HET NIEUWE WERKEN: gestart op idealen, gereduceerd tot huisvestingsproject Resultaten Het Nieuwe Werken Barometer
Auteurs: Nynke Willemsen en Sawan Bruins Eurogroup Consulting
Oktober 2013
Resultaten Het Nieuwe Werken Barometer
INTRODUCTIE Eurgroup Consulting vroeg dit voorjaar 100 professionals uit Human Resources, Facilities en ICT naar hun ervaringen met Het Nieuwe Werken: 97 respondenten van onze Het Nieuwe Werken Barometer en drie diepteinterviews met Essent, Oracle en Sanoma. Wat blijkt? Het Nieuwe Werken is anno 2013 echt ingeburgerd: 86% van de respondenten van de Barometer werkt bij een organisatie waar ‘HNW’ is of wordt ingevoerd. Opvallend zijn de verschillen tussen organisaties met én zonder ervaring met Het Nieuwe Werken. Professionals uit organisaties aan de vooravond van invoering van HNW benadrukken de ‘zachte’ kanten van Het Nieuwe Werken. De professionals met ervaring, noemen vaker de ‘harde’ kanten, met name veranderingen in huisvesting. Wij concluderen dan ook dat Het Nieuwe Werken gestart wordt vanuit idealen, maar dat huisvestingskosten gaandeweg de hoofdrol krijgen. Vandaar de titel van dit paper. Lees verder voor de belangrijkste resultaten van de barometer en de opvallendste praktijkvoorbeelden. Nynke Willemsen en Sawan Bruins Oktober 2013
Eurogroup Consulting
Pagina 2 van 6
Resultaten Het Nieuwe Werken Barometer
DE RESULTATEN VAN HET NIEUWE WERKEN BAROMETER Het Nieuwe Werken, eind jaren ’90 gestart met (toen nog) revolutionaire begrippen als flexibel, locatieonafhankelijk en resultaatgericht werken. In 2013 lijkt ‘HNW’ gemeengoed te zijn, volgens sommigen alweer passé. Wij waren benieuwd naar de stand van zaken in Nederlandse organisaties en vroegen 100 professionals in de Human Resources, Facilities en ICT naar hun ervaringen met Het Nieuwe Werken. En hoewel de idealen van destijds nog steeds overeind staan, lijkt de invoering van Het Nieuwe Werken meer een kostenbesparing op huisvesting dan een wezenlijke verandering in de manier van organiseren. Is er sprake van een ‘huisvestingsfuik’ bij de invoering van HNW?
HET NIEUWE WERKEN IS NU ECHT INGEBURGERD Allereerst kunnen we stellen dat HNW goed ingeburgerd lijkt, want 86% van de respondenten werkt bij een organisatie waar HNW is of wordt ingevoerd. We vroegen naar de associaties die Het Nieuwe Werken oproept. Naast locatie- en tijdonafhankelijk werken worden flexibel organiseren en resultaatgericht werken vaak genoemd. Weinig mensen associëren HNW met facilitaire veranderingen. Vanwaar dan die huisvestingsfuik?
Locatie onafhankelijk werken; 72%
Tijd onafhankelijk werken; 45%
Platte organisatie-structuur; 1% Duurzaamheid; 2% Facilitaire verandering; 5% Gedeelde verantwoordelijkheid; 6% Hype; 6% Samenwerken; 7%
ICT (digitaal werken); 14%
Flexibel organiseren; 36%
Verhogen persoonlijke effectiviteit; 23% Resultaat gericht werken; 30%
Zelfsturend werken; 25% Thuiswerken; 27%
Figuur 1. Welk associaties roept Het Nieuwe Werken bij je op?
Eurogroup Consulting
Pagina 3 van 6
Resultaten Het Nieuwe Werken Barometer
VOORAF AANDACHT VOOR ‘ZACHTE’ KANTEN De huisvestingsfuik begint zich te openbaren als we naar de doelen vragen van Het Nieuwe Werken binnen de organisaties. Professionals uit organisaties zonder ervaring noemen de ‘zachte’ kanten van Het Nieuwe Werken. Hun top 3 redenen om HNW in te voeren zijn: medewerkerstevredenheid, arbeidsmarktimago en productiviteit. Professionals uit organisaties met ervaring noemen het vaakst de besparing op huisvestingskosten, de ‘harde’ kant dus.
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
Aantrekkelijk werkgeverschap Medewerkerstevredenheid vergroten Productiviteit verhogen Huisvestigingskosten verminderen Autonomie van medewerkers vergroten Reiskosten verminderen Innovatie / creativiteit stimuleren Samenwerking stimuleren Duurzaam ondernemerschap Kennisdeling stimuleren Klanttevredenheid vergroten Weet ik niet
Nog niet gestart Gestart / ingevoerd
Anders Figuur 2. Welke doelen streeft jouw organisatie na met Het Nieuwe Werken?
