Infobrochure voor studenten
Inwendige 3 Neurologie Straat 14
Infobrochure inwendige 3 straat 14
2
INHOUD INHOUD......................................................................................................................................................... 2 ALGEMENE GEGEVENS .............................................................................................................................. 4 Globale omschrijving van de afdeling: ................................................................................................. 4 Functies:........................................................................................................................................................ 4 GRONDPLAN ............................................................................................................................................... 5 PROFIEL VAN DE AFDELING ....................................................................................................................... 6 Medische pathologieën, behandeling, onderzoeken ....................................................................... 6 Kenmerken van de patiëntengroep/patiëntenprofiel ....................................................................... 8 De meest voorkomende verpleegactiviteiten: .................................................................................... 8 Woordverklaring & gebruikte afkortingen .........................................................................................144 ORGANISATIE EN WERKING VAN DE AFDELING ................................................................................155 Dagschema .............................................................................................................................................155 Diensturen verpleegkundigen .............................................................................................................166 Diensturen studenten.............................................................................................................................166 Afdelingsgebonden tips ........................................................................................................................166 WERKPOSTFICHE ......................................................................................................................................188 BIJLAGE : MEDISCHE TERMINOLOGIE ..................................................................................................199
Infobrochure inwendige 3 straat 14
3
WELKOMSTWOORD Beste student, Welkom in AZ St-Lucas Gent! Je komt binnenkort bij ons op stage en wij zijn daar heel blij om. We investeren graag wat tijd in jou als student. Jij bent immers onze toekomst! AZ St-Lucas kan jou heel wat mogelijkheden bieden. Met 825 bedden, meer dan 2300 medewerkers en zo’n 70.000 opnames per jaar behoren we tot één van de grootste ziekenhuizen van Vlaanderen. Het hele gamma van specialiteiten staat voor onze patiënten ter beschikking. We kunnen je dus heel wat leermomenten aanbieden. Grijp deze kansen dan ook met beide handen , vraag gerust om eens een onderzoek bij te mogen wonen, een techniek uit te voeren,… Jouw interesse speelt alleen maar in je voordeel. Een organisatie zoals AZ St-Lucas, brengt heel wat met zich mee. Daarom geven we je graag wat extra informatie, die je op de volgende bladzijden kan terugvinden. Neem deze bundel zeker door als je voor de eerste maal op stage komt in ons ziekenhuis. Je kan er belangrijke informatie in terugvinden! We wensen je alvast een fijne en zeer leerrijke stage toe,
Christine Van der Hoogerstraete Directeur personeel en organisatie Wim Moerman Kurt Bourguillioen Begeleidingsverpleegkundigen
Els Vanblaere Verpleegkundig en paramedisch directeur
Infobrochure inwendige 3 straat 14
ALGEMENE GEGEVENS Globale omschrijving van de afdeling:
Deze afdeling staat in voor de diagnosestelling en niet-chirurgische behandeling van een grote variëteit aan aandoeningen. We treffen er voornamelijk patiënten aan met aandoeningen van het zenuwstelsel. Het is een neurologische afdeling. Patiënten in verband met beroertezorg, zoals CVA,TIA, worden er opgenomen, Depressie, epilepsie, MS, ALS, parkinson, ziekte Van Altzheimer, dementie, verwardheid, spierziekten. Ook in mindere mate met aandoeningen van het endocriene stelsel (diabetes, …), het steun- en bewegingsstelsel (o.a. reumatische aandoeningen,…). De doelstelling is voornamelijk de revalidatie van de patiënten naar zelfzorg te beogen via multidisciplinaire samenwerking met kiné-, ergo- en logopedisten. Er wordt in 2 UNITs gewerkt: UNIT 1 : tel 8456 UNIT 2 : tel 8457 Verpleegafdeling AB2 bevindt zich in straat 14. 09/224.51.14 E-mail:
[email protected]
Functies:
Artsen: Neurologen
zie ook op website www.azstlucas.be zorgaanbod medisch aanbod
Hoofdverpleegkundige: Rudi Verminck
Stagementoren: Sarah Van Hijfte, Jana De Block, Kathleen Meersman, Inge Beysen, Magda De Wilde, Vera Mervielde, Carine Roels. Team van verpleegkundigen Logistieke assistente / Zorgkundige: zij voeren ondersteunende taken uit zoals: o zorgen voor het voedingsgebeuren o beantwoorden beloproepen o voeren allerlei boodschappen uit. o Helpen mee in de verzorging (voor 7 uur, na 18uur) o Orde in utility
Kinesitherapie : Logopedie: Ergotherapie: onderhoud
4
Infobrochure inwendige 3 straat 14
5
GRONDPLAN
Infobrochure inwendige 3 straat 14
6
PROFIEL VAN DE AFDELING Medische pathologieën, behandeling, onderzoeken Pathologie Neurologie CVA – TIA Parkinson epilepsie M-S, ALS depressie (suicide – pogingen) neuro- en myopathieën pathologie van de ouderdom : dementie/ alzheimer
Behandeling
Onderzoeken
Medicatie: per os (= PO), subcutaan (= SC), intramusculair (= IM), intraveneus (= IV) Kine Ergo, ADL po – sc – diabetesmedicatie Logo Gastrostomie/ PEG-sonde sondevoeding Centrale catheter , PI Telemetrie infuustherapie, vochttoediening medicamenteus, aerosol,… O2 ,… afhankelijk oorzaak en ernst, evt. medicatie, operatie plaatsen cystofix, intermitterend sonderen, blaasinstillatie, plaatsen blaassonde,…
Infecties Urineweginfecties meningitis, encephalitis luchtwegen tgv slikpneumonie, CVA
Gastro-intestinale klachten
Zonder klachten : geen behandeling Zo T° en klachten : antibiotica
Koorts : antibiotica, aerosol, tapotage
Rehydrateren
(IV
voeding),
Lumbale punctie, ev bloodpatch NMR – CT-scan EEG gastroscopie echo RX doppler carotiden EMG EKG – Holter – TEE Neurologische onderzoeken
labo visueel huidplooi gewicht RX thorax, consult pneumo EKG consult cardio duplex onderste ledematen duplex carotiden consult gastro gastroscopie rectaal toucher, e echo abdomen, RX abdomen CT hersenen, evt. NMR dementietest
Labo, urinekweek Recidiverende UWI Hemocultuur Labo, sputumkweek, hemocultuur, RX thorax Sliktechnieken via logo of slikvideo
Labo,
echo
Infobrochure inwendige 3 straat 14
Dehydratatieondervoeding Braken Diarree Obstipatie
7
bijvoeding, IV voeding, medicatie, PEG-sonde IV voeding, medicatie, ev. Antibiotica Laxerende voeding, extra vocht, medicatie
abdomen, overzicht abdomen, gastroscopie Stoelgangkweek rectoscopie, colonscopie
Hartdecompensatie
Medicatie : diuretica, digitalis, ACE inhibitoren, dieet
Labo, EKG, RX thorax
Ritmestoornissen
Medicatie : anti-aritmica, pacemaker
Holterregistratie, EKG, labo Opvolgen telemetrie
TIA en CVA
Medicatie : vaatverwijders, neurotropica, ergo, logo, kiné Anticoagulantia, bloeddrukverlagende medicatie
CT hersenen, EEG, MR, angiografie
Diabetesontregeling
Insuline, per orale medicatie, dieet
Labo, dagkurve, haemo-glucotesten, echoabdomen, RX thorax, urinekweek
Acute verwardheid
Medicatie : antipsychotica, sedativa, anxiolitica, antidepressiva … Uitsluiten somatische aandoeningen
CT hersenen, EEG, labo, urinesediment, RX thorax Structuur brengen
Dementie
Medicatie
Valpartijen
Medicatie, afhankelijk van de oorzaak Fixeren, nadelen fixatie overwegen!
