klacht en geschil
periodiek voor zorgverzekeraars en patiëntenbelangenverenigingen
ja argang 3
nummer 1
september 2011
Ontwikkelingen
I
n dit nummer treft u informatie aan over de klacht- en geschilbe-
handeling door de SKGZ. De Ombudsman Zorgverzekeringen
Congres over ‘Vijf jaar Zorgverzekeringswet’
en de voorzitter van de Geschillencommissie staan stil bij bijzonderheden uit de dagelijkse praktijk. Daarnaast vindt u een terugblik op de Informatiebijeenkomst voor nieuwe medewerkers van zorgverzekeraars. Ook melden we de uitkomsten van
Bent u toezichthouder, beleidsmaker of anderszins professioneel betrokken bij de uitvoering van de zorgverzekeringswet? Dan is het jaarlijkse congres van SKGZ zonder twijfel interessant voor u. Het thema is dit jaar: ‘Vijf jaar Zvw: De verzekerde patiënt centraal’.
een klanttevredenheidsonderzoek. Het overzicht ‘Bindende adviezen’ wordt voor het laatst in deze vorm gepubliceerd. Want de website waarop de bindende adviezen staan (www.skgzpro.nl ) heeft inmiddels een zoekmachine met diverse selectiemogelijkheden. Daarmee kunt u snel de recente bindende adviezen over een bepaald onderwerp vinden. Het heeft dus weinig toegevoegde waarde om de lijst ook nog in Klacht
Tijdens het congres op 13 oktober komen onder meer aan de orde: de professionalisering van de klachtafwikkeling door de verzekeraars; de ontwikkelingen in de klacht- en geschilbehandeling van de afgelopen vijf jaar; en daarop aansluitend ook de te verwachten ontwikkelingen waarbij patiënten- of consumenten(organisaties) een rol spelen. Bovendien is er uiteraard alle gelegenheid om andere aanwezigen te ontmoeten en nieuwe contacten te leggen.
en Geschil te plaatsen. Ten slotte een aankondiging van het congres van de SKGZ op 13 oktober 2011. Houd die dag alvast vrij! In het artikel staat hoe u zich kunt aanmelden.
Reserveren Reserveert u dus vast 13 oktober 2011 in uw agenda! Het congres begint vanaf 13.00 uur en zal plaatsvinden in Hotel Figi aan Het Rond 2 in Zeist. De toegang is gratis. Aanmelding vooraf is noodza-
kelijk. Dat kan eenvoudig via de website www.skgz.nl/congres. Enige tijd na uw aanmelding ontvangt u een bevestiging en nadere informatie over het programma. De SKGZ Jaarlijks organiseert de SKGZ een congres over een thema rondom de behandeling van klachten en geschillen betreffende de Zorgverzekeringen. De SKGZ kent twee organen: de Ombudsman Zorgverzekeringen en de Geschillencommissie Zorgverzekeringen. De Ombudsman bemiddelt jaarlijks in zo’n 1.750 klachten van verzekerden over de verzekeraar. De Geschillencommissie behandelt daarnaast circa 500 geschillen en brengt daarover een Bindend Advies uit.
5 prof. mr. A.I.M. van Mierlo aan het woord
ontwikkelingen in de jurisprudentie
7
Uitspraken van de Geschillencommissie
de behandeling van wanbetalers
10 Wat vindt de consument? C.J. (Kees) van Kranenburg MA directeur SKGZ
Hoe tevreden zijn mensen over de dienstverlening van de SKGZ?
2
kl acht en geschil september 2011
Ombudsman Zorgverzekeringen aan het woord Mvrouw R.P. van Marwijk Kooy is sinds 1 september 2010 Ombudsman Zorgverzekeringen bij de SKGZ. In dit artikel schrijft ze over hoe ze haar functie als Ombudsman Zorgverzekeringen ervaart. ‘Het valt me op dat het voor verzekerden moeilijk is de bemiddelende rol van de Ombudsman te accepteren.’ Na mijn aanstelling als Ombudsman Zorgverzekeringen ben ik begonnen me te verdiepen in de inhoudelijke problematiek, en ben ik mijn weg gaan zoeken binnen de organisatie. In mijn functie word ik bijgestaan door acht medewerkers van de SKGZ die zich bezighouden met de klachtbehandeling. Deze samenwerking verloopt prettig.
Tussen wal en schip Het werk van Ombudsman Zorgverzekeringen is boeiend en afwisselend. Ten eerste is het onderwerp van de klachten erg gevarieerd. En er zijn veel verschillende klagers, die allemaal op hun eigen manier proberen hun probleem tot een oplossing te brengen. De belangen zijn overigens in financieel opzicht soms klein. De aanleiding om een klacht in te dienen is vaak dat de mensen zich tegenover de grote zorgverzekeraars tussen wal en schip voelen raken. Naast de menselijke en maatschappelijke kant van het werk is ook de juridische problematiek interessant.
Werkbezoeken Het contact met de zorgverzekeraars is plezierig. Er is de laatste jaren een tendens dat zorgverzekeraars via fusies steeds groter worden. Ik zie het ook als mijn taak om de verzekeraars zo nu en dan in een persoonlijk gesprek een spiegel voor te houden. De afgelopen maanden heb ik werkbezoeken gebracht aan de zorgverzekeraars, samen met de directeur van onze stichting en enkele medewerkers van het bureau. We spraken daar uitgebreid over hoe de klachtenprocedure verloopt en hoe het staat met de informatieverstrekking aan de verzekerden. Bijvoorbeeld of men in de heroverweging verwijst naar de Ombudsman Zorgverzekeringen tot wie de verzekerde zich kan wenden als die niet tevreden is met de afhandeling van zijn klacht.
Klantgerichte verzekeraars Door de schaalvergroting kan het gebeuren dat men minder oog heeft voor ‘de mens achter de verzekering’. Soms zitten er heel schrijnende gevallen tussen. Ik heb ook gemerkt dat de zorgverzekeraars deze feedback op prijs stellen: ze zien
het als een mogelijkheid hun product te verbeteren. Wat me opvalt is dat zorgverzekeraars steeds klantgerichter werken en veel telefonisch contact hebben met de verzekerden. Zelfs heroverwegingen worden soms telefonisch gegeven. Dit is uiteraard zeer klantgericht, maar men moet niet uit het oog verliezen dat een schriftelijke heroverweging vereist is om de klacht bij de Ombudsman Zorgverzekeringen aanhangig te kunnen maken.
