ARBO & HET NIEUWE WERKEN Maria Niessen & Wietske Eveleens Leden arbowerkgroep ErgoDirect in Almere, 13 november 2013
13/11/2013
1
ARBO-HANDREIKING DOELSTELLING
Zorgen, dat werkgevers en werknemers samen bij de overgang naar HNW hun werk wel op een gezonde manier blijven doen?
Ministerie SZW, Ministerie BZK, KPN, ING, Rabobank, AWVN, FNV, Telewerkforum, Vakbondskenniscentrum Werk & Vervoer, Het platform Slim Werken Slim Reizen. 13/11/2013
Maria Niessen & Wietske Eveleens
2
ARBO-HANDREIKING Arbo-handreiking 2010: Het Nieuwe Werken: hoe blijf je er gezond bij? Aandachtspunten bij een verantwoorde introductie
Arbo-handreiking 2012 Het nieuwe Werken, Veilig en gezond Hoe doe je dat?
13/11/2013
Maria Niessen & Wietske Eveleens
3
INHOUD ARBOHANDREIKING 2012 Burgerlijk wetboek: gedragen als goede werkgever en goede werknemer Arbeidstijden wet: maximale per dag/week, pauze en rusttijden (registratie plicht) Arbowet: inrichting werk, werkplek, werkorganisatie etc., RI&E, voorlichting/instructie - Doelvoorschriften - Arbobeleid in samenspraak met werknemers vertegenwoordiging (WOR). - Specifieke regels voor ‘thuiswerken’ (gemiddeld >2 uur per dag of > 8 uur per week)
De zorgplicht ligt voor grootste deel bij de werkgever, maar ook de werknemer heeft verplichtingen 13/11/2013
Maria Niessen & Wietske Eveleens
4
GOEDE VOORBEREIDING
Bij HNW verandert er veel
- Nodig : grote betrokkenheid medewerkers en managers - Duur introductie van HNW varieert - Vraagt om ‘maatwerk’
13/11/2013
Maria Niessen & Wietske Eveleens
5
AANDACHT VOOR PREVENTIE
Verplichtingen blijven bestaan - Inventariseren risico’s passend voor HNW. Ook voor thuiswerkplek - Informatie en training
- Aandacht voor competenties en persoonskenmerken - Voorzieningen
13/11/2013
Maria Niessen & Wietske Eveleens
6
TERUGKOPPELING EN ONTMOETINGEN
Organiseer actief terugkoppeling en ontmoetingen - Arbo en gezondheid in overleg; bila’s - Werknemerstevredenheidsonderzoek - Evalueer de gemaakte afdelingsafspraken
13/11/2013
Maria Niessen & Wietske Eveleens
7
KENNIS OVER HNW Van telewerken naar duurzaam werken 1991
‘The electronic homeworker .... embodying for many their hopes and fears about the future of work.’ Telework: projections, U. Huws, 1991
1998
Meer rendement & meer risico’s. Zicht op telewerken, Stand van zaken en impact op beleidsterreinen SZW, H. de Vries T. Weijers
2011
Arbowet en Arbeidstijdenwet belemmeren HNW nauwelijks. ‘Het Nieuwe Werken en de arbeidsrechtelijke regelgeving’, Hugo Sinzheimer Instituut UvA 13/11/2013
Wietske Eveleens – Eveleens Workstyles, www.workstyles.nl
8
De OVERHEID Van kennisinstituut naar actieve betrokkenheid Beleid SZW: inbedding van Europese regelgeving, resultaat gerichte afspraken sectoren, arbocatalogi, thema’s, instrumenten, dossier HNW. Rol Arbeidsinspectie: Van controleren en regelen naar meedenken, beïnvloeden (en zonodig beboeten), speciale acties Kleine aanpassing Arbobesluit in 2012.
Plaatsonafhankelijk werken: regels voor thuiswerken gelden ook elders. Tijdsonafhankelijk werken blijft hetzelfde.
13/11/2013
Wietske Eveleens – Eveleens Workstyles, www.workstyles.nl
9
WERK NEXT naar duurzame dynamiek en diversiteit .