Labo, holterregistratie, EEG, ORL Aanbrengen orïentatiepunten CT hersenen, EEG, labo
Infobrochure inwendige 3 straat 14
Kenmerken van de patiëntengroep/patiëntenprofiel
Met uitzondering van kinderen zijn alle leeftijdsklassen vertegenwoordigd. Door de grotere morbiditeit op hogere leeftijd worden er relatief meer oudere patiënten verpleegd. Patiënten in observatie, om diagnose te stellen, vb. van MS, ALS, ... Patiënten die psychologische hulp nodig hebben, vb. depressie, ethyl Zwaar zorgbehoevenden: CVA – hoogbejaarden, neuropathieen Patiënten die regelmatig terugkomen voor IV medicatietherapie
De meest voorkomende verpleegactiviteiten: 3.3.1: Basiszorgen: Kan medicatie toedienen de student kan S.C een inspuiting geven met betrekking tot anticoagulantietherapie (bv. Clexane) de student kan een I.M. inspuiting toedienen kan insuline toedienen met spuit en naald – huidplooitechniek kan insuline toedienen met insulinepen – huidplooitechniek (2), prikken van dagcurves bij diabetespatiënten kan medicatie S.C. toedienen – inspuittechniek (2) kan medicatie I.V. toedienen (2) kan bij een patiënt met een centraal veneuze catheter leidingen en verbandwisseling uitvoeren (3) de student kan medicatie per os toedienen Goede lichaamshygiëne geven aangepast aan de noden van de patiënt, vb. bedbad, bad of douche geven, hulp aan lavabo, zelfzorg stimuleren evenals aandacht voor de haren, gebit, nagels en conditie van de huid. Omschrijven van verpleegkundige problemen, actie plannen en evalueren. Observeren op psychisch, fysisch en sociaal vlak. Informatie aan de patiënt en familie Stervensbegeleiding Begeleiden van patiënten en familie in het rouwproces Werken in multidisciplinair team Luisteren naar de patiënt en rapporteren Totaal zorg bieden: voorbereiding – hygiënische zorgen – medicatie - nazorg 3.3.2 specifieke behandelingen: 1. Ademhalingsstelsel kent normale en afwijkende AH-types en kan afwijkingen hierop bij de patiënt vaststellen (dyspnoe – reutelende ademhaling) zorgt voor de ademhaling van de patiënt o door aangepaste houding o hulp bij ophoesten o cyanose onderkennen observeert en rapporteert sputum en kan dit verzamelen voor labo-onderzoek kan zuurstof toedienen kan inhalatietherapie toedienen
8
Infobrochure inwendige 3 straat 14
2. Bloedsomloop stimuleren om zowel passieve als actieve oefeningen te doen afhankelijk van de pathologie, toedienen medicatie Controle van bloeddruk en pols Toedienen van bepaalde bloedverdunnende medicatie - per os, SC. - I.V vb. via spuitpomp(Heparine) Bloedtransfusies 3. Huid en zintuigen kan toezicht houden op en het verband wisselen bij een gesloten chirurgische wonde (2) kan naadloze wondhechting aanbrengen (2) kan de soorten wondnaden herkennen en hechtingsmateriaal verwijderen: haakjes en draadjes (2) kan een actief- en passief drainagemiddel verwijderen (2) kan toezicht houden op en verbandwisseling uitvoeren bij: zuivere open wonden: oppervlakkig / diep exsudaat: weinig / veel maceratie geïnfecteerde wonden op advies van de arts verzorgen een staal wondvocht opnemen een wonde peilen en spoelen oude wieken verwijderen en nieuwe wieken inbrengen wondinstillatie toepassen de wonden onderkennen in de granulatiefase, biologische ontstekingsfase en necrotische fase (2) passieve en interactieve wondverbanden aanbrengen: (2) kan de stomazorg uitvoeren en aangepast materiaal gebruiken bij een patiënt met anus praeter (3) kan instaan voor: oorindruppeling, oogindruppeling, neusspray toedienen, prep. en andere zalven aanbrengen 4. Spijsverteringsstelsel stimuleren om op te zitten, eventueel rond te lopen, aangepaste voeding aangenaam maken, zorgen voor een rustige omgeving, ongemakken voorkomen, voldoende laten drinken Toedienen van medicatie per os of IV. Vb. Pantomed Eventueel plaatsen van een maagsonde Verzorgen van PEG sonde Patiënten ondersteunen en observeren bij maaltijd: slikstoornissen, begripsstoornissen, visusbeperking
9
Infobrochure inwendige 3 straat 14
5. Uitscheidingsstelsel (zorg voor mictie en defaecatie van de patiënt) biedt hulp aan de patiënt die niet zelfstandig kan urineren of defaeceren: met gebruikmaking van toilet of toiletstoel in bed met behulp van bedpan, urinaal bij incontinentie (met aangepast materiaal) Lavementen: klein lavement : zoals fleet of groot lavement Anaal verwijderen van faecalomen wanneer andere laxativa niet helpen draagt er zorg voor dat de zelfstandigheid en de privacy hierbij zo weinig mogelijk geschaad worden observeert en rapporteert, zo nodig, de frequentie en de toiletgewoonten van de patiënt, herkent macroscopische afwijkingen maakt zo nodig observatie mogelijk door opvang en verzameling van urine en faeces voor labo-onderzoek bevordert de defaecatie en neemt maatregelen om obstipatie te voorkomen door: o te stimuleren tot meer beweging o gebruiken van een aangepaste voeding en vochtinname o toedienen van orale of rectale laxantia kan een eenmalige blaascatheterisatie uitvoeren bij een mannelijke en vrouwelijke patiënt voor: staalname, urineretentie en residu (2) kan alleen / met hulp een verblijfcatheter plaatsen bij een mannelijke en vrouwelijke patiënt en kan het vereiste toezicht hierop uitoefenen (2) kan een urinestaal afnemen bij een verblijfscatheter (2) kan blaasspoeling uitvoeren: open systeem bij patiënt met verblijfscatheter (2) verzorgen cystofix gebruiken van een bladderscan 6. neurologisch stelsel: observatie neurologisch profiel: GSC (Glasgow Coma Scale) Kennis van algemene begrippen bij CVA – TIA beroerte linker hersenhelft: o Re-hemiplegie – verlamming Re lichaamshelft o Re-hemianopsie – uitval van het gezichtsveld aan de Re kant van beide ogen o Niet reageren op nemen of verwaarlozen van Re zijde o Dysfagie – eetproblemen o Emotionele labiliteit o Specifiek voor beroerte links: afasie – moeilijkheden met taal Dysartrie – moeilijkheden met spraak Agnosie - niet herkennen van voorwerpen/geluiden Apraxie – niet weten hoe bepaalde handeling uit te voeren Gedragsverandering: langzaam/onzeker gedrag Beroerte rechter hersenhelft o Li hemiplegie - verlamming Li lichaamszijde o Li hemianopsie – uitval van het gezichtsveld aan Li zijde van beide ogen o Dysfagie – eetproblemen o Emotionele labiliteit o Specifiek voor beroerte Re:
10
Infobrochure inwendige 3 straat 14
dysartrie: onduidelijks spraak gedragsverandering: impulsief verkeerd inschatten van tijd neiging zelfoverschatting 3.3.3 voeding en vochttoediening Zorgt voor voldoende voedsel en vochtopname kan de voedingstoestand van de patiënt beoordelen dient de maaltijd op met zorg voor de omgeving en de sfeer stimuleert de zelfstandigheid van de patiënt bij de maaltijd biedt hulp aan bij patiënten die niet zelfstandig kunnen eten en drinken dient voedsel en vocht toe met gebruik van hulpmiddelen zoals beker met neusuitsparing vochtbalans bijhouden Nagaan of de patiënt al dan geen slikproblemen heeft (evt. logo vragen en de voorgeschreven richtlijnen hieromtrent volgen) Er steeds attent op zij of de patiënt nuchter moet zijn: voor operatie voor het onderzoek door zijn diagnose/pathologie (bijv. pancreatitis) na een onderzoek (vb na zijn gastroscopie mag de pt. tot 60’ na het onderzoek niets nuttigen omdat de keel verdoofd werd met xylocaïne spray) -> verstikkingsgevaar Er zijn verschillende diëten, de meest voorkomende zijn : Diabetesdieet, Na-arm, Na-2000, Na-3000, C.A.V. (cholesterolarme voeding), L.V. (lichtverteerbare voeding), Glutenvrij-dieet, Vetarme voeding, Eiw 80 – vochtbeperking, moslimdieet, ingedikte voeding 3.3.4 mobiliteit (Zorg voor de juiste houding in bed en afwisseling hierin) rugligging, zijligging, wisselligging, half zittend, rechtop zittend, Trendlenburg, antiTrendlenburg, Fowler, met hoogliggende arm of been. maakt goed gebruik van de hulpmiddelen: ruggesteun, voetensteun, zandzakken, veiligheidshekkens, hulpmiddelen die de druk onder de drukplaatsen herverdelen helpt zonodig bij beweging: passief bewegen van de ledematen mobiliseert de zieke: in samenwerking met ergo en kine, o juist gebruik van de ergozetels – looprekjes o zittend op de rand van het bed o zittend in zetel of rolstoel o lopend aan de arm/of met andere hulpmiddelen o kan de patiënt vervoeren met bed, brancard rolstoel o kan de tillift gebruiken en kan de patiënt in en uit bed tillen 3.3.5 hygiëne: De student zorgt bij de dagelijkse lichaamshygiëne van de patiënt of voor de hulp hierbij bestaande uit: de volledige of gedeeltelijke verzorging van de patiënt, op bed, aan de lavabo onder de douche of in bad
11
Infobrochure inwendige 3 straat 14
schenkt bij de verzorging van de huid telkens aparte aandacht aan de verschillende drukplaatsen, met de bedoeling decubitus te voorkomen, voorkomt en behandelt intertrigo verzorgen van de uitwendige geslachtsorganen, na mictie of defaecatie, bij incontinentie, tijdens de menstruatie het voorkomen van verwikkelingen van bedlegerigheid en immobiliteit: decubitus, contractuur, trombose, atrofieën, luchtwegeninfectie, incontinentie, urineretentie, afname van eetlust, darmtraagheid, constipatie en psychische gevolgen helpt de patiënt die in zijn beweging gestoord is door informatie te geven over de gevaren van langdurige immobiliteit dagelijkse mondverzorging: tanden poetsen, mond spoelen, prothese verzorgen, voorkomen en/ of eventueel behandelen van mondaandoeningen, mondverzorging bij de patiënt die daar zelf niet toe in staat is, stimuleren van speekselsecretie, lippen verzorgen dagelijkse haarverzorging: haar borstelen of kammen, baard scheren, haar wassen in bed of aan de lavabo of noteren om kapper te laten langskomen biedt hulp bij aan - en uitkleden en laat het kiezen van de kleding zoveel mogelijk over aan de patiënt, oog hebben om vervuilde kledij te vervangen Zorgt voor een goed opgemaakt bed kan bed opmaken en afhalen: o de patiënt mag uit het bed o de patiënt mag in bed draaien maar niet opstaan 3.3.6 Fysieke beveiliging: Gebruik maken van bedsponden en bindmateriaal. Steeds zorgen voor beveiliging, vb. onrusthekkens omhoog, bij onrustige patiënten fixatiemateriaal aanwenden zoals een voorzettafel, fixatiegordel, polsbinden, verpleeglaken… Bed in de laagste stand zetten bij het verlaten van de kamer Er voor zorgen dat het belsignaal altijd in het bereik van de patiënt ligt. 3.3.7 Verpleegactiviteiten die verband houden met het stellen van diagnose: Observeert de lichaamstemperatuur: rectaal, oraal of axillair; voelt en telt de pols, maar ook vb. kleur, pijnprikkels, alertheid, sufheid, ademhalingsritme 3.3.8 Specifieke aandachtspunten voor de afdeling Zorgt voor de patiënt en zijn omgeving draagt zorg voor de materiële inrichting en de rustige omgeving in de ziekenkamer of het dagverblijf zorgt voor de leefsfeer van de patiënt: bezoek, bloemen, fruit, post, kleding, telefoon zorgt voor het recreatief bezig zijn van de patiënt, onderkent door observatie en gesprek waarin de patiënt belang stelt in verband met ontspanning en bezigheid reinigt en onderhoudt het gebruikte verplegingsmateriaal, past regels voor persoonlijke en algemene hygiëne zodanig toe dat infecties voorkomen worden
