HFST3- Thema 4: Lokaal beleidsplan kinderopvang Omgevingsanalyse Basisaanbod Het basisaanbod omvat kinderopvang van 7 tot 18 uur, aangeboden door zelfstandige onthaalouders (ZOO’s), mini-crèches (MC’s), kinderdagverblijven en diensten voor opvanggezinnen (DVO’s) en initiatieven voor buitenschoolse kinderopvang (IBO’s). In bijlage werd een lijst opgenomen met de voorzieningen die een vorm van kinderopvang verzorgen in Oostrozebeke (zie bijlage) In Oostrozebeke is er één MC Het Speelhuisje en drie ZOO's. Daarnaast zijn er twee DVO’s in Oostrozebeke actief: Kinderopvang K.A.V. en Reddie Teddy. Verder is er in Oostrozebeke één IBO, De Wiemkes, met één locatie en een erkende capaciteit van 76 kinderen. Veel opvanginitiatieven hebben één of meerdere sluitingsperiodes. Oostrozebeke telde op 31 december 2006, 7435 inwoners en heeft een oppervlakte van 1 662 ha. Oostrozebeke heeft geen deelgemeenten: de gemeente bestaat uit de hoofdkern Oostrozebeke en het gehucht De Ginste. In tabel 1 vindt u een overzicht van het aantal kinderen tussen 0 en 12 jaar in hoofdkern Oostrozebeke en De Ginste. Tabel 1: Aantal kinderen per leeftijd in hoofdkern en De Ginste (cijfers december 2006) Leeftijd 0-3 jaar 3-12 jaar 0-12 jaar
Hoofdkern 259 636 895
De Ginste 73 141 214
Totaal 332 777 1109
Er zijn twee scholen in Oostrozebeke. De grootste school is gelegen in het centrum van Oostrozebeke en heeft twee vestigingen: de kleuters en de leerlingen van het 1ste tot en met het 3de leerjaar volgen les in de Wielsbekestraat, de leerlingen van het 4de tot en met het 6de leerjaar volgen les in de Stationsstraat. In deze school waren op 1 september 2006, 606 leerlingen ingeschreven. Ook in het gehucht De Ginste is er een school. Hier waren op 1 september 2006, 177 kinderen ingeschreven. BASISAANBOD: DAGOPVANG Vooral kinderen van 0 tot 2,5 à 3 jaar maken gebruik van dagopvang. In december 2006 waren er in Oostrozebeke 240 kinderen tussen 0 en 3 jaar. In Oostrozebeke waren er eind 2006, 81 plaatsen in dagopvang. Dit betekent dus dat er in de Oostrozebeekse opvanginitiatieven plaats is voor 33,75% van de 0-3 jarigen.
Zoals reeds aangehaald in het vorige beleidsplan kinderopvang is het basisaanbod dagopvang verzadigd. Uit de telefonische enquête die in juni 2004 door het gemeentebestuur werd afgenomen bij de Oostrozebeekse initiatieven voor dagopvang, bleek dat het aanbod ontoereikend is om aan de vraag van inwoners tegemoet te komen. Een objectief zicht krijgen op de huidige toestand en op de omvang van de nood aan bijkomende opvang is echter geen sinecure. Uit het rapport van Kind en Gezin blijkt dat het aantal plaatsen voor 0-3 jarigen in Oostrozebeke eerder aan de lage kant is in de regio en tegenover de rest van WestVlaanderen. (40,3%)
Een opvangplaats zoeken op korte termijn blijkt dan ook niet gemakkelijk daar de meeste initiatieven die dagopvang aanbieden volzet zijn. Dit werd opnieuw vastgesteld tijdens de inspraakvergadering op 27 september 2007. De diensten die onthaalouders rekruteren merken op dat het zeer moeilijk is mensen te motiveren om onthaalouder te worden. Vooral het ongunstig sociale statuut speelt hierbij een belangrijke rol. Van de vijftien initiatieven voor dagopvang, is er één initiatief gelegen in De Ginste, de rest ligt in de hoofdkern m.a.w. 6,67% van de initiatieven ligt in De Ginste, terwijl 19,30% van de Oostrozebeekse kinderen in De Ginste woont. In Oostrozebeke zijn er te weinig plaatsen voor de opvang van kinderen tussen 0 en 3 jaar. Vooral in De Ginste ligt het aantal plaatsen ten opzichte van het aantal kinderen nog lager. BASISAANBOD: BUITENSCHOOLSE OPVANG Aantal schoolgaande kinderen 3 tot 12 jarigen t.o.v. de totale bevolking bedraagt 11-12% . Uit het rapport van Kind en Gezin blijkt dit hoog in vergelijking met de rest van de regio.