13/11/2013
Wietske Eveleens – Eveleens Workstyles, www.workstyles.nl
10
WAAR LIGT DE GRENS? mensen (werknemers) zijn flexibel, maar geen machines
•
Veel effecten HNW zijn nog onbekend
•
Onderkennen rendement èn risico’s.
•
Er zijn zorgen over risico’s op termijn
•
Stapeling van risico’s voorkomen! 13/11/2013
Wietske Eveleens – Eveleens Workstyles, www.workstyles.nl
11
ARBEIDSOMSTANDIGHEDEN OVERAL ook buiten kantoor werk (nieuw) organiseren •
Organisaties gaan doelen anders realiseren; invulling processen, rollen & taken
•
Autonomere ‘werksystemen’ op niveau van individu, groep en organisatie
•
Verantwoordelijkheid delen met afstemming in werkoverleg, vakmanschap
•
Gezond en veilig werken is de zorg van iedereen
13/11/2013
Wietske Eveleens – Eveleens Workstyles, www.workstyles.nl
12
GEDEELDE VERANTWOORDELIJKHEID arbeidsomstandigheden zaak van iedereen •
Als werkgever HNW middelen doelmatig inzetten (art 3 Arbowet) • Als werknemer taakuitvoering en gedrag HNW zelf (leren) kiezen
13/11/2013
Wietske Eveleens – Eveleens Workstyles, www.workstyles.nl
13
REFERENTIES Voor ontwikkelen gezonde productiviteit bij HNW •
Brochure en arbohandreiking ‘Het nieuwe werken, veilig en gezond Hoe doe je dat?’ 2012, links op Forum Duurzaam Werken
•
Arbocatalogi: www.arboportaal.nl, RI&E: www.rie.nl
•
‘Het Nieuwe Werken en de arbeidsrechtelijke regelgeving’, Hugo Sinzheimer Instituut UvA, 2011
•
Arboinformatieblad AI 57, Nieuwe werkstijlen, Eveleens, Sdu, 2011. Update 2014
•
Programma’s en publicaties A+O fonds over Arbo en HNW
•
NEN-EN-ISO 6385: 2004 ‘Ergonomic principles in the design of worksystems’.
•
NEN-EN-ISO 26800: 2011 ‘Ergonomic principles and concepts’ (MVO).
•
Is Het Nieuwe Werken voor iedereen? Dijksterhuis en Niessen, Arbo 6I 2013 (pdf)
13/11/2013
Maria Niessen en Wietske Eveleens
14
VRAGEN ? mogelijke onderwerpen om nader uit te werken werken in de kroeg
kenniswerk
vertrouwen
werkdruk
beeldschermwerk
kennisdelen
werktijden registratie
zelfstandigheid afspraken
voorlichting en instructie
lichamelijke klachten
laptop/tablets plannen bereikbaarheid
informatie overload
stijl van leidinggeven
smart-phones
organisatie verandering flex-ratio
stress informatie verlies
vrije tijd
burn-out
balans werk-privé 13/11/2013
?
nieuwe risico’s
ziektemelding
Willem de Jager - Directeur FDW
ergonomische beginselen vergoedingen
15
ARBEIDSOMSTANDIGHEDEN ALTIJD & OVERAL bedrijfsdoelen realiseren en continuïteit borgen •
Goede arbeidsomstandigen zijn vanzelfsprekend bij duurzaam werken
•
Zijn meer info, tools en hulpmiddelen nodig om hierbij te helpen?
•
Is een werkgroep arbohandreiking 3.0 nodig?
13/11/2013
Wietske Eveleens – Eveleens Workstyles, www.workstyles.nl
16
VRAGEN ? mogelijke onderwerpen om nader uit te werken werken in de kroeg
kenniswerk
vertrouwen
werkdruk
beeldschermwerk
kennisdelen
werktijden registratie
zelfstandigheid afspraken
voorlichting en instructie
lichamelijke klachten
laptop/tablets plannen bereikbaarheid
informatie overload
stijl van leidinggeven
smart-phones
organisatie verandering flex-ratio
stress informatie verlies
vrije tijd
burn-out
balans werk-privé 13/11/2013
?
nieuwe risico’s
ziektemelding
Willem de Jager - Directeur FDW
ergonomische beginselen vergoedingen
17