12
Infobrochure inwendige 3 straat 14
functioneert als goed teamlid en medestudent op de afdeling met een verantwoordelijkheid die beperkt is tot wat van een beginnende student kan verwacht worden en zoals hierboven beschreven Cognitieve en sociale vaardigheden: De student: kan een opnamegesprek voeren bij een patiënt (2) kan informatie geven aan de patiënt met betrekking tot onderzoeken en ingreep (2) heeft inzicht in de gehanteerde verpleegprotocols op een inwendige verpleegeenheid kan observaties op somatisch en niet-somatisch vlak rapporteren en bespreekbaar stellen en team(2) kan een verpleegplan hanteren (2) kan verwikkelingen bij patiënten observeren en signaleren i.v.m. o ademhalingsstelsel o gastro-intestinaal stelsel o cardio-vasculair stelsel o urinestelsel o huid o zenuwstelsel (2en 3) Technische vaardigheden: De student: kan de basisprincipes toepassen: hygiëne en steriliteit, veiligheid, beleving van de patiënt, comfort, zelfzorg en inspraak, ergonomie, economie en ecologie (2) kent de preventieregels van infectie en contaminatie (vb. mrsa)
13
Infobrochure inwendige 3 straat 14
Woordverklaring & gebruikte afkortingen AAT CVA TIA Afasie Hemiplegie Infiltratie MS Dysartrie SDH Hemianopsie Angosie Apraxie Hemiparese PI ms BS SV NTR code BMI REA UWI PM NPO CI LP
achteruitgang algemene toestand cerebro-vasculair accident trans-ischemisch attac spraakstoornis, een geheel of gedeeltelijk onvermogen om te speken of het gesprokene te begrijpen verlamming aan 1 zijde van het lichaam epidurale inspuiting, door de arts gegeven rond het ruggenmerg (meestal cortisone preparaten) multiple sclerose Moeilijkheden met spraak Subduraal hematoom Uitval van het gezichtsveld aan 1 zijde Niet herkennen van voorwerpen / geluiden Niet weten hoe je een bepaalde handeling moet uitvoeren Tijdelijke verlamming / moeilijk kunnen bewegen van een ledemaat Perifeer infuus maagsonde blaassonde sondevoeding Niet Te Reanimeren code Body mass index reanimatie urineweginfectie pacemaker Niets per os Centraal infuus Lumbale punctie
14
Infobrochure inwendige 3 straat 14
ORGANISATIE EN WERKING VAN DE AFDELING Dagschema Vroegdienst: 06.30 uur
07.30 uur 7.45 uur
11.00 uur 11.30 uur
12.00 uur 12.30 uur 13.30 uur 14.00 uur 14.12 uur
Overdracht Twee verpleegkundigen controleren de ochtendmedicatie 1vpk neemt de vitale parameters van unit 2 Start ochtendverzorging Ochtendmedicatie ronddelen Overdracht en werkregeling Ochtendverzorging Per afgewerkte kamer het patienten dossier invullen in ORBIS Na de ochtendverzorging: o Opruimen verpleegmateriaal o Medicatie klaarzetten voor 24 uur Eten indien mogelijk en beloproepen beantwoorden Medicatie van 12.00 uur en 14.00 uur controleren Middagmaal opdienen en indien nodig patiënten hulp bieden samen met de Log ass. Medicatie van 12.00 uur ronddelen Middagmaal afdienen patiënten installeren voor de middagrust Verder medicatie voor 24.00 uur klaarzetten Overdracht van vroegdienst naar de avonddienst Opdienen van de koffie (enkel wanneer geen log ass. Is) Medicatie van 14.00 uur ronddelen Einde vroegdienst
Laatdienst : 13.30 uur 14.00 uur 14.30 uur 14.45 uur 16.00 uur 16.30 uur 17.00 uur
18.00 uur
19.30 uur 20.45 uur 21.12 uur
Overdracht van vroegdienst naar de avonddienst Medicatie controleren van 16.00 uur , 18.00 uur 20.00 uur 3e laatdienst koffie afdienen (enkel in de week) Eventueel opname van nieuwe patiënten (kan tijdens de gehele dag gebeuren via Spoedopname, andere afdelingen, … Start namiddagverzorging + parameters opnemen + medicatieverdeling Medicatie van 16.00 uur ronddelen Medicatie van 18.00 uur ronddelen Helpen opdienen van het avondmaal en hulp bieden waar nodig Eten Hulpbehoevende patiënten in bed helpen en de nodige verzorging toedienen Invullen van patientendossier in ORBIS Avondmedicatie ronddelen Overdracht aan de nachtverpleegkundige Einde laatdienst
15
Infobrochure inwendige 3 straat 14
Nachtdienst : 20.45 uur 21.45 uur 22.00 u – 06.00 uur 06.00 uur 06.30 uur
Overdracht aan de nachtverpleegkundige Controle medicatie voor alle patiënten voor ganse nacht Medicatie ronddelen Rondgang nachtverpleegkundige (om de 2 uur) bij alle patiënten en hulp bieden indien nodig + nemen parameters waar nodig Opnemen temperatuur en afsluiten van de vochtbalansen (blaassondes ledigen) Overdracht aan de vroegdienst - slaapwel
Diensturen verpleegkundigen Dagdienst 7u45 tot 16u27 (1u pauze). Vroegdienst 06u30 tot 14u12 (geen pauze) Late dienst 13u30 tot 21u12 (geen pauze) Nachtdienst 20u45 tot 06u45 (geen pauze)
Diensturen studenten De diensturen voor studenten zijn dikwijls verschillend per school. Toch volgen de studenten de uren van de medewerkers = 7.42u Laat dagelijks je urenlijst aftekenen door de verantwoordelijke. Als je naar de introductie komt de eerste stagedag, breng ook je urenlijst mee en laat je deze door de begeleidingsverpleegkundige aftekenen.
