Het loopt op wieltjes infectiepreventie tijdens het patiëntentransport
Pascal De Waegemaeker, MSc 10 december 2013
© 2008 Universitair Ziekenhuis Gent
ziekenhuis
SP WZC dialyse psychiatrie
© 2008 Universitair Ziekenhuis Gent
thuis
2 2
Situatieschets
Zorginstelling
communicatie
Zorginstelling
Zorginstelling
geen communicatie
Zorginstelling
Incident thuis of elders
geen communicatie
Zorginstelling
© 2008 Universitair Ziekenhuis Gent
3 3
Wat is het risico?
© 2008 Universitair Ziekenhuis Gent
4 4
Retrospectieve observationele studie Alle patiënten opgenomen in een tertiary teaching hospital emergency department in Seoul (Korea) Prevalentie van dragerschap TB, MRSA en VRE
© 2008 Universitair Ziekenhuis Gent
5 5
3 patiëntengroepen (89206 patiënten) Pre-hospital ambulance (PA) 9378 patiënten Inter-facility ambulance (IA) 4799 patiënten Non-ambulance (NA)
Kweken van bloed, sputum, urine, lichaamsvochten en rectale swabs © 2008 Universitair Ziekenhuis Gent
6 6
Resultaten prevalentie
TB
MRSA
VRE
Totale groep
0,3%
1,1%
0,3%
PA
0,3%
1,8%
0,4%
IA
0,7%
4,6%
1,5%
© 2008 Universitair Ziekenhuis Gent
7 7
Overdracht van micro-organismen patiënt
Omgeving ?
patiënt
© 2008 Universitair Ziekenhuis Gent
zorgverlener
8 8
De omgeving = de ziekenwagen
© 2008 Universitair Ziekenhuis Gent
9 9
Evaluatie van de aanwezigheid van micro-organismen in ziekenwagens in de regio Wales Swabs op 7 locaties (matras, stuur, kastjes en laden, medisch toebehoren) Iedere maand gedurende een jaar Voor en na het reinigen van de ziekenwagen
© 2008 Universitair Ziekenhuis Gent
10 10
Resultaten: Voor het reinigen 61% van de stalen positief Na het reinigen 35% van de stalen positief Reductie in KVE Soms verschuiving van de contaminatie (verspreiding in de omgeving door reinigen) © 2008 Universitair Ziekenhuis Gent
11 11
© 2008 Universitair Ziekenhuis Gent
12 12
© 2008 Universitair Ziekenhuis Gent
13 13
© 2008 Universitair Ziekenhuis Gent
14 14
Eigen bevindingen Beperkte omgevingssurveillance van ziekenwagens Ziekenwagen voor spoedgevallen Ziekenwagen voor transfers MUG 20 oppervlaktestalen Wisser (E-swab) of drukplaatjes (Rodac) Verschillende texturen (inox, kunststof, leer, rubber) Plaatsen met frequent handcontact identificatie van de verschillende kolonietypes met Maldi Tof © 2008 Universitair Ziekenhuis Gent
15 15
© 2008 Universitair Ziekenhuis Gent
16 16
Resultaten Micro-organisme
Aantal stalen
Coagulase negatieve Staphylococcen
14
Micrococcus sp.
12
Bacillus sp.
11
Schimmel
3
Grampositieve staaf
2
Corynebacterium sp.
1
Streptococcus sp.
1
© 2008 Universitair Ziekenhuis Gent
17 17
Guidelines
© 2008 Universitair Ziekenhuis Gent
18 18
“For patients being transported outside the facility, informing the receiving facility and the medi-van or emergency vehicle personnel in advance about the type of Transmission Based Precautions being used. For tuberculosis, additional precautions may be needed in a small shared air space such as in an ambulance.”