Bemiddelende rol De afgelopen maanden is mij ook opgevallen dat het voor sommige verzekerden moeilijk is de bemiddelende rol van de Ombudsman Zorgverzekeringen te accepteren. De onafhankelijke positie van de Ombudsman Zorgverzekeringen wordt niet altijd begrepen. Men verwacht soms dat de Ombudsman als belangenbehartiger van de verzekerde optreedt en een duidelijk oordeel geeft over de zaak. Terwijl het enige wat de Ombudsman kan doen, is bemiddelen. Uit het klanttevredenheidsonderzoek van de SKGZ komt deze verkeerde beeldvorming ook naar voren. Bovenop de informatie op onze site en in onze brochure wordt in de brief waarmee het dossier wordt gesloten daarom nog eens extra toegelicht wat men van de bemiddeling mag verwachten. Doel hiervan is een juist beeld te geven van de werkzaamheden door de Ombudsman, zodat de verzekerde geen irreële verwachtingen heeft. Zo hopen we duidelijk te maken dat de Ombudsman geen onderdeel vormt van een consumentenorganisatie, en dat de Ombudsman geen bindende uitspraken
kl acht en geschil september 2011
3
Voorbeeldzaken Ombudsman Zorgverzekeringen doet. Verder wordt in de brief aan de verzekerde uitgelegd welke acties zijn ondernomen en welke (eventuele aanvullende) argumenten zijn gehanteerd ter onderbouwing van het standpunt van de verzekerde. Een zodanige verantwoording past mijns inziens in het huidige tijdsgewricht.
1. Privacy: GGZ. DBC-codes en
dient te krijgen. Dit is dan ook hetgeen
vergoeding
de Ombudsman Zorgverzekeringen heeft
Een klacht die vaak voorbij komt, gaat
voorgelegd bij de ziektekostenverzeke-
over de privacy van patiënten. In deze
raar.
specifieke zaak is het juist de zorgverlener die zich druk maakt om de waarbor-
De ziektekostenverzekeraar stuurde ver-
ging van de privacy.
volgens informatie aan de Ombudsman, waarin wordt toegelicht dat de privacy
Een verzekerde heeft in 2008 een een-
geen gevaar loopt bij DBC-declaraties.
malig consult gehad bij een psychiater,
Het komt erop neer dat bij de nietig-
Onafhankelijkheid
die tevens psychotherapeut is. Eind 2010
verklaring door de rechter in 2010 hij de
Dat er verantwoording wordt afgelegd betekent niet vanzelfsprekend dat de verzekerde in de procedure ‘aan het roer zit’. Zoals gezegd is de Ombudsman onafhankelijk en worden partijen als gelijkwaardig beschouwd. Zij het met de mogelijkheid van een door de Ombudsman gegeven nadere juridische onderbouwing van het standpunt ten gunste van de verzekerde op grond van een vaak voorkomende kennisachterstand. De onafhankelijkheid van de Ombudsman raakt ook de verhouding met de Geschillencommissie Zorgverzekeringen. Biedt bemiddeling geen oplossing en leent de zaak zich voor bindende advisering, dan zal worden verwezen naar de Geschillencommissie. Is verwijzing niet zinvol – bijvoorbeeld bij een zuiver coulanceverzoek waarvan de commissie bij herhaling heeft uitgesproken te dien aanzien niet bevoegd te zijn – dan blijft die achterwege.
ontvangt verzekerde de factuur voor dit
opdracht heeft gegeven aan de NZa een
consult en declareert de kosten bij zijn
betere declaratiestructuur te ontwerpen.
ziektekostenverzekeraar. De ziektekos-
De NZa is van oordeel dat met het weg-
tenverzekeraar wijst de declaratie echter
laten van de diagnosecode hieraan is vol-
af omdat er geen gebruik is gemaakt van
daan en de privacy voldoende gewaar-
een DBC-code. De psychiater is van oor-
borgd wordt. Hiermee is het gebruik van
deel dat het gebruik van een DBC-code de
DBC-codes wederom verplicht geworden
privacy van de patiënt schaadt.
in de GGZ. Uiteraard is er nog een mogelijkheid om hiertegen bezwaar aan te
In casu heeft de ziektekostenverzekeraar
tekenen.
aan de verzekerde laten weten dat er wel degelijk een DBC-code is die de behan-
Terug naar de specifieke situatie in het
delaar kan gebruiken waarbij de privacy
dossier. Ondanks het feit dat op de fac-
niet wordt geschaad. De ziektekostenver-
tuur geen DBC-code staat vermeld en er
zekeraar vindt dat de behandelaar deze
volgens de regels van de NZa geen recht
code moet gebruiken op de declaratie,
op vergoeding mogelijk is, heeft de ziek-
en dat een verantwoordelijkheid van de
tekostenverzekeraar alsnog besloten om
behandelaar te vinden. En zo lijkt verze-
de factuur van het eenmalige consult
kerde de dupe te worden van de discussie
coulancehalve te vergoeden.
die gaande is tussen de psychiater en de ziektekostenverzekeraar.
2. Lidmaatschap beroepsvereniging chiropractor
Per 1 januari 2008 is door de NZa vast-
De Ombudsman Zorgverzekeringen ont-
gesteld dat de GGZ gebruik moet maken
ving een brief van een oude dame uit
van DBC-codes. Deze vaststelling is ech-
Amsterdam. Zij gaf aan dat de door haar
ter in september 2010 door de rechter
ingediende declaraties waren afgewezen
nietig verklaard. Dit zou in deze situatie
door haar ziektekostenverzekeraar. Het
inhouden dat de GGZ niet verplicht zou
ging om de declaraties van haar chiro-
zijn tot het factureren met DBC-codes
practor. Als reden voor de afwijzig werd
en verzekerde de kosten alsnog vergoed
gegeven dat deze behandelaar geen lid
4
kl acht en geschil september 2011
was van de beroepsvereniging SNRC,
zijn vergoed. Wij vroegen aan de ziekte-
ziektekostenverzekeraar laten weten de
zoals in de polisvoorwaarden is vastge-
kostenverzekeraar daarom of deze aan-
machtiging in te trekken. Wel had hij een
legd.
name wel klopte. De ziektekostenverze-
overgangsregeling getroffen voor het lo-
Hierop was bezwaar ingediend door de
keraar heeft hierop gereageerd: volgens
pende kalenderjaar.
zoon van mevrouw. Aangevoerd werd
de ziektekostenverzekeraar was aan-
De verzekerde is van oordeel dat de ziek-
dat de behandelaar wel degelijk lid is van
gegeven dat de behandelingen vergoed
tekostenverzekeraar de machtiging niet
de SNRC. Ten bewijze werd een uitdraai
waren op basis van de geldende polis-
eenzijdig kan intrekken.
van het ledenregister van bovengenoem-
voorwaarden. Het ging dus niet om een
Wij hebben de ziektekostenverzekeraar
de vereniging meegezonden.
coulancevergoeding.
gewezen op artikel 3:37 lid 5 BW, inhou-
De heroverweging werd door de ziek-
dende dat een intrekking van een mach-
tekostenverzekeraar in een telefoonge-
Ook verdere behandelingen kunnen dus
tiging, om haar werking te hebben, de
sprek met de zoon gegeven. De zoon liet
gewoon door mevrouw gedeclareerd
ontvanger eerder dan of gelijktijdig met
aan zijn moeder weten dat de vier behan-
worden. Per behandeling zal vervolgens
de ingetrokken machtiging moet berei-
delingen coulancehalve zouden worden
€29,- worden vergoed tot een maximum
ken. Dit is in casu niet gebeurd. Verder
vergoed. Zij ontving het geld zonder na-
van €290,- per kalenderjaar.
is in de machtiging uitsluitend een voor-
dere toelichting op haar rekening.