Afdelingsgebonden tips Draag zorg voor het materiaal, wees kostbewust Er is altijd werk op een afdeling (aanvoelen, zien, …) Draag je steentje bij tijdens overdrachtsmomenten (observaties, vragen stellen, rapportering) Kom goed voorbereid naar de stage ( infobrochures, cursussen, doelstellingen) o Lees de infobrochure o Herzie de algemene anatomie en fysiologie o Herzie de technieken die je reeds zag o Formuleer heel duidelijk je doelstellingen voor deze stage Goede en gepast omgangsvorm; hoffelijkheid, verzorgd voorkomen, verzorgde taal. Van de student verwachten we : o Nakomen van afspraken o Vermogen van degelijk oberveren en rapporteren o Aanpassingsvermogen o Doorzettingsvermogen o Verantwoordelijkheid o Engagement: begaan zijn met de zorg om patiënten en met eigen leerproces o Leergierigheid: vragen stellen o Positief kritische ingesteldheid
16
Infobrochure inwendige 3 straat 14
o o o o
Geen handelingen stellen waartoe men nog niet bevoegd is! Geen handelingen stellen waarvan je niet zeker bent, of je je niet zeker van voelt. Open en eerlijke communicatie met verpleegkundigen. Respect voor patiënten, aandacht voor privacy, respecteren beroepsgeheim.
17
Infobrochure inwendige 3 straat 14
18
WERKPOSTFICHE vzw AZ Sint-Lucas & Volkskliniek Campus Sint-Lucas Groenebriel 1 9000 Gent Tel. 09/224 61 11 Fax 09/224 61 10
[email protected]
Campus Volkskliniek Tichelrei 1 9000 Gent Tel. 09/224 56 11 Fax 09/224 56 10
[email protected]
WERKPOSTFICHE STAGIAIRS
in uitvoering van het KB van 21/09/04 betreffende de bescherming van stagiairs Onderneming : AZ Sint-Lucas Werkposten : Verpleegafdeling AB2 straat 14 Typefunctie : Verpleegkundige Opleiding : Bachelor in verpleegkunde / 4e graadsopleiding verpleegkunde
LUIK A Beschrijving van de werkzaamheden : - Waar : Verpleegafdeling AB2 straat 14 - Welke machine, transportmiddel, producten : …………………………………………………………………………………………………………………….. - Taken : Verpleegkundige taken Resultaat risico-evaluatie(1) : - Risico’s : Risico biologische agentia groep 2 : TBC + bloedoverdraagbare infectieziekten, dragen van lasten, contact met voeding - Genomen preventiemaatregelen : Vaccinaties, standaardvoorzorgsmaatregelen - Specifieke instructies, opleiding : standaardvoorzorgsmaatregelen beheersen, hef- en tiltechnieken
Risico’s en hinder(2) val op de begane grond van hoger gelegen vlak
LUIK B
Verplicht medisch toezicht(3) risico beroepsziekten : fysisch…………………………….. chemisch………………………….. biologisch…………………………. prikwonden/snijwonden lawaai longaandoening………………… verbrijzelingen trillingen huidaandoening……………….. rondvliegende scherven warmte veiligheidsfunctie? : ……………………………………………………….. brandwonden koude contact met voedingswaren elektrische risico’s vochtigheid gebruik van beeldschermen(4) manueel hanteren van lasten (met gevaar voor rugletsel) val van voorwerpen chemische hinder inentingen/test : tetanus tuberculoses geïsoleerd werk spatten hepatitis B andere :…………… andere …………………. stof ioniserende stralingen ……………………………………………. gassen, dampen noodzakelijke maatregelen bij zwangerschap en borstvoeding. Conform risicolijst AZSL aard v/h gericht onderzoek…………………………………………………. Periodiciteit 1 x geldig voor de volledige opleiding Welke werkkledij/persoonlijke beschermingsmiddelen worden gedragen ? (verantwoordelijkheid gebruiker) broekpak/schort/andere : broekpak of schort ademhalingsbescherming (type) :………………………………….. veiligheidsschoenen (type) :…………………………………………….. oorkap/oorpropjes (type) :…………………………………………….. handschoenen (type) : PVC of Latex helm/kapje (type) : …………………………………………………………. bril/scherm (type) : bij risico op bloedspatten andere :……………………………………………………………………………….. Voor de onderneming : naam en handtekening
Ondergetekende werd geïnformeerd over de in te nemen werkpost.
