Industrie Trends, Ontwikkelingen, Cijfers & Prognoses
Economisch Bureau Nederland Casper Burgering Senior sector econoom Å
020 – 383 26 93
š
[email protected]
juli 2014
@CasperBurgering
Stand van de industrie is positief in juli Sheet 3
Sheet 7
Sheet 10
Mondiale BBP (2014)
Sheet 4
Mondiale handel (2014)
Sheet 5
Global PMI Man. (juni)
Sheet 6
PMI man. NL (juni)
3,4%
3,0%
52,7
52,3
Mondiale economie
Mondiale productie en handel
PMI industrie internationaal
PMI industrie Nederland
BBP (2014)
Sheet 7
Investeringen (2014)
0,5%
4,5%
Economie Nederland
Economie Nederland
Productie groei (2014)
Sheet 11
Bezettingsgraad (Q1)
Sheet 8
Export (2014)
Sheet 9
3,1%
0,7
Sentiment industrie Nederland
Handelspartners en export Sheet 12
Vacature Indicator (mei)
Producenten vertrouwen (juni)
Sheet 13
Faillissementen mei (mom)
3,0%
80,2%
0,45
-39%
Omzet Productie Orders
Bezettingsgraad industrie
Arbeidsmarkt industrie
Faillisse-mente n industrie
Economisch Bureau
Verwachting ABN AMRO
Actuele stand van zaken
Ongunstige omstandigheden
Neutrale omstandigheden
Gunstige omstandigheden
2
Economie VS sterker, EU stabiel, China krabbelt op 8%
World GDP % growth 2014: 3.2%
7%
Indonesia
6% 5%
GDP % growth (yoy) 2015
China
LATIN South AMERICA Africa Turkey Canada
EMERGING EUROPE
4% Greece
3%
Portugal
2%
Italy
1%
EUROZONE Russia
Spain Japan France Belgium Netherlands
Mexico
EMERGING ASIA
UAE
World GDP % growth 2015: 3.8%
South Korea
US Brazil Ireland
India
Vietnam
UK
Poland
Norway
Australia Germany Sweden Switzerland
0% 0%
1%
2% 3% GDP % growth (yoy) 2014
4%
5%
6%
7%
8%
60 Wereldhandel j-o-j % groei
20%
50
10%
Global Man. PMI 0% 01-10
De Amerikaanse economie wint aan kracht, ondanks de scherpe krimp van het BBP in Q1. De conjuncturele enquêtes zwakte wel iets af in juni, wat duidt op nog moeizaam herstel. Het BBP zal waarschijnlijk in Q2 een opleving vertonen, deels ook dankzij een inhaalslag na het zwakke eerste kwartaal. De stemming onder consumenten is goed.
De situatie in de Chinese economie is aan het verbeteren. De PMI data voor de verwerkende industrie liet wederom groei zien, wat duidt op verder herstel van de industriële productie in Q2. China houdt vast aan zijn groeidoelstelling van 7,5% dit jaar en wij denken dat dit haalbaar is. De overheid doet voldoende om de economie aan te jagen.
De EU-economie is nog in de herstelfase. De PMI voor de industrie zwakte licht af in juni en conjunctuur enquêtes lieten minder gunstige uitkomsten zien in juni. Gunstig voor de groei is het ECB besluit om het monetaire beleid te verruimen en de bancaire kredietverlening te stimuleren. Het effect hiervan laat echter nog even op zich wachten.
01-11
01-12
01-13
01-14
De wereldhandel groeit in april verder, maar het tempo is nog steeds niet overtuigend genoeg. In april steeg de index van het CPB met 2,5% joj, terwijl de index in maart met 2,1% joj groeide. Met de opkrabbelende Chinese economie, het herstel in de EU en de sterkere groei in de VS, zullen de exportmarkten de komende tijd een impuls krijgen.
40 01-10
neutral 01-11
01-12
01-13
01-14
De Manufacturing PMI voor de mondiale industriële activiteit nam licht toe in mei. De index steeg 0,3 punten en kwam uit op 52,2 punten, nog steeds ruim boven de neutrale grens van 50. ABN AMRO verwacht dat de mondiale industriële activiteit de komende maanden boven de 50 punten zal blijven, vanwege het herstel in de VS en de EU.