De ziektekostenverzekeraar adviseerde
behoud gemaakt inzake de duur van de
wel dat mevrouw aan de behandelaar
aanvullende verzekering. De verzekerde
Mevrouw schreef ons vervolgens aan.
moest vertellen dat hij voortaan beter op
voldeed nog altijd aan deze voorwaarde.
Zij schreef o.a. dat haar behandelaar erg
zijn nota’s kan aangeven dat hij lid is van
Wij hebben de ziektekostenverzekeraar
goed en vriendelijk was en dat hij een
de SNRC. Het is dan duidelijk voor de de-
verzocht aan te geven hoe hij het voor-
echte massagetafel had! Meer van be-
claratieafdeling van de ziektekostenver-
gaande ziet in deze zaak.
lang was dat zij aangaf de behandelin-
zekeraar dat zijn nota’s voor vergoeding
De ziektekostenverzekeraar heeft uit-
gen van de chiropractor zonder coulance
in aanmerking kunnen komen.
gelegd dat een uitzondering is gemaakt
vergoed te willen krijgen en tevens in de
door een geneesmiddel uit coulance te
toekomst bij hem terecht te kunnen. Zij
Toevalligerwijs gingen wij vanuit de SKGZ
vergoeden. Het is nooit de bedoeling
verkeerde in de veronderstelling dat de
korte tijd later op gesprek bij ziektekos-
geweest een welhaast ongelimiteerde
ziektekostenverzekeraar
toekomstige
tenverzekeraar. Wij hebben daar onder
toezegging te doen. Hoewel hij begrip
vergoeding van behandelingen door de
de aandacht gebracht dat aanwijzingen
had voor de situatie van de verzekerde,
behandelaar zou gaan afwijzen.
voor de opbouw van declaraties van een
vond hij het alleszins redelijk en billijk de
behandelaar toch niet via verzekerden
uitzonderingssituatie te beëindigen. Wel
Omdat de heroverweging telefonisch ge-
horen te lopen. De ziektekostenverze-
wilde hij een ruimere overgangsregeling
geven was konden wij niet achterhalen
keraar beaamde dit en gaf aan andere
voorstellen in duur en/of hoogte van de
wat de medewerker van de verzekeraar
wegen te zullen zoeken.
vergoeding. Hij wilde ons standpunt hier-
precies gezegd had. Dit is trouwens een
in vernemen.
vaker terugkerend probleem. In het kader
Machtiging
Wij zijn vervolgens in overleg met de
van de klantvriendelijkheid bellen ziek-
In de onderhavige kwestie ging het om
verzekerde tot een voorstel voor een
tekostenverzekeraars steeds meer met
een door de ziektekostenverzekeraar in
afbouwregeling van drie jaar gekomen.
verzekerden. Niet altijd wordt de her-
2006 afgegeven machtiging voor een ge-
Ons voorstel hield het volgende in:
overweging daarna schriftelijk bevestigd,
neesmiddel. In deze machtiging is opge-
het eerste (komende) jaar een vergoe-
maar dit terzijde.
nomen dat de verzekerde voor de duur
ding van €3.000,-, het tweede jaar van
Nu deze behandelaar zo duidelijk wel vol-
van de afgesloten aanvullende verzeke-
€2.000,- en het derde jaar van €1.000,-.
deed aan het vereiste van inschrijving bij
ring recht heeft op maximaal €3.000,-
De ziektekostenverzekeraar is uiteindelijk
de SNRC, twijfelde de medewerker van
voor alternatieve geneesmiddelen per
akkoord gegaan met dit voorstel. Na af-
de Ombudsman Zorgverzekeringen aan
verzekerde per kalenderjaar. De verze-
loop van de drie jaar, vindt de vergoeding
de aanname van moeder en zoon dat de
kerde had nog altijd dezelfde aanvul-
uitsluitend conform de toepasselijke ver-
bedragen slechts coulancehalve zouden
lende verzekering. Desondanks had de
zekeringsvoorwaarden plaats.
kl acht en geschil september 2011
5
Prof. mr. A.I.M. van Mierlo
Over wanbetalers en het terugbetalen van premie door verzekeraars Onder de titel ‘Penny-wise, pound-foolish?’ heb ik in het Jaarverslag 2010 van de SKGZ de ervaringen van de Geschillencommissie Zorgverzekeringen met de zogenoemde wanbetalersregeling uiteengezet. In het navolgende wil ik stilstaan bij twee, voor alle betrokkenen relevante ontwikkelingen in de jurisprudentie van de commissie.
A
rtikel 18c, lid 1 Zvw bepaalt dat indien ten aanzien van een zorgverzekering, rente en incassokosten buiten beschouwing latend, een premieschuld ter hoogte van zes of meer maandpremies is ontstaan, de zorgverzekeraar dit, onder vermelding van de voor de heffing van de bestuursrechtelijke premie alsmede voor de uitvoering van artikel 34a noodzakelijke persoonsgegevens van de verzekeringnemer en de verzekerde, meldt aan het College voor zorgverzekeringen, de verzekeringnemer en, indien deze een ander is dan de verzekeringnemer, aan de verzekerde.