Datum : Datum : (1)
indien het een arbeidspost zonder specifieke gezondheids-en veiligheidsrisico’s betreft, dient de tabel “Risico’s en kinder” niet aangevuld te worden
(2)
geeft de specifieke kenmerken van de arbeidspostanalyse
(3)
aard van de blootstelling zoals voorzien in de inventaris opgemaakt in uitvoering van ARAB art.124 & 1b en meegedeeld aan de arbeidsgeneesheer
(4)
gebruik van beeldschermen gedurende een aanzienlijke deel van de normale werktijd (bv.meer dan 4 uur) in functie van wat bij de gebruiker geldt
(5)
algemene opmerking : de werkpostfiche is vooraf ter advies voorgelegd aan de diensten van preventie en bescherming op het werk en het comité
Infobrochure inwendige 3 straat 14
19
BIJLAGE : MEDISCHE TERMINOLOGIE MEDISCHE TERMINOLOGIE 1 Etymologie ALGEMEEN a-
zonder
dys-
wijst op een stoornis
-ectomie
wegname
intra-
in
-itis
ontsteking
logos ( -logie, -loog)
leer
pathos ( -pathie)
lijden
poly-
veel
CARDIOVASCULAIR STELSEL card-, cardi- (afgeleid van het Grieks)
hart
cardiologie leer of studie van de hartziekten cardiopathie het lijden aan een hartziekte vas- (afgeleid van het Latijn)
(bloed)vat
BLOED- EN LYMFESTELSEL hem-, hemat- (afgeleid van het Grieks)
bloed
RESPIRATOIR STELSEL trache- (afgeleid van het Latijn)
houdt verband met de luchtpijp
tracheitis ontsteking van de luchtpijp bronch- (afgeleid van het Latijn)
wijst op een luchtpijpvertakking
bronchitis ontsteking van de luchtpijpvertakking pneum-, pneumon- ( van het Grieks)
houdt verband met de long
Infobrochure inwendige 3 straat 14
20
pneumectomie wegnemen van de long pneu (van het Grieks)
houdt verband met het ademen apnoe toestand waarbij tijdelijk het ademen ophoudt dyspnoe een moeilijke ademhaling polypnoe snel en veelvuldig ademen SPIJSVERTERINGSSTELSEL
stomat- (afgeleid van het Grieks)
mond
stomatologie studie van de mondaandoeningen stomatitis mondslijmvliesontsteking gastr- (afgeleid van het grieks)
wijst op maag
gastrectomie wegnemen van de maag gastritis maagontsteking enter- (afgeleid van het Grieks)
darm
enteritis darmontsteking gastro-enteritis ontsteking van maag en darm hepat- (afgeleid van het Grieks)
lever
hepatitis infectie aan de lever UROGENITAAL STELSEL nefr- (afgeleid van het Grieks)
houdt verband met de nier
ur- (Grieks)
wat verbandt houdt met de urine ureter (Latijn) urineleider
cyst- (afgeleid van het Grieks)
houdt verband met de blaas cystitis blaasontsteking
uterus (Latijn)
baarmoeder
hyster- (afgeleid van het Grieks)
houdt verband met de baarmoeder
hysterectomie wegnemen van de baarmoeder gynaec- (afgeleid van het grieks)
wat verband houdt met de vrouw
gynaecologie vrouwenziekten ZENUWSTELSEL
Infobrochure inwendige 3 straat 14
21
neur- (afgeleid van het Grieks)
zenuw
neurologie studie van de zenuwen, zenuwziekten encefal- (afgeleid van het Grieks)
hersenen
cerebr- (afgeleid van het Latijn)
hersenen
psych- (afgeleid van het Grieks)
ziel
psychiatrie tak van de geneeskunde die zich bezighoudt met het behandelen en genezen van geestesaandoeningen OSTEOMUSCULAIR STELSEL oste- (afgeleid van het Grieks)
houdt verband met het been
muscul- (afgeleid van het Latijn)
spier
intramusculair inspuiting in de spier artr- (afgeleid van het Grieks
gewricht artritis gewrichtsaandoening
pod- (afgeleid van het Grieks)
voet
podologie studie van de voet thorac (afgeleid van het Latijn)
borstkas
OTORINOLARYNGOLOGIE, OFTALMOLOGIE, DERMATOLOGIE ot- (afgeleid van het grieks)
oor otitis oorontsteking
rin- (afgeleid van het Grieks)
neus
oftalm- (afgeleid van het Grieks)
oog
dermat- (afgeleid van het grieks )
heeft betrekking op de huid
dermatoloog dokter in de huidziekten cut- (afgeleid van het Latijn)
huid
subcutane injectie
inspuiting onder de huid
PREFIX Aantal / hoeveelheid
Infobrochure inwendige 3 straat 14
22
hemi-, semi-
helft hemiplegie verlamming van een lichaamshelft
uni-, mono-
één
bi-, di-
twee
tri-
drie
oligo-
weinig oligofrenie weinig verstand, een verstandelijke handicap
poly-, multi-
veel polypnoe veel en snel ademen
Afmeting micro-
klein micro-organisme klein organisme, bijv. een bacterie
macro-
groot macroscopisch wat te zien is met het blote oog
mega-, megalo-
groot
Gelijkenis / verschil / tegenstelling auto-
zelf
homo-, iso-
gelijk homoseksueel Zich aangetrokken voelen tot hetzelfde geslacht isomorf dezelfde vorm
hetero-
ander hetero-anamnese bevraging van een familielid
anti-
tegen antibioticum tegen de ziekte
Graad / hoedanigheid hypo-
onder, te weinig, onvoldoende hypotensie te lage bloeddruk
hyper-
boven, te veel, overdreven
Infobrochure inwendige 3 straat 14
23
hypertensie te hoge bloeddruk dys-
moeilijkheid, stoornis dyspnoe moeilijke ademhaling
Ontkenning a-, an-
zonder, gebrek aan anemie bloedarmoede