3 Economisch Bureau
Bron: ABN AMRO Economisch Bureau, CPB, Markit Economics
Mondiale industriële sector groeit gestaag verder
Mondiale productie
De mondiale industriële productie neemt in april toe met 3,5% op jaarbasis Industriële productie wereld (% joj)
15%
Industriële productie naar regio’s (% joj)
14%
(data tm april 2014)
10% 5% 0% -5% -10% -15% 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
55
Nieuwe orders industrie - PMI index mondiaal
15%
8%
10%
6%
5%
4%
0%
2%
-5%
0%
-10%
-2%
-15%
-4%
-20%
-6% 2011 VS
2012
2013
Lat Am
Eurozone
2014
55
Productie industrie - PMI index mondiaal
55
54
54
53
53
53
52
52
52
51
51
51
neutraal
49
50 neutraal
49 48
48
47
47
46 2013
2014
2012
2013
2014
Wereld handel
Werkgelegenheid industrie - PMI index mondiaal
51.0
neutraal
49
47 2012
Wereldhandel groeit volgens ABN AMRO met 3% joj in 2014 en 6% joj in 2015
50
48
46
2.5%
De PMI werkgelegenheid ijlt na en herstelt voorzichtig in juni naar 51 rond
54
50
6%
LT-gem.
56 54.1
% groei (joj)
-25% 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
Azie
Gelijktijdig neemt ook de PMI voor output toe in juni naar 54,1 56
54.1
20%
10%
Industriele productie wereld
56
Tempo van groei wereldhandel sterkt aan naar 2,5% joj, maar blijft relatief laag 25%
(data tm april 2014)
12%
Mondiale PMI nieuwe orders neemt met 1 indexpunt toe in juni naar 54,1 punten
Global PMI
De productie in Latijns Amerika zwakt weer af in april, terwijl EU weer aantrekt
46 2012
2013
2014
4 Economisch Bureau
Bron: Thomson Reuters Datastream, CPB, CBS
PMI China maakt een opmars, in EU dalingen PMI manufacturing - juni
70 60
PMI output - juni (index, 50 = neutraal)
50 40 30 20 10 0
Output 70 60
neutraal
PMI nieuwe orders - juni (index, 50 = neutraal)
50 40 30 20 10 0
Cijfers gecorrigeerd voor seizoensinvloeden
Nieuwe orders
neutraal
In China is de PMI voor de verwerkende industrie bezig met een opmars. De PMI voor zowel de output als de nieuwe orders in China staat niet meer bij de landen met de laagste notering en stijgt maandelijks langzaam maar gestaag. De positie van Nederland zwakt langzaam af. In veel landen binnen Europa zien we overigens lichte tot scherpe dalingen in de PMIs. Met de scherpe daling in Frankrijk valt op, maar in Nederland daalt de PMI ook stevig. Het grote verschil is uiteraard dat de PMI van Nederland in expansie zit, terwijl de activiteit in Frankrijk maandelijks krimpt. Daarnaast wil het in Brazilië ook nog niet echt vlotten met de activiteit.
5 Economisch Bureau
Bron: Thomson Reuters Datastream, NEVI, Markit Economics
PMI index nieuwe orders daalt voor 6e maand op rij 58 56
02
54 01
52
00
50 48
-01
46 -02
44
-03
PMI - industrie (totaal)
bijdrage in indexpntn van onderdelen PMI aan de wijziging van PMI totaal
03
42 2012
2013
PMI - werkgelegenheid PMI - productie PMI - voorraad ingekocht materiaal
2014
PMI - nieuwe orders PMI - levertijden PMI - Industrie (r.as)
−
De PMI index voor de verwerkende industrie daalde in juni wederom: van 53,6 in mei naar 52,3 in juni. Desondanks staat de index nog wel boven de 50 punten en dat betekent expansie in activiteit
−
Na de sterke opwaartse trend van de index in de tweede helft van vorig jaar, hebben we in de eerste helft van dit jaar te maken met een dalende trend in de index.
−
In juni hebben vrijwel alle deelindicatoren van de index negatief bijgedragen aan de totaalindex. Alleen de deelindicator ‘voorraad ingekocht materiaal’ droeg marginaal bij met 0,02 indexpunten.