© 2008 Universitair Ziekenhuis Gent
19 19
Veel aandacht voor bescherming van het personeel De rol van de omgeving en desinfectie © 2008 Universitair Ziekenhuis Gent
20 20
APIC guide to … Strategie Risk Assessment Risk Management Vaccinatie van personeel Bloodborne pathogen exposure control plan Bioterrorism and infectious disease emergency preparedness Vormingsbeleid Procedure voor reinigen en desinfecteren van de ziekenwagen
© 2008 Universitair Ziekenhuis Gent
21 21
APIC guide to … Risk assessment Voer een jaarlijkse risicobepaling uit
© 2008 Universitair Ziekenhuis Gent
22 22
APIC guide to … Praktische guidelines Handhygiëne en het gebruik van handschoenen Gebruik PPE bij contactvoorzorgen (vóór aanvang van het transport en bij aankomst) Dek besmette zones bij de patiënt af Bij tekenen van respiratoire aandoeningen, zet de patiënt een masker op indien dit wordt verdragen
© 2008 Universitair Ziekenhuis Gent
23 23
APIC guide to … Reinigen en desinfecteren van de ziekenwagen Decontaminatiezone in het ambulancestation Een wasbekken uit niet-poreus materiaal met goede verlichting Vloeibare zeep en papieren handdoekjes Voldoende werkaanrechten met rekken om materiaal aan de lucht te kunnen laten drogen Containers voor medisch risicoafval Opslagruimte voor reinigingsproducten en desinfectantia + voor PPE (veiligheidsbrillen, handschoenen, maskers) Sharps container
© 2008 Universitair Ziekenhuis Gent
24 24
APIC guide to … Reinigen en desinfecteren van de ziekenwagen Soort
Voorbeeld
frequentie
Semikritische voorwerpen
Laryngoscoop, Magyll tang
Na elk gebruik
Gevoelige materialen
Monitor, defibrillator
Na elk gebruik
Materiaal voor patiëntentransport
Schepbrancard, backboards
Na elk gebruik
Koffers
Traumakit, pediatrische kit
Wekelijks
© 2008 Universitair Ziekenhuis Gent
25 25
APIC guide to … Reinigen en desinfecteren van de ziekenwagen Soort
Voorbeeld
frequentie
Voertuigen
Ziekenwagen, MUG (binnen- en buitenzijde, voornamelijk plaatsen met frequent handcontact)
Wekelijks en na elk risico van contaminatie
Klein materiaal
Stethoscopen, instrumentendozen, de sharpscontainer, …
Wekelijks en na elk risico van contaminatie
© 2008 Universitair Ziekenhuis Gent
26 26
APIC guide to … Reinigen en desinfecteren van de ziekenwagen Soort
Voorbeeld
Ambulancestation
Materialen, plaatsen met frequent handcontact, …
Kledij
uniformen, jassen, …
frequentie
Indien bevuild of gecontamineerd
Schoenen
Indien bevuild met bloed
Zuurstofflessen
Indien bevuild met bloed
© 2008 Universitair Ziekenhuis Gent
27 27
© 2008 Universitair Ziekenhuis Gent
28 28
Persoonlijke hygiëne medewerkers Handhygiëne Gebruik PPE Preventie van infectieziekten Omgaan met bloed / accidentele bloedcontacten Bijtaccidenten Vaccinatie Medewerkers met een infectieziekte (vb. aanhoudende diarree, conjunctivitis, …)
© 2008 Universitair Ziekenhuis Gent
29 29
Vervoer van patiënten Bekende ziekteverwekker PPE contact, druppel, aerogeen Onbekende ziekteverwekker
© 2008 Universitair Ziekenhuis Gent
30 30
Ongedierte Reinigen, desinfecteren en steriliseren Materiaal Frequentie van reinigen van de ambulance Plaatsen met frequent handcontact na iedere rit Eenmaal per week ambulance leeghalen en alle oppervlakken reinigen Periodiek de inhoud van de kasten en het instrumentarium Mobiel Medisch Team helicopter Reinigen en desinfecteren van de helicopter © 2008 Universitair Ziekenhuis Gent
31 31
Regelgeving
© 2008 Universitair Ziekenhuis Gent
32 32
© 2008 Universitair Ziekenhuis Gent
33 33
En bij ons …
© 2008 Universitair Ziekenhuis Gent