HUISVESTINGSKOSTEN KRIJGEN DE HOOFDROL Huisvestingskosten spelen dus een belangrijke rol, dat blijkt ook uit de vragen die we stellen over de business case voor Het Nieuwe Werken. De professionals die zicht hebben op een business case geven aan dat besparing op huisvesting verreweg het meeste opbrengt. Productiviteit, ziekteverzuim – het draagt veel minder bij. Dit is precies de ervaring van Gieta Veersma. Als Human Resources Director leidde zij de invoering van Het Nieuwe Werken bij Sanoma. “Ik had flexibel werken al vaker geagendeerd in het directieoverleg. Pas toen de mogelijkheid voorbij kwam om een van de twee panden af te stoten, kreeg ik de handen op elkaar voor Het Nieuwe Werken,” vertelt ze. Huisvesting is dus een belangrijke driver voor invoering HNW, want het maakt kostenbesparingen mogelijk. Niet gek dat maar liefst 83% van de respondenten aangeeft dat veranderingen aan huisvesting zijn of worden ingevoerd. Wat opvalt is dat de veranderingen daarin vooral functioneel zijn. Het flexibel werken ook daadwerkelijk mogelijk maken, is het voornaamste doel. Opvallend is dan ook de situatie van Oracle. Eurogroup Consulting
Pagina 4 van 6
Resultaten Het Nieuwe Werken Barometer
Jannie Roos, programmamanager van Het Nieuwe Werken bij Oracle: “Wij wilden met ons pand bewust aantrekkingskracht uitoefenen op (nieuwe) medewerkers en klanten: het WOW-effect.” Weinig andere respondenten zagen huisvesting op zo’n manier ingezet.
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
90%
Flexibel gebruik van de ruimte Efficiënte bezetting Ontmoetingsplek creëren Uniformiteit Imago ondersteunen Anders Weet ik niet Figuur 3. Welke doelen streeft jouw organisatie na met de aanpassingen in huisvesting?
MANAGEMENTSTIJL WORDT OOK GERAAKT Toch komen organisaties er niet met huisvesting alleen. Gevraagd naar de impact van Het Nieuwe Werken, ligt die volgens de professionals vooral in cultuur en managementstijl. Opvallend is dat professionals aan de vooravond van HNW inschatten dat personeel en management gelijk geraakt zullen worden. Professionals in ervaren organisaties geven aan dat juist managers de gevolgen van HNW ondervinden. Dit wordt bevestigd doordat 66% aangeeft dat de manier van leidinggeven wordt of is veranderd.
0%
5%
10%
15%
20%
25%
30%
35%
40%
45%
50%
Strategie Systemen
Nog niet gestart Gestart / ingevoerd
Organisatiestructuur Personeel Managementstijl Cultuur Figuur 4. Waarvoor heeft de invoering van HNW de meeste gevolgen? Het Nieuwe Werken brengt dus een gedragsverandering met zich mee. Essent heeft daar bijvoorbeeld veel aandacht aan besteed. Sabrina Palermo (nu Facilities Manager) was in 2012 programmamanager van de invoering van Het Nieuwe Werken binnen Essent: “Omdat HNW niet verplicht werd gesteld, hebben we leidinggevenden ertoe verleid, onder meer door te laten zien wat Het Nieuwe Werken op kan leveren. Zo overtuigden we de call center managers met het argument dat flexibel werken Essent een aantrekkelijke werkgever maakt.” Mooi, zo’n Facilities Manager die weet wat Het Nieuwe Werken doet voor het arbeidsmarktimago.
Eurogroup Consulting
Pagina 5 van 6
Resultaten Het Nieuwe Werken Barometer
WAAR BLIJFT HR? Toch verwacht je bij de invoering van Het Nieuwe Werken een glansrol voor HR. Slechts 32% van de ondervraagde professionals geeft aan dat HR beleid wordt of is aangepast. Terwijl onderwerpen als op resultaten sturen en stijl van leidinggeven toch onder het domein van HR vallen? Gaat Facilities aan de haal met HNW vanwege de sluitende business case die zij kan opleveren? HR professionals zouden het momentum dat Het Nieuwe Werken biedt, moeten grijpen om niet alleen de werkplekken maar juist ook de organisatie te vernieuwen. Anders komt er van de oorspronkelijke idealen weinig terecht.
OVER DE AUTEURS SAWAN BRUINS (1980) is managing consultant bij Eurogroup Consulting. Hij staat bekend als project manager die bruggen bouwt tussen ICT, Sawan werkte aan veel high profile (IT) projecten, onder meer aan Het Nieuwe Werken bij Essent.
NYNKE WILLEMSEN (1978) is managing consultant bij Eurogroup Consulting. Ze heeft veel ervaring met het begeleiden van veranderingen in grote organisaties. Onder meer als communicatiemanager bij post-mergers en reorganisaties, onder meer bij T-Mobile, ABN AMRO en Essent.
Meer weten over dit onderwerp? Neem contact op Sawan Bruins,
[email protected], Nynke Willemsen,
[email protected]. of lees meer op www.eurogroupconsulting.nl
Eurogroup Consulting
Pagina 6 van 6