−
De sterkste daler in juni was de deelindicator ‘productie’ (output), op de voet gevolgd door de deelindicator ‘nieuwe orders’.
−
Volgens de NEVI is de oorzaak van de daling van de PMI de tegenvallende binnenlandse vraag. De exportmarkten groeien nog steeds. De Purchasing Managers’ Index (PMI) van het NEVI is een verzamelingsindex gebaseerd op 5 individuele indexen met de volgende zwaarte verdeling: nieuwe orders (0,3), productie (0,25), werkgelegenheid (0,2), levertijden (0,15), voorraad ingekocht materiaal (0,1), met de levertijden index omgekeerd zodat de cijfers zich in een vergelijkbare richting bewegen.
6 Economisch Bureau
Bron: NEVI, Thomson Reuters Datastream, ABN AMRO
Herstel Nederlandse economie zet door (zie voor meer achtergrond en analyse de ‘Nederlandse Economie in Zicht’ op ABN AMRO Insights) 25%
4%
20%
3%
15%
2%
10% 5%
1%
0%
0%
-5%
-1%
-10%
-2%
-15% -20%
-3%
-25%
-4% 2010
2011
2012
2013
Bedrijfsinvesteringen (% joj, l.as) BBP (% joj, r.as) -
2014
Industriele productie-NL (% joj, l.as)
In het eerste kwartaal kromp de economie sterk: met 1,4% ten opzichte van het voorgaande kwartaal. De krimp was veel groter dan verwacht. Eenmalige factoren zijn verreweg de voornaamste oorzaak van dit zeer magere cijfer. De groei werd sterk gedrukt (ca. -¾%-punt) door het veel lagere gasverbruik als gevolg van de milde winter.
-
Omdat de forse krimp grotendeels, misschien zelfs helemaal, kan worden verklaard uit eenmalige factoren gaan we ervan uit dat het herstel van de economie niet is afgebroken. Toch hebben we mede vanwege die krimp onze raming voor de groei in 2014 flink verlaagd: van bijna 1¼% naar ½%. We gaan er daarbij ook van uit dat de (afgesproken) vermindering van de gaswinning in Groningen een groter negatief effect heeft op de economische groei dan we eerder dachten. Over de vooruitzichten van de economie zijn we niet somberder geworden!
7 Economisch Bureau
Bron: ABN AMRO Economisch Bureau
Zwak sentiment voert boventoon bij handelspartners Duitsland 65
België
PMI - nieuwe orders en export Duitseindustrie
60
110
55
Economisch sentiment
105
55
In Duitsland, België en Frankrijk zijn veel belangrijke indicatoren afgezwakt in de maand juni.
Frankrijk PMI manufacturing
50
100
50
45
95
45
90
40 35
2012
2013 nieuwe orders
40
85
index: > 50 = expansie en < 50 = krimp
2014 export
index : 100 = neutraal
80
2012
Economisch sentiment
neutraal 40
2013
Groothandel machines & onderdelen
10
35 2014 neutraal
Vertrouwens indicator
120
-40
saldo (%) ondernemers positief/negatief
Nieuwe orders industrie index (2010 = 100)
110 100 90 2012
2013 totaal kapitaal goederen consumptie goederen intermediaire goederen
2014
saldo (%) ondernemers positief/negatief
-30
2012
2013
2014
saldo (%) ondernemers positief/negatief
-50
2012
Industrie (totaal) Investerings goederen Intermediaire goederen 15 10 5 0 -5 -10 -15 -20 -25
Het algemeen economisch sentiment in België onder ondernemers is positief, maar het vertrouwen in de economie onder industriële ondernemers is nog niet hersteld. Er zijn nog overwegend meer pessimisten dan optimisten.
-30
-20 2013 2014 ondernemingsklimaat voorraadniveau order ontwikkeling komende 3 mndn order ontwikkeling komende 6 mndn
Vertrouwens indicatoren
-20
-10
2012
2014 output nieuwe exp. orders
-10
0
-20
2013 industrie, tot. nieuwe orders neutraal
0
0
20
2012
2013
2014
Vertrouwens indicator Economisch sentiment 20
Sentiment order positie industrie
Industriele orders en productie
105
10 0
100
-10 -20
95
-30 saldo (%) ondernemers positief/negatief
2012
2013 Export orders Binnenlandse orders
2014
Net zoals in Nederland zit de PMI voor de verwerkende industrie in Duitsland sinds het begin van 2014 in een dalende trend, na een sterke groeiperiode in de tweede helft van 2013. Maar ook hier geldt dat de index nog steeds comfortabel boven de neutrale grens van 50 punten zit. Het oordeel van Duitse groothandels over het orderniveau blijft, ondanks de afzwakking in de PMI, nog steeds gunstig.
