moet worden uitgebreid, bestaat het risico dat de verhoging niet wordt verkregen of dat er een hogere renteopslag komt. In beide gevallen kan eventueel worden uitgeweken naar andere duurzame banken. Concurrentiepositie Green Spread InEnergie heeft vanuit al haar individuele activiteiten te maken met concurrentie en in sommige activiteiten, zoals het leveren van zonnepanelen, zelfs met zeer zware concurrentie. Wanneer wordt gekeken naar ketenintegratie en ons totaalpakket zijn de concurrenten op dit moment echter nog op één hand te tellen. Achterblijven projecten Risico’s verbonden aan deelname in Green Spread InEnergie zitten voornamelijk in mogelijk tegenvallende projectexploitaties. Het business-model is vooral gebaseerd op het ontwikkelen en exploiteren van duurzame-energie-projecten en het hieraan koppelen van lokale dan wel regionale afname van de energie. In de huidige verwachtingen zijn daarom bewust alleen eigen projecten opgenomen en nog geen projecten van lokale duurzame-energie-initiatieven. Mogelijke gevolgen De mogelijke gevolgen van de benoemde risico’s staan hieronder verwoord. • Eén van de bedrijven van de groep of zelfs de hele groep kan failliet gaan. Hierdoor loopt u het risico uw inleg volledig kwijt te raken. • Eén van de bedrijven van de groep of zelfs de hele groep kan minder hard groeien dan verwacht. Hierdoor loopt u het risico dat uw participatie minder waard wordt, waardoor u verlies maakt wanneer u uw participatie/lidmaatschap van de Coöperatie Duurzaam Nederland verkoopt. • Eén van de bedrijven van de groep of zelfs de hele groep kan veel harder groeien dan verwacht. Hierdoor bestaat het risico dat wij weer een beroep moeten doen op u of op andere externe investeerders. In dit laatste geval loopt u het risico dat u een kleiner belang in het bedrijf krijgt, mocht u niet opnieuw willen investeren. Dit wordt ook wel “verwateren” genoemd.
21
Bijlage A Klanten van Green Spread Advies & Ontwikkeling •
•
22
Gemeentes: • Amersfoort • Amsterdam • Arnhem • Barneveld • Coevorden • Dalfsen • Den Bosch • Deventer • Groningen • Haarlem • Neder-Betuwe • Pijnacker-Nootdorp • Putten • Tiel • Tilburg • Tynaarlo • Woudrichem • Zwolle Woningcorporaties: • Bo-Ex • Delta Wonen • Portaal • SWZ • Vesteda
•
Afval- en energiebedrijven: • ADEM Houten • Achterhoekse Groene Energie Maatschappij • DEVA • DEVO • Eco-maat • Energy Match • Trianel • Twence • Van Gansewinkel • Zoneco
• • • • • • • • • • • • • • •
CRH Ecofys Euroborg F&B Flynth Giesbers Gebiedsontwikkeling IIR Libema LIOF LTO Noord Projecten Mastervolt Provincie Gelderland Real Energy People ReLocal VGZ
Bijlage B Klanten van InEnergie Projecten
Bijlage A Klanten van InEnergie Levering
• • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • •
• •
Ede, 2,5 kWp Bovenkarspel, 3,5 kWp Lelystad, 2,5 kWp Oegstgeest, 3,0 kWp Hengelo, 2,5 kWp Olderberkoop, 3,5 kWp Houten, 2,5 kWp Houten, 5,0 kWp Dalfsen, 3,3 kWp Amerongen, 5,5 kWp Bodegraven, 3,0 kWp Leersum, 3,5 kWp Lobith, 5,0 kWp Niekerk, 3,5 kWp Arnhem, 3,0 kWp Zuidhorn, 2,5 kWp Tolbert, 3,8 kWp ‘t Goy, 98,0 kWp Opheusden, 20,0 kWp Dalfsen, 1,5 kWp Amerongen, 5,5 kWp Arnhem, 56,3 kWp
ADEM Houten Transwijk Energie
23
Green Spread InEnergie Holding B.V. Utrechtseweg 310 H02 6812 AR Arnhem 026 - 352 75 72