Het IBO in Oostrozebeke, De Wiemkes, werkt niet met reservaties. Dat betekent dat eenmaal ingeschreven, een kind altijd welkom is. Een aantal initiatieven voor dagopvang zijn bereid buitenschoolse opvang te bieden, maar in de praktijk kunnen zij dit nauwelijks waarmaken wegens overbezetting. Voor de opvanggezinnen en de MC is het zowaar een automatisme om de kinderen door te verwijzen naar De Wiemkes eens ze naar school gaan. Dat betekent dat ouders die buitenschoolse opvang willen voor hun kind, weinig keuzevrijheid hebben. De meesten moeten gebruik maken van De Wiemkes, waar de kinderen in grote groep worden opgevangen. Uit de bezettingscijfers van De Wiemkes blijkt dat er op meerdere momenten over de 76 erkende plaatsen wordt gegaan. Er zijn m.a.w. onvoldoende plaatsen buitenschoolse opvang in Oostrozebeke. Naast het infrastructuurtekort, kampt De Wiemkes met het probleem dat het steeds moeilijker wordt personeel te vinden. Het werken in een initiatief voor buitenschoolse opvang vraagt grote flexibiliteit van het personeel: het is geen voltijdse job en de uurroosters zijn heel onregelmatig. IBO De Wiemkes merkt dat het niet eenvoudig is mensen aan te trekken in dergelijke uurregeling en voorziet op dat vlak problemen in de toekomst. Dit werd aangekaart op de inspraakvergadering van 27 september 2007, maar een oplossing met aanvullende taken in het gemeente- of OCMWbestuur/dagopvang/scholen/andere zorgsectoren is niet gevonden. De Wiemkes heeft maar één locatie, die gelegen is in het centrum van Oostrozebeke. Er is busvervoer voorzien tussen de scholen en De Wiemkes zodat de leerlingen van de school in De Ginste ook gebruik kunnen maken van De Wiemkes. Het merendeel van het vrijetijdsaanbod en de buitenschoolse activiteiten die in Oostrozebeke worden aangeboden, gaan door in het gemeenschapscentrum “O.C. Mandelroos” en het sportcentrum “De Mandelmeersen”. Dit betekent dat de kinderen die naar De Wiemkes komen, naar de meeste buitenschoolse activiteiten kunnen worden gebracht en afgehaald. Uit de opvanggegevens van de Wiemkes is gebleken dat steeds meer gezinnen die niet woonachtig zijn in Oostrozebeke gebruik maken van De Wiemkes: 408 gezinnen maken in juni 2006 gebruik van de opvang, waarvan 88 gezinnen niet woonachtig zijn in Oostrozebeke. Meer specifiek maken 19 gezinnen, woonachtig in Wielsbeke, gebruik van De Wiemkes. Dit wijst op een tekort aan opvang in de desbetreffende gemeente. Wielsbeke staat dan ook vermeld op de “witte vlekken – lijst”. Ouders uit Wielsbeke sturen hun kind soms naar een Oostrozebeekse school, omdat hun kind dan terecht kan in De Wiemkes. Vanaf 1 september 2007 startte De Ginsteschool ook met het voorzien van een buitenschoolse opvang. Deze opvang wordt georganiseerd vanuit de school. Verruimd aanbod Het verruimd aanbod omvat het opvangaanbod dat buiten het basisaanbod valt: opvang vóór 7 uur en na 18 uur, weekendopvang, flexibele opvang, urgentie- en occasionele opvang, opvang van zieke kinderen of kinderen met specifieke zorgbehoeften. Ook opvang die toegankelijk is voor moeilijk bereikbare doelgroepen zoals kansarmen, allochtonen… behoort tot het verruimd aanbod.
-
-
Eén initiatief opent om 4 uur en één initiatief blijft dag en nacht open. De Wiemkes opent om 6.45 uur. De Wiemkes sluit om 19 uur. Eén initiatief blijft dag en nacht open. Het Speelhuisje, de mini- crèche met zestien plaatsen, is in principe van 5 tot 21 uur open, maar is bij omstandigheden onbeperkt open. Het Speelhuisje is het hele weekend open. Daarnaast is een groot deel van de initiatieven bereid uitzonderingen te maken op zijn openingstijden.