-40 2012
90 2013 2014 Industrie orderportefeuille (saldo %, l.as) Industriele productie (index, r.as)
De PMI in Frankrijk daalde scherp in juni. Het aantal nieuwe orders en de productie daalde onverwacht hard. De vraag voor Franse industriële producten stagneerde zowel in het binnenland als in het buitenland. Met de daling van de PMI verloren ondernemers het vertrouwen in de economie. Nederland exporteer in waarde het meeste naar Europa. Ruim driekwart van de uitvoer van goederen en diensten blijft binnen Europa. Qua goederenuitvoer is Duitsland onze belangrijkste handelspartner met een aandeel van circa 25% in de totale export van goederen naar Europa. Op afstand volgt de export naar België en Frankrijk met een respectievelijk aandeel van circa 12% en 8%.
8 Economisch Bureau
Bron: Thomson Reuters Datastream
Vertrouwen industriële ondernemers houdt stand In juni laat het ondernemingsklimaat een gevarieerd beeld zien. De PMI voor de verwerkende industrie daalde in juni met 1,3 indexpunten ten opzichte van mei, maar blijft desondanks nog boven de 50 punten staan (52,3). Zogezegd duidt dit op expansie in activiteit voor veel industriële ondernemingen, maar de daling in de reeks is ingezet. In de tweede helft van 2013 zat de PMI index nog in een scherpe opwaartse trend, maar aan het begin van 2014 werd de stijgende trend opgezet in een dalende. De algemene verwachting is dat in de komende (relatief rustige zomer) maanden de PMI verder zal afzwakken. Het producentenvertrouwen kwam in juni niet van zijn plaats en ook het consumentenvertrouwen stabiliseerde; de koopbereidheid van consumenten in duurzame goederen nam echter wel toe. Veel ondernemers beoordelen het economisch klimaat nog positief in juni, maar het zijn er in juni wel minder geworden. Alleen in de basismetaalindustrie is het vertrouwen in het economisch klimaat flink toegenomen.
PMI - industrie 58
PMI
56
Vertrouwen, oordeel economisch klimaat en sentiment Consumentenvertrouwen Producentenvertrouwen Koopmoment duurzame goederen
20
Neutraal
54
6 4 2 0 -2 -4 -6 -8 -10 -12
0
52
52.3
50
-20 LT gem. = 51,6
48 46
-40
44 -60
42
2012
2013
2014
saldo (%) ondernemers positief/negatief
2012
2011
2012
2013
2013
2014
Ontwikkeling orderportefeuille
2014
Verwachting toekomstig productie niveau 60 50 40 30 20 10 00
Langetermijn gem.
Niveau juni
20 15 10
40
Oordeel economisch klimaat
mei
juni
Productie (saldo (%) ondernemers positief/negatief)
20
5 0
0
-5 -10
-20 -40
2012
2013
2014
Cons. goederen
Duurz. cons. goederen
Intermediaire goederen
Investeringsgoederen
9 Economisch Bureau
Bron: CBS, NEVI, ABN AMRO Economisch Bureau
Productiegroei in industrie neemt sterk af in mei De industriële productie neemt in mei marginaal toe met 0,5% joj. Dit is scherpe daling van 2,4%-punt ten opzichte van de productiegroei in april. De productiegroei neemt af in navolging van de dalende trend in de productie in Duitsland. De scherpe afname is vooral als gevolg van de krimp in de voedings- en genotsmiddelenindustrie, die een groot gewicht heeft in het totaal cijfer. Als we kijken naar de andere onderliggende branches, dan valt meteen de machine-industrie positief op: een plus van 13,3% joj. Ook de metaalproductenindustrie houdt zijn groeipad vast, terwijl de basismetalen- en de rubber- en kunststofindustrie genoegen moeten nemen met een scherpe afname van de industriële productiegroei. Ook de afname in de transportmiddelenindustrie (waarbij het gaat om de vervaardiging van auto's en aanhangwagens) is minstens opmerkelijk, met een krimp in de productie in mei van 4,7% joj. In mei krimpt zowel de binnenlandse als buitenlandse omzet voor de totale industrie met resp. 0,5% en 1,7%.