Premie terugbetaald aan uitkeringsinstantie In een bepaalde casus zag de commissie zich voor de vraag gesteld of zou kunnen worden gesproken van een premieschuld. In het betreffende geval had de gemeente volgens mededeling van de verzekeringnemer de premie ingehouden op de uitkering van betrokkene en was deze hierna ook afgedragen aan de zorgverzekeraar. Later bleek met terugwerkende kracht geen recht te bestaan op de uitkering. De gemeente zou de zorgverzekeraar om restitutie hebben gevraagd, en deze zou daar positief op hebben gereageerd. Vervolgens vorderde de zorgverzekeraar betaling van de verzekeringnemer. Deze had het geld niet en uiteindelijk kwam het tot een aanmelding bij het College voor zorgverzekeringen (CVZ) in het kader van de wanbetalersregeling. De commissie stelde in de eerste plaats vast dat uit een overgelegde brief van de zorgverzekeraar bleek dat de premie over het in het geding zijnde tijdvak inderdaad door de gemeente was ingehouden en afgedragen. Onder verwijzing naar artikel
6
kl acht en geschil september 2011
6:30, lid 1 BW oordeelde de commissie dat aldus sprake was geweest van bevrijdende betaling; verzoeker was van de op hem rustende verbintenis tot premiebetaling gekweten. Door de commissie werd verder nog overwogen dat het noch aan haar noch aan de verzekeraar is te treden in de rechtsverhouding tussen de verzekeringnemer en de gemeente, en dat voor zover in de collectieve overeenkomst (tussen de zorgverzekeraar en de gemeente) eventueel een regeling voor deze situatie zou zijn opgenomen, deze de verzekeringnemer niet kan worden tegengeworpen, aangezien het betreffende contract niet aan hem ter beschikking is gesteld en dit zodoende geen deel uitmaakt van de rechtsverhouding tussen de verzekeringnemer en de zorgverzekeraar. Aan laatstgenoemde werd daarom de opdracht gegeven de verzekeringnemer in de situatie te brengen die zou hebben bestaan indien geen terugbetaling aan de gemeente zou hebben plaatsgevonden. De in dit geval (zaak GC2009.02539) door de commissie gekozen benadering – die overigens niet uniek is, in een ander bindend advies betaalde de zorgverzekeraar de ingehouden en afgedragen premie terug aan de werkgever – komt wellicht theoretisch over. Het vervolg zal immers zijn dat de zorgverzekeraar de gemeente om betaling vraagt, waarna de gemeente bij de verzekeringnemer zal aankloppen. In financiële zin wordt hij er waar het althans de hoogte van de vordering betreft dus niet wijzer van. Waar hij wel wijzer van wordt, is dat de aanmelding bij het CVZ ten onrechte heeft plaatsgevonden zodat voor de publiekrechtelijke premieheffing geen grond bestond. Dit zal hem enkele tientallen euros per maand schelen, te weten het verschil tussen de actuele premie met eventuele kortingen en de standaardpremie verhoogd met 30 percent.
Onverschuldigde betaling of premieschuld? De vraag of bevrijdend is betaald, komt trouwens vaker aan de orde. Zo behandelde de commissie een zaak van een verzekeringnemer die de verschuldigde premie steeds tijdig en volledig had voldaan. De zorgverzekeraar vond het -- om welke reden dan ook -- nodig de premie over een bepaald tijdvak te restitueren. Achteraf bleek dit ten onrechte en zag betrokkene zich geconfronteerd met een vordering. Het geld was al opgemaakt aan andere zaken en de zorgverzekeraar besloot, na uitblijven van de betaling, over te gaan tot aanmelding bij het CVZ. Ook in deze casus oordeelde de commissie dat de verzekeringnemer van de op hem rustende verbintenis tot premiebetaling was gekweten. Er bestond zodoende geen premieschuld (die de aanmelding bij het CVZ zou kunnen rechtvaardigen) maar enkel een vordering uit onverschuldigde betaling (ter hoogte van de verschuldigde premie, dat dan weer wel).
Betalingsregelingen: niet vrijblijvend Een ander aspect dat in het kader van de jurisprudentie van de commissie de aandacht verdient, is dat van de betalingsregelingen. Met enige regelmaat ziet de commissie zich geconfronteerd met zorgverzekeraars die hetzij zelf dan wel via de door hen ingeschakelde incassogemachtigden met verzekeringnemers afspraken hebben gemaakt over het inlopen van de premieachterstand. Soms lijkt de zorgverzekeraar hierop terug te willen komen, bijvoorbeeld omdat hij het termijnbedrag achteraf beschouwd te laag vindt, en gaat hij over tot aanmelding bij het CVZ. Uit de bindende adviezen valt op te maken dat een en ander niet zo vrijblijvend is als kennelijk wordt gedacht. Is eenmaal een
betalingsregeling getroffen, dan is het daarmee gemoeide deel van de vordering niet langer direct en volledig opeisbaar, en blijft het met andere woorden buiten beschouwing bij de vaststelling van de premieachterstand en de aanmelding bij het CVZ als bedoeld in artikel 18c Zvw (zaak GC2010.01712 en GC2010.00658). Betekent dit nu dat de zorgverzekeraar dan maar moet wachten tot er een nieuwe premieachterstand van zes maanden is opgebouwd, ook als de verzekeringnemer de gemaakte afspraken over de terugbetaling niet of niet goed nakomt? Nee, daarvan is geen sprake. Is de verzekeringnemer nalatig, dan kan de zorgverzekeraar of diens incassogemachtigde de betrokkene tot betaling sommeren, waar mogelijk, afhankelijk van de gemaakte afspraken, onder de mededeling dat bij niet-tijdige of niet-volledige nakoming het dan nog resterende deel van de vordering direct en volledig opeisbaar wordt. Blijft nakoming uit, dan kan de betalingsregeling worden beëindigd en telt de nog openstaande premieschuld weer mee voor de aanmelding bij het CVZ.
Melding bij CVZ alleen bij premieachterstand De gevolgen van een melding bij het CVZ zijn vérstrekkend. Mede daarom wordt door de commissie in voorkomend geval beoordeeld of de door de zorgverzekeraar gestelde betalingsachterstand inderdaad een premieachterstand is en of de premievordering direct en volledig opeisbaar is. Voor andere schulden dan premieschulden is wanbetalersregeling immers niet bedoeld. Evenmin was het de bedoeling van de wetgever personen die zich inspannen om de ontstane premieachterstand in te lopen onder het strenge publiekrechtelijke premieregime te brengen.
kl acht en geschil september 2011
7
Uitspraken van de Geschillencommissie over de behandeling van wanbetalers Het overgrote deel van de wanbetalers zal terecht zo zijn genoemd, en terecht zijn overgedragen aan het CVZ. Er is evenwel ook een categorie die wèl als wanbetaler wordt behandeld, maar het niet (meer) is. Omdat een melding bij het CVZ grote gevolgen kan hebben voor verzekerde blijft grote zorgvuldigheid geboden: een paar voorbeelden uit de praktijk.