in-, im-
niet incontinentie niet kunnen ophouden van urine
Plaats in-, intra-, en-, endo-, ento-
in, binnen
intramusculair in de spier e- ec-, ex- exo-
uit, buiten
inter-, meso-
tussen, in het midden
Snelheid brady-
traag bradycardie trage hartslag
tachy-
snel tachycardie snelle hartslag
Tijd ante-, pre-, pro-
voor prematuur vroeggeboorte
post-
na posttraumatische stress stress na een trauma
SUFFIX -algie
pijn gastralgie maagpijn
-ectomie
wegnemen
-emie
houdt verband met bloed glycemie suikergehalte van het bloed
Infobrochure inwendige 3 straat 14
24
-fobie
vrees claustrofobie vrees voor kleine ruimten
-geen, -genese
ontwikkeling, vorming pathogeen ontwikkelen van een ziekte
-itis
ontsteking cystitis blaasontsteking
-manie
drang kleptomanie neiging tot stelen
-pathie, -paat
aandoening cardiopathie hartlijden
-scopie
onderzoek gastroscopie maagonderzoek
-therapie
behandeling farmacotherapie behandeling met medicatie
2 Woordenschat A Abces
etterbuil, ophoping van pus in het lichaam
Abnormaal
afwijkend van de norm
Abrasie
schaafwond
Absence
kortstondig bewustzijnsverlies
Absorptie
opname
Abstinentie
onthouding van medicijnen, alcohol, drugs
Accidenteel
toevallig, of als gevolg van een ongeluk
Afasie
spraakstoornis
Agitatie
opwinding
Amnesie
geheugenverlies
Analyse
ontleding
Anamnese
vraaggesprek naar de ziektegeschiedenis
Anesthesie
verdoving of narcose
Infobrochure inwendige 3 straat 14
25
Antibioticum
geneesmiddel dat bacterien doodt
Antidepressivum
middel tegen ziekelijke neerslachtigheid
Apathie
lusteloosheid
Artrose
gewrichtsaandoening
B Biopsie
een stukje weefsel uit een orgaan verwijderen voor onderzoek
Bronchitis
ontsteking van de luchtpijptak
C Carcinoom
kankergezwel
Cardiaal
met betrekking tot het hart
Causaal
oorzakelijk verband (oorzaak – gevolg)
Cellulitis
ontsteking van het onderhuidse bindweefsel
Celmembraan
wand, omhulsel van de cel
Cerebraal
met betrekking tot de grote hersenen
Cerebrovasculair
met betrekking tot de bloedvaten in de hersenen
Chemotherapie
behandeling van kanker met medicijnen
Chronisch
van lange duur
Circulatie
(bloeds)omloop
Classificatie
indeling, rangschikking
Cognitief
met betrekking tot het denkproces
Complex
ingewikkeld
Complicatie
bijkomende ziekte
Convulsie
stuip, toeval
Coronair
m.b.t. de kransslagaders van het hart
Correlatie
samenhang
Crisis
ernstige ziekteaanval
Criterium
toets, een reden
Curatief
genezend
Curve
kromme lijn
Infobrochure inwendige 3 straat 14
26
Cyclus
terugkerende regelmatige reeks
Cytoplasma
celvloeistof
Cyste
holte gevuld met vocht
D Decubitus
doorligwond
Deficit
gebrek
Delirium
acuut psychische stoornis t.g.v. een lichamelijke aandoening, vergiftiging of onthouding van middelen
Dementie
geestelijke achteruitgang
Dermatologisch
met betrekking tot de huisziekten
Detectie
opsporing, ontdekking
Diabetes
suikerziekte
Diagnose
vaststelling van een ziekte
Distilleren
zuiveren
Drainage
vochtafvoering
E Echografie
beeld van organen
Eczeem
oppervlakkige huidaandoening
Effectief
doeltreffend
Efficiënt
doelmatig
Elektro-Encefalo-Grafie
beeld van de elektrische hersenstroom
Elektrocardiografie
onderzoek van de elektrische activiteit van het hart
Embolie
bloedvatverstopping
Emesis
braken
Emfyseem
longaandoening
Emotioneel
gevoelsmatig
Epidemie
besmettelijke ziekte die zich verspreid onder een bevolkingsgroep
Epilepsie
vallende ziekte, toevallen
Equivalent
gelijkwaardig
Infobrochure inwendige 3 straat 14
27
Etiologie
leer van de ziekteoorzaken
Excessief
overdreven
F Faeces
ontlasting
Fertiliteit
vruchtbaarheid
Fixatie
vasthechting
Fobie
ziekelijke vrees
Fractuur
been(bot)breuk
G Genetisch
met betrekking tot de erfelijkheid
Geriatrisch
medische zorg voor de oudere mens
Gradueel
trapsgewijs
Gynaecologisch
met betrekking tot de vrouwenziekten
H Hallucinatie
zinsbedrog, waanvoorstelling
Hemopathie
bloedziekte
Hepatitis
leverontsteking
Homogeen
gelijksoortig
Hyperkinesie
overmatige bewegingsdrang
Hypersecretie
verhoogde afscheiding
Hypersensitiviteit
verhoogde gevoeligheid
Hypertensie
verhoogde bloeddruk
Hyperventilatie
angstige ademhaling
Hypotensie
te lage bloeddruk
Hysterectomie
verwijdering van de baarmoeder
I Identificatie
vereenzelviging
Immaturiteit
onrijpheid
Immobilisatie
onbeweeglijk maken
Immuniteit
onvatbaarheid voor een ziekte
Infobrochure inwendige 3 straat 14
28
Implantatie
inplanting
Implicatie
verwikkeling
Inactief
onwerkzaam
Incidenteel
bijkomend
Incisie
insnijding
Inclusief
met inbegrip van
Incompatibel
onverenigbaar
Incontinentie
onvermogen om urine of ontlasting op te houden
Incubatie
sluimeren van een ziektekiem
Indicatie
aanwijzing
Indicatief
aanduidend
Individueel
afzonderlijk
Inductie
gevolgtrekking
Influenza
griep
Infuus