Omzet (totaal)
Omzet (binnen-/buitenland)
Productie * = data april vs maart
Meubels
-1%
Transport Machines Metaalproducten
7%
-1%
7%
-20%
4%
Basismetaal
3% 11%
Rubber- en kunststof
0% 9%
Chemie
0% 3%
Textiel
6% 7%
INDUSTIE
-1% 0% % j-o-j
april 2014
Metaalproducten
-1%
Textiel
mei 2014
16% 0%
Machines
3%
Chemie
INDUSTIE
-14% Transport
-7%
Basismetaal Rubber- en kunststof
10%
Meubels -14%
-9%
20%
-20%
16% 3%
Meubels
-5%
Transport
-5%
8%
Elektrische app.
0%
-1% -4%
-4% 10%
-2% -0.5%
0%
-1%
2%
Textiel*
4%
INDUSTRIE
3%
20%
omzet binnenland mei
3%
8%
Chemie Kleding*
9% -3%
0%
3% 11%
Rubber- en kunststof
0%
-20% april 2014
4%
14%
Basismetaal
-1%
13%
1% 3%
Metaalproducten
4% 0%
% j-o-j
omzet buitenland mei
3%
Machines
Elektrotechnisch
-4%
3%
2%
1%
0%
% j-o-j
20%
mei 2013
10 Economisch Bureau
Bron: CBS, ABN AMRO Economisch Bureau
Bezettingsgraad nog onder LT-gemiddelde 88 Hoog: 86.1
86 84 82
80.2
Langetermijn gemiddelde: 82.4
80
Gemiddelde sinds Lehman: 78.6
78 76 74
Laag: 74.4
72 70
De deelindicator van de PMI wat betreft de bezettingsgraad laat een gevarieerd beeld zien. In veel landen is de index in juni (ten opzichte van mei) amper van zijn plaats gekomen. Voor Polen en Griekenland is dit met name een vervelende bijkomstigheid, want daar staat de index nog in contractie. De index is in Rusland, Tsjechië en Frankrijk verslechterd in juni. Met name de daling in Frankrijk is aanzienlijk geweest, waar zowel een sterke afname in de binnenlandse en buitenlandse vraag plaatsvond. Slechts 2 landen zagen de PMI voor de bezettingsgraad significant toenemen in juni: Duitsland en Japan.
TOTAAL Hoog Sinds Lehman
86
Langetermijn gemiddelde Laag
Langetermijn gem.
Bezetting % Q1 2014
Spanje
Griekenland
76.9
74
Ierland
52
Italie Japan
44
79.8 77.4
78 76
Rusland 56
48
80.8
81.8
82.7
Polen
82.4
80
2014
PMI bezettingsgraad naar landen:
84 82
2013
2012
2011
2010
2009
2008
2007
2006
2005
2004
2003
2002
2001
2000
1999
1998
1997
1996
1995
1994
1993
1992
1991
68
40
Duitsland
Nederland
Frankrijk
VK
72 Tsjechie China mei
Europese Unie Oostenrijk juni
neutraal
11 Economisch Bureau
Bron: Thomson Reuters Datastream, NEVI, Markit Economics
Arbeidsmarkt industrie trekt verder aan 3
Uitzenduren industrie stijgen
(max. is 3 en min is -3) ondernemers optimistisch
2
uitzenduren in % joj
1 0 -1 -2
ondernemers pessimistisch
-3 2007
2008 Totaal
2009
Bouwnijverheid
2010
2011
2012 Industrie
2013
2014
Commerciële dienstverlening
40
70
30
65
20
60
10
55
0
50
-10
45
-20
40
-30
35
-40
PMI werkgelegenheid (>50 = expansie)
Vacature-indicator gunstig
30 2007
2008
2009
2010
2011
Uitzenduren industrie (l.as, % joj)
2012
2013
2014
PMI-werkgelegenheid (r.as)
Inzet van flexibele arbeiders heeft in een fragiele economie de voorkeur −
De vacature-indicator voor de industrie staat alweer 10 maanden boven de 0-lijn, en dit geeft aan dat een merendeel van de ondernemers positief gestemd is over de aanwas van het aantal vacatures. Wel laat de indicator voor de sector industrie een daling zien vanaf maart dit jaar.