De meeste initiatieven voor dagopvang zijn bereid urgentie- en occasionele opvang te bieden. Aangezien al die initiatieven op het moment van de enquête allemaal volzet waren, is het bieden van deze vormen van opvang in de praktijk bijna onmogelijk. Het grootste deel van de initiatieven voor dagopvang is bereid zieke kinderen op te vangen, maar in de meeste gevallen willen zij enkel zieke kinderen opvangen als die kinderen daar reeds zijn ingeschreven. Als kinderen te ziek zijn om naar school te gaan, worden zij niet opgevangen in De Wiemkes.1 De mutualiteiten hebben een dienst voor opvang van zieke kinderen aan huis. De meeste initiatieven voor dagopvang zijn bereid kinderen met specifieke zorgbehoefte op te vangen. Ook in het IBO kunnen kinderen met een specifieke zorgbehoefte worden opgevangen, op voorwaarde dat zowel het kind als alle andere kinderen op een kwaliteitsvolle manier opgevangen worden met de aanwezige middelen. De oppasdienst van De Gezinsbond biedt, afhankelijk van de beschikbare oppassers, zowel overdag als ’s avonds, ’s nachts en in de weekends opvang bij de kinderen thuis. In het kader van het actieplan flexibele en occasionele opvang bevroeg het Lokaal Overleg Kinderopvang de opvanginitiatieven omtrent de behoeften van ouders aan flexibele en occasionele kinderopvang. Volgens de initiatieven was er vooral nood aan bijkomende plaatsen voor het basisaanbod. Volgens de initiatieven is er geen grote bijkomende nood aan flexibele en occasionele opvang. Het Lokaal Overleg Kinderopvang adviseerde de reeds bestaande flexibele opvang die wordt geboden door IBO De Wiemkes te behouden. Er is zijn op dit moment geen objectieve gegevens over de behoefte voor flexibele en occasionele opvang onder de inwoners.
Adviesraad Lokaal Overleg Kinderopvang In het najaar van 2006 werd het lokaal overleg buitenschoolse kinderopvang omgevormd tot een Lokaal Overleg Kinderopvang. Ook de samenstelling werd op dat moment herbekeken. De gemeenteraad oktober 2007 stelde het erkenningsbesluit vast en huishoudelijk reglement. Sindsdien is het Lokaal Overleg Kinderopvang een gemeentelijk adviesraad. 1
Algemeen politiereglement gemeente Oostrozebeke, hoofdstuk 24, artikel Initiatief voor buitenschoolse opvang De Wiemkes, art. 24.3.8
Het Lokaal Overleg Kinderopvang wil het platform zijn voor informele ervaringsuitwisseling en aanspreekpunt voor problemen of vragen en adviesverlening naar overheid toe. Daarnaast zorgt het Lokaal Overleg Kinderopvang voor het up to date houden van de brochure ‘Kinderopvang in Oostrozebeke’. In het huidig Lokaal Overleg Kinderopvang ontbreekt de schakel met het bedrijfsleven. De 3 grootste werkgevers Oroplast, Spano en Ter Molst op het grondgebied van de gemeente werden verschillende keren gecontacteerd, eerst telefonisch voor een geschikte contactpersoon binnen het bedrijf, vervolgens schriftelijk en nogmaals telefonisch, maar zonder succes. Naam Veerle Halsberghe Katrien Van Hoe Ann Clauwaert Celine Debels Karel Ryckewaert Karlien Charité Anja Debruyne Marc Verschoore Carine Geldhof Griet Tack Ann Vercauteren Bert Verstraete Paul Vankeirsbilck Dirk Roelstraete Inge Vande Vyvere Ilse Vansteenkiste Petra Boutens Joke Vanwynsberghe Wim Vannnieuwenborgh
Instantie voorzitter secretaris DOG Kinderopvang K.A.V. DOG Reddie Teddy MC ‘t Speelhuisje ZOO Karlien ZOO Het Berenhuisje gemeentebestuur Oostrozebeke OCMW afgevaardigde IBO De Wiemkes Kind en Gezin gemeentelijke jeugddienst Gesubsidieerde Vrije Basisschool Centrumscholen Gesubsidieerde Vrije Basisschool Molstenstraat ouder ouder ouder ouder ouder
Visie “Het gemeentebestuur neemt de verantwoordelijkheid op zich voor het scheppen en onderhouden van de randvoorwaarden voor ontmoeting, opvang, ontplooiing en ontspanning van haar inwoners.” (Uit: missionstatement gemeentebestuur Oostrozebeke) Op lange termijn betekent dit, in het kader van het lokaal beleidsplan kinderopvang, dat het gemeentebestuur een gunstige afstemming van privé- en werkleven wil bevorderen in de gemeente.