Overeenkomst Bovenstaande gevallen hebben gemeen dat er door of namens de verzekerde betalingen werden gedaan die op een of andere manier buiten het zicht van de zorgverzekeraar vielen. In de eerste zaak lag de schuld waarschijnlijk bij de uitkerende in-
Tijdens een recente zitting van de Ge-
tussen vrijwel geheel was ingelopen. Wel
stantie, die verzuimde een correct
schillencommissie
Zorgverzekeringen
stond er nog een zorgkostennota open,
kenmerk bij de betalingen te ver-
werd een drietal zaken behandeld waar-
doch deze rechtvaardigde niet de aan-
melden. Volgens de zorgverzeke-
bij sprake was van een gemeenschap-
melding bij het College voor zorgverze-
raar werd in het tweede geval het
pelijke noemer die het verdient hier iets
keringen.
misverstand veroorzaakt door het
langer bij stil te staan. In alle gevallen
geautomatiseerde systeem. Ook bij
ging het om de uitvoering van de wan-
Ook de derde zaak had betrekking op
de ‘Ombudszaak’ heeft het systeem
betalersregeling.
een betalingsachterstand en een daar-
een rol gespeeld omdat het inge-
mee samenhangende melding bij het
schakelde incassobureau het beta-
In de eerste casus was sprake van een be-
college. Hier ging het om een verzekerde
lingskenmerk niet kon lezen. In de
talingsachterstand. Om deze in te lopen
die een schuld had die deels was overge-
derde zaak kan worden vermoed dat
werd – naast de inhouding van de lopen-
dragen aan een incassobureau en deels
de communicatie tussen incassobu-
de premie – door de uitkerende instantie
nog bij de zorgverzekeraar lag. Volgens
reau en zorgverzekeraar niet opti-
maandelijks een bedrag ingehouden en
informatie van de zorgverzekeraar stond
maal was.
afgedragen aan de zorgverzekeraar. Ter
de schuld nog volledig open; verzekerde
zitting bleek dat deze laatste betalingen,
stelde daarentegen al enkele duizenden
Complicerende factor vormt betrek-
waarvan eerder was ontkend dat deze
euro’s te hebben afgedragen aan het in-
kelijk vaak het gegeven dat de ad-
hadden plaatsgevonden, wel degelijk
cassobureau.
ministratie van de verzekerde weinig
waren gedaan, waardoor de schuld aan-
inzichtelijk is, waardoor deze afhan-
merkelijk lager uitviel. Door de zorgverze-
Naast deze casuïstiek kan een kwestie
kelijk is van informatie van anderen
keraar werd voorts erkend dat, achteraf
worden genoemd die speelde bij de Om-
over zijn betalingen. Zo moest in de
bezien, ten onrechte gerechtelijke proce-
budsman Zorgverzekeringen. Een ver-
eerste casus de gemachtigde van
dures waren gestart tegen betrokkene.
zekerde werd vijf jaar na dato benaderd
betrokkene aan de hand van speci-
over een schuld, waarschijnlijk met het
ficaties van de uitkerende instantie
In het tweede geval bestond aanvankelijk
oogmerk de verjaring te stuiten. Tijdens
zien te achterhalen welke bedragen
eveneens een betalingsachterstand. Door
de bemiddeling bleek echter dat de ach-
wanneer waren ingehouden. De
betrokkene werd in de procedure aanne-
terstand al jaren geleden was ingelopen.
verzekerde zelf was min of meer on-
melijk gemaakt dat diverse betalingen
wetend hiervan en zou zonder deze
waren verricht ter delging van de schuld.
informatie (en de inzet van de ge-
Ter zitting moest de zorgverzekeraar er-
machtigde) voor een groot bedrag
kennen dat de betalingsachterstand in-
“het schip in zijn gegaan”.
8
kl acht en geschil september 2011
Gevolgen melding bij CVZ zijn vérstrekkend De gevolgen van een (onterechte) aanmelding bij het College voor zorgverzekeringen kunnen zeer vérgaand zijn. Naast de hogere maandelijkse betalingen die verzekerde moet doen kunnen er ook andere consequenties zijn. Verschillende verzekerden hebben intussen moeten ervaren dat zij door hun werkgever als een risicofactor worden gezien vanwege een loonbeslag en dat om die reden hun tijdelijke arbeidsovereenkomst niet wordt verlengd. De les die uit het voorgaande kan worden getrokken, is dat het van groot belang is dat goed wordt uitgezocht of er bij melding aan het CVZ (nog) een betalingsachterstand bestaat, en zo ja, hoe groot deze is. Is een vordering overgedragen, dan is er reden te meer om onderzoek op dit punt te doen omdat betalingen soms bij de incassogemachtigde “blijven hangen” en de zorgverzekeraar veelal niet online inzicht heeft in de betalingen die aan deze zijn gedaan. Aanleiding tot onderzoek is er – vanzelfsprekend - ook als de verzekerde zich er op beroept dat niet alle door hem gedane betalingen zijn verwerkt.
kl acht en geschil september 2011
9
Bijeenkomst voor medewerkers zorgverzekeraar
SKGZ stelt zich voor Ze krijgen een warm welkom van SKGZ-directeur Kees van Kranenburg. De dertig kersverse medewerkers van zorgverzekeraars zijn deze 31 mei apart naar Zeist gekomen om SKGZ beter te leren kennen. Hun nieuwe functie omvat klacht- en geschilafhandeling, dus ze hebben in de toekomst regelmatig te maken met de stichting. Kennis van de SKGZ-procedures, -werkwijze en -mensen is dan geen overbodige luxe.
voor de zorgverzekeraar om aanwezig te zijn bij de hoorzitting, zelfs als het een volstrekt duidelijke zaak lijkt te zijn
Afsluiting met borrel De informatiebijeenkomst wordt afgesloten met een borrel. Dat blijkt ook nu weer een prima gelegenheid om nader kennis te maken en vragen te stellen. De SKGZ-medewerkers en hun gasten wisselen volop van gedachten over de wereld van de klachten- en geschillenafhande-
Kees van Kranenburg trapt de jaarlijkse
Groot het woord. Hij schetst de geschie-
ling. SKGZ kijkt terug op een zeer ge-
bijeenkomst af met een uiteenzetting
denis van geschilbeslechting, inclusief
slaagde dag. En kijkt ernaar uit volgend
van het dagprogramma. Vervolgens
de actuele gang van zaken. Op die ma-
jaar weer zo’n bijeenkomst te organise-
neemt Reina van Marwijk Kooy (sinds
nier plaatst hij de positie van de huidige
ren.