vochttoediening in de bloedvaten
Inhalatie
inademen van dampen
Injectie
inspuiting
Insomnia
slapeloosheid
Intensiteit
sterkte
Interactie
onderlinge beïnvloeding
Interval
tussenperiode
Interventie
ingreep
Intoxicatie
vergiftiging
Intramusculair
in de spier
Intraveneus
in de ader
Irreversibel
onomkeerbaar
Irritatie
prikkeling
K Katheter
buisje
Kinetisch
wat beweging veroorzaakt
Infobrochure inwendige 3 straat 14
Klinisch
29
direct voor de arts zichtbaar
L Latent
sluimerend
Lateraal
aan de zijkant
Leukemie
bloedkanker
Lipide
vetachtige stof
Lokaal
plaatselijk, van beperkte omvang
Lumbago
lendenpijn
M Malaise
gevoel van onwelzijn
Manie
ziekelijke neiging
Manifest
onmiddellijk herkenbaar
Melanoom
kwaadaardig gezwel van de huid
Membraan
dun vlies
Menarche
eerste maandstonden
Meningitis
hersenvliesontsteking
Menopauze
overgangsjaren
Menstruatie
maandstonden
Mentaal
verstandelijk
Metabolisme
stofwisseling
Microbiologisch
met betrekking tot de kleinste levende wezens
Mobilisatie
beweeglijk maken
Modificeren
wijzigen
Monotherapie
behandeling met één geneesmiddel
Morbiditeit
ziektecijfer
Mortaliteit
sterftecijfer
Motorisch
met betrekking tot beweging
Mucus
slijm
Musculair
met betrekking tot de spieren
Mutisme
onvermogen om te spreken
Infobrochure inwendige 3 straat 14
30
N Narcoticum
verdovend middel
Nasaal
met betrekking tot de neus
Neonataal
m.b.t. de eerste weken na de geboorte
Nervositeit
zenuwachtigheid
Neveneffect
bijwerking
Nihil
niets
O Obesitas
overgewicht, vetzucht
Obsessie
dwangvoorstelling
Obstipatie
moeilijke stoelgang
Obstructie
verstopping
Occasioneel
nu en dan voorkomend
Oedeem
waterzucht
Oestrogeen
vrouwelijk hormoon
Oraal
met betrekking tot de mond
Osteoporose
botontkalking
Otitis
oorontsteking
P Palliatief
verzachtend
Paralyse
verlamming
Paranoia
achtervolgingswaanzin
Parese
gedeeltelijke verlamming
Partikel
klein deeltje
Pathologisch
ziekte
Pediatrisch
m.b.t. de kindergeneeskunde
Perceptie
waarneming
Periodiek
regelmatig terugkerend
Peristaltiek
darmbeweging
Permanent
blijvend
Infobrochure inwendige 3 straat 14
31
Permeabiliteit
doordringbaarheid
Pigmentatie
verkleuring
Placebo
geneesmiddel zonder werking
Pneumonie
longontsteking
Populatie
bevolking
Postoperatief
na een heelkundige ingreep
Posttraumatisch
na een letsel
Potentie
kracht
Potentieel
mogelijk
Predispositie
vatbaarheid
Preoperatief
voor de operatie
Preventie
voorkoming (van ziekte)
Prognose
voorspelling van het verloop en de afloop van een ziekte
Progressief
voortschrijdend
Prothese
kunstmatig lichaamsdeel
Pseudotumor
schijngezwel
Psychisch
geestelijk
Psychologisch
m.b.t. het gevoelsleven
Psychomotorisch
m.b.t. bewegingen door de geest veroorzaakt
Psychose
geestelijke stoornis
Psychosomatisch
m.b.t. het verband tussen geest en lichaam
Punctie
prik
Purgatief
middel tegen verstopping
R Radiografie
fotograferen d.m.v. röntgenstralen
Radiotherapie
bestraling
Recuperatie
herstel van krachten
Referentie
verwijzing
Regressie
achteruitgang
Infobrochure inwendige 3 straat 14
32
Reïnfectie
hernieuwde besmetting
Renaal
m.b.t. de nier
Repetitief
zich herhalend
Reproductie
vermenigvuldiging
Resistent
bestand tegen
Respons
antwoord
Retardatie
vertraging, achterstand
Reversibel
omkeerbaar, veranderbaar
Rhinitis
(neus)verkoudheid
S Sarcoom
kwaadaardig gezwel
Secretie
afscheiding
Sedativum
kalmerend middel
Segment
onderdeel
Seniliteit
geestelijke en lichamelijke ouderdomsverschijnselen
Sensorieel
zintuiglijk
Solutio
oplossing
Somatisch
m.b.t. het lichaam
Spasme
kramp
Sporadisch
zeldzaam
Sputum
fluim, speeksel
Stase
stilstand
Steriliteit
onvruchtbaarheid
Substitutie
vervanging
Suppositorium
zetpil, pil die via de anus wordt ingebracht
Symptoom
ziekteverschijnsel
Syncope
plotseling bewustzijnsverlies
Syndroom
ziektebeeld
Systematisch
stelselmatig
Systemisch
over het hele lichaam verspreid
Infobrochure inwendige 3 straat 14
33
T Terminaal
in het eindstadium
Tetanus
infectieziekte die door gifstof leidt tot spierspasmen
Therapie
geneeswijze, behandeling
Thermisch
met betrekking tot warmte
Thoracaal
m.b.t. de borstkas
Thrombus
bloedprop
Tic
zenuwtrek
Tolerantie
verdraagzaamheid
Tonus
spierspanning
Toxicomanie
verslaving aan gifstof
Toxisch
giftig
Transfer
overdracht
Transformatie
verandering
Transplantatie
overplanting
Traumatisch
door een letsel ontstaan
Tremor
beving
Trombose
vorming van bloedprop in bloedvat of hart
Tumor
gezwel
U Ulcus
zweer
Uniform
éénvormig
Urgentie
dringende noodzaak
Uterus
baarmoeder
V Vaccinatie
inenting
Vasculair
m.b.t. de bloedvaten
Vegetatief
buiten het bewustzijn om
Veneus
m.b.t. de aders
Vertigo
duizeligheid
Infobrochure inwendige 3 straat 14
34
Viraal
door een virus veroorzaakt
Visioen
droombeeld
Visueel
m.b.t. het zicht