−
Aangezien het herstel van de Nederlandse economie nog maar broos is, nemen veel industriële ondernemers weinig risico en bouwen zij eerst een flexibele schil op, om eventuele onvoorziene schokken op te kunnen vangen.
−
Dit blijkt ook uit de ontwikkeling van het aantal uitzenduren van flexwerkers in de industrie. Sinds februari dit jaar laat deze reeks weer groeicijfers zien. In juni 2014 stijgt het aantal uitzenduren in de industrie met 10% joj.
12 Economisch Bureau
Bron: CBS, ABU, NEVI, Markit Economics
Aantal faillissementen daalt scherp in mei 120
Industrie, totaal (mei 2014): - maandbasis: -39% - jaarbasis: -45% - jan. t/m mei (joj): -34%
Aantal faillissementen industrie per maand 100
Overig Meubelindustrie Transportmiddelenindustrie Machine-industrie Elektrische apparatenindustrie Elektrotechnische industrie Metaalproductenindustrie Basismetaalindustrie Rubber- en kunststofindustrie Chemische industrie Voedingsmiddelenindustrie
80
60
aantal
40
20
0 2012
2013
2014
Sterke afname faillissementen in meubel, transport en metaalproducten −
In mei zijn in totaal 46 industriële bedrijven failliet gegaan. Ten opzichte van april is dit een afname van 39%. Vergeleken met het aantal faillissementen in mei 2013 is het aantal faillissementen gedaald met 45%. En tot slot is het aantal faillissementen tot en met mei gedaald met 34% op jaarbasis.
−
In mei vonden de meeste faillissementen plaats in de metaalproductenindustrie (6), de meubelindustrie (5) en de rubber & kunststofindustrie (4) en de machine-industrie (4).
13 Economisch Bureau
Bron: CBS
Prijzen in basismetaalmarkten winnen aan kracht
1,000
95
800 Polystyrene
PET
Onder invloed van sterke macroeconomische cijfers heeft de prijs van koper aan kracht gewonnen. 8,900
apr-14
jan-14
okt-13
jul-13
jan-13
apr-13
okt-12
jul-12
apr-12
jan-12
apr-14
jan-14
okt-13
jul-13
apr-13
jan-13
okt-12
jul-12
apr-12
600
jan-12
90
PVC
Gestaag dalende voorraden en goede vooruitzichten voor de vraag, geven aluminium een goed perspectief. 2,400
Koper (USD/t)
Euro/KwH)
We signaleren maar weinig volatiliteit in staalprijzen, terwijl de prijzen voor ruwe materialen op een laag niveau zitten. 700
Global steel (HRC, USD/t)
Aluminium (USD/t)
2,300
8,400
EU/NL aardgasprijs (TTF,
2,200
jul-14
100
apr-14
1,200
jan-14
105
okt-13
1,400
jul-13
110
apr-13
1,600
115
jan-13
1,800
120
45 40 35 30 25 20 15 10 5 0
okt-12
Kunststof (USD/Mt)
2,000
jul-12
Olie (brent, USD/bbl)
125
De prijs van Europees gas blijft dalen. De voornaamste reden van de daling zijn de enorme gasvoorraden.
apr-12
130
PET-prijzen stijgen sterk, de overige kunststofprijzen nog redelijk stabiel. Vraag en aanbod zijn goed in balans.
jan-12
De olieprijs blijft redelijk stabiel, ondanks geopolitieke spanningen. Overschot aan olie drukt de prijs de komende jaren.