september 2010 Ombudsman Zorgverze-
Geschillencommissie Zorgverzekeringen
keringen) de spreekstoel over. Zij geeft
in perspectief. Hij besluit met een goed
een inleiding op de functie en taken die
advies: ‘Kijk voor de bindende adviezen
Informatiebijeenkomst op locatie
bij haar vak horen. ‘Als Ombudsman heb
van onze commissie op www.kpzv.nl. Op
SKGZ kan voor patiënten-/
je een boeiende rol’, vertelt ze. ‘Zeker in
deze SKGZ-site vind je ook veel andere
consumentenorganisatie en
een tijd van toenemende mondigheid
informatie die juridisch relevant is voor
zorgverzekeraars ook presentaties
van verzekerden, een door overheidsbe-
medewerkers van zorgverzekeraars.’
op locatie verzorgen. Belangstelling?
sluiten verschralend verzekerd pakket en zorgverzekeraars die steeds grotere orga-
Aanwezig bij hoorzitting
Neemt u dan contact op met
nisaties worden.’ Ze geeft aan dat deze
Langzaamaan loopt de informatiebij-
mevrouw Özgül Bulut, SKGZ-
ontwikkelingen de rol van de Ombuds-
eenkomst ten einde. Maar niet voordat
medewerker Informatie en
man niet veranderd hebben. ‘Wij blijven
SKGZ-dossierbehandelaars Danielle Jans-
Voorlichting, via 030 6988244 of
onpartijdige, onafhankelijke bemiddeling
sen en Robert Jan Kleijn een presentatie
[email protected].
bieden bij verschillen van inzicht tussen
houden over een bijzonder soort geschil-
verzekerden en verzekeraars.’
len. Zaken rond wanbetalers zijn lastig, omdat de betrokken partijen niet altijd
Adviezen op website
in staat zijn een heldere en onderbouw-
Marike Spanjaard, lid van het Ombuds-
de beschrijving te geven van de juridi-
team Zorgverzekeringen, gaat in op de
sche feiten. Ook komt het voor dat bij
procedures en praktische werkwijze van
de hoorzitting – dus ná de schriftelijke
Ombudsmannen. Na de pauze die hierop
informatieronde – toch weer nieuwe in-
volgt, neemt SKGZ-secretaris Gerard de
formatie boven tafel komt. Alle reden dus
10
kl acht en geschil september 2011
Wat de consument vindt van de SKGZ
commissie Zorgverzekeringen op te zoeken via de website. Dit is een belangrijk gegeven voor de SKGZ en het zal worden meegenomen in de doorontwikkeling van zowel de website als de folders.
Klachten en geschillen Een interessant uitkomst is ook dat mensen tevreden zijn over de geschilbeslechting door de Geschillencommissie Zorgverzekeringen – óók als het verzoek afgewezen is. Wel viel op dat enkele respondenten het niet op prijs stelden dat de zorgverzekeraar bij
Jaarlijks ontvangt de SKGZ zo’n 1800 klachten en 500 geschillen. Ook verwerkt de stichting ongeveer 12.000 informatieverzoeken van consumenten per jaar. Hoe tevreden zijn mensen over de dienstverlening en bemiddeling van de SKGZ?
de hoorzitting afwezig was. De redactie van het bindend advies leidde niet tot bijzondere opmerkingen, hoewel dit toch een vrij stevige juridische tekst is. Kritischer zijn mensen over de Ombudsman Zorgverzekeringen. Consumenten hebben blijkbaar moeite met het begrijpen of accepteren van diens louter bemiddelende rol. Men ziet die vaak als belangenbehartiger, terwijl de Ombudsman juist onafhankelijk en onpartijdig is. Daardoor zijn consumenten ook regelmatig teleursgesteld over het resultaat van de bemiddeling. Aan deze tendens heeft de Ombudsman Zorgverzekeringen, mevrouw Van Marwijk Kooy, aandacht besteed in het jaarverslag 2010.
Om een goed beeld te krijgen van hoe de consument de dienstverlening van de SKGZ ervaart, is onlangs een klantte-
Meten en verbeteren
vredenheidsonderzoek uitgevoerd. Dit onderzoek is gehou-
De SKGZ gaat de komende maanden aan de slag met de resulta-
den onder alle consumenten die in een bepaalde maand een
ten van dit onderzoek. Zo zullen we bijvoorbeeld op zoek gaan
klacht of een geschil hebben voorgelegd bij de SKGZ. In totaal
naar meer en betere manieren om de verwachtingen van consu-
stuurden 71 respondenten een ingevulde vragenlijst terug.
menten over de Ombudsman bij te stellen. Ook zullen we het klanttevredenheidsonderzoek voortaan twee maal per jaar uit-
Telefonisch en schriftelijk
voeren. Als de respons kwalitatief én kwantitatief gelijk is aan
Deze respondenten toonden zich positief over de telefonische
die van het eerste onderzoek, kunnen deze peilingen een goed
bereikbaarheid van de SKGZ. Ook zijn ze tevreden over hoe
instrument zijn in het voortdurende proces om de organisatie en
ze te woord werden gestaan en over de expertise van de me-
de dienstverlening te verbeteren.
dewerker met wie ze telefonisch contact hadden. Over het schriftelijk contact is men ook goed te spreken. De respondenten gaven aan dat de stichting tijdig en correct reageert op brieven. Daarnaast wordt de toonzetting en de duidelijkheid van de brieven als goed beoordeeld. Ditzelfde geldt voor het contact via e-mail.
Folder en website Opvallend is dat zowel de folders als de website (www.skgz. nl) van de SKGZ door relatief weinig ondervraagden gezien zijn. Wie wél de folder gelezen heeft of de website heeft bezocht, geeft aan dit om te hebben gedaan om praktische informatie te achterhalen. Zoals contactgegevens of simpele uitleg over de procedure of het invullen van het klachtenformulier. Daarnaast geven de respondenten aan dat het niet heel eenvoudig is om eerdere uitspraken van de Geschillen-
kl acht en geschil november 2010
11
Bindende adviezen Geschillencommissie Zorgverzekeringen vanaf 1 januari 2011 In de afgelopen periode heeft de Geschillencommissie in tientallen zaken een bindend advies uitgebracht. Deze zijn (geanonimiseerd) gepubliceerd op het Kennisplein Zorgverzekeringen: www.kpzv.nl. In het overzicht hieronder ziet u over welke zaken de Geschillencommissie zich zoal heeft gebogen. De adviezen zelf vindt u op de genoemde website.