Strategische en operationele doelstellingen Het uitvoeren van de geplande acties is afhankelijk van externe factoren vb. medewerking dienstverleners, werking adviesraad, interesse en deelname van externen, wijzigende wetgeving, jaarlijks budget, resultaten Kind & Gezin, werking van de jeugddienst,… 4.1. Een kwalitatieve werking van IBO De Wiemkes garanderen. Geplande acties: -
uitbreiding infrastructuur IBO De Wiemkes: 2010 aanvraag uitbreiding erkende capaciteit IBO De Wiemkes: timing: afhankelijk van wanneer er nieuwe plaatsen kunnen aangevraagd worden aanbieden van aangepast spelmateriaal en activiteiten gevarieerde en gezonde voeding aanbieden de ouders laten participeren in de werking dagelijkse werking ondersteunen Meerjarenplanning 2008-2012: jaarlijks met uitzondering van uitbreiding infrastructuur wordt opgestart in 2008
4.2. De samenwerking tussen De Wiemkes en de jeugddienst wordt uitgebreid 4.2.1. Ontspanningsactiviteiten voor kinderen kwalitatief organiseren -
Geplande acties dolle donderdag dag van het kind evaluatiesysteem uitwerken voor ontspanningsactiviteiten… wederzijdse ‘promotie’ van ontspanningsactiviteiten voor kinderen in de gemeente … Meerjarenplanning 2008-2012: jaarlijks activiteiten
4.2.2. Dagelijkse samenwerking tussen speelpleinwerking en De Wiemkes behouden -
Geplande acties deelnemers ophalen/afhalen gebruik van gemeentelijke infrastructuur gebruik van materialen Meerjarenplanning 2008-2012: jaarlijks
4.3. Adviesraad Lokaal Overleg Kinderopvang stimuleren en ondersteunen cfr. erkenningsbesluit
4.3.1. Aanbod kinderopvang bekend maken
-
Geplande acties: permanent aanpassen van brochure bij wijzigingen regelmatige check-up via leden Lokaal Overleg Kinderopvang aanvullen/vervangen van inkijkexemplaren bij huisartsen,apothekers… Meerjarenplanning 2008-2012: jaarlijks agendapunt op Lokaal Overleg Kinderopvang
4.3.2. Lokaal Overleg Kinderopvang promoten als aanspreekpunt voor problemen. -
Geplande acties: organisatie van een behoefte-enquête als verwerkingsmodule op punt staat nieuwe groepen aanspreken: vakbonden Meerjarenplanning: 2008-2012: jaarlijks agendapunt op Lokaal Overleg Kinderopvang
4.3.3. De werking van het Lokaal Overleg Kinderopvang en beleidsplan evalueren -
Geplande acties: Evaluatie en bijsturen van beleidsplan … Meerjarenplanning: 2011: evaluatierapport opmaken
4.4. Nieuwe opvanginitiatieven ondersteunen
4.4.1. Nieuwe initiatieven of uitbreiding van bestaande initiatieven voor dagopvang worden financieel ondersteund. -
Geplande acties: onderzoeken van de mogelijkheden: 2008-2009 opvolgen van de resultaten van het onderzoek 2009-2013 Meerjarenplanning: 2009-2013: aanbieden van financiële ondersteuning afhankelijk van de resultaten van het vooronderzoek
4.4.2. Nieuwe initiatieven of uitbreiding van buitenschoolse opvang kunnen materieel ondersteund worden. -
Geplande acties: onderzoeken van de mogelijkheden en aanvragen opvolgen van de resultaten van onderzoek Meerjarenplanning: 2008-2013: afhankelijk van de resultaten van het vooronderzoek en onderzoek van de aanvragen
Taakverdeling en werkafspraken SD 4.1. wordt gerealiseerd door het gemeentebestuur Oostrozebeke SD 4.2. wordt gerealiseerd dood het gemeentebestuur Oostrozebeke SD 4.3. wordt gerealiseerd door het gemeentebestuur Oostrozebeke met medewerking van het OCMW als lid van lokaal overleg kinderopvang. SD 4.4. wordt gerealiseerd door het gemeentebestuur Oostrozebeke .
Afstemming op ander (sectorale) plannen SD 4.1. SD 4.X.X. SD 4.2. SD 4.3 SD 4.4
Meerjarenplanning Cultuurbeleidsplan 2008-2013 Jeugdbeleidsplan 2008-2010 Meerjarenplanning Meerjarenplanning Meerjarenplanning