650
2,100
7,900
2,000 7,400
600
1,900 1,800
6,900
550
1,700
jul-14
apr-14
jan-14
okt-13
jul-13
apr-13
jan-13
okt-12
jul-12
apr-12
500
jan-12
apr-14
jan-14
okt-13
jul-13
apr-13
jan-13
okt-12
jul-12
apr-12
apr-14
jan-14
okt-13
jul-13
apr-13
jan-13
okt-12
jul-12
jan-12
apr-12
jan-12
1,600
6,400
14 Economisch Bureau
Bron: Thomson Reuters Datastream, ABN AMRO Economisch Bureau
Oordeel industriële ondernemers naar regio’s (saldo pos./neg. ondernemers)
(saldo pos./neg. ondernemers)
77,2% 80,6%
> 80,2% = 80,2% < 80,2%
Personeelssterkte NL (industrie)
Economisch klimaat NL (industrie)
Bezettingsgraad Nederland: - april: 80,2%
82,7%
81,7% 74,6%
80,2%
81,1%
80,0%
> 5% tussen 0-5% neutraal tussen 0 en min 5% < -5%
4,8% 0,1% 11,0% 5,5% 7,3%
Nederland: - mei: 5,1% - juni: 5,2%
4,6%
80,0%
-28,1% -1,1% -8,8% -8,7% -8,8% -8,3%
-4,6%
-6,6%
2,6%
-15,0%
-4,7%
Orders in maanden werk NL (industrie)
(saldo pos./neg. ondernemers)
-16,4% > 5% tussen 0-5% neutraal tussen 0 en min 5% < -5%
-3,5% -0,6% -7,3% -1,1%
Nederland: - mei: -5,7% - juni: -4,7%
-1,7%
-11,8%
5,6% -0,1%
-13,7%
-5,8% -18,9%
-3,1% -0,2%
Totale buitenlandse orderpositie (industrie)
(saldo pos./neg. ondernemers)
-9,4%
-4,1%
3,5%
Totale orderpositie (industrie)
-9,6%
Nederland: - mei: -4,3% - juni: -5,5%
9,9%
79,7%
Nederland: - mei: -12,7% - juni: -11,3%
-8,0% -17,1%
-6,1%
11,5%
> 5% tussen 0-5% neutraal tussen 0 en min 5% < -5%
-9,4% -7,5%
5,1%
2,0%
79,6%
83,2%
0,6%
> 5% tussen 0-5% neutraal tussen 0 en min 5% < -5%
4,1 2,6
4,2
3,8
-12,1%
1,7
Nederland: - mei: 3,5 maanden - juni: 3,5 maanden
-5,4%
-5,8%
3,0
> 5 maanden 4-5 maanden 3-4 maanden 2-3 maanden 0-2 maanden
3,4
3,7
5,4
2,5
3,6 2,9
15 Economisch Bureau
Bron: CBS
Overige informatie & disclaimer Voor meer informatie over deze sector, neem contact op met:
Casper Burgering Senior sector econoom Industrie & industriële metalen ABN AMRO Economisch Bureau tel: 020 383 26 93 e-mail:
[email protected]
http://nl.linkedin.com/in/casperburgering
ABN AMRO Economisch Bureau op internet www.abnamro.nl/economischbureau
https://twitter.com/CasperBurgering
Disclaimer: Copyright 2014 ABN AMRO and affiliated companies (“ABN AMRO”), Gustav Mahlerlaan 10, 1082 PP Amsterdam / PO Box 283, 1000 EA Amsterdam, The Netherlands. All right reserved. This material is provided to you for information purposes only. Before investing in any product of ABN AMRO Bank NV, you should inform yourself about various consequences that you may encounter under the laws of your country. ABN AMRO Bank NV has taken all reasonable care to ensure that the information contained in this document is correct but does not accept liability for any misprints. ABN AMRO Bank NV reserves the right to make amendments to this material. This material which is subject to change without notice is provided for informational purposes and should not be construed as a solicitation or offer to buy or sell any securities or related financial instruments. While ABN AMRO makes reasonable efforts to obtain information from sources, which it believes to be reliable, ABN AMRO makes no representation or warranty of any kind, either express or implied as to the accuracy, reliability, up-to-dateness or completeness of the information contained herein. Nothing herein constitutes an investment, legal, tax or other advice nor is it to be relied on in any investment or decision. Certain services and products are subject to legal restrictions and therefore may not be available for residents of certain countries. You should obtain relevant and specific professional advice before making any investment decision. The past performance is not necessarily a guide to the future result of an investment. The value of investments may go up or down due to various factors including but not limited to changes in rates of foreign exchange and investors may not get back the amount invested. ABN AMRO disclaims any responsibility and liability whatsoever in this respect.
16 Economisch Bureau