alternatieve geneeswijzen, - middelen SKGZ2010.00765 Pollinosan® neusspray begin/einde verzekering SKGZ2010.00670 Ingangsdatum verzekering SKGZ2010.02363 Ingangsdatum verzekering SKGZ2010.02145 Beëindiging met terugwerkende kracht buitenland / europees recht SKGZ2009.02414 Corneal cross linking SKGZ2009.02541 Terugvordering zorgkosten VS SKGZ2010.01536 Prostatectomie met behulp van Da Vinci Robot® SKGZ2010.01524 TACE/LITT bij gemetasta seerd coloncarcinoom SKGZ2010.00831 Vergoeding tandheelkunde Duitsland SKGZ2010.00968 Naaldaponeurotomie bij M. Dupuytren SKGZ2010.00900 TACE-behandeling bij carci- noom van de papil van Vater SKGZ2010.00431 PTED-behandeling in Rugkli- niek Iprenburg bij hernia SKGZ2010.01873 Vergoeding zorgkosten SKGZ2009.02701 Operatie in verband met en- dometriose Turkije SKGZ2010.00321 Targeted Training SKGZ2010.00400 Premieachterstand SKGZ2010.00420 Ambulancevervoer Duitsland SKGZ2010.00740 Hoogte vergoeding zorg- kosten Marokko SKGZ2010.01279 Hoogte vergoeding zorgkos- ten Costa Rica SKGZ2010.01057 Rectus diastase, primair abdomino-plastiek, navel- breukcorrectie SKGZ2010.01075 Mondzorg Filippijnen SKGZ2010.01118 Ernstige bacteriologische infectie in de knie, hoogte vergoeding, DBC-code SKGZ2010.01222 Spondylodese op niveau L5-S1 bij chronische lage rugpijn SKGZ2010.01241 Metastase levermelanoom, transarteriële chemo-embolisatie (TACE) SKGZ2010.01544 Behandeling CVS en ME Brussel SKGZ2010.01656 IVF in Spanje SKGZ2010.01854 Chemo- en radiotherapie ZuidAfrika SKGZ2010.01976 Dendritische celtherapie i.c.m. hyperthermie bij gemetastaseerd melanoom SKGZ2010.01921 Herstel doorbloeding long Duitsland, contra indicatie in VS en Nederland SKGZ2010.01605 Nesovic en adductorensectie België SKGZ2010.01257 Knieprothese na arthrodese Groot-Brittanië SKGZ2010.00872 Decompressie door middel van laminectomie L2-L3 Duitsland
SKGZ2010.02290 Intraveneuze toediening van Voluvel, Trental, Pantozol/ nexium en Soludecorten bij M. Menière Duitsland SKGZ2010.00742 Hoogte vergoeding zorgkosten Singapore SKGZ2010.00690 Prostatectomie met behulp van Da Vinci Robot® SKGZ2010.01230 Enkeloperatie Zwitserland SKGZ2010.01120 Verstrekking E-112 formulier SKGZ2010.02245 Operatieve curettage zweetklieren bij hyperhidrosis, Hydrex-apparaat SKGZ2010.01327 Protonentherapie China SKGZ2010.01231 LVA SKGZ2010.00357 Onderbeenverlenging België SKGZ2009.02485 Hoogte vergoeding zorgkosten Nieuw-Zeeland SKGZ2010.02119 Spondylodese bij scoliose SKGZ2010.02069 Radicale salvage prostatectomie SKGZ2010.02630 Orthodontie Zwitserland SKGZ2010.02154 Onduidelijke nota Brazilië SKGZ2010.00178 Transcranial Magnetic Stimulans Turkije SKGZ2010.01914 Revalidatie Villa Cento Passi SKGZ2010.02330 ICSI met TEE materiaal België farmaceutische zorg SKGZ2010.00710 Optive oogdruppels SKGZ2010.00926 Voorschrijvend arts SKGZ2010.01862 Viagra® SKGZ2010.00672 APD-tabletten financiering, premie, eigen risico SKGZ2010.01351 Vierdemaandsbrief, einde dienstverband SKGZ2010.01518 Aanmelding CVZ SKGZ2010.01357 Hoogte incassokosten SKGZ2010.01702 Premieachterstand, aanmelding CVZ SKGZ2010.01683 Zesmaandsmelding, aanmelding CVZ SKGZ2010.01711 Premieachterstand, tweedemaandsaanbod SKGZ2009.01841 Hoogte betalingsachterstand SKGZ2010.00725 Premieachterstand SKGZ2010.00754 Premieachterstand SKGZ2010.00889 Premieachterstand SKGZ2010.00993 Premieachterstand, aanmelding CVZ SKGZ2010.01005 Onduidelijke nota’s SKGZ2010.01375 Premieachterstand, tweemaandsaanbod SKGZ2010.01526 Viermaandswaarschuwing, zesmaandsmelding, aanmelding CVZ SKGZ2010.01685 Zesmaandsmelding, aanmelding CVZ SKGZ2010.01776 Viermaandswaarschuwing, aanmelding CVZ SKGZ2010.01787 Zesmaandsbrief, aanmelding CVZ
SKGZ2010.01851 Zesmaandsmelding, aanmelding CVZ SKGZ2010.01720 Viermaandswaarschuwing, aanmelding CVZ SKGZ2010.01212 Premieachterstand SKGZ2010.00667 Premieachterstand SKGZ2010.02558 Premieachterstand, aanmelding CVZ SKGZ2010.02148 Premieachterstand, aanmelding CVZ SKGZ2010.01964 Premieachterstand, aanmelding CVZ SKGZ2010.00823 Premieachterstand SKGZ2010.00779 viermaandswaarschuwing, aanmelding CVZ SKGZ2009.02705 Premieachterstand, tweemaandsaanbod SKGZ2010.02278 Premieachterstand, aanmelding CVZ SKGZ2010.02229 Premieachterstand, aanmelding CVZ SKGZ2010.02153 Zesmaandsmelding, aanmelding CVZ SKGZ2010.02014 Viermaandswaarschuwing, aanmelding CVZ SKGZ2010.01712 Zesmaandsmelding, aanmelding CVZ SKGZ2010.01793 Premieachterstand SKGZ2010.01664 Zesmaandsmelding, aanmelding CVZ SKGZ2010.01335 Betalingsregeling SKGZ2010.02540 Viermaandswaarschuwing, aanmelding CVZ SKGZ2010.02083 Zesmaandsmelding, aanmelding CVZ SKGZ2010.01721 Viermaandswaarschuwing, aanmelding CVZ SKGZ2010.01586 Premieachterstand, aanmelding CVZ SKGZ2010.00593 Premieachterstand SKGZ2010.01677 Viermaandswaarschuwing, aanmelding CVZ SKGZ2010.01485 Premieachterstand SKGZ2010.00593 Premieachterstand SKGZ2011.00050 Viermaandswaarschuwing, aanmelding CVZ SKGZ2010.02583 Betalingsachterstand SKGZ2010.02313 Premieachterstand SKGZ2010.02272 Premieachterstand, aanmelding CVZ gegevensverstrekking SKGZ2010.00931 Verwerking persoonsgegevens ggz / psychologische zorg SKGZ2010.01497 Vereiste BIG-registratie zorgverlener SKGZ2010.01505 Vereiste BIG-registratie zorgverlener huisartsenzorg SKGZ2010.01599 Zorg die een huisarts te bieden hulpmiddelenzorg SKGZ2010.00892 The Vest, cystische fibrose