34 34
Lokale situatie Bevraging van de ambulancediensten uit de Gentse regio 16 ambulancediensten werden bevraagd 5 ambulancediensten (brandweer) hebben een antwoord geformuleerd
© 2008 Universitair Ziekenhuis Gent
35 35
Lokale situatie Wat verstaat men onder ‘besmet’ open tbc (2/5) bacteriële meningitis (1/5) schurft (1/5) Mazelen (1/5) MRSA (2/5) AIDS (1/5) Geelzucht (1/5) Luizen, vlooien, maden (1/5)
© 2008 Universitair Ziekenhuis Gent
36 36
Lokale situatie Wat verstaat men onder ‘besmet’ besmettingsrisico voor hulpverlener (1/5) een patiënt wordt standaard niet als besmet beschouwd, tenzij dit duidelijk werd aangegeven bij overdracht, indien waar te nemen via observeerbare symptomen of wanneer de patiënt dit aangeeft (1/5) bloedspatten op oppervlakten kunnen ook aanzien worden als besmetting (1/5) er zijn verschillende besmettingsvormen, maar bijna niemand weet hoe dit correct aan te pakken (1/5)
© 2008 Universitair Ziekenhuis Gent
37 37
Lokale situatie Is er voldoende zicht op welke patiënten ‘besmet’ zijn. in de meeste gevallen niet (3/5) hepatitis B en AIDS wordt sporadisch door de patiënt gemeld (1/5) Bij transport vanuit WZC weinig informatieoverdracht door personeel (1/5) Bij transport van thuis weinig informatieoverdracht van familie of huisarts (1/5) meestal komen wij pas (een paar dagen) nadien te weten indien wij een besmette pt vervoerd hebben (1/5)
© 2008 Universitair Ziekenhuis Gent
38 38
Lokale situatie Wordt de binnenzijde van de ziekenwagen regelmatig gereinigd en/of gedesinfecteerd? Regelmatig (1/5) Maandelijks (1/5) Na contact met een gekende besmette patiënt (3/5) Wanneer het personeel vindt dat het slachtoffer het niet zo nauw neemt met de persoonlijk hygiëne (1/5)
© 2008 Universitair Ziekenhuis Gent
39 39
Lokale situatie Op welke manier wordt dit gedaan? Producten HAC / (verdunde) Dettol (2/5) Desinfecterende spray (2/5) alcoholoplossing (1/5) Chlooroplossing (1/5)
© 2008 Universitair Ziekenhuis Gent
40 40
Lokale situatie Op welke manier wordt dit gedaan? Methode Handmatige ontsmetting (3/5) Machinale verneveling (2/5) Sterilisatie (2/5) Bijkomend Besmette kledij in afgesloten plastieken zak (1/5) Lakens en dekens van brancard verversen (2/5)
© 2008 Universitair Ziekenhuis Gent
41 41
Lokale situatie Bestaat er een protocol dat dit beschrijft? Er is geen schriftelijk protocol (5/5) Bij besmette patiënten worden de ad hoc richtlijnen opgevolgd die door de spoedartsen(en) of arbeidsgeneesheer worden aanbevolen (1/5) Wegens gebrek aan richtlijnen vanuit de FOD Volksgezondheid (1/5) Geen duidelijke richtlijnen wanneer, met welke producten en hoe de ziekenwagen moet gereinigd worden (1/5)
© 2008 Universitair Ziekenhuis Gent
42 42
Lokale situatie Algemene bedenkingen Het gebruik van handschoenen varieert van dienst tot dienst Het gebruik van maskers werd niet vermeld Medewerkers van ambulancediensten zijn gevaccineerd tegen hepatitis A en B Er bestaan protocollen bij prikaccidenten
© 2008 Universitair Ziekenhuis Gent
43 43
Conclusie Er zijn enkele internationale guidelines en beleidsdocumenten, die goed zijn uitgewerkt In België is over dit onderwerp weinig duidelijkheid Het uitwerken van eigen richtlijnen dringt zich op !
© 2008 Universitair Ziekenhuis Gent
44 44
Tot slot … Ook mee te nemen: Transport in epidemische (pandemische) situaties Transport van meerdere patiënten tegelijk (vb. dialyse) Transport door privé ambulances of taxidiensten
© 2008 Universitair Ziekenhuis Gent
45 45
© 2008 Universitair Ziekenhuis Gent
46 46