12
kl acht en geschil september 2011
SKGZ2010.00707 Huur lichtapparatuur UV-B bij psoriasis SKGZ2009.02596 Cochleair implantaat bij tinnitus, doofheid SKGZ2009.02190 WalkAide® SKGZ2010.01518 Sensoren voor continue glucosemeting bij diabetes, ziekte van Addison SKGZ2010.01336 Tweede cochleair implantaat bij cytomegalie virusinfectie SKGZ2010.01377 Paradigm Real Time® continue glucosemeting SKGZ2010.01143 Sensoren voor continue glucosemonitoring SKGZ2010.01512 Tilliftweegschaal SKGZ2010.01397 Computer met bijbehorende apparatuur SKGZ2010.01085 Kniebrace SKGZ2010.01078 Rotoflex bed SKGZ2010.01856 Incontinentiemateriaal SKGZ2010.01346 Erectieprothese en testisprothese medisch specialistische zorg SKGZ2010.01769 Percutane transforaminale endoscopische discectomie (PTED), MRI, HNP SKGZ2010.01663 Percutane transforaminale endoscopische discectomie (PTED) SKGZ2011.00048 IVF/ICSI SKGZ2010.01695 IVF SKGZ2010.01472 IVF met eiceldonatie SKGZ2010.01458 IVF met eiceldonatie SKGZ2010.01251 Dyslexie, DBC SKGZ2010.02565 DBC mondzorg SKGZ2010.01102 Vergoeding techniekkosten SKGZ2010.00583 Orthodontie SKGZ2010.01069 Chirurgische tandheelkundige hulp door een kaakchirurg SKGZ2010.01208 Orthodontie SKGZ2010.01729 Implantaten SKGZ2010.01838 Orthodontie SKGZ2010.01887 Implantaten SKGZ2010.00682 Ceftriaxon® bij de ziekte van Lyme
SKGZ2010.02427 Techniekkosten SKGZ2010.02105 Implantaten SKGZ2010.02205 Techniekkosten SKGZ2010.02082 Implantaten SKGZ2010.02002 Implantaten SKGZ2010.01245 Prothese SKGZ2010.02533 Parodontologie SKGZ2010.02027 Orthodontie en implantaten SKGZ2010.01910 Orthodontie SKGZ2010.01436 Declaraties paramedische zorg SKGZ2010.00984 Fysiotherapie bij hernia SKGZ2010.01277 Fysiotherapie niet geïndiceerde ingreep SKGZ2010.01345 Fysiotherapie bij kunstknie SKGZ2010.02404 Oefentherapie plastisch chirurgische zorg SKGZ2010.01415 Borstvergroting SKGZ2010.00921 Borstvergroting SKGZ2010.01691 Bovenooglidcorrectie SKGZ2010.01908 Vervanging borstprothesen SKGZ2010.01399 Huidreductie met vrij tepeltransplantaat SKGZ2010.00769 Laserontharing bij sinus pilonidalis SKGZ2010.01589 Borstverkleining SKGZ2010.01774 Borstverkleining SKGZ2010.01794 Endoscopische voorhoofdslift SKGZ2010.01186 Bovenooglidcorrectie SKGZ2010.01480 Borstvergroting SKGZ2010.01719 Gynaecomastie SKGZ2010.00621 Vervangen borstprothesen SKGZ2010.00724 Pure Tumescente Liposuctie bij lipoedeem SKGZ2010.00795 Evidente blepharochalasis SKGZ2010.01199 Labiacorrectie SKGZ2010.01542 Buikwandcorrectie SKGZ2010.01965 Gynaecomastie SKGZ2010.02267 Buikwandcorrectie SKGZ2010.01504 Ooglidcorrectie bij ME SKGZ2010.01500 Bovenooglidcorrectie SKGZ2010.01365 Buikwandcorrectie SKGZ2010.00254 Mondhoeklift SKGZ2010.02349 Ooglidcorrectie SKGZ2010.01618 Buikwandcorrectie
SKGZ2010.01539 SKGZ2010.01134 SKGZ2010.00886 SKGZ2010.00828 SKGZ2010.02474
Klacht en Geschil is een uitgave van de Stichting Klachten en Geschillen Zorgverzekeringen te Zeist.
Abonnementen Klacht en Geschil wordt kosteloos toegezonden aan personen en organisaties die professioneel betrokken zijn bij (de uitvoering van) de Zorgverzekeringswet. Indien u voor toezending in aanmerking wilt komen kunt u uw gegevens zenden naar het redactieadres. Dat geldt ook indien u de toezending wilt beëindigen.
Redactieraad C.J. (Kees) van Kranenburg en Ö. (Özgül) Bulut-Eser
Redactieadres Stichting Klachten en Geschillen Zorgverzekeringen Postbus 291 3700 AG Zeist
[email protected]
Oorcorrectie Buikwandcorrectie Buikwandcorrectie Buikwandcorrectie Littekencorrectie en verwijdering vetweefsel SKGZ2010.01732 Buikwandcorrectie SKGZ2010.01698 Buikwandcorrectie SKGZ2010.01308 Labiacorrectie SKGZ2010.02448 Light Sheer Diode Laser SKGZ2010.00949 Laserontharing bij sinus pilonidalis SKGZ2010.02393 Bovenooglidcorrectie SKGZ2010.02376 Dermolipectomie bovenarmen SKGZ2010.01788 Buikwandcorrectie SKGZ2010.01611 Buikwandcorrectie SKGZ2010.01337 Liposuctie rechterbovenbeen SKGZ2010.01943 Oorcorrectie SKGZ2010.02437 Buikwandcorrectie SKGZ2010.02253 Bovenooglidcorrectie verblijf, verpleging, verzorging SKGZ22010.01344 Verblijf in U-Center verloskundige zorg SKGZ2010.01551 Keizersnede vervoer SKGZ2010.00472 Zittend ziekenvervoer SKGZ2010.01148 Zittend ziekenvervoer SKGZ2010.01381 Zittend ziekenvervoer SKGZ2010.01239 Zittend ziekenvervoer SKGZ2010.01364 Niet gecontracteerde vervoerder SKGZ2010.02449 Hardheidsclausule Meer uitspraken vindt u op www.skgzpro.nl.
Eindredactie en vormgeving Blik grafisch ontwerp, Utrecht Drukwerk Drukkerij Pascal, Utrecht